http://www.scribd.com/doc/24658655/Luat-Hinh-Su-Phan-Toi-Pham iu 1: phng v chnh ng 1.

Khi nim Phng v chnh ng (PVC) l hnh vi ca mt ngi v bo v li ch ca Nh nc, ca t chc, bo v quyn li chnh ng ca mnh hoc ca ngi khc m chng tr li mt cch cn thit ngi ang c hnh vi xm phm cc li ch ni trn. Phng v chnh ng khng phi l ti phm.(iu 15 BLHS). - V mc ch ca PVC: Vic thc hin hnh vi PVC l nhm ngn chn, y li hnh vi tn cng v hn ch bt nhng thit hi ca hnh vi tn cng gy ra hoc c th gy ra. - V tnh cht php l ca PVC: Hin nay php lut Vit Nam ch quy nh vic thc hin hnh vi PVC l ngha v ca ngi thi hnh cng v. Cn i vi cng dn th cha xc nh tnh cht php l ca phng v chnh ng l quyn hay l ngha v php l. 2. iu kin ca phng v chnh ng a. i vi hnh vi tn cng l c s lm pht sinh hnh vi phng v Theo khi nim ca PVC th HV tn cng ang xy ra xm phm n li ch ca nh nc, ca tp th, ca cng dn lm c s pht sinh hnh vi phng v ca PVC khi tho mn 3 iu kin sau: - V ngun ca hnh vi tn cng: Hnh vi tn cng phi l ca con ngi (bao gm c hnh vi tn cng ca tr em hoc ngi mc bnh tm thn). - V tnh cht v mc nghim trng ca hnh vi tn cng: Hnh vi tn cng phi c nguy c gy ra mt thit hi mc ng k cho x hi cn c bo v. - V thi im ca hnh vi tn cng: Hnh vi tn cng phi ang hin ti. c coi l hnh vi tn cng ang hin ti c th thuc mt trong cc trng hp sau: + Hnh vi tn cng bt u nhng cha kt thc. + Hnh vi tn cng cha xy ra nhng c nguy c s xy ra ngay tc khc. Nu hnh vi tn cng mi mc e do m cha c nguy c xy ra ngay tc khc m thc hin hnh vi phng v chng tr gy thit hi cho ngi e do c gi l phng v qu sm. Ngi thc hin hnh vi phng v qu sm phi chu TNHS bnh thng. + Hnh vi tn cng kt thc nhng nu hnh vi phng v i lin ngay sau hnh vi tn cng v khc phc c hu qu ca hnh vi tn cng gy ra (trng hp ny ch c th xy ra i vi hnh vi tn cng gy thit hi v ti sn). Nu hnh vi tn cng kt thc m vic thc hin hnh vi phng v khng i lin sau hnh vi tn cng v khng khc phc c hu qu ca hnh vi tn cng m thc hin hnh vi phng v chng tr gy thit hi cho ngi thc hin hnh vi tn cng c gi l phng v qu mun. Ngi thc hin hnh vi phng v qu mun phi chu TNHS bnh thng. b. i vi hnh vi phng v :Hnh vi phng v ch c coi l PVC khi tho mn cc iu kin sau: - V ni dung: Hnh vi phng v phi nhm vo chnh ngi c hnh vi tn cng v thit hi cng gy ra cho chnh ngi c hnh vi tn cng. Mc ch ca PVC l ngn chn v y li s tn cng. Do , HV chng tr phi nhm vo ngi c HV tn cng mi thc hin c mc ch y. - V phm vi: Hnh vi phng v phi l cn thit. S chng tr l cn thit ngha l bin php chng tr ca ngi phng v( phng php, phng tin, thit hi) trong hon cnh c th l cn thit ngn chn hoc hn ch s xm hi. Ngi phng v khng phi gy ra bt k hu qu no cng c coi l chnh ng v thit hi gy ra cho ngi xm hi th hin tnh cht, mc ca s chng tr nn thit hi phi chng mc nht nh c th nh gi s chng tr l cn thit. Cn thit cng khng c ngha l k xm hi dng phng tin, phng php no th ngi phng v cng phi s dng phng tin, phng php y. nh gi s tng xng gia 2 loi hnh vi phng v v hnh vi tn cng phi xem xt, nh gi mt cch khch quan ton din cc tnh tit sau: - Tng quan lc lng gia 2 bn tn cng v bn phng v. - Cng c, phng tin 2 bn s dng. - Cng , thi ca s tn cng, nhn thn ngi tn cng. ` - Mc hu qu ca 2 loi hnh vi gy ra hoc e do gy ra. - Thi gian, a im, hon cnh ni s vic xy ra... 3. Vt qu gii hn phng v chnh ng

