PHT TRONG LNG

HT.Thin Siu ---o0o--Ngun http://thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 22-7-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc
1. Li tha 2. Pht trn Cha, Pht trong lng 3. Mun c yn vui sanh tn cn phi hc Pht 4. c Pht n sanh 5. Bt dit trong sinh dit 6. Gin d trong np sng 7. Cu thy Pht 8. Hnh cu kh ca B-tt Qun Th m 9. Tm t bi 10. M trng gio dc Tng Ni tr 11. Ti sao phi m trng Pht hc 12. Con rng trong Kinh in Pht gio 13. Ni vi huynh trng 14. Khng nn t mn khen mnh ch ngi 15. B i Ha thng 16. Tng kinh l em li an lc v hnh phc lu di 17. Hiu hnh 18. Tm hiu s lc v Pht gio n, Trung, Vit 19. Mong c ha bnh v hnh phc 20. Th no l chn hnh phc 21. ngha Php kh trong o Pht php 22. Pht php i 23. Quy Y Tam Bo 24. Nghi thc sm hi 25. Sm nguyn 26. Kinh lng Bt Nh Ba-la-mt

---o0o---

1. Li tha
Gn ba nm qua, k t ngy c i lo Ha thung Bn s ca chng ti l thng nhn thng Thin h Siu vin tch, chng ti su tp, ti bn gn 20 tc phm ca Ha thng gm cc cng trnh nghin cu, dch thut v cc bi thuyt ging. "Pht trong lng" l mt n lc tip ca chng ti, nhm hon tt vic su tp ton b di hun tinh thn ca bc Tn s. y l mt tuyn tp gm 25 bi, mt s bi trong tp ny c ng ti trn cc tp ch, tp san Pht gio t nhiu chc nm nay m chng ti cha in vo cc tuyn tp trc v mt s bi thuyt ging ti cc o trng, cc c s gio dc Pht gio ri rc trong thp nin 1980 c ghi vo bng t. Cc ti rt gin d, lin h n np sng thng nht ca ngi con Pht, li phn nh mt th cch tm linh trong sng, hin ha, mt nim tin su m vo Tam Bo, vo hnh phc chn chnh ca i ngi. y, gio l ca c Pht c din t mt cch n gin, nh nhng, li rt thm trm, hn hu; kinh in, trit l sng bin thnh nhng li ging t ha, nhng li dn d thm thit ca bc Thy tn ty v hng hu hc. Nhng ai tng tip xc, thn cn vi Ha thng hn s mt ln na, nhn ra c ci cm gic c khai m, c dy d, c yu thng, khch l khi c tp sch ny. Nhn ngy l Gi u ca Ha thng, chng ti xin n hnh tp sch ny, gi l cht lng thnh tng nim bc n s, ng thi mong mi php ng ca Ha thng n vi ngi c c t nhiu li lc. Hu, Trng Thu, Qu Mi 2003, PL. 2547 MN PHP QUYN ---o0o---

2. Pht trn Cha, Pht trong lng

u nm Su ti ni y chng ta t vin u tin kin thit Sc t Tnh Quang t. Thi gian thm thot hai nm, tri qua bao s kh khn v thi tit, v cng vic, v tr ngi bn trong v bn ngoi. Tr ngi bn ngoi l thi kh, cn tr ngi bn trong l nhng kin d ng. Nhng kin c khi c thin ch ng gp cho s xy dng mau thnh tu tt p, nhng cng c nhng kin nhiu khi khng thun cho vic xy dng. Mc

du th, Ban kit thit c gng kin tr, vt qua tt c mi kh khn , hon thnh c phn c bn kin thit Sc t Tnh Quang t p nh ngy hm nay. l nh thin ch chung khng nhng ca Ban Kin thit m cn ca tt c qu v Tn tc, cc Pht t xa gn v cng nh s thin ch gip ca chnh quyn a phng tnh Qung Tr, nhit tnh v nhn thc r, ngi Sc t Tnh Quang t ny c mt lch s gn lin vi t nc, nht l gn lin vi s xy dng min t tnh Qung Tr. Nh s thin ch ny mt phn no gip cho hng Pht t chng ta lun lun gn b vi o, d tri qua thi gian no, c lc thnh lc suy, d kh khn d thun li, nhng lng o ca chng ta khng bao gi thay i. V bit u trong s chng ta ngy hm nay li khng th khng l nhng Pht t c duyn lnh xy dng am Tnh thi ngi Ch Kh ngy xa. Bi v theo quan nim Pht gio chng ta th con ngi khng ch sinh ra nm trong chic ni v chm dt trong ci nh m. Nhng quan nim Pht gio chng ta l con ngi c mt mng sng min vin lu di, mt quan nim khng gian v cng v thi gian v tn. V th m lng sng o ca chng ta cng i theo quan nim thi gian , khng b thi gian chi phi m thay i. Hm nay, trong ngy k gi T, li l lc m s xy dng Sc t Tnh Quang t c hon thnh c bn v cc v trong Ban Kin thit Tnh Gio hi y quyt nh t chc l An v Pht phng th. Nhn y ti xin ni thm v vic th t nh ti sao phi an v Pht v an v c ngha g i vi chng ta? Chng ta an v Pht l rc Pht trong lng chng ta em th ti cha, khi nhn thy Pht ti cha m nh Pht trong lng ca chng ta v cng lm duyn cho mi ngi khc n. Sau chng ta c th nhn thy Pht m pht huy c Pht trong lng ca mnh ln. Ni v th Pht th c cu chuyn ca ngi Triu Chu nh sau: Ngy xa c mt ngi n cha ly Pht th gp Thin s Triu Chu, ngi bo vo cha l Pht i. Anh ta vo cha ng qua ng li vi vng tr ra tha rng: Pht u c, ch c my v tng g tng ng m thi. Ngi Triu Chu ni: Chnh l . Anh ta li hi: Vy th Pht u? Ngi ni: Pht trong cha.

Chng ta hiu th no v cu chuyn i p ca ngi vi anh c s n cha ly Pht? Cng vi tinh thn c mt ln thng ng, Thin s Triu Chu c bn cu k: "Kim Pht bt l, Mc Pht bt ha, Th Pht bt thy, Chn Pht ti K trung". Ngha l: "Pht vng khng qua khi l, Pht g khng qua khi la, Pht t khng qua khi nc, Pht tht trong ". Vua L Thnh Tng trong khi c bi k , u c ng nng kin thc v Nho gio cho nn vua qun cu sau: Chn Pht ti k trung m vua ch c ba cu u ri cho rng: Pht khng t cu c mnh th cn cu ai! Chnh kin ca vua L Thnh Tng ngy trc khng hiu ng tinh thn Pht php th lng vng u lc ny, lc khc, sau ny cng c nhng ngi em kin ra ch rng: Pht khng t cu ly mnh th lm sao cu c ai. Vy khi chng ta th Pht, chng ta phi c gng c cho ht 4 k , nht l c gng c cho trn ngha ca cu cht: Chn Pht ti k trung, th chng ta mi thy ht ngha ca s th Pht l cao c nh th no. Bi v Pht php bt ly th gian gic, khng ngoi s tng th gian, khng ngoi cng vic th gian m c Pht php. Chnh trong cng vic th gian, trong s tng th gian m c Pht php. Pht php trong vi nhng tinh thn sng sut gic ng ca nhng ngi hiu Pht php. V vy, nu chng ta th Pht mt cch trang nghim thanh tnh th chng ta phi hiu tinh thn bn cu k ca ngi Triu Chu, khi y vic th Pht ca chng ta mi c ngha v vic th Pht ca chng ta mi em li s an lc cho bn thn, cho gia nh v cho x hi. Chnh tinh thn t bi ca o Pht l tinh thn ci m, tinh thn ha hp, tinh thn bao dung, cho nn o Pht ni kt c tinh thn yu nc chng ngoi xm nh l mt cht keo ni kt qu kh vi hin ti, gn lin dn tc t xa cho n ngy hm nay.

Trong cht keo gn b to nn s on kt ca nhn dn ta to thnh mt sc mnh gi gn c lp cho dn tc n ngy hm nay, cht keo y chnh l o Pht. V cht keo ngy nay vn cn. V vy ti mong rng, khi Pht th y th cc Pht t c gng i cha tng kinh, hc Pht, nht l c gng chim ngng tng Pht trn cha pht huy c Pht trong lng ca chng ta ln. c nh th th s th Pht ca chng ta mi y ngha v mi em li cho chng ta s an lnh thit thc m c Pht dy bo cho chng ta. By nhiu li ti xin cu chc qu v Tn tc v ch Pht t lun lun c an lc trong chnh php ca Pht . ---o0o---

3. Mun c yn vui sanh tn cn phi hc Pht

Xa nay cho n v sau cng th, c nhiu ngi vn cn thnh kin cho o Pht cng ch l mt Tn gio, c gi tr ca mt Tn gio nh bao nhiu Tn gio hin ang lu hnh trn th gii: C c gio ca Jsus Christ, Hi gio ca M-ha-mt (Mohamet) v.v... m nhn loi dnh ring cho n mt gc tri, mt a ht ty tn ngng t do... Ngc li, mt s ngi cho Pht gio khng phi Tn gio m l mt Trit hc, mt hc thuyt. c Pht Thch-ca Mu-ni vi nhng thuyt l ca Ngi, cng khng khc Khng T vi thuyt Chnh danh, Lo T vi thuyt V vi, Bergson vi thuyt Trc gic, Darwin vi thuyt Tin ha. Chng ta khng th ng tnh, min cng ng vo mt trong hai thi y; v ng vo , chng ta s gim mt mt phn sng sut nhn chn mt ci o chung l tr, trng thc hnh, m rng t bi ph bin bnh ng l o Pht, ci m gng cm au kh, vch ra mt con ng an vui gii thot. Nu chng ta cho Pht Gio l Tn gio, c hiu theo ngha thng thng, n khng phi m tn thn quyn, ch ngng mong s cu ri, tm an vui, cu hiu s tht, ton bng vo mt cht lng tin. Nu mun ni Pht Gio l Trit hc, th n khng phi huyn tng khng m, pht minh bn th s vt, suy tm l l xa xm m thiu phng chm tht chng. Hay nu mun ni Pht Gio l g g i na, th li ni chng ta cng ch l li phin din hp hi. Chi bng ta c ni ngay o Pht l o Pht, v chnh danh t y chng minh mnh m o Pht khng phi Tn gio m tn, khng phi Trit l khng m. o Pht ngha l o gic ng,

nu cn m tn thi khng th gic ng, khng m cng khng lm sao gic ng c. Cn c l , chng ta nn bit o Pht rt b ch, thch hp vi s tin trin tt p ca nhn loi; hn na o Pht c th hng dn tm tr nhn loi ti ch gic ng s tht, ch khng ph nhn l tr, v chnh o Pht xy dng trn l tr thc nghim, o Pht c th hng dn hnh ng loi ngi ti ch hp l, bi o Pht kin lp trn thc t tu hnh. Ni thm cho r, o Pht hng dn l tr chng ta i v con ng no? Nht l i vi hai vn m mi ngi u bn khon, vn nhn sanh v v tr, th o Pht quan nim n th no? Ni n v tr, ta ng sang bn ng, ng v bn ty, ng ln tn tri, ng xung y b, khng u khng phi v tr, hnh nh l mt khi chc tht ph bin bao bc ly ta v mun loi, t khi ta cha sanh c, n khi ta cht vn cn. Phi chng v tr thng cn n th? Nu tht vy, chng ta rt hoan nghnh v ng thanh h ln: V tr mun nm. Nhng xt k li, th thy ng nh li Pht dy sau y: Ci nc mong manh, khng ngng bin chuyn, nh s quan h vi nhau m pht sinh v tn ti, ch u phi do mt ngi no lm ra, mt nguyn nhn g to lp. Trong mt ngn l ri, tc l v tr thay hnh, mt khc sng l tc l v tr i dng. Nu ta ch nhn xem trong mt ngy trng hung ca s vt, t ln ch b, ta u thy ton chung mt lut i thay. Cn gi lc thi mnh khng th trn ngy, trn ma to khng sut sng, hoa kia sm n chiu tn cng bit bao rung du ha b, nh th th v tr c chi min trng tht c, m tri li bin dch mong manh; trong hng thnh n v iu tn, khi sanh thnh l tiu dit, tuy c m khng , i dng thay hnh trong nhy mt... V tr th y, cn nhn sanh th no? Thot tin, ta ng t quc gia ny n quc gia khc, t mt x hi n ton th gii, khng u khng c du chn, hnh nh con ngi; phi chng nhn sanh l nhng s tht thng cn? Trc trc ta c, v sau sau ta vn cn; chnh nh thn ta t khi lt lng m n by gi 10 nm, 20 nm, by tm mi nm m ta c vn l ta ch khng phi ngi no khc. Nu qu vy l iu chng ta rt hy vng m ng thanh h ln: Nhn sanh vn tu. Nhng xt su vo thc trng nhn sanh, li khng khi lm cho ta ngm ngi suy ngh. Nh li c Pht dy: Thn mng khng thng, nhn sanh thng kh. Tht vy, chng c bng c g t cho ta thy i thng cn, an vui, t ti c. Thay i no

tng mo, mu sc, tm tnh, ch; lc mi sanh khng ging lc tui gi, khi thnh nhn khc hn khi b nh, nm trong ni h ming i b khc vi lc ngi n cm. Chng nhng thay i trong tng nm m lun tng ngy, tng gi. Nn ngi xa ni: Khi chn ln ging cng khi b chn xung t, hai ngi khng ging nhau. V h cng vir ra cu: Sng nh t m ti li nh sng t mi tc xanh v nh. Ngoi lut v thng thin nhin chi phi y, cn v s lm than u c trt ht vo con ngi. Cha ngt kh v nng ma i rt, sng, cht, gi, au, li dn thm ni thng kh do ng loi tham hn tng tn gy nn, ai khng thy trng hung nhn loi ngy nay, kh v ai , m ting khc li than cng thm ko di lan rng, nhng ni oan c bt bnh cng ngy cng cht cha ln cao tn tri xanh. Ngh n cnh i rt b tha, nh hoang ngi vng m ai chng ng lng. Nhng cha gm gh v chua xt my bng khi thy mng ngi nh si t mnh ci mc; s sng chng cn cht g bo m, mc du ngy nay php lut nhn o rt nhiu m cha c thi hnh cng lm. Gi tr con ngi chng hn g loi v tri gic, con ngi thay th th vt b au lm vt hy sinh, lm mi ngon cho thn cht. Ci ha ng loi tng tn ngy nay ai cng thy r. Nu ta th i hi tng ngi ln b tr gi khp thin h c c my k hn hoan m tr li vi ta, i h khng kh v i n xa la, v on th gp g, v ut hn bt bnh, ghen ght tht vng... Cho nn c nh thi s ngm: Trng rng n k bc u, Cng mang ting khc ban u m ra. i l mt b kh, nn ai mi lt lng cng u ct ting khc than! i! Nhn sanh nh th, v tr nh kia, v ai nn ni! Ngi ta lm th no tu thot ngoi ci i c trc ny ? Chng ta mang cu hi y ln la i hi t ngi ny sang ngi khc, nhng hon ton tht vng, h ch cho ta tm xem sch Tn gio, Trit hc, Khoa hc v.v... Ta tm sch Tn gio th thy phn nhiu ch trng tng t vi nhau rng: "Tt c vn s hay vn vt kh vui u do xy dng ca tri sanh, tri vi tri sanh l kh, tin thun tri sanh l vui". Song ta khng tin vy c; v nu tri sanh nhn c, th cn sanh ra chi cnh kh ny; cn nu tri sanh khng nhn c ti nng th ta c tin cn cng v hiu. Ri ta ln tm n sch chnh tr, th thy trong rt di do v php lut, iu c, c th dp ni lon, chng ngoi xm; song nhng ni khc khoi ca con ngi, ni thc mc trong tm tr cng cc c thn lo, bnh, t, sanh, m m, thng kh... chnh tr khng th

dp yn. Tht vng chnh tr, ta tm sang khoa hc, th tht lm ta cha mt, bao nhiu ti tr, bin ha v cng, nh thn tin ging th, n gip ch cho nhn qun bit my; nhng mt iu m khoa hc khng th tr li vi ta: "Lm th no ngn n lng ngi nham him, dng sai khoa hc, gy nn tai v mu sng xng ni, st hi tn khc nh ngy nay th ai chu trch nhim?" Do ta thy khoa hc nhiu mt lm tt nhng cng c mt v tnh mi con dao bn trao tay cho k hung tn, thm du vo ng la dc vng con ngi t tay thiu t thn mnh. Cha tha mn vi khoa hc, chng ta th hy vng vo cc hc thuyt trit hc. Trit hc hu ht l khng m, thiu phng chm dit kh. Nho gio ? Th ton l L tnh, Dch s. o gio ? Th xng minh Huyn l, n o, nhng i vi bn quyn s vt gii quyt rt s si, v phng php tu hnh thc chng rt thiu khuyt. Nh th chng ta cng tht vng lun vi cc hc thuyt y v may mn thay cn c o Pht. Chng ta rt sung sng m nghe cu tr li ny ca o Pht: "V tr v thng nhn sanh thng kh, khng phi do tri sanh, t dng, khng duy vt duy tm". V tri l mt php, t cng l mt php, ngi l mt php, c cy cng l mt php, tm l mt php, vt cng l mt php, cho n ci c l mt php, m ci rng khng cng l mt php, khng mt php tn ti bit lp, nu khng nh s quan h gip nhau, khng nh s chi phi i i theo c cm mi loi, tuy ng m bit, tuy bit m ng, mt ngi ti c, t mnh au kh cn gy au kh cho tt c na. Cho nn s sng kh au ca nhn loi ny khng phi ring ai nh on c, m bi ti con ngi; truy tm cn nguyn xt tn gc r, li khng phi ti con ngi m bi hnh ng con ngi; khng phi bi hnh ng con ngi m ti tm l con ngi. Nn kinh dy: "V tm cu nn chng sanh cu, nu tm tnh thi chng sanh tnh". Vy th ci i trc, xu xa, kh s hoc thanh tnh tt p, an vui u do tm l con ngi lm ch ng. Mt tm l ch k, mi tm l ch k, trm ngn vn tm l ch k s tp thnh mt th gii o in, tm ti. Tri li, mt tm l t bi, mi tm l t bi, trm ngn vn tm l t bi s dng nn mt Tnh an lc. Kh hay vui, trc mt ta c sn hai con ng: Mt con ng n a lc, ti tm do tm l xu, hnh ng xu, v mt con ng n vinh quang, hnh phc do tm l tt, hnh ng tt. Vy by gi chng ta hy la con ng no m i? D nhin, qu ngi cng nh ti, chng ta quyt la con ng ni sau, v chnh con ng y l con ng ch Pht i. i trn con ng y phi hai iu kin: Mt l tp tnh v ng dit tr lng ch k c nhn, phi ng, nhn r l tng quan sanh tn, mun

sng an vui khng phi tng tn m cn h tr. Hai l nhn ng l nhn qu, hnh ng theo nhn qu; bit rng li ni, hnh ng y s tr li vi mnh cng th, v nu mun hnh ng hp l phi c phng php hp l thi hnh. Dng Pht gii ngn tr hnh vi xu c, dng Pht nh tiu dit tm nim o in lon lc, dng Pht Tu dp gic v minh, thu l v thng, ng nhp chn l. Tm li chng ta cn phi hc Pht, v o Pht khng phi Tn gio, Trit hc m l o Gic ng. C gic ng mi an vui, mi hp l, hp tnh gip tr thc ca chng ta tin ha sng sut, gip hnh ng ca ta tin ha tt p xy dng mt i sng an vui thanh tnh. -ooOoo-

4. c Pht n sanh
Hm nay k nim Khnh n ca Ngi, chng ta thnh knh chun b n mng gi pht thing ling nht l ngy c Bn s ca chng ta ra i. Trong lch s ca c Pht c 4 ngy trng i ng ghi nh, l ngy c Pht ging sinh, c Pht xut gia, c Pht thnh o v c Pht nhp Nit-bn. V c 4 ch quan trng nht m c Pht dn: "Ny Ananda, c 4 thnh tch m k thin nam tn n cn phi chim ngng v tn knh l: 1) Ch Nh Lai n sanh; 2) Ch Nh Lai chng ng V thng Chnh ng Chnh gic; 3) Ch Nh Lai chuyn Php lun V thng; 4) v ch Nh Lai dit , nhp V d y Nit-bn. Ny Ananda, nhng ai trong khi i chim bi nhng thnh tch m t trn vi tm thm hoan h thi nhng v y, sau khi thn hoi mng chung s c sanh ci thin th cnh gii ch Thin". Nh vy l Ngi dy, sau khi Ngi nhp Nit-bn nu cc t ca Ngi, ngi no mun tng nh Ngi, nim n Ngi th hy i n, nh n bn ch ng tm ny: l ni c Pht Ging sinh di gc cy V u ti vn Lm-t-ni, ni c Pht Thnh o di ci B- ti ni Tng u, ni c Pht Thuyt php ti vn Lc Uyn thnh Ba-la-ni v ni c Pht nhp Nit-bn di gc cy Ta-la song th thnh Cu-thi-na. c Pht gi ch l 4 ch ng tm l v sao? L bi khi c Pht nhp Nit-bn, chng ta khng cn thy hnh dung, ngn ng ca Ngi trc mt, trong tm ca chng ta na, do vy chng ta ch cn em tm tng

nh ti nhng ni c Pht sinh ra, chng qu, thuyt php v nhp Nit-bn. Cho nn gia th gian ny gi Ngi l Vua php. Ti sao gi Ngi l Vua php? Vua php c ngha l Ngi t ti i vi mun php. im c bit ca Ngi t khi sanh cho n khi nhp dit u di gc cy: Khi Ngi ging sinh cng di gc cy, khi thnh o cng di gc cy, khi thuyt php cng trong vn cy v khi nhp Nit-bn cng di gc cy. Tuy di gc cy nhng Ngi hn tt c chng ta, hn tt c mi ngi trn ngai vng nm gm, trn nh cao ca rng m khng c gii thot, khng chng nhp Nit-bn v khng cu c ai. Ngc li c Pht sanh ra, thnh o, thuyt php v nhp Nit-bn u di gc cy nhng Ngi tr thnh mt bc v nhn, mt bc gii thot, mt ng V thng, Ngi l o s ca tt c chng sanh ca tri v ngi, Ngi du dt chng sanh trong tam gii vt qua con ng sanh t lun hi, a ngi n b gic ng. Trong gi pht trng i ny, chng ta hy lng lng tng nh ti ngy n sanh ca Ngi. Trc mt chng ta l nhng hnh nh hin ra khi Ngi xut gia, y l khi B-tt va ra khi thn m l Hong hu Ma Da. Ra khi thn m, Ngi bc i by bc trn hoa sen, mt tay ch ln tri, mt tay ch xung t v ni: "Trn tri di tri duy Ta l c tn". tr thnh mt Hong t trong cung th trc Ngi vn l mt v B-tt tri qua nhiu i nhiu kip hnh B-tt o m trong kinh Bn sanh c ghi hn 542 ln ghi m du n sanh ca Ngi. Chuyn k rng: Khi cn l v B-tt, c lc Ngi khi th lm loi ny, khi th u thai lm loi khc. C lc lm vua hin, c khi lm con tho, c lc lm thy hay, c khi lm bn tt, d bt c loi no, Ngi cng em li li ch cho h. Tri qua bao i kip hnh B-tt o, hnh hnh t li li tha, cng vic qu mn, tu hnh nhiu php mn, t gic gic tha n khi duyn phc y, tr ton vn v kip cui cng lm mt v B-tt tn H Minh trn cung tri u Sut, B-tt chnh nim ch cho c duyn thun thc th hin ci Ta-b m gio ha cu chng sanh. T cung tri u Sut, Ngi nhn thy ti n , ni hong cung ca vua Tnh Phn l ch ng Ngi thc sinh, th hin lm thn ngi nh bao ngi khc, nng vo m gio ha thot mi loi. Khi thc sanh Ngi ci con voi trng su ng hin xung ng mng ni Hong hu Ma Da phu nhn v t Ma Da phu nhn mi mang thai B-tt cho n ngy h sinh Ngi. Voi trng su ng l biu tng ca B-tt. Voi tng trng cho

sc mnh. Su ng ca voi cng l im c bit, v trn thc t khng c con voi no c 6 ng ht, nhng y l hnh nh tng trng cho v B-tt tu hnh thnh tu c su l: 1) B th xan tham; 2) Tr gii ph gii; 3) Nhn nhc sn hn; 4) Tinh tn gii i, phng tng; 5) Thin nh tn lon; 6) Tr tu ngu si. Vi sc mnh ca b th, Ngi bao kip thc hnh hnh b th. Ngi b th t vt cht n tinh thn. V vt cht ai thiu g m xin Ngi, Ngi u b th c. Ai xin mt th Ngi cho mt, cho n xin cc b phn khc trong c th Ngi u cho ht, thm ch n c v con nu ai n cu xin Ngi cng cho. V tinh thn, th Ngi nhiu ln hy sinh thn mng cu vt cho h. Ngi lm c vic kh lm l do Ngi trn l V ng hnh B-tt o. Vi hnh b th, vi sc mnh nhn nhc, vi sc mnh tr gii, vi sc mnh tinh tn, vi sc mnh thin nh v vi sc mnh tr tu m Ngi thc hnh, tri qua bao i kip kt hp li nn Ngi thnh tu V thng Chnh ng Chnh gic, nn con voi trng cng l biu tng cho c Pht. Ngi t cung tri u Sut l v B-tt H Minh ci voi trng 6 ng ng mng ni b Hong hu Ma Da phu nhn, t B mang thai v sau n sanh Ngi. Trong khi n sanh Ngi khng phi nh nhng ngi thng khc. Khi va h sanh Ngi ng thng i by bc c by hoa sen chn, nhn bn phng tm hng m xng ln rng: "Thin thng thin h duy ng c tn", ngha l: Trn tri di tri duy Ta l c tn. Vi mt hin tng l lng nh th, n bao gm nhiu ngha su xa m hm nay chng ta cm tm hiu cho r. Vo trong cc ngi cha Vit Nam hin nay thuc Bc tng, thy hnh tng ca Ngi bao gi cng ngi trn hoa sen. c Pht khi sanh i trn hoa sen, bi chnh c Pht l bng sen. Hoa sen l tng trng cho c hnh v tr tu ca Ngi. C mt ln Ngi i trn ng, sau Ngi c mt du s ngoi o tn l Dona, nhn thy du chn in trn t trn con ng m Ngi i qua, ng ta tht ln: i! Du chn ny sao m p qu, t xa n nay ta cha thy ai c du chn nh th ny c, ng thm thn phc v on chc y l ca mt bc v nhn no mi xut hin, ngh th nn ng lin n hi thm. Ngi ng n hi thm chnh l c Pht. ng ni: Tha hin gi, ti va nhn thy mt du chn in trn ng, rt p, ti on chc y l du chn ca hin gi ch khng ai khc, v hin gi va i qua y. Vy xin hi hin gi ngi c phi l Thin thn khng? c Pht tr li: Khng! Ta khng phi l Thin thn. Vy Ngi c phi l D-xoa khng? Khng! Ta khng phi l D-xoa.

Vy Ngi c phi l Cn-tht-b khng? Khng! Ta khng phi l Cn-thtb. Vy Ngi l ngi chng? Khng! Ta khng phi l loi ngi. Ngoi o Dona ly lm ngc nhin. ng ta lm bm: Khng phi thn th l ngi, khng phi ngi th D-xoa, khng phi D-xoa th Cn-tht-b, khng Cn-tht-b th l ai? Ngi khng phi l nhng hng va nu trn vy Ngi l ai? ng ta khng hiu ni, hi li th c Pht tr li rng: Ta l D-xoa nhng D-xoa gic ng hn tt c cc loi D-xoa. Trc y Ta l Cn-tht-b nhng l Cn-tht-b gic ng v hin khng cn l Cntht-b na. Ta l loi ngi nhng Ta gic ng khng cn sanh t lun hi na. Ta l tri nhng Ta gic ng khng cn l tri na. Vy Ngi l ai? Ta l Pht. Ta v nh hoa sen sanh ra t bn, mc ln t bn m khng nhim mi bn. Ta sanh ra trong i, ln ln trong i nhng khng nhim mi i. Ta l hoa sen, nh vy ta l Pht. Chnh ngay c Pht, Ngi cng t v Ngi l hoa sen. Cho nn hoa sen tng trng cho c Pht, bi v hoa sen c mt tnh cch sinh t bn, ln ln t bn m khng nhim mi bn. c Pht cng th, sanh ra trong i, ln ln trong i m khng nhim mi i. Nh vy hoa sen l Pht v Pht cng l hoa sen. Khi Ngi sinh ra v bc trn by hoa sen c ngha nh th no? C ngi thc mc hi ti sao khng bc 8 bc, 9 bc, 10 bc... m li ch bc c by bc thi? y, theo thin ca ti, n c nhng ngha su xa v con s by ch l con s biu trng. c Pht s d thnh Pht c l nh tu hnh nhng php mn gii thot mi thnh Pht c. Pht tu hnh gm by php mn. Chnh by php mn ny a Ngi n gic ng, gii thot ra khi lun hi sanh t, a Ngi n qu v V thng Chnh ng Chnh gic. By php mn l g? 1) Php mn T Nim x; 2) Php mn T Chnh cn; 3) Php mn T Nh tc; 4) Php mn Ng cn; 5) Php mn Ng lc; 6) Php mn Tht Gic chi; 7) Php mn Bt Thnh o. Ni chung l 37 phm tr o. Nh tu 37 phm tr o m Ngi thnh tu o gic ng V thng B-. Trong lun i Tr tp I c ni: Ba mi by phm tr o l con ng i n Nit-bn, i trn con ng y l n c Nit-bn. Thnh Nit-bn c ba ca l Khng, V tng, V tc. Li na, 37 o phm l php thng diu nn chng ta phi tm hiu. [1] Khi ging sinh c Pht bc trn mi bc u c hoa sen, thnh th mi php mn l mi hoa sen. Bc trn mi php mn, ng trn mi php mn, thc hnh tt c cc php mn thnh Pht, ng trn by hoa sen i ti thnh mt bc i gic. By hoa sen c ngha tu hnh l nh vy.

Ngoi ra n cn c mt ngha na l by hoa sen ci Ta-b c th v cho 7 v Pht: Qu kh, hin ti c 7 c Pht ra i, l c Pht T-bthi, c Pht Thi-kh, c Pht T-x, c Pht Cu-lu-tn, c Pht Cu-na-hm-mu-ni, c Pht Ca-Dip v c Pht Thch-ca-Mu-ni. Su hoa sen trc l tng trng cho su v Pht sinh ra trc Ngi, v hoa sen sau th 7 l chnh Ngi ng trn . Ngi bc i trn by hoa sen l v d cho 7 c Pht hin sinh trn ci Ta-b th gii ny ha chng sanh trong c Ngi. c Pht i bn bc ng bn phng tm hng v xng ln cu: "Thin thng thin h duy Ng c tn" (Trn tri di t duy Ta l c tn) l ngha th no? Trong con ngi ca chng ta ci g l cao qu nht? Con mt, l mi, ci u, ci thn hay ci g l cao qu nht? Chng c ci g cao qu ht. Nu ni thn ta l cao qu th thn ta do t i cu thnh, bn cht n cng v thng, l nh huyn. Cn ni ci tm ta l cao qu chng? Chnh ci tm chng ta cng khng phi l cao qu. Nhng ci thn ci tm nu khng c n khng thnh tu c tr tu v t bi, thnh tu c o c v gic ng. Nh nhn duyn ha hp to thnh ci o c, ci tr tu, gic ng v chnh mi l ci cao qu hn c. Cho nn mt ngi du n mc p v sang trng n u, nu khng c tm t bi cng khng gi l cao qu. Ni mt cch chn tht ng nh php th ai thnh tu c t bi v thng, cu cnh tt nh ca c t bi th ngi l ngi cao thng c tn hn ht. Ai thnh tu c tr tu, gic ng ti tt nh th ngi l c tn. c Pht thnh tu c t bi v tr tu tt nh nh vy cho nn Ngi xng l "Thin thng thin h duy Ng c tn". Ni n ci Ta th ai cng c, trong qu v, trong ti ai cng c ci ta ht. Gi s c ngi xng "Ta l c tn" th ch l c tn trong mt nhm ngi, trong mt on th i ba chc, thm ch vi trm cho n vi chc triu hay hn na, nhng ch c tn trong mt thi gian no , ch khng th c tn mi mi, v cng khng th c tn c ch Thin v loi ngi c. c tn lm sao c khi chng ta cn mang nng tham sn si v nghip chng nng n. D c ai in in khng khng m xng l c tn, th c tn l c tn in, c tn khng ch khng phi c tn tht s. Ch duy Pht l cu cnh vin mn, tt nh c t bi v tr gic ng hon ton, th mi gi l c tn v Ngi thnh tu c tt c. t c t bi gic ng tc l thnh tu c qu v V thng B- nn Ngi xng: Trn tri di t duy Ta l c tn, v lng sanh t hm nay chm dt.

Trong v lng sanh t qua bao i kip, Ngi lu chuyn trong tam gii v chnh hm nay l ngy chm dt khng cn sanh t na nn ni: Thin thng thin h duy Ng c tn. c tn ngy hm trc nh c Pht ni, tt c chng sanh u c Pht tnh. Ta l Pht thnh, cc ngi l Pht s thnh. Nh vy xc chng c Pht thnh tu v Ngi xng: Thin thng thin h duy Ng c tn, th gi s mt mai kia, chng ta thnh tu c tr tu tt nh, khi y chng ta cng xng c l Thin thng thin h duy Ng c tn, nhng by gi th cha xng c. Thi c Pht ra i ti n th tn ngng B-la-mn thnh hnh, h cho rng ch c B-la-mn l cao c hn ht, nh Phm thin, nh to ha sinh ra mun loi, sinh ra mun vt. Mun vt t m sinh ra. Ai c mt trn ci i ny cng t ng Phm thin sinh ra, t Thn ch ca B-lamn m sinh ra ht. Vy th nhng v nhn, nhng bc thnh gi sinh ra cng t Phm thin sinh ra, hoc Phm thin sai xung ci i ny thay mt ngi m dn dt chng sanh. Vi mt quan nim ph thng nh vy tn ti trong x hi n rt lu v khi c Pht xut hin, quan im b Ngi nh v chng sanh hiu rng, Ngi sinh ra khng phi t Phm thin, Ngi sinh ra khng phi t B-la-mn cho nn Ngi ni: Thin thng thin h duy Ng c tn. Ta sinh ra t chnh ta, do nghip lc v phc bu t nhiu i kip trc m thnh t qu v, ch khng t mt v tri, mt v thn B-la-mn no c. Theo cc tng gia, Ngi sinh ra i ch c hai con ng chn, mt l lm Chuyn lun Thnh vng, hai l lm Pht. kim tra Ngi c ng l bc v nhn khng, mt s gia ch, mt s cc Gio trng B-la-mn thng cho cc mn ca mnh ch thn i kim tra xem Ngi c phi l mt bc v nhn khng, c tiu chun m x hi n ra cho mt bc v nhn khng? Nu tiu chun ca mt bc v nhn th mt trong hai con ng v y phi i l lm Chuyn lun Thnh vng, tr nc an dn theo chnh php. Cn nu i tu th s thnh mt bc Gic ng, cu chng sanh. Bc v nhn phi 32 tng tt v 80 v p. Ba mi hai tng l: 1. Lng bn chn bng phng. 2. Lng bn chn c tng bnh xe ngn tm. 3. Ngn tay thon di. 4. Gt chn rng v bng. 5. Ngn tay ngn chn c li la xe nh ca chim nhn.

6. Tay chn mm mi. 7. Mu bn chn cao v y. 8. Bp i nh Nai cha Y-n-din. 9. Khi ng thng ngn tay s n u gi. 10. Tng m tng nh tru cha. 11. Thn cao v rng cn i nh cy Ni-cu-loi. 12. Lng trn thn mc xoay hng ln. 13. Mi l chn lng c mt si lng. 14. Thn sc vng nh mu hong kim. 15. C nh sng mt trng. 16. Da mng, mn. 17. By ch trn thn u n. 18. Di hai nch y n. 19. Phn thn trn nh S t. 20. Thn to ln v thng. 21. Vai trn v p. 22. C 40 ci rng. 23. Rng u n. 24. Rng trng trong. 25. Hai m nh S t. 26. c thng v trong cc v. 27. Li rng. 28. C m thanh nh ca tri Phm thin. 29. Mt xanh bic. 30. Lng mi nh tru cha. 31. Nhc k trn u. 32. Tng lng trng gia hai chn my. [2] V c 80 v p ty hnh: 1. nh u khng th thy: 2. Mi thng, cao, p, l mi kn; 3. M mt nh trng mi mc, c mu xanh lu ly; 4. Vnh tai mc thng xung; 5. Thn chc tht nh lc s tri Na-la-din; 6. Khp xng nh mc cu; 7. Mi ln thn xoay nh voi cha; 8. Khi i chn cch t bn tc, c du n hin trn t; 9. Mng tay mu hng , mng v mt; 10. Xng u gi cng, trn, p; 11. Thn sch s; 12. Thn mm mi; 13. Thn khng cong; 14. Ngn tay trn, thon; 15. Ngn tay p; 16. Mch su; 17. Mt c kn; 18. Thn mn mng; 19. Thn vng chc, i khng xin xo; 20. Thn y n; 21. Thc y ; 22. Dung nghi y n; 23. Ch yn n khng th ng; 24. Uy c chn ng ht thy; 25. Mi ngi u a xem; 26. Mt khng ln di; 27. Dung mo oan chnh, khng pha tp; 28. Mt y ; 29. Mi nh mu tri Tn-b; 30. m vang su

lng; 31. Rn su, trn, p; 32. Lng trn thn xoay v pha hu; 33. Tay y ; 34. Tay chn va ; 35. Ch tay r rng, ngay thng; 36. Ch tay di; 37. Ch tay khng dt; 38. Chng sanh c tm trng thy ha vui; 39. Mt rng, p; 40. Mt y n, trong sng nh trng; 41. Theo chng sanh vui v cng ni; 42. L chn lng ta mi thm; 43. Ming ta mi thm; 44. Nghi dung nh s t; 45. i ng nh voi cha; 46. Cch i nh ngng cha; 47. u nh qu Ma-la-; 48. m thanh r rng; 49. Rng bn; 50. Sc li mu hng; 51. Li mng; 52. Sc lng mu hng; 53. Lng trong sch; 54. Mt rng, di; 55. Tng cc khiu (l) y ; 56. Tay chn trng thun nh hoa sen; 57. Rn khng by; 58. Bng khng by; 59. Bng nh; 60. Thn khng khuynh ng; 61. Thn chc nch; 62. Phn thn ln; 63. Thn cao ro; 64. Tay chn sch, mm mi; 65. Ho quang thn di mt trng; 66. Thn chiu sng khi i; 67. Xem chng sanh bnh ng; 68. Khng khinh chng sanh; 69. Theo m thanh ca chng sanh khng qu, khng gim; 70. Thuyt php khng sai khc; 71. Ty theo ngn ng ca chng sanh m thuyt php; 72. Mt ln pht m, ting vang n nhiu ngi; 73. C nhn duyn theo th lp thuyt php; 74. C tng ht thy chng sanh khng th xem ht c; 75. Ngi xem khng nhm chn; 76. Tc di, p; 77. Tc khng ri; 78. Tc xoy, p; 79. Mu tc nh ngc xanh; 80. Tay chn c c tng. * Trong kinh Hi Hu V Tng Hu Php (Trung B 123, Ha thng Minh Chu dch) c m t s hy hu v cuc i c Pht nh sau: * B-tt cung tri u sut: "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: "Chnh nim tnh gic, B-tt sanh v an tr trong thin chng Tusita (u-sut) cho n th mng. Con th tr s vic ny l mt hy hu, mt v Tng hu ca Th Tn". * B-tt nhp mu thai: "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn B-tt sau khi t Thin chng (Kya) Tusita mng chung, nhp vo mu thai". "Khi B-tt nhp vo mu thai, khi y mt ho quang v lng, thn diu, thng xa oai lc ca ch Thin hin ra cng khp th gii, gm c cc th gii trn ch Thin, th gii ca cc Ma vng v Phm thin, v th gii di gm cc v Sa-mn, B-la-mn, ch Thin v loi Ngi. Cho n

cc th gii gia cc th gii, ti tm, u m, khng c nn tng nhng cnh gii m mt trng mt tri vi i thn lc, vi i oai lc nh vy nh vy cng khng th chiu thu, trong nhng cnh gii y, mt ho quang v lng, thng xa oai lc ca ch Thin hin ra. V cc chng sanh sng ti nhng ch y nh ho quang y mi thy nhau v ni: "Cng c nhng chng sanh khc sng y". V th gii ny chuyn ng, rung ng, chuyn ng mnh. V ho quang v lng, thn diu, thng xa oai lc ca ch Thin hin ra th gii. V rng bch Th Tn... Con th tr s vic ny, bch Th Tn l mt hy hu, mt v tng hu ca Th Tn". "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: "Khi v B-tt nhp mu thai, bn v thin t n canh gc bn phng tri v ni: "Khng cho mt ai, ngi hay khng phi loi ngi c phin nhiu v B-tt hay m v B-tt". "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: M ca B-tt khng khi dc tm i vi mt nam nhn no, v m v B-tt khng b xm phm bi bt k ngi n ng no c nhim tm". "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: "Khi v B-tt nhp mu thai, m ca B-tt tn hng 5 dc cng c y , tn hng trn vn 5 dc cng c". "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: "Khi v B-tt nhp mu thai, M ca B-tt khng b mt bnh tt g. B sng vi tm hoan h, vi tm khoan khoi. B thy trong bo thai ca mnh v B-tt y mi b phn v chn tay. V nh vin ngc lu ly, thanh tnh, thun nht, c 8 cnh kho ct, kho gia, trong sng, khng t vt, hon ho trong mi phng din. Ri mt si dy c xu qua vin ngc y, dy mu xanh, mu vng, mu , mu trng hay mu vng lt. Nu c ngi c mt vin ngc trn bn tay ca mnh ngi y s thy r rng: "y l vin ngc lu ly, thanh tnh, thun nht, c 8 cnh kho ct, kho gia, trong sng, khng t vt, hon ho trong mi phng din. Ri mt si dy c xu qua vin ngc y, dy mu xanh, mu vng, mu , mu trng hay mu vng lt. Cng vy ny Ananda, khi v B-tt nhp mu thai, m v B-tt khng b mt bnh tt g. B sng vi tm hoan h, vi tm khoan khoi. B thy trong bo thai ca mnh v B-tt y b phn v chn tay". * M B-tt mnh chung v sanh ln u sut: "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: "Sau khi sanh v Btt 7 ngy, m ca B-tt mnh chung sanh ln ci tri u sut".

* M B-tt mang thai B-tt 10 thng mi sinh: "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: "Trong khi cc ngi n b khc mang bo thai trong bng 9 thng hay 10 thng ri mi sanh, m v B-tt sanh v B-tt khng phi nh vy. M v B-tt mang v B-tt trong bng 10 thng ri mi sanh". * M B-tt ng v sanh B-tt: "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: "Trong khi cc ngi n b khc, hoc ngi hoc nm m sanh con, m v B-tt sanh v B-tt khng phi nh vy. M v B-tt ng m sanh v B-tt". * Khi sanh v B-tt ch Thin i trc ri mi n loi ngi: "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th tn: "Khi v B-tt t bng m sanh ra, v B-tt khng ng n t. C 4 Thin t ly Ngi, t Ngi trc b m v tha: "Hong hu hy hoan h, Hong hu sanh mt bc v nhn". "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: "Khi v B-tt t bng m sanh ra, Ngi sanh ra thanh tnh. Nh vin ngc Ma-ni Bo chu t trn mt tm vi Ba-la-ni. Hn ngc khng lm nhim tm vi Ba-lani, tm vi Ba-la-ni cng khng lm nhim hn ngc. V sao vy? V c hai u thanh tnh. Cng vy khi v B-tt t bng m sanh ra, Ngi sanh ra thanh tnh, khng b nhim bi nc nht no, bi loi m no, bi loi mu no, bi loi vt bt tnh no, thanh tnh, trong sch". * Khi sanh B-tt c hai dng nc ch Thin tm cho ngi: "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: "Khi v B-tt t bng m sanh ra, hai dng t h khng hin ra, mt dng lnh mt dng nng. Hai dng nc y tm ra sch s cho v B-tt v cho b m". * Sau khi sanh B-tt Ngi bc i by bc: "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: "V B-tt khi sanh ra Ngi ng vng, thng bng trn hai chn, mt hng pha Bc bc i by bc, mt lng trng c che ln. Ngi nhn khp c mi phng ln ting nh con Ngu vng, tht ra li nh sau: Ta l bc ti thng trn

i! Ta l bc ti tn trn i! Ta l bc cao nht trn i! Nay l i sng cui cng, khng cn phi ti sanh i ny na." * Khi sanh B-tt qu t rung ng, nh sng chiu khp: "Bch Th Tn, con tn mt nghe, ghi nh t Th Tn: Khi v B-tt t bng m sanh ra, khi y mt ho quang v lng thn diu thng xa oai lc ca ch Thin, hin ra cng khp th gii, gm c cc th gii trn ch Thin, th gii ca cc Ma vng v Phm thin, v th gii di gm cc v Sa-mn, B-la-mn, cc ch Thin v loi ngi. Cho n cc cnh gii gia cc th gii, ti tm, u m, khng c nn tng, nhng cnh gii m mt trng mt tri vi i thn lc, i oai lc nh vy cng khng th chiu thu, trong nhng cnh gii y mt ho quang v lng thng xa oai lc ca ch Thin hin ra. V cc chng sanh sng ti cc ch y, nh ho quang y mi thy nhau v ni: "Cng c nhng chng sanh khc sng y". V 10 ngn th gii ny chuyn ng rung ng, chuyn ng mnh. V ho quang v lng thn diu, thng xa oai lc ca ch Thin hin ra th gii". V rng bch Th Tn... Con th tr s vic ny l mt hy hu, mt v tng hu ca Th Tn". "Do vy, ny Ananda, hy th tr s vic ny l mt hy hu, mt v tng hu ca Nh Lai". * Kinh i Bn trong Trng B, bi kinh s 14, thuc Kinh tng Pli do Ha thng Minh Chu phin dch, cng m t vic s xut hin ca v B-tt T-b-thi (Vipassi) t cung tri u-sut xung ci Ta-b, cng ging nh s xut hin ca B-tt H Minh gia ci i cu chng sanh. Hnh trng ca cc Ngi xut hin vi mc ch duy nht l lm Pht, t thot mi loi ra khi b kh trm lun, a chng sanh v vi con ng gii thot v gic ng. Chng ta hy c qua s xut hin ca B-tt T-b-thi i chiu vi s xut hin ca c Pht Thch-ca sinh ra ci Ta-b ny. * T u-sut B-tt nhp mu thai: B-tt sau khi t gi cnh gii u sut thin chnh nim tnh gic nhp vo mu thai. Khi y mt ho quang v lng, thn diu, thng xa oai lc ca ch Thin hin ra cng khp th gii, gm c cc th gii trn ch Thin, th gii ca cc Ma vng v Phm thin, v th gii di gm cc v Samn, B-la-mn, cc v hong t v dn chng cho n cc cnh gii gia

cc th gii ti tm, u m, khng c nn tng, nhng cnh gii m mt trng mt tri vi i thn lc, i oai lc nh vy cng khng th chiu thu trong nhng cnh gii y mt ho quang v lng thng xa oai lc ca ch Thin hin ra. V cc chng sanh sng ti cc ch y, nh ho quang y mi thy nhau v ni: "Cng c nhng chng sanh khc sng y". V 10 ngn th gii ny chuyn ng rung ng, chuyn ng mnh. V ho quang v lng thn diu, thng xa oai lc ca ch Thin hin ra th gii. Khi v B-tt nhp mu thai, bn v Thin t ng canh gc 4 phng tri v khng cho mt ai, ngi hay khng phi loi ngi, c hm hi v Btt. Khi v B-tt nhp mu thai, m v B-tt gi gii mt cch hn nhin: Khng st sanh, khng trm cp, khng t dm, khng ni lo, khng ung cc th ru nu, ru ln men. Khi v B-tt nhp mu thai, m v B-tt khng khi dc tm i vi bt c mt nam nhn no v khng vi phm tit hnh vi bt k mt ngi n ng no du ngi y c tm i nhim i vi b. Khi v B-tt nhp mu thai, m v B-tt khng b bnh tt g. B sng vi tm hoan h, vi thn khoan khoi. B thy trong bo thai ca mnh v Btt y mi b phn v chn tay. V nh vin ngc lu ly, thanh tnh, thun nht, c 8 cnh kho ct, kho gia, trong sng, khng t vt, hon ho trong mi phng din. Ri mt si dy c xu qua vin ngc y, dy mu xanh, mu vng, mu , mu trng hay mu vng lt. Nu c ngi c mt vin ngc trn bn tay ca mnh, ngi y s thy r rng: "y l vin ngc lu ly, thanh tnh, thun nht, c 8 cnh kho ct, kho gia, trong sng, khng t vt, hon ho trong mi phng din. Ri mt si dy c xu qua vin ngc y, dy mu xanh, mu vng, mu , mu trng hay mu vng lt. Cng vy, ny cc T-kheo, khi v B-tt nhp mu thai, m v Btt khng b bnh tt g. B sng vi tm hoan h, vi thn khoan khoi. B thy trong bo thai ca mnh v B-tt y mi b phn v chn tay. * M B-tt mnh chung 7 ngy sau khi sanh B-tt: Sau khi sanh v B-tt 7 ngy, m v B-tt mnh chung, sanh ln cnh tri u-sut. * Mi thng mi sanh B-tt:

Trong khi cc ngi n b khc mang bo thai trong bng 9 thng hay 10 thng mi sanh, m v B-tt sinh v B-tt khng phi nh vy. M v Btt mang v B-tt 10 thng ri mi sanh. * M B-tt ng v sanh: Trong khi cc ngi n b khc hoc ngi hoc nm m sanh con, m v B-tt sanh v B-tt khng phi nh vy. M v B-tt ng m sanh v Btt. * Khi sanh ch Thin Ngi trc: Khi v B-tt t bng m sanh ra, ch Thin ly Ngi trc, sau mi n loi ngi. * Khi sanh B-tt khng ng n t: Khi v B-tt t bng m sanh ra, v B-tt khng ng n t. C 4 Thin t ly Ngi t Ngi trc b m v tha: "Hong hu hy hoan h. Hong hu sanh mt bc v nhn". * Khi sanh B-tt khng b nhim : Khi v B-tt t bng m sanh ra, Ngi sanh ra thanh tnh, khng b nhim bi nc nhp no, bi loi m no, bi loi mu no, bi bt c vt bt tnh no, thanh tnh, trong sch". Nh vin ngc Ma-ni Bo chu t trn mt tm vi Ba-la-ni. Hn ngc khng lm nhim tm vi Ba-la-ni, tm vi Ba-la-ni cng khng lm nhim hn ngc. V sao vy? V c hai u thanh tnh. Cng vy, ny cc T-kheo, khi v B-tt t bng m sanh ra, Ngi sanh ra thanh tnh, khng b nhim bi nc nhp no, bi loi m no, bi loi mu no, bi loi vt bt tnh no, thanh tnh, trong sch". * B-tt sau khi sanh c ch Thin phun nc tm sch s cho B-tt: Khi v B-tt sanh ra, hai dng nc t h khng hin ra, mt dng lnh, mt dng nng. Hai dng nc y tm ra sch s cho v B-tt v cho b m. * Sau khi sanh B-tt bc i 7 bc:

V B-tt khi sinh ra, Ngi ng vng thng bng trn hai chn, mt hng pha bc bc i 7 bc, mt lng trng c che trn. Ngi nhn khp c mi phng, ln ting nh con Ngu vng, tht ra li nh sau: "Ta l bc ti thng trn i! Ta l bc ti tn trn i. Ta l bc cao nht trn i. Nay l i sng cui cng khng cn phi ti sanh i ny na". * Khi B-tt sanh, ho quang chiu khp th gii: Khi v B-tt t bng m sanh ra, khi y mt ho quang v lng thn diu, thng xa oai lc ca ch Thin hin ra cng khp th gii, gm c cc th gii trn ch Thin, cc th gii ca Ma vng v Phm thin, v th gii di gm cc v Sa-mn, B-la-mn, cc v Hong t v dn chng. Cho n cc cnh gii gia cc th gii khng c nn tng, u m, ti tm, nhng cnh gii m mt trng v mt tri vi i thn lc, vi i oai c nh th cng khng th chiu thu. Trong nhng cnh gii y, mt ho quang v lng thng xa oai lc ca ch Thin hin ra. V cc chng sanh sng ti nhng ch y, nh ho quang y mi c thy nhau v ni: "Cng c nhng chng sanh khc sng y". V mi ngn th gii chuyn ng, rung ng, chuyn ng mnh. V ho quang v lng thn diu y thng xa oai lc ca ch Thin hin ra th gii. * Khi sanh ra B-tt c 32 tng tt: Sinh B-tt ra v c bo tin cho vua hay: "i vng, Hong hu sinh c mt hong t". Khi thy Hong t xong, vua lin cho mi cc v B-lamn on tng v ni: "Ny cc hin gi, hy xem tng cho Hong t". Khi xem tng Hong t xong cc v B-la-mn on tng tu vi vua: "i vng hy hn hoan; i vng sanh mt bc v nhn! May mn thay cho i vng, i hnh thay cho i vng c mt Hong t nh vy sanh trong gia nh. Tu i vng v Hong t ny c 32 tng tt ca bc i nhn. Ai c 32 tng tt s chn hai con ng ny thi, khng c con ng no khc. Nu sng ti gia nh, ngi ny s tr thnh Chuyn lun Thnh vng, dng Chnh php tr nc, bnh nh 4 phng, em li an ton cho quc , y 7 mn bu. By mn bu tr thnh vt s hu ca v ny, tc l xe bu, voi bu, nga bu, ngc bu, n bu, c s bu v th by l tng qun bu. [3] V ny c n hn mt ngn thi t, nhng bc anh hng, lc s, chinh phc qun th. V ny chinh phc ci t ny cho n hi bin v tr nc vi chnh php khng dng trng, khng dng ao. Nu v ny t b gia nh, xut gia sng khng gia nh, v ny s thnh bc A-la-hn, Chnh ng Chnh gic vn mn v minh che i.

* B-tt c 32 tng tt s chn mt l i tu, hai l lm vua: i vng, 32 tng tt ca bc i nhn l g m Hong t nu y nhng tng tt ny s chn i hai con ng, khng c con ng no khc. Nu sng ti gia nh, v ny s tr thnh vua Chuyn lun Thnh vng, dng Chnh php tr nc, bnh nh bn phng, em li an ton cho quc , y mn bu. By mn bu tr thnh vt s hu ca v ny, tc l xe bu, voi bu, nga bu, ngc bu, n bu, c s bu v th by l tng qun bu. V ny c n hn mt ngn thi t, nhng bc anh hng, lc s, chinh phc qun th. V ny chinh phc ci t ny cho n hi bin v tr nc vi chnh php khng dng trng, khng dng ao. Nu v ny t b gia nh, xut gia sng khng gia nh, v ny s thnh bc A-la-hn, Chnh ng Chnh gic vn mn v minh che i. * 32 tng tt ca B-tt: 1. Tu i vng, Hong t c lng bn chn bng phng, tng ny c xem l tng tt ca bc i nhn. 2. Di hai bn chn ca Hong t ny, c hin ra hnh bnh xe, vi ngn tm xe, vi trc xe v bnh xe, vi cc b phn hon ton y , tng ny c xem l tng tt ca bc i nhn. 3. Hong t ny c gt chn thon di. 4. Hong t ny c ngn tay ngn chn thon di. 5. Hong t ny c tay chn mm mi. 6. Hong t ny tay chn c mn da li. 7. Hong t ny c mt c trn nh con s. 8. Hong t ny c ng chn nh con d rng. 9. Hong t ny ng thng, khng co lng xung c th r u gi vi hai bn tay. 10. Hong t ny c tng m m tng. 11. Hong t ny c mu da nh ng, mu sc nh vng. 12. Hong t ny c da trn mt khin bi khng th bm dnh vo. 13. Hong t ny c lng da mc t lng mt, mi l chn lng c mt lng. 14. Hong t ny c lng mc xoy trn thng ln, mi si lng u vy, mu xanh m nh thuc bi mt, xoy ln tng xoy trn nh, v xoy v hng mt. 15. Hong t ny c thn hnh cao thng. 16. Hong t ny c by ch trn y. 17. Hong t ny c na thn trc nh con S t.

18. Hong t ny khng c lm khuyt xung gia hai vai. 19. Hong t ny c thn th cn i nh cy bng (nigrodha: ni-cu-lut). B cao ca thn ngang bng b di ca hai tay si rng, b di ca hai tay si rng ngang bng b cao ca thn. 20. Hong t ny c bn thn trn vung trn. 21. Hong t ny c v gic ht sc sc bn. 22. Hong t ny c quai hm nh con S t. 23. Hong t ny c 40 ci rng. 24. Hong t ny c rng u n. 25. Hong t ny c rng khng khuyt h. 26. Hong t ny c rng ca (thi x) trn lng. 27. Hong t ny c tng li rng di. 28. Hong t ny c ging ni tuyt diu nh ting chim Ca-lng-tn-gi (Karavika). 29. Hong t ny c hai mt mu xanh m. 30. Hong t ny c lng mi nh con b ci. 31. Hong t ny gia hai lng my c si lng trng mc ln, mn mng nh bng nh. 32. Hong t ny c nhc k trn u, tng ny c xem l tng tt ca bc i nhn. Tu i vng, v Hong t ny c 32 tng tt ca bc i nhn. Ai c 32 tng tt s chn hai con ng ny thi, khng c con ng no khc. Nu sng ti gia nh, ngi ny s tr thnh Chuyn lun Thnh vng, dng Chnh php tr nc, bnh nh 4 phng, em li an ton cho quc , y 7 mn bu. Vua ra lnh cng dng cc v B-la-mn on tng y, cc o vi mi v lm tha mn mi s i hi c mun." * C bn ngi v nui sn sc Thi t: Vua cho nui nhng bn ngi v cho Hong t: Ngi cho b, ngi lo tm, ngi lo bng m, ngi mang trn nch. Lng trng ngy m c che trn Hong t v lnh c truyn ra: "Khng c lnh hay nng, c, bi hay sng lm phin Hong t". Hong t c mi ngi u ym. Cng nh hoa sen xanh, hoa sen hng hay hoa sen trng c mi ngi yu thch; cng vy, Hong t c mi ngi u ym, gn nh c m t nch ngi ny qua nch ngi khc".

* Ting ni ca B-tt nh chim Ca-lng-tn-gi: Khi Hong t c sanh ra, Hong t pht m rt l tuyt diu, m vn iu ha, du ngt v hp dn, ging nh con chim Ca-lng-tn-gi sinh trong ni Hy-m-lp, ging chim rt tuyt diu, m vn iu ha, du ngt v hp dn; cng vy, Hong t pht m rt l tuyt diu, m vn iu ha, du ngt v hp dn". * Mt B-tt c th nhn sut 1 do tun, khng nhp nhy: Khi Hong t sanh ra, Thin nhn hin ra vi Ngi, do nghip bo sanh v nh Thin nhn y, Ngi c th nhn thy khp xung quanh cho n 1 do tun, ban ngy cng nh ban m". Khi Hong t sanh ra, Ngi nhn thng s vt vi cp mt khng nhp nhy, nh hng ch Thin Tam-thp-tam-thin. V Hong t nhn khng nhp nhy, Hong t c gi tn l: "V nhn thy". Khi vua ngi x kin, vua cho t Hong t ngi bn nch mnh x kin, Hong t ngi bn nch cha nh vy v ch tm quan st phng thc x kin n ni t mnh cng c th phn on x kin. Do Hong t "c th quan st v x kin ng lut php". * Vua cho dng 3 ta lu i cho Thi t : Ri vua cho xy dng 3 ta lu i cho Hong t, mt cho ma ma, mt cho ma ng, mt cho ma lnh, v 5 mn dc lc u c chun b y . Hong t sng 4 thng ma trong lu i dnh cho ma ma, c hu h mua vui vi cc n nhc s v khng mt ln no, Ngi bc xung khi lu". * Thi t do chi vn Ng Uyn: Hong t sau thi gian nhiu nm cho gi ngi nh xe: "Ny khanh, hy cho thng cc c xe th thng, chng ta s i n vn ng uyn xem phong cnh". "Tha vng, Hong t", ngi nh xe vng li Hong t, cho thng cc c xe th thng ri bch Thi t: "Tu Thi t cc c xe th thng thng xong, hy lm nhng g Thi t xem l hp thi". Lc y Thi t leo ln c xe th thng v cng vi cc c xe th thng khc, tin n vn ng uyn".

* Thy cnh gi l kh: Hong t i n vn ng uyn, thy mt ngi gi nua, lng cng nh nc nh, chng gy, va i va run ry, kh no, khng cn u l tui tr. Thy vy Hong t hi ngi nh xe: "Ny khanh, ngi y l ai vy? Sao tc ngi khng ging cc ngi khc? Sao thn ngi khng ging cc ngi khc?" - "Tu Hong t, ngi y c gi l ngi gi vy". - "Ny khanh, sao ngi y c gi l ngi gi?" - "Tu Hong t, ngi y gi l ngi gi v nay ngi y sng khng bao lu na". - "Ny khanh, ri Ta c b gi khng, mt ngi cha qu tui gi?" - "Tu Hong t, Hong t v c con na, chng ta tt c s b gi nua, du chng ta cha qu tui gi!". - "Ny khanh, nay Ta thm vn ng uyn vy l va ri. Hy cho nh xe tr v cung". "Tha vng, Hong t", ngi nh xe vng theo li hong t, cho nh xe tr v cung. Hong t v trong cung au kh su mun v suy ngh: "S nhc thay ci gi l sanh. V ai sanh ra cng phi gi yu nh vy!". * Vua hi vic do chi ca Thi t ng uyn c vui khng? Khi y vua cho gi ngi nh xe v hi: "Ny khanh, Hong t c vui v khng, vn ng uyn, c hoan h khng, ti vn ng uyn?" - "Tu i vng, Hong t khng c vui v ti vn ng uyn v cng khng c hoan h ti vn ng uyn". - "Ny khanh, khi n vn ng uyn Hong t thy g". "Tu i vng, Hong t trong khi i n vn ng uyn, thy mt ngi gi nua, lng cng nh nc nh, chng gy va i va run ry, kh no khng cn u l tui tr. Thy vy, Hong t hi con: "Ny khanh, ngi

 l ai vy? Sao tc ngi khng ging cc ngi khc? Sao thn ngi khng ging cc ngi khc?" - "Tu Hong t, ngi y c gi l ngi gi vy". "Ny khanh, sao ngi y c gi l ngi gi?" "Tu Hong t, ngi y gi l ngi gi v nay ngi y sng khng bao lu na". "Ny khanh, ri Ta c b gi khng, mt ngi cha qu tui gi?" - "Tu Hong t, Hong t v c con na, chng ta tt c s b gi nua, du chng ta cha qu tui gi!". - "Ny khanh, nay Ta thm vn ng uyn vy l va ri. Hy cho nh xe tr v cung". - "Tha vng, Hong t". Tu i vng con vng theo li Hong t, cho nh xe tr v cung. Tu i vng, Hong t v trong cung au kh su mun v suy ngh: "S nhc thay ci gi l sanh. V ai sanh ra cng phi gi yu nh vy!". * Vua ngn khng cho Thi t xut gia: Khi y vua suy ngh: "Khng th cho Hong t t chi khng tr v. Khng th cho Hong t xut gia! Khng th cho li cc v B-la-mn on tng tr thnh s tht". Ri Vua li sp t cho Hong t y 5 mn dc lc nhiu hn na, Hong t c th tr v, Hong t khi phi xut gia, cho li cc v Bla-mn on tng khng th tr thnh s tht. V vua tng cng cho Hong t sng tn hng y sung tc 5 mn dc lc". * Thi t thy cnh bnh hon l kh: Hong t khi ang i n vn ng uyn, thy mt ngi bnh hon, kh no, nguy kch, b lt trong tiu tin i tin ca mnh, cn c ngi khc nng , cn c ngi khc du dt. Thy vy Hong t hi ngi nh xe: "Ny khanh, ngi ny lm g m mt ca n khng ging mt ca ngi khc, ging ni ca n khng ging ging ni ca nhng ngi khc?" - "Tu Hong t, l mt ngi c gi l ngi bnh vy".

