Professional Documents
Culture Documents
HCM
KHOA CNG NGH HO HC
N HC PHN
KHO ST KH NNG KH CA CC TC NHN KH
ACID ASCORBIC V THIC CLORUA I VI PHC
GIA PHOTPHO V MOLIPDOVANADAT
DHPT6LT
Kho:
2010 - 2012
c lp T do - Hnh phc
NHIM V N HC PHN
H v tn sinh vin:
MSSV
TRNG PHM BNG DNG
10335991
10335971
Lp: DHPT6LT
Chuyn ngnh: Ha Phn Tch
Tn n hc phn: Kho st phc gia photpho v molipdovanadat.
Nhim v ca n hc phn:
1.
2.
3.
4.
thng
nm 2011
LI CM N
ii
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
Tp. H Ch Minh, ngy
thng
iii
nm 2011
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
iv
MC LC
vi
LI M U
vii
CHNG 1
TNG QUAN V PHOSPHO V CC TC NHN KH
2HPO4-2
P2O7-4 + H2O.
NPK .). Lng phtpho d trong phn bn thm qua t, qua sng ra bin v
lng . Trong nc ma nng c t 10 100 mg/m 3 ( do bi, mui bin bc
hi, cc qu trnh c nhit cao v qu trnh chuyn ha phtpho trong kh
quyn).
Ngun pht sinh phospho bao gm: trong t nhin, sn xut bom, n, sn
xut ha cht, phn bn, thuc bo v thc vt, cht thi, cc cht bi tit ca ng
vt, trong bn thi ca h thng x l nc thi.
Ht cc, sa, bt c v bt tht c xng l ngun cung cp P rt tt, trong khi
c kh v rm r cha rt t P. Cm go cha nhiu P trong khi bt sn cha rt
t.
Phospho cng c vn kh quan trng v hiu sut s dng. Phn ln
phospho ht ng cc v nht l cm dng phytate l mui ca axit phyric.
So vi phosphat v c nh dicanxi phosphat tha mc s dng phytat canxi
g con l 10%, g 50%, ln 30% v nhai li gn 90%. B s dng c nhiu
phytat nh c phytaza ly t thc n thc vt.
1.2.2. Vai tr ca phospho.
Phospho tham gia vo qu trnh cu to xng. N c s dng sn xut
ra nng lng v hot ha nhiu hot ng sinh thi . Tuy nhin, nhiu phospho
trong thc phm c kh nng gy ra nhng tc dng m tnh.
Phospho l cht khong c nhiu nht trong c th, sau calci: ngi ln nng
70 kg, s c 700g phospho trong c 80% c trong b xng, 10% trong c, 10%
cc m mm khc, c bit di dng phc hp phosphoprotein, phospholipid.
l mt phc hp nng lng sinh hc c nhim v cung cp nng lng
ATP cho chng ta, cng nh tham gia vo qu trnh hot ha trong yu t dinh
dng s iu ha cc hot ng ny.
1.2.3. Chc nng ca phospho.
Phospho l cht khong c nhiu chc nng hn bt k cht khong no khc.
Phospho ngoi nhim v to xuong cn c nhim v khc nh tahm gia vo lin kt
7
hnh khc cng c th tn ti. Ph bin nht l phospho trng v phospho c hai
u cha cc nhm phn b kiu t din ca phospho trng to thnh cc nhm
ring. Cc t din ca phospho lin kt vi nhau thnh chui. Phospho trng
chy khi tip xc vi ngun nhit v nh sng.
Phospho cng tn ti trong cc dng a thch v mt ng hc v nhit ng
lc hc. Chng c tch ra nhit chuyn tip -3.8OC. mt dng c gi l
alpha dng kia c gi l beta. Phospho l tng i n nh v thng hoa
p sut 1atm v 170OC nhng chy do va chm hay do ma st. Th hnh phospho
en tn ti v c cu trc tng t nh graphit, cc nguyn t c sp xp trong
cc lp theo tm lc gic v c tnh dn in. Cc ng v phospho gm: p 32 : cht
to bc x bate (1.71 MeV) vi chu k bn r 14.3 ngy. N c dng trong cc
phng th nghim khoa hc nghin cu v s sng ch yu to cc mu ADN v
ARN nh du phng x, v d s dng trong cc phng php nh du
Northern hay nh du Southern. Do cc ht beta cao nng lng c to ra thm
nhp qua da v gic mc, v do bt k lng P32 no i vo c th theo cc ng
tiu ha, h hp hay hp th qua qua cc ng khc u kt hp li trong xng
v cc nuleic, yu cu l mi ngi lm vic tip xc vi P 32 bt buc phi dng
qun o bo h v gng tay bo h. Ngoi ra do nng lng cao ca cc ht beta ,
thng thng ngi ta hay s dng vt che chn (chng hn ch), nhng u ny
to ra bc x th cp tia X. V th tm che phi km theo vi vt liu nh nh,
plexiglas, acrylic, cht do, g hay nc.
