TM HIU PHP THN THNG TRONG PHT GIO Nguyn tc: Supra-Mundane, Psychic Powers Tc gi: Phorn Ratanasuwan

- Dch gi: T khu Thin Minh ---o0o--Ngun http://www.thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 25-7-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc
LI NI U CA TC GI TC MNG THNG HAY NH LI TIN KIP c Tnh Thin Phi C Tam Minh Ti Sao V Bng Cch No Nhng Vn Nn Thng Cm c Nhng Ci Song Hnh Ha Thch Ni Ci Hu Tm Nhng Sc Thi Thanh Tnh Chng C G Phi Tan Bin Lun Chng c g phi vnh vin bin mt c Ngha Rng Hn Ca T Tinh tin (Energy) Sng Mi Sau Khi Cht Mt S kin Hai Yu T Tn Dng Nhng Ha Thch Gia Tng Thc Ni Phng Ty Mt Thi ng Tic L Do v Phng Cch Nh Li Tin Kip Tr Nh Dai V Khng Th Phai M Nm c Ngun Sinh Lc Cao Nht Thi Min C Vai Tr G Khng L Do v Phng Cch Nh Li Tin Kip Tp hp siu phc tp ca Sinh Lc Ti Sanh V Ti T SANH T THNG HAY THIN NHN THNG Cutpaptaa (Dibbacakkhu) nh Tu Gic Thin Nhn Thng nh sng dnh cho Thin Nhn Thng Mt Qu Trnh Pht Trin Tim Tin Nhn Thy iu g Nhng Yu T Duy Tr Cuc Sng Khng G Vt Khi Thin Nhn T chiu sng

Nhn Duyn pht sinh i li nhn duyn tc thnh dng c Danh v Sc i li cc x hay cn Vn Di Truyn Ni Lnh Vc Ca Thc Bn Cht T Nhin Hnh Thin Chnh L Ngun Sng Siu Nhin Nhng ch Li Do Tu Luyn Thin M Ra Phm Cht Ca B No Bn cht t nhin: c tnh km theo Bn Thm V Cht Lng Ca No B Nhng li ch vt cht do nh sng thin em li Nhng Kha Cnh Phi Vt Cht Ch Khng Phi V Sc Ni Thn Xc Cn Nhiu C Gng v Thi Gian t n Thnh Tu Cao Hn Thin Nhn Thng ni c Pht HA TM THNG (Manomayiddhi) S M Qung Siu Nhin Mt Gic M Tr Thnh Hin Thc Chng Gic Mng L Hin Thc Khi Cn ang Tip Din Vng Sng an Xen Nhau Chng sanh Thuc Hai Ci Mc tiu v ngha Thc Hay tm thuyn chuyn Cn v di truyn th sao? Siu Hnh L Ngun Hu Hnh Yu T Song Hnh V B Sung Cho Thc Di Truyn Sinh Hc Sau Khi Cht Khng Phi L Mt Bn Sao Chp Tin B V Mt Kin Thc NHNG CON NGI THUC V HAI CI THN TC THNG (Iddhividhi) Cc Php l (thn thng) Ni Pht gio Nhng Chi Tit Thiu Nht Qun Php l (thn thng) Ngc Li c Pht n Thm Ci Tam Thp Tam Thin Trng Lo Mogallana Tin Vo Lng t Nh Th No c Pht T Ci Tam Thp Tam Thin (Tavatimsa) Bc Xung Tri t Lin Quan n Trng Lo Yasa Trng lo i c Maha Kappina Chuyn K V Trng lo Mahaka Li Tuyn B ca Trng Lo X li Pht (Sriputta) Nhng li gii thch ca ngi Trng lo X-li Pht PHP L (THN THNG) BIN I THN PHP HA TM THNG (Manomay Iddhi) Hin Trng Ca Thn Xc Ci Tri Ra Sao? Lm quyt tm thng qua tu gic (a) Kh Khn Gay Gt Pht Trin Thin, Thc Hin Cc Thn Thng (Php l) Mi Php Thn Thng (inddividhi)

Trng Lo Bkula Trng lo Sakicca Cu B Tn L Bhtapla Trng Lo X-li Pht (Srputta.) Trng Lo Sajiva Trng Lo Khukoaa B Uttar V Sc Mnh Bo V Thin nh B Cc php l (thn thng) c gi l THN TC THNG (IDDHIVIDHI)

---o0o---

LI NI U CA TC GI
Nghin cu nhng vn bn Kinh Pht, chng ta bit rng c su loi php Thn Thng (abhi) hay l nhng sc mnh tm linh siu th, tc l: Iddhividhi: Bin ho thng. Dibbasota: Thin nh thng. Cetopariyaa: Tha tm thng. Pubbenivsnussatia: Tc mng thng Cutpaptaa: Thin nhn thng savakkhayaa: Lu tn thng y l danh sch c m t trong cc bn vn Kinh Pht. Tuy nhin trong cc trang dch tip theo sau y th t danh sch trn khng c tun theo mt cch trit . Tc gi ngh rng Thn thng u tin t ra thch hp v lin quan nhiu n hon cnh thc t ngy nay li l thn thng th t, tc l hi tng li tin kip ca (chnh chng ta). Tip theo sau l thn thng th nm, tc l Thin nhn thng hay l tri gic hin tng dit sanh ca chng sanh tc l bit c tin kip ca h. L do nm pha sau iu ny chnh l nhng d liu thu thp c trong chuyn i thm

u tin ti thc hin n cc ngi n Pht Gio ti n vo nm Pht Lch 2522. Nhng d liu ny chiu lung sng mi ni hiu bit v nhng ngun sc mnh tm linh siu th ca c Pht, em li cho ti mt n tng khng th phai m v mt nim tin khng h lay chuyn v nhng g m t li ni cc bn vn Kinh Pht, c trong nhng tc phm Kinh Pht vit bng ting Pali v cc tp Ch Gii na. Nhng v hc gi hin i thng coi nhng hin tng l khng t nhin, tc l i ngc li vi lut t nhin m hin nay, thng thn m ni, c mt s cc v hc gi Pht Gio cng khng cng nhn. Ta c th thng cm iu ny v h cha ng chm n bt k mt hin tng in hnh no trong cuc sng thc t, tc l chng c bt k ngi ng thi vi cc v c th thc hin c nhng vic k l c th nhc li v c kim nh mt cch tho ng. Nhng v d c th ta c c ch l nhng bn bo co do ngi khc k li, hoc t nhng bn vn Kinh Pht hay l do nhng li n i v nhng tin tc mang tnh cht cm xc mnh, rt nhiu nhng bn tng trnh khng ng tin cy v khng th tin c. Ngoi nhng vn ny, vn cn mt tr ngi ln khin ta chp nhn nhng hin tng l ng tin cy hay t nht l hin thc. chnh l thiu tnh cht bng cch no ta bit c" c th dng mt thnh ng hin i m t. iu ny ng cho thy hiu r l do hay chnh xc hn, hiu r chiu su lut t nhin n di nhng k cng hnh nh khng hp vi lut t nhin . C mt thc t l cho d cc hc gi c kh nng dch ton b nhng on vn Kinh Pht Pali ny sang ting bn x ca h mt cch chnh

xc, lin quan n ngha tng t mt. Hon cnh ny c th so snh vi mt ngi c hc v c nhn, tin s khoa hc x hi nhn vn, th chc chn khng th hiu c cc sch gio khoa vit v ngnh y hay ngnh k s ch to my c. Ton b nhng yu t ny khin ta t kin thc v tm quan trng abhi hay sc mnh tm linh siu th ca c Pht vo gc bng ti. Nhng bn tng trnh nh vy c x l rt nhiu ln vi khinh mit v kha cnh ny ni kin thc Pht Gio ging nh mt con nhn gh tm lun nh t nh nhng "cn trng" mc vo by ca chng. Chnh v th cng trnh c trnh by y l kt qu ca mt nghin cu thu o cc bn vn Kinh Pht v l mt nim tin vng chc vo kh nng v chn l ni nhng bin c ghi li c ni cc tp kinh c xa. Thc vy, c mt s cc bi tng thut trong cc tp Kinh Pht , c bit l cc tp ch gii, c khuynh hng phng i, cng iu ha khin cho nhng bn tng trnh tr thnh k cc. Nh vy rt cn phi c mt s ch gii v vn ny. Mong mun ca ti l c mt s hc gi Pht Gio v nhng nh nghin cu tp trung vo nhng nguyn l Pht Gio ch yu v cn bn. Chnh trong li dy ca c Pht ni v lut nhn qu hay nhn duyn (paticcasamuppda), l c tm thc, th xut hin Danh v Sc" v kha cnh ngc li, c Danh v Sc th cng xut hin tm thc." im ta cn lu n y l a s chng ta u c khuynh hng khng tin, v ri sanh ra nghi ng chnh nhng li dy ny ca c Pht, cho d thc cht y l nhng iu cn bn,

hay l iu ct li ni gio l ca ngi. Hay ni cch khc, y l mt bn tm tt (summum bonum) lut nhn qu ca ngi, ti cp rt di dng n ti ny ni mt trong nhng cun sch ti bin son mang ta l Buddhavidyaa hay theo t ting Anh l Buddhology tm dch l Pht Hc cng c sn sng cho qu v x dng. C iu l rt nhiu ngi thng c khuynh hng khng tin ton b s tht v thn thng (abhi) ca c Pht, l v h khng hiu lut Nhn Qu (paticcasamuppda) khng c hiu bit tng ng vi sc mnh tm linh siu th ca c Pht, khng h my may i ngc li vi nh lut t nhin. C iu chc chn l abhi vt qu lut t nhin nh ta bit c v chp nhn do nhng ngi i bnh thng vi tm "hiu bit" gii hn ch thng qua cc gic quan km pht trin ca mnh. Tuy nhin vn l mt lut t nhin. - trn mt bnh din khc, cao hn ta nn hiu rng nh lut vt cht t nhin lun lun thch ng vi i tc siu nhin, quyt nh c gii hn mc no bn cht vt cht hay vt l c th hot ng v vn hnh. Nu nh v khi no bn cht vt l cng pht trin n mc c th t ni ln vt hn vi gii hn tri thc bnh thng th s xy ra mt sc mnh hay mt kh nng vt tri hn vi gc nhng tr tu . Ta c th gi y l mt php l hay bng mt t no khc, nhng cng ch l mt hin thc hay l mt bn cht t nhin m thi. Nhng vic k diu nh: i trn nc ging nh i trn mt t, bay ln hoc di chuyn trn khng trung ging nh con chim bay, nh li nhng bin c xy ra ni tin kip nh th

chng c ghi li trong my quay phim hay trong h thng my tnh, nhn (bng con mt tm linh) iu xa v rt nh, con mt trn v bnh thng khng th nhn thy cng c th thc hin c i vi mt tm tr pht trin v c luyn tp c bit nhm vo mc ch . Nhng g khng th thc hin c v c coi nh chng li lut t nhin v vt khi kh nng c lut t nhin xc nh v gii hn ti mt mc no . Cu ni "Thin Cha to dng ln th gii v mun vt trong " ni Ky T Gio v "tr tu vt tri hn hn vn vt v ton b nhng vt u do tr tu m ra." ni Pht Gio mang cng mt ngha. T Pht Php (Dhamma) trong cu ni trn ca c Pht c ba ngha tc l, trc tin nhng g l vt cht, c sanh vt ln thc vt, ta gi l Rpa hay Sc, iu th hai c gi l Nma hay nhng g th gi l "danh" hay l tn, m ch nhng g l phm cht hay cch th hin tm linh tc l Vedan l cm th hay cm gic, l Saa hay tung, Sankhra l hnh v Viana hay thc. Th ba l t m ch lut t nhin lin quan n c sanh vt ln thc vt. Ngoi tr vic thiu kin thc hiu bit v lut nhn qu hay paticcasamuppda, vn cn c mt yu t khc na cng gp phn c bn khin cho ngi ngi hin i khng tin vo thn thng (abhi) ca c Pht. Thng thn m ni, y chnh l cch phng i tm thy ni mt s chi tit trong nhng bi tng trnh v mt s php l . Nhng bi tng trnh ny c bit trong cc tp ch gii Kinh Pht, mt s chi tit hnh nh rt k cc v hu nh khng nht thit phi c tht. Mt v d in hnh l c Pht ch cn bc c ba bc t nh ba ngn ni trn tri t bc

vo ci thin gii Tavatimsa. Theo nh tp ch gii cho bit l v ba ngn ni ny cng di chuyn v pha trc khin cho ngn ni dng lm b chn hay l hn c Pht bc chn ln. Sau th ba ngn ni li tr li hin trng nguyn thu. R rng l iu ngy kh lng c chp nhn l c thc theo ngha en ngay c i vi nhng ai sn sng chp nhn s tht theo ngha c sc mnh thn linh ni chng. Tuy nhin, trong mt v d khc k li l c Pht trng mt cy soi t mt ht soi v khin cho cy soi mc ti tt ch trong giy lt. iu ny c th c v ti cng c trc tip chng kin hin tng ny. Ni chung, c th c hai l do v iu ny. Trc tin, y c th l mt o gic hay l mt o nh c th hin do sc mnh thi min. Th hai l, y rt c th l mt cy mc ln thc s c th c ng chm ti, v c coi nh l mt qu hay mt cy soi thc th. Ti thng gi k nhng tri soi v l cy soi nh vy trong mt thi gian di, trong thi gian vn c gi nguyn vn v khng tiu tan di trong khng kh. Chnh v l do ti th c gng a ra chnh gi hay quan im ca mnh lin quan n mt s vic k cng l lng trong tc phm ny, lin quan n nhng ngun vn bn rt th v, hu c th gii thch nhng lin quan nu nh mun gii thch nh vy. Cng trnh hin hnh, nh ni trn, ch c mun tr thnh mt s trung chuyn trung thc hay l mt bn tng trnh xut pht t c hai ngun Kinh Pht Pali v cc tp ch gii. Vic phn quyt v quyt nh cui cng cho d c tin hay khng tin v tin tng n

mc no chc chn s tu thuc vo s thch ca mi c nhn. Ti hon tt dch tc phm thn thng - abhi t ting Thi, gm c ba tp. Bn ting Anh li th v c th bao gm nhiu tp hn l bn gc ting Thi. Mc ch l trnh mi tp khng qu dy khin cho kh x l. Cun u tin bng ting Thi c dch thnh hai tp, tp u tin ang nm trong tay bn y. Phin bn ting Anh l mt c gng ca Ngi Siri Buddhasukh, mt ging vin ting Anh thuc Hi ng Gio Dc Mahamakut, i hc Pht Gio, Thi Lan. Phin bn ny qu thc khng phi l bn dch nguyn vn, c thc hin bng cch c gng nm c ngha c bn v chi tit bng ting Thi v chuyn thnh mt phin bn Anh ng c th hiu c. Trong trng hp c nghi ng g v ngha, dch gi lun lun tra cu vi tc gi c gii thch cho n khi nm c ngha r rng. Ngi Siri Buddhasukh cng l mt ngi bin tp tp ch WFB Review thuc nhm i Hu Pht Gio th gii, thng dch mt s tc phm ca ti sang ting Thi, c th l nhng cun c bn nh l Buddhavidy hay "Pht Hc" v tp "Hnh Thin Da Trn Nim Hi Th". y ni xin c by t lng bit n chn trng v s ng gp qung i ca ngi. Ti hy vng l kh nng, cng nh s tht, v nhng vic k cng ca c Pht trong tng lai gn s c chp nhn v c cc hc gi v cc nh t tng cng nhn, khng nhng ch Thi Lan nhng cn cc quc gia khc na.

Vo lc ny, ang lc cc php l ca nhiu gio l thuc cc tn gio khc u c gn cho "v cha" ca cc tn gio . Chc chn s c ngy hiu bit v chp nhn ngun t liu s c cng nhn. iu ny c bit ng trong nhng li c Gi-su Ki-t c ni: "Anh em hy tin thy; thy trong Cha Cha v Cha Cha trong Thy; bng khng th hy tin chnh nhng vic (thy thc hin) vy," (John 14, 11) v "Thy v Cha Thy ch l mt" (John 10, 30) y chnh l li khng nh ngi t chi khng rt li li v kt qu l li tuyn b khin cho ngi phi cht trn Thp T gi. Phorn Ratanasuwan. Thng chn 4, PL. 2522 ---o0o--PUBBENIVSNUSSATIN

TC MNG THNG HAY NH LI TIN KIP

NH LI TIN KIP c kh thi hay khng? Bng cch no c Pht th hin c kh nng ny? Trc khi tr li cu hi y thch thc ny, ta nn nghin cu nhng on vn trong Kinh Pht trch dn nhng li c Pht dy v vn ny. Mt v t khu nhp thin nh (samadhi), do tu gic ca ngi c thanh tnh v sinh ng, gt b c ht nhng nh hng phin no, tu gic t khu tr nn n nh, linh hot, khng g lay chuyn ni, ch mt mc hng ti nhp tu gic do vy ngi c th nh li c nhng tin kip. Ri t khu cn c th nh li c rt nhiu kip sng

trong qu kh, ngha l, mt, hai, ba, bn, nm kip ngi, ri mi, hai mi, ba mi, bn mi, nm mi, mt trm kip; thm ch hng ngn hng vn kip na l ng khc, xuyn sut c thnh kip (Savata), kip (vivata). T khu nhn ra ni cc kip ngi c mt danh xng, sinh ra trong mt gia nh nht nh no , c mu da, ting ni v s dng nhng n thc ung nht nh no , ngi cm nghim c ni au kh v nim hnh phc no ri li tri qua mt tui th nht nh; cui cng ngi t gi kip sng v ri li ti sanh vo mt ci khc. iu ny chng t t khu c th nh li rt nhiu kip sng qua cng vi nhng chi tit cuc i lin quan n kip sng . i, tu Hong Thng, ging nh mt ngi ri khi nh mnh v i n mt ni khc, ri li ri khi ni v n mt ni khc na. ri t ngi ny quay tr li chnh ngi nh thn thng ca mnh. Ngi c d kh nng nh li nhng hnh vi mnh lm trong qu kh ngay ti cn nh ny, ngi bit c i ng ra sao trong ngi nh , bit c l do ti sao v bng cch no mnh ri khi cn nh thn thng ca mnh i ti nh ca mt ngi xa l no , trong ngi nh xa l ng s ng ngi u ni nng nhng g v gi thinh lng nh th no Nhng li c Pht k trn c trch t Phm gii un Slakkhandha trong tc phm Trng B Kinh (Long Sayings) (S. 9. 107) y l nhng li c Pht ni vi nh vua Ajatasatu, m t li nhng kt qu ng mong i

ca nhng ai sng cuc i ly tc (v gia c) theo h thng Pht gio, bt u vi nhng ai thuc giai on m u n.l. (ngha l) nhng kt qu do Ng Gii hay Sla em li. Vo cui mi giai on nh vy ngui khng nh c thnh tch do nhng kt qu em li t c trong cuc i ny, t nh trong khi kinh nghim qua qung i , h t c nhng kt qu v tin b no, chng cn phi tm kim u xa trong cuc sng tng lai c. Mt iu ng ghi nhn l nhng kh nng chng phi ch dnh ring cho c Pht, ch mnh ngi mi c c kh nng , v mt s khc ca ngi cng thc hin c nh vy, ch cn h t n c mt mc nhp thin nht nh no , gm T thin (4 th Jhana) cng vi mt vi kh nng thun thc hay l Vas nht nh no . Chiu su hay cao trong bc Thin ny th hin mc c c tnh lng qun ton b mi trng bn ngoi, c bit l kh nng thn kinh nh khng phn ng li bt k ting ng bn ngoi no, ngay c ting st nh ngang tai. ng thi thn xc cng chng cn phn ng no na, thn kinh thn cng ngng hot ng ngay c khi c bt k ngi no hay sc mnh bn ngoi no gy huyn no hay kch ng. Tuy nhin tu gic ca h vn sng ng, v tm h hon ton tnh to. Chng cn mt suy t no xy ra trong sut thi gian . ---o0o--c Tnh Thin Phi C iu ny c ngha l trong nhng st na ton b tm tham dc hon ton b dit tr. Thi gian thn xc ngi

thin bt ng trong bao lu khng quan trng, thn xc chng cn cm thy tnh trng cng thng hay mt mi no na. Mui t hay bt k loi cn trng no cng khng th gy phin nhiu h c na. Lc ny Tu Gic c khng ch v thanh tnh ton din, do kh nng to ra nhng hnh nh tm linh sng ng r rng y ht nh mt thng nhn thy c. Tc to qua hnh nh tm linh ny c to ra chnh l phn ng trc tip v ngay tc khc vi c mun hay nh ca ta. Ngun sng ni tm sng rc ln v c khng ch hon ton. y chnh l iu kin thin cn thit nh li tin kip. Mt yu t khc na cng ng lu l trc khi mt thin sinh (aspirant) c th nh li c tin kip, ngi phi c kh nng gi nh li bt k iu g din ra vi bn thn n tng chi tit nh ang din ra trong sut c cuc i hin ti vy, c th l ngy hm trc, thng trc hay nm qua hoc lu hn th na. Tt c nhng iu phi xut hin c trong thm tm mt cch chnh xc ty theo mun khng sai lm. Khng nhng n lc kh nng ny c th t n khng gian v thi gian nh li c nhng bin c ny l hin thc v c th chp nhn c. iu ny chng t con ngi hin i ngy nay c d kh nng t n c thnh tch phi thng hay php l (thn thng) y nh nhng g c cp n trong Kinh Pht. ---o0o---

Tam Minh Hin nay, theo Kinh Pht chng ta bit c c Pht c kh nng nh li tin kip ca chnh mnh ln ca ngi khc na. Mt chng minh r rng nht l ngi t c ton gic, n.l (ngha l) vo m ngi t n Gic Ng. Chnh thi im , chng ta nghe ni vo canh nht trong m c Pht t Tu Gic, bi ngi nh li c nhng kip qua. iu ny ngi ta gi l Tc Mng Thng hay Nh Li Tin Kip (pubbenivsnussatina). Vo canh hai ngi t n Tu Gic qua ngi c th nhn r ton b th gian hay l cc ci gm nhiu kip sng con ngi v c gi l Ha Sinh (Opaptika) (ngha l sinh ra mt cch t nhin) iu ny c gi l Thn thng (Cutpaptana) (c ngha l lun hi, ti sanh). Vo canh ba ngi t n Lu tn thng (savakkhayana) (tn dit c ton b nhng lu hoc), nh ngi tn dit vnh vin mt ln, ton b nhng phin no cn ang m tn y su trong thm tm ca ngi. C mt tham kho khc na l nhng on Kinh Tng, trc tin l li tn dng cc n c c Pht thc hin, mt trong cc n c chnh l Minh-Hnh-Tc (Vijjcaraasampanno), c ngha l c Pht l ng ton thin c v Minh (Vijj) ln Hnh (Caraa). iu u tin tc l Minh (Vijj) c m ch Tam Minh nh cp n trn. Tuy nhin theo ngha rng, cn gm ba Php Thn thng (Abhinn) khc na ngha l nhng Thn Tc Thng (Iddhividhi) mt s bin ha thn b - Thin Nh Thng

(Dibbasota) v Tha Tm Thng (Cetopariyana) - ngha l c c tm ca ngi khc. c Pht cng t n c ton b ba loi Minh va k trn nh c biu th trong tnh ng Vijjsampanno (Minh c tc). Hnh y mun m ch hnh ng tu luyn hay l gii, iu ny c ngha l c Pht khng ch ton thin nh nhiu loi minh a dng, nhng cn c gii hay hnh kim rt ng tin cy v hon ton v tha ca Ngi. Nh vy chng cn g phi nghi ng, ngay c nhng tham kho trong Kinh Pht lin quan n mt thc t l c Pht: thc s c th Nh Li Tin Kip tc l gi nh li c rt nhiu nhng bin c thuc nhiu kip qua, c ca ring ngi ln ca ngi khc na. Thc s trong nhng bi thuyt php ngi din ging cho nh vua Ajtasattu, ngi ch cp n trng hp cc v t khu ni chung. Nu qu thc mt ca c Pht li c kh nng thc hin c iu ny, th cn nghi ng g na chnh c Pht li khng th thc hin c tt hn th rt nhiu, hay t nht th cng tt hn nhng g cc ca ngi thc hn c. ---o0o--Ti Sao V Bng Cch No Gi y li ni ln mt cu hi na l: ti sao nhp thin mc cao nht nh vy li khin cho cc thin sinh (aspirant) nh li c tin kip v bng cch no ta c th thc hin c iu ny. Chnh v th tt hn ht chng ta nn theo di cu chuyn sau y c k li t chnh kinh nghim thc t ca C Sriphen Catadasri trong on vn c

m t trong cun sch nh ca c mang ta N THM THNH A trang 46 (To The Land Of Buddha). Vo ngy 18 thng 11 chng ti ri thnh ph Korakkapur vo lc nm gi sng, hng v Lumbini nm trong lnh a vng quc Nepal. ng 9.30 sng chng ti n vng tin n Naugarh, ti y v trng on, l c Piyawan thu ht h chiu ca chng ti, ri n np cho vn phng nhp c xin php vo N-pan. Mi n gn 11gi trc khi chng ti mi ti c Lumbini l a im nhm trc. ng x qu nhiu bi bm v mp m l khc ng dn n Lumbini n ni qung ng ny l c mt cc hnh thc s i vi mi ngi chng ti. Ngi ta cho chng ti bit trn ng i phong cnh ht sc ngon mc, nu tri tt chng ti c th nhn thy cnh ni Hy-m-lp-sn hng v. Nhng c l do bi bm v tri nng, tm nhn qu hn ch vo ngy hm chng ti chng nhn thy iu g th v ngoi tr nhng cnh ng kh cn, nt n hai bn ng i. Ti cm thy tm nng n v t nh: chng ta ang trn ng i ti nhng ni gip chng ta c Gic Ng, ch khng phi n ni vui chi gii tr thoi mi. Chnh v th cm gic ny em li t tng ly dc. Cm nhn ny l ng nhin phi c mong mi ch i nh l mt iu ng nhin. Ngay do chnh t tng ly dc ny ti c li ko vo ni tm v tr thnh qu hin nhin v nhng g ang din ra bn ngoi. Ri sau hnh nh ti c chng kin mt rng ni Hima-lp-sn (Himalaya) ko di n v tn vi tht nhiu nhng cnh rng vnh cu nm di nhiu ngn ni ph y

tuyt trng, nhng vng dc thp hn tri di nh mt chic o chong bng l lun ph ln mt mu xanh mt. An su di l nhng dng sng hung hn, em n cht ph sa b dng cho mt vng tiu lc a hnh hoa sen. Tuy nhin sc lnh m du cng c cm thy v chng ta nghe thy nhng ting r rm ca nhng con sui cng nh lch nh di chm l vy bn vi nhng a hoa thm ngt ngo ua nhau khoe mu khoe sc. Lung gi lnh thong thi qua nhng trang sc cho cnh rng ni bt ln trn nhng thm c xanh ngay pha di, to ra trn m c mt bn phc tho mun mu mun v ht sc n tng khng bt no t xit. Nm gia nhng cnh quan p v thanh tao hin ra mt cy c th oai v ni vt ln trn tt c nhng lm cy bao quanh , vi nhng cnh hoa mu trng tinh ri rc khp vng ging nh nhng bng tuyt. Chnh pha di ci tn l lnh lo ca cy c th oai phong lm lit hi thong tot ra nhng lung nh sng su mu chi chang va thong xut hin, chiu sng cng mt lc c mt dy ngn h gm ton nhng cnh hoa ang n trong vng . Ri sau l ting tng quen thuc v u n Bi Kinh Pht Buddha saraa gacchmi... v ti nh nghe thy ting v hong v i ca chng ta ln ting, hy n ly mt t t thnh ngay ti ni c Pht xut hin ln ci i ny ln u tin v em v trng by nh l biu tng cho ngi ti nhng Ngi Cha T Do, Cha Rng Thng (Pine camp), th trn Lomsak thuc tnh Petchaboon, Thi Lan. Ri giy pht tip theo sau ti hon ton thc c iu g ang din ra xung quanh ti. Lc ny chng ti hu

nh ti st cng vo Lumbini. Ti xung xe v i theo nhng ngi khc, trong tnh trng na tnh na m, cm thy bng bnh nh ang tri l lng trn khng hn l ang i trn t. Sau t pht ti t hi : u l ni hi nhi Siddhattha t bc chn vinh quang u tin ln hnh tinh tri t ny. Nh th tr li cho cu hi trong tm, ti li b li cun vo trong ni tm mt ln na v ti nhn thy mt ct sng chi chang ni ln ti mt ni khng xa lm. Lung sng li gp mt lung sng khc na cng chi chang khng km. iu ny din ra gn ch mt cy b tht ln, k bn mt chic m sen hnh nh i din vi tnh x Mydev. Ti trao i vi Acharn Phorn chng ta phi n ni . ng hi ti ti sao li khng xut pht t ch cy B gn k bn tnh x kia. Nhng ti khng tr li mt ting no c rt c th v ti khng th m ming c, ri sau li ri vo tnh trng na tnh na m na. Ti dn c on chng ti ti ni hai lung nh sng kia xut hin ri gp nhau gn bn cy B . Ri Acharn Phorn thp ln nhng ngn nn, v nhng nn hng ri cu khn nhng ch thin t tri cao chng gim cho lng thnh ca chng ti trc khi bt u tng kinh. Sau ti ngi xung v nhp thin trong mt thi gian di. Chnh trong thi gian nhp thin din ra bui tng kinh nhp nhng bi kinh Buddha Saraa Gacchmi ti pha hu trng, trong khi pha tin snh c nhng m

thanh vang rn vng ln y l ch ngi B Tt n sanh V l mt ngi Thnh Thp cui cng trn ng chng ti i, bo hiu mt giai on gio Php pht trin sau ngy c Pht c Gic Ng. Php ny c dng lm lung sng n hiu. C theo lung sng c ci trn gian ny s c chc phc trong bnh an ch thc. Bng en bao trm th gii trong mt thi gian di b y li, nhng ch cho lung sng gio Php chi chang rng chiu. Kip sng thuc ton b nhng g m bn cht l pht trin, ngay c ni i v vm tri - tt c nhng th c gi l hnh tinh ny, u c ti mt tr li khi c tm trong lung sng gio Php . Chnh v th hy tng Kinh Buddha Saraa Gacchmi v cho kinh chm su vo tn y lng cc bn. l iu ang vang vng ln khuyn nh tng ngi chng ta. Sau khi ly mt cht t thnh ngay ti a im , chng ti n mt thin vin N-pan, ti C Piyawan sa son ba n tra cho c on. Sau khi dn xp xong, nh thng l vic phn pht B Th Ph-p s din, chng ti ri khi ni sanh ca c Pht vi suy t nh nhng, rt khc nhau chng ai ging ai, ty thuc vo xu hng v s thch ca mi ngi. Nhng on vn trn c trch t cun sch nh mang ta N THM THNH A m t mt phn Th Kin ca C Sripen c c v nhng g xy ra di mt gc khc xung quanh khu rng vng Lumbini. Hin tng l mt cnh tng nguyn bn din ra vo chnh ngy gi v a im Hi Nhi Siddhattha sinh ra hn hai ngn nm trm nm

qua. Nhng ai c tc phm k trn ca b s bit c bt k iu g b xem thy ti nhng a im khc c lin quan n cuc i c Pht cng u c m t nh l nhng cnh thc s din ra vo thi . Chnh v th, y l bng chng gin tip khng nh kh nng c th nh li c bin c qua, hay ni chnh xc hn, chnh l Tin Kip vy. Tuy nhin, rt c th vn cn tn ti mt nghi ng no , c th hiu c c bit v s tht nhng g b c chng kin. C ngi s hi u l bng chng xc minh nhng cnh hon ton ging nh nhng g din ra t hi xa xa? tr li cu hi ny v lm r mi nghi ng cn phi bn bc trong nhiu chng sch di hn na v tt hn ht ta nn gc vn ny sang mt bn v cha nn i n mt kt lun chung cuc no c. Chnh v th rt c th vo mt ngy no mt s ngi s thay i thi v tm ra c mt phng th thun li hn lm iu ny. i vi mt s ngi khc quen bit kh nng ca c Sripen trong lnh vc ny, s sn sng i n ch hiu c v tin tng l li k ca c l thc tin v ng tin cy. Thm vo h s sn sng hiu ra v c chc phc vi mt c tin khng c g phi thc mc c. Thc vy, mt s ca c Pht cng t c kh nng lm gia tng nim tin ni Tam Bo. Chng c iu g l qu phng i i vi Nim Tin (saddh) ny c. nu ta gi l nim tin hay c tin th cng vy. C tu gic hay tr thng minh h tr, mt nim tin ni Tam Bo chc s tr nn su xa v vng vng khng h lay chuyn. Nim tin l kho bu v gi,

vt hn hn cc kho bu vt cht hay bt k loi giu sang ph qu no. c gi nn c li mt ln na on vn c trch trong tc phm ca C Sriphen, v quyt nh xem c ta c ba t nhng cu chuyn la bp ngi khc hay khng. Thc cht m ni, i vi nhng ai bit v tc gi, khng c g phi lng l h c tin tng bi tng thut ca c c. i vi ti dt khot chng c mi nghi ng no c. V ti hiu c t gc Pht gio: ti sao iu ny li ng v thc hin c bng cch no. Thng qua nhng bn trc nghim nghim tc trc y v nhng vn khc, ti c th hiu c nhng cnh v Lumbini c c m t hon ton ging nh nhng g xy ra hai mi lm th k qua. Ngi ra mc tiu u tin ca chng ta l i n n n lc phi mang v mt t t thnh t bn ngi thnh thp c lin quan n nhng bin c v cuc i ca c Pht v em v trng by ti Ngi Cha T do, nh li nh vua gii phng Naresuan v i ca chng ta. Nhng chuyn k ny v cn nhiu chuyn k khc ca c Sriphen chnh v th tr thnh nhng sn phm khng th tng tng c dng cng c c nhng s kin lch s ln s tht v vic nh li tin kip nh l mt kh nng thn thng c c Pht v cc mt s t ca ngi thc hin c. Chnh nh hiu thu o tu qun hp l, nn con ngi ta c th t n c nim tin trung thc v ng khch l ni nhiu loi tu qun v kh nng c Pht. Trung thc m ni, c nhiu Pht t cho d nhn Th i Gii lm t khu v c tr rt su rng, vn cn phn vn lng l trong vic tin tng c Pht c c nhng kh

nng thn thng v vt ln trn tm vi ca nhiu ngi phm phu. Nhng nhn duyn v iu ny c hai l l: th nht, h chng bit t g hay chng c ai thc hin ni iu , v hai l h chng hiu g, bng t nht v mt l thuyt, bng cch no con ngi ta c th t c nhng kh nng . ng nhin khng th ph nhn c mi hoi nghi nh th v cch biu l nh vy l mt kt qu tt yu gy tn hi n din mo ca Pht gio. iu quan trng hn chnh l c nhiu ngi hiu bit rt t v nhng tc hi to ln h khng ch tm gy ra cho tn gio h ang tin theo. Cng chnh nh nm c nhng d liu khng nh chn l, kh nng Nh Li c Tin Kip, nn ti dm ni rng chng ta c thng cng xng ng v nhng ph phm khng th m tng c trong chuyn i ti n vo dp ny. ---o0o--Nhng Vn Nn Thng Cm c Lc ny mt lot vn li ni ln: Ti sao nhng hon cnh din ra trn ci nhn loi ny nhiu ngn nm v trc vn cn thy xut hin ni ci thin h? Lin quan n nhng g C Sriphen chng kin ang khi mt lin lc vi th gii bn ngoi v vn l chng kin thy nhng cnh tng trong qu kh liu c phi do cc cc chng sanh thin cung gip to ra cho c thy c nhng cnh tng chng?

Hay ton b nhng cnh tng vn tn ti nguyn hnh nh vy mi mi v ch c ngi no t n mt bc thin nht nh v su xa no mi c th nhn thy? Nhng cnh tng ny c tn ti ging ht nh vy ni cc ci thin h khc mi mi nh vy k t khi xut hin ni ci ngi, lm sao c th nh vy c? y thc s l nhng cu hi rt c ngha cn phi c lm sng t trc khi ta c th hiu c hay chp nhn bt k chn l no v Nh Li Tin Kip c th t c nh l mt chn l v s tn ti cc chng sanh ni chiu kch c gi l Ha Sinh (Opaptika) hay l cc tin ci hin c rt nhiu nh t tng v cc nh nghin cu ng cng nh Ty chp nhn. Trc tin, ta cn phi nh li chn l c Pht qung din cho rng ton th nhng ngi trn tc, hoc ngay c nhng v Tn gi cp thp hn (cha t n Bc A-lahn), h u phi tn ti, hay ni ng hn h vn cn sng, u trong ba mi ci 1. iu ny bt chp mt s tht l h cht hng nhiu th k, hay thin i kip, hoc ngay c hng triu nm v hng nhiu i kip qua v iu ny cho thy min l h ch cn mt cht i dc (Tanha) tn ti l , c gi l tham dc (craving) hay l c vng (chanda) cn st li ni tim thc ca h l . Cuc sng nh chnh h c ao khng th i n ch kt thc c ngay c khi hnh tinh tri t ny b hy dit hay b thiu ri ton b cch ny hay cch khc. Nhng th mnh cho d di dng con ngi, th vt, hoc cy ci,

vn cn tip tc tn ti trong tim thc (Vinna), tc l tm. C th c gi l ci tin, hay l ci hu tm, hoc c th bt k mt tn no khc. Sau mt khong thi gian di, c th ln ti hng i kip, khi xut hin mt hnh tinh c th cha ng c cuc sng nh hnh tinh tri t chng ta, cuc sng c chiu kch tt p hay tinh t s li ti sanh mt ln na trn hnh tinh , cho d c gi bng tn g i na hay c nh v bt k ni no trong v tr. y l mt chu k cuc sng v tn ko di cho n khi no nh ni trn ch cn tn ti mt cht c mun nh trong chiu su thc thm thm. y chnh l cn bn bi thuyt php u tin ca c Pht ti vn Nai Isipatana. Tuy nhin vn cn nhiu chi tit hn cn c cu xt v mt kt qu t nh sau: ---o0o--Nhng Ci Song Hnh Sau thn xc th thin c ng trn hnh tinh tri t ny tan r ht, vn cn tn ti mt vt tng ng hay l phin bn ca thn xc di dng tinh t hn trong mt chiu kch tt p hn hay mt kip sng khc. Mt cuc nghin cu hin i v c h thng c kh ph bin ngy nay. iu ng ch y chnh l s kin cho thy khng th din ra nh th c ch v bng sc mnh hay kh nng ni ti ca chnh tm thc. Sc mnh ny c th duy tr v nui dng phn i tc hay l phn song hnh vi thn xc (k c tm l ng nhin) trong mt giai on di thi gian v tn. Nh vy mt tui th ti a chnh v th m di hn tui

th ti a ca con ngi trn tri t ny. Ni theo kiu ton hc ta c th nhn vi n ln . Nhng s lin tc ny khng c ngha ch l c quyn ca con ngi m thi, ton b nhng loi s sng khc u c phn chia s trong . iu ny cng k c th vt, v cy ci. y l iu hi l v kh tin, nhng li c tht khng th tng tng ni. l vi s hin hu ca nhng hnh thi s sng , cn tn ti cng mt lc mi trng t nhin nh l ni non, rng rm sng ngi v.v thch ng v p li vi thin nhin hay l mc tm thc ca cc cnh gii hay ci . Chnh v th cc thc un thuc mc u tham gia to ra, thng qua kh nng ni ti ring ca mi loi. Nh th mi trng thin nhin nh vy ton b nhng g tn ti trong u c pht sinh ra t kh nng sng to ni ti ca tm thc v ci gi l ngi quan st th l. Nu nh khi nim ny c chp nhn. Th khng c my vn lin quan n vic Nh li cc tin kip na. im kh khn nht, hay nan gii nht, ca vn c l l bng cch no nhng vt khng c s sng nh ni non, rng r, sng sui v.v c th tr thnh hin hu. Lut thin nhin cai qun s tn ti ca chng nh chng ta c bit cho n hin nay hnh nh t ra khng thay i v hon ho. cho d s tht l khng h c thin nhin hay lut t nhin no khc hn nhng g chng ta bit c cho n ngy hm nay iu ny c ngha l, cho n khi chng ta bt u ri xa khi thin nhin, mt s u su tuyt vng v mt iu bt hnh cui cng. C mt cu tc ng ni rng.

Cn c nhiu iu hn l mt ta c th thy Trong trng hp ny c th tr thnh rt hin thc. Cn c nhiu iu cao siu hn l nm gic quan th thin ca chng ta c th bt gp c do thn xc th thin ca chng ta c th lm c ---o0o--Ha Thch Ni Ci Hu Tm quay tr li vi ch chnh cng trnh nghin cu ca chng ta- l php v tr tuyt i, c th ni mt cch khng ngoa cht no l php lun hin hu, bt k ni khng gian v thi gian no u vn cn y nguyn nh vy. Mt nng lc lun hin hu, trng cu v tn v tinh t vo bc nht. y l chn l cn bn nht - l nn tng, hay l c s cho nhng g c bit nh vt cht v nng lc vt qua khi nng lc lnh hi ca nm gic quan th thin ca chng ta. Chnh l loi hay mc nng lc ny hi th s sng vo cho vn vt gm cy ci, mung th v con ngi trn hnh tinh ny cng nh mun vn cc chiu kch cuc sng khc. Ngun nng lc ny khng th b ph hy. Hon ton c th v hp l ta thy rng mt bin c xy ra hng ngn nm hay ngay c hng triu nm vn c th li nhng tn d ni ci hu tm - v mt ngi quan st gii vn quan st c mt ln na. Nng lc nh vy, trong trng hp ny chnh l mc nng lc ng nhin, l mc cao nht hay tin tin nht v thin nh, hay nhp thin c gi l Jhana hay l Thin Chng (sampatti), c th dng bt k t no bng ting

Anh. Ch c nhp thin mc hay cng ny ta mi nhn thy nhng g cn li ca nhng s kin tin s c bo tn li trn ni ci hu tm. Ging nh mt nh kho c hc hay l khong sn hc c th c c nhng bin c lch s thng qua nhng ha thch khng tip t . Chnh v th, c Pht hay cc v tn gi c kinh nghim tham thin hay nhp thin chng (smpatti). C th nh li hay c c nhng ha thch ca chnh h ln ca ngi khc, nhn thy nhng s kin mt cch r rng v sng ng nh th chng ta nhn thy nhng vt thc s v sng ng trong cuc sng hng ngy ca ta. nghin cu su hn vo tng chi tit, chng ta c th ni ton b nhng vt th, c s sng hay khng cho d hnh dng, hnh th, mu sc, m thanh, kh, v v cnh xc c c nh th no i chng na, v c th bn vng n u chng na, th cc nh quan st tim lc (c kh nng) lun lun vn c th quan st c. Chng ta c th tng tng nh chng c ghi li bng mt my ghi hnh, hay mt my ghi m, hay bng bt k mt dng c khoa hc no khc nh my ghi hnh truyn hnh. Vi nhy cao v bn lu. Hiu theo ngha ny cc s kin khng bao gi b mt i nhng ch bin i sang mt nhy nng lng hay mt tn s cao no m thi. iu ny l c thc, v trong thc t, cuc sng ca con ngi v con vt trn i ny sau thi k thn xc th thin ny tan r ht. iu ng lu l c iu rt thc i vi nhng con vt tuyt chng nh khng long tn ti v vn cn , khng phi l nhng ha thch ch, nhng l nhng

th vt sng ng nhng bng xng bng tht nh chng thng tn ti v di chuyn trn khp b mt tri t ny, trc khi di chuyn n sng ng v khe mnh vo ci hu tm. Chng sng ng hon ton ging nh cch con ngi chng ta sng ng, v hot bt, c th hot ng thng qua gic quan ca chng. Ni tm li, nu nhng con khng long vn cn sng v khe mnh, th ti sao con ngi chng ta (theo ngha rng) li khng sng ng nh chng (cho d chng ta khng khe bng, nh trong trng hp nhng con trong ci (cnh kh). ---o0o--Nhng Sc Thi Thanh Tnh Nh chng ta ni trn, im kh nht hiu lm sao v bng cch no cc vt khng c s sng nh ni non, sng ngi v nh ca, hoa qu cy ci li c th tn ti c. y chng ta nn lu rng, lc ngi ta cht trn trn gian ny, c ti sinh vo ci v hnh, hay ci thn tin. Nhn chung, chng ta khng ra i mt cch trn tri. Chng ta xut hin ni ci thn tin t nht l vi bn sao chp y ht vi qun o chng ta ang mc vo st na ra i . Chng ai trong chng ta ra i vi tm lnh mnh li ngh rng chng ta ra i trn tri c. Nhng th qun o hp thnh mt phn thn xc ta v cng l tht v mu vi tm ca mi ngi chng ta na. Chnh v th, hiu theo ngha rng, mi trng nh hoa qu, cy ci, sng sui v i ni cng vy. Ton b nhng chng sanh v nhng php u i theo vi ta, chnh v vy c Pht dy, ton b nhng chng sanh hp thnh bn gii, s khc bit l

ch ni ci v hnh v tinh t ca ci hu tm, thc t ny xem ra r rng hn ni ci i y th thin ny. V th thn xc ca nhng chng sanh v hnh, c Pht gi chung l Ha Sinh (Opaptika) cng c cu to do bn gii cn bn , ging ht nh nhng gii ca con ngi chng ta trn i ny. Tuy nhin chng c phn tinh t hn so vi bn sao ca chng thuc ci i ny. Chnh v th m chng ta cho l chng c Sukkhumarpa ngha l sc t vi mc kh nng cao hn, tuy nhin m nht hn bn sao ca chng trn ci i ny. i vi chng thn xc, khung cnh xung quanh rt hin thc, v sng ng nh th chng vn hin hu v quan st c y ht nh trn ci i ny, gic quan ca chng vn hot ng tt hoc mt s trng hp cn tt hn na l ng khc. Chng tn ti trn mt t ny rt vng chc, chc chn, chng c th nhn thy, nghe, ngi nm v.v theo cch chng vn thng thc hin trc kia khi vn cha c coi nh cht. Chng cng c nc da khc, c thi quen khc- nhng iu thch v ght. Bt k thi tm linh no chng vn c trn ci i ny, vn thuc v chng trn ci thn tin . Ci v hnh lc ny tr thnh ni h c tr cng tm thi nh ci tri t ny l iu g ging nh cc trm, cc nh tr trn ng di chuyn lun hi trong cuc hnh trnh xoay vn. Thc cht chuyn i ny mang sc thi con ng vng quanh hay quanh co l v i vi hu ht cc chng sanh, xut hin trn ci i ny sau khi khi hnh t mt ni xa xm no v sau mt chuyn hnh trnh chng li ri khi cuc sng ny c ti sinh ra trn trn gian ny v ch xut hin

y mt ln na vo cui mt tui th ti a no iu ny c din tin thnh mt hnh vng trn. Ni mt s trng hp cn l mt hnh vng trn y kh i, cho d yu t thi gian ni mi trng hp xem ra c v khc nhau rt nhiu. S hin hu nhng bin c ha thch c lu gi trong cc h s v tr (i khi c gi l Akasic) lm ni bt kh nng nh li tin kip v kh nng nhn ra nhng bin c c ghi li ni ci hu tm ca mt chuyn vin quan st c hun luyn k cng. Tuy nhin iu ny rt khc vi kh nng quan st v giao tip vi nhng chng sanh v hnh, Ha Sinh (Opaptika) bng nhng trnh thin khc nhau. Vn ny c th gm li trong lnh vc Php Nhn Thng (clairvoyance) nhn thu nhng vt v hnh c di dng cao nht l Dibbacakkhuna Thin nhn thng hay Cutpaptana c ngha l Sanh T Thng vy. Xt trng hp kh nng c Sriphen c chng kin v m o vi nhng chng sanh v hnh, y thc s vn cha phi l Sanh T Thng (clairvoyance) thc s, v nng vn cha th nhn xuyn qua tng, chng hn, v nh th th nng c th nhn thy bt k iu g rt nh hoc rt xa i vi con mt thng v khng c luyn tp. Kh nng ca nng ch c th c coi nh l trng thi Nhn Thng m u m thi (u tin) v cn c gi l thin ng (sleep meditative) c ngha l thip i lc nhp thin l lc con ngi c th nhn thy nhng ngi qu c. Tuy nhin vn c s khc bit, ni c ch l gic ng trong nim v c kim sot, rt thoi mi, theo mun v ngay tc khc.

Bin c C Sriphen c th quan st thy nhng khung cnh thc s din ra hng ngn nm v trc ni nhng a im trong cuc i c Pht khng phi l nh li nhng bin c qua. Kh nng thin ca c c gia tng do kh nng ca cc chng sanh ci thin h bit r nng ang v th cn c tr gip bng nhng phng cch v thc s C thc hin c nh vy l do s tr gip ca cc chng sanh thn tin vy. ---o0o--Chng C G Phi Tan Bin Lun Lc ny li c mt vn rt c ngha i vi nhng ai mun nghin cu v o su n tng chi tit. Chng ta bit bng cch no, ton cnh c th ca cng vin Lumbini xut hin hn hai ngn nm qua, khng th bin khi ci trn gian ny mt cch nh th, nhng khng th c, v chng cn du vt g tn ti cho n ngy nay. Nhng c Sriphen vn c th nhn thy thng qua php thin ca c, quang cnh v bin c din ra ti vo thi . Liu c th l cnh thc ti v bin c vn tn ti chng, v ch c ngi quan st y tim nng m nhn thy chng? hay c th bt k ai cng c nhn thy c chiu li hay l c ti to li, t tr nh ca nhng chng sanh ni khin cho c c th nhn c chng? cho d nhng cnh tng thc s v bin c thc cht bin mt? Trc khi mo mui lm sng t nhng im ny, ti yu cu c Sriphen lin lc vi cc chng sanh ch thin v hi

h xem lm sao iu ny c th din ra c. y l cu tr li ca h. Nhng cnh quan v nhng bin c trn ci i ny nh th cc bin c xy ra ti cng vin Lumbini. cho d bin mt hon ton vo d vng v khng cn thu hi li c na, nhng vn cn li v tn ti ni cc ci thin h (astral world). Ton b cc sinh vt hay v sinh vt u c ti sanh do Tinh tin (energy) m ra. Sau khi Sc (form- Rpa) ca chng tn ri. Sc bin i thnh mt thc ti khc l Tinh tin c thanh tnh (refined), trong cc vt th ny vn tn ti. Nhng Tinh tin ha thch ny, ta c th gi nh th, chnh v th m tr thnh kh quan st hn v nh vy cn phi c mt sc mnh tm linh hn, v tinh t hn l Tinh tin thin (meditative energy.) c th tip xc vi chng c. Cng cn lu l tt c nhng chng sanh trong ci Thin h khng th nhn thy hoc quan st c nhng cnh tng trong mt cch ging nhau v ngang bng nhau u. Mi chng sanh ci u hn km b gii hn hoc hn ch ty thuc vo cc tng ring nhng php ny. iu ny li ty thuc vo mc trng thnh hay pht trin siu nhin ca tng chng sanh. Nhng k no t n trnh Thin V Sc Gii (arpa jhna) ang khi cn trn ci i ny, vt qua c t tng v bn ng ni ton h th mnh ca h. Sau khi thn xc ca h tan r, h t n c Ci V Sc Gii (arpa visaya). thn xc h tr nn thanh tnh hon ho nht. c Thanh tnh hon ho n ni ngay c nhng ngi t n mc

Nhn Thng cao nht vn khng th nhn thy h (nhng xc vn din ra thng qua lin lc tri thc vi nhau) Cng nh vy cc chng sanh Ha Sinh (opaptika) ni cc ci thp hn khng th nhn thy c nhng chng sanh cao hn, tm v s hu tm ca h c thanh tnh v tinh t hn. Tm li, bn cht mi trng ni ci Ha Sinh (opaptika) rt ph hp vi nhng chng sanh c ng ti . Li gii thch ngn gn trn xem ra mang m hnh thc cao siu, soi ri mt cht nh sng ni tm ca ti nh th hiu c s tht v vic nh li tin kip. Sau y l nhng chn l c rt ra t . ---o0o--Chng c g phi vnh vin bin mt c Sc php th bao gm c nng lc, c hai u c kh nng hon chuyn ln nhau. Thn xc con ngi xut hin thng qua s hin din ca tm. Sau khi thn xc tan r, con ngi tr nn v hnh, c gi mt cch chung l chng sanh Ha Sinh (Opaptika). Lc thn xc ca ta, cho n khi nhp c vo ci cuc sng thch hp vi mc trng thnh ca con ngi vo tng thi im, ging nh thn xc trn th gian ny. Mt khi gia nhp vo ci thch hp ring cho tng i tng nh nu trn, thn xc con ngi s mc ly mt hnh dng v nhiu sc thi ph hp vi ci . Nu nh tm ri khi ci (tm thi nh trong mt cuc thm ving) th thn xc ca ngi s hin nguyn hnh con ngi trc kia.

im lin quan n qun o hay trang phc nh cp n trn cng cn phi xem xt. Lm sao trang phc c th i theo vi ngi ? ng nhin h cn i song hnh hay l c bn sao ca trang phc trc kia ngi mc. Nhng bng cch no trang phc li hin hu c mt chiu kch hin thc khc? Mt im khc na l n do cc chng sanh Ha Sinh (Opaptika) s dng. Ni mt s trng hp cc n ny ging ht nh nhng g c sa son ni ci trn th ny. Thc n hay hoa qu h hng thn thit cng cho ngi qu c trn ci i ny thng qua dng ca b th cho cc t khu (charity = dna) cho cc t khu cng c thy xut hin ni ci ca ngi qu c. Chnh xc nh trn ci i ny, lm sao iu ny c th xy ra? Cn c mt trng hp c ghi li trong tp tin ca chng ti. iu ny c lin quan n nhng kho cu kho c ti mt thin vin tn l Wat Klong, ti th trn Khoobua, mt tnh min nam Rajhuri. Ngi cha ny c xy dng c ngn nm qua. Nhng g cn li ca ngi cha ch l nhng nm nt ni cu trc mng m thi. Chng ta khng cn bit g v thng tng cu trc ca ngi cha ny: mt Phng Trai gii (Uposatha) hay l mt tnh x chng hay l mt th g khc. Thng qua kh nng thin ca C Sriphen, chng ta c bit y l nn mng ca mt tnh x (vihra). Quang cnh c c nhn thy hon ho n tng chi tit, n ni chng ta c th v c mt bn phc ha ca ngi cha v so snh vi bc hnh mang tnh ngh thut vo thi .(Trng hp ny c trnh

by tit trong mt tp sch nh bng ting Thi mang ta Voices From Heaven. Cun 5) ---o0o--Ngha Rng Hn Ca T Tinh tin (Energy) y l mt v d khng nh php khng c g b bin mt v vn vt, c sinh vt ln cc vt khng c s sng u th hin ra bng tinh tin (sinh lc). Tuy nhin, tinh tin (sinh lc) ny c khm ph v ti pht hin nh th no ni cc nh khoa hc hin i vn cn rt gii hn v cn xa mi t n hon ho. Khoa hc ch lm r c mt vi kha cnh. Nhng vn cha nhn ra, s hin din v sc mnh ca tinh tin (sinh lc) ca tm. Chnh sinh lc (tinh tin) ny l bn cht hay l nguyn l cn bn t vn vt trong v tr ny pht sinh ra mt trong nhng cng thc c khng nh trong y tng sinh (paiccasamuppda) (nhn qu) hay l lut duyn khi (Law of Dependant Causation) khng c quan tm ng mc cho d nguyn l ny cng b mt chn l su xa nht v trc tip lin quan n cuc sng mi sinh vt. K c loi ngi v loi vt. Th d nh th vt v chng sanh ni ci v hnh, ha sinh (Opaptika) th nguyn l ny khng nh: ni tm, c Rpa (n.l. Sc hay cn gi l bn gii) c Sc xut hin th cng hin din tm. Mt s li dy ca c Pht h tr v gii thch cng thc nh sau:

a- Ananto kso (nguyn vn, h khng l v bin) (Ghi ch: khng kh y phi hiu l khng gian nhng thng c hiu nh vy, c th c hiu nh l nhiu loi kh. Cng cn c c khng gian bn trong mt nguyn t thuc bt k vt cht no). b- Ananta Vinna: thc cng v bin (iu ny c tho lun trong mt tc phm ca ti c tn l BUDDHOLOGY. Hin c dch sang Anh ng) c- Manopubbangam Dhamm Manoseh Manomay: Tm (hay ) l bn cht ca mi php (n.l. php g l vt cht. Phi vt cht, v lut t nhin) iu vt tri hn tt c mi Php chnh l Mano (c ngha l tm) ton b Php u ch l sn phm tm m thi. d- Trong Ky-t gio cng tn ti mt gio l ging nh nhng trch on v bn cht vt th nh sau, Thin Cha to dng nn v tr v vn vt trong . Thin Cha hin hu khp ni. ---o0o--Sng Mi Sau Khi Cht Ti tin l hiu thu o c nhng nguyn l ny s khin cho khng my kh khn chp nhn mt php khc l: con ngi ta c th vn cn sng u , sau khi ri khi (cht) ci i ny2 . v ton b s vt, sau khi tan bin khi ci i ny, vn cn tn ti trong ci hu tm.

Theo li c Pht dy, tm vn cn b i dc (Tanha) ln p th buc phi tri qua mt qui trnh ti sanh, v kt qu l mt qui trnh ti t lin tc. Ti sanh li ra mt ln sanh khc tng ng vi Sc (rpa) (hnh th hay l vt cht n.l. thn xc). iu ng lu y l t Rpa y khng nht thit phi hiu l hnh dng hay l thn xc ca mt chng sanh sng. Ni v hnh, ha sinh (Opaptika) cng c th thy t, cy ci, hoa qu, qun o, nh ca v ng x. Ton b nhng th u hm cha trong ngha ca t rpa. Ngoi tr nhng con ngi ni cc ci Ha Sinh (Opaptika) trng ging con ngi trn ci dng th ny, ta cn c th thy th vt , k c nhng g b tit chng khi ci i ny nh loi khng long chng hn. Nhng iu ny xem ra c v khng chc xy ra nhng t nht th vn cn l nhng thc t ang ch c quan st v pht hin, ta c th ni nh th. c th sn sng t nht l cn nhc v tm ti mt cch v t iu g din ra vt khi bc tng nh t nm gic quan ca ta. Vic nh li tin kip ni c Pht, k c tin kip ca ngi ln ca ngi khc, rt hon ho v khng gii hn trong khng gian v thi gian. Ngi c th quay tr li vi mi bin c xy ra trong cuc sng ca mt ngi hng ngn nm hay hng triu nm v trc, ngay c hng nhiu i kip qua. Kh nng ny cn gm c vic Ngi nhn thy nhng bin c trong qu kh xy ra ti mt a im cng nh cho mt ngi hay cho nhiu ngi theo mun ca ngi. Nh vy nhng mi trng, hon cnh, thc phm,

qun o v ton b nhng yu t c lin quan cng c bit n. Nhng cnh tng nh vy khng phi l tng tng hay o gic. Chng thc s l nhng hin tng c tht v nhng bin c thc. Mt v d chng minh theo nh chnh li ca Ngi k li cho Trng lo nanda vo nhng ngy cui cng ca ngi, ngi cho bit nh hng ca thnh ph Kusinra, ni ngi sp sa i qua, s tr thnh mt thnh ph ln, l qu hng ca mt v vua hon v v nh vy s tr thnh mt thnh ph thnh vng ng c dn c v c nhiu ni vui chi gii tr. Khng phi l mt thnh ph nh, chng c ngha g vo thi im . iu ny chng t mt s tht l c Pht c th nhn thy iu g xy ra u r rng n tng chi tit. K c ton b dn c v cc bin c xy ra ti . S kin cp n trn, nh c k li cho ti do cc thn tin thng qua c Sriphen. Cng nn c cp n y mt ln na, c bit l hu qu cho thy, sau mt qung thi gian lu di tri qua. Hnh thc sinh lc (tinh tin) c hon thin hn ni nhng bin c tr thnh v hnh thin su v rng, nu nh c ai cp n t ny, l hnh thin phi cn n m ra c nhng bin c ny. ---o0o--Mt S kin Hai Yu T S kin C Sriphen c chng kin, c l gii theo kiu cc chng sanh ci tri, c din ra nh hai yu t nh sau. Trc tin, kh nng nhp thin ca c cha mnh c th chng c nhng cnh tng cch trc tip v phi c tng cng sc mnh nh vo cc chng sanh ci

tri. mt chng mc no c th nhn thy c. Th hai, nhng ngi tr gip l nhng ngi thng nhn thy nhng bin c v trn th mt v tr ht sc hu hiu. H gip ti to li nhng ha thch v khin cho nhng ha thch bt tinh t hn, hay t th thin hn vo ng thi im (ngha l sau mt qung thi gian di hn hai ngn nm.) y ta nn lu mt im l truc khi c th nhn thy cnh quang ni Hy-m-lp-sn (Himala) hng v (hay thc t l mt cnh quang bt k) c phi tun th theo mt nguyn tc l phi rt vo ni tm v ri qun ht nhng g ang din ra bn ngoi. iu ny din ra mi ln c bc vo chiu kch v hnh. Tc l ci ha sinh (Opaptika). Tuy nhin, ln ny, c hay ng hn l kh nng nhp thin ca c c tng cng do cc chng sanh tri cao. V mc thin ca c ri vo mt v th cn c h tr. iu ny hiu ngm mt s tht l loi tr gip ny khng th hon thnh nu khng c s p ng ni ngi c tr gip. Trong trng hp nh vy khc bit cn phi c ha gii v khong cch qu rng c th vt qua. ---o0o--Tn Dng Nhng Ha Thch C nhiu gii thch t nhng thin nhn gip tng cng kh nng nhp thin ca c. Ngi tr gip ti to ra cnh quan t nhng ha thch hay t nhng nm tro tn cn li ni ci tin phi l nhng ngi c ng cc ci , vo thi im v thng c chng kin chnh nhng cnh quan

. iu ny cho thy ngoi sc mnh ni ti c th ti to li cnh quan, khng phi tt c cc thin nhn c chng kin nhng cnh quan nh vy c th lm th c. L do nh cp n trn nhng ha thch ny tr nn tinh t hn qua khong khc thi gian v tr nn v hnh ngay c i vi nhng thin nhn khng c kh nng ti to li. Ngi cn nhn mnh thm c c kt qu va nht, vic ti to ny phi c thc hin ngay ti a im bin c xy ra. iu ny phi s dng n nhng ha thch cn li . gip d dng cho vic ti to. Trong trng hp s kin ny c thc hin ni khc, th vic ti to ny c th c phn bit khi bin c trc , nh l mt bn sao c ti din t tr nh. Mt khc bit tinh t trong trng hp trc c th thy, nhng phi cn n mt con mt tinh t, hay mt ngi quan st am tng pht hin ra iu . Tuy nhin, mt im ht sc t nh c ni thm. Mt chng sanh t tri c ln ti to li cnh quan thng qua nhng ha thch ngay ti a im chnh xc ni thc s xy ra bin c , cng c th to ra mt bn sao cho cnh quan ni mt a im khc nu mun. iu ny hon ton khc vi trng hp mt thin nhn khc cha bao gi thc hin bt k mt ti to no ti mt ni no . T nhng im c tho lun cho n gi, C mt s tht qu gi cn phi c nghin cu v nguyn l cn bn ny,

 l, xt cho cng hay xt t gc chn l tuyt i, mi s ngha l mi ngi, mi cnh quan v mi bin c, ang hin hu mt trng thi sng m hay rung ng vi v s nhng chu k khc nhau ta gi l tn s. y l cch nhn vt cht di dng phn tch chung cuc t quan im khoa hc. Tuy nhin, iu ny cng ra mt kh nng c bit chnh xc, khng cn suy lun hay l lun, th d nh, s pht sanh v pht trin ca hnh tinh tri t. Tuy nhin ngun tr tu ny vn cn qu ch quan, mt tip cn cho khoa hc chnh thc vo lc ny v rt t cc nh khoa hc, tr mt s ngi vi thin tm v mt mc chu ng no c th chp nhn iu ny, t nht l tip tc nghin cu mt cch nghim tc, khng k n s tht gng go thiu t nhin c thit lp trong y tng sinh (Paiccasamuppda) ni u c thc th cng xut hin danh v sc: c nu cch n gin nh sau Mt thn xc c coi nh l sng ng thng qua nguyn l thc, hay l ci hu tm (Vinna) ngha l khng ch thng qua kt hp thch ng mt lng yu t vt cht thch hp v nhng phn ng ho hc ngu nhin s em li kt qu ngay sau . ---o0o--Gia Tng Thc Ni Phng Ty Tuy nhin, iu ny khng v nn mt bc tranh m m v khoa hc v cc nh khoa hc. Trong nhng nm va qua xut hin mi quan tm ngy cng tng v mt thc

tinh t v kh nng c cuc sng sau khi cht hay l cuc sng vt qua nm m. Tht ng ngc nhin, iu ny xut hin ch yu ngay ti phng Ty v trong s nhng ngi c kin thc nh l cc nh vt l v khoa hc nhng trong thm tm ca h u khng xut hin nghi ng g v nhng nghin cu chn thc v c h thng c kt tinh li di dng mt s sch v cc chuyn lun ngy cng nhiu. Tt c h u khng nh kh nng, t nht cng cho l, v l thuyt ti sanh ca phng ng v thuyt nghip chng (Karma) ca Pht gio. T hin tng ng ngc nhin ny ti liu tin rng trong mt tng lai gn rt c th vi ba thp k na k t nay. n lc khi nim ny s tr thnh ti nng cha c khm ph xut hin t bn tic v s gp c trung nhn ca nng. tng c s sng vt khi ci cht, s tn ti do kt qu ca nghip chng, ti u thai hay l ti sanh. Cng vi vic nh li tin kip v cuc sng tng lai s c tho lun cng khai mt cch xng ng. Khng cn c coi khinh nh hin nay na. y l l do ti sao ti c gng th mo him thc hin tc phm ny v gii thiu n nh l mt mn n cho nhng ngi tm kim thnh tm v nghim tc trc php trong nhng li dy ca c Pht. Cn i vi chnh bn thn ti, cho n nay qu nhiu chn l cha c bit n bt u h m ni ti thng qua vic gii thch ngn gn ti va trnh by trn. Nhng chng sanh c th c thm nhun cho d ti vn cha c bit v ch cn h suy ngh mt cch ngn gn nhng li din ging c ng v trc tip l vy. Thiu iu ny ti phi th tht l mnh vn cn ang i trong bng ti v ti khng bit cn

bao lu na cng lc iu ny thc ti liu ngh rng vic Nh Li c Tin Kip s tr thnh mt s tht c chp nhn, vic nghin cu kho c v nhng nghin cu c b sung thm mt cch chc chn do phng php ca c Sriphen v vic giao tip vi cc chng sanh v hnh mt gc c bit v yu cu h ti to hay to ra mt bn sao t ng nt ca cc c cu c xa. mc ngi Pht t quan tm, trin vng, hay ni chnh xc hn kh nng ca c Pht nh li c tin kip k c tin kip ca ngi ln ca ngi khc, phi c chp nhn mt cch nghim tc. C mt s Pht t vn khng tin vo kh nng Tu gic ca c Pht iu ny tng ng vi vic chi b mt trong nhng tnh ng ca c Pht l Vijjcraasampanno (Minh hnh tc): Minh v Hnh tuyt ho T VIJJ y c ngha l Tam minh hay l su Thng tr (Vijj) v Thn thng (Abhinn). Ba Minh u l: Pubbenivasnussatina (Nh Li c Tin Kip) Cutupaptana (Sanh t thng) v savakkhayana (Lu tn thng). Su kh nng sau l: Iddhividhi (thn tc thng), trn. Trong nhng on kinh cc Pht t Thi Lan tng vo bui sng (do Vua si Monkut, vua trn danh ngha nhng thc cht l mt v t khu) c mt on bng ting Pali nh sau: ng sacchikatv pavedesi c ngha l ng Nh Lai (Tathgata) bit c (n.l. Th hin c) mun vt chnh ngi khin cho mi ngi khc cng lm c nh vy, k Dibbasota: Thin nh thng (clairaudience); Cetopariyana: tha tm thng; v ba loi va cp n

khc m ngi mun truyn tu gic cho gm c con ngi v cc ch v thin, cc v Sa mn, ln B-la-mn (Brahma), trn ci i, ni ci ch thin, ci Ma-vng (Mra) v ci Phm thin. on vn Pali vit nh sau: Yo ima loka sadevaka samraka, sabrahmaka sassamaabrhani pajam sadevamanussa...). ---o0o--Mt Thi ng Tic i vi cc Pht t nhiu iu tht li, hay thc t cn l nhng iu c nu h khng tin c th nh li tin kip v nhng tu gic khc hoc gi khng tin vo mt s tr Thn Thng khc. Tht ng tic, h sao nhng nhng iu ny v trong nhiu trng hp h li tuyn b thng thng iu tht tn nh vy mt cch kiu hnh v t coi mnh l nhng ngi c u c khoa hc. Bt chp thc t l chnh v iu bt tn v thi hoi nghi nh vy i vi mt b phn Gio L ca c Pht khin xut hin ngy cng gia tng nhng ti c hay bo ng do tham lam v sn hn ni nhng ai t coi mnh l Pht t. Ti xin trch di y chnh nhng li dy ca c Pht khng nh nhng li ch do nim tin mang li v nhng iu tai hi s xy ra nu chi b nhng li dy . i cc v ch gia nhn, c nhng v Sa mn v cc v Bla-mn (Brhamin) pht biu v kin nh nhng quan im sai tri cho rng: 1- Lng T Tm chng em li hu qu g;

2- B th i tr cng chng em li hu qu no c. 3- L Pht cng ch l v b m thi. 4- Nghip chng cho d tt hay xu cng chng c kt qu g n ai c. 5- (theo ngha en) Chng c g tn ti c, ngha l ci i ny chng c ngha g ( mun ni chng c ai bn ngoi ci i ny c th ti sanh tr li sau khi cht v cht l ht) 6- (theo ngha en) Ngoi ci i ny chng cn ci no khc na ( mun ni chng c ai sng trn ci i ny li c th u thai vo ci no khc v chng c g tn ti sau khi cht) 7- Cha m chng c li cho con ci. 8- Cng c ca cha cng ch lng ph v khng th truyn xung ti con ci c. 9- Chng cho Ha Sinh (Opaptika) (ngha l v hnh) ni chiu kch cuc sng khc ngoi ci i ny. (gm c vic chi b khng tin c thin ng v ha ngc; chng c cuc sng qu kh ln tng lai, cng chng c cuc sng trc khi sanh v sau khi cht) 10- Chng c v Sa mn cng nh B-la-mn (Brahma) no sau khi theo ui chnh o v tu luyn Php c th t c Chnh Php (c ngha l tr thn thng. Thnh o, Thnh qu v Np-bn). H chng c kh nng no th hin c g ci i ny cng nh ci i sau nh vo nhng

tr . H cng chng c kh nng truyn t li cho ai t n mc ch chung ny c. (iu ny c ngha l chng c cc v A-la-hn nhng ngi tn dit c ht nhng thy min phin no trong ta; chng c ngi no c th t c php thn thng hu bit c ci thin ng v ha ngc. Chng c ai tn mt nhn thy c tin kip, nghe c tt c giao tip c vi ng v hnh ni ci Ha Sinh (Opaptika). Cng chng c ai t n c nhng php thn thng khc, v i vi h, iu ny ch l khng tng,v i ngc li vi bn cht con ngi). i ch gia nhn, c iu chc s xy ra l nhng v Sa mn v cc thy B-la-mn ch trng v kin nh nhng quan im , chc s nhm chn vi ba ngun nghip chng thin, ngha l qua thn, khu, . Thay vo h s chy theo ba ngun nghip chng bt thin cng thng qua thn, khu, . Ti sao th? l v nhng v Sa mn v cc ng B-lamn khng nhn ra iu xu xa, tnh hn v nhng thiu st ni nhng ngun nghip chng bt thin; h cng chng thy nghip chng thin l g. Tin kip vn s s ra , th m h li kin nh quan im: chng c kip sau. Chnh v th quan im ca h hon ton sai lm v suy ngh ca h cng khng ng n. Trc mt thc t r rng l tin kip s s ra , h vn c khng nh l chng c kip no tn ti c, chnh v vy li chng ca h tht l sai lm ln.

