You are on page 1of 236

Nhn T Thin S S TCH TY DU PHT QUC

Ty Tng T 2548 - 2004 ---o0o--Ngun http://thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 6-8-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc ---o0o--LI GII THIU Nhn T Thin s c th danh l Nguyn vn To (Nguyn tn To) sinh nm K Su (1889) ti lng An Thnh (tc Bng), Li Thiu, tnh Th Du Mt (nay l tnh Bnh Dng.) Nguyn l mt vin chc trong ngnh y t, chn cnh ua tranh danh li v nung nu nguyn cu o gii thot, ngi xin thi vic v ch tm vo vic tu hnh. Ngi xut gia vi Ha Thng tr tr cha Sc t Thin Tn t ti Bng (Bnh Dng), c t Php hiu l Nhn T. Sau ny ngi cu Php vi Ha Thng Thch Hu ng ni Thin Thai (B Ra) v c nhn Php hiu l Minh Tnh. Sau ti Ty Tng ngi c i Thng Ta Lama Nhip Chnh ban Php danh l Thubten Osall Lama. C th ni Ha Thng Nhn T l ngi Vit Nam u tin i ti Ty Tng trong bi cnh t nc ny cn hn ch s hin din ca nhng con ngi

v vn minh ngoi quc trn x s ca h. Vo thi y, khng t nhng hc gi Ty phng coi Ty Tng l x s huyn hoc v gi Pht Gio Ty Tng l Lt Ma gio, nh mt tn gio c bit ca Ty Tng mang nhiu mu sc huyn b. Trn bc ng du hnh, Ha Thng Nhn T ghi li di hnh thc nht k tht vn tt v khi tr v Vit Nam ngi bin son thnh Hi k S tch Ty Du Pht Quc. Vi mt bt php chn tht, im m, ngn ng mang m hng ca thi i lc , S tch Ty du Pht Quc v ra cuc hnh trnh ca mt thin gi trn bc ng hnh hng chim bi Pht tch v khn cu Pht o. c gi s b cun ht t u ti cui theo bc chn ngi t qu nh sang n , Nepal, Bhutan, ti Ty Tng ri tr v Tch Lan, n , Tch Lan v Vit Nam. Trong tng cu tng li ghi chp vi nhng nhn xt, suy t v cm xc y o v, i khi ch l nhng ghi chp ngn gn v nhng cng vic thng nht nh tng Kinh, im tm, i ch c gi d dng bt gp hnh nh mt v n tu trong manh o mng manh khng qun ngi bao nhiu gian kh tm cu Thnh Php ni X Tuyt Ty Tng, khng khc g hnh nh ng Huyn Trang cu Php ni Thin Trc ngy xa. Hi k ny cng c th c coi l mt tc phm vn chng phong ph, mt ti liu lch s v cng qu bu cho nhng ai quan tm ti phng din vn hc v lch s pht trin Pht Gio ti Vit Nam. Qy v c gi c th tm c Tiu s ca Ha Thng Nhn T trong: http://www.thuvienhoasen.org/danhtang2-giaidoan3-17.htm http://quangduc.com/Danhnhanvn/65danhtang03.html v B Kinh Th Lng Nghim Tng Thng do ngi dch trong: http://www.thuvienhoasen.org/lntt-01-00.htm Ban bin tp Th Vin Hoa Sen cm n o hu Thanh Lin gi tng n bn giy v phin bn in t quyn sch ny. (11-03-06) ---o0o--LI NI U S tch Ty du Pht quc, c Nhn T Thin s, c S T khai sn Ty Tng T, ghi chp li nhn s du lch t Pht, l bi Th Tn Thnh a, ni Trung Thin Trc Quc.

Nay vi s quan tm ca qu c gi, v c s chp thun ca Thy Bn S, Ha thng Thng Tch H Chiu, Nh T Ty Tng T. Chng ti bin tp v n tng mi ngi cng c cng t r nhng iu cha r. Do s sut v theo thi gian phn ln hnh nh b h hoi, chng ti cng mong qu c gi thng cm. Nguyn em cng c ny, hng v khp tt c, t v chng sanh ng trn thnh Pht o. Chng t i th ba Ty Tng T.

Nhn T Thin S ti Pht Gia ( Bodhi Gaya)

Nhn T Thin S ti thnh Ghoom

Nhn T Thin S ti x Ty Tng

i chng Thin Chn T

Ti Pht Bu T, Saigon 29-04-1951

Bn Minh Ho Hnh Trnh Ban bin tp Th Vin Hoa Sen cm n o hu Thanh Lin gi tng n bn giy v phin bn in t quyn sch ny. (11-03-06) ---o0o--Phn Mt Ngy gi thm thot, pht qua nm t Hi (1935), thng hai, ngy mi chn, dng lch l 1er Avril 1935. Ngh rng : tin lo cng , tham hc cng va thng thng. Nay cng nn nht nh, bn lm n trnh quan Ch-tnh, xin giy xut dng. S tch Ty du Pht quc s dn vy.

Xin giy xut dng Ngy 1er Avril 1935, ti cm n n dinh quan Ch-tnh, li phng vic trnh n. Quan ph cho thy thng coi v v xut dng ; thy hi tn h, nht k vo s v bin s hiu giy cn-cc. Thy lm giy cho php xut dng, em hu k tn v ng du quan Ch-tnh. on thy trao cho ti, bo em n phng vic s Thng-hnh ( Sagon, ti ng Catinat) m trnh v xin giy Thng-hnh. Cm n thy, ly giy i ra ch, tm tim chp hnh, chp ba tm hnh nh, y kiu hnh gn vo giy Cn-cc, ng em n phng vic thng hnh, dn vo thng hnh. Ba ngy mi ri. ---o0o--Xin giy Thng hnh Ngy 3 Avril, ti em giy cho php xut-dng v ba tm hnh, thng xung Sagon, li phng Thng hnh trnh cho quan u-phng. Ngi xem ri, ph cho thy thng coi vic y. Thy ly giy in kiu (imprim de dclaration) bo ti khai l-lch, y theo li hi trong giy, on thy hi giy thu-thn v cn-cc. Thy bo, thi giy t y li y, ng v ngh v trc khi i mt tun l, th li y ly giy thng-hnh. Ti cho thy, ra v, v i v ngh : l kiu ca s Thng-hnh, trc khi cho ngi bnx xut dng, th cho lnh mt-thm d xem tnh-tnh, vn vn, i lun v tho-tht. n ba 8 Avril, ti thng xung ti Nh-rng, hng tu, li ti phng vic hay v s tu i (bureau de dpart), tu v (arrive), ng hi thm. Vo , c my thy Annam v n- lm vic. Ti cho v hi thm, chng no c tu i qua Madras ? Th c thy n-, xem s v ly giy in, bin tn tu v ngy gi i, ri trao cho ti v ni : 17 Avril c chuyn tu i v Ty, s i ngang n- v p bn Madras ; thy em giy ny n s Thng-hnh m trnh th tin vic. Cho my thy, i qua s Thng-hnh, trao giy cho thy thng, thy xem ri bo ng 3.$00 tin giy thng-hnh. Thy thu bc ri, bo 15 Avril li ly giy t. Cho thy, tr v ngh. ng 7 gi ri mi ngy 15 Avril ti c ti s Thng-hnh k cht. Thy thng thy ti, bn lo lm gim giy thng-hnh. Ti thy ba nay thy mi chu lm thng-hnh, th bit rng : Khng iu chng ngi, v s mtthm cho tin lnh ri. n thua ba nay, nu c iu ma chng th khng trng i ng. Thy bo a 40.$00 ng tin th-chng qun v. Ti trao ri, thy bn lm giy ng kho, em qua thng-th k tn v i ng kho

gim. 10 gi, thy v s, trao gip lai kho cho ti v ni : S tin ny, lc tr v s lnh li, phi gi gip lai. Bui sm mi, hu k tn cha ng. Chiu 3 gi tr li s, ch ti 4 gi, k tn ri, thy giao giy thu-thn, cn-cc v thng-hnh cho ti. Cm n thy v t gi ra v, hai cng nh nhng, v ba nay mi chc xong vic v ph-nguyn. m nay mi h hi v ng m-m. ---o0o--Ti Lnh-s ng-l Sm mi ba 16 Avril, tm n phng quan Lnh-s ng-l, ng hu ghi trong Thng-hnh. Trc phng-vic Lnh-s c mt thy n- lo v v y. Li bn vit ca thy, trao thng-hnh. Thy bo ng 5.$00. Thy thu tin ri, gn con nim, nht k, on em vo cho quan Lnh-s k tn, ng du ri trao cho ti. Cm n, cho thy, ra i thng nh-rng. Li phng bn giy tu, nhng thy bn giy ni, mai mua ng, tr v am ngh. Ngha l : giy tu hng cht khng cn mua sm, trc hai gi tu chy cn mua ng. ---o0o--Mt m cht cng huynh T khi ly ng giy thng-hnh ri, th trong huynh- v ch c : xutgia, c-s u c v u-bi v s xa cch mt ngi Thin-tri-thc. Ti thy vy th an-i m rng : S du-lch t Pht y cha phi l mt s hnghu. Nc nh ca mnh, mi mt mnh bn tng, l Thch-t Vit-nam, ngy nay i l-bi Th-tn thnh a, ni Trung-thin-trc-quc. C-kim, mi mt ln th nht c ci hnh-phc ny, sao li khng vui, m li c sc bun-b l c sao ? Sm mi mai, ti mun mt mnh ti i m-, xin ch huynh, c ng mt cng i a lm g. Ti li ti lo ngi ngh, v my ngy ry chy s, chy tn mi m thn-tm. Ti cng c ci lnh s bn bu. n khuya, ti thc gic, nghe trng im canh ba. Ln chnh-in, n nhang l Thnh-tng v cu xin php-phc li o-trng. Nguyn mc mt ci o trng vi d, theo tc-l nc nh m i. Qua n Ty-thin s ty c ng-bin. l phng Ngoi-o, e bit php-phc m sanh kh. ---o0o---

