THM M MA XUN

TT.Thch Thng Hu ---o0o--Ngun http://thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 27-7-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc
1- Li ng 2- NIM VUI NGY XUN 3- XUN THANH BNH 4- CON NGI HNH PHC 5- THM M MA XUN 6- XUN BN MA 7- MA XUN VI CNH MAI 8- XUN BT DIT 9- XUN T TI 10- CM NGH V MT BI TH XUN

---o0o---

1- Li ng
Mt bui sng ra vn, cht thy my chi non va nh, rt r, mnh mai, run ry trc ln gi nh. Nhng git sng trong vt cn ng trn l cy, phn chiu tia nng mai lng lnh ng sc. C mt ci g ang chuyn ng tht kh, tht m trong tri t, trong vn vt, nh mt s hi sinh sau nhng thng ng min. Nhng t lch trn tng theo thi gian ln lt ri xung. Quyn lch mng dn nhc nh mt nm sp i qua, ma xun ang n! Xun sanh h trng thu lim ng tn. Ma xun t tri theo lut tun hon, n ri li i. Con ngi cng chu nh hng ca lut v thng sinh gi bnh cht. Tt c u chuyn dch, u i thay, u sinh dit, nh sng bui sm, nh nng chiu thu... Nhng tht l, mt m cui xun, ngoi vn hoa rng ht sao vn cn mt cnh mai n r, cho Thin s Mn Gic ngm nhn? Cha Xun ra i hay vn cn li, S T Trc Lm khm ph mt tht xa nay? Mt khonh

khc m mun i khng dt, mt st-na m tn ti vnh hng. Ha ra vn c mt ci g, thng tr trong vn php v thng, vn c mt ma xun bt dit trong dng i bin chuyn t sinh. Nhn ra tn hiu Cha Xun, cuc i tu hnh c mt bc ngoc v i. T , cc Ngi ty duyn tiu nghip c, hn nhin mc o xim. Ta-b y m Tnh- cng chn ny, phin no v B- khng hai khng khc. Quyn sch qu v ang cm trn tay ch l mt nt nhc trong bn i hp xng ca v tr, n mng ma xun tr v. Mong sao mi ngi chng ta, d xun bn ngoi c n i m t thn vn lun an n, v trong ta c mt a hoa Xun khng bao gi tn n, lun nguyn vn tinh khi, lun ti nhun sc hng cung hin cho mun loi. R rng l, a hoa trong tay c Bn S vn cn ti thm, php m vi diu ni Hi Linh Sn vn cn vang vng t ngn xa cho n ngn sau. Tt c ch l BY GI V Y! Thin tht Vin Gic Xun t Du - 2005 THCH THNG HU ---o0o---

2- NIM VUI NGY XUN

Ni n xun, hu nh ai cng ngh n s tt p, an vui, mi m. Bi v, ma xun l ma ca tit tri m p, ca vn vt hi sinh sau nhng thng ng tn t lnh lo. Ma xun cng khin lng ta du li, tri rng ra, ha nhp vi t tri v ng cm vi mi ngi. Tht m, da hnh, cu i , Cy nu, trng pho, bnh chng xanh. Ngy xa, ng cha ta n xun bng nhng mn n tinh thn v vt cht n gin nh th. By gi, bnh chng da hnh c by bn quanh nm, cu i v cy nu trng pho khng cn ph bin, nn khng kh Tt khc xa rt nhiu. D vy, tm trng nn nao mong ch trong nhng ngy gip Tt v nim vui rn r ho hc trong lc n xun, xa v nay vn khng thay i my. Hon cnh gia nh khng ai ging ai, nhng ngi no cng mun nh mnh sch s hn, tm tt hn ngy thng. Ngi ln trang phc chnh t, tr nh t nhiu cng c tm o mi v tin l-x mng tui.

Cch ni nng i x vi nhau cng c phn cn trng, lch s, biu hin s hoan h, thng cm gia ngi v ngi. nc ta, nhng th vui, tr gii tr c t chc tht a dng trong nhng ngy u nm: t nhng th tao nh nh chi hoa, v tranh, th php... n nhng tr gii tr c tnh cch dn gian hoc cc l hi truyn thng ma xun. Tt c u c hng ng nng nhit, c tham d ng o. iu ny ni ln tnh cch ca dn tc Vit, d hon cnh kh khn n my, cng khng mt s lc quan yu i. Tht kh tm thy ni no khc m ngi dn li hng tt qu lu, qu k v qu nhiu mu sc nh Vit Nam ta. Cng chnh v vy, phn ng nhng ngi xa x u mang trong lng ni nh qu hng, u tm c hi v thm ni chn nhao ct rn hng mt ma xun sum hp. Trc bn th t tin, h s thnh tm dng ln ng b cha m nhng thnh qu trong hc tp, trong cng danh m mnh t c. ng thi, h cng bi ngi nhn ra rng, mnh cha bo p c y cng n tri bin ca cc Ngi; t ha vi lng s tm cch gip gia nh, ngi thn v nhng ai khng may mn, b p li nhng thng ngy h hng qua. i vi ngi Pht t, ma xun l lc thch hp hnh hng, chim bi cc t vin. Mt s ngi cn nng v phc lc n cha cu Pht Tri ban cho sc khe, hnh phc v mi iu may mn trong cuc sng. H ngh n Pht nh mt ng thn linh, mt chn nu nng tru tng nhng cng l ngun an i, l s ng vin tinh thn qu gi. Nhng ngy u nm cng l dp chng ta n thm b con, bn b, cng tng nhau nhng li chc tt p, cng ung vi nhau ly ru, mt tch tr. Nu c iu kin, chng ta t chc tham quan nhng di tch lch s, nhng thng cnh ca qu hng thy rng t nc ta tht p , dn tc ta tht kin cng bt khut. Tnh yu qu hng s c dp c tng trng, tnh cm gia ngi v ngi c dp c tht cht. Ta s thy lng mnh chan ha cng t tri v con ngi, ta s bit cch sng y tnh ngha vi ng bo ng loi. Ta cng bit tn trng v bo v mi trng sng chung qua ta, bi v vn vt i vi ta u v cng thn thit. Tuy nhin, nhng loi hnh gii tr a dng cng ch mua vui mt vi trng canh, nim hnh phc sum hp ri cng nhng cho ni su ly bit. My ngy Tt rn rng bao nhiu, khi tr li vi nhng lo toan i thng, chng ta cng thy qunh qu trng vng. Nht l i vi nhng ngi lung tui neo n, khi con chu ln lt ra i ht, th nim sum hp ngn ngi ngy

no cng lm nng n hn ni bun hiu qunh hm nay. Cho n nim hnh phc ca ngi Pht t cm nhn c khi n cha, cng ch hin hu khi h cn chim ngng dung mo v n ci t ti ca c Pht, cn m mnh trong khung cnh bnh an ca ngi Gi-lam. Tr v nh, h li b quay cung trong vng xoy ca cuc tn sinh, li b m nhim trong trn cnh v b tri buc trong xing xch danh li. V th, trong nim vui no cng n hin bng dng ca kh au, v vui y do vay mn t bn ngoi v v n khng bn lu, khng chc tht. Cng nh ma xun t tri, ch hin din trong ba thng ri theo lut tun hon, nhng ch cho ma h nng bc. Nh Pht gi l ci vui sinh dit, vui trong v thng. Vy th, c nim vui no tn ti vnh vin khng? Nu c, bng cch no chng ta tm c nim vui y? y l vn nn ca con ngi, v chnh c Pht a ra li gii p tng tn, cch y hn 25 th k. Chng ta thng tha hon cnh v nhng tc nhn bn ngoi gy au kh cho mnh. Rt t ngi chu nhn li bn thn, xem phin no do u m c. Kinh Lng Nghim k on ngi A-Nan hi c Pht: Bch c Th Tn, th no l ci gc phin no sinh t, th no l ci gc B- Nitbn?. Cu tr li n t mi phng ch Pht: Ci gc phin no sinh t l su cn ca ng, ci gc B- Nit-bn cng l su cn ca ng ch khng u khc!. Mt thy sc lin phn bit p xu, p th mun chim lm ca ring, xu th sanh tm ght b, khi lng tham khng tha mn li pht khi sn hn...Tai nghe ting, mi ngi mi, li nm v, thn xc chm, duyn theo php trn... mi mi u dnh mc nn to nghip. Nghip thin dn ta n cc ci lnh, nghip c dn vo ng d, rt cuc c qun quanh trong ba ci su ng! Nh th, nu cc cn tip xc vi trn cnh m dnh mc, th ngay hin i chu phin no, khi mt thn li mang ni kh ln nht, y l ci kh lun hi sinh t. Ngc li, nu vn tip duyn xc cnh m khng khi tm phn bit, th nghip do u pht sinh? Vng lun hi ng nhin b cht t. Hnh tng c B tt Di-Lc mp trn, bng to, khun mt y n phc hu, n ci tht thoi mi vi nhng a tr vy quanh, biu hin mt nim hnh phc v b. V sao Ngi c c s h lc tuyt vi n th? Nhng a tr tng trng su trn lun bm theo Ngi quy ph, nh trn cnh lc no cng hin hu xung quanh chng ta. Nhng khc vi chng ta, Ngi tuy vn tip duyn m khng chp trc, khng nhim . V i x nn lc tc bin thnh lc thng, nn Ngi lun lun c mt nim vui trn vn, min

vin (i h). Nim vui ny l tin ca hnh phc tuyt i - hnh phc gii thot khi sinh t lun hi. Nh vy, hnh phc tht s ca con ngi khng phi t bn ngoi n, m t s bung x ngay ni tm mnh. Trong i sng thng nht, chng ta x b nhng tranh chp hn thua, nhng iu th phi khng nh , xem ch l nhng cn ma bng my thong qua ri mt; ngay lc y, ta thy mnh c an n i phn. Tin ln mt bc, ta qun chiu trn cnh ch l duyn hp gi c, tm khng khi phn bit khi cc cn tip xc cc trn. Bit rng mi nim u h di, tng bc ta bung x ht mi tnh chp i vi ta - ngi v cc php. Bung x th mi hay Nit bn ti hin tin ch khng u xa l, v ma Xun bt dit cng ngay ti y v by gi! Nhn ra ma Xun bt dit y, S T Trc Lm iu Ng Gic Hong lm bi k: Nin thiu h tng liu sc khng, Nht xun tm s bch hoa trung. Nh kim khm ph ng hong din, Thin bn b on khn try hng. Ha thng Trc Lm dch: Thu b cha tng r sc khng, Xun v hoa n rn trong lng. Cha Xun nay b ta khm ph, Chiu tri ging thin ngm cnh hng. Tui tr cha thu r l sc khng, c mi m ui theo ngoi cnh, nn khi thy hoa n bo xun v, lng bng nhin rn rng cm xc. Ngy nay, Ngi khm ph b mt tht ca Cha Xun, tc nhn ra bn lai din mc ca chnh mnh v qun trit thc tng ca cc php. Cc php do duyn t hp, ht duyn li tr v khng, tnh ca cc php vn l Khng, nh duyn hp nn gi c. Bng ci thy siu vit nh nguyn, Thin s lun sng trong ma xun vnh cu; Ta-b cng l Tnh-, phin no v B- khng hai khng khc. Ngi v s ngi trn ging thin, ngm tng cnh hng ri rng m lng vn an nhin. Bi v, hoa n hoa tn vn l xun, mi pht giy u l xun. Trong hi Linh Sn, khi c Pht a cnh sen xanh ln, nhn khp lt i chng, Ngi bt gp nh mt Ca-Dip. Thi im bn mt nhn nhau l mt

khonh khc thin thu. Tm thy v tm tr tng ng, khng li din t nn ch bit mm ci! N ci Ca-Dip l hnh nh tuyt p th hin s kh hp Thy-tr trong mt thc ti v ngn, khi Cha Xun b khm ph. ngha su xa ca s tch Nim hoa vi tiu khng phi l ch nim hoa (a cnh hoa ln) hay vi tiu (mm ci), m chnh l s giao cm bt t ngh gia tm Thy v tm tr, ti thi im t mc tng c (bn mt gp nhau). Do vy, c Pht mi trao truyn Chnh php nhn tng, Nit bn diu tm cho Ca-Dip. V cng t , Pht php lu truyn nh nc t ngun ta khp cc nhnh sng, mang n sc sng cho mun loi mun vt. Cho n ngy nay, sc sng y vn lun tun tro, nhng ngi hu duyn c th nhn thy nhnh mai vng rc r trong mt m cui xun! Nhn ma xun t tri li n, chng ta hy cng chn thnh chc nhau sm khm ph Cha Xun min vin ca chnh mnh, sm c nim vui thng thc v p ca cnh mai khng bao gi tn t. Nim vui y mi l tuyt i, l vnh cu, mi l mc ch cao tt trong i tu ca tt c chng ta. ---o0o---