V li, cc v A-la-hn bit c kip sau ang tn ti. Nhng k no ch trng quan im chng c kip sau, th k y i khng li cc v A-la-hn. H cng b Asaddhamma (nhng li dy sai lm v v o c) h tin l nh vy v din ging cho nhiu k khc cng tin nh h. Thng qua gio l sai lc h t biu dng chnh mnh v nhn ngi khc vi con mt khinh mit. (l bi v nhng gio l sai lc khng th ng vng c trc th thch hay c nhng bng chng quyt nh) Nhng k no tuyn dng gio l t bn cht chng phi l ngi ho hip. Khi b chng li h phi dng n gy hn cng c nim tin) Vi phm Gii lut i vi nhng hng ngi ny tht qu d dng v h theo ui cuc sng phi o c. Thng qua nhng t kin ny, i cc ch gia nhn, s ko theo v vn iu xu pht sinh. Lin quan n kip sau, i cc ch gia nhn, ngi khn ngoan c cm thy nht thit phi ngh chng c kip sau tn ti chng; nhng k lm iu bt thin, liu c b trng pht hay khng; nhng thc cht kip sau c tn ti hay khng, nhng k lm iu xng by c phi ti sanh ni cnh kh hay chng. Gc kip sau sang mt bn, nhng ngi theo t kin v nhng k c hnh kim bt ho c chc b nhng ngi thin tr thc ph phn khin trch ngay trn ci i ny hay khng. Chc chn nhng k nh vy s gp phi hai iu bt li: b khin trch ni ci i ny v sau khi cht s phi vo kh cnh. (trch trong Apannakasutta Ma.)

Mt iu chng ta phi c bit lu i vi nhng li dy ca c Pht nu trn l thc cht cc v Sa mn hay cc Thy B-la-mn ch trng v kin nh nhng t kin s chng cn kh nng thc hin c nhng iu tt lnh, nhng s hoan h lao vo nhng hnh vi xu xa v thng qua t kin v hnh vi v o c , s khin cho hng lot nhng hnh vi nghip chng pht sanh. Mt im na, cng cn lu l: trong mi iu nu trn, ta thy cp n nhng ngi kin nh t kin khng tin s c nhng ngi c c php thn thng. Hin nay,vn l ch, c bao nhiu Pht t dm hin ngang chi b nhng n c to ln ca c Pht? v chng phi thi l nh v thi khinh mn dn n thi v lim s v bt chp nguyn tc o c v thc hin bt k hnh ng xu xa ti c no ch v mun t c tin ti danh vng v sc mnh hay sao. Nim tin ca ti chnh l, nu chn l Nh li Tin Kip c chp nhn v c truyn t n cho mi ngi bit mt cch hp l v c h thng, thng qua khoa hc chnh thc, iu ny chc chn s em li nim c v to ln cho nhng ngi ang lm iu lnh v trnh iu d sau khi thm tn vo sc mnh thng pht ca nghip chng h lm, bt chp h c nhn thy hoc thng hiu vn hay khng. Sm mun g th iu ny cng s i n kt qu l trong nim tin vo kh nng c Pht c th t c nhiu php thn thng, thc t chng c c nhng kt qu mang tnh hoang ng u tuy nhin qua nim tin kin cng vo nhng li dy ca c Pht v Nghip Chng th c nhn,

x hi, kinh t s k vng chc chn c ti sanh hnh phc v kt qu tt yu ca hnh vi cng c cng nh hnh ng xu xa. ---o0o--L Do v Phng Cch Nh Li Tin Kip Ta cn lu n mt iu ht sc th v. T nhng g chng ta va kho st, a s tr em c Thi Lan v cc quc gia khc rt d dng nh li tin kip ca mnh. Mt tc phm mang tnh thng tin cao do bc s Jan Stevenson bin son nhiu nm qua tht ng ch . Trong tc phm ny, tc gi l mt nhn vt giu kin thc, mt nh tm l hc ngi M, thu thp c hn 600 trng hp, trong mi trng hp ng u quan st cn thn v xem xt k lng trc khi chp nhn l ng tin cy, khng h la gt v o gic. Vn ni ln l: Ti sao tr em li chim a s? V ti sao khng phi tt c tr em u lm c nh vy c? Mt cu tr li ngn gn v khi qut cho tt c cc trng hp nh sau: Nhng ai, sau khi ri khi ci i ny, lu li mt khong thi gian ngn ni ci Ha Sinh (Opaptika) trc khi c phi quay tr v nh mnh li mt ln na. Mt yu t khc na chnh l h bit c trc khi cht l h s phi cht v c n tng v mt s bin c ngay trc khi t gi ci i ny. Nhn chung y l iu c th ni c lin quan n cu hi ti sao nhng ngi c th thc hin Nh Li Tin Kip, li tng lm iu ngay khi h cn l tr nh. Ti ghi li di y nhng l do c bit v c nhn hn.

1- Chng ta c th nh li c tin kip khng phi v nhng bin c c lu li trong u c chng ta. Thay vo , chng c ghi li v tn tr bn trong tm hu phn ca chng ta, c th gi l ni su thm tm hu phn ca mi ngi (Bhavagacitta). B no con ngi ch l mt dng c cho tu gic hot ng, ging ht nh con mt chng hn i vi thn xc chng ta. Mt s so snh kh d c tm thy ni cy ci, cho d c mc trn t nhng thc s cy khng phi do t trn cy ci mc ln, cu thnh. Ngun gc, hay nguyn nhn tc thnh cho vic pht trin ca cy chnh l Ht Ging Cy, ch khng phi l t. t ch l mt nguyn nhn cng c. Chnh v th cc sinh hot ca tm, ang khi cn tn ti trong thn xc ch c th hnh thnh c thng qua no nh l cng c ca tm, nguyn nhn tc thnh l iu c gi l Tm hu phn (Bhavagacitta) mi c th to ra tim thc v thc, hay h tng hu phn hoc l thng tng hu phn vy. 2- Thn xc v tm, c hiu nh l mt lin kt v l hai vt th c lp vi nhau. Chnh v th ta c th phn bit c mi th khc nhau v thn xc s b phn hy vo lc cht, c ngha l ci cht ca th xc, nhng tm vn tip tc tn ti. Hay l sng v bt buc phi ri khi thn xc th thin v to ra mt iu khc lm ch c tr, thch hp vi hon cnh v mi trng c gi l v hnh c ngha l chng sanh ci tri, thuc ci Ha Sinh (Opaptika). iu ny din ra cho n khi no n vn b i dc (Tanha) hay tham dc (desire) nh hng. Tuy nhin cuc sng ni ci Ha Sinh (Opaptika) chng h trng cu hay bt bin, cho d ni mt s trng hp th tui th ti a c th v cng

to ln. Sm mun g s n thi khi m cc chng sanh Ha Sinh (Opaptika) s kt thc tui th ti a ti ci v nh vy bt buc phi quay tr li c ngha l ti sanh mt ln na ni ci con ngi, l ni c xa nay ca h. Ln ny chng phi l thuc vo mt thn xc th thin khc, khng ging nh ln c ti to ra ni thn xc thn tin v khng th thc hin c ngay tc khc v theo mun. Ta cn n bo thai mt ngi m dnh cho mc tiu l ni v thi gian cuc sng vn ch l mt m nh xu mt trn khng th nhn thy c. y l kt qu ca trng c th tinh trong lng ngi m. Tm hay thc ti sanh ni trng th tinh ny chng l g khc hn l Bhavangacitta. Chnh v th trong mt vi trng hp c bit tr nh c ghi vo k c c th c mang sang cho ti bn cuc sng hin nay. Tr nh lc no cng vn tn ti v nu nhn c kch thch thch hp s c th xut hin ngay trong tm. 3- B no con ngi cho d khng phi l ngun nhng ch l mt ch ngi, y vy no li gi mt vai tr quan trng ch cn n cn l mt phn thuc thn xc th thin ca con ngi. Khi no cha pht trin y nh trong trng hp a b hay khi bt u c du hiu xung cp gim nhy nh trong trng hp mt s ngi ln tui. Nhim v ca tr nh khng cn hy vng hot ng hiu qu na. iu ny l c tht i vi nhng ngi c no b nh hng nghim trng nh trong trng hp b tai nn hay mt s bnh tt. Trng hp ny l chnh xc nhng khng tuyt i nh vy, ngha l khng phi tt c mi trng hp nh vy u ng c. Mt s ngi ln tui vn c b no hot ng rt

tt hoc cn tt hn lc cn tr na l ng khc. l v c b no v cc b phn khc u c tm to ra ngha l, tm hu phn (Bhavanga mind). i vi nhng ai tm c tp luyn do nhng gii c hoc hnh vi lnh mnh th nhng lut t nhin ca thn xc khng p dng y . Nhng ngi no t chi chp nhn s chuyn tip c gi l s cht, hiu c nhng nh lut cuc sng i sau v c c n tng c bit v mt vi iu g trc khi ra i vo ci thin hng. Sau mt cuc hnh trnh ngn ngi , h s quay tr li ci i ny, nhng hng ngi ny s c th nh li tin kip mt cch sng ng khi h cn l a tr. Tuy nhin hu ht cc trng hp khi ln ln, tm ca h b chng cht hay ni ng hn l b qu ti trong mi giy mi pht hng ngy bng nhng s vic thuc th gii vt cht, nhng s vic ny sm mun g cng s lm chong ngp tr nh ca h v Tin Kip v s qun ht ton b nhng s kin . 4- Mt bng chng khc na cho thy tr nh lm nhim v ca tu gic ch khng phi b no. l trng hp nhng chng sanh Ha Sinh (Opaptika) c c tm lnh mnh v tnh to (ngha l ni cc ci thin gii). Nhng chng sanh ny c kh nng nhn li cuc sng nhn loi ca chng, nh li tng bin c trong sut tui th ti a ti dng th ny, nh th h vn cn l con ngi thc s. C mt s ngi cn nh li c nhng g xy ra hng th k trc. Trong nhng cuc nghin cu a cht v khu vc nt c xa ca thnh ph Sukhothai (ti Thi Lan) chng ti c k li nhng chi tit c bn v nhng bin c vo thi do ch Sukhothai, c nh vua Ramkamhaeng l i . Nhng

s kin ny c ghi li trong mt cng trnh nghin cu ca chng ti mang ta TING VNG T TRI CAO bng ting Thi cun th nm (Voice from heaven, book 5). Nhng chng sanh Ha Sinh (Opaptika) cn c th nh c cc bn b ha sinh ca h hin vn cn sng ni ci trn gian ny. H cn bit cc bn b thng lui ti u v h hin ang sng u, tn h c gi nh th no v c thc n h dng trong ni tm thi di dng th ny. iu ny cng rt khp vi nhng g h ght hay hn th khi cn sng bn h. Ni mt cch khc, h nh li k th ca h ang c ng u, tn h l g v iu quan trng hn l khi c hi tr th din ra, h s c th chng li nhng k th khi xa trn ci i ny na. ---o0o--Tr Nh Dai V Khng Th Phai M Hin thi li c mt vn khc ni ln: ti sao nhng chng sanh Ha Sinh (Opaptika) ni chung li c mt tr nh dai n th, hnh nh khng th phai m c cho d thi gian c tri qua. Cu tr li trc tip v chnh xc l bi v thn xc ca chng sanh c ti sanh ch yu do tm (Via) hay do thc. C mt iu ta cn lu l thn xc nh vy khng thuc bng ti v cng khng trng rng. Chng sanh cng c c gic quan v t chi, hon ton y vi cc b phn ni tng nh tim gan, pho, phi v.v h cng c nc da, mu v cc b phn khc ging ht mt bn sao ca nhng sc thn th thin xa kia trn ci i ny mt iu c tht l sc thn trn ci i ny

chng l g khc hn ngoi ci thn xc ci tin, c coi nh l tinh tin (sinh lc) ang c c ng li xut hin nh l sc php. - iu c coi nh l vt cht tan r i v tr thnh sinh lc (tinh tin). Chnh v s tht ny mt ngi vi mt mc thin cao cp mi c th nhn thy c ti sinh ra vi mt thn xc thn tin ca mt con ngi ang phi cht i. Ni chung ging ht nh sc con ngi vt cht trn ci i ny. Thn xc mi c sinh ra l do tm hu phn (Bhavanga) to ra. Ging ht nh mt thn xc c sinh ra bo thai ngi m vy. Thn xc thn tin do tm sinh ra, hay ni chnh xc hn, trng thi hay cht lng tm chnh l s th hin hu hnh ni tm trong st na ra i. Ngha l giy pht chng ta ra i vo ci thin hng. Thn xc ny mang hnh dng v hnh th g. Tin ti hay tt li l do n p ng trc tip nhng iu kin siu nhin vo st na quan trng . Kinh Pht so snh st na vi iu kin thc gic sau gic ng. Nh vy s cht ging nh mt gic ng trong khi ti sanh ni ci thn tin ging nh lc thc dy vy. Nh mt ngi khi thc dy c th nh li c nhng g xy ra trc khi ng chnh v th mt ngi c ti sanh ni ci thn tin cng c th nh c iu g xy ra vi ngi trn tri t ny trc khi ngi ra i. Cn c nhiu chi tit ng nh lin quan n bng cch no v ti sao chng sanh Ha Sinh (Opaptika) c th nh c c nhng con ngi v nhng s kin xy ra lu n nh vy. Ti thng hi mt chng sanh Ha Sinh (Opaptika)

 bit thm nhiu chi tit. Di y l li gii thch dnh cho cc c gi quan tm n lnh vc tr tu ny. Khi mt chng sanh Ha Sinh (Opaptika) cha t c hin trng thin bc bn cm thy hiu bit ca mnh v cuc sng qu kh c hnh thc v nhng nt c trng u thay i ton b, hn c th nghi ng v thn phn con ngi . Trong trng hp ny nu ngi s dng n tu gic th hn c th nh li nhng tr tu trc kia ca mnh, bit c ngi l ai v khi no v u h gp nhau trc kia. Tuy nhin, trong trng hp ngi ny qua i kh lu ri, hn c th bit c con ngi thng l ngi hn quen bit, nhng khng th hnh dung ra nhng nt c trng ca con ngi y. iu ny ch c th thc hin c thng qua tr nh c tch ly trong chnh tm hu phn. Chnh v s c nh li v tn dng c m thi. Nu c nh thc dy v khi dy mt cch ng n. Nu nh ngi va mi qua i, hn s nh c c thn phn v hnh dng ca ngi v nhng yu t c lin quan ngay tc khc. Nhng mt ngi t n trnh thin bc bn s c th thc hin c tt hn. Ngi c th i mt vi mi th vo bt c lc no h mun. ---o0o--Nm c Ngun Sinh Lc Cao Nht Ton b nhng d liu trn ra nhng chn l v cng gi tr nh sau:

1- Mt ngi no mun nh li tin kip thng qua hnh thin, cn phi t n t nht thin Jhana bc bn hay tt hn ht l t n Thin V Sc Gii (Arpa Jhna). L do c nhn mnh y chnh l hnh thin cao hn hay tinh t hn chnh l phn su hn tm hu phn nm c. iu ny c bit khng thng qua thc ton din v mi trng bn ngoi. Thm ch mt ting st nh xung gn cng khng th gy xo trn c ngi ang nhp bc thin ny. 2- Mt chng sanh Ha Sinh (Opaptika) c ti sanh hon ton thng qua mt b phn tm hu phn. Phn ny l ni tch tr nhng phm cht ca tm tr nh, nhng im yu v mnh, nhng kh nng tim n v nhng im bt ti. Nhng thch th, chn ght v quan trng nht, nhng vic cng c v nhng hnh vi ti t. Loi hnh ti sanh ny chnh v th li c th d dng tn dng c tm hu phn d dng hn l con ngi, ch s dng b mt ca tm, c th ni nh vy. 3- Nhng ai t c trng thi thin Jhana cao hn hoc cao nht c th li ko c ngun sinh lc cao nht. H c th loi tr c ton b nhng rc ri v nhng phng dt ngoi phn, vi mt kh nng em li l c th m ra c phn ni phn su thm nht, hay l phn su thm nht trong tm. Nu bn cn n mt khi nim hng dc. iu ny c th ni con ngi c ph bm cho mt sc mnh tr nh rt mnh ging nh cc chng sanh Ha Sinh (Opaptika) chng c th bt ti mi tn s loi, nu ta dng cc t k thut hin i. VHF (tn s cao nht) hay

UFH (siu tn s) UHF (tn s siu cao) trong thc hnh, hiu theo ngha rng, l nhng tn s siu cao. Ta cn lu l, ni theo khoa hc, chng ta c th nhn thy cc vt th qua trung gian con mt v nh sng c th to ra nhng giao ng hay cc chiu di sc sng mt s loi tn s kch hot nhim v ca c thng qua lng knh ca mt v cc thn kinh nhn. Ni cch khc hnh nh hoc bt k iu g c nhn thy bn ngoi chnh do tm chuyn i nhng sc sng tr thnh nhng vt bn trong. ---o0o--Thi Min C Vai Tr G Khng C nhng bi tng thut ca mt s ngi thng m mng v nhng bin c qu kh, i khi ch l nhng s kin ni trong cuc sng hin ti nhng b qun lng hon ton v mt s khc li l nhng bin c thuc cuc sng qu kh. Hin nay, tm l hc hin i c nhiu pht trin mt s lnh vc khin cho cc nh phn tm hc c th thi min thn ch ca mnh nh li mt s bin c vo khong thi gian khi h cn l nhng a tr hay l cc thanh thiu nin. Hoc ngay c mt iu ht sc ngha l ngay trc lc sinh ra c ngha l chnh k c tin th mnh ca chng. C kh nhiu trng hp ny c tng trnh v ghi li v c rt t nghi ng tt c u l la lc hay l o gic c. Chnh v vy m cu hi ti sao li c nu ln. Cu hi khng kh tr li nu ch v vn . Mc thi min ch l ru ng thn ch vo mt gic ng. i khi ging

nh li ko h vo mt trng thi hnh thin, im khc nhau l gic ng t nhin khng cn phi mt ai bo m kim ch ngay c chnh h (v chnh l ch ca tr tu, hay l mindfulness) trong khi thn ch ca ngi thi min li b ngi thi min khng ch. Di mt mc khng ch nh vy, s khng cn c tng gy tr ngi v pha thn ch. Khng t ra bt k khng c no nhng ch sn sng nhn mnh lnh m thi. Trong trng hp thin c a vo mnh n ni thn ch c kh nng nh li c nhng bin c truc khi c sinh ra, th th iu ny chnh l k c tin th mnh vy. Mt ln na chng ta nn nh l khng phi tt c cc thn ch u c th c thi min lm c iu ; khng phi tt c nhng ngi thi min u c th kim sot v ra lnh cho thn ch mnh lm c iu ny. iu ny ty thuc vo mt s yu t nguyn nhn c lin quan n c hai pha u l con ngi v chu l thuc vo chn l vt cht. Tuy nhin, liu c th thi min mt s ngi nh li c k c tin th mnh chng. Ti sao nhng ngi khc li khng th ra lnh lm c nhng iu li l mt cu hi ht sc phc tp vo lc ny. ---o0o--L Do v Phng Cch Nh Li Tin Kip Nu mt ngi c kh nng nh li qung i qu kh ca mnh ngay lp tc v theo mun (khng ch t pht nh khi cn nh), iu ny c ngha l ngi t n bc thin Jhana cao nht vi mc thun thc ng tin cy

(vas). Mt kh nng pht trin cao nh vy c th d dng hng sang kh nng Nh Li Tin Kip ca ngi khc nu mun. iu ny hm kh nng ct b ngay tc khc v ty ton b nhng tr ngi v t tng v tnh cm din ra nh l iu khin ta phn tm. Khng c g ngn cn bc tin, v vi tm c hng ti hu cnh cuc sng ca bt k ai, bt c lc no v khi no, ta c th trng cy c c kt qu ng tin cy v chnh xc. Mt iu tng t nh th, tuy khng tng ng c th c k ra trong trng hp c c tm ca ngi khc bng phng cch pht trin cao cp. Mt kh nng nh th ni mt ngi khc c th ph v bc tng m thanh chng hn, trong khi m o vi ngi mun m ch n m thanh ting ni v nhng c iu ca ngi . Trong trng hp ta r trng iu kin tm l nhng suy t thc t, mc tiu v tnh cm hin hu ngay st na . Ni cch khc, ta thy r qua ci b ni, m i khi c th tr thnh ngy trang ngha v mc tiu thc s ngi ni c trong tm. Tm ngi nghe c kh nng khng th b la di, phnh gt hay thi min tin vo nhng g c din t qua li ni v hnh ng. Tm c ph cho kh nng quan h tm vi tr gic tc l phng php trc tip v khng th nhm ln c. Tuy nhin cn phi t n pht trin tm cao trc khi mt ngi c th lm c iu . Tuy nhin kh nng, hay ng hn l s tht hin thc vn cn v bt k iu g mt ngi no c th thc hin c th khng c l do g mt ngi khc li khng th lm c, ch cn ngi c can m chp nhn nhng iu kin cn thit.

Nhng ai c kh nng Nh Li Tin Kip ca ngi khc ch cn ngi quyt tm tin thm mt bc xa hn. i vi mt chn l cn nhn mnh chnh l ton b kh nng gic quan, cho d l thy, nghe, ngi, nm v tip xc, u tng t nh mt chic my thu, phi nh vo cc thng s rung ng di chuyn ti tm, sau nhng tn hiu ny mi c bin i mt ln na tr thnh cnh sc, cnh thinh, cnh kh, cnh v v cnh xc. Ton b nhng iu ny c so snh nh l cng vic ca mt my thu m v mt my thu hnh. S khc bit ch h ti t l tn s np vo mi ln m thi. ---o0o--Tp hp siu phc tp ca Sinh Lc Lc ny, tm c bit l tm hu phn (Bhavagacitta) c gi l tim thc, hay l siu tim thc, li mang c tnh ring t c nhn ca tng ngi mt khin h hon ton tch bit ra khi ngi khc. Hy xem xt cn nhc hng t c nhn trn hnh tinh ny v v vn v s t ngi ni ci Ha Sinh (Opaptika) (c trong nhn cnh ln trong kh cnh) ta thy r rng tht qu phc tp. Hay l siu phc tp, tp hp sinh lc i vi mi c nhn nh th no cho h vn tip tc tn ti theo cch h la chn th hin. khng tr thnh mt bn sao chp ca bt k mt ngi no khc, gm c c nhng g h thch v ght trong nhng im yu v nhng im mnh, nhng d tr cng c hay nhng li lm c tch ly cho n nay v vn cn c tch ly thm na. Ton b nhng iu c cung cp thng qua cc cn vo trong tm hu phn

(Bhavagacitta). V c bin i tr thnh mt thc un khng hot ng hay c tch t trong . Do vy di nhng hon cnh thch hp v vi nhng kch thch thch ng, chng c th bung ra thnh hnh ng, ri li c bin i mt ln na xut hin trn b mt ca tm tr thnh cnh sc, cnh thinh, cnh kh, cnh v v cnh xc Ton b nhng th cn c quan st thng qua cc x ca thn. y chnh l ngha c thnh cng thc ca c Pht gm trong y tng sinh nh sau: u c thc (Via) lin xut hin danh v sc (vt cht v danh) v h lun ngc li nh sau, Mt khi xut hin danh v sc th ng thi thc cng xut hin vy iu ny i vi suy ngh ca mt ngi hin i, hnh nh vn cn l mt thn thnh cn i vi khoa hc thc nghim li ging nh iu g qu cng thng v nhn mnh n trong cng thc . tuy nhin, vn tn ti mt lin kt no gia hai gio l trn. Khong cch khng qu rng khng c th vt qua c. Mt cuc nghin cu v t v c h thng do nhng ngi c tm ci m v kin tr sm mun g cng s ri sng ln Php Thn thng (Abhi) hay l thng tr ni c Pht nh li tin kip ca c chnh mnh ln ca tha nhn. Bnh minh ang l dng. Ti tin tng t nht nhng ai t cho mnh l Pht t s sn sng chp nhn chn l ni ton b nhng Php Thn thng (Abhi) , thiu nhn t ny c Pht khng th c gi l ng Ton Gic c. ---o0o---

Ti Sanh V Ti T Sinh ra ln ny cng l ti sanh. Cng ging vy t l ti t. c ln trt lm kip sinh linh l ni ta cui cng trt hi th. y bng chng nghip chng k sng st Nh li c tin kip thi xa xa. iu ct li sng cn cho ton Pht t. N lc phi thng sc bt cho chng sanh. Lm lnh lnh d cn nm chc. Ngay c khi khng thy, khng bit cng khng nghe V y ting gi n c nghip ton ho nht. Trn thang nc siu vi vy gi ta. hin hu trng thi tin sinh kip Cng nh ni cc ci hu t vong. S c ngy li tr v ng tip Gii quyt mi rc ri sanh linh. Hy tin tng Thn thng y php tc. Bin ta thnh y can m tin ln Theo bc chn c Pht ta tin bc. y can m hu qu tt nhn ln. V s sng xut hin tin sinh kip Cn tn ti ti tn hu t vong. Khng ch c mt ln ng lin tip. Cng chng phi ni c ng cui cng.

Li mt iu v cng yn i iu ta lm khng bin mt tiu tan. Khi hng mt nhn trn nim hnh phc. T hnh vi tt lm vi tha nhn. Chng phi ai cng nh c tin kip. Ch t ngi nm chc c kh nng. Th hin c chn l vo pht cht. c ng c ra trc mi ngi Thnh qu cng vic tt cng nh xu Bng bnh Bhavaga tm hu phn Ngy no kt qu s hin r Ni ln trn b mt qui trnh tm ta.

---o0o---

SANH T THNG HAY THIN NHN THNG

Cutpaptaa (Dibbacakkhu) nh Tu Gic Nh Tu gic ca c Pht trong nhm Tam Minh ting Pali gi l Cutpaptaa hay l Dibbacakkhua v khng tm c t tng ng ting Anh nn c th gi l Clairvoyance tm thi c dch sang ting Vit l Sanh t thng, Thin Nhn Thng. C iu cn lu l, ngha thc s ca Tu gic ny cn rng ri v su xa hn nhiu. So vi ngha thc s ting Anh. Ta s gii thch ngha t ny r hn sau ny.

Trung thc m ni, ti cng chng c nhiu tr cng nh tu nhiu v tu gic ny ca c Pht. Cho n khi ti thc hin chuyn i n vng thnh a c thnh thp bn n v k t ti mi thu thp thm c mt s d liu. Ti mi ny ra nh liu vit mt i iu v tr ny (a), c th coi nh l mt ngha no v tr Nh Li Tin Kip c tho lun n trong bi lun n trn. ng nhin, khng hy vng l tr ny l hon thin di mi kha cnh. Tuy nhin, c gng thc hin iu tht khng ung cng cht no, liu ti phi ch cho n mc hon thin hay khng iu s chng xy ra cho n khi ti t gi ci i ny. Tuy nhin bi tiu lun sau y khng ch l mt bn phin bn ca nhng g c ghi li nhiu on khc nhau trong Kinh Pht. Chc chn s thy xut hin nhiu trch on ri rc y kia m bo cho cc c gi y l nhng li ca c Pht, ch khng phi l ca ti. Nhng, cng theo l lun v nhng hiu bit ring t, ti c th coi nh l nhng mn n b ch suy lun . y l nhng mn n b ch c tiu ha do c tin chn thnh v ton tm ca ti rng chnh c Pht c c Php Thn Thng hay tu gic c th phi c hiu tng ch mt v khng th coi nh l mt hnh nh din gii hay biu tng n d no . Vi nhng l l v bng chng c trnh trong cc trang tip theo sau y, ti tin l mt s ngi s c th theo v ri chia s tnh thuyt phc ni nhn thc ca ti. iu s m bo rng c gng ca ti s khng b ung ph. ---o0o---

Thin Nhn Thng Trc tin chng ta hy nghin cu nhng trch on t Kinh Pht sau y, ghi li chnh nhng li ca c Pht: Mt v t khu nhp thin nh (samdhi), do tm ca ngi c thanh tnh v sinh ng, gt b c ht nhng nh hng phin no, tm t khu tr nn n nh, linh hot, khng g lay chuyn ni, ch mt mc hng ti nhp tu gic do vy ngi c th quan st thy cc ging hu tnh sinh v dit ngi cn quan st thy chng dit ri ti sinh, mt s chng sanh vn cn th thin, s khc t n tinh xo, mt s c mu da rt p, s khc th khng. Mt s chng sanh t n pht trin, s cn li vn ang tnh trng kh cnh. T khu nhn ra iu ny thng qua thin nhn c thanh tnh, tri vt hn ht mi chng sanh nhn loi bnh thng, ngi nhn ra cc ging hu tnh sinh sng lm sao cho hp vi nghip chng ring ca mi chng loi. Bng cch no cc ging hu tnh ny thc hin iu xu xa bng hnh ng, li ni v suy ngh. Ni xu cc V Ch Tn, p t kin v hnh ng theo kt qu t m ra, ri sau khi tan r khi xc lin gia nhp vo cc kh cnh l nh th no. Trong khi cc ging hu tnh khc li thc hin c nghip chng tt qua hnh ng, li ni v suy ngh, khng xc phm n cc v Tn Gi. p chnh kin v hnh ng theo thnh qu pht sinh ra. Ri sau khi thn xc tan r lin nhp vo nhn cnh nh th no. Nh th t khu nhn ra cc ging hu tnh sinh v dit nh th no, mt s vn cn th thin, mt s t n tinh tin

hon ho, s khc c ln da hon ho, s khc li rt ti, mt s pht trin s cn li th ri vo a x. Ngi nhn thy iu ny thng qua thin nhn c thanh tnh, vt tri trn tt c nhng con ngi bnh thng. Ngi nhn ra bng cch no cc ging hu tnh sng ha hp vi chnh nghip chng ca mnh. Ging nh c mt thnh tr ngay ng t ng, gia thnh ph. Mt ngi mt sng ang ng trong lu i c th quan st thy bt k ngi no thm nhp vo ta nh ca mnh, ngi khc li b ra i, s ngi khc li i dc theo mt hng trn ng ph hay li ngi ngay ti ng t ng ... Tng t nh nhng trch on trong bi tiu lun trc, on ny cng c trch trong mt bi ging thuyt mang ta Smaa Sa Mn Qu, trong tc phm Slakhandhavagga Gii un thuc tp Trng B Kinh (The Long Sayings, tr. 108 (bn ting Thi). Nhng trch on ny cho chng ta bit hai iu: th nht, kh nng nhn thy c nhng ngi cht c ti sanh vo ni no v tnh trng ca h ra sao. iu ny cn phi c Thin Nhn ta mi nhn thy nhng chng sanh Ha Sinh (Opaptika) v hnh. Th hai l kh nng bit c l do ti sao h c ti sanh v phi chu hoc c hng trong mt hon cch nh th. iu ny cn phi c tr v nhng hu qu nghip chng dn h n hon cnh nh vy. Thiu vic quan st hay kh nng Nh Li Tin Kip, tr ny khng th c khng nh v c chng minh. Chnh v th trong Kinh Pht chng ta c thy vo canh nht trong m c Pht

 t n Pubbenivsnussatia: l Tu gic nh c th Nh Li Tin Kip. Ri vo canh hai ngi t n Cutpaptaa. tu gic gip ngi nhn ra Sanh t c ngha l ngi cht v sinh c ngha l ti sinh ca chng hu tnh. Chnh v th m hai Tu gic ny b sung cho nhau, lun xut hin cng vi nhau. Kh nng Nh Li Tin Kip lun c i km theo vi vic quan st thy nhng ngi ra i (t) v nhng ngi c ti sanh (sinh) ca chng sanh v ngc li. C hai hm cha vic quan st trc tip hay pht li, ging nh Bng Video c ghi li nhng bin c v nhng hon cnh lin quan n tng c nhn mt. y khng phi l nhng sn phm tng tng, suy lun hay o tng. ---o0o--nh sng dnh cho Thin Nhn Thng Ta c th ni i vi mt ngi sp sa t n Thin Nhn. Phi c mt lung sng chi chang xut hin ang khi hnh thin. Thiu th nh sng ny hay ch c nh sng khng sng th ta khng kh nng t c Thin Nhn. Nhng li dy sau y ca c Pht c th xc nh c iu ny. Nhng on sau y c trch trong cun Catukkanipata thuc tc phm Tng Chi B Kinh (Aguttaranikya) 21/57) i t khu, loi thin no s gip cho t khu pht trin v tng cng c kh nng thin nhn. (adassana)? Mt T Khu trong t chc tn gio ny. phi xc nh c ngun sng ni tm, lm cho n ta sng ging nh nh sng ban ngy. T khu phi thc hin iu ny c ban

ngy ln ban m. Bt k iu g Ngi thc hin ban ngy ngi cng lm nh th vo ban m. Bt k iu g ngi thc hin vo ban m th ngi cng lm lun vo ban ngy. Tm ca t khu c thanh thn, khng b nhng cn tr tm che khut. Ngi tu luyn tm chan ha trong nh sng. i Ch v t khu loi thin ny, nu c tu luyn v pht trin s dn n Thin nhn ( adassana) i vi nhng ngi no khng tha mn vi cch dch ny nhng li mun c bn gc ting Pali so snh. Chng ti cho ghi li bn gc bng ting Pali sau y: Katam ca Bhikkhave samdhibhvan bhvit bahulkat adassana pailbhga savattati? Idha Bhikkhave bhikkhu lokasaa manasikaroti divasaa adhihti. Yath div tath ratti; yath ratti tath div. Iti vivittena cetas apariyonaddhena sappabhsa cittam bhveti. Aya Bhikkhave samdhibhvan bhvit bahulkat nadassanapailbhya savattati . Nh l mt ph ch trn cui ngha trang, l cn Thin quan nhn st t

adassana

thng

(dibbacakkhu)theo ngha en l Thin Nhn. Di y l chng c xc nh ngha trn. iu ny gm rt nhiu on trch t Navakanipta thuc b Tng Chi B Kinh (Aguttaranikya) 23/331. c thi, khi c Pht ang lu li ti tho nguyn trn nh mt ngn ni Gyssa gn ngi lng Gay, ngi ni vi cc t khu.

Hi ch v t khu, trc khi c gic ng. Khi ta vn cn l mt B Tt, ta ch c th xc nh c nh sng nhng cha c th nhn ra cnh sc (quang cnh) ca th nh sng . Mt t tng vi ny sanh ra trong tm ta. Nu nh ta c th xc nh c c lung nh sng ln cnh tng th thin nhn ca ta s phi c thanh tnh nhiu hn. Chnh v th, sau ny cng vi nhiu n lc tp luyn ta ch n iu , v c gng em ht c gng ca mnh. Sau ta thnh cng nhn thy c nh sng ln cnh vt. Nhng ta vn cha c th lu li nhp thin ( lu) tip chuyn vi nhng chng sanh trong cnh thn tin . Mt tng li xut hin trong tm ta, nu nh ta c th xc nh lung sng v nhn thy c cnh tng din ra ng thi nhp thin lu c th m o vi cc chng sanh trong cnh thn tin , th thin nhn ca ta s phi c thanh tnh nhiu hn. Chnh v th, sau ny vi nhiu kh luyn ta tp trung ch . C gng em ht sc bnh sinh ca mnh ra tp luyn. Th ri sau ta c th nhp thin lu hn c th m o vi c vi cc chng sanh ni cnh thn tin, nhng vn cha bit c cc chng sanh t ci nhn cnh no xut hin Ri sau ny... ta c th... bit c ci nhn cnh thn tin no cc chng sanh xut hin. Nhng vn khng th bit c ni no mi v thn tin c bit t gi ci

(cht) s ti sanh vo ci no v thng qua nhng thnh qu nghip chng no ca h. Ri sau ny ta li c th... bit c ni no cc v thn tin c th ti sanh v thng qua nhng kt qu nghip chng no, nhng vn cha bit c th thc n no mi ch thin s dng duy tr cuc sng v nim vui v au kh no h ang cm nghim c ni ci . Ri sau ny... ta li c th... .bit c thc phm mi chng sanh s dng tn ti. V nim hnh phc cng nh au kh h ang cm nghim c ni ci . Nhng vn khng th bit c tui th ti a bnh qun v ca tng ngi h c hng. Ri li na... ta li c th... bit c tui th ti a bnh qun ca mt ch thin ko di trong bao lu. Nhng vn cha c th bit c ta c c sng vi h trong qu kh hay khng. Sau ny, vi nhiu tp luyn ta bit c, tn dng nhiu c gng hn, ta c th xc nh c. 1- Xc nh c ngun nh sng. 2- Thy ra cnh Sc 3- C th m o vi Ch thin . 4- Bit c h t nhn cnh no m n.

5- Bit c ni no ch thin dit khi ci , v ri ti sanh vo mt ci khc u - nhng ci l do kt qu nghip chng to thnh. 6- Bit c ch thin sng bng th thc phm no, nim hnh phc v au kh no h ang phi tri qua. 7- Bit c tui th ti a ca mi ch thin ko di trong bao lu ni ci . 8- Ri bit lun ta tng chung sng vi h trong qu kh nh th no. Hi cc v t khu, cho n khi no tm giai on Thin Nhn ca ta c gi l Adhidevaadassana (tu gic siu vt hn hn tu gic ca ch thin) cha c thanh tnh, th ta cha th khng nh c mnh t n V Thng Chnh ng Gic trn ci i ny, ci Ma-vng (Mra) ni ci Phm Thin (Brahma), v ni ci thuc cc chng sanh c tri thc, k c cc Sa mn, cc v B la mn, v ch thin v loi ngi na. Hi cc v t khu, nu nh n thi im ny, tm giai on thin nhn ca ta c thanh tnh, ta c th tuyn b l t c V Thng Chnh ng Gic. (vi nhng kt qu nh ni trn.) lc ny th Thin Nhn l r ni ta khin cho tm ca ta c gii thot vnh vin cuc sng ny tr thnh kip sng chung cuc ca ta, v ta chng cn phi ti sanh na.

Nhng trch on trn y cho thy t dassana (all kinds of seeings) chc chn ng n Thin Nhn hay l t Pali gi l Thin Nhn Thng (dibbacakkhu). Ngha en m ch con mt siu nhin hay l con mt thn tin. im trn tin ta nn ch l c th nhn thy c cc Chng sanh Ha Sinh (Opaptika), cc v Thin Nhn c yu cu phi tu luyn c nh sng tm n mc nh sng tr nn nh nh sng ban ngy chiu sng trong bu tri trong sng. Nhng trch on trn nhn mnh n yu cu ny. on cui cng mang nhiu ngha nht. on ny cho thy mt yu t l dassana ca c Pht vt tri hn cc bc ch thin. Bng khng th ngi chng tuyn b c ngi l ng ton gic c. Ngoi vic ngi c Thin Nhn tri vt hn ht mi ch thin, on . . . vt hn hn mi ngi cng ng c tra cu. Bn dch tng ch mt theo vn bn Pali phi nh sau . . .vt hn hn mi ci nhn ca mt con ngi bnh thng. im ny cho thy mt s tht l thin nhn ny c th nhn thy vt qu nhng g con mt ngi i c th nhn thy. Cho d vt c nh n u, cho d ngi c xa cch bit bao nhiu. V cc bin c hay hon cnh c xa xa n mc no i chng na. Sau khi thc hin c thin nhn nh vy, c Pht phn, ngi hiu c vn ca h. Ri ngi a ra tt c nhng vn ca chnh mnh cng nh ca chng sanh,v cch thc gii quyt cho ba v t khu nh sau:

y li thy c ba trch on kh di, sau y chng ti xin tm lc, v loi b mt s on nhc i nhc li, tin cho bn c c r. i ngi Anuruddha thn mn, vo thi im trc lc gic ng thy cng c kh nng xc nh c ngun sng v nhn ra c cnh sc. Nhng c hai khng tn ti c lu trc khi chng bin mt. Ta suy ngh u l duyn khi s bin dng ny. 1- Sau ta nhn ra nghi ng khin cho cng vic thin ca ta b dao ng. Hu qu l nh sng v sc bin mt. Sau khi bit c iu ta c gng ngn cn khng cho nghi ng xut hin. Nhng cn tr hay tr ngi bnh n nhp thin ny li khng do nghi ng m ra. mt ln khc, c Pht cho bit, c mt s cn tr hay tr ngi xut hin, gy tr ngi sc mnh pht trin nhp thin nh sau, 2- Thiu tc nhp thin. (Amanasikra) 3- Hn trm v thy min (Thnamiddha) 4- S hi do git mnh m ra (Chambhitatta) 5- S kch ng (Ubbilam). y ta c s so snh vi hu qu ca mt ngi ang i lng kim kho tng n du phi vt qua nm a danh chnh v th kho tng ny khin cho ngi t nhin tr thnh kch ng khng th cng li c, l nhn duyn khin cho ngi khng th nhp thin v bin mt.

6- Thn xc b bi ri v bn chn y ny. (Duhulla) 7- Qu cng thng trong luyn tp, (Accraddhaviriya) y ta c th so snh hu qu to ra ni mt ngi cm trong tay mt con chim v xit mnh qu n ni git cht con chim . 8- Qu lng lo trong luyn tp. y ta cng c th so snh vi hu qu mt ngi cm mt con chim nh trong tay qu lng n ni con chim vut bay mt. 9- Tham lam (Abhijappa) 10- Xc nh qu nhiu loi tng (nnattasa) 11- Xc nh qu nhiu i tng sc hoc nhng hnh nh tm linh (rpna atinijjhyitta) Cng nh sng i hi quan st v m o vi ch thin cng phi gia tng vi vic tng cng hay hon thin ni cc ci ch thin . n ni c Pht c th cng b thin nhn ca ngi tri vt hn khi ch thin chnh l v cng nh sng siu nhin mnh hn so vi nh sng ca ch thin , cho d ta c th ni bt k cc ci xa xm ca h c tn tt nhng gii ngn h xa xi. ---o0o--Mt Qu Trnh Pht Trin Tim Tin Ngoi s pht trin tim tin sc mnh nhp thin nh chng minh trn, cn c mt on gii thch s pht trin tim tin v thm vo , cho bit l do ti sao v bng

cch no nhng qui trnh pht trin tim tin c th t c. Chng xut hin trong kinh Upakkilesa, v trong kinh Uparipasaka thuc tc phm Trung B Kinh (Middle length Sayings 14/302). Mt ln na ta li gp mt trch on tht di v i hi nghin cu mt cch nghim tc. on vn nh sau y: Vo thi im khi Trng lo Anuruddha dng ht c gng Pcnavasadya trong rng cng vi hai v t khu khc l Trng lo Nandiya v Kimbila. Ngi cha t n Thin Nhn. Mt ngy kia c Pht n gp h v nghe bit v vic luyn tp ca c ba ngi dng ht kh nng ca mnh. Trng lo Anuruddha lc c th xc nh c ngun sng v nhn ra c Sc. Nhng ngun sng ngi c c vn cha tn ti c lu. Ri li bin mt mau chng. Khi ngun sng bin mt, cc sc thi hay cnh tng cng bin theo sau. Ngi khng hiu ti sao, chnh v th ngi em trnh by s vic vi c Pht, v hi ti sao ngun sng khng tn ti lu v ti sao nhng sc thi hay cnh tng li bin mt cng vi ngun sng . Thm vo li c hai iu lut chung do c Pht tm tt nh sau: i Anuruddha, khi tp trung ch v tn dng mi c gng. C khi thy cng c th nhn c ngun sng, nhng khng nhn ra c cnh vt. ang khi nhng ln khc th li ngc li. iu ny din ra lin tc vo ban ngy, ln khc li vo ban m. Trong khi cng c nhng khi li

xy ra c ngy ln m. Thy suy ngh trong tm khng hiu ti sao li nh vy. Sau Thy mi pht hin ra bt k khi no thy mun tp trung ch vo ngun sng lc thy nhn ra ngun sng, ch khng phi l cnh vt. Ngc li, nu thy khng ch vo cnh vt m ch mun nhn thy ngun sng th thy ch nhn thy cnh vt v chng nhn thy nh sng. i khi iu ny xy ra vo ban ngy, c lc li vo ban m v c nhng ln khc li xy ra c vo ban ngy ln ban m. (2). Tp trung ch v tn dng mi c gng ca thy, i Anuruddha, c i khi thy nhn thy ngun sng v mt t vt th
3

trong khi lc khc thy li thy ngun sng rt

mnh v rt nhiu hnh nh 4. Mt tng vi le ra trong tm thy ti sao vy. Th ri thy c th nhn ra rng. Khi no vic thy nhp thin cha mnh . Th con mt (tm) ca thy tht l s si. Chnh v th m thy nhn thy rt t nh sng v sc thi. Bt c khi no thy nhp thin quyt lit v mnh m. Th con mt (tm) ca thy xem ra mnh m hn. iu ny i khi xy ra vo ban ngy, ln khc li vo ban m. V lai c i khi xy ra c ngy ln m. ---o0o---

Nhn Thy iu g y chnh l nhng phng php tp luyn hnh thin t n Thin Nhn Thng (dibbacakkhu) hay l Thin Nhn Thng qua ta c th nhn ra c chng sanh HaSinh (opaptika). V nhng thc ti ca chng. iu quan trng hn c l iu ny thi c Pht c nhiu ca ngi c th thc hin c sc mnh thn thng ny mc ng k. Tuy nhin cng cha su rng v mnh m nh chnh c Pht. Chnh v th khng c vn v kh nng v tnh kh thi t n mt kt qu tha ng no. V th tip theo y l quan im ca ring ti xin c trnh by v ln cc bc hc gi cu xt. 1- Kh nng con ngi nhn c s vt hon ton ty thuc vo nhim v bnh thng ca con mt, iu ny m ch l con mt khng b m, b bnh hay l m. 2- Phi c nh sng nh l mt nguyn nhn tc thnh cng c, khng c mt cho d l bnh thng th khng th nhn thy c. 3- Cng cn phi ch mt iu l khng phi chnh mt mi nhn thy. iu chng ta nhn thy chnh l tm. y l iu kh nht hiu v chp nhn c. L do l bt k xut hin mt s khc thng no cho mt lp tc lin nh hng ngay n vic thy ca chng ta. iu ny l ng, nhng khng phi l ton b s tht l nh th. L do chng t iu ny l chng ta c th nhn thy trong mt gic m, trong ngi m mng c th nhn thy vn vt tht sng ng nh th khi tnh thc. C i khi ngi m mng cn

c nhng t tng ko di ngay sau khi tnh dy, l iu chng phi l m mng g c iu ny cho thy r rng mt iu l: ngay c khi nhc nhn khng hot ng bnh thng con ngi ta vn c th nhn thy s vt chnh l thy bng tm. Nhng ai c kh nng tu luyn hnh thin n mt mc tm c th nhn thy hnh nh ca tng rt sng ng cho d c trong bng ti hay mt nhm li trong trng hp ang ng. Trong nhng trng hp nh vy nh sng cng vn xut hin. iu ny chng t xt cho cng th kh nng nhn ca chng ta vn c thc hin, thng qua tm ch khng ch thng qua con mt m thi, mt ch l mt nhn t tc thnh dng c m thi. Chnh v th v th ca tm nh l mt thc th rch ri v c th tch bit c khi thn xc. Nu iu ny ng trong trng hp nhn, th cng ng trong trng hp chng ta nghe, i vi mi, li v thn xc nh l mt ton khi cng trong cng mt trng thi nh vy. Ni cch khc, c nhng knh thng qua tm c th thy c nhng cnh tng bn ngoi. 1- Ton b cc h thng thn kinh trong Pht gio c coi nh l kamajjarpa, nhng Sc c to thnh do nghip chng m ra. iu ny c ngha l ty thuc vo iu kin (hay cht lng) ca cc h thng , cng vi cc phn khc c lin quan n chng u ty thuc vo nghip chng kip trc ca mi c nhn . y l mt yu t c thm vo v li l mt yu t rt c ngha. Cha c ch v nghin cu y . Hin nay mi ch c yu t sinh vt hc l c cng nhn m thi.

2- Cc php u l sn phm ca tm to, t tm y c ngha l via" c ngha l thc. iu ny pht xut t y tng sinh khi (paiccasamuppda). Cho l Viapaccay nmarpa C thc th nht thit danh v sc xut hin. iu ny c th c coi nh bao gm trn ngha. Trong php ni mi chng sanh, nh con ngi, loi vt, v cy ci. T nh nht, nhn thy c bng mt trn ca chng ta, cho n nhng g ln nht. iu ny cng bao gm tt c Chng sanh Ha Sinh (opaptika) ni cc ci khc nhau, ta khng th thy c khng do nguyn nhn v chng c kch c nh, nhng l do tnh trng tinh t ca chng m ra. Nhng php xut hin v duy tr cuc sng theo ng nghip chng ca chng. Hay chnh xc hn l do qu bo nghip chng (Karmic Vipka) ngha l kt qu ca nghip chng m ra. ---o0o--Nhng Yu T Duy Tr Cuc Sng Nhng yu t duy tr cuc sng c ngha l cch thc cc chng sanh ang hin hu, ng x v suy ngh hay p ng li mi trng ang tn ti. Nh chim c cnh v chnh v th chim c th bay c. L mt v d cho thy chim hnh x nh th no duy tr cuc sng ca mnh. iu ny c th lm thng qua nghip chng ghi khc ni thc ca loi . Cc nh khoa hc thng c khuynh hng quay tr li vi bn cht t nhin tha mn vi im chung cuc ny, ging nh mt v bc ngoi, khng chp nhn thm bt k vn hay nghin cu no khc na. Nhng nu ta nhn k vo vn nu trn mt cch ton din. Vn cn c

mt l do cho l chim c th bay l v do bn nng nm trong thc ca chng. Nhng nhng tng ny ch c th c chp nhn khi no t bn cht t nhin nh thng c hiu, xt cho cng phi gm c thc trong . t nht cng phi tin thm mt bc na, vi ton b sc mnh ton din. Li ni sau y ca c Pht trch t Khandhavaravagga thuc tc phm Samyuttaranikaya h tr yu t ny. Hi cc v t khu, ta cha tng bao gi nhn thy bt k iu g t m cch r nt hn l tm (citta) bt k iu trang nh no v t m no thy c ni cc tc phm ngh thut tao nh nht v cc chng sanh c xut pht t chnh s t m thanh nh u l cho chnh tm m c. Chnh l do s tinh t t m ca tm m to ra c bn sao hay l php tng ng bn ngoi . on va nu trn c trch t tc phm

khandhavravagga ca sayuttanikya 17/184. on ny cng c trch t tc phm mang ta Pht Tnh (Buddhology) hin thi c dch sang ting Anh trang 80). Ai mun bit thm chi tit bng cch no, thc c th to ra c Danh v Sc c ngha l cuc sng, c th tm c cun sch . 1- Khng cn nghi ng g na, c mt cuc sng c nhiu ngi gi l Ha Sinh (opaptika) cho d mt trn khng th thy c. Mt cuc nghin cu thu o v loi hay chiu kch cuc sng ny chc s dn n mt hiu bit hp l v mt nim tin chn tnh mt chn l v tnh hin thc v chc

chn. V Thn thng (Abhi) hay l cc nng lc thn thng ca c Pht v mt s ca ngi. C mi vn thuc Natthitadihi. Mt quan im cc k sai tri thuc v phi h khng (nothingness) hay l on kin, mt trong s ch ngha l s th chn c m t nh l mt nim tin cho l chng h c cuc sng Ha Sinh (Opaptika). Tuy nhin iu ny ngm cha nim tin cho l chng c chng sanh thn tin hay ha ngc. Khng c thin ng cng chng c ha ngc. Chng c iu g sng st do nhng kt qu nghip chng sau khi thn xc b tan r. y qu tht l mt quan im v cng sai lm s dn con ngi n ch c th lm nhng iu v cng ti t. Mt iu v cng quan trng l nim tin ny s ngn cn s tin ti ca nhng ngi c nim tin hng ti thnh o, thnh qu v nit bn. ---o0o--Khng G Vt Khi Thin Nhn Tu gic ca c Pht cao siu hn tt c cc chng sanh thn thnh (Adhidevanadassana) nh m t n trc li l mt im khc na nghin cu. Nhng chng sanh c tn ti hay khng, mc tiu c Pht cng b thnh qu cho l bao gi tu gic tm giai on ca Ngi cha c thanh tnh l g, cho n khi no Ngi cha c th tuyn b chnh ngi l ng V Thng Ton gic. cho tu gic ny vt ln trn ht mi th khc, trc tin Ngi phi chnh mt chng kin thng qua chnh Thin Nhn ca ngi hay l php thin nhn thng. ni chuyn vi cc thin thnh thng qua php thn thng nh l thin nh

thng, iu quan trng hn ht l t c thng qua chiu su tu gic ngi, hon ton l nhng d liu lin quan n cuc sng hay tui th ti a. iu ny h chng c kh nng thc hin c. ---o0o--T chiu sng Li cn c nh sng t pht ra t thn xc ca cc chng sanh Ha Sinh (opaptika) xut pht t su Ci Dc gii tr ln (kmvacara blmi), ng nhin, tuy sc mnh v sc rng r ca lung sng ny c khc so vi nhng lung sng ni cc ci khc, ty thuc vo cch thanh tnh hay l nh cao ca cc ci so vi cc ci khc. Ci cng thp th nh sng cng bt chi chang. Ci cng cao th nh sng cng sng chi; thn xc ca h ty thuc vo s tinh t tm ca h. iu ny c tip tc tin trin cho n khi khng cn Sc hay thn xc c nhn thy na c ngha l thn xc thuc Ci V Sc Gii. Chnh thng qua nh sng t pht ny m cc chng sanh ch thin c th nhn thy s vt. i vi h khng nht thit cn n bt k mt th nh sng bn ngoi no c, th nh sng ny pht ta xa n u u ty thuc vo cht lng hnh thin em li v sc mnh cc gii c mi c nhn t c. Trong trng hp con ngi ta, nhng ai c kh nng pht ta c nh sng ta ra t tm ca h cn phi t c Bc Thin Jhna. Vi tr tu hon ton thot khi nhng trin ci (nivaraa) trong cc giai on . Trong trng hp nh vy, vic t c thin nhn hay l

Thin Nhn Thng (dibbacakkhu) cn thit phi t c Thin Jhna Bc Bn. Tuy nhin, i vi chnh nhng chng sanh ci tri , c bit nhng chng sanh trong su Ci Dc gii (kmvacara bhmi). Cho d h cha t n Thin Bc Jhana trong sut cuc sng nh l con ngi, tuy vy cc chng sanh Ha Sinh (Opaptika) ni cc ci ny vn c kh nng t chiu ra mt s nh sng t thn xc ca h, cho d th nh sng c yu hn mt cht so vi nhng loi cc ci Thin Jhana cao hn. y kt qu do chnh nhng gii c h tch ly c ang khi cn sng trn ci i ny nh: phn pht ca b th hay tun gi mt cch chn tnh nhng Gii Lut. Thn xc ca h, k c cc b phn, t chi v cc c quan khc, vn cn c sc mnh tm thng lnh. Chng tr nn tinh t hn, khng cn th thin hay knh cng nh l bn sao trc kia khi cn sng trn trn gian na. Chnh v th ngay c cc chng sanh thn tin thuc cc ci thp hn vn c th bay bng ln c, c th bin i thn xc hay khin thn xc bin mt ty theo mun. iu ny khng k n nhng kh nng sng to khc. Ly th d, phn s con mt, cn c hiu qu hn nhiu so vi con ngi, kt qu l h c kh nng nhn thy c nhng vt xa tt v nh b so vi kh nng con mt ca ta c th nhn thy c. c nhng th d in hnh nu trong Kinh Pali. Chnh v th nhng ngi no t chi khng cng nhn nhng bng chng ny s khng cn trong t th c bit v chp nhn bng cch no v ti sao nhng vt ny c th tr thnh mt thc th ch khng phi ch l tng tng.

---o0o--Nhn Duyn pht sinh i li nhn duyn tc thnh dng c tm li, ly th d, kh nng nhn thy cng c ngun gc, hay ngun mch pht xut t tm m ra c gi l thc, nu bn mun th, vi con mt, h thng thn kinh c lin quan bn trong v no b ch l nhng cng c. iu ny ging nh giy in cng tc v ui n ch l nhng cng c hay l cch lp t cho dng in c truyn dn. Chng khng th to ra dng din. Chnh v th, ngm nhn cng khng th to ra c thng qua kh c vt cht m thi. Mt th d khc na: chng ta d bit t trng khng th to ra c mt cy. S tng trng ca cy ty thuc vo ht ging, l mt thnh t tc thnh. t trng m v nhit ch l nguyn nhn cng c ch khng phi l ng to ha cho cy. Th d nh nhn c th c thc hin thng qua tm hay l thc. Cc vic to thnh tm hnh khc nh l t tng. Th v xc cng u xut hin nh l mt thnh qu t m ra. Thc v hnh sc c ngha l thn xc hon ton khc bit v chnh v th c th tch bit ra c. iu trc c gi l Nma hay l phi sc hay danh trong khi iu cn li l rpa sc hay l vt cht. Khng th c thc tng v xc. Mt bo thai trong lng m ch c pht trin thng qua s hin din ca thc trong mt trng c th thai. Chnh v l do mt thn xc b tan r hay l cht. S cht c th ch din ra i vi thn xc m thi ch khng

bao gi din ra vi thc cho n khi no thc vn cn trn ngp vi nhng iu phin no hay l Kilesa, n ch c th xy cho mnh mt trong trng hp ny to ra mt thn xc khc nh l mt lp o chong cho mnh m thi. Mt thn xc mi c to thnh hay c gi li ln ny phi c thch ng vi ci tin v chiu kch cuc sng, ngha l thuc ci Ha Sinh (Opaptika). Khng ging nh thn xc trn ci i ny thn xc y hon ton p ng cht lng thc vo thi im khng b nh hng bi cc yu t kh hu, m v trong thai bo ngi m. N c c vic sanh ra thnh mt con ngi trng thnh ngay tc khc, vi y t chi v ni tng c th hot ng bnh thng. Hay trong nhng trng hp chung, tt hn bn sao chng li trn ci i ny, chnh vic t chi khng cng nhn nhng yu t c th ny khin cho h chi b lun chn l Thin Nhn. H cng vn coi thin nhin nh l tuyt i cho d h khng hiu r thin nhin nh hng n mc no . Chnh v tnh t mn khin h to ra mt t kn hay bc tung ngn cch. Ngn cn bt k cuc nghin cu hay o su no tip theo sau . Mt ln na li c mt vn ni ln, chp nhn thc l to ha v cc sinh vt c ti sanh di nhiu dng cn hay x khc nhau. nh mt, tai v,v. cng nh nhiu phm cht ca tr c. Hn th na li cng ni ln mt s khc bit ln ni hiu qu ca mt tai v nhiu php khc na. Mt con diu hu hay con i bng chng hn, c th nhn thy nhng vt rt xa vt khi kh nng thy ca con mt ngi ta. Mt con c c th nhn thy nhng vt trong bng ti. Nhng khc bit ny v v s nhng khc bit khc

chnh l nhng th hin do kt qu nghip chng ni tng trng hp v theo tng mc thc khc nhau. Nh th to ra mt sc mnh sng to tng t, ch khc ni nhng cch thc m thi. chnh l nhng cht lng khc nhau, nhng khuynh hng v mc trng thnh to ra khc bit . Chng ta bit c qua ngnh hc y khoa: lun c nhng thay i ni cc t bo ca h thng thn kinh trong no b ca chng ta. Lin quan n nh l ca c Pht trong y tng sinh. Nu c thc th tc khc s ni ln danh v sc. (c tng quan trc tip n c tnh ca thc) v ngc li. Nhn t khin to ra c s bin i ny khng l g khc ngoi c tnh. Ta gi l t nhin. iu ny chng t xc nh c c tnh ca b no. Mt iu b buc l c tnh ca tm cng cn c cu xt n. ---o0o--Danh v Sc i li cc x hay cn Mt nh l khc trong nguyn l cp n trn cng cn phi nghin cu l C danh v sc th cng c su x. nh l ny cng cn phi c cu xt. iu ny m ch mt s tht l h thng thn kinh c th pht trin theo bt k hng no, ty thuc vo cht lng ca khi c tng ng. Nhng kt qu nhiu hn v cao hn s c t n mt khi hin trng thin bc bn c t n v vi thin nhn c tu luyn cng vi vic tp luyn kin tr v u n cho n khi iu kin cao nht ca tm c t n theo mun bt k lc no v bt k ni no. C iu chc

chn l sau khi thn xc b tan r, nhp vo ci phm thin, th b c ca h s b thay i hon ton. Nu nh n cui tui th ti a mt ln na h quay tr li ci i ny h s c trang b vi mt khi c ca nh thn ng cao hn hn nhng ngi ng la tui. Mt kt qu ph na: chnh nh thng qua nhng tn d ca cc sc mnh thin t by lu nay tch ly c h s c th nhn thy v c kh nng giao tip vi cc chng sanh Ha Sinh (Opaptika) v khng cn phi c hun luyn thm do bt k ngi no khc na. iu ny hon ton ng c bit l khi h vn cn nh. l thi gian vn cha phi chu nh hng chi phi hay b phn tn v lch hng do nhng cm tnh v kinh nghim ngoi i. H vn tha hng do iu kin tm ca h nh nhng ci thng ng v c thanh tnh. H c th c gi l cc ci nhy cm v thanh tnh. Trong trng hp h vn cn thiu mt s phm cht ph no , ch cn tp luyn trong mt khong thi gian ngn l hon thnh c mc tiu. ---o0o--Vn Di Truyn Ni Lnh Vc Ca Thc nh hng ca nghip chng c tch ly u n trong mt khong thi gian di, ngay c khi hin trng thin Jhana vn cha t n. Bt k hnh kim hay cung cch sng no mt chng sanh t n thng qua vic kin tr lp i lp li trong mt thi gian di nh vy bm r su ni thc. Cho n khi tr thnh mt thi quen, cc nng khiu khuynh hng hay kh nng c bit. Sau ny tr thnh thi quen. Khuynh hng, kh nng xut hin nh l mt chng sanh

thng xuyn c n nh cho ti khi c th c gi l bn cht ca chng sanh . Tuy nhin thi gian cn thit cho mt qui trnh nh vy c gi l theo mt ngha no , nh l mt qui trnh tin ha chc chn l phi lu di. C i khi v cng to ln. Phm cht ny c th c chuyn ha do hai ng truyn ti mt l thng qua tng quan mu m v hai l thng qua s cht v ti sinh ca thc. iu th nht l do di truyn th qu r rng v c khoa sinh hc chp nhn. iu th hai i hi phi c mt mc thin tin tin no . Vn nh m quan st c chng sanh Ha Sinh (Opaptika) c th minh chng c s tht. i vi nhng ai t n mt mc thin nh vy h s c th nhn thy c thn xc thanh tnh, hay mt thn th thin gii, nu bn mun gi nh th, di dng mt chng sanh Ha Sinh (Opaptika) thot ra khi thn xc mt ngi cht. y l mt bng chng r rng cho thy nhng c im ca Danh v Sc c chuyn ha sang mt dng khc, c gi l di truyn tm linh hay siu nhin ty chng ta mun, thn xc va mi c ti sanh thnh mt chng sanh ha sinh. Thng thng ch l mt bn sao th thin, tuy nhin sau mt giai on, khi ngi cht tin trin xa hn mt cht c gia nhp vo mt ci thch hp vi tng c nhn, thn xc s tri qua mt bin i thch hp theo nh ngi c mun. Tuy nhin thn xc vn ch l mt thn xc khng hn khng km. iu ny chng t nhng c tnh v iu kin ca thn xc phn nh r nt hiu qu ca ngi to ra n. l tm hay l thc. iu ny c th c gi l bn cht t nhin. Gm c bn cht ca tm, l iu

(tng i) c n nh vnh vin rt kh c th tri qua nhng thay i c bn no khc. L ng nhin nu c iu g mnh m hn bn cht t nhin tc ng ln . Bn cht t nhin c thm nhun su xa vo tm hu phn, tr thnh mt phn hay mt gi hay l cuc sng hay mu ca tm gn cht vi chnh tm . y chnh l tnh tham lam, tr thnh thi quen c th ni nh th trong trng hp tm t gn kt vi mt khi nim sai trong mt thi gian di. Mt iu r rng l tht kh khn bit my c th gt ra c cho sch khi nhng sai lm . ---o0o--Bn Cht T Nhin n mt chng mc bn cht t nhin c em ra cu xt. Chnh bn cht t nhin ca tm to ra bn cht thn xc tng xng. Ngay lc ny, trc bt k bn c tnh hay bn cht t nhin no ca tm c th tr thnh hoc bin i th phi c tch ly trong mt thi gian di c th lu hn c tui ca mt hnh tinh cng nn. cho chn l ny c th hin m khng cn n mt suy on hoc mt kt lun th cn phi c mt c tnh chng c g khc hn l kh nng phc ha ra c cc php t nhng nguyn nhn trc c hng i kip. iu ny r rng i hi mt mc Nh Li Tin Kip cao nht (hay nhng bin c qu kh) gn lin vi Thin Nhn thng bc pht trin cao nht. Chnh nhng kh nng siu phm thi thc c Pht thit lp nh l cho rng: c thc th cng c danh v sc v nu c danh v sc th t cng s c thc.

Mt iu cn lu l c Pht khng bao gi dng t bn cht thin nhin thay vo ngi dng cc php l do tm to thnh (hay l thc to nn) t iu ny s xy ra hai h lun sau: Th nht: iu g con ngi, sinh vt v s vt c c l do chnh thc to ra m thi. Th hai: Theo ng hng no v hnh dng thc nhng i tng bin i hay mc ly u do chnh nghip chng ca chng m ra. Chnh v th ton b nhng dng cuc sng trong v tr ny cho d c thuc t sanh (Yoni) hay chn hu tnh c (sattavasa) cho d c thuc kip con ngi hay thuc kip Ha Sinh (Opaptika) cho d c kch thc nh b nht hay khng l, cho d c bnh thng hay k quc, cho d c hin din ni mt v tr hay nhng gii ngn h no khc cha c khm ph ra, cng xut hin di Php Nhn ca c Pht (Dhamma-cakkhu) cng chnh nh con mt ny c th nhn ra v bit c ton b s vt cho php ngi c c chn l chc chn trong nh l bao trm tt c mi s dn n kt qu l cuc sng ch c th hin thc c do chnh thc ca cuc sng m thi. Hiu c chn l ny s dn n mt h qu khc ca mt chn l khc l sc mnh ca thin nhn. ---o0o--Hnh Thin Chnh L Ngun Sng Siu Nhin Mt im khc na cn c cu xt chnh l nh sng gip ta quan st. Chng ta bit rng trc khi c th nhn thy bt k iu g, phi c mt lung sng bn ngoi chiu vo , c th l nh sng mt tri, nh sng mt ngn nn, hay nh sng n in di bt k hnh thc no. Nhng i

vi nhng ai t n c Thin Nhn. Tuyt i khng cn n bt k mt th nh sng no nh vy. H c th t to ra, hay t pht ra th nh sng pht xut t tm m ra chnh l kh nng hnh thin. Tuy nhin cng nh sng ty thuc vo sc mnh chiu su hnh thin ngi t n. Ngay c trong tnh trng ti nh mc cng khng phn bit hay nh hng g n vic quan st . Mt iu ta lun k vng l, khi tm bt u chm ch vo hnh thin, th mt lung sng s xut hin. Thot tin c th khng mnh m my. Nhng nh tu luyn tim tin v kin tr th ngun sng s tng thm cng . iu ny chng t r rng chn l lung sng c th xut hin thng qua sc mnh ca vic hnh thin. V th li c Pht dy c cp n trn l Mt thin sinh (aspirant) mun tin ti trn bc ng hnh thin t n mc t c Thin Nhn phi c kh nng to ra c mt ngun sng chi chang t tm. Lung sng ny phi chi chang nh nh sng ban ngy. C th ni th nh sng ny phi c to ra mt cch t nhin, c ngha l theo mun v ngay lp tc, bt c ni u v vo bt k lc no. y l mt c s khng th thiu t n c Thin Nhn. iu ny tht ng khch l cho nhng ngi no c ao tu luyn hnh thin. Ngay sau khi nhp thin, s khng cn giao ng. Mt lung sng s xut pht t ni tm, cho d tnh trng ti m ca mi trng bn ngoi c th no i chng na. Lung sng ny s tng thm sc chi chang rng r, vi t l giao ng v cng lun tng. Cng vi s tin trin trong vic hnh thin. Cho n khi c th t n c mt loi quang X no gip ta c th nhn xuyn sut qua

cc bc tng vt cht. Lc chng cn iu g ngn cn c qu trnh din bin ca thin na. Hn th na, lung sng ny di s iu khin ca tm c th hng ti bt k hng no cho d c xa my i chng na. Chnh v th m nhng ai t c Thin Nhn c th nhn r iu g ang ng kn bn trong nh, nhng g gi kn, hay nhn xuyn qua c cc bc tng ngn cn tm nhn. K c nhng vt qu nh i vi con mt thng ca ta. Tuy nhin, mt ln na cn phi lu mt iu l t n c Thin Nhn li c nhiu bc v nhiu mc khc nhau. Chnh v th ta khng th hy vng c c sc mnh ging nhau trong mi trng hp. Th d trong trng hp Trng lo Anuruddha, nh c bit ngi c kh nng tri vt nht trong s cc ca c Pht, ngi t c thnh tch ny. Rt c th l v vic hnh thin ca ngi t n mc pht trin cao , vi t l giao ng nh sng, v sc mnh di chuyn v thm nhp c. Mt khi nh sng t n i tng hay mc tiu n lin phn chiu i tng li cho con mt, v kch hot kh nng quan st. Tuy nhin, s khc bit rt r nt ni t l nh sng giao ng v ngun to ra snh sng . Cng vy, ta phi chp nhn cht lng ca h thng thn kinh ca nhng ngi t n Thin Nhn, chnh l l do tn ti (raison dtre) vt xa hn vi nhng con mt nhng ngi cha c hun luyn. Chnh nh s hun luyn tim tin v kin tr em li hiu qu tng ng cho h thng thn kinh. ---o0o---

Nhng ch Li Do Tu Luyn Thin M Ra Xt cho cng, cn c mt chn l y an i cho nhng ai nhm n tu luyn hnh thin m khng nhm t n Thin Nhn, rt c th h s nhng g vt qu iu h mong mun t n. t nht trong cuc sng ny. V c mt s phn ng ph cn c t n, ngay c mc thin thp nht. Nhng iu ny gm c vic to ra cho mnh mt tr nh dai cc s kin xy ra. Tng thm sc mnh chnh nim v tr tu. Vi kt qu c c gip ta hiu bit nhanh hn v r rng hn v bt k iu g c hc hi v nghin cu v s can m i tin phong hay c sng kin trong bt k iu g ta phi i mt. Mt tm nh vy rt t khi dn n mt con ng c o (cul de sac) khi phi i mt vi nhng kh khn v nhiu vn . y chnh l sc mnh ca nh sng ni tm tuy cha t n mt mc Thin Nhn. C mt hiu lm, mt thi khin nhiu ngi nn lng l tr nh hay tm to thnh hay n nh tnh kh ca con ngi. Mt ngi c tr nh khng tt khi cn nh c rt t c hi ci thin tr nh sau ny. iu ny c khng nh thm, l do kt qu di truyn m ra. Hu du ca cha m t c ch s thng minh cao (IQ) rt c th tha hng c c tnh ny ni cha m ca mnh. Chnh v th nu a b c sinh ra do cha m c mt ch s thng minh thp (IQ) th d nh chm pht trin chng hn, th cng t hy vng pht trin c cht lng tr c cao . Thc cht m ni. Hiu bit nh vy khng sai nhng y cng khng phi l iu ng trong mi trng hp.

Pht gio cng chp nhn l lun sinh hc ny nh l mt phn s tht v c Pht cn c nhiu iu ni v vn ny, th d nh trong trng hp mt ngi sau khi cht u thai thnh mt con ch. ang khi l mt con ngi hn c c h s thng minh cao. Nhng lm thn phn con ch hn khng th tot ra c phm cht hay suy ngh v cm nhn ging nh mt con ngi c, tuy nhin chiu su tr thng minh ca hn khng h b mt, v c th th hin c trong vic khin cho hn tr thnh mt con ch tri vt hn. Vi tr thng minh cao hn hn so vi nhng con ch ng loi, trc khng thuc bn cht con ngi cn cao hn c cha m ca con ch na l ng khc. y l hn ch do di truyn, do iu kin ca thn xc c ngha l hin trng ti sanh m ra. ---o0o--Phm Cht Ca B No y chnh l phm vi Pht gio c th chp nhn c. c Pht bit cht lng ca no b v h thng thn kinh l Kammajjrpa (ty vo kt qu nghip chng) c ti sanh (trc tip) thng qua kt qu nghip chng c ngha l nhng kt qu do kip trc li. Nhng ai thng c h s thng minh cao, c kh nng hiu c nhng iu kh khn v phc tp v ri tn dng c kh nng to iu li cho ngi khc, s c chc phc ni ci i ny bng vic ti sanh mc cao hn v kh nng v tm, k c tr nh dai. Chnh v th m no b v ton b h thng thn kinh c gi l Kammajjrpa. iu ny hon ton khp vi trng hp thn xc c luyn tp iu n.

