You are on page 1of 12

NG DNG M HNH 5 P LC CNH TRANH CA MICHAEL PORTER TRONG KINH DOANH SIU TH TRN A BN THNH PH NNG

ThS. Vn Tnh
Vit Nam hi nhp su vo nn kinh t th gii, t ra cho cc doanh nghip ni chung v trn a bn TP. nng ni ring nhng c hi v thch thc mi. Vi vy, cn thit phi nghin cu y , su rng v thc t hn v cc vn kinh t, c th ng dng vo thc tin mt cch c hiu qu, khc phc nhng hn ch, c bit l yu cu nng cao nng lc cnh tranh hi nhp kinh t quc t ca cc doanh nghip. Nghin cu mi trng cnh tranh l ni dung quan trng trong qu trnh kim sot mi trng bn ngoi nhm c c mt chin lc kinh doanh hiu qu, v th n thu ht s quan tm ca rt nhiu nh qun tr. Mi trng cnh tranh gn kt trc tip vi tng doanh nghip v phn ln cc hot ng cnh tranh ca doanh nghip u din ra ti y. Bai vit ny tp trung phn tch nhng c hi v thch thc mi i vi cc doanh nghip trong nc trn a bn thnh ph nng trong thi hi nhp. c bit l ch trng mi trng kinh doanh trong cc siu th- mt lnh vc ang c s cnh tranh khc lit hin nay ti Vit Nam ni chung v Nng ni ring. Nm 2002, khi a vo hot ng Siu th Nng, TP Nng tr thnh nim t ho ca th trung tm min Trung. Du khch cc tnh v y, khng ch tham quan danh lam thng cnh m cn "tham quan Siu th Nng". Th nhng, t nm 2006, Nng tr thnh thnh ph siu th khi ln lt cc siu th ln nh ra i, c bit l Metro v Big C. Cha ht, nu nhn v tng lai Nng s cn c thm nhiu kiu "siu th" khc khi cc d n xy dng cao c c hon thnh. n c, cc t hp cao c ang xy dng trn nhng khu t "vng" trung tm thnh ph v dc sng Hn nh t hp Danang Centre cnh Nh ht Thnh ph, trong cng c trung tm thng mi. Pha u cu sng Hn l d n Capital Square va c Tp on VinaCapital khi cng xy dng trn din tch 9 ha. Ngay ch Cn v ch Hn cn c thnh ph quyt nh xy dng khu thng mi vi cc ta nh cao t 30 n 40 tng.... Vi xu th , chng ta thng chng kin cnh nhn nhp, tp np ngi, xe ti cc siu th, trung tm thng mi thnh ph mi ngy v c cm nhn nh l kinh doanh siu th ang thc s l ngnh hp dn, ha

hn rt nhiu tim nng cho nhng nh u t trong v ngoi nc. Tuy nhin, bn trong tim n mt bc tranh cnh tranh y khc lit. Thc vy, chng ta s dng m hnh 5 p lc cnh tranh ca Michael Porter - nh qun tr chin lc ni ting ca trng i hc Harvard trong cun sch "Competitive Strategy: Techniques Analyzing Industries and Competitors" a ra nhn nh v cc p lc cnh tranh trong mi ngnh sn xut kinh doanh phn tch c th p lc cnh tranh trong ngnh siu th trn a bn thnh ph nh th no? Tc tng trng cng nh li nhun ca n ra sao?. Michael Porter a ra m hnh 5 p lc cnh tranh, to thnh bi cnh cnh tranh trong mt ngnh kinh doanh: (1) p lc cnh tranh t i th tim n; (2) p lc cnh tranh ca nh cung cp; (3) p lc cnh tranh t khch hng; (4) p lc cnh tranh t sn phm thay th; v (5) p lc cnh tranh ni b ngnh [1]. Theo m hnh ny, Cc lc lng cnh tranh cng mnh, cng hn ch kh nng cc cng ty hin ti tng gi v c c li nhun