TIU LUN YT MA B hoc CI DNG CA O PHT C s Lin Hoa http://www.lien-hoa.net ---o0o--Ngun http://www.quangduc.

com Chuyn sang ebook 27-8-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org - Knh dng ln ch T, n s Thch Vin c, Thch Qung Tr v nhng hnh gi Du gi , ang m thm duy tr v ph bin Mt gio ti Vit Nam. - Knh tri n nhng tc gi cc quyn sch m ti trch ng hay tham kho khi vit bi tiu lun ny. - Thng tng Thanh- ngi v v l ngi bn o ng hnh. Tm vt bn nguyn v nh tnh Thy ba khi hu thy ba ly Thc gi khn ba khan tn thy Ba ty thy chuyn, thy nguyn ba Vt th duyn sanh, duyn bt nht Thy tm h vt gi na phn Danh ngn ngha l tng tha c Hy lun phn vn thy mng trng Dch: Tm vt xa nay vn khng hai Sng nc khi nguyn no cch bit Sng xao, ngi tr nhn ra nc Sng ty theo nc, nc l sng Vt th duyn sanh, duyn khc bit No tm no vt y phn Danh ngn ngha l do y hin

H lun lng xng, gic mng di Lun Hin Dng Chnh Gio Ti dn v Monroe ny c ba nm, mt thnh ph nh nm v hng Bc ca Tiu bang Louisiana. Mt thnh ph m i vi ngi Vit, n c nhiu c im ging lt, thuc vng cao nguyn, nhiu cy ci nht l nhng cy thng cao vt. Kh hu ti mt, rt lnh khi ng v. Cch nh ti khong na cy s, c nhiu khu nh rng ln v mt campus (khung vin trng) chim nhiu mu t, l trng i hc ni ting tn University of Louisiana at Monroe (ULM ) -ni o to nhiu nhn ti cho nc M, nht l trong ngnh Y v Dc. Cnh , dc theo con ng ci l mt con sng River Oaks chy di, nc xanh bic. Nhiu thn cy cao sng sng nm hai bn b, l ang i sang vng; cch khong vi mi mt li c chic cu vn nm li ra trn mt nc. Ri rc vi nh thy t, kin trc mi cong tht p, nm gia sng v cch xa xa li c vi cy c th nm tch khi b, na thn chm di nc, cnh l sum s. Thnh thong vi cn gi thi qua, khua ng l cnh c nhau r ro, mt nc lao xao nhiu gn sng con, ri trm lng. Ni hai bn b l chic cu xi mng nhiu nhp, vng chc. Trn chic cu ny, mi ngy chuyn ti bao nhiu l xe c, nht l bui sng vo gi i lm v chiu lc tan s, n o, nhn nhp...nhng lm nh khng c g c th nh mt s tnh lng ca con sng. y c l l mt trong nhng ni p nht ca thnh ph nh b ny, quyn r nhiu du khch vng lai thm ving. Mi bui sng trn ng i lm, ti thng chy xe ngang qua y, quay king ca s xung, chy chm chm ht th khng kh trong lnh, thong nh hng thm ca mi t, nc v c cy xung quanh. C nhng bui sng, khi vng ng va l dng, xe ti va cht ti chn cu. Trn bu tri, mnh trng trn cn st li l lng, nh cn tic nui mt m d tic lin hoan. Mt sng ngp trn khi sng, trng xa, khng cn nhn ra mt nc. Thong mt cn gi, khi sng lay ng, ln vn, un khc nh nhng c thiu n ang a gin. Tht p! Ti lun mun thng thc nhng hnh nh thin nhin ny lm khi dy nhng hin tng thin nhin trong tm ti, nhng cnh mu nhim m nhiu khi v cuc sng, v

bn rn... lm vi su trong tn y tm ca ti, di lp cht chng ca thi gian. Sau lng nh ti, khong sn rng ln, c xanh mt. Ti trng vi cy o Nht, cy to, cy bng lng (Crypal myrtal) dc theo b ro. Gia sn l mt h phun nc hnh cnh sen, ba tng, nc phun ln ri chy xung, ting nghe rc rch, du dng nh ting ca mt dng thc nh. Vi con chim m thm iu nhc, lu lo ht, chuyn t cnh ny qua cnh khc, ln quanh bn nc, ri u li trn cnh sen, chi u xung ung nc, xong ngng ln nhn bu tri vi tt c s sng khoi. Ting phong linh mt gc nh ang leng keng theo gi. Nhng cy bng lng, cnh thon nh vn ln nh ngn cnh tay vi gia khong khng, ang tr hoa, mu hng lt. Loi cy ny hay tr hoa vo ma H. Hnh nh mi loi hoa u biu tng cho mt ci g , nh hu tng trng cho tinh khit, hay loi hoa phng sm khi H v Vit Nam, lm thn thc bao tm hn ca la tui hc tr. Ti cm thy yu thng ci thnh ph ny, yu m thch nghi. v au kh thng bt u bng s khng thch nghi vi mi hon cnh. Ti cht nh n loi hoa u-m ( Umdambara). Theo truyn thuyt, hoa ch n khi c mt v Thnh nhn ra i. Ti mun ni s xut hin ca c Pht v gio php ca Ngi, m con ng gii thot cho mi loi chng sanh. Cu ni tht n gin ca Ngi sau khi t Gic ng di ci cy B- : Ta l Pht thnh, chng sanh l Pht s thnh., nhng l ting S-t hng rn vang gia bu tri v minh, en ti, mnh hn vn vn ln bom nguyn t v s ang mi mi lay ng tm thc ca con ngi ang ngp ln trong vng lun hi. Nu s th hin ca Ngi l v s au kh ca chng sanh ang bm vo huyn tng, ch r Chn-nh Pht tnh, th khng l trong thi hin nay, con ngi ang sng an lc v c Pht khng cn ng hin? Ngi tng ni: Khng ni no trong ci Dim-ph- l khng c chn vi thn xc ca Nh-lai v trong v lng kip hnh hnh B-tt cu vt chng sanh. Nh vy, c C-m - Ngi khng ch xut hin trong khong khng-thigian lch s n- hn 2500 v trc, m ng thn ca Ngi ang th hin khp mi ni chn v khong sn sau nh ti, ti nhn ra c bng dng trang nghim ca Ngi, tng, cng nh ang bc chn kinh hnh qua y nh ang ti thnh X-v, vn Cp-c-c, rng cy ca Thi t K-.

Ti nh n nhng v o-s, nhng v T...v nguyn t bi tng th h ny qua nhiu i k tip, v t nhng quc ny qua quc khc truyn ng tc dim gn gi ngn uc soi ng cho chng sanh khng b ln tt, khi m con ngi ngy hm nay ang cn hn bao gi ht v ng trc him ha nhn loi c th b tiu dit bi con ngi mang y thng tch do tham sn si m trong tay li ang m y v kh git ngi . V hnh nh ca Thy Thch Vin c, gia hu bn th k 20 ng ra thi phng ln ngn uc Mt tha. Thy tr chng ti quen bit nhau vo thng 10/1965 ti cha Dc S, Ban m thuc. Sau nm 1975, Thy hn cha Thin Tnh, Th Thim. Mt ngy, gia nh ti n thm Thy vo tra 01/07 Canh Thn ( 11/08/1980 ),Thy gi ti vo Ni tht v trao cho vin ngc X-li ca c Pht cng truyn Mt ch T-na-d-ca (Vinayaka) vi li ni : Thy trao cho con b ch, rt l th thng, linh nghim v ti quan trng vi ngi tu Mt ( Ngi no hiu Thy th bit l cch thng ni ca Thy, c ngha l nu min mt tu tr, s c nhiu li lc cho mnh v ngi). Thy dn vi ngy sau qua Thy a bn Kinh v truyn n php hnh tr. Nhng ti khng ng l ln cui cng m Thy tr ti gp nhau, v vi hm sau ngy 11/07 m lch (21/08/80), Thy vin tch. Trong ti c mt khong trng, nh ngi t xung vc su, c th dy xung cu, va sp nm c, dy b ko ln. Sau mt thi gian ngn, ti c gp Thy Qung Tr -ngi thng cng Thy Vin c phin dch Kinh thuc Mt tng v l ngi hin nay ang xin dng Tng Mt ti Vit Nam. Thy a ti bn Kinh T-na-dca m ti ang tm v truyn n php. Bn Kinh tm lc tht ngn : Lc by gi T-na-d-ca ti Ph-la sn tp cc i chng Phm Thin, T-ti Thin, Thch- Hon nhn ...v lng ch qu thn, t ch ngi ng dy, nh l bch i T-Ti Thin rng: Con mun ni nht t ch v li lc chng sanh, xin nguyn n kh. Lin ni ch rng: Om- Gahga Hrih Om Ha Hm Fat Mun tu php ny, trc phi to tng hoc bng vng, bc, thit, ng, mc v.v...tc tng: v chng hai thn m nhau, u voi thn ngi. To xong, ly tng trong bnh bng ng trn, c cha du m, an trong n trn v thng tr tng:

Nam m T -l gi na Pht. Nam m i-bi Qun Th m B-tt. Nam m i phn n Kim-Cang Qun-tr-li B-tt. Nam m Tam thin i thin Th-gii ch i-T-ti Thin. Nam m Song thn Hoan H T-na-d-ca . Tm chu: Om- Hrih Gah Svaha . By gii T-na-d-ca em 9800 i qu Vng du hnh tam thin th gii, c y thn lc t ti, t bi li lc chng sanh. Li mi ngy thng tr tng ch ny, ly mung bng ng mc du m ri trn nh Tng Song thn, s tiu tr chng ngi cho hnh gi... Ln th hai cng n ny li gy cho ti thm nhiu mi nghi tnh v di cp mt mu khoa hc, l lun, nghi vn...n theo ti sut nhng nm thng di. Nh mt -t nhn c mt cng n t v Thy v khc ch t vo chnh cng n . T-na-d-ca l ai? Ti sao li tc tng u voi thn ngi? Ti sao hai tng T-na-d-ca m nhau? Ti sao li trong bnh bng ng trn c du m v an trong n trn v ti sao li phi tr nm danh hiu? Ti sao ly T-na-d-ca ch c ly mt ly? y l biu tng g m Mt tng ca Pht gio cn hin r? v.v... o Pht l mt tn gio y nhn bn, t trng tm trong s khai th chng sanh ng c Tri kin Pht chm dt vng mc lun hi Chng sanh v v minh khng nhn ra c tnh Gic, sng trong ci Gi nn lun chuyn trong lc o v trong vng tn sinh, li to thm nhiu nghip duyn mi cng vi nghip c, chng cht thm nn cng ngy cng b tri cht trong vng trm lun. o Pht dng nhiu phng tin thin xo, nhiu php mn ty theo kh c kh l nhip h chng sanh v ch r con dng a n gii thot. Khng l g o Pht li tr thnh sng bi vt (lingal) nh nhng tn ngng dn gian.

o Pht nh chng ta c bit, khi pht t n- v do Ngi C-m sau nhiu nm tu kh hnh v 49 ngy di ci cy B- (Pippala), Ngi r sch mi phin no v chng c V thng Chnh-gic, ri v li lc cho mun loi nh bn nguyn, nn Ngi ln bnh xe chuyn php lun. Lch s ghi nhn, khi c Pht xut hin, vn ha n- pht trin n trnh kh cao do t tng sng to ca ging ngi Aryen. C n 6 phi trit hc nh Pirana Ksspa, phi Makkhali Gosla, phi Ajitakesa Kambali, phi Pakudha Katyyana, phi Snjaya Belathiputta, phi Nigantha Ntaputta v.v...v K-na gio (Jaina ); nhng nh hng v chi phi nhiu nht trong i sng x hi v vn ha n- lc by gi l B-la-mn gio. Tn gio ny t cn bn trn h Kinh in nh Rg Veda, Brahmana v Upanishad. Dn tc n rt tn trng nghi thc t t, knh thn; do , B-lamn gio da vo Thn quyn v phn chia x hi ra thnh nhiu giai cp bt cng. S xut hin ca c Pht, sau khi t Gic ng, Ngi nhn thy r vng mc xch 12 nhn duyn a con ngi lun chuyn trong 6 no lun hi v Ngi nhn ra rng mi ngi u c kh nng thnh Pht, nn Ngi hon ton ph nhn tt c nhng g truyn thng v thn linh, nhng qui c v nhng tp tc bt cng thi by gi. Ngi em t tng bnh ng cho mi hng ngi trong x hi v ch trng n tr tu, c hnh nh v th con ngi, ch khng phn bit theo giai cp giu ngho v.v... nn Gio Php v c T Bi H X ca Ngi thm nhun n mi giai tng x hi. Tuy nhin, theo lch trnh hnh thnh Tng phi trong o Pht, sau khi c Pht nhp dit, ty theo cn c ca chng sanh m gio ha, Mt tha cng c thnh lp vo th k th VII, rt t nhng Kinh in nguyn thy. Khong thi gian ny, o Pht ang n r trn ton ci n, nhng li t nng trn tri thc v trit l, nghin cu, l lun v nh bt tt c nhng hc phi trit hc ng thi, nhng ch v chuyn ch kin thc tranh lun, nn Pht cht cng nh i sng ni tm kh cn. S hnh thnh Tng Mt l s ko tr v s thc hnh v thc chng. Khng c cng phu th khng th chng c v nu khng chng c th khng th gii quyt c sanh t. Qua s hnh thnh tng Mt, d nhin mt s nghi thc hnh tr hoc tc n php, h ma, hnh nh cc v Thn v.v.. ca B la mn gio cng c du nhp vo Mt gio, nhng c chuyn ha.

T-na-d-ca (Vinayaka) l mt trong s nhng v Thn ca B-la-mn gio, c xem nh v Thn Phc-c. Ngi l con ca Tri i-T-Ti (Maha Mahesvara = Phm Thin ca B-la-mn gio), khi c a vo Mt gio th chuyn thnh Thng-ty qu hoc nh Ma Ba Tun bn Hin gio. Ti s trnh by r phn ny sau, khi ni v biu tng ca T-na-dca. i su vo mi php ca Mt gio, cng cn nn bit v mandala m b php t nn tng hay ca ng th nhp. Mandala c th v nh mt phng th nghim ca nh bc hc khi nghin cu v mt vn g hoc tm v nh mt cng n thin. V th, mandala ca Mt gio c nh ngha l : 1- n trng, o trng 2- V thng, khng g hn 3- Php v v t 4- Pht sanh ch Pht 5- Lun vin c tc nn n trng c bit l ni hin l Php thn Pht hoc i T-l-gina (Mahavairocana) hoc Nh-Lai i Nht. n cng l biu tng ca v tr sum la vn tng, ca cuc i hoc thn ng un ca con ngi v trong mt ngha no , cng c ngha tng trng cho s Ha hin va iu phc do ch Pht v B-tt v T tm mun ha chng sanh nn phng tin quyn Ha hin ra cc hnh tng ca cc Thn ca ngoi gio, v d c Qun Th m ha hin ra 33 thn nh Phm Thin, tri Thch v.v...hoc khi Bi mn th hin uy lc iu phc cc Thn quay v Chnh Php. n cn c chia ra lm 5 Php mandala hoc Mn tng mandala: 1Trung ng: Pht b, a i, Php gii th tnh tr, ch b: NhLai i Nht, Sc un. 2Phng ng: Kim cang b, Phong i, i vin cnh tr, ch b: Nh Lai A-sc-b, Thc un. n vung.

