CHNG II. CU CUNG V GI C TH TRNG Bi 1. S cn bng nht thi, ngn hn v di hn. C bin l mt mt hng d h hng.

Hy phn tch tc ng ca s tng cu v c bin n gi c v s lng cn bng trong nht thi, ngn hn v di hn. Minh ha bng th. Bi 2. Cung v cu my in ton Gi s c biu cung v cu v my in ton TP. H Ch Minh nh sau: Gi (triu ng/chic) 5 10 15 20 25 30 Lng cu (chic/tun) 100 90 80 70 60 50 Lng cung (chic/tun) 40 50 60 70 80 90 1. V v vit phng trnh biu din cc ng cung, cu cho trn. 2. Xc nh gi v lng cn bng ca th trng (bng th v tnh ton). 3. Gi s gi ca cc yu t u vo gim xung lm cho lng cung mi mc gi tng ln 10 chic. Hi gi v lng cn bng thay i nh th no? Bi 3. Vo khong nm 1985 x bng trn ngp cc ca hng Moscow. Ti nm 1988, thu nhp trung bnh ca ngi dn tng nhng cung khng tng v ngi ta chng kin c nhng cnh mua sm hong lon din ra trong nhng ca hng trng trn, nhng cnh xp hng di nhng ni c bn x bng. Anh ch hy gii thch hin tng ny bng th cung cu. Bi 4. Sau y l s liu gi thit v cung v cu i vi bp nng bnh m. P (gi, ngn ng/chic) Lng cu (ngn chic) Lng cung (ngn chic) 10 10 3 12 9 4 14 8 5 16 7 6 18 6 7 20 5 8 1. V v vit phng trnh ng cu v ng cung, xc nh gi v lng cn bng (bng th v tnh ton). 2. Xc nh lng d tha hoc thiu ht ti mc gi 12.000 v 20.000 . M t s bin ng ca gi trong 2 trng hp. 3. Ci g s xy ra vi ng cu v bp nng bnh m khi gi bnh m tng? Gii thch bng th s thay i ca gi v lng cn bng. 4. S pht minh ra l nng bnh m l th c coi l phng php mi tt hn s tc ng th no n ng cu ca bp nng bnh m? Gi v lng cn bng s thay i nh th no? Gii thch bng th. 5. Gi s mi mc gi lng cung tng ln 1000 chic. Tnh gi v lng cn bng mi.
1

6. Gi s chnh ph nh thu 1000 / 1 bp nng bnh m bn c, s lng bp bn c s thay i nh th no? (s dng s liu cu 5). Bi 5. Thu nh vo xng Gi s hm s cu v cung v xng trn th trng Vit Nam nh sau: QD = 210 30P (P ngn ng/ lt, Q t lt) QS = 60 + 20P 1. Xc nh gi v sn lng cn bng ca xng trn th trng. 2. Gi s nh nc nh thu 500 / 1 lt xng. a. Xc nh gi v lng cn bng mi sau khi c thu. b. Mc thu m ngi sn xut, ngi tiu dng mi bn phi chu trn mi lt xng l bao nhiu? c. Hy tnh s c hoc s mt ca ngi sn xut, ngi tiu dng, chnh ph v ton x hi do c khon thu trn. Bi 6. Tr cp Cho cc hm s cung v cu v la nh sau: QS = P 15 QD = 60 2P (P ng/kg; Q ngn kg) 1. V cc ng cung v cu v la. 2. Tnh gi v sn lng cn bng, k hiu chng l P1 v Q1 trn hnh. 3. Do hn hn nn ng cung v la b dch chuyn sang Q = P 21, cu vn gi nguyn. V ng cung mi. Tnh gi v sn lng cn bng mi, k hiu chng l P2 v Q2 trn hnh. 4. gim bt thit hi do hn hn gy ra, chnh ph a ra mt khon tr cp 5/ kg la cho ngi sn xut. Tnh gi v lng cn bng trn th trng. Gi m ngi sn xut nhn c v gi m ngi tiu dng phi tr s l bao nhiu? 5. Nu chnh ph tr cp cho ngi tiu dng ch khng phi cho ngi sn xut th gi cn bng trn th trng s l bao nhiu? Gi m ngi sn xut nhn c v gi ngi tiu dng phi tr s nh th no? Bi 7. Sn xut ma nm nay trng ma. Nu th ni gi c cho th trng t do n nh theo quy lut cung cu th gi ma l 1500 /kg. Mc gi ny theo nh gi ca nng dn l thp, do h yu cu chnh ph can thip. C hai gii php c a ra: 1) Chnh ph n nh mc gi ti thiu ca ma l 1800/kg v cam kt s mua ht phn ma thng d trn th trng theo mc gi ny. 2) Chnh ph khng can thip vo th trng (tc l khng nh gi) nhng cam kt s cp b cho nng dn 300 tnh cho 1 kg ma bn c. Cho bit ng cu v ma trn th trng l mt ng thng dc xung, ngoi ra ma khng xut khu c cng khng d tr c. a. Khi bit nng dn yu sch nng gi bn tng thu nhp ca h, c th khng nh nh th no v co dn theo gi ca cu v ma trong gii hn khung gi ni trn? b. Hy so snh hai chnh sch v mt thu nhp v chi tiu xt theo quan im:
2