P33: cht to bc x beta (0.25MeV) vi chu k bn r 25.4 ngy. N thng
dng trong phng th nghim khoa hc v s sng trong ng dng m bc x beta
thp nng lng l u th hn, v d sp xp chui ADN.
1.2.3 . Tnh cht ha hc.
l metamphemin (C10H15N).
Vi lng nh, phospho c dng nh l cht thm vo cho cc loi bn dn
Phospho P32 v phospho P33 c dng nh l cht pht hin du vt phng x
trong cc phng th nghim ha sinh hc.
Cch s dng khc cn c: cc phosphat c dng trong sn xut, cc loi
thy tinh c bit c s dng trong cc loi thy tinh n hi natri
1.3.3 Trong chn nui
gim gi thnh sn xut thc n gia sc, ngi ta thng s dng xng v
cc ph thi khc ca gia sc lm ph gia cung cp phospho v canxi. Tuy nhin,
vic s dng cc ph thi ny c nguy c l lm nhim khun thc n v gy c
cho gia sc. Nhng lo ngi hin nay chu u v dch b in, m ngi ta qui cho
vic s dng ph thi ngnh git m lm thc n gia sc, khi li mi quan tm
v cc quy trnh sn xut nhng ph gia phtpho v c t qung phosphate t
nhin.
Phospho l thnh phn quan trng ca thc n gia sc, n rt cn thit cho s
pht trin khe mnh, tc cng ca xng v tc ng tt n cc qu trnh trao
i cht.
Hm lng phospho trong thc n t nhin ca gia sc (la, ng, u tng...)
tng i thp ch khong 0,2 - 0,5% (trong khi t l phtpho cn thit cho thc n
chn nui phi c 0,3 - 0,7%). V vy, ngi ta phi b sung phospho t cc ph gia
khc.
Thc n gia sc c sn xut t cc ph phm git m v bt c c hm
lng P khong 3,0 - 3,4%. Tuy nhin loi ny lun tim n nguy c nhim c v
truyn bnh. Ngc li, so vi cc dng thc n gia sc trn cc phtphate khong
cht c u im l c hm lng phtphate dinh dng cao hn nhiu, ngun
nguyn liu qung phtphate khng hn ch, ngoi ra hm lng canxi trong loi
sn phm ny cng cao.
Hm lng flo trong phosphate khong cht l mt yu t quan trng cn xem
11
xt. Theo tiu chun quc t, t l P/F trong thc n gia sc phi ln hn hoc bng
100. Ngoi ra, mt s kim loi nng nh Cd, As, Pb, Hg c th c mt trong qung
phtphate phi c khng ch, do cn phi phn tch v th nghim trc khi
quyt nh s dng loi qung no lm nguyn liu sn xut thc n gia sc.
Sn xut ph gia thc n gia sc t qung phtphate Qung phtphate c s
dng ph bin sn xut phn ln. Quy trnh sn xut cc ph gia phtphate cho
thc n gia sc c nhiu im tng t quy trnh sn xut phn ha hc. Mc ch
ca c 2 quy trnh u l chuyn phtpho dng khng hp th c cho cy trng
(hoc gia sc) thnh dng hp th c. Nhng khi sn xut ph gia thc n gia sc
th vic chuyn phtpho sang dng hp th c c ngha quan trng hn nhiu,
ngoi ra nhng nguyn t c hi cho sc khe gia sc (nh flo) phi c gim
xung di mc cho php.
Hai quy trnh chnh c p dng sn xut ph gia phosphate cho thc n
gia sc l:
- Sn xut phosphate tch flo (DFP).
- Sn xut monocanxi phosphate (MCP) v dicanxi phosphate (DCP)
Qu trnh sn xut phosphate tch flo gm cc bc chnh sau: Vic tch flo
c thc hin bng phng php nung nhit cao. Qu trnh ny cng chuyn
ha cc thnh phn phospho dng gia sc khng hp th c thnh dng tan
trong axit xitric v amoni xitrat, l dng c th c hp th sinh hc. Sn phm sau
khi nung c lm lnh v sng thu c c ht theo yu cu, sau c ng
bao.
