Ngha Va Pht - B Tt Trong Nm

Nhiu Tc Gi

---o0o--Ngun http://thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 16-8-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc
LI GII THIU LI M U B TT DI LC 1.Tiu s 2. ngha biu trng 3. Tm l hin thc 4.Tm linh thng thng 5. ngha i Ngi vi cuc sng nhn sinh 6. B Tt Di Lc n sinh 7.Tn ngng Di Lc B tt CUC RA I LM NN LCH S 1. Vi nhn nh v ngy ra i lch s 2. ng c no thc y thi t i tu 3. Cuc ra i y quyt tm 4. ngha xut gia trong o Pht 5. Bi hc ln cho chng sanh i sau HNH TRNH CUI CNG CA C PHT B TT QUN TH M 1. nh ngha v tn khc 2. Hnh nh tn th 3. Php tu ca B Tt Qun Th m 4. Li ch knh th HNH NH B TT PH HIN TRONG PHT GIO I. nh ngha II.Hnh nguyn v biu trng III.Khai m i sng con ngi v x hi IV.B Tt Ph Hin di gc siu hnh

HNH NH B TT VN TH TRONG PHT GIO I THA I. nh ngha II. ngha gio dc v chuyn ha III. Gc siu hnh IV.Nhn nh NGHA PHT N I. nh ngha II.Thn th III. ngha ngy Pht n B TT I TH CH I. Nhn hnh tu hnh ca B tt II.Hnh nguyn sanh ca B tt VU LAN THNG HI 1. ngha Vu Lan 2. ngha T T 3.Ngy Tng th tu 4.Ngy Pht hoan h 5.Ngy x ti vong nhn 6.Thi im lm l Vu Lan 7.Ngy l Vu Lan cng l ngy bo hiu A TNG B TT 1.Nhn hnh qu kh qua kinh gio 2.ng tch hin thn v kinh th 3.Php tu theo Ngi a Tng B tt 4.Ngy va a Tng 5.ch li ngi tu hnh theo hnh nguyn hay knh th B tt T TU VIN VI PHP MN TNH 1.S lc tiu s 2.Mc ch ca o Pht 3.Tnh l g ? 4.C ci Tnh khng 5.Phng php cn bn ca ngi tu Tnh 5.Ti sao cn phi cu nguyn vng sanh 6.Lm sao bit mnh c vng sanh NGHA PHP MN TNH HNH NGUYN SANH CA C DC S LU LY QUANG NH LAI I.Hnh nguyn sanh l g ? II.Khi qut v c Pht Dc S III.Tn ngng o l IV.Gi tr biu trng v hin thc T S B T MA 1.Tiu s 2. Hnh nh biu trng 3. ngha hin thc 4. ngha tm linh 5.Tiu s i Ngi rt c ngha soi gng

6.Nhn xt S LC SC THI THIN TRUNG HOA KINH HOA NGHIM VI THIN C PHT A DI 1.Tiu s 2.Danh hiu v hnh tng biu trng 3.Nim Pht hiu qu hin tin 4.Tm linh diu dng 5.Pht A Di nh mt tm gng soi 6.Nhn nh KINH HOA NGHIM VI PHP MN TNH TAM MINH

---o0o--LI GII THIU Trong nhiu nm qua, Ban Hong Php Trung ng Gio hi Pht gio Vit Nam t chc nhiu Kho bi dng Ging s ngn ngy v cc lp o to ging s chnh quy. Tuy nhin, y l ln u tin, qu Tng Ni ang hc lp o to Cao cp Ging s bin son quyn sch va Pht v B tt, gm nhng bi ging v Pht php tng i kh tt. V vy, Ban Hong Php cho php xut bn quyn sch ny, lm ti liu cho cc ging s nghin cu; ng thi l quyn sch cn thit gip cho cc Pht T trau gii thm kin thc v Pht php. Ngoi ra, chng ti cng mun khch l qu Tng Ni vit sch ny, nhm to thng duyn cho qu v s c nhng cng trnh nghin cu cao hn v ng gp uc nhiu li ch cho ngnh Hong php trong tng lai. Ma Pht thnh o, Pht lch 2548 2004 HT. THCH TR QUNG Ph Ch tch Hi ng Tr s Trung ng Trng ban Hong php Trung ng Gio hi Pht gio Vit Nam.

---o0o---

LI M U Trong xu th hin nay, s nghin cu hc Pht ca qun chng rt ph bin. V c th ni nhu cu tm hiu Pht php hm nay tr nn cn thit hn bao gi ht. Trc tnh hnh , Ban Hong Php Trung ng (BHPTW) to iu kin thun li nhm p ng nhu cu hc pht ca ngi Pht t: M nhiu o trng tu bt quan trai, cc lp gio l dnh cho ngi c s, cc kha tu ngn ngy V mt t chc hong php ng ch nht l chng trnh Pht hc hm th thu ht lng hc vin ng k hc tp ng k, s ngi tri thc tham gia rt ng. y l chng trnh xem nh c qui m rng ln nht, i ng bin son bi v rt tt, c phng php s phm, nghin cu c liu r rng chnh xc l vic ng vui mng cho s pht trin tt ca Pht Gio Vit Nam. c thm cn b phc v cho ngnh hong php, trong gn 10 nm BHPTW m cc lp o to ging s, cc lp hong php Thin Hoa, Tr Th, v tip theo l m hai lp o to Cao v Trung cp Ging s, l nhng bc tin nhy vt ca ngnh hong php, trang b kin thc vng vng cho tim nng tr c tm huyt dn thn trn con ng phng s o php. Trc nhng k vng ln lao m ch tn c t nim tin vo th h tr, chng ti, Tng Ni ging sinh lp cao cp ging s, mun ng gp cht phn cng sc ca mnh trong cng tc hong php li sanh, cng nhau bin son b ti liu din ging v cc ngy va ca Pht, T v B Tt tiu biu trong nm. Chng ti thit ngh, tp ti liu ny rt cn cho ngi hong php, nhm nng cao thc v tinh thn tn s trng o, tng nh su sc n cc bc tin bi dy cng xy dng nn o php, theo chiu di lch s gn ba ngn nm. Ngoi mc ch , chng ti cn ch trng n ba tiu ch sau: 1. Mt l biu hin tm lng sing hc, cn tu, nhit tnh hong php ca cc Tng Ni ging sinh tr, hu n p cng n ch tn c lnh o Gio Hi, BHPTW, v nht l cc bc tn tc lnh o trc tip cu mang chng ti. 2. Gip cho ngi Pht t c thm ti liu trong vic nghin cu, tm hiu ngha v bit r tm quan trng ca cc ngy l va m cc cha t chc l k nim thng nin.

3. ng gp mt phn ti liu, nhm gi cho nhng v ging s qa nhiu cng vic m ngy ging cn k. V vy, trong tp sch ny, chng ti c gng bin son kh cng phu, tng i y chi tit, ng thi hi nhp vi nn tn ngng c t lu i nhng khng vt ra ngoi Pht php. Kh nng tim n ca lp hc cn nhiu, chng ti cha khai thc ht nhng vn qu y. Mt khc, dung lng quyn sch khng th tp hp nhng bi vit vi cc ti khc nhau, nh tuyn chn gii hn. y l tc phm in chung u tin khng sao trnh khi nhng iu thiu st, knh mong cc bc thin tr thc ch gio thm cho hon chnh. Thnh knh ghi n Ch tn s gio dng. Nguyn cu nhng g tt p nht sm n vi qu c gi hu duyn vi Pht, B Tt. Ban Bin Son ---o0o--B TT DI LC Thch N Tu Nh A. DN NHP

Nhn qua cc cuc b du, ngi ta lo s trc cuc sng. Sng l i ln vo ci cht, hay sng suy t tm kim hnh phc. Pht gio phn bit c hai th hnh phc. Hnh phc vi nhc dc ng trn v hnh phc siu thot sanh t. Trong kinh Pht cng c cu: Chng sanh a bnh, y dc a phng. Nu chng sanh c nhiu chng bnh th y dc cng c nhiu cch iu tr. Nu chng sanh c n 84.000 trn lao phin no th Pht cng c 84.000 php mn cu chng sanh. Ngoi ra c Pht Thch Ca cn gii thiu c Di , c Qun Th m, c a Tng, Ngi Di Lc v.v c bit Ngi Di Lc c mt hnh tng rt p, rt vui, mt v Bn Tn tu php, m cn l mt gi tr m hc tuyt vi. Ngi ta c th kh phn bit c cc v B Tt Qun Th m vi i Th Ch, Vn Th v Ph Hin, nhng vi hnh tng Di Lc, d l ngi khng bit o nhn

vo cng bit ngay l Ngi vi n ci hoan h gii thot, khin nhiu ngi thch chim ngng. Nhn y chng ti xin trnh by s lc v nhng iu tm hiu v tiu s, truyn thuyt lin h n Ngi Di Lc B Tt, mt v o s gng mu gio ha chng sanh i vo con ng hin thin, minh trit, an lc th hng hnh phc siu th. ---o0o--B. NI DUNG 1.Tiu s Hai ch Di Lc xut pht t ting Phn Maitreya (Pli: Metreya). Hn dch l T Th, A Dt a (Ajita), V Nng Thng. y l v B Tt Nht sinh b x c c Pht Thch Ca th k s thnh Pht tng lai. B Tt Di Lc ngi Nam n, sanh trong gia nh B La Mn, sau quy y Pht tu hnh chng duy thc tnh x bo thn trc Pht Thch Ca. B Tt Di Lc sanh v cung tri u Sut s tr trn bn ngn nm (4.000) Tnh theo nm thng th gian l su mi c by ngn mun nm (607.000.000) sau sanh xung th gii ny tu hnh trong vn Hoa Lm, di ci cy Long Hoa thnh Pht, hiu Di Lc. Theo huyn k v B Tt ny sanh thn ngi t lc mi pht tm khng n tht chng sanh. Cn theo i Pht kinh s quyn 1 th T Th l ly ch T trong T v lng tm (T, Bi, H, X) ca Pht l u. Tm t sinh ra t chng tnh Nh Lai, c nng lc lm cho tt c th gian khng on dt Pht chng, cho nn gi l T Th (Th l tc chng, l h). T Th ngha l chng tnh T Bi v hoan h. Hai ch Di Lc i lc bin thnh mt hnh dung t, din t nim vui hay s hoan h, nh Xun Di Lc, n ci Di Lc, ci bng Di Lc, c lc Di Lc l B i Ha Thng, do eo b ti vi; Ngi ta tc tng Ngi khp ni. Nh th bit tn ngng Di Lc thnh hnh nh th no ? Tng Duy Thc Php Tng Tn Ngi lm s t. Theo Ho Thng Thch Qung Lin, ngi bin son quyn Duy thc hc, thin vin Qung c xut bn nm 1972: Vo khong th k V, B tt V Trc, Thin Thn ni tip cng trnh duy thc ca Ngi, kho lo dng ti hoa sng tc nhng b lun rt c gi tr lm cn bn cho tng Php Tng, cc Ngi thnh cng trong nhim v trit hc ha t tng duy thc qua s trnh by tm php,

tm s hu php, sc php nng duyn s duyn, ch th khch th, i tng. Phn tch tm l, vy l, cng nh sinh l, kt qu do t tm thc tc ng v phn bit, chng t sanh hin hnh, hin hnh hun chng t. -Nhng b lun do Ngi Di Lc trc tc gm c: 1- Du Gi S a Lun (yogacaryabhuni) c Huyn Trang Php S dch ra Hn vn. 2- i tha trang nghim kinh lun (Mahayanasutra Lamkara-Sastra). 3- Thp a Kinh Lun (Dababhumikasutra Sastea) 4- Bin Trung Lun (Madhymita Vibhaga). 5- Kim Cang Bt Nh lun. ---o0o--2. ngha biu trng Vo trong cha Pht gio Bc tng, gia chnh in c cha th theo th Tam Th Pht, c Thch Ca ng gia, bn phi c Thch Ca l Pht Di , bn tri l Pht Di Lc, Pht A Di l Pht qu kh, Pht Di Lc l Pht tng lai, v c Thch Ca l Pht hin ti. Theo li th ny th c Pht Di Lc ng trn ta sen cng l mt ngha tng trng tt. Bi v hoa sen c biu th cho c tnh thanh tnh v gii thot. Hoa sen pht xut ni ao h nc ng m vn ta ra mi hng thanh khit. l c tnh khng th tm c trong cc loi hoa khc. Ngi Di Lc cng sng trong cnh i nhiu mu sc, ting ng m Ngi vn tu hnh siu thot an lc. Tng php tng ch trng chuyn thc thnh tr v cu nhim gi v thc, nh cu ni tr danh ca B Tt Di Lc, do Hm Sn i S thn du u Sut Thin nghe ngi thuyt ging ghi li: phn bit l thc, v phn bit l tr. Da vo thc l nhim, da vo tr l tnh,. Nhim tc c sinh t, tnh chng c ch Pht. Ngi c i mt hn nhin, n ci hoan h, vui v, thn hnh mp ph biu hin s t ti an lc gia cuc i. Cuc i vn au kh, nc mt v

ting khc qu nhiu v rc ri lm ri! Trm trng, cng thng, khc mc lm g, c mm ci nh nhng h x trc cuc sng cng l hnh phc. Ri cng c hnh tng mt v Ha thng mp mp, ming ci toe tot, mc o phi ngc, by ci bng to tng, chung quanh c 6 a tr quy nhiu. y l y c vo in tch B i Ha Thng. B i Ha Thng xut hin vo i nh Lng Trung Hoa, Ngi mc o xc xch, i u thng mang ci b ln, ai cho mn g th thu nhn mn y dn vo b, gp nhng bn tr em ra phn pht v dy chng nim Pht lm hin. Chng thch Ngi lm! Hm sp tch, Ngi ngi trn tng bn cha Nhc Lm ni bi k: Di Lc chn Di Lc Phn thn thin bch c Thi thi th thi nhn Thi nhn t bt thc Dch: Di Lc tht Di Lc Phn thn trm ngn c Lun lun hin v i Ngi i t chng bit. Hnh nh Ngi Di Lc c ci bng b phnh ra tng trng cho tm trng rng, nm a tr bu quanh c Di Lc tng trng cho nm trn: sc, thanh, hng,v, xc, (l ra su trn, nhng do php trn khng c hnh tng nn khng biu hin c y). Su trn nh l su tn gic, a mc mt, a mc tai khu gi su thc, vc dy chng t nghip m lm, Kin nhn tm ng ni tng thc tm ca ngi tu Pht, tng trng cho phin no khi ln do ngoi trn quy nhiu, nhng khng quy ph c n ci an nhin t ti ca Ngi ri vic. (Liu s nhn). l nt biu hin c sc ca hnh tng ny.

V mt i thng ci bao gi cng hay hn khc. Gia bit bao iu h ly ca kip nhn sinh, nhng ln c ci thoi mi, ci thanh thn, ci vui ti du cho ch l nhng pht giy ngn ngi cng hnh phc lm ri. T trc ti nay, ngi ta nghin cu trng thi tm l ca tng kiu ci khc nhau. - Nh vn Victor Hugo vit: N ci xua tan ma ng ra khi khun mt con ngi. - Nh vn Lon-Tolstoi th ni: Khng c g lm con ngi xch li gn nhau bng n ci hin lnh. - Nh vn Dostoevsyky nu mt kin rt th v: Nu bn mun xt an v nhn bit tm hn mt ngi no th bn hy tm hiu. Khng phi cch anh ta im lng, ni nng, khc lc hay ang xc ng bi nhng tng cao thng, tt nht hy nhn anh ta ang ci. Trong Pht Gio, n ci ca c Thch Ca c gi l n ci an lc, n ci ca c Pht Di Lc l n ci hoan h. Nu trong cuc sng chng ta lun trao i vi nhau bnng n ci v nhim th i sng ny s an lc bit bao. ---o0o--3. Tm l hin thc Hnh nh ca Ngi Di Lc l cn c vo ha thn B Tt, va hm cha ngha su xa, nn c ngi lm th hi: nh l tha cng Pht Di Lc Bng cha nhng g con mun bit Ci rng tm y vn nh nh Thy l khng khng, vt sanh t. Qua hnh tng Pht Di Lc tiu biu l n ci an nhin t ti. Pht tc tm, tm y l tm chn nh vt ln mi chi phi ca cn- trn-thc, tc l

 hng phc c cc th gic trong ngoi. Do thy cc php do nhn duyn sanh khi, khng tht, ch c gi sanh, nn tm khng chp cc php, d sinh dit bt hoi vn khng thy mt cn tng gim. Mt hm, Ho Thng Bo Phc gp Ho Thng B i lin hi: - i Pht Php l th no ? B i bung b ln ri xung t, ng khoanh tay. Hi tip: - Ch l nh vy, hay li c vic hng thng khc ? B i mang b ln vai, i. Qua hnh ng trn, chng ta thy biu hin ca Ngi l H, X, i Pht Php l bung b tt c nhc dc ng trn cho tm thanh tnh, cn eo ng cn chp cht th khng th no thu t c Pht Php. Nhng, x bng cch gng gng, x m vn cn luyn tic th ci x y cng cha tht x. Pht x bng cch vui v thch th, th ci x y mi tht lm cho tm khinh an. Cho n cu hi th hai Ngi mang b ln vai i. Do vui m x, cng do x nn c vui: V th, Ngi vui ci mi d bt c hon cnh no. n nh 5 a b chi a nghch ngm, a mc ming, a ch tay vo mt, a ngoy l tai, a cht vo mi, a m v ngc, a li vo hng, m Ngi vn n n ci t ti, chuyn ha chng thnh cc ng t d thng; l diu dng ca tm hng thng i gic ng. ---o0o--4.Tm linh thng thng Chng ta hc theo gng c Di Lc, x tt c ci chp ng, chp php. Ng php x th lc tc c ph phch n u cng khng lm no lon tm ta. Ta thng c chng v hng phc chng tr thnh quyn thuc cng c. Lc chng ta gic ng, su c quan y tr thnh su th thn thng (thin nhn thng, thin nh thng, thn tc thng, tha tm thng, tc mng thng, lu tn thng).

Bit nh vy chng ta tp sng h x khng c chp. Tt c u h x th lng chng ta nh nhng nh qu bng bay vo h khng, tr tu v nhim pht sanh, tm lun an lc vui v hn nhin nh tm mt ng t cha vng bi trn. c th, cn g lm ta au kh, nh tri cao bin su, khng cn bc bi, m m, tm linh c rng rang t ng mc tnh thuyn b xui ngc khng lu li du vt ! ---o0o--5. ngha i Ngi vi cuc sng nhn sinh Trong nhn sinh quan Pht gio th thi gian v lng, khng gian v cng. Hn na l Pht th ni no cng c Pht. Thi gian du trong mi st na th cng c sinh tr d dit xun sanh, h trng, thu liu, ng tn; Ngy mng Mt Tt m lch l ngy va c Di Lc. l ngha ca s sng vui p, hnh phc, ng cm vi tn ngng dn gian Vit Nam. Mt ngy mi ngi ta nhn li qa kh, hng n tng lai vi bao hy vng cho nhau nhng iu tt p nht. Do chn ngy k nim Pht Di Lc vo thi im y bng hnh tng hoan h, c nh l chim bi Ngi tht l hn hnh v lc quan. Tin tng, hy vng lm cht liu b sung nng lng cho cuc sng l rt cn. Trong kinh Di Lc Thng Sanh c Pht ni: Nhng ai chuyn tm tu hnh chn chnh, to nhiu qu phc tt p cho mnh, cho ngi th: Trong i v lai tt nhin c gp c Di Lc Pht ph h, tr, vo hi Long Hoa thnh php chng qu xut th. ---o0o--6. B Tt Di Lc n sinh Mt nh nghin cu l ng Phm Cng Thin ni: L tng l o tng, ch cho l tng khng c c s dn n thc t. Ni y l tng B tt Di Lc sanh ln tri u Sut, h xung nhn gian thnh Pht c ghi trong kinh tng Nguyn th (Kinh Tuyt Bn, Trung A Hm), c gio l i Tha pht trin minh ha truyn b ph thng. Trong i Chnh Tn Tu i Tng Kinh, Kinh in chnh thc ni v vic sanh ln ci tri u Sut, t ci tri u Sut, ging sanh xung ci Dim Ph , thnh Pht, quc , thi tit nhn duyn, chng tc, xut gia, thnh o v chuyn php lun ca B tt Di Lc.

Chng ta ch tm hiu hai h thng chnh lin quan n l tng n sanh ca Ngi m thi. L tng thng sanh (Kinh Di Lc thng sanh u Sut thin) Tn ngng thng sanh cho rng hin nay B tt Di Lc ang ni php trn cung tri u Sut. Cc Kinh in thng sanh din t t m v ci tri ny. y l tng tri th t trong su tng tri ci dc. Tuy l ci dc, nhng ci tri ny c nhng ci u vit m cc tng tri khc khng c. Thin cung u Sut c hai phn ni vin v ngoi vin. Thin chng ngoi vin vn hng th vui ng dc nn b o lc ch c ti ni vin, ni B tt Di Lc ang thuyt php th gn ging Tnh l ni vin thin cung u Sut, ngi nht tm gi gii thp thin hnh thin nh tu sau khi mng chung s c thng thin nh , B tt Di Lc khng tip dn, nhng ai o lc sc th n, Ngi v thnh chng tip nhn hoan h. L tng B tt Di Lc thng sanh c rt sm n , Trung Quc c Ngi o An (314-385) o Kiu, Ngi Huyn Trang, Ngi Khuy C (i ng) m Ph, m V, cc bc danh tng y cng hong dng tn ngng thng sanh u Sut v tr thnh truyn thng ca tng Php tng. Trong cc b sm vn c tr tc thi k ny nh: T Bi Thy Sm, Tam mui Thy Sm, Lng Hong Sm, chng ta thy ni nhiu n tn ngng thng sanh. Nhng t i Diu Tn v sau, khi Kinh Di c dch sang Trung Quc th c rt nhiu ngi pht nguyn sanh v ty phng Tnh , do c Pht A Di v thnh chng phng ty c tip dn ngi nim Pht nht tm. L tng h sanh (Kinh Di Lc sanh thnh Pht) So vi l tng thng sanh, l tng h sanh rt ph bin. L tng cho rng tng lai B tt Di Lc ging sinh ci Dim Ph , thnh Pht di ci Long Hoa v thuyt php ba hi ha chng sanh. Do c thuyt Long Hoa tam hi. Nu chng sanh tu to nhn duyn phc bo, tr sanh Dim Ph . Khi Di Lc B tt ging sanh s c trc tip gio ha.

i Tng, vua Minh (465-471) son Long Hoa Th nguyn vn, ngi Nam Nhc H T son Lp Th nguyn vn u ni v thuyt Di Lc h sanh. Do l tng h sanh c vua cha Trung Hoa tn sng nn vic khc to tng Pht Di Lc Trung Quc cc thnh v nh hng nhiu n cc nc Triu Tin, Nht Bn, Vit Nam Ni chung tn ngng h sanh c nhiu ngi tin tng khng i su vo Duy thc hc, a n vi t oan ng tic trong lch s pht trin Pht gio nh k gian ngy to Kinh in, t xng B tt Di Lc ging sanh phc v mu xu, hay cho rng sp tn th, gn n Hi Long Hoa, th li dn chng khng lo lm n tu tp, c m mng ho huyn, ngho i bnh tt; i thiu cm n, au khng thuc ung ! ---o0o--7.Tn ngng Di Lc B tt Bao gi n Hi Long Hoa ? Cu hi c t hng ngn nm trc, cng tr thnh cp bch nhng nm cui th k 20. By gi chng ta bc qua th k 21, ngi ta vn cn th thm bn tn v Hi Long Hoa xut hin c Pht Di Lc ra i cu vt nhng ngi tu phc hnh thin, cn k c s b qu bo xu ! n nay c Pht Di Lc vn cn tn ni u ! Tri cha sp, t cha tan; nhng nim tin ca con ngi vn cn . c nhiu ngi nn lng thi tht o tm ! T i ng nm 689, V Tc Thin li dung danh ngha, t xng mnh l c Di Lc ti sanh. Nm 613, Tng T Hin v Hng Hi Minh t xng l Di Lc xut th tp hp dn chng lm lon v.v Thc ra thuyt Di Lc h sanh cng c nhng gi tr tch cc, nhm khuyn ngi tu nhn tch c, lm lnh lnh d mnh v ngi cng li lc. Song nu khng kho tm hiu, th m qung ngy to vn kinh th l ngi km tr h suy xt. Pht dy: Tin ta m khng hiu ta l ph bng ta.

Vic B tt Di Lc h sanh nh ni tnh ra phi n 57 t 60 triu nm na Pht Di Lc mi ra i thuyt kinh ha chng. y chnh l li huyn k ca c Pht Thch ca i sng vn ngn ngi, m v minh huyn o, dy c chin tranh, bnh tt, ngho i, mi trng nhim ; Mi th kh no e da nh li hi t thn treo l lng trc mng sng con ngi. Sng trong nhiu ni kh au v s hi lo u, con ngi th yu ui, nn ngi ta cn mt im ta tinh thn, mt chn quay v, mt ni y thc. ha hn mt s an lc trng th, hoan h, khng c cp bc lng gt. C phi l mt thin ng khng tng ? Khng ! N vn c ! u ? ngay trn n ci Di Lc. T bi h x l Tnh Di Lc, tr ni v s trc (Tm khng dnh mc, an tr chnh nim, bung x) l ngi yn ni ci Long Hoa, hnh tr Gii, nh, Hu, l lng nghe ba hi thuyt php, v chnh ci tm tr t v nhim l c Pht ti th. Su mi t nm cng ti by gi, i ch chi, tm kim g, khi php gii hin ra ni tm t ng Pht tnh. Mi v Pht ch v mt hnh, nh c Di ch hnh trang nghim, c Thch Ca ch hnh thanh tnh, cng vy c Di Lc ch v hnh h x. Qi v tn ngng Di Lc ? Hy c tm thng yu v h x. Nu nh hin ti c Di Lc c ra i m tm ta sn hn, phin no, to nghip tam th lm sao d vo php hi Long Hoa ! ---o0o--C. KT LUN

Sng trong th gii ny ngi gic ng tu tin c cuc sng t ti gii thot, d u chng na cng c hn nhin hnh phc vi Pht tnh hng hu. Ti sao ngi ta m c vin vng, khng lo tu tp nh Thin Ti ng T trong Kinh Hoa Nghim hc o tr hu vi Ngi Vn Th B Tt, hc hnh Qun m lng nghe ting ku au thng ca chng sanh xem xt cu kh c Di Lc B Tt khy mng tay 3 ln m ca lu cc T L Gi Na, thy ch Pht ba i li ch chng sanh. T L Gia Na tiu biu cho php thn Pht thanh tnh. Ngi tu s cng phu t hin l php thn thanh tnh mi c B tt Di Lc cho thy Pht T L Gi Na, Di Lc B Tt l ngi gi T L Gi Na lu cc, tc Ngi s dng c chn tm thng vi Pht v chng sanh, xng ng c tn l T s Duy thc hc.

Php s o An i ng Tn khai thy, Php s Huyn Trang, Khuy C i ng; Thi cn i, Thi H i s, Ngi T Hng vin tch i Loan u pht nguyn sinh Tri u Sut gp B tt Di Lc. Trc khi c sanh ln cc Ngi tu theo hnh B Tt Di Lc lm rng r Pht gio mt thi. Chng ta c hnh hnh T bi h x nh B Tt Di Lc cn g hnh phc bng khi xun n gia t tri mnh mng, di Pht i, trong mi cha thn thng m m vi li kinh ting m X b su t tru nng. S nhn thc c n ci Di Lc B tt lm rng ng Tam thin v t thm cho hoa mai, hoa cc, hoa o mi mi xinh ti gia ma xun i th. ---o0o--SCH THAM KHO 1. Bch Php Minh Mn Lun Thch Thin Hoa dch, NXB Tp. H Ch Minh 1992. 2. Duy Thc Tam Thp Tng Thch Thin Hoa dch, NXB Tp. H Ch Minh 1992. 3. Duy Thc Hc Thch Qung Lin, Thin Vin Qung c, Si Gn Xut bn 1972. 4. Ging Lun Buy Biu Hc Thch Nht Hnh, L bi XB 1996. 5. Kinh Di Lc Thng Sanh u Sut Thin. 6. Kinh Di Lc H Sanh Thnh Pht. 7. Kinh Trung A Hm, i Tng Kinh Vit Nam. 8. Lc Gii Kinh Hoa Nghim HT. Thch Tr Qung, NXB. Tp. H Ch Minh 1996 PL. 2453. 9. Nim Pht Sanh Tnh Thch Thnh Nghim Thch Chn Tnh NXB Tn Gio H Ni, PL. 2543.

10. Thin o Tu Tp (The Parctice of zen), Chang Chen chi Nh Hnh, Kinh Thi, Si Gn XB, 1972. ---o0o--CUC RA I LM NN LCH S (K nim ngy xut gia ca c Pht) Thch Phc Tin A/ DN NHP Vn ho Victor - Hugo c ni : Ngi ta cn i v tiu khin, cn tr v v tm hnh phc. Vng, mt s ngi c khuynh hng lun chy tm hnh phc cho ring mnh, bng mi cch hng th theo i hi bn nng m khng cn bit iu c hp vi nhn bn khng, c hng th hnh phc trn au kh ca ngi khc khng, hoc hng th vi tm ch k n khng cn bit n nhng ngi i km kh cc xung quanh mnh. Trong mt vi trng hp, cng c nhng ngi lun i tm ci p cho nhn loi bng gi tr thc tin, nh ng b Curie, mt gia nh ot k lc v gii Nobel, h ch c mt mc ch duy nht l phng s cho khoa hc v nhn loi. Philippe Semmelweis ly thn mnh lm th nghim cu ly mi ngi . Nh vy, ai dm cho nhng ngi l sng ch k? Hu nh c ng v Ty nhng ngi minh trit i tm ci p nhn loi bng mt tnh thng yu rng ln l khng thiu. Nhng c bit nht m chng ta cn phi thy mt cuc ra i mang gi tr lch s nhn loi m mi khi nhc n tn ngi th th gii iu bit vi lng ngng m tn knh cao : cuc ra i ca mt v vng t tr Siddhatha, dng h Sakya, thnh Kapilavatthu. l cuc ra i v tin khong hu; s ra i y khng ring v li ch cho dn chng thnh Kapilavatthu - Ca t la v, m v nhn loi, v tt c chng sanh trn ci Dim Ph . Cho n ngy hm nay hay mun v sau ngi ta vn knh trng Ngi nh mt ngi hy sinh cu th ng ngha. C th ni, c B tt Thch Ca ra i (xut gia)l thc hin i t bi, tm tr tu siu th, nhm gii cu ni kh sinh t trin min ca vn loi sinh linh ang phi gnh chu trn ci i ny.

y l vn ln, chng ta cn tm hiu, nghin cu khch quan mi nhn thc ng chn gi tr ca c Th Tn, l bc th ca tri ngi, i vo lch s hn 25 th k. ---o0o--B/ NI DUNG 1. Vi nhn nh v ngy ra i lch s Ai tng nghin cu v Pht gio cng u bit c Thch Ca Mu Ni (Sakya - muni) l mt ngi lch s, xut hin trc Cng nguyn t nm n su th k. Vi ngn y thi gian th khng d g c mt s liu hon ton chnh xc, m nhng d s v nin i xung quanh cc s kin lch s, ca mt v gic ng gn ba ngn nm l iu khng th trnh. Cn bn nht chnh l ngy sanh v mt (Nit bn) ca Ngi cng c rt nhiu gi thuyt, c nhng gi thuyt c a ra nh mt ngu to, nhm lm gim i gi tr ca mt tn gio (tm gi l tn gio) tm c nh Pht gio. Nhng s liu nin i v ngy sinh, ngy Nit Bn ang c s dng mt cch ph thng nht, mc d ang cn tranh lun, l:nm 624 544 BC (theo cch tnh chu ) v nm 563 487 BC (theo cch tnh ca ngi u). Nhng nhng vn va nu khng nhm vo vic bn tho chnh trong mc ny. Ni dung cn trnh by y chnh l ngy thng xut gia ca c Pht. Cn bn chng ta u bit, c hai thuyt truyn thng trong Pht gio, l quan im ca Pht gio Nguyn thu v Pht gio i tha. Theo Pht gio Nguyn thu, cc nh nghin cu u cho rng: tt c nhng ngy k nim u l ngy rm, v ngy xut gia ca c Pht, chng ta cng c th mc nhin xem nh l ngy rm, hay ni khc hn l ngy trng trn, tc l vo khong nhng ngy gia thng ni t Pht. Dng nh cc s gia khng c ch trng vo ngy thng xut gia ca c pht mt cch chnh xc, hu ht ch nu ln s kin l ngi i tu vy thi. Mt iu cn ch l c lun n tin s ca H.W. SChumann, do c s Trn Phng Lan dch, ni v c Pht lch s mt cch c khoa hc, so snh chi li, nghin cu k lng, nhng ng cng khng c cp n ngy thng xut gia ca c Pht, m ni dung ch ni i khi l, m ra i ch c hai thy tr Thi t, nh oai thn ca ch Thin m cng thnh cho h vt thnh mt cch d dng. Lc y Ngi va trn 29 tui.

Ring Pht gio i tha, chng hn kinh i bt Nit Bn, ghi r ngy xut gia ca c Pht nhm m mng by rng ngy mng tm thng hai m lch, hm rng: hai ngy n sanh v xut gia l cha vin mn nn ly ngy mng tm lm ch th hin ca c Pht. Lc y Ngi va trn 19 tui. Cn hai ngy thnh o v nhp Nit bn th ly ngy rm, v cng hnh trn, tc l gic ng cng cc v gio ho chng sanh vin mn. ---o0o--2. ng c no thc y thi t i tu Ni n i sng ca cc v vua cha l iu bt kh t ngh. ng v mt hnh phc th gian m nhn, th ch hng th vt cht rt cao nhng t c mt i sng c nhn no sung tc bng i sng ca mt v vng t. l mt cuc sng c xem nh hnh phc nht trn gian, ngi dn thng c nm m cng khng bao gi c. Ch ring thnh Kapilavatthu, tin nghi ca Thi t Tt t a, chng ta s thy c Pht m t li i sng sung tc ca mnh trong kinh Tng chi: Ny cc t kheo, trong nh ph vng ta, cc h nc c xy dng ln, trong mt h c ao sen xanh, trong mt h c hoa sen , trong mt h c hoa sen trng, tt c phc v cho ta. Khng mt chin n no ta dng, ny cc t kheo, l khng t ksi n, bng vi ksi l khn ca ta, ny cc t kheo. Bng vi Ksi l o cnh; bng vi Ksi l ni y, bng vi Kasi l thng y. m v ngy mt lng trng c che ch cho ta trnh xc chm lnh, nng, bi, c hay sng. Ny cc t kheo, ba lu i c xy dng cho ta, mt cho ma ng, mt cho ma H, mt ci cho ma ma. V ta ny cc t kheo, ti lu i ma ma, trong bn thng ma, c nhng n nhc cng oanh vy, ta khng c xung di lu . Qua on kinh m t , chng ta thy Thi t khng c thiu thn bt c mt th g. Nh vy Ngi ra i hon ton khng phi v tm cu n mc hay cc nhu cu vt dc ca trn gian, nhm lm tho mn hnh phc cho ring mnh. Ngi ra i vi l do cao qu v thnh thin. Vi tr tu bm sinh Ngi nhn thm thu trong tng s vt ngay khi chng cn hin hu mt cch tt p ch khng phi i n lc h hoi ri mi bung ln li bi quan. Trong tc phm nh o vng V nh Cng c din t li tm s gia Thi t v Giadu - - la nh sau: mt hm Thi t nhn chm chm vo mt Gia du la v tht ln li than th rng: Ta ngh n mt ngy chng ta s gi yu v xu i; thi gian s ph ln u chng ta

nhng lp tro bc. i ! i mt em ri s m c! mi ca em ri s a mu! V hai bn tay p th ny s co qup li thnh nh nhng que ci kh.... Nhng ch ri - s mang mt ngha cho ci nhn v cng chnh xc, ci nhn gic ng. Sau ln i do chi bn ca thnh, chng kin cnh sanh gi bnh cht, lc Ngi v l ra mt s tht ph phng, nhng iu Ngi thy khng ring g dn chng, chnh bn thn ca mnh cng phi tun theo qui lut t nhin , khng th cng li bng quyn uy hay tin bc. V s cm nhn tinh t hn v tng mo ca mt v Sa Mn, hay chnh l ht ging c tim n trong tm ca mt v B Tt. Ch cn nhn qua hnh nh ca mt v xut gia theo truyn thng B la mn, Siddhattha pht biu rng: i sng ti gia tht l bt tnh v tht l cht hp, cn i sng xut gia t do nh bu tri khong t. T nhng ci nhn nh tht, c Pht bt u khi ln s nhm chn cuc sng hng th hnh phc ng trn. Vi ta, ny cc t kheo, c y v s giu sang nh vy, c cu cnh nui dng t nh nh vy, ta suy ngh rng: K v vn phm phu t mnh b gi, khng vt qua khi gi, khi thy ngi khc b ga, li bc phin h thn gh tm, qun rng mnh cng vy. Ta cng b gi, khng vt qua khi gi, khi ngi khc gi. Ta c th bc phin, h thn gh tm sao? Nh vy tht khng xng ng cho ta. Sau khi quan st v ta nh vy ny cc ty kheo, s kiu mn ca tui tr c on tr hon ton. Ri n bnh cht v.v.cng tng t nh trn. Do vy Ngi bt u khi tm yu thng nhng ngi i. Mc d khng c mt i sng y nh Ngi, nhng h cng c tm cch bm ly s sng gi tm ny, h tranh ginh quyn li tng cht nh nht, ri ln qun trong vng kh au. H ang n a vui v m khng bit gi bnh cht ang ph vy bn mnh. c Pht tng snh v h nh n b trong l st sanh, tng ngy phi thay nhau cht nhng vn chng hay bit g, c mi mit vui a tranh nhau, hc nhau. Cho nn c Pht ni trong mt vi trng hp, ng dc cng c v ngt nhng cng c nhiu li lm v chng s em li kh au (kinh Tng nht A hm). V iu kin cui cng, Thi t yu cu ph hong thc hin cho ngi bn vic: nu ph hong thc hin c th ngi s b nh xut gia, li cai tr t nc.

- Lm sao cho con tr mi khng gi. - Lm sao cho con mnh mi khng au. - Lm sao cho con sng hoi khng cht. - Lm sao cho mi ngi ht kh. Nghe qua nhng yu cu nh th, vua cha hiu c iu g s xy ra v Tnh Phn Vng ch cn ch i mt ngy gn y s chu cnh sng nh nhung bun t trn ngi v hong m Ngi tng ai cng tham vng hng n tc ot tranh ginh. K t cuc ra i ca mt v vng t tr c xp t k cng. Ri ci g n n s n. Mi ro chn ca quyn uy tt bc, ca s giu sang ph qu, ca sc dc hay bc tng thnh vng chc ca kinh thnh Kapilavatthu dim l cng khng ngn cn c s quyt tm ra i ca thi t. m mng 7 rng ngy mng 8 thng hai m lch (theo truyn thng Bc tng) thi t vi ngi hu ca Ngi l Channa cng con Kin trc vt thnh i qua lnh th ba vng quc, thi t Siddhattha n dng sng Anom dng li . Ri Nga giao nga v vng ngc trang im cho Channa em v thnh Kapilavatthu. Ln u tin trong cuc i Nga bt u sng n c khng nh, trong khu vn xi gn lng Anupiy, ri tin ln v pha Rjagaha. ---o0o--3. Cuc ra i y quyt tm Khi bn v cuc ra i lch s m chng ta khng bn n mt vi kha cnh ca tm l c din bin trc khi khi hnh cng l mt iu thiu st. Nhng ngi xut gia nh chng ta hm nay th chng c g ng gi l t b. Qu chng ch l s t b cht t cng danh ph qu, ti sn cn con thm ch cng chng c, hay tm ri xa cha m, nn mt mt no xem nh l thiu bn phn chm sc ng sanh thnh. l vic tt nhin. Nhng chng ta khng phi bn tm vi nhiu mt khc. Phn ln mi ngi ch c mt tp liu tranh hai qa tim vng, mt mnh vn nho nh, mt a con b bm th ngy, l xem nh cuc i chng ta s b si dy v hnh ct tri khng c ngy thot thn ra c.

i vi Gia du la, l mt iu v cng kh khn cho thi t. Bi v Gia du la lun l mt ngi v l tng, bn phn chu ton , thng minh hin ho, lun t ra ng tnh vi tt c mi thin tm ca Thi t, th khng c l do g phi phin trch hay b i. Mi khi Thy thi t trm ngm khng ni khng rng, Gia du la an i: Thip c lm g cho chng bun khng m chng t ra trm ngm nh vy? Nhng ln c hi, thi t u lun t trch nhng suy ngh vn v ca mnh, khuyn nng nn yn tm, v nng l ngi v tuyt vi. Do vy, chng ta phi bit cuc ra i ca thi t phi c s ng tnh mt cch trc tip hay gin tip ca Gia du la, bi khng c s ng tnh ny, th c th l mt s chy trn mt vn g ch khng phi l hy sinh? Cho nn s ra i ny cng c mt phn hy sinh ca cng cha Gia du la cng vun bi cho l tng cao c ca Thi t Tt t a. Bi c kinh nghim trong vic ra i ny nn c Pht dy trong kinh T thp nh chng, bi hai mi iu kh trc tin nht: Bn cng b th nan, ho qu hc o nan, nhn sc nhn dc nan . Nh vy, t b nhng vt cht thng thng cn thy kh hung h l t b tt c s ph qu vinh hoa. i vi tnh cm v chng li cng l mt vn kh x. Cho nn ngi khng c tm lng rng ln th s khng thc hin c c m cao xa. V rng: nu t b ci ny c ci kia tt p hn trm ngn ln m thy r rng trc mt th ngi ta s khng c g ngn ngi; cn ng ny s t b s vinh hoa ph qu i tm mt li sng kh hnh, k n xin khng nh, mc d c l tng, nhng khi o qu cha thnh th bit mai kia n l ci g, trong khi thc t th phi chu kh kh mun vn. Sau nm nm tm o, su nm kh hnh, sut na Ngi phi b mnh bn dng sng Ni -Lin - Thin. c Pht din t li qu trnh tu kh hnh nh sau:.."V ta n qu t mi ngy, nn c th ta tr nn ht sc gy yu. Tay chn ta nh cc lng tre kh y khc khu. Hai bn ta ca ta tr thnh ging nh mng tru, xng sng vi ct ty li ra trng ging chui ht. Xng sn ta l r nh rui ct ca ngi nh nt. ng t ca ta nm su trong h mt thm thm ging nh nh nc long lanh t di ging su. Da u ta kh ho nhn nheo nh tri mp ng c ct em phi nng kh ho nhn nheo. Nu ta mun s da bng th ta ng nhm xng sng v hai th dnh st vo nhau. Nu ta mun i i tin hay tiu tin th ta ng p mt xung t. Nu ta ch xt tay chn th m lng h mc rng xung trong tay ta". (MN 12.52 _ MN 36.21) Nh bt sa ca nng Su gi ta Thi t mi tnh ng rng, kh hnh cng khng phi l phng php tt i n gic ng. V mt ln na Ngi kin

th di ci cy Tt bt la: Nu khng thnh chnh gic, ta nht nh khng ri khi ci cy ny. Sau bn mi chn ngy m thin nh, khi sao Mai va mc Ngi t c qu v v thng chnh ng chnh gic. Nh vy, bc ng c Th tn i l mt s dn thn y gian lao vt v. Nu khng c lng yu thng chng sanh v b bn, khng c mt ngh lc phi thng, khng c ch st thp, khng c lng tin vng chc th Ngi khng th vt qua nhng th thch cam go, khng th thnh tu c l tng ti thng ca mnh - l tng Gic ng. Chnh nhng kh khn gian kh m Ngi dn thn c mi l mt u ng trn qu. Thit ngh: nhng ngi thng dn chu cc kh quen, nn gp nhng lc kh khn chu cc thm mt cht, chc c l cng khng n ni. Cn nh ngi giu sang ph qu, cha bng Thi t, m va gp kh khn hoc hi cht vt mt nhu cu no trong cuc sng i thng th chc hn ngi y chng d chu t no. Th th, Siddhattha l mt v Thi t, mi nhu cu qu m mn li dn thn vo mt hon cnh sng tri ngc nh th m Ngi chp nhn v c nhng ngi bn ng tu, nm anh em Kiu Trn Nh, mn phc sc chu ng kh hnh ca Ngi nh vy l ti u khng ai c th hn c, chng ta thy c ch st thp, ngh lc phi thng ca Ngi. ---o0o--4. ngha xut gia trong o Pht Xut gia l mt hnh ng v cng cao qu, l hnh nh p ca mt s tn gio c dn gian ca mi thi i tn knh ca tng v ginh nhng g thanh khit nht khen tng cho nhng nh tu hnh; d l hnh thc tu s no, cng vn c ngi i qu knh. Nhng n tng p nht trong cc tn gio vn l hnh thc tu s Pht gio. y l mt ci nhn rt khch quan theo thng tin i chng ch khng phi l ch quan ca ngi vit. Trc thi c Pht ra i An ngi theo o B la mn mun i tu phi tri qua bn giai on. Giai on mt gi l hc o k, tc trong thi tui tr, ngi B la mn phi hc ht cc kinh in V ; giai on hai gi l gia c k, tc l ngi thanh nin y phi lp gia nh, nui dy con ci v phng s x hi; giai on ba l n c k: khi con ci ln khn th rt lui khi cuc i trn th lm mt n s tu hnh v giai on cui cng l du ho k, tc l em s tu s c ca mnh i ho mi ngi. Mc d y cng l mt cch sp xp c th lp rch ri, theo tinh thn B la mn;

nhng vi ci nhn ca Thi t th c khc i. Ngi xem l mt cng thc cng nht, khng mang n hiu qu lm. Bi v, theo Ngi, mt l n tui gi mi tu th mi nhu kh minh mn tip nhn nhng iu cao siu mu nhim s yu i v sc kho km. Th na l cuc i v thng u hn cho bt c mt ai ri cng sng c n tui gi!? l mt vi quan im khc bit thu ng thi v ngha xut gia. ngha xut gia trong o Pht v cng quan trng. Xut gia c ba ngha: mt xut th tc gia, tc i ra khi nh th tc; ni nm na l i v cha tu; hai l xut phin no gia, tc l thanh tu gt ra cc tp kh phin no, cc t tng thp km, nhim v nghi th ba l xut tam gii gia, gii thot ra khi tam gii . Nh vy, nhn li qu kh th hnh ng ra i ca thi t ch mi mang mt nghi u tin ca xut gia, tc ra khi nh th tc. K t khi thnh o di ci B th lc xut gia c vin mn c ba ngha. Trong thc t, c nhng ngi mc d khng ra khi nh th tc nhng vn t c hai nghi xut gia mang tnh quyt nh cho chn gi tr gii thot. l mu ngi l tng, thc hnh B tt o, bng hnh thc c s, sng i th tc nhng hon ton cch ly khi cc rng buc ca phin no nhim , nh hnh nh ca Tu Trung thng s, hay c s Bng Un l nhng hnh nh tiu biu cho hai ngha xut gia sau cng. C c dy rng: Tuy x c gia, bt trc Tam gii. Th hu th t thng tu phm hnh. Ngha l: tuy trong nh th tc m c Tam gii ny cn khng rng buc c; mc d c v con, nhng li l ngi chuyn tu phm hnh. l ngha cao siu ca hng i B tt. Nhng du sao i na, mt ngi xut gia ng ngha theo o Pht, phi c ba yu t trn, mi thnh tu c ni dung ln hnh thc, c th lm nim tin cho tt c mi ngi v gio ho chng sanh c d dng. u tin vic xut gia ca c Pht l ngi ct tc a cho Sa nc mang v. K t Ngi tr thnh mt v sa mn xut th tc gia, sng i khng nh. y chnh l hnh nh gii thot u tin ca ngi tu Pht. Cho nn ngha xut th tc gia, tr thnh tin cho mt bn sc Pht gio. Trong kinh T thp nh chng, c Pht dy: Co b ru tc lm bc Sa mn, l ngi lnh th o php, phi x b ca ci i, mong cu va , gia ngy n mt ba, di gc cy ng mt m, cn thn khng tr li (dng th tc). T Qui Sn cng c dy: Ph xut gia gi, pht tc siu phng, tm hnh d tc. y l mt trong nhng ngha th thng ca Pht gio. V phn tm chng l hon tt cho hai ngha xut gia cn li. Kinh t thp nh chng, c Pht dy tip: Nhng bc xut gia lm Sa mn, dt b i dc,

nhn bit ngun tm ca mnh, hiu r l mu ca Pht, ng php v vi, trong khng s c, ngoi khng s cu. l mt vi ngha cao qu ca vic xut gia v ngi xut gia theo Pht gio. ---o0o--5. Bi hc ln cho chng sanh i sau a/ Tu phi bit hy sinh - Hy sinh ti vt: Ngi i s d kh tm nhc tr cng ch v ci n ci mc. Khi c c cht t n mc th phi kh cng bo v gi gn cho c ca d ca . Khi giu c th h li mong mun lm giu hn na, ch mun gom vo m khng mun b ra. Nhng ngi c tm ch k th li ly thn che ca, chng bit san s cho ai, d l cha, m, v, con. Th th, chnh ngi thn ca mnh m khng dm hy sinh th lm sao dm san s cho ngi khc, li cng khng d t b ca ci. Cho nn chng ta knh phc s hy sinh cao c ca c Pht, t b tt c m khng phi tm hnh phc ring mnh. Trong B tt Anh lc gii c Pht ni ln tm nguyn ca Ngi nh sau: Ta nguyn em thn ta chu hng h sa s kh au ca chng sanh, v nguyn cu kh chng sanh nn ta nguyn thnh Pht. Vy th, nu l ngi xut gia phi c tm hy sinh cao c th mi mong lm li ch cho chng sanh trn ci i ny. V ngh n l tng gii thot m chng ta quyt xa la s cm ca vt dc th gian, chnh n l mt mi rng buc ln, cng v n m chng ta phi to nghip trm lun trong sanh t. Nu khng tp tnh la b vt dc th ngi xut gia kh gii thot ra khi t ngc ca Dc gii. S hy sinh ny khng ch dng li ch t b vt cht ph hoa m cn phi tin xa hn na l hy sinh thn mnh lm li ch cho chng sinh. mi ng vi tinh thn v tha v ng. Khi c tm v ng th khng cn g na luyn tic trong vic tu hnh, dn thn hong php li sanh, bi v khi t c v ng th chng ta c tnh yu thng nhn loi nhiu hn v chnh l chn gi tr ca tnh thng khng vng chp (v duyn t). - Hy sinh tnh cm

Tri tim mu :Ai ra i m cha tng bn rn, xa ngi thng m d my ai qun. Tnh i th s l th. Tnh cm l mt mi rng buc v cng ln; theo th gian n va l gi tr thing ling, va mang tnh ch k bo th. Cho nn ngi i cng lao tm nhc tr kh s khng bit bao nhiu trong vic i tm hnh phc i tnh. Khi c c, my ai dm t b nh c Pht lm mt iu g li ch cho mi ngi. V thng yu chng sanh khng th k xit c Pht sn sng hy sinh tt c nhng tnh cm ring t, i tm chn l mong lm li ch cho tt c chng sanh, du bit rng s hy sinh l mt nim au ln cho cng cha Gia du la. Cho nn c mt on th(?) quen thuc ni ln li tm huyt ca Thi t thay li t bit V con: Gia du i! Xin em ng su kh anh tm o l cu nhn sinh Tnh ta nay p mai sau kh Lu luyn lm chi mt bng hnh Chic o cm bo nay gc li Thay vo chic o khch iu linh Chn cm hong tc xin t bit i bt mun nh chng sanh m nay gc cnh tnh ring li M cnh tnh chung tri nh vng. iu chnh l s biu hin mt ngh lc phi thng ca bc xut trn thng s. Mang tm nguyn ngi tu hnh, ni chung, d l ngi xut gia, nu ti sanh vo trong ci i ny th ai cng mang t nhiu nghip chng, nhng c ngi thnh tu qu gii thot ngi khng, khng phi ai may mn hn ai, hay c Pht gia h ngi ny khng gia h ngi kia m tt c ch do tm lc ca mi ngi, kh nng chuyn ho ng nh php, kh nng t b

ca mi ngi m thi; ngi c ch, c ngh lc, chin thng c nhng tham lam dc vng th thnh tu, cn ai yu ui s b v, l nhng nguyn tc tt yu, ch khng phi tu hnh l gng gng hay mong i kt qu mt cch cu may. ---o0o--b/ S kh khn ca ngi m li C ngn thng ni: Vn s khi u nan. y l vn kh khn ln nht ca bt c mt ai mun dn thn vo con ng s nghip ca mnh. Chng ta th hi tt c nhng ngi thnh tu s nghip v vang hm nay, ai cha tng phi i u vi nhiu nghch cnh, nht l i u vi nhng ci mi m m mnh phi m tt. Con ng no cha c ai kinh qua m mnh l ngi tin phong th dng nh lun phi chu lm gian nan vt v, c khi phi i ly bng tnh mng. V vy, cuc ra i ca c Pht chnh l cuc tin phong y gian nan v th thch, th thch u tin chnh l s thay i hai li sng v cng tri ngc nhau. Ch cn nhn li qua kh lch s ca c Th tn th lng knh ngng ca chng ta bao gi mi ht c. Hm nay y, chng ta c sn bn trong tay, ch cn n lc bc i th vic g m chng ta cn phi lng l chn ch. C phi v thi nay tin nghi vt cht qa hp dn, cn c chng sanh cn mng, lng tham chp cng su dy, ch h lit cho nn chng ta khng dm t b nhng ci nh nht bc vo con ng lm li ch cho chng sanh. chnh l l tng ti thng, l bc thng ip m c th tn mun gi cho tt c hng t ca ngi. Krisknamurti c vit mt bi th rng: Nu sau ny ti c vit ln nhng vn th ni S chng bao gi ni ln ca ngi tnh yu V tnh yu l hnh nh bui chiu Tuy m i nhng s vo m ti Nu sau ny ti c vit ln nhng vn th ni Ch ni ln ca ngi tnh thng Ca nhng ngi v nhn loi qu hng

Ca hnh phc thot ra ngoi ti li Nh vy, con ng tm o ca c th tn tht ng cho chng sanh knh phc, nhng khng c ngha hm nay chng ta i tm s knh phc ngy xa m c Th tn tri thn th nghim. Mc d thc hnh theo li ch dn sn n s khng c gi tr bng s i tm nh c Pht, nhng c bn hon chnh trong tay cn t i tm v bn khc na th chnh l chuyn liu lnh, ph thi gian. c bn tt th chng ta ch cn tin bc m i; lc ngi c chu quyt tm i n cng hay khng l chuyn khc. c Pht khuyn dy cc hng t kheo: Hy t thp uc ln m i, hy t mnh lm hn o cho chnh mnh. Co ngha l khuyn ngi hy t gic; php ca Pht l nh la, tm ta l ngn uc. Hy thp uc gic ng t tm mang i v bo tr cho ngn la ng b tt, l nhim v ca chu con dng h Thch, mang s mng Nh Lai truyn ng tc dim cho chnh php c trng tn trn th gian ny. ---o0o--C/ KT LUN Mi nm khi n ngy k nim xut gia ca c Th tn, nhng ngi con Pht u nao nao khi nh n hnh nh ngi cha tinh thn y kh knh. Nu khng c s ra i lch s xa, th ngy hm nay cng khng c mt tn gia ln nhn bn nh o Pht. Khi cha tm ra l o, nhng vi nim tin c Pht vn khng nn lng t b l tng ban u. Nhng bc ng gian nan nhiu chng gai th thch l mt bi hc ln khch l cho chng t ca Ngi phi bit trn qu di sn ca o s quyt tm tu hnh v truyn b t tng gii thot kh au cho chng sanh. Mt ngy ra i lch s vi y tm huyt, em li hnh phc cho nhn loi, chng nhng ring con ngi m cn c c ch Thin. Hn hai mi lm th k qua, nhng hnh nh i vo lch s cha phai nho trong tm tr ngi con Pht. Mi ln hnh dung n nhng c tnh cao qu thnh thin ca Ngi l mt ln nh c s khch l ln lao, gip cho hnh gi c nhiu ngh lc. c xem nh chnh s gia tr ca c pht, m mi ln vt qua kh khn, chng ta u khu u trc c t tn xin c knh l t n Ngi. Cho nn, ng v gc lch s, nu b qua s kin trong i ny - ngy xut gia ca c Pht, l mt iu thiu st ln, i vi gi tr tinh thn li cng b mt mt nhiu hn. Cho nn chng ta cn

phi nghin cu tm hiu, n li mt cch nghim tc v y ngy ny tr thnh nhng ngy k nim trng i, i vi cuc i lch s ca c Pht, m tn Pht gio trong khp nm chu bn bin u trn trng n mng.

