MI V T LN CA PHT

Nguyn tc Hn Vn: Tinh Vn Php S Vit dch: C S Hnh C v bin son phn Ph Lc - Hiu nh: N C S Tnh Kin Cha Lin Hoa, Hi C S Pht Ggio Orange County xut bn 2005 ---o0o--Ngun http://thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 6-8-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc
LI NGI DCH LI NI U Tn gi X LI PHT 1.- TRC V SAU KHI RA I 2.- BC THY CHN CHNH 3.- GIM C CNG TRNG XY CT TU VIN K VIN 4.- TM I THA KHNG THI CHUYN 5.- NHN THC N KHNG TRONG SCH 6.- K PHN BI PHI S ST 7.- TIP NHN MT PHP MN CU CHNG SINH 8.- C NHNG NHN 9.- HT LNG KHEN NGI MT CI CHT THT P 10.- LNG KHOAN TH 11.- NHP KIM CNG NH 12.- XIN PHT CHO PHP NHP NIT BN TRC 13.- NHNG LI SAU CNG VI I CHNG 14.- C HNG 15.- NIT BN 16.- TINH THN VNH VIN TI NHN GIAN Tn gi MC KIN LIN 1.- NGI HU CN BUI U CA C PHT 2.- NGUYN CHNG THN THNG 3.- BC CU A PHT QUA SNG

4.- CNG PHT TNG KIN TRONG THIN NH 5.- AI THN THNG BC NHT 6.- DI NI HA CC V PHM CH 7.- HNG PHC C MA 8.- SC P M NHN KHNG CH NI VI THN THNG 9.- PHP M CA PHT NGHE C BAO XA? 10.- CHNG QU HI V NHN DUYN NGHIP BO 11.- NGUYN DO NGY HI VU LAN 12.- BI K CA BY C PHT 13.- THN THNG KHNG CHNG LI C NGHIP LC 14.- TUN GIO Tn gi PH LU NA 1.- NGI Y P TNH THNG 2.- QU V SAU KHI XUT GIA 3.- C PHT TH K 4.- NC PHT I V LAI 5.- LI KHUYN CHN THNH 6.- MUN CHO PHT PHP C TRUYN B KHP NHN GIAN 7.- THI TRONG KHI HNH HA 8.- U CNG L NH 9.- PHNG PHP GIO HA 10.- NI PHP CHO VUA TN B SA LA 11.- TINH THN GIO HA 12.- CNG VIC GIO HA DU L NA 13.- NHNG C TNH CA V GING S 14.- KHNG NG VI TN GI I CA DIP Tn gi TU B 1.- IM I CT CA B KHNG SINH 2.- NH TIU T THIN 3.- QUAY V NNG TA PHT 4.- XIN N NH GIU, KHNG XIN N NH NGHO 5.- KHC TRONG PHP HI BT NH 6.- NGHE VIC XA M TNG TRNG LNG TIN 7.- KHNG L G? 8.- NGI NGHINH TIP PHT TRC NHT 9.- NHT A LA HN 10.- TRONG NI SNG I AN LC, MA HOA RP T CNG DNG 11.- CH THIN TRI NHC THM BNH 12.- GING LUN DIU L KHNG TI PHP HI BT NH Tn gi CA CHIN DIN 1.- THI UA DIN THUYT VI ANH 2.- S DY D CA NG CU 3.- BI K THN B 4.- RT CUC RI CNG TM N NG I GIC 5.- KHUYN NIM TAM BO 6.- TUYN DNG GIO PHP BNH NG

7.- LUN V T CCH TRNG GI 8.- O C KHNG PHI CH C NGI TUI CAO 9.- NGUYN NHN TRANH GINH 10. RN DY THIU NIN V L 11.- L V THNG 12.- LM CCH NO BN NGHO MUA GIU? 13.- BIN I TNH THNH TNH THNG RNG LN Tn gi I CA DIP 1.- V NHN RA I NI GC CY 2.- V CHNG KHNG CHUNG GING 3.- MI HAI NM KIN TR CH NGUYN 4.- XUT GIA TU HNH 5.- TR THNH T PHT 6.- HON THNH LI C HN VI NGI XA 7.- TN GI X LI PHT THAM VN 8.- B LO NGHO C SINH LN CI TRI 9.- MT TRNG HP KHNG HI LNG 10.- TN GI AN NAN TNG BNH BT 11.- CH CHUYN TU KH HNH 12.- C PHT CHIA HAI CH NGI 13.- K THA Y BT CA PHT 14.- KT TP THNH IN 15.- HN GP NHAU PHP HI LONG HOA Tn gi A NA LUT 1.- TUI TH KHNG LO LNG 2.- NNG LNG MUN XUT GIA 3.- C TUYT LI CU HN CA MT THIU N 4.- C NM TRONG V CH THCH NG 5.- PHT GIP V O 6.- NGUYN NHN A LC CA PHI N 7.- NIM AN LC NI NI RNG TNH MCH 8.- TRM CP QUI Y TAM BO 9.- TU TP TM IU GIC NG CA CC BC I NHN Tn gi U BA LI 1.- XUT THN T GIAI CP N L 2.- CO TC CHO PHT 3.- AI XUT GIA TRC L S HUYNH 4.- TRONG MT KIP TRC 5.- NHNG CNH NG OI M TRN NG HNH HA 6.- S MNG HA GII 7.- HI GII PHP NI PHT 8.- PHP TC THM HI BNH NHN 9.- HA HP TNG V PH HA HP TNG 10.- KT TP TNG LUT Tn gi A NAN 1.- NHN DUYN XUT GIA

2.- GIP CHO N GII C XUT GIA 3.- NN MA NG GI 4.- THUYT PHP CHO T KHEO NI 5.- B DM PHA V CHIA BNH 6.- LM TH GI CA PHT 7.- TNH BN TRONG O NGOI I 8.- NI KH TM LN NHT 9.- MNG V NHNG D ON 10.- THNH GIO LN CUI TRC GI PHT PHT NHP NIT BN 11.- THAM D I HI KT TP KINH IN 12.- NHP NIT BN Tn gi LA HU LA 1.- CU B HNH PHC NHT TH GIAN 2.- A CON KHNG BIT MT CHA 3.- CH SA DI U TIN 4.- TUI TR NGHCH NGM 5.- S RN DY NGHIM KHC CA PHT 6.- SA DI C PHP CHUNG PHNG VI T KHEO 7.- C NHN NHC 8.- CON NG GIC NG 9.- CH HIN CNG T VIN 10.- NHP NIT BN PH LC Tn gi KIU TRN NH Tn gi DA X Tn gi U LU TN LOA CA DIP i c XA NC i c B T A Ni trng MA HA BA X BA Ni s DA DU LA Vua TN B SA LA C s CP C C N c s T X KH TI LIU THAM KHO

---o0o--LI NGI DCH (Nhn k ti ti bn) Mi v tn gi c nu ra trong sch ny, ch l nhng v tiu biu nht trong s t ca Pht. Ngoi ra, cn c mt s v khc, xut gia cng nh ti gia, cng rt ni ting, v c nhng ng gp quan trng trong

vic hong dng o php, tng c c Pht v tng chng tn thn, nh qu ngi Kiu Trn Nh, Ma Ha Ba X Ba , Cp C c v.v... Th theo li yu cu ca qu v c gi, trong k ti bn ny, chng ti son thm phn PH LC pha sau, xin lc thut cng hin qu v c gi, cuc i mt s v t quan trng khc ca Pht (c trong bn chng: t kheo, t kheo ni, c s nam v c s n), m chng ta vn thng nghe tn. Trong phn Ph Lc ny, v chng t kheo, chng ti s cp n ba v t ln ca Pht m chng ta u nghe ting, l cc tn gi Kiu Trn Nh, Da X v u Lu Tn Loa Ca Dip. Thm vo mt ngi hu cn rt trung thnh ca c Pht hi Ngi cn l mt v thi t, l Xa Nc, cuc i v sau ca ng nh th no, tng cng l iu nn bit. c bit, c Pht c mt v phn v cng nguy him l B t a, m qua ng, chng ta s thy r c cao tt ca c Pht. Bi vy, truyn ca ng cng c chng ti cp ti. V chng t kheo ni, chng ti xin nu ln hai v c lin quan v cng mt thit vi tiu s ca c Pht, l hai ni s Ma Ha Ba X Ba v a Du La. V chng c s, trc ht chng ti xin gii thiu vi qu v c gi, vua Tn Ba Sa La, v t u tin ca Pht trong hng vua cha, c nhng ng gp ln trong s nghip ha o ca c Pht; v sau , chng ti xin nu ln mt v tiu biu trong gii c s nam v mt v tiu biu trong gii c s n, l ng Cp C c v b T X Kh, tng c coi l hai v i th ch ca gio on, c chnh thc c Pht tn dng cng c. Cng th theo li yu cu ca qu v c gi, trong ln ti bn ny, chng ti s chua thm ch Phn, (trong du ngoc n, Sanskrit trc, Pali sau, hoc ch mt trong hai ch ) theo sau cc nhn danh v a danh quan trng c ni ti trong sch. V d: - X Li Pht (Sariputra - Sariputta) - Gi Da (Gaya) - v.v... Khi cun sch ny ra i, n c qu v c gi n nhn mt cch rt hoan h. iu cho thy, cuc i ca ch v thnh chng c mi ngi con Pht t lng knh ngng trn vn, v ly lm tm gng cao p cho ch hng tu hc ca mnh, nhng i sng thnh thin y khng

phi ch c mt chng t kheo, m cn c c ba chng kia. l l do chng ti son thm phn Ph Lc cho k ti bn ny. Chng ti xin chn thnh cm n tt c qu v gip cho cc kin qu bu a n quyt nh ti bn cun sch ny. Chng ti son phn Ph Lc trong mt hon cnh va thiu thn ti liu tham kho, va eo hp v thi gi v kh nng; cho nn khng th no trnh khi cc sai st. Knh mong cc bc cao minh ch gio cho. Trn trng, Thnh ph Edmonton, Canada u Xun nm K Mo (1999) HNH C - TNH KIN ---o0o--LI NI U Lch s Pht Gio bt u vi c Gio ch, Pht Thch Ca Mu Ni, n sinh ti n cch nay 26 th k. Bn o n vo thi gm rt nhiu vng quc; v nu so snh vi cc vng quc rng ln, hng mnh nm dc theo sng Hng, nh Ma Kit (kinh l Vng X), Kiu Tt La (kinh l X V), Bt K (kinh l T X Li) v.v..., th qu hng ca Pht, vng quc Thch Ca (kinh l Ca T La V), ch l mt nc nh nm tht xa pha Bc, tn chn ni Hi M Lp. Cc vng quc rng ln kia, khng nhng b th v t ai, phn thnh v kinh t, hng mnh v binh b, pht trin v vn ho m cn l nhng a bn hot ng rng ri, phong ph, nhn nhp ca tn gio. chnh l vng trung tm im ca o Ba la mn. cng l trung tm ca nhng tro lu t tng cp tin i khng li B la mn truyn thng thi by gi. Nhng v lnh t tn gio ting tm lng ly lc nh Ut u Lam Pht, A La Lam, A T , San X Da v.v... u c o trng ln ti vng ny. Trong khi , ni n vng quc Thch Ca th t ngi bit n! Bi vy nu thi t Tt t a c ni ting th cng ch ni ting trong phm vi vng quc ca mnh, hoc xa hn th n nc lng ging (qu ngoi ca thi t) l Cu L m thi. cng l l do ti sao m thi t, khi quyt nh

xut gia, phi ri xa qu hng mnh, xung tn Bt K v Ma Kit (cch Ca T La V v hng ng Nam t 200 n 400 cy s ng chim bay) lu vc sng Hng tm thy hc o. C th ni, chnh ci bu kh ua n nhn nhp nhng hn tp, ln qun ca cc tro lu t tng lc , tc ng v thc dy mnh m thi t phi tm cho ra mt con ng sng, ng n, y tin tng hng dn v lm ni nng ta cho mi ngi. Khi Pht thnh o v thnh lp gio on vi nm v t t kheo u tin ti vn Nai, mi ngi dn n vn cha bit g v Pht. n lc gio on ng dn, v cc v t u tin c y kh nng v o hnh t mnh i hnh ha cc ni, th ngi ta mi bt u nghe ni n Pht"! Cho n gn mt nm sau, khi Pht thu phc c ba anh em u Lu Tn Loa Ca Dip, tip n l X Li Pht v Mc Kin Lin, v sau khng lu l i Ca Dip, th ting tm ca Pht mi thc s vang khp bn phng, trong triu ngoi ni ai ai cng bit! Trong sut cuc i ha , s ngi qui hng v c Th Tn nhiu n ni khng m ht c; ring chng t xut gia, c tng ln ni, cng phi hng vn. Trong s t , d nhin l khng lm sao trnh khi c nhng phn t km phm hnh, nhng ch l phn rt nh, cn i a s, nh ai cng nhn nhn, u la nhng Pht t chn chnh, thun thnh, sing nng tu hc, nhit tnh phng s chng sinh. Ch v t kheo v t kheo ni chng qu A la hn, c lit vo hng thnh chng c n hng ngn, m cc v ca s ti gia chng cc qu Tu hon, T hm cng khng phi l t! Trong s thnh chng t ca Pht, khng phi v no cng c s trng v hnh nguyn ging nhau, m mi v u c nt c bit ca ring mnh, v khi ni n iu ny th ngi ta thng nhc n Mi V T Ln (Thp i T) ca Pht". Tht ra, khi cn ti th c Pht khng h ni l mi v t ln nht ca Ngi, m Ngi ch bo rng, v ny rt gii v phng din ny, v kia xut sc v phng din kia ... m thi. Kinh Tng Nht A Hm c ghi mt danh sch cc v t ng u gio on v tng phng din khc nhau, do chnh c Pht xc nhn, v d: A Nh Kiu Trn Nh c php lp cao hn ht; X Li Pht c tr tu siu vit nht; Mc Kin Lin thn thng bc nht; Nan gi gn su cn cn trng nht; v.v... Danh sch y gm c thy 41 t kheo, 13 t kheo ni, 11 c s nam v 10 c s n. Con s

mi v t ln ny l do ngi i sau chn la. Bi vy, c nhiu danh sch khc nhau v Mi V T Ln, nhng danh sch sau y c coi l thng dng nht: X Li Pht, Mc Kin Lin, i Ca Dip, A Nan, u Ba Li, A Na Lut, Ph Lu Na, Ca Chin Din, Tu B v La Hu La. C th ni, l mi v t tiu biu nht ca c Pht, Chnh cc ngi l nhng cnh tay c lc nht gip c Pht hu hiu nht trong cng vic hong php sinh, lm cho Pht php hng thnh trn khp lnh th n thi , v cn lu truyn mi n ngy nay. Nhn vo s t ca Pht, xut gia cng nh ti gia, m tiu biu l mi v thnh chng trn, chng ta s thy r c bao dung, tm bnh ng v tnh thng yu bao la ca Ngi i vi mi ngi. Ngi nh bin c, nc ca trm sng u chy vo . Ch trong s mi v thi, chng ta cng thy h i din cho mi thnh phn trong x hi: A Na Lut, A Nan, La Hu La vn l cc vng t, vng tn, thuc giai cp vua cha y quyn uy thng tr; i Ca Dip, Ca Chin Din xut thn t nhng gia nh thuc giai cp B la mn, danh phn cao trng tt bc, giu c nht nc; X Li Pht, Mc Kin Lin tng l nhng nh hc gi li lc, lnh t ca mt h phi ngoi o, di trng c hng trm chng; Ph Lu Na, Tu B sinh trong nhng gia nh giu c thuc giai cp ph thng, nghip ch v sau ht l u Ba Li, xut thn t giai cp n l, ngho kh, tht hc. Tt c mi v, t gia sn, trnh , n danh phn, a v trong x hi ca h tht khc nhau, nhng khi ha nhp vo np sng tng on th tt c u bnh ng. Tt c u mt mc tn knh c Pht v cng tn knh nhau, u n lc tu tp, u t c nhng a v tn qu, v u c mi ngi knh ngng. Qua phm hnh ca qu ngi, tng hnh vi, li ni, cch c x, cng nh nhit tnh ca qu ngi i vi chng sinh, chng ta c th thy r c nhn cch cao thng ca Pht cng tnh thng rng ln ca Ngi i vi chng sinh. Cho nn c ngi ni, mun hiu c Pht, cch tt nht l hy nhn vo cuc i ca t ra l mi v t ln ca Ngi! S tch ca mi v tn gi c ghi chp ri rc trong cc kinh truyn Nam truyn cng nh Bc truyn, v t lu c ha thng Tinh Vn, mt ngi sao Bc u ca Pht Gio Trung Hoa Dn Quc hin i, su tp, c kt v vit thnh sch Thp i T Truyn (nh xut bn Pht Quang, i Bc, n hnh nm 1984). Sch vit kh y v cuc i ca mi v tn gi. Mi cuc i l c mi tm gng sng chi, t r phm hnh cao thng cng nhit tm v o php v v chng sinh ca nhng

Pht t chn chnh, mu mc, m chng ta ch cn hc hi v tu tp theo c mt phn nh thi, cng lm cho Pht php tn ti th gian. c truyn ca qu v tn gi, chng ti v cng xc ng, tng nh cc ngi ang hin tin trc mt, ang theo chn Pht hnh ha u y ... t lng bit n su xa cng nh lng knh ngng cng c v lng ca cc ngi, v ng thi v li ch chung, chng ti xin em sch Thp i T Truyn ca ha thng Tinh Vn, dch ra ting Vit chia x cng qu v Pht t Vit Nam. Rt mong cun sch ny s gip ch phn no trong cng phu tu hc ca tt c chng ta.

---o0o--Tn gi X LI PHT (Sariputra - Sariputa) (V thng th c tr tu siu vit nht) 1.- TRC V SAU KHI RA I Thnh Vng X (Rajagrha - Rjagaha) l kinh ca vng quc Ma Kit (Magadha), min Nam n . Cch thnh ny chng vi dm, c mt thn trang tn l Ca La T Noa Ca (Nalaka), rng trc xinh ti, non xanh nc bic, cnh tr tht l u nh. l qu hng ca tn gi X Li Pht, v t c tr tu ln ca c Pht. X Li Pht c sinh ra trong mt gia nh thuc dng B la mn. Thn ph ca tn gi tng l mt lun s ni ting ca o B la mn. Thn mu tn gi, trong thi gian mang thai tn gi th tm tr tr nn linh mn khc thng, n ni ng em ruy ca b l Cu Hi La (Kausthila Kotthita), vn d cng l mt tay ngh lun c phch ng thi m cng phi chu thua b. Bi vy, ng rt ly lm h thn, phi b nh m i. ng bit rng, ch mnh chu nh hng ca ci bo thai, v a b ang nm trong bng m kia, sau ny nht nh s l mt bc c tr tu hn ngi; nu mnh khng c cng hc hi thm th th no cng phi thua km a chu y, ri ngi ta ci cho th sao! Cho nn sau khi ri khi nh, ng i khp ni tm cc bc minh s cu hc. ng chuyn cn cho n ni mng tay mc di m khng c th gi ct, khin cho ai ai cng gi ng l Trng Tro Phm Ch (Dirghanakha - Dighanakha - ng thy tu mng di).

- V sau, nhn thy X Li Pht qui y lm t Pht,ng cng xut gia theo Pht lm sa mn. Khi ln tm tui, X Li Pht lu thng kinh s. Lc by gi, nc Ma Kit c hai anh em Ct Li v A Gi La, u l hng trng gi. Mt hm, h tht tic ln khon i quc vng, thi t, cc v i thn, cng cc v lun s. Trong phng by tic, tt c ch ngi ca khc u c qui nh r rng, ty theo thn danh v a v tng ngi; th m cu b tm tui X Li Pht kia, khng bit s st ai ht, dm ngang nhin leo ln ch ngi cao qu dnh c cc v lun s ngi. Lc u, cc v i thn v lun s thy th th c cho X Li Pht v cn l con nt khng bit, g, cho nn khng thm ni nng g ti. li cn cho m t tr tui ca h n chi vi cu; nhng mt lc sau, nghe cch ni nng ca X Li Pht rt l khc thng, ngn t r rng, khc chit, ngha l tinh tng, rnh mch, th cc cc quan i thn, cc v i lun s u ly lm kinh ngc, khen ngi v bi phc, ring quc vng th v cng hoan h, lin truyn lnh ly ngay mt thn trang thng cho X Li Pht. Cu thn ng tm tui y tht lm rng r cho gia nh, v chnh ngay thn ph ca cu, vn l mt danh gia ng thi, cng phi cng nhn rng s thng minh ti tr ca ng khng th snh kp vi a con cng qu ca mnh. ---o0o--2.- BC THY CHN CHNH X Li Pht ln ln, tr thnh mt thanh nin cao ln, nt mt thanh t, i mt c thn, tay di qu gi, c di truyn ca thn ph, cho nn cng c ci phong ca mt nh hc gi tr danh. Trong gii hc thut by gi, khng ai l khng bit n i danh ca chng thanh nin hu sinh kh y . Nm hai mi tui, X Li Pht xin php song thn i du phng hc o, tm cu chn l. u tin, chng n xin hc vi mt thy B la mn tn l San X Da (Sanjavairattiputra - Sanjayabelatthiputta). Mt thi gian sau, v thy San X Da khng kh nng lm tha mn c vng ca chng, X Li Pht li mun t gi thy i ni khc. Lc by gi, trong s bn hc, c mt thanh nin tn Mc Kin Lin (Maudgalyayana - Moggallana), l ngi bn tri k duy nht ca chng. Chng bn ni tng ca mnh cho Mc Kin Lin bit, v Mc Kin Lin cng c tng ging nh vy. Hai ngi lin quyt nh ri hc vin ca

San X Da v t mnh chiu tp chng lp nn mt hc vin mi. C hai ngi u t cho rng, trn th gian khng cn ai thng minh ti tr hn h, cho nn khng cn ai c t cch v kh nng xng ng lm thy h na. X Li Pht v Mc Kin Lin, khng nhng tui tc xp x bng nhau, m t tng v trnh hc vn cng khng khc nhau my. C hai ngi cng c ch nguyn quyt tm cu chn l. H thng knh nhau, cng nhau, v c x vi nhau tht v cng ha hp. T y, h ch cng hc hi vi nhau v dy d chng trong hc vin, ngoi ra, trong ton ci n , h khng cn thy c bt c nh hc gi no ng k di mt h. Cho n mt hm X Li Pht bng nhn thy thy A Th Thuyt (hay A Thuyt Th, A X B Th, t B, Asvajit - Assaji, l mt trong nm v t kheo u tin xut gia lm t Pht, tng nhiu nm tu kh hnh, n khi c nghe Pht dy v gio l Bn S Tht th chng qu thnh) trn mt ng ph trong kinh thnh Vng X ... Dng v ca thy A Th Thuyt trng trang nghim lm sao! Mi c ch i, ng ca v t kheo y u t r oai ghi t hnh. Thot nhn thy, X Li Pht bng cm thy tm hn rng ng. Tht kinh ngc, tht k l, khng th t c! Khng dn c thc mc X Li Pht lin bc n trc mt A Th Thuyt, cho hi mt cch cung knh: - Xin li ngi cho ti hi thm, ngi tn l g v ang c ng ti u? Thay A Th Thuyt tr li: - Xin cm n ngi hi thm. Ti tn l A Th Thuyt ang c ng ti tu vin Trc Lm (Venevana - Veluvana) pha ngoi kinh thnh cch y khng xa lm. (C thuyt ni rng, lc X Li Pht gp i c A Th Thuyt th tu vin Trc Lm cha c xy ct; c Pht v chng tng ang c tr trong mt khu rng ngoi pha Nam thnh Vng X - Ch thch ca ngi dch). - Bc tn s ca ngi l ai? V thng dy ngi nhng o l g? - Thy t l ngi thuc dng h Thch Ca, ngi ta thng Ngi l Pht Thch Ca Mu Ni. Ngi thng dy cho chng ti v chn l ca v tr v nhn sinh, m k tr c cn ct nh ti th khng th no hon ton lnh hi ht c. Gio l Thy ti thng ging dy m ti ghi nh nhiu nht l nh vy:

Cc php do nhn duyn m sinh, V cng li do nhn duyn m dit. V Ngi cn dy: Tt c cc hnh nghip u l v thng, u l php sinh dit. V mt khi chm dt c s sinh dit, Th c c s an lc trong cnh gii nit bn tch tnh. Tht ti khng bit din t th no ni ln c lng cm kch ca chng ti i vi nhng li gio hun ca Thy chng ti! X Li Pht cm thy nh tri long t l khi va nghe c danh xng c Pht cng gio php ca Ngi do t ming thy A Th Thuyt ni ra! Nh nh sng chi la ca mt tri chiu ngay trc mt, bao nhiu m my nghi ng v cc vn v tr nhn sinh tch t t trc n nay bng dng u c qut sch. Hai ngi i vi nhau thm mt qung ng m o. i bn cnh v t kheo va mi gp ln u m X Li Pht cm thy nh l bn tm giao lu i. Sau , X Li Pht xin co t, v ha vi A Th Thuyt th no cng sm n tu vin xin yt kin c Pht. X Li Pht bng b tr v hc vin. Mc Kin Lin xem thy thn sc X Li Pht sao m khc thng, nt vui mng hn h l ra trn mt bn hm nay tht cha tng thy bao gi! Bn hi d: -X Li Pht! Sao? C vic g hng th lm m hm nay trng bn vui v qu vy? - Mc Kin Lin! Ti mng qu! Trong i, y l ln u tin ti thy cao hng nh vy! Ny, ti ni cho bn bit nh, ti tm thy bc tn s ca chng mnh ri! ... Mc Kin Lin tr mt: - Ny, ng ni nh vy, trn i ny li cn ai c th lm thy chng ta na ch!

- C ch, c! l c Pht! Ti xin nhc li, l c Pht! Ri X Li Pht em tt c nhng g nghe c t thy A Th Thuyt v c Pht v gio php ca Ngi, ni li cho Mc Kin Lin nghe. Hai ngi bn, mt ngi thut v mt ngi nghe, trong giy phht qu bu y, u v cng vui sng, cm ng n ni nc mt chy rn ra. Php nhn duyn, ngi thng nghe n th khng hiu l g, nhng khi lt vo tai ca mt ngi c tr tu v ang tm cu chn l nh X Li Pht th khc hn. ng cm thy nh cng phu t hc ca mnh trong bao nhiu nm qua u tr thnh rng tuch! iu khng sai, bi v, ch c ngi no thy r c nhn duyn th mi thy r c Pht php. Lin ngy hm sau, X Li Pht cng Mc Kin Lin, dn theo hai trm chng ca h, cng n tu vin Trc Lm xin xut gia theo Pht. c Pht rt hoan h, v bit rng, t ngy thnh o, n nay mi c c hai ngi t ch thc c kh nng, c th tip th chn l do mnh truyn t; trong khi th X Li Pht v Mc Kin Lin cng bit chc chn rng, cho n hm nay mnh mi ch thc c c bc Thy chn chnh! ---o0o--3.- GIM C CNG TRNG XY CT TU VIN K VIN Sau khi X Li Pht xut gia theo Pht th uy tn ca tng on mnh m thm ln. Tn gi rt c Pht tin cn. Tn gi l ngi u tin c Ngi giao cho s mng ln min Bc gio ho, nhn tin qun c cng trnh xy ct tu vin K Vin (Jetavana). Nhc li, trong hai nm u sau ngy c Pht thnh o, cng vic hong ha ca c Pht ch mi pht trin khu vc pha Nam sng Hng trong phm vi cc vng quc Ca Thi (Kasi) v Ma Kit . Lc by gi, kinh thnh X V (Sravasti - Savatthi) ca vng quc Kiu Tt La (Kosala), thuc min Bc n , c mt v trng gi tn l Tu t (Sudatta). Nhn duyn c ng, mt hm nhn xung Vng X thm ngi thn m c din kin c Pht. V lng ngng m, ng xin qui y Tam Bo v thnh nguyn Pht cho php ng c xy ct mt ngi tu vin kinh thnh X V - qu hng ng - cng dng Pht v tng on lm c s tu hc v hong php phng Bc.

Sau khi dng vng rng tri t, mua c khu vn cy ca thi t K (Jeta) ti thnh X V, trng gi Tu t lin tr li Vng X xin Pht cho mt v t kheo ln trng coi cng vic xy ct tu vin. Pht php i vi dn chng X V tht l mi m. Ni li c ng o ngoi o hot ng; cho nn ngi c c ln khng nhng phi sc qun xuyn cng vic xy ct tu vin, m cn phi c kh nng hng phc ngoi o. V thy r iu , c Pht giao nhim v y cho X Li Pht, v tn gi cng vi Tu t ln ng i v phng Bc ... ng nh c Pht lng nh trc, cng vic xy ct c khi cng khng lu th ma nn lin n. V lng k, v lo s Pht gio bnh trng, rt ng gio s ngoi o cng n yu cu trng gi Tu t hy b nh xy tu vin cng dng Pht; khng nhng th, h cn bo Tu t khng c tin theo c Pht na. Nhng trng vn t nim tin su sc ni c Pht ri, th d cho ngoi o mun ni nng th no i na, ng cng khng i . Qu v gio s ngoi o bn thay i k hoch. H thch tn gi X Li Pht cng khai tranh lun vi h; v h tin rng, vi cch ny, chc chn h s nh bi c X Li Pht cho Tu t sng mt ra m tnh ng. Khi bit c tin ny, trng gi lo s v cng. ng ngh rng rng, mt mnh tn gi X Li Pht th lm sao c th thng c s gio s ngoi o ng o nh vy! ng bn n yt kin tn gi t l tm trng lo lng ca mnh; nhng khi nghe iu y, tn gi khng cht g t l, li cn t ra ht sc vui mng, v i vi tn gi, y mi chnh l mt c hi tht tt hong dng gio php. Ngy gi v a im m cuc tranh lun c c nh. Bn pha ngoi o c ra vi mi v lun s i chi vi ch mt mnh tn gi X Li Pht. Nn bit rng, trong cuc tranh lun ny, v s lng, tuy i din c Pht ch c mt mnh tn gi X Li Pht, nhng trn thc lc th mt X Li Pht y cng nh bi hng ngn, hng vn cc v lun s ngoi o. Tn gi l mt v t t c ai snh kp trong s cc t ca Pht. Li na, chng ta hn cn nh, tn gi vn xut thn t mt gia nh B la mn, m t ph v thn ph u l nhng bc hc gi, lun s li lc trong gii B la mn. Ngay t lc nh, tn gi hng th c trn vn ci di sn tinh thn ca ng, cha, tng tinh thng mi in tch ngoi o; ln ln li gp c duyn xut gia theo Pht v chng qu thnh, th cn chn ai hn c tn gi i ph vi ngoi o trong trng hp ny! Cho nn, khng cn ni chng ta cng bit c rng, tn gi X Li Pht

thng qu v lun s ngoi o trong cuc th thch ny. C iu ng ni, sau cuc tranh lun cng khai y, qu v gio s ngoi o thy r c chn l, ph b kin chp, ng lng xin tn gi X Li Pht gii thiu h c gp Pht v qui y theo Pht tu hc. Cng nhn c hi ny m rt ng o qun chng c bit n Pht php v u xin qui y Tam Bo. Ring trng gi Tu t th vui mng hn h, cng khm phc tn gi X Li Pht, ng li cng cm kch oai c ca Pht. Lc , tuy c Pht vn cn ang hnh ha phng Nam, m nh snh chn l ri chiu n phng Bc. Cng trnh xy ct tu vin K Vin c tin hnh rt nhanh chng. Theo n do tn gi X Li Pht thit k, tu vin gm c mi su gian nh rng ln dng cho nhng sinh hot tp th nh ging ng, hi trng; su mi gian nh nh dng lm phng ng, phng tnh dng, phng ra mt, kho cha vt dng v.v...; ngoi ra cn c cc sn vn ng, sn tm, ao nc, v.v... Mt hm, khi tu vin xy ct sp xong, tn gi ch ln h khng ni vi Tu t: - Trng gi Tu t! Hy nhn ka! Trn khng trung hin ra nhng g, ng thy khng? Tu t ly lm l p: - Tha tn gi, con c thy g u! - phi ri, nu dng nhhc nhn th khng th thy c nhng cnh ny u. By gi ng hy nng vo thin nhn ca ti m nhn li mt ln na nh! - Tha tn gi, con thy ri. Con thy c rt nhiu in p , trang nghim. Tu t rt lm sung sng ni vi X Li Pht nh vy. - l cung in ci tri Lc Dc, dnh cho ng y. y ng xy tu vin cng dng c Pht dng lm c s hong php; d tu vin cha hon tt, nhng cung in dnh cho ng ci tri Lc Dc th hon thnh ri. - Tha tn gi, cung in ca ci tri Lc Dc nhiu nh th th v sau con nn cung tri no tt hn?

- cung tri ao Li th mng sng rt di, li c thc v sing nng trong vic tu hnh Pht o, cho nn rt t khi b a lc. - Vy th trong i tng lai con nguyn c sinh v cung tri ao Li. Trong lc Tu t ni li y th bao nhiu cung in khc dn dn bin mt, ch cn li cung tri ao Li l sng r huy hong. Tu t thy th th v cng vui mng. l vic c mt khng hai trong i ng t trc n gi. ---o0o--4.- TM I THA KHNG THI CHUYN Ni n vic tr3ng gi Tu t, nhn xy ct tu vin cng dng Pht m c th nng vo thin nhn ca tn gi X Li Pht nhn thy c n cc cung tri, tng cng nn nhc li trng hp c bit ca cp mt X Li Pht trong mt cu chuyn tin thn ca tn gi cch su mi tiu kip v trc, khi tn gi ang tu hnh b tt. Thu , trong khi pht tm tu hnh b tt, X Li Pht rt ch trng n hnh b th. thc hin hnh b th, X Li Pht khng nhng pht nguyn gip cho mi ngi ti vt, nh ca, rung vn, m thm ch cn hi sinh n c thn th v tnh mng na. Tm nguyn chn thnh ca X Li Pht lc lm cm ng n c tri t. By gi c mt v tri mun th tm o ca X Li Pht bn ha hin lm mt g thanh nin tui chng hai mi, ng bn ng ch X Li Pht i ngang qua. Khi X Li Pht va ti trc mt th g thanh nin lin khc lc ku go thm thit. X Li Pht thy th th ng mi thng tm, bn an i hi han: - Ny cu! C chuyn g m cu ng y khc lc thm thit qu vy? - Xin ng ng hi lm g! Ti d c ni chuyn ny vi ng cng ch v ch m thi. - Cu ! Ti l k tu hnh, c tm nguyn gip nhng ai b au kh. Ch cn cu ni r ci hon cnh bt hnh ca cu, nu kh nng ti c th lm c g gip th ti tc khc lm cu va ngay.

- Ti bit chc chn l ng th gip g c cho ti u! Ti sn th gian ti khng h thiu thn, ch v m ti bnh qu nng, khng th tm thuc cha m ti au n n phi khc lc thm thit nh vy. Theo li thy thuc bo th ti phi i tm cho c mt con mt sng ca mt ngi tu hnh em v lm thuc th chng bnh him ngho ca m ti mi cha khi c. Ti va i va ngh, n nh con mt sng ca mt ngi bnh thng cn cha d kim, hung h l ca mt ngi tu hnh! Ngh n iu kh khn ny, ri ngh n m bnh nm trn ging, va rn sit va trng ngng con mau em con mt v lm thuc, m lng ti au nh ct ... - Cu ! Khng c g kh khn c. Va ri ti ni vi cu v ci tm nguyn ca ti. Ti chnh l mt k tu hnh, v mt ca ti ng l mt ca mt ngi tu hnh. Ti xin biu cu mt con mt ca ti cu em v lm thuc cha bnh cho b c. G thanh nin vui mng nhy nht: - Tht sao! ng hoan h cho ti mt con mt sao? - Bao nhiu ti sn ti em b th cho ngi ht ri. Ti ang mun tin thm mt bc na trn ng tu hnh b tt l b th n thn th ti, nhng kh ni l cha c ai cn ti. Hm nay gp c cu ti tht thy mn nguyn. Ti vui sng lm v cm n cu v cng. Vy cy hy dng cch no ly con mt ca ti i! Nhng g thanh nin khng chu, ni: - Khng c u,! Lm nh vy th c v nh ti cng ot con mt ca ng. Ti khng dm. ng t nguyn cho ti th xin ng hy t mc n ra trao cho ti. X Li Pht cho li ni ca g thanh nin l c l, bn h quyt tm, nn au n, a tay mc con mt bn tri ra, trao tn tay g, v ni: - Xin a t cu gip ti hon thnh tm nguyn. Cy hy em con mt ny v nh i! G thanh nin a tau tip ly con mt do X Li Pht trao cho, nhng bng ht to:

- Tht l v dng! Ti u c bo ng mc con mt bn tri lm g! Bnh ca m ti, theo thy thuc bo, phi dng con mt bn phi mi c! Nghe th, X Li Pht li cho mnh qu l v dng. ng t trch mnh sao khng hi trc cu ta cho cn thn. Gi th l ri. Pht tm th phi cho trn vn; cu ngi th phi ht lng. Th th ta phi mc lun con mt bn phi cho cu ta mi c! ng bn an ni g thanh nin: - Cu ng gin! Va ri v ti qu hp tp m qun hi cu trc cho r rng. Ti bit li. Con mt bn phi ca ti vn cn y, ti mc ra n li cho cu em v lm thuc cha bnh cho m cu. Ni xong, X Li Pht li c nn au n, mc lun con mt bn phi trao cho g thanh nin. Tip ly con mt, khng mt li cm n, g li cn a con mt ln mi ngi ngi, ri nm mnh xung t v mng: - ng m l ngi tu hnh g! Con mt ca ng sao m hi thi kh ngi qu th lm sao c th lm thuc cha bnh cho m ti c! Mng xong, g li dng chn p ln con mt ca X Li Pht. Lc tuy khng cn trng thy g c na, nhng tai X Li Pht vn nghe bit r mi chuyn. ng nghe g thanhh nin kia mng ng. ng nghe ting chn g dm p ln con mt ca ng cho g. ng than thm: Chng sinh tht kh ; tm b tt tht kh pht! Thi ta cng khng nn vng tng v vic tin tu hnh i tha na lm g, m hy c theo con ng t li c l hn. Va ngh nh vy th bng trn h khng xut hin rt nhiu thin chng, ng thanh ni vi X Li Pht rng: - Hi v hnh gi kia! Ngi khng nn thi ch nh vy. G thanh nin va ri chnh l mt v tri ha hin th o tm ca ngi y thi. Ngi hy gi vng tm nguyn v hy tinh tn dng mnh hn na trn ng tu hnh! Nghe my li y, X Li Pht li t ly lm h thn, tm b tt li pht sinh mnh m. Tri qua su mi tiu kip, X Li Pht vn khng thi chuyn trn ng tu hc, cho n hm nay c gp Pht l lin chng thnh qu, c c thin nhn thng. ---o0o---

5.- NHN THC N KHNG TRONG SCH X Li Pht xng ng l v t hng u ca c Pht. Tn gi l bc c tr tu hn ngi, thn lc tri chng, m i vi c Pht th trm iu u y thun, cha tng lm tri li dy no ca Ngi. Bi vy, trong tt c t, tn gi l ngi c c tn nhim nht. Trong ln u tin tr v thm qu hng Ca T La V (Kapilavastu Kapilavatthu) sau ngy thnh o, c Pht cho La Hu La (Rahula) xut gia theo tng on tu hc. Chnh X Li Pht truyn gii sa di cho La Hu La. c Pht cng bo La Hu La tn X Li Pht lm thy, phi lun lun k cn c tn gi dy d cho. Mt hm sau khi La Hu La theo X Li Pht i kht thc tr v, c Pht trng thy nt mt La Hu La khng c vui. Sau gi ng trai, Ngi bn gi La Hu La n gn hi xem trong lng c g khng va . La Hu La ci u tha: - Bch Th Tn! Thn phn con ch l mt ch tiu, l ra th khng c ni li lm ca bc trng thng, nhng nu khng ni th khng ai hiu c hon cnh ca bn sa di chng con. - , c vic g con c vic ni ra i! - Bch Th Tn! Khi cc bc trng thng dn chng con i th thc, qu v th ch cng dng cho qu ngi ton thc n ho hng; cn vi bn sa di chng con th h ch cho ton nhng thc n qu t. Con ngh, thn th ca mi ngi u cn thc n ging nhau, u c phn bit tui tc hay gii hnh. Cc bc trng thng ca chng con ch bit th dng s cng dng ca th ch m khng c lng thng chiu c n chng con, cho qu v th ch sinh tm phn bit trong khi cng dng. - Ch mt vic nh nh vy m con cng khng nhn c hay sao? - Xin c Th Tn thng xt m khng trch mng con. Bch Th Tn, n ung c cht dinh dng th thn th mi khe mnh, kh lc mi tng trng do m tm mi an lc tinh tn tu tp. Thc s th chng con ngy no cng ch n ton cc thc n thiu dinh dng, cho nn thn th ngy cng mt mi, khin cho tm t khi c chuyn nht hnh tr hu hiu.

c Pht cng thy nhng iu La Hu La ni l ng s tht, nhng vn dy: - Ny La Hu La! Con ri b hong cung i theo tng on c phi l v nhn s cng dng chng? - D khng phi nh vy, bch Th Tn! Con gia nhp tng on l hc o tu hnh. - Vy th con u c cn g phi ni v chuyn y. Nu ch v vic hc o tu hnh th d chng ta c c th ch cng dng ch mt ht m hay mt ht bp cng vn l y . Thi con hy lui i, hy ly vic tu hnh lm trng, ng tm n chuyn n ung na! Tuy c Pht dy La Hu La nh vy, nhng Ngi cng thy vic th ch cng dng tng chng vi tm phn bit l khng phi. Bi vy, sau khi La Hu La i ri, Ngi li cho mi X Li Pht n. Ngi dy: - Thy X Li Pht! Hm nay thy nhn c cc thc n khng trong sch, thy c bit khng? Tn gi nghe Pht bo th th tht kinh, bn chy ra ngoi, em bao nhiu thc n va n xong cho i ra ht, ri tr vo tha vi Pht: - Bch Th Tn! T khi theo Th Tn xut gia n gi, con lun lun y theo cch thc kht thc do Th Tn ch dy m hnh tr . Con cha bao gi tri li Th Tn xin nhng th n khng trong sch. Tm ca tn gi th no th c Pht thy r, cho nn Ngi gii thch: - Thy X Li Pht! Nh Lai bit rt r l thy lun lun hnh tr php ch kht thc tht ng cch, nhng i vi tinh thn ha i trong np sng tng on th mnh khng nn ch bit c mnh. Php ch lun lun phi bnh ng, m li lc th cng phi chia s ng u; hn na, l bc trng thng trong chng th lc no cng nn thng yu v quan tm sn sc cc thy t kheo nh tui cng nh cc ch sa di cha trng thnh! Mt iu in hnh l trong lc i kht thc, qu thy nn tm n h.

Nghe Pht dy, X Li Pht hiu r s vic. Tn gi rt cm kch i vi lng t i ca Pht i vi cc t, nguyn tip nhn, ghi nh v hnh tr li Pht dy. ---o0o--6.- K PHN BI PHI S ST Trong s t ca Pht c mt v t kheo tn l B t a (Devadatta), vn l em h ca Pht. Khong mi nm sau khi theo Pht xut gia, ng b ma nghip lm m mui tm linh, phn bi c Pht v tch ri tng on ca Pht. Mt m sau gi ng trai, c Pht v chng tng cng ngh ngi trong ging ng, bt ng, B t a n yu cu Pht trao quyn lnh o gio on li cho ng ta. cht khng chp thun. ng bn la ht gin d, nhng ngi vn yn lng. ng li ku gi chng tng hy i theo ng ta. Lc y, em ca ng, tn gi A Nan (Ananda), g dy tin n trc mt ng ni: - Xin s huynh ng c vng tng. V s huynh l bc huynh trng ca ti, nn khi ngh n nhng ti li nng n s huynh to ra, ngh n s a lc m s huynh phi chu trong tng lai, ti cm thy v cng xt xa. c Th Tn l bc i t bi, mt ngi nhu s huynh th u th no so snh c. Nu hm nay m c hai s huynh X Li Pht v Mc Kin Lin y th nht nh l s huynh khng th bung lung nh th c ... Sau , vi s ng h nhit tnh ca vua A X Th (Ajatasatru Ajatasattu), B t a dng nhiu cch nh uy hip, hoc em li lc d d, nu ko mt s t ca Pht i theo ng; l nhng v t kheo mi xut gia, nh d, lng tin cha vng chc, thy c li lc v uy th ca vua l i theo. Mt hm, nhn lc cc t kheo t ca Pht b theo B t a v cc t ring ca B t a nhm hp ti mt ni n, X Li Pht bng xut hin. Vi mt phong cch y uy lc v trang nghim, tn gi ni vi h: - Tha qu huynh ! Ti c mt y hm nay ct xin hi qu huynh mt cu: Qu thy xut gia tu hnh l chnh v th nhn s cng dng hay l v s tu hc?

Tt c ng tr li: - Ch v s tu hc, v mun thot khi bin kh sinh t. - Nu nh vy th ti sao qui huynh khng i theo con ng chn chnh do c Pht ch dy, m li em ci lng tin thun khit, tn qu ca mnh dng cho k hon ton b dao ng bi li dng vt cht? Xin qui huynh hy tnh ng? Trong khi tn gi ni nhng li y th t trn thn th tn gi xut hin mun o ho quang sng r. Trong ho quang y li hin ra t dung ca c Pht, khin cho tt c chng t kheo lc li y bng nhin u qu c xung v ni ln li sm hi. Tn gi bn a tt c tr v li vi tng on. em li s ha hp cho tng on l mt cng lao v cng to ln ca tn gi X Li Pht. c Pht ht sc khen ngi. Ring B t a, ng khng s c Pht m li rt s X Li Pht. V sau, v ti nghip qu thm trng nn B t a phi a vo a ngc. Vua A X Th th sm bit n nn hi li nn c cu . Cn tn gi X Li Pht th cng c tng on knh trng. ---o0o--7.- TIP NHN MT PHP MN CU CHNG SINH Mt lc n c Pht ng ti tu vin K Vin. V thng xt chng sinh mi phiu bt trong bin kh sinh t khng ni nng ta, lun hi trong su no m khng bit c mt ni no c an lc hnh phc chn tht quay v, cho nn Ngi mun ni mt php mn cu ; l gii thiu ci Cc Lc ca c Pht A Di (Amita) v cch thc rt d hnh tr c vng sinh v ci y, nhng li s nhng ngi c cn c thp km, tin khng ti m khng chu tip nhn, Ngi bn quyt nh chn tn gi X Li Pht lm i tng ni php. Trong s thnh chng lc by gi cng gm nhng ngi c cc cn cao, va, thp, nhng v Ngi bit r rng, ch c v i tr tu y mi bit c ci cnh gii tht thanh tnh, tht trang nghim ca ci Cc Lc, v mi c c lng tin chn tht ni c Pht A Di . Ngi dy: - Ny X Li Pht! Cch th gii ca chng ta tht xa v phng Ty, c mt th gii tn l Cc Lc. V gio ch chu th gii y l c Pht A Di

, hin ti ang ni php. Thy X Li Pht! V sao ci tn l Cc Lc? Bi v ci ci g cng vin mn, u cng an lc, khng ging nh th gii Ta B c qu nhiu khim khuyt, qu nhiu thng kh ca chng ta y. ci nc y, ni v thin nhin th t ai bng phng. s vt di do, trong sch, ngay thng, p ; ni v nhn qun x hi th mi th tin ch v nhu yu cho i sng con ngi u sn c y , v ngi ta ch dng n khi no cn thit. Khp ci nc y, ch no cng nh l th vi nhng kin trc ng hong, t chnh, ch no cng l vn hoa ti p mun mu. Thy X Li Pht! Ch cn nht tm tr nim danh hiu c Pht A Di a v sing nng tu hc ba mi by phm tr o, vun trng phc c th trong tng lai nht nh s c c Pht A Di tip dn v th gii y ca Ngi. Chng sinh th gii Ta B ny, nu mun thot khi nhng kh no ca sinh t lun hi th ch cn pht nguyn cu c vng sinh v th gii . Nh Lai tng bo A Nan l bi c Pht A Di v thy y cng tng thy c t quang ca Ngi. i chng hy tin tng su sc vo php mn kh tin m Nh Lai va ni ra; mi xc tht l con ng c cu ca chng sinh. Tn gi X Li Pht hon ton khng c cht g hoi nghi v nhng iu c Pht va ni. Tn gi v ton th i chng u tin tng su sc ni php mn ny. ---o0o--8.- C NHNG NHN Tn gi X Li Pht, i vi gio php ca c Pht th mt mc tin tng, tn knh v thc hnh; i vi cng vic hong php th ht sc chuyn cn; nhng i vi c nhn mnh th khng bao gi k n cng lao; c nhng khen thng, li lc g cng nhng cho ngi khc. Mt ln n, c Pht dn chng tng i hnh ha. Lc v n thnh X V th nhm t kheo thng c i chng gi l lc qun t kheo, c i tht l v tu vin K Vin trc mi ngi. H tranh nhau chim ht cc ch ng ngh tng i tt trong chng, k c tnh tht ca tn gi X Li Pht. H bo: y l ch ca c Pht, thy ta, ta c quyn c tr. Hm X Li Pht li v rt tr. Khi v n tu vin, trng thy tnh tht ca mnh b nhm lc qun t kheo chim ng, tn gi khng phin h g c, bn ra gc cy tnh ta sut m . Sng sm c Pht dy, nghe ting ho hng hng ngoi gc cy. Ngi hi:

- Thy no ngoi ? Sao khng tnh ta trong ni tht? Tn gi tha: - Bch Th Tn! Con l X Li Pht. V hm qua s huynh theo Th Tn v tu vin ng qu, cc phng c u khng cn ch trng nn con tm ngh gc cy mt m. c Pht nghe vy th khen ngi tn gi l ngi c c nhng nhn. Tuy vy, Ngi cng tp hp i chng dy bo. Ngi hi: - Ny qu thy! Trong gio on chng ta, nhng ai xng ng c dng ging tt nht, c hng th cc n thc ung ngon nht? i chng u tr li khc nhau. Ngi th cho l nhng v t kheo xut thn t hong gia qu tc; ngi th cho l nhng v t kheo xut thn t chng tc B la mn; ngi th cho l nhng v tinh tn tu hnh v chuyn cn b gio. Cui cng Pht dy: - Ny qu thy! Ngy xa trong ni Tuyt c mt con chim, mt con vn v mt con voi cng kt bn sng chung vi nhau. Tuy vy, v thn th, sc vc v tr khn ca chng u khc nhau, nn con no cng t cao t i, khng tn knh ln nhau. V sau c ba u t bit nh vy l khng phi, cho nn cng tha thun vi nhau l con no tui tc cao nht th c hai con kia tn knh v nghe li dy bo. Nh vy, sau khi mng chung, chng u c chuyn sinh v cc ci lnh. Cng vy, nu qu thy bit tn knh cc bc trng thng th chng nhng trong hin ti c mi ngi khen ngi m i sau s c sinh v cc ci lnh. Ny qu thy! Trong gio php ca Nh Lai khng c cc giai cp cao thp, nhng c cc v trng lo m php lp cng nh gii lp u cao, ng phi c i chng tn knh, cng dng, phng s v l bi. Chnh nhng v trng lo y mi xng ng c dng ging tt nht, c ng th cc n ung ngon nht. ---o0o--9.- HT LNG KHEN NGI MT CI CHT THT P Tuy l mt v trng lo chng qu thnh, nhng tn gi X Li Pht vn t lng knh trng i vi qu v ph n t c nhng thnh qu cao qu trong vic tu hc.

Mt hm, lc ang ngi thin trong mt khu rng ngoi kinh thnh Vng X, bng tn gi nghe ting ku ln ca ni s u Ba Tin Na (Upasena) cng ang ngi thin mt hang ni gn . Tn gi lp tc tm n ni. Thy tn gi, ni s tha: - Bch thy! Va mi y, trong lc ang ngi thin, con cm thy nh c con g ang b trn ngi con. Mi u con khng ch n, nhng sau th con bit l mt con rn cc c, v n cn con. Chc chn l con sp cht. Trong thi khc ngn ngi ny cn li ny. Xin thy hoan h tm cc mi qu thy v qu ni s trong vng ny n y cho con c t bit. Trong lc ni ln nhng li ny, ni s u Ba Tin Na tht bnh tnh, khng h hong ht, au bun nh th khng c vic g xy ra. X Li Pht ngh l tnh trng khng n ni no, cho nn ni: - Tnh trng khng n ni nghim trng n th u, ni s ! Ngi b rn c cn th sc din bin i ngay. Ti thy sc din ca ni s vn khng c cht g thay i. - Bch thy! Thn th con ngi l do t i v ng un tp hp cng cc nhn duyn khc m thnh, n khng c ch th, vn l v thng, l khng; l o l m con th ng c. Vy th con rn lm sao c th cn ci khng" c? X Li Pht by gi bit r ni s u Ba Tin Na tht s t o. Tn gi tn thn: - Ni s ni rt ng; v nh th l ni s thot khi c s au n ca th xc, dng hu mng ca mnh duy tr sc din khng bin i. Ni xong, tn gi tc tc i thng bo cho qu v t kheo v t kheo ni ang tu tp quanh vng. H lin t hp v hang ni, cng du ni s u Ba Tin Na ra khi hang. Lc by gi, nc c ca rn chy khp chu thn, t kheo ni u Ba Tin Na, thn sc vn an nhin nh khng h c vic g xy ra, lin nhp nit bn. ng trc con ngi gii thot , i chng u hoan h tn thn. Tn gi X Li Pht ni vi mi ngi: - Ngi tu hnh iu phc c tm th xem ci cht ca th xc nh b chn nc c, nh bnh nng c lnh. Sp cht m tm vn bt ng, thn sc vn an nhin l v ngi dng con mt tr tu nhn cc tng trng ca th gian, vt ra khi ngi nh la. Tht l tuyt p!

Li tn thn ca tn gi X Li Pht dnh cho t kheo ni u Ba Tin cng tc l ci nhn ca Pht Gio i vi s cht. Nhng v tu hnh t o trong Pht Gio u c ci nhn i vi ci cht hon ton ging nhau nh vy. (C sch ni, u Ba Tin Na l mt v t kheo, em ca tn gi X Li Pht. - Ch thch ca ngi dch). ---o0o--10.- LNG KHOAN TH Ngy thng tri qua, tui ngy mt cao, nm tn gi X Li Pht gn tm mi. Tuy vy, v tm nguyn hong php sinh vn mnh m, tn gi khng ngn ngi tui gi sc yu, khng qun gian nan kh nhc, cho nn, sau khi kha an c ma ma va chm dt ti tu vin K Vin, tn gi lin xin php c Pht i du phng ha o. Pht ha kh, ng thi khen ngi trc i chng ci tinh thn v o v v ngi ca tn gi. Tn gi ri tu vin khng bao lu th bng mt v t kheo n trc c Pht tha rng: - Bch Th Tn! i c X Li Pht ln ny i vn du khng phi vi tm nim chn chnh, khng phi v hong dng Pht php, m chnh v i c khinh khi lm nhc con, ri sinh ra h thn, khng mun nhn thy mt con na, cho nn kim cch ra i m thi. Vic ni xu ngi khc sau lng nh vy lm cho c Pht khng hi lng. Ngi bn cho ngi tc tc theo mi tn gi X Li Pht quay v tu vin. Tn gi vo thng ging ng hu Pht. By gi, trc mt ng i chng, Ngi hi tn gi: - Thy X Li Pht! Sau khi thy ri tu vin khng lu, c mt thy ln y ni vi Nh Lai rng, chnh thy khinh khi lm nhc thy y, vic c tht khng? Tn gi cung knh tha: - Bch Th Tn! T khi con xut gia theo Th Tn tu hc, n nay gn tm mi tui. Con nh rt r, trong sut khng thi gian ny, con cha tng st hi mt sinh mng; cha tng ni mt li h vng; ngoi vic tuyn

dng chn l ra, con cha h ni n cc chuyn li, hi, c, mt, hoc bn lun v s trng hay s on ca bt c mt ngi no. Trong ba thng an c va qua, ngy ngy con u sm hi, khng h mt chnh nim. Tm con trong vt nh ngc bch, khng c mt my may bt bnh, th c l no con li dm khinh khi lm nhc ngi khc! BchTh Tn! Bn t qu tht l c c nhn nhc. Bt lun l vt d dy dn th no n cng khng c tuyt; n nhn tt c nhng th nh phn, nc tiu, mu, m, m, di v.v... nh nhn thc n ngon ngt. tm lng ca i vi mi ngi m con xin bc bch trc Th Tn hm nay, cng ging nh bn t vy. Bch Th Tn! Dng nc trong kia, bt k l vt tt xu, n u ra sch; tm lng ca con i vi mi ngi khng h c nim yu ght, ging nh dng nc kia vy. Bch Th Tn! Cy chi dng qut sch rc bi. Trong lc qut, n khng la chn rc tt rc xu. Tm lng ca con i vi mi ngi cng nh cy chi vy, khng h c nim phn bit. Bch Th Tn! Tm con thng xuyn an tr trong chnh nim, quyt khng th khinh sut n ni lm nhc thy y. Trong khi con tha nhng li ny vi Th Tn th con t bit tm ca con th no; v chc hn v t kheo kia cng t bit tm ca mnh. Nu qu tht l con c li th con s xin sm hi trc thy y cho tm con khng b ray rt. Bng thi khim cung nhng cng ngh, tn gi X Li Pht by t tm lng chn thnh ca mnh trc c Pht, khin cho ton th i chng, khng ai l khng cm ng. c Pht bn bo v t kheo hy bng X Li Pht: - Thy hy bng mt v trng lo th khng th khng sm hi. Thy c lm cho tng on khi ln cuc tranh lun, v nh th tc l thy khng c tinh thn xy dng s ha hp cho tng on. Nu thy khng chn thnh hi li th ri y s phi chu qu bo au kh khng cng. V t kheo kia nghe li Pht dy, vi vng n qu trc Pht, khn cu: - Bch Th Tn! i c X Li Pht qu tht l bc cao thng. i vi mt v c tr tu v hng lc nh vy m con khng bit h tr v hc tp, li cn em lng tt , xin Th Tn thng xt, cho con c c hi sm hi ti li! Mt cch t ha, c Pht bo: - Thy hy n xin sm hi vi thy X Li Pht!

V t kheo kia lin n qu trc X Li Pht. Tn gi ly tay r u v t kheo v du dng bo: - Trong gio php ca c Th Tn, s sm hi tht v cng hu ch. Lm ngi ai cng c th lm li, nhng c li m bit sa i th l vic lnh rt ln. Hm nay ti chp nhn s sm hi ca thy, t nay thy ng bao gi phm li na! Thi v ngn t ca X Li Pht lm cho i chng hon ton an lc. ---o0o--11.- NHP KIM CNG NH Lc y c Pht ng ti tu vin Trc Lm ngoi kinh thnh Vng X. Mt hm tn gi X Li Pht ang nhp nh kim cng trong ni K X Qut (Grdhrakuta - Gijjhakuta) th c hai con qu n gn. Nguyn l hai con qu ang trn th ni ny, mt con th hin lnh tn l u Ba Ca La v mt con th hung c tn l Gi La. Khi thy X Li Pht ang ngi nhp nh, con qu d bo con qu hin rng: - Ny u Ba Ca La, ta mun nh nt u ng sa mn kia qu! Qu hin cn ngn: - ng ni by! V sa mn kia l t ca c Pht. ng ta l ngi thng minh tr tu s mt m uy c thn lc cng cao thm. Nu ngi c xu xa i vi ng th trong tng lai s vnh vin trm lun, chu kh bo v lng. - Ngi s sa mn lm vy sao! Chnh sa mn l bn d n hip nht trn i ny. ngi xem, ch mt quyn ny ca ta l ci u ng y s nt vn nh cm! - ng nh ngi ni, ta rt s qu v sa mn! Tuy h l nhng ngi c th n hip c, nhng l v h tu hnh nhn nhc. Mc d vy, c lc ca h uy mnh v cng, nu ngi nh h, h ch c th b au n trong chc lt, nhng cn ngi th s vnh vin kh au ...

Nhng d con qu hin ni g th con qu d vn khng thm nghe theo. N lin vung tay, nhm ngay nh u tn gi nh xung! Con qu hin khng dm nhn, bn n thn i mt. Ni th chm ch c nh ca con qu d lc l lm. Tn gi bng cm thy nh c chic l rng trn u, bn x nh, m mt ra th thy mt con c qu mnh my mu me dm d, v lin , n a ngay vo a ngc. Tn gi ng dy, y o chnh t, tr v tu vin Trc Lm bi kin c Pht. Thy tn gi, c Pht hi: - Thy X Li Pht! Thn th thy c c an khang khng? - Bch Th Tn! Con vn khng c bnh hon g c, m ch cm thy hi au trn u m thi. - Thy X Li Pht! Hm nay v thy nhp kim cng nh nn qu Gi La khng th thng thy c; nu khng th, thy bit khng, mt ci nh ca n c th ch hai ni Tu Di! Th mi bit, thn lc ca kim cng nh ln lao l nh vy, tt c qu thy nn tinh tn tu tr. ---o0o--12.- XIN PHT CHO PHP NHP NIT BN TRC Lc by gi Pht ang ng trong mt khu rng thuc lng Trc Phng, ngoi thnh T X Li (Vaisali- Vesali). Hm m sau thi php thoi, c Pht thng bo cho ton th i chng bit rng, trong ba thng na Ngi s nhp nit bn. Li thng bo ca Ngi lm cho mi ngi kinh hong, sng st, v au bun cc . Ring X Li Pht th xt xa n ni khng mun nhn thy c Pht nhp nit bn. Trong lc thin nh, tn gi qun nim: Trong qu kh, cc v t thng th ca ch Pht u nhp nit bn trc ch Pht. Ngy nay mnh cng l t thng th ca Pht, vy mnh cng nn nhp nit bn trc Pht". Ngh th, tn gi bn xut nh, n qu trc c Pht, tha: - Bch Th Tn! Gi y con mun nhp nit bn, xin Th Tn ha kh cho. c Pht chm ch nhn X Li Pht, hi lu mi hi:

- V sao thy mun nhp nit bn sm vy? - Bch Th Tn! Th Tn bo, khng cn bao lu na Th Tn s nhp nit bn. Th Tn ban cho qu nhiu n c ln lao, lm sao con cm lng c khi nhn thy Th Tn nhp nit bn! V li, Th Tn tng dy, trong qu kh, cc v t thng th ca ch Pht u nhp nit bn trc ch Pht, th con ngh, nay cng vy, y chnh l lc con nn nhp nit bn. Xin Th Tn t bi ha kh. - Thy mun nhp nit bn ti u? - Bch Th Tn! Lng Ca La T Noa Ca l qu hng ca con, ni , thn mu con nay trn mt trm tui v vn cn khe mnh. Con mun v thm thn mu con ln cui, sau con s nhp nit bn ngay trong cn phng m trc kia thn mu tng sinh dng con. - Thy mun th th Nh Lai cng khng th ngn cn c. C iu, thy l t thng th ca Nh Lai, vy trc khi ln ng, thy cng nn c vi li gio hun li cho i chng. - Bch Th Tn! T v lng kip con mong cu c sinh nhm vo thi i c Pht tr th, v cui cng, kip ny con c mn nguyn. Nim vui mng c gp Pht ca con tht trn i khng g c th so snh c! Trong hn bn mi nm qua, nh n Th Tn t bi dy bo m mt ngi ngu si nh con m c con mt tr tu, thy r c chn l. Nim hoan h v lng cm kch ca con i vi Th Tn tht khng th dng ngn t ca th gian din ta ht c. Gi y, khng cn bao lu na con s t gi ci i. Nh hng th nc php cam l ca Th Tn m con gii thot c tt c nhng rng buc ca th gian, khng cn kh no, v nhp vo cnh gii nit bn t ti. Bch Th Tn! l my li t bit ca con, xin Th Tn cho con c nh l! Tn gi nh l c Pht. Khng kh trong ging ng lc by gi tht nghim trang, trm mc ... c Pht bo X Li Pht: - Thy X Li Pht! Tt c nhng g Nh Lai ging ni, thy u lnh hi. By gi Nh Lai th k cho thy: Trong i v lai, thy s thnh Pht hiu l Hoa Quang Nh Lai, ging th gio ha chng sinh hon thnh o qu v thng.

c Pht ni xong lin bo i chng tin tn gi X Li Pht ln ng. Ch tng u cm hng hoa tin a tn gi. H i thnh hng, tht yn lng, tht trang nghim, nhng cng tht bun! Hu nh khng ai cm c nc mt ... ---o0o--13.- NHNG LI SAU CNG VI I CHNG i chng yn lng i theo tn gi X Li Pht c mt khong ng th tn gi dng bc. i chng cng dng bc theo. Tn gi xoay mt li i trc i chng, cung knh ni: - Ti xin cm t tt c i chng. Qu v tin ti n y nh vy l ri. By gi xin php qu v cho mt mnh ch Qun u theo ti, cn tt c qu v xin tr li tu vin tip tc tu hc. Tha i chng! Vic tu hc l thit yu hn ht, ti hi vng qu v lun lun n lc, tinh tn chng thot khi nhng rng buc ca u bi kh no v nhp vo th gii ca t ti, gii thot. c Th Tn xut hin th gian cng ging nh bng u bt la n hoa, hng my ngn nm mi c mt ln. c sinh lm ngi l vic kh, m c c lng tin chn chnh, chc tht, tinh khit, thun thnh ni Tam Bo li cng kh hn. Nay chng ta c sng i xut gia phm hnh, c c Th Tn t thn dy d, l vic him c trong c trm ngn mun c kip. Tt c mi s u l v thng. Xin qu v mt lng tu tp tinh cn mi mi vt thot kh au v t c nit bn tch tnh. mi l ni an tr vnh vin ca chng ta. Ti cng rt trng mong qu v, hy v c Th Tn m tuyn dng rng ri gio php ca Ngi. Tt c hy v phc li ca nhn sinh ch ng v danh li ca ring c nhn mnh. Xin bi bit! Nghe my li ca tn gi, i chng v cng xc ng. H u bit rng, ln ra i ny ca tn gi s l ln ra i vnh vin. Tn gi s khng bao gi tr li na, Cho nn nhng li ca tn gi hm nay cng chnh l nhng li nhn nh sau cng ca tn gi li cho h. Khng ai l khng cung knh, khng ai l khng ngm ngi thng tic! Bi vy, d tn gi nhc li li co bit v xin i chng quay gt, nhng ai cng quyn luyn, c yn lng ng ti ch, khng n ri tn gi. Khng bit lm sao hn, tn gi nh quay lng bc i ... V i chng vn ng yn lng nhn theo ... H ngh n s vic t nay s khng ai cn c nhn thy bc tr tu nht y na!, bt gic mi ngi u ri l! D i chng u l nhng v

gic ng, nhng tnh ngi, tnh o v tnh bn vn lun lun l nhng th tnh cm chn tht trong lng mi ngi. ---o0o--14.- C HNG Sau khi bi bit c Pht v tng on, trn ng v c hng, trong lng tn gi X Li Pht khi sinh nhiu suy ngh; nhng khng v vy m b lon ng, tri li, tm tn gi by gi nh tr nn sng r hn bao gi ht. Tn gi thy mnh nh ang ng trn nh ngn Tuyt Sn, v ton th v tr lc y u ni hin r rt trong tm tr; bt gic tn gi cm khi v hn ... Khi v gn n lng c th mt tri cng va ln, ch cn mt vt rng chn tri, tn gi bn ngi xung mt bn ng ngh ngi. Bng nhin, ngi chu ca tn gi l u B Li B a chy ti nh l, nhn tn gi hi: - B ni c nh khng chu? - Tha tn gi, b ni chu c nh. - Chu hy v tha vi b l bc va tr v! - D! - Chu tha vi b hy cho ngi qut dn sch s cn phng khi xa b sinh ra bc. Bc ngi ngh y mt lc ri s v. - D! Ngi chu u c bit tn gi v nh lm g, cho nn ch mt mc vng d v chy mau v nh tha li cho b ni bit. lu lm ri X Li Pht cha tng v thm nh, nay t nhin c tin con v th c b vui mng khng k xit. Tuy by gi X Li Pht 80, nhng i vi c b th tn gi vn l a con th ca mnh nh t thu no ... Qut dn sch s cn phng ngy xa sinh ra X Li Pht ? Tht l lng! Nhng nim vui sp c gp con ngay trong chc lt na y chong ht tm hn c, u cn phi thc mc iu g!

Cn phng va c qut dn sch s xong th tn gi cng va v ti. C b cng c nh u vui mng n chy nc mt. C ni: - Cui cng ri i c cng v! Tn gi cng t ni vui mng c gp li m v mi ngi trong nh. Nhng lin th tn gi tha ngay vi c b v nh ca mnh cho b c v mi ngi trong nh r. C b nghe th th kinh hong tt ! Tn gi vi trn tnh: - Xin m hy bnh tnh. S nhp nit bn ca con l iu nn hoan h, v n khc vi ci cht ca ngi thng. Lc ny tm con hon ton yn n v sng sut. i ny con may mn c gp Pht v c ha , c cu ra khi ci bin m sinh t, c gii thot khi nhng kh au ca phin no, hon ton khng cn mt s s hi no. Hm nay con v y l nhp nit bn. Xin m hy hoan h ln, trong i ai li khng c lc cht, nhng nu cht khng m mui thng tr trong cnh gii nit bn tch tnh nh con hm nay th l hnh phc ln lao. C b tuy rt bun nhng cng hiu c nhng iu tn gi va ni. C thy r c s p cng s t do gii thot ca con mnh trong lc chun b la i, bt gic trong tm c cng khi ln nim hoan h v bin. C c mong sao n lc c lm chung cng c nh vy ... By gi tn gi tng li nhng bi php ng ca c Pht cho c b v mi ngi nghe. C b rt hiu tm ca tn gi, lin ni: - i c ni rt ng, vt thot sinh t, tm khng m mui i vo cnh gii nit bn l hnh phc v thng. M rt hoan h. Thi i c hy i ngh mt chc. C b tuy ni th nhng mt vn ri l, lin tr v phng ring ... ---o0o--15.- NIT BN Sau khi c b v mi ngi ra ngoi ht, tn gi bo ch th gi Qun u: - Con hy sang phng bn cnh ngh i, mt mnh thy y c ri.

n na m hm y th tin tc tn gi X Li Pht v qu nhp nit bn" c truyn i khp lng. Phn ng dn lng u qui y Tam Bo, nghe th u lp tc ko nhau n t tp trc nh tn gi; thm ch, vua A X Th lc ang c mt trong kinh thnh Vng X, nghe tin cng tc tc dn triu thn cng n. Tt c mi ngi u mong c chim ngng tn gi ln cht cng nh c nghe nhng li ging dy sau cng ca tn gi. Ch th gi Qun u thy th, s mi ngi lm kinh ng n tn gi, lin ra sp xp ch ngi cho h, xin h ngi yn lng ch tn gi tip kin. m khuya lm ri, mi ngi vn ngi im lng ch i! Ngi ta trng thy mt cy n du trong cn tnh tht ca tn gi, ngoi ra th hon ton yn lng, khng mt ting ng no ... Cho n khi tri rng sng, tn gi gi Qun u, hi: - C ai n ngoi phi khng? D phi! Dn lng nghe ni thy v y nhp nit bn nn n cu kin rt ng; c c vua cng n na. - Vy ! Con ra mi qu v y vo c trong ny. Qun u lin ra ngoi mi vua A X Th v mi ngi vo nh. Nhng ngi t trc ch nghe tn m cha tng thy mt tn gi, by gi c dp ny, h mng r v cng. Tuy vy, h vn khng vi vng hp tp, tun t i vo nh trong im lng, khng h gy ting ng. Khi cn phng y ngi, nhng ngi khng vo c th ng li ngoi ca trong im lng. Khi i chng yn v, tn gi ln ting: - Qu v n tht ng lc. Ti cng ang mun gp qu v thm nhau ln cui cng. Hn bn mi nm qua ti my mn c xut gia theo Pht, hoc nhng khi tu hc bn cnh Ngi, hoc nhng lc vng mnh i cc ni hnh ha, cha bao gi ti khi ln mt nim khng vui i vi v n s y; tri li, nim cm kch ca ti i vi Ngi c cng ngy cng dng cao. i vi gio php su rng nh bin c ca Ngi vn cn nhiu iu ti cha lnh hi trn vn c; hm nay ngh n m ti thy h thn trong lng. iu ti mun ni vi qu v hm nay, l xin qu v ghi nh rng, chng ta sinh ta i c gp Pht tr th l vic kh khn v cng, mun ngn kip khng d g c c. Cho nn qu v phi vng theo li dy ca Ngi m tinh tn tu hc. Ca bu trong bin Pht php tuy rt nhiu, nhng

nu qu v khng ht lng tm cu th khng th no c c. Ti khng cn g nm gi na. Hm nay ti mun nhp vo cnh gii nit bn tch tnh, vnh vin thng tr trong ci v tr bt sinh bt dit. Xin co bit qu v! Tn gi ni xong, nm nghing bn tri, an tr trong i nh, ri nhp nit bn! Mi trc nghe tn gi ni, nhn sc din an tnh ca tn gi, c ai bit l ngi sp la trn! Bi vy vua A X Th v i chng u cung knh, bi phc v thng cm v cng ... ---o0o--16.- TINH THN VNH VIN TI NHN GIAN Sau khi tn gi X Li Pht nhp dit c by ngy, Qun u bn a nhc thn ca tn gi ln ha n lm l tr t; ri li thnh x li ca tn gi em v ch Pht ang ng. (By gi l cui ma an c th 45, Pht ang ng ti vng ngoi thnh ph T X Li, v l ma an c cui cng trong i c Pht - Ch thch ca ngi dch). Trc ht Qun u i tm tn gi A Nan v thut li s qua s vic. Mt m a nc mt, tn gi A Nan dn Qun u n hu Pht trnh ln mt cch cn k v s vin tch ca tn gi X Li Pht. c Pht im lng lng nghe. Qun u trnh xong, v qu bi thng, tn gi A Nan li khc thnh ting. c Pht phi trn tnh: - Thy A Nan! Thy khng nn bi thng qu nh vy! Thy X Li Pht vin tch khng phi l iu cao qu sao! A Nan cung knh tha: - Bch Th Tn! Su huynh X Li Pht ca chng con l ngi c tr tu cao tt, chuyn tr gii lut, oai nghi nghim mt, c bin ti thuyt php, sut i nhit tnh vi s nghip hong ha sinh, iu khng phi ch c chng con bit, m tt c nhn gian u xng tn. Nay t nhin s huynh chng con khng cn ti th na, v ngh n tin ca chnh php, ca gio on ngn nm v sau, cho nn con rt au bun. Khng nhng ch mt mnh con au bun m tt c mi ngi, ai cng khng cm lng c! c Pht li an i: - Thy X Li Pht tuy khng cn ti th na nhng gio php vn cn . V thng vn l tht tng ca th gian, cng nh s sinh dit vn l

o l t nhin ca v tr. Khng cn bao lu na chnh Nh Lai cng s nhp nit bn! Qu thy lc cng ng nn tht vng, v gio php ca Nh Lai vn cn nguyn vn ch khng mt theo Nh Lai. D hng ngn, hng vn nm v sau, nu bt c ai gi c lng tin chc tht ni Nh Lai th Nh Lai vn lun lun c mt trong tm tr h v h tr h. Qu thy nn nng da vo chnh php m khng nn nng da vo ai khc. Dy xong my li, c Pht tip ly x li tn gi X Li Pht do Qun u dng ln, a ra trc i chng, Ngi dy tip: - Qu v t kheo! Linh ct ny y, mi my ngy trc th chnh l v i Tr X Li Pht. c tr tu rng ln v bin, tr Nh Lai ra th khng ai c th snh bng. Thy y chng ng c php tnh, sng i thiu dc, tri tc, thng tu tp thin nh, lun lun dng mnh, tinh tn, nhit tnh v gio php v v nhn sinh, cng nng hng phc ngoi o v tuyn dng chnh php tht cao dy. Thy X Li Pht hon ton dt tr mi kh no, chng c o qu gii thot. Ny qu thy! Hy chim ngng i! y l x li v trng t ca Nh Lai! c Pht ni li y xong th tt c i chng khng ai bo ai u ci u thnh knh nh l trc x li ca tn gi X Li Pht. Tn gi X Li Pht tuy vin tch, nhng tinh thn ca ngi vn vnh vin tn ti th gian ...

---o0o--Tn gi MC KIN LIN (Maudgalyayana - Moggallana) (V thng th c thn thng qung i nht) 1.- NGI HU CN BUI U CA C PHT Ngy nay, mi khi bc vo chnh in ca cc cha, vin, chng ta thng thy trn bn th trung ng, tng c Pht Thch Ca (Sakya) ng trn ta sen ngay chnh gia, cn ng hu hai bn bn c Pht th bn phi l tng tn gi A Nan (Ananda) v bn tri l tng tn gi i Ca Dip

(Mahakasyapa - Maha-kassapa); nhng trong nhng nm u hong ha ca c Pht th khng phi nh vy. X Li Pht (Sariputra - Sariputta) v Mc Kin Lin xut gia theo Pht ngay trong thi gian hai nm u tin sau ngy Pht thnh o. T ngy qui y theo Pht, X Li Pht lun lun ng hu bn phi c Pht, v Mc Kin Lin th hu bn tri. Ngoi tr nhng lc phi i du phng b gio, cn th khng lc no h ri c Pht. X Li Pht xut gia c na thng, dt tr mi phin no, nhng Mc Kin Lin th ch by ngy sau khi xut gia l dt ht mi lu hoc, hin l thn thng, chng qu A la hn. Tn gi Mc Kin Lin, ngi cao ln, mt vung, tai to, nt mt lun lun l v cng ngh, lc quan, tnh tnh dng cm, lc no cng v chnh ngha m can thip nhng chuyn bt bnh. Trong gio on ca c Pht, s ngi chng c thn thng c rt nhiu, nhng ch c Mc Kin Lin c suy tn l v c thn thng rng ln nht. ---o0o--2.- NGUYN CHNG THN THNG V sao tn gi Mc Kin Lin c c thn thng nh vy? iu c lin quan ti cu chuyn ca mt tin kip ca tn gi nh sau: Trong mt kip thi qu kh, Mc Kin Lin lm ngh chi li, thng bt tm c bin lm k sinh nhai. Mt hm, bng nhin tm nim lnh pht khi, ng t bit rng, sinh nhai bng cch tht khng chnh ng, ngi sng i ny phi bit to cng c cho i sau. ng bn quyt nh thay i ngh nghip. Sau khng bao lu, ng thy c mt c Pht Bch Chi thng lui ti trong thnh ph. Phong an nhin, oai c t ti ca Pht lm cho ng sinh tm cung knh. Mt hm, ng thnh Ngi v nh cng dng cm tra. Nguyn c Pht Bch Chi ny khng h dng php thoi m ch s dng thn thng ha , cho nn sau khi th trai xong, Ngi bn nhy ln h khng, hoc tri hoc phi, hoc trc hoc sau, hoc trn hoc di ty theo mun. ng thy th rt ly lm thch th, bn pht nguyn kip sau th no cng cu tu chng c thn thng.