Tm bit ln ng Su gi ri mi, ba 17 Avril, c xe hi ca c Diu-nhn Li-thiu (b ba Thu) em n tin-hnh. M ca chnh-in, l Th-tn thnh-tng, on ra xe hi, ch huynh-c ng hai bn xe, m lm l tin-hnh. Ti v huynh Ch-thng ln xe, c mn mt ngi n- quen Li-thiu i xung Sagon i bc n- gim. Xe hi i ti ng Catinat l 8 gi. Anh su ch em vo nh i bc Ismal, i. on gp mt ngi n- trc li hai mi ngoi tui, mc u-phc, i ngang qua y, thy bn ti n mc thy-tu n-, nn dng chn hi anh su ch. Hai ng ni chuyn vi nhau ri, th thy n- u-phc ni vi ti rng : ng i Madras, khng c ai quen, ti em ng li mt ngi anh em ca ti, ng ni vi y gi gm ng tt hn. Hnh-phc thay, cm n ngi c lng tt, on theo chn ng ta i li ng Ohier, ng ta em ti vo cn ph 27, th thy c mt ngi X-tri ngi ni bn-vit, xem ngi tui li ba mi. Hai ng gp nhau, chuyn vn, ri ku ti li gn m ni rng : ng ny l Mr. Ramassamy, l ph-hi-trng ca hi X-tri Madras, ng vui lng m gi gm ng, ng ng lo s. Ni ri, ng ta ni : Ti mc i lm vic, ng y ni chuyn, on cho m i. ng Ramassamy vui-v mi ngi, on ku mt thy Annam lm vic cho hi n thng ngn. on ng Ph-hi-trng vit hai ci th, vit ri trao cho ti v ni vi thy thngngn mt chp. Thy thng ni : Hai ci th mt ci trao cho ng Chnhhi-trng khi tu ti Singapore, v ng cng v Madras, m ng i trc qua Xim v c vic, ri ng xung Singapore m p chuyn tu ny m v Madras. Cn mt ci, th khi ng n ti thnh Ba-la-ni (Bnars city) tm li nh hi cho vay Madras m trao, th ng s ng an-n. Ni ri thy thng cho m i lo phn s. V sao m thy n- u-phc khi ny, sn lng em ti i gi gm ? Bi khi ny, thy nghe ni ng ch nh i-bc Ismal khng chu gi-gm gim, v ti l thy tu khc-o. Do thy n u-phc thng n, nn em i gi gm. Ismal l o Hi-hi, i vi cc chi o, th o Hi-hi vn cng kch ht, chng mt mnh o Pht m thi u. Nhc li, ng ph-hi-trng Ramassamy c lng st sng lo th t gi gm gim ri, ng li mi li n-ng, v ng cng n chay. Cn ph ca ng cng gn bn. ng dn li nh, th thy c bn ngi ch trong, ng bn ch my nh m ni vi ti rng : My ngi ny cng v Madras chuyn

tu ny. on cm vo l chui ri ng mi ngi li n cm. Cng my anh ch n cm ri th cc nh lo ku xe li ch i xung bn tu. Cho ng Ramassamy v cm n ng, on ra xe i vi bn anh ch, v i v ng thnh ph Sagon m t gi tm bit. Ti cu tu nh rng, bc xung xe, thng li mua giy tu. Thy bn giy, xem thng hnh y theo lut-l, thy mi dm bn giy. Tr 70.$00 tin tu, ly giy quy ra cu, thy ch huynh- ng chc a. Ti thng li, cho nhau v ni : Ch huynh- khng o-trng an-n, i a lm chi cho mt th gi. on tm-bit nhau, ti li thang cu ln tu, trnh giy cho ngi gc thang, ng ln bng tu. ---o0o--Tm ngy di tu Thng ln bng tu, xung mt ci hm, phng hng cht, hnh l ch c hai ti-dt, mt ti ng kinh, mt ti ng y-phc. Chon mt ci ging, hnh-l, on thay php-phc, trao cho huynh Ch-thng em v otrng. Huynh Ch-thng t-gi ln b, ti leo ln ging ngi, quan-st chung-quanh ch tm. Thy my anh ch quen, cng chon ging gn bn mnh. Trc ti, li c mt ngi bi Bc-k theo ch v Ty, nm ci ging . Cn bao nhiu ging kia, u l ngi n-. K ci hmphng ny l ci cn l-bp, nu n cho hnh-khch n-. Anh bi Bck, mi khi n cm, li n n bn phng bp An-nam k bn. Cn ti, th ang lc phi tp n cm theo n-, nn tin b khi i u, li tin b hc ting Ch v ng-l. Nm gi ngoi, tu xp-l m i. Ai ny u ln bng m cho cnh-vt Sagon, t lng tm-bit hay t-gi. Cn ti, nm m trn ging, nghe ting my chy m- v dm ra l-b, thy cnh-vt thay-i nh hnh ri trn vi ht-bng. Khut gian nh ny, ti dy ph kia, ht tp ngi ny, ti on ngi n. Lu-i, nh-ca, nhn-vt, cu-bn, sng-rch, cy-c, rungvn, ng-x, ni tt cnh-vt u i-thay trong nhy mt. Toi ch, k rng : Ca s nga qua, i my lt, L-b tu chy, cnh thay lin. Hi thm gi thit, vng hon-v, Gic mng tr li, dt o-in.

K ri, mt hai bn l-b, thy c xanh ng, rung. Bit tu xa phong cnh Sagon, bn ni trong bng rng : T y, yn h vn-thy, phng thang giang-h. Mt nc, chn-tri, ra ri lng, chu. Trong tu, n kh ni ngn, ngoi tri trng l bng. Nm ngh, v mi m c ngy, pht m-m gic-ng. Chng git-mnh thc dy, thy quanh ging bn l khch ngy pho-pho. Xung ging m-i, li my nc ra mt, ri li thang ln bng-tu. Vng-hoe, ngi ngi u an-gic. Gm gi ny, khng ai thc lm g, ngoi ra ngi coi bnh li v bn chm la v ngi coi my, th khng cn ai thc na. Ti ng da song-ly bong-tu, dm mt bin. Ma ny, gi lng sng m, tu khng chao-lc, hn chi li tc ni : Thng ba, b gi i bin phi lm. Gp lc trng rm, t-rng, mt nc khng nhn, bng trng soi tn y. Toi k rng : Gi m, bin lng bng trng lng, y nc, bu tri, mt Ha-cng. uc nguyt, n sao trn di t, Thin, Long hi yn tin bn-tng. K ri, xy lng, sp xung hm, trc ng mt lp lnh sn-, nm ng trn bong v khch n-, mt i ngi sp lp, k ngang, ngi dc ngy ro-ro. Ti dng bc, nhn m ngh rng : Kip con ngi n bao nhiu l cng. Ngy thc, nh kip sng, bn ba tranh cnh, b-th ln-x, h, co cu x, bt qu bo tn ci ng v ng-s, nui sng xc-thn. m ng, nh gic cht tm, x ri mi s, ng y bt qu bn-thn, cng qun, cng b. K nghch, n git cng khng hay khng bit. H tt ng-s, v con, nh ca, ca tin, vn vn Tuy thn cn ti th, m trong mt gic ng, ri bung b ; s mt cn, ph cho ri-may. Hung chi l trong gic ngn thu ca xc tht Mt mnh ngh n , mt mnh th ra, ri thng xung phng ; thy ng h qu 3 gi. Ln ging nm ngh, cha kp nhm mt, nghe ng ch nu n, my ngi ch u bp thc dy, ti cng cn nm ngh mt. Sm mi, im tm lc 7 gi, mt ly caf sa vi bnh m. No-n ri ly cun sch tr khch (guide) ch Ty v ng-l, hc t cu i ng. Ri cng hi my anh ch ting n- m hc. H ni u th bin vo s tay ting ny, v ting Tamil kh ni v kh nh lm.

Tra 11 gi n cm vi c-ri chay, chiu h n, mnh ngh. Ngy no nh ngy ny. Ngy no khng c c-ri chay th ti li c c-na mui, u phng nu mn, sn dnh trong ti-dt. By gi mi ngy 20 Avril 1935, tu ti Singa-pore. Tu cp cu ri, th khch trn b, khch di tu, k ln ngi xung. Tu u ti 1 gi chiu, mc-tnh hnh-khch i xem thnh-th v mua vt-dng. Khi y, ti thy nhiu ngi n- xung tu, hi thm anh By Venugopala, ng no l To-k([5] ch hi X-tri ? Anh ta ch ri, ti em th ca ng Ramassamy a cho To-k ch. ng ng ti mt cch sngst, nh kim trn gng mt ti coi c v quen hay khng. Anh By Venugopala bn trm(6) lia vi ng. ng ly th ra xem, ri ti ci v xx ti, on ni : Tt qu, ti Madras c ti khng sao m. ng xp th b vo ti ri hi ti : ng i ln ch chi, coi chi. Ti lc u, ni khng i. My nh ko nhau i, cn ti th ln m bc thch coi ngi mua bn. on th theo ng l, mt no cho d nh, khng dm quo qua ng khc, v s lc ng. Singapore th vui ri, ph x, lu-i, dinh-th, ng xn-qua th cng bit p xinh. Ngi Tu y ng o lm. y l mt ci hi cng to ln. Tr li cng mt con ng , xung tu, ln ging ngi, sc nh cp mt sng-st ca anh To-k x-tri ng mnh khi ny, v nhng mt ngi gp trn ng ng mnh, trong lc do xem thnh-th. Bn toi k rng : Khng kim, khng c, vn quen nhau, Cnh huyn mi bi, ng th mu, Mt hu ton xem, no c l, Ni m cng gp, ngnh l sao ? L sao b-th, bui hm nay ? Ng dc tranh mi, qun lng ai ; Nhng ht cho i, tay r sch, Xin ng chia r, ni l hai. Mt gi ngoi, tu xp-l m i. Hnh-khch xung tu, trong tay ai ny cng c m xch, khng nhiu th t, nhng vt mua trn thnh ph Singapore. V y c r lm, ai cng ham vt tt m gi r. em xung tu, ph-trng trm-tr, so-snh cng nhau.

Ti ln bong, ng ngm ci cnh hi-cng Singa-pore. V mt ln th nht mi thy, ch by lu nay nghe ting vy thi. i mt con ng khng thy ht, ng cao xa thy trn mt chu-thnh, thit l : Lu-cc, ph-phng cao cht-ngt, Trn b, di nc cht tu xe. Dn-c sc, nhiu phe, Bn-bun vt, di ghe trn phng. Xt-x phn, nhiu ng lm no, Khch li qua ko tp, ko by. Trng xa nh ni ng my, tri ngn b h by sanh-linh. Thy-long chon thinh-thinh ba hng. Ngn ci b chng nhng con tri. Hng ngy hm-ht khp ni. ng ng binh sng ngoi khi p vo. Mt thnh rp xn xao mun hm. Quyt tr th cho m c tm. Con tri oi bui oi hm. Mu cu k li chng nhm st-sanh. Bao gi sng lng ngi lnh. Ta-b vng tri thnh Lc-bang. Ngm ngh ri cnh vt, tu chy xa, cn thy m-m, dng-dng. Bn quy qu xung phng, xem kinh c sch, hc ting ch mng, tiu khin ngy gi, ch ngy n n-. Ngy n, m ng khng b ng. ---o0o--Bc u trn t Ty-trc Ba ngy nng ti thnh Madras By gi sng ngy 25 Avril, tu ti hi-cng Madras. Quy gi ln bong, ng ln thnh-ph, c st-lng v ngh thm trong tr : Ng u m Thnh-ph x n- ng lch-lm, -s nh th. Ng di theo bn bc thch, cng ngng trng. Tu cp cu, anh Venugopala ku ti bo sa-son ng trnh thng hnh ri ln b. Lnh xung tu, ng ti ca thang tu thng ng mt cu. Ai ln ti y u li trnh giy t m ln. Ti theo anh by li trnh thng hnh

