You are on page 1of 40

I HC QUC GIA H NI

Trng i hc Khoa hc T nhin

Cc phng php qun l


ti nguyn thin nhin
Chng III
CC GII PHP QUN L TI NGUYN THIN NHIN

T Trng Thng, Nguyn Th Hng


Khoa a cht, Trng i hc Khoa hc T nhin
Mobile: + 84 (0) 904026074
Email: hong_kdiachat@yahoo.com or nthong@vnu.edu.vn

Ni dung:
3.1. Phng php QL TN t
3.2. Phng php QL TN rng
3.3. Phng php QL TN nc
3.3. Phng php QL TN a dng sinh hc
3.3. Phng php QL TN chin lc ca VN
3.3. Phng php QL TN khong sn

Ni dung:
3.1. Phng php QL TN t
3.2. Phng php QL TN rng
3.3. Phng php QL TN nc
3.3. Phng php QL TN a dng sinh hc
3.3. Phng php QL TN chin lc ca VN
3.3. Phng php QL TN khong sn

3.1. Phng php QL TN t


3.1.1. Ti nguyn t
3.1.2. Ti nguyn t trn th gii
3.1.3. Ti nguyn t Vit Nam
3.1.4. Cc phng php qun l TN t

3.1. Phng php QL TN t


3.1.1. Ti nguyn t
3.1.2. Ti nguyn t trn th gii
3.1.3. Ti nguyn t Vit Nam
3.1.4. Cc phng php qun l TN t

3.1. Phng php QL TN t


3.1.1. Ti nguyn t
nh ngha ti nguyn t
- t l mt dng ti nguyn vt liu ca con ngi.
- t c hai ngha: t ai v th nhng
+ t ai (land): l ni , xy dng c s h tng ca con ngi
(Gi tr : xc nh bi cc iu kin thun li cho vic thit k v xy
dng)
+ Th nhng (soil): - l mt bng sn xut nng lm nghip.
- l vt th thin nhin c cu to c lp lu i hnh
thnh do kt qu ca nhiu yu t: gc, ng
thc
vt, kh hu, a hnh v thi gian.
(Gi tr: o bng s lng din tch (ha, km2) v ph ( mu m
thch hp cho trng cy cng nghip v lng thc).

3.1. Phng php QL TN t


3.3.1. Ti nguyn t
Phn loi ti nguyn t
a) Nhm t nng nghip
b) Nhm t phi nng nghip
c) Nhm t cha s dng
Qun l s dng t ai
a) S hu t ai
b) Nguyn tc s dng t
c) Qun l nh nc v t ai
d) khuyn khch u t vo t ai
c ) Quy hoch s dng t
e) Phng php quy hoch s dng t

Thnh phn cu to ca t

cc ht khong
hp cht humic
khng kh
nc

3.1. Phng php QL TN t


3.1.1. Ti nguyn t

- t l t liu sn xut c o => ph nhiu.


- t l tm gng phn chiu:
+ iu kin kh hu
+ thm thc vt
+ phn b theo cc dy tng thch vi cc khu
sinh hc.
-T Bc bn cu ti xch o gm cc dy t chnh sau:
+ t i nguyn
+ t xm kh hn
(aridosols)
+ t podzol
+ t ht d
+ t xm (alfisols)
+ t v t vng
+ t en (mollisois)
vng nhit i (oxisols).

3.1. Phng php QL TN t


3.1.1. Ti nguyn t
3.1.2. Ti nguyn t trn th gii
3.1.3. Ti nguyn t Vit Nam
3.1.4. Cc phng php qun l TN t

3.1. Phng php QL TN t


3.1.2. Ti nguyn t trn th gii
S liu thng k nm 1980:
- Tng din tch: 14.778 triu ha (vi 1.527 triu ha t ng bng
v 13.251 triu ha t khng ph bng)
=> Trong :
+ 12% tng din tch l t canh tc
+ 24% l ng c,
+ 32% l t rng
+ 32% l t c tr, m ly.
- Din tch t c kh nng canh tc l: 3.200 triu ha
(hin mi khai thc 1.500 triu ha).
- T trng t ang canh tc: 70% ( cc nc pht trin)
- T trng t ang canh tc: 36% ( cc nc pht ang trin)

3.1. Phng php QL TN t


3.3.2. Ti nguyn t trn th gii
=> Nguyn nhn:
+ Thiu nc
+ kh hu khng ph hp
+ thiu vn u t
- Ti nguyn t ca th gii hin ang b suy thoi nghim trng:
xi mn, ra tri, bc mu, nhim mn, nhim phn, nhim t.
- 10% t c tim nng nng nghip ang b sa mc ha.
( * Trung Quc: 280 triu ha S t ang b thoi ha chim 30% din
tch lnh th
Bao gm: 36,67 triu ha t i b xi mn nng
6,67 triu ha b chua mn
4 triu ha t ng ly.
* n : hng nm b mt khong 3,7 triu ha t canh tc do
cc nguyn nhn trn)