Ti liu tham kho: Pht hc ph thng nh o vng HT. Thch Thin Hoa V nh cng

Lch s c Pht C m Thong Kham. c Pht lch s Pht hc khi lun Kinh Tng Chi Trn Phng Lan dch. HT. Thch Chn Thin. HT. Thch Minh Chu dch. ---o0o--HNH TRNH CUI CNG CA C PHT Thch An Hi

Theo Kinh i Vin Tch Nit Bn (Mahapannibbna Sutta) Bi Kinh Th 16, Trng B Kinh (Dighamikaya), tng Pl.- Vo nm 80 tui, tm c Pht vn to sng, nhng thn th suy yu, ngi cha chn bc truyn dy gio Php ho chng sanh. Hnh trnh cui cng ca c Pht t ni Gijjhakta (Linh thu), cn thnh Rajagha, Kinh x Magadha (Ma Kit ), c Pht cng tn gi Anand, i b n thnh Kusinr, rng TaLa Song Th. Mc d c Pht dng li nhiu ni ngh ngi v thuyt php. Nhng y l con ng di mt mi i vi ngi khe mnh hung chi thn ngi gi

yu. cng l s th hin tc phong tr bnh kht s sanh, truyn thng c bit ca mt bc thy gng mu thi xa. Ri ngi cng n thnh Vesali (T x li). Trc khi i, ti ni Gijjhakta (Linh thu), c Pht thuyt by php bt thi ca mt quc gia v ca gio hi cho s gi ca vua Ajtasattu (A x th) l Vassakra v hi chng t Khu Tng nghe nh nhng li dn bo cui cng cm ng di nh sng tr tu ca bc i thnh gi, nhng khng c v no hiu c Pht sp nhp dit. Ngi ta ch ca ngi ni dung hai bi php bt thi cho i cho o. c Pht bao gi cng th khng p t ai phi tu theo, ngi vch r con ng i xung l au kh, i ln l hnh phc, tu ngi nghe chn la. c Pht ri Rajagha, cng i c Anand i n AmpalathiKa, ri t n NaLanda. Ni y ngi ng ti vn xoi Bvrika. Trong dp ny i c Sariputta (X Li Pht) n hu Pht v tn dng tr tu xut th ca bc i gic. Thay v chp nhn, c Pht nhc n php tu dit tr Nm trin ci, tr tm vo T Nim X, pht trin Tht gic chi, dn n qu Chnh ng gic ca mt v Pht. T Nland, c Pht ln hi i n Ptaligma. Ni y c Pht thuyt ging cho chng tng nghe 5 iu nguy hi ca s ph gii v 5 iu li ch ca s gi gii. Ti x ny c hai v i thn vng quc Ma Kit l Sundha v Vasskra, ang ch huy dn qun xy thnh p lu phng th ngi Vajjan, lc y rt hng cng thnh vng. c Pht v tn gi Ananda tr trong mt cn nh b trng, nhn thy Ch Thin xut hin y khp vng, ngi ni l im Kit tng, tr a ny sau s thnh mt th trn bc nht, mt trung tm thng mi ln c tn gi l Ptaliputta v s b ba nn nc la v phn tranh. Hai v i thn Vng quc Ma Kit v dn chng thnh c Pht v i chng tng v nh th thc. Xong ri c Pht ni ln k tu h: Du c tr ni no, ngi khn ngoan sng sut lun thn trng, ht lng nng nhau, l nhng ngi tt bit t kim sot, hi hng phc bu n nhng v tri c ng trong vng (...) Ngi c Ch Thin chiu c s hng nhiu may mn! Hai v i thn thun theo dn chng t tn cng thnh ny l cng Gotama k nim v chun b mt chic a c Pht v ch tng qua sng, v sng Hng lc y nc dng cao, nhng c Pht cng cc thnh t dng thn thng bay qua sng.

c Pht t khi dng thn thng, trnh xo ng tm l hiu k, c l ln ny qu gp rt, qu thi gian ca ngi sp cn. T b sng Hng, c Pht i n Kotigma. Ti ni y, c Pht cho bit do khng thu trit chn l T nn chng sanh phi kh au. Nhng ai thng hiu v gic ng T , s on tn kh cn sanh t. T Kotigma, c Pht i n Ndika, ti y ngi ng trong l gch trng hoang. Nhn dp ny, i c Ananda, n gn c Pht cung knh hi thm v ni ti sanh ca nhng ngi trong lng qu vng. c Pht k li s phn tng ngi ri ngi thuyt kinh Gng Chnh php (Dhammdsa), ni v gng lnh ca t t trn nim tin ni c Pht, c tnh ca php v c hnh hon ho ca Ch tng. Suy nim sng t v Tam bo, trau di phm hnh cao thng vi nhng gii c a n gii thot, c bc thin tr khen ngi ngi thot ly mi dc vng, tm an n trong thin nh, chng t php ngha, do vy v thnh t nhn bit vin nh ca mnh. T lng Ndika, c Pht i n thnh Vesl phn thnh, tr ti vn xoi ca c k n Ambapli. Ngi c mt nhan sc kiu dim hp dn n c Pht thn trng khuyn nhc ch tng nn ch tm chnh nim tnh gic. c Pht nhn li thnh cu cng dng trai tng ca Ambapli, khc t li thnh cu n sau ca cc thanh nin quyn qu Licchav. H thng lng vi c, nu c nhng ba cng dng trai tng cu phc ny, c s c n b mt s tin ln, c v gia nhn c th ngi khng hng th sut i. Chng nhng c khng khng chu cn pht tm tnh tn cng dng Pht v ch tng khu vn xoi rng ln thanh lch lm Tinh x. Sau c xin Pht cho xut gia lm n tu, tinh tn tu hnh chng t thnh qu an lc. T thnh Vesali, c Pht i n lng Beluv, mt ngi lng nh b cn thnh, c Pht quyt nh an c ma ma ti y. Trong khi an c, c Pht lm trng bnh, ngi khc ch bnh trng bng thin nh hng th hnh phc Nit bn. Tn gi Ananda biu l s quan tm ghi nhn li Di gio ca c Th tn khuyn nh t nh rt quan trng, bc l r tnh cht ca Tam bo, ng lu : - Chng T khu, cn mong mi g na ni Nh Lai? Nh Lai thuyt ging Chnh php khng c s cng truyn v b truyn. Nh Lai khng bao

gi l v o s cn bn tay nm li. Nu ngh rng: Nh Lai s l v lnh o ca chng T khu hay chng T khu chu s gio hun ca Nh Lai. Nh Lai s c li Di gio cho chng T khu. - Ny nanda, tui 80 ri. Nh c xe c k m cn chy c bi cc dy chng cht ct cc b phn li. Thn Nh Lai cng nh th , s sng c duy tr nh nhng si dy rng rt ! - Ny nanda, ch khi no Nh Lai khng suy nim n tt c tng, vi s dit tr mt s cm th, chng v an tr v tng tm nh, chnh khi y thn tr Nh Lai c thoi mi. - Ny nanda, th no l v T khu bit t mnh l ngn n cho chnh mnh, t mnh y ta chnh mnh, khng y ta mt g khc; dng chnh php lm ngn n, dng chnh php lm ch nng ta, khng nng ta mt g khc. - Ny nanda, mt v T khu sng chuyn cn tinh tn, gic tnh, chnh nim, t khc mi tham i trong th gian, lun pht trin tm nh vi thn-th-tm-php. - Ny nanda, sau khi Nh Lai vin tch th v y l ti thng trong hng T khu, nu v y vn thit tha hc hi. Ngi ch nng ta chnh mnh khng nng ta gio php Pht l bc c gic, iu ny rt him, phn ng ri vo gi ng o kin. Ngi nng ta gio php khng nng ta chnh mnh th ch c hnh thc, ni dung rng v tm l khng gn lc. ca Pht l cc t phi nng ta gio php ca ngi soi ri t tm, hnh gi gic ng chn tnh diu dng. Mt ngy kia, c Pht vo thnh T X ly tr bnh, ng ti n Kpla, ngi nhiu ln ni cho tn gi nanda nghe, ngi tu chng T thn tc c th ko di tui th thm mt kip hay hn na.(Tn u l ph T Khu tu chng php ny ko di tui th n 600 nm). Nhng tn gi nanda khng hiu Pht , ngay lc y khng thnh Pht Chuyn php lun. c Pht thng bo: Ba thng na Nh Lai s nhp dit. Ngi ni k: Mng sng hu hn hay v hn Tu s t b khng ko di

Ni tm chuyn nht tu thin nh Nh thot o gip ang mc! Tc th i a chn ng, sm tri vang di, tn gi nanda nghn ngo cm xc ni: c Th tn, c T thn tc, xin v s tt p, hnh phc ca tt c, con thnh cu ngi sng thm mt kip na!. c Pht tr li: ri ! Ny nanda khng nn khn cu Nh Lai na!... c Pht ging v tnh cch v thng ca i sng! Tin tc c truyn i nhanh nh mt cn bo cao tc; hng ngn t xut gia, hng vn t ti gia khp mi min t nc c in du chn gio ho ca c Pht, ngi ta sng st nhn nhau hi: - c Th tn, mt bc o s gng mu, thng chng t nh cha hin thng con di s ra i tht sao! - Ch c nhng v thnh t chng o hiu r l v thng trm t im lng! Gi nh ngng thi, cy rng r l, chim khng ht! - c Pht i n ging ng Ktagsa, ti khu i lm, ngi bo tn gi nanda, triu tp ch T Khu ang c tr quanh thnh T X ly, n nghe ngi ni nhng li v cng quan trng vi Ch Tng: - Ny ch T Khu! Vi 37 phm tr o, nhn sanh qu gic ng, chnh Nh Lai gic ng v thuyt ging, hi chng kho hc hi, thc hnh, trau di pht trin y , truyn b np sng phm hnh cao qu em li li lc cho chng sanh ci ngi v ci tri. Ny ch T Khu, y l li ta nhn nh: Cc hnh l v thng, hy tin tn ln t gii thot. c Pht nhn thnh T X ly ln cui cng ri i vi i c nanda n lng Bhandagma. Ti ni y c Pht li cho bit, do khng thu trit T , tt c chng sanh phi kh au. Ngi thng hiu v gic ng T , s on tr c kh cn sanh t. Ngi ni k: Gii-nh-tu l gii thot ti thng Nh lai thnh tu nhng iu y truyn dy gio l cho chng T Khu Bc o s chm dt phin no kht vng!

i t Lng ny n Lng khc; mt hm c Pht dng chn ti Bhoganagara, tr vo n nanda, thuyt php thoi Mahpadasa, Bn iu tham chiu ln. Tht ra ch c mt iu tham chiu p dng cho 4 ni pht sinh nhng php ng ca c Pht. 1). T Khu c nghe t ming c th tn ni...2). T Khu ni t thn c nghe v th lnh t ni Tng chng li Pht...3). T Khu c nghe v th lnh t ni nhiu v Trng lo tn tc a vn bit gi gn truyn thng v th tr php lut ni...4). Mt v T Khu ni chnh t thn c nghe v th lnh t mt v Trng lo a vn bit gi gn truyn thng v th tr php lut ni... y l gio l, y l gii lut, y l gio hun ca c bn s.- Nhng li y, khng nn chp nhn, khng nn gt b ngoi tai, m phi nghin cu tn tng tng ch, tng ting ri hy i chiu vi kinh v lut. Nu khi so snh k cng con nhn thy n khng ph hp vi kinh v lut, con c th kt lun:- Chc chn y khng phi Pht ngn; V y hiu sai con hy loi b nhng li y!- Nu khi so snh v i chiu, nhng li y ph hp nht tr vi kinh v lut, con c th kt lun: Chc chn l Pht ngn, v y hiu ng! Ngy nay t Pht p dng 4 iu tham chiu ln ny trc lng t bn phng tm hng, tc mun vn trng hp khng nh xut x Pht ngn; nu khng, s b sai lm ng tic. Vng thau ln ln, nhng tr ma gio la bp xy ra th li kh nhiu ri. T Bhoganagara, i n Pv, c Pht tr ti vn xoi ca th rn Cunda, (Thun ) Cunda cung thnh c Pht cng hi chng Tng v nh th thc. Vi tm rt trong sch, Cunda dng ln c Pht mt vt thc c bit gi l Skaramadda. C ch ni, l tht con heo rng khng gi lm cng khng non t, khng phi gia ch c git n dng ln c Pht. C ch ni l tn ca mt loi nm rt ngon. Theo li ch dy ca c Pht, gia ch ch cng dng vt thc y, sau khi ch bin xong n ngi, phn cn li em chn su xung lng t, v khng ai c th tiu ho c vt thc ny. Mi ngi ng ngc nhn nhau v t du hi ti sao c Th tn bo th? Tuy nhin li ch gio ca ng o s c gia ch nghim tc thc hnh. Th thc xong, ngi b ng c lm bnh l huyt rt nng, ngi kham nhn chu ng, dng thin nh khc ch cm gic au n nn thn sc an nhin.

Mc d yu lm, c Pht nht quyt i b n Kusinra, ni ngi s nhp dit, ng khong 3 do tun (9 Km). Ch tng nh vng ngi i, tc phong ca Nh Lai khng phi th, Ngi khng ng . on ng cui cng c kinh sch ghi chp, ngi phi ngng ngh n 25 ln. C mt ln ngi dng li di tng cy c th bo i c nanda i tm nc ung kht. i c nanda, kh khn lm mi tm c mt dng sui nh, ni y c 500 c xe b va i qua. Nhng l thay, khi i c nanda n, nc c ngu tr thnh trong tro. Nghin cu n y chng ti au lng ri nc mt. ng o s v cu kh sinh t cho chng sinh m kh th. Ngi i nay ni l ni ch ngi m hng th vt cht ph hoa thi qu, lch hng khng! Lc by gi c ngi tn Pukkusa, thuc dng h Malla. t ca lvaklama, ang i trn ng thy c Pht ho quang to sng ngng m vi n xin nh l, t thn phc thi trm lng t bi ca ngi.- Sau khi nghe c Pht thuyt v thin nh thanh tnh khng xao ng ca ngi chnh nim tnh gic, Pukkusa tm c, dng ln ngi hai b y kim tuyn sc vng ng nh. Vng li c Pht, Pukkusa cng dng ngi mt b v mt b trn trng dng n i c nanda. Sau khi i c nanda, mc y kim tuyn cho c Th tn, sng s thy mu da ca ngi sng nh r rng. Khoa hc cho bit ngi thanh lc tm trong sch, mu cng trong sch lm cho da nh ln mu tinh khit. c Pht ni: C hai trng hp mu da ca ngi rc sng khc thng l m thnh o v m vin tch!- Tn gi nanda v cng au xt! c Pht cng cho bit rng, m y vo lc canh ba, ngi s tch dit trong khu rng Sala (Long Th), thuc tiu Vng quc Mall, gia hai cy Sla, gn thnh Kusinra! c Pht tm ln cui ni dng sng Kakuttha tht thoi mi. Sau , ngi ni vi i c nanda, trong i ngi c hai ba cm v cng phc bu l vt thc cng dng B tt trc khi chng qu chnh gic v vt thc cng dng ln cui trc khi Nh lai vin tch. Ny nanda, rt c th c ngi lm cho Thun hi hn. Cn phi lm tiu tan s hi hn y. Phi ni nh th ny:-Hin gi, tht li ch v cng c cho ng, v c Nh Lai dng ba n cui cng t ng cng dng v nhp dit. Chnh ti t thn lnh th li ni ny ca c Th tn (...) ng

tht c nhiu phc bo tt p trong tng lai nh ti sanh nhn cnh, tui th cao, gt hi nhiu may mn danh vng trong cnh vua cha ci Tri, ci Ngi. Ln hi c Pht v tn gi nanda vt qua sng Hiramvati, n Kusinra, vo gia khu rng Sla, ca dng h Mall.- Ngi nm ngh gia hai tng cy Long Th, u hng v pha bc, vi hnh dng nm ca s t cha sn lm v chnh nim tnh gic, nhn nhng hoa Long th tr sai ma ri ri xung. T trn cao hoa Mandrana (Mn la, mt loi sen qu ca ci tri), Ch Thin rc xung quanh ngi. Nhng ting nhc du dng ca Thin gii tri ln cng dng Pht. Ngi ni: Nh th, cha phi thit thc tn trng, knh cn, sng bi lm v vang Nh Lai. Ch c t no hnh tr thnh tu chnh gic v thng, tu php, sng thc li ch chng sanh, ngi y bit tn trng, knh cn lm v vang Nh Lai. Ngy nay, c nhng ng cha b m sng mn mi mt xm ngho, sut i khng bit n nhc c truyn dn tc, ni chi n nhng ln iu cch tn. Va nhm mt la i con chu rc nhc Ty, nhc Tu n lm rm beng. Hoc c nhng ng s sng hm hiu da mui ni cha qu, vin tch, cc t lm m ln, cng dng trai tng, chn bn, ht Pht...tin mun bc vn, tht l lm vi Pht . Ti sao l Pht t, ngi ta c biu dng cc php hu vi v thng, khi v thng n, khng hnh tr thnh tu chnh gic v thng dn dt hng linh cha m, n n thy t t n nh cao chn thng an lc! Lc by gi i c Upavna, n ng trc Th tn t bun. Vi ging t bi c hu, ngi bo i c Upavna nn ng sang mt bn, i c nanda thy vy rt ngc nhin v trc kia i c Upavna, tng l mt th gi cung knh phc v c Pht. Ngi gii thch, Cc con phi bit, hin gi c nhiu v Tri n t tu chung quanh ni y v than phin v s che ng ca i c Upavna. K tip, c Th tn cp n 4 thnh tch ghi du m nt n i sng ca mt c Nh Lai nh sau: Tng. Ni B Tt n sanh -Vn Lumbini (Lm T Ni), gip vi Ty

Ni c Pht Thnh o - Buddha Gaya, cch nh ga xe la Gaya khong 10 Km.

Ni c Pht Chuyn php lun Isipatana, nay l Sarnath.

Ni c Pht dit - Kusinr, nay l Kasi, cch nh ga Gorakhpur 40 Km. Ngi cho bit, nhng ai ang i chim bi mt trong nhng thnh tch y vi tm tnh tnh, nu t trn s ti sanh vo nhn cnh. c Th tn khen ngi 4 c tnh ca tn gi nanda, tng xng mt bc Chuyn lun thnh vng nh sau: - Chng T Khu Tng lun hoan h khi c yt kin i c nanda; s hoan h khi c nghe i c nanda thuyt php v s tht vng bun nn khi i c im lng. - Chng T Khu Ni v C s ti gia lun hoan h khi c yt kin i c nanda, s lun hoan h khi c nghe i c nanda, thuyt php v s tht vng bun ru khi i c lm thinh. Trong bu khng kh khn trng cng thng, li ni c Th tn nh mt lun gi thong nh nhng m mt. Ngay khi y bn ngoi c ting n no, v mt Du s tn Subhadda, ( Tu Bt La). Tui th rt ln ni: - Lu lm mi c mt ng Th tn ton gic xut hin trn th gian. Vo canh cht m nay ngi s nhp dit. Ti c i iu hoi nghi mun hi, ngi s ging dy gio php nh tan mi hoi nghi ca ti, c th qu thy cho ti vo gp ngi trong giy lt? Tn gi nanda ni, o hu ch nn lm rn, Th tn mt mi lm! Tu Bt La tip tc cu xin, tn gi nanda tip tc t chi v n ln th ba, c Th tn nghe c, bo tn gi nanda, v o s y do v mun hiu bit ch khng phi lm phin, nn cho ng vo hi ngi gii p ng s lnh hi mau chng. - Bch c Th tn, tt c nhng gio s ng thi c thng sut chn l nh cc ngi ni hay khng, hay ch c vi v thng sut, cn cc v khc th khng?

- Hy yn Tu Bt La, khng nn bn tr vi nhng vic nh th! Trong bt lun gio on no nu khng c Bt thnh o th cng khng c bn qu Sa mn. Nu c ngi hnh ng gio l y, vi i sng chn chnh, th gian s khng vng bng cc bc thnh ALaHn Nm hai mi chn tui, Nh lai ra i tm nhng g tt p nht. 51 nm tri qua k t ngy p y mang bt, ta l mt tu s tnh tm tu c. nh sng tr tu bng ln vi nhn thc chnh xc, Tu Bt La qu xung bi bch: - Lnh thay, c th tn! Ta h nh c ngi sa li ngay ngn mt vt lt , hay khm ph mt vt c du kn (...) gio l c th tn truyn dy lm cho tm con t sng. Xin php ngi cho con th l quy y Pht, Php, Tng. - c Pht dy: - Ny Tu Bt la, ngi xut gia lm T Khu phi tri qua mt thi gian th thch. Tuy nhin, do s hiu bit ca con hm nay, Nh lai s m ra mt bit l. Sau , c Pht bo tn gi nanda lm l xut gia cho Tu Bt la, v lo T Kheo ny kin tr tinh tn tu tp chng ng chn l trong nhng ngy cui cng ca cuc i sng an lc. Vic c Pht ging gii, quyt trch cho Du s Tu Bt La c ngha trong hay ngoi o Pht, ni no khng c Bt thnh o th khng c T qu Sa mn, thy hiu qu ca Bt thnh o l nh th no. Bt thnh o l Diu th t trong T Diu . K t khi S chuyn php lun n nhp dit, gio l ngi tuyn thuyt rt nhiu, nhng khng ngoi Bt thnh o. Bt thnh o c ngha nh lun l, trit l, o c, gii nh tu, t y lm cho tm l hnh gi pht sinh con ng Trung o n B Nit Bn. Th m ngy nay c mt s v m huyn lun diu uyn bc, nhng khng thc hnh Bt thnh o trong i sng hng ngy, bit h i sai ng Pht i. Xin ng nhm Tu s Bt La quy y cui cng ny vi c Pht v mt Tu s Tu Bt La quy y trc cng ln tui xut gia, sau khi c Pht nhp dit tht: c Pht nhp dit khng c g ng phin mun, t y ch T Khu mun lm chi th lm, khng s ai khin trch. Cu ni y

lm nhn duyn cho c Kassapa (Ca Dip), triu tp ch thnh tng kt tp Tam tng Kinh in, ba thng sau khi Pht nhp dit. Suy cho cng ng Tu Bt La tu hnh chn chnh v ng Tu Bt La ni li quy qu u l n nhn cho chng t i sau c gng tt soi, c kinh lut lun tu hc! i c nanda, bch vi c Th tn:- Sau khi c th tn dit , nhc th phi c tn trng th no?- c Pht dy nhng li ti hu: Ny nanda, con khng nn bn tm vi vic lm v vang nhc th Nh Lai. Hy nhng ngi chin s sng sut, nhng v B la mn v nhng ngi c s tr tu tin tng vng chc ni Nh Lai lm vic ny.- Hy ch tm, tn lc, tinh tn, c gng, cn mn trong vic mu tm hnh phc chu ton ca chnh con l qu v AlaHn! i c nanda, nghe xong li dy qu bu ca c th tn ri bc sang mt bn ng khc v than vn:- Than i! Ta ch l mt tu s c php hc nhng cha hon ton gii thot, cn phi hnh na. Nhng sau cng c o s sp tch dit. c th tn m ta v cng qu mn! c Pht cho gi ngi n dy:- Hi nanda, ch c phin mun. Ch c khc than. Nh Lai tng dy rng tt c chng ta u phi phn ly, cch bit v xa la nhng g chng ta a thch v qu mn! Ny nanda, con to nhiu phc bu. Con s sm thanh lc mi nhim!- V c Pht tn dng cng c tn gi nanda, ri bo tn gi vo thnh Cu Thi Na, bo tin cho hong tc Malla v s sp vin tch ca ngi. Tt c nhng ngi mn m Pht hay tin u khc than n nh l Pht. Quang cnh cui cng rt cm ng, nhng li dy ca c Pht ngt ngo, vang vng n hm nay:- Ny nanda, sau khi Nh Lai vin tch, nu trong chng t c ngi ngh rng: Li ni ca bc o s khng cn na. Chng ta khng c bc o s.- Ch c nhng t tng nh vy.- Php v lut ta ging dy, sau khi ta dit , chnh php v lut y l o s ca cc con! - Ny nanda, ch v T Kheo lo nin hy gi v T Kheo nin thiu bng tn h, hay hin gi. V T Kheo nin thiu hy gi v T Kheo Lo nin l Thng to hay i c.

- Nu chng Tng mun, sau khi Nh Lai dit , c th hu b nhng hc gii nh nht, chi tit. - Hnh ti phm n mc tn i vi T Kheo Channa.- Hnh ti phm n mc tn l T Kheo Channa mun ni g th ni, chng T Kheo s im lng khng gio gii. V c Pht khng nu r gii nh nht c th b, nn i c Ca Dip ch to cuc kt tp Tam Tng u tin vi s ng ca chng tng, khng hu b mt hc gii nh no. Chng ta vn bit nn tng, cn bn gii lut khng bao gi li thi trong vic rn luyn chng sanh tr thnh cc v thnh cao qu. Nhng thi i hm nay, c nhng gii nh nht v T kheo khng gi cng khng phm, tc hc gii y khng cn thit, phi b! c Pht hi tip:- Ny ch T Khu, cn iu no nghi ng phn vn v Pht bo, php bo, hay phng php th nn ni ra, ch hi tic v sau. c Pht hi n ba ln cu hi trn, nhng tt c T kheo hin din im lng, t khng nghi ng iu chi, v 500 v T Kheo ny u l thnh tng t bc D lu n T thnh qu. i c nanda, cung knh ni:- Bch c Th tn, tht k diu thay (...) con tin tng trong chng T Kheo ny, khng cn phn vn g na.- c Pht hi lng ni li ti hu: - Ny cc T Khu, nay Nh Lai khuyn bo cc ng: Cc php hu vi l v thng, hy tinh tn ch c phng dt. - l li ni cui cng ca c Th tn. T tr v sau, ngi khng cn ni cu g na, ly Nit bn lm mc, nhp nh t S thin n Dit th tng nh. Khng gian im lng, i c nanda, khng chu ni hi i c Anuruddha (A Nu la) : Tha tn gi, Th tn dit ?- Ny hin gi Th tn cha dit , ngi mi nhp Dit th tng nh!- T Dit th tng nh tr li S thin, t S thin tr ln T thin, xut khi T thin - Xut khi T thin, tc th ngi vin tch. i a chn ng, ngi ngi sng st, sm tri vang ng! Ton dn thnh cu Thi Na, long trng thit l cng dng c Pht sut 6 ngy. n ngy th by, 8 v tc trng Malla, theo li tn gi nanda, php tng kim thn c th tn nh php tng mt v Chuyn lun Thnh Vng. Tm v ny gi u tm ra sch s, mc y phc mi tinh tm, nh khin kim thn c Th tn ra ngoi thnh pha nam, nhng phi theo Ch Thin l i v pha Bc, i qua trung tm thnh cu Thi Na, ri s v hng ng n n Makutabandhana v s lm l tr t ho tng ti y.

Sau khi hon tt nghi l, bn v tc trng Mall nh chm la thiu gin ho, nhng la khng pht chy. V Ch thin mun ch i c Mahakassapa ( Ma Ha Ca Dip) cng vi 500 v T Khu n nh l Th tn xong, la tr t t pht chy, tt thy u chy sch, ch cn li duy nht l x li. Kim thn c Th tn va thiu xong, th c mt dng nc t trn cao chy xung v mt dng nc t di t phun ln ti tt gin ho. Ngi dn Mall dng nc hoa thm ti vo gin ho xong ri thu lm x li c th tn t ni tn nghim nht ca ging ng. Dng cy thng lm hng ro, dng cy cung lm bc thnh xung quanh, trong 7 ngy tn trng, cung knh nh l, cng dng vi cc iu ma, Cpla, nhc, vng hoa, hng. By vng quc cc vng ln cn, hay tin c Pht vin tch c s gi v qun i n t mong mun c c ngc x li ca Pht tn th. Trong bao gm vng quc hng mnh nht l x Magdana (Ma Kit ) ca vua A X Th, v Tiu vng quc Cu Thi Na, h u ni mt cu duy nht: c Th tn l mt ngi St l (Dng hip s thng tr) chng ti cng l ngi St l xng ng c mt phn x li ca c Th tn, dng thp v t chc nghi l th knh, chim ngng Khi c nghe ni nh vy, ngi Malla, Cu Thi Na, tuyn b gia i chng: c Th tn dit ti vn ca chng ti, chng ti s khng cho ai mt phn X li no ca c Th tn. Gia lc cc nh qu tc hip s, tay nm cn thng, tay cm c kim tranh u gay go th B la mn Dona xut hin ni vi mi ngi: Cc tn gi, hy nghe li ni ca ti, c Pht chng ta dy chng ta kham nhn. Tht khng tt p nu c s tranh ginh, Khi phn chia x li ca bc Thng nhn. Chng ta hy cng nhau on kt nht tm. Hoan h chia x li lm tm phn.

Chng ta hy dng thp khp mi phng, i chng mi phng tin tng ng php nhn. Khng kh tr nn lng du, mi ngi t ra hiu bit, ng thanh ni: - Ny tn gi B la mn, ngi hy phn chia X li lm tm phn ng u.B la mn Dona hoan h p:- Tha vng cc tn gi. Sau khi S gi cc nc cung knh nhn X li Pht xong. B la mn Dona tha vi chng hi: - Cc tn gi, hy cho ti ci bnh (ng x li ny). Ti s dng thp v t chc cc nghi l trang tr ci bnh k nim.- Hi chng hn hoan dng cho B la mn Dona ci bnh tng ng X li Pht y! Ngi Moriy Pipphalivana, nghe tin c th tn dit Kusinr, lin gi mt S gi n ngi Malla xin X li. Nhng tr v nghe ni: - Nay khng cn phn x li no ca c th tn, v x li ca c th tn c phn chia, cc tn gi hy ly tro cn li - Ri cc v ny ly than tro cn li. Nh vy c mi ni xy thp th x li, bnh ng tro ho tng nhc thn Pht nh sau: 1. Vua nc Magadha (Ma Kit ) l Ajtasathu, con b Videhi, xy dng thp th x li c th tn ti Vng x thnh v t chc l cng dng. 2. Nhng ngi Licchavi Vesli, xy dng thp th x li c th tn ti Vesli, t chc l cng dng. 3. Nhng ngi Sakya Kapilavatthu, xy dng thp th x li c th tn ti Kapilavatthu v t chc l cng dng. 4. Nhng ngi Buli Kallkappa, xy dng thp th x li c th tn ti Kallkappa, t chc l cng dng. 5. Nhng ngi Koli Rmagma, cng xy dng thp th x li c th tn ti Rmagma, t chc l cng dng.

6. B La Mn Vethadpaka, cng xy dng thp th x li c th tn ti Vethadpaka, t chc l cng dng. 7. Nhng ngi Mall Pv, cng xy dng thp th x li c th tn ti Pv, t chc l cng dng. 8. Nhng ngi Mall Kusinr, cng xy dng thp th x li c th tn ti Kusinr, t chc l cng dng. 9. B La Mn Dona, cng xy dng thp th bnh ng X li, t chc l cng dng. 10. Nhng ngi Moriya Pipphalivana cng xy dng thp th nhng than tro x li ca Pht, t chc l cng dng. Nh vy c tm thp x li, thp th chn th bnh ng x li v thp th mi th tro x li Pht. Hnh trnh cui cng ca c Pht t ni Linh Thu, Vng x thnh n rng Ta la song th, a phn thnh Cu Thi Na, chm v di vi nhiu ngha gio ho sanh dng li... Vi bao thng tic ca t ng thi cn gy xc ng bi hi mi n hm nay. PL 2547 nm tri qua, mi nm t Pht n li mt ln, hnh trnh cui cng ca mt o s gng mu kh knh. Thi gian lu xa nh vy, c th ni nc chy mn, nhng s nghip th ca c th tn, tc tinh thn tu tp, chng o, truyn b Pht php cha phai nht trong tm mn php quyn nhiu th h. Bi v o Pht l o tr tu ho gii kh au sinh t, ni no c sinh t th ni cn c Pht gio tip hin sinh. Nu th, ti sao c Pht c sinh t?- Thn th hin ca c Pht l thn ngi, d qu bu mnh kho, th thn y phi c sinh t. Cn tm ngi tu chng Nit bn, d ang trong sinh t tng pht giy u c hot lc ho gii kh au. Nhng iu y th hin r nt tng chi tit t ti ca ngi khi i s sinh t n! t n hiu qu an n sng sut nh c Pht, chng ta phi lm sao? Xin nhc li li cui cng ca c Pht: - Ny ch T Khu, nay Nh Lai

khuyn bo cc ng: Cc php hu vi l v thng, hy tinh tn ch c phng dt! - Trong Tng ng B Kinh c ni: Ni m bn nguyn t cu thnh vt cht c c tnh dnh lin, dui ra, t chy v di ng, khng cn ch ng, th ni y c Nit bn.- Tc Nit bn trong tm v no thng pht khi siu tr v nhim, v sanh, bt nh ba la mt! Nh vy, ngoi tm thanh tnh khng c Nit bn. Nu ngoi tm c Nit bn l Nit bn ca ngi khc, khng phi ca chnh ta. Theo Ho Thng Thch Minh ChuT in Pht hc Vit Nam. Trang 486, c 2 loi Nit Bn: 1. Nit bn c d y l Nit bn trong y tham sn si c on tn, nhng cn thn do qu bo i trc, nn thn y cn phi gi, bnh, cht. Nh c Pht, khi ngi gic ng di gc cy B l ngi chng c Nit bn c d y. 2. Nit bn khng d y, l Nit bn khng cn bo thn na, nn thn khng b gi, bnh, cht chi phi. Nh Lai c Pht nhp dit Kusinara, khi y c Pht chng Nit bn khng c d y. Thng thng danh t ny c dng l c Pht nhp Nit bn hay nhp Bt Nit bn ch c Pht khi mnh chung. iu ny s lm ngi s c hiu lm:- Nit bn l ci cht th lng! C th ni Nit bn c d y l Nit bn cn sanh y, Nit bn khng c d y l Nit bn khng c sanh y thin gi t ti gi thn hay b tu thch. Ngi c Nit bn (Hu d hay V d) sinh t ch l bng my hin tng trong bu tri tm chn nh bao la. kt thc bi vit ny, chng ti xin dn li T Khu Mang ng T hi Pht, trong b Trung A Hm, Kinh Tin d, s 221, nh sau: - Bch Th tn! Th gii ny thng hay v thng. Hu bin hay v bin. T ng vi thn khc hay l mt. Nh Lai sau khi dit cn hay mt. Hay cng cn cng mt. Hoc chng phi cn chng phi mt? c Pht p khng nh quan im truyn gio: - D th gii ny l thng hay v thng. Hu bin hay v bin. T ng vi thn khc hay l mt. Nh Lai cn mt sau khi nhp dit cn hay mt th thc t chng sanh vn ang b lun hi sinh t kh. V vn cp thit

nht hin ti l gii quyt s lun hi sanh t kh trc (...) l tu tp T Diu , l cn bn phm hnh, c th a n tr tu, gii thot v chng nhp Nit bn. Lc trch Kinh i Vin Tch Nit Bn. Tham kho i chiu Kinh sch: - Cuc i nh o ca c Pht. C s Khnh Vn. -NXB.TPHCM. 1994 - c Pht v Pht Php. Narda Thera-NXB.TPHCM. 1998 - i cng Kinh Trung A Hm.TT.Thch Thin Nhn -Lu hnh ni b1993 - Gio Trnh Trng B Kinh.TT.Thch Thin Tm-C bn Pht Hc TPHCM 1994. - Nhng Ngy v nhng li dy cui cng ca c Pht HT. Thch Minh Chu -NXB. Tn gio 2003 - Nghi L v T Vin T Khu Thin Minh -NXB. TPHCM 2002 - Pht v Thnh Chng Thch Minh Tu -THPG. TP HCM. PL.2538-1991 - T in Pht Hc Vit Nam Thch Minh Chu-Minh Chi hc X Hi H Ni - 1991 Ch Thch: * By Php bt thi ca mt quc gia: 1. Dn Vajj thng t hp ng o vi nhau. -NXB.Khoa

2. Dn Vajj thng t hp trong nim on kt, gii tn trong nim on kt.

3. Dn Vajj khng dm ban hnh nhng lut l cha c ban hnh, khng hu b nhng lut l c ban hnh, sng ng vi truyn thng v c l c ban hnh. 4. Dn Vajj bit tn knh, nh l, cng dng v nghe li dy ca cc bc trng lo trong bn quc. 5. Dn Vajj khng bt b v cng p nhng ngi n phi sng vi mnh. 6. Dn Vajj bit tn knh, nh l, cng dng cc t miu ni ngoi thnh v khng xao lng nhng nghi l c truyn. 7. Dn Vajj bo h, che ch v ng h nhit thnh cc v thnh A La Hn ti bn x, khin cho cc v A La Hn cha n s n c sng an lc. * By Php bt thi ca hi Chng tng: 1. Ch T Khu thng hay t hp v t hp ng o vi nhau.

2. Ch T Khu thng t hp trong nim on kt, gii tn trong nim on kt v lm vic tng s trong nim on kt. 3. Ch T Khu khng dm ban hnh nhng lut l cha c ban hnh, khng hu b nhng lut l c ban hnh, sng ng nhng iu hc c ban hnh. 4. Ch T Khu bit tn knh, nh l, cng dng v nghe theo nhng li dy ca cc bc tn tc, trng lo, nin cao lp trng. 5. Ch T Khu khng b chi phi bi tham i v b tc thnh mt i sng khc ( b li cun trong sanh t lun hi) 6. Ch T Khu a thch ch c c nhn tnh.

7. Ch T Khu t thn an tr Chnh nim, khin cc bc ng phm hnh cha n mun n v cc bc ng phm hnh n c sng an lc.

* Nm iu nguy hi ca s ph gii: 1. 2. 3. 4. 5. Ti sn b tiu hao do sng phng dt. Ting d n xa. Tm t dao ng, s hi khi vo hi chng ng ngi. Khi mng chung, tm thc b ri lon. Ti sanh vo kh cnh, c th, a ngc.

* Nm iu li ch ca s gi gii: 1. 2. 3. 4. 5. C ti sn do sng khng phng dt Ting lnh n xa. Tm t n nh, khng b giao ng khi vo ch ng ngi. Khi mng chung, tm thc khng tn lon. Ti sanh vo lc cnh, thin th, thin gii.

* Cm th ca c Th tn khi kinh qua cc tng thin nh v nhp dit. (Xem lc gii kinh Nhiu Cm Th). ---o0o--B TT QUN TH M (Avalkitesvara) Thch Nguyn Bnh A. DN NHP

Mi c Pht ra i u c hai chng; Tu tng chng v ng h chng. Tu tng chng l cc v Thanh Vn i A la hn thng theo thnh php t by cng hnh ln, tiu biu cho hnh nguyn bao la ca thnh chng. ng h chng l ch cho cc bc i B Tt vi hnh nguyn ng h Pht php su dy. Cc Ngi l bc thng th trong chng B tt, l nhng v Nht Sanh B X hay C Pht qu kh hin thn vi hnh nguyn h tr xin dng chnh php cho c Pht hin ti, trng tuyn cc php mn vi diu kh hp vi tm nguyn chng hu duyn hay lm nhn duyn pht khi php hi cho Pht ni vi diu Php. Khi c Pht ni php i tha, cc Ngi th hin minh chng cho kinh. Mi v B Tt l tiu biu cho mt php hnh, mt cng hnh, mt hnh nguyn sng ng ca chn tm, cho chng sanh noi du. Hng Pht t chng ta bit nhiu n cc v B tt qua kinh gio i tha v qua cc hnh tng phng th ni thin mn nh Vn Th, Ph Hin, Qun m, Chun , Di Lc... Trong ! B tt Qun th m l v B Tt c phng th nhiu nht. n cha no, hoc t gia no ca Pht t (theo Bc truyn)hu nh chng ta u thy hnh bng t i ca Ngi c th phng tn knh.Ngi l v B tt gn gi hu duyn vi chng sanh ng nh li Pht dy trong Kinh a Tng: ng vi chng sanh trong ci Ta B c nhn duyn ln... Tuy nhin, phn ng chng sanh ch bit n ngi qua truyn thuyt, s tch dn gian ho v nim tin, ch t ngi r tm nguyn hnh trng v cng c ca Ngi y theo tu hnh trong chnh tn. Nhng ai l Pht t knh th v mun noi theo hnh nguyn ca Ngi th phi bit cng hnh v diu c ca Ngi nng theo tu hnh theo hnh Qun m thc hnh i t bi, nng ni thn lc nhip h ca ngi, tin tu bc vo v thng gic. ---o0o--B. NI DUNG 1. nh ngha v tn khc Qun th m l dch ngha t ch phn Avalo Kitevara, Ngi cn tn khc l Qun T ti B tt, Hin m Thanh B tt, Duyt m B tt, Cu Th B tt. V B tt qun st cc php th gian ty theo th tc gi m thanh ngn thuyt, nn gi l Qun Th m.

Do B tt tu hnh i bi, i T cu t chng sanh nh con mt , thng hng qun st m thanh, nu chng sanh no au kh nht tm xng nim danh hiu Ngi. B tt nng theo m thanh cu gip chng sanh ht kh c vui nn c tn l Qun Th m. Li v B tt nhn ni cnh L S V Ngi qun st cc php thy r nm un, su trn, mi tm gii thy u khng tng, thn tm t ti, xa la in o mng tng, cu cnh Nit bn, nn gi l Qun Th T Ti hay Qun T ti B tt. Ch Qun l xem xt, th l th gian. Do tu php Nh cn Vin thng thng hng xoay tnh nghe phn vn t k, lng nghe ni tm mnh ng c chn tm thanh tnh, tm nghe thng sut mi phng, su cn dung thng nh nht. Cho nn, t ti nghe sut tt c m thanh th gian, mi mi phn bit r rng, c th phn thn cu chng sanh th kh no ch thnh xng nim danh hiu. Gi l Hin m Thanh B Tt v B Tt nng ni m thanh au kh ca chng sanh m hin thn cu kh ban vui, nn c tn l Hin m Thanh B Tt hoc Cu Thot B Tt. Gi l Duyt m B tt v Ngi xem xt m thanh au kh ca chng sanh trong th gian m cu m c tn. Theo Kinh Php Hoa phm Ph mn: Gi l Qun Th m B tt v B Tt th gii Ta b lm li ch chng sanh, nu c chng sanh th kh nht tm cu danh hiu ca Ngi, B tt qun st m thanh , gip h thot kh, nu c s cu u nh . V B tt cu kh ban vui cho chng sanh nn Ngi cn c tn khc l Th V U tc b th s khng s st cho chng sanh. Tin thn: Theo kinh i Bi Ra Ni, tin thn ca B tt Qun Th m l C Pht qu kh Chnh Php Minh Nh Lai.V thng xt chng sanh v tm nguyn ng h ch Pht nn Ngi th hin thn B Tt. Theo Kinh Bi Hoa, B tt Qun Th m l con trai th ba ca vua V Trnh Nim nhn thy vua cha b ngi i tu v hai anh pht i th nguyn tu hnh cng dng Pht v Hin thnh tng, nn Ngi pht tm tnh tn cng dng c Pht v tng chng. Sau , theo li khuyn ca i thn Nguyt Xng,

Ngi thnh knh pht tm B cu v thng o.V ch nguyn v tm thnh kin c, Ngi c Pht th k o V Thng B . Hin ti Ngi l B tt Nht sanh b x ti Ty Phng Cc Lc th gii. Theo Nam Sn Lut S truyn, Ngi o Tuyn Lut s hi T Sa Mn Thin vng v tin thn ca Qun th m B tt. Thn tha: Qu kh tin thn ca B tt l cng cha Diu Thin con th ba vua Diu Trang Nghim. V lng thnh knh m o dc ch mun xut gia tu hnh nn khng chu ly chng, Vua cha gin d lu y, nh p, nh chm... nhng Ngi vn thot cht, kin tm tu hnh, chng o B . Ngoi ra theo cc truyn thuyt Vit Nam Triu Tin, c s tch Quan m Th Knh tu thnh Qun m hnh. Cc tin thn cng hnh ho ca ngi c ghi chp kh nhiu qua cc truyn k trong i tng v Tc tng. Cng hnh ho B tt Quan th m tiu biu cho c i t i bi cu kh ban vui cho chng sanh. theo Kinh Php Hoa, phm Ph Mn: Nu ai tr nim danh hiu ca Ngi s khng b cc tai nn la chy nc tri li trnh khi cc tai nn qu La St, D Xoa, khng b gng cm xing xch, dao gy nh p m chm, thot khi ng him nn, an vui khng s hi, la tham sn si, c con trai con gi nh nguyn.y l do cng hnh t bi mn th khng th ngh bn ca B Tt dng c v u lm an n chng sanh, nhip th chng sanh pht khi chnh tn, bc vo no o. ng v S th y l th nguyn ca B Tt Qun th m, mt v B Tt c tht, c nhn duyn rt ln vi chng sanh ci Ta B. Ngi vn dng tt c phng tin a chng hu duyn vo o bng cch th hin ba mi hai ng ho thn cu chng sanh vi tm v tr chp, dung thng v ngi khp php gii mi phng. Chng sanh no ch thnh thng nim danh hiu hay tng nim n Ngi, mt lng khng lon, ch thnh chuyn nht th u c cm ng, vt qua cc him nn. ng v mt l s vin dung v cc s cm ng c lu truyn trong dn gian cng nh kinh gio, tc tng.v..v.. trong qu kh cng nh hin ti. C th ni danh hiu ngi l diu dc gii ta cho chng sanh tt c ni bt an au kh trn ci i, nu tng nim vi tm ch thnh chn chnh. Ngi nim danh hiu Ngi n v nim tng ng li mnh li ngi mi c Ngi nh hin gia b nhip h vt qua mi kh nn, nh k ni: Chng sanh tm cu tn, B tt nh hin trung.

V vy, hng Pht t chng ta phi ch thnh tng nim danh hiu ngi bng tm chuyn nht khng tp lon mi c li ch ln, hng an vui trong s h tr ca B Tt, t t pht huy t lc tu hnh ca chnh mnh. Ngc li! nhng ai tr nim vi tm gii i bing li th khng c kt qu hin tin nh , Bi v: C tht cm Pht ngi mi ng, Nim l l Pht chng vo u, V nh ngi t xung su, khng lo ku cu ai hu cu cho. (Thanh s) Ngi tr nim trong s tn lon lng xng tp nim th khng th tip nhn c s gia b ca B tt, nhng cng gieo c duyn lnh v lai. Do , ngi tu hnh mun nng vo tha lc cn phi n lc pht huy t lc chnh mnh, mi c th thnh tu t tha hp nht thng tin o B .Ngy nay, i n u, chng ta cng thy hnh nh tng th ca ngi. t cha chin, am, cc cho n t gia Pht t. C th ni ting nim danh hiu Qun Th m c rt nhiu trong lng ngi Pht t bnh dn theo i tha gio php. Theo l m nhn nh th nim danh hiu B tt Qun Th m l nim c i Bi do c thn lc Ngi gia b nhip h, cho nn khng b bt nn (Vua Quan cm on, gic gi, ho hon, l lt, bnh tt, b ngi cn tr, phi nhn cn tr, c th quy nhiu.) xm tn. Chuyn i c tm tnh xu c ca t thn v chng sanh lm cho tm c thanh lng mt m, khng b gng cm xing xch tri buc, khng b tt c phin no ngn che, thnh tu tt c cng c lnh, y phc c tr hu v gii thot gic ng vin dung. Bi v, nim danh hiu Qun Th m B tt l lng nghe ting lng ca t tm, bng thanh tnh tm khng kt trong m thanh gi tng, r sut tt c m thanh nhim mu gii thot vi diu ca ngun tm l khng tch nn dt tr tt c m thanh kh no, khin cho t thn ngi nim c thm nhun an lc trong chnh php. Vng tin v tin tu o nghip khng thoi chuyn. Theo cc kinh i Tha nh Nht thit cng c trang nghim kinh, Ph Hin Ra Ni Kinh Thanh Tnh Qun Th Am B Tt Kinh.Khi c Pht Thch Ca Mu Ni thuyt php, B tt thng hin thn n nghe php ng h hu bn cc c Pht. Trong Kinh i A Di quyn thng, Qun V Lng th Kinh quyn h Qun th m B tt th k kinh, B tt thng ng hu bn Pht A Di ti Ty Phng Cc Lc Th Gii, gio ho chng sanh. Theo kinh Hoa nghin Phm nhp Php gii B tt qun th m thng tr Ph lc ca sn ti Nam hi ti th gii Ta B ho chng sanh. Ngi Thin Ti ng t khi cu o vi nm mi ba v thin tri thc ti v th

hai mi by l B Tt Qun Th m dy tu php B tt i bi hnh gii thot, gio ho v cu tt c chng sanh kh au phin no c gii thot an lc. Qua , chng ta thy B tt ng hin khp mi phng th gii ho chng sanh. ng nh kinh Php hoa Phm Ph mn khen ngi : Trong mi phng ci nc, khng ci no chng hin. V lng cc c th, a ngc qu sc sanh, Kh sanh gi bnh cht, hin thn, kh lin dit. S hin thn ca B tt trn cuc i l tiu biu cho s thng diu an n tt p li lc chng sanh. Phm Ph Mn cho bit tu theo cn tnh chng loi nghip cm thch mn ca chng sanh m ngi th hin thn hnh ho chng sanh. ng dng thn no thot th ngi dng thn ho em li s an lc cho mi ngi v du dt tt c chng sanh vo tu gic v thng. ---o0o--2. Hnh nh tn th Trong cc ni c Pht gio i Tha truyn b, Hnh tng ngi c tn th knh cn vi rt nhiu tng trng sai bit. Hnh tng thng gp nht l hin thn n nhn nh m hin thng con, u i khn, tay cm tnh bnh, tay cm nhnh dng liu hoc bt n vi php y mu trng. Tng truyn hnh nh ny xut hin vo thi Tng (Trung Hoa) nin hiu Tuyn Ho 1197.Trc , tng th ca ngi di hnh tng nam t. V tt c B tt u hin thn i trng phu y ba mi hai tng tt trang nghim. Hnh nh th hai l Quan m Nam Hi hay T Hng i S ngi ti vn trc ta mt mnh, hay c Thin Ti, Long N ng hu. Ngoi ra chng ta cn gp hnh tng Ngi di dng ngn mt ngn tay, hnh nh ny cn c theo kinh i bi la ni khi ngi hin thn ni tm ch. Ti min bc nc ta, c pho tng Ngn tay ngn mt c xa ni ting c gi tr ngh thut cha Bt thp. Mt hin thn khc ca B Tt Qun th m l hin tng Tn Na Tn gi hay Chun B tt, mi tm tay cm kh gii binh trng tiu biu

cho vic thu nhip v vn dng vin thng mi tm gii. Chng sanh b cn trn thc tri buc trong sanh t. B tt th vn hnh cc gii t ti t chng sanh ni ra diu php Chun b mt, thng c nhn nh vin thng gio ho chng sanh. Mt hnh tng khc m hng Pht t hng gp l Tiu din i s (Qu vng) thn m tong teo, tay cm phng dt c hn ung t th th ti cc trai n. Tng truyn, tn gi A nan mt m to thin, thot thy qu ny n bo: ng th mng sp ht phi cu Pht ni ch th thc, lm l th chng qu thn i kht mi thot kh. X thin khi tri sng, Ngi bch Pht t s, cu Pht dy bo Pht ni l B tt Qun th m th hin nhc nh ng thnh ta ni php cu hu tnh (Kinh Dim khu la ni). Ngoi ra cn cc tn tng nh Nh Lun Qun th m eo chui anh lc tiu biu cho thnh tu diu php, chng sanh nguyn cu nh y. M u Quan Th m hay i Tr Lc Vng tiu biu dng tm i t hin tng sn hn, th hin nghch hnh nghch duyn chng sanh. Quan m Thp Nht Din l tiu biu cho c i t bi, hin thn cu kh ca bc ng gic. Mi mt u ch cho Thp a v ng gic Trc khi vo ng Gic Phi tri qua nhng cuc th thch gian nan nn tiu biu mt qu d. Hnh gi tu hnh phi qua a v ny mi thnh tu kim cang a vin thnh Pht o. Ngoi ra, cn c nhiu hnh tng khc bit nh Quan Th m ng trn u rng.... mi hnh tng tiu biu cho cng hnh ho qua tm cm ca chng sanh.Sai bit tuy c mun ngn nhng tt c u c mt nt chung ng l Quan m tng trng cho c i t i bi gio ho chng sanh em li nim an lc.V th, phn ng tn tng ca ngi c biu hin di dng ng m hin, ch tht s, hin thn ca Ngi hu bn c Pht A Di th hin thn tng i trng phu y tng ho nh ch Pht. Do khi thy hnh tng B tt c th khc bit, hng Pht t ng chp trc vo hnh tng, phi tm hiu r l do hnh nguyn su dy ca B tt th hin ra ng ho thn m c cc hnh tng nh th; tt c u do tm i t bi thng chng sanh ng hin ra. ---o0o--3. Php tu ca B Tt Qun Th m

Theo kinh Th Lng Nghim, B tt Qun Th m trnh by do tu php chnh nh Kim Cang Nh Huyn Tam Mui thnh tu nh cn vin thng Do tnh nghe ca ti trn sng khp c mi phng, nn ci tn Qun Th m khp c mi phng ci nc. Li do nhn tu ca ti, ti trong tnh nghe pht ra bn tnh Diu Minh, Vin chiu c mi phng. Nghe m gi l qun l v theo ci nghe m thot ra ngoi nh cn, ngng t ni tm v mt, nn i vi qu mn cng hay qun xt m thanh ca chng sanh; cn mn u ln dng vy. Do nghe hiu sng sut tu hnh chn chnh vo chnh nh Ban u qun tnh nghe, dng tnh nghe sng sut lng nghe t tm la cc duyn trn vo dng Vin Thng. Bi do su cn dong rui theo su trn, l khng theo dng, m qun tr li cn tnh, nn gi vo c dng Vin Thng. Khi c vo dng Vin Thng lin xa la trn cnh, nn gi l khng cn tng b nghe na. ng, tc duyn theo trn cnh ; tnh, tc l gii thot, khi vo c dng Vin Thng. S e xen dnh vi tng nh m y ch l din by t su vo cn tnh th hai tng ng v tnh r tht gi lp, xoay tnh nghe vo trong, tng nghe v m thanh khng cn , sanh dit ht, tch dit hin tin. Bng nhin vt ngoi th gian v xut th gian c hai mn th thng. Trn cng kh hp bn gic diu tm ca mi phng ch Pht ng mt T lc. Di hp cng vi tt c chng sanh trong lc o ng mt bi ngng. B tt Qun Th m ni :Nh tu php Kim cang tam mui ca c Qun th m Nh Lai lng nghe tnh nghe nh huyn ca mnh m ti c t lc ng vi ch Pht mi phng c nng lc th hin ba mi hai ng thn cng khp mi phng ho chng sanh theo tm tng ca h, ngi no ng dng thn no c thot , ti hin thn m ni php mu khin chng sanh c gii thot. Do thnh tu i bi lc kh hp mi phng chng sanh trong su no, cho nn chng sanh tng nim n ti c mi bn cng c v u : 1-/ Chng sanh qun st nim danh hiu c gii thot . 2-/ Vo la khng chy, 3-/ Vo nc khng cht ui. 4-/ Vo ch nc him c , chng qu khng gia hi c.