Nhng ai sao nhng khng c nhng bi tp thch hp s c thn xc yu ui, khng c sc chu ng. Cng nh vy nhng ai khng luyn tp tr c ang lc cn nh, sao lng nhng c hi hc tp, s khng th tng trng tr c c khi h ln ln. Tui cng cao bao nhiu, th cng kh c th gt hi c nhng thnh cng trong vic luyn tp tr no. y chnh l v iu chng ta gi l hc tp thc cht ch l nhng bi tp n nh cho tr c l tp suy ngh ra lm sao, luyn tr nh nh th no, n tp ra sao, hc phn loi nh th no v nhiu iu khc na, k c vic thch ng vi cc hnh ng th l v hnh vi v khu lin quan, c bn chng l g c ngoi nhng bi tp hay vic luyn tp dnh cho chnh tm vy. Nh ni trn, mt nhn chng l g c m l tm nhn, (thng qua mt), tai nghe c cng khng l g c m l tm nghe c thng qua tai v.v.. . Cng vy, khi chng ta ni. tr nh c tn li trong no b thc cht l tr nh c ghi li trong tm thng qua no b. Ton b nhng iu k trn chng phi l qu ng, hay nh gi qu cao. Chng ta hy nghin cu k coi thc cht tm hay tim thc chnh l ngi sng to ra ton b nhng th , ton b nhng g c ban tng cho thn xc hay no b xt cho cng ch l mt qui trnh luyn tp c ban tng cho tm m thi. Chng ta c bit mt cch khoa hc rng cc t bo no v h thn kinh trn ton b thn xc lun lun phi tri qua mt qui trnh bin i lin tc.Theo Pht gio iu ny c sc mnh ca chnh tm hay thc to ra. theo phng hng v mc v cc thn gii c pht trin hay bin i u ty thuc vo sc mnh kim ch ca tm.

Ta c th quan st thy nhng ngi no am hiu l lng thng l nhng ngi c tr nh tt v c kh nng tip thu cao thuc h thng no b. Ngc li cng l iu hon ton ng. Nh vy chng ta c thy trong cc trch on Pht gio c hai phm cht hnh nh lun lun theo st nhau l Nim (sati) v Tu (Pa). Hai phm cht ny li da vo cht lng ca thin nh (samdhi) theo qui lut nh li sn sinh ra Nim (sati), v Tu (Pa). Mt iu khng bao gi c qun l ton b nhng im ny ch l nhng phm cht v kh nng ca tm m thi, ch khng phi ca no b. Chng cng c gi l Cetasika thng c dch l cc s hu tm. Chng l tn hay l Danh (nama) c ngha l nhng phm cht siu hnh, cn c tu luyn cho nh hng hay l qu bo (d thc) vipka ln tm Bhavagacitta) y l ngun gc mi kh nng sng to cho no b v h thn kinh. Thn xc th kch sm mun g cng b buc phi tan r. Nhng tm hu phn vi kh nng sng to ca n vn cn vi cng c th s c tc ng ln tr thnh phn tinh t hn c ngha l tr thnh thn xc thn tin . . . . Kinh Pht so snh vic bin i ny ging nh mt vic tri dy khi mt gic m gic m chng l g c song ch l cuc sng trn th ny. Thc cht m ni, chng cn s so snh ca cuc sng trn tc vi iu ny na ngha l mt iu kin ging nh mt gic m i vi ngi cht cuc sng Ha Sinh (Opaptika) th thc t hn, sinh ng hn v ko di hn c trong kh cnh ln trong nhn cnh. ---o0o---

Bn cht t nhin: c tnh km theo Nh vy hnh thin c pht trin cho n khi ngun sng xut hin cng vi nhng phc li v gi tr to ln ca n. Trc tin nu ngun sng mnh c ngha l c tng trng mnh , c kh nng nhn thy Sc hay l th lc s xut hin nh l mt thnh qu r rng (l ng nhin, ta phi lu ko mt s cnh vt s quyn r ta.) Mt s ch li khc gm c kh nng tr nh c tng cng mc cao v kh nng nh li iu b qun lng by lu nay. Khng k n s pht trin Ch S thng minh (IQ) v s ci tin ng k nhng t bo no. Ton b nhng iu ny iu l kho tng v gi khng th b nh cp. i km vi ngi s hu cuc sng hoc ngay c cuc sng mai hu. iu ny cho thy ni mt s tr em cch ny cch khc c ti sanh thnh nhng thn ng chng t l c tnh c nh v bt di bt dch km theo. Tuy nhin, iu ny cng qu r c v nghip chng thin v bt thin. Ni cch khc iu ny c p dng tng t cho c nhng thn ng bt thin v hon thin, nhng li ch c c t vic tu luyn hnh thin ngay c thin bc cao nht cng cha th t n c trong cuc sng hin ti. Chnh v th khng nn qu phng i gi tr tm cng vi tu luyn thin v vi vic tu luyn ny s din ra s hon chnh, to ra sc mnh ngun sng ngy cng tng, iu ny c ngha l gia tng t s giao ng v sc nhy bn ca tu gic, nu ta mun vy. Tuy nhin bc u tin gm nhiu tr ngi v nn ch, nhng vi phn u trung thc v khn trng ta s t n tin b v cui cng s bin thnh i iu g ging nh thi quen thm cn c , bm r su n ni

c coi nh l bn cht ring. Ngc li nhng ai khng c can m dm chu khut phc trc nhng mnh lnh thuc nhng nh hng gy b v lm nn lng s lun bt phi chuc ly nhng au kh ln chnh mnh, tm ca h (ngha l thi ca tm) ging nh nhng nh my sn xut hng lot nhng au kh di li chnh nhng ngi sn xut. Lng qun, mt n mt ng v nhiu triu chng khc nh sp tm l mt trong s nhng iu bt hnh s xy ra. iu quan trng nht l nhng triu chng ngoi c mun ny khng ch l nhng g h c c trong cuc sng hin ti; chng tr thnh mt th ti sn bt di bt dch i km vi nhng ngi sn xut ra chng ngay c vo i sau na. V trong mt vi trng hp khn trng ngay c khi h c ti u thai tr li ci trn gian ny mt ln na. ---o0o--Bn Thm V Cht Lng Ca No B Cn c vo Kammajjarpa (kt qu ca nghip chng), th cht lng ca no b v h thng thn kinh c xc nh ngay t khi chng c gn vo vi trng c th tinh trong lng m. Tt xu ra sao, mnh yu nh th no v s pht trin ca n hng v pha no hay c m nhn c thit lp ngay t khong khng gian v thi gian . (tuy nhin, cho d cng phi tri qua thay i hay c iu chnh sau ny; vi iu kin l nh hng hn ch ln hn) iu ny ging ht nh mt cy s mc ln nh th no, tt hay xu u c tin nh bi cht lng c gn kt trong ht ging cy . R rng l phi c iu g trong

ht ging , cho d l g i chng na, c kh nng kim sat c sc tng trng ca cy, s pht trin ca n v cui cng l c qung i tn ti ca cy . Nu i vi mt ht ging l nh th chc hn cng nh vy i vi kh nng ca trng c th tinh trong bo thai ngi m vy. iu mang y sc mnh to ln phi thng c Pht gio gi l Thc gip ti sanh (patisandhi). Chng ti mi cc bn quay tr li vi li dy ca c Pht : i ngi nanda, liu thc khng mun u thai vo trong lng m c th khin cho danh v sc c ny n ra trong hay chng? tr li cu hi ny th v trng lo cho l iu khng th. Cng ging nh i iu b him nm trong ht ging li c kh nng kim sot sut c tui th ti a ca cy . Cng vy iu k diu b him ny gi l thc cng khng ch thn xc chng ta, khng nhng ch trong giai on cn trong lng m, nhng cn trong sut c qung i con ngi . Trong mi t bo ca thn xc u c thc . Mi hot ng c ch ch nh hp th, loi tr, tiu ha v t chy t nhin (ton b nhng hnh vi ch hay v thc) u nm trong vng kim ta ca thc c, vi mt trung tm sinh hc nm trong no b. Mt cng vic luyn tp thin y nhit tnh v phn khi vi nhng hon cnh thun li s em li kt qu trong tr c v h thng thn kinh c khe mnh c ngha l s c nng ng cho n tn tui gi hay c cho n khi cht. Tt c cc v A-lahn ngha l nhng v c gii thot ton b cho d sng c hng trm tui hay ngay c cn nhiu hn na u c cho l c kh nng duy tr tr c ca h khe mnh cho n khi h qua i vnh vin. Nhng nu nhng sinh hot

 ch bt u tui gi th kh lng c th hy vng c kt qu nh vy (cho d vn tt hn l khng lm g c.) iu ny ging nh mt ngi bt u luyn tp thn xc vo lc tui gi. Cho d vn tt hn l chng luyn tp g c. Tuy nhin ta s khng k vng c c mt kt qu y ngha gi nh h tp luyn sm hn, ngay t thu cn tr hay vo tui trng thnh. ---o0o--Nhng li ch vt cht do nh sng thin em li Mt th nghim c tin hnh xem nh sng thin c gip gia tng tr nh hay khng. Ngi ta thc hin ni mt a tr c kh nng to ra ngun sng ang khi nhp thin. a tr c th nghim yu cu quan st v nh mt trm vt c nh s t mt n mt trm v ch c php nhn c mt ln duy nht m thi. Th d s 1 l chic bt, s 2 l chic bt ch, s 3 l mt cy thc k v.v v c tip tc cho n s 100, iu ny c ngha l 100 vt dng khc nhau c nh s cn thn. Sau ngi ta yu cu cu b tr li nhng cu hi, t d nh s 15 l g, s 45 l g, v.v. cu b u tr li ng ht, chng sai mt ln no. Cu ni ng tt c cc s v vt c nh s. Cho d nhng vt khng theo mt th t no c. Mt iu tht ngha l cu b tr li ngay lp tc, khng chn ch g c. Cu ta cho bit, s d cu lm c nh vy l v cu nhn thy c c con s v vt cng mt lc ngay khi c hi. Cu lm c vy l nh vo nh sng do sc mnh nhp thin em li. Chnh v th cu tr li trt lt nhng cu hi .

Kinh Pht chng ta bit Trng lo nanda c kh nng tip thu thuc lng, ngha l nh c bt k iu g c Pht ni vi ngi cho d ngi ch c nghe mt ln m thi. Tr nh ca ngi khng h sai lm nh th nhng li ca c Pht c ghi li trn bng ghi m sn sng pht tr li bt k lc no, vi nhng chi tit lin quan nhng g c Pht thuyt php hay din gii Kinh Pht u, khi no v ngi ni vi ai. y l bng chng cho thy ngi l mt ngi chuyn c kh nng t n mc tr nh vt tri hn hn do bi ngi tu luyn c mc cao nht, khin ngi tr thnh thn ng trong lnh vc c bit ny. Mt tm c thin kim sot n nh vy li t ra rt bnh thn, thanh tnh v thanh lc khi mi trin ci. Chnh v th tm ca ngi tr thnh nhy bn c ngha l ngi quan st rt nhanh, nhn bit, am hiu v nh li c hay l hi c li, c ngha l khi dy c nhng g chm ngp v tch t tn ni su thm thc. Mt cuc nghin cu v Vi Diu Php (Abhidhamma) c bit phn ni v S Hu Bin Hnh (Sabbasdhrana Cetasika) cn tin xa hn l ch lm r v im ny. Trong trng hp c bt k sai st no xy ra trong qui trnh c cp n trn, chnh l do tm st na khng c bnh thn cng nh thanh tnh ng mc. Ging nh mt my quay phim (camera) c cht lng khng hon nh mun, khng hy vng to ra c kt qu ti u theo mun. . . iu ny dn n mt s tht l ng sau nhng khc bit a dng hay nhng bt bnh ng trong cuc sng, cho d l cuc sng con ngi, loi vt hoc c tho mc trn ci i ny hay bt k ci no khc, c gi chung l cc ci Ha Sinh (Opaptika).

Nhn duyn xc nh chnh l s thiu st , trc tin l ngay ti ci ngun sinh vt , th hai l ti nhng cng c hay nhng ngun th hin hay hnh ng. Nhn duyn ny c th thy r, chng hn nh ni ngi m, ngi ic hay ngi cm. . . Mt khi nhng c quan gic quan ny c iu tr khi th ngi vn c th nhn thy c nghe c v ni c. Nhn duyn trc li m ch nhng khc bit v tn ni cc sinh vt sng trn ci i ny, vi nhng khc bit tht l da dng v cht lng ca b no v h thng thn kinh, nhng iu ny phn nh s khc bit ngay tn ngun gc c ngha l cht lng hay l s trng thnh ca thc. n y cht lng hay mc trng thnh c th c ci thin di nhiu hon cnh thun tin c hng ti ch ng n. Theo Pht gio th ng hng ng n ny hiu theo mt ngha no chnh l vic nm gi Gii (Sla) nh (samdhi) v Tu (pa). y chnh l nhng iu mt khi chng ta kt hp v trn ln c mt cch hon chnh, th y chnh l ng li duy nht dn n thanh tnh tu gic. Chng cn con ng no khc. Di y l on trch trong Kinh Pali Eseva maggo natthao dassanassa visuddhiy (trch trong Php C Kinh Dhammapada-) ---o0o--Nhng Kha Cnh Phi Vt Cht Ch Khng Phi V Sc Ni Thn Xc Bt k t ng no, ni hoc vit, v bt k nhng g c pht minh ra hay c con ngi tn to nn tt c u hng v mt im l mt cu trc tm ni hoc lm

ra. Nhng hnh vi ny phn nh tm nhn, ti kho, luyn tp v kh nng siu nhin ca tc gi to ra chng. iu ny tht r rng v ht thy mi ngi u c th nhn ra. Nhng c mt s tht tuy t r rng nhng v cng ngha khng th b qua c, nh bn n trn, chnh l cu trc ca no b v ton th cc b phn hay x khc v mt phn ca c th phn nh li l Thc. Chng l nhng biu hin trn bnh din ci i ny mt kh nng Phi vt cht, nhng khng mang c tnh V Sc hon ton. Ton b cc t bo trong c th u c lin h trc tip vi nhau trong mt mng li phc php ca mt thp canh ngha l no b. Di s iu khin gim st ca Thc. Mt ngi hin i ngy nay thng c khuynh hng i n kt lun l s pht trin ca thn th v cc b phn trong thn xc ch l thuc vo cc yu t vt l m thi, c ngha l n v nhit .. . . Mt ln na chng ta phi ni y l mt kt lun sai lm. Nhng xt v mt hn ch th iu ny khng hon ton c l. Cn c nhiu iu khc hn l ch nhn thy bng mt. Chng ta th ngh coi, nu chng cn g khc hn ngoi nhng kha cnh vt l ca cuc sng, th ti sao nhng t bo c th nhn ra v ch chp nhn iu c li cho chng v ri loi b hay t chi khng chp nhn bt k iu g tht li v gy phng hi cho chng. R rng mt chi tit phi vt cht ny t u m ra? ti sao chng li bit cch loi b khi nguyn mt h thng iu g c hi hay v dng? Cch c s hay hnh vi ca cc t bo nu bn mun s dng t ny ging y ht nh mt con ngi, v mt con vt ch chn la nhng g l tt v c li cho h m thi. S khc bit l mt con

ngi v mt con vt c th ch tm hay thc thc hin nh vy. Trong khi cc t bo cng c th lm c nh vy theo bn nng hay theo tim thc. Cng mt cch thc , th s tng trng v pht trin ca no b tin ti theo hng ng li khng ch l kt qu ca thc n truyn thng hay thuc men ngi s dng. Tht vy, theo nhng kin thc hc tp v nghin cu no b ch c th hy vng tng trng v pht trin c cng vi s tng trng ca c mt h thng no b nh l mt kt qu. Nhng nu tm lin tc b ph ri, thng xuyn b giao ng do nhng t tng v tnh cm khng lnh mnh, b nn tr v ri lon do nhng tr ngi v nhng vn kh khn v cui cng l mt kim ch th ta c th hy vng c c iu g do nhng kin thc khoa hc v nhng nghin cu em li? Trong trng hp nh vy th li nhun nu c, s chng b li c vi nhng hu qu tai hi em li. Cn cn s nghing v nhng iu chng thay v nghing v nhng iu thun. Kt qu cui cng n gin l hy nhn xem. iu ny chng t ngha to ln ca iu phi vt cht, chng phi l kha cnh v sc gii (siu nhin) ca th xc m ra hay sao. Mt khc, chng ta cn c mt s nh vn, ngh s v cc v thnh c c khi c khng h b suy xuyn do tui tc v nhng iu kin do thn xc gy ra. Khng cn ni chi n cc bc thnh A-la-hn trong Pht gio. Ton b cc ngi cng bit n do cc ngi duy tr c phm cht no b v s trong sng ca tm cho n khi h qua i sang th gii bn kia. iu g l nhn t quyt nh ng sau kha

cnh vt cht trong tt c nhng trng hp nh vy? Chc chn phi c i iu g vt khi phm tr bnh thng v khng th tp luyn ni con mt cng nh ni cc gic quan khc. y chnh l cht lng ca Thc, ni mt cch c th, y chnh l cng vic thit lp kh nng nhp vo thin vy, cho d cha t c mc jhna cao ngt hay thin chng (sampatti). Ni mt cch chnh xc, y chnh l tu thin i i vi tun gi Gii lut v luyn Tu gic (pa) ni trong h thng Pht gio c cp n trn. ---o0o--Cn Nhiu C Gng v Thi Gian t n Thnh Tu Cao Hn t n c nhng thnh tu v php Thn Thng (Abhi) hay l nhng sc mnh siu phm ang nhm ti. Mt cng vic luyn tp nghim khc v y nhit huyt v mt k lut nghim ngt i hi ngi thin sinh (aspirant)phi tun th t u n cui, v cng cn phi c nhiu thi gian dnh cho cng vic luyn tp ny, c i khi cn di hn nhiu so vi yu cu c c kt qu nh trong luyn tp kin tr v quyt tm cao. C i khi cn cn n c mt i ngi hay nhiu kip khc na. i vi nhng ai ch mi bt u trn ci i ny, t n c nhng kh nng thn thng siu phm hay siu nhin ny cn i hi mt mc luyn tp c bit v khc thng pht trin tr c km theo l mt thi dit dc cao ni tm. Nhng phm cht ny c tch ly trong mt thi gian di m kt qu l vi vic t n bc Thin Jhana cao

ngt v tuyt vi v thin chng (samapatti). l nh cao nht ca tu luyn thin. T Kinh Pht chng ta cng c bit cc v Thnh A-la-hn thng rt vo trong thinh lng v nhp thin nh l ni bnh yn v hnh phc tt trong cuc sng i thng. iu ny din ra sau khi h t n hon ho tt nh v gii that khi mi au kh phin no. H khng cn phi b ti sanh na. V nhng ngi trn tc thng c th phi tri qua mt tnh trng v mng v khng mun c ti sanh. Bnh xe (vng) ti sanh v kt qu ca ti t cha c ph v. iu quan trng hn l h khng c th chn cho mnh c ci no hay mt a im no hay c vic ti sanh na cho n khi no h t n c mt mc kim ch v dit dc mnh th mi c c mt mc t la chn thch ng cho vic ti sanh. iu ny ch c th thc hin c khi no h t n c mt mc nhp thin y li nhng t tng v tnh cm khng thch hp v bt thin. y l l do v phng cch hnh thin phi c pht trin ti a theo ng hng v t c mc tin cn trnh khi Hi Chng Min Nhim Mc Phi trong lnh vc siu nhin vy (Spiritual Aids - Sida). ---o0o--Thin Nhn Thng ni c Pht Cn nhiu iu hn nhng g mt thy, Hoc lnh hi gic quan khc ca ta. Chng cho ta ton cnh ng tin cy. Ton nhim v cm gic qu bao la.

Hiu qu lun lun ch l gii hn. Chng tng trnh mi kha cnh cho ta. y thm ha ca ti v ca bn. Chn l bn cng ti li l. chim ngng t tri cng vn vt. Ta cn mt ngun sng rt chi chang. Tu luyn k nhng iu Pht dy M rng tm nhn ton b ng gic quan Ngy ta sinh chng ci no c sn dn Lc la ci i cng ch vy m thi, Ngn Chng sanh ang la ci th gian. Mi vng quc c thnh c ln gian tham c Th Tn nhn ra tt c Cng ton b d liu c lin quan Nh Thin Nhn siu phm Ngi c chng. Ngi vi hn mun vn tri cao Ngi chng kin chng sanh sanh ri dit Thng c l l, khng gian v thi im. Thay chng sanh ngi d liu ht mi th. Nh Thin Nhn cng thn thng y huyn nhim. Nhm ngun sng ni tm lm ch n. Soi dn mi thnh tch thnh cng cn thit. Phi nhp thin ngy v m lin tc ch n t tin b siu nhin.

Mt minh chng c sng cn nghip chng iu hin nhin dt khat khi chng minh Li Pht dy Chnh o t tng. Nim kiu hnh con Pht l th . Chng ai sinh ra y tr tu L iu tri khng ph cho ring ai, Chng ai cn tr tm nhn cng nhn thc Vt tri hn mi sinh linh chng sanh. Vt trn c mi ch thn ch thnh Vn ti tn Tam gii
5

tn Cu Trng6

Chnh thc l nhn chng mn tri n Thin Nhn linh thing ghi du n.

---o0o---

HA TM THNG (Manomayiddhi)
Theo ngun tham kho Kinh Pht ging nh cc chng trn, c ghi li giai thoi c Pht hng dn nh vua jtasattu ( phm ti git cha mnh) v nhng kt qu to ln mt ngi sng i c thn ly tc hy vng t c nh sau: Mt v t khu nhp thin nh (samadhi), do vy tu gic ngi c thanh tnh v sinh ng, ngi gt b ht nhng nh hng phin no, tu gic t khu tr nn n nh, linh hot, khng g lay chuyn ni, ch mt mc hng ti to ra Sinh Thn t thn xc th thin ny. Sc (rpa) to

thnh thn xc cng vi tu gic, cng gm y cc chi v cn khc, hon ho vi nhng mn (mt, tai, mi. li, thn v tm); i Hong Thng V i. Ngi ging ht nh k c ko ra t m bn ly lau sy on trch trn chnh l c Pht, mt nguyn l c bn nh ta hiu c chn l lin quan n cc chng sanh Ha Sinh (Opaptika) v Sinh Thn ca cc chng sanh hay ci c gi l cc Thin Th. T Dibbakya ngha en c hiu l Thin Th (thn xc mang tnh thin ng) l mt t chung ch nhng thnh t thuc cc chng sanh Ha Sinh. Gm c nhng chng sanh trong ci kh nh Ng qu, Atula v nhng chng sanh thuc ci ma qui. Cng nh cc sinh vt khc trong ci sng c gi chung l cc v thn hay l cc ch thin . Chnh v th t c mt ngha rt rng dng m ch cc chng sanh khng ging con ngi k c cc chng sanh siu nhn na. Hiu c mt cch tng tn chn l v cc thnh t Sinh Thn tc l do ti sao li tn ti cc chng sanh ny v bng cch no chng xut hin, chc chn s gip lm gia tng nim tin vo nhng kt qu nghip chng v cui cng ta c c mt nim tin khng lay chuyn v chiu kch cuc sng c gi cch chung l nhn cnh (diu h quc) v kh cnh. Mt ph phm pht sinh t hiu bit ng n ny l mt nim tin v t v nhng thnh tu c Pht c c trong lnh vc cc php thn thng ngi c c nh : vic Nh Li Tin Kip ca chnh ngi cng nh tin kip ca nhiu ngi khc na. Hn th na am hiu tng tn c nhng chn l v ha tm thng (Mind-

made-body) s em li kt qu th hin c ni hiu bit tng xng v chn l cho rng thn xc con ngi ta do thc hoc tm. iu ny c thy r khi c Pht m o vi Trng lo nanda v Kinh Mahnidna, cp n trong i Phm (Mahvagga), mt on trch trong Trng B Kinh (10/74) nh sau: i nnada, nu nh thc khng th lt vo trong lng m, liu Danh v Sc c th c sinh ra trong hay khng? Tha c Th Tn, iu ny khng th c, Trng lo nanda tr li. Chnh v th c Pht ni tip. y chnh l trng hp. i ngi nanda, bt k ni no xut hin thc u xut hin Danh v Sc. ---o0o--S M Qung Siu Nhin Theo quan im Pht gio, chng phi qu ng cho rng nhng ai khng t th hin (khng nh) c chnh mnh y chn l va cp trn ni v c Pht u thc s tr nn m qung siu nhin v nh vy h khng th hiu c ngha su rng cc n c ni Tam Bo. i vi tuyt i a s con ngi ta, m qung siu nhin hn ch tm nhn ca h, mt hin tng trn bnh din vt cht th thin ny li l mt iu tt nht nhng ch l mt phn v v th khng hon ho. y ch l mt thc cht sinh l thuc v di truyn hay, chnh xc hn, xut hin chung vi cha m, v l mt kt qu, mt sn phm ca to ha. Hiu

theo bt k kiu no rt t ngi dm tho b s m qung c th nhn thy c nhng s tht v nhng lnh vc khc trong cuc sng. Cng chnh v khng thng sut chn l v i ny a s c khuynh hng khng quan tm g n qui lut nghip chng, hay ni theo kiu hin nay l hnh ng hay phn ng li ci siu nhin ny. Coi nh qui lut y ngha ang chi phi cuc sng. H b thu ht vo vic nung chiu gic quan, v b tnh am m lc th ln t v qun mt l trong cuc sng ca h u ch c nhng g ta quan st c bng mt trn (hay thc t l cn c nhiu iu khc hn l cc gic quan th thin ca thn xc ta). S so snh ca c Pht tht ng quan tm. Ngi ni rng nu (thn xc siu nhin) mt khi la khi bn sao vt l ca n cng coi nh l mt con ngi c ko ra khi vng bn ly lau sy v tr thnh mt cy sy linh thing. Theo Trng lo Buddhaghosacariya, tc gi cun Thanh Tnh o (Visuddhimagga) iu ny c gii thch l mc tiu ca c Pht. y chnh l ngi mun truyn t ngha cho rng mt thn xc do tm tc to nh th di mi kha cnh ging y ht nh thn xc ca mt ngi t n c nhng kh nng siu phm. Mt hnh nh tng ng ta c th nhn thy trong trng hp mt ngi ang la khi ci i ny cc cn mn ca h khng th phn ng li vi bt k mt kch thch no thuc ci i ny c na. Nu nh mt ngi t c mt mc thin thch ng, mt thn xc khc na s hin ra ngay trc mt h (h c th nhn thy mt thn khc na y ht nh thn xc ang nm bt ng ) c ngha l mt thn xc tinh t

hn, mt Sinh Thn di mi gc ng nht vi thn xc ang nm bt ng trn ging. Ngay c trang phc ca Sinh Thn cng ging ht nh thn xc cht nm . iu ny c ngha l i vi mt ngi ang trong cn sinh th, thn xc ci tri ca h (ngha l thn xc do tm tc thnh hay l Sinh Thn) trc tin phi la khi thn xc trn tc ny Nu bng bt c cch no ta c th thy c Sinh Thn , thot ra khi thn xc trn tc ca n, th lc ta chc chn ngi la khi ci i vo giy pht , ta c th ni chnh xc n tng gi tng pht. Tuy nhin, nhng phng th khin ta thc hin c iu ch c th c c thng qua sc mnh thin. Mt ngi t trang b cho chnh mnh kh nng c th nhn thy bng con mt siu nhin ca mnh mt cch chnh xc lc no Sinh Thn ca ngi ang cht ri khi thn xc th tc ca h. Ngi c th lm c iu ny m khng cn dng ti con mt tht ca mnh g c. C ngha l khng cn nhn vo con ngi ang cht . Biu tng s cht tht qu r rng khng cn nghi ng g na. Nh vy sau khi nhn thy Sinh Thn la khi con ngi. Ngi ni ln t hnh thin v cho bit chnh xc n tn pht khi no th ci thn xc cht. Nu vo ny c ai t c nhng kh nng Thn Tc Thng di mi gc v ngi c th ng ra ng u vi nhng thch thc trc mi nghi ng v mi chng c hoi nghi xc thc, thi ca nhng ngi xt di gc ca tn gio ni trn v do l hoi nghi chnh cc tn gio khc na, s c th thay i mt cch c bn v

cn thay i n tn gc r tr nn tt hn. Mt iu ht sc ngha l bt k iu g, cho d c th no i chng na, cho d ngi c l mt t khu, hay mt tn o hu, nam hay n, gi tr ln b. Vn l chnh thnh tch phi c kim nghim v chp nhn mt cch khoa hc. Hay t nht c tuyt i a s nhng ngi trn th gii ng tnh ng h. Liu y c phi l mt gic m tr thnh hin thc, l thi ca mi ngi v phn ng ca h v cc hon cnh s mang tnh xy dng v em li nhiu ch li hn vo lc ny hay khng. Nhng vn v kh khn cho d l kinh t chnh tr hay xut pht t nhn thc, chc chn s c gii quyt mt cch hiu qu hn v s c gim thiu ti mc ti a. Chnh v th m s bng hoi, bc lt v nhiu hnh thc o c xung cp t by lu nay lm xi mn x hi v cc quc gia hin nay. Tuy nhin vic chp nhn chn l v i, ph qut v hin nhin ny tr thnh nh l mt hin tng ging nh con ngi t chn ln mt trng vy. ---o0o--Mt Gic M Tr Thnh Hin Thc Chng Liu gic m ny c tr thnh hin thc ni cc gio l ca cc tn gio chng, c bit l ni gio l Pht gio, mt tn gio cp n cc hin tng ny mt cch trc tip v di do trong kinh Pht. Liu gic m ny c tr thnh mt thi thc y ngha th hin c mt ch mnh m hn ni mt b phn dn chng, khin h cm thy h thn v s hi khi lm iu khng tt, ngay c khi khng c ngi no chng kin hay bit c cc hnh vi . Nhng xin

nhc li mt ln na c m ny cn phi c gii thch mt cch cn k trn c s gio l ca c Pht, c th c p dng hiu qu vo cuc sng i thng v ni cc cng vic ca ngi i. Bng khng, v y l iu kin v cng quan trng, hin tng ny ch l nhn duyn khch ng ln mt phn ng m h thay v mt s chp nhn thng minh chn l nghip chng cn st li v c th dn n lm dng thay v s dng c mt cch thng minh, kh nng siu vt ny. y l mt nh hng v cng to ln v c th gy ra kt qu tai hi siu nhin, ging nh thn th nu khng c kim sot cht ch v t di k lut nghim ngt, nh hng li cun ca iu ny s v cng mnh lit mt cch khc thng. Tr khi c t di ch k lut nghim minh v kim ch nghim khc, rt c th chng s to ra nhng hu qu khng khip, cho chnh mnh v cho nhiu ngi khc mc ton cu. i vi nhng ngi hoi nghi chn chnh, cc trch on ca c Pht v hu qu cho rng khi mt tu gic c thanh tnh v tr nn linh hot s xut hin kh nng to ra c Sinh Thn t nhin ng cn ti mt suy t cn thn, v kt qu l phi cn n mt s gii thch nh sau: ---o0o--Gic Mng L Hin Thc Khi Cn ang Tip Din Mt ngi bnh thng lun m mng khi ng. Mt iu ht sc r rng l nhng g din ra trong gic m - Bt k iu g thy, nghe c v.v u do tm to ra hay ni chnh xc hn tt c xut pht t Tm H Kip (Bhavaga-citta) c

ngha l xut pht t y tm hu phn hay l tn ci lng su thm. Nh tt c chng ta u bit, vn tn ti mt thn xc khc na, thc t v bn vng cho n khi no gic m vn cn tn ti, khng k n thn xc bt ng v ang ng ca ta. Thn xc th hai hay l song hnh hon ton y cc chi, v c quan, cng vi cc gic quan c kh nng vn hnh y ht nh thn xc ca ta. Thn xc ny c th cm th, suy ngh v cm nhn c nhng cm xc. Ni tm li, thn xc hon ton sng ng nh l thn xc tng ng ca ta, cho d cuc sng ca thn xc ny so vi thn xc ng hnh ca n, r rng l c ngn ngi hn. Nhng sc mnh nhng cm nghim gp phi trong nhng giy pht ngn ngi chng c ngn ngi hay ho huyn mt cht no. Ngc li cn rt mnh v i khi, c bit trong trng hp mt au kh c cng mnh, hnh nh cn tn ti vnh vin na l ng khc. Tuy nhin, v hu ht cc gic m ca chng ta u khng mch lc v kh hiu, phn ln thi gian l sn phm do chnh nhng trin ci thng t nh la chnh mnh, nn chng ta thng c khuynh hng a ra nhng kt lun khi qut v ngy th cho rng cc gic m ch ton l o gic v chng a ra c nhng nh trc y. Cho d c mt thc t r rng l mt s gic m thc s c bit n nh l li tin on cho nhng s kin trong tng lai mt cch chnh xc. Nu chng ta xt n nhng hin tng ny vi mt thi khng thin v v thc s vi mt tm hu phn tm hiu nghim tc, ta s thy c hai thi kt n mt cch chung chung v mt thi tin tng v iu kin nhng gic m u l nhng thi qu khch.

Chc chn s phi c mt thi trung dung cn tm hiu v nghin cu vi mt cch tip cn phn tch v mt tm khoa hc. C mt im chung cho c hai hng ngi m mng v ngi nhp thin su xa. chnh l s thc tnh tm nh l iu g i khng li vi tnh v thc ca thn xc ca chng ta. Chnh v th ta c th khng nh c thnh mt cng thc nh sau. Nu khi tm tr thnh v thc v c tch khi thn xc th thin ca chng ta, s c mt Sinh Thn khc xut hin b vo ch thn xc ca ta ngay tc khc. y chnh l thn xc do tm to ra. ( Sinh Thn). Thn xc ny xut hin trong gic m hoc vo lc chng ta nhp thin bc cao. Cm gic bay bng lng lng cng xut hin trong lc nhp thin cng chnh l cm gic ca Sinh Thn . Ch c iu khc l, trong gic m ngi ta b tc ot mt chnh nim c kim sot. Trong nhng giy pht nh vy th c mun b khng ch, nhng t tng mong mun v nhng tng tng tnh cm c php tun tro mt cch hoang di. Kt qu l trong a s nhng trng hp nh chng ta thy, chnh v th m cht cn btm cho n gi vn thng c lng ng trong hu phn t by lu nay li ni ln v chi khm nhng ngi m mng . Trong trng hp mt ch th l ngi nhp thin nghim tc t mt Sinh Thn c ti to ra, cng xut hin mt mc chnh nim c mc t kim ch cho d iu vn cha s dng quyn lc tuyt i trn Sinh Thn va c to nn. iu ny khng th din ra c cho n khi ngi t n thin bc bn. Th sc mnh kim ch ny mi kim ta c

Sinh Thn mt cch hon ho v theo c Pht ch mc chnh nim ny, th thn xc mi c thanh tnh ng lot vi phm cht hnh x c (upekkhsatiprisuddhi) ---o0o--Vng Sng an Xen Nhau Khi chng ta t n bc thin tt nh, thng thy xut hin nhiu loi cnh tng tm a dng. y, Sinh Thn c th c coi nh l mt phi thai. Tm ang ng trc ngng ca tch bit khi ci lng xc tht. N xut hin trong vng sng an xen nhau gia thc tnh v ng m. Trong trng hp cha ri vo gic ng say, nhng hnh nh tm s xut hin mt cch r rng hn khi nhp thin ngy cng thm mnh lit v hu qu tt yu l mt hin trng ngy cng mt thc v thn xc. K c bt ng v mt mi, v cng nh nh cn nu nh hnh thin tip tc c pht trin cho n khi t n bc mt v ko di t nm n mi pht, th chng cn cm nhn c bt k cm gic no thuc thn xc na. Cng lc s xut hin cm gic ca mt thn xc khc t ng xut hin. Tuy nhin, ngay c bc thin ny (thin bc mt) th Sinh Thn c to ra v vn cha c kim ch mt cch tuyt i. Ch trong thin bc bn th sc mnh ny mi hy vng c kim ta mt cch hon ton. Khi hnh nh tm xut hin mt cch r rng v sng ng v cng theo mun ca ta na c ngha l ngay tc khc. Mt hin tng cng ng cho ta nghin cu thm l c hin tng xy ra trong rt nhiu trng hp cc ng ng

b bng (mediums) thng c kh nng ni nhng ting l m h cha bao gi c th ni c trc , c ngha l trong lc tnh to v thc, iu quan trng l nhng ting l i khi li tin on chnh xc nhng s kin sp xy ra v khng c trong mng v c th c chng minh l li ni hay li tuyn b chnh thc ca cc nhn vt ni ting cht. iu ny t nht cng chng minh c mt iu l nhng ngi cht chng bao gi bin mt lun. Nhng h vn cn sng v khe khon u , trong mt chiu kch no m chng ta cha khm ph ra. Theo gio l ca c Pht, chng ta bit h ang dng cc chng sanh v hnh m a s u cho l cc chng sanh Ha Sinh (Opaptika) mt trong bn cch ti sanh c c Pht m t trong Kinh Mahshanda, trong b Mlapasaka thuc Trung B Kinh. (Middle Lenghth Sayings) Ti sinh ni ci Ha Sinh l g? l nhng chng sanh thn tin. Nhng chng sanh ti sanh trong a ngc, mt s con ngi (trong nhng giai on tin khi ca ci i ny v mt s loi ma qui (Vinipta) c Pht gi nhng chng sanh ny l Ha Sinh (Opaptika) l v thn xc v cuc sng ca h hon ton do tm m ra. iu ny li c khng nh chc chn mt ln na trong Kinh pohapda, trong tc phm Slakhandhavagga, thuc Trng B Kinh (Long Length Sayings on 9/ 241) Qua tm th Ng (atta) thu c iu g? V Sc ca Ng (atta) do tm to ra, trn vn vi cc chi v y cc c

quan hon ho, v cc gic quan hot ng. Chnh iu Ng (atta) thu c li do tm tc thnh nn. Chnh nhng on trch trn y c th so snh vi on trch ngay trang u chng ny. cho c gi c th t i kt lun ly cho mnh thun li cho mnh, ti trch li ngn gn on trn di y. Mt v t khu ch tm nhp thin nh . . .hng tm tr ti vic to ra mt Sinh Thn . . . vi y cc chi v cc c quan ni tng, hon ho vi cc mn. . . ---o0o--Chng sanh Thuc Hai Ci T nhng trch on trn ta c th i n kt lun l, ngoi vic chp nhn rng thc s c vic cc chng sanh v hnh l c tht c gi chung l chng sanh Ha Sinh (Opaptika) mt v t khu ch tm nhp thin nh ti bc bn c th to ra mt Sinh Thn khc hon ton do tm to ra. ging ht nh mt Chng sanh Ha Sinh (Opaptika). Mt khc, mt con ngi nh vy vi kh nng to c ci gi l chng sanh Sinh Thn, nh thnh tch ngi ny c th tr thnh mt chng sanh Ha Sinh (Opaptika) theo mun bt k lc no, khng nht thit ch sau khi cht. Ta c th ni, y l mt chng sanh thuc hai ci, c kh nng di chuyn thc qua li t ci th thin hu hnh ny n chiu kch tinh t, v hnh thuc cuc sng Ha Sinh (Opaptika). iu ny c th thc hin c tu mun v ngay tc khc.

 c th nm c kh nng ny, hay ng hn l nm c chn l ny mt cch tt hn. iu cn thit l ta phi nghin cu v hiu r mt trong nhng m thc ca c Pht ni v y tng sinh (dependent origination) C thc l xut hin Danh v Sc chp nhn chn l ca m thc ny s cho php ta nhn ra, khi con ngi ta sinh ra trn ci i ny, chnh thc l nhn duyn tc thnh to ra thn xc th thin t mu ngi m ca ta. Tuy nhin xt v gc th cht, chng ta u bit cc phn ca thn xc chng ta nh tc, rng, mng tay mng chn, xng ct v.v xut hin thng qua nguyn l nui dng do mu huyt ca ngi m ngy t khi ton b nhng b phn ny mi ch l mt phi thai nm trong bo thai ngi m. n y tin thm mt bc na, chng ta cn phi bit thm iu g li c kh nng bin i mu ca ngi m tr thnh nhng thnh t cu thnh tr thnh nhng b phn rn chc m ta gi l mu, tc, rng xng v.v T nhng trch on ni gio l ca c Pht trn, nu nh khi nim to ha vn cn c coi trng, chng ta c th ni to ha chng l g khc hn l thc hay l tm l iu c Pht mun m ch. Tm ny ng ng sau qui trnh hi th ca cuc sng i vi bo thai trong lng m, bin i thc n c tiu ha thnh mu v mu tc l cc thnh t khc nhau ca mu li bin i thnh tc, mng, rng v.v lm thnh mt c th vt l. Chnh v th y l lut t nhin to ha mt mc tinh t hn, hay l cng mt cch thc, t d nh lut trng lc, trong bnh din vt l. Lm cho mt vt ri xung tri t vy.

n y, iu g c Pht nhn thy hay th hin c khin ngi ni ln iu ? Trong Kinh Pht chng ta thy, trong s nhng kh nng to ra Sinh Thn c th c phn bit, hay l c tc to thnh thng qua thnh tch nhng kh nng siu nhin ca ngi. Nh ngi bit c nhng ci khc ca cuc sng l c tht v nhng chng sanh c ng trong cc ci c gi chung l chng sanh Ha Sinh (Opaptika), k c tu gic tri vt hn hn nhng chng sanh Ha Sinh (Opaptika) ny, tuy nhin nhng chng sanh ny bin ha mt cch cao hn. im ny c cp n trong chng hai trang 61, bn v tu gic ca c Pht c gi l Adhidevaadassana. V i vi nhiu ngi mt cch chung chung, c rt t ngi, nu khng phi ch c mt s rt t nhn ra c mt chng sanh Ha Sinh (Opaptika) l c tht. Trong s rt t , li ch c mt s t hn khng tin vo nhng g h nhn thy; h cng chng hiu h nhn thy nh th no v ti sao h li c c cnh tng . Trong nhiu trng hp h li gt iu sang mt bn, kt lun l ch l o gic v dng li . Vi s chp nhn nguyn l thin nhin hiu theo ngha rng ny, ta c l khi ni rng iu kch hot nhng c quan gic quan, khin mt c th nhn thy c, tai nghe thy, mi ngi c, lui nm, tay s m, v suy ngh c, chng l g khc hn l chnh thc hay l Tmng vai tr mt ng lc u tin (First mover) hay l mt lc chuyn ng ng sau hnh ng thy, nghe, ngi. v.vChnh v th khi ng tc nhn din ra, chnh l tm hay nhn thc nhn thy vy (thng qua thn kinh nhn). Cng nh vy khi

c ng tc nghe, hay ngi nm, tip xc v suy ngh. Cng y ht nh vy chnh thc hay l tm thc hin iu ny. Tm thc hin hnh ng ny thng qua cc knh hay l cc cng c l mi, li, thn xc (da) v ci c gi l hay l tm chnh v th m c Pht dng mt t l Nhn Thc (Cakkhura) c ngha l thc thng qua mt sotaviaa- Nh thc tc l thc thng qua tai v.v chp nhn nhng nh ngha nu trn s dn n tu v tr cho rng khng phi mt nhn thy cng chng phi tai nghe, hay mi ngi c v.v nhn x,nh x, t x, v cc x khc ch l nhng sc thn kinh hay l nhng knh thng qua Tm c th thc hin nhim v ca mnh. Chnh v th cc x va k khng phi l nhn duyn ca nhng nhim v . iu ny ging nh mt cy mc ln t nhng ht ging ca cy , mi l nhn duyn ca cc cy . iu ny ng nh vy. t trng c th ng vai tr b sung hay l phng tin cho cy mc ln m thi. Bn thn ca t trng khng th em s sinh ra cho cy, cho d khng c t th cy khng th pht trin c. Cng nh vy i vi nhng iu kin kh hu, m, ch c dng nh l nhng nhn duyn h tr cho cy ln ln. Nu ta cho l chnh mt c th nhn thy chng l l chng ta cao bng cho l t trng lm ny sanh ra cy hay sao. y chnh l mt nh gi qu cao v to ra nhng hiu lm nghim trng mc mt s tht tuyt i hay l phn tch n cng m ra. Chnh v th chng ta khng nn phng i qu khi nhn mnh n nguyn l tuyt i ny nh l iu g i ngc li nhng nguyn l qui c. ---o0o---

Mc tiu v ngha Cn c mt chn l khc na khng c coi nh, mt nguyn tc cho l bt k iu g c sn sinh ra trong thin nhin hiu theo ngha qui c ca t ng u khng nhm n mt mc ch no hay em li mt ngha no c. C ngha l thin nhin khng hm cha mt nh no hay mt c mun no pha sau c. iu ny ta c th thy trong cn gi thi, cy , la chy tri nh, ma xung, hay sm st ni ln. Mt iu rt thc l chng ta c th gii thch nhng hin tng xy ra. Nhng chng ta khng th ni c ti sao hay v mc ch g nhng iu li xy ra ging nh vy. iu ny th hon ton khc so vi nhng g xy ra i vi nhng g c thc hay tm to ra. V chng ta c th ni cho mi ngi bit v mc tiu hm cha trong hay l mt nh, c ngha l mt ngha hm cha ng sau s vic . Ton b cc cn cc chi ni tng trong con ngi c to nn khng do ngu nhin, nhng nhm phc v cho mt mc ch g .. tc, rng, xung, tim gan pho phi v cc th khc tt c u c mc ch ring ca n. Tt c c bng cch ny hay cch khc u c lin h vi nhau, hay an xen vo vi nhau trong mt h thng, y l thn xc ca con ngi. Ngay c b no cng ch l mt knh thng qua thc hay l tm thc hin nhim v di dng suy ngh hay cm nhn (tnh cm). Nu chng ta dng li v nhn vo cc phn khc nhau ca mt c my do con ngi to ra, chng ta s thy mi mt b phn hay ton th cu trc ca c my u nhm thc hin mt mc tiu ny hay mc tiu khc no . Chng c

b phn no c ch to m khng nhm mt mc tiu no c. ng nhin iu ny l do kt qu ca b no con ngi to ra. Cng mt cch thc nh vy v theo mt ngha rng. Mi mt b phn v ton b cc b phn ca thn xc con ngi ta c bit l tn ti nhm mt mc tiu duy nht l tng quan vi cc b phn khc, ton b cc b phn gom li ch nhm mt mc tiu duy nht l nui dng ton b thn th con ngi. Chng khng xut hin mt cch ngu nhin hay khng c mc tiu no c. V chng u l cng trnh ca tm. Ging ht nh mi chi tit trong mt c my u l cng trnh ca tr c con ngi. Chp nhn s tht ny, chng ta s hiu c tu hay l tm v khi c ca con ngi khng phi l mt; c hai cng khng thuc mt lnh vc ging nhau. Tr c ch l dng c, hay l knh truyn ti nhng th hin hay nhng biu l ca tm m thi. Tc gi mun cung cp cho bn c nhng s tht ny nh l mt mn n tm dnh cho nhng ngi c t duy v dnh cho ai hoi nghi chnh cng, c ngha l nhng ai cn tha thit vi tm rng m v chp nhn nhng s tht mi thng qua nhng s kin xem ra c v xa l nu khng mun ni l k quc trong tm ca h. Hn th na, vi tng b phn ca c th u c nhng chc nng c bit cho thn xc, mt iu tip theo l cc hnh ng v tng hnh ng mt hay tng cch thc c x ca nhng b phn s chc chn c iu hnh cho ph hp vi nhng mc tiu c nh trc cho chng. y li l mt bng chng nh lin quan n tc nhn ng sau nhng s vic , nhng thi hay

nhng qui trnh , c ngha l tim thc hay tm c gi l ng lc u tin (prime force) hay l mt lc truyn (driving force) nu bn mun gi l nh th. Th nn, nu thchay tm c th to ra c mt thn xc th thin. Th vi nhng tc nhn h tr ca cha m, kh hu v nhng thnh t khc ca tri t ny, ti sao khng th to ra c t nhng ng lc sng to ca ring mnh mt thn xc tinh t, c lp khi ci vt cht ny nhng nhn duyn tc thnh dng c theo ng chiu kch ca mi thnh phn? ---o0o--Thc Hay tm thuyn chuyn ng nhin y ch l mt l lun theo kiu l-gic, mt li suy ra t nhng thnh t bit r suy ra nhng s kin cha c bit. T nhng s kin qu r rng n chn l xem ra b him. Nhng chnh nh vy chn l to ln v su xa c khm ph. Nu chng ta ch tm tip tc mt cch cn thn v c h thng vi nhng l lun ca chng ta, i vi nhng ai c c nhng sc mnh siu phm nh th c Pht v mt s cc ca ngi, chc chn y chnh l s th hin ca h, l thng tr ca h vy. H c kh nng to ra c hay phn bit c. Ch xem c, mt Ha tm thng ngay c khi h vn cn sng trn trn gian ny. Mt iu m ra nh vy, nhng bc thnh nhn nh cp n trn l nhng con ngi thuc hai ci. C kh nng di chuyn thc ca h qua li gia trn gian th thin ny sang ci v hnh thuc ci Ha Sinh (Opaptika) theo mun v ngay lp tc. Hn th na h cn c kh nng bit c, v h c kh nng nhn

ra, ngi cht hin ang c ti sanh ni no sau khi h t bit ci i ny. Bng cch no h n c v ci no hay mi trng no hin h ang tr ng. iu ny thng qua sc Thin Nhn Thng (clairvoyance) ca h m c. c bit l c Pht, ngi cn c mt tu gic thm vo nh c m t trong chng bn v Nh Li Tin Kip, kh nng ny cn cho php ngi nhn thy cuc sng qu kh ca bt k ngi no theo ngi mun. Nh vy ngi c th nhn ra cuc sng ngi sng, ngi sng u, tn l g v hon cnh gia nh ra sao v nhng d liu c lin quan. ng lc u tin (prime mover) c ngha l thc (tm) c kh nng to ra v nui dng bt k hnh thc cuc sng no, y cn gm c c cuc sng ca sc vt v cy ci na. Bt k ni no c cuc sng, di bt k hnh thc no cng u c thc (tm) hin din. Chnh v th y chnh l bn cht theo ngha rng, to thnh v duy tr s sng, bin i thc phm tr thnh mu v cc thnh phn khc ca mt h thng thn xc, cho d l ca con ngi, sc vt hay cy ci. Cuc sng xut hin rt a dng l do rt nhiu nhng chi tit phong ph khc nhau thuc cc mc hay cht lng ca chnh thc . Mt bi k m u cho tc phm Php C Kinh (Dhammapada) c trch y xc thc chn l ny. Hiu theo ngha en cho rng tm ( y c hiu l thc hay l tm) chnh l tin thn ca cc php. Tri vt ln trn ht mi tm, ton b cc php u do tm m to thnh. Li cn mt cu trch trong Kinh Clakammavibhanga7 cng ng c lu nh sau. Chnh l do Kamma satte vibhajati yadida

hnapptatya: Nghip chng khin cho mi chng sanh khc bit ln nhau. khin cho chng sanh t ch th thin v tr nn tinh t. ---o0o--Cn v di truyn th sao? Mt vn ang c nghin cu tm hiu ni ln y cho l ti sao thc hay l tm thc s tr thnh mt lc to thnh thn xc, mt thn xc ging nh mt kt qu ca lc tc to xut pht t cha m, t nht hay trong mt vi trng hp mt mc ng k, iu ny hon ton n khp vi cuc sng hin thy c trn th gii hin nay. iu ny c phi l khi nim v di truyn khng c mt cht s tht no hay sao? Cu tr li l di truyn cng gp phn ng k trong ton b qui trnh ny. Nhng khng phi l thnh t hay nhn t duy nht trong qui trnh ny. Vn cn mt thnh t khc na cn c nghin cu nu chng ta mun nhn vo hnh nh nguyn trng ca ton b vn . y chnh l thc gii ng ng sau qui trnh sc. Cng phi ni thm, y l mt qui trnh sng to ni v danh v sc trong lng m. Chnh v th, c hai gp li nhim v vi nhau trn ci i ny li c th phn bit c mt cch u nhau. Nhng gc cuc sng siu hnh thuc ci Ha Sinh (Opaptika) th khng cn thit phi c cha m v nh th vn di truyn theo nh chng ta hiu khng c phn can d no c. Nh chng ti cp n trn. Mt ngi cht tc l thn xc th thin ny sp phi cht hay l tan r th thn xc Ha Sinh (Opaptika) lin xut hin ngay vo st na ging

nh bn sao thn xc th thin ny vy. Thn xc ny cho n khi no cn tn ti trn bu kh quyn ny tc l ngi nh c ca n. Tc l ci i ny, cho n khi no ngi cha c a n mt ci no tng xng vi nghip chng vo st na thn xc ca ngi s nhn ly hnh th, nt c trng v s tinh t ca ci , l thn xc Ha Sinh (Opaptika) ny hay bn c th gi l thn th c ti sanh ni tm hu phn c ngha l Tm H Kip (Bhavagacitta) khng c cha m theo ngha ca t chng ta thng hiu trn ci i ny c nh hng g hay gi vai tr g trong . Cho d cho m c to ra c hiu qu nghip chng g ngi tch ly c t xa n gi. Cho n nay c bng chng khng nh iu i vi nhng ngi nghi ng chn chnh., ni nhng ai t cho mnh l nghe theo l l mt mc no . Nh trn cp n thn xc ha sinh (Opaptika) cng c cc b phn v cc chi ging y nh thn xc . Thn xc cng c nm cn c th hot ng tt Ni chung, khng ni n cn th su c ngha l tm trong nhiu trng hp cn c th hot ng tt hn. c bit nhng ngi ang trong nhn cnh chp nhn iu ny l c thc. V vn cn c mt iu nghi ng- v cn l mt nghi ng hp l na l ng khc. l lm th no v ti sao thc c th bit c iu g c tc to ra v dng vo mc ch g ni mt c my phc tp cao nh vy c gi l mt th xc. V cu hi ny ti mun a ra kin ring ca ti l iu ny chnh l ti kho v s lu lot bao trm ly chnh thc vy. Mt cp song hnh c th rt ra c t cng mt kh nng trong lnh vc trn tc nh trong khoa

hc, ton hc, kin trc v nhiu mn khc na i vi nhng ai kinh nghim qua c trong lnh vc ring ca mnh khi kin thc ngm hiu cc cu hi bng cch no, ti sao v l do g vic lm li t ng din ra, hay bng trc gic, hu nh ch trong mt giy lt, tuy nhin cho d chng t c nhng t liu cn thit thc hin nh vy. Nhng iu ny cn cn nhiu thi gian v c gng v rt c th cn cn nhiu nhn t ph tr khc na nh l ngi t trng v cc cng nhn di quyn ng th hin nhng t tng v chng trnh ca h. Trong khi trng hp thc hay l tm, c bit i vi vic sng to ra thn xc Ha Sinh (Opaptika) th ton b nhng vt liu cn thit c gn kt ni chnh trong , nhng t liu ny thc cht cng l sc php, nhng mt gc tinh t hn hay vi mt t hin i v khoa hc, nhng php thuc tn s rt cao hay l thuc siu tn s, nhng du sao chng vn l sc php. Trong o Pht, thn xc c tinh luyn bao gm nhng gii c thanh tnh v c gi l Sc T (Sukhumarupa) trong khi thn xc th thin thuc ci trn gian ny c gi vi tn l Sc Th (Olrikarpa). V th c hai loi thn xc u xut pht t mt ngun gc ging nhau. C nhng trng hp mt s ngi thng nhn thy s xut hin ca thn xc Ha Sinh (Opaptika) ca mt ngi cht trong trng hp phi cht tc ti nh b tai nn chng hn. Thn xc Ha Sinh (Opaptika) c th quay tr li thm cc ngi thn hay bn b ca mnh y ht nh tnh trng din mo khi b git trong ti nn. Mu chy t vt thng, xng xu b gy ging nh cc b phn ca thn xc lc b tai nn. K c nc tiu v phn thng thy

nhc n na, y li l mt bng chng na thng c dng xc nhn chn l cho l thn th Ha Sinh (Opaptika) c th ging ht nh bn sao thn xc ci trn ca n vy. Nh ni trn t nht cng vo lc ny. ---o0o--Siu Hnh L Ngun Hu Hnh iu ny cng c th gip loi b c mt lot nhng nghi k ni mt s ngi khng hiu c bng cch no, thc c th to ra c mt thn xc khc tinh t hn l bn sao trn tc ca thn xc . Ti mun ti khng nh y rng, v thn xc c tinh t ca chng sanh ha sanh (Opaptika) l mt vt ging ht nh bn sao thn xc con ngi ta, thn xc ny phi c tc thnh bng bn gii l: t nc go v la. Phn rn chc ca thn xc ha sanh, chnh v th m c phn km hn i cht mc d hay l v thn xc ny c hi tinh t hn mt cht. Thc cht chnh v im n c tinh t v v hnh l l do tn ti (raison dtre) ngun gc ca s km tinh t v hu hnh. Chnh v th m, ly th d nh tc v xng thng tn ti trc tin ni mt tn s cao hn trc khi xut hin mt t l tn s thp hn. Chng c c rt nhiu ni nhng vt tn ti trn tri t ca chng ta, nu chng ta ngng suy ngh n chng trong giy lt. Khng kh, hay gi, kh ga v nhiu hnh thc nng lng a dng l nhng v d c th cho s tht ny. Bt k iu g con ngi thc hin trn hnh thc sc hu hnh ny u l th d in hnh nh l mt nh lut pht xut t hnh nh tm ca con ngi

m ra. iu xut hin trc tin trong tm ngi di dng mt vt v hnh. Nu chng ta ngng suy ngh v iu kin thuc nhng lnh vc v sc trong Pht gio thng gi l Thin V Sc Gii (Arpajhana), tc l nhng ci thuc nhng ai t n c Thin V Sc, chng ta s thy lm th no s v hnh c th tn ti c m khng c s hu hnh, tc l Danh v Sc trong khi ngc li th khng th c. Trong ngn t khoa hc hin i, trong mt s trng hp tuyt i v c bit, iu ny ging nh danh ch c th tn ti c m khng c sc, nhng li khng th ngc li c. Chnh v th y l mt ngoi l. Tuy nhin, y l mt ngoi l rt c gi tr chng t rng bng cch no mt iu g c th tn ti khng cn n vt g khc, m vt ny khng th tn ti c nu khng c iu ny.. Trong trng hp nh th, c th t thnh mt qui lut cho rng, ch tr trong trng hp nhng ci thin v sc gii (formless Jhana), cn trong ton b cc ci khc thuc cc chng sanh Ha Sinh (Opaptika) u thy xut hin iu c l bn gii: a, thy, kh hay phong v ha, ng nhin s khc bit, h ti trnh v mc trng thnh siu nhin cng nh trnh sc t m ra c ngha l bn gii nh l kt qu xut pht t . y l su ci Dc Gii (kmvacarabhmi) c ngha l cc ci dc, c th ni y l cc nhn cnh (tuy nhin hnh phc y li rt khc nhau ty thuc vo mc ) bn kh cnh (apya) v mi su ci Thin Sc Gii (rpajhna).

Lc ny sc mnh sng to ca thc (tm) cng l thuc vo sc rt nhiu, c ngha l bn gii ca mi ci. Nh vy trong ci th gian th thin, th sc th thin li ng mt vai tr lm chm li qui trnh sng to. Chnh v yu t ny m giai on th thai i vi con ngi cn ti chn thng trc khi sinh khi thc s c th din ra. Ni sc vt giai on ny c th thay i, nhng chc chn phi c mt thi gian no lu di hn km so vi con ngi. Trong khi sinh khi ca sc vt vo ci Ha Sinh (Opaptika) din ra ging nh con ngi, xy ra ngay lp tc, sc mnh ti to ca thc c ting ni tuyt i y. Bt k gii no trong bn gii u c th c rt li v li dng Sc thn thch ng ngay vi s tinh t ca cc ci . Kh nng rt bt k th g rt cn thit i cho qui trnh sng to li l mt kha cnh lu lot khc ca thc (tm). Ngoi s lu lot nh cp n trn, iu ny gip am hiu c iu g nn c tc to v dng vo mc ch g, v iu quan trng nht l tc to bng cch no, ngha l bin i chng nhm p ng nhu cu ngay ti ch. ---o0o--Yu T Song Hnh V B Sung Cho Thc T nhng on c tho lun cho n lc ny, thng thn m ni ta thy thn xc c sinh ra hay xut hin khng ch thng qua nhng thn cn hay i km vi nhiu gii khc nhau theo mt t l thch hp v do nhng phn ng ha hc xut pht t thi u, nhng cn c mt nhn t quyt nh ng sau qui trnh . Nhn t ny Pht gio gi l Thc (Via). Tuy nhin mc phn tch

su xa hn, c mt vi yu t song hnh cng xut hin chung vi Thc. Lin quan n tm ca nhng ngi i thng, c Pht m t nhng yu t ny l Xc (phassa), (Cetan) hay l s hu t, i dc (Tah) v Th (Updna). Ton b nhng yu t ny i km theo mt cch t nhin cng vi mt hin tng chng hn nh Nhn Thc hay cn gi l Cakkhuvia. iu ny c cp n trong iu gi l y tng sinh (dependent origination) hay cn gi l duyn khi (paiccasamuppda) nguyn l ny c trnh by trong cun sch hin c dch sang ting Anh c ta l BUDDHILOGY hay l BUDDHAVIDYA. Tm li, mc ch ca ti l nhn mnh n chn l cho l thn xc, cho d l ca con ngi, loi vt hay l mt chng sanh Ha Sinh (Opaptika) c trong nhn cnh cng nh trong kh cnh, u gm c hai phn c bn, l sc v danh, mi thnh phn ny li cn c chia thnh nhiu phn ph na thuc nhiu thnh phn nh khc nhau, ta c th ni nh vy hoc l cc yu t i km theo vi hai yu t c bn . Chnh v th theo li dy ca c Pht trong Kinh Clakammavibhaga8 kt qu l chng ta phi chu nghip chng l do nhng ti sn ca chng ta, nhng di sn ca chng ta, do sanh thn quyn, v ni nng ta ca ta na. Bt k iu g chng ta thc hin. Cho d tt hay xu, chng ta buc phi tri qua nhng hu qu . Mt tc phm bin son k cng v nghim tc v nhng li dy ca c Pht s chiu ri mt nh sng v chc nng ca cha m chng ta, v di truyn, v cuc sng ca mi con ngi. t nht chng ta s c th bit c, chng ta c tha k bao nhiu t pha cha m chng ta, c ngha l

do nghip chng chng ta tch ly c t xa nay nhiu hn l t nhng g cha m chng ta li nh: nhng nt c trng, mu da, v nhng c tnh khc lin quan n thn xc ca chng ta. Trong thc t nhng c tnh thn xc phi m nhim mt s hay nhiu iu t pha cha m chng ta. Kh hu v ging ni chng ta c sinh ra. Trong Y tng sinh, c Pht cp n hu qu cho l i dc (Tah) hay l c mun v Chp th (Updna) hoc gi tham lam truyn li cho con ngi nhng g c tha hng, tr thnh mt ngi hin hu. Nu xt n kha cnh siu nhin chc hn phi c g truyn li i iu g cho tt c chng ta, chc hn ch c cp s hu t l i dc (Tah) v th chp (Updna), do chng ta tha hng tt c nho nn thnh con ngi chng ta c hin nay, D ta c bit hay thch iu hay khng. V y l mt qui trnh t nhin (khng ch tm) y ht nh h thng tiu ha ca chng ta vy. ---o0o--Di Truyn Sinh Hc Sau Khi Cht Chc nng ca di truyn sinh hc, cn c nghin cu, vn cn phn v tch cc sau khi con ngi ta cht, thc vy, nh ni n trn, tm thi lc ny ngi cht s hin nguyn hnh thn xc v nhng nt c trng ca con ngi c, k c qun o h ang mc trong ngi. iu ny din ra nh khi h vn cn sng trn i ny, l ngi nh xa ca h. Mt thi gian sau h mi c nhp vo ci thch hp vi s trng thnh siu nhin, lc ny mi din ra thay i cho hp vi c tnh mi trng ni h c ch nh cho c ng.

T y tr i di truyn siu nhin s din ra v h s tr thnh iu h ng c mt cch siu nhin. Chn l ny cho ta bit thm mt iu l: Trong Tim Thc (tm) mi ngi ch tr tr ca bc thnh A-la-hn, lun hm cha mt lng, hay mt mc i dc (Tah) v th chp (Updna) no v d nhin l lng thiu hiu bit, tc l V minh (avijj). Nh vy, nu trong mi sinh vt u c Thc, ngay c mc vi m, tc mi t bo sng, th hu qu cng l thc hin hu trong tinh trng ngi nam chng khc g ni mt n v no khc nu nh n v c coi l thch hp, nh vy Thc cng hin hu ni trng ca ngi ph n, v cng c c hai i dc (Tah) v th chp (Updna) trong . n y, khi trng c th tinh do tinh trng nam, th hai n v c thc phi tri qua mi giy pht sinh v dit v c hai thc c th bng mt Thc khc qua qui trnh th tinh (2 tr thnh mt n v thc duy nht khc). y chnh l vai tr, hay l qui lut t nhin, chi phi s sng ca cc chng sanh n bo nh cc t bo bp tht, t bo xng v.v. K t gi pht ny tr i th Thc li chi phi qui trnh s sng v pht trin bng thc Sinh. Chnh nh tim thc sinh ny, mt a tr c th thai, thot tin cng ch l mt bo thai sau tr thnh mt phi thai v c tin trin nh vy trong t cung ca ngi m. Sau thc ny cn l c quan bin i mu ca ngi m tr thnh nhiu phn v c quan ca mt thn xc mi mang theo mt s c tnh ging ht vi thn xc ca cha v m ca a b iu ny din ra l do nh hng th thin vt l ca mi trng mi hay chng ta c th gi l cn nh mi ca a b.

Nh cp n trn, ta cng thy c mt bn sao thn th ci tri ca mt ngi va mi qua i xut hin ngay lp tc khi thn th ci tri i vo ci mi c cuc sng thch hp vi s trng thnh siu nhin khi cn ti th, thn th ci tri (ngi cht ny) s mang ly nhng c tnh v thnh t chung thuc ci , lm ni mi. Tuy nhin y, t chung ni trn li c nhn mnh n mt ln na, v bt k mt s thay i hay bin i no xy ra chng phi l mt s pha trn hay tan bin no c. Xt cho cng lc no cng lun tn ti mt s tnh cht c nhn no , c ngha l nhng im c trng v c th c th r rng cn st li khin cho ngi khc bit vi nhng ngi khc. ---o0o--Khng Phi L Mt Bn Sao Chp iu ny hon ton ng c trong nhng trng hp cc ci mai hu v cn c trn ci i ny na. Hy nhn vo nhng a con do cng mt cha m sanh ra. Tt c u c nhng yu t ging nhau hay mt s c im chung v nhng nt c trng c tha hng t ni cha m li. iu ny d nhn ra cng nh quan st c. Tuy nhin mi c th li c mt s c tnh c nhn hay c tnh ring bit ca mi ngi. Chng ai l mt bn sao chp ca cha m hay ca mt ai khc c. Tuy nhin c mt s ngoi l i vi lut ny trong nhng trng hp cc cp song sanh, nhng nt c trng ca h v cc c im thn xc kh c th nhn ra s khc bit. y l nhng trng hp c bit khi c hai thng khoanh tay li, h thng lm nhng iu hu

nh hon ton ging nhau hay nh nhau v li th l s gn b cuc sng ca h trong cuc sng mai hu. Tuy nhin vn cn mt s khc bit rt tinh t trong din mo thn xc, m ch c cha m h mi nhn ra v ngay c trong nhng phn ng ca h trc nhng hon cnh c th th ch c chnh h mi c th bit c. Tr nhng trng hp khc thng c bit trn, c mt lut chung c chp nhn nh sau: Chng c hai c nhn no trong chng ta bng nhau nh in hay hon ton ging nhau di mi gc hay trong mi tnh hung c. Chng ta ch c tha hng c mt phn v mt thn xc t pha cha m chng ta; tuy nhin chng ta cng tha hng cng lc mt phn khc - cng l mt phn ct yu t chnh ni chng ta. iu ny m ch c tnh tm v siu nhin. Phn ng trc nhng hon cnh c th, thc v gi tr, hay v mt mc trng thnh hay thiu trng thnh no . Rt nhiu trng hp mt a b thn ng li c cha m bnh thng hay rt xong sinh ra. T khi sinh ra c Pht biu l mt s c tnh vt tri hn khng thy c ni cha m ngi hay ni chnh ngi con trai ca ngi l Rhula. Ton b nhng iu ny phn li chn l cho l di truyn (v c mi trung na) chng phi l tt c. Di truyn l mt s tht phc tp, i hi nghin cu v tm hiu c gc vt cht, sinh hc v siu nhin cng nh nghip chng na. Mt iu ht sc bt hnh l c qu t nhng nh nghin cu v cc nh khoa hc quan tm thc hin nhng th nghim hay nghin cu v kha cnh ny. C ngha l chn l sinh hc ht mi s cn c hc hi.

y l mt sai lm nghim trng v c bn kt qu thy c ni ci gi l chn l na vi hay thc t cn t hn c phn na s tht. Ni o Pht chng ta tm thy cu ni sau y ca c Pht trong Php C Kinh (Dhammapada) Ch c cc v thnh t hu hc mi c th nhn ra c thn xc ny (m ch mt chn l l h bit c bng cch no v ti sao con ngi ta c sanh ra, sng nh th no, v s i v u sau khi thn xc ny tan r). Sau khi th hin c iu ny h cng c th nhn ra c cc ci Dim vng (Yama) (c ngha l bn cnh kh) v cc ci thin ng (c ngha l cc cnh hnh phc) T Sekha y c ngha l nhng bc thnh, t cc ng D Lu (Sotapnna) tr ln cho ti cc v Qu Bt Lai (Anagami). Hiu theo ngha en l nhng ngi vn cn i iu g cn phi hc hi (v tu luyn) thm, sau khi t n gic ng hon ton. on vn trn lm r rng mt trong nhng i hi i vi cc v Tn Gi l th hin c Y tng sinh c ngha l Paiccasamuppda ---o0o--Tin B V Mt Kin Thc Li ch do vic nm c Manomayiddhi (php ha tm thng) hay l to mt thn xc tm s em li mt li thot cho cuc nghin cu hay tm hiu v di truyn sinh hc, m rng tm kin thc v o su hiu bit v chn l pht xut t . Theo kin ca ti nhu cu xut pht t chnh l mt con ngi c kh nng ny v c th chng t cho cng chng bit trc khi h hon ton c

c nhng ngi i thng v cc tr thc chp nhn mt cch khng d dt e ngi. Ch khi no chn l v i ny c chng minh mt cch y nht cho hu ht mi ngi khp ni, th li ch pht sinh t vic chp nhn ny chc chn s o ngc c xu hng ch tin vo nhng kha cnh sc di truyn, v dn n nhng kt lun bun thm cho l Sanh ra l lc bt u v cht l kt thc tt ca Nhng ngi t nim tin da trn l tr v chn l ny s sn sng chp thun chn l Pht gio cho rng Thc to ra thn xc v chng ta tha hng tt c (c tm ln siu nhin) t vic chnh chng ta tch ly c nhng iu tt cng nh xu. Chng c g bin mt c, ngay c nhng g chng lm m chng c ai thy, khng ai bit cng nh chng c ai ca ngi. iu quan trng hn c l, cm thy mc c v iu xu xa, s hi v nhng kt qu s ny sinh t bn trong ni tm, khng s hnh pht ca ngi khc hay lut php trng pht. Cng vi nhiu ngi ngy gia tng tin tng vo chn l ln lao ny, x hi s khng ri vo ri lon v ln xn hy dit nh hin nay. a s mi ngi s tin theo mt tn gio m h s la chn. Khng phi ch thc hin nhng vic th phng t mi ming m thi, cng nh khng gi hnh trong mt s trng hp. Tht ng tic cho d s tht l c hng ngn b phn ci tin c ch to do k thut hin i khin cho cuc sng ca chng ta thm hnh phc hn bao gi ht, th m con ngi vn phi chu au kh mt cch tr tru, c bit trong lnh vc tm nhiu hn so vi trc y. X hi hnh nh ang ri vo tnh trng ri lon tuyt vng v tht bi thm thng. Thc cht l kt

qu ca chnh vic sng to ca con ngi, ngha l mt thi tm sai tri, qu kiu hnh p tng sanh khi u mi s sanh v t li kt thc tt c. Mt l tt yu l, khng phi ton b cc Pht t u c th t c tu gic v vic Nh Li Tin Kip, ngay c qu kh ca chnh h na. Nhng vi mt tr tu hp l v mt nim tin ni Gio L ca c Pht v s gic ng h vn c th t gi mnh i theo Chnh o v v th c th duy tr thi tm ca mnh da trn nhng chn l Kt qu nghip chng, v s sng, c bit l cuc sng, trc ci ni v vt qua c ngi m (trc khi sanh ra v sau khi cht) v mt iu quan trng nht, l i chn l v tm Thc chnh l ngi sng to ra thn xc, c ci thn xc th thin n thn xc c thanh tnh, v hnh, do tm tc thnh m mi ngi thng ng thanh gi l thn xc Ha Sinh (Opaptika). iu ny ha hp vi mt trong nhng cng thc c Pht cng b trong Y tng sinh ca ngi ni rng, viapaccaa Nmarpa: (c thc th cng c danh v sc). Pht xut t Thc, hay t ni gc c nhn hn, tt c chng ta phi tri qua v s nhng qu trnh Sinh T trc khi xut hin trn ci i ny l ni c ng tm thi. iu ny ko theo nh l mt kt qu tt yu l chng ta s phi tri qua v s qui trnh sinh t khc na c th kt thc c qung thi gian tm tr ny, qung thi gian ny cn ko di lu mau ty thuc vo chng ta, ch mt cht i dc (Tah) v th chp (Updna) ni thm su tm thc ca chng ta thi.