ri, bn xung thang, ng ni cu ng ch my anh by. H cn -c, r x Annam, em v n- lung lm. C nm mi rng. Nn ti ng coi chng gim v mt xem tp ngi trn cu. Rng l ngi bn-x, m ti ngh sao l qu, v khng thy mt ngi Hoa-kiu no c. My nh em hnh-l ln ri, ku xe ch li s Thng-chnh. Xt ri, ng thu ri, xe ln-lt ra ca s. ng ng-l ln, lng-bng khng mt ming rc. Cng i vo thnh-th cng thy nguy-nga, tr qua mt con ng hm ln, i ngang qua mt ng rc v tro. Ti khp ni, y l u-c ngi l-khch. n x ngi, khng mt s vic chi trong cnh-vt, quanh mnh, du ln du nh, cng c th dy ta ng nhng s ta cha tng thy. V vy nn mi thy ng mt g trai m yu, u c chm-bm, trc chng hai mi tui, nm ln ni tro rc. Mnh my trn trung, ch c mt ro vi che ch kn. L thay, khng ai chiu c, mt chia gim cnh thm y. Ti bn hi huynh Venugopala (anh by ny bit nhiu ting Annam, nn hay ln-la vi ti, hn hai ch nh Tampi), nn mi r l mt ngi tu-hnh trong o Ph-kch (Fakir). Hnh kh hnh, ly tro p thn, trn trung chu ma, nng, tuyt, sng. By lu nay nghe trong kinh ni, ch cha tng thy. Nay ng tn mt, th ph tan ng mt mn tngtng. Xe quo qua mt con ng khng my rng, ngng trc mt ci nh hai tng, rng ln nn cao. y l nh hi X-tri cho vay , ti theo chn ng To-k bc vo. Th c thy cp mt trng trng nh bc kia, u nhm qua hng ca ti, cch sng-s t-nhin. To-k bit, trm lia, ai ny gt u, ti cng cho h. Chi cha, di tu hc c t ting ch mindi, nh con nt mi hc ni. Phc gp m mng bn ng xa mi v, nghe qua nh vt nghe sm. Ti em thng ci gi hnh-l li mt ci gcx, cn tng m rng-ri. , ngi m ngh mt cch khng e-l. V quen mt di tu, vo ra cng ngi da en ny. Ngi ngh rng : Ta nay mi h sanh trn t n-, phi chu cm, ic mt t lu, nh con tr mi ra khi lng m. C tai khng bit nghe ting ngi l ic, c ming khng ni ng ting ngi l cm. Nhng, ta kh hn tr b, v bit ra du, lm. M gi, ly dt ng trang phc, ly ci chn nhum gi, c em theo phng lc tm ra. Thay qun o, v tm ngy di tu chu l. on tri ci mn ra, trn nn trng xi-mng, nm ngh nh my nh, trn m trn chiu . Ch h c bn, gh, vn, ging chi u. My anh kia em v ri, h cng i cho bn c hng ca h. Mi gi ri, my nh h : Click borme ti nghe bit h i tm. Tn Tampi chu To-k, li bo ti i tm. Ti ni khng tm, th y ni : Khng tm n cm khng ng m. Ti hiu l phong-tc ca h. Thi thay chn i tm, c h nc pha sau, ln v y nc. C thy u ng quanh h, mc nc xi tm. Mnh cng chng nn ngi, chen vi h m tm, m coi h vui lng. C

mt ngi x-tri ng gn ti, ni : Hi trc ti c Sagon hai ba nm. V min-di lu ri, qun ting Annam lung lm. Anh ni cn sa qu. y l thm mt bn ti Madras . Tm ri, git d. on thay o sch, qun sch, theo h i n cm. n chay, c-ri v vi mn cng c-ri chua, c-ri kh khng c nc. H nu kho, ngon, nhng cay x hng. Mi tm , m mun tun m-hi. Di tu t cay v khng ngon bng. C sa chua, mi ngi mt th t, y nh th -mi khch-tr bn trong x mnh. H trn cm h n, thit chua qu l. Song h ni n k t, mt t v khng bn. Tp n cho quen, t lung lm, nu khng dng n th s au bao-t. No n ri, ln ngh tra, chiu th ru ra pha trc. Ng qua pha trc gian ph bn kia, thy mt ngi khng ging bn x-tri, v nc da mu bnh-t, hng-lt, tc bc, ru di, trn trn c v mt ci cha ba hai bn trng, gia . Trong c eo mt xu chui ht kim cang. Ti ly lm l, khng bit thuc phi o no. K anh by Venugopala bc ra, r i nh dy thp. Ti hi ng gi ngi bn kia, trn trn v chi vy ? Anh ta ni : Thiu g o, cng th ng Pht, ng Tri. Ti hi : o g ? ng ni : o Brahmana. Ti mi hiu o B-la-mn. bit ng hai o ri. Nh o-s nh khi ny, th trong kinh c ni : Lc chng t-s, cc hu khhnh gii. Lc kh-hnh Ph-kch vi t. Trong kinh lun ngoi-o lc s rng : T gi : T-ta-ngoi-o, thng vi la hnh, bt cu hn th, ta l a gi. Cn bn B-la-mn ny, l ni ging ng ngi i tn-knh, qu-trng hn ht. Bi dn n- c bn giai-cp, phn bit trong nhndn : 1. B-la-mn (Brahmana) l ni ging ngi tu-hnh ; 2. Sc--r (Ksatrya) dng vua-cha ; 3. Ph-x hoc T-x (Vaisija) dng thng-mi ; 4. Th- hoc Th--la (Sudra) nng-phu, ti t, chuyn ngh h-tin. Trong bn cp dn ny, n nay, tuy ht hng vua cha, nhng h cng cn y phong-tc tn-knh vy. Ngoi th-t th lt-lt hn trong xm, lng, ng-bi ; nhn-dn cn tn-knh my s B-la-mn, c-s hay xut-gia lm. M ni-ging y, cn l ngi th-gian, cng ng yu-mn knh n vy, v h c ci tnh-tnh thun-hu, ngay-thng. Lc ang suy ngh ci giai-cp, bn bc loi ngi ny, dng nh nh kip ban-s, trong lc sanh nhn-loi. Do c Phm-thin-vng t ming, tay, hng v cng m sanh bn bc ngi. Cng hu-mng, v-mng, vnvt u tay ca ngi sanh-ha c thy. Toi k rng : (Do tch T-nu-thin ci Ca-lu-la iu) T-nu, Ca-lu ci khp bay. Na-la-din rng, tr lin hoa.

Phm-vng t , sanh nhn-loi. Bn ging, mun hnh ca Thch-ca. (Xin xem trong i-nht-kinh s thp) ---o0o--Ving chu-thnh hai gi ngoi, anh Venugopala hi i nh dy-thp trc, theo chn nh, v i v xem thnh-ph, nhn-vt. Cng mt xem coi c ngi o-Pht hay cha Pht khng. Pht ti bn xe in, anh cng ti ln xe in, ro xem cnh-vt, t hu ng lin-lin, xe ngng nhiu bn. on ti nh th, xung xe, thng vo, thy rng ln, nhiu phng, nhiu gui-chet, sch-s, gh bn lng-bng. C salle dattendre (phng ch ca khch) trong c bn gh (salon meubl) p-. Hai anh em gi th v Sagon v anh ta cng gi v nh nh mt ci dy-thp. Xong vic i ra, th qua nh bng, anh ta lnh bc, nh bng ln hn nh bng x mnh, c v p- hn. nh lnh xong bn tr ra ng, th b ln theo no no cha i. Ng xem khng mnnhn. Mnh mc o trng vi-d, nn khu mt mi ngi. Tri ai xem ta rng l, m tht, t-c ch-kim h cha tng thy, cng nh ta mi ln u, mi thy cnh trng v nhn vt ca thnh Madras ca nc Ty-thin. i thi, ta ng ph phng, tim hng, dinh-th, lu-i khng mn-nhn. S ngi li qua, m khng ht. H l mt, m ta cng chng quen ngi, ng ngang, ng dc di cng trn. Thit l : Mi mt cnh-mu, ngi to , Nguy-nga thnh-th, ng khng cng. Xe-hi, xe-in cng lung, Ch khng ht khch trong vng Tri-ty. Nam, n ton by Hc-tc. S li qua lc-cc mun-ngn. Ln trong mt m da vng. Chen cng anh ch mt on huyn-mun. Chn mi, cha cng ng-x. Phng ph kia xem l, qun thi. Tht bun, c bn lm mi, Ly lng st-kh, lm hi kh tri. Mt Thch-t thm ri nc ly. Ti on em, anh ch cng quyn. Hon-cu gic-gi nhn-duyn.

Thn kinh, qu khc, t nghing, tri gm. Than i ! ging nghip gieo-gim. Con Tri c bit li lm hay cha ? Mt nht x, chng tha dng khch. on nam-thanh trng-bch o chn. Xng pha n-t lng-xng. M huyn, mi ngc, mi ngm, rng ng. o xim ph mu da sm tm. Cho chn hng, y im tc xanh. , vng, hng vi nh rnh. Neo, chuyn, king cng thnh thuyn-quyn. Trm, hoa, cng ty duyn th phn. Vng, ngc y l phm giu sang. Ht chai, bc, bn-hn. Salon, ngc-ip l on trung gia. ng khinh ch-v v ti nh-hi ng. Nm gi ri, anh by v, ti ng li ca xem tm bng ng gn ni ct tng. Ly cun nht-k ra bin my hng ch khc trn Nagara Viduthi No. 4 Coral Merchant. Street Mannady Post Madras. Bc v nm ngh mt. Chp lu h ko nhau i n cm. Mt mnh nm suy ngh, chn ny khng c cha Pht, lu khng ch ; mnh gp i Ba-la-ni, m ni vi To-k ng mai i, m ng nng nng ni mt s i, v mt ng v ba ngi kia cng ng v nh ht. H n cm ri, ko ln rn-r, ni n kh sng trng. Ly cun guide ng-l ra tp c, va ng vi cu, anh by v hai ch Tampi li ku ti, bo i coi ch m, ri i coi ht ng Pht, ng Tri. Ti ni khng coi ht, anh Venugopala ni : Ht ng Pht, thy i coi tt, ti mua giy ri. Ti khng hiu sao, ch khng c cha Pht m c ht Pht. M sao mnh li c duyn bi tung ht Pht. Thi ty thun, bn o trng theo my nh. Chn gi mi ht, nn my nh cn c dn ti i xem ch m m khoe bn-x. My ni thng cnh h u tri-sang. Thit l : n sng chi, tri hm cnh lch. Ngi do m, chng t hn ngy. T ln ln, mi c ba nay. Mt xem trn th, li ngoi bn-hng. Cnh-vt , khng nhng khng st. Nhn-lun ny, phong-tc nhu-ha.

Trong iu ct-nguyt tru-hoa. Trn ng l-la hn l bt tin. Ch truy-hoan, lao hnh tn ca. Trang-sc thn, sng-sa nhng ngi nam Gn 9 gi, em nhau li rp ht bng. Ti hi anh Venugopala, coi ht y sao ? Anh gt-u. Ti ni : Ti tng ht ti cha, ch y th coi khng tt. nh khng hiu , ch mnh ni. C ni ht ng Pht tt lm. Bng thy mt tp s ngoi-o ko ti, m k tc cng ng. Vo rp, thy rp ht sch s rng ri, kiu p lm. Ti khi ht, ti thy hnh ri m c nghe ting ht, n theo c ch hnh bng. Ti thit ngc-nhin, v tng ti ci vn-minh vt-cht ny, tn-ha lm ri. T my nm tu-hnh, khng hay khng bit. Nay thy thit l, hnh ht bng, m c my ni, th nh ht-b. Mi lp th anh Venugopala ct ngha, mi bit ht s tch Pht t, lc hnh b-tt o. Hin sanh Thi-t, ti Ba-la-ni quc. Tm ma-ni-chu b-th nhn-dn vn vn Cng l mt tn-tung m Thch-t nn lu-. Vn ht, ra v, m nay ng m mt. Khuya thc, ng h ba gi ngoi, mt mnh ngi suy ngh. Trn vung t, ba trm ngoi triu nhn-dn, ci sng cha phi d-dng nh x ta. ng tranh-cnh cuc sanh-nhai, v ci kh-khn m tn-ha. Nn chi, nc nh ta kh snh, bi ci s d n d mc Sng, anh Venugopala dn ti i im-tm, trong tim caf trc ng gn nh hi ng. Khi no-n ri, tr ra, i ngang mt ci tim may, ti ni vi anh by. Ti mun mua vi-d, hm qua ti thy my ng thy bn . V tim may a ra th vi ni-ha hiu Gng-i. Ti mua su thc v mn may my lin mt ci v-iu-y. Tm gi ri, ti bn thay y-phc, mc di chn trn chong theo ngoi-o. Ct o trng v x ny khng dng. T y, ht l mt ngi bn th. Chn gi li nh i bc Ismal et Cie, a chque, i bc. K tn ly tin ri v nh hi. a 30 rupi(8) cho To-k, mn mua giy xe la trc. Chiu ngy 27 Avril, To-k v my anh em quen, bn gi ku xe li, ch i v Karaikuli. Trc khi i c dn ng gi tri-th ca hi 7 gi ti, em gim ti ra gare xe la, i Bnars city. on ti a my nh ra xe v a cho To-k 3 rupi, xin n n hi trong ba ngy t ng. To-k ni, ti tnh ri, thy khng cn lo s y.