- "Ny khanh, ngi y sao c gi l mt ngi bnh?" - "Tu Hong t, ngi y c gi l mt ngi bnh v ngi y cha thot khi cn bnh ca mnh". - "Ny khanh, vy ri Ta c b bnh khng, mt ngi cha b bnh?" - "Tu Hong t, Hong t v c con na, tt c chng ta s b bnh tt, du chng ta cha b bnh tt". - "Ny khanh, nay Ta thm vn ng uyn vy l va ri. Hy cho nh xe tr v cung". "Tha vng, Hong t". Ngi nh xe vng theo li Hong t, cho nh xe tr v cung. Hong t v trong cung au kh su mun v suy ngh: "S nhc thay ci gi l sanh. V ai sanh ra cng phi gi, cng phi bnh!". * Vua hi vic do chi ln 2 ca Thi t: Khi y vua cho gi ngi nh xe v hi: - "Ny khanh, Hong t c vui v khng, vn ng uyn? Ny khanh, Hong t c hoan h khng, ti vn ng uyn?" - "Tu i vng, Hong t khng c vui v ti vn ng uyn v cng khng c hoan h ti vn ng uyn". - "Ny khanh, khi n vn ng uyn Hong t thy g?" "Tu i vng, Hong t khi ang i n vn ng uyn, thy mt ngi bnh hon, kh no, nguy kch, b lt trong tiu tin i tin ca mnh, cn c ngi khc nng , cn c ngi khc du dt. Thy vy Hong t hi con: "Ny khanh, ngi ny lm g m mt ca n khng ging mt ca ngi khc, ging ni ca n khng ging ging ni ca nhng ngi khc?" - "Tu Hong t, l mt ngi c gi l ngi bnh vy". - "Ny khanh, ngi y sao c gi l mt ngi bnh?" - "Tu Hong t, ngi y c gi l mt ngi bnh v ngi y cha thot khi cn bnh ca mnh".

- "Ny khanh, vy ri Ta c b bnh khng, mt ngi cha b bnh?" - "Tu Hong t, Hong t v c con na, tt c chng ta s b bnh tt, du chng ta cha b bnh tt!". - "Ny khanh, nay Ta thm vn ng uyn vy l va ri. Hy cho nh xe tr v cung". - "Tha vng, Hong t". "Con vng theo li Hong t, cho nh xe tr v cung. Tu i vng, Hong t v trong cung au kh su mun v suy ngh: "S nhc thay ci gi l sanh. V ai sanh ra cng phi gi cng phi bnh!". * Vua c ngn cn Thi t xut gia ln 2: Khi y vua suy ngh: "Khng th cho Hong t t chi khng tr v. Khng th cho Hong t xut gia! Khng th cho li cc v B-la-mn on tng tr thnh s tht". Ri Vua li sp t cho Hong t y 5 mn dc lc nhiu hn na, Hong t c th tr v, Hong t khi phi xut gia, cho li cc v Bla-mn on tng khng th tr thnh s tht. V Hong t sng tn hng y sung tc 5 mn dc lc". * Thi t do chi ln 3 thy cnh cht: Hong t sau thi gian nhiu nm cho gi ngi nh xe: "Ny khanh, hy cho thng cc c xe th thng, chng ta s i n vn ng uyn xem phong cnh?" "Tha vng, Hong t", ngi nh xe vng li Hong t, cho thng cc c xe th thng ri bch Thi t: "Tu Thi t cc c xe th thng thng xong, hy lm nhng g Thi t xem l hp thi". Lc y Thi t leo ln c xe th thng v cng vi cc c xe th thng khc, tin n vn ng uyn". Hong t trn ng i n vn ng uyn, thy mt s ngi mc sc phc khc nhau v ang dng mt dn ha tng. Thy vy Hong t hi ngi nh xe: "Ny khanh, v sao m ng ngi y ngi mc sc phc khc nhau v ang dng mt dn ha tng?"

- "Tu Hong t, v c mt ngi va mi mnh chung". - "Ny khanh, Ngi hy nh xe n g6n ngi va mi mnh chung?" "Tha vng, tu Hong t". Ngi nh xe vng theo li Hong t, cho nh xe n ngi va mi mnh chung. Khi thy ngi cht Hong t hi: "Ny khanh, sao ngi y c gi l ngi cht?" - "Tu Hong t, ngi y c gi l ngi cht v nay b m, ng cha, cc ngi b con rut tht khc khng thy ngi y na; v ngi y cng khng thy b m, ng cha, cc ngi b con rut tht khc". - "Ny khanh, Ta cha cht ri Ta c b cht khng? Ph vng Mu hu hay nhng ngi b con rut tht khc s khng thy Ta chng v Ta s khng thy Ph vng Mu hu hay nhng ngi b con rut tht chng?" - "Tu Hong t, Hong t v c con na, chng ta nay cha cht nhng ri chng ta cng b cht. Ph vng, Mu hu hay nhng ngi b con rut tht khc s khng thy Hong t v Hong t cng khng thy Ph vng, Mu hu hay nhng ngi b con rut tht khc". - "Ny khanh, nay Ta thm vn ng uyn vy l va ri. Hy cho nh xe tr v cung". "Tha vng, Hong t". Ngi nh xe vng theo li Hong t, cho nh xe tr v cung. Hong t v trong cung au kh su mun v suy ngh: "S nhc thay ci gi l sanh. V ai sanh ra cng phi gi, cng phi bnh, cng phi cht nh vy!". * Vua c ngn cn khng cho Thi t xut gia ln 3: Khi y vua cho gi ngi nh xe v hi: "Ny khanh, Hong t c vui v khng vn ng uyn? Ny khanh, Hong t c hoan h khng, ti vn ng uyn?" - "Tu i vng Hong t khng c vui v ti vn ng uyn, Tu i vng Hong t khng c hoan h ti vn ng uyn?" - "Ny khanh, khi n vn ng uyn Hong t thy g?"

"Tu i vng, Hong t khi ang i n vn ng uyn, thy mt s ng ngi mc sc phc khc nhau v ang dng mt dn ha tng. Thy vy Hong t hi con: "Ny khanh, v sao m ng ngi y ngi mc sc phc khc nhau v ang dng mt dn ha tng?" - "Tu Hong t, v c mt ngi va mi mnh chung". - "Ny khanh, ngi hy nh xe n gn ngi va mi mnh chung?" "Tha vng, tu Hong t". Con vng theo li Hong t, cho nh xe n ngi va mi mnh chung. Khi thy thy cht Hong t hi con: "Ny khanh, sao ngi y c gi l ngi cht?" - "Tu Hong t, ngi y c gi l ngi cht v nay b m, ng cha, cc ngi b con rut tht khc khng thy ngi y na; v ngi y cng khng thy b m, ng cha, cc ngi b con rut tht khc!". - "Ny khanh, Ta cha cht ri Ta c b cht khng? Ph vng, Mu hu hay nhng ngi b con rut tht khc s khng thy Ta chng, v Ta s khng thy Ph vng, Mu hu hay nhng ngi b con rut tht chng?" - "Tu Hong t, Hong t v c con na, chng ta nay cha cht, nhng ri chng ta cng b cht. Ph vng, Mu hu hay nhng ngi b con rut tht khc s khng thy Hong t v Hong t cng khng thy Ph vng, Mu hu hay nhng ngi b con rut tht khc?" - "Ny khanh, nay Ta thm vn ng uyn vy l va ri. Hy cho nh xe tr v cung". "Tha vng, Hong t". Con vng theo li Hong t, cho nh xe tr v cung. Hong t v trong cung au kh su mun v duy ngh: "S nhc thay ci gi l sanh. V ai sanh ra cng phi gi, cng phi bnh cng phi cht nh vy!". * Vua ngn cn Thi t xut gia ln 4: Khi y vua suy ngh: "Khng th cho Hong t t chi khng tr v! Khng th cho Hong t xut gia! Khng th cho li cc v B-la-mn on tng tr thnh s tht".

Ri Vua li sp t cho Hong t y 5 mn dc lc nhiu hn na, Hong t c th tr v, Hong t khng th xut gia, cho li cc v Bla-mn on tng khng ng s tht. V Hong t sng tn hng y sung tc 5 mn dc lc". * Thi t thy s gii thot ca ngi xut gia v quyt tm xut gia tm o: Hong t sau thi gian nhiu nm, cho gi ngi nh xe: "Ny khanh, hy cho thng cc c xe th thng, chng ta s i n vn ng uyn xem phong cnh". "Tha vng, Hong t", ngi nh xe vng li, cho thng cc c xe th thng ri bch Thi t: "Tu Thi t, cc c xe th thng thng xong. Hy lm nhng g Hong t xem l hp thi". Lc by gi Hong t leo ln c xe th thng v cng vi cc c xe th thng khc, tin n vn ng uyn. Hong t trn ng i n ng uyn thy mt v xut gia, u trc, p o c-sa. Thy vy, Hong t hi ngi nh xe: "Ny khanh, ngi ny lm g, m u ngi y li khc u ca nhng ngi khc, v o ca ngi y cng khc o ca nhng ngi khc?" - Tu Hong t, ngi y c gi l ngi xut gia! - Ny khanh, sao ngi y c gi l ngi xut gia? - Tu Hong t, xut gia ngha l kho tu phm hnh, kho tu tnh hnh, kho hnh thin nghip, kho hnh cng c nghip, kho gi khng hi chng sanh, kho c lng t i vi chng sanh. - Ny khanh, lnh thay hnh xut gia! Ny khanh, lnh thay kho tu phm hnh, kho tu tnh hnh, kho hnh thin nghip, kho hnh cng c nghip, kho gi khng hi chng sanh, kho c lng t i vi chng sanh! Ny khanh, hy nh xe n gn v xut gia. "Tha vng!", ngi nh xe vng theo li Hong t, nh xe n gn ngi xut gia. Ri Hong t hi v xut gia: - Tha Hin gi, ngi lm g m u ca ngi khng ging nhng ngi khc, v o ca ngi cng khng ging cc ngi khc?

- Tha Hong t, ti l mt ngi xut gia. - Tha Hin gi, th no gi l ngi xut gia? - Tha Hong t, ti l ngi c gi l xut gia, v ti kho tu phm hnh, kho tu tnh hnh, kho hnh thin nghip, kho hnh cng c nghip, kho gi khng hi chng sanh, kho c lng t i vi chng sanh. - Tha Hin gi, lnh thay hnh xut gia ca ngi, lnh thay kho tu phm hnh, kho tu tnh hnh, kho hnh thin nghip, kho hnh cng c nghip, kho gi khng hi chng sanh, kho c lng t i vi chng sanh. * Thi t xut gia: Ri Hong t bo ngi nh xe: "Ny khanh, hy ly xe ny v cho nh xe v cung. Cn Ta ni y, s co b ru tc, p o c-sa, xut gia, t b gia nh, sng khng gia nh". "Tha vng", ngi nh xe vng li Hong t ly xe v nh xe v cung. Cn Hong t, chnh ti ch y, co b ru tc, p o c-sa, xut gia t b gia nh, sng khng gia nh. Lc by gi, ti kinh c ngi nghe tin: "Hong t co b ru tc, p o c-sa, xut gia, t b gia nh, sng khng gia nh". Khi nghe tin, cc v y suy ngh: "Php lut nh vy khng phi tm thng, xut gia nh vy khng phi tm thng, v Hong t trng php lut y co b ru tc, p o c-sa, xut gia t b gia nh, sng khng gia nh. Nay Hong t co b ru tc, p o c-sa, xut gia t b gia nh, sng khng gia nh, ti sao chng ta li khng?" Ri i chng y co b ru tc, p o c-sa, xut gia, t b gia nh, sng khng gia nh di s lnh o ca B-tt. Ri B-tt cng vi chng du hnh, i ngang qua nhng lng, th x v th. Trong khi an lng tnh c, B-tt suy ngh: "Sao Ta li sng, b bao vy bi chng ny. Tt hn l Ta sng mt mnh, lnh xa chng ny". * B-tt tm ra nguyn nhn ca sanh t v con ng a n gic ng (12 nhn duyn): Sau mt thi gian B-tt sng mt mnh, lnh xa chng, cc v xut gia ny i mt ng, B-tt i mt ng.

Trong khi an lng tnh c ti ch thanh vng, B-tt suy ngh: "Th gii ny tht ri vo cnh kh no, phi sanh ri gi, ri cht, ri t b th gii ny ti sanh th gii khc. Khng mt ai bit mt con ng gii thot khi s au kh ny, thot khi gi v cht. Ri B-tt suy ngh: "Ci g c mt, gi cht mi c mt. Do duyn g, gi cht sanh?" B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do sanh c mt, nn gi cht c mt. Do duyn sanh, gi cht sanh". Ri B-tt suy ngh: "Ci g c mt, sanh mi c mt? Do duyn g, sanh pht khi?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu, pht sanh minh kin sau y: "Do hu c mt nn sanh mi c mt. Do duyn hu, nn sanh pht khi". B-tt li ngh: "Ci g c mt, hu mi c mt? Do duyn g, hu pht sanh?" Sau khi nh l t duy, nh tr tu Ngi pht sanh minh kin sau y: "Do th c mt nn hu mi c mt. Do duyn th, hu pht sanh". Ri B-tt suy ngh: "Ci g c mt th mi c mt? Do duyn g, th pht sanh?" Sau khi nh l t duy, nh tr tu Ngi pht sanh minh kin sau y: "Do i c mt, th mi pht sanh". Ri B-tt suy ngh: "Ci g c mt, i mi c mt. Do duyn g, i pht sanh?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do th c mt, i mi c mt. Do duyn th, i pht sanh". Ri B-tt suy ngh: "Ci g c mt, th mi c mt. Do duyn g, th mi pht sanh?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do xc c mt, th mi c mt. Do duyn xc, th mi pht sanh". Ri B-tt suy ngh: "Ci g c mt, xc mi c mt. Do duyn g, xc mi pht sanh?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do lc nhp c mt, xc mi c mt. Do duyn lc nhp, xc mi pht sanh". Ri B-tt suy ngh: "Ci g c mt, lc nhp mi c mt. Do duyn g, lc nhp mi pht sanh?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do danh sc c mt, lc nhp mi c mt. Do duyn danh sc, lc nhp mi pht sanh".

Ri B-tt suy ngh: "Ci g c mt, danh sc mi c mt? Do duyn g, danh sch mi pht sinh?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do thc c mt, danh sc mi c mt. Do duyn thc, danh sc mi pht sanh". Ri B-tt suy ngh: "Ci g c mt, thc mi c mt. Do duyn g, thc mi pht sanh?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do danh sc c mt, thc mi c mt. Do duyn danh sc, thc mi pht sanh". Ri B-tt suy ngh nh sau: "Thc ny xoay tr lui li, t ni danh sc, khng vt khi danh sc. Ch nh th ny, con ngi c sanh ra hay tr thnh gi, hay b bnh, hay t bit ci ny, hay sanh li ci khc; ngha l do duyn sanh sc, thc sanh; do duyn thc, danh sc sanh; do duyn danh sc, lc nhp sanh; do duyn lc nhp, xc sanh; do duyn xc, th sanh; do duyn th, i sanh; do duyn i, th sanh; do duyn th, hu sanh; do duyn hu, sanh sinh; do duyn sanh, lo, t, u, bi, kh su, no sanh. Nh vy l s tp khi ca ton b kh un vy". "Tp khi, tp khi". T ni B-tt, khi sanh php nhn t trc cha tng c nghe, tr sanh, tu sanh, minh sanh, nh sng sanh. Ri B-tt suy ngh: "Do ci g khng c mt, gi cht khng c mt? Ci g dit, gi cht dit?" Ri B-tt, sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do sanh khng c mt, gi cht khng c mt. Do sanh dit, gi cht dit". Ri B-tt suy ngh: "Do ci g khng c mt, sanh khng c mt? Ci g dit, sanh dit?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do hu khng c mt, sanh khng c mt. Do hu dit, sanh dit". Ri B-tt suy ngh: "Do ci g khng c mt, hu khng c mt? Ci g dit, hu dit?" Ri B-tt, sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do th khng c mt, hu khng c mt. Do th dit, hu dit". Ri B-tt suy ngh: "Do ci g khng c mt, th khng c mt? Ci g dit, th dit?" Ri B-tt, sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do i khng c mt, th khng c mt. Do i dit, th dit".

Ri B-tt suy ngh: "Do ci g khng c mt, i khng c mt? Ci g dit, i dit?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do th khng c mt, i khng c mt. Do th dit, i dit". Ri B-tt suy ngh: "Do ci g khng c mt, th khng c mt? Ci g dit, th dit?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do xc khng c mt, th khng c mt. Do xc dit, th dit". Ri B-tt suy ngh: "Do ci g khng c mt, xc khng c mt? Ci g dit, xc dit?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do lc nhp khng c mt, xc khng c mt. Do lc nhp dit, xc dit". Ri B-tt suy ngh: "Do ci g khng c mt, lc nhp khng c mt? Ci g dit, lc nhp dit?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do danh sc khng c mt, lc nhp khng c mt. Do danh sc dit, lc nhp dit". Ri B-tt suy ngh: "Do ci g khng c mt, danh sc khng c mt? Ci g dit, danh sc dit?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do thc khng c mt, danh sc khng c mt. Do thc dit, danh sc dit". Ri B-tt suy ngh: "Do ci g khng c mt, thc khng c mt? Ci g dit, thc dit?" Ri B-tt sau khi nh l t duy, nh tr tu pht sanh minh kin sau y: "Do danh sc khng c mt, thc khng c mt. Do danh sc dit, thc dit". Ri B-tt suy ngh: "i, Ta chng c con ng a n B-, nh php thu qun. Ngha l do danh sc dit, thc dit, do thc dit, danh sc dit; do danh sc dit, lc nhp dit; do lc nhp dit, xc dit; do xc dit, th dit; d th dit, i dit; do i dit, th dit; do th dit, hu dit; do hu dit, sanh dit; do sanh dit, gi, cht, u, bi, kh, su, no dit. Nh vy, ton b kh un dit". "Dit, dit!" T ni B-tt khi sanh php nhn t trc cha tng c nghe, tr sanh, tu sanh, minh sanh, nh sng sanh. Ri B-tt, sau mt thi gian sng qun s sanh dit trong nm un: "y l sc, y l sc khi, y l sc dit. y l th, y l th khi, y l th dit. y l tng, y l tng khi, y l tng dit. y l hnh, y l

hnh khi, y l hnh dit. y l thc, y l thc khi, y l thc dit". V i vi Ngi, sau khi sng qun php sanh dit trong nm th un, chng bao lu cc lu hoc c tiu tr v Ngi c gii thot. * Sau khi gic ng, Ngi suy t c nn ra thuyt php by gi hay cha? Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic lin suy ngh: "Nay Ta hy thuyt php". Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic suy ngh: "Php ny do Ta chng c, tht l su kn, kh thy, kh chng, tch tnh, cao thng, siu l lun, vi diu, ch ngi tr mi hiu thu. Cn qun chng ny th a i dc, khoi i dc, ham thch i dc. i vi qun chng a i dc, khoi i dc, ham thch i dc, tht kh m thy c nh l ida paccayata paticca samuppda: Y tnh duyn khi php; tht kh m thy c nh l tt c hnh l tch tnh, tt c sanh y c tr b, i c on tn, ly dc, i dit, Nit-bn. Nu nay Ta thuyt php m cc ngi khc khng hiu Ta, thi nh vy tht kh no cho Ta!". Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic, nhng bi k bt kh t ngh, t trc cha tng c nghe, c khi ln: "Sao nay Ta li ni ln Chnh php m Ta chng ng rt kh khn". "Php ny kh m chng ng vi nhng ai b tham sn chi phi". "Nhng ai b i nhim v v minh bao ph rt kh thy php ny". "Mt php i ngc dng, vi diu, thm su, kh thy, vi t". Vi nhng li nh vy, suy t trn vn , tm ca Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic, hng v v vi th ng, khng mun thuyt php. * Phm thin thnh Ngi thuyt php: Lc by gi, mt trong nhng v i Phm thin, khi bit c t tng ca Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic, nh t tng ca mnh, lin suy ngh: "Than i, th gii s b tiu dit, th gii s b hoi vong, nu tm ca Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic, hng v v vi th ng, khng mun thuyt php!". V i Phm thin y, nh mt nh lc s dui thng cnh tay co li, hay co li cnh tay dui thng, cng vy v y bin mt t th gii Phm thin v hin ra trc mt Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic. Ri v i Phm

thin p thng y trn mt bn vai, qu u gi bn phi trn mt t, chp tay hng v pha Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic v bch rng: "Bch Th Tn, hy thuyt php! Bch Thin Th, hy thuyt php! C nhng chng sanh t b bi trn che ph s b nguy hi nu khng c nghe chnh php. (Nu c nghe) nhng v ny c th thm hiu chnh php". c nghe ni nh vy, Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic ni vi v i Phm thin: "Ny Phm thin, Ta suy ngh nh sau: Php ny do Ta chng c tht l su kn, kh thy, kh chng, tch tnh, cao thng, siu l lun, vi diu, ch c ngi tr mi hiu thu. Cn qun chng ny th a i dc, khoi i dc, ham thch i dc. i vi qun chng a i dc, khoi i dc, ham thch i dc, tht kh m thy c nh l y tnh duyn khi php; tht kh m thy c nh l tt c hnh l tch tnh, tt c sanh y c tr b, i c on tn, ly dc, i dit, Nit-bn. Nu nay Ta thuyt php m cc ngi khc khng hiu Ta, thi nh vy tht mt mi cho Ta, thi nh vy tht kh no cho Ta. Ny Phm thin, khi y nhng bi k bt kh t ngh, t trc cha tng nghe khi ln ni Ta: "Sao nay ta li ni ln Chnh Php m Ta chng ng rt kh khn. Php ny kh m chng ng vi nhng ai b tham sn chi phi. Nhng ai b i nhim v v minh bao ph rt kh thy php ny. Mt php i ngc dng, vi diu, thm su, kh thy, vi t". Ny Phm thin, vi nhng li nh vy, suy t trn vn , tm ca Ta hng v v vi th ng khng mun thuyt php." * Phm thin thnh Ngi thuyt php ln 2 v 3: Ln th hai, ln th ba, v i Phm thin y li thnh Th Tn thuyt php: "Bch Th Tn, hy thuyt php! Bch Thin Th, hy thuyt php! C nhng chng sanh t bi trn che ph s b nguy hi nu khng c nghe chnh php, nhng v ny c th thm hiu chnh php!" * Ngi quyt nh thuyt php: Ri Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic bit c li khuyn thnh ca v Phm thin, v lng t i vi chng sanh, nhn i vi Pht nhn. Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic nhn i vi Pht nhn, thy c hng chng sanh t nhim bi i, nhiu nhim bi i, c hng li cn n cn, c hng tnh thun, tnh nghch, c hng d dy, kh dy, v mt s t thy

s nguy him phi ti sanh th gii khc v s nguy him ca nhng hnh ng li lm. Nh trong h sen xanh, sen hng, hay sen trng, c mt s hoa sen xanh, sen hng, hay sen trng ra di nc, ln ln di nc, khng vt ln khi mt nc, c nui dng di nc; c mt s hoa sen xanh, sen hng hay sen trng sanh ra di nc, ln ln di nc, sng vn ln ti mt nc; c mt s hoa sen xanh, sen hng hay sen trng sanh ra di nc, ln ln di nc, vn ln khi mt nc, khng b nc lm m t. Cng vy, Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic, nhn quanh th gii vi Pht nhn. Ngi thy c hng chng sanh t nhim bi i, nhiu nhim bi i, c hng li cn n cn, c hng tnh thun, tnh nghch, c hng d dy kh dy, mt s t thy s nguy him phi ti sanh th gii khc v s nguy him ca nhng hnh ng li lm." * Phm thin tn thn Th Tn chp nhn li thnh cu v quyt nh thuyt php. Ri v i Phm thin, vi tm mnh bit c tm t ca Th Tn, bc Ala-hn, Chnh ng gic lin ni ln vi Ngi bi k sau y: "Nh con ngi ang ng trn nh ni nhn quanh dn chng pha di. Cng vy Ngi Sumedha ln lu chnh php, bc Bin nhn, thot ly su mun. Nhn xung qun chng, u lo su mun b sanh gi p bc. Hy ng ln, bc anh hng, bc chin thng chin trng! V trng on l khch, ng thot ly mi n nn! Th Tn hy i khp th gii hong dng chnh php. C ngi nh c nghe, s thm hiu diu ngha!" Ri Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic tr li v i Phm thin vi bi k sau y: "Ca bt t c m rng: Hi nhng ai c nghe, hy t b t kin ca mnh; V ngh n mt mi hoi cng, ny Phm thin; Ta khng mun ging chnh php vi diu cho loi ngi!". Ri v i Phm thin vi ngh: "Ta l ngi m ng cho Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic thuyt php", nh l Th Tn, lng bn hu hng v Ngi v bin mt ti ch". * Ngi quyt nh thuyt php cho ai trc: Ri Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic suy ngh: "Ta thuyt php cho ai trc tin? Ai S mau hiu chnh php ny?"

Ri Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic thun th thuyt php, thuyt v b th, thuyt v tr gii, thuyt v cc ci tri, trnh by s nguy him, s h lit, s nhim ca dc vng v s li ch ca xut ly. Khi Th Tn bit c tm tr ca hai v ny thun thc, nhu thun, thot ly trin ci, cao thng v an tnh, Ngi bn thuyt php thoi c ch Pht cao, tc l kh, Tp, Dit, o. Cng nh tm vi thun tnh khng c t vt rt d thm mu nhum, cng vy, Vng t Khanda v con Vng s Tissa, chnh ti ch ngi ny chng c Php nhn xa trn ly cu: "Phm php g sanh ri cng phi dit". * Ngi tun t thuyt php: Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic thun th thuyt php, thuyt v b th, thuyt v tr gii, thuyt v cc ci tri, trnh by s nguy him, s h lit, s nhim cA-dc vng v s li ch ca xut ly. Khi Th Tn bit c tm tr ca cc v ny thun thc, nhu thun, thot ly trin ci, cao thng v an tnh, Ngi bn thuyt php thoi m ch Pht cao, tc l Kh, Tp, Dit, o. Nhng v ny thy php, chng php, ng php, th nhp v php, nghi ng tiu tr, do t dit tn, chng c t tin, khng y c ngi khc i vi o php ca Bn S, bc A-la-hn, Chnh ng gic. * Phm thin cu Ngi hy chia cc t ra cc ni thuyt php: Mt v i Phm thin khc, vi tm t ca mnh bit c tm t ca Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic. Nh mt v lc s dui cnh tay co li hay co li cnh tay dui ra, v ny bin mt ci Phm thin v hin ra trc mt Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic. Lc by gi v i Phm thin, p thng y trn mt bn vai, chp tay hng n Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic v bch Ngi: "Nh vy l phi, bch Th Tn! Nh vy l phi, bch Thin Th! Bch Th Tn, Th Tn hy cho php i chng T-kheo hy i cng khp, v hnh phc cho i chng, v an lc cho i chng, v lng thng tng cho i, v hnh phc, v li ch, v an lc cho loi ngi, loi tri. Ch c i hai ngi cng mt ch. Ny cc T-kheo, hy thuyt ging chnh php, s thin, trung thin, hu thin, ngha l y , vn c vn ton. Hy nn r phm hnh hon ton thanh tnh. C nhng chng sanh t nhim bi i, nu khng c nghe chnh php s b nguy hi, nu c nghe s thm hiu chnh php".

Ny cc T-kheo, i Phm thin thuyt nh vy. Sau khi ni xong, v ny nh l Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic, lng bn hu hng v Ngi v bin mt ti ch. Ri Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic, vo bui chiu xut nh ng dy v ni vi cc v T-kheo: "Ny cc T-kheo, trong khi Ta an lng tnh c ti ch thanh vng, ngh sau y khi ln: "Nay i chng tr ti kinh thnh, sao Ta li khng cho php cc v T-kheo y i cng khp, v hnh phc cho i chng, v an lc cho i chng, v lng thng tng cho i, v hnh phc, v li ch, v an lc cho loi ngi, loi tri. Chc i hai ngi cng mt ch. Ny cc Tkheo, hy thuyt ging chnh php, s thin, trung thin, hu thin, ngha l y , vn c vn ton. Hy nu r i sng phm hnh hon ton thanh tnh. C nhng chng sanh t nhim bi i, nu khng c nghe chnh php s b nguy hi. (Nu c nghe), s thm hiu chnh php". * V Ngi phi cc t i thuyt php khp cc ni: Mt v i Phm thin khc vi tm t ca mnh, bit c tm t ca Ta. Nh mt v lc s dui cnh tay co li hay co li cnh tay dui ra, v ny bin mt ci Phm thin v hin ra trc mt ta. Ny cc T-kheo, v i Phm thin, p thng y trn mt bn vai, chp tay hng n Ta v bch vi Ta: "Nh vy l phi, bch Th Tn! Nh vy l phi, bch Thin Th! Bch Th Tn, Th Tn hy cho php i chng T-kheo kinh i cng khp, v hnh phc cho i chng, v an lc cho i chng, v lng thng tng cho i, v hnh phc, v li ch, v an lc cho loi ngi, loi tri. Ch c i hai ngi cng mt ch. Hy thuyt ging chnh php, s thin, trung thin, hu thin, ngha l y , vn c vn ton. Hy nu r phm hnh hon ton thanh tnh. C nhng chng sanh t nhim bi i, nu khng c nghe chnh php, s b nguy hi. (Nu c nghe), s thm hiu chnh php. Bch Th Tn, chng con s lm nh cc v T-kheo". V i Phm thin thuyt nh vy. Sau khi ni xong, v ny nh l Ta, lng bn hu hng v Ta v bin mt ti ch. "Ny cc T-kheo, Ta cho php cc ngi; hy i cng khp, v hnh phc cho i chng, v an lc cho i chng, v lng thng tng cho i, v hnh phc, v li ch, v an lc cho loi ngi, loi tri. Ch c i hai ngi cng mt ch. Ny cc T-kheo, hy thuyt ging chnh php, s thin, trung thin, hu thin, ngha l y , vn c vn ton. Hy nu r i sng

phm hnh hon ton thanh tnh. C nhng chng sanh t nhim bi i, nu khng c nghe chnh php, s b nguy hi. (Nu c nghe), s thm hiu chnh php. C su nm, hy n ti kinh Bandhumat tng c gii bn". Nhng v T-kheo y, mt phn ln trong ngy y ln ng i khp quc . * Th Tn Vipassi bo hiu c Pht Thch Ca ra i cu chng sanh, cng nh Ta ra i v ha chng sanh: "Ny cc T-kheo, li trong i chng ch Thin y, mt s vi ngn ch Thin (...), mt s vi trm ch Thin n ch Ta , nh l Ta v ng mt bn. Sau khi ng mt bn, ch Thin y ni vi Ta: "Ny Hin gi, trong hin kip ny, Th Tn, bc A-la-hn, Chnh ng gic nay ra i. Ny Hin gi, Th Tn thuc chng tnh St--l, thuc gia tc St--l. Ny Hin gi, Th Tn thuc danh tnh Gotama (C m). Ny Hin Gi, Th Tn tui th khng bao nhiu, t oi, tui th loi ngi khong 100 nm hay hn mt cht. Ny Hin gi, Th Tn gic ng di gc cy Assattha (Bt-a-la). Ny Hin gi, Th Tn c hai v t u t nht tn l Sriputta v Mogallna (X-li-pht v Mc-kin-lin). Ny Hin gi, Th Tn c mt Tng hi 1250 v. Ny Hin gi, Tng Hi ny ca Th Tn gm ton nhng v dit tr lu hoc. Ny Hin gi, Th Tn c v th gi T-kheo tn l Ananda (A Nan), l v th gi nht. Ny Hin gi, Ph vng ca Th Tn tn l Suddhodana (Tnh Phn), Hong hu l My (Ma-Gia), kinh l Kapilavatthu (Ca-t-la-v). Ny Hin gi, Th Tn xut th tc nh th ny, xut gia nh th ny, tinh tn nh th ny, gic ng nh th ny, chuyn php lun nh th ny. Ny Hin gi, chng ti l nhng ngi tu phm hnh vi Th Tn, dit tr cc dc vng v sanh ra ti ch ny". * Trn y l hai kinh ti trch qu v c thm ti liu v s Ging sanh ca Ngi, ng thi cng l k nim ngy c Pht n sanh. Ngy n sanh, ngy Thnh o, thuyt php v ngy Nit-bn u c tnh thng nht cao , nh li Ngi ln ting nh ting con Ngu vng, tht ra li nh sau: "Ta l bc ti thng, Ta l bc ti tn trn i, Ta l bc cao nht trn i. Nay l i sng cui cng, khng cn phi ti sanh trn i ny na". c Pht vi 45 nm thuyt php l bi hc sng ngi chng ta nh n, hc tp v tu tp theo Ngi dn dn chng ta cng s tin ti mc ch lp

li cu ni ca Ngi: "Ta l bc ti thng, ti tn, cao nht i, khng cn ti sanh na". Ch thch: [1] Trong i tha ni ngha ba mi by o phm nh th no? L B-tt thc hnh Bn nim x, qun ni thn l v thng, kh, nh bnh nh ung, tht xng t tp bi hoi, y dy bt tnh, chn l thng chy ra, l nh x. Nh vy qun thn l by xu xa, khng mt ch sch, tht lp xng vc, gn buc, da bc. Do chu nghip nhn hu lu i trc v do i ny tm ra, hng hoa, y phc, n ung, nga c, thuc men v.v... to thnh. Nh xe c hai bnh, do sc b ko c th i n c. Do nhn duyn hai i lm thnh xe thn, do con B "thc" ko qua li quanh co. Thn ny do bn i ha hp to thnh ging bt nc, trng rng khng kin c. Thn ny v thng, lu chc phi b ph hoi. Tng ca thn ny khng th tm thy trong thn, cng khng ngoi thn, cng khng chng gia. Thn t khng bit, v tri v tc, ging nh tng vch ngi . Trong thn ny khng c thn tng nht nh, khng c ai lm ra thn ny, cng khng c ai sai khin lm. Thn ny i trc, i sau, i ny u khng th c c. C tm vn h trng, v lng cc bnh v cc th i kht, lnh nng, hnh th suy tn v.v... thng bc no thn ny. B-tt qun thn nh vy, bit chng phi thn ta, cng chng phi thn ngi khc, khng c t ti lm v khng lm. Thn tng ca thn ny trng, do nhn duyn h vng sanh ra. Thn ny l gi c, thuc nghip nhn duyn ca i trc. B-tt t suy ngh: Ta khng nn tic thn ny; v c sao, v thn tng ny khng hp khng tn, khng n khng i, khng sanh khng dit, khng nng ta. Men theo thn, qun thn ny l v ng, v ng s cho nn khng, khng cho nn khng cc tng nam n. Khng cc tng cho nn khng c nguyn. Qun nh vy c vo mn V tc tr, bit thn khng lm, khng c k lm, ch do cc php nhn duyn ha hp sanh. Cc nhn duyn lm ra thn ny cng li t h vng in o m c, chnh trong nhn duyn y cng khng c tng nhn duyn. Nhn duyn y sanh, cng khng c tng sanh. Suy ngh nh vy bit thn ny t xa n nay khng c tng sanh, bit thn ny l v tng, khng th chp th. V sanh nn v tng, v tng nn v sanh. Ch di gt k phm phu nn gi l thn.

B-tt khi qun tht tng ca thn nh vy, la xa cc i trc dc nhim. Tm thng buc nim ni thn, men theo thn qun nh vy, gi l Btt qun thn nim x. Qun ngoi thn, qun ni ngoi thn cng nh vy. - B-tt qun Th nh th no? Qun ni th. Th ny c ba th l hoc kh, hoc vui, hoc khng kh khng vui. Cc th y khng t u n, dit khng i v u, ch theo h cung in o vng tng sanh; l bo qu, thuc nhn duyn nghip i trc. B-tt cu tm cc th nh vy, khng trong qu kh, khng v lai, khng hin ti; bit cc th y l khng, v ng, v ng s, v thng ph hoi. Qun cc th ba i y l khng, v tng, v tc, c vo mn gii thot. Cng qun cc th sanh dit, cng bit cc th khng hp khng tan, khng sanh khng dit, nh vy c vo mn v sanh. Bit cc th v sanh nn v tng, v tng nn v sanh. Bit nh vy ri, buc tm trong qun duyn, hoc c kh, c vui, khng kh khng vui a n, tm khng lnh th, khng i trc, khng nng ta. Do cc nhn duyn nh vy qun cc th; y gi l Th nim x. Qun ngoi th, qun ni ngoi th cng nh vy. - B-tt qun Tm nim x nh th no? B-tt qun ni tm. Ni tm y c ba tng l sanh, tr, dit. Suy ngh rng: Tm ny khng t u n, dit cng khng i v u, ch theo nhn duyn trong ngoi ha hp sanh; tm y khng c tht tng nht nh, cng khng tht sanh, tr, dit; cng khng trong qu kh, v lai, hin ti. Tm y khng trong, khng ngoi, khng chng gia. Tm y cng v tnh v tng, cng khng ai sanh, khng ai khin sanh. Do bn ngoi c nhn duyn ca su trn, bn trong c tm tng in o, sanh dit tip ni nn min cng gi l tm. Trong tm nh vy, tht tng ca tm khng th c c. Tnh ca tm y bt sanh bt dit, thng l tng tnh, b tng khch trn phin no nhim trc nn gi l tm bt tnh. Tm khng t bit tm; v c sao, v tm y tng ca tm l khng. Tm y gc ngn khng c tht php. Tm y vi cc php khng hp khng tan; cng khng i trc, i sau, i gia; khng sc, khng hnh, khng i ngi, ch l in o h vng sanh. Tm y l khng, v ng, v ng s, khng thng, khng tht; y gi l ty thun qun tm. Bit tng ca tm v sanh, c vo trong v sanh php; v c sao, v tm y v sanh, v tnh, v tng, ngi tr bit c. Ngi tr tuy qun tng sanh dit ca tm cng khng thy c php tht sanh tht dit, khng phn bit nh sch, m tm c thanh tnh. Do tm thanh tnh nn khng b khch trn phin no

cu nhim. Nh vy v.v... qun ni tm. Qun ngoi tm, qun ni ngoi tm cng nh vy. - B-tt qun Php nim x nh th no? Qun ht thy php khng trorg, khng ngoi, khng chng gia; khng trong i qu kh, v lai, hin ti; ch theo nhn duyn ha hp vng kin sanh ra, khng c tht tng nht nh, khng c php y, khng c php y ca ai. Trong cc php, tng ca php l khng th c c, cng khng c php hoc hp hoc tan. Ht thy php khng g c nh h khng. Ht thy php h di nh huyn, tnh cc php vn tnh, khng nhim nhau. Cc php khng c th: Cc php khng c g; cc php khng th bit c, v tm s php h di vy. Khi qun nh vy, khng thy c php hoc tng mt, hoc tng khc. Qun ht thy php l khng, v ng. Khi y suy ngh rng: Cc php do nhn duyn sanh nn khng c t tnh; y l tht khng, tht khng nn khng c tng, khng c tng nn khng c to tc, khng to tc nn khng thy php hoc sanh hoc dit. Tr trong tr tu y, c vo mn V sanh php nhn. By gi tuy qun cc php sanh dit cng vo mn v tng; v c sao, v ht thy php la cc tng, ngi tr bit r. Khi qun nh vy, buc tm vo trong qun duyn, thun theo cc php tng, khng nh nim thn, th, tm, php; bit bn php y khng c ni ch; y l ni php nim x. Ngoi php nim x, ni ngoi php nim x cng nh vy. Bn chnh cn, bn nh tc cng cn phn bit nh vy, qun n l khng, khng c ni ch. - B-tt thc hnh nm cn nh th no? B-tt qun Nm cn, tu Nm cn. Tn cn l tin ht thy php do nhn duyn sanh, do tm in o vng kin sanh; nh vng la quay, nh mng nh huyn. Tin cc php l bt tnh, v thng, kh, khng, v ng; nh bnh nh ung, nh gai nhn, tai bin bi hoi. Tin cc php khng g c; nh nm tay khng di tr nh. Tin cc php khng trong qu kh, khng trong v lai, khng trong hin ti, khng t u n, dit khng i v u. Tin cc php l khng, v tng v tc, bt sanh bt dit. V tc v tng m tin s tr gii, thin nh, tr tu, gii thot, gii thot tri kin. c tn cn y, khng cn b thi chuyn. Ly tn cn lm u, kho tr tnh gii, tr trong s tr gii ri th tn tm khng ng khng chuyn. Nht tm tin chc nng nghip c qu bo, xa la cc t kin, khng cn tin cc li l khc, ch th tr Pht php, tin chng Tng.

Tr trong Pht o, trc tm nhu nhuyn hay nhn, thng t v ngi, khng lay ng khng bin hoi, c lc t ti; y gi l Tn cn. Tinh tn cn l ngy m thng tu hnh tinh tn, khc tr nm iu che lp, nhip h nm cn, mun c, mun bit, mun thc hnh, mun tng, mun c, cho n mun nghe cc kinh php thm diu. Nu cc php c bt thin khi ln, lin khin n tiu dit; nu cha sanh khi khin cho khng sanh khi; cn cc php thin cha sanh th lm cho sanh, sanh lm cho tng trng rng ln. Cng khng ght php bt thin, cng khng a php thin, c s tinh tin bnh ng, tin thng khng lui chuyn, c chnh tinh tn nh tm, nn gi l Tinh tn cn. Nim cn l B-tt thng nht tm nim tng mun y b th, tr gii, thin nh, tr tu, gii thot, mun tnh thn khu nghip, thng nht tm nim trong tr bit v cc php sanh, dit, tr, d. Nht tm nim kh, tp, dit, o. Nht tm nim phn bit cn, lc, gic, o, thin nh, gii thot, sanh dit vo ra. Nht tm nim cc php bt sanh bt dit, khng lm khng ni, c tr tu v sanh nn y cc Pht php. Nht tm nim khng cho tm Thanh-vn, Bch-chi Pht xen vo. Thng nim khng qun cc php thm thm thanh tnh nh vy, qun hnh thnh tu, c nim t ti nh vy; y gi l Nim cn. nh cn l B-tt kho th ly tng nh, hay sanh cc th thin nh, r rng bit cc mn nh, kho bit vo nh, kho bit tr nh, kho bit xut nh; ni nh khng m trc, khng a thch, khng nng ta; kho bit s duyn, kho bit duyn hoi, t ti do qua cc thin nh; cng bit nh v duyn, khng theo li ngi khc. Khng chuyn theo hnh thin nh, t ti ra vo v ngi; y gi l nh cn. Tu cn l B-tt v dt ht kh, thnh tu tr tu bc Thnh. Tr tu y l v xa la cc php, v Nit-bn. Dng tr tu qun ht thy ba ci v thng, b ba th suy, ba la c thiu t. Qun xong, trong ba ci, tr tu cng khng m ht thy ba ci, m chuyn thnh mn Khng, V tng, V tc gii thot. Nht tm cu Pht php nh cu la chy u. Tr tu y ca Btt khng ai ph hoi c. Khng nng ta trong ba ci, tm thng xa la nm dc ty , do tu cn lc, cha nhm v lng cng c, thng li chng nhp tht tng cc ph,. khng nghi khng nn; i th gian khng u, i Nit-bn khng h, c tr tu t ti; y gi l Tu cn.

B-tt thnh c Nm cn ny, kho bit tng cc cn ca chng sanh, bit cn ca chng sanh nhim dc, bit cn ca chng sanh ly dc, bit cn ca chng sanh sn nhu, cng bit cn ca chng sanh la sn nhu, bit cn ca chng sanh ngu si, cng bit cn ca chng sanh la ngu si. Bit cn ca chng sanh mun a c o, bit cn ca chng sanh mun sanh ln ci ngi, bit cn ca chng sanh mun sanh ln ci tri; bit cn ca chng sanh n, bit cn ca chng sanh li; bit cn ca chng sanh c bc thng, trung, h; bit cn ca chng sanh c ti, bit cn ca chng sanh v ti; bit cn ca chng sanh thun nghch; bit cn ca chng sanh s sanh vo ci Dc, ci Sc, ci V sc; bit cn ca chng sanh c cn lnh thm hu, cn lnh mng; bit cn ca chng sanh chnh nh, t nh, bt nh t; bit cn ca chng sanh khinh tho, bit cn ca chng sanh tr trng, bit cn ca chng sanh xan tham, bit cn ca chng sanh hay bung x, bit cn ca chng sanh cung knh, bit cn ca chng sanh khng cung knh; bit cn ca chng sanh tnh gii, bt tnh gii; bit cn ca chng sanh sn nhu hay nhn nhc; bit cn ca chng sanh tinh tn hay gii i; bit cn ca chng sanh lon tm, nhip tm, ngu si hay tr tu; bit cn ca chng sanh khng s c s; bit cn ca chng sanh tng thng mn hay khng tng thng mn; bit cn ca chng sanh chnh o hay t o; bit cn ca chng sanh c th h hay khng th h; bit cn ca chng sanh cu Thanh-vn; bit cn ca chng sanh cu Bch-chi-pht; bit cn ca chng sanh cu Pht o. i vi trong s bit cn ca chng sanh, c sc phng tin t ti; gi l bit cn. B-tt thc hnh nm cn tng trng, ph c phin no, chng sanh c V sanh php nhn; y l lc. Li thin ma ngoi o khng th hy hoi; y l lc. By gic phn l B-tt i vi ht thy php khng nh khng ngh; y gi l nim gic phn. Trong ht thy php tm thin php, bt thin php, v k php khng th c c; y l trch php gic phn. Khng vo ba ci, ph hoi ba ci; y gi l tinh tn gic phn. i vi ht thy php khng sanh tm a m, v lo mng ph hoi ln nhau; y l h gic phn. i vi ht thy php, tm khinh an duyn khng th c c; y gi l tr gic phn. Bit ht thy php tng thng nh, khng lon khng tn; y gi l nh gic phn. i vi ht thy php khng m trc, khng nng ta, cng khng thy tm x y; y gi l x gic phn. B-tt qun by gic phn u "khng" nh vy.

Trong By gic phn. Nim, Tu, Tinh tn, nh ni rng trn, ba gic phn cn li nay s ni: B-tt thc hnh H gic phn, qun h y khng tht, v c sao? V h y do nhn duyn sanh, l php to tc, php c, php v thng, php c th a m. Nu sanh tm a m, khi tng v thng y bin hoi th sanh lo, k phm phu v tm in o nn sanh tm m trc. Nu bit cc php tht l khng, by gi tm sanh hi hn rng, ta phi chu h di; v nh ngi trong ch ti, b i kht bc bch, n nhm vt bt tnh, ban ngy qun bit, mi bit l lm. Nu qun nh vy trong tht tr tu sanh mng; y l chn h. c chn h ny, trc ht tr c thn th trng, th n tr c tm th trng, sau mi tr ht thy php tng, c s khoi lc bin khp trong thn tm; y l tr gic phn (khinh an gic chi). c h v tr gic phn th b cc qun hnh, l v thng qun, kh qun, khng, v ng qun, sanh dit qun, bt sanh bt dit qun, hu qun, v qun, phi hu, phi v qun. Nh vy x ht cc h lun; v c sao; v v tng, v duyn, v tc, v h lun, thng tch dit l php tng tht. Nu khng thc hnh vic x b, lin c cc tranh ci: Nu cho c l tht, thi cho khng l h di; nu cho khng l tht, thi cho c l h di; nu cho phi hu phi v l tht, thi cho hu v l h di. i vi tht th a m, i vi h th gin ght. Ni sanh ra lo mng nh vy c sao khng x? c h, tr, x gic phn nh vy thi by gic phn c y vin mn. Tm Thnh o phn th chnh kin, chnh phng tin, chnh nim, chnh nh nh trn ni. Chnh t duy nay s ni: B-tt i vi cc php khng v s c. Tr trong chnh kin nh vy, qun xt tng ca chnh t duy; bit tt c t duy u l t t duy, cho n t duy Nit-bn, t duy Pht, u cng nh vy, v c sao? V dt ht thy t duy phn bit; y gi l Chnh t duy. Cc t duy phn bit u do bt tht h di in o nn c, tng phn bit t duy u khng, B-tt tr trong chnh t duy nh vy, khng cn thy l chnh l t, vt qua mi t duy phn bit; y gi l chnh t duy. Ht thy t duy phn bit u bnh ng, u bnh ng cho nn tm khng m trc; nh vy l tng chnh t duy ca B-tt. Chnh ng l B-tt bit ht thy ngn ng u do phn bit th tng h vng bt thc in o m sanh ra. khi y B-tt ngh rng: Trong ngn ng

khng c tng ngn ng, dt ht thy khu nghip, bit tht tng cc ngn ng; y l chnh ng. Cc ng y khng t u li, dit cng khng i v u; y l B-tt thc hnh chnh ng. C ni nng g u tr trong tht tng m ni ra, do vy nn cc kinh ni: B-tt tr trong chnh ng, hay khi tc khu nghip thanh tnh; bit chn tng ca ht thy ng ngn, tuy c ni m khng b ri vo t ng. Chnh nghip l B-tt bit ht thy t tng ca nghip, h vng khng tht, u khng c tng to tc; v c sao, v khng c mt nghip no c c tng nht nh. Nu ht thy nghip u khng, ti sao Pht ni b th v.v... l thin nghip, st sanh v.v... l bt thin nghip; sing lm cc vic khc l nghip v k? Trong cc nghip cn khng c mt hung g c ba. V c sao? Nh lc i n thi khng c nghip i (s i), cha n cng khng c nghip i, hin ti ang i cng khng c nghip i. Do vy nn khng c nghip i. n ni thi c th khng, cha n ni thi c th khng, cn hin ti ch ang i th phi l c i ch? Ch hin ang i cng khng c i, v c sao? V tr nghip i, ch hin ang i khng th c c. Nu tr nghip i, c ch hin ang i, th trong c th c i, nhng khng phi vy. Tr ch hin ang i thi khng c nghip i, tr nghip i thi khng c ch hin ang i; v cng lm duyn chung vi nhau nn khng c ch ni ch hin ang i l c i. Li na, nu ch hin ang i c nghip i, thi la nghip i nn phi c ch hin ang i, la ch hin ang i nn phi c nghip i. Nu nh vy c li g? V trong mt lc c hai nghip i. Nu c hai nghip i thi c hai ngi i; v c sao, tr ngi i thi khng c i. Nu tr ngi i, ch hin ang i khng th c c; khng c ch hin ang i thi cng khng c ngi i. Li na, ngi khng i cng khng i, cho nn khng c nghip i. Nu tr ngi i v ngi khng i, th li khng c ngi i th ba. Hi: Ngi khng i, th khng i l nh vy; cn ngi i c sao ni l khng i?

p: Tr nghip i, ngi i khng th c c. Tr ngi i, nghip i khng th c c. Nh vy, ht thy php nghip u khng; y gi l Chnh nghip. Cc B-tt chng nhp l cc nghip bnh ng, khng cho t nghip l c, khng cho chnh nghip l thin. Khng to tc g, khng tc chnh nghip, khng tc t nghip; y gi l tht tr tu, tc l chnh nghip. Li na, trong cc php bnh ng, khng chnh khng t, nh tht bit cc nghip, bit nh tht ri khng to tc, khng ngng ngh. Nh vy ngi tr thng c chnh nghip, khng c t nghip; y gi l chnh nghip ca Btt. Chnh mng l ht thy gip nui mng sng u chnh ch khng t. Tr trong tr bt h lun, khng th chnh mng, khng x t mng, cng khng trong chnh php, cng khng trong t php, m thng trong tr thanh tnh, chng nhp l bnh ng chnh mng, khng thy mng, khng thy phi mng. Thc hnh tht tr tu nh vy, nn gi l Chnh mng. Nu B-tt qun c Ba mi by o phm y thi vt qua Thanh-vn, Bch-chi Pht a m vo trong a v B-tt, dn dn thnh c Nht thit chng tr. * Trong kinh i nim x, Trng b II, c nh ngha Bt chnh o nh sau: Bt chnh o: Chnh tri kin, Chnh t duy, Chnh ng, Chnh nghip, Chnh mng, Chnh tinh tn, Chnh nim v Chnh nh. - nh ngha Chnh tri kin: Tri kin v kh, v kh tp v kh dit v kh dit o gi l chnh tri kin. - nh ngha v Chnh t duy: T duy v ly dc, v v sn, v bt hi, gi l chnh t duy. - nh ngha v Chnh ng: T ch khng ni lo, khng ni hai li, khng ni c khu, khng ni li ph phim gi l chnh ng. - nh ngha Chnh nghip: T ch khng st sanh, khng trm cp, khng t dm, gi l chnh nghip.

- nh ngha Chnh mng: T b mng, sinh sng bng chnh mng. - nh ngha Chnh tinh tn: i vi cc c, bt thin php cha sanh, khi k mun khng cho sanh khi, v ny n lc, tinh tn, quyt tm, tr ch. i vi cc thin php cha sanh, khi mun lm cho sanh khi v sinh khi, khi mun lm cho an tr, khng cho bng hoi, khng cho tng trng, pht trin vin mn. V ny phi n lc, tinh tn, quyt tm, tr ch gi l chnh tinh tn. - nh ngha Chnh nim: l sng qun thn trn thn, qun th trn cc cm th, qun tm trn cc tm, v qun php trn cc php, tinh cn, tinh tn, tnh gic, chnh nim ch ng tham u i. - nh ngha Chnh nh: L v ly dc, ly c bt thin php, chng v tr thin th nht, trong mt trng thi h lc do ly dc sanh vi tm v t. Dit tm v t chng v an tr thin th hai, mt trng thi h lc do nh sanh, khng tm khng t, ni tnh nht tm. Ly h tr x, chnh nim tnh gic, thn cm s lc th m cc bc Thnh gi l x nim lc tr, chng v tr thin th ba. X lc, x kh, dit h u c cm th t trc, chng v tr thin th t, khng kh khng lc, x nim thanh tnh. Nh vy gi l chnh nh. Kt qu tu tp bn Nim x: Nu tu quanh nm th chng: 1. Chng chnh tr ngay trong hin ti. 2. Nu cn hu d y th chng qu bt hon. Nu tu trong 6 nm, 5 nm, 4 nm, 3 nm, 2 nm, 1 nm th cng c th chng mt trong hai qu trn. Nu tu trong 7 thng th cng c th chng mt trong hai qu trn. y l con ng c nht a n s thanh tnh cho chng sanh, vt khi su bi, dit tr u kh, thnh tu chnh l, chng ng Nit-bn. [2] B-tt khi mi thng, chnh tu c nim khng qun. Khi ra khi thai, i by bc, ming pht ra li rng: "y l thn sau cng ca Ta". Cho n khi vua Tnh-phn a n tng s coi rng: "ng hy xem con ta tht c ba mi hai tng chng? Nu c ba mi hai tng th c th c hai iu: Nu ti gia th s lm Chuyn lun Thnh vng, nu xut gia

th s thnh Pht". Cc Tng s ni: "a thin Thi t tht c ba mi hai tng i nhn. Nu ti gia th s lm Chuyn lun Thnh vng, nu xut gia th s thnh Pht". Vua ni: "Nhng g l ba mi hai tng?" Tng s p: 1. Tng di bn chn bng phng: Di bn chn ht thy u chm t, d mt cy kim cng khng th lt qua. 2. Tng hai bnh xe di bn chn: mt ngn cm xe, vng ai bnh xe v trc bnh xe, ba iu y y , t nhin thnh tu, khng i ngi th lm. Cc th tri nh T-th-kit-ma khng th ha lm c diu tng nh th. Hi: V sao m khng th? p: T-th-kit-ma y l th gii ca tri m tr tu khng n mt, lun tng y l nghip bo thin. Th tri c tr tu sanh bo, lun tng y do thc hnh thin cn tr tu m c. T-th-kit-ma y trong mt i m c tr tu y, lun tng y t tr tu v lng kip m sanh. Do , Tth-kit-ma khng th ha lm, hung g cc th khc. 3. Tng ngn tay di: Ngn tay thon, di v thng cao thp u n, tay sm sai. 4. Tng gt chn rng v bng: 5. Tng ngn tay, ngn chn c li la xe nh ca chim Nhn: Trng ngn ra th hin, khng trng ra th khng hin. 6. Tng tay chn mm mi: Nh th lng T-kip-ba (Karpsakambalam) hn cc phn khc trong thn. 7. Tng mu bn chn cao v y: Ly chn p t, khng rng khng hp, sc di chn nh Hoa sen , di gia cc ngn chn v sc hai bn bn chn nh san h tht; mng tay nh ng trong sch. Trn mu bn chn mu nh chn kim, lng trn mu bn chn mu nh T-lu-ly xanh; chn nghim chnh p nh chic guc trang sc cc th bu. 8. Tng nh bp i Y-n-din (Aineya): Nh i trc ca nai cha Y-ndin, ty trc sau m co dui.

9. Tng khi ng thng, ngn tay r n u gi: Khng ci khng ngc, ly bn tay r u gi. 10. Tng m tng nh Voi bu, Nga bu: iu ha v kho p. Hi: Nu khi B-tt c V thng Chnh ng Chnh gic, cc t do nhn duyn g m c thy tng m tng? p: V chng nhn, dt chng nghi m Pht cho thy tng m tng. Li c ngi ni: Pht ha lm Nga bu, Voi bu, ch cho cc t m ni rng: "Tng m tng ca Ta cng nh th". 11. Tng thn cao v rng cn i nh cy Ni-cu-l-: Thn B-tt l rn chnh gia, bn phn bng nhau. 12. Tng lng xoay hng ln trn: Cc si lng trn thn u hng ln v p. 13. Tng mi l chn lng c mt si lng: Lng khng tp lon, mu xanh nh lu-ly, lng xoay theo pha hu v hng ln trn. 14. Tng sc vng kim sc. Hi: Sc vng nh th no? p: Nu st bn vng th mu ca st khng hin. Nay th vng hin ti snh vi vng trong thi Pht i th khng hin. Vng trong thi Pht i snh vi vng Dim-ph-na (Jambnadasuvarna) th khng hin. Vng Dim-ph-na snh vi ct vng trn ng chuyn lun Thnh vng trong i hi th khng hin. Ct vng snh vi ni vng thi khng hin. Ni vng snh vi vng ca ni Tu-di th khng hin. Vng ni Tu-di snh vi vng Anh lc ca ci tri Tam thp tam th khng hin. Vng Anh lc ca ci tri Tam thp tam snh vi vng ca ci tri Dim-ma th khng hin. Vng ca ci tri Dim-ma snh vi vng ca tri u-sut- th khng hin. Vng ca ci tri u-sut- snh vi vng ca ci tri Ha-t-ti th khng hin. Vng ca tri Ha-t-ti snh vi vng ca ci tri Tha-ha-tti th khng hin. Vng ca tri Ha-t-ti snh vi vng ca tri Tha-hat-ti thi khng hin. Vng ca tri Tha-ha-t-ti snh vi sc thn ca B-tt th khng hin. Sc nh th y gi l tng sc vng.

15. Tng nh sng mt trng: Bn pha trn thn u c mt trng ho quang. Pht trong ho quang oan nghim bc nht, nh ho quang minh tnh ca ch Thin vng. 16. Tng da mng mn: Bi t khng dnh thn, nh Hoa sen khng dnh bi, nc. Nu bt kinh hnh trn ni t kh, t khng dnh chn. Cung phong thi n nghin nt ni t thnh bi bay, du n mt my bi cng khng dnh thn Pht. 17. Tng by ch y n: Hai tay, hai chn, hai mt v gia c: By ch y u y n oan chnh, mu sc trong sch hn cc thn th khc. 18. Tng di hai nch y n: Khng cao, khng su. 19. Tng phn thn trn nh S t. 20. Tng thn to ln v thng: Thn ln v thng hn mi ngi. 21. Tng vai trn v p: Ht thy khng c vai no snh c nh vy. 22. Tng bn mi ci rng: Khng nhiu khng t hn. Cc ngi khc th ba mi hai ci rng, thn c hn ba trm t xng, xng u c chn, cn bt rng c bn mi ci, u c mt xng. B-tt xng rng nhiu, xng u t, ngi khc xng rng t, xng u nhiu, do nn khc vi thn ngi. 23. Tng rng u n: Cc rng khng to qu, khng nh qu, khng li ra, khng tht vo. Rng kht nhau, ngi khng bit cho l ch c mt rng. K rng kht d mt si lng nh cng khng lt. 24. Tng rng trng: Trng hn c nh sng ca ni tuyt. 25. Tng hai m nh S t: Nh S t l cha trong cc loi th, c hai m thng v rng. 26. Tng c thng v trong cc v: C ngi ni: "Pht ly thc n vo trong ming, th tt c thc n u tr thnh v ti thng, v sao? V trong tt c thc n y c ci nhn ca v ti thng. Ngi khng c tng y, khng th pht ra ci nhn , khng c v ti thng".