- Ca nng dn - Ca chnh ph - Ca ngi tiu th. Bi 8. Chnh sch nng nghip ca M: tr cp gi la m La m l mt mt hng nng nghip quan trng v th trng la m lun lun c cc nh kinh t nng nghip quan tm nghin cu. Trong nhng nm 80 nhng thay i quan trng trn th trng la m c nhng tc ng ln nn cc ch trang tri M v ti chnh sch nng nghip lin bang. Qua thng k, ngi ta bit rng ng cung la m cho nm 1981 l: QS = 1800 + 240P ng cu: QD = 3550 266P (P USD/thng; Q triu thng/nm) Cu hi: Phn I/ 1. Xc nh gi v khi lng cn bng ca la m trn th trng t do. 2. Cc trng trnh tr gi ca chnh ph gi cho gi la m l 3,70 USD/thng vo nm 1981. Chnh ph phi mua mt lng la m l bao nhiu? Chi ph ca chnh ph cho chnh sch ny tr gi ny l bao nhiu? 3. Xc nh s c hoc s mt trong thng d ca ngi sn xut, ngi tiu dng do c chnh sch tr gi ny. 4. Trn thc t cc ch trang tri M nhn c 4 USD/thng la m m h sn xut c vo nm 1981 nh khon tr cp trc tip 30 xu/thng la m m h nhn c t chnh ph. Tng s tin m chnh ph M phi chi cho chng trnh tr cp v tr gi ny l bao nhiu? 5. T nhng kt qu trn cc anh (ch) c nhn xt g v chng trnh tr cp gi la m trong chnh sch nng nghip lin bang ca M vo nm 1981? Phn II/ Cng nhng cu hi nh trn cho nm 1985. Bit rng: - Cu i vi la m ca M bao gm cu ni a v cu xut khu. n gia nhng nm 1980 cu ni a tng va phi, trong khi cu xut khu gim mnh do nhng bin ng trn th trng th gii. Vo nm 1985, ng cu i vi la m l: QD = 2580 194P (ng cung vn ging nh ng cung nm 1981). - Nh chng trnh tr gi ca chnh ph gi la m trong nm 1985 l 3,2 USD/thng. - Vo nm 1985 chnh ph phi p t mt hn ngch sn xut l khong 2425 triu thng v nhng in ch no mun tham d vo chng trnh tr cp phi ng hn ch din tch canh tc ca mnh. - Cng trong nm 1985, ngoi tr gi, cc ch trang tri M cn nhn c khon tr cp trc tip 80 xu/thng la m sn xut c t chnh ph. Bi 9. Hm s cu sn phm X trn th trng c cho nh sau: PD = 81 2Q 1. V ng cu th trng sn phm X v tnh co gin theo gi ca cu ti im A c mc gi l P = 31. 2. Nu cung ca sn phm X l 30 khng thay i khi gi bin i th mc gi cn bng l bao nhiu? Biu din trn th.
3

