Professional Documents
Culture Documents
BN-SINH TM-A-QUN
ng, Bt-Nh dch ch Phn ra ch Hn.
I. PHM TA
Chnh ti c nghe: Mt thi kia c Pht trong ni K-x-qut
(Grdhrakta), thnh Vng-x (Rjagrha) cng vi ba vn hai nghn i-tkhu[2]. Cc v u l bc A-la-hn[3]: tm thin gii-thot[4], tu thin gii
thot[5], ch to-tc xong[6], b mi gnh nng[7], vic li mnh
c, ht mi s rng-buc trong cc ci, c i-t-ti, an-tr trong giiphm thanh-tnh, phng-tin[8] kho-lo, tr-tu trang-nghim, chng c
tm php gii-thot, n b Nit-bn[9] nh l: C Th[10] A-Nh-KiuTrn-Nh (Tu dch: Ha-kh), A-S-B-Tht-a (Tu dch: M-thng), MaHa-Na-Ma (Tu dch:i-danh), Ba--L-Ca (Tu dch: Tiu-hin), MaHa Ca-Dip (Tu dch: i m-quang), Kiu-Phm-Ba- (Tu dch:
Ngu-T) La Ba-a (Tu dch:Tinh-t), u-Lu-Tn-Loa Ca-Dip (Tu
dch:Mc-qua-lm), Na- Ca-Dip, Gi-Gia Ca-Dip (Tu dch: Tngthnh), X-L-Pht (Tu dch: Thu-l-t), i Mc-Kin-Lin (Tu dch:
i-tn-tng), Ma-Ha Ca-Chin-Din (Tu dch: i-Ho-kin), Ma-Ha CaT-Na (Tu dch: Phng-T), Chn--Na (Tu dch: Uy-nh-vng), PhLu-Na-Di-a-La-Ni-T (Tu dch: Mn-nguyn-t), A-Ni-Lu- (Tu
dch: V-dit nh-), Vi-Diu-T, Tu-B- (Tu dch: Thin-hin), BcCu-La (Tu dch: Thin-dung), Tn--La-Nan- (Tu dch: Dim-h)
La-Hu-La (Tu dch: Ph-chng); cc v nh th u l C Th, A-lahn c.
V, c nhng bc Hu-hc[11] nh ng A-Nan (Tu dch: Khnh-h) v.v
u cng vi hng trm, nghn quyn-thuc, cng nhau l xung chn Pht,
lui ra, ngi v mt bn.
Li c tm vn bn nghn i-b-tt[12] cng ni Pht. Cc v u l iphp-vng-t[13], nht sinh b-x[14], c uy-c ln nh i-longvng, trm phc vin-mn, thn-quang chi-li nh nghn mt tri lm
quang-ng mi ti-tm, tr-tu lng-sut, hn c b ln; hiu thu cnh-gii
b-mt ca ch Pht[15], t uc i-php, dn-dt chng-sinh[16]; lm
bc i-thuyn-s trong b sinh-t, thng-xt chng-sinh nh con ,
thng b-th cho chng-sinh s an-vui trong ht thy thi-gian, ting khen
n khp mi phng th-gii; thn-thng vi-diu, t-ti du-h; thu r
c cc mn Tng-tr[17], bn php bin-ti v-ngi t-ti[18], vinmn c i-nguyn t-ti, thnh-tu tt-p s-nghip t-ti, chngnhp c Tam-mui[19] t-ti, hon-ton vin-mn phc-c t-ti;
thng l ngi bn khng phi thnh ca chng-sinh, tri qua v-lng
kip sing tu su [20], phng-s ch Pht khp mi, khng an-tr ni
Nit-bn; dt mi phin-no, ging-thuyt diu-php, trong v-lng thgii, gio-ha, em li-ch cho mi loi; ngn mi ngoi-o, nn dp tm
t, xa-la nhn chp on, chp thng, lm cho chng-sinh sinh ra chnhkin[21] m khng cn c tng dao-ng, lui ti; khng phi trang-nghim
m l trang-nghim c mi phng ci Pht, khng ni m nh ni ra diul tch-dit, ni v-s-tr (ni khng cn c ch chp trc), cho
trng v gi-gn i-tha-php khng on-tuyt[38]. Tt c cc v Dcxoa-thn y cng vi hng trm, nghn quyn-thuc, cng ti php-hi nghe
Pht thuyt-php.
Li c tm vn chn nghn Cn-tht-b-vng[39], nh: nh-Thng-BoQuan Cn-tht-b-vng, Ph-Phng Quang-Minh Cn-tht-b vng, KimCng Bo-Chng Cn-tht-b-vng, Diu-m Thanh-Tnh Cn-tht-bvng, Bin-Ch Chng-Hi Cn-tht-b-vng, Ph-Hin Ch-Phng
Cn-tht-b-vng, i-Nho i-Tha Cn-tht-b-vng, Chuyn BtThoi-Lun Cn-tht-b-vng Trong cc v Cn-tht-b-vng y, ChCn Thanh-Tnh Cn-tht-b-vng lm Thng-Th. Cc v y i vi
i-tha u sinh lng i-knh su-xa, lm li-lc cho chng-sinh, khng
bao gi li chn, mt-mi[40]. Tt c cc v Cn-tht-b-vng y cng
vi hng trm, nghn quyn-thuc cng ti php-hi nghe Pht thuyt-php.
Li c nghn c A-tu-la-vng[41], nh: La-Hu-La A-tu-la-vng, T-MaCht-a-La A-tu-la-vng, Xut-Hin Uy-c A-tu-la-vng, i-KinC-Lc A-tu-la-vng, M-Diu m-Thanh A-tu-la-vng, Quang-Minh
Bin-Chiu A-tu-la-vng, u-Chin Hng-Thng A-tu-la-vng, ThinSo Huyn-Ha A-tu-la-vng Trong cc v A-tu-la-vng y, Qungi Diu-Bin A-tu-la-vng lm Thng-Th. Cc v y u kho tu-tp,
b mi ng-mn, th-tr i-tha, tn-trng Tam-bo[42]. Tt c cc v Atu-la-vng y cng vi hng trm, nghn quyn-thuc cng ti php-hi
nghe Pht thuyt-php.
Li c nm c Ca-lu-la-vng[43] nh: Bo-k Ca-lu-la-vng, Kimcng Tnh-quang Ca-lu-la-vng, Tc Tt Nh Phong Ca-lu-la-vng,
H-khng Tnh-tu Ca-lu-la-vng, Diu-Thn Qung-i Ca-lu-lavng, Tm Bt Thoi-chuyn Ca-lu-la-vng, Qung-mc Thanh-tnh Calu-la-vng, i Phc Bo Mn Ca-lu-la-vng, Hu i-uy-c Ca-lula-vng, Tr-tu Quang-minh Ca-lu-la-vng. Trong cc v Ca-lu-lavng y, Bo-quang Ca-lu-la-vng lm Thng-th. Cc v y u
thnh-tu bt khi php-nhn, kho em li c nhng s li-ch cho ht
thy chng-sinh[44]. Tt c cc v Ca-lu-la-vng y cng vi hng trm,
nghn quyn-thuc cng ti php-hi nghe Pht thuyt-php.
Li c chn c Khn-na-la-vng[45] nh: ng-a Khn-na-la-vng,
Diu Bo Hoa-Chng Khn-na-la-vng , Bo-Th Quang-minh Khn-nala-vng, Thin-Php Quang-minh Khn-na-la-vng, Ti Thng Trangnghim Khn-na-la-vng, Ha Php Quang-minh Khn-na-la-vng, Th-
vi hng trm, nghn quyn-thuc cng ngi li php-hi nghe Pht thuytphp.[64]
Li c v s cc -chng ngoi-o nh: Kh-hnh ngoi-o, a-vn
ngoi-o, Th-tr ngoi-o, Nho-vin-ly ngoi-o, L-gi-gia-[65]
ngoi-o, m L-gi-gia-tr-ca-n ngoi-o lm Thng-th. Cc ngoi
o y thnh-tu nm php thn-thng[66] bay i t-ti. V, pht-tm hyhu, v nhn-duyn nghe php nn li ni Pht, cng vi hng trm, nghn
quyn-thuc cng ti php-hi nghe Pht thuyt-php.[67]
Li c v-lng, v s phi-nhn[68] ng-qu[69] nh: V-ti-qu, Thcnhn-th-qu, No-chng-sinh-qu, Thc-di-tha-qu, Thc-bt bo-qu, Tx-x-qu[70], S-cc-s-qu, Thc phn-u-qu, Thc-nhn-thai-qu, Thcsinh-t-qu, Thc-bt-tnh-qu, Sinh-ct-tng-qu. Trong cc qu y, T-l-gi i qu-thn-vng lm Thng-th. Cc qu y la b tm c-c,
quy-y Pht, Php, Tng v u v-h chnh-php ca Nh-Lai. Cc qu y v
duyn nghe php nn li ni Pht, nm th[71] gieo xung t l Pht v
kht-ngng cng-c Pht, nn cc qu y cng vi hng trm, nghn
quyn-thuc cng ngi li php-hi nghe Pht thuyt-php[72].
Li c v-lng v s cc vua cm-th nh: Mnh-mnh iu-vng, Anhv iu-vng, cng S-t-vng, Tng-vng, Lc-vng. Trong ht
thy cc vua cm-th y Kim-sc s-t-vng lm Thng-th. Cc vua
cm-th y u quy-mnh Nh-Lai i-s, v mun nghe php nn li ni
Pht v u ty nguyn-lc m cng-dng ln Th-Tn. Cc vua cm-th y
bch Pht rng: Knh xin Nh-Lai thng nhn cht t th cng-dng ca
chng ti! Chng ti mong b hn ht ging c-nghip trong ba ng[73],
c hng qu-bo phc-lc trong Nhn, Thin; xin Nh-Lai m t phpmn Cam-l a-tha, chng ti chng dt c ngu-si v s c giithot! Khi cc vua cm-th ni li y ri u nht tm, chp tay chimngng Nh-Lai v cng vi hng trm, nghn quyn-thuc cng ngi li
php-hi nghe Pht thuyt-php[74].
Li c trm nghn Dim-ma-la-vng[75] cng v s cc i-la-st[76]
mi hnh loi, mi c-vng, quyn-thuc chn u-minh v nhng ngcli[77] coi gi vic hnh, tra xt ti-phc, nh uy-lc Pht, dt b tm c,
cng Dim-ma-la-vng cng li nghe php, bch Pht rng: Bch c
Th-Tn! Ht thy chng-sinh v ngu-si, tham nm dc-lc[78], to nm ti
nghch[79] nn phi vo trong cc a-ngc[80], b lun-chuyn v cng. S
d b th, l do ch nghip-nhn ca mnh m phi chu kh-no nhiu, cng
mnh khp; te ra, te ra mnh, te ra mnh khp; rung, rung mnh, rung
mnh khp: nh, nh mnh, nh mnh khp; gm, gm mnh, gm mnh
khp; n, n mnh, n mnh khp. Li, th-gii ny, phng ng te ra,
phng Ty tt i, phng Ty te ra, phng ng tt i, phng Nam te
ra, phng Bc tt i, phng Bc te ra, phng Nam tt i, gia te ra,
bn tt i, bn te ra, gia tt i. t ca th-gii ny trang-nghim,
trong sch v u mm nhn, lm tt, ln c cy, li-ch mi loi. Do nhng
chn-ng y, lm cho trong tam thin gii khng cn c a-ngc, ng-qu,
sc-sinh[97] na v nhng chn-sinh trong c-th khc b au kh khng
c rnh-rang cng u c khi kh, x thn ny, c sinh vo o
ngi v su ci tri thuc Dc-gii. H u bit mnh kip trc, u vui
mng hn h v ng n ni Pht, em tm n-trng, nh l xung chn
Pht, mang cc th ngc bu, cng v s chui ngc cng-dng ln Pht v
gic-ng ngha tam lun khng[98] bo n Pht.
By gi, ni ngc v nhng l chn lng ca Nh-Lai phng ra ho-quang
sng ln gi l Ch B-tt du-h thn-thng, khin cc B-tt khng thoichuyn tm v thng chnh-ng chnh-gic. Sc ca ho-quang sng y
nh sc vng ca Nam-dim-ph-. V, sc ho-quang vng y soi khp
tam thin i-thin th-gii cng cc th-gii khc. Cho n trm c ni
Diu-cao-sn vng, ht thy Tuyt-sn, Hng-sn, Hc-sn, Kim-sn,
Bo-sn, Di-lu-sn[99], i-di-lu-sn, Mc-chn-ln--sn[100], i
mc-chn-ln--sn, Tiu-thit-vi-sn, i thit-vi-sn, sng ln, sng
con, b c, sui chy, ao tm v n trm c th-gii trong bn ichu[101], mt tri, mt trng, sao, thin-cung, long-cung, cc tn-thncung, nhng quc-p-vng-cung, lng xm. Cng ni ci Dim-ma-la c
nhng tng trng ca chng-sinh ti nghip chu kh trong tm ngc
hn[102] tm ngc nhit[103] v cc a-ngc khc. C n nhng tngtrng chu kh ca sc-sinh, ng-qu trong mi phng[104], nhng tng
trng chu sng, kh ca chng-sinh thuc nm th[105] trong ht thy thgian, tt c nhng tng-trng nh th u hin trong ho-quang sng ln
sc vng ny.
Li, trong ho-quang ny nh-hin ra mi tng-mo ca cc v B-tt tuhnh Pht-o. Nh Thch-Ca B-tt trong thi xa xa lm vua Quangminh, khi ti-s pht tm v thng chnh-ng, chnh-gic, cho n lc
thnh Pht-o di gc B-, nhp Nit-bn trong rng Sa-la. V, trong
khong gia ba v s trm vn kip, c ht thy nhng s v t, bi, h, x,
cng tm vn bn nghn Ba-la-mt cng u hin .
Lm i-thuyn-s vt mi loi;
Din ni php chn-tnh Cam-l,
Khin vo ca v-vi[127] gii-thot.
Ba v-s kip chng-sinh,
Sing tu tm mun Ba-la-mt[128];
Nhn trn, qu thnh chnh-gic,
Tr yn th-mnh khng i, li.
Mi mt tng tt khp php-gii[129],
Tng thp phng Pht u th c;
Cnh gii su xa kh ngh, bn,
Ht thy Nhn, Thin khng lng c.
Th, dng[130] ch Pht khng sai khc,
Nh nghn n soi sng cng thm;
Tr-tu nh khng, khng b-bn,
ng vt hin-hnh nh trng nc.
V-bin php-gii thng vng-lng,
Nh-nh bt-ng v h-khng;
Nh-Lai thanh-tnh diu-php-thn,
T-nhin y- Hng-sa c.
Khp c php-gii khng cng-tn,
Khng sinh, khng dit khng i, li;
Php-vng thng Diu-php-cung,
nh sng php-thn soi khp c.
Php-tnh Nh-Lai khng vng-ngi,
Ty duyn ng khp, li qun-sinh;
Chng-sinh u thy ngay trc mnh,
V mnh tuyn ni php Cam-l.
Ty tm hay dit cc phin-no,
Mi kh Nhn, Thin u gi sch;
Ph c, Php-vng rt l-lng,
nh sng soi sng nh ni vng.
V chng-sinh khi th-gian,
Hay t uc PHP ph tm-ti;
Chng-sinh chm trong b sinh-t,
Vng quanh nm th khng k ra.
Thin-th[131] hng lm diu-php-thuyn,
Ngn chn dng i, ti ngn kia;
i-tr phng-tin khng th lng,
Thng cho chng-sinh vui v-tn.
Ngi l Cha lnh ca th-gian,
TOT-YU[144]
I. PHM TA
ng A-Nan thut: C mt thi c Pht Thch-Ca Mu-ni trong ni Kx-qut, thuc thnh Vng-x. Cng ni Ngi khi y, c:
- 82.000 i-t-khu v nhiu v Thanh-vn Hu-hc.
- 84.000 i-b-tt.
- c vn Thin-t trong su ci tri thuc Dc-gii.
[34] Cy B-: B- (Bodhi): Xa dch l o, nay dch l Gic. B--th (Bodhidruma hay Bodhivrksa): Cy ny do c Thch-Ca thnho nn c tn y. Chnh tn l cy Tt-bt-la (Pippala).