Li c ngi ni: "Nu B-tt a thc n vo trong ming, by gi hai bn yt hu chy ra cam l ha ln vi cc v". V v y thanh tnh nn gi l c thng v trong cc v. 27. Tng li to ln: Li to ln ca B-tt t trong ming a ra ph kn c mt cho n chn tc, khi a tr li ming vn khng cht. 28. Tng m thanh Phm-thin: Nh Phm thin vng c nm th m thanh t trong ming pht ra: 1. Su thm nh sm; 2. Trong sut nghe xa, ngi nghe vui thch; 3. Nhp vo tm h th sanh knh i; 4. Nghe r d hiu; 5. Ngi nghe khng chn; thanh m ca B-tt cng nh vy. Nm th thanh m t trong ming pht ra tng thanh m ca chim Ca-lng-tngi rt d a. Li c tng m thanh ca trng, nh trng ln c m thanh vang di su xa. 29. Tng mt xanh bic: Nh hoa sen xanh p . 30. Tng lng mi tru: Nh lng mi ca Tru cha, di v p, khng tp lon. 31. Tng Nhc k nh u: B-tt c bi tc bng xng nh nm tay trn nh u. 32. Tng lng trng: Lng trng mc gia hai chn my, khng cao khng thp, trng sch, xoay theo pha hu, ko ra di trm thc. Trong kinh Tng (Lakkhanasutta), Trng b II cng c ghi y 32 tng nh sau: 33. i nhn tng l nhng tng g? - Lng bn chn bng phng (t trn t bng phng, bn chn chm t vi bn chn mt ln. - Di bn chn c hin ra hnh bnh xe, vi trc xe, vnh xe, vi cc b phn hon ton y . - C gt chn thon di. - C ngn tay, ngn chn di. - C tay chn mm mi. - Tay chn c mng da li. - C mt c trn nh con s. - C ng chn nh con d rng.

- ng thng, khng co lng xung c th s u gi vi hai bn tay. - C tng m m tng. - C mu da ng, mu sc nh vng. - C da trn mt, khin bi khng th bm dnh vo. - C lng da mc t lng mt, mi l chn lng c mt lng. - C lng mc xoy trn thng ln, mi si lng u vy, mu xanh m nh thuc bi mt, xoy ln tng xoy trn nh v xoy v hng mt. - C thn hnh cao thng. - C ging ni tuyt diu nh ting chim Ca-lng-tn-gi. - C hai mt mu xanh m. - C lng mi con b ci. - Gia hai lng my c si lng trng mc ln, mn mng nh bng nh. - C nhc k trn u. - C na thn trc nh con S t. - Khng c lm khuyt xung gia hai vai. - C thn th cn i nh cy bng. B cao ca thn ngang bng b di ca hai tay si rng, b di ca hai tay si rng ngang bng b cao ca thn. - C bn thn trn vung trn. - C quai hm nh con S t. - C 40 ci rng. - C rng en u n. - C rng khng khuyt h. - C rng ca trn lng. - C tng li rng di. Do nghip no m to c 32 tng. 1. Nh Lai i trc lm ngi kin tr, khng giao ng vi cc thin php, thin hnh v thn ming , phn nh b th, gi gii, b tt, hiu knh cha m, cng dng cc Sa-mn, B-la-mn, tn knh n anh trong gia nh v tt c nhng v ti thng khc. Vi vic lm ch li y khi thn hoi mng chung c sanh thin th, thin gii, ci i ny. Ngi cn 10 im thng xa ch Thin khc: Th mng, thin sc, thin lc, danh xng, uy lc, sc tng, m thanh, thin hng, thin v, thin xc. 2. Nh Lai i trc, sng v hnh phc cho chng sanh, tr dit mi s hi kinh hong, che ch, h tr bo v ng php, b th cho cc ty tng. Nn c tng di bn chn c hnh bnh xe hin ra, vi 1000 tm xe, vi bnh, trc v cc b phn y .

- Nu lm Chuyn lun th c: Nhiu k hu cn: C s, B-la-mn, th dn, thn dn, s ti chnh, t php, v s, phc v, i thn, ch hu, ho ph, vng t phc dch ht mnh. - Nu lm Pht th c: C i chng hu cn ng o gm: T-kheo, Tkheo ni, nam n c s, ch Thin, loi ngi, A-tu-la, thn rn, Cn-tht-b. 3. Nh Lai i trc lm ngi: T b, ch ng st sanh, b trng, kim, bit tm qu, c lng t, sng thng xt n vi tt c chng sanh v loi hu tnh, nn kt qu c tng trng phu: Gt chn thon di, ngn tay nhn chn di v mm mi. - Nu lm vua th c: Th mng lu di, sng lu nm, khng ai hi c th mng y. - Nu lm Pht th c: Th mng, sng lu, th mng c h tr, khng ai c th hi c th mng ca Ngi. 4. Nh Lai i trc l v b th cc mn n loi cng, mm, nm, lim, loi ung, cao hng m v, nh vy c tng by ch trn y: hai tay, hai chn, hai vai v thn hnh trn y. 5. Nh Lai i lm ngi, l v y 4 nhip php: B th, i ng, li hnh v ng s. Nh phc y nn c tng: Tay chn mm mi, c li da gia ngn tay, ngn chn. - Nu lm vua th kho nhip cc v ty tng, cc v c s, B-la-mn, th dn, thn dn... cc vng t. - Nu lm Pht th thu nhip cc v ty tng, T-kheo, T-kheo ni... Long thn, Cn-tht-b. 6. Nh Lai i trc lm ngi l ngi ni li lin h li ch cho chng sanh, lin h Php, gii thch cho i chng, em li li ch an lc cho chng sanh, tn dng chnh hnh. Nn c c tng: Mt c trn nh con s v lng mc xoay trn thng ln. - Nu lm vua th ti vt, dc lc u ti thng, ti u, cao tt, nht. - Lm Pht th Ngi l bc ti thng, cao tt, nht cho ton th chng sanh.

7. Nh Lai i trc lm ngi l ngi sing nng hc hi ngh nghip, mi k thut hc thut oai nghi hay hnh ng, lm th no cho mau tin b, c kt qu khi mt nhc lu ngy. Nh phc y nn c tng: C ng chn ging nh con d rng. - Nu lm vua th c c tt c nhng g mt v vua phi c mt cch mau chng. - Nu lm Pht th c tt c nhng g phi c cho mt v Sa-mn mt cch mau chng. 8. Nh Lai trc lm ngi thng hay n cc Sa-mn, B-la-mn v hi: Th no l thin v bt thin, c ti v khng c ti, iu nn v khng nn lm, iu no lm s a n bt hnh lu di v iu no nu lm s a n hnh phc v an lc lu di? Kt qu lm tt nn c tng: Da ca Ta trn mn khin bi bm khng th bm dnh vo thn. - Nu lm vua th c i tr tu khng ai bng, khng ai hn Ngi v ti sn th tc. - Nu lm Pht th c i tr tu, qung tr tu, h tm tr tu, mn tip tr tu, thng tu tr tu, ym ly tr tu, khng ai hn Ngi v tr tu. 9. Nh Lai i trc lm ngi khng sn, khng o no, du b ni nhiu cng khng tc ti, khng phn n, khng him khch, khng mt bnh tnh, khng biu l phn n, khng sn hn phin mun. Tri li, Ngi b th ci th che p bng loi mm mi, nn c tng: Sc hong kim, da mu ng, sng bng. - Nu lm vua th cng c cc th nh trn. - Nu lm Pht cng c cng dng cc th nh trn. 10. Nh Lai i trc lm ngi, Ngi lm cho sum hp li nhng b con bn b thn tn khng gp nhau lu ngy, b au kh lu, lm cho m vi con, con vi m, cha vi con, con vi cha, gia anh em vi nhau, vui v ha hp nn c tng tt: M m tng. - Nu lm vua th nhiu con, u l bc anh hng. - Nu lm Pht th c nhiu ngi con xut gia v ti gia u l bc v song, nhip phc c ma qun.

11. Nh Lai i trc, lm ngi qun st v hiu r i chng, bit mnh, bit ngi, bit s sai bit gia mi ngi. Ngi ny xng ng nh th ny, nh th ny v hnh ng theo s sai bit y nn c tng: Thn hnh trn nh cy Nigrodha v ng thng khng cong lng. Ngi c th s v thoa u gi vi hai lng bn tay. - Nu lm vua th nh triu ph, i triu vi kho tng y vng, bc, ti vt, tin la. - Nu lm Pht l triu ph, i triu ph. Ti vt ca Ngi l tn ti, gii ti, tm, qu, a, vn, th, tr tu ti. 12. Nh Lai i trc lm ngi, tha thit vi s li ch, hnh phc, s thoi mi, s an i ca i chng. Lm cho h tng trng lng tin, gii, a vn, b th, php, tr tu, ti vt v la go, rung t, loi 2 v 4 chn, v con, y t, lao cng, b con, bn b, quyn thuc. Nn c tng tt: na thn trn nh con S t, hai vai khng c lm khuyt xung, v thn hnh trn u. - Nu lm vua khng b tht bi, mt ti sn, cc loi hai chn, bn chn, v con, y t, lao cng, bn b quyn thuc. - Nu lm Pht khng b tht bi, khng mt tn, gii, vn, th, x v tu. 13. Nh Lai i trc khng lm hi n cc loi hu tnh hoc bng tay, bng , gy, ao, nn c tng tt: Cm v ht sc nhy bn, khi vt g chm u chp li, nhng cm gic c khi ln ti c hng v truyn i khp ni. - Nu lm vua th thiu bnh, thiu no, tiu ha tt, nhit thng bng. - Nu lm Pht th t bnh... c th kham nhn, sing nng. 14. Nh Lai lc lm ngi khng quen ng lic, ng xin, ng trm, nhng gi tm chnh trc, cao thng, nhn i chng vi tm t bi, nn c tng: cp mt ht sc xanh v lng mi nh con b ci. - Nu lm vua: i chng a nhn Ngi, tt c u hoan nghinh, thng knh Ngi. - Nu lm Pht: cc hng t u hoan nghnh v thng knh Ngi. 15. Nh Lai trc l ngi lnh o i chng v thin php, v thin hnh thn, khu, , phn pht b th th h gii lut, d b tt, hiu knh cha m,

l knh S mn, cung knh cc bc Trng thng trong gia nh v cc thin php c bit khc nn c nhc k trn u. - Nu lm vua th c mi ngi ht sc trung thnh. - Nu lm Pht th c ton th cc loi, t trung thnh. 16. Nh Lai trc lm ngi t b ni lo, ni li chn tht, tin cy, khng tht ha mt ai nn c tng tt: Mi l chn lng l mi si lng mc ln v gia hai lng my c tc bch ho sanh, mu trng, mm mi ging nh bng. - Nu lm vua th tt c mi ngi u tun theo mun ca vua. - Nu lm Pht tt c cc loi v t u tun theo ca Ngi. 17. Nh Lai trong bt c i trc no t b, trnh xa ni hai li, trnh ni chia r, sng ha hp vi nhng k ly gin, tng trng vi nhng ngi ha hp, hoan h trong ha hp nn a ti tng: c 40 rng v gia rng khng c k h. - Nu lm vua th nhng ngi ty thuc khng c chia r. - Nu lm Pht th cc t v cc chng khng c chia r. 18. Nh Lai trong i trc lm ngi, Ngi t b ni li c c, ni li khng li lm, ni li lm p lng ngi, tao nh, thng cm... nn c hai tng: li di v ging ni du ngt nh ting chim Ca-lng-tn-gi. - Nu lm vua th li ni c thuc h cc cp chp thun. - Nu lm Pht: li ni ca Ngi c mi ngi tun th. 19. Nh Lai i trc lm ngi t b t mng, mun sng theo chnh hnh, trnh xa s gian ln, la o, trm cp, bc ot lm tn thng k khc. Do nhn y nn c kt qu c hai tng: rng u n v sng chi. - Nu lm vua th ty tng c tm thanh tnh. - Nu lm Pht th cc t ca Ngi u c tm thanh tnh. [3] By bu: - Thin bu lun: 1000 cng xe, vi vnh xe, trc xe, mi b phn.

Thin bu ny ch xut hin khi vua khi tm mun dng n. C th i trn khng, di nc v bnh nh bn phng, hng phc vi 4 loi binh chng. n u cng c n tip long trng vi cu ni: Hy n y, i vng. Tt c u thuc ca ngi. i vng hy hun th cho chng ti, v vua hun th 5 gii cho h. "Ny A-nan-a, xe bu y sau khi chinh phc tri t cho n hi bin lin tr v kinh Kusavati, v ng trc php nh, trn ca ni cung nh mt trang bo cho ni cung ca vua i Thin Kin". - Voi bu: Thun trng, kin cng, c thn lc, phi hnh trn h khng v tn l Uposattha, lm p lng vua. Voi bu ny c th ci i khp qu t cho n hi bin ri tr v kinh Kusavati kp gi n sng. - Nga bu: Thun trng, u en nh qu, c thn lc phi hnh trn h khng tn l Valahaka. (nt) - Chu bu: Cht lu ly, chiu sng 1 do tun, thun cht, kh da, kh mi. - N bu: M miu, kh i, oan trang, mu da tuyt m, khng cao, thp, bo, gy, khng qu en, qu trng, vt xa loi ngi. Thn xc n bu m mn nh bng, nhung. Khi tri lnh, tay chn tr thnh m. Khi tri nng tr thnh mt. Thn ta mi thm chin n, ming thm hoa sen. N bu dy trc ng sau, mi hnh ng u lm vua yu thch. N bu khng c t dm. - Gia ch bu: Chng thin nhn, c th thy ca bu c ch hay khng c ch, chn u v khi vua cn bao nhiu c by nhiu. - Tng qun bu: C hc thc, thng minh, sng sut, c kh nng khuyn co: Tin, thi, dng... ---o0o---

5. Bt dit trong sinh dit

Trong Kinh Lng Nghim, vua Ba-t-nc bch Pht:

- Bch c Th tn: Ngy trc, khi cha gp Ngi, Trm thng nghe cc ngoi o ni thn ny cht ri mt hn. V nh th gi l Nit-bn. n nay tuy gp Pht, i vi vn y Trm vn cha th gii quyt cch no cho khi tri vi Tm tnh bt sinh dit? Pht dy: - i vng: Ci thn th ca i vng c thng cn khng tiu dit khng? - Bch c Th Tn! Phi tiu dit. - i vng cha cht sao bit s tiu dit? - V thn Trm tuy cha cht nh Trm xt thy n thay i mi mi nh la t ci thnh than, than tiu ra tro, cho n tan mt. - Chnh vy, i vng! Nhng i vng gi yu nh th dng mo hin gi c ging lc cn nh khng? - Bch c Th Tn: Ging th no c! Khi cn nh Trm ti tr m nay gi c th tc bc mt nhn... - Nhng t nhin thay i nh th chng? - Bch c Th Tn: N ngm ngm thay i, Trm khng h bit. Khi 20 khc lc 10 tui, khi 30 li suy hn 20; n by gi 62 tui, ng li lc 50 th lc y cng trng nhiu. Nhng l k trong tng chc nm, ch tht suy xt k cng th n thay i trong tng pht tng giy v ri y s iu tn... - i vng: i vng xt thn th i vng bin ha khng ngng v s tiu dit nh th, nhng i vng c bit trong ci thn sinh dit y c ci g bt sinh dit khng? - Bch c Th Tn! Tht Trm khng bit. - i vng! i vng bt u thy nc sng Hng lc my tui? - Bch c Th Tn! Khi 3 tui, mu thn Trm dt i bi yt n th tri K-b, by gi i ngang qua sng Hng Trm trng thy nc sng y.

- i vng va ni thn th i vng thay i r rng nht l trong hng chc nm. Vy khi 2 tui i vng thy nc sng Hng vi 13 tui thy nc sng y, hai ci thy c khc g nhau khng? - Bch khng! Cho n nay 62 tui ri m s thy vn cng nh th. - i vng! i vng ly lm lo lng khi thy thn th i vng tc bc da nhn, khi gi khc lc tr. Nhng ci thy nc sng Hng c tr gi thay i nh thn th ng khng? - Bch khng! Ci thy y lc nh cho n by gi y khng sai bit g c. Pht dy: - i vng! Mt i vng tuy nhn m tnh thy (kin tnh) cha khi no nhn. H ci g nhn th quyt phi bin i, cn ci g khng nhn th ci y quyt nh bt bin. Ci g bin i th phi tiu dit, cn ci g khng bin i th vn bt sinh dit. Ci trong sinh dit th u c b sinh t lu chuyn. Sao i vng khng t gic bn tnh bt sinh dit y m dn cu cht ri mt hn ca bn on kin ngoi o t nghi hoc. Vua Ba-t-nc nghe Pht khai th nh th, lin gic ng b thn th th thn, ch khng khi no mt hn. * Nh mt ngi ngi trn chic , i m thy v cho rng b chy. Cng nh th, ngi ta ch nhn mnh hon ton vi con mt sinh dit. Ngi ta t ph nhn gi tr ca mnh vy. o Pht, tri li, li pht huy cho ta thy trong ci thn th sinh dit v thng c ci bn tnh v thng bt sinh dit. o Pht pht huy bn tnh y bng cch cn c ngay vi gic quan th cn ch khng xa xi u khc. V khi ni n bn tnh bt sinh dit y, th o Pht dng v s danh t rt cao p. Tht ra, chng ta bt lc, t tng hnh ng b "v minh" chi phi, l v chng ta khng t ng bn tnh y. Nu gic ng tnh bt dit trong sinh dit th ton th sinh dit l bt dit vy.

V cuc i chng ta s hin thn ca T bi, s rng ngi nh Tr tu, nu chng ta lun lun sng vi bn tnh bt dit trong cuc i sinh dit. (1959) -ooOoo-

6. Gin d trong np sng

Cc nh nghin cu Pht gio u c mt nhn nh chung rng, khi Pht gio truyn vo Vit Nam, khi y c my ai hiu Pht gio, nhng ti sao Pht gio c chp nhn mt cch d dng, m thm, p nh vy. l h tip nhn Pht gio thng qua hnh ng ca cc nh s. Hnh nh c th ca cc nh s c nhiu im gn ging vi h, lm cho ngi dn qu mn nn h gn nh s, gn o Pht. Nhiu hnh thi, nhiu vic lm ca nh s phc v cho dn, vi dn, nhng hnh nh y l cch cho dn gn, nhng tm tt trong c 4 iu. iu th nht l nh s m bc trong n ung. Cch n chay ca chng ta l li n ht sc m bc. u cng n c. Rau ci, vi ming u, cht nc tng th l xong. Cch n ny ngi i cng n nh th, nh cho nn dn thy rng s n ung ca nh s khim tn gin d. Bit nh vy nn ngy hm nay nu c nhng ngi gn o Pht, thy chng ta n ung qu cu k, xa l i vi h, th h s xa lnh chng ta. Do chng ta phi tri tc trong n ung. Khi i m, lm n ma chay k gi, cc thy ng ham n ham ung qu nhiu. Nu c n th n va no nui thn, nu c ung th ung nc ngt thay cho ung bia, ung ru. V nu khi cc v c s i bia th mnh cng ng ung. Khi mnh ung th trc mt h khng ni g nhng sau lng h ch mnh, l vic ht sc ti k. Ti bit Hu trc y i cng ti nh th ch c mt s v trc ht l i bia lin. l iu hm nay cc thy phi lu . Nu h c mi cng khng ung. Ti xin ni kinh nghim ca ti. Trc y ti cng khng ung bia, nhng ci bng c hay au lm rm, c mt v s ni Thy nn ung mt t bia th ci bng ca thy s m, v n tng kh cc n trong bng i. V mun ci bng ht au nn cng nhm mt ung mt ly. Lc u ung thy cay cay, ung ngm th hai thy cng hi c c, ngm th ba thy ngt ngt (v cho sa vo). Nu ti khng kp ngn li th by gi ti cng l ng thy ung bia ri.

Sau c b bn o nghe c ti c ung bia, nn khi ti vo Si Gn cha mt, Pht t ra cho v ni: Con nghe n ung bia c, con mua mt thng sn y. Khi ti ngh, nh th ny th nguy him qu. Ti ung mt lon bia cha ht m m i qung co ti 10 ngi thnh ra 10, 20 lon, v tnh m mnh mang ci ha. Ngh th nn ti b lun. T khi b lun n gi th ci bng hn cng m lun. Cho nn cc thy phi rt kinh nghim, gin d trong n ung l vy. l mt hnh thi sinh hot cho ngi ta gn gi vi mnh. Th hai l gin d trong sinh hot. Cc v thin s trc y ca chng ta n mc sinh hot gin d lm, khng c rm r khch so quan liu nh by gi. Nu c vic cc v phi i xe, cc v c gng li xe va phi. Cc v bit rng xe sang th khe v m, chc chn c ngi quen nhng nhiu ngi khng quen, t ngi thch nhng nhiu ngi ch. V hon cnh v thi th, khng i xe khng c, nhng i xe va phi, cng l gin d trong sinh hot. Th ba l ng n trong gia quytn. Trong gia nh phi n ni tht th, khng quanh co, lt lo, phc tp trong giao tip. Nu n ni quanh co th s lm cho ngi ta chn ngy v mt nim tin ni mnh. Th t l tn ty vi i. Nu c chuyn g gip i c th c gng gip cho tht tt. Chng hn nh cu tr nn lt th chng ta phi ln x ra m lm, cng l mt cch cu i. C nhng ngi cha bit Pht l g c, nhng qua vic lm ca qu thy h thy thch, h lin xin tu theo Pht, ch h i khi cng khng bit gio l Pht m ch bit cc thy, cc c lm tt th h theo. l trng hp chung. C bit cn c nhng trng hp ring l nh: gn a phng chng ta rt c qunh, khng phng tin, c ngi b m na m khng c xe a i bnh vin. Nu chng ta c phng tin th nn em n a h i nh thng th h s cm mn v theo ta. Nhng iu nu chng ta lm c s gy thm uy tn cho bn thn chng ta. cng l mt s li ch xuyn qua vic lm v cng i ng tinh thn o Pht l vo i cu i trong cn hon nn. Lm c nh vy l to nn mt s thng cm, gy c thin cm i vi mi ngi. Ti thy tinh thn ha ng ca o Pht rt hay, chnh v th m o Pht i khp hang cng ng hm ca nhn gian m n tr thnh mt o ca dn tc.

Ni tm li, chnh i sng m bc, li sng gin d, ni nng ngay thng tht th m nh s ha ng c vi nhn dn, cng l mt cch thc hnh li Pht dy. Mt vi li nh vy, ti mong anh em Tng Ni chng ta to mt np sng nh th no cho mnh xng ng l ng s ca chnh mnh, mt ng s ca Vit Nam. Th n l mong anh em phi thc hin nghim tc, mt ngy phi c mt thi kinh. Nu khng tng kinh th nim Pht, nu khng nim Pht th hnh thin thc lim thn tm hu lm gng cho hu hc, cho t v cho hng Pht t tn tm ang hng v chng ta. Thi i ca chng ti mi khi an c th phi tng kinh b, ht b ny n b khc, lin tc trong 3 thng, ngoi ra cn hc kinh, lut, tr ch mt ngy phi vi chc bin cho n vi trm bin. l iu bt buc. By gi anh em d c bn vic my th cng c mt thi kinh, thm ch mt gi hnh thin hay tr ch vi chc bin th s c kt qu tc khc, n em li s li lc cho chnh mnh v s to s an ton cho i chng. By nhiu li nhc nh anh em tinh tn trong ma an c nm nay. Cu ch Pht gia h cho ma an c ca Tng Ni gii hnh vin mn. -ooOoo-

7. Cu thy Pht
T tnh chn nh bn lai thanh tnh l chn Pht; t kin, tham, sn, si l ma vng. T m l khi ma vng trong nh, chnh kin l khi Pht trong ta. Cho nn trong tm tnh pht sanh nhng iu t kin, tham, sn, si, tc l ma vng t do qua li; nu chnh kin pht hin tr ht tham, sn, si, tc thi ma bin thnh Pht, gi ha thnh chn. Php thn Pht, bo thn Pht, ha thn Pht, ba thn y vn l mt th, nu thy c t tnh chn tht thanh tnh, tc l chnh nhn thnh Pht B-. T tnh chn tht thanh tnh vn t ha thn m sanh v thng trong ha thn; do t tnh khch s, tc ng ha thn thc hnh chnh o, vy sau mi vin mn chn tnh, khng cng khng tn. Dm tnh vn l nhn ca tnh tnh; tr ht dm tnh tc thnh tnh thanh tnh; t trong tm tnh ca mnh xa la ng dc m thy c chn tnh th ch trong giy lt tc l chn ri.

Ngy nay nu ch gp ng php mn i tha n gio, thy t tnh y tc l thy Pht; ngoi ra nu mun tu hnh cu mong lm Pht, th chng bit ch no tm thy. Ngi no trong tm t thy mnh chn tht, h c chn l nguyn nhn thnh Pht, cn gi s khng thy c t tnh m c dong rui tm Pht ngoi, th va khi tm i tm thnh ngu si vy. Php mn i tha n gio ny, lu truyn cu trong th gian, mi ngi phi t mnh tu tp, nu nhng ngi hc o sau ny, khng c kin gii nh trn tu hnh, t b lung ph cng phu. Hoi bo duy nht xa nay ca nhng ngi tin Pht l mong cu c thy Pht, vt b trm lun v c thy Pht mi c th gn Pht, gn Pht mi c th nh Pht v thnh Pht vy. Nhng Pht u m mong thy mong thnh? Phi chng Pht l 32 tng tt, 80 v p; v phi chng Pht l nhng sc tng oan trang m chng ta thng thy th phng trong cc cha chin tinh x? Nu ch bng vo hnh dung sc tng y m cho l thy Pht, th phi chng l nhng ngi em tm t kin in o, ph bng Nh Lai khi h ng trc hnh tng c Pht cng c th cho rng h thy Pht. Phi chng nhng ngi khng tm tin thun, m tn d on, khi h ng trc hnh dung c Pht cng c th bo rng h thy Pht... Th nn, Pht tuy c 32 tng tt song ta ch nhn Pht bng 32 tng cha phi l nhn thy chn thn ca Pht. Kinh Kim Cang ni: "Nu ly sc thy Ta, ly m thanh cu Ta, ngi y hnh t o, khng th thy Nh Lai" l th. Thnh th mun cu thy Pht t tng phi cu thy t tm, t tm c Pht th lc no ch no cng u thy Pht; tri li t tm khng Pht, th du Pht trc mt cng nh trng thy mt tng g. Vy ta nn bit tm Pht v tm chng sanh vn l mt, nu gn lc m lm tc l sng sut, ty tr cu u tc l thanh tnh; tm thanh tnh, tnh sng sut y tc l Pht, v Pht ch l hin thn ca chn tnh v cng thanh tnh sng sut y. T tnh thanh tnh l Pht, nhng t tnh vn trong ta nu khi t tnh tr sch v minh t kin, phin no tham sn th tc ni thn ny cng c th bo l ha thn ca Pht. c Ha thn t c Bo thn, c Bo thn t c Php thn, ba thn khng hai khng khc.

n y ta khng nn quan nim c Pht l mt ng siu hnh nh thn linh, thng . Khng nn quan nim c Pht ch hon ton ni sc tng bn ngoi; cng khng nn quan nim khi thy c hnh dung gi l thy Pht; khi khng thy hnh dung gi rng Pht khng th cu. Nhng t tnh chn tm l Pht, Pht l khng b cn mt sanh dit. Ch v v minh rng buc phi b n m, h ta ph ht v minh, pht huy chnh kin, gy dng c Pht trong tm, un c Pht trong tnh c vng vng th du tri qua thin ma bch chit, vo kh th n l cng chng cht phai sn, khng lc vo ma o. Cu thy Pht c nh th mi thit thc v li ch cho thn tm. (Phng dch bi k trong Php Bo n kinh, 1950) -ooOoo-

8. Hnh cu kh ca B-tt Qun Th m

Trong kinh c Pht dy rng: "Nu i khng c kh sanh lo bnh cht, khng c kh n i xa la, khng c kh on th gp g, khng c kh v cu mong khng c th Ta khng ra i". Nh vy c Pht ra i l v lng t bi cu kh cho chng sanh. c Qun Th m th hin lng t bi ca c Pht, nn ngi quyt ch tu hnh v tr nn mt v B-tt vi mt tm nguyn t bi rng ln, cu kh cho tt c chng sanh trong mi trng hp v trong mi thi i nh ngi nguyn. Trong kinh Ph Mn ni: Lc by gi B-tt V Tn chp tay bch c Th Tn rng: B-tt Quan m v l do g m c danh hiu y? c Pht dy: V s trm ngn vn c chng sanh chu kh no, nu nghe danh hiu B-tt Quan m mt lng xng nim th Ngi lin nghe c m thanh y v lm cho h u c gii thot. Ngi no tr nim danh hiu ca ngi, d c ri vo ng la d di, la khng t chy do v thn lc ca Qun Th m. Nu b cun tri bi dng nc ln, m nim hng danh B-tt Quan m, th lin gp c ch t kh cn. Gi s c trm ngn vn c ngi v kim vng bc, lu ly x c m no san h, h phch, trn chu v nhng ngc qu, m vo bin ln, ri b trt gi hc m cung phong thi git thuyn bum sa vo nc qu. Nu

trong on y d ch mt ngi, xng nim danh hiu B-tt Quan m, th c mi ngi u c gii thot khi tai nn qy d. V duyn c y m danh hiu ca ngi l Quan Th m. Li nu c ngi sp b hnh hnh m nim danh hiu B-tt Quan m, dao gy trong tay ngi kia ang nm gy ra tng on v k ti nhn lin c gii thot. Gi s trong ci i thin th gii y dy qy d D xoa, La st mun hi ngi no, m nghe ngi y xng nim hng danh B-tt Quan m, th cc qy d cn khng th em con mt d dn m nhn ngi y, hung h lm hi. Li na nhng ngi c ti hoc khng, ang b gng cm xing xch thn th, m nim danh hiu B-tt Quan m, th nhng gng xing u b h hng, lm cho ngi y lin c gii thot. Trong ci i thin y dy gic th, c ngi dn u mt on li bun mang cc bu vt i qua ng him, trong on c k ni ln li rng, ny cc bn i, ng c s hi, hy chuyn mt lng tr nim danh hiu B-tt Quan m, v B-tt y thng em cho ta s khng khip s, nu cc anh nim danh hiu B-tt th s thot c nn gic cp ny. Nhng ngi li bun nghe ni ng thanh ct ting: Nam M Quan m B-tt, m c gii thot. Ny V Tn , Thn lc uy lc B-tt Quan m rt ln lao. Ngi nhiu dm dc, nu thng cung knh nim hiu Quan m th la dm dc, ngi nhiu gin d nu thng cung knh nim hiu Quan m th la c gin d, ngi nhiu ngu si, nu thng cung knh nim hiu Quan m, th la c ngu si B-tt Quan m c sc oai thn rt ln lao nn lm cho chng sanh c nhiu li ch. Bi th mi ngi thng nn tm nim n ngi. Nu c n nhn cu sinh con trai, l bi cng dng B-tt Quan m th lin sinh c con trai y phc c tr tu, gc r phc c, mi ngi yu knh. B-tt Quan m thn lc nh vy, ngi no cung knh l bi B-tt, c phc rt nhiu khng phi cng sung. Bi th mi ngi nn nim danh hiu Quan m B-tt. Ny V Tn , gi s c ngi tr nim danh hiu su mi hai c hng sa B-tt, li thm sut i cng dng n, thc ung, y phc, nm, dc phm, ng ngh sao? Cng c ca ngi cng dng nh vy c c nhiu khng? V Tn bch c Th Tn, tht l nhiu lm. c Pht li dy, nh nu c ngi th tr danh hiu B-tt Quan m, l bi cng dng d ch mt thi, phc c hai ngi bng nhau khng khc, ngn vn c kip hng phc khng cng. Ny V Tn , th tr danh hiu B-tt Quan m phc c v lng v bin nh vy. Ngi V Tn li bch c Th Tn, B-tt Quan m du hnh trong ci th gii Ta b bng cch no, v thuyt php cho c chng sanh bng cch ra sao? c Pht dy: Ngi nc no ng dng thn Pht m gio ha, Btt Quan m lin hin thn Pht. ng c ha bng thn Duyn gic,

B-tt lin hin ra thn Duyn gic. ng c ha bng thn Thanh vn, B-tt lin hin ra thn Thanh vn. ng c ha bng thn Phm vng, B-tt lin hin ra thn Phm vng. ng c ha bng thn -thch, B-tt lin hin ra thn -thch. ng c ha bng thn T Ti, B-tt lin hin thn tri T Ti. ng c ha bng i T Ti, B-tt lin hin tri i T Ti. ng c ha bng thn hnh ca Thin i tng qun, B-tt hin thn Thin i tng qun. ng c ha bng T-sa-mn, B-tt lin hin thn T-sa-mn. ng c ha bng thn Tiu vng, B-tt lin hin thn hnh Tiu vng. ng c ha bng thn trng gi, B-tt lin hin thn hnh Trng gi. ng c ha bng thn c s, B-tt lin hin thn hnh c s. ng c ha bng thn T quan, B-tt lin hin thn hnh T quan. ng c ha bng thn B-la-mn, B-tt lin hin thn B-la-mn. ng c ha bng cc loi hnh: T-kheo-tng, T-kheo-ni, hoc u-b-tc hay u-b-di, B-tt lin hin cc loi thn y. ng c ha bng thn ph n ca cc trng gi, c s t quan, hay B-la-mn, B-tt lin hin thn hnh ph n. ng c ha bng thn ng nam hay thn ng n B-tt lin hin thn ng nam ng n. ng c ha bng cc loi tri, rng hoc D-xoa, hay Cn-tht-b hoc A-tu-la hoc Ca-lu-la, Ma-hu-la-d, ngi hoc phi nhn, B-tt lin hin cc loi thn kia. ng c ha bng thn Kim Cang, B-tt lin hin thn Chp Kim Cang. B-tt Quan m thnh tu c cng c nh vy, dng loi hnh du hnh th gian cu vt chng sanh, bi th cc ngi hy nn nht tm cng dng B-tt. V B-tt y bc i hu tnh, thng c nng lc em li can m trong lc nguy cp, trong ni kinh hong, trong chn tai nn, cho nn mi ngi trong ci Ta b mnh danh B-tt l Ngi ban b s khng khip s. Nh vy, lng t bi ca c Qun Th m khng phi thuc dng hnh thc m lng t bi hin thn khp tt c mi hnh dng; lng t bi khng phi v tng m lun c v tng; khng phi hu tnh m lun c v tnh. Cho nn lng t bi mi lan khp tt c mi ni m trong kinh gi l Ph mn th hin (th hin khp mi nh): nh T Tng, nh Sa-mn, B-la-mn, nh c s, nh ph n, nh trn trc, mi nh. (Cho nn gi l Ph mn th hin). V ph mn th hin nn cm ng tt c chng sanh v chng sanh cng cm ng n ngi, nn d c gp tai nn th cng c qua khi. Nh gp tai nn m qua khi , nn tng ngi lun lun c tn th v c mi ngi nh v nim n. Chnh ngay ti t nc Vit Nam chng ta cng c hai mu chuyn v c Quan Th m, l chuyn Quan m Th Knh v chuyn Nam Hi

Quan m. Chuyn Quan m Th Knh ti thit tng rng a s cc v u hiu, tuy nhin hiu cho cn k hn, chng ta hy nghe Gio s Hong Nh Mai thut li trong Tp Vn s 32 (1995) nh sau: "Truyn Quan m Th Knh l mt truyn Nm hay trong kho tng truyn Nm ca ta. Ct truyn hp dn, ngha su sc, vn chng trang nh. y l s tch c Quan m B-tt theo truyn thuyt dn gian c cu thnh ng: "Oan nh oan b Th Knh", y l truyn ny. Th Knh l mt ph n nc Cao Ly (nay l Triu Tin). Kip trc l trai v tu c chn kip, cn mt kip na, kip th mi th thnh cng qu. th thch, c Thch-ca Mu-ni hin ra lm mt c gi p n quyn r. Chng trai khc t nhng li l li ni cu: C chng kip khc ha l. Tuy l l li, nhng iu ny chng t l c ng tm pht sinh nim. V im ny, khoa tm l ngn ng hc cng xc minh: L li ni nhm khng phi l mt s l nhm m c nguyn nhn trong t duy, c ngh nhng giu dim, ngh y bc l trong nhng trng hp l li ni nhm. No ng php Pht nhim thay L li m vn ngay ly li. c Thch-ca thy ngi ny cn phi tri qua mt kip na tu dng thm. Kip sau y l Th Knh, con gi duy nht ca nh h Mng. Ti sao t l trai, li u thai thnh gi? Bi v kip trc ngi ny c biu hin xiu lng v mt c gi, cho nn kip ny ngi ny mang thn gi v chu nhng s kh no v tnh duyn l hiu thu: Tnh l kh. Tnh l kh ln th nht: Th Knh n tui ly chng. Nh h Sung c con trai tn l Thin S, mun cu hn. Th Knh v o hiu khng mun i ly chng, nh phng dng cha m, nhng li cng v o hiu m khi cha m khuyn bo, Th Knh vng li ly Thin S. Bc i mt bc l sa vo ng tnh v ngy cng m ui.

Mt i ti sc va xinh tang v bc tranh no bng C m th tht di trng Mt rng th th, hai rng sinh sinh kia tc ly li mnh Vng kia thp ly ch tnh m trao. Cuc tnh xem nh rt tt p. Nhng ch l gi tng. Trong bng hoa ti c con su, n s lm cho hoa ho r. S th vn l v thng. Mt bui ti, Thin S ngi hc v Th Knh ngi k bn may khu. Thin S c sch n khuya, mi mt da vo v ng. Th Knh cht trng thy di cm chng c si ru mc ngc, cho l im g lin sn con dao cm trn tay, toan ct si ru y i. va lc y, Thin S git mnh tnh gic, tng v nh git mnh, nn la to ln. Cha m chng chy vo, chng kin s vic, nghi l Th Knh c t tnh toan hi chng, khng tin li minh oan ca nng nn mi sui gia sang tr Th Knh v nh cha m. V nh Th Knh rt bun v ni cha bo p c cht g m li lm ru lng cha m. Nng ngh ch c dc lng tu cho cha m th mi n p ngha sinh thnh c thi. Nhng nng khng dm ng vi cha m, s cha m thng khng cho i tu. Nng bn trn nh, ci dng nam trang n xin tu cha Vn T. S ph t tn cho l Knh Tm. Knh Tm tng c yn tm tu hnh, b ht mi chuyn phin no. Thanh gm tr tu mi y Bao nhiu kh no ct ngay cho ri Hng xng php gii ngi ngi Thng rung trng k, trc hi m kinh. No ng li xy ra s vic. Trong lng c nh giu, c con gi tn l Th Mu thng n l cha ngy rm, mng mt. Th Mu nhn thy tiu Knh Tm p trai lin m v tm cch quyn r. Nhng tiu Knh Tm hon ton khng ng lng. Th Mu cng nng lng tng t v khng t km ch c t tnh vi a trai trong nh v mang bu.

B lng tra hi, khng th chi ci c v li nhn cu d dnh ca lng: Phi ai th th thc tnh, Lut cho on t cng thnh tht gia. Th Mu bn khai l trt t tnh vi Knh Tm. Th l lng bt Knh Tm em ra nh n. Thy Knh Tm b n au qu, s ph thng tnh xin np khon cho lng, lnh Knh Tm v rn dy. D thng, nhng v Knh Tm phm gii lut nn S ph khng th Knh Tm tu trong cha c na, khuyn Knh Tm ra ngoi cng cha v c gng hi ci. ngy thng, Th Mu ra mt a con trai. B cha m ay nghin "Con ai th tr cho ngi ta", Th Mu nh mt dn my dy em con ln t ngoi cng cha. Knh Tm thng a hi nhi, bng ln nui nng. Lm th khc no nhn a tr ch thc l con mnh; S ph cng hoi nghi v mi ngi th ch ci. Knh Tm nhn nhc nui a tr khn ln. Chu nh c ba tui th Knh Tm la trn. n khi khm lim, ngi ta mi pht hin ra Knh Tm l gi v by gi mi r Th Knh b chu ting oan by lu nay. Kip tu th mi ny vin mn, Th Knh c thnh Pht: l c Quan m B-tt". * K n truyn Nam Hi Qun Th m, truyn ny cn c tn thng thng l truyn B Li Cha Ba. Diu Thin ti sc c hn c hai ch, li khc t vic ly chng v xin i tu theo o Pht, v nng rt m o. Vua bo th no nng cng khng chu nghe, nn nng b vua cha tc gin hnh h. Sau nng trn ln ni Yn T tu hnh cho n ngy thnh chnh qu, tc l c Qun Th m m trong Quan m Nam Hi ni nh th ny: Chn nh o Pht rt mu, Tm Trung ch hiu, nim u ch nhn, Hiu l c song thn, Nhn l cu vt trm lun mun loi. Linh trong nghn mt nghn tai, Cng trong mt im linh i m ra

Ngm trong bin kh nam ta Ph mn cu kh Pht b Quan m. * Cho nn i vi tt c chng sanh ngi l mt bc B-tt th v y nh trong kinh Ph Mn ni. trong cc th b th l ban b s khng s hi. Do , chng sanh trong Ta-b th gii xng nim danh hiu ngi l bc b th v y. B th trong nh Pht c ba th: Mt l ti th, hai l php th v ba l v y th. V y th l cch b th cao nht. c Qun Th m thnh tu ti th, php th cho nn ngi cng thnh tu v y th. S s hi ca chng sanh lan khp ni bt c gi no, bt c khi no cng c th xy ra cho tt c. Nhng lm sao trnh s s hi ? Tc nhin l phi c s n lc t thn ca mnh, nhng ng thi cng phi c s h tr ca cc ng t bi. Cho nn khi gp nhng lc kh no, m nim n c t bi ca ngy Qun Th m th lin c cm ng. Cm ng va l t lc, va l tha lc. Nim c Qun Th m, tc tm ta hng v Ngi. Ngay gi pht ta khng cn lo tr ngi g c, khng cn lo tai nn, khng cn lo tm hn b khng b, khng cn lo tm v ng m ta v tm ta ha quyn cng tm t bi ca c Qun Th m v c t bi ca Ngi cng cm ng n ta, m hnh thnh mt s thot cho chng ta khi lm tai nn. Hiu r ngha c t bi ca ngi lun lun thot cho chng sanh, nn trong kinh dy: Nim Qun Th m, tu theo hnh c Qun Th m th ci nim ca chng ta mi c thnh tu nh nguyn. V vy chng ta nim c Qun Th m tu tp hnh Qun Th m, bt c u, bt c hon cnh no, ngi cng cm ng, h tr; khi y ci nguyn ca chng ta mi c kt qu vin mn theo nguyn ca chng ta. V lng t bi ln lao y cho nn nghe ti c Qun Th m th chng ta lin tng n lng t bi ca ngi. Ngi lun lun nhn xung chng ta, tc l em lng t bi y ph trm cho chng ta, v chng ta khi ngc ln nhn ngi cng vi lng tn knh. l mt ci nhn lng, ci nhn c s cm ng o giao nan t ngh. Tn tr tng Qun Th m th cng l do s cm ng o giao nan t ngh . Tng Qun Th m i vo tm hn chng ta, vo trong nh ca chng ta, i vo vn hc dn gian ca dn tc ta. Cng l do ci s cm ng o giao nan t ngh . Cho nn Pht t chng ta th c Qun Th m vi tm tng sng sut, vi mt tm t bi qung i bao la, do chng ta lun lun c s gia h ca c Qun Th m bt c lc no.

Hm nay l ngy va ca c Qun Th m, ti lc qua hnh nguyn t bi ca ngi cng cu nguyn cho tt c chng ta, gia nh, x hi, t nc chng ta u c an lnh v cu nguyn cho tt c chng ta lun c s gia h ca c Qun Th m B-tt. -ooOoo-

9. Tm t bi
Thin sanh tha: "Bch c Th Tn, lm sao c th tu c Bi tm? - Thin nam t, ngi c tr v thy r ht thy chng sanh b chm m trong b ln sanh t kh no m mun t nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh cha 10 lc, bn mn v y, ba nim i bi, m mun tm cch lm cho chng sanh y nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh m lm khng ai du dt m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh b try lc trong nm mn dc khng th ra khi m vn c th liu nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh b ca ci v con rng buc chng c thot ly m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh t sc p sc lc, sanh lng kiu mn m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh b t s phnh gt rt ng thng xt m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh trong ba ci chu mi iu kh no m vn cn say m nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh to ra ba nghip thn khu c c, phi chu qu kh, m vn c m say nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh kht khao ng dc nh ngi kht ung nc mn m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh tuy a vui m chng to nhn vui, tuy ght kh m c gy nn kh, nh khng gi gii m mun c sanh v ci tri m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh thit khng c ng v ng s, m lm tng c ng v ng s nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh bn tnh khng nht nh, phi b lu chuyn lun hi nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh s kh, sanh, gi, cht m c to nghip nhn sanh, gi, cht m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh thn tm chu s thng kh, m vn to nghip nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh b kh n i xa la m khng chu dit n i nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh trong v minh en ti khng bit thp n tr tu m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh b la phin no thiu t, khng th tm nc thin nh dp tt nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh bit ng dc l kh m vn cu mi khng thi nh ngi i n nhm cm c, nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh trong i c gp vua bo ngc chu nhiu iu thng kh m vn c bung lung nn pht

sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh b lu chuyn chu 8 mn kh m khng bit on tr kh nhn y nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh i kht, lnh, nng khng c t ti m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh hy phm cm gii, s b o lc a ngc, ng qu, sc sanh m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh v cc phng din sc lc th mng, an n bin ti khng c t ti m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh b ui ic tt nguyn m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh bin a khng tu cc php lnh m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh gp i i thiu thn th gy yu li cp bc ln nhau nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh trong kip ao binh li cng tn hi ln nhau, tng thm lng c, s chu v lng qu kh nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh gp i c Pht nghe php chn chnh ch li khng bit th tr nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh tin theo t s c hu, khng chu noi theo gio hun ca thin tri thc nn pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh cy rung, bun bn, lm n cc kh m pht sanh Bi tm; hoc v thy chng sanh cha m, anh em, v chng, ti t, quyn thuc, h hng khng thng mn nhau m pht sanh Bi tm; hoc v thy ci vui ni cc ci tri, du ci tri phi tng cng chng hn g ci kh a ngc, bin hoi v thng m tt c chng sanh u chung chu nn pht sanh Bi tm. Thin nam t, khi cha c o m qun nh vy th gi l Bi; nu c o ri th gi l i bi. V sao? V khi cha c o tuy qun nh vy, nhng qun c hn lng, chng sanh cng c hn lng, khi c o ri th qun v chng sanh u khng hn lng; nn gi l i bi. Khi cha c o, Bi tm cn lay chuyn nn gi l Bi, khi c o ri khng b lay chuyn nn gi l i bi. Khi cha c o cha c th cu vt tt c chng sanh, nn gi l i bi. Thin nam t, ngi c tr tu tp Bi tm tuy cha th on tr kh no cho chng sanh, nhng li ch v lng. Su mn Ba-la-mt u ly Bi tm m lm sanh nhn. Vy nn, nu tu Bi tm thi hy th nhng s kh th, hy nhn nhng iu kh nhn, hy lm c nhng g kh lm. Do vy ht thy php lnh u ly Bi tm lm gc. Nhng ai tu c Bi tm th c th ph tr nghip d nh ni Tu Di, khng bao lu s c V thng B- , du lm cht vic lm m c qu bo nh ni Tu Di.

Cnh i au kh khng phi t nhin, khng phi do ai ch nh, chnh do lng c c chng sanh gy nn v ch c lng T bi mi ph tan c. Hnh vi man tr tn bo cng chnh do c tm gy ra v ch c lng T bi mi tr dit c. * Vy nn trn con ng tu hc, trong s xy dng hnh phc cho mnh cn c tm T bi hng dn ch o. Mt lng T bi trong sch, bnh ng, rng ri, sng sut, thit thc v dng cm. Lng T bi trong sch ngha l khng vn c mt cht mu li n , tim tng mt dc vng man tr g. Lng T bi bnh ng, rng ri, khng phn chia thn s, qu tin, ngho giu, khng hn cuc trong gia nh, x s, phng tri. Lng T bi, sng sut, hng mi au kh n chn tri gii thot, ng dng php th khai sng cho chng sanh m mui. Lng T bi thit thc dng cm, lm nhng vic kh lm, nhn nhng s kh nhn, th nhng iu kh th, lun lun thng ngh n chng sanh, tr kh em vui cho chng sanh. c Pht l gng sng ca hnh T bi. Ngi Pht t l ngi phi thc hnh lng T bi . (Lc dch phm Bi tm trong kinh "u-b tc") -ooOoo-

10. M trng gio dc Tng Ni tr

Trc ht ti xin cho mng qu v hoan h nhn li mi ca chng ti n d bui l hm nay. S hin din ca qu v lm cho bui l c thm phn ngha long trng v gip chng ti vng tin hon thnh cng vic gio dc. i hi i biu Pht gio ton quc hp ti cha Qun S thnh lp Gio hi Pht gio Vit Nam cui nm 1981. Khi i hi truy c Ha

thng c Nhun 85 tui ln ngi Php Ch ca Gio hi, Ha thng c a ra 3 ngh: 1. Cho php Pht gio c m trng Pht hc o to Tng ti. Trc tin l ti H Ni, Hu v thnh ph H Ch Minh. 2. Pht gio c php nui chng iu c ngi tha k. 3. Tn Pht gio c t do i l cha nghe ging. Ba ngh ny c i hi nhit lit hoan nghnh v c C Phm Vn ng, Ch tch Hi ng B trng lc by gi chp thun. T cc tnh tip tc m trng, n nay trn c nc c hai trng Cao Cp Pht hc v 22 trng C bn Pht hc. Ngay ti min Bc my chc nm qua khng c trng Pht hc th nay cng m c 5 trng. Ti min Nam c 17 trng. Nhng tnh nh Long An, M Tho, B Ra, Vng Tu, Lm ng xa nay cha c trng th nay cng c trng. Th m Hu chng ta hm nay mi bt u xoay s c Pht s ny. Nu so vi cc tnh khc th Hu b lc hu hn 10 nm. y l mt iu mt i thin cm trng n ca cc ni khc dnh cho Pht gio Hu t hn na th k qua. Th nhng hnh thnh cho c bui l Khai ging hm nay cng khng phi d, nu khng c s kin tr nhn ni ca Ban Tr S v nhiu v khc khuyn khch, ng h, cng nh s quan tm gip ca chnh quyn th tng rng bui l ny khng c c. Vy chng ti xin chn thnh cm n qu v. Cu chc qu v lun c an lnh. V mong c qu v lun gip lin tc cho chng ti, chng ti hon thnh nhim v cao c l o to nn nhng s gi tt cho o m cng l ngi bn lnh chn tht trong i, trong hng i ln xy dng cuc sng an lnh hnh phc. Gi y ti xin php qu v ni vi hc Tng hc Ni. Cc hc Tng ni thn mn, Cc con nn ly bui hm nay lm vui mng, Thy cho rng y l mt c hi tt cho cc con bc vo con ng hc tp c qui c. Nh s hc tp c qui c, cc con mi hiu c Pht nh th no, hiu gio l o Pht

nh th no, ri mi c th tu hnh ng n theo o Pht. M c tu hnh ng n theo o Pht mi tr thnh mt ngi xut gia c ch li cho chnh mnh, c ch li cho o. Ngi xa c ni: Tu m khng hc l tu m, hc m khng tu l qu. M v qu th khng i n u c c. Cho nn hc v tu l hai iu song song, lun lun phi trau gii tin b. i vi o Pht chng ta, hc v tu gn lin vi nhau, ch khng phi ngy hm nay hc ngy mai mi tu, chnh trong lc hc cng l tu. Vy th cc con phi hiu: Tu m hc l phi song hnh. Bi bao li dy ca c Pht u l nhng li rn nhc khai m tm tr cho chng ta trn con ng gii thot, ch khng phi ch a ra nhng kin thc sung, kin thc khoa hc; khng tng quan g i vi nhn phm, o c, i sng ca con ngi. Vy nn cc hc Tng, hc Ni phi coi y l mt c hi tt, khng nn l l b qua, m nn em ht tm tr ca mnh, tn lc hc hi nhng li dy ca Thy sp truyn trao cho mnh hu mt ngy mt xa cc con s c mt cn bn gio l v t cc con mi c th pht trin ln c. Trong tui th u l tui ngc ny, nu cc con l l b qua th sau ny kh c thi gian hc li c, khi cc con c hi tic cng khng cn kp na. Thy mong cc con c gng d gp kh khn g, tr ngi g cng khng nn li bc trn con ng hc tp ca mnh. Nu cc con cn tr m khng hc th s m mt trong tng lai khi lm Thy m cu chuyn Thy sp k y l mt v d. Ngy xa c mt ch tiu ngy ngy c ngm nga mt bi k rng: "Nhn sanh bt tu, bt kin thy lo hc, bt sanh nh nht nht nhi c kin chi." Ngha l ngi sng trm tui m khng thy con hc gi th chng bng sng ch mt ngy m thy c con hc gi. Mt hm i ngang qua tnh x ca v bn s ch tiu, ngi Ananda nghe c v hi: Ny ch tiu, bi k ai dy cho con? D, thy con dy cho con. Thy con ni bi k chnh c Pht truyn li bi k ny, ti sao ta l ngi a vn, gn Pht sut mt i thuyt gio ca Ngi, m ta u c nghe ci bi k l lng nh th, n khng c ngha g c, chc l con c ln ri, ta ch li cho con c. Ngi mi dy rng: "Nhn sanh bt tu, bt kin sanh dit php, bt nh sanh bt nht, c kin sanh dit php." Ngha l: Ngi sng trm tui m khng thy c l sng bin dch v thng ca v tr th khng bng sng ch mt ngy m thy c l sng bin dch v thng ca v tr.

Con hy c li nh th cho ng. Ch tiu c li theo li ngi Ananda dy. Khi y ng thy bn s ca ch tiu nghe c nh th ng thy tri tai, ku hc tr ti la, ti sao thy dy nh kia, by gi con li c nh th ny. Vy ai bo con c nh vy, sai li dy ca thy nh th. Ch tiu tha rng, chnh ngi Ananda ch cho con hc nh th. ng thy bn s ni: ", ngi Ananda gi c, l ln ri, ngi u c hiu g na u m ni cho ng. C c y nguyn nh c m thy dy". Than i! Khi lm tiu m c nh th, n khi lm thy cng c nh th th cn g l Pht php. Cho nn ngy hm nay nu chng ta khng hc, th chng ta cng l mt ch tiu v cng ch l mt ng thy dy cho hc tr c mt cu k v ngha m thi. Khi lm mt ngi xut gia m c mt cu k v ngha th ngi gio ha ai c. M mt ngi xut gia t mnh khng li m cng khng li cho ngi khc th th hi i sng ca ngi xut gia c ngha g? C i ng vi hoi bo ca Pht l t gic gic tha, t li li tha hay khng? Th nn cc con c gng hc cho tinh tn. D ai ni ng ni nghing, lng cc con vn gi nh king ba chn. Cc con c gng m hc khng c thay lng i d g c. ng nghe k xu ni: "Hc chi m hc, hc ch lm cng c, hc to lao", nh th l khng phi ho ch xut gia, ng nghe lm nh vy. Cc con c c hi th phi hc, cn nhng g khc th hy ra ngoi ta. Mun tin b phi theo minh s, mun hiu o phi hc bc o s, phi c bn lnh. Bn lnh l mt na phn cho s c o gii thot cho chng ta. Vy trn bc ng tu hc, ngoi minh s ra, cc con nn chn bn tt m chi. Trong Kinh Php C, Pht dy: "Nu khng gp c ngi hn mnh, khng gp c ngi ngang mnh kt bn, th th sng mt mnh cn hn l kt bn vi ngi ngu". Kt bn vi ngi ngu l ngi tham lam, ch k, hp hi, bing nhc v c nhng li v ngha nh ch tiu k trn. Thy thy rng y l mt c duyn rt tt, cc con kh m c th gp li c bi v cc con nn bit, ci x Hu ny lt t, chm thua ngi ta v vic m trng C bn Pht hc ny ri. Cho nn ngy hm nay c c c hi hc tp th phi dng mnh m hc, nh voi xung trn, khng ni ti ni lui, khng ni qua ni li, ch mt ng m tin ti thi. Sau y ti xin c i li tm tnh vi cc v Gio s, cc v Ging vin ca trng.

Gio dc l nn tng ca vn ha vn minh. Vn ha vn minh nh gio dc m c. Qua vn ha vn minh ngi ta bit n s gio dc ca mt t nc nh th no. Con ngi c vn ha vn minh mi thnh con ngi, nu khng c vn ha vn minh th cng kh thnh mt con ngi cao qu ng ngha ca n. Nhng c c mt s gio dc tt p phi nh thy hay, tn tm tn lc vi hc tr, em ht tm t ca mnh trao truyn nhng iu hay l phi cho hc tr, v khng ai sanh ra bit, nh hc mi bit, nh khn cng m bit. Sanh nhi tri rt kh. Nhng lm sao hc nu khng c thy? Cho nn vic gio dc, bc thy l ngi sao sng dn ng cho hc tr. Ngi sao sng chng no th hc tr cng thy sng ng m i chng ny. V th cho nn v tr ca mt Gio s, Ging s l cao c lm. Ngi xa ni: "Nht t vi s, bn t vi s" (du ch dy mt ch hc tr cng phi tn trng lm thy). Bi v na ch, mt ch cng l tia la sng soi ng cho chng ta i ra khi ch tm ti. Cao qu lm thay. V th chng ti mong mi cc v Gio s, Ging s hy cng chung vi chng ti hon thnh nhim v gio dc gip cho cc hc Tng hc Ni cng ngy cng tin b. Nu mt mai y trn con ng i n trng, ri c v vp phi cc b thng hoc vo lp thiu vin phn th mong cc v hoan h, v khng cho iu l quan trng, m thy vic gio dc gio truyn kin thc ca mnh, gp phn o to lp hu lai mi l iu quan trng, l mt nhim v cao c khng ai gnh vc c ngoi cc thy. Tip n chng ti xin tm s vi cc v Bn s ca cc hc Tng hc Ni. Tha cc v bn s ca cc hc Tng hc Ni, Cc v cho cc t ca mnh n hc y khng c ngha rng cc v giao ph ngi t mnh cho nh trng, m ng thi cc v phi c bn phn nhc nh t ca mnh, khuyn rn t ca mnh t vic hc cho n vic tu. V nu mt hc Tng hay hc Ni no lm iu khng ng, hc nhc, chi bi, hnh kim yu, th ci nh trng khng hon ton chu trch nhim, m nh trng ch chu trch nhim mt phn, nhng phn ln l do cc v chu ly. Ti mong mi cc v lun lun tm du dt hng t ca mnh khi thua chng km bn. Nhn y ti cng xin Ban Bo tr i iu. Tha qu v trong tha Ban Bo tr.

Ni g th ni, trng c c ng vng hay khng, lu bn v pht trin tt p hay khng cng u do s Bo tr ca cc v. Nu s bo tr yu th nht nh s pht trin ca trng cng yu. Nn ti mong mi cc v c gng, tch cc, vui v coi nh l mt cng c ln gip chng ti hon thnh s gio dc cho cc Tng ni. Mun c mt Tng ni tt trong tng lai th hm nay chng ta phi ra cng dy d, chm sc sau ny p ng c ci bn hoi ca c Pht l hong php li sanh, cu kh cho nhn qun v x hi. Ti xin cm n v cu chc tt c u c an lc. -ooOoo-

11. Ti sao phi m trng Pht hc

Cc trng C bn Pht hc m ra l ct o to cc v Tng Ni tr c trnh hc vn c bn v mt s tu hnh vng chc. n khi ln ln lm mt v Tng, v Ni cng c mt trnh vng chc nh vy hong dng Chnh php, li lc qun sanh. Chng t ca Pht c bn, l Tng, Ni, c s Nam v c s N. Nh vy Ni v tr th hai trong hng t bn chng ca Pht. Nn i vi Pht php, i vi bn hoi ca c Pht, l ngi t lun lun phi tm nim thc hin cho c bn hoi ca Ngi chng minh cho vic lm t. c nh vy tht l mt iu ht sc sung sng. Nhng lm sao c Pht chng minh? Chnh c Pht cng tng dy: " gn bn Ta m khng thc hnh theo li dy ca Ta th nh cch xa Ta ngn dm. Tri li, d xa Ta nhng thc hnh theo li dy ca Ta th cng nh gn hai bn Ta". Ngy hm nay chng ta cch Pht rt xa, thuc v i mt php. Tuy cch xa Pht nhng chng ta cn c thin duyn tin Pht, hc hiu gio l ca Pht, gp thy, gp bn trau gii c hnh, tu tp, tin ln con ng gii thot ca Pht, th l mt iu hnh phc, rt l may mn cho chng ta. Nh c Pht dy, tt c mi chng sanh cn ang trong vng au kh. Nhng s au kh c t u c v nguyn nhn ca s au kh th no? Th chnh c Pht dy: Nguyn nhn ca s au kh , ngun gc khng u xa l ht, m chnh ngay trong bn thn ca mi ngi. Trong bn thn ca mi ngi ty theo s nhn thc nh th no th cuc i n s hin ra nh th . Nn ni cuc i an lc hay cuc i au kh, ci au

kh an lc bn ngoi c ci th, c ci duyn, nhng chnh ci an lc, ci au kh bt gc t s nhn thc ca con ngi. Nu s nhn thc mang ci chp ng in o, tham lam, ch k, th s nhn thc s a n s au kh. Ngc li, mt s nhn thc sng sut, nhn s vt mt cch nh tht, nh c Pht tng dy: L v thng, v ng. Nhn thc ng nh vy, khng sinh ng chp, khng m trc, th l mt nhn thc ng n mang li s an lc. Nu khng nhn thc ng n th sinh ra au kh. Vy ci g kh? Ci cy n khng kh, chn cm n khng kh, hn ni n khng kh, con sng n khng kh, ci nh n khng kh, cc vng n khng kh, nhng th n khng kh. Cc vng d c th trong rng hay c rt xung khi bn n khng kh. Hn ni c cn hay c tiu i hn ni cng khng kh, ci nh c cn hay c chy i ci nh cng khng kh. Vy ai kh? Khng phi ci nh, khng phi cc vng m ci kh l con ngi kh. Ngi c cc vng mang cc vng, m trc cc vng, mt cc vng th au kh. l s au kh ca trong tm thc, s au kh ca s nhn thc, ch khng phi s au kh ca cc vng. Ta thng ni mt cc vng cho nn ta au kh, c cc vng cho nn ta an vui. l mt li ni khng xng ng, khng ng cch cho lm. Bi v c ngi c vng nhng h li khng vui, nhng cng c nhng ngi khng c vng nhng h li khng kh. Nh vy cc vng cng khng phi l au kh, cng khng phi l an vui. M au kh hay an vui chnh t ni con ngi. Ngy xa, bn Trung Hoa c Ha Do v So Ph, hai ng ny l hai nh n s, b ht c danh li c th gian i n. Thi vua Nghiu cng l mt v vua hin, nghe Ha Do l mt v hin s, cho ngi i mi Ha Do v. Ha Do nghe c vua cho mi v nhng cng khng bit vua ni chuyn g. Khi vo gp th vua Nghiu lin ni: Ti nghe ngi l mt bc hin s, c hnh hn ti. Xin ngi li ngi cai tr t nc ny thay ti, em li s an lc thi bnh cho thin h, ch ti khng c nh ngi. Nghe xong, ng Ha Do bt tai b i. B i v quay xung sng ra tai v lm bm ni: Xa nay cha tng nghe cu ni , nn nghe ri n cht cha v bn thu l tai qu. Cho nn ng phi xung sng ra tai. Cng lc y So Ph dn tru i ung nc, thy Ha Do ang ra tai nh vy lin hi: Ti sao anh xung y ra tai? ng thut li chuyn vua Nghiu mi ng ra tr nc, lm cho kh chu qu nn phi xung y ra tai. Nghe vy, ng So Ph lin dt tru i ch khc, ng khng cho tru ung nc ch na v s nhp tai tru ca ng.

