H c t p: Kho bu n i t i

Tri t l gio d c no cho Vi t Nam?

Sau bi Gio d c: C n m t tri t l c a tc gi D ng Trung Qu c trn VietNamNet, c hng ch c bi khc v ch ny, nh ng c l ng l u nh t l k t qu bn th o trong m t h i ngh c a B GD- T. - Pht tri n s nghi p gio d c c n d a trn m t h th ng tri t l. chnh l m t h th ng quan i m ch oc a ng v Nh n c c n c v n d ng m t cch sng t o ph h p th c ti n giai o n m i. l: 1. Gio d c v o t o c s m ng o t o con ng i Vi t Nam pht tri n ton

di n, gp ph n xy d ng n n v n ha tin ti n c a t n c trong b i c nh ton c u ha, ng th i t o l p n n t ng v ng l c cng nghi p ha, hi n i ha t n c 2. Pht tri n n n gio d c c a dn, do dn v v dn l qu c sch hng u 3. Gio d c v a p ng yu c u x h i, v a th a mn nhu c u pht tri n c a m i c nhn, mang n ni m vui h c t p cho m i ng i v ti n t i m t x h i h c t p 4. y m nh h i nh p qu c t v gio d c ph i d a trn c s b o t n v pht huy b n s c v n ha dn t c, gp ph n xy d ng n n gio d c giu tnh nhn v n, tin ti n, hi n i 5. Pht tri n d ch v gio d c v t ng c ng y u t c nh tranh trong h th ng gio d c l m t trong nh ng ng l c pht tri n gio d c 6. Gio d c ph i m b o ch t l ng

t t nh t trong i u ki n chi ph cn h n h p (trch d th o Chi n l c pht tri n gio d c 2009-2020) Tri t h c v tri t l - Ph ng Ty khng phn bi t tri t h c v tri t l (h ch c m t t : philosophy), nh ng v n c 2 lo i: tri t h c c th (nh tri t h c gio d c c a m t tr ng nu ln thu ht h c sinh); v tri t h c cao siu , v d khi Aristot ni v s m nh c a gio d c. C ng t ng t , nh ng ng i Vi t phn bi t thnh tri t h c v i tri t l: M t th th cao xa, l nh h i khng d , v n d ng cng kh; cn th kia th g n g i, r t i th ng , m i ng i tm ni m khi hnh ng v ng x . - V i ng i Vi t, m t cu danh ngn trong sch tri t h c n u h i kh hi u ch a h n thnh tri t l c a s ng. V d ,

cu: Bi t r ng mnh khng bi t (m t i u g ), c ng l bi t v y! (tuy c d ch ra ti ng Vi t). Trong khi , cu Nhn b t h c b t tri l, u b t h c, lo h vi? ho c Tin h c l , h u h c v n, khng c n d ch sang ti ng Vi t, nh ng v n d hi u tr thnh tri t l r ng ri c a dn gian x a. - Tri l i, nhi u cu ch ng bao gi g p trong sch thnh hi n , nh : khng th y my lm nn ho c n vc, h c hay (ngh a: ph i n m i c s c vc; ph i h c m i bi t i u hay) v n c l m t tri t l r t ph qut, tr ng t n. ng ch l nh ng cu tri t l v gio d c c a cc c ta ngy x a u nh m vo ng i h c (ho c cha m ng i h c); v d : Mu n sang th b c c u ki u; mu n con hay ch th y u l y th y , ho c ng i d y ta) m t ch c ng l th y, n a ch c ng l th y

- C tri t l cho c nhn, nh ng c ng c tri t l cho m t nhm, m t c ng ng, k c tri t l cho m t dn t c. Cu gi t mu o h n ao n c l l tri t l cho c h t c; cn Gi c n nh, n b c ng nh l tri t l c a dn t c. Th t b t ng , khi ph ng ng v ph ng Ty c cu tri t l r t gi ng nhau: Ne fais pas un autre ce que tu ne veux pas qu il soit te fait (ch lm cho ng i khc ci i u m b n khng mu n ng i lm cho mnh); v K s b t d c, v t thi nhn ( i u g mnh khng mu n th ch c lm cho ng i khc). Tri t l gio d c tr c h t c n nh m vo ng i h c bn v tri t h c gio d c (philosophy of education, educational philosophy), chng ta c s n m t kho

t li u thin kinh, v n quy n (trn internet), tch lu t th i Plato, Aristote, Kh ng T t i nay m m t nh tri t h c chuyn su c ng ch a ch c c h t. Nh ng cu c ci c hn lm s b t t n v t b ch. Cn bn v tri t l gio d c l i khc. l bn v nh ng i u r t c th , d hi u, d i vo lng ng i. Khng ai c m ng i h c, ng i d y v ng i qu n l c tri t l ring. Nh ng nh xu t tri t l cho gio d c th tr c h t ph i nh m vo ng i h c, v hai l do 1) Ham h c (ch khng ph i ham d y ho c ham qu n l) m i l ng l c m nh m nh t thc y pht tri n gio d c (n c ngho cng c n); 2) N u trn 20 tri u h c sinh t Vi t tm ni m lm theo tri t l ham h c s khi n m t tri u th y c ph i t c tri t l ph h p v bu c cc nh qu n l c ng v y. Tri t l do d th o Chi n l c

pht tri n gio d c a ra, r rng khng ph i dnh cho th y ho c cho tr. N u vi t l i cho ph h p v i chu n , c th tr thnh tri t l c a ng i qu n l. H n ai h t, i ng cn b qu n l n c ta ph i qun tri t cc quan i m c a ng c m quy n. Nh ng bi n c quan i m thnh tri t l ngy m tm ni m th c hi n qu l khng d , v khng ch l chuy n thay i cu ch m xong. Nh ai m i c ai? Trong m t x h i, ph i c ng i h c (c nhu c u h c) th ng i d y m i c sinh ra. Th c t , ng i h c (v cha m h ) nui s ng ng i d y. X a, c Kh ng T c hng ngn mn sinh l do o cao c tr ng v do ngi khng ti c cng d y. Nh ng c ng cn do ph i nhi u h c tr m i nui n i m t th y gi i. Cu tri t l: Nh t s , nh nng; h t g o ch y rng, nh t

nng, nh s cn l u hnh th gio d c ch a th pht tri n. n c ta, m m m ng suy thoi v ch ch h ng c a gio d c b t u l di n khi th y c gio (v tr th c) b a v qu h c lao ng, ng c i t o t t ng (!). Khi s th y v tr trong x h i ng o h n, vi c d y v h c c n i vo n n p th ng i qu n l m i c l do sinh ra, c c th y v tr nui s ng. Quan ni m ai sinh ra ai lm xu t hi n hai lo i tri t l gi ng co t i hm nay: 1) Gio d c t o ra nh ng cng dn g ng m u ph c v cho m t x h i; v 2) Gio d c t o ra nh ng con ng i c n ng l c v d ng kh c i t o x h i. Do v y, thc y nhu c u h c t p trong x h i l cch tuy t v i pht tri n gio d c. ng l c m nh m nh t c nhi u ng i i h c (v h u ham h c) l h ai h c cao, h c gi i ph i thu

c l i ch v t ch t v tinh th n t ng x ng v i h c l c. Khng kh hi u nh v y, nh ng ng lm tri m i th t kh. Do v y, ph i l m t x h i thi n c nl mm i n y sinh v l u hnh cu tri t l, t i nay ch a th qun: V n hay, ch t t khng b ng h c d t nhi u ti n . - M t v d v s xu t tri t l nh m vo ng i h c. Cc c th i ng Kinh Ngh a Th c ra tri t l: H c th t ( c) ngh th t (th c h c - th c nghi p). Ng i h c, b ng tr c gic, hi u ngay r ng h c ngh th t s c thu nh p th t nui thn v gia nh. y s l l c l ng chi ph i ch ng trnh (c a nh n c) v cch d y (c a th y), v h c sinh s ch ch n n i no d y th t , d y thi t th c xin h c. V cn g ch l i cho x h i h n, n u ai c ng c m t ngh th t : t

ng quan cho t i dn th ng? Th c dn Php bp ch t ng Kinh ngh a th c, nguyn nhn su xa chnh l do ci tri t l ny. Xin xu t ngn c thn ph c cc c ta c m t tri t l theo nguyn t c i khng c :