[35] T ch Cc v y u n ch thoi-chuyn l li tn thn cngc cc v Thin-t c thn-thng Tam-mui, lun lun phng-s ch
Pht trong ba i khi ch Pht thnh-o di gc B-, li thnh ch Pht
thuyt-php sinh v, ng c chn-l trong o B- khng thoichuyn.
[36] on trn tn-thn cng-c s thnh tm thnh php v h-php ca
cc v Long-vng.
[37] Dc-soa ( Yaksa): C ch gi l D-xoa, Tu dch l Tt-tip, l
loi qu-thn bay trn h-khng.
[38] on trn l li tn-thn c-lc ca cc Dc-xoa-thn y nhsng tr-tu, ngn dp c-qu, lm cho chng-sinh c an-vui, thm phc,
tr v h-tr i-tha-php c lu di.
[39] Cn-tht-b (Gadharva): Tu dch l Hng-m: khng dng ru
tht, ch cn hng-v gip cho thn ng-m; cn dch l Tm-hng,
c ngha l thng tm hng-kh gip cho thn-mnh, hoc ni t thn
xut ra nhng hng-kh . y l v nhc-thn ni Thin-.
[40] on trn tn-thn cng-c cc v Cn-Tht-B-Vng c lng iknh i-tha-php v, lm cho chng-sinh c li-lc, khng bao gi thy
chn-nn, mi-mt.
[41] A-tu-la (Asura): Tu dch: Phi-thin, ngha l loi qu-thn ny gn
bng tri nhng khng phi tri, v khng c nhng c- nh cc v
trn ci Tri, m li hay c tnh tranh-u.
[42] Tam-bo: Ba ngi qu-bu: Pht (Buddha), Php (Dharma), Tng
(Sangha). on trn ni A-tu-la-vng vn tnh ng-mn, nay b c tnh
y, tu theo thin-php, th-tr i-tha, tn-trng Tam-bo.
[43] Ca-lu-la-vng (Garuda): Loi chim Kim-s u n.
[107] Tnh-Phn: Tn Thn-ph c Pht Thch-Ca, ting Phm gi l Th--na (Suddhodana) cai-tr nc Ca-t-la-v (Kapilavastu).
[108] Chuyn-php-lun (quay bnh xe php): Gio php ca Pht gi l
php-lun (bnh xe php); truyn ni php y gi l chuyn (quay).
Ngha l gio-php ca Pht , quay vng khp chng-sinh-gii, ph tan
phin-no. V, chuyn y cn c ngha l chuyn php t tm mnh,
chuyn di sang tm ngi khc.
[109] Nht-thit-tr: Bit r tng chung ca ht thy php. Tng chung
tc khng-tng.
[110] Thn-d: Thn-thng bin ha l-lng.
[111] Phm-thin-vng: Tn gi tt ca i-phm-thin-vng
(Mahbrahman), l ng vua trong ci S-thin. V, cn l tn gi chung 18
ci tri thuc Sc-gii.
[112] Thin--thch: Chnh gi l Thch-Ca hon-nhn (Sakra
devnn Indra), gi tt l -thch Tu dch l Nng-thin-ch, cai-tr
ci tri Tam-thp tam (ao-l).
[113] i-tha: Ting Phm gi l Ma-ha-din (Mahyna: i (ln)
i vi Tiu (nh) m ni. Tha (c xe) c ngha l vn ti. Thp nh
mn lun ni: Ma-ha-din (i-tha) hn Thanh-vn-tha, Duyn-gictha nn gi l i-tha. Qu-v ca ch Pht rt cao-siu, c xe ny vn
chuyn c n nn gi l i. Ch Pht i-nhn ngi trn c xe ny
gi l i. Hay dit tr i-kh, cho chng-sinh i-li-ch nn gi l
i v.v i-tha l c xe gio-php cao-siu, vi-diu rng ln chuyn
ch chng-sinh mau ti ch i-gic-ng.
[114] Vin-tch: Tc l Nit-bn (Nirvna) v c ngha l cng-c vinmn, tch-dit phin-no.
[115] Ha-nghi: Phng-php, nghi-thc gio-ha chng-sinh.
[116] o-trng (Bodhimandala): Ni Pht, Thnh thnh o. Ni hnhphp, cng-dng, hc o u gi l o-trng. o-trng cn l tn ring
ca php-ta (ta ngi thuyt-php).
thng, khng bao lu na h s ngi trn ta bu kim-cng, ni cy B, c thnh v-thng chnh-ng chnh-gic.6
Khi y, ni Vng-x i-thnh c nm trm ng Trng-gi tn l: Diuc Trng-gi, Dng-Mnh Trng-gi, Thin-Php Trng-gi, NimPht Trng-gi, Diu-tr Trng-gi, B- Trng-gi, Diu Bin
Trng-gi, Php-Nhn Trng-gi, Quang-Minh Trng-gi, Mn-Nguyn
Trng-gi. Cc i-ph Trng-gi y thnh-tu c chnh-kin, ti
cng-dng Nh-Lai cng cc Thnh-chng. Cc Trng-gi y, nghe c
Th-Tn tn-thn i-tha tm-a php-mn, lin ngh rng: Chng ta
thy Nh-Lai phng ho-quang sc vng, nh-hin nhng s kh-hnh kh
lm ca B-tt, chng ta khng c tm a thch lm hnh kh-hnh, ai li
trong nhiu kip ni sinh-t, v chng-sinh chu mi kh-no c?. Cc
Trng-gi y ngh th ri, lin t ta ng dy, ch o vai hu, gi hu qu
xung t, chp tay cung-knh, tuy khc ming nhng ng m, bch trc
Pht rng: Bch c Th-Tn! Chng ti khng a nhng hnh ca cc Btt i-tha, cng khng thch nghe nhng m-thanh kh-hnh. S d th l
sao? - V, ht thy hnh-nguyn tu-hnh ca cc B-tt, u khng phi l
nhng s tri n, bo n (bit n, tr n). Sao vy? - V cc v y xa la cha
m, ti ch xut-gia, em v con mnh cho nhng ngi ham mun; cho n
u, mt, ty, no ty s mong mun ca h, u b-th c, m chu cc s
bc-no; trong ba v s kip tu cc php , tm vn bn nghn hnh Bala-mt, vt dng sinh-t, mi n c ni B- i-an-lc; chng bng
xu-hng v o-qu Thanh-vn, Duyn-gic, ch ba i hay trm kip
tu-tp t-lng7, dt c nhn sinh-t, chng qu Nit-bn, chng n ni
yn-vui, nh th mi gi l bo n!8
c Pht bo nm trm ng Trng-gi: Qu ha thay! Qu ha thay! Cc
ng nghe Ti tn-thn i-tha, cc ng sinh tm thoi-chuyn. Nhng, cc
ng li pht khi ra -ngha nhim-mu, em li s li-ch an-lc cho ht
thy chng-sinh khng bit n-c trong i mai sau. Cc ng hy nghe cho
k, nghe cho k v nh ngh cho kho, nay Ti s v cc ng phn-bit, din
ni nhng ch c n ca th-gian v xut-th-gian cc ng hiu!.
Thin-nam-t! Nhng li cc ng ni cha c chnh-l. Sao vy? - n
ca th-gian v xut-th-gian c bn bc: Mt l, n cha m. Hai l, n
chng-sinh. Ba l, n Quc-vng. Bn l, n Tam-bo. Bn n nh th, ht
thy chng sinh u bnh-ng gnh chu.9
Nu thin-nam-t, thin-n-nhn no theo li dy bo ca bi-mu v thathun khng tri, thi c ch Thin h-nim, phc-lc v-tn. Nhng
nam, n y tc l dng ging tn-qu ca Thin, Nhn, hoc l B-tt v
chng-sinh, hin lm nam, n em li li-ch cho cha m.
Thin-nam-t, thin-n-nhn no v bo n cha m, sut mt kip mi ngy
ba thi, t ct tht mnh nui cha m, cng cha tr c cng n mt
ngy ca cha m. S-d th l sao? - Ht thy nam, n trong thai m,
ming nt cung v, ung huyt m, khi ra khi bo-thai, trc thi u-tr,
ung ht mt trm tm mi hc sa ca m; m c cht v b no u
cho con c, ngay n nhng y-phc qu tt cng u nh th. V, d rng b
ngi con ngu-si, xu-x i na, tnh yu con ca m cng ch l mt khng
hai. Xem nh xa kia, c ngi n b i chi xa ti nc ngi, b con li
qua sng Hng, khng ng nc sng ln to, chy mnh, sc yu khng
vt qua ni, li yu mn con qu, khng n ri b con, nn c hai m con
u cht chm. Song, bi sc t-tm, thin-cn y, tc thi ngi m c
sinh ln ci Sc-cu-cnh-thin, lm i-phm-vng.
Do nhn-duyn y, m c mi c: Mt l, nh i-a: v trong thai m l
ch nng-ta ca con. Hai l, nng-sinh: m phi tri qua mi s kh-no
mi sinh c con. Ba l, nng-chnh: thng do tay m ve-vut, un-nn
mt, tai, mi, li, thn con. Bn l, dng-dc: m phi theo hp bn ma
m nui-nng con khn ln. Nm l, tr-gi: m thng dng phng-tin,
lm cho con sinh tr-tu. Su l, trang-nghim: m ly nhng chui ngc p
trang-sc cho con. By l, an-n: m m-p con, lm cho con ngh-ngi anlnh. Tm l, gio-th: m dng phng-tin kho dt-dn con. Chn l,
gio-gii: m dng li ni lnh con xa-la nhng iu c. Mi l, cho
gia-nghip: m thng em gia-nghip giao li cho con.
Thin-nam-t! th-gian ny g l rt giu? g l rt ngho? -Bi-mu ti
ng, l giu; bi-mu bt-ti l ngho; bi-mu cn sng l mt tri gia
tra, bi-mu mt i l mt tri ln; bi-mu cn sng l mt trng sng, bimu mt i l m ti! Th nn, cc ng nn sing-nng tu-tp v s hiudng ph-mu thm, thi nh ngi cng Pht, phc-bo y v phc-bo
ny bng nhau khng khc! Cc ng nn bo n ph-mu nh th!11
Thin-nam-t! N CHNG-SINH: Ht thy chng-sinh, t i v-thy n
nay, lun-chuyn trong nm ng: thin, nhn, a-ngc, ng-qu, sc-sinh,
tri trm nghn kip v trong nhiu i thng lm cha m ln nhau. V
lm cha m ln nhau nn ht thy nam-t l t-ph, ht thy n-nhn l bi-
gian -; ch Thin, Thin-thn cng H-th-vng thng li gip- v gign vng-cung. Nhn-vng tuy nhn-gian nhng, tu-hnh theo nghip
ca ci Thin, nn tm thng, pht khng thin-lch. Chnh-php ca ht
thy Thnh-vng u nh th!
Thnh-vng nh th gi l Chnh-php-vng. V, bi nhn-duyn y
Chnh-php-vng thnh-tu mi c: Mt l, soi sng (nng-chiu): em
mt tr-tu soi-sng th-gian. Hai l, trang-nghim: em phc-c, tr-tu
trang-nghim t nc. Ba l, cho vui (d lc): em i-an-lc cho nhndn. Bn l, dp on (phc-on): ht thy gic on t-nhin chu np. Nm
l, khi s (ly b): nh li tm nn13, la khi s-hi. Su l, tr-hin (
vi ngi hin): hp cc ngi hin bn-bc vic nc. By l, php-bn
(gc ca chnh-php): mun h an-c nng nh Quc-vng. Tm l, trth (gi-gn th-gian): em php ca Thin-vng gi-gn th-gian. Chn l,
nghip-ch (ch ca mi nghip): cc nghip thin-c u thuc Qucvng. Mi l, nhn-ch: ht thy nhn-dn, Quc-vng l ch. Ht thy
Quc-vng, bi phc-c i trc thnh-tu mi thng-c nh th.
V th, i-phm-thin-vng cng ao-l-thin thng gip Nhn-vng
hng-th nhng s vui thng-diu; cc La-st-vng v ch Thn tuy
khng hin-thn gip- nhng, ngm-ngm li v-h Nhn-vng cng
quyn-thuc Nhn-vng.
Nhn-vng thy nhn-dn to cc nghip c khng ngn-cm c, ch
Thin, Thnu xa-trnh. Nu thy nhn-dn tu thin ch Thin, Thn
vui-mng, tn-thn v ht thy u xng rng: Thnh-vng ta!... long,
thin vui-mng, ri nc ma Cam-l, ng-cc14 thnh-thc, nhn-dn
vui-v, thnh-vng. Nu Nhn-vng khng gn nhng ngi c, chm
lm li-ch cho khp th-gian u theo chnh-ha, thi ngc bu Nh- hin
ngay trong vng-quc, cc vua nc lng-ding u quy-phc, nhn, phinhn u khen-ngi. V, nu c c-nhn trong vng-quc sinh tm phnnghch, trong chc-lt, phc ca ngi y t suy-dit, mt i, phi sa-a
trong a-ngc, qua sang sc-sinh chu mi th au-kh. S-d th l sao?
Bi v khng bit n-c Thnh-vng, khi ra nhng s c-nghip, nn
phi qu-bo nh th. Nu c nhn-dn thc-hnh thin-tm, cung-knh,
gip- Nhn-vng v tn-trng nh Pht, hin-th ngi y c yn-n,
thnh-vng, vui-v, c mong-cu g u c va lng. S-d th l sao?
Ht thy Quc-vng trong thi-gian qu-kh tng th-gii cm thanhtnh ca Nh-Lai v thng lm Nhn-vng hng s an-n, khoi-lc.
Minh-hnh-tc (vin-mn), Thin-th, Th-gian-gii, V-thng-s, iung trng-phu, Thin-nhn-s, Pht, Th-Tn.51
Thin-nam-t! Trong mt Pht-bo y- su th cng-c vi-diu: Mt
l, l ngi v-thng c rung cng-c ln-lao trn ht. Hai l, l ngi vthng c n-c ln. Ba l, l ngi ch-tn trong nhng chng-sinh khng
chn, hai chn cho n nhiu chn. Bn l, l bc rt kh gp, nh hoa um. Nm l, l ngi c nht xut-hin trong Tam thin i thin th-gii.
Su l, l ngi y- ht thy ngha trong cng c th-gian v xut-thgian. Y vo ch y- ca su th cng-c nh th v thng em li lilc cho ht thy chng-sinh, th gi l n Pht-bo khng th ngh, bn
c!
Khi y, nm trm ng Trng-gi bch Pht rng: Bch c Th-Tn! Nh
Pht ni: trong mt Pht-bo c v-lng ha Pht, cng khp th-gii em
li li-lc cho chng-sinh, vy bi nhn-duyn g m nhiu chng-sinh trong
th-gian ny khng thy Pht, phi chu mi kh-no?.
c Pht bo nm trm ng Trng-gi: V nh mt tri ta trm nghn
nh sng soi sng th-gii, m trong c nhng ngi m khng thy nh
sng mt tri, thi cc thin-nam-t ngh sao, mt tri c b li khng?
-Cc Trng-gi bch: Bch c Th-Tn! Mt tri khng c li! c
Pht dy: Thin-nam-t! Ch Pht Nh-lai thng din ni chnh-php,
em li li-lc cho chng-sinh nhng, cc chng-sinh y thng to nghip
c, khng hiu bit g, khng c tm thn-h, khng a thn-cn Pht, Php,
Tng, chng-sinh nh th ti-cn su nng, tri v-lng kip khng c
trng thy, nghe bit tn hiu Tam-bo, cng nh nhng ngi m kia
khng trng thy nh sng mt tri vy. Nu c chng-sinh cung-knh NhLai, a thch i-tha, tn-trng Tam-bo, nn bit ngi y nghip-chng
tiu tr, phc-c, tr-tu tng-trng, cn lnh thnh-tu, chng c thy
Pht, khi hn sinh-t v s chng B-.52
Cc thin-nam-t! Nh mt Pht-bo c v-lng Pht, thi Nh-Lai ni ra
PHP-BO cng th. Ngha l trong mt Php-bo cng c v-lng ngha.