Cu chuyn l mt in hnh chng t rng ngi v l ngi v nhiu ngi ham. C c ngi v th ht sc sung sng, nhng khi mt ngi v cng rt au bun. C ngi coi ngi v l mt chng ngi v trin phc, ch gy au kh cho mnh m thi. Ch khng thm khng bt g hn. Th cho bit rng: Ci au kh hay an lc l xut pht t ci tm. Nn c Pht ni: Nht thit duy tm to, khng c s vt g gi l chn tht ht. Nhng ci hin tng hin ra trc mt ta u do tm chng ta bin hin. N khng phi nh th m tm ta bin ra nh th. l duy tm, cng gi l duy thc. Nh vy tm thc chnh ni bn thn ta, nn kh vui cng t ni bn thn ta. Do khi m lm th au kh, gic ng th an vui. l chn l sng sut m c Pht dy trn 2500 nm cho n by gi vn l chn l bt di bt dch. L t ca c Pht, iu trc tin chng ta phi hc l hc iu , gt b nhng g Pht ni l xu xa, hp hi, ch k, xan tham, tt , cng cao, ng mn. Chng hn nh v minh, Pht biu b i ng c nhn hn vo trong ta. Tham lam, sn hn, kiu mn, tt ...phi vt b i, cc con ng mang nhng th vo trong con ngi lm chi cho kh. c Pht dy nh vy. Ngy xa c mt v T kheo au rt nng khng bit lm sao gp Pht cho c, lin nh mt v T kheo khc thnh Pht ti cho ng ta gp. n khi Pht ti th ng T kheo lm cm ngi dy th Pht bo: Thi thi c nm yn khi ngi dy. Pht mi hi rng: Lu nay ng c qun v thng khng? D c, v T kheo p. C qun v ng khng? D c. C qun ng un giai khng? D c. Vy ng c iu g m khng va ni ta khng? D khng, con khng c iu g khng a ni c Th Tn ht. Vy c iu g ng khng tha mn khng? D c. Pht hi iu g th? V T kheo ni: D, con mong mi c thy c Th Tn nhng v con mang thn bnh qu kh nn con khng gp c Th Tn, nn con khng cm thy tha mn. c Pht dy: Thn Ta cng l ci thn v thng v ng, ngi thy ci chi thn u ny? H ngi thy php tc l thy Ta. Thy Ta tc l thy php. Pht dy nh vy. Nn c mt v thin s hi mt ngi i l Pht v cu hi nh th ny: Ny ng bn, ng i u v? ng ta tr li: Ti i l Pht v. V thin s hi: Pht u? ng ta tr li: Trong cha. V thin s lin ni: l cc g ch u phi Pht. ng ta hong hn, hoang mang. ng ngh l ng l ly my nm nay, by gi thin s ny ni khng phi Pht nn ng ta quay hi li: Th Pht u? V thin s lin ni: Pht trong cha. Ti sao c

chuyn ngc xui nh vy? Khi ng vo l Pht tr ra, v thin s hi Pht u? ng tr li: Pht trong cha, v thin s khng chp nhn l Pht. Nhng n khi ng hi li, vy th Pht u? V thin s tr li: Pht trong cha! V thin s ni nh vy l ngha g? l mt bi hc nhc nh khng phi cho ngi ly l Pht, m cng chnh l nhc nh cho tt c chng ta. Nhc nh chng ta bng cch l Pht nh th no? L Pht nh th no thy Pht? L Pht nh th no l khng thy Pht. C ngha: Pht bo chng ta lm tt c nhng g Pht bo lm, cn nhng g Ngi khng bo, chng ta khng lm. L Pht nh th l thy Pht trc mt, l s l Pht c thy Pht. Ni tm li, tinh thn ca c Pht dy chng ta khng g khc hn l c nhc nh cho chng ta, phi sa ci nhn ca mnh nh th no nhn theo ng vi ci nhn ca c Pht. Thy th no ng theo ci thy ca c Pht. Ni th no ng theo li ni ca c Pht, lm th no ng theo li dy ca c Pht, l iu c Pht lun lun nhc nh chng ta. Vy m trng, dy hc cho hc Tng hc Ni khng c g cao qu hn l trao truyn li dy cao c, sng ngi ca c Pht n cho cc v. Nu cc v thnh tm cn mn, sing nng hc hi, tu tr, khng nhng ch nghe m cn phi suy ngh, chng nhng phi suy ngh m cn tu tp - vn, t, tu y trong mi cu kinh, trong mi bi hc. C nh vy cc v mi c th tin gn vi li dy ca c Pht, gt b nhng ci nhn sai quy, hp hi, ch k, ng chp ca mnh c c mt ci nhn sng sut v gic ng. l tn ch Gio hi m trng C bn. Vy ti mong cc v thu hiu iu m vng li cc v gio th, cc v gio s. Ngoi ra, cc v gio s cng c gng tm ti hc hi thm cc v cao minh khc, trong sch v khc, hc rt k, hc tht su cho li gio l ca Pht c thm nhun. c nh vy th gio l ca c Pht mt ngy no khng phi l gio l ca Pht na m chnh l gio l ca mnh. Hc nh th no cho gio l ca Pht tr thnh gio l ca mnh. Nu l gio l ca Pht th c khi ta nh, c khi ta qun. Nhng khi n tr thnh gio l ca mnh ri th khng bao gi mnh qun ht. Khi mnh tr thnh gio l v gio l tr thnh mnh th mnh v gio l tuy hai m mt. c nh th mi t c kt qu thnh tu vin mn. Hm nay ti tm s vi cc v nh vy cc v thy r mc ch tn ch ca Trng C bn m ra l dy cho Tng Ni hc ci g? Lm ci g cc v c cch o to gip cho cc Tng Ni trn bc ng tu hc. Mong

rng sau ny tr nn mt v Tng, v Ni c ti c gip cho vic hong dng Chnh php, gp sc vi cc v khc trong tnh m ni rng ra l gp sc vi Gio hi duy tr Chnh php, lm cho Chnh php cu tr th gian lu bn nh chng ta hng mong mun. -ooOoo-

12. Con rng trong Kinh in Pht gio

Thng l thnh truyn thng, u nm mi rm thng ging, cc Pht t u n cha lm l cu an. Trc ht l cu an cho mnh v sau l cu an cho gia nh v x hi. y l mt vic lm tt p un c B- tm v thc hnh B-tt hnh. Hm nay l ngy u tin tng kinh Php Hoa cng l thc hin c mun , thay mt ch Tng, ti chc cc Pht t thn tm an lc v cu nguyn ch Pht, ch v B-tt, ch v thin thn gia h cho gia nh cc Pht t v tt c chng ta u c an lnh, ct tng nh . Nm nay l nm Rng, ti s ni chuyn Rng trong kinh in Pht gio v dn tc ta. Rng l con vt nh th no? Cha ai thy ht, nhng khp ni trn th gii rt nhiu ngi tin tng c Rng v hnh dung con Rng mi ni mi khc. n gi Rng l Naga, Trung Hoa gi l Long, Vit Nam ta gi l Rng. l con vt c hnh dng mnh rn, u s t, chn cp. Tuy l tng tng nhng n tr thnh tn ngng ph thng, rt c qun chng yu mn, h v ra nhiu cch v chnh trong sch v thi xa, hnh dng con Rng cng kh phong ph khng km ngy nay. Trc ht ti xin ni v con Rng Vit Nam. Trong lch s dn tc Vit Nam, v th t u tin v ngun gc ca dn tc Vit Nam l do Lc Long Qun gp nng u C ng nh H, sau sinh ra mt ci bc trm trng, t bc n ra trm ngi con. Lc Long Qun l ct Rng, u C l ct Tin, khi sinh ra 100 ngi con nh vy, Rng vn nc, Tin ni cho nn mi chia 100 ngi con ra hai phn: 50 ngi i theo cha xung bin, 50 ngi i theo m ln ni, t dn tc ta c ngun gc l con Rng chu Tin.

Khi dn tc ta c ngun gc con Rng chu Tin th chng ta l dng ging Rng Tin. Dng ging Rng Tin vn l dng ging cao c, oai phong, dng cm. Rng Tin c sc mnh phi thng v kh nng bin ha khn lng. i L c vua L Cng Un, con nui ca Thin s L Khnh Vn, c s dy d gip ca Thin s Vn Hnh, l hai v Thin s u i L rt ni ting v o hnh v tr tu thng bc hn ngi. Khi y gp lc vua L Nga Triu cui i Tin L l mt v hn qun, sa a, hung c, dn tnh on thn. Vua ny n chi trc tng nn sinh bnh khng th ngi dy thit triu c, mi khi thit triu ch nm m thi, cho nn c danh l L Nga Triu. Trc tnh hnh nh vy, ngi Vn Hnh Thin s cng o Cam Mc, mt v i thn trong triu sp t a L Cng Un ln lm vua, lp nn triu i nh L tr v trn 200 nm rt vng chc. Khi ln ngi, vua t xng l L Thi T. T t Hoa L, vua L Thi T ngh rng, t nc c lp, khng th mt ni t ai cht hp, giao thng khng thun tin, ngi ngh, ti sao trm khng di v mt ch khc cho thun tin hn cho vic triu chnh, tin cho vic i ni ln i ngoi. T vua mi ra chiu di v t H Ni by gi. Trong khi v n H Ni thy mt con Rng vng bay ln, nn vua mi ly t cho Kinh nc ta l Thng Long. Thng Long l th ca nc Vit Nam lc by gi. (Thng Long tc l Rng bay ln). Rng bay ln th cng c th h xung, ch h xung l tnh Bc Ninh, nn mi c Vnh H Long, tc l vnh Rng h xung Rng bay ln t H Ni ly th l Thng Long v h xung vnh H Long (tnh Bc Ninh). Ch ny by gi l mt di tch thing ling v l k quan th gii c Lin hip quc cng nhn. min Nam c mt con sng gi l sng Cu Long, tc l sng c 9 con Rng (tc chn lung nc hp li nh chn con Rng giao nhau), v c bn Nh Rng thnh ph H Ch Minh. Nh th l Vit Nam chng ta t v khai t Bc, ngun gc u tin theo truyn thuyt l Lc Long Qun v nng u C, n khi L Thi T ln ngi vua v h chiu di v H Ni, t tn l Thng Long, ri c vnh H Long Bc Ninh l ni Rng h xung, tt c u c dnh dng n Rng.

Nh vy nc Vit Nam chng ta t i Nam Quan n mi C Mau u, ui v gia u c Rng. Theo a l th min Bc l u Rng, gia c Hu cng c b Rng (triu nh Nguyn) l mnh, v vo trong Nam l chn Rng, u u cng c Rng ht. M Rng l mt linh vt nhanh nhn, thng minh, bin ha khn lng, l mt hnh tng rt c dn chng a chung. Vit Nam chng ta l con Rng chu Tin th chng ta phi bo v, xy dng v gi gn n nh th no xng ng l con Rng chu Tin. Nh vy l ti ni s lc v Rng c dnh n truyn thuyt dn tc Vit Nam ta. By gi ti ni Rng c lin quan n kinh in Pht gio. Trong kinh sch Pht c 3 ln Rng xut hin. Ln th nht l lc c Pht Ging sinh th c 9 con Rng phun nc tm cho Pht, gi l Cu Long phn thy (Chn con Rng phun nc tm cho Pht). l mt tch s rt xa xa, by gi min Trung t thy, cn min Nam th nhiu. Cc cha min Nam khi h khc hoc chm tr tng, bao gi cng c tng n sinh, xung quanh c 9 con Rng ng hu, l ly tch s c Pht ra i c 9 con Rng phun nc tm cho Pht. l Rng xut hin trong kinh sch Pht gio ln th nht. Ln th hai l trn ng c Pht i gio ha sau khi Ngi Thnh o. Sau ngy Thnh o, Ngi n Lc Uyn thuyt php cho 5 v T kheo Kiu Trn Nh xong, Ngi lin ngh n hng cn c no tip theo c th tip nhn c gio l ca Ngi? Ngi qun bit ti x n lc by gi c 3 anh em ng Ca-dip gi l u-lu-tn-loa Ca-dip, Gi-da Ca-dip v Na- Ca-dip, rt ni ting l hng ngoi o rt c knh trng m y h ang th Thn la. Ngi mun ha cho 3 anh em Ca-dip bng cch: Hm y Ngi i qua ch c tr ca ng Ca-dip anh, th tri ti nn xin vo tr v ng li. ng anh u-lu-tn-loa Ca-dip thy Ngi hnh dung phng phi rng r, nt mt thanh thot, t ti, gii thot, ng lin hi Ngi: o nhn c mnh khe khng m xem ngi vui v nh th? Ngi mi tr li rng: "V bnh nht li, thiu dc tri tc nht ph, thnh tn nht thn, Nit-bn nht lc" (khng bnh l li nht, bit l giu nht, thnh tn l thn nht, Nit-bn l vui nht). V Pht gio c nhng ci nht nh th nn Pht t chng ta khi hc hi gio l ca Ngi, thm nhp gio l y th cng rt t ti v an vui.

Ngi ni xong ri v hi: ng c bng lng cho ti tr li mt m khng? ng ta tr li: Cho o nhn tr li ti khng tic g; nhng tic rng by gi y Tng chng ca ti ng qu, khng c ch cho Ngi tm tr, duy ch cn mt ch ni n th Thn La bn gc kia, Ngi c th tm tr c c khng? Ngi ni, ch no cng c, ng ch cho ti tr li mt m th ti cm n v cng. Khi ng u-lu-tn-loa Ca-dip ni rng: Tuy ti ni l ni vy, nhng trong n th Thn La nguy him lm, ti s tnh mng ca Ngi bt an, khng ton vn c, v trong c con Ha Long (Rng La), h ngi no vo l hi th n s phun khi, phun la t s b tiu ht, khng cch g trnh c. Ngi ni cm n v xin ng ch lo. ng vui lng chp nhn cho ti l tt lm ri. n khi c Pht vo trong n th Thn La , con Rng La ngi thy mi hi l, n t trong ng trn ra phun khi. Khi khi phun ti ch Ngi, nhng l thay, khi di ngc tr li ni chnh n. N li phun la, la cha ti Ngi m di ngc li ni n. Khi con Rng La mt ht c thn thng, khng lm sao hi Ngi c, nn n g mnh li (cun trn) nm cong np vo mt gc trnh khi la do n phun ra. Thy vy, ng lng t bi, c Pht lin a bnh bt ra v con Rng La bay vo lnh nn, nn trong kinh c ch hng Long phc H (hng phc Rng v hng phc Cp). V sao Ngi hng phc c cc loi hung d nh vy? V Ngi ly c t bi, ly la tam-mui hng phc cc loi hung d y. Li ni ng Ca-dip anh, khi thy la trong n ni ln, thy tr ng lin hi nhau mc nc di vo trong n. Thy tr ng cng di nc, th la cng bng ln d di, khng cch no dp tt c. ng ly lm lo lng cho tnh mng ca Ngi v m ra hi hn v Ngi ng trong . Bt thnh lnh, c Pht ung dung m bnh bt t trong n th Thn La bc ra, thy tr ng Tn-loa Ca-dip v cng ngc nhin, knh phc v bc li hi Ngi. Tha o nhn, lu nay khng c ai dm i ch vi con Rng La hung d ny c, nay sao o nhn hng phc n mt cch d dng nh vy? Khi gp c Pht ng ta trm tr ngi khen c Pht, nhng trc mt chng t ca ng, ng vn lm bm ni: Tuy o nhn y c thn thng nh vy nhng cha bng ta. ng ta ni vi t nh vy. Khi t vo trong ng t la th la khng chy. ng u-lu-tn-loa Ca-dip ngh chc y l ng o nhn lm cho la khng chy, ch khng ai vo y ht, lin quay qua hi c Pht c ng khng? c Pht tr li: Phi, chnh Ta lm. Pht hi li. Vy cc ngi c mun t la ln khng?

u-lu-tn-loa Ca-dip tha: D, ng lm. V chng ti ang th Thn La nn chng ti phi t la cho chy mi mi, khng c cho la tt. Ngi bo h ti t th lp tc la bng chy v chy mi, chy cao, khng ti no lm cho ngn la nh li c. ng Ca-dip anh ni, chc l v o nhn ny lm ri ch khng con ai ln vo y na! ng lin hi Ngi c phi Ngi lm khng? c Pht tr li: Phi. Pht hi li, th cc ngi c mun tt la khng? ng mng qu ni: D mun. Pht ly tay ch vo th la tt. n khi ht ci t, em ba ra ba th ba mi nhc ln tri th khng ti no h xung c. ng u-lu-tn-loa Ca-dip ni: Chc ng o nhn ny lm ch khng ai khc? ng lin hi Pht, c phi o nhn lm khng? Pht ni: Phi. Vy cc ngi c a h ba xung khng? ng ni: D a. Th l Pht ch tay mt ci th ba lin h xung. Tuy thy thn lc ca c Pht nh vy, nhng ng u-lu-tn-loa Ca-dip t i ngh rng, xa nay mnh lnh o mt s cng chng ng o v t cho mnh c thn thng, gi y php thn thng ca ng o nhn ny qu vt tri mnh. Tuy vy, trc mt t ng, ng vn lun ming ni: Mc du vy nhng vn cha bng ta. Ta chng qu A-la-hn ri, ch ng o nhn ny cha chng qu A-la-hn. c Pht vi tm mnh bit tm ca ngi khc lin ni: Ny ng bn tt, ng ni nh vy l khng ng s tht, ng cha chng c A-la-hn. V nu ng chng qu A-lahn ri th khng cn tm hn thua so snh. Gi ng cn ci tm nim ng nhn hn thua cha ht, ng cha phi l ngi chng qu A-la-hn. Khi u-lu-tn-loa Ca-dip mi knh phc c Pht v ni: Tha o nhn, ti bit ci o ca Ngi cao hn ci o ca ti, v cho ti xin lm t vi Ngi. c Pht lin chp nhn. Th l ng u-lu-tn-loa Ca-dip anh tr thnh t ca c Pht cng vi 500 chng t ca ng. Khi lm t ca Pht ri th bao nhiu kh c th La ng sai em ling xung sng Hng. Hai ngi em cng tu theo o th Thn La nh anh mnh khc di sng Hng, thy th Thn La ca anh mnh sao tri bng bnh trn sng nh vy, h on chc anh mnh c tai nn g xy ra ri y. Hai ngi em lin i ngc dng sng tm hiu thc h ra sao, th gp anh mnh v chng i theo sau c Pht. H ly lm l v cng v ngh anh mnh l ngi c uy tn, tu theo o Th La l o cao thng, ti sao gi li i theo sau ng o nhn l lng th ny? H lin hi anh th c ngi anh k li cho nghe ht mi chuyn v c Pht. Khi y hai ngi em thy o lc anh mnh cao cng nh vy m cng thua Pht, lin bn bc vi nhau

v cui cng, h xin i theo Pht lun cng vi chng mi ngi 125 v. Cng c 250 t ca hai anh em cng theo Ngi tu lun. Nh vy c ba anh em cng li l 750 ngi i theo Pht, 500 cn li l t ca Ngi Xli-pht v Mc-kin-lin cng cc v t khc, nn trong kinh thng ni: Thin nh bch ng thp nhn cu (1250 T kheo ng trong hi thuyt php) ca Pht. Nh vy l Rng xut hin ln th hai trong kinh Pht. By gi Rng xut hin ln th ba. Cc Pht t tng Kinh lu ngy ri c nh phm no khng? Chnh n xut hin phm -b-t-a. Trong phm -b, c Pht phc chc cho cc v t thuyt php v cc v B-tt pht nguyn em Kinh Php Hoa i gio ha. Ngi Vn Th cng pht nguyn trc c Pht l s em Kinh Php Hoa i gio ha cc ni. C mt hm, trong hi chng c Pht ni rng: Cc t ca Ta em Kinh i gio ha khp ni, Vn-th-s-li cng em Kinh i gio ha. Long Cung l ch vua Rng , Vn Th s n y ngay hm nay. Va ni xong th B-tt Vn Th t bin xut hin. Tr Tch B-tt hi Ngi Vn Th: My lu nay Ngi i gio ha di Long Cung c c nhiu ngi theo khng? Vn Th tr li: Tha i s, d ng lm, khng k xit. Tr Tch B-tt hi Ngi Vn Th rng: Ngi dy cho t php mn g m ngi ta theo ng nh vy? Ngi ni: Ti dy Kinh Php Hoa. Tri Tch Btt ni: Kinh Php Hoa l b Kinh thm diu, trong khi Ngi gio ha nh vy c thy ai c cn c lanh li, ng hiu c php tu hnh thnh Pht mau chng khng? Ngi Vn Th ni: C. Ngi y l ai? D l Long N (l con ca Rng). Long N mi 8 tui m c cn tr rt lanh li, tu hnh c th thnh Pht o mt cch mau chng. Ni va xong th Long N hin ln. Khi Long N hin ln th Ngi X-li-pht nghi, Ngi ngh rng: Thn ngi n c 5 s chng nh c Pht ni: Mt l, thn ngi n khng c lm Ma vng; hai l khng th lm c vua Tri Phm Thin; ba l khng th lm vua Tri Thch; bn l, khng c lm Chuyn Lun Thnh Vng; nm l, khng c lm Pht. Thn ngi n c 5 iu chng ngi nh vy, nhng y Long N l ngi n, m li l thn Rng, thuc loi sc sinh, th lm sao m ni thnh Pht mau chng c? Ngi X-li-pht nghi lm. Bit X-li-pht nghi nh vy nn Long N lin ni rng: Tha Tn-gi X-li-pht knh mn, gi s ti em chui ngc ny cng dng ln c Th Tn, c Th Tn lin nhn xu chui ngc , thi gian c

mau khng? Ngi X-li-pht tr li: Rt mau. Long N tha li rng, ti nay thnh Pht cng mau chng nh th. Va ni xong th chuyn thn Long N bin thnh nam nhn v thnh Pht ngay trc hi chng. y chc cc Pht t cng nghe ni thn ngi n c 5 iu chng nn khng th lm Ma vng (Cha t loi Ma), khng th lm c Phm thin vng (lm cha t ci th gian), khng th lm c Tri Thch (tc l v tri lm ch ci tri 33), khng c lm vua Chuyn Lun Thnh Vng (tc l mt ng vua em Chnh php cai tr mun dn). ng vua mi ln ra i th c by th bu xut hin theo ng, trong cc th bu c mt th xe bu, khi no mun i th chic xe y hin n v ng ci ln xe y chu du th st khp bn chu thin h, quan st dn tnh m cai tr. Xe y i khp ng, ty, nam, bc ch trong mt canh gi m thi l v ch c; v th nm l, khng c lm Pht. Chuyn Lun Thnh Vng l ng vua Th gian, Thch l ng vua ci tri Tam thp tam Dc gii. Cn Pht l ng vua php (Php vng). Thn ngi n c tr ngi l khng lm c nm chc v cho nn gi l ng chng. Ni nh vy c khc no ni rng, trong Pht Php khng c s bnh ng, trong Pht Php cho ngi n thp hn ngi nam hay sao? Nu ni ngi n thp hn ngi nam th ti sao c ch Pht dy rng: "Tt c chng sanh u c tnh Pht". c tnh Pht th bt lun nam n u c th thnh Pht. Cho n vi loi sc sinh nu c tnh t gic, u c Pht tnh th trc sau u c th thnh Pht c ht. Ti sao ni thn ngi n c 5 chng nn khng lm c 5 chc v ? Chng ta bit rng trong nh Pht, ch chng c 3 th: - Phin no chng. - Nghip chng. - Bo chng. Khi tng kinh l Pht, chng ta u c nguyn: Nguyn tiu tam chng tr phin no. Phin no chng tc l tham, sn, si, tt , kiu mn, ch k, ganh t, k...Tt c nhng tt xu gi chung l phin no. Nhng th phin no ny lm cho tm ngi ta bt an, b su mun, b dn vt, bun bc, lo lng nh la t, nn gi l phin no. Chng ta mun tu nhng v cc th n ngn ngi nn khng tu c. Mun gii thot nhng b 5 th lm cho chng ngi nn khng gii thot c. Mun c an vui th b cc phin no lm ta bun bc khng vui c.

T chng ta chim nghim suy ngh v chng ta cng hiu. Ti ly mt v d: Hng ngy chng ta i tng kinh rt sing nng, nhng hm c ngi rao ln rng: Nu ai n vi ti ng 6 gi sng ti s biu cho mt thi vng. Chc chn khi y lng tham ni dy nn cng c ngi b tng kinh, th l chng r rng, v sao? V n ngn tr con ng tu gii thot ca mnh, gi l phin no chng. Mnh bit rng sn si l mt iu khng tt, l mt iu tai hi (nht nim sn tm khi, bt vn chng mn khai, ngha l mt khi khi mt nim sn si th mun iu chng ngi ni ln). Mc du bit nh vy, nhng khi mt ai ni mt ting v mnh m mnh khng bng lng, th mnh s ni sn lin, khng lm sao m tu c. ang i tng kinh, gia ng m gp mt ngi no khng quen, qut vo lm cho mnh b rch o th lin quay tr li sng s ci ln vi h , ch cn tng kinh th thi mai, mt tng cng c. tc l phin no chng, v n lm chng ngi con ng gii thot, con ng tu tp, lm chng ngi s tm n cnh an vui thanh tnh ca mi ngi. Th hai l nghip chng, tc l ci nghip lm chng ngi con ng tu tp ca mnh. Ti th d: Sng nay i tng kinh Php Hoa cha T m, nhng khi p xe qua ch Bn Ng thy c qun c ph mi thm bc ra hp dn, thm qu mnh khng cng li c, thi th ph l gh qua ung mt cc . Ci nghip ung c ph n li i theo nghip ung c ph, nghip ham m bng n li i theo nghip bng , nghip a nh ln n li theo nghip a nh ln. Bao nhiu ci nghip ni chng sanh hoc nhiu hoc t u c ht. Nu nghip mnh khng thng ni hn, phi i theo hn th i i chm m theo n, ch khng tin ln con ng gii thot, gic ng c, nn gi l nghip chng. Th ba l bo chng. Bo chng ngha l sinh ra gp qu bo. C ngi a i tng kinh qu m sao ba nay trong ngi khng khe, b au bng, mai au chn, mt nhc u, khng sao i tng kinh c. H cng bit gio php ca c Pht dy qu bu v cng, mun i nghe qu nhng ba nay hai tai n , khng nghe c. Nghe ngi ta din t rng: Tng c Pht rt trang nghim, thanh thot, t ti, an lc, h mun thy tng c Pht, mun chim ngng tng c Pht nhng v hai con mt b m khng thy c nn gi l bo chng. Vy khi ni thn ngi n b nm chng khng lm c 5 chc v l thuc v loi chng no? N thuc v bo chng ch khng phi nghip chng, cng khng phi phin no chng. Bi thn ta c khi khng lun nam hay n, khi dt ht phin no chng ri th khng cn phin no

na. Trong hin thn dt ht phin no, dt ht nghip chng ri th khng cn phin no v khng cn nghip chng na, nhng ci thn bo chng ni mnh khi sinh ra mang ci thn . Trong khi mang n th thn n ng khc, thn n b khc. Thn nam gii c nhiu t ti hn, tri li, thn n gii c nhiu ci trin phc hn, v b nhiu trin phc nn cng b nhiu ngn ngi: Do vy ngi n khng c lm Thch, khng c lm Ma vng, khng c lm Chuyn Lun Thnh Vng, khng c lm Phm Thin Vng, v khng c lm Pht, v l bo chng ch khng phi nghip chng, khng phi phin no chng. Bi v phin no chng cng y nh nam gii, nghip chng cng y nh nam gii khng khc g ht, nhng v d bo trong hin ti lm chng ngi, nn khng th lm ch nm chc v m thi. Nm chng ny l nm chng thuc v bo chng ch khng phi phin no hay nghip chng g ht. Bo chng l ci d bo do mnh to nghip i trc, nn ngy hm nay phi chu bo thn nh vy, cho nn c nhng v c o trong hin thn, c Pht cng thnh o trong khi hin thn ch khng phi Ngi thnh o lc nhm mt, th nhng ci d bo ca sc thn , Ngi cng phi chu. V nh au m, rt lnh, nhc u s mi...l thuc v bo chng. Cc v A la hn cng vy, trong hin ti chng qu A la hn th chnh cc v dt ht phin no chng, nghip chng nhng cng cn mc bo chng nn phi chu s trin phc ca ci nghip bo . Nh trong kinh c nu cu chuyn: C mt v chng A la hn ri nhng khi i kht thc khng c ai cng dng. l ngi Losaka, v l trong kip trc b m ca Ngi rt m o, hay cng dng b th cho cc bc tu hnh, tri li, ngi th hay ght my v i kht thc. Thy ngi u l ngi i ny, v vy nn khng c ai dm n nh ca ngi kht thc, mc du php kht thc ca cc nh s th khng phn bit nh no ht, nh no cng phi i ngang qua c. Nhng ba , c mt v Bch Chi Pht n kht thc ni nh ca ngi, khi y ngi khng c nh. B m em cng dng Bch Chi Pht nhng thc phm tt nht. Khi v Bch Chi Pht va i ra khi th gp Losaka tr v, thy vy lin tra hi v Bch Chi Pht rng: ng vo xin trong nh ti c g khng? Ngi tr li: C. ng biu ngi a bnh bt cho ng coi v thy trong bnh bt c thc n. ng ginh ly bnh bt ca ngi v xung t v ly chn ch cho nt. V to nghip khng tt i vi v Bch Chi Pht nn kip sau, ngi b lun hi v sanh vo trong nh ngi chi li min bin rt ngho. Lng ny lu nay lm n cng kh, ba c ba mt nhng khng bao gi i. Nhng t khi sanh ngi ra th nh y v lng bun lun lun b mt ma, i km. H

bn iu tra xem xt v c bit k t khi ngi c mt th lm thit hi c lng, nhng cha ai dm ni ra. Mt hm xc minh c phi l ngi ngi lm cho c lng b thit hi nh vy khng, h bn chia lng y ra lm hai thn: Thn trn v thn di. Thn khng c ngi Losaka th lm n pht t, tri li, thn c ngi Losaka sinh v ang th lun lun mt ma, i km. Khi bit chnh ngi l ngi lm cho c thn b i km, h lin ui hai m con ngi i. C hai m con dt nhau i xin, nhng ti u cng khng ai cho g ht. Khi b m ngi nh i xin mt mnh th h cho rt nhiu, cn nu mang ngi i theo th khng ai cho c. B m cm thy chn nn v nh b ri con. May thay mt hm gp ngi X-li-pht, ngi nhn thy Losaka mc du mc qu bo nh vy, nhng c cn chng rt tt nn ngi nhn em v nui dy. Ngi dy cho Losaka hc v tu hnh, sau khng bao lu th chng qu A la hn. Mc du chng qu A la hn nhng n khi i kht thc, kht u cng khng c. Bui sng ngi i kht thc th cc th ch cha m ca. Ngi i gn tra i kht thc th ngi ta cng dng cho my v trc ri, n khi ngi i ti th ht thc n. Khi ngi i chng gia cng c ngi cng, nhng khi ngi n th qu xung ginh mt, c nh vy nn ngi phi chu i lun. Thy vy ngi X-li-pht lin i kht thc em v cho ngi n. Khi a cm cho ngi Losaka n, ngi va bng bnh bt ln th cm lin bin mt. Ngi X-li-pht phi t bng bnh bt Losaka n. Ngi tuy chng A la hn nhng vn b qu bo nh vy. S vic ca ngi Losaka m ti va k trn l b bo chng ch khng phi b nghip chng li cng khng phi b phin no chng. Trong kinh Php Hoa ni Phm -b m ngi X-li-pht nghi Long n khng th thnh Pht c, v thn ngi n c 5 chng ngi nn khng th thnh Pht c, l thuc v bo chng ch khng phi nghip hoc phin no chng. Qua chng ta mi thy tnh cch bnh ng ca Pht, Ngi ni: "Tt c chng sanh u c Pht tnh nh nhau, khng c g sai khc". Hm nay nhn chuyn nm Rng, ti k chuyn Rng nh vy cc Pht t r v chng ta cng nn bit rng, hc Pht phi bit nghip chng l g, phin no chng l g, bo chng l g, chng ta sch tn tu tp, hu dt tr ba th chng c t ti an vui v gii thot. -ooOoo-

13. Ni vi huynh trng

Cng cc huynh trng gia nh Pht t Vit Nam ti Tha Thin. i c Narada, mt v Cao Tng Tch Lan ni rng: Trong Pht gio c mn n ngon cho ngi ln, c bnh sa ngt cho tr th. Nh sng tc nhc ca c ni ting th gii l Ritse Ghine ni rng: Gio l ca c Pht l mt nhn sinh quan v i n ni lm cho cc gio l khc tr thnh b nh khi so snh vi gio l ca Ngi. Nh trit hc vi t tng su xa nht, nh ngh s vi tr tng tng c o nht, con ngi vi nhng ci lng ci m nht i vi mi loi cao cp v au kh, nhng ngi y s tm c ch ng rng ri ca mnh trong v tr quan v i ca c Pht. Cc v tin bi ca chng ta thy r iu , cho nn mun cho hng con em tin Pht ca chng ta c c ch ng vng vng trong gio l ca Pht, c hng ci hng v ngt ngo trong gio l ca c Pht. Cho nn cc tin bi ca chng ta thnh lp gia nh Pht t gio dc hng con em tin Pht ca mnh, c mt lng tin sng sut i vi Tam Bo v c mt c tin vng vng tr thnh mt Pht t chn chnh, mt cng dn tt trong x hi. Vi ci nguyn thm su , cc bc tin bi xy dng cho chng ta nhiu lp thanh thiu nin Pht t tr thnh nhng ngi hiu bit, ct cn, tri qua bao nhiu nm cng chung nhau xy dng Pht gio. Cc huynh trng trong ngy hm nay cng nng theo ci ch nguyn ca cc ngi, pht tm ng vo hng ng Gia nh Pht t vi mt tm nguyn lun lun c gng h x, thng cm, sing nng, cn mn t xy dng cho chnh mnh v xy dng n con em ca mnh. Khi chng ta c ch trong Pht gio th chng ta lm th no ng cho vng, lm th no ng cho nghim trang, c c sng sut, ng cho c li ch. Mun c nh vy th mi Pht t phi c mt c tin vng vng sng sut i vi Tam Bo v mi Pht t chng ta s l mt ngi sng mt i c hnh. Nu c ai b sa ng trong cn sa ma ty th gia nh Pht t khng c mt . Nhng ni no c bc ru ch b bi th nhng ni gia nh Pht t khng c mt. Nhng ni no c qun x nhu nht say sa, gy ln, thng nhau bng binh kh, ming li, ginh git chm git nhau th nhng ni gia nh Pht t khng c mt. Chng ta bit trnh xa nhng ti li, ti c x hi trc, ri chng ta s dn dn dt b nhng ti li su xa chnh ngay trong thnh vin cng ng v trong tm t ca chng ta.

Ti mong rng cc huynh trng gia nh Pht t c gng lm th no chnh chng ta, gia nh Pht t chng ta, l bn ca tt c mi ngi ch khng phi l k cm ght ca mi ngi. c nh th th gia nh Pht t hng c s tt lnh ca o, v cng khi ph ch nguyn ca cc bc tin bi chng ta dy cng xy dng gia nh Pht t. Cc Pht t c gng thc c vic lm ca chng ta l mt l tng cao qu ch khng phi l mt vic lm tm thng, ch khng phi l mt vic lm bt buc, m chnh l vic lm t nguyn, t nguyn vi mt s nhn thc r rng. Nh vy th vic lm ca cc Pht t mi i n kt qu v mi tip tc lu di c. Hm nay trong bui cm tri ny, ti ht sc vui mng cng nh ch Tng, cc v quan khch n y d bui cm tri ny cng ht sc thng cm, vui mng trc s thnh tu ca gia nh Pht t. Mong rng t nay gia nh Pht t s vng tin trong cc hot ng ca mnh, vng tin trn mc ch m cc v tin bi vch ra cho chng ta. Mong cc Pht t t c mc ch trn. Cu chc tt c cc huynh trng v tt c cc anh ch em c gng nhn r l tng ca mnh tip tc du dt cc on sinh ca mnh lun lun tip bc dng mnh trn ng o. -ooOoo-

14. Khng nn t mn khen mnh ch ngi

Nhn nng hong o, phi o hong nhn (ngi hong o chng phi o hong ngi). Bit r nh th nn Gio hi lun lun ch trng n gio dc Tng Ni. Khi thnh lp Ban gio dc Tng Ni, chng ti c gng vn ng xin m trng C bn Pht hc, ri n trng Cao cp Pht hc. Cho n ngy hm nay, trn c nc c c 30 trng C bn Pht hc v 3 trng Cao cp Pht hc m nay l Hc vin Pht gio Vit Nam ti H Ni, ti Hu v ti thnh ph H Ch Minh. Gio hi ch c ci tm ch trng m trng, nhng v nhn lc, ti lc th rt thiu; tng chng nh p tru v ni kim n sao th kim, min ti dt v s l c. Nhng may thay chnh nh Ban Gim hiu, Ban Bo tr, cc v ging vin v chnh quyn gip vi tt c thin ch, thng cm cng chung vi Gio hi, cho cc trng gio dc ca Gio hi lun c tip tc, v ngy hm nay ti y, va thnh tu mt kha hc th ba vi mt s Tng Ni sinh tt nghip ra trng ng . Thnh tu ny l nh vo vic ng gp cng c ca qu v trong Ban Gim hiu, trong Ban

Ging hun v Ban Bo tr. Thay mt Gio hi ti xin tn thn cng c thin ch ca tt c. Nh chng ta bit, ch nguyn ca ngi xut gia l ly vic hong php lm gia v, li sanh lm s nghip. Nhng lm sao thc hin iu nu khng c thc hc, thc tu. Bao nhiu nm Tng Ni ghp mnh vo khun kh, chu kh nhc, cn mn sing nng theo di nhng li dy bo ca cc thy, cc v thu thp c mt s kin thc. Ngy hm nay c c kt qu tt p nh th ny, u nh cng lao thng tng ca ch v gio s, ging s, Ban Gim hiu v cc v ngoi h v s n lc ca anh em Tng Ni sinh chuyn cn hc tp. Ti rt hoan h v tn thn cng c ca tt c. Trong kinh c Pht dy rng: Ngi cu o gii thot cng nh ngi i tm li cy . Trc mt cy to ln ng thng, nu khng bit r cnh l, khng bit r v ngoi, khng bit r v trong, khng bit r gic cy, khng bit r li cy, ch cht mt s cnh l m v cho l li cy, ri hoan h. V hoan h, ri m ra t ph, t mn, khen mnh ch ngi v dng li . Kh hn, c ngi b v cy trong, b gic cy, b li cy m ly c v ngoi, c ngi ly c v cy trong, c ngi ly c gic cy, c ngi ly c li cy. S thnh cng ca cc Tng Ni sinh hm nay c th c ngi nm trong cc phn . Anh em nn t kim li, mnh l ngi ly c v cy, ly c cnh l, ly c v ngoi, ly c v trong, ly c gic cy hay l ly c li cy cha? Nu ly c li cy ri th khng c php t mn, v cng khng c php khen mnh ch ngi. Nu cn khen mnh ch ngi, nu cn t mn, tc nhin bit r ta mi ch ly c v cy, ly c l cy ch cha ly c li cy. Vy anh em phi c gng lm th no cho mnh thc s ly c li cy ch ng c lm ly ba ci v cy m inh ninh rng, ta ly c li cy, ri hoan h, ri t mn, ri khen mnh ch ngi. Cc v c php hoan h nhng khng c php t mn, khng c php khen mnh ch ngi. C nh vy cc v mi tin ln c, mi tch cc tin ti ly cho c li cy. Chng ta ai cng bit: Tam Tng Php s Huyn Trng l mt v cao Tng thng bt, tu hnh tinh tn bit bao nhng ngi vn thy thiu, vn mong mi nhp Trc cu php. V ngi thc hin mt cuc nhp Trc cu php v tin khong hu, xng pha vo ni gian nan nguy him. Chng ta bit qua lch s, qua chuyn Ty Du, qua phim nh. Cuc hnh hng thnh kinh

ca ngi mt ht 16 nm cho n khi v nc. Khi v nc ngi mit mi sut 19 nm phin dch, khng ri cy bt cho n ngy nhm mt. Qua , chng ta thy ngi lm vic m thm khng n o, khng ph trng v cc cng trnh nghin cu dch thut, trc tc kinh in ca ngi li cho chng ta tht qu gi v cng. Cuc thnh kinh ca ngi c ngi c kt v ghi li trong mt b truyn gi l "Ty Vc K". Sau ny Ng Tha n tiu thuyt ha thnh Ty Du K v gn y cc nh in nh a ln thnh phim gi l chuyn Ty Du. Chng ta thy cuc thnh kinh ca ngi Huyn Trng gian nan, vt v, kh khn.V cng t kh khn m sau ny ng Ng Tha n tiu thuyt ha thnh cc ng ma ng qu. C mt ln Tam Tng Php s ni vi Tn Ng Khng rng: ng x xa xi cch tr gian nan nguy him th ny, lm sao i ti Ty Trc Ng Khng? Ng Khng ni rng, thy c thuc Bt nh tm kinh khng m thy ni th? Tam Tng ni: Thy cha m khng thuc Bt nh tm kinh ! Ta c ngc cn c na l. Ng Nng xen vo ni vi Ng Khng: Th anh c hiu khng m lm tng nh vy? Ng Khng lm thinh. Tam Tng ni rng: N lm thinh th l n hiu. Ng Khng c khen ni li rng: Lm thinh, lm thinh, lm thinh, thu trong rut i hoi cng n. Vy chng ta hy hc ci lm thinh . Hc ci lm thinh l hc hoi hc mi, c ngy s n ch, tu hoi tu mi cng c ngy chng qu. Trong th gii ny, loi ngi chng ta thng thng hay mc ci bnh n o v khoa trng. n o ni ming, n o ni tm cho nn hc hnh khng chu o, tu hnh khng tinh nghim. ang hc ci ny nhy qua hc ci khc, ang hc ci kia lin nhy qua hc ci n. Tu php mn ny cha xong lin nhy qua tu php mn khc, tu php mn kia nhy qua tu php mn n. C th m chy v ri chy ra, n o ni ci ming, n o ni ci tm; kt qu l khng hc, khng tu n ni, n chn. Tht ng bun! Vy ti mong rng Tng Ni sinh hc n ngang y coi nh chng ta i c mt bc, ch cha phi i n ni, v n chn u! Chng ta phi c gng hc tch cc hn na. Cc Tng Ni sinh phi nhn thc rng: Trong ci hc ca ta, ci no l chnh, ci no l ph, mi mt ta hc c p dng vo i c tc dng nh th no? V d: Chng ta hc vn bit lm vn, hc ton bit lm ton. Vy th hc Pht lm g? Chnh l bit Pht, lm Pht.

Do , cc Tng Ni sinh ng c quan nim rng: Hc Pht cng y nh hc vn. V hc vn ch bit lm vn ch khng th lm Pht c; hc ton ch bit lm ton ch khng th hc Pht c. Ch hc Pht th mi lm Pht c m thi. Nhng nu hc Pht m khng lm Pht c th coi nh cha hc. Cho nn mt ngi hc Pht i ra dy, ci dy ca ngi hc Pht khc hn ngi dy vn, khc hn ngi dy ton. V ngi dy Pht h c thin cht trao truyn li Pht dy l gio l thm su, vi diu theo ci hng gio ha sinh ca c Pht, theo cc nguyn chng sanh tn phng chng B ca c Pht, ch khng phi un c vo mt s kin thc nh chng ta bit. Khng phi bit ch nhiu m ta gii thot c. Khng phi rng ngn ng nhiu m ta gii thot c. Gii thot hay khng gii thot n nm ch ny. Gii thot v gic ng l ci hng m ta nhm ti. Khi no chng ta t c ci hng th by gi ta mi tr thnh mt con ngi, khng ph cng n gio ha ca c Pht, khng ph cng n thy t du dt cho chng ta, cng khng ph cng n ca tt c mi thin nam tn n gip cho chng ta trong bc ng tu hc hm nay v ngy mai. By nhiu li ti mong mi anh em Tng Ni sinh c gng gi gn thin ch cao qu ca mnh tip tc tu hc v phc v chnh php, li lc qun sanh bo p cng n Pht t. -ooOoo-

15. B i Ha thng
V tr tun hon mun vt i thay, ht Xun n H, ht H n Thu, ht Thu qua ng. Nh th gi l mt nm. Qu t xoay xung quanh mt tri, c gip mt vng qu t l mt thng. Mi hai ln xoay ca qu t gip mt vng quanh ca mt tri l mt nm. C thng c nm l iu nhn loi mi pht hin sau ny. Trong lc nhn loi ang thi k s khai th cha bit n iu . Dn dn chim nghim mi vt sinh thnh gia v tr, s lun chuyn ca mt tri mt trng, by gi ngi ta mi on nh, mi thuyt t ra c ngy, c thng, c nm. Ri mi cui nm ngi ta li ngh: Chc s c mt v thn no i chu du khp c th gian, soi xt vic lnh vic d ca mi ngi. Cho n khi v thn i tun hnh thm st ht mt nm, qua nm khc truyn cho v khc. V vy m mi gi u tin ca nm c v nm mi gip nhau

th gi l Giao tha. Tc mt bn v thn c giao chc v li cho v thn mi tha k, tip tc vic tun du th gian, xem xt ngi lm lnh, lm d trong thin h. l mt bc tin, mt s vn minh ca con ngi, ch khi cn s khai con ngi khng h bit cc iu . Ri ngi ta thy nm thng tri qua xoay trn lun chuyn, lin ngh, ngi ta sanh trong nm thng nh vy, nhng ti sao c ngi sanh ra sng, h sung sng ngay t trong bng m cho n khai sanh ra v n lc cht. H l nhng ngi cm d n, o d mc, mi quyn th, xe c v lun c nh ca, h mong chi c ny, mun chi c ny. Ngc li c ngi sng rt cc kh, m li kh t trong lng m kh ra cho n khi nhm mt tt th, cm khng n, o khng mc, cu mong ht sc m cng khng bao gi tha mn c. Ri c ngi lnh mnh sut c i, cng c ngi au ln au xung sut c nm. Li cng c ngi lm g cng sng sut, cng vic c tri chy, m cng c ngi lm g b tr ngi ny, b cng rt nhiu m kt qu gt hi th rt t, ngc li, c ngi b cng rt t m kt qu gt hi rt nhiu, ti sao nh th? Ngi ta tm mi l do gii thch s sai bit . C ngi ngh rng c l anh sanh vo nm , thng khng tt, hay sanh vo ngy khng lnh nn mi suy on, mi nm c 12 con gip, tc thin can thp nh chi l T, Su, Dn, Mo, Thn, T, Ng, Mi, Thn, Du, Tut Hi. Th d nm ny ngi sanh nm T th tt, ngi sanh nm Hi khng tt; ngi sanh nm Thn tt ngi sanh nm Du khng tt, chc c l v nm sanh cho nn cuc i ca anh ta khng tt. Anh kia nh nm sanh tt cho nn cuc i ca anh ta n nn lm ra. Nhng tri qua mt thi gian kinh nghim, ngi ta thy anh A, B, C, ba anh cng sanh nm T, nhng c anh cuc i tt, c anh khng tt. Ba anh ng sanh vo nm Hi ti sao c anh sng c anh kh? H ngh chc cn iu g na ch khng phi ti nm sanh! C l v khng tnh thng. H lin ngh thng sanh khng tt cho nn cuc i anh ta khng tt. Nhng cng c ba anh cng sanh mt thng, sao c anh sng c anh kh, c anh thng minh, c anh ngu dt? Ngi ta li ngh chc ti ngy, ch khng phi thng khng m thi. V vy h mi tnh thm ngy. Nh vy l coi nm, coi thng, phi coi c ngy na. Khi anh ta sanh c ng ngy tt hay khng? H sanh ngy tt th cuc i anh ta tt, h sanh nhm ngy xu th cuc i anh ta khng ra g. Li cng c ba anh sanh cng nm, cng thng, cng ngy, nhng c anh li tt, c anh li xu l v sao? Ngi ta li on chc cn tnh thm gi sanh na th mi ng. C anh sanh nm T, gi T,

thng T nhng c ngi n nn lm ra, c ngi khng ra g. Li c ba anh cng sanh nm Hi, thng Hi, ngy Hi, gi Hi, nhng ti sao c anh sng anh kh, anh thng minh anh ngu dt? Chc c ci g na y ch khng phi v nm, v thng, v ngy, v gi h ngh nh vy. C l cn thm ci mng na. Gia v tr c nm loi l Kim, Mc, Thy, Ha, Th. Anh A sinh nm thuc mng Th hay thuc mng Kim, nu nm thuc nm Kim m mng anh thuc mng Mc. Vy th Kim gp Mc l khc ri. Th st cht cy th cy phi gy, ch cy khng cht st c. Nh vy l Kim khc Mc. Nu Kim sanh Thy th tt hay sanh nm Th, Th sanh Kim l tt. H lin ngh thm: Coi nm, coi thng, coi ngy, coi gi cng thm phi coi mng na mi . Nhng ri cng ba ngi , sanh cng nm, cng thng, cng ngy, cng gi, cng mng m cng c anh sng, c anh kh, c anh thng minh, c anh ngu dt, chc cn ci g na y? , t ra trn tri c cc v sao nh sao La Hu, sao Th T, sao Thy Diu, sao Thi Bch, sao Thi Dng, sao Vn Hn, sao K , sao Thi m v sao Mc c. Anh y c th b xoang vo mt cc v sao nh sao La Hu chng hn, nn nm nay cuc i anh khng tt lm. V sao La Hu i vi n ng l xu nht, sao K i vi n b l xu nht. Nh vy l cn tnh thm sao na. n ng m gp sao La Hu th nm coi nh i k i xui. Cn gp sao Mc c, sao Thy T th tt. Do ra chuyn cng sao. Coi ngy, coi thng, coi nm, coi gi, coi mng ri coi thm cng sao na, mt mt no th c th ni l mt bc tin ca con ngi tm gi l vn minh, ch trc kia con ngi cn s khai khng bit g c. Thm ch khi sanh khng bit ngy no sanh, cht cng khng bit sng bao nhiu nm th cht. Sanh ri cht, cht ri sanh, sanh ra th nui, cht ri em chn. l tnh trng dn bn khai ngy xa, nu chng ta hi h bao nhiu tui, h cng lc u. Sanh nm no, hc cng ch bit. l khi cn bn khai h cha tin b, nhng by gi tin b ri, nn khi sanh ra ngi ta li coi nm, coi thng, coi ngy, coi gi, coi mng, coi sao th. cng l mt bc tin b nhng xem ra qu phc tp. Tuy vy cng c ngi sanh ra cng nm, cng thng, cng ngy, cng gi, cng mng, cng sao m cng c ngi sng ngi kh l v sao? Khi ngi ta ngh chc c ng Tri na. ng Tri l mt v thing ling, cao c trn u chng ta, ng nh ot cuc i ca mi ngi sng hay kh. V d, ng nh cho cuc i ca ng A sng th ng A c sng, ng nh ot cuc i ca ng B kh

th ng B phi kh. Ch sao cung coi ri, ngy thng cng coi ri, gi cng coi ri...m ti sao cuc i n khc nhau nh vy. C l ti v ng Tri. ng nh ot nh th no th phi chu nh th y. Nh mt nh th Vit Nam c cu: Bt phong trn phi phong trn, Cho thanh cao mi c phn thanh cao, Do mi ra lng tin. u nm ngi th i cng sao, v tin theo sao. Ngi th tin theo ngy thng li i coi ngy thng, ngi tin ng tri cao c th theo ng tri cao c, mi ngi i theo mi hng, nhng ch ni no ng ht, bi v ng tri cao c nh ot tt c cuc i con ngi, nhng ngi ta li nghi ng ng tri, v ng nh ot mt cch thin v. V nh cho ng A sng cn ng B kh, nh vy l ng tri khng cng bng. l ng tri cao c sao li bt cng nh vy. Bt cng nh vy sao gi l cao c, cho nn cng khng ng. Th th ti sao cng l con ngi li c s sai khc ? M tht s c ngy tt, gi tt, nm tt, thng tt hay khng? c Pht dy: Ngy no cng l ngy tt, gi no cng l gi tt. Nu ngi ta hng n iu thin, hng n l phi. Tt c cc iu va ni ch v ngi ta qun mnh i, hng theo bn ngoi, nhn theo s vt nh ot ci thn phn ca mnh. M chnh tm ca mnh mi l ln lao, mi l bao qut nht, l chnh yu nh ot tt c mi vn , tt c cuc sng ca mnh. L tt nhin tm mnh y khng phi l tm trong hin ti m k c ci tm qu kh na, cho nn cuc i ca mnh c s sai khc. Du trong hin ti, tm anh tm ti cng ng nh nhau, lm vic thin cng ging nhau, nhng tm qu kh ca anh khc, tm qu kh ca ti khc, cho nn anh sng trong mt hon cnh khc, ti sng trong mt hon cnh khc. Nh vy ci tm qu kh ca mi ngi c s sai khc l vy. Khi bit r ngun gc ca s sai khc gia ngi ny v ngi khc, qua s giu ngho, ngu dt, sanh hn, bnh tt, sng lu hay cht yu. Chnh do ci tm ca mnh lm ch m sinh ra cc iu . Ci tm y khng phi ch l tm hin ti m lun c ci tm trong qu kh na. Ngy hm nay cng i hc thi, tr no cng sing nng chm ch ht, hc sut c ngy t 10 n 15 ting ng h, nhng i thi c ngi u ngi hng, th sao? V hin ti u sing nng, nhng ngy trc th ngi sing k nhc. Anh ch sing nng mi ngy nay thi ch cn ngy trc anh bing nhc, ch bit thu sch v trong bi i chi, nn c anh thi u, c

anh thi hng, mc du hm nay hai ngi cng sing nh nhau, nhng ngy trc li qu nhc nn hm nay i thi b hng. V vy ngy xa c v thin s ni rng: Xun hu bch hoa thu hu nguyt H hu lng phong ng hu tuyt Nhc v nhn s qui tm u Nht th thi trung giai ho tit Ngha l: Ma xun c trm hoa ma ng c tuyt, Ma h c gi mt, ma thu c trng sng. Nu khng c s quanh co vng mc trong lng, Th tt c thi no cng tt ht. Nn khi ci tm ca chng ta cn nhng iu rc ri, quanh co, un khc, vng mc trong lng, th du c coi ngy, coi thng, coi nm, coi gi, coi sao, chi g g i na, ta cng trong ci vng lun qun au kh, khng c t ti an vui c. Cho nn i coi v m tm vn khng yn. Coi ngy coi thng v m tm vn ri, v sao? V tm ta cn khc mc, quanh co, ang vng bn trong lng, l iu chnh yu. V vy, khi no trong tm t ca ta m toang ra c nhng iu khc mc quanh co, khng vng nhng iu na, th gi no cng l gi tt ht. Nh v Thin s ni: Ma xun c trm hoa, ma ng c tuyt, ma h c gi mt, ma thu c trng sng. Nh vy th trm hoa ma xun no c ring ca ai u! Gi mt ma h no c ring ca ai u, trng sng ma thu no c ring ca ai u, tuyt ri ma ng no c ring cho ai u, khng ring ca ai ht. Nh vy, nu nh bit thng thc trm hoa ma xun, trng sng ma thu, gi mt ma h, tuyt ri ma ng vi mt tm thnh thi, khng c iu g khc mc, th gi no cng tt, thi no cng p c. Cc v thin s sng trong nim nn khng vng mc, do khng i coi ngy, khng i coi bi, khng i coi gi, khng i cng sao, khng i gii hn. Cc Ngi ch lo nim kinh, tnh gic, ly Pht sm hi trau gii tm tnh ca mnh tht an tnh, sng sut, hin lnh, tm c t ti th bt c ngi u, i u, u cng u t ti, lc no ming cng n n ci ti tnh.

Theo th tc u nm chng ta vn lm l Giao tha, nhng cng khng qun chng ta cn lm l k nim c Di Lc na. Thng thng c Di Lc c hnh dng bng th to, ming th mm ci hoan h bao dung. Nhng ci bng to ny l to rt p, ch khng phi to d ght. Ming Ngi ci l n ci gii thot ch khng phi ci ngo ngh, cng khng phi ci khoi ch. Th gian, c ngi ght ai th li ci cho khoi ch tr th. Tri li, n ci c Di Lc khng dnh chi n my n ci ht. N ci ca Ngi l n ci siu thot vt ln trn tt c cc n ci ca th gian. V th m c ngi t n ci ca Ngi bng hai cu th nh th ny. i nng dung dung th gian nan dung chi s. T nhan vi tiu tiu thin h kh tiu chi nhn. Ngha l: Ci bng ln c th dung cha, dung cha nhng vic kh dung cha ca th gian. Nt mt t bi mm ci, ci nhng ngi ng ci trong thin h. i nng dung dung th gian nan dung chi s. Ci bng ln hay dung. Bng ln y khng phi v n nhiu m to bng, ku bng ln. Bng ln ny l mt s tiu biu, ch cho ci tm rng ri bao tt c. Vy n dung ci g? Dung nhng iu m ngi th gian khng dung c. Th d u nm mi ra ng gp mt ngi no i ngang trc mt mnh, h vt b nhp trng mnh. Nh vy l mt hn nn khng dung c. u nm m hng gp mt ngi mua hng c tr c nhn c nhn, tr ti tr lui, ch t ch xu khng mua, th khng dung c. i vi c Di Lc th chuyn qu thng, Ngi dung ht. V ci bng nng dung ca Ngi l bng c tm lng bao dung, khoan dung, nn mi vi chng sanh c. Trong mt gia nh, v chng, con ci, anh em c th ng chm nhau hng ngy, hng gi so o tng ly, tng t l v h khng c mt tm nim bao dung nn khng th sng chung vi nhau c. Ngay trong b con cng khng th sng chung vi nhau, hung chi l thin h l ngi xa l. Cho nn s bao dung l mt iu ht sc thit yu to ly nim an vui hnh phc. M c Di Lc l tiu biu cho tm lng bao dung .