Xe chy, ti tr vo nh-hi sm sa hnh-l. Su gi ri bn theo chn ng Tri-th ra ng n xe in li gare. Thit l : Dng chim chung ng, mt m rng, Chp cnh la nhau, lc tng-bng. i dng ty duyn, trong cnh huyn, Ngoan l ni ging, l ngi dng. ---o0o--Bn m trn xe la Trong x n-, ngi o B-la-mn v o Hindou y-phc mng-tng phi Tiu-tha bn o Pht. Nhng, ci y khng phn iu, ti bn ci trang theo , y nh hnh y. Nh xng pha vi h mt cch d-dng, ngi bn-th, khng l mt nh ci o trng. Ti gare, xung xe, theo sau ng Tri-th bc vo gare. a cho ng ta 1 rupi ng hu-hng cho ng. Gare ln mnh mng, n kh sng-r, b-hnh cht nt. Ch bn giy cng nhiu, ngi mua giy chen nhau v ch rc cng. Trong gare m chng khc mt ci ch. No nh ngh, nh hng, nh tm, nh tiu cho khch hng nht, nh, ba. Cn ch khch bnh dn rng ln, sn i c bng ngi, hai bn bun bn vt. Rt tin cho hnh khch, qut my gn cng, v x ny nng lm. Ng vo ch xe la u, mi xe c trn vi chc ton wagon, m c n vi chc ng ry, xe nm ch gi chy. Xe no cng y hnh khch, chy khp ni, khng bit h i u d vy. Ti theo anh tri-th, li ca trnh giy vo ca cng ln xe. Thy mt anh trai ang trnh giy, trong giy Calcutta, ti chip trong bng, v trn xe ba ngy mi ti thnh Calcutta. Phi theo chn anh trai ny, tin cho ta v khng bit i dc ng c i xe khc no khng. Vo ca ri, ti thy anh trai y ln wagon khong gia, bng ; ti cn nh anh tri-th i theo y. nh dn ti ln xe, ch ch ngi ri nh cho ti m ra v. Ti bn mang gi, ro kim anh trai khi ny, t ra b hnh ng qu, v mt trai no cng ht nhau, kim khng bit ai. Bng ti mt ci bng rng, bn kia c mt ngi, ang sa-son ch ngi, thy ci giy xe ca nh trn ci trp da ca anh. L mt xem qua th giy Calcutta, mng lng bn hnh-l chon ch gn anh ta. mt xem ngi hnh-khch, phn ng ngi nc da nh Annam, nh ngi nng-phu ry bi b nng sm da vy. Khng phi en nh x-tri, li trn u c mt ro tc, ni gia xoy bng ngn tay t vy. Ting ni t nh li nh x-tri, nghe du v sung ging. (Sau mi bit l dn Hindou Bc n-.)

8 gi, xe xp-l la Madras. Ngi gn ca s, dm ra ngoi hai bn phphng, nh ca, n uc rng ngi. Ln ln, v lch km bt, n uc lm, th bit xe i khi thnh-th. Trn xe ng o ngi dp-da ng mm. Sng ra, lc ti gare th ti ly bnh ng (ca To-k cho ti, v tc x ny, i ng phi c), xung xe li fontaine hng nc. em ln xe ra mt, v cho anh trai gn mnh mn ra mt, y l s lm quen trong lc i ng. Anh ta cng vui lng tip ly v t cm n. T y lm quen vi nhau, anh ta hi ti i u, ti bn a giy xe cho anh ta xem. Nh mi bit, xe ny ti gare Calcutta th i qua xe khc. di tu hc ng ba ch Tamil, nay v dng v ngi Hindou ni khc. Nn chi, ba ngy trn xe la, ti hi thm anh nh ny m hc ting Hanh-u. Dm c ch ca h, tp theo thi-tc ca h, khng c ch no, ti khng lu- v tp theo. y l phn s ngi du-lch, cn nht l Nhp giang ty khc, nhp gia ty tc. Cn s n ung th cng d, mi gare u c k bun bn. Nghe h ku mua, ti cng t ting ni, nghe ng u, lt s vit vo ri hc cho nh. Ba ngy trn xe, ti hc bn, khi ti Calcutta th ni ng cht t. T Madras i ti Calcutta tri qua nhiu ci thnh th cng ln, nhn-dn ch no cng nhiu. Ti ly lm l l mi gare no cng thy hnh-khch en-nght. Khng bit h i u qu vy, ngy m cng vy. Ti i u cng vy, mua sn bnh-m, b vo ti-dt sn-sng, c n gi ng th khi lo tr ht. Ba ngy khng tn mt xu chi c. 8 gi ba sm mi ngy 30 Avril, xe ti gare Kinh- n- l Calcutta. Thy anh trai sa hnh-l, trp, rng, mnh cng y theo lo thu xp. Xe ngng, k chen ngi ln, pht lc anh trai, ti c theo ton ngi ra ca. Kim mt gc ch bnh-dn hnh-khch, gi xung ngi chi. mt xem chung-quanh trong gare, rng ln hn gare Madras. Cch sp t trong gare y mt kiu. Hnh khch ra, hnh khch v np-np. Ti quy gi i li hi, mt ngi lnh gc ca cng : Chng no c xe i Bnars, anh ta bo a giy coi. on ni : 3 gi chiu. Ti cm n, cho ri mang gi i ro trong gare ; ban ngy thy r hn khi ti gare Madras. Cn sm, i xem li ph-phng, chung-quanh xm gare, khng dm i xa, s lc ng. Snh vi Madras th cn p hn bi phn trm, khng ni ng ci ch nguy-nga lu-cc, ph x lng ny. Nu c ngy gi th vo li trong na, t cng thm lch lm. Thi, , cn ngy sau, lc ta tr v cng khng mun. Tr li gare 11 gi ngoi, vo kim ch ngi ly bnh m ra n ng. n ri, i li ch bn hnh xem v mua vi tm lm k-nim.

Ba m trn xe, ngi ln m ngy, mi m qu l. Kim ch tri mn nm ngh, cng nh k hnh khch kia vy. Khng ngi-ngng chi c, mn tri, chiu t ca nh thy tu. Ng ngon mt gic, thc dy th gn 3 gi, may khng ht xe la. Thin h trnh giy vo cng ri. Xp mn, mang gi thng li my nc ra mt. on ung mt bng ri i li trnh giy, ln xe th b hnh cht nt. Gp ng mt ci wagon cn d ch ngi. Ngi ann, pht c mt anh trai trc 17, 18 tui xch valise li ngi gn ti. Ti hi nh i u, ni i Delhi. Ti nghe khng hiu, s trt xe la, bn mc giy ra hi anh ta. i Bnars, xe ny phi chng. Phi, ti c ni, ti khng bit, mi i ln u. Anh ta ni, anh ta bit. 3 gi ri xe chy, ngi dm ra xem cnh-vt Kinh- n-. Chiu ti, c tp b-hnh bng gn, xung xe, ti bn chon , tri mn nm ngh. Anh trai nh, nh ti qua bng kia, nn ng rng cng tri mn ra nm nh ti. Anh ta hi, ng u li ? Ti ni Annam li. Anh ta khng hiu, m my ngi ngi chung quanh cng khng hiu. Cng nhau chuyn vn ti khuya mi ng. Khi ti thc-gic, nghe xe ngng, b-hnh lao-xao k xung ngi ln. Ti hi anh nh, gare no ? nh trc nh ti i Bnars, nh lin hi ti i xung. Quy gi lt-t xung, v xe xp-l chy. Bn coli chy li hi rn, ti ni i Bnars, c mt anh coli, git gi ti m m v em li xe i Bnars. Tr tin coli 1 cc, th xe cng xp-l chy. Ti ngh ht hn. Nu chng thc gic, t xe ko i tt m, khng bit u m r. C ng u s i xe, m khng c ngi ct giy ng hi, nu chng nh ch Hindou nh, t ri cho ti ri. Chuyn ny s khng dm ng, xe-ngng gare no cng hi thm. Pht ti mt ci gare nh, ti thy ch Bnars Kashi, bn ly gi i xung, trong gara thu giy. Ti ni trong bng rng : giy mnh i Bnars city, cn gara ny tn Bnars Kashi, l trt ri. Nhng cng l Bnars th cng khng mt du. Bn nh xe thy bng b-hnh, bn chy a vo gare hi lia, i u thy. Ti ni Bnars city. H biu xe i, anh ny biu a gi, anh kia ko o lng-xng, chn mi ngi. Ti cn lng-l, v gi khuya c i cng khng ch. ng h gare gn 3 gi. T ra, t ga Moghal Sarai ch i xe khi ny, l 11 gi ngoi, li gare ny c t gi xe la. Cn bn xe bo i, th nh Bnars Kashi ny vi Bnars city l mt ch m chia qun chia thnh chi y. Bng c mt anh trai, chn o trng-phau, xem cng bnh-bao tng-t. Vt bn nh xe ra, ri hi : Thy i u ? Ti i Bnars city. Anh ta bo ti theo anh ta. Ni ting Hindou : Ao, ao B ba di. Ti ic con ry, khng hiu ni g. Cng bc ra gare m tr bt nh i cng khng. Trc gare c nh trng, thy c hnh khch nm

lit-a, th trong bng nht nh li gare ch sng s i. Bn i li mt ci qun nh trc , mua mt xu thuc l v hp qut. on mc ra mt cc bc, a ra hi anh nh xe : Mt cc i khng. Ti c mt cc m thi. My nh nghe v thy cc bc bn b nga ht. Anh trai kia cng nh, tnh b gm khng ni, v h thy b thy tu h cng thm. Tr vo ch nh trng, tri mn ni mt gc khng gn ai c, ngh mt v ni thm rng : X no cng vy, bn coli v nh xe, phn nhiu l tay v-lng. Nu h bit mnh l khch tha phng, th h thng tha nc c. y ri, h ko i lu b, lm b hi thm u ny u kia, ko cho xa, cho nhiu gi m tnh tin cho c. Ngh ng vi gi, 5 gi th tn coli gare ku dy cho anh ta qut-tc. Sng ri, li my nc ra mt, ng sm sa hnh-l ng vo thnh. ---o0o--Nhp thnh Ba-la-ni (Bnars) Mang gi ra i, ph mc c-duyn, bn-tng ch vng lng nim Pht i ti. Cch gare c bn trm nm trm thc gp mt ci vng thnh c hai ci ca ln, nhng khng khp. Ti khng bit i vo ca no, nim Pht ri c thun pha m i. Ng ti pha trc, mt cht lu i, cha thp lu-b mng qu. on thy bn pha ng bn tay tri c mt ci xe b ch hng-bng, bn nh chc xe y i bn ti ch. Theo sau xe b i ti, khng cht ngi ngng, mt xem hai bn nh ca ph x cn tha tht, lp c lp mi nh hp, th nh cn xa thnh ph. Bng i ngang qua mt ci cha, thy thp cao v nh thin rng ri, sch s m cha hiu cha o no. Sau mi r l cha o Hindou. Xe b sang ng ny no n, pht ng mt ci vng thnh na, xe i vo ca, ti bn dm ti trc, thy cnh vn bng, li c bng ngi theo li l ng, bit ch ny l ch thng cnh chi y. Chnh gia c mt ci nh trn, c dng mt hnh, trng xa-xa l dng thnh-th. Cng i ti cng p- ph x, nh ca, ng qua no li cng nhiu. Gi mi cn sm, c ph m ca, c ph cn ng. Trn ng cha c k i, lu-lu gp mt hai ngi. Chng xe b tr qua mt con ng nh hp, ti ni trong bng rng : mnh i theo ng x ln tt hn. on i thng khng theo xe b na, ln ln i ti, ngi i ng gp ln ln ng. i ngang mt ci ng t, khng bit ng no phi quy, c i thng l hay. Bng thy mt ngi mc u-phc, bn kia i qua, ti bn cm th sn trn tay. Khi ngi trai ny lm li i ngang ti, ti bn ni : Xin ng lm n

