You are on page 1of 6

Gii Thch V H Thng Tng Pht Trong Cha

Nguyn-c-Can --- o0o --Ngun http://www.quangduc.com Chuyn sang ebook 29-8-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org VN ta cc cha thng hay th Pht, th T, th Thnh. Nh Pht nn mi nm ti v VN mt ln, m ln no ti cng i t Nam ra Bc hu ht thi gian ti u dnh cho vic i tham quan cc cha, do ti thy: Cch bi tr cc tng ch Pht, ch B Tt, trong cha tuy cng c cng thc v ngha r rng, nhng v xa nay khng c sch v no ghi chp cho tinh tng. Do ngi ta mi khi bc chn vo cha khng phn bit c pho tng no th v no. Nay ta mun bit r, trc ht phi phn bit tng th ch Pht, tng th ch B Tt. Di y ti ch tr li cu hi nu trn, khng gii thch v s th Thnh ca mt s cha VN. trong chnh in th Pht, ch c ci th Pht m thi, nhng Pht c tam thn l Php thn, Bo thn v ng thn. Cch bi tr cc tng Pht chnh in theo ng ngha y cho nn lp trn cng l th Php thn Pht, tc l th thng tr Pht trong v tr; lp th hai th Bo thn Pht, tc l th Th-dng tr-tu Pht ci cc lc; lp th ba l th ng thn Pht, tc l th Pht ho hin ra sc thn trn th. T lp th t tr xung by nhng cnh quan h n lc s sinh ca c Thch Ca Mu Ni Pht v nhng tng cc v thn khc. Vy cch bi tr cc tng chnh in t trn xung di theo th t sau y: A)-Tng Tam Th Pht.- Lp trn cng tt ch gip vch pha trong, c ba pho tng ngang mt dy, hnh dng ging nhau, tc l tng "Thng tr tam th diu php thn", ngi ta thng gi tt l tng Tam th Pht, ngha l Pht thng tr, trong thi gian qu kh, hin ti v v lai. B)-Tng Di- tam tn.- Lp th hai c ba pho tng ln, pho tng ngi gia l pho tng c A-Di- Pht, tc l Th-dng Tr-tu thn, Pho tng ng bn t l tng c Quan-Th-m B Tt, pho tng ng bn

hu l tng c i Th-Ch B-Tt. c Pht v hai B Tt y Typhng Cc-lc, ch vic cu chng sinh ci Sa-b qua ci Cc lc. C)-Tng Hoa Nghim Tam Thnh.-Lp th ba c ba pho tng ln, pho tng ln ngi gia l tng Thch Ca Mu Ni Pht, tc l ng- thn hay l bin ha thn, ging sinh xung trn th, tu thnh chnh qu v thuyt php chng, pho tng bn phi, hoc ng trn to sen , hoc ngi trn con s t xanh l tng c Vn-Th B-Tt; pho tng bn hu, hoc ng trn to sen, hoc ngi trn con voi trng l tng c Ph-Hin B-Tt, theo thuyt ni trong Hoa Nghim kinh. lp th ba y c nhiu cha lm tng c Thch Ca Mu-Ni ngi cm hoa-sen, nh khi ngi thuyt php Linh-Thu-Sn; bn t l tng CaDip Tn-Gi, v mt gi, bn hu l tng A-Nan- tn gi, v mt tr, l hai i t ca c Thch-Ca khi ngi cn th-gian. Tng hai v tn gi y u tc ng, hnh dng hai ngi t khu. D)-Tng Cu Long.- Lp th t c pho tng Cu Long gia. Tng ny theo in ni khi c Thch Ca Mu Ni mi ging sinh, c chn con rng xung phun nc cho ngi tm, on ngi i by bc tay t ch ln tri, tay hu ch xung t m ni rng: "Thin thng, thin h, duy ng c tn. Trn tri, di t, ch c ta l qu hn c" Bi vy tng Cu-long lm chn con rng vy bc chung quanh v trn nhng m my c ch Pht ch thin, nh nhc, c phn v bt b Kim Cng, gi c pho tng nh, ng mt tay ch ln tri v mt tay ch xung t, l tng Bn S Thch Ca Mu Ni Pht lc s sanh. ( ngha ngy n Sinh, ti vit v ph bin trong cun sch "Tn Gio v Dn Tc", cng c trn Internet v mt s bo). Bn t tng Cu Long c tng Thch ngi ngai, mc o i m Hong , bn hu c tng i Phm Thin cng mt kiu nh pho tng Thch, l theo in ni hai v i Thin Vng ny ch-t ci sa-b th-gii v lc no cng h tr c Thich - Ca khi ngi cha thnh Pht. Nhng cha thng, trong in th Pht, ch by c th m thi. cn nhng cha rng ln th by thm hai lp tng na l: E)- Tng T Thin-Vng.- ngoi tng Cu Long bn pho tng T-Thin-Vng mc o Vng-phc, by lm hai dy i nhau, tc l bn v h th.

