TI GIA B TT GII BN GING NGHA T Kheo Thch Php Chnh Son Dch ---o0o--Ngun www.thuvienhoasen.

org Chuyn sang ebook 15-7-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc
I. Gii bn B tt ti gia II. Su gii trng (1) Gii git hi (2) Gii Trm Cp (3) Gii i vng ng (4) Gii t dm (5) Gii rao ni ti li ca bn chng (6) Gii bn ru III. Hai mi tm gii khinh (1) Gii khng cng dng cha m, s trng (2) Gii ung ru (3) Gii khng chm sc ngi bnh (4) Gii khng b th ngi n xin (5) Gii khng cho hi l ly cc bc tn trng (6) Gii khinh mn ngi phm gii (7) Gii khng th su ngy bt quan trai gii mi thng (8) Gii khng i nghe php (9) Gii th dng dng ca ch Tng (10) Gii ung nc c trng (11) Gii i mt mnh trong ch nguy him (12) Gii mt mnh n ng m ti cha ni (tng) (13) Gii v ca nh ngi (14) Gii b th thc n tha cho bn chng (15) Gii nui mo, chn (16) Gii nui sc vt (17) Gii khng cha ba y, bnh bt, tch trng (18) Gii khng la ch nc sch, t cao ro trng trt (19) Gii bun bn khng chn chnh (20) Gii hnh dm khng ng thi, khng ng ch (21) Gii gian ln thu (22) Gii phm lut php quc gia (23) Gii c thc phm mi m khng cng dng Tam bo trc (24) Gii Tng gi khng cho thuyt php m t chuyn (25) Gii i trc nm chng xut gia

(26) Gii phn phi thc n cho ch Tng khng bnh ng (27) Gii nui tm (28) Gii i ng gp ngi bnh khng chm sc

---o0o---

I. Gii bn B tt ti gia
Gii: Ting Phn Sila, theo ngha, dch l gii. Gii [theo ngha hp] l nhng iu cm ch, c cng nng lm cho hnh gi phng, ch ng thn, tm, khng cho phm vo li lm (Hn: phng phi ch c). Gii l tiu chun quy nh t Pht hnh ng th no l ng php, hnh ng nh th no l khng ng php. Gii cn c ngha l "mt m (Hn: thanh lng)". Ba nghip (thn, khu, ) ging nh cn la phin no t chy hnh gi, cn gii th c th dp tt cn la phin no, lm cho hnh gi mt m, cho nn gi l "thanh lng". Gii l bc thang cho tt c php lnh, trong c bn giai tng l ng gii, bt gii, thp gii, v c tc gii. Pht t nu mun t a v phm phu vt ln thnh v, phi theo th t ny m tin bc. (y l ni theo Tiu tha, cn theo i tha, gii php B tt bao qut c bn giai tng ny.) Gii c cng nng gip cho hnh gi ngn chn php c, on tr tt c tp kh c, dit tn phin no lon tng, chng c Nit bn. Kinh Tng Nht A Hm ni: "c gi l gii, bi v n c th gip hnh gi dit tr cc vic c. Gii c th gip hnh gi vin thnh o qu, lm cho mi ngi hoan h. Gii, gi l anh lc trang nghim, v lm cho hnh gi hin tng trang nghim. Gii cm ca ch Pht, nh bnh Ct tng, tt c nguyn cu u c toi ; tt c o phm u do gii m thnh tu. Nh vy, ny cc t kheo! K no tun hnh gii cm, th k s c i qu bo, cc iu lnh s n. K c v cam l, n qu v "v vi", s c thn thng, dit tr lon tng, chng c "sa mn qu", s c Nit bn." B tt: B tt l gi tt ca "B tt a", l dch m t ch Phn Bodhisattva. "B " dch l gic, cn "tt a" dch l hu tnh, hp li gi l "gic hu tnh", c ngha l bt c t no ca Pht, h pht tm "trn cu Pht o, di hu tnh", th k c gi l B tt. Ti gia: t ca Pht c chia lm hai hng xut gia v ti gia. Ti gia gm hai chng l u b tc v u b di. u b tc, l dch m t ch Phn

upasika, theo ngha, c dch l cn s nam, hoc cn thin nam, hoc cn tc nam, v.v... Th nhng, ch c ngha "cn s nam" l chnh xc nht. "Cn", c ngha l thn cn (gn gi), "s" c ngha l phng s, tc l thn cn phng s Tam bo. Ngi nam gi l u b tc, ngi n gi l u b di. ---o0o---

II. Su gii trng

(1) Gii git hi Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, ngay n loi trng kin, cng khng c git hi. Nu phm gii git hi, hoc bo ngi git, hoc t mnh git, s lp tc mt gii B tt; trong hin i, khng th chng c non php, hung h l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm. K l B tt ph gii, B tt x u, B tt cu , B tt chin la, B tt b trin phc. y l gii trng th nht. D cho mt thn mng, ngay n loi trng kin, cng khng c git hi: i vi cm quan ca loi ngi, cho rng trng, kin l nhng loi vt b nh, cho nn coi thng sinh mnh ca chng. Khi git hi nhng loi trng kin ny, khng nhng khng cm thy xc ng, m nhiu khi li cn cm thy "thch th". Th nhng, i vi Pht php, tt c sinh mnh ca chng sanh u bnh ng. Sinh mnh ca loi trng kin cng l sinh mnh ca chnh chng ta. Nu chng ta bit yu tic thn mnh mnh, th loi trng kin cng bit yu tic thn mnh ca chng. Do , chng ta khng c quyn tc ot sinh mnh ca bt c loi vt no. V l do ny, cc u b tc, u b di th gii B tt, d cho hy sinh thn mng ca chnh mnh, cng khng c st sinh; do mi ni: "D cho mt thn mng, ngay n loi trng kin cng khng c st hi". n nh git ngi, th ti li cng nng hn. Ngoi vic ph gii, mt gii th v chiu cm c bo trong tng lai, li cn khng th sm hi (Theo i tha, tuy c th sm hi, song s sm hi cng khng phi d dng, phi thy c im lnh, nh thy Pht n xoa u, hoc thy hng thy hoa, v.v..., th ti ph gii mi tiu dit, th nhng, c bo trong tng lai vn khng b tr dit). i vi nhng loi vt nh trong cc dng thi: nh sinh ra t trng, sanh ni m thp, sinh ra bng s bin ha, v.v..., nu v st hi, tuy khng