1) V hnh th c, khng c n honh trng c nh ngh quy t, kh u hi u) v khng t ra ng trn cao ban pht xu ng; 2) V n i dung, tr c h t, trn h t, ph i nu c l i ch c a b n thn ng i h c - n u h h c th t ; 3) l i ch c a ng i h c ph h p l i ch chung khi n h yn tm: khng b quy k t l c nhn ch ngh a (!). Tri t l no cho gio d c n c

nh? N u ni thi u st s 1 c a d th o Chi n l c pht tri n gio d c 2009-2020, ti xin ni ngay l: N khng th hi n n i dung cc v n b n quan tr ng nh t c a UNESCO v gio d c cho th k 21, nh t l v tri t l. Kh i c n ni, Vi t Nam lun lun nh n m nh h i nh p v t lu tham gia UNESCO. B n bo co H c t p: Kho bu n i t i c a U ban qu c t v GD cho th k 21 (International Commission on Education for the Twenty-first Century) thu c UNESCO, c v ch t ch Jacque Delors c vo thng 4 n m 1996, cng b n m 1998, nhanh chng c th gi i n nh n v th k 21 s p p t i. Ai c ng th y n n gio d c truy n th ng ph i thay i do s xu t hi n n n kinh t tri th c. i u v a h c c c nguy c nhanh chng l c h u, ph i b sung.

Do v y, Jacque Delors a ra khi ni m h c su t i (Lifelong Learning). Ai c ng ph i h c, ng i h c thu c m i l a tu i, do v y khi ni mx h i h c t p ra i (thay th x h i cng nghi p c a th k tr c). Ph ng php d y truy n th ng (ng th y l trung tm c a l p, cn tr th ng i th y truy n t ti p thu) ph i c thay th . M c tiu cao nh t c a ph ng php d y m i - tch c c (tr l trung tm c a l p) l bi n ng i h c thnh ng i t h c. Internet l gi i php thch h p nh t. Do v y, n ng l c h c t p l kho bu n i t i c a m i con ng i trong x h i m i, t m suy ra s m ng c a gio d c th k 21 ph i l g. Tnh tri t h c cao c c a v n b n:

B n tr mng: Tnh tri t l tot ra trong m i ph n c a v n b n, nh ng t p trung nh t ch ng IV, nhan B n tr mng c a gio d c (The Four Pillars of Education). Theo Delors, m t n n gio d c c s c s ng l nh trong x h i c nhi u ng i h c v u ham h c. S ham h c s m nh m v b n v ng n u ng i h c t c m c ch m tr c khi h c h t t ra cho mnh, mi n l m c ch ny ph h p v i l i ch x h i. Nh v y, nhu c u v m c ch h c t p l ci tr mng ngi nh gio d c ng v ng. V i th k 21, cc tr mng c a gio d c ph i th hi n y m c ch h c t p c a t ng ng i v c a m i ng i: 1) D ng i tu i no, trnh s ng u, lm ngh g; no,

2) D anh ta theo tn gio no v

th c h l g. V 4 tr mng c xu t l: H c bi t - H c lm - H c chung s ng - H c t n t i n c ta, h c sinh ph thng c th y c d y V n cho bnh lu n v 4 tr c a gio d c. L ra, ng i l n ph i b th i gian, cng s c th o lu n cho k tr c . V y m khng hi u sao, d th o Chi n l c c a ngnh l i khng l y lm c n c . V n d ng v bi n thnh tri t l cho ng i h c n c ta Trong v n b n, m i tr mng u c gi i thch, v i v n phong sng r v n i dung sc tch. UNESCO gi b n quy n khng ai c th tu ti n thay i, nh ng ai c ng c s d ng, v n d ng, tr khi nh m m c ch th ng m i. V n d ng th c hi n t i m c no

tu hon c nh v i u ki n c th . -H c bi t. N n gi n v d hi u nh chn l; v l m c ch nguyn thu c a ng i h c. Do v y, tiu chu n tr thnh tri t l (ta t ng c cu n vc, h c hay). N u tr thnh tri t l, n s quy nh cch d y ki n th c c a th y v quy nh ch ng trnh ki n th c m ng i qu n l ban hnh. B i v c quy nh th no l bi t. M t nh th , n u thch c th tm hi u bi t v Big Bang, v l chuy n c nhn. V i ton x h i th nh ng i u c n bi t ph i mang l i l i ch m u sinh (cu c a ta: c n g h c n y). N u h c bi t, th tr c h t ph i bi t ci g (the know what). chnh l ch ng trnh ki n th c h c do B Gio D c ban hnh. Ti p , ph i bi t v n d ng ki n th c (the know-how). Chnh nh quy nh ny m ng th y khng c php t bi n thnh cu n sch gio

khoa bi t ni bi n tr kh i thnh ci ti nh . Cu i cng, ng i h c ph i bi t dng ki n th c gi i quy t (trn l thuy t) cc tnh hu ng lin quan (the know how-to-do). Hai ci bi t sau (the know-how v the know how-to-do) i h i r t nhi u cng s c v th i gian c a th y, nh ng s b ch s khi n vi c h c qu l ni m vui; kh u hi u i h c l h nh phc s khng xung nh hi n nay. H qu tch c c s l: 1) Ch ng trnh khng th qu t i, m bu c ph i tinh l c c th i gian d y v n d ng v ng d ng. Ng i ta s h c m t - bi t m i ; 2) T t it b tl nht o ra cch d y v h c tch c c, ti n h c. Ti ni di dng v ti ang c khi th y ci ch ng trnh nh i hi n nay.

- H c lm. N n gi n nh m t tri t l c a ng i s p b c vo i. Ng i h c hi u qu r: x h i ch tr ti n n u mnh bi t lm, ch khng d ng l i bi t ni. Cc c ta t ng ch ng i h c m khng bi t lm b ng cu tri t l h c ch ng hay, cy ch ng bi t. Nh ng lm ngy nay khng ch l dng s kho lo c a c b p hon thnh m t cng vi c, m cn g m r t nhi u k n ng khc. i u ny c x h i yu c u nh tr ng. S t i lc h c sinh v a m i c thng vi t th o ph i c trang b k n ng tm ki m trn m ng. H c th c hnh th ng t n km (ph i c trang thi t b ). Do v y, d b nh ng n c ngho thay b ng l thuy t, a n tnh tr ng ng i h c ch ni gi i m khng lm c. N u tr thnh tri t l, ng i h c s x vo tr ng no qu ng co r ng m b o nh ng l thuy t h c u c th c hnh .