3Phng Ty: Lin hoa b, Phong i, Diu qun st tr, ch b: Nh Lai A-di-, Tng un. n bn nguyt. 4Phng Nam: Bo b, Ha i, Bnh ng tnh

tr, ch b: Nh Lai Bo Sanh, Th un. n tam gic. 5Phng Bc: Yt ma b, Thy hoc Khng i,

Thnh s tc tr, ch b: Nh Lai Bt Khng Thnh Tu, Hnh un. n trn. Trong vng sinh ha bt tn, l mt phc hp gm ng un hoc u do 6 i bin hin thnh tu dy, trong php T-na-d-ca c tn th trong n trn, thuc Thy i hoc Khng i. Php kh gm c 2 : * Du m: Thy i c tng trng bng du m. Trong ng y dc, m c dc tnh m dng. Ngi xa hay dng du m lm dc t tr bnh, hoc dng thp n du trong n miu hay cung in, v du m cn c cht tinh khit. Trong Mt gio, du m thng c dng trong php h ma. Thy nh cht lng, i dng trong v tr hoc nh lng mu thm lun lu trong c th nui dng hay nh dng sng ca ni kt nm trong chiu su ca tm thc ca mi con ngi, c th l do thy nghe, nm xc, tng tng, t duy, tham m hoc th cm khoi lc hay au kh v.v...v nh hng n cch sinh hot ca mi chng ta trong i sng hng ngy. * Bnh trn bng ng: ng c xem nh loi c linh kh. Sc vng ca ng thuc Th nh da tht ca c th, bo bc, che ch v lm nn hnh dng ca con ngi hoc l t nui dng vn vt. Th cng l cht rn, dung cha nn cn gi l Tm a, cn tng trng cho Tng thc hoc A-

li-gia thc. Hnh dng trn cn l v tr cn khn bao la cha ng mun vt, va tng sanh va tng nhp mun php trong Khng tnh. i t php kh l du m v bnh trn bng ng, chng ta bc vo khu t mnh mng ca tm v cc dng tm thc tun chy, l nn mng ca s chuyn y. Nghin cu su xa hn, ta thy nghip d ca mun loi vn l Kh (dukkh), gc do v minh (avijj). V minh l khng nhn thc c bn cht cu hp ca nm un, ca cn trn cng nh bn cht thc s ca chng. L m ly t i nh t nc gi la m khng nhn thc c s trng rng, duyn hp ca chng, nn cho nm trin ci nh tham dc (kmacchanda), on ght (vypda), hn trm (thnamiddha), phng dt (uddhcca kukkucca) v hoi nghi (vicikicca) ngn tr, ng bt con ng gii thot ra khi au kh. Nm di nhng lp mt ni nu trn, l do s suy t khng chn chnh (Chnh kin v Chnh t duy trong Bt chnh o) nn dn cuc phiu lu ca cc gic quan a n tam nghip bt thin nh thn khu y, l cht nui dng nm trin ci v l nhn cho mi au kh, lun hi. Hnh nh T-na-d-ca Song thn ng vng gia bnh trn bng ng cha du m va biu hin cho khuy ng cng nh s tnh lng cc , va l nh nguyn tng i tng duyn tng sinh, va l biu tng ca s vt thot ton din. Trong T-na-d-ca nga Bt du gi Tt a phm B yu php: Hnh gi thng tr tng ch ny khng b chng ngi; y l chn ngn trong quyn thc nghi. V sao vy? Ht-r ( ) tc B tt Qun t ti chng t, Btt ha thn lm v khuyn T-na-d-ca khng gy chng nn, ch v mc ch quyn nghi. Ch Gt ( ) l T-na-d-ca chng t, y gi l Thng-ty qu v thng lun lun theo ui tt c hu tnh ng cu chng c, khng ging nh Thin ma, a ma lm chng ngi c lc. Gi s Phm-vng -thch, ch Thin Long cng khng th ph c chng ngi ny, tr B-tt Qun-th-m v Qun-tr-li mi hay tr c. Nu c nhiu chng nn, cu cc vic khng c nh , nn dng nc hng ra tng Qun Th m, sau ly nc ra T na d ca. Sau , tr ch 108 bin m t ra thn mnh, tt c chng nn t nhin tiu tr hoc c th dng php ca B-tt Qun Tr Li tr T na d ca chng nn. Chn ngn T-na d ca l thc tc quyn. Sao gi l quyn? Ch Pht v B-tt v hng phc gii i m hin thn. Cc chng nn ca hnh gi

thng khi ln do s giii i, quyn tc y theo thc. Do vy, mt ch xng ln thc tc tng quyn do ch Pht B tt ha Pht tc T-l-gi-na tuyn ni: v s bt tr tri thn Pht, B-tt Qun th m hoc B tt Ph Hin cng hin thn T na d ca, v mun sch tn k lm chng ngi nhp vo chnh kin. S d T- nada-ca hin u voi thn ngi, hin chng thn, v tng trng tuy c sc lc nhng hay ty ngi nui v k dy d. Ni n T-na-d-ca l ni n vn biu tng v qua biu tng ny ch thng chnh thc ti. Nhng, ng sai lm cho rng biu tng ny l thc ti nh mt s ngi ng nhn, v thc ti th mun mu mun sc, linh ng. Biu tng c th c hiu nh mt hng dn vin thng tho, rnh si lm cho ta nhn thu thc ti, nhng vt t biu tng n thc ti li cch ngn mt si ch mng cng c th l ngn trng xa cch. Biu tng T-na-d-ca, nu ni theo Duy thc hc, c th l V cht tnh cnh, tc l tinh th ca thc v ch c th t ti bng v lu tr tc bng tr v phn bit hay tr tu bt-nh. S d nhn mnh nh vy l i trc tip vo v n tn sui ngun ca biu tng. Nu c nhng so snh, phn bit, dn gii v.v...ch l quyn tm hay phng tin thin xo th nhp vo. Nh chng ta c bit, trong sut cuc i ca c Pht, v lng t bi v hn i vi chng sanh, nn Ngi dng bit bao nhiu l phng tin thin xo m ha , no ha thnh d, no tam tha, nh tha v cui cng, ch r mt tha duy nht l Pht tha. Php T-na-d-ca ny l nhng diu dng ca Pht tha . Pht tha khng n t ngoi, m chng c trong t thn ny v trong thn tm c y vin mn t tnh thanh tnh nh Pht. Tuy nhin, thn tm phm phu chng ta khc xa Pht. V, tm Pht th an tr trong NiNgoi khng v trang nghim bng phc hu, v ng thn Ngi cng l thn ng un, nhng y 5 tng nh: 1- Thng t tm b- 2- Tu tm b- 3- Thnh tm kim-cang

4- Chng thn kim-cang 5- Thn Pht vin mn. nn to thnh thn Pht c tc, cn thn chng ta th cu to bi t i v tm th c nui dng bi ng th un. i t nhng nguyn nhn cu thnh v tr vn hu nh lc i duyn khi: 1- a (Prthividhtuh ) : t, sc p, tit xut. 2- Thy (Abodhtuh ) : Nc, tnh cht tng tr. 3- Ha (Tejodhtuh) : La, sc m nng. 4- Phong (Vajudhtuh) : Gi, sc rung ng. 5- Khng (Snyat) : Khng gian 6- Thc (Vijnna) : Cm gic, t tng.. nhng tnh cht trn rt tinh t v t c nng lc tin ha, pht trin cng nh khng th phn tch c nh nhng nguyn t, in t...Chng dung ha ln nhau v to ra s hin hu ca v tr, vn vt. Trong Dch l, phn hc thuyt ng hnh, ta thy: Kim Mc Thy Ha Th cng vy, l nhng kh cht ph bin, ch khng phi l 5 cht c bn ca vn vt theo hc thuyt duy vt, chng cng khng th ng c lp, m nng da nhau m tn ti. V d nh : Ha Mc Th Thy Kim Trn c s phm tr nhn qu , mi hin tng xy ra lun lun c 2 nguyn nhn: c ch mt hin tng v Hng phn mt hin tng khc. Ni theo xa: Trong vn vt, h c Ta, th c ci Sinh Ta v c ci Khc Ta; khi c Ta th phi c ci Ta Sinh v ci Ta Khc. To thnh mt h