Ti khon 2, iu 15 BLHS quy nh Vt qu gii hn PVC l hnh vi chng tr r rng qu mc cn thit, khng ph hp vi tnh cht v mc nguy him cho x hi ca hnh vi xm hi. Ngi c HV vt qu gii hn PVC phi chu TNHS. Vt qu gii hn PVC l tnh tit gim nh 4. Phng v tng tng Phng v tng tng l trng hp mt ngi do lm tng c s tn cng ca ngi khc nn thc hin hnh vi chng tr gy thit hi cho h. Ngi thc hin hnh vi phng v trong trng hp ny vn phi chu TNHS nh cc trng hp sai lm v s vic. Phng v tng tng thuc 2 dng sau: - Hon ton khng c mt s tn cng no nhng nhm tng c s tn cng. - C s tn cng nhng nhm ln ngi tn cng. - C s tn cng nhng sai lm trong vic nh gi tnh cht, mc nguy him ca s tn cng nn VQGH PVC. - Sai lm trong vic nh gi thi im nn phng v qu sm hoc qu mun. iu 2: tnh th cp thit 1.Khi nim Tnh th cp thit l tnh th ca mt ngi v mun trnh mt nguy c ang thc t e do li ch ca Nh nc, ca t chc, quyn, li ch chnh ng ca mnh hoc ca ngi khc m khng cn cch no khc l phi gy mt thit hi nh hn thit hi cn ngn nga. Hnh vi gy thit hi trong tnh th cp thit khng phi l ti phm. (Khon 1, iu 16 BLHS). 2. iu kin ca tnh th cp thit a. i vi s nguy him * i vi thi im ca s nguy him: Xy ra 2 trng hp: - S nguy him phi ang din ra cha kt thc. - S nguy him cha din ra nhng c nguy c s xy ra trong khonh khc. * V ni dung: S nguy him phi gy ra hoc e do thc t gy ra mt thit hi ng k. * V ngun nguy him: C th do con ngi, do sc vt hoc do thin nhin gy ra. Nu ngun nguy him do con ngi gy ra trong tnh th cp thit thng l s c trong khi vn hnh my mc. b. i vi HV trong tnh th cp thit (hay cn gi l HV khc phc s nguy him) phi tho mn cc kin sau: - Ch c gy thit hi khi khng cn bin php no khc. - Thit hi ca HV trong TTCT c th gy ra cho ngi khc khng phi l ngi gy ra s c nguy him. - Thit hi gy ra trong tnh th cp thit phi lun nh hn thit hi b e do gy ra. C th thy c s khc bit gia PVC v tnh th cp thit nh sau: Phng v chnh ng Tnh th cp thit - Ngun nguy him - Ca con ngi. - Con ngi, sc vt, thin nhin. - Ni dung. - Gy thit hi cho chnh k - C th gy thit hi cho ngi khc. tn cng. - Phm vi. - Tng xng. - Thit hi trong TTCT nh hn thit hi cn ngn nga. - Trch nhim dn s - Khng. - C th phi chu trch nhim dn s. - Mc ch. - Ngn chn y li s tn - Chuyn t mt nguy c ang thc t e do cng. sang vic gy ra mt thit hi khc cng c php lut bo v. - Tnh cht. - Cha phi l bin php cui - Khi khng cn bin php no khc. cng. 3. Vt qu gii hn ca tnh th cp thit Khon 2, iu 16 BLHS quy nh: Vt qu gii hn ca tnh th cp thit tc l thit hi ca hnh vi khc phc s nguy him gy ra r rng vt qu yu cu ca tnh th cp thit,th ngi gy thit hi phi chu TNHS. 4. Bt ngi phm php: Vic dng v lc i vi ngi b bt m cha vt qu phm vi nhng bin php cn thit cho vic bt, l mt tnh tit loi tr tnh cht nguy him cho x hi ca hnh vi, khi n tho mn cc iu kin sau: - i tng b bt gi c hnh vi chng tr li ngi bt gi mnh. - Vic dng v lc ca ngi bt gi phi tng xng vi tnh cht v mc nguy him cho x hi ca hnh vi phm php cng nh tnh cht v mc ca s chng c ca ngi b bt gi. - Vic dng v lc bt gi phi ph hp vi hon cnh khch quan lc bt.