T nhan vi tiu, tiu thin h kh tiu chi nhn. Ming mm ci, ci nhng iu ng ci trong thin h. X ke ma ty m ng vo th coi nh tan gia bi sn, tng thn thit mng. Th nhng c nhiu ngi vn c ng nh thng. Nu ni ng ci th cng ng ci tht. Ru ch c bc n chi x lng th cng c ngy tan gia bi sn, cng tng thn thit mng. Nhng vn c ngi c ng nh thng. iu cng ng ci tht, nhng m th gian khng ci, c nho v m nhm mt ng v thi, nn t nhan vi tiu. Tiu l ci, ci y l ci ci v minh ca chng sanh. Chng sanh v minh khng tnh ng, khng lm ch bn thn ca mnh. cng l iu ng ci. Ngy xa bn Trung Hoa c mt v Ha Thng tn l Trng nh. Sng tng kinh xong, ngi vc mt ci y vi rt ln i ra ngoi ch, hoc n ch n ch kia xin c. Ai cho g ngi cng b vo y vi ht. Cho c ngi ly c, cho tht ngi ly tht, cho tm ngi ly tm, cho go ngi ly go, cho cm ngi ly cm, cho bnh ngi ly bnh...Ai cho g ngi cng nhn ht. Khi y y ri ngi vc ti ni gc cy no , ri qui t cc em b, nhng ngi n xin, nhng ngi tht c l vn, cc chu m ci...li phn pht xin c cho h, ri ni chuyn o l phi tri cho h nghe, ging o cho h hiu. Cho ht y ri ngi li i xin tip, h y y th li tm mt ch khc phn pht cho h. Ht ngy ngi tr v cha, ti tng kinh, tham thin, nim Pht. Sng mai thc dy tng kinh xong th ngi cng vc y i xin nh th cho nhng ngi ng cho. V ngy no ngi cng mang mt y vi ln nh vy nn ngi ta khng bit ngi tn g v t cho ngi ci tn l B i Ha thng (ng Ha thng mang ci y vi to ln). Cho n khi ngi tch, ngi ta n a tang ngi, l thay h thy ni bn ca ngi li 4 cu th: Di Lc chn Di Lc, Ha thn thin bch c, Thi thi th thi nhn, Thi nhn thng bt thc. Ngha l: Di Lc chnh ta y, Ha thn trm ngn c,

Thng thng hin (ra) ngi thng, Ngi thng khng bit c (Ta). By gi mi bit l ha thn ca c Di Lc. Ngi sau mi tc theo ci tng ca ng B i gi l tng Di Lc, m a s cc cha u th. c Di Lc l mt v t trong Php hi ca c Thch Ca. Trong Php hi ny Ngi c tn l L, ngi nh nht trong chng. Mt hm, c Thch Ca mun khai th cho i chng bit c Di Lc tng lai l v quan trng nh th no i chng bit. V Ngi lin qung ci bt ln trn h khng ri bo cc v T kheo i tm ci bt v. Nhng khng c v T kheo no tm bnh bt v c ht. Khi c Di Lc l v T kheo nh nht trong chng ngi di hng cht, a tay xin i ly. c Pht chp nhn. Ngi ly ci bnh bt v c. Nhn c Thch Ca th k cho c Di Lc tng lai tc Pht (ngy sau lm Pht thay th c Thch Ca). T s th k cho n ci hin thn lm B i Ha thng vi thn hnh rt to, ming ci hoan h m cc cha tc th l ci ha thn ca c Di Lc B tt. c Di Lc B tt hin ti ang ci tri u Sut, tng lai s ging sanh ci Ta b th gii k v c Thch Ca lm gio ch ci Ta b thuyt php sinh. Ni tng c Di Lc, ta thng thy c 5 a tr con bu xung quanh Ngi l c ngha g? Nm a tr con l tiu biu cho ng thc (nhn, nh, t, thit, thn). Bi c Di Lc c mt kip Ngi chuyn tu v Duy thc qun, tc qun cc thc: Nhn thc, nh thc, t thc, thit thc, thn thc, thc, mt-na thc v a-li-da-thc. M nm ci thc hin ra bn ngoi bng mt thy, tai nghe, mi ngi, li nm, thn cm xc. Thng thng con ngi hay sng vi nm ci cm xc bn ngoi . Nhng con mt tip xc c khi lnh khi d, l tai tip xc c khi lnh khi d. Ngi m c tm bt chnh, tham lam th con mt nhn ci g cng lo lin, mun n thuc v mnh. Ngi c tm sn gin khi tip xc vi bn ngoi, h ght ai th con mt trn trng d s lm. Tri li c Di Lc iu khin c ng thc nn khng cn mang ci tng tham lam, sn hn, ch k nn tr thnh ng thc hin lng m trn tng c Di Lc biu trng cho 5 a tr ngy ng hn nhin, tng trng cho ng thc c hng phc ri. Cn chng ta, con mt cha ch phc c cho nn c ci g gi lng tham th nhn ngay, iu g ng ght th con mt li nhn ch khc; nghe ting g ng a th l tai ch , ting g ng ght th l tai qup xung. Cho nn nhiu ngi ni: Nhn thy con mt m bit anh y c ci tm tht hay khng tht, nhn i

mt anh y m bit anh y hin lnh hay c c. L do n gin, s d con mt cha hin lnh c l v con mt cn c tm tham, sn, si, mn, nghi, phin no, cho nn con mt n phi lm theo s iu khin ca tm. c Di Lc iu khin c tm cho nn nhn, nh, t, thit, thn ni Ngi tr thnh thanh tnh, tr thnh hin lng, tr thnh trc gic, trung thc khng c nhim, khng c phin no, tiu biu cho 5 a con nt ni Ngi: Ngy ng rt d thng. Vy th by gi chng ta phi luyn tp cho l tai, con mt khi ngi khc nhn vo cho d thng nh 5 a con nt . Mun c nh th chng ta phi tu tp v hi vng mt ngy khng xa chng ta cng s c 5 em b d thng y leo trn bng, trn lng, trn vai, trn c ca chng ta. c Di Lc iu phc c tm khng cn tham, sn, si. Ng thc tiu biu cho 5 a con nt d thng l nhn, nh, ti, thit, thn. Ngi dt tr ht tham, sn, si... cho nn c ming ci hoan h. Nu tm cn tham th kh hoan h lm. Mun c hoan h nh vy th phi tu hnh, iu khin ch phc c lng tham, lng sn, lng si, ng mn, cng cao, ch k ca mnh. Khi tm cng v ng, khng chp ng chng no th by gi phin no mi tiu tan, hoan h mi bc l ra chng . Khi y chng ta mi gn gi c hnh hoan h ca c Di Lc v mi sng c trong ci i sng hoan h ca c Di Lc. u nm by nhiu li ti xin chc tt c cc Pht t c sng mt nm hoan h theo hnh ca c Di Lc. ---o0o---

16. Tng kinh l em li an lc v hnh phc lu di

Lu nay trong mi bui sng ch nht hng tun cc Pht t u n cha tng Kinh Php Hoa rt ng v rt u. Ngay ti cha T m chng ta tng Kinh nh th m cc Tnh khc c nhiu cha cng tng Kinh Php Hoa ng o v u n khng km. Ni th cc Pht t bit, b Kinh Php Hoa rt c duyn vi hng Pht t chng ta v cng c duyn rt ln vi hng Pht t th gii. Chnh ti Trung Hoa Ngi Tr Khi i s ly Kinh Php Hoa lm cn bn lp tng Thin Thai. Nht Bn Ngi Nht Lin ha thng cng ly Kinh Php

Hoa lm cn bn lp nn tng Nht Lin. Tng Nht Lin Nht Bn hin nay rt thnh hnh. Cc v tu theo tng Nht Lin trn c s ly Kinh Php Hoa ny lm tng ch. Thng thng ngoi th gi tng Kinh Php Hoa ra, cc v y thng nim cu "Nam M Diu Php Lin Hoa Kinh" m thnh thong chng ta thng thy nhng phi on c cc v s Nht Bn n ti Vit Nam, nht l my nm nay ti Thnh Ph H Ch Minh v Hu, khi t trn tu, trn xe hay trn my bay xung, mi ngi cm mt ci trng dp bng da, trn trn nh ci qut c cn, ri nh thng thng pht ra thnh ting. H va i va nh trng v nim cu "Nam M Diu Php Lin Hoa Kinh" cu nguyn cho th gii ha bnh. Hu c l Pht t chng ta t gp cnh ny, nhng Thnh Ph H Ch Minh th Pht t trong thng hay gp. Thnh th b Kinh Php Hoa c mt nhn duyn rt ln i vi hng Pht t chng ta, m bng chng c th l by gi Vit Nam Pht t tng Kinh Php Hoa rt ng. V tnh cch quan trng nh vy, nn hm nay ti s ct ngha ch Diu Php Lin Hoa Kinh l th no Pht t lnh hi thm. Diu Php tc l php nhim mu. Ch Php ny trong nh Pht thng hay dng. Cn i thng din t mt cch khc nh gi mi s, mi vt ch khng gi l php. Tri li, din t nim v cm t mi s, mi vt, o Pht gi l cc php hay tt c cc php. Ni mt cch khc, nhng g m chng ta thy c gi l php. Chng hn nh ci hoa, hn ni, dng nc, cnh cy v.v... Mi ci mi ci nh vy gi l php. Thm ch khi ta ni con chim, con ngi, con tru hay con vt g i na, mi ci ta thy c, ta suy tng, ta ngh ti, ta tng tng ra, nhng ci cng u gi l mt Php. Ti th d qu v r hn rng, trong m ta nm chim bao thy cnh cp leo ln t cau, cp m leo ln t cau trn thc t t xy ra, hay khng c, nhng trong chim bao cnh cp leo ln t cau cng gi l mt php. Ni tm li, ci g mnh nghe c, thy c, suy t c, tng tng ra... u gi l php. Trong thc t ci mnh suy t ng cng gi l php, ci mnh tng tng, mnh chim bao khng thc nhng vi mnh l c th cng gi l php. Cho nn ch php trong nh Pht c mt ngha rt rng, rt thm thy. Tm li, php l ci chn l, ci o l, ci bn phn lun l o c, nh bn phn cha m i vi con ci, con ci i vi cha m; thy i vi tr, tr i vi thy; v chng i i vi nhau...cng gi l php. Lun thng o l trong x hi, cch giao tip i i vi nhau nh th no...cng gi l php. Nh Pht dng t Nht thit php (tt c php) l hay v cng. Khi ni tt c php (nht thit php) nh th l bao trm tt c khng cha mt th g d l hu tnh hay v tnh, d l

to nh hn ni hay nh nh ht bi cng u gi n l mi mt php. Ch php c tnh cch bao qut nh vy nhng ai ng c n, hiu n, lm ch c n, ngi c gi l bc Gic ng, l i gic, l i ng. c Pht ng c php nn gi Ngi l ng V thng Php vng. Gi Ngi l ng V thng Php vng v Ngi ng c tt c cc php v s tht hay chn l ca tt c cc php . Mt khc, Ngi t ti i vi tt c cc php cho nn gi Ngi l ng V thng Php vng (Ngi l vua ca tt c cc php). V sao bit Ngi t ti i vi cc php? Ti ly v d, nh chng ta i vi sc. Sc l i tng ca chng ta. H thy sc g p, thch th mt cht l chng ta say m, ham m theo. Khi am m th i khng dt, bc khng ri, b dnh cht vo , nn chng ta b trin phc vo sc v khng c t ti i vi sc . Ti xin dn chng c th hn, nh khi chng ta ang nghe mt bn nhc hay, ang say m nh th t mt ci my cassette pht ra, ang th hn theo m thanh trm bng th bng nhin ai n tt ci my i th chuyn g s xy ra? Chc chn l sn tm s ni ln. Nh vy l chng ta b dnh vo ci m thanh du dng cho nn chng ta khng t ti c. V khng c t ti vi cc php nh vy, nn chng ta lm n l cho php . Sc n lm cho chng ta b n l, m thanh, tin ti, danh vng...n l ch nhn ng chng ta, chng ta b lm n l cho n ch khng lm vua c n, khng lm ch c n, nh vy l khng c t ti i vi cc php. V th ch c Pht mi l php vng, ch chng ta khng th gi l Php vng c. Nu chng ta c c tn gi th gi l php n (y t ca php, y t ca sc, ca thanh, ca hng, v, xc). Mt ngi nghin ru ri th mi ngy t ra cng c vi x cho h, nu khng c ru l h quy ph, v khng lm ch c t thn. Khng lm ch c t thn th lm n l cho php, nn khng th gi mnh l php vng c m ch c Pht mi c gi l Vua php. Khi ni n php th php trong nh Pht rt rng ngha. Trong Kinh Php Hoa c Pht dng ch Diu Php. Vy Diu Php l g? Tc l cc php nhim mu, cc php c cng nng cnh tnh lng ngi, thc tnh ci tr tu con ngi, m mt cho ta thy s tht mt cch sng sut sng ng vi s tht, ng vi o c, ng vi l ngha, ng sng theo s m qung ca lng tham, lng sn, lng si m au kh, cho nn gi l Diu Php. Th n Diu Php y gi l Php vi diu m c Pht mun ch cho ta bit tt c mi ngi, tt c chng sinh u c tnh gic ng, u c Pht tnh trong lng. Ai cng c Pht tnh, mi ngi u c mt ng Pht

trong lng, m ng Pht d hng ngi no i na, phm phu hay thnh gi, ln hay nh u khng thay i, v nh Lin Hoa (Hoa sen). Hoa sen du di bn nh nhp, tanh hi, nhng Hoa sen khng bao gi b vng mi tanh ca bn, Hoa vn thm ngt khi vt ln khi nc, gp nh sng th Hoa n ra p v ta hng thm dng tng cho i. Cng vy, ci ng Pht trong lng mi chng sinh, nu c pht huy cao , tu hnh tinh tn, n cng s c ta ngt nh sen trong bn, mc ln t bn m khng dnh mi trc, vn cao v ta ngt hng cho i. Nu ai tu theo Pht th chc chn s thnh Chnh qu, nn gi l Diu Php Lin Hoa. Trong Kinh Php Hoa, ngi B tt Thng Bt Khinh v hiu c ci l , cho nn mi khi gp ai, ngi cng chp tay cung knh nim: "Nam M A Di Pht, ti khng dm khinh ngi, ngi tu hnh B tt o, tng lai s thnh Pht". Cc Pht t y chc ai cng nh chuyn ca ngi, l Thng Bt Khinh B tt. Ch Bt Khinh l th no? L khng khinh ngi cng khng khinh mnh, khng ch bai ngi cng khng ch bai mnh, khng h gi mnh cng khng h gi tr ca ngi, nn gi l Thng Bt Khinh B tt. Gp ai ngi cng chp tay cung knh nim: "Ti khng dm khinh ngi, v ngi tu hnh B tt o, tng lai s thnh Pht". Ngi lm vic ny y nh bn ct, c nhng ngi khng hiu, h mng Ngi: Ci anh ny b lp, bit chi m m ni tng lai ngi s thnh Pht, thi i ch khc. Ch v hnh B tt o m c ngi mng, c ngi vc nm ngi, nhng tm ca ngi vn khng thay i. H ui th ngi chy, h nh, h vc nm ngi th ngi trnh, khng trnh c th nhn nhn, nhng hoan h vi cu: "Nam M A Di Pht, ti khng dm khinh qu ngi, v ngi tu hnh B tt o, tng lai ngi s thnh Pht". V sao ngi lm vy? V ngi tin tng trong con ngi ai cng c mt ng Pht, nu nh ngi bit pht huy, tu hnh theo li Pht dy, ngi s lm Pht cho nn ngi c li nguyn nh vy. Trong thi i ngy nay, ta khng lm nh ngi m c cch lm khc, l khi gp nhau thay v ni nh ngi chng ta ni: "Nam M A Di Pht" hay ni "M Pht" th cng gn ni nh cu ni ca ngi vy. Cu ni y l nhc nh nhau nh ti ng Pht trong lng mnh. Khi nh ti Pht th tt nhin mnh qun tnh chng sinh. V tnh chng sinh l tnh tham, sn, si. cng l mt cch thc hin ngha trong Kinh Php Hoa, hay ni mt cch khc cng l mt cch tng Kinh Php Hoa. C mt ln, c Pht i kht thc vi Tn-gi Ananda. Khi ngi i ngang qua mt cnh rng, Ngi nhn thy trong bi cy mt h vng lp lnh, Ngi lin ch vo v ni: "Rn c , Anan!" Tn-gi Ananda nhn vo cng thy h vng lin tha: "D, bch Th Tn rn c ln qu!" Khi

, tnh c c mt anh chng nng phu i theo sau, nghe thy tr c Pht i trc, nhn vo trong bi ni rn c ln qu th anh ta m ra thc mc. Ch cho c Pht v Tn-gi Ananda i qua ri, anh ta lin ti xem rn c to c no? Nhn k vo trong bi, ng quanh ng qut cng khng thy rn c u c, nhng vn rnh coi cho chc. Anh rnh mt hi lu cng khng thy ng tnh g, anh bn ly cy que khu khu ci h cng khng thy rn b ra. Anh ta chui vo nhn k trong h th thy ton l vng rng. Tuy nhin anh ta cng nghi, v khng bit chng con rn np di h vng cng nn, nn khng dm m tay vo h, nhng sau mt thi gian rnh m, lt qua lt li, quay trn ci h vng cng khng thy ng tnh g, khi y anh mi yn tm l khng c rn. c h vng to qu, anh ta lc u c ch c Pht v t ca Ngi, v ngh: Ra m lu nay thin h c ni ng Pht l bc Nht Thit Tr, ci g ng cng hiu ht, ci g cng bit ht, by gi h vng s s trc mt m Thy th ni l rn c, tr th ni l rn c to qu. Chao i! C hai thy tr sao m u ti th, sao m di th, v minh qu! By gi anh ta yn ch mnh c h vng, nhng cng cha dm em v ngay m i m ti mi em v, v s ban ngy ngi khc pht hin th tnh sao. Khi em c h vng v nh, hai v chng em n soi li th thy ton l vng rng, mng qu nn qun n v cng khng ng c. Hai v chng bn qua tnh li sut c m, h ni: Ch, by gi c h vng ri, cuc sng s ln ngi, ch lu nay cc kh, lm ba hm n ba mai, c bui sng mt bui ti, trm iu c cc. By gi c vng ri th li thao thc, hm hc, bn chn mt n mt ng, v nhng toan tnh chuyn n chuyn kia. Hai v chng lin bn tnh vi nhau rng, trc mt l nn hi xem ngoi ph, c ai bn ngi nh lu no khng mua mt ci. Li phi hi c ai bn xe hi i mi mua thm mt chic. By gi c vng ri th tha h m tiu xi. Tnh toan nh vy nn nhng ngy sau , c hai v chng chng lm lng g c m c i ng ng dm dm xem c ai bn nh, bn xe hi khng m mua. Hng xm thy vy sanh nghi, lin bo ln quan v hnh ng kh nghi ca hai v chng anh nng dn kia. Quan cho i ln hi: Anh c vng sao khng khai bo vi Quan? Anh ta lin chi bai bi, nht nh khng c, h ni xu v nghi oan cho v chng ti, ch tht khng c chuyn c vng. Quan lin cho lnh v khm xt nh anh ta v pht hin ra mt h vng to lm. V gian di v ti c vng khng khai bo, nn anh b tng giam vo ngc, khi trong ngc ti, va i va lnh, va b mui t, rp cn, anh ta lin la ln: Rn c Th Tn, rn c Ananda, rn c Th Tn...ming anh

ta la oai oi nh vy lm anh cai ngc ng khng c, lin chy vo hi anh ta: "Ny anh kia, ra Th Tn v Anan c th on g vi anh m anh li mt st Ngi v t Ngi l rn c nh v rn c ln nh vy? By gi anh mi khai tht. Tha Quan, ti khng phi c th on g vi Th Tn v Anan ht. Chnh khi nm trong t ti mi nhn ra c, hiu c ci li ku rn c ca Th Tn v Anan. Li thc tnh lng tm ti, lm ti n nn khng kp na ri. Khi nghe Th Tn ni rn c Anan v Anan tha li, i rn c Th Tn, khi nghe nh vy ti chui vo bi cy v thy mt h vng rng, ti cho rng Th Tn v Anan l di. H tu hnh qu nn khng bit g c. Ti c ng u Th Tn v vng l rn c. Chnh gi pht ny nm trong t ti mi thm tha cu ni ca Th Tn l ch l v cng. V mi l rn c, khi y ti ngu qu m t cho mnh khn, tr li ch bai Th Tn l di. Gi y ti mi tin, sc tnh ra mi bit mnh ngu, mnh di. Thc tnh c li ni ca Ngi ti mi nhc li li Ngi ni cm n Ngi. Chnh Ngi khai tm m lng cho ti m ti khng chu tip thu, cho nn ti mi chu kh nh th ny. Khi nghe nh vy Quan ni: Ra ba ni mi hiu ra iu ri phi khng? Ngi hiu li ni rn c ca Th Tn v Anan cha? Nu ng ra rn c th nay ta cho ngi v, ln sau ng ti phm. Trc mt h vng nh vy m c Pht i qua khng dnh mc chi ht, Ngi t ti v cng. Ngi hng ngy i kht thc ri v tnh x thuyt php, Thin nh khng dnh g v h vng ht, rt an lc trc cc php nn gi l Php vng. Cn anh nng dn sau khi thy h vng th tham m v cht theo h vng. Pht v chng sinh ch khc nhau mt cht m thi. Nh vy, khong cch gia Pht v chng sinh ch bng mt si tc, nhch bn kia l ng, ng bn ny l m. Ng l Pht v m l chng sinh. Ng th c t ti gii thot, cn m th b trin phc au kh lu di. l chuyn ngy xa. Cn ngy nay chng ta ra ng gp vng th sao? Nu mt mai kia vo mt bui sng tt tri, chng ta i ra ng gp mt thi vng th tnh lm sao? B i hay l lm ct? Chuyn hi kh ngh phi khng? y l mt bi hc th lng mnh, coi s tnh ng, s trin phc, s gii thot ca mnh n ngang u i vi s vic xy ra trc mt. Theo ti nu s vic xy ra nh vy, chc chn chng ta cng lm n ln thi. Ti on rng cc bn cng ng vi ti 200 phn trm ch khng t hn. Ch c iu lm v s dng nh th no ng b n cn. l mt vn . Bt c ci g, vt g, d thuc vt cht hay tinh thn m ta ch k, ch th ring mt mnh, cho ring mnh th l

iu khng tt, c hi, nht nh s b n cn, b n y a lm cho ta au kh di di. Tri li, bt c ci li g, danh g m ta c c, ta em trang tri cho mi ngi cng hng, mi ngi cng vui, ci s em li nim vui v an lc lu di, chc chn ci khng b n cn u. Chng sinh c ci bnh tham danh m hi n thn. Tham nhiu th cht sm, khng tham th sng lu. Ch v tham danh huyn m c mt s ngi khi no cng a ngi trn thin h, khi no cng t cho mnh l hn thin h ht, coi thin h khng ai ra g, c ngha l h cho ci TA ca h l c tn, cho nn d b n cn, nh h vng kia vy. Ci li cng nh th, nu nh c li m ch bit ring cho mnh, khng trang tri cho mi ngi cng hng th cng b n cn. Tri li, khi c li th mnh phi trang tri cho ngi ny mt t, ngi kia mt t, th mnh lun lun c tnh yu thng m bc ca nhng ngi chung quanh, chc chn mnh s c an lc. Nh vy l mnh lun lun c t ti, khng b ai gy au kh v nh vy l khng b ai cn. Cho nn chng ta cng d phn bit ngi c tu v ngi khng tu l ch . Khng phi ngi tu gp vng h khng ly, nhng ngi tu bit cch s dng nh th no cho c li mnh v li ngi. Ngi tu bit cch s dng vng nh th no ng c hi ngi, ng bc lt, ng c ch p ln s an lc, hnh phc ca ngi khc, nht l ly s kh au ca ngi khc lm hnh phc cho chnh mnh. Nh vy ngi tu cng c th lm vng, nhng s dng nh th no cho hp o l, cho ng tinh thn t li, li tha, t bi, h x ca c Pht, th mi l xo diu, hnh s nh php ca ngi tu. Cho nn cng i vi mt php , c Pht th gi l Vua Php, cn mnh th khng th gi l Php Vng, Php Vng l Vua Php, t ti i vi cc php, r bit tt c cc php, khng b mt php no lm trin phc ht. Chng ta thng c kinh, nghe ging v nhng li dy ca c Pht nh: Th gii nh mng huyn, nhn sanh nh khng hoa (Th gii nh mng huyn, i ngi nh hoa m gia h khng). Chng ta bit nh th, nhng chng ta cha sng c nh th. Chng ta bit th gii v thng, nhng ng c ci l v thng rt kh. Nu khng ng c th n lm cho mnh au kh lu di, cn ng c th ht au kh. Ni nghe th d nhng thc hnh th v cng kh. C mt s ngi khng ng c l v thng nn lun bm cht vo cho l thng, vt ca mnh nm trong tay ri th vt phi l thng, cn vt trong tay thin h th cu cho n v thng, k cng l i. Mnh c ci o p c mong cho n ng bao gi c, ng bao gi rch, ng chy, ng mt, ng phai. Nhn ln b mt thy lng cu cho n ng bao gi nhn. Tm li ci g vo tay mnh ri

th n l thng, nh ci nh ang cu cho n thng ng bao gi h, ng chy cn truyn t lu tn vi i, i ny sang i khc, kip n sang kip kia, trng tn mi mi. Pht dy th gian v thng, nhng ci g vo trong tay mnh ri th cu cho n thng. Ci thng m mnh chp cht, mnh a thch y chnh l ci v thng. V v thng cho nn b au kh trin min khng bao gi dt. Sau nm 1975, ti ang Nha Trang, c mt Pht t t Lt v, cng i cha, nhng ti chc Pht t ny i cha cu phc, ch tm cha thm o c bao nhiu, n thm ti v ni: "i chao Thy i! Thy c cch chi ch v cho ti sng vi, by gi ti hong qu Thy i". Ti hi: "Sao Bc hong hung vy?" - D, nh h ly ht. Ti hi: H ly my ci? - D, 9, 10 ci ln. Ti hi tip: Ra Bc cn ci no khng? ng ta tr li: D, cn mt ci. Ti li hi: Nh chi? ng ni: D, nh lu ba tng. Ti hi: By gi Bc vi ai? - D, vi hai ng m tra. Ti ni: i chao, bc cn mt ci nh lu vi hai ng m tra m hong thc n, ra sao bc khng ng my ngi ang ngoi bi kia t! H ngoi bi, ngoi gc nh m khng thy h hong, tri li bc cn ci nh lu ba tng sao bc hong qu vy? ng ta ni: , , t ra. T ra khi y ng ta mi bit mnh cn mt cn nh lu na. Li tru m i tm tru. trn hnh phc m khng bit hnh phc. ng ta cn mt ci nh chui v chui ra, l mt hnh phc ch i hi g hn na. My ngi ngoi x bi kia lm sao hn ng c. Th l ng c hnh phc m khng bit l v sao? L v ng qu tham lam ch cn sao na. V tham lam tic ca nn c tin rng, chp rng: Mi ci nh ca mnh c giy t trc b hn hoi, khng ai ng chm g c ht, th m by gi h ly ngang xng, i kin u by gi. ng ta tc v ng ta khng r v thng nn au kh. Nhn y ti cng xin k thm mt cu chuyn na chng minh cho lng tham lam, nhng khi k chuyn ny mong cc b cc c ng c bun. C hai v chng n n vi nhau ha thun, t t lm, khng c xch mch to ting g vi nhau c. Mt hm,ng chng i lm xa, ba bn tun mi v nh mt ln. ba n trn ng i lm v nh, tri oi bc nng nc li phi i ng xa, nn anh ta kht nc v cng. My ln trc trn ng v anh ta c thy qun x bn nc, cn ln ny th khng c qun no bn ht, v vy nn cn kht cng thiu t anh ta d di. ang lc th may sao trong lm cy c ting rc rch, anh ta tm n c mt khe sui nh c nc t trong chy ra. Nc trong mt ng thnh mt vng, anh ta dng tay vc ln ung. Va ht cn kht th anh quay v. Bt ng, sau khi ung nc

xong trn ng v th thnh lnh c th anh thy c s hng phn v sng khoi n tt nh, chnh khi c th anh thay i ht. Khi ra i l mt ng nng dn trung nin, cn by gi tr v, ng tr thnh mt anh chng thanh nin khi ng tun t p trai v cng. Anh nh trc khi ra i tc anh hoa rm m by gi th xanh mt, trc da nhn by gi trn lng, trc kia rng rng hai m hm su, nay th rng mc nguyn vn v hai m cng phng, trc lng i lom khom by gi lng thng ng. Khi v nh b v khng nhn ra anh na nhng anh vn ni vi v: B n i, dn cm cho ti n ko i bng lm ri. B v c l l coi nh khng nghe thy. Mt lt, m lin quay ra hi li: Ra anh u li m bo ti dn cm cho anh n? ng ta quay mt li ni ni v: B ny l cha, ti l chng ca b sao b ni l ra. B ni: ng c nhn lm khng, ch chng ti u phi nh th ny. Chng ti tc hoa rm, rng sn, da li nhn, lng hi khm khm, u c tr p nh sc ni, chc ng nhn lm ngi ri. Ch ta khng nhn, cui cng anh ta phi ni tht vi v mnh. Anh k, trong lc i ng v kht nc qu, anh c tm nc ung nhng khng c, lc anh nhn thy c mt sui nc nh chy rc rch trong lm cy, anh vi ti ly tay vc vi ngm ung th thy trong ngi khe khon v cng, v trn ng v y th con ngi anh n tr trung ra vy B v nghe k v thy chng tr ra nh vy, nng lng ni vi chng: Ny anh ra ch l ch no, anh ch cho ti ti ung vi hp ti vi anh, ch v l by gi anh tr m ti gi, v chng vi nhau ng sao c, anh ch cho ti ti ung vi hp i. B v nn n c v cu khn. Ngi chng lin ch ng cho b v i n ch c sui nc m anh ung. Ch ta n ch c khe nc, thay v ung vi hp, th b ung cho n khi khng cn ung c na. Do ung nhiu v nhanh qu nn c th thay i mt cch t ngt. T mt b trung nin by gi n tr hn ra v dn bin thnh mt a tr nm ng nge khng i v nh c na. nh anh chng khng thy v v sinh nghi v i tm. Ai d khi n th thy v mnh bin thnh tr nt nm bn bi cy. V thng v nn anh nh m v v v nui nng nh tr con. Th l m no anh cng d v nh d con nt, c khi cn phi mem cm cho v b n, sn sc cho b ng, ht d cho b khi khc. Qua cu chuyn , chng ta thy v qu tham nn khng lng trc c hu qu. Nu b ta ung va va kht nh anh chng th u n ni ha ra tr nt vy. Chng ta khng thy lut no cm ung nc cho ht cn

kht, Pht cng khng cm chuyn , nhng nu qu tham, vt ra khi khun kh ca o l x hi th tt nhin s b phn ngc tr li, thay v c li th li b hi mang ha vo thn. Chuyn tuy bnh d nhng n l bi hc dy cho tt c chng ta ng dng qua nhiu chuyn khc. Ti v d hin nay chc cng c nhiu ngi chi hi, chi s , lu lu n cng trng mt vi ln, thy c li nn sinh tham. Ch nh mt ngn m trng ba chc ngn ai m khng ham, nh 30 ngn li 300 ngn ai m khng mun. C nm m tng tng nh 300 ngn m li 300 triu chc l thnh t ph. Tuy nhin c my ngi t nh tng tng ? Hc Pht nghe ging v l nhn qu, p dng vo cc trng hp ny cc Pht t thy sao? Nhn cho k, suy cho ti, ci nhn ca h b ra t qu m mun hng ci qu qu to, l iu nghch l. Chnh v vy m a s nhng ngi nh , nh bc, t ngi giu c m phn nhiu phi bn nh, bn xe, gia nh tan nt. Chuyn ny cng nh ch ta ung qu nhiu, t gi ha ra a con nt c khc g hn. Bit bao nhiu ngi c hay tng tng, tng tng theo ci tham ca mnh, khi lng tham cht cha nhiu th tng tng cng mnh lit, cng bc pht mnh hn v con ngi c theo tng tng m sinh au kh. Tri li, khi h thc tnh sng mt cch tnh gic, sng mt cch bnh thng th tt nhin s khng b kh au. Chng ta b au kh v chng ta cht cha lng tham mt cch khng chnh ng. Li mt ba n, c mt Pht t i cha tng Kinh Php Hoa, thy mnh tng ba, bn nm lin nhng khng thy Thy phong cho mt chc g ht, tng ngy ny qua thng n, m thy Pht cng khng cho mnh thm mt chc no, Ngi ch im re. Mt hm, c mt ch bn t ni rng: Ti i tu bn ch , ng Thy phong cho ti chc n chc kia. Ch ta nghe vy ham qu v nn n xin i. ph ha thm li ca mnh l ni c sch mch c chng, thm trng lng, ch bn bn t thm: Ny mi, ng Thy y ng tu ci o g l lm, tao mi vo tu vi ba hm m thy con ngi phi phi, no l thy c tin, thy c thnh, thy c Pht, thy mi th. Th l ch ta b tng Kinh bn ny chy sang tu bn , ch cn tu bn ny khng linh. Thy bn ny ging Kinh Php Hoa coi cng khng linh, chc Thy bn ny ni khng thit, chc Thy bn kia chc thit, tu vi ng mau thnh lm, tu hai ba hm l thy c Pht, c ma ngay. Vi li, tu vi ng vi ba hm c phong lm B tt, lm Nh Lai, lm Di Lc na, tht l sung sng, ch cn ti ngy tng Kinh Php Hoa vi my Thy bn ny u c phong cho ci chc ! Ch ta dn chng thm: Mi ln cha T m tng Kinh Php Hoa lu nm m c thy n T m phong cho chc B Tt, chc

Pht, chc Nh Lai nh bn ny khng? Ch mi qua tu vi ng Thy bn ny chc nm ba hm l ng phong cho mi nhiu chc nh vy, mi c khng? Ra l m mt chy theo, v tnh i theo ba ngi m khng bit. Ba ngi trong Kinh ni c nhiu loi, p dng khng ng cch d gy nguy him cho mnh v cho ngi lm. trong Nam c ba Min, Hu by gi m tn cng nhiu lm. Cc Pht t nn thn trng cnh gii v s nguy him ca cc loi ba . Thm ch ti cn nghe k, mt s ngi i ng, b mt s k dng ba m lm cho m hoc, ri h biu ci vng vng nhn bc, trong ngi c g n biu a l a ht, m khng h bit mnh a. V nh mi pht gic mnh b ba m, b n d d m khng hay khng bit. Tht l hung him! Thnh th nu gp mt ngi l kh nghi ti g gm mnh, bt chuyn vi mnh, hi tn h mnh, hay ngi la c bn mnh v vai, hoc i xem tay xem chn th nn trnh xa. Nu mnh cho h v vai, hi tn m mnh ni ra l trng ba m ca h khng chng. Khi vo cn m th thy ba bo g lm ny, biu g nghe ny. Ba ngi nguy him gh gm, cc Pht t nn thn trng. Do , cc Pht t phi t vn lng tm mnh trc cnh danh li, coi ci tham ca mnh n mc no t iu chnh. Ti xin n c mt vi v d: Ngy hm trc nu chng ta gp mt mn li bt chnh gi tr n c trm triu ng. Do lng tham nn chng ta c tm mi cch s hu cho c s tin bt chnh trn. Ngy hm nay i cha tng Kinh Php Hoa, tm mnh c tham mun nh th na khng? i vi ng tin phi ngha, ngi ta nh ri, mnh c tham nh th na khng? l cch th lng mnh, mnh sa ti mc no? V tng Kinh Php Hoa thm ti ngang u? Ch khng phi i n lc phong cho mt ci chc ho, no l Pht, no l Nh Lai, no l B tt v g g i na th sng v cng. Cn n T m khng phong th mt u xu nh m ma! Nu c ai phong cho mnh chc Nh Lai, m mnh khng c dnh mt cht g v Nh Lai, th nhn chc m lm g? Phong chc B tt m chnh mnh lm ton nhng chuyn phm phu, th ai phc khng, c ai qu khng? Chc khng ai qu g chc . Th nhng chng sanh cng hay ham thch ci danh huyn nh phong cho chc B tt th ham lm, mc du vic lm ca mnh khng dnh g n B tt ht, nhng khi nghe phong th sng lm. Li cng c mt s ngi i khng c mt cht g o c ht, nhng khi nghe ngi khc ni anh l ngi c o c, n c lng tm th anh

thch lm, nhng chnh h l ngi bn xn, cho vay nng li, c hip k th c... nhng khi c nghe li nnh ht anh l ngi n c c, rng ri hay gip ngi th h h lm. Cc Pht t phi thy rng, chng ta thng ham ci danh ci li, m ci danh ci li khng ng s tnht cho nn phi sng trong s gi di. M sng trong s gi di, th lun hi au kh di di. Cho nn tng Kinh Php Hoa l pht huy ci Pht tnh trong mnh v ng thi cng pht huy ci Pht tnh ca mi ngi na. l mc ch ca vic tr tng Kinh Php Hoa. Thay v lm nh ngi Thng Bt Khinh B tt lm l tn thn mi ngi, ngi ni: "Ti khng dm khinh ngi v tng lai ngi s thnh Pht, v ngi tu hnh B tt o."Qua ngi chng ta hc ci tinh thn ca ngi bng cch t mnh phi gio dc con chu mnh, thn nhn ca mnh khng lm nhng iu sai, iu quy, khuyn h khng ni nhng li hi ngi, nhng cu bt knh, tri li phi khuyn rn h ni nhng li lnh, lm nhng vic tt, th cng l cch p dng Kinh Php Hoa vo trong i sng v chc chn tng lai s lm Pht. Nu mnh tng Kinh Php Hoa m con ci nh ht x ke ma ty, hay nm v chi ln vi hng xm, ngi ta c ni th lin chi li, con mnh h hng m khng bit dy d th tt nhin khng i ng tinh thn Kinh Php Hoa m mnh tng. Bi v Kinh Php Hoa dy cho mnh: Khai th ng nhp Pht tri kin. Ngi khai th cho mnh ng nhp Pht tri kin, tc l bit c ng Pht (Pht tnh) trong lng mnh m pht huy ci Pht tnh , ch ng ci tham, sn, si, ng mn, cng cao, tt n khut lp ci Pht tnh ca mnh. ng thi chng ta cng nn nh rng, trong lng mi ngi ai cng c c Pht ht, ch khng phi ai sanh ra cng l by ht, l khng tt. T nh ta sinh ra mt a con, a con bm sinh i ph lng ph xm ngay u, nhng v thiu dy d, v mnh khng tm un nn nhng iu sai quy ca n cho nn n mi m ra h hng. Mnh cho n h hng tc l Pht tnh trong lng n khng c ai khai m, Pht tnh b vi lp, che kn th mnh cng c li vi con ci mt phn, v mnh cha hc c ci hnh ca ngi B-tt Thng Bt Khinh. Nu ngi Thng Bt Khinh i u cng nim: "Ti khng dm khinh cc ngi, v cc ngi tu hnh B tt o, tng lai s thnh Pht", th gi y mnh phi dy con ci ca mnh ng i ph phch, ng ua xe, ng theo bn b ht x ke, nghin ma ty. Tm li l ng lm nhng iu tai hi cho x hi, cng l dy cho con ci mnh b iu xu xa m lm vic lnh, l hc tp hnh ca ngi Thng Bt Khinh B tt. Lm c nh vy mnh

mi to c cnh gii an lc cho bn thn, cho gia nh mnh v cho x hi nhn qun na. Trong thi bui kinh t th trng hin nay, c mt s bc cha m chy theo cng vic kinh doanh khng cn th gi sn sc con ci, v con ci b bung lng th bng ma t thn nh ma ty, nghin ngp, ba vy, i vo con ng sao a v ci gi phi tr l, khng bit bao nhiu gia nh than vn th di, khc lc bun kh v con ci h hng, l v s bung lng ca cc bc c trch nhim vy. S au kh ca cha m v con ci h hng l ni kh tm m nh hng ngy trong x hi hin nay, n gy nn mt s nhc nhi kinh nin. Cng nh khi chng ta ght ai, th ai, tc gin ai cng kh, nhng kh mt thi gian ngn thi. Nhng con ci v ngi thn trong nh m h hng, hng ngy gp mt n mi, c ght ui n i cng khng c, mng chi n cng khng xong, nh hoi cng khng phi l cch dy tt, ra m phi gp mt n mi th kh bit bao nhiu m k. Ci kh truy nguyn t u m ra? C ngi ni: Sanh con ai d sanh lng, tnh ca n nh vy ti chu thi. Nhng v sao mnh sinh n ra c m tnh ca n th chu thi l v sao? Hy t hi mnh tn lc gio dc con ci n ni n chn cha? l mt vn ln m cc Pht t nn lu v tm cch gii quyt. Tm li, l ngi Pht t phi bit mnh tng Kinh Php Hoa lm g? Tng Kinh Php Hoa l khai ha, ch cho mi ngi thy r, mi ngi l mt hoa sen, mc d bn cht ca n l thm nhng vn trong mi bn. Hoa sen tuy trong bn m khng dnh mi bn, tri li cn mang hng thm dng hin cho i. Bit vy th t mnh phi trn qu hoa sen trong bn thn mnh, lm cho Pht tnh trong mnh ta rng hn ln v phi km ch lng tham, sn, si trong tm mnh. Nu khng km ch, khng sa cha thi h tt xu th lm sao m thnh Pht c, lm sao m gio dc con ci, ci ha x hi cho tt hn c. Mun lm Pht th phi hc Kinh Php Hoa, bng cch ming khng to nghip d m ni iu lnh, thn khng lm iu c m phi lm iu thin, khng ngh iu c m lun lun hng thin. Nhng tic rng, chng ta ch to nghip lnh trong khi tng kinh, cn khi khng tng kinh th nghip c u vn hon . Ni nh th bit rng, trong khi mnh i tng kinh l ang lm iu lnh, em li an vui cho mi ngi v cho x hi c an lnh hnh phc.

Do vy, chng ta phi p dng li Kinh tng trong i sng hng ngy bng cch no cho c li nht? Theo ti, khi cc Pht t ngi bn ngoi ch cng tng tng nh mnh ang ngi trong cha m tng Kinh Php Hoa, ngha l khng to thn c, khu c, c m phi to nghip thin c v thn, khu, . l cch tng Kinh Php Hoa em li li cho mnh, li ngi mt cch hu ch nht. Tng Kinh Php Hoa c hai ci li l li v tinh thn v li v vt cht. Thng thng ngi ta hay nhn vo ci li vt cht l ch yu, ngha l lm sao kim cho ra nhiu tin nhiu ca, nhiu danh li. Cn v tinh thn th ci g khng thy, khng bt, khng nm c th khng cho l c li. Tuy nhin ci li vt cht cng qu, nhng ci li tinh thn mi l cao qu hn ht. Th hi nu nh con ngi khng c o c th d con ngi c trn vng bc, danh li, trn mm cao c y, c cn xng ng l con ngi hay khng? Ngi m khng c o c th du ngi c quyn th, ca ci giu c bao nhiu, th hi h mang li li ch v an lc g cho ai khng? Nh th tc nhin ta s c cu tr li. l c vt cht th phi c tinh thn, tinh thn y l o c trong sng v hng thng, l s Gic ng. C Gic ng th mi cu gip mi ngi ra khi sng m, b kh ln b gii thot. Theo ti l mt iu li cao qu v cng. Chnh c Pht mun nhc nh cho chng sinh iu li , cho nn Ngi x b quc thnh th t i tu. i tu l dy cho chng sanh mt bi hc rng: ng ngh lm vua l sng. Theo Ngi th lm vua khng sng u, v nhng ngi giu vng giu bc cng cha chc c hnh phc. Nu tht s hnh phc th Ngi hng ri sao li b n? V Ngi cho n l ci hnh phc mong manh, hp hi, ch k nn Ngi b n i tm mt th hnh phc ln lao hn. l hnh phc ca s Gic ng, ca tm T bi. Li Ngi dy c tc dng l thc tnh chng sanh ng c m mui, phi lun lun tnh gic, sng sut. Khi tm ta sng sut th l mt s li ch lu di, cn khng sng sut tc l m mui v s sng trong vng loanh quanh, nu c hnh phc th hnh phc y c vui nhng d tan v. C mt ln c Pht ngi gia m c, c ngi i ngang qua hi Ngi rng: Sa-mn C m ngi mt mnh nh vy c su mun khng? c Pht tr li: Ta mc chi m su mun! Anh ta lin hi: Ngi khng su mun chc l Ngi hoan h? Ngi tr li: Ta c g m hoan h! Anh ta ngc nhin v ngh: Khng su mun th hoan h, khng hoan h th su mun, c sao y Ngi su mun cng khng, m hoan h cng khng? Bit tm l hoang mang ca ngi kia, Ngi mi ni: Su mun ch n vi ngi c tm hoan h, hoan h ch n vi ngi c tm su mun. Ta y

 dt ht tm su mun ri, nn Ta khng su mun cng khng hoan h. Tm ta khng giao ng. l mt li dy cao siu chng ta hc v suy gm. Su mun ch n vi ngi c tm hoan h l th no? By gi y ta c c mt thi vng b trong ti th hoan h lm (tm ngi hoan h), nhng ra ng n rt u mt tm khng ra (su mun). Nu ngi khng c vng trong ti th c rt u m su, c vng u m hoan h. Ti c mt cc vng trong ti ti mng qu, nn ti hoan h. Gi y n rt mt nn ti mi su mun. Cn nh chng ta lm g c vng u rt m su mun, v khng c vng trong ti lm g c hoan h. Th l su mun ch n vi ngi c tm hoan h. Hoan h ch n vi ngi c tm su mun l sao? V nh ti ang i l su mun (ang su mun). Nu ai cho ti mt bnh m n, ht i tt nhin l hoan h. l hoan h ch n vi ngi c tm u mun. Nhng m ci hoan h, ci su mun u do ci duyn bn ngoi to ra ht. C cc vng th hoan h, mt cc vng th su mun, c m n th hoan h, ht m n th su mun, u do ci duyn bn ngoi to ra. Cho nn ci hoan h, ci su mun rt mong manh, ch c trong vng i i, n c ni ui nhau, ht hoan h n su mun, ht su mun li hoan h. c Pht vt ln ci hoan h v su mun i i v Ngi to cho mnh mt ci hoan h chnh trong lng Ngi, khng cn c vng Ngi mi hoan h, m cng khng phi v mt vng m Ngi su mun. V Ngi vt ln trn s hoan h v su mun nn Ngi c t ti trn ci hoan h gii thot . y, cc Pht t thy tng Pht ngi trn ta sen khi no cng lun lun hoan h, khi no ming cng mm ci lun, khng c su khng c mun. Cn chng ta lm khi su th nhn mt kh coi lm, tri li khi ci th ming toe tot cng kh nhn lm. Cn c Pht th khi no cng vy, dng ngi bnh thn t ti, trn din ca Ngi khng t g l su mun, khng c cht g l khoi tr, khng c cht g h hng hoan h ht. Chnh l nim vui gii thot bt dit. Theo Pht, tng Kinh Php Hoa chng ta c gng nhn ln tng Ngi, c gng suy ngh li Ngi dy, c gng thm nhp o l vi diu ca Ngi lm cho lng chng ta thm nhun li dy ca Ngi, thm tm lun c nh nhng hoan h, sng trong cuc i hin ti vi tm bao dung h x, ly lm hnh trang cho cuc i. Tng lai mai sau nh nghip bo tt ny,

nh ci thng duyn m chng ta cng c vo trong cc cnh gii hoan h. c nh vy, tt c chng ta mi thy r c ci n c ca Pht ln lao lm, ch khng phi l chuyn bnh thng. Mc du c i lc chng ta cu xin Pht chuyn ny chuyn khc, iu l chnh ng, nhng chnh ng hn ht l thm nhun theo o l Gic ng ca Ngi, gic ng t lng mnh (t gic) v gic ng cho ngi khc (gic tha), l iu hnh phc ln lao cho tt c chng ta. Cu mong cho tt c cc Pht t chng ta, pht tm dng mnh, lun lun thy chung tr tng Kinh Pht m tu hnh theo li Pht dy, mi l chn hnh phc lu di. -ooOoo-

17. Hiu hnh

c Pht c dy: Tm hiu l tm Pht, hnh hiu l hnh Pht. l mt li dy t bi thm thy v cng. Qua , Ngi mun nhc nh cho tt c nhng ngi con phi bit sng c hiu hnh. Np sng hiu hnh l np sng c vn ha, l np sng c o c. Vn ha o c l ngha cao qu nht ca i ngi. Nu sng thiu vn ha o c th ung cuc i, khng c ngha. V vy nn tin nhn ca chng ta c bit bao nhiu li cn dn li trong ca dao tc ng: No l: Cng cha nh ni Thi Sn, Ngha m nh nc trong ngun chy ra, Mt lng th m knh cha, Cho trn ch hiu mi l o con. Hoc l: C ng b mi c ta, ng b l gc, m cha l cnh, Thn ta nh th l xanh, Nh gc tip nha, nh cnh dng nui, Con ngi c t c tng, Nh cy c gc,nh sng c ngun.

Qua nhng li ca dao tc ng y, chng ta bit rng ngi sng hiu hnh l mt ngi sng vi mt np sng vn ha, l mt np sng o c ca dn tc Vit Nam chng ta. Cho nn ngi no th hin c hiu hnh ca mnh chng no i vi cha m th ngi bit sng v ngi thc l mt ngi Pht t, mt ngi Vit Nam. Cng n cha m su dy v k cho nn c Pht dy: C hai hng ngi kh n n cho ht c: l cha vi m. Nu c k vai tri cng cha, vai phi cng m i xa ngn dm, cung phng mi th thc n, o mc, thuc men, chn mn, thm ch cha m tiu tin trn vai mnh, ngi con vn vui v, nh th cng cha n p c cng n sinh thnh ca cha m. Th cho bit cng n sinh thnh cha m ln lao, v tn ty nui dng, sn sc thng yu m bc ngi con t khi mi lt lng b v. Chnh tnh thng l mt tnh thng v t, mt tnh thng khng tnh ton, mt tnh thng m , khng xit k. T tnh thng m c bao nhiu s cng kh cha m dnh dm cho con, cho con c khn ln, cho con c hc hnh, cho con c sung sng n mc du cha m lm khi vt v kh s. Cng c nhng trng hp v con m cha m phi lm nhng iu ti li, v con m cha m phi sa a, nu ngi con khng bit ti nhng iu th ngi con tht l v tnh, tht l bt hiu. V tnh bt hiu tc nhin khng xng ng lm ngi, ngc li, c tnh c hiu chng no th cng hnh con ngi cng xng ng chng ny. Nn gia nh no c cha lnh, c con tho th chnh l mt gia nh hnh phc. Nhng lm sao c c cha lnh, lm sao c c con tho nu khng bit tu? Lm cha khng bit tu, lm m khng bit tu, b ru ch c bc li cun th kh m em ht ci lng t nui nng dy d con mnh. Cn nu ngi con khng bit tu, b ru ch, li cun th cng kh lng m yu thng hiu knh vi cha m mnh. Cho nn c Pht dy: Trong gia nh no c ngi con bit tu, bit b th, bit i ng, bit li hnh, bit ng s th gia nh c s hiu knh ca con. Gia nh no khng c ngi con bit tu, khng b th, khng i ng, khng li hnh, khng ng s th gia nh cha m khng hng c s hiu knh ca con. Nh vy ci hnh phc gia nh ch no, chnh l ni cha lnh con tho. Nu cha khng lnh con khng tho, tc gia nh kh ni rng c hnh phc, c an vui. Nu ai th hin c lng hiu hnh chng no, chnh l em li s an vui hnh phc cho gia nh chng ny. Hm nay qu v va xut gia va ti gia, sanh trong mt gia nh c hiu hnh, bit tn th Tam bo, v cng nh li c Pht dy, thm tha

nhng li ca dao tc ng ca tin nhn, thit l trai tng cng dng cu nguyn n Tam bo gia h cho tin vong ca mnh c siu thng lc quc. Trc li thnh cu hm nay, ch Tng hin tin sinh nht tm cu nguyn Tam bo gia h cho cc tin linh qu Pht t ti chng tiu tr, phc tr tng trng, sm vng sanh cc lc th gii. -ooOoo-

18. Tm hiu s lc v Pht gio n, Trung, Vit

I. Pht Gio n nh sng Pht gio bt u soi n nhn gian t khi Gio ch Thch Ca thnh o gc cy B . Sau khi thnh o, Ngi lin tm ha nm v T kheo thng ty tng Ngi v v s Tng Ni cng tn khc. Vi mt tinh thn bnh ng t bi khc B-la-mn gio, c Pht nhip ha ngi rt d dng. T vua ch dn, t ngho n giu, t hng bin tc n qu tc, khng mt hng no Ngi b ri m khng nhip ha. Bi vy trong trong gio on ca Ngi mt cc tng lp xut gia tu hc. Uy danh ca Ngi v t mi ngy mi lan rng, nn bn trong lm cho nhng k hiu danh nh ng -b-ta mu phn nghch, bn ngoi lm cho bn B-la-mn tm k chng i, song rt cuc h u phi nhng b, v gio l vin dung v nhn cch cao thng ca Ngi, Ngi vn thn nhin, phn lnh chng i gio ha cc phng, tri qua 49 nm khng bit nhm mi. Cho n ngy cui cng trong rng Ta-la, Ngi cn n cn rn dy v cho ng Tu-bt--la xut gia. Trong thi gian truyn b ny c nhiu v t t ra hy sinh truyn b chnh php. Nh Tn-gi T kheo Purna n xin Pht mt mnh n x Dul-na l lng, c ting hung d, truyn b, hoc nh Tn-gi Mc Kin Lin b ngoi o m hi trn ng ha o tr v v.v... Nh gio php cao thm cng nh s tn tm c gng , nn mc du b gc r ngoi o cn tr, trong thi gian non na th k, o Pht gy dng trn khp lu vc sng Hng, sng A-cch-la pha Bc n Tuyt sn ly, Nam n x Ma-d-d, ng n Thin Bch Champa, v Ty n Cudim-di (Kosambi), mt c s s.

Sau khi Pht nhp Nit-bn, Tn-gi Ma-ha-Ca-dip (Maha Kassapa) thay Pht thng nht Tng chng. a s hng v hc theo Pht m nhp Nitbn, cn hng hu hc th bun b, n i c cc Tng chng trong 18 ngi cha ln ti thnh Vng x t ph cha ri b i. (Sau vua A-x-th trng tu trong mt thng xong c). Ngc li c nhng v si t kheo th vui mng, nh ng Tu Bt -la-ma la ni: "i Sa-mn cn th ta c b rng buc theo nhng iu tnh, bt tnh, nn lm, khng nn lm. Nay i Sa-mn mt, ta c t do, mun lm th lm, khng mun th i ngh." Nhn Tn-gi Ca-dip lin hp 500 Thnh chng ti Tnh x Tht-Dip-Kht thnh Vng x (do A-x-th lp), kit tp o l ca Pht dy trong vng by thng, k t u h an c tip theo nm Pht Nit-bn. ng thi ch khc, Tn-gi Ba-s-ca (Gaspa) cng chiu tp hng vn Tng chng kit tp Php tng. Nhn manh nha chia thnh hai b phi: Thng ta b v i chng b, sau ny bit lp hn. Sau Pht nhp dit 100 nm, Ngi Trng lo Da-x qua nc T x ly, nhn nghe phi T khu x Bt k xng ra mi iu lut mi (m v sau phi Thng ta cho l mi iu phi php), nn m hi tho lun cng nhau ro rit, rt cuc 10 iu cng c phi Bt k kh kh bo th, li c vua nc Ma kit la Ca la A-dc binh vc. Ngi Da x trc s tnh y, lin hp 700 Tng chng tuyn b 10 iu kia l phi php v kit tp Php tng ln th hai. Do y hai b phi hnh thnh r rt, ri mi ngy v cng xa cch Pht, v nhn tm bin i, a th bt ng, trong cn lon lc , on qun ca lch sn i vng t Ai Cp trn vo n , nn hai b phi li ln ln chia thm ra mi tm b na, cng vi hai b gc thnh ra 20 b. y l s bin i ln th nht trong lch s Pht gio n . Trong thi gian 100 nm ny, bn trong th c Lut s Mc Kin Lin T tu v Php s u ba cc a, tn lc truyn tr lut php; bn ngoi sau khi on qun ca lch sn i vng tuy rt i, nhng s lin lc gia ngi n vi ngi Ai Cp, Hy Lp vn cn, nn Pht gio chu nh hng nn ngh thut Hy Lp m to thnh nn ngh thut ring cho mnh v gieo rc Pht php vo hai nc kia. Pht gio thi ny nh vy k ra c phn pht trin, song v cn gi tnh cch bo th nn s lu truyn vn cn cc a ht nh xa. n thi A-dc vng triu Khng Tc, ngha l sau Pht nhp dit trn 200 nm, trong Pht gio l bin i ln th hai. Khc vi ln bin i trc thuc phm vi tranh ci v gio l. u u cng nghe t chng ci v nm s (s s d, v tri, do d, than linh nhp, o nhn sanh c khi) ca ng i thin T khu. Phi a vn th tn ng l bc i tha B tt v cng

nhn nm s kia. Kt qu ln kit tp th ba c triu tp ti thnh Hoa Th x Trung n (kinh ca quc n ) trong s ng h trit ca vua A dc. A-dc l mt ng vua rt c cng to trong lch s truyn b Pht gio, hn na l mt v nhn trong lch s nhn vn ca th gii. Trc khi u Pht, ng l mt ng vua thng minh m lc, hp vi tnh tn bo c on, (v c, nn ngi sau gi l Chin la A-dc), nn ni nghip ng ni v ph hong, m rng quc Ma-Kit-, thng nht lnh th n n cc tiu quc n v di s cai tr ca mnh, lm cho cc ln bang thy vy khip s. Nhng sau nh gp T kheo Ni C- gio ha cho, lin hi hn ti li git hng triu sanh linh, nn quy u v Pht, ha thnh mt ng vua nhn t, khng cn dng uy th st hi, m li dng uy th y truyn b Pht php trong nhn dn (v vy ngi sau gi a ra A-dc). ng thng ban hnh cc sc d khuyn nhn dn thc hnh Pht php, khc li Pht dy vo cc tr k nim cc ni Pht tch v dng khp ni truyn b cho dn chng. Xy 84.000 Bu thp tn th X li, li cho em rut l T-i-du-ca, con trai l Ma-h- (Mahinda), con gi l Tng gi mt (Sanghamitta) xut gia gp sc vo vic truyn b Chnh php. ng thi vi sc truyn b mnh lit v c phng php y, li c nhng v Cao Tng nh m V c, Mc kin t tu chnh ni b, nn Pht gio thi ny cc thnh, gy c nh hng c b su ln b rng trong dn chng. Pht gio v trc lu hnh chung quanh lu vc sng Hng v Kha cch la, nay vt bin cng truyn khp lnh th n v lan n cc nc ngoi tr quyn nh vua. Sau khi vua A-dc qua i, phng Nam c Ma h truyn Pht gio n nc S T (tc Tch Lan ngy nay), c quc dn sng bi nhit lit, nn thm mt ln na kit tp c t chc ti nc ny v dng vn Pli chp Tam Tng, lm ni cn c ca h thng Pht gio Nam phng sau ny. Phng Bc Tn-gi Mt-xin truyn Pht gio vo hai nc Ca-thp-di v Kin-s-ra, cm ha hng vn triu ngi theo Pht. Tn-gi i lc kh truyn vo Du-na th gii (Yonava) thuc A Ph Hn. Thi y ging kinh Ca ta ra ma (Katakarama sutta), khin cho c dn u thm nhun Pht gio, v sau vng ny c v vua Mch mn t nhi (Milinda) rt tham tn v ng h Pht gio. Nhng o l tho lun gia ng v T kheo Na tin to thnh cun kinh Na tin T kheo sau ny (tn Pli l Milinda Panh Sutta).

Thi gian ny ko di n 600 nm sau Pht nhp dit tc l lc cc b phi cng nhau ly hip bin ha n cc im, li l lc quc Ma kit b vua n t la Nam n lt , lp nn A t la vng triu, B-la-mn tha c hot ng, ln p Pht gio, nn a s Tng pha Bc i qua nc i nhc chi gp c Ca n sc ca (Kaniska) l mt ng vua rt ng h Pht gio khng km vua A dc, chiu tp 500 v i c kit tp Php tng ln th t ti nc Ca thp di la (nu k ln kit tp ti Tch Lan v chi 5 ln) dung ha cc mi kin gii d ng ca b phi. Ln ny, mt tc phm v i mi l lut T b sa 200 cun, xut hin gm thu ht thy kin gii xut sc vo trong y. Do , trung tm Pht gio nay li i sang Ty Bc n ch khng phi Trung Nam n nh trc na. Tri qua thi gian 600 nm sau khi Pht nhp dit. Pht gio c 4 k kit tp nh trn. Nhng hai k u ch nhm chng tng li li Pht dy cho nh m thi. Mi n k kit tp sau mi dng vn t chp thnh kinh in. Kt qu thnh hai li vn: Pli v Phn vn. Nh Pht gio cn lu truyn n ngy nay hu khp th gii, v trong hai k kit tp u thin v gii lut, m hay k kit tp sau li thin v gio l, nh vy thnh in truyn n ngy nay y c hai phn lut v o l. Tm li, trong khong 600 nm sau Pht nhp dit l thi gian Tiu tha Pht gio chim quyn u tin ti n . Ta c th chia thi gian ny lm 3 thi k nh sau: 1. Thi k th nht, khong 100 nm sau Pht nhp dit. Thi gian ny nh nh hng cm ha ca Pht cn mnh, cc t mt mt tun thun Pht ch, cha c iu g xy ra. y l thi k thun ty. 2. Thi k th hai, khong t 100 n 400 nm sau Pht nhp dit. Trong thi gian ny b phi phn chia ro rit, tuy ng mt tn ngng, ng tn th mt Gio ch. Nguyn do chnh yu nht ca s phn chia l phi bo th th trng thc hnh, cn phi l lun th ch t bin. Phi bo th ch tm gi trn quy lut, cn phi l lun th thy trit l ca o ngha th vn cn nh hng trong gii tr thc n , thm vo B-la-mn bt u xen vo Pht gio, hc gio l mn v ch gii o ngha th, lm cho chnh t hn tp, nn phi ny ch n o l nhiu hn. C hai phi thnh bit lp, khng th ha hp li. y l thi k phn chia b phi. 3. Thi k th ba, khong t 400 n 600 nm sau Pht nhp dit, v l khng hp nhau nn mi bn u ct lc pht huy nhng iu sng ln, pht

huy nhng t tng i tha by lu nay tim n to nn Pht gio i tha, thay a v Tiu tha ti n , m Tiu tha t y ln xung. Mi n 700 nm sau Pht nhp dit, c Ngi Ha l bt ma (Harimarman) Bc n lm lun Thnh Tht, pht huy o l Chn khng, Php khng, c tng hp Gio l i tha Tiu tha gio ti n . y l thi k ht phn chia, cung kt Tiu tha. Ring v i tha, th k ra c triu chng phc hng t ln kit tp th ba n nh nm s ca ng i Thin. Nhng mi n khong 600 nm sau Pht nhp dit, Tn-gi M Minh sinh ra i Bc n, lm lun Khi Tn, vua Ca n sc ca ng h tuyn truyn. Tip 100 nm li c B tt Long Th ra i Nam n (x Serar) lm lun Trung Qun, lun Thp Nh Mn, lun Tr , pht xut Khng tn v Chn ngn tn, ri truyn cho t l Long Tr v -b, ni nghip ging lun to ra Bch lun, ti t hin chnh, nn i tha c pht dng mnh m (Pht gio truyn vo nc Vit Nam ta thi ny). Sau B tt Long Th 200 nm, c B tt V Trc sanh t Bc n, sau n Trung n, xng l i tha Duy thc v em l B tt Th Thn, trc theo Tiu tha lm lun Cu x, sau tr theo i tha cng vi anh em cc lc pht huy l Duy thc. Do i tha pht t. Khong 1000 nm sau Pht nhp dit c nhiu v i c, Lun s ra i, tuyn truyn gio l. n y n gm Khng tn v Hu tn, khin B-la-mn kh b thc hin ci mng phc hng ca h. Nu k tip theo hai ln bin i trc, th ln th ba vo thi kit tp th t, lun T b xut hin. Ln th t vo thi M Minh, Long Th, ln th nm vo thi B tt V Trc, Th Thn ra i. Trong s bin i ny, hai ln trc c tnh cch phn chia b phi, ln th ba c tnh cch thng nht b phi v chm dt s phn tch Tiu tha. Ln th t l i tha Khng tn xut hin, qua ln th nm i tha Hu tn ra i. Pht gio thi ny l thi cc thnh nht. Nhng mi n khong 1.500 nm sau Pht nhp dit, bn trong v ngha hc km suy, a s Tng ch chung Pht mn hnh thc, bn ngoi Bla-mn c c hi phc hng, bi xch Pht gio, li c Hi gio Th Nh K (Turquie) xm nhp n (1018 sau TL), dng th on khc lit gia hi Pht gio, p ph cha thp, p bc Tng, Ni nn Pht gio phi b suy vi hu gn tuyt tnh. Lch s Pht gio n tuy chm ht ni y, song

cng trong lc n bt u suy tn th cc nc khc li hng thnh, chng hn Pht gio Trung Hoa nhm thi thnh ng rc r bit bao! Thi gian tri qua, ngoi tr my ngi c thp Pht tch, Pht gio bt u lu hnh trn t n . Mi n th k 19, nc Anh cai tr n . Do ngi chu u ti lui nghin cu Vn ha n m trong c Pht gio, h tm thy gi tr cao qu ca Pht gio i vi hnh phc ca nhn loi nn xn xao khen ngi, lm cho ngi n sc tnh li "ca qu" ca dn tc m h v tnh chn lp, th li lin h ho: Phc hng Pht gio. Rayendrachilala tin sinh l mt hc gi Pht gio u tin, xut hin gia phong tro nghin cu vn ha n ca ngi u Ty. ng cn c v 144 loi kinh v Phn bn Npal, lm ra cun "Npal Pht gio Phn bn" (The Sanskrit Buddhist Literature of Nepal) v xut bn cun "Tiu phm Bt nh" vo nm 1888. ng l ngi c cng i vi s nghin cu Pht gio. Nm 1893, Sarat Chaudradas tin sinh li xng ln hi "Nghin cu Thnh in Pht gio n v nhn loi hc thut". Ngi n cng b kch thch thm v vn nghin cu Pht gio. Nm 1891, hi i B c thnh lp. Hi ny c th lc trong vic vn ng phc hng Pht gio n hin thi, c chi b t ti Nu c, Lun n v.v... xut bn Nguyt san "The Maha Bouddhism" truyn b Pht gio khp u M. Ri n "Ton Tch Lan Pht gio i hi" (1928) trc sau thnh lp da trn mt mc ch "chn hng Pht gio". Gn y x sn sinh Pht tri dy mnh m tr li, lnh o Pht gio khp ton cu. Hi "Pht gio th gii" thnh lp ti Tch Lan. M i hi ngh Pht gio th gii ln th nht vo nm 1950, gm 500 i din v thng tn vin ca 25 quc gia Pht gio n d, tt c cc nc ny ha thnh chi b ca Hi. Sau ng Hi trng ca Hi l Bc s Malalasekera ln lt i thm cc chi b. Hi ngh ca Hi m ln th hai ti Nht Bn nm 1953, v t s c hi ngh nh vy nhiu ln na. Hi xut bn hai t bo News Letter v The Buddhist World, chuyn ti cc tin tc v gio l pht hnh khp cc nc. Cho n nm 1942, nhn dn n khong 400 triu ngi, c 1.157 vn tn Pht gio. y l mt vinh quang ln lao Pht gio khp th gii vy. II. Pht gio Vit Nam

Pht gio Vit Nam bc u khng phi hon ton do Trung Hoa truyn vo m do n . L do v ng giao thng bng ng thy gia n v Trung Hoa phi ngang qua Vit Nam. Ngay th k u, Pht gio Vit Nam c, do s gh li ca on ngi bun n c tn ngng Pht. Ri n cui th k th II, v u th k th III, Pht gio mi du nhp chnh thc do bn nhn vt di y, trc sau truyn vo: - Ma ha k vc - Khng Tng Hi - Ch Vng Lng (u ngi n). - Mu Bc (ngi Trung Hoa). Sau i c T ni a lu chi, ngi Nam n, nm 574 qua Trung Hoa gp nn Chu V bn n t H Nam gp Tam t Tng Xn, c T truyn tm n v vng li T nn nm 580, Ngi qua Vit Nam cha Php Vn, tnh H ng gio ha ri lp ra phi Thin tn th nht. Ngi Php Hin l ngi th nht Vit Nam c truyn tm n. T php h ca Ngi c lu truyn mi cho n ngy nay. Lch s truyn b Pht gio Vit Nam cn chp c ba on truyn b Pht gio Vit Nam: - on th nht c ba v: Minh Vin, Tu Hnh. V Hnh. - on th hai c ba v: m Nhun, Tr Hnh, Tng gi bc ma. - on th ba c su v: Vn k, Mc Xoa, Khuy Sung, Tu Dim, Tr Hnh v i Thng ng. Trong ba on y, ta thy hai ngi Trung Hoa, ch c Ngi Tng gi bc ma l ngi Trung , on th ba ng ch hn v ton ngi Vit c, cc Ngi qua Trung Hoa, n cu php v dch Kinh. Dn Trung Hoa by gi khng dm khinh ngi Vit na, ch nh ti uyn bc ca cc v Cao Tng y. Sau cc Ngi Nht Nam, V Ngi v.v... khai thc cho nn vn ha Quc gia v gio ha cho dn tc rt nhiu. Khong nm 786-836 cng trong thi thuc ng, c Ngi V Ngn Thng Thin s, t Trung Hoa sang cha Kin S (Bc Ninh) lp ra phi Thin tn th II v truyn php li cho Ngi cm thnh. Tm li, Pht gio Vit Nam t thi Bc thuc ln th hai qua i thi i Hu L Nam v sut thi Bc thuc ln th ba, tuy cng c lc ngng nhng phn nhiu c pht trin thnh hnh.