F)-Tng t B Tt.- C cha b tng T-Thin-Vng m by tng bn v B-Tt, tc hnh Thin-thn gi l i-B-Tt, tay cm ci tn; Sch B-Tt, tay cm ci cy; Ng B-Tt, tay cm ci li; Quyn B-Tt tay nm li v vo ngc. G)- Tng Bt-B Kim-Cng.- C nhiu cha tc 8 v Kim-Cng, l thn tng trn tri, thng gi l Bt-b Kim-Cng gm c : 1)-Thanh Tr Ti Kim-Cng. 2)-Tch-c-Thn Kim-Cng. 3)-Hong-Tu-Cu Kim-Cng. 4)-Bch-Tnh-Thy Kim-Cng. 5)-Xch-Thanh-Ho Kim-Cng. 6)-nh-Tr-Tai Kim-Cng. 7)-T-Hin Kim-Cng. 8)-i-Thn-Lc Kim-Cng. Bn v B-Tt v Tm v Kim-Cng ny, theo in tch trong cc kinh thi c nhiu thuyt khc nhau, xong i l ni nhng bc thn pht B Tm, em thn lc m h-tr Pht Php. S QUA V CC V B TT nh ngha B Tt: B TT (Bodhisattva), Tn y l B--tt-o, cn gi l B-- tc-a, Ma- ha- - tc- a. C dch l i o tm chng sinh, o chng sinh.v..v. mi dch l i Gic hu tnh, Gic hu tnh....ngha l ngi c i tm cu o. Cc v i B Tt i vi trn th cu c o Pht, i vi di th cu gio ho chng sinh. Ch B Tt khi mi pht tm, ai ny u pht nguyn bn u th ln su y, sau ny gi l t hong-th: 1)-Chng sanh v bin, th nguyn . Th xin ht thy chng sanh v bin. y l ly Kh- lm duyn m pht th. 2)-Phin no v s th nguyn on. Th xin dt ht phin no v s. y l ly Tp- lm duyn m pht th. 3)-Php mn v tn, th nguyn hc. Th xin hc ht php mn v tn. y l ly o- lm duyn m pht th.

4)-Pht-o v-thng th-nguyn thnh. Th xin thnh o Pht v thng. y l ly Dit- lm duyn m pht th. i vi tm thn mnh, ch B Tt pht bn iu nguyn ln sau y: 1)-Tm nh i i. Nguyn ci tm mnh nh t ln, nui ln chng sinh cho c thnh chnh qu. 2)-Tm nh kiu thuyn. Nguyn ci tm mnh nh ci cu, ci thuyn a chng sinh sang bn bn kia. 3)-Tm nh i hi. Nguyn ci tm mnh nh b ln, nui cha chng sinh trong ch chn nguyn (mi u chn tht pht sinh ra vn vt). 4)-Thn nh h khng. Nguyn ci thn mnh nh h khng bao hm ht thy vn vt, cng vi chng sinh bnh ng v nhi. i vi chng sinh, ch B Tt pht bn iu th nguyn ln nh sau: 1)-V gi, linh . Ai cha c , th khin c . 2)-V gii gi, linh gii. Ai cha hiu, th khin c hiu. 3)-V an gi, linh an. Ai cha c an, th khin c an. 4)-V Nit-bn gi, linh nit bn. Ai cha c nit-bn th khin c nit bn. Trn y ti ch dn gii mt s hnh nguyn chnh ca cc v B-Tt, ti khng i su vo Hnh nguyn ca tng v, mi v c mt hnh nguyn khc nhau nh: Di Lc B Tt: Di-Lc B Tt ting Phn gi l Maitreya Bodhisattva phin dch ra, theo ngha th gi l A-Dt-Da (Adjita), cn c theo li Thch Ca Mu Ni ni ra khi ngi thuyt php, th hin nay c Di-Lc B-Tt cn trn tng tri u-Sut, i n ngy ging ainh lm ngi trn gian tu thnh Pht, tc l mt v Pht tng lai ni sau c Thch-Ca Mu-Ni Vy.