phm gii, song vn phi sm hi tiu tr nghip chng. Cn nu c tm st hi, th vn l phm vo iu gii ny. Bo ngi git: (Hn: gio nhn st): C hai loi, (1) sai: l dng li ni, c ch, hay du hiu, cho k thuc h ra tay st hi i phng, di s hin din ca mnh; (2) khin: ra lnh, bng li ni hay th t, cho thuc h truy lng i phng st hi. T mnh git: ngha l t mnh ra tay st hi. C ba loi: (1) hoc dng ni sc: ngha l dng tay, chn, hoc cc b phn khc ca thn th mnh, xc chm trc tip vo thn th ca i phng; (2) hoc dng ngoi sc: ngha l dng dao, gy, cy, , v.v... qung, nm, phng vo i phng; (3) hoc dng ni ngoi sc: ngha l tay cm dao, gy, cy, , v.v... xc chm vo i phng. Mt gii: tc l mt gii th. Theo Tiu tha, mt gii th l vnh vin mt hn, khng th sm hi. Th nhng, theo i tha, mt gii th, ch c ngha l gii th tm thi b mt i ci cng nng "phng phi ch c ( phng li lm, nh ch vic c)". Gi nh, hnh gi em tm cc k thnh khn sm hi, theo kinh Phm Vng B Tt Gii, nu thy c im lnh, nh trong mng thy Pht, B tt n xoa u, thuyt php, hoc thy hng, thy hoa, v.v..., th ti lin c tiu dit, v hnh gi c th th gii li, khi phc gii th thanh tnh ca mnh. Non php: Trong gio php Tiu tha, trc tin cn phi vt qua bn giai on, gi l bn gia hnh v, tc l Non php, nh php, Nhn php, v Th nht php, sau mi c th chng c bn thnh qu Tu hon, T hm, A na hm, v A la hn. Mun bit thm chi tit xin xem Pht hc t in. Hung h l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm: Theo gio php Tiu tha, ngi ti gia, ti a, c th chng n thnh qu A na hm, ch c hng xut gia mi chng c thnh qu A la hn. Ph gii: tc l hy phm nhng gii trng m mnh th. Theo thut ng gii lut, gi l phm Ba la di. i vi bn gii cn bn, dm, st, o, vng, nu phm trng s mt gii th. Cn hai gii trng th nm v th su, tuy cng phm trng, song khng mt gii th. X u: ngha l mi hi thi, mi ngi ngi n cm thy nhm gm. Trong Pht php, tt c iu c, u l do s tham mun sanh t sanh ra, u

b coi l u. Cho nn k ph gii, do v tm sanh php c, ging nh mi hi thi ca xc cht, khng ai dm ngi. Cu : Ch cu, c ngha l trn cu. Bi v thn th bi tit ra nhng cht bt tnh, kt thnh cu u nh nhp. Trong Pht php, em cht cu nhp trn thn v cho vng tng in o. Tm tnh xa nay vn thanh tnh, bi do vng tng in o (phin no) lm nhim, m tr thnh cu (nh nhp). Chin la: l giai cp thp nht trong x hi n , chuyn lm ngh t. K B tt ti gia th gii, xa nay vn y tt c thin cn, nu khng gi gn gii php, ging nh em tt c thin cn ra git sch. iu ny ging nh bn t chin la, dng di thp hn. B trin phc: c ngha l b tri buc, tc l hnh gi b phin no tri buc, kt hp, thnh th b tri buc trong sinh t lun hi Gii git hi, c nm duyn thnh phm trng: (1) i phng l ngi, (2) tng l ngi, (3) c tm st hi, (4) lp phng tin, (5) i phng b on mnh. (Ch : y ch cp n trng hp phm trng, mt gii th, thnh th i tng cho s st hi l con ngi, cn nh st hi nhng sinh vt khc, s phm ti nh hn. Trong gio php i tha, tuy cng nhn tt c chng sanh u bnh ng, song hng ti gia th B tt gii cn ang trong giai on "chp chng" hc tp B tt hnh, khng th phn ti qu nng, ging nh cc v B tt ng a c. Gi s, nu cc B tt thp a phm gii st, th s phm trng mt gii th, khng k i tng l ai! Cn nh cc v ti gia s c, nu b phn ti ging nh cc v B tt thp a, e rng gii lut s tr thnh qu khc khe, khng ai c th hnh tr c. C l c tnh, y l tinh thn ca gii lut.) ---o0o--(2) Gii Trm Cp Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, ngay n mt ng tin, cng khng c trm cp. Nu phm gii trm cp s lp tc mt gii B tt; trong hin i, khng th chng c non php, hung h l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm. K l B tt ph gii,

B tt x u, B tt cu , B tt chin la, B tt b trin phc. y l gii trng th hai. Trm cp: n cp, n trm, n cp l ba hnh vi c. ngha ca chng gn ging nhau, ngha l tha dp k khc khng ch , hoc khng phng, m ot ly vt ca h, v lm ca ring ca mnh. Trong Pht php gi l "khng cho m ly" (Hn: bt d th). K trm cp, u tin l do lng tham mun, k bt u d mu, tnh ton, sau thc hnh ca mnh, ot ly ca ci ca k khc em v lm ca ring, tha lng tham mun ca mnh. Trm cp, khng phi l ly lm, m l bit r ti vt l ca ngi khc, khng phi ca mnh, hn na, t mnh khng c mn vt tng t nh vy, y hon ton l mt hnh vi "bt chnh". Ngay n mt ng tin: y l dng s lng nh v cho s lng ln. Ch cn ly trm mt ng tin, cng phm vo iu gii ny, hung chi l ly trm mt s tin ln hn. Theo gii lut quy nh, nu trm "nm tin" s phm trng, mt gii th. Th nhng, "nm tin" l tnh theo n v tin t ca nc Ma Kit ca vua Tn B Sa La vo thi c Pht cn ti th. Hin nay, "nm tin" tr gi bao nhiu, kh m bit mt cch chnh xc. C mt s Lut s Nam truyn, cho rng "nm tin" tng ng vi khong "hai mi la M" hin nay. Th nhng, theo ngi dch, ch trm "hai mi la" m b mt gii th, e rng quy nh nh th l qu "nghim khc". Ch c cch l khuyn cc v u b tc, u b di, sau khi th gii B tt, i vi iu gii ny phi nn rt cn thn. Gii trm cp c su duyn thnh phm trng: (1) vt c ch, (2) bit l vt c ch, (3) c tm trm cp, (4) vt c gi tr "nm tin" hay hn "nm tin", (5) lp phng tin, (6) di ng vt ri ch, d ch l x xch mt li. ---o0o--(3) Gii i vng ng Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, cng khng c ni di: "Ti chng c php qun bt tnh", hoc: "Ti chng c thnh qu A na hm", vn vn, ... Nu phm gii i vng ng s lp tc mt gii B tt; trong hin i, khng th chng c non php, hung h l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm. K l B tt

ph gii, B tt x u, B tt cu , B tt chin la, B tt b trin phc. y l gii trng th ba. Ni li khng thc, la di phm thnh, m hoc lng ngi, gi l ni di. Trong y phn lm bn trng hp: (1) Vng ng: tc l thy ni khng thy, khng thy ni thy; nghe ni khng nghe, khng nghe ni nghe, v.v... Trong y li chia lm hai loi: (a) i vng ng, ngha l cha chng php qun bt tnh, li ni rng chng php qun bt tnh, nhn n cha chng thnh qu li ni rng chng thnh qu; (b) tiu vng ng: tc l ngoi nhng li i vng ng ra, tt c nhng li vng ng thng thng khc, gi l tiu vng ng. (2) Ni li v ngha (Hn: ng): tc l ni nhng li ph phim, hoa he, nhn n bn tn nhng chuyn nhm nh, khng li ch cho mnh v ngi. (3) Ni li m thc (Hn: lng thit): cn gi l ni li hai chiu, tc l n y ni kia, n kia ni y, mc ch gy to s chia r, him khch. (4) Ni li c c (Hn: c khu): tc l ni nhng li tc tn, chi ra, tr o, v.v..., lm cho i phng khng th nhn chu c. iu gii ny l mun phn ti ca s i vng ng, nu nh i vng ng, s phm trng, mt gii th; cn nh ni cc li h vng khc, s phm trung ti hoc tiu ti, khng mt gii th. Gii i vng ng c chn duyn thnh phm trng: (1) i phng l ngi, (2) mnh bit i phng l ngi, (3) cnh gii khng tht, (4) t mnh bit cnh gii khng tht, (5) c tm la di, (6) ni cnh gii khng tht, (7) t ni mnh chng c cnh gii , (8) li ni r rng, (9) i phng hiu mnh mun ni. ---o0o--(4) Gii t dm Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, cng khng c t dm. Nu phm gii t dm s lp tc mt gii B tt; trong hin i, khng th chng c non php, hung h l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm. K l B tt ph gii, B tt x u, B tt cu , B tt chin la, B tt b trin phc. y l gii trng th t. Dm, c phn lm hai loi l chnh dm v t dm. Chnh dm l s giao phi gia hai v chng chnh thc. u b tc, u b di th gii B tt, vn c th lm chuyn "chnh dm" ny. Th nhng, trong su ngy "bt