C ch th s thnh cng. Tn gi Mc Kin Lin, do s pht nguyn y m trong i ny c qui y vi c Thch Ca Mu Ni (Sakyamuni), chng thn thng m li cn c coi l bc thn thng s mt trong hng cao ca Pht. ---o0o--3.- BC CU A PHT QUA SNG Ni v thn thng ca Mc Kin Lin th tai nghe m thanh, d m thanh gn hay tht xa cng u nghe r rng; mt nhn vt th d vt c b che khut cng nhn thy thu sut; ng i d xa vn dm, nhng ch trong mt khonh khc l i ti ni ... Tn gi thng dng thn thng y gip c Pht trong vic hnh ha. C mt ln dn chng trong ton thnh X V (Sravasti - Savatthi) hp nhau by tic cng dng cho ton th qu v o s ca 96 gio phi khc nhau. H cng mi c vua Ba T Nc (Prasenajit - Pasenadi), thi t v cc v i thn trong triu cng tham d. Tic c dn trn mt qung trng rng ln bn kia b sng A K. Hm d, Mc Kin Lin l ngi thng khch n u tin. Mt lt sau, chng ca cc gio phi khc cng ln lt t tp; nhng vo lc y bng nc sng dng cao, lm cho h khng th li qua sng c. H bo nhau: Nc sng hm nay bng nhin dng cao, chng ta, khng lm sao sang th thc c. Thi th hy c i chc na sa mn C m (Gautama - Gotama) n xem c cch no khng ... ng vo lc y, Mc Kin Lin va trng thy c Pht dn chng tng ang i ti t ng xa. Tn gi bn dng thn lc ha ra mt cy cu bc qua sng c Pht v chng tng c th i qua. Va thy c cy cu bng dng xut hin, chng tu s ngoi o kia v cng hn h, li bo nhau: ng sa mn y chc l ti tr ri! Tri lm cu gip chng ta qua sng trc. Chng ta phi l thng khch ca ba tic ny. Chng ta phi c ngi ch tt nht ... Va ni, h tranh nhau qua cu, nhng khi n gia cu th bng nghe rm mt ting, cy cu gy. Mi ngi rt c xung nc, ting la ku cu tht thanh, chn ng c mt vng. Khi y c Pht v chng tng cng va n b sng, chic cu li hin ra nh trc. Pht v chng tng cng bc ln cu. Thy tnh trng nhng ngi di sng c th b nguy him, c Pht thng cm, bn vn dng thn lc cu ht mi ngi ln cu v cng h sang sng. Khi ti b, ai ny nhn li th chic cu bin mt. Khi Pht v chng tng an ta th thc th cc chng tu s ngoi o vn cn ang hong phi y phc di nh nng mt

tri bui tra. Nhn m h t tnh ng, bit rng mnh ch nh ci nh sng yu t ca ngn n du, khng th no so snh vi nh sng t rng nh mt tri ca Pht v tng chng. ---o0o--4.- CNG PHT TNG KIN TRONG THIN NH Mt ln n, c Pht tr ti tu vin K Vin (Jetavana) thnh X V, cn X Li Pht v Mc Kin Lin th tr ti tu vin Trc Lm (Venuvana) thnh Vng X (Rajagrha - Rajagaha). Hai v cng thin ta trong mt tnh tht. m y l mt m v cng yn tnh. Bn ngoi thin tht, nh trng ging ta mng lung; bn trong th ch mt ngn n du loe lt. Khng h c mt ting ng. u hm qua i. Gia m cng qua i. n cui m, bng X Li Pht ln ting ph tan ci khng kh yn tnh . Tn gi hi: - Ny s huynh Mc Kin Lin! Xin th li cho ti c ng t hi cu ny nh; C phi sut m nay s huynh an tr trong chnh nh khng? - Ti sao s huynh li hi ti nh vy? Mc Kin Lin nho nh hi li. - Ti v ti khng nghe thy hi th ca s huynh. S huynh cng khng h tr mnh hay c bt c mt c ng nh no. Trong phng hu nh khng c s huynh trong sut thi gian t u hm ti gi. - Th ra vy! m nay v sc ngh n vn chuyn cn tinh tn trong s tu hc nn ti tc tc n xin c Th Tn ch dy. Sut m ti bn Ngi hu chuyn. - S huynh ni tht kh hiu. Hin gi c Th Tn ti K Vin ni phng Bc, cn chng ta th ang Trc Lm ni phng Nam, hai ni cch nhau qu xa, lm sao s huynh c th va y va ni Ngi hu chuyn! Hay l s huynh dng thn tc thng n vi Ngi, hoc gi l Ngi dng thn tc thng n ni y? - Khng u! c Th Tn v ti u khng dng thn tc thng i u c.

- Vy th s huynh n hu chuyn c Th Tn bng cch g? - S huynh X Li Pht ! iu ny chng c g l l lng c. c Th Tn c thin nhn thng v thin nh thng. Nhng th thn thng ny s huynh v ti cng chng c cht t ri . By gi ch cn gia cng vn dng l chng ta c th c cng hu chuyn vi Ngi bt c u v lc no. X Li Pht khng phi l khng bit iu , nhng ch v tn gi thng hay ly thi khim cung i x vi mi ngi m thi. Khi nghe Mc Kin Lin ni th, tn gi ht sc hoan h khen ngi: - S huynh c thn thng rng ln, cng c cao dy. Ti c cng s huynh tu hc, cng th mt thy, tht l vinh hnh v cng. S huynh sch nh ngn ni cao, nguy nga s, cn ti nh hn nh c t bn cnh s huynh, tht l ci nhn duyn kh gp. Trn th gian ny, nu c ngi no c quen bit v ti lui gn gi, c cung knh cng dng s huynh, th ngi y nht nh s c phc lnh rt ln! Nghe X Li Pht ni vy, Mc Kin Lin cng khim cung p li: - Ti cng vy. Ngy nay ti c cng ngi mt ch vi v trng lo phc tr vn ton X Li Pht, cng v nh hn nh m c t bn cnh ngn ni cao, ti cm thy c yn n, phn khi v vinh hnh v cng! Mc Kin Lin v X Li Pht l hai ngi bn hc va l bn o lu nm. H tn knh nhau, khen ngi nhau t u n cui, tnh bn v tnh o khng kht trn i him c. ---o0o--5.- AI THN THNG BC NHT Ngi bn lu nm ca Mc Kin Lin l X Li Pht khng nhng l ngi c i tr tu m cn l ngi c i thn thng. Khi lm gim c cng trng xy ct tu vin K Vin thnh X V, tn gi tng vn dng 18 php thn thng tranh ti v thng cc nh th lnh ngoi o. V vy, i vi dn chng thnh X V, tn gi c bit ti nh mt ngi va c tr tu ln v va c thn thng ln.

Mt ln n, ng vo ngy Rm, c Pht thuyt gii cho ch tng bn h A Nu t. Thy thiu X Li Pht, Pht bo Mc Kin Lin: - Thy hy n thnh X V mi thy X Li Pht v y. - c Th Tn mi s huynh n h A Nu t, ch Ngi sp thuyt gii. X Li Pht p: - Xin cm n s huynh em mnh lnh li cho ti. Mt chc na chng ta cng i. By gi chng ta cng chi tr ny mt t nh! - Chi tr g vy? - Ny, s huynh! S huynh l mt v trng lo c thn thng ln. Vy y l mt ci di o, sin s huynh hy kt n thnh mt cy dim ph ! X Li Pht ni xong lin nm ci di o xung t. Mc Kin Lin lm ln nhng khng th no lay ng n c. Mc Kin Lin phi vn dng n thn thng, v khi ly c ci di o th lm cho mt t rung ng. X Li Pht bn git ci di o em ct vo ni Tu Di, Mc Kin Lin cng nhanh nhn d hng ni Tu Di ln. X Li Pht li em di o ct vo php ta ca c Pht, v ln ny, d Mc Kin Lin em ht thn lc ra cng khng th no lay chuyn c ci php ta y. X Li Pht ci, ni vi Mc Kin Lin: - S huynh! Nhng iu chng ta hc c v tu chng c, nu em so snh vi c Th Tn vn c vn nng th tht cch xa mt tri mt vc. Thn lc ca chng ta c th lay chuyn ni Tu Di, lm rung ng tri t, nhng vi ci php ta ca Ngi th khng th lm cho nhc nhch c. Hm nay v ti nghi ng vi chnh thn lc ca ti cho nn ti mi s huynh th nghim xem c ng nh vy khng. Thi by gi chng ta hy mau mau i bi kin Ngi. Xin s huynh i trc, ti s theo sau lin. Nghe my li ca X Li Pht. Mc Kin Lin rt ly lm knh phc. Sau khi gt u vi X Li Pht, tn gi lin vn dng thn tc thng tr v h A Nu t. Nhng khi tn gi v n ni th thy X Li Pht t lc no ri! Tn gi nh l c Pht v by t ni thc mc, tha rng:

- Bch Th Tn! C l con mt thn tc thng ri hay sao? T tu vin K Vin v y, con i trc s huynh con, sao by gi s huynh con li n trc con? Th Tn thng bo rng con l ngi c thn thng bc nht, nhng tn hiu y by gi nn dng cho s huynh con th ng hn. c Pht t ha an i: - Thy Mc Kin Lin! Thy l ngi c thn thng ln, tr Nh Lai ra, khng ai c th so snh c. Thy cng khng h mt thn tc thng. Thy nn bit rng, thy X Li Pht ch l ngi c tr tu ln. Sau khi thuyt gii h Na Nu t, c Pht dn chng tng tr v thnh X V. i chng thnh X V, sau khi bit c cu chuyn trn u xn xao bn tn, cho rng thn thng ca X Li Pht tri hn Mc Kin Lin. Nghe li bnh phm y ca mi ngi m Mc Kin Lin khng h cm thy bt mn. Vi tm lng khong t, khim cung, tn gi bit rng X Li Pht vt tri hn mnh. Nghe i chng khen ngi X Li Pht, tn gi cng cm thy rt vinh hnh nh chnh mnh c khen ngi. Nhng ring X Li Pht th li cm thy khng yn lng. Tn gi cho rng s vic va ri lm cho Mc Kin Lin mt th din. Tn gi lin bch Pht: - Bch Th Tn! S huynh Mc Kin Lin con l ngi c thn lc ln, c cng hnh ln. Va ri con n h A Nu t sm hn l ti v con qu vi mun nghe Th Tn thuyt gii, cn s huynh con th tuy c vn dng thn lc nhng li khng mun vi vng. Hin gi i chng u xn xao bn tn, bit rng thn lc ca con vt tri hn s huynh con; iu con khng dm nhn. Xin Th Tn dng cch no xa b li bnh phm khng cng bng ca i chng i. c Pht mm ci gt u. Ngi bit hai ngi ny u v cng khim tn, yu bn. Mt hm, sau thi ging kinh, Pht bo Mc Kin Lin: - Ny thy Mc Kin Lin! Thy l ngi c thn thng ln, trong i chng khng ai c th so snh c. Thy cng khng h mt thn tc thng. By gi trc i chng, thy hy din by oai lc thn thng gy lng tin cho nhng k s hc. Mc Kin Lin vng li Pht dy, bc ra khi ch ngi, mt chn th p trn tri t ny, mt chn th p trn ci tri Phm Thin, lm cho ci t chn ng su ln. Tn gi li t khng trung dng Phm m ni k,

khin cho chu v t kheo c mt trong ging ng tr ht lu hoc, tr tu bng sng. T , mi ngi u tn xng tn gi l ngi c thn thng bc nht. ---o0o--6.- DI NI HA CC V PHM CH Thi c Pht cn ti th, ti n , s tu s ngoi o, chng c thn thng cng khng phi l t, nhng rt tic l h khng gic ng c chn l rt ro, khng tu cc c hnh t bi, tr tu, cho nn h khng thot c vng sinh t m vn b trm lun trong su no lun hi. i vi qu v ngoi o c thn thng ny, ly c tr c, c Pht thng bo Mc Kin Lin dng thn thng ha cho h. Mt hm Ngi bo: - Ny Mc Kin Lin! Ti mt vng quc ln kia vng bin gii, t vua quan cho n dn chng u tn phng cc v phm ch m khng h bit Pht php. Rt nhiu cc v phm ch chng c thn thng, c th di ni, ngn sng, phn thn, bin ha. Thy nn n , ty tin m dng oai c hoc thn lc iu phc h, khin h tin phc Pht php, b con ng t tr v no chnh. Tn gi vng mng, bay ln h khng m i. n ni, tn gi thy rt nhiu v phm ch ang ngi vng quanh mt qu ni ln. Xem tnh hnh th c v nh h ang vn dng thn lc di chuyn qu ni y. Tn gi bn treo co qu ni y ln h khng v lm cho n khng th no di ng c na. Chng ngoi o rt ly lm kinh d, mt v bo: Qu ni ny nhch ln c ri, sao ai li lm cho n b bt ng nh th ny! Hay l trong chng ta c ngi no bt tnh chng? Bng h nhn ln khng trung th thy c ngi ang ng gia h khng, ngay trn nh ni. H bn ln ting c n: - ng l ai, sao dm ti y bung lung? Qu ni ny lm cn tr lu thng, quc vng sai chng ti di n i ch khc. l chng ti v dn chng m tr i vic bt li, sao ng li cht khng cho n di chuyn? Mc Kin Lin ci p: - R rng l ti ang ng gia h khng y, sao qu v li bo ti cht qu ni ca qu v?

Cc v phm ch li gia tng pht ng thn lc, ba ln c y qu ni i, nhng ni cao vn y nhin bt ng, Trong lc h ang lo lng khng bit lm cch no th tn gi gi h, bo: - Ny! Xin qu v hy ch , xem qu ni ny i mt nh! Tn gi va ni xong th c qu ni cao s kia bng bin i u mt, trc mt h ch cn l bnh a. H thy th th li cng kinh d, ch bit ci u ni ln: - Tha i c! i c t u n? Nu khng phi l bc c tr tu cao c, o hnh su dy th lm sao lm c vic va ri! Vy xin i c hy thu nhn chng ti lm v xin ch by cho ch tm ti ca chng ti. By gi tn gi mi t trn khng trung h xung, ni vi h mt cch t ha: - Ti r thu tm lng chn thnh ca qu v. Qu v mun t b ch ti tm tm v ni sng sa, th ti xin gii thiu bc tn s ca ti, l c Pht. Ngi l v Tri trn ht cc v Tri, l v Thnh trn ht cc v Thnh, y tr tu cao diu, vn c vn nng. Xin qu v theo ti cng n vi Ngi xin qui y, nht nh Ngi s t bi thu nhn. Cc v phm ch li hi: - o hnh ca c Pht cn vt qu c i c na sao? Tn gi nghim trang p: c Pht nh ni Tu Di, cn chng ti th ch nh ht ci; ht ci th u c th no so snh vi ni Tu Di! c Pht nh bin c, cn chng ti th ch nh mt dng sng con, mt dng sng con th u c th no so sanh vi bin c! Gp Pht xut th l vic rt kh, cho nn qui y vi Ngi th qu v s c ha . Cc v phm ch nghe ni ht sc vui mng, u nguyn theo Mc Kin Lin i v ch Pht ng, xin qui y th gio. ---o0o---

7.- HNG PHC C MA Mc Kin Lin tuy thng dng thn thng hng phc c ma, ngoi o, nhng ri chnh tn gi cng thng hay b h tm n quy nhiu. Mt ngy kia, tn gi vng mng c Pht, mt mnh i n nc Bt Gi gio ha. Trong lc tn gi ang thin hnh trn con ng vng th mt con c qu trng thy. N bn dng thn thng chui vo bng tn gi. Bng dng tn gi cm thy bng au d di. Trong bng dng nh c mt cc g to bng ci chn, li c ting ng ln nh ting sm. Tn gi lp tc quay v tnh tht. Sau mt lc tnh ta v qun st, tn gi bit ngay l c ma mun quy ph mnh. Tn gi bo: - Ny c ma! Hy mau ra y! Tt hn ht l ngi khng nn xm phm n c Pht cng nh cc t ca Ngi, v chc chn l ngi khng th no nhiu hi c h; ch tr phi ngi no nghip lc cha dt hn, cn khng th ngi vnh vin khng lm g c u. c qu ngh thm: Qui l tht! Ta d c th no c Pht cng khng bit c, Mc Kin Lin d c thn thng n u i na, lm sao bit c ta? Tn gi li bo: - Ny c qu! Ngi ng ly lm l! Ngi va ngh rng, d c c Pht i na cng khng th bit ngi l g hung h l ta, d c thn thng, lm sao li bit c ngi, c phi khng? Ngi lm ri! c qu nghe th th ly lm kinh hi v cng, lin ha lm nc bt m chui ra ngoi. T n khng bao gi cn dm tr li tru gho tn gi na. ---o0o--8.- SC P M NHN KHNG CH NI VI THN THNG Mc Kin Lin khng nhng khng b ma lc lm hi, m cho n sp p ca m n cng khng th lm hoen o hnh ca tn gi. Mt ngy kia, trn ng kht thc tr v khi i qua mt khu rng, tn gi trng thy mt thiu ph tui chng trung nin, ngi bn ng nh

ang ch i. Khi tn gi i va n trc mt th nng lin ng ln chn li, mt lic a tnh, ming n n ci duyn dng, th th ni: - Tn gi i! Ngi i u m qun em vy? C rnh ri th ni chuyn vi em mt chc nha! Tn gi ng hn li, mt chm ch nhn thiu ph. D tui nng trn ba mi, nhng nt p kiu dim v quyn r ca nng vn y sc hp dn i vi nhng chng trai tr si tnh. Khng nhng tn gi nhn k vo nt mt v vc dng nng m con nhn thu trong tm ca nng. Vi thi an nhin t ti, tn gi dng li l tht oai nghim ni vi thiu ph: - Tht ng thng cho b! Thn xc b khng trong sch m tm hn b th li cng m ti. B tng c th em tm nim bt chnh ca b lung lc c ta ? Ngi n b khng li, tht sc: - Tn gi! Tn gi! Ngi ... Ngi ni g vy? Em khng hiu! - B ng mong che du c t tng m m ca b. B i y vi dng g, ta thy r tt c. Ba ang b m lc trong mt th sc p di tr v chnh n li ang gip b nhiu c hi to ti li; cng nh con voi gi b ln trong bi snh ly, cng c ngoi ln cng b chm su xung. Thiu ph nh sc tnh cn m: - Tha tn gi! Ngi thy c tm ca con th con cng bit l khng th di gt c ngi na ri! T lu con nghe ngi ta ni rng ngi l v t thn thng bc nht ca c Pht, nhng con khng tin l thn thng li c th nh bi c sc p ca m nhn. By gi con mi bit con l mt ngi n b c nhiu ti li su nng. Con mun hi tm hng thin ch khng nh bao nhiu ngi ngoan c khc, nhng con li ngh rng, c l con l mt ngi khng cn xng ng c cu vt. Con c mt qu kh tht gh s, trong tng lai th no cng b qu bo tri buc. Tnh cm ca ngi n b cui cng ri cng tr nn yu ui. Nng va ni va khc rm rt, nc mt chy rn ra. Tn gi phi an i:

- B ng bun na, v cng ng tht vng. D trong d vng b to ti li su nng th no i na, ch cn b bit n nn sm hi th b vn l ngi c th cu vt c. o qun d bn c th dng nc git sch; khi tm d bn th chng ta dng gio php ca c Pht gt ra. Nc t trm dng sng d c trc, mt khi chy vo bin c th tc khc tr nn trong sch. Gio php ca ng i Gic Th Tn cng vy, c th ra sch tt c s u ca tm con ngi, lm tiu tr mi lm li ca qu kh. Li dy ca tn gi lm cho thiu ph ti hn nt mt. Nng cm thy tm c bnh tnh thm, nh mt sng ngi v dng ln nim hi vng trn tr. Nng knh cn: - Knh tha tn gi! Gio php ca c Pht tht t bi, v i vy sao? Nhng ci qu kh ca con th xu xa qu lm! i con gp ton chuyn bt hnh, con m ni ra chc ngi phi bt tai, che mt! - Khng sao u! B c k ht cho ti nghe. tn b l g nh? - Tha tn gi! Con tn l Lin Hoa Sc (Utpalavarna - Upplavanna), vn l con ca mt v trng gi thnh c Xoa Thi La. Nm mi su tui con lp gia nh. Chng bao lu th cha con qua i, v m con li t thng vi chng con. Khi con bit c th rut gan au nh t khc. Lc con va sinh c mt chu gi, trong cn tc gin con bn em nm n trong bi, ri b nh ra i. Sau con ly mt ngi chng khc, Ngi chng ny thng hay i lm n xa. Mt hm y t thnh c Xoa Thi La tr v, di gt con ly my ngn lng vng mua mt c gi lm v b. Y gi c v b ny nh bn b, gi ht sc b mt, s con bit; nhng v sau th con cng bit c chuyn y. Khi bit chuyn, con khc la m , i y phi cho con c thy mt c ta xem c y l ngi th no v lm sao m chim c tnh yu ca chng con. Khi thy v bit r c ta ri, th, tn gi i, lng con au n n cht ngt! Tn gi bit khng? Nng y khng phi ai xa l, m chnh l a con gi ca con vi ngi chng trc! Ni n y, Lin Hoa Sc xc ng qu, khc nc ln. Mc Kin Lin li an i: - B Lin Hoa Sc! B ng qu au bun nh vy! Khi mt ngi trng thy r qu kh, hin ti, v lai th cng thy r c nhng mi dy nhn qu chng cht qun nhau. Ni mt cch xc thc th cuc i ch l

mt vng su ca ti li. Cu chuyn v sau ca b nh th no, b c bnh tnh k tip i! - Tha tn gi! Con lm sao chu ng ni nhng trn n dn dp ny! Ngh n lc trc b m cp mt mt ngi chng, ri by gi con gi ca con li cng vi con ginh nhau mt ngi chng, th con cn mt mi no m nhn thin h! Cho nn con li b nh ra i. Con chn ght ci th gian ny. Chn ght c loi ngi. Con bn bin mnh thnh mt dm n ly th gian ny, nhn loi ny lm tr vui; v nh tn gi thy , con ang sng mt cuc sng y ti li, bn thu nh th ny y. Tha tn gi, bt c ti li xu xa no con cng lm c, min l c tin v gy kh ly cho ngi khc. Con khng cn ni nhng tn gi cng bit c ti sao hm nay con c ch i dy, cng may l gp phi mt bc thn thng, c gii hnh ton vn nh tn gi; nhng con phi lm th no sm hi vi tn gi by gi? Nge xong cu chuyn ca cuc i Lin Hoa Sc, Mc Kin Lin khng h c tng khinh r nng, tri li, trong gi pht y, tn gi nhn thy ni nng ci tm rt chn, rt thin, rt m. cho nng yn tm, tn gi n gn nng hn, dng li l ht sc t ha khuyn khch: - B Lin Hoa Sc! Qu tht b c mt thn th qu au thng, ti nhc, nhng nu b quyt tm tu hc theo gio php ca c Pht th ci on nhn duyn y cng c lc phi chm dt, b s c hon ton gii thot, an lc, t ti. Xin b hy theo ti v yt kin c Pht. Lin Hoa Sc cm thy mng vui v hn. S d nng c cu vt, c thay i t mt cuc sng y tai ha tr thnh mt cuc sng y phc lc l nh tn gi Mc Kin Lin, mt ngi va c thn thng li va bit dng phng tin kho lo ha . ---o0o--9.- PHP M CA PHT NGHE C BAO XA? Trong gio on ca c Pht thi Mc Kin Lin l ngi c np sng sinh ng nht. Vic g khng ai lm c th tn gi lm; ni no khng ai i ti c th tn gi i ti. Mt ngy n thnh Vng X, khi c Pht ang ni php trong ging ng tu vin Trc Lm th Mc Kin Lin ngi trong thin tht ca mnh.

Tuy thin tht cch kh xa ging ng, nhng tn gi vn nghe r mn mt php m ca Pht. S vic y lm cho tn gi ht sc l lng. Nhn , tn gi ny sinh ra tng l hy th nghim xem php m ca Pht c th nghe c n bao xa. Tn gi lin vn dng thn tc thng, i ra khi th gii Ta B n vi mi c Pht , ti quc ca c Pht Th T Ti Vng (Lokesvararaja) ang ni php. Mc Kin Lin vn thng hay du hnh n cc Pht khc, v ging nh mt ngi l hnh y kinh nghim, mi khi i n u tn gi cng xem ni nh chnh l qu hng ca mnh. By gi tn gi ang ti quc xa xi ny, va gp lc c Pht Th T Ti Vng ang ni php, nn ht sc vui mng, bn nh nhng n trc php ta, tm mt ni ngi xung nghe php. C mt s vic m ni ra th khng th no ly s suy ngh hay bn lun m c th hiu c. Mc Kin Lin ang ngi y nghe Pht Th T Ti Vng ni php, nhng ngoi ting ni ca c Pht ny, tn gi vn cn nghe rt r ting ni php ca c Pht Thch Ca Mu Ni tn th gii Ta B! Ngay lc y, Pht Th T Ti Vng ngng ni php. Mt v B Tt tin n trc php ta nh l c Pht, ri ch v pha Mc Kin Lin tha rng: - Bch Th Tn! Khi Th Tn ang ni php th chng bit con vt kia t u chy vo y, trng tht qui l. chng con ui n i! Pht Th T Ti Vng lin ngn li bo: - ng ng ni nh vy! V l Mc Kin Lin, t thn thng bc nht ca c Pht Thch Ca Mu Ni th gii Ta B. Chng B Tt li ni: - Bch Th Tn! Sao thn hnh ng ta li qu b nh nh th? S d chng B Tt hi nh vy l v thn th ca ngi th gii so vi ngi th gii Ta B th cao ln hn n my trm ln. c Pht Th T Ti Vng gii thch: - Cc ng khng nn coi thng v tn gi ny. ng y c thn thng ln, oai c ln, thng hay du hnh n cc quc , hnh ha mt cch t

ti, cn thn th ln nh khc nhau l do nghip lc ca chng sinh cc th gii khng ging nhau m cm ra. Ni xong c Pht quay sang bo Mc Kin Lin: - Ny Mc Kin Lin! ng t th gii khc n y, hy hin lng cc th thn ha cho chng B Tt t ca ta xem gii tr mi nghi hoc ca h i vi ng! Mc Kin Lin lin nng oai thn ca Pht, hin lng thn thng bin ha, ri tr v ch c ngi xung. Chng B Tt thy vy bn t lng cung knh, c Pht li hi tip: - Ny Mc Kin Lin! C phi ng n quc ca ta th xem php m ca c Pht Thch Ca Mu Ni nghe c bao xa phi khng? - Tha vng, bch Th Tn! Dng tm ca con chnh thc nh vy. Mc Kin Lin cung knh tr li. - Ny Mc Kin Lin! ng khng nn c tng , v i vi vi oai lc ca ch Pht trong mi phng, hng nh tha khng th no thu r trn vn c. Php m ca ch Pht y khp h khng. i vi cn duyn ca chng sinh th cc cnh gii c xa c gn, cho nn khng th ly ci tm phn bit gn xa y m th nghim php m ca ch Pht. Nghe xong li dy ca c Pht Th T Ti Vng, tn gi t ly lm h thn. T , trong tng on ca c Pht, tn gi d vn l ngi sinh ng nht, nhng khng cn dm dng thn thng ca mnh lm vic v ch na. ---o0o--10.- CHNG QU HI V NHN DUYN NGHIP BO Khng nhng thng hay du hnh n cc Pht , Mc Kin Lin cn thng hay n cc cnh gii a ngc qun st nh th no. Trn ng hnh ha, mt ngy n n b sng Hng th tri va ti, Mc Kin Lin bn dng bc, ngi nhp nh bn b sng ch tri sng.

Gi m thi nh, bu tri trong vt y sao. Bng u, chng qu i t tp ti b sng tht ng ly nc ung, nhng li b b con qu tht hung c c nhim v canh gi nc sng , cm gy st xua ui, khin cho chng khng dm xung sng ly nc. Lc , trong lc thin nh, Mc Kin Lin qun st v thy r ti nghip ca chng u khng ging nhau, bn gi chng li ngi chung quanh, nhn m chng c dp hi tn gi v nhn qu nghip bo ca mnh. Con qu u tin hi: - Tha tn gi! Kip xa con lm ngi, nhng by gi phi a lc vo chn Ng qu, thng b i kht. Nghe ni nc sng Hng trong mt, nhng khi con mc nc ung th thy nc nng v cng, ch cn ung vo mt ngm thi, l lc ph ng tng u b bng, th li cn b con qu hung c kia xua ui. Vy xin tn gi cho bit lc xa con to nghip g m phi chu qu bo nh hm nay? Sau mt giy lt dng thn lc qun st, tn gi tr li: - i trc ngi lm ngh bi ton. Trong lc ni v s kit hung ca ngi, ngi thng ty khen ch, ni di nhiu hn ni tht, t cho mnh bit r mi vic nhng s tht ch l la o, ch v kim li cho mnh m ang tm m hoc chng sinh; bi vy ngi mi phi chu qu bo au kh nh ngy hm nay. Con qu th nh hi: - Tha tn gi! Con thng b mt con ch tht ln, tht mnh n tht. Khi tht con ht ri th mt cn gi thi qua xng, tc th tht c ra tr li cho con ch y n na. Chng bit v nguyn nhn g m con phi chu qu bo nh vy? - Ti v kip trc ngi thng hay git hi cc loi heo, d, g, vt ly tht cng thn t tri, cho nn ngy nay phi chu qu bo nh vy. Con qu th ba hi: - Tha tn gi! Bng con th to nh ci vi m tay chn v c hng th nh nh cy kim, thy n thc ung g cng thm m khng th no n c. Chng bit v nguyn nhn g m con phi chu qu bo nh vy.

- i trc ngi lm quan n chc t tng, nhng v t mnh giu c quyn cao m khinh khi hip p ngi, cng chim ti sn do m h nc mt ngi lm ra, mc t tnh hng lc, cho nn ngy nay phi chu qu bo nh vy. Con qu th t hi: - Tha tn gi! u con th to nh ci u, ming li ca con th to ln chim y c na thn trn, trong khi th mu c t na thn di phun ln, cc huyt qun lc no cng nh mun b ra, mng sng mng manh nh ch mnh. Chng bit v nguyn nhn g m con phi chu qu bo nh vy? - Kip xa ngi ch thch bn lun chuyn th phi, hay ni ti ci xu ci tt ca ngi, nhng iu ngi ni ra khng bao gi em lai li lc cho ngi m ch lm cho ngi au kh, cho nn ngy ngay ngi phi chu qu bo nh vy. Cn rt nhiu cu hi nh th na, v mi mi u c tn gi tr li tha ng. ---o0o--11.- NGUYN DO NGY HI VU LAN Mt ngy n, Mc Kin Lin bng nh n thn mu qua i. Trong lc thin nh, tn gi qun chiu thy m mnh ang phi chu qu bo au kh trong chn Ng qu. Thn hnh b kh ho tiu ty, ch cn da dnh xng, c th nh nh cy kim may, trng tnh trng th c v ang i kht lm. Tn gi thng cm v cng, bn ly bnh bt ng y cm em dng cho m. Thy cm b mng lm, ly cm b vo ming n, nhng au kh thay, cm cha ti ming th bin thnh la , khng th no n c! Thy m nh th, tn gi thng qu, bun qu au n qu! Tn gi bit l ti nghip ca m rt nng, nhng sc mnh khng lm g c cu m, bn i bi kin c Pht, k r cu chuyn va ri v xin Pht dy cho phng php cu m. c Pht dy: - Ny Mc Kin Lin! V gc ti ca m thy qu su dy, cho nn d thn lc ca thy c rng ln, v d cho lng hiu tho ca thy c lm cm ng n tri t, nhng ch c sc mt mnh thy th khng th no cu ni

b thot khi cnh gii au kh. Mun cu c b, thy phi nh n thn lc ca ton th tng chng mi c. Ch c sc ch nguyn ca ton th tng chng mi to nn thn lc ln, lm cho nghip chng ca m thy tiu tr v b s thot khi cc qu bo au kh. Vy, mi nm c n ngy Rm thng By, l ngy t t ca ch tng khi mn kha an c, nhng ngi lm con nn xin ch tng t chc cho l ch nguyn h nim cho cc bc cha m qua i cng nh hin cn sng. Nhng ngi con hiu tho, n ngy y phi sm sa trai phn, hng hoa tr qu cng dng ch tng; bi v, ch tng trong mi phng, hoc ang thin nh ni hang ni hay bn b sng, hoc ang kinh hnh di gc cy, hoc ang tu tp v chng bn qu v Thanh Vn, hoc chng c su php thn thng v ang gio ha mt cch t ti, hoc l cc v B Tt ang phng tin hnh ha bng thn tng t kheo, nhng bc thnh chng nh vy rt nhiu, gii hnh ca h tht thanh tnh, phc c ca h nh bin ln, cho nn sc ch nguyn ca h hp li s hng mnh v cng, lm cho cha m v ngi ngi thn thuc qu vng trong nhiu i trc c tiu tan nghip chng, thot li cc qu bo au kh trong cc chn ti tm, v ng thi cng lm cho cha m v nhng ngi thn thuc ang cn sng c nhiu phc lc. l phng php mu nhim v hu hiu thc hin lng hiu tho. c Pht ch dy cn k, Mc Kin Lin vui mng ly t. n ngy t t, tn gi y li Pht dy, cung thnh i chng ch nguyn cho mu thn; qu nhin, nh th m b gii thot c cnh kh au ni chn Ng qu, n n c Pht, tn gi nhn em li Pht dy m hng dn cho Pht t thc hin ngy hi Vu Lan hng nm p n cng n sinh thnh dng dc ca cha m. V cng bi nguyn do ny, ngoi tn hiu thn thng bc nht, tn gi Mc Kin Lin cn c tn xng l bc i hiu. ---o0o--12.- BI K CA BY C PHT Vi thn thng rng ln, Mc Kin Lin c th thy bit mi s vic xy ra trong c ba i: qu kh, hin ti, v v lai. Tn gi cng li l ngi thng hay thay th Pht ni php. Mt hm, v c s khn cu ca i chng, c Pht bo tn gi ni v nhng s vic i qu kh ca dng h Thch Ca. Tn gi vn dng tc mng thng qun st lch s ca dng h ny t nhiu kip xa xa, ri

tun t thut li t m. i chng nghe xong u nhn thy rng, c Pht n sanh vo dng h Thch Ca ri thnh tu o qu gic ng, khng phi l khng c nhn duyn. Ri mt hm khc, nhn i chng tp hp cng nhau trnh by nhng kin gii ca mnh trong vic tu hc, tn gi c cho i chng nghe bi k ca by c Pht nh sau: Mi vic xu nn trnh Mi vic tt nn lm Gi tm thanh tnh l li Pht dy Hun th ca ch Pht ra sao? C nghe bi k n gin Mc Kin Lin va ni ra, d l k s hc cng thy r c mc ch ca Pht gio. Bi vy, tn gi cng vi bi k u c i chng ghi khc trong lng. ---o0o--13.- THN THNG KHNG CHNG LI C NGHIP LC Thn thng ca Mc Kin Lin, qu tht trong tt c cc t ca c Pht, khng ai c th so snh c. Bt c vic g, d kh khn n u, h tn gi vn dng n thn thng th khng c vic g l khng thnh. Mc d vy, vic s dng thn thng ch hu hiu i vi vic cu chng sinh hay gip thm phng tin cho vic tuyn dng Pht php, ch khng th s dng n lm nhng vic tri ngc li vi cc lut tc nhn qu. Thn thng khng gip thng c nghip bo, cng khng th gip gii thot c phin no, sinh t; l s tht. Mt ngy kia, qu hng Ca T La V ca c Pht b vua Lu Li (Virudhaka - Vidudabha) ca nc Kiu Tt La dn i qun xm lc. Nghe c tin y, lc u c Pht cng ngh n vic phi bo v t quc. Ngi bn ngi ngay trn ng tin qun ca vua Lu Li ct cm tr vic tin qun ny. ba ln nh vy, c trng thy c Pht th vua cho lui qun, nhng ci tm xm lc cng nh ci ch mun tr mt mi cu th g ca nh vua th khng chm dt c. c Pht qun chiu v bit r l ci mi nhn qu nghip bo rng buc gia hai b tc t lu n lc

phi c kt thc, nu khng th khng th no gii tr c. Bi vy, d rt yu mn qu hng, d ba ln x thn cn tr o qun xm lng, nhng cui cng th Ngi cng nh phi cho vua Lu Li tn cng thnh Ca T La V. Nhng Mc Kin Lin th khng chu nh vy. Khi bit tin thnh Ca T La V b i qun ca vua Lu Li Bao vy, tn gi bch Pht: - Bch Th Tn! Thnh Ca T La V ang b tn cng, con ngh l mnh phi ra sc cu gip nhn dn trong thnh. Pht nhn Mc Kin Lin, ging t i bo: - Ny thy Mc Kin Lin! B tc Thch Ca n n lc phi chu qu bo ca nhng ti nghip gy t bao i trc. l cng nghip ca h chiu cm nn, thy khng th no chu th cho h c. H khng bit sm hi ti li, khng chu sa i nhng sai lm c v ngn nga nhng nghip xu mi, m vn c mt mc kiu ngo, ngang tng. D nhin, ngi nh b mi mt c nt th phi b sp !. Nghe li Pht dy ca c Pht, Mc Kin Lin bit l s tht, nhng tn gi vn ngh l c th s dng thn thng ca mnh cu nhn dn trong thnh c. Vua Lu Li dng hng trm ngn qun bao vy thnh, mt git nc cng kh lt qua, hung na l ngi; cho nn Mc Kin Lin phi dng thn thng bay vo bn trong thnh Ca T La V. Vo thnh ri, tn gi bn chn ly nm trm nhn vt u t ca b tc Thch Ca, b h vo trong bnh bt, y np li v bay ra khi thnh. n mt ni tht an ton, tn gi m np bnh bt ra, tng l cu thot c nm trm ngi ny, nhng khi nhn vo bnh bt th hi i! Tn gi hong kinh tht sc, tt c nm trm ngi trong bnh bt u bin thnh mu! Lc by gi tn gi mi sc tnh ng, li Pht dy qu khng sai, d thn thng c qung i n th no i na, cng khng th thng c nghip lc cng nhng lut tc nhn qu. ---o0o---

14.- TUN GIO Mc Kin Lin thng s dng thn thng tr lc c Pht trong vic hong dng chnh php, cng c tht ln lao. Mc d vy, t lu c Pht vn thng lu i chng rng, thn thng khng phi php mn rt ro. S tht rt r rng, nh tn gi Mc Kin Lin , l bc thn thng qung i nh vy , v tng dng thn thng lm phng tin hnh o hu hiu nh vy , nhng rt cuc, thn thng y khng gip tn gi thng c nghip bo ca chnh mnh. c Pht mun dng s tht in hnh ny rn dy ngi sau. Tuy tui tc mi ngy mt cao, nhng tinh thn b gio ca tn gi Mc Kin Lin vn cng lc cng sung mn, bc chn hnh ha c nh nc chy my tri, khng bao gi ngng ngh. Tn gi khng bit rng, chnh v ci nhit tm truyn b Pht php y m tn gi b rt nhiu tu s ngoi o him khch, k, Nhng tu s ngoi o y rt nhiu ln mun hi c Pht, nhng khng lm cch no c, bn hng mc tiu vo Mc Kin Lin. Mt ngy kia trn ng hong ha, khi i ngang qua mt ngn ni th tn gi b mt m tu s ngoi o phi La Hnh phc kch. H x t trn ni xung. ln xung nh ma vo ngi tn gi, cho n khi nhc thn ca tn gi nh nt, ng gc, Tn gi phi cht di bn tay h, vy m trong ba ngy lin tip h vn khng dm tr li gn ni , v vn cn s thn lc ca tn gi. Mc Kin Lin v cng vic truyn b ht ging b m b ngoi o hm hi, v hu th m nu ln tm gng hi sinh v o, th nhc thn ca tn gi qu thc tr thnh mt tuyn ngn bt h li cho th gian! Mu ca tn gi khng ra mt cch v ch, m di nh t quang ca c Pht, bao nhiu v tin hin thnh trit, cng v cng cuc hong php li sinh, noi du vt tn gi m tng dng hin thn mng, dng hin tt c cho nh sng chn l vn bt dit th gian. i cao c thay! Tin tc tn gi Mc Kin Lin b ngoi o m hi chng my chc c truyn n hong cung, vua A X Th b chn ng mnh. Nh vua ni gin tt cng, lin h lnh tc tc tm bt hung th, v hu qu tn khc xy ra - di cn gin mnh lit ca nh vua, c n my ngn tu s phi La Hnh b bt nm vo hm la!

Trong tng on th ton th i chng khng ai l khng than khc tic thng. Ai cng bo l trn i sao c nhiu vic qu bt cng, mt v i thn thng nh Mc Kin Lin m khng trnh c cuc tp kch ca ngoi o! Lng h c ray rt m khng gii ta c. H bn cng nhau n bi kin c Pht xin ch dy: - Bch Th Tn! S huynh Mc Kin Lin ca chng con l v t ln ca Th Tn, Khi Th Tn ln thin cung ni php cho lnh b Ma Da (Mahamaya), s huynh chng con tng p ng li thnh cu ca chng con m ln thin cung vn an Th Tn; s huynh chng con cng tng vo chn a ngc cu m thot khi au kh. S huynh chng con oanh lit l th, thn thng qung i l th, v sao m khng dng thn thng chng li ngoi o, thm ch cng khng trn trnh s m ton ca h? V qun trit c mi vic xy ra, c Pht khng qu b khch ng nh cc v t kheo, Ngi bo i chng: - Ny qu thy! i c Mc Kin Lin l ngi t c thn thng s mt ca Nh Lai, khng phi l i c khng th khng c ni qu v tu s ngoi o, nhng v lc trc, khi vua Lu Li dn i qun xm lng thnh Ca T La V, i c tng dng thn thng tng c th cu c nhn dn trong thnh, nhng ri tnh ng rng thn thng khng th no chng tr c nghip lc, nhc th ch l v thng, v nghip bo phi c lc c kt thc. Trong tin kip i c tng lm ngh bt c nui thn, chng bit c bao nhiu mng sng b cht oan bi bn tay ca i c! Nhng ny qu thy! Qu thy cng khng nn au bun, i c Mc Kin Lin tuy nhp dit, nhng chn l th vn khng bao gi b tiu dit. Mt s ng qu v ti kheo vn khng dn c bi thng: - Nhng s huynh chng con b hi thm thit qu, bch Th Tn! Chng con khng an tm c! - Ny qu thy! Qu thy nn bit, i vi bc gic ng th vic sinh t khng l vn g c. C sinh th c t, cho nn ci cht khng lm cho ta kinh hong s st. iu cn yu l chng ta xem c th hc hi g t ci cht . i vi i c Mc Kin Lin, trong pht lm chung, thn tr khng hn m m an nhin nhp nit bn, l iu rt qu bu; n nh tinh thn hi sinh thn mng v cng cuc hong dng Pht php ca i c th qu tht l cao p cc cng!

D Pht dy nh vy, trong i chng vn cn mt s v t kheo lc u than th, lng thng cm cha ngui, li bc bch: - Bch Th Tn! Chng con cng bit tinh thn hi sinh v o cao c, nhng s hi sinh ca s huynh chng con vo lc ny tht l qu sm. S nghip hong php cn di v cn nhiu vic phi lm, chng con ang cn s lnh o ca s huynh. Cn na, bch Th Tn, v tai nn ny, sao Th Tn khng bo trc cho s huynh chng con bit m phng? Nhng li bc bch ca qu v t kheo va dng ln c Pht, chng t lng knh yu ca h i vi tn gi Mc Kin Lin. H b xc ng mnh lit i vi tai nn thm khc ca tn gi. c Pht cng rt thng cm, cho nn li phi an i h: - Ny qu thy! Khi i c Mc Kin Lin tun gio, khng phi l i c khng bit trc phng. i c c thn thng ln c th t bo v c mnh, nhng khng phi l bin php rt ro. Ngi tu hnh khng th cng li cc lut tc nhn qu; qu bo ca nghip nhn bt c lm k sinh nhai i trc ca i c nay n lc phi c kt liu. V li, t bui u xut gia, i c pht nguyn s em sinh mng mnh cng hin cho vic phng s chn l, nay i c d c mn nguyn v hoan h nhp nit bn, tt c t ca Nh Lai cng nn c ci tinh thn tun gio nh Mc Kin Lin vy, th Pht php mi c qung b rng ri th gian. Ny qu thy! Qu thy hy hc ly ci tinh thn cao qu y ca i c Mc Kin Lin! Li khai th ca c Pht lm cho ton th i chng v cng cm ng. Ci cht v o ca mt Mc Kin Lin lm ny sinh v s cc Mc Kin Lin khc. Tt c i chng u v s trng tn ca chnh php m pht nguyn hc theo tinh thn tun o cao qu ca tn gi Mc Kin Lin. ---o0o---

Tn gi PH LU NA
(Purna - Punna) (V ging s ti gii nht)

1.- NGI Y P TNH THNG i vi t Pht, vic tu hc thot li sinh t c nhin l quan trng, nhng vic hong dng chn l, thuyt php sinh cng quan trng khng km. C mt ngi ct b c si dy rng buc ca gia nh sng theo tng on ca c Pht v cng hin trn cuc sng ca mnh cho cng cuc hong dng Pht php, lun lun em nhit tnh v lng t bi tri khp chng nhn, khng bao gi chn nn hay tht vng trc nhng nghch cnh ca th gian, l tn gi Ph Lu Na. Hong php l mt cng tc v cng kh khn, v n i hi ngi thc hin cng tc phi c y c hai yu t quan thit, l kh l v kh c. Trong hng ngn t ca c Pht, Ph Lu Na chng t, khng nhng l c y hai yu t quan thit , m cn c c nhng c tnh c bit khc na, cho nn c tn xng l ngi c ti thuyt php ng vo bc nht! Kh nng c hm cha trong tn gi ca tn gi. Tht ra, tn ca tn gi rt di. Ph Lu Na ch l tn gi vn tt ca Ph Lu Na Di a La Ni T (Purnamaitrayaniputra - Punnamantaniputta). Ci danh hiu di dng dc y chnh l tng trng cho ti thuyt php ca tn gi, ko di v tn, nh ni cao, nh nc chy; n bc l nhit tnh v bin, lng t v cng. Cho nn, nu c dch ra th danh hiu y ca tn gi c ngha l ngi y p tnh thng (Mn T T). ---o0o--2.- QU V SAU KHI XUT GIA Ph Lu Na trong mt gia nh y hnh phc, tuy khng phi l giu sang bao trm thin h nhng cng thuc vo hng c ting tm ca x n thi by gi. Tn gi rt c cha m yu qu, cng chiu, nhng v sm thc c rng, ti sn vt cht cng nh tnh thng yu gia nh, n mt ngy no cng s mt mt, cch chia, v quan yu nht cho i ngi l phi tm cho c mt th ti sn cao qu, vnh cu - l chn l. Cho nn tn gi quyt ch ct b si dy tri buc th gian, qui y theo Pht, pht nguyn em i mnh phng s cho cng cuc pht huy chn l. Vi quyt tm y, sau khi xut gia khng lu, tn gi chng A La Hn qu v cao nht ca hng Thanh Vn, dt tr ht mi phin no, thot li sinh t, c th vn dng thn thng i hnh ho khp ni mt cch t ti.

---o0o--3.- C PHT TH K Mt ln n, trong mt bui php thoi, c Pht thut rt nhiu chuyn v nhng nhn duyn ca nhiu tin kip xa xa. Nhng cu chuyn ny lm cho Ph Lu Na v cng xc ng. Tn gi lin ng dy, sa o li cho ngay ngn, n trc Pht, nh l, ri vi tm lng y thnh knh, tn gi ng yn lng chim ngng t nhan ca Pht ... Trong giy pht thing ling y, tn gi qu thc nhn thy r rng cng c cao vi vi ca c Th Tn m ngn t th gian khng th no din t y c! Tn gi ch bit dng hai tay p vo ngc mnh mong c Pht soi thu c tm nguyn ca mnh! Tht ging nh dng tm n tm, c Pht qu nhin thu r tm trng thm kn ca Ph Lu Na. Ngi khai th: - Ph Lu Na! Thy l ngi tu hc tinh tn, khng khi no gii i; li lun lun ty lc, ty ni, tng gip Nh Lai hong dng chnh php. trong bn chng t ca Nh Lai, thy tng gio ha, khai th, lm cho mi ngi c nhiu li lc. Bin ti thuyt php ca thy ng vo bc nht! Tri qua v lng kip v sau, thy s thnh Pht ngay ti th gii ny, v c Pht y s c danh hiu l Php Minh Nh Lai. Li th k ca c Pht em n cho Ph Lu Na nim php h v bin v lng cm kch su xa khng cng. Tn gi cung knh nh l Pht, i nhiu ba vng, ri tr v ch ngi, trong khe mt cn long lanh nhng git l xc ng. Nhng s kinh nghi ca i chng khng ngoi d liu ca c Pht, cho nn Ngi lin dy: - Ny qu thy! Qu thy c hiu c s vic Nh Lai mi va th k cho thy Ph Lu Na khng? Ch v thy thuyt php rt gii m trong tng lai nht nh s thnh Pht ngay ti th gii ny, hiu l Php Minh Nh Lai. Qu thy cng nn khen ngi Ph Lu Na l ngi ng u trong s nhng thy c bin ti thuyt php trong tng on. Ph Lu Na thm nhp bin php mnh mng ca Nh Lai, c th em li li ch cho tt c chng bn cng tu hc; c th ni rng, trong php hi, tr Nh Lai ra, khng ai c th so snh c vi Ph Lu Na v bin ti ngn lun xo diu. Hn na, qu thy cng nn bit rng, Ph Lu Na khng phi ch gip Nh Lai tuyn dng chnh php, m s tht, tri qua chn mi c ci Pht trong qu kh, thy cng tng gip cc c Pht tuyn dng chnh php, v cng u

c khen ngi l ngi thuyt php s mt. Xin qu thy hy cng nhn v Ph Lu Na v hy t lm cho mnh tin b nh vy. Tn gi Ph Lu Na c c Pht th k l mt s kin vinh diu tt cng, d c em m kt bng ngc anh lc i ln u cng khng th bng c; v k t gi pht ,tn gi chn vo a v tn knh ca mt bc o s ri vy. ---o0o--4.- NC PHT I V LAI Trong tng lai, tn gi Ph Lu Na s thnh Pht. Lc , nu c cng nng v y duyn lnh, mi ngi u c th pht nguyn vng sinh v quc ca Ngi tu tp. Hnh trng ca quc y nh th no? c Pht dy: - Quc ca c Php Minh Nh Lai lc y, a th bng phng, khng c ni khe li lm, cng khng c gai gc si ; cc th chu bu nh vng bc chu ngc tri y mt t; n i lu gc u cao n my xanh. Trong th gii khng c cc cnh gii kh au nh a ngc, ng qu, sc sinh; ngi sinh v u l ha sinh, phi hnh t ti, khng c nim v dm dc; khng c nim v ng v nhng g thuc v ng; tt c mi ngi u c c cc tin nghi v nhu cu mt cch t ti. Trong quc cng khng c nhng ngn cch hn hp v chng tc ca con ngi; khng c s phn bit mnh yu; khng c on ght, hn th, lng gt, cng ot v xm chim; khng c tranh chp hn thua; khng c chin tranh. Tt c mi ngi u sng vi nhau trong tinh thn ha hp, tn knh v ngi khen. Bi vy, th gii ny lc khng cn c tn l Ta B m l mt th gii trong sch, thun thin, ging nh th gii Cc Lc ca c Pht A Di . Nhng iu Pht dy l hon ton chn tht; bi v tn gi Ph Lu Na dng chnh ci cng c thuyt php ca mnh trang nghim cho nc Pht y. cng chnh l thnh qu qu bu t c ca mt ngi tri qua v s kip tn ty cho cng vic tuyn dng chnh php. ---o0o---

5.- LI KHUYN CHN THNH Ph Lu Na ht sc nhit thnh i vi cng vic hong php l chnh v gii thot sinh t v cu chng sinh, tuyt i khng v tham cu danh li. Bi vy tn gi rt ly lm bun lng khi thy c nhng v t Pht, mnh mc o php, nhng cch sinh hot ca h hon ton khng v Pht php, m ch v li lc bn thn. Nguyn nhn l v lc by gi uy tn ca Pht v tng on ang ta rng khp ni, cm ha c cc cc v quc vng ang tr v cc vng quc trong bn o n . Sau khi qui y vi c Pht, nhiu ng vua h lnh, phm nhng ngi phm ti i hnh, khng th tha th, nhng nu chu qui y theo Pht gia nhp tng on sng i xut gia, th ti d c nng n u cng c x min. Tuy bit rng s vic y s khin cho tng on thanh tnh ca mnh s tr thnh mt ni rng rn hn tp, nhng v lng t bi v bin, nh bin c cha nc t trm sng, thy ti nhn au kh khng th nhn tm khng cu , cho nn c Pht chp nhn cho h xut gia. T , trong tng on mi trn ln nhng phn t km c hnh, khng c vic xu g m khng lm. H li dng thnh c ca Pht mu cu danh li; thm ch h cn dm lm ci hnh ng t hi nht l em Pht m bun bn. i vi hng t kheo ny, tn gi Ph Lu Na vn thng hay dng li ngay thng khuyn bo: - Tha ch huynh ! Chng ta khng th no lm cc hnh ng i ngc li vi li dy ca c Th Tn. Chng ta khng th khuyn mi ngi b th trong khi chnh chng ta li ham thch v ct gi tin bc cho ring mnh. Khng th no, trong khi bo cho mi ngi bit ci hi ca nm dc i vi thn tm h th chnh chng ta li vui th v t tri buc mnh trong ao t nm dc. Chng ta rt may mn c c c Th Tn lm thy, th phi thy rng, l duyn lnh ngn i kh gp. Cho nn bt c vic lm no ca chng ta cng khng c tri nghch vi gio ch ca c Th Tn, khng c phm vo cc gii iu, qui c ca c Th Tn. iu ti k l chng ta khng bao gi lm cho mi ngi mt lng tin ni Pht php. S d chng ta c xut gia hc o l v c Th Tn t bi, mun cho chng ta c c hi sm hi dit ti. Vy, nu chng ta khng chu nng theo gio php ly li nh sng, khng yu mn tng on, khng nhit tm vi vic hong php li sinh, th d c Th Tn c v lng t bi m thu nhn chng ta trong lc ny, ri th trong tng lai chng ta cng em li cho chnh mnh c g tt p. c Th Tn thng dy, con ngi ng s ti li; c li m bit sa li th tc khc tr thnh ngi trong sch. D l mt ngi tht tm thung trong tng chng, iu cng khng ly g lm quan h; nhng nu l mt k ch bit t t t li, hnh

ng khng cn bit ti i chng, khng m xa g n li dy ca c Th Tn th nguy him v cng. V ng vi ch huynh cng th mt Thy, cng hc mt Thy, m ti xin chn thnh tha nhng iu trn cng ch huynh . D ch huynh c nh mng ti th cng khng quan h g, ch cn lm sao cho Pht php c hng thnh, cho chng sinh c li lc. Ti mong mi t nay ch huynh s pht tm tu hc chn thnh, lun lun y theo gio hun ca c Th Tn m thc hnh. Pht bit r Ph Lu Na l ngi nh vy, cho nn cng thng khen ngi, trong tng on, tn gi l ngi bit khuyn bo v khai ha. ---o0o--6.- MUN CHO PHT PHP C TRUYN B KHP NHN GIAN Ph Lu Na l ngi thm trm, thng ngy lm vic g cng rt cn trng. i vi ngi no hay vic g xy ra trong tng on, tn gi u n o, suy ngh chn chn nhiu ln mi dm by t kin. Ch ring i vi cng vic hong php th rt mau mn, nhit tnh. Bt c c c c hi no gieo rc ht ging b l nht nh tin ti, khng cn bit n c tht hay li hi cho c nhn mnh. Trong tng on, s ngi ph gip Pht cng vic hong php sinh cng nhiu, nhng k s ngi chu kh ln li trong nhn qun x hi b gio m khng mong cu li dng, khng s ma nn, khng s kh khn kh nhc, th t ai snh c vi Ph Lu Na. C mt s qu v, tuy theo Pht hc kinh lun y bng, nhng i vi chng sinh th khng t tm v nhit tnh. H khng quan tm n ni kh sinh t ca ngi i, m c t giam mnh trong thp ng t mn. Li c mt s qu v khc, khng nhit tm i vi s nghip sinh m li cn b vng x hi bng nhng giao tnh tri o. i vi c hai hng ngi ny, tn gi khng bao gi lm ng. Mt hm trn ng hnh ha, khi i ngang qua mt khu rng tch mch, tn gi trng thy mt s v t kheo ang n c tu hnh trong . Tn gi n trc h, cung knh chp tay: - Tha ch v i c! lu ti c bit ch v n c trong chn ni rng, khng cho mnh b chm ni theo theo th tc. Nhn cch ca ch v tht thanh cao, ti rt ly lm knh ngng, nhng ti cng c bit

rng, ch v cn l nhng s gi, vng theo t mnh ca c Pht i gio ha mi ni, ti sao ch v khng n vi nhn qun x hi cu chng sinh? Cc v t kheo y va thy th bit ngay l Ph Lu Na. H rt vui mng, lin mi ngi, ri p li: - Tha i c! Chng ti cng tng i b gio cc ni, nhng chng sinh tht l kh ha . c Th Tn bo chng ta em php v cam l ban pht cho ngi i, nhng h li cho l g d bn khng th nm c. H ngu si, ng ngnh, c chp, v ch lo m m trong bin dc vng. H ch bit st sinh cng t qu thn cu phc m khng bit rng h ang to ra nhng nghip nhn cho c o. Chng ta c a cnh tay t bi ra cu vt, nhng h nht nh khng chu ngonh u ng li. Tha i c, khng phi ai ai cng c th nht thi i c trn con ng rng ln ca chn l. Hy c h i theo con ng ca h. Mt khi h gnh chu cc y cc qu bo au kh, v khi no nhn duyn chn mi th t nhin l h s bit quay u tr v. Nghe qua cc li y, tn gi hiu rng qu v t kheo ny cng tng gp rt nhiu tr lc, kh khn trn bc ng hong ha, khin cho nhit tm ca h tr nn ngui lnh. Tuy nhin, tn gi vn c gng thuyt phc v c l h: - Tha ch v huynh ! S nhn thc ca ch v v con ng tu tp rt chnh ng, ti rt cm phc! Nhng kin ca ch v v vic hong php sinh th ti thy khng c ng lm. Nu Pht php d hong dng v chng sinh d ha th u cn c s gp sc ca chng ta trong cng tc y. Chnh v cuc i y dy nhng xu x d bn, v vic hong php sinh th v vn kh khn, v li, cng bo p n c su dy ca c Th Tn, m chng ta phi nn dng mnh, tinh tn thc hin cng tc to ln v quan trng ny. L nhng t xut gia ca c Th Tn, chng ta phi ly vic hong php lm vic nh, ly vic li sinh lm s nghip, ch khng nn coi tng on l ni lnh nn hay vin dng lo; li cng khng nn quan nim rng, xut gia lm t kheo thi ch lo gii quyt nhng sinh hot ca ring mnh, cn tt c vic g ca ngi i u b mc, khng cn phi tm ti. Nu khng hong dng Pht php, nu khng ha chng sinh, v cho rng nhng cng vic y khng ch li g cho mnh, l i ngc li nhng gio hun ca c Th Tn. Vi tm nguyn t bi, c Th Tn s khng bng lng khi bit c ch v c quan nim nh vy.

Mt ngi rt ngho kh, n ni ch dm xin mt xu, mt cc sng qua ngy, m ch v bng em em gia ti c vn ng cho, th ngi y c nghi ng ci tt ca ch v hay khng? Cng nh vy, s d ngi i khng tip nhn c Pht php l v h qu ngho thiu m bng dng ch v em cho h mt gia ti Pht php s, th lm sao h c kh nng tip nhn! Tha ch v huynh ! Chng ta ang m p mt tnh thng v hn, mt nhit tnh sung mn, th hy em nim vui chnh php tri khp nhn gian; hy em nh sng tr tu, tnh thng v oai c ca c Th Tn chia khp cho ngi cng hng th, khin cho t thn h dn dn tr thnh ni tnh trang nghim. l trch nhim ca k xut gia, khng th trn trnh, khng th t chi. Vy gi y, Pht php nc Bt Sa (Vatsa Vamsa) vn cha c hng thnh, xin ch huynh hy cng vi ti n hong ha. Chn tnh v nhit tm ca tn gi lm cho qu v t kheo n c kia v cng xc ng. H hoan h v hng hi cng tn gi ln ng v vng quc Bt Sa ... ---o0o--7.- THI TRONG KHI HNH HA Vi mt chic bnh bt, Ph Lu Na vn du cng khp y, va xin n va hnh o, tri qua thin sn vn thy, chng khc no cuc sng ca mt thi nhn hay mt ha s. Khi th vng quc Ma Kit (Magadha), lc th vng quc Kiu tt La (Kosala); hm nay th thnh T X Li (Vesali), ngy mai li n thnh Ca Thi (Kasi),... S ngi c tn gi cm ha, dn dt v vi Pht php tht v cng ng o, khng th no m ht c. Trong tng on tht kh c ai c th so snh c vi tn gi v phng din ny. Ngay c n nhng nguyn nhn d c ng ngnh, c chp n u, m h c tn gi ln mn gio ha th tm cng tr nn thun thc v hn hoan tip nhn Pht php. Do nhng bit ti m tn gi c thnh cng nh vy? Nhiu v trong i chng rt mun hc hi, v vy, mt hm nhn lc nhn m, mt v hi tn gi: - Tha s huynh! Trn bc ng hnh ha ca s huynh, d l ni tho nguyn thn d, m khi s huynh t chn ti th ni cng tr thnh thnh a trang nghim; tt c mi ngi, h ai nghe c php m ca s huynh th u c c s tnh lng, an lc. D thnh cng ny trong cng cuc hong php, ngoi c Th Tn ra th trong i chng kh ai c

th so snh bng s huynh c. Vy lm cch no m s huynh c c ci oai c nh th? Mt cch khim cung, tn gi tr li: - Tht ra th ti khng bit l ti c c nhng oai c g, ch c mt iu l lc no ti cng ngh nh n c Th Tn. Lc no cng vy, trc khi i hnh ha ti u khng qun m thm cu xin c Th Tn h tr, gip cho ti hon thnh s nghip ha , lm cho mi ngi u c an lc, gii thot. Ti khng cn ngi ta bit n Ph Lu Na m ch mong mi ai ai cng bit n bc o S ton gic ca chng ta. Cho nn, nhng g cm ha c ngi i, chnh l c Pht ca chng ta cng vi gio php gic ng ca Ngi, ch c nhn ti th u c xng ng g m cp ti! Tt c vinh quang, Ph Lu Na u em qui v cho c Pht. Qu v t kheo hin din u ci u knh phc. Ri h ni tip vi v lo lng: - Chng ti thy s huynh sng qu kham kh! S huynh lm vic khng h ngh ngi, ngoi vic thuyt php sinh cn phi kinh hnh, thin ta; vy m s huynh khng chu dng nhng thc n ung b dng cho thn th th lm sao c sc khe hnh o! Tuy rt cm ng trc chn tnh ca cc bn ng tu, Ph Lu Na vn p li mt cch khng khi: - Ti xin cm t s quan tm ca ch v huynh . Chng ta ang sng trong bin gio php ca c Pht, mt cht cng hnh nh vy u c ng g gi l tn kh. c Th Tn ca chng ta tng tri qua bao kip tu hnh, sinh, c khi mt ngy ch n c mt ht m hoc mt ht la, c khi em b th u, mt, hoc c thn mng, th ci tn kh y cn c th hnh dung c chng! C sau mi ln i hnh ho, ti li tr v c ngi trc mt Ngi, c nghe nhng li dy bo ca Ngi, v chnh ci php v cam l y l mn b dng tt nht, qu nht cho hu mng ca ti. nhng ni ti hnh cc vn du, tt c c cy sng ni u n cho, mm ci v khch l ti; nh sng tr tu ca c Th Tn lc no cng bo v thn th ti; tm ca Ngi lun lun sng ng trong tm ti. V vy m khng bao gi ti cm thy b kh cc. Tha ch huynh , c mi ln ti trng thy hnh ngn, hng vn ngi quay v trc c Th Tn chp tay nh l, l ti v cng vui mng, xc ng. Ti cng hng v Ngi, chp

tay nh l xin Ngi thu nhn h, khi dy trong h nim tin chnh php, v gy cho h sc mnh vt tin trn ng tu hc. Lng chn thnh ca tn gi Ph Lu Na li cng lm cho nhng ngi bn tu v cng knh phc. H u chp tay ci u tn thn cng c ca tn gi. ---o0o--8.- U CNG L NH Trn ng hnh ha, tn gi Ph Lu Na chu du khp chn nhn gian, sng cuc i nh cnh bo tri ni, khng bao gi c ni c tr nht nh. Ban ngy th hoc trn i l, hoc ni ng hm, hay chn cng vin, ty duyn ha ; m n th hoc sn ni, hoc trong rng cy, hay bn b sng, tnh ta mt mnh; bc chn v nh nh nc chy my tri, dng li u th l nh. Cng c lc, v li ch ca vic tu hc, tn gi cng vn ng xy ct ging ng, tnh x, nhng khi ging ng, tnh x hon thnh th tn gi mi ch tng n c tr hnh o, cn mnh th li ra i, tip tc con ng v nh. Tn gi khng bao gi ct gi tin bc cho ring mnh. Ngoi tr ba chic o, mt bnh bt v mt ta c, tn gi khng cn mang theo mnh mt th g khc. Tn gi cng khng bao gi bn tm tnh ton trong vn o cm. Mang bnh bt i xin n, tn gi khng phn bit cc th ch giu ngho, tt xu; khng khen ch thc n ngon d, b dng hay khng b dng, v i vi tn gi, ch c php v cam l ca Pht m l mn b dng hng nht trn i. Mt hm ang hnh ha ti thnh Cu Li (Koliya), tn gi tnh c gp li mt ngi bn c trc cng qu. Sau khi cho mng thm hi, ngi bn ni: - Tha i c! Ti nghe ni mi ngy i c u bn ba y hnh ha. Khng bit i c bn rn nhng g d vy! T ngy i c i xut gia n nay, cha tng ln no i c tr v thm qu c, b con h hng ai cng mong nh, i c ra i lu nm, rung vn, nh ca, gia sn u khng c, sao m ngho kh n th ny! Bao gi th i c tr v thm nh? Ph Lu Na tr li:

- Tha th ch! c gp li th ch hm nay, ti tht vui mng v hn. Ti qu l rt bn rn, v lun lun phi lo lm sao cho mi ngi u xa la c au kh v t c an vui, hnh phc. Ti by gi l t ca Pht, ti u cng l gia hng, vi ai cng l ngi thn thuc. Ti khng cn phi t tri buc mnh trong nhng rung vng v gia sn ring t; nhng th vn d l v thng, huyn ha. Ti rt vui c i khp y hong php. Ti l s gi ca chn l, v ang p ng cho chng sinh i n ni gic ng. Ti xin cm n th ch v xin nh th ch khi no v qu th ni h rng, ti xin cm n tt c mi ngi hng mong nh n ti. Ri ti cng phi tr v mt ln thm nom v gip ch h. Vy n lc no c th tr v th Ph Lu Na ny s tc khc tr v. - Tha i c! Mi m cch xa nhau nhiu nm! Ti khng ng l sau khi theo Pht xut gia, tinh thn ca i c li phn chn, tch cc n th! i c lun lun ch v mi ngi m khng ngh g n bn thn mnh. Ti v cng knh phc. Sau ny, lc no i c tr v thm qu c th nht nh chng ti s nghnh n long trng, v lc i c s em nh sng Pht php v lm li ch cho dn lng chng ti. - Mt ln na xin cm n th ch. Nht nh ti s v ng nh nguyn vng ca th ch. Gi bit ngi bn ng hng, tn gi li tip tc ln ng hnh ha. ---o0o--9.- PHNG PHP GIO HA Ph Lu Na qu tht l mt v c bit ti ni php khng ai bng. Bao nhiu phng php gio ha m c Pht tng dng sinh nh dng phng tin ni php, ty bnh cho thuc, xt r cn c dy bo v.v... tn gi u s dng c n tuyt ho. Tn gi lc no cng t bo, ni php l v chng sinh v cho chng sinh, ch khng phi l v mnh v cho chnh mnh. Nhng o l cao su huyn diu th ch dnh cho mt s t ngi thng cn thng tu; cn i vi a s qun chng th tn gi ch dng nhng gio php d hc, d hnh tr, cho ai ai cng c th tip nhn v hnh tr c. C th ni, dng cc gio php khc nhau gio ha cho mi hng ngi khc nhau, l s trng ca tn gi Ph Lu Na. C ln, ng trc mt s thnh chng gm ton cc v y s, tn gi hi h:

- Tha qu v! Qu v c th cha tr nhng cn au nhc, bnh tt cho ngi i, nhng i vi nhng chng bnh nan y v tm l nh bnh tham lam, bnh gin d, bnh ngu si v.v... th qu v c cch tr liu no khng? - Tha i c! Nhng ngi thy thuc nh chng ti c th cha tr nhng chng bnh ca c th nh nhc u, au bng v.v... cn nhng bnh v tm l nh tn gi va ni th chng ti khng c cch g tr c. Vy i c c th tr c khng? - c! Gio php ca Pht nh nc cam l, c th ra sch mi th d bn cha trong lng ngi. Ba php hc l gii, nh, v tu cng ging nh vn linh n, c th cha lnh cc tm bnh tham sn si ca chng sinh. C khi i trc cc v quan li, tn gi hi: - Vi trch nhim v quyn hn ca mt quan chc, qu v c th tr ti nhng ngi phm ti, nhng qu v c bin php g lm cho ngi ta ng phm ti chng? - Tha i c! Tuy rng c quc php, nhng quc php cng khng th lm cho ngi ta ng phm ti. - Tha qu v! Ngoi quc php ra, qu v v ton th nhn dn nn hnh tr gio php ca Pht. Nu ai ai cng tin nhn v hnh tr theo Nm iu rn cm v Mi iu lnh th nht nh s khng c ai cn phm ti. Mt hm, nhn i ngang qua mt lng n, Ph Lu Na dng li bn b rung gio ha nhng nng phu ang lm rung. Tn gi khai th: - Tha qu v! Qu v cy rung, trng la, to lng thc nui dng thn th, l cng vic v cng hu ch cho mi ngi. Nhng hm nay ti xin mch thm cho qu v mt phng php lm rung phc nui dng hu mng ca qu v. Qu v c mun bit khng? - Lm rung phc nui dng hu mng l ci g, xin i c ch dy cho! Chng ti ang mun nghe. - Qu v hy tin nhn gio php ca Pht, hy phng s Tam Bo. i vi qu v sa mn, hy ht lng cung knh. i vi cc ngi bnh hon, nn tn tm sn sc. i vi cc vic cng ch t thin, nn nhit tnh ng h.

i vi cha m, phi gi trn nim hiu thun. i vi ngi trong lng xm, nn nu cao nhng iu tt m b i nhng iu xu. Khng nn git hi cc loi vt mt cch ba bi. l nhng cch thc lm rung phc tt nht nui dng hu mng ca qu v. Nh nhng phng php gio ha kho lo nh vy m rt nhiu hng ngi khc nhau trong x hi c c c hi qui y Tam Bo, hnh tr Pht php, m cc gii y s, quan li v nng dn va nu trn l nhng v d in hnh. Tn gi khng c tr x c nh, cng khng c phng php gio ha no nht nh. C lc th ni php ngay ni l thin cng cng; c lc th ch dy ring cho mt gia nh. Khi th dng li l tt p ca ngi c Pht; khi th thi trin thn lc khi dy lng tin ni ngi i. Nh vy, gio php ca c Pht d dng c ngi i tip nhn, hnh tr. ---o0o--10.- NI PHP CHO VUA TN B SA LA Tn gi Ph Lu Na cng bit vn dng thn thng trong vic ha . Khi vua Tn B Sa La (Bimbisara) b con l A X Th (Ajatasatru Ajatasattu) giam trong ngc ti, chnh tn gi cng vi tn gi Mc Kin Lin (Maudgalyayana - Moggallana), vng gio ch ca Pht, t khng trung i thng vo trong nh ngc ni php v truyn trao Tm iu rn cm cho vua. Tn Ba Sa La l vua ca nc Ma Kit (Magadha). Trong cc v vua cha ca cc vng quc thuc lnh th n thi by gi, ng l ngi u tin qui y lm t Pht. V sau, chnh con ca ng, thi t A X Th, v nghe li xi gic ca i c B t a (Devadatta), bt ng giam vo ngc tht, khng cho n ung, mong cho ng cht sm ln ngi k v. i vi a con ng nghch nh vy ng vn khng on gin, m ch qun chiu nhn duyn nghip qu ly lm nim an i cho chnh mnh. Cng chu au kh ng cng nh n li Pht dy: D cho l tri, t, mt tri, mt trng, ni Tu Di, bin c v. v..., khng c g l khng thay i. C thnh th c hoi. C thnh tt c suy. C hp phi c tan. C sinh tc c t.

C vui t c kh. C mng l c lo. th gian khng c cuc vui no l ko di vnh vin, nhng au kh th trin min bt tn ... D qun tng nh vy, nhng ng vn cn c iu bt rt khng yn khi ngh n kip lai sinh ca mnh. Gia lc th hai v tn gi Ph Lu Na v Mc Kin Lin xut hin. Ph Lu Na n ngi gn bn ng, ni ging tht nh ch va cho nh vua nghe: - Tha i vng! Bn o vng lnh t mnh ca c Th Tn n y hu chuyn vi i vng. c Th Tn ch dy, sc thn ny chiu cm nghip lc th phi nhn chu qu bo au kh. Tt hn ht l phi cho nghip bo c kt thc; v iu ti quan trng ca ngi tu hnh l tiu tr nghip bo t c gii thot. Nhng u phi ch c ngi trong lao ngc mi l b tri buc, b mt t do! S tht th nhng ngi khng b giam trong ngc vn b tri buc, b mt t do; m nhng th ang cm t h chnh l tin bc, danh v, sc p, tham lam, hn th. Ni chung, ci Ta B ny chnh l mt nh t v i vy. Bt lun l c b giam cm hay khng th ngi i vn khng trnh khi ci cht; v trong ci sng nht nh c ci cht ri! Vy ci cht khng phi l ci ng s, m iu ng lm cho ta lo s l sau khi cht ta khng c c mt cnh gii tt p i v. Cho nn c Th Tn nhn li tu vi i vng, xin i vng hy nht tm chuyn nim danh hiu ca c Pht A Di (Amitabuddha); hy thnh khn pht nguyn vng sinh v th gii Cc Lc (Sukhavati), ni Pht A Di ang gio ha. l mt quc hon ton an lc v gii thot. Nghe my li trn ca Ph Lu Na, vua Tn B Sa La cm thy rt c an i. Vng li Pht dy, ng nhip nim qun tng, ri an tnh vng sinh ... ---o0o--11.- TINH THN GIO HA Tn gi Ph Lu Na thuyt php sinh m khng cu c cung knh, khng trnh ch kh khn tm ni d dng; tri li, gp nhng a phng cng kh khn ha bao nhiu th tn gi cng phn ch nhit tm by nhiu, c lm sao cho Pht php phi c truyn b ti nhng ni . Mt ln n, sau khi ma an c kt thc, Ph Lu Na li mun ln ng hong ha. Tn gi bch Pht:

- Bch Th Tn, xin cho con c n nc Du L Na (Surapatanta) hong php! D rt hoan h i vi li thnh cu ny, nhng v bit vic gio ha Du L Na tht l v cng kh khn v nguy him, cho nn Pht bo: - Ph Lu Na, Gio ha chng sinh l vic lm li mnh li ngi. Nh Lai rt hoan h thy hon thnh ch nguyn. C iu, thy i bt c ni no cng c, nhng nu i Du L Na th Nh Lai khng yn lng. Vy h tt thy phi i Du L Na! Thy nn chn mt a phng khc, Nh Lai s tin thy ln ng. - V sao vy, bch Th Tn! Khng phi l bt c ni no c chng sinh th chng con u c th n sao? - Ph Lu Na! Thy nn bit, Du L Na l mt nc nh xa xi ho lnh, v ng giao thng khng tin li nn vn ha khng c m mang. Dn chng hu ht l l mng, hung d v quen tnh bo ng. Ngi cc ni khc, mt khi n ni th kh c ai hi vng gi ton tnh mng tr v. Nay thy n Nh Lai s s xy ra chuyn nguy him chng! Nhng tn gi cng quyt tha: - Bch Th Tn! Tht con khng th dng li l g din t c lng cm kch ca con i vi tnh thng yu bo bc ca Th Tn dnh cho chng con. Cng cm kch n c ca Th Tn m con cng hn hoan c x thn d phng s chnh php v phng s chng sinh. Hm nay, chnh v Du L Na l mt ni cha c khai ha, m t trc n nay cha c v no pht tm n gio ha, cho nn con cng cm thy mnh khng th no khng i n c. Con cng bit, i n x ny l iu rt nguy him, nhng v ch nguyn tuyn dng chnh php m con phi qun i s an nguy ca bn thn. Vy xin Th Tn t bi ha kh cho. c Pht v cng hoan h i vi tinh thn v php qun mnh ca Ph Lu Na, nhng v c l thm tinh thn cho i chng. Ngi tip tc hi tn gi: - Ph Lu Na! Thy ni ng lm! Phm l t ca Nh Lai th phi ly s hong ha lm mt trong nhng iu trng yu ca cng phu tu tp, nhng nay thy i n x Du L Na gio ha, nu dn chng khng chu tip nhn s gio ha ca thy, m cn mng chi thy th sao?