3- XUN THANH BNH

Mt nm li tri qua vi bao i thay ca t tri v con ngi. Cy c theo thi tit bn ma m sinh si ny n ri ho a tn rng. Con ngi cng tri qua bn tng sinh gi bnh cht, nhng ai cng hy vng mt ngy mai ti sng hn hm nay. Cho nn, vo nhng ngy cui nm, d ngc xui ni u, d hon cnh th no, ai ny u chun b v vt cht ln tinh thn n mng xun n. Khi u mt nm mi l khi im cho nhng c m tin tng, l m u cho nhng chng trnh hnh ng, cng l tin cho nhng hy vng thnh cng trn ng i v ng o. Vt ln tt c, l c m bnh an phc lc, t hon cnh bn ngoi n thn tm bn trong mi ngi. t nc ta thanh bnh l hnh phc ln lao cho mi ngi dn, nht l trong thi i chin tranh khng b ang e da ton cu. Cn trong ni tm chng ta, li l mt trng xung t do nhng tnh cm t tng cht n cht i, lng xng bin i khng bao gi dng, khin ta to nghip v qun quanh trong vng sinh t. Ngi tu chng ta, may mn c hng ma xun thanh bnh ca t nc, cng ng thi mong mi xun thanh bnh t ni.

Nhn li nhng nm thng qua trong cuc i, ta thy mnh nm tri bit bao cnh vui bun thun nghch. Gp cnh thun cnh vui, ta phn khi t ho; nhng khi gp chuyn khng may xy n, ta li au kh thi tm, nhiu lc cn on tri trch ngi. Ngi bit tu khng mong cu lun gp may mn thnh cng trong mi vic, v d lm ta cng cao ng mn; cng khng s kh khn tr ngi, v ch vng chc gip ta cng mnh bc tin tu. Nhng hnh gi trong cng phu thin tp, nhiu lc thy tm an nh v cm nhn mt nim vui nh nhng thanh thot, nhng cng c khi thy vng tng ly lng, phin no ba vy t pha. l chng duyn trn ng tu, nhng cng l nhng bi hc sng gi, nu ta bit nhn y kim nghim li cng phu tu tp v nhng kin gii ca mnh v Pht php; nu ta bit vng tng phin no l nhng kit s t lu ng ngm trong tm thc nhng h di khng tht, cng tinh tn hnh tr. Nh vy, bt c hon cnh no ta cng c th bin thnh c hi thng tin ni tm. Bit bin chng duyn thnh thng duyn, bit tn dng thun cnh ng tu thm hanh thng, ta c th nhn ra ngha chn tht ca hnh phc. B tt Di Lc c n ci hnh phc d b lc tc ba vy, v Ngi l Bc i h i x. H khng phi l vui a ci ct nh l thng ca th gian, m l s chn thnh mng vui v ngi khen nhng thnh cng v hnh phc ca ngi khc. X khng phi l lnh m quay lng trc nhng cnh i bt hnh, m ht lng gip ngi nhng khng dnh mc, l trng thi thanh tnh ca tm trc cc php v trc cuc sng thun nghch thng trm. Bit bung x mi c th tht lng thng yu ngi, mi thng cm v tha th nhng thiu st ca ngi, mi c th v li ch cho chng sanh m lm vic. Nhng li chc tt p dnh cho nhau trong nhng ngy Tt, tuy c v so rng, nhng cng c ngha mong cho mi ngi lun gp iu may mn an lnh. Pht t chng ta tin su l nhn qu, bit rng nhn qu tc dng c ba thi qu kh - hin ti - v lai, nn cn gip nhau to nhn lnh trong ngh, li ni v vic lm. Nu gp hon cnh thun li, ta bit mnh gieo nhn thin lnh i trc, v cng tinh tn tu hnh ngy sau hng hnh phc an vui. Nu gp nhiu chuyn nh bt nh trong i, ta hiu l hu qu ca nhn xu ta gieo t qu kh. Ch thnh sm hi nhng ti li phm, ng thi n lc cng phu, tng bc chng ta s chuyn c nghip xu c thnh hin thin. V nghip to t thn ming , trong dn u, nn chuyn nghip cng ch yu nh chuyn ha t tm. Tin su nhn qu, tnh tu ba nghip l iu kin cn thit cho ta hng ma xun thanh bnh ni tm, do chnh ta to dng.

c Khng T khi nhn dng sng tht nn li cm thn: Chy mi, chy mi ? Ngy m khng dng!. Chng ta cng c khi nhn mi s vt quanh ta v c thn tm ta u nh nhng dng sng ang tri chy. Thi gian tri nhanh khng bao gi dng ngh, mi ngy no ang tui thanh nin cng trn sc sng m nay lng mi gi dn. V thng no c tha ai bao gi? Nhng thc cuc i l v thng khng phi ta m mnh trong bi quan, ph mc dng i a y, m phi nhn chn s huyn mng ca cc php khng b vng mc bi ng dc lc trn. Nhng g th gian cho l lc th, c phi thng l au kh theo sau? Hoa n ri tn, ngi tr p ri mt thi gian cng tr nn gi xu. C ba tic no m khng tan, c tr vui no khng n hi kt thc? Hnh phc th gian l p ng c nhng nhu cu ca gic quan; nhng nhu cu ca con ngi th ngy cng cao do lng tham v hn, nh ngi kht ung nc bin, c bao gi ht kht? Mt s thanh nin thng ngh mnh cn nhiu thi gian, c vui chi tha thch, n khi ln tui s tu ch lm n cng khng mun. Mt s ngi quan nim, s tu hnh l dnh cho tui gi, v ngi tr cn ang nhiu mng p p , nhiu hoi bo thc hin, nhiu trch nhim phi chu ton v nhiu ham mun phi tha mn. Nhng ci cht u phi ch n vi ngi gi? Cho nn C c ni: Ch i n gi mi hc o, M hoang lm k tui xun xanh. Thy r cuc i l v thng, ta cn phi hiu ngha tch cc ca n, v v thng cng l iu kin ti cn duy tr v pht trin mi s vt. Tri tim p, dng mu lun lu, hi th ra vo... l v thng, nhng nu khng nh th th con ngi khng th tn ti c. Nu tm khng v thng, lm sao ta c th chuyn ha t tm t c c sang hin lng? Nu nghip khng v thng, lm sao ta tu hnh chuyn i nghip xu thnh nghip thin? Do vy, ngi ng l v thng l ngi thu trit tnh huyn ha ca mun php v khng b v thng lm in o, kh au. Cc Ngi khng chn b ch v thng, i tm ci thng hng ni no xa xi; m ngay ni v thng nhn ra chn thng, t ni ng chuyn m sng vi tm th vnh hng bt ng. l ngha ch thc ca s tu hnh, l xun thanh bnh min vin ca ni tm, cng l bn hoi ca ch Pht - B-tt. c Pht dy: Qu kh khng truy tm, tng lai khng c vng, an tr trong hin ti. An tr trong hin ti l ni dung ca chnh nim. Chng ta

thng thch hi tng nhng chuyn vui bun xy ra, hoc t v m mng cho mt ngy mai ti sng, m khng bao gi bit bng lng vi hon cnh hin ti. V khng tha mn vi nhng g mnh ang c, nn ta c mi kh au v c mi truy ui mt bng dng hnh phc khng thc. Ngi bit o khng mong cu s bnh an t bn ngoi hay mt cnh gii hnh phc tng lai, v hnh phc khng phi l kt qu ca s truy tm ui bt, m l s dng li, sng trn vn ni ng x - ti y v by gi. Ni dung th hai ca chnh nim l tnh gic bit r tng chuyn bin ca thn tm bn trong v cnh vt bn ngoi. Thn tm cnh u l duyn hp, sinh sinh dit dit trong tng st-na, cn ci bit lun lun hin hu, khng bao gi sinh dit. Chng ta ang sng trong thi i m khoa hc c nhng thnh tu vt bc, nn xung quanh ta l mt trng hn lon ca mu sc v m thanh. Nu khng c cng phu tu tp, ta d b chong ngp quay cung trong s hn lon y, khng th no tm thy bnh an. C ngay trong gung my vn ng ca vn php, ta vn an nhin thin tp; ngay trong hon cnh kh khn, ta vn gng cng tu tin. i vi kh au, ta bit l cht liu cn thit kch thch ta n lc cng phu, v c kh au ta mi tm cch thot kh. i vi bnh tt, ta bit cuc i l v thng, thn ngi khng c g bn chc, mng sng ch trong hi th, nn khng thi gian lung ung tri qua. Trc ci cht, ta bit l bt u mt cuc sng khc, l chm dt mt i sng v biu hin nghip mi kip sau. Sinh gi bnh cht l l thng nhin, c t mi c sinh, nh c ma ng lnh lng mi c xun v m p. To nhn an lc, ta chun b sn sng i ph vi mi hon cnh, k c ci cht cng khng l iu ng s. Nh th, thin tp c kt qu bc no, ta c hnh phc ngay bc y, v an lc c hin ti v ni t thn tm ta. Tinh thn hin ti lc tr tht rt n gin nhng v cng vi diu v thit thn vi tt c mi ngi. Chng ta sinh ra, tt c u phi tun theo nhng quy lut mun i ca v tr vn hu. Nhng g c hnh tng, k c thn mng v nhng s thuc ca ta, u khng thot khi nh lut v thng. Ch c o l l vnh hng vi thi gian v thnh thang vi khng gian. Ch c o l mi l ni nng ta chc tht ca mi ngi con Pht. D tri qua nhng cnh i thun nghch, nhng thng trm ca cuc sng, ngi c cng phu tu tp s khng b chao o cun li. Tm bnh an th bt c ni u, bt c thi im no ta cng thy an nhn t ti. Tm thanh tnh th tt c cc php u l cnh gii Pht, bn ma nhn gian u ch l ma xun mun thu, nh li Thin Lo Thin s:

Trc bic hoa vng u cnh khc Trng trong my bc hin ton chn. thc thn tm cnh u l duyn hp h gi, nhng lc th th gian u l o nh khng tht, chng ta khng truy tm hnh phc t nhng khoi cm ca gic quan, cng khng mong cu bnh an t nhng thn linh ban phc ging ha. Nikoskasanzaki vit: Mnh t mi ch c trong lng ngi, xun thanh bnh ch c tm thy ngay bn tm ca chnh ta m thi. ---o0o---