cao hn. Lc lng cnh tranh mnh c th xem nh mt s e da, s lm gim thp li nhun. ng thi. sc mnh ca nm lc lng c th thay i theo thi gian, khi cc iu kin ngnh thay i. Cc doanh nghip cn nhn thc v nhng c hi v nguy c, do thay i ca nm lc lng s em li xy dng cc chin lc thch ng. Vi th trng kinh doanh siu th ti Vit Nam v c bit trn a bn thnh ph nng trong nhng nm qua, nu nh xt t thi im trc y 12 nm (nm 1997) th ton quc ch c hn 10 siu th kinh doanh loi hnh t chn v hn 20 trung tm thng mi ln, th hin nay theo thng k chnh thc ca B Cng thng th ton quc c hn 200 siu th v trung tm thng mi ln vi hn 600 ca hng t chn. Tuy nhin, h thng ny cn phn tn, manh mn ti nhng tnh thnh ln. Nu xt tnh ring thnh ph nng th hin nay c 21 trung tm thng mi, siu th c thit lp v i vo hot ng, trong c 2 siu th nc ngoi, 6 siu th kinh doanh tng hp, 15 siu th kinh doanh chuyn ngnh [2], nhng nhn mt cch tng th, nhng siu th c u t bi bn ch m trn u ngn tay v phn ln u tp trung cc siu th do cc tp on nc ngoi u t. Cn cc siu th, ca hng bn l do DN trong nc u t u c quy m nh, nn hiu qu kinh doanh v nng lc cnh tranh gp phi nhng kh khn nht nh.

Hin nay th trng bn l Nng vn ang mc pht trin vi hn 887 ngn dn cng c cu dn s tr, mc thu nhp bnh qun u ngi tng mnh, tng trng GDP v tc thu ht u t nc ngoi lin tc tng cao. Bn cnh , khi i sng ngy cng nng cao, th hiu v thi quen mua sm ca ngi Vit - c bit l gii tr, s c nhng thay i ln. thc s l nhng hp lc cc nh u t, nh kinh doanh bn l quc t nhm n Nng. Sc p t cc "i gia" - Tp on bn l nc ngoi Hng ha Vit Nam cn c phn phi ch yu qua ch v ca hng tp ha truyn thng. Siu th cha nhiu. T cho thy, tm l tiu dng ca ngi dn cha quen vi phng thc phn phi hin i. Ch truyn thng: 40%, Ca hng tp ha: 44%, Bn trc tip:6%, Siu th: 10%" [3]. Lin minh, t hon thin l gii php cho ngnh phn phi Vit Nam trc khi m toang ca n nh u t ngoi nc. u nm 2009, Vit Nam s m ca hon ton th trng phn phi v bn l. y l th trng mi ni nn sc hp dn u t rt ln. Nhiu tp on nghin cu th trng c nhng bo co lc quan v Vit Nam. Cc d bo ny tr thnh ng lc thi thc cc nh u t nc ngoi khn gi n con h mi ca chu . Nhn li tim lc ngnh phn phi v bn l trong nc, chng ta khng khi bn khon trc sc p c d bo l khng khip t bn ngoi. Nhng chng ta s cm c c bao lu nu khng c s chun b lc lng? Liu ch mt cng ty u t v pht trin phn phi Vit Nam VDA (lin minh ca mt s nh phn phi trong nc) c sc chng chi? Thch thc ln nht i vi cc nh phn phi VN lc ny l phi cnh tranh khng cn sc vi cc tp on quc t c sc mnh v ti chnh, th mnh v cng ngh qun l, thng hiu v kinh nghim. im mu cht thc y cc tp on bn l ngoi nhp b vo VN chnh l nhng hp lc ca th trng ny. Metro - nh phn phi ln th 5 th gii, l mt trong hai tp on phn phi c mt u tin ti VN, nhanh chng xy dng thm trung tm phn phi Nng. Trong lc , Big C sau khi khai trng siu th H Ni, cng u t siu th ti Nng. Thu nhp bnh qun u ngi ti Nng c khong 23,3 triu ng/nm (tnh c t nm 2008) vy nhng t l ngi c iu kin ti siu th mua sm ch khong 2530%. Tc l khong hn 70% ngi dn vn c thi quen i ch [4], hoc lu lu mi nhn