-H c chung s ng. Khoan ni m c tiu cao nh t l duy tr ho bnh v h p tc cho nhn lo i. i l p l ng nhin, mu n chung s ng ph i bi t ch p nh n, khoan dung v bi t i tho i. Hy v ng n u gio d c lm c i u ny, th gi i s khng cn i u, xung t, kh ng b , m ch cn h p tc, t ng h v c nh tranh lnh m nh. M c tiu chung l m i c nhn, t tu i m u gio, ph i h c tr thnh m t thnh vin c hoan nghnh trong t p th c a mnh; ng th i ph i l thnh vin tch c c. Qu v y, ngay m t em b l p m u gio ph i h c cch chung s ng v i b n, v i ng b, cha m , anh ch em. a tr h c mn o c, Lun L, ho c Gio D c Cng Dn r t cu c ph i c k n ng ng x t t trong gia nh, nhm b n, x h i -H c t n t i. (cu tri t l c a m t

nhn v t trong v k ch: to be or not to be) - c ng i d ch l h c t kh ng nh. V n b n g c ni r v n i hm. N l k t qu t ng h p c a c 3 ci h c trn. Ng i h c c x h i nh gi v i ng x ng ng c v v t ch t, tinh th n. ng th i x ng ng c tn vinh, v s c ng hi n cao g p b i s i ng . V i Vi t Nam, ti xin xu t m t tri t l n a: H c thot ngho hn. Tri t l ny t n t i cho n khi l i c a H Ch Minh thnh hi n th c: Vi t Nam c snh vai v i cc c ng qu c n m chu hay khng l nh cng h c t p c a cc chu .

H c

kh ng

nh mnh

BI VI T S

2 ( NGH LU N X H I)

H v tn: Tr n Ph m Bch Vn

L p: 12A6 STT: 43 bi: H c Bi lm Cu c s ng ngy cng pht tri n khng ng ng v chng m t, con ng i c ng khng ng ng h c h i v nng cao ki n th c c a mnh ha nh p v khng b l c h u. M t trong nh ng i u lm nn thnh cng v l ti n v ng ch c ta v n ln t c nh ng m c tiu ra chnh l con ng h c t p. i v i cu c i m i ng i h c t p l m t trong nh ng i u quan tr ng nh t. c bi t bao cu hay p ni v vi c h c t p. Trong , m c ch h c t p m UNESCO x ng: H c t kh ng nh mnh l i n t ng nhi u nh t v i tu i tr ngy nay. V y th h thanh nin chng ta c ngh g v quan ni m t kh ng nh mnh

trn. H c t p l con ng mun i, khng bao gi ng ng pht tri n. Tr c h t ta c n tm hi u cho th u o h c l g v c ngh a quan tr ng nh th no trong cu c s ng? H c l qu trnh h c h i, ti p nh n ki n th c, k n ng pht tri n tm h n, tr tu v nhn cch. b t c n i u ta c ng c th h c h i, h c tr ng l p, th y c, b n b, t nh ng th h tr c v c ngoi i s ng x h i. H c t p cn l s tch l y, nng cao v tm ti thm nhi u tri th c xung quanh ta. l s t nguy n xu t pht t chnh b n thn ta lm cho vi c h c tr nn nh nhng, em l i nhi u th v v ngh a cho cu c s ng. H c t kh ng nh mnh l h c nng cao hi u bi t v cc l nh v c trong i s ng x h i. T rn luy n cho mnh b n l nh trong m i tnh hu ng, c ph ng php gi i quy t m i vi c m t cch ph

h p, khoa h c nh t. S kh ng nh mnh chnh l kh ng nh ci ti c a m i ng i c c tnh ring, b n l nh ring, ti n ng ring, khng ai gi ng mnh v mnh khng gi ng ai. cn l h c bi t ng, bi t sai, th no l t t v x u ta t ng b c hon thi n nhn cch b n thn mnh. Qua vi c tm hi u trn ta th y m c ch h c t p m UNESCO ra th t ng n v ton di n. H c kh ng nh mnh l m t t t ng t t p, gip cho chng ta bi t c g ng, tm ti v ti p thu nhi u h n. Cc b n tr ngy ny d ng nh thch mnh n i b t h n, t a sng h n, mu n c kh ng nh ci ti bn l nh tr c cu c s ng nhi u h n. V c l t m con ng i c ch h n, m p nh ng c m hoi bo, nh ng m c tiu cho i mnh nhi u h n, bi t ch ng trong cu c s ng nhi u h n v t c nh ng thnh cng nh t nh.

Quan ni m trn c nh h ng quan tr ng trong ngh c a m i ng i. N gip ta g t b nh ng l i bi ng, nh ng suy ngh tiu c c v vi c h c m c ch h c h i, tm hi u, m r ng tm h n, hi u bi t v v n tri th c v t n trn th gi i. G n y, Ng B o Chu- m t nh ton h c- gio s -ti n s c a Vi t Nam ginh gi i Nobel v vi c nghin c u h c thuy t Ton h c. l minh ch ng cho qu trnh h c t p nghim tc v ni m say m c a anh qua anh t kh ng nh mnh cho th gi i bi t qu trnh nghin c u c a anh. Mu n t kh ng nh ta ph i tr i qua m t qu trnh di y chng gai v kh kh n. H c bi t, thu th p thng tin, sau ph i th c hnh, v n d ng vo i s ng, th c ti n v t ng b c pht tri n b n thn kh ng nh mnh. M t ng i c suy ngh t t p v c ch c u ti n trong h c t p, c g ng h c h i

khng ng ng s mau i n thnh cng. Nh ng ta ph i lm v n l c b ng chnh b n thn mnh, khng v m c tiu mu n cho m i ng i bi t kh n ng c a mnh m ch p hay hm h i ng i khc. c bi t bao ng i kh ng nh c ci ti c a mnh, c nhi u ng i bi t n v em l i ni m t ho, h nh phc cho b n thn, gia inh v x h i. Nh nh ng n l c, ng gp c a h m x h i ny, th gi i ny ton di n v t t p h n. Nh ng ng i y s c m i ng i yu qu, tin t ng v l y lm g ng. Th nh ng bn c nh cn c nh ng ng i ch a xc nh cho mnh m c ch h c t p r rng. H khng bi t nhi u ki n th c, khng c kh n ng v n d ng vo cu c s ng, kh chung s ng v i m i ng i v kh thnh cng. H n n a, cn c nhi u ng i quan ni m r ng h c ki m i m, l y b ng m khng c n n m ki n th c. Nh ng ti n s gi y y s b m i ng i

khinh r , xem th ng v ph phn. H c n xem xt l i ng c h c t p c a mnh v h c hnh nghim tc h n n a. th c hi n m c ch h c t p trn chng ta c n c nh ng m c tiu nh th no? Tr c h t, ta c n ph i xc nh m c ch, xy d ng l t ng m t cch ng n, cao p v c l t ng cao p v nh ng ki n th c mnh bi t ta m i c th t chn ln con ng mang tn thnh cng. N u m c ch khng ng n s d n n nh ng h u qu khn l ng v h y di t c nhn lo i. X h i ngy cng v n ln v v n cao, cng c nhi u c h i v i u ki n m i ng i c th t kh ng nh chnh mnh. V y t i sao chng ta khng t n d ng c h i ngn vng y kh ng nh ci ti c nhn c a chnh chng ta. Ring em, em s h c hnh th t t t, rn luy n nhn cch, o c v xc nh m c tiu ng n cho b n thn t

 t kh ng

nh b n thn mnh.