- Bch Th Tn! Nu h ch mng chi con th con ngh h vn cn ngi tt ch cha n ni d man lm u, v h cha dng n gy gc nh con. - Nhng nu h dng gch nm thy, hay dng gy gc nh thy th sao? - Bch Th Tn! Con ngh h vn cn l ngi tt v h cha dng n dao kim m cho con b thng tch nng. - Nhng nu h dng dao kim m thy n b thng tch nng th sao? - Bch Th Tn! Nu ch c th th con ngh h vn l ngi tt, v d sao th h vn cn cht t nhn tnh, cha n ni git con cht mt cch thm khc. - Nhng nu h git cht thy th sao? - Bch Th Tn! Nu iu ny xy ra th con li cng cm n h, v git cht ci sc thn ny ca con tc l h gip con vo cnh gii nit bn, cng nh gip con dng thn mng ny bo p thm n ca Th Tn. S vic ny nu xy ra th i vi con khng phi iu chng ngi, nhng ch c mt iu ng tic l con cha kp lm g gip ch cho h m thi. c Pht khen ngi: - Ph Lu Na! Thy qu tht xng ng l mt v t ln ca Nh Lai, Bt c l tu tp hay hong ha, thy u hc c c tnh nhn nhc ca Nh Lai. Tm v cnh trong t thn thy lc no cng tnh lng. By gi th thy i c ri, Nh Lai v i chng a thy ln ng. c c Pht c l, tn gi v cng cm ng, quyt tm cng c tng cng, tng nh khng th g c th lm cho lay chuyn. Tn gi nh l c Pht v ln ng i Du L Na ... ---o0o---

12.- CNG VIC GIO HA DU L NA Sau khi ly t gi Pht v i chng, tn gi Ph Lu Na nhm hng Du L Na thng bc. Tiu quc Du L Na, t ai kh cn, dn c ngho kh. Khp ni ch ton l ni cao, sng rch. Ton quc khng c mt th phn hoa no, cng khng c ly mt thn trang dn c tr mt. Np sinh hot ca ngi dn gn ging nh thi tin s. Bi vy, khi mi t n x ny, vi tnh hung y, Ph Lu Na c h nh khng c cch g thc hin s mnh. Trc khi n y, tn gi chuyn b bc phng ngn th ng ca dn Du L Na, nhng trong cng vic truyn gio, ngoi ngn ng ra cn i hi phi c nhiu iu kin khc na. Gia tn gi v dn a phng, tuy vn ngn ng khng tr ngi, nhng chic bnh bt v o c sa trn ngi ca tn gi, i vi h qu l nhng th g tht qui d. Tn gi bit rng i vi mt ni m nn vn ha cn qu lc hu nh vy, nu khng kho lo th khng d g khi dy trong dn chng lng tn ngng i vi Pht php. Ni cho h nghe nhng gio l cao su mu nhim ch l v ch. Vy cch tt nht v cp thit nht hin ti l gip h ci thin np sinh hot hng ngy; bi v cng vic gio ha lun lun khng th thc hin tch ri np sinh hot ca qun chng. Cho nn, tm thi tn gi khng bc l ci thn phn sa mn ca mnh, m ch ng vai mt v y s, sut ngy ch cm ci vi cng vic thm bnh v chm sc bnh nhn. Ph Lu Na c th cha tr c mi chng bnh thng thng, v khi cha bnh, tn gi cng nhit thnh nh khi hong php. Bt lun l lng xa xm gn, bt lun l sng sm hay m khuya, h bit ni no c ngi b bnh th d c phi tro non li sui, tn gi cng nht nh phi ti ni cu cha. Bi vy, bnh nhn mt khi trng thy tn gi l vui mng nh thy c cu tinh; v nh m bnh d nng cng c chng khi. Ngoi vai tr ca mt thy thuc, tn gi cn m trch c cng vic ca mt thy gio. Tn gi dy h hc ch ngha v hc nhng l l ca cuc sng. Ban ngy tn gi dy h cch thc cy cy gieo trng, phng php sp xp cng vic nh ca, cng cch x s gia mi ngi trong gia nh; bui ti, tn gi t tp h li ch by v vic gi gn nm iu rn cm v thc hin mi iu lnh. Bng phng php , chng bao lu, tn gi khin cho rt nhiu ngi Du L Na qui y Tam Bo. Chnh ti tiu quc

ny, tn gi thu nhn nm trm t gii v kin to nm mi ngi cha. (C sch ni rng, c hai v tn gi cng c tn l Ph Lu Na; Mt v l Ph Lu Na Mn T T - Punna Mantaniputta, qu gn thnh Ca T La V, c Pht khen ngi l c bit ti thuyt php bc nht. Mt v l Ph Lu Na Du L Na - Punna Sunasarata, mt thng gia Du L Na - mt hn o ngoi bin ng ca n , n X V nghe Pht thuyt php ri xin xut gia. Sau khi chng qu A La Hn, tn gi tr v qu hng Du L Na ha - Ch thch ca ngi dch). ---o0o--13.- NHNG C TNH CA V GING S c Pht tng c hun th v mi c tnh ca mt v ging s. i vi mi c tnh ny, tn gi Ph Lu Na lc no cng thuc nm lng v ly lm kim ch nam thc hin trong sut suc i hong php li sinh. Mi c tnh y l: 1) Hiu r ngha ca gio php. 2) C th din ni cho ngi khc hiu c. 3) trc hng thnh chng no cng khng s st. 4) Ni nng hot bt, lu lot, ng i khng b tr ngi. 5) Bit dng phng tin ty theo cn c ngi nghe. 6) Trnh by theo th t hp l cho ai cng c th hnh tr d dng. 7) Tc phong nghim tc. 8) Cn mn v nhit thnh. 9) Khng thi ch nn lng. 10) Nhn nhc nhng y uy lc. Tuy tha phng gio ha nhng tm nim Ph Lu Na khng bao gi ri xa Pht. Mi ln c Pht c duyn s c bit hoc c cuc php thoi

quan trng, tn gi d xa ngn dm cng c gng tr v tu vin thm hi Pht v t bi tri kin. Ln ny, sau khi hong ha Du L Na, tn gi cng tr v tu vin nh l Pht. c Pht va thy tn gi bc ra t ch ngi ca i chng th lng trn y hoan h, lin m li khen ngi: - Ph Lu Na v y ! Nh Lai v c i chng u mong nh thy. Vic ha ca thy Du L Na c c tt p khng? Thy gip Nh Lai rt nhiu trong vic tuyn dng chnh php. C v phng din th xc ln tinh thn, thy u bit bo ton hon ho cho thn th lun lun khe mnh v lng tin tng ni Tam Bo khng h b lay chuyn. Lng t bi, c im m v ti tr ni thy, phm hnh, phong cch cng thanh m ca thy, c th ni khng iu g l khng ton vn. Ph Lu Na! Thy lm cho Nh Lai hon ton yn tm v cng vic gio ha ti tiu quc Du L Na. Ngng mt cht, Pht dy tip: - Ny qu thy! Trong gio on ca Nh Lai th Ph Lu Na xng ng c gi l v ging s s mt. Qu thy cng nn c gng ging nh Ph Lu Na vy. ---o0o--14.- KHNG NG VI TN GI I CA DIP Thi gian tri v tnh nh dng nc chy. Nm thng n i v thng nh bnh xe quay. Hoa ma Xun, trng ma Thu, nng ma H, lnh ma ng; mt ngy tri qua ri mt ngy li n; nm c i ri nm mi lin theo; ci ng thn ca Pht ni th gii Ta B ny cng theo nm thng i thay y m ngy cng gi i. Cho n mt ngy kia, khi tui 80, c Pht nhp nit bn ti thnh Cu Thi Na (Kusinagara - Kusinara). Tt c t u v cng bi ai. Tn gi Ph Lu Na lc ang hnh ha ti phng xa, nghe tin, tc tc dn t v thnh Cu Thi Na th tang, nhng khi tn gi v n ni th l tr t kim thn ca Pht hon tt t lu. Tn gi au xt v cng, nhng ri cng t an i rng, bo thn Pht tuy khng cn, nhng php thn Pht vn tn ti; gio php chnh l c Pht. c bit tn gi i Ca Dip (Mahakasyapa - Mahakassapa) ang cng vi nm trm v t kheo tn tc khc nhm hp ti ni K X Qut kt tp nhng kinh lut Pht dy, tn gi lin n xin tham d. i

chng trng thy Ph Lu Na u rt ly lm hoan h. Tn gi i Ca Dip ni: - Thy v tht ng lc. i chng kt tp gio php ca c Th Tn sp xong, v tin rng thy cng s ng vi i chng. Sau khi lng nghe cn thn nhng kinh lut c c tng, tn gi pht biu: - Tha i chng! Cng vic kt tp gio php ca c Th Tn do i chng ch xng, lm cho ti ht sc knh phc. Hu ht nhng iu c kt tp ti rt ng , ch ring tng Gii Lut, phn ni v Tm iu lin quan n cch n ung(thc n qua m, thc n nu ring trong phng ng ca mnh, thc n do t mnh nu lu, thc n khng do cng dng m do t mnh i ly, n bui sng sau khi thc dy, theo ngi ta ly thc n em v, nhng th tri cy tp nhp, cc thc n sn sinh ra t trong nc ao t - ch thch ca ngi dch), i chng cho rng c tm iu ny u b cm ch th ti khng ng , v tri bn ca c Th Tn. Nu tm iu y b cm ch th s rt bt tin cho tng on. V li trc y, gp nhng lc go thc t , vt thc kh kim, hoc xy ra nn i th c Th Tn cng tng cho php p dng tm iu ny. Tn gi i Ca Dip nghim ngh tr li: - Thy ni rt ng. c Th Tn c lc cho php p dng tm iu , nhng ch nhng khi gp phi tnh hnh c bit m thi. Th l cuc tranh lun xy ra v chng c bin php no gii quyt. Sau cng th tn gi Ph Lu Na nhng b: - Th th ti khng c cch g khc. T nay ti ch t minh hnh x theo nhng iu g m chnh trc y ti nghe v lnh ng c t ni c Th Tn, cn th ty qu s huynh. Ni xong, tn gi co bit chng hi, tip tc ln ng hnh ha. V sau, tn gi nhp dit vo lc no, ti u, khng ai bit c, v cng khng c cch g kho chng. Chng ta ch bit c rng, sau khi Pht nhp dit, tn gi vn gi nhit tnh hong ha nh khi Pht cn ti th. Ni dung cuc tranh lun vi tn gi i Ca Dip va ri cho chng ta

thy, trong khi tn gi i Dip rt bo th i vi gio php th tn gi Ph Lu Na li c t tng t do, phng khong hn. ---o0o---

Tn gi TU B
(Subhuti) (Th nhp diu l KHNG hn ai ht) 1.- IM I CT CA B KHNG SINH Trong kho tng gio l ca c Pht, nhng pht biu v v tr nhn sinh chim mt a v ng k, trong , c th ni rng, gio l Bt Nh l quan trng nht.Bt Nh l g? Ta c th gii thch mt cch gin d v ng n nht, l tu gic v tnh KHNG. Khng? l mt o l huyn diu, kh hiu, ni c khng ng m ni khng cng khng phi, vi n thot ra ngoi cp nim i i c v khng; khng th dng ngn ng din t, m cng khng th dng tr suy ngh hiu c. Tng on ca c Pht c n 1250 v t kheo chng qu A La Hn, nhng c th ni, ngi hiu thng sut diu l khng hn ht v th chng c diu l y, l tn gi Tu B . Ni ti Tu B , chng ta cng nn bit n ci im lnh trong lc tn gi va c sinh ra i, thy rng tn gi vn c ci ct cch phi phm t lc s sinh. (Tu B qu thnh Vng X, nc Ma Kit , vn l chu gi trng gi Tu t [Sudatta] bng bc rut. Tu t l ngi thnh X V [Sravasti - Savatthi], xy tu vin K Vin [Jetavana] cng dng Pht v gio on dng lm c s tu hc v hnh o u tin nc Kiu Tt La [Kosala]. Nhng cng c thuyt ni rng, tn gi Tu B sinh ti thnh X V, l em trai ca trng gi Cp C c [Anathapindada Anathapindika]. - Ch thch ca ngi dch). Nguyn lai, ngy m tn gi va c sinh ra, bng nhin bao nhiu ca ci, vt dng trong nh u bin mt. Mi ngi rt lo lng, tc tc cho mi thy tng s v xem s th tt xu ra sao. Xem qu xong, thy ni: y l vic rt ng mng. Trong nh qu v va sinh c qu t. Lc v qu t ny mi c sinh ra m tt c vng bc chu bu u tr thnh khng, l im i ct, trong tng lai chc chn cu y s khng

b danh li ca th gian tri buc. Vy chng ta c th t tn cho cu b l Khng Sinh, hoc Thin Ct. Mi ngi trong nh nghe vy mi yn lng. Ba ngy sau, bng dng mi ca ci, vt dng trong nh u hin li nguyn trng nh c. T , tn ca tn gi, c ngi gi l Khng Sinh, c ngi gi l Thin Ct. Ci im l ny tht l c kim hi hu. ---o0o--2.- NH TIU T THIN Khi cn nin thiu, cha qui y vi c Pht, cu b Tu B c cch nhn i cng nh cc i x vi ngi tht l khc bit, khng ging nh mi ngi. Tuy sinh trng trong mt gia nh giu c, c cha m nung chu cng qu, nhng cu khng cho mnh tr thnh mt k n l cho vng bc ca ci. Bao nhiu tin bc do cha m cho, cu u tm dp gip cho nhng k ngho kh. C lc gia ng thy ngi n xin, o khng che thn, cu lin ci ngay o ngoi ca mnh tng cho, cn cu th ch mc o lt qun ct tr v nh. Cha m cu tuy khng phi l hng ngi keo kit, nhng thy tc phong ca con mnh nh vy th khng bng lng, c lc gi cu li trch mng: - Khng Sinh! Con c nhng hnh ng khng ng! Tin bc ca mnh c em cho ngi m khng cn cn nhc; y phc ang mc cng ci ra cho ngi, ri thn trn nh vy i ngoi ng lm sao m coi cho c! Tu B cung knh tha: - Tha cha m! Chng bit v nguyn nhn g con cm thy t thm tm rng, tt c nhng g trn th gian i vi con u c mi quan h mt thit, tt c mi ngi cng vi con nh c ng mt thn th. Ngi ta v con u c g khc nhau, cho nn em nhng g ca mnh cho ngi ta cng u c g l khng ng. Nghe Tu B ni th, cha m cu li cng bc mnh: - Thng ny tht l k cc! C tin m khng bit xi, c o m khng bit mc, li cn ni ngng, chng s ngi ta ci cho. T nay v sau, nu khng sa i th s nht trong nh, khng c ra khi ca!

Nhng Tu B khng th sa i c ci thin tnh y c, vn tip tc b th, cho nn b cha m nht lun trong nh, khng cho i y i na. Nhng s vic li tr thnh vn may cho cu, v nh dp ny cu c th gi c v nghin ngm tt c nhng sch v v trit hc v tn gio hin hnh trn ton lnh th n ; do vy, cu c mt kin thc tht rng ri v cc vn nhn sinh. Cu thng ly lm t ho tha vi cha m: - Vn tng dy c trong trong v tr nh u hin r trong tm con, nhng trong tm con li dng nh trng rng, khng h c vt g c. Nu trn th gian ny khng c mt bc thnh i tr i gic th ai cng khng t cch cng vi con tho lun v tm cnh ca ngi gii thot; ai cng khng th thy r c ci th gii trong tm con. Tu B tr tui m c nhng li ni su xa! Cha m cu nghe th li ngh n s k l ngy no lc cu mi ra i. Ming ca k bt phm khng khi phi ni ra nhng li bt phm. Cha m ly lm sng st, l lng cho ngi con cng qu ca mnh. ---o0o--3.- QUAY V NNG TA PHT Ln n, c Pht n gio ha ti thn xm ca Tu B . Ngi lng loan truyn cho nhau bit rng c Pht l bc Nht Thit Tr, ni v tr tu th trn th gian ny khng ai c th so snh c. Nhng li bnh lun trn ri cng n tai Tu B ; v li, chnh cha m chng cng theo ngi lng, cng n qui y vi c Pht. Truyn thng tn ngng ca gia nh Tu B l B la mn gio, nhng by gi, ti sao cha m li theo ngi lng m thay i tn ngng mt cch d dng nh vy? n lt Tu B li ly lm l lng v cha m mnh. Mt hm, ph thn gi Tu B bo: - Khng Sinh! Con thng t cho mnh c tr tu, hiu r c chn l i ngi, nhng theo cha th i vi c Pht, con vn cn thua rt xa. c Pht khng nhng l bc i tr tu m cn l bc i t bi, li l bc i

thn thng na. T hm c Pht n a phng ta gio ha, hu ht ngi lng u qui y theo Ngi. Cha nh nay mai s thnh Pht v nh ta cng dng. Cha hi vng rng, lc , trc mt Ngi, tm cung vng ca con s tiu mt. Tu B vn t v khng phc: - c Pht trong con mt ca ph thn l bc nht thit tr, nhng trong mt ca con th ng ta cng ch l ngi bnh thng m thi. Tuy ngoi ming ni th, nhng trong thm tm, Tu B vn cm thy c iu g thc mc, hn na, ci iu g cn lm cho chng chn ng mnh. Tht ra th Pht l ngi nh th no? Tu B tnh ta, v khi tm tnh lng th nhng bt sng li cun cun ni dy trong lng. Chng suy ngh, nu ch n khi c Pht n nh th trai mi tng kin, gi nh lc v qu bn rn m Ngi khng n c th sao! Cho nn, khng th ch i c, ngay m hm , chng quyt nh ln cha m n ni Pht ng d xt xem Ngi l ngi th no. m hm tri trong gi mt, trng thng huyn treo t r trn khng trung, mun v sao nhp nhnh nh c ch riu chng trai hiu k Tu B . Chng mt mnh tm n ch Pht ang thuyt php. Lc Ngi ang ngi trn php ta cao, bn pha n uc sng trng. Hng ngn dn lng ang ngi chung quanh php ta, Chng nhn c Pht. i! c phi l mt ngi bnh thng th gian khng? Tng mo ca Ngi sao m vin mn qu! Trang nghim qu! Chi sng qu! Tht l ngoi sc tng tng ca chng! Ngi ng th m yn lng v cng, hnh nh chng c ai dm th mnh, ch c php m ca Pht l nghe r mn mt m thi. Chng nghe Pht dy: - Mi ngi chng ta u chung cng mt bn thn. Bn th y khng phn bitnhn v ng. Tt c vn vt u do nhn duyn ha hp m sinh ra. Khng c mt vt g c th t n tn ti c lp c. Ta v vn php nng nhau m tn ti th vic em lng t bi v nhng n hu b th cho chng sinh, mi xem ra th c v nh l v ngi, m tht ra th chnh ta cng c c ch li ln lao ... Php m ca c Pht v cng t ha, m du v nhng li dy ca c Pht va ri cng lm cho Tu B cm ng. T trong i chng, chng len ln chp tay hng ln c Pht, t lng cung knh.

Sau bui php thoi, c Pht tr v tnh tht c dn sn ngh ngi. Tu B ln theo sau, mun hi kin vi Pht m khng can m, c ng thp th ca tnh tht. Nh thu c tm ca Tu B , c Pht ln ting: - V no ? Xin mi vo phng chng ta cng ni chuyn. - Bch Th Tn! D con y! Con l Tu B , xin Th Tn thu nhn cho con c xut gia lm t ca Ngi. - Th ! Th ra Tu B l ngi. Ta nghe ni ngi l mt thanh nin thng tu nht trong a phng ny. Tt lm, ngi thng tu th mi c th tin nhn v hnh tr gio php mt cch chn chnh. Vy vic ny song thn ngi bit cha? - Bch Th Tn! Con ngh rng khi song thn con bit vic ny th s v cng hoan h. Con rt vinh hnh c th Th Tn lm thy. c Pht hoan h chp nhn. T Tu B mc o c sa v tr thnh mt t kit xut trong tng on ca c Pht. ---o0o--4.- XIN N NH GIU, KHNG XIN N NH NGHO Sau khi xut gia vi ba y v mt bnh bt, mi ngy, bui sng Tu B vo ph kht thc, bui chiu th theo Pht nghe php, tham thin. V vic kht thc, tng chng u tun theo php ch th hnh kht ca Pht m thi hnh. Qu v t kheo, v ny tip ni v kia, i thnh hng mt, ht nh ny n nh khc, d th ch c cng dng hay khng cng u phi tun t i qua, khng c chn la, b st. Nhng ring Tu B th ngy bt u vo np sinh hot kht thc khng thi hnh php ch y ging nh i chng. Mi sng khi ra khi tu vin, Tu B lin r ra mt li khc, nhm i tng c chn trc i n thng m kht thc. Lc u i chng khng ai , nhng v sau h pht gic c hnh ng khc l y ca Tu B . Lc y i chng mi bit c rng, Tu B i kht thc, ch chn nhng nh giu c m ti, nu thy nh no nh hp, hoc bit rng trong gia nh y kinh t cng qun thi nht nh khng dng li. D c phi i tht xa n mt nh giu xin n, tn

gi cng vn i, bng khng, th hm chu nhn i ch khng xin n nh ngho. Mt hm, trn ng ph T X Li (Vaisali - Vesali), mt v t kheo ci ma hi Tu B : - K ngho d c trc mt cng khng ai thm hi ti, ngi giu d su trong rng ni cng c k n lm thn. thnh T X Li ny ton l nh giu c, chng hay hm nay i c tm ra c nh no cha? Tu B p: - Tha i c! Khng phi ti khng n ngi ngho, tri li cn c th ni ti lun lun ng v pha nhng ngi ngho. S d ti ch n xin n nhng nh giu m khng n nhng nh ngho, thc s l v ti c tm nguyn ring, xin i c hiu cho. i c ch mun ti ca nh giu m khng thm n nh ngho l vi i c mun ngy no cng c n ung sung sng, y b dng, hn chi thn th ca i c trng trng kin, mp mp nh th kia! - Tha i c! Xin ng ni nh vy! Ti n nh giu kht thc khng phi l v c n nhng mn ngon vt l. Nu cn n ung sung sng th ti u cn phi xut gia hc o. Nhng v sao ti khng n kht thc nhng nh ngho? Ti v ngi ngho kh t nui ly gia nh h kh khn, vt v ri, lm sao c d cng dng cho chng ta! D h c mun mun t pht tm th h cng ch c lng m sc th khng . Chng ta khng c lng thc gip h th thi, li cn bt h phi chu thm gnh nng hay sao! Trong khi , i vi nhng ngi giu c, mt ba cm cng dng cho ta u c ng k g. Bi vy m ti tm nguyn rng ch n kht thc nh giu m khng n ngi ngho. Nghe Tu B ni r tm nguyn, v t kheo kia khng cn bit phi ni nng lm sao na. Trong tng on, ngi c tc phong tng phn vi Tu B l tn gi i Ca Dip (Mahakapasya - Mahakassapa). Trong khi Tu B ch xin n nh giu, khng xin n nh ngho, th i Ca Dip li ch xin n nh ngho m khng xin n nh giu. Tu B khng hiu c tm ca i Ca Dip ra sao, cho nn mt hm nhn lc nhn m, tn gi hi i Ca Dip:

- Tha s huynh! Quan nim kht thc ca s huynh l tri ngc vi ti. Vy ti xin v l c hi nguyn nhn ti sao. i Ca Dip gii thch: - Chng ta xut gia lm sa mn, gi o v hnh tr gio php, l rung phc cho ngi i. Chng ta th nhn s cng dng ca th ch l to c hi cho h lm tng trng phc hu. S d ti ch n kht thc nhng nh ngho l v ti mun cho h gieo trng phc c, nh m h s thot c cnh ngho kh trong kip v lai; cn ngi giu vn d h c nhiu phc bo, vy h tt chng ta phi thm hoa cho gm! Li gii thch ca tn gi i Ca Dip va c v nh bin bch chnh mnh m cng va c v nh mun thuyt phc Tu B . Nghe xong, Tu B gt u ng , v v khng mun ngi khc phi theo quan nim ca mnh, tn gi ni: - Xin n nh giu hay nh ngho cng u vi li ch cho chng sinh. Tha s huynh! Trong Pht php c nhiu cnh ca phng tin, chng ta mi ngi c th hnh tr theo hnh nguyn ring ca mnh, v chung qui cng u l gio php ca Pht. Thi kht thc cng nh nhng li i p gia hai tn gi Tu B v i Ca Dip tr thnh hai mi nhn i chi nhau. c Pht bit c vic ny v khng ng vi c hai v. Pht qu trch c hai v l kht thc khng ng vi gio ch. Kht thc ng php phi l th hnh kht, khng c la chn giu ngho, khng phn bit d sch, v oai nghi lc no cng phi nghim tc. ---o0o--5.- KHC TRONG PHP HI BT NH Tn gi Tu B rt tinh tn trong vic nghe php v tu tp. Bi th, trong 16 php hi Bt Nh ca c Pht, tr khi phi gio ha cc ni xa xi, cn th tn gi khng b st mt php hi no. Mt ln n, ti tu vin K Vin, c Pht d nh ni kinh Kim Cang Bt Nh. Tt c chng t, sau khi vo thnh kht thc tr v, u ln lt ngi xung chung quanh c Pht.

Lc y Pht ang tnh ta, mi ngi cng ngi yn lng, cha ai dm ln ting hi iu g. By gi, tn gi Tu B , hiu r c tm ca Pht, lin ng dy, trt vai o bn phi, ly Pht v tha rng: - Bch Th Tn! Tt c chng con u bit rng Th Tn rt kho lo i h chng con, nhng i vi cc thin nam tn n khi pht tm b th lm th no mi c th an tr c? V khi h b cc vng nim quy ph th lm th no mi c th hng phc c? Xin Th Tn t bi dy bo chng con! c Pht rt hoan h i vi vn tn gi va nu ra. Ngi dy: - Lm th no an tr tm b v khng b vng nim quy ph ? Ny Tu B ! Chnh l trong khi b th, nn thc hnh hnh b th v tng; trong khi sinh, nn thc hnh cch sinh v ng. C theo cch thc y m an tr, c theo cch thc y m hng phc vng tm. V tng b th, v ng sinh! Tu B cht hiu r mt cch su sc li Pht va dy. Tn gi v cng cm kch php m ca Pht. Vui mng n chy nc mt, tn gi qu xung trc Pht, tha rng: - Bch Th Tn! T ngy con c lm ngi cho ti nay, y l ln th nht con c nghe gio php cao su nhim mu nh vy. T nay tr i hai th chp trc ng v php u khng cn qun cht c con na. Tt c bn tng trng lta, ngi, chng sinh v sinh mng cng khng th tri buc c con na. Phi xa la c mi vng tng chp trc mi c th thy c tnh khng. Phi tr kh mi nim v danh, tng mi c th thy c thc ti nhn sinh. Hm nay con th nhp c tm ca Pht, con thy r c chnh mnh. Sau ln khai ng ny, tn gi Tu B tr thnh ngi t ca c Pht ng u tng on v hiu r tnh khng. ---o0o--6.- NGHE VIC XA M TNG TRNG LNG TIN Tuy c Pht bit r Tu B dt tr c vng tm chp trc nhn ng, nhng i vi lng t bi v bin, v mun tng thm sc mnh cho lng tin tng ca Tu B v v tng b th v v ng sinh, Ngi thut li cu chuyn tin thn nh sau:

Ny Tu B ! Trong kip qu kh, c ln ta l mt ngi tu hnh trong chn rng ni. Lc ta ang tnh ta di mt cy i th, nhm mt qun chiu v nhng huyn b ca v tr v v khi ngun ca nhn sinh. Bng nhin ta nghe c ting ci dn ni ln pha trc. Ta m mt ra nhn, th ra l mt on thiu ph sc nc hng tri ang ng trc mt. Nhn cch phc sc v trang im sang trng ca h ngi ta s bit ngay rng, nu h khng phi l tin n t thng gii h ging th cng phi l cc phi tn trong chn hong cung. H nm tay nhau, cng tin ti trc mt ta, va ci ct hi: - ng thy tu i! y l chn ni su rng rm, ti sao ng ngi mt mnh vy! ng khng s cp, beo ch si n tht sao? Ta vn ngi ngay thng tr li: - Tha qu v n s tn qu! ng vy. Ti y tu hnh ch c mt mnh, v ngi tu hnh khng nht thit phi c nhiu bn b. Hn na, ngi c tm t bi th s khng b th d lm hi, cn ti chn thnh hoa l th nhng th nh tin bc, sc p v quyn uy, c khc g cp, beo, ch si ni rng ni u! Nghe ta ni xong my li ny th m thiu ph kia bng thay i thi , khng cn c v kiu k na m li t ra cung knh i vi ta. H n cn xin ta ch dy. Ta bn ngt mt a hoa hng nh bn cnh, ni tip: - Tha qu v! Ngi i ai cng mong tm hnh phc, nhng hnh phc cng c th chn tht, th gi di, th trng cu, th tm thi. Phn ng ngi ta u b m hoc, b li cun bi th hnh phc gi tm, ging nh o hng nh ny, va n ra trng rt p, nhng ci p y khng tn ti vnh vin. Tui tr, sc p, s cng trng v khe mnh khng cho chng ta li. i ngi ng qu ch bit sng ng o l, lm cho i sng lun lun tin trin v thng hoa; l vic nn theo ui. Ta va ni n y th mt ngi n mc theo li vng gi, tay cm bo kim t xa chy ti trc mt ta qut ln: - Ngi l ai, sao dm c gan a gin vi cung phi ca ta? Ta thy ngi y chy n vi thi cc k hung hn. Ta t tn ni:

- Tha i vng! Xin ngi cho bit qu danh v xin ngi ng nn nhc m ngi nh vy. Nhng ngi y cng to ting hn: - Ngi nm mng gia ban ngy chng? Ta l vua Ca L, oai danh chn ng bn phng, ai m khng bit! Khng ng ngi dm d d cung phi ca ta! - Tha i vng! Xin ngi ng ni nh vy. Ti l k tu hnh, gi hnh nhn nhc, cho nn khng dm c li chng i ngi, nhng khu nghip ngi va to ra chc chn s em li cho ngi mt tng lai khng tt p. - Ngi tu hnh nhn nhc ? Vy ta th ct thn th ngi ra tng mnh, xem ngi c nhn nhc c hay khng! Ny Tu B ! Vua Ca L ni nh th xong lin dng bo kim ln lt mc mt, ct tai, ct mi, cht hai tay ri hai chn ta; nhng v hnh nguyn sinh, v ban b lng t bi cho chng sinh m ta khng h khi ln mt nim sn hn. Vi tinh thn v ng sinh, ta dn dn tch t phc hu trang nghim cho qu v gic ng. Ny Tu B ! S hung bo khng th thng c ngi, ch c ngi tu hnh nhn nhc mi t c thng li cui cng m thi. Tn gi Tu B v cng cm ng khi nghe xong mu chuyn tin thn v mt kip tu hnh ca c Pht, v nh cu chuyn m tn gi cng th hi su xa chn l v ng, thc chng c tu gic v tnh khng cao su mu nhim. ---o0o--7.- KHNG L G? Do s ging dy ca c i Gic Th Tn, Tu B hiu rng, tt c mi loi, mi vt trong v tr u do nhn duyn m sinh thnh v cng do nhn duyn m hoi dit. Duyn sinh l li gii thch r rng nht ca ch khng". Do , ch khng" y khng phi l khng c g c, khng phi s trng vng ca s vt; n khng ri khi mi lin h nhn qu ca s vt, khng ph hoi mi nhn duyn sinh thnh vn php; n mang y tnh cch mng v tnh tch cc.

Khng l gio l trung tm ca Pht php; n tng trng cho tinh thn ca o Pht. Nu khng phi l t ca Pht th khng th lnh hi c gio ngha khng; ngay nh l t Pht, cng c lm ngi khng th nhp c gio l mu nhim ny. Bi vy tn gi Tu B thng than rng: Ngi liu ng c tnh khng sao m t oi qu! Mt ln n, mt ngi tr thc B la mn hi tn gi Tu B : - Tha i c! Ti nghe ni i c l ngi t ca c Pht hiu r nht v tnh khng. Vy ti xin i c gii thch cho thc mc ca ti. Tht s l tt c vn vt trn th gian ang tn ti r rng trc mt, m ti sao i c bo chng u l khng? Tu B lin ch ngay mt ngi nh trc mt, ni: - Xin ng hy nhn ngi nh kia! N l do bn yu t (t, nc, gi, la) v cc th nhn duyn khc hp li m c. Nu ly ring tng th vt liu nh g, t, gch, ngi v.v... t ngi nh y ra, th chng nhng ngi nh khng c, m ngay c tn gi ngi nh cng khng c. V ngi nh y do tt c nhng th khng phi l nh hp li m c, cho nn chng ta bo ngi nh y l khng. Khng, khng c ngha l ph nhn khng c cn nh; n khng mang ni dung ca cp nim i i c-khng. Khng l khng c mt bn ng, mt thc th ring bit, c lp. V chnh v vy, khng l bn th ca tt c s vt trn th gian. Ngi tr thc B la mn nghe xong, trm ngm giy lt, ri chp tay i trc Tu B ni: - i c qu khng h l ngi t ca c Pht hiu r nht v tnh khng. Li ch dy ca i c lm cho ti rt knh phc. Ti t ly lm xu h khng t cch bin lun vi i c. Xin cho i c v mong c gp li. Trong th ng trang nghim. Tu B a tay v mt vng trn khng, ni vi ngi B la mn: - Trong khi tc ca ng t mu en chuyn i thnh trng bc, trong khi chic l u cnh cy kia rng xung t, vn c ht ging ca bng hoa kia ri v b chn vo lng t, ri ny mm, ln ln, n hoa, kt tri ... tri qua mt thi k bin chuyn tun hon, li tr thnh nguyn dng ca n. ng hy ghi nh ly: l khng y.

Ni xong, hai v chia tay t gi. ---o0o--8.- NGI NGHINH TIP PHT TRC NHT Tn gi Tu B th chng diu l khng, rt kho tuyn dng diu lkhng, v c th ni, tt c nhng hnh vi i ng nm ngi cng u biu hin diu l khng. Mt hm, bng dng mi ngi u pht gic s vng mt ca c Pht ti ni Linh Thu (Grdhrakuta - Gijjhakuta). i chng chia nhau i mi ni tm kim nhng u khng thy. By gi tn gi A Na Lut (Aniruddha Anuruddha) bn dng thin nhn qun st, mi bit rng c Pht ang ng ti cung tri ao Li (Trayastrimsa - Tavatimsa) ni php cho mu hu l lnh b Ma Da (Mahamaya); cng phi ba thng sau Ngi mi tr v. A Na Lut bo cho i chng bit nh vy. Mi ngi ai cng trng nh. Ba thng tri qua tht nhanh, ti ngy c Pht tr v. Khi bit c Pht sp tr v, ai cng tranh nhau xung ni trc c coi l ngi nghinh n c Pht trc nht. Lc by gi tn gi Tu B ang ngi v o trong ng K X (Grdhrakuta - Gijjhakuta). Khi nghe c tin ny, lin bung kim ch ng dy, nh cng mi ngi i nghinh n Pht, nhng ri mt ngh dy ln trong tm t, tn gi lin ngi xung li nh c, lng thm nh: Ta i nghinh n c Pht lm g? Chn thn ca Pht khng th nhn thy c mt, tai, mi, li, thn v ca Pht. Nu by gi ta i nghinh n Pht c ngha l ta ly ci thn t i gi hp kia lm php thn Pht; v nh th tc l ta khng bit g v tnh khng ca cc php. Nu khng vit g v tnh khng ca cc php th khng th nhn thy php thn ca Pht, Tnh khng ca cc php hay php thn ca Pht khng phi l ch th to tc, cng khng phi l vt c to tc; v vy, mun trng thy Pht trc ht phi thy r tnh cht v thng ca nm un, bn i, cng nh tnh cht v ng, khng tch ca vn tng, Khng c ta, khng c ngi; khng c vt to tc, khng c vt c to tc. Tt c vn php l khng tch, php tnh bao trm mi ni, php thn Pht khng c ch no l khng hin hu. Ta qui y v hnh tr gio php ca Pht, th chng c diu l khng ca cc php th khng th no cho s tng lm m hoc". V nhn thc nh vy cho nn tn gi khng theo mi ngi xung ni, tip tc v o mt cch thong th, thn nhin.

c Pht t thin cung tr v l mt vic vui mng rt ln i vi tng on. Tt c mi ngi mt my hn h. Ai cng mong c gp Pht v ly Pht trc nht. By gi trong chng t kheo ni, ni s Lin Hoa Sc (Utpalavarna - Uppadavana) l ngi c thn thng bc nht. Ni s nhanh chn xung ni trc nht, va nh l c Pht, va tha: - Bch Th Tn! Con l Lin Hoa Sc, xung nghinh n Th Tn trc tin, xin cho con c nh l Th Tn. c Pht mm ci v du dng bo: - Ni s Lin Hoa Sc! Ln ny Nh Lai tr v, ngi nghinh n Nh Lai trc nht khng phi l ni s u! Lin Hoa Sc cc k kinh ngc. Ni s nhn quanh qut, ch tng v ch ni, k c cc v trng lo ca tng on nh tn gi i Ca Dip, cng vn va mi xung ti, cn ang sau lng mnh kia m! Lng rt i hoi nghi, ni s bch Pht: - Bch Th Tn! Vy th cn c v no ti y trc con? Vn n ci t ha, c Pht nhn khp lt i chng, va tr li ni s Lin Hoa Sc, va nhu mun bo chung cho i chng bit: - Chnh Tu B l ngi ngi nghinh n Nh Lai trc nht. Tu B ang trong ng K X, qun chiu thy r tnh khng ca cc php, thy r c php thn ca Nh Lai, nh th mi chnh thc l nghinh n Nh Lai trc nht. Nghe Pht dy nh th, ni s Lin Hoa Ssc cng tt c i chng hin din u ly lm h thn, t bit mnh khng snh kp vi Tu B trong vic th hi chn l v v tr v nhn sinh. ---o0o--9.- NHT A LA HN - Trong tm tnh cng nh trong sinh hot hng ny, Tu B lc no cng t ra im m v t ti; lc no cng an tr trong ci thy khng, tc l t c ci cnh gii thin nh gii thot.

Trong tm tnh cng nh trong sinh hot hng ngy. Tu B lc no cng t ra im m v t ti; lc no cng an tr trong ci thy khng, tc l t c ci cnh gii thin nh gii thot. sinh ra lm ngi trn th gian, d qu v c l thnh nhn, i khi vn phi mang ly nhng iu ting th phi, m tiu; d qu v c nh vin ngc bch trng trong, xa la danh li, mt lng phng s chng sinh, th vn b nhng k phm phu tc t kim c gy chuyn, phao vu, ni xu. Tu B chuyn tm tu tp v hong ha, ngy ngy ch mong lm c vic g li li ch cho mi ngi, cn i vi nhng iu ting th phi, nhng khinh bc ca nhn tnh, tn gi u coi nh g thong my bay, khng bao gi tm hn gin. Mt ngy n, trn ng i hong ha, tn gi bng nghe c c ngi ang bnh phm v c nhn mnh. H ni: Qu v thy , Tu B c gii l gii u! Mt cht cng hnh tu hnh cng khng c, lc no cng nh si si, ngc ngc, chng h lm c tch s g trong chng c. Mt s qu v t kheo nghe th rt y lm bt bnh, u hi tn gi ti sao khng n bin bch vi h. Tn gi an nhin tr li: - Tha qu s huynh! Xin cm n qu s huynh quan tm v t lng u i i vi ti, nhng xin qu s huynh ng nn bt bnh i vi h. Chng ta nn bit rng, bin bch nhng chuyn khng xng ng tc l gy nhng tranh lun v ch. ni n tranh lun tc l ni n tm mun hn thua, v nh vy tc l i ngc li chn l. Trong cuc i tu hnh, chng ta hy coi tt c nhng li ch bai, dm pha, thm ch nhng nghch cnh, ma nn, u l nhng tng thng duyn gip ta tiu tr nghip chng, v gia tng sc mnh cho lng tin. V li, trong th gii chn l, thc ti khng bao gi phi tranh bin. Chn l l khng c ta, khng c ngi, khng c y, khng c kia; khng cao, khng thp, khng thnh, khng phm. Ti ch bit c mt thc tng bnh ng, v tr, l chn khng, cho nn tm ti ging nh vm tri khng tnh, bng bc mun dm; ci g cng khng c th cn g phi bin bch! Tm ca tn gi l nh th. Phong thi ca tn gi l nh th. Tht l khot t t ti. l iu lm cho ngi ta knh phc. c khim nhng ca Tu B cng tht l c mt khng hai. Tn gi thng hay ty thun th gian, thc hnh i nhn nhc. i vi tt c

mi ngi, khng bao gi bun gin, ci c. S d c nh vy l v tn gi thng t c diu l ca tnh khng. Bit c cng phu tu tp ca Tu B nh vy, c Pht rt ly lm hoan h v tng khen ngi tn gi trong php hi Bt Nh rng: - Ny Tu B ! Trong cc t ca Nh Lai, ngi tu tp n trnh nh thy tht l t c. Thy chng c V trnh tam mui, c cng c cao tt trong i. Thy l bc Nht Li Dc A La Hn. Nh Lai rt ly lm hoan h. c Pht khen ngi, nhng Tu B vn khng dm nhn. Tn gi chp tay tha: - Bch Th Tn! i vi t chng con, Th Tn lc no cng dng li t i khuyn khch, con tht khng bit dng li g bc l cho ht lng chn thnh cm kch ca chng con. Th Tn bo con l ngi c cng c cao tt trong i, l bc Nht Li Dc A La Hn, nhng con tuyt nhin khng cho mnh l bc Li Dc A La Hn, v nh th tc l ng chp vn cha on tr, v ri sut ngy li cn chm m trong ci php chp c chng c. Bch Th Tn! Con khng tng nh th, cng khng c cng hnh nh th; do t thc tnh v sinh, v vi m Th Tn mi ban cho con nhng li t i nh vy. Tn gi qu l ngi c c khim cung, li ni nng kho lo. Nhn hnh vi, xem thi , nghe li ni, ai cng nhn c rng Tu B l ngi chng c thnh qu. ---o0o--10.- TRONG NI SNG I AN LC, MA HOA RP T CNG DNG i vi tt c mi vic i, khng c g phi tranh ot, khng c g mong cu, tn gi Tu B qu l bc Li Dc A La Hn, nh c Pht tng ca ngi. i sng ca tn gi, khi th chung vi tng on cng tu hc vi i chng di s dy d trc tip ca c Pht. khi th mt mnh trong rng ni thc tp thin nh. K X l mt ngn ni rt ni ting, dng v xinh p. c trc xanh, rng rm, l ni rt thch hp cho np sng tu hnh; bi vy, c Pht thng

ng . Tn gi Tu B vn rt thch cuc sng ni rng, cho nn ni ny cng l ni c ng thng xuyn ca tn gi. Nhng ngy nng ro, tn gi thng sng ngoi tri, khi th thin ta t duy di gc cy, khi th kinh hnh qun tng bn trn trin ni; vo ma ma th tn gi thng yn trong ng. Vi ci thy ca tn gi th ni su rng rm chnh l chn o trng tt p nht cho ngi tu hnh; ni , ban ngy c th nhn ngm chim c kh vn, ban m th bu bn vi trng sao v lng nghe ting rm r ca ngn loi cn trng. Mt hm, Tu B ngi nhp nh trong ng ni. Lc tn gi t ti v an tr cnh gii vi diu ca Khng tam mui th rng ng c ch thin. H bn cng nhau xut hin gia h khng, tng tng a hoa tri xung trc mt tn gi v chp tay ca ngi rng: - Tha tn gi Tu B ! Lm ngi th gian, d c danh v cao xa, ca ci chu bu tht nhiu cng khng c g ng tn qu. D c l quc vng hay ph h th rt cuc h cng ch l t nhn ca phin no v dc vng m thi. Tha tn gi! iu tn qu chn tht th gian chnh l s tu hnh cao c m tn gi ang th hin. Chnh ci uy c cao su ca tn gi ta chiu trong lc tn gi t n cnh gii Khng tam mui lm cm kch c thin cung chng ti. Tu B ca loi ngi xng ng hng th s cng dng ca ci tri. Ngi kho ni Bt Nh, t ti vn du trong ci tri xanh mun dm ca Khng tam mui, vt thot tt c nhng phm tnh ca nhn gian; d l my en phin no hay my trng b cng khng che ph c ngi. Ngi hon ton cht t si dy st ca dc tnh, b gy ng kha vng ca php chp. Tha i c Tu B tn qu! Xin ngi hy tip nhn hoa tri ca chng ti cng dng. Chng ti xin nh l ngi t lng knh ngng. Li ca ngi ca ch thin v hoa tri tung ri lm cho tn gi xut nh. Tn gi nhn h hi: - Qu v l ai? Sao li n y ri hoa v ca ngi ti? V ng u thin chng p: - Tha tn gi! Ti l tri Thch (Sakra Devanamindra), cn tt c y u l thin chng. - V sao qu ngi li n cn ca ngi ti nh vy?

- Vi chng ti knh ngng tn gi an tr trong Khng tam mui v kho niBt Nh Ba La Mt. - i vi Bt Nh, ti cha h ni c mt ch th h tt qu ngi phi ca ngi. - Tn gi khng ni th chng ti cng khng nghe. Khng ni khng nghe, l chn bt nh. - Trong php hi Bt Nh, c Th Tn tng tuyn dy php mn cao su mu nhim; v trong khi h tr cho o trng, qu ngi lnh hi v tin nhn php mn y. Ti xin cm t qu ngi cho nhiu hoa tht p, tht thm. Xin nguyn mi thm ca hoa s ta khp ci ngi v ci tri. Tu B ni xong, ch thin li nh l ri tr v thin gii. i vi s vic ny - ch thin tung hoa cng dng v ca ngi - ngoi tr Pht ra, ch c tn gi Tu B l ngi duy nht trong tng on c n nhn ci vinh d y. ---o0o--11.- CH THIN TRI NHC THM BNH Trong thi gian c ng ti ni K X, c mt hm Tu B b bnh nng, thn tm v cng mt mi. Nhiu ngi thc mc t hi: Mt bc thnh c cng hnh tu hnh ln lao nh vy m cng phi b bnh hon sao? S thc th ci sc thn ca con ngi vn l php hu vi, do nghip bo chiu cm m c. l php hu vi th u c trnh khi c cc hin tng kh v v thng! Tuy Tu B chng c thnh qu, tm hon ton gii thot, nhng ci thn th hu vi vn cn , cho nn vn phi chu nhng kh au ca sinh, gi, bnh, cht. Lc , Tu B bnh rt nng, nhng c gng t mnh tri ta c xung t, ngi ngay thng trong t th hoa sen, gi vng chnh nim v qun tng rng: S au kh v bnh hon ca thn th ny t u m c? Ta phi lm th no tiu tr c bnh kh ny y? Tn gi c qun nim v cc cu hi y ri t tr li: Nguyn nhn a n bnh kh cho thn th mt phn l cc nghip bo tch ly t thi qu kh, mt phn khc l do s bt n trong mi quan h gia cc duyn trong i hin ti. Thuc men ch c th tr bnh tm thi m khng th lm cho kh au tiu tr tn

gc r. Ch c sm hi ti nghip, tu tp thin qun, thy r nhn qu tiu tr kh au ni tm th ci kh au ni thn th mi khng cn na. Tn gi c tip tc nh th, mt lc sau th cm thy thn tm th thi, nh nhng t ti, nhng kh au ca bnh hon tan bin hon ton. Chnh vo lc , tri Thch d cng nm trm thin chng, cng rt ng cc v thn m nhc ging lm ni K X. H n trc mt Tu B , tu nhc v ht rng: Uy c ngi ngn ngt nh tri cao, Cng hnh ngi hun ht nh sng di. Vt thot bin sinh t, Dp tt la hu vi, Lng trong cc hnh nghip, Dt sch bao phin no. T thin nh, tu gic ngi sng t, Bnh kh gi tiu tr, Php th gi khinh an. Khc ht dt, m nhc ngng. Tri Thch cng thin chng bi kin Tu B . Tn gi p l v khen ngi: - Ting nhc v li ca ca qu ngi tht l tuyt vi! Tri Thch hi thm: - Xin hi thm tn gi, lc ny bnh tnh khi hn cha? Tn gi tr li: - Cc php t nhn duyn sinh ra v cng t nhn duyn m tiu dit. Nhn duyn ha hp th c chuyn ng v sinh thnh, nhn duyn phn r th cc php nh ch v tan r. Cc php lm thnh nhau m cng tiu dit nhau. Cc php sinh ra mt php v mt php sinh ra cc php. Mi php t n u c nhn, c duyn v cqu. Dng ci trng tr ci en v ng thi dng ci en tr ci trng. Mun tr bnhtham dc th dng php qun nim v s khng trong sch; tr bnh sn hn th dng php qun nim v lng t bi; tr bnh ngu si thi phi dng tr tu gic ng. Tt c vn php trong th gian u l biu hin ca tnh khng, khng c tng ng, khng c tng nhn, khng c phn bit nam n, khng c g khc nhau

gia phi v tri, tt c vn php u l nh vy". Qu ngi hy nhn xem, gi bo c th x ng cy to, sng tuyt c th lm h bng la; nhng nhng cy c kh ho kia, nu gp tit xun m p, ma thun gi ha th tc khc hi sinh, m chi ny lc. Cc php c nhng lc chng ph nhau m ri cng c nhng lc lm cho nhau c an nh. Ci bnh kh ca Tu B ny sinh ta, l lc cc php chng ph nhau; nhng php Pht nh nc cam l, thin qun nh gi ma xun, ti nh m bnh tnh bnh phc. Ti xin cm n qu ngi n cn n thm. Hin gi ti cm thy thn tm u an lc t ti. Thin chng v cng hoan h, nh l, tn gi, ri tr v thin cung, cn li mt mnh, tn gi trm ngm c thoi: c Pht tng t bi dy bo, Ch c Pht php m cha tr c nhng au kh ca thn tm. Nhng khng phi i n lc b bnh mi cu xin, M hng ngy phi nghe php tu hnh, To cn c y cho s chng ng. Nn sm hi nghip chng, Vng tin vo nhn qu, V tch ly phc hu, mi l phng thuc mu nhim ca mi bnh kh. ---o0o--12.- GING LUN DIU L KHNG TI PHP HI BT NH Mt hm ti php hi Bt Nh, c Pht bo tn gi Tu B : - Ny Tu B ! Thy th hi c o l chn khng, li c y bin ti. Trong php hi hm nay c s hin din rt ng ca chng B Tt, thy hy ni cho h nghe v php Tng ng Bt Nh Ba La Mt h b tc thm cho s hc hi v cng l cng nhau sch tn vic tu tp. Tt c i chng u bit rng php mn Bt Nh l php mn v cng su xa mu nhim. Nay nghe c Pht bo th th h u t hi rng, Tu B s dng tr tu bin ti ca chnh mnh hay tha th uy lc ca c Pht thuyt minh? Tn gi thy r tm y ca i chng, bn ni:

- c t mnh ca Pht, ti u dm khng tun. L t Pht, mi khi chng ta thuyt gio, bt lun l gio php su hay cn, nu p ng c hai iu kin kh lv kh c, l u do tha th uy lc ca Pht c. Bi v, c tha th tuy lc ca Pht th mi c th khuyn ngi tu hc, c th thc chng c bn tnh ca vn php, c th tng ng vi tht tng ca vn php, cng nh c th cm thng c tm ca c Pht. Hm nay ti cng xin nng vo uy lc ca c Pht ni v phpTng ng ca Tr Tu Bt Nh ca nhng ngi tu hc o B Tt. Tn gi li nh l Pht v tha rng: Bch Th Tn! Vng li dy ca Th Tn, gi y con xin ni v php tng ng gia B Tt v tr bt nh. Nhng php g gi l B Tt, v php g gi l bt nh? Tht ra con khng thy c php no gi l B Tt, cng khng thy c php no gi l bt nh. Thm ch c ci danh xng ca hai php ny, con cng khng thy c g khc nhau phn bit. Bch Th Tn! Php tng ng gia B Tt v tr bt nh l nh th. Xin Th Tn ch dy cho, con ni nh th b tc cho s tu hc cho chng B Tt cha? c Pht hoan h khai th: - Ny Tu B ! B Tt ch c ci danh xng l B Tt; bt nh cng ch c ci danh xng l bt nh; ngay c ci gi l danh xng ca B Tt v bt nh cng ch c danh xng m thi. Ci vn khng sinh khng dit, chng qua v tin vic din ni m phi tm lp ra danh xng. Ci gi danh y cng khng phi trong, khng phi ngoi, cng khng phi l khong gia ca trong v ngoi; n vn l ci g khng th nm c (bt kh c). Cng v nh ni ng, cng cng ch l gi danh. Bn th ca ng vn khng sinh khng dit. Tt c cc php hu vi u ging nh gic mng, nh ting vang, nh bng, nh o, nh trng di nc. Mc d vy, ny thy Tu B ! B Tt mun chng t ci khng sinh khng dit, vn phi tu hc ci gi danh v gi php ca php B Tt v php bt nh. Ny thy Tu B ! B Tt tu hc php bt nh, sc th tng hnh thc l thng hay v thng, vui hay kh, ng hay v ng, khng hay bt khng, hu tng hay v tng, hu vi hay v vi, d hay sch, sinh hay dit, lnh hay d, hu lu hay v lu, th gian hay xut th gian, lun hi hay nit bn, i vi tt c cc php y u khng chp trc, khng phn bit, v i vi tt c cc php khc na cng u nh vy. Ny thy Tu B ! V sao Nh Lai ni th? V B Tt khi tu hc php bt nh th i vi tt c vn php khng nn sinh tm phn bit m phi an tr tnh khng, an tr tnh v

phn bit. B Tt khi tu hc su php ba la mt cng cc hnh b tt khc cng khng thy c danh xng B Tt, khng thy c danh xng ba la mt. B Tt ch cu t c tu gic siu vit, thy tt c u l tht tng ca cc php, v ci tht tng y th khng d, khng sch. Nu B Tt qun chiu v tu tp php bt nh nh th, bit rng danh tng ch l v phng tin m gi tm lp nn, th i vi sc th tng hnh thc cng tt c cc php khc u khng chp trc, i vi tr tu cng khng chp trc, i vi thn thng cng khng chp trc, i vi bt c php g cng khng chp trc. V sao vy? Ti v, nu c chp trc, th khng bao gi t c gii thot. Ny Tu B ! Khi B Tt qun chiu v tu hc php bt nh nh vy v khng chp trc i vi tt c vn php th c th hon thnh cng hnh tu tp su php ba la mt, c th tin vo qu v bt thi, y thn thng, qua li cc ci Pht, ha chng sinh, trang nghim Pht , v t mnh an tr trong cnh gii t ti gii thot. Ny Tu B ! Sc c phi l B Tt khng! Th, tng, hnh, thc, c phi l B Tt khng? Mt, tai, mi, li, thn , c phi l B Tt khng? t, nc, gi, la, khng, thc, c phi l B Tt khng? Ngi no xa la c sc, th, tng, hnh, thc, mt, tai, mi, li, thn, , t, nc, gi, la, khng, thc, cng c phi l B Tt khng? Tu B tha: - Bch Th Tn! Tt c nhng g Th Tn va nu ln , u khng th gi l B Tt. - Ny Tu B ! V sao m thy bo l tt c nhng g ti va nu ln u khng th gi l B Tt! Thy c th cho bit c khng? - Bch Th Tn! Ci m xa nay vn c gi l chng sinh l ci khng th bit, khng th nm bt; bt lun l php g i na, k c B Tt, cng u l nh vy c. Bo rng c php ny, bo rng khng c php ny, cho n bo rng xa la php ny, u khng th gi l B Tt. Pht khen ngi: - ng nh vy, thy Tu B ! Ci c gi l B Tt, c gi l bt nh u khng th nm bt. B Tt tuy ang tu tp nhng vn tht khng c tu tp. Ny thy Tu B ! Ti li hi thy, cc php sc, th, tng, hnh, thc v.v.. c phi l ngha b tt khng?

- Bch Th Tn! Sc, th, tng, hnh, thc v.v... u khng phi l ngha b tt. - Tu B ! Thy ni rt ng. B Tt khi tu tp tr tu bt nh, i vi cc php sc th tng hnh thc, hoc thng hoc v thng, hoc hu vi hoc v vi v.v... u khng th nm bt. B Tt hy ly tm trng khng rng ri tu tp tr tu bt nh. Ny Tu B ! Thy ni thy khng thy c B Tt cng danh xng B Tt, php cng php gii, php gii cng nhn gii, nhn gii cng thc gii v.v... nhng php tng i ny u khng phi l i lp nhau. V sao vy? V nu b php hu vi th khng th thnh lp php v vi c. Ny Tu B ! B Tt tu tp tr tu bt nh nh th , khng thy c bt c php g th s khng c s hi, tm khng dnh mc bt c php no th s khng c hi hn. Nh thy ni, B Tt tu hc tr tu bt nh nh th cng khng dnh mc vo danh xng B Tt, mi l chn danh B Tt, chn danh Bt nh; mi l gio php ca B Tt ni. Trong s my vn thnh chng ti php hi Bt Nh ny, ch c c Pht v Tu B i thoi vi nhau, l v ch c Tu B l ngi th chng c tr tu bt nh v c nhn thc su sc, rt ro v o l KHNG su xa mu nhim, v cng v th m tn gi c tn xng l v thng th hiu r v tnh khng bc nht trong tng on. ---o0o---

Tn gi CA CHIN DIN
(Katyayana - Kaccayana, Kaccana) (V lun s li lc nht) 1.- THI UA DIN THUYT VI ANH Ti thn Nh Hu (c th cng tc l kinh thnh u Thin Ni, Ujayana - Ujjeni - ch thch ca ngi dch) ca vng quc A Bn (Avanti) min Nam n , c mt gia nh ho ph thuc chng tc B la mn, rt c mi ngi knh trng. l gia nh ca tn gi Ca Chin Din. Thn ph ca tn gi c phong chc quc s ca quc vng ng thi. Gia nh y c rung t rng ln, nui hng trm n bc, c quyn th ln, c gia sn ln, c th ni, l gia nh danh gi bc nht ca vng quc.

Tht ra, tn ca tn gi l Na La (Nalaka), cn Ca Chin Din l h. Bi v sau ny ting tm ca tn gi tr nn lng ly, cho nn mi ngi ly h lm tn gi tn gi, ri thnh quen. Tn gi l ngi con th hai trong gia nh. Anh ca tn gi l mt ngi t cht thng minh, tng mo anh tun, tnh tnh ho sng. Sau khi theo cha xut gia, v tr thnh mt v sa mn ca B la mn gio, ng mt mnh i chu du cu hc. ng i rt nhiu ni, hc vi rt nhiu v minh s, cho nn c thng hiu nhiu v hc thut, li c c nhiu k nng. Khi t thy rng mnh cng thnh danh toi, ng tr v c hng. Mt ngy n, ng triu tp ng o dn chng li ging kinh V , v cng nhin t cho mnh l ngi thng tu nht v trit hc V . Ca Chin Din t trc n gi cha h bc chn ra khi ca, nay thy ngi anh tr v dng i ging kinh V , bn cng dng i i din vi anh, cng thng bo mi dn chng nghe mnh ging lun v trit l V . Nh c bin ti v ngi, nh nu ln c nhng im quan yu, su xa, Ca Chin Din dn dn thu ht ht s thnh gi ca ngi anh, Thnh gi bnh lun vi nhau rng: ng em xem ra gii hn ng anh rt nhiu!. Nghe li bnh phm ny, ngi anh, vn bn tnh hiu thng, t ra rt hm hc, v ghen tc vi Ca Chin Din, nhng c hai anh em u khng ai chu nhng ai, li qua ting li, cui cng em nhau n trc thn ph nh phn x. Vi thi rt bc tc, ngi anh ni trc: - Tha cha! Xin cha hy dy bo thng em ng ngnh ca con i! N lm mt mt con qu ri. Con tng i chu du tham hc lu nm, chng l li khng bng n! Trong khi con thuyt ging, n li mun ng u vi con, cng dng i thuyt ging, dn d ht thnh chng ca con v cho n ... Cu thiu nin Ca Chin Din khng t v g s hi, gii thch: - Xin cha xt cho! Hc vn l mt vic cng khai, ai cng c quyn hc hi, nghin cu v din thuyt. Anh con thch i cc ni hc hi, cn con th ch thch nh t nghin cu ly. Con khng h mun phi gii hn anh con, m ch mun bit rng trong bao nm nm nh c gng t hc ly, con c thu nhp c cht t kt qu no khng. R rng l, kt qu ca bao nm chu du cu hc, anh con mang v nng tru ci tm hn thua; cn con nm nh ch tht lng hc tp m thi. Con khng mun phin cha phi

lo lng dy bo, chng con c th t bit lo cho mnh, hi vng anh con cng bit ngh nh vy. Cha lm quc s, i vi hai con u thng yu rt mc, ng trc cnh ny cng chng bit x tr ra sao. Cui cng ng em cu chuyn bn vi v, gi Ca Chin Din v vi sa mn A T (Asita) hc tp, nh vy s trnh c chuyn anh em xch mch. ---o0o--2.- S DY D CA NG CU o s A T min Nam ca vng quc, l cu rut ca Ca Chin Din. ng va hc rng, va c thn thng, cho nn rt ni ting khp n thi . Khi thi t Tt Tt a (Siddhartha - Siddhatta) thnh Ca T La V (Kapilavastu - Kapilavatthu), vng quc Thch Ca (Sakya) va n sinh, ng lin c vua Tnh Phn (Suddhodana) triu kin xem tng cho thi t. ng tu vua rng: V thi t hin minh ny v sau s xut gia hc o v s t c qu v gic ng vn ton. Rt tic thn nay tui gi, s khng sng c cho n ngy Ngi thnh o. Thn tuy khng c dim phc hc tp gio php ca Ngi, nhng thn nht nh dy bo m hu bi ca thn s phi hc tp gio php . Ni xong, v qu ti thn, ng khng cm c nc mt. T ngy c cha m gi gm v y. Ca Chin Din rt c o s A T cng qu. ng em tt c ci gia sn tinh thn ca ng truyn dy li ht cho a chu thng tu ca mnh. p li, Ca Chin Din cng ht sc sing nng chm ch khng ph tm lng hoi vng ca ng cu. Chng bao lu, c t thin, ng thng, Ca Chin Din u hon ton chng c. T , Ca Chin Din khng cn ngh tng g n gia nh na. Th nht, chng khng mun da vo uy tn v quyn th ca thn ph c ngi i knh trng; th nh, ngh n ngi anh hiu thng ca mnh, chng bit l khng th no cng chung c. Do , chng quyt ch t lp xy dng mt tng lai cho chnh mnh. Thnh thong song thn c cho ngi xung gi chng v thm nh nhng chng kho lo t t, khng v. o s thy chu mnh khng cn b rng buc bi si dy gia nh na, mt hm ng bo chng:

- Chu ! C nh ch nguyn ca chu hin gi th trong tng lai chu nht nh s tr thnh mt nhn vt li lc, nhng chu cn phi gp minh s ch dy mi c. Ci kin thc hn hp ca cu, nay khng cn p ng cho ci s hc v s cu ca chu na. Hin gi cu bit c mt ng i Gic ra i. i n khi Ngi thnh o ri th chu hy mau tm n xin tu hc vi Ngi. Ca Chin Din nghe cu ni, lng na tin na ng, i vi cu bo rng, tng lai chng s tr thnh mt nhn vt li lc, th chng tin tng hon ton m khng c cht g hoi nghi c. Mt ngy n, o s dn Ca Chin Din i v hng kinh thnh Ba La Ni (Varasai - Baranasi), vng quc Ca Thi (Kasi). Khi n vng ph cn ca vn Nai (Mrgadava - Migadaya) th ng dng li, dng mt cn nh nh hai cu chu cng . Sau khi ch n nh, o s bo Ca Chin Din mi ngy phi cu nguyn ba ln rng: Cu nguyn cho ng i Gic sm thnh o. Ri mt hm khc na, o s li bo chng: - Chu ! Theo cu d on th ng i Gic y s thnh o trong mt ngy rt gn y. Sau khi thnh o, nht nh Ngi s n vn Nai quay bnh xe php trc tin. Cu ch bit n th thi, cn Ngi s gic ng chn l g, ni php g, s rng cu khng c phc c nghe c. Chu hy ghi nh ly, sau khi ng i Gic y chng o ri th chu hy mau mau theo Ngi m xin tu hc. Sau khi dn d Ca Chin Din mi iu cn thn, o s A T t th. T , d khng cn c minh s dt dn na, nhng vi kin thc v ti nng ca mnh, Ca Chin Din vn c mt ch ng vinh quang trong x hi. D ng khng c da vo ci uy th quc s ca thn ph, cng nh ci danh ting ly lng ca ng cu sa mn A T , nhng x hi qun chng vn trng vo nhng th ho quang y m knh trng v cng dng ng; ri, tht l ng tic, v ngy mt m chm vo ci vng danh vng v li dng y, Ca Chin Din qun mt ng i Gic m ng cu tng n cn dn d phi tm n xin tu hc. ---o0o--3.- BI K THN B Ca Chin Din t cho mnh l bc c o, ng nhin l phi nhn c cung knh cng dng ca ngi i, h tt phi trng mong mt

ng i Gic no na! Bi vy, khng bao lu sau ngy o s A T t th, ng khng cn hng ngy cu nguyn sm gp ng i Gic na. Mt thi gian kh lu sau , ti mt ni ng trng vng ph cn thnh Ba La Ni, ngi ta bng o c nhiu di tch ca mt thnh ph xa. Trong s cc c vt , c mt tm bia khc mt th c t g trng ging nh mt bi k, m khng ai c c c. Truyn thuyt trong dn chng ni rng, gi s c ngi c c vn bia y i na th v ngha ch thc ca n cng ch c ng i Gic mi hiu c m thi. Mt hm, quc vng ca thnh Ba La Ni tuyn b trc cc triu thn: - Nc ta va pht hin c mt s c vt qu bu ca thi xa, trong c mt bi vn bia. Vy cc khanh hy c gng c cho c vn bia y cc nc lng ging khi ch ci nc ta khng c ngi ti gii. Trong vng by ngy, nu khng ai c c th trm s tc b ht quan chc ca cc khanh. D vua c lnh gt gao, nhng cc v triu thn vn ly mt nhn nhau, v t trc n gi c ai tng trng thy th ch y bao gi u! R rng l khng ai c bin php no c. Cui cng h ch bit cng nhau lp kin ngh trnh ln quc vng, yt bng tuyn co cho nhn dn ton quc, nu ai c th c c bi k khc trn tm bia y th s c tng thng gi p, vng bc cng cc bu vt khc. Bng tuyn co ca triu nh c yt ln, v tin tc y c loan truyn ti ta Ca Chin Din. ng hi tng, o s A T trc kia khng nhng dy cho ng tt c cc loi vn t hin lu hnh trong dn gian, m cn dy rt nhiu loi vn t ca cc ci tri na. Bi vy, chng rt t tin l mnh s c c th vn t khc trn tm bia c kia. Qu nhin, Ca Chin Din c c bi vn bia y. l mt bi k c vit bng th vn t Phm Thin m ch c nhng ngi chng thn thng mi hiu thu c. ng n trc c vua phin dch bi k y nh sau: Vua ca cc v vua l ai? Thnh ca cc bc thnh l ai?

Th no l ngi ngu? Th no l ngi tr? Lm sao xa la c d bn? Lm sao chng t c nit bn? Ai chm m trong bin sinh t? Ai tiu dao t ti trong ci gii thot? Lu nay khng ai c c bi k thn b c, by gi c nh bc hc Ca Chin Din l ngi u tin c c. Chng bao lu, bi k y c truyn tng ra khp nc. Nhng ngi ta ch c ln bi k thi, cn ngha ca n th khng ai hiu c, m ngay c Ca Chin Din cng khng gii thch ni. Mi cu k l c mt vn to ln. Ngi ta c dng nhng hc thuyt ng thi gii p, nhng v khng c gii p no rt ro, trn vn, cho nn nghi vn ny li sinh ra nghi vn khc, rt cuc h vn trong ci vng ln qun. Ca Chin Din d c nh vua cng nhn l ngi hc rng ti cao qun chng, nhng v khng thng hiu c ngha ca bi k cho nn vn b nh vua qu trch. Vua li h lnh tng gi thm cho gii thng cu cho c bc cao nhn gii p ngha bi k. Ca Chin Din vn khng chu thua, bn ha vi quc vng, ni trong by ngy nht nh ng s gii p c. ---o0o--4.- RT CUC RI CNG TM N NG I GIC ng tr v nh, ht tm t suy ngh. Nhng nhng vn c nu ra trong bi k u c th dng tm tr suy ngh m lm cho sng t c! Nhng vn nht nh phi c mt bc i Gic mi mong gii p c. Khi ngh nh th, v khng hon ton khng cn trng cy vo ti tr ca mnh na, Ca Chin Din bn i cc ni c tm nhng bc cao minh gip . ng ln lt i thnh gio cc v hc gi uyn bc, ting tm lng ly lc by gi nh Ph Lan Na Ca Dip (Puranakasyapa Puranakassapa) trong nhm Lc S chng hn, nhng kin gii ca h bt

qu cng ch nh ng l cng. Rt cuc, chn ca bi k vn khng ai lm sng t c. n lc Ca Chin Din cm thy l mnh ng tng ri, by gi ng mi sc nh l c ng i Gic ra i! Nh th c nh y, nhng ng vn khng chu i tm Ngi thnh gio. ng ngh rng, bi k kia l vn t Phm Thin, n nh nhng o s B la mn lo thnh, c y t cch v quyn uy m cng khng hiu c th o s C m tr tui kia lm sao hiu ni! Ri ng li suy ngh, trc gi lm chung, cu mnh dn d cn thn, lp i lp li n my lt rng, sau khi ng i Gic thnh o ri th mnh phi tm n cu xin tu hc, nhng o s C m tr tui nh vy, lm sao c th l mt c Pht, mt bc i gic vi cng hnh vin mn c! Nhng cui cng ng li t bo, s ng o u c th da vo tui tc gi tr m xc quyt! Do vy, ng quyt nh ln ng tm v vn Nai. Sau khi c bi kin c, Pht, Ca Chin Din mi bit rng li dy ca cu mnh lc trc qu tht khng sai. ng cha bit c tr tu ca Pht rng ln n th no, nhng mi nhn thy dung quang uy nghi ca Ngi th ng sinh nim cung knh v b bn. ng lin chp tay, c ln nguyn vn bi b v cu xin Pht ch dy. Ngi cng dng k gii p: Vua ca cc vua l v thin vng cung tri th su. Thnh ca cc bc thnh l c i gic Pht . cho v minh lm nhim l ngi ngu. C kh nng tiu dit mi phin no l ngi tr. Dt b c tham sn si th la c d bn. Hon thnh c gii nh tu th chng nit bn. Cn vng mc vo ng v php l cn chm m trong bin sinh t. Thy r c php tnh duyn khi th tiu dao t ti trong ci gii thot.

Mi li gii p ca c Pht u nh thm su vo tim phi ca Ca Chin Din, khin cho nhng bng m vn n np trong tm tr ng t by lu nay u b nh sng tr tu qut sch. ng vui mng n ni, tri qua mt lc kh lu m khng tht ln c ting no! Li khai th ca c Pht nh mt ng lc mnh m, lm cho ng t ng v bt u t chn vo th gii ca chn l. Cui cng, ng c li nguyn vn bi k ca Pht dy, ri nh l v lui ra ... Ca Chin Din tr vo hong cung b kin quc vng, c bi k ca Pht cho nh vua v ton th triu thn nghe. Sau , ng tuyn b cho tt c mi ngi bit l ng s tr li vn Nai ngay xin qui y lm t Pht ... ---o0o--5.- KHUYN NIM TAM BO Rt cuc ri Ca Chin Din cng c nh sng tr tu ca bc i Gic chiu ri v tr thnh mt trong nhng v t u t, ng hng u trong gio on. Ca Chin Din hoan h v cng, v khng nhng t mnh c cu , m cn lm trn c tm nguyn ca o s A T . Tn gi vn d l mt nhn vt phi phm, nay li c theo Pht xut gia v chng qu A La Hn, th ti tr y li cng siu vit. Tn gi thng hiu rt nhiu kinh lun ngoi o, cho nn iu pht nguyn u tin ca tn gi l phi a nhng ngi bn kia ra khi con ng m lm quay v tip nhn chn l v nng ta ni Tam Bo. V c tm nguyn nh vy, cho nn tn gi, lc sng trong tu vin th em ht tm lc tu hc, cn lc ra bn ngoi th cng em ht tm lc hong truyn chnh php. Gio php cu i do c Pht khm ph, gi y nh c s hong ha tch cc ca Ca Chin Din m c ph cp d dng trong nhn qun x hi. Tn gi cho rng, c lm s gi ca c Nh Lai l mt vinh hnh tt cng ca i mnh; v cng v lng nhit thnh y m ting tm ca tn gi tr nn lng ly, nh mi thm ca hoa bay ta khp ni, ai nghe n tn cng u t lng knh n. Mt ln n, c Pht tr v qu hng Ca T La V gio ha. Trong s tng chng i theo Pht c tn gi Ca Chin Din. Pht v i chng tm tr ti thn H L. Trong thi gian lu tr ti y, mt hm, trong thn c mt v trng gi lm trng bnh. Ca Chin Din mun ch thn n dng Pht php tiu tr bnh kh cho ng ta.

Tn gi n trong lc v trng gi ang nm trn ging bnh. Tn gi hi thm: - Tha trng gi! c Th Tn nghe ni trng gi khng c khe nn sai ti n thm. Chng hay trng gi cho mi thy thuc n cha tr cha? V trng rt cm ng tr li: - Con xin cm n c Th Tn v i c. Bnh ca con n lc qu nng ri, khng cn hi vng g cha c. Rt nhiu thy thuc u bo nh vy. - Vy xin trng gi hy chuyn tm qun nim Tam Bo, mong nh uy c ln lao ca Tam Bo m tm ca trng gi c thanh tnh, ri bnh s thuyn gim. - Tha i c! Con qui y Tam Bo vi hi vng c h tr Tam Bo am li li lc cho nhn gian. Con nn hin cng cho Tam Bo nhng g mnh c ch u dm yu cu ny n ni Tam Bo! - Trng gi ni rt ng! Ci th gian l v thng, chng ta khng th no yu cu Tam Bo lm cho ta c thng tr mi mi. Thn th phi b bnh tt, chng ta khng th no yu cu Tam Bo lm cho ta khe mnh sut i. Ngi c c tin vo Tam Bo lc no cng hi sinh c nhn xy dng cuc sng chung cng. Bnh hon, au kh ca c nhn, chng ta hy bit t lo ly ch u c dm lm phin n Pht Php Tng, nhng tha trng gi, sc ngi thi c gii hn m nh t quang ca Tam Bo th tri khp mi ni, nu chng ta thnh tm cn cu th nh t quang y s ri chiu n. Nghe li khuyn ca Ca Chin Din, v trng gi hng ngy chuyn nim Tam Bo. ng cm thy thn tm dn dn tr nn an lc v bnh tnh cng ngy cng thuyn gim. ---o0o--6.- TUYN DNG GIO PHP BNH NG Cng nh cc v t ln khc ca c Pht, tn gi Ca Chin Din c khi th bn cnh Pht tu hc, c khi th i vn du cc ni gio ha

sinh. Phng php gio ha gia tn gi v tn gi Ph Lu Na (Purna Punna) c ch khng ging nhau. Trong lc Ph Lu Na thng hay thuyt php trc mt c ta ng o c hng ngn ngi th tn gi ch thch gio ho cho tng ngi mt; v theo tn gi, khi mt ngi i mt vi mt ngi th khng kh ni chuyn c v thn mt hn, do m li ni d c ngi i din ch v ghi nh su m hn. iu qu tht khng sai, v bt lun l ai, h c nghe li ch dy ca tn gi th u ht lng tin tng v c n tng tt i vi tn gi. Mt ln n, khi c Pht ng ti tu vin K Vin (Jetavana), Ca Chin Din mt mnh vt rng rm i v hng Ty, n du ha vng quc Ma Du La. Khi n ni, trc ht tn gi tm hiu dn tnh v hc hi phong tc, tp qun cng cch thc sinh hot ca dn a phng. Sau tn gi mi tm vo kinh thnh yt kin quc vng. Trng thy tn gi, quc vng hi: - i c! Trm nghe ni i c vn thuc dng ging B la mn cao qu, nhng li i qui y lm ca sa mn C m vn thuc dng ging St L; nh vy chng ha ra l i c t h thp mnh qu sao? - Tha i vng! Lm t Pht, chng nhng ti khng cm thy t h thp mnh, tri li l iu vinh quang cng tt ca i ti. - L lng tht! B i ci chng tc thanh tnh sinh ra t ming Phm Thin ca mnh lm t ca ng Pht dng St L th c ai m hiu ni! D v quc vng t r thi kinh r nh vy, nhng tn gi khng ly th lm kh chu, vn t ha p li: - Tha i vng! Trc y, khi cn l mt o s B la mn, ti cng tng c ci nhn ging ht nh i vng vy, nhng t khi nghe c nhng li ch dy ca c Pht, ti mi bit l mnh c nhng nhn thc y sai lm. X hi phn ra c bn giai cp khc nhau chng qua l v c cc chng nghip khc nhau, i khi nh tn gio, chnh tr, thng nghip, cng nng v.v... ch l vn phn cng lm vic, t chng khng c cao thp, sang hn. Nu y c vo lp thnh cc giai cp cao thp, phn chia chng tc sang hn th hon ton l nhng li dng v l v phi php. Bt c gii no cng c ngi tt k xu. Ngy nay, ngay trong dng B la mn cng y dy nhng phn t lm nhiu vic xu xa nh t dm, git ngi, v hu ht u l nhng ngi bo th, t kin. Vy c th bo l

nhng ngi tn qu bc nht hay sao. Bi th, s tn qu hay thp hn ca con ngi khng phi do chng tc hay giai cp cao thp sinh ra. Bt lun l chng tc no, h ai bit lm vic tt, c cng phu tu hc, c gic ng v chng qu th u l ngi trong sch, cao thng, ng tn qu. Quc vng nghe xong my li ny th bng tnh ng, t ni vi mnh: ng ri, ta tht qu sai lm! Bao nhiu nh t trong nc t trc n gi ch dnh giam cm hng Th la, cn hng B la mn phm ti th khng h hn g c. Tht chng ly lm l, ting on than dy y trong dn chng! Lng hi ci l r trn nt mt quc vng. Thy th, tn gi thuyt phc thm: - Tha i vng! V vy m i vng nn tin phng v thc hnh chnh php. Pht l bc i gic ng, l bc ch tn trong i. Chng ta qui y lm t ca Ngi tm thy con ng t do gii thot. l hnh phc v vinh quang tt ca i chng ta. Quc vng nc Ma Du La tin tng v tip nhn gio php bnh ng ca Pht. ng nh tn gi Ca Chin Din gii thiu ng n xin qui y lm t Pht. Sau ng h lnh i x thin h, tr t do cho tt c t nhn oan c, quyt tm chnh n li nn chnh tr, khng ha theo k mnh chn p ngi yu, hy b nhng lut l bt bnh ng c t trc, quc php c p dng ng u cho tt c ngi dn, khng phn bit v k th giai cp. T ton dn trong vng quc c sng trong hn hoan, an bnh v thnh vng. Mi ngi u cm n c gio ha ca tn gi Ca Chin Din v u thm nhun c t bi, bnh ng ca Pht php. ---o0o--7.- LUN V T CCH TRNG GI T khi bit c tn gi Ca Chin Din tuyn dng gio php bnh ng ca c Pht th hu ht gii B la mn u phn n. H quyt tm c hi nh bi tn gi, nu khng th h s khng th no ngc u ln c, nhng ri h khng lm g c. Cc o s B la mn, d cp bc no, ch cn nghe vi cu i p gin d ca tn gi l lin b khut phc. Mt hm, ti thnh Ba La Ni, khi tn gi ang cng vi my v t kheo khc th trai trn mt b h th mt c gi dng B la mn tm n gy hn.