thng t iu chnh, thng nht hi ha. cng l nguyn l m Dng: m Dng tng phn tng thnh Trong mi bn cht ca hin tng v s vt, lun lun c s mu thun ni ti thnh hnh v duy tr l sng. Bc qua phn cu to thn ngi vi t i: t nh phn da tht, nc nh lng mu lu thng, gi nh nhng c ng ca cc c nng v la nh hi m lm cho mt c th sinh tn. Tuy nhin, t i u nng ta ln nhau, khng c g c lp v trong mi i u hm cha cc i kia. T , a ta n lut duyn sanh duyn khi: Ci ny hin hu th ci kia hin hu, Ci ny sinh khi th ci kia sinh khi Ci ny khng th ci kia khng Ci ny hy dit th ci kia hy dit Kinh Majjhimanikay hoc Tt c ton th v tr to thnh mt vt, v mt vt nh hng n ton the. Cho n phn ng th un cng vy. Ng un bao gm Danh v Sc: 1- Sc (Rpa) hay l m: Hnh tng vt th. 2-Th (Vedana): Cm gic th vui hay bun khi i cnh. 3-Tng (Sanjn): Tng tng ra s sai bit khi tip xc vi cnh.. 4- Hnh (Sankhr): Hng ng lc to nghip. 5-Thc (Vijnn): Phn bit s vt ri bm cht vo ty theo s yu ght

Ly mt hu tnh m xt, th Sc un l Thn, cn 4 un kia l Tm. Trong Tm c Th Tng Hnh mi th u l mt loi tc dng c bit ca tm tnh, nn gi l php s hu ca Tm hay Tm s. Cn mt mnh Thc l t tnh ca Tm, nn gi l Tm vng. Cho nn, nm un l hai php Thn v Tm. Mi un u bao hm cc un khc v ha hp ln nhau hin hu. Chng c tnh cht kht khao tn ti mi, nn chp th, bm vu vo s sng mt cch kin tr. Nhng chng c cu to bi nhng yu t khng bn vng, lun thay i, nn khng c thc th hay bn ng c nh. y, cng cn nhn mnh: Pht gio quan nim mt sinh mng do nhiu nguyn nhn ha hp, ch khng do mt nguyn nhn sng to c th no, nh cn nguyn hay ng lu nhn qu ca mt sinh mng l nhn, cn nhng iu kin cn thit gip cho mt sinh mng tn ti, pht trin hay tng thng duyn l duyn. Hnh dng thn xc ca ta, b ngoi thy nh n c, nhng chng lun bin i: t s sanh, bit i, bit ni, thanh nin, cho n lo nin u khc bit nhau. Nu quan st tm, ta cng thy t ci cm gic, t tng...khi 6 cn (Mt, tai, mi, li, thn, ) tip xc vi 6 trn (Sc, thanh, huong, v, xc, php) thng thay i trong chp nhong hay trong mi chp t tng. Dng sui tm lin tc chy, cun theo tt c loi t tng xu tt, khin ta c cm gic rng c mt ci ta c nh, trng cu, lm ch thn. Nhng tt c u khng c nh, v thng, rng khng, nng ta nhau m hin hu nn khng c thc th, v ng. Tnh cht v thng, rng khng v v ng hin hu trong tt c cc php. ng v mt tng i lun, nu ni: Hu thn hu kh, ta cng c th ni: C nghip mi c thn v c kh. Nghip do v minh m ra v xut hin ng thi vi v tr vn hu. Nghip hay v minh l mt phn ca bn th v hu chung v l ng. Nhng g c tc ng th c sinh v c dit v vai tr ca v minh s bin mt, v tc dng hay tr thnh phng tin diu dng khi mt v gic ng. S bm vu vo nhng g sinh dit s a n kh au v tri buc con ngi trong s tham m v gn gi. Mi si dy lm kh ly, sai khin con ngi l Thp kit s: 1-Tham dc, 2-Sn nhu, 3- Si, 4- Kiu mn, 5Nghi, 6- Thn kin, 7- Bin kin, 8- T kin, 9- Kin th kin, 11- Gii th kin. l do gc v minh, thiu chnh kin nn a n khng nhn thu c bn cht ca mi s vt u gi hp. Con ngi ca qu kh, ca nhng ngn nm nm v trc v nhng con ngi ca hin ti u ging

nhau, cng nhng au kh, cng nhng suy t v u cng b rng buc trong nhng duyn hp . Do thy sai (Kin tru) nn to thnh v s nghip tch ly t v lng kip v tng dn thm trong cuc sng hin ti, nhng nghip thc ny che lp bn tm nn thng y theo bin k s chp (Parikalpita) nhn gi l chn, nhn v thng l thng, nhn c mt ci ng thng hng, nn s hi b mt v tham m (Dc i tru) ri to thnh nghip lun hi. Ti tm ti trong mng Nn mng n bn ti Mng i ri mng n Cng l mng m thi Lm sao ph v c cn mng ny? Lm sao cho ci vng mc xch ca mi hai nhn duyn khng cn tc dng? Php T-na-d-ca l diu dng ca c Nh Lai Bt Khng Thnh Tu v n l ni m ngi hnh gi thm nhp vo tr v vi nguyn bn tnh v nhn thc r rng thc ti. C ngi cho rng: n php ca Mt gio rt phc tp, v phi chn t, thit lp o trng, kit gii, nghi qu hnh tr, qun tng v.v..nhng qun rng nh nh ngha, n l ci gii, l ni biu hin ca tm thc v l s sng, nn n c mt khp mi ni chn, trong mi i sng thng nht ca con ngi qua tng c ch, li ni, tng, do con ngi th nhp. Nu quan nim n nh trn, ch l Ngoi h ma hay phn ngoi da tht ch khng phi l Ni h ma nh di. i su vo phn ni dung Kinh c gi l Phm B yu php Tt a Tna-d-ca trn. Ta thy kinh ni: T na d ca li c gi l Thng ty qu, khc vi Thin ma hay a ma lm chng ngi c lc (Ngoi ma nghip), cn Thng ty qu th theo lun bn mnh (Ni ma nghip), v l vng tm tc qui n hnh gi xy ra khi bung mt chnh nim hay gii i. Cho nn, tr tng ch ny tc khng b chng nn, tc tr v v gi vng chnh nim. Ch ny, ngi hnh gi tu Mt gio cn lu . Ti khng ng vi quan im ca mt s ngi cho l tu Mt rt nguy him v c th b in hay tu ha nhp ma. Chng ta bit rng tt c cc php mn ca c Pht

l nhng phng thuc mu nhim tr tm bnh. Tuy nhin, c ngi b bnh chu dng thuc ng vi cn bnh, c ngi khng, cng c ngi ch dng na chng hay dng qu hoc pha ch thm; l do cch ngi dng ch khng ti hay v php mn. Cng nh khi chn Mt gio lm php mn phng tin tu hnh, i hi ngi hnh gi phi thm hiu y v Hin gio nh mt t lng ti cn thit thu hiu v l gii nhng chng ng i qua. V d: Mun gii mt p s ca bi ton, i hi ngi lm ton cng phi bit ton php. y, vt qua tm v t, nhng khng phi l ch dng li. Trong Pht gio, c bit l Mt tng, con ng ca Tt a l con ng ca mi bc chn, n khng c on di hay ngn m ch c th nhp va chuyn y. Nh ngi Lai Qu ni: V tm bt ha hu tm tri Ti mun nhn mnh n nhng phng tin tm gi l ng i (o l) th nhp, ch khng phi l nhng chng ng cn phi tri qua nh t Thp tn, Thp hnh...n S a...n B tt Thp-a ri qu v ca bc Diu Gic. Con ng ca Mt gio i t hu v khng, v ri ri b c hu va khng, i vo cnh gii bao la, mnh mng ca Tt a, ca Chn khng Diu hu v bin tt c thnh phng tin diu dng sanh. Nhng diu dng ny pht xut t Php thn Nh Lai i Nht m ngi hnh gi cn phi on sch phin no v c y tr tu mi c th trc tip th dng cnh ny. Mc v v tm bin th o V tm canh xi nht l trnh Dch: Ch gi v tm l chng o V tm cn cch mt on ng. Tuy nhin, c nhng hnh gi n giai on no t mn, cho rng chng c hoc m mt s thn thng no . Thy c huyn, c ng lao xao, nn dng cng tu on cnh v t c thanh tnh, nhng vn cn chp cnh thanh tnh, nn chng ngi tnh vin gic hy cn. Phm Phng tin trong Kinh Php Hoa, c 5000 v t kheo ng dy b i khi c Pht ging ni php Nht tha (ekayna), v tt c cc php trc nh

