Cc hnh thc ti chnh v u nhc im ca cc hnh thc ny SATURDAY, 18.

APRIL 2009, 05:21:34 Tn dng l phng thc huy ng vn quan trng nht ca nn kinh t th trng. V vy s dng c hiu qu phng thc ny s gp phn gii quyt nhu cu vn ang l vn cp thit cho sn xut v u t pht trin. Hin nay, ti Vit Nam xut hin nhiu hnh thc tn dng khc nhau. Tuy nhin, c 3 hnh thc tn dng ch yu l: - Tn dng Ngn hng - Tn dng Thng mi - Thu ti chnh a. Tn dng Ngn hng o Tn dng ngn hng l quan h chuyn nhng vn gia ngn hng v cc ch th khc trong nn kinh t. Trong ngn hng va ng vai tr ngi i vay ( nhn tin gi ca cc ch th khc trong nn kinh t hoc pht hnh cc chng ch tin gi : k phiu, tri phiu ngn hng huy ng vn), va ng vai tr ngi cho vay ( cp tn dng cho cc ch th khc trong nn kinh t bng vic thip lp cc hp ng tn dng, kh c nhn n). Tn dng ngn hng l loi hnh tn dng ch yu v ph bin nht trong nn kinh t th trng. T cc c im ca tn dng ngn hng c th thy c tm quan trng ca n trong nn kinh t quc dn. o Cc c im ca tn dng ngn hng gm: - Ch th tham gia : mt bn l ngn hng, mt bn l cc ch th khc trong nn kinh t nh cc doanh nghip, h gia nh, c nhn - i tng : ch yu l tin t, c khi l ti sn. - Thi hn : rt linh hot bao gm ngn hn, trung hn v di hn. - Cng c : cng rt linh hot, c th l k phiu, tri phiu ngn hng, cc hp ng tn dng - Tnh cht : l hnh thc tn dng mang tnh cht gin tip, trong ngn hng l trung gian tn dng gia nhng ngi tit kim v nhng ngi cn vn sn xut kinh danh hoc tiu dng. - Mc ch : nhm phc v sn xut kinh doanh hoc tiu dng qua thu c li nhun. o u, nhc im ca hnh thc ny: - u im + V ch th: Rt linh hot, rng ln bao gm: doanh nghip, h gia nh, c nhn,

cc t chc x hi,Trong quan h tn dng, ngn hng va l ngi cho vay ng thi l ngi i vay. Vi t cch l ngi i vay, ngn hng nhn tin gi ca cc nh doanh nghip, c nhn hoc pht hnh chng ch tin gi, tri phiu huy ng vn trong x hi. Vi t cch l ngi cho vay, n cung cp tn dng cho cc nh doanh nghip, c nhn. + Do l ngun vn huy ng ca x hi vi khi lng v thi hn khc nhau, do n c th tho mn cc nhu cu vn a dng v khi lng cng nh thi hn v mc ch s dng. N khng ch p ng nhu cu vn ngn hn d tr vt t hng ho, trang tri cc chi ph sn xut v thanh ton cc khon n, m cn tham gia cp vn cho u t xy dng c bn v p ng mt phn ng k nhu cu tn dng tiu dng c nhn. + C vai tr c bit quan trng trong vic cung cp vn cho nhu cu kinh doanh ca cc doanh nghip va v nh v nhng doanh nghip ny cha c iu kin tham gia vo th trng vn trc tip. + Gp phn y nhanh nhp tch t, tp trung vn v tng cng kh nng cnh tranh gia cc doanh nghip. + Cn c s dng nh l mt cng c quan trng pht trin cc ngnh kinh t chin lc theo yu cu ca chnh ph. + Trong nn kinh t th trng, tin t ng vai tr v cng quan trng, vic tht cht hay ni lng cung tin t, kim ch lm pht thng qua hot ng ca h thng ngn hng s tc ng trc tip n tnh hnh nn kinh t. - Nhc im: + Th tc cp vn cho vay cn chm, rm r. mt nhiu thi gian v cng sc ca ngi i vay. + Thng tin v ti chnh ca c nhn, doanh nghip, ca ngn hng khng c thng sut v cp nht, khi lng thng tin cha c y , cho nn cha p ng c tt nhu cu thng tin ca cc bn nh gi, thm nh khon vay v kim sot cht lng tn dng cn hn ch. + Vic qun l khng tt nng lc tr n ca ngi vay c th dn ti tnh trng n xu, n kh i. Tnh hnh n xu ca cc doanh nghip c phn c chiu hng gia tng trong nhng nm gn y (t l n xu nm 2003: 1,77%, nm 2004: 2,13%, nm 2005: 7,72%, thng 5 nm 2006: 6,51%) b. Tn dng thng mi o Tn dng thng mi l quan h tn dng gia cc doanh nghip vi nhau, biu hin di hnh thc mua bn chu hng ho. thanh ton hoc i tin ln nhau,