Xung n cc triu i inh, L, L, Trn, bn trong Tu s c cc Ngi: Ng Chn Lu, Php Thun, Vn Hnh, Trn Nhn Tn, a Bo, Vin Chiu, Minh Khng, Php Loa, Huyn Quang v.v... l nhng bc cao c trng, ng ra ph vua gip nc, Php s Ng Chn Lu c nh inh phong cho chc Khung Vit Quc s, S Vn Hnh Triu l (1010-1225) gy thanh th cho nn Vn ha dn tc. (L Vn Siu trong cun "Nn Vn minh Vit Nam" quyt chc ngi sng kin dng thnh Thng Long l S Vn Hnh). Bn Pht t c Ngi: L Thi Tn, Trn Quc Tun, L Thng Kit, Trn Thi Tn v.v... l nhng ngi thm hiu Pht gio v lm v vang cho Pht gio v t nc. Chng hn L Thi Tn sau khi nh thng Chim Thnh phong chc Quc s cho v s Trung Hoa Chim Thnh b bt v v lp ra phi Thin tn ln th III. V vua Trn Nhn Tn, l mt v vua i anh hng ca dn tc xut gia tu hnh lp ra phi Thin Trc Lm Yn T vi sc thi Vit Nam, lm ko di hng thnh Pht gio. Tm li, Pht gio cc triu ny rt thnh, rt c cng ln trong vic gy dng cho nn Vn ha dn tc lu truyn n ngy nay. Vo thi Nam Bc phn tranh, Pht gio ch c khuych trng mn phi, chng c g v vang, bc sang triu Nguyn v Php thuc cng ch duy tr chng i y thi. Sau khi Nguyn Phc nh vin qun Php dp Ty Sn lp ra Triu Nguyn, t Gia Long n Bo i, vua no cng c tin Pht, danh Tng c cc Ngi: An Tnh, An Thin, Nht in, Diu Gic ht sc hong dng Pht php, song chng tin c n u. Phn ng Tng thi ny tht hc, ch theo u li danh, ly cha lm gia nh ring, chuyn vic mu sinh ch khng c mt tinh thn tn ngng chn chnh. Nm 1930, bc suy vong hu nh qua khi b ti tm. Bc c Ha thng Vnh Nghim, Ha thng T Ct, Ha thng Hng S v S Tr Hi vn ng lp ra Hi Pht gio Bc Vit, xut bn tp ch uc Tu. Trung K lp ra An Nam Pht hc Hi nm 1932. Hi qun t ti Hu. Hi do cc v Cao Tng nh Ha thng Phc Hu cha Thp Thp Thp (Bnh nh), Ha thng Gic Tin, Ha thng Gic Nhin, Ha thng Tnh Hnh, Ha thng Tnh Khit v.v...v cc c s Nguyn Khoa Tn, Nguyn nh He, ng Bng, c bit c Bc s L nh Thm, Bc s Trng Xng, Ha s Nguyn Khoa Ton, Nguyn Hu Tun, Cao Xun

Huy... l sng lp vin ca Hi v cho ra tp ch Vin m... Nam c Ha thng L Khnh Ha, Hu Quang, lp ra Hi Nam K Nghin cu Pht hc, ra tp ch T Bi m, Duy Tm v lp Hc ng Lng Xuyn. Cho n nay, du tri qua thi gian chin tranh lon lc, Pht gio vn pht trin khng ngng. Hi Vit Nam Pht hc ti Trung Vit cng bnh trng c b rng ln b su. Hi Pht hc Nam Vit thnh lp, thay cho cc Hi trc v xut bn tp ch T Quang nm 1949. V c quan o to Tng Ni hin ti th ngoi my v hc Tng du hc ngoi quc, trong nuc c trng n Quang, Dc S ti Nam Vit, trng Tng Hc ng ti Nha Trang, trng Bo Quc, trng Diu c ti Hu, v cc trng t thc trung hc, tiu hc m khp cc ni nng cao trnh vn ha cho dn chng. "Tng Hi Pht gio Vit Nam ton quc" c thnh lp nm 1952, cng nh Gio hi Tng gi Trung, Nam, Bc u c chnh n. Nhng t chc mi ny tuy cha pht trin c kh quan song cng c pht t rc r sau ny. l iu hy vng ln lao m Pht t chn chnh ang ch mong v c gng pht trin. III. Pht gio Trung Hoa Theo li c Khng T trong sch Lit t dn: "Khu ny nghe phng Ty c bc Thnh nhn, khng tr m khng lon, khng ni m mi ngi u tin", th c l Pht gio vang di n Trung Hoa khi Pht cn ti th. Nhng n i ng Hn (TL-?67) vua Minh mi chnh thc du nhp, do Tn-gi Ma ng v Trc Php Lan. Hai v ny theo li mi qua Trung Hoa t Lc Dng, cha Bch M dch kinh u tin, gm c 5 b: T thp nh chng, Thp a on kit, Php hi tu v.v...Ln na, cc v cao Tng nh An Th Cao v.v... lc tc n truyn b. i Tn Hn (T310), Tn-gi Pht Trng sang thuyt php, tip nh c Tn-gi o An v La Thp m Pht gio hng truyn mnh m mt thi. n i Nam Bc triu (khong th k 5, 6) c Tn-gi Nam Nhc xng tng Thin Thai, Pht gio Trung Hoa li cng c thm sc thi mi. Th ri th k th 6, Pht gio b ch Thi V nh Hu Ngy. Cch i Tuyn V, Pht gio cc thnh tr li, li b ch V Bc Chu ph hy ln th hai. Mi n i ng (Cao T, Thi Tn L Th Dn) c Tn-gi Huyn Trang du hc n v truyn b, cng cc Cao Tng khc lm Pht gio mt thi thnh nht trong lch s Pht gio Trung Hoa trc sau. Nhng t cui ng dn nh Mn Thanh, Pht gio ch cn tnh cch duy tr, li gp phi ch V Tn, Thi Tn hy dit nn Pht gio c h b suy vi hn. n i Dn quc (1911), Pht gio bt u phc hng. Tr ct ca s trng hng ny l cc Cao Tng Nhn, Thi H, u Dng, Knh V. Nhiu Pht hc vin

c t chc, cc bo ch i m, Hi Triu m, Vi Diu Thanh v.v... ra i, gy nh hng ln cho Pht gio Trung Hoa v lan qua cc nc. Pht gio cung cp cho nn vn ha Trung Hoa rt nhiu. Chng hn nh nh Hc gi Lng Khi Siu vit trong b m Nng Tht: "Vn bch thoi c ra nh ngun gc li vn dch trong nh Pht." Tuy nhin, t ngy xy ra Trung Nht chin tranh n nay, Pht gio hu nh tr li ci thi hoang vu lon lc ca Tam V, Nht Tn xa kia... -ooOoo-

19. Mong c ha bnh v hnh phc

I. Ni n ha bnh ca Th gii l ni n an ninh ca cc dn tc v ca ton th loi ngi, ha bnh v an ninh quyn cht vo nhau khng th tch ri v phi c xy dng vun p trn c s gi tr tinh thn o c ca ton th nhn loi ch khng phi ca ring ai. Trong o Pht th ha bnh cng vi t tng v ng v tha v o l loi tr tham sn si tr thnh nn tng ca gi tr tinh thn v o c Pht gio. Ni v ha hp, c Pht nu ln 6 nguyn tc ln lm kim ch nam cho mi ngi noi theo, l: 1. Thn ha ng tu: l con ngi phi tn trng v yu thng ln nhau, khng dng v lc hay e da dng v lc i vi nhau. Nguyn tc ny khng nhng ch o mi quan h gia con ngi vi con ngi, m trong quan h quc t n cn l t tng ch o mi quan h gia cc quc gia vi nhau. 2. Khu ha v trnh: l thng ngi ta phi nh nhng trong li n ting ni, tn trng nhau, ly iu hn l phi thuyt phc nhau v trnh nhng li ni lng nhc, x v nhau. Trong quan h quc t iu c ngha l s dng con ng m phn ha bnh thng lng ha bnh gii quyt chin tranh, trnh tuyn truyn hn th v khch ng hn th. 3. ha ng duyt: l thng con ngi trong hot ng tinh thn, t duy phi thm nhun t tng bc i, t bi, bnh ng, v ng, v tha, phi gt b bt ng v nui dng nhng im ng nht t c nhng li ch chung quan trng hn.

4. Li ha ng qun: l t tng ch o mi quan h bnh ng cng c li gia ngi vi ngi, gia cc quc gia khng phn bit ln b, giu ngho. Trong tnh hnh th gii hin nay, t tng ny ch o chng ta hnh ng tht gp nhm chm dt cuc chy ua v trang, c bit l chy ua v trang ht nhn nhm mc ch khng ch l ngn chn nguy c thm ha ht nhn m cn nhm chuyn ton b ti nguyn, ti nng v s sng to ca con ngi sang gii quyt v vn kinh t v x hi ang t ra trc mi ngi. l gii quyt nn i, bnh tt, tht nghip, n nuc ngoi, khng hong nhin liu, m ch v.v... Mi ngi u c quyn c sng trong ha bnh, cng l bnh ng v hnh phc. 5. Gii ha ng tu: Nhm khuyn con ngi hy tun th chun mc o c x hi. Tun th nhng li rn dy lm vic lnh trnh iu c. Chng ti cho rng o c ln nht hin nay l phi cu ly nhn loi, cu ly hnh tinh ny khi tn ph ca ht nhn, ca nhim mi trng, mi sinh v bo m cuc sng hnh phc cho mi ngi, mi nh. 6. Kin ha ng gii: l thng con ngi nn chia x cng nhng tri thc, kin thc, nhng gi tr ca nn vn minh nhn loi v x dng nhng gi tr khng phi l hy dit con ngi m em li hnh phc cho con ngi, cho hin ti v cho tng lai. Su nguyn tc ha hp trn gp phn loi b bt ng tranh ci. Nhng nguyn tc nu c thc hin s l mt bo m cho mt nn ha bnh chn chnh v bn vng. Chng ti mong nhng nh hot ng Tn gio vi mi ngi c lng tri hy hnh ng khn cp, hy ng v pha l phi, tn trng l phi v cng nhau chn ng nhng bn tay ti c ang m mu gy tai ha cho nhn loi. Hy cu nguyn v hnh ng cng quyt bo v ha bnh v an ninh trn ton th gii. Hy em li hnh phc cho mi ngi v mi nh. Cu mong ng t bi h tr cho s nghip ca chng ta. ---o0o--II. Mt thi Th Tn ti Vng x, trn ni Linh Thc. Lc by gi, vua Ax-th nc Ma-Kit-, mun chinh phc dn Bt-k v ni: "Ta quyt chinh phc dn Bt-k ny, du chng c uy quyn, c hng mnh. Ta quyt tm lm c dn Bt -k; ta s tiu dit dn Bt-k; ta s lm cho dn Bt-k bi vong."

Ri vua A-x-th lin ni vi B-la-mn V X, i thn ca nc Ma-kit: "Ny B-la-mn, hy i n Th Tn, v nhn danh ta, ci u nh l chn Ngi, vn an Ngi c t bnh, t no, khinh an, khe mnh, lc tr khng, ri khanh bch tip: Bch Th Tn, vua A-x-th nc Ma- Ma-kit mun chinh phc dn Bt- k v ni: Ta quyt chinh phc dn Bt-k ny, du chng c uy quyn, c hng mnh. Ta quyt tm lm c dn Btk, ta s tiu dit dn Bt-k, ta s cho dn Bt-k bi vong. Th Tn tr li khanh th no; hy ghi nh k v ni li h vng". B-la-mn V vng lnh vua A-x-th, cho thng nhng c xe th thng, t ci ln mt c xe, cng vi cc c xe y i ra khi Vng x, n ti ni Linh Thu, i xe n ch cn i xe c, ri xung xe i b n ch Th Tn, khi n lin ni ln nhng li cho n hi thm x giao vi Th Tn ri ngi xung mt bn. Sau khi ngi mt bn, i thn V X bch Th Tn v mc ch chuyn thm vi li cn dn ca vua v vic vua mun nh dn Bt-k, v mong Th Tn cho li khuyn v bit Th Tn khng ni li h vng. Th Tn khng trc tip tr li i thn V X m quay qua hi Tn gi Ananda. Ni dung nhng li hi gia Th Tn v Tn gi Ananda l cch gin tip tr li i thn V X nhc cho vua A-x-th c nn hay khng nn nh nc Bt-k. 1. Ny Ananda, ngi c nghe dn Bt-k thng hay t hp v t hp ng o vi nhau. - Bch Th Tn, con c nghe dn Bt-k thng hay t hp vi nhau, thi dn Bt-k s cng thnh, khng b suy gim. 2. Ny Ananda, ngi c nghe dn Bt-k t hp trong nim on kt v lm vic trong nim on kt khng? - Bch Th Tn, con c nghe dn Bt-k, t hp trong nim on kt, gii tn trong nim on kt v lm vic trong nim on kt. Ny Ananda, khi no dn Bt-k t hp trong nim on kt, gii tn trong nim on kt v lm vic trong nim on kt, thi dn Bt-k s cng thnh, khng b suy gim.

3. Ny Ananda, ngi c nghe dn bt-k khng ban hnh nhng lut l khng cn phi ban hnh, khng hy b nhng lut l c ban hnh, sng ng vi truyn thng ca dn Bt-k ban thi xa khng? - Bch Th Tn, con c nghe dn bt-k khng ban hnh nhng lut l khng cn phi ban hnh, khng hy b nhng lut l c ban hnh, sng ng vi truyn thng ca dn Bt-k ban thu xa. Ny Ananda, khi no dn bt-k khng ban hnh nhng lut l khng cn phi ban hnh, khng hy b nhng lut l c ban hnh, sng ng vi truyn thng ca dn Bt-k ban thu xa, th dn Bt-k s cng thnh, khng b suy gim. 4. Ny Ananda, ngi c nghe dn Bt-k Tn sng, knh trng, nh l, cng dng cc bc trng lo Bt-k v nghe theo li dy ca nhng v ny khng? - Bch Th Tn, con c nghe dn Bt-k Tn sng, knh trng, nh l, cng dng cc bc trng lo Bt-k v nghe theo li dy ca nhng v ny. Ny Ananda, khi no dn Bt-k Tn sng, knh trng, nh l, cng dng cc bc trng lo Bt-k v nghe theo li dy ca nhng v ny, th dn Bt-k s cng thnh, khng b suy gim. 5. Ny Ananda, ngi c nghe dn Bt-k khng c bt cc v cng p nhng ph n v thiu n Bt-k phi sng vi mnh khng? - Bch Th Tn, con c nghe dn Bt-k khng c bt cc v cng p nhng ph n v thiu n Bt-k phi sng vi mnh. Ny Ananda, khi no dn Bt-k khng c bt cc v cng p nhng ph n v thiu n Bt-k phi sng vi mnh th dn Bt-k s cng thnh, khng b suy gim. 6. Ny Ananda, ngi c nghe dn Bt-k tn sng, knh trng, nh l,cng dng cc t miu ca Bt-k tnh thnh v ngoi tnh thnh, khng b ph cc cng l cng t trc, lm t trc ng vi qui php khng? - Bch Th Tn, con c nghe dn Bt-k tn sng, knh trng, nh l, cng dng cc t miu ca Bt-k tnh thnh v ngoi tnh thnh, khng b ph cc cng l cng t trc, lm t trc ng vi qui php.

Ny Ananda, khi no dn Bt-k tn sng, knh trng, nh l, cng dng cc t miu ca Bt-k tnh thnh v ngoi tnh thnh, khng b ph cc cng l cng t trc, lm t trc ng vi qui php, th dn Bt-k s cng thnh, khng b suy gim. 7. Ny Ananda, ngi c nghe dn Bt-k bo h, che ch, ng h ng php cc v A-la-hn ti Bt-k, khin cc v A-la-hn cha n s n trong x, v nhng v A -la-hn n c sng an lc khng? - Bch Th Tn, con c nghe dn Bt-k bo h, che ch, ng h ng php cc v A-la-hn ti Bt-k, khin cc v A-la-hn cha n s n trong x, v nhng v A -la-hn n c sng an lc. - Ny Ananda, khi no dn Bt-k bo h, che ch, ng h ng php cc v A-la-hn ti Bt-k, khin cc v A-la-hn cha n s n trong x, v nhng v A -la-hn n c sng an lc, th dn Bt-k s cng thnh, khng b suy gim. Ri Th Tn ni vi B-la-mn V X, i thn ca nc Ma-kit-: - Ny B-la-mn, mt thi Ta sng Bt-k, ti miu Sarandada, Ta dy cho dn Bt-k 7 php bt thi ny. Ny V X, khi no 7 php bt thi c duy tr gia dn Bt-k, khi no dn Bt-k c ging dy 7 php bt thi ny, ny V X, dn Bt-k s cng thnh, khng b suy gim. Khi c ni nh vy, B-la-mn V X, i thn nc Ma-kit- bch Th Tn: - "Tha Tn Gi Gotama, nu dn Bt-k ch hi mt php bt thi ny, th nht nh dn Bt-k s c cng thnh, khng b suy gim, hung na l 7 php bt thi". Tha Tn Gi Gotama, vua A-x-th nc Ma-kit-, khng th nh bi dn Bt-k chin trn tr khi dng ngoi giao hay k ly gin, Tha Tn Gi Gotama, nay chng con phi i, chng con c nhiu vic v c nhiu bn phn. - Ny B-la-mn ngi hy lm nhng g ngi ngh hp thi.

B-la-mn V X, i thn nc Ma-kit- hoan h, tn thn li dy ca Th Tn, t ch ngi ng dy v t bit (Kinh i Bt Nit-Bn, tp III, HT. Minh Chu dch, xb. 1972). ---o0o--III. o Pht l o ha bnh. Khi chng ta ni v ha bnh th c mi ngi tn thn v tin tng. Li ni ca chng ta khng phi l li ni trn u mi cht li, m l li ni t trong tm khm thnh ni ra. Khi ti d Hi ngh Ho bnh Lin X v th trong nc, gio hi v chnh quyn a phng gii thiu ti ra ng c i biu Quc hi, ti t chi nhng qu v khng chu nn ti phi chiu theo s gii thiu sp t ca gio hi. Khi i tip xc vi c tri ti i hc Y khoa, c rt nhiu bc s v sinh vin. Ti y ti ni: X hi ta rt cn mt nn kinh t mnh v cng rt cn mt chun mc o c gn lin vi x hi . Mun nng cao kinh t phi ch trng nng cao o c v ngc li. Bi c trng hp nn kinh t yu km nn t nn x hi xy ra nhiu, v i qu nn h mi i n cp. l do kinh t suy i thnh ra mt o c. Nhng cng c trng hp v qu tham lam lm cho kinh t phi suy sp. Ti ly v d: Mt mng tr cu ng l phi c 100 bao xi mng mi . Gi v tham h xn bt 10 bao nn cht lng khng bo m. i mt thi gian th cu b . Sau c c i c li mi m cu vn cha xong, l do o c suy i v tham lam nn lm cho h m mt. C mt sinh vin ng dy hi ti rng: Nu khi Ha thng c c vo Quc hi ri, th Ha thng lm th no nng cao o c? Ti tr li rng: Nhim v ca Quc hi l lm Lut. Chnh cc b lut ny l cng lnh duy tr trt t, nng cao kinh t v pht huy truyn o dc. Nu ngi lm ng php lut th c kkhen thng, cn ai vi phm th s b trng pht. Nhng php lut cng c khe h ca n cho nn con ngi hay lo lt v lch lut, qua mt lut php v nh tc ng ta c cu: "ng bc nh toc t giy". Lut php khng th no i khp cc ng ngch quanh co, khc chit trong tm con ngi c. V th lut php phi ku gi ti lng tm. Ku gi v khch l lng tm chnh l iu ti lm t xa n nay, v Pht gio chng ti cng lm t xa nay. Khng phi ch lm v ku gi khch l v lng tm, chng ti cn i xa hn na, l ct pht huy Pht tnh ni mi con ngi, Bi v lng tm n ch hn cuc gia ngi vi nhau, c x thng yu nhau, gip nhau trong cng ng x hi. c Pht cao Pht tnh ni mi con ngi,

chnh l o c Pht gio. Chnh n l kim ch nam cho mi hot ng ca ngi Pht t chng ta. iu ny c ngha bao qut, rng ln, thm thy v vnh cu. l iu ti v Pht gio chng ti lm lin tc trong 2000 nm qua trn t nc chng ta. Chnh vic lm ca Pht gio lin tc nh ngh, khi con ngi mt lng tm th php lut s tr thnh v ngha di con mt h. Cng vy, nu chng sanh b mt Pht tnh th kh m thot khi cnh lun hi. Cho nn hng Pht t chng ta theo v tn th c Pht, knh l c Pht, di nh sng t bi ca Ngi, chng ta mong rng tt c mi ngi u c minh tm kin tnh. Minh tm kin tnh l ng c Pht tnh ni chnh mnh hay l ng c t tnh ca lng mnh. Ci tm mnh nh c Pht gi, l mt kho tn, theo ngha en th n c th cha tt c vng ngc chu bu, ng thi, cng cha c bn nh. Theo ngha bng th vng ngc chu bu l t bi h x, v ng v tha, l tr tu bt nh, l vng ngc chu ca tm, nhng ng thi n cng cha cht th sn s nh nhp, l tham,sn,si, cng cao, ng mn, tt . Hai th vn tn ti v xen ln trong lng chng ta. Nu chng ta cho mt trong hai th ny pht huy th th kia phi lng xung, v ngc li. Khi chng ta c tnh tt nh t bi, h x lm ch ly mnh th s l git nc cam l ri tt mi u phin ca chnh chng ta v ca ngi khc. Nu chng ta cho lng tham lm ch th nhng th cn b s dn ta vo con ng ti li, gy au kh cho mnh v cho ngi. V vy c Pht gi ngi tu s l chin s (chin s y khng phi l chin s nh nhau ngoi chin trng), t mnh chin u ni chin trng ca lng mnh. C mt pht c tm c c xut hin, c nh vy tm nhn nhc khim h ni ln th tm hung d, cng cao, ng mn xut hin. Nu mnh khng phi l mt chin s, khng bit Ma cng l mnh v Pht cng chnh t trong lng mnh, th chc chn mnh s i theo con ng Ma i hn l i theo Pht. Khi bit Ma cng l mnh v Pht cng l mnh th mnh i theo Pht ch khng i theo na. Ai cng bit ci hi i theo Ma s dn ta vo a ngc, cn i theo Pht s a ta ln thin th, thin gii v ci i ny. Do hng ngy chng ta phi bit mnh tng kinh, nim Pht lm g? Chng ta tng kinh, nim Pht, nghe ging l c nhc nh lng mnh hy t soi sng tm mnh, ng lng tham chi phi dn n sa a. Bit bao cm by trc mt ta: No sc thanh, hng,v, xc, n c mnh lc li cun chng ta sa ng v bt chng ta lm n l cho chng. Ti ni mt v d: Nh nay chng ta ang c mt tm hn rt trong sng, nhng nu c mt cc vng trc mt chc lng cng ti i. Tm d trong sng n my, nu c

mt cht li, cht danh, c quyn cao chc trng dnh vo th tm c trong sng n my c lc vn b m, lc y mnh khng t chin u vi mnh th ai vo m chin u? Trong trng hp ny chc ngi khc khng th chin u thay cho mnh c. Tuy nhin, mnh cng c th t cu mnh c bng hi chung cnh tnh qua li kinh ting k, qua li Pht dy. Ngi ta thng ni, i l mt trng vinh nhc, c danh, c li, c quyn th, h c th lm vua, thua lm gic. Vua y theo Pht gio l gic ng v gic y l phin no. Mun c lm vua th phi tu, phi hc, phi lm ch ly mnh, phi t cu mnh khi bit mnh sa a. Gic phin no th bao gi cng c, khng nhiu th t, ngy no cng hin din bn ta, trong ta. Nu trong ta v bn ta th phi bit iu no hay th lm v iu no d th trnh. Khi phn bit c tt xu th gi s c mt mi li rt ln nhng n phi ngha, nu nhn th s c hi cho ta v cho mi ngi khc th nht nh ta s khng nhn, tri li, nu c mt mi li d nh nhng chnh ngha th ta quyt khng t chi. Cng vy, nu c mt chc danh ln khng chnh ng, c hi cho ta v mi ngi th ta khng nhn, nhng nu c mt chc danh d nh nhng chnh ngha gip ch cho ta v mi ngi th ta vn hoan h nhn. c Pht khng cm chng ta lm ng ny b n, lm giu c bng sc lao ng ca mnh, mt cch chnh ng, ca c c Ngi cn ch cho chng ta nn chia 3 phn. Mt phn chi tiu cho vic hng ngy nh tin ch, tin go, ng hc ph cho con v.v..., mt phn lo dnh phng khi hu s dng n nh con ci bnh hon, ma chay, m tic, ci hi, k gi xy ra. Phn cn li l dng ti sn xut hay mua sm cng c lm vic ... Nh vy Ngi khuyn ta lm giu ng ngha, lm ng ny b n chnh danh, min n em li hnh phc cho ta v cho s ng l c. Ngi cng cm lm giu mt cch phi ngha nh ca trm cp, n chn, n xn, tham nhng v.v....Lm c nh vy chnh l tu, l t mnh lm thanh tnh ly mnh, khng ai thanh tnh cho mnh ht. Ni mt cch nm na l t u tranh vi chnh mnh loi tr tham, sn, si, phin no. Nhng khi tranh u mt khng sc th phi tng nh ti Pht, tng nh ti li dy ca Ngi, qua nh s gia h ca Ngi chng ta c thm sc m chin u vi iu c. Cn nu chng ta xa kinh xa Pht, n thn c m khng c bn ng hnh, th kh c th vt qua con ma danh li, chnh n c mt ma lc quyn r rt mnh, nn t xa n nay, bit dn nay, bit bao nhiu ngi ng v n.

Thng mt ngn qun ch gia mt trn rt d, nhng t thng mnh li kh hn, nn trong kinh php C c Pht dy rng: "Thng ngn qun ch cha phi thit thng, ai thng c mnh mi l s thng cao qu nht". Thng mnh kh lm, nn c Pht ni: " i c hai ci mnh, mt l k khng lm c v hai l k lm c m bit n nn sm hi". Trng hp th hai ny nh vua A-x-th git ph vng ginh ngi vua. Sau khi Ph vng cht ng n nn sm hi trc Pht v Pht chp nhn s sm hi ca vua y v xc nhn l mt trng ti. Khi vua bit ti li ca mnh v th khng lm c na. T y c thm mt sc mnh, l sc mnh khng lm c. khng lm c l sc mnh v ch hay l sc mnh ca l tr. Nh Pht ni c bi, c tr phi c dng, ba th ny n h tr cho nhau. Ti ly mt th d khc, gi s chng ta thy mt cc vng rt ln nm gia ng, lm sao chng ta li khng ly c. Ng quanh ng qut cng khng thy c ai nhn mnh m cc vng c nm l l trc mt lm sao m yn c, chuyn kh lm. Nu ai khng tham th chng t h l BTt. cng l mt sc mnh ca l tr, c tu. Nhiu ngi khng c c sc mnh ca tr tu th thy g ly ny, khng suy st cn do, thm ch i dp ca ngi mi, mnh cng c tnh i ln. Ln l c gi ln. Ln u i ln i dp, thy khng ai ni g c, lu ri quen thi. Khi ln mt ln th ln sau li tip tc ln d, ln o ma... Ln sau na khng ln d, ln o ma m thy ti xch ca ngi ta bn tm cch rch ti. v c quen v ln sau x ng ngi ta ly ch khng cn ln na. X ng cha va, li cn khot vch c tng trm khng bit chng. Thm ch v mt vi trm bc m m chm ln nhau, lc y th con ma tham n thng, n lm ch v n ui ng Pht trong tm mnh i v ng Pht trong tm t bi h x qu, phi khng cc Pht t? Khi con ma tham lam ch chin trng ca tm ri th n tha h tung honh, p , ph phch. By gi n t chy mnh v t lun mi ngi, p mnh v p lun c ngi, lm mnh tiu nt m ngi cng tiu tan. Thn xm no c nhiu ngi tham nh th th thn xm s bt an. Lng trong x no c nhng anh chng tham ny nhiu th thn lng s kh. Cho nn c ngi hi ti: Thy dy cc tn ti tu nh vy c ch g khng m thy dy mi nh vy? Ti nh cc v y tr li gip ti cu hi y. Hay c ngi hi, i cha tng kinh c ch chi m i hoi vy? Cu ny chc qu v tr li c. Trong x hi ta ang sng, c ai dm oan chc rng ti khng tham, khng sn, khng si, khng cng cao, ng mn, tt khng? Khng ai dm oan chc ht. mang ci nghip chng sanh sng gia i trc ny, khng ai dm ni mnh khng tham c. Nu ai khng c

tham,sn, si cng cao, ng mn, tt , th ngi ta khing ln trn i sen ri, ch u cn ngi trn gh nghe php nh by gi u. Khi cn ngi m nghe thuyt php nh th ny, th chc chn cn tham, cn sn, cn si, d nhiu hay t m thi. Ngi trong cha cn tham hung chi l ngi ngoi cha. Chng ta ang sng m khng ai dm ni ht tham. Khi ma lc ca tham, sn, si, ni ln th n lm phng hi cho c lng xm bng cch ny hay bng cch khc. Gn y c bn ngi v lng tm n cam tm lm thuc gi bn. N lm m khng ngh n hu qu! V ti ngh rng chng ta khng di g m mua nhng th r tin m cht lng qu xu. i lc do tip th qu mc, mc ch l v li nhun m khng ngh n cht lng. Cha ng ta thng ni: Ca r l ca hi. Cc Pht t coi chng. Pht t chng ta t thy mnh ti li cn nhiu nn phi n cha tng kinh, nim Pht, mong tiu tr nghip chng v chc chn m khng ai lm thuc gi hi dn, v chng ta cn tin nhn qu: Nhn no qu ny, my my chng sai. L Pht t chn chnh, ti tin chc qu v khng lm nhng iu bt nhn bt ngha nh lm thuc gi bn cho ngi khc v chng ta cn tin nhn qu nghip bo. Chng ta thy i cha, tng kinh, nim Pht, nghe ging c li nh vy . S li ch khng phi ch ring cho mnh m cn li cho gia nh v x hi na. L tu s Pht gio khng bao gi chng ti dy cho cc Pht t lm nhng iu xu c c. Gi s c ai ch thuc gi th lin khuyn co ngn ngay. Nu chng ti khng dy iu tt cho Pht t, th h c th lm chuyn i c, nh ch thuc gi bn cho bnh nhn, ung vo lm ngt ng, khng nhng bnh nhn kh m cng kh ly cho bc s v y t na. Khng bao gi chng ti khuyn Pht t lm chuyn . Nh vy cc Pht t thy li cha? Li trc mt thy r. Cc Pht t nu khng nhn thc ci li tr li khi c ngi nho bng trc mt chng ta. C ngi ci v ni x xing rng: Sao hm nay khng i bn? Hm nay bn t lm! Ngy no mi cng Php Hoa, Php Hoa. Php Hoa c em v cho m c ng no khng? Cc Pht t tr li sao y? Hm trc Hu c mt Pht t bun bn bnh bt lc di ch ng Ba, khi t khch rnh ri ch ta em kinh sch ra c ri ging cho con ch ta nghe. Gn c mt b ngi bn nghe ni Pht Pht b nga tai chy qua mng chi vo mt ch ta v ni: Ci con "n" mi cm ci mm li. Chi mi cng Pht, Pht, Pht. Pht u mi ch tau coi? Ch kia tr li rng: B i, b ni vi chu t t v du dng mt cht l Pht b . Pht l t t, hin

lnh khng c chi khc, cn hung c l ma l qu, l a ngc , b . Khi ni vi b ri b cn ci li: Ngy m mi bn cng m m c Pht Pht Pht. Coi tau y, tau c Pht chi m m tau bn t nh tm ti! Ch ta bn tr li: Tha b, con khng phi ct theo Pht bn cho t, nhng con theo Pht ct bun bn ngay thng. Con bun bn ngay thng li c ng no th con em v nui c nh n vui v chng ny. Cn con bun bn gian di, la o, th gia nh con n cng ngon ming , nhng nu xt li lng tm cng au ci lng. Cho nn con theo Pht bun ngay bn thng l theo ra , tha b. Tuy mt li ni n s mc mc nhng cng ni ln c ci ngha l Pht t phi km lng, khng nn tham lam qu. V tin bc, chu bu v chc v quyn qu cao sang, c Pht dy cho chng ta mt bi hc rt c ngha. Xt ra khng ai giu bng Pht, v Pht trc l sp lm vua, khng ai quyn cao chc trng bng Pht v Pht trc l Thi t con vua. Nhng Ngi thy r tt c nhng th khng to nn c hnh phc chn tht. N ch to nn mt th hnh phc tm thi m thi, nn Ngi b ngai vng cung in i tu. Chnh s i tu l mt bi hc ln dy cho chng sanh, cho nhn loi, tic rng chng ta khng hc ht. D hc khng ht nhng chng ta c duyn theo Pht, th cng c gng hc c mt phn nh no ni Ngi m tu m sa. Ngi b cc quc thnh th t c ch cn chng ta b mt vi ng bc cha chc b c. Hc theo Ngi, chng ta khi bun bn s khng n li qu mc, khng mua gian bn t. Tri li, khi c dp chng ta nn hc b th to phc nghip cho mai sau. l cch hc Pht tt nht. Hc hnh b th ca Ngi bng cch ngy ny ta b th mt t khng tic, ngy mai ta cho mt t khng tic v c nh th, ngy k tip ta s thc hin c hnh b th nh Ngi. Nh vy l ci tm tu tp ca chng ta ngy cng tinh tn, ngy cng i ln, v khi y tt c cc hnh tt ni c Pht chng ta s hc mt ngy mt t v s hon thin dn dn v s lm c trong mt ngy khng xa. Trong kinh c dy: c Pht b th khng nhng nh ca m cn b th u, b th mt v tay chn ... C nhiu ngi ni Ngi b th g m nhiu qu vy! B th ht th cn g m sng na. Ni l vy, chuyn chc l huyn, ch lm g c chuyn ng vo a v ca ta l a v chp ng nn chp l khng c chuyn xy ra. Nhng Ngi l v ng th chuyn bnh thng. i vi chng ta, ci ta khng phi ch tn ti ni xc tht ny m

lun c ci g xung quanh ta cng l ca ta nt. Thm ch t ai quanh ta d c hoang ha, nhng c ai xin lm cng khng cho, c mc ngt ngn cng thy k v l ca ta. t ai l ca ta th ai r vo c. Ci ta ca mnh n t nh vy . Li c ngi ngh: Anh c thn c thn th hy bo v ly thn i, v n l ct ty ca anh, ai ng ti th anh c quyn la mng h, ch cn m rung hoang ha ca ti, c c mc quanh nm sut thng, ai ng ti cng khng c, v l rung ca ti. Chng ta trong ci chp ng thnh np, nn gi y nghe Pht b th u, mnh, tay, chn th khng sao tng tng ni. Nhng nu mnh tu tp ci tm v ng v tha ln lao ca c Pht, th t nhin thy chuyn b th u, mnh v tay chn ca c Pht l chuyn bnh thng, thy chuyn cng d dng nh n cm ba khng c chuyn g xy ra. Nm 1963, Ngi Qung c t thiu gia thnh ph Si Gn bo v o php v dn tc l nh th . Nu ngi khng c ch bo v o php v dn tc th lm sao m t thiu qun mnh nh vy c. Gi s by gi c ai ly mt t la than nng b ni bn tay ta, nht nh ta tht tay vo tc khc, nng qu ai m chu ni. Tri li ngi hy sinh thn mnh lm mt ngn uc, ngi gia ng t ng ca thnh ph Si Gn, mi bit tm ca ngi mnh v cng. Tm ca ngi v ng th ngi lm g cng c ht. Cho nn nh th V Hong chng ca ngi ngi trong bi La T Bi nh sau: La! La chy ngt ta Sen! Tm chn phng nhc th Trn tm hin thnh th qu c xung. Hai Vng Sng rng rng ng ty nha l ngc Chp tay n mt Mt Tri mi mc nh o Vng phi phi, ang bng ln dng ln ... i! ch thc hn nay Tri c Mt Gi l gi Hong o nguy nga Mun vn khi sn si va m mt Nhn nhau: Tnh huynh bao la Nam-m c Pht Di- Sng hng kia, bi u m ct bay? Thng chng sanh trm lun b kh NGI r phng m ti t dy Bc ra, ngi nhp nh hng v Ty

Gt ht La vo xng da b ng Pht php chng ri tay ... Su ng lun hi u Mang mang cng nn th Ting nc ln ngng nhp Bnh Xe Quay. Khng kh vn mnh theo, khc a ln ni gi; Ngi siu thng ... Ging bo lng t y, Bng ngi vt chn tng my Nhn gian mt ri bng cy B- Ngc hay , tng chng cn ai tc! La hay tre, no khin bt ai ghi! Ch Ngi ngi: mt thin-thu-tuyt-tc Trong v hnh sng chi nt T bi. Ri y, ri mai sau, cn chi? Ngc cng thnh tro, la tre dn mc nt Vi Thi Gian l vt mu qua i. Cn mi ch! Cn Tri Tim B-tt Gi ho quang xung tn ngc A-t. i ngn La Huyn Vi! Th gii ba nghn pht giy ng ngc T ci V Minh Hng v Cc Lc Vn iu ca thi nhn ch cn l rm rc V ch nguyn c l rm rc Th chy ln theo vi li kinh Tng cho Nhn loi Ha bnh Trc sau bn vng tnh Huynh ny. Thn thc nghe lng Tri t Mong thnh Qu Phc v Cy, Nam-m Thch-ca-Mu-ni Pht ng loi chng con nm tay nhau trn nc mt Tnh thng hin Thp Chn Tng xy. (Si Gn - 1963) Khi ly tm v ng lm ch ch, th Ngi c b th u, mnh, tay, chn g cng c ht, khng tic thn mng. S d chng ta thy kh v cc ng ca ta cn qu to, nn d ngi ta xin mt cht nh nh mng tay, b cng khng xong m th cng khng c. Tri li, ci g qu c l chng ta qu v ht. Thm ch, rc r, c di cng gi li khng cho. li n ni n ln mc ln meo, ai xin cng khng c. Cy ci ngoi vn mc, ai

xin vi cnh v nhen bp nu n cng khng xong. Chuyn khng lm c th lm sao em ci o, ci qun, n thc ung m b th c, lm sao m ni chuyn b th u, mnh, tay, chn c! Mnh c ngh chuyn ca mnh nh vy em i chiu vi vic Pht lm th thy mnh vi Pht cch xa nhau mun trng. By gi lm sao mnh gn vi Pht, ch cch xa Pht mi sao? Mnh l t Pht, con Pht m ng xa Pht hoi nh vy, coi sao c? i vi Pht th vng bc chu bu Ngi b th c, cn mnh, mt vi nhnh ci mc ngoi vn, rc r um tm ngi ta ngho kh, n xin v nu cm cho con n m khng b th c sao? Th th chng ta cch xa Pht bit my! L t con Pht, mnh phi lm sao cho gn Pht, phi hc b th cht t cho gn vi Pht. Mi u ta b th nho nh, lu ngy ta hun tp c hnh ca Ngi ta s b th ln hn. C tp lm theo ci hnh b th nh vy, tc nhin lu ngy ta lm ch c n, lm ch c hnh b th th ta s sung sng vi vic lm, v n khi thn hoi mng chung ta s sanh thin th, thin gii, ci i ny, khng n ni kh, hn hn nhng ngi khng bit, khng hiu Pht php. V n khi mt, ta khng n ni kh nh bao nhiu ngi khc h khng hiu Pht php v chc chn khi ta c din kin thng thin nhn cu hi nht x ni ci lc bang. Trc y c mt o hu n bo vi ti: i chao thy i, thy lm sao thy v cho tui sng vi, ch gi ti hong qu, thy i! Ti hi: sao m hong hung ra, bc? ng ta ni: Nh tui h ly ht. Ti hi: Ra ch bc khng cn ci m ht ? ng ni: D, cn mt ci. Ti hi: Nh trt hay nh lu? ng ni: D nh lu. Ti hi: Ra ch bc vi ai? ng ni: D, hai m n tra vi nhau. Cho nn nhiu khi nhp cuc gi m, nghe Pht ni vn s v thng th cng 100 nm sau mi v thng, ch v thng trong nhy mt sao c? V thng nh vy ai m chu ni? V thng lin lin kiu ai m tr tay cho kp! By gi ni chng kin vic trc mt n v thng lin lin, trong mt ngy mt m m mt n nhng 10 ci nh cng mt lun. Nu mnh khng hiu li Pht dy v s v thng, th cng nh ng bc kia thi, e nhiu khi cn t hn bc ta na, m m tnh tnh, in in cng khng bit chng. Chc cc Pht t cng thy ngy nay cng c vi ngi ang in v cc v ny, bt tnh nhn s cng v cc v ny. Pht t chng ta n vi Pht, chng ta hc li dy ca Ngi, Ngi khng cho vng cho bc g c, nhng Ngi cho nng lc, tr tu cho chng ta lm ch ly mnh. Khi lm ch th chng ta s c t ti trc mi hon cnh, t ti trong khi mnh c v cng t ti trong khi mnh khng c. Khi

cha hc gio l ca Ngi, chng ta m say ni ci c cng cht v khng m say ni ci khng c cng cht. C tng mnh c 10 ci nh lu v c inh ninh n l ca mnh, chc nh inh ng ct, th m gi th trng tay khng cn chi c, th than i! Lm sao m sng y? Nu khng hc gio l ca Ngi, chng ta th hi: Khi ta sinh ra i c nm ng tin no trong tay khng? Th m ta cng sng c cho ti ngy nay. Cho hay s sng khng phi ch do s lm lng m c, nhng mt phn cng do ci phc nghip ca mnh cn li. Bit r iu , chng ta cng khng nn bun ru lm chi cho kh. Nu chng ta tin tng rng, ngoi sc lc lm ra cn c phc nghip na, th cuc sng rt c ngha, v nh ngoi thn th ra cn phi c tinh thn na. Nu tin tng vo c hai iu th cuc sng rt c hnh phc v an lc. Trong lng chng ta ai cng mun c nh lu, d l ngi bun thng bn mt, ch khng ai mun nh tranh vch t u. Nhng c ngi lm c c ngi khng lm c l v sao nh th? Cng v do ci tc nghip ca ngi ny to khc vi ngi kia. Tc nghip ca ngi ny c duyn kip trc cng vi ci qu lm hm nay to thnh ci qu tt. Vic lm hm nay ca chng ta, c ngi lm chi n thit, c ngi lm thit nhng li khng c n, l c ci nhn qu trong . Khi hiu r ri th c ta cng sng t ti vi c, cn khng, ta cng sng t ti vi khng. Hc Pht bao nhiu nm bc tc m chng ta li khng hiu iu sao? Nhng ri cng nhp cuc gi mm. Sau gii phng nm 1976, 1977, phng c bt khai l lch: Sng ngh g? Khai ngh thy tu. H ni, thy tu ngh g m ngh, thi ra l mnh chu ri. Khng c ngh th ngi khng n bm hay l "ngi mt n bt vng". Mnh ngh khng c ngh n c m nh vic ngi khng n bm, trong lng thy kh chu v cng. Nhng mt ba c mt ng lo n cha Hi c xin n. ng ta thnh thong hay n gp ti v ni chuyn. Khi c, ti cng cho ng nm ng mi tr v thy ng cng gi ri kh thn. Mt ba mt tri ngi ni chuyn to lao, bt ng ni: Thy a tay cho ti xem th. Ti a tay cho ng xem, ng ni: Tay thy theo ci s th sng n 70, nhng v thy tu hnh c phc c nn cng th n 80. Khi nghe ni th n 80, ti lin git tay li, bi khi ti mi 55 tui, m phi sng n 80 tc l phi sng thm 25 nm na. Ti ngh mnh sng bng ngh g? Ch khng c ngh th ngi ta ni ngi khng n bm th nhc lm. Ti phn ng git lui lin v ni, thi ng i, cm go u m sng lu d vy! Khi y ti cng ch v m nh ci ngh ngi khng n bm nn mi tht ra li . Nhng ng ta lin ni: Thy ng lo, cm go gia tri t ch cm go u. Khi nghe nh vy ti tnh lin. Cho n nh ti khi cng m hung chi cc o hu. Cho nn ci tnh th kh ch ci m th d. V th

chng ta phi tip tc i cha tng kinh nghe ging, nhc nh lng mnh phi lun lun tnh thc, cn khng th d b m lm. M th tht l kh. Mt cu ni n s ca ng lo thy tng lm cho ti cm thy lng nh nhng, t ti khng lo chi ht, ch trc ti c bn khon hoi, lm sao m sng y? Thy tu khng phi l ngh, khng phi ngh th h cho l ngi khng n bm, tht kh. Ti c bn khon hoi cho n khi nghe ng lo ni, ti cht ng ht m. Thnh th i cha, tng kinh, nghe ging iu hay l phi ca Pht dy l nhc nh cho mnh lun lun tnh ng, ch ng b m. m m c ng th t nhin sung sng v cng, cng nh ng o hu mt nh, cn mt ci nh lu m c ni ti hong qu lm sao sng y. Nhng khi nhc cho ng cn mt ci nh lu na th ng ni: , , t ra ra, tc l ng ng, c cht vui sng trong , v ng thy nhng ngi ngoi kia khng c nh ca, h nm la lit gc h ng ph, h kh bit bao nhiu. Cn ng, ng khng thy, nn ng la hong qu. Nh vy th Pht c cho ta vng bc g u, nhng Ngi cho ta mt li dy: i l v thng th sng bit my. Khi cho vng, cho bc, cha chc sng bng. Vng bc l em li ci sung sng vt cht, nhng tht l mong manh, cn li dy ca Pht l em li ci sng v tinh thn. Cho nn ng hi rng, ti i tng kinh lu nay sao khng c cc vng no ht? ng m chuyn . Pht dy i ti Pht php cng nh i ti ni vng, ng v tay khng m v tay c. Khng nm c cc vng to th cng nm c cht nh m em v, nhng cht nh ti t nh th no, ko b con ni i ti ni vng sao li v tay khng? Cc Pht t ngh sao? Ni chuyn c Pht dy: Vn s vn vt l v thng, nu ta thm tha li dy th l vng ri. Li c Pht dy cc php l nh huyn, ta thm c li dy cng l vng ri. Tm li, mi s mi vt gia th gian iu c khng . Nhng cng c nhng ci c khng ta d nhn, v cng c nhng ci c khng ta kh nhn. Nh ci nh lu to nh th ny, hay cc vng ln nh th kia m Pht ni l huyn th mnh kh nhn ra qu. Vng sao gi l huyn? C tin mua tin cng c hung chi li c vng. C vng ta mua ti vi, t lnh, nh lu, xe hi cng c, sao Pht ni l huyn. Ci tht kh tin, kh ng ch khng phi d. Nhng c nhng ci khc cng d ng m t mnh khng ng thi. T nh ngn ng m thanh, ting ni l v hnh d xem nh huyn. Nhng nu mnh khng hiu theo li Pht dy th khng ng c. Ti ni th d minh ha: C ngi chi: Cha mi thng t. Nghe chi nh vy c ngi ni sung lin. Xt k cha mi thng t y n c ng

u m ni sung. Ti phn tch qu v ngm ngh: Nu ng 8 gi sng h chi mt ting cha, 9 gi h chi mt ting mi, 10 gi h chi ting thng, 11 gi h chi ting t, khi y c ai gin khng? H chi cha, ngh mt lt chi mi, ngh mt lt chi thng, ngh mt lt chi t, c ai gin khng, chc l khng c ai gin? Ci m thanh pht ra nh vy thi, ch cha khng dnh chi ch mi, mi khng dnh chi thng, thng khng dnh chi ch t c. Th nhng mnh em ci tm xu n li, ghp n thnh cu ri ni hn chi ti . Khi ni hn chi ti ri th th no ti cng tm cch chi li hn. Khi cn gin ni ln th d ang bun bn cng b, ang dy cng b, ang lm rung cng b rung chi cho . Ai i n chi cha mi thng t l m ch mnh, mnh chu sao ni, nn phi chi li cho n bit tay ta. Nhng gi y Pht dy vn php nh huyn, cc vng, ci nh cng nh huyn. Ci kh ng, ch cn ting ni th d ng lm. Cha mi thng t c dnh g vi nhau u, nghe qua ri b. Th th d c ai chi sut ny sut m cng thy k, v ting chi cng nh huyn, n bay qua ri th thi, v nh ti ang ngi thng trn bc ging s nh th ny khng sao ht. Chi rit mt ri th thi, sau khng chi na. Nu c chi li th t sng n chiu cha chc xong. Khi hai bn cng u mt c. Cho nn c Pht dy rng, ngi no bit nhn nhc l ngi thng cho mnh v thng cho ngi. Nu khng bit nhn nhc th c hai cng chi, mt cht b. Chi tay i cha xong th ko b con ti chi na. Chi cha ht khi gn cht cn tri li cho con sau ny chi tip. Nh y du c cht cng m lng on hn, th th hi linh hn s i v u? C ln ci Pht c khng? Chc chn i ngang ti ca Pht, thy mt l Ngi ui lin: Thi thi, nh ngi v tu thm i , ch nh ngi hung d qu, ta khng thu nhn nh ngi na . Ca ca ta ch n tip ton l ch thng thin nhn cu hi nht x, cn nh ngi c nh th lm sao m cu hi nht x c. Thi ngi hy v tu thm i . Vy khi mnh hc Pht, ti ni vng ca nh Pht l c ngha g? Ti ni vng ca Pht l tm dy nhng li dy cao qu ca ngi tu, t li li tha. Ni vng tc l nhng li vng ngc ca Pht dy. Mnh hc li Ngi dy th s ng c, v nh ni cuc i l v thng, l nh huyn. Nu huyn th ting cha mi thng t cng l huyn. l huyn th chp cht lm g cho kh. Cho nn i cha, tng kinh, nim Pht, nghe ging c ci li to ln khng nhng cho bn thn m cn cho c x hi na. Nu v nh b con c hi i ln cha c thy ni vng khng? C em v c cht no khng th mnh

dn tr li l c. Ti c em v c mt cht. Nu h hi cht g, a cho xem vi? Th tr li, ba nay ti bit chi l nh huyn. Cho nn by gi ng b c mng c chi my th chi, ti khng cn nghe, c la my th la ti cng khng s. C mt s qu b h chng i v tr th hm hc, tc ti v ngc li, c mt s qu ng thy b v tr th li ghen tung gin di, nh p. T nhng chuyn hm hc, tc ti ri sinh ra nghi ng, ci v nhau, li nhau ra ta. Khi li ra ta th ci Ta no cng ln ht, xt cho k th h cha thm nhun ci v ng, ci huyn thn ca cuc i l g. Cng c nhiu ngi t mt ci sy ny i ung l v khng ng c nht thit Php l huyn hoc. Nu ai ng c nht thit l huyn th ngi s sung sng m Pht gi l ngi tm c vng. l phng thuc ra tr lin ch ng khi ln cha th nh thy ct gim, cn v nh th khng mang theo, l c chuyn g xy ra ly thuc u m tr, ch l ngy no cng sai con ln cha mn v cha, coi b cng chng. Thm ch c ngi cn biu ti x li xe ln cha mi thy v cha, ch sao my ba nay b n c ln cn chi bi c ngy d qu. V b khng hiu ci l Pht dy, li chi bi l nh huyn. Cn ti, khi nghe thy dy xong th ti lin gi ngay li cho thy. By gi m ti biu con ln cha mi thy v cha ko nh con c ni con in th kh lm. Tht l tn th gi m li tn tin thm tin cng c cho thy, qu l kh! Chung quy cng ch ti tt c chng ta, k c ng b va nu trn cha thuc c bi ca Pht dy: Tt c cc php iu nh huyn. C mt v thin s ang tng kinh khuya, hm c mt tn trm vo cha, thy s ang tng kinh n lin rt dao a n c ca s da v hi tin u? Ngi ni ni hc bn. Tn trm ko hc v v vt ht s tin hin c ca s ri lt t i ra. Khi i ngang qua ch s, s ni: o hu hy li cho ta mt t, mai ta ng thu. Hn em lui b li cho s mt t ri chun ngay. Khi ra gn ti ca s ku li ni: Ny anh kia, xa nay ai cho g khng bit cm n mt ting ? Hn quay lui ni cm n, ri i. Mt ngy kia hn b bt, quan tra hi bt hn khai ra ht. Hn khai, ba trc c ti trm ni cha . Ta mi s ra v hi, ny ng s, ba hm c tn trm ny vo trm ni cha ca ng s phi khng? S lin tr li: Khng. Ta ku hn ra i cht. Hn xc nhn gp s ang tng kinh khi hn i vo trm, v s cn ni sao khng cm n. Ngi ni, , ba hm ngi cm n ri nn ta khng coi ngi l n trm, ri s quay qua ni vi quan ta rng, khi ngi ta cho th h mi cm n, cn n trm ai m cm n. C ngha l hn khng phi l tn trm, s tr li khe re. Nhng by gi mnh c hc c ci khe ca s khng? Cht khng c. Bi

hc ny kh ch khng phi d. Trng hp s qu, e mnh cng la ln nh thc mi ngi dy bt cp. Nu c ai tu lm th cng chi vi ba cu, nh vi bt tai h da cho n ln sau ng ti y n trm na ri ui n i, cng c ngi ku cng an giao cho h, ch lm nh ngi th cht t ai lm c. Nu c ngi i tu th cng bt chc ngi cht nh m thi. V nh v i nn vo vn trm mt vi tri b, qu bu m mnh bt gp, da nt khuyn ln, ln sau ng vo y trm na nghe cha ri ui ra, ch khng phi mai mt nghe ta n ku ti th xi quan bt nht thm 10 nm v ti n cp bu b ca mnh. Nu c tu hn cht na th ni, ba ti thy n i, n c mn vi tri b nn ti l cho n thi. Nh vy cng l bi hc ci hnh ca Pht ri . l tu theo ci hnh ca Ngi l phi c lng t bi i vi mi ngi. Ni n ci tu ca Pht th c nhiu cch. Nhng trong trng hp ny th cn tm lng, coi mnh c tm lng t hay khng c lng t, c hiu hon cnh ca h hay khng hiu. Trng hp no p dng cch tu Ngi cng c ht. Giu tu cng c, ngho tu cng c, bt c u tu cng c. Nu c lng t bi th u tu cng c, nh nhng khe khon khng vng bn g, cn khng bit tu m c tm cch hi nhau th gia i oan oan tng bo, dnh cht vo nhau kh m g ra c. Mnh l Pht t hiu o, mnh khng ra tay g trc th ai m g c. Mnh v anh ta c oan tri vi nhau, anh ta l ngi khng bit o nn anh ta khng bit g. Mnh mang ting c i cha m khng bit g th mnh vi anh ta c on mi. Mnh l ngi bit o th mnh phi ra tay g trc mi phi, khi mnh ra tay g ri th anh ta chc chn cng g thi, khi y mnh vi anh ta khng cn on na. Chng sanh gia i ting gi l sng trm nm, nhng my ngi t c? Nhiu lm l nm by tm chc nm, t ngi th n trm nm. Chng ta t u li khng bit, trong ci lun hi thm thm ti gp mt nhau y, hoc qui t trong mt gia nh, lm cha, lm m, lm anh, lm em, lm bn b thn hu trong khong mt thi gian ngn ri ng ai ny i, khng cn ai bit ai na. Khi sinh ch mt mnh ta bit, khi cht cng ch mt mnh ta i, c ai cht theo mnh khng, m c cht theo i na ri cng ai i ng ny. Th th trong khong thi gian c nhn duyn gp nhau y, kt lm cha m, v chng, lm bn b thn hu, ti sao mnh khng li dng thi gian ngn ngi n vi nhau cho tht tt, cho hin lnh, cho c o c hu to nn mt np sng c hnh phc, an vui ln nhau, m ngc li h mt cht th tham, h mt cht th sn, h mt cht th si, th

gin, h mt cht l tranh hn thua, vinh nhc th, kt cc ri cng nhm mt xui tay m thi. Khi mnh hiu c o l ca c Pht, mnh s sng mt cuc i thng yu nhau, m bc ln nhau, khi bit rng thn mng ca ta ri s v thng, b con quyn thuc ca ta ri s v thng, b con quyn thuc ca ta ri cng v thng, khng ngoi tr mt ai. Chng ta gp mt nhau, hi t cng nhau trong cuc i ny l may mn, v n mt lc no phi chia tay, ai i theo nghip ny, v vy trong kinh ni: Thn ngi kh c, Pht php kh nghe. bit hiu nh vy, th chng ta nn c gng li dng khong thi gian ngn ngi y, sng vi nhau mt cch tt p, em an vui hnh phc n cho nhau. Chng ta tin tng rng, nu i ny chng ta sng tt p, ha thun vi nhau th nht nh i sau s c gp nhau trong mt hon cnh tt p hn, V chng ta cng to thin nghip i ny, tt nhin s hng phc thin tt lnh trong cng mt cnh gii mai sau. Hung chi chng ta nim Pht cu vng sinh tnh tt gp ch thng thin nhn cu hi nht x, chng ta s c nh Pht, nh ch v B-tt, chng ta s gp nhau trong thin php ng nghe php m ca ch v, chng ta nht nh s thot khi cnh trm lun v chng ta khng to nghip c, nh kinh Php C Pht c dy: Trong cc php tm dn u, tm lm ch, tm to tc. Nu ai ni hoc lm vi tm thanh tnh, s vui s theo nghip ko n, nh bng theo hnh. Nu ai lm c th: Nu ni hoc lm vi tm nhim, s kh s theo nghip ko n nh bnh xe ln theo con vt ko. By gi chng ta l anh em,l cha m, l v chng, l ngi thn k th, n khi nhm mt ri, nu khng cng chung mt thin nghip vi nhau, th khi y ng ai ny i, kh m cu thot cho c. T nh b con mnh c lm sai m b t. khi h trong t, mnh ngoi ng ng v m c thy nhau u, hung chi trong cnh lun hi thm thm lm sao m thy nhau c. Chng ta ch thy nhau khi lng mnh thanh tnh, mt mnh c tu nhn, khi mi thy nhau c. Lng mun thanh tnh th phi tu, mun c tu nhn th phi tu mi chng, khi nhn mi vt theo li Pht dy, theo cp mt t bi v tr tu ca Ngi th mi thnh tu nhn. Ch mnh c nhn theo cp mt tht ca mnh, cng nhn cng thy ti tm thm, khng lm sao m sng sa ln c, V mt ca mnh khng c tr tu khai sng nn cng nhn cng ti, v ci danh ci li lp che nn ti li cng ti thm. Khi danh li lm cho ti mt ri th hin ti cn sng vi nhau m nhn khng thy, hung chi trong cnh minh minh chi trung lm sao m thy nhau c. Khi danh li lm cho ti mt th cha con, thy t cng khng nhn thy

nhau na, hung h l v chng, con ci. Khi y bn b ti chc cng ng ca lin. V th, ngi tham kh m thng ai lm, khng thng ngi ngoi nh m trong thn hu cng khng thng ni. Thnh ra ci lng tham lm ti mt, cn sng m khng thy nhau hung h khi cht. Khi no g c ci mn v minh trn con mt tham, sn, si, ng mn, cng cao, tt ri th mi nhn thy nhau c. V chng khi gin nhau ri th gp nhau nh ngi xa l, ngonh mt lm ng ging nh k ghen tung vy. V vy, ta mun lm thn vi nhau, coi nhau nh thin hu tr thc, gp nhau trong thng thin nhn cu hi nht x th phi lt b lp mn v minh bao ph con mt mnh mnh c c tu nhn, phn bit c thin c i. C nh vy th trong hin ti chng ta sng nhn nhau mt cch tt p, sng mt cuc sng an lnh hnh phc, to dng mt x hi an lc. l iu may mn, hnh phc m ta c c, trc ht l nh n c Pht, sau l nh thin hu tr thc gip . Ti mong rng, nu chng ta c an lc hnh phc trong gio php ca c Pht th chng ta cng cu nguyn cho mi ngi thm nhun php lc nh ta, h em li hnh phc an vui cho gia nh h v nhng ngi thn yu ca h. Chng ta cu nguyn cho x hi chng ta ang sng lun lun c an bnh hnh phc. Chc cc Pht t tinh tn, dng mnh gi vng o tm ca mnh, coi l liu thuc tr bnh hu hiu nht cho i mnh, xin ng b mt. ---o0o---

20. Th no l chn hnh phc

Mt thi c Th Tn ti Savatthi (X-v). Trong rng K- (Jetavana), vn ca ng Cp-c-c (Anathapindika). C mt thin nhn, khi m gn tn, vi dung sc th thng chiu khp rng K-, i n Th Tn. Sau khi n, knh l Th Tn, ri ng mt bn, thin nhn y ni ln bi k trc Th Tn: Ch Thin v loi ngi Suy ngh v hnh phc c mong c hnh phc Chn hnh phc l g? Th Tn p k rng:

Khng thn cn k c Bc hin tr phi gn Cung knh ngi ng knh y l chn hnh phc * Chn ni lnh m i trc to phc Nay gi lng thng ngay y l chn hnh phc * Hiu rng v kho tay Gi trn cc gii lut Ni nhng li ha i y l chn hnh phc * Hiu dng m v cha Sn sc v v con Khng vng vn phin h y l chn hnh phc * Bit cho v sng ng Gip ngi v con Hnh ng khng ch trch y l chn hnh phc * Ngn tr iu xu c Dt b thi ru ch Chuyn cn trong Chnh o y l chn hnh phc. * Knh nhng v khim tn Bit v nh n Tu thi hc o l y l chn hnh phc. * Nhn nhc dng lnh Ving thm bc tu hnh Ty thi bn lun o y l chn hnh phc. *

Trong sch v sing nng Sut thng cc o l Tht hin vui Nit-bn y l chn hnh phc. * Nh th l tu hnh Vic g cng thnh tu u cng an lnh Thy l chn hnh phc. * y l mt bi kinh m c Pht dy cho mt v Thin nhn, na m vi ho quang chiu sng ca thn th, to sng vn K-Vin l ni c tnh x cho x cho c Pht tr, nh l Pht, ri xin ngi dy cho sng nh th no c chn hnh phc m ch Thin cng nh loi ngi u mong mi. Ta bi kinh l Maha Mangala Sutta, dch l kinh Chn Hnh Phc, l im lnh hay phc li cao c nht. V ng t cn bn n l Man, c ngha l hnh phc v cng c th gi l iu lnh cao tt. c bit bi kinh ny khng cho cc thy T-kheo lm hi chng m ch c mt mnh c Pht v mt thin nhn, ngi n hi v hnh phc chn tht. Ngi i thng nghe ni n hnh phc, n an lc hay an lnh th h ngh n l vn khng bao gi s m ti, t ti v n cao siu xa vi qu. Nhng trong bi kinh ny Pht dy cho chng ta bit nhng ci an lnh, hnh phc chng ta c th t c bng cch thc hin ngay trong i sng hng ngy ca chng ta. V th, quan nim hnh phc ca o Pht rt gin d tm thy ngay trong hin ti nh trong bi kinh "Nht d hin gi" ni: Qu kh khng truy tm Tng lai khng c vng Qu kh on tn Tng lai li cha n * Ch c php hin ti Tu qun chnh y Khng ng khng rung chuyn Bit vy nn tu tp * Hm nay nhit tm lm

Ai bit cht ngy mai Khng ai iu nh c Vi i qun thn cht * Tr nh vy nhit tm m ngy khng mt mi Xng gi Nht d hin Bc an tnh trm lng. y l s khc khoi, u t ca nhng ngi thng ngh n vn gi l hnh phc ca loi ngi do mt v tri hi. Tri theo chng ta ngh cng ch l mt loi chng sanh thng minh hn chng ta, sng lu hn, hnh phc hn chng ta nhng cng nm trong vng sng cht, v th chng ta c mt quan nim v tri khc vi cc o khc l vy. Trong kinh in dch ch ch Thin t ni ting Phn l Deva, Ty phng dch l Dieu. Do vy, quan nim ca chng ta v ch Thin khc vi Ty phng v Dieu. V tri hi: chng con l ch Thin v tt c loi ngi suy ngh v hnh phc v lun lun c mong c hnh phc, nhng chng con khng bit hnh phc l g, mong Th tn dy cho chng con bit, quan nim ca c Th Tn v hnh phc nh th no? Thay v p hnh phc nh th ny, th kia, th c Pht ch ngay vo ci hnh ng c th a li a li hnh phc ngay trong khi ta hnh ng ---o0o--I. Trc khi vo ni dung ca Kinh, ti tm tt s lc nhn danh, a danh ni c Pht v ni kinh ny, l X-v (Savatthi), rng K- (Jeta), vn Cp- c-c (Anathapindika) v b Visakha cng mt vi vn khc lin quan n bi kinh ny. Trc ht ti ni v thnh X-v. - Thnh X-v: Trong Di- s sao c ct ngha: X-v ting Phn gi l Tht-la-phit-tt-, Trung Hoa dch l Vn vt, tc l ly c t tn, cng gi l Vn gi, tc l ly ngi t tn. S d gi l c v nc ny giu c, gm 4 c. Mt, Trn c, tc l trong cnh 5 trn c nhiu th m l. Hai, Ti c, tc nc ny khng thiu cc th bu kim l. Ba, Thnh c, tc y y 3 tng Thnh php, Bn, Gii thot c

v y c nhiu ngi gii thot khng b dc nhim. Do ting khen vang ng khp 5 x Thin trc mi ngi u nghe, nn gi l Vn vt. Cn ni ly ngi t tn l nc ny c nhiu ngi c c, c qu trng. - Cy ca Thi t K-, vn ca ng Cp-c- c: * K- ting Phn gi l Th-a. Ni K l ni vn tt. K l dch l Thin Thng. Ch Cp-c biu th o c. Cp-c l tn ng Tu-t-a . Ch vn y theo ting Phn Tng-gi-lam-ma, dch l chng vin, l vn ni chng Tng . S d c tn nh th ny l v do K- (Jeta) cng th cy v Cp-c (Anathapindika) mua t lm vn, gp c hai th ch nn gi l vn K- th Cp-c-c. * K- cn gi l chin thng l v khi vua Ba-T-nc sinh thi t, nh vua ang giao chin vi nc ngoi c thng trn, do vui mng t tn cho Thi t. * Cp- C-c ting Phn gi l Tu-t-a, dch l Nho th. ng l i thn ca v vua thng trn l ngi a lm vic b th nn c tn tt nh vy. Ch Cp-c-c c ngha t nh mt cha, gi khng con l c. y gi C c l ch vo nhng ngi khng ai nui dng, khng ni nng ta. Ring hai ch c c, nh Khng T ni: Qun t ra n khp gip k ngt. Mnh t ni: Vn vng lm chnh tr p K trc lo gip k m ci . Hai ngi u em lng t thin ph cp ra dn chng, nhng vic hon lm sau, vic gp lm trc. * Ni chng Tng gi l vn, v ngi hc o cn phi ni rng cy bng mt thanh tnh vng v. Ngi th cy, k cng vn, tc nh kinh Nit-bn ni: Trng gi Tu t, ngi nc X-v, trc cha bit Pht, nhn dp ci v vo thnh Vng X n nh San--na thy Pht lin sanh lng tin bn thnh Pht v X-v. Pht sai ngi Thn t n ni chn ch cho chng tng , tm c khu vn ca Thi t K-. Trng gi hi gi mua. Thi t tr li a rng: Tri vng khp mt t l gi bn. Trng gi em vng tri. Thi t cm kch lin bn ch t y ng thi cng lun s cy trong vn. Nhn lp tnh x. V Trng gi v Thi t, c hai u lm chuyn tt ny, nn vn tnh x c nu tn c hai ngi.