3.1. Phng php QL TN t


3.1.2. Ti nguyn t trn th gii
- Tng din tch (S) t t nhin trn th gii: 148 triu km2
(Nguyn Ngc Dung, 2008).
- Hin trng s dng t trn th gii (Nguyn Ngc Dung, 2008).
+ 20% S t vng qu lnh khng sn xut c
+ 20% S t vng qu kh, hoang mc khng sn xut c
+ 20% S t vng qu dc khng canh tc nng nghip c
+ 10% S t vng c tng t mng (ni , t b xi mn
mnh).
+ 20% S t ang lm ng c
+ 10% S t trng trt khong 1.500 triu ha.
Trong FAO nh gi: + 14% t c nng sut cao
+ 28% t c nng sut trung bnh
+ 58% t c nng sut thp

Cc loi t khng s dng c cho nng nghip

3.1. Phng php QL TN t


3.1.2. Ti nguyn t trn th gii
- Ti nguyn t ang ng trc tnh trng suy thoi c v s
lng v cht lng.
- Hng nm trn th gii c khong:
+ 21 triu ha t b suy thoi mt phn hoc hon ton
n mc khng trng trt c na;
+ 66 triu ha b nhim mn do ti khng hp l;
+ 6-7 triu ha t b xi mn mnh.
Dn n tnh trng:
1800: 1.42 ha/ngi,
1970: 0.34ha/ng,
1993: 0.26ha/ngi
2008: 0.18ha/ngi.

3.1. Phng php QL TN t


3.1.1. Ti nguyn t
3.1.2. Ti nguyn t trn th gii
3.1.3. Ti nguyn t Vit Nam
3.1.4. Cc phng php qun l TN t

3.1. Phng php QL TN t


3.1.3. Ti nguyn t Vit Nam
- Tng din tch t t nhin: 32.931.456 triu ha
(trong thuc v i ni v trung du)
+ Din tch sng sui v ni : 1.337.275 ha
(chim 4,05% din tch t t nhin),
+ Phn t lin: 31.2 triu ha
(chim 94,5% din tch t t nhin)
- Xp th 58 trong tng s 200 nc trn Th Gii
- Din tch bnh qun u ngi xp th 159 v bng 1/6 bnh qun ca
Th Gii.
Loi t
Din tch t v
mc ch s dng

Din tch (triu ha)

T l (%)

Tng S t t nhin

33,0

100

t nng nghip

9,4

28,5

t phi nng nghip

14,2

43,0

t cha s dng

9,4

28,5

3.1. Phng php QL TN t


3.1.3. Ti nguyn t Vit Nam
Ti nguyn t Vit Nam ang b nhim
Cc tiu chun nh gi mc nhim mi trng t
Tiu chun cht lng t
- Tiu chun TCVN 5300 - 1995: phn loi t nhim bn;
- Tiu chun TCVN 5941 1995: kim sot v nh gi mc
nhim bi ha cht bo v thc vt ca t.
- Tiu chun TCVN 5941 1995: quy nh gii hn ti a cho
php ca 22 ha cht bo v thc vt
- Tiu chun TCVN 5302 1995: lp k hoch, thit k v tin
hnh cng vic qun l lin quan n vic hy hoi v ti to
t.

3.1. Phng php QL TN t


3.1.3. Ti nguyn t Vit Nam
Ti nguyn t Vit Nam ang b nhim
Cc tiu chun nh gi mc nhim mi trng t
Cc tiu chun nh gi mc nhim ca t
- Theo tiu ch:
+ Theo ch s v sinh:
Ch s v sinh (CSVS) = Lng nit anbumin ca t/Lng ni t hu c
+ Theo hm lng clorua trong t
+ Theo chun coli aerogenes
+ Theo s lng trng giun

3.1. Phng php QL TN t


3.1.1. c im phn b TN t
3.1.2. Ti nguyn t trn th gii
3.1.3. Ti nguyn t Vit Nam
3.1.4. Cc phng php qun l TN t

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4. Cc phng php qun l TN t

3.1.4.1. Php l trong qun l TN v MT t (PP t


chc hnh chnh)
3.1.4.2. PP kinh t trong qun l TN v MT t
3.1.4.3. PP qun l TN v MT t a phng
3.1.4.4. X hi ha v s tham gia ca cng ng
trong qun l TN v MT t

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.1. Php l trong qun l TN v MT t (PP T chc - Hnh
chnh)