4- CON NGI HNH PHC

Nhng ngy u nm, Pht t n cha l ly cng dng Tam Bo, gp g nhau v cu chc nhau an lc, hnh phc. Nhng th no l hnh phc ch thc, v tm hnh phc y u? y l mt b quyt, mt ngh thut sng, l kt qu ca cng phu tu hnh m mi ngi Pht t chng ta cn hiu r. Trong nh Pht, hnh tng biu trng cho hnh phc chn tht mun i, l hnh tng ca B-tt Di Lc. Ngy va B-tt l ngy mng mt tt, ngy u ca mt nm. Trong ngy ny, mi ngi tm qun nhng lo u phin mun, hng n mt nm mi vi hy vng thnh cng hn, sung sng hn nm c qua. Nhng ch l nim vui v hy vng mong manh trong my ngy Tt, sau tr li tt bt vi cuc sng i thng. Ring Ngi, ton thn v c bit l v mt lun biu l mt nim h lc v bin, vi n ci lun ti tn, rng r; khin ai n chim bi cng cm nhn rng, Ngi qu tht l mt ngi hnh phc. B-tt Di Lc, Trung Hoa dch l T Th, cn c tn l B-tt A-Dt-a (V Nng Thng). Theo truyn thuyt, Ngi tn T Th v lc thn mu mang thai Ngi, b pht khi tm t, nguyn n chay trng trnh st sanh. C thuyt cho rng, do Ngi tu T v lng tm (T-Bi-H-X), nn c tn T Th; v v Ngi tu hnh ny vin mn khng ai snh bng, nn c tn xng l V Nng Thng. Thi c Pht Thch Ca cn ti th, Ngi th hin lm con trong mt gia nh B-la-mn truyn thng min Nam n, sau khi gp c Pht v xin xut gia. y l mt nhn vt lch s. Mt ha thn khc ca B-tt Di Lc l B i Ha thng. Ha thng xut hin tnh Minh Chu Trung Hoa, th k th X, vo i Ng i, v Ngi thng lang thang khp chn, hnh tung bt nh. Ngi thng vc mt

bao b to trn vai, gp ai cng nga tay xin. Nhng g xin c, Ngi u cho vo bao, sau tp hp m tr, phn pht li cho chng. Tng truyn, c khi Ngi thi trin thn thng: Nhng mn t tay Ngi ly t trong bao ra th ton bnh ko tin bc, nhng k khc li ra th li l rn rt cc nhi. Mt ln, Ha thng Tho ng gp Ngi, bit Ngi l bc Thnh Tng nn hi: Th no l i Pht php?. ang vc bao trn vai, Ngi ling bao xung, ng yn. Ha thng Hi tip: Ch c th, hay cn con ng no tin ln na?. Ngi vc bao ln, i thng. y chnh l th thut Trc ch nhn tm, c phong trong nh Thin. Khi sp tch, Ngi ngi an nhin ni bi k: Di Lc chn Di Lc Ha thn thin bch c Thi thi th thi nhn Thi nhn giai bt thc. Tm dch: Di Lc tht Di Lc Ha thn trm ngn c Th hin gio ha ngi Ngi i khng ai bit. Nh bi k ny m ngi sau bit Ngi l ha thn ca B-tt Di Lc. T , ngi ta dng hnh nh B i Ha Thng v hoc tc tng B-tt. Ngy nay, chng ta thy cc cha thng th B-tt theo bn kiu dng, mi kiu u c ngha ring: Th nht, dng Ngi ng dang chn, hai tay gi ln tri, ming ci to, v mt rng r. Kiu ny biu hin ni dung sung mn hnh phc, mnh v ton th php gii ha nhp thnh mt th nht nh. Kiu dng th hai, Ngi ng vc mt bao to trn vai, l hnh nh Ha thng B i, tu B-tt nghch hnh. Kiu th ba, Ngi ng vi chic bao to di chn, gi nh cu tr li v ngn khi Ha thng Tho ng hi v i Pht php. Th t, l kiu mu thng thy nht, Ngi ngi thoi mi, v cng hoan h vi nm su a b vy quanh, a chc tay vo mt, vo ming, a chc vo tai, vo bng... y l mt bi hc ln cho cng phu tu hnh. Nhng d th hin Ngi theo kiu dng no, ta vn nhn ra Ngi nh nhng nt ni bt v c o: Ngi mp n ni khng thy c, mt trn y, ming ci rng n mp tai; c bit l cch n mc tht

thoi mi: chic qun rng thng thnh, o ngn khng ci khuy l b ngc vm v v ci bng to trn. Theo l thng, ngi xut gia tu hnh thanh tnh, trc nht phi biu hin oai nghi t hnh t dng v bn ngoi, ngi khc xem l mu mc. y, hnh tng B-tt Di Lc li hon ton tri ngc, khin nhiu ngi ln u n cha, c th cm thy l lng. Chng ta phi hiu nhng ngha su xa, siu tc n cha trong hnh thc thng tc y nh th no? Nh Thin c cu: Trung v tn tng, hu hoa hu nguyt hu lu i. Trong kho v tn c cha y , no hoa no trng, no n i cung in. Bng ca B-tt Di Lc l kho Nh Lai tng v tn, trong mun php c hnh thnh. Bng to cng c ngha l dung cha, lng vi tt c mi ngi, mi hon cnh; cn tng trng hnh tri tc, sng yn phn ngho m vui vi o. B bao b xung t tng trng s bung x hon ton c cn, trn v thc, khng cn chp trc, khng cn g mc buc rng. Bung tt c th c tt c. Khi khng cn chp vo thn - tm cnh, khng cn chy theo cc php duyn sinh h gi th Pht php hin tin, ton th v tr u vi mnh ha iu. y chnh l i Pht php, l yu ch Thin tng, l b quyt ca hnh phc chn tht mun i. T t tnh lng l m hng tri, pht khi diu dng nhiu ch chng sinh, biu hin bng c ch vc bao ln vai, i tip. i n mt ng, B-tt t do t ti trong sinh hot thng nht, hon ton thong dong vi mi thng trm thnh suy ca cuc sng. l con ng tin ln, tr li cu hi th hai ca Ha thng Tho ng. S bung x n tt cng mi vng chp dnh mc cn c biu trng bng mt hnh nh sng ng v y n tng: nt ci Di Lc bn cnh su a b chc ph vy quanh, nhc nh mt Ha thng B i ngy xa vui a cng m tr. Su a b cng l su trn (sc, thanh, hng, v, xc, php). Khi su cn ca ta tip xc vi su trn, thng khi nim phn bit p, xu, hay, d; p th thch, mun chim lm ca ring (tham), xu th ght gin (sn). T to nghip, mi lun hi trong Tam gii; y chnh l ni kh ln nht, dai dng nht ca chng sinh. B-tt th khng nh th, Ngi thu trit bn cht duyn sinh v ng ca tt c cc php, bit chng do thc bin hin, do tm sanh khi, nn t tnh ca chng l khng. T tnh khng nhng duyn hp nn tm c. Do siu vt ng chp v php chp nn Ngi hon ton v tm khi i duyn xc cnh, trong trn m an nhin t ti trc bao bin ng ca trn. V th, n ci ca Ngi v cng hn nhin, v cng ti tn, biu hin mt i sng ni tm sung mn. C th

ni, n ci Di Lc l ma Xun min vin, l tm Xun bt dit, l cht Xun mi mi tun tro. Nh vy, tu hnh khng c ngha l B lc cn, ngn lc thc, dt lc trn; khng phi xa lnh chn phm tc, trn trnh hi th ca th gian. Ch cn qun trit l v ng, nhn r cc php khng tht c, hnh gi khng cn dit Cn - Trn - Thc m vn an nhin i vi trn cnh. Hnh phc tht ra rt bnh thng, khng phi mt th gii no xa xi hay mt tng lai no m mt. Khi tm ta an tr trong hin ti, nhn ra c s hin hu nhim mu thng ti ngay trong dng lu chuyn sinh dit ca cc php, ta s thy r rng: hnh phc ch thc ch c ti y v by gi! iu ny c ngha, nu bung x tt cng mi vng chp, mi nim phn bit hai bn, tm ta hon ton rng rang thanh tnh, th chn thng s hin hin t ci v thng, s vnh cu nm ngay trong sinh dit. y l tinh thn ca cu k ni ting i cnh v tm mc vn thin (i cnh khng tm ch hi Thin), trong bi ph C trn lc o ca S T Trc Lm. Mt iu khc, c khi no chng ta thc mc: B-tt Di Lc tht l ai? L T Th, A-Dt-a, B i, l v B-tt ang cung Phm Vng ci tri u Sut? Thin giang hu thy thin giang nguyt Vn l v vn vn l thin. Tm dch: Ngn sng c nc ngn trng hin Mun dm khng my mun dm tri. Trng trn tri ch c mt, nhng ni no c nc l c bng trng. Mt hin ra nhiu, nhiu quy th v mt. Nht tc nht thit, nht thit tc nht. Php thn thanh tnh khng hai, nhng ty duyn m cc bc gic ng th hin nhiu ng ha thn, khin mun loi chng sinh c nhiu li lc. Ha thng B i hay v T-kheo thi Pht ti th l ng ha thn ca Btt Di Lc, cn bo thn ca Ngi hin ang cung tri u Sut. Ngi l v B-tt Nht sanh b x, ngha l ch th hin ni ci Ta-b mt ln na ri thnh Pht, nh c Bn S ca chng ta. V th, chng ta gi Ngi l v Pht ng lai (ng lai h sanh Di Lc Tn Pht).

Nhng kinh ni v s n sanh ca Ngi l kinh Di Lc thng sanh, kinh Di Lc h sanh, kinh Di Lc bn nguyn, u do chnh kim khu c Pht Thch Ca thuyt ging. Theo tinh thn ca kinh, lc thi mt php ca Pht Thch Ca chm dt v tri qua ht Tiu tam tai cng i tam tai, B-tt Di Lc s n sanh ni ci Ta-b, thnh o di ci cy Long Hoa, khi u thi k chnh php mi. Tiu tam tai gm ba nn, xy ra ng thi hoc ln lt theo sau, khin loi ngi chu nhiu thng kh, bnh au, cht chc: n dch tai l bnh tt thi kh c hi honh hnh, c bit hin nay ang c chiu hng gia tng v s ngi bnh v mc trm trng ca cc bnh nan y nh: Ung th, HIV/AIDS, vim gan siu vi, St rt... lm t vong hng triu ngi mi nm. C cn tai l thin tai, l mi trng nhim, l t ai cn kit mu m. Tm ngi khng n ha, tn ph thin nhin, o ln cn bng sinh thi, kt hp vi s bng n dn s nn gy nn i trm trng cc nc thuc th gii th ba. Nc ngho th i km, nc giu li mun thng lnh ton cu, t xem thng o c v quyn li con ngi. y l ngi n ca ao binh tai. Nhng hnh nh chng ta thng thy mi ngy, nu theo di chng trnh thi s th gii, l nhng biu hin trung thc v au thng nht ca loi ngi, d mi tri qua Tiu tam tai y m thi. n giai on ca i tam tai, s tn ph hy dit cn gh gm hn nhiu. Th nht l Phong tai, cung phong bo t d di cng khp. Hin nay ni ny, ni kia thnh thong ta nghe tin v nhng cn lc mnh tn ph c mt vng rng ln. Hai kip tai kia l Thy tai v Ha tai, hu qu ca nn cng ngh pht trin, lm tri t nng dn ln (ha tai). Bng tan hai cc tri t thp (thy tai). Loi ngi b tiu dit hng lot do nhng tai nn khng khip nh th, ch cn li mt s t. Khi n tn cng ca thi k kip gim, li bt u thi k kip tng, tui th con ngi tng dn. Trong kinh, c Pht xc nh rng, khi tui th con ngi t n su vn bn ngn tui, c Di Lc mi ra i. Nh vy, khi chnh php ca c Pht trc khng cn lu truyn trong nhn gian, loi ngi chu nhiu thm ha khng khip n tt cng, khng ai cn nghe nhc n ting Pht, lc y mi c mt v Pht sau ra i. Khng c c s no li tin rng c Di Lc sp n sinh. Pht t chng ta cn thn trng khng b m hoc bi nhng t thuyt m tn. Chng ta ang thi k kip gim, tui th khng di nhng nh vy m c nhiu c hi thy r l v thng gi hp. Bn b, ngi thn quanh ta sm cn ti mt, bn thn ta cng nay au mai mnh, t ta d thc tnh, tinh tn tu hnh. Tuy trong i mt php, nhng ta vn cn c nghe gio l cao siu

uyn o, phi bit l duyn may ngn nm mt thu. Do , ta phi trn qu thi gian cn li ca i mnh thc lim thn tm, tnh tu ba nghip. Theo gng B-tt Di Lc, chng ta bung x mi vng chp vng nhim vo trn cnh, c ci nhn bao dung v tm lng rng m cho tt c mi ngi. Ta hy tm Ngi ngay con ngi xc tht ca mnh, bng cch tinh tn tu hnh T Bi H X nh Ngi. Nhn ngy u Xun, chng ta thnh tm nh l c B-tt Di Lc, cng nn thnh tm chc nhau sng trong hnh phc chn tht d ang mang thn phn lm ngi. Bi v, khi tm ta khng cn chp ng chp php, khng cn dnh mc buc rng, th u khng l Nit-bn, bao gi khng l ma xun bt tn? ---o0o---