quan trai" trong thng, ngay c vic "chnh dm" cng b cm on, m phi hon ton on dc. Cn t dm l s giao phi vi k th ba, khng phi v hay chng chnh thc ca mnh, khng lun k l nam, n, sc sinh, qu thn, phi nhn, hong mn (bn nam bn n), v.v..., d l cn sng hoc cht (hnh dm vi thy cht). Nu hnh t dm, s phm trng, mt gii th. Nu gp k khng phi v chng chnh thc ca mnh, cng bc mnh lm chuyn t dm, d cho mt thn mnh cng khng cho k xm phm mnh. Hung h, th gii B tt, li cng khng th cng bc k khc lm chuyn t dm. Ngoi ra cn thm mt iu gii lin quan n s t dm, l iu gii khinh th hai mi (Hnh dm khng ng thi, khng ng ch). Gii t dm c hai trng hp: (1) t mnh t dm, (2) b k khc cng bc t dm. T mnh t dm, c nm duyn thnh phm trng: (1) khng phi ngi phi ngu chnh thc ca mnh, (2) chnh cnh (ngi n ba ch: n cn, ming, v hu mn; ngi nam hai ch: ming v hu mn); (3) khi tm dm dc, (4) lp phng tin, (5) hp vi chnh cnh (d su ch bng ht m). B cng bc t dm, c nm duyn thnh phm trng: (1) khng phi ngi phi ngu chnh thc ca mnh, (2) chnh cnh (ngi n ba ch: n cn, ming, v hu mn; ngi nam hai ch: ming v hu mn); (3) b cng bc dm dc, (4) hp vi chnh cnh (d su ch bng ht m), (5) cm th khoi lc. ---o0o--(5) Gii rao ni ti li ca bn chng Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, cng khng c rao ni ti li ca bn chng: t khu, t khu ni, u b tc, u b di. Nu phm gii rao ni ti li ca bn chng s lp tc mt gii B tt; trong hin i, khng th chng c non php, hung h l thnh qu Tu hon, T hm, hoc A na hm. K l B tt ph gii, B tt x u, B tt cu , B tt chin la, B tt b trin phc. y l gii trng th nm.

Rao ni (Hn: tuyn thuyt): c ngha l dng ngn ng, bao hm li ni, vn t, tranh nh, v.v..., truyn b cho mi ngi bit. Ti: nu nh trong Pht php, l ch cho s ph gii, cn nh trong th gian php, l ch cho s phm php. Li: tc l nhng li lm tng i nh khc. Bn chng t, tuy tip th gii php t kheo, t kheo ni, u b tc, u b di, nhng tt c u vn cn l phm phu, vn c th phm vo li lm. Trn th gian, khng c ai l k ton thin, tr c Pht. T kheo, t kheo ni, c ba ngha: (1) b ma: khi mt ngi xut gia th gii c tc, ma cung lin b chn ng, ng thi, ma vng cng cm thy s hi, cho nn gi l b ma; (2) kht s: trn th kht (xin) php ca ch Pht, di th kht thc (thc n) ca chng sanh; (3) ph c: t kheo, t kheo ni tu tp gii, nh, tu, ph dit tt c cc php c nh tham, sn, si, v.v..., cho nn gi l ph c. V t kheo, t kheo ni c y ba ngha nh trn, cho nn nu rao ni ti li ca h, cng tc l ph hoi Tam bo. Cn u b tc, u b di, l nhng ngi h tr Tam bo, nu rao ni ti li ca h, s l cho h thoi tht tm h tr Pht php. V nhng l do ny, th gii B tt, nu rao ni ti li ca bn chng, s phm trng. Bn chng t kheo, t kheo ni, u b tc, u b di, l bn ct tr ca ta nh Pht php. Nu ph hoi mt trong bn ct tr , th ta nh Pht php s b sp . Nu nh thy c ngi trong bn chng phm ti, hoc lm li, nn kho lo khuyn co h mt cch kn o. Nu nh h khng chu nghe li khuyn nhc, cng khng nn em ti, li ra m rao ni cho k khc bit. Ngi Lin Tr c ni: "Khng thy li ca ngi xut gia, y l liu thuc hay nht ca hng c s." Bi vy, c s ti gia, tuyt nhin khng nn ni li lm ca ngi xut gia. S hc ca cc bc thnh mi thc l s hc "n ni n chn". c Khng t ni: "Ba ngi cng i, t phi c v thy ca mnh. Thy iu thin th hc hi, thy ci khng thin th nhn m ci i chnh mnh." Cc v Pht t, nu thy ngi khc c li lm, nu nh mnh khuyn nhc kn o m h vn khng nghe, ch nn i tm v thin tri thc khc

hc hi, tuyt nhin khng nn rao ni li lm ca h. Cc v u b tc, u b di th gii B tt, phi nn cn thn iu ny. Gii ni li ca bn chng c nm duyn thnh phm trng: (1) i phng l mt trong bn chng, (2) bit i phng l mt trong bn chng, (3) c tm rao ni ti li, (4) rao ni ti li, (5) ngi nghe hiu mnh mun ni. ---o0o--(6) Gii bn ru Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, cng khng c bn ru. Nu phm gii bn ru s lp tc mt gii B tt; trong hin i khng th chng c non php, hung h l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm. K l B tt ph gii, B tt x u, B tt cu , B tt chin la, B tt b trin phc. y gi l gii trng th su. iu gii ny tng t vi iu gii trng th su, Khng c bn ru, ca kinh Phm Vng B Tt Gii. Ru, l mt cht c l cho ngi ung m say, nh mt nhn tnh. Ung ru khng nhng nguy hi n sc khe, m cn, nu ung qu lng, s lm cho ngi ung tr thnh nghin ngp, li cn c th lm cho h pht cung, pht in. V th bn ru cho ngi khc ung, th cng gn ging nh git ngi; hn na, k say ru li c th lm nguy hi n lun l x hi, cng nhng vic nguy him n tnh mng k khc, do , u b tc, u b di th gii B tt, nu cn bn ru s phm trng. Kinh Phm Vng B Tt Gii c ni: "Tt c ru u khng c bn. Ru l nhn duyn sinh ra ti li. L Pht t, l ra phi lm cho tt c chng sanh c tr tu sng sut, m tri li em s say m in o n cho h. Pht t ny phm B tt ba la di ti." Cc B tt ti gia, nu trc lm ngh bn ru, th phi tc khc i sang ngh khc. Tuy c do y m b tht nghip, hoc cuc sng b nguy ngp, cng khng tr li lm ngh bn ru ny. Nu nh ngi nh phn i, th nn cho k cha th gii B tt tip tc lm, cn v u b tc, u b di th gii B tt, tuyt i khng nn dnh lu vo cng vic lm ca h. Nu khng li phm vo ti ng la, hoc phm vo iu gii "ch dy cho k khc bn ru".