Php lut trong qun l TN t


Mt s vn bn ch yu khc
T chc qun l t ai
H thng thng tin t ai v mi trng (ELIS)
Qun l vng t ngp nc
Qun l cht thi rn

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.1. Php l trong qun l TN v MT t (PP T chc - Hnh
chnh)

Php lut trong qun l TN t


Lut t ai
Lut bo v mi trng
Ngh nh s 17/2006/ N-CP
Ch th s 05/2006/CT-TTg ca Th tng Chnh
ph v vic khc phc yu km, sai phm, tip
tc y mnh t chc thi hnh lut t ai.
Mt s vn bn ch yu khc
T chc qun l t ai
H thng thng tin t ai v mi trng (ELIS)
Qun l vng t ngp nc
Qun l cht thi rn

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.1. Php l trong qun l TN v MT t (PP T chc - Hnh
chnh)

Lut t ai:

Nguyn Tn Dng ''Cn phi tp trung lm tt 3 khu quan


trng l ban hnh cc vn bn hng dn thi hnh Lut, t
chc thi hnh Lut v kim tra thanh tra vic chp hnh php
lut v t ai'.
+ Quy nh v quyn hn v trch nhim ca Nh nc
i din ch s hu ton dn v t ai v thng nht qun l
v t ai, ch qun l v s dng t ai, quyn v ngha
v ca ngi s dng t.
+ i tng p dng:
cc c quan Nh nc;
ngi s dng t;
cc i tng khc c lin quan n vic qun
l v s dng t.

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.1. Php l trong qun l TN v MT t (PP T chc - Hnh
chnh)

Lut t ai:

+ Ni dung c bn ca qun l Nh nc v t ai:


Ban hnh cc vn bn quy phm php lut v qun l,
s dng t ai v t chc thc hin cc vn bn ;
Xc nh a gii hnh chnh, lp v qun l h s a
gii hnh chnh, lp bn hnh chnh;
Kho st, o c, nh gi, phn hng t, lp bn
a chnh, bn hin trng s dng t v bn quy
hoch s dng t;
Qun l quy hoch, k hoch s dng t;
Qun l vic giao t, cho thu t, thu hi t, chuyn
mc ch s dng;

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.1. Php l trong qun l TN v MT t (PP T chc - Hnh
chnh)

Lut t ai:

+ Ni dung c bn ca qun l Nh nc v t ai:


Thng k, kim k t ai;
Qun l ti chnh v dt ai;
Qun l v pht trin th trng quyn s dng t
trong th trng bt ng sn;
Qun l, gim st vic thc hin quyn v ngha v ca
ngi s dng t;
Thanh tra, kim tra vic chp hnh cc quy nh ca
php lut v t ai v x l vi phm php lut v t ai;
Gii quyt tranh chp v t ai; gii quyt khiu ni,
khiu t cc vi phm trong vic qun l v s dng t ai;
Qun l cc hot ng dch v cng v t ai;

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.1. Php l trong qun l TN v MT t (PP T chc - Hnh
chnh)

Php lut trong qun l TN t


Mt s vn bn ch yu khc
Ngh nh s 17/2006/ N-CP (27/01/2006)
Ngh nh s 59/2007/ N-CP (09/04/2007)
Quyt nh s 184/2006/Q TTg
(12/12/2005)
Quyt nh s 328/2005/Q-TTg (12/12/2005)
T chc qun l t ai
H thng thng tin t ai v mi trng (ELIS)
Qun l vng t ngp nc
Qun l cht thi rn

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.1. Php l trong qun l TN v MT t (PP T chc - Hnh
chnh)

Php lut trong qun l TN t


Mt s vn bn ch yu khc
T chc qun l t ai
Nh nc ng vai tr chnh:

- Phi hp gia cc c quan Nh nc;


- Xc nh v tr ca c quan ng k;
- Vai tr ca cc lnh vc cng v t;
- Qun l c s d liu a chnh;

- Qun l ngun nhn lc, GD o to;


- Nghin cu khoa hc;
- Hp tc quc t;
- H tr v chuyn gia k thut;

H thng thng tin t ai v mi trng (ELIS)


Qun l vng t ngp nc
Qun l cht thi rn

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.1 Php l trong qun l TN v MT t (PP T chc - Hnh
chnh)

Php lut trong qun l TN t


Mt s vn bn ch yu khc
T chc qun l t ai
H thng thng tin t ai v mi trng (ELIS)

ELIS l cng c hu hiu cho c ch hnh chnh mt ca


- Xy dng trn c s quy hoch s dng t v hin trng mi trng tch
hp ti cp a phng (tnh, huyn, x).
- p dng cng ngh thng tin trong cng tc qun l t ai, bo v MT v
s dng ti nguyn bn vng.
- ELIS l khng ch qun l cc thng tin, d liu qua x l m qun l ton
b thng tin trong sut qu trnh x l cc h s .