thong qua siu th. T khi Metro v Big C hot ng thu ht mt lng khch hng rt ln ca siu th Nng, khin siu th ny "xung dc". Khng ch siu th Nng "hp hi" m cc siu th nh nh Intimex cng vng tanh. C th l, t khi a vo s dng vo thng 1.2002, vi kinh ph xy dng 50 t ng trn din tch 15.000 m2, siu th Nng c mt thi gian di lm n v cng thnh vng. Khng ch phc v nhu cu trn a bn thnh ph, nhiu ngi dn cc tnh, thnh ln cn cng tm v tham quan, mua sm. Ngy 31.12.2005 th c quyn ca siu th ny bt u b ph v khi Trung tm Metro Cash & Carry chnh thc khai trng trn a bn Nng, vi din tch 30.000m2, vn u t 15 triu USD, nm trn trc ng Cch Mng Thng Tm, cung ng hn 20.000 mt hng, gy ra mt cn st ln cho ngi tiu dng Nng v ca c khu vc min Trung. Cho n nay UBND TP a Nng ng y chu trng hp tac u t gia Cng ty Thng mai Nguyn Kim (Cng ty Nguyn Kim) va Cng ty CP TM-DV BS Bai Th (Cng ty Bai Th) trong vic u t, nng cp v iu hanh hoat ng Siu thi Bai Th a Nng, sau thi gian dai Siu thi nay kinh doanh khng hiu qua. Hng ngy, Metro Cash & Carry n hng vn lt ngi v tham quan, mua sm. C n cui tun l khch ng khng ch chen chn, t Qung Nam, Qung Ngi, Tha Thin-Hu... ngi tiu dng n xe v Nng i siu th. Sau Metro Cash & Carry, mt s siu th khc cng xut hin, nhng hot ng km hiu qu. Ngy 24.11.2007, Big C Nng chnh thc ra mt, l mt siu th bn l vi hn 40.000 mt hng t cao cp n bnh dn. Ngay trong 2 ngy khai trng u tin, Big C Nng n hn 50.000 lt khch n tham quan v mua sm [5]. V tr nm ngay trung tm thnh ph, mt bng rng, thit k hin i, Big C Nng khin nhng siu th c trc phi lo ngi. Trong khi mt s siu th hn ch tr em, th Big C Nng li to iu kin cho tt c ngi gi, tr em u c th tham gia mua sm cc loi hng ha. Tnh n cui nm 2005, siu th Metro bt u hot ng vi chin lc "bn x, bn l vi gi r, mua mt tng 2" thu ht c s quan tm ca khch hng Nng. Trong khi Big C ti Nng hot ng cui nm 2007, chin lc ca Big C ti Nng nhm n mc tiu l "gi r cho mi nh". Nh vy, hai siu th ny u nhm ti i tng khch hng c mc thu nhp trung bnh kh ch khng phi khch hng VIP.

S xut hin ca cc "i gia" bn l quc t vi kh nng vn ln, k thut qun l hin i, c kinh nghim kinh doanh cng nh s h tr t mng li kinh doanh ton cu ang gy sc p ln ln h thng phn phi nh b, cn mang nng tnh t pht, thiu bn vng ca Nng. C th, thi gian m ca th trng bn l ti Vit Nam ang c tnh theo tng ngy, nhng h thng bn l ca cc DN, n v trn a bn thnh ph Nng vn t ra nh cha c chuyn g xy ra. c khng t nh u t ti Nng cho rng: Trong thi gian khng xa, Nng s tr thnh th trng bn l c sc hp dn ln i vi cc nh u t trong v ngoi nc; tuy nhin, h thng bn l hin nay vn cha p ng c yu cu, cn manh mn, thiu