5- THM M MA XUN
Mt nm tri qua, chng ta nm tri bao v chua cay ngt mn ca cuc sng, c thm mt s kinh nghim trn ng i v ng o. Nh vy, chng ta c s thm trm tnh thc trc nhng hon cnh thun nghch, trc nhng th thch gian trun. y l iu kin cn thit gip chng ta hon thin nhn cch, thng hoa i sng tm linh, dn dn vng bc trn li v vi Chn Thin M. Theo l ngha su xa ca o, Chn l bn th chn tht tuyt i, l th tnh bt sanh sn mi loi; Thin l tm thanh tnh siu vt thin c, vng bt nim phn tch nh bin; M l nt p siu nhin, l s ton bch ca th gii l tng, l s hon ho vt thng m tr tu con ngi khng th suy lng ni. Nghe qua, chng ta ngh l nhng cnh gii siu thc, mt ni no, mt thi im no xa xi m chng ta khng bao gi c th d phn. Nhng nu th th c Bn S chng bo rng, bn hoi ca ch Pht l khai th cho chng sanh ng nhp Pht tri kin. Pht tri kin l ci thy bit ca Pht, c th nhn r v thng thc v p ton din ton ho v bt sanh bt dit ca mun php. Con ngi chng ta cng c kh nng tim tng y - c Pht nhiu ln khng nh. Nhng chng ta phi lm th no pht huy kh nng y? V mi lc xun v, chng ta dng phng cch g ng thi thng thc thm m ma Xun nhn gian t nhin v Xun o siu nhin?

Cc php trong th gian qu tht mun mu mun v, mi ma li biu hin nhng sc thi khc nhau. c bit vo ma xun, cy ci m chi ny lc, ngn hoa ua n khoe sc khoe hng, c t tri nh bng tnh dy sau gic ng ma ng dy c. Ta cm thy lng rn r theo s chuyn mnh ca vn vt, ta nn nao theo nhp sng tng bng ca mi ngi chung quanh. Dng nh t ci v hnh, ng b t tin ta cng t hi v, sum vy cng con chu. Ri nhng ngy vui cng qua mau, chng ta tr li vi nhng lo toan tt bt i thng; nhng hoa nhng l mi ti p l th, nay ho a tn phai; khng gian mi trong lnh m p l th, nay vi nng bc ngt ngt. Nt p ca xun nhn gian mang theo tnh cht a th phc tp, li cn tm b mong manh, ph thuc khng gian thi gian v c tm trng ca mi ngi. Mt thi s vit: L lt i ngy xun tr li, Ngy xun tr li, hi bao ngy! Nm canh lnh lo kinh sng gi, Ngi ngm tn xun hoa rng y... Ngay trong nt ti xanh ca cy l v rc r ca hoa xun, n nu s tn phai ca hoa ma h, s ri rng ca l ma thu v s kh cht ca cy ma ng. Cho nn: Xun ang ti ngha l xun ang qua Trng cn non ngha l trng sp gi. Ngi i thng nhn xun qua thi gian c l, qua cnh vt i thay; t chy theo ci p bn ngoi, pht sinh tnh cm chim hu, to nghip v trm lun. C th ni, ci p ma xun nhn gian l ci p ca rng buc, ca v thng, ca sinh t. Nu xun i thuc thm m a th tng i, c sinh c dit, th xun o li thuc phm tr thm m thun nht, tuyt i, bt sinh. Khi tr v trng thi tch lng m hng tri ca bn tm, cc bc ng o thy ton th cc php u trong nh gic. Ma xun v, Thin s Tuyt u thy cy ci trng ip, nc h lp lnh xanh bic, tri xun bt ngt thnh thang. Tm Ngi ha theo vn vt, thy mnh tuy cn trong sanh t m vn ng ring ni ci siu sanh: Ni xun chng cht xanh Nc xun lng lnh bic

Thnh thang bu tri cao ng ring trong m tt. Hnh phc ny khng phi tranh ua ginh git vi ai, khng ai c th cp mt ca mnh, cng khng b bin hoi theo thi gian khng gian. y l hnh phc ch thc ca nhng ngi nhn ra ci vnh hng trong dng bin thin v tn ca mun php. Mt khch tng hi Thin s Chn Khng: Khi sc thn bi hoi th th no?. Ngi p: Xun n xun i ng xun ht, Hoa tn hoa n ch l xun. Bc ng o hng sng vi Pht tm khng sanh khng dit, nn d sc thn cn mt nh xun i c n c i, cc Ngi vn lun trong ma xun min vin; v nh con sng lc ni lc chm, nhng d chm ni cng khng bao gi ri th tnh bin c mnh mng. V tr d c i di, thi gian d khng ngng tri chy, vn n tng nt thm m siu nhin, nt p uyn nguyn hng hu ca php gii tnh. y l ngha ca Diu Php Lin Hoa, mt hoa sen huyn diu n trong l la v thng. Thm thot thu qua my ri i ngi bng chp ng my tri. Mun vt hin by tr o ha Sen n trong l sc thng ti. Thu qua ng ti, xun li v, hoa vng my . i ngi nh bng chp nh ng my, cht cn cht mt; mun cnh nh mng o khng tht c, khng thng cn. Nu tm dnh mc vi trn cnh ngoi duyn, ta thy cuc i mnh lun b chi phi bi nhng tc nhn bn ngoi, khng lc no an n. Nhng nu i cnh m tm vng bt mi nim phn bit, mi suy tnh lng xng, ta s c c hi tip cn vi ci chn tht mun i. Ch trng nhp th tch cc ca o Pht khng phi ri b th gian, xa lnh cuc i; cc Ngi vn chu ton mi bn phn vi i nhng khng b i rng buc. Hnh tng ca B-tt Di Lc l mt biu hin sinh ng ca tinh thn ha quang ng trn. N ci ca Ngi tht rng r, tht bnh an gia m tr vy quanh; v bung x n tn cng cc Cn-Trn-Thc nn trong php sinh dit m vt thot sinh dit, nn lc tc bin thnh lc thng, nn ngay xun nhn gian m tm xun ca Ngi mi lng lng trong t tri!

Nh vy, Xun o v Xun i ch l hai mt ca cng mt thc ti. Xun i thuc th gii hu hn, tng i, a th; Xun o c tnh v hn, tuyt i, thun nht; nhng c hai khng th tch ri m ha quyn nhau nh sng v nc. Khi chng ta phn tm trn cnh ma xun v b cnh rng buc, y l thng thc xun i c n c i c sanh dit. Cng trn cnh y m tm thanh tnh khng khi nim phn bit nh bin, d vn thy nghe hay bit r rng, chng ta ang vui cng xun o. Cc bc ng o vn cm xc cng xun, nhng s cm xc ny chiu su thm ca v thc ch khng hi ht trn mt thc. Cc Ngi vn thng ngon thm m ma xun, nhng do qun trit s l vin dung nn vn duy tr s tnh thc, i v o, a th v thun nht tr thnh bt kh phn ly. Cc Ngi ha mnh vi th gian v thng, vi v tr bin i m tm khng phn bit nng s ch khch, nhng d trong nhng tm thng ca cuc sng m vn c nim an lc diu thng. Lc sng khng cn bit hng th th no, khi cht khng t vn mnh s i u; sng khng thch Thin ng, cht khng s a ngc, nn cc Ngi t ti trc sanh t, v d thi gian tri chy khng dng, cc Ngi vn mi sng trong ma xun bt dit. Mt Thin s c ni bi k nh sau: Nm trc gp thanh xun, M hng khoe o l. Nm nay gp thanh xun, Tc bc y mi u. Ngi i tui by mi, Nhanh nh dng nc chy. Chng ng tm xa nay, Sinh t lm sao khi? Nm xa cn tr, ngm nhn nhng c gi m o mn mn, lng khng khi rn rng tnh . Nm nay, trn ng vn gp bng o hng o xanh, nhng nhn li mnh thy tc bc y u! Thi gian tri nhanh nh dng nc chy, thong chc mnh tui c lai hy, ci cht ang l mi hm da ln. Nu c mi m mnh trong ng dc, khng sng vi bn tm chn tht xa nay, lm sao thot khi lun hi? Hy ngay trong th gii v thng m sng c vi ci chn thng, ngay dng sanh t m t ti vi th tnh bt sanh. Bn tm th tnh y l cnh mai ca Thin s Mn Gic, l hoa cc ca Tam T Huyn Quang; y l ma xun min vin lung linh chiu diu trong thi gian v cng v khng gian v bin.