ch gim ci nh ny. V ni v ch ci th ca ng Ramassamy, ph-hitrng x-tri Sagon, ra trc mt ngi. ng ta thy th khng nim, mc ra coi, nhng ch Tamil, ng ta b-li. ng ta thy y phc ca ti, cng bit l ngi tu-hnh. Bn a th li cho ti, ri bo ti i theo. ng i thng con ng trc mt, ti thy trn mt tm bng hai ch Bnars city, mng v khng hn m gp. n mt ci ng hm, thy c mt tm bng v mt ci bn tay ch hai ch Bikku frre. Ti mng qu, y l ch ca ch B-s thch-t, vy th tin cho mnh qu. Ti mt ci ca cn ng, thy u-phc bn g ca. Ca m, thy thy b-s, y-vng ng trc mt, ti x, cn thy u-phc cng cho ri ch ti trm lia. Thy b-s mi vo trong, thy bch-y kiu i ra. Ti theo thy thch-t vo trong, xem khng phi cha, m ch hp hi qu. Thy mi ti ngi ti gh ni nh cu. Giy lu c mt v i-sa-mn bc ti. Ti bn thi l. Thy hi ti u n, ti ni Annam li. Thy xem th cng khng hiu, ri lc u b i vo liu. Ti thy tnh cnh lt-lt y, th bit my thy y khng th gip v khi ny nghe thy bch-y ni thy khng bit ch ch ni bao th. Ti ngi mt mnh giy lu, bn tnh sa son y phc li hn-hi, ri bc li liu g ca, i vo x ri kiu ra i. Ra ti ng ln, pht gp mt ngi Hindou vm-v, ti thi l, trao th xin ch gim. Ngi coi khng hiu, anh ta ni : Gn y c my thy Birmanie, i li hi thm ti ni c i ri. Anh ta cng khng nghe, bo ti i vi nh tr li my thy Birmanie (nh anh ny, mi bit my s l B-s Birmanie (Min-in), vo trm lia. Anh ny coi b nng-ny, khng bit my s ni sao m nh ni li cch cn ln ting. Ri bo ti i theo anh ta, anh ta em ti n mt ci cn ph ln, khng phi nh bun, thy c tri m lu b. Ti nh l trng t v anh trai ny dn thng li mt ng u bc, ru bc, ngi ti bn vit. Thy c nm, ba ngi ng chung-quanh. Anh ta thi l v trao ci th, on trm vi ng ta. ng xem th v hi ti, u li ? Ti ni Annam, Sagon. ng bn ly t-v kim hai ch y. Kim ng ri c cho my ngi kia nghe, ai ny ng ti, c v cm tnh. on ng vit mt ming giy, trao cho anh trai ny. Anh ny dn ti i n mt tim bn hng vi ln, trao ming giy y, ri chuyn-vn mt hi, cho ra i, bo ti li. Ngi trong tim mi ti ngi, li sa-son n lt-lng. Mi ti n, ti khng dng v ni dng ri. Mt anh trai trong tim n ri, lin mc o, ra mi ti i. Theo chn ngi, sang ng ny, ti no n, anh cm th i hi cng. Pht gp mt ngi mc u-phc, anh ta ku cho, ri a th. ng ny c bon-bon, ti nh chc l ngi x Madras. ng ta xem ri, ch ng cho anh trai i. Vng quanh phng-ph, pht ti ch bn xe nga, c ci ng hm, u ng hm y c ci nh lu. Anh ta n , thy tm bng ng khc ch ln Nagara Chatram, ti thy rt mng. on bc ln tam cp, th c mt

g trai, mang bng ng ni cnh tay, cho ri anh trai i cng ti, trm lia. Dn vo, ln lu ra mt ch nh. ng xem th ri, cho mng mi ngi ni m. Hai ng ch khch chuyn-vn, ri anh trai kiu v. ng ch vui ci v hi ti mi ti sao ? Ti ni mi ti. on ch thn ng mi ti i xung lu, ch phng bo ti t mun phng no cng ng. on ng bo coli trong nh qut phng trong c ci ging mc dy lut (thng-sng). Ti hnh l ri ni cm n ng ch. ng cho ti ri tr ln lu, th ti mi lo sp t hnh l, ng lo n ng, v lc ln ti lu ra mt ng ch, thy ng h 11 gi ri. Mnh va sa son an-n, th c ngi bng cm v c-ri dng, li c mt th lc (sa chua). Cm n ng ch c lng hu i, ngi di nn xi-mng (tc ca h vy), bc cm n. n ri, khp ca liu ngh mt chp. Khi thc dy, bn em bc ln lu gi cho ng ch. ng m 250 rupi, ng cho mt cun s nhn gi s tin v ni : Chng no ng cn dng bc th em cun s ny li. on by gi ti mi mt xem qua ch v bit cng l nh hi, nhng thi th hi ny giu hn hi Madras. C mt cnh cha t gn bn hng nh hi. ng ch cn nh trc ba mi ngoi tui, vui-v. Di tay ng c nhiu ngi ph-t bin chp v nhiu k ti t. Tuy ti ni nh hi cho vay, nhng ti e khng phi, v ng c v con chung. Ti nh l nh t-bn, ch khng phi hi-hm. Ng ng h 3 gi ri, ti bn kiu ng m xung liu. By gi thy r, hai dy liu, mi bn tm ci, chnh gia c mt ci sn trng xi-mng v mt ci my nc c h cha nc. y l ni tm git, ch khng phi sn hng mt. C hai ng s Hindou hai ci liu, cn bao nhiu trng. C mt ngi Madras lm t cha, cng liu trc liu ca ti. T y ti an n nng ng trong cha Hindou ny. Lm quen my ng s kia, ai ny cng vui-v. ---o0o--Hai tun l ti cha Ngoi-o Php lm ngi tu-hnh trong o Pht, s-d l ty-thun, nhn-nhc, l ci bi hc cn yu ca nh Thch-t. Nn chi, nh m lt qua v thng ng, mi iu kh-khn, chng-ngi trn con ng ca mnh. Ngy nay, 31 Avril, cng vo ci thnh, m ngn xa kia, c Th-tn s-chuyn php-lun (m o u tin), nm thy u c La-hn qu. Tnh li trn 15 ngy, t ngy 17 Avril cng xung tu, nay mi ti ch c-m. Th c l ci nguyn s t thnh t y. Chiu 5 gi, th nghe trng, chung, kn inh-i ti cha, li thy my s Hindou u ra liu kha ca, m i li cha k liu vi chc bc. Ti cng sa chn, ph chong, bc ra kha ca theo chn h. Bc vo cha, thy hai s kia ng trc i-in, gn

mt nn vung ba thc, trn c xy mt ci bn ton bng cm-thch. Trn bn c mt con b nm (b bng ) chong u v i-in. Ti cng li ng theo hai s , v ngi trong nh ba bn ngi. Ty h trn hay bn o cng ng, hoc mang mt tm chn. Thy ng t theo hu mt ng strng, tui li su mi, ru mp, trn, eo mt si nit chong t vai t qua nch hu. ng s y, cng ti i-in trc, ng t ng trao cho ng theo th lp, n, hng v t-kh theo l nghi. Mnh mi ti t tra ti gi, nn cha dm tc-mch, quan-st. Cng gip vng my bn ri, ti cng cm c-ri ti bn cm-thch, ch con b nm , th ri vic. on ng s-l mi bng ci mm thau, trn c tro phn-b v son, ti i-in bc ra, th hai thy Hindou li gn s-l th tro v son. Ba ngn tay chm vo tro, m qut ba pht ln trn v son th chm mt im, ti khong gia hai u chn my. Ti cng bt chc y vy th coi b ai ny u vui m ng ti. Trong mt gi l ri vic, ai ny u ra. Thy s-l i thng ra v, ti khng bit u. (Mi ba ng li cng ch khng cha ny.) on 7 gi, cc s i th-thc, ti t kiu khng n v ni : ti n ng. Ti bn th thng ra trc nh, ng xem s ci cnh ti chn ny. Khng dm i xa, hay quo ng no c. Ra ti bn xe nga, ri ng nhm hng cho nh ch. Ng thng trc mt, thy n uc sng r u ng, thin-h ng-o thp-thong li qua. nh li , ln i ti, cch bn xe nga chng t trm thc, gp ch ch hm, ph-phng sng r ; ngoi l ng bun bn cng ng. Thy c my ng thy o Hindou, B-la-mn ln xung, ngi no cng y bt, nhng vt cng dng. Ti ni thm rng : My thy chc i v cha, ng i bui chiu v b-th y bnhbt. Tic thay, ta cha dm theo h, v mnh mi ti, cha quen thuc ng x. Thi, ba ban u m thy bao nhiu y l , tr v, ko cha khng bit ta i u. Mi mt con ng m phong-cnh th-t ca thnh Ba-la-ni m p-, thnh-mu dng y, th c chu-thnh ny cha phi thua Madras. Nhng, ngh v mnh l ngi tu-hnh, khng phi n y, ng xem phong cnh nhn-gian, ch quyt xem tnh-hnh Pht-o v ngoi-o, ch thnh-suy, trong thi k Tam-thin nht hin, n gn k. Tr v ch ng, vo liu khp ca nm ngh. Khuya thc gic, i tiu, th i ngang qua ca v nh tr phng, trn c treo ng h. Thy qu gi t, khi vo liu, ng li h nc ra mt, sc ming xong-xui, v ngi thin. T khi bc cng ra i, khng m no m lon, hnh su nh m nay. Ngoi thn, trong tm, pht tn-lon, n i trong mt i ca ti, cha ng thy ci cnh-trng t thn-tm, n bin hin nh m nay. Ti ngi kit-gi va ri, th nc mt khng kh-khc kia lin ri, pht nh go