Thin-nam-t! Trong PHP-BO c bn loi: Mt l gio-php. Hai l, lphp. Ba l, hnh-php. Bn l, qu-php. Ht thy nhng thanh (ting),
danh (tn) c (cu), vn (ch)53 thuc php v-lu, ph tan v-minh, phinno, nghip-chng, gi l gio-php. Cc php hu-vi, v-vi gi l lphp. Gii, nh, Tu-hnh gi l Hnh-php. Diu-qu v-vi gi l
din-thuyt, khai-th mi php ca Thnh-o, em li li-lc cho chngsinh, gi l PHM-PHU-TNG. Tuy rng cc v y cha c Gii, nh,
Tu, Gii-thot v-lu nhng, cng-dng cc v y cng c phc vlng.
Ba hng Tng nh th gi l Chn-phc-in-Tng.
Li c mt hng gi l PHC-IN-TNG. Hng ny i vi x-l58 Pht,
hnh tng Pht cng cc Php, Tng, cc gii Thnh-ch, sinh tm knh-tn
su-sa; t ni mnh khng c t kin v lm cho ngi ta cng th. Li hay
tuyn thuyt chnh-php, tn-thn Nht-tha, thm-tn nhn-qu, thng
pht thin-nguyn, ty theo li mnh phm, m hi tr nghip-chng. Nn
bit sc tin Tam bo ca ngi y hn cc ngoi o gp trm nghn vn ln
v cng hn c bn loi Chuyn-lun thnh-vng, hung l cc loi khc
trong ht thy chng-sinh. Nh Ut-kim-hoa tuy ho a nhng, cn hn ht
thy cc loi tp-hoa. T-khu c chnh-kin cng th, hn chng-sinh khc
gp trm nghn vn ln. Tuy rng v y hy gii cm nhng, khng hi
chnh-kin, bi nhn-duyn y nn gi l Phc-in-Tng. Nu thin-namt, thin-n-nhn no cng-dng cc v Phc-in-Tng nh th, c phcc khng cng tn, nh cng-dng ba hng Chn-thc Tng-bo trc
c cng-c th no, thi ni y c cng-c cng bng th khng
khc. Bn hng Thnh, phm Tng-bo nh th, em li li-lc cho chngsinh thng khng tm x, nn gi l n Tng-bo khng th ngh, bn
c.59
By gi, nm trm ng Trng-gi bch Pht rng: Bch c Th-Tn!
Ngy nay chng ti nghe php-m ca Pht, c hiu s li-ch ca Tambo ti th-gian. Song, nay chng ti khng bit bi ngha g m ni Pht,
Php, Tng c gi l BO? Knh xin Pht gii-thuyt, by t chnghi, cng ht thy chng-sinh i mai sau knh-tn Tam-bo, dt hn li
ng-vc, c lng tin bt-hoi, lm cho h vo c b bt-t-ngh60 ca
Tam-bo!
c Pht bo cc ng Trng-gi: Qu ha thay! Qu ha thay! Cc thinnam-t hi c nhng diu-php rt su ca Nh-Lai nh th, ht thy
chng-sinh i mai sau c li-ch yn-vui nhiu lm! V nh ngc bu th
nht ca th-gian c y- mi ngha, lm trang-nghim quc-gii, li-ch
chng-sinh, thi Pht, Php, Tng cng th: Mt l, bn chc: nh ngc MaNi khng ai ph c; Pht, Php, Tng-bo cng th, ngoi-o, Thin-ma
khng th ph c. Hai l, khng nh: ngc bu hn ht ca th-gian
thanh-tnh trong sng khng ln cht bi nh; Pht, Php, Tng-bo cng
th, u xa la nhng phin-no trn-cu. Ba l, cho vui; nh bnh Thinc61 thng cho s yn-vui ; Pht, Php, Tng-bo cng th, thng cho
chng-sinh s vui trong th-gian v xut-th-gian. Bn l, kh gp: nh
ngc bu tt lnh him c kh gp; Pht, Php, Tng-bo cng th, chngsinh nhiu nghip-chng, c kip cng kh gp c. Nm l, ph-tn: nh
ngc bu Nh- ph tan s ngho cng ca con ngi: Pht, Php, Tng bo
cng th, ph tan nhng s ngho kh ca chng-sinh trong th-gian. Su l,
uy c: nh Chuyn-lun-vng c c xe bu, hay dp on-ch; Pht, Php,
Tng-bo cng th, su php thn-thng, hng-phc bn loi ma. By l,
mn-nguyn: nh ngc Ma-ni ty tm mong cu, s ha hin ra mi ca bu;
Pht, Php, Tng bo cng th, hay lm tha-mn nhng chng-sinh mun
tu thin nguyn. Tm l, trang-nghim: nh ngc-bu th-gian trang-nghim
vng-cung; Pht, Php, Tng bo cng th, trang-nghim bo-cung B-
ca Php-vng. Chn l, ti diu: nh diu bo ci tri rt vi-diu; Pht,
Php, Tng-bo cng th, vt trn cc diu-bo ti-thng ca th-gian.
Mi l, bt-bin: v nh vng thc vo la khng bin; Pht, Php, Tngbo cng th, tm th gi62 ca th gian, khng rung ng c. Pht,
Php, Tng bo y- v lng thn-thng bin-ha, em li li-ch cho
chng-sinh, tng khng c khi no dng ngh. V nhng ngha y nn ch
Pht, Php, Tng c gi l BO. Thin-nam-t! Ti v cc ng ni qua
v bn ni c n ca th-gian, xut-th-gian nh th cc ng hiu. Cc
ng nn bit: Tu hnh B-tt cn phi tr bn n nh th!63
Khi y, nm trm ng Trng-gi bch Pht rng: Bch c Th-Tn! Bn
n nh th rt l kh tr, vy nn tu hnh g tr c nhng n y?
c Pht bo cc ng Trng-gi: Thin-nam-t! Ngi v cu o B-
cn phi c tm tu v ba bc64 ca mi php Ba-la-mt: Mt l, mi php
B-th Ba-la-mt-a. Hai l, mi php Thn-cn Ba-la-mt-a. Ba l, mi
php Chn-thc ba-la-mt-a. Nu c thin-nam-t, thin-n-nhn no pht
tm v-thng chnh-ng chnh-gic, thng em by bu y ngp Tam
thin i thin th-gii, b-th cho v-lng chng-sinh ngho cng nhng,
b-th nh th ch gi l B-th Ba-la-mt-a, ch khng c gi l Chnthc Ba-la-mt-a. Nu c thin-nam-t, thin-n-nhn no pht tm i-bi,
v cu v-thng chnh-ng B-, em th-t mnh b-th cho ngi khc,
tm khng sn tic; thn, tht, tay, chn, u, mt, ty, no, cho n thnmnh, em b-th cho ngi li xin nhng, b-th nh th mi ch gi l
Thn-cn Ba-la-mt-a, ch cha c gi l Chn-thc Ba-la-mt-a. Nu
thin-nam-t, thin-n-nhn no pht-khi tm v-thng i-b-, tr ni
n ni t-nim thc kh v,
Cng-c nui-nng cng kh lng.
Th-gian, i-a gi l nng,
n bi-mu nng hn t y.
Th-gian Tu-di gi l cao,
n bi-mu cao hn ni y;
Th-gian, nhanh-chng duy gi d,
Mt nim mng tm nhanh hn th.
Nu c chng-sinh lm bt-hiu,
Khin m tm thi khi tm hn;
Tht li on-nim ch phn nh,
Con theo li y b kh-nn.
Ch Pht cng cc Kim-cng-thin,
B-php Thn-tin khng cu c.
Nu c trai, gi theo m dy,
Tha-thun nhan-sc khng dm tri.
Ht thy tai-nn u tiu-tr,
Ch Thin ng-h thng an-lc.
Nu hay tha-thun theo bi-mu,
Trai, gi y u phi k phm.
i-bi B-tt ha nhn-gian,
Th-hin bo n mi phng-tin.
Nu c con trai v con gi,
V bo n m lm hiu-dng:
Ct tht, trch huyt thng cung-cp,
Nh th s trong mt kip.
Mi th cn tu trong hiu-o,
Cn cha bo c n tm thi.
Mi thng con trong thai-tng,
Thng ngm cung v ung thai-huyt.
T khi l con-nt, tr th,
Ung hn trm hc sa ca m.
n ung, thuc-thang, y-phc p,
Con trc, m sau l thng.
Con nu ngu-si b ngi ght,
M cng thng nh khng vt b.
Xa, mt n-nhn m a con,
Li qua sng Hng nc chy mnh;
Sc kh vt qua v nc ngp,
M cht cng con khng n b.
V sc thin-cn t-nim y,
Mnh mt c sinh ln Phm-thin;
Hng vui chnh-nh trn ci Phm,
c gp Nh-Lai nhn Pht-k.
Th nn bi-mu c mi c,
Ty hp ngha-li t ra tn:
Mt l, i-a; hai nng sinh,
Ba l, nng-chnh; bn, dng-dc.
Nm, cho tr-tu; su, trang-nghim,
By l, an-n; tm, gio-th;
Chn l, gio-gii; mi, cho nghip,
n khc khng hn n-c m.
Php g i l rt giu?
Php g i l rt ngho?
Khi m ti ng l rt giu,
M khng ti ng l rt ngho.
Khi m cn, l mt tri ng,
Khi m mt, l mt tri ln;
Khi m cn, ht u y-,
Khi m mt, ht u rng khng.
Th-gian ht thy thin-nam-t:
n cha m nng nh g, ni;
Hiu knh cn phi lun lng,
Bit n, tr n l Thnh-o.
Khng tic thn-mnh dng ngon,
Cha tng mt nim thiu sc-dng;
Nh khi cha m bng mt i,
Toan mun bo-n thc chng kp.
Pht xa tu-hnh v t-mu,
Cm c tng tt sc thn vng;
Ting n rng ln khp mi phng,
Ht thy Nhn, Thin u kh-th.
Nhn v phi-nhn u cung-knh,
T duyn xa trc bo t-n.
Ti ln cung tri ao-l,
Ba thng, v m ni chn-php.
Khin m Ti nghe, quy chnh-o,
Ng V-sinh-nhn thng khng thoi;
Nh th u l bo bi-n,
Tuy bo n su cn cha .
Th l thc bo n cha m,
Cc ng, chng sinh cng tu hc!84
CHNG-SINH lun-hi sinh su o,
Cng nh bnh xe khng sau, trc.
Hoc l cha m, l trai, gi,
i i, kip kip n ln nhau.
Nh thy cha m khng khc chi,
Khng chng Thnh-tr, do u bit!
Ht thy nam-t u l cha,
Ht thy n-nhn u l m;
n i trc th cha tr xong,
Li sinh nim khc thnh on ght!
Thng nn bo n, ch ln nhau,
Khng nn nh mng thnh him-on!
Nu mun tu thm phc-tr-mn,
Ngy m su thi85 nn pht nguyn:
Nguyn con sinh sinh v-lng kip,
c Tc-tr-tr86 i-thn-thng;
Bit c trm nghn kip qu-kh,
Li nh bit nhau l cha m.
Xoay-vn su th, bn loi sinh,87
Cho ti mt nim n ni y;
V ni diu-php, la nhn kh,
Trong Nhn, Thin h hng vui mi.
Khuyn pht B--nguyn kin-c,
Tu-hnh lc ca B-tt;
Dt hn hai nhn ca sinh t,
Chng chng Nit-bn v-thng-o88
Mi phng ht thy cc QUC-VNG
Chnh php ha-nhn l Thnh-cha;
Phc-c Quc-vng l ti-thng,
Vic lm t-ti gi l Thin (tri).
Vua tri ao-l v tri khc,
Thng em phc-lc tr vng-ha;
Ch Thin ng-h nh con mt,
Bi th c tn l Thin-t.
Th-gian cho vua l ci-gc,
L ch nhn-dn ht thy nng;
Cng nh nh ca ca th-gian,
Ct l ci-gc, dng nn c.
Ai sinh tm c vi Quc-vng,
Mt nim khi tm thnh mi c;
Ngi y mnh mt sa a-ngc,
Chu kh nhiu kip kh k ra.
Nu c tinh-thn chm gip vua,
Ch Thin h-nim thm vinh-lc.89
Trng-gi Tr-Quang, ng nn bit:
Ht thy Nhn-vng do nghip-cm.
Cc php u do nhn-duyn thnh,
Nu khng nhn-duyn khng cc php.
Ni khng sinh Thin v c-th,
Nhng ngi nh th khng hiu nhn,
Khng nhn, khng qu: i-t-kin,
Khng bit ti, phc sinh vng-chp.
Nay vua c hng mi phc vui,
Xa kia tng gi ba tnh-gii.90
Gii-c hun-tu chiu-cm ti,
Diu-qu Nhn, Thin c thn vua91
Nu ngi pht-khi B--tm,
Nguyn-lc gip thnh v-thng-qu.
Gi bn gii tnh trong thng-phm,
i, t-ti lm Php-vng;
Thn thng bin-ha khp mi phng,
Ty duyn gip ht c mun loi.
Trung-phm th-tr B-tt-gii,
Phc-c t-ti Chuyn-lun-vng;
Ty tm lm g u nn c,
V-lng Nhn, Thin u tun-phng.
H-thng-phm tr: i-qu-vng,
Ht thy phi-nhn u theo phc;
Th-tr gii phm tuy khuyt-phm,
Nhng, do gii thng c lm vua.
H-trung-phm tr: cm-th-vng,
Ht thy chim, mung u y-phc;
Trong thanh-tnh-gii c khuyt-phm,
Nhng, do gii thng c lm vua.
H-h-phm tr: Dim-ma-vng,
trong a-ngc thng t-ti;
Tuy hy gii cm sinh c-o.
Nhng, do gii thng c lm vua.92
Bi v ngha y cc chng-sinh,
Nn th B-tt thanh-tnh-gii;
Hy gn-gi kho khng khuyt-phm,
Ty ch sinh ra lm Nhn-vng.
Nu ngi khng th-gii Nh-Lai,
Cn khng c thn con co ng;
Hung l cm-qu trong Nhn, Thin,
ngi vua hng vui sng tuyt?
Th nn lm vua phi c nhn,
Gii-nghip tinh sing thnh diu-qu.
Quc-vng t l ch nhn-dn,
Lnh thng nh m nui con nh.
Nh th Nhn-vng c n ln,
Tm lng ph-dc93 kh bo c
Bi nhn-duyn y, cc chng-sinh,
Nu tu chng c i-b-.
i vi chng-sinh khi i-bi,
Nn th Nh-Lai tam-t-gii.94
Nu mun nh php m th-gii,
Cn nn sm95 ti cho tiu-dit.
Nguyn-nhn khi ti c mi duyn:96
Thn ba, ming bn v ba.
Sinh-t v-thy, ti v cng,
B ln phin-no su khng y.
Nghip-chng cao vt nh Tu-di,
To-nghip do nhn hai th khi:
Tc l HIN-HNH v CHNG-T,97
Tng-thc98 gi, duyn NHT-THIT-CHNG.
Nh bng theo hnh khng ri thn,
Trong ht thy thi chng Thnh o;
Gn, chng diu-qu ca Nhn, Thin,
Xa, chng v-thng B--qu.
Ti-gia thng vi nhn phin-no,
Xut-gia th ph thanh-tnh-gii.
Nu ai nh php m sm-hi,
C bao phin-no u tr-dit.
Cng nh kip la hoi th-gian,
t sch Tu-di v b c.
Sm-hi, t sch ci phin-no,
Sm-hi, thng sinh ln ng tri.
Nh c trung-cn cu gii-phm,
Mt lng mnh-m sm mi ti.
Ngh mnh l a khng ai bit,
Khp mnh b-hi, ai-cu Pht:
Di-by v-thy nghip sinh-t,
Xin nc t bi gt bi trn;
Gi b ti-chng sch su cn,103
Cho con tam-t-gii B-tt.
Con nguyn gi vng khng li chuyn,
Tinh-tu, thot kh chng-sinh,
Mnh cha c , trc ngi,
Ht thu v-lai thng khng dt.
Nh th tinh-cn, dng-mnh lm,
Khng tic thn-mnh cu Gic-o.