Chng ta thng thc v p ca ma xun nhn gian, nn ngay m nhn ra thm m ca ma xun siu th. Xun y ch trong mi ngi. Khi tm thanh tnh, khng dnh mc trn cnh sanh nim vng ng, th ni mun hoa tn n, ta nhn ra hoa xun cha tng tn n bao gi. Cu chc tt c chng ta, trong ma xun ca t tri ang n, sng c vi xun trong lng mnh v chan ha xun y cho mi ngi, hnh phc vnh cu lun ta sng mun ni, by gi v mi mi! ---o0o---

6- XUN BN MA
Khi cn lnh ca ma ng du li, nhng ch cho hng v m p ca ma xun, khin c cy xanh ti, mun hoa ua n khoe sc khoe hng. Nhng chui ngy mt nhc ca cng vic th s nh c tm gc li, dnh cho nh sng rc r ca ma xun di khp nhn gian, chan ha tnh yu thng nhn i, m mm mt tnh cm trong xanh thm du, ha iu vi t tri bao la. Thm nng pha l ca ma xun c tri di v tn, y mun vn tm lng sn sng n nhn nhng g ti p, tinh hoa nht ca ma xun. Khp ni trn khp no ng qu, cnh ng rung nh cng c gng vn ln nhng chi non tinh khit. Chim so, chim su trong tit ng hn hay vi u vo t m, gi y cng h hng tung tng chuyn iu trn cnh, lnh lt hin tng cho i nhng khc nhc mng xun. u trn khp ph phng, ngi ngi u chun b vo cuc, sn sng r sch nhng ni u phin mt nhc by t nhit thnh m n mng xun mi. Nhng ngay ti y v by gi, bn bit chng xun vn cn hin hin, khng h thay i theo nh lut ca bn ma lun chuyn? Thng thng khi ni n ma xun, hnh nh ai ai cng ch ngh xun nhn gian, nhng trong Thin mn, cc v Thin s hay ni ln ci thm trm ca xun o, lng lng vi t tri bao la, ha quyn vi sum la vn tng m vn khng chng khng ngi. nhn gian mi ln xun n c cy khoe sc m bng, v mi ln xun i tr li cho nhn gian nhng tia nng oi bc ca bu tri tit h. V c th cho n thu ri li sang ng, bn ma bin chuyn theo mt quy lut ca vng quay tri t, s s vt vt cng cng chung mt cng lut. Xa nay s i thay chuyn di ca mun s mun vt trn th gian ai m chng tng chng kin, nhng ci thc v hnh v nh trong tt c cc hin tng th vt thot tt c cc nim thi khng. Ci v hnh v nh th ngi ta d qun, cn ci hu hnh hu nh th

ngi ta d nh d chp. Bn ma thay i, mun vt chuyn di cng ch l ci hot dng ca ci khng th gi tn. Thin s Chn Khng i L siu tt c thc th ca ma xun khi c mt thin khch hi: Bch Ha thng, khi sc thn bi hoi th th no? Ngi lin p: Xun n xun i ng xun ht Hoa n hoa tn ch l xun. (Xun kh xun lai nghi xun tn Hoa lc hoa khai ch th xun). Xun n xun i, hoa n hoa tn l hin tng sinh dit ca ma xun nhn gian. Th thng, khi khng cn thy nhng tia nng m p v nhng chic hoa ti r n th cho l xun ht. Nh cc cnh hoa mai n mng vo dp xun n, chng ua nhau r n sc mu, nhng ngy xun qua i chng ho a tn t. l ci lm do nhn xun qua bn ma ca thi gian. Khi no nim thi gian cn ng tr trong tm hn th bn khng th no lnh hi c ci tm xun cha tng sanh dit. Bn c th tin chng trong l la m sen vn n khoe ti sc thm? Trong ngn la v thng thiu t th gian, bn c th no tin c thm lng c ci g cha tng bng hoi? Ngi c i sng tnh thc th khng b m chm trong o nh sinh dit ca trm hoa. B-tt Di Lc th hin ni dung tm xun ny bng mt n ci ti tn trn mi. N ci ca Ngi mang mt ngha siu vit ng chp, trn y mt sc sng hn nhin t i sng ni tm sung mn. Mc cho lc tc c quy ry n u, cng khng lay ng c bn th thanh tnh trong Ngi. Bi l, Ngi thc chng rng tt c cc php l v ng, mi hin tng ca chng ch l tr h o. Th nn, mc cho dng i ngc xui, trong Ngi vn lun lun an nhin t ti. V vy, n ci trn mi ca Ngi l tiu biu cho ma xun t ti vn thng khng thay i. Chng ta chim ngng Ngi t nhc nh mnh v xua tan bng m u m trong tm hn, th iu trc tin phi tp lm ch mi gic quan, khng b cc cn-trnthc chi phi sai s. Ngi Pht t hc ci hay ci p ni Ngi, th hy lng mnh yn lng trong tng giy pht trc mi cm d ca cuc sng, chim nghim v th nhp vo ci thng hng khng thay i, r sch tt c nim nhn ng, b th, sing nng gii tr mi thi quen xu xa t lu i tim nhim vo tng ng ngch ca tm hn. V hy xem to vt ca ma xun cng chnh l to vt ca v sanh tch tnh. y chnh tht l tinh th ca ma xun qua i mt cc v Thin s.

K t do ny, mi ln xun n hay xun i, hy gi cho tm hn mnh tht bnh thn, khng su cn dnh mc su trn m chu tri ln theo vng bin chuyn ca thi gian. Bn hy tng bc vng chi bt u t ma xun nm nay, m ng cm ng iu vi ci thng hng khng thay i qua bn ma xun h thu ng. Xin hy mt ln thp sng nim tin y chim nghim tht thu o ci ng yu, ng qu nht ca ma xun! ---o0o---

7- MA XUN VI CNH MAI

Thin s Mn Gic, thuc i th 8, dng thin V Ngn Thng. Nin hiu Hi Phong th 5 (1096), cui thng 11 S c bnh, gi mn nhn n ni k: Xun kh bch hoa lc Xun o bch hoa khai S trc nhn tin qu Lo tng u thng lai. Mc v xun tn hoa lc tn nh tin tc d nht chi mai. Ngha: Xun i trm hoa rng Xun n trm hoa ci Trc mt vic i mi Trn u gi n ri. Ch bo xun tn hoa rng ht m qua sn trc mt cnh mai. Ni k xong, S ngi kit gi th tch, th 45 tui, c 19 tui h (Thin s Vit Nam, trang 124). y l mt bi k giu cht th v nht l giu cht thin. Dng nh trong gii tu thin, gii tu s, nhng ngi hm m Pht, c nhng ngi yu th vn, gii tr thc Vit Nam t c ai khng thuc lng bi k th ny. y l mt bi th ni ting v l mt bi th duy nht cn st li ca Thin s Mn Gic, c tm thy trong Thin Uyn Tp Anh.

Mi xun v, trm hoa khoe sc thm; mi ln xun i trm hoa a tn ri rng, gi nhc n ci nh lut v thng khc khe hu sinh hu dit ni vn vt c cy. Tt c php gia th gian ny u khng ra ngoi quy lut . Trc mt, S tng chng kin bit bao ln s i thay chuyn di, mi s mi vt c tri i mi, khng bao gi dng tr. S v thng ni cc hin tng nh mt dng sng tri chy n v cng. Khi thot nhn li bn thn th s gi nua p trn u t bao gi. C l lc y S tc pha mu tuyt?. Qua bn cu k u, S ni n l v thng ni cnh vt v bn thn bng ci nhn ca mt ngi c kinh nghim thc chng. V v thng m cc php u i n hy dit, cng v vy m v thng c v nh ngn la ln, m thiu t c th gian. V thng em n s cht chc, ni s hi cho con ngi, nn c nhn cch ha n tr thnh mt con qu (qu V Thng), hoc Thn cht. Kinh Php Hoa li ni ba ci nh nh la, khng vui sng g. Nh vy, v thng nh l mt im xu, hay em n cho con ngi s s hi, lm nn tng cho thi bi quan v cuc sng. Tuy nhin nu nhn vi mt gc khc, vi mc qun chiu su xa khc, th v thng li c th em n s lc quan vui sng hn nhin cho con ngi. iu y hon ton ph thuc vo mc nhn thc ch quan ca chng ta v bn thn cuc i. Nu cng tm m nhn xt, nu khng nh v thng th cc php khng th sinh trng; chnh nh v thng m c ra s sng trn tri t. S chuyn di trong lng s vt m tt c php tr thnh hot dng, nn v thng l mt php l em n s sng cho con ngi v mun loi mun vt. Nh v thng m ta bit phc thin, pht tm B , vin thnh chnh gic. Chc chn nu khng nh v thng th cc php tr nn tr l v s sng bin mt trn tri t ny. Tt c php qu kh vn v thng, tt c php hin ti ang v thng, tt c php v lai s v thng, th nn v thng tc l thng (V thng th thng). M v thng tc l thng th khng nn ln trnh v thng tm ci thng hng bt bin. Tnh thng hng bt bin vn l t th cho tt c mi hin tng sinh dit, nn mi hin tng sinh dit khng bao gi xa la ci ng th thng hng . Pht gio pht trin ch xng thuyt: Nht thit th gian php giai th Pht php khng phi hon ton khng c ch y c. V nhn thc su xa v v thng nh l mt thc ti nhim mu m Thin s Mn Gic biu hin mt cch r nt qua hai cu kt: Ch bo xun tn hoa rng ht m qua sn trc mt cnh mai.

Theo ngha trn, mun vt v thng thay hnh i dng cng ch l bn thn ca mt cnh mai (mun vt l ha thn ca t tnh). N m thm i vo lng ngi nh mt php l, gi nhc chng ta hng n mt thc ti vnh hng v thy v chung. Thc ti y vn v ngn, vt thot tt c mi nim thi - khng, l ni m mun vt c sinh thnh, tn ti v hy dit. Vn v thng m c kh nng biu hin thnh tt c tng, vn nht nh m c th biu hin thnh thin sai vn bit, vn v sanh m c th sanh thnh... Nu tht vy, mt con chim, ci kin, cng c, ni sng, sum la vn tng, hu tnh, v tnh, s sng v s cht u l hin tng ca mt cnh mai. Nhn ma xun nhn gian c hoa n hoa tn, S Mn Gic gii thiu n chng ta mt cnh mai vn thng hng khoe ti sc thm trong bn ma thay i. Con ngi l trung tm ca v tr, tuy hu hn trong dng thi gian v hn, vn khng ngi ngng nui nhng c vng hng n s sng vnh hng. Con ngi tuy nhn thy mnh b nh, lc loi gia v tr bao la, vn kht khao ha nhp vo i th. Khi au kh bi t n cng cc, ngi ta hay suy ngh tm kim nhiu nht v ngha ca kip ngi. i sng hng ni t nhin tr thnh nhu cu tm linh, l im ta cui cng gip h c dp t nh thc mnh, vn m ln nhng b mt ca kip sng. Ban m nhn ln bu tri thy mun ngn v sao lp lnh, va o mt nhn thy trng sao xa tt, ci thy v ci b thy tuy xa xm du vi trong khong khng gian rng ln, nhng vn n vi nhau bng mt gch ni, l ci bit. Nh vy, h khng phi chng ta l php gii hay sao? Ngi hc thin khng nn la ngoi o nh i thay ca mun vt ring tm chn thng, nhng chn thng vn khng tng mo m thinh. Tuy khng m mun php hin by, tuy khng m tt c php c hot dng, khng l t th ca mun php, l m ca mun php, mun php nh khng m c an lp, nhng khng li khng hnh, khng bng, khng tng, khng th nm bt. Khi no nh trc gic pht sinh t vng su thm gia lng tm thc, khi mt ngun sui ca i sng mi c tun tro, th cng lc Cha Xun lin vn m nhng n mt ca i sng. Mun trn hng ma Xun bt dit, mi ngi phi t ha mnh vo vn vt. Ma Xun y nm trong s i thay ca mun vt. Trong ci chuyn bin v thng o mng, c ci g n mt thm kn trng tn. l hnh nh mt cnh mai ca Thin s Mn Gic i L. Thin l ch ng ch khng phi ch tnh, nn ngi hc thin cn nhn vo ch sng ch ng nhn vo ch cht. Ch sng l mt cnh mai vn mi ti thm trong dng i bin i ny. l tinh thn ngay ni Ta-b

m an lp Tnh-, ngay ni o nh m nhn ra chn thng, ngay ni th gian sinh dit m nhn ra ma Xun bt dit. c nh th, th s sng bn lai lin tr thnh ngun sui tm linh mi,vn mi mi tun tro trong st-na hin tin bt ng. ---o0o---

8- XUN BT DIT
Mt ln na, ma xun li n vi t tri v vi con ngi. Trong khi cy ci m chi ny lc, c hoa ti tt khoe sc khoe hng, c phi mi ngi chng ta, bn cnh s rn r nh c tip thm mt lung sinh kh mi, cn mang mt ni nim ring khng ai ging ai? la tui thanh thiu nin, ma xun thng mang li nim vui v hy vng v mt i sng tng lai ti p v bnh an hn hm nay. Ring tui trung v lo nin, mi nm chng cht thm mt tui, bc thm mt bc gn n im cui cng, khng bit mnh s i v u trong ci h v m mt. l cha k nhng lo toan phc tp trong cuc sng thng nht, nhng nui tic qu kh bao gi cng p d bun hay vui. c bit i vi nhng ngi con xa x, lun canh cnh bn lng nhng ni nh v ni chn nhao ct rn; c phi m giao tha ngh nhiu n nhng bn b quyn thuc, gi ny ang quy qun vui hng s thn thng m m ca ma xun qu hng m cm thy nh nhung ray rt? Tuy nhin, d cnh vt ti nhun hay tn phai, d con ngi hnh phc hay au kh, ma xun cng vn n ri i theo lut tun hon ca v tr. Xun sanh - h trng - thu lim - ng tn. Con ngi th tun t sinh-gi-bnhcht. Th gii v m bin i thnh - tr - hoi - khng. Th gii vi m cng lu chuyn sanh dit tng giy tng pht. V thng l chn l ngn i, c ai thot khi? Democritus ni: "Hnh phc ca tui tr l sc mnh v v p. Hnh phc ca tui gi l tr tu v s hng thnh". Nhng sc mnh v v p s dn dn suy gim theo thi gian. Tr tu th gian thu lm t trng hc v trng i ch c tnh cch hn cuc tng i. S hng thnh xem li nh mt thong ph du, sm cn ti mt. khng phi l hnh phc mun i; cng nh ma xun nhn gian khi n khi i, khng phi l ma xun min vin. Nh vy, chng ta phi tm hnh phc ch thc u, tm ma xun bt dit ni no?