3. Khi gi ca sn phm X tng t 21 n 31 th lng cu ca sn phm Y tng ln 30%. Tnh h s co dn cho ca X v Y. Hai sn phm ny lin quan vi nhau nh th no? 4. Thu nhp bnh qun ca dn c tng 10% lm lng cu sn phm X gim 5%. Tnh h s co dn ca cu theo thu nhp. Sn phm X thuc loi no? Bi 10. Th trng du la th gii. K t nhng nm 70 th trng du la th gii do OPEC chi phi. Bng cch tp th cng hn ch sn lng du OPEC y gi du trn th gii ln trn mc bnh thng trong th trng cnh tranh. Nhng nc OPEC c th lm c vic ny v h chim phn ln nn sn xut du la ca th gii (khong 2/3 vo nm 1974). Bit rng: - gi du la trn th gii nm 1973 l 4 USD/thng - Tng lng cu v lng cung th gii l 18 t thng/nm, trong cung du la ca OPEC vo nm 1973 12 t thng/nm v cung du la ca cc nc cnh tranh vi OPEC 6 t thng/nm. V sau y l mt s con s nht qun v co dn theo gi ca cc ng thng cung v cu: Ngn hn Di hn Cu th gii -0,05 -0,40 Cung cnh tranh 0,10 0,40 T nhng s liu trn anh (ch) hy: 1. Xc lp phng trnh ng cu v ng cung tuyn tnh v du la trong ngn hn v di hn. 2. Nu OPEC ct gim sn xut i sn lng hin thi th gi du trn th gii s thay i nh th no trong ngn hn v di hn. Bi 11. To ty l mt sn phm phi nhp khu t Trung Quc sang. Theo kt qu nh gi trong mt cuc iu tra th trng do Tng cng ty XNK t chc th hm s cu ca loi tri cy ny th trng H Ni l: Q = 3000 200P TP. HCM l: Q = 2000 100P 1. Biu din bng th hai hm s cu. Gi A l giao im ca chng, tnh h s co dn theo gi ca cu i vi loi tri cy ny trn c hai th trng ti im A. 2. Hin nay mc cung v to ty l Q = 1200. Xc nh mc gi cn bng ca to HN v TP. HCM. Tnh h s co dn theo gi ca cu trong c hai trng hp. 3. Doanh thu ca nhng ngi sn xut to ty s thay i nh th no nu sn lng tng ln Q = 1250. 4. Nu c mt chin dch qung co c pht ng TP. HCM th hm s cu v to ty trn th trng s thay i: Q = 2700 100P. Trong trng hp ny gi to s thay i nh th no? Tnh h s co dn (s dng s liu cu 2). 5. Vi s thay i ca hm s cu nh trn doanh thu ca ngi sn xut s thay i nh th no nu mc cung v to s tng trong nm ti?

Bi 12. Thu nh vo hng nhp khu. Cho cc ng cung v cu trong nc v u nh sau: P = 50 + Q P = 200 2Q (P gi, xu/pao; Q s lng, triu pao) Nc M l mt th trng nh trn th gii v u, gi c khng b nh hng bi bt k vic lm no ca M. Gi ca u trn th trng th gii l 60 xu/pao. 1. Xc nh gi v s lng cn bng trn th trng trong nc ca u. 2. Nu chnh ph mun km gi trong nc bng gi th gii th lng u cn nhp khu l bao nhiu? 3. Quc hi M cho rng cn bo h ngnh sn xut u trong nc bng cch t ra mt biu thu nhp khu. Nu mt biu thu l T = 40 xu/pao c p t, hy tnh: a. Gi u trong nc b. Thu nhp ca chnh ph t thu XNK. c. S c hoc mt ca ngi sn xut v ngi tiu dng do c thu. d. Liu biu thu ny c gy ra tn tht v ch cho x hi hay khng? Nu c th l bao nhiu? 4. Cng nhng cu hi nh cu 3 nhng vi biu thu l T = 20 xu/pao. 5. Nu thay v nh thu T = 20 xu/pao chnh ph li t ra mt hn ngch nhp khu l 30 triu pao th cu tr li s thay i nh th no? Yu cu: V hnh minh ha. Bi 13. Thu v hn ngch nhp khu. Gi s ta c cung v cu trong nc v xi mng nh sau: QD = 7120 16P (P USD/tn, Q tn) QS = 5020 + 14P 1. Xc nh gi v lng cn bng ca xi mng trn th trng (P1 v Q1). 2. Gi s do nhu cu xy dng trong nc tng cao lm hm s cu v xi mng trong nc thay i: QD = 9520 16P. Hm s cung khng i. Tm gi v lng cn bng mi (P2 v Q2). 3. Gi nh trong nc nn kinh t m. to bnh n gi xi mng trong nc bng P 1 th chnh ph cn nhp khu mt lng xi mng l bao nhiu? Hy tnh khon ngn sch cn d liu chnh ph thc hin chnh sch ny. Bit gi xi mng trn th trng th gii l 60 USD/tn (gi nh chi ph vn chuyn khng ng k, thu XNK = 0). 4. Nu chnh ph bn giy php nhp khu hn ngch xi mng trn th theo anh ch cn bn gi bao nhiu? 5. Anh ch hy phn tch bng nh lng s c, s mt ca ngi sn xut, ngi tiu dng, chnh ph v ton x hi khi so snh gia hai chnh sch: - th ni gi bng P2 - km gi bng P1.