Thot tin c chng gy ng im lng bn cnh tn gi. C ngh rng, nu tn gi trng thy c th nht nh phi ng dy nhng ch cho c. Nhng, tht l ngoi mun ca c, tn gi vn an nhin, lm nh khng h bit c c ang ng bn cnh. Tc gin n khng th no chu c na. c bn ln ting qut tho: - Cc ng lm g vy? Thy mt v trng gi gi c nh ta y m khng ng dy nhng ch hay sao? Qu v t kheo nghe th hong kinh, tc khc ng dy mi c ngi, nhng ring Ca Chin Din th vn ngi thn nhin, nhn c ni: - C l ai, C g m c nng gin qu vy? Chng ti ang thc hnh gio php cung knh, nhng hin ch ny u c v no l bc trng gi tin bi ca chng ti! C li n kh xung thin, lin a cy gy ln, ch vo chm ru bc ca mnh, ni nh tht: - Ta tui ln chng ny, ru bc m khng ng l trng gi hay sao? Cc ngi c chu knh trng ta khng Vn vi ging rn ri, tn gi ni: - C ? Khng! C khng ng xng l trng gi, v cng khng ng nhn c s knh trng ca chng ti. C gi nhy dng ngi ln, dng gy ch ngay vo mt tn gi, la ln: - Ngi coi ta khng ra g phi khng? Ca Chin Din vn bnh tnh: - Chnh ci ging ni v c ch th l, d dn ca c chng t c khng xng ng l bc trng gi, khng xng ng chng ti knh trng. D cho l ngi trong dng B la mn, tui tc c cao n tm chn mi, tc bc rng long, m ngi y khng c c v tc phong ng n, am m ng dc, khng ch ng c cc tnh xu tham, sn, ganh, t, th cng khng khc g mt a tr khng c dy d. Trong khi , nu mt thanh nin tr tui m c cuc sng gii thot, khng b tri buc bi i dc, khng c tm mong cu g i vi th gian, mt nim bt bnh cng

khng ny sinh, th tht xng ng l bc trng gi, v s c chng ti ht lng knh trng. ng c nghe Ca Chin Din ging gii, khng cn bit phi tr li ra lm sao, bn im lng b i mt mch. ---o0o--8.- O C KHNG PHI CH C NGI TUI CAO Khut phc c ng lo dng B la mn, nhng u ph nh th l c yn! Thanh danh ca tn gi cng ln th s cm ght ca tn B la mn i vi tn gi li cng dng cao. Mt ngi B la mn khc, rt gii bin lun, nghe ni Ca Chin Din khng t ra cung knh i vi bc trng bi ca mnh, li cn ch bai bin bc n ni v y phi cng ming, khng i p c li no th tc gin v cng. D ang mt ni rt xa, ng ta cng c tm n Ba La Ni ct vn Ca Chin Din. Khi va thy mt nhau, khng cn cho hi li thi, ng tra vn ngay: - Ny Ca Chin Din! Ta nghe ni ngi vn thuc dng ging B la mn nhng li i o lm t C m, c ng nh th khng? Tn gi tr li tht anh thp: - B i mt th t kin i theo con ng sng sut, chn chnh th khng c g l lm li c. - Nhng ngi u phi l mt tn v danh tiu tt! Ngi tng l mt con ngi tinh thng uyn bc, ti danh tt bc trong hng ng B la mn chng ta, nay li i o theo C m, ch mt iu cng khng th tha th c. th, ngi cn ro rit tuyn dng Pht php khuyn d bao nhiu tn B la mn khc theo gng ngi i o, hnh vi ca ngi ht sc v l! - Ngi sng sut c bn phn vch r cho bn b mnh bit con ng sai lm thu trc, l li ch dy pht xut tm t bi rng ln ca c Pht. Mun g th mun, ng ta vn khng b gy c ci ch st ca tn gi. Tuy vy, ng vn khng chu thua. Sc nhi li mc ch ban u khi i n y, ng i ging:

- Ca Chin Din! Ti li xin hi ng iu ny. Ti nghe ni, sau khi theo Pht lm t kheo, ng khng cn knh trng cc v trng lo B la mn. Thy h, ng khng ng dy nghinh tip, cng khng ngi chung, c qu nh vy khng? Nu l s tht th ti ngh rng, d c l t kheo i na th ng cng khng nn c x nh vy. Ging tn gi cng trm hn xung, nhng vn thng thn: - Cu hi ca ng va ri l hon ton ng s tht. Sau khi ti quay v nng ta ni c Pht tu hc th khng cn cung knh v phng s cc trng lo B la mn na, v vic cng rt ng vi chnh php. Ti hin thi chng c qu thnh. Cho nn vic tu chng khng th em tui tc cao thp m so snh c, nghi thc v chnh php cng khng th lm cho xo trn c ... Nh b thu ht, ngi c im lng lng nghe Ca Chin Din ging gii, cng suy ngh cng thy h thn cho mnh, nghn li khng ni g thm c. Cui cng th ng ta tnh ng, ci b t kin, xin theo tn gi lm t Pht. C nh th, tn gi dng li l sc bn ca mnh gio ha cho khng bit bao nhiu ngi ngoi o ci t qui chnh, quay v v nng ta ni Tam Bo. ---o0o--9.- NGUYN NHN TRANH GINH Mt hm, Ca Chin Din ang i kht thc trn ng ph, mt o s B la mn n ng trc mt khn khon: - i c! Tht ti c duyn lnh cho nn hm nay mi gp c i c. Ti c iu thc mc mun thnh gio, xin i c gii p cho! - Xin ng khch so lm g! ng c g thc mc xin c trnh by. - Ti thy trn i ny, St l th tranh ginh vi St l, B la mn th tranh ginh vi B la mn. H c tranh ginh nh vy l ti v nguyn nhn g? - Ti v h b tham dc m hoc.

- B la mn tranh ginh nhau, St l tranh ginh nhau u l v b tham dc m hoc, vy th trong tng on ca i c, t kheo tranh ginh v t kheo l ti v nguyn nhn g? - Ti v h cn chp ng v chp php. o s B la mn bn nhm mt, v u, t v nh ang suy ngh v nhng iu Ca Chin Din va ni. Ci c ch nhm mt, v u y, ng c tnh lm tht ht sc qui d cho mi ngi hai bn ng phi ch . S vic mt o s v mt t kheo cht vn nhau ngia ph lm cho ngi ta ngc nhin ri, hung chi v o s kia li cn c lm ra b tch ht sc qui d! Cho nn k hiu k c n n ko n vy kn chung quanh hai v nh th i xem mt v hi kch. o s B la mn din xut nh th mt hi lu, bng ng m mt ra, c ch ni: - Li ca tn gi tht l cng minh, chnh trc v hp l, v nh th, theo ti ngh, trn i ny khng c mt ngi no l khng c tham dc, chp ng v chp php! Tn gi p khng cht do d: - C ch! Thy ti l c Pht, hin thi ang gio ho ti thnh X V, l bc i gic ng, khng cn b tham dc m hoc, khng cn chp ng v chp php. Ngi l bc o s ca ba ci, l bc m phm cho c loi tri v loi ngi. n y, bng nhin ngi ta thy thi ca o s B la mn hon ton thay i, c ch cao ngo bin mt, nt mt t mn i ra thnh khn, c v nh trong lng ang tri qua mt cn chuyn bin cc mnh .. Th ri ng ta xin tn gi Ca Chin Din gii thiu c qui y lm t Pht. ---o0o--10. RN DY THIU NIN V L S d cc gio s B la mn gy nhiu cuc tranh chp vi tn gi Ca Chin Din l v tn gi chng nhng xut thn t chng tc B la mn, m vn cn l mt v chc sc cao cp, c danh vng ln, rt c knh

trng trong o B la mn; v l ng nhin, s i o ca tn gi phi l mt bin chuyn v cng trng i, gy chn ng mnh lit trong gii tn gio thn quyn . Nhng k lun lun tm cch gy hn vi tn gi d nhin l rt nhiu, nhng d sao cng c mt s ngi vn gi c tnh bn tt p vi tn gi. Mt do n, tn gi v c hng l thn Nh Hu (thuc vng quc A Bn ) hnh ha. Trong thn c mt o s B la mn tn L Gi, d bit Ca Chin Din qui y theo Pht, ng vn gi lng cung knh i vi tn gi nh xa. Mt hm, mt s t tr tui ca L Gi ln ni n ci. m thiu niu ny, khi i n trc mt hang th trng thy Ca Chin Din ang thin ta trong . Chng ch tr ci ct: - Ti by i! C ng sa mn u trc y n! - Coi n, ti bay i! ng sa mn u trc c ci g ng lm! Mi a mt cu, m tr c th lm huyn no c ln. Nhng trong bn cng c a bit iu, c ngn my a kia li: - Ny, ti by! Khng nn v l i vi v sa mn ny. ng y l ngi vn c thy chng ta ht sc knh trng ! Mc d c ngi khuyn bo, nhng bn tr l lm kia vn ln ting tru gho; thm ch c a cn nm vo hang na! Ca Chin Din by gi bn ng dy, bc ra khi hang, bn ln ting bo bn tr: - Ny cc chu! T trc ngi B la mn vn tu hnh chn chnh, khng h phm n ng dc; v by gi th h li ci v, sinh con, khng khc g ngi th tc. Cn nhng hnh vi ca cc chu ngy hm nay th cng khng khc gii bn tr con lu lng v hc. Sao cc chu c thy m khng nghe li thy dy? Ting ni ca tn gi uy nghim nh ting gm ca s t, khin cho bn tr khip va khng dm m ming tr li, nhng trong lng th tc lm. Chng bn chy vi tr v mch hn mch km vi thy l L Gi. Nghe vy, ng tc gin v cng, bo bn tr:

- Ta xa nay i vi hn vn mt lng knh trng, sao hm nay hn li v c mng nhic thy tr chng ta! Ta nht nh phi n gp hn bit phi quy mt phen. Ni xong, vi v mt hm hm, L Gi nhm hng hang i thng, lng nhng tng phen ny khng th no cho Ca Chin Din phch li c na. Nhng ng u c ng, khi n ni v thy c tng mo trang nghim ca Ca Chin Din, ri nghe r c li trnh by thng thn ca tn gi v s vic ca bn tr va xy ra, cn tc gin ca ng bng tan i, v lng khi ln mt nim hi hn v b. Khng bit ni g hn, ng ch ci u im lng .. Bit l c hi ha n, tn gi bn khai th: - Ny ngi bn hin, xin hy nghe li ti ni! Tn ngng v s tu hnh ca chng ta l nhm mc ch gii thot khi vng sinh t, cho cuc sng t c an lc, t ti. Chng ta ng xem l mt th ngh nghip sinh sng. Hin nay, nhng tu s B la mn la b gia nh sng theo np sng phm hnh ca ngi tu hnh chn chnh phng c l bao! M phn ng h u ch c ci hnh tng tr ngy b ngoi, cng l t t cho ngi ging nh vic kinh doanh sinh nhai, ly tn gio lm ci chiu bi tranh dnh ot li, ct tha mn ci t dc ca mnh; tht l ng bun! Tu s B la mn ngy nay u lo tm nhng th g ngoi tm, cng chng phi mong cu phc bo ci Tri hay ci Ngi, m ch ton ni hu ni vn v nhng hin tng ny n ca v tr, no c my ngi bit chnh mnh l ai! Thy ca ti l c Pht. Ngi chnh l ng cu tinh ca nn tn gio ln qun, b tc hin nay. Nu ng vn cn coi ti l bn tt th xin ng hy dt b nhng t kin c, dt b ht vng chp, em ci tm hn trong sch theo ti v qui y vi c Th Tn tu hc. L Gi thnh khn: - i c ni rt phi. By gi mi vic ti u xin nh i c ch bo cho ... ---o0o--11.- L V THNG C mt lc c Pht hnh ha ti vng quc A Bn . Mt hm, trc ng o thnh chng gm ch v t kheo, t kheo ni, cn s nam v cn s n, c Pht bo tn gi Ca Chin Din thay th Ngi i trc i

chng ging ni v gio l V thng. Tn gi vng mng nh l Pht, ri ni vi i chng: - Knh tha ton th ch v thin tri thc! Tt c mi ngi mi vt, c hp th s phi c tan, c sinh th t c t, c thnh th c hoi. Tt c cc php hu v trn th gian nh ni sng t c cy, mi hin tng thin hnh vn trng trong v tr, u khng th thot ra ngoi nguyn l v thng ny. Khi ma Xun n th trm hoa ua n, nhng lc gi Thu thi v th l vng l t la cnh. Con ngi ta lc tui tr th m hng xinh p nhng va tri qua my ma nng lnh th lin tr thnh tc hc da g. Lm ngi, nu khng gii thot ra khi ci kip v thng th ci sinh mng ngn ngi v tm b kia, tht qu l au bun v c c. Xem nh ht sng mai ng trn cnh hoa kia, bt qu l n ch tn ti cho n khi mt tri mc l cng. Ri chnh mt tri na, n em v lng tia sng chiu soi cng khp thin h l th, nhng ri n cng phi chm mt trong m en tm ti. V chng i n nng thm l th, nhng khi ci gi ri ci cht n vi mt ngi th ngi kia d mun cng khng thay gi th cht cho nhau c. Con chu d c hiu thun n mc no i na, khi ta cht, bt qu th chng n cng ch bit ngi vy quanh m khc than thng tic, ch lm sao m o ngc cn v thng ko ta sng li! Chng ta cng khng th no trng cy vo vng bc, ca ci, danh v v quyn th, v tt c nhng th u khng chc tht. Nu khng thy r o l v thng th chng ta s b nhng mu sc rc r ca th gian m hoc. Non xanh nc bic ca thin nhin l th, con ngi kin khang mnh khe l th, x hi n sng ru nng l th ..., tt c, mi nhn c tng ton l nhng th vui cng cc, nhng s tht th ch l nhng ni hm h hi ngi, bi v nhng ni u lun lun sn c cn v thng mai phc! Nu chng ta qun chiu k cng th s thy nhng g trn th gian cng u l h ngy lc la, ch no cng c qu qui hi ngi; ch c nhn qu v nghip lc l khng bao gi la lc. Nghip lc theo ta nh bng theo hnh; d sng, d cht, lc no n cng theo ta bn gt. Cho nn, tha ch v thin tri thc, nhng ngi ang theo con ng tu hc nh chng ta, cn phi tinh tn phn u vi con ma v thng, bng cch tun theo gio hun ca c o S, cn mn tu tp, p nt ci v thng, ph tung li sinh t, v t c ci kip sng vnh cu, khng sinh khng dit ... ---o0o---

12.- LM CCH NO BN NGHO MUA GIU? Mt hm, sau khi hnh ha A Bn , Ca Chin Din ln ng tr v tu vin K Vin thnh X V. Gia ng, tn gi trng thy mt thiu ph m mt v nc, ngi khc lc thm thit bn b sng, tnh cnh c v rt thng tm. S ngi thiu ph v qu tht m c th nhy xung sng t t, tn gi vi vng n hi thm: - Tha b! C chuyn g lm b au kh n ni khc lc thm no nh vy? Nghe c ngi hi, thiu ph cng khc to thm: - Thi ng hi han lm g, d c ni cng v ch thi! - Tha b! Xin b c ni! Ti l t ca c Pht. Ti c th gip b gii quyt c bt c vn kh khn no. - ng khng c cch no gip ti u! ng thy khng? Trn th gian y dy nhng hon cnh khng bnh ng, ngi giu k ngho cch bit mt tri mt vc! Ti l mt k ngho mt rp, sut i chu kh, v cng v ci ngho em n cho ti qu nhiu au kh nn hin gi ti khng cn mun sng lm g trn ci i ny na! Ni xong my li y th thiu ph vt v ln ln nh c mun liu mnh. Tn gi hong ht, vi nhanh chn ng chn trc mt thiu ph, ri thng xt an i: - Tha b! Xin b ng qu tht vng nh vy! B hy bnh tm nhn li th xem, trn i ny ngi ngho nhiu lm ch u phi ch c mt mnh b! Li na, ngi ngho khng hn l bt hnh, m ngi giu cng khng hn l c hnh phc. B thy khng! C nhng ngi giu c, nh cao ca rng, rung t thnh thang, k n ngi y nh, nhng h hng ngy c b cc tnh xu nh tham lam, sn hn, ganh ght giy v, mi l au kh, mi l bt hnh. Cho nn lm ngi, ch cn c c cuc sng bnh an l tt nht, cn ci ngho u ng cho ta au bun! - Bi v ng l mt v sa mn nn c dng dng vi s th, ch k tc nh ti th u c nh vy. ng bit khng? Ti nguyn l k n l ca mt nh i ph ho vng ny. Quanh nm sut thng ti ch bit lm n dch cho ngi, khng c mt cht th gi rnh ri no, th m cm khng

 n, o khng mc, li cn b ngi ch tham tn bo c, h mt cht l mng chi nh p, khin cho bn ti t chng ti, mun sng cng khng c m mun cht cng khng xong! Ti ngh, s d ti b hnh h nh vy l ch v ci ngho m ra, sao ng li bo ci ngho khng ng lm cho ngi ta au kh? - Thi th c cho l b c l, nhng d sao th ti cng khuyn b ng au bun na. Ti s ch cho b cch thc chng nhng thot c ci ngho m cn pht ti na. Thiu ph lt t lau nc mt, hi dn: - Cch g, tha i c? - Gin d lm! B b ci ngho lm cho au kh, sao b khng em ci ngho y bn cho ngi khc i? - i c ni a sao ch! Ci ngho m bn c th ha ra trn i ny chng cn ai ngho c? V li, c ai m li chu mua ci ngho! - Ti chu mua, b hy bn cho ti i! - Ci ngho li c th bn c, v cng c ngi nh i c chu mua, nhng rt tic l ti khng bit bn ngho bng cch no! - Bng cch b th, tha b! B nn bit rng, s giu ngho ca mi ngi u c nguyn nhn. S d ngi ta ngho l v kip trc ngi ta tham lam keo kit, khng bit b th v tu phc. S d ngi ta giu c l v kip trc ngi ta bit b th v tu phc. Cho nn, b th v tu phc l cch tt nht bn ngho mua giu. Nghe my li khai th ca tn gi, thiu ph bng cm thy nh tm tr mnh va c khai sng, d vy, b vn cn c iu thc mc: - Tha i c! By gi th con thy tm tr con c sng t. Con hiu c li dy ca i c ri, nhng con vn d rt ngho, khng c bt c vt g gi l ca ring; ngay c ci v nc ny cng l ca ngi ch tham lam c c y, con u bit ly g cng dng cho i c! Ca Chin Din a ci bnh bt ca mnh ra trc mt thiu ph:

- Khng nht thit phi c tin bc hay ca ci mi b th c. Mi khi thy ngi khc b th m mnh khi nim hoan h, cng l b th ri. Hin gi b c th trt nc trong ci v b ang c sang bnh bt ny cho ti. Th tc l b b th cho ti ! Ti y th thiu ph hon ton tnh ng. T b nguyn lun lun y theo li dy ca tn gi m thc hnh, v khng cn thy b au kh v cnh ngho na. ---o0o--13.- BIN I TNH THNH TNH THNG RNG LN Mt ln khc tn gi n gio ha mt tiu quc tht xa xi, v c tr trong khu rng tre ca mt v trng gi n. By gi, quc vng ca nc y ang gp chuyn au bun. l, b hong hu rt c nh vua sng i va mi qua i. Nh vua v cng au xt nh thng, sut ngy ch ngi than th khc lc, n ni khng thit g n ung, lun c vic triu chnh cng khng mng ti! Nh vua khng lm sao qun c ci thi gian i n mn nng xa, cho nn truyn lnh cho cc v i thn phi em thi th ca hong hu ngm trong du m khi b ra nt, ri hng ngy ng c n ng trc thi th y ni: Ci ming ny sao by gi khng ni vi ta mt li no! Sao hai cnh tay ny by gi khng cn m ta na! i khanh i! Sao khng nhn ta mt ci i? ... Nh vua bi ai qu , v khng bit tnh trng ny n bao gi mi dt c! Cc v i thn lo lng lm. H nhiu ln khuyn nh vua ng qu au bun nh th nhng ng khng t ch c. ng ni, nu mun ng ht au bun, cch tt nht l hy lm cho hong hu sng li! Nhng trn i ny c ai kh nng lm c vic ? Quyn th v cao sang tt phm nh nh vua m vn phi b tay! Trong cn bi ri y, cc v i thn bng nh ra l hin trong nc mnh c i c Ca Chin Din ang hnh ha. H ngh, mt ngi c oai c ln, c cch ni nng kho lo nh th th nht nh s c cch lm cho nh vua dt c au kh, chng nhng th, c khi cn lm cho thn tr nh vua sng sut, dng mnh hn ln lo vic triu chnh cng cha bit chng! H bn dng kin ngh: - Tu i vng! Hin gi c i c Ca Chin Din l mt v t ln ca c Pht, ang du ha ti nc ta. V i c y c thn thng ln, c

oai c ln, tr thc uyn bc, khng c g l khng bit, lun c vn bia xa khc bng ch Phm Thin m ng ta cng c thng sut! Tu i vng! Chng thn xin i vng i tm yt kin v i c y, may ra ng ta c th gip ch c cho i vng. Nghe vy, nh vua hi dn dp: - ng y c thn thng ? ng c th lm cho hong hu sng li c khng? Cu hi ca nh vua lm cho cc v i thn lng tng. H khng bit tr li lm sao cho phi. May thay, trong s cc v i thn ny, c mt v tng c nghe tn gi Ca Chin Din thuyt php. ng ta nhanh tr tu: - Tu i vng! V i c y c th lm cho hong hu sng li c hay khng th chng thn khng dm ni chc. Theo thn, trong trng hp ny, ch c vic i thnh i c ti y th mi c th bit chc c. Nh vua chp thun li ngh y, v lp tc mang l vt ln ng. n khu rng tre, va trng thy tn gi l nh vua cp ngay n chuyn lm sao cho hong hu sng li. Tn gi bn b ngay mt nhnh cy gn y trao cho nh vua, ni: - Xin i vng mang cy ny v ngay trong ni cung v bo n phi xanh ti mi mi, khng c ho a. i vng lm c chng? - Vic ny khng th c! N b tch ra khi thn cy ri th lm sao sng mi c? - Tha i vng! Nay hong hu ca i vng cng vy, nghip bo dt, mng sng ht, by gi bo b sng li th lm sao c! n th nh vua sc tnh ng, v bit r rng, cht th khng th no sng li c. Thy r c s chuyn bin trong tm tr nh vua, tn gi khai th thm: - Tha i vng! i vng ang l vua ca mt nc, v nh th, i vng l ca chung ton th nhn dn trong nc ch khng phi ch l ca ring hong hu. Xin i vng hy em ci tnh yu dnh cho hong hu m tri rng n ra thnh tnh yu bao la ban pht n ton th nhn dn. Nu c nh vy th chc chn l vng quc ca i vng s ph cng v

nhn dn s hnh phc, an lc. Nhn dn c an c lc nghip th h s knh trng i vng chnh thc l vua ca h. H s trung thnh vi i vng v ra sc xy dng t nc. Nh vua nghe my li khch l ca tn gi th tm tr bng sng, b ngay s au bun, cung knh nh l tn gi, tr v hong cung lm l an tng hong hu. Xong ri, nh vua ch thn chnh n mi vic triu chnh, thng dn nh trc y thng hong hu, khin cho nhn dn ai cng thm nhun n vua, ngi ngi hn hoan trong i sng thanh bnh, hnh phc, an lc, v dn dn mi ngi u bit rng, s d quc vng ca h tr thnh hin minh nh vy l nh cng c gio ha ca tn gi Ca Chin Din. iu lm cho h cng vng tin vo Pht php. ---o0o---

Tn gi I CA DIP
(Mahakasyapa - Mahakassapa) (V trng lo tu kh hnh mu mc nht) 1.- V NHN RA I NI GC CY Gi nh c ngi ra i t hn 2500 v trc m vn gi nhc thn cn sng mi cho ti ngy nay, th ngi y phi l tn gi i Ca Dip, v t thng th ca Pht, tng ni ting l ngi tu hnh u ng hng u trong tng on thu . Trc y khng lu, mt v bc s ngi Php, ng B Cch Sm, c ln du hnh n ni Chn G (Kukkutapadagiri, tc K Tc Sn, mt qu ni trng ging nh hnh chn g, nm cch Gi Da - Gaya, hn 25 cy s v hng ng Bc, tc pha Ty Nam ca thnh Vng X; nhng cng c sch cho rng, ni ny l mt ngn ca ni Linh Thu, pha ng Bc thnh Vng X. - Ch thch ca ngi dch) n . Ti ng d c may mn tham kin tn gi i Ca Dip v sau xin qui y vi tn gi.Cuc i ca v thnh mang tnh cht truyn k ny, nu c em gii thiu ln th qu l mt cu chuyn tht p . Vy chng ti xin thut t u khi tn gi va c sinh ra i. Hn 2500 nm v trc, ngoi kinh thnh Vng X (Rajagrha Rajagaha) ca vng quc Ma Kit (Magadha), thuc min Trung n , c mt ngi lng tn l Ma Ha Sa La (Mahatittha). Trong lng ny

c mt v trng gi thuc chng tc B la mn tn l Ni Cu L Yt Ba, giu sang tt bc. Tng truyn rng, ti sn ca ng cn nhiu hn ca v quc vng nc Ma Kit ng thi l vua Tn B Sa La (Bimbisara). Tn gi i Ca Dip c sinh ra trong gia nh c ph ! S ra i ca tn gi cng km theo nhng s vic l lng, c th ni, gn ging nh s ging trn ca Pht. Thn mu ca tn gi, trong ngy lm bn, lc ang i do trong sn nh th bng cm thy ngi bn thn mi mt, lin ngi xung ni gc cy Tt bt la ngh ngi. t nhin, o tri khng bit t u bay n, l p xung cnh cy, tc th b nghe ting khc cho i ca em b ... Bi vy, ngay lc b c t cho tn tc l Tt Bt La Da Na (Pippalayana), c ngha l h sinh ni gc cy. Cng ln ln, cu b i Ca Dip cng trng tro, mp mp, v c gn 32 tng tt ca Pht, v l ngi con duy nht trong mt gia nh giu sang ch quc, nn s yu qu cng chiu ca cha m i vi cu nh th no, thit tng khng cn phi din t. C n bn b v chm sc cho cu, ngoi ra, s ngi sut ngy bn cnh hu h v chi a vi cu th rt nhiu. Khi c tm tui, theo lut l B la mn, cu b i Ca Dip c cha m mi danh s v nh dy hc. Cc mn hc tun t gm c t cch thc t t, c, vit, v, ton, vn chng, ng minh, bn kinh V , cho n m nhc, ca ma, s vn hnh ca tinh t, m dng tt xu, sm st, ng t v.v... v vn c tr thng minh thin bm, cho nn khng c mn hc no l cu khng thu sut trit . C iu r k l, t nh cho n khi khn ln, i Ca Dip t ra khng ging vi bao nhiu tr em hay thiu nin khc: cu rt nhm chn nhng hoan lc ca th gian, khinh b tnh dc, ght nhng g bt tnh, thng thng ch mun mt mnh, ngay c d c xa cha m, cu cng h nh nhung n. ---o0o--2.- V CHNG KHNG CHUNG GING Ngy thng qua mau, i Ca Dip gi trng thnh, tr nn mt chng trai khi ng tun t. Cha m vui v v cng, bn bo cho chng bit l ng b s ci cho chng mt c v tht xinh p, oan trang, thy m. Ng u khi va nghe th th chng ht hong, vi vng t chi:

- Tha cha m! Trm ngn ln cng khng th c! Hi vng duy nht ca con l c cha m cho php con i tu m thi. Nu c v con th s tu hnh ca con s b tr ngi. ng nhin l ng b nht quyt khng chiu chng trong trng hp ny. Chng suy ngh nhiu, v cui cng th tm ra c mt cch t chi vic lp gia nh. Chng lp tc nh mt nh iu khc ni ting, dng vng c nn mt bc tng m n tuyt p, ri em bc tng y tha vi song thn: - Tha cha m! Nu cha m nht nh mun con phi ci v th xin cha m hy tm cho c c gi no ging ht nh bc tng m n ny th con mi chu; cn khng th con nht nh sut i khng ly v. Nghe li yu cu ca chng, ng b rt ly lm kh x. Lc c mt thy B la mn rt thn cn, thng ngy vn hay ti lui nh ng b, ha gip cho ng b th no cng s tm ra c gi xinh p ging ht nh bc tng m nhn bng vng kia. ng ta bn bin bc tng y thnh mt mt tng n thn, ln kiu, c lng che tn nghim, ri cho ngi khing i t lng ny sang lng khc, ht thnh ph n n thnh ph kia, c ch no c ng ngi t tp n xem th ng bo: Cc c thiu n c c mun iu g th hy n cng dng cu khn v n thn ny, nht nh cc c s c toi nguyn. Khi u t kinh thnh Vng X, ng em tng n thn tun du. vt qua sng Hng tin v phng Bc, dn n kinh thnh T X Li. ngoi thnh T X Li c mt ngi lng tn Ca La T Ca. Trong lng c mt v trng gi B la mn thuc hng i ph ho, tn l Ca T La (Kapila). ng c mt c con gi tn Diu Hin (Bhadda), tht l sc nc hng tri, mt m n thi danh, khp vng khng ai l khng bit ting. Hm y ng vo tit t la, l dp cho cc thanh nin nam n vui a tha thch. Diu Hin nhn dp ny, r bn b cng i chim bi tng n thn. Khi va ng trc bc tng vng, sc p hoa nhng nguyt thn ca Diu Hin lm cho bc tng bng dng bin sc. Thy B la mn thy th th mng lm, lp tc n thm gia nh nng, v em cu chuyn kn v ca i Ca Dip thut r u ui vi ph thn nng. Trng gi Ca T La bit c gia nh i Ca Dip va c danh vng, va giu sang cc phm th tha mn lm, lin nhn li lm thng gia.

Sau l nh hn, h chn ngy lnh thng tt a c du v nh chng. Ngy a du n, Diu Hin mc o gm, eo ngc anh lc. Dng v xinh p, kiu dim ca nng, s rng n ngay c cc v thin n cng khng snh bng! Nhng tht l k qui! C du tuy c sc p nghing nc nghing thnh nh th, nhng li rm mi dt, nh c ni bun g ang tru nng trong lng ... Ting trng, ting nhc tri ln; li ca nhp nhng vi iu ma; hn l bt u c c hnh ... Sau khi ly tri t, i Ca Dip v Diu Hin c a vo lm l ng phng. C hai v chng, trong m tn hn, khng ai c mt n ci. Khng ai nhn mt ai, mi ngi u mang tm s ring, mt bun xa vng; ri mi ngi mt gc, trm mc tnh ta ... m ng phng hoa chc c nh vy tri qua; canh mt, canh hai, canh, canh t, ri canh nm, hng ng l dng, cp v chng mi ci y vn tuyt nhin im lng, khng ai ni mt li no! n khi mt tri hon ton sng r, by gi ch r mi ct li nh nh hi c du? - C nng c tm s g bun chng? Diu Hin kh chp vnh mi, nhng vn im lng khng tr li. - C vic g xin c nng c ni. D g i na th chng ta cng vn c th chia s cng nhau c m! Diu Hin lin chy nc mt, nhng vn im lng. i Ca Dip lin to ting hn, lm nh l bc bi lm: - C vic g au lng lm th, hy ni cho ti bit c c khng? i Ca Dip hi n ba ln, vn bt c d, by gi Diu Hin mi tr li, nhng vi mt ging y ai on: - ng ph hoi ch nguyn ca ti! Ti vn nhm chn ng dc, ch mong c yn tnh tu phm hnh; nhng v cha ti b m hoc bi ci

b giu sang ca gia nh ng m em ti g bn cho ng, lm tiu tan ci ch nguyn tu hnh ca ti! i Ca Dip nghe my li th nh m c trong bng, mng r v cng, vi vng bo cho Diu Hin bit, mnh cng c cng mt ch nguyn nh vy, cng chn ght i dc i, v ch mong c thanh tnh tu hnh. i, vi mng k sao cho xit! y qu l mt s sp t kho tuyt ca ha cng! Vy l c hai ngi c th thc hin ch nguyn ca mnh mt cch t ti. H bn ng nhau, k hai ci ging ring bit, tuy trn danh ngha vn l v chng, nhng khng bao gi nm chung mt ging. ---o0o--3.- MI HAI NM KIN TR CH NGUYN l v chng, nhng hai ngi khng bao gi nm chung ging; iu ri cng n tai song thn chng. Cho nn, mt hm n, ng b trng gi bt thn vo phng ng ca v chng chng xem xt. Qu nhin, ng b trng thy hai ngi nm hai ging ring bit. ng trng gi gin lm, bo: - Hai a my kt hn, thnh v chng vi nhau m li k hai chic ging nm ring bit th u c phi l iu tt! Tao phi gi ngi ch b i mt ci mi c! i Ca Dip khng dm phn i cha m, nhng li kin quyt gi trn ch nguyn ca hai ngi. Chng ngh vi v: - D g i na th chng mnh cng khng c nn ch. By gi ch cn mt ci ging th chng mnh thay phin nhau dng. u hm n na m th em ng, cn anh th kinh hnh hoc tnh ta; n cui m th anh ng, trong khi th em kinh hnh hoc tnh ta. Diu Hin tn ng li ngh ca chng, v ni thm: - Sao chng mnh khng sm tm ng i xut gi! Ng dc th gian tht l ng s, ch no cng c chng n mai phhc, l ra chng mnh b m hoc ri a lc lm sao! i Ca Dip an i v:

- Anh cng c ngh nh vy, ngt v song thn vn cn ti ng m anh li l con mt, u c th b mc ng b c! Em hy kin nhn i, l tng v ch nguyn ca chng mnh th no cng c ngy thc hin c. Ngy thng tri qua, hai v chng chng sng an n nh vy, tuy chn hng trn m tm lun lun thanh tnh, an vui trong o v. Mt m kia, nh thng l, trong lc Diu Hin ng trn ging th i Ca Dip i kinh hnh trong phng. Bng chng trng thy mt con rn en, loi cc c, ang nm di ging, trong khi , trong cn ng tht say, cnh tay phi ca Diu Hin thng xung khi ging, v ch cch con rn trong gang tc. Trong thi khc mi phn nguy cp , chng lp tc ly o bao bc tay mnh li, ri nh nh cm cnh tay ca nng t ln ging. D chng c ng tht nh, nhng cng lm cho nng git mnh thc gic. Thy chng trong trng hp y, nng ht sc kinh ngc, lin ngi bt dy, ging y trch mc hi: - Anh lm g vy? Chuyn g xy ra? i Ca Dip lin ch con rn cho nng thy v nh nh gii thch cho nng bit v vic lm ca mnh va ri. Nghe th nng mi yn lng v t ra v cng cm kch i vi chng. Cuc sng thanh tnh ca hai v chng c nh vy tri qua, tnh ra c mi hai nm. ---o0o--4.- XUT GIA TU HNH C hp th c tan, c sinh th c t, l o l nht nh ca th gian. Nm y, hai ng sinh thnh yu qu ca i Ca Dip u ln lt qua i! Sau khng lu, mt hm, Diu Hin bo my ngi n bc p du m. Nguyn trong m c rt nhiu mt, v trong khi p du, bng Diu Hin nghe thong my ngi n bc ni vi nhau: p th ny lm cht bit bao nhiu l sinh vt, khng bit ri y s phi chu qu bo n th no! Nhng khng sao, y u phi l ti ca bn mnh, m ch l lm theo mnh lnh ca ch thi. Va nghe h ni th th nng lin thy tm thn rng ng, kinh hong, vi bo h ngng vic p du, ri lp tc chy nhanh vo phng ng, ng ca li, yn lng ngi qun nim ...

Cng cng trong ngy y, i Ca Dip t sng sm ra rung coi nng phu cy ba. Trong lc quan st, chng thy c ni kh s ca nhng con tru cy, s vt v mt nhc ca nhng bc nng phu; ri cn v s cn trng trong t, no li cy i qua, no chn ngi dm p, lm cho chng lp th cht, lp b thng, cnh tng v cng th thm! Nhn cnh tng y chng li cng chn nn i vi cuc sng ca th gian, chng ngh, ch v cuc sng ca chnh bn thn m ngi i kh trnh c gy au kh cho ngi khc cng nh cho mi loi sinh vt. Bt lun l hng ngi no, d mun n mn g th cng khng n hn mt u; d mun ng th no th ging nm cng khng di qu hai tm tay. Vy m ngi ta tiu ph qu x x, tha thi i vi cc nhu yu hng ngy; v chnh v nhng th xi ph xa x v ch y m h lm kh bit bao nhiu ngi cng nh tn hi bit bao sinh vt. Hon ton bt cng! Hon ton phi l! Suy ngh nh vy, chng bn b v nh. Khi vo phng ring, chng thy v cng ang mt my dt. Hai v chng li em tm s ca mnh ni cho nhau nghe, v li cng than th v nhng bt hnh, nhng au kh ca th gian. i Ca Dip bn bo v: - By gi th anh quyt nh vt b ci nh ny i tu. y chng khc g ang trong lao ngc, b th tri buc, th phin mun! Ngy no chng ta cn bm vo ci gia sn ny th ngy y chng ta cn to nghip xu. Chi bng hy vt b n i tm cu ci chn tht ca i ngi. Chng ta vo chn rng ni tu hnh th khng cn s b th g lm chng ngi, cng ging nh i li gia h khng. Vy anh ra i trc, em tm nh ch i. Khi no tm c minh s, anh s tr v a em cng i xut gia. Trong khi ch i, em hy em ht ti sn ca mnh m ban pht cho ngi n bc trong nh cng gip nhng ngi ngho kh. Em i nh! Nht nh anh s sm em tin lnh v bo cho em. Diu Hin nghe th th cng knh phc chng, ng thi cng rt cm ng v s quan tm ca chng i vi ch nguyn ca mnh. Ch nguyn xut gia ca hai v chng vn c t lu, nhng v phi phng dng cha m m phi i ch mt thi gian di n mi my nm. By gi th ch nguyn thc s c bt u thc hin, lng h vui v l thng ... ---o0o---

5.- TR THNH T PHT Nm y, i Ca Dip trn ba mi tui. Theo truyn thuyt, ngy ng la nh ra i tm thy hc o cng chnh l ngy c Thch Ca Mu Ni thnh o ni gc cy b . ng i ng, i ty, i nam, i bc hc o nhng khng mn nguyn vi mt v thy no c. Hai nm sau, khi ng ang chu du nc ng Gi (Anga), th c ngi n mch vi ng rng, Pht Thch Ca Mu Ni chnh l ng i gic hin thi; Ngi cng vi gio on ca Ngi gm cc v t ti c nh X Li Pht, Mc Kin Lin, u Lu Tn Loa Ca Dip (Uruvila Kasyapa - Uruvela Kassapa) v.v... c ngn ngi, ang m o trng ti tu vin Trc Lm (Venuvana). ng nghe th th vui mng khng k xit, lp tc tr v Vng X v tm ti tu vin Trc Lm. Tu vin Trc Lm nm ngoi v hng Bc ca kinh thnh Vng X, l c s o trng u tin c t chc chu o, c qui c, dng lm ni c tr v hnh o cho Pht v gio on ca Ngi. Khi n thnh Vng X, i Ca Dip khng trc tip tip kin Pht, m ch hng ngy i theo cc thin nam tn n trong thnh n tu vin nghe Pht thuyt php. S d nh th l v ng cn th xem, nu nh khng phi l mt bc o s thc s th ng nht nh khng theo. Sau nhiu ln i nghe thuyt pho nh vy, tr tu cng oai c ca Pht dn dn nh thc tm tr ng. Th ri mt hm kia, nh thng l, sau khi nghe php xong, ng tr v ni tr trong thnh. Khi cn cch cng thnh khng xa lm ni c nhiu ngi thp, chen gia nhng ngi thp y l mt cy i th, tng l chi cht; v l lng lm sao, ng trng thy Pht ang tnh ta ni gc i th y. R rng l khi ng ri tu vin th Ngi vn ang ngi trn ta php vng kia m, sao by gi Ngi li y? ng c nhn i nhn li tht k, qu ng l Pht! T dng, ng cm thy s st trc ci dng v tht trm lng v tht oai nghim ca Pht; v nh b mt sc mnh no cun ht, ng bng ci u sp ly, ri thnh khn cu xin: - Knh ly c Th Tn, bc o s ca con! Xin hy cho con quay v nng ta ni Ngi. T nay i Ca Dip ny l t ca Ngi. Bit chc i Ca Dip pht khi lng tin vng chc v trn vn, Pht khai th:

- Ny i Ca Dip! ng ch thc l t ca Nh Lai; v Nh Lai cng ch thc l v o s ca ng. Nu trn th gian ny khng c v gic ng vn ton th khng ai c th lm thy ca ng c. ng hy i theo Nh Lai! Pht t t ng dy v khoan thai i v hng tu vin. i Ca Dip i theo sau, lng trn ngp nim vui, va cung knh va cm ng, bt gic chy nc mt ... ang i, bng Pht quay ra sau nhn i Ca Dip, ri Ngi ni: - Nh Lai nghe ni v ng lu. Nh Lai bit rng, ri y th no ng cng n y xin theo Nh Lai tu hc, v hm nay chnh l ngy ng c mn nguyn. S lu truyn Pht php trong tng lai s cn ti ng rt nhiu. V chng sinh v cng v chnh ng, ng hy c gng! V n Trc Lm, Pht th cho i Ca Dip, ri ging ni cc gio php Bn S Tht, Mi Hai Nhn Duyn v.v... Tng tt v oai c ca Pht, m thanh hin ha v thn thit ca Pht, c th ni, ci bu kh chng ng lc hon ton bao quanh i Ca Dip, khin cho ng nh rung hn gp ma; cho nn ch tm ngy sau, ng hon ton khai ng. ---o0o--6.- HON THNH LI C HN VI NGI XA Sau khi i Ca Dip xut gia c mt nm, - tc l nm th ba sau ngy Pht thnh o - Pht tr v qu hng l kinh thnh Ca T La thm ph vng cng hong tc. Mt s ng tng chng thp tng Pht trong chuyn i ny, trong c tn gi i Ca Dip. Nhn dp ny, nhiu v vng t, vong tn trong hong tc xin c xut gia theo Pht. V sau, b d mu ca Pht l thi hu Kiu m Di, (Gautami - Gotami - tc Ma Ha Ba X Ba , Mahaprajapati - Mahapajapati) cng c Pht cho php xut gia v lp nn chng T kheo ni. V phn i Ca Dip, tn gi vn lun nh n li hn c vi Diu Hin ngy xa, nhng v t trc cha c l cho phi n xut gia, nn tn gi khng bit lm cch no. Nay nhn chng Ti kheo ni c php thnh lp, tn gi lin quyt nh hon thnh li hn c y. T ngy tn gi ri nh ra i, n nay cng nm nm ri. Trong thi gian nm nm y, chng bit tnh hnh ca Diu Hin nh ra sao. Tn gi

bn nhp nh quan st, th mi hay Diu Hin by gi ang l t ca ngoi o, bn b sng Hng. Nguyn lai, t ngy i Ca Dip b nh chu du tm thy hc o, Diu Hin vn nh mt mnh trng ngng tin tc ca chng. Ngy thng c tri qua nh dng nc chy, mt thng, ri hai thng, mt nm ri hai nm ... vn khng c tin tc g ca chng c. St rut qu, khng th ch i c na, nng bn quyt nh t mnh i xut gia. Sau khi quyt ch nh vy, nng em tt c ti sn ct cha trong kho phn pht cho mi ngi, t nhng ngi trong thn tc, nhng gia nhn, cho n nhng ngi ngho kh trong lng xm, ri mt mnh tm n b sng Hng, l bi mt v o s thuc phi La Hnh xin lm t. Sau khi lm t phi La Hnh, do v sc p phi phm ca nng m lm phen nng phi b lng nhc, v rt trng mong c chng n tip cu. cng chnh l lc tn gi i Ca Dip nhp nh quan st, bit r c tnh cnh ca nng v rt nn nng em Pht php n gio ha a nng v vi chnh o. Tn gi bn em s tnh ni r cho mt v t kheo ni v nh v ny i cu Diu Hin. Ni s rt hoan h nhn li ra i, v chng bao lu, ni s a Diu Hin cng v ni vin. Ti y, Diu Hin c php xut gia v nhp chng t kheo ni. Nhng ri ni y, cng chnh v ci nhan sc qu dim l ca mnh, m d nay l mt v t kheo ni tu hc nghim tc, ni s Diu Hin vn tr thnh ti cho ngi ta dng chuyn phao vu ny n. B bu ru nh vy, ni s rt ly lm h thn, thng bun phin than th v ni bt hnh ca mnh phi sinh lm thn n b! T ni s khng i kht thc na, sng xa i chng, v khng bao gi xut hin ch ng ngi. Tnh hung li lm cho tn gi i Ca Dip rt xt xa. Tn gin bn xin Pht cho php, mi ngy c chia cho ni s na phn cm do mnh kht thc c. S vic ny ri cng n tai ni s Du Lan Nan , mt ngi rt ni ting hay ni chuyn th phi trong chng t kheo ni. Khng bit v ganh ght hay v g khc, v ni s ny n i ra rt nhiu iu khng tt, nh ni: Hai ngi y c khoe l hi nh tng mi hai nm khng h ng chung ging, nhng hin thi th mi ngy h u chia cm s o mt cch thn thit nh th , nht nh l phi c t tnh nh th no ri! i vi tm hn khot t ca bc thnh nh tn gi i Ca Dip th nhng iu ting y khng c ngha g c, nhng v mun gip Diu Hin pht tm tht dng mnh phn u vi tr lc, hu chng t c

kt qu trn ng tu hc, t tn gi lm ng, khng quan tm n Diu Hin na. Qu nhin, nhng iu ting th phi kia tr thnh cht kch thch mnh m, gip cho Diu Hin khi ln ch mnh lit. Ni s bn t h quyt tm tu hnh nghim mt, thu m khng ng, pht l sm hi, iu phc tm m v cui cng th t ng. By gi ni s t nh:Nhng si dy tri buc b cht t c ri, hnh thanh tnh hon thnh, nhng g cn lm th by gi ta lm xong! Sau khi t ng, ni s c Pht khen ngi: Trong chng t kheo ni, Diu Hin l ngi thng sut v tc mng bc nht!. ---o0o--7.- TN GI X LI PHT THAM VN C mt lc hai v tn gi i Ca Dip v X Li Pht cng tu trong ni K X Qut (Grdhrakuta - Gijihakuta) ngoi kinh thnh Vng X. By gi c nhng ngi ngoi o tm n v a ra nhiu cu hi hc ba yu cu tn gi X Li Pht tr li. Nhng cu hi quan trng nht l: Sau khi cht, Nh Lai vn cn c sinh t phi khng? - Hay khng cn c sinh t? Hay va cn c sinh t va khng cn c sinh t? - Hay va khng phi cn c sinh t, va khng phi khng cn c sinh t? Nhng li gii p ca tn gi X Li Pht cho bn vn nn ny khng lm hi lng nhng ngi ngoi o. H bn riu ct: ng y khng gii p tha ng nhng cu hi ny ca chng ta th sao li dm xng mnh l v thng ta trong tng on Pht Gio! Li cn l v tr tu bc nht na ch! Tht khng khc mt a con nt! H ci ct xong ri b i. i cho h i khut ri, tn gi X Li Pht bn i n hang gn , ni tn gi i Ca Dip ang tnh tu, xin tham vn. Trc tin, X Li Pht em nhng vn nn ca ngoi o thut li cho i Ca Dip nghe, ri hi: - S huynh! Ti sao c Th Tn cha bao gi ging gii cho chng ta nhng vn nh vy? i Ca Dip p: - c Th Tn dt tuyt mi i chp, tm khng cn phin no, vnh vin gii thot. S chng ng ca Ngi tht l su xa, rng ln, m nhng cu vn nn kia th ch l biu hin ca tm m mui, tranh chp, cho nn u c th coi l cu hi chnh ng c! V li, i vi nhng vn nh

vy, u c th dng ngn t m gii thch; bi vy, tt hn ht l ng nn bao gi t ra nhng vn nn nh th. c Th Tn khng bao gi ging gii cho chng ta nhng vn ny l chnh v vy. Tn gi X Li Pht nghe xong, rt ly lm hoan h, bn t t tn gi i Ca Dip v tr v ch c. ---o0o--8.- B LO NGHO C SINH LN CI TRI Mt ln n, khi Pht b gio thnh X V th cng vic hong php khu vc thnh Vng X do tn gi i Ca Dip ch tr. Mi khi i kht thc, tn gi ch tm n nhng nh ngho ch khng bao gi n nhng nh giu, v tn gi quan nim rng, giu ngho g cng ng thng c, nhng ngi ngho th mi ngy u b ci ni kh v sinh k lm cho lo ru, nn phi ng thng hn. Hng ngi ngho kh, v ngho m khng bao gi c an hng vui trn th, tuy c c nghe chnh php, nhng khng c iu kin b th hu hng c hnh phc ca s b th. Do , ging nh dng nc chy, lng t bi ca tn gi lun lun tun vo lp ngi ngho kh ng thng kia. Trong kinh thnh Vng X c mt b lo cc k ngho kh, khng c thn thch m cng chng c mt tp lu . Ban ngy th lang thang t ph ng sang ch ty, m n gp x hm no th nm ng . Y phc ca b ch l mt m l tre chm li, khng che kn thn th. th, mt ngy n li b bnh trm trng, b phi trn mt ni ch cht. Lc , mt ngi n l ca mt nh giu n em nc vo go n bn cnh ch b nm. B lp tc ly ci bt b hng ly nc go y ung i. Bit c b lo ang trong tnh trng nh vy, i Ca Dip lp tc tm n thm b. T khi b bnh nm y, cha h c ai n thm hi b. Nay va c nghe ting ng, b lin ngi dy nhn, th ra l mt v t kheo i xin n, C l v t kheo ny li cn ngho hn mnh? Ngh vy nn b ni: - Tha b! Trn th gian ny, ngi ng tn qu nht, ngi c lng nhn t nht, chnh l Pht, v sau l nhng ngi c gi nhun n gio ha ca Ngi. Hm nay ti n y xin n l cu gip ci ngho kh s ca b. Ti cng ngh ti vic em ca ci vt cht n gip b, nhng lm nh th th ch gip b kh trong chc lt, ri s bn cng li cng gia tng, chng ch li g, chi bng, hin gi b c c bt c cht

t g, xin hy em b th cho ti, th nh cng c y m b s hng c hnh phc giu sang trong kip sau, hoc cn hn th na, b s c sinh ln cc ci tri, hng th phc bo di lu. B lo chm ch lng nghe v cm thy c trong li ni ca tn gi c cha ng mt s khuyn dy trn y tnh thng, cho nn lng rt xc ng, nhng b tm mi bn mnh m u thy c th g cng dng! B rt ti thn, va khc va ni: - Knh bch v sa mn cao thng! Li dy bo qu bu ca i c ti xin khc ghi vo tm khm, nhng tha i c, nh ngi thy , ti l mt k h tin ngho kh, mt cht thc n cng khng c sn bn mnh, qun o cng khng c mt manh lnh ln, mun cng dng ngi m u bit phi lm sao! - Tha b! Ngi c mun b th tc khng cn phi l ngi ngho; ngi c tm bit h thn th tc l mc c php y. l hai vt bu him c trn i , m hin ti b c c th chc chn b khng phi l k h tin ngho kh na ri! B bit khng? trn th gian ny, nhng ngi giu c, vng bc chu bu h, m khng bit g l b th, l h thn, th h mi chnh l nhng k h tin ngho kh. Mt ln na b li cm thy nim php h dng ln trn y. B bng qun mt s ngho kh d dy hin ti ca mnh, lp tc ly ch nc go va hng c dng ln cng dng tn gi i Ca Dip. Tn gi cung knh tip nhn v a ln ming ung ht ngay. C ch chn thnh y ca tn gi lm cho b vui mng cng cc. Sau khng bao lu, lo b t trn, c vng sinh ln ci tri ao Li, v tr thnh mt v thin n dim l. Mt hm, nhn nh li tin kip ca mnh, p n n c ca tn gi i Ca Dip, v thin n y h ging, tung ri hoa tri khp ngi tn gi cng dng. ---o0o--9.- MT TRNG HP KHNG HI LNG Mt ln n, tn gi vng mnh Pht n xem xt tnh hnh sinh hot ca tng chng thnh Khong D. Bui sng hm tn gi y o chnh t, tay m bnh bt, oai nghi nghim tc, i vo thnh kht thc. Tn gi i ngang qua my con ng trong ph th pht hin ra rng, nh no va trng thy

bng tn gi t ng xa l vi vng ng cht ca li. Tn gi lin ra khi thnh v i vo mt lng nh th s vic xy ra cng ging y ht nh vy. Tn gi rt ly lm l. Trc y Pht php vng ny rt hng thnh, sao by gi dn chng i vi tng on khng cn cht g knh trng? Tn gi c i tm cho mt ngi quen bit ngy trc hi thm: - c Th Tn ri thnh Khong D ny cng cha lu lm, ni y cng vn c chng tng ang hnh ha, th ti sao mi ngi li mt i lng cung knh i vi Tam Bo, khng cng dng cho ch tng i kht thc? V th ch tr li: - Tha i c! Sau khi c Th Tn ri thnh ny, trong vi nm nay, ch tng y pht khi phong tro xy ct. H ua nhau xy dng nh ca, phng c, ni l c Th Tn cho php. Ni cho ngay, nu ch tng xy ct tnh x, ging ng lm ni hong php v tu tp cho tng on th bn c s chng con phi ht lng ng h, ng ny h ch lo xy ct ton nhng nh ca nh b dng lm ni nhn lc ring t; no g , gch ngi, dy nh, chuyn ch cc th; nay gi tn chng hoan h vic ny, mai bo tnh chng h x vic n. Dn dn dn chng u cm thy hoang mang lo ngi, chng bit tnh trng ny ri s ko di cho n bao gi mi chm dt! H m ra nn lng, c trong thnh, ngoi thnh, h trng thy ch tng l h lin ng ca ci then khi b hnh dch. i, cng ni ra chng con cng cm thy c li vi c Th Tn! Thy c tnh hnh khng n, tn gi lin tr v thnh Vng X ngay trnh mi vic ln c Pht. Nghe xong, Ngi lin cng vi tn gi tr li thnh Khong D, nhm hp ch tng li, dy h khng nn li dng lng tin ca tn . Pht dy: - Chnh php ca Nh Lai c lu truyn l nh vo s thanh tnh v cao thng ca tng on. Khi ngi tu hc t n ch v cu th phm cch ca h t nhin dng cao. Cho nn qu thy khng nn c i hi tn chng phi cung cp thc ny vt n; m tri li, qu thy lc no cng phi ngh ti vic phng s chng sinh. Qu thy ng bao gi lm cho tn chng khi tm nim bt mnh i vi tng on. Nhim v trng yu ca q thy l hong php sinh ch khng phi l vic tnh ton lo liu v ch ring t. Nu qu thy mun xy ct tnh x, ging ng lm c s tu hc v hong php cho tng on th iu nn lm, Nh Lai hoan h chp nhn. Qu thy nn bit, nu mi thy u lo xy ct tng x ring cho mnh th lc

lng ca gio on tc khc b phn tn; v rng, tng x ny s i lp vi tng x kia, mi v s t c lp mnh, v on th s khng cn na! Dy bo ch tng xong, Pht tr v Vng X v lu tn gi li lo chn chnh li mi sinh hot tu hc ca tng chng a phng, hu ly li lng tin ca tn . Sau khi mi vic tr li bnh thng, tn gi lin ri Khong D tr v tr x tip tc tu tp. ---o0o--10.- TN GI AN NAN TNG BNH BT Tn gi i Ca Dip rt c Pht tn nhim. Pht lc no cng i h tn gi, cho c i vi nhng s vic tht nh nht. Trong gio on ca Pht c nhm t kheo Mn Tc (Punarvasu), gm su v, thng c gi l lc qun t kheo (sadvargikabhiksu chabbaggiyabhikkhu). H kt b ng vi nhau ph ri, lm cc iu t hi. S d Pht ch ra nhiu gii lut l cng v my v ny. C mt lc ti tu vin K Vin, nhm t kheo ny ua nhau ct cha bnh bt. Thi by gi, mt cch tng qut, bnh bt c hai loi: loi bng thic v loi bng snh. Nhng tht ra ty theo cht liu, mu sc v a phng ch to m ngi ta phn ra c su loi bnh bt khc nhau: bt thic, bt t ma (sn xut nc T Ma), bt gi (nc Gi), bt u gi (nc u Gi), bt en, v bt . Trong nhng loi bnh bt ny, nhm lc qun t kheo chuyn su tm nhng bt tht tt, tht qu ct cha. H by tht nhiu bnh bt, kiu, trong phng ring ca h, trng ging nh mt ca tim bn gm. T sng n ti h khng tm n vic tu hc m ch lo lm nhng vic tng t nh vy m thi. Gio on ca Pht l gio on kht s, ch i kht thc sng, cho nn vic ct gi tin bc vng ngc tuyt i b cm ch, ngay c vi vc, la go cng khng c tch tr; bi vy nhm t kheo ny mi chuyn hng ham thch ca h sang vic su tm v ct cha bnh bt qu! Khi Pht bit c iu , bn ch ra iu gii, cm tng on khng c tch tr bnh bt. Chnh vo hm Pht cho ban b iu gii ny th tn gi A Nan cng va c c mt bnh bt t ma rt qu v mun cng dng tn gi i Ca Dip; nhng khng may cho A Nan l lc y tn gi i Ca Dip ang hnh ha x khc, khng c mt ti X V. Nu y theo iu gii trn th tn gi A Nan khng c php gi li chic bt d l ch trong thi gian ngn

cho n khi tn gi i Ca Dip tr v. Chng bit lm sao hn, A Nan bn em chuyn y trnh ln Pht. Pht hi: - Chng no th thy i Ca Dip v n X V? - Bch Th Tn! Khong mi ngy na. Pht bn triu tp i chng, ging ni v phng php chnh ng v nghim tc ca ngi tu hnh u , v khen ngi tn gi i Ca Dip nh l mt v tu hnh u mu mc, khng h c khuyt im no, Pht li bo qu v trong nhm lc qun t kheo hy theo hc hnh u vi i Ca Dip. Sau , do s vic cng dng bnh bt ca tn gi A Nan, Pht li c bit chm ch cho php iu gii trn s c hiu lc sau mi ngy k t hm y. ---o0o--11.- CH CHUYN TU KH HNH i Ca Dip sut i tu tp, ch tu hnh u d. Mt lng chuyn nht, d trong tnh hung no, d c ai khuyn bo, tn gi vn khng thy i ch hng. Ngi tu kh hnh nh vy, phi gi 10 iu nh sau: 1) Thng ch hoang vng; 2) Thng mt ch; 3) Thng ni bi tha ma; 4) Xin n sng; 5) Xin n khng c chn la nh giu nh ngho; 6) Ch n mt ngy mt ba; 7) Ch gi bn mnh ba chic o, mt ta c v mt bnh bt; 8) o mc phi l mt tm vi gm nhiu mnh gi rch ngi ta b i, lm v chp li; 9) Thng ngi t duy di gc cy; 10) Thng tnh ta ni ng trng. Mt ngi ch chuyn cn vi np tu tp kh hnh nh tn gi i Ca Dip, ch thch ring mt mnh, rt t khi gio ha sinh, nu so snh vi nhng v t kheo tin b, tch cc, th tn gi hon ton khc bit. Tuy lng t bi vi ngi ca tn gi vn c c mi ngi knh ngng, nhng nhit tnh ca tn gi i vi cng cuc hong php th r rng l thiu st. Trong thi k Pht v hai v t ln l X Li Pht v Mc Kin Lin cn ti th, phi ni rng, trch nhim gio ha chng sinh cng nh vic i ph vi ngoi o, tr Pht ra th chnh hai v tn gi y gnh vc phn ln; cn tn gi i Ca Dip th ch chuyn tm tu tp, thnh thong lm mi c mt ln thuyt php chng ti gia nghe. Sau khi Pht nhp dit th tn gi t nui ln thc lc v tr thnh ngi c y kh nng v t

cch nht thay th Pht nm vng gio on. Lc by gi th tn gi ging nh mt qu chung i hng, lc trm mc th tht l trm mc, nhng lc hu s th pht ting ngn vang khp chn. Trc kia cng c ln hai v tn gi X Li Pht v Mc Kin Lin khuyn tn gi hy qun mnh i v pht tm b , nhn lnh s mng hong php li sinh, xin dng chn l, nhng trc sau tn gi vn mt mc gi vng ch hng ca mnh. Tn gi ni: - Ti khng dm nhn lnh trch nhim hong dng chnh php, gio ha chng sinh. Vic gio ha cho nhng k khng c lng tin hoc nhng c tm th ti tht s khng c can m v ngh lc. iu m ti c gng thc hin ti a trong np sinh hot tu hc ca ring ti l dng nn mt khun mu tu hnh gian kh cho ngi i sau trng thy v bit tn trng cng thc hnh np sng thiu dc tri tc ca ngi tu hnh u . Hong php li sinh l nhim v v cng trng i, xin hon ton trng cy hai s huynh. Tuy th, hai v tn gi y vn khng ly lm tht vng, tri li cn xng tng: - ng ra th Pht php bao gm nhiu phng din, mi ngi nn theo ui ci l tng thc tin ca ring mnh. S huynh c kh nng v ngh lc dng ngn c chnh php mt phng din, th cng l mt cng phu ln lao phi thng. Chng ti v cng hoan h. Tn gi i Ca Dip khng thch ci np sng tp th ti cc tu vin nh Trc Lm hay K Vin, v thm ch cn ght nhng ni no c ci khng kh vui v, ti mt; tri li, tn gi ch thch tnh ta nhng ni trng vng, hoc ngi qun tng xc cht ni cc g m, hay ngh ngi v o di gc cy. Tn gi nhn thc rng, chnh nhng t thi hi thi hoc nhng hi ct tr v kia mi thc s gip ch cho cng phu thin qun, nht l nhng php qun v v thng, kh, khng, v ng, bt tnh v.v... Tn gi khng h s ma to gi ln, sng nng ngt ngho. D v gi thn th kh gy, tn gi vn c sng mt mnh trong ni su rng rm, hoc cc bi tha ma y dy xng kh; i vi np tu tp u kh hnh, d bt c ai khuyn bo, tn gi vn khng b d. ---o0o---

12.- C PHT CHIA HAI CH NGI Cng v gi, i Ca Dip cng tinh nghim hn trong np tu tp hnh u . Thy tn gi tuy tui gi sc mi nhng c vn mt mc dm sng di nng, vn can trng vi gi tht ma go, Pht cng ly lm i ngi, mun khuyn tn gi nn nh ch li tu y. By gi Pht ang ng ti ging ng Lc Mu (Mrgaramatr Migaramata - gn tu vin K Vin, thnh X V). Mt hm Pht cho ngi i mi tn gi. Tn gi mc o chm, ru tc di ngong, chn bc khp khing, n hu Pht. Nhng v t kheo mi tu u c bit tn gi l ai, thy nghi dung tiu ty nh vy, th ch nhn tn gi bng cp mt khinh r; thm ch c v cn cn tr khng cho tn gi n gn Pht. Pht thy r ci tm l y ca h, cho nn t xa vy gi: - Hy li y, thy i Ca Dip! Nh Lai cha sn mt na ch ngi y, thy hy n cng ngi vi Nh Lai! Nghe Pht bo th, qu v t kheo kia lin run sm, v lc h mi bit v trng lo kia chnh l tn gi i Ca Dip, ting tm lng ly trong gio on m h tng nghe danh nhng cha bit mt. Tn gi ly Pht xong, bc lui vi bc, ri tha: - Bch Th Tn! Con ch l ngi t hn mn ca Th Tn. Con khng dm ngi chung ch ngi vi Th Tn. Pht lin hng v i chng, ni r cho h bit v oai c rng ln v bin ca i Ca Dip cng nh lch trnh tu hnh ca tn gi tht ging nh Pht; v rng gi s i ny d khng gp Pht th tn gi t mnh tu tp cng t c gic ng, chng c qu v c gic. V vy m khng ai ngc nhin khi thy Pht c bit coi trng tn gi v dnh cho tn gi mt a v trng yu trong tng on. Hm y Pht cng nhn tin khuyn tn gi khng nn tip tc np sng kh hnh m tr li np sng bnh thng cho tui gi phi chu lao kh thi qu. D thm cm i vi s n cn ca Pht, tn gi vn khng chu thay i np sng kh hnh ca mnh. Tn gi tha: - Bch Th Tn! Np sng kh hnh i vi con khng c g l kh s thi qu c, tri li con l mt np sng v cng an vui. Con khng phi lo lng g v cm n o mc, khng lin quan g n s c mt ca ngi

i, tht l mt np sng hon ton thanh tnh, t do v gii thot. Bch Th Tn! L d nhin l ngi ta s cho rng con sng nh vy l ch sng cho ring mnh, khng nh cc s huynh con l X Li Pht, Mc Kin Lin, Ph Lu Na, Ca Chin Din, v.v... tng gnh vc trch nhim hong dng Pht php, khng s kh khn, khng tic thn mng, ch ct lm sao cho bnh xe php c quay mi, cho mi chng u c thm nhun php v, u c n hng php lc, nhng d khng nhit tnh i vi cng vic hong php, con vn khng bao gi qun c n c ca Th Tn i vi con; v v bo n n c y ca Th Tn m con cng c gi np tu tp kh hnh. Con trm ngh, chng sinh c cu l cn nh vo s gio ha ca tng on. Nhng v lm cng tc hong php s tr thnh nhng v php s gn gi nht ca dn chng; cho nn, trc ht t bn thn h - cng tc l t bn thn ca tng on - phi c kin ton th cng vic hong php mi hon ton ch li. Nhng bn thn ca tng on cn phi c kin ton nh th no? Con ngh, ch c mt cch duy nht l tng on phi c mt np sinh hot tht nghim tc t m ni dng c hnh cho c nhn mnh. Trong gio php ca Th Tn th hnh u l mt phng thc sinh hot nghim tc nht. Phi tu tp np sng ny th mi chu c kh nhc, mi c th nhn ni, mi c th sng m bc, mi c th nht tm nht c v v php v ngi. Bch Th Tn! Con cng v mun gp phn trc tip cng c tng on v ng thi gin tip lm li lc cho chng sinh nn con vn hoan h tip tc np sng kh hnh. Xin Th Tn tha th cho ti c chp ca con! Pht rt hoan h nhn i Ca Dip, ri nhn xung i chng ni: - Qu thy nghe r nhng li ca trng lo i Ca Dip cha! Trong tng lai, nu chnh php ca Nh Lai b hy dit th khng phi l do thin ma hay ngoi o ph hoi, m chnh l do tng on h ha, bng hoi! i Ca Dip ni rt ng. Mun hong dng Pht php cho nh sng chn l vnh vin ri chiu th gian th iu tin quyt l tng on phi c cng c; m mun cng c tng on th mi ngi phi sng np sng tht nghim tc. Chnh php ca Nh Lai, phi c nhng v nh i Ca Dip mi c kh nng v t cch ch tr. Hng v tn gi i Ca Dip, Pht bo: - i Ca Dip! Vy th thy hy tr v ch ng tip tc tu tp theo con ng thy chn. Nh Lai khng p thy na. Bt c lc no mun gp Nh Lai, thy c ty tin n vi Nh Lai!

---o0o--13.- K THA Y BT CA PHT Thi gian qua mau, by gi Pht 80 tui th. Duyn ha ca Pht th gian cng mn. Tin Pht sp nhp nit bn c truyn khp ni cho ch tng ni bit. Trc , tn gi Mc Kin Lin tun gio, v tn gi X Li Pht cng ni tip nhp dit. Gi y, trc khi nhp nit bn, Pht cng ngh n vic chn ngi tha k ch tr cng cuc hong php cng nh lnh o gio on. Ch cn hai v c th c chn: lp gi th c i Ca Dip, lp tr th c A Nan. Trong hai v ny th tn gi i Ca Dip tng c trao cho kho tng ca ci thy mu nhim (chnh php nhn tng) php hi Linh Sn thu n, cho nn mc nhin c Pht chp nhn l ngi tha k tn v ca Pht. Pht nhp nit bn ti thnh Cu Thi Na (Kusiangara - Kusinara). Hm y tn gi i Ca Dip khng c mt. Tn gi ang hng dn tu hc cho nm trm v t kheo tn phng Bc, nc c Xoa Na K. Va c tin, tn gi qu au thng, tc tc dn theo nm trm v y, i ngy m khng ngh v Cu Thi Na. n ni, tn gi thy c v th mt bun ngi yn lng, c v th nm ln ra t khc lc thm thit, nhng c v trong nhm lc qun t kheo th li ang hn hoan ni: - Qu v lm g m phi khc thng nh vy? Pht nhp nit bn ri chng ta mi c t do. Lc cn sng th ng gi y ni nng g cng ct b buc chng ta, km ch chng ta. ng y c hay ni ci ny khng tt, ci kia khng ng. ng y ni nhiu qu, lm phin chng ta qu! By gi ng gi y nhp dit ri, chng ta c nh nhng, thoi mi bit my! Mt v t kheo mun ui v y ra khi phm vi ha n, nhng tn gi ngn li, bo v lc qun t kheo: - c Th Tn nhp dit nit bn, mi ngi u au bun v mt ni nng ta. Sao thy li di dt ci vui v ni ln nhng li sai quy nh vy! Hm y l ngy th by sau ngy Pht nhp dit. Ha n v mi th chun b cho l tr t u sn sng. Tn gi vo n ch t kim quan th mt chn ca Pht th ra khi kim quan. Tn gi khng cm c nc mt, vi vng nh l v bch:

- Knh ly Th Tn! Xin Th Tn yn tm. Chng con s nng theo bc chn ca Th Tn m i ti. Tn gi ni xong th chn Pht thu tr li vo kim quan, v ha n lin t nhin bc chy. T , trch nhim lu truyn chnh php do tn gi gnh vc. ---o0o--14.- KT TP THNH IN Chn mi ngy sau khi Pht dit , i hi kt tp php tng c c hnh. Tr ht, vic chn la a im v lo nhng chi ph cho i hi l nhng vic kh nhc cho tn gi i Ca Dip. Cc tu vin Trc Lm v K Vin u qu rng ln, hn na, li c rt nhiu qu v t kheo cha chng qu li dc. Cui cng, tn gi quyt nh chn Tt Bt La (Pippaliguha), mt hang tht rng ri, n kn, pha ng Nam thnh Vng X, lm a im kt tp. Trong i hi ny, nm trm v A La Hn t xut sc ca Pht vn tp v suy tn qu v tn gi i Ca Dip, A Nan, A Na Lut, u Ba Li v Ph Lu Na ln hng thng th. (Lc ny qu v t ln khc ca Pht nh Kiu Trn Nh, u Lu Tn Loa Ca Dip, X Li Pht, Mc Kin Lin, La Hu La, u nhp nit bn; cn Tu B v Ca Chin Din th khng thy vt tch.- Ch thch ca ngi dch). Trc tin, vi t cch th ta, tn gi i Ca Dip trch c tn gi A Nan ngay trc mt i chng v su khuyt im, m quan trng nht l cho ti gi pht tn gi A Nan vn cha chng thnh qu A La Hn. Li trch c ca tn gi tht oai nghim khng thua g Pht, khin cho tn gi A Nan khng dm ni nng, ch bit nhn lnh thi hnh. T ngy th hai ca i hi tr i, ln lt, tn gi A Nan tng li cc kinh, tn gi u Ba Li tng li cc gii lut, v tn gi Ph Lu Na tng li cc iu ngh lun, hon thnh ba kho tng qu bu ca Pht php. Php v cam l ca Pht, kho thnh in rng ln nh bin c m chng ta cn c tha hng ngy hm nay, chnh l do n c ca tn gi i Ca Dip vy. Khi Pht cn ti th, trong khi qu v tn gi anh ti vn l cc t th tc ca Pht, nh X Li Pht v Mc Kin Lin, hot ng rt tch cc trong cng nh ngoi gio on, th tn gi i Ca Dip ch lng l tu kh hnh; thnh thong lm mi c vi hot ng b gio. Nhng t sau khi hai

v tn gi kia v Pht ln lt nhp dit th tn gi mi l r ra l mt ngi c y kh nng v oai c lnh o gio on. Lc by gi, tn gi qu tht l khi tng ca o php. Thi ca tn gi rt l bo th, khng ging vi tinh thn cp tin ca hai tn gi X Li Pht v Mc Kin Lin. Cho nn nhng phong cch tu hnh n dt, rng ni, kh hnh v bo th ca Pht gio ngy nay, chu nh hng phn ln t tn gi i Ca Dip, iu khng th ph nhn c. ---o0o--15.- HN GP NHAU PHP HI LONG HOA Khong hai ba mi nm sau ngy Pht nhp nit bn, tn gi i Ca Dip bng ny sinh nim chn i. Tn gi ngh: c Th Tn l bc o S ca ta. Nh cha m thng cho nn, n c ca Ngi i vi ta su rng nh bin. bo n phn no n c y, ta tn lc hong truyn chnh php, mong c trng tn mi n ngn sau. By gi th ta gi nua qu ri, yu ui qu ri, u cn lm g c na; chi bng ta nhp nit bn th c phi l ng lc khng!. Nm y tn gi trn mt trm tui th. Suy ngh nh vy, tn gi lin tm n tnh tht ca tn gi A Nan, ph chc php tng cho A Nan tha k ri ln lt n tng ngi thp th x li Pht cng dng l bi. Sau tn gi tr v thnh Vng X t bit vua A X Th, nhng qun cn v cho tn gi bit l nh vua ang ng. Tn gi bn ri thnh Vng X i v hng ni Chn G, cch thnh hn tm dm v pha Ty Nam. Ni ny gm c ba ngn cao cht vt, lm thnh hnh chn g. T lng chng ni tr xung ton l c rm, lng chng ni tr ln th ton l rng cy sm ut. Khi tn gi ln n ni th c ba ngn t nhin ng m ra, l mt ch ngi. Tn gi lin ly c lt thnh mt chic m v ngi xung, ri t ni vi mnh: Nay ta phi ly chic o chm che ch v dng sc thn thng gi gn thn xc ny, i n su triu by trm ngn nm sau, khi c B Tt Di Lc ging trn thnh Pht th ta li tm n bi kin v tr gip Ngi gio ha chng sinh". Tn gi ni xong th c ba ngn ca ni Chn G lin khp li, giu kn nhc thn ca tn gi. Vua A X Th khi bit c tin tn gi nhp dit th bun thong khng k xit, lp tc tm n bi kin tn gi A Nan v mi cng i ln ni Chn

G. Khi hai v n ni th ba ngn ni li ng lot m ra, l cho h thy tn gi i Ca Dip ang ngi ngay ngn trong t th thin nh. Hai v lin cng dng l bi ri lui xung, tc th ba ngn ni ng li nh c ... ---o0o---

Tn gi A NA LUT
(Aniruddha - Anurauddha) (Mt tri thy sut, khng g chng ngi) 1.- TUI TH KHNG LO LNG Trong 16 v A La Hn c ghi trong kinh A Di , c mt v tn l A Nu Lu , chnh l tn gi A Na Lut vy. A Na Lut c sinh ra trong vng tc, vn l em ch bc rut ca Pht. Sau khi vua Tnh Phn (Suddhodana, ph hong ca c Pht) thng h, ngi ln ngi k v l i tng Ma Ha Nam (Mahanama). ng ny chnh l anh rut ca tn gi A Na Lut. (Ma Ha Nam l chu ku vua Tnh Phn bng bc rut. C thuyt cho rng, ng Ma Ha Nam ny vi t kheo Ma Ha Nam, mt trong nm v t A La Hn u tin ca c Pht, l mt ngi. Theo , sau khi vua Tnh Phn bng, v xt thy c Nan v La Hu La khng c kh nng k v, nn c Pht cho php Ma Ha Nam hon tc k tha tr v vng quc Thch Ca. Thuyt ny c l khng ng. Ma Ha Nam y vi A Na Lut l hai anh em rut. Gia nh ch cho php mt trong hai ngi i tu, cho nn A Na Lut i tu th Ma Ha Nam phi nhn qun l vic nh. ng l mt c s thun thnh, thng cng dng cm o v thuc men cho tng chng. T kheo Ma Ha Nam trong nhm Kiu Trn Nh l mt ngi khc, cn c tn l Ma Ha Nam Cu L Mahanamakoliya - Ch thch ca ngi dch). T thu u th, A Na Lut l mt cu b ht sc chn tht, nhng cng rt thng minh, mn tip v hot bt; i vi m nhc, ca ma th li cng t r l c thin ti. Lc by, tm tui, cu tng cao ging ca ht, cng nh tng biu din nhiu tr vui nho nh mt cch rt t nhin trc mi ngi; cho nn ai cng yu mn cu. Sut ngy cu ch quanh qun bn cnh cc cung n hu cn hoc cc vng t cng trang la khc, ht n ung li n a, n a xong li n ung. Tr chi thch th nht ca cu l nh cuc n thua. Trong cung lc no cng sn bnh ko. Mi ln chi thua

ai th cu ly bnh chung cho ngi . C ngy cu thua n nm, su ln, v c phi lm nng xin m cho bnh. Mt hm, khi cu b thua n ln th t, chy n xin bnh m th b bo: ht ri!, nhng v tnh tnh cn qu chn cht, cu khng hiu cu ht ri, c ngha g, bn chu m ln nng nu:Th m cho con ci bnh ht ri y i! B m ch bit bt ci, a ci a trng khng cho cu thy, cu bit l bnh ngy hm y ht. Nhng tht l k l, khng bit do phc bo g ca A Na Lut, khi b m va m ci np y ra th trong a li c y bnh. Cu mng lm. Th l hm y cu c c rt nhiu ci bnh ht ri, tha h m chung cho chng bn. T sau khi s vic l lng ny xy ra, m ca A Na Lut khng cn coi con mnh l mt a b tm thng na. B thy rng, con mnh chc phi c mt lai lch bt phm, trong tng lai th no cng c nhiu phc bo. A Na Lut tuy rt thng minh, nhng v c nui nng qu k cng, sut ngy c quanh qun trong cung in, cho nn mi n tui mi lm m cu vn khng bit c mt cht g v ci th gii ca x hi bn ngoi vng cung. Mt hm, A Na Lut, Bt (Bhaddiya) v Kip Tn Na (Kalpina - Kapphina), nhn lc cng chi a vi nhau, h nhau rng: Go t u m c? Kip Tn Na tr li trc: - Go t trong ci chu vo go m c. Chnh mt ti mt ln trng thy cung n vo go. Bt xua tay cho rng Kip Tn Na ni khng ng, v bo: - Go c t trong ni. Chnh mt ti thy cung n xi cm ra t ci ni. A Na Lut, lin ch c hai ngi, ni vi v y hiu bit v t tin: - Go t trong ci bt vng m ra. Mi ln ti n cm, chnh cung n ly cm cho ti t trong ci bt bng vng. y! i khi l kin thc v x hi ca cc vng t, vng tn u tr n nh th! Cc vng t, vng tn con ny khng h bit g v cc iu thng thc ca i sng x hi, nhng nhng hng th vt cht nh cm

n, o mc, nh th sang qu tt bc; mi th u c dng n tn tay, khng bao gi phi lo ngh g c. Kin thc ca cc cu b vng tc y nng cn nh th l v sao? Nguyn v lc trc, thi t Tt Tt a, sau khi do chi bn ca thnh, trng thy cc cnh kh ca sinh gi bnh cht ri than th chn chng, n ni b c vic tha k i xut gia hc o; t , vng cung ra lut l, nghim cm cc vng t, vng tn khng c php ra ngoi thnh du ngon, c phi sng kn cng cao tng trong cung vi; cho nn d c thng minh nh ng, cc cu b y cng khng c cht hiu bit no v th gii bn ngoi. ---o0o--2.- NNG LNG MUN XUT GIA Vi nm sau khi thnh o, c Pht v c hng Ca T La V thm hong tc v gio ha chng sinh. Sc cm ha ca tht mnh m, cho nn chng bao lu, c rt nhiu thanh nin trong hong tc xin xut gia theo Pht. Trc ht l thi t Nan (Nanda, ngi s tha k ngi vua ca vua Tnh Phn), ri k tip l hong tn La Hu La (Rahula), v sau na l cc thanh nin khc ca hong tc. Lc by gi vng t A Na Lut trng thnh. Chng khng cn l mt cu b khng bit g ca tui u th na, m tr nn l mt thanh nin chng chc, nghi hiu ng ng, c c nhng hiu bit chn chn v cuc sng th gian. Phong tro xut gia ca cc thanh nin trong hong tc lm cho tm hn chng b chn ng. Chng cng lp ch xut gia, bn ni anh l Ma Ha Nam: - Anh ! Va ri Pht v thm hong cung, c nhiu anh em trong dng h Thch Ca theo Pht xut gia. Em ngh, lm mt v sa mn, em php cam l ca Pht truyn b bn phng, th cuc sng y c ngha bit bao! Thi t Nan b ngi v sp ci v cng xinh p l Tn L i xut gia; vng tn La Hu La tui nh nh vy m cng bit theo Pht tu hc. Nu hai anh em mnh khng c mt ngi i xut gia th kh coi lm anh th no? Ma Ha Na lc by gi l mt tng qun anh dng ca triu nh vua Tnh Phn, nghe A Na Lut ni th th tr li:

- Em ni rt hp anh. Chnh anh cng mun gp em bn chuyn ny. Trong hai anh em mnh, nht nh phi c mt ngi i xut gia. Vy th s hiu dng cha m trong lc tui gi xin nh em gnh vc, cho anh c yn tm xut gia theo Pht tu hc nh! A Na Lut lc u lia la: - Anh i xut gia khng c u! Quc gia ang rt cn nhng ngi nh anh. Em th li khc. V hc em thua km anh rt xa. V li, hin gi em rt nhm chn np sng vng gi v ch thch np sng thanh tnh ca tng on. Xin anh thng, cho em c xut gia. Thy ch xut gia ca em mnh qu mnh, Ma Ha Nam nh chiu theo, cho A Na Lut i xut gia. Nhng lc Pht qui nh, nhng ngi tr tui cn cha m, mun i xut gia phi c s chp thun ca cha m; cho nn A Na Lut cng phi xin php cha m. Nhng v lng thng con qu nng, ba ln chng xin php u b cha m t chi c ba. Cui cng, v s chng lm liu, m chng nh phng tin bo: - Con hy n r vng t Bt , nu n cng thch xut gia th m s cho con cng i vi n. Nu n khng chu th con ng c hi vng g na. S d bo bo th l v b ngh, vic Bt i xut gia l mt vic khng th no xy ra c. S l, sau khi c Nan v La Hu La u theo Pht xut gia th vua Tnh Phn chn Bt lp lm thi t, s tha k ngi v quc vng sau ny khi nh vua thng h. Nh vy th chc chn Bt khng th no i xut gia c! Nhng A Na Lut no n iu . Khi nghe m bo th th mng lm, bn chy ngay n vng ph ca Bt , by t ch ca mnh, ng thi thuyt phc Bt cng i xut gia. Ni xong, chng c ngi ch i Bt tr li. Tri li vi A Na Lut, Bt cm thy vic xut gia tht kh thc hin v cng. Lm sao chng c th b c bao nhiu dc lc v vinh hoa ph qu ca th gian i xut gia lm sa mn! Nhng i vi mt ngi bn ch thn v ng qu mn nh A Na Lut th t chi cng khng nh. Sau mt hi lu suy ngh, chng min cng ni: - A Na Lut! Mt khi xut gia lm sa mn th khng cn c th luyn i dc lc th gian. Chng ta tui cn rt tr, lm sao ngh lc chu ng iu ! Thi th bn hy gng i thm by nm na i, cho ti tn hng hoan lc ri chng mnh s cng nhau i xut gia.