chuyn nghip v cn nhiu bt cp trc yu cu hi nhp. R rng, mc cnh tranh trong tng lai b chi phi bi nguy c xm nhp ca cc nh cnh tranh tim n. Nguy c xm nhp vo ngnh bn l ny cn ph thuc rt nhiu vo cc ro cn xm nhp th hin qua cc phn ng ca cc nh cnh tranh hin thi v cc nh cnh tranh mi c th d on. Theo Michael Porter th c ngun ro cn xm nhp ch yu sau: Li th kinh t theo qui m; S khc bit ca sn phm; Chi ph chuyn i; Kh nng tip cn vi knh phn phi; Nhng bt li v chi ph khng lin quan n qui m v tnh cht ca cc ro cn xm nhp. Nh vy, cc nh kinh doanh siu th trn a bn thnh ph Nng cn s dng li th kinh t theo qui m chng s xm nhp t ny. Trc ht, ni n vic th trng bn l rng ln, c mc tng trng cao nhng n nay c thnh ph ch c 21 siu th v trung tm thng mi. Nh bn l hng u VN l Co-op Mart cng ch mi c 1 im kinh doanh ti trc ng in Bin Ph. V vy, Nng vn cn l th trng hp dn i vi nhng tp on phn phi quc t. S khc bit m cc nh bn l Nng khai thc kh thnh cng l: M hnh kt hp gia t chn v c phc v, s c mt ca nhn vin mu dch gip , t vn cho khch hng chn la sn phm ph hp, iu ny khng c ti cc ca hng t chn cc nc khc; Phc v tn nh cng c xem nh mt u vic ca cc siu th; La chn mt hng kinh doanh ph hp vi th hiu, khu v tng vng vi gi c hp l ph hp vi kh nng thanh ton ca a s ngi dn cng l s khc bit c bn ca siu th VN ni chung v Nng ni ring. Cc siu th ti Nng lm g c th to ra lng trung thnh ca khch hng vi cc h thng siu th hin hu? Lng trung thnh ca khch hng hay vic gi c khch

hng cn xut xut pht t nhng c th m ngnh kinh doanh siu th ti Nng to dng, vi nhng phong cch phc v tn tnh, chu o m h gi chn c khch hng truyn thng ca mnh. Bn cnh , cc chng trnh khch hng thn thit hay chnh sch mi gi khch hng tr thnh thnh vin ca mnh l nhng ro cn hu hiu chng xm nhp ca cc nh kinh doanh siu th ti Nng thc hin. S cnh tranh khc lit ca cc nh bn l VN trn cng a bn p lc th hai l p lc cnh tranh ca cc cng ty hin hu trong ngnh, l mt p lc thng xuyn v e da trc tip cc cng ty bn l, khi p lc cnh tranh gia cc cng ty ngy cng tng ln th cng e da v v tr v s tn ti ca cc cng ty. c bit l cc cng ty b li cun vo s i u v gi s lm cho cc mc li nhun chung ca ngnh b gim st. Thm ch c th lm cho tng doanh thu ca ngnh b gim. Nu nh mc co gin ca cu khng kp vi s gim xung ca gi. Theo s liu thng k, hin ti h thng dch v phn phi hng ha trn a bn thnh ph c 88 ch, hng nghn DN hot ng mt phn trong phn phi hng ha v nh vy hng ha ti Nng vn cn phn phi ch yu qua ch v ca hng tp ha truyn thng, siu th cha nhiu. Mt khc, tng mc lu chuyn hng ha v dch v trn a bn thnh ph nm 2008 t trn 7.400 t ng. iu ny cho thy th trng tiu th hng ho c xu hng tng cao, nhng vi s lng tng ca cc ca hng hn rt nhiu so vi th trng, chc hn rng th trng bn l trn a bn thnh ph phi c s cnh tranh ht sc khc lit v cuc cnh tranh khc lit u tin phi k n l gia cc siu th hin ti v