CHNG III. L THUYT V HNH VI CA NGI TIU DNG Bi 1. Tng li ch t c ca c nhn A khi tiu th 2 sn phm X v Y cho bng sau: Sn phm X Sn phm Y QX (sp) TUX (v li ch) QY (sp) TUY (v li ch) 1 54 1 40 2 101 2 74 3 143 3 102 4 181 4 125 5 215 5 143 6 245 6 157 7 271 7 167 8 293 8 174 Bit n gi ca 2 sn phm ny l PX = 9 USD/sp, PY = 3 USD/sp, nu mi thng c nhn A dnh 75 USD mua 2 sn phm X v Y th phi mua mi th bao nhiu t tng mc li ch ti a? Tnh tng mc li ch ti a t c. Bi 2. Mt ngi tiu dng c mt khon chi tiu dnh cho vic tha mn cc s thch ca ng ta. Tng li ch (TU) m ngi tiu dng ny c c theo s lng sn phm v dch v ng s dng c cho trong bng sau. Xem ht Mua sch Xem phim S ln xem TU S sch TU S ln xem TU 1 75 1 62 1 60 2 144 2 116 2 108 3 204 3 164 3 145 4 249 4 204 4 168 5 285 5 238 5 178 6 306 6 258 6 180 7 312 7 268 7 180 1. Nu ngi tiu dng ny c mi thng 36000 ng chi tiu cho cc mc ch trn ng ta s phn phi s tin nh th no nu gi mt v xem ht, gi mt cun sch v gi mt ln xem phim l bng nhau v bng 3000 ng. 2. Cng cu hi nh trn nhng nu s tin dnh cho chi tiu l 72000 ng v cc mc gi u tng gp i. 3. Gi nh rng gi v mt ln xem ht l 9000 ng, mt cun sch gi 6000 ng, mt v xem phim l 3000 ng. Vic phn phi s c thc hin nh th no nu tng s tin dnh chi tiu l 36000 ng. Bi 3. ng bng quan v ng ngn sch.

Gi s mt ngi tiu dng c thu nhp bng tin M = 60 USD dng mua 2 hng ha X vi gi PX = 3 USD/sp v Y vi gi PY = 1 USD/sp. Cho bit hm li ch ca ng ta l TU = X.Y. 1. Tnh MUX, MUY v t l thay th bin gia hai hng ha X v Y (MRS). 2. Tm t hp hai hng ha m ngi tiu dng ti a ha c li ch. 3. Gi s gi hai hng ha khng i, lng thu nhp tng ln 90 USD. Xc nh im tiu dng ti u mi. 4. Gi s thu nhp khng i (M = 60 USD), P X khng i, nhng PY tng ln PY = 3 USD/sp. Hy xc nh im tiu dng ti u mi. Bi 4. Mt ngi tiu dng c mt khon thu nhp bng tin M dng mua 2 sn phm X v Y. Hm li ch ca ng ta c dng: TU = (Y-1)*X Gi ca mi sn phm c k hiu ln lt l PX v PY. 1. Thit lp phng trnh ng ngn sch ca ngi tiu dng ny. 2. Nu M = 1000, PX = 10 v PY = 10 th s phi hp no gia 2 sn phm s lm ti a ha li ch ca ngi tiu dng? 3. Cng cu hi trn nhng vi thu nhp l M = 1200. 4. Nu khon tin ch cn 1000, PX = 5 v PY = 10 th lng tiu dng sn phm X v Y s thay i nh th no t li ch ti a? Bi 5. Mt ngi tiu dng c thu nhp bng tin M = 864 USD dng mua 2 hng ha X vi gi PX = 16 USD/sp v Y vi gi PY = 4 USD/sp. Cho bit hm li ch ca ng ta l TU = X 0,8 .Y 0 ,1 . Hy tm t hp hai hng ha X, Y ngi tiu dng ti a ha li ch. Bi 6. Mary c mt khon thu nhp l 200USD mua tht (M) v khoai ty (P). 1. Nu gi ca tht l 4 USD/pao v gi ca khoai ty l 2 USD/pao. V ng ngn sch. 2. Gi s hm li ch l TU = 2M + P, kt hp no ca tht v khoai ty s ti a ha li ch? 3. Siu th m Mary mua hng c bin php y mnh bn hng bng cch nu Mary mua 20 pao khoai ty vi gi 2 USD/pao th 10 pao tip theo s c cho khng. iu ny ch p dng cho 20 pao u tin. Lng khoai ty vt qu vt qu 20 pao vn phi tr 2 USD/pao. V ng ngn sch. 4. Mt ma lm gi khoai ty tng ln thnh 4 USD/pao, siu th khng p dng bin php khuyn khch ny na. ng ngn sch ca Mary s nh th no? S kt hp no gia tht v khoai ty s ti a ha li ch? Bi 7. Mt ngi tiu dng c thu nhp hng thng M = 300 c dng mua 2 sn phm X v Y vi PX = 10/vsp X v PY = 10/vsp Y. Tng li ch ca ngi tiu dng ny qua vic tiu th 2 sn phm X v Y th hin qua 2 hm s tng li ch nh sau:

TU X = TU Y

1 2 X + 80 X 2 3 = Y 2 + 170 Y 2

Tm phng n tiu dng ti u v tnh tng li ch t c. CHNG IV. SN XUT V CHI PH Bi 1. Bng sau y cho thy sn lng thay i nh th no khi u vo thay i. Gi s tin cng l 20000 /ngy v tin thu v tin thu my mc t liu l 10000/ngy. Hy tnh chi ph ca phng php tit kim nht (c hiu qu nht v mt kinh t) sn xut 4, 8, 12 n v sn phm. My mc t liu (chic) S lng lao ng (ngi) Sn lng (sn phm) 4 5 4 2 6 4 7 10 8 4 12 8 11 15 12 8 16 12 1. Bn c nng sut theo qui m tng dn, c nh hay gim dn gia cc sn lng ny? Trng hp no xy ra u? 2. i vi mi mc sn lng bng trn hy cho bit k thut sn xut s dng nhiu my mc t liu hn. 3. Khi sn lng tng hng c chuyn sang cc k thut dng nhiu my mc t liu hn hay t b chng. 4. Gi s gi thu my mc t liu cu 2) tng ln l 15000 /ngy. Vy hng c thay i phng php sn xut i vi cc mc sn lng bt k hay khng? Nu c, hy ch r mc sn lng . Tng chi ph v chi ph bnh qun ca hng thay i nh th no khi tin thu my mc t liu tng? Bi 2. C s liu rt ra t hm sn xut nh sau: Q1 = 40 sp K (n v vn) 6 4 3 2 L (n v lao ng) 2 3 4 6 Q2 = 28 sp K (n v vn) 6 3 2 1 L (n v lao ng) 1 2 3 6 1. V cc ng ng lng tng ng vi cc mc sn lng trn. Tnh cc t l bin thay th k thut tng ng vi cc im trn ng ng lng Q1. 2. sn xut mc sn lng Q1 = 40 sp x nghip chi ra 170 USD chi ph v vn v lao ng. Hy tnh xem x nghip s dng bao nhiu n v vn v bao nhiu n v lao ng vic kt hp l ti u. Cho bit gi n v vn l 30 USD v gi n v lao ng l 20 USD. Bi 3.
8

Mt cng ty may nghin cu thy rng s lng sn phm bn ra ty thuc vo cht lng v qung co. Do h c th s dng vn thu vi nh thit k to mu hoc chi ph cho vic qung co. Mi quan h gia sn lng sn phm bn ra (Q) vi s lng nh to mu (R) v s pht qung co trn tivi (N) c cho bi h thc sau: Q = (R 2)*N vi R 2 Tng chi ph s dng trong qung co v thu cc nh to mu l 100000 USD. Chi ph thu mt nh to mu l 5000 USD/tun, chi ph cho mt pht qung co l 5000 USD/tun. 1. Cng ty nn s dng phi hp bao nhiu nh to mu, bao nhiu pht qung co l ti u? 2. Nu tng chi ph tng t 100000 USD ln 200000 USD th vic phi hp ti u gia R v N s c thc hin nh th no? Bi 4. Cc iu kin k thut sn xut i vi mt doanh nghip sn xut ra cc n v khc nhau ca mt sn phm c cho bng sau: 10 n v 20 n v 30 n v Lao ng Vn Lao ng Vn Lao ng Vn 35 80 42 100 45 170 28 100 30 150 35 200 20 140 25 175 30 230 16 160 20 200 27 250 13 200 16 250 21 290 10 250 12 300 18 350 7 300 10 350 16 400 5 350 8 400 14 450 S dng cc thng tin : 1. Ch ra cc u vo vn v lao ng m doanh nghip c th mua sm vi 1000 v tin t nu chi ph vn l 2/v v chi ph lao ng l 20/v. Tng sn lng ti a m doanh nghip c th sn xut trong iu kin nh vy l bao nhiu? Bao nhiu vn v lao ng c s dng sn xut ra sn lng ny? 2. S kt hp no gia cc yu t u vo c th mua sm cho cng 1000 v tin t nu chi ph vn tng ln n 3? Sn lng cc i hin ti l bao nhiu? Vn v lao ng c s dng s l bao nhiu? 3. Cng nhng cu hi trn nhng nu khon tin m doanh nghip c l 960 v tin t, chi ph vn l 3/ v, chi ph lao ng l 30/ v tin t. Bi 5. Mt nh sn xut gh ang sn xut trong ngn hn khi cc thit b l c nh. Ngi sn xut bit rng s ngi lao ng c dng trong qu trnh sn xut tng t 1 n 7. S gh sn xut c thay i nh sau: 10 , 17 , 22 , 25 , 26 , 25 , 23 1. Tnh sn lng bin MP v sn lng trung bnh AP ca lao ng cho hm sn xut ny.
9