T diu , Thp nh nhn duyn, Nh tha, Tam tha v.v. ch l Ha thnh d. S gii i, s t mn, thiu gic tnh khng thu thc lc cn...chnh trong lc ny s khin hnh gi dng chn li, lng qun thc cht ca s vt l Kh-V thng-V ng, mc cho thn khu rong rui theo trn cnh, do , gy ra nhng chng ngi. Nhng chng nn ny do t tm sanh ch khng phi n t ngoi, v Phin no chng hay S tri chng c t v thy vi chng sanh v nm su trong a-li-gia thc. V th, s gii i, thiu chnh nim, hn trm, tro c s lm cho n c dp bng dy nh kin t hoc, trn sa hoc hay v minh hoc. Tt c mi dng thi ni ln u l tr a ca tm vng ng do tp kh nhiu i nhiu kip, x y con ngi ra khi s tch lng v lm cn tr con ng th nhp chn tm ca hnh gi. Cho nn, kinh ni tr tng ch ny s khng c chng nn v ch l nguyn ngn ca v tr hay ca tm thc v l li chn tht ca Pht v B tt, nhng v Gic ng. Trong mi chn ngn u bao gm Gii nh Hu nn t tt c ngn t v nim a n v ngn v nim v on dit tt c mi khi nim, tri thc lm cn tr s th nhp chn tnh. Thn ch cn c nng lc lm bin mt bn ng v khng cn ch bm da, rng khng. v la khi cc huyn cnh v cc huyn tm. Trong kinh Lng Nghim, Pht gi l Bt ty phn bit hay Gic m, m dit. i vi chng ta, n v ngha v ta thng s dng ngn ng phn hai trong i sng thng ngy; nhng nu thng min mt vi thn ch, nhng m thanh gi l v ngha nh bc tng thnh cm nn c mnh lc p nhng vng tng, trn cnh ca tm hnh gi ra thnh tro bi, ri rng xung cho mt tri tm xut hin. Tm ch : OM- HRIH GAH SVAHA. - Om ( ) : Gm ngha 3 thn: Php thn, Bo thn v ng thn. Ngi Kim Cang Tr dch l t mn, ging nh dng nc chy, khng sanh khng dit. - Hrih ( ) : Gm 4 ch trong mt chn ngn:

. Ch H c ngha tt c php nhn bt kh c. . Ch Ra c ngha tt c php ly trn (ng trn). Trn l 2 mn chp trc nng th v s th. . Ch Y c ngha t ti bt kh c. . Ch c c ngha Nit bn. Ch Hrih l chng t ca B tt Qun m v l nhng php lnh v lu gieo vo tng thc nhng chng t lnh v v th, tm t chuyn thnh cnh gii Nit bn do nh bi nh sng V lng quang, V bin quang, V ngi quang, Siu nht nguyt quang v.v..ca Pht Di , t chy tt c nhng gc r ca phin no cu trn v.v..trong tm hnh gi. - Gah ( ) : C ngha l tm mnh hay th nhp tn cng chiu su ca tm thc.( to enter deeply into or to dive into.) chuyn u thnh tnh v bin thnh diu dung li sanh. - Svaha ( ) : L s thnh tu hoc v ngn thuyt bnh ng hay php v nhn

vng lng ca tt c cc php. iu ny c ngha l i hi ngi hnh gi dng qun tng tr v vi tm thc (GAH) v tt c cu tnh, phin no hay b , thnh phm...nhng nh nguyn i i u nm trong mnh t tm hay Nh Lai tng thc v ni y gm ba thn (OM). Do , nh nh sng ca chn qun, thanh tnh qun, xuyn qua qun T v nht Thnh : Kh trong T (Kh Tp Dit o) l cn bn ca cuc hnh trnh, lun lun nhn thc c thn ngi l do nghip cu thnh ch khng thc c, chng nhn khng. Do thy thn ngi khng thc, nn cng bit rng s to tc ca ng un, ca th tng hnh thc cng gi di, ph c gc r ca tri chng, chng c php khng (HRIH). Do chng c nhn khng va php khng, nn bit rng cc php vn khng sanh nn khng dit, do ; nn bt sanh bt dit. Do bt sanh bt dit nn c tng v s c. Do v s c nn c v th x, do ; nn c bnh ng v ngn thuyt (SVAHA). y l Tam ma a qun nim tng php. Tt c s c trn u xy ra trong tm hnh gi sau khi vt thot qua L chng v S chng, n bng bng cun cun nh Hoa n trn ci Cc Lc (Cc Lc Hoa khai). l s khai m ca tnh gic, khng phi do dng cng cu k hay i t t, t ci g n ci g, m l la vng tc gic. Kinh Vin Gic ni: Ngi tu phi nhp tnh gic, ch khng phi tnh gic nhp mnh. v tnh gic sn c trong tm ca mi ngi nh ni trn, nhng v i vi chng ta, tnh gic khng tr nn vn c chy theo vng tng lun lu trong sanh t lun hi. Tuy nhin, s tr v th nhp hay an tr trong tnh gic, i hi phi n lc nh mt i-s, ch khng c gii i. Theo Ngi Thanh Lng, ngi hnh gi cn phi c: 1- Nguyn i : V cu cho c qu B-. 2- Hnh i : V thnh tu t li v li tha. 3- Thi i : D tri qua v s kip cng c gng thnh tu. 4- c i : y cc cng c bc nht tha.

Trong Kinh ni; Ch B tt do lng t bi khin nh ht gc i ca chng sanh nn th hin th gian ny. Cc Ngi mn tham dc m vo sanh t vi tt c nhng hnh thun nghch ty duyn ha . Cho nn, cc Ngi thng ty ng sanh nh: 1) Tc kh sanh (Sanh ra ng cu kh cho i) 2) Thng sanh (Sanh ra a v hn i cu i) 3) Tng thng sanh (Sanh a v ti cao sanh) 4) Ti hu sanh (Sanh ra ln cui cng ) v 5) Ty loi sanh ( Do nguyn lc, nng theo loi m sanh ). Theo Kinh, B tt Qun th m nng theo Ty loi sanh, v lng bi mn, quyn nghi ha thn T na d ca lm v khuyn d T na d ca khng gy chng nn. Chng ti ngh y l ch tuyt diu ca Mt gio. Xin ng quan nim v chng theo ngha thng tnh. y ch l biu tng tng duyn tng sinh, ha gii v siu vt nhng nh nguyn i i, mn S ch L. Ng s khng cn, v nu cn ng s l cn vng chp, phn hai. i vo ci bao la ca vin gic, khng c B tt- chng sanh, khng c T na d ca- B tt Qun th m, l s l vin dung hay chnh l Php thn thanh tnh (s s v ngi, chu bin hm dung). B tt khng sa vo chp khng, nhng mun t Php thn li khng th tm trong hu tng. Kinh Gii Thm Mt gi l S hnh ca thng ngha. Kinh cn ni r: T na d ca hin u voi thn ngi hay chng thn, tng trng cho c sc lc nhng cng ty ngi nui dy. V T na d ca chnh l L chng v S chng trong tm hnh gi nh ni trn, n dy c v c sc mnh lit v do ni kt nhiu i chng cht lin kt nhau lm sanh vng chp khin tri ln trong sanh t. Tuy nhin, tt c chng ngi d uy mnh, c sc lc c th lm t lit mi hnh nghip ca hnh gi, nhng cng ch l vng nim. Theo Ngi Thin s Minh Chnh: Tu hnh nhn nng y th Chnh tr hu, Chnh tri, Chnh kin, d vi bn thin tri thc, th gi thin h t tm ph thc m. Nh vy, mun ph tr chng ngi tm, hnh gi nh ngi ni kho chn, kho iu phc, dng Chnh tr hu, Chnh tri, Chnh kin kho gi t tm, ph s che y ca thc v do , qun chiu r c tnh duyn sanh, gi hp hay bt sanh bt dit ca vn php, chng ngi trong tm s tiu tr. Nhng gc r ca vn chnh l do ni tm ca hnh gi v ni Thng ty qu lun lun c mt ty theo nim khi, v th; gi s c s ngoi h no cng khng gii quyt c trn vn. Ch c Tr tue (Kim cang Qun tr li) v i bi (B tt Qun th m) mi ra sch v lm tiu tan nhng cu u trong tng thc ca hnh gi. V nh nh mt tri xut hin, bng ti tan bin. Do , cn phi Ni h ma, ngha l do sc an nh ni tm bng pht ln tr tu v t bi,