lng nc sa. Chan-ha mt cch l-lng, dng khi khc,(13) hai thn tth(14) th cng cha ty. Hai bn tay kit n ni n in, nga ra m hng trn tr. Mun nn-dt ht ly, ly ht tr lc cng khng ngn ci mch khng thm, khng au, khng ti kia, m t nhin tro-phng. Ti thy iu hy-hu y, th cng im-nhin t xem, ci cnh ngoi lm i g. Chng mi mu, ngc ti, ti rn sc cn khng ng. Pht li nghe trong ti, dng c ai than th. Tr ti dng c v kh chu, bn-lon, o-in, ci nh m khng bit nh chi, ci thng m khng bit thng chi, ci thm m tc-ti, m cng khng bit su-bc, tc-ti v ci hon cnh no. S xy qua c c 15 pht, ln hi ti iu nh ng ci git phin no v nhn kia. Ti bn quay qua ci bun-b khng ngun n, ti ly ci tr-lc m vn tha ci rng. Nay ng vo tn ni, cuc a m ngn xa Pht-t du chn, th ch Thch-t khng cn chi l chng ph nguyn ; khc no con tr chi xa, tr v nh thy ng m, a vo mnh m, vui v khng cng. Do c sao ly, u su, lm tung hn yu nh vy ? Ta ngh rt h thn m trng thy ci nt tnh bc-nhc y ca ngi. Ti nghe dng c ting tr li, trong ci u c kia rng : Trong cn loanphng ha-hi, ca tin s nghip trong tay sn-sng. Ti nghe qua dng ht hn x kit gi chi dy, i ra h ra mt, tr vo ly mt iu thuc l ht. on nghe g mt gi, v liu ngi li, khoanh tay ni u gi m tng rng : By lu ng tt ri mnh-ha, no ng u khng rm-r cng pht chy bng. Ht khoe ti Thch-t, by lu tng thng ri. By lu c kiu-cng ng mnh ng thc-vong, -dit ; nay chan-nhn, h-hang ht sc. Ti bn vn tr m ph tan ni ma. T y ti mi bit, ci nghip thc ca ti cn np trong, nn chi ti khng ngt chng chi v nguyn khng tr v Nam-vit nu ti khng trn thng n. on nm ngh, m nh thng. Nm gi sng, trng, chung, kn inh i, cha cng phu. Ti p chong ln cha, th cng thy s cng dng y nh hi chiu hm qua. Ti thy cc s ly, th ti cng ly bn chnh m ng nim vi : Nam-m Trung thin gio ch, thin b c ha thn Thch-ca-mu-ni pht. on v ly v qun Th-tn ty thun chng-sanh, ha thn chng chng hnh ngoio ch thin m chng sanh. Ly ri ti th tro v son nh my ngi kia. Bui sm mi ny, c thy trong nh nam-n ln nh u th tro, son. y l o Th-la-h-thin tam-mc . im tm ri, i do cnh, em s nht-k theo ng bin. Ti cng i con ng hi hm. Qua khi ch bn xe nga chng vi trm thc, c mt ci ng hm, hai bn c bun bn ng o, ng th nh, b ngang chng

ba thc ; m thin h chen nhau i. Mi ngi c bng-hoa, l-vt bng i, th ti nh trong y c cha. Nhng ti cng i thng, v i mt con ng cho d nh. Ti khong ch m, mi coi li : chnh gia l ch dng hnh mt v danh hin trong nc. Chung quanh c bn-bng, c bng ngi, x ng, phn no trong vng ro st y. c ngi do cnh trong ng o. Cn vng theo ngoi ro c xy thm cn , thin h ngi quanh bun bn th, nhng tha hn ban m. C men men i ti, pht thy m sng, ti u ng c ci tam cp xung bn. Ti y, ngi ta en nght, tng, tc, n, nam, gi, tr, xung ln khng ngt. K bun, ngi bn, hai bn l ng ngi cht ti u ng ch tam cp. Cn xa ng l ht, v thy sng trc , ng u i ti bc-thch tam cp, thy di m sng cn rng v hm xung su, thin h trc-h. Thy tm bn Gange Ghat. Mng ng bit sng Linh (hng-h). Xung tam cp, chen cng h, xem u ny, coi ch n, nht l ti ham quan-st my ch ca nhng thy tu ngoi-o ngi. H che ci gii hay cm cy d ln m ngi, c , no hnh tng, l hng, son, phn tro. Mi cy d v mi ci gii l mi ng s ngoi-o ngi, ng tip bn-o no i cu nc Snglinh. Trc khi xung mc nc, hoc tm, th bn-o no tm thy o ny m xin php v l hnh-tng o-gio-ch, ri mi ng xung mc nc hoc tm. Mi o khc nhau, ch dm hnh trng ng thy ty ci biu hiu v ni trn, tay hoc c du ring vt dng ; nh tch-trng, chui eo c cng hnh tng th. Khi mc nc hay tm ri th ln th php ca thy, hoc pht tro, hoc im son, hoc ct nit, eo ba, hc ch, cu kinh nguyn. on cng t xu, ht n, bnh tri, bng hoa ri mi v. K mc nc, th cng dng l vt ri, thy ha ph trong nc ri em i v, ni nh dng, gi l hnh-phc. Ti i di theo m quan-st, on vo cha xem h i cng, khng ch no l khng mt. Li mi gi, nng lung, tng, tc ln ln tha-tht ti mi i v ch ng. My s cha thy ti v, hi ti i u ? Ti ni : i sng Hng. H vui ci v ni, chiu i vui lm. Ba nay ti i li tr-phng n ng, ti c ni vi ng-t v ti khng mun h bng li liu mt cng. Khi ti theo chn hai ng s ng n tr phng, ti thy ngi ta nam, n, gi, tr trong ca nh n i ra. Mi ngi ra ca, i ngang qua mt ngi, ngi ni sng trc ca y, b mt ng xu th ly mt ming tru. Hai s v ti ng , ch cho h ra ht mi v ca. Mt mm tru tm ht, mt ng xu c c ba bn trm. Ti hi ng s gi nhng ngi y lm ci g ng vy ? ng rng : h i n cm ca ng ch b th. V ti nh n, th ti thy pha trc, ch hai s v ti ngi n y, l mt khong rng ln trn lun bn cn, trng xi-mng. Thy b l chm n cm lai lng, th bit nhng ngi khi ny i vo ca trc th ththc, ri ra ca sau mua tru. Ti lm, sau s hi li. n ng ri tr v

liu, ti hi ng s-gi. Sao ng-ch cho ngi ta n cm m khng cho tru li bn. ng ni : ci tru l c coi ng my xu, cho bit c my ngi n cm. Ti nghe qua lin hiu , vo liu ngh tra v ni trong bng rng : Ngi ch ny b th nh th th hu th cn giu to na, ri b th na. Khng bit ngy no ht giu ht b th pht ng qun. Chiu lc cha cng phu th ti vo cha giy lt ri tr ra i thng xung m sng. Qu thit, ngi ta l ng ri. Mt m con bun lo by hng ra, k bn n, ngi bn vi, hng cng vt-dng khng thiu. Chiu c ng hn sm mi. C ht chp, c thy bi, c bng, thy php. Ti li xem mt ng thy php ang cng h-b cho mt ngi bnh. C bng hnh, c tu, c h ng go by b trn m. Thy h ht cng quy ri em hnh, tu, h, bng (cng nhiu ci ti khng bit t tn l chi) m th xung sng. Ti th ru cng bn cho ti 8 gi ti mi v ngh. T y ti hay i cc bn, gp nhiu s l ca ch s ngoi-o, h lo tu tp li p xc. By lu thy trong kinh ni ch khng thy chn-chng, nay ng t mt th ti cng ly lm au lng m thy h hnh hi ci thn ca h. H lm vy ng l ng hnh-phc gii-thot. M h khng ng l h ph ci s-to, m h dung-tng ci nng-to. Mt ba mi kia, ti gp mt v Du-gi-s ko mt b xng rng th gaili-ng, em li bn Das-sasumedh (hnh trc ),(17) sp nh tm vn, ri nm nga trn gai. Trn trung, ch mt ro vi y ch kn, chu ci nng lc thng t ny chn Ty-thin. K qua, ngi li cho xu th nm trn bng, trn ngc. T mi ti tra, ht ngi ta ri mi dy. Ti li thy nhng thy Ph-kch i guc th ng inh l trn mt guc mt hai phn ty. i thi, bit bao iu l thng. Ti li thy ng trong ngy khc ti bn Manikanika, nhng s ngoi-o trng chui ngc, ng mt cng. M cch trng chui ngc l kh chu nht, nhng h cng rn, ng ly tin b th. Ti hay , l h hay lm cc cch p xc ni cc bn, v ni y ng ngi vng lai. H, nay bn ny, mai i bn kia, ch khng mt bn. H hay lm nghch vi thi tit ; nh lc ma nng nc, h li rn p mnh m m c vi ci nng ci nc. Cn thng lp ng, th h li xung sng m ngi, ch l ci u ln thi. C k ngi ti c tun, c thng, c k li trn trung, nm ng ngoi sn, ngoi ng trong lc ban m m c vi s lnh. Tri Ty-thin, lc ma nng nh la t. i trn ng li 50 thc th phng cng, m h trn trung ng ngoi nng. Cn c k li nhm la gia tri nng m nm, hoc ngi gn . S tu tp ca ngoi-o ni khng cng. Trong kinh ni k gii l ng mt cng, cn by gi n by t trng chui ngc, ngi di nc, chn mnh di ct th khng

bit gii chi. Nh cu gii th c k tu hnh ngoi-o kia, khng chu th th thc ca ai c. Ch i theo li ch ba lm b, rt m n. C k thy my ng th ly n ng bn m qung xung t, h lm h n. Bng cho trn tay khng ly. Thy vy rt au lng gim cho ngoi-o th gii nhiu cch l lng v p bc thn th qu l. [Hnh dn ti y h.] Mt bui mi kia, ti n bn Assi (hnh trn y), ti gp m thiu xc. T thi nm trn hai cy n p bng tre, trc sn cha, c mt ng s tng kinh mt chp. on bn ngi li khing t thi em xung sng-linh. Thy tng kinh lm l ty trn, tiu ti, nhng thy y ba ln di nc. Xong ri khing ln trn ng ci, cht sn ni sn bn. H sp ci gc di, ci n trn, lp ngang lp dc cao chng mt thc ty. Ci nh hn ht l bng bp cng, ch khng c ci nh, hoc ch, hoc bi. Thy tng kinh lm l thiu, th ch tang by cng trc . No cm, bnh, n, du, nc sng-linh, thy cng ri th du, n th h ch trn ci gc. K b con thn tc ai cng c cng t nhiu du, n u ch trn ci. Thy cm uc chm vo n chy u ri, th t cy uc trn lp ci gc. Ti s s chy thy th kht, nn i ra xa ng xem. N, du bt la chy, th trong nm pht chy u. Ban u ti ni trong tr ti : ci m chy ng cng na gi. Khng ng chy mau qu, la ph chy vi b thy, ln ln chy ti tht. Ti khng nghe hi, kht chi ht, m cng khng thy t thi cong tay, uynh chn chi c. Ti bn th ru ch khc ng xem, bi nhiu bn v nhiu cha lm. theo m sng Hng, khng xm no l khng c bn, nn mi xm, mi bn. Mi bn nm by ci cha ln, nh. Bi nhndn tn-ngng sng-linh lm, sng th ng nc linh y lm cho mt m thn tm, kham chu phin no. Cht li nh nc linh y ty sch trn duyn, tiu tri nghip cm. Vy mi ku l sng-Linh, vy nn, ch s ngoi-o, mi nh m nui thn, nh by con nh v m. Cn nh cha cng nh m ng nn cao, ct ln. Cha no cng c hu li hng ngy, lp li trong nhng mn l vt bn cho n-na em vo cha dng cng, lp ng tin dng cng. Cha no, trc ca vo cha, cng c nh tr bn vt, hng, ng, hoa, qu. Cn k ngoi n bn, cng em li m giao cho cha bn. Cn ai bun bn mn khc ni bn, th cng c cng cht t s li cho cha. Vy nn nh cha ngoi-o x ny giu lm. y l mt ci bn chp nh, xem trn nhiu nc thp cha.