Tuy bit Bt c chi t, nhng A Na Lut vn c gng thuyt phc bn bng cch trng ra nhiu l l chng minh np sng xut gia cng rt sung sng, rt ch li. Chng ni nng kho lo n ni, t by nm Bt gim xung cn mt nm; t mt nm gim xung cn mt thng; ri t mt thng gim xung ch cn by ngy! Hai ngi bn thn thit ng vi nhau l by ngy na th c hai cng di xut gia. Lc by gi A Na Lut mi chu vui v cho bn tr v nh. Thi hn by ngy qua. Hm y, A Na Lut v Bt cng r thm A Nan (Ananda), B t a (Devadatta), Kip Tn Na, B Sa (Vaspa Vappa) v Nan (Nandi), c thy by v vng t cng nhau hn hoan ri nh ra i. (C sch ni, trong by v vng t th Nan , xut gia ngay khi c Pht cn Ca T La V, cho nn ln i ny ch c su ngi l A Na Lut, Bt , B t a, A Nan, B Cu - Bhagu, v Kim T La Kimbila - Ch thch ca ngi dch). H li cn dn theo chng thanh nin lm ngh th co tn l u Ba Li (Upali) cng i xut gia vi h. H di theo bc chn hnh ha ca Pht v i thng n . Khi n rng A Nu (Anupiya) thuc p Di Na, h ci b y phc vng t, nh u Ba Li co sch tc, t mc o ca sa, ri cng n ra mt Pht, Nhng Pht khng chp nhp cho h gia nhp vo tng on ngay lc , m bo h ring trong mt phng trng, tnh ta qun tng by ngy qun hn ci thn phn vng t tn qu ca mnh i, by gi h mi chnh thc c Pht cho l xut gia. ---o0o--3.- C TUYT LI CU HN CA MT THIU N Sau khi xut gia, A Na Lut ch chuyn vic hc kinh nghe php, sng i m bc, lun lun vui v thc hnh cc iu Pht dy. Trong lng v t kheo tr tui y lc no cng y p mt nim php lc. A Na Lut cho rng, vic Pht chp thun cho mnh xut gia l mt n c rt ln lao, cho nn d cha chng qu thnh, tn gi cng mun tham gia cng tc hong php bo n n c ca Pht, i vi nhng t c nhit tm trong vic hong php li sanh nh vy, Pht rt hoan h v lun lun khuyn khch; v do cng tc hong php li sinh m c tin ni h c trng dng, m c tin cng c nng cao, vng chc, th s khai ng, chng qu mi d t thnh.

Tn gi A Na Lut c nc da vng, c chic mi ging nh m chim anh v, c ci nghi biu trang nghim, mt phong thi p , oan chnh. Do vy, trn ng hong ha, mt ln tn gi b mt thiu n theo ui. Hm y tn gi t tu vin K Vin nh i v cc thn xm trong nc Kiu Tt La gio ha. Ri thay, trn sut dc ng khng mt ni no c am cc t vin g c. Khng c cch no khc, tn gi nh tm n n nh dn chng xin t tc qua m. n mt thn trang hoang d kia, nh ca khng nhiu, tn gi vo mt ngi nh xin ng nh. Ngi nh ny ln lm, rng thnh thang, nhng oi m thay, hm li khng c ai nh, ngoi tr mt c gi tr. Tht l mt iu ngoi mun! A Na Lut do d. Mt v t kheo trong mt cn nh vi ch mt c gi, nn hay khng nn? V lc by gi, trong gio ch ca Pht, khng c iu no cp n im ny. vy, lc tri bng nhin my en vn v, ha hn mt cn ging gi d dn sp p xung trong giy lt, tn gi khng cn chn la no khc, nh li . Mt lt sau, li c mt c gi vo xin t tc, nhng c gi li khng cho vo. C gi i x vi ngi gi nh th, lm cho tn gi rt ly lm bt nhn. Trong khi th c i i vi tn gi tht l n cn, ht bng tr nc li hi han chuyn tr, nhng tn gi ch mt mc ngi im lng, nhip tm qun tng nim Tam Bo, trng cho mau sng ln ng ... n na m, nh sng ca ngn n du bt u yu t. Cht trong vng nh sng chp chn y, bng dng c gi tng bc o l tin n trc mt A Na Lut. Vi ging ni ngt ngo, nng th th: - Chng qu l mt v sa mn! Em bit rng, c tng khng phi i vi mt v sa mn l ti li ln, nhng t lc em trng thy chng th em yu chng ngay. Em mun nn tnh yu y xung m khng th no lm c. Xin chng hy tin em. Em khng phi l loi gi trng hoa mt nt. c nhiu v cng t ti danh n y cu hn m em khng chu ai ht. Vy m hm nay nhn thy dung mo thanh t v c ch oan chnh ca chng, em lin cm thy yu thng ro rc. Hin ti em thy khng c g xu h m xin t nguyn hin thn cho chng. Xin chng t nay hy lun ti y vi em, cha m em chc chn s rt vui mng. A Na Lut vn l mt thanh nin anh t, li l mt vng t, xut thn, nhng i vi tnh yu tri gi th chng hu nhng khng c kinh nghim g, ng trc s t tnh ca cc c th rt nht nht. Khi cha xut gia, v ni ting l vng t p trai, tn gi c khng thiu g cc thiu n

trong hong tc bu quanh cu hn, nhng tn gi sm bit rng dc tnh ch l kh au ch khng phi l nim vui chn tht; tra li, s tu hnh an tnh mi chnh l nim vui chn tht. Trong gi pht hin ti ny, khi la dc dng cao trong ngi con gi th khng d dng g m dp tt c. Bit vy, A Na Lut ch ngi nhm nghin i mt, t khng thm quan tm ti nng, nh vy th hi vng nng t bit xu h m b i. Nhng khn ni, c gi li hiu nhm thm ca tn gi. C ngh rng, v c ch ni sung nn tn gi khng vui lng; bi vy, c lin ti st hn v nm ly hai tay tn gi! Nhng tn gi vn ngi sng sng nh ni cao, uy nghim bt ng. Thy vy, c gi li tn cng mnh bo hn, m cht ly tn gi! Khng nhn c na, tn gi lin m mt ra, nghim ngh mng: - C nng! Sao c khng bit xu h! Nhng ngi oan chnh u c c ch sung s nh th! Hung chi ti l mt ngi xut gia lm t kheo, c i vi ti nh vy tht l qu v l! C nn bit, dc tnh th gian chnh l ngun gc ca kh au, sinh t. Tt c nhng th phi, phin ly th gian u do dc tnh m gy ra. Nu bit c nh vy, gi y xin c hy ngi xung, t qun st tm nim mnh, v c gng dp tt ngn la dc ang hc chy trong lng mnh i! C gi nh bng tnh! Li l nghim khc ca A Na Lut lm cho c thc s thy h thn. C ci u tht thp n nn ti li. Sau cng, c khn thit xin tn gi hng dn cho c qui y Tam Bo v c tr thnh mt v n c s ca gio on. T ln tr v sau, A Na Lut khng bao gi cn dm xin ng li m nh dn chng na. ---o0o--4.- C NM TRONG V CH THCH NG Trc din vi s cm d mnh bo ca n sc m khng h b lon ng, iu chng t ci tm o ca A Na Lut sng r, kin c bit chng no! Vy m c mt ln, v ci tt m ng m tn gi b Pht qu trnh nng n. Hm y, trong mt thi ging kinh ca Pht, v qu mt mi v bun ng, tn gi ngi ng gc trong php hi. Pht nhn xung trng thy lin qu:

- i, thy A Na Lut! Sao m m ng nh vy! Ri cng ging nh c nm trong v, ng vi mt gic c ngn nm, n c mt danh hiu ca Pht cng nghe thy c! Mt v ngi bn cnh phi lay mi, tn gi mi tnh ng. Pht li hi: - A Na Lut! Thy v s php nc hay trm cp m i xut gia phi khng? Tn gi lin ng dy tha: - Bch Th Tn!, khng phi nh vy! - Vy th v l do g m thy i xut gia? - Bch Th Tn, v con mun c gii thot khi nhng rng buc, nhng kh au ca sinh gi bnh cht. - Tt c i chng u khen ngi thy c phm hnh thanh cao, b n sc cm d m gii th khng h hoen ; thy cho nh th l y ri phi khng? Nu khng th ti sao trong khi Nh Lai ni php m thy vn ng? Tn gi s qu, vi v qu ngay xung, chp tay tha mt cch cng quyt: - Bch Th Tn! Ci xin Th Tn t bi tha th cho ci ti li bing ngu si ca con. T nay cho n sut i, con nguyn s khng bao gi ng gc na. Thy tn gi thnh tm hi li, Pht rt hoan h v khuyn bo tn gi nn c gng tu tp. Nhng cng t , tn gi lp hnh khng ng! Sut ngy, sut m, tn gi ch c cng tu tp, khng gi pht no chu ng ngh. Mt ngy, ri hai ngy ... tn gi c c chu ng nh th, cho n mt hm th hai mt ca tn gi sng v! Khi c tin ny, Pht lo lng lm, bn n khuyn bo: - Ny A Na Lut! Trong vic tu hnh, s bt cp c nhin l khng c, nhng s thi qua th cng khng phi l iu tt. Thy nn b ci cch tu y i!

- Bch Th Tn! Nhng con c li nguyn kin quyt vi Th Tn trong php hi. - Thy khng nn cu n iu . Chnh cp mt ca thy mi tht l quan trng. Tn gi vn khng chu. Pht phi bo tip: - A Na Lut! Tt c chng sinh u phi cn thc n sng. Con mt cng phi c thc n mi sng; thc n l gic ng. Vy thy khng nn ngh ngi g khc m by gi nn ng i! Thy phi bit rng, chnh nit bn cng vn cn c thc n! - Thc n ca nit bn l g, bch Th Tn! - Thc n ca nit bn l s khng bung lung. Phi khng bung lung th mi t ti cnh gii nit bn. Tuy A Na Lut rt cm kch i vi lng a i ca Pht, nhng li khng mun lm ngc li li nguyn ca mnh, nn vn nht nh khng chu ng ngh. Thy cp mt ca tn gi cng lc cng tr nn trm trng, Pht cho ngi mi y s K B (Jivaka) n cha tr. K B khuyn tn gi nn ng ngh tr li bnh thng th cp mt s lnh, nhng tn gi cng khng chu. Chng bao lu sau th cp mt ca tn gi b m! ---o0o--5.- PHT GIP V O Sau khi b m mt, cuc sng ca A Na Lut trong tng on tht l kh khn, bt tin, nht l i vi vic kht thc v may v. D sao, trong tng on c l, qu v t kheo mnh khe, mi khi i kht thc v th chia thc n cho qu v t kheo bnh hon khng i kht thc c. Cho nn v s n ung, tn gi c qu v khc gip , khi phi lo lng g c. Tri li, v b m la, khng cn trng thy ngoi cnh th phi b ngoi cnh lm cho tm lon ng; iu cng gip cho tn gi tinh thc hn, chuyn nht hn trong s tu hnh. Tuy th, v y phc, i vi tn gi vn cn l mt tr ngi ln.

o ca tn gi rch, mun v nhng khng bit lm th no v, cho n khi c ba chic o u rch ht m tn gi vn nh chu. Mt hm, tn gi A Nan, nhn i ngang qua ch ng ca tn gi, thy th lin nhc: - S huynh A Na Lut! o ca s huynh khng v khng c. c Th Tn thng dy, y phc ca t kheo, mi c khng thnh vn , nhng phi lun lun lnh ln v sch s. - S huynh A Nan a! Ti cng th v my chic o rch ny, nhng v m la, c c xu ch m khng th no xu c. Vy nu s huynh c th gi, xin xu ch gip ti! Tn gi A Nan rt hoan h, ha s tr li ngay gip tn gi. Nhng khi Pht trng thy A Nan th on bit c s vic. Ngi hi: - A Nan! Thy mun tm ngi gip thy A Na Lut v o phi khng! Sao thy khng nh Nh Lai gip cho? Tn gi A Nan git mnh, vi tha: - Bch Th Tn! Th Tn l bc ch tn ch qu, cn y ch l vic nh nht ca chng con, chng con u dm lm phin n Th Tn! - Thi thy ng ni thm g na, Nh Lai mun t mnh gip cho A Na Lut. Nh Lai s cng vi thy i n . Lng t i ca Pht lm cho A Nan v qu v ng quanh rt cm ng. Khi n ni, Pht bo: - A Na Lut! Thy hy ly kim ch ra, Nh Lai s gip thy v o! Nghe ting ca Pht, A Na Lut v cng sng st. Trong i mt m y ngi ta trng thy c nhng git nc mt chy ra v qu xc ng. Tn gi ch bit im lng m khng ni c nn li ... V ch trong ngy y, Pht gip A Na Lut v xong ba chic o. ---o0o---

6.- NGUYN NHN A LC CA PHI N A Na Lut tuy mt b m, nhng tm tr th vn rt sng sut. Mc d vy, i vi mi sinh hot ca i sng, mt ngi khng thy ng nh th th cng c lm iu khng nh . Ring Pht th thng xt tn gi v cng. T sau khi gip tn gi v o. Pht thng ngy dy cho tn gi tu tp php thin nh gi l Kim Cang chiu sng, v chng bao lu th tn gi chng c thin nhn thng! Kt qu lm cho tn gi v cng hoan h, v Pht cng chia s nim hoan h y vi tn gi. D nhin l c nh vo oai lc t bi ca Pht, nhng cng chnh l do s quyt tm, tr ch v n lc ca ring mnh, cho nn tn gi mi t c kt qu cao qu nh th. Bi vy tn gi c mi ngi trong tng on ht sc i m v knh trng. T , nhng cng vic thng ngy nh v o, ra bt, v. v... khng cn lm cho tn gi bi ri na. Vi thin nhn thng ny, tn gi c th trng thy bt c u, d xa, d gn, d trong, d ngoi ... Nhng g mi ngi khng th trng thy c, tn gi u c th thy. Trong kinh A Di , danh hiu ca tn gi c sp vo hng thnh chng (tc l A Nu Lu ), chng minh rng, v nh c thin nhn thng m tn gi c th thy c th gii Cc Lc, lm cho vng chc thm lng tin ni chng sinh v ci Tnh ca Pht A Di . Khng nhng thy c th gii Cc Lc, m vi thin nhn thng, tn gi cn thy c mi s vic ni chn a ngc. Mt ngy n, nhn thy trong a ngc c qu nhiu ph n b a lc, tn gi bn thnh Pht: - Bch Th Tn! Hm nay con thy c nhiu ph n b a vo a ngc. Theo con ngh, ngi n b thng nhn t hn ngi n ng, v h tn phng Pht php cng ht sc d dng. Vy th ti sao h li a lac vo a ngc nhiu nh th? - A Na Lut! i vi gio php ca Nh Lai, ngi n b tn phng ht sc d dng, l s tht; nhng ngi n b to cc ti nghip cng ht sc d dng, v cng l s tht! Ni ngi n b, lng tham lam, ghen ght v dc vng rt nng n, hn hn ngi n ng, nn rt d gy nn li lm, v l nguyn nhn ca s a lc. Tn gi A Na Lut thnh tu qu thnh, li chng c thin nhn thng, cho nn tr thnh mt trong cc v t cao cp ca Pht. Mc d vy, trong mt ln m o cng trng lo X Li Pht, tn gi vn b trng lo X Li Pht qu trch mt cch thng thn. Cu chuyn nh sau:

Hm , tn gi hi trng lo X Li Pht: - Tha s huynh! Vi thin nhn thanh tnh, ti c th trng thy khp c ba ngn th gii. Ti lun lun tinh tn, sng trong chnh nim khng bao gi qun lng. Hin ti ti cm thy nh thn th ti ang vn du thanh thot trong ci t tri vng lng. Tm ti xa la mi s chp trc, khng cn b lung lc. Tha s huynh, c phi nh th l ti dt tr mi phin no v c gii thot ri khng? Vi t cch l v thng th cao cp nht ca tng on, trng lo X Li Pht p li tn gi: - S huynh A Na Lut! Va ri s huynh bo l s huynh chng c thin nhn thng v thy r c ba ngn th gii, l tm ng mn, s huynh bo l s huynh sng trong chnh nim khng bao gi qun lng, l tm cung vng, s huynh bo l s huynh xa la mi s chp trc, khng cn b lung lc, l tm giao ng. Theo ch ti hiu v nhng li dy ca c Th Tn, chng ta phi dit tr c tm ng mn, tm cung vng, v tm giao ng th mi khng cn phin no v c gii thot! ---o0o--7.- NIM AN LC NI NI RNG TNH MCH Lc by gi Pht ang ca tr ti Cu Thim Di (Kausambi Kosambi). Mt hm n, mt cuc tranh chp mnh lit bng xy ra trong i chng. Pht em cu chuyn v c nhn nhc ca vua Trng Th k cho i chng nghe, hu chm dt cuc tranh lun. Pht bo: Dng on hn dit on hn th on hn khng bao gi c th dit c. Ch c dng c t bi v lng nhn nhc mi c th tiu dit c l la on hn m thi. Tuy li khuyn bo ca Pht c hiu qu vi phn ng i chng, nhng mt s t ngi vn bng bnh, khng chu nghe li Pht, li cn tip tc lm cho cuc tranh cp cng gay gt thm. Thy vy, Pht bng nh ti con ngi rt mc khim cung, nhng nhn, l A Na Lut, lc y ang hnh o ti rng Ba L Da, nc Bt K. Pht lin mt mnh i n thm A Na Lut. Ti rng Ba L Da, ngoi tn gi A Na Lut ra cn c hai v khc cng tu l Bt v Kip Tn Na. C ba v vn l anh em h vi nhau. Lc cn

ti gia h rt thng mn nhau, v sau khi xut gia lng cng thng mn nhau hn, cng giao c vi nhau l ch mt lng y ch ni Pht v nht thit u tun theo li Pht dy tu hnh. C ba v u chng qu thnh. (Danh sch ba v ny, ngoi A Na Lut ra, hai v cn li c nhiu sch ni khc nhau: c ch th B Cu v Nan ; c ch th Kim T La v Nan . - Ch thch ca ngi dch). Cuc sng ca h ti y tht tch tnh, ha thun v an lc. Hng ngy, bui sng mi ngi u vo lng kht thc. Ai kht thc xong v trc th t ng tri ch ngi cho c ba ngi, ri i ly nc ung, nc ra cng khn lau sn. Khi n xong, thc n cn d li th em ch mt v trng tri hoc trong nc sch. Nh vy, ngi i kht thc v sau, nu thiu thc n th c th dng thc n cn li y ca ngi trc. Mi vic dn dp xong xui, v y ra tay chn, chnh n y o, ri v ch ca mnh thin ta. Ngi i kht thc v sau, cng c nh th m hnh tr, Bui thin ta c th ko di ti chiu. Ai xut thin trc th cng c t ng i kim sot xem, vic g ng lm th lm, nh qut dn, ly nc chng hn. Vic g nhm lm mt mnh khng ni th nh hai v kia cng gip. Tt c mi vic u c lm trong yn lng. H ni nng rt t. C nm ngy th h hp mt ln chia s vi nhau v kinh nghim tu tp hoc tr liu cc chng trnh sinh hot mi. C th, h sng vi nhau tht ha thun v an lc trong khu rng u tnh y. Khi Pht va n pha ngoi khu rng th ngi gi rng lin chn Pht li. ng ta t trc n gi cha tng trng thy Pht, nn khng bit. ng tha: - Xin ngi ng vo rng, v trong y c ba v thnh tng ang tu hnh. Pht mm ci bo: - Xin ng vui lng vo bo vi ba v y l c ngi n thm. Chc chn l ba v y s rt vui v n tip ti. Ngi gi rng lin vo trong thng bo. Ba ngi nhn ra th bit ngay l Pht quang lm, nn rt hn hoan, ng ra ba rng nghnh n. A Na Lut th tip ly y bt ca Pht; Bt th lo sa son ch ngi; cn Kip Tn Na th i ly nc ra chn cho Pht. Pht hi thm v np sng cng nh s tin trin tu tp ca h. Ba v u c nh tht trnh by. Nghe h ni cng nh nhn thy np sng chung ca h, Pht rt va lng. Ngi khen ngi:

- Qu thy cng th mt thy, cng tu mt o, ng tm nht tr, ang sng chung vi nhau trong mt np sng an lc, ha hp vi nhau nh nc vi sa. Np sng tt p ca qu thy tht t ai c th so snh c! Nhn Pht bn k li lch trnh tu hnh ca mnh trong nhng tin kip xa xa khuyn khch thm ba v. T mt ni y tranh chp n y v chng kin c mt np sng ha thun tt p ca ba v ti y, Pht rt ly cm kch v hoan h v cng. Trong khi , A Na Lut v hai bn ng tu, c Pht n tn ni xa xi ho lnh ny thm hi, cng cm ng v cng, lng dng ln mt nim vui kh t.(Chnh ti khu rng ny, ly ba v thnh tng trn lm i tng, c Pht ban b php ch Lc ha nhm xy dng mt np sng ha hp, an lc trong tng chng. - Ch thch ca ngi dch). ---o0o--8.- TRM CP QUI Y TAM BO Nhng khng phi tn gi A Na Lut ch bit n mnh mi mi ni chn ni cao rng rm. Tn gi thng ngh: S d mnh c c nim php lc nh ngy nay l u do n in ca c Th Tn. Mun bo p n in , mnh phi ra sc hong php li sinh. Nhng ni no cha c ngi n gio ha th mnh hy n ... Con ngi trng b ngoi c v rt lnh lng y, thc ra, trong lng rt l nhit tnh. Bi vy, t cung vua, hoc ph ca cc v qu tc, cho n nhng ni ni rng, lng qu ho lnh, khng ch no l khng in du bc chn hong ha ca tn gi. Tn gi rt hay i thm nhng ngi b bnh. nc Chim Ba (Campa) c mt ngi tn l Ma Na Na, b bnh nng, ch nghe tn gi thuyt php, r b u lo phin mun, lin khi bnh. Nhiu trng hp tng t nh vy, i vi cc ngi bnh, tn gi ch cn ni php, an i l bnh thuyn gim. Bi vy, tt c nhng ngi ang b bnh, bit c c tn gi ti u rt vui mng. Khng nhng c mt phng php cha bnh rt c bit, tn gi cn c cch kho lo ring chuyn ha tm tnh ca dn trm cp. Trong mt on trc chng ta bit, c mt hm tn gi b l ng, phi vo mt ngi nh vng bn ng xin t tc qua m. n na m th tn gi b c gi ch nh tru gho; v t tn gi nguyn khng bao gi cn dm ban m vo nh dn gian xin ng nh na. Ln ny, tn gi cng ang i hnh ha mt thn trang n th tri ti. Tn gi bn ra

khu rng bn ngoi lng tnh ta ch sng. nh trng ta chiu mng lung, bng cy l m huyn o. Gi thi nh nh. Thnh thong mt v sao bng vt qua khong tri khng ... By gi m v khuya, khng gian hon ton vng lng. Bng chp chn mt m ng bng ngi, t xa ang di ng dn v pha tn gi. Tn gi mun ho ln mt ting, nhng m ngi dng li pha trc tn gi khng xa lm. Tn gi dng cp mt thn quan st th thy r rng l bn ngi trm cp. H dng li chia nhau nhng ca ci va n trm c. Tn gi bn bung mt ting th di tht ln. Bn trm bit l c ngi trng thy, tc th v lng binh kh sng ngi. Mt ngi trong bn xng ging: - Ai , Hy ra y cho bn tao thy mt, khn kip! Khng th bn tao git cht by gi! Tn gi ni tht ln: - Cc ngi mun git ta, c vic n! Cc ngi git ta th tc khc s c ngi git cc ngi! Bn trm nghe th th hong kinh, ng nhn gio gic, chng bit nn lm th no. Tn th lnh lin ln ting: - ng bn l ai! ang m li mun ph hoi cng vic tt ca chng ti! A Na Lut nghim ging trang nghim p: - Ti l mt thy tu, ang tnh ta ti y. Nu bo rng ti thy cc ng ang lm vic quy th ng, nhng bo rng ti ph hoi vic tt ca cc ng th khng ng! - ng mun t co chng ti vi quan ph phi khng? - Ti khng c t co cc ng vi quan ph. Ti ch mun ni vi cc ng iu ny: Hnh vi sai quy ca cc ng, quan ph c th s khng bao gi bit c, nhng lut nhn qu bo ng th s khng tha th cho cc ng u! Ti v ngh n ci tng lai bun thm ang ch i cc ng m cm thng cc ng v cng! Li ni ca tn gi qu lm lay ng c lng trc n ca m ngi trm cp. Trong pht chc h dt b hn tm hung c; v tnh lng

thin, gi y c c hi pht hin. H thnh tm sm hi mi li lm qua. Nghe theo li ch dy ca tn gi, trc ht, ngay sng hm sau, h em tt c vt ly trm trong m trc, hon tr li cho cc kh ch; sau , nh s gii thiu ca tn gi, h c n yt kin Pht xin qui y. T , h quyt ch thay i hon ton t tm , ni nng cho n mi hnh vi c ch, tr thnh nhng ngi lng thin trong x hi. ---o0o--9.- TU TP TM IU GIC NG CA CC BC I NHN Tn gi A Na Lut, mt mt cn c trong vic hong php li sinh, mt mt vn tinh tn trong cng phu tu hc. Mt hm, trong lc thin ta ti mt lng n thuc nc Chi (Cedi), tn gi qun nim rng: Khng phi do tham dc m t c o, m chnh l do tm bit (tri tc); khng phi ni n o no nhit m tm c o, m chnh l ni vng lng tch mch; mun thy c o cn phi sing nng, thng xuyn c chnh nim, li cn phi a vn v rn luyn tr tu. By gi Pht ang ng ti mt khu vn nc B K D. Trong lc A Na Lut qun nim nhng iu nh trn th Pht thy r c tm y ca tn gi, bn n tn ni khen ngi v khch l. Li c Pht quang lm thm hi, tn gi xc ng v cng. Nhn tn gi em t tng ca mnh trnh by ln, xin Pht n chng, v tha hi thm: - Bch Th Tn! Theo tinh thn Su nguyn tc sng chung ha hp (Lc ha), mi c nhn trong tng on phi qun i nhng g ring t, phi qun i ci bn ng nh mn ca mnh; i vi chng sinh th phi tuyt i dng c t bi v lng nhn i i x; nhng iu chng con phi hiu bit v phi thc hnh trn vn. Nhng, bch Th Tn cc tn ti gia th rt ng, v cc v t xut gia ca Th Tn thng xuyn gn gi vi x hi hong php li sinh cng rt ng; i vi nhng v ny, mun cu c gic ng v chng nhp nit bn th lm th no, xin Th Tn t bi khai th. - Thy A Na Lut! Cu hi ca thy tht hu ch! Nhng iu thy cp ti ng l nhng iu cn thit ca nhng ngi mun tu hc theo hnh nguyn b tt. Thy A Na Lut! C tm iu gic ng ca cc bc i nhn m bt c l t ca Nh Lai, bt lun ngy m, u phi tinh tn hnh tr:

- iu th nht: Phi thng xuyn qun chiu thy c nhng tnh cch v thng, gi tm, au kh, khng thanh tnh, khng c t ng ca th gian. Phi quyt ch xa la sinh t th c gic ng. - iu th hai: Phi thng xuyn qun chiu thy c tm tham dc v bm cht th gian chnh l ngun gc ca mi kh au. Phi sng mt cuc sng thiu dc, v vi, th thn tm s c t ti. - iu th ba: Phi thng xuyn qun chiu tm mnh thy rng, sut ngy n ch mt mc lo tham cu v to ti li, khng bit nhm chn. Phi bit an vui trong np sng m bc, bit , c th hon thnh s nghip tr tu. - iu th t: Phi sing nng lm cc vic lnh, khng t chi bt c vic g lm li ch cho ngi, dit tr phin no, hng phc cc ma chng; c th th mi mong vt thot c ngc t ca nm m v ba ci. - iu th nm: Phi bit r rng, s ngu si tht l ng s. Cho nn, i vi tt c mi ngnh hc thut u phi tm nghin cu v hc hi; ri li phi pht tm em nhng iu hc hi m gio ha chng sinh, khin cho mi loi u c an vui. - iu th su: Phi thy r rng, v ngho kh m ngi ta sinh nhiu on hn. Ngi tu hc theo hnh b tt phi bit gip h v mt vt cht cng nh an i h v mt tinh thn, d ai x t vi mnh cng khng nn khi nim on hn. - iu th by: D phi sng trong th gian cng khng bao gi cho nm th dc vng ca th gian lm ch mnh. D l ngi xut gia hay ti gia, khng bao gi b nhim bi cc th dc lc ca th gian. Nht mc phi sng cuc i cao thng. - iu th tm: Khng nn cu s an lc cho ring bn thn mnh. Phi pht tm i tha, cu tt c chng sinh xa la au kh, cng c an lc. Nhn li tha hi ca tn gi A Na Lut m Pht khai th tm iu tu tp ca hnh b tt. Rt nhiu ngi nng theo m tu tp, ci thin c i sng, lm cho thn tm c t ti an lc. 10.- TUI GI:

Trong cuc i tu hc v hnh o ca tn gi A Na Lut chc chn l c nhiu s tch huy hong, v k v, nhng rt tic l khng cn chng liu g lu li c th truy cu c. Chng ta ch bit c rng, tn gi l mt trong cc v t ln ca Pht, a v ngang hng vi cc tn gi X Li Pht, Mc Kin Lin v.v... Tn gi vin tch ti u, vo lc no, cng khng bit c; c iu chc chn rng, trong gi pht Pht nhp nit bn rng Cu Thi Na th tn gi cng vi tn gi A Nan u c mt v lun lun tc trc bn cnh Ngi. Trong m Rm thng Hai nm y, nh trng sng t chiu khp tri khng, trong rng cy Sa la, gia ci khng kh trang nghim, vng lng v y bun thng, Pht by gi 80 tui, i trc ng c t ngi vy chung quanh, ang dy nhng li cui cng v vic gi gii, nhn nhc, sing nng, gi gn tm , v.v... Sau ht Ngi ni: - Ny qu thy! i vi nhng php mn Nh Lai dy, qu thy hy ghi nh ly, ng cho qun mt! Nh Lai cng nh ng thy thuc, chn bnh v cho thuc, cn ung thuc hay khng l do ngi bnh; Nh Lai cng nh ngi ch ng, ch r con ng ng, cn i hay khng i th khng phi l do li ca ngi ch ng. Ny qu thy! Nhng gio php v Bn s tht, Mi hai nhn duyn v.v... m Nh Lai y, u l nhng chn l m Nh Lai chng ng, l cy n sng ca th gian, l chic thuyn t trn bin kh. Nhng ngi hiu r v tin tng vo chng th chng chnh l cnh ca a h vo ng gii thot. Gi y Nh Lai sp nhp nit bn, i vi cc gio php y, nu ai cn ch no nghi ng th hy nn by t ra ngay Nh Lai ging gii li. Pht bo n ba ln nh vy, i chng vn ngi yn lng, chng t tt c u khng c iu g nghi ng. Sau khi qun st tm ca i chng, tn gi A Na Lut tha: - Bch Th Tn! Tt c chng con khng c iu g nghi ng v cc gio php Bn s tht, Mi hai nhn duyn v.v... l chn l ca v tr nhn sinh, Trn th gian ny, mt tri c th tr thnh lnh, mt trng c th tr thnh nng, ni Tuyt c th tr thnh bin ln, ci t c th tr thnh g hoang, nhng gio php ca Th Tn dy th khng g c th lm cho thay c! Sau khi Pht nhp nit bn, trong k kt tp kinh in trong hang ni K X Qut (Gijihakuta) ca 500 v A La Hn, chc chn l c mt tn gi A Na Lut. (Trong chng ni v tn gi i Ca Dip, tc gi ni rng, k kt tp kinh in ln u tin ny c t chc ti hang ni Tt Bt La nm

 pha ng Nam thnh Vng X, khc vi ni K X Qut c tc gi ni y, nm pha ng Bc thnh Vng X. Pht Quang i T in - do tc gi lm ch bin - cng ni hang Tt Bt La l ni kt tp kinh in ln u tin. Hang Tt Bt La, cng gi l hang Tht Dip - Sapta Parnaguha, mt ng nm trong ni T B La (Vebraha), l mt trong nm tu vin vng Vng X - Ch thch ca ngi dch) Nhng du vt v sau ca tn gi th hon ton khng c lu truyn. Tht l ng tic! Tn gi A Na Lut l ngi c ch kh kin cng, ch v ci bnh m ng m thnh ra m la. D vy, vi s tinh tn khng ngng, t ch b m la tn gi li chng c thin nhn thng, tu hnh v hong ha mt cch an tng t ti, c mi ngi u xng tn, tht khng h l mt bc thng th ca gio on! ---o0o---

Tn gi U BA LI
(Upali) (V lut s m phm v uy tn nht) 1.- XUT THN T GIAI CP N L Theo lut l khc nghit v giai cp ca x hi n thi Pht ti th, vic tn gi u Ba Li c lit vo mt trong mi v t thng th ca Pht khng phi l mt vic bnh thng! u Ba Li nguyn xut thn t chng tc Th la, tc giai cp n l, h tin. T lc mi sinh ra, nhng ngi thuc giai cp ny b x hi k th, coi nh phn rc, khng thm ng ti. Trn ng i, nu gp nhng ngi ca hai giai cp B la mn v St l th h phi qu np bn l, nhng ng cho ngi kia i qua; nu ln nhn trm nhng ngi kia th h lin b mc mt; nu bin bch t bo cha th lin b ct li. Sut i h ch c lm n l cho cc giai cp trn. Thn phn ca u Ba Li bun thm, ng thng l vy! Chng ch c mt ngun an i duy nht, l tnh yu thng v b ca cha m! T nh, u Ba Li khng c hc hnh. Theo lut Ma N ca o B la mn, chng tc Th la khng c quyn hc tp. Cho nn, d c tm ch i na, vic hc hnh i vi u Ba Li cng ch l mng tng m thi! Khi chng khn ln, cha m ch bit mong cho con mnh hc c mt

ngh g nui thn. Vo thi , nhng ngh nh cng chc chnh ph, thng gia, a ch, v.v... nhng ngi thuc giai cp Th l khng c php lm. H ch c lm nhng cng vic dnh ring cho gii n l nh nng dn, th thuyn, ti t v.v... m thi. u Ba Li l ngi rt gy yu, v th m cha m khng mun cho chng phi lm nhng ngh nng nhc, vt v qu sc nh lm rung, nh xe, gi nga v.v... m ch mun chng c lm ti t cho mt ngi ch giu lng nhn i no . Mun tm c mt ngi ch tt th trc ht phi to cho mnh c mt kh nng chuyn mn no c ngi ch n. Suy i tnh li, cha m chng bn quyt nh cho chng i hc ngh ht tc. Tm tnh u Ba Li vn trong sng v thun phc, cho nn chng hc ngh khng my kh khn; chng my chc, tt c cc kiu tc cng nh cc cch thc ct un, chng u rnh r. C ngh ri, cha m chng li nh ngi gii thiu, v may mn thay, chng c tuyn vo lm th ht tc trong hong cung Ca T La V! Tuy ch l mt anh n l lm ngh ht tc, nhng vn tm a thun lng, trung tht, cho nn chng bao lu u Ba Li c c hong cung tn nhim, thng mn, c giao cho mi mt cng vic nh nhng l ht tc cho cc vng t m thi. Chng ht tc va cn thn, va nhanh, va p, li khng au, nn cc vng t nh Bt , A Na Lut v.v... thch lm! ---o0o--2.- CO TC CHO PHT Vo nm th ba sau ngy thnh o, Pht tr v Ca T La V thm li hong tc. By gi u Ba Li khong hai mi tui. Nhn Pht cn ngi co tc, chng c gii thiu ln Pht. l mt s u i rt ln, nhng lm cho chng hong hn! Chng nghe ni, Pht l bc i gic, c n 32 tng qu; v nu th th u tc Pht nht nh phi rt khc vi ngi thng! Vy lm sao chng dm ng n u Pht, vn nht c iu g s sut th sao! Vn c mc cm thp hn rt su nng t thu nh, chng ch thy Pht hin l mt v thi t i tu c o, ly mt nhn cn khng dm, li dm ng n u Ngi sao! Chng bit tnh sao, chng bn chy mt mch v nh tha chuyn vi m xin kin. B m lin trn an chng. B khuyn chng ng s st Pht, rng Ngi l ngi giu tnh thng, tng tip xc v gio ha nhng k khn cng; rng khng bao gi Ngi dng cp mt ca k quyn th nhn ngi, cho nn nht nh Ngi cng khng bao gi khinh ght chng tc Th la ... Nhng d b c

trn an th no, u Ba Li vn khng ht s st. Khng bit lm cch no, b lin quyt nh s ch thn dt chng i co tc cho Pht. Sng hm sau, b dn u Ba Li vo cung, trc ht xin c bi kin Pht, sau mi bo u Ba Li co tc cho Pht. Chg vng li, bn tp trung tm , co tc cho Pht mt cch ht sc chm ri, cn trng. B ng mt bn chm ch nhn tng ng tc ca con mnh. c mt lc, b qu xung tha hi Pht: - Bch Th Tn! Ngi thy u Ba Li co tc th no? - Anh y cong ngi nhiu qu! Cu tr li ca Pht nghe c v nh l, v u Ba Li t v cung knh i vi Pht nn ng khom lng, khng dm ng thng; nhng theo truyn thuyt, qua cu ni y Pht c bo cho bit, trong gi pht , khi ang ht sc tp trung tm , u Ba Li nhp S thin. Mt lc sau, b li hi: - Bch Th Tn! By gi th Ngi thy u Ba Li co tc th no? - By gi th ngi anh y rt thng! Nghe Pht bo th, u Ba Li cng ch mc tm hn na, v cng theo truyn thuyt, lc by gi chng ang bc Nh thin. Chng bao lu, m chng li tha: - Bch Th Tn! By gi th Ngi thy u Ba Li co tc th no? - Hi th vo cn nng n lm! u Ba Li nghe th bn ht tm vo hi th v ra. Theo truyn thuyt, lc chng ang nhp Tam thin. Cui cng, m chng li tha: - Bch Th Tn! By gi th u Ba Li co tc th no? - Hi th ra cn nng n lm!

Lc , bng nhin tm u Ba Li hon ton vng lng, khng cn mt nim no mng khi, c con do co trong tay cng qun lun ... Theo truyn thuyt, vo lc chng chng nhp T thin! Ngay lc y, Pht quay sang bo qu v t kheo ang ng bn cnh: Mt thy hy n ly xon dao co trong tay u Ba Li ra! Anh y ang tr trong trng thi T thin, qu thy hy anh y, ng b ng xung t! Qua cu chuyn, chng ta thy u Ba Li l ngi cn trng i vi hnh vi c ch ca mnh bit chng no! Mi khi nghe ngi ta ni n mt khuyt im no ca mnh, tn gi lin nhn thc ngay v sa i tc khc. V bn tnh qu cn trng v lun lun nghim tc nh vy cho nn tn gi t khi cho mi ngi chung quanh phi c mt li bnh phm khng tt no v mnh, v cng l l do sau ny tn gi c i chng tn xng l v gn gi gii lut nghim tc s mt trong tng on. ---o0o--3.- AI XUT GIA TRC L S HUYNH Trong chuyn hi hng ln u tin ca Pht, c hong cung v khp kinh thnh Ca T La V c thm nhun ma php. Cng nh ht ging c gieo xung t ri m r ny mm, cc v vng t trong dng h Thch Ca, sau khi nghe Pht ni php, u mun theo Pht xut gia. By gi c by v vng t (trong c Bt , A Nan v A Na Lut), ngi th c cha m chp thun, ngi th khng, cng r nhau n vn Ni Cu (Nyagroda - Nigrodha) tm Pht. (Theo ng Xa My Trng ca thin s Nht Hnh, by v vng t l Nan , A Na Lut, Bt , B t a, A Nan, Km T La v B Cu. Ring Nan th theo Pht ti vn Ni Cu xut gia trc; su v cn li, sau mt thng, mi tm ti ch Pht ang hnh ha pha Bc vng quc Mt La, st bin gii pha Nam ca vng quc Thch Ca, ch khng phi vn Ni Cu ; v Ni Cu thuc kinh thnh Ca T La V ca vng quc Thch Ca. Ch thch ca ngi dch). Mun xut gia th phi co tc, bi vy h phi ln dt u Ba Li i theo. Di mt bng cy, lc ang co tc cho vng t Bt , th nc mt ca u Ba Li bng nhin chy rn ra. A Na Lut thy th th vn hi:

- Ngi thy anh em ta i xut gia th vui mng mi phi, ti sao ngi li khc? u Ba Li khp np tha: - Tha vng t, xin tha thc cho con ti v l! Bi v vng t Bt tng i x vi con rt tt. Nay qu vng t u i xut gia ri sau ny qu vng t s vn du bn phng, lc con bit tm qu vng t u! C ngh n iu ny l con mun khc, xin vng t thng m ng trch mng con. A Na Lut an i: - Ngi ng bun na, anh em ta s gip cho ngi c c cuc sng kh gi. A Na Lut quay li ni vi cc v vng t khc: - Ny ch huynh ! u Ba Li hu h anh em chng ta lu, rt sing nng v trung thnh. Nay anh em chng ta u i xut gia th trc hy gip cho anh y c mt cuc sng kh gi v sau. Ti xin ngh: Sau khi xut gia ri th chng ta u c dng ti trang sc na na. Vy ti tri tm gi ra y, xin qu huynh hy ci tt c trang sc b xung y tng cho anh y lm vn sinh nhai! Cc v vng t vui v tn thnh li ngh ca A Na Lut. H ci tt c hong bo cng vng ngc chu bu ang eo trn ngi, em biu ht cho u Ba Li, v bo chng hy tr v li thnh Ca T La V sinh sng, ri cng nhau nhm ni c tr ca Pht m bc i ... u Ba Li va mun quay v li kinh thnh th bng chuyn nim. Chng ngh:By gi nu mnh mang hong bo cng chu ngc ny tr v th chc chn l phi b vua cng cc vng cng i thn trong hong tc tr ti. V li, cc v vng t tn qu l th, m dm t b tt c vinh hoa ph qu ca th gian i xut gia, hung na l mt k h tin nh mnh, khng c g c trn th gian ny th ly g lu luyn! Vy th mnh cng nn i tm Pht xin xut gia! ... Suy ngh nh vy ri, khng cn cht do d, u Ba Li quyt nh thi hnh nh. Chng lin em ng hong bo v cc th chu ngc treo ln cnh cy, ri bc theo con ng cc vng t i khi ny ...

i mt chng ng, bng nhin nh li thn phn mnh, chng li ti thn, bun kh. Khng cm c nc mt, chng lin ngi xung bn ng va khc va than: Mnh lm sao c t cch xut gia! Cc v kia u l vng t, cn mnh th ch l k n bc, lm sao dm snh ngang vi h! Ri chng on than no l th gian khng bnh ng, no l phn s bt hnh ca chnh bn thn mnh ... Bng u c ting ngi hi bn tai: - Anh lm sao m khc than no nut nh th? Chng quay u nhn li th ha ra l tn gi X Li Pht. Chng vi vng lau nc mt, qu trc tn gi trn tnh: - Bch i c! i c l v t ln ca Pht. Con bit i c t khi i c theo Pht v hong cung. Nay con c mt chuyn xin thnh i c. Mt ngi thuc chng tc Th la nh con, nu mun theo Pht xut gia c c khng, hay ch l vng tng xa vi? - Tn anh l g? - Tha con tn l u Ba Li. Tn gi X Li Pht lin nh li thi gian va qua hong cung, c mt thanh nin ng co tc cho Pht m nhp n T thin, chc hn l ngi ny y; bn khai th: - Gio php ca Pht l gio php t do, bnh ng v t bi. Bt lun l ai, d c tr tu hay khng, d ngh nghip v a v cao hay thp, ch cn gi gn gii lut thanh tnh l u c th tr thnh t ca Pht, u c th xut gia v u c th chng qu v thng chnh gic. Anh hy i theo ti n bi kin Pht. Nht nh Ngi s hoan h chp nhn cho anh xut gia lm t ca Ngi. u Ba Li sung sng, tc khc theo tn gi X Li Pht i bi kin Pht. Pht cng rt hoan h, ch thn xung tc v th gii cho chng. Sau Ngi dy: - Ny u Ba Li! Thy c rt nhiu cn lnh, trong tng lai nht nh thy s c y kh nng tuyn dng Pht php. Khi thy cha n y th nhm cc vng t Bt n trc ri, cng xin xut gia; tuy nhin, Nh Lai ch mi mi chp thun trn nguyn tc. H cn phi tnh c

tu tp trong by ngy hon ton qun i ci thn phn vng t ca h, sau mi c chnh thc xut gia v c cng thy tng kin. u Ba Li cm kch cng cc. Lc trc tng co tc cho Pht, nhng tn gi u c tng tng ni l Pht t bi n y! Cho nn tn gi thm nguyn l phi ht lng theo Pht tu tp, lm sao tr thnh l mt ngi t tht xng ng ca Ngi. By ngy tnh c ca nhm vng t Bt mn, Pht gi ra cng i chng din kin. ng trc i chng, h bng ng ngng trng thy t kheo u Ba Li! H cm thy tht l lng tng, khng bit nn xng h th no vi u Ba Li cho phi y! Pht hiu c tm h, lin uy nghim bo: - Cc ng cn tr tr g n? Phm xut gia hc o th trc ht l phi dit tr ci tm kiu mn. u Ba Li nay xut gia, th gii v tr thnh mt v t kheo ri, th cc ng nn nh l cho ng php. By v vng t nghe Pht dy th, lin em tm chn thnh hng v tn gi u Ba Li nh l; v s kin ny li lm cho lng tin ca h ni Pht php cng thm vng chc; trong khi th u Ba Li li cm thy y ny khng yn. Pht thy r c tm trng y, bn dy: - T nay, thy hy ly t cch ca mt v s huynh m i x vi h! S kin u Ba Li xut gia khin cho php ch ca Pht tr thnh hin thc. Php ch y c t trn tinh thn Nc trm sng u chy v bin; ngi bn giai cp u c xut gia v cng chung mt h Thch Ca. x hi th s phn bit giai cp v cng khc nghit, nhng trong gio on ca Pht th s phn bit y b nh tan; v cng l s vic xy ra ln u tin trong lch s n . ---o0o--4.- TRONG MT KIP TRC Ngay trong ma an c nm y, v rt tinh tn trong cng phu tu hc, tn gi t c qu v gic ng, nghim nhin tr thnh mt v thng th trong gio on, c c hai gii xut gia cng nh ti gia u tn knh. S vic lm cho mi ngi kinh ngc. Mt ngi vn thuc chng tc Th la h tin, m cn c li mn tu n th! Tn gi khng nhng

chng t c ci kh nng phi phm ca chng tc Th la m cn lm ni bt nh sng bnh ng ca o Pht na. Nhn y, Pht thut li mt tin kip ca tn gi nh sau: Thu trc c hai ngi ngho kh, cng kt bn vi nhau. Tuy l nh ngho, nhng c hai cng c tm nguyn chuyn b th v lm vic t thin gip ngi. Do cng c y m trong kip sau , mt ngi c sinh lm quc vng, tn l Phm c; cn ngi kia, sinh vo trong mt gia nh B la mn ting tm lng ly, c mi ngi sng knh, tn l u B Gi. Ln ln, u B Gi lp gia nh vi mt c gi rt xinh p. Chng yu v rt nhiu. Mt ngy kia, v trng thy chng t thi thn mt vi mt c gi khc, ngi v lin ni cn ghen. Lin tip my ngy u nng cn than khc, nhng sau th sut ngy khng thm ni chuyn vi chng na. Ngi c tm nghi k v ghen tng nng n kia li chnh l ngi v m chng yu thong rt mc, bi vy m u B Gi khng bit phi x tr ra sao, nh mt mnh m thm bun kh! Tnh cnh y ko di n na nm, t u xun cho n cui h. Bng mt hm, v chng n tn ln ting: - Hm nay xin chng xung ch mua t hoa ti v trang tr cho phng ng ca chng ta! Tht nhin nghe v m li, ngi chng nng tnh kia cm thy vui mng khn t. Chng chy ngay xung ch mua hoa. Trn ng v nh, gp lc tri nng nh thiu t, nhng v lng ang trn tr nim sung sng c v yu thng, khng ngn c cao hng, chng ct ting ht vang theo nhp chn bc. ng vo lc y, vua Phm c ang ng trn lu hong cung nhn xem phong cnh bn phng. u B Gi ang i qua di chn hong thnh, v ting ht ca chng p vo tai nh vua. Vua rt ly lm l, ngh rng xem cch n mc th hn ng l mt ngi B la mn, nhng gia lc tri nng gt th ny m va i va ca ht hn h nh th kia th chc hn l hn ang c nim vui g ln lao lm! Ngh vy, nh vua lin cho gi u B Gi b kin, Khi bit r c tm trng chng, nh vua cng vui lm, phong cho chng mt chc quan rt cao, v rt sng i chng. u B Gi c vua ht sc tn nhim, cho nn quyn uy ca chng mt ngy mt ln; n ni v sau, nhn dn ch bit c chng m khng cn bit n vua na, nhng u B Gi vn cha cho th l , cn c git vua tim ngi. Trong khi ang ch c hi thun tin thc hin , th mt hm chng bng git mnh tnh ng; v cm thy mt cch rt su sc rng,

danh v v quyn lc tht l ng s! Chng lin em ht xu xa ca chng tu tht cho nh vua Phm c nghe. Nh vua li cng qu mn s trung thc ca chng; mun gia n cho, nhng chng quyt t b mi quyn bnh, sm hi ti li, xut gia tu hnh, v ch mt thi gian ngn sau , u B Gi chng c thn thng. Lc by gi, trong hong cung c mt ngi th co tn l Hng Gi Ba La. Khi nghe vua Phm c khen ngi v s xut gia ca u B Gi, ng cng thy vui mng, bn pht tm xut gia, xin lm t ca u B Gi, v quyt tm tu hnh, sau ng cng chng qu v c thn thng nh thy mnh l u B Gi. Mt ngy n, vua Phm c ln ni cng dng u B Gi. Sau khi nh l cng dng, nh vua qun nim rng, i vi ngi chng qu thnh ri th ta khng nn tm n ch xut thn ngy xa ca h. Qun nim nh vy xong nh vua lin t mnh n nh l Hng Gi Ba La; v sau li khuyn khch cc quan vin ty tng cng n nh l Hng Gi Ba La. V Pht kt lun: Ngi c gi l u B G trong cu chuyn chnh l tin thn ca Nh Lai; cn ngi th co Hng Gi Ba La kia chnh l u Ba Li ngy nay. Hng Gi Ba La tuy xut thn lng h tin, nhng do uy lc ca Pht php m ng c quc vng tn knh, l bi. Cu chuyn trn tuy l mt cu chuyn c ca thi qu kh xa xa, nhng n cho chng ta thy rng, bn cht ca Pht php qu l khng thi no thay i. Trong Pht php, ni xut thn ca mi ngi khng c t thnh vn ; bt c ai t c qu v gic ng th u c mi ngi tn knh. Khng c s phn bit giai cp no trong o qu gic ng. Cu chuyn trn cn cho chng ta hy r hai s vic quan trng: Th nht, ngi ham m quyn lc th rt d sinh tm git hi ngi khc - ngay nh Pht, trong nhng tin kip tu nhn, vn khng trnh khi li lm ; th nh, tn gi u Ba Li vn xut thn t hng tin dn, nhng tu tp v chng qu, tr thnh mt trong nhng v thng th ca gio on, vic khng phi l ln u tin xy ra, nhng trong nhng tin kip tu nhn, tn gi cng tng nh th. Cho nn, khi Pht k cu chuyn y xong th nhng mi nghi hoc trong i chng v u Ba Li u c gii ta. ---o0o---

5.- NHNG CNH NG OI M TRN NG HNH HA Sau khi chng ng, vi c tnh cn trng c hu, u Ba Li cng gi gn nghim mt tt c nhng gii iu Pht ch ra, mi c ch hnh vi trong cc sinh hot i ng nm ngi hng ngy u theo ng oai nghi t hnh. Bi vy, chng bao lu tn gi c i chng tn xng l v thng th gi gn gii lut bc nht ca gio on. Nhng ai c tm tu hnh chn chnh u t lng hoan h v cung knh i vi tn gi. Tuy nhin, trong gio on vn c nhng v sng bung th, khng theo qui c, khng gi gn gii hnh, cho nn khng thch gn nhng ngi chuyn tm gi gii nh tn gi. cng l l ng nhin. Nhng ngi ny khng c thin cm vi tn gi, li i khi cn ni nhng iu khng tt cho tn gi! Mt v t kheo c gii hnh, khi lu tr ti tu vin th c nhng ngi ngng m n tn ca cng dng; nhng khi v y i du phng hnh ha th khng chc chn l s c mi gii tng cng nh tc hoan nghnh. Mt ln n, tn gi v mt nhm qu v t kheo c gii hnh khc cng ln ng i cc ni hng ha. pht huy tinh thn tun th gii lut, h thng c hnh ng n cc php yt ma sm hi nh yt ma qu trch, yt ma tn xut, yt ma y ch v.v... Nhng c mt s v t kheo nghe tin u Ba Li sp n th trong lng khng thch. H cng nhau bn bc. Mt v ni: - Khi lo t kheo u Ba Li n y th ch c vic l bt chng ta phi lm nh th ny, khng c lm nh th kia, s lm chng ta bc mnh lm. Chi bng hy tm cch ngn chn, khng cho lo ta n th hn. Mt v khc ngh: - Khi no lo y n, chng ta hy ng cht ca ng li, ly nga c treo ngoi ca, ng ng ngng g ti lo. - Hay l, khi no lo y ti th chng ta b i ni khc quch! Tn gi vi ln gp phi hon cnh nh vy, cho nn cng c lc ngh li, khng mun i du phng b gio na; nhng Pht th vn khuyn khch tn gi hoi. Ri mt ln, mt v t kheo tn l Du Lan Nan , bng nhin n mng ngay mt tn gi:

- ng khng phi l ngi chn tu! Sao ng c hay gy sng gi qu vy! Lc no cng theo bn Pht by v nhiu chuyn n kia, khi th y l hai b tng phi gi gn, kia l mt b tng phi gi gn; lc th iu ny nn lm, iu kia khng nn lm, lm cho cuc sng ca chng ti cng thm phin phc, kh khn! Gp nhng trng hp nh vy, tn gi ch bit nhn nhc m khng h i p li. Nhng ngi c lng tin chn chnh v c tm thnh gi gii th lun lun tn knh tn gi; tri li, nhng ngi tu hnh khng chn tht th khng a tn gi. Bi vy, Pht lc no cng rt quan tm n tn gi. C ln Pht hi thm mt v t kheo va i hong ha phng xa mi v: - Thy c trng thy u Ba Li khng? - Bch Th Tn! Con c thy s huynh u Ba Li ang i cc ni hong ha. - Ti cc ni y, u Ba Li c c mi ngi cung knh cng dng khng? - Bch Th Tn! Con thy mt vi ni ngi i vi s huynh con khng c nhit tnh lm. Cc tn ti gia th cha tng bit s huynh con l ngi gi gn gii hnh nghim tc, cn ch v xut gia th khng mun thy mt s huynh con; thm ch mt s v trong hng ni chng cn on hn v mng m s huynh con. Pht lo ngi hi: - V sao th nh? V t kheo c tnh thc tr li: - Ti v kh cm thy, sinh hot chung vi mt v gi gii qu nghim tc th khng thoi mi t no! Pht nghe thy th th khng vui, lin cho triu tp i chng ging gii v s tn qu ca gii lut. Pht dy, ngi nghim tr gii lut ging nh ngn n sng t; ai c phm hnh oan trang, thn tm thanh tnh th u thch ch sng sa, cn ai c iu g m mui th rt s nh sng m ch thch ni ti tm.

Pht cng cho mi qu v t kheo v t kheo ni tng i x khng tt vi u Ba Li n, v hi h: - Qu v tng khng chu n tip, mun lnh mt, thm ch cn on hn mng m i c u Ba Li phi khng? Trc mt Pht, h khng dm chi ci, nh phi th tht: - Bch Th Tn! Tht c nh vy. Chng con tng c x v l nh th i vi s huynh ca chng con. Pht nghim khc qu trch: - Qu v nh th l thiu hiu bit. Nu khng knh trng nhng v t kheo gi gii th knh trng ai! Gii lut chnh l bc thy cao c ca qu v. Gii lut cn c tn trng th Pht php cn tr th. Nu qu v khng tn knh nhng v gi gii, th iu ch chng t rng qu v ang p nhng tng sai tra i vi gio php m thi. bo v mt v t kheo gi gii nh u Ba Li m Pht phi khin trch qu v t kheo v t kheo ni kia mt cch nng n nh vy, th chng ta tht i vi Pht, u Ba Li c a v trng yu bit chng no! ---o0o--6.- S MNG HA GII Trong tng on, ngi tu hnh chng qu cng ng, m k bung lung phm gii cng khng phi l t. Nhng v t kheo nh Ca Lu Di, B, v.v... v nhng v t kheo ni nh Tu Ma, B Ph, Du Lan Nan v.v... u rt thng phm gii, Nhng hnh vi v tai ting khng tt ca h gy cho Pht nhiu u phin. Bi vy, Pht hay nhc nh i chng hy ly ci hnh gi gii ca tn gi u Ba Li lm mu mc hnh tr. Tng on vn thanh tnh v ha hp. Nhng cng c mt s v tnh tnh xu xa kh m sa i, hay tranh chp phi tri, khng nhng nhn nhau, va nh hng khng tt n s tu hnh ca i chng, va lm mt danh d ca tng on. Mi khi c s tranh chp gia cc v t kheo ti mt a phng no. Pht u phi mt v thng th n ha gii. V c phi i, khng nhng l bc o cao c trng, m cn c kh nng xt on phi tri cho s dn xp lc no cng c cng minh. V hu ht cc cng

vic ha gii ny, Pht u giao cho u Ba Li m trch - in hnh l nhng v tranh ci cc x Cu Dim Di, Sa K v.v... Tn gi tr thnh mt s gi ca ha gii, ging nh nng m ma xun, nh sng chiu n u th bng tuyt tiu tan n y. Tn gi lun theo hu bn Pht, nn rt thng ti X V. Tng chng thnh X V rt ha hp, ti v h thng c k cn bn Pht, mt thy mt o, nh nc ha vi sa, t khi c s g khng vui xy ra. Tn gi li rt hiu tm ca Pht. Mi khi vng mnh Pht i gii quyt nhng tranh chp, tn gi u thi hnh theo mt nguyn tc: Tranh chp u th chm dt ngay . Theo nguyn tc ny, tn gi khng bao gi em ngi v s vic tranh chp ch ny i ni ch khc. Chuyn th phi xy ra u th gii quyt ngay . Tn gi cng khng bao gi cho cc cuc tranh chp tr nn n o, ln rng; khi nhng tranh chp c chm dt th cc vt tch cng nht nh khng cn. Nhng c mt ln n, ang trong ma an c, Pht sai tn gi sang x Sa K gip gii quyt mt v tranh chp. Tn gi t thc khng i. Pht hi: - V sao thy khng i? Tn gi cm thy rng, vic tranh chp ln ny, nu Pht khng thn hnh i gii quyt th khng th chm dt c; nhng tn gi cng khng tin tha thng vi Pht iu , nh c quanh co thoi thc: - Bch Th Tn! Chic y ca con qu nng, nu gia ng b ma t th kh m kh c; cn nu mang theo thm mt chic na phng h th li khng hp vi gii php, v ang trong ma an c. Xin Th Tn t bi, min cho con khi i ln ny! Nghe vy, Pht ch mun tn gi i iu tra s vic trc m thi, nn hi: - Thy ch i vi ngy ri tr v c khng? - Bch Th Tn! Nu qu thc con khng i khng c, v t thnh X V n Sa K phi mt hai ngy, li hai ngy, v tr v hai ngy na, c thy phi mt su ngy con mi v n y.

Pht gt u bo: - T nay v sau, trong ma an c, tng chng c php gi trong ngi hai chic y trong thi gian su ngy, khng phm lut. V mun nh u Ba Li i iu tra vic tranh chp m Pht cho php sa i mt gii iu ban hnh. chng phi l em gii php chiu ngi, nhng v tn gi l ngi v cng trng yu v mt gii php. Pht phi tn gi i iu tra cuc tranh chp, li cn thi hnh php yt ma sm hi i vi nhng v t kheo hay gy ra cc cuc tranh chp. Trc khi lm php yt ma, tn gi trnh trng tuyn b: - Tha ch v i c! Vng t mnh ca c Th Tn, ti n y lm cc php yt ma, trc xut qu v hay gy ra cc cuc tranh ci trong i chng. n lc , xin qu v ng bun phin v cng khng nn on hn ti. Mt s qu v t kheo khi nghe ging ni y quyn uy ca tn gi th khng dm li na. Th i ni khc ch khng dm ci nhau, cng khng dm cho v chp php uy nghim nh ni kia lm php yt ma. Nhn , c mt cuc tranh ci gay go, ln lao trc , gi lin tan bin, khng cn g na. Tn gi ng l mt s gi ca ha bnh, tht kho lo trong vic chm dt cc cuc tranh chp. ---o0o--7.- HI GII PHP NI PHT Tn gi u Ba Li c a v trng yu trong tng on, li c tn xng l ngi gi gn gii lut bc nht, l v i vi nhng s vic c lin quan n gii lut, tn gi thng hay trc tip gp Pht thnh v bn tho. iu chng ta c th thy phn Lut B trong Kinh Tng. Nhng v nhng s kin ny c ghi li mt cch ri rc, hoc gi chng ch l nhng gii iu kh khan, kh c th dng th truyn din t, nn y chng ti ch xin nht ra mt hai s vic thut li, t c th suy nhng s vic khc. Lut php ca vng tc Thch Ca thnh Ca T La V c qui nh rng, con gi ca dng h Thch Ca khng c ly chng ngi ngoi tc; nu ai phm lut ny, s b tr ti rt nng. Lc by gi, c mt ph n thuc dng h Thch Ca, tn l Hc Li Xa, v cng xinh p, ang lc tui cn son

tr m chng may chng li cht sm, v khng chu ni cnh c n, nn gp lc c chng thanh nin ngoi tc, n t tnh th nng p ng ngay. Nhng oi m thay cng lc y ng em chng ca ngng cng mun ly nng lm v, nn ra mt cn tr. Phn th ng em chng phm hnh khng tt, phn th nng ang c nim vui mi, nn nng nht nh c tuyt ng em chng. ng ny cm tc v cng, bn th rng: Ngi t tnh th nht nh ta phi git cht ngi! ng ta bn b thuc m vo ru, nng ung ri th hn m bt tnh. ng nh p nng thng tch khp mnh, ri ln quan t co: - C ny l v ti, v nng t thng vi thanh nin ngoi tc. Khi Hc Li Xa tnh dy bit r s vic th ngh rng, d mnh c ming cng kh bin bch, vi ti danh ny th nht nh phi b x t! Tha lc mi ngi khng phng b, nng lin b trn, chy mt mch thng n thnh X V tm vo ni vin xin xut gia. Triu nh Ca T La V cho ngi i khp ni truy n Hc Li Xa nhng khng thy nng u c. Mi v sau m c tin thm t bo v rng, Hc Li Xa trn thot sang thnh X V. c tin ny, triu nh Ca T La V gi cng hm cho vua Ba T Nc ni rng: - T quc c n ti nhn tn l Hc Li Xa. Y th phm quc php ri chy trn ra khi nc. T quc va c tin cho bit, hin y th ang ln trn ti qu quc. Vy xin qu quc giao n ti phm Hc Li Xa li cho t quc. Sau ny, nu qu quc c ti phm chy trn sang t quc th t quc cng s xin bt ti phm y giao np li cho qu quc x tr. Vua Ba T Nc c xong cng hm, xoay sang hi t hu: - C tht Hc Li Xa o thot sang nc ta sao? - Bm i vong! Qu tht Hc Li Xa c o thot sang nc ta, nhng hin thi vo ni vin xin xut gia. Trc y i vng ra lnh, nu ai xc phm n qu v tng ni th s b trng ti. Hin gi b y xut gia th d l ai cng u dm xc phm. Vy xin i vng cho ch th, chng thn phi lm th no? Sau khi suy ngh cn k, vua Ba T Nc gi cng hm sang Ca Ti La V phc p:

- Hc Li Xa qu tht c o thot sang t quc, nhng b y vo ni vin xut gia, nn hin ti t quc khng th truy ti, cn tt c nhng trng hp khc th t quc s xin thc hnh ng nh li ca qu quc. Triu nh Ca T La V tip c cng hm th rt ly lm bt bnh. H cho rng, mt ngi n b phm php nc nh th m chng c cch no ch ti; vy th v sau lut php cn dng vo u c na! V mt n ti phm i xut gia m khin cho hai vng quc him khch nhau. u Ba Li bit c s vic, lin n thnh Pht: - Bch Th Tn! Ngi phm quc php, tng on c nn thu nhn h xut gia khng? Pht dy: - Ny u Ba Li! Quc php hp l hay khng hp l l vic ca triu nh v nhn dn ca nc , nhng mt ngi phm quc php, nu ta n cha phn quyt l v ti, th tng on khng c thu nhn cho h xut gia! Sau Pht qu trch v ni s thu nhn Hc Li Xa xut gia. iu khng c ngha l Pht thiu t bi, khng cu gip ngi c ti; nhng bi v, tng on vn l ni thanh tnh, ngi phm gii lut cn phi b tn xut; hung chi ngi phm quc php th phi chu quc php ch ti. Pht php khng th bao che cho ngi phm php. V kin ton tng on, v cng v cho khi c s chng chi nhau gia gii php v quc php m tn gi u Ba Li v Pht c cuc hi m nh trn. Mt ln khc, tn gi trnh ln Pht mt vn th v nh sau: - Bch Th Tn! T kheo v t kheo ni c th v x hi m ng ra lm mai mi cho trai gi lp gia nh khng? Pht dy: - Ny u Ba Li! Nu t kheo hoc t kheo ni em t ca ng trai sang ni cho bn ng gi, em t ca ng gi sang ni cho bn ng trai, cho n gii thiu hai bn gp nhau mt ln, u l phm gii, nht nh phi sm hi.

- Vy th, bch Th Tn! i vi hn l ca cc tn ti gia, tng on nn c thi nh th no mi ng cch? - Khng nn lo toan thi qu! Nu hn s l hp php th cn t chc hn l trc Tam Bo cu Pht Php Tng chng minh cho l . ngha ch thc ca GII l phng nga vic quy v ngn chn vic xu. Theo ngha th GII ng l khun mu cho vic tu chnh thn tm. S quan h nam n rt d gy rc ri, lm cho thn tm mang nhiu ni bun phin bt an. Bi vy, v tn gi tr gii bc nht u Ba Li kia, trong nhng lc thnh th thnh ca Pht v gii lut, phn ln l nhm ti vic hn ch s quan h gia nam v n. ---o0o--8.- PHP TC THM HI BNH NHN Nn thm hi ngi bnh nh th no? u Ba Li tng nu vn ny ln thnh Pht. V pha ngi bnh d ang trong lc mang bnh, cng phi nh th no mi ng gii php? V pha ngi thm bnh, khi thm bnh cng phi nh th no mi ng gii php? l nhng vn m tn gi rt quan tm. C mt ln, nhn i theo sau Pht tn gi trng thy mt v t kheo b bnh ang nm ni d dy m khng th ng dy c. Tn gi cng bit c c trng hp mt v t kheo b bnh nm bn ng, mt v t kheo khc i ngang trng thy, nhng v Pht cha ch gii iu no v vic chm sc bnh, nn v t kheo y ch i mt vng quanh bnh nhn ri b i, ch khng chm sc g c. Li c mt v t kheo b bnh khc, ly c rng b bnh th khng cn phi gi gii, nn c t tin sng theo ring ca mnh. V c nhng s vic xy ra nh vy, nn tn gi em ra thnh Pht: - Bch Th Tn! Nu c mt v t kheo cao c b bnh th chng con nn n thm hi v chm sc nh th no? Pht dy: - Ny u Ba Li! Khi v mt v t kheo cao c b bnh th khng nn v y nm trong phng nh cht hp, m phi nm ni phng dy trc, rng ri, thong kh, sng sa. Cc t ca i c y phi qut dn phng sch s, cm hoa, t hng, v lc no cng tc trc hu cn mt

bn cho thy sai vic. Nu c cc v t kheo khc ti thm hi th nn em tr nc hoa qu ra mi. Nu c hi han th ngi bnh nn tr li; nu v sc yu qu khng tr li c th v th gi phi tr li thay. Nhng v n thm th phi ty theo tnh trng ngi bnh m an i. Ni php, v lm bt c vic g gip cho ngi bnh, k c vic cung cp cc nhu cu thit yu nh cm nc, thuc thang. Nu c cc Pht t ti gia n thm bnh th mi h ngi, v nhn tin ni php cho h nghe; nu h c cng dng th nn nim Pht v ch nguyn cho h. Lc no ngi bnh mun i tiu, i tiu th tt c mi ngi n thm bnh phi ra khi phng ngay; trong phng ngi bnh c th gi phc dch, nhng ngoi ca cng nn c mt ngi na trng chng, phng c k t nhp vo. Ny u Ba Li, nu c v t kheo cao c no b bnh th nn theo cch thc m thm hi v chm sc. - Bch Th Tn! Nu c mt t kheo km c b bnh th chng con nn thm hi v chm sc nh th no? - Ny u Ba Li! Khi mt t kheo km c b bnh th nn v y nm ni kn o hn, khng cho mi hi hm bay ta ra ngoi. Thy hoc t ca v y phi lo chm sc. Nu v y khng c thy v t th nn ct c t mt n ba v trong chng chm sc. Nhng nhu cu thit yu ca ngi bnh nh cm nc thuc thang th nhng v nui bnh ny phi cung cp. Nu nhng v ny khng c th i chng phi cung cp. Nu i chng cng khng c th nn ly nhng vt g c gi tr ca ngi bnh nh y bt v.v... em i ly ly cm nc thuc thang. Nu ngi bnh tic ca khng cho ly th phi trnh ln v trng lo qun chng dng li l kho lo thuyt phc, ngi bnh bng lng th mi em i c. Nu cng khng c na th i chng nn i xin nui bnh. Nu xin khng c th nn ly nhng thc ngon trong n ca tng chng nui bnh. Nu trong chng khng c thc n ngon th ngi nui bnh phi mang hai bnh bt i vo trong xm kht thc, ri chn bt no c thc n ngon th em cho ngi bnh. Ny u Ba Li, phi theo cch thc m chm sc cho mt t kheo km c. Quan tm n bnh hon ca tng chng, tn gi thnh Pht c c nhng qui nh r rng khng nhng v vic chm sc, m c n vic x l cc di vt ca ngi bnh li trong trng hp v ny vin tch. S lu tm tht cn thn v t m nh th ca u Ba Li i vi ngi bnh, lm sng t lng t bi, v tha cng nh tinh thn gi gii nghim cn ca tn gi.

Ngi xut gia ct t mi s rng buc ca gia nh, thn tc, xa la lng xm hon ton sng vi tng on, m gp nhng lc bnh hon, nu khng c ngi chm sc th tht l kh s. Nhng t khi u Ba Li t vn trnh ln Pht th khng cn s kh s na. Vic chm sc ngi bnh c lit vo mt trong tm th rung phc (tc l tm i tng m ngi tu hnh nn cung knh cng dng to phc bo: ch Pht, cc bc thnh nhn, bn s truyn gii, qu v th dy cho oai nghi t hnh trong l th gii, ch tng, cha, m, v ngi bnh hon.- Ch thch ca ngi dch) ca ngi tu hc. Thy, s huynh, s , v t ca ngi bnh u c th chm sc cho ngi bnh. Sau cuc php m ny gia Pht v u Ba Li th vn bnh hon trong tng on rt c mi ngi n. ---o0o--9.- HA HP TNG V PH HA HP TNG Trn lp trng tun th gii lut, ngoi nhng vn lin quan n php ch, nam n, bnh hon, tn gi u Ba Li cn c bit quan tm n vn ha hp v ph ha hp tng. D tng on sng trong tinh thn Su php ha knh, nhng quan trng l phi cng gi gn gii th mi sng chung c. Cho nn i vi mt v t kheo gi gii th ha hp tng l vn c quan tm hng u. Mt ngy n, lc Pht ng ti thnh X V, nhn n s on kt trong tng on, u Ba Li n trc Pht, nh l v bch: - Bch Th Tn! Th no l ph ha hp tng? - Ny u Ba Li! Nu mt v t kheo hiu r o l, gi gii lut, sng ng nh gio php, th cc t ca v y, bt lun l xut gia hay ti gia, u phi cung knh, l bi v tu hc theo s dy bo ca v y. Nu c ngi t ra khinh th, ch ci, ch nho, hy bng, l ph ha hp tng. Nu cc tn ti gia i vi tng chng xut gia khi sinh vng tng phn bit nhn ng, hoc khu gi him khch gy chia r, hoc to ra nhng chuyn rc ri lm cho no lon, l ph ha hp tng. Nu cc quan qun chnh quyn dng quyn lc can thip vo ni b cc t vin, li gin tng ni, l ph ha hp tng. - Bch Th Tn! Ph ha hp tng th phm ti nh th no?