Cm tng l thing ca Tam-bo,
Gi l trung-phm i-sm-hi.
Nu c h-cn cu tnh-gii,
Pht tm V-thng B- y,
Ri l, thng khc, lng thn rn,
Vi ch to ti rt thn-h.
i trc Tam-bo khp mi phng,
V trc chng-sinh trong su o;
Ch thnh pht-l t v-thy,
C nhng chng-sinh b no-lon.
Khi tm i-bi khng chng-ngi,
Khng tic thn-mnh hi ba nghip.
Nhng ti lm u pht-l,
Nhng c cha lm khng dm to.
Nh th, ba phm sm mi ti,
u gi thanh-tnh-gii -nht.
Dng nc thn-h ra trn-lao,
Thn tm u l thanh-tnh phm,
Cc thin-nam-t, ng nn bit!
ni tnh-qun cc sm-hi;
Trong s, l y khng sai khc,
Ch bi cn-duyn ng chng ng.
Nu khi tu-tp qun chnh-l,
Xa la ht thy mi tn-lon.
Mc o mi sch ngi gia-phu,
Nhip-tm, chnh-nim b mi duyn:
php-vng c mi thng-c v c Thin, Thin-thn, nhn-dn ngh. n-c ca Chnh-php-vng rng ln i vi nhn-dn nh-th,
nhn-dn phi bit cung-knh tn-trng n p li.
n Tam-bo: Tam-bo l ba ngi bu : Pht, Php, Tng.
Pht-bo: y- ba thn:
1/- T-tnh-thn (cn gi l php-thn) c i-on-c.
2/- Th-dng-thn (cn gi l bo-thn) c i-tr-c. Th-dng-thn c 2
tng: T-th-dng-thn v tha-th-dng-thn. T-th-dng-thn do tu
mun hnh, thnh-tu 4 tr cng ht thy cc php cng-c, c cntng trang-nghim. Tha-th-dng-thn l thn ca Nh-Lai c y- cc
tng tt ni chn tnh-, ni php Nht-tha cho cc hng B-tt c
li-lc trong chnh-php vi-diu. ni Thp-a, Nh-Lai ha-hin ra mi
tha-th-dng-thn. V, cn ha-hin cho Duyn-gic, Thanh-vn cng
cc chng-sinh khc.
3/- Bin-ha-thn c i-n-c, ng hin thn-hnh ha- cc bc Thnh,
phm.
Pht-bo c nhiu n-c rng ln nh th nn c y- 10 hiu v 6 cngc vi-diu.
Ti y c Pht dy tip: S-d ch Pht ha-hin nhiu thn m c
chng-sinh khng c gp l v do chng-sinh to nhiu nghip c, ti-cn
su nng, cng nh ngi m khng trng thy mt tri vy!
Php-bo: Php-bo v-lng ngha nhng, chia lm 4 loi: gio-php, lphp, hnh-php v qu-php.
Php-bo l phng-php dn-dt chng-sinh ra khi b sinh-t n b
Nit-bn. Php-bo l thy ch Pht. Php-bo nh kim-cng, nh mt
tri, nh ngc Ma-ni, nh ting trng ci tri, nh thm bu, nh thuyn
ln, nh Chuyn-lun-vng, nh y-phc p, nh gip-tr bn, nh gm
tr-tu, nh xe bu, nh n sng, nh binh-kh, nh o-s.
Ch Pht trong ba i ni ra diu-php bt-t-ngh y lm cho chng-sinh
gic-ng, nn Php-bo c n-c bt-t-ngh.
Kt-qu cuc thuyt-php v s bo-n ln th hai ny ng Trng-gi TrQuang cng quyn-thuc u c Nhn-nhc tam-mui, pht tm vthng bt thoi-chuyn v nhng ngi khc cng chng c Tam-mui,
xa la trn-cu, c php-nhn-tnh.
34 on trn, t ch chn-bo-thn n ch php-gii l ni: do dittr ht phin-no, thnh diu-qu, l c chn-bo-thn (t-th-dng-thn).
c chn bo-thn thi k t l u, nn gi l hu thy nhng, v
chung, ngha l s sng lu khng cng-tn. V, t khi c chn-bothn, chnh-bo trang-nghim cng khp.
35 Php-lc : Ly php-v lm vui tm-thn gi l php-lc. Lm thin,
tch-c, t vui cng l php-lc.
36 D-thc (Vipaka): Xa dch l qu-bo, nay dch l d-thc. D-thc
l tn chung ca qu-bo do y vo thin, c qu-kh m c. V, n c
tnh-cht qu khc nhn m thnh-thc, nh thin-nghip cm lc-qu, cnghip cm c-qu v.vTheo Duy-thc thut-k thi D-thc hoc khc
thi m chn (d thi nhi thc), bin khc m chn (bin d nhi thc), khc
loi m chn (d loi nhi thc). Di-thc-thc l tn ring ca thc th 8.
37 Chn-, tc-: Chn-: thc-ngha ca chn-l, l thc-ngha m
cc bc Thnh nhn thy. Cn gi l khng- hay thng-ngha-.
Tc-: thc-ngha ca vic th-tc. Cn gi l gi- hay th-.
38 on trn t ch Mt l n ch cng-c l ni: do chuyn thc
th 8 m thnh i-vin-knh tr. Ni y bao gm bi, tr, chn, tc-, duytr cn-thn v-lu v lm ch y-ch cho ht thy cng-c.
39 Ng-kin-thc: Ng-kin l chp-ng: thn tm ny do 5 un gihp, li coi l thng hng, i vi ci phi-ng-chp, chp cn l ng
(ta), nn gi l ng-kin. Ng-kin-thc tc l thc Mt-na th 7. Thc
ny phn-bit, chp thc th 8 lm ng. Thc ny lun lun tng-ng
vi si, kin, mn, i nn gi l ng-kin-thc. Chuyn thc ny, ngha l
tr b c chp-ng, thnh Bnh-ng tnh-tr.
40 Phn-bit-thc: Tc l -thc th 6. i vi 6 trn, cc cnh, thc ny
hay khi ra s phn bit, gi l Phn-bit-thc. Chuyn thc ny, ngha l
b c s phn bit, thnh Diu-qun-st-tr.
41 T-tng, cng-tng: Cc php c hai tng: Tng ring l ttng, tng chung l cng-tng. Tng cc-hn ni t-th l ttng; tng thng c vi ngi gi l cng-tng.
xoy v bn hu. 33/ Tay, chn y-n. 34/ Tay, chn nh . 35/ Vn tay
thng, r. 36/ Vn tay di. 37/ Vn tay khng t. 38/ Ht thy chng-sinh
c c-tm trng thy u vui-mng. 39/ Mt rng p l. 40/ Mt y-n,
trong-tro nh mt trng. 41/ Theo ha-duyt ca chng-sinh m ni. 42/
T ni l chn lng ta ra hi hng. 43/ T ming ta ra mi hng vthng. 44/ Nghi-dung nh s-t. 45/ i, nh voi u n. 46/ Tng i
nh con ngan u n. 47/ u nh qu Ma--na. 48/ y- ht thy
ting. 49/ Bn rng nanh trng nhn. 50/ Li mu . 51/ Li mng. 52/
Lng mu . 53/ Lng mm sch. 54/ Mt di rng. 55/ tng t-mn.
56/ Tay, chn trng hng nh mu hoa sen. 57/ Rn khng li ra. 58/ Bng
khng phnh. 59/ Bng nh. 60/ Thn khng rung-ng, nghing-ng. 61/
Thn tr-trng. 62/ Thn to ln. 63/ Thn cao. 64/ Tay chn mm, sch, trn
bng. 65/ Ho-quang bn bn phng ra xa mt trng. 66/ nh sng soi cho
thn i. 67/ Coi chng-sinh bnh-ng. 68/ Khng khinh chng-sinh. 69/
Theo ging ting chng-sinh, khng thm, khng bt. 70/ Thuyt-php
khng chp trc. 71/ Thuyt-php theo ting ni ca chng-sinh. 72/ Ct
ging ni hp ting chng-sinh. 73/ Theo nhn-duyn thuyt-php ln-lt.
74/ Ht thy chng-sinh xem dung-tng mi khng ht. 75/ Xem khng
thy chn v . 76/ Tc di p. 77/ Tc khng ri. 78/ Tc cun p. 79/
Mu tc nh ngc xanh. 80/ Tay, chn coi dng c c.
46 Hng-T-lng: Tc T-lng-v l: Thp- tr. Thp-hnh v na phn
trong Thp Hi-hng.
47 T-thin-cn: 4 thin-cn (tc Gia hnh-v), l 4 mn thin-nh v l
mn-v ca Thp hi-hng: 1/ Non: hi nng, v cho la tr-tu sp phtkhi. 2/ nh: v nh nh ni c th ln xung. 3/ Nhn: nhn-tin. 4/ Th-nht: php ti-thng hn i.
48 Sa Ba-la-mt: 1/ n-na (b-th) Ba-la-mt-a (Dnapramit). 2/ Thi-la
(tr-gii) Ba-la-mt-a (Silapramit). 3/ Sn- (nhn-nhc) Ba-la-mt-a
(Ksantipramit). 4/ T-l-gia (tinh-tin) Ba-la-mt-a (Viryapramit). 5/
Thin-na (thin-nh) Ba-la-mt-a (Dhynapramit). 6/ Bt-nh (tu) Bala-mt-a (Prajnp-ramit).
49 Mi hai nhn duyn: 1/ V-minh. 2/ Hnh. 3/ Thc. 4/ Danh-sc. 5/
Lc-nhp. 6/ Xc. 7/ Th. 8/ i. 9/ Th. 10/ Hu. 11/ Sinh. 12/ Lo t.
50 T-: Kh, tp, dit, o.
51 y l mi hiu ca Pht :
53 Thanh, danh, c, vn: L ting ni ca Pht ni ra nhng gio-php caosiu (v-lu) nhng, phi dng n tn gi, t thnh tng cu v vn-t
lm ca hin-l.
54 Bn loi ma: 1/ Phin-no ma (tham, sn, si ). 2/ Ng-m-ma (sc, th,
tng, hnh, thc ). 3/ T-ma (s cht). Tha-ha-t-ti-thin-ma.
55 Bo-s: Ni c nhng ngc bu. y m-ch cho Nht-tha, B-, Nitbn.
56 on trn, t ch Cc thin-nam-t!.... (trang 41) cho n ch khng
th ngh, bn c l ni v Php-bo. Php-bo c: gio, l, hnh, qu.
Php-bo l thy ch Pht, l tt c nhng ci em li li-ch an-vui cho
chng-sinh v ti ch gii-thot.
57 Bit-gii-thot-gii: L mt trong ba th lut-nghi. Trong Dc-gii, y vo
s tc-php th cc gii-php, gii-php y pht-sinh gii-th, lm cho thn,
khu c-nghip c gii-thot ring-bit.
58 X-l (Sarira): C ch gi l Tht-l-la hay Thit-l-la. C ngha l
thn ct ca Pht. X-l do v-lng cng-c lc- hp thnh, l do s
hun-tu ca Gii, nh, Tu m thnh. X-l c 3 hnh sc: sc trng l xl bng xng; sc en l x-l bng tc; sc l x-l bng tht. V, c 2
loi x-l: 1/ Ton thn x-l: Nh x-l Pht a-bo (trong kinh Php-hoa).
2/ Toi-thn-x-l: Thn t vn ra nh thn c Pht Thch-Ca. Li c hai
th na: 1/ Sinh-thn-x-l: Thn do tu Gii, nh, Tu m thnh, Nh-Lai
sau khi nhp-dit lu li thn ct, lm cho Nhn, Thin c phc-c
cng-dng mi-mi. 2/ Php thn-x-l: Tc l ht thy kinh sch i, Tiutha.
59 on trn, t ch Thin-nam-t! Th-gian (trang 42) n ch
khng th ngh-bn c, c Pht ni r v gii-c ca 3 hng Chnphc-in-tng v mt hng Phc-in-tng. Ai cng-dng 4 hng Tng y
u c phc-c v-lng.
60 B bt-t-ngh: Bt-t-ngh: hoc l l su-sa, huyn-diu, hoc l s
him c l-lng, khng th dng tm suy-ngh v khng th dng li bnbc c. y ni Tam-bo c nhiu s, l bt t-ngh y nn gi l b btt-ngh.
n y ht quyn th hai.
70 Do-tun:(Yojma): Theo Thnh-gio chp thi mi Do-tun l 16 dm,
mi dm 576 thc ty. Nh th mi Do-tun chng 9216 thc ty.
71 Tp-kh: Hi-hng cu s hun-tp (vng-hoc), trong i-tha chia ra
lm 3 phn: Hin-hnh, chng-t v tp-kh. Dp hin-hnh, dt chng-t
nhng cn phn hi-hng ca vng-hoc m hin ra tng-trng ca vnghoc, phn y l tp-kh.
72 140 c bt cng: L: 32 tng, 80 th tt, 4 tnh, 10 lc, 4 v-y, 3
nim-x, 3 bt-h, cng i-bi, thng bt-vong-tht (thng khng qun
mt chnh-nim), on phin-no-tp v nht-thit-tr. y l nhng c-tr
theo ni Pht c y- hon ton m cc bc khc khng c nn gi
l bt cng.
73 Bt t-ti: Tm ngha t-ti Cn gi l Bt i t-ti-ng: Nit-bn
c bn c: thng, lc, ng, tnh. c ng ly t-nhin t-ti lm ngha;
t-ti c 8 ngha nn gi l bt i t-ti-ng: 1.- Th-hin mt thn lm
nhiu thn. 2.- Th-hin thn nh mt ht bi, y khp ci i-thin. 3.Thn ln nhng c-ng nh mt ci cng n c ni xa. 4.- Hin thnh
nhiu loi m thng thng trong mt ci. 5.- Cc cn u c tc dng
h-tng. 6.- c ht thy cc php nhng tng nh khng c php no.
7.- Ni ngha mt bi k tri v-lng kip. 8.- Thn bin khp mi ni
cng nh h-khng.
on trn, t ch ti-thng ti ch cung l nhng cu k tn-thn v
thc-c t-chng ca Pht.
74 Nng nan: C ngha l hay lm nhng vic kh lm.
75 i-hi-triu: Nc b ln ln, xung ng thi.
76 Thin-c: Trng ci tri.
77 Kip-hi: Kip s nhiu v nh nc b.
78 i-tch-tht: Nh rt yn-lng. L ch cho ni nhp-nh. i-tch c
ngha l xa-la ht thy s tn-ng, c tch-tnh rt-ro.
79 Tam khng: 3 l khng, tc l 3 mn gii-thot: Khng, v-tng, vnguyn (Xem ch-gii ca Phm-ta, phn ch-gii s 53).
80 on trn, t ch Nhn, Thin n ch phn nh, ni v quync ha-tha ca Pht.
81 Nm c-trc: Tc l ng-trc c-th Th-gian c 5 th vn-c, t-c:
1.- Kip-trc: Thi-gian c 4 th c-trc sau. 2.- Kin-trc: Nhng t-tng
chp trc, t-vy (nh 5 li-s). 3.- Phin-no-trc: Nhiu tham, sn, si,
v.v 4.- Chng-sinh-trc: Chng-sinh nhiu kh, t vui. 5.- Mnh-trc:
Th-mnh ngn-ngi (cht non).
82 on trn, t ch th-gian n ch B--o l nu chung v bn
n cn tr.
83 Lc thn: Su bc thn-tnh: Cha, m, v, con, anh, em.
84 on trn, t ch t ph ti ch tu-hc c Pht nhc li n-c
ph-mu cn phi tr.
85 Su thi: Sng, tra, chiu, chp ti, na m, gn sng.
86 Tc-tr-tr: Tc l Tc-mnh-thng.
87 Bn loi sinh: Loi sinh trng, loi sinh con, loi sinh ni m-thp v loi
ha-sinh.
88 on trn, t ch Chng-sinh n ch v-thng-o, c Pht nhc
li n chng-sinh cn phi tr.
89 on trn, t ch Mi phng n ch vinh-lc l nhc n-c ca
Quc-vng i vi quc-dn.