Tu Trung Thng S, mt Thin s i Trn c bi th nh sau: Thi tit xoay vn xun n thu, Ci gi sng sc trn u. Giu sang ng li th trng mng, Nm thng mang theo cht hc su. No kh vnh xe ln lc khp, Sng yu bt nc mt cn u! Trng i nu chng s ln mi, Ngn thu lng duyn ch bng mu. Thi tit xoay vn bn ma thay i, thong chc thy tc bc y u. Nhn li cng danh s nghip c i ta tn cng gy dng, cng ch nh gic mng Nam Kha. Nm thng tri qua, mang n cho i ta nhiu bun kh hn l vui sng: kh v bnh tt gi nua, v iu mong c khng t c, v xa cch ngi thn... Tnh yu i la l tnh cm mnh lit nht, nhng c tnh yu no hon ton khng c bt ha hay thay i? Nhng ngi c o c th cng c gng xy p hnh phc gia nh, cng gip nhau thng tin v ngh nghip v thng hoa trong i sng tm linh; nhng cng ch sng vi nhau c vi mi nm ri k cn ngi mt. Cha ni n nhng ngi ch k ch bit sng cho mnh, th gia nh y ch ton ni thng kh trin min. Do vy, Thin s thy r s yu thng i luyn ch nh bt nc u ghnh v l ng c ca bnh xe lun hi sanh t. Mi c qua, ta thy o Pht dng nh bi quan ym th. Tt c mi th trn th gian cho l qu gi nh thn xc, cng danh, ti sn... u cho l v thng, l h gi. Nn c ngi vi cho rng, o Pht l liu thuc an thn cho k chn i tht ch, hay ngi gi c bnh tt khng cn ch li cho ai. Chng ta cn nng lc hot ng, cn c th cng hin ti sc ca mnh cho gia nh v x hi, khng th nhn i bng i knh mu en nh th. Tht ra, ci nhn v v tr v nhn sinh ca o Pht l nhn thng v thc ti, khng trn trnh s tht. Ngi Pht t chn chnh c nhiu c hi thy s v thng gi tm y r hn ai ht. C iu, chng ta chp nhn l quy lut tt yu ca i sng. Cn c Pht th thu r ngun gc ca kh au v nhng phng php thot kh. Sau 49 ngy thin nh, Ngi tm ra cu tr li tha ng. V bi thuyt php u tin sau khi thnh o, Ngi ging v bn s tht:

1- Cuc i l kh, trong ni kh ln nht l lun chuyn v cng tn theo vng sanh t. 2- Nguyn nhn ca ni au kh trin min y. 3- Hnh phc chn tht mun i m con ngi c th t n. 4- Nhng phng php thc tp t c hnh phc chn tht. Danh t chuyn mn gi l T Diu . y, chng ta khng i su vo gio l, v c th c c trong nhng quyn sch v Pht hc cn bn. Hnh phc chn thc ch t c khi no tm ta khng cn kit s phin no ty min; v hnh phc y phi tm ni mnh t hin ti. T do trong nh Pht l s bung x tt cng mi dnh mc buc rng vo ngi v cnh. Nh cng phu thin tp, ta nhn din v chuyn ha c phin no kh au, tng bc lm tm ta yn tnh. Mt h dy sng khng th phn chiu cnh vt, nhng khi lng yn, mi s vt cnh tng u hin bng r rng. Cng vy, nu lng yn mi suy ngh toan tnh, mi nim phn bit nh nguyn, ta mi c c hi tip cn vi ci chn tht mun i. Cc v Thin s ng o, khng cn b xo trn bi bt c hon cnh no, d tt hay xu. Cc Ngi vn lm trn trch nhim i vi mi ngi, vi x hi, nhng khng vng bn n mi thng trm vinh nhc ca cuc sng. y mi l tinh thn ca t do ch thc. Hnh phc y khng phi tm ni no xa xi, m ngay trong tm mi ngi. iu ny gii thch ti sao Nikos Kazanzaki khng nh: "Di t mi ch c trong lng ngi"; Cha cng tng bo: "Nc Cha ngay trong chng ta" (Le Royaume de Dieu est au dedans de nous); v cu "Pht tc tm" hu nh l cu ni quen thuc, chng ta tng nghe khng ch mt ln! Ch bo xun tn hoa rng ht m qua sn trc mt cnh mai. Mun vt hu hnh t hu hoi, hoa c n c tn, ngi c sinh c t. Chnh trong cnh ho a tn phai vn c mt cnh mai mi mi ti thm theo thi gian. l bt sanh bt dit ngm cha trong mi sinh dit. Thin s nhn ra v hng sng vi n, nn Ngi lun trong ma xun bt dit. Bng quan nim sng tch cc nhp th, trong i m vn vui vi o, chng ta hy t ma xun nhn gian m nhn ra xun bt dit lng lng trong t tri; t mun hoa tn n, t mi s v thng m nhn ra hoa xun cha bao gi ho a. Cu chc chng ta sng c vi ma xun trong lng

mnh v chan ri hng xun y cho ngi xung quanh, hnh phc vnh cu lun ti tm tm hn chng ta, by gi v mi mi. ---o0o---

9- XUN T TI
Mi ln xun v, mun hoa u khoe sc v lng ngi cng tng bng rn r. Mi ngi trao cho nhau nhng li chc tt p nht. y l biu hin lch s x giao th tc; hoc trong tnh o, l nhng iu mnh mong mi bn b thn hu mnh t c. Tuy nhin, xun nhn gian ch c ba thng trong mt nm, ri i qua cho ma h n, theo lut tun hon ca tri t, theo s phn chia c l ca con ngi. o Pht cn ni n mt ma xun khc, khng l thuc vo s bin i v thng ca v tr: l ma Xun min vin, Xun bn ma, Xun t ti. Ni n ma Xun t ti, chng ta nh li bi va c Di Lc thng c tng vo m giao tha, trong c nhng cu sau y: Di Lc vn l bc i hng, An nhin ngi ng Phn Vng cung. Xa nay mun vic ng sp t, Du bin ph vn ci nh khng. nh l tha cng Pht Di Lc, Bng cha nhng g con mun bit. Ci rng: Tm y vn nh nh, Thy l nh khng, thot sanh dit! Hnh nh c Di Lc ni bt nht l dng ngi mp trn vi ci bng rt to nhng li c v thot tc. Ming ci rng gn n mp tai. D ai ang phin no, nhn tng Ngi cng thy lng nh c i phn. Bi v, n ci rt ti tn, rt hoan h ca Ngi l n ci ca ngi siu vt ng chp, c mt i sng ni tm sung mn; n ci biu l mt nim an lc xut th. Do lm ch c cn-trn-thc, nn d trc din vi tt c cc php m Ngi vn an nhin t ti, vn ci trc bao phong ba bo tp, trc mi du bin ph vn. Nh Thin c cu: Trung v tn tng, hu hoa hu nguyt hu lu i (Trong kho v tn c hoa, c trng, c lu i). Bng ca c Di Lc tng trng kho Nh Lai tng v tn, trong kho y mun php c hnh thnh v

lu xut, cng nh trong lng h khng gm cha tt c cc php sinh dit. Tm Ngi vn nh nh, thy mi php u bnh ng trong t tnh Khng, v th vt thot c sinh t. Khng ch c Di Lc hng trn vn ma Xun t ti, m cc v T s v nhng bc Thnh Tng th hin r phong thi an nhin trc s v thng ca kip sng. S T Trc Lm iu Ng Gic Hong tng vit: Nin thiu h tng liu sc khng, Nht xun tm s bch hoa trung. Nh kim khm ph ng hong din, Thin bn b on khn try hng. Dch: Thu b cha tng r sc khng, Xun v hoa n rn trong lng. Cha Xun nay b ta khm ph, Chiu tri ging thin ngm cnh hng. Khi cn nin thiu, cha t l sc - khng nn khi Xun v, Ngi chong ngp theo s bng n ca mun hoa. Ngy nay, Ngi khm ph c cha Xun nn ung dung ngi trn ging thin ngm tng cnh hoa hng rng. y l s tch tnh ca ngi tu bit ni dung ca ma Xun t ti. Hoa n ri tn nhng t tnh khng tn n, nh sng c chm ni nhng bn cht nc cha tng thay i bao gi. Ci chn thng khng thay i, khng sinh dit y l bn tm thanh tnh sn mi chng sanh, m y Ngi gi l Cha Xun. Cha Xun c tm thy u? Cu Kin sc minh tm thng c s dng trong nh Thin c ngha nh th no? l nhng iu rt quan trng m chng ta cn suy gm. Thin s Chn Khng i L, khi cn Tr tr cha Chc Thnh trn ni Ph Li, c v Tng n hi: Khi sc thn bi hoi th th no?. Ngi tr li bng hai cu k: Xun n, xun i ng xun ht Hoa n hoa tn ch l xun. Khi thn cn tr khe l cn tui thanh xun, nhng nu nhn ra ma Xun bt dit th gi yu bnh hon cng vn l mt cht xun y. Gp thun hay nghch cnh u kho ty duyn tu sng; nhiu lc bnh ngt

ngho li chnh l c hi gip ta tu hnh c lc. V vy, d xun nhn gian c n c i, hoa n hay tn theo thi tit thay i, trong tm ngi thu trit ngha tu hnh th lc no cng ch l xun. y l s khc nhau gia Xun i v Xun o. Cc Ngi cng n xun nh mi ngi th tc, nhng lun hng tm n ch khng bao gi bin dch theo nim thi khng. Mt thi ho Thin s i Trn, Ngi Tu Trung Thng s n xun bng mt bi k nh sau: Thi tit xoay vn xun n thu, Ci gi sng sc n trn u. Giu sang ng li tr trng mng, Nm thng mang theo cht hc su. No kh vnh xe ln lc khp, Sng yu bt nc mt cn u? Trng i nu chng s ln mi Ngn thu lng duyn ch bng mu! Do thi tit xoay vn nn c bn ma Xun, H, Thu, ng. Theo dng thi gian, con ngi cng ngy cng tin dn n ch cht. Nhn li kip sng, au kh nhiu hn lc th, danh vng quyn th hay b i sng yu u ch nh mng o, nh bt nc u ghnh. Trong trng i, nu khng c mt cht tnh thc, khng bit y lui phin no nghip chng nhn ra ci thng hng, ci phi huyn, th d mun thu ln lc trong ba no su ng, cng ch l bng mu h di. c bi k ny, nhng ai tng chu nhiu vinh nhc thng trm trong cuc sng s v cng thy thm tha. T bao i bao kip, con ngi v v minh nhn lm ci gi cho l tht, nn sut i tn lc lo phc v cho ci thn t i. Thm ch nhiu khi dng mi mnh khe mu m, ch ct li mnh khng k hi ngi. Nhng khi c c mt a v, mt s ti sn no , con ngi tha mn cha, hay li mong c nhiu hn na? Do v minh (Si) nn tham m ng dc, nu tham khng c tha mn s pht sinh sn hn; t to nghip c v b a y trong cc kh x. l bi kch ca kip ngi, bi v khi xui tay nhm mt, con ngi c mang c g ngoi nhng nghip thin -c t thn-ming- tng to khi? Chim nghim k iu ny, chng ta s thu hiu l v thng ca v tr nhn sinh, t tm cho mnh mt l sng c ngha.