M t nh v n no vi t: L t ng l ng n n soi sng, vi c xc nh m c ch h c t p c a m i ng i c ng quan tr ng nh vi c xc nh l t ng s ng. Ph ng chm: H c t kh ng nh mnh c a UNESCO x ng th t s l kim ch nam, l con ng d nd t ti, b n v chng ta i t i thnh cng.

M c ch c a vi c H c
21-12A6 Ngy nay, vai tr c a gio d c lun chi m v tr h t s c quan tr ng i v i

s pht tri n c a m i c nhn, t p th , c ng ng, dn t c v c nhn lo i. Trong b i c nh hi n nay, cc qu c gia trn ton th gi i ang chuy n sang giai o n pht tri n m t n n v n minh m i n n v n minh tri th c. V v y vi c h c l r t c n thi t v c vai tr v cng quan tr ng i v i m i ng i chng ta. V m c ch h c t p m UNESCO x ng: H c bi t, h c lm, h c chung s ng, h c t kh ng nh mnh l m t trong nhi u m c ch khc m c s ng h ng o c a c nhn trn ton th gi i. T x a n nay con ng i khng ng ng h c h i, ti p thu tri th c c a nhn lo i. V y h c l g? H c l m t cng vi c m m i chng ta ph i lm h ng ngy v c th l c cu c i. H c l m t qu trnh tm hi u, thu nh n, tch lu ki n th c cho b n thn mnh t th y c gio b n b trn t li u sch v v

h c ngoi cu c s ng. H c l lm H c ph i i i v i hnh l i d y c ngh a quan tr ng i v i vi c h c c a chng ta. Chng ta ph i bi t v n d ng nh ng ki n th c h c vo th c t cu c s ng lm phong ph h n cho i s ng c a chng ta. Lm ng i i ph i c c h c, c n am t ng hi u bi t m iv n x h i, l i u c n thi t cho m i chng ta. Vi c h c cn cho con ng i ta s hi u bi t v o l lm ng i, cch i nhn x th , cch ng x v i m i ng i trong cu c s ng h ng ngy, l h c chung s ng. V h c kh ng nh l ta ph i ch ng minh cho m i ng i th y ta c n ng l c, ta khng v d ng trong cu c i. Ta c th thay i c hon c nh, chi n th ng chnh b n thn mnh. Ngoi ra, y c ng l m t ni m tin ta c thm ng l c h c t p, thnh cng. V y cu x ng c a UNESCO mu n a ra cho chng ta th y r h n v m c

ch h c t p, cho ta bi t ngoi h c t p ra, chng ta cn ph i bi t p d ng vi c mnh h c trong th c t , trong x h i. Tnh ch t v n i dung c a cu x ng c chia ra hai kha c nh, hai c p khc nhau : H c bi t l yu c u ti p thu ki n th c. Ki n th c nhn lo i v cng phong ph, khoa h c k thu t khng ng ng pht tri n c nhi u v n n y sinh trong cu c s ng c n c chng ta gi i quy t v ti p thu. Tuy nhin nh ng i u ta bi t ch l m t gi t n c nh trong khi i u ta ch a bi t l i l bi n c r ng l n bao la. V v y cn c nhi u mi n tri th c c n c chng ta khm ph h c h i. Sau khi c tha mn c d u ch m h i trong u chng ta, chng ta c th bi t t i sao l i c m a, t i sao l i c M t Tr i... V H c lm, h c chung s ng, h c t kh ng nh mnh l yu c u th c hnh, v n d ng ki n th c vo

hnh ng trong cu c s ng, t ng b c hon thi n nhn cch...Qua ki n th c h c, chng ta c th bi t c ma m a b t u khi no, th i ti t ra sao v n d ng trong vi c canh nng, vi c tr ng tr t tr nn thu n l i. Hay l chng ta h c c cch gip m i ng i, h c c tnh nhn o, khoan dung, l ng, ta c th gip c gi qua ng, gip nh t l i c a r i cho ng i lm m t...R t nhi u hnh ng chng ta c th l i v i cu c s ng xung quanh ta, c nh th , ta m i th y mnh c ch trong cu c s ng. V cu i cng, h c t kh ng nh mnh c xem nh m t ni m tin, l m t ng l c ta m c cnh c a c a thnh cng trong m i cng vi c. C ni m tin vo chnh mnh, ta m i c n ng l ng th c hi n nh ng g chng ta mu n, v ph i c s kin tr, s c g ng, chng ta m i thnh cng. D n ch ng n gi n nh t l trong vi c h c t p c a

chng ta. Chng ta ph i bi t tin vo chnh mnh, ph i chi n th ng cb n thn, tin r ng mnh s lm c v c g ng h c t p v r i k t qu chng ta t c l nh ng i m m i chi trong t p, l nh ng l i khen c a th y c v nh m t ng ng m c a b n b. Vi c no th c ng c m t tri c a n. Chng ta ph i c n ph phn nh ng k h c m khng c m c ch. Ngy nay, r t t b n tr xc nh c m c ch h c t p cho mnh. Vi c h c c th b ba m p bu c gy nn vi c chn n n trong h c t p. C nh ng k h c qua loa cho c, h c i ph ln tr bi, nh th h s khng bi t n c s tuy t v i c a ki n th c xung quanh ta. L m t h c sinh cn ng i trn gh nh tr ng, ta ph i xc nh r ta h c v ai, v ci g ta cn c th gip ch cho b n thn chng ta, lm thay i cu c

s ng, lm cho cu c s ng tr nn p h n. Ngoi ra, m c ch c a h c t p gip ta thnh cng, t c nhi u i m t t, n m b t c ki n th c b ch qu gi p d ng trong th c t cu c s ng, xy d ng t n c pht tri n i ln ngang t m v i ci c ng qu c trn th gi i. M c ch h c t p c a UNESCO x ng th t ng n v c ngh a to l n trong vi c h c t p ngy nay c a m i chng ta tr c nh ng thay i t ng ngy t ng gi c a th gi i. Hi u r v th c hi n theo ng nh th th m t t ng lai t i sng ang ch n chng ra. Hy tm cho mnh m c ch h c t p, c nh th ta m i kh ng nh c chnh mnh, m i c cha kha m ra cnh c a c a s thnh cng.