Chn l cho rng Chng c bt k iu g trit tiu c Tc l cc chng sanh sng st do nghip chng, mt chn l v i v tin khong hu chc chn s tr thnh ngun mch cho cc gi tr o c ni ti trong tm mi ngi chng ta. Chng cn n bt k th lc ngoi vi no kim ch nh lut l do con ngi t ra v mi lo s nhng hnh pht tm b. y l cch thc chc chn nht chng li khuynh hng suy sp lun l v bo lon t pht sanh v nhng tht bi nh hng mnh m n x hi v qun chng khp ni trn th gii ngy nay. Kt qu ca hnh vi ny chng l g khc hn l mt nn ha bnh, pht trin v tin b theo chiu hng tt c mi ngi trn th gian ny ang mong i. ---o0o---

NHNG CON NGI THUC V HAI CI

Di truyn qu r rng Phi u tt c nhng iu ta tin Nim hy vng gn lin Kh au hnh phc chng qua kip ngi. Mi trng cng l iu thit yu Cn nhiu iu khc na ph thm Xt ton khi chng l iu to tt Au ch l chuyn nh c chi u. Ha tm thng iu qu r rng. Phn con ngi Nam Ph Lo u u mang nng kip di truyn mun thu Trong qui trnh sng ca mi chng ta.

xc thanh tnh mt thi c gii that. mi rng buc no cha no m hoc ca chnh ring ta. Khi tm bnh an vn kip. Chnh ni y hin r mi hnh vi siu phm. Nhng k cng Pht T cht chiu. qua php thn thng ni Ngi vn chng c. Sa-va-ka* cng chia phn tham d. (* bc thnh). Ngi chin thng phin no ni trn tc. Ly thn xc hu hnh lm minh chng. u phi l tt c mi chng ta Vt trn cc ci gian t ang ch hnh phc bao la nghn trng. Nhn thy c thn xc iu cao qu Gnh gian nan nim au kh an xen. Ch nh lng quyt tm mi chng sanh. i dc cng Chp th chc bin tan. Lm thnh vin ci i gm hai kip. Nhn xa thy rng gii thot t trong tay. Sinh, Bnh, Gi T chng lay chuyn. Ch chuyn tm chim ngng iu tt p. Mong rng tm nhn ta rng m. V minh ng hn ch mi cn mn. p b tan tnh tng thnh ngc ti Hy can trng th hin cuc phiu lu.

C nhiu iu tuyt vi pha trc. iu phi thng cha th hnh dung ra Tri cao, rc sng chi chang. n cho nhng k can trng thot nguy. ---o0o---

THN TC THNG (Iddhividhi)

So vi ch ba chng trc, mt s v d in hnh v sc mnh k diu trong chng bn sau y xem ra c v hi k quc v kh tin khin mt s ngi ng thi hin i kh c th chp nhn c, h t nn tng suy lun v hiu bit ca mnh trn khoa hc thc nghim. Tha nhn quan im ny, mc tiu ca tc gi ch l thc hin mt kho st, mt chng mc nhng g c th c thy trong cc bn vn Kinh Pht, gm nhng g c ghi li trong .Thc hin iu ny, Tc gi ch mun hiu c thi v quan im ca nhng ngi di thi c Pht. Tuy nhin, ang khi iu ny cn ty s t do la chn ca mi ngi, da trn kh nng phn tch loi b mt s iu h cho l hoang tng hn l hin thc. Chc hn nu ta gt b ton b nhng s vic sang mt bn s l iu khng thch hp v phi Pht gio, m khng ngi n c phn on sng sut, kt lun l ton b nhng s kin ch nhm quyn r la bp qung i qun chng. Nhn chung, nim tin ca con ngi, k c mi hoi nghi ca h na l ng nhin ch l Cc Hnh (Sakhra) c ngha l nhng iu lun ty thuc vo hon cnh v mi trng chi phi v lun l thuc vo thay i v nhng iu chnh theo thi gian. Nhng iu ny cn ty thuc rt nhiu vo nn gio dc, vic nghin cu v nhng kinh nghim trong cuc sng ca ngi . Nhng g ngy hm nay c chp nhn, c th s b loi b mt phn hay ton b trong tng lai v ngc la. Chnh v th danh sch v nhng v d in hnh sau y t nht s c dng nghin cu su rng v k lng, mt ghi nhn trung thc v nhng bn vn ghi li trong Kinh Pht qua nhiu thi i. Nh cp n trn mt s ngi rt quan tm mun bit v thi v quan im ca nhng ngi thi c Pht c lin quan

n gc Pht gio xut hin ging nh mt ti nng cha c khm ph i vi nhng ngi tn th khoa hc hin nay. Cho d c gp c Hong T p Trai lm tnh dy nng Cng Cha Ng M (ngha l. Ella) t nhng ng tro tn cn li , iu cn phi c cu xt, c th trong sut cuc sng chng ta trn ci i ny, hay cn ko di ti mt thi im no trong kip mai hu. Nhng ai c bn dch tc phm SAI BABA sang ting Thi, m t rt nhiu Php l (thn thng) cng nh nhng kh nng k diu ca Ngi, chc hn u mun bit ni Pht gio c rt nhiu php l (thn thng) do chnh c Pht v cc ca ngi thc hin v nhng bi tng thut chnh xc v trung thc n mc no. Mt cu hi khc cng c a ra l: c li gii thch chnh thc no kh d c th chp nhn c hay cha v nhng l do v kh nng nhng sc mnh siu nhin n mc no. Ti cn nhc v suy t rt nhiu n nhng cu hi trn trong sut mt thi gian di. Ngay c trc khi bin son cc bi tiu lun v Nh Li Tin Kip (Recollection of former lives), Php Nhn Thng (Clairvoyance) v Ha tm thng (Manomayakaya). Kh khn nm ch nhng iu thn k siu nhin ny rt him thy xut hin trong i thng v nhng in hnh thuc loi ny kh thy bt k ngi ng thi no thc hin ni. Nhng iu ti ang c ra y ch thy cp n trong Kinh Pht, m a s nhng ngi thuc thi i chng ta thy kh c th chp nhn c. Cho n khi ti nghin cu k lng v chnh mt c chng kin hin tng Ngi Sri Satya Sai Baba thc hin, vi thm tn rng y chng phi l nhng tr bp bm ca nh o thut, lc ti mi i n kt lun l ton b nhng s vic Ngi lm ch nhm khng nh kh nng phi thng ca c Pht. c qu nhiu sch v m t v bnh lun nhng k cng Ngi Sai Baba thc hin, ton b nhng pho sch u do cc hc gi c c tnh lim khit cao , thot u h xut hin ch nhm ch trch c Pht v lt ty tnh cch phnh gt ca Ngi. Cui cng h

sn lng chp nhn t nht vo lc ny h khng th khng nh c vic ph by nhng kh nng u l nhng tr la bp ca o thut gia. Rt nhiu ngi oan chc hon ton v chp nhn ngi l hin thn ca mt v ch thin no . Trc tin ti cn lu mt cht y nh l li ch cui trang. iu ny lin quan n vic dng t IDDHIVIDHI. T chnh xc phi l IDDHIVIDHA, ng mun ni n nhiu hay mt lng nhng Thn Tc Thng a dng (manomayihi). Trong khi t IDDHIVIDHI thc s ch c ngha l cch thc v phng tin thc hin nhng thn tc thng . . . Tuy nhin t IDDHIVIDHI c s dng hng na th k qua ti Thi Lan. vi nhng c gi ngi Thi quen vi ngha ca t ny v khng cn l mt t khin h hiu lm. Tc gi la chn dng t ny (c ngha l t th hai) mn ngha ca t th nht. ---o0o--Cc Php l (thn thng) Ni Pht gio Cc php l (thn thng) do php thn thng c ni n rt nhiu ni trong Kinh Pht, hu nh ton b 45 tp Kinh Pht vit bng ting Thi (dch t ting Pali). Nhng php l (thn thng) ny gm c nhng vic do chnh c Pht thc hin v nhng php l (thn thng) do cc bc thnh A-la-hn ca Ngi na. Rt c th ngun r rng nht c trch t ngun Sa mn qu Kinh (Smaaphalasutta), ti thng trch nhiu on ghi trong ba chng trc trong tc phm ny. Tip theo y l mt on lin quan n vic thc hin nhng php l (thn thng) do php thn thng : . . . . . C mt v t khu nhp thin nh vng vng (c ngha l thin Jhana bc bn) do ngi c thanh tnh v tr nn sinh ng, lt b khi nhng nh hng phin no ang rnh rp, tr thnh kin nh, linh hot (ngha l nhun nhuyn v hon ton tun th theo mun.) v

khng b lung lc, hng ti thc hin c nhiu sc mnh thn thng. Ch v c th t n c nhng cng vic l lng nh sau: 1. T mt ngi bin thnh nhiu ngi hay t mt t vt to ra nhiu vt khc nhau. 2. Ngc li, bin nhiu ngi thnh mt ngi duy nht hay bin nhiu vt thnh mt vt duy nht. 3. Thc hin (iu c gi l) vibhva ngha l to ra nh sng ni bng ti, m ra c iu g ang b che khut, ang b giu dim, v chn vi ni xa xi khng th nhn thy bng mt thng c. Ch v t kheo c th em ra nh sng c nhng iu . 4. Ngc li, thc hin ci gi l Tirobhva c ngha l to bng ti ti nhng ni ang c nh sng, to ra vt ngy trang gia nhng ni trng trn, c th i xuyn qua nhng ni khng th vt qua ni. Du khng cho nhn thy nhng vt cn k ngay trc mt v c nhn thy. 5. i xuyn qua bc tng, hng ro v c nhng ngn ni nh th nhng chng ngi vt ch l khng kh m thi hay di chuyn c trn khng. 6. Chui xung c lng t v li t lng t tri ln mt cch d dng, ging nh nhy xung nc v ri li tri ln khi mt nc. 7. i trn mt nc m khng b chm xung ging nh bc i trn mt t vng chc vy. 8. Bay trong khng kh ging nh loi chim vy hay ngi l lng trn khng trong nhiu t th khc nhau, tt c u c thc hin trn khng. 9. Bng chnh bn tay ca mnh c th ng ti hay s m c mt tri v mt trng.

10. Bng thn xc phm trn ca mnh li t nhp c vo ci Phm Thin ging nh vi th xc c thn thng ha. Tuy nhin, nhng iu nu trn khng c dch theo ngha en v tng ch mt t on vn ting Pali nguyn thy. iu ny ch nhm to thun tin cho vic tm hiu i vi nhng c gi cha quen vi vn phong v cc thnh ng Pali. tin vic so snh cho nhng ai mun tm hiu trc tip nhng on vn Pali. Ti xin trch on vn bng ting Pali nh sau: So evam samahite citte parisudddhe pariyodate anagane vigatpakkilese mudubute kammaniye hite anajappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita iddhividha paccanubhoti. 1. Ekopi hutv bahudh hoti; 2. Bahudhpi hutv eko hoti; 3. vibhva (karoti) 4. Tirobhava (Karoti) 5. Tirokuddha tiropkra tiropabbata sajjamno gacchati seyyathpi kse; 6. Pahaviypi ummujjanimuja karoti seyythapi udake; 7. Udakepi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya; 8. ksepi pallakena kamati seyyathpi pakkhsakuo. 9. Imepi candimasuriye eva mahiddhike eva mahnubhve pin parimasati parimajjati; 10. Yva brahmalokpi kyena vasa vatteti. (Trch trong Slakkhadhavagga thuc Trng B Kinh 9/130)

Nhng trch on trn nhm gip xc nh vi qu v c gi mt s tht, hay ng hn l mt chn l, v nhng iu c cm nhn cho l khng th thc hin ni v nh vy khng th tin c. Thc t, nhng trch on trn y l chnh nhng g c Pht ging dy ha hn em li nhng kt qu c th t n c nh c tm c thanh tnh t n c mc cao siu siu phm. Yu cu ti thiu phi t n l Thin Bc Bn (fourth jhana) v mt iu khng th thiu c v km theo vi nm loi thun thc (vas) (hay l Fluency) trong vic quyt nh, t rt lui vo ni tm, t xut hin, quyt on v hnh thin. Nm iu ny c gii thch trong cun sch ti bin son c tn l NPNASSATI SAMDHI (Nhp thin da trn Nhp Tc Xut Tc Nim, hay l Nim Hi Th) trang . . . (bn dch ting Anh) Mt iu ng lu c cp n trong Kinh Pht l s kin tu luyn hnh thin ch nhm t n c Abhinna (ngha l sc mnh thn thng) bc cao hn. Sc mnh ny khng th hon tt c ni trong cuc sng hin ti, c bit l i vi nhng ngi ch mi khi s tu luyn trong cuc sng hin ti. L do l v tui th ti a ca mt con ngi khng t c mt s pht trin chnh xc lu di nh vy. Ni cch khc, mt con ngi c nhng tim nng nh vy phi thuc dng bm sinh ch khng phi l chng c c. V th cho nn nhng ai t c nhng kh nng l thng vn phi tch ly nhng iu cn bn c th t n thin chng trong nhiu cuc sng trong qu kh. Mt s ngi t n thnh cng trong mt s thi im ni trong mt cuc sng trc kia ca h. Chnh v th h t ng lao vo tp luyn ging nh vt lao vo vng nc vy. Trc khi bn n l do ti sao thc hin c nhng sc mnh thn thng li ch l mt kh nng thay v l mt chn l, ta cn phi lit k ra y nhng th d trch t Kinh Pht chng t ai l ngi c th lm c nh vy ngay

trn ci i ny v nhng g c ghi li v nhng vic h thc hin c trn ci i. V d u tin: Ven. Clapanthaka Trng hp Trng lo Clapanthaka, ngi bin thnh rt nhiu bn sao chnh bn thn ngi v ri li hy ton b nhng bn sao , cn li mt mnh ngi m thi. Trng lo Clapanthaka c mt ngi anh trai tn l Mahpanthaka, C hai anh em u l chu rut ca mt nh triu ph sinh sng ti thnh ph Rajagaha. Ngi anh, l Mahapanthaka, nhn Th i Gii lm t khu ln u tin v chng bao lu sau t n bc A-la-hn, ng thi cng t c bn bc V Ngi Gii o (paisambhida). Mt thi gian sau Ngi gii thiu ngi em ca mnh, l Clapanthaka, cng c nhnTh i Gii. Nhng ngi em trai xem ra qu chm chp v thiu thng minh v sau khi ngi em c bo cho bit phi hc thuc lng mt on k ca ngi nhng cng c ca c Pht ch c bn cu, nhng ngi em khng ti no nh c ngay c sau mt thi gian ko di n bn thng sau. on k nh sau: Paduma yath kokanuda sugandha Pto siy phullamavtagandha Agrasa passa virocamna Tapantamdiccamivantlikkhe. Tm dch l: Hy nhn ln c Agirasa (tc l c Pht) ngi trng ging nh mt a hoa sen Kokanuda (tc l hoa sen mu ) vi hng thm ngt ngo ta lan ang n r vo bui sng. Lun lun ta ra mi hng thm say m lng ngi. Ging nh mt tri chiu nhng tia nng chi chang khp c mt vng tri bao la. Nhn thy ngi em ca mnh qu n n, v trng lo ni vi em. Ny Clapanthaka, ch chng cn hy vng g c li trong hng ng c Pht na. Ngay c sau bn thng

m ch vn khng th thuc ni bn cu k, th lm sao ch c th chu ton c nhng bn phn t khu ca ch c? Mong rng ch hy ri khi ni y v hon tc i theo con ng ca ch cho xong. Ri ng ra lnh trc xut ngi em chm tin ra khi thin vin Nhng chng trai chm tin li rt tha thit yu mn cuc sng phm hnh. Cu ta chng bao gi mun c nh t b bc t khu c. Vo thi im Trng lo Mahpanthaka ang ch tr vic pht chn cu t cho dn chng, ngi ang trng coi vic phn pht thc phm v nhn danh cc t khu trong cha mi nhng ngi dng ba trong thin vin. Vo ng ngy c mt v lng y tn l Jvaka Komrabhacca, n gp trng lo v em n cho ngi rt nhiu thuc thm v hoa dng knh Tam Bo v ng nghe c Pht thuyt php ti Cnh Rng Xoi. V lng y hi v s lng t khu hin tr tr ti khu rng ny. V trng lo lin tr li l c khong nm trm v. V lng y lin ln ting mun mi tt c cc t khu, cng vi c Pht dn u, n nh ng tham d ba tic vo ngy hm sau. Nhng v trng lo li cho bit, trong thin vin cn c mt t khu na, ngi mun m ch ngi em rut ca ngi, l ngi rt chm hiu, khng hy vng g c c Pht chiu c! V Lng y lin ln ting, Ti s cho mi ton b cc v t khu, ch tr v thi. T khu Clapanthaka vn ang ngi gn ang lc ngi anh cp n tn mnh v ng bit anh mnh loi mnh ra khi danh sch nhng ngi c mi i d tic. Nghe thy vy, ng rt bun, v bit rng l anh mnh li loi tr mnh, ri i n kt lun l mi tnh huynh rut tht i n ch kt thc. Clapanthaka ngh tht ch ung cng theo ui lm t khu m thi, v tt hn l tr thnh mt cn s nam v phn pht ca b th ri lp cng c cch ny cch khc theo yu cu mt ngi cn s nam th cn hn. Bui sng ngy hm sau ngi em ri khi thin

vin rt sm, vi nh khng theo ui cuc sng c thn na v tr thnh mt o hu bnh thng. c Pht nhn thy ng ra i, Bng Php Nhn Thng ngi quan st thy ai xut hin trc mt ngi v cn n ngi tr gip vo ngy hm v ngi cn bit c c ni chn v ngi ang gp iu g trc trc. Chnh v th ngi lin thc hin mt cuc hnh thin i b tin gn n chic cng Clapanthaka s i ngang qua. Nhn thy c Pht, Clapanthaka tin li gn Ngi v t lng tn knh. Ri sau c Pht lin hi ng. Ni rng Con ang i u vo gi ny th. Clapanthaka? i! Tu c Th Tn, con b v t khu l chnh anh trai ca mnh loi tr ra khi thin vin, chnh v vy m con phi la khi tng on v tr thnh mt cn s Nam c Pht ni. i Clapanthaka, con th C Tc Gii vi thy ri m. Ti sao khi b anh rut t khc con khng n gp thy? i Clapanthaka tr thnh cn s Nam no c ch li g u no? Con s c chp nhn vo cng on vi thy. Ni xong, c Thin Th ly tay nh nh ln u Clapanthaka, ri dn ng n ca trc hng phng ca ngi (Gandhakuti), v nh php thn thng ngi to mt ming vi trng cc k v a cho Culapanthaka, bo rng, Hy ngi thin quay mt v hng ng v ly ming vi ny p nhiu ln lp i lp li ln ngi ng thi tng on Kinh sau, Rajoharaa, Rajoharaa(qut sch bi trn) Ngay sau c Pht lin ri khi ng v cng vi cc t khu i theo ngi n nh v lng y Jvaka theo li mi ca ng, Clapanthaka ngi thin ti v khi nhn thy mt tri mc, ng lin ly ming vi phi ln ngi mnh nhiu ln lin tip v tng rng Rajoharraa, Rajoharraa. Chng bao lu sau ming vi lm bn ht, bi bm em

ngm v m hi tay ng tot ra. iu ny khin ng hiu ra mt php l, cho d tm vi rt trng tinh; m hin tr nn bn thu v bi bm v do ght trong ngi ng tot ra. Culapanthaka suy ngh, Chao i, cc hnh lun bin i bit bao nhiu Vi tng v thc chng(Abhisamaya) ny, Clapanthaka tip tc nhp tu gic su hn na, o bi su hn vo ton th bn cht mi hnh trong v tr bn cht hay thay i ca chng, dng tun chy hay lng ca cc hnh v ng thi l bn cht phi thc th ca cc hnh ny. Lc c Pht ang lu li ti nh v lng y Jvaka. Nh Php Nhn Thng Ngi nhn ra thc chng php bc mt ca Clapanthaka, Ngi pht chiu ra mt lung sng, mt lung sng rc r trc mt Clapanthaka, khin Clapanthaka thy c Pht ang xut hin ngay trc mt ng, ra v nh Ngi ang ngi thin ngay truc mt Clapanthaka. Ngay lc y c Pht ln ting i Clapanthaka, xin ng ngh l trong thn xc con c bi bm bn thu lm cho tm vi nh bn v bi bm. Ngay trong tm ca con vn cn mt lng bi bn tham dc, sn hn, v si m tn ti. Hy qut sch ra khi tm ca con i. Ni on c Pht Ngi tht ln nhng k sau y: Rgo rajo. na ca pana reu vuccati; Rgasseta adhivacana rajoti; Etam raja vippajahitva bhikkhavo Viharanti te vigatarajassa ssane Doso rajo, na ca pana reu vuccati; Dosasseta odhivacana rajoti; Etam raja vippajahitva bhikkhavo Viharanti te vigatarajassa ssane Mohso rajna ca pana reu vuccati; Mohasseta adhivacana rajoti; Eta raja vippajahitva bhikkhavo Viharanti te vigatarajassa ssane

Chnh tham dc l bi bn 9; chng phi nhng ht bi nh rc rn u (thng c gi nh vy). T Bi Bm c ngha l Tham Dc Mt t khu loi b lun c tham dc, th xng c lu li trong tn gio ca c Pht v chnh Ngi cng loi b lun c th tham dc . (on k th hai v on th ba. cc t sn hn v si m c thay vo ch tham dc ngha cn li ging cu u tin trn) Sau khi c Pht tht ln nhng k trn th t khu Culapanthaka t n bc A-la-hn, ng thi vi T t Thng , Kinh Pht v ton b Tam Tng Kinh c ngha l ba b Kinh Pht. iu ny cn cho thy ngay trn i ny, ngi t khu Clapanthaka khng cn phi hc Kinh Pht na. Tu gic n vi ngi mt cch ht sc t nhin ngay vo lc ngi t n c Tu phn tch ---o0o--Nhng Chi Tit Thiu Nht Qun Tuy nhin, c s thiu nht qun ni mt s chi tit trong c hai ngun Kinh Pht sau y. Bi tng thut va nu trn c trch dch t tc phm Dhammapadtthakath cp n chuyn k v t khu Clapanthaka. Trong mt ngun khc, theo tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) on hai, trang 220. K li rng sau khi Clapanthaka b chnh ngi anh rut ca mnh khai tr khi thin vin, Clapanthaka cho rng mnh chng cn hy vng g tham gia t chc tn gio ca c Pht. ng rt bun ru v ng khc rng ngay ngoi cng thin vin. Bng Php Nhn Thng c Pht n gp ng, hi xem ti sao ng li khc rng nh vy. Sau khi c k li l do ti sao ng li than vn thm thit n nh vy, c Pht an i ng, ni rng, Cha bao gi c ngi no c gi l v vng ch v khng th nh c mt bi k. Chnh v th khng nn than vn bun phin lm chi. Ni on, ngi dn Clapanthaka n Khu Rng Xoi v qua php thn thng,

c Pht to ra cho ng ta mt ming vi trng tinh. on vn vit bng ting Pali nh sau: Iddhiyva pilotikakhanda abhinimmitv adsi. Cng ngay khi Clapanthaka nhn ra ming vi trng tr nn bn v nhng c nh lin tip do chnh tay ng, tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) bn n phn ny chi tit hn nh sau: ang khi ng ngi tng on Kinh Rajoharaa, Rajoharaa. ng dng tay mnh p ming vi trng tinh c Pht giao cho ng ln thn mnh, tm vi tr nn en ngm. iu ny khin ng nhn ra chn l cho rng ming vi trng tinh , chng c vt en d bn no trn c; nhng n gi li bin mu v tr nn bn thu v ng n thn xc ng. Chnh thn xc c ngun mi s bn thu. iu ny, theo ngn t Pht gio, gi l Paikulasa (ngha l tng, hay thc chng c php gh tm) v Anicasa (Thc chng php v thng) vi hai tu gic ny lm cn c, ng tng cng c sc mnh bng cch em p dng vo Ng Un c ngha l chnh tm v thn xc ng. Cho n khi tu gic c o su ng mc, iu ny c gi l Anulomaa rt gn gi vi iu c gi l Gotarabha, nm trn ranh gii phn chia tm ca ngi phm tc khi nhng v Thnh thinh vn Gic. iu ny hm cha mt s tht l ng gn t n c Thnh o (Magga) v thnh Qu (Phala). Chnh vo thi im ny c Pht tht ln ba bi k c cp n trn. Tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) m t giy pht cao im nht trong bin c y xc ng ny nh sau: Vo lc kt thc my k trn, t khu Clapanthaka c trong tay Chn php siu th, cng vi t tu phn tch v su Php Thn Thng (Abhi)

iu ny c ngha l Culapanthaka cng mt lc t n c Bc A-la-hn, t tu phn tch v Su Php Thn Thng (Abhi) Lc ny ta quay tr li Vng Rng Xoi, ti lng y Jvaka ang sa son thit i c Pht v Ch V t khu i theo. Jvaka ang sa son thc hin nghi thc dng nc cho c Pht ra tay th Ngi ngn ng li, v ng np Bt Kht Thc li Ngi ln ting ni. Khng cn mt v t khu no ang lu li Thin vin hay sao? D tha ng Th Tn, vo lc ny chng cn v t khu no lu li ti thin vin na u. i Ngi Jvaka thn mn, chc chc vn cn mt v na c Pht khng nh. Nghe c Pht ni nh vy, Lng Y Jvaka lin c mt trong s my ngi hu chy n thin vin ngay tc khc xem cn c v t khu no cn st li thin vin na hay khng. Ngay lc Clapanthaka t nh. Anh ti ni chng cn mt v t khu no st li thin vin c. Ti s chng t cho anh thy vn cn khi t khu ti Sau thng qua Php Thn Thng Clapanthaka to ra mt ngn t khu ti Thin Vin, mt s ang may y c sa, mt s khc ang nhum, trong khi mt s khc ang tng Kinh . Nhn thy vy, tn n t lin chy vi v trnh li nhng g hn c chng kin ti khu Rng Xoi, ni rng: D tha ngi, c rt nhiu t khu cn ang trong khu Rng Xoi. Nghe thy iu ny, c Pht lin bo ngi quay tr li v bo cho cc v t khu l c Pht mun gp mt v t khu c tn l Clapanthaka.

Nhng khi tn n t li bo ch l bn sao cc t khu ging ht nh nhau v khi hn bo cho h bit nh ca c Pht, th ng lot tt c cc v t khu u tr li : Ti chnh l t khu Clapanthaka; t khu Clapanthaka chnh l ti y. Khi tn n t ca Jivaka quay tr v nh mt ln na bo cho c Pht hn khng th phn bit c ngi no l t khu Clapanthaka, c Pht lin bo hn Hy quay tr li ngay v ln ny hy ch nhn xem ai l ngi tr li u tin Ti tn l Clapanthaka hy lp tc thnh ngay v t khu v ri tt c cc v khc s bin mt ngay tc khc. Tn n t ca Lng Y Jvaka thc hin y li c Pht dy v thnh cng dn v trnh cho c Pht v t khu tn l Clapanthaka. Chuyn k trn c trch trong tp Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada). Tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) m t phn va ri vi nhng chi tit hi khc mt cht nh sau: Khi ngi hu ca Jvaka quay tr li v bo cho c Pht: ti thin vin cn c rt nhiu v t khu, khin ng ta khng th no bit c v no l t khu Clapanthaka, c Pht truyn cho ngi hu hy quay li thin vin ngay ni rng, Nu ng gp bt k v t khu u tin no, hy thnh ngay v v ni, c Pht mun ti a ngi n trnh din ngi ngay tc khc Ngi hu thc hin y nh li c Pht ra lnh. Ngay lc , ton b nhng t khu cng ng thn, v cc bn sao t khu Clapanthaka lin tan bin ht. T khu ni vi ngi l hy v trc i. Trong khi t khu theo sau tn ngi hu, ang khi ngi hu quay tr v nh ti khu Rng xoi, v cn thc hin mt s vic nh ra mt mi chn tay, th t khu Clapanthaka c mt ti khu Rng Xoi trc ngi v n ngi vo ng ch dnh ring cho ngi.

V D Th Hai: 2a. T Mt To Ra Nhiu Vt, V Ngc Li Trong tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) on th hai trang 243, Trng lo Buddhaghosa k li bin c sau y lm v d cho php l (thn thng) nu trn: Vo mt dp l t Bt Hi t chc ti thnh ph Rjagaha, c khong nm trm c gi mi ngi u mang Bnh Trung Thu (Candapuva) ng dc theo ng ph t bt cho cc v t kheo. H gp c Pht nhng khng ngh ra phi dng cho ngi iu g. Khi h thy Trng lo Ca Dip (Kassapa) ang i theo c Pht t xa xa, mt ngh ni ln trong u v h ni vi nhau, Ka c c ngi Trng lo ca chng ta cng i theo c Pht. Chng ta s dng cho ngi ton b s bnh chng ta mang theo i Ri h dng cho ngi Trng lo Ca Dip (Kassapa), ngi nhn ca b th ch bng chic bt kht thc ca ngi. Ngi bin chic bt c th ng ht nm trm chic bnh cc c gi biu tng. on vn Pali k li v vic vit nh sau: Thero patta nharitv sabba ekapattapra-matta aksi. Sau ngi trng lo dng t kht thc ng y nm trm chic bnh ca cc c gi biu tng cho c Pht, ang ngi ch ngi mt ni no . y l bi tng thut k li trong tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga). Ti c gng tm kim thm mt s chi tit na m t li s kin ny trong nhiu ngun vn bn khc na, nhng cho n nay vn cha tm thy bt k mt ngun xc thc no khc. Tuy nhin, ti tin chc phi c mt vi chuyn k c ghi li u trong Kinh Pht hay trong mt vi on sch no . Xt cho cng, bin c cng cho chng ta bit mt s kin l mt v A-la-hn t n c su Php Thn Thng (Abhi)) hay c c nhng sc mnh siu phm nu ngi mun, ngi cng c th gim thiu khi lng vt m khng nh hng n cht lng cng nh hng v ca nhng vt . Nh vy

Trng lo i c Ca Dip (Kassapa) thc hin c iu . ---o0o--Php l (thn thng) Ngc Li Gi y, ta c th rt ra c mt h lun tt nhin lin quan n php l (thn thng) va k trn l, nu c th bin nhng vt c khi lng ln thnh nh, ngc li bin nhng vt nh hay s lng t thnh nhiu th cng l vic thng tnh v cng c th thc hin c d dng. Mt v d thuc loi ny c k li trong tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) nh sau: Mt ln kia ngi Trng lo Ca Dip (Kassapa) nhp thin v t n mc siu phm (Nirodhasampatti) (c ngha l mc thin dit hay chm dt) trong sut by ngy, trong by ngy ngi ri vo tnh trng qun lng th gii bn ngoi m ch hng ngun an ha ni tm v hnh phc khng cn dng bt k thc n hay ng ngh g c. n ngy th tm ngi xut v that ra khi thin dit (sampatti). Ngi lin c ao thc hin i iu g gip mt gia nh ngho, bit rng ca b th dnh cho ngi vo ngy hm s em li rt nhiu cng phc cho ngi no thc hin b th, ngh vy ngi lin n mt tp lu trong c mt gia nh rt ngho ang sinh sng. Trng gia nh l mt ngi n ng ngho kh tn l Klavaiya v ngi ng ngay trc ca ch c b th. Ngi v nhn thy v trng lo lin c gng tm cch b th cho ngi trng lo mt t cho hoa chng c mi v g c, mt loi cho c cht lng song nht. Nng va mi sa son t cho ny cho chng, nhng rt hoan h dng cho ngi trng lo xut pht t lng tin chn tnh v hn hoan. V trng lo nhn c t cho lin em n dng cho c Th Tn, ngi dng php thn thng v sc mnh siu phm ca mnh nhn ln gp bi c v khi lng v cht lng t cho , nui sng mt s lng t khu rt ln ang t tp ti thin vin ngay

lc . on vn vit bng ting Pali m t bin c ny nh sau: Thero ta gahetv Bhagavato hatthe hapesi, Bhagav mahabhikkusanghassa pahonaka katv adhihasi ekapattena bhat sabbesa pahosi. Cn i vi ngi ngho kh Klavaiya, chng ta nghe k li rng ng c nh vua phong lm mt nh triu ph trong thnh ph vo ngy th by sau cuc b th cho v trng lo. 2b. Bin thc n d thnh ngon; ly nc sng bin thnh bnh kem tuyt vi. V d v php l (thn thng) ny cng c ghi li trong tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) nh sau: C mt ln kia, Trng lo i c Mah-anula chng kin nhiu ch v t khu sau cuc kht thc tr v ch nhn c mt t thc phm ngho nn, v v v chng ngon lnh cht no v h ang ngi dng ba bn b sng ti qun o Sri Lanka10 . Qu mi lng ngi quyt nh bin nc sng ngay bn cnh cc v t khu tr thnh Sappimaa c ngha l mt loi kem b ngon tuyt trn, mt loi sa tru ho hng tuyt trn 11. v trng lo lin ra hiu cho cc v Sa-di (Smaera) bo rng nc sng bin thnh Sappimaa. Bit c iu v Sa-di mc nhng ly sa t dng sng, nc sng bin mt loi thc phm tuyt vi dng ln cho cc v t khu. H thng thc v trn vo cm ca h i kht thc c ri dng mt cch ngon lnh. Tuy nhin, khng c php l (thn thng) no c thc hin ngc li vi php l (thn thng) ny. Bin n ngon tr thnh khng ngon c. Bi tng thut trn cha tm thy c trong bt k mt bn vn no khc. Tuy nhin ti ch mun cung cp t liu mt v d in hnh v quyn lc k diu thuc loi ny.

3. Thc hin php l (thn thng) vibhva ngha l to ra nh sng t bng ti, v em ra nh sng nhng g ang b du kn. Lin quan n php thn thng loi ny c giai thoi c k li rng c mt v t khu kia, sau khi thot khi Thin nh Jhana (ngha l thin bc bn) ngi quyt tm thc hin mt php l (thn thng) bng cch tng cu thn ch sau y: Mong rng ch ti tm c trn y nh sng v Mong rng nhng ni b che du c phi by ra trc nh sng cho nhiu ngi c thy. Sau mi s din ra y nh quyt tm ca ngi trng lo; ngi c th nhn thy bt k ai cng nh bt k iu g t xa v nhng ngi xa cng c th nhn thy ngi nu h mun lm nh vy. Trng lo Buddhaghosa tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) k li chnh c Pht l mt v d in hnh thc hin php l (thn thng) ny nh sau: Mt ln kia, c mt ngi ph n tn l Clasubhadda, ang sinh sng trong thnh ph Sketa mi c Pht v cc ch v t khu i theo n dng mt ba tic ti t gia ca b vo ngy hm sau. Lc c Pht ang c mt ti Khu Rng K Vin (Jeta), trong thnh ph Svatthi, cch vo khong by yojana (khong 112 km.). Ngi ta k li rng c Pht v khong nm trm ch v t khu i theo ngi bay trn khng n thnh ph Sketa v n lu li ti cc phng Kuis dnh ring cho tng v vi mi hnh chp do ngi Thin Ch Vissukamma, mt k s thin cung to ra, ang khi cc phng Kuis (ch c hnh chp) ang bay t Svatthi n Sketa. c Pht thc hin mt php l (thn thng) nhn tin khin cho c dn trong hai thnh ph u c th nhn thy nhau, trong khi cc cn phng hnh chp t t h xung ngay chnh trung tm thnh ph, cng lc c Pht cng cho cc c dn trong thnh ph nhn thy ci a ngc- pha di mt ni gi l A-t-a ngc (Avci) - l ci a ngc tn cng su thm. Ngi cng cho h thy ci nhn cnh ti mt ni gi l Ci Phm Thin.

Chnh c Pht cho h nhn thy cng mt lc cnh a ngc v ci thin cung nh vo php thn thng ca ngi v c dn ca c hai thnh ph u nhn thy. y l ton b nhng g ghi li trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga). Tuy nhin, trong tp Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada) cn a thm nhiu chi tit khc na, cng vi mt s khc bit nh nh khong cch gia hai thnh ph c cho l vo khong by yojana, li c ghi li trong Php C Kinh (Dhammapada) l 120 yojana (tc vo khong hai ngn cy s) thnh ph gi l Sketa, ni ngi ph n Clasubhadda c ng, li c Php C Kinh (Dhammapada) gi l Uggaha. Cn c thm mt tit mc nhiu chi tit hn c tm thy trong Php C Kinh (Dhammapada) cho rng ngi ph n Clasubhadda khng t mnh trc tip n mi c Pht. Nng cng chng sai ngi no n gp Ngi nh l ngi c nng y nhim cho. Thay vo nng tro ln ngn thp cao nht trong ta lu i ca nng t lng tn knh ng Th Tn bng nm cch t lng tn knh (ngha l nng hai ln ph phc u gi chm t, hai ln ly khuu tay v mt ln chm trn xung sn nh) nng dng nc thm cho ngi, cng vi hoa v nhang ng thi c nh trong tm, ni rng Nhn tin ti s mi c th tn, cng vi cc v t khu i theo, n dng ba sng vi ti vo ngy hm sau, mong rng c Th Tn thng qua du hiu t xa ca ti thng bo n ngi li mi ny. Nh vy sau khi ni trong tm nh vy nng tung ln trn tri by b hoa jasmine. ang khi nng Subhadd thc hin li mi c Pht trong thm tm nh vy, th c Th Tn cn ang thuyt php mt bi cho thnh gi trong khu Rng jeta. Ngi ta k li rng nhng cnh hoa ngi ph n Subhadd tung ln tri bay ti khu Rng K Vin (Jeta), ri hp thnh mt bc Trng kt li bng hoa treo l lng pha trn u c Pht. Nh Triu Ph Anthapiika cng ang c mt nghe c

Pht thuyt php. Vo cui bi ging ng mi c Pht v cc v t khu n dng ba ti nh ng vo ngy hm sau. Nhng c Pht cho bit, i ch gia nhn, ti nhn mt li mi dng ba vo ngy mai ri. Hi bi ri, nh triu ph lin tha, Nhng cha c ngi no n trc ti mi ngi c, i c Th Tn, th ngi nhn li mi ca ai vy? V sau c Pht k li cho ng nghe ngi ph n Clasubhadd mi ngi t xa nh th no v ngi nhn li mi cng bng mt cch nh vy. Nhiu chi tit khc cng c khng nh trong tp Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada) nh sau: Sau khi c Pht chp nhn li mi ca ngi ph n Clasubhadd, th Thin Ch (Sakka) l th lnh cc v thn, bit c tin tc , lin ra lnh cho Vissukamma, l v k s thin cung, thc hin ngay nm trm ch v dng cho c Th Tn cng cc ch v t khu n thnh ph Uggaha vo ngy hm sau. Ngi Vissukamma ny thc hin cng vic c giao v ng ch ti cng thnh dn n khu Rng K Vin (Jeta). Ri sau c Pht cng vi nm trm v t khu bc thnh i theo ngi vo ch mi cong v ngay sau h c dn n thnh ph Uggaha bng cch bay trn khng. Ti Uggaha, ngi triu ph Ugga, nhn v pha ngi ph n Clasuddhadd ch cho ng thy v thy c bng cch no c Pht cng vi php thn thng ca ngi xut hin trong vinh quang v v ny ht sc l cm kch. ng ta sp mnh tn th c Th Tn cng cc v t khu i thp tng ngi bng cch dng hoa v nhiu ca b th sau li dn cho cc ngi mt ba tic. ng thi ng cn t chc mt cuc i th cho dn chng ko di trong by ngy lin tip. Vo lc ny ta hy gc sang mt bn kh nng hay s xc thc ca cc php l (thn thng) siu phm . Chng ta

c th sp xp cc php l (thn thng) thnh cc loi nh sau: 1. Php l (thn thng) thu ngn khong cch, lm cho nhng ngi cch nhau c trm cy s cng c th nhn thy nhau. 2. Php l (thn thng) c nng bng ln trn khng v di chuyn trong . 3. Php l (thn thng) tit l cc nhn cnh v kh cnh, Lm cho cc ngi trn trn gian ny cng c th nhn thy. 4. V kin trc s thin cung Vissukamma li c th to ra c ch cho chng sanh c ng trong mt thi gian nht nh.(nhng ch c to dng ln nh vy, ngoi tr nhng c kch bnh thng ch c th tn ti trong mt thi gian ngn ngi tm thi m thi. Chng khng th tn ti vnh cu c) Ngoi nhng Php l (thn thng) m mn (vibhva) bn n trn, Thanh Tnh o (Visuddhimagga) cng k li mt php l (thn thng) Yamakapihriya (php l (thn thng) song do chnh c Pht thc hin. Sau y l mt bi tng thut c k li trong bn vn . ---o0o--c Pht n Thm Ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) c Th Tn, sau khi thc hin php l (thn thng) Yamakapihriya (php l (thn thng) mt ngi c mt hai ni cng mt lc) gii thot cho 84.000 sinh linh thot khi t kin phc, ngi lin ngh ti iu Ch pht trc kia lm sau khi Ch v thc hin c nhng php l (thn thng) tng t nh ngi lm. Ngay sau thng qua Tu gic nhim mu ngi bit c Ch v cng n thm ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa). Chnh v

th ngi t chn tri trn mt t cn chn phi t trn nh ngn Yugandhara. Ri ngi tin mt bc ln pha trc, t chn tri xa hn mt cht ln nh ngn ni Sineru (ngha l ngn Hymalaya). Chnh bng cch ny c Pht t chn ln n ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa). Ngi tri qua ma An C Kit H ti . Ngay trn ngai vng ca Thn Indra cai qun ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) ta lc ngay trn nh ni Sineru. Trong thi gian ngi thuyt php Tng Vi Diu Php cho mt on ngi gm c trm ngn ci Thin v tr. on vn ting Pali din t phn ny nh sau: Paukambalasiltale vassa upagantv sannipntitna dassasahassacakkavadevatnam dito pahya abhidhammakatha rabhi. Trong thi gian i kht thc, c Pht to ra mt thn Pht khc, c th gi l hnh bngPht, ging nh mt thn th ci tri hay l mt Ha tm thng (manomayakaya). Chnh hnh bng Pht ny thc hin cng vic thuyt php (Dhammadesan) mt cch lin tc ngay c lc c Pht thc s vng mt, nh lc ngi phi v sinh rng ming vi bn chi nh rng (ting Pali gi l Ngalat) trc khi ngi dng nc xc ming ti h cao trn ni gi l Anotta. Hin nay vn cn tm thy chic h ny trn dy Himalaya v ngi ta tin l h ny c lin quan n c Pht trong giai on ny. Sau ngi tin hnh i kht thc ti nhng ni c c dn Uttarakuru sinh sng trc khi tr li dng ba ti mt ni gn h Anotta cp n trn. Cng chnh ni y Trng Lo X-li Pht (Srputta) n t lng tn knh c Pht mi ngy. Ri sau c Pht k li cho ngi khong cch bao xa ngi (k c bngPht) thc hin nhng bi thuyt php. Sau ngi quay tr li tip tc thuyt php ti ni bngPht b i. Qui trnh ny din ra lin tc. Trong thi gian ny ngi ta k li nh nghe c Pht thuyt php tng Vi Diu Php (Abhidhamma) m mt s ln nhng v ch thin tng

s ln n 800 triu c thy c phc lnh liu ng Pht Php. Vo lc ny c mt m ng ang xm li a im l ni c Pht thc hin php l (thn thng) hin din ti hai ni. Trn mt khong rng 22 yojana. Ton b h ng mt lng quyt nh nht quyt khng quay tr v nh trc khi nhn thy c c Pht quay tr li ci trn gian ny. Chnh v mc tiu h ng tri chung quanh vng ph cn. Trong sut mt thi gian ton b s ngi c Cla Anthapiika, em trai ca mt ngi giu c cung cp cho n v nhng vt dng cn thit. ---o0o--Trng Lo Mogallana Tin Vo Lng t Nh Th No Vo lc ny on ngi ang nng lng ch i c xem c Pht ang u. H yu cu Ngi Trng Lo Anuruddha tm cho h. Trng Lo nhp thin lokaKasia c ngha l nhp thin nh sng khin cho ngi c kh nng nhn thy c Th Tn ang nhp An C Kit H u, ang khi ngi lu li trn ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa). Sau khi c c Pht cho bit a im chnh xc ngi ang lu li trn ci Tvatiasa. H lin quay tr li gp Trng Lo Moggallna v yu cu ngi lm th no h gp c c Pht t lng tn knh ngi. Trc hon cnh nh vy, ngay trc s hin din ca on ngi ng o, v Trng Lo lao xung lng t v ni ln trn nh ngn ni Sineru ri ngi ngay di chn c Pht v trnh c Pht bit hu qu g s xy ra cho m ng ang qui t li mun gp c c Pht trc khi h chu quay tr v nh. c Pht lin hi v trng lo ni rng, i ngi Moggallna, th ngi anh c X-li Pht (Sriputta) hin ang u? Sau khi v trng lo tr li X-Li-Pht (Sriputta) lc ny ang lu li trong thnh ph Sakassa,

c Pht lin bo ng. Hy truyn cho dn chng nhng ai mun gp thy hy n thnh ph Sakassa. Th?y s c mt ti thnh ph vo ngy mai, nhm ngy Trai gii (Uposatha) v l ngy T t (Mahpavra) i Trng Lo Moggallana quay tr li ci trn gian cng mt cch ngi nhp ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa). Trn ng quay tr v v ra i cng mt cch ging nhau. V trng lo cng thc hin php l (thn thng) vibhva c ngha l php l (thn thng) m ra, khin cho ton b nhng ngi hin din u nhn thy ngi ra i v tr li nh th no 12. Sau khi quay tr li ci tri t, ngi lin thng bo cho dn chng ang nng lng ch i tin vui v cho h bit l phi tin hnh cuc hnh trnh ngay sau kt thc ba n sng. Ngi thng bo cho h bit thnh ph Sakassa cng khng cch xa y l bao. ---o0o--c Pht T Ci Tam Thp Tam Thin (Tavatimsa) Bc Xung Tri t c Pht lin truyn cho Thin Ch (Sakka) vua cc v ch thin rng, i Thin Ch, ta s quay tr li ci tri t vo ngy mai. Nghe thy vy Thin Ch (Sakka) lin lnh cho Vissukamma, l v kin trc thin cung m rng, c Th Tn s ging lm vo ngy mai, xin ngi hy to ba cy thang, mt bng vng, mt bng bc, v cy cn li bng qu V nh vy l v kin trc thin cung c y lnh thc hin. Bui sng ngy hm sau c Pht ng trn nh ni Sineru, a mt nhn v hng ng tri t. Ngay lc hng ngn hng vn v tr t m ra, nh th ton v tr tr thnh mt kch c ging nhau. iu ny din ra ba ln nh vy mi khi c Th Tn hng mt nhn v ba hng cn li, mi hng ton th nhng v tr u gp g ln nhau khin cho c Pht c dp chim ngng tt c nhng g ngi mun. Nhn xung tri t tr li, ngi li nhn thy cc

cnh kh l ni tn cng a ngc. Khi hng mt nhn ln ngi nhn thy ci Akaniha, l ci cao nht ni nhn cnh v tn. Chnh v th ngy hm c t tn l ngy khai m ton v tr Trong ngy cc c dn di t v thn thnh trn tri c th tn mt nhn ngm nhau. Hn th na nh vy con ngi khng phi nhn ln ngm nhng c dn thin quc, cng nh vy cc c dn thin cung cng khng phi nhn xung trn gian tm kim anh em b con di . C hai u t ra rt vui mng trong sut thi gian . 13 Ri c Pht bc xung cy thang bng chui qu gia. Trong khi cc c dn thin nh thuc su ci Dc gii (Kmvacarabhmi) i theo ngi qua dy thang bng vng, pha bn phi, v cc c dn Phm Thin (Brahma) thuc ci Suddhvsa v ci i Phm Thin th theo dy thang bng bc pha tri. Thin Ch (Sakka), ch tng cc ch dn thin quc, mang theo bt kht thc v y c sa cho c Pht, trong khi i Phm Thin mang mt chic lng mu trng vi lung sng pht ra xa ti ba Yojana. Cng lc Thin Ch Suyama li mang mt chic qut cn Pacasikha, l ngi ph trch ca on thin quc li mang theo mt chic n Hc mu vng trng ging nh mt tri cy Bael chn di khong ba Gavuta, lc no cng lun ming ht nhng li ca ngi c Pht. Ngi ta k li rng chng c ai chim ngng c Pht ngy hm li khng c lng c ao tr thnh mt c Pht. c Pht thc hin php l (thn thng) hin hnh hai ni nh vy. Bin c ny c ghi li bng ting Pali nh sau: Idamettha bhagav vibhvapaihriyam aksi. Nh Php l (thn thng) Pihriya hay php l (thn thng) ngi thc hin khi la khi ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) tr li ci trn. Nhng ngi ch n ngi ti thnh ph Sakassa u c th tn mt chng kin tt c nhng quang cnh k diu . Nhng c dn trn ci i ny c th chim ngng ngi lng ging ni ci thin thai ca mnh v ngc li.

Bi tng thut trn y trch t bn vn c gi l Thanh Tnh o (Visuddhimagga), trong khi trong tp Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada) cn c nhiu chi tit t m hn c m t rt k. Tuy nhin trong Kinh Pht chng ta c th tip cn c, li ch cp n mt s t chi tit trong tc phm V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) thuc Tiu B Kinh (Khuddakanikya) (tp th 31. trang 183). Nhng li ch tng thut v bin c Php l (thn thng) c Pht hin hai ni cng mt lc (Twin Miracle) v khng ng g n chi tit c Pht An C Kit H ni ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) nh th no, ng thi khng ng g n bin c ngi t ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) ging lm ra sao. Nhng on m t thm sau ny xc thc n mc no cn phi cho cc v hc gi tra cu v gii thch cn thn. Mc tiu ca tc gi nh c trnh by trn, ch nhm tng trnh v tng trnh mt cch trung thc iu g c khm ph theo nhiu ngun khc nhau. Tuy nhin, cch tt nht vo lc ny l nn tm han a ra bt k ph phn no cho n khi c nhiu nghin cu su rng v su xa hn c thc hin. i vi nhng ai mun tm hiu thm v nhng g c m t trong tp Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada) chng ti cho ghi li nhng on di y nh sau: ang khi thc hin php l (thn thng) hin din hai ni cng mt lc, c Pht suy ngh Ch pht trc ngi v ang thc hin php trn u c nhp An C Kit H hay khng? sau ny ngi bit c tt c cc v u c qua An C Kit H ti ci thin ng Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) v thuyt php Tng Vi Diu Php (Abhidhamma) ti cho cc b m ca cc v . Chnh v vy ang khi thc hin Php l (thn thng) ny, c Pht t chn phi ca ngi ln nh ni Yugandhara v chn cn li ngi t ln mt nh ni Sineru. Ch c ba bc chn, ngi vt qua mt khong cch di khong

su trm tm mi ngn Yojana. iu ny cho thy khong cch gia hai chn ca ngi vn bnh thng l iu khng thch hp, th nn vic m t vn c tip tc. Trong vn ny bt k ai suy ngh c Pht thc hin mt bc rt di vt qua mt khong cch to ln n nh vy th chnh l cc ngn ni di chuyn li gn nhau cho Ngi c th bc qua sau chng li lui tr v v tr c. Lc ny Thin Ch (Sakka) vua cc v thn nhn thy c Pht th t nh trong lng, c Th tn s An C Kit H gia ngai bng s c tri thm lng mu vng (Paukambala Sil sana). iu s mang li li ch ln cho cc c dn thin cung. Tuy nhin, trong thi gian ngi lu li trn , chng c ch thn no dm ng n ngai ny (xut pht t lng knh s c Pht). Vo lc ny, ngai ny di su mi Yojana, rng nm mi Yajona v di mi lm Yojana v ch c mnh c Th Tn ng trn , ton b nhng ch cn li chng c ai dm n c. c Pht c bit c suy ngh ca Thin Ch thng qua tha tm thng, ngi lin nm y tng ga l ca ngi (Sanghi) ln b , y ph kn mt phn kh rng. Thy c ch Thin Ch (Sakka) t v hi lng nhn thy vng y tng ga l ph kn. c c ngh trong tm Thin Ch (Sakka) c Pht thu nh ch ngi ngi li ch bng y c sa ca ngi ph kn. Ri ngi ngi ti theo kiu mt v t khu mc y c sa rch ngi trn mt b nh ngi thu gn li. Theo tp Ch gii Php C Kinh (Dhammapada) ang khi c Pht nhp ci Tam Thp Tam Thin (Tavatimsa) m ng ngi t tp li trn ci trn gian khng th nhn thy ngi i u. Hnh nh mt tri v mt trng u bin mt khi vng chn tri, chnh v th h than vn ni rng, C phi c Th Tn ang ng trn ni Cittakuta hay trn ni Kailasa hay trn Yugandhara? Chng ti khng nhn thy

ngi, ng Gic Gi u c, ngi l ng ti cao trn trn gian ny, l ng vt hn hn mi chng sanh. Mt s ngi c mt li than vn, ni rng, c Th Tn, ng khn ngoan nht thin h ang hng cnh tnh mch, s khng cn quay li ci i ny na. Chng ta chng cn nhn thy ng Gic Gi bao gi na. Ngi l ng Ti Cao trn trn gian ny, l ng vt hn hn mi chng sanh. Khng cn nhn thy c Pht, dn chng lin hi Trng lo Moggallana, ni rng, c Pht hin gi ang u, tha ngi? v th l Trng lo Moggallana li hi ngi Anuruddha tr li cu hi ny, v cu tr li ca ngi c k li trn. THN TC THNG (Iddhividhi) (Tip theo) 4. Php l th t: Tirobhva: Bin bng ti tr nn sng chi v che khi tm nhn nhng g ang phi ra trc nh sng Mt v t khu c ph cho php thn thng Pithriya cn tu luyn hnh thin n mc Thin Bc Bn, nh l Sc Bt ca ngi, ta c th gi nh vy v quyt nh bng cch tng cu. mong rng ch sng bin thnh ti, hay Mong rng khng ai nhn thy ni ny c v tc khc ni v cnh quan lin din ra nh nguyn ca ngi. iu ny c k li trong tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) tc gi Buddhaghosa nu ln mt cu hi tht thch hp hi rng: ai c kh nng thc hin c loi php l (thn thng) ny. tr li cu hi trn, ngi k li nhng php l (thn thng) lin quan n chng trai Yasa v Trng lo Mahpappina mt cch ngn gn. Tuy

nhin tip theo y ti xin m t li c hai bin c hu qu c gi mun bit thm nhng chi tit lin quan. ---o0o--Lin Quan n Trng Lo Yasa Theo i Phm (Mahvagga) thuc Tng Lut, bin c ny xy ra sau khi c Pht lm cho nm ngi sng nh vo ca b th t n Bc A-la-hn. Vo bui sng sm ngy mng su, thng tm, chng trai Yasa, con trai duy nht ca mt Nh Triu Ph trong thnh ph Bras hay cn goi l thnh Ba-la-ni (Benares) ri khi nh vo bui m, v n ni c Pht ang c ng. Trn ng i chng thanh nin lun lm bm cu, Ni ny qu phin toi, ni y qu bun kh. Lc c Pht ang hnh thin bch b ti mt ni quang ng thong mt. Nhn thy chng trai ngi lin tm ngng hnh thin, v tri ta c xung t v ngi trn , khi chng trai tin li gn ngi, ming vn tht ln nhng li l nh vy, ngi lin cho gi chng trai li v ni Ni ny chng phin toi u, ni ny chng c g bun b c. Hy n v ngi xung y. Ta s thuyt php cho con. Li ni ca c Pht khin cu b cm ng v thch th. Cu b dp v ngi xung mt ch thch hp gn bn c Pht. Sau , c Pht thuyt php cho cu v nm php tun t c tin trin hay l Anupubbkath, bt u vi b th, gii lut, ci thin ng, ri n nhng mi nguy do th vui gic quan em li v li ch dit dc l nh th no. nhn thy c (qua Nhn Thng) t lc tm chng trai du tr li, tr nn linh hot hn v thot khi mi trin ci, chng trai hon ton chong ngp trong trng thi m ly v nh sng chi chang, c Pht lin tin hnh gii thch cho cu v T Diu ngha l au kh l th no, nguyn nhn ca au kh t u m ra, dit c kh v cch thc dit kh nh th no. Vo cui bi thuyt php chng trai Yasa t n Php Nhn gip gii that khi mi vt nh bn

thu. Th hin c php cho l bt k nhng g c to thnh s i n ch b hy dit. Tm chng trai m ra khi nhn c Php Nhn, nn ging nh mt ming vi trng tinh sch khng mt vt nh, sn sng thm thuc nhum. L do ti sao chng trai ri khi nh trong thi gian nh vy c k li trong mt on vn ting Pali nh sau: Vo thi trong thnh ph Bras c mt chng trai tn l Yasa, con trai ca mt nh triu ph, mt thanh nin c nui dy ht sc cn thn. Cu c cha m xy cho ba lu i , mt dnh cho ma ng, mt dng vo ma h, v cn mt cn dng vo ma ma. Lc no cu cng c cc n t chi nhc tiu khin, chng c mt nam t no c. Trong sut bn thng ma ma chng trai thng thc mi th vui sc dc trong lu i ma ma v khng bao gi ri khi ngi ta lu i ra ngoi hay xung ph i y i cho khuy kha. Bc ngot trong i chng trai bt u xut hin vo mt m kia sau khi tiu khin mi th vui do cc t n em li n chong ngp, chng i ng sm c ngha l trc khi cc n t ca chng ln ging. Th ri, vo nhng canh u tin trong m chng thc gic, do nh sng mt ngn uc chy sut m. iu ny khin ni ln mt cm ngh l lng chng trai cha tng bao gi m thy trc . Trc mt chng nm la lit nhng c gi tr vi mi iu b lng l, mt s m n hc trong tay, nhng c khc m trng eo c v trn ngc, nhiu c khc u tc ri b. Mt s khc ming phun nc ming v s cn li ni lm nhm trong gic mng. Ton cnh din ra trc mt chng ging nh cnh mt ngha trang cht y xc cht nm ri rc la lit y . Chng trai b chong ngp trc cm ngh mt mi o tng. Khin cho chng phi tht ln, Ni ny qu phin toi, ni y tht bun kh !. Trong trng thi mt mi trn ngp nhng th vui nhc dc nh vy, thnh lnh chng trai thc dy s dp v ri khi ni

 qua cnh ca c cc v ch thin canh gc cn thn, cc v ny gip m ca cho chng vi ngh Mong rng vic ra i ca chng trai theo ui cuc sng v gia c khng b ngn cn. Sau chng trai tin thng ti cng thnh, ti cng c cc v ch thin gip m cng vi cng mt ngh nh nhng ch thin u tin gip m ca cho chng. Sau khi thot ra ngoi thnh, Yasa tin thng ti Cng Vin Con Nai ti Isipatana v cui cng chng gp c Pht, nghe bi thuyt php ca ngi v t c Php Nhn, nh k trn. T nhng on trch trong Kinh Pali, chng ta cn bit thm mt s chi tit v chng trai nh sau: Sng hm sau ngi ta pht hin ra chng trai b mt tch, khi m chng tr vo cung v khng gp c con trai , b vi v thng bo tin chng lnh cho chng. ng lin sai ngi i tm kim chng khp ni. Trong khi chng trai i theo chnh o dn n thnh Isipatana ti cng vin con nai. ngi cha v cng ngc nhin, nhn ra i dp ca con trai, sau ng ln theo li i ca chng v tin thng ti ch c Pht v con trai ca ng ang ngi m o. c Pht nhn thy nh triu ph t xa, ngi suy ngh nn thc hin mt php l (thn thng) ngn cn hai cha con khng nhn thy nhau vo lc ny.(on vn vit bng ting Pali nh sau: Disv Bhagavato etadahi yannnha tathrpa iddhbhisankhra abhisakhreyya yath seh gahapati idha nisinno idha ninna. Yasa kulaptta na pasayyti. Atha kho Bhavav tathrpa iddhbhisankhra abhankhiresi.) Nhn thy c Pht ngi , cha chng trai Yasa tin li gn ngi v hi xem ngi c nhn thy con trai ca ng n y khng. Th l c Pht tr li cu hi ca ng nh sau Hy ngi xung y ci , i ng ch gia nhn i. C l, ang khi

ng ngi y th ng c th nhn thy con trai Yasa cng ang y. Cu tr li ca c Pht khin cho Nh Triu Ph hi lng, ng ngh c l con trai ng ang ngi . ng c th nhn thy con trai mnh, cu ta cng ang quanh y thi. Th ri ng t lng tn knh c Pht v ngi ng vo ch dnh cho ng. Cha ca Yasa ngi mt bn, c Pht lin thuyt php cho ng v nm php tun t gip tin b quan trng nh th no. (Anupubbkatha) ri ngi din ging T iu y ht nh cch ngi lm cho chng trai Yasa ca ng. Vo cui bi thuyt php ngi cha ca chng trai Yasa cng t c Php Nhn . Sau khi ngi Cha t n c Php Nhn, c Pht chc lnh vi mt nim tin khng lay chuyn ni Pht php, sau ng vt qua mi nghi ng ni Tam Bo, ng c ph cho lng can m khng g lay chuyn ni. Khng nghe theo bt k li ni no ca ai lin quan n Pht Php. trong ngy ngt v tin tng ng tha vi c Pht. i ng Th Tn, li thy tht l y sc sng, li thy qu tt p. Bng nhiu cch ng Th Tn cng b Pht Php, ging nh ngi ch chnh o i li nhng g b o ln, hay m ra nhng g ang cn b t tng, ch li cho nhng k lc ng v thp ln ngn n ni ti tm cho ngi sng mt c th nhn thy bt k iu g nh bnh thng. Do vy ti i n nng nh c Pht - Gio Php v Tng Gi. Mong rng c Th Tn nhn con l mt cn s nam (upsaka) ht lng v o php cho n ht i, k t ngy hm nay tr i. Vi li pht biu y c tin khng g lay chuyn nh vy, Cha chng trai Yasa tr thnh ngi cn s nam u tin (upsaka) i n nng nh c Pht, gio php v Tng gi. Nhiu chi tit na c k li trong kinh Pali nh sau:

ang khi c Pht cn thuyt php mt bi v nm php tun t to sc mnh tin ti quan trng dnh cho Cha ca chng trai Yasa, ng B chim ngng nhng li dy ca c Pht mt ln na, c th pht trin tm v cp nht thm su hn vo tu gic. Cho n khi ng t n gic ng hon ton v tr thnh mt v A-la-hn, vi tm c gii that hon ton khi nhng lu hoc (savas) v thy min phin no trong tm thng qua dit dc ton din. Lc ny thng qua php Nhn Thng, c Pht bit c ton b tm chng trai Yasa c gii that khi mi lu hoc thng qua dit b ht nhng tham lam ph phim v nhn ra c bng cch no chng khng th nm v th mt cn s nam khi phi tri qua nhng dc lc mt ln na. Yasa loi b ht nhng ngy trang thn thng vn km hm chng cho n lc ny cn che du Yasa khng nhn thy cha mnh v ngc li. Lc ny Cha Yasa c th nhn thy con trai ca mnh, thc s ang ngi ngay st bn ng t by lu nay. Chnh v th ng ni vi con trai. M con au kh bun thm rt nhiu, con trai Yasa yu qu. Xin hy cu m con khi cht. Nghe n y chng trai lin ngc mt nhn ln c Pht nh th cu khn ngi ni thay cho chnh mnh. c Th Tn hiu chng lin ni vi Nh Triu Ph m rng. i ch gia nhn, ng ang suy ngh g th? Ln u tin Chng Trai Yasa t c Php Nhn cng mt cch nh ng, vi tu gic mc ng Nhp Lu. Sau , cu ta chim ngm thnh tch mnh t c mt ln na (ang lc ta ang thuyt php cho ng.). Lc ny th tm ca chng trai Yasa c gii thot khi mi Lu hoc (savas) thng qua tn dit ht cc tham lam. L no cu ta li phi tr thnh mt cn s nam li phi qua nhng th vui nhc dc nh trc? Nh triu ph tr li, Khng i no chuyn din ra, i c Th Tn. Mt khi tm ca Yasa c gii thot khi mi lu hoc (savas) thng qua tn dit ht mi o tng. Chnh l mt thng li qu ln cho con trai ti. Con trai ti

tht xng ng c nh vy. Mong rng c Th Tn, cng vi Yasa v cc t khu i theo, n nh ti tham d mt ba tic vo ngy hm nay. Nghe vy c Pht gi im lng, ra hiu cho chng trai bit ngi ng v chp nhn li mi ca ng. Nh triu ph hiu ra iu ny lin ng ln, t lng tn knh c Pht quay quanh c Pht dng li bn tri ngi v ri ra i. Ngay sau khi nh triu ph ra i, Chng trai Yasa yu cu c Pht cho Th i gii .i c Th Tn, mong rng con c th nhn i Th Gii gia nhp vo Tng gi ca c Th Tn c chng? ri sau c Pht ban cho php chng trai chp nhn EHI, vi nhng li l sau y. EHI hy n v tr thnh t khu, mong rng Pht Php c din gii cho tt, hy sng cuc i phm hnh. Nh nhng li trn Chng Trai Yasa c ban i Th Gii theo cch EHI v cng chnh thng qua Bc A-la-hn, con s cc v A-la-hn ln n con s 7 ngi (k c c Pht v nm ngi sng bng ca b th). Tuy nhin ngi ta khng k li chi tit vic t khu Yasa nhn y c sa v Bt kht thc nh th no, v Yasa nhn nghi thc ct tc v ru khi no v u. Nhng trong tc phm Pahamasambodhikath do Trng lo Kromphra Paramnujitajinorasa bin son c m t li mt bin c nh sau: Ngay sau khi cha ng ln ng v nh, Chng thanh nin Yasa xin c Th Tn c nhn th i gii. Ri sau c Pht ban cho chng chc t khu EHI, tht ln cng mt cch thc ging nh ngi thc hin vi nm v A-lahn sng bng ca b th. Cn v y c sa v bt kht thc v cc dng c nhn khc, ton b nhng th c em n cho chng t tri ri xung, nh nhng cng c chng tch ly c t trc. Trong khi ru v tc ca chng t ng bin mt. Ri ngi lnh y c sa mc v mang

theo nhiu cn thit hng ngy; nh vy hon tt nghi l nhn th i gii ca chng trai Yasa Mt iu cn lu l nhng on vn trn do nh son tho chp t nhng bn Kinh Pht c tc l Kinh Pali v cc tp Ch Gii. Tc gi chng t bin son iu g c, Tuy nhin, tc gi khng chu kh cp n nhng on vn c sp xp u.(v vo thi , iu khng nht thit phi lm nh vy.) y l mt bi tng thut ngn vit v Trng lo Yasa, c bit on vn cho thy c Pht tn dng php thn thng Tirobhva tc l php l (thn thng) ngn khng cho thy ngi hay vt m thc t c th d dng nhn thy. Thm vo bin c ny, chng ta cn c bit c Pht cng vi Trng lo Yasa, n tham d ba tic ti nh ring ca nh triu ph ra sao vo bui sng ngy hm sau. M v v ca chng thanh nin Yasa cng chm sc c Pht th nht thit hai ngi cng nhn ra chng thanh nin Yasa tr thnh t khu ra sao, nhng ta khng thy cp g n phn ng ca hai ngi c. Ri sau c Pht thuyt php cho c hai ngi ph n ny v nm php tun t quan trng phi tin ti l nh th no, ng thi ngi cng din gii cho h v T Diu ging ht nh Ngi thuyt php cho Yasa v cha ca chng. Vo cui bi thuyt php c hai c nhn Php Nhn, h ht li khen ngi ti thuyt php ca c Pht v tuyn b tr thnh l cn s N (upsiks) c ngha l o hu trong sut cuc i cn li ca h. Theo Kinh Pali thut li, hai ngi ph n tr thnh nhng cn s n Pht gio u tin vy. ---o0o--Trng lo i c Maha Kappina Trng lo Kappina l hong t ca nh vua nc Kukkutavat. Ngi ln k v vua sau khi cha truyn li ngai bu cho ngi. Hong hu ca nh vua tn l Anojdev,

l con gi ca vua thuc thnh ph Sgala, vng quc Maddarraha. Nh vua c nm con nga ni c tn theo th t nh sau: Bala, Balavhana, Puppha. Pupphavhana v Supatta, con nga cui cng c dnh ring cho nh vua. Trong khi bn con cn li c giao cho nhng ngi khc a nh vua i thm nhiu ni trong khp vng quc xc nh xem nhng tin tc c tng trnh c thc s din ra ni Tam Bo tc l Pht, Php v Tng gi hay khng v chnh xc n mc no. Mi bui sng ngi u cho cc s gi dng ba im tm ri sai h ba i khp ni thu thp tin tc. H ch cn vt qua mt t Yojana mi ngy ri li quay tr v bo ht mi tin tc cho nh vua. Mt ngy kia chnh nh vua cng ci nga Supatta ra i thu thp tin tc nh vy, cng vi mt on ty tng ci nga khong c ngn con nga. H bt gp mt on thng gia ln n nm trm ngi ang mt mi l bc tin v pha thnh ph. Nh vua ngh trong tm, Nhng ngi ny chc phi di chuyn t mt vng t xa lm n y th phi, chnh v vy h xem ra c v mt mi v kit sc. Rt c th trm nn khai thc mt t tin tc t nhng thng gia ny. Ni on nh vua ra lnh cho cc thng gia n gp ngi v hi h, ni rng, Cc ngi t nc no ti y vy? i Tu c B mt v thng gia ln ting, chng ti n t mt min xa xi cch y c 120 Yojana, c mt thnh ph tn l Svatthi. Chng ti n t thnh ph . Nh vua ln ting, c iu g cc khanh c th cho trm bit c chng? H tr li, i Tu c Ba, chng c g quan trng c, ch tr c mt iu thnh ph c c Chnh ng Chnh Gic ging lm .

Nghe thy nhng li nh vua trn ngp vui mng vi nm trng thi ph lc lm cho nh vua qun mt nhng g ang din ra xung quanh trong giy lt. Mt ngun vui trn ngp khin nh vua qun mt iu cc thng gia va cho ngi bit trc khin ngi li nhc li cu hi v nh vua nhc li nhng cu hi ba ln lin tip nh vy. Cho mi n ln th t nh vua mi c th kim sat c chnh mnh v ngi hi h thm. Th khng cn tin tc g na hay sao? Khi h cho nh vua bit c Gio Php v Tng Gi cng c sanh ra . Nh vua li vui mng hn truc v nhng tin tc o, ri ngi ban cho h ba ngn tin lm phn thng. Sau nh vua truyn cho on ty tng gm mt ngn cn thn, n gi trm mi nghe bit c Pht, Gio Php v Tng-Gi c sinh ra trn ci i ny, trm s khng quay tr v thnh ph na v mun n gp c Pht v dnh cuc i cn li ca trm n sng cuc i phm hnh vi ngi. Th cc khanh c kin v lm g khng? H ng thanh tr li. Tu B H, chng h thn cng mun theo gng b h. Ri nh vua truyn cho nhng ngi lu gi h s hong gia ghi lnh ca ngi ln mt tm bia bng vng v truyn cho cc thng gia, ni rng Hong hu Anoj s ban thng cho cc khanh ba trm ngn ng. Trm yu cu cc khanh hy thng bo cho hong hu l trm truyn li ngai vng cho Hu. Mong rng Hu ln ngi vua v sng hnh phc. Nu Hu c hi cc khanh, trm i u, cc khanh c ni cho Hu bit l trm s tin hnh cuc sng v gia c v cng hin cuc i cn li ca trm cho c Pht, Nh vua thc hin iu ny trc khi v ci thin thai. Ton b cc v cn thn ca nh vua cng sai ngi v bo cho v con ca h nh vy v mi s c thc hin ng y nh vy, c vua cng vi mt ngn v cn thn ri khi a im v tin thng v thnh ph Svatthi.

c Th Tn vo bui sng ngy hm nhn thy c ngi xut hin trn mng Nhn Thng ca Ngi v l nh vua Kappina cng vi mt ngn v cn thn ang trn ng i v qua php nhn thng ngi nhn thy tt c nhng g xy ra ngay c trc . c Pht cng bit r ton b h u may mn c tim nng t n bc A-lahn. Ngi cng cn bit trc h cng s gp ngi vo ngy hm sau. Chnh v th, ngi mc y c sa v ly bt kht thc vt mt chng ng khong hn 120 Yojana cho m ngi . Chnh Ngi ngi di gc mt cy a c th gn b sng Candabhganad, ta ra nh sng su mu cng hng thm ngt ngo dng tro. Nh vua cng on ty tng phi vt qua ba con sng trc khi c th tin n ch c Pht ang ngi thin ch h. Con sng u tin h phi vt qua c tn l ravapacch, con sng th hai tn l Nilavahan v sau cng l con sng Candabhga. C ba con sng u rt rng v khng c bt k cy cu, thuyn tu hay b mng c th gip h qua sng. Chnh nh php l (thn thng) m tt c h thnh cng vt qua c c ba con sng. Cng vi ton b nga i trn mt nc ging nh trn mt t cng. Tp Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada) m t tnh tit ny nh sau: Tin li gn b sng, nh vua ln ting hi, Tn sng ny l g vy? h tr li Tu H H, con sng c tn l ravapacch,. Nh vua lin hi thm, Sng c rng khng? Tu B H, Sng su mt Gvuta v rng khong hai Gvuta. (mt Gvuta bng 4 km.) Nh vua hi thm, C kim u ra tu thuyn hay b mng g khng? Tu B H, chng c g c.