nhng Trung tm thng mi, cao c ang hnh thnh. y l cha ni n vic t ngy 1-1-2009, th trng bn l Vit Nam m ca theo cam kt WTO, cc nh u t 100% vn nc ngoi c php nhy vo. Trong bi cnh , lm th no tn ti? C th nhn thy r rng cc nh bn l ang tm kim c hi ti cc thnh ph ln, chng hn nh nh Nng v a im ny c nn tng cn bn ha hn cho th trng bn l pht trin nh mc thu nhp ca ngi dn a phng tip tc tng. Hu ht cc nh bn l mun m rng mng li trung tm mua sm tip cn c nhiu ngi tiu dng hn, h c th gim gi bn sn phm, v vic m thm nhiu trung tm ti cc thnh ph s gip h t c mc tiu ny. Theo thng k ca Trung tm Xc tin Thng mi, S Cng thng TP Nng, ch tnh ring trong t bn hng khuyn mi t ngy 10/12/2009 n ngy 10/1/2010

c 91 doanh nghip t chc 106 chng trnh khuyn mi vi tng gi tr khuyn mi ln n 9,5 t ng. V qua , cc doanh nghip t mc doanh thu tng t 10-30% so vi trc khi thc hin chng trnh. Khng ch vy, ch tnh trong 3 thng cui nm 2009, Phng QLTM S Cng thng tip nhn hn 100 chng trnh khuyn mi thc hin cho n ht nm 2009, gp gn 5 ln so vi nm 2008 v chng trnh ko di n ht thng 1/2010 ca cc doanh nghip, siu th, hng in my, hng gia dng... trn a bn, to c hi ngi dn c c hi mua hng cht lng vi gi tt nht. V nguyn nhn khin cc doanh nghip ko nhau vo "cuc ua" khuyn mi gim gi: Th nht, cc doanh nghip tranh th li ko khch hng tm kim li nhun thng qua s lng ln mt khi cc chnh sch chm sc khch hng, cht lng ngang nhau th gi bn l vn thu ht khch hng; Th hai, vi xu hng thm nhp ca cc tp on bn l gi s m Co.op mark l mt n c, th vic cc doanh nghip hin ti cn y lng hng ang c i cng l chuyn ng nhin. V vi th trng nh nh Nng th cc mc chnh lch ln v gi gia cc siu th l iu m ngi tiu dng kh chp nhn khin cc siu th, ca hng cng nhau gim gi. Hn na, mt thng tin khng my tt i vi cc siu th, c bit l siu th in my va v nh trn a bn TP Nng l UBND TP Nng ng cho Nguyn Kim, mt thng hiu mnh v kinh doanh hng in my chia s th trng nn cc doanh nghip ang hot ng cn phi nhanh chn "trt" hng, bn c cng nhiu hng cng tt. C nh vy, cc doanh nghip tp trung qung co rm r, tng cng chng loi hng ho, gim gi sn phm dch v Bn cnh lng hng phong ph, yu t m cc ca hng s dng thu ht khch hng vn l cc chng trnh khuyn mi, gim gi, bc thm trng thng hin vt, nhng chuyn i du lch nc ngoi Phng thc kinh doanh ca cc doanh nghip cng hin i v ch ng hn, l t xy dng chin lc u t lu di cho sn xut, to ngun hng n nh mang tnh cnh tranh cao. Cn cc siu th th chy ua gim gi trc tip trn cc mt hng nhy cm v gi hng li ko khch hng v ca hng ca mnh. Cnh tranh i u v gi c mang n cho khch hng nhng li ch thit thc hay bt buc cc nh kinh doanh tm cch ct gim nhng cht lng dch v hin c? Khi cuc cnh tranh i u v gi din ra khc lit th mt s nh kinh doanh hin hu tm cch chia tay ngnh, do h cm thy khng th tip tc cuc ua ny, bng chng c mt vi doanh nghip ang cho bn chui siu th ca mnh.