nhng c tng cn bn s xut hin nh Thng hnh (nhng hnh ng hng thng), V bin hnh (nhng hnh ng thot khi rng buc ca ng chp), Tnh hnh (khng b tham sn si chi phi, sai s), An lp hnh (hot ng vi ci tm an n, khng b li cun ca ngoi cnh). Phm Tng a dng xut trong Kinh Php Hoa cng c c Pht ni r. Tt c tc ng trn con ngi to nghip u do thn khu m ra v l ni biu hin ca 6 cn. Thn khu cng l ni nui dng nm trin ci (ng un). Trong Kinh Lng Nghim, Pht dy: Khin chng sanh lun hi sanh t hay chng V thng B- l do 6 cn, ch khng phi vt g khc. c Pht, Ngi cng tng l chng sanh nn cng tng lun lu trong sanh t nhng vt thot ra, do ; v lng thng xt mun loi, Ngi ch r cn nguyn ca ca vn m cc gt mc. Nh vy, ci ngun ca sanh t l do 6 cn. Tuy vy, ch c 5 cn (mt, tai, mi, li, thn) rt l quan trng khi tip xc vi 6 trn, cn th ph thuc sanh thng ght... Mt gio mn thn ng un ny thanh lc thn khu , v nghip t m ra. Tay kt n l tnh thn nghip, ming nim ch l tnh khu nghip, tm qun tng Bn tn hay chng t l tnh nghip. Khi tam mt tng ng, th ng s khng cn. hnh gi tr v bn tnh thanh tnh nguyn s. Ci thn ng un ca hnh gi m thng ngy chp th s tan bin nh cn mng, v cn khng cn tip xc vi trn, nn nm un thnh rng khng, huyn ha. Theo n ng nhp o yu mn: Nu i vi sc m khng nhim, i vi nhng cm th m khng theo, i vi tng m khng to, i vi cc hnh m khng nm, i vi cc php m khng phn bit th ng un rng khng. Do v nhn thc rng ng un ch l duyn hp, khng c thc th ring bit, nn khng cn chp th, s hi. V khng cn ht ging vng tng gieo vo, cng nh nhng u nhim ca tm thc b la ca ch RAM ( la ca tr tu, ca bt sanh bt dit, ca Khng-V tng-V tc) thiu t, nn mnh t tm chuyn thnh thanh tnh, gi l i vin cnh tr. Khi A li gia thc chuyn thnh i vin cnh tr, th thc th 6 qua cng nng tinh t, qun chiu thu c tnh khng ca ng v php, cc phin no chng khng cn tc dng nn chuyn thnh Diu qun st tr (thc th 6), khi y Mt na thc tr nn diu dng nn chuyn thnh Bnh ng tnh tr, v cc php u bnh ng. Nm thc cn li chuyn thnh Thnh s tc tr vi phng tin thin xo sanh. Gio l tc thn thnh Pht l c th ca Mt gio. C nhiu ng nhn qua cu ny, cho l v l hoc ngo mn. Nhng theo thin , t tng

thnh lp gio l ny xut pht t nhn cch siu phm ca Thi t Shidarta trong hin i thnh Pht v khi nguyn t kinh Php Hoa, v Php Hoa l thun vin c diu nu t c khng cn phn Bn (nhn a lc trc) v Tch (hnh bng th hin). Diu php ny l vin ngc ma ni trong mi con ngi, vn bt sanh bt dit, khng c qu kh v lai. Mt gio ly thn ny lm ni kho st v chng ng. Tuy thn ny l vt chng ngi, nhng tnh vin gic th khng b chng ngi. Tnh gic ny ti phm khng gim, ti Thnh khng tng. Cho nn, qua thn khu thanh tnh, hnh gi mt gio lun lun nh thc ci tm ny. La ng l tnh, la phin no tc B , tt c s vic xy ra t u? Phi chng t s chuyn y v bng v ni thn mang y trn cu ny? V v minh khng c thc th, cho nn khi chng ng, v minh lin t ht. Trong Kinh Lng Nghim, Pht dy: Quy nguyn tnh v nh, phng tin hu a mn. (Tr v th tnh th khng hai, nhng phng tin i vo th c nhiu ca. Trong sut cuc i ca c Pht, v mun cu chng sanh thot khi trm lun, Ngi dng bit bao nhiu l phng php gio ha hp vi kh c v kh l tng ngi mt. Sau khi Ngi nhp Nit Bn, Gio php ca Ngi l c mt kho tng tm linh v gi v c bit bao nhiu l php mn phng tin t n gic ng, ty ngi chn la. Mt gio l mt trong phng tin . B T-na-d-ca thuc Yt ma b l mt B ti l quan trng v cui cng trong cuc hnh trnh ti gii thot hon ton i vi ngi tu Mt gio. Mc d rt ngn gn, nhng nghin cu v i su vo b Kinh, ta nhn thy Kinh rt l thm su, vi diu v gm Php-Nhn-D v n cha tt c bn hoi ca c Pht qua biu tng T-na-d-ca. Pht, B tt Qun th m hoc B tt Ph Hin cng hin thn T-na-d-ca v mun sch tn k lm chng ngi nhp vo Chnh kin. K lm chng ngi nh phn tch trn, l vng tm ca mi chng sanh. c Pht quyn nghi a ra biu tng ny c tnh cch gi thi thit, nhng thm ca Ngi l qua : * Vch r cho thy thn ngi l do ng un v t i hp thnh. V chng l duyn sinh, nn khng c thc th chng sanh khng cn tham m, bm vu vo gi tng sinh dit, t Nhn khng.