Nh vy nh vua ni. Th th i cho n lc chng ta tm c tu thuyn v b mng chc a b mi sanh ra chc phi t n tui gi, v ngi c tui chc cht t lu. Lc ny trm khng c nghi ng hay lng l g c, phi tin ti bng bt c gi no trm dng hin cuc i cn li ca trm cho Tam Bo. Nh php thn thng ca Tam Bo, mong rng nc bin thnh iu g khng phi l nc. Ni xong nhng li , nh vua nhp thin nh nht qun khng lay chuyn vo cc n c Tam Bo, Nh vua lin ci nga i trn mt nc, tip theo sau l on ty tng ca nh vua i theo sau, mi ngi cng c cng thi tu gic ging y ht nh nh vua. L lng thay, ton b nga u phi nc i trn mt nc thoi mi nh th ang phi trn mt t vy. V ton b on nga qua sng ro chn. Nh vua v on ty tng cng vt qua sng th hai v th ba y ht nh vy, ngay sau khi h vt qua con sng th ba ro chn, h nhn thy lung sng su mu pht ra v mi thm ngo ngt lan ta t thn xc c Pht ang ngi thin di gc cy a. Ton b cy a, nh cnh cy, nhnh to nhnh b v l u c tm trong nh sng siu nhin . Ton b u ging nh c m mt lp vng vy. Hin tng y kinh ngc ny bo m cho nh vua mt iu rng nhng nh sng thin cung tuyt vi chc chn phi thuc v c Pht v ngun pht ra th nh sng chng phi ai khc hn l c Th Tn vy. Nh vua ngh trong tm ng Ton Gic chc chn phi nhn thy h ang tin ti v chnh v vy Ngi ngi thin di gc cy a v i tt c chng ta. Tt c h xung nga v tin li gn c Th Tn, ngi thuyt php cho h mt bi nh vy m ton b h t c Php Nhn v tt c yu cu c nhn Th i Gii.

---o0o--Bin Khng Kh Thnh Nhng Vt Rn Chc Chp nhn ban Th i Gii cho h, c Pht cn nhc n o. C nn ly php l (thn thng) to y C Sa v bt Kht Thc bn ngi ny chng? Nh li tin kip ca h, Ngi c bit h tng dng mt ngn y c sa cho mt ngn v pht c gic. Mt ln na, mi xy y thi, c mt c pht ging trn vi tn gi l Ca Dip (Kassapa), h cng dng hai mi ngn b y c sa cho hai mi ngn t khu. iu ny khin h c th c nhn y C Sa v bt Kht thc mt cch k diu. Sau khi nhn ra iu ny, c Pht lin a tay phi ra v ni vi h, Hy li y, v tr thnh t khu. Hy theo ui cuc sng phm hnh v mun dit tr au kh. Ngay sau xut hin y y C sa v bt kht thc cng nhng vt dng cn thit cho nhng ngi ny s dng. Sau khi h c mc y c sa v nhn nhng vt dng cn thit. H trng ging ht nhng v Trng lo c nhn Th i Gii c trm nm nay. Tt c h u bay ln tri, ri h xung t lng tn knh c Th Tn v ngi vo v tr dnh ring cho h. Di y l mt s nhn nh ca ti lin quan n nhng on trn y. on ni v nhng ngi ngy dng mt ngn b y C sa cho cc v pht c gic v cho hai mi ngn Ch v t khu c trch trong Kinh Pht gi l Th D Kinh (Apadna) (33/186) k li tin kip ca nh vua Mahpappina. iu ny chng t mt chn l cho rng bt k mt iu g c nhn mt cch l lng u phi c c s, cng nh nn t c s trn lut nhn qu. Khng c vic dng cng no trong qu kh lm nhn duyn th chng hy vng nhn c bt k iu g hu qu c. Chng ta cng nn nh rng c Pht khng th to ra bt k vt dng cn thit no cho ton b Ch V A-la-hn . Mt v d c nu ln trong trng hp ngi Bhiya. Ngay c sau

khi ngi t n bc A-la-hn, sau khi nghe c Pht thuyt php, chnh ngi ni vi ng hy t i kim ly cho mnh y c sa v bt kht thc. iu ny chng t bhiya cha tch ly c loi cng c ny v nh vy ngay c c Pht cng klhng th to ra c y c sa v bt kht thc cho ngi Bahiya. i vi nhng ai bit ting Pali ng thi mun tm hiu trc tip on ny, chng ti xin gii thiu on vn (trch t tp ch gii Php C Kinh (Dhammapada) di dy nh sau: Desanvasna rj saparivro sotpttiphale patihahi. Atha sabbeva uhahitv pabbajja ycisu. Satth :gamissati mu kho imesa kulaputtna iddhimayapattacvaranti upadhrento Ime kulaputt paccekabuddhasahassassa cvarasahassa adasu. Kasapabuddhakle vsatiy bhikhusahassnanpi visati cvarasahassni adasu. Anacchariya imesa iddhimayapattacvaragamananti atv dakkhinahattha pasretv Etha bhikkhavo, caratha brahmacariya samm dukkhasa antakiryyti ha. Te tvadeva ahaparikkhradhar vassasatikatther viya hutv vehsa abhuggantv paccoroitv satthra vanditva nsidisu. Tuy nhin, nhng on Pali di hn vn khng lm cho s vic r rng hn cho nhng ai mun bit thm nhiu chi tit khc na. Rt c th, ngay sau khi a cnh tay phi ra v ni nh vy, lin xut hin nhng cn dng cho tt c cc t khu c to ra mt cch mu nhim. Ngay sau nh nhng hnh ng cng c h thc hin c trong qu kh. Ri h bt u xung tc v mc y c sa, hay cng c th h khng xung tc ngay lc (tc ca h t ng rng ht cng mt lc) nhng ch mc y c sa m thi. Li na, iu ny c th xy ra, ngay sau khi c Pht phn nh vy, th qun o i thng ca h bin mt v ri c thay th ngay tc khc bng o c sa cho cc v t khu trn mnh h. Trng hp th hai ny ging nh vic

thay qun o v phn cc opaptika c ngha l cc vt v hnh. Thng hay xy ra mt cch nhanh chng l thng. Ton b nhng iu va nu trn ti xin dnh cho cc hc gi ph phn v iu ny vt qu hiu bit v kin thc ca ti vo lc ny. Bit bao nhiu php l (thn thng) nh vy c ghi li trong Kinh Pht, vy m vi mt ngi hin i, hnh nh h vn khng th tin c. Trong tp Ch gii Php C Kinh (Dhammapada) cn c mt s chi tit nh sau: Khi cc s gi thng gia n gp hong hu v tng trnh v nhng g h c yu cu phi lm, ngoi vic tr cho h phn thng ba trm ngn ng vng, hong hu cn cho thm mt s tin khong chn ngn ng na. y l mn tin thng cho nhng tin tt lnh h em n cho hong hu. C ngha l vic xut hin ca Tam Bo. Cui cng hong hu cng vi cc b v ca mt ngn v cn thn i theo nh vua, cng b theo gng nh vua. Tuy nhin, h khng ci nga, nhng ngi trn mt ngn chic xe c nga ko. Trn ng i h cng gp ba con sng phi vt qua. Nh vo quyt nh trung thnh, h thnh cng vt qua sng theo cch nh vua v cc v cn thn thc hin. Cho n khi h n gp c Pht, ngi vn ang ngi thin di gc cy a, cng vi nh vua Mahkappina v cc v cn thn ca ngi ngi bn cnh. Tuy nhin nh php thn thng ngy trang c Pht khin cho nh vua v cc v cn thn khng th nhn ra hong hu, khin cho hong hu v m ty tng khng th nhn ra nh vua v nhng ngi cn thn vo lc . Khi hong hu hi c Pht v nh vua chng ca b, c Pht ni vi hong hu i hong hu, hy ngi xung y, cht xu na ngi s nhn thy Hong Thng ngay ti y. ng nhin l hong hu v on ty tng rt phn khi chc chn l chng bao lu na h s c th gp c nh vua v cc v cn thn. Th l h ngi vo ch dnh cho h.

c Pht din ging cho h nm php tun t phi tin ti. Tip theo ngi cng din ging T Diu cho cc ph n . Cui cng hong hu v on ty tng cng nhn c Php Nhn v tr thnh ng Nhp Lu. Trong khi nh vua cng vi cc v cn thn ngi gn ngay bn nhp thin mt ln na nhng g c Pht thuyt php trong bi ging cho hong hu v on ty tng v nh vua t n bc A-la-hn cng vi bn loi V Ngi Gii o (paisambhid) vo cui bi thuyt php. Sau khi bit c iu ny c Pht gii t sc mnh thn thng ca ngi v khin cho cc ph n nhn thy c vua v cc v cn thn ca ngi lc ny tr thnh cc v bc thnh A-la-hn . L do c nhc n trong kinh Pht y chnh l ging nh trng hp chng trai Yasa v cha cu, c Pht bit rng nu cc ph n ny trng thy chng h sm hn th tm tr h c th khng tp trung c v ch ca h c l s b phn tn v hnh bng ngi n ng. iu ny c th ngn cn bc tin ti n thnh o. Nhng sau khi h t n thnh o v kt qu l h tr thnh ng Nhp Lu h s c chc lc lnh vi c tin khng th lay chuyn ni vo Tam Bo. Chnh v th h c php nhn thy chng s khng to ra nguy hi cn ng thnh t ca h na. Va nhn thy nh vua tr thnh t khu, nhng ngi n b lin ph phc trc chng v ln ting Tht tuyt vi, i ngi ti yu, chng tr thnh hon ho, cuc sng tnh tn trc mt em ni xong, h lin ng vo ng v tr ca h v xin c Pht ban Th i Gii cho h. c Pht ni cc ngi c th i n thnh ph Svatthi v c th gii theo nhm cc t khu ni ti . Ton b cc ph n lm y nhng li c Pht truyn dy, h try Svatthi cch 120 Yojaga v nhn c nhng li khen ngi v knh trng t nhng ngi a phng. Cui

cng th h cng n c a im cn n v nhn c th phong theo gio phi t khu ni v t n bc A-lahn. Tuy nhin. c Pht dn mt ngn t khu bay trn khng n khu rng K Vin (Jeta) (on ting Pali nh sau: Satthpi Bhikkhusahasssa dya ksenava Jetavana agamsi) Trong tp Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada) cn c mt s chi tit cc bi tng thut v Trng lo Mahkappina, nhng chng c g lin quan n cc php l (thn thng) chng ti s bn n lc ny. Mc tiu ca Trng lo Buddhaghosa trong vic tng trnh chuyn k ny chnh l k li mt v d c gi l Php l (thn thng) Tirobhva tc l php l (thn thng) ngn khng cho thy ngi hay vt m thc t c th d dng nhn thy r rng v gn st ngay bn. Nh chnh c Pht thc hin trong trng hp ny. Tuy nhin, trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) cn ghi li mt s khc bit lin quan n chuyn k va cp n trn nh sau: V c Pht bit r nh vua Kappina cng vi cc v cn thn quyt nh ln ng v ang di chuyn n gp ngi tin ti sng Candabhga, l ni c Pht ang ngi thin ch h di gc cy a bn b sng. Ngi ta cng k li rng ngi phi vt mt chng ng di 120 Yojana. Nhng khng cho bit ngi bay trn khng hay i b n . Khi nhng ngi trn n , ngi lin thuyt php cho h mt bi v sau bi ging nh vua t n bc Qu Bt Lai (angami), cn cc v cn thn cng t n bc ng D Lu (Sotapnna). Sau ny, khi hong hu Anoj n c cng a im trn y nh cch nh vua v cc v cn thn phi vt qua. c Pht thc hin php l (thn thng) du khng cho nh vua v cc v cn thn ca ngi ang ngi gn , khin h khng th nhn thy ngi nh ca mnh. Khi Hong hu hi ngi c gp hay khng, c Pht hi li h mt cu mang tnh Pht php rt c li cho

h, ni rng: Hong Hu i tm c Pht hay tm chnh mnh vy. Khi Hong hu tr li rng Hu chn i tm chnh mnh v ngi xung, c Pht thuyt php cho h mt bi ging, nh hong hu v mt ngn ngi i thp tng t n bc Qu Nhp Lu. Cc v cn thn ca nh vua sau khi nghe bi ging cng t n bc Qu Bt Lai. Trong khi chnh nh vua li t n bc A-la-hn. iu c m t trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga). Cng cn lu l rng trong tp Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada) sau bi ging cho h, c nh vua v cc v cn thn t n bc Qu Nhp Lu cng mt lc. Chnh sau ny, khi h c nghe bi ging y ln th hai c Pht ging gii cho hong hu Anoj v on ty tng th nh vua cng cc v cn thn t n bc A-la-hn. Nhng theo Thanh Tnh o (Visuddhimagga), trc tin nh vua t n bc Qu Bt Lai, ri sau l bc A-la-hn, trong khi lc u cc v cn thn ca ngi ch t n c bc Qu Nhp Lu, ri sau mi n bc Qu Bt Lai. Khng ng g n T t thng (fourfold Fluency Paisambhid); cng nh vic c Pht dn ton b cc t khu bay trn khng tr li Rng K Vin (Jeta Grove). ---o0o--Mt Php l (thn thng) Khc V Du Khng Cho Nhn Thy Chuyn k ny c thut li trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) nh sau: Nh m t trn, ngi thc hin php l (thn thng) ny du khng cho nhn thy c nhng vt ln nhng ngi trc mt, nhng li khng t du chnh mnh c. Nhng v d v loi php l ny php l hin din ti hai ni cng mt lc (Twin Miracle), chnh c Pht thc hin trc s chng kin ca rt nhiu ngi. Tt c u nhn thy ngi thc hin php l (thn thng). Nhng cn c mt kha cnh khc thuc php l (thn thng) ny l:

trong ngi khc cng c th chng kin chnh php l (thn thng), nhng khng nhn thy ngi thc hin. iu ny ging vi cc php l (thn thng) vibhva Pithriya. C mt v d k v mt v trng lo t n bc A-lahn, tn l Mahaka v V Thin Ch Phm Thin tn l Baka. Tuy nhin, cc bin c c k li trong li rt ngn gn. Rt kh cho nhng ai cha bit n cc v . Bi vy cho nn tc gi k li chi tit c hai bin c trch trong Kinh Pali (18 Sayatanavagga trang 356 s 554 21 v Mlapasaka trong Trung B Kinh trang 590 s 551) ---o0o--Chuyn K V Trng lo Mahaka Mt ln kia c rt ng cc v trng lo tr tr ti khu rng Ambakata, gn rng Macchikasada. Vo thi c mt ngi giu c tn l Citta n thm cc v trng lo, khi an v ng ch dnh ring cho ng, lin ln ting, Trng knh cc ch v trng lo, cc v c th n dng ba ti tri b ca ti vo ngy mai c khng. Cc v trng lo nhn li mi bng cch gi im lng. Sau khi c bit v hiu ra s ng thun ca h, Citta ng dy ra khi ch ngi v i vng bn phi quanh h, v ri ng ra v. Vo bui sng hm sau cc ch v t khu mc y C Sa v ly bt kht thc tin li tri b v ngi thin ngay ti ch sa san cho h. Ri ngi giu c kia dng cho h mn cm trn vi mt loi b lng ho hng do chnh tay ng sa son. Sau khi kt thc ba n cc t khu ra tay v c bt kht thc ri xp bt kht thc vo v tr b th ri v tr li rng Ambakara. Citta ra lnh cho cc n bc v nhng ngi trong tri x l s n cn d li. Trong khi chnh ng i tin cc v t khu. Lc tri nng oi ngt ngt v cc v t khu mt mi bc i trn ng thn xc h nh b co dm li (mt thnh ng m ch thn th h ging nh ming khoai ty chin hay mt khoanh tht nng trn la ang b teo li)

Trong s cc t khu , c v tr nht (cn c vo tui nhn th gii), ng xin v t khu nin trng trong nhm, ni rng, i tha ngi trng lo kinh mn, nu nh lc ny c mt cn gi lnh v nh mt tri du xung dm ba , cng vi mt cn ma phn th hay bit my. V trng lo ni vi t khu Mahaka, i! Tht tuyt vi nu c nh vy. Khi v trng lo va dt li, thng qua sc mnh thn thng ca mnh, t khu Mahaka to ra mt cn gi lnh. Cng lc nh mt tri du hn i v c cn ma phn bay lt pht. Cc v t khu gi y khng cn phi m hi nh nhi di sc nng mt tri nh thiu nh t na. c chng kin php l (thn thng) nhn tin , ngi giu c Citta t nh, V t khu ny tui nh m ti cao; tuy vy ngi c kh nng ng kinh ngc nh vy. Sau khi cc v t khu quay tr li khu Rng, t khu Mahaka hi trng lo nin trng trong m cc v t khu. Tha ngi Trng lo, lm nh vy sc mnh sng to cha? V trng lo ln ting, i Mahaka, qu ri, ngi thc hin iu tht tuyt vi. Cc v t khu tr v phng ring dnh cho mi ngi, Cn Citta ngi giu c theo t khu Mahaka v phng ring, sau khi an v ng ch, Citta yu cu t khu, ni rng, Xin Ngi Trng lo ch cho ti thy sc mnh thn thng ca ngi. ---o0o--To Ra La T khu Mahaka ni vi Citta, Nu ng c ao c thy iu , hy chic khn chong ca ng xung hnh lang kia, ri ri cht c ln . Citta lm y theo lnh truyn, trong khi Mahaka i vo trong snh ng, ng ca v ci then k lng, ri thng qua sc mnh thn thng, ngi to ra cc li la phun ra t l cha kha v cc k h trn ca. Ngn la bt chy v thiu ri nm c kh mt

cch k l, cn chic khn chong ca Citta khng h hn g. c chng kin php l (thn thng) , Citta nh b chong ngp trong ni kinh ngc sung sng v ngn, khin tc gy ng dng ng ln. ng nht chic khn chong ln, vn cn st li t c kh chy gn ht, chc chn l mnh ch khng nhn thy m thi m cn s m na. Lc v trng lo bc ra v hi ng, i ch gia nhn, hy cho ti bit php thn thng nh vy cha? Citta tr li, D ri tha ngi Trng lo, ngi thc hin mt iu tuyt vi. Mong rng ngi c sung sng sng ti khu rng Ambakata ny, gn bn khu rng Macchikasada. V phn ti, ti s chu cp cho cc v y c sa, ca b th, ch v thuc men. V trng lo tr li i Ch Gia nhn, iu ng ni tht l tuyt. Ri ngi trng lo thu gom y c sa, bt kht thc v ri khu rng Macchikasada, khng bao gi tr li na. y l nhng g c k li trong Kinh Pali v Trng lo Mahaka. Ta cn lu l tit mc php l (thn thng) cui cng ca ng cng gm trong lot nhng php l (thn thng) c gi l Tirobhva (php l (thn thng) gn) v ngi tr vo thin vin hay chnh xc hn, vo trong snh ng trc khi to ra cc li la le ra qua l kha v cc k h trn ca, lc ngn la ch thiu ri mt cch l l dm c kh ri trn tm khn chong, nhng li cha khn chong khng h hn g. Ton b khong thi gian v trng lo li trong snh ng, ca ng kn v ci cht kha rt cn thn. Ch Gia nhn khng nhn thy v trng lo; nhng g ng nhn thy ch l cc li la pht ra thiu ri nm c kh bn ngoi. Trong php l (thn thng) ny, ngi thc hin khng c nhn thy. Php l ny c gi l Tirobhva (gn vi, hay l c ngy trang) cng cn c gi vi mt tn khc na l

Apkaapithriya, c ngha l php l (thn thng) khng th nhn thy ngi thc hin. c Pht Cm Thng Phm Thin Baka Mt v d khc na v php l (thn thng) Tirobhva (php l (thn thng) xut hin mt ni xa l hay t du mnh) do Trng lo Buddhaghosa, tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga), k li v trng hp c Pht cm thng Phm Thin Baka. Nhng ch c bn ci mt cch tnh c v ngn gn khin nhng c gi trc kia cha bao gi nghe ni n php l (thn thng) ny chc chn s b qua khng cht quan tm. Nhm phc v qu c gi chng ti xin trch dn y vi y chi tit v nhng bi tng thut sau y trch t Kinh Pali. Tuy nhin, chng ta cng cn trch mt on k trong cc trch on Bhu (c ngha l nhng k c chc phc c lin quan c bit n giai thoi ny nh sau: Dugghadihi bhujagena sudatthahattha Brahma visuddhijutimiddhakbhidhna gadhena vidhin jitv munindo Tantejas bhavatu te jayamagalni. V Sa mn u Vit (tc l c Pht) cm ha c v Phm Thin tn l Baka, mt nhn vt thc hin c rt nhiu php thn thng, nhng li theo t kin v coi mnh ni ting vi nhiu cng c c t kin. Ngi kin nh bm vu vi nhng t kin (c ngha l t la di mnh), do vy ngi c v nh mt ngi b mng x vng ct cht. Ni cch khc, ngi ging nh mt ngi nm phi rn c, v b rn m vo tay v ti v. Chnh nh mt bi thuyt php dn nhp n tu gic, c Th Tn thuyt phc v cm ha c con ngi ny. Mong rng ngi c ban thng vinh quang chin thng nh nhng k chin thng ny.

y l mt phn trong cc on Kinh Tng gi l Kinh Bhu, gm c vic c chc phc nh n hu cc vic thuyt phc v chin thng ca c Pht trong cuc sng ca ngi. on ny trch trong Kinh Pali (tc phm Mulapasaka thuc Trung b Kinh, trang 290 s 551). Vo thi im n, c Pht ang lu li trong Khu Rng K Vin (Jeta) do mt nh triu ph tn l Anthapiika dng tng cho Ngi, khu rng ta lc gn thnh ph Svatthi. Ti y ngi k li cu chuyn sau y cho cc v t khu. Cc v t khu thn mn, mt dp n, ta ang lu li di bng cy c th Sila trong khu rng Subhga gn thnh ph Ukkaha, lc c mt v Phm Thin n tn l Baka, ang theo ui t kin cho rng, Ci Phm Thin bt bin, bn vng, tn ti vnh vin v tuyt i, l ni khng cn dit (cuti) m cng chng c sanh. Khng cn tui gi, cnh cht, cnh dit v ti sinh na. Chnh v chng tn ti bt k khi u dit kh no, th nn chng tm u ra ngun ci kh ni ci Phm Thin . i ch v t khu, va bit quan im sai lc ca v Phm Thin ny, ta lp tc ri khi bng mt cy c th Sla trong khu rng Subhga, v ngay sau thy c mt ni ci Phm Thin. Ta thc hin iu ny d dng ging nh mt ngi khe mnh giang cnh tay ra ri li gp li ch trong nhy mt. Nhn thy mnh xut hin t xa, Phm Thin Baka lin ln ting vi ta, ni rng, Xin Cho ng Tn Dit au kh. Ta n tht ng lc. mt thi gian di trc khi ta n y. Trc khi ta tn dit ht au kh khi ci Phm Thin ny, ni y vn tn ti vnh cu, bt bin, lc no cng hin hu v tuyt i, chng cn c cnh cht din ra ti y. y, cng chng cn cnh sanh, hay tui gi, cht chc v ti sinh. Chng cn ni no lm ni Nng Ta tt hn v cao siu hn ci Phm Thin ny na.

i cc ch v t khu thn mn, chnh Phm Thin Baka ni vi ta nh vy, ta lin bo ng, i Phm Thin Baka, nh ngi b V Minh m mn. Nh ngi hiu sai v nguyn l v thng i vi nhng g trng cu, nh ngi ln ln nhng g l v thng vi nhng g hay thay i, nhng g khng tn ti mun thu vi nhng g tn ti vnh cu, iu hu hn vi iu tuyt i; iu c kh nng tiu dit vi iu khng th vnh vin tn ti trong . Vy th, trong ci Phm Thin cng tn ti rt nhiu chng sanh, h c sanh ra, cht i ri li ti sanh (c ngha l sanh v dit) y th m nh ngi li bo y khng c sanh, gi v cht, dit cng nh ti sanh. Ngay c khi c mt ni nng ta no tuyt vi hn ci ny, nhng nh ngi vn c kin nh chng cn ni nng ta no tt hn na. Chnh l v v minh vn chong ngp nh ngi. i Phm thin Baka thn mn, iu ny c ngha l nh ngi vn cn b v minh lm cho m mt, chnh v th nh ngi mi tht ln nhng li l trn. i ch v t khu, ngay sau khi ta ni xong nhng li trn, Mra hay k xu (c ngha l k c gng khuyn can c Pht ng theo ui cuc sng ly tc na (v gia c), chim ly tn gi (Prisajja) Phm Thin v thng qua Phm Thin ni vi thy rng, Xin ng xc phm n ng Ch Tn Phm Thin, i s o kia 14, xin ng xc phm n Ngi Phm Thin . Ngi thc s l mt v i Phm Thin, ngi chnh l ng Abhibh, c ngha l ng cai qun mi s, v ng Anabhibhto c ngha l ng chng ai trn p ni, l ng Aadatthudaso c ngha l nh tin tri v i, ng Vasavatt c ngha l ngi c sc mnh phi thng, ng Issaro c ngha l ng Ti Cao trn th gian ny, ng Katt Nimmit c ngha l ngi tc to ra th gian ny. To ra th gii ngha l Rng Himavanta, ni Sineru, v tr, i dng, mt trng, mt tri, ngi cn l ng Jeho c ngha l v trng lo, l Sajjit c ngha l ngi t chc vn vt trn th gian ny bt k ai cng t ngi m pht ra di mi hnh thc -- cho d l vua cha, l thy Phm Thin, thng gia, lao ng, ngi i, hay t

khu, cng u do phn quyt ca ngi m ra. Ngay c ci ng vt, cho d c th l lc , hoc tru b v.v cng hon ton thng qua lnh ca ngi m xut hin. Ngi l ng ton nng, l cha mun loi sanh ra v c ti sanh. (nhng ngha cc tc v ca c Phm Thin ni trn c trch t tp Ch Gii. i vi nhng ai mun c on vn Pali bn gc, chng ti xin ghi li di y nh sau: Aadatthudaso: Sabba passanti. Vasavatt: Sabba Jana vase vatteti. Issaro: loke issaro: Kattnimmitti: Lokassa katt ca nimmit ca pahavhimavantasinerucak kavlamahsamuddacandimasuriy imin nimmitti dpeti. Jeho sajjitti: Aya lokasa uttamo ca sajjit ca, tva khattiyo nma tva brahmano nma vesso nma suddo nma gahaho nma pabbajito nma antamaso ohopi hoti goo hotti eva sattnam sajjit ayanti dasseti. Vas pt bhtabhabyna) V Phm Thin (Prisajja) sau khi ni on lin tip li. i t khu kia, c mt s Sa mn v thy Phm Thin trn trn gian ny thng hay ph phn v ch bai (gii) t, nc, kh, la, ni rng ton b nhng th ch l v thng, kh v v ng. H ph phn v chn ght cc sanh linh (Bhta), cc Ch thin (Devata), cc ng Phm Thin (Brahmas) v cc ng Pajpati (cng l mt bc Phm Thin), ni rng, ton b con ngi v loi vt ch l v thng, gy kh v v ng. Hin thi nhng v Sa mn v cc Thy B la mn (Brahmin) , sau khi thn xc b tan r v dt hi th, tt c u phi u thai vo th xc thp hn hn, ngha l u thai vo ci au kh. Ngc li k no ca ngi t, Nc, Kh v la, cc sanh linh (Bhta), cc Ch thin (Devata) cc bc Phm Thin (Pajpati), cho nhng th u l bt bin v tn ti vnh cu, sau khi thn xc ca h tan r v hi th b dit, s u thai thnh cc thn xc tinh t hn, ngha l u thai vo ci Phm Thin.

Chnh v th, i ch v t khu, ta ni cho cc ngi bit, lc ny y nu qu v khng mun kh, hy thc hin nh c Phm Thin nhc nh, xin ng phn li li ca ngi, bng khng nhng tht li s trt xung trn u cc ngi nh k b ui khi nhm Siri (c ngha l biu tng vinh quang) s n vi ngi, hoc ging mt ngi ang phi ri xung vc thm ni ming h chng c g m bm vu c; cng chng c chic gy no cho bn c th ta vo c. Ch cn lm nhng g c truyn phi lm; xin ng bao gi phn li li Ngi. Hn th na, chng phi ngi nhn thy mt on cc v Phm Thin hay sao, ton b h u tot ln nhng nh sng v ang c ch dn cn k. Sau khi da vo li Ma-vng (Mra) tc l c Ma (Evil One) chim ly c Phm Thin. c Pht tip tc k mt cu chuyn cho cc v t khu, ni rng: By gi, Ma-vng (Mra) k c ma, ta bit ngi qu r, ng tng rng v Sa mn C m (Gotama) ny khng bit r ngi u, thc vy chnh ngi l c ma, cc tng on Phm Thin v cc v tn gi Phm thin hon ton nm trong tay nh ngi, di quyn ca nh ngi. Ri nh ngi li ngy th m kt lun rng k Sa mn ny cng phi di quyn nh ngi, di sc mnh ca nh ngi hay sao. (Ri Phm thin Baka tha vi c Pht) i tha Ngi, r rng Ngi khng phi kh. Th cn nhng iu bt bin, vng vng, tn ti vnh vin, tuyt i, khng lay chuyn (ngha l khng phi ti sanh cng nh khng phi cht); chng bao gi c c nhng iu nh vy v ta tuyn b li c iu ni ci Phm Thin, T Diu khng h tn ti, chng c sanh, t, lo, chng c ti sanh m cng khng c dit, chng bao gi c bt k nhn duyn no thot khi kh hn l y, chnh v l ta tuyn b nh vy.

Hn th na, cc v Sa mn, v cc v B-la-mn xut hin trc khi cc ngi bit c tui tc cc ngi l bao nhiu, cc ngi tu luyn khc kh c bao lu, v c ni nng ta no cao vi hn chn Phm Thin ny khng. H bit rt r iu ny, th th ti sao ta phi ni nh vy? Chnh l v (ta bit c) cc ngi khng th tm c ni nng ta no hn ni ny, (vy lc ny nh ngi khng chp nhn php ny) cc ngi s phi chu nhiu au kh. Lc ny y, i cc t khu kia, cc ngi c nut t chng (ngha l tn trng, v knh n ci t) hay l cc ngi ch knh trng t, nc, la, kh, cc sanh linh (Bhta) Ch thin (Devata) cc bc Phm Thin (Pjapati) v ng Phm Thin (Brahma) (tc l knh trng v tn th nhng iu ni trn), th ri cc ngi li ni cc ngi ang gn ta, trong nh ta, ri ta s bo v cc ngi theo kiu ta mun. c Pht tip tc ni cho t khu bit iu ngi tr li Baka nh sau: Ta bit r iu nh ngi ni vi ta, ta cn bit c l do ti sao nh ngi ni na cng nh bit r nh mnh, kh nng, sc lc v hin trng ca nh ngi na. Nghe nhng li c Pht ni nh vy, Baka, ng Phm Thin, lin hi c Pht, ni rng. Gi th thy ni l thy bit c sanh th, kh nng, sc mnh v c hin trng ca ta, xin thy cho ta bit ta c c nhng g no. tr li c Pht ln ting, Khng bit bao nhiu v tr c mt tri, mt trng chiu sng v quay quanh qu o, chiu sng i mun phng, th kh nng ca nh ngi cng gii chiu ra nh th. Trong v tr c bit bao nhiu chng sanh, c th thin ln tinh t, k c nhng chng sanh b i dc trn ngp v nhng k thot khi iu , k c mt s c sanh ra di

iu kin hin hu, v nhng ngi thuc cc hon cnh khc nhau, c k ra i, ri li tr li, i Phm Thin (Brahma) ta bit sanh th v vinh quang ca nh ngi ra sao. Chnh v th ta cng bit c c kh nng ca ngi, k c sc mnh v hin trng ca nh ngi na. i Phm Thin Baka gi y cn c ba ci thin khc na vt qu ci i ny, m nh ngi khng c bit n, nhng ta bit v cn thy rt r na l ng khc. truc tin l ci c gi l Quan m Thin (Abhassara). Thc cht nh ngi c sinh ra , trong s nhng thn xc ci tri . Nhng t khi nh ngi thot ra khi ci t by lu nay v ti sanh ra ti ni y, ni Ci i Phm Thin (Mahbrhama) ny, ti y qu lu ri, nh ngi qun ni xa ca mnh v khng th hnh dung ra ni c na v nh ngi cng chng nhn thy ni bao gi. Nhng ta bit v ta nhn thy ni . i Pham Thin Baka, ngay c mc ny php thn thng ca ta vt tri hn hn ca nh ngi. Chnh v th c sao nh ngi li suy ngh ta thua km nh ngi? Thc t, chnh ta c php thn thng vt tri hn hn nh ngi rt nhiu. Hn th na, cn c nhng ci thin ng Bin tnh thin (Subhakiha) v Qung qu thin (Vehapphala) m nh ngi chng h bit n, nhng ta li bit rt r v c bit thc cht nh ngi cng c ti sanh ra , trong on ng nhng ngi thn tin, Nhng v nh ngi thot ra khi ci hng i kip qua v c ti sanh ra ti y (trong ci Ci i Phm Thin (Mahbrahma) ny t lu nh ngi qun khuy i mt ch c i v khng th hnh dung ra ni na, khng th nhn thy ni . nhng ta li bit v nhn thy nhng ci phm thin , ngay c lnh vc ny, i Phm Thin Baka. Php thn thng ca ta vt tri hn ca nh ngi bit my. Chnh v th, lm sao nh ngi li dm ngh ta km nh ngi ch no? Thc vy, chnh ta c c sc mnh thn thng vt tri hn hn nh ngi.

Ta cn nhiu iu ni cho nh ngi bit, i Phm Thin Baka. Gii nh a, thy, ha v kh l g vy v lm th no nhng gii sanh ra ta cng bit c c nhng iu thc cht chng l nh th no. iu gm c sanh linh (Bhuta) Ch thin (Devata), ng bc Phm Thin (Pajpati) v cc ng Phm Thin (Brahma) khc na. Cn k c Abhibhbrahma (tvn?), ni ting v tri vt hn tt c. n li gm ton b nhng g hin hu trn ci i ny v ton b cc ci khc. Ton b nhng th ta hnh dung ra thc s l g. Tuy nhin, sau khi bit c nhng iu ta khng h gn b vi chng ta cng chng t ra thch th g c. Bt k iu g c. i Baka, cn nhiu th khc na, nhng th chnh mt ta c chng kin. l ci v bin (Ananta) (c ngha l nhng g tn ti ti mun i, v thy v chung, v sinh v v t) chnh l Sabbatopabham (c ngha l pht sng ra t pha, chiu sng mi ni mi lc) trong ci chng c t, nc, la v kh. Cng khng c sanh linh (Bhuta) Ch thin (Devata), ng bc Phm Thin (Pajpati), Quang m Thin (Abhassara) Bin tnh thin (Subhakiha), Qung qu thin (Vehapphala), v cng chng c Abhibh. Thc cht chng c g trong c, trong ta nhn ra hon ton hin thc. mc ny thn thng (Abhi) ca ta vt hn hn ca nh ngi. Baka thn mn, lm sao nh ngi li ngh ta thua km nh ngi? Thc cht php thn thng (Abhi) ca ta vt tri hn ca nh ngi bit my. (sau khi c Pht dt li th Phm Thin Baka thch u tay i vi thn thng ca c Pht, ni rng,) Thi c ri, v thy ni nh vy, ng cho li thy tr thnh trng khng, t nht v v dng. Ti s bin mt thy khng cn thy c ti trong giy lt. Ri c Pht li ni, Th lm coi, i Phm Thin Baka, nu nh ngi c kh nng lm c iu .

V th l Phm thin Baka li tht ln nhng li sau. Ti s bin khi trc s hin din ca v Sa mn C m (Gotama) Nhng. cho d c gng ht sc, hn vn khng th no bin mt c. Thy vy, c Pht lin bo Phm Thin Baka. i l th (c ngha l v nh ngi khng th lm cho mnh bin mt khi ta) th th ta s lm iu cho nh ngi coi. Nghe vy, Phm Thin Baka ln ting, Nu ngi lm c iu , t hn ngi l ng khng phi au kh, i mong rng c nh vy. Tip theo , c Pht ra php thn thng v bin mt trc mt Phm Thin Baka v trc s chng kin ca cng on Tng Gi. Tt c h ch nghe c ting ngi ni, nhng khng th nhn thy ngi u c. Chnh trong lc tng hnh c Pht tht ln nhng k nh sau: Ta bit r nhng mi nguy hin hu (Bhava) v ton b nhng hin hu (Bhava) ta c gii thot. Nhng k no mun tm phi hu (vibhava) cng khng th thot khi con mt ca ta. Cha bao gi ta thy mt hin hu (Bhava) ta cng chng thy sung sng v lm c nh vy, ta cng chng chp th vi bt k hin hu (Bhava) no. Vo lc Phm Thin Baka, tp hp cc chng sanh Phm Thin v nhm Phm Thin Prisajja cm thy s hi v y kinh ngc trc c Pht ngh rng, i cc bn, tht l tuyt vi, tht sng st bit bao, cha bao gi chng ta c chng kin hay c nghe bit ti nng ca bt k ai mnh lit v vinh quang tng t ngi Sa mn C m (Gotama) nh vy. Ngi xut x t b tc Thch Ca, v l

ngi tn dit c ht mm mng cc loi hin hu (Bhava) mi mc . (Nhng Ma-vng (Mra) k c c li nhp vo mt Phm Thin Prisajja khc v ni vi c Pht rng) Gi y, nu ngi th hin c nh vy v hon ton gic ng nh vy, xin ngi ng khuyn nh bt k ai, cng ng c cng thuyt php, cng ng t ra thch th bt k v t kheo hay c. l do lv trc mt ngi cc v Sa mn v cc thy B-la-mns thng t coi mnh l A-la-hn, l nhng ngi gic ng trn ci i ny. H thng khuyn nh ngi khc, thuyt php v t ra u i i vi cc v t khu v ca mnh. Nhng sau khi thn xc b tn ra v tt hi th h thng phi ti ni ci thp hn (tc l ci kh.) Trong khi cc v Sa mn v cc thy B-la-mn khng tuyn b nh vy, ng thi khng t ra qu u i vi cc v cc v t kheo li c ti sanh vi thn xc tinh t. (c ngha l ni ci Phm Thin) sau khi thn xc ca h tn ra v trt hi th cui cng. iu ny l c thc, ti c th trnh by vi ngi nh vy: mong rng Ngi hy hi lng vi iu t i ca mnh (c ngha l ng thuyt php cho ai c) nhng hy nhp thin c ngy m c hng nim hnh phc bao la ca mnh. chnh l mt hnh vi ch thin. Ngi khng bao gi phi au kh xin ng thuyt php cho ai v hy thc hin nhng vic cng c. (tr li nhng yu cu ca Ma-vng (Mra) c Pht ni) Hi Ma-vng (Mra) k xu xa, gi y xin nh ngi ng ngh l Sa mn C m (Gotama) ny khng hay bit g n nh ngi, l k xu xa. Nu ngi thc s c nghim tc mun iu tt lnh cho chng sanh, chc hn ngi u c ni vi ta nhng li nh vy. Chnh v nh ngi chng mun iu g tt cho bt k ai, nn ngi mi ni vi ta nh vy. Hn th na ngi bit r nu Sa mn C m (Gotama) ny ging Pht Php cho chng sanh, th

nhng ngi ny s vt xa kh nng v nhng g ngi t c. Chnh v vy m ngi ni vi ta nh th. Ngoi ra, nhng ngi nh ngi lit k l thch cho mnh l A-la-hn nhng li khng thuyt php cho bt k ai th h chng phi l A-la-hn, cng nh cha phi l ngi hon ton gic ng c. i Ma-vng (Mra), k di tr, ngi nn bit rng ta c din ging Pht Php hay khng, ta c khuyn can cc hay khng, th lc no ta cng vn lun ch l ta m thi. (chng c g phi gi l thch c.) ti sao vy? l v bt k Lu Hoc (sava) no c th lm cho ta tr nn d bn, to ra nhiu hin hu (Bhava) hn v xo ng. Kt qu l au kh pht sinh v phi ti sanh ni kh cnh, ta tuyt i tn dit tham n tn gc, tng kh n tn nn mng hin hu, tc ot khi ti sanh nhng iu ging nh cnh l tht nt, khi b ct ngn khng th tng trng c na. Cng cn lu l c Pht din ging kinh ny khng do yu cu ca Ma-vng (Mra), k c c, nhng qua li yu cu (hay l mt li thch thc.) ca Phm Thin Baka. Chnh v vy kinh ny c t tn l Brahmanimanta-nika (tvn?), l kinh c din ging theo li yu cu t pha Phm thin. Nhng bi tng thut c lin quan n Phm Thin Baka c Trng lo Buddhaghosa k li trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) lm bng chng php thn thng Tirobhvapaihriya, tc php l (thn thng) ngi khng th nhn thy ngi thc hin. Nhng g thy c cho l chnh hin tng php l (thn thng) m thi. y chnh l iu cc chng sanh Phm Thin c th nghe c ting ca c Pht nhng khng th nhn thy ngi, tuy nhin cu chuyn k trn qu ngn nhng ngi cha quen hin tng c th hiu c mt cch tng tn. Chnh v th ti trch ton b cu chuyn trong Kinh Pali nhm gip cho cc c gi mun bit thm nhiu chi tit khc na.

---o0o--Nhng im Cn Cn Nhc Tuy nhin, vn cn c nhiu im trong Kinh c th chuyn ti cm ngh hoi nghi hay khng chc chn ni cc v hc gi. Mt trong nhng trng hp nh vy chnh l khi Kinh k li c Pht thnh lnh bin mt khi gc cy c th Sla trong khu rng Subhga, gn thnh ph Ukkah v tc thi li xut hin ni ci Phm Thin (Brahma). iu ny c mt vn ni ln y: liu c Pht n ci bng thn xc ci tri ca ngi hay qua vic di chuyn thn xc ca ngi n m thi? Chng ta chng tm thy c kin no nu ra trong cc tp Ch Gii cho thy Ngi n ci Phm Thin bng cch no. Nhng cn c vo Kinh trch trong Tng ng B Kinh (Sayutta nikya) thuc b i Phm Kinh (Mahvravagga) (cun 19 trang 363 s 1208), c trch mt li tuyn b ca chnh c Pht cho thy, nu Ngi mun thc hin iu bng cch di chuyn thn xc ca Ngi ti Ci Phm Thin iu khng kh khn g. Tip theo sau y l bi tng thut lin quan n Kinh : c Pht di chuyn Vo ci Phm Thin vi thn xc ca ngi c thi c Pht cn c ng ti Khu Rng K Vin (Jeta) do mt ngi giu c Anthapidika dng tng, gn thnh ph Svatth, Trng lo nanda, tin li gn c Pht, t lng cung knh v ngi vo ng ch dnh cho ngi ngay cnh bn c Pht. Ri ngi hi c Pht ni rng. Tu c Th Tn, ngi c th dng php thn thng tin vo ci Phm thin qua ha tm thng hay khng? (c ngha l thn th ci tri) c Pht tr li, i nanda, ng vy, ta c th lm c iu

Trng lo nanda hi thm, Tu c Th Tn, ngi c th ha php thn thng tin vo ci Phm Thin bng chnh thn xc c sanh ra bng t i c khng? (ngha l thn xc th thin ca ngi). nanda knh mn, ta cng c th lm c nh vy, dng php thn thng ti thn xc ca ta n . c Pht tin hnh gii thch cho Trng lo nanda nh sau: nanda thn mn, bt c khi no ta kin lp tm, hay lm nh vy trn thn xc ca ta, do d c an lp trong nim vui v tn Sukhasa (lc tng) v Lahusa (khinh tng) ni thn xc, th lc thn xc ca ta tr nn nh hn, tr nn linh hot hn, d sai khin hn, ta sng nhiu hn bnh thng. Ging nh mt thanh st c ti nng sut ngy tr thnh nh hn, d un hn v d iu khin hn l bnh thng. Hay ni mt cch khc, bt k lc no ta kin lp thn xc da trn tm v kin lp, tm trn thn v an lp lc tng l khinh tng thuc v thn ta tr nn sng khoi hn bnh thng, lc thn xc ca ta s d dng bay bng ln, iu ny ging nh mt nm bng, c th d dng bay bng bnh trn khng. on trch Kinh Pht trn y c th dng khng nh mt s tht l: c Pht c kh nng tin vo ci Phm Thin nh ngi mun hoc vi thn xc ci tri (astral body) hay ti thn xc th thin ca ngi. Tuy nhin, cn mt vi im lin quan cn c lm r thm. Nhng chi tit ny s c gii thch chi tit hn trong chng cp n vn Thn Thng hay cc Thn Tc Thng (Iddhividhi) ny, ni trong on mt Thin sinh (Aspirant) vi Tu Gic nhp thin nh vng vng, c thanh tnh v.v c th di chuyn vo ci Phm Thin hoc vi thn xc ci tri hay ti thn xc ca mnh vo .

5. Tirokudigamanptihriya (i Xuyn Qua Tng v.v) on vn Pali xc nh loi php l (thn thng) ny nh sau: Tirokuam tiropkra tiropkra asajjamno gacchati seyyathpi akse. (Mt t khu vi kh nng thn k ny) c th i xuyn qua cc bc tng hay cc tm lip ngn hay i xuyn qua ni m khng b cn tr, ging nh bay ngang qua khng kh vy.) Vic gii thch di y c trch t Thanh Tnh o (Visuddhimagga) : Mt ch v t khu trang b cho mnh php thn thng ny, li mun nhp thin nh bng phng th ny thng qua Nim mc h khng bin x (ksakasia) hng tm ca mnh vo ci h khng cho n khi t n c Thin Jhana bc bn, sau thot khi hin trng thin Jhana v nhm suy t ca mnh vo mt bc tng, mt ngn ni ngi mun i xuyn qua, k c ni Sineru hay ton v tr na, sau ch t khu li quyt tm bin bc tng v ngn ni thnh khng kh. (ging nh th kh ngi nhp tm), giai on tip theo l bc tng hay ngn ni ngi mun i xuyn qua s tr nn trng rng i vi ngi v nh vy ngi c th vt qua khng b tr ngi no c. (Lu : Ta thy y c s sng i, trong trng hp ny l chng sanh Ha Sinh (Opapatika) (tc l v hnh) cng c th i xuyn qua c cc bc tng mt cn phng m khng gp tr ngi no, cho d ta i ra hay i vo cn phng , v bc tng c th lm bng g, gch hay st, c kch c dy n c no i chng na. iu ny c th so snh vi sng m thanh i xuyn qua bt k vt th rn chc no m khng gp bt k cn tr no.)

Tuy nhin, khng c s gii thch chi tit no y v nhng im trong cu hi c th gy hoi nghi i vi nhng nh t tng hin i ngy nay nh sau: 1. Liu bc tng hay bc lip c tan bin thnh khng kh do ta c c mt khng gian trng rng cho php t khu vt qua hay khng? 2. Nu bc tng c tan bin tht, th ch mt phn hay ton b bc tng , dnh cho t khu mt khong trng ngi chui qua hay ton b bc tng tan bin i ngay tc khc. 3. C ai chng kin c t khu i xuyn qua bc tng chng? v khi i xuyn qua pha bn kia m bc tng vn cn y nguyn nh c hay khng? 4. Hoc gi bc tng ch tan bin i trong chc lt sau khi t khu bc xuyn qua ri bc tng tr li tnh trng nh trc? y l nhng thc mc rt hay nhng ngi hoi nghi ch thc c th nu ln. Tuy nhin ngi Ha Thng Buddhaghosa tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) li a ra gii thch nh sau: i vi ch v t khu t c php thn thng ny, bt k lc no ngi mun i xung (cho d l xung nh tng di hay nho vo lng t ri li tri ln ch ngi d nh s vt qua, c th tr thnh mt ci l trng dnh ch cho ngi i qua. Mt khc, nu ngi mun tri ln, ngi cng c th lm c tun t nh vy.(v d c c k li v bn v Sa-di (Samaera) A-la-hn bay ln mi nh. Cu chuyn c trch trong Phm B kinh (Brhmaavagga) thuc tp Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada). Nhng on vit bng ting Pali sau y khng nh kh nng ny lm r ngha nhng g cp n trn.

Adho otaritukmassa uddha v rohitukmassa susiro hoti, Vinivijjhiv gantukmassa chiddo. So tattha asajjamno gacchatipi. Chnh v th ta bit c bng cch no ch v t khu t c php thn thng loi ny c th i xuyn qua mt bc lip, mt bc tng hay ngay c i xuyn qua mt ngn ni hoc nho xung mt t ri li tri ln bt k lc no theo ngi mun m khng bao gi b cn tr. Trng lo tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) cng trch dn mt on trong Kinh Pali nh sau: C s thng khi ch v t khu t c kh nng thn thng ny v thnh cng trong vic nhp mc h khng bin x (Aksakasia) bt k lc no ngi lin tng n iu g ngn cn bc i ca ngi, cho d l mt bc lip, mt bc tng, hay mt ngn ni, v nht quyt dng kh nng ca mnh mun bin th thnh kh, ngay lp tc chng s bin thnh khng kh. Chnh v th ngi c th i xuyn qua m khng b cn tr bc tin. iu ny ging nh mt ngi bnh thng, khng c kh nng to php thn thng ny c th i ngang qua mt ch trng khng m khng b ro du ngn cn g c. Bng cch ny v t khu t c kh nng thn thng t n nm kh nng Vas (hay thun thc lin quan n thin Jhana (nh kh nng t rt vo nhp thin hay t tri ra khi hin trng .) c th i xuyn qua mt bc lip, mt bc tng hay ngay c i xuyn ngn ni v ri li xut hin pha bn kia m khng b cn tr g ging nh i ngang qua mt ch trng khng. Di y l cu chuyn v php l (thn thng) c gi l Tirokudigamana (php l (thn thng) du mnh khng b pht hin) nh c k li trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) nh sau. Tuy nhin khng c v d no k li ai l ngi thng thc hin php l (thn thng) ny.

Chnh v th rt c th y ch l phng on- t bin c ny khi trng lo Moggallna nho xung lng t v ri li tri ln ngay ti chn c Pht ang khi ngi din ging cho m ngi ti ci thin ng Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) cu chuyn cho rng mt s trnh din nh vy c th c k l php l (thn thng) thuc loi ny. Rt c th ti sao ngi khng bn tm dn chng bt k mt v d no c bit ivi php l (thn thng) ny. 6. Php l (thn thng) nho vo lng t ri li tri ln (Pahavi-ummujjanimmuja pihriya) Trch on Pali k v php l (thn thng) ny nh sau: Pahaviypi ummujjanimmuja karoti seyyathpi udake ngha l mt v t khu t c php l (thn thng) ny, c th nho vo lng t ri li tri ln khi nu nh ngi mun th. Tuy nhin cn lu y l on vn vit bng ting Pali trn li ng tc tri ln trc ri mi ti ng tc ln xung. Bn dch y ch mun khp vi l thng thng ca nhng con ngi bnh thng, mun kt lun l ng tc nho xung phi c thc hin trc ng tc tri ln Tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) gii thch loi php l (thn thng) ny nh sau: Mt ch v t khu mun thc hin php l (thn thng) ny phi nhp thin Jhana mc thy bin x (c ngha l pokasia) ngi phi thc hin c iu ny khi nhp su vo thin Jhana. Ngi phi xc nh c lng t ngi mun nho xung v ri thc hin quyt tm. Tp trung tm vo vng (vi sc mnh thin Jhana) bin ch thnh nc. Kt qu l, vng c xc nh ngay lp tc tr thnh nc.

Sau khi m t cch thc, cho thy lm th no ngi thc hin c iu Trng lo tc gi li a ra mt on khc trch trong Kinh Pali. (Khu. Pa. 31/593) cng c cho li tuyn b ca ngi nh sau: Mt v t khu t c thin chng (sampatti). (mt hin trng thin bc cao) da trn nc c th bin i ton b ch ngi mun nho xung bng cch lm quyt tm, da vo sc mnh hnh thin Jhana, mun khu vc bin thnh nc. Chnh v vy nn ngi c th nho xung nh nhy xung nc vy v ri li tri ln sau ging y ht nh ngi khng t c kh nng lm php l (thn thng) nhy xung nc ri li tri ln. Cn c nhiu gii thch m t nhiu kt qu php l (thn thng) ny. Mt v t khu t c kh nng thc hin php l (thn thng) da trn thin chng (sampatti) da trn nc ngi ngoi kh nng nho xung lng t v ri li tri ln, ngi cn c kh nng bin t tr thnh bt k loi cht lng no theo ngi mun ung hay dng vo nhng mc ch khc. Hn th na nu ngi mun bin nc thnh loi sa ngon, du n, mt ong, nc ma hay bt k loi cht lng no, ngi c th lm nh vy theo nh mun ca ngi. Bt k iu g c to ra hay bin i t tr thnh iu ny iu n nh trong thc t (tc l khng ch c o gic hay o nh do kt qu ca kh nng thn thng.) y chnh l vt thc s thuc loi v c th dng c. Trong trng hp sa ho hng ging y ht nh sa thc s c ch bin t cc loi sa khc. Mt hiu qu ph khc, c th ni nh vy, cng c cp n l ngi c th cho nc lm t hay nh hng g, tc l kh ro nh c tu theo ngi mun, k c nc c to nn s dng hay c vng nc ngi nho xung .

C mt s vn nn mang nhiu ngha tng t nh cu hi lin quan n loi php l (thn thng) va k (tc l loi th nm) y tc gi tuyn b nh sau.: Mt t ngi quyt nh bin thnh nc phi l loi nc dnh ring cho ngi m thi. i vi nhng ngi khc th vn ch l t cng nh bnh thng. Bt c ai cng c th bc ln c hay c th vo bng bt k cch no. Ri li cn mt on b sung khng km phn hp dn. Theo tc gi, nu ngi c th theo mun, bin vng thnh nc phc v ngi khc, ngi phi xc nh c thi gian ngi mun thc hin iu ko di trong bao lu. Sau nc li phi bin thnh t tr li nh c. Cn c on b sung khc na l: nc c bin tr li thnh t trong vng c xc nh bng quyt tm ca ngi, khng phi l bt k loi nc no hin c trong vng nh nc trong h hay trong chai trong l u. Loi nc khng th bin thnh t c. i vi nhng ai mun c bng chng v on ny, ti xin trch on vn Pali vit v iu ny nh sau: Tasseva ca sa pahav uaka hoti, avasesajanassa pahavyeva. Tattha manuss pattikpi gacchanti, yndhipi gacchantipi kasikammadhipi karontiyeva. Sace panya tesampi udakam hotuti icchati, hoti yeva. Parichinakla atikkamitv ya pakatiy ghaotalkdsu udeka ta hapetv avasesa parichinnahna pahavtyeva hoti. (Thanh Tnh o (Visuddhimagga 2/232) Ta khng thy cp n mt v d no v loi php l (thn thng) ny. Nhng bin c khi Trng lo Moggallna nho xung lng t v ri li ni ln ngay di chn c Pht iu ny c mt m ng chng kin, nh c khng nh trong tnh tit k v Php song thng (ngha l php l (thn thng) c Pht hin din hai ni

cng mt lc), dng xc nh li s kin ny nh l mt v d in hnh nht trong trng hp ny. ---o0o--7. Abhijjamnodakagamana Pihriya (i B Trn Nc Khng Lm Xo Trn Mt Nc) Nhng on ting Pali nh l li c Pht ni lin quan n loi php l (thn thng) ny nh sau: Udakepi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviyam Mt v t khu t c kh nng c th i trn mt nc ging nh i trn mt t, khng lm khuy ng mt nc. Di y l li gii thch c trch t tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) Mt ch v t khu mun i trn mt nc m khng b chm trong nc.(chn khng chm mt nc) cn phi nhp thin Jhana da trn mc a bin x (pahavkasia) (cho n khi ngi c c tm nhn r rng v iu ny v c kh nng kim sot c vic mnh lm. Khin cho nc phi tun theo v t khu y nh mun. Sau khi thot ra khi Thin Jhana.t khu s gn tm mnh vo mt t v quyt tm. Mong rng mt nc trong vng tr nn cng nh t, th ri mt nc s chuyn i v vng y theo li ca v t khu khin cho ngi c th bc i trn ging nh bc i trn mt t vy. on gii thch ny li c km theo nhng on trch trong Kinh Pht (Khu. Pa. 31/593) khng nh rng: Mt v t khu nhp Thin Chng (sampatti) da trn c s t bin x, gn tm ngi ln mt nc v quyt tm, Mong rng mt nc trong vng ny tr nn cng nh t nc s tun th mun ca t khu, chnh v th ngi bc i trn m khng lm xo trn mt nc. iu ny

 din ra ging nh mt ngi bnh thng khng c php thn thng nhng li c th bc trn mt t m khng to ra bt k rn nt no trn . Di y cn c mt li gii thch c a ra nh sau: V t khu ny cn c kh nng khng nhng bc i trn nc, nhng cn lu li trn trong bt k t th no, nh ngi hay nm trn . Ngoi ra ngi cn c th bin nc thnh pha l, thnh vng, thnh mt ngn ni cao hay l mt ngn cy, hoc thc t thnh bt k iu g ngi mun. Ngi ch cn thc hin quyt tm v nc s phn ng li theo nh ngi mun. on vn Pali m t li s vic ny nh sau: Na kevataca pahavmeva maisuvannapabbatarukkhddsupi ya ya icchati ta vuttanayeneva vajjitv adhihti yathadhihitameva hoti, -- (trch trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) 2/232) Thanh Tnh o (Visuddhimagga) cng m t rng: Nc c bin i thnh t cng thng qua php thn thng chnh l t ch dnh cho v t khu m thi. i vi nhng ngi khc th mt nc vn y nh c. Mt nc vn c th l ch cc sinh vt sng trong nh c v ra, c th bi li cch thoi mi nh trc. C mt s loi chim c th bi li trn mt nc nh chim nc (mt loi chim dng sn bn) vn c th i rong rui trong hoc ln xung nh bnh thng. Tuy nhin, nu v t khu vi kh nng thn thng nh th li mun bin nc cho c nhng ngi khc na, ngi cng c th lm c nh vy. Nhng ngi phi xc nh vic ny ko di trong bao lu mt nc cng nh th. Sau thi gian n nh, th mt t c to thnh nh vy s tr li tnh trng ban u. Nhng on vit bng ting Pali nh sau: Tasseva ca ta udakam pahav hoti sesajanassa udakameva. Macchakacchap ca udakkkadayo ca

tathruci vicaranti. Sace panya aesampi manussna ta pahav ktu icchati. Karotiyeva. Paricchinnakltikkamena pana udakameva hoti. Trch Thanh Tnh o (Visuddhimagga) 2/233 Ngi Trng lo Moggallna mun thc hin mt php l (thn thng) bin i mt t, nhng b c Pht ngn li v khng cho php. n y li ni ln mt vn nn ang c nghin cu pht xut t mi nghi ng chnh ng ca mt s ngi s rng, nu nh nc trong vng bin thnh t cng thc s c th bc i trn , th iu g s xy ra i vi nhng ng vt sng trong nc? Liu chng c th b do mt t cng li hay khng? Ta khng tm thy cu tr li no cho cu hi ny, nhng c mt on trch trong Kinh Pht i Phm (Mahvagga 1/11) mc c th soi chiu nh sng cho vn ny. Bi tng thut trong Kinh Pht c ni dung nh sau: Mt ln kia, ang lc c Pht cn lu li trong thi gian An C Kit H ti thnh ph Veraj cng vi mt s v t khu rt ng, tng s ln ti (khong) nm trm v. iu ny khin cho c Pht v cc v t khu khc gp rc ri lin quan n thc phm dng hng ngy. C rt t ngi c kh nng dng cho cc t khu ca b th v dn chng ch c thc phm cho chnh h m thi. May mn thay, cui cng th cng c mt ngun b th c dnh cho cc v tuy nhin c hi t i mt cht. Ngun ny l do on thng gia bun bn nga n t th trn Uttarpatha, mang theo vi h khong nm trm con nga bn. H ang tm ch qua ma ma ti th trn Veraj v tin hnh dng cho mi v s khong bn vc go (thuc loi song nht) bt c khi no cc v t khu khng th xin c ca b th. H c th chy n chung nga ca nhng thng gia bun nga ti h nhn c phn lng thc dnh cho mi ngi. Loi go ny phi em gi trong mt ci ci v ly chy gi nt ra trc khi n. Chnh v go qu cng, do

thuc cht lng xu. Chnh Trng lo nanda cng phi gi go bng cch v dng cho c Pht s dng. Ngi cng tham gia kht thc ging nh cc t khu khc. Nhn thy iu kin khn kh xy ra cho c Pht v cc v t khu, Trng lo Moggallna tin li gn c Pht v ngh vi ngi, ni rng, Tu c Th Tn, lc ny ang mt trn i xy ra ti th trn Veraj. Dn chng ang trong cnh cc k kh s. Cc b xng (nhng ngi cht i) c th tm thy khp ni. Go cho dn chng c phn phi theo nh lng. iu ny tr thnh cc k kh khn cho cc t khu i kht thc c th kim c nhng g dn chng dng tng. Nhng di mt t li c rt nhiu loi vt nh nh l ong. Chng sch s. nu ngi cho php, i ng Th Tn, con s lt mt t ln cc t khu c c thc n y cht lng. Nhng Moggallna, th cn cc sinh vt sng trn mt t ny th sao (tc l con ngi v sc vt ang sng trn mt t v di .)? Con s lm g i vi chng? Con s to ra mt trong hai cnh tay ca con m rng ra nh th bi t. iu ny dnh cho cc to vt c ng. Ri con s lt mt t ln vi cnh tay cn li. (Ekha bhante pi abhinimminissmi seyyathpi mahpahav. Ye pahavnissit pana. Te Tattha sakmessmi ekena hatthena pahavi parivattessmti.) Khng c u Moggallna, khng c hn hoan lt ngc mt t ln nh th. Cc sinh vt s gp phi kt qu ngc li. c Pht phn (Ala Moggallna m te rucci pahavi parivattetu vipallsanpi satt pailabheyyunti). i c Th Tn, ri sau con s sai tt c cc t khu n Kurupadpa kht thc. (Sdhu bhante sabbo bhikkhusagho uttarakuru piya gaccheyyti)

Nhng iu g s xy ra i vi cc t khu khng c c php thn thng? Con s khin h i ti bng php thn thng ca con. i c Th Tn. (Tathha bhante karissmi yath sabbe bhikkh gacchissatti.) Khng c u, xin ng lm hi lng cc v t khu i n kht thc ti Kurupadpa. Cc on ni n trn m t cuc i thoi gia c Pht v Trng lo Moggallna c ngha rt ln cho d i vi mt s hc gi hin i hnh nh iu khng chc chn xy ra. Nhng, rt cuc nhng on trn c th c tm thy trong Kinh Pht vit bng ting Pali (cun 11. trong 11,12), khng thy c trong cc vn bn c vit sau ny nh cc cun Ch gii chng hn. S kin ny khin ta i n tng th hai v chnh xc hn, c s phn tch ca cc nh hoi nghi ch thc phi i n kt lun l nn loi b sang mt bn coi nh l iu khng ng phi quan tm. Cui cng nhng on trn xut hin khng nh chng c g c, tuy nhin tht l k hay kh tin khng c th xy ra cho mt v t khu c c kh nng thn thng nh vy. Nguyn do c bn L do khin c Pht ngn cn Moggallna khng c lm nh vy c nhc n trong bn vn sau ny gi l Bnh ng tnh tr (Samantapsdik (cun 1 trang 208) cho rng c Pht ngn cm Trng lo Moggallna khng c lm nh vy cho d c Pht d bit Trng lo Moggallna thc s c th lm c iu , chnh l v ngi nhn thy nu mt s kin nh vy c lin tc xy ra nhiu ln sau ny, th nhiu ngi s tm n cc t khu xin h gip vi sc mnh thn thng ca ngi v khi cc v khng th c mt lun mi sn sng p ng nhu cu ca nhn dn trong thi gian hon nn xy ra. Vi mt cch gii quyt n tng nh vy ch xy ra c mt ln v ch c

php thc hin c mt ln m thi, khi dn chng nghe bit bin c s khng i tm kim t khu xin gip h thot khi nhng cn hon nn nh vy. Liu c ai t chi n cu gip h chng? cho d thc t c mt s cc v Tn Gi khng c c sc mnh thn thng . Ri dn chng s x v v ni xu h bng nhiu cch. Chnh v cc v tn gi ny khng th tip cu h khi cn hon nn. Hnh vi bt xng ca dn chng nh vy i vi cc v tn gi chc chn s khin h phi ti sanh ni ci kh. Chnh v th c Pht khng cho php Trng lo Moggallna thc hin php l (thn thng) vo thi im . Ngi ta cng cho rng mt v t kheo vi kh nng thn thng c th bin i nc thnh t cng cng c th i nc thnh cc vt cng, gm c kim loi, nh thu tinh, ni, cy ci, nu ngi mun nh vy, ngay c bin nc thnh vng hay thnh bt k loi vt cht no ngi mun bin i, t kheo ch cn mun thc hin l xong v quyt lm nh vy theo cch m t trn. Ri nc s c bin i theo nh c mun ca t kheo theo kh nng thn thng ca ngi. iu ny c thy trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) 2/232 Ta khng thy cp n v d in hnh no v kh nng nh vy trong bn vn trn. Nhng nhng bi tng thut lin quan n trng lo Pilindavaccha gip xc nh li tuyn b trn. Trng lo l mt v A-la-hn c sc mnh thn thng rt ln di thi c Pht tuy nhin bi tng thut sau khng phi l s bin i nc thnh t, m ch nhm chng minh li tuyn b mt t kheo vi sc mnh thn thng c th bin i bt k iu g sang mt iu g . Trng lo Pilindavaccha chuyn i vt cht c bn thnh vng. Mt bui sng n trng lo i kht thc ti mt ngi lng l ni ngi thng xuyn n thm mi ngy. Vo thi im

trong lng c t chc nhiu tr vui chi gii tr, vi tr nt c trang im bng hoa v cc trang sc v n thng thc nhng cuc biu din. Ngi trng lo i t nh ny sang nh khc cho ti khi ngi n nh mt ngi lm cng qu ti mt thin vin v ngi ngi vo ch dnh ring cho ngi. Ti ngi bt gp mt a con gi ang khc, con b l con gi ca ch ngi nh . V lng bi mn ngi lin hi m c b xem ti sao n li khc nh vy. Ngi m tr li v trng lo, ni rng. Con gi ti thy cc a tr khc ang thng ngon nhng cuc trnh din v c trang im bng hoa v n trang. Chu cng mun i n tham gia, nhng li khng c g trang im c. Con gi ti xin m n, nhng ti bo sao mt ngi ngho nh chng ta c th b tin ra mua cho con gi nhng . Chnh v th m chu bun v khc nc n. Bit c s vic nh vy, Trng lo Pilindavaccha nht ln mt nm c kh gn v a cho m c gi, ni rng, Hy eo vo c cho con gi b i. Ngi m lm y nh trng lo ni. Ngay khi b c ng ti u b gi, thnh lnh bin thnh mt si giy chuyn ho hng. - cn tt hn nhiu so vi nhng g c trong kho bc hong gia.(on ny vit bng ting Pali nh sau: Atha kho sa rmikini ta tiadpaku gahetv tass drikya sise paimuci. S ahosi suvaaml abhirp dassaniy psdik. Natthi tdis raopi antepure suvaaml. Trch trong i Phm (Mahvagga) thuc b Lut Tng 2/120) iu xy ra m cng khng c c v iu c n thi v lan truyn i khp ni t ming ngi ny sang ming ngi khc. Sau t lu c mt nhm dn lng n tu nh vua Bimbisra. H t co gia nh c b n trm th t du , ni rng Mt c gi trong mt gia nh i lm cng qu cho mt thin vin th ly u ra tin mua c mt vng hoa bng vng p n nh vy. Ngay c trong kho bc nh vua cng chng tm u ra. H thuc gia

nh ngho th lm sao c th c c mt qu gi n nh vy, nu nh khng phi h nh cp u ? Nghe k s vic nh vy. nh vua ra lnh tri cc thnh vin trong gia nh li v dn n cho nh vua hi cung. Bui sng hm sau v trng lo cng i kht thc nh thng l ti nh ngi lm cng qu cho thin vin. Khng thy ai nh. Ngi lin hi nhng ngi lng xem h i u c ri m b nh vng tanh nh vy. Dn lng cho hay h b t co n cp vng vng cho con gi eo vo ngy hm trc. Sau khi c thng bo nh vy, v Trng Lo tin n hong cung. Ti ngi c mi ngi vo ch ring dnh cho ngi. Khi vua Bimbisra bit c Trng Lo n thm lin n t lng tn knh ngi v ngi ngay bn cnh gn v Trng Lo. Trng lo Pilindavaccha ni vi nh vua, Tha hong thng, gia nh ny lm iu g sai tri n ni cc thnh vin trong gia nh li phi xing li nh th kia. Nh vua ln ting, Tha ngi Trng Lo, nh h c mt si dy chuyn bng vng rt p v qu gi n ni khng c g so snh c ngay c trong kho bc hong cung cng khng tm u ra. Lm sao h c dc iu qu gi v h qu ngho v thiu thn n nh vy, chng phi do h nh cp u hay chng? Nghe thy nhng li nh vua va ni, Trng Lo lin quyt nh thng qua sc mnh thn thng ca ngi, thnh lnh ngi bin ton b snh ng ca nh vua thnh vng. Ngay sau to snh ng ca nh vua lin bin thnh vng, theo y nh mun sc mnh ca trng lo. Ri ngi Trng lo hi nh vua, Tha Hong Thng, lm sao Ngi li c c nhng th , mt lng vng nhiu n nh vy? (on vit bng ting Pali nh sau: Attha kho yasam Pilindavaccho rao Mgadhassa seniyassa

Bimbisrassa psda suvaanti adhimucci. So ahosi sabbaso suvaamamayo Ida pana te mahrjjtvabahu suvaa kutoti.) iu ny hon ton thuyt phc c nh vua, ngi lin ni. Gi th ti hiu, tha ngi Trng Lo knh mn, trng hp ny hon ton l kt qu ca sc mnh thn thng ca ngi m ra Ri nh vua cho tha nhng thnh vin gia nh ngi lm cng qu cho thin vin. Min cho h khi truy t v ti n cp.(on vn Pali vit nh sau: Aata Bhante ayyasseveso iddhnubhvoti ta rmikula mucpesi .--- Trch trong i Phm (Mahvagga) thuc Tng Lut 2/121) Trng hp trn ca Trng Lo Pilindavaccha dng khng nh tuyn b cho rng i vi mt v t khu t c nhng sc mnh Thn Thng nh vy th bt k iu g cng c bin i sang bt k iu g theo mun ca c m tri vt ca ngi. ---o0o--Li Tuyn B ca Trng Lo X li Pht (Sriputta) i vi nhng ai mun c thm bng chng, bi tng thut trch trong Kinh Pht sau y (cun 22 trang 312 (Kinh Hathisriputta trong cun Chakkanipta, thuc Tng Chi B Kinh) c th gip h t n mc tiu trn. c ln c Pht ang lu li trn ni Gijaka (ngn ni chim kn kn) gn thnh ph Rjagaha. Chnh vo mt bui sng, sau khi ngi Trng Lo X-li Pht (Sriputta) mc y c sa, lin xung ni em theo bt kht thc cng vi mt s cc v t khu. Nhn thy mt ng ci cht ng trc mt, ngi lin hi cc v t khu xem h c nhn thy ng ci trc mt hay khng. Khi nghe h tr li khng nh, ngi lin tin hnh ni vi h nhng li sau y:

 i anh em thn mn, mt v t khu t c php thn thng, v c mun tm linh (fluency), nu ngi mun, ngi c th bin i ng ci thnh t mt cch tc th. Ti sao th? chnh l ni trong ng ci c mang a gii. Cng cch nu ngi mun ng ci bin thnh nc, la hoc khng kh, n tc khc lin bin thnh thnh t ny thnh t n ngay. Ti sao th? chnh l trong ng ci cha sn cc thy ha v phong gii. Hn th na, ngi cn c th to ra mt iu g rt p hay rt xu nu ngi mun. iu ny xy ra l v trong ng ci cng c cha c thnh t p (Subhadhtu) v thnh t xu (Asubhadhtu) trong . Cho d li khng nh trn l ca Trng Lo X-li Pht (Srputta), ch khng phi ca c Pht, nhng khng km nng k nh chnh nhng li ca c Pht, l v cng cn thy c nhng li ni khc ca chnh c Pht hon ton khng nh s kin ny. iu quan trng hn l c mt yu t rt hp dn v gi tr cn phi lu trong cu ni ny. chnh l theo Pht gio, trong vt cht, cho d l cht cng, cht lng hay cht kh. Tt c nhng ci c gi l thnh t u c trong l t, nc kh v la. Bn cht cng xut hin nhiu hn khin cho vt cng l v n cha c tnh cng (t) r nt hn cc c tnh khc. Cng ging nh vy cht l lng hay l nc l v n cha thnh t gi l nc r nt hn cc thnh t khc, nhng vn tn ti trong vt cht di mt dng c khng ch theo mt t l nht nh no . Li cng b ca c Pht Mt s kin ng lu khc lin quan n php thn thng c ghi li trong tc phm Chakkanipta thuc Tng Chi B Kinh trong Kinh Pht (cun 22. trang 346 s 295) Cc on c coi nh l cc li dy ca c Pht nh sau: i cc v t khu thn mn, nu mt trong s cc v c ph cho su phm cht sau y, nu v mun, tiu hu

c ni Hymalaya cng c ch tr c iu xu c gi l V minh (avijja) m thi. i t khu, su iu l g th? l: 1. Mt t khu trong tng gi c ti kho tr vo thin. 2. Ngi c kh nng n v thin mt cch nhanh chng. 3. Ngi c kh nng thot khi hnh thin. 4. Ngi c kh nng thun thc (fluency) thin chng. 5. Ngi c kh nng trong nhng tnh hung dn n nhp thin. 6. Ngi c kh nng t c cc sc mnh thn thng v gy n tng do kt qu hnh thin em li. Ta cn phi lu t nhng iu k trn l v t khu no t c su phm cht chng c g khc vi v t khu t c tnh thun thc tm (iddhima cetovasippatto) nh cp n trn. Nu ta lin h iu ny vi li phn quyt ca Trng Lo X-li Pht (Srputta)v hiu qu mt v t khu tm c t c, nu ngi mun, ngi c th bin c mt ng ci tr thnh t hay nc, th ta thy ngha c lm r y. Tuy nhin, c mt vn v ngha ca t Pali c dng trong cu l s bn tc l kallata trong on Samdhissa kallatkusalo hoti, c ngha l c kh nng thun thc hnh thin. T kalla to ra mt vn l phi gii thch lm sao bit chnh xc t mun m ch iu g. Trong bn vn gi l Manorathapra mt trong nhng bn vn ch gii, ch c mt on gii thch ngn ngi nh sau Samdhissa Kallatkusaloti Samdhissa Kallatya kusalo. Samdhicitta hsetu kalla katu sakkotti attho. C ngha l c c ti xoay s kalla. Li gii thch ny xem ra khng r rng. Chnh v th m vn vn l ch t kalla cn hm cha nhiu ngha khc c th c hiu ra.