- u Ba Li! Nu phm ti ph ha hp tng, phi b a a ngc, chu kh trong mt kip. - Bch Th Tn! Th no l ha hp tng? - u Ba Li! Knh trng, l bi, tu hc theo cc v t kheo sng ng nh gii lut, nh gio php, cng nh pht tm ng h, khen ngi v xy dng s ha knh cho tng chng, l ha hp tng. - Bch Th Tn! Ha hp tng th cng c g? - u Ba Li! Nu ha hp tng th c sinh ln ci tri, hng th sung sng trong mt kip. i vi cng v ti ca s ha hp tng v ph ha hp tng, tn gi khng phi l khng bit, nhng y, ca tn gi l mun gi vn ln xin Pht ch thn ni, ct lm tng tm quan trng cho s vic. Tn gi ng l mt mu ngi khim cung, gi php v hiu bit. Thi , tc phong ca tn gi tht ng chng ta knh yu! ---o0o--10.- KT TP TNG LUT Bnh nht, tn gi l ngi c kh nng c v uy tn gii quyt cc vic rc ri trong tng on, lm php yt ma sm hi cho cc t kheo phm gii, cng nh cng vi Pht bn tho v nhng ch vi t ca gii lut, v dn dn nghim nhin tr thnh mt v c thanh danh trong tng on; ring v phng din gii lut th tn gi li l ngi c uy th ln nht. Pht khen ngi tn gi l v c gii hnh nghim tc nht, i chng cng cng nhn tn gi l v gi gii bc nht. Nhng v t kheo v t kheo ni khng hiu r gii lut, mun n hi Pht, nhng s phin phc th u n hi tn gi. Tn gi nh l chung i ng, thng ngy tuy khng hay pht biu, lun bn, nhng mi khi chung c thnh ln th m thanh pht ra vang vng khp chn u nghe. Gii lut l v tng on m thit ch, hn na, v l mt v gi gii nghim tc, nn trong cuc i ca u Ba Li, tn gi khng bao gi xa ri tng on, t ti lui vi ngi th tc, cng khng h c mt hot ng no nhm vo qun chng, x hi. Cho nn khi ghi li nhng s vic lin quan

n cuc i ca tn gi, chng ti ch c th ghi c nhng s kin trong tng on m thi. Khi Pht nhp dit th tn gi khong hn by mi tui. (Trong tit 2, Co Tc Cho Pht, trn, tc gi ni, khi Pht v thm Ca T La V ln u tin sau ngy thnh o th tn gi u Ba Li khong 20 tui. Lc Pht 38 tui. Vy khi Pht nhp dit th tn gi ch khong hn 60 tui thi, ch khng phi hn 70 tui nh tc gi ni y. - Ch thch ca ngi dch). Khi cc v t ln ca Pht vn tp ti hang ni K X Qut (v a danh ny, xin xem li ch thch ca ngi dch trang 288 ngi dch) kt tp kinh in - do tn gi i Ca Dip lm thng th th tn gi A Nan c i chng suy c kt tp tng Kinh v chnh tn gi c suy c kt tp tng Lut; nhng khi va c suy c th tn gi lin khim tn khc t: - y l trch nhim qu ln lao, ti khng dm nhn lnh. Xin i chng suy c mt v trng lo khc. Tn gi i Ca Dip quyt ng h tn gi, nn ni ngay: - i c u Ba Li, xin ng t chi! Hm nay tuy c ng nm trm v t kheo u thuc hng trng lo, nhng ngay t u c Th Tn k thc cho i c thnh tu mi bn php. Vy tr c Th Tn ra, tng on tng cng nhn i c l ngi gi gii bc nht, cho nn trong php hi hm nay, chnh i c l ngi duy nht c thm quyn c tng tng Lut m thi! Nghe vy, tn gi khng cn t chi c na. Trc ht tn gi a ra mt s nguyn tc, v sau khi c ton th i chng chp thun, tn gi bt u c tng tng Lut. Trong khi c tng, i vi mi iu gii, tn gi u ni r thi gian, a im, i tng v nguyn do ch gii. Tn gi cng cp n s phm gii, n mc no th c ti hoc tr nn v ti. Vi nhng iu ghi nh tht chi tit, t m nh th, tn gi lm cho ton th i chng v cng bi phc v tin tng. Mt ngi xut thn t dng ging h tin, nhng c a v cao c trong tng on, cui cng li cn l ngi ch tr tng Lut trong cuc kt tp thnh in, khng phi l iu ngu nhin! Tn gi u Ba Li tht xng ng c th nhn knh ngng, l tm gng cho cc dn tc au kh hng ln thm mnh lng tin, v lm cho nh sng bnh ng ca Pht php chiu ri khp c chng sinh, mun i khng dt.

---o0o---

Tn gi A NAN
(Ananda) (V thng th nghe nhiu nh k nht) 1.- NHN DUYN XUT GIA Khi cm bt vit v cuc i tn gi A Nan, t nhin ti nh n li ca c B Tt Vn Th (Manjusri) khen ngi tn gi: Dung mo sng p nh trng trung thu, i mt ci hin nh sen mi n, Pht php bao la nh bin c, u chy ht vo tm A Nan". Trong tt c cc t ca Pht, A Nan l v c tng mo trang nghim nht, c tr nh mnh m nht. Vi mt cuc i phi thng, tn gi c mt nh hng tht su rng, khng nhng i vi gio on thi y, m ngay c vi thi i ngy nay. A Nan cng nh La Hu La (Rahula), u xut gia t lc cn nh. Tht kh c th kho chng bit ch xc A Nan xut gia lc my tui, nhng c theo truyn thuyt th trong s by v vng t dng Thch ca i xut gia u tin, nh A Na Lut, Bt v.v... th A Nan l v nh tui nht c mt trong . (Theo ng Xa My Trng ca thin s Nht Hnh, danh sch by v l Nan [Nanda], A Na Lut, Bt , B t a [Devadatta], A Nan, Kim T La [Kimbila] v B Cu [Bhagu]; lc A Nan c 18 tui - Ch thch ca ngi dch). A Nan l con ca thn vng Bch Phn (Suklodana - Sukkodana), v l em rut ca v t phn nghch nguy him nht ca Pht; i c B t a, A Nan xut gia khi tui cn nh, chnh l nim hi vng ca Pht. Khi Pht tr v qu hng gio ha, Bch Phn vng s rng A Nan c th chu nh hng t tng xut th ca Pht, cho nn sau khi gp Pht khng bao lu, ng bn em A Nan sang thnh T X Li (Vesali) A Nan khng cn c hi gp Pht. Sau Pht cng sang T X Li, th ng li tc khc em A Nan tr li Ca T La V (Kapilavathu).

Ni n thin duyn ca A Nan th tht l k diu! Trong s cc v vng t th Pht hi vng nht l c c A Nan i xut gia. Ln u tin trng thy A Nan, Pht ngh ngay rng, nu A Nan i xut gia th v sau c th lm cho Pht php hng thnh v truyn mi n ngn sau. Cc bc v nhn trong lc sinh tin, mt trong cc vic ti quan trng v khn yu phi lm l tm ngi xng ng k tha s nghip ca mnh. Tm c ngi ri th lo rn luyn, gy dng ngi y tin ln mi. Sau khi thnh o khng bao lu, Pht v chn c A Nan. Bi vy, T X Li, khi bit Bch Phn vng em A Nan v li Ca T La V, Pht cng tc khc quay v v ng ngay trong cn phng st vch vi phng ca A Nan. V ca ca hai cn phng st lin nhau, nn A Nan rt d trng thy Pht, v khi va trng thy Pht, bt gic mt nim yu knh dng trn, A Nan lin phc ly xung t, ri cm qut ng hu. iu ny cho chng ta thy, d A Nan tui hy cn nh, mhng trong con tim ngy th trong trng y, mt nim knh trng, mt lng tin tng tuyt i ni bc i Gic bng n mt cch hn nhin. Do , khi c duyn n, A Nan khng ngn ng theo cc vng t Bt v.v... cng theo Pht co tc xut gia, ha nhp d dng vo i sng tng on. ---o0o--2.- GIP CHO N GII C XUT GIA Sng vi gio on, cng ln ln, bn tnh n nhu v hin t ca A Nan ngy cng t r. i vi qu v t kheo ni, tn gi lun lun tm lo lng; i vi cc tn n, tn gi lc no cng gip cho h c an lc. Gio on l mt ni nghim cn, lnh lng, nhng s c mt ca A Nan, mt ngi va p trai va giu tnh cm, nh mt tri xut hin gia ngy ng gi lnh, lm m p bit bao con tim n gii! th, dung mo ca tn gi lm cho ai trng thy cng sinh lng cm mn, cho nn tn gi l ngi c phi n c trong v ngoi gio on sng knh nht. Nu khng c tn gi A Nan th n gii c c php xut gia v lp nn chng t kheo ni trong gio on hay khng, iu kh m ni chc c. Ti v, thc t l, vic n gii c Pht cho php xut gia l hon ton nh vo cng sc ca tn gi. Nguyn v, Pht thnh o c nm nm th vua Tnh Phn t th. Di mu ca Pht l thi hu Kiu m Di (Gautami - Gotami, em rut ca c thi hu Ma Da - Mahamaya) suy ngh rt nhiu v rt ly lm cm khi v trng hp cc vng t dng h Thch Ca nh Bt , A Na Lut, A

Nan, Nan v.v... v c vng tn La Hu La na, u c theo Pht xut gia t trc. Nim lnh bng chc pht sinh, b cng xin Pht cho php b c i xut gia. Khi b va ng li ln th nht, Pht lin t chi ngay. B thnh cu ln th nh, ri th ba, Pht u dt khot khng chp thun. Sau , v khng mun b phi ko ni li thi. Pht dn tng chng sang hnh ha thnh ph k cn l T X Li, v ng ti tu vin Na Ma Ni. (Lc Pht v tng chng va t chc xong tang l ca vua Tnh Phn v ang gio ha ti kinh thnh Ca T La V - Ch thch ca ngi dch). D b Pht t chi n ba phen, nhng b vn khng nn ch. B tp hp c nm trm phi tn v cung n thuc dng h Thch Ca c cng ch hng vi b. H co tc, cng ko nhau i b n thnh T X Li. ng t Ca T La V n T X Li di hn hai nghn dm. Nhng ngi cung n quen sng trong thm cung, ch cn ln gc xung lu mt lc cng thy mt nhc, th m gi y qu b t bin mnh thnh t kheo ni, vi ba y mt bt, i chn trn sut hn hai mi ngy ng! S vic lm kinh hong nhng ngi hai bn ng. Lng y hiu k, h ko nhau ra ng coi tn mt on ni c hoa nhng nguyt thn. Nhiu ngi cm mn qu b n ni mang tht nhiu lng thc theo qu b cho n tn tu vin Na Ma Ni. Khi qu b n tu vin th tri hong hn. V khng quen i b nh vy, nn tt c u cm thy qu mt mi, th khng ra hi, hnh dung tiu ty. H khng dm vo thng trong tu vin m c ln qun ngoi cng. Nhng tht may mn, va lc th A Nan t trong i ra. Trng thy thi hu v on cung n u mc o c sa, mnh dnh y bi, mt trn nc mt, vn ngi giu tnh cm, tn gi xc ng ku ln sng st: - Lnh b cng qu cng nng lm sao vy? Thi hu Kiu m Di p: - Chng ti v cu o, nguyn b gia nh nh ca, t xa n y xin c xut gia. Nu c Th Tn li t chi th chng ti nguyn cht ti y ch khng tr v na! Li l ch thnh ca thi hu lm tn gi thm xc ng. Tn gi an i qu b:

- Xin lnh b cng qu cng nng yn tm. Trng thy tnh cnh ny ca qu b, ti cng rt i ngi. Xin qu b ng ch y. Ti s vo trnh ngay ln c Th Tn v xin Ngi chp thun li cu xin ca qu b. Tn gi lin tr vo, em tm nguyn cng tnh cnh ca thi hu v nm trm cung nhn trnh ln Pht, ng thi cu xin Ngi thng xt m chp thun cho h c xut gia. Nhng Ngi vn khng chp thun: - Ny A Nan! Nh Lai hiu v thng h lm ch, nhng v s trng tn ca chnh php, thy hy ra ni vi h rng Nh Lai t chi li thnh cu ca h. Tn gi khng n ra t chi vi h, vn c ni n Pht: - Bch Th Tn! Nu ngi no khc th con ra t chi ri, nhng y l b di mu ca Th Tn, nu nht nh khng chp thun th hu qu th thm s xy ra; v b quyt tm rng, nu Th Tn t chi ln ny na th b v tt c cung n i theo u nguyn cht ti ch ch khng chu tr v! - Ny A Nan! Trong tng on tht khng nn chp nhn cho n gii xut gia. V vn ng cho n gii m tn gi ht sc bin bch: - Bch Th Tn! Khng l trong Pht php li c s phn bit nam n sao? - Ny A Nan! trong Pht php, tt c chng sinh u bnh ng, ci tri hay ci ngi u ging nhau, cng khng phn bit nam n. N gii cng c quyn tin tng nh nam gii, tu hc nh nam gii, chng qu nh nam gii, nhng khng nht nh phi xut gia. y l vn php ch ch khng phi l vn bnh ng nam n. Nu n gii xut gia th cng ging nh trong m rung tt m mc ln c di, la thu hoch s khng c bao nhiu. Pht l ngi thy xa bit rng, li ni ca Ngi tt nhin mang ngha su xa. ng v mt nhn bn th ng nhin n gii phi c php xut gia, nhng ng v mt php l th nam n cng tu hc chung mt ch vn l iu bt n. L tr v tnh cm l hai con ng i nghch, ri c ngi v tnh cm m t b con ng tu tp; l mt l khin cho Pht khng

chp thun cho n gii xut gia. Mt khc, cng c th v tm tnh n gii nng v ham chung h danh v kiu cng ng mn hn nam gii m Pht khng mun cho h xut gia ngm rn dy. Nhng d c th no, A Nan cng khng dm lm iu g tri ngc vi ch ca Pht, m ch dng li l thit tha khn cu. Tn gi va nh l Pht, va tha trong nc mt: - Bch Th Tn! Th Tn c th nhn qu b cht m khng a bn tay t bi ra cu vt sao! Pht bit rng, trn th gian ny, nhiu lc cng khng th lm cho chu ton gia php l v tnh cm c. Pht cng thy r rng, v s tng quan tng duyn m trn th gian ny khng th c mt php no tuyt i trong sch, thng cn v khng h hoi. Bi vy, sau mt pht im lng qun chiu, Pht bo A Nan: - Thi vy, chng cn cch no khc hn, thy hy ra mi h vo! Lnh ca c Pht va ban ra, A Nan hn hoan khng t, lp tc ra ngoi bo tin. Thi hu cng on cung n va nghe tin cng vui mng n chy nc mt. H vo ra mt Pht. Thy h bng thi nghim ngh hn lc bnh thng, Pht chp thun cho h xut gia lm t kheo ni, vi iu kin l h phi tun gi Tm Php Ha Knh i vi chng t kheo. Do s ng h nhit tnh ca tn gi A Nan m rt cc chng t kheo ni c thnh lp. Ni trng Kiu m Di t ra v cng cm kch n c ca tn gi. B thnh khn bc bch vi tn gi nim hoan h ca b: - Bch i c! Chng ti xin vng li c Th Tn, nguyn tun gi Tm Php Ha Knh, bi v, c tm php ny, chng ti cng ging nh ngi p m c c y trang lng ly! Cho nn bit, s d tng on ngy nay cho php n gii xut gia, l cng lao ngy xa ca tn gi A Nan. Ny qu v tn n, hy cm t n c ca tn gi i! Cng v cng c m tn gi c duyn c bit i vi n gii: Tn gi l ngi c n gii tn knh nht. ---o0o---

3.- NN MA NG GI Tui tr p trai nh A Nan cng l nguyn do gy ra nhiu chuyn rc ri. Mt ngy n, A Nan m bt vo thnh X V kht thc. Trn ng v tn gi thy kht nc. Nhn i ngang mt ci ging, tn gi thy mt c gi dng h tin ang ng ko nc, lin gh vo ni: - Tha c! Xin c vui lng cho ti go nc! C gi quay li nhn, thy mt v t kheo tr tui, tng mo uy nghim, lin nhn ra l tn gi A Nan. C nhn li trang phc ca mnh th t ly lm xu h. C ni: - Bch i c! Khng phi con tic g mt t nc, nhng s tht l con vn thuc dng h tin, nn khng c t cch cng dng i c. - Tha c! Ti l k tu hnh. Trong tm ti khng bao gi c nim phn bit v sang hn, trn di. C gi nghe ni th th lng rt vui, lin dng nc cng dng. Tn gi ung xong, ni li cm n, ri lng l bc i, nhng cng trong lc y, mi tnh u bng nh va chm n trong lng c thiu n! Bt gic nng a mt m ui nhn theo bng dng xa dn ca A Nan. i, ci dng v ca con nh vua cha trng cao sang qu phi nh th kia! Ging ni nh nh, m i nh th kia! Tt c nh mt nt bt va v m ln tri tim trong trng ca nng, khng lm sao xa nha c. Nng m mng mong c: Gi mnh c g cho ngi y th hnh phc bit chng no! Nng v nh m tm tr c ngn ngn ng ng, cm nc khng mng, vic nh bing nhc, sut ngy ch nm tng nh bng khung. B m ct vn, lc u nng khng chu ni. Nhng hi n ln th ba th nng xin m phi mi cho c tn gi A Nan v nh, v nng tin rng, th no tn gi cng chu lm chng nng. B m cm thy vic ny v cng kh khn, mt ngi xut gia lm t kheo, m li l ngi thuc dng vua cha, th lm sao c th lm r nh ny c! Nhng v lng b qu thng con, khng lm cng khng c! B bn nh mt v thy php gii ma thut gip cho mt cu thn ch. C ch n khi A Nan i kht thc qua nh th lin c thn ch, lm cho tm tr tn gi m lon. Thn ch c linh nghim hay khng th khng bit, nhng s tht l A Nan b m hoc v c thiu na ny Khi tn gi i ngang qua nh nng th

nng ng trc nh nhn tn gi mm ci, ri vy tay mi gi. Tn gi nh m nh tnh, bc thng vo nh thiu n. Nng va mng, va thn, c cung c ln, cha bit phi lm g. Gia lc th tn gi bng tnh, t bit mnh l t kheo, th i gii. Tn gi ngh ngay n Pht, Nh oai lc ca Pht gia h, tr tu tn gi sng hn ln, v nh l Pht ang cho ni mt lung gi mnh bo h v a tn gi tr v tu vin K Vin. Ngy hm sau, vi tm tr hon ton nh tnh, tn gi li m bt vo thnh kht thc. Nhng tht l lng, hm nay c thiu n kia li mc o mi, eo trng hoa, ng sn bn ng t lc no ch tn gi! Khi tn gi va i ti th nng lin bm st theo sau, nh con thiu thn bu theo ngn n, khng ri na bc. Tn gi qunh qung, nht thi cha bit lm cch no, bn quay v tu vin trnh s vic ln Pht. Pht bo tn gi i gi thiu n n gp Ngi, v Ngi mun ni chuyn thng vi nng. Tn gi va ra n cng th thy nng ng i ngay . Tn gi hi: - Sao c theo ti hoi vy? - Thy tht l mt anh chng ngc mi hi mt cu hi nh vy! - Pht cn gp c. Mi c hy theo ti! Nghe ni n Pht, nng cm thy lo s. Nhng v quyt phi chim c A Nan nn nng c mnh dn ln, theo A Nan vo yt kin Pht, Pht hi: - A Nan l mt ngi tu hnh. Mun c lm v A Nan th trc ht cng phi i tu mt nm, con c bng lng khng? Nng ngc nhin qu, u c d Pht li hin t n ! Nng ngh, chuyn ny qu d, chng qua ch lphng tin thnh ton cho mnh m thi. Cho nn nng chu lin: - Bch Th Tn! Con bng lng! Theo php ch ca ta th vic xut gia ca con phi c cha m chp thun. Vy con c th mi cha m n y chng kin vic xut gia ca con hay khng? Nng li ngh, Pht khng cht g lm kh mnh. iu kin ca Ngi tht qu d thc hin. Nng bn chy mt mch v nh mi m cng ln tu

vin. Trc mt Pht, m nng rt hoan h, mun con gi b i tu mt nm cng chng sao, min l sau c lm v A Nan th thi. Vi nim vui s cng A Nan thnh chng v, nng v cng hn hoan c co tc, mc o c sa tr thnh t kheo ni. Ni c mi m ny rt sing nghe Pht ni php, rt tinh tn trong vic tu tp. C hon ton ha nhp vo np sng sinh hot tu hc cng vi bao s t, s mui khc trong ni chng. T , tm si tnh y dc vng ca c mi ngy lng xung dn. Khng y na nm t ngy xut gia, mt hm cht nh li hnh vi y i dc ca mnh ngy trc, c cm thy h thn v cng! Pht thng nhc nh, nm th dc vng u l php bt tnh, l ngun gc ca mi kh au. Loi thiu thn v khng hiu bit nn t gieo mnh vo la b cht chy! Loi tm khng hiu bit nn c nh t tri ly mnh! Nu khng vng mc vo nm th dc vng kia th tm s c thanh tnh, cuc sng s c t ti an vui. Mt hm, trong lc tm tr nn tht tnh lng, c chim nghim li v thy r t tng luyn i ca mnh i vi tn gi A Nan l hon ton lm li, bn i tm Pht t lng sm hi: - Bch Th Tn! Con thy l con va tnh mt cn mng. Khng ng l ngy trc con li ngu si di dt n mc . Con nay chng thnh qu, cn vt c tn gi A Nan. Con v cng cm kch n c ca Th Tn, v l chng sinh ngu si chng con m Th Tn phi nhc lng v dng bit bao phng tin ha . T nay con nguyn sut i lm t kheo ni, nguyn theo gt Th Tn m lm s gi ca chn l. S gio ha kho lo ca Pht cui cng chuyn ha c tm tham dc ca c thiu n, lm cho c tnh ng v tr v vi bu tri trong sng, tr thnh mt v t kheo ni mu mc. Ngi ta thng gi c l con gi ca dng h Ma ng Gi (Matangi). l c gi u tin thuc dng h tin c Pht chp thun cho xut gia. Vi ch giai cp kht khe ca x hi n thi y, khi s vic ny c truyn ra ngoi, rt nhiu ngi ph bnh, phn i, nhng Pht vn ch trng ca mnh l tt c mi ngi u bnh ng; nh trm sng chy vo bin c, tt c mi ngi thuc mi dng ging, khi xut gia th u cng mt h Thch Ca. Con gi ca dng Ma ng Gi, v yu mn dung mo p ca tn gi A Nan m chuyn ha thnh phc. l mt cu chuyn p c lu truyn v nhc nh trong tng on t my nghn nm!

---o0o--4.- THUYT PHP CHO T KHEO NI Va p trai li va giu tnh cm, tn gi A Nan khng nhng lm cho cc c gi th tc m mt theo ui, m c n mt s cc ni c cng ng tm luyn m. i vi ni chng, tn gi lun lun ht lng gip ; thm vo , tn gi li rt c duyn, cho nn c cc ni c c bit mn m. Chng hn, mt ln n, tn gi v tn gi i Ca Dip cng i hnh ha. Khi ti mt ni vin, tn gi c cc ni c mi ln php ta trc, ri sau mi mi n tn gi i Ca Dip; mc d v tui i, tui o, gii hnh, tn gi u km thua tn gi i Ca Dip, nhng cc c khng cn n nhng iu . Trong i sng xut gia, tm l mi ngi ging nh mt bi chin trng, , l tr v tnh cm lun lun giao chin vi nhau tht mnh lit. Nu l tr thng th hnh gi thnh Pht, thnh T; nu tnh cm thng th vn l phm phu tc t, nhng ni cho cng, nu bo nhng ngi xut gia phi ging nh cy kh, tro ngui, hon ton khng ca c mt t tnh cm no, th cng l iu kh c th c c. Trong ni vin gn tu vin K Vin, c mt ni c tr tui ang tu hc. Thy A Nan c phong thi nhu ha vn nh, c ngy m m p u t. Nhng kh ni, nh c ng Trung Hoa c ni: Nam n th th bt thn, hung chi kia l chn tng vin nghim cn, ngn cch! Cho nn, d c c thng trm nh thm tn gi i na th cng khng c cch g vt qua phm vi gii cm; cng lm th cng ch c nhn trm c vi ci m thi, cn mun g khc th hon ton v vng. Cho n mt hm, c b bnh. C nh ngi sang nhn ring vi tn gi: Tha thy, con ang bnh nng, s kh qua khi, xin thy t bi gh sang thm con mt ln. Li yu cu tht ng thng lm cho tn gi cm ng. Sng hm sau, trc khi vo thnh kht thc, tn gi tin ng gh vo thm c. Lc tn gi bc vo, c ang nm trn ging, o chn xc xch. C nhn tn gi mt cch say m bng cp mt y tnh t. Nhn thy thi y, tn gi bng hiu r tm c, cho nn khng ni khng rng, tn gi quay lng b i. Thy vy, c cng hiu ra rng, tn gi b i m khng ni mt li l ti v tn gi khng bng lng v hnh vi va ri ca mnh. C tht thy h thn, bn ngi bt dy, ly o mc vo ng hong, ri tri ta c ra, chy theo nn n tn gi tr li, mi ngi xung ta c. Sau khi ngi xung, tn gi khai th:

- S c! Ngi tu hnh khng nn dng cc th d dy nui dng thn mng, khng nn dng s kiu mng nui dng tm tnh, khng nn cha chp nhng tng i dc. Trong lc bn hon, s c nn thn tm ngh ngi trong trng thi tnh lng, hon ton khng c g mong cu, th bnh s rt chng khi. Nhng dng nh lc ny c qun mt mnh l ngi xut gia, vn ci u m ni trong nghn ngo: - Khng phi l con khng hiu nhng iu thy dy. Khng c cm n, o mc, con c th chu ng c, ch c tnh yu i vi thy, d con rt c gng, nhng khng lm sao ch ng c. Lm ngi, v gi gn thn mng v an n tm hn, lm sao m khng c iu mong cu tha thy! - Khng phi vy u, s c! Tt nhin l chng ta cn cm n, o mc, v ch gi gn thn mng, nhng gi gn thn mng l tu tp. C tu tp th tm mi an n. Qun vic tu tp m ch mong cu cc th dc lc gi di nui dng thn tm l iu v cng lm ln. Ngi i bun bm du m vo xe l lm cho xe chy d dng, ch khng c tng m trc g i vi nhng th du m ; ngi b gh chc th xc du ln da tr gh, tuyt nhin khng phi v trang sc thn th hay mun chuyn vui. Cng vy, chng ta mun nui thn, an tm, th phi cht t nim i dc, nh tan nhng tng ham vui, chuyn ha tm hu lu. Hy tm n vi o chn tht m ng b m hoc bi nhng php h huyn, v thng. Do ang yu m c chm ch nghe. Nh chm ch nghe m c thy c ch su xa, ri tm nh b chn ng, tc khc dt c nim i dc, v c php nhn thanh tnh. ---o0o--5.- B DM PHA V CHIA BNH V c phi dnh lu n nhng vn lin quan ti n gii m A Nan thng phi chuc ly nhng iu phin phc, nh b ganh ght, b ph bnh. Chnh c Pht cng nhiu khi rt kh tm v nhng chuyn y d bit rng tn gi lun lun i x vi n gii bng mt tm nim thun khit. Tn gi khng bao gi i tm cc c, tn gi khng bao gi c tm nim luyn i; c xem li cu chuyn tn gi gio ha cho v t kheo ni tr tui trn th r.

Thc ra, trong i sng th tc, trai gi yu thng nhau khng phi l ti li, nhng trong i sng tng on th bt c hnh vi no c dnh dng ti n gii, u b coi l hnh vi khng trong sch. D qu thy c i vi n gii bng mt nim thun chnh th cng b coi l khng c trong sng. Mt hm, lc Pht ang tr ti thnh X V, c mt v th ch nu tht nhiu bnh np em n cng dng. Pht bo A Nan em bnh chia cho i chng. Sau khi chia xong, s bnh cn li vn rt nhiu. Pht bo tn gi em ch bnh cn li y chia cho nhng ngi ngho kh trong thnh. Tn gi vng mnh, i mi ht m dn ngho n, tnh ra cng c ti vi nghn ngi. Tn gi xem chng s ngi v s bnh th c th mi ngi cng c mt ci. Tn gi bn theo th t bt u phn pht bnh. Khi n lt mt c gi v cng xinh p thuc gio phi La Hnh th tn gi bc trng mt cp bnh dnh nhau, khng tch ra c. Chng bit lm sao, tn gi a nguyn cp bnh y cho c gi. l mt vic ht tnh c, v tn gi rt v tm, nhng tc khc n tr thnh u dm pha cho nhng k vn quen xu ming v y c . H riu ct: i c A Nan p trai kia chia cho c gi dim l n nhng hai ci bnh, chc l gia h c tnh g vi nhau ri! Nghe c nhng li m tiu kia, tn gi cm thy khng vui. Con ngi tht ng s, tht chng bit c x ra sao mi c! Lm ngi tu hnh l iu kh, m nhiu ngi trong x hi, v cho rng tu hnh th phi nhn nhc, cho nn h c thch chc gho, tru ct, quy ph, ct lm cho tn thng tm o ca ngi tu hnh! c Pht thng nhc nh cc t nn trnh mi trng hp c th lm cho ngi ta dm pha, nht l v vn trai gi. Chng cn bit cng phu tu tp ca mnh cao thp th no, ch cn c ngi ch ci mnh c lin h n kia vi n gii, l mnh khng dm ngng mt nhn ai c! Thc ra, i vi nhng v tu hnh cha chng qu thnh m bo hon ton khng b n sc m hoc th cng tht kh. D bit vy, khi mi ngi quyt tm tu tp th i vi i dc phi lun lun cao cnh gic, quyt ch phng cho tht cn thn mi c. Tn gi A Nan thng b nhiu kh no do n gii mang n, cho nn mt hm, nhn tnh ta mt ni vng lng, tn gi qun nim: Con ngi do i dc m sinh ra. Hng ngy h sng trong bin sng i dc cun cun m khng bit chn. Ngi ta mt mt th vui thch th hng i dc! mt mt li ci ch ngi khc theo ui i dc! i d lun lun em n cho ngi i bao nhiu kh no v tranh chp; cho nn c Th Tn thng qu trch v tm luyn i, tht l ch l!.

T trc n gi tn gi cha tng c nhng ngh nh th. Hm nay, nhn v chuyn chia bnh cho mt c gi m b mang ting, cho nn tn gi mi thy thm thi tnh i. Bi vy, khi hong hn xung, tn gi ri ch ngi, sa o ngay ngn, v ch Pht ng, em ht nhng ngh va qua trnh ln. Pht ch lng nghe, nhn k cho tn gi nghe mt cu chuyn tin thn ca Ngi nh sau: - Ny A Nan! Thy ni rt ng, ngi i m m trong bin i dc m khng bao gi bit nhm chn. Ngy xa c mt v quc vng tn gi nh Sinh. ng em tinh thn chnh php tr dn, khng dng hnh pht m bao nhiu k xu u hng thin, nhng v khng tha mn vi cng th hn hp ca nc mnh, ng i chinh phc cc nc khc ng n u cng c mi ngi qui thun v ca tng l mt v quc vng nhn c. Vy l ng toi nguyn trong vic chinh phc. ng li c cc nc dng cho v s gi p, tha h chn la. Th l ng b m gi p vy quanh. Lng dc ca ng dng ln cun cun, bao nhiu gi p hu h ngy m vn cha va lng, ng cn git vua nc khc ot ly hong hu. Nhn v tham dc qu , cui cng ng b dn chng an ght v ni lon, vng triu sp , v ng phi tri qua nhng ngy cui cng ca cuc i tht th thm! Thy A Nan! Nu khng ngn c tm i dc th phi chuc ly s bi hoi nh th . Vua nh Sinh ngy xa l tin thn ca Nh Lai. ---o0o--6.- LM TH GI CA PHT T lu Pht thy r A Nan l ngi c th ni truyn chnh php. Bi vy, khi thy tn gi b nn v n gii qu nhiu, Pht mun tn gi phi lm th gi cho mnh tn gi c th t gi mnh v chuyn tm tu tp. Lc by gi l 22 nm sau ngy thnh o, Pht 53 tui. Lc y Ngi ang tr ti tu vin trc Lm v tn gi A Nan c chn lm th gi thng xuyn cho Ngi.(Theo ng Xa My Trng ca thin s Nht Hnh th tn gi A Nan c chn lm th gi thng xuyn cho c Pht vo nm th 20 sau ngy Pht thnh o; lc Pht 55 tui. Tn gi c chn trong mt bui hp ca qu v trng lo ti ging ng Lc Mu gn tu vin K Vin, thnh X V; ch khng phi tu vin Trc Lm, thnh Vng X. - Ch thch ca ngi dch). trc , sau khi Pht thnh o khng lu, tng c qu v i c X Li Pht v Mc Kin Lin hu h Pht; sau th c i c Ca Ba La, nhng t 20 nm tr li y th Pht

khng c mt v th gi thng xuyn no, m vic hu h Pht u do ch tng thay phin nhau. Nhn v, gn v gi, Pht cn c mt v th gi thng xuyn lun bn cnh. Cho nn mt hm ch v t kheo hi hp li c mt v ng ra lnh trch nhim ny. Trong bui hp, cc v t thng th ca Pht c mt ng . Trong s cc v y, Kiu Trn Nh (Kaundinya - Kondana) l ngi u tin ng ln xin nhn lm th gi cho Pht. Tn gi Kiu Trn Nh nguyn l mt trong nhng ngi bn ng tu kh hnh vi Pht khi xa. Tn gi cng l v t kheo u tin ca tng on. D tui tc c cao hn Pht, tn gi vn nguyn em ht cuc i cn li hu h Pht, nhng Pht khng chp thun, v Ngi thy tn gi gi, ch mong tn gi t lo mi vic cho mnh cng l qu lm ri. Sau , mt s qu v khc cng xung phong lnh trch nhim, nhng Pht u khuyn h nn i hnh ha cc ni th tt hn. Lc y, Mc Kin Lin hiu c t ca Pht, bn cng X Li Pht khch l A Nan rng: - Su huynh A Nan! ca c Th Tn l mun s huynh lm th gi cho Ngi. V nh vo bui sng, khi ta nh m cnh ca pha ng th nh sng s chiu thng vo bc vch pha Ty. S huynh tui cn tr, tm minh mn, thng minh, nhu ha, chng ti hi vng s huynh nhn lm th gi cho c Th Tn. A Nan thy trch nhim nng n nn khng dm nhn; nhng v hai v tn tc khuyn bo mi, cui cng tn gi nhn li vi ba iu kin: 1) Tn gi s khng mc y phc ca Pht, bt lun c mi; 2) Nu c v th ch no thnh Pht th trai, tn gi s khng i cng vi Ngi; 3) Nu khng phi lc n gp Pht th tn gi khng n. Ngoi ba iu kin y ra, tn gi nguyn tun theo ch ca i chng hu h Pht. (Theo ng Xa My Trng ca thin s Nht Hnh th tn gi A Nan xin Pht chp nhn n 8 iu kin: 1) Pht ng cho tn gi nhng y o m th ch cng dng Ngi; 2) Pht ng cho tn gi nhng thc n m th ch cng dng Ngi; 3) Pht ng cho tn gi cng mt tnh tht vi Ngi; 4) Pht ng cho tn gi i theo khi th ch thnh Ngi th trai; 5) Xin Pht cng i vi tn gi khi tn gi c th ch mi th trai; 6) Pht cho php tn gi c quyn tin dn hay t chi nhng ngi mun tham kin Ngi; 7) Pht cho php tn gi hi li nhng iu g Ngi ni m tn gi cha hiu; 8) Xin Pht lp li i nhng bi php thoi m v bt c d tn gi khng c nghe. - Ch thch ca ngi dch). X Li Pht v Mc Kin

Lin em nguyn ca A Nan trnh ln Pht. Ngi hoan h chp thun v khen ngi: - A Nan l mt v t kheo c phm cch. Nhng iu kin ca thy y a ra u nhm trnh ming ting dm pha; v ngi ta c th cho rng, thy y v mun c o mc nn chu hu h Nh Lai; v mun c thc n ngon nn chu hu h Nh Lai ... Thy y phng nh th rt phi! T tn gi lm th gi thng xuyn cho Pht. Lc tn gi khong trn 20 tui. (Theo cc nin i c chnh thc cng nhn v tiu s c Pht, tnh ra, tn gi A Nan c chn lm th gi thng xuyn cho Pht lc 35 tui, v hu h Pht c thy 25 nm. - Ch thch ca ngi dch). Trong sut 27 nm hu h Pht, mi hnh vi c ch, tn gi u tun theo li ch dy ca Pht. Ngi i hnh ho ni no, tn gi cng lun lun theo sau. V nhn duyn , Pht php rng nh bin c u chy ht vo tm ca tn gi, v cng do c hng ngy bn Pht m nhng kh nn v n gii ngy cng bt i, tn gi nghim nhin tr thnh ci gch ni gia Pht v ch v t kheo. Sng trong tng on, tn gi lun lun tu tp cc c tnh tm qu, khim nhng v cung knh. Rt ng cc tn chng v quen bit tn gi m c bc vo ng o. Tuy trc kia tng b nhiu phin phc, v n gii n ni b ming ting m tiu, nhng t ngy gnh vc trch nim quan trng th tn gi tu dng rt chn chn. ---o0o--7.- TNH BN TRONG O NGOI I lm th gi cho Pht, d cha chng qu thnh, tn gi vn c tng on knh trng v xem ngang hng vi cc v thng th. Tnh tnh ca tn gi vn rt nhu ha, khin cho bt c ai tip xc vi tn gi u cm thy mt m nh ang ng trc gi xun. i vi ngi, tn gi khng bao gi khoe ci s trng ca mnh v ch ci s on ca ngi. Tn gi ht lng gip ngi, lc no cng ni ti nhng iu tt p ca ngi v trnh cp ti nhng chuyn khng tt. C nhng khi m lun Pht php vi ngoi o th tn gi ch trnh by cho h thy nhng iu chn chnh ca Pht php m khng h kch nhng iu sai tri ca ngoi o. Tn gi ging nh mt tri m p ca ma xun, t t lm tan i bng tuyt.

Khi tr ti tu vin Trc Lm, tn gi tng khin cho ngoi o Cu Ca Na khng dm em nhng vn ca ng ta n vn nn tng on. Ti cng vin C S La, tn gi cm ha c ngoi o Chin , lm cho ng ta pht tm hoan h quay v vi Pht php. Tn gi khng h s dng thut hng bin tranh lun thao thao bt tuyt vi ngi, nhng xem nhng th d trn th thy ting tm ca tn gi lng ly trong gii ngoi o nh th no! Tn gi c rt nhiu ngi, trong tng on cng nh ngoi th tc, thch kt lm bn. Tn gi bit nghe ngi ni, m cng bit ni cho ngi nghe. Bi vy Pht tng ni, ch cn trng thy hnh dng v t thi ca mt ngi th A Nan c th bit ngay tnh tnh ca ngi y. i vi ngi th tc, tn gi thng mn bo h nh m hin i vi con ci; i vi cc bc trng lo trong tng on, tn gi du dng d thng nh em gi i vi cc anh ch. Tn gi c mt ngi bn c tri, thn thit, tn l L Di, sng ti thnh Ba B. Mt hm Pht dn chng tng n hnh ha. Ton th b tc Ma La trong thnh nghe tin u vui mng hn h nghnh n. H bo nhau, nu ai khng chu n tip Pht v tng on th phi b pht mt trm lng vng. L Di vn cha tng c lng tin i vi Pht php, cho nn, ngoi ngi bn qu ca ng l A Nan ra, ng khng knh trng bt c mt v xut gia no, k c Pht. Tuy nhin, trong m ng dn chng i n tip Pht ngy hm cng c mt ng. Tn gi thy th th ngc nhin v cng; hi, th ng cho bit ch v s b pht mt trm lng vng m ng bt c d phi nghnh n Pht! Tn gi nghe th th chng hng, tuy vy, vn tip chuyn ng mt cch m tnh nh thu trc. Sau , nhn lc ngh ngi, tn gi tha chuyn vi Pht v trng hp ng bn L Di ca mnh. Pht cng ngh nh tn gi l L Di rt ng thng, v bo tn gi tm cch kho lo a ng ta n gp Ngi. Sau cuc gp g vi Pht, L Di thy tm mnh sng t ra, lin pht tm qui y Tam Bo v th tr nm gii. T ng thng em cng dng Pht nhng th cn thit nh y phc, cm nc, thuc men, chn chiu v.v... Ring A Nan, t ngy L Di qui y, tn gi i vi ng ta cng qu mn hn na, v ngoi tnh bn c tri ra, by gi ng li cng tn gi i chung mt con ng, th chung mt thy, bi vy, tn gi coi ng nh ngi mt nh. Mt hm v thiu o mc. Khng may, khi tn gi n ni th L Di i vng, nhng, n chng l li v khng! Tn gi bn rt t nhin, bo v L Di em rng qun o ca chng ra, t tin chn ly mt chic o

em v. Khi L Di v n nh, nghe v thut chuyn li, ng chy ngay ln tu vin hi tn gi: - Con c nhiu o vi tt lm, sao thy khng chn ly mt chic m li ly chic o xu nh th? Tn gi tr li: - Ti khng cn n n vi tt. Ti ch ct dng n lm chic khn tm cng dng cho mt v thng ta gim cho o hu m thi. Hai ngi i x vi nhau thn mt nh th ! Nhng trong chng c mt s v li cho rng hnh ng ny ca tn gi l khng thn trng. Tuy nhin, Pht khng qu trch g v chuyn y. Thy th gi A Nan, tuy khng c tnh hot bt, cp tin nh hai tn gi X Li Pht, Mc Kin Lin, nhng cng khng qu bo th nh tn gi i Ca Dip, m v tnh tnh n nhu cho nn hu ht mi trng hp u gi mc trung dung. i c Qut a, v tm vng i dc m mun hon tc. Tn gi gip Pht trong vic khuyn ha v ny tr li i sng tu hnh. V cng nh s c l, gip sc ca tn gi m i c Qut a tu tp mt cch tinh tn cho n khi chng c qu thnh. Tn gi tng ng ra ha gii nhiu chuyn tranh chp trong tng on, khin cho nhng v tnh tnh c chp, a gy s nht cng phi tng nhng. Tn gi tng tho lun vi tn gi X Li Pht v cc vn nh s tch dit, su s xc chm v.v... ti tu vin K Vin; cng m lun vi Bt La v nhiu loi vn khc ti thnh Ba Lin Pht (Pataliputra - Pataliputta); tng ni php cho ch tng nc Cu Dim Di (Kosambi) nghe v nhng yu im ca s tu tp. Ti tu vin ng Vin (Purvarama), tn gi tng thay mt Pht ni php thoi theo li thnh cu ca ch v t kheo. Tn gi cng thng ca ngi lng t hiu ca tn gi Mc Kin Lin v bit ti ni php ca tn gi Ph Lu Na ... Nh th , tn gi i vi tt c mi ngi, tnh i ngha o rt trn y, chng t tm chn tnh cng nh nhim v ca mt v t ln ca Pht. ---o0o--8.- NI KH TM LN NHT Ngi gy ra cho A Nan ni kh tm v s st ln nht trong i li chnh l anh rut ca tn gi, t kheo B t a. ng vn l mt trong

by vng t u tin thuc dng Thch Ca i xut gia. C th ng xut gia v ham vui b bn ch khng phi v lng chn thnh, bi vy sau khi xut gia, ng khng chuyn tm tu hnh, m ch khoe khoang nhng iu k d le ngi v m p tng cu chng thn thng. Tuy l anh em rut, nhng tnh tnh ca B t a v A Nan hon ton khc bit nhau. Tm tnh ca B t a vn khng chnh trc, m cng khng bit an phn. nhiu ln Pht khuyn ng hon tc, th lm mt c s ti gia h tr o php cn hn l sng trong tng on m gy ri ren, phin lu, nhng ng nht nh khng nghe. ng xin Pht dy cho ng v thn thng, nhng Pht bo ng cn phi thanh lc thn tm ch khng nn ham c thn thng, v thn thng khng thay th c cho c hnh. ng li khng nghe li khuyn ny ca Pht, cho nn n nh hai tn gi X Li Pht v Mc Kin Lin dy thn thng cho mnh. Hai v tn gi ny bit ng tnh tnh bt chnh, nn cng t chi dy thn thng m ch dy cho ng qun nim v nhng nguyn l kh, khng, v thng, v ng m thi. Do , lng th nghch ca ng i vi Pht mi ngy mt ln. ng ngh, ch cn cch git Pht i th mi hn trong tm ng mi gii ta c; hn th na, ng li cn c th thay Pht lm gio ch ca gio on! Mt ngy kia, khi ng ang ngon cnh trn nh ni K X Qut th bng thy Pht cng tn gi A Nan i ngang di chn ni. Tht l c hi nghn nm kh gp! ng bn x mt tng tht ln cho ln xung hi Pht. Tuy c thy ngi em rut ca ng ang i sau Pht, nhng ng vn dng dng, khng cht ng tm v tnh mu m. Pht thy tng ang ln xung nhng khng n trnh, cn tn gi th vi vng chy ra xa, nhng tng cha chm ngi c Pht th dng li! Tn gi chy li hi ri rt: - Th Tn c sao khng? Chc cng li l ng anh ca con l B t a mun m hi Th Tn na y! Cnh va ri tht nguy him cho Th Tn qu, lm con s ht hn! Pht an nhin tr li: - A Nan ! Dng bo lc hoc m mu him c hi Nh Lai th khng bao gi hi c! Trc y B t a tng cho ln hnh thch Nh Lai; sau li th voi say hi Nh Lai; v by gi th x git Nh Lai; thy ng lo lng, ai to nghip th chu qu bo. Khng c g

l nguy him i vi Nh Lai, nhng nguy him thc s l i vi thy, phi khng A Nan, thy xem va ri thy lm g vy? nh lc ca tn gi tht khng th b kp vi Pht! Vic va ri lm cho tn gi t thy xu h, bn mm ci tha: - Lc ny v s qu m con mt t ch! Pht cng mm ci, v v tn gi, ri thy tr tip tc bc i ... Sau khi s vic ny xy ra khng lu, mt hm tn gi theo Pht i hnh ha. ang trn ng, bng thy B t a dn mt on ngi t ng trc i li, Pht lin trnh mt, r vo mt con ng nh m i. Tuy l ngi n ha, nhng trong trng hp ny tn gi cng cm thy khng bng lng, nn bch Pht: - Bch Th Tn! Sao Th Tn li ln trnh B t a! S huynh con l t ca Th Tn, c th no Th Tn li s huynh con! Bit lng tn gi ang bt bnh, Pht an i: - A Nan! Khng phi Nh Lai s ng y, m ch v khng mun chm mt vi ng ta thi. Tm tnh ng ta hin cha y nhng t tng hung c, cho nn trnh gp mt ng ta th vn hn; v li, u nht thit chng ta phi chm trn vi ngi lng d en ti, phi khng A Nan? thi bui ny, nhng trng hp thy phi nhng ng cho hc tr ging nh trng hp Pht v B t a thu xa cng khng phi l t vy! Mt hm khc, B t a li n quy nhiu o trng ca Pht. Lc ang tnh ta trong tnh tht, bn ngoi, ng ng trc i chng ni tht ln: - Tt c nhng v tin theo ti th hy ng sang bn ny! C i chng khng ai bun nhn n ng ta. ng quc mt nhn v pha A Nan, ging trch c: - A Nan! Mi l em rut ta m cng khng theo ta sao?!

D vn rt ha nh, nhng tn gi cng bc bi lm ri, khng th nhn c na ri, bn ni thng: - Hm nay tht l may mn cho s huynh lm y! Nu c hai v tn gi X Li Pht v Mc Kin Lin ti y th hai v y khng cho s huynh bung lung nh vy u. c Th Tn ang tnh ta, xin s huynh khng nn lm huyn no. S huynh hung c nh vy tt sau s gnh ly qu bo xu xa. Em tht l lo bun cho s huynh! B t a gin ti mt, c h mun nh tn gi, nhng khi ng nhn thy ngi em mnh xa nay cha bao gi tc gin n th, bt gic tay ng chn li, ri khng ni khng rng, b i mt mch. Khng bao lu, qu bo nhn tin n vi B t a, v ng phi cht mt cch v cng thm thit. Ring tn gi A Nan, khi ngh n mnh c mt ngi anh nh vy, lng thy au bun khn t! ---o0o--9.- MNG V NHNG D ON Trong 27 nm lm th gi cho c Th Tn, tn gi A Nan t ra c kh nng qun xuyn mi cng vic. T qu v t kheo, t kheo ni, cho n cc tn ti gia, ai mun tham bi Pht, tn gi u sp t gi gic thch hp. Qu v, ti kheo t cc a phng xa xi v thm Pht, trong khi ch c din kin, h u t ra rt vui v c m o cng tn gi; cng ch v cch i x lun lun thn thit ca tn gi dnh cho mi ngi. Qu v t kheo ni rt thch c nghe tn gi ch bo. Mi khi nghe tn gi ni: Ny qu s t, s mui, hy gi gn gii lut mt cch cn trng nghe! l h rm rp vui v tun hnh. Cc tn ti gia nam n cng rt thch nghe tn gi ni php. Tn gi thng dy h tn knh Tam Bo, th tr nm gii, phng dng cha m, cng dng chng tng. Ngy thng qua mau, theo Pht i hnh ha cc ni, mi m tn gi hn 50 tui! Mt hm, Pht ang ni php cho vua Ba T Nc ti thnh X V, th trng thy sc din A Nan l r nt u su mt cch khc thng. Pht hi nguyn do th tn gi bch rng, trong mt m kia tn gi nm mng thy by s vic l lng cha tng c, khin cho tm thn c b hong ht. Pht li hi: - By s vic g th?

- Bch Th Tn! u tin con thy la pht chy d di, thiu t khp c sng bin; ngn la bc cao n tn tri xanh! Nghe th, Pht xc ng mnh. Ngi gii thch: - Ny A Nan! ng l Nh Lai khng ni chuyn mng m, nhng r rng l gic mng ca thy qu tht l bt tng. Sng bin u b thiu t l im bo trc rng, tng on trong i v lai, ngi thnh thin th rt t, m phn ln l nhng phn t xu. Nhng hng ny, tuy c hng s cng dng y nhng vn thng xuyn khi xng cc v tranh chp vi nhau, ging nh mt nc ang trong xanh bng bng dy la d. A Nan, cn vic th hai? - Bch Th Tn! Con thy mt tri ri xung, ci Ta B ny hon ton ti en, c trng sao cng u bin mt! - Ny A Nan! Khng cn bao lu na Nh Lai s nhp nit bn, v cc v t ln ca Nh Lai cng ln lt sp nhp nit bn! A Nan, cn vic th ba? - Bch Th Tn! Con thy cc v t kheo khng mc o c sa do Th Tn ch nh. Hng tng chng xut gia th b vi dp trong hm h, cn hng c s ti gia th dm ln u h m i! Pht th di tht nh, ri ging gii: - Ny A Nan! iu ny m ch rng, trong i v lai, rt nhiu cc v t kheo m o trng din thuyt kinh in, nhng ch ni sung ca ming m khng chu hnh tr tu tp. H ganh t nhau v tm cch hi nhau, khng s nhn qu, cui cng phi chu a lc. Trong khi th hng bch y c s tha c ln mt, khinh mit Tng Bo h n cha vin l ph bng tng chng, ph hoi cha thp! A Nan, cn vic th t? - Bch Th Tn! Con thy qu v t kheo y o t ti v c ln qun trong chn chng gai. - Ny A Nan! Vic ni ln rng, trong i v lai s c hng t kheo b php y khng mc b gii php theo th tc hng lc, v con m , tht l bt hnh cho Pht php! A Nan, cn vic th nm?

- Bch Th Tn! Con thy ni rng rm bng xut hin mt by heo rng cng o ti o gc bc r mt cy chin n to ln xanh ti. - Ny an! Trong i v lai s c hng t kheo ch lo tnh ton vic sinh k v li dng m em c Pht ra bn bun. A Nan, cn vic th su? - Bch Th Tn! Con thy con voi m b mc n voi con. Trong khi , mt con s t cht i cha c bao lu th di b t trong thn th n sinh ra, ri di b y tr li n tht n. - Ny A Nan! Trong i v lai s c hng trng lo trong tng chng ch bit lo cho li dng ring t, i vi hng hu sinh th b mc, khng lu tm du dt, cng nh con voi m b mc n con, cn nhng loi d b sinh ra t thn th s t ri tr li n tht s t l m ch rng, s khng c hng ngoi o no c th hy hoi c Pht php, m ch c chnh nhng hng t xut gia cng nh ti gia ca Pht mi t hy hoi Pht php m thi. A Nan, cn vic th by? - Bch Th Tn! Con thy u con i ni Tu Di, nhng con khng cm thy nng cht no. Nt mt nh m cht ngm ngi, Pht dy: - Ny A Nan! Cn ba thng na Nh Lai s nhp nit bn. Sau , ton th tng on, qun chng v ch thin s tn nhim v yu cu thy kt tp kinh in. Li gii thch ca Pht v by s vic l lng trong gic mng ca tn gi A Nan c coi l nhng d on ca Ngi v tnh trng suy i ca o php trong i v lai. Ring v iu di b trong thn th s t tr li n tht s t l mt li dy ch tnh nhng tht chua xt dnh cho tt c Pht gio c tng ln tc ngy nay. Nu chng ta bit h thn th hy c gng lm sao cho nhng li d on trn kia khng tr thnh s tht; c vy, Pht s hoan h bit bao nhiu! ---o0o---

10.- THNH GIO LN CUI TRC GI PHT PHT NHP NIT BN Bn mi chn nm sau ngy thnh o, t ch ng tr v ch tnh, ti thnh Cu Thi Na (Kusinagara - Kusinara), cch thnh Ca T La V hn ba mi dm, trong rng cy Sa la, c Th Tn tuyn b nhp nit bn. Ging nh mt tri lc sp ln pht ra th nh sng p rng ngi, trc gi pht nhp nit bn, kim thn Pht cng pht ta ho quang rc r khc vi ngy thng. Tn gi A Nan vn phc th bn cnh Pht vi tm thnh thm cm n c dy d ca Ngi t by lu nay, m gi y phc c cng nh tr tu ca tn gi n ch thnh thc. Tn gi sa son xong ch nm cho Pht. Ngi nm xung trong t th ct tng, u hng v phng bc, mt hng v phng ty. Mt tri ln dn, mn m t t bung xung bao ph khp th gian. Ma ny khng phi l ma hoa n ca cy Sa la, nhng hoa Sa la ang n r khp khu rng! V hoa ang ri ri rc chung quanh Pht. Tn gi qu st bn Ngi, tha tht nh: - Bch Th Tn! T nay v sau, i vi n gii, chng con nn c thi nh th no? Xin Th Tn dy cho chng con mt ln na. Pht nhn khp lt cc v t ang qu chung quanh ri dy: - Ny A Nan! Ngi c quyt tm ci b phin no tin bc trn ng gic ng th khng bao gi cho hnh bng ngi n b ng tr trong tm mnh. Ring v thy, tuy by gi tui cng sp v gi, nhng nu thy ng nhn ti n b th vn tt hn. Trong trng hp bt kh khng, khng th khng nhn c, nu thy mt b gi th thy nn xem b y l m mnh; nu l mt thiu ph ln hn mnh cht t th xem l ch mnh; nu l mt thiu n tr hn mnh th xem l em mnh ... A Nan, thy hy nh k nhng li Nh Lai va ni! Dy nhng li trn xong, Pht li dn d t m cc vic v tr t, xy thp v.v... Tn gi vn ngi a cm, nn khi nhng li gio hun y th ngh ngay rng, y chnh l nhng li dy sau cng ca Pht, bt gic lng au qun tht, nc mt chy m a, ri khng dm qu bn cnh Pht na, trn ra ng mt gc vng, khc st mt ... Tn gi ngh, Pht sp nhp nit bn ri, nhng huynh khc u khai ng m ch ring mnh th vn cn ti tm, ri y mnh s trng cy vo ai c khai ng! Tn gi li

ngh, t y u cn bc n s c hu h! Cng ngh n nhng iu y, tn gi cng thy au n nh t tng khc rut! Pht nhn li khng thy A Nan u, lin sai ngi i tm. Tn gi tr li qu ch c, Pht an i: - A Nan! Thy khng nn au bun na! C hi hp th c chia li, c lc phn vinh th cng c lc suy tn, khng phi Nh Lai tng ni vi thy nh th sao! Th gian l v thng c sinh th nht nh phi c t, em sa li mt chic xe h dng th u phi l bin php lu bn! Ci xc thn hu vi ny s hoi dit, nhng php tnh Nh Lai s bo h qu thy. A Nan! Thy hu h Nh Lai rt lu, rt sing nng v chu kh. Thy i vi Nh Lai hon ton khng c iu g s sut. Nh Lai em mi cng c n p cho thy. Thy hy tinh tn ln, khng bao lu na thy s ci b c mi s tri buc ca phin no v chng ng o gii thot. Tn gi li xc ng, nhng phi c nn ting khc. Pht nhn khp i chng ni: - Ny qu thy! Trong bao nhiu nm qua, i c A Nan thn cn v sn sc Nh Lai ht lng. i c l ngi nhu ha, hin lnh, nghe php khng bao gi qun. Cng c ca i c s sng r mi th gian! Tn gi li phi ly tay che mt khc, v mt ln na, b trn ra ngoi. Hm y l ngy trng trn ca trung tun thng Hai. nh sng trng trong mt, bng bc chiu ta khp rng Sa la. Tm c tch tnh, cao vi ca Pht cng thm m ton th mi ngi c mt. khng c cch g gip gi c bu khng kh nghim tnh lc , v mi ngi trong i chng, ai cng khc lc bi thng; v chng, d qu v l cc bc thnh chng o i na, cng lm sao thot khi tnh ngi trong gi pht y! i chng c khc mi khng thi, nhng h cng bo nhau, nc mt th lm c g trong lc ny! Ti sao khng cng nhau hi xin Pht ch gip cho nhng vn c lin quan n s trng tn ca chnh php, h chng tt hn ! H li ra ngoi tm A Nan vo, v c tn gi lm i din cho i chng xin tham vn Pht nhng vn nh sau: 1) Sau khi c Th Tn nhp dit, i chng s tn ai lm thy? 2) Sau khi c Th Tn nhp dit, i chng s ly g an tr? 3) Sau khi c Th Tn nhp dit, i chng s i x vi k c nh th no? 4) Sau khi c Th Tn nhp dit, khi i chng kt tp kinh in, mun cho mi ngi tin tng th phi lm sao?

Vn vi v mt t i nh thng ngy, Pht dy: - Ny A Nan! Thy v i chng hy nh k! Qu thy hy ly gii lut lm Thy, hy y vo bn i tng qun nim (t nim x) m an tr; gp k c th hy trnh xa; khi kt tp kinh in, hy bt u mi cu kinh bng cu Ti nghe nh th ny. Qu thy nn ng nh php m tu tp, v l chnh l php thn thng ti ca Nh Lai! m thanh ca Pht nghe uy nghim lm sao! Nghe ting ni y, mi ngi u thy chn ng, li au xt bun thng! V Pht nhp nit bn ngay khi ! ... t Pht mi phng nghe tin Pht nhp nit bn, u gi nhau t hi v. Tn gi A Nan ngh li lc c Th Tn cn ti th, gii n lu rt t c c hi c din kin tham bi Ngi, nn gi y tn gi dnh u tin cho qu v t kheo ni v n c s c vo ly Pht trc. Th thy, lc no tn gi cng t lng u i v cm thng i vi n gii! ---o0o--11.- THAM D I HI KT TP KINH IN Pht nhp nit bn ri, A Nan cm thy mnh nh a con di va mt m hin! Sau khi l ti hon mn, tn gi mt mnh tr v tu vin tng nim bc n S. Trong nhng ngy qua phi chu bao lao nhc, gi y thn th mt mi, tn gi bn ng ca phng tnh tm. Mi ngy tn gi ch ung mt t sa, khng n mt thc n g, khng ni mt li no, lin tip ba ngy nh vy. Sau , tn gi hng v phng Nam, i v thnh Vng X tham d i hi kt tp kinh in s c khai mc vo u ma an c - Ngy Rm thng T sp ti. Tuy cha chng ng, nhng gio php ca Pht, tn gi gi mt a v v cng trng yu. V vy, tn gi khng th khng qun mnh v o php; hn na, chuyn i ny cng l c hi tn gi n p php thn hu mng cho c n S. Trn ng i v Vng X, tn gi gh li thnh ph T X Li. Mt s v t kheo tng i theo tn gi, ti y th b tht lc, ri mi ngi t mnh i ring. V chuyn ny, khi v n thnh Vng X, tn gi b tn gi i Ca Dip qu trch v im lng chu li, khng dm ni na li. Tng cng nn nhc li, khi A Nan n T X Li th hn mt thng sau ngy Pht nhp dit. V tn gi l v cao thng xuyn bn cnh

Pht, cho nn bt c ai tng sng knh Pht th gi y, mt cch t nhin, h u ko n tu vin v quy qun chung quanh tn gi. Ngy no h cng t tp tu vin xin tn gi ni php, bt k l ban ngy hay ban m. Tn gi khng c cch g t chi, nh phi chiu m phng tin khai th cho h. Thng tr ti tu vin lc y, c mt v i c chng qu, tn l Bt X Pht, v s tn n vi A Nan qu ng, h i li, ni nng ln ting, n o, ph tan ci khng kh an tnh ca tu vin, lm tr ngi cho cc bui tham thin ca i c. ng thm trch tn gi khng lo t sch tn chng qu, cho nn lm thi k nhc nh tn gi. B trch c, nhng vn tm tnh n ha v hay nhng nhn, hn na, t bit phn mnh ch l mt k cha chng ng, cho nn tn gi ch im lng, khng dm bin bc iu g. Ngy an c ti Vng X gn k. Trch nhim c tng kinh in cng to ln lm v ai s gnh vc trch nhim y th tn gi cng t bit ri! Trong thi khc cc k quan trng ny m b cng sc ni nhng bi php sung u mi cht li th phng c ch g! Tn gi bn quyt nh ln ng xui Nam. Khng phi l tn gi khng bit trnh tu chng ca chnh mnh, nhng bnh sinh tn gi vn d b chi phi bi nhng nguyn vng thit tha chnh ng ca tn chng. Ln ny, va b sc khch l ca tn va phi thay h m chu li, va b huynh ch ci, li na, s trch c ca i c Bt X Pht nh mt mi tn bn thng vo tim, tn gi bn pht nguyn dt khot t nay s xoay chuyn ci tm hng ngoi hng tr li vo trong, mong sm t o gic ng. Tn gi v n thnh Vng X trc khi i hi kt tp khai mc mt ngy. Tn gi i Ca Dip, v ch ta ca i hi kt tp, tuyn chn nm trm v t kheo ln (u chng qu A la hn) mi tham d k kt tp ny; trong khng c A Nan, v tn gi cha chng qu A la hn. D nhin l i Ca Dip vn cng nhn nhng s trng ca tn gi - c bit nht l nhng kinh g Pht ni, tn gi u nh k khng qun; nhng kt tp kinh in l mt s vic v cng trng i, tn gi i Ca Dip s rng, nu cho mt v cha dit ht phin no tham d kt tp, th i vi c Th Tn va mi nhp nit bn cng nh i vi cc th h v sau, chng bit c vp phi li lm g khng! V phn A Nan, tuy cha chng qu, nhng v giao tnh gia tn gi v i chng rt tt p, cho nn lc lng ng h tn gi rt mnh, ai ai cng ln ting bnh vc cho tn gi c tham d kt tp. D vy, tn gi i Ca Dip vn cng rn: - Ti vn bit, tuy i c A Nan cha chng ng, nhng a v ca i c qu l a v s t; mc d vy, trong gi pht hin ti ny i c ch nh con s t gia by gi can m thi!

Tn gi A Na Lut cng cng chung quan im vi tn gi i Ca Dip, v qu l mt s tp kch bt ng i vi A Nan! Nhng, tn gi khng v vy m nn ch, nh mt ngi c sc bt ln, cng b nng th sc vt cng cao; li cng nh cy mai, cn phi tri qua ma ng gi tuyt gi bng th sang xun hoa mi n r; i vi tn gi, bao nhiu s kch u tr thnh l nhng tng thng duyn. Bi vy, ngay bui chiu hm y, tn gi bung b tt c, trm t mc tng, n lc thin qun v n khuya th hot nhin khai ng! Sng hm sau, tn gi khng i m ca ng, dng thn lc i vo i hi. Ton thn tn gi lc y hin l mt phong thi o mo, sng t nh mt trng va ra khi m my, rng r nh a sen mi n di nh mt tri bui sng, lm cho c thnh chng u kinh ngc v nhit lit xng tn. Ri ngay lc , di s ch tr ca tn gi i Ca Dip v s ng tm suy c ca ton th i hi, tn gi ln php ta, bt u c tng Ti nghe nh th ny, thu y c Th Tn ng ti ... v.v... Tt c nhng g c nghe v ghi nh k, gi y tn gi c tng li lu lu ... Tt c qu v t kheo hin din c nghe li nhng li dy d ca Pht u v cng cm kch! Nhng b kinh c kt tp u tin trong k i hi danh ting ny nh Trng A Hm, Trung A Hm, Tp A Hm, Tng Nht A Hm, Th D, Php C v.v... u do chnh tn gi c tng li. ---o0o--12.- NHP NIT BN Sau khi Pht nhp dit, trng lo i Ca Dip c tn c k tha y bt ca Pht lnh o gio on. Ri 20 nm sau, trng lo (lc y hn 100 tui) cng vo ni K Tc nhp dit, sau khi ph truyn o nghip cho tn gi A Nan (lc y hn 80 tui). Tn gi k tha Pht nghip cng l vic t nhin, nh hoa n v ma xun; v cng l iu mong mi trc y ca c Th Tn. Nh vy, Pht Gio ng thi, di s ng h ca vua A X Th, pht trin mt cch bnh thng. n khi trng lo i Ca Dip nhp dit th nhng v t ln thng thn cn bn Pht thu trc, by gi ch cn li mt mnh tn gi A Nan.

Mt nm tri qua li thm mt tui! Nm y tn gi 120 tui, mt ngy n, ang i trn ng th tn gi nghe mt thy t kheo tr tui c mt bi k m trc y Pht tng dy. i c c rng: Nu ngi sng trm tui Khng thy hc thy lo Chi bng sng mt ngy M thy c hc y Bi k c c sai hon ton, ng nh tc ng c ni: Ly ru ng n cm cm b kia! Tn gi nghe th th tin n bo cho i c bit, nn c li bi k cho ng nh sau: Nu ngi sng trm tui Khng hiu php sinh dit Chi bng sng mt ngy M hiu r php y i c nghe tn gi bo th th tr v tha li vi thy mnh. ng ta bc mnh, bo t: - ng ng nn nghe li A Nan ni by, ng y by gi gi lm cm ri, mt tr nh, khng cn sng sut nh trc na u. Nhng g ta dy th khng th no sai trt c! V t kheo tr li em nhng li ca thy mnh n tha vi tn gi. Thot nghe qua, tn gi mun n hi v kia ti sao li dm tht nhng li khim nh nh vy, nhng ri ngh li, nhng ngi nh th d ni g cng v ch, nn thi. Vn mt mc n ha nhng nhn, cho nn d ang a v lnh o gio on vi y gio quyn ti thng, tn gi vn ly c nhng nhn lm cn bn x th. Tuy nhin, mt thnh tng vi 120 tui i nh tn gi, i vi mi s th gian vn sm khng cht g tham luyn, hung chi, sau khi s vic ny xy ra, cng suy gm li cng thy ngn ngm ci i. Tn gi ngh: Ci i ny tht ht thuc cha! Pht nhp nit bn cha bao lu m ngi ta hiu Pht php sai lc n nh vy, th trong tng lai, nhng t tri t kin ny sinh trong gio on s nhiu na, ni sao cho xit! Ta v c Th Tn m kt tp kinh in, nhng ngi ta c m gi kin chp m khng hnh tr ng theo gio php, th d ta li th gian cng chng ch g!

Khi ngh nh vy, tn gi cht nh n Pht, n X Li Pht, Mc Kin Lin, i Ca Dip v.v... ri li ngh tip: i! Nhng v y nh chim bay theo cn lc, u nhp nit bn! Gi ch cn li mt mnh ta, nhu khu rng b n sch, ch cn li mt cy c th, d ln nhng lm sao ngn gi che ma! Th gian sao m tch mch, thi th ta cng nn nhp nit bn! ngh y lin tr thnh quyt nh. Tn gi bn em gio php truyn li cho t l Thng Na Ha Tu (Sanavasin - Sanavasi), ri m bt nhm hng Bc m i v sng Hng. ng vo lc y, vua A X Th ca nc Ma Kit sp ct qun sang nh nc T X Li; m sng Hng l ranh gii gi hai nc , nu nhp dit Ma Kit th x li s khng c chia cho T X Li, v ngc li, nu nhp dit T X Li th x li s khng c chia cho Ma Kit . Bi vy, tn gi quyt nh s nhp dit trn khng trung, ngay chnh gia sng Hng. Vua A X Th, khi hay tin tn gi sp nhp nit bn th c h mun t xu! Nh vua tc tc dn ngi nga ui theo, v khi n b sng th thuyn ca tn gi ra n gia dng. Nh vua lin sp ly v ku ln: - Knh ly Pht t ti hn ht trn th gian! Xin ngi thng xt, ban cho chng con nim an tnh! Knh ly Tn Gi sng chi c ba ci! Xin Ngi hy tr li vi chng con! Pha b bn kia, dn chng nc T X Li cng ku ln nh vy. Tn gi ngi trong thuyn tr li: - Ti suy ngh k ri. Qu v hai nc ang th hn nhau, cho nn ti mi phi nhp dit gia sng Hng, cho nc no cng c c mt na thn th ca t! Tn gi ni xong bn ngi gia h khng, nhp ha quang tam mui m vo nit bn, t phn nhc thn ra lm hai na cho hai vng quc cng xy thp th phng. Dn chng T X Li th xy thp ti tu vin Trng Cc (Kutagarasala), trong rng i Lm (Mahavana), pha Bc thnh ph T X Li. Dn chng Ma Kit th xy thp cnh tu vin Trc Lm, ngoi thnh Vng X. Do s vic ny m hai nc bi binh, ci b hn th, giao ho thn thin. Tn gi nhp dit ri, ngi ngi u nh tng. i, mt con ngi hin lnh, ha nh, khim cung v nhn nhn! i, cng lao ca tn gi i vi c Th Tn to tt dng bao! S cng hin ca tn gi cho Pht php v i bit chng no!

---o0o---

Tn gi LA HU LA
(Rahula) (Oai nghi t hnh bc nht tng on) 1.- CU B HNH PHC NHT TH GIAN Khi cha xut gia, Pht vn l v thi t ca thnh Ca T La V (Kapilavastu - Kapilavatthu). Thi t ci cng cha nc Cu L (Koliya) l Da Du La (Yasodara) lm v. Thi t v cng cha ng tui. Nm mi chn tui, cng cha sinh hong tn La Hu La. Thi t vui mng lm, nhng khng phi l nim vui thng thng ca ngi i khi sinh con. Nguyn v trc , my ln thi t xin php ph vng Tnh Phn (Suddhodana) i xut gia hc o, u khng c chp thun, nhng c vua c ha, nu khi no thi t sinh c vng tn th ngi s cho php xut gia. By gi th vng tn La Hu La ra i, nguyn vng xut gia ca thi t chc l thc hin c; bi vy thi khng vui mng sao c! Thi t t gi hong cung vo m Mng Tm thng Hai, by ngy sau khi La Hu La cho i. m y, khi cng cha v La Hu La u ng say, thi t nhn hai m con ln cht, ri vi ch cng quyt, chng leo ln lng nga trng, ri khi hong thnh i xut gia. T , La Hu La phi sng nhng ngy thiu vng bn tay nng niu ca ngi cha thng yu c nht trn i! Nhng, thi t i xut gia v ri thnh Pht; trc l thn ph, by gi tr thnh bc o s, dn dt cho La Hu La v sau chng ng qu thnh. mi chnh l ngi cha cao c nht trn th gian! La Hu La ln dn trong s yu thng cng cc ca m v ng b ni. Cu lc l v vng tn c nht, ngy ngy sng v t v l trong hong cung. n lc bt u c cht t hiu bit vic i, cu cng cm thy thiu vng cha l iu ng bun, nhng d sao cu vn cn c m bn cnh, v b rt mc cng chiu cu. B chnh l ngun nh sng duy nht ca cu, l nim an i, l mi m ch che cho cu. Trong khi , Da Du La, t ngy vng bng ngi chng yu qu, t xun sang h, n thu ri ng, mt mnh v v trong thm cung vng lng, sng mt ngy m cm thy di nh

c nm, th ngun vui duy nht ca b chnh l La Hu La! Hai m con nng nhau m sng qua nm thng. C ngi ni, Da Du La l ngi n b bc mnh, cn La Hu La l cu b ng thng, nhng ch l ni theo thi thng i m thi. S thc y, d c bc mnh hay ng thng th cng ch l mt thi gian ngn. Hn na, c hi sinh ln th chc chn s c thu hoch ln. M qu vy, v sau c Pht ha , cng cha xut gia tu tp v chng ng. La Hu La cng vy, theo Pht xut gia v chng qu thnh. Cng cha chng phi l ngi ph n vinh hnh nht i y ?! La Hu La chng phi l cu b hnh phc tt cng y ?! Khi t gi hong cung, thi t cng mun m La Hu La vo mt ln cht, nhng v s lm kinh ng cng cha, l nh nng thc gic lm cn tr s ra i th sao; cho nn ch nhn v thm bo: i khi ta thnh o ri, s tr v thm con! Pht xem tt c chng sinh u nh La Hu La. Pht em tnh thng cho tt c chng sinh, th vo hon cnh ca La Hu La, cu li cng d dng nhn c tnh thng ca Pht. Cho nn chng ta ch bo La Hu La thiu vng ph thn t thu u th l rt ng thng, tri li phi thy rng, cu b y c lm con ca Pht, c nui nng trong chic ni tri t y p tnh thng cao rng, qu tht l cu b hnh phc nht th gian! ---o0o--2.- A CON KHNG BIT MT CHA Nm th ba sau ngy thnh o, Pht t nc Ma Kit (Magadha) phng Nam tr v thm c hng l thnh Ca T La phng Bc. Trn t vua Tnh Phn xung n mi ngi trong dng h Thch Ca u ra ngoi cng hong thnh nghnh n Pht; ngoi tr hai ngi: Da Du D La v La Hu La. Cng cha nh thm: Ngi i xut gia, mnh v Ngi m cam chu ni bun au vng v; Ngi ngoi mc y phc bc mu, trong cung mnh cng n mc ging Ngi; nghe ni Ngi tu kh hnh, mi ngy ch n mt ba, mnh cng vi vng hc tp lm theo hnh y. Mnh i vi Ngi chn thnh nh vy, c g s xut u! Nu Ngi cn ngh n mnh th t nhin Ngi s vo y thm mnh ... mi nm khng thy mt, gi y Da Du La khng mun gp Pht trc mt mi ngi, ngh ra cng phi. D nhin l trong lng cng cha gi pht y, cng ging nh mi ngi, rt nao nc mong c gp

Pht, nhng v l gio, v t trng, b nh phi nhn ni. B leo ln mt tng lu cao trong cung v n ngi bn ca s. T nhn xung cng hong cung, b c th thy r c cnh tng mi ngi nghnh n Pht. Ngay lc y, cu b mi tui La Hu La chy n bn b, ni: - M i! Ba con v! B ni (Kiu m Di) bo con tha vi m nh vy. Cu b hy cn ngy th, u bit c nhng ni nim thm kn ca m trong gi pht y nh th no! Cu ch thy hm nay trng m sao c v nghim trang n pht s! Tuy nhin cu bit d th no m vn thng cu rt mc, cho nn li nng nu hi: - M i, xem ka! Ngoi cng ng ngi qu, trong th no chng c ba con. Ba con ra sao h m? Cu hi hn nhin pht ra t ming a con th di cng lm cho lng b thy thng cm mun phn, nhng tm tnh ca ngi ln, tr con lm sao hiu c! t nhin, mt tay b b La Hu La ln, mt ch xung cng hong cung, i mt rng rng, ging ni run run, b bo La Hu La: - Con xem ka, trong on sa mn kia, ngi i u c dng v trang nghim nht l ba con ! Cu b m to c hai mt nhn. Mt git nc mt va ri khi khe mt b, rt trn u La Hu La, b vi nm tay con dt v phng ring ... Mi nm xa cch! Mi nm bit tm bit tch! Mi nm nh my khi, nh chim bao! y l ln u tin b va c thong trng thy Pht. Lng b lc nh mt nc ao b nm xung mt hn , sng gn lao xao, khng cn phng lng c na. Qun st v thy r tm ca b v sau khi p l mi ngi, Pht dn X Li Pht v Mc Kin Lin vo ni cung thm b. Cuc trng phng gia mt ngi l c Pht i gic v mt ngi l v hong phi xinh p, lm cho mi ngi ch . Trong mt pht yn lng, vi nh mt trang nghim v y t bi, Pht nhn Da Du La va cm thng, va thng xt; cn Da Du La th nhn Pht nh yu thng, nh hn di, tm hn bn lon, trm mi ngn ngang ... Ri b bt khc, Pht yn lng ng nhn, yn cho b khc. Khi cn xc ng d dn dn lng du, b mi cht nhn ra rng, gia Pht v b gi y c mt ng mng ngn cch. B li ngh, Pht l Pht, u c chuyn Pht s dng li m i, du ngt ca mt ngi chng an i mnh nh thu

xa! B lin lau kh nc mt, La Hu La cng qu xung trc Pht. By gi Pht mi ni vi b, tht chm ri, r rng tng ting mt: - cho nng phi chu bao ni bun au, l s thiu st ca ta; nhng ta xng ng vi tt c chng sinh, gi y ta thnh tu c bn nguyn t v s kip. Xin nng hy v ta m vui v ln! Pht li nhn La Hu La, t i v v: - Tht chng qu, con ln th ny ri! Pht c v nh th , m cng c v nh rt di do tnh cm. Li ni ca Pht, thi ca Pht, lm cho hai v tn gi X Li Pht v Mc Kin Lin tht cm ng, tng chng c th khc ln c. Cn cu b La Hu La th ang lng ta lng tng, chng bit ku ph thn mnh bng g. Ku l ba ? Trng ngi nghim trang nh ng thn, ting ba khng th lt ra khi ming c! Ku l Pht ? Chng bit c nn ku nh th khng! Nhng La Hu La qu tht thng minh, nhn thy c qu ng cc v sa mn theo chn Pht, cu hiu ra rng, Pht by gi khng phi l ngi cha ring ca mt mnh mnh, m l ng cha lnh chung ca tt c mi ngi! Mt cu b mi tui m c s thy bit nh vy th qu tht khng phi l mt cu b tm thng, m sn c nhiu cn lnh. ---o0o--3.- CH SA DI U TIN Trong thi gian Pht v tng chng li hong cung, ni y tm thi tr thnh mt tng vin. Khng kh hon ton nghim tnh, khng c cung nga m n, khng c n ca ma ht, khng c yn tic ru ch, nhng Pht khng li y lu, v s rng, nu li y lu, khng kh hong cung s nh hng n np sng thiu dc ca tng on, rt d lm cho tng chng mt chnh nim. Cho nn ch vi ngy sau, Pht a tng chng ra tr ti cng vin Ni Cu (Nyagrodha - Nigroda), ngoi thnh Ca T La. Tuy tr ti vng Ni Cu nhng Pht vn thng vo hong thnh kht thc v b gio. Cu b La Hu La dn d cng quen i, khng cn ci dng v s st na; c lc ni vi Pht mt cch ngy th tht d thng: - Bch Pht! Con rt thch c chung hoi vi Pht!