Ngy 22-1-2010, Siu th VDA Nng (lin doanh ca VDA Vit Nam, Saigon Co-op v Cng ty CP Dt-may 29-3) chnh thc khai trng. Siu th VDA s phc v nhn dn Nng vi hn 20 nghn mt hng thuc cc nhm hng: Thc phm cng ngh, thc phm ti sng- thc phm ch bin sn, ng lnh, ha m phm, may mc, dng gia nh bn cnh hng trm mt hng thc phm tm p, ch bin sn c qun l cht ch v cht lng v sinh an ton thc phm. ng trc p lc ny, trong dp tt nguyn n va qua VDA dnh gn 1 t ng cho chng trnh khuyn mi vi nhng phn thng c gi tr cao nh: Xe Honda Lead, t lnh, bp ga nhm thu ht ngi tiu dng n mua sm ti trung tm thng mi hin i ny. Cc sn phm trn s c by bn trn din tch hn 13.000m2, vi phng thc bn hng hin i, thc hin Vui lng khch n, va lng khch i, thanh ton tin li vi nhiu ca thu tin bng cc thit b hin i. Mt doanh nghip Nh nc ln trong lnh vc phn phi l Tng cng ty Thng mi Si Gn ra chng trnh pht trin h thng phn phi ca mnh bng cch nng cp cc c s hin c nh: u t ci to Thng x Tax, xy dng mi cc siu th, trung tm thng mi v ch u mi ln, lin kt vi vi cc doanh nghip trong nc xy dng cc trung tm thng mi, siu th cc a phng ln nh: Hu, Nng, Lt vi s vn u t mi d n t 40-100 t ng... Tnh cht v cng ca cuc cnh tranh gia cc cng ty hin ti trong ngnh ph thuc vo cc yu t: tnh a dng ca ngnh, cc ro cn rt lui, s t cc vo ngnh cao p lc t ch truyn thng - Sn phm thay th ca siu th i vi ngnh kinh doanh siu th th sn phm dch v c th thay th chnh l mng li cc ch truyn thng, cc ca hiu nh ca tng a phng, cc ca hng gii thiu sn phm ca nh sn xut lnTrong nhng nm gn y, s ra i t ca cc chui siu th trn a bn thnh ph lm cho mi lc ca cc ch truyn thng c phn st gim ng k. Tuy nhin, do nh hng bi tp qun mua sm ca ngi dn cha quen n vi loi hnh kinh doanh thng mi hin i - siu th nn t trng doanh s ca ngnh siu th trn a bn thnh ph tnh trn tng doanh thu bn l cn kh khim tn. C th, h thng phn phi hng ha trn a bn thnh ph vn theo tp qun v thi quen, hng ha n tay ngi tiu dng ch yu vn qua cc ch v cc ca hng bn l c lp. Hng

ha c bn qua h thng phn phi siu th, ca hng tin li... ch mi nh hnh mt vi khu vc trung tm thnh ph. H thng bn l thc phm truyn thng vn c tm quan trng i vi ngi ngho, xt trn cc phng din d tip cn - c th mua chu v gi c phi chng. Vit Nam ni chung v thnh ph Nng ni ring vn cn duy tr s phong ph ca h thng bn l ny, do chng ph hp vi cc cp tiu dng khc nhau ca ngi dn, ng thi gip cc h kinh doanh nh l duy tr ma sinh. Ngay c ngi bn hng rong v cc tiu thng ch cng lun khng nh vai tr tch cc ca mnh bng cch m bo thc phm lun c ti ngon v an ton. Mt yu im khc ca siu th l im t ca cc siu th cn qu xa. Theo d bo n nm 2012, Nng c 30 siu th, TTTM ln. Nguy c bi thc siu th s cng hin hu hn, khi hng lot cc trung tm, cao c tp trung ti trung tm thnh ph. Khi nhu cu mua sm siu th tr thnh vn ha, thi quen, chng l ngi dn trn Ha Khnh, bn Ng Hnh Sn, bn Sn Tr v tn trung tm thnh ph ch mua sm vt dng thit yu trong gia nh? V ng nhin, nhng ni cch trung tm thnh ph khong 3-4km th ch vn l la chn s 1. i ch siu th cng chim mt nhiu thi gian (i li, gi xe, gi v ly ti , xp hng thanh ton). Trong khi , mua n ch truyn thng rt nhanh chng, i khi h c th mua ngay ti ca nh mnh t nhng ngi bn hng rong, hoc khng cn phi xung xe m vn c th mua hng. Hu ht khch hng u hi lng vi cc ch truyn thng. Chng c a dng mt hng, gn nh v thun tin. Tuy nhin, nhiu khch hng cng ng tnh rng siu th c hai u im ln nht, l s phong ph ca hng ha v cht lng sn phm. Cho d mt s khch hng cho rng hoa qu, rau v tht bn siu th khng ti v ngon nh ch ngoi, nhng hu ht h u nhn mnh ti an ton v sinh ca chng. H tin rng siu th c cc quy nh tt v kim sot cht ch ngun cung cp, qua hn ch c hng ha km phm cht, v v l mi ngi u cm thy gi cao l hp l. hn ch nhng nh hng tc ng ca ch truyn thng v nhng ca hng bn l trong khu dn c, cc siu th cn tp trung vo cc gii php nhm nng cao s tin ch cho khch hng nh gi xe min ph, giao hng qua in thoi hay gi qu min ph Hn th na, s pht trin ca cc siu th cn c thc hin km theo cc chnh sch t quyn li ngi tiu dng ln trn, nht l nhm ngi tiu dng c thu nhp thp. T quan im ny, cn trnh tp trung pht trin siu th mt cch thi qu, duy tr hi ha cc

loi hnh ch khc nhau v thc y cc tiu chun cht lng nhm m bo quyn li cho tt c mi ngi trong vic tip cn cc ngun thc phm ti ngon v gi r. p lc t cc nh cung ng Mt p lc na cng khng km phn quyt nh, chnh l p lc t pha nhng nh cung cp. H cng c th khng nh quyn lc ca mnh bng cch e da tng gi hng ho hay mc c v cht lng sn phm dch v cung ng. Do , h c th chn p li nhun t cc siu th nhm b p nhng chi ph tng ln trong gi thnh sn phm m trc y kh c th cp n i vi siu th. Mt c im ca siu th l ht sc kh khn trong vic i ph vi p lc ca nh cung cp m h l ngi cung cp cc sn phm thit yu, gn vi ma v kinh doanh. Bnh qun mi h thng siu th c 2.000-3.000 nh cung cp hng ha l cc DN, c s sn xut trong nc. Siu th ang tr thnh knh qung b thng hiu quan trng cho hng VN v l mt trong nhng mc tiu m nhiu DN nhm ti. L do c cc nh cung cp a ra khi iu chnh gi sn phm tng ln gm nhiu yu t, nh nh hng gi xng, in, nguyn vt liu vo chi ph u vo, k c chi ph nhn cng cng tng thm v nh hng t gi ngoi t i vi cc mt hng nhp khu. Nhiu nh cung cp hng thc phm, hng tiu dng v ho m phm ngh tng gi bn. Trong s ny, a s cc nh cung cp thc phm ngh tng khong 10%, hng tiu dng nha tng 3-5%, trong khi cc mt hng in gia dng a ra mc tng 1015%. Ring cc mt hng c ngun gc nhp khu c nh cung cp a ra mc tng t 10-18%. Ngoi ra, cc siu th trn a bn thnh ph cng nhn c thng bo tng gi ca mt s DN cc nhm hng ho m phm nh cc loi nc x, du gi u - sa tm, k c sa bt Ovaltine ngh tng 10%. H thng siu th Big C gn y cng nhn c ngh iu chnh gi bn ca cc nh cung cp hng tiu dng vi mc tng 515% [6]. ng ph vi xu hng nhiu nhm hng s bin ng gi, nhiu nh cung cp ang trin khai cc bin php km gi gi. y cng chnh l yu t thu ht ngi tiu dng v th mnh cc nh cung cp cnh tranh. Trong dp tt nguyn n va qua, mt s mt hng m siu th khng phi l ni phn phi hiu qu nht cho h (chng hn nh nc gii kht), nhng ngc li nhu cu phc v ti siu th li tng cao do y l c hi cho s mc c ca h.