2. Liu hm sn xut ny c bc l qui lut nng sut bin gim dn hay khng? Gii thch. 3. Hy gii thch theo trc gic ci g c th lm cho sn lng bin ca lao ng tr thnh m? Bi 6. Ba bng s sau y lin quan n cng ngh sn xut ca cng mt sn phm. Cc khi lng u ra (Q) ph thuc yu t lao ng (L) v khi lng yu t vn (K). Ba qui trnh cng ngh ny c mt im chung l: vi mt n v yu t K v mt n v yu t L ngi ta c th sn xut c 100 n v sn phm. Cng ngh 1 L 2 3 4 119 132 141 141 156 168 156 173 186 168 186 200 178 197 211 196 206 221 Cng ngh 2 L 2 3 4 141 173 200 200 245 282 245 300 346 282 346 400 316 387 447 346 423 490 Cng ngh 3 L 2 3 4 168 228 283 283 383 476 383 519 645 476 645 800 562 762 946 645 874 1084

1 2 3 4 5 6

1 100 119 132 141 149 156

5 149 178 197 211 224 234

6 156 186 206 221 234 245

1 2 3 4 5 6

1 100 141 173 200 224 245

5 224 316 387 447 500 548

6 245 346 423 490 548 600

1 2 3 4 5 6

1 100 168 228 283 334 383

5 334 562 762 946 1118 1282

6 383 645 874 1084 1282 1470

Cu hi: 1. V trn 3 th khc nhau mt s ng ng lng ng vi 3 qui trnh cng ngh.

10

2. Nh mt hoc hai v d i vi mi qui trnh cng ngh hy kim chng xem qui lut nng sut bin gim dn c chi phi kt qu sn xut ca ba cng ngh ny hay khng? 3. Nng sut theo qui m ca mi hm s sn xut tng, khng i hay gim dn? 4. Trng hp qui trnh cng ngh 1, vi K = 4 hy tnh MP v AP. 5. i vi qui trnh cng ngh 2 hy tnh nhng tr s k tip nhau ca MRTS cho mc sn lng Q = 346. Bi 7. Cho hm sn xut Q = 2K(L 2). Gi ca vn l PK = 600, gi ca lao ng l PL = 300. 1. Xc nh t hp vn v lao ng sn xut sn lng ti a vi chi ph cho trc l TC = 15.000. Sn lng ny bng bao nhiu? 2. Xc nh chi ph ti thiu sn xut sn lng Q = 900. CHNG V. TH TRNG CNH TRANH HON HO Bi 1. Trong ngn hn, sn lng Q ca doanh nghip trong th trng cnh tranh hon ho ph thuc vo s lng lao ng L cho bng sau: Q 24 39 50 60 68 75 81 86 90 L 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Mt khc ta c bng s liu di y v AVC v AFC ph thuc vo cc mc sn lng sau: Q 24 39 50 60 68 75 81 86 90 AVC 8,33 7,69 8 8,33 8,82 9,33 9,88 10,47 11,11 AFC 12,5 7,69 6 5 4,41 4 3,7 3,48 3,33 Trong : Q n v sn lng, L n v lao ng AVC, AFC USD/n v sn lng Hy cho bit: 1. Qui lut nng sut bin gim dn c chi phi vic sn xut ca doanh nghip hay khng? 2. Xc nh chi ph bnh qun AC, chi ph bin MC v biu din chng ln th. 3. Xc nh im ha vn v im ng ca sn xut ca doanh nghip ny. 4. Nu gi th trng l 25 USD/vsp th lng sn phm c sn xut s l bao nhiu ti a ha li nhun? Nu gi th trng l 10 USD/vsp th doanh nghip nn hnh ng nh th no? Cn nu gi th trng l 6 USD/vsp th sao? Bi 2. Gi s c 1000 doanh nghip ging ht nhau, mi doanh nghip c ng chi ph bin ngn hn din t bng phng trnh: SMC = q 5 vi q 5 Hm s cu ca th trng l: Q = 20000 500P 1. Tm phng trnh ng cung ca th trng. 2. Tnh gi c v sn lng cn bng trn th trng.
D

11

Bi 3. Mt th trng c 80 ngi mua v 60 ngi sn xut. Hng ha trn th trng l hon ton ng nht. Nhng ngi bn mi c th t do tham gia th trng. Ngi bn v ngi mua c thng tin hon ho v cc sn phm ang c bn trn th trng. Tt c nhng ngi mua u c chung mt hm s cu ging nhau: qD =
1 20