Cu ni y t r c tnh ph t thing ling. Nu khng th d g mi thy nhau trong thi gian ngn m khin mt a b tht c li l nh vy. c Pht cng t i tr li: - ! Con , ri cng c ngy ta cho con c hoi bn cnh ta. Qu vy, sau khng lu, La Hu La c xut gia theo Pht. Nguyn v, Da Du La vn mt lng tng nh Pht, nn thng tp cho La Hu La dn d, hot bt; ri mt hm b bo: - Con hy theo cha con m xin gia ti! Cha con c th ti sn qu bu m c m con mnh cha bao gi trng thy. Tra hm y, Pht v ch tng vo thnh kht thc xong, lc ang trn ng tr v vn Ni Cu th La Hu La chy theo sau Pht, th th: - Pht i! Xin cho con gia ti ca Pht i! Da Du La nhn theo bng dng a con yu thng duy nht ang theo chn Pht khut dn, ri ngh n vic La Hu La c th sp xut gia, lng b bng qun tht, nc mt tun tro ... M tht vy, sau khi v n vn Ni Cu , Pht bo tn gi X Li Pht: - Chu La Hu La ang theo ti xin ti sn. Ti khng mun cho chu th ti sn cng nh hnh phc tm b, m phi l th ti sn qu bu v hnh phc chn tht. Ny X Li Pht! Ti nh thy thu nhn cho chu xut gia. Chu s l ch tiu u tin ca gio on! Pht nh tn gi Mc Kin Lin xung tc cho La Hu La, ri bo cu ly tn gi X Li Pht lm thy truyn gii. La Hu La tr thnh ch sa di u tin trong gio on ca c Pht. La Hu La chnh l hoi bo ca cng cha Da Du La, nhng khi quyt nh cho cu xut gia, c Pht cng c dng ri. Nguyn v, La Hu La ra i khi Pht cn l thi t. Sau Ngi xut gia, v gi y thnh o, th ngi vua ca b tc Thch Ca sau ny tt s do La Hu La k th, nhng theo ch trng ca Ngi, mt cu b tui cn qu nh nh La Hu La th khng th lm ch thin h c. Cho nn nhn c hi ny, Ngi bn phng tin cho cu xut gia.

Bit La Hu La xut gia ri, Da Du La bun lm! Nhng s vic nh vy ri, b u bit lm g hn. Vua Tnh Phn thy b bun th rt thng xt; hn na, chnh nh vua cng bun nh chu ni v cng, cho nn ngi thn hnh i thm Pht v t by kin ca mnh: - Bch Th Tn! Xin hy lp qui ch hn hi, t nay v sau, cc tr em mun xut gia th phi c php ca ph huynh trc . Pht thy kin hp l, nn hoan h chp thun. V phn Da Du La, sau khi chng ra i tm o, th La Hu La l nim vui l v nim hi vng duy nht ca b. By gi n lt La Hu La cng i tu nt th mi th trn ci i i vi b cn c ngha g! Lng b tr nn ngui lnh, mt ht nim vui. Bi vy sau ny, khi thi hu Kiu m Di c Pht cho php xut gia v thnh lp tng chng t kheo ni, b cng cng vi nhng ph n khc trong dng h Thch Ca, n T X Li (Vaisali - Vesali) xin xung tc xut gia. Nhng ngy u b vn khng cm thy phn khi vi np sng mi trong gio on, nhng nh Pht ht lng gio ha, chng my chc b chng ng o qu, ly li nim vui, sng trn y an lc trong chnh php. B v cng hoan h v cm kch n c su xa ca Pht. Pht cng rt hoan h hon thnh trch nhim thing ling i vi b. ---o0o--4.- TUI TR NGHCH NGM T khi La Hu La xut gia th tng on thit lp thm ch sa di. La Hu La tuy xut gia, nhng bo ch phi tu tp nghim tc nh ngi ln th tht l kh! Mt ch b cn nh tui nh La Hu La, hng ngy phi sng g b trong tng on, nu l do mun th khng c g ni, nhng nu v do hon cnh bt buc th trong tm l th no cng ny sinh nhiu bin chng kh m lng c. La Hu La xut gia nhng khng cm thy c g vui v trong i sng tng on, c iu l ch khng dm ni ra nhng cm ngh kh chu ca mnh m thi. Thng th tr em di mi lm tui, i vi nhng li ch bo ca ngi ln, ch bit mt iu vng hai iu d m thi; nhng mt khi qua khi tui mi lm ri th t nhin chng bit bt mn, bit phn ng li nhng g khng bng lng. Chng bit La Hu La c tri qua ci giai on tm l khng, ch bit rng, khong mi by, mi tm tui, tnh tnh ca ch tht n nhu, lm

vic rt chm ch, nhng li thch a nghch nh con nt, nht l thng di gt ngi lm tr vui. Lc ch ang ti rng n Tuyn (Amrayastika - Ambalatthika), ngoi thnh Vng X (Rajagrha - Rajagaha). C rt nhiu cc v quan vin, trng gi, c s thng n tm thm Pht. Gp ch, h hi thm Pht hin ng u, th th no ch ch cng ngh cch tru gho. Nu Pht ang ng ti Trc Lm (Venuvana - Veluvana) th ch bo Ngi ang Linh Thu (Grdhrakuta - Gijihakuta); nu Pht ang ng ti Linh Thu th ch li bo l Ngi ang Trc Lm! Nn bit rng, Trc Lm v Linh Thu cch xa nhau hn hai dm ng. S nghch ph ca ch bt ngi ta phi i li mt nhc m li khng c tham kin Pht! Nh th m ch chu tha cho ngi ta u! Khi ngi ta tht vng tr v, ch cn va ci va hi: - Sao? Qu v bi kin c Th Tn cha? - Tha ch, xin ch ng tru chc chng ti na! - Ai dm tru chc qu v, chng qua l ti lo cho qu v m thi. R rng l La Hu La va nghch ngm, va bng bnh, khng bao gi chu nhn lm li ca mnh. Th thng, con ci ca nhng gia nh giu c thng hay cy th lc, a v ca cha m m lm nhiu iu tc t. Trng hp ca La Hu La xut thn l chu vua, con Pht, tuy c xut gia v sng trong mt tng on bnh ng, nhng v vn cn b bng, ch vn c ngi ln ht mc cng chiu. Cho nn, c th ni rng, ci tnh a nghch ph ca ch, mt phn v b nh hng ca ci tp kh cao ngo sn c, mt phn v li s cng chiu ca ngi ln. Mt hai ln u, ngi ta cn cha bit nhng qu nhiu ln th khng ai l khng bit ci tnh thch di gt ngi lm tr vui ca ch tiu La Hu La na, v ting n v ch n tai Pht. L mt ngi cha hin, v l mt bc thy nghim ngh, Pht rt phin lng khi nghe c nhng li lm y ca La Hu La. Pht mun ch thn dy d ch, nn mt hm Ngi mt mnh i n rng n Tuyn. ---o0o---

5.- S RN DY NGHIM KHC CA PHT Hm y Pht sang n rng n Tuyn vi dng v tht uy nghim. Tht l hon ton bt ng i vi La Hu La! Ch vi vng chnh n y o v nghinh n Pht tht cung knh. i Pht an ta xong, ch i ly nc ra chn cho Pht. Ngi vn khng ni nng g. Mi n khi ra chn xong, Pht mi ch chu nc d m hi ch: - Ny La Hu La! Nc trong chu ny c th ung c khng? - Bch Th Tn! Nc ra chn, d lm, khng th ung c. - Con cng ging nh nc trong chu vy! Nc vn trong sch, nhng sau khi ra chn th th tr nn d bn. Con vn l mt v vng tn, t b nhng vinh hoa ph qu tm b ca th gian xut gia tu hnh. Tuy cha l mt v t kheo, nhng con cng th gii sa di. Vy m con khng sing nng tu tp, khng lm trong sch thn tm, ni nng khng thn trng, sut ngy ch bit di gt tru gho ngi. Trong tm con hin gi y dy nhng cu bn ca tam c, c khc g chu nc trong sch va tr thnh d bn kia u! T trc n gi Pht cha bao gi ni iu g vi ngi i din bng v mt nghim ngh nh vy. La Hu La mt mc ci u ng im ch khng dm ngc ln nhn Pht. n khi Pht bo bng chu nc d em i, ch mi dm di ng thn hnh. Khi ch mang chu khng vo, Pht li hi: - La Hu La! Con c th dng ci chu ny ng cm n c khng? - Bch Th Tn! Trong lng chu cu bn cn dnh y, khng th ng thc n c. - Con cng ging nh ci chu y vy. Tuy l ngi xut gia, nhng con khng tu tp gii nh tu, khng gt sch thn ming , tm nim cha y cu bn th cn ch u cha cc thc n o l! Pht li a chn nh cho ci chu ln i, ri hi: - La Hu La! Con c s ci chu ny b b khng?

- Bch Th Tn, khng! Ci chu ra chn ch l mt vt xu, d c b b cng khng ng quan tm. - Con khng mn tic ci chu, mi ngi cng khng mn tic con nh vy. Tuy xut gia, nhng con khng gn gi oai nghi, ch ham di tr a ct, th kt qu s a li l chng ai thng mn bo bc con, ng gic ng tht xa vi, cho n lc cht con vn chm trong m m! La Hu La ton thn chy m hi ht! Ch thy h thn v cng. Ch t ha l t nay v sau s n lc sa i tm tnh cho tht tt. c Pht li cho ch nghe mt v d: - Ngy xa, mt quc gia n c nui mt con voi ln, rt dng mnh, thin chin. Mi khi nh vua iu binh lm trn th ngi ta mc o gip cho n, gn x mu vo cp ng ca n, git kim vo bn tai, ct dao bn vo bn chn, v buc thm mt cy gy st vo ui n na. Tuy c trang b nhiu v kh nh vy, nhng mi khi giao chin vi qun ch, n u lo giu ci vi cho tht kn; v l ch nhc ca n, nu b trng tn th cht ngay. Mun bo v mng sng, bng mi cch n phi bo v ci vi. La Hu La! Ging nh con voi kia thn trng bo v ci vi ca n, con cng phi thn trng gi gn li ni ca con. Nu con c tip tc ci thi di gt a ct th nht nh s ging nh con voi kia cho ci vi ca n b trng tn. Hu mng ca con s tiu mt. Mi ngi s xa lnh, cc bc thin tr s khng ng ngng ti con, n lc cht li phi chu kh trong ba ng d! c Pht tn tnh tn l, va thit tha va nghim khc m rn dy La Hu La. Mi li mi ting ca Ngi u in su vo tm khm ch. Ch pht nguyn t ny s tn lc i mi thn tm mnh. Cng ging nh thc la, d chng ta em b vo my xay thnh go, nhng ht go vn cn cht t cm bm chung quanh, phi dng nc vo sch th go trng mi hon ton l go trng. La Hu La tuy c cn lnh v xut thn t dng ging cao qu, nhng phi nh nc cam l ca Pht gt ra mt phen th mi tr nn thanh tnh. T , ch La Hu La qu tht tr thnh mt con ngi mi. ---o0o--6.- SA DI C PHP CHUNG PHNG VI T KHEO Khi c Pht ng ti tu vin C S La (Ghosilarama - Ghositarama), c tn gi X Li Pht cng bn cnh. La Hu La mi bui sng phi qut dn sn vn sch s ri mi vo hc tp, V vn rt rng, nn cng vic

ca ch thng phi mt rt nhiu th gi. Mt hm, sau khi qut dn xong, ch theo i chng nghe Pht ging php. n chiu ti ch tr v phng th thy phng mnh b i c tri s cp cho mt v khch tng tr ng, tt c y bt v ta c ca ch u b b c ra ngoi. Ni qui ca tng on c qui nh mi ngi mt phng. By gi phng mnh b chim th bit lm sao? Phn v ch cn l sa di, i vi ch v ti kheo phi tuyt i knh trng; phn khc, ch li cn tu tp hnh nhn nhc m c Th Tn tng dy bo; cho nn ch khng dm vo hi thng v khch tng kia v sao li chim phng ca ch, nh c ng l ng ngoi hin, cha bit phi x tr ra sao. Ngay lc , bng nhin my en vn v y tri, ri ma tun xi x. Khng cn ch no tr n, ch lin chy vo nh x tht hi hm, nhng ch nh phi ngi trong ch khng cn cch no khc! Trong mt pht mt giy, ch thong cm nhn ci ni hiu qunh ca mt k khng c nh ca tr v! Nhng ri ch thn nhin thin ta ngay trong nh x y. Ch c vn dng li Pht dy gi tm an tnh, d phi tri qua nhng hon cnh kh khn hay phi trc din vi nhng thc t ph phng nh th no. S tu tp ca ch lc ny qu c tin b r rt. Trong khi ch thin ta trong nh x th ngoi tri ma cng lc cng d di. Nhng ni t thp u b nc ngp. Mt hang rn gn nh x b ngp nc, mt con rn en trong chui ra v b dn vo nh x. l loi rn c nhit i, cc k nguy him. Tnh mng ca ch ang b e da, nhng ch hon ton khng hay bit g! c Pht ang tnh ta trong tnh tht, ngay lc y bng nh ti La Hu La. Bng thin nhn, Ngi qun st thy c mi nguy him ca ch gn k, bn tc khc n ngay nh x y. Ngi ng hng mt ting. Bn trong c ting ng hng p li. Pht hi: - Ai trong ? - D, con l La Hu La. - Con hy ra ngay, ta c chuyn cn ni! La Hu La nhn ra, ng l ging ni ca Pht. Tht l ngoi sc tng ca ch! Ch lin ra khi nh x, v nh qun ht mi chuyn, ch bt gic m chm ly Pht, nc mt chy m a ... D sao ch vn con b bng, cho nn khng th km ch tnh cm c trong hon cnh ny.

Pht hi ch v sao phi ngi trong nh x, ch em mi vic va qua trnh ln cn k. Pht cho php ch c v tnh tht ca Ngi tm qua m. Ch vui mng khng k xit, nh va t a ngc bc ln thin ng! Nhng ch b cn nh tui m sm t b gia nh vo sng vi tng on, ng ra l phi hng c s chm sc chu o ca qu thy; bi vy, Pht ra hun th, cho php cc ch sa di t nay c chung phng vi qu thy trong hai m. Nhng vic nh nh vy c Pht cng quan tm n, cho thy tnh thng ca Ngi i vi cc ch sa di l nh th no! Xa nay qu thy khi thu np t th phi chu trch nhim dy d t ca mnh. Tn gi X Li Pht l thy ca La Hu La, nhng v thng bn gip Pht i ra ngoi hong ha, nn tn gi khng thng xuyn chm sc n ch c. T khi s vic trn xy ra, tn gi cho ch lun lun theo bn cnh mnh. ---o0o--7.- C NHN NHC Sau ln b Pht qu trch nng n v ti di gt, v t khi c lun sng k cn bn thy c thng xuyn dy d. La Hu La tin b rt nhanh trong cng phu tu tp. Bt c bui php thoi no ca Pht, tn gi X Li Pht cng dn ch theo d thnh. Tn gi thin ta ch no cng c ch ngi bn cnh. Tn gi i hong php ni u cng em theo ch theo ch hc tp nhng kinh nghim sinh. Mi bui sng i kht thc, ch u theo sau thy ... Bi vy, thu y trong tng on c li xng tn rng, tn gi X Li Pht l c Pht th hai, v l bc n s tt nht ca La Hu La! Mt hm ch theo thy vo thnh Vng X kht thc. Gia ng gp phi mt anh chng du cn. Hn b ct vo bt ca tn gi v dng gy nh ln u ch, gy thng tch, mu nh xung o tng git. th hn cn chi: - My lo sa mn kia ch bit i xin n sinh sng, ming th ni ton nhng t bi, nhn nhc, vy ta nh l u chng by, th coi chng by lm g c ta!

Lc ny La Hu La mi by, mi tm tui. ci tui thanh nin y m gp nhng trng hp nh th ny th khng th chu c. S cm gin ca ch hin r trn nt mt. Tn gi thy th lin dy rng: - La Hu La! l hc tr ca Pht th ta phi hc tp c tnh nhn nhc, trong tm khng cha nc c ca sn hn, v phi pht trin lng t bi, thng yu tt c chng sinh. Pht thng dy chng ta, lc c ngi khen khng sinh lng cao ngo, khi b nhc m khng tm on hn. Do , con hy gii ta lng cm gin i v tp nhn nhc. Ny La Hu La, trn th gian khng c sc mnh no snh bng sc mnh ca c nhn nhc. Bt k lc lng no ca ci tri v ci ngi, u khng th thng ni ngi nhn nhc. Vng li thy dy, ch lng l tin n b h gn y, khoc nc ra sch vt thong, ri x mt ming vi nh p ln. Tn gi trng theo tng c ch ca ch m trong lng va thng xt va hoan h. La Hu La nhn nhc c s vic va qua v tip tc theo thy i kht thc. Trn ng v, ch trnh ln tn gi vi ngh ca mnh: - S vic khng hay va ri, hin gi con khng cn tm n na. Nhng con ngh, trn th gian ny sao c lm k c, i ti u cng thy ton vic ng chn! Tuy nhin, con khng hn i, m ch cm thy bun khi ngh n nhng k thiu hiu bit trn ci i ny sao m qu nhiu! c Th Tn tng dy chng ta hy ly tnh thng rng ln m i x vi ngi i, nhng ngi i li cung si ngo mn khi d chng ta. Qu thy tu tp hnh nhn nhc, tch t cng c cao dy, nhng nhng k m mui li khinh mit qu thy v tn knh nhng k hung tn c c. Nhng iu gio hun ca c Th Tn va l chn l, va l tnh thng, nhng ngi ta li cho l hi nh xc cht; ging nh tri ma xung ton nc mt ngt m nhng con heo th khng bit ly dng, li c thch n ung nhng hi hm v nm nhng ch d bn! Bi th, nu em nhng li dy ca c Th Tn v chn l, v tnh thng ni cho nhng k hung c v khng c cn lnh nghe, th ch l v ch, v s chng c hiu qu g! y l ln u tin La Hu La trnh by vi tn gi v t tng cng nh ci nhn ca ch i vi cuc i. Tn gi lng nghe v rt hoan h. V n tu vin, tn gi li em nhng iu trnh by ca La Hu La tha ln Pht, v Pht cng rt vui. Pht khen ngi ch hm nay c nhiu tin

trin, c thi ng n i vi k c, c ci thy ng n i vi cuc i. Ri nhn ngi dy thm ch: - Ngi khng bit nhn nhc th khng th thy c s hiu dng ca Pht php. On ngi gin i l i ngc li vi gio php v xa ri on th, qun quanh trong vng kh au. C nhn nhc mi c bnh an v tiu tr c tai ha. Ngi c tr tu th thy c mi nhn qu su xa, do s khc phc c tm sn hn v trit thc hnh hnh nhn nhc. Ci nhn theo tinh thn Pht php khc xa vi ci nhn ca ngi th tc. Nhng g m ngi i cho l qu bu th Pht php coi l tm thng; nhng iu Pht php bo l tt, l ng th ngi i khng chu thc hnh theo. Trung v nnh khng dung nhau; k gian t th khng chu c s c mt ca ngi chnh trc; k c th khng thch i cng ng vi ngi hin; ngi y lng tham dc th rt ght nghe ni n hnh v dc. Trong tnh hung hon ton i nghch nhau nh vy, ngi tu hnh ch nhn nhc l tt nht. Nhn nhc l tu b trn bin c, c th cu vt mi tai nn. Nhn nhc l thuc hay, c th cu sinh mng ngi trong cn nguy cp. Nhn nhc chnh l tng thng duyn ca ngi hnh o, khin cho sm chng qu gii thot. S d ngy nay ta thnh chnh gic, mt mnh bc i trong khp ba ci, nhn c s knh ngng ca c tri v ngi, l v tm ta sc an n. Cho nn con phi bit, c nhn nhc qu bu i vi ngi hnh o bit chng no! ---o0o--8.- CON NG GIC NG La Hu La b ngi khc chim phng nhng t nhng b, gia ng b k cn nh cho l u m vn nhn nhc, cng phu tu dng ca ch n mc th tin trnh gic ng chc khng cn xa lm. La Hu La thng minh, li rt tinh tn trong vic tu tp. Nm hai mi tui, ch c Pht cho php th gii c tc. Ch sa di hay tru chc a nghch thu trc, by gi tr thnh mt v t kheo trang nghim, ng b. Lc cn b th hot no nh th , m hm nay xem cung cch ca thy th nh l mt v lo thnh cn trng. Nhng bui hi hp ng ngi, thy t khi tham d; sut ngy im lm, ch mt mc dng cng tu tp. Nhng d dng cng n th no, thy vn khng khai ng c. Nguyn nhn ln nht c l l thy vn cha qun c ci xut thn cao qu ca mnh. D sao th thy cng l con yu ca Pht, chu ni cng qu

ca vua Tnh Phn. Ngoi tr nhng v t thng th ca Pht ra, phn ln cc v t kheo trong tng on u knh trng, i m, khen ngi thy. Tr tui m thng c tng bc th rt d b ng tm. Li ngon ting ngt tht ng s nh c qu, khin cho La Hu La, d tinh tn rt nhiu, vn khng chng ng. Thm ch c mt i c tm c hi hi c Pht v vn chng ng ca thy La Hu La: - Bch Th Tn! i c La Hu La nghim tr gii lut, tinh tn tu tp, mt li nh cng khng phm, dc lng cu c khai ng, nhng v sao i c vn khng t c ch nguyn? c Pht tr li mt cch qu quyt: - Nu tht s gi gn gii php, gi tm thanh tnh, gi thn oan chnh, th nht nh cc cn b phin no phi b tiu tr, v dn dn s chng t qu v gii thot. Pht khng my quan tm n vic cha chng ng ca i c La Hu La, v Ngi tin tng rng, ci ngy trng i y chc chn s n vi i c. C ln i c dng nh chng ng, nhng khi trnh ln Pht nhng kin gii ca mnh. Pht bo l i c vn cha thnh cng. Pht dy i c hy thng thuyt ging v gio ngha Thn ngi l do nm un tm kt hp m c; v hy thng xuyn qun chiu cc vn nh ng mn, ng, v ng, kh, vui v.v... Mt bui sng kia, i c theo Pht vo thnh X V (Sravasti Savatthi) du ha. Pht dn i c i qua nhiu ni, ht ng ln ti hm nh, ri dy: - La Hu La! Thy hy qun chiu thy r sc l v thng; th, tng, hnh, thc cng l v thng; thn th v tm ca mi ngi u l v thng; n c vn s vn vt y dy trong th gian kia, tt c cng u l v thng. thy r l v thng ri th tm ta s khng cn b vng mc vo u na. Va nghe my li dy gin d ca c Pht, tm tr ca i c bng bng sng ra! i c xin php Pht mt mnh tr v tu vin trc, tm ni vng v, ngi xung trong t th hoa sen, tp trung tm qun chiu cc nguyn l su xa Pht va dy. i c cng vn dng php qun t bi

tr kh tm sn hn; vn dng php qun bt tnh ra sch tm tham dc; vn dng php qun tr tu chuyn ha tm si m; vn dng php qun m hi th ngng t tm lon ng; c th, i c i su vo i nh ... C duyn n lc chn mi, i c hot nhin i ng! Php va tr v n tu vin, lin i ngay n ch i c ang ngi thin, khai th thm: - Hy vn dng tm t bi rng ln i x vi mi ngi v mi loi. Dng tm lng bao la c th dung cha tt c chng sinh th tiu tr c mi phin no; dng php m hi th qun chiu tm th t c o qu gii thot. i c t t ng dy, nh l Pht, ri tha: - Knh ly Th Tn! Tt c mi phin no ni con by gi dt sch; by gi con va t ng! c Pht v cng hoan h, lin khen ngi: - Trong tt c t ca Nh Lai, thy l ngi tu mt hnh bc nht! S d gi l mt hnh l v i vi ba ngn oai nghi v tm vn t hnh ca mt v t kheo, tn gi La Hu La u nm vng v hnh tr nghim mt. Nh li thu ban u cu b La Hu La chy theo Pht xin ti sn, by gi chng ng, chng phi l Pht ban cho tn gi th php ti v gi sao?! ---o0o--9.- CH HIN CNG T VIN Khi chung ng ri, a v ca tn gi La Hu La trong tng on cng c cao. i vi tn ti gia, tn gi cng c c bit knh m. Ai cng bit, trong chng t kheo, tn gi l ngi c cng dng nhiu nht. Xa nay, vic cng dng vt cht cng di do th vic tu tp cng d b chng ngi. Nhng i vi tn gi th khng h g, v tn gi khng cn b ly v vt cht na. Bt c vt g, nu c hn mt ci th tn gi lin em chia cho v khc.

Mt ngy n, lc Pht b gio ti mt thn trang gn thnh Ca T La, c mt v trng gi ngng m v pht tm qui y theo Pht. C l v c duyn vi tn gi La Hu La, hoc l v nng tnh a phng, ng pht tm c bit h php cho tn gi. Bt c tn gi c nhu cu g, ng u chu cp y . V sau ng xy ct mt ngi cha hin cng cho tn gi c tr. Vo thi bui , s lng tng chng du phng hnh ha gia tng rt ng, nn ngi cha ca tn gi lc no cng c khch tng gh li ngh chn. V trng gi thy th th ngh rng, ngi cha l ca ng hin cng, cho nn ng phi ch thn tham d vo vic qun tr cha. Tn gi bn em vic y thnh Pht. Pht dy: - Thy La Hu La! Trong gio php ca Nh Lai, hng c s ti gia khng c qun l bt c vic g thuc phm vi ca chng tng. D ch thin tn c pht tm hin cng t vin th h cng khng th ni l do can d vo vic qun tr t vin. Thy nn ging gii cho v trng gi y bit, hin cng vt g cho ai ri th khng nn ngh rng vt vn cn l s hu ca mnh. Cha l do ch tng tr tr; cn ch thin tn th gi vai tr h php. Tn gi y li Pht m ging gii li cho v trng gi, nhng v cha thm nhun Pht php lm, ng vn mt mc c chp, khng bung b c nim mnh vn l s hu ch ca ngi cha. V vy, cm tnh ca ng i vi tn gi b st m. Trc y ng knh m tn gi tht nhiu, nhng by gi ng li thy tn gi nh ci inh trc mt. Ri mt hm, tn gi c duyn s phi sang thnh X V. V trng gi ln cha thy vng tn gi, bn tha c hi, em ngi cha y cng dng cho mt v t kheo khc! Khi tn gi tr v, thy s vic nh vy, lin tr li ngay X V trnh cho Pht bit s tnh. Pht ngh, ngi khng thm nhun Pht php th tht kh m thc hnh Pht php mt cch ng n. Nhn s vic ny, Pht dy: - Ny qu thy! T nay, nu c v th ch no hin cng vt g cho thy ny, ri ly li vt em cng dng cho thy kia, th thy kia khng nn nhn. Khng phi l Pht thin v tn gi La Hu La m ban hnh php ch, s thc l v trnh nhng rc ri v sau cho gio on. Nhng rt tic, phn nhiu nhng tranh chp ti sn trong ni b Pht Gio ngy nay u bt ngun t nhng nguyn nhn tng t.

---o0o--10.- NHP NIT BN - La Hu La khng phi l mt nhn vt ting tm lng ly trong tng on thu nh X Li Pht, Mc Kin Lin, i Ca Dip, A Nan. Tn gi ch chuyn tu mt hnh, khng bao gi tranh lun, sut ngy kn ting lng hi, im lm tu tp. Tn gi bm tnh nhu thun, kin cng, nhng trong np sng ca mt v t kheo, tn gi khng t ra c g l si ni c. Cho nn chng ta khng ly lm l rng, trong kinh in khng h thy ghi li bt c mt hot ng hong php hay mt cuc tranh lun vi ngoi o no ca tn gi. Tn gi ch l ngi tinh nghim gi gn oai nghi t hnh; bi vy, ng nh Pht khen ngi, tn gi l v ng u tng on v tu mt hnh. Tn gi nhp dit vo lc no? Trc ht, ngay nh v ngy sinh ca tn gi cng c hai thuyt, mt cho rng tn gi ra i nm Pht mi chn tui; mt cho rng tn gi ra i nm Pht hai mi lm tui. Cho nn v nin i nhp dit, hin cng c hai thuyt, mt bn rng tn gi nhp dit trc Pht vi nm; mt bo rng trong gi pht Pht nhp nit bn, tn gi vn c mt bn cnh Pht. n l mt quc gia khng ch trng n vic ghi chp li nhng s tht lch s; cn Trung Hoa th li khng t nhng nh dch thut giu tng tng, hay khoa trng, phng i. Nhng chi tit khng xc tht trong s tch ca Pht v cc v t ln c ghi chp trong cc kinh in, cn phi c nghin cu li. Da vo cc chng c ng tin cy trong kinh in th ni s Da Du La (thn mu ca tn gi La Hu La) nhp dit nm by mi tm tui; cn tn gi th nhp dit trc na. Kinh chp, mt bui ti n, ni s Da Du La qun nim nh sau: ... Cc ni s Kiu m Di, Lin Hoa Sc (Utpalavarna - Uppadavanna) u nhp dit; La Hu La cng nhp dit! Ta sinh cng nm vi c Th Tn. Nm nay ta by mi tm tui ri. Nghe ni nm tm mi tui c Th Tn s nhp nit bn. Ngy trc vn c nguyn cng Ngi ng sinh ng t, nhng ngy nay th gia ta v Ngi ch c tnh o ch u cn tnh ring. Cho nn, nu i cng nhp dit vi Ngi th tht l bt knh. Vy ta nn nhp dit trc Ngi th phi hn! Ngh vy, ni s lin xin php, v c Pht chp thun. m , ni s nhp nh ri nhp dit ngay trong phng ring.

Cn c vo s kin trn, chng ta bit tn gi La Hu La nhp dit trc c cha m, vo khong trn di nm mi, nhng khng qu su mi tui. D nhin, vic nhp dit sm hay mun ca tn gi khng phi l vic quan trng, m chnh s nghip gic ng l mc ch ti hu ca ngi tu hnh. Tn gi t c n th s nhp dit ch l s x b ci sc thn tm b an tr vnh vin trong php tnh thng hng m thi.

---o0o---

PH LC
(Do c s Hnh C bin son thm) Tn gi KIU TRN NH (Kaundinya - Kondanna) (V t xut gia v chng qu A la hn u tin ca c Pht, l thnh vin u tin ca gio on, c php lp cao nht) Tn ca tn gi, gi cho y l A Nh Kiu Trn Nh (Ajnata Kaundinya - Anna Kondanna). Tn gi vn l mt o s B la mn tr tui v cc k thng minh thnh Ca T La V vo lc thi t Tt Tt a (Siddhartha - Siddhattha) n sinh. Thu y, vua Tnh Phn mi sa mn Kiu Trn Nh v ng o cc v sa mn hc rng ti cao khc vo triu d l t tn cho thi t. Trong bui l ny, sau khi quan st tng mo c bit ca thi t, Kiu Trn Nh qu quyt rng, sau ny thi t s hon ton thot tc v c qu i chnh gic. Bi vy, v sau, khi nghe tin thi t Tt t a t b hong cung vo rng xut gia hc o, ng dn theo bn o s thn thit (con ca cc v o s khc) tn l Bt (Bhardrika - Bhaddiya), B S Ba (Vaspa -Vappa), Ma Ha Nam (Mahanama) v A Thuyt Th (Asvajit - Assaji), cng i tm thi t tu hc. Khi c C m (Gautama Gotama - tc thi t Tt t a) tm n o trng ca o s Ut u Lam Pht (Udraka Ramaputra - Uddaka Ramaputta), vng ph cn pha Nam kinh thnh Vng X, ca vng quc Ma Kit xin hc o, Ngi gp sa mn Kiu Trn Nh ni y 1. Hai v sa mn n dn knh mn nhau v thng minh ti tr v c hnh thanh cao, m tr thnh tri k ca nhau.

Khng nhng sa mn Kiu Trn Nh coi sa mn C m l mt ngi bn tri k, m cn hn na, l mt bc thy; vi sa mn C m t ra l bc c tr tu siu vit, trong khp o trng khng ai snh kp, c n thy ca h l o s Ut u Lam Pht cng bi phc. Sa mn C m t c thnh qu cao tt ti o trng ny, ngang vi o s Ut u Lam Pht, nhng Ngi vn khng thy tha mn, v vn cha gii thot c li sinh t. Cho nn, Ngi kho lo xin t gi ni y t mnh n lc tm ly con ng gii thot gic ng cho chnh mnh. Ngi tm n ni Tng u (Dugsiri), rng Gi Da (Gaya), b Ty sng Ni Lin (Nairanjana - Neranjara), thuc thn u Lu Tn Loa (Uruvilva - Uruvela), v chn ni y lm ch tu tp. Mt thi gian sau, sa mn Kiu Trn Nh cng t gi o trng ca o s Ut u Lam Pht, dn theo bn ngi bn, cng i tm c C m. H i ln n rng Gi Da, v gp li Ngi. V vn knh mn v tin tng vo kh nng gic ng ca Ngi, h xin li y c tu hc di s hng dn ca Ngi. Ngi cho bit l Ngi ang thc tp cc phng php kh hnh iu phc thn xc, c nm ngi u vui v quyt tm tu tp theo. Sau mt thi gian di tu kh hnh mt cch trit , c 6 ngi u kit sc , m tr tu vn khng pht trin thm, tri li cn mn mi i. Mt hm c C m tun t kim im li s tu tp trong thi gian qua, v bng nhin bng tnh. Ngi thy r, con ng kh hnh l con ng sai lm. Hng th dc lc l mt cc oan, m hnh h th cc cng l mt cc oan; c hai u sai lm, u khng gip ch c g cho s pht trin tr tu. Ngi bn quyt nh t b php tu kh hnh trit nh by lu nay, tr li n ung bnh thng phc hi sc khe, v bt u theo ui con ng thin tp - m Ngi xt thy, mi l con ng chnh ng nht cho rng a n o qu gic ng. Sa mn Kiu Trn Nh thy c C m n ung bnh thng tr li, b vic tu kh hnh v ch chuyn tu thin nh, th ni vi bn ngi bn ca mnh rng: - Sa mn C m na chng b d cng phu tu hnh. ng ta by gi ch lo b dng xc thn v sng nhng ngy nhn h. ng ta khng cn l k ng chng ta trng cy na. Chng ta hy b ng ta v tm n ni khc tu hnh theo con ng ring ca chng ta.

Th ri sa mn Kiu Trn Nh dn bn ngi bn tu, ri b khu rng ni Gi Da ra i. H i sang vng Nai (Lc Uyn, Mrgadava - Migadava), gn thnh Ba La Ni (Varanasi - Baranasi), nc Ca Thi (Kasi), cng tu hc vi nhau. Na nm sau, bng mt hm h trng thy c C m tm n vi h. Khi thy bng dng Ngi cn ang thp thong ngoi xa, h bo nhau l s khng ra n tip v cng khng cn phi ng dy khi Ngi vo ti ni. H ni: - Sa mn C m hi ang tu kh hnh vi chng ta th b cuc na chng. ng ta n ung v vo ra thn xm giao thip vi ngi lng, lm cho chng ta ht sc tht vng. Vy hm nay ng y n y, chng ta cng khng nn n tip nng hu lm g. Nhng k l lm sao, s tnh khng xy ra ng nh h d tnh! Khi c C m va bc vo ti ch ca h th khng ai bo ai, tt c nm ngi u mng vui ng dy. Chnh sa mn Kiu Trn Nh tin ti trc, ly chic bnh bt trn tay Ngi; cc v khc, ngi th ly nc ra chn cho Ngi, ngi th ly gh mi Ngi ngi, ngi th ly qut qut hu, ngi th cung qut khng bit phi lm g. Sau khi ra mt, tay, chn, v ngi xung gh, c C m nhn khp lt nm ngi bn ng tu mt cch thn thit, ri ni: - Ny qu v! Ti tm ra o gii thot, v ti s ch dy li cho qu v. Nghe th, nm ngi u na tin na ng. Sa mn Kiu Trn Nh ln ting: - Sa mn C m! Trc kia, trong khi ang cng tu vi chng ti, hin hu b cuc na ng. Hin hu n cm, ung sa, vo ra thn xm giao tip vi ngi lng, th lm sao hin hu c th tm c o gii thot, v lm sao hin hu c th ch dy cho chng ti o gii thot? - Sa mn Kiu Trn Nh! Hin hu quen bit ti t gn su nm nay; trong thi gian y ti tng ni di hin hu mt ln no cha? - Sa mn C m ni ng! Trong thi gian qua, ti cha mt ln no nghe hin hu ni iu khng ph hp vi s tht. - Vy, sa mn Kiu Trn Nh, qu v hy nghe y! Ti tm ra c o Ln ri, v ti s ch dy cho qu v. Qu v l nhng sa mn u tin

trn th gian c nghe gio php mu nhim m ti thc chng. Qu v hy em ht tr nng thanh tnh m nghim tc lng nghe. Li ni ca Ngi tht c uy lc ln, khin cho c nm ngi u tr nn thnh khn. H sa th ngi nghim chnh, v hng v Ngi ch i. Sa mn Kiu Trn Nh knh cn bch: - Xin sa mn C m em lng xt thng m ch dy cho chng ti. c Th Tn t i dy: - Ny qu v sa mn! C hai thi cc m ngi tu hnh nn trnh: mt bn l m vo s hng lc nhc th, v mt bn l hnh h thn xc qu ng cho n tiu ty. C hai con ng cc oan u ph hy thn tm. Ti trnh c hai thi cc kia, v tm ra con ng trung o, c th em n tr tu, an lc, gii thot; l con ng ca tm s hnh tr chn chnh (Bt chnh o): thy bit chn chnh, suy ngh chn chnh, ni nng chn chnh, chuyn cn chn chnh, nim tng chn chnh v thin nh chn chnh. Ny qu v, ti tm ra v thc hin con ng ca tm s hnh tr chn chnh , v t c tr tu, an lc, gii thot ... c Th Tn tip tc ging v CON NG BT CHNH, ri khai th v BN S THT mu nhim. Sa mn Kiu Trn Nh chm ch nghe, v bng cm thy tm mnh bng sng. ng thy r ngay tc khc con ng gii thot tht s m lu nay ng tng tm kim. Nt mt ng sng r cha tng c, khin cho c Th Tn ch ngay vo ng, ni trong nim hoan h: - Sa mn Kiu Trn Nh! Hin hu thy r! Hin hu thy r! Lp tc, sa mn Kiu Trn Nh qu xung thnh khn bch: - Sa mn C m! Xin Thy nhn cho Kiu Trn Nh lm t ca Thy. Con tin tng rng, di s ch dy ca Thy, con s t thnh s nguyn. Bn v sa mn kia thy ngi anh c ca h lm vy, cng lp tc qu xung theo, v cng xin c lm t ca c Th Tn. By gi, c nm v sa mn nhm Kiu Trn Nh u tn c C m lm Thy, gi Ngi l Pht, v gi gio php do Ngi ch dy l o Pht.

H t b li tu kh hnh c, cng tinh cn tu tp theo s hng dn ca Pht. Ch trong mt thi gian ngn sau , nh quyt tm v tinh chuyn tu hc, c nm v, u tin l Kiu Trn Nh, ri tip n l bn v kia, ln lt u chng thnh qu A la hn, c Pht rt hoan h, lin dy: - Ny qu thy! T hm nay, chng ta c mt on th xng ng c gi lTng gi. Ri y qu thy cng s phi cng vi ti em ht ging gic ng i gieo rc khp mi ni. Vy l, ni vn Lc Uyn lc by gi, sa mn Kiu Trn Nh cng v bn bn hu tr thnh nm v t t kheo u tin ca c Pht. H cng l nm thnh vin u tin ca gio on c Pht. Ring tn gi Kiu Trn Nh li cn l v t chng thnh qu A la hn u tin ca Pht, v tr thnh v t ln nht ca Ngi lc by gi. T y, ngi Tam Bo c xut hin th gian, vi c Thch Ca C m (Sakya Gotama) l Pht Bo, gio php do Ngi va ging dy l Php Bo, v nm v t kheo nhm Kiu Trn Nh l Tng Bo. Vn Lc Uyn lc c coi l o trng hnh ha u tin ca c Pht, v Ngi mc nhin giao trch nhim trng coi o trng cho tn gi Kiu Trn Nh.(C s vt cht ca o trng ny vo lc cha c g, Pht v ch tng vn tr ti cc gc cy rng hoc di nhng tp lu mi l nh nhng nm thng trc ). Sau nm v trn, cng chnh ti o trng ny, c Pht thu nhn chng thanh nin Da X (Yasa) cng 54 ngi bn ca chng c xut gia lm t kheo. Tn gi Kiu Trn Nh li c Pht giao nhim v ch dy cho h v np sng cn bn u tin ca i sng xut gia, v hng dn h tu hc theo gio php ca Pht. Cng ti o trng ny, to iu kin thun li trong vic tip ngi xut gia, c Pht cho php, nhng ni v vo nhng lc khng c s hin din ca Ngi, cc v t kheo c i din cho Ngi th l xut gia ca nhng ngi c s pht tm sng i phm hnh. Tha tn ca Pht, tn gi Kiu Trn Nh trnh ln Ngi mt ngh n gin v nghi l xut gia nh sau: - Bch Th Tn! Theo con th trc tin cho ng s co sch ru tc. Sau h c mc o ca sa by vai bn phi, ri qu xung chp tay trc mt v t kheo truyn gii i din cho Pht. K tip, ng s c li pht

nguyn: Con v nng ta Pht; con v nng ta Php; con v nng ta Tng. ng s c ba ln nh vy xong l tr thnh mt v t kheo. Pht dy: - Kiu Trn Nh! Nghi thc thy ngh hp l lm. Vy ti xc nh vi qu thy: mt ngi qu di chn mt v t kheo, c ba ln li pht nguyn quay v nng ta Tam Bo, th c tr thnh mt v t kheo. Tn gi Kiu Trn Nh hon ton c c Pht tin tng v mi mt: tr tu, c cng nh kh nng lnh o v gio ho. Cho nn, sau , khng lu, c Pht mt mnh ri vn Lc Uyn i Ma Kit , giao trch nhim trng coi o trng Lc Uyn cho tn gi gnh vc. Trn ng i, Ngi thu nhn ba mi thanh nin lm t xut gia, v bo h tm v ngay vn Lc Uyn gp tn gi c xung tc v hng dn tu hc. Gn bn thng sau, c Pht ti thnh Vng X th nc Ma Kit . Cng i vi Ngi c c ngn v t kheo - vn l ba anh em o s B la mn u Lu Tn Loa Ca Dip (Uruvilva Kasyapa - Uruvela Kassapa), th thn la, cng chng ca h - m Ngi ha ha trn ng i. Pht v chng tng tm tr trong mt khu rng cch kinh thnh Vng X khng xa lm v phng Nam. Tng on by gi pht trin n mt s lng ng k, nht l sau khi hai o s X Li Pht v Mc Kin Lin dn theo hai trm nm mi t n xin Pht cho xut gia; cho nn tn gi Kiu Trn Nh, t vn Lc Uyn v y ph t c Pht trong vic iu hnh tng on. Ngoi Kiu Trn Nh, by gi c Th Tn cn c thm ba v t ln khc na l u Lu Tn Loa Ca Dip, X Li Pht, v Mc Kin Lin. Ti Vng X, quc vng ca nc Ma Kit l Tn B Sa La (Bimbisara), sau khi c nghe php, pht nguyn qui y lm t ti gia ca Pht. n p cng n ha ny, c vua dng cng Pht khu rng tre ngoi kinh thnh v hng Bc xy ct tu vin, lm c s tu hc v hnh o cho Pht v gio on. Chnh tn gi Kiu Trn Nh v cc v t ln khc ca Pht bn bc, hoch nh vic xy ct tu vin, ng thi gip Pht t chc, hng dn tu hc v iu hnh mi vic trong tu vin. Tu vin c t tn l Trc Lm (Venuvana - Veluvana). l c s o trng rng ln v c qui c u tin ca gio on.

T y, o Pht ngy cng pht trin rng ri khp ni, t Ma Kit n cc vng quc Ca Thi, Kiu Tt La (Kosala), Bt K (Vrji - Vajji), Thch Ca (Sakya) v.v... cho nn, c Pht khng yn mt ni nht nh no, m Ngi phi i mi ni hnh ha. Bi vy, Ngi c tn gi Kiu Trn Nh chnh thc lm tu vin trng v tn gi u Lu Tn Loa Ca Dip lm gim vin tu vin Trc Lm. Hai v c hon ton trch nhim lnh o v hng dn i chng tu hc ti tu vin. c Pht cng ban ch cho tt c tng chng ang hnh o trong vng quc Ma Kit hy y ch vo hai v tn gi y. Cuc i v sau ny ca tn gi Kiu Trn Nh, khng thy c ti liu no ni ti; ch bit l tn gi nhp nit bn trc Pht rt lu. 2 Tn gi c Pht cng nhn l v t ln c php lp cao nht ca Ngi.

---o0o--Tn gi DA X (Yasa)(Ngi thanh nin u tin xut gia theo Pht v tr thnh v thnh tng th su ca tng on) Sau khi ha cho nm v t kheo nhm Kiu Trn Nh u chng c qu thnh, c Pht vn c tr ti vn Lc Uyn tip tc hng dn h cho tht vng vng trong vic hnh o. Mt bui sng sm, khi ang i thin hnh dc theo b sng, c Pht bng thy mt chng thanh nin ang t xa i li. Ngi lin ngi xung trn mt tng . Chng thanh nin c v nh ang ht hong, tm thn bt nh. Chng ti gn tng Pht ang ngi m vn khng thy Pht, ming c lm bm: Tht l ng s! Tht l gh tm!. Ngi lin ln ting: Ni y khng c g ng s. Ni y khng c g ng gh tm. Hi ny chng trai tr! Hy n y! Hy ngi xung dy, Nh Lai s ging gio php cho con. Chng thanh nin git mnh ng li, nh thn nhn k, th thy Pht ang ngi trn tng , dng v tht thnh thi, ung dung, trm tnh. B chinh phc hon ton bi ging ni v dng v y ca Ngi, chng lin ci b giy ra, n trc Pht, ly xung v ngi li mt bn. Hi ra th chng

chnh l Da X, con ca mt v trng giu c vo bc nht nh thnh Ba La Ni (Varanasi - Baranasi). Da X sinh ra v ln ln trong khung cnh giu sang, y xa hoa nhung la. Cha m cng chiu, cp cho chng cc phng tin cao sang hng mt cuc sng y nhng th vui vt cht. Bng mt hm, sau mt bui ti vui chi tha thch cng bn b, c n ung, n ch, ma ht, gi p, chng thc dy tht sm vo lc na khuya. Nhn thy cnh tng cc v n, cc nng hu thip ca chng nm ng ngn ngang ba bi, phi by nhng chn tng khng p g ca h, chng bng thy lm ging. Chng thy gh tm cuc sng trc tng ca chng by lu. Chng cm thy s st nhng cm d ca vt cht hn h. Nh cao ca rng, chu bu bc tin, gi p hu xinh, i vi chng lc by gi, ch l nhng hnh nh xu xa, nhng hang ti bun thm, nhng qu ma ph hoi. Chng nhm chn, khng cn cm thy lc th g tip tc sng trong khung cnh y na. Bi vy, tuy tri vn cn ti t, chng khoc o b nh trn i. Vi tm trng gh tm, kinh s v au kh, chng c bc i m khng nh s i v u. Mt cch tnh c, chng i v hng vn Lc Uyn, v c gp Pht. Bit r tm ca Da X, Pht ging cho chng nghe v gii hnh, v nhng tai hi ca nm dc, v phc c cao qu ca s xut gia ... Dn dn Ngi y n gio l Bn S Tht. Da X vn l mt chng trai thng minh, tm li ang c s thay i thun tin, nn chng tip thu mt cch mau l v trn vn tt c nhng li Pht dy. Chng cm thy sung sng v phn khi v cng; tri ngc hn vi tm trng su kh, tuyt vng ca chng va mi trc . Chng lin qu xung di chn Pht, v xin lm t xut gia ca Ngi. c Pht chp thun, gii thiu chng vi nm v t kheo t ca Ngi, ri giao chng cho tn gi Kiu Trn Nh xung tc, khac y v ch dy cho np sng cn bn ca i sng xut gia. Chiu hm , khi thn ph ca Da X i tm con, n vn Lc Uyn gp Pht, cng c Pht ha . Lc Da X ng hu sau lng Pht, nghe Pht ging php cho thn ph, tc th, Da X chng qu A la hn; tr thnh v t t kheo th su chng qu thnh ca Pht t sau ngy Ngi thnh o. Tin Da X xut gia theo Pht c loan truyn mau chng n cc bn hu. Mt hm, bn ngi bn thn nht ca tn gi tm n vn Lc Uyn thm hi, v t mun noi gng tn gi. Tn gi hng dn cc bn n yt kin Pht. C bn chng thanh nin u c Pht thu nhn cho xut gia.

Sau khi nghe php, v bn v u chng qu thnh. Vy l, vo lc y, tng on c mi v A la hn. Bn b ca tn gi Da X cn c n hn trm ngi, u l con chu ca cc gia nh quyn qu, danh vng trong thnh ph, u c mi ngi knh trng. Khi nghe tin Da X v bn ngi bn thn nht ca tn gi theo Pht xut gia, h cng r nhau tin v vn Lc Uyn thm hi. Tn gi Da X a tt c cc bn vo yt kin Pht. Sau khi nghe Pht ging php, nm mi trong s hn mt trm chng thanh nin y, t thy khng c g vng bn, xin Pht cho xut gia. Qua thi gian tu tp tinh chuyn, c nm mi ngi u chng A la hn. Ti y, sau hai thng t khi Pht thnh o, tng on ca Pht tng ln n su mi v t kheo. Sau mt thi gian tu tp cn mn, cc ngi u t n tr tu siu vit, vng chi trn kh nng ha o, v t ti trn con ng gii thot. c Pht lin phi cc ngi, nh l nhng v s gi u tin ca Ngi, bt u ln ng hnh ha, gieo trng ht ging b khp bn phng. ---o0o--Tn gi U LU TN LOA CA DIP (Uruvilva Kasyapa - Uruvela Kassapa) (V o s B la mn ting tm lng ly u tin xut gia theo Pht, tng c xem l v lnh chng s mt ca tng on) Khi thy su mi v t t kheo u tin ti vn Lc Uyn t n ch vin mn v tr tu cng nh o hnh v kh nng hnh o, c Pht phi cc ngi ln ng hnh ha, hong truyn o gii thot cho tt c mi ngi. Sau , Ngi giao trch nhim trng coi o trng Lc Uyn li cho tn gi Kiu Trn Nh, ri mt mnh ra i, hng v thnh Vng X, kinh ca vng quc Ma Kit . Trn ng i, Ngi gh li thn u Lu Tn Loa (Uruvilva - Uruvela) thm cy b sng Ni Lin Thuyn (Nairanjana - Neranjara), ni , gn mt nm trc y, Ngi t thnh o qu V Thng Chnh ng Chnh Gic. Lc by gi, ti thn u Lu Tn Loa, bn b sng Ni Lin, c mt o s B la mn kh hnh ang c tr hnh o, tn l u Lu Tn Loa Ca Dip. l mt o s li lc, tinh thng kinh in Ph , c hnh trn vn, ting tng lng ly, dn chng khp cc vng ln cn, c n vua quan

 kinh thnh Vng X, u knh n, tn sng. S t theo ng tu hc c n nm trm ngi. V ng hnh o thn u Lu Tn Loa, nn c tn nh trn. on sa mn ny khng co u nh cc sa mn khc, m bi tc cao trn u. H th Thn La; v theo h th La chnh l bn cht uyn nguyn ca v tr. La l nh sng, La l s sng, La l ngun gc sinh ra vn vt. La chnh l Phm Thin (Brahma). Theo dn chng trong vng cho bit, v o s ny v chng ca ng n y sau khi c Pht ri khi b o trng vi thng. V mun ha cho on sa mn ny, c Pht n thm hi v m o vi sa mn Ca Dip. Qua bui m o u tin, Pht nhn thy sa mn Ca Dip qu l mt ngi thng tu, phm hnh hn ngi, cng phu tu tp tht vng vng, c trnh chng c, d khng cao lm. Sa mn Ca Dip khi mi trng thy Pht th c v t c, ngh rng, sa mn C m tui cn qu tr th lm sao c s hiu bit, o hnh v chng c bng mnh, nhng ch qua bui m o u tin th thi ca ng i vi Pht khc hn. ng nhn thy, sa mn C m tuy tr tui hn mnh rt nhiu, nhng o phong uy nghim, s hiu bit uyn bc, t kinh in Ph n cc mn hc tr danh ca cc gio s B la mn, Ngi u thng tho. ng t thy mnh cn km xa c Pht. ng cm thy knh mn Pht tht su xa, bi vy, ng mi Pht li vi ng mt thi gian, v tip i Pht nh mt v thng khch. Ni o trng ny c mt ngi in th Thn La. m u tin li y, c Pht ng mun c ngh m trong in ny. Sa mn Ca Dip t v i ngi, v c mt con rn rt ln chui vo n np trong y t my ngy qua, rt nguy him cho Pht, nhng Ngi nht quyt, nn ng phi Ngi ty tin. Qu tht, trong m, Ngi trng thy mt con rn to ln nm khoanh trn gia phng. Vi lng t bi, Ngi iu phc c con rn b ra khi phng m thm, v b vo rng mt dng. S vic y cng lm cho ng v chng ca ng n phc c Pht. Nhng ln m o k tip gia sa mn Ca Dip v c Pht tht gay go v cng tht th v. ng ni ln nhng l thuyt vng chc v bn cht ca La v v l nghi cng t trong php th Thn La. c Pht dng nhng l l chn tht bc b quan nim cho rng La l bn cht uyn nguyn ca v tr. Sau Pht li ging gii nhng gio php duyn sinh, v ng, v thng, bn s tht, a ng thng vo con ng gii thot. Tt c nhng cu cht vn thng thn nhng hc ba ca ng u c Pht tr li tha ng, khin cho tm ng mi lc mi sng t hn, bao nhiu m my

nghi hoc u tan bin. Qua nhng bui php m y, v qua s quan st dung nghi ca Pht trong my ngy qua ng thy c tm vc v i ca tr tu cng nh o hnh ca Ngi. ng cng thy r, nhng g c Pht ni ra u pht xut t nhng kinh nghim thc chng ch khng phi t nhng suy t, l lun. Cui cng, vi quyt tm gip ng ph v t kin ngoi o, c Pht dng mt cu chuyn th d v mt ngi mun qua bn kia sng m khng chu li, khng chu bi, cng khng chu dng thuyn; m ch ngi bn ny cng t, cu nguyn, van xin b bn kia sang ti b bn ny mnh bc ln. Pht hi: - Ny hin gi Ca Dip! Hin gi ngh th no v ngi y? - Ti thy rng, l mt ngi khng thc t. Sa mn Ca Dip tr li. - Cng nh vy , hin gi Ca Dip! Nu khng n lc qun chiu v tu tp dit tr phin no, v minh, th ta khng th no t ti bn b gii thot; d ta c b c cuc i th phng, t l v cu nguyn. Bng nhin ng sp ly di chn Pht, khc nc n v tha: - Bch sa mn C m! Hm nay con mi bit c l con i theo con ng sai lc gn c i ngi. Gi y xin Thy chp nhn cho con c xut gia lm t, theo Thy tu hc o gii thot. c Pht chp thun, ng bn khuyn ha tt c nm trm t ca ng, cng xin xut gia theo Pht. Mi ngi u co b ru tc, mc o ca sa. H ling xung sng tt c nhng bi tc ca h v tt c nhng tng th biu tng ca Thn La, cng nhng dng c t l khc. Sa mn u Lu Tn Loa Ca Dip cn c hai ngi em rut: k l sa mn Nan Ca Dip (Nandi Kasyapa - Nandi Kassapa) v em t l sa mn Gi Da Ca Dip (Gaya Kasyapa - Gaya Kassapa), cng cng mn phi th Thn La. C ba anh em u rt mc thng mn nhau, nht l ng anh c, lun lun c hai ng em mt lng knh trng, phc tng. Nan Ca Dip ang hng dn ba trm t tu hc ti o trng v pha Bc trn b sng Ni Lin. Bui sng hm , bng nhin ng thy hng trm bi tc cng vi nhiu tng thn v dng c th cng tri lu bu trn sng. ng hong s v lo u, v ngh rng ni o trng ca anh ng gp

tai bin ln. ng tc tc dn theo vi t, i v u Lu Tn Loa xem s th ra sao. n ni, ng mi hay anh ng cng vi tt c t u qui y theo Pht, xut gia lm t kheo. c anh c khuyn ha, ng cng hn hoan dn ht ba trm t di trng, cng xin xut gia theo Pht tu hc. Sau , Gi Da Ca Dip - ang hng dn t tu hc ti mt o trng gn , c hai ng anh mi n khuyn ha, cng hoan h noi gng theo, dn ht hai trm t ca mnh n u Lu Tn Loa xin xut gia lm t Pht. Th l ch trong vng by ngy, tt c ba anh em h Ca Dip cng vi mt ngn t ca h, u qui y vi c Pht, tr thnh nhng v t kheo trong gio on ca Pht, Mt hm, ti ni Tng u, (Dungsira), gn u Lu Tn Loa, Pht ni cho mt ngn v t kheo nghe bi php lin quan ti ch La, i rng, tt c vn php u ang bc chy. Tt c u cm thy tm t rng ng khi nghe Pht ni v La. Cng ch nghe, tm h cng rng sng, v khi Pht kt thc bui php thoi th tt c u chng qu A la hn. T , tn gi u Lu Tn Loa Ca Dip cng vi hai ngi em, tr thnh nhng v ph t c lc ca c Pht trong vic lnh o gio on, hng dn v dy d tng chng tu hc. c Pht lu li ni Tng u ba thng tip tc gio hun tng chng. Sau , Ngi i v hng kinh thnh Vng X; c mt ngn v t kheo u i theo Ngi. Tn gi u Lu Tn Loa Ca Dip hiu bit nhiu v a hnh cng nh tnh hnh dn chng trong nc Ma Kit . iu lm cho Pht rt yn tm, v s hin din v sinh hot, nht l vic kht hc hng ngy, ca c ngn ngi cng mt lc v ti mt ni, khng phi l chuyn n gin. Th m ba anh em tn gi u lo liu u vo y mc ch chu o. Khi v ti Vng X, tn gi a Pht v tng on n c tr trong mt khu rng sm ut vng ngoi pha Nam ca thnh ph. Tn gi t chc tng on ht sc nghim minh, nh vy m thnh qu tu hc v o phong ca mi ngi ngy cng pht trin. Ch trong vng na thng, s c mt ca tng chng gieo c mt n tng tt p trong lng dn chng th Vng X cng nh cc vng ph cn. Vua Tn B Sa La (Bimbisara) nghe tin Pht v gio on c mt ti kinh thnh, lin dn hong hu Vi Hi (Vaidehi - Videhi) v thi t A X Th (Ajatasatru - Agatasattu) n tn khu rng yt kin Pht. Vua cng dn theo qun thn v hn trm v nhn s tr thc v gio s lnh o cao

cp trong o B la mn, cng i n ch Pht ng. Hu ht cc v ny u tng nghe danh hoc gp mt sa mn u Lu Tn Loa Ca Dip; nhng vi c Pht, th ngoi vua Tn B Sa La ra, cha ai tng gp Ngi bao gi. Nay thy sa mn u Lu Tn Loa Ca Dip c mt trong gio on ca Pht th h ngc nhin v cng. H thy sa mn C m nh tui hn sa mn Ca Dip rt nhiu, cho nn rt ly lm thc mc, khng bit sa mn Ca Dip l thy ca sa mn C m hay sa mn C m l thy ca sa mn Ca Dip. Thy r c tm ca h, tn gi mun trc ht phi nh tan mi nghi hoc y, bn ri ch ngi, n ng chp tay nghim chnh trc c Pht, tha: - Bch c C m, bc gic ng, bc ng tn qu nht th gian! Con l u Lu Tn Loa Ca Dip, t ca Ngi. Ngi l bc o s ca con. Con xin cung knh nh l Ngi. Ri tn gi ly Pht ba ly vi thi thp phn thnh knh. c Pht cng thy r tm nghi hoc ca nhng ngi khch kia v ng thi cng hiu c t t nh ca ngi t mnh. Ngi tn gi ng ln v bo li ngi bn cnh Ngi. Mi ngi by gi hiu r, u t v hoan h, v ngi tht im lng, nghim chnh nghe Pht ni php. Sau khi qui y lm t ti gia ca Pht, vua Tn B Sa La dng cng khu vn tre ngoi pha Bc kinh thnh lm o trng tu hc v hnh o cho Pht v gio on. Vng ch ca Pht, tn gi u Lu Tn Loa Ca Dip cng vi cc v t ln ca Pht nh Kiu Trn Nh, X Li Pht, Mc Kin Lin, bn tho v hoch nh chng trnh xy ct v t chc tu vin Trc Lm (Venuvana - Veluvana) thnh mt tu vin c qui c u tin ca gio on. Khi tt c mi vic u hon tt, c Pht ch nh tn gi lm gim vin ca tu vin, cng vi tu vin trng l tn gi Kiu Trn Nh, ng gnh vc trch nhim lnh o v hng dn tu hc cho tng chng thng tr ti tu vin cng nh ri rc cc a phng trong vng quc Ma Kit . Trong khi , Pht v cc v t ln khc ca Ngi th i y hong dng o gii thot. Cuc i sau ca tn gi u Lu Tn Loa Ca Dip ra sao, khng thy c ti liu no ni ti. C l tn gi tip tc s mng c Pht giao ph ti tu vin Trc Lm Ca Dip khi vin tch.

---o0o--i c XA NC (Chandaka - Channa) (Ngi hu cn trung thnh ca thi t Tt t a thu trc hong cung) (Li ngi dch: Xa Nc vn l ngi hu cn trung thnh ca thi t Tt t Da. Tuy xut thn tu giai cp n l, nhng ng thng c nhc nh ti trong kinh in, v cuc i ca ng gn b khn kht vi cuc i c Pht, t thi gian trai tr ca Ngi hi cn hong cung Ca T La V, cng nh sau ngy Ngi thnh o. C th ni, ng ch sng xa c Pht trong khong 8 nm, t khi Ngi i xut gia Ca Dip khi Ngi v thm hong cung ln th nht sau ngy thnh o. Cu chuyn v i c Xa Nc sau y, c chng ti trch dch t schDisciples of the Buddha ca Zenno Ishigami [bn dch Anh ng ca Richard L. Gage v Paul McCarthy - Kosei Publishing Co. xut bn, Tokyo, 1989, trang 131137]). Ma ma nm y, c Pht v an c ti tu vin K Vin (Jetavana). Rt ng o ch tng qui t v y c tu hc di s ch dy ca Ngi, trong c i c Xa Nc. c Pht ni php mi ngy, v mi ngi u ch tm lng nghe tng li dy ca Ngi. Trong tng on, c hai v c i chng knh trng mt cch c bit, l tn gi X Li Pht, tr tu bc nht, v tn gi Mc Kin Lin, thn thng bc nht, nhng i c Xa Nc th li nhn hai v y vi lng y p ganh t. Cng nghe li Pht dy, nhng mi v t chn cho mnh mt php mn ring hnh o. C v th thch ngi thin a tm thc vo cnh nh su thm. C v ch thch hc thuc lng nhng bi php ca Pht. C v th ch vo vic nghin cu v bn lun v phng din l thuyt ca gio php. Rt nhiu v thch gn gi cc v trng lo c ch dn cho nhng iu kh hiu trong gio l. c bit, hai trng lo X Li Pht v Mc Kin Lin, lc no cng c cc v s tr tui bu quanh vi lng thit tha hc hi. iu lm cho i c Xa Nc cm thy b chm t i rt nhiu. Xa Nc vn l mt ngi n l, phc v trong hong cung Ca T La V, th ca vng quc Thch Ca. Khi c Pht (nguyn l thi t ng cung

ca vng quc Thch Ca) tr v Ca T La V ln u tin sau ngy thnh o, Xa Nc va nhn thy Ngi, lin pht sinh lng knh ngng su xa. ng c mong s c lm t ca bc tn qu y, nhng lm sao y? Mt k n l th u c th c chp nhn vo tng on! D vy, khi nhn thy con ca cc v hong thn i xut gia th ng khng th t km ch ni ao c ca mnh c. ng bn ly ht can m, n trc c Pht, tha vi ging p ng: - Con cng mun c xut gia, nhng con li l mt k thuc giai cp n l ... C l con khng c hi vng g ... c Pht lin bo ngay: - Ny Xa Nc! Hy n y, ng s c xut gia. Ri Ngi dy cho ng bit rng, trong gio php ca Ngi khng c s phn bit giai cp. Mi ngi u c th gic ng nu bit tn knh Tam Bo l Pht, Php, Tng, v nghim tr gii lut, c gng t o. ng nhn chm ch vo mt c Pht khi Ngi dy nhng li y. V sau, mi khi nh li ci nhn y tnh thng yu su thm ca Ngi lc y, Xa Nc u cm thy nim an lc dng cao trong tm hn. ng nh li Pht dy, trong gio on ca Ngi c rt nhiu v tng l B la mn, thng gia hay a ch. Nhiu v tng l nhng trng gi c ph, v h t b tt c sng i xut gia. C nhiu v qu tc t b c nhng ngi v xinh p ca h. Tt c u khac trn mnh chic o ca sa ging nhau, v i kht thc y vi mt chic bnh bt nh nhau. T khi i c Xa Nc tr thnh mt trong nhng v t kheo gia nhp tng on t bui sm, nhng v xut gia sau u t lng knh trng i c. Thy th, i c suy ngh: Hi cn hong cung, ta tng b mi ngi sai bo v khinh b, nhng t by gi tr i th mi chuyn u i khc. Tht vy, t khi mi ngi t ln n nh trong tng on i x mt cch cung knh, i c Xa Nc cng ngy cng cm thy hnh din v a v ca mnh. By gi i c thy, hai tn gi X Li Pht v Mc Kin Lin, ch xut gia sut sot cng thi gian vi i c, m li c cc i c tr tui tm n nng ta coi nh l hai v c vn y kinh nghim ca h; i c t hi, Ti sao ngi ng nng ta khng phi l ta? i c bt u cm thy b xc phm, v cui cng th cng khai ni xu hai

tn gi X Li Pht v Mc Kin Lin. S vic n tai Pht. Ngi lin cho gi i c n v hi ti sao li c thi nh vy. i c nhn li qu trch ca Pht nh mt liu thuc b dng, v hi hn n ni khng dm ngng du ln. T i c c gng kim sot tm mnh, v sing nng tu tp, nhng ch mt thi gian sau, chng no li vn tt y. Bt c lc no i c nhn thy hai tn gi X Li Pht v Mc Kin Lin, mi hn c li bng ln, m i khi li cn mnh lit hn trc. Nhiu v i c tr, cng phu tu hc cn non yu, li v tnh nui ln thm s ngng cung ca i c bng cch dnh cho i c nhng li tng bc p . Bi vy, mt ln na, i c li gy hn vi hai v trng lo kia. c Pht bit tin, li khin trch, v i c li t lng hi li, nhng s n nn ca i c lc no cng ch c mt thi gian ngn thi. Sau khi ba ln phm cng mt li y, c Pht mi gi i c n v trch mng mt cch nng n: - Ny Xa Nc! Hai thy X Li Pht v Mc Kin Lin tht s l nhng ngi bn tu tt nht ca thy trong o php. Thy khng nn cho chnh mnh b ko vo nhng hnh vi sai tri bi s ngu mui v nhng ngi khng xng ng. Khi ma ma chm dt, v i ni cng nhng cnh ng Kiu Tt La (Kosala) phi mnh ti sng di nh nng mt tri, c Thch Ca Mu Ni lin ri tu vin K Vin, ln ng tip tc s nghip hong ha. Ch tng cng vy, ln lt ri tu vin i hnh o nhiu a phng khc nhau. i c Xa Nc cng ri tu vin, v t mnh tm theo du chn Pht. T thnh X V (Sravasti - Savatthi), i c i v hng Nam n trn Ta Ch a (Saketa), ri sang thnh Ba La Ni (Varanasi - Baranasi), mt thnh ph thng mi nm trn b sng Hng, v l th ca vng quc Ca Thi. T i ngc b sng, i c n Kiu Thng Di (Kausambi Kosambi), mt trung tm mu dch phn thnh, v l kinh ca vng quc Bt Sa (Vatsa - Vamsa). i c n u cng c dn chng hoan nghnh; ti v, ngi dn a phng no cng vy, u rt sung sng c n tip bt c v t no ca Pht i ngang qua khu vc ca h, v u em ht lng thnh hng v v y ch nghe thuyt php. Trong lc th i c li tin rng, s d i c c tip n nng hu nh th l bi v i c tr thnh mt v tng xut chng, xng ng nhn c s tn knh ca tn dnh ring cho mnh.

Sau mt cuc hnh trnh di, c Pht n tu vin C S La (Ghosilarama - Ghositarama) 3 thnh ph Kiu Thng Di. i c Xa Nc cng n y gp Pht, v li vi hm. Ti y, mt v th ch giu c v nhit thnh, t lng knh trng v mun cng dng cho i c, bn thnh nguyn: - Bch i c Xa Nc! Xin i c hy li y ging php. Con mun xy ring cho i c mt ngi cha. Xin i c vui lng chn a im v ch dn cho con bit nn xy ngi cha y nh th no. i c vui mng khng xit, v thm ngh: Cui cng th ta cng c mi ngi tn knh nh X Li Pht v Mc Kin Lin! i c lin i ro quanh kinh thnh Kiu Thng Di, v tm thy mt cy ni cu (nyagrodha - nigrodha) rt ln, sng lu c n vi trm nm. Cho rng cy i th ny chc chn s cho g tt xy cha, i c bn mn ngi ca n xung, nhng tht l khng may, cy i th c ngi a phng coi l mt cy linh thing, c dn chng sng knh tri qua nhiu th h. Qu tc gin vi hnh ng khinh sut ca i c Xa Nc, dn chng trong thnh ph lin ko nhau n tu vin C S La khiu ni. c Pht lin cho gi i c n v qu trch nng n: - C phi thy ngh rng l nhng hnh ng chnh ng ca mt v t kheo, khi thy khinh thng nhng g m dn chng sng bi? Thy c bit rng, nhim v ca mt v t kheo ch l em gio php phn b cho mi ngi nhm gip h t n an lc v hnh phc khng? Hnh ng ca thy qu tht lm tn thong cho o php v gy nguy him cho gio on! Xa Nc cng li bun ru trong mt thi gian, v ngi cha nguy nga ba tng sm hon thnh, i c li vui mng v hn. i c quyt nh lp thm mt mi ngi tht p, nhng mi ngi y cha kp hon tt th ngi cha b sp v qu nng; lm cho rt nhiu cng nhn b thng. Vy m i c bt chp tt c, ngi cha xa x ca i c c phi hon thnh! i c bo v th ch mua cho mt chic ging tht rng v p nh nhng chic ging ca cc hong t hay qu tc nm, i c dng. i c t chi tham d l b tt mi na thng, v cho rng mnh khng phm li lm g phi ti th nhn.

i c Xa Nc hon ton khng th khc phc nhng khuyt im ca mnh. i c tip tc phm lut, ri sm hi, ri li phm lut khng gi ng nhng li ha trc c Pht, ln ny li ln khc, c th cho n gi. Ti rng Cu Thi Na (Kusinagara - Kusinara), trc gi pht nhp nit bn, c Pht dn d tn gi A Nan, sau khi Ngi nhp dit, tt c mi ngi trong tng on khng c ni chuyn vi Xa Nc, d bt c trng hp no. Nu Xa Nc mun gi chuyn vi v no, v phi gi im lng, khng tr li. Tn gi A Nan hi ti sao Ngi phi c quyt nh , c Pht dy: - Xa Nc vn cn chm su trong vng tng. Ngy no Nh Lai cn sng trn i, th ngy thy y cn c ngi km ch, nhng sau khi Nh Lai dit ri th khng ai c th km ch thy y c. Mun gip cho thy y tnh ng, chng ta phi c lp thy y mt thi gian, thy y t xt li chnh mnh. Lc by gi i c Xa Nc ang b gio mt vng gn , cho nn tin c Pht nhp nit bn n vi i c rt nhanh. i c lp tc n rng Cu Thi Na, hi thm tn gi A Nan chi tit v gi pht nhp dit ca c Pht. A Nan tng ni ting l ngi lun lun t t v thin cm, vy m tn gi khng tr li cu hi thm ca Xa Nc, li quay mt i vi v mt au bun. i c t hi: C phi v ng y qu bun ru n ni kit sc, cho nn khng tr li c cu hi ca ta?Nhng khi khm ph ra l ai ai cng u t chi ni chuyn vi mnh, th i c lin i thi t ngc nhin ra gin d. i c ngh, ton th tng chng ti y quyt nh xa lnh mnh sau khi Pht nhp dit. i c li cng tc gin, v b i. th ri trn ng i, cc c tng s bn tu khc, khi va nhn thy i c t xa, vi ln trnh khng mun gp mt. i c rt i kinh ngc v thi l lng y ca h. i c lin tip b y vo tnh cnh c n, v s au n bi cch i x y cn th thm hn ni au n v th xc, nhng i c hon ton khng hiu c l do dng nn bc tng bng ca s im lng ny. Mt ngy kia, i c Xa Nc i th thn n vn Lc Uyn, gn thnh Ba La Ni, ni m trc y c Pht chuyn bnh xe php ln u tin. Thnh lnh i c nh ra rng, ch c thin ta mi gii ta c mi ni lo u mt cch hu hiu. Th ri i c ngi xung ni mt gc cy ln trong khu vn, v bt u nhp nh. Tri qua nhiu ngy nh th, i c chin u mnh m vi cm gic c n v tng b mi ngi b ri.

Ri mt hm, ch trong khonh khc ngn trc bui bnh mnh, mt tia sng ca s tht bng le ln trong tm thc, i c cht nhn ra:Sut trong thi gian qua, ta l mt tn n l ca s tham m. c Pht tng dy v Bn S Tht nh l mt phng php thot khi vng ly tham m ny. Ta hnh din ging dy cho tn v nhng s tht , nhng chnh ta th li khng tu tp cho bn thn mnh. Ta ch bit s dng mi nng lng ca mnh trong vic hy bng ngi khc, m cha tng i din vi chnh mnh. Chic cm tng kha cht tm i c by lu, gi b tho tung. i c va thy r mt mi ca s ngu dt m t lu nay i c m ly. i c cng bt u hiu c l do v sao m gn y i chng cng khai xa lnh mnh. i c lin ri vn Lc Uyn, v i thng v tu vin C S La, ni , tn gi A Nan ang c mt. i c gieo mnh di chn tn gi, xin tha th; v tn gi ch dy li cho phng php tu tp c th t n an lc thc s. Tn gi A Nan nhn Xa Nc mt cch chm ch, ri nghim ngh gt du. By gi tn gi mi cho cho i c bit nhng g c Pht dn d trc khi Ngi nhp nit bn. i c lm bm: c Th Tn tht d sn sc cho mnh rt nhiu, nhng mnh li l a t ngu ngc nht ca Ngi, c n gi pht Ngi nhp dit. l ln u tin i c nhn thc r rt tnh thng yu bao la ca Pht. Tht chm ri v tht nghim trang, tn gi A Nan bt u ging dy tr li cho i c v Ba Ngi Bu v con ng ca tm s hnh tr chn chnh. Li dy ca tn gi hon ton lm ti mt li tm hn Xa Nc, nh nc thm vo khonh t kh. V cui cng, i c t n ci trng thi khng cn b lay chuyn na. T hm , i c d dng tt c th gi v cng sc vo vic tu tp. Rt cuc, i c d chng c qu v A la hn, mi ngi u sng knh. Nim vui ca i c Xa Nc khi va gic ng c ghi li trong phm Trng Lo K 4 nh sau: Nh v trng lo c tr tu siu vit, Ti c nghe gio php vi diu ca bc Tn S, V tu tp t n qu V sinh, Qu tht ngi 5 theo ui tn cng, Con ng a n s an lc tuyt i.

---o0o--i c B T A (Devadatta) (V t phn nghch nguy him nht ca Pht) Thn vng Bch Phn (Suklodana - Sukkodana) l bo ca vua Tnh Phn (Suddhodana), vng quc Thch Ca. ng c hai con trai, trng l B t a v th l A Nan (gi tt l A Nan) 6. Nh vy, B t a l em con ch ca Pht. Thu cn i hc, B t a (gi tt l B) hc cng lp vi thi t Tt t a, v t ra l mt cu b thng minh, cc mn hc v vn cng nh v u xut sc, hn tt c chng bn, ch chu ng di mi mt mnh thi t m thi. Tuy vy, tnh tnh hai ngi rt khc nhau. Trong khi thi t Tt t a im m, khim cung, th vng t B hay tranh ginh, t ph. B rt thn vi thi t, nhng cng thng hay ganh t vi thi t. Hi B mi c tm tui (nh hn Tt t a mt tui), xy ra chuyn ginh nhau vi thi t mt con ngng tri. S vic chng quan trng g, vy m phi em ra trc phin hp ca triu nh phn x. Kt qu l thi t thng cuc; v B rt ut c v thua cuc. Lc ln ln, trong mt cuc thi v ngh do triu nh t chc, B ch ng hng nh; cn thi t th thng tt c cc mn thi (bn cung, nh kim, ci nga v.v...) ng hng nht, v c trao gii thng l mt con bch tng qu bu. Ngi c c thay mt ban t chc em gii thng trao cho thi t chnh l cng cha Da Du La, con vua Thin Gic (Suprabuddha - Suppabuddha) v hong hu Cam L (Amita, em gi vua Tnh Phn) vng quc Cu L (Koliya). B thy th th bc tc lm, lin tin ti, m cho con bch tng mt m vi tt c sc mnh ca mnh, khin cho con bch tng phi ng qu. y th m thi t cng ch trch nh mt cu: Em lm vy khng tt. Trong chuyn v thm hong cung Ca T La V ln u tin ca c Pht sau ngy thnh o, B theo Pht xut gia (cng vi cc v vng t, vng tn khc, trong c A Nan). Trong mi hai nm u ca i sng xut gia, tuy cha chng thnh qu, nhng i c B c mt np tu tp chuyn cn, nghim tnh, gng mu, n ni tn gi X Li Pht ht lng ca ngi trc mi

ngi, lm cho dn chng khp thnh Vng X u bit. Th ri v sau, v b danh li trn th lm cho m mui, i c hon ton i tnh, c c, xu xa, i try, li ganh t vi c Pht, v tr thnh mt phn nguy him ca c Pht. Trc ht, v cu li dng, i c xin Pht dy cho luyn thn thng, nhng Pht khng dy. i c lin xin hc vi hai tn gi X Li Pht v Mc Kin Lin, nhng hai v ny cng khng dy. i c li n cu hc vi tn gi Thp Lc Ca Dip (Dasabalakasyapa - Dasabalakassapa - tc B Sa, Vaspa - Vappa), v chng c thn thng, bn ly lm t c. Bt u t , i c ny ra tham vng thay th Pht lnh o gio on. i c cha cng khai chng i Pht, nhng dng tr thng minh v ti hng bin thu ht ngi. Bi vy, s ngi theo i c rt ng o; gii xut gia c khong nm trm t kheo, gm phn ln l nhng v tr tui, cng phu tu tp cn non yu; gii ti gia th gm rt nhiu v c s giu c, trong m ngi quan trng nht l thi t A X Th (Ajatasatru Ajatasattu), con vua Tn B Sa La, nc Ma Kit . Thi t tin knh v ng h i c rt nhit thnh, ging nh nh vua Tn B Sa La tin knh v ng h c Pht. Thi t xy ct cho i c mt ngi tu vin to ln, nguy nga trn ni Gi Da (Gayasisa, tc ni Tng u); c ba bn ngy mt ln, thi t li cho ch cc vt phm cn thit n thng tu vin cng dng i c. Bi vy, uy tn ca i c cng lc cng cao, v tnh kiu mn ca i c cng ngy cng tng trng. i c thng ni vi mi ngi l by gi Pht ln tui, khng cn sc lnh o gio on; v li, cch thc tu tp ca Pht li thi ri, khng cn ph hp vi thi i mi. Mt hm (vo nm Pht by mi hai tui), Pht ni php ti tu vin Trc Lm, gn thnh Vng X. Bui php thoi c rt ng o ngi d thnh, k c vua Tn B Sa La. Khi php thoi va chm dt, B t a lin ng ln, tin ti trc Pht, nh l mt cch cung knh, ri bch: - Bch Th Tn! Nm nay Th Tn tui cao, sc khe km. Xin Th Tn hy lui v tnh x ngh ngi bt mt nhc. Con s xin thay Th Tn lnh o gio on. Khi i c tha vi Pht nhng li y th di thnh chng cng c hn ba trm v t kheo ng ng ng ln, chp tay t ng h i c. c Pht nhn thng vo mt i c v tr li:

- Xin cm n thy lo lng cho Nh Lai. Nh Lai vn cn sc lnh o gio on. V li, trong s cc t ln ca Nh Lai, vn cn c nhng v xut sc v xng ng hn thy nhiu, m Nh Lai cng cha giao cho h trch nhim lnh o gio on, hung h l thy. Thy cha t cch u. Nghe th, i c rt ly lm xu h, v cm gin c Pht v cng, lin b i xung, khng ni thm g na. Sau Pht bo cho tn gi A Nan bit, s d Ngi phi nng li vi B l mun cho nh vua cng mi ngi hiu rng, B khng phi l nhn vt quan trng trong gio on; nhng hnh vi ca B s do i c y hon ton chu trch nhim, khng lin quan g ti gio on. Trong mt bui php thoi sau , cng ti tu vin Trc Lm, i c B t a trnh ln Pht php ch nm im, gi l thc hin cc nguyn tc thiu dc v tri tc, chn chnh np sng tng on: 1) T kheo sut i trong rng hoc vn cy, khng c c tr trong cc thn xm hay thnh ph. 2) T kheo sut i ch ng gc cy, khng c ng trong cc phng c. 3) T kheo sut i kht thc v ch n mi ngy mt ba, khng c ti nh th ch th cng dng. 4) T kheo ch mc y chm v bng nhng ming gi rch hay vi vn lm cc ng rc hay cc bi tha ma, khng c nhn y do th ch cng dng. 5) T kheo tuyt i n chay, khng c ng ti tht c. c Pht bc b hon ton nm im y. Ngi tuyn b rng, i vi nm iu do B ngh kia, cc t ca Ngi, ai mun p dng hay khng cng c. Gio ppp ca Ngi l gio php trung o, khng bt buc phi theo mt hnh thc cc oan no c. B cng bit trc l c Pht khng khi no chp nhn nm iu y, nhng i c c tnh a ra thnh nguyn l cho c Pht t chi, c c m thc hin m ma ca mnh. m mu ca i c ln lm, c lin quan n c lnh vc chnh tr ln tnh hnh gio on.