B n th phn tch t ng nh 1 nh! y mnh ch phn tch gip ph n H c cng chung s ng thi nh! Trong H c cng chung s ng c coi l m t tr c t quan tr ng, then ch t c a gio d c hi n i, gip con ng i c c thi ho bnh, khoan dung,

hi u bi t v tn tr ng l ch s , truy n th ng v nh ng gi tr v n ho v tinh th n c a nhau. H c cng chung s ng l m t ch ng trnh g m nhi u l nh v c v i cc m c tiu khc nhau, bao g m vi c truy n th cho c nhn, t lc cn th u c ng nh su t c cu c i, nh ng gi tr v : - vi c khng s d ng b o l c, - th ng l ng ho bnh, - tn tr ng v ch p nh n a d ng, - v khoan dung, - dn ch , - on k t v cng l. H c cng chung s ng c ng nh m trang b cho ng i h c nh ng tri th c, k n ng, gi tr v thi c n thi t cho cu c s ng ngh nghi p vo i, lm cho h c c nh n th c v : - s khc bi t v a d ng c ng nh s ph thu c l n nhau gi a cc n c v cc dn t c trn th gi i; - t ng c ng gi tr o c v tnh cam k t, lm cho tnh on k t tr thnh ph ng ti n ch ng s k th v xung t T t c nh ng kha c nh ny l c n thi t cho s pht tri n b n v ng v kinh t , x h i v v n ho cc n c giu c ng nh cc n c ngho. M c ch cu i cng c a H c cng chung s ng v ho bnh, quy n con ng i, dn ch v pht tri n b n v ng l:

- xy d ng trong m i c nhn th c v cc gi tr ; - hnh thnh thi ng x ; - pht tri n kh n ng nh gi v ng u v i nh ng thch th c; - t ng c ng tnh thch nghi, tinh th n t ch v s ng c trch nhi m; - ch p nh n s khc bi t v a d ng gi a cc n n v n ho v v n minh; - tn tr ng v b o v cc di s n v n ho v thin nhin; - b o v mi tr ng v ti nguyn thin nhin

H c l

sng t o

Tags: B GD, thch h p v i, lu t c b n, ch khng ph i, t duy, sng t o, m c tiu, o t o, v i nhau, bi, h c, ton, n, ng i, tr ng B GD- T cng b ch tr ng s li m c tiu o t o chuyn vo qu o lm v n m cho cc nhn ti ch c cc gi i qu c t . Chuy n c m c tiu o t o nh nh ng c ng y kh kh n nn c n nghin c u, tnh ton
Trong ngnh gio d c c a chng ta, t lu, khi ni t duy" v "pht tri n nhn cch". C ng c ng i c p n "t duy" nh ng l i quan ni m h n h p. S h n h p ny th hi n n "h c", i a s m i ng i u cho l "h c

c k

ch coi m i mn

d ton thch h p v i t duy logic, v n thch h p v i t duy hnh t Khi h c cc mn khoa h c t nhin, h c sinh ngh nhi u (ng i ta g i l t duy h

ng. S h n h p ny cn th hi n

ch t

n t duy lgic v i php suy di n. Nh ng suy di n

ng n i) nn khi lm m t bi ton, php suy di n ch cho php i bi trong cc sch

n nh ng k t qu

Th

ng ch th y "th y ra bi, tr lm bi", tr no gi i th tm bi cho hay h n r t t th y.

lm thm, cn vi c t

s a ch a

n cc k thi qu c t c ng v y, gi thi t v k t lu n c a g m i ngoi bi ph i quy n p nh ng ch bao gi nh tr

bi c, th sinh ch c nhi m v tm dy xch ng d y cho h cch quy n p.

Quy n p c ngh a l thot ra kh i ci ring (h

ng ngo i) m i vo ci r ng m h n.

i ra ngoi nh v y m

khng ch. Tri t h c duy v t bi n ch ng l ci la bn thnh cng. Ci l p lu n "ph nh c a ph

nh h

ng th l i khng d y cho h c sinh

l p 12

nh" c m t gi tr khi qut r t l n, tr thnh m t trong ba quy lu t c b n c

khng ch trong ton m ng kh p n i. V d trong vi c v n d ng vo tm cch h c sng t o: m i h c, t c l ph nh "d y".

uh cp

T h c th ph i pht huy s c m nh n i l c; i u s pht tri n t duy cho "h c" (t c l ti p thu v n hi u bi t c a loi ng i)

c l p, r i t duy ph phn v cu i c

t bi n tr thnh "nghin c u khoa h c" (S n sinh ra

Cho nn, ch c ba quy lu t c b n c a php bi n ch ng m bi n ho v ch ng, em ci m i t ba quy lu t c b n , ng

n m i n i, kh

i ta i su vo r t nhi u sng t o c th tm ra nh ng th thu t c th d n d xu t 40 th thu t c th , n u kho ch n k t h p v i

V d , nh bc h c Nga Altshuller (1926-1998)

trong sng t o k thu t. V i 40 th th t th c t t c 240-1 (l n h n 1000 t ) cch k t h p, i u ni ln con b t k ai c ch v quy t tm, d ng i c "n ng khi u b m sinh" hay khng.

Gi ng nh v i b ng ch ci a, b, c, d, ..., ai khng b khuy t t t tm th n v c ch, quy t tm cu c ngh a. Trong ton h c, tc gi bi ny xu t ra 9 b

u c th h

c k t h p v i vi c xem khi ni m ton h c A i u ny c th gip h c sinh ph thng c

(v n d ng logic bi n ch ng A v a l A v a khng ph i l A (A).

xem sch: "74 cu chuy n h c ton thng minh, sng t o, Nh Xu t b n Ngh An, 2003). Nh v y, cc mn h c khc nhau khng ch quan h v i nhau v m t ki n th c, m cn quan h v i nhau v bi n ch ng - g p mn ny c ng s c ch cho vi c h c mn kia), v m t nhn cch (nh ng ph m ch t c n

khc). Hai m t t duy v nhn cch trong vi c h c m t b mn t o nn m t v n ho b mn. Ra khng nhi u b ng v n ho b mn. "Ton h c l th d c c a tr no" c ng

i, nhi u kh

c hi u theo tinh th n .

V v y, khng nn l p ra cc l p chuyn ring r m nn l p tr ho cc b mn. B h p tc ny m b c c

ng chuyn trong c nhi u l p chuyn kh

u s g p kh kh n v th y cho nn c n xy d ng m i quan h gi a cc tr u thay i cch d y, cch h c cc tr ng chuyn.

ng chuy

H c l

sng t o

B GD- T cng b ch tr ng s li m c tiu o t o cc tr ng THPT chuyn vo qu o lm v n m cho cc nhn ti ch khng ph i nh m t c cc gi i qu c t . Chuy n c m c tiu o t o nh v y th hay qu nh ng c ng y kh kh n nn c n nghin c u, tnh ton k .

Trong ngnh gio d c c a chng ta, t lu, khi ni n "h c", i a s m i ng i u cho l "h c c ki n th c" m t ai ngh n h c "pht tri n t duy" v "pht tri n nhn cch". C ng c ng i c p n "t duy" nh ng l i quan ni m h n h p. S h n h p ny th hi n ch coi m i mn h c thch h p v i m t lo i t duy ring, v d ton thch h p v i t duy logic, v n thch h p v i t duy hnh t ng. S h n h p ny cn th hi n ch t ng i ngh n t duy sng t o.

Khi h c cc mn khoa h c t nhin, h c sinh ngh nhi u n t duy lgic v i php suy di n. Nh ng suy di n l t duy i t ci chung n ci ring (ng i ta g i l t duy h ng n i) nn khi lm m t bi ton, php suy di n ch cho php i n nh ng k t qu suy di n t bi m ra. Th ng ch th y "th y ra bi, tr lm bi", tr no gi i th tm bi trong cc sch lm thm, cn vi c tr tham gia vo vi c ra bi ho c tham gia s a ch a bi cho hay h n r t t th y. n cc k thi qu c t c ng v y, gi thi t v k t lu n c a bi c, th sinh ch c nhi m v tm dy xch logic n i chng v i nhau. Mu n c thm ci g m i ngoi bi ph i quy n p nh ng

ch bao gi nh tr quy n p.

ng d y cho h cch

Quy n p c ngh a l thot ra kh i ci ring (h ng ngo i) m i vo ci r ng m h n. i ra ngoi nh v y m ch c nh h ng g c th vu v , b n tn khng ch. Tri t h c duy v t bi n ch ng l ci la bn nh h ng th l i khng d y cho h c sinh l p 12 ban C; cn i h c c d y nh ng khng thnh cng. Ci l p lu n "ph nh c a ph nh" c m t gi tr khi qut r t l n, tr thnh m t trong ba quy lu t c b n c a php bi n ch ng. Ch ng h n n ng khng ch trong ton m ng kh p n i. V d trong vi c v n d ng vo tm cch h c sng t o: m i u h c ph i c th y d y, sau khi h c kh, c th t h c, t c l ph nh "d y".