(Thc cht bt ngi phm php l mt dng c th ca phng v chnh ng) iu 3:Khi nim trch nhim hnh s Trch nhim hnh s l hu qu php l ca vic thc hin ti phm m c nhn ngi phm ti phi gnh chu trc Nh nc v hnh vi phm ti ca mnh m ni dung ca n l hnh pht v cc bin php cng ch hnh s khc theo quy nh ca B lut hnh s. T khi nim trn c th rt ra trch nhim hnh s c nhng c im sau: - Th nht: Trch nhim hnh s l hu qu php l tt yu ca vic thc hin ti phm. Xut pht t nguyn tc khng trnh khi trch nhim hnh s khi thc hin ti phm trong chnh sch hnh s ca Nh nc ta. Nguyn tc ny bo m s cng bng v bnh ng ca mi cng dn trc php lut - Th hai: Trch nhim hnh s ch c th c xc nh bng trnh t c bit theo quy nh ca php lut m cc c quan tin hnh t tng c ngha v phi thc hin. - Th ba: Trch nhim hnh s c biu hin c th vic ngi PT phi chu bin php cng ch nghim khc nht ca Nh nc l hnh pht, bin php tc b hoc hn ch h mt s quyn hoc li ch hp php. - Th t: Trch nhim hnh s m ngi phm ti phi gnh chu l trch nhim i vi nh nc ch khng phi i vi ngi m quyn v li ch hp php ca h b hnh vi phm ti trc tip xm hi. - Th nm: Trch nhim hnh s phi c phn nh trong bn n hay quyt nh c hiu lc PL ca to n. iu 4: Thi hiu truy cu trch nhim hnh s Thi hiu truy cu TNHS l thi hn do BLHS quy nh m khi ht thi hn th ngi phm ti khng b truy cu TNHS (Khon 1, iu 23 BLHS). Theo quy nh ti khon 2, iu 23 BLHS, th thi hiu truy cu TNHS c tnh nh sau: Nu tnh t thi im ti phm c thc hin hoc t thi im ngi phm ti li phm ti mi m BLHS quy nh mc cao nht ca khung hnh pht i vi ti y trn mt nm t hoc thi im ngi phm ti ra t th hoc b bt gi nu c tnh trn trnh v c lnh truy n. Nu qua nhng thi hn sau s khng b truy cu THHS. - 5 nm i vi cc ti t nghim trng. - 10 nm i vi cc ti nghim trng. - 15 nm i vi cc ti rt nghim trng. - 20 nm i vi cc ti c bit nghim trng. Tuy nhin s khng p dng thi hiu truy cu TNHS i vi cc ti quy nh ti chng XI - cc ti xm phm ANQG v cc ti c quy nh ti chng XXIV - cc ti ph hoi ho bnh, chng loi ngi v ti phm chin tranh (iu 24 BLHS). iu 5: Min trch nhim hnh s Min trch nhim hnh s l khng buc ngi phm ti phi chu TNHS v ti m ngi thc hin. Theo Q ti iu 25 BLHS ngi phm ti c min TNHS trong cc trng hp sau: - Nu khi tin hnh iu tra, truy t hoc xt x, do s chuyn bin ca tnh hnh m hnh vi PT hoc ngi phm ti khng cn nguy him cho XH na (l ngi khng c kh nng thc hin hnh vi nguy him cho x hi). - Trc khi hnh vi phm ti b pht gic, ngi phm ti t th khai r s vic, gp phn c hiu qu vo vic pht hin v iu tra ti phm, c gng hn ch n mc thp nht hu qu ca ti phm. - Khi c quyt nh i x. Vic i x do Quc Hi quyt nh i vi nhng ti phm nht nh. Vn bn i x ch c hiu lc i vi nhng hnh vi phm ti c nu trong vn bn v xy ra trc khi ban hnh vn bn i x. i vi nhng ti phm c i x xy ra trc khi ban hnh vn bn i x th c quan c thm quyn khng c khi t v n. V thm quyn min TNHS do Vin kim st