5-/ Khng b cc tai nn v dao gy. 6-/ Cc loi ma qu khng thy v hm hi c. 7-/ Khng b gng cm tri buc. 8-/ Gic cp khng th cp bc. 9-/ Xa la tham dc. 10-/ Xa la sn nhu. 11-/ Xa la ngu si. 12-/ Cu con trai c con trai. 13-/ Cu con gi c con gi. 14-/ Tr nim danh hiu Ngi bng th tr danh hiu 62 c B tt. Pht hi php vin thng, Con do tu Vin chiu tam mui ni nh cn m duyn tm c t ti. Nhn tng nhp lu c tam ma a thnh tu qu B . Php tu vin thng ny, B Tt Vn Th i din cho Pht qun xt trong hai mi lm php tu ca ngi Nh cn Vin thng l u vit bc nht. Khng b chng ngi vt ngn cch, d c ng m, tnh nghe vn hin tin. Trong th gii Ta B nhiu kh au chng ngi, Chng sanh nu mun c vin thng tam mui nn tu php Nh Cn Vin Thng l ti thng nht. Qun Th m chnh l nim tnh nghe ca t tm nhim mu hay chn tm thanh tnh trm khp php gii. Chng sanh m m trong trn cnh thng chy theo m nhc du dng tnh t m du hay tranh u kch ng, a ting tt ging hay, ght m thanh xu d . . . mi m trong m thanh sc tng nn khng nhn c bn tm. B tt lng nghe t tnh ca mnh, quay ci bit v tm la nhn ng chp trc thnh tu qu diu gic. Ai knh th B tt tng nh Ngi nn tu php ny, t thn thc hnh c an vui li ch, l cch tn knh th thng nht.

Mt trong nhng php tu ca B tt Qun Th m l th tr Php i Bi Tm La Ni. Theo Kinh i Bi Tm la Ni, khi th tr thn ch ny hnh gi s y tm i bi, xo cc vng nghip, on tr V minh hoc chuyn thc thnh tr, hin l chn tm thanh tnh. y l con ng tt n siu thnh a, nhp Mt Tng la ni. Thu xa, khi B tt cn bc S a, va nghe qua c Qun Th m Nh Lai ni la ni ny T S Hoan H a, Ngi Vt chng Bt Bt ng a. Nu chng sanh no th tr tm ch ny chc chn s trn i bi tm, thnh tu cng c nh Ngi. Ngoi ra Ngi cn ni cc thn ch nh Quan m Linh cm chn ngn , Lc t i Minh chn ngn (n Ma ni Bt di hng) nhng gn gi v thm thu vi diu nht i vi hng Pht t vn l Bt nh tm kinh qua bn dch ca Php s Huyn Trang. Trong Kinh ny, B tt ch r cho chng sanh thy Ng Un u khng, su trn su thc mi tm gii cho n tt c cc php T , Mi hai nhn duyn tr hu chng c u khng tng. Tt c cc php th tnh khng sanh dit rt ro khng c tht th ca cc php th gian v xut th gian. Nhng khng phi l ngoan khng cng khng phi l ci khng th lng vng lng s sng nh th gian thng ngh , m y l cnh chn khng diu hu, trong khng c c, trong c c khng. N hm tng v lng cnh gii v diu php mu nhim. Nh hnh thm Bt nh tnh nh B tt vt khi tt c lm m ca phm phu th gian v nh tha. Th nhp chn nh tnh. Ba i ch Pht u do hnh thm bt nh ny m chng o b .Kinh ny l tm yu vo o l ct tu ca su trm quyn Bt Nh.V th, nh thin ly lm nn tng tu hnh th tr hng ngy hun tp kh phn bt nh. Ai mun thnh tu diu hnh nh Ngi cn phi tham chiu v thc hnh Bt Nh tm kinh mi c th siu xut thnh phm. ---o0o--4. Li ch knh th Qua tin thn v cng hnh ha ca ngi chng ta thy B tt Qun Th m do tu Nh Cn Vin Thng v hnh thm bt nh m thnh tu i t bi tm nhip ho chng sanh. Li cng do t sut ngun tm ni cc mn la ni ho chng sanh. Cho nn, c phn ng chng sanh knh th tr nim. Do b th cho chng sanh mi bn php khng s st, phn thn ho hin khp mi phng theo lng nguyn cu ca chng sanh ban vui cu kh. c bit trong th gii Ta B ny, chng sanh th hng n c su dy ca Ngi rt ln. Nhng chuyn truyn k cm ng v vic thy hnh, nghe danh ng hin cu kh ban vui cho chng sanh thot khi tai ch ca

Ngi v s khng th tnh k.Theo Kinh Php hoa phm Ph mn Ai nhip tm knh nim ch thnh u ng nghim v cng. Ngi phng th danh hiu ca ngi bng th tr danh hiu su mi hai c B tt. c th h vo chnh php vnh tin trn ng o, trn phc c tr hu ln ln tin vo Pht o. Th nhng, Bc tr gi ng nn qu mong cu s gia b ca ngi, qun i t n lc ca chnh mnh. Mun vt bc, cn k tm nguyn ca ngi, phi tu php nh cn vin thng Phn vn t k dng thin nh chiu soi Un, X, Gii thy u giai khng, Chnh php Nit bn cng khng, la b cc khi nim in o vng tng th thnh tu tt c Pht php, chng thnh qu v nh B tt. Th tr php tu ca Ngi chnh l knh th phng hnh cng dng Ngi th thng nht. Ngi nim danh hiu ca Ngi l nim c i Bi, tri cng c, a hnh gi vo chnh o. V th, mong rng tt c Pht t nn knh th v thc hnh php tu ca Ngi tr thnh mt bc vin thng i s lm li lc ha chng sanh nh Ngi. ---o0o--C. KT LUN Hnh B tt vn v bin nhng tt c khng ngoi Bt nh tr v tm t bi h x. B tt Qun Th m tu php Kim Cang Nh Huyn Tam Mui, dng bt nh tr hin r php thn hin tng t bi chng sanh nh m hin thng con di. Tng truyn ngi l V C Pht qu kh Chnh Php Minh Nh Lai, l v ng Gic B Tt s thnh Pht v lai hin thn tiu biu cho c i T Bi. Hng Pht t khi r cng hnh v bin ca ngi, nn y theo tm thnh th knh tu hnh nguyn Quan m cho c t bi tr hu ca ta ny n t thn tr nn an lc gii thot bao au kh luyn i lun eo bm ta t v th. l tm nguyn m ch Pht v B tt Qun Th m mong mun ta thc hnh. Ai l ngi knh th Ngi nn ng theo Chnh Php t nim tin la b t ngy h vng mong cu, c an tr trong chnh php thng tin v thng B diu qu. Ti liu tham kho: Kinh Php Hoa Kinh Hoa Nghim

Kinh Lng Nghim Kinh i Bi La Ni Tm kinh bt nh S tch Pht A Di v by v B tt. Nh xut bn Tn gio nm 2001 Hu quang i t in. ---o0o--HNH NH B TT PH HIN TRONG PHT GIO Thch Php Hu A. DN NHP

Trong cuc sng, Pht t chng ta thng hay ca ngi v thn phc trc nhng tm lng hy sinh cao c, qua hnh nguyn th hin tnh thng, gip i ca nhng ngi i theo l tng phng s x hi. Hnh nguyn , t nhiu cng h m cho nhng thn phn cng kh mt tia sng hy vng, mt nim tin hng thng gia i thng. Th nhng, tnh thng yu v ngha c cao p vn cn nm trong hu hn, vi nhng iu kin mong cu. Song, tm hiu qua kinh in Pht gio i Tha, chng ta thy c nhiu v B tt, hnh nguyn li tha tht v cng rng ln. y, s ni bt v hnh nguyn th, chng ta thy c B tt Ph Hin, mt v B tt m tn Pht gio thng hay tn tr, th phng trong cc ngi cha nhng nc chu c sng m Pht gio pht trin. L ngi Pht t chn thnh, chng ta hiu th no v hnh nh ca v B tt ny nim tin khng ri vo thc thn linh, siu hnh, huyn o. ---o0o--B. NI DUNG

I. nh ngha Gii thch danh hiu Theo Pht gio i Tha, B tt Ph Hin l nhn vt l tng, xut hin t php thn v bo thn Pht. T phm tnh cao thng ca bc gic ng, Ngi xut hin nh mt ngi bnh thng c y nguyn lc v cng hnh rng ln. nhn chn c hnh nh v i s ny, chng ta s tm hiu qua cc phn di y. ---o0o--a) Danh hiu

Danh hiu B tt ny ni cho theo m Hn l i Hnh Ph Hin B tt Ma ha tt. i Hnh l hnh nguyn su rng, cng khp tt c mi phng Php gii m kinh Hoa Nghim thng n d l bin hnh (Ph Hin Hnh Hi). Ph Hin Dch t thut ng Phn Smantabhadra Dch m l Tam Mn Bt La hoc Tam Mn Bt , Bt Thu Bt , dch ngha l Bin Ct. Ngha l thn tng v cng c ca v B tt c khp mi ni, thun nht, diu thin. B Tt (BodhiSattva): Dch m l B Tt a, hay l Ma Ha Tt a, theo cc nh dch c gi l i o Tm Chng Sanh, o Chng Sanh v.v Cn theo cch dch ca Ngi Huyn Trang tr v sau, gi l i Gic Hu Tnh, Gic Hu Tnh. Ngha l v c i tm cu o nn gi l o Tm Chng Sanh. V cu o, cu i Gic do cng gi l o Chng Sanh. i Gic Hu Tnh, Gic Hu Tnh l v t mnh n lc gic ng v hng dn chng sanh u c gic ng. Tt a c ngha l dng mnh, dng mnh cu B nn gi l B Tt a. Hoc gi l Khai S, Cao S, i S (v c nhn cch, nng lc khai th cho tt c chng sanh ng gic ng). Ma Ha Tt Ngha l to, ln, nhiu. y l ch cho phm tnh ph bin su rng ca Hnh Nguyn v t cch lm bc thng th hng dn chng hi pht tm tu tp v lng hnh nguyn ca cc c Nh Lai. Do , danh

hiu i Hnh Ph Hin B tt Ma Ha Tt c ngha l v B tt c v lng cng c v hnh nguyn, trm khp mi phng ci nc. ---o0o--b) Xut hin

Cn c nhng su kho ca cc nh nghin cu Pht hc, th danh hiu Ph Hin c thy xut hin u tin trong kinh Mn La B Tt, v sau xut hin nhiu cc bn kinh khc. c bit, t nc Trung Hoa c nhng truyn thuyt v B tt Ph Hin; h cho rng c Ph Hin B tt th hin ha thn ti ni Nga Mi Sn (mt trong 4 i danh sn Trung Quc thuc tnh T Xuyn) v trn ni c Cha Quang Tng l Linh Trng ca B Tt Ph Hin th hin gio ha. Vit Nam, cng c mt s cha c tn tr hnh tng B Tt Ph Hin, ci voi trng 6 ng hu bn phi c Pht Thch Ca Mu Ni. Ngi Ph Hin l mt trong nhng v B Tt m Pht Gio Vit Nam rt tn knh. ---o0o--c) Truyn thuyt

V s tch tin thn B Tt Ph Hin, kinh Bi Hoa c ni Trch Lc Pht hc tp ch t Bi m (tp 200-204), minh ha: Xa ! Tin thn c Ph Hin c tn l Nng N, ngi con th t ca vua V Trnh Nim. Nh ph vng khuyn bo, thi t pht tm cng dng c Pht Bo Tng v ch Tng trong 3 thng h. Thu y quan i thn l Bo Hi, thy thi t pht tm dng mnh nh th nn khuyn rng: Nay in h c lng lm cc vic cng c, vy hy hi hng v o V thng b , cu c thnh Pht hn l cu phc bo hu lu, ni ci tri, ci ngi. Thi t nghe quan i thn ni nh vy, lin bch ln c Pht Bo Tng: Bch c Th Tn ! Nay ti lm cc cng c, tt c u xin cng dng ln c Nh Lai v i chng, xin hi hng cng c ny hng v o V thng chnh gic, nguyn pht tm B , tu tp v lng hnh nguyn B

Tt, gio ha mi loi chng sanh, cu chng ngi Pht o. V xin hi hng c ci Pht trang nghim, thanh tnh, tt c u tt p v s gio ha chng sanh s ng nh ci ca Pht Ph Hin. Khi Pht Bo Tng nghe thi t pht nhng th nguyn, Ngi lin khen ngi v th k, ng thi t hiu cho thi t l: Kim Cang Tr Tu Quang Minh Cng c. Sau nhiu kip tu hnh, thc hin cc th nguyn vin mn, ri n th gii Bt huyn phng ng thnh Pht hiu l Ph Hin Nh Lai. T khi pht nhng hnh nguyn v nh nhiu i sinh ra ni no cng tinh tn tu hanh o B Tt nn Ngi thnh Pht v ang ha thn v s cc th gii gio ha chng sanh. ---o0o--II.Hnh nguyn v biu trng a-Hnh nguyn. Ni n hnh nguyn B Tt Ph Hin, kinh Hoa Nghim phm 40 nu ln 10 Hnh nguyn v nhng Hnh nguyn ny tiu biu cho tt c Hnh nguyn ca B tt. Th nn, Hnh nguyn cn gi l Ph Hin Hnh Hi. 1. Thng l knh cc c Pht (nht gi l knh ch Pht) Cc c Nh Lai l nhng bc ton gic, l nhng v vin mn hai phn T Li v Li Tha. S l knh mi phng ba i tt c Pht tc l by t nim tn knh v nhn cch, cng c v hnh nguyn vin mn ca nhng bc Gic Ng. Song, mun t c nng lng an lc trong l bi, hnh gi cn phi gi 3 nghip (thn, ming, ) thanh tnh; mi l thn v tm hng nhip su vo tnh php gii. Khi thn tm chng ta v i tng l ng mt th vng lng, th s cm ng s vin dung, v ngi, khng th ngh bn. S l knh ny khng phi ng ngha vi khi nim cu xin c ban n, ging phc m chnh l s tr v ci ngun tu gic, pht trin v lng hnh nguyn, cng c vn c ni bn tm. iu ny, trong lun Khi tn, t M Minh cho y l hai iu kin cn thit ca l trnh khai m tri kin Pht, l s tri dy, pht huy ca bn th chn nh (ni hun chn nh), s tc ng mnh m ca phn tng, dng chn nh (ngoi duyn chn nh). 2. Thng xng tng cng c ca Nh Lai (Nh gi xng tn Nh Lai)

Cng c Nh Lai hi t t v lng kip tu B tt hnh. Xng tng cng c cng tc l khen ngi, by t lng tn knh cc c Pht. Cng c Nh Lai v lng nn lng tn knh v ca ngi ca B Tt cng khng cng tn. S ca ngi ny cn c ngha hc hi, noi gng, tr v nhn ra nhng cng c tim n ni Nh Lai Tng tm ca hnh gi, khai th, hin by, lm im ta v chuyn ha nhng nim nhim , c dc thnh thanh tnh, trong sng. 3.Thng th phng v cng dng tt c ch Pht (Tam gi qung tu cng dng) Th phng cng dng cc c Pht l lm tng trng cng c t tm, trong bao hm c ngha hc hi, noi gng c tnh ca bc gic ng. y l l tng tn th ci p, ci ton thin, vi mc ch gieo trng cc hnh lnh trang nghim ngun sng vnh cu. Nh trong tt c php cng dng, B Tt thng cng dng bng cch thc tp theo gio php. Do , kinh Hoa Nghim, phm nhp php gii, B Tt Ph Hin ku Thin Ti bo: Thin nam t ! Trong nhng cch cng dng, php cng dng l gi tr hn ht. B tt cng dng php tc sng theo li Pht dy, pht trin cc iu lnh, sing lm li ch chng sanh. ng thi, trong l trnh hnh o lun thc hnh cc hnh nghip ca B Tt v mi hnh ng u chng b mt tm B . S cng dng php nh th, B tt tng bc thnh tu nhn cch ca Nh Lai. 4.Thng sm hi cc nghip t v thy nay v tun gi tnh gii (t gi sm hi nghip chng) Sm hi l n nn v nga li. Nghip l ch cho s to tc ca ngh, li ni v hnh ng. B tt thng hay sm hi cc nghip nhim nhiu i. V bn cnh cn tun gi tnh gii pht huy nh v hu. V bn cht ca gii l ngn nga cc c, lu, B tt tun gi tnh gii s khng b cc s li lm pht sinh, ng tr trn mnh t tm. V mt khi, khng cn sinh khi cc c, dc, i l tm thanh tnh. Hn na, hnh gi tu tp, sm hi cc nghip, gi gn tnh gii l t hon thin nhn cch, cng nh tnh hiu qu trong l trnh thc hin hnh nguyn sanh. Song, php sm hi ca B tt l lun qun nghip chng vn khng hnh tng, khng c ch th, thn linh quyt nh. t gy to ti, phc th t th nhn kt qu kh au hoc an vui. V th, nu khng to tc th s khng c kt qu th bo. l phng php qun ti tnh vn khng t v sanh.

5. Thng ty h cng c ca tt c Pht, B tt cho n 6 loi (Tri, Ngi, A Tu La, a, Ngc, Ng qu, Sc Sanh) v 4 sanh (Non, Thai, Thp, Ha) (ng gi ty h cng c) Trong con ng thc hnh B Tt Hnh, B tt thng ty h, ngha l tm thng hoan h vi v lng cng c ca cc c Pht, B Tt v cc loi chng sanh. y l hnh nguyn dn tm n thnh thin, bnh ng, khng cn phn bit, vng chp theo 4 tng (ti, ngi, cc loi v mi cm th). 6.Thng l thnh tt c Pht ging ni gio php (lc gi thnh chuyn php lun) Gio php l kim ch nam cho ngi tu hnh, l thuyn b a ngi qua b kh. V hnh nguyn li tha, B tt thng thnh Pht ging ni gio php chng sanh nng theo tu hnh. Do , trong cc kinh i Tha, B tt Ph Hin thng i din chng hi tha, thnh Pht chuyn php lun. 7.Thnh cu Pht, B tt ch nhp Nit Bn, m tr th gian ni php (tht gi thnh Pht tr th) Nit Bn l ch cho cnh gii tch dit, tc tm thc chuyn ha tham, sn, si tr v v lu, th nhp bn th, a n trng thi vng lng hon ton. Thng khi ha duyn mn, cc c Pht v B tt u nhp Nit bn. Nhng v li ch chng sanh, B tt lun thnh Pht tr th ni php. S thnh cu nh th, khng ngoi ngha l Thnh tu chng sanh, tnh Pht quc m kinh Duy Ma Ct khai m cho hng B tt cu Pht o. 8.Thng theo Pht T L Gi Na hc gio php (bt gi thng ty Pht hc) Pht T L Gi Na l php thn ca tt c cc c Nh Lai, l bn th tch dit, trong sng ca mun loi. Gio php t php thn ny lu xut nn B tt phi theo Pht hc php. Hn na, cc c Pht v B Tt u ly tnh gic lm nhn tu t qu chng, do theo c Pht T L Gi Na hc php cn c ngha l hnh gi ni hng, tr v sng vi ngun tu gic thnh tu hnh nguyn tam mui (chnh nh).

9.ng theo s khc bit ca cc loi chng sanh m lm cc vic cng dng (cu gi hng thun chng sanh) y l con ng m by phng tin sanh, thc hin 4 nhip php (b th, i ng, li hnh, ng s) gia lng cuc i. S ty thun cc loi, tc B tt qun st cn c cc nghip cm th ca tng loi chng sanh, tng c nhn gio ha v a chng sanh tng, chng sanh tm tr v th nhp bn gic. 10.Hi hng cng c cho tt c chng sanh thnh tu qu Pht (thp gi ph giai hi hng) Mc ch ca B Tt l pht nguyn sanh, em cng c hi hng v qu v thng B cu thnh Pht. V tt c nhng hnh nguyn trn u hng n mc tiu chung . V th, y l hnh nguyn ph bin, v cng l nn tng ca tt c hnh nguyn. Nh vy 10 hnh nguyn trn l bn th hnh nguyn ca B Tt trong l trnh thc hin sanh, thnh tu qu Pht. Hay ni cch khc, l hnh nguyn nhip tt c hnh nguyn. b-Hnh nh biu trng Qua s tm hiu v hnh nguyn, chng ta xc nh rng B Tt Ph Hin l tiu biu cho nhn cch v bn hnh rng ln ca cc v B Tt cng nh c tnh siu vit ca Pht. V vy, gc biu trng, Ngi Ph Hin biu th cho l, nh, hnh, tc th hin l tr, nh h, hnh chng ca Nh Lai. l con ng ly hnh nguyn sanh, cu v thng B lm c s xy dng vin mn 2 phn l tr v nh hu. ng thi, trong s tc ng qua li , hnh nguyn t bao hm c l v nh. Tuy nhin, thy c s thng nht ny, l l khi nim thut ng ch th tnh ni lu xut mun php. nh l tam mui. Hnh l ch cho hnh nguyn thm su m chng ta tm hiu. Nu xt ngha tng quan nhn qa trong 3 mn v lu (gii, nh, tu) th hnh nguyn nhip gii v lu, tam mui nhip nh v lu, l nhip hu v lu, tuy 3 nhng ng mt th. Bi vy, l, nh, hnh l ci ngun ca ch Pht, l bn th ca tm sinh l v s vt hin tng. B tt tu tp th nhp c bn th ny gi l vo c bin tnh ca Nh Lai (tnh hi). V vy, B tt Ph Hin cng l hnh nguyn, cng c c hin by t bin tnh, tc php thn Pht.

Th nhng, bin tnh kia, bc Thnh khng thm, phm khng bt. Khi mi nim hnh gi u thanh tnh, sng sut, diu thin, th t n tng ng vi l, nh v hnh ca Ph Hin. Nhng nim sng nh th, lun vt ln tt c mi trng thi v minh, phin no v chuyn ha ton b tm l nhim tr thnh thanh tnh. T , ngh, li ni, hnh ng u biu l nhn cch ca B Tt; Tc s ha ca c Ph Hin cng l hin th cho tt c nhng nim tnh sng, rng ln, thnh thin t chuyn ha, dn o cc nim vng khi ca phm phu chng sanh nhn nhp bn gic bnh ng, thnh tu Pht o. V do hnh ng trn nn tng l, nh, hnh, nn chng sanh nhng chng c chng sanh no . V tt c u l diu dng nhim mu ca bin tm, ca v tr tm. Th nn, kinh Hoa Nghim, phm Ph Hin dy: khp cc th gii Nim nim thnh chnh gic M tu hnh B Tt Cha t c thi chuyn. Hn na, Ngi Ph Hin l i biu cho nhn cch B Tt ng gic nn s diu dng tr nn v ngi. Chnh hnh nh ngi trn lng voi trng (bch tng), th hin r sc mnh ca s diu dng . Voi l loi th c sc mnh. Hnh nh ci voi trng 6 ng l mun ni ln rng sc mnh kia kt tinh t v lng hnh nguyn, v lng cng c thanh tnh, trong sng. V vy, nhng n d biu trng a nhn cch B tt Ph Hin ln gi tr siu vit. ---o0o--III.Khai m i sng con ngi v x hi 1.Xc nh gi tr con ngi T ngha, mc ch Ngi Ph Hin th hin, t nhiu gip hnh gi chng ta tr v hon thin li i sng t thn. V B Tt v chng sanh

phm phu u ng c c tnh Ph Hin, nhng cc ngi t pht huy v hon thin tuyt i, cn chng sanh th vn rong rui theo nhng o vng, cht sng trong ham mun, gin hn, kht dc. iu ny cho chng ta thy rng, nguyn nhn lm con ngi mi trm lun, bt an, s hi, khng hong v kh au l do nhn thc sai lm. Nhng ti sao chng ta li qun i phm tnh v nhn cch siu vit vn y chnh tm mnh chy theo bng dng h o, huyn hoc nh tin khng nhn qu, khng i sau, cu xin thn thnh ban n ging phc v.v phi chng chng ta t ph nhn nhng kh nng u vit, nhng gi tr nhn bn ca i sng ? Khng s d c nhng quan nim sai lm nh th, u do s ng nhn ca thc, ly gi lm tht, nhn vng lm chn. Hin ti, i sng con ngi ang m mnh trong dc lc. Bao nhiu yu thch, chim hu, hn th, tranh chp lun c mt trn tng ngh, li ni, hnh ng, tt c u do tc nhn gy ra. Nhng mun gii thot chng, tt nhin chng ta khng ch l lun m phi t tr v vi nh sng tu gic thy con ngi tht ca chnh mnh (chn tm). V khi c nh hng, i hi phi t n lc khai m bn tm v hnh ng trong tinh thn bao dung, v ng. Khi thy r c ngun tm, ly hnh nguyn li ch chng sanh, cuc i lm mc tiu hng thng tc l chng ta xc nh c con ng hng n V Thng B . Tuy nhin, s khai m phi thit lp bng tr vi diu, tc l hu Ph Hin mi lc dng nhp cnh gii Pht. Do , kinh Hoa Nghim, phm Ph Hin dy rng: Tr vi diu rng ln Thm nhp cnh Nh Lai Nhp ri chng thi chuyn Gi l Ph Hin hu. Hay ni trn phng din chuyn ha tng nim: Trong mt nim r bit Ch Nh Lai xut hin.

 y, hnh nh B Tt Ph Hin tr thnh bi hc thc tin, gip chng ta vn ti xy dng li i sng v pht trin nhng hnh nguyn li tha trang nghim t thn. Hnh gi thc hin hng i ny tc l bc vo con ng hon thin nhn cch mnh tr thnh mt c Pht. Song, phi dng tm bng cch no ? iu ny chng ta nn thc tp qua kinh nghim ca B Tt Ph Hin: Tm tr ni th gian Th gian tr ni tm Ni y chng vng khi Phn bit hai chng hai, Chng sanh th gii kip Ch Pht v Pht php Tt c nh huyn ha Php gii u bnh ng. ci mi phng ci Thc hin v lng thn Bit thn t duyn khi Rt ro khng ch chp Khi no mi nim tm chng ta chuyn ha nhun nhuyn m khng ri trong phm tr mt hai, c khng l mi tu duyn ha thn v ngi trong php gii bnh ng. l i sng ca nhng v pht v lng hnh nguyn, tng nim tnh sng vt ln trn mi tr chp v ti v ca ti, tm t an lc v gii thot hon ton. y, gi tr v vai tr con ngi a ln ngi v tuyt i trong vic quyt nh i sng c nhn, gia nh v x hi. ---o0o---

2.Xy dng x hi n nh thnh vng X hi l khi nim thut ng ch i sng hot ng, quan h, giao tip gia ngi vi ngi trong nhng cng ng dn c m chng ta thng gi l lng, x, vng, min v.v V trong mt x hi c nhiu thnh phn, ngh nghip, tn ngng tn gio. Cu trc t tng v hnh thi x hi s ty thuc vo nhng quan nim, nhng i sng bao hm cc lnh vc kinh t, gio dc, phong tc tp qun, vn ha v tn ngng ca tng c nhn, gia nh, lng x Mt x hi n nh v thnh vng, trong khng th c qu nhiu thnh phn, ngh nghip suy thoi o c. Th nn, Pht gio bc u xy dng x hi l hon thin t c nhn, gia nh ri mi m rng ra lng, x. iu ny c ngha mi ngi ng vai tr quyt nh hnh thnh nhng kiu mu x hi. y, nhn cch ca B tt Ph Hin c gi tr khai m i sng tnh thc v li tha cho c nhn, gia nh cng mi cng ng. V nu nhn t gc x hi, Ngi Ph Hin l mt nhn vt l tng khng nhng hon thin i sng c nhn m cn l mu ngi l tng ca x hi hin i. Nh chng ta tm hiu v phm tnh v nhn cch ca Ngi, y l v B tt c nhiu hnh nguyn siu vit hn tt c cc B Tt, trong trng tm u ly s li ch mun loi thnh tu Pht o. X hi ngy nay tinh thn o c truyn thng ang b khng hong, lun l o c dng nh bt u nhng ch cho ti c, gy ri, ph hoi. Hin ti chng ta ang sng v mc ch ring t nhiu hn l li ch cho x hi. y l cch sng m rng thc v ci ti v quyn s hu. T nhn thc v hnh ng nh th, tm l c nhn ny sinh ra thc u tranh, ch k, ganh ght, hn th. i sng nh vy, bn cnh s chin thng chc chn tm hn phi lun phng ng, lo u, khng hong v bt an. V tt c u i cng chung trn mt qu o nhn qa; thng, thua, thnh, bi, hnh phc hay kh au u do mi chng ta quyt nh ly, ch khng do mt ai c thm quyn gip cho Tuy nhin, mun c i sng an lc, hnh phc, tt nhin mi chng ta phi tr v thc tp nhn cch ca B Tt Ph Hin. l hnh gi i vo cuc i lm tt c vic bng tinh thn li mnh, li ngi, tc l thit lp li ni v hnh ng u v li ch cho tha nhn v x hi. y c coi l quy lut tng quan nhn qu, ngha l kt qu hnh phc ca chng ta l pht xut t hnh nguyn em n hnh phc cho chng sanh, cuc i v ngc li

chng sanh c an lc nn ta cng c an lc. hc hi v vn dng iu , chng ta hy nhn qua hnh nh B tt Ph Hin: B Tt la m o Tm tnh thng tng tc Kho dng sc thn thng v lng chng sanh (Kinh Hoa Nghim, phm Ph Hin) Qua li k tng trn, hnh gi hc B tt s la m o. M o l s nhn thc khng ng vi chn tng ca cc php, tc nhn thc b chi phi bi v minh v dc i. Th nhng, khi la m o tm s tr v trng thi thanh tnh. Tm c thanh tnh l c thn thng t ti trong cc php, c v lng phng tin gio ha chng sanh. iu ny bao hm cc ngha l do tm thng vng lng phin no nn thy r cn tnh tng loi chng sanh B Tt tm mi phng php chuyn ha. Cng nh th, chng ta lm li ch cho cuc i, trc nht phi gi tm tnh lng, thy tng tn tm l, hon cnh, i sng ca tng c nhn, gia nh v x hi c phng php gip hiu qu. Song, mun la m o, mun c tm tnh lng nh B Tt, chng ta phi hnh ng trn tinh thn gip i nhng lng khng vng bn v mong cu thin qu hu lu. V vy, nu trong mt x hi, tt c u hon thin t thn nh th, chc chn x hi s c phn vinh, thnh vng. ---o0o--IV.B Tt Ph Hin di gc siu hnh 1. Khi nim tru tng Ni n danh hiu, cng nh hnh nh v nhn cch ca B tt, chng ta hon ton ch nhn thc trn khi nim. Th nhng, khi nim ch l phng tin, l ci v gip ngi Pht t hnh dung ra c v B Tt m mnh t nim tin sng knh, ngng vng. Song, s sng tn khng ngoi tinh

thn ca ngi, hc hi, noi gng. Tuy nhin, dng nh ngi tn ch mun v B tt mnh tn th phi mt th gii no cao hn ci Ta B ny. T , nhng quan nim tru tng mi ng khung v ln qun trong nhng ngha huyn hoc, siu hnh. V h cho rng nhn cch v hnh nh nh th chc chn khng phi l con ngi bng da bng tht nh chng ta. Khi B tt Ph Hin l nhn vt kiu mu gip hnh gi ha thn i vo cuc i vi hnh nguyn li tha. ---o0o--2.L tng Nh ngi ta ni, l tng l mc ch m con ngi bt c x hi no u mun vn ti, t c. Cng nh th, B tt Ph Hin l nhn vt l tng. Hng v B Tt vi nim tn knh l t hon thin nhn cch ca chng ta, ch khng phi ch bit ca tng, tn dng. Quan nim ny rt nhiu Pht t tr thc chp nhn. i vi bn thn ngi vit vn coi y l ci nhn trn vn v ngha sng tn v l bi cc v B Tt trong Pht gio i Tha. Ni nh th, khng c ngha l ph nhn, v mi hnh gi u c kh nng ha thn. ---o0o--3. Tn ngng bnh dn Song song vi quan nim B Tt Ph Hin l nhn vt l tng, li c nhng Pht t coi B Tt Ph Hin nh v thn, thnh linh thing, c kh nng ban n, ging phc. y l ci nhn hon ton tn ngng, n ph hp vi nhng quan nim ca cc tn gio thn quyn. ng l trong h thng kinh in mt gio, B tt Ph Hin c coi l v c nng lc v bin v c nhiu phng php qun tng tu tp v v B tt ny. Nhng l mt m, nhng gi tr tuyt i v tm linh. Hnh gi c thc tp nhng cng thc ca cc v o s mt gio hng dn, chc chn s t c v s diu dng, cng nh chng nhp php thn, thnh tu Nh Lai a. iu ny, nu ai cha i vo con ng th nghim th khng nn c tng ph phn. V l trnh i vo ci o c v s php mn v nhiu cch th nhp.

i vi Pht t cha nm vng nguyn l v phng tin tu hnh trong h thng mt gio, khi pht khi nim tin v sng tn B Tt Ph Hin nn c nhn thc chnh kin, bng khng s ri vo t kin v ch ngha thn linh, gio iu. Tuy nhin, ngy nay a phn Pht t chng ta tn th v tn ngng B tt rt d ri vo nhng thc m tn hn l ng vi tinh thn chnh php. Ni nh th, tinh thn tn ngng khng phi khng li ch, nhng s li ch ch gip an n tm thi mt tm l. Nu hnh gi c sng mi vi khuynh hng ny, tm thc s a n cm gic nhm chn, chai l. Th nn, ch c con ng pht huy tu gic, trang b i sng bng v lng phc thin v cng c mi mong c c kt qu an lc v hnh phc vnh cu i ny v i sau. ---o0o--C. KT LUN

Tm li, B tt Ph Hin l nhn vt biu th cho v lng phm tnh ca php thn Pht. T hnh nguyn rng su, Ngi thnh Pht v tip tc ha thn vo cc ci du dt mun loi pht tm, lp nguyn thnh Pht. Vi nhng truyn thuyt, hnh nguyn v tnh biu trng xy dng B tt Ph Hin siu vit c t tng ln nhn cch. Mu ngi nh th, ng nhin c gi tr khai phng, chuyn ha i sng con ngi v x hi hon thin v o c, lun l cng nh nhn cch v hnh. Chng ta hng v B Tt Ph Hin bng tm lng ca ngi v thc hnh theo Ngi ch khng phi s cu mong ban n, v B tt Ph Hin l v o s hng dn chng sanh tu hnh. Vi ngha ny, t thn mi ngi ng vai tr quyt nh. c kt qa tt p, chng ta phi th hin i sng t thn noi gng tu hc, ch khng nn ln qun theo nhng quan nim siu hnh, l tng hoc th phng theo dng m tn. Nu vi ly, cng dng B Tt cu gip nhng vic lm c li cho mnh v hi ngi th khng nhng khng li ch m cn phi a lc kh au. V l , ngy va B Tt Ph Hin, ch cn knh dng ln lng ch thnh thanh tnh v nguyn sng nh Ngi, chc chn trong i sng ca chng ta s t c an lc v gii thot./. ---o0o---

HNH NH B TT VN TH TRONG PHT GIO I THA Thch Php Hu A/ DN NHP Mi nm ng vo ngy 04/04 m lch l ngy va c B Tt Vn Th S Li, mt v B Tt c coi l bc thng th trong hng B tt. V s tn ngng, tn tr, th phng nhng ngi cha Vit Nam, chng ta thng thy Ngi ng hu pha tay tri c Pht Thch Ca Mu Ni, tay cm kim v ngi trn lng con s t xanh. Tuy nhin, l ngi con Pht, chng ta phi t nim tin v s hiu bit v B tt Vn th S Li nh th no cho ng vi tinh thn Pht gio ? y chng ti cng qy v tng bc tm hiu hnh nh, t cch v tnh biu trng ca B tt s tn knh th phng khng nhng c li ch cho t thn v x hi m cn khng ri vo ngha thn linh, siu hnh, t kin. B/ NI DUNG I. nh ngha 1. Gii thch danh hiu B tt Vn Th S Li ni cho theo m Hn l i tr Vn Th S Li B Tt Ma Ha Tt. i Tr l tr tu (prjn) thu trit tng tn chn l tuyt i. Tr ny c kh nng soi ri, chuyn ha v minh, phin no, dc i, nhim thnh thanh tnh, a nhn thc vt ln mi phm tr i i, t gii thot ton din. Vn Th S Li l dch m t ting Phn Manjusri. Cc nh cu dch gi l Vn Th Thi L, cn tn dch gi l Vn Th Tht L, gi tt l Vn Th. Nu da trn c s cc kinh i Tha, chng ta li thy rng: V B tt ny c rt nhiu tn gi khc nhau. Nh kinh V Lng Th, Kinh Nit Bn gi l Diu c. Diu c c ngha l v B tt c bt kh t ngh cc th cng c vi diu. Hoc kinh V Hnh gi l Diu Th. l v B Tt c

bt kh t ngh cng c v ng u trong hng B Tt. i vi kinh Qun St Tam Mui, kinh i Tnh Php Mn th gi l Ph Th c ngha l t cch Ngi ng u trong chng hi B tt, thnh Pht tuyn thuyt ngha l cc kinh liu ngha. Cn kinh A Mc Kh, kinh Ph Siu c danh xng l Nh Th V B tt thng hay thuyt minh v ngha l tht tng. Hay kinh i Nht gi l Diu Ct Tng, c ngha l B Tt Vn Th v c bt kh t ngh cng c vi diu nn thng biu hin cc iu tt lnh. B tt theo t in Pht hc Hn Vit gii thch: B tt theo thut ng Phn Bodhisattva gi y l B--tt-a, hay cn gi l Ma-ha-tt-a dch l i o Tm Chng Sanh, o Chng Sanh (cu dch), hoc cn dch l i Gic Hu Tnh, Gic Hu Tnhv.v ngha l ngi c i tm cu o, nn gi l o Tm Chng Sanh. Ngi cu o, cu i gic do cn gi l o Chng Sanh, i Gic hu Tnh. Cn tt-a ngha l dng mnh, dng mnh cu b nn gi l B--Tt-a. Hoc dch l Khai s, Cao s, i s v.v l dch theo ngha. Tn gi chung: Chng i Tha Cu Pht Qu. Ma Ha Tt c ngha l i rng ln, l ch cho phm tnh ton din v mt tr tu ca bc gic ng, c t cch lm v thng th, hng dn chng hi B tt thp sng tr tu v thc hin hnh nguyn sanh gia lng cuc i. Nh vy, i Tr Vn Th S Li B Tt Ma Ha Tt tc l v t tu tp v chng ng, c tr tu siu vit, c bt kh t ngh cng c vi diu, kh nng lm bc thng th trong chng hi B tt, A La Hn v chng sanh phm phu, hng dn tt c chn ci nhp tri kin Pht. ---o0o--2. Nhn vt a/ Tiu s Cn c vo kinh Vn th S Li Bt Nit Bn, th B tt ny sanh vo nh B La Mn Phm c, t lc thuc nc X V. Khi B tt th hin, ngi nh bng ha thnh hoa sen. iu c bit l B tt cng sanh t hng phi. V sau xut gia, hc o vi c Pht Thcch Ca Mu Ni. Tuy nhin, kinh ny khng ni r thi gian v nin i xut hin ca B tt nn cng kh xc chng c th. V vy, nhn vt trn c phi l B tt Vn Th

c gii thiu trong cc kinh i Tha hay khng vn cn l cu hi dnh cho cc nh s hc Pht gio. b/ Truyn thuyt ng gc truyn thuyt v c ghi li trong Thnh in, th cho rng: xa B tt Vn Th khi cha thnh o, Ngi l con th 3 ca vua V Trnh Nim, tn l Vng Chng Thi t. Nh s khuyn bo ca ph vng, trong ba thng h, thi t pht tm cng dng Pht Bo Tng v tng chng. Thu y c quan i thn tn l Bo Hi thy vy mi khuyn thi t rng: Nay in h c lng tu phc c, to nghip thanh tnh, vy hy v tt c chng sanh m cu tr tuPht; ng thi em cng c hi hng ln V Thng B , th chng c phc c no snh bng c. Qua li khuyn thi t lin hng v chp tay bch vi c Pht v pht 25 li th nguyn.Trong 25 li th nguyn chng ta thy bao hm ngha vi mc ch l ly chng sanh lm i tng ha , ly s vin mn nhng cng hnh cu tr tu Pht v qu v V Thng B . Hoc cn gi l Thnh tu chng sanh, Tnh Pht quc (ni theo kinh Duy Ma). V chnh khi thi t pht ra 25 th nguyn, c Pht Bo Tng khen ngi rng: Hay thay! Hay thay! Ngi l i trng phu, tr tu sng sut, t bit mi l, pht nguyn rt ln v rt kh khn; lm nhng vic cng c rt su rng khng th ngh bn. Chnh ngi l bc i tr tu nhim mu, mi lm ng mi vic nh vy. Ri c Pht Bo Tng t hiu cho thi t l Vn Th S Li. Sau v lng hng sa kip s thnh Pht hiu l Ph Hin Nh Lai (cn gi l ph kin) lm bc o s th gii thanh tnh v cu bo chn thuc phng Nam. (mun c 25 li th nguyn Vn Th hy tm s tch cc c Pht v B Tt trong tp ch Pht hc T Bi Am tp 200204). Bn cnh , cn c truyn thuyt cho rng: B Tt Vn Th l mt v c Pht, thnh Pht v s kip. V qa kh, Ngi l Pht Long Chng thng tn vng Nh Lai. Song hin ti s d Ngi ha thn thnh mt v B tt l v phng tin ty c ng ha, cu chng sanh, h tr c Pht Thch Ca Mu Ni truyn b chnh php. Nh th, thy B Tt Vn Th l v t n cnh gii ng thn v ngi. Hay ni cch khc, t phm tnh v tr tu siu vit y nhn cch Vn Th S Li ln bc m phm v tr tu, liu t php. Do , trong hng B Tt Ngi lun l bc thng th

khng nhng hng dn nhn thc ca B Tt m cn gip cc v A La Hn v chng sanh phm phu th nhp thc ti tuyt i siu vit ca tt c php. c/ Hnh nh biu trng Trong Pht gio, nht l Pht Gio i tha, nhng nhn vt v hnh tng, ngoi ngha lch s, truyn thuyt, n cn mang t tng trit hc, n d v biu trng. Ngi hc Pht chng ta nu khng nm bt c tinh thn ny, th chc chn s nhn thc s d ri vo nh kin, cc oan v b cc quan nim tn gio hu thn ng ha. y B tt Vn Th ngi trn con s t xanh u c nhng tnh cch n d v biu trng. Th th, B tt Vn Th S Li l biu trng cho ngha g ? Cn c vo s lun gii ca cc v c c, chng ta thy rng: B tt Vn Th l tiu biu cho cn bn tr hay ni cch khc l biu th cho tr, tu, tm chng. Cn bn tr l tr tu nhn thc cc php, thy c tnh bnh ng khng hai, chng c tht tng. Li na, tay cm kim l tng trng cho tr tu sc bn. Hnh nh con s t xanh l biu th cho uy lc ca tr tu. V con s t xanh l loi th cha rng xanh, c sc mnh v uy lc hn tt c cc loi th khc. Cho nn, ly con s t biu trng cho nng lc v cng ca tr tu. cng l tr ca Pht. B tt Vn Th nh tr ny nn chuyn ha nhng v minh, phin no, nhng nim chp ng, php tr v v lu v chng chn tht tnh. iu ny c chng minh qua kinh Th Lng Nghim, nh khi Ngi A Nan b Ma ng Gi, c Pht bo B tt Vn Th em thn ch n cu gii. y chng ta thy ti sao c Pht khng sai v B Tt khc m li bo B tt Vn Th. Trn c s ch c ngha n gin l nh tr tu siu vit ca B tt Vn Th mi c kh nng chuyn ha c tt c nhng tm l m lm lc y ca ngi A Nan. Hn na, trong kinh Php Hoa, khi c Pht Thch Ca Mu Ni hin thn bin tng thuyt ging diu php, th chnh B tt Di Lc cng phi hi B tt Vn Th v ngha ny. Do , ch c i tr mi thu sut c s din by ca c Pht. V chng minh thm v nng lc nhn thc ca tr tu qua kinh Duy Ma Ct. l khi B tt Vn Th n thm bnh, Duy Ma Ct cho rng: Qy ha thay ! Ngi Vn Th S Li mi n, tng khng n m n, tng khng thy m thy. Ngi Vn Th S Li ni: Phi y c s ! Nu n tc l khng n, nu i tc l khng i. V sao ? n khng t u n, i khng i v u, h c thy tc l khng thy.

Qua s i p , cc Ngi th hin dng ngn ng vt ngoi phm tr, t bin. V vi nhng bc i s bao gi cng hiu lng nhau. y, xa hn th na l B Tt Vn Th ng cm vi c s Duy Ma Ct trn ci nhn ton din v bn th chn tht ca thn tm v th gii hin tng. S nhn thc nh vy, tt nhin phi vt ln trn mi tr chp v ng v hu ng, cng nh mi phm tr t duy thng v on kin. Cn i vi nhn thc ca k phm phu tiu tr nh chng ta chc chn s kh hiu c diu ngha y. ---o0o--II. ngha gio dc v chuyn ha y, trn tinh thn gio dc v chuyn ha, chn dung v phm tnh ca B Tt Vn Th tr thnh bi hc ng dng trong i sng thc tin. Th nn, t cch ca B tt Vn Th thng c ngha khai th v thc tnh cho tt c chng sanh. Tuy nhin, nu t vn khai th ca B tt Vn Th, th l ng nhin phi khng nh rng: tt c chng ta u c y cn bn tr, y tr, t, chng. Nhng cn bn tr hay tr, t, chng s d khng pht huy ht cng dng l v chng ta khng chu ni tnh, khng chu tr v nhn ra kho tng tr t ca chnh mnh. Khi hnh gi nhn ra kho tng tr tu tc l nhn ra c tnh Vn Th chnh t tm, nhn ra c nim tnh sng ca bn gic t ti v ngi. Th nn, ng l cn bn tr, ng l tr, tu, chng nhng B tt Vn Th thp sng v th hin n tn cng, cn ngc li chng ta th vn c nm trong v minh, phin no, kh au. a/. S chuyn ha ca t thn Kinh i Bt Nit Bn, c Pht dy: Ta l Pht thnh, chng sanh l Pht s thnh. Trong khi con ngi l mt sinh vt u vit hn ht, c kh nng xy dng mi iu tt p cho mnh v chng sanh (Kinh Hoa Nghim). Ngi tn tu theo Pht gio, l tng v mc ch chnh l t xy dng mnh thnh mt c Pht. Nhng trong l trnh tu tp thnh mt v B Tt, thnh mt c Pht, i hi t thn hnh gi phi n lc gi gn tnh gii, thc tp thin nh v qun chiu, thy c cc php l huyn ha, gi danh, khng tht, bnh ng th nhp vo thc ti tuyt i. V hnh gi nh c nh v qun su nn tr tu tng bc pht huy, n mt mc no s t n nhn thc ca cn bn tr. Chnh nhn thc ny s t chuyn ha tt c nhng v minh, gin d, phin no, i dc, kin chp

tr v vi sng sut, bnh ng v thanh tnh. Con ngi lc ny khng cn tr chp trn nim ti v ca ti, t n nc thang gic ng v gii thot hon ton ngay trong i sng hin ti. T , chng ta thy rng, mt hnh gi nu tu tp tng lai cng s l mt B tt Vn Th. Hay ni cch khc, ngi tu hnh khi thp sng cn bn tr th t h c th nghim nhin tr thnh ha thn ca Vn Th. ngha ny m ra cho chng ta thy c v lng Vn Th ha thn v mi hnh gi u c kh nng ng vai tr nh th. Tuy nhin, iu quan trng y, l s n lc ca hnh gi c chuyn ha v pht huy tr tu t n nh B Tt Vn Th hay khng? Trn tinh thn ny, mc d s ha thn l hnh nh l tng nhng l kim ch nam mi ngi tu chng ta t mnh xy dng t cch v phm tnh trong i sng thc tin ca t thn. iu ny, khng nhng hng tn Pht gio thc hin c m ngay c nhng ngi khng theo Pht gio vn c kh nng hng n. Nu ni tr t cp phm phu l gip con ngi tip cn mt tri thc kinh nghim, phn tch cc khi nim v tm sinh l v s vt hin tng th ngc li cn bn tr a con ngi tip cn ngay bn th ca tri thc. Khi mt ngi th nhp c bn th cng tc l gii thot mi au kh. V vy, ch cn c cn bn tr, ngi y s nhn thc ng, s c mt i sng sinh ng, kh nng lm ch chnh mnh. C th ni i sng kia t n an lc v gii thot, ng thi lun hy sinh v em tnh thng n vi cuc i, n vi chng sinh ang s hi; khng hong, bt an, gip cho tt c u an lc v hnh phc. S ha thn nh th d nhin s em n cuc i bng s sng an lnh, n ci vui, nim tin v hy vng, ch khng phi nh l hnh nh n p, khng b, on th ang din ra trong x hi y bin i bt an nh hin nay. b/ Xy dng i sng x hi Thut ng x hi l mt khi nim ch cho mt nhm ngi, mt t chc, tp th, cng ng ang sinh sng vi nhau. Pht gio ch trng xy dng x hi l xy dng t con ngi. iu , xc nh vi chng ta rng, con ngi tt p x hi s tt p. Hay ni cch khc, con ngi l nhng thnh vin ca x hi, nn khi c nhn c tr tu, o c, c s an bnh, t do th tt nhin x hi cng s thnh vng v pht trin.

S thp sng cn bn tr trong i sng, mi c nhn s t nhn ra mnh l mt nhn t tng quan cu thnh x hi. Nhng nhn thc t n trng thi tm bnh ng v nh, hnh ng v li ni chng ta s khng cn phn ha, chia r m th hin i sng bao dung, v tha. Bi, chnh mi ngi lun c tr Vn Th nn t nhn ra mnh ang hin hu trong tt c, tt c ang hin hu trn t thn ca mnh. Khi B tt Vn Th S Li l hnh nh biu th cho bc i tr, v thu sut c chn tnh ca cc php, thit lp c i sng tnh lc v gii thot cho t thn, th hnh gi chng ta phi t tr v hon thin chnh mnh t c i sng . Bi v, s nhn thc ca phm phu, thc i sng vn ha, gio dc v x hi hon ton b phng th, ch k, chia r v kht dc. Chnh iu tc ng x hi lm cho i sng x hi ny sinh ra nhng tm l phin mun, lo u, s hi, bt an; nhng hnh thi git hi, trm cp, gy ri, nghin ngp cht say v.v v dng nh mt s thnh phn x hi ang lm vo trng hung nh th. xy dng mt x hi n nh v pht trin, hn bao gi ht tt c chng ta phi t ha thn mnh thnh nhng v B Tt Vn Th dn o tnh thng, tr tu lm cho x hi hng n i sng an lc v hnh phc. y khng phi l s ku gi cho l tng m mc ch l thc tin ha i sng. Nu con ngi ha thn c nh vy, s em li phc lc cho x hi hin ti v tng lai bit bao nhiu! ---o0o--III. Gc siu hnh Ni n siu hnh l ch cho nhng iu g thuc khi nim tru tng, kh thy, kh nhn thc. y, di lng knh siu hnh chng ta thy c 3 kha cnh nhn thc v B tt Vn Th. a/ Vai tr nhn thc ca tr tu Trong l trnh tu tp ca B tt v chng sanh phm phu, u coi tr t l iu kin dn o tnh thng v cc php lnh, v tr t ny vt ngoi mi nhn thc hu hn, ng khung. Do , cn bn tr ca B tt Vn Th cng tc l phm tnh ca bc gic ng hon ton nh c Pht Thch Ca Mu Ni. S khc nhau tn gi hay cng dng ca cn bn tr ch l do y c

trn c s pht huy hay cn n tng trong v minh m thi. V th, nu ni c Pht v B tt Vn Th vin mn v cn bn tr th chng sanh phm phu d cha t c nhng vn c kh nng vn ti. iu xc nh tnh nhn bn v gi tr loi ngi u vit hn tt c cc loi vt khc. b/ Phng din l tng Nh chng ta bit, Pht gio vn l o l v thn, o ca tr tu v tnh thng chn tht. Nu cc tn gio tn th, nng ta vo cc hnh tng, cc v thnh ca h l cu c ban n, cu ri khi cn sng cng nh sau khi cht th tri li Pht gio coi hnh tng B Tt Vn Th ch l hnh nh pht khi nim tin v pht khi s n lc tu hc cho t thn mi tn . Do , s nng ta, tn knh pht xut t tinh thn sng m v tr tu v c hnh, trong bao hm c ngha noi gng, sng theo. y l tinh thn thnh ha, Pht ha i sng t thn ca mi ngi, hon ton vng mt mi ch ngha thn linh, gio iu. c/ Thun tn ngng Nu trng tm ca s th cng Pht gio l hon ton t trng tm trn c s l tng, th mt s tn li bin s th phng thnh ch ngha thn linh. C ngha l h coi B tt Vn Th nh mt v thn, thnh c nhiu quyn lc ban nhng g h cn. Quan nim ny rt gn vi nhng nhn thc ca cc tn gio hu thn. Trong khi d, hnh phc hay kh au chnh do t mi ngi quyt nh ch khng phi thn linh. S th cng nu ch t trn tng v nim tin m qung th chnh h ri vo t kin. Tu theo Pht nhng li hnh nhn t th lm sao thnh Pht ? iu khng khc no kinh Lng Nghim din t: Nu ct m mong thnh cm. Tuy nhin, vic th cng, l ly v sng theo cc iu lnh th cng c nhng li ch nht nh. V cc kinh nguyn thy cng nh i tha u cho rng: cc thin thn u lun theo ng h nhng ngi tu hnh, bit hng tm n iu thin, bit gn lc tm v tu tp 3 mn: gii, nh, t. Th nhng khng kho chng ta ri vo t kin, chng nhng khng an lc, gii thot m cn lm mt dn cc php lnh. Th nn, c nhng Pht t i cha Quy Y Tam Bo v th tr 5 gii cm vi thi gian gn 20 nm, nhng vn than rng ti sao i sng ca ti vn khng an lc ! Nhng nhn thc ri vo v minh, hnh ng b n l bi dc vng, sut ngy ch cu thn thnh cu gip , khi i sng t thn ch lm cc iu c th th hi lm sao c kt qu an lc v hnh phc c ? Chnh iu h lm i ngc vi tinh thn Pht gio. V trong Kh kinh c Pht dy: Nh Lai l v o s dn

ng, l v thy cho thuc, chng sanh i theo hng Nh Lai ch, ung thuc Nh Lai trao th s ht kh au, s t c an lc v gii thot. V vy, vic cu tha lc (cu B Tt Vn Th gia h) i i vi t lc (hng v bn gic) s c kt qu hn l ch bit vi ly thnh thn m tm th li khng tin nghip bo, nhn qu. ---o0o--IV.Nhn nh 1. Tch cc Khi hnh nh B tt Vn Th tr thnh l tng cho s hng n ca nhn thc ton din v siu vit, cng tc l t v tr con ngi trong vai tr quyt nh kt qu ca s an lc, gii thot hay kh au. Ni mt cch khc, hnh gi c quyn xy dng i sng chnh mnh bng t lc tu tp. y B tt Vn Th l tm gng sng trn con ng hc hnh v chuyn ha t thn. Khi nhn thc theo ngha ny, chng ta ch cn trong i sng hng nim tnh gic, l chn tr s bng sng nh c Vn Th. T , cng l ngi, nhng kh nng ha thn lm li ch cho chng sanh, cuc i. 2. Tiu cc Ngi li, nu nhng quan nim chng ta ch ri vo ngha c tin, sng knh, coi B tt Vn Th l ng thing ling cu nguyn van xin, cn i sng li to ra hnh ng v li ni gy au kh lm than cho mi loi, th t thn khng nhng phi gnh ly hu qu au kh, bt an, s hi li cn chng bao gi t c an lc v hnh phc. Chnh v th, nim tin thun l tn ngng ch em li s an n tm thi mt tm l, nhng v lu di, s kh au s kt ni dn ra v nhn ln, tm l ta s b thc thn linh khng ch, nh . Sng theo o tng, rong rui theo nhng iu huyn hoc l i sng khi u cho nhng thc tha ha, cung lon, lng gt chnh mnh, lin ly n ngi. ---o0o--C.KT LUN

T cch v s biu th ca B tt Vn Th l hnh nh l tng trong Pht gio. Ngi tu hnh phi t mnh tr v bn gic pht huy nhng kh nng tr tu vn c. l s thp sng tr tu chn tht trong suy ngh, li ni v hnh ng. Bi v, mi hnh gi u c y cn bn tr nh B tt Vn Th, c nng lc thit lp ngun sng tnh lc v gii thot cho t thn v chng sanh. iu ny cng ng ngha l mi hnh gi tu tp tng lai s l ha thn ca Vn Th dn o tnh yu v l tng t n thnh thin. Nu chng ta sng vi tr tu t bi nh th, bt c x hi no cng s rt cn. V chng ta i vo cuc i l trao truyn bc thng ip hiu bit v tnh thng, thc hin l tng bnh ng trong i sng gia ngi vi ngi, gia ngi vi i sng x hi. V ch khi no ngi Pht t th hin c iu th Pht gio mi xy dng c nim tin, hy vng v ngun an lc cho mi ngi./.