Qun l vng t ngp nc


Qun l cht thi rn

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.1 Php l trong qun l TN v MT t (PP T chc - Hnh
chnh)

Php lut trong qun l TN t


Mt s vn bn ch yu khc
T chc qun l t ai
H thng thng tin t ai v mi trng (ELIS)
Qun l vng t ngp nc
Ngh nh 109/2003/N CP (23/09/2003)
Cng c Ramsa
Qun l cht thi rn

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.1. Php l trong qun l TN v MT t (PP T chc - Hnh
chnh)

Php lut trong qun l TN t


Mt s vn bn ch yu khc
T chc qun l t ai
H thng thng tin t ai v mi trng (ELIS)
Qun l vng t ngp nc
Ngh nh 109/2003/N CP (23/09/2003)
Cng c Ramsa

Nhng vng m ly, min m ly, vng t than bn, vng t t t nhin
hoc nhn to, c th tn ti lu di hay tm thi, c nc tnh hoc nc chy,
l nc ngt, nc l hay nc mn, bao gm c nhng vng nc bin c
su khng qu 6 mt khi triu kit.

Qun l cht thi rn

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.1. Php l trong qun l TN v MT t (PP T chc - Hnh
chnh)

Php lut trong qun l TN t


Mt s vn bn ch yu khc
T chc qun l t ai
H thng thng tin t ai v mi trng (ELIS)
Qun l vng t ngp nc
Qun l cht thi rn

Ngh quyt 41/2004/ NQ-TW (15/11/2004): bo v MT trong thi k cng nghip


ha, hin i ha t nc.
Ngh nh s 59/2007/ N-CP (09/04/2007): Qun l cht thi rn
Quyt nh 328/2005/ Q-TTg (12/12/2005): Qun l cht thi rn v cht thi
nguy hi

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.2. Phng php kinh t trong qun l TN v MT t
PP kinh t cho qun l ti nguyn t

p dng PP kinh t trong qun l cht thi rn


Thu nh t
Thu ph rc thi th VN

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.2. Phng php kinh t trong qun l TN v MT t
PP kinh t cho qun l ti nguyn t:
rng: Thu, ph, tr cp, ph khng tun th, ph hy
dit, qu thu t, giy php khai thc, ph duy tr
t ngp nc: tr cp, pht huy li th v pht trin
t ngp nc, ph bo tn t ngp nc, quyn chuyn
nhng.
t v t trng trt: tr cp thu s dng t, ng
gp cho bo v t, ph s dng t, giy php cho khai
thc t.
khai thc cc m khong sn: Thu ti nguyn (ng
gp cho vic bo v mi trng), t cc hon tr,
thng pht, ph gy nhim.

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.2. Phng php kinh t trong qun l TN v MT t
PP kinh t cho qun l ti nguyn t

p dng PP kinh t trong qun l cht thi rn


Thu nh t
Thu ph rc thi th VN

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.2. Phng php kinh t trong qun l TN v MT t

p dng PP kinh t trong qun l cht thi rn


Ph khng tun th
Cc ph i vi ngi dng
Ph b cht thi rn
Cc ph sn phm v h thng k qu hon tr
Cc khon tr cp

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.3. Phng php kinh t trong qun l TN v MT t
PP kinh t cho qun l ti nguyn t

p dng PP kinh t trong qun l cht thi rn


Thu nh t
Thu ph rc thi th VN

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.3. Phng php kinh t trong qun l TN v MT t

Thu nh t
1991: Php lnh thu nh t c ban hnh nm
1992: thay th Php lnh thu nh t mi
1994: sa i, b sung thm mt s iu
=> Gp phn ng k vo ngn sch Nh nc

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.4. Phng php kinh t trong qun l TN v MT t
PP kinh t cho qun l ti nguyn t

p dng PP kinh t trong qun l cht thi rn


Thu nh t
Thu ph rc thi th VN

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4. Cc phng php qun l TN t

3.1.4.1. Php l trong qun l TN v MT t (PP t


chc hnh chnh)
3.1.4.2. PP kinh t trong qun l TN v MT t
3.1.4.3. PP qun l TN v MT t a phng
3.1.4.4. X hi ha v s tham gia ca cng ng
trong qun l TN t

3.1. Phng php QL TN t


3.1.4.4. X hi ha v s tham gia ca cng ng trong qun l TN t

Nng cao nhn thc cng ng thc hin php lut

v t ai mi trng
S tham gia ca cng ng trong quy hoch s
dng t
Pht huy quyn lm ch ca ngi dn trong cng
tc qun l t ai
Cc quy nh trong lut bo v mi trng trong
cng tc qun l ti nguyn t c s tham gia ca
cng ng

You might also like