c Di-Lc B-Tt tuy lc cha thnh Pht vn ly lng t bi m ph chng sinh cho nn ngi ta th Ngi cng nh th mt v d thnh Pht. Thng cha ngi ta th c Di-Lc ngi gia, bn t c c PhpHoa-Lm B Tt, bn hu c c i Diu Tng B Tt, gi chung l DiLc tam tn. C sch chp c Di-Lc B-Tt trn tng tri u Sut xung ging thuyt: "Phi khng phi hu, trung o diu l" lm ra sch Du-gi-s-alun, truyn cho V-Trc B-Tt (Asangha) t n . Sch y l sch ct yu ca phi Du-Gi, tc l mt phi chuyn bn v ci tng ch DuyThc. Nhng kinh ni v c Di-Lc B-Tt, c b Di-Lc bn kinh, Di-Lc thng-sinh kinh ni: Ngi sinh ln ci tri; Di-Lc h sinh kinh ni Ngi s sinh xung trn th; Di-Lc i thnh Pht kinh; ni lc Ngi s thnh Pht. Qun-Th-m B-Tt: Kinh Php Hoa ni : Kh-no chng sinh, nht tm xng danh, B Tt tc th quan k m thanh, giai c gii thot. D th danh Qun-Th -m, nhng chng sinh b kh no m nht tm c n Qun-Th-m B-Tt, tc th ngi nghe m thanh ca chng sinh m cho c gii thot. Bi th gi tn ngi l Qun-Th-m. c Qun-Th-m m c ci danh hiu y l do mt c Pht th-k cho Ngi, cho nn chnh Ngi ni trong Kinh-Lng-Nghim: "V v s kip i xa c c Pht ra i hiu l Qun-Th-m Nh Lai. Ta n trc Pht m pht B- tm. Pht dy ta theo ba php: Vn, T, Tu, ngha l nghe li ging dy, suy ngh v o l, v tu hnh m vo tam-ma- (Samadhi). Pht khen ta chng c vin-thng php-mn v tc th ngay ch i hi th-k cho ta ci hiu l Qun-Th-m". Nh th Ngi c ly ci danh hiu ca Bn-S lm danh hiu ca Ngi. i-Th-Ch B-Tt: i-Th-Ch B-Tt ting Phn l (Mahasthanaprta Bodhisattva), cng vi Qun-Th-m cng ph gip c Pht A-Di- t chng sinh. Trong kinh Lng-Nghim c ni: "V v s kip i xa, c c Pht hiu l Siu-Nht-Nguyt Quang-Nh-Lai ra i, dy ngi tu php nim Pht tam mui, thu c lc cn l: nhn, nh, t, thit, thn, , nh tm chuyn nht v vic nim Pht, bi th tm khai, ng o vin-thng c danh hiu l i Th Ch". Trong Kinh Qun V-Lng-Th, tn thn cng c ca c i-ThCh B-Tt rng: "Ngi em nh sng tr-tu soi khp ht thy, khin chng sinh u thot khi ba ni c-o, m ci sc mnh v thng". Bi ci

cng c ca i-Th-Ch to ln nh th, cho nn Vn-Th thin s lm bi Tn -nh Ty- Phng Nguyn-Vn "c Pht A-Di- vi c Pht Quan-Th-m v c i-Th-Ch cng cc ng hin thnh, phng ho quang ra m tip dn chng sinh git tay hu, ch trong mt khc l ngi mnh chung c v ci cc lc". V th cc cha ngi ta trng by Tng c i-Th-Ch v c Quan-Th-m ng hai bn t hu c ADi- gi l hai v Nhip-S. Hin nay Bc Vit, cha Ty Phng, thuc ph Quc Oai, tnh Sn Ty c pho tng Tuyt sn, tc rt kho, v cha Bt Thp thuc ph Thun Thnh, tnh Bc Ninh c pho tng Tuyt Sn cng rt m thut. hai pho tng y tht rt ng chim ngng. Trong dp ti n vng cnh cha u thuc Qun Thng Tn, tnh H ng, cch H-Ni c 25 cy s v pha nam, c hai pho tng c bit l hai v: V Khc Minh v V khc Trng hai ch chu u tu c o cch y trn 300 nm, hin ton thn x li ang th ti chu u, m du khch trong nc cng nh quc t u tm n chim ngng, Cng ti cha u ti cn thy th nh hnh lang c 18 v A-La-Hn hai bn dy nh Hnh lang. -Chi tit, a danh v di tch lch s ca ngi cha u ti ph bin trn website M, c, n- v in trong cun sch "Tr v ci ngun" xut bn nm 2000, do nh xut bn "Vn Ngh" pht hnh v hin c ca cun sch "Tn Gio v Dn Tc" mi pht hnh 2004, nu mun c xin m: www.thuvienhoasen.org roi tim chu Index bm vo do xong n s ra ch "tc gi v dch gi" bm vo s tm ch "Tu Minh o Nguyn c Can", bm vo s c c 2 quyn sch ny cc bi trong .

--- o0o --Ht

You might also like