* Ch r chng nn ca hnh gi l do s gii i nn b vng tng li ko vo vng sanh t. * S bt phn ly gia Tr tu-T bi, Hin tng-Bn th hay tt c cc php u bnh ng, l tinh thn Mt l tt c hay tt c l Mt, S L vin dung. * Phin no v B khng tht, ch l thc tc tng quyn do ch Pht B tt ha Pht tc T l gi na phng tin dt: V s bt tr tri thn.. * Khai ng cho chng sanh xuyn qua vng tng (T na d ca) thy c vng tng cng khng tht v nhn r c ci tnh gic thng hng bt sanh bt dit v do , dit c Php chp, chng nhp Pht qu. * Gii tt c li ni mu thun ca thn tm v do diu lc m thc hin Pht s (gii nht th ng ngn, d v tc diu lc tc ch Pht s). Qua phn trnh by trn, i t nhng php kh s khi nh l du m, bnh trn bng ng, n trn, phng hng, t i, biu tng T-na-dca.Vi s hiu bit hn hp, cng nng hnh tr cn km ci, nhng v tm

lng trn qu n b Php ny, v ngh rng:Th ngn cp t ng giai quy nht ngha (Tt c ngn ng hoc th hoc t u l biu tng cho nht ngha), ti c gng ni ln phn no ngha ca biu tng ny m qua , biu l thm ca Nh Lai T-l-gi-na. Khc vi nhng hiu bit ca cc hnh gi tu theo Mt gio- thng cho rng T na d ca l loi Qu hay theo ph v gy chng nn cho nhng ngi tu Mt (nh bn Hin gio l Ma Ba tun). T-na-d-ca thc s ch tng trng cho vng thc, vng nim hay v minh trong tm ca mi ngi m bt c ngi tu hnh thuc bt c tng phi no trong Pht gio, khng ring g Mt gio, u phi thanh lc v vt qua; nu mun t thnh Chnh Gic. Do , chng ta khng ngc nhin khi thy ch T thng ni: Nu ngi hnh gi tu chn ngn, hnh du gi hnh, m cha bc qua T-na-d-ca th ngi cha th t ti Tt-a. Vn bit l huyn, h vng, nhng nu khng nng huyn th lm sao t c chn. Nh dn chng trn, B Tna-d-ca thuc i tha n gio, nn bao gm c ng B v l l do ti sao trc khi tr tng Php ny, phi ly nm danh hiu Pht B tt v ch nh l Song thn Hoan h T-na-d-ca mt ly nh cu hi t ra trn. Trong bi tiu lun ny, nh thng l, ti khng vit cch truyn hay th php, qun nh, nghi qu nhp n, cch th tr, phng hng lm n, y o v.v...v phn ny thuc s hng dn ca v Php s A-x-l m ngi hnh gi cn phi nng theo th php. Qua Li ni u cho b Kinh Bo Tt a Thnh Pht -la-ni thuc kinh Mt tng m gia nh chng ti n tng nm 1995, ti c phn tch Mt tng ca Pht gio Vit Nam c chia ra nh sau: 1- Pht b ----- Php thn ------ TH 2- Kim cang b Bo thn TNG 3- Lin hoa b 4- Bo b ng thn DNG 6Yt ma b

Tuy ng B ca Mt gio c phn chia nh trn, nhng cng ch l quyn tm, v Php-Bo-ng thn hay Th Tng Dng- c 3 ng thi c v ha hp thnh mt. Nh ng thn tc ng Bo thn (Sambhogakya) v Php thn (Dharmakya). Bo thn, Php thn tc l ng ha thn (Nirmanakya). Hay ch Th l tng th, v Pht l gm ht. Trong Th c sn Tng, v Th v tn nn Tng cng v tn. Ch Dng t trong Th pht sanh ra; Th chiu ti u, Dng cng chiu ti . S th nhp vo biu tng T-na-d-ca i n tn cng ca Th v t , biu l ra Tng v Dng (Th n u, th Tng v Dng n ). S gic ng ca mt con ngi khng c ngha l hng php lc hay an tr trong ci Hu d hay V d Nit bn. c Pht Thch Ca sau khi c o- d tri qua v lng kip tu hnh B tt- nhng Ngi vn chuyn bnh xe Php chng sanh, cng nh hin nay ng Ha thn ca Ngi cng ang c mt khp mi ni chn ty uyn hng dn sanh. c B tt Qun th m, B tt a Tng v.v..cng vy. l tinh thn tch cc ca o Pht. Phng s chng sanh tc phng s ch Pht. Trong kinh c ni: Sau khi thuyt Tm ch. By gi T-na-d-ca em 9800 i qu vng du hnh tam thin th gii, c y thn lc t ti, t bi li lc chng sanh. C ngha l hnh gi sau khi iu phc c T-na-d-ca bng T bi v Tr tu, l Tm ch lm bng v tt c cc huyn by chn tm. Con s 9800 i qu vng ch l tng trng cho tt c nhng vng nim trong tm hnh gi c iu phc, nn t t ti, v khi gi chnh nim, chng nn khng cn. Khi hnh gi ph c vng thc, t Tt a, th trong Nh Lai Tng thc dung cha v lng v bin l php mu phng tin li sanh. Trong bi ging Tht Gic Chi (Bojjhanga Samyutta hay Tht B- phn trong b Tng Nht A Hm), Ngi Piyadassi c vit nh sau: Yu t u tin ca s gic ng l Nim (Sati) v Nim l phng tin hu hiu nht t kim sot, t lm ch ly mnh. Bt lun ai, khi hnh chnh nim l tm ra con ng gii thot. Nim c 4 l: Nim thn(kaynupassan), nim th (vedannupassan), nim tm (cittnupassan), nim php (dhammnupassan). C tm nim l c s chm ch lin tc, kin tr, con ngi lun lun t bao trm quanh mnh ci tm tnh gic (satim), ci tm can m v quyt tm tr ch, vt qua trng thi d di bung lung (pamatto). c Pht tng ni: Nh Lai khng thy g c nng lc hng mnh nh Tm Nim, lm pht sanh nhng t tng thin cha sanh, v lm tan bin nhng t tng bt thin pht sanh.

Do c chnh nim, nn tm tr nn thanh tnh v nhn r bn cht s vt, cng nh t mi em i nguyn lm li ch cho ta v k khc thot ra khi vng trm lun. y cng chnh l ngha diu dng ca biu tng T-na-d-ca. Ngi A-nan sau khi ng c bn tm, ph c vng chp, pht nguyn: Con nguyn i vo i c, nm trc chng sanh. Nu c chng sanh no cha thnh Pht, con nguyn s khng vo Nit bn. V tt c cc v gic ng u nhn thy s tng duyn tng sinh ca mun loi cng nh nhn r mi chng sanh u c Tnh Gic. V chng sanh bnh nn ta mi bnh. Cu ni ca ngi Duy ma ct cng ng mt ngha v l Diu dng ca Chn Tm. Ngi hnh gi tu Mt gio, sau khi c qun nh v th B tm gii, sc mnh ca tm B- cng nung nu mnh lit. S bc bch cng cao khi hnh gi th nhp hon ton vo biu tng T-na-d-ca (Th n u, Dng ti o). Khi Nim t n V Nim, v i n V Bt Nim, t tm s sanh xut ra bit bao nhiu l thn thng diu dng. Nh ni trn, tt c u c trong Nh Lai Tng Thc. Thy cuc i nh huyn, thn nh huyn, php nh huyn, tm hnh gi s rng m bao la trm khp php gii v khng cn mt vng mc no v t chn tm ny, tt c cc diu dng s c em ra lm li cho con ngi. Ch c nhng con ngi iu phc c T-na-d-ca, ch c nhng con ngi hoc ang trn ng tr v bn tm, th hnh ng, vic lm mi khng v t li, v h khng b rng buc hoc km ch bi tham sn si, v k. l hnh nh moat con ngi t ti hon ton i vi bn thn v ngoi gii, nn trong tm trn y i hng, i lc, i t bi, dn thn vo cuc i v coi thng mi thng trm vinh nhc. Ngi hnh gi s mang nhng yu t t pht do tm nh: Hnh x (nhu ha, nhn nhc, tm an tnh, thy r vn vt nh thc v c tr v phn bit dn thn vo cuc i cu i) Thn cn x (V lun sng trong chnh nim, thn cn cc bc thin tri thc, vng nim khng cn nn tm lun sng sut, t ti) An lc (Tm lun an lc v khng to nghip) i t bi tm (Sanh lng thng xt n tt c mi ngi khng phn bit v ty cn c em T nhip php lm phng tin ban vui cu kh). Nh Kinh Thp a ni: Vo gia nh ch Pht l nhn ly v gio ha ht thy mun loi lm thn thuc ca mnh. Do , n php Yt ma b qua bnh bng ng trn, n trn l ci v tr bao la ca tm thc, mi php u tr v tnh lng thanh tnh ca Tm nh Thy (du m) trong bnh. Cng tnh lng bao nhiu th Song thn Hoan H T-na-d-ca bin mt