Qu trnh sn xut MCP v DCP gm cc bc chnh sau: cc nh my c
nh v va, ngi ta c th s dng axit H3PO4 c sn xut t cc loi qung
phtphate khc nhau m vn m bo hm lng flo cn li mc quy nh. Cn
cc nh nly c ln (trn 40 tn/gi) th ngi ta p dng quy trnh tch lin tc.
Axit H3PO4 ca chnh qu trnh ( tch flo) c cho tc dng vi vi nghin
trong my nho lin tc. Bn sn phm c sy kh, sng v ng bao. Cc phn
ht qu mn hoc to c quay vng tr li
12
CHNG 2
CC PHNG PHP XC NH PHOTPHO
Phng php trng lng c s dng khi hm lng phospho hin din ln,
nhng iu ny khng xy ra trong thc t.
H3[P(Mo12O40)] + 12H2O
Trong hp cht cha t l P:M c th l 1:3, 1:6, 1:9 hoc 1:12. Trong t l
1:12 l bn nht v thng dng trong nh lng.
15
bc sng 650 n 660 hay 880 nm qua mt dng chy 15 mm hay 50mm. nng
cao hn phi pha long mu. Mc d phng php t ng ch p dng cho
othophotpat, cc hp cht photpho khc c th chuyn mu v dng ph hp
2.2.6.2. Nguyn tc:
Amoni molybdat v kali antimon tartrate phn ng vi orthophosphate trong
mi trng axit va to thnh phc antimon phosphomolybdate, trong , acid
ascorbic kh thnh mu xanh mnh lit ph hp cho o lng trc quang
2.2.7 Xc nh hm lng orthophosphat bng phng php tim theo dng
2.2.7.1. Phm vi p dng
p dng cho mu nc mt v nc ngm
2.2.7.2. Nguyn tc:
Poly photphat chuyn thnh dng othophotphat bng acid sulfuric nung v
persulfat nung chuyn photpho hu c v dng othophotphat. Khi o, mu c
bm vo ng, ion othophotphat (PO43-) s phn ng vi amoni molydat v kali
antimon tatrat trong mi trng acid thnh dng phc. Phc ny b kh bi acid
ascorbic thnh phc mu xanh dng hp thu bc sng 880 nm. hp thu t l
vi nng photpho trong mu.
2.3 . Cc tc nhn kh
phosphate trong nc, phospho trong than v mui than nhng chu nh hng rt
nhiu bi mn nn cht xc tc bismuth khng thch hp cho i tng mu l
nc mn.
2.4 . Cc yu t cn tr khi xc nh Phospho
19
CHNG 3
CNG THC NGHIM
3.1 Mc tu nghin cu ti
Phospho l nguyn t a lng, phospho tham gia vo qu trnh cu to ca
xng, n c s dng sn xut ra nng lng v hot ha nhiu hot ng
sinh thi, l cht khong c nhiu nht trong c th sau calci
Trong c th phospho c khong 80% trong xng, 10% trong c, 10% trong
cc m mm khc. l mt phc hp nng lng sinh hc c nhim v cung cp
nng lng , l nguyn t thit yu cho cuc sng.
Nu hm lng phospho trong c th tha th dn n c th c nhng tc
dng m tnh, hm lng calci gim i th dn n hin tng long xng v th ta
nn chn lc nhng thc n t c hm lng phospho cho c th.
Do , cc phng php phn tch c nhy, chn lc cao dng phn
tch phospho vn ang c quan tm. Hin nay c rt nhiu phng php
phn tch hm lng phospho nh: phng php th tch, phng php trong lng,
phng php trc quang,phng php trc quang theo dng. Tuy nhn, c kt
qu tng i nhanh v chnh xc nn nhm chng ti chn phng php trc
quang v s dng hai loi tc nhn kh l acid ascorbc v thc clorua xc nh
hm lng ca phospho. T chng ti c th nh gi l s dng tc nhn kh
no cho kt qu ti u hn.
3.2 . Ha cht, thit b, dng c
3.2.1. Ha cht
Acid HNO3
Acid H2SO4
Acid HCl
Amoni (NH4OH)
20
(NH4VO3) trong 100ml nc nng. Khuy u, thm t t 33ml dung dch acid
nitrit 14M v pha long bng nc.nh mc bng nc ct n 250ml
Dung dich amoni heptanmolipdat: ha tan bng nc nng 25g amoni
100ml dung dch amoni monovanadat va 67.5ml HNO3 14M trong bnh nh mc
v nh mc thnh 500ml
Dung dich phospho tiu chun (1000ppm) : ha tan 4.394g kali dihydro
21
Giy lc
Chn platin dung tch 100 n 150 ml.