hoc To n p dng. Hu qu php l ca min TNHS l ngi phm ti khng b coi l can n. iu 6: h thng hnh pht H thng hnh pht l mt chnh th bao gm nhng hnh pht c quy nh trong B lut hnh s, c phng thc lin kt vi nhau theo mt trt t tng dn v tnh cht nghim khc ca tng loi hnh pht. Theo lut hnh s Vit Nam, h thng hnh pht chia lm hai loi l: hnh pht chnh (c 7 loi bao gm hnh pht cnh co, pht tin, ci to khng giam gi, trc xut, t c thi hn, t chung thn v t hnh) v hnh pht b sung (c 7 loi bao gm: hnh pht cm m nhim chc v, cm hnh ngh hoc lm cng vic nht nh; qun ch; cm c tr; tc mt s quyn cng dn; tch thu ti sn; pht tin v trc xut). Nh vy, trong h thng hnh pht theo lut hnh s Vit Nam c 2 loi hnh pht trc xut v pht tin va l hnh pht chnh va l hnh pht b sung. V nguyn tc p dng hnh pht: i vi mt ngi phm ti, i vi mt ti phm, ngi phm ti ch

b p dng mt hnh pht chnh v c th khng b p dng hnh pht b sung hoc b p dng mt hoc nhiu hnh pht b sung (Khon3, iu 38 BLHS). V vy, hnh pht chnh c tuyn c lp, cn hnh pht b sung lun phi i km vi hnh pht chnh. iu 7: Cc loi hnh pht trong h thng hnh pht 1. Hnh pht cnh co (iu 29 ) l s khin trch cng khai ca Nh nc do TA tuyn i vi ngi phm ti. Theo quy nh ti iu 29 BLHS th ch c th p dng hnh pht cnh co i vi ngi phm ti khi tho mn cc iu kin sau: - Ch c th p dng i vi ti t nghim trng. - C t 2 tnh tit gim nh tr ln. - Cha n mc c min hnh pht. V mc nghim khc ca hnh pht cnh co, y l loi hnh pht nh nht trong h thng hnh pht n khng c kh nng a li nhng hn ch php l lin quan trc tip n cc quyn ca ngi b kt n. Loi hnh pht ny ch gy ra mt s tn tht v tinh thn th hin qua s khin trch cng khai ca Nh nc i vi ngi phm ti v n li mt thi hn n tch l mt nm. 2. Hnh pht tin (iu 30 ) l loi hnh pht tc ca ngi b kt n mt khon tin nht nh sung cng qu Nh nc. - Nu hnh pht tin l hnh pht chnh th n c p dng i vi ngi phm ti t nghim trng xm phm trt t qun l kinh t, trt t cng cng trt t qun l hnh chnh v mt s ti phm khc do BLHS quy nh. - Nu hnh pht tin c p dng l hnh pht b sung thng thng i vi cc ti tham nhng, ti phm ma tu hoc nhng ti phm khc do BLHS quy nh (a s l cc ti xm phm s hu). - Mc ti thiu ca hnh pht tin vi t cch l hnh pht chnh c quy nh trong K 3 iu 30 BLHS l 1 triu ng, mc ti a l 1 t ng; hoc quy nh mc pht tin theo bi s tin trn thu hoc tin li, theo mc thp nht l mt ln v mc cao nht l mi ln s tin trn thu. Nu pht tin l hnh pht b sung th mc ti a ca ca hnh pht tin l 500 triu ng hoc gp 5 ln gi tr ti sn PT v mc ti thiu l 1 triu ng. - Mc pht tin c th i vi tng trng hp PT ph thuc vo tnh cht v mc nghim trng ca TP c thc hin, c xt n tnh hnh ti sn ca ngi PT, s bin ng ca gi c, khng thp hn mt triu ng. - Cch thc thi hnh th ngi PT c th np mt hoc nhiu ln trong thi hn do TA quyt nh trong bn n. 3. Hnh pht ci to khng giam gi (iu 31) l loi hnh pht khng buc ngi b kt n