---o0o-- NGHA PHT N Thch N Nh Vn A/ DN NHP Ngy Pht n Sanh l ngy quan trng nht m ton th Pht Gio bng lng thnh knh thit tha hng v ng gic ng, mt bc thy em li s an lc thanh cao cho ton th nhn loi. V vy ngy rm thng t, phn ln ai cng mun tm hiu v ngha n Sanh ca bc gic ng cch dy hn 25 th ky, ti x n vo mt bui bnh minh khng kh trong lnh, tit tri ti mt, hoa ti ta hng thm ngo ngt, chim ht lu lo nh cho n a hoa Linh Thoi ngn nm n mt ln. V s n by gi s phn chia giai cp trm trng nh BLa Mn v St Li nm trn quyn hnh trong nc v vn ha, hc thut, chnh tr vv. Cn hai giai cp Ph X v Th La phi phc tng theo mnh lnh hai giai cp trn nn, tha thit trong ngng mt v cu tinh. B Tt H Minh

t cung tri u Sut v lng bi nguyn xut hin th gian nhm p ng mi nguyn vng thm su, thm knh ca con ngi. Ngi em tr tu, tnh thng san bng nhng h thm au thng, gip cho ngi gii thot vng kim ta kh au. Th nn, ngy Pht n sanh nh du trong nhn loi mt lch s v vang mi n hm nay. Ha trong nim vui chung mng n bc siu nhn xut hin ti th gian, chng ta cng nhau tm hiu v ngha ngy Pht n. ---o0o--B/ NI DUNG I. nh ngha Pht n hay n sanh l l mng Pht sanh ra i, mt ng siu nhn y cung cch phi phm v lng i bi dng nguyn lc xut hin ti nhn gian l mt ngi c tht trong lch s. T ngha thanh cao thot tc ca Pht gio c ph bin, nh trong kinh Php Hoa ni Ngi th hin ra i l v mt nhn duyn ln khai th chng sanh ng nhp Pht tri kin nn ngy rm thng t, ngy Pht n hay l Vesaka B Tt H Minh t cung tri u Sut n sanh ti th gian rt quan trng xem nh l ngy khai sinh o Pht. Nhn y chng ta tm hiu cm t tng ng Pht n l ging sanh, th hin. Ging sanh: Bc thnh t ci cao qu sanh xung nhn gian. Th hin: Bc thnh ty trng hp hin ra ha chng sanh hu duyn. ---o0o--II.Thn th Ti min bc n ni cung thnh CA T LA V (kapilavastu) ngy nay l x Npal, quc vng tr v l vua TNH PHN 45 tui v hong hu l MAYA 40 tui rt mc nhn t, c hnh, ha i; vua l bc minh qun, hong hu l bc mu nghi trong thin h ca thi i by gi. Vua v hong hu tha thit mong mi c mt Thi T anh minh ti c ni ngi vua.

Sau ngy khai n tha thit cu t, vua Tnh Phn truyn lnh chn bn gip ngi khn kh, hp vi nguyn lc ging sanh ca B Tt H Minh, sau Hong Hu v hong cung trong gic ng m thy voi trng su ng chui vo hng phi. Theo thng l nc n ngi ph n n ngy sinh n tr v qu m, Hong Hu cng th nhng mi cch thnh Ca T La v khong 15km ti vn Lm T Ni l ting phn, pali: Lumbini nay l Rumindai Trung Hoa dch l hoa qu ng thng diu s c tc, lc thng vin quang gii thot x, kh i, hoa hng, on, dit, dim l khu vn hoa nm gia Cu Li ( Koliya) v Ca T La V (kapilavastu) thuc trung n . Khi Hong Hu Maya n cm thy nh nhng phong cnh vui ti a tay nng a hoa v u lc y Thi T S t Ta khai hng bn hu hong Hu sinh Thi T, hi nhi ng thng chn bc 7 bc trn 7 a hoa sen v thanh thot tuyn thuytthin thng thin h duy ng c tn. Theo t liu kho cu H.WSCHUMANN c vit: Hong Hu Mya 40 tui, ngay trc thi k lm sn ln ng tr v qu song thn Devadaha sanh con v nh thn muYasodhar bo dng, cuc hnh trnh bng xe nga hay xe b cc cch lc l trn con ng t bi nng bc khin cho vic lm sn xy ra sm trc khi v n Devadaha.v din t quang cnh lc y l Gn lng Lumbini gia tri khng c thy thuc no lo vic h sn, Hong T u nhi Siddhattha sanh ra i vo khong thng 5 nm 563 TCN. Qua cho ta thy rng Thi T S t Ta n sanh di tng cy v u ti vn Lm t Ni li hnh vn nghin cu m t khng nhum mu sc thn ky ca tn gio khin ta cm thy xt xa! * ngha 7 bc trn 7 a hoa sen c nhiu bn kinh ni n nh: - Kinh i Bn trong Trng B trang 453 vit Ny cc T Kheo, php nh l nh vy, v B Tt khi sanh ra Ngi ng vng thng bng, mt hng v pha bc bc i 7 bc mt lng trng c che trn. - Kinh Ph Diu (i Chnh 3, thng 494) c ghi lc by gi B Tt t hng phi sanh ra ht nhin thn tr trn hoa sen bu, bc i 7 bc trn t m din ni phm m. * c bit cu: Thin thng thin h duy ng c tn th c nhiu bn kinh sai khc nh:

- Kinh Thi T Thy ng Bn Khi, thng (i Chnh 3, 473 h) ghi: Thin thng thin h duy ng vi tn, tam gii giai kh, h kh lc gi. - Kinh Tu Hnh Bn Khi thng (i Chnh3, 462 h) ghi: Thin thng thin h, duy ng vi tn ,tam gii giai kh ng ng chi an. - Kinh i Bn Duyn trong kinh Trng A Hm c Th Tn gii thiu nhn duyn ca 7 c Pht trong c Thch Ca Thuyt; Ta nay l bc ch chn Nh Lai, sanh trong dng St Li, h C m hay thn ph ca ta tn l Tnh Phn, thuc dng St Li, m tn l I THANH TNH DIU, kinh thnh vua tr v l CA T LA V. Ri Ngi thuyt v s n Sanh ca B Tt T B Thi v cng l thng php ca ch Pht : Ngi sanh ra t hng bn phi, ci t chn ng, ho quang chiu sng khp ni cn lc mi nhp thai ch ti tm nht cng u nh nh sng y. Hoc Ngi ni : Lc sanh ra t hng bn phi ca m th chuyn nim khng lon v m B Tt lc y, tay vnh cnh cy, khng ngi, khng nm. Hay on : Ngi t hng bn phi n sanh v bc xung t, ng thi bc 7 bc, khng cn ngi nng . Ngi nhn khp 4 phng v a tay ln ni rng: trn tri di t, duy ch c ta tn qu, ta mun chng sanh thot khi sanh gi bnh cht. Nh vy c rt nhiu kinh ni v cu: Thin thng thin h duy ng c tn ngha l: Trong ci tri ngi ch c ta l tn qu. ---o0o--III. ngha ngy Pht n a/- T khi Thnh mu th thai thy voi trng 6 ng l biu trng cho B Tt v nguyn lc vo i cu chng sanh vi tm thanh tnh, bnh ng, khng cn nhng nhim ca th gian c th lay chuyn lng son ca bc tm c o gic ng vi hnh nguyn sanh dng php lc vo i ha cho n khi thnh Pht qu. b/- Thnh Mu tay cm cnh hoa v u l biu trng cho s chnh nim, chuyn tm khng lon th tm hoa s pht sanh, l tr hu v lu ph tan mn v minh phin no, dn dt con ngi t v th kip mi n hm nay. Th nn, ngi hc Pht chuyn tm khng lon i vo chnh nh pht sanh tr hu th u bi su no s khng cn v s an lc, hoan h, hnh phc s hin ra, nn ngy Pht n s m khai cho chng sanh th gii mt con ng t do, bnh ng.

c/- Khai hng bn hu l biu trng cho l trung o khng c chp vo mt php, l tm v tr chp siu khi thin c phi quy vvkhi vt ngoi i i sng theo l trung o, Chng nhng th m cn tng trng cho tinh thn ty duyn bt bin, l thun sanh l tm lun lun pht sanh nhng iu chn thin l tm bt nh vt ngoi php i i th gian, khi Pht n sanh din by ngha tu tp gii thot kh au sinh t, mi n i Lc T vn dn d chng ta tu tp khi 6 cn tip xc 6 trn, 6 thc thnh 18 gii u t t tnh khi ra ng dng . - T tnh t m khi 18 php t . - T tnh chnh khi 18 php chnh. - ng dng thin th gi l Pht dng . - ng dng c th gi l chng sanh dng d- ngha hoa sen : khi Pht n sanh ng trn hoa sen y l mt loi hoa c mc t y ao h vn ln, ta hng thm ngo ngt; Hnh tng ch Pht, ch B Tt t trn hoa sen l mt sng tc ngh thut tuyt m v hnh thc ln ngha ha gii nhim nh. Hoa sen c 5 c tnh th thng nh: 1/- V nhim :Sanh ni bn m chng c mi bn t, li tng cho i sc hoa ti thm, ta hng thm thanh khit.Nh vy Pht xut hin vo i v nguyn lc cu chng sanh, d ci i ng trc c th nhng khng nhim s u trc ca i, khng lm phai m bn tm thanh tnh c trn bt nhim trn. 2/- Nhn qu: Hoa sen khi c bp sen l c gng sen v trong gng sen c ht sen. Khi gng sen cn non c ht non, khi gng sen gi th ht cng. Cng vy, nhn qu lun gng lin nhau gieo nhn t phi c qu; nn ni nhn lnh hng qu lnh, nhn c chu qu xu; nhng v thi gian to nhn c nhng duyn i lp th qu khng thnh tu, nh ht sen trong gng cng c ht cht v ht lp v nhn qu nh Pht phi xt qua bn yu t nh: nhn qu ng thi, nhn qu khc thi, mt nhn khng thnh qu, nhn qu thng c ba i.Vy hoa v qu ng thi ph by v pht trin, ni ln o l nhn qu, l mt chn l!

3/- Thanh tnh:hoa khng b ong bm ht nhy, lun n vo lc na m, hoa sen l loi hoa c kh nng tnh ha vng nc chung quanh, nn ao h trng sen nc rt trong. y l ch cho gio php c Pht c v lng php mn tu nu ai thc hnh theo li Pht dy l con ng quay tr v bn tm thanh tnh chnh mnh, mt cch rt ro s c gii thot an vui. 4/- Trang nghim : Nc n ngi n thng dng cc loi hoa trang im trn tc, nhng c bit hoa sen ch dng cng Pht Thnh, trang nghim ni tn th, cng nh gio php ca Pht l ly dc nn c thanh tnh dng trang nghim php thn. 5/- L s vin dung: Hnh dng ca gng sen trn , mi ht sen ring tng dng nh khng quan h vi nhau nhng cng chung mt gng sen, nn php Pht tng nhn tng duyn gm c s l vin dung, c quyn v tht, c xut th v nhp th..vv Chng nhng th m mm, cng, l, ng, hoa u c cng nng lm dc liu v thc phm; th th ngoi 5 c tnh trn hoa sen cn mang n cho con ngi nhiu li ch khc. e/ ngha s 7 trong Pht Gio Khi n sanh Thi T bc 7 bc ri dng li .Vy con s 7 c ngha g? Nu ni theo kinh i Bt N Hon 3 nu ngha t phng tht l nh sau: - By bc v pha ng biu th bc ng u dn o chng sanh . -By bc v pha nam l th hin v chng sanh lm phc in v thng . -By bc v pha ty l th hin thn sau cng vnh vin on tn ci kh sanh lo bnh t. -By bc v pha Bc l th hin ha cc loi hu tnh sanh t. Nh vy thuyt 7 bc, c nhiu kinh ni n nh sau: - Theo t tng kinh Hoa Nghim ton th v tr trn, di, trong, ngoi, phi, tri v chnh gia. T vt nh nh vi trn n vt ln nh ni tu di tt c khng ngoi con s 7 nh: -Tht i l a, thy, ha, phong, khng, kin, thc.

- Tht thnh ti l tn, tn, gii, tm qu, vn, x, hu. - Tht chng l t kheo, t kheo ni , thc xoa , sa di, sa di ni ,u b tc , u b di. Tht Pht l Pht T B Thi, Pht Thi Kh, Pht T X Ph, Pht Cu Lu Tn, Pht Cu Na Hm Mu Ni, Pht Ca Dip v Pht Thch Ca. - Tht thnh qu l T hon, T hm, A na hm , Ala hn , Duyn gic , B Tt , Pht l qu v ti cao. - Trong 37 phm tr o chia lm 7 khoa l T nim x, T chnh cn, T nh tc, Ng cn, Ng lc, Tht B phn, Bt chnh o phn. Con s 7 cn tng trng cho s thnh tu sinh ha c v tr khng gian l ng,ty, nam, bc; thi gian l qu kh, hin ti, v lai . ngay c trong s sng cht ca con ngi nh lp n Dc S Tht Bo cu an, hay t chc tht tht trai tun cu siu.V th con s 7 gn lin ngha vi s hnh thnh v pht trin ca nhn sinh v th gii trong v tr quan qua tm nhn Pht Gio . f/- ngha ch NG By bc chn y lm rung chuyn v tr ,vi mt ngi s sanh c bit tay ch tri tay ch t vang ting php m: Thin thng thin h duy ng c tn i vi ch NG trong bi cnh lch s n thi Pht n sanh l mt phm tr v cng quan trng gia khi 62 hc thuyt chp ng v v ng, gia khi nhn loi chp th ng v ng s b chm su vo vng sanh t kh au, th chn ng l ting ni ca bc gic ng vo i em s an lc gii thot cho mun loi. Chnh quan im ny din bin qua cc tng phi ph cp nhn gian . Khi ngi thot khi ng kin, ng i, ng mn, ng si th l mt bc A La Hn. Theo t tng kinh Nit Bn c ghi: Bn c thng, lc, ng, tnh hon ton i lp vi s chp ca phm phu. Nh vy, ch NG y khng nm trong phm tr ca ci ta chp ng m NG ca bc siu nhn l chn ng l tnh thc ca mun loi. NG l danh t php, hin l chn tht php. Bi v danh t khng nm bt, khng ch tru, nhng qua ngn ng th chng ta nhn c chn thng, chn ng, chn lc, chn tnh ca tt c chng sanh cn bn trong sng thanh tnh, t

pht khi tt c nhng nim cao p tuyt vi l iu tt nhin ca mt ng gic ng vt c khng gian, thi gian .Ch ngi t chn ng mi l bc ti thng, l bc ng tn knh. y l mt nim trit l, nhng cng l mt chn l trong s xut hin bc Th Tn th gian. - Ngha ca ngy Pht n biu trng cho mt qu trnh tu tp ca mt hnh gi trn bc ng gic ng n khi t thnh Pht qu. Ni n ngy Pht n l chng ta lin tng n mt hi nhi cho i, dng v thanh lch gia s vui mng cu mi ngi ni hong cung, vi tay ch tri, tay ch t hin nhin nh ngi thng thin t a nng lc din by vn php th gian. Thnh mu tay cm cnh hoa v u l trn ng t thnh Pht qu chng ta lun lun an tr trong chnh nim, khng s u t, su no lm ph hoi thnh hnh. Nhng vic sanh bn hu vo thi y; chng ta thy theo quan im B La mn c sanh t u Phm Thin, St Li sanh t vai Phm Thin th Thi T cng c th sanh t hng ca Phm Thin. M l v i Phm Thin trong i! Theo phong th n , va ht xun qua h l lc kh tri mt m, iu ha. Bnh minh l bt u mt ngy mi mang sc sng tng bng cho mun loi, bng m dn tan, nhng tia sng ri vo bu tri quang n cho cy c xanh ti v ngi m p. Cc ha s, cc nh ngh thut kt hp biu trng t mt con ngi bnh thng nhng rt phi thng, mt ngy mi s em li hnh phc, an lc cho mi nging tin n qu v gii thot. - S vic xy ra trong ngy Pht n khng phi l hon ton huyn thoi m biu trng t hin thc c Pht l mt ngi c tht trong lch s. Cc nh kho c tm c tr vua A Dc khc ngy Pht n l ngy trng trn thng t. Nhm gii quyt p ng nguyn vng, em li s bnh ng cho mi ngi. Mun c s li ch hin thc chng ta phi m rng lng T Bi yu thng mun loi nh khng kh trong lnh ban cho vn vt khng iu kin, bnh minh vn vn ln, tm h pht sanh cng th khi ban vui cu kh; mun ngi c thnh cng hnh phc th c Th Tn vui theo nhng khng tr chp, trn tinh thn x v nhim trang nghim thanh tnh. Ngi l ngi thc hin gii phng nhn loi khi vng tri buc bo th ca giai cp. Hin nay trong cc lnh vc x hi u c s tham gia ca hai phi nam v n s rn luyn k nng ng tiu chun phc v x hi ha, cng nghip ha.

* ngha ngy Pht n biu th qua tm linh mi chng ta v Pht dy tt c chng sanh u c Pht tnh nn hng ngy, hng gi, tng st na chng ta khng phin no, u su v thu r nhn qu, iu tm cho thanh tnh sng sut, l s khng ngn ngi trang nghim php thn, thu r vn php v ng, lun hng v chn ng th ngay lc y Pht tm ca mi chng ta n sanh. - Ngi sinh ra vn Lm T Ni lm cho Lm T Ni ni ting thm mun thu. Ch thin tn hoa cng dng, ngi ngi trn trng vv th hin phc bo tc nghip ca Ngi th thng, ln ln thng minh hn ngi c hai mt ti v c khng thua km mt ai. Khi thu o chn l Ngi lm rung ng cc gio on B La Mn, Ngi l nh lnh o xut sc kin lp Tam Bo ti th gian trong thi gian khng lu thu nhn 1.250 t sng an tr trong chnh php, rt nhiu chng sanh chng thnh thnh qu. Chnh v th ngy Pht n rt c ngha an lc trong cuc sng nhn sinh. Bi v nu hc Pht, tu Pht chng ta s thu hiu Pht v chng sanh u bnh ng. Nhng Pht gic ng v Ngi thu t ci ngun sanh t, ra khi sanh t mt cch t ti cn chng ta v m nn phi tu tp ngay trong cuc sng y m nhim m Pht ni ci i l Ng trc c th. Nhng Ngi th hin mt a hoa sen vn ln ta hng thm ngo ngt mt mi hng ngc gi l hng c hnh do thnh tu hnh x ly, tch tnh nh Pht Hc Gio Khoa Th c dy: Tng nim thi gieo ht ging tr hu, l bi thi ba nghip thanh tnh khin cho tm ta ha vo tm Pht, cu tm Pht nhp vo tm ta, c hai h tr tng nhip thi ng cm ng vi nhau vy. ngy Pht n lun hin hu trong i sng, chng ta nn lun tn trng s t do chn la ca mi ngi tm v tnh sng thanh tnh cng h tr nhau khai m tr gic. Nh kin gii kinh Php Hoa ai cng c kh nng thnh Pht nhng phi gia cng tu B Tt hnh n vin mn mi c th t qu vv thng chnh ng chnh gic. Sinh hot gio hi trong cc thi k thc hnh theo li Pht dy vi tinh thn bnh ng, tt c mi ngi khng phn bit chng tc mu da u c pht tm nng ngi Tam Bo tin tu v s t thnh o qu khng phi giu, ngho, tr, ngu,m l do s gic ng ca mi ngi, s c c nhng thnh qu khc nhau. Nh vy, quang cnh ngy Pht n c nhiu thuyt nhng khng ngoi chnh trnh by phn trn, tuy nhin hng nm ngy y cng gip cho hng triu triu con tim hiu c B Tt vo i v nguyn lc cu

chng sanh v t thnh o qu, ng thi t lng tri n, bit n bc gic ng. T , ngi tu Pht to c hai th phc in ln l knh in v n in, d rng hng ngy Pht t vn n cha l Pht nhng vi tm nim bnh thng c bit ngy Pht n nhc ta lin tng n Pht ni t tm phi sng vi thc ti, sng c gi tr li ch cho mi ngi bng kh nng, hiu bit, s tu tp v tng tin o hnh ---o0o--C/ KT LUN R rng ngy Pht n sanh biu th cng tt cho ci ngun tm linh l chn ng, th chng ta cng nn sanh nhng nim khi nh Pht n sanh, lun vng chc cm cnh hoa v u l tng khng phin no, su lo, gin d do tham, sn, si tri buc. Thun sanh nhng t tng, vic lm, li ni thun thin c tm vc cao nht ca x hi, Pht tm lin sanh ra. Nhn ngy Pht n chng ta cng nguyn cho n tn i v lai ,trong tng st na c sanh ging Pht .V sao? V Tm sanh tt chng t php sanh m chng sanh tr trn php tng sanh, cn ch Pht Thnh dng ln phong cnh, tc biu trng su thm ci ngun tm linh. Sanh l pht t nim thin khi, lun lun gi chnh nim, tm tr thanh tnh v u, khng b phin no tri buc,nu ri chnh nim l t nim s su lo, au kh, nn l t Pht chng ta lun cm cnh hoa v u thanh thot. Qua ngha ngy Pht n l ngy bc gic ng sinh ra trong nhn th em nh sng t bi, tr hu gieo rc cho mi ngi nng theo pht trin o c. S xut hin trn i ca Ngi nh mt bi php nht tha ti nhn gian ch by y chn ng, lm sng t vin ngc qu Pht tnh thanh tnh bt bin trong mi ngi. Bi v ch chn ng c tn con ngi mi xy dng c mt cuc sng an lc gii thot; Hm nay chng ta khng duyn lnh gp bc i gic ng xut hin ni i ,nhng c hn hnh d l Pht n nn c gng noi gng sng ca Ngi tinh tn sng i phm hnh; c nh vy chc chn hin i an lc, i sau khng cn phi sanh ra do nghip lc dn dt,m c vo i vi ch nguyn cao c lm li ch cho mnh v ngi ng an vui phc lc. Tham kho theo - c Pht Lch S . Bn dch trn Phng Lan, VNCPHVN 1997.

- Kinh Trng A Hm. Bn dch Ha Thng Thch Minh Chu, xb 1991. - Kinh Trng B. Bn dch Ha Thng Thch Minh Chu, xb 1991. - Sui Ngun 6. Tu Vin Hu Quang lu hnh ni b, xb 2000. - Kinh Php Bo n. Bn dch NS Thch N Tr Hi, 1979 vin Pht Hc Vn Hnh. - on Trung Cn, T in Pht Hc, Si Gn 1966. - Ha Thng Thch Tr Qung, T Tng Pht Gio, NXB Tn Gio 2001. ---o0o--B TT I TH CH

Thch Nguyn Lin A. DN NHP nh thng bo bnh hin Pht s Nht mao khng trung kin thp phng C tc chn kch ch quc Ph nhip tnh nhn quy lc bang. Ngha: Bnh bu trn u hin Pht s Trong l chn lng thy mi phng Gi chn chn ng cc ci nc Khp nhip chng sanh v lc ban.

Bi k tn thn oai lc v hnh nguyn tip chng sanh cao c ca B tt i th ch, v B tt c nhn duyn rt ln i vi chng sanh trong th gii Ta b. Ngi l v B tt thnh Pht trong kip qu kh, nhng v tnh thng chng sanh bao la m tha nguyn ti lai, th hin lm thn B tt tr gip Pht A di gio ho v tip dn chng sanh kh au trong mi phng th gii. Hm nay nhn ngy va k nim B tt n sanh (13-7), chng ta th n li mt vi nt v nhn hnh tu hnh v cng hnh sanh ca B tt, qua hc theo hnh nguyn ca Ngi, ng hu ng dng vo i sng thnh tu l tng tu hnh ca bn thn. L tng chnh l tinh thn Thng cu Pht o, h ho chng sanh. ---o0o--B. NI DUNG I. Nhn hnh tu hnh ca B tt 1. ngha danh hiu v a v ca B tt a) ngha danh hiu B tt i th ch cn gi l c i th B tt, i tinh tn B tt, V bin quang B tt... i th ch B tt v B tt dng nh sng tr tu chiu khp mi loi, lm cho chng sanh trong mi phng th gii thot kh thnh tu qu v V thng b . c i th B tt v B tt c hnh nguyn i hng i lc i t bi, dng hnh nguyn ny tr trong Ta b th gii iu phc v tip hng chng sanh cang cng kh . i tinh tn B tt v B tt c sc tinh tn v i, iu phc cc phin no v gio ho chng sanh khng bao gi mt mi. V bin quang B tt v ni thn B tt c mu vng t kim chiu khp mi phng th gii, chng sanh no c duyn thy lin c thy nh quang minh tnh diu ca v lng ch Pht khp mi phng th gii. b) a v ca B tt

Ngi l v B tt thnh Pht trong kip qu kh, nhng v bi nguyn sanh m th hin thn ng gic B tt, l mt trong Ty phng tam thnh, v tr ho c Pht A di tip dn chng sanh m hin thn lm v T kheo. B tt thng ng bn tay phi ca c Pht A di i din vi B tt Qun th m, biu th Ngi l mt trong cc v thng th trong chng hi B tt. B tt Qun th m biu th cho tinh thn i bi, B tt i th ch biu th cho tinh thn i tr, qua nhm ni ln ngha ngi tu hnh cn phi c bi tr vin mn mi thnh tu c Pht o. ---o0o--2. Thn tng ca B tt Theo kinh Qun v lng th, B tt thn cao tm mi mun c na do tha do tun, da mu vng t kim, trong thin quang ca B tt c 500 hoa bu, mi mt hoa bu c 500 i bu, trong mi i u hin quc tnh diu ca mi phng ch Pht, nhc k nh hoa Bt u ma, gia nhc k c mt hnh bu, khc hnh tng Quan th m B tt. Theo phm A li a la la ni a l lc, hai B tt u ton thn mu vng, phng ho quang trng, tay phi cm pht trn trng, tay tri cm hoa sen, thn hnh B tt i th ch nh hn Ngi Qun th m. Cn trong Hin mn la thai tng gii Mt gio, Ngi l v th hai phng trn trong vin Quan m, ngi trn hoa sen , thn mu trng, tay tri cm hoa sen mi n, tay phi co ba ngn gia t trc ngc. Mt hiu l Tr lun kim cng, hnh Tam mui da l hoa sen mi n. ---o0o--3. Tin thn v nhn hnh tu hnh ca B tt a) Tin thn Theo kinh Qun V lng th, v lng hng sa kip v trc thi Pht Bo tng, Ngi l thi t Ni ma v B tt Qun th m l thi t Bt huyn con

ca vua V trnh nim. By gi vua V trnh nim cng vi hai v thi t n o trng cng dng Pht Bo tng. Sau khi nghe Pht thuyt php, vua cng hai v thi t pht B tm... c Pht th k tng lai s thnh Pht. Vua V trnh nim tng lai s thnh Pht hiu l A di Nh lai th gii Ty phng Cc Lc, thi t Bt huyn s thnh Pht hiu l Bin xut nht thit quang minh cng c sn vng Nh lai, cn thi t Ni ma s thnh Pht hiu l Thin tr cng c bo vng Nh lai. b) Nhn hnh tu hnh Theo chng Nim Pht vin thng trong kinh Th lng nghim, B tt i th ch khi cn nhn a tu hnh, do ch tm nim Pht m c nhp vo V sanh php nhn, cho nn nay dn dt chng sanh nim Pht th gii Ta b v Ty phng tnh . ---o0o--II.Hnh nguyn sanh ca B tt 1. Bi nguyn cu chng sanh L tng tu hnh ca B tt l Thng cu Pht o, h ho chng sanh. Mun thnh tu l tng cao c , trn bc ng tu hnh ch v B tt u pht th nguyn. Nguyn l nguyn vng, nguyn c l kt qu m bn thn mong cu t c. B tt c lp nguyn mi kham lm nhng vic kh lm, nhn nhng iu kh nhn, v th nguyn l nn tng ca mun cng c lnh, l chnh nhn thnh tu qu v Pht. Nguyn c Tng nguyn v Bit nguyn. Tng nguyn ca ch Pht B tt l T hong th nguyn: Chng sanh v bin th nguyn , Phin no v tn th nguyn on, Php mn v lng th nguyn hc, Pht o v thng th nguyn thnh. Tuy nhin ngoi Tng nguyn, mi v Pht B tt u c Bit nguyn. Nh c Pht A di ly th gii Cc lc tip tt c chng sanh trong mi phng th gii, nu chng sanh no xng danh hiu Ngi u c

Ngi tip dn vng sanh. B tt Qun th m vi i nguyn Tm thanh cu kh, chng sanh no gp phi kh nn mt lng xng danh hiu, Ngi s hin thn n cu kh... B tt i th ch th th nguyn chng sanh ti chng cc nng trong mi phng th gii, bt c chng sanh no tr nim thnh hiu Ngi s c Ngi hin thn cu v khi lm chung Ngi s hin thn n tip dn vng sanh Ty phng, y l th hin lng thng xt chng sanh c bit ca B tt. 2. Xin dng php mn Nim Pht B tt i th ch vi bi tm v tn thng xt cc chng sanh trong mi phng php gii, Ngi dng tr tu qun st cn tnh thy chng sanh trong thi Mt php phn nhiu nghip mng chng dy, cn lnh nng cn, ngoi php mn Nim Pht kh c th thnh tu o qu gii thot, v th B tt c bit xin dng php Nim Pht. Trong kinh Lng nghim, chng Nim Pht vin thng, khi c Pht Thch Ca hi v php tu, B tt cho bit mnh tu theo php mn Nim pht m thnh tu. B tt bch Pht Con nh hng sa kip v trc, c c Pht ra i hiu l V lng quang, lc y mi hai c Nh lai thnh Pht trong mt kip, c Pht sau ht hiu l Siu nht nguyt quang, dy cho con php mn Nim Pht... Bn nhn ca con l dng tm nim Pht m vo V sinh php nhn, nay ci ny tip dn nhng ngi nim Pht vng sanh Tnh ... Mun thnh tu php nim Pht khi lm chung c vng sanh Tnh , theo B tt l trong khi nim Pht phi c tm chuyn nht. B tt dy Thp phng ch Pht thng nh chng sanh nh m nh con... Nu tm chng sanh tng Pht nh Pht, th hin tin hay ng lai nht nh thy Pht, cch Pht khng xa, khng cn tu phng tin no khc m c thnh Pht... Ngha l yu quyt tu nim Pht ca B tt khng ngoi im Nhip c su cn, tnh nim ni nhau, c Tam ma a, l bc nht. y l iu v cng quan trng, m ngi tu Tnh trong khi nim Pht phi lu , mi thnh tu c c nguyn vng sanh. ---o0o---

3.Tinh thn i hng i lc i t bi i hng i lc i t bi l mt trong cc tinh thn quan trng m ngi tu B tt o mun thnh tu qu v B phi c, c i hng mi dm x ly nhng tham mun ng dc lc ca th gian, c i lc mi kham ni cng hnh B tt o lm nhng vic kh lm, nhn nhng iu kh nhn, c i t bi mi c th lm trn hnh nguyn gio ho chng sanh cang cng nan iu nan phc. Vi tinh thn , Kinh Thu Lang Nghiem, tn gi A nan sau khi c Pht ch cho thy c chn tm rng ln, Ngi i trc Pht pht i nguyn. Ng trc c th th tin nhp Nh nht chng sanh v thnh Pht Chung bt th th N hon i hng i lc i t bi. Tm dch: i ng trc con nguyn vo trc Nu c chng sanh cha thnh Pht Con nguyn khng th hng Nit bn i hng i lc i t bi. Cng hnh c trng ca B tt i th ch l tinh thn i hng i lc i t bi, vi tinh thn ngy nay Ngi tuy thnh Pht nhng vn tha nguyn ti lai, th nguyn vo ci ng trc c th gio ho chng sanh cang cng. B tt lun tm nguyn Nu ta khng vo a ngc gio ho chng sanh th ai vo. V th hm nay chng ta tuy cn l phm phu nhng cn phi hc theo hnh nguyn i hng i lc i t bi ca B tt. C hc theo hnh nguyn

chng ta mi c th gi vng lp trng tu hnh, mi thc hin trn vn tinh thn T hong th nguyn, khi chng sanh cang cng vn th nguyn , phin no y day vn th nguyn on, php mn v lng vn th nguyn hc, Pht o di xa vn th nguyn thnh. ---o0o--C. KT LUN Vic on tr phin no, thot ly sanh t, thnh tu Pht o, gio ho chng sanh l mc tiu rt ro ca ngi hc Pht, cng l mc ch tt cng m B tt i th ch tuy thnh Pht nhng khng an tr Nit bn hng th php lc, vn hin thn B tt vo ci Ta b c trc gio ho chng sanh. Vi l tng sanh cao c, vi tinh thn i hng i lc i t bi, ngy no chng sanh trn cuc i ny cn au kh th ngy B tt vn cn mit mi lm cng vic ging li trong b c sanh t gn bt tt c chng sanh a ln b Nit bn, nh trong kinh Hoa nghim din by. Trng i gio vng Cn sanh t hi Lc thin nhn long Ch Nit bn ngn. Ngha: Ba ging mn li php i tha Trm khp trong b c sanh t Gn bt tt c ngi tri rng em v trn b Nit bn. Chng ta l hng hu bi cn hc theo hnh nguyn sanh v i ca Ngi, lun c b trong mnh tinh thn v u vt qua bao cam go chng nn trn con ng hnh B tt o, khi b thi khut tm B , mong vin thnh Pht o, gio ho chng sanh. C nh th mi khng ph cng

n gio dng ca c Pht Thch Ca, khng ph hnh nguyn tip dn ca B tt i th ch v trn ht l khng c ph tnh linh ca mnh. ---o0o--VU LAN THNG HI Thch Hu Thin A. DN NHP Hng nm, n u thng 7, m lch, t Pht xut gia v ti gia c s u no nc t chc l hi Vu lan. y l im ni bt t tng Pht gio thm nhp nhn gian tr thnh truyn thng vn ho tt p ca dn tc Vit Nam. Khp ni trn t nc ta, ni no c cha chin, Tnh x, thin Vin, nim Pht ng v.v... Ni chung l cc c s Pht gio d nh hay ln u c l Vu lan thng hi. Bi l, o Pht du nhp vo Vit Nam rt lu, k t th k th nht, Pht gio c truyn b n Giao Chu. Kinh ca Giao Chu t Luy Lu, trung tm ng bng sng Hng, thuc huyn Thun Thnh, tnh H Bc Vit Nam. Xa cn gi Luy Lu l cha Du, trung tm ny c xy dng t i Triu ,179, trc Ty lch. nhc cha Du (php vn T), t Bc c cu ca dao: D ai mua u bn u H trng thy Thp cha Du th v. ---o0o--B. NI DUNG Nhn y chng ta tm hiu ngha Vu Lan thng hi. -Vu Lan thng hi, l hi bo hiu tt p nht, cng gi Vu Lan bn hi. Do tch tn gi Muc Kin Lin, i t ca c Pht thy m ri vo ng ng qu i kh, chu ni kh nh ngi b treo ngc huyt mch o ln, v Tnh x bch hi c Pht tm cch cu . -c Pht bo vo ngy Ch Tng mn ma an c Kit h lm l t t, tng tui o, cng l ngy Pht hoan h, ngi em trm thc n ngon dng cng, nh vo phc bo ny v s ch

nguyn ca ch Pht, B tt, thnh hin tng s cu c cha m by i sanh vo nhn cnh. Trung Quc, t nm i ng vua Lng V , bt u dng l Vu Lan Bn. Xa cc nc theo vn h Trung Quc cng u noi theo lm l hi ny. Nh vy, l Vu Lan thng hi c t ngy tn gi Mc Kin Lin cu m v truyn xung theo con ng hong php sanh ca ch v B tt thnh hin tng, t Ty Trc (n ) n Vit Nam, Trung Quc, Nht Bn, Mng C, Triu Tin v.v... Pht gio ty duyn thch nghi vo mi quc gia hnh thnh l hi Vu Lan vi cc ngha nh sau: ---o0o--1. ngha Vu Lan Theo t in Pht hc Hn Vit, Phn vin nghin cu Pht hc, NXB. Khoa Hc X Hi, nm 1998, trang 1456, Vu Lan Bn, Uilambana (hnh s), cn gi lam b noa, dch o huyn. Theo php nc Ty Trc, vo ngy t t ca Ch Tng, t c bn linh nh, dng cng Pht Tng cu ci kh treo ngc (o huyn) ca ngi mt. Xa ni ci bn, chu ng thc n l khng ng! Vu Lan Bn kinh s, ca Tng Mt ni: Vu Lan l t ng ca Ty Vc, ngha l o huyn, bn l m ca ng H vn l dng cu cha. Nu ni theo cch ni ca a phng th phi ni cu o huyn bn. Vu Lan bn tm k ca Nguyn Chiu, quyn thng, bc li: Theo ng php s kinh ngha th ting Phn lam b noa dch l o huyn. Nay xt lam tc Vu Lan. B noa l ci chu. Th l ba ch u l ting Phn. Nhng m th c x xch sai lm. Nh vy, ngy l Vu Lan, l ngy ngi con hiu noi gng tn gi Mc Kin Lin dng tic cng dng ch Pht, B Tt, Tng nh o lc ca qu ngi ch nguyn gii cu kh treo ngc cho vong nhn cha m by i, xut pht t kinh Vu Lan bn, do n Hong B Tt Trc Php H (Dharmarksa) dch nm 265 i V nh Ty Tn, Trung Quc. Vit Nam c bn dch sang Quc ng do ha thng Hu ng, h Thin thai chuyn ng ang lu hnh rng ri?

Kinh Vu Lan, ni v s tch tn gi Mc Kin Lin l ngi con hiu hnh, th danh l La Bc, cha ngi l ph tng ca Triu nh cng l trng gi giu c, m ngi l b Thanh thng sanh tm hy bng Tam bo. Sau khi cha qua i, ht thi k th tang, ngi xin m m ca kho chia gia sn thnh ba phn: -Mt phn m chi tiu, mt phn cng dng Sa mn Tam bo hi hng cu siu thn ph, mt phn ngi i bun bn x xa kim li v dng m, cng lm nhng vic nh trn. B Thanh ng cho con x l s ti sn ca chng li, nhng b khng tin nhn qu, li lm khc i. Sau bao nm lm n x ngi, La Bc tr v nh vi tm hiu hnh tn knh m. R ra, khi con i ri b Thanh khng tu to phc duyn, khng n chay nim Pht, khng cng dng trai tng 500 v nh b vit th bo tin cho con, li cn sai bo gia nhn nh mng Sa mn Kht s xut hin trc cng nh, mua tru d ct tit t thn lm iu m tn. Vi thng sau b Thanh ng bnh, mt nht ni ln khp ngi, mu m chy ra hi thi, thc n a vo ming tro ra ht, by ngy sau b trt hi th cui cng. An tng m xong, ngi La Bc xt thy m mnh tnh hnh khng tt s thc sanh kh cnh nn xut gia tu tp hi hng cng c cho m sinh nhn cnh. on u ngi tu theo o B la mn, v sau tu theo Pht php c o. Mt hm tn gi Mc Kin Lin i hnh ho trn b sng Hng, thy mt on ng qu xung sng ung nc. Loi qu ny bng to nh bao ch xanh y thc, tay chn nh cy sy, c hng nh nh cy kim, thy thc n ngon n khng c, nc ming ra u t, ri mc li u khc ( nh cy chui con b cht ngang thn) au n kh s. Cng c qu u to nh ci u, li di khp chu thn, mu trong huyt qun c vn ngc t di ln au kh lm. Tn gi xt thng ngi to nhn qu xu, chnh nh n m gi lin m php nhn nhn xung ci m thy m ang b o trong loi ng qu. ng lng hiu tho, ngi vn dng thn thng bay vo a ngc dng bt cm nng cho m. B Thanh tay t che y, tay hu bc n, la trong ming b bc chy; c bn dch ni cm ho ra than la ! Tn gi Mc Kin Lin dng mi cch cu m, khng hiu qu, ngi v tnh x thnh Pht. c Pht bo tn gi Mc Kin Lin, ngy ch tng mn h lm l t t, n cng dng T s, nh ch Tng ch nguyn m ngi s thot ly kh cnh sinh v nhn cnh. Ngi Mc Kin Lin y gio phng hnh. B Thanh v cc vong nhn ng cnh kh nh t lc ca Tam bo c siu thot

khi kip ng qu sinh Thin nhn lc. T y n nay t Pht noi gng tn gi Mc Kin Lin chn ngy ch Tng mn h lm hiu s. Ngy mn h cng l ngy T T. ---o0o--2. ngha T T Ch Tng ni sau ba thng an c ha nhp vo i sng tp th tin tu Tam v lu hc. i vi ch tn thin c lnh o H trng, v tng ni t kim im li mnh sau thi gian tu hc c sai phm li lm g khng, nu c nn pht khi t xin sm hi. Hoc t mnh khng hay bit, nh ch tn c thy, nghe, nghi c li ch dy cho sm hi ba nghip thanh tnh. Con khng phn nn on trch chi ht. l thi Khim cung hng thng. T t c ngha l cu ngi khc ch li ca mnh ra, bit m sm hi. Sm hi l ngn li trc nga li sau. l chng sinh t nhiu g ngi ta cng c li lm ca chnh mnh khng hay bit. Li tc ni , chuyn ngoi ng th sng, chuyn trong nh th qung. ---o0o--3.Ngy Tng th tu Ngy t t cng l ngy Tng th tu. Ngha l ngy Tng Ni nhn thm mt tui o. Ngi i k t ngy sinh trn mt nm tng mt tui. Ngi o Pht xut gia mi nm trn mt h tng mt tui, cng gi ngy tt o. Tng ni d H trng c hnh ln thm ln, ni rng phc in cho chng sanh gieo trng cn lnh. Nhn y, ngi con hiu pht tm cng dng T s: Thc n, y phc, to c, thuc men ch tng c phng tin hnh o, cc ngi th np tnh ti, tnh vt, hi hng cng c ch nguyn cho ngi dng cng c nh mong cu: Cha m hin tin tng long phc th, cha m qu kh trc vng ty phng. V xt thy i sng v thng bp bnh v nh, thn ngi kh c, Pht php kh tm, nn ngy tng th tu ca ch tng nh mt c duyn tt, ngi pht t tranh th gieo trng cn lnh, nhng mong hng qu thin. ---o0o---

4.Ngy Pht hoan h Ngy Tng th tu cng l ngy Pht mng vui: Trit l Pht gio l trit l ni quan phn chiu phm tm bt nh v thng, kh, v ng t n chn nh t tnh thng, lc, ng, tnh. Ch v Tng ni vng li Pht dy tm ngng ba thng hnh ho, trnh dm p cn trng ma ma, khp mnh vo thanh qui trng h trau di gii c, tin tu Tam v lu hc, tm khng cn tun chy, phin no lu hoc, lp hnh khim cung mong cu i chng ch li tu sa. t ti gia pht tm lm hnh hiu, theo tinh thn ung nc nh ngun, ging nh cha lnh thy cc con bit vng li dy bo gn gi gia phong n np nn Pht rt vui, hoan h. ---o0o--5.Ngy x ti vong nhn Ngy Pht hoan h cng l ngy x ti vong nhn, ca dao c cu: Thng su bun nhn bn trm Thng by ngy rm x ti vong nhn. Vong nhn l ngi mt thn ny, m thn thc (linh hn) cn cht cha ti nghip su nng nn cha th sanh qua cnh gii khc hnh phc. Cng gi vong linh, vong hn hay thn thc. Suy xt v s cn mt kh hiu ny V nh Lin chua xt hi: Hi ngi mun nm c Hn u by gi ! Hi khng cn gii p. ng l mt ting than di no rut. Pht gio cn c vo s hnh nghip ca mi ngi sng m bit ngi cht y sanh vo u, vui hay kh. Nguyn Du trong bi: Vn T Thp loi chng sinh than: Hng la khng ni nng ta Hn m ci ln la my nin

Cn chi ai kh ai hn Cn chi m ni k hin ngi ngu. Trung Hoa, c truyn thuyt ni v cng c hn, t vong nhn nh sau: -Vua ng Thi Tng l mt ngi gy dng s nghip Vng bng thanh gm yn nga, tm l m nh v s cht ca tng s v thng dn v ti nn thng nm mng thy c hn n i mng: Nht tng cng thnh vn ct kh- Vua ng kinh s qu cu kin php s Huyn Trang nh cu gip. Ngi Huyn Trang cn c vo php Duy thc hc, gii thch cho vua ng bit hin tng c hn l thn thc ca ngi cht oan c cha c siu sinh, gi l oan hn ung t, c nhiu loi c hn. Sau , Vua ng nh php s Huyn Trang lm l gii oan cho h. Nng theo Kinh Vu Lan bn, php s Huyn Trang t chc trai n tng Kinh tr ch cu nguyn vo ngy rm thng by, sau i l Vu Lan. Bt u t y c tc l cng c hn, x ti vong nhn. Tip theo, vo i Tng Bt Khng Tam Tng, chuyn tu mt gio ni Mng, thuc tnh T Xuyn, Trung Quc, ngi m mt tu thy cc loi c hn i kht n xin n. ng lng t bi, ngi cho c hn thc n v c nhng cu thn ch bin thc bin thy ca Pht gip mi loi c hn c no d. Sau ngi lp ra php Mng Sn th thc, theo tch ny cc cha chin cng phu chiu u c cng c hn. L cng c hn ngy rm thng by ch l mt ngy k nim cng ln. Trong vn Mng Sn th thc c bi k ni ln chnh ca l cng c hn nh sau: Mnh ho dim dim chiu thit thnh, Thit thnh l dim nhit c hn. C hn nhc yu sinh Tnh , Thnh tng Hoa Nghim bn K Kinh: -Nhc nhn dc liu tri, Tam th nht thit Pht, ng qun Php gii tnh,

Nht thit duy tm to. Ngha l: Thnh st a ngc la trn t chy, C hn trong y kh au thay. Nu cc c hn mun sanh Tnh , Tng na K Hoa Nghim thot kh ny: -Nu ngi mun r bit, Ch Pht trong ba i, Hy qun php gii tnh, Tt c u do tm. Tr gi i S gii thch, tm l chng sinh c mi php gii: 1. -Nhn sanh vo a ngc l sn hn. 2. -Nhn sanh vo ng qu l tham lam. 3. -Nhn sanh vo sc sanh l m si. 4. -Nhn tnh cng trc nng ny sinh thn 5. -Nhn na thin na c sinh ngi. 6. -Nhn tu thp thin sinh thin. 7. -Nhn Thinh vn tu T Diu c qu T Thnh 8. -Nhn Duyn gic tu Thp Nh Nhn Duyn c qu Bch Chi Pht. 9. -Nhn tu Lc , c qu B Tt.

10. -Nhn tu Nht tha Pht o t gic, gic tha, gic hnh Vin mn thnh Pht. Theo li Pht dy, thn th con ngi hin hu trn i l kt hp ca ng un: Sc thuc phn xc: Bn nguyn t ca t, nc, la, gi. Xc thn ca ngi Th nng lnh, khng nng khng lnh v.v... Tng l tri gic; Hnh l s suy ngh, hnh ng. Thc l s phn bit.-Khi cht mt xc thn, tc phn xc tan hy, th tinh thn (hn) th , tng, hnh cn lu li trong tm thc, vong nhn vn cm thy kh vui nh khi sng. Nu lng tham cn, thi quen nh i mun n, khng c ci n cng kh. Hoc c ci n, m khng c ming n cng kh! Vit Nam ta cng nh cc nc Nht Bn, Triu Tin, Mng C... xa nh hng vn h Trung Quc, qu hng th hai ca Pht gio, tn ngng cng c hn rm thng by, x ti vong nhn khng c chi l. ---o0o--6.Thi im lm l Vu Lan By gi chng ta c th t cu hi: -L Vu Lan rm thng by, c ng vi l Vu Lan pht xut t Pht gio n khng? - ngha Vu Lan ca Pht gio Bc Tng, khng khc Pht gio Nam Tng, nguyn th, nhng ngy thng c khc. Ho thng Thch Tr Qung ni: Pht gio Nam Tng ch trng k tha hnh thc ging y Pht gio Nguyn th n , thi Pht ti th nn t chc an c Kit h t thng su n thng chn, ly ngy rm thng chn, lm l T t, gi y theo lch n , mt nm c ba ma, thng nm n thng chn l ma ma. Tri li, Pht gio Bc Tng ch trng v phn k tha t tng, khi Pht gio du nhp vo quc gia no, tu theo sinh hot vn ho truyn thng ni m uyn chuyn kt hp gio l cho mi ngi thng hoa gii thot.( Cm Nim c Pht) Phong tc tp qun Trung Quc t lu i mi nm c ba ngy l ln trong dn gian l l Thng nguyn rm thng ging, l Trung nguyn rm thng by, l H nguyn rm thng mi. Kh hu Trung Quc v min Bc Vit Nam c bn ma Xun-H-Thu-ng. Min Trung-Nam Vit Nam mi nm c hai ma ma nng. u thng 4 m lch ma ma trt xung, ch Tng

noi gng Pht dng bc hnh ho trnh dm p cn trng, an c Kit h rm thng t n rm thng by, mn h t chc Vu Lan T t, cng vong nhn v lm l Bo Hiu theo Bc Tng i Tha Pht gio. Vit Nam Pht gio Nam Tng-Bc Tng khng chng tri nhau v vn Vu Lan thng by; cng c ni dung hi li l Vu Lan bo hiu t rm thng 7 n rm thng 9, gi l ma Vu Lan bo hiu. ---o0o--7.Ngy l Vu Lan cng l ngy bo hiu Bo hiu l n p cng n sanh thnh dng dc ca cha m ni my cng khng cng. Ni y ch trnh by s lc: Khi ngi m th thai c nhiu iu king c. Khng dm lm vic nng nhc s ng thai. Khng nhn hnh nh xu xa hay ni li th tc, s nh hng sc p, tnh tnh ca con. n ung khng dm qu no, s bao t ln p thai nhi cht chi. Lc au, c nhng mn thuc ung vo lnh bnh ngay, m v s k thai khng ung phi chu au n dai dng. Trong khi b m lo bo v bo thai t li t t th ng cha phi lao ng gp hai gp ba chun b tin bc, ci la, thuc men ch ngy sinh . Ca dao c cu: n cha nng lm ai i Ngha m bng tri chn thng cu mang. Ngy nay khoa hc thc nghim lm cho ta thy r: C th con ngi mi pht giy tt tc st na c nhiu t bo sinh t bo dit. T bo dit c thy ra ngoi theo cc l chn lng, tc m hi. Trong by nm c th hon ton ti to. Ngi m sinh con ba ln hao tn tinh huyt, thn nhit tng sc khng mnh hn, c th hon ton ti to. Trong ba ln sanh, m mt hn bn nm tui th. Mi thng th n k sanh Nu con hiu thun xui mnh ra lun

Bng ng nghch lm bun thn mu N vy vng p quu lung tung. Lm cho cha m hi hng S au s kh khn cng t phn Khi sanh ng mun phn khoi lc Cng v nh c bc c vng. (Kinh Bo Hiu ph mu n) Cng sanh thnh kh kh nh th, cng dng dc cng gian lao khng t. Ca dao c cu: mang chn thng mi ngy Gi thm bng m ry ba nm. Hi nhi c cha m chuyn tay nhau bng m, nng niu chiu chung, vt tng git sa, nhai tng ming cm, mm tng mung cho. Cn cha phi bp trn suy ngh, lo toan, m hi si nc mt xung cnh ng hay trong xng th v.v...Dm sng giang nng, gi tp ma sa. Bao nhiu th ngt ngon cha m u dnh cho con tr. Cho n trong gic ng tng m: ch t m nm,ch ro con ln. C i lc con tiu tin trn mnh cha m, cha m khng bun, cn thng yu lo lng khi tri gi tr tri. n khi con khn ln phi dy bo v a vo trng hc ch ngha. Hng ngy con n trng vi b qun o p, thng np sch s, qu bnh sum su, th cha m phi lao tm kh tr, cn ci ho mn, mong con c m thng tr tu, khn sng khng thua cc bn. Con n tui trng thnh cha m gy dng s nghip, hn phi ci v g chng lo lng th. V con sut i cha m hy sinh tn ty, ht lng. D cha m ngho kh hay giu sang, lm khi to c nghip cng v con. Nh th, ngi bit nh ngh n cng n cha m mi l con hiu. Hiu cng c ngha l yu thch, trn trng, tn qu cha m bng tt c tm lng ca ngi con mun n p cng n sanh dng. c bit khng nui dng cha m vi nhng c php. Bo hiu hay vic lm hiu s phi xut

pht t tri tim xao xuyn rung ng su sc v n cha ngha m l bng mt thn thng trong cuc i con tr. o Pht l o tr tu siu th, bt bin ty duyn, dung ho c cc ngun t tng tinh hoa nhn loi, ng thi siu thot tt c, nn chng ta cn hiu cch bo hiu theo mt ngha rng. Bo hiu theo truyn thng vn ho dn tc, bo hiu theo tinh thn nhn bn, bo hiu theo t tng gii thot. a) Bo hiu theo tinh thn vn ho dn tc qua ca dao - Hiu dng: L dng nui cha m t vt cht n tinh thn khng cho thiu st. Vt cht l mn n, thc ung, qun o mc, ch khang trang tt p; tinh thn l lm cho cha m vui lng hng thin. Nui cha m v phn vt cht qu bnh h, cm ngon, o tt m khng quan tm n tinh thn lnh mnh, lm cho cha m bun kh, khc no nui gia sc, khng th gi hiu ngha. Vy ngi con hy nn hm sm gn gi cha m trong mi m gia nh, phng dng cha m tng mung cm, bt nc, theo thi tit p lnh qut nng. Khi cha m m au phi chy thy kim thuc, iu dng ng php, vng li hay l phi lm cho cha m vui lng n ngy nhm mt, c tang hiu, lm cng c lnh hi hng n vong linh cha m. Thc khuya dy sm chuyn cn Qut nng p lnh gi phn o con. - Hiu tho: L dng mn ngon vt l n cha m khi mnh c c. Hiu dng ni v s bo p ca ngi con bn cha m. Hiu tho ni v ngi con bit n n n cha m d gn gi hay phi i xa. V theo ui cng danh s nghip, qu v qu chng hay hon cnh trc tr no cng khng qun n cha m. Ca dao c cu: Khn ngoan nh c cha ng Ln ln phi nh t tng phng th Lm con ch c hng h Phi em hiu tho m th t nghim.