90 Ba tnh-gii: 1.- Nhip lut-nghi-gii: gi gii-lut. 2.- Nhip thin-phpgii: tu ht thy php lnh. 3.- Nhip chng-sinh gii hay Nhiu-ch hutnh-gii: lm li-ch chng-sinh.
91 on trn, t ch Trng-gi ti ch thn vua, ni v nhn-qu ca
Quc-vng.
vua b ngi i xut-gia h cng au lng gia tnh ly-bit, ting go khc
ca h vang dy bn thin-h. Nhng ngi quyn-thuc y u ni ln
rng: Vua chng ti phc-tr v-lng v-bin, nh th no m n b
chng ti i xut-gia! Thng thay! Kh thay! Th-gii rng khng! T nay
tr i chng ti khng cn ni nng-cy!
Nu c tnh-tn thin-nam-t, thin-n-nhn no quy Pht, Php, Tng pht
tm B-, la b cha m xut-gia nhp o, cha m thng-xt, n-nim
tnh thm, s bi-ai trong ly-bit, cm-ng c tri t. Nh c vt ln ch
du xe kh, ln-lc trn mt t, thi kh i-bit-ly cng nh th v nh tm
h-hng ca Kim-lun-vng kia khng khc. B tt xut-gia em li li-ch
cho chng-sinh, sao li lm nhiu-hi cha m, v con, khin nhiu ngi
chu kh-no qu nh vy? Bi nhn-duyn y B-tt xut-gia khng c tbi, khng em li li-ch cho chng-sinh, th nn khng bng B-tt ti-gia
tm i-t-bi, thng xt chng-sinh lm li-ch ht thy![3]
Lc , c Pht bo Trng-gi Tr-Quang: Qu ha thay! Qu ha thay!
ng c tm i-t-bi khuyn-thnh Ti ni v s hn, km ca hai hng Btt xut-gia v ti-gia. Nay ng hi v cho rng B-tt xut-gia khng bng
ti-gia, ngha y khng phi. S d th l sao? B-tt xut-gia hn ti-gia vlng v-bin khng th ly g snh v c. Sao vy? B-tt xut-gia dng
sc tr-tu chn-chnh qun-st t-m ti-gia c nhiu li-lm v s khng
bit chn, : Ht thy nh ca th-gian, trong tch gp nhiu bo-vt m
vn cha bit l y-, cng nh b c dung-nhn ht thy nc sng ln,
nh nhng, cng cha tng cho l y-. Thin-nam-t! Pha Nam Hngsn, pha Bc Tuyt-sn c ao A-nc,[4] bn i-long-vng u trong
y v mi v mt gc: Long-vng gc ng-nam l Bch-tng-u,
Long-vng gc Ty-nam l Thy-ngu-u, Long-vng gc Ty-bc
l S-t-u, Long-vng gc ng-bc l i-m-u. Nc u t bn
gc y chy ra bn sng ln: Mt l, sng Cng-gi (Gang) nc sng ny
chy n ch no loi bch-tng (voi trng) theo sn-xut. Hai l, sng
Tn- (Sindhu) nc sng ny chy n ch no loi Thy-ngu (tru
nc) theo sn-xut. Ba l, sng Ph-s (Vaksu) nc sng ny chy n
ch no loi s-t theo sn-xut. Bn l, sng T- (Sit) nc sng
ny chy n ch no loi i-m (nga ln) theo sn-xut. Nhng sng
ln y trong mi mt sng li c nm trm sng va va, trong mi sng
va va y li c v-lng sng nh. Ht thy nhng nc trong nhng
sng ln, va va, nh y u chy vo b c. Song, b c y vn cha tng
cho l y-. Chng-sinh trong th-gian c ht thy ni , nh ca cng
nh th. H gom gp cc ngc bu t bn phng em li u vo trong
Nh ca s hu ca th-gian,
Ni l thuc c ln m-thc.
V nh Trng-gi c mt con,
Thng-minh, li-tr li nhiu ti.
Kho mn b-mt: Ca-lu-la,
C phng-tin kho bit thuc c.
Con c s-duyn ra ngoi ch,
Tm thi bun bn cha v nh.
Cha m yn vui hp thn-thuc,
C qu trm mi u y-.
C mt ngi c mang thuc c,
Ngm li, b vo mn n ung.
Ngi con khi y khng nh,
Cha m v con lu mt phn.
C nh n lm thuc tp-c,
Con nim qun-mn bit c c.
Lin chy vi n ch thy thuc,
Cu c thuc Gi- bt-t.
Ba v ha sc, thuc thnh ri,
Lin tha thn-thuc ung nhanh i.
Ung thuc nh th nh cam-l,
Khi mi tp-c u an-lc.
Ht thy thin-nam c lng tin,
Xut-gia tu o cng nh th.
V cu cha m v chng-sinh,
Ung phi thuc c ca phin-no.
Tm cung in o to mi ti,
Chm mi trong b sinh-t bun.
Ct i, t thn vo o Pht,
c gn iu-ng i-y-vng;
Tu v v-lu A-gi-,
Sinh li nh cha m ba ci.
Khin ung thuc php dt ba chng,
S chng v thng B--qu!
Ht thu v-lai thng chng dit,
Lm ch quy-y chng-sinh.
Rt-ro ni i-Nit-bn,
V, vin-knh-tr Pht B-.[12]
Phm-thin, hoc ku Ma-h-th-la thin-vng, hoc ku i-lc Na-ladin-thin. Hoc c ngi quy-mnh B-tt c-Ngn, knh l B-tt m
bch rng: Knh xin B-tt cu vt bn chng ti! By gi, B-tt v
mun mi ngi khi s s hi, B-tt lin ni bi k rng:
i-trng-phu ti thng trn i,
Tuy vo ca cht khng sinh s;
Ngi nu lo bun mt tr-tu,
Cn nn nht tm t phng-tin.
Nu c ca phng-tin kho lo,
Thot khi tm nn ln b kia;
Th nn yn tm ng lo s,
Cn nn khn-nim i-t-tn.
B-tt ni bi k y ri, B-tt t cc hng tt l bi, cng-dng ch Pht
mi phng ri pht-nguyn rng: Nam-m thp phng ch Pht! Namm thp phng ch Pht! Ch i B-tt ma-ha-tt chng! Ht thy HinThnh T-qu, T hng.[39] Bc c Thin-nhn, bc c Thin-nh, bc
Tr-tha-tm, bc Chng-t-ti! Ti v chng-sinh vn tm i-bi, gi b
thn-mnh, gip cc kh-nn. Nay thn ti c cht thin-cn, l th-tr gii
khng ni di ca Nh-Lai trong v-lng kip, ti cha tng thiu-phm
bao gi. Nu trong mt kip no ti c ni di, thi nay c-phong ny
chuyn mnh hn ln; m nu gii-c ni ti nh th, thc s chng phi
h-vng, thi nguyn em thin-nghip y, hi-th cho ht thy, ti cng
chng-sinh s thnh Pht-o. V, nu thc khng h, nguyn c-phong ny
tc thi ngng-bt, lung gi nh- ty nim thi ti. Thn cc chng-sinh
tc l thn ti, chng-sinh cng ti bnh-ng khng sai khc!
Khi i-b-tt y pht nguyn ng th i-bi v-ngi ri, chng khong
mt nim, c-phong lin ngng, lin gp c gi thun, gii-thot mi nn
v n c ni bo-s, kim c cc ngc-bu.
By gi, B-tt bo cc ngi li bun y rng: Ngc-bu nh th kh gp
c, i trc cc ng lm nhiu s b-th nn nay gp c cc ngc-bu
qu nh th. Nhng trc kia khi tu v b-th tm cc ng cn c s sntic, bi nhn-duyn y, nn nay gp phi c-phong Thng-nhn cc ng!
Cc ng c ngc-bu, cc ng nn bit hn-lng, khng nn ly nhiu,
cc ng ly nhiu, phng-tng tm tham, sau li b nn ln. Cc ng nn
bit: Trong mi trn-bo, mnh-bo l hn; nu mnh mnh cn l v-gibo!
Trng-gi trong mt nc ln, c nhiu ca bu, la chy tiu tan, chngsinh m-mui khng theo lm thin, to nhiu nghip c, phi sa-a chu
nhiu kh-no. Nh th-gian v nh i mng; chng-sinh trong sinh-t huvi, cha c phn-v chn-gic, ch l trong chim-bao h-vng ca sinh,
lo, bnh, t. Nh th-gian nh qua b Tn-m cu mong khi chy, chngsinh trong nh la thn-cn ch Pht, bn lnh s c ti chn thanhlng.
Sau khi nghe c Pht ni v -ngha ym-x trn, cc ng Trng-gi cng
10.000 ngi khc vui-v xin Pht xut-gia. c Pht tn-thn v ni: nu
ai pht-tm xut-gia mt ngy mt m, trong hai trm kip khng phi saa c-th, c sinh chn lnh, c vui-v, gp Pht th-k v sau s
thnh Pht!.
Tip cc ng Trng-gi pht-nguyn: Nguyn chng ra khi sinh-t,
chng vo bo-cung thng-lc, ht chng-sinh v chng v-sinh-tr.
c Pht lin giao cho B-tt Di-Lc v Vn-Th t- cho cc ng y
xut-gia v khuyn tr tnh-gii. c xut-gia, th-gii cc ng y thnhtu php-nhn vo ni cnh gii b-mt ca Nh-Lai khng thoi-chuyn.
V-lng vn ngi khc pht-tm B- bt-thoi v v s Nhn, Thin xa
la
trn-cu
c
php-nhn-tnh.
Lc , c Th-Tn ni bi k rng:
T-khu Tr-Quang nn nghe kho!
o i-phc-in mi thng-li.
Y-phc th-gian thm dc-nhim,
o php Nh-Lai khng nh th.
o php ngn i s thn-h,
Thn-h vin-mn sinh rung phc.
Xa-la rt, nng v trng c,
Tm-o vng bn c cu-cnh.
Th-hin xut-gia la tham-dc,
Dt nm t-kin, [15] chnh tu-tr.
Chim-l Ca-sa tng bo-chng,
Cung-knh sinh phc bc Phm-vng.
Pht-t mc o tng nh thp,
Cm Nhn, Thin-phc, ti tiu-dit.
Dng nghim ch-knh; chn-sa-mn,
Ch lm khng nhim theo trn-tc.
Ch Pht khen ngi l rung tt,
Li-lc mi loi y hn c;
Thn-lc Ca-sa khng ngh, bn,
Hay khin trng tu B--hnh.
Mm o ln thm nh la Xun,
Diu-qu B- nh tri Thu;
Kim-cng bn-vng thc gip-tr,
Tn c phin-no khng hi c.
Ti nay khen qua mi thng-li,
Nhiu kip ni rng khng ht c;
Nu c thn rng eo mt si,
c thot khi ming chim tr n.
Nu ngi qua b mang o ny,
Khng s cc nn qu, rng, c.
Sm chp m-m nh tri gin,
Mc o Ca-sa khng s hi.
Ti-gia nu hay thn knh gi,
Ht thy qu d khng dm gn.
Nu hay pht tm cu xut-gia,
Chn b th-gian, tu o Pht.
Ma-cung mi phng u chn-ng,
Ngi y chng thn Php-vng chng. [16]
y- c mi thng-li y,
Th nn cc Thnh thng .
Tr-Quang cc ng, cc Pht-t,
Nu mun chng thnh Nht-thit-tr;
Cho n trong mng khng b ri,
Ni A-lan-nh: B--o.
Sau Ti dit-, ngi pht tm,
Thng hay ni A-lan-nh;
Khng lu ngi trn Bo-hoa-vng,
Chng c php-thn thng-lc-qu. [32]
Khi c Th-Tn ni php y, v-lng trm nghn v S-pht-tm i vi
o v-thng c Bt-thoi-chuyn. Bn ng Tr-Quang, cc B-ttchng c -ra-ni, y- i-thn-thng. Trm vn Nhn, Thin pht
tm B-, ng ba php-mn gii-thot.
Lc , Nh-Lai bo i-chng rng: Nu c tnh-tn thin-nam-t, thinn-nhn no c nghe php-mn su xa v bn v-cu-tnh nh th, thtr, c tp, gii-thuyt, bin chp, nhng ngi y ni sinh ca h, h s
gp c bc thin-tri-thc, tu hnh B-tt mi mi khng b thoi-chuyn,
khng b ht thy cc nghip phin-no nhiu-lon; trong i hin-ti c
phc-tr ln, tr-tr Tam-bo, c sc t-ti, ni tip Pht-chng khng
on-tuyt. V, khi mnh mt quyt c sinh ln cung tri Tri-tc, yt-kin
Ngi Di-Lc, chng ngi Bt-thoi; trong hi u Long-Hoa c nghe
chnh-php, th B--k, chng thnh Pht-o; nu nguyn mun sinh
sang ci nc ch Pht trong mi phng, thi ty s-nguyn mnh m
c vng-sinh, c thy Pht, nghe php, cu-cnh bt-thoi v-thng
chnh-ng chnh-gic. [33]
TOT-YU
IV.- PHM V-CU-TNH
Cc ng Trng-gi c xut-gia ri, lin xin Pht ni cho nghe v cngc th-thng ca s xut-gia: B-tt xut-gia nn an-tr th no? Nn tutp nghip v-cu th no? Nn iu-phc tm hu-lu th no?
c Pht dy:B-tt xut-gia ngy m cn qun-tng: Thn ta c y do
u mt i m sinh ra? Sau y ta s sinh vo chu no, o no? Ti sao ta
xut-gia c? Ch Pht qu-kh qua, ch Pht v-lai cha ra i, hin
ti cn bao nhiu c Pht s ra i? Bao gi c Di-Lc ra i? Thn ta c
c Pht ni v v-cu-tnh ri, nhiu ngi pht tm v-thng bt-thoichuyn; cc B-tt cng bn ng Tr-Quang c -ra-ni thn-thng v
nhiu Nhn, Thin pht tm B- c 3 php gii-thot.
c Pht kt-khuyn: Nu ai c nghe, th-tr, c tng, gii-thuyt, bin
chp phm V-cu-tnh ny hin-th c nhiu li-lc, sau ny c gp
c Di-Lc, c th-k v s thnh Pht.
[13] on trn, t ch Khi y n ch Nh-Lai, c Pht nhc li ngha ni trong chnh-vn v vic an-tr, tu-hnh iu-phc, gy mm
B-, thnh tu v-lu thnh-o v lm li-lc cho qun-sinh.
[14] Php-y: o ng php, khng tham-cu, khng tha-thi
[15] Nm t-kin: 1/ Thn-kin: chp ta v ca ta. 2/ Bin-kin: chp mt
bn, hoc l on hay l thng. 3/ T-kin: khng tin nhn, qu. 4/
Kin-th: chp cht tri-kin mnh l hn. 5/ Gii-cm-th: chp gi nhng
gii-cm phi-l.
[16] on trn, t ch Li na, n ch chng, c Pht ni r s cnthit v li-ch ca y-phc. Vic y-phc, ngi bit tri-tc, khng tham-cu,
thi s l rung phc cho th-ch, mm o B- s ti tt nh la v ma
Xun, s hng c qu tt nh qu chn mm trong ma Thu; khng b
s-hi trong cc tai-nn v chng thnh v-thng-gic.
[17] 7 mn, 9 mn: Mn c ngha l cy mnh khinh ngi:
7 mn: 1/ Mn: km m cho mnh hn. 2/ Qu-mn: bng m cho mnh hn.
3/ Mn-qu-mn: ngi hn m cho mnh hn. 4/ Ng-mn: chp ta, ca ta
sinh ngng-nghnh. 5/ Tng-thng-mn: cha chng Thnh-qu cho mnh
chng. 6/ Ty-mn: ngi hn mnh nhiu phn li cho mnh l km t
phn. 7/ T-mn: lm c c kt-qu sinh ngng-nghnh.
9 mn: 1/ Ng-thng-mn: bng, li cho ta l hn. 2/ Ng-ng-mn: hn, li
ngh ta bng. 3/ Ng-lit-mn: ngi hn nhiu, cho ta l km t. 4/ Huthng ng-mn: ngh ngi so-snh vi mnh l hn. 5/ Hu-ng ng-mn:
ngh ngi cng mnh bng. 6/ Hu-lit-ng: ngh ngi km mnh. 7/ Vthng-ng: ngh ngi i vi mnh khng hn. 8/ V-ng-ng: ngh ngi
i vi mnh khng bng. 9/ V-lit-ng: ngh ngi i vi mnh khng
km.