Gii bn ru c nm duyn thnh phm trng: (1) i phng l ngi, (2) bit i phng l ngi, (3) c tm bn ru cu li, (4) ru tht, (5) bn cho i phng. ---o0o---

III. Hai mi tm gii khinh

(1) Gii khng cng dng cha m, s trng Ch Pht t! c Pht dy: Nu B tt ti gia, sau khi th gii, khng cng dng cha m, s trng, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Cng dng: c ngha l em vt s hu, ty kh nng ca mnh, b th cho cha m, s trng v cc bc c c s dng; m trong , c bit nn "cng dng" cha m, s trng. Bi v, (1) "thn ngi kh c", m cha m li l k sinh ra thn mnh mnh; (2) "Pht php kh nghe", m s trng li l k ging dy Pht php cho mnh. n ngha ca cha m, s trng i vi chng ta su rng nh tri bin, bi th chng ta phi nn cng dng phng s. Kinh Trang Nghim, quyn mi hai, c ni: "Cc B tt v mun thnh tu lc , cho nn trong mi a, u nht nh phi tu su vic: (1) phi tu cng dng, y l thnh tu b th ba la mt; nu nh khng b th lu di, th s khng thnh tu b th , ...." Nu l b tt th phi tu lc . Cng dng, tc l b th ba la mt, cho nn cng dng cha m, s trng, tc l thnh tu, vin mn "b th " vy. Nu k no khng cng dng cha m, s trng, th l k ng nghch v o. Php th gian cn khng dung th, hung h l trong Pht php! K khng cng dng cha m, s trng, l k i ngc li bn nguyn ca ch Pht, B tt, cho nn, tuy h nht tm nim Pht, nim B tt, th vn khng th no tng ng vi ch Pht, B tt c. Ti s : c hai li gii thch, (1) theo ngi Thi H i s, s l khng ch (Anh: unmindful) m phm, hnh gi c th sm hi, v khng b mt gii th, (2) theo li gii thch th hai, s l s [tm thi] qun mt tm B , cng thc v s lp th th gii, v thc v vai tr B tt ca mnh (Anh: not being mindful and losing the initial intention in taking the precept.)

Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi (Hn: Bt khi a lc, bt tnh hu tc): K no phm vo nhng iu gii ny, nu khng khi tm thnh khn sm hi, s b a lc vo ba ng c, l k cu u, bt tnh, tip tc to nghip sinh t lun hi (Anh: If one does not have the mind of repentance, one will deteriorate. One is impure, and will continue to create defiled karma that leads to transmigration in the cycle of birth and death). ---o0o--(2) Gii ung ru Nu B tt ti gia, sau khi th gii, ham m ung ru, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Ham m (Hn: am nho): ngha l qu phn ham thch, n m luyn. Nh iu gii trng th su, Gii bn ru, c ni s lc, ung ru lm tn hi sc khe, li cn lm cho tm thn m mui, mt ht nhn tnh, nhn n pht cung pht in. Khng nhng khng th tu hnh, m cn li khng th lm nhng ngh nghip sinh sng chnh thng. Do , B tt ti gia khng nn ung ru. Ung ru l nghip c, th nhng, v ch t hi mnh, thnh th phm ti tng i nh, song nu a ru cho ngi khc ung, qu bo s nng hn. Kinh Phm Vng B Tt Gii ni: "Nu t tay trao chn ru cho ngi ung, s mang c bo nm trm i khng tay (ngha l a vo loi sc sanh)". Cn nh bn ru, ti li cng nng hn na, tc l s phm trng, v qu bo s a ngc. ---o0o--(3) Gii khng chm sc ngi bnh Nu B tt ti gia, sau khi th gii, gp ngi bnh kh, sinh khi c tm, b ph khng chm sc, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

c tm: Ch c, theo ting Hn c ba ngha: (1) c c, (2) ght, (3) nhm gm. Ni chung, c tm c ngha l tm khng lnh, khng t bi, v.v... iu gii ny v iu gii hai mi tm (i ng gp ngi bnh khng chm sc) tng ng vi iu gii ba mi hai (Khng chm sc ngi bnh) trong quyn Du Gi B Tt Gii. Th nhng li vn ca quyn gii bn B tt ti gia ny qu n gin, thnh th phi da vo quyn Du Gi B Tt Gii gii thch, mi c th gip cho ngi th gii B tt ti gia th tr ng php. i ca iu gii ny v iu gii hai mi tm, mun ni l nu B tt ti gia, sau khi th gii, thy ngi bnh, li khi tm c, khng chm sc, lo lng cho ngi bnh, s phm ti s . Cn nu nh khng phi v c tm, m ch v bing nhc, v trch nhim, th cng phm, song tng i nh hn. Theo quyn Du Gi B Tt Gii, c mi trng hp khai duyn, tuy khng chm sc ngi bnh, m vn khng phm, l khi: (1) t mnh c bnh; (2) hoc mnh khng kh nng, sc lc; (3) hoc mnh nh k c sc lc, c kh nng, chm sc dm ngi bnh; (4) hoc mnh bit ngi bnh c b con, thn thch, c th chm sc cho h; (5) hoc ngi bnh cn sc lc, c th t lo liu; (6) hoc bnh ca ngi thng pht tc (lnh ri li bnh, bnh ri li lnh); (7) hoc ngi b bnh kinh nin; (8) hoc mnh ang phi chuyn tm tu tp, khng th tm b ph vic tu hnh; (9) hoc t mnh l ngi m n, s tu tp hnh B tt cha c tin b; (10) hoc mnh ang chm sc ngi bnh khc. ---o0o--(4) Gii khng b th ngi n xin Nu B tt ti gia, sau khi th gii, thy ngi n xin, khng ty sc mnh m b th t nhiu, cho k n xin ra v tay khng, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. B th: bao gm c ti th, php th, v v y th. cho k n xin ra v tay khng (Hn: khng khin hon): Theo ngha ch Hn, khng nhng khng cho m cn xua ui (khin) h i. iu gii ny, i vi B tt B tt ti gia, v cn trnh s c, nn phn ti tng i nh, cn nu y vo Du Gi B Tt Gii m phn ti th: nu c ngi n

xin m bn sn, khng b th (d t d nhiu), m li cn xua ui, s phm trng (ba la di ti). ---o0o--(5) Gii khng cho hi l ly cc bc tn trng Nu B tt ti gia, sau khi th gii, gp cc v t khu, t khu ni, hoc cc v B tt ti gia th gii trc, khng ng dy tip n, l ly, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. B tt ti gia th gii trc: ngha l nhng k th gii B tt ti gia trc mnh (d mt ngy, mt gi, hay mt pht). ---o0o--(6) Gii khinh mn ngi phm gii Nu B tt ti gia, sau khi th gii, thy t khu, t khu ni, u b tc, u b di phm gii, sinh tm kiu mn, cho rng mnh hn h, h khng bng mnh, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Kiu mn l mt trong nm phin no cn bn, tc l tham, sn, si, mn, v nghi. T cho mnh l cao, ri t lng nhc, khinh mit k khc, khng c lng bao dung, knh trng. Do m t chiu ly rt nhiu phin no. Kinh i Tp ni: "Ph ni kiu mn, nh cy sinh t", do y m bit rng kiu mn v sinh t l hai s chng ngi quan trng ngang nhau, m hnh gi tu tp Pht php cn phi ph dit trc nht. Hn na, Pht ni nhn qu, t mnh lm t mnh chu. K tr gii c qu lnh, k phm gii b qu c, do y, thy k khc phm gii, t mnh nn cao cnh gic, hoc em lng t bi m i i vi h. Nu sinh tm khinh mn, tc l i ngc li bn nguyn ca mnh, vi phm gii php m mnh th, do Pht mi ch nh iu gii ny rn cm chng ta. Cn nh, nu li i rao ni s phm gii ca h, th s phm vo iu gii trng th nm, rao ni ti li ca bn chng. ---o0o---