T l ni n lng lnh ca m, m hin. Con c hiu cng thng, con bt hiu cng thng. Nghim l ni n s nghim khc ca cha. Nu khng c tnh thng i lng ca m, s gio ho khun php ca cha, ngi con kh lm nn trong x hi. X hi no bao gi cng thch tt ght xu. Tm hiu tho c th hin tt qua s thm ving lo lng cung dng cha m chu o. Nh li ht ru: M cha tp liu tranh Sm thm ti ving mi nh d con i lng n ht ch l cm nui m m gi yu rng. Hiu dng ni v s bo p thm n ca ngi con bn cha m. Hiu tho ni v bn phn ngi con bn cha m cng nh xa cha m. - Hiu hnh: L ngi con lm hiu s phi c phm hnh tt t gia nh thn quyn n x hi, t quc nhn sinh. Ngi con hiu hnh khng bao gi lm iu g xu h hi gia phong l gio mt mt cha m, gieo iu chng lnh cho tng t. Khi lm vo nghch cnh cng khng thay lng i d. Khng v li ring bt knh b trn bt ngha: nu mnh i x tt vi cha m, vi mi ngi th con chu cng noi gng. Con ci l bn sao ca cha m, cng l o l nhn qu. Ca dao: Nu mnh hiu vi m cha Th con cng hiu vi ta khc g Nu mnh n v ngh ng mong con hiu lm g ung cng. - Hiu o: Ngi con dng o l bo p cng n cha m t tin ni ging. o l ghi li trong ca dao ni ln phn tinh ty ca Tam gio: Nho gio ch cho trung hiu tit ngha, lo gio ch cho s phng khong, Pht gio ch cho nim gii kh an lc. Tuy nng n tn ngng dn gian hn l trit l cao siu, cng biu th c ci hay p ca hiu o, nh bi ht ru:

Ng ln tri thy cp cu ang Ng xung bin thy cp c ang ua i v lp miu th Vua Lp am th Pht lp cha th cha. Qua y chng ta thy hiu tm pht khi hiu hnh. Trong hiu hnh c hiu dng, hiu tho, hiu o, l phng cch bo hiu theo truyn thng vn ho dn tc qua ca dao. b) Bo hiu theo tinh thn nhn bn ca o Nho Thnh Nho ni: Thin Kinh vn in hiu ngha vi tin: Ngn Kinh mun sch ly hiu ngha lm u. Kinh thi cng c cu: Ph h sanh ng, mu h cc ng; ai ai ph mu, sinh ng c lao, dc bo thm n, hiu thin vng cc: Cha l nguyn nhn chnh tc ng m sinh ta, m nui dng ta. Hi i ! Cha m sinh dng thn ta rt kh nhc. Mun n p n c cha m, kh nh vi tay ln tri cao chng cng. Ca dao cng c cu: Nh n chn ch c lao Ba nm nh b bit bao nhiu tnh. Chn ch c lao l g ?- Mt sinh, hai cc, ba ph, bn xc, nm trng, su dc, by c, tm phc, chn phc: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Sinh: Sinh kh kh Cc: Ch che nng chiu chung Ph: Ph d, vut ve bng b Xc: Cho b mm lao nhc Trng: Nui cho ln ln Dc: Dy cho iu hay l phi

7. 8. 9.

C: oi tng ngng trng Phc: Phc v chm sc tn ty Phc: Tm phc, bo v gn gi.

C l sing nng, lao l lao nhc. C lao: Cha m sing nng lao nhc nui dng thn con, gio dc con nn ngi. Truyn Kiu cng c cu: Duyn hi ng, c c lao Bn tnh bn hiu bn no nng hn. li th hi minh sn Lm con trc phi n n sinh thnh. Nh th Nguyn Du m t tm trng lo u khc khoi ca nng Kiu trc khi quyt nh bn mnh chuc cha lm hiu s. Sch Minh Tm dn li thy Mnh T dy Ng K: 1. C tc ch k Knh: knh trng bc thn sanh 2. Dng tc ch k lc: Dng nui cha m lng vui 3. Bnh tc ch k u: 4. T tc ch k ai: Cha m bnh ht lng lo lng Cha m cht lng bun kh

5. T tc ch k nghim: Cng t trang nghim chu tt. Con khng knh trng cha m, chc cha m c li lm g, cn cng sanh dng gio dc, ch c k vong n bi ngha mi khinh thng cha m! Ngi nui dng cha m, t ra bun phin l ngi ch k bn xn, khng th no ban n cho ai. Mt khi h ban n gip i th cng l mt th on ! cha m bnh con khng lo lng l ngi khng yu thch song thn mnh, ngi c th qu thng ai c, mt k thiu nhn tm th chuyn c g h cng c th lm. Cha cht lng con vui l v rnh c mt mn n, c th hng ti sn hay c chia ca l ngi c lng tham qu

ng, th tnh cng t ny n. Cng t cha m c s st th l ngi bt cn kh lm nn. Nh sch gia Ng ghi chuyn i Xun Thu, h Cng Sch sp t l, trong cc l vt b qun khng t con sinh. Khng T nghe chuyn ni:- Trong hai nm na, h Cng Sch s mt chc quan. Qu nhin mt nm sau h Cng Sch mt chc quan tht. Mn Sinh hi: V l g thy bit trc hay vy?- Khng T ni: Vic t l l vic ngi con hiu t lng thng nh cha m, m lc sp t b qun con sinh, th cc cng vic khc b qun s st chc nhiu, khng mt quan khng c l. c) Bo hiu theo o Pht qua t tng gii thot C mt s ngi nhn vo hnh t khc hnh phc th gian, xut gia tm o ca c Th Tn v i sng c n bit lp ca ch v Tng ni ni cha chin am cc ri vi vng kt lun: o Pht v tnh qu, khng ngh n cng sanh dng nui ca cha m. S tht th khc hn, c Pht rt quan tm n vn bo hiu. Ri rc trong cc Kinh in Pht gio ngi u c cp n n cha, ngha m, bn phn lm con n n bo hiu mt cch thng thit. Kinh Nhn Nhc h Nguyn th Pht dy: Thin cng cc khng g hn hiu, c cng cc khng g hn bt hiu. Kinh Tp Bo Tng, h i Tha pht trin: Lm con i vi cha m em l mn cng dng c phc v lng, lm cht iu bt thin cng ti v lng. Kinh T Thp Nh chng: Phm ngi phng th qu thn, khng bng phng th cha m. Cha m l v thn ti thng ! Nghin cu li Pht dy v bo hiu, chng ta thy ngi dy t cch bo hiu th gian, ngha nh ca dao v Thnh Nho, ri ngi lu n o l nhn qu, tu tm dng tnh dn n xut th gian thnh Pht o mi trn vn tm hiu. Kinh A Hm c Pht dy: Nui dng cha m ng cho thiu thn Lm vic g cng trnh cha m bit trc Cha m lm vic g, con phi thun theo, khng tri . Khng dt nghip chnh ca cha m.

Tuy l Pht dy hiu dng, hiu tho, hiu hnh tu thun th gian, nhng c khc ch: Khng lm tri lnh chnh ca cha m, khng dt nghip chnh ca cha m.- Chnh l i li vi t, cng l Bt chnh o. i vo con ng t d c bo hiu cha m cng kh au. i vo con ng chnh bo hiu cha m s c an lc! Tng Chi B Kinh tp I, trang 75, c Pht dy: Nhng ai n n bo hiu bng cch nui dng, cng dng cha m vi cc vt cht ca ci tin bc, khng n n cha m... i vi cha m khng c lng tin Pht php, khuyn khch an tr vo thin gii. Cha m xan tham khuyn khch an tr vo b th, cha m theo c tr tu, khuyn khch vo tr tu. l lm v tr n cho m v cha. Cng trong Tng Chi B Kinh, tp I trang 124, c Pht cn dy, ngi con hiu tho phng dng cha m, nhip phc thn khu thanh tnh, tr thnh bc chn nhn c ch thin khen ngi nh sau: Ai hiu dng cha m Knh trng bc gia trng Ni nhng li nhu ha T b li hai li Ch ng lng sn tham L con ngi chn tht Nhip phc c phn n Vi con ngi nh vy Ch thin Tam Thp Tam Gi l bc chn nhn. Nhng ai thc hnh hiu o c c Pht khen ngi: Tm hiu l tm Pht, hnh hiu l hnh Pht.- l Pht l c bn c tnh t bi h x, mi danh hiu, thp lc v u v.v... xt thng cu gip mun loi. Kinh

Phm Vng B Tt gii xc nh: Cha tng c mt chng sinh khng l m cha ta trong nhiu i nhiu kip lun hi sinh t. Nay chng ta pht B tm tu hnh theo hng dn ca T Hong th nguyn: Chng sanh v bin th nguyn Phin no v tn th nguyn on Php mn v lng th nguyn hc Pht o v lng th nguyn thnh. Chng ta noi theo ng chnh ca Pht B Tt: Cn mt chng sanh cha thnh Pht, quyt khng nhp Nit Bn. Cng gi l hiu o. Mun c nh th, phi thc hc, chn tu, tht chng, tm t n chn nh tht tng, hnh hng thng mi cu ton li ch chng sanh, mi hnh vi sng t tr bt nh t tnh cng l o hiu. ---o0o--C. KT LUN Ngy l Vu Lan thng hi rm thng 7, l mt ngy l truyn thng vn ha v hiu hnh rt quan trng. Ngy m ngi Pht t ti gia hay tng l xut gia lm hiu s, cho n thnh Tng, B Tt, Pht u tham d chng minh, ch nguyn cho m siu dng thi. Theo Kinh Vu Lan: V ngy y thnh tng u , Du u cng t hi v. Nh ngi thin nh sn kh, Trnh iu phin no chm v thin na. Hoc ngi ng bn ta o qu, Cng tu hnh nguyn tha v sanh.

Hoc ngi th h kinh hnh, Chng ham quyn qu n danh lm tng. Hoc ngi ng lc thng tn pht, V nhng hng Duyn-Gic thanh vn. Hoc ch B Tt mi phng, Hin hnh lm si gn chng sanh Ca dao cng nhc nh: D ai mua u bn u Vu Lan thng by r nhau m v. Ta v vi mi m gia nh t lng bit n cha m sinh thnh dng dc, tng nh t tin ni ging, ngi cho ta huyt thng hnh hi, non sng gm vc. Ta v vi cha chin thn yu thm thy t, bc ln chnh in t nn nhang thm, qu xung trc ng tam tn, nghe lng dng ln nim hiu knh. Ha nhp vo l hi Vu Lan, knh nh hng n Tam bo ch nguyn cho cha m, thn quyn, chng sanh k cn ngi mt an vui hnh phc l ta bit mnh c phn no hiu ngha. Trong ba ci su ng vui kh Nhn Thin dng li i xung rt d. Phn u tu hnh vt ln kh. Ngi con bo hiu kh khn no cng vt qua. Mun Ch Pht xt thng cu gip mnh phi t mi c tha . thc ngy l Vu Lan thng hi, T t , t vong nhn, ct ty vn l ngy bo hiu. Chng ta thit lp trai nghi phm vt, tnh tn cng dng ch thnh thng thnh.

 c vic phc hu vi ri, chng ta nng Kinh Bt Nh Ba La Mt, tu hu v vi, nhip phc kht i tham sn si pht trin hnh lnh thnh tu cng c bo hiu nh tn gi Mc Kin Lin cu m, lm gng sng cho i ting thm mun thu.

Ch thch: 1. - Mi danh hiu: 1) 2) 3) Nh Lai: Ngi i theo con ng Nh thc n qu chnh gic. ng cng: Xng ng c Nhn thin cng dng. Chnh bin tri: (Samya Ksam Buddha). Ngi c tr bit r mi php.

4) Minh hnh tc: Hnh tam minh c tc. Bit qu kh, hin ti, v lai ng s ng n sng t v tm sch phin no sai lm. 5) Thin th: Th nguyn ca bc i t bi. Dng nht thit tr lm c xe ln i trn ng Bt chnh n Nit bn. 6) Th gian gii: Hiu c mi sinh dit ca cc loi hu tnh ni ci th gian. 7) V thng s: Trong tt c cc php Nit bn l v thng, trong tt c chng sinh Pht l v thng. 8) iu ng trng phu: Pht dng li du dng tha thit t tr v lu ch ng c cc bc trng phu. 9) Thin nhn s: Thy dy bo ngi i iu hay l phi.

10) Pht, Th Tn: ng gic ng c th gian tn knh. 2. - Thp lc: Mi sc mnh biu hin tr c Nh Lai: 1) Tr lc bit s vt no c o l hay khng.

2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9)

Tr lc bit r nhn qu nghip bo ba i ca chng sanh. Tr lc bit tt c php thin nh gii thot. Tr lc bit mi cn tn chng sinh gio ha. Tr lc bit mi tri gii ca tt c chng sanh. Tr lc bit ng mi cnh gii khc nhau ca tt c chng sanh. Tr lc bit ht cc o l m ngi tu hnh s t n kt qu. Tr lc vn dng thin nhn thy sut sinh t thin c ca chng sinh. Tr lc bit r tc mng ca chng sinh hu lu v v lu Nit bn.

10) Tr lc bit r mi vng hoc tn d tp kh on dit vnh vin. 3. - V s u: im tnh khng s hi. Do ngi c nht thit tr ct t tt c phin no, bit r sinh dit hoc nghip chng php, Ngi thuyt r chnh o gii nh tu dit tn ch kh no. ---o0o--A TNG B TT Thch Nguyn Bnh A. DN NHP B tt a Tng l v B tt gn gi quen thuc vi chng sanh qua li th nguyn : a Ngc cha khng th chng thnh Pht, chng sanh cha tn th khng chng qu B . Vi i nguyn thm thm y, B tt thng tu duyn ng hin vo ci Ta B ho chng sanh bng v s hnh tng nhn duyn m chng sanh khng h hay bit. Phn ng, ngi Pht t bit n Ngi qua hnh tng mt v T kheo tay cm minh chu, tay cm tch trng, u i mo T L qun nh ng hoc ngi trn con Thnh, dt chng m tnh thot chn u , a ngi tnh gic v ni bo s. Th nhng ! a Tng B tt l con ngi c tht hay huyn thoi ? L B

tt hin thc gia cuc i hay hnh nguyn tiu biu m c Pht nu ln cho chng ta y theo tu tin m vin thnh B Tt o ? ---o0o--B. NI DUNG Theo phm T kinh i phng qung thp lun v Chim st Thin c nghip bo quyn thng, B tt a Tng thng xt tt c chng sanh chu kh trong i c ng trc nn th hin v s thn trong ba c o gio ho gip h tiu tai tng phc v thnh tu thin cn lnh, theo kinh a Tng, Ngi c c Th tn ph chc cu cc chng sanh sau khi Thch Tn dit cho n khi Di Lc Thnh Pht, Kinh a Tng cho bit ; BTt a Tng vin mn B Tt o t lu, nhng v th nguyn cu t chng sanh trong ba ci, cho nn, Ngi cha chu thnh Pht. C th ni ! ni no c kh au th ni c mt ca B tt. ng trn l th a ch cho t tm thanh tnh (Chn Tm) hm cha tt c cng c, hay Nh Lai tm hm tng nhim tnh. Khi nhim l c tt c chng t thin c nghip bo tp kh .Tnh th gm thu tt c cng c tng v bin phc bo, tr hu, tam mui bin ti. Chng sanh ai cng c sn kho tng trn bo v gi ny! nhng khng bit ng dng, c theo vng nghip, ln ln trong su no lun hi. Bi ta Kinh a Tng ni: a l dy chc, tng cha . r rng l ch cho chn tm hay Pht tnh ca chnh mnh. Kinh a Tng Thp Lun ni : An nhn bt ng ging nh i a, vng lng su kn ging nh ci kho nn gi l a Tng. Kinh Phng Qung Thp Lun v d : a Tng l kho bu du kn trong lng t ! B Tt a Tng l ngi r bit t tm xa nay hng thanh tnh khng c m ng v chn vng trn tt c cc cng c khi m th b nghip ko li, khi tnh gic mun cng c diu php hin tin. ai ai cng sn n. Th nhng ! xa nay quen theo vng nghip nn Pht Tnh hay chn tm n khut trong dng vng thc sanh dit v khng hay khng bit mnh c Pht tnh nn khng ng dng c ngun tm. Hnh nh ny c Kinh Php Hoa n d cho cng t lang thang m chu i lm thu mn, no hay mnh sn c Nh Bo Chu c th mc tnh ng dng.

V th, B Tt a Tng hin thn trong ci Ta B vi hnh tng T Kheo, ci con thnh, (hoc ng trn to sen) tay cm tch trng, tay cm bo minh chu v gi, u i moT L qun nh. Theo truyn thuyt ! thnh l con linh th, khi mp xung trong giy lt th bit r tt c s vic trong tri t. Th nhng, th ny hnh nh cha tht s hin hu ti nhn gian bao gi. Li na ! Ti sao B Tt li ci th, mt i lng t bi bnh ng, lm sao c th hnh b tt hnh, em t bi h x ban ri cho nhn sanh. Tht ra, ci th l tiu biu cho ngi t chng ng hay nhip phc c tm mnh. Chng sanh b vng tm hay th tnh vt dc sai khin bc bch. B tt ci linh th Thnh l ng cho ngi nhip tm thanh tnh, an lp cc thc thnh tu thin nh. Cho nn, tm linh thng thu sut vn php. Bi v tt c php quy tm, tm nhim sanh ra mun php th gian nhim . Tm thanh tnh th sanh ra tt c php thanh tnh th thng. l huyn ngha a Tng ci thnh ! iu ny khng khc Vn Th ci s t tiu biu cho tr hu th thng dng mnh, gio ho ngi khng chng ngi, hay Ph Hin ci bch tng su ng. l Tr hu hnh c trn , hnh lc . Nh vy, B tt a Tng ci Thnh l Bc hin by c Cn bn Tr, tm thanh tnh hin tin, khng cn gn bng vng trn. Nn nghe c tt c m thanh kh au trong a ngc m pht tm cu t nh li ph chc trong kinh a Tng ca c Thch Ca Mu Ni: Nu c chng sanh no sp o a ngc khi va n ca ngc c th nim mt danh hiu Pht hay B tt , thi ng nn dng thn lc ph tan a ngc y ch cho h trong a ngc mt pht giy no c. Hung l cho h phi chu kh au trong ngn mun c kip ?. ng v huyn ngha, ngi tu hnh phi thng hng sng vi thanh tnh tm . Tuy vn mang thn tng phm tc nh bao chng sanh khc nhng tm hnh khc tc, thng hng phn quan t k, r bit tng tm nim ca chnh mnh, th no l thin c chn vng. Chng sanh m nn khng r bn tm ca mnh cng Pht khng sai khc, mi theo vng nghip lung chu lun hi. Cho nn, hin ti nhn xu qu c lm tm ta kh au. V lai vo ba c o chu kh khng cng. ngi tu phi thnh, lng nghe tng nim khi ca t tm. khi tm thanh tnh sng sut, c th thy nghe khp mi phng th gii m khng chy theo vng trn khng to c duyn. l ph tan a ngc, cu tt c chng sanh. V mi nim l mt chng sanh. ch ny khng mt nim khi hin cng vi Pht dy trong kinh Kim cang tt c chng sanh vo V D Nit Bn m khng c chng sanh no c .

Hnh nh a Tng B tt u i mo T L thn tng xut gia trang nghim tay cm tch trng minh chu l ng bc i B tt diu dng c chn tm, do tr cn bn hin by. T L gi na tc c i Nht Nh Lai hay Ph Quang Minh Tr ( Kinh Hoa Nghim ). Nh vy, cn c vo huyn ngha biu trng ch c B tt t Thp a tr ln, bc ng dng c Tr nh hay Tr Ba La Mt (Cn Bn v Sai Bit tr hip nht ) lm li lc chng sanh mi tht s l ngi xng ng i mo T L Qun nh. Ngy nay, ngi hnh nghi l i mo ny khng r ngun tm, khng ng dng c tr, kt trong danh tng, th i vo m tn, ch khng th lm li lc tha nhn. Chng sanh ai cng sn c Cn bn tr, hay Chn tm Pht tnh, nu y theo y tu hnh, vic thnh B Tt hay Pht no c xa vi. Gy bu l tiu biu cho Phng Tin Tr ng dng vo i ph tan a ngc . Ngi m thng t to a ngc nhn cho mnh m khng t bit. Th d : hng ngy trong gia nh c vic bt ha chi mng u nhau l nhn A Tu La. Hoc c ngi mng con mnh l qun u tru mt nga, qu s v..v nh p mng nhc m khng bit ch dy gio hun chng tng tn. R rng l chng ta ang to cnh a ngc ngay ti t gia. Ngi thng khng r cho a ngc l cnh gii tn u u trong lng t. K t kin si m chp l khng c a ngc, no hay n ngay trong mnh t tm ta! Trong Kinh Hoa Nghim, Pht dy : Nn qun tnh php gii, tt c do tm to l ch ny. Ngi Pht T tu tm cng ngay y tu hnh. Ngi a Tng cm tch trng v minh chu l tiu biu hai tr vin dung (cn bn v sai bit) khi ng dng tr v nhim khng c m lm phin no. Nghip khng sanh cho nn ni l ph tan a ngc cu ton chng sanh. Nh bi ta Kinh a Tng ni : Lng t do cha hnh lnh, tri bao kip s sanh khi nn, trong tay sn gy vng, dng tan ca ngc cu ton chng sanh. Tay cm chu sng trn vn, ho quang soi khp ba ngn i thin ..v..v.. Tay cm tch trng l nm vng php Pht, vic t xong, li nguyn sanh, cu t chng sanh bng Phng Tin, Ngun, Lc, Tr. (Theo kinh Hoa Nghim Tht a B tt tu Phng Tin Ba La Mt, Bt a b tt tu Nguyn, Cu a B tt tu Lc Thp a tu Tr) tay cm chu sng l ch cho chn tm thng thanh tnh . Chng sanh ai cng sn c Pht tnh sng sut thng hng nh li c c ni: Khng sanh khng dit xa nay chn,

Ai hay Pht tnh phng ho quang. Phm phu sng ung ngn i trc, Ln ln bn nh chng xut trn. Ngi ngi t sn bo chu nhng no ai r bit v ng dng n lm li lc t thn v tt c sanh chng. a Tng B tt r bit v ng dng c tm ny. Vy a Tng l ai ? trn lch s, B tt a Tng cha h c mt vo thi Pht ti th ch xut hin trong cc kinh gio i Tha qua li dy c Th Tn , Nh vy, y ch l l tng B Tt nh Vn th Ph hin Quan m. hoc cng c th, do hnh nguyn cu tr u vi th nguyn st , .nn B tt khng xut hin ti nhn gian, m cc cnh gii c o, ch khi nhn duyn hi , ni hnh mu tuyn dng chnh php nh khi Pht ni kinh a Tng ti ci tri ao Li, B tt mi hin thn minh chng. Bi v ! a Tng chnh l Chn Tm hay Nh Lai n khut hm tng trong dng thc tm sanh dit. Ai r sut ngun tm, ng dng c diu tr, tn chng sanh tm ca mnh v c th nguyn ln lm an lc tt c chng sanh gii, ngi l a Tng. Theo tinh thn i Tha, Ngi a Tng B tt va l huyn ngha cho diu php tu hnh, m cng l con ngi hin thc nh bao nhiu v B Tt khc. in hnh nh hnh Qun m, nu khng c Cng Cha Diu Thin v Th Knh l nhng ngi hin hnh tu hnh th mi ngi s cho y ch l php tu v Nh cn vin thng hay l tng B Tt. Chnh nh s hin thn hnh o m hnh mu B Tt c to sng khp ni trong tm khm qun chng. ---o0o--1.Nhn hnh qu kh qua kinh gio Theo kinh a Tng, Tin thn ca Ngi a Tng l mt v trng gi t, v mun c thn tng trang nghim tt p nh Ch Pht nn th nguyn tt c chng sanh b khn kh. Trn qu trnh tu hnh B Tt o , v thy chng sanh m lm trm lun trong sanh t kh, trong lc h t sn c c tng thanh tnh ca Nh Lai m khng bit ng dng nn Ngi pht th tn tt c chng sanh. Bi v ! trong mt thanh tnh ca B tt, tt c chng sanh l b con quyn thuc cha m anh em ca nhau ca t v lng kip n nay, v m lm khng nhn bit, li bc bch tn hi nhau, C kip Ngi l B La Mn N cu m, c lc ngi l Quang Mc N lp nguyn

ln cu mu t nn th tn chng sanh gii. Ch khi no ! tt c chng sanh thnh Pht o, lc Ngi mi vin thnh th nguyn chng b . Nh vy, tin thn B Tt cng nh bao nhiu ngi khc, nhng do T Bi, Tr Hu pht i tm i lc v th nguyn rng su, cho nn, Ngi tr thnh B Tt t qun m. L ra, B Tt thnh Pht t lu nhng do bn nguyn su dy, nn hin tng B Tt t qun m khng mt mi. ---o0o--2.ng tch hin thn v kinh th Ti n khng thy c tn ngng B tt a Tng ring l m Ngi a Tng c tn th ng u trong a Tng vin thuc Thai tng gii (Hin tng gii) mn la vi mt hiu l Bi Nguyn Kim Cang hay i Nguyn Kim Cang.Ngoi ra B tt Kim Cang Trng trong bn v B tt thn cn c Bo Sanh Nh Lai trong Kim Cang gii (Tm thc gii; Chn tm) Mn La c coi l ng th khc tn ca ngi a Tng. Do ch c cp n trong kinh gio ch khng cn du tch c phng th ti n . V th, cc nh nghin cu nghi ng Ngi ch l ngi c hnh tng ho trong gio php i Tha ch khng phi l ngi tht trong lch s. Ti Trung Hoa, B tt a Tng l mt trong bn v i B Tt c qun chng sng tn phng th bc nht. (Qun th m B Tt ti Ph sn, Vn th B Tt ti Ng i sn, c Ph hin ti Nga Mi Sn). Tng truyn, ni Cu Hoa Tnh An Huy Trung Hoa l ni B Tt a Tng ng tch hin thn ha o ti ni ny. Theo Tng Cao tng truyn quyn hai mi, B tt a Tng ng tch ging sanh vo dng Vua nc Tn La h Kim tn Kiu Gic, sau khi xut gia tu hnh, Ngi n Trung Hoa vo thi ng Huyn Tng tu hnh v hong o ti ni Cu Hoa ri th tch ti y. Nhc thn Ngi khng h hoi c t trong thp. V sau, ni y pht trin thnh mt o trng thnh tch th B tt a Tng vi hng ngn cha chin am vin, nguy nga s. Th nhng, tri qua bao thng trm chin tranh lch s v s tn ph ca thi gian. Ngy nay, chng cn li l bao. Th nhng, nhng cha thp ti Cu hoa sn hin cn chng minh mt thi k cc thnh ti y. Nht Bn tn ngng v phng th ngi a Tng B tt bt u t thi i Bnh An n thi Lim Thng th cc thnh mi cho n ngy nay vi

cc php hi a Tng Ging thit trai cng dng, ca ngi cng c ca Ngi rng ln v cng. Theo huyn s, do lng bi nguyn su dy, B Tt a Tng hin thn vua Dim la a ngc gio ho chng sanh nn c tn khc l U Minh Gio Ch, di ngi l Thp in Dim vng coi vic hnh pht rn dy k ti . Nh vy, theo ng tch th Ngi Kim Kiu Gic l ngi hin hnh tu hnh theo i nguyn ca B tt a Tng, nh cng c gio ho ca ngi v cc v thnh tng m ni Cu Hoa tr thnh o trng tu hnh v phng th a Tng B tt. Ngi xa thng bo : Nhn nng hong o, phi o hong nhn ; Ngi hay hong truyn o, ch o chng th t hong truyn nu ngi Kim Kiu gic khng tu hnh xin dng c diu o th ngi a Tng chng th c qun chng bit n rng su knh th thm tn ti Trung Hoa, Do , ngi xut gia v Pht t chng ta phi lu iu ny lm sao cho mch o sng soi, gio hnh nht nh chiu sng l iu cn yu. ---o0o--3.Php tu theo Ngi a Tng B tt Cn c vo kinh gio, chng ta thy r nhn hnh tu hnh ca ngi a Tng lc u ch l mt ngi bnh thng nh bao chng sanh khc. Th nhng, do hiu hnh su dy v lng thm tn Tam Bo bng tr hu vng chc. Cho nn, lc u lp th nguyn rng su cu m hin ly lm chnh nhn vin thnh Pht o. Theo mi Ba la mt ca B tt, Ngi a Tng lc u do tn tm thanh tnh v th nguyn su dy hnh o. C th ni khi im tu nhn ca Ngi t i Nguyn. Nu ngi Mc kin Lin c tn xng l i hiu, thnh Pht ni php Vu Lan Bn mu thn, nh sc mi phng hin thnh tng cu m hin thot chn u , th B Tt a Tng nh cng dng Tam Bo v sc nim danh hiu Pht cho m hin thot kh ni a ngc, r chn thc sanh tng tn. (B La Mn n) khi l Quang Mc n , v mun cu m thot kh a ngc v lai cng dng v La Hn v mt li nguyn dt mu t vo B o, nhp B Tt Hnh . Qua ! chng ta thy r mun bo hiu t thn u c phi ch hnh php Vu Lan Bn mi cu c hai thn. Php Vu Lan thuc v b th cng dng cho hin thnh, l php u tin trong mi ba la mt (B Th , Tr gii, Nhn nhc, Tinh tn, Thin nh,Tr hu, Phng Tin, Nguyn, Lc, Tr.) Ngi a Tng ch mt li i nguyn cng cu c mu t .Nh vy, nu ngi mun bo hiu t thn th hnh Php no trong Thp u c th

cu t cu huyn. Th nhng ,Gii, Nhn, Tn, Thin, Tr th ch c ai nht tm tu hnh mi th tr c, cn bn sau ; Phng Tin, Nguyn, Lc, Tr nu khng th nguyn ln nh B Tt th khng sao hnh c. B th cng dng d hn c v nng vo tha lc ca thp phng hin thnh tng vi tm ch thnh tha thit ca ngi con hay thn quyn, nhng cng rt kh v lm sao gp thnh hin tng chng minh siu xut chn u . Thi nay d g hi ng Thnh Hin Tng. Cho nn, hiu t no noi theo gng hnh a Tng B Tt tu hnh th d ti gia, cu huyn quyt nh cng siu thot kh cnh. Nu th tr Kinh a Tng cng c th siu gii ngoi, chng cn vng vn no u . Theo kinh a Tng, mt trong nhng nhn tu hnh ca ngi a Tng l hai v Vua tu Thp thin, nguyn cu tt c chng sanh. Mt v pht nguyn thnh Pht l Nht Thit Tr Thnh Tu Nh Lai .Mt v nguyn nu khng trc chng sanh b khn kh chng thnh Pht o th th khng thnh chnh gic, l a Tng B Tt. Vua tu thp thin l biu trng cho ngi r c Chn tm ( Tm Vng ) tr v th vng lng thanh tnh, nh hnh thp thin (Gii ba la mt), nguyn tn chng sanh tm (miVng nim l mt nhn chng sanh) nn tr cn bn hin l l Nht Thit Tr Thnh Tu Nh Lai li pht nguyn tn chng sanh gii, hnh li tha nn gi l a Tng. Tuy ni hai vua nhng k tht khng hai. M y l ch cho t li v li tha, hai hnh phi tu vin mn nht nh mi chng thnh Pht o. Nu khng tn chng sanh tm vo V D Nit Bn hay tr v nim v sanh bt ng th Cn bn tr u th hin l. tn chng sanh tm hay chuyn tt c tm nim phin no thnh b cng c trang nghim, l Nht Thit Tr Thnh Tu Nh Lai. Theo Hoa Nghim, ch ny tng ng Lc a. Th nhng ! Nht thit tr hin by cha phi l Pht, dng y ch l c Gic nn phi tu Phng Tin, Nguyn, Lc, Tr, tn chng sanh mi thnh Pht o. a Tng B tt tu Nguyn Ba La Mt ch vi mt li th nguyn st . Nu ngi Mc Kin Lin thit l cu thn mu mt i th ngi a Tng r bit tt c chng sanh xa nay l cha m quyn thuc thn bng ca nhau nn pht nguyn ln : T nay cho n tn thu v lai, ti nguyn dng tt c phng chc cu t tt c chng sanh b kh no, la tt c kh,chng o b , ri t thn ti mi chng thnh Pht o. Nu mt chng sanh cha thnh Pht th ti cha th chng b . Ngi Mc Kin phi nh sc oai thn ca mi phng Thnh Hin Tng cu m hin , nhng a Tng B tt ch mt li nguyn thm thm cu mu t vo B Tt v, thot khi su no lun hi trong mt kip. Mun th phi lp th nguyn su dy, y Tr cn Bn m tu. Kinh a Tng cng ngm ch r phi y Cn bn Tr tu hnh qua li Th Tn hi Vn Th S Li, m Vn Th chnh l Cn Bn Tr

hm tng Lc . Y Cn bn tr m tu i Nguyn th b o th mi trn y. Nh vy, tu theo hnh nguyn ca a Tng B tt, ngi tu phi: - R bit mnh v tt c chng sanh sn c chn tm thng tr l Pht tnh thanh tnh, hay Vin Gic Tnh trn y, xa nay khng thiu cng khng d. - tn tt c chng sanh tm, l tr v chn tm thanh tnh ca chnh mnh bng cch tu Lc cho chn tm hin l ; Cn Bn Tr hin. - Khi lng i Bi lp i nguyn cu tt c chng sanh gii v r bit xa nay tt c chng sanh l cha m anh em thn bng quyn thuc ca nhau bng cch tu Phng Tin, Nguyn, Lc, Tr hay Ma ha Bt nh ba la mt, vin thnh Sai Bit Tr t thnh tu Nht Thit Chng Tr. c Th Tn ph chc cho Ngi a Tng tn chng sanh t nay cho n khi Ngi Di Lc thnh Pht, hay mi ngi tu Pht phi r bn tm mnh, y y tu hnh, tn chng sanh tm th mi c th chuyn thc thnh tr vin thnh o qu b . Ngi thng, noi theo cng hnh thm thm ca Ngi knh l B Tt c phc bu, khng a c o, thng sanh tri ngi, hng an lc ti thng hoc th tr danh hiu, c tt c nguyn cu u nh . Th nhng, d lc vo m tn thn quyn v cng khng phi l s nguyn B Tt ! Knh l th tr danh hiu ca Ngi vi tm ch thnh cu gia b chng ta tu hnh chng qu B , c ch v nguyn lc tu hnh o B tt l iu thit yu m B tt mun gia b h tr cho Ta. Trn l trnh ng nhp bn tm, vin thnh Pht o ngi tu phi t mnh n lc, Th nhng, bc u tu tp v sut l trnh i nu khng c thn lc minh gia th t ngi thnh tu. Li na, nu r a Tng l bn tm thanh tnh hnh v nguyn kh hp th mnh v B Tt vn khng hai, khi tu hnh thnh tu, Hnh gi s tr thnh Ho thn ca B tt ngay ti th gian ny. Hnh nh Ngi Kim Kiu Gic l mt minh chng in hnh cho B Tt ti nhn gian. V th! Pht khen ngi : a Tng v lng oai thn , trm ngn mun kip thut chng ri, rng tuyn i s y sc n, Nh ngi nghe n a Tng danh, thy hnh chim l pht lng thnh, hng hoa n ung dng y phc, trm ngn bu p hng iu lnh , nu hay em cng hi ( hng) php gii, rt ro thnh Pht sanh t khi. . . . B tt l ai ? L ngi c o tm rng ln.

C ngi cho l B Tt l huyn thoi m khng t hiu, nu t thn chng ta lp hnh, tu nhn nh vy l a Tng, hnh hnh, tu php nh vy l Chun hay Vn th, Ph Hin, Qun m vv Ngay c Thch Ca Mu Ni theo kinh gio, thi qu kh l v tiu phu gp c Pht hiu l Thch Ca Mu Ni nn cng dng cng pht nguyn: nguyn i sau con thnh Pht cng hiu l Thch Ca Mu Ni, ci nc, chng hi u khng khc Pht hin ti. Do nhn y m vin thnh Pht o. Hnh , c Pht thy r, Trong qu kh, v s hin thnh xng tnh lp nguyn, hnh o kh hp chn l, thnh Pht B Tt, nn ng c ni ra tt c hnh nguyn cho ngi sau y y lp hnh tu hnh thnh Pht. Cho nn, ngi tu hnh c th y hnh nguyn ngi xa m tu hay qun st tt c hnh nguyn ch Pht v B tt lp ra mt hnh cho mnh tu hnh vin thnh Pht o. ---o0o--4.Ngy va a Tng Theo truyn thng, ngy va a Tng B tt l ngy ba mi thng by hng nm. Th nhng, cha r y l ngy khnh n hay th tch ca Ngi. Vit Nam, ngy ny kh thm lng ch c mt t cha c truyn thng t chc. Nhng cc nc nh Trung Hoa Nht Bn, Triu Tin v,v, ni m tn tm i tha vng mnh, hay mnh t thing ni o trng B tt nh Cu Hoa Sn th l ngy hi ln, vi bao nghi thc trang nghim. Theo thng thng rm thng by l trung nguyn a quan x ti chi k do B tt a Tng phng x cu t lm ch t, hnh nh, y l s pha trn gia Lo gio v Pht gio. Cn theo Nht Bn ! vo ngy hai mi bn hng thng thit trai cng dng cu phc hay k siu gi l a Tng ging. ---o0o--5.ch li ngi tu hnh theo hnh nguyn hay knh th B tt Mt vic lm no u c kt qu ca n, ngi Pht T thun thnh khng phi l ngi c nim tin m qung, m chnh tn trn tinh thn tr hu, thy r vic lm v kt qu ca mnh mt cch chnh xc. Theo kinh a Tng ngi tn th l ly cng dng ngi a Tng B tt th vt khi ti kh trong ba mi kip. Do nhn knh l ngi thnh tu diu c chn tm nn sanh tn tm lnh, ngng ngh khng to c nghip trong thi gian nn c phc bu nh th v trm ln sanh ln ci Tri ao Li. Ngi s c hai mi tm iu li ch :

1/- Cc hng Tri rng ng h . 2/- Qu lnh ngy cng tng thm. 3/- Cha nhm nhn bc thnh . 4/- Khng cn thi chuyn o B . 5/- n mc di do y . 6/- Cc bnh tt khng cn n thn. 7/- Khng b cc tai nn v nc v la. 8/- Khng b hi v trm cp. 9/- Ngi khc thy sanh lng knh ngng. 10/- Cc hng qu thn thng ph h. 11/ -i sau s c chuyn thn nam. 12/- Hoc lm con gi cc v i thn. 13/- Thn tng trang nghim xinh p. 14/- c sanh v cc ci tri. 15/- Hoc lm bc vua cha vng 16/- Tr hu sng sut thy r . 17/- Mi s mong cu u toi nguyn.. 18/- B con thn quyn u c an vui ha thun. 19/- Khng gp cc tai ho bt ng, 20 /- Dt sch cc nghip bo ba ng d

21/- n u cng khng gp iu tr ngi. 22/- m nm thng chim bao nhng iu an lnh. 23/- B con thn thuc qua i u c thot kh. 24/- Theo phc bo i trc m th sanh. 25/- Cc bc thnh hin thng khen ngi ng h. 26/- Cn tnh thng minh sng sut. 27/- giu lng T Bi bc i. 28/- Cu cnh s c thnh Pht. ---o0o--C. KT LUN Tm Li, cng c knh l a Tng B tt hay Chn Tm v tn. Nu ai pht nguyn tu tr tr thnh a Tng B Tt hay thnh tu c diu tm cng c cn v lng hn phc bu hu vi. Mc ch ra i gio ho ca c Pht v a Tng B Tt khng ngoi ch cho chng sanh tu hnh, ng nhp v ng dng chn tm thanh tnh sn c ca chnh mnh. Ngi m v khng tin mnh sn c bn tm thanh tnh nn Pht v B Tt phi nhc lng th hin gio ho bng nhiu phng tin dn ln vo bo s . Nh vy, theo tinh thn kinh a Tng B Tt v cc kinh gio, th a Tng l mt hnh ca ch B Tt. c Th Tn t mn ni ra bn hnh y cho chng sanh ci Ta B r bit. Hnh , c nhiu v B tt noi theo vi tn l a Tng, xng tnh lp hnh tu hnh theo hnh c tn. Cng hnh rng ln ca ngi. Kinh a Tng B Tt Bn Nguyn v a Tng B tt Thp Lun kinh ni rt r rng. Trong Vn Khuyn Pht B Tm ngi Tht Hin ni: C lp nguyn mi tn chng sanh, c pht tm mi vin thnh Pht o. Chng sanh khng tin mnh c chn tm thanh tnh, ng dng diu tm ny li c mi duyn theo cn trn thc to vng nghip kh au nn mi chm trong sanh t lun hi xung ln ba ci su ng. Vy ! ngi c ch tu hc Pht Php ch mi li ni cu s gia b ca B tt m

qun i t n lc tn tu chnh bn thn mnh. o ln ch ngay trc mt, nu nht tm tu hnh kh hp hnh nguyn th khng cn cu B Tt cng gia b cho Ta. Ngc li ,van cu khng kh hp chn l khng ng chnh php th khng bao gi nhn c s h tr ca B Tt ; ngi Pht t xut gia hay ti gia sau khi r bit hnh nguyn v cng c ca ngi a Tng B tt hy y chn tm thanh tnh ca mnh knh l tu tp nh Ngi s thnh tu v lng cng c. Nguyn cho tt c ngi con Pht khai m kho tng v gi t tm thnh tu i nguyn thm thm ca chnh mnh du dt tt c chng sanh u trn thnh Pht o. Mi nm, ngy ba mi thng by l ngy l khnh n ca Ngi nhc nh chng ta hy nh n hnh nguyn thm thm ca B tt a Tng, cng nhau pht i nguyn sanh theo ch nguyn ring ca mnh, dng mnh tn tu ng trang nghim Tnh , bin a ngc A t thnh Cc Lc, ng vin thnh V Thng i B . Ti liu tham kho: Kinh a Tng B tt Kinh Hoa Nghim Hu quang i t in Lch s Pht A Di v by v B tt. ---o0o--T TU VIN VI PHP MN TNH Thch Phc Tin A/ DN NHP T khi nguyn, mc ch ca o Pht l ban vui cu kh. V chng sanh cn tnh a dng, nn c Pht phi phng tin vi nhiu php mn bng cu chm ngn quen thuc. l chng sanh a bnh Pht Php a phng. Cho nn gio php ca c Pht c phng tin chia ra lm mi tng (theo cch thnh lp tng ca Trung Hoa), mi tng phi nhm

thch hp vi mt s cn tnh chng sanh. Hu ht cc tng phi ny c pht trin Trung hoa, d Thin, Tnh hay Mt cng u c chung mt mc ch l lm sao cho tt c chng sanh u c gic ng. Hin nay trong mi tng phi, mt s tng phi tm thi lng du, nhng Thin, Tnh, Mt, mc d c nhng lc thng trm, nhng lun lun c thnh hnh. Ring tng Tnh l con ng duy nht gip cho chng sanh trong thi Mt php tm ng thot khi kh au sinh t lun hi. Trong kinh V Lng th c Pht huyn k : i tng lai kinh o dit ht, ta dng lng t bi thng xt, ring lu tr kinh ny trong khong mt trm nm. Nu chng sanh no gp kinh ny, tu s nguyn, u c c . Ngi n Quang i s, mt bc cao tng cn i Trung Hoa, cng bo: Thi mt php, chng sanh nghip nng tm tp. Nu ngoi mn Nim Pht m tu cc php mn khc, ni phn gieo phc bo cn lnh thi c, ni phn liu thot lun hi thi khng. Tuy c mt vi v cao c hin k tch phi thng, song u l nhng bc B tt nng theo bn nguyn m lm m phm dn dt chng sanh i Mt php. c bit nht, Vit nam, Tnh tng c i a s qun chng p dng v em li kt qu ln. V li ch thit thc cho s ng, k t khi c truyn vo, nn php mn Tnh nghim nhin tr thnh php mn tu tp ct tu m ngi hc Pht Vit nam. V l php mn d tu d c, nhng cng d mc phi nhng sai lm v nhn thc v hnh tr, cho nn ngi hc pht cn phi tm hiu r chn gi tr hu lm li ch trn con ng tu tp gii thot. ---o0o--B/ NI DUNG Tnh tng hay cc tng phi khc phn ln hu nh u c pht trin Trung Hoa. Trung hoa c xem nh l ci ni ca Pht gio i tha v nht l Vit Nam chu nh hng truyn thng tu tp ca Pht gio Trung hoa rt su sc. Mc d Tnh Tng xut x t n , nhng c m hoa kt tri Trung quc do s xin dng hong truyn ca ch v T s, in hnh l Ngi Tu Vin . V vy, Tnh tng cc nc nh Trung Hoa, Nht Bn, Triu Tin, Vit Nam xem Ngi (Tu Vin) l v T u tin c cng truyn b php mn ny. hiu r c php mn tu tp thm

o ca tng Tnh , trc ht chng ta cn tm hiu s lc v cuc i v s nhip hong truyn tng ch ca s t, Tu Vin i s. ---o0o--1.S lc tiu s Hu vin i s h C, nguyn qun x Lu phin, qun Nhn Mn, tnh Sn Ty Trung Quc. Sinh ra ti min Thch Triu, nm Gip ng, nin hiu Din hy, i vua Thnh nh Tn. Khng r cha m tn h l g. Thu nh Ngi thun phong np sng Nho gia. Khong mi ba tui, Ngi lu thng cc hc thuyt Nho gia, lo trang, t tng bch gia ch t Mc d c mt kho tng trit l truyn thng sn c nhng cng khng lm tho mn c ch tm ti ca Ngi. Lc by gi c php s o An khai o ti cha Nghip Trung, non Thi Hng thuc dy ni Hng sn. Tng tn quy t v nghe php rt ng. V lng hiu k mun tm hiu cc l gii cao thm nn Ngi tm n cha Nghip Trung th hc gio php. Khi nghe Ngi o An ging kinh Bt nh, tm tr Ngi c khai thng t ng diu l su mu. Ngi bn than rng: No ng Pht tha thm diu! By lu nay ung cng ta eo ui theo b rc Khng, Mnh, Lo, Trang!. Sau , Ngi (Tu Vin) xin quy y th gio xut gia vi Php s o An, c php hiu l Tu Vin. Nin hiu Thi Nguyn th su, i s vn du n x Tm dng, thuc tnh Giang Ty, thy cnh ni l sn thanh u, hp ni hnh o nn n lp tnh x ly hiu l Long Tuyn (Sui rng). V mn c i s, li thm chng tu hc ngy cng ng, cn phi c phng tin rng ri hnh o, Quan Thi s Hon y pht tm ct cha cho Ngi pha ng ni L sn ly tn l ng Lm thn Vn t.(S d c tn thn vn l v tng truyn trong m trc khi xy dng cha cm ng thn linh, vn chuyn cc loi vt t cy to, gch xy dng cha nn mi c tn l thn vn).

K t khi cnh tr l sn c hon tt, Ngi lun khuyn khch chng chm tu tnh . phn bit thi khc tu nim, i s cho ngi o ao trng hoa sen trng, trn mt nc th mi hai cnh sen bng g, dn nc sui ra vo. C mi gi nc chy y qua mt cnh sen. i chng y theo m nh thi kho tu hnh. C rt nhiu bc i tr thc bn phng, v mn danh c ca i s cng ln v xin c bn lun Pht php v d theo chng tu hc nh: Gic Hin, Pht Gia X, Lu Di Dn, Vng Kiu Chi Ngi dch thut, ch gii, trc tc rt nhiu kinh lun. c bit nht l b Sa mn bt bi Vng gi lun, gm nm thin lm cho triu nh lc by gi phi n phc chp nhn. Tri qua ba ln thy thnh tng hin, chc chn l thi c vng sanh n, mi vic c i s chun b k cng. V bit trc c thi gi vng sanh, nn tri qua my ngy lm bnh, mc cho mi ngi khuyn can, i s vn khng cm cho thuc thang g. Sau Ngi quy tu chng cn dn: Ta L sn ny, trong mi mt nm u, ba ln thy Pht v thnh chng hin thn. Nay li thy Pht th k. Chc chn ta s c sanh v tnh . Sau khi dn d v son quy ch cho i chng xong, vo ngy mng su thng tm Ngi co bit chng an tng vin tch, th 83 tui. ---o0o--2.Mc ch ca o Pht c Pht ni : Ta ra i v li ch cho s ng, v lng thng tng cho i, v an lc v hnh phc cho ch thin v loi ngi (Tng chi b kinh). Nh vy s c mt ca c Pht trn ci i ny vi mc ch duy nht v cao c l lm li ch qun sanh; nu khng c chng sanh kh nn ang ngc xui ln hp trong bin i sanh t, th c Pht cng khng bao gi xut hin. V vy, xuyn sut b dy lch s, o Pht n u iu mang thng ip ho bnh hnh phc n . S c mt ca o Pht lun ng ngha vi s thi bnh thnh tr ca mi quc gia, mi x s.

V vy, d l php mn no, min em li li ch thit thc cho chng sanh, gip mi ngi quy hng v ng ngay l phi, th ngi ang thc hin hoi vng qu bu ca ba i ch Pht, ang nu cao tng ch ca o Pht. Cho nn s mng thing ling ca ch v thnh t l hong truyn chnh php, tm mi phng tin kho lo dn dt chng sanh quy hng v o Pht. ng v mt tuyt i m ni, th o pht chng c tng ch, tng phi, php mn no ring bit c; nhng ng v mt phng tin, th c v lng php mn m ngi con Pht cn phi hiu r rng v khch quan. Dng bn hong th nguyn cng chng minh cho lng t bi bnh ng, tr tu siu vit, khng cu n chp mc vo php mn: Chng sanh v bin th nguyn Phin no v tn th nguyn on Php mn v lng th nguyn hc Pht o v thng th nguyn thnh. iu chng ta thy rng, gio l ca o Pht thm thm vi diu, li mnh mng rng ln. V c nh vy, o Pht mi khp chng sanh, mi c th tn c v lng cn tnh chng sanh trn ci i ny. Do , qua qu trnh sanh tng Tnh t khng nh c chn gi tr ca mnh, cho mi ngi thy c li ch thit thc ca mt php mn phng tin vi diu nhim mu, m cc t ca nhng tng phi khc nh Ngi Nht Nguyn, Thin Nh, Ngu ch, Trit Ng, Lin Tr v cn v s ngi pht tm mt tu Tnh c vng sanh. By nhiu cng thy c s thm diu ca php mn, nhm gip cho tt c chng sanh hu duyn gt hi c kt qu tt. Ho thng Thin Tm c vit trong quyn Nim pht thp yu: Thuc khng bc nam, ht bnh l thuc hay. Php khng thp cao hp c l Php diu. ---o0o--3.Tnh l g ?

Tnh hay cn gi l Tnh Th, Cc Lc, Tnh Cnh, Ty Phng, l cnh gii hon ton an vui khng cn s thng kh. Nhng ai c vng sanh v cc lc th chc chn s vnh vin khng cn ri o trong tam . Trong kinh A Di , c pht gii thch cho ngi X Li Pht rng: X Li Pht! B h c danh vi cc lc? K quc chng sanh v hu chng kh, n th ch lc, c danh cc lc. Ngha l c Pht ni vi ngi Ngi X Li Pht rng: v sao gi l cc lc? Bi v chng sanh ni y khng c cc kh bao vy, ch ton th hng nim an vui nn gi l cc lc. Tnh l phin m Hn Vit. Theo chit t tnh l trong sch , vng lng, khng c nhim ; l ci nc, mt quc hay mt th gii no . Nh vy, Tnh l mt ci nc trong sch, mt th gii hon ton thanh tnh khng c nhim . Qua phn gii thch v Tnh , chng ta nhn thy l mt th gii th phi c y cc yu t v con ngi, chim mung, hon cnh sng l l ng nhin! iu ny c gii thch r trong kinh A di . ---o0o--4.C ci Tnh khng Nh trn trnh by, Tnh l mt ci nc, nh nguyn lc v cng c tu tp nhiu i ca Pht A Di m c ra mt th gii th thng vo bc nht mi phng ci Pht cnh no cng thua - Sm Di . Nhng nhiu ngi cho rng Tnh khng c tht, n ch l vin tng hay mt s kho lo ca ngi truyn gio, mun m hoc qun chng yu va, khng c tinh thn t lc. C nhng ngi l lun rng: khoa hc tin b, ngi ta tm n sao Ho, cung trng nhng u thy ci nc no l Tnh ? y l nhng lp lun ht sc nng ni ca mt s ngi cha nghin cu k v Tnh , khng c nim tin vo li dy t ngn xa ca Pht, ca t. lm sng t vn ang c tranh lun, trc ht ngi vit trnh by mt vi s kin cn bn trong o Pht.