V lnh vc chnh tr, i c xi gic thi t A X Th git vua cha Tn B Sa La sm ln ngi vua. Lm nh th l va c li cho A X Th, m cng va c li cho i c. V pha gio on th i c ang m mu chia r tng chng trc. Sau , ch khi thi t A X Th git vua cha xong, ln ngi vng vng, i c s nh vo th lc ca vua A X Th m ot ly a v lnh o ton th gio on. Bi vy, ly c c Pht t chi li thnh cu ca mnh, i c ni xu c Pht lung lc s t kheo km hiu bit, v ko h v phe mnh. i c ku gi: - Ny qu thy! Nm im yu cu ca ti v nhng li ca c Th Tn, ci no cao thng hn? Ai mun thot mi kh no v sm chng nit bn, xin hy theo ti! Lc y mt s t kheo mi xut gia, gio php cn km ci, nghe nhng ngh ca i c th cho l hp l, nn i theo ngay. i c dn tt c nhng ngi theo mnh v tu vin ring ni Gi Da. Ti y, i c thnh lp mt gio on c lp. t gi mnh l gio ch. Sinh hot ring bit, ct t mi quan h vi gio on ca Pht. Vi s c vn ca i c, thi t A X Th son ngi, ri bt vua cha giam vo ngc v b i cho n cht. V phn i c, theo nh k hoch m hai ngi ng , i c s st hi c Pht khi thun tin. Mt m n trn ni Linh Thu (Grdhrakuta - Gijihakuta) 7, ang ngi thin ngoi tri trc ca tnh tht, c Pht thy c mt ngi ang lp l trong bi cy trc mt vi mt thanh gm sng long. Ngi ln ting gi ngi y n, hi ra mi bit anh ta l mt qun nhn, c lnh ch tng ln y git Ngi, nhng khi thy Ngi th li khng dm hnh ng. Ngi lin an i v ha cho. Trong khi th hai tn gi X Li Pht v Mc Kin Lin, tha ch ca Pht, cng i sang ni Gi Da. Hai v vi i c B v gio on mi, nhng mc ch l ging ni gio php, gip cho cc v t kheo v non yu m lm ng lc li. Mt thng sau, hai v tn gi v li tu vin Trc Lm, dn theo ngt bn trm v t kheo hi tm chuyn , nguyn quay v vi c Pht. Sau my ngy, mt s qu v khc t ni Gi Da cng lc tc ko v tu vin Trc Lm, v tt c u nhn r ch c Pht mi l bc o s chnh ng nht m thi. S vic ny xy ra, lm cho i c B t a tc gin in ngi, cho nn li rp tm tr th.

Mt bui chiu, lc Pht ang ng bn sn ni Linh Thu, ni c nhiu m nhp nh. i c B tro ln trn nh cao, x mt tng tht ln cho ln xung ngay ch Ngi ang ng. May thay, khi ln xung gn ti ch c Pht th tng b chn li bi nhng m khc. Tng ng li, nhng sc va chm mnh ti cc m khc lm cho n b mt phn, vng ra vi mnh nh; v mt mnh vng trng vo chn tri ca Pht, lm Ngi b thng, mu chy nhiu, phi nh y s K B (Jivaka) 8 cha tr. Ri mt bui sng n - lc ny, vua Tn B Sa La bng - khi Pht v ch tng ang i kht thc trong thnh Vng X, th mt con voi to ln t trong chung voi ca hong cung, in cung chy v pha c Pht. Con voi ny c ting l hung d nht nc, ai ai cng bit, c hong cung nui v canh gi cn thn. N m xng ra khi chung th nht nh s c hng trm ngi cht v n, nhng sao t nhin hm nay n li xng ra mt cch qu nguy him nh th? Khi thy n, t tn gi A Nan, cc v t kheo, cho n dn chng hai bn ng ph u hong s, nhng c Pht ng li mt cch rt trm tnh. Khi con voi chy ti cn cch Pht mi bc th b Pht ch ng. N bng ng khng li, ri qu mp xung trc c Pht, vi tai, ui u cp li ht. Ngi tin n s u n v bo n ng ln. Ri Ngi ch thn dt n em tr v li cho chung voi hong cung. Sau s vic ny, i c B mt ht uy tn. D lun qun chng phn bit r u l chnh, u l t. H cng khai chng i i c. S t kheo sau cng trong gio on ca i c, tr su v cn li vi i c, tt c nhng v khc cng b tu vin Gi Da quay v Trc Lm. Vua A X Th, sau ci cht au thng ca vua cha do mnh ch tm st hi, cng bt u hi hn, v qui y theo Pht. V nhn r u l con ng chnh v u l con ng t, nh vua b ri, khng tip tc ng h i c B na. i c hon ton b c lp. Sau i c lm trng bnh lin tip nhiu nm, ch yn mt ch, khng i u c. Nhng ngi tng nhit thnh ng h i c trc kia, khng mt ai n thm i c. Vo nm Pht by mi chn tui, sau ma an c ti tu vin K Vin thnh X V, Ngi v tr li ni Linh Thu thnh Vng X. Mt bui chiu n, c hai v t kheo khing i c B t a ln ni Linh Thu. Theo li hai v ny th trong thi gian b bnh my nm qua, i c c nhiu thi gi chim nghim v nhng c thua, thnh bi, v suy xt li nhng hnh ng ca mnh trong nhng nm trc y. i c thnh khn n nn, v mun c yt kin Pht trc khi la i. Lc i c

 yu lm ri, thy Pht ng trc mt m khng ngi dy c, ch bit nhn Pht chm ch vi cp mt khn cu tha th. Cui cng, c gng lm i c mi bt ni c vn vn mt cu: t qui y Pht". Pht tay ln trn i c an i v chp nhn s sm hi ca i c. Chiu hm i c qua i. ---o0o--Ni trng MA HA BA X BA (Mahaprajapati - Mahapajapati) (Di mu ca Pht, ngi ph n u tin xut gia v thnh lp ni on) Ma Ha Ba X Ba , v l di mu ca Pht, nn thng c gi mt tn c bit l Kiu m Di (Gautami - Gotami), c ngha l con gi ca dng h C m. Bi vy, c lc tn b c gi mt cch y l Ma Ha Ba X Ba Kiu m Di. B l em rut ca hong hu Ma Ha Ma Da (Mahamaya). C hai b u l em ca ca vua Thin Gic (Suprabuddha - Suppabuddha) tr v vng quc Cu L. Sau khi sinh thi t Tt t a c by ngy th hong hu Ma Da bng, b lin c vua Tnh Phn tuyn vo cung v a ln ngi hong hu, c trch nhim nui dy thi t 9. B thng yu thi t nh chnh con rut ca mnh. Nm thi t c mi bn tui, b sinh hong t Nan (Nanda) (1), v nm sau th b sinh cng cha Tn L Nan (Sundari Nanda). Nm th nm sau ngy Pht thnh o, vua Tnh Phn bng. c Pht v kp thuyt php cho c vua nghe trc gi lm chung. Sau , ch thn Ngi ch l tr t ca c vua. Tang l xong, Ngi cn lu li Ca T La V ba thng ha dn chng quanh vng. Trong thi gian , Ngi ng ti cng vin Ni Cu (Nyagrodha - Nigrodha), cch kinh thnh khong hai dm v hng Nam. Mt hm, thi hu Kiu m Di n vn Ni Cu cu xin Pht cho b v phi n c xut gia, v thy cha n lc thun tin, c Pht khng chp thun. B khn cu n ba ln, Ngi vn t chi. B bun b tr v cung. Sau c Pht ri Ca T La V v i n hnh ha ti thnh T X Li (Vaisali - Vesali) 10 ng ti tu vin Trng Cc (Kutagarasala) trong rng i Lm (Mahavana).

Trc y, cc ph n thnh Vng X cng tng xin Pht cho xut gia nh nam gii, v Pht khng chp thun. Khi Ca Dip i xut gia, ng cng xin Pht cho v ng c xut gia, nhng Pht bo l cha ng lc. By gi, ti Ca T La V, ngoi thi hu Kiu m Di, cn c rt ng cc mnh ph trong dng Thch Ca cng mun xut gia. D b Pht t chi, nhng ch xut gia ca h khng suy suyn. Bi vy, sau khi t vn Ni Cu tr v cung, thi hu ny ra mt kin to bo. B ngh vi tt c nhng mnh ph cn c mun xut gia, hy t mnh xung tc, ci b tt c qun o xa hoa v trang sc, khoc y vng, chn khng giy dp, cng nhau i b n thnh T X Li xin Pht cho xut gia. Tt c mi ngi u vui v thi hnh ngh ca thi hu. H mc nhin coi b l v lnh o ca h. Chun b xong u y b dn mi ngi ri Ca T La V, ln ng tin v T X Li, cch khong bn trm cy s v hng ng Nam. B Da Du La cng mun xut gia, nhng thi hu khng cho b i theo trong chuyn ny; bo li hong cung ch xem tin tc th no ri s i sau. Sng sm hm y, khi va bc ra ngoi, tn gi A Nan lin trng thy thi hu v on ngi ca b ang ng bn ngoi cng tu vin. Tt c u co sch tc, khoc y vng lm y bi t, chn khng giy dp, li sng v, rm mu. Tn gi ly lm kinh ngc, lin n hi thm s tnh. Thi hu ni: - Tha i c A Nan! Chng ti xung tc, b ht trang sc v mi tin nghi vt cht ca i sng th tc, i b n y. Trong thi gian gn hai mi ngy qua, chng ti xin n dc ng, ban m ng di gc cy. Chng ti mun chng t rng, gii ph n chng ti cng c quyt tm v c kh nng sng i sng xut gia. Xin i c tm li kho lo bch gim vi c Th Tn, xin chp thun cho phi n chng ti c xut gia. Tn gi rt cm ng, ha s tn lc gip thi hu. Tn gi vo tnh tht ca Pht trong khi thi hu vn ng bn ngoi ch i. Tn gi trnh ln Pht nhng g va c thy v c nghe, v xin Pht cho thi hu v cc b mnh ph c xut gia. Pht im lng. Tn gi li bch: - Bch Th Tn! Ngi ph n, nu t b i sng gia nh sng i sng khng nh ca, tinh cn tu tp theo gio php v gii lut, c kh

nng chng ng c cc thnh qu Tu hon, T hm, A na hm, hay A la hn khng? c Pht dy: - Ny A Nan! Ngi n xut gia cng c kh nng chng ng cc thnh qu. c khch l bi li dy y, tn gi em ht l l, trn tnh, trn l, khn thit trnh by ln Pht, c xin gim cho thi hu v phi n c xut gia. Nhn thy n lc thch hp, c Pht bo cho tn gi A Nan bit, nu thi hu v on ngi theo b chp nhn thi hnh trn vn php ch tm im 11 h s c php xut gia lm t kheo ni. Tn gi rt hoan h, lin ra ngoi thng bo li dy ca Pht cho thi hu v cc b c bit. Thi hu v tt c mi ngi u vui mng chp nhn tun hnh php ch tm im. Th l ngay sau , thi hu Kiu m Di v on ngi ca b c th i gii, tr thnh cc v t kheo ni u tin ca gio on Pht. Vi s kin ny, c Pht c coi l v gio ch u tin trong lch s nhn loi thnh lp mt on th xut gia cho n gii vi y gii lut. K t , t ca Pht gm c bn chng: t kheo, t kheo ni, c s nam v c s n. Ni s Kiu m Di c Pht ch nh lm ni trng lnh o mi vic thuc ni on. Tn gi X Li Pht c Pht y thc cho trch nhim hng dn ni on v nhng sinh hot cn bn bui u ca i sng xut gia. Ni s c c Pht trc tip ging dy cho phep tc tu hc, v sau khng lu, ni s c qu A la hn. Tip , cc ni s cng xut gia mt ln vi b cng u chng qu A la hn. Vi trch nhim ni trng, ni s Kiu m Di hoc nh v cch phc sc cho ni chng, v vn ng cc v th ch gip xy ct cc trung tm tu hc cho ni on. Uy tn ca ni s rt ln, cho nn chng bao lu, cc ni vin ln lt c to lp ti cc ni nh T X Li, Ca T La V, X V v.v Ni s du dt hng ngn ni chng vo np sng nghim tc, tinh cn, v rt ng trong s h thnh cng trong s tu hc, c Pht rt hoan h v nhiu ln khen ngi. Ni s Kiu m Di vin tch trc Pht khong 18 nm 12.

---o0o--Ni s DA DU LA (Yasodhara)(Ngi v hin c v can m, gip chng thnh cng trong s nghip cao c) Cng cha Da Du La cng tui vi thi t Tt t a. Nng l con ca vua Thin Gic v hong hu Cam L (Amita), tr v vong quc Cu L, nc lng ging pha ng ca vng Thch Ca. Vua l hong hu ca c hai nc i x vi nhau tht l thn thit, v hai vng quc ny vn l thng gia ca nhau t lu i. Hin ti, hong hu Ma Ha Ma Da ca vua Tnh Phn l em ca vua Thin Gic cng l em ca vua Tnh Phn. Nm thi t Tt t a c hai mi bn tui, cua Tnh Phn v vua Thin Gic cho t chc mt cuc thi v ngh. Thi t chim gii nht trong cuc thi ny, v c gii thng l con con voi trng qu bu ca triu nh. Da Du La c ban t chc ch nh em phn thng voi trng n trao cho thi t. Hai ngi cm thy gn gi nhau t lc y. Mt thng sau, hong hu Ma Ha Ba X Ba li cho t chc mt cuc thi sc p v trnh din quc phc ph n. Tha t l ngi c ban t chc c ng ra pht thng cho cc c. S thiu n trong vng quc tham d m hm rt ng, nn khi n ngi cui cng l cng cha Da Du La th phn thng ht. Sau pht lung cung, thi t ci chnh xu chui ngc ang eo trn c mnh eo vo c cng cha. Sau bui d hi ny, triu nh hai nc Thch Ca v Cu L quyt nh t chc m ci cho thi t Tt t a v cng cha Da Du La. n nm hai mi chn tui, cng cha sinh con u lng, l hong tn La Hu La. T lc cn nin thiu, thi t nhn thc c, v c nhng suy t su sc v nhng bt cng ca x hi, v nhng kh au thng trc ca cuc sng nhn sinh, Chng khng tha thit vi i sng vng gi y ph qu, quyn uy, m ch mun thot khi ci ngc t sng i tu s, mong tm o gii thot cu thot ni au kh cho mi ngi. Cng cha l mt ngi m thm, du dng, c hnh, li rt thng minh; cho nn, tri my nm chung sng vi thi t, b thu hiu tm trng ca chng. B bit th no thi t cng s ra i tm kim con ng gii thot. iu lm cho b cm thy au bun, nhng b khng lm

iu g ngn cn, li cn ngm ngm tn tr cho quyt tm ca chng. B cn tin tng chc chn vo s thnh cng ca chng. Sau khi b sinh La Hu La c by ngy th thi t m thm t gi hong cung, dn thn vo con ng tm o gii thot. m trng sng lm. Nm bn a con th, b on bit thi t s ra i trong m , v b c gng nm im nh say ng, to c hi d dng cho chng trong gi pht ra i. B bun au v hn, nhng vn quyt tm chu ng, mong chng thnh cng tr v. T , b trn vn gnh ly trng trch nui dng v gio dc con th, v cng t , tuy trong cung vng in ngc, nhng b sng mt i sng gin d, khng vui theo nhng dc lc trn th; ch c cha m v con th l nim an i thng xuyn ca b. B rt mc trung thnh vi chng. C nhiu ngi qu tc nh mai mi n hi, b u lm ng. Bit tin chng sng i tu s, kh cc, b cng b ht vng ngc chu bu, ch khoc tm o vng n s, n ung m bc, khng nm ging cao sang. Trong lc sa mn C m, c gng phn u t o th b cng c gng phn u vi nhng yu ui ca mnh nh vy. Khi Pht tr v thm hong cung ln u tin sau ngy thnh o, b cho sa son phng c, ra lnh cho cc th n u mc o vng tip n Ngi. Khi Pht vo phng v ngi vo ch dn sn, b nh nhng n trc Ngi, qu xung v nh l trn bn chn ca Ngi. Lc y vua Tnh Phn v hong hu Kiu m Di mi tn dng vi Pht v lng trung thnh cng c hnh thanh cao ca b. c Pht lin k mt cu chuyn tin thn c lin quan n duyn kip ca hai ngi, va an i b, va cm n b gip Ngi trong ch tm o gii thot. Trong thi gian Pht Ca T La V, b nhiu ln c nghe gio php, v thm nhun rt mau chng. Ngay trong ln , tuy vn thng con th t rut, nhng chnh b cho La Hu La xut gia theo Pht. Su thng sau khi thi hu Kiu m Di xut gia v thnh lp ni on, cng cha Da Du La cng xin c xut gia, tr thnh mt v t kheo ni. Trong nhng nm u, ni s tu hc ti mt ni vin vng ngoi pha Bc thnh Ca T La V do ni trng Kiu m Di to lp. Di s chm sc ca ni trng, ni s Da Du La tu hc rt tinh tn, chng bao lu th c qu A la hn, v tr thnh mt trong nhng ni s xut sc, c ti lnh o trong ni on. V sau, khi c Pht c thnh v an c hng nm ti tu vin

K Vin, ni s Da Du La cng thng v an c ti cc ni vin thnh X V tha hng s gio hun ca Pht. Ni s vin tch nm by mi tm tui, tc trc c Pht hai nm. ---o0o--Vua TN B SA LA (Bimbisara) (V t ti gia u tin ca Pht trong hng vua cha) Vua Tn B Sa La (cng gi l Bnh Sa) tr v vng quc Ma Kit , ng ti thnh Vng X. Kinh ny trc kia b mt cn ha hon ln tn ph, v chnh nh vua xy dng li hon ton mi m. Vua c hong hu l Vi Hi (Vaidehi - Videhi), sinh c mt con trai l thi t A X Th. C vua v hong hu u sng knh v tin Pht mt cch su sc, v l nhng t ti gia u tin ca Pht trong hng vua cha. Khi cn l l thi t, nh vua tng c ngi yu l Am B B L (Amrapali - Ambapali), mt ca n nhan sc, tingi tm lng ly thnh T X Li (Vaisali - Vesali). B sinh mt con trai vi nh vua, l y s K B (Jivaka). D l mt ca nhi, nhng b khng chu trnh din nhng ni chn tp nhp, m ch trnh din nhng nhc hi trong cung nh, dinh th ca cc hng thn quc thch, hoc trng gi qu tc. Tuy vy, khi nh vua ln ngi, triu nh khng mun nh vua c mt b phi l ca nhi, nn b v hong t K B khng c cng nhn, v cng khng c nhp cung. Nh vua phi xy ct ph ring T X Li cho hai m con , v chu cp y mi th hai m con c c mt cuc sng sung tc ca mt nh qu tc. C hai m con v sau u qui y Pht, tr thnh nhng t thun thnh ca Ngi. B cng dng khu vn xoi to ln ca b thnh ph T X Li cho Pht v gio on lm ni hnh o. Khi ni s Kiu m Di va thnh lp ni on, b cho ni chng tm tr trong khu vn xoi ny trong khi ch i xy dng ni vin, cn K B th va l ng y ca vua, va l y s thng trc chm lo sc khe cho Pht v tng chng Trc Lm v Linh Thu. ng c tr trong mt khu vn xoi gn ni Linh Thu tin hu Pht v ch tng. V sau c hai m con u c Pht chp thun cho xut gia.

Vua cng c mt b qu phi l Sm Ma (Khema), va nhan sc li va thng minh, nn tnh tnh rt t cao. T khi c nghe gio php v qui y lm t ti gia ca Pht th b dn tnh ng, tm tnh chuyn ha, tr thnh mt ngi khim cung, hin thc. Sau khi ni on c thnh lp, b xin xut gia, tu hc tinh chuyn, chng qu A la hn, tr nn mt nhn vt quan trng trong hng lnh o ni chng. Sau khi ni trng Kiu m Di vin tch, b c Pht c lm ni trng hng dn ni chng. Nh vua ln ngi nm mi lm tui, v c gp Pht ln u tin nm hai mi lm tui. Hi c Pht ang l mt v sa mn trn ng tm thy hc o - v thng c gi l sa mn C m. Sau khi tm n vng ngoi pha Bc thnh T X Li theo hc vi o s A La Lam (Arada Kalama - Alara Kalama), v khng thy tha mn, sa mn C m xin t t thy ra i, quyt tm cho c mt v chn s c th ch dy cho con ng gii thot sinh t. Ngi i vo ni a nc Ma Kit , tm n nhiu o trng khc nhau, nhng khng ni no gip c c nguyn ca Ngi. Ngi i ln n mt ngn i gn thnh Vng X, v n c ti . Mt hm, Ngi m bt i vo thnh kht thc. Tnh c xa gi vua Tn B Sa La i ngang qua. Thy tng mo oan nghim v dng v khoan thai khc thng ca v sa mn, ng cho dng xe li quan st. Sau , ng li cho ngi ln theo Ngi v n ni n c cho bit ch. Hm sau, ng ch thn ln ti ni thm hi Ngi. Va gp Ngi l ng sinh lng knh phc v cm mn ngay. ng t gii thiu mnh l quc vng nc Ma Kit . Qua my li cho hi, nh vua thnh Ngi v hong cung dy d, nhng Ngi kho lo t chi, v ni cho ng bit ch hng tht s ca Ngi. Ngi cng ni r v gia th ca Ngi. Sau khi hiu r thn th v l tng cao c ca Ngi, ng li khm phc v mn m; t coi mnh nh l t ca Ngi. ng cu khn, nu sau ny thnh tu c o gii thot, xin Ngi nh tr li ch dy cho ng. Ngi ha kh. Sau bui gp g hu duyn , sa mn C m ri ch n c tip tc con ng tm o, v vua Tn B Sa La gp Pht tr li vo nm ng c ba mi mt tui; lc Ngi thnh tu o qu gic ng. Sau khi thnh o, c Pht i n vn Nai (Mrgadava Migadava) gn thnh Ba La Ni (Varanasi - Baranasi), nc Ca Thi (Kasi), chuyn bnh xe php ln u tin, ha nhm nm v sa mn Kiu Trn Nh, v ng gn mt nm. Sau Ngi i ln hi v kinh thnh Vng X thc hin li ha nm xa vi vua Tn B Sa La.

Khi va bit tin c Pht v n kinh thnh, v ang cng chng tng c tr tm trong mt khu rng pha Nam thnh ph, vua Tn B Sa La lin dn hong hu, thi t, cng cc quan vn v v hng trm o s B la mn, n tn khu rng yt kin Pht. Sau khi c nghe Pht thuyt php, tm t nh vua bng sng, bao nhiu nghi nan cht cha trong lng by lu, nay u c gii ta. Vua sp ly Pht v tha rng: - Bch Th Tn! Thu nh trm c nm iu c nguyn. Th nht l c ln ngi vua; th hai l c gp mt thy gic ng; th ba l c duyn may c knh ngng v gic ng y, th t l c v gic ng y dy cho con ng chn chnh; th nm l mnh c kh nng lnh hi c gio php do v gic ng y ch dy. Bch Th Tn! n hm nay th c nm iu c nguyn y u c thnh tu. Trm lnh hi c gio l m Ngi va dy. Xin Th Tn thng xt nhn cho trm c lm t ti gia ca Ngi! c Pht hoan h chp thun. Nh vua thnh Pht v hng ngn tng chng thp tng Ngi, sau vo hong cung th l trai tng do ch thn vua v hong hu cng dng. C c su ngn tn khch c nh vua mi n cng tham d l. Sau l trai tng, Pht thuyt php trc tt c mi ngi trong hong cung v tn khch. cm t n su ca Pht, nh vua cng dng khu rng trc ngoi pha Bc kinh thnh Pht v gio on lm c s o trng c nh. Mt ngi tu vin b th, qui c, rng ri u tin ca gio on c xy dng ti y, v c t tn l Trc Lm. Tu vin xy xong th va n ma ma; nhn , chnh ti tu vin ny, c Pht chnh thc thit lp truyn thng an c hng nm cho gio on. l nm th hai sau ngy thnh o; v cng l ma an c th nh ca c Pht. Nh vua rt sing n Trc Lm thm Pht v nghe php, v xy ti tu vin mt ging ng c th cha hn hai ngn ngi ngi nghe php. Gn khu rng trc ny c mt ngn ni tn l Linh Thu, nm v hng ng Bc ca kinh thnh, sau cng tr thnh mt o trng rt quan trng ca Pht. Trn nh ni c php n, c tnh tht ca Pht, c thch ng ca qu v t ca Pht. Mi khi c Pht v ng trn ni, vua Tn B Sa La u ln ni thm Pht v nghe php. Nh vua cho xy my trm bc cp bng , lm thnh mt con ng ko di t chn ni ln n tnh tht ca Pht.

c Pht thng vn du khp mi ni b gio, khng c tr lu di ti mt a phng no. Bi vy t lng bit n gio ha ca Pht, v c thng xuyn nhn thy Pht, vua Tn B Sa La xy mt ngi thp ng tc v mng tay ca Pht ngay trong vn ng uyn, hng ngy chim bi. Vua ct c ring mt ngi ch lo vic chm sc, qut tc va ti bn hoa c quanh thp. Mi ngy u xng trm, thp n trc thp cng dng. Khi nh vua c su mi by tui th tai bin xy ra. Thi t A X Th nghe li i c B t a xi gic, m mu git vua chim ngi. Mt hm ang lc m khuya, thi t t nhp vo tm in ca vua. Thy dng v kh nghi, ng lm qun chn thi t li xt, th tm thy mt thanh gm c giu trong cho o ca thi t. H a thi t vo trnh din vua, k li t s, v trnh ln vua thanh gm. Vua vn hi th thi t ni rng, v mun ln lm vua nn nh git cha. Thi t cng th nhn l mnh c i c B t a by v v sp t mu k. Vn c thm nhun c t bi ca Pht, nh vua khng gin con mnh, m cng khng gin i c B t a. vy, vua cn quyt nh h chiu thoi v, nhng ngi cho thi t A X Th. L ng quang ca thi t s c t chc mi ngy sau . Lm nh vy, nh vua hi vng A X Th v B t a s cm c c ca mnh m hi tm hng thin. Nhng thay v hi tm hng thin, hai ngy sau khi t chiu thoi v c ban hnh, thi t bt nh vua giam vo ngc tht. Sau l ng quang, A X Th vn khng chu tr t do cho nh vua, li cn quyt tm b i cho cht dn. Ch c mt mnh hong hu c php vo thm nom vua. Mi ln vo thm, b giu thc n trong ti o em vo cho chng. A X Th bit c, qu trch b. Nhng ln sau, b li giu cm trong bi tc, nhng cng b pht gic. Cui cng, b tm ra sch s, ri thoa vo mnh mt th n lm bng bt, mt ong v sa. Vua gt ly thc n ny tm nui sng, nhng A X Th cng bit c, v cm hn b khng c php vo thm na. By gi, nh vua cam chu i, nhng lng vn khng on trch con. Nh li Pht dy, nh vua vn sng an lc v bnh thn, vn thin hnh theo hnh lang nh ngc, v thin ta ni ca s c chn song st. Ca s ny ng thng ln ni Linh Thu, v vy, mi ngy nh vua u ngi rt lu ch nhn ln ni.

Sau ln b i c B ln hm hi ni Linh Thu, th vua Tn B Sa La cng b git trong ngc tht. Ci cht ca nh vua tht v cng th thm! Nguyn v, A X Th thy vua cha vn vui ti, khng c v g bun au s st, th bc bi lm, quyt git i cho khut mt, bn ra lnh cho ngi th co vo ngc, ly dao bn gt gt chn nh vua, xt du v mui vo, ri h trn la cho n cht. Vua Tn B Sa La nh hn Pht nm tui, mt nm su mi by tui, ngi c nm mi hai nm. Ngy thng hong Tn B Sa La bng cng l ngy chnh hu vua A X Th h sinh hong nam. Trong ni vui mng c lm cha, vua A X Th bng cm thy tnh thng ca mt ngi cha ln u tin chm n trong lng. Tnh thng y sao l m , trong sch v su sc. Vua bn chy i tm thi hu hi v tnh thng ca thng hong ngy xa i vi mnh. Nhn c hi , thi hu Vi Hi lin k cho con nghe v tnh thng v bin m thng hong Tn B Sa La dnh cho nh vua hi cn l mt thi t ngy th. Nghe xong, vua A X Th lin cm thy trong lng dng cao mt nim hi hn tt cng. T , ci cht ca vua c m nh nh vua, lm cho tinh thn cng thng, mt ng trm trng. Cc o s B la mn b tay, m y s K B cng cha mi khng khi. Th ri, K B khuyn nh vua nn n xin yt kin c Pht. Nh vua nghe li, c gp Pht v c nghe nhng li dy d cng khuyn gii ca Ngi, nh vua tnh ng v lnh bnh. Cui cng, vua bch Pht: - Bch Th Tn! Th Tn soi sng cho con. Th Tn ri nh sng vo ni tm ti, gip con thy c gi tr chn tht ca chnh php. Xin Th Tn nhn cho con c lm t ca Th Tn, cng nh xa kia Th Tn nhn cho ph hong v mu hu ca con lm t ca Ngi. c Pht hoan h chp thun. T , vua xa lnh hn i c B t a, v tr thnh mt v t ti gia rt thun thnh ca Pht. Cng nh vua Tn B Sa La thu trc, gp bt c mt vn kh khn no, vua xa cng thnh th tn ca Pht trc khi hnh ng. Sau khi Pht nhp nit bn, chnh nh vua ng ra bo tr cho i hi kt tp kinh in ln u tin ca nm trm v A la hn, di s ch ta ca tn gi i Ca Dip. ---o0o---

C s CP C C (Anathapindada - Anathapindika) (V th ch quan trng nht ca gio on thi c Pht) Cp C c l mt v trng gi triu ph kinh X V ca vng quc Kiu Tt La, min Bc n . ng trn tht l Tu t (Sudatta), v thng hay chu cp gip cho nhng k khn kh, c n, danh ting vang lng c vng quc, cho nn mi ngi knh mn v tng cho ng bit hiu l Cp C c, c ngha lngi cu gip k ngho kh v c c. ng c v v bn con, ba gi u v mt trai t. Tu t c ngi anh v l mt thng gia giu c ti thnh Vng X. Mi khi c vic sang y, ng u tr ti nh ngi anh v ny. Mt hm n y, Tu t thy ng anh v ang bn rn tu tt sa son mt ba tic ln cho ngy mai. ng hi thm th ngi anh v ni: - Ngy mai anh cung thnh Pht v ch v t kheo t ca Ngi n th trai ti nh. Mi nghe ting Pht" t chnh ming ng anh v ni ra. Tu t bng thy lng ny sinh nim hng th l thng. ng yu cu ngi anh v ni thm r rng v bc gic ng cho ng nghe. Nhn c hi , ngi anh v ni cho Tu t bit v t cch, c v tr tu siu vit ca c Pht. Chnh ng c nghe Pht ni php v c lm t ti gia ca Ngi. ng cng c Ngi cho php dng ln su mi am tht nh ri rc trong tu vin Trc Lm cng dng ch tng. Tht l mt c duyn mu nhim! Khi nghe c nhng iu Tu t cm thy sung sng v cng, t lng knh ngng ngay i vi c Pht. Ngh rng, ch qua mt m nay thi, ngy mai l mnh s c c hi qu bu c gp Pht ngay ti cn nh ny, ng rt vui v yn ch i ng. Tng rng s c ng ngon gic, nhng khng, sut m ng khng ng c, lng c nn nao, mong cho tri mau sng c gp Pht. ng vng dy n ba ln v tng tri sng, nhng m mn m vn c cn dy c. Cui cng, khng th ch i c, ng thc dy hn. D tri cha sng, ng vn nht quyt n Trc Lm tm gp Pht. Khi ng vo n khun vin tu vin th tri t m sng. D lng ang nn nng, nhng ng cng ang cm thy e ngi. Bng nhin ng nghe c ting ngi gi ch danh ng: Tu t! Nhn thng trc mt, ng thy mt ngi, v linh tnh bo cho ng bit, ngi chnh l c Pht. ng vy, chnh l c

Pht, lc Ngi ang i thin hnh ngoi tri. Khi thong thy c ngi i ti, Ngi bit ngay l Tu t! ng tnh ngi, tin ti mt bc. Mt cch nghim trang v thnh knh, ng chp tay nh l Ngi. ng t gii thiu mnh v k cho Pht nghe tm trng ca ng t hm qua n gi, ri xin Pht dy cho ng v o l. l mt bui sng ti tu vin Trc Lm, sau khi ma an c ln th ba ca Pht chm dt. Sau khi nghe bi php u tin, tm ng bng sng. ng vui sng nh l v xin Pht nhn cho ng c lm t ti gia ca Ngi. Pht hoan h chp nhn. Khi c Pht hng dn ch tng n th l cng dng ti nh ngi anh v ca ng, ng cng thnh Pht v ch tng ngay ngy hm sau n y th l trai tng do chnh ng cng dng. Trong l trai tng ny, Tu t thnh khn thnh cu Pht v ch tng sang X V, qu hng ng, truyn b chnhh php. ng pht nguyn s kin lp mt ngi tu vin ln ti kinh thnh X V cng dng Pht v gio on lm c s tu hc v hnh o ti vng quc Kiu Tt La. Li thnh cu trn c Pht ha kh. ng lin tr v X V tm a im xy ct tu vin. ng i quan st nhiu ni chung quanh kinh thnh, nhng u khng ng . By gi, thi t K (Jeta) ca nc Kiu Tt La, c mt khu vn cy nm st kinh thnh, do vua cha l Ba T Nc (Prasenajit - Pasenadi) (1) ban cho. Ni rng ri, thanh tnh, phong cnh ti p, u nh, tht l mt a im thch hp lp tu vin. C s Tu t va lm, bn vo hong cung xin gp thi t thng lng mua li. Gp thi t, ng trnh by c mun ca mnh l c mua khu vn cy ca thi t xy ct tu vin cng dng c Pht v gio on ca Ngi, lm c s tu hc v hong php. Thi t ni a: - Khu vn y l ca ph hong cho ti. Ti qu n nh vng. Nu ng c th em vng rng tri kn y mt t khp khu vn th ti mi chu bn n cho ng. Nhng Tu t th cho l li ni nghim tc, bn tr li: - Tha vng. Sng mai ti s ch vng ti v lm ng theo iu kin ca thi t va a ra. Tht l bt ng! Thi t git mnh kinh ngc: - Ti ch ni a thi m, ch khu vn ti khng mun bn u. ng ng ch vng ti!

Nhng trng gi vn nghim trang: - Tha thi t! Ngi l bc vng gi. Ngi ni iu g th iu y khng th chi b c. Thi t nh nhng b, nhng trong lng vn mong cho Tu t khng c vng ng khi mt khu vn. Khng cho thi t c th gi ni thm li g, Tu t vi v co t. Sng hm sau, khi thi t ra n khu vn th thy vng ca Tu t ch ti ri, v gia nhn ca ng ang lt vng trn mt t vn. Thi t chng kin cnh tng lt vng m cng lc cng cm thy k l. Thi t linh cm y khng phi l chuyn bnh thng. ng trng gi chu b ra tng ng vng mt cch khng tic r ch mua mt khu vn cy ch gi tr gii tr ch khng c li tc g thit thc c nh th ny, thc ra l v chuyn g? Nh vy, con ngi m ng trng gi gi lPht" , chc chn phi l mt nhn vt gh gm lm! Lc y vng c tri gn kn ht khu vn, v Tu t th ang ng nhn nhng gc cy c v t l. Thi t n v vai Tu t, hi: - ng ang suy ngh g m khng tip tc lt cho ht vng? ng mun thay i kin chng? Tu t git mnh, vi tr li: - Khng phi vy, ti ang suy ngh xem lm sao m tri vng lp c nhng gc cy. Kh qu! Ri thi t xin ng ni cho nghe v c Pht v gio on ca Ngi, xem c g c bit. Mt Tu t bng sng ln v hnh din. ng bt u ni v t cch, o c v tr tu vt bc ca Pht, v gio php m Pht dy cho ng, v v i sng thanh cao, phm hnh ca gio on. Tha t nghe nhng iu ng ni, cng cm thy hng khi trong lng, lin ngh: - Thi, lt vng nh th cng ri, ng suy ngh na. Tho t trng cn li, v tt c cy trong vn, ti xin cng dng Pht, gi l xin ng gp cht t vo cng trnh cao p ca ng. C coi nh l ng cng t v ti cng cy xy tu vin. c mt ngi nh thi t thu hiu v tht tm ng h mnh, Tu t hn hoan khng xit k. T , khu vn c gi tn l Vn Cp C c vi cy ca K .

Th l a im c, c s Tu t lp tc tr li thnh Vng X trnh ln Pht bit, v xin Pht ban cho kin v vic xy ct tu vin. c Pht phi tn gi X Li Pht cng i X V vi Tu t trng nom cng vic xy ct. n X V, tn gi X Li Pht tr ngay ti khu vn cho tin vic iu ng cng tc. Bui ti tn gi thng ni php ngay ti khu vn. S ngi nghe php ngy cng ng, Pht cha n m Pht php c dn chng hm m. Bn thng sau th cng tc kin thit hon tt. Tu vin c tnh tht ca Pht, c tng, x, thin ng, ging ng, nh dng bnh, nh tm, h nc, ng thin hnh v.v... coi nh l y tin nghi, v c v b th hn c tu vin Trc Lm. Tu vin c gi bng nhiu tn: K Vin, K Hon, Cp C c, hay K Th Cp C c. Tn gi X Li Pht tr v Vng X thnh Pht v tng chng sang X V. Trong khi , c s Cp C c v thi t K th lo chun b mi th hon ho nghnh n Pht v gio on. Trong thi gian c tr ti X V va qua, tn gi X Li Pht b hng trm v lun s tr danh ca ngoi o thch thc tranh lun. Vi tr tu v ti hng bin, tn gi khut phc tt c v a h vo con ng chnh php. Nhng ngy trc y, cu chuyn v trng gi Tu t khng tic vng bc, mua vn cy ca thi t K xy tu vin cng dng cho bc gic ng v gio on ca Ngi s ti t vng quc Ma Kit , c lan rng trong dn chng th X V; by gi li thm cu chuyn mt v t ca bc gic ng tranh lun chin thng c trm v lun s tr danh B la mn, li cng lm cho dn chng hn hoan n nhn mt tn gio mi; v c s Tu t, nh m tn tm i vi Pht php cng thm su m, st , kh c g lay chuyn ni. Bi vy, ngy m c Pht dn gio on tin vo th X V, dn chng trong thnh t ng cng i theo c s Tu t v thi t K , n rc Pht tht linh nh, nh l ngy hi ln ca kinh . C s v thi t hng dn Pht v gio on v thng tu vin K Vin. Thy c s c kin thit mt cch chu o, Pht ng li khen ngi cng c cng dng ca Tu t. K Vin l trung tm tu hc v hnh o to ln c xy ct sau tu vin Trc Lm. c Pht tri qua ma an c th t ti y. T ma an c th

hai mi, do c ch tng cung thnh, mi nm c ti ma ma, Ngi li v an c ti X V. Tng cng, ti tu vin ny, c Pht an c c thy mi chn ln. Phn ln cc kinh in cng c Pht thuyt ti y. Trng gi Cp C c thng l i tng Pht ni cc bi php dnh cho hng c s. C th ni, Cp C c n tu vin hng ngy thm Pht v hc hi. o tm ca ng thc l kin c. C gia nh ng u l nhng Pht t thun thnh. V ng l mt ngi ni tr hin lng o c. Ba c con gi u c tm o nhit thnh. Cu con trai t ban u khng thch i cha nghe php, hnh kim khng c tt lm, nhng nh s dy d kho lo ca cha m, cu cng chu nghe li Pht dy, v tr nn mt ngi mu mc. Khi cu con trai ny lp gia nh, li gp phi mt ngi v ng nghch, con nh giu, khng nghe li cha m chng, khng n nang s khuyn bo ca chng, m cng khng tn phng Pht php. Mt hm, c Pht n nh thm c s Tu t th va gp ng lc c con du ca ng ang qut tho n o nh sau. Ngi lin cho gi c y ln v ging cho c nghe mt bi php v by hng ngi v trn th gian (2). Sau khi nghe bi php ny, c ly lm h thn v xin ha vi Pht s quyt tm i tnh nt tr thnh mt ngi v hin, mt con du hiu tho. T , gia nh ca c s Tu t tr thnh mt gia nh ton vn gng mu. Hnh b th ca c s Tu t tht rng ln. i vi x hi, ng lun lun ra mt phn gia sn chu cp cho tt c nhng k ngho kh, c n, khng nh ca, khng c h hng thn thch nng ta. ng gip , bnh vc v che ch h. Bi vy m ng c mi ngi knh mn, n v, t quc vng, cc i thn trong triu nh, cho n nhng k cng inh trong dn gian. i vi c Pht v gio on, ngoi vic cng dng tu vin K Vin, ng cn pht tm (cng vi n c s T X Kh - xin xem chng k tip) cung cp ch c tr, y o, thc phm v thuc men cho ch tng ni bt c t u n thnh X V. Ma an c th ba mi by, c Pht ng ti tu vin K Vin. Mt hm sau bui php thoi, b v ca ca s Tu t bch Pht rng, chng b ang bnh nng, c th khng cn sng c bao lu na. Hm sau, c Pht cng vi hai tn gi X Li Pht v A Nan i thm Tu t. Thy Pht v hai tn gi n, ng vui mng lm. an i ng, Pht dy: - Tu t! Sut i ng sng mt cuc sng c ngha. ng lm vi ni kh au ca bit bao nhiu ngi. ng cng ng gp tht nhiu

tm lc vo s hong truyn o gic ng c lan rng khp ni hcn. ng sng ng theo chnh php, to c hnh phc cho bn thn, cho gia nh, v cho cho rt nhiu ngi trong x hi. By gi th ng nn tnh dng. Thy X Li Pht s thnh thong n thm ng v hng dn s tu hc cho ng. Gn mt thng sau, ngi nh ca c s Tu t ln tu vin bo cho tn gi X Li Pht bit l bnh tnh ca c s va tr nng. Tn gi lin mi tn gi A Nan cng i thm Tu t. ng khng ngi dy c, ch nm trn ging m tip hai v tn gi. Bit y l thi khc cui cng ca cuc i ng, tn gi X Li Pht lin thuyt cho ng nghe mt bi php cao siu; va thuyt va dy ng qun tng theo. Khi nghe v qun tng theo bi php y xong, nc mt ng bng chy rn ra trn hai g m. Tn gi A Nan thy th, hi: - C s Tu t! Sao? C phi ng lo s m qun chiu khng thnh cng, v tinh thn tr nn suy nhc khng? - Bch tn gi A Nan! Con khng c lo s, tinh thn con khng h suy nhc. Con qun chiu rt thnh cng, con khc l v con qu xc ng. Con phng s Pht v chng tng hn ba mi nm nay, tng c nghe nhiu bi php do c Th Tn ging dy, vy m cha bao gi con c nghe bi php no su xa v nhim mu nh bi php hm nay. Tn gi X Li Pht gii thch: - C s Tu t! Nhng gio php su xa nhim mu nh vy thng ch c ging dy cho ch v tng ni m thi. - Bch hai v tn gi! Hng t c s chng cn cng c ngi c th nghe, hiu v hnh tr c gio php su xa nhim mu ny. Xin hai v tn gi bch vi c Th Tn, xin Ngi cho php gii c s chng con c nghe v hnh tr gio php xu xa mu nhim . C s Tu t an nhin t trn ngay chiu hm . Hai v tn gi li h nim rt lu cho ng. CH THCH Vua Ba T Nc tr v vng quc Kiu Tt La, ng ti thnh X V. Nh vua cng tui vi c Pht. Chnh hu ca vua l b Mt L
(1)

(Mallika), sinh ra thi t K . Em gi ca nh vua l b Vi Hi, c g v lm chnh hu ca vua Tn B Sa La (nc Ma Kit ), sinh thi t A X Th. Vua Ba T Nc tnh tnh cao ngo, nhng t sau khi c Pht gio ha th tr nn mt ngi khim cung, li l mt t ti gia trung kin ca c Pht. Phi ni rng, thi t K n vi Pht trc nht, sau thi t dn m i nghe php. Nh lng trung hu v tr thng minh sng sut, hong hu Mt L thm nhun gio php rt mau chng, v b khn kho, chn thnh dn dt nh vua v vi Tam Bo. Nh vua c c duyn nghe php rt nhiu, hn c vua Tn B Sa La. C rt nhiu kinh Pht ni m i tng l vua Ba T Nc. nh vua tn knh c Pht n ni c ln nh l v m hn chn Pht, ri ch thnh tn thn c Pht v gio on ca Ngi. Nm nh vua by mi chn tui, trong khi ang i du hnh vng bin gii, th th , hong t T Lu Li (Vidudabha, con mt b th hu) lm cuc o chnh, git thi t K , ri ln ngi vua; khin cho vua Ba T Nc phi cht thm mt cng vin bn ngoi thnh Vng X. Vua A X Th (chu ca nh vua) hay tin, rc long th nh vua vo thnh lm l quc tng. By hng ngi v trn th gian: 1) Hng v khng c lng trc n, khng nh nhn n ha, hay gy ri chng v c khuynh hng st nhn; 2) Hng v hay trm cp ti sn ca chng to nn do m hi nc mt; 3) Hng v sut ngy li bing, tham n, a ngi l i mch, la li gt gng om sm nh mt b ch; 4) Hng v bit thng yu chng v chm sc chng nh ngi m yu thng a con duy nht, bit gn gi ca ci, thn trng, v tng t mt; 5) Hng v bit knh n chng nh em gi knh anh, tm tnh n nhu, ht lng phc v mi mun chnh ng ca chng; 6) Hng v vui v, hn hoan mi khi thy mt chng, nh c gp li ngi bn thn thit xa cch lu ngy, va duyn dng du hin, va l mt cng s d mn; 7) Hng v bit chu ng im lng v gi tm tinh khit, lun lun vng li chng v khng bao gi sn hn. ---o0o--N c s T X KH (Visakha) (V n th ch ln nht ca gio on thi Pht ti th) Thi Pht ti th, b T X Kh c coi l v n th ch quan trng nht ca gio on. Uy tn ca b khng km g trng gi Cp C c.
(2)

B l con gi ca nh triu ph t Nan X D (Dhananjaya) vng quc ng Gi (Anga) 13. ng ngoi ca b cng l mt nh triu ph ng Gi, m b ht sc thng mn v qu trng. Gia nh hai bn ni ngoi ca b u tin Pht thun thnh. Sau khi sinh b c vi nm, th theo li mi ca vua Ba T Nc, cha m b di ln vng quc Kiu Tt La, v c tr ti thnh ph Ta Ch a (Saketa), pha Nam th X V, b li qu nh cho ng ngoi nui dng. Hi b mi c by tui, c ln c Pht i hong ha n thnh ph Ta Ch a. Thn ph b tc tc cho ngi v qu, bo b ln ngay Ta Ch a hu Pht. ng ngoi c b vui mng lm, lin bo bo c nm trm t n ca chu ng, vy n trn nm trm c xe nga, cng h tng chu ln Ta Ch a. Ti ni, c b ti trc Pht, cung knh nh l, ri ngi sang mt bn nghe php, v c hiu r trn vn nhng g Pht dy hm ! Kinh in din t rng, T X Kh c sc mnh nh n ng, nhng li duyn dng m miu t thu cn th. Tc b lng mt nh ui cng; mi hng t nhin nh tri chn; rng trng nh ng, kht khao u n v sng ngi nh hai hng ngc; da mn mng nh cnh sen, cho ti tui gi m vc dng vn xinh p nh thi son tr. c v p ton bch ca ngi ph n, b cn c tr tu hn ngi, va sng sut trong vic i, va thng minh trong vic o. Hi T X Kh c mi su tui, mt hm c cng vi nhiu t n ra sng tm. Thnh lnh mt trn ma to xung mi ngi u hi h chy vo np ma trong mt cn nh b trng, ring c th khng chy, c i vo nh mt cch khoan thai. Lc by gi kinh X V c ng trng gi triu ph Di Gi La (Mrgara - Migara) ang nn nng kim cho con trai ng mt c v tht mn ng h i. Cu ny hon ton khng thch ly v, nhng b cha p buc qu, nh ni i: - Ch khi no ba tm c mt c gi m tc lng mt nh ui cng, mi hng t nhin nh tri chn, rng trng kht khao p nh ngc, da mn nh cnh sen, th con mi chu ci c y lm v! Chng ta tng rng c thch kh nh th cha khi bt mnh ly v; ch trn i lm g c c gi no nh vy, nhng ng trng gi th cho l tht, bn sai rt nhiu gia nhn, chia nhau i khp no tm cho c c gi c y nhng im ng nh mun ca con trai ng. Hm , my gia nhn ca ng trng gi i tm v cho cu cng t, tnh c cng gh vo

cn nh trng kia tr ma. Thy T X Kh i vo nh mt cch chm ri ch khng hp tp chy nh mi ngi, th ly lm l, bn hi l do. C bnh thn tr li: - Ti cn c th chy nhanh hn mi ngi na kia, nhng ti khng lm vy. Nu c v vua kia ang mc triu phc, bng nhin xn o qun ln hi h chy vo in th t l khng thch ng. Mt tht voi ng oai nghim ng b, mnh mang y trang sc p , m khng bc i dng dc, li m sm chy tut ra ng th tht l chng mt. Mt tu s thanh nh kh knh m khng bc i khoan thai, li chy nhy lm xc xch y bt, th khng th khng b ch trch. Cng nh th, ngi ph n m chy ngoi ng nh n ng th s mt ht nt hnh oan trang thy m. Trong khi T X Kh ni, nhng ngi kia va ch nghe, va mt quan st hnh vc ca c. C bn h u vui mng, v qu tht, c gi ny ging y ht mu ngi m h ang phi tm cho ra. H tc tc chy v trnh bo. Trng gi Di Gi La mng qu, lp tc i Ta Ch a, n nh trng gi t Nan X D xin ci T X Kh cho con trai mnh. m ci c t chc tht linh nh, di s u ca vua Ba T Nc. m rc du tin vo th mt cch uy nghi, trang trng. Trng gi Di Gi La ch thn i rc con du v. C du ngi trong mt chic song m lng ly, dn u, tip theo l hng trm chic xe nga khc ch cc t n ca b; ri n hng trm chic xe ch ca hi mn, gm nm trm chn mi triu ng tin vng, v v s cc vt phm bng vng, bc, ng, ri cn qun o, du thm, go nc, nng c v.v... u v cui on rc du c ng lm qun ca hong gia i h tng, do ch thn vua Ba T Nc ch huy. L ci huy hong c t chc ti lu i ca gia nh ch r. Rt nhiu qu mng qu gi ca vua, cc quan i thn, bn b v dn chng th c gi ti. T X Kh nhn xong li em chia cho tt c nhng k ngho kh. Bi vy, ngay t lc , b c dn chng ca ngi v sc p ln c hnh. B cng c nhng ngi bn nh chng t lng qu trng, bi vy, b sng nhng ngy u ca cuc sng mi v cng m , hnh phc. Nhng c mt iu, c cha chng v chng b u l t trung kin ca gio phi Ni Kin T (Nigrantha Jnataputra - Nigantha Nataputa)14. Mt ngy kia, cha chng b thnh v nh rt ng cc o s la th ca gio phi ny. ng bo b ra nh l nhng v m ng gi l A la hn. Thot nghe danh t A la hn", b rt vui mng, tng l cc v t Pht, b vi v

thay qun o p, trang im li u tc, ri bc ra phng khch, nhng va trng thy cc v o s kia, b quy qu quay gt tr v phng. B ni: Trong thi i ny, nhng v thnh tht s ch c c Pht v cc v t ca Ngi. Nhng o s la th ang ngi trong phng khch khng phi l nhng v thnh; v nu ng l thnh th h khng xut hin trc mt mi ngi trong phong cch xu h nh vy ma khng bit ngng. Cc v o s rt tc gin, hch ti ng trng gi ti sao em v nh mnh mt tn ca c Pht. H yu cu ng ui b ra khi nh tc khc. ng cng gin nhng khng dm ui b, bi v lm nh vy, khng nhng s chc gin ng sui gia triu ph, m cn xc phm ti c vua Ba T Nc na. Cho nn ng phi ht li xin li cho cc v o s ngui gin. Mt bui sng sau my ngy, khi ng trng gi ngi vo bn n sng th c mt v t kheo vo nh kht thc. T X Kh ang sa son thc n cho cha chng, lin ng trnh sang mt bn, ch ng trng thy r nh s. D thy nh s, nhng ng c l i, tip tc n. Thy th, b ra bch vi nh s: - Bch i c! Xin thnh i c hoan h bc sang nh khc. Cha chng con ang dng nhng mn n thiu. ng trng gi nghe b ni th th ng ng ni gin, qut tho m , ri ui b ra khi nh. B vn l ngi thun hu, bit tn trng mi ngi cng nh php tc gia nh, nhng khng th chp nhn li i x hung bo nh th c. B tha li mt cch t tn: - Tha cha! Khng phi cha em con v y nh mua mt ngi n l. Mt c gi c chng, khi b nh chng tr v cho cha m th phi c l do chnh ng. Trc khi con v y, cha m con c lp mt hi ng gia tc xt x con mi khi con lm li. Vy xin cha hy mi cc v y n xt x xem con c li hay khng. ng trng gi chp nhn li cu xin hu l , lin mi cc v trong hi ng gia tc ca b n. ng phn trn: - Hm y ti ang n sng th con du ti ni rng ti n n d. Xin qu v hy vch ra cho n thy li v ui n ra khi nh ti. B gii thch:

- Tht ra, con khng ni ng hn nh vy. Lc cha chng con ang n sng th c mt nh s vo nh kht thc. Cha chng con thy m vn lm ng, nn con bch vi v s rng: Xin thnh i c hoan h bc sang nh khc. Cha chng con ang dng nhng mn n thiu. Li ni ca con c ngha rng, cha chng con ch hng th phc bo cn li ca qu kh, m khng lm c iu thin no trong hin ti tip tc gieo nhn lnh cho tng lai. Qu v thn tc u cng nhn l b ni nh th khng c li vi cha chng, m cn c tm tt vi ng na; ch ti ng cha kp hiu ra m thi. ng trng gi cng ng nh vy, nhng cha ht tc gin, ng li vch ra chuyn khc buc ti b. ng hi b gia m khuya m thp uc i vi n t ra sau vn lm g. B li phi gii thch, v hm y nghe con nga ci sau nh sp , b tc khc cng vi my n t t uc ra chung nga chm sc, gip cho con nga xong xui mi vo nh i ng. Qu v thn tc kia nghe c chuyn , u cng nhn rng, b c mt tnh thng rng ln, ba trm n c th vt. B lm mt cng vic cc nhc gip con nga ang au n m cha chc cc n t lm c. l hnh ng ng tn dng ch khng c li. ng trng gi vn cha ngui gin, bn tip tc moi chuyn khc, v d, trc khi v nh chng, b c dy nhiu iu, chng hn nh: Khng em la trong nh ra ngoi ng, hay khng em la ngoi ng vo trong nh v.v... Vy l sao? Khng cho hng xm la th h sng c ? Hoc khng cn la ca hng xm th mnh sng c ? B li gii thch rnh r: Khng em la trong nh ra ngoi ng c ngha l con du th khng c ni xu chng hay cha m chng vi ngi ngoi, cng khng c em chuyn xu ca nh chng ni ra ngoi. Khng em la ngoi ng vo trong nh c ngha l khng nn nghe hoc tm theo di, ri em vo nh chng nhng chuyn khng hay, phin phc ngoi ng. n y, ng cha chng khng cn moi c iu g buc ti b na, ngi lng thinh, nhng b l ngi bit t trng, sau khi gii thch mi iu chng minh rng mnh khng phm li g vi cha chng, b t mun ri khi nh theo li xua ui ca ng. Bng nhin ng trng gi thay i hn thi . ng xin li b v hiu lm m gy nn c s. Vn sn c tnh khoan dung, n ha ca mt ngi Pht t, b khng on trch cha chng, nhng xin mt iu l t nay

ng cho php b c sinh hot trong truyn thng tn gio ca gia nh b. ng trng gi hoan h ng . My ngy sau, b thnh Pht v nh th trai. Sau khi th thc, c Pht thuyt php. ng trng gi t m, ngi sau bc mnh nghe ln. Nghe Pht ni php xong, ng bng tnh ng, thy r c con ng gii thot tht s. ng t lng bit n v b bn i vi con du ca ng, hoc v tnh, hoc c , dn dt ng vo chnh o. ng tuyn b mt cch cm ng trc mt b: T X Kh! T nay con khng phi l con du ca cha na, m cha s coi con l mt b m, m ca cha trong o php! V nhn , b c mi ngi gi b v bit hiu l Lc Mu (Migara, tn ng trng gi, c ngha l lc, tc l con nai). Nh thng minh, khn kho v nhn ni, dn dn b cm ha c tt c mi ngi trong gia nh nh chng, k c chng ca b, ci b t kin, qui y Tam Bo, tr thnh mt gia nh Pht t, sng trong hnh phc v an vui. Mi bui sng b tc trc nh cng dng cho ch tng vo nh kht thc. X chiu b thng n tu vin nghe php v xem ch tng c cn dng th g khng. B pht tm thng xuyn h tr ch tng ni tm vic: 1- cng dng o tm ma; 2- dng thc n cho ch tng ni t cc ni n thnh X V; 3- dng thc n v cc vt dng cn thit cho ch tng ni ri thnh X V i du ha phng khc; 4- dng thc n thch hp cho ch tng ni b bnh; 5- dng thc thc n cho qu v phi sn sc bnh nhn, khng i kht thc c; 6- dng thuc men cho ch tng ni b bnh; 7dng cho bui sng cho ch tng ni; 8- dng khn v o tm cho ch ni. C tm iu u c Pht chp thun. Mt ngy n, tu vin K Vin c l ln, b T X Kh phc sc tht p i cha. Ti ni, trc khi vo l Pht, b ci chic o chong qu gi gi l v giao cho ngi t n cm. Sau khi nghe php, b ra v, v ngi t n b qun gi o chong li tu vin. Hm l ngy trc ca tn gi A Nan. Tn gi thy gi o m khng bit l ca ai. Theo li Pht dy, tn gi tm ct vo mt ch, ch ch n n hi th trao li. B T X Kh v n nh th mi hay ngi hu b qun gi o tu vin. B bo ngi hu hy tr li tt c ly chic o, nhng dn k rng, nu cha c ai ng n chic o th ly em v, nu c v s no ng n th chic o y thuc v tu vin, hy li , khng ly v. Ngi t n ln tu vin v bit l tn gi A Nan cm chic em ct, tr v thut li cho b bit. B lin

n hu Pht v t mun cng dng gio on chic o y bng cch bn ly tin dng vo mt vic g, nhng chic o y khng ai mua ni, v tr gi ca n n chn mi triu ng tin vng! Cui cng, chnh b mua li n, ri b thnh Pht mun lm g vi s tin . Pht dy nn ct thm mt tu vin na, v s tng chng ny tng qu ng. B vng li, bn b thm vo chn mi triu ng tin vng na xy ngi tu vin mi ngay trn khu t ca b cng pha ng th . Khu t y nh hn khu vn ca thi t K , nhng xinh p khng km; v b cng cng dng lun cho tu vin. Cng trnh xy ct ny do tn gi Mc Kin Lin lm gim c. Thi gian xy ct ko di chn thng. Khu tng x c xy hai tng, mi tng c nm trm phng. Tu vin c t tn l ng Vin (Purvarama - Pubbarama). Mt ngi ging ng ln c dng ngay trung tm khu t, c t tn l Lc Mu (Mrgaramatr - Migaramata). Tu vin xy ct xong, b li cng dng thm chn mi triu ng tin vng trang b mi th cn thit pha bn trong. Ma ma nm , b thnh Pht an c ti tu vin mi ny, v chnh ti y, c Pht an c c thy su ln. - Nu k lun mi chn ln tu vin K Vin, c Pht an c ti thnh X V c thy hai mi lm ln. Ngoi tu vin ng Vin, b T X Kh cn nhit tm ng h ni trng Kiu Dm Di trong vic kin thit v trang b mt trung tm tu hc ln dnh cho ni chng ngoi thnh X V. Nh c trung tm ny m ni chng thu t c nhiu thnh qu tt p trong cng phu tu hc, v c thn cn nhiu vi Pht v ch tng. B T X Kh ng gp phn quan trng trong nhiu lnh vc khc nhau c lin quan n Pht s. i khi b c c Pht nh i ha gii nhng v bt ha xy ra gia ni chng. C ln tu vin K Vin b mt gio phi ngoi o vu khng l hm hip ri git bt ming mt n tn ca h. Cnh st thnh ph vo khm xt tu vin v tm c xc ca c gi b chn trong khun vin tu vin. Chuyn ny gy hoang mang trong dn chng, v lm kh tm tt c ch tng ni v Pht t X V. Vua Ba T Nc cng bng hong. B T X Kh qu au bun v chuyn ny. B bit l Pht v ch tng b vu khng. B lin bn bc vi c s Cp C c, phi tm cch em v ny ra nh sng. Hai ngi lin thu thm t ring (vi s gip sc ca thi t K ), tr trn vo ni b gio php y thm thnh. Kt qu, cc thm t tm ra hai th phm git c gi kia. Cnh st n bt, h khai rng, cc v lnh o ca gio phi thu h git c gi ri

em chn gn tnh tht ca Pht trong tu vin. Th l cu chuyn vu khng c sng t, tt c c thot mt ch nn. Do cc ng gp vi lng nhit thnh, b T X Kh c coi l ngi tn n c cng c nhiu nht trong cc Pht s, v cng l v n th ch ln nht ca gio on thi Pht ti th. B c tt c mi ngi con trai v mi ngi con gi, tt c u hiu tho v tin Pht. B sng c mt trm hai mi tui th. ---o0o--TI LIU THAM KHO ( vit phn PH LC v nhng ch thch, ngi vit tham kho cc ti liu sau y:) - Disciples of the Buddha, Zenno Ishigami (Richard L. Gage v Paul McCarthy dch ra Anh ng). Kosei Publishing Co, xut bn, Tokyo, 1989. - c Pht v Pht php, Narada Maha Thera (Phm Kim Khnh dch). Cha Khnh An n hnh, Paris. - ng Xa My Trng, Thch Nht Hnh. L Bi in ln th hai, San Jose, 1992. - Pht Quang i T in, Tinh Vn i s ch trng bin tp. Pht Quang Vn Ha S Nghip hu hn cng ti xut bn, i Bc, bn in thng 5 nm 1997 (nm Dn quc 86). - Tng Gi Thi c Pht, Thch Chn Thin. Vin Nghin Cu Pht Hc Vit Nam n hnh, Saigon, 1991.

---o0o--HT

. C ti liu ni rng, tn gi Kiu Trn Nh vn l anh rut ca thn mu tn gi

Ph Lu Na (mt trong mi v t ln ca Pht). Sau khi thi t Tt t Da t b hong cung i xut gia tm o gii thot, vua Tnh Phn phi tn gi cng vi bn bn hu, tm n rng Kh Hnh (Tapovana) cng bu bn vi thi t trong lc tu hnh. Trong chng ni v tn gi A Nan trn, ha thng Tinh Vn vit rng, khi c Pht c 53 tui, cc v t ln ca Pht hp ti tu vin Trc Lm (thnh Vng X) tho lun v chn mt v t kheo lm th gi thng xuyn cho c Pht. Trong bui hp ny, tn gi Kiu Trn Nh l ngi u tin ng ln xin nhn lnh trch nhim y, nhng Pht khng chp nhn, vi tn gi gi, s khng kham ni cc nhc, nhng theo sch ng Xa My Trng ca thin s Nht Hnh, cuc hp ca cc v t ln ca Pht ( chn v th gi thng xuyn cho c Pht, lc 55 tui) din ra ti ging ng Lc Mu (Mrgaramatr - Migaramata) ca tu vin ng Vin (Puvarama - Pubbarama), gn tu vin K Vin, thnh X V. Trong bui hp ny khng c mt tn gi Kiu Trn Nh. 3 . C S La (Ghosila - Ghosita) l mt v trng lo thnh ph Kiu Thng Di, kinh ca vng quc Bt Sa. ng l mt trong ba v i thn ca vua u in (Udayana). Mt hm, nghe ni c Pht v gio on ang hnh ha ti thnh X V, ng lin sang xin yt kin Pht v nghe php. ng qui y theo Pht v thnh Pht sang Kiu Thng Di hong ha. c Pht chp thun, ng quay v Kiu Thng Di xy ct mt ngi tu vin ln ngay trong khu rng cy ca ng cng dng Pht v gio on, gi l tu vin C S La. 4 . Trng Lo K (Theragatha), trong Tiu B Kinh [Khuddakanikaya], thuc Tng Pali). 5 . cu th nh ca bi k, i c Xa Nc dng ch ti (I - i danh t ngi th nht) ni v mnh; nhng cu th t, i c li dng ch ngi" (he- i danh t ngi th ba), cng ni v mnh. l t su xa ca bc t o. Khi cha t ng th cn thy c TA l ngi hc o, nhng khi t ng ri th khng cn thy c ci TA y na. 6 . C sch ni B t a v A Nan l con ca thn vng Hc Phn (Dronodana), ngi em th hai ca vua Tnh Phn. Li c sch ni B l con ca vua Thin Gic v hong hu Cam L, tr v vng quc Cu L. Trong trng hp ny, B l em ca cng cha Da Du La; cho nn ng va l em v, cng va l em c cu ca thi t Tt Tt a - v hong hu Cam L l em gi ca vua Tnh Phn. 7 . Ni Linh Thu tc ni K X Qut. K X Qut l dch m t ting Phn; Linh Thu l dch . Ni ny nm pha ng Bc, v l ngn ni ln nht trong nm ngn ni bao quanh thnh Vng X. Chp ni trng ging nh u chim thu (tc chim knh knh, thch n xc cht), nn ni c tn l Linh Thu. Li na, trn ni ny c rt nhiu chim thu , nn ni c gi l Linh Thu. Cnh tr trn ni rt p , c khe sui cha nhiu nc trong lnh, c nhiu hang ng kn o rt thun tin cho
2

s tu tp ca tng chng. Tu vin Trc Lm vn l o trng chnh thnh Vng X, nhng khong mi lm nm sau ngy thnh o, mi khi tr v y hong ha, c Pht thng ng trn n Linh Thu. T , ni ny tr thnh mt o trng ni ting ca c Pht. Trn nh ni c n ni php, c tnh tht ca Pht v ca cc v t ln ca Ngi. Vua Tn B Sa La cho xy my trm bc cp bng sut t chn ln n nh ni. Cc thung lng nh c san bng. Cc khe sui th vua cho bc cu i qua. ng trn nh ni c th nhn thy khp thnh Vng X. Cc bc cp dn ln ni ngy nay vn cn. Cc di tch khc t thi Pht nn ca n ni php, cc thch tht ca Pht v ca cc v t, ni Pht b mnh vng (do B t a t trn cao x xung hi Pht) lm chy mu chn v.v... hin nay vn cn.
8

. K B l mt trong nhng t ti gia thn cn nht ca Pht. ng l mt hong t,

con ca vua Tn B Sa La v b phi tn Am B B L (Amrapali - Ambapali), tc l cng cha khc m vi thi t A X Th. ng hc ngnh y t nm mi bn tui, n hai mi ba tui th tt nghip, v tr thnh mt v lng y ni ting, v tng cha lnh cho nhiu ngi b bnh him ngho. ng gp Pht ln u tin nm ng mi lm tui. T ng knh mn Pht, v t ha l sau khi hc thnh ti, s v gn Pht hc tp chnh php. Bi vy, v sau ng mua mt khu vn xoi rt rng gn ni Linh Thu, ct mt tnh x trong . ng cng ct sn mt tnh tht nh trong vn thnh thong Pht gh ngh ngi sau nhng chuyn du hnh vt v. Nhng lc , chnh ng t tay sn sc mi vic cho Pht, t com nc n thc thang. V sau, ng cng xy ct mt ging ng tht ln, c th cha c ngn ngi, thnh thong Pht ni php. ng va l ng y ca vua Tn B Sa La, m cng va l y s thng trc ca Pht v tng on. Chnh ng cng to ra truyn thng dng y hng nm cho Pht v tng chng. Khi xy ra v i c B t a m mu vi thi t A X Th, mt ng git cha, mt bn chia r tng chng v git Pht, ng rt lo lng s an nguy ca Pht cng nh ting tm ca gio on. ng theo st mi hnh ng ca i c B cng nh ca thi t bo co ln Pht phng. Vua A X Th, sau khi git cha l cua Tn B Sa La, ht sc hi hn. Nhn , K B khuyn nh vua nn n yt kin Pht. Sau pht ngn ng, nh vua chu i gp Pht. K B thnh Pht xung vn ca ng, ri ch thn ng a nh vua n . Sau bui m o vi Pht, nh vua thy lng ci m nh nhng, lin xin qui y lm t ti gia ca Pht. Sau , K B xin Pht cho xut gia. Pht hoan h chp thun. C sch ni, vua Tnh Phn ci hai ch em b Ma Ha Ma Da cng mt lc; b Ma Da c tn phong ngi hong hu, cn b Ma Ha Ba X Ba th lm th hu. Khi b Ma Da sinh thi t Tt t a th b Ba X Ba cng sinh hong t Nan . Sau khi b Ma Da bng th b Ba X Ba c a ln ngi hong hu. B lnh trch nhim nui dy thi t Tt t a thay cho ch; cn hong t Nan th b giao cho mt b v chm sc.
9

10

. ) Thnh T X Li tc l thnh Qung Nghim, l ni c tr ca b tc L Xa

(Licchavi), v l th ca vng quc Bt K (Vrji - Vajji). Bt K l mt chng tc ln, do tm tiu quc hp li lm thnh, ly b tc L Xa lm ch. l mt nc p dng ch cng ha sm nht trn th gii. Vo thi Pht ti th, Bt K l mt trong nhng nc ln v hng mnh nht n . Kinh T X Li l mt thnh ph thng mi phn thnh. T la v trm hng y rt ni ting, c tt c cc vng quc ng thi yu chung. T X Li cng l ni hnh o quan trng ca Pht v gio on, ngang vi cc thnh Vng X v X V. cng l ni kt tp kinh in ln th hai ca by trm v A la hn sau khi Pht dit mt trm nm.
11

. Php ch tm im, danh t Pht hc Hn Vit gi l Bt Knh Php (hoc

Bt Knh Gii), gm c: 1.- Mt v t kheo ni lun lun phi cung knh ng dy v cho hi mt v t kheo, d v t kheo ni y c ln hn v t kheo rt nhiu v tui i ln tui o. 2.- n ma an c hng nm chng t kheo ni phi tm n an c ti ni no c chng t kheo an c nng ta v hc hi. 3.- n k b tt (l tng gii v pht l sm hi ca ch tng ni) mi na thng, chng t kheo ni phi c ngi n xin chng t kheo ch nh ngy gi b tt v c ngi sang gio hun v khch l vic tu hc ca ni chng. 4.- Vo ngy kt thc ma an c, mi t kheo ni phi th l t t (ngi khc ni ra li ca mnh, mnh nhn li v sm hi) trc chng t kheo ln chng t kheo ni. 5.- Khi phm gii lut, vi t kheo ni phi sm hi trc tng chng ln ni chng. 6.- Nhng sa di ni th i gii thc xoa ma na (su gii tp s chun b th i gii) hai nm, phi cu xin th i gii trc c hai chng tng v ni. 7.- D trong bt c trng hp no, t kheo ni cng khng c quyn khin trch hay ni nng li i vi t kheo. 8.- T kheo ni khng c vch li t kheo; ngc li, t kheo c ni li ca v t kheo ni. Nhng gii iu trn y ch hon ton dnh cho ngi xut gia, cho nn c mt vi iu ngi ti gia khng th hiu c. Li na, nhng gii iu trn xem ra nh c tnh cch k th i vi n gii, nhng s thc th khng phi nh vy. Vo thi k ca x hi n , vic a n gii vo on th xut gia rt l kh khn, hu nh khng th no xy ra c. c mt tuyt tm cch mng x hi, nhng cng phi i

thi c, phi mt thi gian chun b tm l qun chng. Khi thi c n, c Pht a bt knh php ra nh l mt cnh ca phng tin hon ho va c th cho n gii gia nhp gio on, va c th trnh c nhng tr ngi t bn trong ni b cng nh t bn ngoi x hi. Tn gi X Li Pht ni: Tm iu ny a ra vi mc ch l m c ca cho gii ph n i vo gio on. Mc ch ca n khng phi l k th, m chnh l chm dt k th. iu ct yu l ph n c xut gia. Chnh ni trng Kiu m Di cng nhn r: Php ch tm im khng phi l nhng tr ngi cho s tu hc ca chng ti, m chnh l ca ng cho chng ti c i vo khng phi l nhng iu k th n gii m li l nhng phng tin bo v v che ch cho gio on, trong c n gii". Bi vy, sau khi vic xut gia ca n gii tr thnh s tht, v khi np sng ni chng tr nn n np qui c, thun thc ri, th bt knh php s khng cn cn thit na; v ni chng cng c gii lut mt cch y v r rng. S vic c ngn v t kheo ni thi Pht ti th, sau mt thi gian tu hc tinh cn, c qu A la hn, ni ln y ngha .

12

. c sch ni ni trng Kiu m Di vin tch trc c Pht ba thng.

ng Gi l mt trong mi su nc ln n thi Pht ti th, nm pha ng nc Ma Kit . 14 . Trong thi Pht ti th, c su gio phi ngoi o (kinh sch thng gi l lc s ngoi o) c thnh hnh v c th lc nht trong lu vc sng Hng, so vi cc ngoi o khc. H cng c coi thuc B la mn gio, nhng thc s th h l nhng on Sa Mn cp tin, c khuynh hng t do t tng, chng li t tng c chp ca B la mn gio truyn thng. Su gio pho l (tn ca gio phi tc l tn ca v lnh o): 1) Gio phi Ph Lan Na Ca Dip (Purana Kassapa), ch trng thuyt hoi nghi v lun l, cho rng thin c ch l nhng nhn thc do thi quen m c, khng c nghip bo ca thin v c. 2) Gio phi Mt Gi L Cu X L (Makkhali Gosala), ch trng thuyt t nhin, cho rng nhng kh vui ca con ngi ch l s vn hnh t nhin, bn thn con ngi khng can thip g c. D ngn nm sau c c gii thot th cng l do s vn hnh ca nhng qui lut t nhin, ch khng phi do n lc tu hnh. 3) Gio phi A K a Si X Khm B La (Ajita Kesakambala), ch trng thuyt duy vt, cho rng con ngi do t, nc, la v khng kh to thnh, v sau khi cht th khng cn g c; cho nn con ngi trong khi ang sng th phi hng lc cho tha thch. 4) Gio phi Ca La Cu Ca Chin Din (Pakudha Kaccayana), ch trng thuyt bt dit, cho rng thn v tm con ngi khng bao gi b hy dit; con ngi do by yu t t, nc, la, khng kh, kh, vui v sinh mng hp thnh, sng cht ch l hin tng b ngoi do s kt hp hay tan r ca by yu t y, cn t thn by yu t y l trng cu, bt dit. 5) Gio phi San X Da T La Chi T
13

(Sanjaya Belatthiputta), ch trng thuyt thch ng, cho rng, chn l lun lun ty thuc vo trng hp, khng gian v thi gian; bi vy, khng c mt iu g gi l chn l ph qut, m chnh nhn thc ca con ngi l thc o ca mi s vt. (Hai v t ln ca Pht l X Li Pht v Mc Kin Lin. Trc khi qui y theo Pht, tng l nhng cao ca gio phi ny). 6) Gio phi Ni Kin Nh T (Nigantha Nataputta), gi tt l Ni Kin T (cng tc l K Na gio - Jaina), ch trng thuyt vn mnh, cho rng mng v phi mng l nn tng ca v tr v s sng. Cc o s trong gio phi ny khng mc qun o (cho nn cng gi l phi La Th, hay La Hnh), gi gii bt st mt cch tuyt i. Th lc ca h trong x hi rt ln, cho nn thng hay chng i v cnh tranh vi gio on Pht. Tn gi Mc Kin Lin lun lun l ci gai nhn ca h, bi vy, tn gi b h vy nh cho n cht ngay trc cng tu vin Trc Lm (vo nm c Pht tm mi tui).