[18] V-kin-nh: Tc l tng Nhc-k ca Pht. Tng ny trn nh
u Pht, ht thy Nhn, Thin khng trng thy c, nn gi l v-kinnh.
[19] Hai li-hnh: Li mnh v li ngi.
[20] Bn mn n: 1/ on-thc: xa gi l on-thc: Nhng n phi
chia ra tng phn, tng nm, tng ming m n. 2/ Xc-thc: xa gi l
khng la b ni ny!
Hoc c cc B-tt nguyn khng la b ni A-lan-nh nu cha dt tr
c 62 kin, cha dt tr c tp-kh ca hai chng. Hoc c cc B-tt
nguyn khng la b ni A-lan-nh nu cha vin-mn c: 4 tm vlng, 5 sc thn-thng, 6 Ba-la-mt, 4 nhip-php, 8 chnh-o, 6 nim.
V, nu cha c thin-so phng-tin, cha iu-phc c ht thy
hu-tnh, cha c tr-tu a vn, cha c sc tin vng-chc, cha c
tr-tu vi-diu trong vic ty bnh cho thuc, cha c i-b--tm, cha
c hng-sa tam-mui, cha c v-lng thn-thng, cha thnh-tu
nh-thng-lc, thy 18 khng, cha c Nht-thit-tr, Nht-thit-chngtr, cha chng c 37 b--phn-php, cha c hnh-mn trong Thpa, cha tu c nghip-qu v tng tt, cha c 4 tr, cha chng init-bn v cha thnh v-thng-gicquyt khng la b ni A-lan-nh.
B-tt xut-gia pht tm b- trong rng ni, mi luyn thn tm, tu
mun hnh trong nhiu i-kip, chng v-thng chnh-ng b-!
Khi c Pht ni v hnh A-lan-nh, rt nhiu B-tt hoc chng c Cch-a, hoc chng c Bt-ng-a, hoc vo Diu-gic-o v nhiu
chng-sinh hoc pht tm v-thng b-, hoc xa la trn-cu, c phpnhn-tnh.
[8] Thp-a: 1/ Hoan-h-a. 2/ Ly-kh-a. 3/ Pht-quang-a. 4/ Dimtu-a. 5/ Nan-thng-a. 6/ Hin-tin-a. 7/ Vin-hnh-a. 8/ Bt-nga. 9/ Thin-tu-a. 10/ Php-vn-a. Mi bc ny u gi l a, v
thu tm cc cng-c hu-vi v v-vi dng lm t-tnh, cng lm ch
nng-ta chc-chn hn c cho s tu-hnh, khin hay sinh-trng, cho nn
gi l a.
[9] Tr nh-huyn hu, v: Nh-huyn c ngha l vn gi m ging nh
thc. Nh nhng ngi lm tr, xut hin vai ny, vai khc trn sn khu,
lm cho ngi ta trng thy, nghe thy nh thc, gi l huyn. S
huyn tuy thy, nghe nh thc, m chng phi thc. V vy, em v-d cho
ht thy php (s vt) l khng thc. Ni y ni c tr-tu, qun-chiu
hu (c), v (khng) l nh-huyn, nn gi l tr nh-huyn hu, v.
[10] on trn, t ch Mun n ch thot, 4 cu k ny ni: ni
Lan-nh chng c tr nh-huyn hiu r cc vt bn-lai l khng v lm
cho chng-sinh cng hiu, vo c ni gii-thot chn-thc.
[11] on trn t ch Nu mun chng c nh-nh-tr, n ch trong
Lan-nh, 8 cu k ny ni: ni Lan-nh s chng c chnh-tr trong lth ca php-tnh bnh-ng khng hai, em li li-lc cho chng-sinh mi
mi. Chng c chnh-tr y, y- sc thn-diu khng th ngh bn,
qun-chiu r thc-tnh, thc-tng ca mi php, nh ht ci l vt cc
nh, ni Tu-di l vt rt ln, m thc-tng l-th ca chng vn bnh-ng
khng hai. Do bnh-ng khng hai v do tr-lc vi-diu, s chuyn-bin qua
nhau, khng chi chng-ngi nn ni Tu-di thu vo trong ht ci.
[12] on trn t ch Nu ngi n ch t tm, 12 cu k y cng
ni v: ni Lan-nh s c tr-tu v-ngi, ct ting vi-diu ni php,
chng-sinh nghe c u gii-thot. V, ty duyn ng-hin -sinh, dng
thn-thng, ti u ch n ngn chn xung t l khp ni rung-chuyn, t
nc trang-nghim, chng-sinh pht tm theo chnh-o.
[13] on hoc chng chn: Dt tr vng-hoc (phin-no) chng-nhp
chn-tr.
[14] on trn, t ch B-tt thng cn pht-nguyn (thuc chnh-vn),
n ch c php nhn-tnh ny, c Pht ni v cc B-tt ni Lannh, ty theo trnh-, t lp nhng li th-nguyn kin-c, nu khng
chng-qu khng b A-lan-nh. Tip sang bi k cng nhc li ngha trn v
nh nh mnh, trong ni khng c thong-th nh xem trong vn hlc. Thi qu-kh c c Pht mun khin chng-sinh chn b nm dc m
ni bi k rng:
V nh phi-nga thy nh la,
Bi yu la qu, ua nhau vo;
Khng bit tnh la c sc chy,
B mnh trong la nh t t.
Phm-phu trn i cng nh th,
Ham-thch sc p i tm-ti;
Khng bit sc p nhim vo ngi,
Li b la t, mi kh ti.
V nh n hu trong rng-r,
Ham c c ngon nui sng mnh;
Th sn gi ting con hu m,
n hu trng tn u cht c.
Phm-phu trn i cng nh th,
Tham m mi ting nghe va ;
Khng bit ting kia nhim vo ngi,
Kh bo ba ng tr li chu.
V nh ong mt bay i xa.
Do ti rng xun ht mi hoa;
V thch mi thm ni m voi,
Tai voi nhn trp li cht.
Phm-phu trn i cng nh th,
Ham thch mi mi hng th-dng;
Khng bit hng kia nhim vo tm,
Sinh-t lun-hi nhiu kip kh.
V nh c, rng trong nc,
Bi, li, ln, ni t vui-v;
V tham mi thm bn cn cu,
Ham mi, qun sng u n cht.
Phm-phu trn i cng nh th,
Li ham mi ngon gip thn-th.
Git ngi, sng mnh tm thin-lch,
Cm-bo tam- kh cc trng.
V nh voi trng ni rng,
T-ti cng nh s-t cha;
Lng dc lon say thnh m-ti,
Tm-ti voi ci sinh tham-nhim.
Ni A-lan-nh ny l ni B-tt tu thm dn-d n Thp-hnh. [21] Ni Alan-nh ny l ni B-tt tu-hnh dn-d n Thp-hi-hng, [22] Ni Alan-nh ny l ni tu-tp rnh bn thin-cn. Ni A-lan-nh ny l ni tuhnh su php Ba-la-mt. Ni A-lan-nh ny l ni tu-hnh t S-a n
Thp-a. Ni A-lan-nh ny l ni chng c su cn [23] thanh-tnh.
Ni A-lan-nh ny l ni chng c Thin-nhn-thng. Ni A-lan-nh ny
l ni chng c Thin-nh-thng v Tc-tr-tr (tc-mnh), Sinh-t trminh (lu-tn), Thn-cnh (thn-tc), Tha-tm-thng.
Ni A-lan-nh ny l ni c tm-qu (thn-h). Ni A-lan-nh ny l ni
khng phng-dt (bung-lung). Ni A-lan-nh ny l ni tu nm cn. [24]
Ni A-lan-nh ny l ni chng c v-lng, v-bin Tam-mui. Ni Alan-nh ny l ni c Hng-sa -ra-ni-mn, chng t-ti. Ni A-lan-nh
ny l ni ng v-sinh-nhn. [25] Ni A-lan-nh ny l ni dt sinh-t, ra
hn ba ci. Ni A-lan-nh ny l ni c Bt-thoi-chuyn. Ni A-lan-nh
ny l ni hng-phc ht thy mi ma on-ch, tiu-tr nghip-chng,
thy Pht, nghe Php. Ni A-lan-nh ny l ni c Bt-cng ti-thng
php-mn [26] ca Pht. Ni A-lan-nh ny l ni tu-tp gii-un thanhtnh. Ni A-lan-nh ny l ni xut-sinh v-lu tam-ma-a (nh). Ni
A-lan-nh ny l ni sinh Bt-nh (tr-tu), chng gii-thot. Ni A-lan-nh
ny l ni sinh gii-thot tri-kin. [27] Ni A-lan-nh ny l ni c ba
mi by B--phn-php. Ni A-lan-nh ny l ni c gii-thot
mi hai nhp. [28] Ni A-lan-nh ny l ni la hn mi tm gii
[29] hu-lu. Ni A-lan-nh ny l ni qun-st mi tm khng vi-diu.
Ni A-lan-nh ny l ni dung-th ht thy cc php-khng. Ni A-lannh ny l ni sinh v tng-trng mi thin-php. Ni A-lan-nh ny l
ni tng-trng, kin-c tm B-. Ni A-lan-nh ny l ni ch Pht ba
i khen-ngi. Ni A-lan-nh ny l ni ht thy B-tt cung-knh, tn-thn.
Ni A-lan-nh ny l ni c Pht T-B-Thi (Vipassin) thnh o di
gc cy Ni-cu-. Ni A-lan-nh ny l ni c Pht Thi-Kh (Sikhin)
thnh o di gc cy Thi-l-sa. Ni A-lan-nh ny l ni c Pht TX-Ph (Vessabh) thnh o di gc cy A-thi-b-a. Ni A-lan-nh
ny l ni c Pht Cu-Lu-Tn (Kakusandha) thnh ng-chnh-gic
di gc cy V-u. Ni A-lan-nh ny l ni c Pht Cu-Na-Hm-MuNi (Kongamana) thnh ng-chnh-gic di gc cy u-m. Ni Alan-nh ny l ni c Pht Ca-Dip (Kassapa) thnh ng-chnh-gic
di gc cy Sa-. Ni A-lan-nh ny l ni c Pht Thch-Ca (Skyamuni) thnh o di gc cy Tt-bt-la. Cc ng nn bit! Ni A-lan-nh
B-tt Nho-Vin-Ly-Hnh ni xong, c Pht khen B-tt em li lich cho chng-sinh v B-tt s thnh-tu v-lng cng-c, m n nghn
c Pht cng tn-thn cng khng cng-tn.
Lc , nhiu B-tt c Vn-tr -ra-ni-mn v nhiu chng-sinh hoc
pht tm v-thng c bt-thoi-chuyn, hoc xa la trn cu c phpnhn-tnh.
[1] on trn, t ch By gi, n ch cc ng c, B-tt NhoVin-Ly-Hnh thay Pht ni v s la b th-gian, tu hnh A-lan-nh. Thot
tin, B-tt ni vi i-chng hoan-h cho B-tt ni v hnh y. B-tt ni:
s-d cc v ti ni A-lan-nh l do chn ngn nhng phin-no ng s
th-gian.
[2] on trn, t ch Hoc c B-tt ly 5 dc, n ch thng lc,
qun-st ring bit v 5 dc i. 5 dc ny v nh 5 con rn tht-b-x,
lm hi chng-sinh rt nhiu. Chng-sinh v ham-m sc, thanh, hng, v,
xc m phi lun-hi sinh-t.
[3] on trn, t ch Hoc c B-tt ly s tham, n ch A-lannh, qun-st ring bit v s tham ca. Ngi tham ca bn-sn ngay ni
mnh, cn u l c tm b-th. Tham-lam phi chu qu-bo chnh-thc
trong a-ngc, ng-qu, sc-sinh v c khi tr li lm ngi cng phi chu
nhng qu-bo tng-t nh khi gy nhn (tng-t-qu). V vy phi xatrnh.
[4] on trn, t ch Hoc c B-tt ly tm kht-i, n ch ngu-si l
qun-st rng v cc phin-no.
[5] Ng-ci: 5 th lm che-lp tm, tnh khng sinh c thin-php: 1/
Tham-dc: tham-mun. 2/ Sn-khu: gin-bc 3/ Thy-min: ng-ngh. 4/
iu-hi: xao-ng, phn-nn. 5/ Nghi-php: i vi php cn ng-vc, dod khng quyt.
[6] c-tc: C ngha l trc lm, sau hi.
[7] Bn mn in-o: Tc 4 qu in-o ch-thch s 19 Phm
Ym-X.
[8] V-k: Mt trong 3 tnh. V-k l s trung-dung ca th-tnh trong svt, khng th ghi nhn l tnh thin, cng khng th ghi nhn l tnh c. Li,
cm thin-qu khng th ghi-nhn c, cm c-qu cng khng th ghinhn c, l v-k. Th-tnh ca v-k c 2: 1/ Hu-ph v-k: thtnh vng-hoc rt yu-t, nn gi l v-k. Song t-tnh vng-hoc y c
th che-lp Thnh-o, nn gi l Hu-ph v-k. 2/ V-ph v-k: Yut, m chng phi t-tnh vng-hoc, khng phi thin, khng phi c, l
v-ph v-k.
[9] Hu-ph phin-no: m-ch vo Hu-ph v-k.
[10] Tm, , thc: Tm c ngha l tp-hp li v pht-hin ra, ch cho
thc A-li-gia th 8. c ngha l suy-ngh, so lng, ch cho thc Mtna th 7. Thc c ngha l phn-bit, ch cho -thc th 6.
[11] Hnh-tng s-duyn: Hnh-tng: Tm-thc u c tnh-nng chu ca n, tnh-nng y du-hnh trong tt c tng-trng ca cnh-gii (tc
l tng-trng do hnh-ng, to-tc m c) nn gi l hnh-tng. Sduyn: Duyn l dnh-lu, l lin-lc. Tm-thc l nng-duyn, ch itng ca tm-thc l s-duyn. Hnh-tng s-duyn tc l nhng svt do hnh-ng to-tc, l ch b lin-lc ca tm, , thc.
[12] on trn, t ch Hoc c B-tt cho ht thy nhng nghip en-ti,
n ch khng bit c l qun khp tt c nhng tp-nhim lm
chng-ngi chnh-o.
[13] on trn, t ch Nu, n ch chnh-gic, ch bo ni Lan-nh l
ni trnh xa s-hi ca B-tt trong 3 i.
[14] on trn, t ch Li na, n ch sinh ra l ni r nguyn-nhn
pht-sinh ra s-hi.
[15] on trn, t ch Nu ta, n ch phin-no l ni mun ni
Lan-nh cn b tt c mi chp, ngay n chp l chng c Nit-bn cng
phi b.
[16] Bt-kh-c: Ta nh v-s-c (xem trn gii).
[17] on trn, t ch Cc v nghe k! n ch A-lan-nh l ni nhng
ngi c nhng cng-c, nn ni A-lan-nh.
[36] on trn, t ch Khi n ch tnh, c Pht khen B-tt NhoVin-Ly-Hnh v ni v s i-chng nghe php c li-ch.
- THIN-NH: Tu-tp chnh-nh, th-nhp cc mn gii-thot, dt binkin, hin thn-thng, ha- chng-sinh, khin h c chnh-tr, dt
phin-no, ng chn-php-gii, ng o nh-thc v s ti b- l Thinnh. Lm cho chng-sinh tu tam-mui, khng tic thn-mnh l Thncn. Ni php thm-diu khin chng-sinh xu hng o v-thng l
Chn-thc
- BT-NH: Thn-cn cng-dng ch Pht, B-tt, cc bc tr-gi, thch
nghe diu-php khng chn, li hiu r l Nh-, tr 2 chng, sut ng
minh, ni cc php-yu, gii-quyt ng-vc l Bt-nh. Cu na bi k m
hy thn khng s kh, t ti i-b- l Thn-cn. Ni php sunhim khng sn tic, b-mt khin ngi nghe, pht tm i-b-, btthoi-chuyn. V, qun thn ta, Lan-nh, b--tm v php-thn khng
khc l Chn-thc.