cch ly khi i sng x hi m c ci to mi trng x hi bnh thng c s gim st, gip ca gia nh, c quan, t chc v cng ng. * iu kin p dng hnh pht CTKGG: Theo quy nh ti iu 31 BLHS th ch c th p dng hnh pht CTKGG i vi ngi phm ti khi tho mn cc iu kin sau: - Ch c th p dng i vi ngi phm ti t nghim trng v ti nghim trng. - Ngi phm ti c ni lm vic n nh hoc c ni thng tr r rng. - Nu xt thy khng cn thit phi cch ly h ra khi i sng x hi. * V thi hn ca hnh pht CTKGG: L t su thng n ba nm. Nu ngi phm ti b tm giam, tm gi th i mt ngy tm gi, tm giam bng ba ngy CTKGG ri khu tr vo thi gian chp hnh hnh pht. * V cch thc thi hnh hnh pht CTKGG: - To n giao ngi b kt n cho CQ t chc ni ngi lm vic hoc chnh quyn a phng ni ngi thng tr gim st GD. Gia nh c trch nhim phi hp vi CQ trong vic gim st, gio dc ngi PT - Ngi PT phi thc hin mt s ngha v v CTKGG: Theo N 61/CP ban hnh ngy 25/7/2000 Ngi kt n c 3 thng mt ln phi bo co kim im vic ci to ca mnh trc c quan c giao gim st, gio dc. - Ngi b kt n CTKGG c th b khu tr t 5 - 20% thu nhp (p dng vi c ngi cha thnh nin nu c thu nhp). Trng hp c min khu tr thu nhp to n phi ghi r l do trong bn n. iu 8: Tr li ti sn, sa cha hoc bi thng thit hi, buc cng khai xin li (iu 42 BLHS) - Tr li ti sn: Nhng ti sn m ngi phm ti s dng vo vic thc hin ti phm thuc s hu ca ngi khc m h khng c li trong vic ngi phm ti s dng vo vic thc hin ti phm hoc nhng ti sn m ngi PT c c bng hnh vi chim ot. V d chic ti vi l ti sn trm cp tr li cho ngi b hi. Nu ngi phm ti hoc ngi khc mua li ti sn c c bng hnh vi chim ot sau u t, sa cha, ci to nng cao gi tr s dng ca ti sn th c c ngi b hi hon tr s tin u t sa cha ti sn khng? - Sa cha hoc bi thng thit hi: i vi nhng ti sn trn b h hng hoc mt mt th ngi phm ti phi sa cha v bi thng.

Nu ngi phm ti gy thit hi v tinh thn th phi bi thng vt cht (mi) hoc buc cng khai xin li ngi b hi.(Cn c vn bn hng dn th no l gy thit hi v tinh thn v nguyn tc bi thng). iu 9: Bt buc cha bnh (iu 43 BLHS) - i tng p dng bin php t php bt buc cha bnh: L ngi mc bnh tm thn thi im trong hoc sau khi thc hin ti phm. Ngi mc bnh lm mt kh nng nhn thc hoc kh nng iu khin hnh vi trong khi thc hin hnh vi nguy him cho x hi khng phi chu TNHS nhng Vin kim st hoc To n quyt nh a h vo c s chuyn khoa cha bnh hoc giao cho gia nh hoc ngi gim h trng nom di s gim st ca c quan Nh nc c thm quyn. Nu trong khi phm ti h c NLTNHS, trc khi kt n h mc bnh lm mt kh nng nhn thc hoc kh nng iu khin hnh vi th To n quyt nh a h vo c s chuyn khoa cha bnh sau khi khi bnh c th phi chu TNHS. Nu h mc bnh nh trn trong thi gian chp hnh hnh pht th To n quyt nh a h vo c s chuyn khoa cha bnh. Sau khi khi bnh ngi c th tip tc chp hnh hnh pht. - Thm quyn nh ch thi hnh bin php t php bt buc cha bnh: Do Vin kim st hoc To n tu giai on t tng khi ra quyt nh thi hnh.