Mt iu cn nhn mnh y, chng ta khng phi v chn cuc i v thng huyn mng m gia cng tu hnh, ct tm s an lc vnh cu ngoi trn th. Hoa sen khng mc ln t t sch, m nh bn nh tng trng v cui cng n hoa thm ngt gia h khng. Cng vy, B- Nit-bn khng tn ti mt ci no thanh tnh xa xi, m ngay trong phin no nhim ca cuc i. Trong php hi Lng Nghim, khi tn gi A-Nan hi c Pht u l ngun gc ca lun hi v gii thot, mi phng ch Pht u ng thanh p rng: Ngun gc ca lun hi sanh t l su cn ca ng; ngun gc ca gii thot Nit-bn cng l su cn ca ng ch khng u khc. Nu su cn tip xc vi su trn m khi nim phn bit p - xu, ta - ngi, thng - ght..., l dnh mc. V dnh mc nn to nghip tri ln vo sinh t lun hi. Nu su cn tip xc vi su trn m khng c tm chia ch hai bn, ngay l gii thot. Cho nn, chng sanh thy sc th chy theo bng sc, c ngha Qun mnh theo vt; ngi hiu o l vn nhn thy sc, nhng thm sng vi bn tm thanh tnh ca chnh mnh, y l Kin sc minh tm. Nh vy, gii thot sinh dit khng c ngha l trn trnh trng thi sinh dit; m ni sinh dit thy c ci cha tng sinh dit, ni o nh nhn c ch min trng, ni Ta-b m an lp Tnh-. y l tinh thn sng ng tch cc ca i Tha Pht gio v ca Ti thng tha Thin. Thin l ch ng ch khng phi ch tnh, nn ngi tu vn tham gia vo mi sinh hot lnh mnh ca x hi, vn tha mn nhng nhu cu bc thit v chnh ng ca bn thn, ngha l vn sng v lm vic bnh thng, nhng sng kh hp vi t tnh. Trm hoa ua n khi xun n chng ta u bit, nhng chng ta vui xun trong s tnh thc, khng chy theo o nh sinh dit bn ngoi, m phi thm su c, sng trn vn c vi cht xun. Lun an tr trong chnh nim, t tm vo gi pht hin ti, chng ta s thy quan nim v thi gian v khng gian ch l sn phm ca vng tng, ta s hiu ma xun lun lun hin hu, khng i khng n bao gi. Lc y, chng ta cng n xun th gian mt cch ty duyn ty tc, vn nhp nhng vi cuc sng i thng; nhng trong nhng giy pht, chng ta u tng bc vng chi v thnh thi trong thc ti nhim mu. Trong ngn ng nh Thin, c rt nhiu danh t dng ni v ma Xun hng hu y. Cc Ngi khi thu tt l Thin, c th biu hin ci V nht vt bng hnh nh mt cnh mai, mt hoa cc hay bt c mt ngn ng no cht thong hin. S d n c nhiu tn gi v thc cht khng th dng li ni din t, m ch c s tm c tm chng mi qun trit c. N vn khng c tng mo m thanh, khng th dng thc hiu,

khng th dng tng tng hnh dung, v khng th t bng cch mong cu. Tuy bn cht n l khng nhng li biu hin ra bng mi hnh tng, tuy khng nhng l ngun sng ca mun loi, tuy khng m mun php c hot dng. Khng y l tnh Khng, l bnh ng tnh ca tt c mun s mun vt, l Chn Khng. Chnh Chn Khng l th, cn Diu Hu l dng ca t tnh. Khi no chng ta bt ht mi vng tng o in, mi nim lng phn nh nguyn nh trc gic bng ln t ci nim su xa ca tm thc, chng ta s nhn ra mt cch thu th tnh Khng bnh ng ny ca v tr vn hu. Lc y, nhng n mt v vi diu t v thy ca cuc sng s phi by trn vn, v chng ta s ha cng mun php thnh mt th nht nh. y l thi im cha Xun hin hin, v t , ma Xun s tn ti vnh vin d v tr c chuyn bin i di! Trong khng kh rn rng tng bng ca nhng ngy u xun, nhng ngi con Pht chng ta nn xoay li chnh mnh, bng tinh thn phn quan t k, nhn ra tm xun bt sanh bt dit hng hu. Cu chc chng ta lun sng c trn vn vi ma xun y, t c nim an lc t ti i vi s v thng sinh dit ca kip ngi. ---o0o---

10- CM NGH V MT BI TH XUN

X Kinh Bc, ci ni ca nn vn minh la nc sng Hng, l qu hng nhng ngi con u t ca t Vit: Chng trai chu C Php (lng nh Bng) L Cng Un, tc vua L Thi T, ngi m u c nghip nh L, ngi ban chiu di to dng Thng - Long thnh l H Ni ngy nay; vua L Thnh Tng, ngi c quyt nh to bo nhng sng sut - lp Nguyn phi Lan lm Nhip chnh, gp cng gi vng giang sn, m rng ci b. Kinh Bc l qu m ca i thi ho Nguyn Du vi nhng ng th nm tuyt tc Kim Vn Kiu v Vn t thp loi chng sinh. Kinh Bc c lng quan h Bc Ninh, ni ni ting vi nhng khc ca i p ca nhng lin anh, lin ch, t tc ht cho n vua L Thnh Tng v thm qu, bin i thnh li ht hi ca c 49 lng quan h. X Kinh Bc cng l qu hng ca Trng nguyn L o Ti (1254-1334), ngi cng i tng Trn Khc Chung ng h cuc lng duyn ca Cng cha Huyn Trn cng vua Chim Ch - Mn, i ly s bang giao gia hai

nc Vit - Chim v hai chu - L lm snh l. Trng nguyn xut thn dng di quan liu nhng thn ph li khng tham d triu chnh. T nh, Ngi sm thng minh ti tr hn ngi, li c tm hn ngh s. Nm 21 tui, Ngi u k thi Tin s, c b nhim ti Hn Lm Vin. Khi thm nhun Pht php, Ngi dng biu t quan, xut gia theo hu S T Trc Lm iu Ng Gic Hong. c k tha ngi v, lm Tam T dng Thin Trc Lm Yn T, Ngi y thc mi vic trong Gio hi cho Quc s An Tm, sm chiu ngao du t ti. Tm hn thi nhn n tng trong phong cch Thin s, nn th vn ca Ngi dng nh man mc tnh cm, m phn ng ngi xem cho l m mu th tc. Bi th Xun nht tc s (Tc cnh ngy xun) sau y l mt trong nhng bi th ca Ngi b hiu lm nhiu nht: Nh bt giai nhn thch t tr, T kinh hoa h chuyn hong ly. Kh lin v hn, thng xun , Tn ti nh chm, bt ng th. Ngha: C gi mi su tui ngi thu gm, Di khm hoa t kinh, chim hong oanh ht. ng thng v cng, thng xun, Ch ch dng kim khng ni. Dch th: M nhn mi su ngi thu gm, Hoa n, hong oanh ht rn rng. ng thng v hn, thng xun , Thng ch dng kim, chng ni nng. Theo cch hiu thng thng, y l bi th t cnh c lng vo tnh cm ca tc gi i vi nhn vt trong th. Bc tranh t n c phc tho bng mt bn tay ti hoa - ch hai cu th u m c sc thinh hng: Nh bt giai nhn thch t tr, T kinh hoa h chuyn hong ly. Khung cnh m ca mt ngy xun nng m, khng kh trong lnh thoang thong mi hng huyn o - hng ca hoa hay ca ngi p tui trng

trn ang ngi thu gm? Ting chim ht lu lo nh nhng nt chm ph t im cho bc tranh Xun. Hoa v ngi, v p thun khit gn vi ci chn m ca thin nhin, nh Xun Diu tng rung ng: Xun u ma trong sch v ban s, Hng mi thm bn ghi nh thit thch. Hng xun u ma ca nt p trinh nguyn, tuy m h m ghi m nt vo k c. Ci p u dnh cho ring ai, nhng cng khng phi l s hu ca tt c mi ngi, ch hin by cho ngi bit trn trng, bit thng thc. Tm hn ngh s mt ln dim phc c tip xc vi ci thun thin thun m, bng thot xc, thng hoa, ngi v cnh nh ha nhp vi nhau trong mt thc ti v ngn. Lc y, ch cn vi nt phng bt c mt bc ha i, mt vi li nhc lm bi ht tr thnh bt t! Kh lin v hn, thng xun , Tn ti nh chm, bt ng th. Ngi p ang thu, ngh ngi iu chi m dng kim khng m li? C phi tit xun m p, hoa xun ti thm, kh xun chan ha khin lng xun cm thy nao nao? i mt c m mng, nhn xa xi khng ni nhng thm ni bao iu. Nguyn Bnh mt hm nhn qua nh bn cnh, cng bt cht gp c khonh khc bt ng th ca c lng ging: thy xun v vi gi ng Vi trn mu m gi cha chng. Bn hin hng xm c hng xm Ngc mt nhn tri i mt trong. Hai th tuy khc li nhng li gp nhau ni cha ni: Mt ngi t c gi dng tay thu gm, ngi kia v nn cnh ngi p hng xm, ngc mt nhn tri. C khng cn m li, v chng phi i mt trong kia l ca s tm hn c ? Ch khc mt iu, ngi ny mnh bo ni thng thng v hn, cn ngi kia, bng s nhc li mt cch xt xa Bn hin hng xm c hng xm nh t nhn rng, tuy gn nhau y nhng vn cch xa vn dm. Chao i l ti hoa, nhng ngn bt thi nhn tc cnh sinh tnh! Ngi c c th thng cm, c th ca ngi ti nh ngc phun chu ca thi s Trng nguyn L o Ti. Nhng i vi Thin s Tam T Huyn Quang, th nhng li th dt do tnh cm i thng nh th kh lng c chp nhn. Khng nhng Ngi Huyn Quang b nhiu ngi ng thi ln