- PHNG-TIN THIN-SO: Dng tha-tm-tr hiu r mun, phinno, tm-hnh sai khc ca chng-sinh m ty bnh cho thuc, khin h
thot khi, c thn-thng, pht tm bi-nguyn thnh-thc chng-sinh v
thng sut cc php l Phng-tin thin-so. V vic li-ch khng tic
thn-mnh, ca ci l Thn-cn. Ni php khng phn-bit on, thn,
khin chng-sinh chng-nhp Pht-tr l Chn-thc.
- NGUYN: Tm lun lun qun php-tnh l Trung-o chng phi c,
chng phi khng; hiu r th-tc, tu c t-bi -sinh l Nguyn.
em 4 nguyn ln -sinh, d phi x thn cng khng b, l Thn-cn.
Ni php vi-diu, bin-ti v-ngi, ngi nghe c bt-thoi-chuyn l
Chn-thc.
- LC: Dng sc chnh-tr, hiu tm-hnh, ni php tng-ng, khin
chng-sinh chng-nhp ngha su-nhim ca i-tha v an-tr cu-cnh
Nit-bn l LC. Dng mt chnh-tr soi thy 5 un khng-tch, x thn
lm vic li-ch cho chng-sinh l Thn-cn. Dng sc diu-tr bn tkin, khin h b nghip sinh-t lun-hi, xu-hng v Nit-bn thng lc
l Chn-thc.
- TR: Bit r thin, c, xa la t-kin, nhip-th chnh-php, khng chn
sinh-t, khng thch Nit-bn l TR. Thng chng-sinh, thng x thnmnh, ca ci l Thn-cn. Dng vi-diu-tr ni php Nht-tha khin
chng-sinh chng-nhp o v-thng-gic l Chn-thc.
Li na, v nhng chng-sinh nhiu tham, sn, si v ng-phn m phnbit, din ni ra mi th n 2.100 Ba-la-mt v nhn gp 10 ln thnh
84.000 Ba-la-mt. u l hnh li-tha. Nhng chng-sinh nghe php m
tm cha iu-phc, nn ni 84.000 Tam-mui-mn l hnh t-li.
Nhng chng-sinh nghe php m tm cha iu-phc nn ni 84.000 -rani-mn, l hnh li-tha.
Ch Pht hin-ti v v-lai u tu v 84.000 Ba-la-mt-mn, Tam-muimn, -ra-ni-mn, m dt c 84.000 phin-no-chng, s-tri-chng
vi-t, thnh v-thng-gic.
Khi c Pht ni php y ri, 84.000 Thin-t o-l chng Hoan-h-a;
v s Thin-t trong Lc-dc-thin ng V-sinh-nhn c -ra-ni; 16
Quc-vng c -ra-ni; v-lng t-chng c Bt-thoi-a, hoc
c Tam-mui-mn, -ra-ni-mn, i-thn-thng. Hoc c B-tt chng
Tam-a n Thp-a, v-lng Nhn, Thin pht-tm v-thng, 84.000
Nhn,
Thin
xa
la
trn-cu,
c
php-nhn-tnh.
[1] Ba th Ba-la-mt-a: Tc l danh-t (tn gi), thn-cn v chn-thc
Ba-la-mt.
on trn, t ch By gi, n ch Ba-la-mt, B-tt Di-Lc ng vic
thc-hnh hnh B-tt mi hi Pht, c Pht gii r vic lm ca hai hng
B-tt: ti-gia v xut-gia.
[2] Mi hnh: Tc 10 Ba-la-mt: Trong 1 Ba-la-mt no cng cn phi
tinh-tin mi thnh-tu c, nn Tinh-tin Ba-la-mt nm trong tt c.
[3] Bin-kin: T-tng thin v mt bn.
[4] Nh-: Chn- v tc- (xin xem ch-gii trong quyn Bc u hc
Pht)
[5] Ng minh: Minh l xin-minh, ngha l lm cho ngha-l, t-tng
r-rt ra bng cch c chng-c. Li, Minh l tn ring ca tr-tu, c
ngha l y vo mn hc no m tr-tu pht-minh. y l 5 mn hc xa
ca n-: 1/ Thanh-minh (Sabdavidya): xin-minh v ngn-ng, vn-t. 2/
Cng-so-minh (Silpakar-masthnavidy): xin-minh v ht thy cng-ng,
k-thut, ton-s, lch-s v.v3/ Y-phng-minh (Cikitsvid): xin-minh
v phng thuc. 4/ Nhn-minh (Hetuvidy): xin-minh lun-l-hc, bn-
Khi nghe c Pht ni Php y xong, 15.000 B-tt pht tm kin-c, qua
Thp-tn n ngi th 6 trong Thp-tr, 38.000 B-la-mn c i-phpnhn v -ra-ni, 76.000 ngi pht tm v-thng-gic.
[1] Cng-c trang-nghim: Cng l cng-nng trong vic li-ch, phcc; cng-nng y l c ca thin-hnh, nn gi l cng-c. c cn
c ngha l c, do cng tu m c, gi l Cng-c. Trang-nghim
c ngha l em nhng ci hay, ci p, t-im cho t nc huy-hong,
hoc em nhng cng-c t-im cho thn-th nghim-trang, p-. Ni
y, cc B-tt em cng-c tu c, t-im cho t-thn, quc-gii,
chng-sinh c tt p.
[2] Nm cnh: Tc sc, thanh, hng, v v xc.
[3] Bn ma-qun: 1/ Phin-no-ma: tham, sn, si, lm no-hi thn-tm
nn gi l ma. 2/ Ng-m-ma: 5 th: sc, th, tng, hnh, thc hay sinh ra
mi kh-no nn gi l ma. 3/ T-ma: s cht hay dt thn-mnh ngi ta,
nn gi l ma. 4/ Thin-ma: ci Tha-ha-t-ti-thin hay lm hi vic thin
ca ngi nn gi l thin-ma (ma ni ci tri).
[4] on trn, t ch By gi, n ch chng-sinh, B-tt Di-Lc hi
v cng-c tu ca B-tt, c Pht thuyt-minh v mt c m cc B-tt
cn tu, l c qun ht thy cn-nguyn phin-no tc l t tm. Ngha
l, tm thanh-tnh khng nhim. Ngi c th l chn-Pht-t, nn cngdng.
[5] on trn, t ch Li na, n ch v-thng, c Pht thuytminh v hai li m ngi Lan-nh cn xa trnh, nh nhng ngi cho
khng c nhn-qu, ch mt i l ht v.v
[6] Ch ny cn mt on: Li na, thin-nam-t! B-tt xut-gia li c 4
php khi hn sinh-t c i-b-.- V khng c nhng cu sau na, s
lm, nn khng trn chnh-vn, m ghi y tn c (li dch-gi)
[7] Hai th v-ng: 1/ Nhn-v-ng: Ci ta t-th, t-ch l ng. Ngi
ta khng hiu thu ngha 5 un gi-hp, c chp thn-th con ngi l thc,
c t-ch, t-ti gi l nhn-ng. Nay hiu r ngha 5 un gi-hp, thu
sut n ch thc khng c thc-th ca con ngi l Nhn-v-ng. l
s qun o ca Tiu-tha dt phin-no-chng, chng Nit-bn vy. 2/
Php v-ng: C chp cc php (s vt) c thc-th, thc-dng l phpng. Nay hiu r cc php do nhn-duyn-sinh, thu sut n ch thc
cn: , lc, h, x, tn, tin, nim, nh, tu trong Kin-o, mun bit l T cha tng bit, m pht-khi ra hnh-ng. 21/ D-tri-cn (jnendriya):
ngi tu 9 cn kia trong Tu-o tuy bit r l T- ri nhng, li v dt
cc phin-no khc, nn i vi cnh T- thng thng phi hiu bit.
22/ C-tri-cn (jntvindriya): ngi tu 9 cn kia trong v-hc-o
bit trong s bit r l T-, tc l c y- v s bit y. (Tr ln l 3
cn v-lu-cn).
[14] Ty-phin-no: Nhng phin-no ty thuc vo cn-bn phin-no.
Cn-bn phin-no c 6 l: tham, sn, si, mn, nghi, c-kin, (c-kin c 5:
thn-kin, bin-kin, t-kin, kin-th, gii-cm-th). Ty phin-no c 20:
10 tiu-ty: phn, hn, ph, no, tt, khan, cung, xim, hi, kiu; 2 trung
ty: v tm, v qu v 8 i-ty: iu-c, hn-trm, bt-tn, gii-i, phngdt, tht-nim, tn-lon, bt-chnh-tri.
[15] Sc-php: Ch cho nhng php (s-vt) thuc nh-tng, c i-i,
c hnh-cht chng-ngi. Duy-thc-hc cho: nhn, nh, t, thit, thn, sc,
thanh, hng, v, xc v mt phn php-trn thuc v sc-php.
[16] Chnh-tnh: Cng gi l Thnh-tnh. Chng-t ca v-lu-tr l
Thnh-tnh; xa la phin-no l Chnh-tnh.
[17] on trn, t ch Li na, thin-nam-ty- 8 php, n ch
chnh-ng B-, c Pht thuyt-minh v B-tt ni Lan-nh c 8
php Tam-mui thanh-tnh, 8 th tr-tu thanh-tnh, 8 th thn-thng thanhtnh, 8 th thanh-tnh ni hin thn v 8 th a-vn thanh-tnh. c nhng
8 c y s chng chng v-thng-gic.
[18] on trn, t ch Khi n ch chnh-gic, c Pht ni sau ny ai
thc-hnh hnh Lan-nh s c nhiu li-ch. V ng thi, do nghe
php, chng-nhn cng hng c nhiu li-ch.
n y ht quyn th 7.
X.- PHM QUN TM
By gi, i-b-tt: Vn-Th S-L lin t ta ng dy chnh y-phc, ch
o vai hu, gi hu xung t, khom mnh chp tay bch Pht rng:
Bch c Th-Tn! Nh Pht ni cho bn ng Trng-gi Diu-c
nm trm ngi rng: Ti v cc ng din by php-mn tm-a vi-diu.
Nay v-lng v-bin i-chng Nhn, Thin trong o-trng nay u sinh
tm, Ngi lin thuyt thn-ch, dy kt-n, tr-duyn cho ngi tu-hnh
v
mn
qun
tm
ny.
XI.- PHM PHT B--TM [1]
By gi, c Th-Tn c qun-nh bo-quan ca ht thy Nh-Lai,
vt qua ba ci; vin-mn c -ra-ni t-ti, chng vin-mn c
Tam-ma-a t-ti, thnh-thc tt-p Nht-thit-tr-tr, Nht-thit-chng-tr
v hay lm c mi s sai bit i vi hu-tnh. [2]
Khi c Th-Tn v cc chng-sinh tuyn-thuyt v diu-mn Qun tm
ri, Ngi bo i-b-tt Vn-th-s-l rng: i-thin-nam-t! Ti v
chng-sinh ni v tm-a ri, nay Ti li s ni v Pht b--tm i-ra-ni, cho cc chng-sinh pht tm v-thng chnh-ng chnh-gic,
mau vin-mn c diu-qu. [3]
Lc , B-tt Vn-th-s-l bch Pht rng: Bch c Th-Tn! Nh Pht
ni Qu-kh dit, v-lai cha n, hin-ti khng tr, ht thy tm-php
c trong ba i, bn-tnh ca n u khng, vy tm b- kia, ni vo ci g
m gi l pht? Lnh thay, Th-Tn! Xin Ngi v tt c m gii-thuyt
cho, cho tt c dt b c cc mn li ng-vc, m t ti ni B-!
c Pht bo B-tt Vn-th-s-l: Thin-nam-t! Trong cc tm-php
khi ra mi t-kin; v mun dt tr su mi hai kin, cng mi th t-kin
khc, nn Ti ni tm, tm-s-php l khng; nh th, l cc kin kia
khng cn ch nng-ta na. V nh rng-r xanh-tt kn-mt, s-t, voi
trng, hm, beo, th d ln trong y nh c hi ngi, lm cho vngbt du-vt ngi i. Lc , c bc tr-gi em la t rng; v rng trng,
cc th d khng cn st li. Tm khng, kin dit, cng nh th! [4]
Li, thin-nam-t! Bi nhn-duyn g lp ra ngha khng y? V mun
dit phin-no t vng-tm sinh ra m ni l khng. Thin-nam-t! Nu
chp khng-l l ci hu (c) cu-cnh, thi ngay khng-tnh cng
khng; chp khng thnh bnh, cng nn tr b! Sao vy? - Nu chp
ngha khng l cu-cnh, cc php u khng nhn, khng qu, thi c
khc g vi ngoi-o: L-gi-gia- (Thun-th ngoi-o)? Thin-nam-t!
Nh thuc A-gi- (bt-t-dc) cha khi cc bnh, nu ngi c bnh
ung thuc y quyt khi; bnh khi ri, thuc cng theo bnh m b v
nu khng c bnh m ung thuc, thuc tr li thnh bnh. Thin-nam-t!
Trc t ra thuc khng l tr bnh hu (c); chp hu thnh
bnh, thi chp khng cng th. Ai l bc tr-gi li ung thuc mang
bnh? Thin-nam-t! Nu khi ra hu-kin, cn hn khi ra khngkin; c thuc khng tr bnh hu, ch khng c thuc no tr bnh
khng c. [5]
Thin-nam-t! Bi nhn-duyn y, ung thuc khng tr t-kin ri, tm
t gic-ng, pht ra b-, tm gic-ng y tc l tm b-, ch khng c
hai tng. Thin-nam-t! Tm t gic-ng c bn ngha. Nhng g l bn?
Cc phm-phu c hai tm, ch Pht, B-tt c hai tm. Thin-nam-t! Hnhtng hai tm ca phm-phu th no? - Mt l, t nhn-thc cho n -thc,
nhn-duyn t-cnh l t-ng-tm. Hai l, la tm, tm-s-php ca nm
cn, ha-hp duyn cnh l T-ng-tm. Thin-nam-t! Hai tm nh th
hay pht b-! Thin nam-t! Hnh-tng hai tm ca Thnh-hin th-no?
- Mt l, qun chn-thc-l-tr. Hai l, qun nht-thit-cnh-tr. Thin-namt! Bn ngha nh th l t-ng-tm. [6]
Lc , B-tt Vn-th bch Pht rng: Bch c Th-Tn! Tm khng c
hnh-tng cng khng c ch , ngi phm-phu tu-hnh khi ti-s phttm, phi y vo nhng ch no v qun nhng tng g?
c Pht bo: Thin-nam-t! Ch qun tm-tng b- ca phm-phu,
phi qun nh l vnh trng trn y trong sch sng-sa ng yn trn
ngc. Nu mun mau c bt-thoi-chuyn, khi ni A-lan-nh v nh
khng-tch cn phi oan-thn, chnh-nim, kt Kim-cng phc-n ca
Nh-Lai nh trc, nhm mt qun-st mt trng sng gia ngc v suyngh rng: Vnh trng trn y ny to ln nm mi do-tun, sng-sa
thanh-tnh, trong, ngoi lng sut, khng cht bi nh v trong mt rt
mc. Mt trng tc l tm, tm tc l mt trng, vt trn khng nhim thi
vng-tng khng sinh, khin cho thn-tm chng-sinh thanh-tnh, tm ib- bn-vng khng thoi. Kt tay n y v tr-nim qun-st chng-c
(thn-ch) vi-diu i-b--tm, l thanh-tnh chn-ngn ca ht thy
B-tt khi ti-s pht-tm: m, b-a, tht a, mu ch ba, gia, nh.
-ra-ni ny uy-c ln, khin cho ngi tu-hnh khng b thoi-chuyn.