Cho n nhng ghe tu du thy, lp n cng t thy ph, thn long, th nh cha cng c hu li trong. Ngy no cng np-np ngy ny. Khng la rm ngn chi c, lng ngi khng ngui lnh ch tn-ngng. S dn n- ba trm ngoi triu ngi, chia nhau th . o tri th t ci tri Kin-th-thin ln ti Phi-phi-tng-thin, khng ci no l khng c. Cn tp o ci trn l khc. No o thn : sn-thn, th thn, ha thn, thy thn. o qu : La-st, qu x, ngu ma, yu tng, qu iu, chng tinh v.v u c ngi tn ngng, ty h trnh . K sao cho ht, s lc cht t. Tri ba nm quan-st, mt mt, mt s thun ngh nghin-cu, th s chi thuc v o Pht v ngoi-o, ti khng b qua. Th th, ba nm ng ng, bit bao ch mt thy vi tai nghe th chng phi t. Hung chi trn mt khon giy cn con m vit thut sao cho ht. t Thin-trc l ngoi-o, l ngun ci ngoi-o. Hon cu ny, cc th o cng do m em ra. Ngn xa Pht t hin sanh ni , em chnh php m phc tphp, m cn cha ht, n nay cng cn trn ng. Th thng chng l, la t, c nhiu, vt hu ch th km, vt v dng li thng s. La th c ma, c li ng ci t-nin. y l cnh cha Ngoi-o cn m sng-linh. Thy ci thnh hnh ca ngoi-o ni chn Ty cn m chn ngn cho ng tin ca bn o, v lng tn ngng tun ra m lp cnh hng t trc chnh, gip ma ui Pht, tr m, ph-minh. tri qua mt tun l ri, kim khng ra cha Pht-o, lng o-no trn-tr. Di sng, trn b, ngoi xm, trong thnh-th, khng mt ni u m c thp thong ci thp t cng trng-phan phn ci ca nh Pht. Lng thch-t trong b ngoio ny, c ngm-ngi cho chng. Toi k rng : Trong vng ngoi-o ci Ty-thin, Thch-t vo ra, lung ngm phin. Ngun ci n qun, vi Pht Tnh, Xung ln ba ci, nghip khng yn. Ti Bnars ny ton l ging dn Hindou, gp i mt php nhng lng dn thun-hu. Ch c o Hi-hi, ni x Arabe em qua, hay sanh s vi cc chi o kia. Ch cc o trong Trung-thin n-, th khng kch bc nhau. o no ny gi, m m lo lm phc thin m kim qu nhn-thin. Ch mt mnh o Hi-hi a gy nghip Tu-la tranh-u, nghch vi c thy o.

Nh ch ti nng-ng, ngi ch nh b th cm cho dn ngho, mi ngy n ba bn trm ngi, m ti na thng ti cng thy vy hoi. Ti hi ng t, cho n vy bao lu ? ng ta ni mi nm ba thng, cn ngy Tt li cho qun o na. Thy ci nh ca ng m c mi su ci liu, rc thy du phng th bit, ci lng ham phc-thin ca ngi ci Ty-phng l th no. Cn s ham b-th cng dng cho nh cha, hoc lm cha hoc in kinh, hoc nui ch s ngoi-o th ni khng ni. y l cnh cha ton bng ni chm tr. Nh cnh cha trn y th ci k ngh ca dn Hindou rt m-l. Ti c xem -thin, -thch x Nam-vang cng khng snh kp. s mt cnh cha nh th th cng ca tin ca n-na, tn-th. Hi li x ta c cnh t no nh th chng ? Th bit lng ngi x n-, i vi o l th no. Ti ngh nh th, nn ni trong tr rng : T-o, gio-php cha minh chnh m lng ngi cn i nh th. H hung l chnh-o th lng dn t phi knh ngng. y cng l cnh cha trn m sng-linh, chng phi lu-cc th-tc u. Ti thy cnh ngoi-o nh th th ti chc rng s thy cnh chnh o, tuy vn(2) ti kim trong vng ny, khng c cha Pht. Nh cnh cha trn y, ng thy s tng cp m ng l ph lu, l nh cha o Hindou, ton c mt dy . Mt bui chiu kia, sau khi cng phu chiu, ti thy mi ngy ti nh ngch, h ti li 6 gi ri, th ngi nh khing sa b sng, khing thng, cm uc bng ng, i cng dng u ti khng bit m ko c tp i. Ti c tc mch, rn hc my cu nh sau y ng nhp vi h m i cho bit. Trc khi i th ng trc ca cha, mt hng di. C mt ngi cm uc, cn ng chm kho lm, h nh vy : Vissounate cavast doudhe giatah. on my ngi ng sp di theo , bn ni rp vi nhau nh vy : Vissounate fouilla cavast doudhe giatah. Ri ngi cm uc v ai ny ng ni : Civa, civa, Sampo, sampo, Mahau. Nh vy ba ln th khing i theo ng cm uc. i dc ng cng ni ba ting sau .

T ra i ti ci ng hm ng o, m ti ng thy, khi ti i xung sng-linh ln th nht . H quo vo, i n mt cnh cha rt ln m cng dng. Ni gia i-in c mt ci h nc, chnh gia h c mt cc . Ti xem k, h xy hnh nh ci mt di ca mt ci xay bt vy. Cn chnh gia c cc li ln cao , nh ci ngng ci vy. H ku l Vissounate. on ngi nh m thng rng ra, ly ci nn bng ci , ton bng vng, trao cho ng thy ngi k ming h. ng ly, bn i trn ci ngng , ri ly bng hoa x vo dy, nh dy chuyn, tt p lm, mng vo ngng . ng thy sa son mt hi, th thy ci ngng y thnh ra mt ci hnh ngi. Hia vng, o bc, mo vng, hai tay cm bng sen. Xong xui, ng thy mi c kinh cng. ng ch bn dng cng trong chn vng, da vng, ly vng, k ht mt u sa xung h nc y. Ci u ny bng bc, cha hai thng thic nc mi y. Chung quanh chnh in c phng, c ging ng, tri gm, gi thu cc vng ch bc. Cng ri th thu , b li rng nh c. ng ch bo ti i xem cha, hnh tng nhiu qu, thin h n cng cht nt. Phn nhiu l hnh di y, in no cng c, cha no cng th. Thin h knh ngng lung hn. Ging hnh Pht Mu Chun . Khi cng ri, my anh em bn dn ti i tr v ch ng. H khing thng rng, u v cc vt khc em v. Ti hi ng s gi rng : Nhng cng y khng phi cng lun cho cha sao ? ng ni : Ai sm ny dng trong l cng. Cn hng bnh-dn h mua bng giy ( m bng bng giy), ly, chn, bng t, h dng trong l cng. V n nh ng l 11 gi ri khuya. y l cnh cha Ngoi-o.

Mt ba kia ti i do cng thnh th, xem cnh vt ngoi i cho bit, v c tun nay, ti mc theo cc cnh cha Ngoi-o ng xem tnh hnh ca h. Ro xem phng-ph, dinh-th, lu-i th khng thy nc nh no ct ngi c. Ph x, nh-ca, lu-cc dinh-dy, u ct nc bng. Ti bn ngh suy ni trong bng. Phi lm, nu ct nh c nc, ngi nh x ca mnh th chu sao ni s nng-nc trong lc thng ba, thng t m-lch ny. Nu khng lm nc bng, c xi-mng sn i ba tc, th s nng mt tri n xuyn qua nh chi. Nh ti ti liu nh ng y, di tng nn, trn mt ci lu na, m s nng nc cn bng ba, bn ln nng hn x mnh. Mi ngy tm ba

ln, tra, chiu v khuya. Ngy ung nc ba bn bnh g lt (mi bnh hai litres nc). Thnh th Ba-la-ni tt p hn Madras nhiu lm. Phn ng s l nh cha ca ngoi-o, lm cho ci thnh Ba-la-ni ng nguy nga v sch s hn Madras. Cc ni bn n, th ti thy tim no cng bn c-ri hng bng, nhiu th bnh mt. Ti xem, m khng thy ni no, bn mng-vt. Ti ly lm l, m ni trong bng rng : Khng l no ton nhn-dn n hng bng. Cn ngi dn ng-l y v qun lnh, cng ngi ngoi quc n lm n trong x th cng vy hay sao ? Khng l no. Ti lm, v mun r bit. Nhng ngy no cng i m ngy no cng khng gp. Ti mun hi thm ng s gi, song ti ly lm ngi v mnh l mt v Thch-t. Li e ni ng s l mt v nh s ngoi-o, thc lng ngi v mn n mng-vt, s ngi khng vui lng. Nn chi ti b qua, ngy sau ri s hay, v mnh cn lu. Mt bui mi, ti n bn Kdar ny, ti ngi ni bc thch xem snglinh, thy s ct di sng, bi ny, cn kia ton l ct t nhm. Trn bi, cn u tri tri, khng cy, khng nh v mnh mng. Ti ngh rng : Pht ni n s ng, s nhiu th hay ly s ct sng Hng ny m th d, thit ni khng cng. Ti bn hi mt ngi Hindou ngi bn ti rng : Sng ny, c nhiu ci cn, bi sao khng ct nh trn ? Anh ta ni, Thng nng th thy ct, cn lc ma ma thy nc nh bin, sng to lm l nhiu b , bc thch, phi rng sp ti cha, miu, nh ca, dinh th, lu-cc trn m. Hin lc ny nhiu ch b sp my nm trc hay nm ri, h ng tu b li. ng khng thy sao ? y l mt cnh b h sp, ang bi b xy c theo m sng .(1) Lc ang ngi suy ngh ci lng m o ca dn-tc n-, dm em tin ca m cng cp cho nh cha ng kinh dinh s nh x ny, thit trong x ta cha tng thy. Bng c mt nh s o Du-gi li ngi k bn ti. ng khng ni chi c, c ng ti, nhng ti cng c mt vic ngi ng ra sng. Chp lu, ng nn lng, ti ngh thm rng : theo trong kinh sch ca Thng-thin-hc, ni bn nh tu Ph-kch, Du-gi trong x ny, tu ph php nhiu lm v hin-hch lm. Ti ang ngh ti th trong lng c hi nghi s, bn ngi qun A-t, chp lu qu m cha l ch y. Ti bn qun ch n, cng khng l. Ti bn ngh rng : L qu, x mnh, khi gp gy m mnh qun cn l, m chnh trong lc i ng t Nam qua ti Ty-phng y, cng ng nh s nguyn. Sao nay khng thy ng, khng l l ngha g ? Ti bn lt mt dm nh s Du-gi, ti thy ng ang cm mt cc bng

pha-l trng, trong y c hnh Pht mu Chun- Gayatri. ng ang m mn qun xem, ti bn chi dy, b i li ch khc m ngi. Ti thm nim danh hiu pht t Thch-ca, xin ng h on ti qun tng hnh dung, by gi toi nguyn. Ti bn ly qun tng mu y, ti nhn ngay ln mt nht. Ly mt nht lm im ho-quang ni mi-gian ca Pht t. Chp lu c n trn mi pht, ti mi ly mt dm c ngi ni m sng, th sc din ai ny cng ng mu kim-sc. Ti toi nguyn bnh ng qun. T khi bn-tng la Nam-vit xung tu sang Trung-thin-trc-quc, quyt ch quan-st Pht-o ni x y, v l ni ngn xa Pht ging sanh. Khi qua ti X-v quc (Calcutta) l ngy 29 Avril 1935, th b-v phi tm ng ni cha o Hindou ht 15 ngy ; qua 14 Mai th nghe ni c cha Pht cch xa thnh X-v tm cy s ngn. Bn tng bn ni vi ng ch cha, xin cho ngi dn i ving cha Pht th ng vui lng cho mt ng thy Hindou dn ti i. Ra ch mn xe nga i t 8 gi sm mai ti 9 gi ri mi n ti cha. Vo cha xin l Pht, thng vo chnh in thy tng Nh-lai, pht chc ng lng, sa nc mt, v t 17 Avril ti nay khng ng l bi Thnh-tng. nh l ri, bc ra gp mt v Sa-di i dng bt cng ng, cng ri ra, bn hi bn-tng th mi bit bn-tng l Annam Bs. Thy b co ca cha trn bn, ti xin mt t ri t gi ra v X-v. Xem li mi bit cha ca hi Maha-Bodhi, Ceylon(1) qua m chn hng Pht-o th bn tng mi lu-. ---o0o--Mi thng ti lng Lc-gi-vin (Sarnath) Qua ngy sau bn-tng bn t gi cha Hindou, quy gi i b tm tng gi m vo, pht gp hai v Sa-di Xim o hiu l Mta v Karnna, th ra mt nhau, nh huynh Mta bit ting Ty cht t nn chuyn vn mi hay lng y l Lc-gi-vin. Bn-tng bn t mun nhp hi, th Mta ni rng phi ng 10 ng rupee mi thng. Bn tng cy Mta em ra mt Gio-ch stng-gi, bn-tng nh-l ri t mun vo hi. Mta thng-ngn li bng ting Anglais. Thy nhn li, bn tng dng ln 10 ng xin nhp hi. T y, bn tng an thn, ti hi lo hc ch Anglais v Hindou, va bit ni l ph-thng cng ngi bn-hi.