B nc nng
Cc dng c thy tinh trong phng th nghim, dng c phng th nghim lm
10ml
Vmolipdovanadat
10ml
Vacid acorbic
1ml
VHNO3
10ml
10 pht v 25OC
nh mc ti vch 100 ml
Lc u v em o quang.
Tin hnh kho st qut bc sng ca dung dch trn t 300- 900 nm.
3.3.2 .Kho st nh hng ca hm lng thuc th Molipdovanadat
Xc nh hm lng Phospho bng phng php trc quang, ta phi tin hnh
kho st lng thuc th molipdovanadat, bit lng thuc th thm phi m
bo cho qu trnh to phc gia phospho v molipdovanadat. Ta chun b mu nh
bng v sau o quang bc sng thch hp.
Bng 3. 2.Kho st nh hng ca thuc th
22
Bnh
V P tiu chun
5mL
V acid ascorbic
1mL
Vmolipdovanadat
VHNO3
12
15
10ml
10 pht v 25OC
nh mc ti vch 100 ml
3.3.3 . Kho st nh hng ca hm lng tc nhn kh acid acorbic
Xc nh hm lng Phospho bng phng php trc quang, ta phi tin hnh
kho st lng tc nhn kh m bo cho qu trnh kh xy ra hon. Ta chun b
mu nh bng v sau o quang bc sng thch hp
Bng 3. 3. Kho st nh hng ca acid ascorbic
Bnh
VP tiu chun
Vacid acorbic
1.0
1.5
2.0
5ml
0.2
0.4
0.6
0.8
V molipdovanadat
10mL
VHNO3
10ml
10 pht v 25OC
nh mc ti vch 100 ml
3.3.4 . Kho st nh hng ca pH
Bnh
Vmolipdovanadat
VP tiu chun
Vacid acorbic
VHNO3
4
5
10ml
5ml
1ml
6
8
10
10 pht v 25OC
12
14
nh mc ti vch 100 ml
3.3.5 . Kho st nh hng ca thi gian n kh nng bn mu
kho st hm lng phospho bng phng php trc quang, ta phi tin
hnh kho st phc bn mu gia phospho vi thuc th molipdovanadat c bn
thay i theo thi gian nn cn kho st thi gian m bo mt quang ca
phc bn. Ta chun b mu nh bng v sau o quang bc sng thch hp.
Bng 3. 5. Kho st nh hng ca thi gian
Bnh
VP tiu chun
5ml
Vacid acorbic
1mL
Vmolipdovanadat
10ml
VHNO3
10ml
Nhit
25OC
10
12
15
17
20
25
nh mc ti vch 100 ml
Vmolipdovanadat
10ml
VP tiu chun
5ml
Vacid acorbic
1ml
VHNO3
10ml
10
Nhit
10
15
20
25
30
40
nh mc ti vch 100 ml
3.3.7 . Kho st hm lng khong tuyn tnh
Vmolipdovanadat
10ml
VP tiu chun
5ml
Vacid acorbic
1ml
VHNO3
10ml
10
Nhit
25
nh mc ti vch 100 ml
25
nn (
S
) v c tnh theo cng thc:
N
LOD = 3
S
C min
N
= 3 C min
vi 10 > T = N 3
T
S
S
C min
N
= 10 C min
vi 10 > T = N 3
T
S
Trong :
Cmin l nng ti thiu m my c th pht hin c
S l mt quang A ti nng Cmin
N l mt quang A trung bnh ca mu trng
kho st LOD v LOQ, chng ti tin hnh o mt quang A ca phc
phospho molypdovanadat lp li. Qu trnh o quang vi cc nng nh dn, khi
n nng nh nht m phng php c th php hin hoc nh lng c
chnh l gii hn ca phng php.
3.4 . Kho st cc thng s ca qui trnh s dng tc nhn kh thic clorua
3.4.1 . Kho st ph hp thu gia Phospho v thuc th Molipdovanadat
26
10ml
Vmolipdovanadat
10ml
VSnCl2
1ml
VHNO3
10ml
10 pht v 25OC
nh mc ti vch 100 ml
Lc u v em o quang.