- Nu khoa hc l gii c tt c th chng ta cn g phi tu hc theo Pht php. Hn na, hnh gi no tu pht m vic g cng ly khoa hc lm lun c th chng ta tr thnh cng c ca khoa hc, n l theo khoa hc, ch khng cn l mt ngi chuyn tu Pht na. Khi khoa hc khng tm thy khng c ngha l khng c m chng ta phi nhn nhn s rt gii hn ca khoa hc. Xa kia khi cha c knh hin vi ng ta c tin li Pht ni trong mt bt nc c tm mun bn ngn con vi trng khng? Hay khi cha c vin vng knh, khoa hc c tin li Pht ni hng h sa s th gii khng? Mc d khng ai tin, nhng vi tu gic thy bit nh tht, c Pht ni . n hn hai mi th k sau ngi ta m cng nhn li Pht dy. Cch nay khong mi lm nm, bo ch ng v s kin ngi ngoi hnh tinh i vo tri t ca chng ta. Do s c a bay, ngi ngoi hnh tinh b ri xung ti Philipin (Phi lut tn). Nh chc trch Phi lut Tn bt c mt ngi vi da d kch thc, th trng, mu da c bo ch din t li rt chi tit. Nhng nh bc hc ca Lin x c b mt tch. Gii khoa hc v nhng nh chuyn trch cn c vo mt vi s kin v kt lun rng: nhng ngi ny do nhng ngi ngoi hnh tinh bt i nghin cu v con ngi trong tri t. K t cc nh khoa hc c tm cho ra th gii xa xm ca nhng ngi ngoi hnh tinh, nhng cho n nay h c tm thy t g v du vt ca nhng con ngi cha? Nh vy chng ta dm khng nh rng khng c khng ? Nu khng c th ti sao h xut hin trn tri t ca chng ta ? Mt th gii nh vy m cn tm khng thy th lm sao thy c ci Cc Lc. Phn tip theo l quan im siu hnh ca Pht gio. - Trong th gii siu hnh gm c ci ch thin , Th gii A tu la, a ngc v ng qu. y l nhng th gii m trong kinh thng cp ti. Trong kinh Tam Di , Tp A Hm ., ni v giai thoi gia tin n v t kheo Tam di nh sau: Khi thy t kheo Tam Di tm trn mt dng sng vo bui sm, tin n ni vi t kheo y rng, ti sao li b hnh phc thc m li i tm hnh phc o. Qua dn n cuc i p gia t kheo v tin n. Sau cng t kheo y dn tin n n gp Pht v c c pht gio ho. Tin n pht tm quy y v lm t ca c th tn. Trong kinh Bt nh k li cu chuyn Ngi Tu B ngi nhp nh khng tnh, c ch thin khen ngi tung hoa cng dng. Khi x nh, Ngi thy xung quanh mnh y hoa. Ngc nhin ngi hi: ai ri hoa xung quanh ta nhiu qu vy ? Ch thin p rng: Ngi thuyt kinh Bt Nh hay qu, chng con tung hoa cng dng. Ngi tu b hi li: ta c ni g u m cho

rng thuyt kinh Bt Nh ? Ch thin p: Ngi khng ni, con khng nghe, chnh l Chn Bt Nh. Nhng vic i p gia ch thin v c Pht hay cc thnh t trong kinh in cn rt nhiu. Nh vy, trong cc kinh, h t tng Nguyn Thu cng nh i Tha, u tha nhn c s hin hu ca ch Thin. Chnh trong lch s ca c Pht c on: sau khi thnh o, v nh n n sinh dng ca mu thn, hong hu Ma da, c Pht hin thn v ci tri ao li, thuyt php cho m nghe. Sau khi nghe php xong, hong hu Ma Da chng c thnh qu. - Bn cnh cng c nhng ci nc ca cc loi chng sanh thp km hn loi ngi, l cnh gii ca cc loi sng trong a ngc v ng qu. Chng l nhng loi b ti kh nn mi chiu cm qu bo xu . i vi nhng loi nh th, mt thng ca phm phu hay vin vng knh ca cc nh khoa hc khng th thy c. Nh vy, ch Thin hay cnh gii ca a ngc, Ng qu l cnh gii siu hnh nhng khng phi l khng c. Mun thy c cnh gii ny, ch c hu nhn ca Pht hay ca ch thnh t chng c thin nhn thng hoc nhng bc tu hnh c o mi nhn thy c. Th th, nhng cnh gii, cho d mt thng hay vin vng knh ca cc nh khoa hc khng th thy, nhng da vo li Pht dy chng ta tin l c. Trong khi cnh gii Tnh cng l li Pht ni nhng ti sao chng ta cho l khng c? C phi v mu thun tng phi , mc d thy kt qu tt, nhng chng ta li cc k bi xch v php mn tu cng nh cnh gii ca tnh ? Li na, ci g n cng c nhn qu. Tu nm gii th sinh ci ngi, tu thp thin v ci tri. Lm nhiu iu ti c th ri xung tam th ti sao tu nim Pht li khng c v ci tnh? y l nhng iu chng ta t mu thun vi gio l ca Pht. Nu theo suy l iu ny khng th c th cc iu khc cng tng t. Nu khng nht qun vi nhau, mai ny khuyn tu nm gii thp thin th ai tin tng quy hng v. l mt vi minh chng v s tht hin nhin cho tng Tnh . ---o0o--5.Phng php cn bn ca ngi tu Tnh

Theo phng php truyn thng, tu tnh phi c lng tin su, nguyn thit v hnh thm. Ngi tu tnh u tin phi c lng tin vo php mn, tin vo kh nng tip dn ca Pht A di . V iu tt yu chnh l tin vo kh nng vng sanh ni chnh mnh. Ngi Thn loan ni: Bn nguyn Di khng phn bit ngi gi, tr, k thin, c. Phi bit tn tm l ci gc. Mc ch ca bn nguyn Di l cu vt chng sanh ti c su nng, phin no ly lng. Nu nh tin bn nguyn Pht th khng cn thin hnh khc. Khng c thin hnh no hn nim Pht. Chng cn s c hnh, v n khng ngn ngi c bn nguyn Di , lm tr ngi chng sanh c hnh vng sanh( Thn D Sao C s nh Hu dch) Hai l nguyn: Bi khng c nguyn, th khng th nht tm hng v mc ch. Cho nn nguyn l tm c chuyn nht trong vic hnh tr v em tt c tm lc hng v mc ch ca mnh ang mong mun. Nguyn c xem nh l mt c m m mnh lun nui dng nn quyt lng thc hin cho c hon thnh. V vy kinh Hoa Nghim ni tn vi cng c mu, lng tin l m sinh ra cc cng c. Ba l hnh: Hnh tc l thc hnh. ng v mt thc hnh th Tnh tng c bn phng php thc hnh cn bn: Tht tng nim Pht: Tc l nhp vo nht ngha tm, nim tnh bn lai ca chnh mnh hay ni khc hn chnh l nim v t tnh Di . y l phng php hnh tr ca bc thng cn thng tr. Qun tng nim Pht: Da vo kinh Qun v lng th, qun tng y bo v chnh bo ni ci cc lc. Trong kinh ny c dy mi su php qun, nu qun tng c thun thc th lc nhm hay m mt hnh gi u thy cnh Cc Lc hin tin. Qun tng nim Pht: Dng tm lc chuyn ch vo kim thn ca Pht A di , qun st k cng tng tng tt ca Pht, ghi nhn tng nt mt cch k cng. Qun tng nh vy cho n khi thun thc, th d lc nhm mt hay m mt u thy r hnh tng ca Pht lun hin tin trc mt. Tr danh nim Pht: y l phng php hnh tr thng dng ca hu ht nhng ngi tu tnh . Ch dng ming nim hay nim thm bn ch A

di Pht hoc su ch Nam m A di Pht. em tm chuyn ch tr nim hng danh ca Pht ln ln tm c lng yn t sng, d dng c nht tm. Ring tr danh nim Pht l phng php c trng cho tng Tnh . Trong quyn Nim Pht Thp Yu, Ho thng Thin Tm c trnh by mi phng thc tr danh nim Pht nh sau: 1/ Phn vn tr danh; 2/ S chu tr danh; 3/ Tu tc tr danh; 4/Truy nh tr danh; 5/ Gic chiu tr danh; 6/ L bi tr danh; 7/ K thp tr danh; 8/ Lin hoa tr danh; 9/Quang trung tr danh; 10/ Qun Pht tr danh. Ho thng cho rng: Tr danh nim Pht gm khp ba cn(thng, trung, h), li c hiu mau l, ai cng c th thc hnh. Tr danh nu tinh thnh s c cm cch, hin tin thy ngay chnh bo y bo ci Cc lc, t ng bn tm, i nay d cha chng thc tng, sau khi vng sanh cng quyt c chng. Nhng mt iu chng ta cn : Trong kinh A di c Pht dy khi lm chung nu mun c vng sanh th Tm bt tham luyn, bt in o. Nh vy, nu hng ngy tu Tnh , ming nim Pht v c cc bi nguyn v Cc Lc theo thi kho hng m th cha chc g chng ta c vng sanh. Bi v chng ta nim bng ming, hnh tr theo thi kho mt cch sing nng, nhng tm khng c mun xa la cc bm chp v tin ti, s sn, tnh cm th lc lm chung cng kh b m c vng sanh. Do , hai vn v cng thit yu trong lc hnh tr ca ngi tu Tnh , l tm Hn v Ym. Hn l ham mun, Ym l chn ght. Ngha l ngi hnh tr theo php mn tnh th phi c tm chn ci ta b ham v tnh . Nu hng ngy lun c tm chn Ta B ham v Tnh mt cch thm thit, mt ngy no thun thc trong vic qun chiu v hnh tr, th khi lm chung cht chn s c vng sanh, s c Pht Di v ch thnh chng tip dn vng sanh v Cc Lc. V l , ho thng Tr Tnh c bt hiu l Hn Tnh (ham thch v ci Tnh), ni ln ci ct tu tu Tnh ca Ngi. Ngi c lm bi th ni ln tm huyt tu Tnh : Nh n Ty Phng git l trn Ta b au kh lm thng tang Ngi i xin hy suy hn thit Nim Pht mau i, ko l lng.

y l nhng phng php qun chiu v hnh tr thit yu ca ngi chuyn tu Tnh . Ch cn thc hin nhng iu ct tu ny chng ta s t li ch ln, s rt ngn li khong cch con ng v cc lc. ---o0o--5.Ti sao cn phi cu nguyn vng sanh thy c ngha ti sao cn phi cu nguyn vng sanh, ngi vit xin lc nu hai cn bn trong quyn Nim Pht Thp Yu ca ho thng Thch Thin Tm. - ng sanh t nhiu nguy him: Vi tu nhn, c Pht thy tt c chng sanh t v lng kip tri ln trong su no lun hi, tng chu mun ngn au kh trong con ng sanh t. V khng c ngi dn ng nn chng sanh nh chp nhn s phn hm hiu m khng bit phi lm g hn l ph mc cho kip i tri ni. K t khi o gic ng c ra i, chng sanh c c hi gip cho t thn mnh thot ly ra c. Mc d vy, cho n hm nay chng ta vn ang sng mt kip i phm phu tri ni. Nhng c mt iu may mn l trong kip i hin ti cha phi mang lng i sng l c hi duy nht c tip cn gio l mu nhim ny. Nhng gp c gio l cao thm m tu tp mong cu phc bo hu lu nhn thin, c tr li trong cuc i tn hng nhng dc lc thng tnh l khng ng; cho d chng ta pht tm tu c hng phc ca chng sanh ci tri th cng khng phi l nguyn vng chnh yu ca ba i ch Pht. Ngi Tnh Am ni ngi pht tm tu nh vy gi l T. Bi v d lm chng sanh ci tri th vn cn b lun h sanh t. Cho nn ct tu ca o Pht l lm sao cho chng sanh thot khi lun h sanh t, khng cn ri vo trong Tam kh na mi l ng vi bn hoi ca ch Pht. - Cn gii thot ngay trong hin ti. Mc d trong gio php ca Pht c nhiu php mn tu, php mn no cng a hnh gi n ch gii thot, ch khc chng l mau hoc chm vy thi! Tu thin cng gip cho chng sanh t ng thin c, tc tm thnh Pht. V l phng php tu hnh t lc, khng c s tip dn ca ch Pht, duyn ng o cha n lc chn mi, th hnh gi phi ti sanh tr li trong kip ngi

mong manh tip tc tu tr cho n khi ng o. Nhng ng sanh t lm gian nan, cho d ht ging tu hnh c , nhng thiu duyn th cng kh b m hoa kt tri. C c ng ni: Nu tu hnh m khng c gii thot, th s tu tp kip ny tr thnh k th ca kip th ba. Bi v, nh tu hnh c nhiu phc bu, i sau sanh ra hng ph qu vinh hoa. Sng trong giu sang sung sng th t c c duyn hc o, Ho qu hc o nan Kinh T thp nh chng, to nghip trong ng sanh t, cht ri sa o chn Tam . khng phi l k th ca kip th ba sao ? Tng truyn rng: T ng Pha, Hn lm hc s triu Tng, hc rng nghe nhiu, ti hoa li lc, t cht thng minh. Tin kip gia ng v thin s Pht n l bn ng tu trong ni Vn C. Do v cha gic Ng c Pht tm nn chuyn kip l mt v hc s Vin hn lm, thng minh, ti hoa li lc. V vy, trong kip i hin ti, ng tr thnh ngi i khng Pht php, tham m dc lc, c n by v. May nh c Pht n, bn ng tu t kip trc, tm phng cu , nn mi quy hng tr v Pht php. Gn cui i, ng c mn th v tng Pht A Di , i u cng mang theo bn mnh. C ai hi th ng p: Bc tng ny l cng c ca ti y. V nhng chuyn tng t nh vy l khng thiu trong nh thin. Qua chng ta chim nghim c php mn tu th thng gii thot trong hin i. Cng v vy, xa kia cc T thin tng mt tu Tnh hoc chuyn hn php mn Tnh tu. Ngi Thin Nh thin s khuyn dy: Mt php v sau, cc kinh dit ht, ch cn lu bn ch A di Pht cu chng sanh. Nu k no khng tin, tt s b o a ngc. Ngi Vnh Minh Din Th thin s, thy c s th thng mt i vng sanh Tnh nn quay v con ng tu tnh v c lm bi k T liu gin so snh nh sau: C thin khng tnh mi ngi, chn lc l m cnh khi hin ra Chp mt i theo n. Khng thin c tnh Mun tu, mun thot kh

Vng sanh thy Di Lo g khng khai ng. C Thin c Tnh Nh thm sng mnh h Hin i lm thy ngi V sau thnh Pht T. Khng Thin khng Tnh Ging st, ct ng la Mun kip li ngn i Chng c ni nng ta. - V th nguyn ca c Pht Di . Trong bn mi tm li nguyn ca Pht A di , nguyn th 18 l: Lc ti thnh Pht, chng sanh trong mi phng c lng tin a, mun v ci nc ti, nhn n mi nim, nu khng c vng sanh, thi ti khng ngi chnh gic, tr k to ti ng nghch cng hu bng chnh php. Nguyn 19: Lc ti thnh Pht, chng sanh mi phng pht b tm tu cc cng c nguyn sanh v ci nc ti. Nu ti chng cng ch thnh chng hin thn trc ngi , thi ti khng ngi chnh gic. Do vy, tu theo php mn nim Pht, ngoi kh nng t mnh, cn c c s gia h tip dn ca Pht A di , lo g khng c vng sanh. Trong lun Thp tr t b sa, Ngi Long Th cho rng nu c ngi mun nhanh n ch bt thi chuyn, ngi phi ht lng cung knh tm nim danh hiu ca Pht A di . Nh th thy, tu Tnh l mt php mn th thng, l php mn d tu, d chng, ph hp vi mi trnh cn c, l con ng duy nht gii thot trong mt i.

---o0o--6.Lm sao bit mnh c vng sanh Vng sanh l mc ch duy nht ca ngi tu Tnh . Do hin tng vng sanh tht v cng quan trng, nhm xc nh hiu qu tu tp ca hnh gi. i vi ngi tu nim Pht iu cn thit l phi t chng nghim bit nht nh mnh s c vng sanh. Ngi tu thin m thy cnh gii l nh Pht hay cc thnh cnh, l ma chng, khng nn mng hay eo ui theo cc cnh l. Nhng vi ngi tu tnh , th chnh l nh cng nng tu tp, nim Pht thun thc, cng c vin mn, t tm l tnh, nn cc cnh tnh hin ln, l im tt bo cho hnh gi chc chn c vng sanh. Ngi Tu Vin, s t tng tnh , mi mt nm trc khi vng sanh ba ln thy c thnh tng v nhiu im lnh. Vo m 30 thng by, nm Ngha Hy th hai, Ngi ngi nhp nh ni Bt Nh i. Va xut nh m mt ra, thy c A di v ch thnh chng hin ra trc mt. c Pht Di bo vi Ngi rng: v bn nguyn lc nay ta n an i ng, sau by ngy ng s sang v nc ca ta. Hm sau T Tu Vin thut li mi vic cho chng t nghe v Ngi khng nh rng: Ta L sn ny, trong mi mt nm, ba ln thy Pht v thnh chng hin thn. Nay li thy Pht th k. Chc chn ta s c sanh v Tnh . (ng v cc lc- HT Thch Tr Tnh) Trc khi th tch, Ngi tnh Am i s hai ln thy Cc lc tam thnh hin, nn Ngi khng nh vi chng rng: Ti nht nh s vng sanh. Nh vy, i vi ngi tu tnh , iu tin quyt nht l phi c tip dn vng sanh. M mun chng nghim c kh nng vng sanh ca mnh, th ngoi cng phu tu tp, chuyn tm nim Pht th hnh gi tnh tu cn phi thy c ho tng nh c Pht Di th k, hay cc thnh cnh hin ra hoc ao bu, hoa sen nm sc Tt c l nhng im lnh, bo hiu rng ngi nht nh s c vng sanh. C/ KT LUN Tnh l mt php mn rt th diu, d tu d chng v ph hp vi mi trnh cn c chng sanh. Ch cn ngi c lng tin vo nguyn lc ca Pht A di v chuyn tm tr nim danh hiu Ngi th nht nh s c

vng sanh. Khi v nc Cc lc, d l i nghip vng sanh hay sanh vo ni bin a ca Tnh , th iu tin quyt nht l chng ta khng cn ri o trong tam kh na, mt sm mt chiu ri cng c hoa sen thun ho, hon ton thanh tnh, hi nhp trong hng thnh chng ni Cc lc ty phng. Nhng iu ny c cc bc thy Tnh tin phong tu tp chng c lm nim tin, khch l cho tt c chng sanh ng pht tm tu tp, ng c vng sanh. T Tu Vin c xem l s t ca Tng Tnh . Ngi v s gii thot an lnh cho chng sanh m lp nn nhiu phng tin. L sn l mt minh chng, ghi du cho mt bc T c v chng sanh m t mt vin cnh Tnh , Ngi hnh thnh nn mt Tnh hin thc ni cha ng lm, t chng ng khng t xit qui kt trong tinh thn tnh tu ca bch lin x. T chng ta nhn thy nhn duyn Tnh vi chng sanh i Mt Php tht v cng ln. Xin ng vi nghe nghng li bn phim ca thin h v Tnh hoc s ch trch bi nh ca mt s ngi nng ni, ri m ra hoang mang nghi ng. Nhng bin minh v tht h ca Tnh nhm xc nh cho ci Tnh phng Ty trang nghim thanh tnh vo bc nht trong mi phung. Hc thuyt v duy tm tnh l mt Tnh trit l, mc d n l tinh hoa chuyn ti ngha thc dng trong o Pht nhng khng th kh hp vi a dng cn tnh chng sanh, lm cho ngi bnh dn phi ngn ngm cho ng li hnh tr n c i vo bin tm mnh mang su thm khng ch nng nh. l mt vch ngn ln, lm ht hng cho nhng ngi bc chn vo ca thin mun tm mt ni nng ta trn l trnh gii thot. Cho nn Tnh tn ngng, mc d l php mn phng tin, nhng l phng tin th thng trong tt c mi phng tin, nhm a mi chng sanh iu c th tip cn c vi con ng gii thot hu em li li ch cho mnh v tha nhn. Ti liu tham kho: -ng v cc lc -Nim Pht thp yu HT. Thch Tr Tnh HT. Thch Thin Tm.

-Nim Pht tam mui -Php mn tnh -Thp tam t Lin tng

HT. Thch Thin Tm dch HT .Thch Tr Th HT .Thch Thin Tm. ---o0o---

NGHA PHP MN TNH Thch An Hi Php mn Tnh l ca vo nc Pht A Di thanh tnh, khng c Ng trc c th thng kh. Nh trong Pht thuyt A Di Kinh, bn dch ca Php S Cu Ma la Thp (Kumarajva) (344-413) c Pht ni vi trng lo X Li Pht: Tng th Ty phng qu thp vn c Pht , hu th gii danh vit Cc lc k hu Pht hiu A Di , kim hin ti thuyt Php: -T y v bn ty phng kia mi mun c Pht , c mt th gii tn l Cc lc, c Pht A Di hin ang thuyt Php. Php mn Tnh cng c gi l php mn nim Pht nht tm cu sinh Ty Phng cc Lc th gii.- Php mn nim Pht c t thi c Pht bn s Thch Ca tr th, l t Pht nim 10 danh hiu Pht hnh y theo Pht l: Nh lai, ng cng, Chnh bin tri, minh hnh tc, thin th, th gian gii, v thng s, iu ng trng phu, thin nhn s, Pht th tn. Php mn Tnh ph bin rng ri cc nc chu nh Trung Hoa, Vit Nam, Nht Bn v.v... u tin, do ngi Tu Vin (334-416 TL). i ng Tn, Trung Hoa v 123 v thin tr thc kt hi nim Pht ni L Sn, v i i ngi tu Tnh ni tip nhn rng ra. T th k th t n th k 19, tng Tnh xy dng trn c s Tam kinh Nht lun l kinh V lng th, kinh Qun V lng Th ( hai kinh ny c trong kinh i Bo Tch), kinh Pht thuyt A Di v Vng sinh Tnh lun. n th k 20 ngi php s n Quang, c tn l t s Tnh , th tch vng sanh c im lnh, qun st cn c thi hin i m rng vic xy dng Tnh nhn gian thm hai kinh na l Phm Ph Hin Hnh nguyn, Hoa Nghim Kinh v phm i Th ch nim Pht vin thng, kinh Th

Lng Nghim. Ngoi ra cn nhiu bn kinh cp n Tnh nh Duy ma, Bt Nh, Php Hoa v.v... Trong ci Tnh ca c Pht A Di chi tit c 4 ci: 1. Phm thnh ng c Tnh :- Ci ca c s v ch tng ni nim Pht nht tm c tip dn sanh v chung . 2. Phng tin Hu d Tnh :- Ci ca Thnh Nh Tha Thinh vn, Duyn gic hi hng nim Pht sanh v chung . 3. Tht bo Trang nghim Tnh :- Ci ca ch v B Tt chng tht tng php, hi hng nim Pht sanh v chung . Mi v h khng lu cc. 4. Thng tch quang Tnh :- Ci ch Pht cc ni nim Pht A Di hi hng vng sanh v chung . Nh vy php mn Tnh cng l php mn Tng tr la ni, thu nhip c cc cn c t thp n cao. Ngi tu Tnh th gii chng ta cng c ba thnh phn: Tnh tm, Tnh nhn gian v Tnh vng sanh Cc lc th gii. Thit ngh, tng hp li ba thnh phn nu trn l ba chn ng ni tip ca ngi tu Tnh tin trin. Phn tch khi lc nh sau: 1. Tnh tm: Do danh hiu Pht A Di , dch t phn ng Amitabaha, c ngha l V lng th,V lng quang, V lng cng c... cc v y thy tm thanh tnh ca mt v Pht sanh ra tt c phc tu, nghin cu kinh Trung b 68, i Thin Kin Vng Trng B kinh s 17. Mahassdarsan; kinh Duy ma, kinh Th Lng Nghim v ngha cao nht ca cc kinh Tnh nim Pht thin. Thng pht biu cu ni ni danh ca kinh Duy ma: Dc c tnh , tu k tm tnh tc Pht tnh: Mun c vng sinh Tnh , trc ht tm ngi phi tnh th ci Tnh hin ra! 2. Tnh nhn gian: L nhng ngi c ch ln pht b tm, hnh lc vn hnh, trang nghim Tnh ti th, hi hng vng sanh Cc lc th gii, cc v ny noi gng tin thn c Pht A Di , theo Kinh V Lng Th, l Vua V trnh nim, v tranh dng c tr dn tu phc hnh thin, xut gia th Pht Th T Ti Vng l thy. Rt kinh nghim 210 c

ci nc Pht pht 48 iu nguyn c Pht chng minh tri qua nhiu kip cng vi ngi ng hnh nguyn kin to ci An dng quc chuyn ho thnh Cc lc th gii.- Php tu ny cn c vo Kinh A Di Pht thuyt: Ngi nim Pht mt ngy, ba hay by ngy c nht tm bt lon, n khi lm chung, tm bt in o tc c vng sanh... V ny thng sut 7 khoa o phm, nim Pht, nim Php, nim Tng v cc mn chnh nh tam mui. Hoc tu php qun th 14, Qun kinh, c lng t bi khng git hi, gi trn gii lut, oai nghi, c tng kinh in i tha, tu hc Lc nim: Nim Pht, nim Php, nim Tng, nim th, nim gii, nim Thin... tip c chng, hay trang nghim Tnh ti th, ton tm ton theo nh bc thng, bc trung ca kinh V lng th, quyn h. V y cng c th nim Pht thu thc 6 cn thanh tnh nh B tt i Th Ch, lng nghe xem xt cu kh nh B tt Qun Th m chng vin thng, kinh Th Lng Nghim v hnh Thp nim Ph hin theo kinh Hoa Nghim, hi hng vng sanh mt trong ba phm thng, ca Chn phm lin hoa, Qun kinh. 3. Tnh vng sanh Cc lc th gii Thnh phn ny a s ngi tu Tnh , phi i qua cc chng ng chuyn tip nh: Tn- Nguyn - Hnh, Nht tm, Vng sinh bit ngy gi, c ho quang, x li v.v... a)- Tn nguyn hnh: Theo i s Lin Tr tr tc kinh Di s sao v Ngu ch i s tr tc kinh Di yu gii, th Tn-Nguyn- Hnh l ba mn lng thc hnh hng v Tnh , nh nh l ng thiu hng cng Pht c ba chn, thiu mt nh l hng ng , hnh gi khng c tip dn vng sanh. Tn: c su ngha: Tin t, tin tha, tin nhn, tin qu, tin s, tin l:

- Tin t: Tin mnh c Pht tnh, nhng b phin no v minh ngn che m m. - Tin tha: Tin c Pht A Di c Pht tnh sng sut xy dng ci Cc lc, c ch Thng thin nhn cu hi tu hc, ging php, cnh tr nh , thng diu. Tin nhn: Pht nguyn sinh ci Cc lc nim Pht, gi gii lm cc cng c lnh

Tin qu: Th qu s c tip dn vng sanh, thnh Pht.

- Tin s: ngi thc hnh cc s tng theo B Tt Thin Thn dy trong Vng sanh Tnh lun, nh: Tn thn, khen ngi cng c Pht; l bi Pht v Thanh Tnh i hi chng; qun st cuc i nh kh, thn bt tnh, tm in o nhm chn, a thch ci Cc lc thanh tnh, thn lin hoa ho sanh, tm chnh nh an n; hi hng cng c lnh gieo duyn Tnh , chm dt cc yu t sanh vo Tam gii kh; pht nguyn, th nguyn, mong mun c Pht tip dn vng sanh. - Tin l: Nu ngi lm c cc s tng ch thnh v chuyn tm nim Pht nht tm th chn l hin l Di t tnh Duy tm Tnh .- Cc s tng ni ci Tnh nh Pht Di gio ch th mng v lng, cng c v lng, dn chng ni y cng th! t bng vng, tho mc bng chu, ao tht bo, nc bt cng c v.v... Khi chn tm hin l, ngi y dng tr tu bt nh ba la mt suy xt s thy nhng vic hy hu ca ci Cc lc lu xut t tnh khng diu dng. Kinh Hoa Nghim ni: Lng tin l m sanh cc cng c lnh phi vy! Nguyn: L mong mun, th nguyn cu sanh Ty phng Cc lc nh con th nh m, nh khch i xa nh nh, nh t nhn mong ra khi ngc. Nguyn c hai ngha: - Mong mun thit tha sanh v Cc lc tng pht tng giy, i chiu vui kh hng ngy, nh y c chng duyn, Cc lc khng chng duyn. Thn ng un thc dy ming hi, thn lin hoa ming thm, cnh tr ng ph bi bm, bn kia t bng vng, tho mc bng chu, mi trng trong sch, khng c c t v.v... - Pht b tm cu thnh Pht, xt thy ni ci Ta b tu hnh rt kh. ci Cc lc tu tin d dng, thun tin.- Vng li c Pht Thch Ca cu sanh ci Pht Ty phng, tu hc cho kt qu; Vng li c Pht A Di tr li Ta b ph t c Pht Thch Ca gio ho chng sanh, xong ri v Cc lc th gii an dng. V theo i Nht Kinh s q.1: B tm gi l tr nht hng ch cu nht thit tr, tr Pht trn sng, nu khng c nh th th khng thc hin c T hong th nguyn.

 Hnh: Ni y c th v d: Tn l tin vo kt qu cuc hnh trnh vt qua sng m bin kh. Nguyn l ch nguyn quyt i theo con ng nh, kh th no cng khng chn bc. Hnh l sau khi chun b chu o, thuyn trng ra lnh thu th nh neo trng bum lt sng. Chnh hnh: L chuyn nim Pht.

Theo Pht hc ph thng, quyn nht. Kho th II, bi th X. Tnh , trang 365, c ni v bn cch nim Pht nh sau: 1.- Tr danh nim Pht: Mt lng nh ngh danh hiu Pht, l nim Nam m A Di Pht khi i, ng, nm, ngi, n, ung cng nim!- Nim Pht trong mi trng hp, khi thc, bui ti trc khi i ng cng nim, nim cho n lc ng qun, bng mt dy l nim khng xen h. Php ny xut pht t kinh A Di Pht thuyt. 2.- Tham cu nim Pht: Nim danh hiu Pht, mi ming khng khua ng ra ting, ch nim Pht trong t tng. Xem xt khi cu nim Pht khi ln t u, hnh dng th no, cu nim Pht ri xung i v u; Bit c ch i, n, v ca danh hiu Pht s minh tm kin tnh. Php ny ng vi Cng n Thin. 3.- Qun tng nim Pht: Hnh gi hnh dung c Pht A Di cao mt trng su, ng trn hoa sen tay kit n, tay dui xung tip dn v qun thn mnh ang ngi trn hoa sen ch tip dn. Qun nh th lu ngy thun thc i ng nm ngi nhm mt m mt u thy Pht, tm chuyn nht khng ngh tng iu khc c cm ng. Php ny xut pht t php qun th 9, Qun Kinh. 4.- Tht tng nim Pht: Tm chng sinh c hai c tng chn v vng. Dt vng v chn thng xuyn l sng vi chn nh tht tng, ng vi php thin tch m chiu chiu m tch: Thng soi m vng, thng vng m soi. V lng quang, V lng th, V lng cng c gii - nh - tu t y pht sanh! Qun Kinh, php qun th 8, Tng Pht v B Tt cng c cu: Tm y lm Pht, tm y l Pht! T bn php nim Pht va nu trn, cc bc thy Tnh cn pht minh nhiu cch nim Pht khc na, hnh gi tu theo cn c ca mnh m chn la, tu trung l n ch nht tm bt lon.- Ba php tr danh, tham cu, qun tng i t s n l. Ring php nim Pht tht tng, ngi nim i

thng vo chn l, thng sut bin tnh ngun tm: Nim mt nim Pht la mt nim chng sanh cho n khi Pht tnh hon ton sng t. 1. 2. 3. 4. Tr hnh: L hnh ph tr cho hnh chnh. C 4: Thin tnh: Nim Pht lm chnh thin c tu chng lm ph. Gio tnh: Nim Pht lm chnh, hc tng kinh ngha lm ph. Mt tnh: Nim Pht lm chnh, tr ch lm ph. Thun tnh: Chuyn nim Pht, khng xen php mn khc.

V cn phi tu ba phc: 1. Hiu dng cha m, phng s s trng , gi lng t bi khng git hi, tu 10 nghip lnh. 2. Th tr Tam quy, gi vn cc gii, ng si phm oai nghi. 3. Pht lng b , tin su nhn qu, c tng kinh in i tha, khuyn tn ngi tu hnh. Ba iu nh th gi l Tnh nghip. (Qun Kinh) b) Nht tm: L mt tm hng v Pht A Di Phng Ty nim cho trong sng thanh tnh. Quyt tm ri khi Ta b Th gii phin no i sinh sng Tnh Cc lc. Nh li Pht dy trong Kinh V lng th, quyn h: Cc chng sinh nghe danh hiu Pht V lng th, gio ch ci Tnh , tn tm hoan h, cng mt ngh ht lng hi chuyn tu c nguyn sinh Tnh . Pht ba th tm: Tm ch thnh, tm su thit, tm hi hng pht nguyn th s c vng sinh. iu ny tng t phm Thng sanh, Qun Kinh V Lng Th. Nht tm c hai ngha: S nht tm v l nht tm: - S nht tm: Mt tm hng v ci Pht A Di nim danh hiu Pht, khng hng v Ng dc th hay t, hay mt php no khc trong Tam gii. -Ngi y lun sng trong nh sng B tm- Nh cy ca gc, m ming cho ng v hng Ty, mt cn gi thi qua ng hng l ng, pht lm chung Pht v thnh chng n tip dn. - L nht tm: Mt tm hng v Pht, nim Pht chuyn ch khng xen tp, chn vng nho thnh mt khi trong sng. Nh cu ni ca mt danh s: Dng danh hiu Pht tr nim dn nt tng thc A li da, i vin cnh tr xut hin.- Lc by gi danh hiu Pht A Di trong tm hnh gi nh

hoa sen vt khi mt nc tham dc to ngt hng thm, tnh ho nc c chung quanh, trang nghim Pht ti th. Thng th ngi nim Pht t n s l nht tm, u c c Pht A Di th k vng sinh Tnh , bit trc ngy gi x b thn phm, lm chung c im lnh ho quang, hng thm thanh khit. Ngi y tuy cn sng nhn gian, nhng thn thc c g vo hoa sen chn phm. l ni ngi trong s c l, trong l c s. Nu tch ring ra hai thnh phn: S v l, th hng no cng c tip dn vng sanh. Tuy nhin, phm v c cao thp: Thai sanh, ho sanh. c) Vng sanh: L x b nhc thn ny n thc cht lin hoa sinh sng ci Tnh , c 4 loi: 1. Chnh nim vng sanh: Tm khng in o c vng sanh.-Kinh A Di . 2. Cung lon vng sanh: Ngi c nghip b la a ngc v bnh c tnh bc bch cung lon, c thin tr thc khai th Tnh phng ty nim 10 nim c vng sinh- Kinh Qun v lng th, h phm. 3. V K vng sanh: Ngi y tn tm quy mnh Tnh Di , da vo cng c tu hnh, nn khi tm thn suy nhc, phi thin phi c, pht lm chung khng nim Pht vn c tip dn vng sanh. 4. nim vng sinh: Ngi tu Tnh tn tm quy mnh Tnh Ty phng pht lm chung, khng nim ra ting ch nim Pht thm cng c vng sinh. Bn cch vng sinh trn c th rt li thnh hai: S vng sinh v l vng sinh: S vng sinh: L ngi nim danh hiu c Pht A Di nht tm x thn phm vng sinh Tnh Cc lc th gii.(i nghip vng sinh). L vng sinh: l ngi nim Pht nht tm tr v sinh hin hin tr v chn tnh. Hoa Khai Kin Pht ng v sanh- Bt thi B tt vi bn l! (tnh khng nghip sch vng sinh).

 bao i ri, phong tro tng Kinh nim Pht, tr nim rm r ri lng du, lng du ri pht khi, m im vng sanh nh nh sng, hng thm, x li him thy. V lc bnh thng ngi tu Tnh y khng chuyn tu min mt, pht lm chung chng ngi bn ngoi ko n khu gi phin no ni ln qu mnh, cng vi cn t nghip bt tnh cn tr. Lc by gi hnh gi tnh gic nim ba nim danh hiu Pht lin tip khng xen h kh; Ni chi 10 nim nht tm, tm khng in o tc c vng sinh. Nhn y, chng ti ni thm mt s ci Tnh lin quan n ngha Tnh : 1.Tnh thn thng Do ngi tu Tnh (cng c th tu thin), tm thanh tnh pht khi thn thng t ti v ngi ho chng sanh hu duyn, nh A Nc Ca Tn gi th hin thn thng Lng- Thc, ho quc S Ng t. Thin s Ng t i ng, Trung Hoa, nm Hm Thng th t, i vua Tng c vua phong chc Thng gio mn s, tng ng quc s. Lc y ngi mi 16 tui, ging Kinh Nit bn nh my tri nc chy. Mt hm gh mt ngi ni ln ni i tri bng ht chu v cng au nhc, ng y ca triu nh tr khng lnh c. Nh li thu lm ch tiu v o phc v mt v tng phong hi du phng khng gh tm. V tng y bo: Khi no ch lm i nn, n Lng thc, pha trn hai cy thng c th c mt ngi cha bng Tht bo thy s gii nn cho! Ng quc s ci trang thnh dn qu n Lng thc, ng nh li s bnh nm xa, pha trn hai cy thng c th c ngi cha Tht bo sng ngi. V tng bnh lnh ho quang rc sng, tip i nng nn. Sau khi n ung tm ra, ngi ln chnh in sm hi ch thnh, v tng ny cho bit php danh ngi l A Nc Ca, ch nguyn nc sui, hng ng Ng quc s xung sui mc nc ra gh.Th nghe vng vng nh mc gh ln ting ni: Mi i trc ng lm quan n x oan Triu Th, chnh l ti, quyt eo bm ng tr th. Nhng i k tip ng lm cao Tng c thn H php. i ny vua ban gh trm hng ng khi tm t cao, tham luyn, thn H php xa lnh, ti nhp vo ra hn. Nay nh ch nguyn ca A Nc Ca tn gi, oan tri gia ti v ng kt thc! - Sau khi Ng quc s ra gh bng nc sui, nghe nh sm vang, cht gic. Tnh dy gh mt ngi lnh v ngi cha tht bo cng bin mt. Sau khi vin tch Ng quc s c li 3 quyn Thy sm, k r chuyn ny.

2.Tnh Dc s phng ng Theo Pht thuyt A Di Kinh, ni Phng Ty, ngoi Cc lc th gii Tnh , cn nhiu ci Tnh khc v 6 phng: ng, Ty, Nam, Bc, phng thng, phng h u c ci Chng sinh v ci Tnh ca ch Pht. Pht gio cng rt i m Tnh phng ng ca Dc S Lu Ly Quang Nh lai v Tnh Thin Quc ca i B Tt Di Lc. Do nhn sinh th gii ny nhiu bnh kh, ngi ta nim danh hiu Pht Dc S, t n dc s 49 ngn, khai n Dc S cu an b th, hnh tr theo kinh Dc s, bn thn v quyn thuc chng sanh c thanh tnh an lnh. Lm khi php tu theo kinh Dc S c dng h tr xy dng Tnh nhn gian, hi hng pht nguyn vng sinh Cc lc th gii. 3. Tnh thin quc -Cn c vo Kinh Thuyt Bn, s 66, Trung A Hm, Kinh Di Lc Thng sanh, Kinh Di Lc h sanh thnh Pht. c Pht th k cho t kheo A Di , i tng lai s lm chuyn lun Thnh Vng, tn l Loa Nhng Kh, lc y tui th loi ngi cao n 84000 tui, cnh vt xinh ti, vt cht sung mn, nhn dn hnh phc. Trong bi cnh , B Tt Di lc t cung tri u Sut ging sanh, xut gia tu thnh Pht hiu l T Th. Hin nay, B Tt Di Lc ng ti ni vin u Sut Thin, cng gi Tnh Thin quc, ang gio ho ch v B tt thng thin cu hi. Ngoi vin u Sut Thin, trai xinh gi lch trng th so vi ngi, n khi lm chung, theo Kinh Nit bn q. 19, th c 5 tng suy: 1. y phc d bn nhu nt. 2. Hoa trn u kh ho. 3. Thn th hi hm. 4. Nch ra m hi. 5. Khng thch ch ngi na. Tuy nhin v hng th, dn ngoi vin Tnh u Sut Thin, cao hn nh giu vn minh ci ngi thp bi. Ngi sinh vo cc ci Thin do nhn tu thin nh tc php Thp thin. Thp thin l cn bn gii lut Pht gio. Ngi tu php mn no trong Pht gio cng c th sinh Thin (u Sut Thin, tng th 4 trong 6 ci tri Dc gii). Nhng ch c ni vin u Sut l Tnh .

Theo lch s cao tng, thng l nhng v t tu, khuyn tu, i chn Pht php mt thi, mt tu Thin nh - Duy thc, nh cc v Php S o An, Huyn Trang, Khuy C, Thi H, T Hng v.v... Pht lm chung c du hiu sinh u Sut Tnh , hc o, ch B tt Di Lc ging sanh tr php. Cng nn bit, Tnh thn thng t mnh thnh o, Tnh Dc S, Tnh Thin quc khng c tip dn, v no thn thng o lc mnh m th n vn c n tip trn trng! -Ch c Tnh Di phng ty c tip dn ngi nim Pht nht tm! Tm li, ngi tu Tnh no nh chng ti lc dn cng ly Pht tnh lm nn tng. Tt c mi hnh trnh phi c soi sng ca B tm qua T hong th nguyn. Nu khng s lc ra ngoi o Pht ri vo Tam gii kh. Ring ngi noi gng tin thn c Pht A Di xy dng nhn gian Tnh hi hng vng sanh l iu rt kh, m c ch lm nn tht ng khm phc. Trang nghim Tnh nhn gian i hi ngi lnh o xut sc, cng vi sc ngi sc ca thanh tnh tr tu. in hnh nh Vn Pht Thnh Thnh M.- o trng Hu Nghim 2, Hong php Vit Nam vo nhng ngy l hi chuyn tu, y l Tnh ! Nhng ai c ch nng nh Pht lc, bc u th nghim ging ng, o trng, t vin, tnh x ri nhn rng ra cng ng th gii. Hnh phc bit bao! y l l tng B tt Tnh c 4 th tm: Tn tm, ch thnh tm, thm tm, hi hng pht nguyn tm vin mn. Nu ngi xy dng Tnh nhn gian trong mt tr x, cng ng no khng c cng s tt, lnh o tha k xng ng, th cng ch l mt phong tro trong nhng phong tro Tnh ng ghi nh trong lch s php mn Tnh m thi! ---o0o--HNH NGUYN SANH CA C DC S LU LY QUANG NH LAI

Thch N T Phc A. DN NHP Kh mt thc trng tm l m chng sanh phi th nhn, cng l mt thch thc cho bao th h con ngi i qua. Bng cch ny hay cch khc ngi Pht t phi tm ra phng thc on tr n. Ni Ta B Kh! Ta B Kh ! Khng c ngha l cc v T s chng ta gieo rc ch trng bi quan, ym th m l ting ni ca s tht. Nhng o Pht khng chp nhn ha gii kh au bng phng php tu tp kh hnh, p xc, cng nh phi tn ngng trung thnh, van xin mt ng thn linh no . Th nn, trn l trnh gio ha, sanh, c Pht Thch Ca Mu Ni bao gi cng xc nhn Ngi l v o s dn ng, v thy cho thuc, gip chng sinh t cha tr cc cn bnh v minh, phin no. S d cc c Pht, B Tt th hin vo cuc i cng ch v mc ch . y, chng ta tm hiu v c Pht Dc S l xy dng s hiu bit, nim tin v s nng ta tu hc ng vi chnh php. ---o0o--B. NI DUNG I.Hnh nguyn sanh l g ? S pht tm ca bc Thng S l ch nguyn cao qu, trong sng, hn nhin chan ha nh o chn Thin mn. Phi chng, y l nn tng khi nguyn t n hnh nguyn ca ngi xut gia tm o gii thot. Vy Hnh nguyn sanh l g ? Theo t in Pht hc Hn Vit [1] : Hnh nguyn l dch m - c ngha l hnh ng ca thn v nguyn ca tm. Hai tng ny tr gip cho nhau lm nn vic ln. Thanh Long s quyn H gii thch : Do hnh v nguyn nng ta vo nhau, c hai cng tu khng lch bn no. Do , Hnh nguyn c ngha l t thn hnh ng nhng nguyn ca tm. y, sanh l ch chung cho tt c mi loi t hu tnh cho n v tnh chng sanh, mi mi u c th nng theo Pht, B Tt vt qua kh i trm lun. Cng tc l t , thot, du dt chng sanh t ni m m n nh sng rc r bng cc phng tin hay p ca ch Pht v B Tt. c Pht Dc S pht ra 12 th nguyn cu cha cc

cn bnh nghip cm, v minh ca chng sanh tc l hoch nh con ng tu tp t nhn n qu ca cc c Nh Lai. ---o0o--II.Khi qut v c Pht Dc S 1) nh ngha: Dc S ting Phn l Bhaisajyaguru (Bhaisayaguru), gi y l Dc S Lu Ly Quang Nh Lai, cn c danh hiu l i y Vng Pht, Y Vng Thin Th. Ngi l gio ch ca nc Tnh Lu Ly Phng ng, pht ra 12 th nguyn cu cha bnh tt cho chng sanh, chn tr cn bnh v minh. Qua phn nh ngha, chng ta c th tm hiu chnh xc hn v c Pht Dc S qua 12 th nguyn. 2) Lc gin 12 th nguyn ca c Dc S Lu Ly + Nguyn th nht : Nguyn thn ta v ht thy cc loi hu tnh c ho quang rc r. + Nguyn th hai : Nguyn c quang minh rng ln, uy c vi vi khai ngun thng sut cho tt c chng sanh. + Nguyn th ba : Nguyn cho chng sanh khng thiu thn, ty theo lng mong cu m c toi nguyn. + Nguyn th t : Nguyn cu ht thy chng sanh u tu theo i Tha liu ngha. + Nguyn th nm : Nguyn cho tt c chng sanh tu hnh Phm hnh thanh tnh, gi gn y tam t Tnh gii. + Nguyn th su : nguyn ht thy chng sanh y thin cn, trang nghim sng sut. + Nguyn th by : Nguyn cho tt c chng sanh thn tm thng an lc, chng qu v sanh.

+ Nguyn th tm : Nguyn c chuyn n thnh nam tng trng phu, tu chng o v thng. + Nguyn th chn : Nguyn cho cc loi hu tnh c gii thot mi rng buc ca thin ma ngoi o, t kin, c kin, dn dt thu nhip h tr v chnh kin. + Nguyn th mi : Nguyn cho chng sanh gii thot cc tai nn bt thng, gic cp ln hip ca c ma. + Nguyn th mi mt : Nguyn cho chng sanh b i kht c n ung ngon lnh v no sau c Pht ban cho Php v dng nn qu c an vui. + Nguyn th mi hai : Nguyn ht thy chng sanh b ngho cng khn n u c y dng qy bu trang nghim, S nguyn ty tm, s cu nh . nhn thc tng tn v c Pht Dc S trn bnh din tm linh cng nh cng c nim tin ng vi chnh l, chng ta s tng bc tm hiu qua cc phn nh sau. ---o0o--III.Tn ngng o l 1) Tin vo cng nng cu qua i nguyn ca Pht Dc S Nh trn trnh by 12 i nguyn ca c Dc S Lu Ly Quang Nh Lai khin cho tt c cc loi hu tnh cu g cng c. Bi v, 12 th nguyn l biu th cho cng nng thc hnh hnh cu kh, hm nhip c T v lng tm (T, Bi, H, X), ca ch Pht, B Tt. Nu ni v Thn lc hnh o th c Pht Dc S cng c th ha thn lm B Tt cu chng sanh thot khi mi tai ch. c bit, Ngi cha tr cc loi bnh tm l. C ngi khi gp tai nn hay bnh chng kh qua khi cn nguy bin lin nim danh hiu Dc S Lu Ly Quang Nh Lai, hay ng chp tay nh tng hnh tng ca Ngi th s c ha gii. T , nu chng ta tu tp 12 hnh nguyn trong i, ng, nm, ngi mi mi u nht tm, tt nhin s cm nhn mt cch vi diu trong tng nim

trong sng ca tm thc. V tng nim trong sng tc ng a c th vt qua mi bnh tt. Ngy nay, khoa hc cng nhn Nhn in l mt phng thc tr bnh. H c th nhn Thin kh vo c th con ngi, sau kt hp nng lng sn c c th chn tr tt c mi chng bnh. Th nn, chng ta l t Pht sao khng dng php mn nim Pht iu ha hi th v t cha tr bnh cho t thn. i vi nhng hnh gi tu tp, trn l trnh chng c o qu nh Pht, tt nhin phi cn th nhp mt cch hon ho v 12 hnh nguyn ca c Dc S Lu Ly Quang Nh Lai. V Ngi l biu th cho chn l v nhn cch hon m, l bc gic ng thnh tu Pht qu lm gio ch ci Tnh Lu Ly ng phng Gio ch i Y Vng Tiu Tai Din Th bo an khng Dc S Hi hi Dc Vng Thng Tht Pht Nh Lai phng h tr. [1] Ngy nay, c mi xun v, trm hoa khoe sc sau 3 ngy Tt Nguyn n, L Hi Dc S c t chc thng nin. Theo truyn thng Pht Gio, vo ngy mng 8 u nm, cc cha thng khai n Dc S hay cn gi l L Cu An. Hng xut gia cng nh ti gia chuyn tm tr ch cu nguyn th gii ha bnh, chng sanh an lc. c bit, gm c 49 ngn n thp ln tng trng cho nh sng v tr tu, l nh sng mu nhim ca c Pht Dc S v ch Pht mi phng soi sng n cho nhn loi. c Pht Thch Ca dy : phng ng c mt th gii c bit, i sng an lc v hnh phc tng ng vi th gii cc lc ca c Pht A Di phng Ty : - Ny Mn Th Tht Li! Trong khi tu B Tt o ngi pht ra 12 i nguyn lm cho tt c chng sanh c ch s cu u toi nguyn. Th nn : Lng t t khp tam thin Trm ngn c kip i Y Vng Thng em mt tu soi phm tc

Chng sanh mong cu thy hin tin. [1] Mi hai th nguyn ca c Pht Dc S c mnh lc rt ln. Bt lun ngi xut gia hc o hay c s ti gia, nu tu tp, tr tng kinh Dc S nh ngh hnh tng hoc nim danh hiu ca Ngi u c th vt qua tt c nguy him, nh b giam cm lao ngc c an vui t ti. Hoc th tng c Pht Dc S hng ngy chim ngng, l bi th c thn tng p , trang nghim, tr tu sng sut. c bit, ti lng Hng, Ha Thng ch ging : i vi hng xut gia trong lc tu tp, nu b sai lc th Ngi gia h cho chng ta tu hnh chn chnh khng b t ma ngoi o quy nhiu. Hoc i vi nhng ngi phm gii ph trai, nu ch thnh cu nguyn c Pht Dc S th s c khi phc li gii th, pht huy nhng hnh lnh, tu hnh tinh tn chng c o v thng B . Cho nn trong kinh Dc S c bi k : Hnh nguyn ca Pht kh ngh bn a ht chng sinh ln ci tnh; Mun ln phi tng v phi tu B hn ng t, theo ng chnh [Tu Nhun] Vy, hnh nguyn l mn n tinh thn ca mi hnh gi, bi v chng ta thng quan nim sng phi c ngha, tu phi c hnh nguyn. iu chng t trong vic mong cu hnh phc, an vui ngi Pht t khng th thiu hiu bit, nim tin v hnh nguyn cng nh nhng g thuc v tm linh. Pht gio vn tha nhn ngi tu hnh chn chnh s c Thin Long Bt B, H Php thin thn h nim, nhng mun thnh Pht th phi p dng 12 hnh nguyn ca c Pht Dc S trong i sng t thn. Nhng cng c hnh tr c th t tr cc bnh tt. 2) Cng c c tng v tr ch Dc S : Thn lc ca c Dc S Nh Lai s gi gn che ch cho hnh gi (ngi tu theo bn nguyn ca Pht Dc S) v c s bo h ca 12 i tng :

(1) Cung T La i Tng, (2) Pht chic La i tng, (3) M Sy La i tng, (4) An La i tng, (5) t N La i tng, (6) San La i tng, (7) Nhn t La i tng, (8) Ba Di - La i tng, (9) Ma H - La i tng, (10) Chn t - La i tng, (11) Chiu La i tng, (12) T Yt La i tng. Trong cuc sng bnh nht ca ngi xut gia cng nh ti gia, np sng tm linh nh hng rt ln i vi t tm ca mi ngi. Nu hng ngy chng ta tr nim, c tng hoc xng danh hiu ca c Dc S Lu Ly Quang Nh Lai th s c ng nghim ngay trong hin ti. c bit Ch Dc S mang mt ngha rt quan trng khi chng ta hnh tr, v chng nhng vt qua mi kh ch, m sau khi mng chung cn c sanh v th gii Tnh Lu Ly, dn dn tu chng n o qa V Thng Chnh ng Chnh gic. Duyn khi ca thn ch Dc S, c Pht Thch Ca Mu Ni dy cho Mn Th S Li B Tt trong Kinh Dc S Bn Nguyn cng c trang 74 : Ny Mn Th Tht Li! c Dc S Lu Ly Quang Nh Lai kia khi cha chng c o B , do sc bn nguyn m Ngi quan st bit chng hu tnh, gp phi cc th bnh kh nh da vng, gy m, cm nhit thng hn V mun nhng bnh kh y c tiu tr v lng mong cu an lc ca chng hu tnh c mn nguyn, nn Ngi lin nhp nh tn l nh dit tr tt c kh no cho chng sanh. Khi Ngi nhp nh, t trong nhc k phng ra lung nh sng ln, trong lung nh sng y ni ch i La Ni : Nam m bc gi pht , b st x, l l thch lu ly bc lc b, hc ra x gi. t tha yt a gia, a ra hc . Tam miu tam bt gia, dt it tha, n, b st th, b st th, b st x, tammt yt ta ha!! Phn m :Namo bhagavate bhaisajya guu vaidurya prabharajaya tuthgtya asahate Samyak Sambuddhaya tacljath : Om bhaisajye bhaisajya Samudgate Svh!! [1] Nh vy, cng c c tng, hnh tr ch Dc S rt vi diu. Chng ta c th gt hi nhng thnh qa tt p ngay trong hin ti. Bi v, l, nhng m thanh ca Ch Pht ni ra c nh hng trc tip n nhp iu rung chuyn ca ln sng quang minh trong tm thc chng sanh. T , nim tin c vng chc, ch nguyn c vin mn, chnh l nh cng c bt kh t ngh ca bn nguyn Dc S Lu Ly Quang Nh Lai. Nht l lc lm

chung ch cn nghe danh hiu ca Ngi lin c tm v i B Tt c sc thn thng n ch li a ng sang th gii Cc Lc, hoa bu trang nghim. 3) nh hng cuc sng tinh thn tn ngng Phm l con ngi ai cng mun sng mt cuc i hnh phc an lnh, cho d l t hc hay l ngi tr thc. Nhng ng i c thun t phi c nghch. Nhng vn cuc sng khi khng gii quyt c chc chn h s tm n tn gio. iu c ngha l trong cuc sng, vn tn ngng nh hng rt ln i vi tinh thn ca mi ngi. Song thc tp 12 hnh nguyn ca c Pht Dc S c li ch g? D nhin, trong thi i ngy nay i vi ngi xut gia hay c s t c ai thc hnh hay pht nguyn iu g gi l theo du chn xa ca c Pht Dc S. V sao ? a phn, nim tin b hn ch bi nhng ngi t nng vn vt cht ln trn i sng tinh thn. V th, mc d hng ngy c tr nim c tng kinh Dc s nhng hiu qu rt thp, l v h khng thnh tm thnh . Mi hnh nguyn c mt cng nng c th, nu trong i ny, bt c hnh gi no khi c tn tm ri nn pht nguyn sanh v ci Tnh Lu Ly ca c Pht Dc S. S pht nguyn ny, i hi hnh gi ng dng 12 li nguyn vo cuc sng pht huy cng c lnh ca t tm, a tm mnh th nhp chn l tuyt i. Chng hn chuyn cch y 10 nm : C mt gia nh giu c, ngun gc T tin v theo truyn thng Pht Gio nhiu i nn rt m o. H ch c mt ngi con trai c nht, bt hnh thay! ngi con trai y ch bit theo nhng bn b xu n chi, sa a, vo t ra khm. Nhng hnh ng nh vy khin cha m bun ru, kh no. V th, ngi m hng ngy thng n cha cu nguyn. c Qu thy hng dn nn c th c Pht Dc S, mi m qu trc hnh tng ca Ngi nim danh hiu hoc tr tng kinh Dc S Vi diu thay ! Sau mt thi gian thnh tm cu nguyn nh vy, dn dn chuyn ha c tm tnh ca cu con trai Qua cu chuyn trn, t nim tin tn ngng tc ng n hin thc cuc i qua 12 hnh nguyn ca c Pht Dc S. Thc s n nh hng rt su sc, quan trng trong cuc sng hng ngy ca ngi t Pht. Nhng hnh nguyn ca c Pht Dc S c v nh l nhng phng thuc c tr nhng tm bnh ca chng sanh.