(7) Gii khng th su ngy bt quan trai gii mi thng Nu B tt ti gia, sau khi th gii, mi thng khng th su ngy bt quan trai gii, khng cng dng Tam bo, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Nu mi thng khng th su ngy bt quan trai gii (Hn: Nht nguyt chi trung, bt nng lc nht th tr bt gii): Su ngy bt trai gii, tnh theo m lch, l cc ngy 8, 14, 15, 23, 29, 30 (28, 29, nu l thng thiu). Tm iu gii gi l quan (ng li), ngha l ng ca t c, cn iu "khng n phi thi" gi l trai, tc l khng n qu ng. Ph ch: Nu B tt ti gia, v hon cnh khng thun tin, khng th th tr su ngy bt trai gii trong mt thng, tt nht nn tm x iu gii ny, sau chn nhng ngy thun tin trong thng th bt trai gii, cng s hoch c rt nhiu cng c. ---o0o--(8) Gii khng i nghe php Nu B tt ti gia, sau khi th gii, trong vng bn mi dm c ch ging kinh thuyt php m khng n nghe, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Trong vng bn mi dm: Bn mi dm l tnh theo dm Tu, tc l khong mi hai cy s. Thi c Pht, phng tin giao thng chnh l i b, cho nn thi gian i b mi hai cy s l khong bn ting ng h. Hin nay, giao thng tin li, khong cch c th ty m ni rng ra. Ph ch: c Nh Lai ch nh gii lut, khng phi l nhng gii iu cng nhc, m lun lun ty hon cnh ca k th gii m phn nh. Gi nh k th gii khng c phng tin giao thng, hoc bn rn cng vic, lo sinh k gia nh, khng th n nghe php, th c th mn bng ging kinh v nghe cng tt, song cng nng pht sinh do s nghe bng khng th so vi cng nng ca s nghe trc tip vi v thy ging php. ---o0o---

(9) Gii th dng dng ca ch Tng Nu B tt ti gia, sau khi th gii, th dng dng ca ch Tng, nh nga c, ging, gh, v.v..., th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Th dng dng ca ch tng (Hn: th chiu tng nga c, sng, ta): Trong cu ch Hn, "chiu tng", dch l t phng tng, nu ni tng qut l ch tt c cc bc xut gia. Nga c, theo ngha rng l nm, tc l mn, mng, chiu, gi, v.v..., sng ta, tc l gh, bn, ging, v.v... Hn na, ch th, theo ting Hn, c hai ngha: (1) nhn ly, (2) s dng. Thnh th, iu gii ny c hai li gii thch: (1) khng c th nhn ca ch tng (nu h cho mnh), (2) khng c s dng ca ch tng. Bn ch gii ting Hoa ca c s Tr Minh gii thch nh sau: "u b tc, u b di, tuy th gii B tt ti gia, song thn tm vn cn "bt tnh", nu s dng dng ca "chiu tng", nh nm, ging, gh, v.v..., khng phi l khng nhim (b nhim ), y l s bt knh. V l do ny, B tt ti gia khng th s dng." Ph ch: K ti gia s dng c ca ngi xut gia, e rng i vi cc bc xut gia s sinh tm khinh ln, v th tt nht nn gi khong cch, i vi dng ca cc bc xut gia, khng nn s dng. ---o0o--(10) Gii ung nc c trng Nu B tt ti gia, sau khi th gii, nghi nc c trng, m vn c ung, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Nghi nc c trng: Ch trng y, phi hiu l nhng sinh vt c tm kch m mt c th thy c, do mt bn gii bn ting Anh dch l "insect". Nu nh mt thng khng th nhn thy th k nh khng c, v c xem l khng phm. Cn nu nh cho rng ch trng c ngha l vi sinh vt (micro-organism), th e rng tt c loi nc m chng ta s dng, tr loi nc thun khit (pure water), u c trng trong, v nh vy, ra ngoi phm vi ca iu gii ny.

Ph ch: iu gii ny, trong hon cnh hin nay, tng i kh phm, v mi ni u c cung cp nc ung tinh khit, ch khi no lm vo hon cnh bt c d, nh i lc vo rng su, chng hn, mi phi t ra vn ny. iu quan trng y l s "c ung", cn nu nh v , khng bit c trng, th khng phm. Ngi n Thun, trong bi "Bn lun v s n chay", vit cm ngh nh sau: " ... C k ch trng n tht khng c g phng ngi, hoc c k cho rng khng th khng n tht. Nhng kin gii ca nhng k n tht ny, rt l phc tp, nhng iu m bn h coi thng mi ngi nht, l treo ln ci chiu bi gi di, mnh danh khoa hc. Bn h cho rng: "Chng ta khng th khng st sinh, khng st sinh l iu bt kh". Cho nn theo bn h, t s khng st sinh a n s khng n tht, l iu v ngha. Bn h cho rng cy c cng c sinh mnh, cho nn nhng k n rau tri, cng khng trnh khi s st sinh. Bn h cho rng: "n chay (khng n tht) cng khng phi l trit , nh khi ung mt hp nc, trong nc c bit bao nhiu sinh vt! Ht mt hi th vo, trong khng kh cng c bit bao nhiu sinh mnh. Nu nh mun chn tht khng st sinh, khng n tht, th phi nn khng ung nc, khng ht th khng kh. Nh th, ch c s cht m thi! ... Pht gio ni n s st sinh v khng st sinh, trong bao hm tnh cht thin c (o c, khng o c). iu ny chng phi thuc v phm vi ca th gii khoa hc (vt l, ho hc, v.v...), m cng chng phi l nhng vt hin ra di knh hin vi, hay trong knh vin vng (trong khoa hc vt l khng c s phn bit gia thin v c), m y l s vic thuc v phm vi ca th gii o c, l ni c s pha trn gia l v tnh, c s tng quan gia tm v sc, cho nn vn phi c bn lun qua s quan h ca tnh v l, tm v cnh. Trc tin, t i tng ca s st sinh m ni: st sinh, ngha l mun ni n s st hi nhng sinh vt c tnh thc (cng gn ging nh ngi thng ni n ng vt). Cc chng sinh c tnh thc, u c bn nng l "ham sng s cht". Nu nh chng n b tn thng, hay b git cht, u sinh khi s s hi, thng kh, on hn, phn n, chng i. V nh, nu c s git nhau gia ngi v ngi, i bn s to thnh s kt th, kt on, mu hi ln nhau. Cn cy c l nhng vt khng c tnh thc, tuy c nhng hin tng ca mt sinh mnh nh sinh sn, dinh dng, v.v..., th nhng, lc b tn hi, chng ch c nhng phn ng vt l, m khng c nhng phn ng tm thc. Chng hn, nh khi chng ta n cy, cht c, iu ny khng