T h c th ph i pht huy s c m nh n i l c; i u s pht tri n t duy c l p, r i t duy ph phn v cu i cng t bi n thnh t duy sng t o; n lm cho "h c" (t c l ti p thu v n hi u bi t c a loi ng i) t bi n tr thnh "nghin c u khoa h c" (S n sinh ra ci m i). Cho nn, ch c ba quy lu t c b n c a php bi n ch ng m bi n ho v ch ng, em ci m i n m i n i, kh i d y m t ngu n sng t o v b . Ngy nay, t ba quy lu t c b n , ng i ta i su vo r t nhi u sng t o c th tm ra nh ng th thu t c th d n d t t i cc sng t o. V d , nh bc h c Nga Altshuller (19261998) xu t 40 th thu t c th , n u kho ch n k t h p v i nhau th s c

cc sng t o c th , nh t l trong sng t o k thu t. V i 40 th th t th c t t c 240-1 (l n h n 1000 t ) cch k t h p, i u ni ln con ng sng t o m r ng thnh thang cho b t k ai c ch v quy t tm, d ng i c "n ng khi u b m sinh" hay khng. Gi ng nh v i b ng ch ci a, b, c, d, ..., ai khng b khuy t t t tm th n v c ch, quy t tm u c th h c ch p cc ch ci thnh t , r i thnh cu c ngh a. Trong ton h c, tc gi bi ny xu t ra 9 b c k t h p v i vi c xem khi ni m ton h c A d i nhi u gc khc nhau A1, A2,... A3 (v n d ng logic bi n ch ng A v a l A v a khng ph i l A (A). i u ny c th gip h c sinh ph thng c ng c th pht sinh ra nh l m i (c th xem sch: "74 cu chuy n

h c ton thng minh, sng t o, Nh Xu t b n Ngh An, 2003). Nh v y, cc mn h c khc nhau khng ch quan h v i nhau v m t ki n th c, m cn quan h v i nhau v m t t duy (ki u t duy ny - v d t duy bi n ch ng - g p mn ny c ng s c ch cho vi c h c mn kia), v m t nhn cch (nh ng ph m ch t c n h c t t mn ny c ng gip h c t t nn khc). Hai m t t duy v nhn cch trong vi c h c m t b mn t o nn m t v n ho b mn. Ra i, nhi u khi ki n th c m t b mn no gip ch khng nhi u b ng v n ho b mn. "Ton h c l th d c c a tr no" c ng c hi u theo tinh th n . V v y, khng nn l p ra cc l p chuyn ring r m nn l p tr ng chuyn trong c nhi u l p chuyn khc nhau nh ng

v n g n b v i nhau nh v n ho cc b mn. B c u s g p kh kh n v th y cho nn c n xy d ng m i quan h gi a cc tr ng chuyn v i cc l p c nhn ti n ng, thng qua s h p tc ny m b c u thay i cch d y, cch h c cc tr ng chuyn.

Lm th no t p?

sng t o trong h c

Gio s Lee YuanTseh, ng i i Loan o t gi i Nobel, khuyn sinh vin h c sinh c su b c sng t o trong h c hnh nh sau: 1. Suy ngh c l p v th c m c tr c nh ng cu tr l i " c ch p nh n". T h c l chnh, h c th y l ph . .. 2. t nh ng cu h i "t t" khm ph nh ng

chn tr i khoa h c v gy b cho th y. T tm ra cu tr l i cho nh ng cu h i d .

mnh

3. Nhn m t v n t nhi u kha c nh khc nhau c th cn nh c ci l i, ci h i c a t ng v n . 4. i u tra c n k m t ch , v l cch t t nh t h cm t ti. Ti n trnh nghin c u c th b t u t nh ng n m h c trung h c. 5. i m t v i cc v n khng th gi i quy t c - t c l nh ng cu h i ho c cu ch a c cu tr l i chnh xc - h u c th h c suy ngh su h n. 6. Tn tr ng sinh vin h c sinh, cho d h cn tr , nh "nh ng con ng i c quy n pht bi u ki n c a mnh".

H c Sng t o 04/06/2008 14:21 GMT+7 c nhi u nguyn nhn c nu ra v tnh tr ng h c sinh b h c, khng h ng th h c, song c m t nguyn nhn t c nh c t i l vi c coi th ng tm l "thch sng t o" c a h c sinh, ch lo nh i nht ki n th c. t lu, ngnh gio d c ch tr ng i m i cch d y, cch h c nh ng k t qu t c ch a cao. M nguyn nhn su xa l ch , yu c u gio vin

rn c thng minh sng t o cho h c tr nh ng l i khng trang b cho gio vin khoa h c v s sng t o. Khoa h c v s thng minh n y sinh qua vi c d y cho h c sinh bi t cch phn tch, t ng h p, suy di n. Nh ng nh th l ch a khi thi u nh ng bi h c yu c u v s sng t o. Ngay cc k thi ton qu c t , th sinh gi i nh ng bi ton kh trong cho bi t gi thi t v k t lu n, th sinh ch ph i tm ra cch suy di n t gi thi t v k t lu n. T duy c a h gi ng nh m t con chim trong

l ng, c th nh y nht nh ng khng ra kh i cc l ng. Ci l ng y chnh l bi. D nhin, rn c c thng minh c ng t t v khng d , nh ng th i i ngy nay i h i s sng t o, nh t l v i nh ng n c cn ngho nh n c ta u i k p r i v t ln so v i cc n c khc. V y ngnh gio d c ph i lm g? Ph i lm sao s m c khoa h c v s sng t o, khng cn "ku g i" d y v h c sng t o chung chung n a. Hi n nay, cn nhi u nh n th c c m tnh khng ng xung

quanh hai ch "sng t o", v nh cho r ng ph i d y th t t t, h c th t t t ch cho h c sinh c nhi u ki n th c r i m i d y sng t o, h c sng t o. nh r ng nhi u ki n th c l m t thu n l i cho s sng t o nh ng khng nh t thi t ng i nhi u ki n th c h n th sng t o h n ng i t ki n th c v c i m c a "sng t o" l c th xu t hi n nh ng ng i trnh h c v n r t khc nhau. T tr c n nay, ngnh gio d c ch a cng tc nghin

c u khoa h c vo cc tr ng i h c m khng a vo cc tr ng ph thng. Tr c y, Tr ng i h c s ph m H N i ch tr ng s d ng h c sinh ph thng trung h c lm c ng tc vin cho cc ti nghin c u khoa h c v g t hi c nh ng thnh cng. Qua th y n i ln hai s c m nh lu nay b b ph: m t l s c m nh lin k t b ba: i h c, ph thng, cu c s ng. C ba u c l i v i h c c n i thm tay, thm c c a ng o h c sinh ph thng, ph

thng c ti p xc v i m t hnh th c h c r t ti n b c tc d ng nhi u trong vi c rn luy n tc phong cng nghi p v t duy sng t o, cu c s ng c thm l c l ng h c sinh chuy n giao cng ngh t m t c quan khoa h c vo cu c s ng, hai l "tm l thch sng t o" c a con ng i. Ng m ra, l con ng i th ai c ng chn khi ph i ko di mi m t vi c m khng h c i m i. Ngay l a tu i m u gio, cc chu c ng b c l r tm l : cho cc chu m t ch i

d hay, d p n m y, ch i mi r i c ng chn. Khi cc chu s by ra nh ng ch i, cch ch i do cc chu t ngh ra. Ngy nay, nhi u ng i ni n vi c h c sinh b h c, chn h c, khng h ng th h c v ch ra nhi u nguyn nhn m qun nguyn nhn c t li l coi th ng tm l "thch sng t o" c a h c sinh, ch lo nh i nht ki n th c. Sng t o th v cng: ng i ng i sng t o, ngnh ngnh sng t o, ngh ngh sng t o.