Nh vy, i vi hng xut gia v ti gia trong cuc sng hin thc, khng th khng thc hnh nhng hnh nguyn ca c Dc S Lu Ly Quang Nh Lai. Hnh nguyn sanh ca c Dc S vi bao nng lc huyn b t kh bo an, nh chic thuyn T lun sn lng v tha v ng chuyn ch bao chng sanh t b kh lm than n b gic ng, gii thot. l chn gi tr bt h, bi v s hnh tr hin ti vn mang li hu ch ln lao cho hnh gi tu tp bn nguyn cng c ca c Dc S Quang Nh Lai. Nh vy, hy vng rng vi nhn thc trn, c th gp phn xy dng nim tin v hnh nguyn sanh ca c Dc S Nh Lai. ---o0o--IV.Gi tr biu trng v hin thc Theo Pht Gio, l trnh th nhp ci o c nhiu phng tin, trong c gio php da trn c s khai quyn, hin tht (m phng tin hin by tht tng), hoc t tht tng m ra phng tin (quyn). Do ,ngoi gc tn ngng, siu hnh, Trit hc Pht gio bao gi cng t gi tr biu trng v hin thc gip ngi Pht t tr v vi ci ngun tu gic chnh mnh. Th th, hnh nh biu trng cng nh gi tr hin thc v c Pht Dc S c ngha nh th no ? 1) Hnh nh biu trng Nh chng ta bit, chn dung c Pht Dc S c tn ngng xa nay l hnh tng c tc xon c, tay tri cm bnh thuc (cn gi l ngc qy), tay phi kit n th v y. Hai bn c 2 v B tt lm th gi c Pht, nh bn tri l B tt Nht Quang, bn phi l B tt Nguyt Quang. y l hnh nh c gi l Dc S tam tn. V hnh tng tc xon c l mt trong nhng tng tt ca c Pht. Tay cm bnh thuc (hoc cm ngc qi) l biu th cho ngha c Pht Dc S c v lng cng c, bu vt v diu php mu nhim gip Hnh gi tu tp, chuyn ha t thn. iu c bit y l tay phi Ngi kit n v y. V y chnh l khng s hi. Hnh nh kit n ca c Pht

Dc S vi mc ch gip Pht t t tin thit lp s bnh yn cho thn v tm. Hai v B tt ng hu c Nh Lai Dc S l biu trng cho cn bn tr (nht Quang Bin Chiu) v hu c tr (Nguyt Quang Bin chiu). iu , xc nh mi phng tin m Ngi vn dng u pht xut t hai Tr ny. Hn na, Lu Ly l ch cho mt trong by bu vt, l loi qu mu xanh. Mu xanh l biu th t bi v s sng. Hnh nh c Pht tr Phng ng l biu trng ni c ngun sng v tn. Th nn, c Pht Dc S l tng th, bao hm mi hnh nh, c tc dng khai phng tm thc hnh gi. T ngha trn, c th khng nh rng, mi chng ta l mt c Pht Dc S, nu pht huy tn cng cng c, tr tu v diu php nhim mu ca Bn tm. Th nhng, mun t c, chng ta phi ng dng 12 i nguyn c Dc S vo i sng t thn, th chc chn nhng c tnh cao qy s c thnh tu. 2) Gi tr hin thc : Cng nh Pht A Di , c Dc S Nh Lai trang nghim t thn v ci nc ca Ngi bng 12 i nguyn. T khi pht tm, lp nguyn cho n ngy thnh tu qu V thng Chnh ng Chnh gic l c qu trnh hnh o B Tt. y l kt qu ca s n lc, tinh tn khng ngng trong vic tu tp, ban vui cu kh chng sanh nhiu i. y, da trn 12 i nguyn, chng ta thy c Pht Dc S xy dng m hnh tnh , trong ly chng sanh lm trung tm hon thin. Do , ni dung mi li nguyn u ni ln mc ch l gii phng kh au cho tt c chng sanh. Chng sanh l i tng B tt thc hin vin mn v hnh nguyn. Hn na, theo quan nim ca Pht gio, s thnh tu mi v Pht, ngoi yu t hnh nguyn, mc ch, bc tip theo cn phi c th ha bng hnh ng. Chnh hnh ng li mnh li ngi mi l iu kin cn bn trang nghim cho bo thn Pht (chnh bo) v ci nc (y bo) t n hon b. V khi cn l trnh tu nhn, c Pht Dc S th hin c iu , nn cnh gii tnh ca Ngi l mt m hnh l tng cho Pht t chng ta hng v noi gng, tu hc. Trn c s ny, s tn knh, l bi i i vi vic thc hnh 12 i nguyn s gip chng ta xy dng ci nc trang nghim, thanh tnh nh Ngi. iu hnh gi phi hon thin trn hai mt, nghim tnh t thn v ci nc. V t thn, chng ta cn gi gn tnh gii, thc tp thin nh, pht huy tr

hu v lu chuyn ha nhng nim tham mun, hn gin, si m, ch k, ghen ght, chp ng, php v.v tr v t tnh sng sut, bnh ng, thanh tnh. S chuyn ha cn phi thc hin vi tm v tr, v hnh. y cng l cch kin to th gii tnh ni lng mnh. Song song vi vic hon thin t thn, hnh gi cn phi tu tp hnh B tt trn c s mi hai i nguyn, tc ly chng sanh lm i tng, hng dn h t n an lc v gii thot; lm c iu ny cng c ngha l kt duyn quyn thuc vi chng sanh, cng sng chan ha trong nh o, bin ci ta b thnh nc Pht. Ngy nay, trn th gii, c nhng quan nim, khuynh hng v hnh ng y nhn loi n vc thm tng tn, tng st, nht l nn chin tranh, khng b, th hn, bnh tt ang honh hnh. L ngi Pht t, ti sao chng ta khng em mi hai i nguyn ca c Pht Dc S, ng dng cho i sng t thn v mi ngi, mi thnh phn x hi, gip h mt hng i ch thc trong vic phc v nhn sinh. y l hnh ng tch cc, nhm xy dng ci nhn gian tr thnh cnh gii Tnh y chnh bo v y bo trang nghim. Nu lm c iu , mi ngi Pht t s l mt thnh vin tch cc trong cng tc kin to nn ha bnh, t do v thnh vng cho th gii. ---o0o--C. KT LUN c Pht Dc S l v o s y diu php, diu dc, c kh nng ha gii mi kh au chng sanh. Qua mi hai hnh nguyn cng nh s thnh tu vin mn v s kin to Tnh ca Ngi cho chng ta nhiu bi hc thc tin trong con ng tu tp v hnh o B Tt. T thnh qu v nhng nng lc siu vit ca Ngi, nn khng nhng Pht gio Vit Nam, m Pht gio cc nc Chu u lun tn knh v ngng vng. S sng tn bng nim tin c th em li mt kt qa no nht nh, nhng nu coi y l iu kin tuyt i, s dn n xem c Pht Dc S l v thn linh.

Song cn c trn tnh biu trng v gi tr hin thc, Pht t chng ta cn nn nhn thc c Pht Dc S l v thy c v s diu php, gip t thn chng sanh chuyn ha kh au thnh an lc, gii thot, bin ci Trn gian thnh Tnh huy hong, hn l ch bit cu nguyn, van xin Con ng dn n an lc v hnh phc cho t thn v mun loi ang nm trong tm tay mi ngi, nu chu quay v sng vi o l t bi, tr tu v mi hai hnh nguyn ca c Pht Dc S./. ---o0o--T S B T MA (Bodhidharma) Thch An Hi 1.Tiu s Nu tnh t T S Maha Ca Dip i th nht truyn xung n , B t Ma l v t th 28, sang Trung Hoa, ngi l v t th nht Thin Tng, ngi xut hin vo u th k th XI, khong 1000 nm sau Pht Nit bn. Ngi l ngi ca nc Quc Hng, thuc Nam Thin Trc (De-Khan), n , con th ba ca vua Hng Ch dng St Li, thu nh ngi c ch siu vit v c ti hng bin. Nhn khi vua Hng Ch thnh t th 27 l Bt Nh a La vo hong cung cng dng. Trong s phm vt c vin bo chu, T hi ba v hong t: -Trn i ny cn c vt g qu bng ht chu ny chng?-Vng t Nguyt Tnh a La, v con th ca vua l Cng c a La u ng cho rng: Ht chu y qu gi cng tt, khng phi trong nh vua th kh c c. -B a La tha: Chu ny ca th gian cha lm cao hn ht, nu so v Php bo, n ch cu ngho i, khng cu c kh sinh t. Anh sng tr tu hn hn nh sng bo chu, v c tr tu ngi ta mi nhn ra qu bu ca chu. Trong cc th trong sch ch c tm trong sch l hn ht, nh tm

t s trong sch sng t bu kia lin hin. Nhng ai c o c th tm cng qu bu nh th. T S khen ngi ti bin lun ca B a La v hi tip: -Trong cc vt, vt g khng tng? -Trong cc vt, chng khi l khng tng. -Trong cc vt, vt g l ti cao? -Trong cc vt, nhn ng l ti cao -Trong cc vt, vt g ti i? -Trong cc vt, php tnh l ti i. T vui lng bit i php s c ngi xng ng ni di truyn b li ch chng sinh. Mt hm vua Hng Ch hi t:-Ti thy cc thy u tng kinh, ti sao Tn Gi khng tng?-T p:-Ti th ra chng tip cc duyn, ht vo khng trong m gii, thng tng kinh ny trm ngn mun c quyn. Vua Hng Ch bng h hong cung u vang ln ting khc, duy c B a La im tnh, ngi nhp nh ch hon linh cu cha sut by ngy. An tng nh vua xong, B a La, xin php m v hai anh i xut gia. Thy c duyn thun thc, T Bt Nh ngi cho lm t, thnh ch tng lm l th pht v truyn gii c tc, t bo: -i vi cc php con c thng sut, nn i hiu l B t Ma. T y ngi c thn cn hu h bn thy. Bodhidharma :B l o chnh gic: o thng sut, gic l ng chn chnh, gic ng php tnh. t Ma l php, qui tc, qu tr. Qui tc l khun mu, php tc; qu tr l duy tr t tng, nm gi t. B t Ma, l nm gi php tc, t o gic ng ca ch Pht. Mt hm T Bt Nh a La gi ngi n truyn php yu v ph chc:

- Chnh php nhn tng ca c Nh Lai ln lc truyn trao, nay trao li cho ngi kho truyn b ng cho on dt, nghe ta ni k: Tm a sanh nh chng, Nhn s phc sanh l. Qu mn B vin. Hoa khai th gii khi. Dch: t tm sanh cc ging, Nhn s li sanh l. Qu y B trn, Hoa n th gii sanh. Khi lnh th bi k ni php v y bt, ngi B t Ma tr thnh v t th 28 Thin Tng, mt php t chn truyn, T Bt nh dn d: -Con tm gio ha nc ny, sau sang Trung Hoa, mi l duyn ln. Song i ta dit 60 nm sau s i. Nu i sm, c iu khng tt. Nhng vic kit hung v s gio ho Trung Hoa, ngi cu xin t ch dy, T dng nhng li sm k tin on, xong ri hin cc th thn bin th tch. Ngi v cc t quyn thuc lm l tr t nhc thn s ph, lm x li, xy thp cng dng. Vng li t dy, ngi ti nc nh gio ho chng sinh, v huynh vi ngi l Pht i Tin cng chung sc vi vic hong php sinh. Ngi ta ni: Hai ngi l hai v hot Pht m ca cam l tm mt th gian nhit no! Vua Nguyt Tnh bng, con vua l thi t D Kin ni ngi, khng bao lu sau vua li tin theo ngoi o bi bc Pht gio. Ngi cho t l Ba La n cung vua nhip ha. Sau khi tr v pht gio, vua D Kin mi bit Ba

La l t ca ch mnh. Nh vua cho ngi thnh ngi v hong cung gio ha mt thi gian; thy c duyn sang Trung Hoa n, ngi em li huyn k ca T Bt nh a La thut li cho vua bit. Vua khng th can ngn, nh sm mt chic thuyn bun cho thy th a ngi vt bin sang Trung Hoa; vua v qun thn, t tin a ngi n ca bin: ngi trn thuyn gn ngt ba nm, thuyn mi cp bn Qung Chu, nhm i Lng, nin hiu ph thng nm th nht (520 sauTC),ngy 21/09 nm canh t, quan Th S tnh ny ra n tip ngi, dng s v triu tu ln Lng V , vua c s sai s lnh chiu ch thnh ngi v Kim Lng ( kinh nh Lng) cng dng, vua V hi: -Trm t ln ngi n nay, xy cha, chp kinh, tng rt nhiu, vy c cng c g khng? S p: u khng c cng c, ti sao ? Bi v nhng vic vua lm l nhn hu lu, ch c tiu qu trong vng Nhn - thin nh nh tu hnh, tuy c phc c nhng khng phi tht. Vua hi: -Th no l cng c chn tht?-S p: Tr thanh tnh trn mu, th t khng lng, nh vy mi l cng c, v cng c ny khng th ly vic xy cha, chp kinh, tng cu c. - Vua hi -Th no l Thnh Nht Ngha? - S p: -Mt khi tnh r, thng sut ri, khng c chi gi l Thnh ( Quch Nhin V Thnh). -Ai ang i din vi trm y? -Ti khng bit. Vua V khng lnh ng c, lng khng vui, lui v ngh, s bit tm vua khng kt hp php mnh, v vy n ngy 19/10 nm y, s qua Giang Bc, n 23 thng 11, s sang Lc Dng. n i Hu Ngy, vua Hiu Minh, nm Thi Ha th 10, s ln Tung Sn, vo cha Thiu Lm, ngi ng vch, trn ngy lm thinh. Ngi i khng hiu g c, gi s l Bch Qun B La Mn, ngha l ng B La Mn ng vch. V sau vua Lng V c Ch Cng Ha thng, mt cao tng c o, cho bit B t Ma l Qun m i S truyn tm n Pht, li thy ni l chn l, vua V cho s n cha Thiu Lm thnh cu, th T S

t Ma nhp tht. Mu i thoi k c trn c c Lc T quyt Nghi cho Vi Th S, Php Bu n Kinh, phm III nh sau: ....ct cha, chp kinh, tng bng cch i chay lm phc l phc c, cng c phi thy trong bn tnh mnh. Phc c v cng c khc nhau, r l vua Lng V khng am tng pht l. C v tng tn Thn Quang, hc thng cc kinh sch, gii l diu huyn, nghe danh ngi tm n yt kin. Thn Quang l nghi m ngi vn ngi im lng ng vo vch. Quang ngh: Ngi xa x thn cu o, nay ta cha c mt trong mun phn ca cc ngi. Hm y nhm tit ma ng ( mng 9 thng chp), ban m tuyt ri l t, Thn Quang vn ng yn ngoi tri chp tay hng v ngi. n sng tuyt ngp ln khi u gi, gng mt Thn Quang vn thn nhin. Ngi thng tnh xoay ra hi: - ng ng sut m trong tuyt, mun cu vic g ? Thn Quang tha: - Ci mong Ho thng t bi m ca cam l rng chng sinh. - Diu o ca ch Pht, d nhiu kip tinh tn, hay lm c vic kh lm, nhn c vic kh nhn, cn khng th n thay, hung l dng cht cng nh ny cu lm sao c php chn tha ? - Thn Quang nghe s qu, t ly dao bn cht t cnh tay tri, t lng thnh khn cu o, T s bit y l php kh (mt kh dng tt truyn b chnh php) nn ni: - Ch Pht ban s pht tm cu o dm b thn, ng nay cht tay trc mt ti, vy ng mun cu g ? - Php n ca Ch Pht con c th c nghe chng? - Php n ca Ch Pht khng th t ngi khc m c. - Tm con cha an, xin thy dy php an tm. - Ngi em tm ra y ta an cho. - Con tm tm khng th c.

- Ta an tm cho ngi ri. - Thn Quang nhn y c gic ng, ngi i tn Thn Quang l Hu Kh. T y k tng ngi tc ua nhau yt kin ngi, ting tm vang dy. Vua Hiu Minh nc Ngy sai s ba phen cu thnh, ngi u t chi. Nh vua cng knh trng, sai s em l vt cng dng: Mt cy tch trng, hai y kim tuyn, mt bnh bt,.....thy vua c lng thnh ngi phi nhn. Ngi m ca phng tin ni php gio ha mn , ngi ngi cm mn qui y Tam Bo. Chn nm tri qua, k t khi n Trung Quc, s c mun hi hng, nn gi cc t n ni: - Gi ta ra i sp ti, vy mi t hy ni cho ta nghe s c ca mnh. o ph ra bch: -Theo ch thy ca con, mun thy o, phi chng chp vn t, cng chng la vn t. S p: - ng c lp da ca ti ri. Tng Tr Ni ni: - Ch gii ca con, nh T A-Nan mng vui thy nc Pht A Sc Bt ng c mt ln, sau khng cn thy li na. - S ni: - B c phn tht ca ta! o Dc tha: - Bn i vn khng, nm un chng phi tht c, ch ca con khng mt php no kh c. S ni: - ng c b xng ca ti ri !

Sau cng, ti phin Hu Kh, Hu Kh l bi s ri ng im lng ngay ti ch, khng bch, ni g c. S bo: - ng c phn tu ca ti. Ngi gi Hu Kh n dn d: - Xa Nh Lai trao chnh php nhn tng cho ngi Ca Dip, t Chnh php c lin tc truyn n ta. Ta nay trao li cho ng, ng kh nm gi, lun vi o c sa lm vt tin. Mi th tiu biu cho mt vic ng nn kh bit.- Hu Kh bch: - Xin thy t bi ch bo mi vic. T bo: - Trong truyn tm n kh hp ch tm chng, ngoi trao c sa nh tng ch. i sau c ngi cnh tranh nghi ng, h ni: Ta ngi n, ng l ngi Hoa, cn c vo u m c php, ly g minh chng?ng gn gi php y ny em ra lm biu tn, th s gio ho khng b tr ngi. Hai trm nm sau ta dit , y bt dng khng truyn, v lc Pht php thnh u tranh, ngi hiu o ni l rt nhiu, ngi hnh o v thng l rt t. Tuy nhin ngi thm thng lng chng cng c, vy ng nn c xin dng o php, ng khinh ngi cha ng. Hy nghe ta ni k: Ng bn lai t th Truyn php cu m tnh Nht hoa khai ng dip Kt qu t nhin thnh Ngha: Ta sang n ci ny Truyn php cu m tnh Mt hoa n nm cnh

N tri t nhin thnh S li ni thm: Ta c b kinh Lng Gi 4 cun, nay cng giao lun cho ng, l ng vo tm gii, gip chng sinh m c kho tri kin ca Pht. Ta t Nam n n phng ng ny, thy Xch Huyn Thn Chu (Trung Quc), c i tha kh tng, nn vt qua nhiu ni, v php tm ngi. Nay c ng truyn th y php, ch ta toi ! Ni xong, s cng t n cha Thin Thnh, lu li ba hm. C ngi tn Thnh Thi, t Dng Huyn Chi, sm m phng tu thnh pht n hi: - Nghe s bn Ty Thin, tha tip php n lm t, vy xin dy cho con bit ng a n t v nh th no ? S p:- Sng t Pht tm, ni lm ph hp gi l t. - Ngoi ra cn g khng ? - Nn sng tm ngi, bit rnh kim c, chng chn c khng, i p chng nm, chng hin, chng ngu, khng m khng ng; gii c nh th ng xng l t. Thnh Thi li hi:- t thnh tm quy y Tam bo my nm ri, nhng tr tu cn m m, chn l cha r. Ci xin S t bi khai m ng tu cho gn vi Pht t. Ngi v ng ni k: Dic bt c nhi sanh him Dic bt qun thin nhi cn th Dic bt x tr nhi cn ngu Dic bt phao m nhi tu ng t i o h qu lng Thng pht tm h xut Bt d phm thnh ng trin Siu nhin danh chi vit t.

Dch ngha: Cng ng thy d m sanh ch Cng ng thy lnh m i m Cng ng b tr m gn ngu Cng ng vt m cu ng c vy th: n i o to v lng Thng pht tm mun cu Chng cng phm thnh snh vai Vt trn i i gi l t Thnh Thi, nghe k na vui na xt bch: - Xin S lu ni th gian ho chng hu tnh. S ni:- Ta sp i y, khng th lu; ngi i cn tnh mun sai, ta gp nhiu hon nn ri. Thnh Thi: - Ai lm hi s, xin cho bit, t nguyn tr. T ni: - Ta em b mt ca Pht ra truyn li ch chng sanh, nay hi ngi mnh an, lm sao c l y ng ? - S chng ni th ly g tiu biu cho sc thng bit khp cng ca s ? S c mt bi k sau y c tnh cch nh mt bi sm:

Giang tra phn ngc lng Qun c khai kim to Ng khu tng cng hnh Cu thp v b ng Dch: Thuyn lt, chia sng ngc uc nu, m kha vng Nm ming ta cng kh Chn, mi ht ta, chng. Thnh Thi khng hiu g c, ch gn ghi vo lng ri t t lui gt. Bi sm ca s ng thi khng ai c, nhng v sau c phn ng nghim. Di thi nh Ngy k anh ti chng li Thin mn rt nhiu, no l Quan Thng Lut S, Lu Chi Tam Tng ... thy S ly tm lm trng, cc v cng S lun ngh my phen nhit lit, trong khi y xa gn, s u cho ni ln mt trn huyn phong v xung mt trn ma php, chan ha ban rii khp ni, s thnh cng v vang ny kch thch k c gia tm lm thuc c hi s. Trn thc t, s b thuc 5 ln, n ln th 6, thy s mnh hong ha hon thnh, cng vic truyn php cng c ngi, s khng t cu na, ngi an nhin th tch. Hm y l ngy mng 9 thng 10 nm Bnh Thn, nhm nin hiu i Thng nm th 2, nh Lng ( 529 TC), ( nm Thi Ha th 19, i Hiu Minh Hu Ngy). n ngy 28 thng chp cng nm, nhc th ca S c nhp thp ti cha nh Lm, ni Hng Nh. ng nh li sm ca s, cu Ng khu tng cng hnh, v ghp ch ng () trn ch khu (), thnh ch ng (), cu ny c ngha l Ta s i. Cn cu cht Cu thp v b ng. S ni trc ngy vin tch: mng 9 thng 10.

Ba nm sau, Tng Vn qua nh Ngy, i s Ty Vc v, gp S t Ma ti ngn ni Thng Lnh, thy S tay cm mt chic dp, mt mnh i mau nh bay, Tng Vn hi: - S i u ? S p: -Ta v Ty phng - S li ni thm - Ch ca ng chn i ri. Tng Vn sng s, t gi ngi v phc mng th ra vua Minh bng h, Hiu Trang ln ngi, ng em vic y tu li, vua lnh m ca thp d np quan ti ra, qu nhin l quan ti khng, ch cn mt chic dp. Vua sc a chic dp v th cha Thiu Lm. n i ng nin hiu Khai Nguyn nm th 15, nhm nm inh Mo (728, sau TC) mn i chic dp v cha Hoa Nghim, n nay khng bit cn mt u. Vua phong ngi hiu Vin Gic Thin S, php hiu Khng Qun. Theo truyn thuyt, Ngi vt sng Dng T trn mt l lau, tch ny v sau tr thnh mt ch a thch ca hi ha thin. Tc phm ca ngi: - t Ma Ho Thng Tuyt Qun lun - Nam Thin Trc, B t Ma Thin S qun mn (i tha php lun) - Thiu tht lc mn tp - Thch B t Ma v tm lun - Thin Mn Nhip yu -Thiu Tht Dt th..vv.. T in Pht hc Hu Quang:- Theo s kho cu cc t liu o c n Hong, cc hc gi cho rng: Trong cc tc phm lu truyn hc thuyt ca t Ma xa nay hnh nh ch c Lun Nh Nhp t hnh l b lun mang t tng chn chnh ca B t Ma.

---o0o--2. Hnh nh biu trng Ni n B t Ma, l ngi ta ngh ngay n mt v S hnh tng dm v, mc o trng mu en, qun nu, trn vai quy mt chic gy treo tn ten mt chic dp, mt my nghim khc, ru ria xm xm, i mt sng quc tinh anh, ng trn mt l lau phiu diu trn sng gi. Hnh tng ny c th knh trang nghim ni hu t pha sau chnh in th Pht ca i a s cha chin Vit Nam, Trung Hoa, Nht Bn..vv..biu tng ngi l mt v t s quan trng trong cc v t c truyn y bt thay Pht hong ha chng sinh. Sng bin l mi trng sinh sng ca cc loi thy tc hin v d, ni c sng to gi ln e da mng sng con ngi. Theo Kinh i Bt Nh, phm Thng b Tt, Sng bin cng thng pht sanh chu ngc. Chu ngc khng t u n, cng khng i v u, chn tm thanh tnh ca Pht v chng sanh cng th. Cy b gic ng phi bm su vo mnh t kh au mi ng vng gia cuc i nhiu ging gi hng chu nng ma che bng mt cho ngi. Ngi ng trn sng gi oai nghi hng dng, im ta l cnh lau nh b ni ln ngi gic ng gii thot thn th nh nhng, nh hoa sen t ti trn ao h ta ngt hng thm. Chic gy tng trng cho thin php, gy thin. Mt chic dp tng trng cho gio l khng hai, chng sanh l Pht. Nh ha s, iu khc kt hp ngha biu trng, vic ngi mi n Trung Hoa, vua Lng V , mt i c s xy ct nhiu cha, nhiu chng tng, hiu gio ngha uyn bc, ging php hay n ch Thin rc hoa cng dng, m cha tht chng, nn bi thnh t s gii p cu hi:- Th no l nht ngha thnh ? -S p:- Mt khi tnh r thng sut ri, khng c chi gi l thnh. (Quch nhin v thnh). Vua V khng lnh hi c, lng khng vui. Sau T s ng trn mt l lau vt sng Dng T vo t Ngy ln ni Thiu tht, ngi nhn vch cha Thiu Lm n chn nm. on cui i sau khi ngi th tch khong ba nm, s gi Tng Vn thy s ni Thng Lnh tay cm mt chic dp i v hng ty nh bay. Biu tng y ni ln t tng ngi nht qun, trc sau nh mt l: Thin t s truyn ngoi gio in, ch thng tm ngi, thy tnh thnh Pht.

---o0o--3. ngha hin thc c m ln nht ca i ngi l sng an tm hnh phc. Qua s gii p khai th cho s Thn Quang Hu Kh v yu ch ca Thin Tng Tm n, chng ta thy r hin thc tm l ca Pht gio trng thnh l an tm trong sinh t. Lch s con ngi t thu hng hoang n nay vn minh tin b, c phi lun lun khng hong trong ha bnh v trong chin tranh ! Chin tranh th s ngho i hu dit sinh mng, ca ci. K thng kiu hnh, ngi bi h ngi. Ha bnh th tranh ginh a v, khng b tm l cnh tranh sang hn vinh nhc. Chung quy cng v s tham mun hng th qu ng ca mt s ngi ch k. Tm iu kh ca Diu th nht, phm nhn khng ai trnh khi. Mun ht kh c an tm ngi ta thc hin nhiu phng cch kinh t, khoa hc, vn chng, trit hc, tn gio, chnh tr, qun s.vv..nhng c g?- kh au, hong lon, bt an vn tn ti trong cuc sng. Trong o Pht, cc phng php tu hnh ca nhiu tng phi, cui cng cng n an tm trong sinh t. Ring ca T s B t Ma l phi nhn xuyn thu tm mnh. Tm chng sinh c chn v vng. Bit c chn vng thc tng, thc tnh vn l khng, siu khi nhn thc ny th thnh Pht. Chng cng phm thnh snh vai, vt ln trn mi gi l t. T hiu bit nh Pht, an tm hnh phc. ---o0o--4. ngha tm linh Ngi sinh ra c tc nghip tt. Phc c ln c sinh vo cung vua lm Hong Thi T, sng trn nhung la hc hnh chu o, c bi kin T s Bt Nh a La, cng dng nghe php bui u tin l tr tu pht sng. Tin trnh t tng tm linh ngi trong sut nhy bn t thu cn nin thiu khi bn v gi tr bo chu v tr tu:- C tr tu ngi ta mi nhn ra bo chu qu bu. Trong cc th trong sch ch c tm trong sch l hn ht. Nh tm T s trong sch sng t bu kia lin hin. Ri ngi so snh vt c tng v v tng:- Tm chng khi l v tng. Cui cng B a La cng gii c cu hi ti yu ca T s:- Trong cc vt php tnh l ti i. Nghin cu qua on tiu s ny chng ti c cm ngh ngi ng o trc khi xut gia c truyn tm n Pht !

Ngi cng l ngi con ch hiu. Khi ph hong qua i khc, ngi nhp nh nng thn thc cha sinh vo ci lnh n 7 ngy m, khng mi thnh ch tng tng kinh nim Pht cu siu theo l thng trong pht gio tn ngng. Nhn thc r ni kh ca chng sanh v tm an lc xut th, ngi khng lu luyn ngai vng ngi bu, quyt ch xut gia tu hc, xng ng c truyn t v, lnh th Y bt lm chng tn truyn php sanh. Tm l ngi c biu l siu thot khng nh qua mu i thoi vi vua Lng V : Mt khi tnh r, thng sut ri, khng c chi gi l thnh. i vi Thn Quang, ngi khng lun gii tnh khng m ch thng chn khng diu hu l nh th: Ngi hy em tm ra y ta an cho Con tm tm khng th c Ta an tm cho ngi ri. Nt c sc ca B t Ma qua s khai th gio hun l nh th . V phn bit, lun gii, chng minh d lm ngi nghe ri vo thin chp, khng th lnh hi lm sao sng vi tm linh siu vit nh Pht. M tm linh ny ai cng c, s d ngi ta cam phn lm chng sinh v khng chu hc hi, khai thc, s dng m thi. ---o0o--5.Tiu s i Ngi rt c ngha soi gng i vi ngi mun tm kim hnh phc siu th. Ngi tm c hnh phc y v sng nh thc sut c cuc i trn nhn gian ny.- xut th ly trn, ngi vn cn quan tm n ngi chu l D Kin, lm vua khng chnh kin nh hng xu n quc dn, nn tm cch gio ho. Tm mi tui cn ln thuyn vt bin sang Trung Hoa tm mnh t tt cho ht ging b ny n. Nh cng c truyn b ca ngi v nhng truyn nhn ni tip, ngy nay khp ni trn th gii t nhiu g cng c ngi tu tp thin php sng an tm hnh phc. Tm t bi tr tu ca ngi biu hin r nt khi nghe Thnh Thi nguyn tr k lm hi s -S ni: Ta em b mt ca Pht ra truyn li ch chng sinh, nay hi ngi mnh an, lm sao c l y ng! Trong s cc tc phm ca ngi lu thng xa nay, c dch ra nhiu th ting Anh, Php, Vit, Nht..vv..Ph thng nht l bn php lun Nh Nhp

T Hnh, cng gi l Nh Chng Nhp, hai yu t chnh nhp o thin, tng quan c cc php tu ca Pht gio nh sau: - L nhp: l mn gio ng vo Tng, tm Tng. Tin su tt c chng sanh u cng mt chn tnh, v khch trn bn ngoi, vng tng bn trong che lp nn chn tnh khng hin l c. Nu b vng v chn, tinh thn ngng tr nh vch , khng phn bit ta-ngi, thnh phm mt bc nh nhau; cng khng l thuc vn gio, ngm hp vi l v vi vng lng hn nhin gi l nhp. - Hnh nhp: Cng gi T hnh nhp: 1- Bo on hnh:- Ngi tu hnh gp kh khng bun. D hin ti mnh khng c li, lnh qu kh l do sai lm nhiu kip trc. Chp nhn nng theo tu gi l Hnh tr on. 2-Tu duyn hnh:- Chng sanh do nghip chuyn thnh, chng c ci ti t ch, nn gi vui chng ng, lng l ty thun hnh o. Gi Ty duyn hnh. 3V s cu hnh:- M m tham trc gi l cu. Kinh ni: Cn cu cn kh, ht cu mi c vui.Bc tr ng c l chn, chuyn ngc th tc, tm an tr v vi, thn hnh ty nghi vn chuyn, gi hnh Khng cu mong. 4- Xng php hnh:- L thanh tnh ca t tnh gi l php. Tin hiu c l y, mi hnh tng ha thnh khng; ht nhim trc, ht chp hai bn. Kinh ni: Php khng c chng sanh, hy la chng sanh cu, php khng c tng ng, hy la ng cu. Bc tr tin hiu nh th ty xng theo php hnh ng, gi Xng php hnh. L nhp lin quan n n ng, hnh nhp l ni dung ca tim tu. Tim tu n ng, n ng tim tu bao gm Yu ch Thin tng tm php. Php thin ny nhiu thnh phn x hi trong cc quc gia trn th gii ai cng c th tu c!- C mt s ngi bit ngi chn nm ngi nhn vch (cu nin din bch), cho rng oai nghi lm lit y kh tu theo l thiu nghin cu, t tng ngi rt thong ty theo cn c hng dn chng sanh tu tin n ni an lc ni tm. ---o0o--6.Nhn xt Tn gio no trn th gii cng c gio iu, tn ngng, thn thoi. o Pht cng th, nhng T s t Ma, truyn nhn tr danh ca c Pht, php tu ca ngi lun c tr tu Bt Nh Ba La Mt soi sng mt th ni

lc k c ph tan cc chng ngi tri kin, phin no; khng nh o Pht l mt tn gio khng tn gio. K t khi ngi xut gia tu hc, nhn lnh y bt, truyn b pht php n khi vin tch, tr tu siu nhn to sng qua phong cch hnh s gin d, uy c t ti. Nu ni tn ngng, Pht gio tin tng ngng m ngi l ngi tu hnh nghim tc, thng thng, hin thin minh trit.- Thn thoi, vic ngi qua sng trn mt l lau, b u c su ln khng cht, sau khi vin tch thn xc vi su trong lng t cn hin thn tng quy mt chic dp ni u gy Thin gc trn vai i nh bay trn ngn thng lnh..vv..i vi mt tu s Pht gio c thm cng phu pht trin thn thng khng phi l chuyn l. Nhng cc nh vit truyn, lm phim thy l t v gn nh hoang tngGio iu, ngi khng li mt iu rn cng ngt no ngoi nhng bn php lun khuyn tu dy tu. Nhng truyn thng Pht gio tu Thin hay tu php mn no cng c gii php. Th tr gii php cng do t nguyn. Tuy khu hiu ca Ngi nh mt l c pht thng l: Gio ngoi bit truyn, trc ch nhn tm, kin tnh thnh Pht. Ngi khng ri vo cc oan thin chp, nhng thin bn ca ngi rt thch hp vi kinh in Pht gio, nht l kinh i Bt Nh Ba La Mt, Lng Gi Tm n .v.v Tm li, thn th, s nghip, t tng, phong cch ca ngi rt xng ng cho ngi c hoi bo ln soi gng sng thin an tm hnh phc cho bn thn, thn quyn v chng sinh nhn loi hon thin t cch hin thin, minh trit, an lc. Tham kho theo: - Php Bu n Kinh - HT Minh Trc. THPG. HCM. 1994 - HT. Thanh T. Tu vin Chn - Bn dch Trc Thin. THPG. - NXB. TP H Ch Minh. 2002

- S 33 V T Thin Tng n Hoa Khng xb.1971 - Su ca vo ng Thiu Tht HCM.1997 - T in Pht hc Hu Quang tp I

- T in Pht Hc Hn Vit - NXB. Khoa Hc X Hi. H Ni 1998

- T in Minh Trit Phng ng Ni1997

- NXB. Khoa Hc X Hi. H

(Bouddhisme - Hindonissme - Taoisme - Zen. Robert lafont - Paris 1991) - Tiu s s t B t Ma - Chnh Tr ---o0o--S LC SC THI THIN TRUNG HOA Thch Phc Tin o Pht ra i hn 25 th k. S nh hng ca o Pht cng ngy cng lan rng khp ni, cng ngy cng c thm nhiu gii tr thc n nhn nng nhit; iu chng t gi tr bt h ca o Pht, khng ch thi xa xa, cho d thi khoa hc hin i, n cng soi sng thm cho chn gi tr ca o Pht. Trong kinh Tng Chi c Pht dy:Pht php l thit thc hin ti, khng c thi gian, n m thy, c ngi tr t mnh gic hiu. Nh vy o Pht l o gic ng, o ca ngi tr, c hiu bit ng n. Nh 49 ngy m t duy thin qun di ci B , c Th Tn gic ng tht tng ca vn php thnh Pht. Trn nn tng , sut b dy lch s tuyn b o Pht, thin tr thnh nguyn l cn bn, l ct tu ca o Pht. o Pht c hai ngun t tng ln v c xem nh l t tng ch o ca mi thi i: l t tng i tha v t tng Nguyn thu; Thin ca Nguyn thu nh thin t nim x, thin ng nh tm...Thin i tha nh thin ch qun, thin lc diu php mn, thin Php Hoa tam mui...Tu chung hai khuynh hng thin i tha v Nguyn thu iu thc hnh theo phng php m c Pht dy nn cn gi l NH LAI thin-Thin theo Pht hay theo kinh in. Nhng ngun t tng ny c du nhp vo Trung Hoa rt sm. c bit, khi thin tng c truyn vo Trung Hoa, nht l thi ca t t Ma tr v sau, th sc thi ca thin tng hon ton thay i; S thay i ny lm cho thin tr v vi chnh n, cng lm cho thin pht trin tuyt

kh nng chng ng t tm ca hnh gi. y l s sng to c o ca ch T nn cn gi l T s thin. Nh vy T s thin, l thin tng c bit ca Trung Hoa,mc d k tha t n , v c th ni l sn phm c o nht ca ngi Trung Hoa,trong lch s pht trin thin Pht gio. Nh chng ta bit Pht gio c truyn vo Trung Hoa t nhmg k nguyn u ty lch. Cc t tng thin nguyn thy c cc bc danh tng truyn vo nh An Th Cao (i Hn), Ca Dip, Ma ng...nhng khng lm ni bc c phong thi ca thin hc. n u th k th VI, tc nm 520, B t Ma chnh thc truyn thin tng vo Trung Quc, v y l mu cht cho vic khi sc chn gi tr ca thin tng, hay t s thin. Ngi t Ma ch xng: Bt lp vn t, gio ngoi bit truyn,trc ch nhn tm, kin tnh thnh Pht. Mc d tng ch nh vy, nhng ngi t Ma vn cha x dng ng mc ng li ch trng ca mnh, bi v Ngi cn mang nng sc thi thin n . Gia hai t tng n - Hoa c nhiu ci i lp nhau: Ngi n lun hng v trit hc thn b siu hnh; Ngi Trung Hoa bnh d gin n v thc tin, cho nn kh c th no nht thi ho nhp vi nhau c. V vy vic s giao bui u gia t B t Ma vi vua Lng V khng c thnh cng l iu tt nhin . _Vua Lng V hi: Trm xy dng hn 70 king cha chng Tng nhiu v s, vic y c cng c g khng ? _t Ma tr li :Khng c cng c . Cu ni y lm cho Vua tht vng, bi v ngi Trung Hoa khng th no chp nhn nhng cu ni cu k rt ri nh th ! Mt cu ni ph u ca Ngi t Ma i vi ngi Trung Hoa, nht l vua, l hon ton c tc dng ngc li vi ngi mun a ra chiu bi ny nhm cm ho Vua lm vic ng chp tng, v n cn gii hn trong phc bo hu lu nhn thin. Nhng v nhng quan im tri nhau, nn Ngi t Ma tht bi bui u, bn trn vo t Ngy, ngi ng vch chn nm i thi c. Nu bui u T t Ma kho vn dng thut c nhn tm th y l c hi ngn vng cho bc uc u truyn thin ca Ngi, ngha l tu duyn m bt bin th c phng hi g. ng ny, t Ma vn kh kh quan im ca mnh, tc quan im n , th vua Lng V cng u d g chp nhn thi xem nh l i khng ca Tng nhn ngoi quc! Nh vy gia hai ngi khng c im gp nhau. Cho n

chn nm sau, ngi Trung Hoa u tin c th b ht mi thnh kin ch quan chp nhn s thch thc ph u ca t Ma chnh l Tu Kh_Thn Quang. Trong khi Thn Quang ng c m ngoi tri tuyt ngp n ph u gi, vy m Ngi t Ma li ni mt cu ht sc v tnh Di o v thng ca ch Pht phi nhiu kip tinh cn, ch c cht lao kh nhc nhn m cu php chn tha c sao?.Vt c th thch ny th Thn Quang c l ngi Trung Hoa u tin chp nhn c thin ca B t Ma. Nh vy Ngi t Ma c xem nh gch ni gia thin Trung Hoa v n -T cui cng n v s t ca thin tng Trung Hoa. K t , thin hc lun lun c bin chuyn, linh hot hn, thc t hn nhm cp nht vi ngi dn Trung Hoa.V ngi c xem l cch mng ton din du vt c ca thin n chnh l Hu Nng, ngi thy ni bc ca dng thin n siu tuyt. Mt ngy kia trong php hi ca t Hunh Mai,c mt chng thanh nin qu ma x Lnh Nam, lm l ra mt T. _T hi: ng t u n ? _Nng p: Con t Lnh Nam n. _ng mun cu g ? _Ch cu lm Pht. _T bo: Ngi Lnh Nam khng c Pht tnh lm sao thnh Pht c. _Nng p: Ngi nh c Nam Bc tnh Pht h c vy sao ? Chnh cu tr li tuyt diu y, l tin cho c cht ca thin Trung Hoa pht trin sau ny. Nh chng ta bit t t Ma ch trng: bt lp vn t, gio ngoi bit truyn, trc ch nhn tm, kin tnh thnh Pht, nhng ngi cha hon tt trit v tng ch ca mnh, bi v ngi t Ma vn cn x dng bn b kinh Lng Gi lm ni y c cho thin tng truyn li cho Hu Kh; v ngha kin tnh thnh Pht, Ngi cng cha lt xc c ht ngha thm thu ny. Cho nn tng ch ca t t Ma hon ton nh vo tay ca ngi Hu Nng mi gii quyt ht ngha ca n.V d nhin Hu Nng tr thnh

mt thin s sng gi nht ca Trung Hoa. thy c iu ny chng ta cng lun bn v bn cu k nu. Bt lp vn t, gio ngoi bit truyn, tc l s liu ng ca mi con ngi khng phi do vn t m c. Ch ngha vn t, i vi thin tng, i khi li l php chng o, bi v c nhng ngi chuyn lo hc vn nn kin thc tr thnh s tri ngn ngi phng din th nhp chn tnh ca thin gi. Chnh v vy, gip cho Hng Nghim Tr Nhn thot khi rng vn t kin chp dy c, Qui Sn khch Tr Nhn mt cu : Th tm trong kinh sch tr li xem khi cha m cha sanh ng l ci g ? V khng tr li c cu y nn Tr Nhn t ht kinh sch vo rng dng am tu hnh . Nh cu y m sau ny khi ng o, Tr Nhn hng v Qui Sn nh l ni rng n thy ln hn n cha m! Ngy xa, bng th thut trn, ch cn hnh nh con ong bay qua ca knh , Ngi Thn Tn im o cho thy bng bi k : Khng mn bt khng xut u song d thi si Bch nin ton c ch H nht xut u thi (ca khng chng chu ra, qu ngu chui ca s, trm nm giy mc di, ngy no thot ra c ) Nh vy tnh cht ca thin l lt xc ht cc kin chp suy l tm cu trn vn t. l ch trc kin tm linh, th nhp chn tnh. Kinh in ch l phng tin nh ngn tay ch mt trng, cn phi thy trng ch khng phi nhn ngn tay l trng! Nhm ph b cc kin chp vn t, ngi Hu Nng i p dt khot vi ni V Tn Tng. Ni Tn Tng cm kinh hi ch. T bo ch th khng bit, ngha tc mi hi. Ni bo ch cn khng bit sao c th hiu ngha. T bo diu l ca ch Pht chng quan h g n vn t. Mt cu im o tuyt vi lm ni V Tn Tng tnh ng. Tuy vy, chng ta ng ng rng T Hu Nng l ngi dt c n ch nht mt cng khng bit , m s khng bit ch ca Ngi ch nhm lm ni bt ln ngha bt lp vn t ca thin tng. Bi v thin tng ph b kin chp ca nhng ngi ly vn t lm chn l. Nu nng vo vn t t n ch siu tuyt th chng c ngi g. T Hu Nng cng nh nghe kinh Kim

Cang m ng o. Trong Php Bo n Kinh din t li T dy Php t : khi T ch cho Php t cch tr kinh Php Hoa, Php t tha: Nu vy th ch cn hiu ngha l, khng cn tng kinh hay sao ? T bo kinh c li g m ngn cm ngi tng; m ng ni ngi , hi hay li u do mnh m ra. Ming tng tm hnh y l chuyn c kinh, ming tng tm khng hnh, y l b kinh chuyn. Do chng ta chng l g , ti sao thin khng lp vn t, m kinh in, sch lc li nhiu v s? l ch chng ta cn phi lu . Trc ch nhn tm, kin tnh thnh Pht . y l ngha k tha t tng i Tha. T tng y chnh l tt c chng sanh u c tnh Pht v s thnh Pht. Chuyn thnh Pht l chuyn ca con ngi, ch chng phi l ai khc, khng phi ch Thin, La Hn, B Tt mi thnh Pht? Tht ra ch v y cng pht xut t mt con ngi v thnh Pht cng l chuyn con ngi . T Hu Nng sm gic ng c iu ny v t khng nh chn gi tr ca con ngi mnh: Ngi c Phn chia Nam Bc, thn qu ma cng Ho Thng chng ng, nhng Pht tnh u c sai khc(Php bo n kinh). Nhn r c ngha ny nn T Hu Nng mi ni rng bn lai v nht vt. Nh vy mt mt no chng ta thy Thin dng nh chng tri vi kinh in, nhng i su vo ni dung ta mi thy rng , nhng ngn ng ca thin ch l khng rp khung li theo ngn ng kinh in, nhng nghi ca n hon ton kh hp vi li dy ca ch Pht. y l im ni bc ca thin Trung Hoa, lt xc tn cng tng ch ca T t Ma v dn dn l r ln c bn cht ca mnh, nu khng mun ni l c tn. Nh vy T Hu Nng l ngi Trung Quc u tin lm smg t trit php kin tnh thnh Pht ca T t Ma. Gio s SUZUKI ni rng: Hu Nng l v t c cng ln a thin tng ln tt nh ca php mn ny vi phng php trc ch nhn tm kin tnh thnh Pht ca li n ng v uy danh ca ngi lm lu m hn tn tui ca t Ma t s. Do Hu nng tr thnh linh hn ca thin hc Trung Hoa. K t Hu Nng tr v sau thin tng phn ho thnh nm dng khc nhau, nhng ch l biu hin cho s pht trin lan rng cng khp v a dng m thi. Nm dng y gm: Lm T, To ng, Qui Ngng, Vn Mn, Php Nhn. ng thi, u pht trin rc r theo khuynh hng ring ca mnh v nh cc hng hu bi tha tip truyn b rng thm. Nhng ri theo thi gian, mt vi tng phi cng b lu m. Ring c hai dng thin To ng ca Thanh Nguyn _ Hnh T (740) v dng Lm T ca Nam Nhc _Hoi Nhng (677-744) c tn ti mi Trung Hoa, Nht Bn, Vit Nam ...Mc d tri qua nhiu bin i quyt lit, nhiu phng din, nhng nguyn l v chn phong thin vn sinh ng khng suy gim g my so vi thi Lc T v

l chn tinh thn v gi ca ng Phng nay nh hng cn thm nhun su m trong vn ho nht l gia tr thc Nht Bn SUZUKI . Tm Li, qua phn trnh by s lc, chng ta c bit thin xut hin rt sm Trung Hoa, nhng cc phng thc tu tp cn b hn ch trong khung kh, phn ln ch vn dng k tha theo vi phng php c xa, cn cu n hnh thc nn cha c ph thng v rng ri. n khi thin tng c B t Ma truyn sang Trung Quc, thin c nng ln mt cp r rt v lm nn tng cn bn cho s pht trin ca thin Trung Quc sau ny. K t thi Hu Nng tr i tm yu thin tng Trung Hoa khng nhng xo vt thin Nguyn thu m cn vt ln trn i tha pht huy thnh ti thng tha thot ly hn trit l thin n khi mi du nhp. Cho nn cnh hoa vi tiu ca Ngi Ca dip l thn tng ca thin tng xem nh s chnh truyn t thi c Pht cho n t Ma t s l v T cui cng ca n ; Nhng chc c l, y ch l h thng ho cho c logic, ch tht ra th n cha c tng phi thin hn hoi. Nh du nhp vo t Trung Hoa thin tng mi biu hin c sc sng ca mnh. V nh vy Trung Hoa, c bit l Lc T lm sng gi gio ngha ca thin hc, nh li nhn nh ca SUZUKI : Pht gio thin tng Trung Hoa khng cn l mt sn phm ngoi lai, v c bin ch li t ni tm ca dn tc ny thnh mt sng ho k c? y chnh v thin chuyn c thnh mt sn phm ca t nc mi tn ti c vt qua cc trng phi khc . ---o0o--KINH HOA NGHIM VI THIN Thch Tr Hiu Trong cuc sng nhn sanh, nu khng c s nh tnh sng sut trc mi ging t ca cuc i th khng th vt qua mi bo tp phong ba. Khng c s nh tnh th khng c tr tu thnh tu s nghip. Trong o Pht, Thin nh l ct li hay tinh ba ca Pht php. V th, Kinh Php C ni: Tu thin tr tu sanh, b thin tr tu dit. Ngi c thin c hu, nht nh c nit bn. D l i tha hay tiu tha, cn bn hay pht trin, u ly thin nh lm cn bn thnh tu tr hu gii thot gic ng. Kinh Hoa Nghim l b kinh thuc v nht tha vin gio cng ly thin lm nn tng cho ngi tu tp thnh tu B Tt o.

Tuy nhin, quan nim v Thin nh ca Hoa Nghim li khc bit hn so vi cc t tng khc, nu Thin nh c gi l t duy tu hay tnh l hoc i cnh khng ng gi l thin, trong tm khng lon gi l nh. Hay ngoi dt cnh duyn, tm khng lon ng l thin nh, th Kinh Hoa Nghim cho Thin l tr ng dng vo cuc i lm an lc chng sanh. Nh vy, Hoa Nghim ng v qa c hay dng m nhn thin nh. Bi v, t duy tu hay Tnh l thuc v Th gian thin, cc nh Bc hc, Hc gi nghin cu t duy bng thc t kt qa thnh tu nghin cu u do thc tm nh tnh ng dng php m thnh. y l diu dng ca thc. Hng ngoi o tu Th gian thin chng qa T Khng cho n Phi tng, phi phi tng x. Khng diu dng c tr, chp ngoan khng l cnh gii Nit bn nn tr trong vng thc chp th. Thnh Nh tha chng thin nh ca mnh, nhng cn thy c php, cn xut tr nhp, nn khi x nh nhp th sanh b phin no bc bch. V cn thy phin no l tht, khng r t tnh nh khng hoa, nn lo s b trn cnh lm thi tht qu chng. Do , thng tr Nit bn chng vo th gian lm li lc chng sanh nn Tr Bt Nh chng sanh, n nh trong bch tnh thc, v khng r ngun tm nn chng pht i nguyn sanh, vin thnh Pht tr, ch c nhng ai r sut ngun tm xa nay hng thanh tnh: Sanh t Nit bn nh gic mng m qua, mi dm dng mnh pht nguyn: i c nm trc con nguyn vo trc, nh cn mt chng sanh cha thnh Pht, con nguyn chng ring Th Nit bn nh ngi A Nan. Theo i tha, thin ca ch Pht l ly tm truyn tm khng cn n ng ngn vn t gii phng con ngi ra khi phin no th nhp thc ti tuyt i siu vit. Mc ch ca thin l dn hnh gi n trc ng gii thot, cao np sng phng khong, bnh ng, yu thin nhin vi phong thi t ti do trc gic tm linh bn nhy. Ngi tu thin ch ngi yn lng, gt b ra ngoi mi t tng v hnh nh tt xu nh gn lc tm hn tr nn thanh tnh. l phng php tp trung tinh thn t ti trng thi thc hon ton sng sut trong sch, tc nhn c Pht tnh ngay trong bn tm ca chnh mnh. Kinh Hoa Nghim trnh by cho Ta con ng tu B tt o phi tri qua Php nh, Tnh nh v Tr nh mi c th vo i nhp th sanh khng b tr ngi. Khng c nh th khng c th lm c bt c vic g.

Php nh tc nng php vo nh nh nng Qun hi th, T nim x hoc Lc diu php mn hay nim Pht, Tr ch vo nh v.v Trong kinh Hoa Nghim phm Nhp Php gii, ngi Thin Ti ng t c T Kheo c Vn dy nng php c nim nht thit cnh gii ch Pht thnh tu Php nh. Tr nh tc c Php nh v r sut tnh khng bt nh an tr vo t th khng sanh, khng dit, khng thng, khng on, khng n, i qua li v s tr m an lp; ng r ngun tm ngm sng bin ba o ca thc tm sanh dit. Thin Ti ng t c ngi Hi Vn dy php Ph nhn qun chiu bin tm hng thanh tnh. Thnh tu Tr nh lm li lc chng sanh. Tnh nh tc chn tnh hay t th xa nay hng thanh tnh do phn bit chp trc nn sanh m lm. Nhn thng thy ngay bn tm khng qua phn bit suy ngh. y l ch ngi Lc T Hu Nng ch cho Hu Minh: Khng ngh thin khng ngh c, ci g l bn lai din mc ca Thng Ta Minh ? Nim u khng phn bit. Nh th, khi ta nhp Php gii, thy cnh, thy sc, tm khng ng, khng vng mc cc php, chng c php no ngn ngi c, thy bit bng tm thanh tnh thng hng tng ng Cn bn tr v Sai bit tr diu dng trm khp php gii. y l thin nh ca Pht v ch T. Theo kinh Hoa Nghim, Thin nh Ba la mt l hnh tu ca B tt Ng a (Nan Thng a). Khi mn Thp a, B tt phi tu Thp thin nh cho thin nh ca mnh t ti v ngi, diu dng trm khp tt c php gii lm li lc chng sanh v qui ngi. Nh vy, Kinh Hoa Nghim trnh by cho chng ta thy Thin nh ca ch Pht, B tt c diu dng v bin trn tinh thn Thin tr khng hai. cc bc thnh th gian v Nh Tha cn c nhp tr xut. Cho nn, khng c t ti. Ch Pht th thng an tr trong Tr nh, B tt hng tr trong Tnh nh, nn vic lm v ngi. Con ng thin nh khng hai no. Nh chng ta thy c thch Ca Mu Ni cng phi tri qua t S thin, Nh thin, Tam thin, T thin, Khng v bin x, Thc v bin x, V s hu x nh, Phi tng phi phi tng x nh, Dit th tng nh mi vo i thin nh ca Ch Pht lm li lc chng sanh. im khc bit ca Ngi v thng nhn l khng an tr v chp th Thin nh. Cho nn, thng tin trn con ng thin nh khng ngng li. Nu sau khi chng Phi tng phi phi tng x nh v Dit tn nh. Ngi tha mn vi thin nh mnh s c, khng tu tp thm su nm kh hnh th khng th c 49 ngy thin

nh di ci b v nu sau khi thnh o di ci b Ngi nhp Nit bn khng Chuyn php lun ha chng sanh th ai gi Ngi l Pht hay Th Tn ? M c chng th gian s thm mt v c Gic Pht ra i. Khng vo i ha th lm sao hin thc c Tr nh v Tnh nh t n Thin tr khng hai, diu dng trm khp php gii. Hoa Nghim kinh tuy ch r Thin gio, nhng y chnh l Ti thng tha thin hay Nit bn Diu Tm. Ch Pht tuy chng gii thot Nit bn nhng khng la php gii chng sanh t qun m, trang nghim Pht , vo th i m Tr nh hm tng nhip khp tt c chng. Nh vy, thin nh trong kinh Hoa Nghim trnh by l thin nh ca ch Pht v i B tt ch khng phi l Thin nh ca th gian hay Thanh Vn, Duyn Gic. y l thin trong cuc sng nht dng thng hng ch khng phi ko chn ngi li hnh thin nh trong am cc hay ni rng hoc vo thin vin hnh o. y l php hnh m tt c s gi ca Nh Lai hay ngi Hong php sanh phi c trong cuc sng tu hnh v gio ha nhn sanh. ---o0o--C PHT A DI Thch Hu Thin I. DN NHP Ni n Pht A Di , l ngi ta ngh ngay n mt v Pht ca i chng, cng c ho khp cc quc gia trn khp th gii. Mi thnh phn x hi t thp n cao, khng phn bit gii tnh, mu da sc tc, ai cng c th nim n danh hiu ngi t mt n mi nim; hoc nim lin tip t mt n by ngy, tm c chuyn nht thanh tnh, ch trong giy pht nim cng cm ng c s mu nhim t t tm pht khi thnh thin. Mi nguyn vng chnh ng u c p ng. Do danh hiu ngi nh mt bi Kinh c truyn tng ph thng. K c thuyn tng gio ngoi ch trng t lc, mi thi i vn c mt s thin sinh nim danh hiu ngi c minh tm Kin tnh. Lu , cu nguyn khng nim Pht nht tm khng hiu qu. V o pht l o gic ng ch khng phi mt tn gio quyn nng. c pht c xem

nh mt v o s gng mu ng tn knh cho t noi theo hn l ban pht n phc cho nhng k cu xin thiu phn t lc. ---o0o--II. NI DUNG 1.Tiu s Theo kinh Bi Hoa, thu xa xa vo mt i kip gi l Thin Tr, ci nc Tn Lam, c mt v chuyn lun Thnh Vng l v Trnh Nim, thng tr bn chu thin h: Mt l ng Thng Thn Chu, hai l Nam Thin B Chu, ba l Ty Ngu ho Chu, bn l Bc cu l Chu. Theo cch ni nay, bn chu ny gm cc nc trn mt t, tc l tt c a l nhn sinh trn th gii (?) Bt u t ch Phn La tinh ho Cakra-Var-Tira. V chuyn lun Thnh Vng c 32 tng tt nh Pht, dng php hin thin minh trit gio ho thng tr quc dn. Ngi hnh Thp thin c khen thng qu trng, ngi hnh Thp c b trng pht bng ting st nh sm tri xt la loi ngi y ra khi cng ng s sng. n khi nhiu ngi sng thp c, v chuyn lun thnh vng y v triu thn quyn thuc khng xut hin na, v ngi khng n dit ht bn xu, cho quy lut nhn qu c duyn vn hnh dy cho chng kinh nghim. Bi hc kinh nghim bao gi cng nh trc dy sau! Theo lun Cu X quyn 12, thi vua chuyn lun thnh vng xut hin tui th nhn loi cao n tm vn tui, mi trng sinh thi tinh khit, t ai mu m, cy c xinh ti, vt cht sung mn. V vng ny chuyn lun ng ph nn gi chuyn lun vng. C bn loi chuyn lun vng l Kim, ngn, ng, thit. Theo th t cc v vng y ln lt cai qun bn Chu thin h. Kh kinh ghi: Vua sinh vo dng St li ( giai cp quyn qu ca n xa), n tui trng thnh ni ngi soi nh, sau 15 ngy tm gi sch s nghim tnh khim cung c hnh i l, th cc loi gii lut ca i Phm Thin Vng, ri bay ln i cao, thn liu ph t. Pha ng tc th Kim lun bo xut hin hai ngn lun xa, vnh trc mi th u to nh ho quang lng lnh chiu di n vng s; v y chc chn l Kim chuyn lun Vng.