Trong cun "ng v x Pht" ca Ha thng Minh-Chu, Thin-Chu, Huyn-Vi v Passadika du hc n- c vit: K-Vin nay l mt khu vn rng 50 mu ty, ni ln gia cnh ng la vng bt ngt, cch kinh thnh X-v c hai cy s. Lc by gi Th Tn ti Vng-x, ng Cp-c-c (Anathapindika), ngi hay gip cho k ngho kh, mt triu ph v c Tn gio, nghe danh Ngi, t X-v ln li n xin yt kin c Th Tn. ng vo Trc Lm nh l Pht v cng dng Ch Tng. c Pht ha s n thm ng ti X-v. V n nh,ng Cp-c-c lin tm mt ni xng ng n rc c Pht. Vn ng rng nhng khng p. Trong thnh ch c mt hoa vin rng v p nht nhng li l s hu ca Thi t K- (Jeta). ng nh liu n hi mua. Thi t khng bn. ng ni n mi, Thi t ci v tr li: - Ti s bn nu ng lt vng khp khu vn. ng Cp-c-c bng lng mua mt cch sung sng v tr v cho ngi nh mang vng n lt. Cn mt khong t cha c lt xong, nhng v cm mn o tm qu bu ca ng Cp-c-c nn Thi t bo: Thi ng lt na, ti ch ly mt na s vng v xin cng tt c cy ci trong vn cho c Pht. Tm c ni ri, ng Cp-c-c cho ngi thn tn sang thnh Vng X thnh Pht. Vi ngy sau, ng cng gia nh v rt nhiu ngi tai mt trong thnh ra n rc v thnh Pht v K-Vin. ng dng cng khu vn cho Pht v Ch Tng lm ni thng tr. k-nim o tm ca hai th ch, c Pht t tn hoa vin ny l K-th Cp-c-c vin (Jetavana Anathapindikarama) Trn vn K- ny c mt h nc m ngy xa c Pht v Ch Tng thng hay n tm. Ging nc khi chng ti n thm nc vn cn trong mt. Ti ni y mt hm, cc thy T- kheo c mi i th trai ni khc, ch cn li mt mnh c Pht li tinh x. Lc by gi Pht ang ngi trong Thin tht, nghe c ting ku la di. Pht lin i xung v thy mt v T-kheo ang nm rn la ln ln trong d ca i tiu tin. Hi ra th v ny ang b bnh th t. c Pht mi ra ci ging nc mc nc vo v tm ra cho v T-kheo. Sng hm sau, c Pht cho gi cc v T-kheo li v dy: Nu ai mun hu h Nh Lai th hy chm sc

nhng ngi bnh. Cu ni c lin quan n ging nc v cng thm m tnh ngha thy tr. Ni y cn c mt ci b, chnh ch ny c Pht thng hay ngi thuyt php. V bn cnh cn c mt ci thp, chnh ch ny l hng phng ca c Pht . Phng ny hng mt v ging nc v khi mt tri mc th nh sng lan ta khp vng, trong c hng phng ca Ngi. Ci thp ny l k nim ni c Pht thuyt bi kinh Chn hnh phc. S tch ny c khc vo Bharhut trong th k th hai Ty lch v c Pht ni cm tng ca Ngi i vi tng lm ny nh sau: "Hu vin ny l ni thng tr tt nht ca Nh lai v Ch Tng. Ch Tng c sng yn n ni y v kh hu khng nng qu v lnh qu. Th d khng vo y dc. Mui mng khng c nn s tnh lng c hon ton Hu vin ny ch ng c ma to gi lnh v nng kh. N gy hng cho nim o nim v Chng Tng c th thin nh t gi ny qua gi khc mt cch d dng, n tht xng ng lm l vt cng dng cho Tng gi. Ngi c s bn tm cng dng Ch Tng phng x, y thc. Bn phn Ch Tng l phi dy bo c s Chnh php v ngi no thng ng Chnh php s c gii thot c o v chng i Nit-bn." T c Pht v Ch Tng thng tr ti Hoa vin ny. Gia nh ng Cp-c-c hng ngy hoan h cng dng t s cho Ch Tng. Nhng mt hm ngha tt p v rng ri sau y n vi ng: "Ta sung sng v ta c thin duyn c cng dng Pht v Ch Tng. Ta s c gt hi phc qu trong i ny v i sau. Nhng ti sau ch c mnh ta v gia nh ta c hng cng c y? Khng c! Ta phi chia x cng c cho k khc. Ta s ku gi o tm ca nhiu ngi, h cng hng c cng c nh ta." ng lin vo yt kin vua Ba-t-nc (Parsenajit) v trnh by nhng iu ng ngh. Vn l v vua minh qun, hn na v king n ng Cp-c-c, mt n nhn ng h nhiu ngn qu quc gia, vua lin chp thun. Trong 7 ngy lin tip, ng i khp cc no ng bn tin cho dn chng bit hin c c Pht v Ch Tng ang K-Vin v ku gi h n nghe Php v cng dng gp phn cng c. Trong s ngi hng ng c hai tn n ng ghi nh hn ht l mt c gi ngho nht X v v b Visakha (T-xkh) giu khng km g ng Cp-c-c.

- C gi ngho: C ny v knh m c Pht va mn trng c ch khim nhng chn thnh ca ng Cp-c-c, dng cng chic o duy nht ca mnh. Sau khi bit c o tm ca c ny, ng Cp-c-c cho ngi em n biu c rt nhiu chic o p khc. Nhng qua hm sau c t trn v c sanh ln ci tri Thch. Nh li tin kip, c xung nghe c Pht thuyt php ti K-Vin. - B Visakha: B l ngi giu c rt ng con chu, cng tr thnh Pht t h tr Chnh php mt cch c lc. Mt hm, sau khi c Pht v Ch Tng th trai ti nh b, b xin c Pht cho php b toi nguyn trong 8 iu: Cng dng y trong ma ma (ngoi ba y) cho cc thy T-kheo. Cng dng thc phm cho cc v T-kheo mi n. Cng dng thc phm cho cc v T-kheo i xa. Cng dng thc phm cho cc v T-kheo b bnh. Cng dng thc phm cho nhng ngi nui cc v T-kheo b bnh. Cng dng thuc men cho cc thy T-kheo bnh. Cng dng chu sa bui mai cho Ch Tng. Cng dng y tm cho cc T- kheo- ni. c Pht ha kh sau khi nghe b gii thch y l do v s cng dng y. Ngy dy: "lnh thay, lnh thay, Visakha. Ngi kho xin Nh Lai 8 iu trn vi nhng l do rt xc ng v li ch. Cng dng cho nhng ngi ng cng dng, chng khc no gieo ging trn t tt v nh vy s gt hi c nhiu kt qu. Tri li cng dng nhng k thiu o c, cn mang nng dc vng chng khc g gieo ging trn t xu. Nng dc vng ca ngi th lnh lm kh cht ging cng c ca ngi cng dng..." Chnh c Pht tn thn b nh sau: "Ngi t chn thnh ca Nh Lai lun lun hoan h v khng cht hi tic trong lc cng dng bt c mt vt phm no. Do u su tiu sch, cng c pht sinh. i sng phc lc ny gip ngi bc ln con ng gii thot, vt trn nhng s trin phc v bt tnh ca con ngi. S hng thin y s lm cho ngi c hnh phc v an lc trong cng vic t thin." Ngi tnh x Purarama v pha ng K-Vin l ca b Visakha dng cng cho Pht gi l Lc mu ging ng. B l tn thun thnh, c uy tn nht trong vng. Tn n X v ai ai cng ng h v chu s lnh o ca

b. B ht lng ng h cho Ch Tng Ni v lm t thin cho ngi ngho kh. ---o0o--II. By gi chng ta tm hiu v hc hi ni dung bi kinh vi diu ny ca c Th Tn: Trc ht, chng ta thy tt c ch Thin, mc d c thn th sng chi, c i sng tt p, an lc hn nhiu, th mng lu di c hng ngn nm so vi loi ngi. Th nhng, ch Thin cng ang trong vng sanh t lun hi, cng cn phin no nghip chng cho nn ch Thin cng cha c chn hnh phc. V vy m v ch Thin ny xin Pht ging dy cho chn hnh phc, l ci hnh phc tht s l nh th no? Thng thng chng ta ai cng mong c hnh phc. Vy hnh phc l g? Hnh phc l nhng iu vui thch, nhng iu an lc gi l hnh phc. Nu khng c an lc vui thch th d u cng cm thy thiu hnh phc. Th gian ngi ta thng ngh rng: C tin th mi c hnh phc. C chc v quyn cao ni au ngi ta nghe ny,phc tng theo ny mi l hnh phc. Thiu nhng tnh coi nh khng c hnh phc. Hnh phc ca th gian cng ch l hnh phc tm b, tng i nh nhoi nht thi m thi. Bi cho c vng l hnh phc, th cha chc vng to ra hnh phc. Cha c vng th mong cho c, c vng ri th m ra lo, v tip l bao nhiu s lo u kh s, dnh theo vi ci vng . C ngi v vng m b trn lt, b cp git, git hi. Nh vy vng cha chc em li hnh phc tht s cho con ngi. Ni vng nh vy l suy ra: Nh ca, rung vn, tt c nhng th g t bn ngoi a vo, n ch em li ci hnh phc an vui nht thi ch khng phi l th hnh phc chn tht. Tri li, ci hnh phc no chnh t trong bn thn ca mnh to ra, t bn trong a ra th hnh phc mi l chn tht. Vui no chnh t trong mnh gy dng nn ci vui mi l ci vui chn tht. Bi ci vui n khng ty thuc bn ngoi, n khng ty thuc chc tc, a v vt cht bn ngoi, ci vui mi l ci vui chn tht, vnh cu v t tm mnh to ly. Tt c mi s u v thng v d s vt g c bn chc i na cng u v thng, cho n nh ca, chc tc cng v thng, Nhng th v thng th khng th em li ci hnh phc chn thng c. Nn mun tm hnh phc chn thng th phi tm t chnh ni bn thn mnh, tm t ni ci tm

mnh. V vy c Pht dy cho v ch Thin bi kinh Chn hnh phc. Ngm ngh v bi kinh ny, chng ta thy c mt iu rt thit thc. Nu hc tp v thc hnh theo , chng ta s c hnh phc: Hnh phc trong tng ngy, tng gi, tng thng, tng nm. Khi no chng ta thc hnh c li c Pht dy th chnh gi pht chng ta sng trong hnh phc. Nm 1960 c ng Hi trng Hi Thng Thin hc, ngi Anh. o Thng Thin hc ny ly mt phn gio l ca Pht gio v mt phn ca n gio ha trn li, to ra Thng Thin hc, mt t chc c tnh cch quc t, ng ny n Vit Nam v n thm ti, ni rng thy cho ti hi mt cu. Ti ni ng c hi. ng ni: o Pht ni v v ng ri o Pht cng ni nhp Nit-bn, nh vy th v ng l khng ta, khng ta th ai vo Nit-bn? Ti ni rng: Hi nh vy tc l ng cha hiu chi l v ng v cng cha hiu g l Nit-bn. V ng gi pht no l Nit-bn gi pht , ch khng nhp khng xut g ht. Hu ng gi pht no l sanh t lun hi gi pht . Nu tm ta vng tng, tm ta chp ng, chp nhn th chnh trong gi pht , ngay trong tm nim c lun hi, v lun hi ngay trong vng tng chp ng ch khng phi i cht ri mi lun hi. Nu mai kia ta khng c tm chp ng, th cng khng c lun hi. Vy th Nit-bn khng phi u xa l, khng phi mt ci no t ngoi a ti m Pht ch ci Nit-bn ngay t trong tm ta, t trong ci tm v ng ca chng ta. Gi pht no tm chng ta v ng tc l tm chng ta khng cn dnh dng g ci chp ng, chp nhn, chp chng sanh, th gi, khng cn dinh dng g n tham, sn, si, phin no, tt . Chnh gi pht l gi pht an lc nht. Gi pht an lc nht tc l gi pht Nit-bn. Nh vy Nit-bn l ci trng thi an lc ca tm hn. Khi tm hn ta khng vng bn phin no, lo u, khng vng bn bt c mit ci g v ng nhn tc gi pht tm ta an lc mi. An lc chnh l Nit-bn. Nit-bn tc l chn hnh phc, ch khng g khc hn. Bi kinh Chn hnh phc ny Pht dy cng nh vy. Ngi khng ni rng hy lm cho c nhiu vng mi l chn hnh phc, lm cho c nhiu nh ca mi l chn hnh phc, lm quan to chc ln mi c chn hnh phc... Ngi ch dy ta mun c dc chn hnh phc th: Khng thn cn k c Bc hin tr phi gn Cung knh ngi ng knh y l chn hnh phc.

 on k ny chng ta ch ba cm t: khng thn k c, gn k hin tr, knh ngi ng knh. Vy th no l: Khng thn cn k c Bc hin tr phi gn? Gn k c th mnh s b qu c theo, gn bc hin tr th mnh c hin tr theo. l iu c Pht dy r-rng trong kinh Php C: "Nu khng gp c ngi hn mnh kt bn th th sng mt mnh cn hn l kt bn vi ngi ngu." c ngi hn mnh kt bn th mnh s c thng hoa, c ngang mnh kt bn th mnh c sch tn, nu kt bn vi ngi thua mnh th mnh ch thua theo vi h m thi. Th rng sng mt mnh cn hn kt bn vi ngi ngu. Ngi ngu y khng c ngha l ngi u m dt nt, m l ngi sng trong tham vng, sng trong in o, m lm, tt . Chnh nhng im lm cho con ngi tr thnh phm phu. M gn vi phm phu th mnh cng tr thnh phm phu, gn vi bn xu s tr thnh xu. Tc ng c cu: "Gn mc th en gn n th sng", cho nn chn bn m thn cn l mt iu ht sc quan trng. Ngy xa, c mt ng vua n mua v mt con nga rt tt, ng ra lnh thu mt ngi gi nga tht gii. Con nga ng mua v ang kho ang tt nh vy, nhng khng bit v l do g vi hm sau con nga i c nhc. C ngi bo ln vua bit v ni: Con nga ca ngi kho mnh, p nh vy nhng khng bit sau ba nay n li i c nhc? Vua biu ngi ni dt nga ti coi th thy n i c nhc tht. Vua cho ngi i mi thy thuc v cha. Thy thuc no n cha cng khng bit n mc bnh g, khi hi th h ni n n cng c, ng cng c, khng thy c biu hin g ng nghi, sai chi lm ny, bo chi nghe ny, nhng khng bit con nga ti sao li i c nhc? Khng c thy thuc no cha c bnh ca con nga ny c v tm khng ra bnh k toa. Tin thn c Pht l mt v B tt tr tu hn ngi. Ngi ta nghe n ngi trn ni nhng ci g ngi cng bit ht, chc chn mi c ngi v th ngi s chn on c bnh ca con nga ny. C ngi tu vua, vua cho mi ngi v tr bnh cho con nga. Khi mi ngi v th vic u tin l ngi n quan st hi thm nhng ngi chm sc nga. Mi u ngi cng cha tm ra bnh, nn cha c cch cha. Ngi ngh chc gp anh ni

th s r hn v th l ngi cho i anh ni ln gp ngi. n khi anh gi nga ln th ngi thy anh i chn c nhc. Thy vy ngi on: , t ra con nga ny i c nhc v bt chc ch ca n i c nhc. Anh ny i c nhc l v anh thng ku nga lm chuyn ny chuyn kia, anh i c nhc, con nga c ng anh ni biu n i c nhc nn n cng i c nhc. V anh ni i c nhc nn nga cng i c nhc. Nu chng ta sng gn ngi i c nhc, e mt ngy no chng ta cng s i c nhc. C nhc y l u m, in o, xu xa, bn tin v .v... tc l nhng ci khng ngay thng, khng chnh ng nn gi l c nhc. Con nga gn mt anh i c nhc nn n cng bt chc i c nhc. Vy cho bit thn cn vi bn l quan trng v cng. V th c Pht dy: Mun c hnh phc th phai xa bn c, gn bn lnh th chn mi khi i c nhc c. "Cung knh ngi ng knh". iu ny rt quan trng. Ngi no l ngi ng knh? Ngi ng knh l ngi c c, ngi c tr tu, ngi c hnh ng chn chnh, ngi bit n ni li ca hin trit, ngi c tagm rng ri, c tm t bi h x. Chng ta phi phn bit ai l ngi c c , v tp tnh ca h nh th no chng ta bit ngi chng, ch khnh phi ngi n mc p, tt con, cao ro, sch s m ku l ngi ng knh. i ai ta cng ng knh ht, nhng knh l cch x giao thng thng, khng on khinh ai, ai cng knh ht, nhng knh l knh bnh thng. V y l knh lm thy, hc hi, knh noi theo, tt nhin ta phi knh ngi no m c tm t bi, c tr tu, rng ri, n ni chn chnh, c hnh ng ngay thng, khng tham. Nhng ngi nh vy l ngi ng knh, knh nh vy s em li chn hnh phc cho mnh v cho ngi. Chn ni lnh m i trc to phc Nay gi lng thng ngay y l chn hnh phc. Chn ni lnh cng l mt cch gn gi ch . on trn trn ni gn gi bn lnh th ay ni gn gi ch . Nu nh bn gn l st sanh th lu ngy cng nhim theo tnh hiu st. gn xm nh bc lu ngy cng s nhim tnh c gian bc ln. gn xm hay gy ln, chi ln th cng s nhim tnh nng ny hay gy s chi bi tc tng.

Ngy xa b m ca ng Mnh T bn Trung Hoa l mt v thnh. B ta di ch ca con hai ba ln. Ln th nht b ta bn l m heo nn c ngy m c nghe heo ku en c trc khi cht. Nghe heo ku, Mnh T cn b hi: Con chi ku ra m? B ni con heo, h ang m heo con . H m heo lm g h m? B tr li: H lm heo cho con n. B ni l li nh vy, nhng sau b ngh: Mnh ni lo vi con th s sau ny con mnh cng s nhim thi ni lo chng? Cho nn b ra ch mua tht heo v nu cho con n. T b bit rng mnh bn l st sanh th khi con n nghe ting heo ku t t nh vy, s khi ln ln n cng ku et et th nguy him qu, nn b ta phi di nh i ch khc con mnh khng nhim tnh st. B di n mt xm mi nhng xm c nhiu ngi hay gy g nh ln, s con mnh bt chc theo nn b li di i mt ch khc. May thay, ni ny li gn mt trng hc. Nh gn trng nn con b c hun tp s hc hnh ca nh trng, thy tr v lp v ra ng ton ni ch ngha thnh hin, con b bt chc hc theo nn sau ny tr thnh mt v thnh m Trung Hoa gi l o l Khng Mnh tc Khng T v Mnh T, l hai bc Thnh (mt bc thnh v mt bc thnh) ca o Nho. Cng lao nui dy con thnh ngi chnh l m ngy kho dy cho ngi bng cch chn ch m sau ny ngi l Thnh. Cho nn chn ch quan trng lm. i trc to phc Nay gi lng ngay thng. i trc to phc cho nn ngy hm nay mnh c an lnh hnh phc chnh l nh sing gi lng ngay thng. Vy chng ta c gi phc ng n mt i. Mi ngy phi lm sao bi b thm phc, ch ng mt phc, tiu hao m khng chu bi dng thm th chc chn ngy sau khng cn m hng. Hiu rng v kho tay Gi trn cc gii lut Ni nhng li ha i y l chn hnh phc. Hiu rng v kho tay. Hiu rng l hiu l phi tri trn i. Nu ngi ta c tr tu, c s hiu bit l hnh phc. Mt ngi m khng c hiu bit chi c l ngi thiu hnh phc. Cho nn ngi c tr tu cng l ngi hnh phc, v c tr tu mi hiu rng c. Nu em n ng dng vo cuc

sng th ty trng hp m ng dng, ch khng phi s hiu bit no cng em ng dng c ht. Nhng ngi c hiu bit a s l nhng ngi c hnh phc v kho tay. Kho tay gip cho s sng. Vng v th khng th nui c mng sng v khng th lm ra ca ci nui sng gia nh. C kho tay th mi lm ra ca ci nui sng mnh, nui sng gia nh, gip cho quc gia x hi mau giu c. Nn c Pht dy nhng ai kho tay bit to ra ca ci nui sng mnh v gia nh cng l chn hnh phc. V khi kho tay c th to ra ca ci th khng lo u s hi, khng lm iu sai tri, l chn hnh phc. Gi trn cc gii lut. trong gii no, th gii no th c gng gi theo gii cho trn vn. Gi gii trn vn l mt cng c, l mt phc c, cng l chn hnh phc. Ni nhng li ha i. Tht ra ni nng l mt vic ht sc d. M ming l ni, khng ai cm ht, khng ai bt ming ht, nhng nu khng c chnh tm thnh , khng tp luyn li ni ha i th chc chn kh ni c li ha i. Khi ni li ha i th gy ra c nim vui cho mnh, cho ngi, gy c s thn thin gia mnh gia ngi. l chn hnh phc. Hiu dng m v cha Sn sc v v con Khng vng vn phin h y l chn hnh phc. Hiu dng m v cha, l mt c tnh qu bu. Chng ta bit c Pht cng ch trng v s hiu dng cha m lm, ch khng phi ni o Pht ni gii thot l b ht cha m. Mt trong nhng ci cng c thnh Pht, c cng c hiu dng cha m. Thiu s hiu dng cha m l mt mt phn cng c rt ln. Lm ngi cng v ch k, v khai lc c nhn m qun cng n sanh thnh ca cha m, l mt ti li rt ln. Sn sc v con. V v con i l ci duyn ci n. Du duyn du n i na th cng c c hi gp g nhau. Nu bit dung ha sn sc thng yu to lp cuc sng m p cho nhau th l chn hnh phc. Nu khng th v con s tr thnh mi oan gia i u vi mnh, to thnh mt cnh a ngc thng xuyn trong mi gia nh v nh vy th khng phi l chn hnh phc. iu ny ni ra th c v tm thng, nhng tht s i cng c nhng gia nh, v ngi n ng ch bit lo cho c nhn mnh, ru ch b bt, v con b ln lc, khng hay bit g ti h cho nn trong kinh c

Pht nhc nh cu ny. Nu mt ngi m bit chm sc v con, hiu dng cha m, khng phin h ngi khc, khng vng vn bt chnh vi ngi khc, khng phin h cha m, b con, v chng th l chn hnh phc. Bit cho v sng ng Gip ngi b con Hnh ng khng ch trch y l chn hnh phc. Bit v cho l c . Ta sng y khng phi ta khng nh ci m ngi khc cho ta. C ngi lm o ta mi c o mc, c ngi lm ra go ta mi c cm n, khng kh cho ta hi th, nh sng mt tri cho ta sc nng. Nh tip thu ci ca bn ngoi a vo, cho vo, ta mi tn ti. Ta cng phi bit cho li nh vy. C bit cho th mi lm iu ha s sng ca ta, s sng ca v tr. Nu khng bit cho m ch thu vo th chc chn s khng lm sao an lc cho mnh cho ngi c. Ti ni mt chuyn ht sc bnh thng nhng cc k quan trng. V nh hi th ca chng ta, khng kh m chng ta th n qu v cng. Thiu cm n mt thng cng cha cht, thiu nc ung mt ngy cng cha cht, thiu o mc mt nm cng cha cht, thiu nh mt vi nm cng cha cht, nhng thiu khng kh th trong vi pht l cht ngay. Nhng nu chng ta thy qu m c ht mi, khng th ra th chc chn cng cht. Cho nn nu khng bit cho l nht nh cht. Ta c tip thu vo m khng cho (thi ra) th cng cht. Nu c thu vt cht y kho th n s chn vi chng ta, chng ta cng s cht, vng bc, chu bu, ca ci nhiu cng s chn mnh, lm cho mnh khng bc i c th cng cht ngay. V vy bit cho l bit to hnh phc, khng bit cho l khng c hnh phc. Cc Pht t nn c gng tm hiu thm li dy trn. C nhiu trng hp c nhng ngi quanh mnh h i nm ba ngy cha c n trong khi mnh d d, n sng, n tra, n chiu, n ti, m khng ngh n ngi ang i l thiu c tnh ca ngi Pht t, thy s kh ca ngi khc m khng cu. Nu ngi khng c tm t bi khi nhn thy s kh ca chng sanh. Ngi ch thy ngi l mt ng vua sung sng khng thiu th g, th chc Ngy khng i tu ri. ng ny Ngi i tu l mt cch cho v chng sanh l ngi nhn. Knh nhng v khim tn Bit v nh n

Tu thi hc o l y l chn hnh phc. i, c ngi sng cao ngo, ku cng, xc lo l ngi thiu c, ngi nh vy khng th c hnh phc. Nn bit khim tn, khim nhng, bit v nh n l ngi hnh phc. Bit l bit va phi, hai ch ny trong nh Pht dy k lm. Bit v thiu dc, t mun v bit n gn lin vi nhau. Bit l nh th no? Bit l ci mnh ang hin c y v chng ta bng lng vi ci hin c , n va phi i vi chng ta. Ci mnh c c l va , v nh ta c mt ci o l va , nhng v tham ta c mong c c 10 ci o, mt ngy thay mt ci th chc chn l kh ch khng lm sao m vui c. Bit l bit nhng ci hin c, mnh c ri, bit chng l , mnh khng mun thm na qu tm tay v sc ca mnh. Gi c tnh cch t mun l chn hnh phc. Ty thi hc o l. Cc Pht t cng tm hc nh c kinh, c sch, tm thy tm bn hc hi thm nhng iu mnh cha bit. Ti cng mong cc Pht t nn hc. V d ta nghe cu" Nam m A Di Pht" hay l "Nam m Bn S Thch Ca Mu Ni Pht". Cc Pht t c lun c hng chc nm nh vy, nhng by gi t ngt c ngi ngai o no hi: ti nghe ch c "Nam m A Di Pht", ngha l sao ch? Chc c nhiu o hu hiu v cng c nhiu o hu khng hiu. V sao khng hiu? L bi v mnh khng tm hiu. Khng hc hi. Nu c tm hc hi th khi n cha gp cc thy hay cc o hu no thn mnh hi: Nam m A Di Pht ngha l sao o hu? o hu ct ngha cho ti nghe vi? Ti chc cc v y cng ct ngha cho mnh nghe d su d cn, ty theo s hiu bit ca cc v y. Do vy, ti mong cc Pht t i n cha, ci g khng bit th em ra hi, hi cc o hu quanh mnh hay cc thy trong cha. Khi ny hi mt cu, khi khc hi mt cu, ti chc lu ngy cc Pht t s ln ln thm o, hiu o mt cch su sc hn. C hc hi v thm nhun o nh vy mi l chn Pht t. Mt ba n c ngi k li cho ti nghe: Ngoi o h ch Pht t mnh rng: Hm h i v sa xe ni nh ca mt Pht t, h hi: Hm nay sao anh khng i lm l cha v ngy rm m? Cn bn ti trc khi v o nh vy tn bt phi c kinh 3 thng. Nghi l n nh th nh th no? c kinh sng ra sao, kinh tra ra sao, kinh chiu th no? Nu hi chuyn cao siu h khng bit, ch hi chuyn thng thng ngi no cng bit ht. l chuyn ngoi o, cn Pht gio mnh th sao? Cn bn Pht gio ti thy Pht t rt ng m khi hi i cha lm g th a s cng cha

hiu ht ngha. Nim Pht A Di l sao h cng cha hiu tng tn. Nh vy v tnh, mnh b ngoi ao ch l phi ri v mnh thiu ci thnh tm hiu o ca mnh. Cho nn t nay mong rng cc o hu khi no n cha, mnh gc chuyn bn ngoi li, nh ci g cha bit th c hi cho bit. Ti ly v d: o hu thy trn cha T m c th tng g m mt tay ch ln mt tay ch xung l ngha ra sao o hu h, ngha l sao thy h? Cc o hu n cha c hi nh vy thay v ni chuyn khc. Cc Pht t c em chuyn thc mc v o ra m hi, chc chn cng c ngui tr li khng r, cha ng, nhng cng c nhiu ngi tr li ng. Th l cc o hu dn dn s hiu o hn, hiu kinh in mt cch thm thu hn. Mt tay ch ln tri mt tay ch xung t l Ngi mun ni: Thin thng thin h duy ng c tn l thm thy lm (tc l trn tri di tri duy Ta l c tn). Nhn nhc vng lnh Ving thm bc tu hnh Tu thi bn lun o y l chn hnh phc. Nhn nhc: c Pht dy iu ny cng nhiu lm. Trong Lc m c Pht dy l B th, tr gii, tinh tn, nhn nhc, thin nh, tr tu th nhn nhc l mt trong su . Vng theo lnh m tu tp, ving thm bc tu hnh hc hi m tu, bit cch tu gii thot Ty thi bn lun o. Trnh bt chuyn i n cha m ni tp thoi, tp trung bn lun o, nghe ging php, tng kinh, hnh thin. Ch no cha thng th hi thy, hi bn hiu thm. Trong sch v sing nng Sut thng cc o l Tht hin vui Nit-bn y l chn hnh phc. Bn Gia nh Pht t c cu pht nguyn: "Pht t trong sch t li ni n vic lm". Trong sch trong tinh thn, trong li ni, trong vic lm. Cc Pht t nn hiu ch trong sch ny l thanh tnh. Gi gii thanh tnh l trong sch; hnh ng ngay thng l hnh ng trong sch; ni nng chn tht l ni nng trong sch. Ch trong sch trong o khc vi ch trong sch ngoi i. ngoi i nng v vt cht, cn trong o nng v tinh thn.

Sut thng cc o l Tht hin vui Nit-bn Cc Pht t c gng trong mt ngy mnh cng thc hin ci vui Nit-bn trong mt pht, ngha l cc Pht t trong mt pht khng suy ngh ci g ht, khng t l mt ci g ht, gc b tt c, ngi mt pht th gin, th tm ca mnh ha nhp php gii v tr bao la, khng c ng, khng c nhn, khng c thi gian khng gian g c. Ngi c mt pht nh vy l vui Nit-bn ri . C th mt ngy nn hnh tr cho u n nh: trc khi i ng, cc Pht t ngi thng mnh th v, th ra cho c 100 ci ri nm xung, nm xung nim 3 bin Bt nh, nim thm trong ming ri i ng, lm c nh vy gi no l an lc gi pht . Lm c nh vy l trnh khi mi u t, gt b tt c phin mun th s c c mt gic ng trong lnh. Cc Pht t c gng lm u n nh vy l th hin ci vui Nit-bn Tip xc vi th gian Gi lng khng sa ng Khng su nhim bnh an y l chn hnh phc. Tip xc vi th gian, gi lng khng sa ng l v d nh i bun, bnh thng bn mt mt l 15 ngn, trong cng c li vi ngn ri. Hm nay c b qu ln, nghe bn kia ni thch 50 ngn, b chy qua bn ny hi v nghe ni bn 40 ngn. B lm tng r mua lin. Ch bn hng cng on ni, ti bn nh ra l r lm ri v thng b ng x xa xi nn bn r cho b . Th l b kia mua lin. V tnh y h vo ch mua nhm m mnh cng v lng tm. Nh vy l lng bi sa ng. Trc mt mi ln nhu vy t nhin qun ci chnh tm ca mnh, mt chnh o ca mnh, qun ci t tm ca mnh trc mt ngi t qu ra ph khng hiu bit gi c th trng ra sao c, ci tm xiu vo ca mnh nhu vy l khng tt. Vi vic ch thn qu kia khng bit gi c lm 40 ngn m mnh ang tm n li nh vy l khng nn, tm ham li qu ng... L ra mnh bn cho ngi ta 15 ngn th vi ch ta cng bn 15 ngn thi, sao li bn 40 ngn! Bn n li kiu l tht c. Chnh tm b sa ng l do hm li. Tip xc vi th gian Gi lng khng sa ng. Ch bn hng qu gi cng l cch sa ng, li cn cch sa ng th hai l ru ch. Ti mt m tic no h em ru ra mi. H ni l ru thuc,

ung mt ly sng th 10 nm. Nghe ung 1 ly m sng th 10 nm, ai m khng ham, nn ung lin. l lng sa ng. Ch ru thuc g m ung 1 ly, sng th 10 nm? Cho nn khi tip xc vi th gian c gng gi lng khng sa ng, phi gi tm chnh o, gi tm ngay thng trc sau nh mt, l s c hnh phc v an lc, ch khng th nay sa bn ny, mai sa bn kia th lm sao m bnh an c. c nh vy khng su chnh l chn hnh phc. Nh th m tu hnh Vic g cng thnh tu u cng an lnh Thy l chn hnh phc. Thnh tu c nh vy th bt c u cng an lnh ht v tm ta c bnh tnh, sng sut l c an lnh. Bi an lnh t tm ta m ra. Hnh phc chn chnh cng trong tm m c, ch khng phi t bn ngoi a vo. Khi ta thy tm hn an n th u cng c hnh phc c. Hm kia ti c tip mt v S ngi trong Nam, by gi tu ni Hy M Lp. V ny trc kia l ti gia c s ht sc giu. C ln ng i bun t nc Lin X c, la i ra tin rp khng xu, v ng c c my triu . n khi thi cuc thay i, tin bc bay ht, ng tr nn trng tay. ng hong hn ti mi, ti mt khng bii ng no m i c nh ngi t trn tri ri xung t, khng bit ng no m chn la. Khi ng thu xe i khp ni m khng bit i u. May ra ba ng nm thim thip ng, th bn tai c ngi nhc, gi kinh ra c i, nhc i nhc li hai ba ln nh vy th ng cht tnh dy. Trc ng cng c c kinh nh Php Hoa, Kim Cang, Bt Nh, nhng c th c qua vy thi, ch khi tm nim lm giu lm sao m c cho v, lm sao m nh ni. Khi nghe nhc nh vy, ng mi nh t t kinh Php Hoa ni g, kinh Bt Nh ni g, kinh Kim Cng ni g v cht nh ra li Pht dy: Tam gii bt an do nh ha trch (ba ci ny khng an nh mt nh la), thi tu i. ng cht nhn ra ni ng l nh la tht, nhng trc ng khng thy g c, m ton thy l nh vng, nh bc, khng c g l la ht. T nhin ng thy c Pht dy qu ng, ng ang trong nh la ca a ngc trn gian. Khi ng mi hi tm v dng mnh i tu, ng tm qua Nepal, n ni Hy M Lp tu.

Khi tu c ri by gi ng thy sng qu. Khi thm ti, ng khc v ni: Ngy xa con m say vng bc ca ci, nn i u cng kh, n u cng s. By gi th con t ti lm. Cho nn ti cng mong qu Pht t nim Pht tng kinh lm sao cho c ch, cho thm phc c, c thin cn c mt dp no - cuc i chng ta lm sao m sung s ht - chnh trong gi pht chng ta gp c thin tr c, gp c im mng lnh, gp c li c Pht dy, may ra mi c hi tnh cu thot, ch khi khng c ng tri no cu thot c. Tm li, hnh phc l ci g c th thc hin ngay trong i sng ca chng ta, ch khng phi l ci g vin vng, xa vi khng th t n c. Bi kinh mi nghe qua th rt gin d, nhng c k n rt su sc v thc tin, n c th p dng vo trong cuc sng hng ngy ca chng ta. y l bi kinh dy cho tt c nhng ai mun c hnh phc, nht l cc Pht t mun c cuc sng an lnh hnh phc th phi c tng, chim nghim hng ngy chc chn s c li ch ln. u nm ti chc tt c cc Pht t tng kinh nim Pht ct l khai m ci tm, tm tr khai m ri th mi c hnh phc an lc. Chc tt c lun lun tinh tn v tm tr ngy cng khai m. -ooOoo-

21. ngha Php kh trong o Pht php

o Pht c rt nhiu php kh nh: Chung, trng, bng, khnh, trng ht, bnh bt, c sa, tch trng v.v...mi th u c mt cng dng v ngha khc nhau. C th dng lm hiu lnh quy c trong cha, hoc dng vo vic nghi l bi sm nh chung, trng, bng, khnh..., c th dng lm phng tin tu nim hoc tiu biu ngha gio php nh trng ht, bnh bt, c sa, tch trng v.v... Tm li tt c cc php kh trong o Pht u l nhng bi kinh vn tt, l nhng phng tin cn thit, biu dng ngha cao thm ca chnh php, v gip cho ngi tu hnh thm phn d dng tin tu trn ng gii thot, Sau y l cc php kh trong o Pht. 1. Chung:

a. Xut x: Chung khng bit bt u c t bao gi, nhng vic dng chung th trong cc kinh truyn thng c nhc n. Kinh Tng Nht A Hm c chp: "Mi khi ting chung cha ngn vang th nhng hnh pht trong c o c tm thi dng ngh, chng sanh chu hnh pht c tm thi an vui" Truyn Cm Thng chp: "Ngy xa c Pht Cu-lu-tn ti vin Tua-la x Cn Trc, to mt qu chung bng xanh nh vo nhng lc mt tri mc. Khi chung ngn th trong nh sng mt tri c cc v ha Pht hin ra, din thuyt 12 b kinh, lm cho ngi nghe chng c chnh qu khng th k xit". B Kim Lng Ch chp: "Vua Hiu Cao Hong i ng, nhn v nghe li sm tu ca Tng T Khu git lm k ti trung l Ha Chu, nn khi cht b a vo a ngc. Mt hm c ngi b bo t (cht thnh lnh), hn thn i lc vo a ngc, thy mt ti nhn b gng cm nh p rt kh s, hi ra mi bit vua Hiu Cao nh ng. Vua gi ngi bo t bo rng: "Nh ngi tr li dng th ni vi Hu cha ta rng: Hy v ta m c chung cng dng v lm cc vic phc thin." Khi tnh li, ngi bo t trn lin n bi yt Hu cha v chuyn li nhn gi ca vua Hiu Cao. Nghe vy, Hu Cha lin thn n cha Thanh Lng, pht nguyn c mt qu chung cng dng v cu siu cho Hiu Cao Hong ". (Bch trng Thanh Qui, quyn 87, trang 68). V trong kinh Lng Nghim, c Pht cng bo ngi La Hu La nh chung ging l vin thng cho ngi A-nan nghe. b. ngha v cch s dng: C 3 loi chung thng dng trong cc t vin l i hng chung, bo chng chung v gia tr chung. - i hng chung l loi chung ln. Chung ny gi l chung u minh, thng nh vo lc u m v cui m. nh vo lc u m c l nhc nh cn v thng nhanh chng cho mi ngi v nh vo lc cui m l c thc tnh mi ngi tinh tn tu hnh chng vt ra ngoi vng ti tm au kh. nh chung ny thng nh 108 ting, tiu biu ngha on tr 108 phin no cn bn (88 kin hoc, 10 t hoc, 10 trin: V tm, v qu, hn trm, c tc, no, tt, tro c, thy min, phn, ph = 108 phin no) ca chng sanh. V vy, trong bi k chung c cu: "Vn chung thanh phin no khinh - dch: nghe ting chung phin no nh..." l ni nghe ting chung th 108 phin no c tiu tr, tm tr c nh nhng thanh thot

vy. Bi k c trong khi nghe chung nh: "Vn chung thanh phin no khinh, tr hu trng b sanh, ly a ngc xut ha khanh, nguyn thnh Pht chng sanh, n gi ra gia to ha". Cn khi nh chung th c bi k: "Nguyn th chung thanh siu php gii, thit vi u m tt giai vn, vn trn thanh tnh chng vin thng, nht th chng sanh thnh chnh gic", tip n nim danh hiu Qun-th-m v thong th nh cho 108 ting. - Bo chng chung, cng gi l Tng ng chung, tc l th chung dng bo tin trong khi nhm hp, th trai v kha tng v.v... trong cc t vin. - Gia tr chung, l th chung dng iu ha v ra hiu trong khi tng kinh, l Pht cho c nhp nhng u n. 2. M: a. Xut x: Sch Sc t thanh qui php kh v chng Mc ng c chp: "Tng truyn rng: Loi c lun lun thc khng bao gi ng. V vy chm n theo hnh c l c : ting m c th nh thc c hn tnh, lm cho mi ngi tnh cn m mui... " Sch Chch ngn i ng c chp: "C mt ngi bch y hi mt v trng lo ngi Thin Trc rng: V sao cc Tng x u c treo m? V trng lo tr li: V knh tnh chnh Tng t Tng x. Ngi bch y hi tip: Nhng ti sao li tc hnh c? V trng lo khng tr li c. Ngi bch y lin n hi ngi Ng Bin, ngi gii thch: c l mt loi khng bao gi nhm mt, cng v mun ngi tu hnh ngy m qun ng, gng cng tu tp, mau chng qu nn treo v nh m hnh c l c nh vy". b. ngha v cch s dng: C hai loi m: M hnh bu dc c chm u c v m hnh iu chm nguyn hnh con c nm di. Loi m hnh bu dc dng nh trong khi tng nim, cn loi hnh iu th thng treo nh tr nh bo tin gi trai phn. nh m c hai : Mt l cho khi tng nim c nhp nhng, khng ln xn v nh th va gi c v trang nghim v nht l lm cho ngi tung nim khi b ri tr lon tm. Hai l knh thnh tm tr ngi tng nim khi b hn trm, v cng chnh v ny m quai m, thn m thng chm tr hnh loi c l mt loi khng bao gi ng, lun lun tnh to vy. ng thi, nh m cng cn c ngha l bo tin th gi n ung, tu tp v.v.... trong cc tng lm, t vin nh cch dng bng, khnh v.v...

3 .Trng: a. Xut x: Kinh Kim Quang Minh chp: "Mt hm ngi Tn Tng B tt nm mng thy mt ci trng ln bng vng. Trng c ho quang sng nh mt tri. Trong ho quang c rt nhiu cc c Pht ngi trn ta sen lu ly t di cc gc cy bu . Chung quanh cc c Pht u c trm ngn cc v t ngi nghe php. By gi c mt ngi ging nh gio s B la mn, cm di trng nh mnh vo chic trng vng ni trn, ting trng vang rn nghe nh li kinh sm hi. Khi tnh mng, ngi Tn-Tng B tt lin em nhng iu mnh c thy cnghe trong gic mng trnh ln c Th Tn... "Kinh Lng nghim chp: "A-nan (li c Pht)! Ngi hy nghe ting trng mi khi dn cm xong, v ting chung mi khi nhm chng trong tinh x K- ny. Ting chung hoc ting trng trc sau ni tip nhau. Vy theo ngi nghe c cc th ting y l v n t bay n bn tai ngi, hay tai ca ngi n ni nhng ch pht ting?" b. ngha v cch s dng: Trng c hai loi trng i v trng Tiu, tc trng kinh. Trng i l th trng ln, nh trong nhng lc nh trc khi nh chung u mnh vo u m v cui m. nh theo th thc bi Tam lun cu chuyn. Khi nh trng u m c bi k: "C thanh hng hng, x bin h sa, thin long bt b tin kha kha, tam-lun cu chuyn sanh t on, tn chng sanh xut i h", v tip c 5 danh hiu: Nam m C-li-m B-tt ma-ha-tt. Cn nh trng vo cui m th thng c bi k: "Li c ng xao nghip chng tiu, tam lun cu chuyn hng tiu tiu, thng thng thin gii qun thin lc, h thu u quan chng qy siu", v tip c 3 ln danh hiu: Nam m Siu lc B-Tt ma-ha-tt. Hai bi k trn y ng ni: Ting trng l tng trng cho chnh php, chng sanh nghe trng chnh php th nghip chng tt tiu tr v s c thot ly lun hi sanh t. Ngoi ra, trong nhng khi thuyt php, khi lm l ln in Pht, cng u c dng n th trng ln ny. Khi thuyt php th nh 3 hi triu tp thnh chng, cn khi lm cc l ln nh thnh Tam-bo, khai kinh v.v... th nh theo th thc bi Bt-nh-hi m thng gi l "chung trng bt nh". Cch nh chung trng Bt-nh: nh theo tng ch mt trong bi k Btnh-hi. on u ca bi k th nn nh ln ting v nh chm chm, t

na bi k v sau th nh nh ting dn, nh thc cho n khi chm dt v nh 3 ln. Bi k nh trng Bt-nh: Bt-nh-hi (nh 3 ln), thnh Pht thng ng (1 ln), i chng ng vn (1 ln), Bt-nh-m (1 ln), Ph nguyn Php gii (1 ln), ng hu tnh (1 ln), nhp Bt-nh (1 ln), ba-la-mt mn (nh nhiu ln v nh nh ting cho n khi chm dt). i bi k ny l cng thnh Pht ni l Bt-nh v nguyn cho i chng hin tin cng tt c chng sanh u c thm nhp gio l cu cnh y. Cn trng tiu l th trng nh dng nh trong nhng khi tung kinh bi sm v.v... nn cng gi l "trng kinh". Cch nh trng ny rt phc tp, khng c mt qui lut nht nh, i khi l ch nh theo nhp v m vn trm bng ca cc bi kinh tn m thi. nh trng ny vi mc ch l hi cho ngi tn tng, th na l gip cho cho bui l c tng phn trang nghim long trng v cng l mt mn nhc kh trong cc mn nhc kh cng dng Tam-bo. 4. Bng khnh: a. Xut-x: Sch tng kh tiu quyn th 18 c chp: "Ngi Vn Chng ni: hnh ca bng ging nh m my, nn ngi ta cng thng gi tn ca bng l Vn bng." Ngi Tc s lo cng c thut: "Vua Tng thi T cho rng, ting trng hay git mnh ngi ng, nn thay v dng trng vua Tng Thi T ch dng thit khnh (khnh bng thit)." Loi khnh ny cng gi l chinh, tc l Vn bng vy. b. Cch ch tc v s dng: Theo ngy Vn Chng trong sch Tng Kh Tin ni trn, th hnh ca bng ging nh m my, v theo ngi Tc S lo thut li th Tng Thi T ch Vn bng bng thit. Nhng nay cc tng lm th u dng bng bng g v tr theo bn hnh bt gic. B dy ca bng khong chng 4 tc ty v b cao khong hn 2 tc ty. Bng cng c thay th cho trng v dng trong nhng trng hp nh bo tin gi th trai, gi hc tp, v c nhng lc nhm hp Tng ngh bn Pht s, phn pht cng vt, hoc x on cc li lm v.v... ca chng Tng trong Gi lam. Bng v Khnh y trong lut thng gi l "Kin chy thnh". Cn khnh cng l mt php kh nh bng. Cch dnhg cng khng khc g nhau, ch c hnh thc v nguyn liu ch tc l khc nhau m thi. Hnh ca

bng l hnh bt gic v lm bng g, cn hnh ca khnh th lm theo hnh bn nguyt, v c bng ng, hoc c khi lm bng cm hch. Ngy nay cc tng lm tuy cng c sm khnh nhng t khi dng n, ch chuyn dng bng m thi. 5. Bt: a. Xut-x: Kinh Pht bn hnh chp: "Ngy xa,khi c Pht cn ti th, c hai thng gia mt ngi tn l -ly Ph-b v mt ngi tn l Bt-lyca u ti Bc n-. Mt hm, hai thng gia ny pht tm em sa cng dng Pht, nhng c Pht khng c g ng sa. By gi c 4 v Thin vng em 4 ci bt bng vng cng Pht ng sa, c Pht khng nhn, bn v Thin vng li em 4 ci bt khc cc loi qu gi nh ngc, ng v.v... c Pht cng khng nhn, sau cng c 4 v Thin vng em cng dng Pht 4 ci bt bng , c Pht hoan h nhn, khng t chi. b. ngha, cch ch to v s dng: Ch Bt nguyn ting Phn l Bt-dala, dch l ng lng kh, ngha l mt vt dng ng cc thc phm va vi sc sn ca mt ngi . Bt ch c tr bng , nn bng t st ri hm chn hoc pht bng snh m thi, ch khng c lm bng vng, bc, ngc ng, v nhng th ny l bo vt, ngi xut gia khng nn dng, nht l khng c lm bng g, v bt g l th bt ca B-la-mn (mt gio phi ngoi o th Phm thin An ) dng. Ngy nay cc nc Tiu tha Pht gio nh n-, Tch Lan, Min in, Xim La v.v... ch Tng thng i kht thc, nn thng dng Bt. Ring Vit-Nam thuc v i tha Pht gio, Ch Tng khng i kht thc nn t khi dng ti, ch c 3 thng an c kit h hng nm l c bit dng nhiu nht m thi. Di y l bi k c trong khi dng bt: "Chp tr ng kh, ng nguyn chng sanh, thnh tu php kh, th thin nhn cng" v tip c cu ch "n ch r ch, r ph nht ra hng, phn tra". 6. Trch trng: a. Xut-x: Kinh trch trng chp: "Pht dy: Ny cc T-kheo, cc ngi nn th tr Tch trng, v Tch trng l mt php kh m 3 i c Pht u c th tr".

b. ngha v cch s dng: Ting Phn gi l Khch-kh-la, Trung Hoa dch l Tch trng, tc l ci gy ca cc v T-kheo dng trong khi i ng, i kht thc... Tch trng cng c tn l Kh trng hay c trng, ngha l nh chic gy tr tu v phc c ny m ngi xut gia c mnh tin trn ng tu tp, hng n qu v gii thot gic ng. Trong kinh Tch trng c chp: "ngi Ca-Dip bch Pht, bch c Th-Tn, th no gi l Tch trng? Pht dy: Tch c ngha l khinh, ngha l nh chic gy c hnh v tr tu ny m phin no c khinh bt v ra khi ba ci sanh t. Tch cng c ngha l minh, ngha l c tr sng sut vy. Tch li cn c ngha l tnh, ngha l tnh ng c rng, ba ci l kh v khng, v tch cng c ngha l s, ngha l ngi cm chic gy ny th khng cn say m ng dc na". B knh ca Tch trng ch va tay cm,b cao khng qu u ngi. Trn u ca Tch trng c 4 ci vng v 12 ci khu nh bng ng, tng trng cho 4 v 12 nhn duyn. Kiu tch trng ny do c Pht Thch Ca ch. Cng c mt th Tch trng khc, trn u ch c 2 ci vng v 6 ci khu m thi. Hai ci vng tng trng cho chn, tc nh v 6 ci khu l tng trng cho lc vy. Kiu Tch trng ny do c Pht Ca Dip ch (Bch trng thanh quy). Sau y l bi k c trong khi cm Tch trng: "Chp tr tch trng, ng nguyn chng sanh, thit i th hi, th nh tht o". (dch: khi cm tch trng, nn nguyn chng sanh, tu tp hnh b th, chng o qu nh tht), v tip c bi mt ch: "n na lt th, na lt th, na lt tra, bt n na lt , na d bt nnh hng phn tra". 7. L Thy Nan: a. Xut x: Theo b Hi Chnh K c chp: "Nu lm ti lc nc th nn may mt lp vi dy ln trn, nu khng c la th dng vi dy cng c". Tri mn knh hun chp: "Ti lc nc l mt dng c hnh t, l mt tr duyn t vt. i o do m sanh ra, ch o cng do m khc phc c". b. ngha v cch ch tc, s dng: L thy nan l ci ti lc nc. Lc nc ung hoc dng vo vic tm ra v.v... ngha vic lc nc ny c hai c im: Mt l phng nga bnh tt, gi gn v sinh. Hai l v lng t bi mun bo v cc sinh mng trong nc nh cc loi thy trng vi t v.v... cho nn trc khi dng nc cn phi c lc k. Trong kinh