lm cho cy c sinh khi s chng i, tn hi ln nhau, v th, chng ta cng khng b nh hng bi nghip lc ca s tn st. Cho nn, Pht gio ni n st sinh, l ch trng n vn i phng c sinh khi phn ng ca tm thc hay khng? Nhn y c a n lin h ca s th hn, i ch hay khng? Ci lun iu "n chay l st sanh", hin nhin l do vic khng hiu r s thc ny, m cng khng hiu r ngha thc s ca s ti sao li cm on st sanh! ..." ---o0o--(11) Gii i mt mnh trong ch nguy him Nu B tt ti gia, sau khi th gii, i mt mnh trong ch nguy him, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Ch nguy him (Hn: him nn x): tc l, nh trong kinh Phm Vng B Tt Gii, iu gii khinh th ba mi by c ni r: "Ch i n nhng ch c tai nn, ci nc him c, nh vua hung bo, t ai gp ghnh, c cy rm rp, nhng ch c s t, cp, si, cng nhng ni c lt, bo, nn chy, gic cp, hoc ng s c rn rt, v.v..." i mt mnh (Hn: v bn c hnh): D c bn cng i, cng vn phi suy xt l c th cng nhau gii tr cc him nn hay khng. Nu c th, th nn i; cn nu khng, cng khng nn i vo nhng ch nguy him. "Thn ngi kh c", nay c thn ngi, phi kho s dng n, khng th mo him mt cch phi l, lm tn hi thn mnh. "Pht php kh nghe", nhng k th gii B tt ti gia, u pht tm B , pht bn hong th nguyn "trn cu Pht o, di chng sinh", nu mo him gp s tn hi, y cng l mt s "mt mt" cho Pht php. ---o0o--(12) Gii mt mnh n ng m ti cha ni (tng) Nu B tt ti gia nam (n), sau khi th gii, mt mnh ng m ti cha ni (tng), th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

iu gii ny c phn lm hai trng hp: (1) B tt ti gia nam (u b tc), mt mnh n ng m ti cha ni, (2) B tt ti gia n (u b di), mt mnh n ng m ti cha tng. u b tc, v h tr o trng, c nhng nhn duyn nh xy ct, thnh tng, phng sinh, in kinh, cng dng, v.v..., thng ti lui vi ni chng. Nu nh mt mnh n ng m ti cha ni, ngi khc thy c, sinh tm nghi ng, hoc to khu nghip nh d ngh, m tiu, ph bng, v.v... Nu nh thng ti lui, pht sinh tnh cm, v do , mt mnh n ng m cha ni, e rng s d phm gii dm. V l do ny, c Pht cm ch u b tc khng c mt mnh n ng m ti cha ni. Cng nhng l do nh trn, u b di cng khng th mt mnh n ng m ti cha tng. ---o0o--(13) Gii v ca nh ngi Nu B tt ti gia, sau khi th gii, v tin ca m nh p chi ra ti t, hoc ngi ngoi, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Ngi ngoi: ngha l khng phi ti t, hay ngi thn thuc ca mnh. nh p l thn nghip, chi ra l khu nghip, gin d (nguyn nhn ca s nh p chi ra) l nghip. Nh vy, hnh ng nh p chi ra to tc ba nghip thn khu bt tnh. ---o0o--(14) Gii b th thc n tha cho bn chng Nu B tt ti gia, sau khi th gii, em thc n tha b th cho t khu, t khu ni, hoc u b tc, u b di khc, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Thc n tha: tc l thc n m mnh hoc ngi khc dng qua, cn tha li, nh cm, rau, tr, tri cy, bnh mt, v.v... B th: vn l mt vic lm phc c, nh trong kinh Pht Thuyt Hin Gi Ng Phc Kinh c ni "Ngi em thc n b th cho chng tng, s c

nm iu li: (1) tng mo trang nghim, (2) sc lc di do, (3) th mng lu di, (4) an n khng bnh, (5) c ti n ni". c ch ca s b th l tp xa la s bn sn, cho nn, i vi bn chng, phi em lng thnh knh, b th thc n ngon lnh tinh khit. Nu nh, em thc n tha b th cc v t kheo, t kheo ni, u b tc, u b di, iu ny chng t tm bn sn cn qu nng, v li, cho k khc n thc n tha cng l mt hnh vi bt knh, v hn na lm mt i ngha ca s b th. ---o0o--(15) Gii nui mo, chn Nu B tt ti gia, sau khi th gii, nui dng mo, chn, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Mo chn: hai loi ny tnh tnh rt hung tn, thch git hi loi vt khc. Loi mo, ngoi vic bt chut, i vi nhng ng vt nh khc, h thy l st hi; cn loi chn (th sn thng hun luyn bt cc loi ng vt khc), tnh tnh cng ging loi mo, thch git hi cc loi vt khc. Nui mo, nui chn, chng git hi loi vt khc, th cng ging nh t mnh git, hoc bo k khc git, cho nn u b tc, u b di, sau khi th gii B tt, khng nn nui dng bn chng. ---o0o--(16) Gii nui sc vt Nu B tt ti gia, sau khi th gii, nui dng voi, nga, tru, d, lc , la, hoc cc loi sc vt khc, khng chu tnh th cho ngi cha th gii, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Nui dng voi, nga, tru, d, lc , la, hoc cc loi sc vt khc: Su loi ng vt ny, u c th phc dch ti a cho loi ngi, hoc bng sc lc, hoc cung cp da, lng, v.v..., hoc cung cp thc phm; cn cc loi sc vt khc nh heo, g, vt, v.v..., th a s cung cp thc phm. c Pht t bi, cn c trn s bnh ng ca sinh mnh ca tt c chng sinh, cho nn

ch nh u b tc, u b di, sau khi th gii B tt, khng c nui dng nhng loi sc vt ny. Khng chu tnh th cho ngi cha th gii: Tnh th, tc l trong lc b th, khng cu s khen ngi, hoc phc bo th gian, m em cng c ca s b th hi hng n qu bo gii thot Nit bn. Cn nu b th vi mc ch mong cu qu bo th gian, th gi l bt tnh th. Nui dng nhng loi sc vt ny chng ngi cho s tu hnh, v nu chng khng tun mnh, chng ta s khi tm sn hn, nh p, chi ra, tr o, v.v..., gy to ba nghip c thn, khu, . Cho nn, tt nht l khng nn nui nhng loi vt ny. Cn nhng loi ng vt khc nh c king, chim king, v.v..., nu nh tnh th m khng ngi nhn, hoc khng c hon cnh thin nhin thch hp cho s phng sinh, th c th nui dng, cho n khi chng cht gi mt cch t nhin (khng nn em phng sinh mt cch ba bi, v trch nhim). ---o0o--(17) Gii khng cha ba y, bnh bt, tch trng Nu B tt ti gia, sau khi th gii, khng cha sn ba y, bnh bt, tch trng cng dng chng tng, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Ba y: tc l (1) tng gi l (y chn iu tr ln), (2) ut a la tng (y by iu), (3) an hi (y nm iu). T kheo, t kheo ni, thng phi c su vt khng c ri thn, (1) tng gi l, (2) ut a la tng, (3) an hi, (4) bnh bt, (5) ta c, (6) lc nc, gi l tam y lc vt. Tch trng: cn gi l tr trng, c trng. Bn Hin gio dng i kht thc (khua ting cho th ch bit mnh ang hin din, hoc xua ch d), hoc ui trng (khi trong rng, hay di gc cy, khua ting cho nhng loi trng nh rn, rt, i trnh ch khc), v.v.... Cc bc xut gia l nhng k x b tt c: nh ca, tin ca, v con, v.v..., cu gii thot. Cc u b tc, u b di, th B tt gii, v h tr Pht php, cng dng tng bo, cho nn phi cha nhng vt m chng tng thng dng, c th ty thi cng dng cho cc bc xut gia khi h cn.