cc doanh nghip thng s dng cc cng c nh hi phiu i n, hi phiu nhn n hay sc... Nhng loi giy t ny, nu cn gi tr, u c th chuyn nhng li. Mua bn chu hng ho l hnh thc tn dng, v: - Ngi bn chuyn giao cho ngi mua s dng vn tm thi trong mt thi gian nht nh. - n thi hn c tho thun, ngi mua hon li vn cho ngi bn di hnh thc tin t v c phn li sut. C s php l xc nh quan h n nn ca tn dng thng mi l GIY N mt dng c bit ca kh c dn s xc nh tri quyn cho ngi bn v ngha v phi thanh ton n ca ngi mua. GIY N trong quan h tn dng thng mi c gi l k phiu thng mi (thng phiu), vi 2 loi: hi phiu v lnh phiu. Hi phiu l mt thng phiu do ch n lp ra ra lnh cho ngi thiu n tr mt s tin nht nh cho ngi hng th khi mn n o hn. Ngi hng th c th l ngi pht hnh, cng c th l th ba. Lnh phiu l mt thng phiu do ngi thiu n lp ra cam kt tr mt s tin n nht nh khi n hn cho ch n. V hnh thc, thng phiu c chia ra ba loi: - Thng phiu v danh, khng ghi tn ngi th hng - Thng phiu k danh; c ghi tn ngi th hng - Thng phiu nh danh, c ghi tn nh thng phiu k danh nhng khng chuyn nhng cho ngi khc. o u nhc im ca tn dng thng mi: - u im : + Trong nn kinh t th trng, hin tng tha thiu vn ca cc nh doanh nghip thng xuyn xy ra, v vy hot ng ca tn dng thng mi mt mt p ng nhu cu vn ca nhng nh doanh nghip tm thi thiu vn, ng thi gip cho cc doanh nghip tiu th c hng ho ca mnh. + S tn ti ca hnh thc tn dng ny s gip cho cc nh doanh nghip ch ng khai thc c ngun vn nhm p ng kp thi cho hot ng sn xut kinh doanh. + Tn dng thng mi c cp gia cc doanh nghip quen bit, uy tn nn c li th l th tc nhanh, gn, p ng nhu cu vn ngn hn v gp phn y nhanh tc tiu th sn phm ca cc doanh nghip.

+ To iu kin m rng hot ng ca tn dng ngn hng thng qua nghip v chit khu thng phiu. - Nhc im : + Tn dng thng mi c cp bng hng ho nn doanh nghip cho vay ch c th cung cp c cho mt s doanh nghip nht nh - nhng doanh nghip cn ng th hng ho phc v sn xut hoc bn ra. + Phm vi hp, ch xy ra gia cc doanh nghip, hn na l ch thc hin c gia cc doanh nghip quen bit, tn nhim ln nhau. + Tn dng thng mi do cc doanh nghip trc tip sn xut kinh doanh cung cp, v vy qui m tn dng ch c gii hn trong kh nng vn hng ho m h c. Nu doanh nghip vay vn c nhu cu cao hn th doanh nghip cho vay khng th p ng c. + iu kin kinh doanh v chu k sn xut ca cc doanh nghip c th khng ph hp nhau, do vy khi thi gian m doanh nghip cho vay mun cung cp khng ph hp vi nhu cu ca doanh nghip cn i vay th tn dng thng mi khng th xy ra. + L loi tn dng khng c m bo nn ri ro d pht sinh. c. Thu ti chnh o Cho thu ti chnh l mt hot ng tn dng trung v di hn thng qua vic cho thu my mc, thit b, phng tin vn chuyn v cc ng sn khc trn c s hp ng gia bn thu v bn cho thu. Bn cho thu cam kt mua my mc thit b, phng tin vn chuyn v cc ng sn khc theo yu cu ca bn thu v nm gi quyn s hu i vi ti sn cho thu. Bn thu s dng ti sn thu v thanh ton tin thu trong sut thi hn thu tho thun. Khi kt thc thi hn thu bn thu c quyn la chn mua li ti sn hoc tip tc thu. (iu 1Ngh nh 16) Trong mt giao dch thu, v php l, bn cho thu c quyn s hu ti sn, bn thu khng c quyn s hu m ch c quyn s dng ti sn trong thi gian thu. C nhiu l do khin vic la chn hnh thc thu ti sn ngy cng tr nn ph bin, trong l do ch yu l li ch c th mang li t vic thu ti sn. C th: + i vi bn thu: khi mua mt ti sn, ngi s dng phi i u vi ri ro do s lc hu ca ti sn. Thu l mt cch gim hoc trnh ri ro ny, bn cho thu (ch s hu ti sn) s phi gnh chu ri ro v s lc hu ca ti sn. Vi cc hp ng thu ti sn hu ngang, bn thu c th thay i ti sn mt cch d dng hn so vi vic s hu ti sn. Bn thu cng c hng mt khon li t thu so