i d ng sng t o th t l mnh mng. May thay c la bn k di u l ba quy lu t c a php bi n ch ng. Sng t o l m t s v n ng t ci c n m t ci m i ti n b h n ci c . M t s v n ng th tun theo lgic bi n ch ng: A v a l A v a khng ph i l A (k hi u l ). M t A c th c nhi u (1, 2,, An) v i n c th l n v cng. V d s 4 c th l 8/2, l 16/4, l 22, ta hy th b t u t A v c i n m t ci m i B ti n b h n A.

B c th nh t: ph nh A, bi n n thnh no (khi c nhi u th ch n ci no h a h n nhi u nh t) v d n u A l m t tam gic LMN th c th l t gic LMNL trong L trng v i L. B c th hai: l y m t chn l no trong A (v d m t nh l v tam gic) r i phin d ch nh l ra ngn ng c a (nh d ng tam gic thnh t gic c m t c nh b ng khng) v ph i r t tinh trong vi c d ch ny kh i b st nh ng pht

hi n m i, v d , trong tam gic c ng l m t t gic c hai nh trng nhau nh ng l t gic th n c hai ng cho cn tam gic khng c ng cho. Do v y, l m xu t hi n trong nh ng ci m i khng c trong A. B c th ba: cho ci cn l m trong b c 2 hi n r, ta l i ph nh ci ph nh. V d ci "ph nh" trong tam gic l c nh LL = 0 lm cho tam gic bi n thnh t gic. Ph nh ci ph nh t c l b

LL=0 m thay b ng LL?0 t c l d ch L ra kh i L c m t bi ton trong t gic do chnh ta t ra ch khng ph i do sch hay th y xu t. D nhin cn ph i gi i bi ton th m i i n nh ng chn l m i (do ta pht hi n v m i n v i ta) trong t gic, th l c ci m i B. Nh ng pht hi n c v n c ng r t quan tr ng. M i pht minh, sng ch u b t u t ch pht hi n ra m t v n . Nhi u gio vin ng nh t vi c i m i cch d y v i vi c gi ng d y nu v n .

l m t s ti n b so v i gi ng d y p t, nh i nht, nh ng v n l m t s h n ch v h c sinh v n th ng ng i ch th y nu v n cho. S c tm l l m t tr ng i cho vi c pht hi n v n . Ngy nay, ng i ta c nhi u cch ch ng s c tm l nh ng ch a c cch no xu t hi n trong nh tr ng chng ta. Trong v d v tam gic v t gic ni trn, ta cn th y c quy lu t v l ng i, ch t i. Qu v y khi chi u di c a o n

LL tri t tiu th x y ra s t bi n t t gic thnh tam gic v ng c l i. Xin l y v d khc: lc m i h c ph i c d y r i d y b ph nh ch cn "t h c"; t h c th t duy c l p pht tri n, s c t duy ph phn, cu i cng h c b ph nh, t bi n thnh nghin c u khoa h c. V y, ph i xy d ng cm t khoa h c v sng t o ch o vi c d y v h c sng t o. Mu n v y ph i c m t s nh t tr cao v m t quy t tm l n

xy d ng m t l trnh thch h p. V b c i th tr c tin c th giao cho hai tr ng i h c s ph m tr ng i m m mn. V b mn th tr c h t hy tri n khai v i mn Ton b i hai l : m t l loi ng i th a nh n "ton h c l th d c c a tr no"; n i h i s chnh xc nghim ng t nn d pht hi n ra nh ng sai st m mn khc c th b qua; hai l ton h c khng c n trang thi t b g (ngy nay, c th i khi c n n my tnh i n t ).

M i h c sinh nh m t cy non. N u em tr ng ngoi tr i th n c th tr thnh cy i th nh ng n u em tr ng trong ch u c nh th n s ch l cy c nh. Chnh ci ch u c nh ng n khng cho cy non tr thnh cy i th . Cch d y truy n th m t chi u, nh i nht chnh l nh ng ch u c nh. Nn ph cc ch u c nh i v cch ph t t nh t l a sng t o vo cc tr ng h c m t cch bi b n, khoa h c. Gio s Nguy n C nh Ton

Nng Cao Sng T o Trong Gio D c i H c Trong cc n m g n y, khi ni m gio d c ch ng c c p r t nhi u, trong nh n m nh n vi c i m i cch nhn v ng i d y, ng i h c trong qa trnh gio d c. Th c ra, y khng l m t khi ni m m i trong gio d c th gi i. Nh ng m i y l v ch ra nh ng v n ng quan tm khi xy d ng m t n n gio ch ng trong hon c nh trong n c.

Ng c dng l ch s , c nhi u h th ng gio d c, nh t l gio d c i h c, i tm nh ng ph ng th c khc nhau xy d ng m t n n gio d c tch c c, ch ng v sng t o (active learning, creative learning) khng ph i t t c i u thnh cng. n nay, k c gio d c i h c M , ph ng php gi ng d y v n l nng b ng, m t trong nh ng y u t nng cao ch t l ng gi ng d y. Nhn chung, n c ta trong nh ng n m tr c y, ngay t

thu nh , ng i h c ph i lun i ph v i m t ch ng trnh h c n ng n , ph ng php gi ng d y nh i nht l i th i v m t c ch o t o khng ch ng cho ng i h c. V i tnh i ph t c l ta b ng trong v n nh n th c v t duy, cho nn khng th no t o ra tnh sng t o trong h c t p hay c t duy ph phn trong suy ngh v gi i quy t v n . Trong gio d c sng t o, sinh vin h c khng n l vo qu trnh o t o m ng c l i t h c, t tm ti v t o t o.