iu gii ny thch hp vi thi i nng nghip, v trong thi i , vt cht thiu thn, phng tin giao thng khng c thun tin, do , c Pht quy nh B tt ti gia phi cha sn nhng vt trn ty lc cng dng nhng vt m ch tng ang cn dng. Cn hin nay, trong thi i cng nghip, vt cht phong ph, phng tin giao thng tin li, mua sm d dng, thnh th B tt ti gia cng khng cn phi tch cha nhng mn ny. M nhng vt nh bnh bt, tch trng, lc nc, ngay n ngi xut gia cng t ai dng n, do , tt nht l cng dng tin mt h tin vic mua sm nhng vt m h ang cn thit. (Ch : S cng dng tin mt s khng vi phm iu gii "khng gi tin bc" ca ngi xut gia. iu gii "khng gi tin bc" ca t kheo c khai duyn trong b lut "Thuyt Nht Thit Hu B") ---o0o--(18) Gii khng la ch nc sch, t cao ro trng trt Nu B tt ti gia, sau khi th gii, lm ngh canh tc sinh sng, khng tm ch nc sch, t cao ro trng trt, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Sinh sng (Hn: v thn mnh): tc l duy tr s sinh hot ca chnh mnh hoc gia nh mnh, nu ni rng ra, bao hm c s sinh hot ca cc v xut gia, cng nhng k n xin. V sao? V cc v xut gia, cng nhng k n xin, u phi nng nh vo s cng dng ca ngi ti gia. Khng tm ch nc sch: ngha l ch nc khng c trng (c th thy c bng mt thng). Nh khi trng la, cn phi dn nc vo rung; v trong nc, hoc ao, hoc sng, hoc h, thng c nhng sinh vt (m mt thy c), e rng sinh mnh ca chng b tn hi bi s cy cy, cho nn, lc dn nc vo rung, nn cho qua li lc, hu trnh st hi nhng sinh vt ny (nu mt thng khng thy c th khng k n --- nh iu gii khinh th mi c ni qua). t cao ro (Hn: lc chng x): Theo ting Hn, lc chng l nhng loi thc vt c th c trng ni cao ro (khng cn nhiu nc nh la go), nh la mch, bng vi, khoai, u, rau ci, da, tri cy, v.v... Cc loi thc vt ny, v khng cn phi dn nc, khng n ni to thnh nghip st sanh nghim trng nh trng la go. Th nhng, khi canh tc,

trng trt, vn phi c gng ht sc mnh, trnh s ng st cc loi cn trng. Khng nn ty tin dng thuc ha hc c st hi. Ch v mt cht li nh trc mt m khng ngh n qu bo trong tng lai. Nu th gii, phi nn cn thn ch vn ny. ---o0o--(19) Gii bun bn khng chn chnh Nu B tt ti gia, sau khi th gii, lm ngh mua bn: lc bn hng, mt khi ng gi c, khng c lt lng, em bn cho k tr gi t hn; lc mua hng, nu thy ngi bn cn lng gian ln, phi ni li h, h sa i. Nu khng lm nh th, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Nu thy ngi bn cn lng gian ln, phi ni li h, h sa i: u b tc, u b di, sau khi th gii B tt, khi mua vt, nu thy ngi bn trong lc cn, lng, dng cn non, gi non, v.v..., ngha l thy r i phng dng tm di tr, gian ln, lc nn bo r cho h bit, h chnh n li hnh vi, cn lng chn chnh. Nu nh thy r i phng dng nhng th on gian gio, la di, m khng ni r cho h bit, m thm chu thit thi, tc l v tnh khuyn khch i phng tip tc lm c. V B tt ti gia khng t bi cu vt bn h; khng nhng cho bn h tip tc to ti, m chnh mnh cng to nghip (tn thnh vic c ca k khc). V th, B tt ti gia, trong nhng trng hp ny, phi nn rt t nh, dng nhng phng tin kho lo khuyn nhc, tnh i phng. Cn nu mnh bit rng i phng l k bt lng, hung c, khng bit phc thin, li mnh ni ra c th s em n s nguy him tnh mng cho chnh mnh, th c th im lng, ch c hi khc. ---o0o--(20) Gii hnh dm khng ng thi, khng ng ch Nu B tt ti gia, sau khi th gii, hnh dm khng ng ch, khng ng thi, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Khng ng ch (Hn: phi x): c hai ngha: (1) ngoi b phn sinh dc ca ngi n ra, tt c cc ch khc trn thn u gi l phi x (khng ng ch); (2) ngoi phng ng chnh thc ca hai v chng ra, tt c nhng ni

khc, nh phng khch, phng n, nh bp, ngoi ng trng, v.v..., u gi l phi x. Khng ng thi (Hn: phi thi): cng c hai ngha: (1) lc ngi v ang c thai, hoc va mi sanh xong cha c bao lu; (2) trong nhng ngy rm, ngy va, hoc nhng ngy bt quan trai (mt thng su ngy, nh ni r trong iu gii th by). Nn ch , trong nhng ngy bt quan trai, d l v chng chnh thc cng khng c hnh dm, nu khng, s phm gii trng th t (khng dm dc), mt gii th. Ph ch: Nu v chng cng n trong cha, khng c hnh dm, nhn n khng c ng cng phng. Hoc ni th phng, d l trong nh mnh, hoc ni c treo tranh nh, hoc t tng Pht, B tt, cng khng c hnh dm; nu nh bung lung khng king c, lm vic bt tnh nhng ni tn nghim, s b a vo a ngc v gin, nh trong kinh a Tng ni. Hn na, nhng k d cha th ng gii, nu xm phm tit hnh ca ngi xut gia, d h ng hay khng, s phm bin ti. K , trong i hin ti s khng c th ng gii, bt gii, khng c xut gia. Cho nn, khuyn cc v ti gia, i vi cc bc xut gia, phi nn rt cn thn, khng nn khi tm bt chnh. ---o0o--(21) Gii gian ln thu Nu B tt ti gia, sau khi th gii, lm ngh thng mi, cng nghip, v.v..., khng chu np thu, hoc khai thu gian ln, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Khng chu np thu (Hn: bt du quan thu): Chnh ph tuy quy nh nhiu loi thu, song thu hng ha v thu li tc l hai ngun thu chnh yu. Np thu l ngha v m tt c mi cng dn trong nc phi tun hnh. Nu khng np thu, tc l vi phm lut php quc gia. Cc v th gii u b tc, u b di, d lm bt c ngh nghip no, cng phi nn trung thc np thu cho nh nc. Khai thu gian ln (Hn: o kh kh gi, Anh: report dishonestly): tc l tuy np thu, song bo co gian ln tin thu ng l phi np cho nh nc.