vi vic vay mua hoc mua tr chm, v chi ph thu (gm khu hao v li) c tnh ton b vo chi ph trc khi xc nh li nhun chu thu, v vy chi ph thc t m bn thu chu l chi ph thu sau khi khu tr phn gim thu. Trong khi , nu i vay mua hoc mua tr chm, thu ch c tnh gim trn chi ph li, phn n gc khng c khu tr thu. Ngoi ra, khi thu ti sn, bn thu s c c ti sn s dng trong iu kin hn hp v ngn qu, khng c tin mua ti sn hoc khng c vn i ng cho cc hp ng vay mua ti sn; Hoc khi cng ty c ti sn c nh nhng thiu tin mua nguyn vt liu, thanh ton lng, th cng c th thc hin giao dch Bn ri thu li. + i vi bn cho thu: trong sut thi hn cho thu, bn cho thu vn c quyn s hu php l i vi ti sn, do bn cho thu c quyn ly li ti sn nu xt thy bn thu c biu hin vi phm hp ng. Mt khc, trong trng hp bn thu lm vo tnh trng ph sn th ti sn thu vn khng b pht mi m vn bo m quyn s hu hp php ca bn cho thu i vi ti sn ny. o u nhc im ca hnh thc tn dng ny: - u im : + Cho thu ti chnh cho php bn s dng linh hot ng vn ca mnh vo mc ch khc, nhm mang li li ch nhiu hn thay v phi u t vn mua ti sn c nh, gip bn tn dng c c hi kinh doanh. + S dng cho thu ti chnh s khng lm nh hng ti hn mc tn dng ca doanh nghip khi doanh nghip i vay vn ngn hng. + Cho thu ti chnh c phng thc thanh ton tin thu linh hot ph hp vi chu chuyn vn ca doanh nghip. + Ph thu ti chnh c hch ton vo gi thnh sn phm gip doanh nghip gim ngha v i vi Ngn sch Nh nc. + S dng ti sn thu khng nht thit phi c ti sn th chp. + Cho thu ti chnh gip bn c nhiu c hi ch ng trong la chn thit b, d dng i mi cng ngh, tip cn v s dng nhng my mc, thit b hin i nht.., t nng cao kh nng cnh tranh ca doanh nghip tn dng c c hi kinh doanh. - Nhc im : Mc d cho thu ti chnh l loi hnh cp tn dng trung v di hn kh ph bin trn th gii v c nhiu li th cnh tranh, tuy nhin, sau 11 nm c mt, th trng cho thu ti chnh Vit Nam ch c 12 cng ty c thnh lp di cc hnh thc s hu khc nhau.

Vn iu l trung bnh ca mt doanh nghip cho thu ti chnh l 150 t ng - rt nh so vi vn iu l ca cc ngn hng thng mi (thng l trn 1.000 t ng). V hin c nhiu doanh nghip hot ng khng hiu qu. Thc tin cho thy cc doanh nghip Vit Nam khng my quan tm n loi hnh dch v ny, nguyn nhn c th l v: + Doanh nghip hiu bit v knh cp vn qua dch v cho thu ti chnh cn hn ch; hot ng qung b, gii thiu dch v ny n doanh nghip cn yu. Theo mt cuc kho st ngu nhin mi y i vi 1.000 doanh nghip thuc cc thnh phn khc nhau th hn 70% s doanh nghip c hi tr li rng h bit rt t v cha bao gi tm hiu, s dng dch v cho thu ti chnh; gn 20% hon ton khng bit v dch v ny, thm ch c doanh nghip hiu cho thu ti chnh nh hot ng mua tr gp, nhiu doanh nghip cha hiu r bn cht cp tn dng ca dch v cho thu ti chnh, cha thy r c hiu qu, li ch t dch v cho thu ti chnh mang li... + Gi cho thu (gm tin trch khu hao ti sn thu, ph, bo him...) hin nay cn cao. Nu b qua cc yu t an ton, chi ph b ra ban u thp... th cho n ht thi hn thanh l hp ng cho thu ti chnh, bn thu s phi thanh ton tng s tin i vi ti sn thu cao hn so vi i vay t cc ngun khc nh ngn hng. Nh vy, nu tnh ra li sut th li sut thu ti chnh cao hn li sut vay ngn hng, bi v li sut thu ti chnh cn phi cng thm cc chi ph v lp t, vn hnh, bo him... ca bn cho thu phi b ra. + Hnh lang php l v cho thu ti chnh cha hon thin ng b, nhiu quy nh cn phi c lut ha. Cc quy nh v s hu, v t chc, hot ng, vn iu l... trong cc vn bn cn nhiu vn phi bn. V d nh quy nh v vn iu l l 50 t ng i vi cng ty trong nc v 5 triu USD i vi cng ty nc ngoi trong giai on hin nay l khng ph hp. Lut cc t chc tn dng v cc vn bn di lut khi quy nh v cho thu ti chnh khng phn nh trit cc khi nim lin quan n s hu, chim hu, s dng, nh ot i vi ti sn thu trong cc giai on ca qu trnh cho thu ti chnh, gi tr cho thu ti a... gy cn tr i vi hot ng cho thu ti chnh.