Do v y, nng cao ch t l ng o t o khng ch t p trung vo gi ng vin hay i m i ph ng php gi ng d y l m n cn ty thu c vo nhi u y u t quan tr ng khc n a. Trong bi vi t ny tc gi ch c p n vai tr c a ng i gi ng vin l ch o, tuy nhin nng cao sng t o trong gio d c i h c th vai tr i v i b n thn ng i gi ng vin l h t s c c n thi t nh vi c xc nh cc yu c u, u tin cho b n thnh t c b n c a qu trnh o t o d i y l r t quan tr ng :

m c tiu, n i dung, ph php v nh gi.

ng

+ Xc nh m c tiu l r t c n thi t v n nh h ng n vi c ch n l a n i dung, ph ng php gi ng d y v ph ng th c nh gi. Ni n m c tiu l ni n k t qu c n t sau khi k t thc mn h c (hay ch ng trnh h c). M c tiu bao hm c v nh n th c v tnh c m, nh ng trn h t, n c th o l ng c. C th h n, ng i h c c th t c g sau khi hon thnh mn h c

(hay ch ng trnh h c). Khi m c tiu khng r th d n n cc v n nh sau : N i dung s khng r

S khng cho th y ph n h c no l c n thi t, hi u q a, ph i c trong ch ng trnh o t o; S khng cho th y ph ng php gi ng d y no ph h p v i th c t v th c s c chuy n t i n i dung c n thi t hay khng

Khng t o c d dng l a ch n ph ng php nh gi, ki m tra v s nh gi cng b ng chnh xc. Do , hai v n quan tr ng khi c n xc nh m c tiu l Ph i xc nh v cng nh n ki n th c c lin quan m sinh vin tch l y tr c khi vo h c

Sinh vin d a trn m c tiu c th t nh gi qu trnh ti p thu c a b n thn. + Ni n n i dung gi ng d y l ni n ki n th c thu nh n c trong qu trnh o t o. N c th d i d ng bi gi ng t s truy n t c a gi ng vin, ti li u gio trnh hay t nh ng ngu n thng tin khc nhau m sinh vin c th ti p c n c. Vai tr c a gi ng vin l lm th no gi i thi u cng nhi u ngu n thng tin cng t t v gip xc nh

nh ng n i dung no c n thi t n mn h c, gip cho sinh vin t c cc m c tiu ra. Mu n lm c i u ny, gi ng vin c n xy d ng c ng mn h c v i cc ngu n t li u ti p c n. c ng ph i nu r cc yu c u c n thi t hon thnh mn h c. Trn c s ny, sinh vin d dng xy d ng m t ch ng trnh h c t p ph h p v i nhu c u v i u ki n b n thn. Qua , sinh vin ch ng tm ki m nh ng ph ng cch, ngu n l c c th c hon

thnh cc yu c u c a mn h c. Nh trn trnh by, n i dung mn h c bao gi c ng lin quan n cc mn h c khc : ph n no h c b c trung h c, ph n no c n b sung b c i h c, ph n no h c tr c, ph n no h c sau, ph n no ph i mi n hay chuy n i do ng i h c tch l y t tr c. M t kh kh n y l ch ng trnh o t o n c ta ch a c nh gi ton di n v xem xt tnh lin thng t b c h c ny n b c h c khc, v ngay c trong ph m vi c a

m t tr ng nh t ngnh/ch ng trnh ny chuy n sang ngnh/ch ng trnh khc d n n thi u tnh lin thng, do n i dung h c t p tr nn r i r c, d n n thi u tnh h th ng. Ngoi ra, li u l ng n i dung a vo nhi u khi cn n ng n do l p i l p l i, l nguyn nhn khng th o l ng ki n th c thu c qua t ng b c h c. + Ph ng php gi ng d y c nh h ng v tc ng nhi u n ph ng php h c

t p. Ni khc i, ng i h c nhn ng i d y tm ra cch h c cho chnh mnh. Lm th no qua ph ng php gi ng d y nng cao tnh sng t o, t duy ph phn v gi i quy t v n n i sinh vin? y khng ph i l d dng v ph ng php hnh thnh qua nhi u n m. i u ny t gi ng vin v tr lun c p nh t ki n th c v s n sng ch p nh n nh ng ki n khc mnh. -

Ph ng php gi ng d y ph i gip cho sinh vin xy d ng qa trnh t o t o. Trong b i c nh , ph ng php gi ng d y c ng c n a d ng c th p ng c cc nhu c u h c t p khc nhau. Ph ng php gi ng d y ph i gip sinh vin xc nh nh ng lo i thng tin, d li u, k n ng no c n thi t cho ngnh h c v ngnh ngh t ng lai c a mnh. Qua , sinh vin khng ch t trang b nh ng k n ng, k thu t m i,

m cn lun c p nh t n i dung ki n th c c, xy d ng thi v tnh c m ng n v i ngh nghi p v x h i. Ph ng php gi ng d y ph i gip xy d ng quan i m h c t p su t i, khng nh ng ch quan tm n ki n th c, k n ng c a sinh vin m cn l thi quen c th h c t p su t i. + nh gi l nh m vo nhi u m c ch :

Ki m tra ki n th c sinh vin tr c khi vo h c xem xt cc mn h c no c mi n. o l ng ki n th c c a sinh vin qua i chi u v i cc m c tiu mn h c ra. Th m d thi c a sinh vin i v i mn h c/ngnh h c c thay i khng, nh th no. Xem xt n i dung mn h c, ti li u h c t p v qui

trnh nh gi c hi u qu khng.

i u h t s c quan tr ng l nh gi ph i c tnh h th ng, ph i l u tr trong h s sinh vin cho th y s ti n b qua t ng giai o n. i v i mn h c, nh gi c n ri u kh p h c k ( nh gi qu trnh) c th i u ch nh t ng lc m c tiu v n i dung h c t p cho ph h p v i th c t . Cng c nh gi ph i a d ng v k t h p nhi u d ng khc nhau (trn l p, nh, v n p, vi t, tr c

nghi m, thi nhm, cng trnh nghin c u c h ng d n). M t th c t l nh gi th ng nh m ki m tra tr nh c a sinh vin v nh v y sinh vin ph i i ph b ng cch h c thu c lng hay cc bi ki m tra th ng nh n m nh n ki n th c s ki n h n l nh gi th ng nh m vo gi i quy t v n hay nng cao tnh sng t o. M t v n khc ng quan tm l nh gi th ng bi u th qua i m s nh ng i m s v k t qu (cu i mn h c, cu i h c k ) th ng t

khch quan quan n u khng ki m sot c qu trnh nh gi ph h p n ng l c sinh vin phn tch i m m nh, i m y u v h n n a, xem sinh vin c ng tnh v i k t qu nh gi hay khng. Cc n m g n y, nhi u tr ng trong n c ta b t u cho l y thng tin t ng i h c v gi ng vin v mn h c lc k t thc mn h c. n c ngoi, vi c nh gi gi ng vin c t lu v l m t ph n b t bu c trong ch ng trnh o t o. v vi c nh gi ny r t quan

tr ng v n nh h ng n l ng b ng, tuy n d ng v b t.

Nh v y t cb c nng cao ch t l ng o t o c n r t nhi u y u t , tuy nhin trong b i c nh hi n nay vai tr nng cao tnh sng t o v ch ng c a ng i h c c c pht huy cao l th t s c n ph i c s tham gia tch c c c a ng i th y trong qu trnh o t o nh phn tch nh trn.

V i cch ti p c n nh trn n u ng i h c n m ngoi khng tham gia vo qa trnh th c ng s l th t s kh kh n khi chng ta c p n ch t l ng o t o. Do ngoi hai i t ng tr ng tm trn vai tr qu n l c a nh tr ng c ng h t s c c n thi t, n l c l n t ng c ng cc y u t mb o ch t l ng, hi u qu o t o. Tr ng tm n m h c 2009 2010 c a nh tr ng cng th c hi n theo yu c u c a ngnh l nng cao hi u qu trong qu n l o t o. V i h ng i ng

v n l c c a nh tr ng hy v ng s th ng l i m i trong ma t t nghi p c a tr ng n m nay.