hon ton(Chn khng) cho n khi hnh nh Song Thn hin thc r rng (Diu hu) v l n tng diu dng ca Nh Lai Bt Khng Thnh Tu v siu thot khi nh nguyn i i, lm thnh s nghip sanh. Nh Lai Bt Khng Thnh Tu l v Pht ca tnh thng, ca sng to. Trong Bi tng k ni: V chng sanh m r lng thng xt, thnh tu ht thy s nghip, th gi l Yt ma. Loi ngi va bc qua th k th 21, th k 20 li vo d vng, nhng vn bit bao nhiu l gnh nng cn chuyn sang cho nhn loi ca th k mi ny. Mi c nhn u c Chnh bo (bit nghip) v Y bo (cng nghip hay hon cnh chung quanh nh x hi, vn ha, mi trng v.v.) Do , mi c nhn u nh hng n x hi hoc ngc li, Chnh bo ra sao, Y bo nh vy. T khi s tin trin ca internet (mng li thng tin ton cu), th cng ngy mi ngi u hiu bit v thm thu tinh thn Hoa Nghim, l nh lut tng duyn tng sinh. Tt c u nh hng ln nhau hoc ngc li. Cho nn, chuyn ca ngi ny l chuyn lin h n tt c mi ngi trn tri t ny, vn ca quc gia ny cng l ca quc gia khc. Chin tranh ang chc e da khp mi ni. Gia ngi giu v ngho mi nc vn l mt vn nn kh tr li. Nn i, nn tht hc, ngho nn, thin tai bo lt, nhn tai v.v.. lm ny ra bit bao nhiu l vn cho x hi. Tm n u, s a n sng to v tin trin. Bit bao nhiu cng trnh vn ha ca nhn loi, li ch cho mi ngi cng xut pht t tm. Khoa hc hin nay to bit bao nhiu l tin nghi phc v cho con ngi, nhng bn cnh cng gy ra bao nhiu l au kh cho nhn loi qua s pht minh ra nhng v kh git ngi nh bom nguyn t. Khi con ngi cn mang y tham sn si, c chp, ch k v c nhn, x hi, quc gia, ni ging v. v..th tt c nhng pht minh git ngi hng lot trn chng bit s a nhn loi i v u? Cha bao gi m gio l ca o Pht b i hi cp thit nh hin nay. Nn Thnh s tc tr ca Pht Bt Khng Thnh Tu phi c tt c mi ngi nghin cu, tu tp, v iu phc c biu tng T na d ca ny v t , em ci tm khoan dung, sng sut, t bi, tr tu em tt c php diu dng ca tm to s an lc cho mun loi. c th khai hoa, vn th hng. Ch c Tm Gic ng v khng cn tham chp, vng tng, tham sn si, th ci HNH s chuyn ha thnh Php Diu Dng v ci ha nguy him, au kh ny mi gii quyt tn gc r. Do , nhn loi mi sng c hnh phc hon ton. chnh l thm tuyt du ca c Pht qua biu tng ny.

Ti xin mn li ni sau y ca Ngi Lama Anagarika Govinda trong quyn Foundations of Tibetan Mysticism (bn dch ca Trn ngc Anh) kt thc bi yu lun ny: Bn tnh ca gic ng l khng bit n mt s chp nht no (chp nht l ngun gc ca kh au). Trn con ng thc hin n, hoc sau n, bi v s gic ng chi sng khng b gii hn hay cn tt v cho tt c mi ngi tham d vo. N ging nh mt tri ta nh sng ra cho tt c nhng ai c mt thy n, c cm xc n nhn s m p ca n, c nhng gic quan m tip thu ci sinh lc ca n, ch khng c ngoi l, Hon ton ging nh mt tri v t chiu sng v tr ty theo s sai khc ca cc hu tnh v ty theo cm gic ca h. V gic ng cng lm hon ton nh vy. Mc d bao qut trong tm Ngi, tt c chng sanh khng ngoi l, nhng Ngi bit rng tt c khng th gii thot cng mt lc, nhng m ht ging gic ng do Ngi gieo xung, sm mun ri cng sinh qu, ty theo trng thi n nhn ca mi c nhn. Tuy th, i vi bc gic ng, bi khi nim v thi gian cng nh khng gian u o huyn, cho nn Ngi bit trc s gii thot ca tt c trong ci kinh nghim ti thng ca s gic ng. l tnh ph bin ca Pht tnh; l s thc hin ca tm nguyn B tt bng Thnh s tc tr, tc l ci tr ca Nh Lai Bt Khng Thnh Tu. Tuy nhin, Thnh s tc tr vn l s tng hp ca con tim v khi c, trong s giao hp ca tnh thng bao hm tt c v ca tr tu su sc nht, trong s cung hin trn vn cho l tng ti thng ca n lc con ngi, c gng dng cm gnh vc v phn mnh s thit thi au kh ca mi cuc sng v tm thy , ci sc ca s thnh tu cho chnh mi ngi v mnh. Bi v v ngi l thi ca c Nh Lai Bt Khng Thnh Tu. Cu xin rng tt c mi loi u thm nhun biu tng T-na-d-ca ny lun lun sng an lc trong Thnh-s-tc-tr ca Nh Lai Bt Khng Thnh Tu.. Mong lm thay! Vit xong ngy Pht Thnh o Pht lch 2543 (Thng 1 nm 2000) C s Lin Hoa (Thanh Minh)

Nhng sch tham kho

Kinh Kim quang minh. Dch gi: Thch thin Tr. PL 2515.

Php Hoa Huyn ngha. Chnh Tr Mai th Truyn. n qun Sao Mai 1964. Huyn lun v kinh Diu Php Lin Hoa ca Thi H i s. Dch gi Minh L. Vn c t n hnh PL 2512 (1968. (1974). Tht Gic Chi ca Piyadassi. Dch gi Kim Khnh. PL 2518

Pht hc ph thng. Son gi Thch Thin Hoa. Nh in Sen Vng n hnh 1962. Dch hc tinh hoa ca Nguyn duy Cn. Nm K Du 1969.

Thnh kin ng chp. Tc gi G. Constant Lounsbery. Dch gi Thng Quang. 1971. Dch hc tinh hoa ca Nguyn duy Cn Chm cu lun tr. BS Trng Thn. 1984.

Kinh A-di- s sao ca T Chu Hong. Dch gi L Phc Bnh. PL 2517 (1954). (1983). Pht hc tinh hoa. Tc gi c Nhun. PHVQT xut bn 2527 Kinh Gii thm mt. Tr Quang dch gii. PL 2532 (1988). Kinh Hin Mt Vin Thng. Dch gi Thch Vin c. PL 2515. T in Pht hc Hn Vit ca GHPGVN 1992-1994.

Pht hc t in ca on trung Cn. T in Bch khoa PGVN ca L mnh Tht.

Thin hc ging thoi ca Trng thiu T. Dch gi Hn Mn. Tu vin Chn Khng 1975. Thin o tu tp ca Chang chen Chi.Dch gi Nh Hnh. Nh in Trung Vit 1972. Vn Nhn thc trong Duy thc hc ca Nht Hnh. PHVQT xut bn. PL 2528. Lc s Pht gio n ca HT Thch Thanh Kim. TH PGVN n hnh PL 2523. C s Mt gio Ty tng. Dch gi Trn ngc Anh. Nxb Th gii ti Hoa k. An introduction to Buddhist Esoterism. Tc gi Benoytosh Bhattacharyya. Delhi 1980. Shingon - Japanese esoteric Buddhism ca Taiko Yamasaki. Shambala 1988. A Manual of Ritual fire offerings ca Sharpa Tulku v Michael Perrott. 1987. 1990. Foundations of Tibetan Mysticism ca Lama Anagarika Govinda.

Jungs Psychology and Tibetan Buddhism ca Radmila Moacanin. Wisdoms Publications 1986. V cc Kinh trong Mt tng Pht gio Vit Nam Tp 1. ---o0o--Ht