Trong t in Pali-Anh do gio s Tin s Rhys Davids, ta c thy nhng ngha sau: 1. khe, kho mnh, lnh mnh; 2gii, c kh nng, kho lo; 3. sn sng, c s son; 4. thch hp, tng ng, ng. Th d nh: Kallakusala = ti kho lnh mnh. Vi nhng ngha a dng nh trn, vn cn mt vn l lm th no chn cho c cch gii thch tt hay hon ho nht. ng nhin quyt nh ca ti ch mang tnh cch ty chn trong vic la chn cch gii thch ngha t Fluency m thi, chnh l n mang ngha ch mt kh nng hay l mt kinh nghm no trong vn rt vo v thot ra khi, nhp thin cng cn c kh nng quyt nh v thay i mc thin. Nhng iu ny cng cn hm cha c kinh nghim hng tm v vic thc hin cc php l (thn thng) na. Lin quan n phm cht th su tc l phm cht cui cng c nhc n trn. Nh c gii thch trong tp Ch Gii l: v t khu phi c kh nng rt vo nhng mc hnh thin m cho n khi t n mc cao nht. Cc on ni v iu ny vit bng ting Pali nh sau: Samdhissa abhinihrakusaloti upari sampattisampajjjanatthva pahamajhndasamdhi abhunihritu sakkonto samdhisa abhinihrakusalo nma hoti. So pahamajhn vuhya dutiya sampajati dutiyajjyhn vv. tatiyajjhnya vuhya catuttha sampajjatti. Trch trong tc phm Manoratthapra 3/ 122 T Abhinihra ngha en l hng ti mt cch mnh m cn c so snh vi cng mt t c dng cc ni khc. c th nm c hiu bit r hn v ngha ca n. l cc on Mt v t khu vi tm nhp thin c thanh tnh. v.v.hng tm ca mnh ti vic Nh Li Tin Kip . . . cc t Pali nh sau: pubbenivsnusssatianya citta abhinharati abhininmeti. T abhinhara v abhivharati c cng mt ngha, ch khc l t trc l

mt danh t cn t sau l ng t. V th c hai u mang ngha l thng qua ng dng sc mnh tm c c qua nhp thin hng v mt mc ch nh vy. C th l kh nng Nh Li Tin Kip hay l bt k loi tr a no khc (c ngha l Tu gic), nh vy on ny c ngha l Kh nng Abhinhara thin nn hiu l mt t khu t c kh nng thun thc tm linh (cetovasippatto). Trong bt k hng no ngi ra mt quyt tm p dng sc mnh hnh thin ca mnh, kt qu s c c ngay lp tc di dng thn thng (Abhia) ngi mun thc hin. y l l do ti sao c Pht khng nh s tht, tuyn b iu . Ging nh ting s t rng, hu qu l mt v t khu t c kh nng thun thc tm phi c c phm cht chung cuc quan trng nht l kh nng Abhinhara - thin. Nhng Nghi Ng Tip Theo Gi y, i vi nhng ngi c th chp nhn kh nng c c nhng Thn Tc Thng (Iddhividhi), mt cu hi xut pht t mi nghi ng thun tu c th xut hin dy mt ln na: liu nhng thc th c sng to hay c bin i c th tn ti lun hay ch tn ti lc sau ri th thi? iu ny m ch si dy chuyn bng vng, c c th hin di dng mt triu thin bng vng i ln u cho c b con ca ngi lm cng qu cho thin vin. v snh ng ca nh vua Bimbisra c hai u c to ra do php thn thng ca ngi Trng Lo Pilindavaccha. ng nhin, y l nhng cu hi cn c nghin cu c th ni ln ni mt s ngi, hay nhiu ngi mun tm hiu nhiu hn v mun bit nhng chi tit khc na lin quan n c hai vn l iu d hiu. Vi cu hi trn, tip theo l mt cu hi khc khng km phn hp dn l: Ti sao nhng v A-la-hn t c sc mnh thn thng nh vy thc s c kh nng to ra bt k iu g? Ti sao h khng to ra bit bao nhiu vi mt s lng ln p ng nhu cu ca nhiu ngi trn ton th gii nh l: ma mng, thc phm v cc loi ti sn

khc hay nhng qu gi khc. Ton b nhng th xut pht t lng thng st i vi nhng ngi ngho v nhng ngi thiu thn khp ni trn tri t ny? V iu ny c th cu c nhiu ngi thot khi kh khn khn nn h phi chu ang khi phi cht vt tm kim ca n nui sng bn thn. Thng thn m ni, y chnh l l-gic hay l do chc chn s thy ni ln ni mt s nhng nh t tng hin i v h khng hi lng vi bt k iu g c m t trong Kinh Pali nh l chnh nhng li ca c Pht c th dng lm cu tr li hon ho cho mt nghi ng nh vy. c Pht c th bin c mt ngn ni vng chc tr thnh mt ni vng Mt ln kia c Pht ang lu li trong mt tp lu trong rng, bn cnh dy ni Hymalaya, trong vng quc Kosala. ang khi ngi cn lu li hnh thin, th mt tng xut hin trong tm ngi l nu nh ngi c ln ngi vua mt cch chnh trc, khng gy phin h cho bt k ai hay khin ngi khc gy phin h cho bt k ngi no, khng xm phm n ti sn ca bt k ai hay cho ai xm phm n ti sn ca ngi khc v khng gy phin h cho bt k ai, m cng khng cho ai phi phin h n ngi khc. Nu nh tt c nhng iu ny c th xy ra cho ti? ngi ngh tip. Ngay lc , Ma-vng (Mra) tn c ma bit c ngh ca c Pht thng qua tng (c c ca ngi khc) lin tin li gn c Pht v ngh nhng li sau y. Mong rng ng Th Tn tin ln ngi vua. Mong rng vic ngi tin ln chim ly ngai vng l iu tt: Ngi tht xng ng lm iu lm ch. Ma-vng (Mra) tn c ma ni nh vy, c Pht lin hi hn, ni rng,

i Ma-vng (Mra) tn c ma, th nh ngi nhn thy g trong ta, m khin cho nh ngi ni nh vy? Ma-vng (Mra) tr li, i c Th Tn, l T Thn Tc (iddhipada),.. ngi vun trng xa nay, khin nn ging nh chic xe lun lc no cng s dng c, chnh v th tr nn rt thun tin. Ngi kin tr tu luyn bn phm cht . ngi kinh qua c chng. D Ngi c mun ngn ni gi l Himalaya bin thnh vng, th t s y nh li ngi ni vy. Chnh v th ta mi ngi tin ln nm ngi vua. i c Pht th tn. on trn c vit bng tin Pali nh sau: Bhagavato so bhante cattro T Thn Tc (iddhipd) bhvit bahulkut yanikat vatthukat anuhit paricit susamraddh kakhamno pana bhante bhagav himavanta pabbatarrja suantveva adhimucceyya suvaantveva adhimucceyya suvaapabbatassti) tr li cho Ma-vng (Mra) c Pht ln ting: Ngay c ton b ngn ni ny c th bin thnh vng rng ta sng v tng s lng gp i cng chng cho mt con ngi (khng c t tng trong tm nhng ai qu tham lam.) Sau khi pht hin ra iu ny mt ngi vn bnh thn, ti sao mt ngi, sau khi nhn ra nhng au kh gy ra cho ngi khc (do tham lam) do th vui nhc dc, li hng tm mnh vo lm g? Mt ngi bit Upadhi (tc l th vui nhc dc) l tr ngi trn tri t ny nn tm hiu t b upadhi l nh th no. Thy phn ng ca c Pht nh vy, khin cho tn c ma (Ma-vng (Mra) au kh v hi hn, ngh rng, c Th Tn bit r ti. Ngi thng sut c c tm ca ti!. Hn lin bin mt. Cu chuyn trn c trch trong cun 15 trang 169 s 475 trong Kinh Pali.

Dng xc nh li mt ln na mt s tht l: nu ngi mun c Pht c th bin i ton b ni Himalaya thnh vng. Nhng ngi khng lm th v s khng lm nh vy bao gi, lm nh th v l do ngi ni vi Ma-vng (Mra) l tn ti li. i vi nhng ai lc no cng lun nghi ng, mt tng c th ni ln l chnh c Pht rt c th khng lm c iu . Nhng nu chng ta nh li ngay c cc v A-la-hn ca ngi nh t khu Pilindavaccha cng c th lm c iu , th chng cn g phi nghi ng c Pht li khng th bin c ngn ni tr thnh vng, tr vic mt s ngi cho l nhng bi tng thut v Pilindavaccha ch l nhng in hnh hay nhng iu hon ton do tng tng m ra. Mt thi tm nh vy ca mt s Pht t thng nhm lm gim gi tr nhng n c ca c Pht v cc A-la-hn ca ngi m thi. Nhng mc tiu ca tc phm ny u tin li da vo tnh trung thc ca nhng g c tng trnh li trong Kinh Pht lin quan n kha cnh ny ca Pht gio. Kh nng hay ni khc hn, nhng sc mnh thn thng ny s c ni n sau cho d kin ca tc gi cho l chng c th da trn s tht ch khng phi o tng. 8. kse Pallakekamapihriya (Bay bng ln tri trong t th ngi thin) on Kinh Pali v nhng li c Pht dy iu ny nh sau: ksepi pallakanakamati seyyathpi pakhsakuo. Mt v t khu c ph cho sc mnh c th khin cho chnh mnh bay bng ln ang khi trong t th ngi. Ging nh loi chim c cnh vy. on Pali ch ni n t th ngi xp bng, nhng phi hiu l nhng t th thn khc nh ng hay nm cng c k n. Hn th na, ngi cn c kh nng di chuyn n pha

trc hay ngi bt ng trn khng tu mun. Thanh Tnh o (Visuddhimagga) (2/233) m t chi tit ny nh sau: Mt t khu t c kh nng thn thng ny cng vi php Cetovasi c ngha l thun thc tm li mun thc hin php l (thn thng) ny ch cn nhp Thin Jhana da trn Pahav, c ngha l t. Sau khi thot khi thin, ngi c th ra quyt tm, xc nh khng gian ngi nh ngi thin hay c th gi nguyn bt k v th no v bin i thnh t cng. iu ny c ngha l ngi mun ngi trn khng, ang khi di chuyn v pha trc ging nh con chim ang bay (sace nisimo gantumicchati pallakappamana hna parichinditv parikamma katv vuttanayeneva adhihtabba v.v.. saha adhihn pahavyeva hoti) Trong trng hp ngi mun nm xung ang khi di chuyn (sace nippanno gantukamo hoti) hay bch b (sace pdas gantukmo hoti) ngi ch xc nh vng no ngi nm hay bc i. Mun c c t cng. Ri ngay s bin thnh t cng theo y nh mun ca ngi. Sau khi gii thch nh vy, tc gi trch dn on di y trong kinh Pali. Mt t khu t c sc mnh thn thng cng vi thun thc tm c th ngi xp bng ang khi di chuyn trn khng ging nh nhng con chim c cnh iu ny c ngha l v t khu ny phi t n Thin chng (sampatti) da trn c s l t Kasina.Trc khi lm c nh vy ngi phi quyt tm v khng kh v thc hin mt dc quyt bng kh nng ch, Mun iu bin thnh t, thnh lnh khng kh bin thnh t v ngi c th lu li trong vi bt k t th no ging nh nhng t th mt ngi thng c khi ngi trn t cng. Nhng on vit bng ting Pali nh sau: Pakatiy pahavkasiasampattiy lbh hoti ksa vajitv ema adhihli pahav hotti, pahav hoti, so kse antalikkhe cahikamatipi tihatipi nisdatipi seyyampi

kappenti evameva so iddhim cetavasippatto kse antalikkhe cakamati .v.v..eyyampi kappeti... (trch trong Th D Kinh (Apdna) thuc Tiu B Kinh (Khuddakanikya) 31/594) T nhng on k trn, mt iu rt r rng l: thc hin c php l (thn thng) ny mt v t khu phi t c thnh cng trong ti thin ny c ngha l Kasia t. Ngi phi thc hin iu ny cho ti khi ngi cm nghim c y trong i i vi vi kh nng thun thc trong vic nhp thin v thot ra khi thin v nhiu iu khc na. iu ny mun m ch nm Vasi hay l thun thc. C ngha l Cetovasippatto. Tuy nhin, trc khi lm c vy, ngi phi t c kh nng bay bng ln khng. Kh nng ny khng c m t y thc hin c bng cch no. Rt c th y l iu tht bi v nh ni trn trong mt s ni khc nh l chnh nhng li ca c Pht khi ngi gii thch cho Trng Lo nanda trc : lm th no ngi c th chuyn thn xc ca ngi sang ci thin ng Phm Thin. iu ny c thc hin bng cch gi l Sukhasaa v Lahusaa c ngha l tnghnh phc v tng nh nhng. Khng c v d no c trch dn trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) cho thy ai thng thc hin c iu ny v trong khng gian v thi gian nh th no. thc hin c nhng bi tng thut hon ho ti ch cn bit cung cp cho qu v cu chuyn trch trong Bi Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada) sau y: c Pht i trn khng Cu chuyn ny l mt trch on trong php song thng (Yamakapihriya) (tc l mt ngi hin din hai ni cng mt lc.) on vn Pali nh sau: Satth kse ratanacakamana, mpesi: c Th Tn tc to Chnh o (li thnh) hnh thin bch b trn khng. (Trch

trong Pht Phm (Dhammapada).

(Buddhavagga)

Php

Kinh

Vn cn mt on Pali khc na nh sau: Ida pana phtriya satth tasmi cakame cakamitv aksi. on trn khng nh r c Pht thc hin Kinh Hnh (Cahkamana) ngha l di chuyn qua li trn khng. Trong tp Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada) a ra nhiu chi tit rt t m. Nhng vo lc ny, tc gi mun trch dn nhng g c m t trong cun sch c ta l Pahamasambodhikath do v i gio ch Thi Lan l Somdet Kromphra Paramnujjitajinorasa (vit bng ting Thi vi mt vn phong honh trng) nh sau: Vi mc tiu nhm chng minh kh nng thn k lm phng tin qua m khut phc nhng k i theo d gio ngo mn, thng qua kh nng thn thng c Pht to mt chnh o (li thnh) hnh chnh thin, sut chiu di con ng con ngi ta khng th nhn thy ht. Vi nhng ngn ni cao nh c tr ct nng v nhng tinh t trong v tr nh ang chiu sng vm tri rc r. Mt trng, mt tri trong ton ci khong khng to sng khp ni, trong khi chnh o hnh thin ch ta nh nhng ht ct vng long lanh. c Th Tn sau nhp t thin , nh sc mnh thn thng ngi bay bng ln khng trung, tin hnh di chuyn qua li trn chnh o hnh thin thnh ngi vch ra, s d ngi lm c nh vy l do bi ngi t n Pahavkasia (c ngha l a kasia) tip theo ngi to ra ha thn (replica) tc m hnh sao chp chnh bn thn ngi thc hin nhiu chc nng khc nhau. Mt dp kia c Pht ang hnh thin i b qua li. Trong khi ha thn (replica) ca ngi li ang nm yn. Li mt dp khc na c Pht hi thn thn ca mnh nhiu iu, v nhn c nhiu cu tr li qu bu. Sau ngi dang cnh

tay ra ng ti mt tri v mt trng, trong khi ha thn li ang thuyt php. Sau khi thc hin tng php l (thn thng) bng nhiu cch khc nhau, c Pht mun th hin n tt nh Php song thng (hin din hai ni cng mt lc.), mt iu c nht v nh ngi lm c, v khng c mt ti th trn ni c mt s ca ngi ang c mt. Vi dng trong tm, ngi nhp thin chng(sampatti) da trn kasia nc (tvn?). Sau ngi thot thin ri li nhp thin chng(sampatti) da trn kasina la. Tc th c mt tia nc km theo vi mt tia la phun ra ngay trn u ngi. Mt khong thi gian sau t thn xc ngi tot ra nhiu tia la pha ng trc, ng thi nhiu tia cng chy ra pha sau lng. Sau t pht hin tng ny li th hin ngc li vi la tot ra sau lng cn nc phun ra pha trc v.v Sau khi c Th Tn thc hin Php song thng bng nhiu cch ngi t tri xung ngi trn ngai vng cao khong mt do tun (Yojana). Ngai vng ti cao ng ngay trn nh ngn cy xoi ca mt ngi tn l Gama. Ngay chnh gia mt m ng ngi t khp t phng thin h qui t li v cng tin v mt hng ko di trn mt qung ng ti bn mi hai do tun (Yojana). Lc ny c Th Tn ngi trn ngai mt hng v pha ng, ang khi bng tm nhn ngi m chiu di theo mi kh nng gic ng ca chng sanh ni ci trn gian ln ci thin cung. Ngi thc hin iu ny trc khi chn ly bi thuyt php tch hp nhm p ng mi xu hng ca mi chng sanh ang c mt ti . Ngi ta k li rng sau bi thuyt php nhiu chng sanh lng nghe bi chng thnh o v t Chnh Qu con s ln n bn mi bn Koti 15vo thi im . Nhng c su thin s theo t o (h ch trng nhng t kin ht sc c hi) cng vi on tu tng v cng khip s do sc mnh ca c Th Tn t ra. ging nh mt on nai ng o chng hong s v trn chy trc cha t

rng xanh. tc l con s t, ang ng hin ngang di nhn theo chng trn nh vch . on vn trn do c Trng Lo Krom Phra Paramnujitajinorasa bin son l mt trong nhng tc phm gi tr thuc loi ny. Trc thi gian c Trng Lo Somedej Kromphrraya Vajiraavarosa, tc phm ny c coi nh l mt cun sch Tiu s c Pht thuc loi c uy tn v c s dng rng ri lm ti cho nhiu bi thuyt php dnh cho dn chng Thi khp t nc. Tuy nhin, trong thi gian va qua dn chng li c khuynh hng khng tin vo cc bi tng thut v cc Thn Tc Thng c k li trong cun sch . Bit c s kin ny ngi c Trng lo Vajiravarasa li bt u vit mt cun khc v cuc i c Pht, trong cun sch ny cc chi tit vit v php l (thn thng) c loi b hu ht. Tc phm ca ngi c coi nh l mt trong s nhng tc phm vit v cc bi tng thut lch s khp vi khuynh hng v s la chn ca chng sanh hin i. Tc phm mi ny c gi l Cuc i c Pht gm ba cun v c dng nh l mt cun sch tham kho t cho hin nay. 16 Thc vy, nhng bi tng thut lin quan n Thn Tc Thng c k li trong tc phm c cp n trn l Pahamasambodhikath khng phi do tc gi ng knh ba t mt cch tu tin u. Chng c trch v rt ra t Kinh Pali. Tuy nhin vn l ngi khng cp n nhng ngun tham kho , v vo thi im khng cn thit phi lm nh vy. Nhng phn c bn ca cc bi tng thut v Php song thng (tc php l (thn thng) mt ngi c th hin din hai ni cng mt lc) c m t trn r rng c rt ra t tp Ch Gii Php C Kinh (Dhammapada), tuy nhin, cc php l (thn thng) cn li th cha chc chn c trch t ngun no. Ch c iu chc chn l ngi khng ba ra nhng cu chuyn nh vy.

Yamakapaithriya tc l Php song thng c th c thy trong tc phm V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) thucTiu B Kinh (Khuddakanikya) (cun 31 trang 182184) trch trong Kinh Pali. Chnh v th khng nn nghi ng mt cch ngy th l nhng php l (thn thng) do cc nh Ch Gii bin son sau ny. Nhng cng cn lu l Kinh Pali ch khng nh c Pht thc hin php l (thn thng) v bng cch no ngi thc hin c nh vy. Khng cn nhng bn tng trnh chi tit no khc t d nh vic c Pht bin mt ht soi ngay tc khc tng trng thnh mt cy to ln mang tri sum su. Nhng bi tng thut ging nh bi ging ca c Pht cho m ngi ni ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) c cc nh Ch Gii bin son sau ny. C iu cn tu vo phn on ca cc v hc gi a ra phn quyt cho l nhng cu chuyn trn rt c th khng xy ra hay khng chc c thc v rt c th cc cu chuyn c cc v Ch Gii thm vo sau ny. Nhng chi b cch dt khot s tht ny hay kh nng c thc i vi php song thng do c Pht thc hin c th l mt kt lun vi v nguy him, mt phn on hp tp v c thnh kin hon ton khng thch hp i vi cc Pht t, chng ta nn thn trng trc tm vn cn gii hn ca mnh v nh vy khi ri vo nhng thnh kin qu hp hi. Mt s kin khc na cng c cp n trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) (2/233) lin quan n vic mt v t khu bay bng ln tri., ngi cn mun ngi xp bng m i ti i lui trn khng ging nh chim bay vy. Ngi ta k li rng hnh nh y l mt du hiu cho thy v t khu cng phi c c kh nng nhn thy nhng g v hnh, c ngha ngi c Thin Nhn Thng (dibbacakkhu). L do l ngi gp phi hai loi tr ngi trn ng, tr ngi u tin l nhng cn tr rt t nhin nh cy ci v rng ni, trong khi l do th hai l nhng cn tr c to ra do nhng th lc v hnh ni lng ghen tc, nh l long vng (Nga) v Thn iu (Garuda). Vi kh nng nhn sut nhng iu v hnh (Thin Nhn Thng) ngi c th khm ph ra nhng

tr ngi ng lc v nhng kh nng nhp thin Jhana ri quyt tm v hiu ho nhng cn tr khng th cn tr ngi trn bc ng tin ti. Mt li ch ph na t kh nng thin nhn thng khin ngi d dng p xung, khin cho ngi c kh nng tm thy ni p xung an ton t ni ngi ngi trn khng. 9. Candimasuriyaparmsana Pihriya (ng chm ti c mt trng v mt tri) on vn Pali vit nh sau: Imepi candimasuriye eva mahiddhike eva mahanubhave panina paramassati parimajjati. Mt v t khu t c kh nng ny c th cm nhn v ng ti mt tri v mt trng, l hai th lc to ln v hng mnh. iu cho l mt tri v mt trng l hai vt to ln v dng mnh, theo li gii thch trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) cho l hai vt th ny c kh nng di chuyn ngay pha trn mt t, c hai u c khi lng ln khong 42.000 do tun (Yojana) v chng c th soi sng ba chu lc cng mt lc. T Parmasati c ngha l ng ti ng mun ni s th l mt ch v t khu tm c nh vy c th ng ti mt phn mt tri v mt trng, ngc li t Parimajjati c ngha l cm thy hay l vut ve mt tri v mt trng bng tay ging ht nh mt ngi s vo ng vo mt ca mnh vy. Mt thng tin khc na cho l thnh qu i vi ch v t khu khng cn thit phi c ao thc hin php l (thn thng) ny c th t n thnh cng bt k thin ch Kasia no. Ch c mt yu cu duy nht l ch v t khu phi hon tt c tnh trng thin Jhana cn c p dng nh l c s thc hin mt php l (thn thng). xc minh c im ny, c mt trch on t Kinh Pali

(Paisamabhidmagga trong Trung b Kinh Pa. 31/594) nh Trng lo X-li Pht (Srputta) gii thch nh sau: Mt v t khu t dc kh nng thun thc tm (Cetovasi) cho d c t th ngi hay nm m mun ng ti mt trng hay mt tri, ch v ch cn hng ch ti mt trng hay mt tri, ngay lc ngi quyt tm thng qua sc mnh tr a, th tc khc mt tri v mt trng u nm trong kh nng tm vi ca ch v . Kt qu xy ra l ngi s thc hin c c mun ca ngi y ht nh nhng ngi bnh thng khng c c sc mnh thn thng , li c th dng bn tay ca mnh m ng ti hay l vut nh bt k iu g. l li gii thch ca Trng Lo X-li Pht (Srputta) trong kinh V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) trch trong kinh Pali, c ngha l v t khu khng cn phi vt qua mt khong khng c th ng tay vo hay cm thy c hoc vut ve mt trng hay mt tri ang bay trong qu o trong khng gian. Ni cch khc, y khng phi l ngn iu luyn ca Nh Vua Kh c tn l Hanumna trong mt thin s ca mang tn Rmyana, trong nh vua kh lao vo khng gian v nm ly chic xe ca mt v thn mt tri khng cho c chic xe v v thn thp sng ln hnh tinh tri t vo ng gi bnh minh. Tuy nhin iu ny cng c ngha l v t khu c ch mnh m v quyt tm cao khng th ko di cnh tay ca mnh ra trn khng gian c th ng ti hay vut ve hai thin th ang bay trong qu o. Rt c th nhng ngi khc c th nhn thy ngi ng ti mt tri v mt trng, iu ny li do quyt tm ca ngi a ti hay ngh h nhn thy nh vy. Nhng mt iu khng th xy ra l mt thin th c th ri khi qu o n nm gn trong tay h. Nhng quan im ca v Trng Lo tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) tc t khu (Phra) Buddhaghosa li khng gii hn kh nng vo iu Trng Lo X-li Pht (Srputta) m t. Ngi khng nh r rng l t khu thc

hin c php l (thn thng) ny khi ngi ging cnh tay ra ng ti mt tri v mt trng, ni cch khc, ngi gi nguyn ngha ca on vn theo ngha en mt cch nghim tc. Quan im ca ngi c din t trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) (2/235) nh sau: Mt v t khu t c sc mnh thn thng c kh nng bay bng ln ng ti v vut ve c mt trng cng vi mt tri bng chnh bn tay ca mnh, bng chnh bn tay ca mnh ang khi ngi trn mt t ny. Trong trng hp ny mt tri v mt trng s ging nh mt tri tht nt rt khi cy xung ngay trn tay v t khu . y l on vn vit bng ting Pali dnh cho nhng ai mun c c xc minh chc chn nh sau: Svyam yadi icchati gantva paritu gantv, paramasati yadi pana idheva nisinnako va nipannako v parmasitukamo hoti hatthapse hotti adhihti. Adhihnabalena vaa muttlaphala viya gantv hatthapse hite v parmasati hattha v vahetv. Nh bnh thng, ngay c vi s chp nhn kh nng c c ngn iu luyn nh vy, th vn ni ln cu hi su sc xut pht t mi nghi ng chn chnh nh sau: Liu v t khu, ang khi ngi hay nm ti c th ko di tay mnh ra cho n lc c th chm ti c c mt tri hay mt trng nhng thn xc ca v t khu vn c dng v bnh thng? Hay v t khu c th bin thn mnh t n mt kch thc khng l theo t l vi cnh tay c th vn ra ti khng gian nh vy sao? Hnh nh i vi v Trng Lo tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) th thn xc phi t l vi cnh tay. iu ny c ngha l thn xc phi c mt kch thc khng l. Nu trng hp ny xy ra, chc chn thn xc phi c mt hnh dng to ln khng khip -- khng khip n ni i vi chng ta kh lng c th tng tng ra n to ln v v i

n mc no. Tuy nhin, tc gi trch dn nhng t ca v Trng Lo Tipiakaclanga, [3] ngi ni: Knh tha ch huynh, ti sao thn xc ny i khi tr thnh b nh hn v lc khc li tr nn to ln hn rt nhiu ln nh vy? Bt k lc no v t khu cng c th chui qua l kho cnh ca ra ngoi, th thn xc phi tr nn nh b hn bnh thng rt nhiu. Ngc li, bt k lc no ngi mun thn xc tr nn ln hn, th chc hn thn xc phi ln c nh vy. y chnh l trng hp Trng Lo Moggallna quyt nh qua php thn thng ca mnh tr nn tht l v i chin u tay i vi long vng tn l Nandopananda. Trng lo Moggallna trong trn chin tay i y dng mnh chng li Long vng Nandopananda. Mt ln kia c mt ngi giu c tn l Anthapiika, sau khi nghe bi ging thuyt ca c Pht lin mi ngi n dng ba ti nh ng, ni rng, Tha c Th Tn, mong rng ngi cng vi nm trm ch v t khu n dng ba ti nh ti vo ngy mai. c Pht nhn li mi ca ng bng cch gi im lng. Trc bnh minh ngy hm sau c Th Tn dng Thin Nhn quan st ton v tr xem c ngi no xut hin trn mng li thn thng ca ngi hay khng.- thy chc rng ngi trng thnh v nh vy sn sng nhn li gio hun ca ngi, tc th ngi nhn thy long vng tn l Nandopananda xut hin trc mt Pht, v ngi cng bit c long vng ang p t kin, nh vy chng t nim tin ni Tam Bo, khi ngi nhn tip xem ai s l ngi u tin c th thuyt phc c nh vua t b nim tin sai lc , c Pht thy xut hin Trng Lo Moggallna l ngi c th m nhim c trng trch y thch thc ny. Vo lc bnh minh sau khi tm, c Pht lin iu Trng Lo nanda, ni vi ngi thng bo cho nm trm t khu l h s i cng c Pht ln ci thin ng.

Ngy hm c rt nhiu long vng cng nhp thnh on tu tng cng vi long vng Nandopananda ang sa son ch cho mt bui l hi to sp sa din ra, ang khi chnh nh long vng Nandopananda ngi trn ngai vng cng vi phm phc lng ly, cng chic lng mu trng che trn u. Bao quanh l ba nhm v n, ang chiu i nh vua vi nhng tit mc biu din hp dn. Chnh vo lc c Pht v nm trm ch v t khu i theo ngi cng ang di chuyn trn khng, hng v ci thin ng Tam Thp Tam Thin (Tvatisa). ng nhin h c bay ngang qua vng cho long vng nhn thy. V c Pht bit r iu ny s ng chm ti nim kiu hnh ca long vng v nh th l khin cho nh long vng ni gin ng ng. Long vng nhn thy c Pht v on tu tng ca ngi v pht in ln v cnh tng v nim tin sai lc v tng xu xa trn ngp tm long vng. Nh vua ngh trong lng, c ri, ti sao nhng tn Sa mn u trc ny li bng ngang qua trn u trm trn ng i ti ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa)? Hnh nh h mun chng t sc mnh ca h ch ng ta chng? c ri k t nay tr i ta s khng cho php chng ri bi chn ca bn chng xung u ta na. ni xong, long vng lin ng dy khi ngai vng v tin v pha ni Sineru. Ti nh vua bin thnh mt long vng rt to v di n ni c th qun by vng ngn ni Sineru. Ri sau tri chic m trm u che ph tm nhn ln ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa), ta lc ngay trn nh ngn ni . Nh vy long vng che khut ton b ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) trong bng ti bng chic m khng l ca mnh, khin cho cnh tng ging nh ri vo ci en ti thay v l ci nh sng nh thng thy t giy pht trc . Vo lc ny mt v t khu tn l Rahapta ngh c Pht, ni rng,i c Th Tn, con thng ng y v nhn ngm ngn ni Sineru v nhng ngn ni phong cnh

xung quanh, ng thi cng nhn thy ci thin ng Tam Thp Tam Thin (Tvatisa), ngay trn nh ni. Bng cch ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) c bao ph bng chic m khng l, khin cho n bin thnh mt ci en ti thay v ci nh sng nh thng thy trc kia. Ngay lc c mt v t khu tn l Rahapta hi c Pht ni rng, i c Th Tn, trc kia con thng ng y v nhn ngm ngn ni Sineru v cc ngn ni xung quanh ng thi cng nhn thy ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) cng vi nhng to lu i xon c v c s trn nh ni. Ti sao lc ny, i c Th Tn con chng cn nhn thy ton b nhng th ? c Pht ni, Rattathapala thn nn, l v quyn php ca long vng Nandopananda ni gin v chng ta hn qun quanh ngn ni Sineru by vng v che nh ni vi chic m ca hn. Chnh v th chng ta khng th nhn thy ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) na. Bit c iu , Rahapta lin xung phong chin u vi sc mnh ca Nandopananda. Ni rng, i c th tn, con mun khut phc tn long vng . nhng c Pht khng cho php Rahapta thc hin iu . Mt v t khu khc hnh nh l Trng Lo Bhaggiya v Rhula cng xung phong nhng cng ging vy h u khng c php. Cui cng th Trng Lo Moggallana c ngh thc hin cng vic ny, ngay sau th c Pht ni vi ngi. i Moggallana, xin con hy ra i v khut phc tn long vng . c php ca c Pht Trng Lo Moggallna bin thn xc ca ngi thnh mt con rn cn ln hn c long vng. Ngi lin cun mi bn vng quanh thn xc ca Nandopanada. Ri tri chic m che lun chic m ca long vng. Sau Moggallana p mnh thn xc ca ngi trn xc Nandopananda khin cho khng th chu ni, sc p lin phun ra khi c lm cho Trng Lo b ngp. Nhng

Moggallana khng mt bnh tnh, lin vn vo ni rng, khng ch c mnh nh ngi c th phun ra th khi c . ta cng c th lm nh th. Ri ngi cng phun ra khi c tn cng li long vng. tuy nhin kt qu th khi ca Trng Lo cng lm ngt ngt c long vng. nhng khng th ngc li c. Nhn thy vy, Nandopananda lin p tr bng mt chin thut khc. Ln ny long vng khc ra la, thay v khi. Nhng Trng Lo cng p tr li cng nh vy, ni rng, Khng ch la ca nh ngi to ra c, ta cng c th lm vy c. Ni on ngi lin phng ra tia la nh vo php thn thng ca ngi nh ln trc, kt qu l la ca v Trng Lo gy ri trm trng Nandopananda, nhng khng xy ra iu ngc li c. Nhn thy chin thut ca mnh khng hiu qu, Long vng lin gi t thi hin du, ni rng, Tha ngi Trng Lo. Ngi l ai? Trng Lo tr li, Ta l Moggallna, i nh vua. Mong rng Trng Lo hy t b sc mnh ny v quay tr li vi i sng tu tr . Nandopananda yu cu. Nhng Trng Lo, bit Nandopananda khng chp nhn thua, lin t chi chp nhn yu cu v thay i chin thut, v ngi tr li hnh dng nguyn thu ca ngi nh trc v chui vo l tai bn tri ca long vng, v chui ra khi l tai bn kia. Ri ngi lp i lp li qui trnh, v ngi thc hin nhiu ln nh vy chui vo tai bn phi ri ra pha tai bn tri. n lc c ln Long vng h ming to th l Trng Lo chui lt vo ming long vng v bc vo d dy ca n. c Pht, chng kin nhng g Trng Lo thc hin, v n y ngi lin nhc nh Trng Lo, ni rng, Hy ch , i ngi Moggallna, con rn ny c nhiu sc mnh phi thng .

Moggallna lin ni t trong d dy Long vng ra m rng. i c Th Tn, con luyn c T Thn Tc (iddhipda) v ang c tng cng sc mnh khin chng thnh lun(c s dng ngay lp tc) t thn tc sn sng tr thnh mt kh gii li hi. C th s dng c v lun tun th theo ca con. Khng ch c th khut phc c Nandopanand, nhng ngay c mt trm hay mt ngn chng cng khng th vt qua ni sc mnh ca con u Lc ny, Long vng si sc ln v tc gin lin ngh k tr th v Trng Lo, hn ngh trong bng, c ri, nh ngi chui vo bng ta ang lc bt ng nn ta khng bit, nhng nu nh ngi chui ra l lc ta s nghin nt nh ngi trong ming ta cho n cht. Ri Long vng ni vi Trng Lo, Xin ngi chui ra khi bng ti, v ng lm ti au bng cch dy xo trong bng ti nh vy na Ch trong nhy mt Trng Lo thot ra khi bng hn v Long vng khng h hay bit g. Nhn thy Trng Lo ra ngoi an ton, long vng lin phun ra mt lung gi mnh thi bt bt k ai trn ng i. Nhng Trng Lo bit trc c nhng g s xy cho ngi, lin rt vo nhp thin Jhana trc ngn gi dng bo c phun ra. Nh trc ngi khng h b my may nh hng, khng ch mt ngn tc ca ngi b xo trn. Tht vng v sc mnh ca mnh khng ti no nh bi c Trng Lo, hn lin b trn, qu kinh hi bng cch no v trng Lo c ph cho sc mnh siu phm n nh vy. Trng lo Moggallana nhn thy vy lin bin thnh mt con chim ng khng l ui theo Long vng, ang khi chim ng v cnh lin to ra mt cn ging bo khng khip. Lc ny Long vng ri vo giai on kt ca cuc chin v bit rng khng cn cch no chy trn ni, Long vng lin ly li hnh dng mt chng thanh nin, v cu khn trng lo, Ti xin chy li nng nh ni ngi, i Trng Lo. Hn qu gi di chn Trng Lo.

Bit Long vng thnh khn chp nhn tht bi. Trng Lo Moggallana ni vi hn, i Nanda, hy li y, c Pht c mt y. Chng ta hy n gp ngi no. Lc ny, Long vng b khut phc v chp nhn tht bi, lin theo Moggallna n gp c Pht. Hn ngi vo mt bn cnh ngi vo ng ch dnh cho hn, v ni, Ti i n nng nh c Th Tn v ri c Pht cho n hn ni rng, Mong rng long vng c chc hnh phc mun i. Sau cng vi on tu tng cc v t khu tr li nh ngi giu c Anthapiika. Ngi giu c hi ti sao ngi li n tr hn bnh thng. c Pht tr li rng xy ra mt trn chin gia Trng Lo Moggallna v Mng X Vng Nandopanando. c hi tip theo ai l ngi chin thng, c Pht ni, chnh v Trng Lo chin thng Long vng, Anthapiika sau mi c Pht v nm trm v t khu tham d mt ba tic ti nh ca ng trong by ngy lin tip. c Pht chp nhn li mi bng cch im lng. y chnh l nhng bi tng thut lin quan n Trng Lo Moggallna chin thng c long vng Nandopananda do v Trng Lo tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) k li (phn hai trang 235). Tuy nhin, khng thy cp g n trong kinh Pali. C l cng c u , nhng ti cha tm thy c vo lc ny. Ngoi tr iu c k trn, cn c nhiu li gii thch lin quan n php l (thn thng) ng ti v ve vn mt tri, mt trng bng tay, c ni ti nh l iu o gic hay thi min m ra. y l mt s cu chuyn lin quan n nh sau: Php l (thn thng) ng ti mt tri v mt trng v s vo c nh l mt loi o gic. Mt v t khu t c php thn thng, c th khng ch giang tay ra ng n tn mt tri v mt trng ang khi

ngi cn trn mt t ny, nhng cn c th bin chng thnh b ngi cho ngi chn ln. Ngoi ra, ngi cn c th bin mt tri mt trng tr thnh gh ngi ngi c th ngi trn , hay bin thnh ging nm v ta lng nng lng ngi vo lc mi mt. Nhng on vn di y tip theo nhng gii thch ca ngi Trng Lo tc gi mang nhiu ngha quan trng. Ngi cho bit tc dng ca nhng thn tc thng nh d c m t trn c thc hin khng phi ch trong tng tng ca ngi quan st m thi, ngoi ra khng cn bt k nhn duyn bn ngoi no c th to ra nhng thn tc thng c, ni mt cch chnh xc, ch mang tnh o gic m thi. (n y ti phi ni thm mt trng hp trng hp vi iu ny c th thy trong trng hp c Pht to ra cho Ni c Rpanand mt gng mt ngi con gi tr rt p ang qut cho ngi khi ngi thuyt php. Ch c mnh Rpanand c chng kin iu ny din ra, gng mt c to ra t nhin tr nn gi c v gi n ni nng ng ra cht ngay ti ni . Ri tr thnh mt thn xc trng phnh ln. Ton b cc hin tng ny ch c to ra cho chnh Ni c Rpanand xem thy m thi, khng c ngi no thy c c). Trng Lo tc gi, vi ging y qu quyt xc nhn trong tuyn b ngi a ra gii thch v hu qu ang lc php l (thn thng) c thc hn. Cho d ch c mt t khu hay nhiu hn th th qu o ca mt trng v mt tri, km theo vi vic chiu sng cho tri t vn khng h b xo trn. iu ny ging nh trong mt ngn chic bnh ng nc ta c th nhn thy s phn chiu ca mt tri mt trng, m nhng ngi kh c th coi nh mt tri mt trng ri vo trong bnh . Nhng thc cht khng c g xo trn, khng c bt k thin th no trong c. Chnh v th, chng ta cng c th k vng php l (thn thng) ca v t khu c th giang tay ra ng ti mt trng v mt tri hay c th bin c hai thin th n tay ngi ang khi ngi cn trn ci mt t ny vn c th thc hin c c m.

V on vn gii thch trn y c th mang nhiu ngha cho tt c nhng ai p trong lng mi nghi ng c hu. Ti xin c trch di y nhng gii thch trong bn vn Pali nh sau: So eva katv na kevala condimasurriye parmasatiace icchati pdkahalik katv pde thapeti. Pitha katv nisdati. Macam katv nipajjti. Apasenaphalaka katv apassayati. Yath ca eko eva aparopi. Anekesupi hi bhikkhusatasahassesu evam karonto teasco ekamekassa tatheva ijjhati candimassuriynaca gamanampi lokakaraampi tathave hoti. Yath hi cisahanssesu udakapresu sabbacsu candamaalni dissanti pakatimeva candassa gamanampi lokakaraaca hoti tathpamaneta pithriya. (Trch t Thanh Tnh o (Visuddhimagga) 2/240) on vn Pali trn tuy ch c dch thong ngha gip cho nhng ai cha quen vi vn phong v thnh ng Pali c th d dng hiu c ngha ca bn vn m thi. Tuy nhin, c iu chc chn l ngha Trng Lo tc gi mun din t vn khng b thay i. Nhng ai hiu c ting Pali c th kim tra s chnh xc t on vn Pali nu trn. 10. Kyena Vasavattana Pihriya - (Php l - thn thng ln ci Phm Thin bng thn xc th thin hay bng thn xc ci tri) y l on vn ghi li chnh li c Pht lin quan n php l (thn thng) ny. Yva Brahmalokpi kyena vasa vatteti. Mt v t khu t c sc mnh thn thng c th nhp ci Phm thin vi chnh thn xc phm (th thin) ca mnh.

 ngha ny c m nhng li c Pht c th c xc nh, theo Trng Lo Srputta gii thch trong V Ngi Gii o (Patisambhidamagga (31/594) nh sau: Mt v t khu t c php thn thng v Cetovasi, c ngha l sc mnh thin thc tm c th khin nhng ni xa xi tr thnh gn li. Ngi cng c th o ngc li qui trnh , khin cho nhng ch gn c th bin ra xa theo mun. iu ny k c kh nng bin mt vt tr nn nhiu v bin nhiu vt tr thnh t hay ngc li. Ngoi ra, ngi cn c th thng qua php nhn thng v php nh thng nhn thy chng sanh ni ci Phm Thin v nghe c c ting ni ca h na, ngay c t tng ca ngi ngi cng c c bng php tha tm thng c ngha l c c t tng ca ngi khc ang suy ngh. Lc ny, bt k ai mun i vo ci Phm Thin, qua thn xc hu hnh ca mnh. Ngi ch cn hng tm tr n bn cht thn xc (Kyavasena citta parimeti) thc hin quyt tm ha trn tm vo vi bn cht ca thn xc (kyavasena citta adhihti). Ri tr vo lc tng (Sukhasaa) v ni tinh thn phn chn (Lahusaa). Ri i vo ci Phm Thin thng qua thn xc siu hnh ca mnh. (Nhp ci Phm Thin theo cch thc va k trn) Ch v T khu s to ra cho mnh Sinh thn (mind-made-form) c ngha l thn xc khng th nhn thy c, hay cn gi l thn xc siu hnh thn xc ny hon ton ging nh thn xc hu hnh, cng gm c t chi v cc c quan (nh chn, tay, di.) cng vi cc gic quan c vn hnh nghim chnh (c ngha l mt, tai v.v nhng gic quan ny u hot ng ch khng bt ng hay khng c s sng (khng chm chp) thn xc v hnh ny lc no cng c th xut hin ngay trc chng sanh ni ci Phm Thin. Nu ch v t khu trn ci i ny ang thc hin hnh thin bch b. Hay ha thn (replica) ca t khu cng vn thc hin c y ht nhng g trn ci Phm Thin. iu ny cng tng t

nh vy i vi cc iu b khc ni c iu ca thn xc cho d l ngi ang t th ng hay trong t th nm. Ngay c trong cc hnh ng khc vi cc t th thn xc cng hon ton n khp vi nhau. Th d nh khi t khu phun ra khi hay la hoc thuyt php hay hi v tha bt k cu hi no th c hai thn xc ca ngi u thc hin cng mt hnh ng nh vy c hai ni khc nhau. Trong trng hp t khu ang ng thuyt php cho chng sanh ni ci trn gian ny, th ti ci Phm Thin t khu cng lm c y nh vy. Nh vy c hai thn xc v ha thn cng c nhng hnh vi y ht nh nhau, tuy hai ci khc nhau. y l nhng v d cho thy bng cch no c hai thn xc (Ha thn) hai ni c lin quan vi nhau. Nhng on vn trn do trng lo tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) trch trong V Ngi Gii o (Paisambhidmagga), Th D Kinh (Apadna) 31/594), u l nhng li dy ca Trng Lo X-li Pht (Srputta). Tuy nhin c mt im tht kh hiu. l on cui cng khng nh rng trong trng hp t khu ng ni vi chng sanh ni ci Phm Thin. Ha thn ca ngi di th cng s thc hin cng mt vic nh th, c ngha l ngi s ni vi cc chng sanh khc cng trn ci i ny. on vn Pali vit nh sau: Sace so iddhim tena brahmun saddhi santihati sallapati skaccha sampajjati, minnmitopi thattha tena brahamun saddhi satihati sallapati skaccha samjjati ya yadeva hi so iddhim karoti ta tadeva nimmito karoti. im ny c th to ra nghi ng chnh l li tuyn b v hu qu cho rng v t khu , ang khi cn sng trn ci i ny, li c th ng trc chng sanh Phm Thin v m o c vi h. Rt c th l ng Phm Thin khng nhng c th m o vi cng mt nhn vt c trn ci i ny ln trn ci Phm Thin na. Liu c nht thit ch l Chng sanh duy nht hay cn phi to ra mt thn khc xut hin trc chng sanh Phm Thin? [4] iu rt tic l khng c li gii thch no kh d c thc hin lm

sng t im ny. Chnh v th m cu hi vn b ng cha c kt lun dt khot xem ng Phm Thin c m o vi chnh l chng sanh hay ch l mt Bn Sao ca nhn vt m thi. Hay c th ch l mt v d in hnh cho thy khung cnh phi c sao chp li c th ni nh vy, v ch l bn sao ca bt k s kin no din ra trn ci i ny. Vic m t trn cng ng quan tm. Hnh nh ng n khi nim nhp th Phm Thin Thuyt (Brahmanism of Incarnation): chng sanh siu nhin mc ly hnh dng con ngi, khng b gii hn bt k s lng no. Chnh v th m chng sanh siu nhin khi ti u thai ni thn xc con ngi c th khoc ly c thn xc hu hnh, hay thn th ci tri cng vn c nh thng. Rt c th c trm hay c ngn thn xc khng chng. cng chng nh hng g n thn xc siu nhin . Thn xc siu nhin lun c tr ti ci thn tin. y l mt kiu song hnh, nhng nht thit khng phi mt thn xc tng ng. Ta tm thy trong Pht gio c trng hp Ho Thng A-la-hn Clapanthaka. Nh c nhc n tp mt phn mt. Trong trng hp ny, Sinh Thn ca trng lo l thuc hon ton vo bn sao ca ngi trn ci i ny. iu ny khc vi trng hp Avatra hay l nhp th siu nhin thuc Phm Thin thuyt.- li phi l thuc vo thn xc v hnh, thn tin thuc ci thn tin hay ci Phm Thin. Trong trng hp Clapanthaka, cc Sinh Thn c tc thnh hin hu tm thi m thi. Nh vy, theo quan im Pht gio sau khi c Pht Tng Lai ti sanh trn ci i ny lm con trai hong hu My, th s khng cn bn sao chp ca ngi trn ci Phm Thin (hay thin ng) na. Chnh v th y l iu cn bn, l im khc c bn gia Pht gio v Phm Thin Thuyt (Brahmanism). Rt c th c hai kha cnh tn ti mt vi im ging nhau. Tuy nhin vn lun c s khc bit cn bn r rng nh mt bin vnh vin nu trn.

Bng cch no c th bin mt ni xa thnh gn V mt ni gn li bin thnh xa Theo Trng Lo Buddhaghosa, mt v t khu t c cc kh nng thn thng c th nhp thin Jhana, y chnh l bn p thc hin mi php l (thn thng). Ri ngi phi xc nh ci Thin ng hay ci Phm Thin, ri quyt tm cho iu bin thnh gn. Sau khi thc hin c iu ny, ngi phi ngay lp tc tr thin Jhana tr li, ri li thc hin quyt tm thng qua sc mnh tr (a) c mong c n gn hn v nhng g ngi mun tc khc s xut hin. Mt v d c nu trn trong trng hp c Pht thc hin Php song thng. Trc khi tin hnh iu , ngi nhp vo ci Thin ng thng qua quyt tm ca ngi, mong mun hai rng ni Yugandhara v Sineru tin li gn ngi. Ri khi ngi vn cn ng . Ngi t chn ln nh ni Yugandhara cn chn kia li t ln nh ni Sineru. V d th hai l trng hp Trng lo Moggallna khi cn lu li thnh ph Svatth, ngi t lng c mun c a n vi m ng nhng ngi t Svatth n th trn Sakassa, cch xa khong ba mi do tun (Yojana). Ngi cng thc hin php thn thng, rt ngn khong cch gia hai ni li nh c Pht lm. Trng hp th ba c k v Trng Lo tn l Culasambudda ngi Sri Lanka. Ngi di chuyn by trm t kheo c th cung cp ca b th cho h ti th trn tn l Palipuitta ti n , ngha l v pha bn kia b i Dng chia cch hai quc gia. Tuy nhin Th trn Palipuitta li to lc trn mt hn o, ch khng nm trong t lin. y vy m ngi c th chuyn m ngi ng o n nh vy ch trong vng mt thi gian ngn n a im n nh.

Xt kha cnh ngc li, c ngha l bin ni gn li tri di ra v tr thnh mt ni rt xa, mt v d c c Pht thc hin trong on giai thoi ngi bc i mt cch bnh thng trc tn cp dy chuyn Nagulimla khin cho tn cp phi chy tht hi, vn khng th chy theo kp Ngi. Gii thch vic chim ngng mt chng sanh Phm Thin bng Thin Nhn Thng y c gii thch v hu qu cho l v t khu t c php thn thng nh vy, ang khi cn trn ci i ny, c kh nng tr vo Thin Jhana da trn s trng rng c ngha l khng gian kasia. Ri v ny s c kh nng nhn thy hnh dng ca mt v Phm Thin ni ci Phm thin, ri nghe c bt k iu g v Phm Thin ni, v cui cng bit c bt k iu g v Phm Thin ny suy ngh. Gii thch v vic hng tm ti bn cht t nhin ca thn xc Cu hng tm ti bn cht ca thn xc c dch t cu ting Pali sau Kyavasena citta parimeti. c gii thch l vic ng dng tm vo bc thin Jhana (y l iu cn bn hay l ngun mi kh nng thn thng.) thm nhp vo thn xc, nh vy lm chm li vn tc ca tm, khin thn xc bt kp vi tm v khin cho tm chim lnh c bn cht ca thn xc (thng mang c tnh cng knh v nng n) Tuy nhin nhng on trn y c n gin ho, vy m vn cn kh hiu. Mt tng r hn c th c tm thy trong bn vn gi l Paramatthamajus c Thanh Tnh o (Visuddhimagga) gii thch nh sau: Mt Thin sinh (Aspirant) mun tin ti ci Phm Thin bng phng tin thn xc hu hnh. Ch cn tr nhp thin Jhana. Chnh l cn bn ca thn tc thng (psychic feats). Ri li thot ra thin Jhana v nhc li trong tm Mong rng tm tin ti vi mc thn xc. ri ngi li tr

nhp thin Jhana v khi xut khi Jhana, lin quyt nh bng kh nng tr (tc l a) mun thc hin iu thc hin trc . Ngay c vi nhng gii thch trn trong Paramatthamajjus, xem ra kh khn vn cn . Theo kin ca ti, mi loi Thn Tc Thng (Iddhividhi), tc l thn tc thng (psychic feats) u l nhng kt qu ca ci gi l Adhihna c ngha l quyt tm hay kh nng ch mnh m c tng cng mt cch mnh m. Chnh v th chng c gi l Adhihna Iddhi. Tuy nhin, mt thin sinh (aspirant)c kh nng tn dng c mt cch hiu qu kh nng Adhihna ca mnh phi c th c vi ci gi l sc mnh li khu tm linh, tc l sc mnh thun thc tm , iu ny ngm hiu, t d nh, thun thc trong vic tr nhp thin, ri li thot ra khi thin Jhana. Chnh v th khng c kh khn no i vi v t khu c c nhng kh nng i ti c Phm Gii (Brahmaloka), cho d bng phng tin thn xc hu hnh ca bn sao thn tin. i vi v t khu ny khng c vn g trong vic bay bng ln, c ngha l lm cho thn xcca mnh bay ln v bng bnh trn khng trong bt k t th no ca thn xc v bt k vn tc no ngi cho l thch hp. Nhng gii thch v Tri gic hnh phc v phn khi T Pali m ch hai loi tng (sa) ny chnh l Okkamati, c ngha en l h xung ti m ch hnh vi rt lui nhp thin ti tn lc tng v khinh tng nh c cp ti trn, c hai u l nhng phm cht tm cng xy ra mt lc khin cho c th thc hin c nhng php l (thn thng) v da trn cn bn Thin Jhana. Nhng ai mun tham kho nhng on nguyn thu chng ti trch ra y on vn Pali sau y: Sukhasaaca lahusaaca okkamatti pdakajjhnrrammaena iddhicittena sahajtam sukhusaanca lahusaaca okkamati pavisati phusati sumpanuti.

Tuy nhin t Sukhasa hay l lc tng cn m ch x tng (Upekkh) (c ngha l khng phi thuc hnh phc cao nh m ch theo ngha en.) L do l v mc hnh phc cao ni thin Jhana th lc no cng phng pht lng lng v tinh t n ni c gi l hnh x. on vit bng ting Pali xc nh iu c m t v bn c tnh ca thin Jhana nh sau: Yanta ariy cikkhanti upekkhako satim sukhavihrti: nhng ai t c x bt tn v lin tc c th kt hp trong mi St na tm vi nim, c cc v thnh gi l x nim. T Lahusa, ngha en c ngha l khinh tng. Ta c th ni bao gm khng g hn l kt qu (i km theo) vi lc tng. iu c th cho l nh nhng hay l nhanh nhn hon ton tch bit khi bt c iu g l nng n c th lm chm tr tin b. Nhng iu ny chng l g hn l nm trin ci v ngn tr khc i vi nhng bc Thin Jhana cao hn nh vitakka (tm) vicra(t) piti (h) (Ecstasy) v sukha (lc) mt trong thin bc ba). Lm sao nhng trin ci (nivaraa) c th gy tr ngi cho pht trin i vi mt thin sinh c th c thy r rng. V ngay c Thin th nht th tm ca thin sinh c gii thot khi (relieved) mi p lc ca tm bng bnh v (tm vin mun ni hay bt chc) do c tinh t, tun th theo mun v d dng un nn. Bt k ch thin no thin sinh gn kt tm trn u c n nh cch vng chc v khng th lay chuyn. Khi m ch c nhng trin ci c loi b mt cch hiu qu, chnh v th ta th tng tng xem thn xc ta s c nh nhng v tri ni bng bnh nh th no ngay c khi nhng yu t cu thnh thin Jhana bc thp cng s c km li. mc thin ny tm chc chn s t c sc mnh kin to cao siu. y chnh l phng cch v l do ti sao Thin Jhana Bc Bn c b sung thm vi nm php thun thc chnh l cn bn hay l ngun sc bt ca vic thc hin nhng php l (thn thng) . Nh vy an lc tinh t v c thanh tnh y tng ng vi x (Upekkh), chnh v th c

 cp n y nh l mt c tnh ca thin Jhana bc bn.. Cn nhiu gii thch na, cng em li hiu qu cho l vi vic t n thin bc bn th thn xc bi trn ca thin sinh (c ngha l thn xc hu hnh) s tr nn nh nhng v bng bnh nh mt nm bng. y l iu khin cho thn xc d dng v t nhin cho di chuyn ti c ci Phm Thin. Ging ht nh nhm bng c thi bay theo chiu gi. Trn ng bay , nu ngi mun i b trn khng ngi s to ra c mt li i trn thng qua sc mnh thin da trn t Kasia. Mt khc, nu ngi c th quyt tm da trn phong-kasia. Th ngn gi ny c th mang i, hoc di dng mt nhm bng gn hay nh dng mt mi tn do ngi bn cung bn i, iu ny hon ton ph thuc vo mun ca ngi . Nhng gii thch trn lm r bng cch no v t khu t c thun thc tm cc mc Thin khc nhau, hnh nh c v xung khc vi lut t nhin c con ngi hin i bit v hiu c cho n thi im ny. Cu hi hin nay l liu mt con ngi cn c th lm c iu hay khng. Tuy nhin ta thy c hin tng rt nhiu cc thin sinh nhp thin cm nghim c, l sau mt giai on tu luyn nghim tc, v t n c mt mc tp trung t tng no (one-pointedness) hnh nh i vi h th thn xc c th bay bng ln c. Nhng cho n nay, trng hp mt thin sinh kinh qua c nhng kinh nghim nh vy thc s bay bng ln tri vn cha thy c ghi li bao gi. Tuy nhin theo kin ca ti kh nng hin tng ny c th xy ra khng phi l khng c. Nhng gii thch hng thn xc v nhng sc mnh tm Mt iu cn lu l, di chuyn trn khng bng thn xc th l hu hnh theo on Pali c ghi li l Kyavasena citta pariameti ngha l hng(hay l xc nh) tm ti sc mnh ca thn xc, trong khi di chuyn

bng tm hay thn xc thn tin, ting Pali ghi li l cittavasena kya parimeti c ngha l hng thn xc ti sc mnh tm linh, iu ny c gii thch nh sau: Hng (hay quyt tm) thn xc ti sc mnh tm gm t thn xc di sc khng ch ca tm . Bin thn xc tr thnh nhy cm vi sc mnh tm. iu ny khin thn xc di chuyn nhanh nh tm , n ni khng cn thi gian di chuyn qua li. iu ny c ghi li bng ting Pali nh sau: Kya gahetv citte ropeti cittnugatika karoti sghagamana, cittagamana hi sgha hoti. Nhng on vn trn l nhng gii thch ca Trng lo Buddhaghosa trong bn vn c tn l Paramatthamajus(2/292) do Thanh Tnh o (Visuddhimagga) gii thch, cn c mt s gii thch ht nh vy i vi hiu qu nh sau: t thn xc trn tm c ngha l quyt tm bng cch nhc li thn xc c tc to nn t tro bi, bin thnh mt ch c ghi li trong Pdakajhnacitta (cho l tm l b phng thin Jhana) c th thc hin quyt tm, Mong rng thn xc ny c ging nh tm ny chnh v th iu ny khin cho thn xc c khoc ly bn cht ca tm (khin thn xc nh nhng v bng bnh nh tm tm vy.) Li dy ca c Pht iu cn lu thm l ngoi nhng li gii thch trn, cn c nhng li dy ca c Pht nh c ghi li trong Kinh Pht, rt ngn gn v c ng nh sau: Yva Brahmalokpi kyena vasa vatteti. iu ny c ngha l hng ti (hay quyt tm) sc mnh qua thn xc n ci Phm Thin. Cu trn xem ra bao gm ton b nhng g ng ni, khng nhng ch xc nh xem c th dng sc mnh thn xc hay tm. Mt cu trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) cn a ra ngha nh sau: Brahanaloke kyena attano vasa

vatteti ngha en l Hng sc mnh ca mi chng ta ti thn xc ni ci Phm Thin ---o0o--Nhng li gii thch ca ngi Trng lo X-li Pht (Srputta) Li dy ca c Pht c ghi li trn xem ra hi qu ngn gn v kh hiu, Trng Lo X-li Pht (Srputta)li a ra nhng gii thch v hiu qu c th hng sc mnh qua th xc ngm cha mt s tht l nu mt v t khu mun i vo ci Phm Thin vi thn xc hu hnh, v thn th ca mnh, ngi c yu cu hng tm n sc mnh th l (Kyavasena citta pariameti kyavasena citta adhihati). Nhng nu ngi mun n ci bng thn xc v hnh (c ngha l thn xc ci tri) ngi phi yu cu hng ti tm v thc hin mt iu quyt tm thn xc ca ngi phi p li c vi sc mnh tm (Cittavasena Kya parineti cittavasena kya adhihti). T nhng gii thch nu trn do Trng Lo X-li Pht (Srputta) thc hin. Chng ta c th gii thch rng: c th i ti ci Phm Thin vi thn xc v hnh hay thn xc ci tri, mt quyt tm phi c thc hin da trn c s sc mnh Thin Jhana to ra mt Sinh Thn, c kh nng di chuyn nhanh chng nh chnh tm vy. Ngi no c thun thc tm su xa nh thin Jhana th khng kh khn g to v phng ra c sc mnh ti mc tiu yu cu. t n lc tng v khinh tng l iu v cng thit yu Theo Trng Lo X-li Pht (Sariputta) vic t n lc sung tng (Sukhasaa) v khinh tng (Lahusa) l v cng thit yu c th di chuyn thin sinh (Aspirant) ti c ci Phm Thin, cho d thng qua thn xc hu

hnh, hay bn sao chp v hnh sinh thn. Li tuyn b ca ngi nh cp n trn. Cc giai on, p xung (hay tr vo) ti lc tng v khinh tng c ngha l thc hin c vic gia nhp ci Phm Thin thng qua c hai loi tng u i km theo vi tm thn thng (iddhicitta) c nghal tm k diu to ln da trn ch thn xc (Sukhasaaca lahusaaca okkamatti rpkyrammanena iddhicittena sahajta sukhasaaa lahusa \aca okkamatti. (trch trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) 2/245) iu khc bit c bn gia vic gia nhp vo ci Phm Thin bng thn xc hu hnh v th l do sinh thn, hay thin th chng ta nn lu y. Trong trng hp th nht (c ngha l bng thn xc th thin) lc ny xut hin mt tng nh nhng v bay bng i km theo vi tm thn thng (iddhicitta) da trn ci gi l pdakajhna l loi thin Jhana trn hay l b phng ca mi sc mnh thn thng. Trong trng hp mt v t khu mun ti ci Phm Thin bng sinh thn, hay l thn xc ci tri th cng phi tri qua hu qu l tr vo lc tng v khinh tng, i km theo tm thn thng da trn th xc. Tm thn thng (iddhicitta) c ngha l tm c linh hot sn sng thc hin cc php l (thn thng). iu ny c t n thng qua mc thin Jhana cao hn. T nhng gii thch trn, ta c th hiu rng nhp vo ci Phm Thin thng qua sinh thn cn thit phi tr vo nhp thin Jhana da trn thn xc th thin ca ta. iu ny chnh l to ra, hay pht ra sinh thn nh l mt phng tin di chuyn ti . Mt khc, c th i ti ci Phm Thin bng thn xc , iu cn thit li l rt vo nhp thin Padakajhana nh c bn n trn. iu ny gm kh nng thin Jhana c th bin thn xc thnh nh nhng nh mt nm bng.