Chnh php nim cng c chp: "Nc cch m vi trng c th sanh ra, nu khng c lc k th tuyt i khng nn dng. Gi c iu tc l mt phn tr gii bt st". Vy cch ch tc v s dng L Thy Nan nh th no? Theo b Bch nht Kit-na th L Thy nan c ch tc theo 5 cch sau y: 1. Phng la: Phng la tc l mt kh vi rng chng 2,3 tc vung dng lc nc trc khi ung hoc ra ry. 2. Php bnh: Hay cng gi l m dng bnh, tc l mt th bnh lc nc c hai ngn. Mt ngn cha nc cha lc v mt ngn cha nc c lc do ngn bn kia chuyn sang. 3. Qun tr bnh: Tc l ly mt tm vi bt u ming mt ci bnh ri th chm vo trong nc, khi no nc vo y bnh th em ra m dng. 4 & 5. Chc thy la v Y-gic-la: Hai th kiu lc nc ny kiu gn ging nhau. Chc thy la th ch cn mt kh vi khong 1 tc em cng trn mt ci khung hnh trn bng tre hoc thp. Cn Y-gic-la th cng dng mt kh vi ni trn, nhng khng cng trn khung m ch may quanh kh vi mt ng np v lng vo trong ng np y mt si dy, n khi lc nc vo trong mt ci bnh hay bt, ri tht si dy li, by gi hy nc vo lc k m dng. Tm li, 5 th lc nc trn y tuy hnh thc c phn sai khc nhau, nhng cng dng vn mt, y l dng lc nc m thi. C iu cn lu l ngoi vic lc nc gi gn v sinh, c bit hn ht l bo v sanh mng, trnh s git hi cc loi vi trng trong nc. Cho nn sau khi lc nc xong, ti lc phi c em nhng vo ch ly nc, cho cc loi vi trng b lc c tr li ch c c sng yn n nh trc. Khi dng n lc nc, nn c ln bi k sau y; "Thin lai l thy nan, h sanh hnh t c, xut nhp thng i tng, phng hip B-Tt-o", v tip c cu ch "n ph tt ha ra ma ny ta b ha ". 8. Y: a. Xut x: Ngy xa khi c Pht cn ti th mt hm Ngi bo ngi Annan rng: "Ny A-nan, cc hng t ca cc c Pht qu kh tng mc o Ca-sa, cc hng t ca ch Pht v lai cng s mc o Ca-sa, Ta

nay dng dao ko ct thnh o Ca-sa cho cc hng t Sa-mn (chng xut gia) mang p. o Ca-sa s khng b gic gi cp mt. o Ca-sa c gi l gii thot phc, cng gi l phc in y. Nu c chng sanh no khi c tm hng n tam th ch Pht, Bch Chi La hn v nhng ngi mc o Ca-sa, chng sanh y phi chu qu bo au kh nhiu khng k xit. V sao th, v o Ca-sa hoi sc l Tiu thc ca Thnh hin. Tri li, nu c chng sanh no hay pht tm knh trng th s c phc bo v lng. Chnh ta cng nh co tn tm knh tn v mang p ca-sa m ngy nay c thnh chnh qu" (kinh Hoa-Nghim). Vi ti liu trn cho ta thy rng Php y khng phi mi c sng ch trong th h hin ti ca c Pht Thch Ca, m i qu kh cc c Pht cng tng mang p v dy cc hng t mang p ri. b. ngha v cc loi y: Y l mt th php phc ca nhng ngi xut gia. ngha ca th Php phc ny th nhiu nhng c th tm tt trong hai im. Mt l mun cho li n mc ca ngi xut gia khc vi li n mc thng thng ca th gian, ct ging trch gia ngi Tng, k tc. Hai l tiu biu cho gii c phm hnh cng tn ch ch siu trn ca ngi xut gia theo o Pht. Cng v hai ngha trn nn v phng din ch tc hnh thc v mu sc, php-phc c khc hn vi thng phc, cn v ngha th php phc li c mang nhng danh t khc nhau tiu biu nh: Nhn nhc khi, phc in y hay gi thot phc v.v... Ngoi ra cng mun c d dng phn bit cc Pht s ca chng Tng, nn php phc c chia lm 3 loi sau y: 1. An hi: Dch l Tc-v-y. Ngha l th y mc trong khi lm vic khi ra ng. Y ny c 5 iu, mi iu chia lm 3 khon, 2 khon di mt khon ngn. 2. Ut-a-la Tng: Dch l Nhp chng Y. Ngha l th y dng trong nhng khi nhp chng, th trai, nghe ging, tng kinh, ta thin, l Pht, Thp v cc v cao Tng. Y ny c 7 iu, mi iu chia lm 3 khon, hai khon di v mt khon ngn nh kiu y trn. 3. Tng-gi-l: Dch l Tp toi Y hay i Y. Ngha l th Y ln nht trong cc loi Y. Th Y ny chia lm 3 phm l H, Trung v Thng, H phm cng chia lm 3 l H h, H trung v H thng.Y H h c 9 iu Y H trung c 11 iu v Y H thng c 13 iu. Trung phm cng chia lm 3 l Trung h, Trung trung v Trung thng. Y Trung h c 15 iu, Y Trung

trung c 17 iu v Y Trung thng c 19 diu. Thng phm cng chia lm 3 l Thng h, Trng trung v thng thng. Y Thng h c 21 iu, Y Thng trung c 23 iu v Y Thng thng c 25 iu. Y h phm c t 9 iu n 13 iu, mi iu cng chia lm 3 khon: Hai khon di v mt khon ngn nh hai kiu Y trn. Y trung phm t 12 n 19 iu, mi iu chia lm 4 khon, 3 khon di mt khon ngn. Y thng phm t 21 iu n 25 iu, mi iu cng chia lm 4 khon, 3 khon di mt khon ngn nh Y trung phm. 9. Trng ht: a. Xut x: Kinh Mc qun t chp: "Ngy xa c mt v Quc Vng tn l Ba-lu l n bch Pht rng: Bch c Th Tn, nc ca ti tuy nh hp nhng thng khng c yn n. Ti phin no lm, ti mun theo li Pht dy t sa mnh v tr an x s, nhng nghit v gio php ca Pht rng ri v bin, ti khng bit lm sao tu tp cho ht c, vy nn ti n y, ci mong c Pht em lng t bi ch gio cho ti mt php yu tu hnh. Pht dy: Nu nh vua mun dit tr phin no, khng g hn nh vua hy tr v ly g tin thnh 108 ht, xu li thnh chui, dng lm vt ty thn. Th ri nh vua nn thng tr tm nim "Nam m Pht, nam m Php, nam m Tng", nim mi cu ln mt ht, nim 108 cu nh vua ln qua 108 ht chui. Nh vua hy gng nim cho thng trong mt thi gian, phin no ca nh vua s t khc c tiu tr, tai bin trong quc ca nh vua cng s nh cng tu nim m c tnh gim. Vua Ba-Lu-l theo li Pht dy, tr v ly g tin thnh trng ht, khng nhng t mnh tinh tn tu nim nh vua cn khuyn khch dn chng cng gng cng tu nim, nn chng bao lu tai bin trong nc gim bt ln, dn chng cng tr nn hin lnh. Sng mt i sng thi bnh an lc. Bt u t phng php tu nim ln trng ht m nay thng gi l "phng php s chu" c truyn rng khp ni v c lu truyn mi cho n ngy nay, trong khp cc gii Pht t khng my ai l khng dng n trng ht trong khi tu nim. b. ngha cc loi trng ht: Trng ht l mt php c dng trong vic tu tp tr nim. Trng ht gm c 3 loi: Loi th nht c 108 ht, loi th nh c 54 ht, v loi th ba c 18 ht. Loi 108 ht l tng trng cho 108 phin no. Phin no ca chng sanh th nhiu c th tm tt trong 108

phin no cn bn ny. Nu chng ta gng cng tu nim on tr c - 108 phin no cn bn y th bao nhiu phin no chi-mt thy u tiu tr ht . 108 phin no c lc k sau: 88 mn kin hoc ca tam gii (lc sc v v sc gii), cng vi 10 t hoc dc gii v 10 mn trin phc phin no nh: v tm, v qu, tt, xan, hi, thy min, tro c, hn trm, sn hn, ph thnh 108 phin no (theo Lun cu x quyn 21). Loi chui 54 hay 27 ht khng tng trng ngha g, chng qua mun tin vic mang dng nn chia hai hay l chia bn ca loi chui 108 ht m thi. Loi chui 18 ht cng gi l chui tay, tc l loi chui mang tay vy. S lng ca loi chui ny l 1/6 ca loi chui 108. Ngi ta cng thng bo rng chui 18 ht l tng trng cho 18 v La-hn (Thp bt la hn) hay 18 v Vng t trong kinh Php Hoa, hay tng trng cho Thp bt gii m cn phi tiu tr. Nhng ch l truyn thuyt thuyt thi ch khng thy kinh sch no ghi chp c. 10. Thp: a. Xut x: Theo Thp tng lut quyn th 56 c chp: "Ngy xa khi c Pht cn ti th Ngi rt c mi ngi knh mn. ng Cp-C-c (ngi sng lp tinh x K-Hon) l mt trong s ngi y. Mt hm ng n thnh an v xin Pht cho ng vt g ca chnh ngi ng chim ngng trong nhng khi Ngi i vng. c Pht lin ct mt t tc v mng tay ca Ngi trao tng cho ng Cp-C-c. Nhn c tng vt y ng Cp-Cc rt i vui mng, ng lin xin php c Pht c dng hai ngi bo Thp tn tr cng dng hai bo vt trn". Ngy nay n c hai ngi cha Rng v cha Tc, tc l hai ngi cha th rng v tc ca c Pht, khng bit c phi ngi i sau g mt duyn c g , thnh hai bo vt hai ngi Thp do ng Cp-C-c to lp ni trn, a n th hai ngi cha ny chng? Nhn vic dng Thp trn y l cng dng bo vt ca Pht khi Ngi cn ti th. Theo kinh Bt-Nit-bn quyn h th: Sau khi c Pht nhp Nit-bn, cc hng t Pht lin em kim thn ca Ngi lm l tr t (l ho tng). By gi c 8 v Quc vng 8 nc: Ba-ha, Gi-la, La-ma-gi, T-lu-, T-x-ly, Ma-gi-, Ca-duy-la, Cu thi n d l tr t xong th trong 8 v Quc vng ny, v no cng mun nc mnh c vinh d

thnh X-li v cng dng, nhng khng ai chu nhng cho ai. Tnh trng tranh ginh X-li gia cc v Quc vng mi lc mi tr nn quyt lit. Cui cng mt gii php n tha c ra, y l X-li ca c Pht c chia lm 8 phn chia cho 8 v Quc vng. Khi mang X-li v nc cc v Quc vng u dng Thp cng dng. Do ln u tin c 8 ngi Thp th X-li sau khi c Pht nhp Nit-bn. V sau khi vua A-Dc ra i, cch Pht nhp Nit-bn 900 nm, v vua ny lin thnh X-li trong 8 ngi thp 8 nc ni trn, phn loi thnh 84.000 phn ri dng thnh 84.000 ngi thp khp lnh th An- tn th. n nay, v tri qua thi gian lu xa, li thm hon cnh tn gio An- cng lm phen bin i... nn s thp do vua A-Dc xy ct khng cn nguyn vn na, ch cn li mt s t thi. b. ngha v cc loi Thp: Thp l mt phn m cao hin tn tr X-li, ting Phn gi l Ty--ba (Stupa). Theo kinh trng A hm th ngoi c Pht cn c 3 hng ngi sau c dng Thp, y l cc v Duyn Gic, thanh Vn v chuyn Lun vng. Nhng theo king Nhn Duyn th c 8 hng ngi c dng Thp, tuy nhin, phi ty theo qu v tu chng m s tng Thp c khc nhau. - Thp Pht t 8 tng tr ln. - Thp B-tt 7 tng. - Thp Duyn-Gic 6 tng. - Thp Thanh Vn 5 tng. - Thp A-na-hm 4 tng. - Thp Tu--hm 3 tng. - Thp T--hm 2 tng. - Thp Chuyn Lun vng 1 tng. (Chp t s tay ca Ha Thng, 1959). -ooOoo-

22. Pht php i

Trc khi mun hiu ton b Pht php, chng ta nn hiu r Pht php i . Pht php c th thuyt minh i khi bng cc c ngha sau:

- Ngha nhn duyn sanh. - Ngha Bt-nh. - Ngha i-bi tm. I. Ngha nhn duyn sanh: Cng gi l cc php nhn duyn sanh, trong Pht php, ngha ny c ch trng mt cch rt ph bin, v ton b Pht php u thuyt minh ngha ny, chng qua khi c Pht khi thuyt php, hoc ni rng, ni tm, ni cn, ni su m hnh nh bt ng thi. Cc php l g? L ch tt c vn s, vn vt trong v tr. Vn s vn vt y lm sao sanh khi? Do nguyn nhn chnh ca mi php v tr duyn h tng; h nhn duyn y y th vn php sanh ra do gi l" cc php nhn duyn sanh". Hiu c r rng ngha y, ngi ta c th tiu dit c bao vng chp; hoc nh mt hng ngi thng hay so snh phn bit, chp lm v tr ny pht sanh t ni v Thin thn to vt ch, hoc t nhin xut hin gia h khng, khng nguyn nhn g c (v nhn sanh), hoc do vt cht kt hp, hoc do "Thn ng" vi " L tnh ha hp pht sanh... " Tt c vng chp y, s d c pht sanh v tn ti, l li ch khng hiu r ngha nhn duyn sanh vy. II. Ngha Bt-nh: Cng gi l "cc php khng tng". Bt-nh l tr tu chng minh tnh khng: ng khng v php khng, hoc ni cch khc, ci tr tu chng minh "tng chn khng cc php" tc gi l Bt-nh, ch chng minh ca Btnh l "tng chn khng cc php". Tng chn khng cc php y c th phn lm hai: 1. Cc php l ch cho tt c php b lm chp h vng thnh tht c. Tt c php vn khng, nhng v vng chp m thnh c, ngha l n c tht th, tht ng, v tht php. Nu c tr tu Bt-nh t bit r tt c php y, bn lai l khng ch khng phi l tiu dit, cc php sn c hin ti lun lun bin chuyn khng ngng ngh, chng l dng lu chuyn nhn qu, sanh dit khng gin on, khng c t th chnh n nn ni l khng nh gia h khng vn khng hoa m, ch v mt b la thy gia h khng c hoa, bo gia h khng c hoa, ch k tht gia h khng cha bao gi c hoa. V nh lng ra sng th, bn pha ngi mnh danh cho n, (ngi ni

n) cha bao gi k chp ni lng ra di bao nhiu, sng th ln bao nhiu, nh pha ngi nghe khng hiu, vin vo gi danh kia, phn bit ra th ny th khc. S d vy, ch php bn lai khng, do vng chp m ha thnh c. Tng chn khng cc php l tng chn tht, bi thng t cc php u khng m hin l ra. V chng sanh vng chp ng, v cc php thc c, nn khng thc hin tng chn khng cc php, tri li, nu khng t ng v php l nh tht, khng t tnh, th tng chn khng chn tht t nhin hin hin. III. i-bi tm: Cng gi tm i bi B-. Tm i bi, ni n gin l tm cu i, cu ngi, cu kh, cu nn. Ti sao li gi tm i bi B-. V tm i bi, mun t mc ch cu i, cu ngi khng th khng chng ng qu v v thng B- ca i tha m c tm i bi, mi khi nng lng dng s u v mc ch cu chng sanh thot kh c vui, v chng sanh mu toan hnh phc, v chng sanh c an lc cu knh, bi tm i bi y mi c nhu cu v thng B-, c chng c v thng B- mi c th thc hin c tm i bi cu nhn th. Tm li, v i bi khng th ly B-, B- khng th ly i bi, nn gi tm i bi B-. Ba c ngha trn y c th thu nhip ht thy php lnh th gian, xut th gian m Pht dy. Nhng php lnh y xut lm 5 tha: Nhn tha, thin tha (php lnh th gian), Thanh vn tha, Duyn gic tha, B tt tha (php lnh xut th gian). Cu ch php nhn duyn sanh, ngha thng nhip c 5 tha: d ni mi tha thuyt minh mt cch, th t khc nhau, song u ly cu y lm cng lnh. Lm sao bit th? Nh php lnh ca Nhn thin tha l ng gii, Thp thin, T thin, t nh, tu theo cc php to nhn lnh, tng lai mi cm hin kt qu xut th gian. V l c nhn duyn c qu bo y nn c 5 tha u kin lp trn ngha ch php nhn duyn sanh. Cu Bt-nh ngha, thng nhip Ba tha v xut th. Tu theo s chng minh su cn ngha ch php khng tng m phn nh 3 tha. Nu ch thuyt minh nhn ng tc l php Nh tha (Thanh vn, Duyn gic), nu thuyt minh nhn ng khng v php ng khng cng thuyt minh ngha chn tht tng do hai mn khng y hin l l php i-tha. Cu i bi tm, ngha l ng theo nhga trong Pht php th ngha ny ch i tha B-tt m thi. Tm i bi cu v thng B-, chnh l cu tt c

chng sanh th gii, gii thot kh thng, thnh i oai c, c i nghip dng. H pht i tm nh th, thc hnh s nghip v i nh th y, l pht tm i tha tu hnh B-tt v kt qu s thnh v thng B-. Hng Nh tha lanh li tuy cng c tr Bt-nh, nn d khng nghe Pht php m t minh quan st cc nhn duyn sanh cng c th liu ng cc php khng tng, chng gii thot Nit-bn ch v h khng pht tm i bi, khng cu v thng B-, nn ch cho qua Nh tha l mn tc. Theo tng Chn Ngn Nht Bn th phn on hng ny thuc v c gic tha thiu tm i bi. V l do y, tm i bi l iu kin phn bit gia itha v Tiu-tha. Th nh vin mn i-tha Pht php, tt phi y 3 c ngha trn khng th thiu mt hoc thiu mt c ngha no c. Nu thin tc c nhiu sai lm rnh r vy. Gi nh thin v i-bi tm th c th nhn th, cu kh c nn, thy ngi kh nh minh kh; tn tu vi vic mu cu hnh phc cho mi ngi cng nh tm bc i ca nh tn gio. Nhng tm y d cao thng nu khng ha hip vi ngha nhn duyn sanh v ngha Bt-nh, khng nhn r php khng, ng khng th d sanh ra cc vng chp sai lm, hoc chp vn vt do Thng sng to, v ngi ta thc mc ti cng Thng nn phi thc sanh vo Thin quc. Hoc chp rng: Th gian ny u t nguyn cht vt cht pht sanh bng theo Duy vt lun ci th vt cht, mi l cu nhn th. V l ch c i bi tm chng nhng khng cu nhn c cn tr thnh hi th. i-bi tm cn sa vo cc li vng chp y ha thnh mt li thin tm hu lu, thin tm t chp, nh trong mt bt cm c tm thuc c, n vo c th bng no, nhng n vo mi ming cm l n vo mi ming thuc c, cm y tr thnh hi thn. i-bi tm theo Pht php khng ri hai ngha nhn duyn sanh v ng khng, php khng; v thiu hai ngha y tc tr thnh i kin bi vy. Nn trong kinh Kim-Cang ni: "Nu B-tt c ng tng, nhn tng, chng sanh tng tc khng phi B-tt." Ni v ch php khng tng m b ngha cc php nhn duyn sanh, th c th khng (li chp khng rt t vy) khng ng s tht hoc hat i khng (ci khng trng rng). Nn bit rng tuy khng ai lm, khng ai chu m nhn qu vn r rng, khng sai chy (tuy v tc gi v th gi, n nhn gi bt vng), b ngha nhn duyn sanh ra ngoi th thnh mt li h v vng kin, bc khng nhn qu, khng thin c, khng kh vui, khng tt c khng tt c cn g khi tm i bi cu nhn th. y l quan nim sai lm to cc nhn lanh hay to cc trng ti, cc c ch c qu bo g. V

khng hi thu ngha cc php khng tng ra nh th, v hiu r ngha php khng, ng khng v hiu r cc php duyn sanh, nhn qu rnh r, bao gi cng phi khi tm i bi cu nhn th vy. Nn bit cc php nhn duyn sanh m khng hiu hai ngha kia, th thnh ra mt tm hnh v k, hoc thnh ra mt hng ngi ch ly l tr lm tr chi, hay l mt trit hc gia chuyn mn huyn m, khng chu thc hnh nhng thin php, dt b nhng vng chp phin no cu gi thot. Li y v khng thin dng c ngha cc php do nhn duyn nu thy hiu c rng cc php do nhn duyn sanh, ri khi tm i bi cu nhn th, khng chp trc theo php c c cu mi tht l hng i-tha Btt rt chn chnh. Hiu c hai ngha "cc php nhn duyn sanh" v cc php khng c t tng ri cn pht khi tm i-bi bit l nhn qu khng sai chy, t tnh cc php vn khng tch, mnh v chng sanh u cng mt bn th tng quan, tng thng ln nhau tng hi th, th mi l hng i tha chn chnh. Tri li ch bit cc php nhn duyn sanh v cc php khng t tng m thiu hn tm i bi, th thnh ra cnh gii s chng ca tr tu hng Nh tha m thi. Hoc ch bit cc php nhn duyn sanh v khi tm i-bi, nhng khng r cc php khng t tng th li ch thnh hng B-tt pht s hc cha pht tm v bc Thnh hin trong Nhn, Thin tha, ch khng th thnh c bc B-tt gii hnh hon ton. V nhng l y nn cn c 3 ngha mi thnh bc i-tha B-tt thng gii v thng hnh. Ba ngha ca i tha Pht gio trn y lm tm thu ht thy kinh tng i tha lun. Trong php tng Duy thc chuyn pht ngha nhn duyn sanh, trong tng Bt-nh chuyn pht sinh ngha Bt-nh, trong cc tng Php-Hoa, Hoa Nghim, Chn Ngn chuyn pht minh ngha Tm i-bi, B-. Kinh Nng on Kim Cang Bt-nh l mt trong tng Btnh, nhng nn hiu rng: Bt-nh ca i tha, va l hiu r cc php nhn duyn sanh, va l pht Tm i-bi B-, y bt qu ly phn c bit hn m ni y thuc v bt-nh, ch nn hiu lm khng c tm i-bi, trong y. Th nn ai hiu r tn yu ny, cng c th hiu r Pht php vy. -ooOoo-

23. Quy Y Tam Bo

(Nim hng bch Pht). Nguyn em lng thnh knh Gi theo m my hng

Phng pht khp mi phng Cng dng ngi Tam bo. Th trn i gi o Theo t tnh lm lnh Cng php gii chng sanh Cu Pht t gia h. Tm b- kin c, Ch tu hc vng bn, Xa b kh ngun m Chng quay v b gic * ng Php vng v thng Ba ci chng ai bng Thy dy khp tri, ngi, Cha lnh chung bn loi. Quy y tron mt nim Dt sch nghip ba k Xng vng cng tn thn c kip khng cng tn. Ch tm nh l: Nam m tn h khng, bin php gii, qu hin v lai, thp phng ch Pht, tn php, hin thnh tng, thng tr Tam bo. Ch tm nh l: Nam m Sa-b gio ch, i t bi Thch Ca mu ni Pht, ng lai h sanh Di lc tn Pht, i tr Vn th s li B-tt, Thanh tnh i hi chng B-tt. Ch tm nh l: Nam m Ty phng cc lc th gii, i t i bi, A-di-Pht, i bi Qun th m B-tt, i-lc-i th ch B-tt, Thanh tnh i hi chng B-tt. Nam m i bi hi thng Pht B-tt (3 ln). Thin th thin nhn v ngi i bi tm ra ni: Nam m ht ra t ra t ra d da. Nam m a r da. B l yt thc bt ra da. B- tt a b da. Ma ha tt a b da. Ma ha ca r ni ca da. n Tt bn ra pht du. S t na t t. Nam m tt ct lt a y mng a r da. B l ct tht Pht ra lng b. Nam m na ra cn tr. H r ma ha bn a sa m. Tt b a tha u du bng. A th dng. Tt b tt , na ma b d. Ma pht c u. t dit tha. n .A b l h, l ca d. Ca ra d. Di h r. Ma ha b tt a. Tt b tt

b. Ma ra ma ra, ma h ma h r dng. Cu l cu l yt mng. l l pht x da , ma ha pht x da . ra ra. a r ni. Tht Pht ra da. D ra d ra. M m. Pht ma ra. Mc l. Y h y h, tht na tht na. A ra sm Pht ra x l, pht xa pht sm. Pht ra x da. H l h l ma ra, h l h l h r. Sa ra sa ra. Tt r tt r. T r t r. B d b d. B da b d. Di r d. Na ra cn tr.. a r st ni na. Ba d ma na, sa b ha. Tt d sa b ha. Ma ha tt d, sa b ha. Tt du ngh. Tht bn ra d, sa b ha. Na ra cn tr, sa b ha. Ma ra na ra, sa b ha. Tt ra tng a mc kh da, sa b ha. Sa b ma ha a tt d, sa b ha. Gi ct ra a tt d, sa b ha. Ba ma yt tt d, sa b ha. Na ra cn tr bn d ra da, sa b ha. Ma b l thng yt ra d, sa b ha. Nam m ht ra t na ra d da. Nam m a l da. B l ct . Thc bn ra d, sa b ha. n, tt in , Mn a ra, Bt da, sa b ha. * Hm nay c cc t pht tm quy y Tam bo, tc l quy y Pht, qui y php, quy y Tng. Quy y c ngha l tr v nng ta. Pht nh cha m i vi chng sanh lun lun em tm t bi thng yu du dt gio ha. Nhng chng sanh c ngi c duyn c phc vng theo li Pht tr v theo con ng gic ng ca Ngi tu hnh, cng c ngi khng vng theo li c Pht m bc theo con ng si m lm lc. Mt ngy no , k lm lc nh li, bit li, mun tm con ng sng sut gii thot, sng cuc i an lc, cho nn tr v vi c Pht, nng ta theo c Pht, lm t c Pht, tn th c Pht lm v Bn s ca mnh. Nh vy gi l qui y. Th no l qui y c Pht? Quy y c Pht l qui y ng Gic ng gii thot. c Pht Thch camu ni vn l mt v Thi t, mt v vua khng thiu th g i vi th gian. Th ti sao Ngi li b ngi vua i xut gia, sng mt minh trong rng su kh hnh 6 nm trng. Trong khi ngi th gian mong mi c ci ngi v nh Ngi, giu sang ph qu nh Ngy m khng c, trong khi Ngi c ri cn thiu g na m Ngi b i tu? Tu mt mnh sng cc kh trong 6 nm chn rng su l v Ngy thy rng, cuc i v thng mong manh, bao nhiu vt cht ca ci c khng , nu khng tnh ng m m say theo cnh i nh vy, chp cht ci l ca mnh nh ti sn, danh vng tri qua mt i th khng trnh khi s phin au kh no. Chng

sanh v ln ln theo ci tm hp hi nh mn, chp nh, chp nhn, chp theo s vt, chp theo ca ci, theo danh vng tt c u cho l tht m khng bit rng tt c u c khng . Nu khi c tnh ng ri tt nhin i vi tt c ca ci ta lun lun qu r ci nga v thng ca n, cho nn c cng khng ly lm vui, m kiu cng ngo mng. Tri li c mt ta cng khng ly lm bun m sinh ra ci tm gian tham trm cp. t c ci l v thng nh vy th s sng mt cuc i t ti yn vui, khng b ci giu, khng b ci ngho chi phi. Ngi giu b ca ci chi phi, ngi ngho th thiu n thiu mc chi phi, lm cho ci tm lun lun b dn dc au kh, khng t ti, khng gii thot, khng an vui c. Mc ch ca cuc i l g? Mc ch ca cuc i l sng mt cuc i an vui, ch khng phi l sng mt cuc i nhiu ca ci. Nu nhiu ca ci, khng t c mc ch, ngha ca i ngi. c Pht mun dy mt bi hc ln cho chng sanh v ngha , cho nn Ngi b tt c kinh thnh, th t xut gia tu hnh, hu un c, to nn mt s gic ng gii thot, chng c ci chn l ca s vt. T Ngi 45 nm, ngy i ging ti v ngh, c th cho n lc 80 tui Ngi nhp Nit-bn. Cho n ci gi pht cui cng, Ngi sp sa Nit-bn, th m c mt ngi gi ti xin gp Pht cho c. Cc hng t khng cho ng y vo gp, Ngi khuyn cc t cho ng ta vo. Th ri ng ta i n c Pht, Ngi cng gio ha cho, sau ny c chng ng, chng thnh o qu. Cuc i c Pht nh vy, v mt tm t bi cu kh chng sanh cho nn Ngi b quc thnh th t xut gia, cng v ci tm t bi cu vt chng sanh cho trong 45 nm, Ngi cng mang bnh bt i kht thc t nh ny sang nh khc v gio ha cho chng sanh. Tng l cc v t xut gia ca c Pht. Pht mt mnh i gio ha trc tin l cho bc xut gia lm t ph lc cho Ngi i gio ha. Sau khi Ngi thuyt php ti vn Lc-Uyn, 5 v T-kheo xong, Ngi bo cc ng hy chia nhau i khp ni em ci php gii php ca Ta n cho tt c mi ngi. Do cc v Tng tip tay vi Pht cho nn mi truyn b c li dy ca Pht. Mc du Pht Nit-bn trn 2500 nm m gio php Ngi hm nay vn cn chnh do cc v cao tng thc c em gio php ca Pht truyn b. Thnh cc v xut gia tu hnh chn chnh l ngi bn lnh ca chng sanh, ngi bn lnh ca mi ngi. Thn cn cc v xut gia tu hnh chn chnh th s thn cn c gio php ca c Pht, nghe c li dy ca c Pht. Cho nn qui y Pht ri, qui y php ri th

phi qui y Tng na. Khi qui y Pht, Php,Tng nh vy th s tr thnh mt ngi Pht t, chnh thc l con ca Pht. Nh vy cc Pht t nghe r, qui y Pht l th no, qui y Php l th no, v qui y Tng l th no. Cc Pht t. (D!) Trc khi mun qui y Tam bo, cc ngi phi pht l sm hi. Ch c php sm hi, thn tm ca cc ngi mi c thanh tnh, cc ngi mi c th n nhn gii php thanh tnh ca ch Pht. Vy cc ngi hy vn ht tm thnh sm hi dt tr tt c mi t chng v th n nay, lm cho cc ngi tri lng mi trong su ng c, chu lun hi qu bo. V cc ngi hy ni theo ti: t vn to cc vng nghip, u do v th tham, sn, si T thn, ming, pht sanh ra t thnh xin sm hi. (3 ln) By gi cc v chp tay thnh kinh ni theo li ti hng d tng cu mt qui y Tam bo: 1. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Pht. 2. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Php. 3. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Tng. 4. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Pht 5. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Php.

6. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Tng. 7. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Pht. 8. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Php. 9. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Tng. 10. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Pht. L ng gic ng hon ton T bi vin mn Cu chng sanh Thot vng au kh. 11. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Php, L li dy cao c Gii thot ca c Pht. 12. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Tng. L cc bc B tt, La-hn Cc bc Thnh Tng Tu hnh theo Pht. 13. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Pht. L ng gic ng hon ton

T bi vin mn Cu chng sanh Thot vng au kh. 14. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Php, L li dy cao c Gii thot ca c Pht. 15. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Tng. L cc bc B-tt, La-hn Cc bc Thnh Tng Hnh theo Pht. 16. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Pht. L ng gic ng hon ton T bi vin mn Cu chng sanh Thot vng au kh. 17. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Php, L li dy cao c Gii thot ca c Pht. 18. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y tng L cc bc B-tt, La-hn Cc bc Thnh Tng Tu hnh theo Pht. 19. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Pht ri,

20. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Php ri, 21. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Tng ri, 22. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Pht ri, 23. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Php ri, 24. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y tng ri, 25. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Pht ri, 26. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Php ri, 27. t chng con Ch thnh pht nguyn Sut i qui y Tng ri, 28. t chng con Ch thnh pht nguyn qui y Pht ri i i kip kip Khng qui y tri thn qy vt. 29. t chng con Ch thnh pht nguyn qui y Php ri,

Nguyn i i kip kip Khng qui y ngoi o t gio. 30. t chng con Ch thnh pht nguyn qui y Tng ri Nguyn i i kip kip Khng qui y thy t bn c. * Nam m Chng Minh s B-tt. (3 ln) Nht tm nh l thp phng thng tr Tam bo tam bi. (3ly) H qu hip chng. (qu xung) Cc Pht t: - M Pht. Nh vy l cc Pht t qui y Tam bo ri, chnh thc l ngi con ca c Pht, t nay l ngi con chnh thc trong gia nh ca Pht, lun lun nh Tam bo, Pht Php Tng mnh qui y sut i, ch khng phi qui y trong ngy ny, ngy khc, khng phi qui y ti y m ti ch khc khng, mt ln qui y Pht l thnh t Pht sut i, cng nh cha m mnh sinh mnh ra tc nhin l sinh ra sut i. Thnh mt i ch c cha m sinh ra mt ln ch khng c nhiu cha m sinh. Khi lm t qui y vi Pht cng ch c Tam bo l cha m sut i ca minh, ch khng c nhiu cha m khc. Gi cho c tam qui nh vy tc l gi lng chnh tn i vi Tam bo, c mt lng tin thng thn, ng n. Sau khi qui y c Pht cn dy hng Pht t ti gia th tr 5 iu rn cm. Nm iu rn cm ny l c bn ca i sng o c. Du l ngi ti gia, ngi xut gia, ngi theo Pht, ngi khng theo Pht cng cn sng c o c. Khng sng c o c th khng cn nhn phm, khng cn l ngi, cho nn sng o c l mt iu cn thit. M t ca Pht sng o c l c bn c trong iu rn cm. Trc ht l khng st sinh, v sao Pht ch ra gii ny? Bi v c Pht dy rng: Ai ai cng s S gm ao ai ai cng s cht, vy ly lng mnh suy lng ngi ch git, ch bo git. V tm t bi thng yu, thng ci s sng ca tt c mi ngi m Pht ci tm t bi, khng git hi trc ht l vi ng loi, c

gng gi gn khng em tm c c, mu m hung d, m git hi mng sng ca k khc. Ti st sanh l ti ln hn bt c ti g khc, bi ti khc ch lm cho ngi ta au kh, ch ti git lm cho ngi ta mt mng lun. Do iu rn cm trc trc tin l cm st sinh. i vi mi ngi phi sng cuc sng hin ha, khng em tm mu him mong cho h cht minh sng. l khng st sinh. i vi hng c s th mt thng hai ngy chay hay 4,6 ngy... cng l mt cch th hin ci tm t bi khng st sinh. Vi gii khng st sinh, cc ngi c gi c khng? - M Pht, gi c. Th hai l khng trm cp. Trm cp l ly ca ngi khc lm ca minh. Ai c ca ci cng mong gi cho ton, ch khng ai mun mt mt. Mnh khng mun mt mt th ngi khc cng khng mun mt mt, th m em ci tm gian tham ly ca ngi ta l c ti. Nn cn phi gi ci gii khng trm cp. Vi gii khng trm cp, cc ngi c gi c khng? - M Pht, gi c. Th ba l khng t dm. i vi hng c s th cn c lp gia inh, nhng lp gia nh phi theo php tc, lut l ca x s , khng c tri vi lut l. Lm tri vi lut l l phm ti t dm. l iu cm k, iu xu khng nn lm, cho nn ngi Pht t c gng gi. Vi gii khng t dm, cc ngi c gi c khng? - M Pht, gi c Th t l khng ni di, khng ni thu dt, khng ni m thc, khng ni vu khng, khng ni hung d. Ci ming ca minh ni ra rt d, nhng ni cho t t, cho hin lnh rt kh. Tc ng c cu "Li ni chng mt tin mua, la li m ni cho va lng nhau". Cng v l , gii khng tu s c ming, s ni hung c, s ni thu dt, s ni m thc, s ni vu khng, nhng li ni y ch em li s au kh cho ngi khc. Khi em li s au kh cho ngi khc, chnh minh cng s mang li ci qu bo au kh , khng chy i dng no ht. Cho nn khng ni di,khng thu dt, m thc, vu khng, hung d m tp ni ha thun, thng yu, du ngt,

hin lnh, ng n, cng l mt cch tu. Tu ci khu nghip ca minh cho c thanh tnh. Vi gii khng ni di, cc ngi c gi c khng? - M Pht, gi c Th nm l khng c say sa ru ch. X hi ngy nay b ci nn x ke ma tu n lm in o, n lm tai hi, lm khn n bao nhiu gia nh. Nu mt ngi Pht t sa vo ci cnh say sa ru ch x ke ma t th t cch, nhn phm ca minh khng cn na th lm sao bnh tnh nhn ra ci iu lnh m theo, iu d m trnh. Cho nn c Pht dy gii th nm l khng c say sa ru ch. Nu i, cn v ci x giao, ci tp qun, ci l ngha th cng phi hn ch ht sc, khng cho ru ch lm in o tm t. Vi gii khng say sa ru ch, cc ngi c gi c khng? - M Pht, gi c i vi nm cm gii ny, cc Pht t hy c gng pht nguyn i trc Tam bo th tr gi gn tp luyn. Tj tr gi c nm iu cm gii th s sng mt i sng c o c, c nhn phm, tc l sng li mnh, li ngi, t gac gic tha nh c Pht tng dy. By nhiu li cc Pht t hy gng ghi nh! Y gio phng hnh(Pht t ng thanh ni) Ch thnh nh l tam bi.(3 ly) t knh ly c Pht Thch Ca, Pht di-, Thp phng ch Pht V thng Pht php Cng thnh hin Tng, t lu i lu kip, Nghip chng nng n, Tham gin ku cng, si m lm lc Ngy nay nh Pht, Bit s li lm, Thnh tm sm hi, Th trnh iu d, Nguyn lm vic lnh,

Nga trng n Pht, T bi gia h, Thn khng tt bnh, Tm khng phin no; Hng ngy an vui tu tp, Php Pht nhim mu mau ra khi lun hi, Minh tm kin tnh, Tr tu snhg sut, Thn thng t ti, ng cu cc bc tn trng; Cha m, anh em Thn bng quyn thuc, Cng tt c chng sanh, u trn thnh Pht o. * KINH LNG BT NH BA LA MT A B tt qun t ti khi i vo tr tu cng tt su thm, soi thy nm un u khng vt mi kh ch. Ny X-li t, sc chng khc khng, khng chng khc sc, sc tc l khng, khng tc l sc. Th, tng, hnh, thc cng li nh vy. Ny X-li t, tng khng ca cc php l khng sinh khng dit, khng sch, khng nh, khng thm khng bt. Cho nn trong tnh khng, khng c sc, th, tng, hnh, thc; khng c mt, tai, mi, li, thn, ; khng c sc, ting, mi, v, xc, php; khng c nhn gii cho n khng c thc gii; khng c v minh cng khng c v minh ht; cho n khng c gi cht ht; khng kh, tp, dit, o, khng tr cng khng c, v khng s c. B-tt nng tr tu cng tt nn tm khng ngn ngi; v kng ngn ngi, nn khng s hi, xa la mng tng in o, rt ro Nit-bn. Ch Pht ba i nng tr tu cng tt nn chng c V Thng Chnh ng Chnh gic.

Th nn bit tr tu cng tt l thn ch ln, l thn ch sng ln, l thn ch v thng, l thn ch khng g snh bng, dt tr ht thy kh ch, chn tht khng h, cho nn ni cu thn ch tr tu cng tt; lin ni thn ch rng: Yt , yt , ba la yt , ba la tng yt , b sa ba ha. * THN CH THY PHT DIT TI Li b li b , cu ha cu ha , la ni , ni ha ra , t l n , ma ha d , chn lng cn , sa b ha.(3 ln) T qui y Pht, xin nguyn chng sanh, th theo o c, pht lng v thng. T qui y Php, xin thnh nguyn chng sanh, thu r kinh tng, tr tu nh bin. T qui y Tng, xin nguyn chng sanh, thng l i chng, ht thy khng ngi. Nguyn em cng c ny, Hng v khp tt c t v chng sanh u trn thnh Pht o. -ooOoo-

24. Nghi thc sm hi

(Theo vn Thy Sm tm tt) Nim hng (Thp n, t trm xong, ton th ng ngay ngn, chp tay nhang ngc, mt nim) Chn ngn lm sch ngoi cnh n lam sa ha (7 ln) Chn ngn lm sch Thn Ming

n sa ph b ph, thut sa Ph, t ma sa ph, b ph thut hm (7 ln) Cng hng tn Pht Nguyn em lng thnh knh Gi theo m my hng, Phng phc khp mi phng, Cng dng ngi Tam bo, Th trn i gi o, Theo t tnh lm lnh, Cng php gii chng sanh Cu Pht t gia h, Tm b- kin c Ch tu hc vng bn; Xa b kh ngun m Chng quay v b gic. X ri c tip bi K tn Pht ng Php vng v thng, Ba ci chng ai bng, Thy dy khp tri ngi, Cha lnh chung bn loi. Qui y trn mt nim, Dt sch nghip ba k, Xng vng cng tn thn, c kip khng cng tn. K nguyn (tip c) t chng con nguyn ngi tam bo thng tr trong mi phng, c Bn s Thch ca Mu ni Pht, c tip dn o s A-di- Pht chng minh gia h. Chng con lu i lu kip, v tnh hn m, chng k chnh t, gy nhiu ti c, tn ngi hi vt, bng Pht Php Tng,. Hm nay mt d ch thnh, nguyn xin sm hi theo vn Thy sm. Ngng mong oai c t bi, ti chng tiu tr, cn lnh tng trng, cng php gii chng sanh, tu o B-, trang nghim phc tu, mt thi ng chng V thng Chnh ng Chnh gic . Qun tng

Pht, chng sanh tnh thng rng lng, o cm thng khng th ngh bn, Li chu v o trng, Mi phng Pht bo ho quang sng ngi, Trc bo ta thn con nh hin, Cui u xin th nguyn quy y. nh l Ch tm nh l: Nam m tn h khng, bin php gii, qu hin v lai, thp phng ch Pht, tn Php, hin thnh Tng, thng tr Tam bo (1 ly). Ch tm nh l: Nam m Ta b gio ch, i t i bi Bn s Thch ca Mu ni Pht, ng lai h sinh Di-lc tn Pht, i tr Vn Th S li B-tt, i hnh Ph Hin B-tt, Linh sn hi thng Pht, B-tt (1 ly). Ch tm nh l: Nam m Ty phng cc lc th gii, i t bi A-di Pht, i lc i Th Ch B-tt, Thanh tnh i hi chng B-tt (1 ly). Tng ch i bi Nam m i bi hi thng Pht B-tt (3 ln). Thin th thin nhn v ngi i bi tm ra ni: Nam m ht ra t na ra d da. Nam m a r da B l yt thc bt ra da. B tc o b da. Ma ha tt a ba da. Ma ha ca r ni ca da. n. Tt bn ra pht du. S t na t t. Nam m tt ct lt a y mng a r da. B l ct tht Pht ra lng b. Nam m na ra cn tr. H r ma ha bn a sa m. Tt b atha u du bng. A th dng. Tt b tt , na ma b d. Ma pht c u. t dit tha. n.A b l h, l ca . Ca ra Di h r. Ma ha B tt a. Tt b tt b.Ma ra ma ra.Ma h ma h r dng. Cu l cu l yt mng. l l pht x da , ma ha pht x da . ra ra. a r ni. Tht Pht ra da. D ra d ra. M m. Pht ma ra.Mc l.Y h y h, th na tht na. A ra a ra sm Pht ra x l, pht sa pht sm. Pht ra x da. H l h l ma ra, h l h l ma r. Sa ra sa ra. Tt r tt r. T r t r. B- d B- d. B d b d. Di r d. Na ra cn tr. a r st ni na. Ba d ma na, sa b ha. Tt du ngh. Tht bn ra d, sa b ha. Na ra cn tr, sa b ha.Ma ra na ra, sa b ha. Tt ra tng a mc kh da, sa b ha. Sa b ma ha a tt d, sa b ha. Gi ct ra a tt d,sa b ha.ba ma yt tt d, sa b ha. Na ra cn tr bn d ra da, sa b ha. Ma b l thng yt ra d, sa b ha. Nam m ht ra t

na ra d da. Mam m a l da. B l ct . Tht bn ra d, sa b ha. n. Tt in , mn a ra, Bt da,sa b ha. Nam m thp phng thng tr Tam bo (3 ln). Li pht nguyn nh l ng Th Tn, Quy mng c Pht - Nay con pht i nguyn, Tr tng vn Thy sm Trn bo bn trng n, Di cu kh mun loi, Nu c ai thy nghe, u pht tm B , Tht hnh hnh li tha, Tu tp cc phc c, Khi ht i sng ny, u vng sanh cc lc. Li m u Chnh php su xa rt nhi mu, Trm ngn c kip cng kh gp, Nay con thy nghe c th tr, Nguyn hiu tht ngha ca Nh Lai Nam m Bn s Thch-ca Mu-ni Pht (3 ln) L Pht Khi vn o trng sm hi, mt lng qui mng ch Pht trong ba i: Nam m Qu kh T-b-thi Pht (1 ly). Nam m Thi-kh Pht (1 ly). Nam m T-x-ph Pht (1 ly). Nam m Cu-na-hm Mu-ni Pht (1 ly) Nam m Ca-dip Pht (1 ly). Nam m ng lai Di Lc tn Pht (1 ly). Nguyn do sm hi

Ch Pht v thng xt chng sanh nghip cu nng n, nn ni php T bi sm hi. Nhng k phm phu b mn v minh che lp, phin no lan tm hiu bit sai lm, bung lng t th, khng tin thun mi phng ch Pht, khng tin thun chnh php cng cc bc Thnh tng, bt hiu vi cha m khng knh nhng b con. Tui tr phng tng, kiu cng ngo mm, say tm tham luyn, ca nhc tu sc, tin ti bo vt, ln la ngi h, to ra v lng ti c. Hoc do ba nghip to nn ti li. Hoc bi su cn gy nn ti li, hoc v ni tm vng tng, hoc v ngoi cnh m hoc gy ra ti li. Nhng ti nh th qu kh v lng, hin ti v lng, nhng tm li khng ngoi ba chng. Ngng mong Tam bo t bi gia h. Knh l v pht tm Nam-m T-l-gi-na Pht (1 ly). Nam-m Bn s Thch-ca Mu-ni Pht (1 ly). Nam-m A-di- Pht (1 ly). Nam-m Di-Lc tn Pht (1 ly). Nam-m Long chng Thng tn Vng Pht (1 ly). Nam-m Long T ti Vng Pht (1 ly). Nam-m Bo thng Pht (1 ly). Nam-m Gic hoa nh t ti Vng Pht (1 ly). Nam-m Ca-sa Trng Pht (1 ly). Nam-m S-t Hu Pht (1 ly). Nam-m Vn -th S-li B-tt (1 ly). Nam-m Ph-hii B-tt (1 ly). Nam-m a tng B-tt (1 ly). Nam-m i Trang nghim B-tt (1 ly). Nam-m Qun-t ti B-tt (1 ly). nh l Tam bo ri, chng con em ht lng thnh, vn by th tm th thng, sm hi ba chng: Th nht l tm ti h, t ngh chnh con tm tr hn m, nghip duyn rng buc. c Th Tn thnh o d lu i, nay chng con vn cn trm lun b kh. Nghe Php Pht nhiu ngi c gii thot m chng con cn tri ln trong ng sanh t phm phu. Th hai l tm e s kh qu trong ba ng, a ngc, ng qu, sc sanh. Th ba l Tm nhm chn xa la ng sanh t v thng, kh, khng, v ng, bt tnh v h gi.

Th t l Php B-, cu mong c nh thn Pht tc l Php thn do v lng cng c tr tu pht sanh, khng phi nh thn phm phu do ti li bt tnh cu to. Ch cu chng c nht thit chng tr, d b thn mng ti sn khng h ln tic. Th nm l tm on thn bnh ng. i vi ht thy chng sanh mt lng t bi bnh ng khng phn bit on thn nhn ng. V tm c phn bit mi gy ti li, tm khng bit ti li tiu tr. Th su l tm ngh bo n Pht. c Nh Lai t v lng kip, v cu kh chng sanh, hy sinh thn mng, v con, quc thnh, ti sn, kh nhc tu hnh truyn o gii thot. n c tht kh bo n, nn trong kinh ni: "Gi s u i vai mang, tri qua hng sa s kip cng khng th bo n Pht. Mun bo n Pht, trong i ny phi gng chu mi kh nhc tu hnh, khng tic thn mng, h tr Tam bo, tuyn dng php i-tha, gic ng chng sanh, ng thnh Chnh gic. Th by l Tm qun st ti tnh vn khng, khng phi trong, khng phi ngoi, khng phi chng gia. Ti do nhn duyn pht sanh, nn cng do nhn duyn m tiu dit. T by sm hi Pht by tm th thng y ri xin t by sm hi. Trong kinh ni: "K phm phu v v minh che lp, mi khi ct chn ng nim u c ti". Nu khng ht lng sm hi, ln la bing nhc, tnh t bung lung, th ch kh nhc cho mnh, trn i khng ch li. Hung li mng ngi v thng nh quay b uc, khi hi th khng tr li th thn ny ging nh tro t, kh bo trong ba ng chnh mnh phi chu, khng th nh tin ti, th lc lo lt m thot kh c. Mi trong cnh mt m ring minh chu kh, khng ai thay th. V vy ngy nay, chng con xin pht l sm hi khng cht giu che. Th nht sm hi phin no chng: Mi mi thn nghip, ng nghip u do nghip, pht sanh. nghip c ba l tham lam, gin d v ngu si, nh trong Kinh ni: "Ba nghip tham, sn, si lm cho chng sanh a lc trong ba ng a ngc, ng qu, sc sanh, chu kh v cng. Nu c lm ngi khng trnh c p bc ngho nn, tng thiu, ci ct, tnh tnh hung hng, gn bng, ngu n, khng phn bit phi tri".

V vy, ch Pht, B-tt, cc bc Thnh nhn thu hiu chn l, u gi phin no l oan gia, l gic cp, l xing xch, l thc nc chy mnh. T v th n nay, chng con b v minh che khut tm tr, do phin no to cc nghip c ba i. Hoc khi phin no tham dc m a nhim trc, phin no sn nhu m lng phn n c hi, phin no ngu si ti m tm tr, phin no ng mn ngo ngh t cao, phin no do d nghi ngh chnh o, phin no t kin b bng khng nhn qu, phin no chp nhn ng khng r nhn h gi, phin no chp on chp thng m mui cc php, phin no gii cm th bi th t s, phin no xan ln tch tr khng ri, phin no gic qun phn bit sai lm, phin no bung lung khng ch dc tnh, phin no lm bn d gin kh vui, cho n tt c cc phin no v ci m chp, chng con ngy nay u xin ch thnh sm hi. Sm hi pht nguyn ri ch tm knh l Thng tr Tam bo. (3 ly). Chng con lc sm phin no chng, by gi xin theo th lp sm hi nghip chng. Nghip lc t bi cho cc ci; bi nghip lc cho nn qu bo trong su ng khng ng nhau, hnh th mi loi mi khc, thi gian th qu khng ng. Hoc c nghip cm th hin bo, i ny lm i ny chu, c nghip cm th sanh bo, i ny lm i sau chu; c nghip cm th hu bo, i ny lm i sau xa mi chu. Nhng cc nghip y l nhng nghip g? T v th n nay, chng con cha cht nghip c nhiu nh ct sng Hng, to ti y c i a, nn b thn ny to thn khc nh bnh xe xoay vn. Hoc to nghip ng nghch m v gin a ngc, hoc to ngc xin , ph b thin cn, to nghip si m hy hoi chnh php, khinh ch Tam bo, khng tin nhn qu, tht tn bn b, khing mng S trng, gy mi iu c, phm nm gii rn. Nht l nghip git hi chng sanh. Trong Kinh dy: Dung th k khc nh dung th mnh, chng sanh l n nhn ca mnh, ch git ch nh. Tuy lng cm th cng bit bo tn sanh mng v s cht nh mnh, chng sanh l n nhn ca mnh trong nhiu i nhiu kip. Th nhng tm thc hn m, m lng thm c, c khi v tham lam m git, hoc p ch vu oan m git, hoc m tn ta kin git chng sanh cng t qy thn, th git, nguyn git, git bng ph ch, bng th lc bng tin ti v.v... lm cho ht thy chng sanh chng cn ch no trn np. i khi git ht khin cho ting ku thng ca chng cha dt m khin cho lng cnh r ri, mai

vy u tan nt. Tht l mnh git v ti, vui ming mnh ch v trong mt lc m kh thn kia trn c i. Tt c nhng nghip st hi kia, chng con u xin sm hi. Li nh Kinh ni: "Vt c ai th ngi y gi. D l mt l rau ngn c m h khng cho cng khng c ly, hung chi trm cp." Nhng v chng sanh ch thy li trc mt, thu ly mt cch tri o, sau ny phi b tai ng, sa o a ngc, chu v lng kh. V li nu trm cp kia nu sanh vo sc sanh phi lm thn la, nga, tru, b, n tr n trc; nu sanh lm ngi th bn cng khn kh, thiu mc thiu n. Nhng qu bo ca trm cp nhiu khng k xit gy nn. T v th li, chng con v ti li che tm, tin ca m mt, khng t mt vic g th li, hoc cng bch ot ly ca ngi hoc cy oai quyn th lc ca ngi, hoc p oan ngi ngay, dung tng bn gian ly ca ngi, ly ca cng lm c t, ly ca ngi ny lm cho ngi khc, ly ti vt ca Tam bo, lm dng ca b con bn b. Hoc bun bn lng dn, d d ti t ca ngi v li, cho n by tr huyn hoc mi cch la o gian di thu li, hoc bng cchnay cch khc ly ca ngi, ht thy u thnh nghip trm cp. Chng con ngy nay u xin sm hi. Li t v th n nay, chng con v b hm hi trong vng i dc m gy ra nhng nghip xu xa bt tnh. Hoc quyn r th thip v con ca ngi, nhc thanh danh gia tc, tip ni gc lun hi, v th ni: "Cn i dc l sanh t dit." Ti i dc lm cho chng sanh o vo ba ng d. a vo lc sanh th lm chim se s, chim b cu, chim uyn ng. Nu sanh lm ngi th gp phi v chng ph bc, b con nghch bt ha. V vy ngy nay chng con xin ch thnh cu ai sm hi. Nh php sm hi, i i kip kip, chng con s c bo thn thanh khit, tng mo quang minh su cn t r, thng minh lanh li. Li t v th n nay, chng con to khu nghip bt chnh rt nhiu, hoc ni li hung c ngang tng, gin hn la mng, hoc ni iu hn h xu xa, giu dim tnh thc, ngoi mt dn dy, chuyn c ni khng, chuyn khng ni c, xuyn tc iu lnh, tn thn chuyn xu, khen trc mt ch sau lng, gim xing ly gin, xo tr trm chiu, lm cho b con quyn thuc ngi xa nhau, nc nh tan nt. Nhng ti nghip y sanh ra c bo trong ba ng. Sanh sc sanh th lm loi chim Mo, chim C ting ku ai nghe cng ght, nu sanh trong nhn o, th ming thng hi thi, ni

khng ai tin, gp quyn thuc a chuyn ci ly bt ha. V th ngy nay chng con u xin ch thnh sm hi. Nguyn nh cng c sm hi ny, i i kip kip, chng con y ting tt, ging ni thanh nh bin ti v ngi v thng ni nhng li ha hip, chnh ng li ch cho ngi. Sm hi nghip chng ri, chng con xin ch thnh knh l Tam bo. Nam m Thng tr Thp phng V tn Tam bo (3 ly) Trc sm hi phin no chng, nghip chng, by gi xin sm hi qu bo chng. Trong Kinh ni: "Mt khi qu bo n ni, chng phi trong h khng, trong bin, trong hang ni th khng ch no trn thot c, ch c sm hi mi tiu tr". Chng con cng nhau tri qua nhiu kip, ti li chng cht nh ni cao, nn kh bo nhiu khng k xit. Hoc b sanh trong a ngc, chu mi u thng kh nh p cm xing, m ct, dn p, u ri xng rng gia chn kim th ao sn, hoc b t thiu trong vc du m la. Cht i sng li chu kh chng pht no ngng. Hoc sanh vo sc sanh trn i ngu si hn m, em thn phn chu nhiu cc kh mang nng xo dy, b ngi nh p, x tht rc xng lm n mc. Hoc sanh trong loi ng qu, sut i t kht khng nghe n tn cm nc. Du thy nc lin ha ra mu m, du thy cm cm bin thnh la hng, khng lm sao n ung. Hoc sanh trong ci ngi, th thng b cht yu, tt nguyn au m, bn cng n l, khng thn thch bn b chng ly ai nng ta; li ti tm dt nt, bo ngc hung tn, b ngi khinh khi ght b. Ming ting xu xa, chng c li khen, mt quyn t ch, b con c c bn b bt lng, d dn li t lm iu t c. Nhng qu bo khng lnh nh vy, v lng v bin, ngy nay chng con xin ch thnh sm hi. Nguyn nh cng c sm hi ny, i i kip kip chng con thng c bo thn t ti, ra vo trong ng sanh t, thanh tnh nh hoa sen. Hi hng cng c Nh vy sm hi ba mn chng ri, chng con nguyn em cng c sm hi y, hi hng ht thy chng sanh u bit cng nhau sm hi. Nguyn tt c chng sanh trong thi hin ti, thn tm an vui, tam tai bt nn u

c tiu tr, b bo thn ny vng sanh Cc lc, gn gi c Pht Di-, nghe php tu hnh, chng thnh Pht qu. Hoc sanh trong th gian thng gp ngi Tam bo, khi b sanh vo nh ngoi o t s. Tr tu thng minh, uy c t ti, sn lng nhn t trung hiu, em tm bnh ng cu gip chnh sanh khi iu nghch hi. Chuyn tm tu theo Pht php i tha, hng phc ma on, ha chnh sanh, cu thnh gii thot khng rt r thi chuyn. Ch Pht v B tt pht nguyn sm hi nh th no, chnh con nay cng xin pht nguyn sm hi nh th; ch Pht v B tt hi hng nh th no, chng con cng xin pht nguyn hi hng nh th. Ngng mong Thng tr Tam bo tc i chng minh, t bi gia h Nam m Thp phng Thng tr V tn Tam bo (3 ly). * i t i bi thng chng sanh, i h i x cu mun loi. Tng tt chi sng t trang nghim, t ch tm quy mng l. Nam m tn h khng bin php gii nht thit ch Pht (1ly). Nam m tn h khng bin php gii nht thit tn php (1ly). Nam m tn h khng bin php gii nht thit Hin Thnh Tng (1 ly). Nam m qu kh T-ba-thi Pht (1 ly). Nam m Thi-kh Pht (1 ly). Nam m T-x-ph Pht (1 ly). Nam m Cu-lu-tn Pht (1 ly). Nam m Cu-na-hm Mu-ni Pht (1 ly). Nam m Ca-dip Pht (1 ly). Nam m Bn s Thch-ca Mu-ni Pht (1 ly). Nam m Php gii tng thn A-di- Pht (1 ly). Nam m i-bi Qun Th-Am B tt (1 ly). Nam m o trng hi thng Pht B tt (1 ly).. Sm hi pht nguyn t knh ly c Pht Thch Ca, Pht A-di-, Thp phng ch Pht,

V thng Php php, Cng Thnh hin Tng, t lu i lu kip, nghip chng nng n, Tham gin kiu cng, Si m lm lc. Ngy nay nh Pht, Bit s li lm, Thnh tm sm hi, Th trnh iu d, Nguyn lm vic lnh, Nga trng n Pht, T bi gia h, Thn khng tt bnh, Tm khng phin no; Hng ngy an vui tu tp, Pht php nhim mu, mau ra khi lun hi, Minh tm kin tnh, Tr tu sng sut, Thn thng t ti, ng cu cc bc Tng trng; Cha m, anh em, thn bng quyn thuc, Cng tt c chng sanh, u trn thnh Pht o. Nim Pht Thn Pht thanh tnh t lu ly, Tr Pht sng ngi nh trng sng, Pht th gian thng cu kh, Tm Pht khng u khng t bi; Nam m i t i bi A-di- Pht Nam m A-di- Pht (30 ln). Nam m i-bi Qun Th Am B tt (3 ln). Nam m i Th Ch B tt (3 ln). Nam m Thanh tnh i hi chng B tt (3 ln). Kinh lng Bt-nh ba la mt a

B-tt qun t ti khi i vo tr tu cng tt su thm, soi thy nm un u khng, vt mi kh ch. Ny X-li t, sc chng khc khng, khng chng khc sc, sc tc l khng, khng tc l sc. Th, tng, hnh, thc cng li nh vy. Ny X-li t, tng khng ca cc php khng sinh khng dit, khng sch khng nh, khng thm khng bt. Cho nn trong tnh khng, khng c sc, th, tng, hnh, thc; khng c mt, tai, mi, li, thn, ; khng c sc, ting, mi, v, xc, php; khng c v minh cng khng c v minh ht; cho nn khng c gi cht cng khng c gi cht ht; khng kh, tp, dit, o, khng tr cng khng t, v khng s c. B-tt nng tr tu cng tt nn tm khng ngn ngi; v kng ngn ngi, nn khng s hi, xa la mng tng din o, rt ro Nit-bn. Ch Pht ba i nng tr tu cng tt nn chng dc V thng Chnh ng Chnh gic. Th nn bit tr tu cng tt l thn ch ln, l thn ch sng ln, l thn ch v thng, l thn ch khng g snh bng, dt tr ht thy kh ch, chn tht khng h, cho nn ni cu thn ch rng: Yt , yt , ba la yt , ba la tng yt , B- sa b ha. Sm hi Ti t tm khi, em tm sm, Tm c tnh ri, ti lin tiu, Ti tiu tm tnh, thy u khng, Th mi tht l chn sm hi. Nam m Cu sm hi B-tt ma ha tt (3 ln) Thn ch tht Pht dit ti Li b li b , cu ha cu ha , la ni , ni ha ra , t l n , ma ha d , chn lng cn , sa b ha (3 ln). T quy v nh l T quy y Pht, xin nguyn chng sanh, th theo o c, pht lng v thng (1 ly).

T quy y Php, xin nguyn chng sanh, thu r kinh tng, tr tu nh bin (1 ly). T quy y Php, xin nguyn chng sanh, thng l i chng, ht thy khng ngi (1 ly). Hi hng Cng c sm hi kh ngh lng, V bin thng phc u hi hng, Khp nguyn chng sanh trong php gii, u c vng sanh v cc lc. *

25. Sm nguyn
t chng con t v th, Gy bao ti c bi lm m, m trong sanh t bao ln, Nay n trc i V thng gic: Bin trn kh lu i lun lc, Vi sinh linh v s iu tn, Sng u hai trong kip lm than, Con lc lng khng nhn phng hng. n con di t lu vt vng, Hm nay trng thy o huy hong. Xin hng v np bng t quang, Li Pht t soi ng dn bc. Bao ti kh trong ng c trc, V tham, sn, si, mn gy nn. Th hm nay gi trn li nguyn, Xin sm hi lng thanh thot. Tr Pht quang minh nh nht nguyt, T bi v lng cu qun sinh. i! T lu, ba chn cc hnh, Giam gi nguyn ra khi mi, con, Theo gt Ngi vt qua kh i, Nng thuyn T vt khi i h, Nh li Ngi: "B gic khng xa, Hnh thp thn cho i ti sng.

B vic c i quang ng, em phc lnh gieo rc phm nhn". Li ngc vng ghi mi bn lng, Con nguyn c sng i rng ri, Con nim Pht lng nh mi, Hnh bng ngi cu kh chng sanh, theo Ngi trn bc ng lnh. Chng con kh, nguyn xin cu kh, Chng con kh nguyn xin t . Ngoi tham lam, sn hn ngp tri, Php si m, tr tu tuyt vi, Con nh c Di Lc quc, Pht A-Di- thn kim sc, Tng tt chi sng t trang nghim. Nm tu di uyn chuyn bch ho, Bn bin ln trong ngn mt bic. Trong ho quang ha v s Pht, V s B-tt hin trong. Bn mi tm nguyn chng sanh, Chn phm sen vng ln gii thot. Quy mng l A Di Pht, phng Ty th gii an lnh, Con nay xin pht nguyn vng sanh, Ci xin c T bi tip : Nam m Ty phng Cc lc Th gii i t i bi A di Pht. Nam m A Di Pht (3 ln). Nam m i bi Quan Th m B tt (3 ln). Nam m i Th Ch B tt (3 ln). Nam m Thanh tnh i hi chng B tt (3 ln). -ooOoo-

26. Kinh lng Bt Nh Ba-la-mt

B-tt qun t ti khi i vo tr tu cng tt su thm, soi thy nm un u khng, vt mi kh ch. Ny X-li-t, sc chng khc khng, khng chng khc sc, sc tc l khng, khng tc l sc, th, tng, hnh, thc cng l nh vy.

Ny X-li-t, tng khng ca cc php khng sinh khng dit, khng sch khng nh, khng thm khng bt. Cho nn trong tnh khng, khng c sc, th, tng, hnh, thc; khng c mt, tai, mi, li, thn, ; khng c sc, ting, mi, v, xc, php; khng c nhn gii cho n khng c thc gii; khng c v minh cng khng c v minh ht; cho n khng c gi cht cng khng c gi cht ht; khng kh, tp, dit, o, khng tr cng khng c, v khng s c. B-tt nng tr tu cng tt nn tm khng ngn ngi; v khng ngn ngi, nn khng s hi, xa la mng tng in o, rt ro Nit-bn. Ch Pht ba i nng tr tu cng tt nn chng c V thng Chnh ng Chnh gic. Th nn bit tr tu cng tt l thn ch ln, l thn ch sng ln, l thn ch v lng, l thn ch khng g snh bng, dt tr ht thy kh ch, chn tht khng h, cho nn ni cu thn ch tr tu cng tt; lin ni thn ch rng: Yt , yt , ba la yt , ba la tng yt , b sa b ha. ---o0o--HT