P + 8,2

Cc doanh nghip trn th trng u c chung hm s tng chi ph ging nhau: TC = 3q 2 + 24q , vi q 0 1. Thit lp hm s cu v hm s cung ca th trng. 2. Xc nh mc gi cn bng trn th trng. Mc sn lng mi nh sn xut bn c l bao nhiu? Tnh li nhun mi nh sn xut thu c. 3. T nhng kt qu trn c th d on g v th trng ny trong di hn. Bi 4. Mt doanh nghip trong th trng cnh tranh hon ho c cc s liu v chi ph c cho bng sau: Q FC VC TC MC AC AFC AVC 0 10 0 1 10 6 2 10 11 3 10 15 4 10 21 5 10 31 6 10 45 7 10 63 8 10 85 9 10 111 10 10 141 1. Hy tnh cc s liu cn thiu trong bng. 2. Xc nh im ha vn v im ng ca sn xut ca doanh nghip. 3. Xc nh mc sn lng doanh nghip s sn xut ti a ha li nhun hoc ti thiu ha thua l nu gi th trng ca sn phm l: P = 22; P = 6; P = 4. Bi 5. 1. Hy nu cng thc v in y s liu vo bng di y. Q 1 2 3 4 5 6 7 8 FC 10 VC 8 12 TC 25 27 4 4 5 5,75
12

AFC

AVC

AC

MC

9 10

48 70

6,44

2. Nu doanh nghip ni trn l doanh nghip cnh tranh hon ho, tm nhng mc gi sinh li, ha vn v ng ca ca doanh nghip. 3. Gi s gi bn sn phm trn th trng l 7. Doanh nghip mun ti a ha li nhun th s lng sn phm bn ti u l bao nhiu? Tnh mc li nhun trong trng hp ny. 4. Xc nh li nhun mc sn lng Q = 5 v Q = 10 (nu gi vn l 7). So snh vi cu 2, anh ch c nhn xt g? Bi 6. Mt hng trong th trng cnh tranh hon ho c hm AC = 2Q + 2 + 77/Q. Bit gi th trng l 30$/sp, tnh: 1. AVC, AFC, VC, FC, TC, MC. 2. Sn lng ti a ha li nhun. Tnh mc li nhun . Bi 7. Mt th trng cnh tranh hon ho c 100 ngi mua v 200 ngi bn. Tt c nhng ngi mua u c chung mt hm s cu ging nhau: P = 250 q 2

Mi doanh nghip trn th trng u c hm s tng chi ph ging nhau: TC = q 2 + 100q + 1500 (q 0) Trong : q s lng, v s lng P gi, v gi c. 1. Xc nh hm s cu v hm s cung ca th trng. 2. Xc nh gi v sn lng cn bng trn th trng. Tnh sn lng sn xut v li nhun mi doanh nghip thu c. 3. Nu cung th trng gim 50% so vi trc th gi v sn lng cn bng th trng l bao nhiu? 4. T cu 3, nu chnh ph mun bo v ngi tiu dng bng cch qui nh mc gi bng mc gi cn bng ban u ( cu b) th chnh sch ny c li hay c hi cho x hi? Hy chng minh (xt c 2 trng hp c th xy ra). Bi 8. Gi s chi ph bin ca mt hng cnh tranh c cho l: MC = 3 + 2Q. Nu gi th trng ca sn phm ca hng l 9$ th: 1. Mc sn lng no hng s sn xut? 2. Thng d sn xut ca hng l bao nhiu? 3. Gi s chi ph bin i bnh qun ca hng l AVC = 3 + Q. Chi ph c nh FC=3. Hy cho bit trong ngn hn hng s kim c li nhun hay khng? CHNG VI. TH TRNG C QUYN HON TON Bi 1. Mt doanh nghip ng trc hm s cu: P =
1 5

Q + 1000

13

Hm s tng chi ph ca doanh nghip: TC =

1 4

Q 2 + 100Q + 400000

1. Thit lp hm doanh thu bin v hm chi ph bin ca doanh nghip. 2. Xc nh gi c v sn lng ti a ha li nhun ca doanh nghip. Tnh tng li nhun ti a t c. Bi 2. Mt hng c quyn ng trc hm s cu: P = Hng ny c hm s tng chi ph: TC =
1 30
45 8

Q + 2750

Q 3 15Q 2 + 2500Q

1. Vit hm doanh thu bin ca doanh nghip. 2. Xc nh mc sn lng v gi li nhun l ti a. Li nhun trn mi n v sn phm l bao nhiu? 3. Nu doanh nghip t n nh mc li nhun thu c trn mi n v sn phm l 10% so vi chi ph trung bnh th gi v sn lng s l bao nhiu? 4. Doanh nghip c th bn s lng sn phm ti a l bao nhiu m khng b l v bn theo gi no? 5. Gi phi l bao nhiu doanh thu l ti a? Bi 3. Tng quan gia cc khi lng sn xut v chi ph bin i ca doanh nghip c cho bng sau: Q (ngn sp) VC (ngn ng) FC = 4.000.000 50 2625 70 4225 90 6025 110 8025 130 10225 150 12625 170 15225 190 18025 210 21025 230 24225 Hm s cu ca doanh nghip c tm tt trong bng sau: P 180 160 140 120 100 80 60 Q 40 80 120 160 200 240 280 1. Xc nh MR, AVC, AC, MC. 2. V cc ng biu din cc hm s khc nhau trn cng mt th. 3. Gi nh trong thi k u, doanh nghip mun xm nhp th trng. Vy doanh nghip s phi chn mc gi no ti a ha s lng bn m khng b l? 4. ti a ha doanh thu th gi bn v sn lng phi l bao nhiu? 5. Xc nh gi v sn lng li nhun l ti a. Bi 4. Mt ngi c quyn bn ng trc ng cu l P = 11 Q (trong P USD/v; Q ngn v). Nh c quyn c chi ph trung bnh l 6 USD/v.
14