Theo Chuyn lun Thnh Vng tu hnh kinh, Trng A Hm quyn su, chuyn lun Vng c by bu: 1. Kim lun bo; 2. Bch tng bo; 3. Cam m bo; 4. Thn chu bo; 5. Ngc n bo; 6. C s bo; 7. Ch binh bo v Ngi c mt ngn ngi con thng sng hng dng! Bo th su, Kinh Nit Bn gi l Ch tng thn bo, Kinh Tp th d gi l: in Ti Bo. Bo vt dng trn quc, gi Chung Tht bo. Vua cha xa c nhiu v th c nhiu con. Ngy nay thnh ph H Ch Minh c Tiu Hng di y x hi vn ln cao sng c thn c hn mt nghn ngi con nui c c cho o to tr thc, o c, ti ngh t tiu hc n i hc sng tt vi x hi. Vua V Trnh Nim cai qun Bn Chu Thin h l v Chuyn lun thnh Vng a v thng soi nh cao nht thi by gi. Trong triu nh ca vua c quan i thn Bo Hi, dng Phm Ch rt tinh thng Thin vn hc, mn m Pht gio ( Bo Hi l tin thn Pht Thch Ca) ng c ngi con trai tng ho thng tu, khi mi n sinh c cc nh tn qu knh tng nhiu chu bu nn t tn l Bo Tng. Bo Tng nhn thy thn tm th gii v thng kh, nn xin vi cha m xut gia tu Pht. Cha m thng mn khng n xa la, nhng thy con kin quyt qu n qun n b ng, ri cng chiu con. Th l v i cng t hng th cao lng m v xa hoa tr thnh Sa Mn Kht s u trn chn t xin gio php Pht nui tm, xin cm b tnh nui thn, tam y nht bt, mi ngy ng mt ln, m ng mt gic, dng tr bt nh ba la mt gii tr c kin, t ph ma tm, thin nh kin c. Tu tp tinh chuyn khng bao lu sau tu s Bo Tng chng qu v thng chnh ng gic thnh Pht hiu Bo Tng Nh Lai. c Pht Bo Tng n nhiu ni hi trong nc hong khai o trng ging dy Kinh Php, ngi n nghe quy ngng rt ng. Ngi nhm chn sinh t xin xut gia, tu hnh Thinh vn, Pht thuyt Trung o T ; Ngi thch hnh c c nghin cu tu qu Duyn gic Bch chi Pht siu thot sinh t, ngi thuyt Thp Nh Nhn duyn; ngi tch cc nhp th gip i ngi thuyt B tt Lc vn hnh, ngi cu thnh Pht, thng bo T i trng n h t tam kh, ngi thuyt Nht tha Pht o; Ngi mun vt Gio mn minh tm Kin tnh thnh Pht, ngi ch thng chn nh t tnh. Hng ngi no n thnh php qui y cng u c tng tin phc hu.

Danh thm ting tt ca Pht Bo Tng n tai Vua V Trnh Nim, Vua cng thnh Pht v ch tng vo vng cung cng dng y phc, phm thc, y dc to c trong ba thng h chu o. Lc by gi quan i thn Bo Hi, ging nh vua Tnh Phn sau khi nghe php chng thnh qu Tu hon tr thnh c s B Tt, nhn mt bui thit triu bn lun quc s xong, hnh l tu vi vua V Trnh Nim: -B h cng dng cu qu phc nhn thin m mn cng ch trong tng v thng bin i nh gi thong my tan. Do tc nghip tu phc hu hu lu i trc nay c qu v tn qu khng ai snh kp, thun tin gip i khn sng, cm no, o m; nhng chiu su tm l b h v thn dn vn bt an v sanh lo bnh t kh. Chi bng pht tm b , hnh B tt o Kin to nc Pht th hnh phc cho ton dn bit my! Vua v Trnh Nim nghe qua p , thu xp vic triu chnh, xa gi n gin, quan i thn Bo Hi ci nga thp tng n vn Dim ph n cn thnh vua cng dng Pht tng thnh php. n ni thy Bo Tng Nh Lai nhp nh phng quang sng sut, soi r mi phng th gii Tnh ca ch pht cho chng hi Chim bi. Vua V Trnh Nim cng nhp chng, xt thy nhn dn ca mnh sc thn khng ngi sng nh dn Pht, tr tu cng km hn, quc n i cung in th thin bng cy chm tr, trong khi cung in x Pht lm bng by bu lu ly, xa c, xch chu, m no, san h, h phch v.v... t bit khng c ci Pht no c dn ngho kh, bnh vin, ngha trang! Chiu n quan i thn Bo Hi t t Vua v dinh th ring, vua hi cung sut m khng ng hi tng t duy, suy xt rt tinh tu cc nc Pht lm thnh i nguyn xy dng nc Pht cho mnh. Sng sm Vua n l bi Pht Bo Tng xin chng minh i nguyn B , d trm ngn kip kh kh thc hin quyt khng thi ch nh sau: - Bch c th tn! Nguyn khi ti thnh Pht, ng mt th gii s vui p, hnh dng nhn dn trong ci y ton sc vng, khng c nhng ng a ngc, ng qu, sc sanh xen . Ht thy chng sanh ci y hin thin tu tin khng thi o vo ba ng d, ngi no cng c su php thn thng, cn thn tt p. - Ti nguyn tt c chng sanh c v ci y u ho tng nam t, khng th bo n thn. Ht thy chng sanh c sanh vo , thn thc g vo hoa sen bu, hoa n cn thn xinh tt th mng lu di.

- Ti nguyn ci y, cnh vt xinh ti thanh tnh trang nghim thng c hoa tt, hng thm thong bay lan to cc hng. - Ti nguyn chng sanh trong ci y, v no cng c ba hai tng tt, su php thn thng, trong mt giy pht do khp cc ci Pht mi phng cng dng Pht nghe php ri tr v khng tr ba n tra. - Ti nguyn nhn dn trong ci y u c th dng nh , ng gi th thc, c cc mn ngon vt l hin ra trc mt, y phc tinh tm hin n bn mnh, khng cn sm sa nh ci nhn gian bn bu. - Ti nguyn cu ci Pht c nh th, i i kip kip v lai thng tu B tt hnh li ch chng sinh, lm pht s hy hu to thnh ci Tnh . n khi chng o, thn ngi ni ci cy b , tm to sng thnh qu chnh gic, phng ho quang n tn cng mi phng php gii, ch Pht xem thy khen ngi danh hiu ti. - Ti nguyn sau khi thnh Pht, cc loi chng sanh th gii khc, c tu tp thin cn ( tn, tn, nim, nh, tu) mun sanh v ci nc ti, khi lm chung, ti v thnh chng hin thn n trc ngi y tip dn v Tnh d. - Ti nguyn khi ti nhp Nit Bn n v s kip mai sau, n nhn trong th gii mi phng nghe n danh hiu ti, pht b tm chm ch tu nim n khi thnh pht, lun cm qu thn i trng phu ch khng mang thn ngi n na. Bch c th tn, ti nguyn c ci pht chng sanh thanh tnh trang nghim vin mn mi thnh Pht. c Bo Tng Nh Lai v i chng lng nghe vua V Trnh Nim pht i nguyn xong hoan h th k: - Lnh thay i vng, ng hy nhn qua phng ty, cch ni y mun ngn trm c ci Pht c mt th gii l Thin v cu thanh tnh hon ho, gio ch ci y hiu Tn mVng Nh lai hin ang thuyt php. V Pht ni php i th hai l Bt Kh T Ngh cng c Nh lai, i hiu th gii y thnh An Dng quc v Kin thit Cc lc th gii; V Pht y l thn sau ca ng y! Thi gian cn di, nay ti t php danh cho ng l v

lng Thanh Tnh. Vua v Trnh Nim nghe qua rt mng, tm lnh pht khi tr tu v nhim vi diu, Pht Bo Tng mm ci ct ting phm m: Thin lai T Khu! tc th vua V Trnh Nim ru tc rng ht, o hong bo i thnh manh o v nhiu mnh ca mt nh s u trn chn t tinh tin tu hc. - Kinh v Lng Th, quyn thng ghi rng: Lc by gi c v vng cung knh nghe Pht Th T Ti Vng thuyt php, tm c, pht tm b v thng, x b quc thnh, th t quyn thuc, xut gia thc hnh hnh Sa mn hiu l Php Tng. Ngi c ti c cao siu m rt khim tn n di php to ca Pht nh l, i nhiu ba vng qu xung chp tay ni k khen ngi: Dung nhan Pht cao vi Oai c ln cng cc Chiu sng tht rc r Soi n ch ti tm Gii tr cc phin no Cho chng sanh an lnh. (...) T kheo Php Tng ni bi tng xong lin bch Pht: -Knh ly c Th Tn, nguyn th tn v con din ni php v thng chnh gic, con tu hnh gn gi ci Pht nhim mu trang nghim, sm thnh tu qu chnh gic gio ho chng sanh thot khi m lm au kh trong sinh t. Pht Th t ti vng bit c ch cao siu, tn nguyn su chc ca T Kheo Php Tng nn thuyt ging: Nu c ngi tinh tn ch tm cu o khng dng s c kt qu. Ri ngi ni r 210 c quc ca ch Pht, t th s n vi diu, vic lnh d ca nhn thin. Do thn lc ca Pht tc ng cc ci Pht mi phng cng hin hin trc php nhn ca T Kheo Php Tng. Ngi bit c phi lm th no cho tm thanh tnh nghim tnh quc , ri thc hnh t duy, Thin nh cho pht sanh tr tu; thc hin nghim tc, tri qua nm kip tinh chuyn cn mn, Pht Th T

Ti Vng thy T Kheo Php Tng vin mn hnh trang nghim Pht nn bo: Tht ng thi, ng nn v tt c i chng, rt tinh tu 210 c ci Pht lp thnh nguyn ln tuyn thuyt cc v B Tt y tu hnh theo cho ng php. T kheo Php Tng bch Pht: Ci mong c Th Tn t mn chng minh 48 iu nguyn ln ca con sau y: 1. Nguyn khi ti thnh Pht, nu trong ci nc ti c a ngc, ng qu, sc sanh, thi ti khng ngi chnh gic. (....) T kheo Php Tng thuyt xong 48 iu i nguyn, ci t su th chn ng. Tri ri ma hoa tri nhc vui mng khen ngi. Trong h khng ting ch Pht nh hi triu m vang vng: T kheo Php Tng quyt thnh tu qu v thng chnh gic. T v sau s kip nhiu khng th ngh bn, T kheo Php tng thc hnh y i nguyn lc y, Kin to xong Th gii cc lc, thnh Pht hiu A Di . C i iu khc bit gia hai Kinh. Kinh Bi Hoa ni Bo Tng Nh Lai, (l v Pht nm gi tng php qu bu dng ho nhn thin.) Kinh v Lng Th ni c Th T Ti Vng Nh Lai (l v Pht nm gi tng php t ti gia th gian ho nhn thin.) Pht hiu hai c Nh Lai khc, ngha khng khc. Pht no cng c 10 danh hiu: Nh Lai, ng cng, chnh bin tri, minh hnh tc, thin th, th gian gii, v thng s, iu ng trng phu, thin nhn s, Pht th tn. Kinh Bi Hoa ni Vua V Trnh Nim pht nguyn ln, c c Pht Bo Tng Th k s thnh Pht A Di v t php danh ngay thi im y l V Lng Thanh Tnh. Kinh v lng Th ni, thu y c v quc vng xut gia hiu l t kheo Php Tng, pht 48 iu i nguyn c c Pht Th t ti vng th k cho s thnh Pht A Di gio ch cc lc th gii phng ty. Tng php ca Pht hm cha v lng thanh tnh ngi s dng s v tranh, c v trnh tam mui (chnh nh). Tin thn c Pht A Di c qu nhiu kip l quc vng xut gia lm B Tt Tng, nghim tnh quc th mi i quy y vi mi v Pht khc, c php danh khc, nhng c bit ngha nghim tnh vn y nh mi mi th ngi mi nhn ra tm l ca mt v B Tt tu chng chuyn thn, tuy danh tng c khc, nhng nguyn vng khng di i.

i chiu i nguyn ca vua v Trnh Nim v 48 i nguyn ca T Kheo Php Tng, li vn c ng d nhng ngha vn mt. i nguyn ca vua V Trnh Nim nh bn vn c ng 48 iu i nguyn ca T Kheo Php Tng.- Tri li 48 iu i nguyn ca T Kheo Php Tng nh khai trin i nguyn ca vua V Trnh Nim. Vua V Trnh Nim (B Tt v lng Thanh Tnh), T Kheo Php Tng l hai hay mt tin thn Pht A Di , cng khng cn phi o su tm bin chng, bi tr Pht khng vng bn danh tng, ch nhn mnh ch gic ng duyn sanh v ng nhn ra thc tng, l t Pht cn thc hnh Pht tr v ng, v ngi, to sng. - V Kinh sch Tnh khng ghi r ngy n sinh, xut gia thnh o ca Pht A Di , nn ngi tu Tnh chn ngy sinh ca Vnh Minh Th Thin S l ngy 17 thng 11 l c hnh l va, nh li c Pht A Di . Vnh Minh Th Thin S c xem nh l ho thn ca Pht A Di , qua cu ni ca Ho thng Hnh Tu gii p cu hi ca Ng Vit Vng. Ngi Vnh Minh Th thin s cng c tn l t th su, ca Tng Tnh , Trung Hoa. Theo sch ng v cc Lc:- Ngi sinh vo i Tng, ngi Tin ng, h Vng t Xung Huyn. Thu thiu nin thng tr tng Kinh Php Hoa, cm by d qu mp nghe Kinh. Trng thnh lm quan coi v thu v cho Vn Mc Vng, nhiu ln ly tin cng n Ty H mua c trnh phng sanh. B pht gic hnh quan thm nh n t. Khi p gii ra php trng sc mt vn bnh thn, v tin rng do cng c phng sinh hi hng s c sinh Tnh . Vn Mc Vng cm ng tha bng. Ngi xin xut gia, Vng cho php, ngi n T Minh th php vi Tu Nham Thin S. Sau tham hc vi Thin Quc s t ng chn tnh c n kh. Ngi tng Php Hoa Sm, thy B Tt Quan Th m ri nc cam l vo ming, c bin ti v ngi. Ngi tu Thin nhng rt mn m Tnh, mt hm n thin vin ca Tr gi i s lm hai l thm: Mt Nht tm thin nh, mt Trang nghim Tnh . Sau 7 ln rt thm u rt nhm l thm Trang Nghim Tnh . T ngi tn lc tu nim hong ho php mn Tnh . Nm long Kin th hai, Trung vng thnh ngi tr tr cha Vnh Minh, tn hiu Tr gic Thin S, ngi tr y 15 nm, c 1700 v tng v c s qui hng Tnh rt nhiu. Ngi tr tc tp Vn Thin ng quy, ch khuyn tu cc php lnh qui hng v Tnh , li vn thit yu nh sau:

Sanh v duy tm Tnh l phn ca bc liu t t tm (...).Ngi qun tr cn, tm tng th, trn cnh mnh, tp kh nng, cn phi sanh Tnh , c ni duyn th thng, nhn lc mi d thnh, mau vin mn B Tt o Nm Khi Bu th 8, ngy 26 thng 02, sng sm thc dy, ngi l Pht xong, gi i chng li rn dy, dn d, ri ngi Kit gi thng lng th tch, th 72 tui. ---o0o--2.Danh hiu v hnh tng biu trng Danh hiu Pht A Di :

Bt u t ting Phn Brahama, n , nguyn m c l Amita; La tinh ho l Amitabha. T in Pht hc Hn Vit, dch l V lng th, cng vi 12 danh hiu trong Kinh V Lng Th v gii n 13 danh hiu: V lng quang Pht, V bin quang Pht, V i quang Pht v.v... ni ln nhng c tng ca Pht tnh. Kinh A Di yu gii Sa mn Tr Hc dch l V lng Th, v lng quang; dung hi li c 3 ngha: V lng Th, v lng quang, v lng cng c. V lng quang, l ho quang thanh tnh ca Pht A Di to sng tn cng mi phng php gii nh nh sng mt tri soi ri bng m. C ngi thy c ngi khng. Ngi thy c do nim danh hiu Pht thc Thanh tnh nh hoa sen vt khi mt nc tham dc t tm sng t; ngi khng thy c l v bng ti v minh che ph nh mt tri b my ng, hoc tm xoay vng theo ng dc nh tri t xoay vng ln khut nn c ti, c sng khi n, khi hin. V Lng Th, l th mng ca Pht A Di v nhn dn ca ngi v cng lu xa. Ngi thnh o trc Pht Thch Ca rt lu m hin ti vn cn ang thuyt php v tip dn ngi hu duyn. ci ny thn ng un sng trong mi trng nhim d h hoi, phc c km, ngi sng n trm tui l him. Th m cc v s thin nh yoga trn ni tuyt Hy M Lp Sn, n sng n ba, bn trm tui, th Cc lc th gii lin hoa ho thn, mi trng tinh khit, thc n chnh l thin duyt vi thc, thin duyt vi lc trng th l l ng nhin.

V Lng cng c, ngi c nhiu cng c khng cng tn nh l tr tu, thn thng, o lc, chnh bo ( cn thn) y bo (cnh gii) trang nghim, thuyt php, gio ho, t v.v... Trc khi thnh o, ngi c nhiu kip v chng sanh hnh Lc ba la mt. C th ni ngy xa trn mt t ny ni no cng c du chn hnh o ca ngi. n khi kin to Th gii Cc lc Phng Ty xong, ngi tip dn chng sinh mi phng th gii v nc Pht ca ngi nh c, sinh sng tu hc thnh thanh tnh i hi chng khng th ngh bn. Hin nay trn mt a cu c khong 6 t ngi, Pht gio khong 600 triu, trong s ngi nim Pht A Di hnh thin, b th gip i hn 300 triu ngi. Cc ngnh cng an, an ninh trt t, gio dc... canh chng gio ho ti phm ca cc quc gia c Pht gio Tu tnh c li ch vi bt i gnh nng khng phi l nh ! Hnh tng biu trng:

Trong Pht gio, ni chnh in cha Thin Tng v cc tng phi khc thng th c bn S Thch ca ng chnh gia, bn phi l Pht A Di , bn tri l i B Tt Di Lc.- Pht Thch Ca l Pht hin ti, Pht A Di l Pht qu kh, i B Tt Di Lc l Pht tng lai. i vi ngi dng tm hnh o gic ng, Pht Thch Ca tng trng cho bn gic, pht Di tng trng cho th gic, i B Tt Di Lc tng trng cho hot dng t bi tr tu ca th bn gic t php tnh T l gi na! Th ni chnh in cha Tnh th Tam Thnh Ty phng cc lc. Chnh gia l tng Pht A Di ng trn to sen, tng B Tt i Th Ch ng trn to sen bn phi, tng B Tt Quan Th m ng trn to sen bn tri. Hai v i s ny thng ph tr Pht A Di gio ho, tip dn chng sanh. Ton thn Ty phng tam thnh u rc r to nh ho quang nh sc vng Dim ph n. c Pht A Di cao 1 trng su, trn nh c tng nhc k ti nh sen hng biu th cho tr tu tuyt vi sng sut. Tng bch ho sng trng nh ngc uyn chuyn xoay v bn hu phng ho quang. i mt Pht sng ngi nh nc bin long lanh, tay tri ngi nng hoa sen, tay phi dui xung tip dn.- B Tt i Th Ch u i thin quang c 500 bo hoa, mi bo hoa c 500 bo i. Trong mi bo i hin r tng quc tnh diu ca ch Pht. Nhc k ni nh u ngi hnh hoa bt u ma. Trn nhc K c mt bnh bo tng ng cc th quang minh hin thn khp mi phng gip ngi nim Pht thu thc su cn i vo a v bt thi chuyn. Tay tri ca B Tt a ln ngang ngc hnh na hoa sen bp, lng bn tay hng v pha trc nh sn sng cho n chng sanh tu tnh, tay phi hnh na hoa sen bp lt nga trn trng nhng ai tm n ci Pht.B Tt Qun Th m u i thin quang bng cht bu T Lng gi Mu

Ni, ni thin quang c mt v Pht ngi nhp nh. Tay tri B Tt cm tnh bnh trt xung ci i nng bc, tay phi hnh na hoa sen bp a ln ngang ngc; tai lng nghe, xem xt ting ku au thng ca chng sanh cu gip. i vi hnh gi dng tm hnh o, B Tt i Th Ch tng trng cho ch dng mnh, b tm kin c nim Pht thu thc 6 cn. c Pht A Di tng trng cho tm thanh tnh to sng. B tt Qun Th m tng trng cho hot dng ca tm thanh tnh tr tu t bi. Xut x tng Ty phng Tam thnh t php qun th 13, Pht B Tt ca Qun Kinh. Cng c ni th tng c A Di Pht ng l lng gia h khng, pha di l bin c sng dy chp chng, mt ngi nhn xung, tay tri Kit n, tay phi dui xung tip dn. Gi l tng Di phng quang. Cn c vo ngha tng trng ny bc C c lm k khuyn tu: Sng i sng cao ngn thc B kh dy mun trng Mun thot lun hi kh Phi gp nim A Di ! - Pht, B Tt ng trn hoa sen tng trng cho tm v nhim, tc php thanh tnh li ch chng sanh, nh hoa sen Gn bn m chng hi tanh mi bn. - Nhng hoa sen trn i ny phi chu quy lut v thng sinh dit, d ti p, c hng thm cng phi tn ho. Hoa n ri tn, trng trn ri khuyt, ngi hp m tan. Hoa sen th gii cc lc l tinh tu ca by bu: Vng, ngc, lu ly, pha l, xa c, xch chu, m no... lu xut t tnh chn nh diu dng. Cho nn ni hoa sen trong ci hng trn cng ch mang ngha biu trng m thi! ---o0o--3.Nim Pht hiu qu hin tin

o v tht l hai vn kh phn tch. Ging nh Trang Chu mng thy mnh ho bm, thc dy khng bit ng l bm hay bm l ng. Nhng nu chu su tm nghin cu, t duy c bin chng th ngi ta c th thuyt minh c. Php mn nim Pht A Di cu sinh cc lc th gii c ba thnh phn: -Tnh truyn thng, Tnh nhn gian, Tnh tm. Tnh no va dn cng ly tm lm ch. Ni y vn hin thc lin quan n Tnh nhn gian. Trong Tnh nhn gian c hai yu t: Th nht, bc i thin tr thc rao ging, ku gi nhng ngi tu tnh nhm hp nh c li thnh mt tp th x hi. Ni y Tam quy ng gii c duy tr nghim tc, nht qun, khng c phn t nhim bt tnh; tc khng c ba ng d a ngc, ng qu, sc sanh l tham sn si mn nghi; ng trc gim thiu ti a, c th khng c. -K n l ngi tu tnh nim Pht nht tm nh tnh ng x, i ph hng ngy vi sinh hot ri ren, bin ng c hiu qu tt. V d, mt hc sinh hc bi lu thuc, em lin cu c Pht A Di gia h, ri cung knh nim danh hiu ngi lin tip trong mi pht, sau em hc thuc bi nhanh chng. -Mt thng gia sp st nghip v thua l, lo s bun ru, thay v dng gian k cng c s nghip, ng cu Pht gia h ri nim danh Pht A Di lin tip ngy m n khi tm n nh ng gii quyt vn n tho, hp l o v php lut qua kim sot ca trng ti kinh t, tuy c ngho hn trc ri t t khm kh. -Mt ng bc s phc dc sai lm bnh nhn cht ngay trong phng iu tr; hong ht, lo toan, nhng ng dm chu trch nhim, khng nh mt lut s ngu bin trc to, v bc s ny cu Pht A Di gia h cho tai qua nn khi ri nim danh hiu Pht lin tip cho n khi tm an n nh nhng. t ngy sau, thn nhn ngi bnh cht np n xin bi ni. Ta c th gii thch em hc sinh tm phn tn khng thuc bi, nim pht tm tp trung hc bi mau thuc? ng thng gia nim Pht tm nh tnh sng sut gii quyt vic thng hiu thun tin? V bc s n nn nim Pht tinh chuyn, tm hin hu hin ln nt mt cm ho c ngi; Hay c ba ngi ny nim Pht c Pht gia h? iu quan trng xin ng qun hiu qu ca nim Pht nht tm, tm ngi nim v tm Pht chan ho cm ng. Php mn nim Pht hiu qu hin tin trong Tnh nhn gian cn nhiu, qu v hy thc hin nim Pht c kinh nghim phong ph. ---o0o--4.Tm linh diu dng

Nu Kinh tng Nguyn th dng Gii - nh -Tu lm th cht (ct tu), th cc Kinh in i tha u ly thc tng lm th cht. c bit trong cc Kinh Tnh thc tng c pht trin cng cc vi diu qua s m t cnh gii, nhn dn v php tu tnh cc lc th gii: t bng vng, tho mc bng chu, lin hoa ho thn, ao tht bo, nc bt cng c... hng xm l thnh nhn, b tt, Pht, ch thng thin nhn cu hi v mt x an dng tu hc. Chim, nc, rng cy, ting gi u pht ra ting php: Ng cn, ng lc, tht b phn, bt thnh o phn v cc mn chnh nh tam mui ba la mt khc. Tm ngi ta c ba phn: Mt l trung tm iu phi mu lun lu c th l tri tim. Hai l tm vng tng nh kh vn leo tro kh ng yn. Ba l chn tm thc tng. Ni ngi thc tng gi l php thn, ni cnh vt gi l php tnh. Gi chung l php tnh thn. Php tnh thn chan ho khp ni, khp chn nh chn khng trong v tr. Thc ra, chn vng tm ch l mt th tnh i vi ngi c thm cng phu tnh nim luyn thnh mt khi nht nh. Theo Tr Hc i S, vit trong quyn Pht thuyt A Di kinh yu gii, th cht ca thc tng chng phi yn lng (tch), chng phi soi sng (chiu), thng soi m vng, thng vng m soi. Tch m chiu, chiu m tch, nn gi Thng tch quang . Suy rng ra, trong thc tng c hai c: Mt c thuc v phn tnh, Bt tng bt gim, bt cu bt tnh. Mt c thuc v phn tu, tc va tch va chiu gi php thn. Va chiu va tch gi bo thn. Va tch va chiu ni quan c th dng thn. Tch chiu tin dn ln gip i gi ng ho thn. Tam thn Pht A Di , nhn dn v cnh gii cc lc cng t chn tm pht sinh. Trong quyn sch ng v cc lc, c ghi li dy ca Din Th i S nh sau: Nu tm nim thanh tnh thi i vng hoa bu, ho sanh ni Tnh . Cn tm nim nh c thi g nng hm h, th thai ni ci u. y u l qu ng lun, cm ly duyn tng thng. Cho nn nhn cng qu, ri ngoi tm nguyn, khng c t th ring khc. Mun ng qu bo thanh

tnh thi phi thc hnh nhn thanh tnh. Nh nc thi tnh chy xung, la thi tnh bc ln, tt nhin nh vy! Nh th, ngi tu tnh hay tu php mn no trong Pht gio cng phi cng phu nim Pht, hnh thin, qun tng trong khun kh Gii-nh-Tu ng chn tnh l iu trng yu! ---o0o--5.Pht A Di nh mt tm gng soi Xt v mt th gian Sa Hong ci trang thnh thng dn du hc cc nc vn minh v xy dng nc Nga hng mnh mt thi. Tng thng L Quang Diu, cha gi dn tc Singapor ku gi nhn ti nc nh cc nc vn minh trn th gii rt tinh tu vn minh v bin o quc khng qu 7 triu dn thnh mt nc on kt, tin tin, hng th tin nghi khoa hc nh cao. Bc H, cha gi dn tc Vit Nam, mt thn mt mnh ri bn Nh Rng ra i du hc trn th gii rn luyn ti c tr v gip dn thot khi ch n l ca Thc dn quc xy dng c lp t do hnh phc cho nc Vit Nam. Th v mt xut th gian c Pht A Di rt tinh tu 210 c Th gii Tnh ca ch Pht kin to An dng Quc thnh Cc lc th gii cng khng c chi l. i vi ton th nhn sinh th gii ngy nay, trong c Pht gio Vit Nam, tiu s ni v thn th, s nghip ca Pht A Di qua ch hng thng, phn u cng cc phi thng nh mt tm gng soi. l mt v Chuyn lun thnh vng phc c, tr tu, quyn oai v s hung th tt nh m ngi xt n qui lut v thng ca kip sng tm cch vn ln, khng phi cho ring ngi m cho ton th quc dn trong nc v chung cho tt c chng sinh nhm chn ci i Ng trc c th khp mi phng th gii. Khi ngi thnh tu qu Pht, lm gio ch cc lc th gii ng dui tay tip dn chng sinh, thn sc vng rng, ho quang t rng. Ngi ta d lin tng n mt v s c cng dng hu h, sc mt hng ho lm Pht s nn qun i mt v B tt tng kh hnh o thm v m v p trm khip nghn i, cht mt tng cht phc tu cho mnh, cho t v cho tt c chng sanh!

Ch nguyn ngi cao xa, tm Pht thanh tnh bao la, o lc thn thng qung i. Bi tr thit tha v chng sanh nhn loi. Ngi khng bao gi yn hng th qu v Pht, vn tip dn chng sanh nim Pht hng v cc lc th gii. Chng ta, l mt cng dn Pht t yu nc c ti c, iu kin du hc hi ngoi phi lm sao? Lo hng th ring mnh hay lo phc v t quc, l mt tu s Pht gio Vit Nam, chng ta phi lm g cho o php dn tc? Cu gii p thng thng l tu theo o c, tr thc v nng lc ca mi ngi. Nhng hy nhn ln, Kia! L mt tm gng soi ln! ---o0o--6.Nhn nh c Pht A Di thnh o trc Pht Thch Ca 10 kip. Thi c Pht Thch Ca ch vit cha c ngi pht minh! Cng c th thi c Pht A Di thnh o, c ch vit ghi thnh tiu s; tri qua cc cuc i chn ca qu a cu ch vit mt i. Hn na, ngi l mt v Pht qu kh lu xa, giai on tu nhn ci Ta B thi Vua Chuyn lun Thnh vng, tui th loi ngi rt cao, nh Pht Th T Ti Vng tr th n 12 kip, giai on cui kt Pht qu Kin to Cc lc th gii phng ty (phng ty c nhiu ci chng sanh v ci Pht) cch xa qu a cu chng ta 10 mun c Pht . Mi Pht mt triu ngn triu th gii tinh cu lm sao ngi vit s ni y ghi nhn c! Nu ngi tin c Pht Thch Ca lch s truyn b php tu ti n v thnh chng ca ngi c tht, nn quy y Tam bo. Trong , c Pht Thch Ca c tuyn thuyt v php tu Tnh gii thiu c Pht A Di , lm sao dm ly tm phm xt n Pht tr khng tin c? V T kheo B Tt no mun thnh Pht cng phi nghim tr gii lut trm i nghn kip mi thnh Pht. l Pht, phi ni chn tht ng, khuyn bo chng sanh khng vng ng. Qua Kinh php lu truyn ca Pht Bn S Thch Ca, ngi tin c c Pht A Di , th cng tin c Nhn dn v Cnh gii cc lc. c quyn ng v cc lc, My iu sen thanh, s tu tnh chng c ca ngi xa v ngi tu tnh thi nay pht lm chung x b thn phm bit trc ngy gi, c hng thm nh sng, bin minh cho vic tip dn ca Pht A Di l tht th php mn Tnh cng thm c xc chng.

---o0o--III. KT LUN c Pht A Di , nhn dn th gii cc lc c tht hay ch l huyn thoi biu trng cho chn tnh, th php mn nim Pht t xa n nay cng em li nhiu li ch cho chng sanh. Nu ta tin c Pht A Di c tht, li cho tm nhim bt tnh, cng khng lm nn tch s g! Nu ngi tin c Pht A Di l hnh tng biu trng cho chn tnh ri h th cng phu tu nim cho tm v nhim tng t Pht tr s c nhiu phc lc v nh hng tt n x hi. Cn nh bn ci sung c c g ngoi hn thua bun phin nhn ng! -Nhng ai tin c php mn Tnh kt qu hu hiu pht b tm, vi tn nguyn nim Pht cho tm an lng tnh cng khng li lm g, li c thm phc tr, v php mn tnh vo ca bng c tin. Ai vo ra c s tr nn hin thnh. Kinh Hoa Nghim ni: Nim tin l m sanh cng c; phi vy! Trong khi su tm ti liu tham kho, chng ti thy c nhiu Kinh sch ni v tin thn c Pht A Di , sanh ci nc, thn th, php hiu, quy y vi mi v Pht khc nhau nh Kinh Php Hoa, phm ho Thnh D th 7, Kinh i tha phng ng tng tr, Kinh hin kip, Kinh qun Pht Tam mui, quyn th 9; Kinh Nh huyn Tam Ma a v lng n php mn, Kinh Nht hng xut sanh B Tt v.v... trnh phn tm cho ngi c tiu s ngi, chng ti ch s dng Kinh Bi Hoa, Kinh V Lng Th, Vn kh t bi m, Pht hc ph thng, quyn nht; Pht thuyt A Di Kinh yu gii, ng v cc lc v.v... Tiu s ngi nh mt cu chuyn c tch hay p, ni dung ngha l thm thu, tnh i bi chan ho, nh sng tr tu to chiu qua tng chi tit sng t bn nguyn (48 iu nguyn). Nhng ai mun lm c nh ngi nn nghin cu Kinh V Lng Th, Qun V Lng Th, Pht thuyt A Di Kinh, Th Lng Nghim Kinh, kinh Hoa Nghim phm ph hin hnh nguyn v Vng sanh Tnh lun ca Thin Thn B Tt...Tinh tn tu Tnh s thnh tu nh nguyn bi lc gia tr h nim ca c A Di Pht.

---o0o--KINH HOA NGHIM VI PHP MN TNH Thch Nguyn Bnh Khi ni n Php mn Tnh ngi ta u ngh n cc kinh Di , kinh V Lng Th, Kinh Qun V Lng Th, v Lun Vng Sanh Tnh ca B Tt Th Thn hoc kinh Nim Pht Ba La Mt l cc b kinh tng yu ni v Php mn Tnh . t ngi bit rng kinh Hoa Nghim l b kinh ni v php nht tha vin gio cng ni n Tnh , dy tu Tnh , khuyn nguyn sanh v th gii Cc Lc. iu ny cho thy nguyn sanh Tnh khng ch l bn nguyn ca thng nhn m cng chnh l bn nguyn ca bc thng cn i tr. Nhng Hoa Nghim ni n Tnh nh th no ? Ngi tu Tnh theo Hoa Nghim c ging nh ngi tu Tnh thng thng hay khng ? C chng tri hay tng ng cng mt bn nguyn ? Trc ht, kinh Hoa Nghim cho ta bit tt c quc u ty nghip lc sanh hay do cng c nguyn lc ca ch Pht thnh tu. Hoa Nghim ng trn Php Gii Nht Chn nhn thy Tht tng tt c Php l Chn Khng Diu Hu, tm v cnh tng quan nh nht. Tm thanh tnh th cnh thanh tnh, tm nhim th d cnh trang nghim cng bin thnh u trc xu xa. c bit Hoa Nghim nhn mnh n tm quan trng ca ch Pht v B Tt. Cc Ngi n ci no, ni bin thnh thanh tnh. Khi cc Ngi nhp dit hay ra i th ci ht trang nghim. Nh vy, kinh Hoa Nghim ch r s hnh thnh cc th gii nhim tnh cho ta thy. c bit v ci nc Tnh th th gii Hoa tng gm c v lng th gii cng hnh thnh. Ta B hay Cc Lc cng ch l mt trong v s ci nc trong Hoa Tng th gii. Trong th gii , c v lng cnh Pht trang nghim thanh tnh, ch khng phi ch c mt th gii Cc Lc. Th nhng, chng sanh ci Ta B phn ng ch kh hp vi Cc Lc nn Pht ni r v cnh Cc Lc cho chng sanh tin tu. Kinh Di ch tn thn ci Tnh trang nghim cho ngi pht khi nim tin, pht nguyn tu hnh, cu sanh Tnh qua hnh nht tm nim Pht. Kinh V Lng Th ch r tin thn Pht A Di pht ra 48 li

nguyn kin to Cc Lc rc ngi vng sanh, v cnh gii Cc Lc trang nghim thanh tnh, phn nh r chn phm vng sanh cho ngi hc Pht. Kinh Qun V Lng Th ch 16 php qun cho Vi Hy cng 500 th n r rng tng tn qun st nguyn v Cc Lc. Kinh Nim Pht Ba La Mt ch cn k php tu cho ngi c Chnh nh nim Pht, thnh tu tht tng nim Pht. Kinh Hoa Nghim cng dy ngi tu tin chc vo Pht, Php, Tng nhng i su hn khi dy ta tu nim Pht, tin Pht vi B tm, khuyn pht tm hnh i tha cng dng ch Pht nht tm nim Pht bt ng thy v lng ch Pht, thu sut Php thn bt ng ca Nh Lai, nguyn hnh hnh Pht cu chng Pht o. Cu v Tnh l thn cn cng dng thnh chuyn Php lun, hc theo hnh Pht, vin thnh Pht qu, ch khng phi i nghip vng sanh. Nim Pht cng l php thit yu u tin m hnh gi mun nhp Php gii phi tu. Thin Ti ng T sau khi c Vn Th B Tt khai th bn tm, ch r Chn tm khuyn hnh B Tt o, tu B Tt hnh i tham hc vi 53 v Thin tri thc. V thy u tin Ngi n cu hc l c Vn T Kheo dy Ngi Thin Ti Php mn c nim nht thit cnh gii ch Pht tr hu quang minh ph kin, tc dng tm thanh tnh nh ngh tt c cnh gii Pht nh k ni k. Cnh gii Nh Lai nu mun tm, Nn tnh mnh nh h khng, Xa la vng tng v chp trc, Hng tm n ch chng ngi ngn. Khi tm thanh tnh nht nh th 10 phng ci Pht hin tin, r bit tm Pht khng hai, ngoi tm khng c Pht, y chnh l ch kinh Qun V Lng Th ni : Tm ny l Pht, tm ny lm Pht. Khi r sut l ny th t c tht tng nim Pht bit mnh v Pht ng mt th. Th nhng, Thin Ti ng T nh nim Pht c Php nh khng vi nguyn sanh v Cc Lc m li pht tm cu hnh Pht php, hnh B Tt o, lm li ch chng sanh.

Mi n v Thin tri thc th nm mi ba l Ph Hin mi dy Thin Ti ng T mi hnh nguyn ca mnh, phi thng thn cn ch Pht cng dng, nghe php, thnh chuyn Php lun. Khi Pht sp Nit Bn mi tr th lm an lc chng sanh. Khi Pht sp Nit Bn n hu h phng s. Hnh tr hu v hnh c o Ph Hin. Lc mng sp lm chung nguyn sanh Cc Lc th gii ca Pht Di , sen n thy Pht lin c th k o B , y tr hu, phng tin nguyn lc, lm li ch khp chng sanh gii. Nh vy, Kinh Hoa Nghim cng hng ngi tu hnh B Tt sanh v Cc Lc nhng khc bit vi cc Kinh khc. Ngi tu Tnh ch cn tn su vo Pht, tin chc nguyn Pht, pht tm nim Pht, cu sanh Ty Phng l nh nguyn. Do khng c cng c tr hu nguyn lc su dy nn c khi mang nghip vng sanh, sanh v Ty Phng mi chng qu v sanh. Tri v lng kip mi thnh Pht o. C th ni ngi bnh thng tu nim Pht, sanh vo Phm Thnh ng C chng qu v sanh, pht tm B tin tu Pht o. Hnh gi tu theo kinh Hoa Nghim r sut ngun tm cu hnh i tha c pht nguyn lin c vng sanh. Qu tu hnh chc chn vo Thng phm, trc mt Pht lin c th k o B , cnh gii an tr l Tht Bo Trang Nghim . Ngi tu Tnh chn cnh Ta B u trc nguyn sanh Tnh an lnh, nng Pht lc tin tu, trc chng v sanh, sau pht B tm, tu B Tt hnh. Tu theo Hoa Nghim trc cu Diu Php, tri thn hnh o, nguyn sanh Tnh thn cn cng dng vin thnh B Tt o, thn hnh t ti, nhp u trang nghim cu t chng sanh v Tnh thn cn cng dng hu cn Pht chng vin thnh hnh qu. Nhn theo mt kha cnh khc, tu theo Hoa Nghim l con ng ca B Tt, hnh theo Tnh l vic ca Thanh Vn hi hng b v thng. Tuy lc nhn nh th nhng nu hnh c Tht tng nim Pht, ng c tht l i tha hnh tr no c sai bit. Kinh Php Hoa ni : Php php bnh ng khng c sai bit, tu tt c thin php th vin thnh Pht o. S d c sai khc l do tm hnh nguyn lc chng ng nhau. Do khng th ni tu theo Hoa Nghim cao, tu theo Tnh thp. Nh th, chc chn l Hoa Nghim l con ng vin n thn chng Pht tha. Hnh gi tu theo Hoa Nghim phi y tr hu, hnh c, hnh Ph Hin khi n ni no th quc trang nghim thanh tnh.

Ngi tu nim Pht tam mui vin thnh nh B Tt i Th Ch n ni no th ci nc cng trang nghim, su iu vang ng, ri hoa bu ln. Nh vy, nu thu l mu, Hoa Nghim, Tnh no khc bit. Do cn c chng tnh hnh sai bit khc nhau nn c ngn sai mun khc, cao thp chng ng. Tm li ! kinh Hoa Nghim cng ni v Tnh nhng ch r cho ta thy nguyn nhn c u tnh v ci ngun hnh thnh th gii. Nu Tnh l php ph thng cho qun chng th Hoa Nghim dnh cho bc thng cn thng tr. Ngi tu Hoa Nghim phi tu tr hu hnh c, ly nc t bi nui ln tm B , hnh B Tt o vin thnh Pht o. Ngi tu Tnh r Pht tc tm nim Pht, nh Pht c gp ch Pht, thn cn nghe php cng dng th cng ln ln thnh Pht khng sai. Phng tin tuy khc, nhng l tnh th ng ng. c bit ta thy khi vin mn hnh Ph Hin vn cu sanh Tnh , gp Di . ng trn l Di l th tnh, hnh dng mn nhng Php thn phi bin nhp mi ph t chng sanh, vin thnh Pht o. Nim Pht cng tr v t tnh. Bao cng c thnh hnh u vin thnh, t c Php thn nh ch Pht khng sai khc. ng hnh c thin sai vn bit, nhng tt c u nhm vin thnh Pht o. Kinh Hoa Nghim lm cho Diu php Tnh c r rng sng l. Tng cnh dung thng, u khng la Php gii nht chn. Nguyn tt c ngi tu Pht r sut Hoa Nghim v Tnh dung thng khng chng tri cng chng nhp Nht tha Pht o. ---o0o--TAM MINH Thch An Hi A. DN NHP Tam minh l ba tr ca tm siu vit cn trn thc t thn an tnh soi sng cc loi chng sanh an vui, au kh trong ba ng su no mt cch r rng nh thy tri xoi trong lng bn tay. B Tt Thch Ca sau khi ri khi hong cung thnh Ca T La V tu theo hng dn ca cc v thy B la mn, 6 nm kh hnh trong rng gi tham vn, hc o, hnh o cui cng vn cha tm ra con ng gii thot cho mnh v cho ton th nhn loi.

Nh li thi th u trong bui l H Din di ng cy ca vua cha c nhiu sinh vt cht, xt thng ngi n cy trm c th, ngi tham thin qun nim hi th chng c S thin ly sanh h lc... sau ngi pht minh L Trung o xung sng Ni Lin Thuyn tm xong i tr binh ng; nm ngi bn cng tu vi ngi cho rng ngi thi ch tu hnh kh hnh, nn chn nn b i. Sau ngi n gc cy b ly c lm ta ngi tham thin nhp nh. Ngi tuyn th khng ri b ni ny, cho n khi tm thy con ng gii thot, d thn c b h hoi i chng na th vn khng thay i nh. Sau 49 ngy m rng r thin nh, cui cng ngi chin thng c ma vng v dit tr c tt c phin no, chng c tam minh, thnh tu qu v B chnh ng, chnh gic, khng cn tr lui sanh t, lun hi nn cng gi l Tam c: ba iu chng c ca mt v i thnh gi cao qu ng c xng tn. Ch Minh Hnh Tc trong mi danh hiu Pht, chnh l Tam minh cng l ba trong su thn thng ca Pht. Ba thng cn li l Thin Nh thng, Tha tm thng, Thn tc thng. T tm ca v thnh gi chng c Tam minh c th pht trin v lng tr tu ba la mt thn thng qung i. ---o0o--B. NI DUNG Tam minh gm c Tc mng minh, Thin nhn minh, Lu tn minh: 1). Tc mng minh: Tu gic sng sut bit r cc kip sng ca mnh v ca tt c chng sinh qua. 2). Thin nhn minh: Tu gic sng sut bit r cc kip sng tng lai ca mnh v ca tt c chng sinh din bin sinh dit nh th no. 3). Lu tn minh: L tu sng sut nhn bit cc php on tr phin no m lm ca mnh v ca tt c chng sinh c an lc. y l qu chng k diu ca c Th Tn v tr tu siu th trn c s thin nh, theo con ng trung o, nhn thc thu o cc php duyn sanh v ng, siu thot kh au sinh t. V sau ngi khai th c th qua T Diu , Thp nh nhn duyn , trong v Minh -i v Th c lu nh l nguyn nhn ch yu ca ng chp ri vo o Kin pht sinh phin no Kit s.

Vy ngi mun chng c Tam minh pht trin thn thng Nh lai Lc v s u nh Pht phi lm sao? Kinh Kandara, Trung b tp 2, i Tng Kinh Vit Nam, c Pht dy Du s Kandara v con trai ngi hun luyn voi ni ting ti Campa, trn b h Gaggara cng vi i chng t kheo thin qun v T nim x: Thn, Th, Tm, php, nhit tm tnh gic nhip phc tham u i thnh tu gii un, on tr nm trin ci tham dc, sn hn, hn trm d di, tro c v thu min, Kinh qua T thin vi tin trnh chuyn ho tm l(...) t Thin th t vi tm nh tnh, thanh tnh, trong sng khng cu nhim, khng phin no, nhu nhuyn, d s dng, vng chc bt ng, nh vy v y hng tm n tam minh (...) v y tu tri nh tht v T diu , dit sch cc lu hoc, gii thot mi h lu kh au, v y khi ln hiu bit: Sanh tn, phm hnh thnh, vic cn lm lm; sau i hin ti khng cn tr lui ci i ny na. Kinh 42 chng, chng 8, c v Sa mn hi Pht:- Knh bch c Th Tn, do nhn duyn g bit c Tc mnh, n c ch ch o?- Pht dy: Lng sch tm mnh, gi vng ch n c ch ch o. V nh lau gng tr bi cn li nh sng. Dt lng tham dc, khng s mong cu s bit c Tc mnh. R rng mun bit Tc mnh phi lng sch tm mnh, dt lng tham dc. Tc phi th tr gii php. Gi c gii php phi l ngi c l tng pht B tm hng thng, ch dng mnh thc hnh thin nh cho pht sanh tr tu v lu. C ngi ni, c Th Tn khi cha thnh tu chnh ng gic, ngi c n gii n th gii u, ngi ch tu thin nh vn bit c Tc mnh. Ngy nay bo ch a tin c mt s ngi sinh ra ln ln va bit ni nh li i trc! -Nhng ngi y ch bit mt s i, khng bit c tt c i trc ca bn thn v tt c chng sinh; ci bit y cng khng duy tr c sut i nu khng tu thin nh. Gii php Pht p dng cho ngi lon tm tp nhim thiu ch nh, c B Tt Thch Ca t khi xut gia n thnh o; tu theo ngoi o thin n tu thin theo php trung o do ngi pht minh, tm l lun ch nh, ngi lun hng tm n gic ng gii thot kh au sinh t cho bn thn v cho nhn loi chng sinh, th th tr gii lm chi, gii n u th! - Ngi mun c Thin nhn minh phi lm sao? Kinh 42 chng, chng 15 c v sa mn hi Pht: - Knh bch c Th tn nhng g rt mnh, rt sng?- c Pht dy: Nhn nhc l rt mnh, v chng m lng c, li thm

khang kin; k nhn nhc khng lm c, tt c ngi tn qu. Tm cu dit ht sch, khng cn vt nh, y l rt sng, bao nhiu s vt trong mi phng, t khi cha c tri t n nay, khng c vt no khng thy, khng bit. Tr Pht c v nh vng ho quang soi chiu khp cng php gii v ngi, vic bit c bn thn ngi v tt c chng sinh n tn cng mai sau l l ng nhin. Ngy nay khoa ngoi cm, vn chng, trit hc, chnh tr cng on c ngy mai ca th gii nhn sinh, nhng khng qu mt trm nm, khng hiu bit tng tn tng chng sinh nh Pht. Ngi hiu r mnh v mi chng sanh sanh v ni u, dng h no, tnh cch, hc thc, o c, sng cht ra sao! Ngi mun c Thin nhn minh nhn nhc trong mi trng hp cho tm l trong sng mnh m vn ln nh cao chn thin m. Kinh Hoa Nghim Pht cng dy t dng t tng xut th gian dung ho cc t tng tt ca th gian trang nghim v tr:- Tm xut th gian l tm khng cn vt nh, vn c; Thanh khit, trong sng nh mt nc h thu long lanh phn chiu cnh vt. - c Pht tng nhn chu i kht nng ma v ting mai ma, suy tn h b ca ngi i, khng than van on trch. Ngi lun gi vng lp trng tu thn, hnh o kt qu cu chng sinh qua cc cch truyn tm php yu t kinh nghim t thn khng bit mi. Theo gng Pht, ngi mun c thin nhn minh phi nhn nhc, tr gii, thin nh cho tr tu siu th pht sng. - Ngi mun c Lu tn minh phi lm sao? -Kinh 42 chng; chng 16, c Pht dy: Ngi m lng i dc chng thy c o, v nh nc c lng trong, li ly tay khuy n, mi ngi cng n xem khng thy c bng mnh. Ngi v i dc thay nhau khng dt, m cu trc trong tm ni dy, nn chng thy o. Sa mn cc ng phi b i dc, cu trc. i dc ht ri mi thy c o. vn Kinh ny c Pht dy, ngi mun thnh o phi tu thin nh tr tm tn lon v i dc; khi tm i dc ht ri tm tr chiu sng s c c lu tn minh thy c o. Cu trc: cu l phin no vn c tm tnh lm cho tr tu siu th khng pht sanh; Pht tnh n tng, v nh nc ao h trong lng b ngi quay o cn cu ni ln ngu c khng pht ra tc dng chiu soi cnh vt.

R l, c Pht dy ngi mun c tu gic nh Pht an lc t ti hy tu thin nh dit tr tm ri lon v i dc t th n t. i dc ht ri tm tr sng t an n tm tr s c Lu tn minh thy c o. Thin nh do ch Dhyana, Hn dch Thin Na hay Thin nh, ngha l chuyn ch tm vo mt ch, tc nhp tm vo ti thin qun, t duy, tnh l Kin c. Thin nh c nhiu loi trong v ngoi o Pht. Ni y ch ni o Pht thin gm c thin Nam Tng, Thin Bc tng, v T s Thin. Thin Nam Tng dng T Diu , Thp Nh Nhn Duyn lm php tu cn bn, thc hnh 37 phm tr o rt gn li Bt Chnh o. Thin Bc Tng ch trng pht tm B , hnh Lc vn hnh chm ch. Thin ny ni ting Kin tnh khi tu l ch yu, cng c nhiu trng hp khi tu mi Kin tnh. Bt c chng loi thin no ca Pht gio cng phi c Chnh kin mi i n xut th gian. i dc:- c Pht gii thch trong Kinh chuyn php lun (Dhammacakka ppavattanasutta): Chnh i l nguyn nhn ca s ti sanh. i kt hp vi tm tha thit, khao kht, bm bu ci ny hay ci kia(i sng). Chnh l i eo nu theo dc vng ng trn. i eo nu theo s sinh tn, sanh i, luyn i trong l tng cho rng vn vt l trng tn vnh cu v i eo nu theo tng khng sinh tn, v sanh i, luyn i trong l tng cho rng sau ci cht l h v. (Mahavagga tr10, samyutta Nakya, quyn V.) Tm i dc v nh bin ng sng tro nc xoy ngu c ( ri lon), t chng sanh b lun hi sanh t. Ngi thin nh dit sch i dc tm nh bin lng nc trong soi chiu (chnh nh), lc by gi lu tn minh xut hin trong tm thin gi. Tm li, ngi mun c Tam Minh nh Pht, phi c l tng tm cu hng thng, th tr gii php th h cc cn, nhn nhc, thin nh, ng theo php Pht, khng th i con ng khc m c c Tam Minh. ---o0o--C. KT LUN Qua trnh by s lc Tam minh v php tu chng Tam minh theo kinh nghim t thn ca c Th Tn v li tuyn thuyt ca ngi trong mt s Kinh in tiu biu, chng ti thy Pht nh ngi o ging tm mch nc, c c Tam minh rt kh. t i sau tu hnh nh ngi gia cng

mc nc ging c sn, vic tu chng tam minh rt d. Ngi chng c Tam minh s tr nn v thnh cao qu siu thot t sanh li ch cho i, cho o. ---o0o--Ht