V d, mt cng xng sn xut mt s lng sn phm, thng thng phi khai bo y s lng sn xut np thu, song li bo co gian ln, hu mong tr thu t hn s ngch quy nh. Hoc gi, tuy bo co trung thc, song n lc nh nc n nh s thu phi np, li khng chu np thu, b ph ngha v ng thu ca mnh. Ph ch: Khng chu ng thu, hoc khai bo gian ln, s phm hai ti, mt l vng ng, hai l trm cp. Nu s tin thu gian ln ln hn mt s lng no , s phm vo gii trng th hai (khng trm cp), mt gii th. Nu khng th gii th thi, cn nu th, phi c gng cn thn gi gn. ---o0o--(22) Gii phm lut php quc gia Nu B tt ti gia, sau khi th gii, vi phm lut php quc gia, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Vi phm lut php quc gia: lut php quc gia, tc l nhng iu l m quc gia quy nh, nh ch , php lnh, quy c, nhn n nhng phong tc tp qun thun lng ca nhn gian. Phm lut php quc gia, tc l vi phm vo ch , php lnh, quy c ca nh nc, hoc c nhng hnh vi i ngc vi phong tc thun lng ca nhn gian. Cc v th gii B tt, nu vi phm lut php quc gia, khng nhng lm cho k khc ch ci, ph bng, to khu nghip, m cn lm chng ngi cho vic hong dng ca Pht php. ---o0o--(23) Gii c thc phm mi m khng cng dng Tam bo trc Nu B tt ti gia, sau khi th gii, lc la, tri cy, rau ci c ma, khng dng cng Tam bo trc, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Lc la, tri cy, rau ci c ma (Hn: tn cc, qu, la, thi, nh): tc l la mi gt, hoc nhng tri cy, rau ci lc mi c thu hoch ln u trong ma.

Khng dng cng Tam bo trc: Nhng v th gii B tt, lm ngh canh nng, khi thu hoch c thc la, hay tri cy, rau ci u ma, trc tin nn em cng dng cho Tam bo t lng thnh knh, ri sau mi em bn chc, hoc thc dng. Cn cc v B tt ti gia khc, tuy khng lm ngh canh nng, song mi khi c cy tri u ma, cng nn mua sm, trc l cng dng Tam bo, ri sau th dng. Ph ch: Cng dng rau tri u ma, c ngha l ch mi nm vo u ma gt hi, th mi cng dng rau qu gt hi ln u, ch khng bt buc l mi khi mua sm u phi em cng dng. Nu khng, s cng dng Tam bo s tr thnh mt gnh nng phin toi cho hng c s ti gia. C s ti gia, mi khi mua sm thc n, rau tri, v.v..., tuy khng bt buc em n cha cng dng, tuy th, cng nn em cng bn Pht trong nh, trc khi th dng, t lng tn knh. ---o0o--(24) Gii Tng gi khng cho thuyt php m t chuyn B tt ti gia, sau khi th gii, nu Tng gi khng cho php thuyt php, m vn c lm, th phm ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Tng gi khng cho php thuyt php: Cc v u b tc, u b di th gii B tt, nu chng tng khng cho php thuyt php, th khng c i ngc li li khuyn co ca Tng gi. Thuyt php, c ngha l t hp mt s ng ngi li ging gii Pht php. Thuyt ging Pht php, xa nay vn l trch nhim ca hng t kheo, t kheo ni, v cc v ny, lnh ng c ngha tng i thm su ca kinh in. Cn cc v c s i vi kinh in, nu ch lnh ng cha c thu trit, th s ging gii Pht php ca h c th khng hon ton ph hp vi ngha chn thc ca kinh in, v nh th s d dng em n s hiu lm i vi gio ngha ca c Th Tn. i vi cc v u b tc, u b di th gii B tt, nu nh Tng gi nhn thy cha trnh thuyt php, v ln ting khuyn co khng nn ging kinh, m vn ngoan c khng tun hnh li khuyn dy ca Tng gi, s phm vo iu gii ny. Cn nh, nu v c s c kh nng, hn na, Tng gi ng , th v nn n lc h tr tng gi trong vic hong dng chnh php ca c Nh Lai.

---o0o--(25) Gii i trc nm chng xut gia Nu B tt ti gia, sau khi th gii, nu ra ng i trc cc t khu, sa di, v.v..., th s phm ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Nm chng xut gia: tc l t kheo, t kheo ni, thc xoa ma na, sa di, sa di ni. Nu ra ng i trc (Hn: o l nhc ... tin hnh): Cc v th gii B tt ti gia, khi ra ng, phi nn i sau cc v xut gia, khng c c i trc. Nu nh lc ang i, pha trc c chng ngi, c th i n pha trc dp tr, hoc nu pha trc c nhng s nguy him, th c th i ra pha trc ngn chn, bo h cho cc v y, hoc v mt l do no , cc v xut gia cho php i pha trc, th cng phi tun hnh ch th ca h. Ph ch: i pha sau cc v xut gia, mc ch l tn knh Tam bo; nu i pha trc, y l s biu hin ca hnh vi bt knh. Theo s ch nh ca c Pht, khi i, th t trc sau phi l: t kheo, sa di, t kheo ni, thc xoa ma na, sa di ni, u b tc, u b di. ---o0o--(26) Gii phn phi thc n cho ch Tng khng bnh ng Nu B tt ti gia, sau khi th gii, trong lc phn phi thc n cho ch Tng, li sinh tm thin v, la nhng mn ngon, nhiu hn phn ngi khc, cng dng thy mnh, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Phn phi thc n cho ch Tng: Ch Tng, l ch chung cho cc v xut gia, t hp th thc, ch khng phi ch c mt v xut gia hin din. Sinh tm thin v ... thy mnh (Hn: nhc thin v s): Ch thy, c ngha, hoc l thy bn s m mnh quy y, hoc l thy truyn gii, hoc l thy gio th, hoc l nhng v thy m mnh c cm tnh hoc knh trng. Sinh tm thin v, ngha l c bit trng i cc v thy m mnh a thch, knh trng, cn i vi cc v thy khc th ch i i l l, hoc ly l. Tm thin v ny i ngc li tinh thn bnh ng ca Pht gio.

La nhng mn ngon: tc l lc dng thc n, li phn bit, la chn mn n ngon, qu, v.v..., em dng cho cc v thy m mnh a thch, knh trng. Ci tm thin v ny, khng nhng l nhn duyn chng o cho chnh mnh, m li cn lm cho cc v thy c u i sinh tm ng mn, cng cao, tham lam, v.v..., tc l to thnh nhn duyn chng o cho h. ---o0o--(27) Gii nui tm Nu B tt ti gia, sau khi th gii, nui tm ly t, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. Nui tm ly t, l lm tn hi n sinh mnh ca loi vt, v khi ly t, phi trn kn vo trong nc si, git cht con nhng trong kn, trc khi n cn t bng kn chun ra ngoi. y, cm ch vic nui tm, do nu nui tm s phm iu gii ny. Cn nh, nu nui tm ly t, lm tn hi sinh mnh ca loi vt, s phm vo gii trng th nht, cm st sanh. ---o0o--(28) Gii i ng gp ngi bnh khng chm sc Nu B tt ti gia, sau khi th gii, i ng gp ngi bnh, khng tm phng tin chm sc, hoc tm cch gi gm cho ngi khc chm sc, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi. i ng gp ngi bnh, phi nn gh n xem xt, tm tt c phng tin gip , hoc giao ph cho nhng ngi ln cn chm sc, y l ngha v ca tt c mi ngi con Pht, trong vic cu kh cu nn tt c chng sanh. Nu nh thy m li lm l b i, khng c mt cht lng thng xt, th y l i ngc vi lng t bi ca Pht gio. V vy, c Th Tn ch nh iu gii ny l khuyn nhc cc t thc hin hnh t bi ca B tt. Ph ch: iu gii ny tng t vi iu gii khinh th ba, khng chm sc ngi bnh. Xin xem li iu gii th ba pha trn.

---o0o--HT