1. V ng cu, dng AC, MC v MR. Xc nh gi v sn lng ti a ha li nhun ca doanh nghip. Tng li nhun l bao nhiu? 2. Nu chnh ph qui nh gi P = 7 USD/v th sn lng sn xut s l bao nhiu? Tnh tng li nhun doanh nghip thu c. 3. Mc u ra ln nht doanh nghip c th sn xut m khng b l l bao nhiu? 4. Chnh ph quyt nh nh thu 1 USD/v sn phm. Xc nh gi v sn lng ti a ha li nhun. Li nhun doanh nghip thu c s l bao nhiu? Bi 5. Hm doanh thu trung bnh v hm chi ph trung bnh ca mt doanh nghip c quyn c cho nh sau: AR = 1200 4Q AC = 400/Q + 300 4Q + 3Q 2 Trong AR v AC ngn ng; Q ngn v sn phm. 1. Xc nh phng trnh ng cu, ng tng doanh thu, doanh thu bin, tng chi ph, chi ph bin v chi ph c nh ca doanh nghip. 2. Xc nh mc sn lng v gi c sn phm doanh nghip ti a ha li nhun. Tnh mc li nhun ti a t c. 3. Xc nh mc sn lng v gi c sn phm doanh nghip ti a ha doanh thu. Tnh doanh thu ti a t c. Bi 6. mt doanh nghip c quyn c cc hm doanh thu bin MR = 32 4Q v hm tng chi ph TC = 30 + 4Q + Q 2 . Xc nh gi bn, sn lng, doanh thu v li nhun m doanh nghip t c trong cc trng hp sau: 1. Ti a ha doanh thu. 2. Ti a ha li nhun. Bi 7. X nghip Tn Tin l x nghip duy nht sn xut my bm min Nam. Hm s cu v my bm ca XN: P = 10Q + 300 Hm s chi ph sn xut c cho bi h thc: FC = VC
1100 3 1 = 3 Q3

10Q 2 + 200Q

1. Nu XN bn 20 sn phm th gi bn l bao nhiu? 2. Tm mc gi v sn lng ti doanh nghip t li nhun ti a. Tnh tng li nhun t c. 3. Tnh h s co dn theo gi ca cu ti mc sn lng t li nhun ti a. 4. Nu chnh ph nh thu 36/vsp th nh hng nh th no n sn lng, gi c v li nhun ca doanh nghip. Bi 8. Mt hng c quyn thun nht ng trc mt hm s cu c dng: P = - 3/100Q + 10 p ng nhu cu ca th trng, hng c th hoc s dng 2 nh my ca mnh, hoc nhp khu sn phm t nc ngoi. Cc hm chi ph bin ca hai nh my ln lt l: MC1 = 1/10Q + 4
15

1. 2.

3.

4.

MC2 = 1/20Q + 6 Thit lp hm chi ph bin (MCt) ca hng nu hng s dng ti u 2 nh my ca mnh. Nu mc tiu ca hng l ti a ho li nhun, hng s sn xut bao nhiu v nh gi nh th no? Sn lng ny s c phn phi ra sao gia hai nh my? Nu nh c quyn c th cung ng sn phm cho th trng bng cch nhp sn phm t nc ngoi vi mc gi nhp n nh P = 6,5 th gi bn sn phm phi l bao nhiu ti a ho li nhun? T cu 3, xc nh t sut li nhun tnh theo chi ph ca hng: (P AC)/AC.

Bi 9. Mt doanh nghip c quyn c th bn sn phm ca mnh trn hai th trng A v B vi cc hm s cu ln lt l: QA = 55 P v QB = 70 2P Hng ny sn xut vi chi ph bin khng i bng 5 vtt/vsp. Chi ph c nh ca hng bng 100. Xc nh gi c, sn lng v li nhun hng ny thu c trong trng hp: 1. Hng bn sn phm trn 2 th trng theo chnh sch gi c phn bit. 2. Hng bn sn phm trn 2 th trng theo mt gi thng nht.

16