i ph vi vn ny, cc doanh nghip kinh doanh siu th hin ti trn a bn thnh ph cn tranh th m rng qui m, tng s lng cc c s kinh doanh ca mnh nhm chim c li th v qui m, nng cao dn v th mc c i vi cc nh cung ng. p lc v s mc c ca khch hng Bn l l mt ngnh rt c th v n l hn hp ca sn phm v dch v do vy c th lm hi lng khch hng ngoi yu t sn phm cht lng cao, cht lng phc v cng c tm nh hng rt ln n cht lng dch v bn l v nh gi chung ca khch hng. Vi cht lng cuc sng ngy cng c nng cao, ngi dn i siu th ngy cng nhiu. Tuy nhin, khi n siu th v nhn thy nh mt thiu thin cm ca nhn vin bo v, s th ca nhn vin phc v, tc phong chm chp ca nhn vin tnh tin, s v ca nhn vin giao nhn hoc gp s c m khng c ai gip , l nhng thiu st ca nhn vin phc v m chc chn s nh hng n cht lng dch v v lm cho khch hng cm thy khng hi lng v c th khng n siu th na. l cha k n chi ph mt i ca siu th v theo nghin cu ca cc chuyn gia, chi ph tm c mt khch hng mi t gp nhiu ln chi ph gi mt khch hng. Bng cch lm hi lng khch hng thng qua cht lng dch v, cc nh bn l khng ch gi c khch hng hin ti m cn c th gia tng th phn. Vi s quan tm ng mc v cht lng dch v bn l, cc siu th ni ring v cc nh bn l ni chung ca Vit Nam s c th to c li th cnh tranh ngay trn sn nh v cu khu hiu: Ngi Vit Nam dng nh bn l Vit Nam s tr thnh hin thc i vi cc nh bn l trong nc trc ln sng u t cc nh bn l nc ngoi vo th trng Vit Nam. p lc t pha khch hng xem ra rt quan trng i vi doanh nghip, n th hin ch yu di hai dng l i hi gim gi hoc mc c c gi hoc cht lng tt hn. Chnh iu ny lm cho cc nh cnh tranh chng li nhau, tt c nhng iu u lm tn hao li nhun ca ngnh. S ra i ca cc siu th lm cho ngi tiu dng c y thng tin, nhiu c hi chn la ca hng m mnh yu thch nht. Khi cc siu th p dng nhng hnh thc khuyn mi nhm cnh tranh nh mt chng trnh khuyn mi bc thm trng thng, tng qu, gim gi phc v khch n mua sm... thc s mang n cho ngi tiu dng mt mi li ln. i vi thi im cui nm, khi cc siu th p gi khuyn mi, th lng ngi tiu dng mua hng tr cng tng cao.

iu ny cng cng c thm v th mc c ca h hng ti mt dch v hon ho hn, mt ni cung cp hng ho vi gi r hn v cht lng cao hn, n nh hn. Nu nh trc y vi khng kh thong mt, hng ha trng by ngn np d tm, hay thi nim n ca nhn vin thu ngn cng lm cho khch hng hi lng khi n siu th. Nay yu cu ca thng cao hn nhiu, vi ha n mua hng tr gi khong hn 200 ngn ng th khch hng cng c th yu cu nhn vin mang hng giao tn nh. ng trc p lc ny i hi cc nh kinh doanh siu th phi thng xuyn nng cao cht lng phc v, nng cao tnh chuyn nghip, cng l ng lc gip cho h lun i mi tm kim nhng gi tr tng thm nhm p ng nhu cu ngy cng cao ca khch hng. Tm li, t nhng phn tch v cc p lc hnh thnh nn mi trng cnh tranh ca cc doanh nghip trong ngnh kinh doanh siu th trn a bn thnh ph Nng, c th gip cc cng ty bn l nhn ra nhng c hi v nhng e da qua c th nh hnh mt chin lc ph hp i ph mt cch c hiu qu vi 5 p lc cnh tranh trong ngnh ni trn. Mt chin lc cnh tranh c hiu qu s dng phng sch tn cng hay phng th nhm to v tr c th bo ton c, x l tho ng nhng nh hng ca 5 lc lng cnh tranh. Tuy nhin, 5 p lc cnh tranh ny cng khng phi l yu t tnh m tri li n rt ng thay i theo tng giai on pht trin ca ngnh. V th, xem xt cc p lc ny cng nn t n vo nhng bi cnh c th ca cc giai on pht trin ca ngnh. Ti liu tham kho: [1] Nguyn Hu Lam, Qun tr chin lc pht trin v th cnh tranh, NXB GIO DC, 1998 [2] S Cng thng TP. Nng, Qun l th trng, ngy 08 thng 12 nm 2009 [3] MassoGroup - Nhng con s th v ngnh phn phi bn l Vit Nam, ngy 12 thng 09 nm 2009. [4] http://www.dddn.com.vn [5] http://www.vietbao.vn [6] M.Thoa, p lc tng gi hng ha, Lao ng ngy 29/05/2009 .

You might also like