Chnh c Pht cng thng xc nh kh nng ny (trong i Phm Kinh (Mahvravagga) thuc Tng ng B Kinh 19/ 363 nh sau: i Ananda, bt lun khi no ng Nh Lai (Tathgata) thit lp c thn xc trn tm v tm trn th xc, tr vo lc tng v khinh tng. Ri thn xc ng Nh Lai (Tathgata) tr nn nh hn bnh thng v linh hot hn (c ngha l d dng tun th v sn sng thch hp vi cc mnh lnh ca tm) tr thnh d dng linh hot, c ng hn v bng lng rng r hn v.v vo thi im th thn xc ca ng Nh Lai (Tathgata) c th d dng bay bng ln. Ging nh mt nhm bng, v nh nhng c th tri bng bnh trn khng tu theo mun. i vi nhng ai quan tm n cc on nguyn thy Pali, chng ti xin trch nh sau: Yasmi nanda samaye Tathgato kyampi citte samdahati citampi kye samdahati sukhasaaca lahussaaca kye okkamitv okkamitv viharati. Tasmi nanda samye Tathgatassa kyo lahutaro ceva hoti mudutaro ca kammanyataro ca Tasmi nanda samaye Tathgatassa kyo appakasireneva pathaviya vehsa abbhuggacchiti seyyathpi nanda tlapicu v kappsapicu va lakuko dhrupdno appakasireneva pahaviy vehsam abbhuggacchati Theo tp Ch gii, on Kayampi citte samdhati: thit lp thn xc trn tm c ngha l hng thn xc v thit lp trn tm. iu ny c ngha l bin thn xc l thuc vo tm, hng thn xc ti bn cht hay iu kin ca tm c nghia l Mahaggatacitta. Tm mit mi hnh thin Jhana. Vo lc ny, tm khng cn th gi di chuyn u na. Khi thn xc c bin i thnh bn cht ca tm. th lc thn xc c th vt qua c vi tc tm. (Kya gahetv citte aropeti cittasannisita karoti cittitgatiy

peseti. Citta lahuki hoti

nma

mahaggatacitta

gatigamana

Vi cu, Citampi kye samdahati c ngha l hng tm v nhp tm vo thn xc. y chnh l bin tri tu l thuc vo thn xc, hng tm ti bn cht v iu kin ca thn xc, ngha l thn xc th thin. Vic di chuyn i li ca thn xc ny v cng chm chp (Cita gahetv kye aropeti kyasannissita karoti kyagatiy peseti. Kyo nma karajakyo. Kyagatigamana dandha hoti.) Lc tng v khinh tng, c ngha l tri thc i km theo vi Tm Thn Thng (Abhicitta)(c ngha l tr tm c kh nng thc hin cc php l (thn thng)) iu c gi l lc tng, l v tm ny c th thm nhp c vo ti nim sung sng tt v bnh an thanh thn. iu c gi l Lahusa l v khng cn b nhng vn c nng c th to ra chm tr. (Sukhasaaca Lahusaacti abhicittasahajtasu santasukhasamanngatatt sukhasa nma hoti. Kilesadandhyitattya ca abhv lahusa nma --- (trch trong Samantapsdika 3/ 368) Tm li, ton b nhng g c trin khai trn u l nhng gii thch v gio l ca c Pht nhp th xc ni tm v nhp tm ni th xc Tt c u mang ngha ging nh cc on ny c th i ti ci Phm thin gii (Brahmaloka) bng thn xc th thin. iu cn thit l hng tm ti, thc hin quyt tm cho tm mc ly bn cht v iu kin ca thn xc. Ngc li c th i ti ci Phm Thin bng sinh thn, iu cn l hng thn xc v thc hin quyt tm cho thn xc c c nhng iu kin v bn cht ca tm. ---o0o---

PHP L (THN THNG) BIN I THN

(Vikubbana iddhi) Nhng g c m t cho n lc ny ch l nhng php l (thn thng) thuc loi quyt nh Thn Thng (Adhihna iddhi) tc l nhng php l (thn thng) c thc hin thng qua lc (bala), trong c mi loi khc nhau nh: bin nhiu ngi tr thnh mt ngi duy nht. v.v i vo ci Phm Thin hoc vi thn xc th thin hay bng Ha tm thng, tt c c bn ci trn. Tuy nhin, vn cn hai loi php l (thn thng) na cng c cho l ch t n c thng qua lc (bala) l: php l (thn thng) bin i thn (Vikubbana Iddhi) v Php ha tm thng (Manomaya iddhi), tc to ra thn xc ci tri t bn chp sc thn (tc l thn xc th thin) Tc phm V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) ni v php bin i thn (Vikubbana Iddhi) nh sau: Mt v t khu t c kh nng thc hin php l (thn thng) ny, sau khi loi b hnh th t nhin (sc php) ca mnh c th mc ly dng th ca long vng (Naga) .. . . Thn iu (Garuda). (mt loi chim thn). . .A-tu-la (Asura) mt loi ch thin khc na . . . Thn Indra (thn thuc ci thin ng). . .mt chng sanh ch thin. . . Phm Thin. . . mt i dng. . . mt ngn ni. . . mt cnh rng. . . mt s t . . mt chic xe hi. . . mt con h . . . con bo. . . con voi. . . mt ngi lnh b binh, mt o qun no .. y l nhng on bng ting Pali xc nh nhng g ni n trn: So pakativaa vijahitv kumravaa v dasseti ngavaam v dasseti supaavaam v dasseti asuravaav dasseti indavaa v dasseti devaa v daseti brahmavaa v dasseti samuddavaa v dasseti pabbatavaa v vanavaa v dasseti shavaa v dasseti byagghavaa v dasseti

dpivaa v dasseti hatthinpi dasseti assampi dasseti rathampi dasseti pattimpi dasseti vividhampi senabyha dasseti ---trch trong V Ngi Gii o (Patisambhidmagga) thuc Tiu B Kinh (Khuddakanikya) y chnh l iu c m t trang V Ngi Gii o (Patisambhidmagga) nhng li khng cho bit bng cch no thc hin c iu . Tuy nhin trong tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) nhng cch thc lm th no thc hin c iu ny c m t nh sau: Mt v t khu t c php thn thng ny m mun bin i thn ca mnh thnh bt k iu g. T khu phi rt vo nhp thin Jhana, chnh l c bn thc hin php l (thn thng). iu ny c ngha l bt k iu g trong s mi Kasia. Sau khi thot khi thin Jhana t khu c yu cu phi hnh dung ra c hnh dng (sc) ly v d mt a tr v t khu mun bin thnh. Ri t kheo cn phi tr vo nhp thin ngay tc khc, sau khi thot khi thin, t khu cn phi quyt tm thc thin lc (bala) ngh l. mong rng ti c th tr thnh mt chng trai y ht nh hnh dng cu b ny. ang khi quyt tm theo hng , t kheo s mc ly c hnh dng con ngi v y mun tr thnh. Mt v d c th c th tm thy trong trng hp t khu Devadatta. Ngi thng thc hin php l (thn thng) ny trc s hin din ca nh vua Ajtasattu. Lc ny, mt s cu hi s ni ln lin quan n s bin i ny. Sau khi c s bin i nh vy xy ra. Liu hnh dng nguyn thu vn cn tn ti nh trc hay khng? thn xc s khng mt, hay ch c ngi khc khng th nhn thy iu bin i ny?; hay l hnh dng nguyn thu b bin mt hon ton vi s xut hin ca mt hnh dng mi? Cu tr li cho nhng cu hi ny c th tm thy mt phn trch on Pali sau y: So pakativaa vijahitv kumaravaa v dasseti v.v iu ny c ngha l Sau khi ri khi hnh dng nguyn thy t khu s khoc ly

cho mnh hnh dng mt chng thanh nin v.v on trn hnh nh c ngha l s kin bin i ny l trn vn ton din v hon ho vi hnh dng nguyn thu hon ton bin mt. Tuy nhin, vn cn b ng cho mt cch gii thch khc na ngay c cho nhng ai c th hiu c ting Pali. V rt c th nn gii thch rng t loi b (left), ting Pali vit l vijahati c th c hiu l vt ngu trang ca hnh dng nguyn thu, ang khi to ra mt hnh dng mi nguyn cho ngi khc c th nhn thy. V th nu hiu theo ngha ny th vn cn hnh dng nguyn thy tn ti nh trc. i vi nhng ai cn nghi k ko di nh vy. Ti xin c k li mt on trong trn thi th ti thn thng gia hai ngi l Trng Lo Moggallana v Long vng Nandapananda c k n trn. Trng Lo t bin thnh mt Long vng khc v ri li bin thnh c chim Thn iu na. (Garuda). Chnh Trng Lo tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) cng khng nh quan im ca ngi v hu qu cho rng s bin i thn xc thnh con voi v nga chng hn hm cha s kin cho l nhng hnh dng c to ra bn ngoi v t khu thc hin php l (thn thng) . iu ny hm cha s tht l hnh dng nguyn thu ca v t khu khng tri qua mt bin i nh th. Trong khi quyt tm v t khu khng ch tm t bin i mnh thnh mt con voi, nhng ch hng tm to ra hnh nh mt con voi. Ni cch khc, ngi khng lm iu c, Mong rng ti tr thnh mt con voi m iu c ca ngi lc l, Mong rng xut hin hnh nh mt con voi. Di y l on vn Pali khng nh iu nh sau: Hatthimpi dassetti-di panettha bahiddhpihatthi didassanavasena vutta. TatthaHatth homti anadhihahitva Hatth hotl adhihatabba. - Trch trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) trang 2/247.) Tuy nhin, cng cn mt gii thch na trong tc phm Paramatthamajjus nh sau: phn u li tuyn b c t va (l hoc) (ngha l kumravaa v dasseti v,v)

ngha l s bin i ton din mt lun hnh dng nguyn trng, nhng ngc li trong nm mc c nhc n sau ny s bin i c th l ton din nh trong nhng trng hp k n trn, hoc l (ging nh mt cch ngy trang) cho nhng hnh dng mi c to thnh trong khi hnh dng nguyn thy ca n vn tn ti. L do a ra l bin hnh dng nguyn thy tr thnh v hnh khin ngi khc khng th nhn thy coi nh l b lun hnh dng nguyn thy. Khng nht thit phi lm cho hnh dng nguyn thu bin mt hon ton hay trn vn. ---o0o---

PHP HA TM THNG (Manomay Iddhi)

Nh c gii thch trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) tc gi cho rng cc php bin i thn (Vikubban Iddhi) v Sinh Thn (Manomay iddhi) c coi nh thuc cng mt loi do bi s kin c hai ch t n c qua quyt nh Thn Thng (Addhihna Iddhi) c ngha l nh vo quyt tm, s khc bit l php bin i thn (Vikubban Iddhi) l bin i thn xc nguyn thy tr thnh mt thn xc khc vi hnh dng v hnh dng thi khc nhau trc hon ton; trong khi Php Sinh Thn (Manomay iddhi) li m ch s tc to thnh mt thn xc khc trong khi bn sao chp nguyn thu vn tn ti khng thay i. Thn xc mi c tc to c th ni ging y ht vi hnh dng nguyn thu trong hu ht cc c tnh c bn. Tuy nhin s khc bit ch l ang khi thn xc nguyn thu c cha m sinh ra, cn thn xc mi c to thnh thuc hnh dng thn xc ci tri (astral body), do tm to thnh v v th c kh nng di chuyn nhanh khng khc g tm trong mi tnh hung. Thn xc ngi bnh thng khng th nhn thy, ch c nhng ngi c thin nhn mi thy m thi. Hn na vi s sng to ra thn xc ci tri th phn i tc thn xc s tr thnh mt thn xc ca ngi ang ri nhanh vo cn mng hay ging nh mt

bnh nhn ang trong tnh trng hn m hay gn cht, c i khi cn ngng th na l ng khc. Nhng php l (thn thng) to ra nhiu ngi t mt ngi nh trong trng hp Trng Lo Clapanthaka c k trn, hay c Pht thuyt php cho m ngi ni ci Tam Thp Tam Thin (Tvatisa) li khng c k vo loi ny, v thn xc nguyn thu ca c Pht v ca Trng Lo Clapanthaka khng b h hn g. Thn xc ca h vn tin hnh lm nhng g h ang lm trc . c Pht vi thn xc ca ngi vn lun tay thc hin nhng sinh hot nh l i kht thc v tham gia vo ba tic nh thng. Chnh v th loi php l (thn thng) ny, khng c xp vo loi cc php l (thn thng) Php Sinh Thn (Manomay iddhi hay thuc loi php l (thn thng) Manomayiddhi. C iu l ng cn lu l. Trong mi loi Thn Tc Thng (Iddhividhi), V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) m t r rng bng cch no chng ta c th thc hin c cc php l (thn thng) ny, ngoi tr php bin i thn (Vikubban Iddhi) v Php Sinh Thn (Manomay iddhi) li khng c gii thch g c. Chnh v th cch thc luyn tp thc hin php bin i thn xc (Vikubban Iddhi) nh c m t trc li do Trng Lo tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) gii thch nh sau: Mt t khu mun to ra mt thn xc tm ( sinh thn), sau khi thot thin Jhana nh l nn tng ca php Thn thng (Abhinn), li phi tp trung ch vo thn xc, ri sau ra quyt tm bng nhng phng cch ni trn. Ni thm trong tm rng, Mong rng thn xc ny tr nn trng rng khi thn xc bin thnh trng rng; Ch v t khu li tp trung ch vo mt thn xc khc vi bn chp (counterpart) nguyn thy v li quyt tm: Mong rng mt thn xc khc c th c hnh thnh trong thn xc ny. Sau ngi s c th ko thn xc mi to thnh ra khi thn xc nguyn thu nh rt cy gm ra khi v, hay mt con rn b rt khi vng nc bn.Sau y l

cc on c trch trong V Ngi Gii o (Paisambhidmagga), Ch v t khu trong tng gi ny to ra mt thn xc khc t chnh thn xc ca ngi. Thn xc c to ra chnh l Sinh Thn, nhng hon ton gm c t chi v cc c quan khc. Vi ton b cc gic quan u hot ng tt. Ging ht mt con ngi c li ra t bn trong m bn ly lau sy. Ta c th quan st t gii thch trn c mt iu l lng v khng bnh thng lin quan n bc u tin i hi phi c quyt tm cao bin thn xc nguyn thy tr thnh trng rng trc lc quyt tm to ra mt thn th ci tri lm bn sao. Chnh v th iu ny xy ra khp vi nhng g c trnh by trong V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) v hiu qu l ngi (tc t kheo) to ra mt thn xc khc ging nh rt ra t trong m bn ly lau sy vy. ---o0o--Hin Trng Ca Thn Xc Ci Tri Ra Sao? Mt iu ai trong chng ta cng cho l k l: l s kin khng nht thit phi thc hin quyt tm bin i thn xc thnh trng rng, nh mi ngi vn thng hiu, thn xc ci tri khng tn ti bt k mt ni c nh no trong thn xc nh hai vng trn ng tm hay nm trng ln nhau. Khng ging nh iu bn trong m bn ly lau sy tn ti bn trong , thn xc ch xut hin ra ngoi khi no c li ra khi . Nhng thn xc ci tri khng tn ti bn trong thn xc ca ta nh vy, n c sinh ra mt cch t ngt. Ngay sau khi quyt tm c thc hin. Rt c th, sau khi phn tch ta hiu l thn xc ci tri ch l mt bn sao hay l mt ph bn ca thn xc . Mt v ng hnh nu t ng hnh c th c dng. Ta c th thy nh trong trng hp chp mt tm hnh. Bc nh c chp khng tn ti trc , n ch c xut hin ngay lc ngi th chp lm vic. Bc nh ging y nh bn

nguyn thy, c ngha l ngi c chp trong bc nh , v bc nh c da trn chnh con ngi . iu ging ht cng c ni n trong vic tc to ra thn xc ci tri, ch xut hin khi c to thnh. kha cnh ny cc on vn ca c Pht t ra d hiu hn khi ngi ni ti hiu qu v t khu vi tm c bo m, khng lay chuyn v hng ti to ra mt thn xc khc t thn xc ca mnh. Ging nh mt ngi c li ra t trong m bn ly lau sy. ---o0o--Lm quyt tm thng qua tu gic (a) Trong phm vi mi php thn thng (Iddhi Viddhi) lin quan. C mt on thng hay c nhc n, l thc hin quyt tm thng qua tr hay tu gic. Theo ngha en, iu ny c ngha l thng qua tr hay tu gic. Mt v d c th lm r vic gii thch php l (thn thng) th nht l to nhiu ngi hay nhiu thn xc t mt ngi hay mt thn th nguyn thy. Nh sau: V t khu, sau khi hon tt tu luyn nh d liu, h tr, t nn mng v cn bn cho cc php l (thn thng) xy ra. Ngi lin tr vo nhp thin lm b phng thc hin cc php l (thn thng), ri t thot ra, mun nhn ln mt trm ngi t chnh thn xc ca mnh. ngi s tng trong tm ca mnh nh sau: Sata homi, sata homi Ti mun t nhn ln mt trm ngi, ti mun t nhn ln mt trm ngi. Ri ngi tr vo nhp thin Jhana nh l mt sc bt thc hin cc php l (thn thng). Sau khi thot ra vi tm vn cn ang thc hin quyt tm, ngi lin bin thnh mt trm ngi. Qui trnh ny c th c p dng cho vic to ra c ngn ngi hay cn hn th na. Tuy nhin trong trng hp khng c g xy ra sau mt qui trnh nh vy, ngi li tng mt ln na. Ti mun t bin thnh mt trm ngi khc Ri ngi li tr vo nhp thin Jhana v sau khi thot thin Jhana v thc hin quyt

tm nh trn. Qui trnh ny li c lp li nhiu ln cho n khi php l (thn thng) xy ra p ng vi quyt tm ca ngi. Gii thch trn trch t Thanh Tnh o (Visuddhimagga) (2/122) trong khi V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) cng c nhng on tng t (c dch nguyn bn nh sau: Thng thng mt v t khu t c php thn thng: trong lc vn l mt con ngi. Nu ngi mun nhn thnh mt trm ngi, hay c ngn ngi hay mt trm ngn ngi tu theo ngi mun. Sau khi lm nhng iu trn, ngi lin ch tm quyt nh qua tr tu gic hay do ti tho vt (resourcefulness), Ti mun c nhn ln thnh nhiu ngi th ri ngi s c nhn ln thnh nhiu, nh trong trng hp Trng Lo Clapanthaka. on vn nguyn thu bng ting Pali dnh cho nhng ngi no mun tham kho nh sau: Pakatiy eko bahuka vajjati sata va sahassa v satasahassa v vajjati vajjitv ena adhihti bahulo homtu bahuka hoti yathyasam clapanthako ekopi hutv bahudh hoti evameva so idhhim cetovasippatto eko hutv hoti, -- trch t. . . . T Pali vajjati ngha en l ngh c Trng lo tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) gii thch l tng. Nh vy, t khu phi Tng (trong tm) s ngi ngi mun nhn ln tr thnh nguyn bn nh l Sata homi, Satam homi. Khi ngi mun tr thnh mt trm ngi. Sau khi tng nh vy ri, ngi lin rt vo nhp thin Jhana nh l mt sc bt thc hin cc php l (thn thng) c ngha l thin Jhana bc bn. V nu bc thin thp hn khng th thc hin c mc tiu ny. Sau khi tr vo nhp thin Jhana, ngi c th ni ln, h quyt tm bng cch s dng tr (a) hay tu gic, Ti

s mun chnh mnh c nhn ln mt trm ln Ngay sau ngi s lp tc c nhn thnh mt trm ngi nh ngi quyt tm Cu, H quyt tm nh tr(a) hay tu gic trong on tip theo sau y: ena adhihtti abhiavasena vuta(Vi. 2/ 219) iu ny c ngha l tr trong Php Thn Thng (Abhinn) c ngha l tu gic hay ra ti tho vt (resourcefulness) c lin quan vic p dng vo cc php thn thng. Mt v t khu coi nh t c tr yu cu phi trang b vi nm iu Vasi hay l thun thc trong thin bc bn. iu ny ng mun ni ln s tht l: mt con ngi nh vy phi c kh nng nm r thin Jhana l g, tm ca ngi ra sao vo thi im ny, u l c im ca tm c c ng v linh hot c th p ng c vi quyt tm c thc hin v thc hin bng cch no thc hin c php l (thn thng) ny hay php l (thn thng) kia. iu tip theo l khng phi ht mi ngi trong iu kin Thin Jhana c th thc hin c quyt tm v c c tm p ng mun ca ngi . Thiu nm kh nng thun thc v tr c ni n trn, mt quyt tm khng th c vng to ra c kt qu nh mong mun v mt cuc hnh thin cha p ng tiu chun hay mc cng cn thit cho cuc thc hin nh vy, l ngha ca cu: Thc hin quyt tm thng qua a c ngha l tu gic hay l ti tho vt (resourcefulness) trong ngh thut v khoa hc c th ni nh vy, trong vic thc hin cc php l (thn thng) cng nh vy m thi. Cn nhiu chi tit na lin quan n ti ny rt cn c lu nh chng ti ghi li di y: ang khi thc hin quyt tm, th tm ang trong hin trng Thin Jhena dng lm sc bt cho cc php l (thn thng) ang trong hin trng Nimitta, ngha l tm nhn hay hnh nh tm , trong khi tm ang tng kinh li suy ngh n cc con s, cho d l mt trm hay mt ngn, tm

mun bin thnh. . . - - (Thanh Tnh o (Visuddhimagga) 2/219) iu ny c ngha l mt ngi c th thc hin quyt tm, yu cu trc tin l c kh nng tr vo nhp thin bc bn. Da trn nhng Kasina (c bn) t n nhng thin chng c c. Hn na, ngi cng kinh qua tt c cc loi c bn (Kasia).Hnh nh tm thin chng trong mc thin Paithga thuc bc thin cao nht trong cc loi c bn (Kasia) trong nhng st na nhp thin Jhana c gi l nimitta nh c cp n trn. Chnh v th i vi mt ngi thc hin php l (thn thng) t kh nng ca mnh c ngha l mc hay cung cc thin chng ca mnh trc khi thc hin php l (thn thng) l iu tin quyt nht. Cho n khi ngi chc chn l kh nng mun ca mnh c sc tin tng nh vy. n lc ny, mt iu cn lu l trong lc tng thin bc bn (ngay c ch trong thm tm thi) u khng th thc hin c nu thiu Vitakka hay Vicara (ngha l tm v t) trong giai on tt nh ny. Chnh v th iu cn thit l thot ra khi thin bc bn, i ngc li v thin Jhana bc mt, trong vic tng (trong suy ngh) tc l Parikamma) l iu c th din ra. Chnh v th ngi ta k li rng tm trong sut lc tng th an v ni s ngi m ngi quyt tm to ra, cho d l mt trm hay mt ngn i chng na. Thc hin quyt tm nh tr a. T a, nh c gii thch, c gii hn hay ngha nht nh, lin quan n iu c gi l Thn thng (Abhi) a hay l quyt nh tr (Adhihna a). C ngha l tr (a) i vi vic thc hin cc php l (thn thng) hay l tr (a) nh ta h quyt tm mt cch tng xng. Vic gii thch ny c rt ra t Thanh Tnh o (Visuddhimagga) on hai trang 219. Tm li, ngi ta cho l c mi loi php l (thn thng) cng vi php bin i thn (Vikubban Iddhi) v Php

Sinh Thn (Manomaya iddhi) l nhng iu c th t n c thng qua quyt nh (Addhitthana) chnh xc hn l thng qua tr (Adhihna a), c ngha l Quyt Tm Thin Qun (tc ti tho vt (resourcefulness), hay l li khu nu bn mun. Khng ch c hnh ng thc hin quyt tm n thun do bt k ai mun thc hin php l (thn thng), nu mc li khu v kinh nghim khng h tr ngi y th khng hy vng c th thc hin c php l (thn thng). Phm Cht khng th thiu mt ngi lm php l (thn thng) cn phi t c Nhng phm cht ny vch ra nhng yu cu khng th bc b c sau y c trch t nhng li dy ca c Pht nhiu ni khc nhau, trong vic p dng kh nng mun hng v nh hng c lin quan. Chnh v th m ngi cho bit (nh trch trong kinh pht Smaaphala nh sau). Mt v t khu vi tu tm n nh, c thanh tnh y , to sng, tr tuyt khi mi tham dc ang rnh rp, khng can d vo nhng phin no, do tr nn d dy, v linh hot, c ng, tin dng, tn ti mt cch vng vng hng ti thc hin nhng php l (thn thng), th r ngi c th t c nhng thnh cng lin quan n vic by t php thn thng nh to ra nhiu ngi t mt ngi... Ta cng cn lu y l, ngay c khi ta c th thc hin c nh li tin kip, c kh nng thin nhn, kh nng to Sinh Thn, v bin i thn, th cc on trn cng c s dng. iu ny c ngha l u tin phi p ng c nhng i hi khng th thiu l t n Thin Bc bn, c b sung vi nng khiu thun thc hay v Vasi. Vi mt nn tng thin nh nh vy, th hng tm v thc hin bt k php l (thn thng) no u hy vng c th t c vi nhiu kt qu kh quan. Cc on Pali trch chnh

nhng li c Pht dy c ni n trn, dnh cho nhng ai mun o su mt cch cn k hn nh sau: So eva samahitacitte parisuddhe pariyodte anagane vigatpakilese mudubhte kammaniyethite anejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita paccanubhoti; ekopi hutv hoti v.v Cc on Pali li trn c trch t Kinh Pali 9/13; cng trch trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) 2/204, trong ta thy c li gii thch nh sau: So c ngha l V t khu m ch v t khu t n thin Jhana bc bn (Soti so adhigatacatutthajjhno yog) Samahite citte: Tm c nhp thin Jhana bc bn nghim tc (Samhite citte imin catutthajjhna samdhin samhite). T citta c ngha l tm trong ci thanh tnh thuc thin Jhana cng vi Sc (Citteti rpvacaracitte) Parisuddhe c ngha l nim c thanh tnh thng qua x (Upekkh)(Parisudddhetupekkhsatiparisuddhibhavena parisuddhe) Pariyodte c ngha l to sng hay sng chi thng qua tnh tinh khit ca tm (Parisuddhatyea pariodte pabhassati vutta hoti) Anagane, ngha en l khng b tham dc ging nh mt m t; iu ny m ch n iu kin khng b vng mc phi nhng am m nh tham dc (raga). iu ny l v nhng nh hng dn n tham dc nh Sukha (c th do hnh phc l mt mc hnh phc em li.) c ch ng (trong cc bc thin Jhana bc mt, hai v ba.) (Sukhdnam paccayna ghtena vihatargdiagaatt anagane) Lin quan n im ny cng c gii thch xa hn trong tp ch gii Paramatthamajus cho l lc v thn

(sukha) lc dn n h (somanassa) m h dn n tham (Rga). Ri kh thn (dukkha) dn n u (domanassa) m u dn n sn hn (dosa). T nhng phn gii thch thm nh trn, ta c th i n kt lun rng: t nhng nh hng xi by hay nhng am m khng ch m ch ti loi tham dc (raga) c ngha l nhng am m tham dc m thi, nhng cn dn n loi au kh na c ngha l nhng loi au kh do sn hn m ra. Vigatpakilese: khng c nhng phin no. y l mt thc t m kt qu tt yu l thiu vng nhng nh hng si by nh c cp n trn. Thng th tm b nh bn do s xut hin nhng nh hng sui by (Anaganattayeva vigatpa-kileseagaena hi citta upakilissati) Mudhbhute: c ngha l d sai khin hay tun th theo nh mun. iu ny c c l nh tnh trng tm c hun luyn tt. Chnh v th tm khng t ra bng bnh nhng rt d dy (subhavitatt mudubhte vashvappateti vutta hoti vase vattamana hi citta mudutanti vuccati) Kammanye: ngha en l Thch hp lm vic hm cha iu kin tr nn c ng, linh ng, tin dng c ngha l tun th theo mun v quyt tm ca ng s. y l kt qu chng sanh tr nn ngoan ngon, d dy. iu ny c so snh vi vng c thi tt t pha di (c ngha l c cht trong l luyn v c thi bng nhng ng b tng thm nng v tch c cc ct st ra khi vng rng). (Muduttyeva kammaiye kammakkhame kammayoggeti vutta hoti. Mudu hi citta kammanya, hoti subhantamiva suvaa). Chnh v vy c Pht phn, y l iu ta nghin cu, nhng khng bao gi ta thy bt c iu g ang pht trin v c tng cng. c linh ng v dy nh tm ny. Nna Bhikkhave aa ekadhammampi samanupassmi ya eva bhvita bahulkata muduca hoti

kammaiyaca yathayida bhikkhavae cittanti. trch trong Ekanipta thuc Tng chi B Kinh (Aguttaranikaya 20/21.) hihe, ngha en l tn ti. m ch tm tn ti hay c ng mt cch an ton trong iu kin nh vy nh tm hn c thanh tnh v sng chi (Etesu parisuddhabhavadisuthitatta hie) ni cch khc, iu ny m ch mt thc t l tm c thit lp trong chnh kh nng ca n. V hin nay tr nn d dy v linh ng (Mudukammaabhvena v attano vase hitatt hite) nejappatte: t n c iu kin khng lay chuyn. iu ny tip theo l mt kt qu thuc nhng c tnh k ra trn (hitattyeva nejappatte acale nirijaneti vutta hoti) ni cch khc, c th c gii thch nh sau: a. Tm n nh trong nim tin s khng b xo trn bng cch lm cho lung lay v thiu nim tin. b. Mt khi tm n nh trong n lc khng b xo trn do tnh trng b ph v li bing m ra (Viriyapariggahita kasajjjena na ijati) c. Mt khi tm n nh trong nim (mindfulness) s khng b xo trn do bi qu c tin (Satipariggahita pamdena na ijati) d. Mt khi tm n nh trong hnh thin s khng cn b xo trn do phi phn tm (samdhipariggahita uddhaccena na ijati) e. Mt khi tm n nh trong tu khng b xo trn do v minh ngu dt (Paapariggahita avijjya na ijati) f. Mt tm to sng s khng b xo trn do bng ti nhng vn c em li (Obhsagata kilesandhkrena na ijati)

Chnh v tm c n nh vi su c tnh nu trn m t c iu kin khng th lay chuyn ni (Imehi chahi dhammehi pariggahita nejappatta hoti) Tm Li. tm t c tm phm cht c cp n trn l tm c hng ti thc hin, thng qua tr. Tr Pht Php c th thc hin c qua tr thn thng, ngha l Php Thn thng vy (Abhi) eva atthaga-samanngata citta abhinhrakkhama hoti abhisacchikarrnyna dhammna abhisaccha-kirriyya. -- Trch trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) 2/ 205). Tm phm cht cp n trn l: 1. Samhite: c thit lp nhp thin Jhana bc bn; 2. Parisuddhe: c thanh tnh; 3. Pariyodate: c to sng; 4. Aangae: khng b vng mc do nhng nh hng xi by; 5. Vigatpakilese: on dit nhng phin no; 6. Mudubhte: tun thc v d dy; 7. Kammanye: Linh hot, c ng v tin dng 8. hite nejappatte: tn ti m khng b rung ng hay khng bi ri thng qua cch t n c by phm cht bn n trn. Trong khi tm phm cht k trn l nhng phm cht cn thit cho nhng ai c th thc hin c cc php thn thng, chng ch l kt qu phi c t n vo giai on cht. H thng luyn tp tm hu t n thnh tch c gii thch trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) 2/200 nh sau:

Mt hnh gi? Yogi mi tp s hay mt thin sinh mun bt tay vo nhim v to ln ny trc tin phi t n tm thin chng (sampatti), thuc tm loi cn bn (Kasia). Ri ngi cng cn phi yu cu theo ui mt qui trnh gm mi bn bc cho n khi c thun thc hon ton trong qui trnh mi bn im ny. mi bn bc gm: 1. Kasinnulomato: tr nhp thin Jhana vi mi iu c bn (Kasia)thun tng iu mt. 2. Kasinpailomato: tr nhp thin Jhana thuc mi iu c bn (Kasia) trong qui trnh ngc li. 3. Kasinnulomatopailomato:Tr nhp thin Jhana thuc mi iu c bn (Kasia) trong c qui trnh thun ln ngc li 4. Jhnnulomato: Tr nhp cc mc thin Jhana thun tng loi mt. 5. Jhnapailomato: Tr nhp nghch cc mc thin Jhana 6. Jhnnulomapailomato: Tr nhp thin Jhana thuc nhiu loi khc nhau trong c qui trnh thun ln qui trnh ngc li. 7. Jhnukkantakato: rt vo mt s mc thin Jhana a dng thuc mt iu c bn (Kasina) bng cch b qua phng php, b qua mi thin khc trong qui trnh . 8. Kasiukkantakato: Tr nhp mt s bc thin Jhana bng cch b qua phng php, ln ny th b lun tt c mi iu c bn(Kasia) trong qui trnh ny. 9. Jhnakasiukkantakato: Tr nhp thin bng cch b qua mt s phng php, b qua c cc bc thin Jhana v cc lai Kasia.

10. Agasakantito: b qua (c ngha l rt li) nhng chi thin Jhana. 11. rammaasakanito: B qua mc ca mt s loi thin Jhana. 12. Aagrammaasakantito: B qua c nhng chi thin Jhana ln cc mc ca chng. 13. Agavavahpanato: Xc nh cc chi thin Jhana. 14. rammaavavahpanato: Xc nh cc mc Jhana/. Tm Thin Chng (sampatti) v Tm Mc (Kasia) Tm thin chng (sampatti) gm bn Thin ch Jhana sc gii (Rpajhna) v bn Thin ch Jhna v sc gii (Arpajhna). Tm iu c bn (Kasia) hay l cc thin ch cn chim ngng chm ch l: Pahavkasi: nhn chm ch vo t. pokasia: Nhn chm ch vo nc. Tejakassia, Nhn chm ch vo la. Vyokasia Nhn chm vo gi. Nlakasia: Nhn chm ch vo mu xanh. Ptakasia: nhn chm ch vo mu vng; Lohitakasia: nhn chm ch vo mu ; Odtakasia: Nhn chm ch vo mu trng. Theo Thanh Tnh o (Visuddhimagga) mt thin sinh c kh nng to ra cc php thn thng c yu cu phi t n tm thin chng (sampatti). Bao gm c Kasia. Tuy nhin c hai loi Kasia khc b b qua l Alokakasina: nhn chm vo nh sng v kasakasia: nhn chm vo khng kh. Vic loi b ny c gii thch trong Paramatthamajus cho l kasakasiahay l nhn chm vo h khng dn n thin chng (sampatti) V Sc (Arpasampatti) trong khi lokakasia: nhn chm vo nh sng li c coi nh l nhn vo Odtakasia:tc l nhn vo mu trng vy. Gii thch mi bn bc

1. Tr nhp thin Jhana thuc mi Kasia tng ng. iu ny ngha l: Ngi thin sinh (Aspirant) phi tr nhp thin Jhana bng cch nhn chm vo t, ri xut khi thin . Sau khi xut khi thin li tr nhp thin Jhana mt ln na bng cch nhn chm vo nc, trc khi xut ra ri li rt vo nhp thin Jhana thng qua nhn chm vo la. Qui trnh ny c tin hnh cho n khi ht c mi Kasia c bao trm ht. Qui trnh ny c th c nhc li c trm ln thm ch c ngn ln trc khi c th t c thun thc ng tin cy. V bng cch rt nhp thin Jhana c ngha l ton b cc Jhana tun t bc mt n bc bn u c thng qua mt cch tun t. Nhng gii thch thm cng c a ra mang li hu qu rng, ang khi tr nhp thin Jhana, thin ch, th d nh, tri t s xut hin sinh ng trc con mt tm, c m ra cho pokasia, tc nhn chm vo nc, nc tc khc li xut hin mt cch sinh ng. Ni tm li, trong bt k thin ch no th tm cng c dng li, i tng ca thin ch lp tc xut hin trong tm nhn. Trong nhng giy pht nh vy, tm c dng li trong mc thin Jhana . C th l bt k bc thin no trong bn bc thin , iu ny ty thuc vo ch ca thin sinh. Cng nn hiu mt iu l theo Thanh Tnh o (Visuddhimagga) thin sinh vi cng mt mc tiu nh vy cng phi t n thnh tch bn bc thin Jhana cao hn. Bc thin Jhana v sc gi chng hn, bc u tin t c s trn h khng (ksnacyatan) bc hai da trn thc (Vi-acayatana) bc ba da trn v s hu (kicngyatana) v bc bn da trn phi tng phi phi tng x (Nevasanna- Nasannayatana). Chnh v th, trc khi tr nhp thin Jhana v sc gii, Yogi (thin sinh) phi rt vo cc thin Kasia v thc hin quyt tm c th lm cho Thin ch tan bin i hay l c th t trng tm ch vo thin ch v c tm na cng nm trong thay v lng bng bn ngoi khng gian. Trc tin, thin sinh phi nim Ananto Akaso: h khng bao la v v tn, cho n khi

nhp vo c thin Jhana v sc gii ca thin ch c ngha l ksnacyatana. Sau khi chc chn t n nm php thun thc, khi ch quay tr v vi khng gian th khng gian s cng lc xut hin trong tm thay vo ch thin ch Kasia hay bt k hnh nh no khc,o chnh s thay th ny c ngha l t to drop the Kasia cng phi c thc hin vi ton b cc loi Kasia khc. Nh vy bn bc thin Jhana sc gii hay v sc gii c th t n c bng cch nhn chm ch vo tm thin ch Kasia. 2. Tr nhp thin Jhana mi Kasia ngc li t di ln trn. iu ny m ch kh nng hay thun thc ca thin sinh c th tr nhp thin Jhana da trn mi Kasia bng cch theo mt quy trnh ngc li t di ln trn. Bt u vi loi cui cng ca tm loi Kasia k n trn t Odta: nhn chm vo mu trng, ri Lohita: mu , v ri tip tc cho n khi t n Kasia u tin c ngha l Pahav, tc l t. 3. Tr nhp thin Jhana trong mi Kasia c theo cch bnh thng v theo cch ngc li t di ln trn. iu ny chnh l kt hp c hai phng php t mt n mi v ri quay tr li t mi n mt. C th nhc li iu ny nh trc , mt trm ln hay ngay c mt ngn ln c th t c nm thun thc t m ra. 4. Tr cc bc thin lin tip mt cch tun t. Theo phng php ny thin sinh rt vo nhp thin Jhana bc th nht v ri xut khi bc v li nhp vo giai on hai. Ri li xut ra nhp vo giai on thin Jhana th ba. Qui trnh ny tip tc cho n khi t n bc cui cng c ngha l phi tng, phi phi tng x (Nevasanna-Nasan-nayatana): tnh trng phi tng cng nh phi phi tng x. 5. Tr nhp vo cc bc thin Jhana ngc li t di ln trn. Nh trn m ch, thin sinh tr nhp thin Jhana bc cui cng c ngha l bc phi tng phi phi tng x u

tin. Ri thy li xut ra nhp vo cc bc trc cc giai on . Qui trnh ny tip tc ngc li cho n khi t n c thin Jhana bc u tin. 6. Rt nhp vo cc bc thin Jhana c cc bc bnh thng v cc bc ngc li t di ln trn. Ging nh bc th ba trn, y l qui trnh th bn v th nm kt hp vi nhau. iu ny c th c nhc li, nh bnh thng mt trm ln hay c mt ngn ln c th t t n nm iu thun thc. 7. Tr nhp thin Jhana bng cch b qua hay dng phng php xen k. Loi b tt c mi thin ch khc. Bng phng php ny thin sinh tr thin Jhana bc mt thng qua nhn chm vo t. Ri xut ra khi v li rt nhp vo bc thin Jhana th ba da trn cng mt loi thin ch. Ngi thc hin bc ny cho n khi c th b qua Kasia t v nhp thin Jhana V Sc Gii bc mt trc khi nhp li vo thin Jhana v sc gii bc ba. iu ny c ngha l ch c bc thin Jhana b lt qua hay b qua. Nhng mc Kasia vn khng thay i. 8. Tr thin Jhana bng cch b qua hay xen k, b qua c cc bc thin Jhana v cc loi thin ch Kasia. Qua phng php ny ta c th bt u vi bt k loi mc Kasia no cng c khng nht thit phi bt u vi Kasia t. Ch b qua phng php c duy tr y m thi. Vic tr nhp thin Jhana c thc hin tun t, m khng vt qua hay b i bt k iu g. 9. Tr bng phng php b qua, b c cc bc thin Jhana v cc loi mc Kasia. i vi nhng ai c thun thc ng tin cy v c nhiu kinh nghim c th khi ng vi bt k mc thin Jhana no tu ; cng vy c th dng bt k mc Kasia no. Nhiu chi tit c gii thch thm trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) sau y:

Thin sinh tr nhp thin Jhana bc nht da trn mc Kasia t. Ri ngi tip tc nhp vo bc thin Jhana th ba (b qua bc th nh) trong mc Kasia La (b qua Kasina nc) b qua tc l lt qua mc Kasia Nla. Ngi nhp vo thin Jhana V sc gii ri tin xa hn na n bc thin Jhana v sc gii, Akica - v s hu da trn mu , c ngha l mc Kasia Lohita. Phng php ny c gi l lt qua hay b qua c thin, ln thin ch Kasina (Jhana kasi ukkantaka). Qui trnh ny chnh v th c sp xp c vi li khu c v bc thin Jhana ln cc mc Kasia . y thun thc l iu thit yu th hin c cc php thn thng, c ngha l vic thc hin cc php l (thn thng). iu ny m ch vic tr v thot ra khi bt k bc thin Jhana no hay bt k mc Kasia no ngay lp tc theo mun. 10. lt qua nhng thnh t thin Jhana. Nh m t trn, c nm chi hay nhn t lm thnh thin Jhana bc mt l. Tm(Vitakka), t (Vicra) h (Pti) lc(Sukha) v nht tm (Ekaggat). Thin Jhana bc hai gm c ba chi l: h , lc v nht tm. Trong khi thin Jhana bc ba ch gm c hai chi l lc v nht tm v thin bc bn cng ch c hai chi nhng li khc mt cht l x (Upekkha) v nht tm. Nh phng php ny thin sinh tr nhp thin da trn mc t. (earth Kasia) ri tin dn ln lt vo thin Jhana bc hai, bc ba v bc bn. Khng cn phi thay i mc (Kasia) t Pali ch tnh trng ny gi l Agasakantika. Ta cng cn lu l phng php ny ch c th c p dng trong loi thin Jhana Sc Gii (Rpa Jhna) m thi. Ch khng th c p dng cho loi thin Jhana v sc gii (Arpa Jhna). chnh l ton b cc loi Thin v Sc Gii ch c khc nhau v mc m thi. Nhng li ging nhau chi thin, c ngha l x (Upekkh) v nht tm (Ekaggat)

11. lt qua cc mc thin Jhana a dng. mc thuc nhiu loi thin khc nhau y c hiu l c tm loi mc (Kasia) nh ni trn, cng vi bn mc thuc Thin Jhana V Sc Gii nh, H khng, thc, v s hu v phi phi tng. (Etam Santam) bng phng php ny thin sinh phi tr mi loi thin da trn cng mt mc (Kasia) th d nh ngi rt vo nhp thin Jhana bc mt da trn mc (Kasia) t, ri cng mt bc thin Jhana da trn thin ch (Kasia) nc ri cng mt bc thin Jhana da trn mc (Kasia) gi v.v cho n khi ngi ti c mc (Kasia) Odta, l mc cui cng, t Pali cho giai on ny gi l rammaasakantika 12. lt qua c cc chi thin Jhana v cc mc. y chnh l hai phng php cp n trn (mc s 10 v 11) gp chung li. Th d thin sinh tr nhp thin Jhana da trn mc (Kasia) t, ri bc thin Jhana th nh da trn mc (Kasia) nc, ri bc thin th ba da trn mc Kasia la, ri n bc thin Jhana bc bn da trn thin ch (Kasia) gi. B qua mc (Kasia) mu xanh, ngi rt vo nhp thin V sc gii vi thin ch khng gian ri nhp thin V Sc Gii vi thin ch tm thc t mc Kasia mu vng, thin V Sc Gii vi mc v s hu x t mc Kasia mu vng v ri thin ch v tng hoc phi phi tng t thin ch Kasia mu trng. T Pali cho loi thin ny l Agrammaassakantika. 13. & 14. xc nh nhng chi thin v cc mc. Nh phng php ny thin sinh phi nm c cc chi thin l g v c bao nhiu chi trong mi bc thin Jhana. Thin sinh c th xc nh c r rng nhng chi ny t ngay tu gic ca mnh. Cc chi thin Jhana v cc mc tc l c tm thin ch Kasia v bn mc thuc thin Jhana V Sc Gii nh c m t trc . T Pali xc nh cc chi Thin Jhana l Agavahapana. Cn t dng xc nh cc mc li l nrammaavavahpana. ---o0o---

Kh Khn Gay Gt Pht Trin Thin, Thc Hin Cc Thn Thng (Php l) Nu ch nhm tu luyn thin nh hay hnh thin vi mc tiu t n hin trng tm thin Jhana, vi rt t thin sinh c th lm c, th hn tu luyn thin Jhana thc hin c cc Thn Tc Thng hay l ci gi l php l (thn thng) l iu xem ra cn kh khn hn rt nhiu. Tuy nhin cng c nhng ngoi l v cng ng khch l. iu ny m ch nhng ai t n c mt phn hin trng thin Jhana ni mt trong cc kip trc ca h. H khng cn phi tri qua mt k lut gay gt nh i hi cc thy Sa-di phi thc hin trn i ny. H cng khng cn phi tin hnh mi bn bc nh c cp n trn. Trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) c cc on sau y cp n vn ny: Mt thin sinh thc s l thy Sa-di cha c c c bt k kinh nghim no v bt k loi tin kip no, s khng th thc hin c bt k Thn Tc Thng (Iddhividhi) no hay php l (thn thng) no m khng phi tin hnh qua by bc nh c nhc n trn. iu ny l v: 1. Trong s c trm hay c ngn thin sinh tu luyn cc mc Kasia hay c gng th hin cc i tng Kasina vi chnh con mt tm ca h mt cch sng ng c th nhn thy c bn sao chp thn xc ca mnh, ch c khong mt vi ngi c th thc hin c iu ny m thi. 2. Trong s c trm hay c ngn thin sinh t n Uggahanimitta tr tng nh ni n trn. Ch c mt vi ngi c th t n c bc th hai gi l Paibhganimitta quang tng. Kh nng kim tra kch thc ca Hnh Tng (Nimitta) hay v cnh tng (vision) theo mun.

3. Trong s c trm hay c ngn thin sinh t n Paibhganimitta , ch c khong mt vi ngi c th pht trin c kh nng nhp thin tip xa hn cho n khi h c th t n cc hin trng thin Jhana. 4. Trong s c trm hay c ngn thin sinh t n nhng hin trng thin Jhana ch c khong mt vi ngi c kh nng tuy luyn c tm c th i qua trt lt c mi bn bc k trn. 5. Trong s c trm hay c ngn thin sinh i qua trt lt mi bn bc . Ch c khong duy nht mt ngi c th thc hin c php l (thn thng) m thi. 6. V trong s c trm hay c ngn thin sinh c th thc hin c php l (thn thng) th ch c mt vi ngi c kh nng tr nhp bt k hin trng thin Jhana no mt cch d dng v theo y nh mun ca mnh. Chng ta phi lu mt iu l mc tiu thc s li ni ca trng lo, tc gi a ra nhng con s trn ch l chng t tht kh khn bit bao mt thin sinh c th chuyn tu luyn thin cho n khi c th thc hin c cc Thn Tc Thng (Psychic powers) cng vi nm php thun thc c ngha l bt k ni no v bt k thi im no, mt cch d dng v tu theo mun. Khng nn hiu mt cch cng nhc theo th t c cp n trn. Bng khng ngay c ton b dn s ca th gii ngy nay vt xa hn nhiu vi dn s thi c Pht m cng chng c bt k ai c th thc hin c nhng iu . Nhng cng c mt s ngi c th thc hin c php l (thn thng) m khng cn phi tri qua bt k tu luyn gay gt no Tuy nhin, cng phi ni mt iu nh sau: i vi nhng ai c c Pubbayoga. c ngha l tch ly c nhiu vic cng c. Li thng c gng ht sc

trong cc cuc sng cc kip trc ca mnh, nh c Pht l ng Ton Gic. Pht c gic v mt s v thnh thnh vn t n mc thin nh trn v t c sc mnh c bn thc hin cc php l v V Ngi Gii o (paisambhid), tc l php thun thc c th xut hin ni h mt cch t nhin ngay c khi h khng phi tri qua bt k mt bc no trong mi bn bc (trong cuc sng hin ti ny) on vn ting Pali vit v im ny nh sau: Balavapubbayogna pana buddhapaccekabuddhaaggasvakadna vinapi imin vuttppakrena bhvannukkamena arahattapailbhavaseneva idaca iddhivikubbana ae ca paisambhiddibhed gua ijjhant. (Thanh Tnh o (Visuddhimagga) 2/204) Chnh v th, iu ny c lm r ti sao mt s v A-lahn, cho d khng tu luyn bt k cuc hnh thin no trc , li c th ch ngay sau khi nghe c Pht thuyt php v t n bc A-la-hn, c mt s trng hp t n ti su php thn thng (Abhi) v mt s trng hp khc li thc hin c T V ngi gii o (paisambhid) nh trng hp Trng Lo Srputta Moggallna, Kappina v v tha tng Santati. ---o0o--Mi Php Thn Thng (inddividhi) soi sng hiu bit v thn thng (iddhi) hay l cc php mu. Chng ta nn tham kho cc on vn sau y trong V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) (Khu. Pa. 31689) nh sau:

1. Php quyt nh Thn Thng (Addhihna Iddhi): Nhng kh nng t c thng qua quyt tm (Adhihna) nh: t mt ngi bin thnh nhiu ngi. 2. Php thn thng Vikuban (iddhi)): nhng kh nng bin i thn. 3. Php Sinh Thn hay ha tm thng (Manomay iddhi): kh nng thng qua tm c ngha l to ra hay pht ra mt thn xc ci tri xut pht t bn sao chp sc thn. 4. avipphr Iddhi: ngha en, kh nng thng qua khuych tn nh sng hay ta khp v pha tu qun (a) m t c. 5. Samdhivipphr Iddhi: ngha en, sc mnh t c thng qua khuych tn hay to khp v pha thin. 6. Ariy Iddhi: sc mnh c bit ca cc v thnh nhn. 7. Kammavipkaj Iddhi: sc mnh do kt qu cc hnh vi nghip chng em li. 8. Puavato Iddhi: kh nng ca nhng ai tch t c nhiu vic cng c. 9. Vijmay Iddhi: sc mnh do tng kinh hay cu cc cu thn ch (mantras) 10. Tattha tattha sammpayogapaccay Vijjhamahena iddhi: sc mnh thng qua thnh cng trong vic thc hin hiu qu hay bn phn ca chng ta. Nhng gii thch c tm thy trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) (2/270) nh sau: 1. Php Thn Thng quyt nh (Addhihna Iddhi): Kh nng quyt tm. V d nh bin mt ngi thnh nhiu

ngi. Ngi ny v thnh nhiu ngi khc cng mt chng loi ging nhau nh c gii thch. 2. Php bin i thn (Vikuban Iddhi): kh nng qua bin i thn xc iu ny cng c gii thch. 3. Php Sinh Thn (Manomay iddhi): kh nng thng qua tm, cng c gii thch. iu ny cng c gi l Manomayiddhi 4. vipphara thn thng (iddhi): ngha en, kh nng t c thng qua khuych tn nh sng hay to sng v pha (tu qun) trong V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) cng c li gii thch sau y: Mt thin sinh thng xuyn hay lin tc chim ngng bt k nhng khia cnh pht php sau y cho n khi th hin c chn l t m ra c cho l t n thnh cng trong kh nng ny thng qua tu qun () c ngha l Tu gic nh sau: a) K no thng xuyn suy tng n php kh cho n lc ngi c th t b c Sukkha-sa, c ngha l lc tng . b) K no suy tng n php v ng hay l v thc cht cho n khi ngi c th loi b c Attasa, c ngha l ng tng. c) K no thng xuyn suy tng n php dn n chn nn o gic cho n khi ngi loi b c hoan h, c ngha l nhng am m dc lc. d) K no thng xuyn suy t n dit (nirodha) hay tn dit cho n khi ngi c th loi b c nhn duyn kh.

e) K no thng xuyn suy t n Painisagga, c ngha l b qua hay bung th cho n khi ngi c th loi b c Chp tr (dna) c ngha l chp th. Loi thn thng (iddhi) hay sc mnh ny c pht sinh t tu gic trn ngp tm ca ngi v bo v h khi nhng nh hng ph hoi ngm. Chnh v th chng c gi nh vy. Theo ngha en, chng l tu gic lan to khp ni, ang khi thc s chng mang tnh cht bo v cho tu gic. Trong V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) c a ra mt s v d lin quan n Trng Lo Bkula, Sakicca v Bhtapla, di y l nhng tng thut ngn v cc v nh sau: ---o0o--Trng Lo Bkula Khi cn l mt a nh, vo mt ngy rt thun tin Trng Lo Bkula c a i tm sng. V bt cn nn a n t tut tay nh ri cu b xung sng v dng nc cun cu b i mt. Nhng ngay sau c mt con c to nut cu b vo bng v con c bi ti tn thnh ph Baras (ngi c sinh ra ti thnh ph Kosambi), ti y c ngi nh c bt c con c ny v em bn cho v ngi triu ph trong vng. B ny trong thy con c th em lng thch th, ni rng: Ti s t tay em luc con c, B tin hnh m con c ra, v v cng kinh ngc do mt s ngc nhin l th. Khi nng nhn thy trong bng con c c mt a b trai c nc da ging nh vng vy. Nhn thy a b vn cn sng, nng v cng sung sng v c c mt cu con trai cho chnh mnh. Nh vy ngi v ca nh triu ph nui dy cu nh Bkula ln ln rt k cng v y tnh thng cho n khi cu b ln ln v sau c nhn th gii thnh t khu, v cui cng t n bc A-la-hn. Theo ngi Trng Lo Tc gi Buddhaghosa cho l cu b vn cn sng an ton trong bng c, l do Sc Mnh Che

Ch ca chnh tr a hay tu gic ca cu c ngha l sc mnh tu gic tim tng nh m ngi c th t n bc A-la-hn ngay trong cuc sng ca mnh. Qua li gii thch ny, chng ta thy iu ng lu l mt thin sinh n thi im thch hp t n bc A-la-hn ngay trong cuc sng ca mnh phi tch lu c rt nhiu cng c t nhiu kip trc. Ton b nhng cng c ny c gi gp li thnh o b ngn (pram) ting Vit gi l Ba-la-mt (pram) gm mi loi cng c khc nhau, gm c Tu (Pa) hay khn ngoan. Ton b nhng cng c ny u pht trin n trng thnh khin cho ngi c th t n thnh tch cui cng trong cuc sng. Trong cuc sng , khng c g c th hm hi hay khng c mi him nguy no c th tch ngi khi cuc sng trc khi ngi t n Bc A-la-hn. iu ny nhm khng nh mt cu ni trong Php C Kinh (Dhammapada) cho l ngi thin sinh nhm t n bc A-la-hn vo ng thi im thun tin trong cuc sng ny khng th cht trc khi t n thnh tu . Ngay c ngn ni Sineru cng chng bp c ngi. on vn c vit bng ting Pali nh sau: Pacchimabhavikasatasssa hi sininerun otthaivamnasspi arahatta appatv jvitakkhayo nma natthi (Trch trong Php C Kinh (Dhammapada) on bn trang 118.) chnh v th t avipphara Iddhi c m t l mt phm cht vt tri hn hn do Tu gic tim tng pht sinh t cc tin kip. Chnh v th Kh nng tim tng tt qua Tu gic trc, ang v sau khi xy ra tu gic thc s vy. Cc chi tit vit v Trng Lo Bakula cng c tm thy trong Kinh Bkula(Bkulatthae-raccharriyabbhta Sutta) v bi ch gii v kinh ny (xin c Ma. Upari. 14/255 s. 380) Papacasdan 3/ 597. v Manorathapra 1/ 330.) Theo tp ch gii, Trng Lo Bkula, hay i khi c ngi gi ngi l Bakkula c nhn th i gii tui 80 v ngi t n bc A-la-hn ch by ngy sau l xut gia v qua i tui 160. Cch ny cch khc ta c th ni ngi thuc mt

s trong 80 v A-la-hn c xp hng cao nht. V ngi c ca ngi l c sc kho tt nht, ngha l ngi t khi b bnh. (xin c Aga, Eka 20/32 s . 144) ---o0o--Trng lo Sakicca M ca ngi qua i khi ngi vn cn nm trong bng m. C s thng th ngi ta hiu rng ngi cng phi cht theo m. Chnh v th ngi ta t xc cht ca m ln dn thiu v sa son cho vic ho tng. Vo lc ngi ph trch cng vic ho tng ly chic gio rc chc vo bng xc cht. Thnh lnh ngn gio m trng vo mt a b khin cho n la li au n. Nghe thy ting ku ca a b, ngi thc hin ho tng mi bit a b vn cn sng. ng lin ly xc ngi m ra khi dn thiu v m ly a b ra khi bng m ri giao cho b ni chm sc. Cu b c b nui dy khn ln cho n by tui, b lin xp t cho cu nh lnh th gii thnh thy Sa-di. Sau ny cu nh t n bc A-la-hn cng vi T V ngi gii o (paisambhid). chnh l bi tng thut ngn ngi v cuc i Trng Lo Sakicca c k li trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga), trong c gii thch do hiu qu cc cng c trc kia v ngay trong cuc sng, ngi khng b hm hi cho d b thiu trn dn ha tng hay b m bng ngn gio, chnh l v ngi c c Sc Mnh Bo V do tu gic A-la-hn em li. Mt s ti liu di hn vit v Trng Lo Sakicca c tm thy trong on bn Php C Kinh (Dhammapada) vi mt s khc bit nh sau: M ca Trng Lo l con gi mt nh triu ph ti thnh ph Svatth. B cht khi cu b cn nm trong bng m. ang khi ngi ta ho tng b, ton b tht cc phn thn th khc u chy ht, ch tr vng bng th khng h hn g, (Tass Jhpiyamnya hapetv gabbhamasa sesamasa jhyi) Thy vy ngi ph trch nhim v ho

tng lin ly xc khi dn thiu v ly ngn gio m vo phn khng chy hai ba nht, v s vic xy ra l chic gio m trng mt a b, ngay tc khc ngi ly a b ra khi bng m ri li vi vo trong ng than rc v b i. Kt qu l ton b nhng g cn li ca ngi m u chy ht, nhng a b th khng h hn g. Ging nh vng trn ng than, nh n hoa nm trong cnh bng sen. iu l lng ny xy ra l v con ngi no c tin nh sng t thi tin kip, khng th b hi bng bt k cch no, ngay c khi ni Sineru c sp trn u ngi , trc khi ngi t n Bc A-la-hn. Athass gabbhamasa citak otretv dvsu tsu hnesu slehi vijjhisu. Slakoi drakassa akkhikoti pahari. Eva gabbhamasa vijjhitv angrrasimbi. Khipitv agreheva paicchdetv pakkamisu. Gabbhamasa jhyi Agramatthake pana suabimbasadiso drako padumagabbhanipanno viya ahosi. Pacchimabhavikasattassa hi sinerun tthariyamnasspi arahatta appatv jvitakkhayo nma natthi.) Ngi ph trch ho tng tr li vo ngy hm sau dp ng la i. ng qu i ngc nhin khi thy a b nm khng h hn g Tri i iu g th ny? H ngh ton b nhng g ca b m u chy ht, nhng a b ti sao li khng h hn g, u l nhn duyn ca iu ny vy? H mang a b v nh v hi Php s v iu ny. Cu tr li h nhn c l, Nu a b ny tr thnh mt ch gia th by h gia nh ca a b s khng bao gi ngho kh; nu k no nhn nui a tr v gia c ny, ngi sau ny s c mt on ty tng ln ti nm trm v Sa mn h tr trn khp mi no ng cuc sng Sau ny ngi c t tn cho l Sakicca ngha l xut pht t ch Sanku c ngha l cy chn song st c u nhn hay l mt ngn gio hoc mt ci mc. Th l nhiu gia nh nhn nui cu b, h bo nhau, Bt k cu b sau ny c nh th no i chng na, khi cu

b ln ln chng ta s xin cho cu nhn i th gii trong tng gi ca Trng Lo X-li Pht (Srputta.) Vo tui ln by, cu nghe nhng a tr khc k li, l khi cn trong bng m cu, lc m cht v khi ngi ta thiu xc m trn dn ha tng, nhng cu chng h hn g. iu ny lm tng thm tim nng cho cu v cu quyt khi ln ln cu s theo ui cuc sng v gia c. Nhng ngi nhn nui cu ng v h lin em cu n trnh vi X-li Pht (Srputta) Ngi dy cho cu nm Kammahna (c ngha l chim ngng s gh tm ca tc trn u, lng trn ngi, mng tay, rng v da tht) v cu t n bc A-la-hn cng vi t V Ngi Gii o (Paisambhid) ngay khi cu ang lm l xung tc. Cn nhiu chi tit v tiu s ca Ngi Sakicca c vit trong cun Php C Kinh (Dhammapada) chng bn. Cng cn lu mt iu l nhng bi tng thut trong Php C Kinh (Dhammapada) cn gh gm hn trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga). Nhng c mt iu chung l: y l li tuyn b r rng v mt s kin l: Chng c h hn g c th gy nguy hi cho Sakicca cho d nhng mi nguy him trong trng hp bnh thng c th git cht nhng ngi khc, nh sc mnh bo tr sau ny ngi s t n Bc A-la-hn. Ngay trn ci i ny, nhng g ngi phi chu ch l mt vt thng nh do ci lao ca ngi ph trch ho tng gy ra vo gc con mt ca ngi m thi. ---o0o--Cu B Tn L Bhtapla Cu b sinh ra trong mt gia nh ngho kh ti thnh ph Rjagaha. Mt ngy kia cha cu b mang cu i theo trn chic xe b vo rng kim ci v bn. Sau khi cht ci y xe, hai cha con ln ng v nh cho ti khi h va ti cng thnh vo lc nh nhem ti. Ngay lc my con b ko xe tut khi ch v bin mt vo trong thnh ph trc khi ng b c th khng ch ni chng. Ngi cha lin ni

vi con trai ngi ch trn chic xe cht y ci, ng chy vo thnh ui bt li my con b, tuy nhin cng thnh ng truc khi ngi cha c th tr li. Trong tnh hung ng buc phi b li cu b mt mnh bn ngoi cng thnh. Ngi ta k li rng cu b chng h hn g k c au m v by qu ma thng rong rui khp ni trong vng , do cu b c sc mnh thn thng a vipphar, tc l Sc Mnh Bo Tr a hay l tim nng tu gic. y l bn tng trnh ngn gn k v cu b. Cng cn c nhiu chi tit cn c nghin cu thm na. Nhng rt tic Trng Lo tc gi khng cho chng ta bit tm thy u nhng chi tit ny. Theo kin ca ti, bi tng thut ngn ngi trn khng lin can g ti Sc Mnh Bo V ca cu b v sc mnh tu gic cng chng my thuyt phc v gy linh cm l bao nhiu. Tuy nhin trong on th by Php C Kinh (Dhammapada) c mt cu chuyn vit v mt cu b c tn l Druskatika Rt c th cu chuyn m ch cu b Bhtapla k li trn. Cu chuyn nh sau: Ti thnh ph Rjagaha, c hai cu b, mt a l con trai ca ng b Sammdihi (ngha l Chnh Kin) trong khi cu b kia li l con tri ca ngi cha theo Micchaditthi (ngha la T Kin). C hai a tr u thch chi tr thy sc xc vi nhau. Trong hai a b, th cu nh con trai ca ngi cha theo chnh kin, trc khi thy lc lp, thng t cho mnh mt qui lut l ngh n c Pht, ni rng Nam m Pht c ngha l ly c Pht knh yu cu nh th hai l con ca ngi cha theo t kin lc no cng ngh n Titthiya, c ngha l nhng tn theo t o. v trc khi thy lc lp cu li ku ln Na-m A-la-hn. c ngha l Ly cc v A-la-hn.((T A-la-hn c s dng t trc thi c Pht m ch mt thin s rt c dn chng trng vng) Kt qu l cu b con ca ngi cha theo chnh kin thng thng cuc chi. Lc ny cu nh thua cuc nhn ra iu ny v sau ny lin theo gng ngi bn ca mnh. Chnh v th m c hai tch ly c nhiu nim tng v c Pht.

Mt ngy kia, cu nh c cha theo chnh kin i theo cha trn chic xe b vo rng kim ci. Sau khi cht ci y xe, ngi cha lin nh xe v nh. Trn ng v hai cha con ti bn ngoi cng thnh gn mt ngha a, ngi cha lin th cp b ra cho i n c trong vng . Trong lc ngi cha bn bu sa son ba n cho c hai cha con, ng khng n my con b. Lc ny my con b c th rong lin nhp vo n b ang trn ng v chung vo bui chiu. Lc ng Druskatka- tn ngi cha theo chnh kin. sau khi dng ba xong v mun ln ng v nh trong thnh ph, ng i tm my con b nhng khng th tm thy. Ln theo du chn vo trong thnh ph, cui cng th ng cng tm thy cp b v c gng dn chng tr li ch xe ci b li bn ngoi thnh ph. Nhng cng thnh ng li trc khi ng ti ni. Nh vy ng phi b li cu nh mt mnh bn ngoi cng thnh sut m. Ngi ta k li rng ti thnh ph Rjagaha c y ma qui, ngha l nhng k v hnh, c bit l trong vng gn ngha trang, ni cu b b b li mt mnh. Lc c mt ma qui ang theo ui t kin nhn thy cu b lin ni. Tht l tuyt, a b ny l ba n qu ngon cho chng ta y. Hy thng thc ba n tuyt vi tht cu b. Nhng cng c c nhng ch thin theo ui chnh kin c mt. H c ngn cn tn kia, bo hn khng c lm th, nhng tn ma qui xu xa nht nh khng nghe. Hn thnh lnh git chn a b v li cu b i theo. Lc cu b ang ng ngon gic, cm thy b ko chn li i, t nhin cu ku ln nh vn thng lm, ni rng, Nam-m Pht. Nghe thy vy, ma qui xu xa hong s v bin mt. Th l nhng ch thin tt ni vi ma qui xu xa, Nh ngi lm iu khng nn cht no, nh ngi s phi b pht v hnh vi ny. Ri ch thin tt ng trn nhn cu

b, ma qui xu xa nhn thy nh vy, lin i vo thnh ph v mang li cho cu b mt mm y thc n chn lc dnh cho nh vua. C hai ch thin u hnh ng nh th h l cha m ca cu b. H nh thc cu b dy v cho cu dng ba. Sau h cn ghi mt cu trn chic khay ng n, k li bng cch no v ti sao h li ly cp chic khay ca nh vua khi hong cung. Ri h quyt tm mun cho nh vua nhn thy on ghi trn . Sau khi cu b n ba xong v ln ra ng, th l c hai lin bin mt. C mt cuc bo lon xy ra vo bui sng ngy hm sau, khi s vic c khm ph ra l chic khay ng n cho nh vua b k trm nh cp. Ton b cng thnh c lnh ng li, trong khi qun lnh i sc so tt c cc nh trong thnh ph. S vic khng em li kt qu g, h tip tc i lc sot bn ngoi thnh ph v cui cng h tm thy chic khay vng trn chic xe ci ca hai cha con Druskaika . a b b bt v b kt n nh cp chic khay ca nh vua v b iu ti nh vua, nhn thy dng ch ghi trn chic khay ni rng, c iu g th con trai ca ta. Tu b h, thn chng hay bit g ht. thn ch bit c mt iu l m hm qua cha m thn em li cho thn mt cht n v ng canh cho thn n. Chnh v th m thn khng cht s hi g c, ri sau thn li ng thip i, y l tan b nhng g thn bit, tha hong thng. Cha m ca cu b lc ny cng c iu vo hong cung. Sau khi nghe thy s vic xy ra, Nh vua lin dn cu b cng vi cha m n n gp c Pht. Cu b k li ton b s vic cho c Pht nghe ni rng. C phi ch c mt iu duy nht, l nim tng ti c Pht c th em li sc bo v cho ta khng? hay nim tng n Gio php v tng gi cng c th em li sc bo v cho trm? tr li cu hi ca nh vua, c Pht lin p li, ni rng: Khng ch c th, tu b h. Mt thin sinh c c tm luyn tp n ni n chn, da trn su iu cn bn s

khng cn n sc mnh bo v no khc na cho chnh mnh, ngi chng cn n bt k kinh k no, hay thuc men lm chi. (Mahrjja na kevala Buddhnussatiyeva rakkh, yesa pana chabbihena citta subhavita, tesa aena rakkhvaraeva v mantosadhehi v kicca natthi) su iu c bn l: Suppabuddha pabujjhanti Sad gotamasvak Yesa div ca ratto ca Nicca Buddhagat Sati. Suppabuddha pabujjhanti Sad gotamasavaka Yeadiv ca ratto ca Nicca Dhammagat Sati. Suppabuddha pabujjhanti Sad gotamasvak Yesa div ca ratto ca Nicca Saghagat Sati. Suppabuddh pabujjhanti Sad gotamasvak Yesa div ca ratto ca Nicca kyagat sati Suppabuddha pabujjhanti Sad gotamasvak Yesa div ca ratto ca Ahisya rato mana Suppabuddha pabujjhanti Sad gotamasvak Yesa div ca ratto ca Bhvanya rato mano.

Cc ca c C m (Gotama) c gic ng ton din, vi tm lc no cng chm ch m ngy vo: 1. Nim tng v c Pht 2. Nim tng v Gio Php 3. Nim tng v Tng gi 4. Nim tng v Thn xc 5. Khng lm hi n chng sanh v 6. Tu luyn thin ch v tm . Gii thch: Theo cc tp ch gii. T Suppabuddham pabujjhanti: c ngha l c gic ng k cng. m ch s kin cho l mt thin sinh nim tng n cc vic n c ca c Pht trc khi i ng s tnh dy kho mnh (c ngha l c bi b ti tnh) (Buddhagata sati gahetv supantyeva pabujjhant suppabuddha pabujjhani nma) on ny c ngha tng t nh nhng li c Pht dy lin quan n nhng li ch ca vic tu luyn Mett , c ngha l lng t tm. T pht sinh ra mi mt iu nh l Sukham supati: ng ngon. Sukham patbujjhati:thc dy khe khon v Na ppak supinam passati: khng b c mng.v.v. Mt iu cn ch l nhng li ging dy ca c Pht c cp n trn khng cng b r rng v nim tng n nhng mc nh vy nh v c Pht c em li s h tr chng li nhng nguy him cho thin sinh. Nhng iu c ni n trong ch l hin thc l nhng suy tng nh vy c th em li nhng iu kin c Gic Ng Ton Din iu m ch nhng vic nh ng ngon v tnh to kho khon c ngha l c tnh to v sung sng. iu Trng Lo tc gi cun Thanh Tnh o (Visuddhimagga) k v cu b Bhtapla nh l mt v d

in hnh cho nhng ai c bo v do tu gic tim nng hin ti s kin c nhc n trong Php C Kinh (Dhammapada) so vi hiu qu sau khi cu nh v cha m ca cu nghe bi thuyt php ca c Pht th tt c h t n Qu Nhp Lu. Sau ny h c ban th i gii v t n bc A-la-hn. iu ny xy ra l do tim nng t n bc A-la-hn ca h. Chnh v th m h vt qua mi kh khn v nguy him mt cch an ton. Chnh v th y l mt v d v iu c gi l avipphr Iddhi: c ngha l php l (thn thng) t c thng qua sc mnh bo v nh tu gic tim nng. Samdhivipphr Iddhi: (Php l (thn thng) nh sc mnh bo v do thin nh em li). Theo Thanh Tnh o (Visuddhimagga) iu ny l kt qu tuyt vi nht l kt qu Samatha (thin ch) em li, ngha l an bnh ni tm c c trc, ang khi v ngay c sau thi gian rt vo nhp thin. T li gii thch nu trn, thin sinh t c thin mc cao nht vi nm php thun thc lun c bo v do sc mnh thin nh m ra. iu ny c ngha l khng nhng trong giai on thin sinh tr nhp hin trng cao nht, nhng cn trc v sau giai on na. iu ny c th thy ni trng hp thy Sa-di Sakicca l ngi c bo v bng chnh sc mnh ny ngay t thi ngi vn cn trong bng m. Trng Lo Bkula cng c bo v ang khi ngi b con c to nut trng v nm trong bng c trong mt khong thi gian tng i lu. C hai c bo v ging nh th l nh vo tim nng t n bc A-la-hn ca hai ngi, cho d h cha t n bc A-la-hn vo thi im . Sc mnh bo v cng ging ht nh vy trong trng hp hnh thin. i vi nhng ai t n tnh trng thin mc , lun c mt cy d bo v che ch cho h trong sut thi gian di, c trc v sau giai on h rt vo tnh trng sng khoi tm cao . on vn vit bng ting Pali dui y c trch trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga):Samdhito pubbe v pacch v

takhae va satthnubhvanibbatto viseso samdhivipphar Idhi (2/209) v ni c hin trng k trn c ngha l:a ppavatiti pana pubbe v pacch v takhae va anubhavanibbatto viseso avippha-ra Iddhi nma (2/208). Nh Trng Lo tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) cn nhiu trch on c lit k ra t V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) nh sau: t Iddhi c ngha l thnh cng (t ny c ngha tng ng vi t Jhana). Nh vy mt thin sinh loi b c ht nm trin ci nh t n c thin Jhana bc nht cng c th c cho l t n Samdhivipphr Iddhi (Pahamajjhnena nvarana pahnattho ijjhatti samdhivipphr Iddhi) khng k n vic t n nhng th bc cao hn t hnh thin Jhana bc hai n bc bn c ngha l t n hin trng phi tng phi phi tng (Nether-Perception-Nor.Non.Perception) nh trong trng hp ca Trng lo Srputta) Trng lo Khukondaa, cn s n (upasikas) Uttar v cn s n (upasikas) Samvat (Khu. Pa. 31/598) Nhng on trn trch t V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) cho thy t Iddhi khng nht thit phi c ngha l thc hin nhng php l (thn thng) nh ta thng hiu. Nhng v d in hnh ni cc thin sinh hay cc v thnh t cp n trn, cho ta thy nh sau: ---o0o--Trng Lo X-li Pht (Srputta.) Vo thi Trng Lo Srputta ang lu li ti Kapotakandara (hm ni b cu) cng vi Trng Lo Moggallna ch ngay sau khi ngi xung tc, ngi ngi thin di nh trng ti mt ni trng tri. Lc c D-xoa (yakkha) hay qu d che d b ngi bn ngn cn, v hn nh mt n ch t ln u v Trng Lo. C nh

 to ra mt ting ng vang nh ting sm. Nhng lc v Trng Lo ang nhp thin dit mc thin chng(sampatti) v chnh v th ngi qun mt s va p v ting ng . y chnh l sc mnh bo v do thin nh em li c ngha l do php l thin nh Samdhivipphr Iddhi ca Trng Lo m ra. y l mt bi tng trnh ngn ngi k li trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga). Nhiu chi tit hn c th c thy trong Pht T Thuyt (Udna) (Khu. U. 25/131 s 93) nh sau: c thi c Th Tn ang lu li ti Kalandakanivpa trong Khu Rng Trc, gn thnh ph Rjagaha. Chnh trong thi gian ny ngay sau khi xung tc i tu, ngi Trng Lo X-Li Pht (Srputta) rt vo hnh thin gia mt khong khng gian mt m vo gia m trng. Ngay lc c hai D-xoa (yakkha), c ngha l ma qui ang di chuyn t Bc sang ng lm cng chuyn. Nhn thy V Trng Lo ngi thin gia khong khng nh th, mt trong hai D-xoa (yakkha) ni cng bn ca mnh, Nhn ka, ng bn, ta s ging cho tn Sa mn kia mt c tng vo u tn bn D xoa kia ht mc ngn cn khng nn lm th, ni rng, ng c lm iu lm chi, ng bn i, v Sa mn ht sc nhn c, rt hng mnh v v cng phi thng . ba ln tn D xoa th hai ny thuyt phc bn mnh khng c lm th, nhng tn nht nh khng nghe v ging mt n sm st ln u ngi Trng Lo. C nh mnh n ni c th h mt con voi mnh m cao bn thc hay c th nghin nt c mt ngn ni thnh mnh vn. Sau khi lm iu , tn D xoa t nhin cm thy nng nh thiu nh t trong ngi, v sc nng d dn hn xung ci kh ngay t giy pht . Trng Lo Moggallna qua Thin Nhn vt hn hn con mt chng sanh bnh thng, quan st thy iu g xy ra. lin tin li gn Trng Lo X-Li Pht (Srputta)

v hi ngi, ni rng, Hi Bn thn X-Li Pht (Srputta), ngi khng th chu ni c tng c phi khng? Liu ngi cn th gi cho thn xc tip tc sng c khng? c au n g xy n cho ngi khng? Trng Lo tr li, Ti c th chu ng ni m, hi bn hin Moggallna , ti vn gi thn xc tip tc sng c; ch c vi cng tc ca ti au n cht nh m thi. Trng Lo Moggallna ln ting, Tht l tuyt vi, cha bao gi xy ra nhng iu nh vy t xa n gi. i ngi X-Li Pht (Srputta) qu kho mnh v mnh lit. Mt D xoa ging mt c tng mnh m n nh vy ln u ngi. Thc vy c tng c th nhn chm c mt con voi cao bn mt lt su xung lng t hay c th nghin nt c mt ngn ni cao. Tuy nhin, ngi bn X-Li Pht (Srputta) ni l vn c th chu ng ni, l vn cn sng c v ch c mt vi cng tc trn u l au i cht m thi. Chnh v th Trng Lo Srputta lin ni, i tht tuyt vi iu cha bao gi xy ra xa nay. i bn Moggallna tht qu kho v mnh lit n c no, chnh ngi chng kin tn mt ma vng. Cn ti, ti khng th nhn thy (ngay c loi ma qui hng thp n nh vy) mt loi qu qui chi gin vi ct bi nh vy ngay lc ny. c Th Tn, sau khi nghe c hai v Trng Lo m o vi qua php thin nh thng cm vt khi mi kh nng ca tai ngi thng c th nghe c, lin tht ln nhng li kinh ngc sau y: Yassa selupama citta hita nnupakampati Viratta rajantesu kopaneyye na kuppati. Yasseva bhvita citta Kuto ta dukkhamessati

Do u m kh li xut hin ni mt ngi c tm c bnh thn, c an ton ging nh ngn ni vng chc khng lay chuyn trc sn hn do nhng nh hng sn hn ni ln v khng lay ng trc lng tham dc do nhng nh hng tham dc to ra. Rt c th s c mt vi im hoi nghi trong bi tng thut nu trn, c bit l nhng on khng nh Trng Lo X-Li Pht (Srputta) khng th thy ma qu nh ln u ngi hay yu qui y nhan nhn trong khu vc ang a gin vi bi bm. Cho d s kin ngi c c sc mnh thin nhn ny l iu ht sc quen thuc. Tp Ch Gii Pht T Thuyt (Udna) cn a ra li gii thch nh sau, cho l d c xy ra iu l v ngi ang tr nhp thin Jhana rt su m, nn khng mun nhn xem hay bit bt k iu g ang xy ra chung quanh. Nhng Trng Lo Moggallna , li khng say m ni hin trng sung sng cao ngt n nh vy, chnh v th ngi c th bit v nhn thy nhng g ang din ra xung quanh vo thi im . (Tesu Mahmoggallno tuh nisdi. yasm pana Sarputto yasm sampajji tp ch gii Pht T Thuyt (Udna) trang 308). Ta cn thy nhc n nhiu hn trong tp Ch Gii cho l hin trng Trng Lo X-Li Pht (Srputta) rt vo nhp thin Jhana chnh l thin chng (sampatti) gi l Upekkha-Brahmavihra x phm tr. Tuy nhin, c mt s son gi cho l hin tng chnh l Savadayuitanirodha, c ngha l bit th v tng. Nhng cng c mt s son gi a ra kin chng ta gi iu l Phalasampatti (thin Qu) da trn Thin Jhana V Sc Gii (formless Absortion) trn c s iu ny ch cn c trn ba v sc gii ny m thn xc c th hon ton c bo b khi mi iu hm hi v him nguy. ---o0o---

Trng Lo Sajiva ang khi ngi Trng Lo cn ngi nhp thin dit th tng (Nirodhasampatti). Mt s ngi chn b c tng ngi cht, lin cht ng c kh v ci cng vi phn b ln ngi v ri ni la t c th ho tng xc ca ngi. Nhng ha ra ngay c mt si vi y c sa ca ngi cng khng b ngn la thiu ri (ng ni g n thn xc ca ngi) y li l mt trng hp khc na v Samdhivipphra Iddhi tc l Sc Mnh Bo V Do Thin nh em li nh l kt qu ca thin ch (Samatha) em li thng qua sc mnh thin chng lin tc (sampatti) hay mit mi thin su rng. y l mt bi tng thut ngn v Trng Lo Sajva trch trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) minh ho mt s kin lm th no mt sc mnh nh vy c th to ra o gip bo v cho ngi. Chi tit ny cng c nhc n vi nhiu chi tit hn c tm thy trong Kinh Mratajjanya trong tc phm Mlapasaka thuc Trung b Kinh (16/602 s 559. chuyn k c ghi li nh sau: c thi Trng Lo Sajva ang rt vo nhp thin Savedayitanirodha (Dit th tng) di bng cy c th, c mt m ngi chn b, chn chin, chn cu, nhng dn cy rung v nhng ngi du hnh, nhn thy ngi ngi c tng l ngi cht. H kho nhau. i cc bn i, tht k l, v sa mn ny cht. chng ta hy ha tng ngi i. Ri h gom mt t rc, ci kh v c phn b cht ng ln ngi v Trng Lo v ni la t. Vo bui sng, v trng lo xut thin (sampatti, hay l thin chng) r bi y c sa, mc li v cm bt kht thc ri i vo ngi lng k bn xin kht thc. Lc ny nhng ngi dn ho tng ngi, nhn thy lin ln ting ni vi nhau. Tht l tuyt vi, cc bn i, v sa mn ny cht ang khi hnh thin , li sng li, hin ang sng ng trc mt chng ta.(ngha en, nhng lc

ny, ngi nhp tm) Chnh do li kinh ngc ny m ngi c t tn l Sajva (c ngha l ngi tr li t ci cht) Chuyn k trn do ngi Trng Lo Moggallna k li, nhng li khng din ra di thi c Pht cn sng. Ngi ta k li rng s kin ny din ra trong qu kh, di thi c pht tn l Kakusandha. Cu chuyn c k li trong Kinh Pali nh sau: C mt ln kia c Th Tn ang lu li ti Khu Rng Migadya. Trong vng Bhesa-kalavana, thuc th trn Susumrragra, bang Bhagga. Trng Lo Moggallna lc ang bn bu hnh thin bch b ni mt cnh ng rng. Ngay lc Ma-vng (Mra) k c c ln thm nhp vo bng ngi. V Trng Lo cm thy c iu g qu nng, ging nh mt hn hay mt ci cho cha y trong li nm ngay trong bng ngi. Ngi lin i vo thin vin v ngi xung suy tng nhp tu gic v iu ang xy ra ni ngi. Ri ngi nhn thy Ma-vng (Mra) k xu bn trong . Ngi lin ra lnh cho Ma-vng (Mra) xut ra khi ngi khng c lm hi cho c Pht v cc v ca ngi. V lm vy s chng em li li ch g c, nhng li c th em li mt thi gian di au kh cho chnh Ma-vng (Mra). Nhng Ma-vng (Mra) 17 k xu, ngh v Trng Lo khng th nhn thy n, lin suy ngh thm rng chnh v sa mn l o s lu nm m khng nhn thy n, hung h chi ngi ny dt khot s khng th nhn thy c (Yopissa so satth sopi ma neva khippa janeyya kuto ca pana aya svako jnissati). V Trng Lo tip tc ni hu qu s v cng tai hi nu nh ma-vng (Mra) c tip tc n mnh nh th, rt c th ngi s bit c iu . Lc ny ma-vng (Mra) bit c n khng th la gt v Trng Lo c na lin xut ra khi ming Trng Lo v ng k gn ngay ca ra vo.