Ht thy B-tt trong qu-kh, v-lai, hin-ti khi ti nhn-a pht s-tm,
u chuyn tr-nim chn-ngn ny, m vo c ni bt-thoi v mau vinthnh chnh-gic. [7]
Thin-nam-t! Khi ngi tu-hnh kia oan-tm chnh-nim, u khng
rung-ng g c, ch tm vo vnh trng, qun-st thnh-thc, th gi l
B-tt qun b- tm thnh Pht tam-mui. Nu c phm-phu tu c
Qun-nh. V, sau khi chng-ng, c an-tr ti ni thanh-tnh trangnghim, vt ngoi 3 ci. 2/ Hng Thp-a B-tt do s tu-tin s c
y- cc cng-c v -ra-ni-mn, Tam-mui-mn, dit-tr cc
ngu-chng vi-t, thnh s-nghip t, tha lng li rng ln. 3/ Pht-thn
y- phc-c, tr-tu. Phn tr-tu hon-ton c cn-bn-tr v hu-c-tr
(Nht-thit tr-tr, Nht-thit chng-tr), soi thu ht thy, hiu bit cng-tn
nghip-tnh chng-sinh, ty cn-c chng-sinh, em li-ch cho h. Thpa B-tt chng c Pht-tr cng nh vy.
[3] on trn, t ch Khi, ti ch qu, c Pht bo B-tt Vn-th l
Ngi s ni v Pht b--tm.
[4] on trn, t ch Lc , ti ch nh th, B-tt Vn-th hi Vn
Pht v tm khng cn, ly u m pht? c Pht dy: s-d cho tmphp l khng, l v mun dit-tr nhng kin-chp, nh rng trng, th d
s khng cn.
[5] on trn, t ch Li, n ch c, c Pht ph chp khng, v
chp khng vn cn l chp v, chp khng cn nng hn chp c, v
khng c thuc no cha c bnh khng c.
[6] on trn, t ch Thin-nam-t n ch t-ng-tm, ni: b chp
khng, tr t-kin, t ngha bt khng, l tm t-gic-ng, tc l pht
b- v tc l tm b-. Tm t gic-ng chia lm 2 hng: phm v
Thnh. A.- Hng phm: 1/ Mt, tai, mi, li, thn, -thc khi lin-lc vi
t-cnh-gii hin tin, vn gi y-nguyn thanh-tnh, khng phn-bit, chptrc, l t-gic-ng-tm. 2/ Trong khi nhp-nh, -thc xa-la c 5 cn,
cnh, ch chuyn lin-lc vi cnh-gii hin-tin trong nh, l t-gicng-tm. B.- Hin-thnh: Hin l ch vo cc hng B-tt: Thp tr, Thphnh, Thp-hng v Gia-hnh. Thnh l ch vo cc B-tt Thp-a.
Bc Hin-thnh t-gic-ng-tm do: 1/ Dng tr-tu qun chn-thc-l, tc
l qun v nh-l-tr (thc-tr), ngha l dng chn-tr qun thu l-tnh
chn-thc ca cc php. 2/ Dng tr-tu qun nht-thit-cnh-tr, tc l qun
v nh-lng-tr, ngha l em tc-tr, qun thng vo s-tng ca cc
php.
[7] on trn, t ch Lc , n ch chnh-gic, B-tt Vn-th hi
Pht v ngi mi pht tm tu-hnh nn y vo u v qun g? c Pht
dy: nn kt-n Kim-cng-phc, c ch Thanh-tnh v qun mt trng
ngn tay ci ca nm tay hu. V, cng trc tri tim, th gi l Dno v-thng b- nht tr-n, cng gi l Nng dit v-minh hc-m
i-quang-minh n. [6] Bi kt n y, c sc gia-tr, nn c ch Pht
mi phng thoa u hnh-gi v trao cho i-b- thng quyt-nh
k, l i-t-l-gi-na Nh-Lai v-lng phc-t i-diu tr-n. [7]
Khi hnh-gi kt n y ri, lin lm qun ny: Ht thy chng-sinh cng kt
n ny, tr-nim chn-ngn, mi phng th-gii khng b qu-kh trong
ba ng c v tm nn, m cng c hng php-lc thanh-tnh th nht.
Nay trn u ta c m i-bo, trong m thin-quan y nm c Pht NhLai ngi kt gia-phu, ta l T-l-gi-na Nh-Lai, y- vin-mn ba mi
hai tng, tm mi th tt, phng ra ho-quang sng ln soi khp mi
phng, em li li-ch an-vui cho ht thy chng-sinh. Qun-st nh th
gi l Nhp T-l-gi-na Nh-Lai ti-thng tam-mui. [8]
V nh c ngi ng c qun-mn Ca-l vi-diu, t lm qun ny:
Thn ta tc l thn chim Kim-s u n, tm, , ng-ngn cng li nh
th. Dng sc qun y lm tiu-tan thuc c, ht thy c-c khng lm hi
c. Ngi phm-phu tu-hnh cng nh th, ngi kiu ngi hng-phc,
thn khng rung-ng, tay kt tr-n, mt-nim chn-ngn, tm nhp qun
ny, dit c ba c, tiu-tr nghip-chng, tng-trng phc-tr, v
nhng nguyn th-gian hay xut-th-gian mau c vin-mn; tm vn
bn nghn cc phin-no-chng khng hin-khi c, Hng-h-sa s-trichng cc-trng dn dn tiu-dit, v-lu i-tr: nng on kim-cng
Bt-nh ba-la-mt vin-mn hin-tin, chng c v-thng chnh-ng
chnh-gic. [9]
Lc , B-tt Vn-th-s-l bch Pht rng: c Th-Tn him c! ng
Thin-Th him c! c Nh-Lai ra i cn him c hn hoa u-m, v
gi-s Ngi ra i m ni ra php ny cng kh. Ba php b-mt v-thng
php-lun ca tm-a nh th, thc l li-lc cho ht thy chng-sinh, l
ng chnh chn-thc vo Nh-Lai-a v B-tt-a. Nu c chng-sinh
no khng tic thn-mnh m tu-hnh php y s chng chng c B-.
[10]
By gi, c Pht bo B-tt Vn-th-s-l rng: Nu c thin-nam-t,
thin-n-nhn no mun tu-tp c ba diu-mn b-mt thnh Pht, sm
c thn cng-c ca Nh-Lai, nn mc ba mi hai th o gip i-kim-
TOT-YU
XII.- PHM THNH PHT
Khi y c Th-Tn an-tr trong php gii thanh-tnh, bnh-ng, v-thy,
v chung. nh sng i-tr soi khp, phng-tin thin-so bin-hin thnthng, ha- mi phng, Ngi bo i-b-tt Vn-th: Ngi tu-hnh
qun vnh trng ri, nn qun 3 php i-b-mt:
1/ Tm-b-mt: qun mt trng trn sinh 5 loi Kim-cng sc vng, phng
ra nh sng trng ln.
2/ Ng-b-mt: ming tng thn-ch ca Pht, B-tt.
3/ Thn-b-mt: ngi ngay nghim, nim chn-chnh, tay kt dn-o vthng b- ti nht n, t gia tm-nguyt-lun. Ngi tu-hnh ktn ri, lin qun: Tr-nim chn-ngn, chng-sinh trong 10 phng th-gii
khng b qu kh, tam , bt nn, m c hng php lc thanh-tnh. Trn
u ta c m i-bo, c 5 c Pht ngi kt gia-phu. Ta l T-l-gi-na
Nh-Lai 32 tng, 80 th tt phng ho-quang soi khp mi phng
em li li-ch cho chng-sinh.
c Pht ni tip: Nu ai mun tu c 3 diu-mn b-mt thnh Pht,
chng c thn cng-c ca Nh-Lai nn mc 32 th o gip i-kimcng ca B-tt m tu diu-qun y, thi quyt chng c php-thn
thanh-tnh ca Nh-Lai. V, nu ai mc o gip-tr kim-cng, chm tu 3
php b-mt, hin-ti phc-tr, mau chng c v-thng b-.
i-b-tt Vn-th, cc i-b-tt khc cng i-chng nghe c Pht ni
php y, u ci cc chui ngc, o bu cng-dng ln c Pht T-l-gina cng mi phng ch Pht ri tn-thn v pht-nguyn: Nguyn khng
tic thn-mnh, v chng-sinh xin vo khp quc- ni php vi-diu ny v
th-tr, c-tng, vit chp lu-b php ny khng on-tuyt.
Ti y, v-lng B-tt c ngi Bt-thoi, Nhn, Thin c thng-li,
chng-sinh trong 5 th khi trng-chng, c an-vui v s c vthng-gic.
[1] Thnh Pht: Nhn-v B-tt do tu mun hnh, rt-ro thnh-tu Phtqu v-thng chnh-ng chnh-gic, gi l thnh Pht. Thnh Pht c 4
c nhng chng-sinh khng c nghe, hung l c thy v tu-tp y? i-hi cc ng nn nht tm phng-tr, s chng x c thn phmphu, thnh Pht-o.
By gi, Vn-th-s-l Php-vng-t, v-lng i-b-tt, Tr-Quang Btt, nhiu v Tn-pht- B-tt, A-nh-kiu-trn-nh cng nhiu v ithanh-vn, thin, long tm b, nhn, phi-nhn-chng, ht u nht tm thtr li Pht v u hoan-h, tn-th phng-hnh. [12]
TOT-YU
XIII.- PHM CHC-LY
c Pht bo i-b-tt Vn-th, cc i-b-tt khc cng i-chng:
Trong v-lng i-kip Ti h-x thn-mnh, tu nhiu hnh kh lm, m
chng c qun-mn tm-a ca i-tha ny. Nay Ti em php ny
ph-chc cho cc ng. Cc ng nn bit kinh ny ch Pht trong mi
phng ba i tng ni. Kinh ny rt qu bu, lm cho chng-sinh trong 6
o khi kh, c vui, lm cho t nc s-ti giu-thnh. Cc ng nn tr
trong i-nhn-lc m lu-thng kinh ny!.
i-b-tt Vn-th bch Pht: Bch c Th-Tn! Nu c ngi th-tr
kinh ny, cho n ch tr c bn cu k, ngi y c phc th no?
c Pht bo: Nu c ngi tm nghe, tin hiu 4 cu k, pht tm b-,
th-tr, c nim, gii-thuyt, vit chp, cho n ni cho mt ngi nghe
thi cng-c y hn 16 phn cng-c cng-dng y- ch Pht, B-tt,
Thanh-vn trong mi phng trn Hng-sa kip. Cn ngi th-tr y-
thi phc-li khng th k xit c.
Nu n-nhn th-tr y-, i sau khng phi lm thn n-nhn, khng
phi sa-a vo 3 ng c, tm nn v, i hin-ti c 10 thng-li: sng
lu, khng bnh, khi nghip-chng, thm phc-tr, nhiu ca, da p,
ngi yu, con hiu, h ha v thin-tm bn-vng.
Ni no kinh ny c coi nh l thp Pht, Nhn, Thin nn ti cngdng v ni l c Pht, B-tt, Duyn-gic, Thanh-vn. Sau khi Ti nhp
Nit-bn 500 nm, c Php-s no th-tr, c tng, gii-thuyt, vit chp
kinh ny, thi Php-s y nh Ti khng khc. Ai cng-dng v Php-s y
tc l cng-dng ch Pht trong 10 phng ba i v c cng-c cng
[1] Chc-ly: C ngha l giao-ph cng vic ang lm cho ngi sau
gnh-vc, duy-tr v pht-trin, m cng vic y lm cho ngi c giaoph phi quan-tm, bn-bu (phin-ly) ti.
[2] Thp lc Mi lc ca Nh-Lai: 1/ Tr-lc hiu bit ch ng o-l
hay khng ng o-l ca s-vt. 2/ Tr-lc bit nhn-qu nghip-bo 3 i
ca chng-sinh. 3/ Tr-lc bit cc mn thin-nh, gii-thot tam-mui. 4/
Tr-lc bit cc cn thng (hn), lit (km) ca chng-sinh. 5/ Tr-lc bit
mi tri-gii (s hiu bit) ca chng-sinh. 6/ Tr-lc bit mi cnh-gii ca
chng-sinh. 7/ Tr-lc bit c ch s n ca mi ng (o). 8/ Tr-lc
bit dng Thin-nhn khng chng-ngi. 9/ Tr-lc bit tc-mnh v-lu.
10/ Tr-lc bit dt hn tp-kh.
y l ch v s hiu bit ca ch Pht trong 10 phng ba i.
[3] on trn, t ch By gi n ch kinh ny, c Pht ni v s tuhnh ca Ngi trong nhiu kip Ngi mi chng c qun-mn Tm-a
ny, nay Ngi giao-ph cho i-chng, nn nhn-nhc c-gng truyn-b
kinh ny cho tt c, trong khp ni, ng mt, v kinh ny u, em li
nhiu s an-lc cho ni y.
[4] on trn, t ch Khi y, ti ch bn vng, B-tt Vn-th hi
Pht v cng-c duy-tr kinh ny, c Pht dy: duy-tr kinh ny c
nhiu li-ch hn cng-dng ch Pht, B-tt, Thanh-Vn. V, nu n nhn
no duy-tr cn c thm 10 thng-li.
[5] on trn, t ch ni ny, n ch gii-thot, c Pht ni kinh
ny u cng nh thp Pht , nn cng-dng.
[6] Php-s: Danh-t tn-xng nhng v tinh-thng Pht-php, kh-d lm
khun thc cho ngi.
[7] on trn, t ch Sau khi, n ch chnh-gic, c Pht ni v
cng-c ca v Php-s duy-tr kinh ny rt ln, nn cung-knh cng-dng,
cng nh Pht.
[8] Ha-l--mu: Ha-l- (Hariti), Tu dch l Hoan-h. Ha-l--mu
tc l qu t-mu (m con con thn-qu). B-t-ni-gia tp-s quyn 31 ni:
Xa kia trong thnh Vng-x c mt v c-gic ra i, mi thit i-hi.
Trong ngy i-hi c 500 ngi nghe bit, cng nhau ti d. Khi i dc
ng h gp mt ngi n b cha chn b, bng thng nh-lc (sa), h
r b y i d hi. B kia i theo. Ti ni, thy s vui-v, b kia ra ma gp
vui, khng ng b try thai. Thy s th th, nhng ngi kia b i, mnh
b au-n, bun ru . B lin tm bn thng nh-lc, mua c 500
qu Am-ma-la. Ngay lc c v c-gic ti thm hi, an-i, b lin
nh l, em qu cng-dng v b nguyn: Ti nguyn sau y ti sinh vo
thnh Vng-x ny n tht ht nhng con ca nhng ngi y. Do cnguyn y m sau ny b y sinh lm con gi c ca qu Sa-la-dc-xoa,
trong thnh Vng-x, kt-hn vi Bn-chi-ca dc-xoa, con trai c ca
Bn-xoa-la dc-xoa nc Kin--la, sinh c 500 con, hng ngy c bt
nhng con trai, con gi thnh Vng-x n tht. Mt hm, c Pht dng
phng-tin giu mt a con ca qu-n . Qu-n bun ru, thng-xt
i tm, bit l bn Pht, vo xin Pht, c Pht bo: Ngi c 500 con,
cn thng mt a con, hung l nhng ngi khc ch mt, hai a li
khng thng ? Ngay , c Pht khuyn qu-n khng nn st sinh v
trao-truyn cho ng-gii, thnh u-b-di. Th-gii ri, qu-n bch: Vy,
t nay ti khng c tr con n th cht i mt!. c Pht bo: Ngi
ng lo, t nay tr i ni no c Thanh-vn -t ca Ta, mi khi n cm,
gi n tn m con ngi, m con ngi s c no , nhng m con
ngi i vi trong gio-php ca Ta phi dc lng ng-h ni Gi-lam
cng cc Tng-Ni! M con con qu u vui-v.
[9] Tm b: 1/ Thin. 2/ Long 3/ D-xoa. 4/ Cn-tht-b. 5/ A-tu-la. 6/ Calu-la. 7/ Khn-na-la. 8/ Ma-hu-la-gi.
[10] on trn, t ch Nu ngi n ch nhn Pht, c Pht ni
cng-c duy-tr truyn-b kinh ny trong vic bo t-n.
[11] on trn, t ch ng Vn-th. n ch Tam-mui, c Pht
ni v s li-ch trong vic duy-tr, truyn-b kinh ny khi sp cht c
thy ch Pht, c 10 th thanh-tnh v thn, khu, -nghip.
[12] on trn, t ch Nhng cng-c nh th, n ch phng-hnh,
c Pht kt-thc, khuyn i-chng nn nht tm tu-tr kinh ny. i-chng
u nht tm hoan-h, phng-tr.
n y ht quyn th 8.
HT