n, m ngay c mt s nh nghin cu ph bnh ngy nay cng nh gi kh khe kht v Ngi. C rt nhiu li ca tng vua Trn Nhn Tng nh mt minh qun, mt Thin s t o, mt v T khai sng dng Thin Vit Nam: Trn Nhn Tng khng ch l nh chnh tr nhn xa trng rng m cn l nh qun s c ti; khng ch l nh ngoi giao m cn l nh t tng, nh vn, nh th; khng ch l v qun vng m cn l nh tu hnh; khng ch l nh vn ha m cn l Thin s li lc(1) hoc Thin ca Trc Lm Yn T l thin g? chnh l T S Thin. o Pht m Trn Nhn Tng ng l o Pht g? chnh l o Pht Thin. V tr tu m Trn Nhn Tng t c l tr tu g? chnh l tr tu Pht, cn gi l tr tu siu tuyt, tr tu ti thng tha (2). Ngc li, ni v Tam T Huyn Quang th: ... Vy m Pht gio i Trn, vi biu tng Trc Lm Yn T khng tn ti c qu ba i. T th ba Huyn Quang khng gnh ni cng vic tng tin Gio hi, ch yu c nhn nhn nh mt thi nhn (3) Tht ra, s khen ch vn khng cng, v ty thuc kin ch quan ca mi ngi. Hnh vi, c ch v ngn phong ca cc Thin s cng khng d hiu thu, hung g vic phn on ph bnh. Nhng ti liu v cuc i Ngi Huyn Quang cho n nay hu nh ch cn quyn T Gia Thc Lc, vn c nhiu chi tit huyn b kh tin kh nhn. Ngi i sau khng bit g v hnh trng ca Ngi, nh Ngi ng o trong hon cnh no, dy d chng ra sao, trng thi lc th tch c g c bit, mn truyn tha gm nhng ai... Phn thi vn ca Ngi cng ch cn hai mi ba bi th ch Hn v mt bi ph ch Nm. V th, theo quan nim th gian, Ngi Huyn Quang ch l mt Trng nguyn i tu, cha thot khi s dnh mc vi cnh v ngi. Tuy nhin, ng trn quan im nh Thin, Ngi Huyn Quang l mt Thin s t o, l v T ca dng Thin Trc Lm Yn T, k tha T th hai Php Loa. Nhng bi th ca Ngi phn nhiu u mn cnh t , mn li hoa m chuyn ti l o. Tr li bi th Xun nht tc s. Thin s Huyn Quang cm nhn mt cch tinh t s ton m ca bc tranh t n ngi thu di nng xun, nhng khng c s rung ng thng tnh ca ngh s, cng khng c s m luyn th tc trc mt ngi con gi yu kiu. Ton bi ch tr v mt cu duy nht: Tn ti nh chm bt ng th. Thng v hn, nhng khng thng ni ngi ni cnh, m thng ch dng kim khng ni. Dng kim ngha l khng cn an dt nghip, to nhn lun hi sinh t. Khng ni l n ch v ngn, cu cnh ca nh Thin. Ngn ng d vn hoa trau chut n my, cng vn cn trong vng i i - c tt xu, c th phi, c nhn

ng. Chn l tuyt i khng th dng li din t, khng th dng ngh suy, cng khng th nh suy lun m bin bit. Ngi t o khng cn kt trong phn bit hai bn nn khng ch m li, khng cn to nghip nn thot vng km ta ca sinh t. y chnh l GIC NG v GII THOT, mc ch ti hu ca i tu. Bn cu th sau y trong bi Din Hu t c th phn no din t ni dung tm chng ca Ngi Huyn Quang: Vn duyn bt nhiu thnh gi tc, Bn im v u nhn phng khoan. Tham thu th phi bnh ng tng, Ma cung Pht quc ho sinh quan. Ngha: Mun duyn chng ri no ngn ngi, Na im khng phin mt rng thang. Tham tt th phi tng bnh ng, Cung ma, ci Pht p ngang hng.(4) Ngi ung mt hp cn ht nc Ty giang, khng cn cng lm bn vi mun php. Chng cn duyn no lm ri lon, chng cn im no lm phin no, th tm bao trm php gii, tm mt m rng thnh thang. Tham cu n tt cng bn cht mi s vt, thu trit tnh bnh ng gia th v phi, gia B- v phin no, gia Nit-bn v sinh t, gia Pht quc v ma cung, th Ta-b hay Tnh cng ch ti y v by gi. Lc ny s dng hnh ng hay ngn t no, cc Ngi cng u t tc m t by chn , ct khai th cho ng c thm nhn bn tm thanh tnh ca chnh mnh. ng c nu chp vo hnh thc vn t, s b tri buc vo m bng bong ca thc suy lun, t xa cch mun trng vi T s. Mn thi ca din t thin l khng phi ch Vit Nam, cng khng phi ch c t i Trn. T thi Lc T Hu Nng Trung Hoa vi bi k trnh kin gii Bn lai v nht vt..., Thin tng ngy cng pht trin mnh m v song song , thi ca cng nhum mi thin v. ng-Tng l thi k hong kim ca thin, cng l giai on pht trin rc r ca nn thi ca Trung Quc. Cc nh th ni ting nh Ph, Bch C D, T ng Pha u c nhng bi th man mc hng thin; ngc li, nhiu v Thin s cng mn li th chuyn ti chn l. Theo t tng Trit hc ng phng, y l em Hnh nhi h biu hin Hnh nhi thng, tc mn vt sng l,

mn ci hu hn v thng ch by ci v hn thng hng bt hoi. C ngi bo: Th l chic o gm thu hoa ca thin khch, thin l chic dao gt ngc ca thi gia (5). Mi nhn qua, ta cm thy th v thin tht khc nhau tri vc. Mt bn l ngn ng sn phm ca thc, bn kia l ni dung tm chng t trc gic. Mt bn din t t tng ch quan vi i tng ngi hay cnh, m c gi c th ng cm, c th hiu thu; bn kia li ni ng ngn ng dt, ch tm hnh dit (ngn ng on o, tm hnh x dit), ch c th t ng t tri. Tuy nhin, tri qua nhng qu trnh dung hp, trong ngn ng thi ca l hnh thc biu trng tm ca Thin gi, cn thin l, li lm li th thm v su sc v, s ha hp gia thin v th tr thnh nh nc vi sa. Thin s Thin-Y Ngha-Hoi c bn cu k i: Nhn qu trng khng nh trm hn thy Nhn v di tch chi Thy v lu nh chi tm. Ngha: Nhn bay trong khng Bng chm y nc Nhn khng c du Nc khng c tm gi bng. C ch no ni n o l, vy m ton bi din t c ci rt ro ca thin. Bi k v hoa sen ca Thin s Pht Gim cng nhn cnh m t , nhn s vic tng i m t by chn l tuyt i: Hng bao lnh thu ba tm nguyt, Lc dip khinh diu thy din phong. Xut v xut thi qun khn th, l ch ti nht tr trung. Ngha: Trng lng sng, bp thm lnh but, Gi mt h, l thm ong a.

Mc hay cha th anh xem y, u ch nm trong mt ci h. (5) V y l nhng bi th thm m hng thin ca mt s nh th ng - Tng: Nhn nhn qu hoa lc, D tnh xun sn khng. Nguyt xut kinh sn iu, Thi minh xun gin trung. Vng Duy Ngha: Ngi nhn, hoa qu rng, m tnh, ni qunh hiu. Trng mc, chim rng tnh, Khe xun, thnh thong ku. Tng Bch dch. Hoc: Thy lu tm bt cnh, Vn ti cu tr. Ph. Ngha: Nc chy, tm khng ng, My ngng, lng dng. C khc g i cnh khng tm ch hi thin, c khc g Thng ch dng kim chng ni nng? Bao nhiu ngn t ch ngha, bao nhiu phng tin lp by ch nhm n ci khng th ni. Cho nn, sch Trinh Nguyn Lc Th vit iu m th mun mi ngi lnh hi chng phi l iu th ni, m l nhng iu vt ra ngoi hnh tng m th khng ni ra c. *****

Cuc i Tam T Huyn Quang, gm ra c kh nhiu iu khng nh lc cn tr, do dung nhan k l v gia cnh bn hn nn tuy sm nh hn c m cha c thnh thn. Thy r tnh i bc bo, nn khi Trng nguyn, c nh vua g cng cha, Ngi vn mt mc chi t: Kh khn th chng ai nhn, n khi Trng tm nghn nhn duyn. Tr thnh ngi ng u Gio hi, Ngi li b hiu lm v cung n im Bch - v n y tai ting do vua Trn Minh Tng lp by th thch o hnh ca ngi tu. Tuy nhin, mt v Thin s t ti trc tm gi, c khi no bn lng trc li khen ch ca thin h? Th b xuy thng ha mc c, Tng giao nhn tiu lo tng mang. Ngha: Tay cm di m, tay nng so, Thin h ci ta, c mc tnh. Nguyn Lang dch. Thin s v ngh s tuy hai m mt - hnh nh dung hp tht p gia Thin hc v ngh thut i thng. Mc ai hiu mc ai khng hiu thu, Ngi khng ng tm v bit tt c u h di khng tht. Nh t Hu Kh Trung Hoa, lc cui i thng n nhng chn tr nh tu im, c khi gia m ng thuyt php hoc lm nhng ngh lao cng nng nhc. C ngi hi s: - Thy l nh tu, ti sao lm nh th? S p: - Ta t iu phc tm, u c quan h g n vic ca ngi? (6) l phong cch ca ngi tu t o, lun an nhin t ti trc mi tnh cm ca ngi i v mi th thch ca cnh ng. Bi v Tham tt th phi bnh ng tng nn khng kt vo i i hai bn. Thu trit tn cn L Bt nh - chn l tuyt i ca nh Pht, hnh gi khng cn li no ni m ch bit im lng t tri. Ci im lng sm st ny c th hin ni c Pht khi ng ca tht nc Ma-Kit, ni c s Duy Ma khi ngm ming thnh T-Da, v by gi c gi Tn ti nh chm bt ng th. Ngi tu no khng mong nhn ra v thng ni ch dng kim khng ni?

Xin mn li Thin s Vnh-Gia Huyn-Gic trong Chng o Ca - vin ngc qu trong gia ti thi ca ca nh Thin - kt thc bi ny: Nht kh lnh, nguyt kh nhit, Chng ma bt nng hoi chn thuyt? Tng gi tranh vanh mn tin , Thy kin ng lang nng c trit? i tng bt du th knh, i ng bt cu tiu tit. Mc tng qun kin bng thng thng, V liu, ng kim v qun quyt. Ngha: Nht d lnh, nguyt d nng, Li chn tht ma no ph hng. Xe voi ngo ngh c tin ln, Mc sc b tri theo ngn chng. Voi ln chng i theo du th, Ng ln n g ni tit nh. Ch dm trong ng ma tri xanh, Cha t, v anh ta gii r! Thng Phng dch. (1) Nguyn Hng Hu: Lc kho t tng Thin Trc Lm Vit Nam. NXB Khoa hc x hi - 1997, tr. 119 (2) Thng ta Thch Thanh Th: o c tr tu Trn Nhn Tng... Trn Nhn Tng, v vua Pht Vit Nam - NXB Tng hp TP HCM - 2004, tr. 291 (3) Vn Qun: Pht gio i Trn v vn ha i Vit - Trn Nhn Tng, v vua Pht Vit Nam - NXB Tng hp TP HCM - 2004, tr. 191. (4) Ha thng Thch Thanh T: Tam T Trc Lm ging gii - NXB TP HCM - 1997, tr. 619. (5) Tng Bch: Th Thin ng - Tng. NXB ng Nai - 2000, tr. 306 - 292. (5) Tng Bch: Th Thin ng - Tng. NXB ng Nai - 2000, tr. 306 - 292

(6) Ha thng Thch Thanh T: S 33 v T Thin Tng n Hoa - Nh in Hp Thnh - 1972, tr. 181 Vi tnh: Nguyn Trang Ngi gi bi: Ton Trung ---o0o--HT