Trng lo Moggallna nhn thy iu cnh co n ng c ngh l ngi khng nhn thy. Ri ngi ni vi k xu cu chuyn trong qu kh nh di y: Vo thi xa xa ti thng l mt k xu c tn l Ds. Cng vi ngi em gi tn l Kl. Nh ngi l con trai em gi ta, v chnh v th nh ngi l chu ca ta. iu din ra vo thi c mt c pht tn l Kakusandha, c hai ngi rt tt lnh tn l Vidhura v Sajva, ngi th nht c ti thuyt php rt gii. Th nn c gi l Vidhura 18 cn ngi kia lun lun ch thch rt vo nhp thin Jhana t n gi l Savedayitanirodha (Dit th tng) bt k khi no ngi n cnh rng hay n bng cy, hay mt ngi nh b hoang no , ngi u c th thc hin c iu mt cch d dng v nh mun. Chnh v th mt ln kia ang khi ngi ngi tr hin trng thin Jhana sung sng cao di bng cy. C mt s ngi thy ngi c tng ngi cht. Chnh v th h gom rc, ci v c phn b v cht ng li trn ngi ri ni la t thiu xc ngi. Nhng ngi chng h hn g c. Ngay c y c sa ca ngi cng khng h b chy sm. chnh l chuyn k trch t Kinh Pali lin quan n Trng Lo Sajva . Mc tiu l t cho thy cu chuyn khng din ra di thi c Pht. Nhng tuy nhin li din ra vo mt thi xa xa. S kin cho thy iu ny l c tht cho d n c thi i ngy nay na. Sc Mnh Bo Khukoaa V Thin nh V Pha Trng Lo

---o0o--Trng Lo Khukoaa Thng c thi quen rt vo nhp thin nh gi l Thin Chng (sampatti). Th ri mt m n xy ra mt s kin, khi Trng Lo ang mi m nhp Thin Chng (sampatti) nh thng l, c mt bn cp (thc t gm

ti 500 tn) 19 i trn u rt nhiu ca ci cp c, i n mt a im n nh. Nhn thy i kh xa a im gy n, bn cp suy ngh c l c an ton v mun ngh ngi i cht. Nhn thy v Trng Lo trong bng ti, chng tng lm ngi l mt gc cy, v vy c bn cht ng ton b chin li phm cp c ln u Trng Lo, mt khi lng xem ra rt nng. Sau khi ngh ngi mt thi gian kh lu, bn chng ng ln ng v c bn ly ton b s cp c khi v Trng Lo, m h c tng l mt vt v tri v gic g . n lc ny, khi bn chng va nh ly i ca cp c cui cng chng vt b ln u ngi trc , th chnh xc lc trng lo quyt nh xut khi Thin Chng (sampatti). Nhn thy gc cy ng y. Bn chng v cng khip s, c tng l ma hin hnh. V tht ln nhng li ht sc hong ht. Nghe thy vy, Trng Lo lin ni vi bn chng., ng s, nhng ngi anh em, ti l mt v t khu vi nhng li y an i , bn cp mi bt s v hon hn, nhng li ht sc kinh ngc do sc mnh che ch ca ngi. Bn cp ht sc n tng v xin c nhn th i Gii, sau c bn u t n Bc A-la-hn cng vi T V Ngi Gii (paisambhid) iu trn y cho thy Sc Mnh Bo V Thin Chng (sampatti) gi cho ngi khi b hi cho d bit bao nhiu vt nng cht ng ln u ngi. y l bi tng thut ngn tm thy trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) (2/210). Nhiu chi tit khc c th tham kho trong on bn tc phm Php C Kinh (Dhammapada) trang 128. ---o0o--B Uttar V Sc Mnh Bo V Thin nh B Nhng n thinh vn thng gi Uttara l con gi ca nh triu ph tn l Pua, B l v ca mt ngi triu ph con trai ca Sumana sng ti thnh ph Rjagaha. B mong mun sng trong ring t nng c th cng hin nhiu

thi gian hn vo vic thc hin nhiu vic cng c, nng thu mt ngi gi im tn l Sirim thay mnh phc v cho chng b. iu ny c thc hin trong mt thi gian cho n khi Sirim ngi gi im c thu tr nn ghen tung vi b Uttar v mun tr thnh b ch trong gia nh. Mt ngy kia nng nguyn mt bnh nc nng ang si ln u Uttar , lc b va mi rt vo nhp thin nh v t lng t tm vi Sirim . Nh sc mnh bo v ca thin nh, bnh nc nng ang si tr thnh nc lnh v lm mt ging nh nhng git nc ri t trn chic l sen khi ng phi u Uttar. Chnh v th, y l mt v d in hnh khc na minh chng cho sc mnh Thin nh trong lnh vc ny. y chnh l php Thin nh Vipphra dnh cho b Uttar Chi tit ca cu chuyn trn c th tm thy trong on th su trong Php C Kinh (Dhammapada) trang 165 Chuyn k v cuc i ca b Uttar Trong thnh ph Rjagaha c mt nh triu ph tn l Sumana. Cha ca b Uttar tn l Pua, l mt ngi rt ngho ch l mt trong s nhng ngi y t ca Sumana. Trong nh ca ngi triu ph c ba ngi y t tn l Punna, v ca ng v con gi ca hai ngi l Uttar . Mt ngy kia nh vua xung ch yu cu ton dn phi ngng sn xut tham d l hi ko di by ngy. Nghe chiu ch ca nh vua, Sumana ni vi Pua, nng hi ng xem hai ngi c th tham gia l hi vi nhng ngi khc hay khng hay ng ch mun i lm thu. Pua tr li theo L hi ch em hiu qu tt cho nhng ngi giu c, trong khi chnh ng phi lo chy n tng ba, chnh v th ng mun c vi con b i cy cn hn l i tham gia l hi. Nghe thy vy Sumana lin cho Pua mt cp b kho mnh ng i cy rung, trc khi ra ng i cy Pua ni vi v sa son n cho ng gp hai ln bnh

thng v ri em ra ng cho ng. Ni on ng i ng cy rung ---o0o--Trng Lo X-Li Pht n tr gip Pua Vo thi im sau khi rt vo nhp thin Dit Thin Chng (Nirodha sampatti) trong by ngy, Trng Lo XLi Pht (Srputta) xut thin v dng php Nhn Thng nhn thy Pua thng qua thin nhn, ngi suy ngh thm mt cht v nhn thy Pua c y c tin v c ban cho kh nhiu ca ci qua thc hin b th cho ngi (tc l cho v Trng Lo) Bit vy Trng Lo lin mc y c sa v ly bt kht thc ri tin ra ni Pua ang n cy rung. Ngi ng i ngi ngho kh gn mt bi cy st ngay bn mt chic h. Nhn thy trng lo ng , Pua lin tin li gn, b cy xung v thp ly trc mt ngi v nhn thy Trng Lo a mt v pha bi cy, nh th Trng Lo mun c c mt t cnh cy xa rng. Chnh v th ng ct mt t cnh v dng cho Trng Lo (v ng bit mt t khu khng c php cht cy ngay ch mt cnh cy hoc mt nhnh cy con.) Ri sau Trng Lo ly ra trong bt kht thc mt ming vi dng lc nc v a cho ng. Pua hiu ngay Trng Lo mun c t nc ung. Chnh v th Trng Lo ra hiu cho ng hiu nh th. Ri Trng Lo suy ngh, nu ngi c th i n nh ngi ngho ngi c th nh b v ca ngi b khng th trnh khng gp c ngi. Khi qua php nhn thng Trng Lo nhn thy v ca ngi ngho i ra ngoi, ngi lin ch b ta trn ng i. V ca Pua dng ca B Th cho Trng Lo Srputta

Trn ng mang n cho chng, b nhn thy Trng Lo, V ca Pua suy ngh trong lng, trc kia i khi nng c dp lm vic thin nhng li khng gp c Trng Lo; ri lc nng gp c cc Trng Lo, nhng li chng c g dng cho ngi. Nhng ln ny tnh c gp Trng Lo v c cht dng cho ngi, nng bt u suy tnh: C l Trng Lo mun nhn dng cng hn mn ca mnh chng. Nng n qu trc Trng Lo v ni, Mong rng ngi Trng Lo khng coi y l ca b th th thin hay hon thin, mong rng ngi chp nhn ca b th ny t tay k n l ca ngi Trng Lo X-Li Pht (Srputta) gi bt kht thc ra, nhng khi nng dng cho ngi mt na s n, ngi lin ly tay che t kht thc li nh ra du ni vi nng l ri, v ca Pua thy th lin ni vi ngi Trng Lo, Knh ngi Trng Lo, ti khng mun lng n ny c chia lm hai u, ngi c th khng chc lnh cho k n l ny trn i ny. Nhng xin ngi hy chc lnh cho n ni cuc sng mai hu Ni on, nng thy bt kht thc li m ra mt ln na, ri nng ht s n nng sa son cho chng nng vo bt kht thc ca ngi trng lo, ng thi thc hin li c, ni rng, Mong rng ti c thng phn vo Pht php ca ngi th hin c. Trng Lo ln ting Mong rng c nh vy v khi cn ng ngi ni ln li khen ngi ca b th ca nng, sau ngi i n ch c nc v dng ba. V ca Pua tr v nh v li sa son ba n cho chng ln th hai, lc ny chng nng cm thy cn i gin vt. Ngh rng chng khng th chu ng c hn na. chng tho b ra khi cy v nm ngh di bng cy gn . Nhn v pha m chng bit l nng s n gp chng. Vo lc v ca Pua, vi s n sa son, nhn thy chng ang ngi ch, lin ngh, Chng ang ngi ch ta vi cn i gin vt d di. iu g s xy ra nu chng la

ry v s chm tr ca ta? chng s nh ta vi cy gy thc b th sao? Ri lc ta c phn bua iu g cng ch v ch. Tt hn ht ta ni tht vi chng th hn Ngh th, nng lin ni cho chng bit: nng rt vui mng v b th cho ngi Trng Lo v mong rng iu nng lm s khng tr thnh v ch. Ri nng tip tc ni, Thc t nng sa son n cho chng ngay t bui sng, nhng khi gp Trng Lo X-Li Pht (Srputta) trn ng a cm cho chng, nng quyt nh dng cho Trng Lo ton b s n v quay tr v nh nu n khc cho chng y. chnh l l do nng chm tr. Nng mun chng hy vui mng v hnh vi chm tr ca nng. Nghe thy vy, ngi chng khng tin ni vo tai ca mnh v yu cu nng nhc li mt ln na. Sau khi k cu chuyn b th cho v Trng Lo mt ln na, chng ni vi v, nng lm mt iu tht l tuyt vi n nhng no; cn i vi chng, chng cng dng cho ngi mt vi nhnh cy nh lm tm sa rng cng vi mt t nc. Chuyn k ca v khin cho chng v cng sung sng, nhng v phi nhn i trong mt thi gian di nn chng mt l v nm ng vo lng v v ng thip i. Vic b th ca hai v chng Pua em li kt qu ngay hm Vo sng sm hm sau, ton b vng t ngi ngho kh cy ngy hm trc tr thnh vng rng ht. Ngay c bi t cng vy, cht ng cao c thc 20, trng ging nh mt ng hoa rt p. Sau khi tnh gic, chng nhn thy ton b cnh ng ca mnh bin thnh vng, chng lin ni vi v trong kinh ngc, Ti sao anh nhn thy t tr thnh vng? C phi v anh dng ba qu tr khin mt hoa ln chng? Nhng v chng tr li nng cng ang nhn thy y ht nh chng vy. Pua ng dy v nht ln mt cc vng, chng cho l phi l cc t th phi. Chng p vo tay cm

ca cy xem cc t c v tan ra tng mnh khng. Nhng qu tht vn l cc vng nguyn vn. Chng ngh i tht tuyt vi lm sao: vic b th ca chng ta cho Trng Lo Tng Soi em li kt qu tt. Nhng lm sao chng ta c th gi c s vng to ln ny? Chng ly y mt mm vng v n xin c tip kin hong thng. Sau khi c php triu yt, chng qu ly nh vua v dng cho ngi mt mm y vng. Khi c vua hi sao chng li c nhiu vng n th, tr li chng k li lm th no khu t chng cy ngay hm trc bin thnh vng. Ri chng yu cu nh vua sai qun lnh thu gom s vng em v cung. iu ny xy ra l v c chng cng vi v dng mt t dng v thc n cho Trng Lo Thng Soi ca on Pht Php. Nghe thy vy nh vua ht sc vui mng, ngi v cng thm tha v hi Pua xem chng mun lm g vi s vng nhiu n nh vy. Pua ln ting tu c vua, chng mun nh vua ra lnh cho qun lnh em xe ra v thu ht s vng em vo hong cung. Nh vua lm y nh li chng. Nhng khi cc v cn thn ang thu lm vng cht ln xe, h ni vi nhau, y l vng ca nh vua. Ngay tc khc vng bin thnh t. Khng bit lm th no, h chy v bo cho nh vua v tng trnh cng vic li cho ngi nghe. Nh vua ni n nc ny, cc ngi ni g khi thu gom vng cht ln xe? h bo, Chng thn ni s vng ny thuc v hong Thng. Nh vua ch cho h bit li ca h, ri bo h hy quay tr li v lm vng cht ln xe th ni rng, Vng ny thuc mt ngi tn l Pua . H lm y nh vy v tt c u din ra rt tt p. H quay tr li hong cung vi ton b s vng cht ng bn ngoi sn hong cung. Pua c ch nh lm nh triu ph thnh ph Nh vua h chiu cho ton dn thu gom vng v hong cung, ri hi xem trong thnh ph ny h bit ai s hu

nhiu vng bng Pua hay khng. Khi nghe h tr li ph nh. Nh vua lin hi h, Th cc khanh ni cho trm bit phi ban tng iu g cho Pua y? Dn chng tr li trong trng hp nh vy hong thng nn ban tng cho ng y mt tc v cao nht trong hong cung. Nh vua ng v ban tng cho Punna tc v Bahudhana, tc l trng kho bc (setthi), nh triu ph c nhiu tin ca. Hong thng cn ban tng cho ng mt chic lng hong gia cng vi nhiu chu bu khc. n y ngi dn cy ngho kh mi tha vi hong thng Xa ry ti vn nh nh ca ngi khc, mong rng hong thng ban cho ti mt ni khc sng v hng nam hong cung. Ti c vua ra lnh xy cho chng mt to bit th. Khi ngi nh hon tt, chng ban ca b th v cc dng cng khc cho c Pht v cc v t khu ca ngi trong vng by ngy. c Pht rt khen ngi lng t bi ca chng v thuyt php cho chng v Anupubbkath, c ngha l nm php tun t lin quan n vic tin b l quan trng n nhng no. Sau Punna cng vi v v con gi l Uttar u t n Qu Nhp Lu. Con Gi Pua ci con trai Sumana lm chng Sau ny nh triu ph Sumana ( c thi lm thy dy cho Pua) lin hi con gi ca Pua lm v cho con trai mnh, nhng Pua t chi. Khi Sumana nh li cng chm sc ca ng mt thi dnh cho ng.Pua tr li, ni rng, Ti dng con gi mnh cho Tam Bo ri, trong khi th con trai ca ngi li i theo mt nim tin khc, iu ny chnh l l do ti khng th g con gi cho Sumana, con trai ca ngi c. Tuy nhin, sau ny vi li khuyn rn v nhiu nh triu ph trong thnh ph khuyn rn, tt c u thc dc chng ng c ct t lin lc v ph lng tt ca Sumana. Trc li khuyn ca h Pua ng v g con gi cho con trai Sumana vo ngy rm thng Rm Thng By (Aslha) m lch.

Cn i vi Uttar , con gi Pua, sau khi ri khi nh cha m n sng vi chng, nng hon ton ct t lin lc vi cc t khu v t khu ni trong Pht gio; v ch khi no c c hi b th v nghe thuyt php, nng mi c hi gp li c h. Sau khi dn n nh chng c hai thng ri, bit rng ch cn na thng na l ma An C Kit H s kt thc, nng gi tin n cho cha nng, phn nn l ti sao cha li giam t nng nh vy. Nng ni, Tt hn ht cha nn lm cho nng xu i v tm cch bin khun mt ca nng tr thnh d dng v cho nng hu h ngi khc cn hn cho nng trong gia nh mt ngi theo t kin nh vy. Nng cho bit, k t khi nng dn v nh chng, nng cha bao gi c dp lm iu cng c, ngay c vic gp g vi cc v t khu cng chng c. Tuy nhin, Pua rt kh chu khi nghe hon cnh kh s ca con gi mnh, lin ngh cch lm sao lm gim ni thng kh khng ng con gi mnh ang phi gnh chu. ng sai em n cho con gi mt mn tin tr gi 15.000 Khapaa, ni cho nng l hy thu mt gi im ni ting tn l Sirim phc v cho chng, nng c c hi tch ly nhiu vic cng c trong Pht gio. Uttara thc hin y nh li cha ni. Cn Sirim cng sn lng ng nh vy. Uttar lin dn Sirim n cho chng v cho chng bit nh ca mnh. Cn con trai Sumana, nhn thy Sirim , mt c gi rt p, sn lng chp nhn li ngh . Uttar c c hi thc hin cc vic cng c Vi s ng ca chng nng nh vy, Uttara sai ngi i mi c Pht, ni rng nng mong mun c Pht v cc v t khu n c ng ni nh nng trong mi lm ngy trc khi ma An C Kit H kt thc. c Pht ng . Nghe bit iu khin cho Uttar ht sc vui mng v t thi gian tr i nng lun bn bu sa son n cho c Pht v cc v t khu ca ngi.

Mt ngy kia, chng ca Uttar mun bit v mnh ang lm g vo ngy Mahpavra (tc l ngy cui ca ba thng An c Kit h). Lin ng ca s v nhn vo nh bp, chng thy v mnh nh nhi m hi, than bi bm y v lm lem vi than v b hng chy ti chy lui ra lnh cho cc y t. Chng ngh, v mnh tht in mt ri. Vi mt gia ti to ln n nh vy m li lnh xa v cn vui v i hu h cho my nh s. Lc ny cn b lm lem b hng v bi bm nh th na. Chng ci tong ln ri b i. Lc Sirim ng gn con trai ca nh triu ph, rt ngc nhin thy chng ng v ci rt ti. Nng nhn thy t pha ca s v nhn thy Uttar, nhn ra iu g lm cho chng ci vui v n th. Nng ni cn ghen, v t hai tun l c sng trong s giu sang huy hong ca cn nh ny, nng siu lng v qun mt nng c thu n nh l mt tnh nhn cho chng nng Uttar. Nhng li b cnh giu sang ph qu thi min v kt qu l nng mun tr thnh b ch cn nh ny. Nng ngh ra mt k hoch lm cho Uttar au kh. Ri khi ch ang ng, nng xung bp v nhn thy c mt ni sa ang si trn bp. Sau nng tin thng n Uttar. Nhn thy con hu tin li, nng bit iu g s xy n cho nng, nhng nng t lng t tm ngay lp tc i vi Sirim. Ngh rng Sirim lu nay nng hu cho chng mnh lm iu tt cho nng. Nh vy mt cng vic m c v tr u vui mng v ci Phm Thin cng tr nn vui mng khng g snh ni, thng qua cng vic ca Sirim nng c c hi thc thi b th v nghe thuyt php. Chnh v vy m nng ht sc vui mng khng cm thy sn hn iu g c. Cn Sirima, nng dng nguyn mt ni sa si ln u nng v mun lm cho nng b phng nng. Nhng liu nng c suy ngh hay khng, mong rng ni sa si khng khin cho nng c my may lm hi n cho ngi khc. Vi quyt tm , th lng sa si ti ln u nng bin thnh nhng git nc lnh lm cho nng thm ti mt.

Nhn thy Uttar khng h hn g, Sirim ngh ni sa khng nng, chnh v th nng quay li bp mt ln na. Nhng ln ny th nhng ngi by ti ca Uttara nhn thy nhng g xy ra trc , lin chy li vi mt ngi n ng. H tong ln, Bin i, nh ngi khng th lm hi m u ca chng ta c. Bn y t ca Uttar nh gc Sirima nm sng soi trn sn nh. Cui cng ch n lc nng Uttara c th thuyt phc c m y t th h mi dng tay v nng lin hi xem Sirim , nng gy ra nhng hnh vi xu xa nh vy vi mc ch g. Nhn thy Sirim vn gi thinh lng, nng truyn em nc m tm cho Sirima nc v xc loi du thm ho hng cho nng khin cho nng c thanh tnh c trm ln kh hn. Sirim xin li Uttar Lng nhn i t mu ca Uttar khin cho Sirim suy ngh li. Nng nhn ra mnh chng l g c ngoi tr ch l mt ngi ngoi c thu tm thi chm sc cho chng nng Uttar. Mnh bt ng thc hin nhng hnh vi sai quy chng li Uttar, ngoi vic cu nng khi bn y t hnh hung nh p, li vn cn t ra ht sc khoan nhng i vi nng. Sirim ngh trong tm Liu ti c nn xin li nng hay khng?. u ti nh th tan ra tng mnh Ngh vy nng lin qu gi trc mt Uttar v ni Hi ngi m thnh thin, mong rng m tha th cho ti nhng g ti gy ra cho m. Nghe ni vy, Uttar ni nng cn c ngi cha v nu cha nng cng tha cho nng th nng rt hoan h cng lm nh vy. V khng bit ai l ngi Uttar mun m ch, khi nng ni n ngi cha ca nng, Sirim ni nng s chy li gp Pua ngi triu ph ngay lp tc, v ng l ngi cha ca nng v s xin li ngi. Nhng Uttar chnh nng ni rng, Pua l cha rut ca ti trong vng lun hi sinh t. iu ny s cn tn li ni cha ti trong ci bin i lun hi xu xa. Nu cha ti tha th cho c th ti cng s lm nh vy.

c hi ai l ngi cha ca nng theo ngha th hai ny. Uttar ni ngi chnh l c Pht Ton Gic. Khi Sirim ni nng khng quen vi ngi . Uttar an i nng cho bit chnh nng s gii thiu vi ngi. Khi c Pht n y vo ngy hm sau. Ri nng cn khuyn Sirim sa son bt k ca b th no nng mun dng theo nh mun ca nng. Sirim xin li c Pht Sirim ng tt c nhng iu kin Uttar ra v tr v son cng cho c Pht v cc v t khu ca ngi. Ngy hm sau, khi c Pht n nh Uttar , Sirim ph phc di chn c Pht. Ngi lin hi nng iu g din ra th, nng k li tt c nhng nghip chng xu xa nng lm v ni ra ht nhng iu kin Uttar yu cu c nng tha th l: nu c Pht cng ng tha th cho nng th Uttar cng s lm nh vy. Quay li vi Uttar, c Pht hi xem iu Sirim ni c ng hay khng. Khi Uttar tr li l ng, c Pht lin hi th nng ngh nh th no ang khi Sirima sa nng ln u. Uttar tr li c Pht cho bit, nng ngh n vic lm ln lao Sirim lm thay cho nng trong hai tun qua, nh Sirim m nng mi cho c hi v iu kin c b th v nghe nhng li dy ca c Pht. Ri nng quyt tm da trn lng T Tm trung kin ca nng. Chnh v iu ny m nng khng b h hn g cho d Sirim c sa ang si ln u nng. Nghe thy vy c Pht ht sc ca ngi Uttar, ni rng Con lm rt tt, Uttara, con hnh ng tht l tuyt vi, chnh do V Sn Hn con ngi ta c th chin thng Sn Hn ca ngi khc. Cng vy trong trng hp ngi khc xc phm n mnh, con cng c th chin thng ngi bng khng lng m ngi , ri trong trng hp mt ngi khn kh th bn cng ch chin thng h bng ca b th m thi, cn i vi mt ngi ni di, th bn cng ch

chin thng h bng cch ni tht m thi. Ni on, c Pht tht ln mt bi k sau y. Akkhodhena jine kodha Asdhu sdhun jine Jine kadariya dnena Saccenlikavdina Chin thng sn hn bng v sn hn; chin thng iu xu bng iu tt; chin thng bn xn bng b th, v sai lc bng li chn tht. Vo cui bi thuyt php Sirim v ton b on ty tng gm nm trm t gi t Qu Nhp lu. y chnh l chuyn k v b Uttar nh c thut li trong Php C Kinh (Dhammapada). Hnh nh c mt s on xem ra khng th tin ni. c bit l mt vi con s. Nhng im ny s c tho lun n sau ny cng vi vic gii thch nhng iu khc. Trong lc ny mt s bi tng thut khc lin quan n php l (thn thng) c ni n trong Kinh Pht s c gii thiu. Sc mnh thin nh bo v cho hong hu Samvat Samvat l mt trong s hai hong hu ca nh vua Udena, hong hu cn li tn l Mgandiy. Lc ny v cha ca Mgandiy mun cho con gi ca ng tr thnh hong hu nhip chnh duy nht, nn ng ba ra mt m mu thc hin mc tiu ny. ng lnh cho con gi phi kin tr mt con rn c vo n Hp ca nh vua v ni Tu b h, thn nghe bit Samvat ang c tm git hi b h, bng cch mt con rn c vo n Hp ca ngi. chng minh li ni ca nng, nh vua lin i kim tra cy n Hp ca ngi v pht hin ra c con rn c trong ngi ni gin ng ng. Ngh y l m mu ca Samvat mun hm hi nh vua. Ngi lin ra lnh cho Samvat, cng vi on tu tng, ng ra vng t trng ri bn tn c tm thuc c git ht. Trong khi nng Samvat cng vi on tu tng ca nng li rt ni ting v lng t tm i vi nh vua. Thnh lnh to ra mt php l (thn

thng) khin cho nh vua khng th bn cung tm thuc c ca mnh, v cng khng th b cung xung. Chnh v th nh vua c ng yn, run ry v s. Samvat hi xem nh vua c au kh khng. Khi nh vua tr li l c, nng lin ni cho nh vua t cy cung xung t ngay di chn ca mnh. Ri Samvat ging gii cho nh vua m rng, mt ngi khng th lm hi ai m khng th b hi. Nh vua khng th bn cung ra khi cy n c coi nh l mt php l (thn thng) v sc mnh bo v thin nh (samdhi) em li. y chnh l cu chuyn ca nng Samvat c k ngn gn trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga). Nhiu chi tit khc na c th c tm thy trong phn th hai Php C Kinh (Dhammapada) trong ngi ta tm thy mt s t khc bit lin quan n mt s chi tit nh. Nhng ai mun bit cc chi tit c th tham kho ngun t liu trn. Php thn thng bc thnh (Ariya thn thng - iddhi) Tc l php l (thn thng) ca cc bc thnh. Theo Thanh Tnh o (Visuddhimagga) cc php thn thng hay php l (thn thng) ny thuc cc thin sinh mun t luyn tm ca mnh th hin c lng gh tm cc s vt (c coi nh l) khng gh tm; v cng th hin c tnh khng gh tm cc s vt c coi nh l ng gh tm. Thm vo , c cc trch on trong V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) c k li sau y: Php thn thng thnh t g? Nu mt v t khu trong tng gi mun thc hin mt li c, Mong rng ti quyt tm khng gh tm iu ng gh tm ngi c th lm c nh vy v.v... c chnh nim v t ch, dit khi nhng iu gh tm. (khu. Pa. 31/599) y l mt on ngn c trch trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) trong khi cn c m t trong Kinh Pht li gm nhiu, c nhiu chi tit hn. Ni tm li, ngi

ta c th ni rng mt khi c lin quan n cnh sc, cnh thinh cnh kh, cnh v v xc cm, mt v cnh sc c th thy gh tm nh l iu khng gh tm v ngc li. iu ny c thc trong mi hon cnh, mi ni v mi lc. Trong V Ngi Gii o (Paisambhidamagga) t Paiklac gii thch c ngha l iu khng ai a thch trong khi iu g khng phi l Paiklali l iu c mi ngi a thch. Nhng on sau y c trch dn nhm phc v nhng ai hiu c Pali: Katam ariy iddhi? Idha Bhikkhu sace kankhati paikle appaikasa vihareyyanti appaiklasa tattha viharati. Sace kankhati appaikla paiklasa vihareyyanti paiklasa tattha viharati. Sace kankhati paikle ca appaikle ca appaiklasa vihareyyanti appaik lasanni tattha viharatiace akankhati appatikule ca patikule ca appatikulasanni vihareyyanti patikulasanni tattha viharati. Sace kankhati paikle ca appaikle ca tadubhaya abhinivajjetv upekkhake vihareyya sato sampajneti upekkhale tattha viharati sato sampajano. Katha paikle appaiklassa viharati Itthasmi vatthusmi asubhya v pharati aniccate v upasanharati eva appaikle paiklasa viharati etc Katha appaikle paiklasa viharati, Itthasmi vatthusmi asubhya v pharati aniccato v upasaharati eva appaikle paiklasa viharati etc T nhng on trn, chng ta c th hc bit c mt thnh t, nhn thy mt c gi p, c th nhn ra php gh tm ni c gi . Mt khc, khi nhn thy mt b c gi vi da d nhn nheo cnh tng thng c coi nh l gh tm. Ngi c th mt ln na th hin c lng khng

gh tm trc mt cnh tng nh th (c ngha l khng b li cun ti cm ngh gh tm v cnh tng .). iu ny cng ng trong trng hp v thc n hay bt k iu g khc. Trong thnh t khng bao gi cm thy thch th hay gm ght bt lun iu g mnh nhn thy hay cm nghim thy do bt k gic quan no ca ngi . Chnh v th Php Thn Thng bc thnh, l sc mnh k diu l c tnh ca mt v tn gi vy. Cn ngc li sc mnh c bit hay ngoi l ny, chng ta nn lu n mt iu i vi ngi i bnh thng y l iu kh lng thc hin c. Ngay c trong nhng vn n gin nh thc n, phi kh khn bit my lc phi em li nhng cm ngh sng khoi hay ngay c cm ngh khng sng, khng kh t thc phm ngi thng khng thch. Mt v d khc cho thy c nhiu ngi phi ng mt ni xa l hay khng quen, h u cm thy kh ng hay ngay c khng ti no ng c. ng c cho d tht s l khng c g kh chu c. Cng nh vy, qun o khng c g gy kh chu c, nhng cng c th tr thnh khng th chu ni i vi mt s ngi dnh mc mnh m vi mt vt m h thch. y l nhng v d i vi nhng ngi khng th kim ch c tm, lm n l cho nhng tham lam v c mun ca mnh. Mt thi tm nh vy khng bao gi xy ra ni cc v thnh t ca c Pht, c th bit, ngha l h bit cch c th rt ra c li ch t bt k iu g xy ra. So vi nhng ngi i thng vi mt tm b n dch, y thc s l mt php l (thn thng) hay l thnh cng ngon mc vy. Cn nhiu li gii thch trch t trong V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) cn c lu n nh sau. Trc bt k iu g d chu hay kh chu (c ngha l gh tm hay hp dn) v thnh t vn lun c th t thi dng dng (khng sng khng kh), vn thn nhin nh khng (upekkh hay l x, khng cm thy b xo trn g c

hay mt bnh thn do s gh tm hay nhng iu g khc. Mt v d c ghi li v im ny nh sau: Nu mt v t khu trong tng gi ny mun loi b c hai (kha cnh cm xc v tnh cm.) tc l cm ngh gh tm hay hp dn. Do m c ph cho c tnh phi lc, phi kh da trn nim v t kim ch, v cn phi lm g? Mt v t khu trong tng gi ny, mt thy, tai nghe, mi ngi, li nm, thn tip xc v cm nghim c cm th hay ngh bng tm. Khng b xo trn do tham dc v c cm, cm gic phi lc phi kh ghp li vi nim v kim ch (iu ny thy t b c c hai kha cnh cm xc v tnh cm.) on Pali vit v nhng vn ny nh sau: Idha Bhikkhu cakkhun rpa disv etc. Manas dhammram maa viya neva sumano hoti na dummano upkkhako viharati sato sampajno. Evam Paikle ca appaikle ca tadubhaya abhivi vajjetv upekkhako viharati sato sampajno. Aya ariy iddhi (Khu. Pa. 13/600) iu ng lu y chnh l s kin IDDHI, trong ting Thi thng c dch bng cch m ch n cc php l (thn thng) hay l nhng Thn Tc Thng, ni mt cch chnh xc, c dng trong ting Pali m ch t Ijjhana c ngha l thnh cng. Cc v thnh t thng t n thnh cng trong lnh vc ny. Trong khi ngi i th khng lm c iu . Chnh v th, di mt ngi i iu c coi nh l mt php l (thn thng) hay l mt iu tuyt vi l bn cht ca v thnh t. Kammavipkaj Iddhi: y l php thn thng (iddhi) do kt qu ca nhng hu qu nghip chng hay (qu bo) y iu ny c gii thch bng cch a ra v d nh chim c th bay trong khng gian nh vo nhng i cnh. chnh l v hu qu nghip chng ca loi chim. Trong vic xc nh s tht ny, cc on trch t trong V Ngi

Gii o (Paisambhidmagga) li c trch nh sau: Thn thng ca loi chim, cc chng sanh thn tin, mt s ngi v mt s ma i (viniptika) (Ma i l cc thn thng nh l kt qu ca nghip chng - Khu, Pa, 31/600 (Katam kammavipkaj iddhi? Sabbesam pakkhna sebbesa devna ekaccna manussna ekaccna viniptikna aya kammavipkaj iddhi). Cng nn ch la, chim c th bay trn khng nh i cnh vn thng uc coi l bn cht ca loi chim. y li c coi nh l mt loi thn thng. Cn i vi Ch thin (Devata) hay cc chng sanh thn tin. iu ny li c thy c cc loi gi l Aksah devat, cng c kh nng bay nh l loi chim. Tuy nhin, cn c mt s khc c gi l Rukkha devata, theo ngha en c ngha l devat sng cc cy v Bhumma devat, ngha en l cc devat sng t. iu khng trc tip c ni n nh c th bay c. Nhng xt cc t Sabbesa ting Pali c ngha l tt ciu ny c th phng on c l cc loi Ch thin (Devat) cng c th lm c cng nhng iu . y l iu c cp n nh l thn thng (iddhi) l kt qu ca nghip chng m ra. Khi ta ni rng mt s ngi c kh nng bay trong khng gian mun m ch nhng ai ngay t u ca kip ngi ny hay t u i kip ny, Khi h vn mi t c c mt na qui trnh bin ho t thn xc tinh t sang thn xc th thin. Nhng chi tit v iu ny c cp n trong Kinh Aggaa (Di. Pa. 11/51).T viniptika c th m ch mt s Ma i (peta) c gi l N D-xoa (yakkha) c tn l Piyakaramt, Uttaramt, Pussamitt v Dhammagutt hay mt s loi khc. Tuy nhin, cn c mt s chi tit khc c nu ln, ngay c trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) v cho n gi vn cha th khm ph ra ht. Nhng nh nhng gii thch cho thy rng s D-xoa (yakkha) hay ma qu c th c lit l vo loi viniptaka ny, thng c m ch cc ma i hay l Peta ng qu.

C mt s im ti mun nu ra y thuc quan im ca mt s hc gi nh sau: 1. Ta c th coi nh l php thn thng hay khng trong trng hp lin quan n hin tng do hu qu nghip chng m c Pht bit ni v bit i ngay t ngy u tin mi sinh ra? 2. V liu cng ging nh vy khi cp n hi c Pht c th nhp vo hin trng thin Jhana tui ln by khng? Vo lc cha ngi lm nghi thc cy rung, Ngi bin thnh mt bng mt, ri ngi thin di bng cy , bt ng khng bit g n dng thi gian ang tri qua. Trong lc vn cn nhng im c trnh v quan im ca cc v hc gi. Ti s tho lun n trong nhng thi gian ti y. Puavato Iddhi: cc php l (thn thng) nh sc mnh cc vic cng c. c gii thch nh sau: Nhng ai tch lu c nhiu vic cng c nh Chuyn Lun Vng (cakkavatti) c th bay trn khng c lit k vo nhng php thn thng thuc loi ny. Vn cn nhiu on khc na c trch t V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) nh sau: Php Thn thng thuc nhng ai tch t c nhiu vic cng c l g? Mt v Chuyn Lun Vng c th bay trn khng, cng vi bn hng binh lnh. Ngay c ngi chn b v ngi gi nga cng c kh nng di chuyn trn khng. Thn thng ca nhng ch gia nhn tn l Jotika, Joila Ghosaka v Meaka cng thuc cng loi ny --(Khu. Pa, 31/ 600). Nhng on Pali c ghi li nh sau: Katam puavato iddhi? Rj cakkavatti vehsa gacchati saddhim cturaginy senya antamaso assabandhagobandhapurrise updya Jotikassa Gahapattissa puavato iddhi. Jaoilassa gahapatissa Puavato idddhi. Meakassa gahapatissa paavato iddhi. Ghosakassa gahapatissa Puavato iddhi. Pacaa, mahpuna puavato iddhi. Aya puavato iddhi.

Cn c nhiu gii thch thm na do Trng Lo Buddhaghosa vit v hiu qu nhng hiu qu ti thng, i vi kt qu ca vic trng thnh trong cc vic cng c sau khi tch lu c gi l cc php l (thn thng) thng qua sc mnh nhng vic cng c (Sakhepato pana paripka gate puasambhare ijjhanakaviseso puavato iddhi Vi. 2/213) Sau y l tiu s ngn ca cc ch gia k trn v nhng vic cng c ca h mnh m n nhng no. a. Jotika c mt lu i bng qu v 64 cy nh (kapparukkha)t t ny sinh ra. b. Sa mn Tc Ri (Jaila), c mt ni bng vng cao khong .mt thnh lnh xut hin. c. Ghosaka sng st sau by ln b hi, c by ln u khng b h hn g. Cui cng ng tr thnh mt nh triu ph. d. Meaka c ging phc vi mt con d c by vin ngc qu xut hin ngay lung cy u tin trn cnh ng ca ng. Nm nhn vt thc hin cng c siu phm V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) ch ra nm nhn vt c c kho tng cng c siu phm. Tn ca h c ghi li trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) nh l nhng thnh vin thuc nhm triu ph Meaka tc l, nh triu ph Meaka, v ca ng l Candapadumasiri, nh triu ph Dhanajaya con trai ca ng, Sumanadevi, con du ca ng v Pua l tn y t ca ngi na. L do h tr thnh triu ph c ghi li nh sau: 1. Meaka. Mt ln kia ng ang ang ngi gi u v ngc mt nhn ln tri bng xut hin trong 1.250 kho thc

nh ng mt lng la m ri t tri xung lm y p tt c cc kho lm (Tesu pacasu sehissa snsanahtissa ksa ullokanakle ahaterasakohasa hassni ksato rattaslna prenti vi. 2/ 213) 2. Candapadumasiri, v ca ng c th nui sng ton b dn chng ci Dim Ph (Jambdpa) ch c mt ni cho trng duy nht m thi. . . . thc phm trong ni khng bao gi cn kit 3. Dhanajaya. con trai ca ng, c th phn pht min ph cho ton b dn chng thuc Dim Ph (Jambdpa) vi mt ti tin 1000 kahpaa, tin trong ti ca ng khng bao gi ht. 4. Sumandev, con du ca ng c th phn pht cng mt cch nh vy cho dn chng thuc ci Dim Ph (Jambdpa) vi ch mt ni cm nu cha si. 5. Pua, ngi y t ca ng, cy tha rung vi ch mt lung cy duy nht, ri sau m rng thnh mi bn lung, vi by lung cy mi bn. y l nhng bi tng thut ngn v nhng ngi c c kho lm cng c siu phm, ang khi cn nhiu chi tit khc na c th tm thy trong Php C Kinh (Dhammapada). Bi tng thut lin quan n Sa mn Tc Ri (Jaila), v Jotika nh triu ph l nhng ct chuyn di ti tm chng. Tuy nhin nhiu bi tng thut xem ra khng th tin c. Ti s ni n vn ny sau, vi nhng bi tng thut kh tin nh vy trch t nhiu ngun khc nhau cn phi c tho lun cch t do thoi mi v k lng hn. Vijjmay iddhi: cc php l (thn thng) c thc hin bng ba m hay hin thn (incarnations). Thanh Tnh o (Visuddhimagga) c k li php thn thng ny thuc v nhng ngi c hc thc cao v sc mnh cu kinh, ba m ,v ln ng. Nh l Vidydhara. Tip theo sau y ti

xin trch mt on trong V Ngi Gii o (Patisambhidmagga) bn v hu qu cho l iu ny ni v mt loi ngi c gi l Vidydhara h c th c cc li ba ch, c th di chuyn trn khng, hay to ra c hnh nh nhng con voi trn khng v.v (Katam vijjmay gacchanti kse iddhi? Vijjdharr vijja parijapetyv vehsa antalijhe hatthimpi dassenti ratthaimpi dassenti vividdhampi senbyha dassenti. Aya vijjmay iddhi (Khu. Pa. 31/161). Tht ng tic ta cha bao gi cp n iu ny, cho d trong Thanh Tnh o (Visuddhimagga) hay l trong Paramatthamajus. Loi con ngi no c gi l Vidydhara. Chnh v th chng ta khng th bit c h l con ngi hay l vt v hnh c gi chung l Ha Sinh (Opaptika). Mt s kin khng may mn hn na trong cc tp Ch Gii v V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) khng thy in sang ting Thi. Cho n gi ti cha c th gi tham kho cc ch gii bng ting Min in. Trong khi vn vn cn b ng cha c gii thch cho n khi ti c c c hi thun tin hn. Tattha tattha ijjanatthena iddhi: Khng ging cc loi thn thng (iddhi) gy n tng mnh nh trn, thn thng (iddhi) ny bao hm thnh cng trong bt k loi cng vic no c thc hin mt cch chnh ng.(tena tena pana sammpayogena tassa tassa kammassa ijjhana tattha tattha sammpayogapaccay ijjhanatthen iddhi). iu ny bao gm mt din rng v ngha, m ch thnh cng ngi no thc hin mt cch bn b v chnh ng. Cc on trong V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) c trch cho thy hiu qu nh sau: Vic khc t mi cm khoi dc lc (th d th) c hon thnh do vic tu luyn Nekkhamma, iu ny phi c theo ui mt cch chnh ng. Thnh cng trong lnh vc ny cng c coi nh l mt loi thn thng (iddhi). T Pali

iddhi c ngha tng ng vi t ting Phn Riddhi c ngha l thnh cng Ging nh vy, vic loi b sn hn cng c t n qua v sn, loi b c thu min v hn trm li thng qua tu luyn tng nh sng v.v v loi b c ton b nhng phin no l iu ch t n c thng qua thnh o ca mt v A-la-hn. Ton b nhng vc ny u phi c thc hin mt cch chnh trc. Mi thnh tch trong lnh vc ny chnh v th c coi nh l thnh cng, t thn thng (iddhi) theo ngha en c dch l thnh cng. Nh vy y l cch dch thong t cc on trong ting Pali ch khng phi dch st ngha tng ch. iu ny chc chn s lm cho c gi ln ln cho l khng quen vi cu trc v vn phong Pali. Tuy nhin, i vi nhng ai mun tham kho bn vn nguyn thu ton khi ti xin trch on sau y bng ting Pali: Katha tattha tattha sammappayogapaccay ijjhanahena iddhi? Nekkammna kmchandassa pahnaho ijjhatti. Tattha tattha sammappayogapaccay jijjhanahena iddhi. Abypdena bypdassa pahnaho ijhatti ect. Alokasaya thnamiddhassa ect,,, arahattamaggena sabbakilesna pahnaho ijjhatti. Tattha tattha sammappayogapaccay ijjhanahena iddhi Im dasa iddhiyo (Khu. Pa. 31/601) T nhng g chng ta tho lun cho n gi. Chng ta c th kt lun l thn thng (iddhi) mang ngha no dn c hiu nh l sc mnh l k v n tng, cn mang mt ngha khc na l mt thnh cng ni bt k mt lnh vc no, gm c kha cnh trong i (i li vi lnh vc tu tr) v hin th. Th hin nhng kh nng khng mang tnh cch l lng v gy n tng mnh g c. Th d nh kh nng bay ni loi chim. Cng c coi nh l mt loi thn thng (iddhi) cc chng sanh ch thin xut pht t chnh bn cht ca n c th di chuyn trn khng cng c coi

nh l c c iddhi, c gi l Kammavipkaj --- mt iu c coi nh l kt qu ca cc thnh qu nghip chng. Mt v d khc na, mt s ngi li c nhng ngi uc sinh ra trong mt gia nh giu c, dng ba bng tha vng tha bc, nh mt s ngi thng gi nh vy. y cng l kt qu ca puaiddhi iddhi, tc l sc mnh do cc vic cng c em li. iu cui cng, bt k ai thc hin bt k iu g cng c coi nh l c c thn thng (iddhi). Vi ton b nhng trng hp k trn, ta thy rng iu c coi l sc mnh k diu li l nhng iu ht sc siu nhin v khng th thc hin c mt cch bnh thng. y chnh l mt tin trnh bnh thng ca lut nhn qu. Chim bay c l do mt vi hiu qu ni mt s nguyn nhn no trong qu kh. Mt s ngi c th thc hin c mt vi vic thn tc thng (psychic feats) nh t bin mt, bin i c thn xc ca mnh thnh nhng hnh dng no , bay bng ln trn khng, i trn nc cng vy l do nhng hu qu t nhin ca mt s nguyn nhn h thng tu luyn c trong qu kh m chng ai bit c trong mt qu kh xa xa, m nhiu ngi khc khng th thc hin c hay khng th c c nh th. Tm li, kh nng vn tn ti , cho d nhng in hnh th hi him, tr mt vi trng hp nh nh triu ph Jaila v Meaka , s lng ni mt s trng hp c cp n c th hi phng i. Nhng xt cho cng, ton b cu chuyn khng th c coi l ba t mt cch thng thng hay l iu ba t mt cch tuyt vi cng vy. V lin quan n mc th mi k trn, hnh nh l iu thng xy ra nht, trong khi V Ngi Gii o (Paisambhidmagga) li ch trng ra vic loi b c cc phin no, th tp Ch Gii tc phm ny hnh nh xut hin trc thi Trng Lo Buddhaghosa v cng c ngi trng ra sau ny. ngha li m ch nhng cng vic ngoi i thng thng nht, k c ngh th cng nh l t chc

thnh lp tri lnh chng hn, bin chng ging nh mt on du mc gm nhiu chin xa hay thc hnh cha tr bnh tt, nghin cu Kinh V , hay Kinh Tng, hoc ngay c cc cng vic nh nng nh cy ba, gieo ht. Thnh cng trong bt k cng vic no nh vy cng c coi nh l thn thng (iddhi) vy.(Vi. 2/214) Hn th na, theo tc gi Thanh Tnh o (Visuddhimagga) th mi tit mc thn thng (iddhi) k trn, ch c thn thng (iddhi) Adhihna (tc l cc php l (thn thng) thc hin c qua quyt tm) mang ng ngha ca t Pali Iddhividhya m thi. Nhng theo ngha trn, php bin i thn (Vikubban Iddhi) v Php Sinh Thn (Manomaya iddhi cng phi c k trong (Iti imsu dasasu Iddhsu iddhividhyti imasmi pade adhihn iddhi yeva gat, Imasmi panatthe vikubban-iddhi. Php Sinh Thn (Manomay iddhi-yo icchitabb eva.Vi, 2/214) T IDDHIVIDHYA, v trong Tam Tng (Tipiaka) m ch iu c Pht ni trong on m u v hu qu cho l khi mt ch v t khu c tm n nh, v c thanh tnh v.v v c th hng tm ti php thn thng Vidhya c th sn sinh ra nhiu php l (thn thng), c xp thnh mi loi nh ni trn. Mi mc php l (thn thng) ny c ni ti trn chnh l sn phm ca php quyt nh (Addhihna), c ngha l do Quyt tm m ra. Nhng phm cht khng th thiu thc hin cc php thn thng ny cng c nhc n trn. Mt thin sinh thiu mi mc tin quyt s khng bao gi c kh nng ny. Ngoi mi mc cn c hai mc: php bin i thn (Vikubban Iddhi) c ngha l bin i thnh thn th v Php Sinh Thn (Manomaya iddhi) ngha l chiu ri ra t by ra thn xc ci tri (astral body) cng phi c lit k vo phm tr ny. Chnh v vy ngi ta ni rng cc php thn thng (iddhi) c ni n trong Kinh Pali nm trong nhm mi

u tin, cng vi hai php thn thng khc na c nhc n trn. Cn by loi thn thng (iddhi) khc l Samdhi Vipphr c ngha l sc mnh bo v Thin nh v avipphr c ngha l sc mnh bo v do tu gic li khng i hi bt k thnh tch no thuc tm Thin Chng (sampatti) v tm mc (Kasin) no; cng khng cn phi tin hnh mi bn bc nh m t trn. i vi nhng V Ngi Gii o (paisambhid) lin quan n thin nh. Tuy nhin, thnh tch thuc do nhm thn thng (iddhi) trn vn i hi phi tch lu c nhng cng c to ra nhng tim nng to ln . Sn sng cho giy pht trng thnh trong cuc sng hin ti. Mt v d in hnh ni bt nht c th thy c ni Trng Lo X-Li Pht (Srputta.) ngi khng cn n bt k luyn tp gian kh no v vic kin nh lin quan n thin nh trong cuc sng ca ngi. Sau khi nghe li c Pht dy v t n bc A-la-hn th ngi c th thc hin c nhng php l (thn thng), ng thi cng nh l mt n hu ngi c c. Trng Lo Bkula l ra phi cht ngay t khi b nut vo trong bng c. V thy Sa-di Sakicca (Samanera) cng phi cht trong bng m. Trong nhng trng hp k trn, chnh do nhng cng c c tch ly t trc thuc hng siu ng dnh cho cc ngi sc mnh bo v chng li mi him nguy ngi gp phi ang khi tin ti bc A-la-hn. Ta cn lu mt iu l nhng cng c gm s tch ly mi o B Ngn (pram) hay l nhng Ba la mt. Mi th u km theo vi mc cao nht c gi l Paramattha, c ngha l iu tuyt ho, khng loi tr khi cn thit ngay c phi hy sinh n tnh mng mnh. ---o0o--Mi o B Ngn (pram) hay mi php Ba la mt

Mi o B Ngn (pram) hay mi php Ba la mt gm: B th (Dna),tr Tr gii (Sila), Xut gia (Nekkhamma) Tr Tu (Pa) Tinh Tin (viriya), Nhn ni (khanti) chn tht (Sacca) quyt nh (Adhihno), tm t (metta) v x (Upekkh). Thiu mt s lng cn thit v cng nht nh trong s mi iu trn, mt thin sinh khng hy vng c th t n thnh o v thnh qu. Lin quan n xut gia Ba la mt (Nekkhamma) hay l Lnh Tc. Cn lu mt iu l t m ch vic thc hin cuc sng v gia c, t c thin Jhana v Thin Chng (sampatti) ; gm c vic t n nhng php l (thn thng) hay l Thn thng (Abhi) trn bnh din hip th. lm c iu ny cn phi tch lu c nhiu cng c hng trm hng ngn kip trc. Cn i vi Tr Tu Ba-la-mt (parami) Tu (Pa) hay tu gic, ngoi ngha l kinh qua c nhng ti kho v kin thc khoa hc cc tin kip, cng cn m ch vic hc tp v nghin cu nhng li dy ca c Pht trong qu kh, vi iu kin l t n c thnh o v thnh qu thuc bc A-la-hn nu khng b cht trc khi t n nhng thnh tch . chnh l l do ti sao trong cuc i cui cng ny ch cn hc tp ngn ngi v tm lc cng ngi t n bc A-la-hn. y chnh l trng hp mt s ngi hay nhiu thin sinh, cho d h rt thng tho nhng li dy ca c Pht lin quan n a vn v tr tu, nhng khng th t n bc A-la-hn cch ny cch khc. Cho d h c bn bu c tm tp luyn trong cuc sng ny v vn khng t n kt qu g. Tuy nhin nhng iu khng th mt i c. Nhng hu qu do ton b nhng tu luyn vn cn ch cho n ngy trng thnh, khi thi gian chn mi cho mi o B Ngn (pram) c cn bng v vng chc trong vic tu luyn v pht trin. y chnh l l do ti sao cc thin sinh thc hin c nhng hnh vi cng c cng lc v cng mc tiu m vn khng th t n c nhng loi thnh qu khc nhau. Tm li, c su loi Thn thng (Abhinna) c c Pht m t nh sau:

1. Thn Tc Thng (Iddhividhi): tc l thc hin c nhng php l (thn thng) v nhng vic phi thng. 2. Thin Nh Thng (Dibbasota) 3. Tha Tm Thng hay l c c suy ngh ca ngi khc (cetopariyaa) 4. Nh Li Tin Kip (Pubbenivsnussatia) 5. Thin Nhn thng, hay l nhn thy cc chng sanh sinh v dit.(cutpaptaa) 6. Tu gic nh ton b nhng lu hoc hay nhng thy min phin no u b tn dit n tn gc r. (Asavakkhaytaa) - Lu Tn Thng. V su iu cp n trn, t mc mt n mc nm c sp vo loi vn cn thuc gc hip th, trong khi mc th su li c coi nh l siu nhin hay l siu th (Lokuttara). L do l v cc thy Rishi hay l cc v sa mn kh hnh trc thi c Pht cng c bit n l t n thnh qu thc hin c mt s php Thn Thng (Abhi) thuc nm mc k trn, cho d s tht l h vn cha t Thnh o v Thnh Qu thuc bt k loi no. Thc vy cc v thnh thuc cc tn gio khc vi Pht gio cng thnh cng trong vic thc hin c mt s hay rt nhiu php l (thn thng) nh vy. iu chng ta cn phi chp nhn l vo thi im khi th gii ny vn cha c c gio l ca c Pht, th vn c kh nng cho mt s thin sinh c quyt tm cao hay ch mnh m t c thnh cng trong nm Thn thng (Abhi) thuc gc hip th trn. iu c tho lun k cho n gi pht ny chnh l Php Thn Thng (Abhi) Nh Li Tin Kip; Php Thin Nhn, Php t pht ra thn xc ci tri. ti lc ny ta ang nghim cu, ngha l Thn Tc Thng (Iddhividhi) tc kh nng thc hin c mt s php l (thn thng)

hay nhng vic phi thng (thn tc thng) (psychic feats). Ti s cp n nhiu hn trong tp ti y vit v Thin Nh Thng (Dibbasita), tm thng v tu gic nh c th tn dit c ton b nhng lu hoc hay nhng thy min phin no. Nh nhng g c bn n. Li cn c ti Php ha tm thng (Php sinh thn - Manomaya iddhi) tc l tot ra c thn xc ci tri cng c thm vo lm trn con s sau mc. Chnh v th trong su mc Thn thng (Abhi) ta khng thy cp chi n vic tot ra c thn xc ci tri (astral body). ---o0o--Ti sao Nh Li Tin Kip li xut hin u tin? L do v sao ti bt u vi lot bi Nh Li Tin Kip. Chnh l v ti thu thp c mt s d liu bt u vi Php Thn thng (Abhi) ny u tin. Cn c mt s cng trnh khc thuc loi ny c bin son, hay trch dch t Gii lut v Kinh Pht, trong khi cho n gi vn cha c c nhng s kin v d liu xc nh c php ca c Pht. iu ny khng nh nhng g ti thy v bit c cho n gi. Chnh vo nm Pht Lch 2522 khi ti c dp hnh hng n cc ngi cha Pht gio ti n cng vi C Sriphen v thu c mt s d liu. Th nn ti quyt nh vit Tp sch Abhi ny trc. (chi tit v cun sch ny c bin son trong tc phm v Ngi nh ca cc php l (thn thng) ny c ta l N VNG T PHT (TO THE LAND OF THE BUDDHA) hin c dch sang ting Anh). ---o0o--Cc php l (thn thng) c gi l THN TC THNG (IDDHIVIDHI) Cc php l (thn thng) thuc loi Thn Tc Thng (Iddhividhi) t ra mt vn sng cn v phc tp. Thng thng a s cc Nh vn Pht gio rt ngi ng

n nhng vn ny, v cm thy l vn ht sc t nh v nh vy s t t mnh vo nhng mo him khng cn thit, l s b cng kch mt cch ma mai. Cho d s kin ny chnh h cng c khuynh hng chp nhn, t nht l mt phn trong s nhng g c cp v m t trong cc bn Kinh Pht. L do l v nhng iu c thc hin trong ni theo kiu khoa hc u khng th tin ni. Chnh v th a phn cc trng hp chng c coi nh chng l g c ngoi mt loi hnh vn phong c gi l nhn cch ho v nh vy c gii thch l tr thnh li Pht Php dy, khng lin quan n ring ai v hon ton tru tng. Qua nhng l l mang tnh trng phi v thin , bt k chn l no cng u c nhng mt mt ng tic nu i n kt lun mt cch vi v. Mt l do khc na c th l thiu nhng l do thc t trong cuc sng nhm chng thc cho s tht ni cc php l (thn thng) nh vy. Do iu ny ging nh a ra nhng nh l hnh hc m thiu cch chng minh s tht i n Q.E.D cui cng c th tho mn c cc hc gi v nhng nh t tng tr thc. L ngi ta vn mun c mt tn gio khoa hc hay mt li phn quyt ca cc nh khoa hc. Kt qu l c mt s cc Pht t tr thc c mun coi kha cnh tn l ny nh l iu g ng b i, l th rc ri, ph phn nhng tc gi c xa nh l nhng phng tin cnh tranh vi cc tn gio khc v bin pht gio sng st sau cuc khng hong ca thi .Thc t c mt s hc gi t ra thch iu h tin nh nhng g trung o, cho l nhng bi tng thut v cc php l (thn thng) ngay c nu nh chng ng tin cy hay c thc cng khng c lin quan g n gio l v nhng thc hnh c Pht dy, v tt hn l c yn ng ng ti hay tho lun n lm g. Cc mc khng lin quan g n vic tp luyn dit dc hay kh tr cc phin no c, chnh v th m h ng v iu c ngha hn l c Pht cnh gic chng ta trong kinh Kalama, ng c tin vo nhng bn vn hay kinh sch v cho d thc t l h vn trch Kinh Pht. Chng l g hn l Kinh Pht c ghi chp

li m h li cm nhng ngi khc khng c trch dn sao. Cn i vi ti, y chnh l mt nim tin t lu ti thng p l t mt gc tng th. Cc bi tng thut v cc php l (thn thng) c bn phn nh nhng cu chuyn c tht. iu cn c k vng y chnh l nhng con s ni trong khng c coi nh l nhng gi tr s hc c gi tr trn danh ngha m thi, ta c th ni nh vy. Th d nh cu. C nm trm k cp phi c hiu theo kiu ngha thnh ng, khng hm cha con s chnh xc l nm trm ngi, nh con s a ra. iu ny cng c p dng trong cc gi tr o c khc nh th tch, sc nng, chiu cao v khong cch, k c mt s chi tit nh thuc loi khng gian m nu hiu theo gi tr b ngoi th c th bin thnh s phng i k cc. ---o0o--Sri Satya Sai Baba Mt yu t ph khc na cng ng vin ti t nim tin mnh m vo kha cnh ny l ni mt cch sng phng, cuc ving thm chng ti thc hin ti vng di tch Sri Satya Sai Baba, mt s ngi gi l k thc hin php l (thn thng) ng thi. Khi nhn k v nghin cu cn thn vi con mt ca nhng ngi tm li, nhm chng ti phi i n kt lun l thc hin cc php l (thn thng) ngi lm bng nhiu cch khc nhau v nhiu ni c th tin c. Khng th c coi nh l tr mnh kho ca nh o thut c hng hay l thut thi min tp th. iu ny dn ti ti mt kt lun tip theo: v chng ta coi thnh tu ca Trng Lo Koa sau bi ging u tin nh l mt nhn chng c th ca vic c Pht t n gic ng, th cng phi tip theo l chng ta c th coi Sri Satya Sai Baba nh l chng c c th ca cc kh nng ca c Pht c th thc hin c nhng php l (thn thng) nh c ghi li trong Kinh Pht. Con ngi php l (thn thng)

ny nh ngi thng c gi nh vy, chnh l mt v d in hnh trong cuc sng v kh nng . V nh vy cng l s tht ca cc li dy ca c Pht c lin quan n Thn Tc Thng (Iddhividhi) hay l cc iu phi tng (Psychic feats) nhng g ngi Sai Baba thc hin c, chng l g khc hn l th hin cc php ca lut nhn qu trn bnh din siu nhin, ang iu hnh ci gi l lut v pha i tc vt cht. iu ny dng khng nh mt trong nhng li ni ni ting ca c Pht nh c ghi li trong cu m u ca Php C Kinh (Dhammapada): Tm l ngun mch v ci ngun mi php. Tm vt hn hn. Mi php pht xut t tm m ra. Tuy nhin, cc php l (thn thng) do Sri Satya Sai Baba thc hin nh chng ta thy v bit c c th vn khng th so snh vi nhng g ca c Pht lm c. Tuy nhin,vi kh nng l mt nhn vt quc t cn vt xa hn nhiu. Nhng iu ngi thc hin tri di qua mi thi i cng ng c tm hiu v t v nghin cu nghim tc v pha cc nh hoi nghi ch thc. Trong tc phm ny khng nhng ch c nhng ghi nhn hay nhng tng thut v iu g c ni n trong nhiu vn bn a dng v mt s phn trong Kinh Pali. Khng c bt k bnh lun no ca ti, m vn cn cn phi c nhiu khng gian cn thit nghin cu su rng hn. iu ny s c thc hin sau ny. Rt c th trong cun tip theo sau cun ny. Trong php l (thn thng) Thin Nh Thng (Dibbasita) v bit tm ngi khc (tha tm thng Cetopariyanana) s c cp n v phn cui cng tc l Asavakkhayaa. tc tu gic nh c th tn dit c ht tt c nhng lu hoc hay lu tn thng. Cho d c nhiu tnh th v phc tp n nhng no c bn n trong cun tip theo sau cun Thin Nh Thng (Dibbasota) v bit tm ngi khc hay l Tha Tm Thng (Cetopariyaa) ---o0o--Ht

. Ba mi ci gm c: 4 cnh kh (apya). 6 Ci dc gii

(Kmvacara), 16 Ci thin sc gii (rpabrahma) v 4 Ci thin v sc gii (Arpabrahma)

2

. y l iu trch t mt quan im qui c ngha l theo nh mi

ngi u hiu. Ni mt cch chnh xc c ngha l xt cho cng con ngi ta phi c ti sanh ni ci Ha Sinh (Opaptika) trc khi con ngi ta cht khi ci i ny. Xc cn hay ht ny (m ngoc ng ngoc) c th thc hin c mt s lin kt tng quan c th ni nh th, i vi vic ti sanh cho thn xc do tm to nn. tn li khi ci i ny. iu ny rt khp vi y tng sinh (Paiccasamuppda). Bt k khi no c tm lc c danh v sc v ngc li, ni cch khc, bn khng th cho l mnh vt qua c mt con sui cho n khi no bn t c bc chn vng chc trn hn k bc chn qua bn b bn kia dng sui v t chn an ton trn , v li ng sau l b sng hay hn bn va di khi. . iu ny c ngha l ch mt phn nh hnh nh v khng c r rng. 4 . iu ny c ngha l mt s lng ln v r rng. 5 . Tam gii l: Ci Dc gii. Ci Sc v Ci V Sc 6 . Cu Trng: hiu theo ngha en chn hu tnh c ny l ni c ng ca cc ging hu tnh c ngha l ci cc chng sanh. 1.- c thn khc nhau v tng khc nhau; 2.- c thn xc khc nhau nhng tng ging nhau. 3. c thn xc ging nhau nhng tng khc nhau; 4.- c thn xc v tng ging nhau. 5.- chng sanh v tng; 6.nhng k no t n thin mc v sc gii c gi l ksnacyatana (h khng v bin x); 7.- nhng ai t n c bc thin c gi l ki cayatana (v s hu x); 8.nhng ai t n c thin bc ki cayatana (v s hu x) v 9.-nhng ai t n mc thin gi l Nevasa nsayatana (phi tng phi phi tng x) (Trch tc phm Navakanipata thuc tc phm Tng chi B Kinh (Aguttara Nikaya)
3

. Trch trong Uparipasaka trch trong Trung B Kinh (Middle Length Sayings) 8 . Trong tc phm Uparipannasaka thuc Trung B Kinh (Middle Lenghth Saying). 9 . T Bi Bm c gi l nhng phin no trong tm cng thng c dng mt ln trc y. chnh l ngay sau khi ngi c Gic ng, c Pht khng mun thuyt php v nhng khm ph ca ngi cho nhn loi. Nhn ra tht kh lng bit bao i vi nhng ngi dn thng. Sau ngi c mt v ng Phm Thin (Brahma) tn l Sahampati. Ngi nhc nh c Pht l du sao i chng na th vn cn mt s ngi vn cn mt lng rt tbi bm trong tm (c ngha l Nhng phin no) trong con mt siu nhin ca ngi. 10 . Bn vn gi l Mahatika gii thch tc phm Thanh Tnh o (Visuddhimagga) cho rng Vng quc Sri Lanka c mt con sng c cng tn l Gaga (c ngha l Sng Hng). Chnh v th m sng ny hm cha ngha cho rng con sng c cp n y cng Sri Lanka v v nh vy v trng lo k trong bi tng thut cng phi l mt c dn Sri Lanka. 11 . on vn ny c tn l Mahka gii thch rng Dadhi (sa ng cc) th ngon hn l Khra (nc sa hay l sa ti) nhng Navanta (b) cn ngon hn Dadhi; Trong khi Sappi (b sa lng) li cn ngon hn Navanta rt nhiu. Tt c cc loi Sappima ny, ch c kem sa Sappi, c coi nh l loi ngon nht. 12 . on trn c vit bng ting Pali nh sau: Gamanagamanakaleva yatha nam manussa passanti evam adhitthasi idam tavattha mahamoggallanatihero avibhavapatihariyam akasi. 13 . Cc on Pali sau y: Ta divasa kira lokavivaraa nma ahosi, manusspi deve passanti devpi manusse. Tattha neva manuss udha olokenti na dev adho olokenti sammukh va aamaa passanti. 14 . Cn lu y l Ma-vng (Mara) gi c Pht l t khu c dch l o s y chnh l ch ng xng h khng phi l xut pht t lng knh trng c dng nh l mt ngi ngang hng hay thp hn. 15 . Mt Koti tng ng vi mi triu. 16 . Trong tc phm Uparipannasaka thuc Trung B Kinh (Middle Lenghth Saying).
7

. Cn lu y l Ma-vng (Mara) gi c Pht l t khu c dch l o s y chnh l ch ng xng h khng phi l xut pht t lng knh trng c dng nh l mt ngi ngang hng hay thp hn. 18 . Theo tp ch gii t Vidhura hm cha s kin cho l t thi xa xa Dhura (trch nhim hay l hot ng) thuyt php th khng c ngi no vt tri hn ngi. (on bng ting Pali cho li khng nh ny nh sau: Vidhura Vigatadhuro. Aehi saddhi asadisoti attho) 19 . Con s y cng nh nhiu ch khc, ch mang tnh cch thnh ng, ch khng c gi tr con s chnh xc tuyt i. 20 . Xem ph ch cui trang 348-349 bn dch trang 1 file 8.
17