Tin hnh kho st qut bc sng ca dung dch trn t 300- 900 nm.
3.4.2 . Kho st nh hng ca hm lng thuc th Molipdovanadat
Xc nh hm lng Phospho bng phng php trc quang, ta phi tin hnh
kho st lng thuc th molipdovanadat, bit lng thuc th thm phi m
bo cho qu trnh to phc gia phospho v molipdovanadat. Ta chun b mu nh
bng v sau o quang bc sng thch hp.
Bng 3. 9. Kho st nh hng ca thuc th
Bnh
V P tiu chun
12
15
1mL
1
VHNO3
Thi gian nhit
5mL
VSnCl2
Vmolipdovanadat
10ml
10 pht v 25OC
nh mc ti vch 100 ml
27
Xc nh hm lng Phospho bng phng php trc quang, ta phi tin hnh
kho st lng tc nhn kh m bo cho qu trnh kh xy ra hon. Ta chun b
mu nh bng v sau o quang bc sng thch hp
Bng 3. 10. Kho st nh hng ca acid ascorbic
Bnh
VP tiu chun
VSnCl2
1.0
1.5
2.0
5ml
0.2
0.4
0.6
0.8
V molipdovanadat
10mL
VHNO3
10ml
10 pht v 25OC
nh mc ti vch 100 ml
3.4.4 . Kho st nh hng ca pH.
Vmolipdovanadat
10ml
VP tiu chun
5ml
VSnCl2
1ml
VHNO3
10
12
14
10 pht v 25OC
28
nh mc ti vch 100 ml
3.4.5 Kho st nh hng ca thi gian n kh nng bn mu
kho st hm lng phospho bng phng php trc quang, ta phi tin
hnh kho st phc bn mu gia phospho vi thuc th molipdovanadat c bn
thay i theo thi gian nn cn kho st thi gian m bo mt quang ca
phc bn. Ta chun b mu nh bng v sau o quang bc sng thch hp.
Bng 3. 12. Kho st nh hng ca thi gian
Bnh
VP tiu chun
5ml
VSnCl2
1mL
Vmolipdovanadat
10ml
VHNO3
10ml
Nhit
25OC
10
12
15
17
20
25
nh mc ti vch 100 ml
3.4.6 Kho st nh hng ca nhit .
Nhit l mt thng s nh hng trc tip n hng s tc phn ng.
Nhit c th thay i tnh cht ca cc cht tham gia phn ng dn ti thay i
hp thu. V vy, vic kho st nhit trong phn ng l cn thit. Ta chun b
mu nh bng v sau o quang bc sng thch hp.
29
Vmolipdovanadat
10ml
VP tiu chun
5ml
VSnCl2
1ml
VHNO3
10ml
10
5
Nhit
10
15
20
25
30
40
nh mc ti vch 100 ml
3.4.7 . Kho st hm lng khong tuyn tnh
Vmolipdovanadat
10ml
VP tiu chun
5ml
VSnCl2
1ml
VHNO3
10ml
10
Nhit
25
nh mc ti vch 100 ml
30
hiu/nhiu nn (
LOD = 3
S
C min
N
= 3 C min
vi 10 > T = N 3
T
S
S
C min
N
= 10 C min
vi 10 > T = N 3
T
S
Trong :
Cmin l nng ti thiu m my c th pht hin c
S l mt quang A ti nng Cmin
N l mt quang A trung bnh ca mu trng
kho st LOD v LOQ, chng ti tin hnh o mt quang A ca phc
phospho molypdovanadat lp li. Qu trnh o quang vi cc nng nh dn, khi
n nng nh nht m phng php c th php hin hoc nh lng c
chnh l gii hn ca phng php.
3.5 . D ton kinh ph
Bng 3.14 - D ton kinh ph
STT
1
2
3
Tn ho cht
Xut x
Amoni monovanadat
(NH4VO3)
Amoni heptanmolipdat
((NH4)6Mo24.4H2O)
Phospho tiu chun
(KH2PO4)
31
Quy cch
n v
tnh
Gi thnh
4
5
6
7
8
9
10
11
Amoni heptanmolipdat
(NH4)6Mo7O24.4H2O
Thic clorua
(SnCl2.2H2O)
Glycerol
(C3H8O3)
Acid nitrit
(HNO3)
Acid sulfuric
(H2SO4)
Acid clohdric
(HCl)
Amoni
(NH4OH)
Axit ascorbic
(C6H8O6)
Trung
Quc
25g
chai
35.000
32
ix