Ngy 2 Novembre 1935. Ti xin hi cho i ln Pht--gia (tc l ci B-, c Thch-ca ta thin ni ) ng l bi, cng dng. Hi cho php. Ngy 15 Dcembre 1935. Mt ngi Bikku Ceylon cht ti nh thng. C thnh bn-o a xc ba tra 16 Dcembre. n ti ni thiu xc, c s ha-thiu trn m sng Gange. Cch thiu gn gng v trong hai gi t thi chy ra tro c.

Ngy 18 Dcembre 1935. Li 7 gi ri ti, a hai ng bn o B-s ra xe la i v Ceylon. Bnbiu, mn tnh a ly, hun tay r cng t tnh yu. Cng nhau chung ch mi ngy ti Bnars m s mn nhau bng th mi nm. Ba ng i d l X-li, k nim ti Sarnath ngy 10 Novembre, ri mt ng v ti Bnars th bnh, tch ni y. Xem hai ng bn rt au lng, v i ba v hai. Thp ny Lc-gi-vin, k nim ch Nh-lai gp c Di-lc ti y.(1) Ngy 21 Dcembre 1935. Tm gi sm mai, bn-tng n Pht--gia (Bodhi Gaya), chiu chp hnh di ci B-. Bn-tng ln Pht--gia ng mt thng ri.

Pht--gia (Bodhgaya), ti cy B- khi Pht thnh o.(1) Ngy 4 Janvier 1936 mng 10 thng chp nm t-Hi. Bn-tng i ving ng Dunghasiri l ni B-tt ng, trc khi thnh Pht cn l mt v B-tt, th kip y Pht tu ti y, trn ni, di bng, sn thy xinh p. C thnh hai cc cm thch lm k-nim. Thp Pht-t, Pht--gia.(2) Tng Nh-lai th trong ci thp Pht--gia ny.(1) Ngy 15 Janvier 1936 21 thng chp nm t-Hi. Ba 15 Janvier 1936, pht thy ba bn v lama sm sa hnh-l, bn-tng bn ni : Nay my huynh v x no ? C huynh Lama tn L-sng tr li : Tha, cha v x, by gi i qua x Npal ng cng dng Pht-thp, thng sau chng ti tr li Pht--gia, chng y chng ti mi v x. Nghe qua, bn-tng bn i kim huynh Dhammajoti (l thy b-s ca hi phi ln chp s ni Pht--gia) ng xin thy lm n gi bn-tng i theo my thy lama i Npal, v bn-tng mun qua l bi Thnh-thp. V lng ngi ca hi, nn my thy lama chu cho bn-tng nhp bn. Ngy 28 Janvier 1936 mng 5 thng ging nm Bnh-T. Bn-tng bn tnh i Npal. ng-hnh l nm v :

1 Mt Bikku Annam ; 2 Mt Phc-kin Phm-ng t khu ; 3 Losang Lama ; 4 Losang Kompo ; 5 Kolchoch Tmpa. (ba v lama s.) Ngy 29 Janvier 1936 mng 6 thng ging nm Bnh-T. Hm nay, mng 6 thng ging Annam, bn-tng i ving nc Nip-ba-l ti Hi-m-lp-sn (Phn ng Npal Himalaya). Tu gi l Tuyt-lnh. Bn gi sng thc dy ln xe kin thng ra bn xe la Gaya cng o-hu Lama Losang. C b mt gi hnh trang vt dng. C o hu Dhammajoti ng i a ra ti gare, ngi tin h 4 rupee l-ph. Tr, ht xe 5 gi, phi i ti 11 gi ri sng c chuyn xe i Raxaul (gare k ranh Npal). o hu Lama Losang lo mua giy xe la gi 2 rupee 14 annas mi ngi. Ln xe, ti ga Patna-junction i xe (3 gi chiu). Sang qua xe hi ca s ha-xa, ch i ra bn tu Dighaghat. Ti ca bn c hai bng Ferry. Xung slp(1) (ca ha-xa hi) nm gi chiu tu chy trn sng Gange. Trt mt gi ti bn Paleza Patna Steamer. Xe la chc sn, ln xe i ti gare Muzoffarpur chn gi ti, xung xe ng ti gare i ti 3 gi sng ngy 30. Npal Ca-b-la quc t Bn tng v Losang lama.(1) Ngy 30 Janvier 1936 mng 7 thng ging m-lch. 3 gi sng ngy 30 c xe ; ti gi thc dy, ln xe i ti gare Sagauli l 6 gi mi. i xe, xung im tm quy-qu, li 7 gi mi ln xe chy n gare Raxaul (gare gip ranh Npal, gare v ng-l, ch v phn a Npal). Chn gi mi, xung xe ra ca gare trnh v tr giy xe. Quy gi li b ba cy s ngn ti trm Dhamasala Raxaul ng, n tra ri, ng mt m. Ngy 31 Janvier 1936 mng 8-1 m-lch. Sng n bt x, ung tr xong, 5 gi quy gi li b chng ba cy s ngn ti gare Birganj. i a u nc Nip-ba-l. C quan li s Thng-hnh ti gare, xin passeport nhp cng. Ba s Lama d xin, ni tn bin ri, ti bn o v v Phc-kin b hch hi, tiu th li khng dm cho, phi i ng Radgia n s tu. i mt chp, Ngi trn i nguyn nhung n hch hi, bn o trao th Mahabodhi hi v khai x Ceylon qua ti Sarnath

Bnars B- hi tu hnh. Ngi nghi l ngi Nht-bn, nn tra hi gngng t li, dng-dng khng chu cho i. Bn-o bn-rn, o-hu Phc-kin cng vy, ng sng nim Pht. Chp lu, bn-o bc li gn thi l v trm ting ng-l vi ngi, v ngi c hc, nn n xin cho i ving Thnh-a l bi, cng dng ba ngy s tr v Ba-la-ni. Ngi bit ting ng-l gii, bn dng giy lt, rt li thun tnh v ngi ng b php-phc bn ng lng cung knh. Ngi hip-chng(1) x ri ni : Ti cho thy i, bn ni vi th li bin tn h, cho thng hnh. Mng hnh phc, ly giy thng hnh ri mi mua giy xe la ng. Mi ngi mua giy xe u phi trnh giy thng-hnh bt k ngoi-quc hay ni ban n-. o-hu Losang lo gp tin mua giy xe la i Amlekhganj, gi 11 annas mi v. Ri, giy xe mua ri m thng hnh k tn ng du khng kp, xe la xp-l chy, nn o-hu Losang phi li ly thng hnh, ch c bn ngi i trc. Khng d s tr y ti khng c lo hu-hng. Xe tri qua trung(2) v cch bn, nm gare mi ti gare Amlekhganj l gare cht, ht ng ha xa, l 11 gi ri sng, n ng ti gare mt m ng i xe mai, bn Losang n hip nhau i. Ngy 1er Fvrier 1936 mng 9-1 m-lch. Sng im tm, bn anh em lo nu cm, nu tr ch o-hu ti. ng 11 gi ri, xe ti. n bn, anh em mng nhau, by cm nc, n ng xong, ng ln xe hi camion i Bambiti Dramsola. Xe ny ch go mi b hnh gi 1 rupee. Xe chy theo trin ni, tri qua bit bao o i, ni t ging. Ban u ni hn, khi, xem phong cnh no sn no thy m-l, c cy tng y ni, c thc nc, c dy thp treo ch lng phn qua my ci i su. Qua ba bn ci trm police nh, tra xt, trnh thng hnh. Ri ti ci hang quan i mt cy s ngn, ti y xe u gp tin xe v trnh thng hnh ri mi thi kn m ca hang cho xe qua. Xe chy n trm Bambiti 5 gi chiu. Bambiti Dramsola l ni cng ng xe hi (bit-l xa). Xung xe vo Dramsola, nu tr ung, ng. Ngy 2 Fvrier 1936 mng 10-1 m-lch. 4 gi sng, quy hnh l i, ln o xung i, trng bng qua non, ming ph ra khi, lnh t ti tay chn, mi th ra ting, trng ngc m-, mt ngt. Ng quanh Hi-m-lp bao ging, chp chng cao thp, tng reo, nc khi, gi a sng, mt tri ng bng, tm ngh n bt x lng, ri c vic i hoi, pht ti i th t l Chisubani (s douane) l 4 gi chiu. i ny c

quan Thng chnh v s mt thm nn kh lm. Quan s Thng chnh tra xt hnh l, mc ti, lc lng, xong cho li trnh Quc Vng thng hnh. i quan tra hch gt gao, lnh bng sng chm li l lm lm i lnh. Xui xp, thu thng hnh xong ri cho i. i mt i hai ngn thc, c h nc, ngh nu cm n quy qu, ri quy gi i na. By gi ti ti trm Chitilng, cng nhau ng, nu tr ung, ng m man, qun mi mt. Ngy 3 Fvrier 1936 11-1 m-lch. 4 gi sng, quy gi i, t y bt cc, ng xung dc phn nhiu, nc non mn nhn, tng b reo n, chim ca rc khch. 11 gi ti ng, gh qun im tm, quy gi i ti trm Patry c s police ng, hi tn h, bin ri cho i. Trn ni dm thy kinh Npal, thy thp cha. i rit 3 gi chiu mi ti Simbu-thp. Thp ng S-t pht thp, ln cao, trn nh ni ( hn). Vo , ty u, l Pht, nhiu thp, lo nu n, xong ri ng, mi m gn ct, vi vn ng-. S-t thp.(1) Ngy 4 Fvrier 1936 ngy 12-1 m-lch. T hm mng 6 thng Ging Annam, bn-tng khi i ving nc Npali ti Hi-m-lp-sn (Phn ng : Npal Himalaya). Va i xe la, xe hi, i b (v khng c ng xe) trn l su ngy ng, t ln ni Hi-m thng ti x Npal. ng i gay go lm, ni ny cao hn cc ni, tro non, ln o, xung i, u non tuyt ng nh vi, gii dc gii ngang khng bit my trm m k. Tuyt sa ngp cng, lnh thu rut non. Cc kh, i cm kht nc khng s, ch c qua 6 trm i, quan binh tra xt gt gao, nht l i a u v i th t. Ba nay nhp thnh ri, thong th, sm mi thc dy 5 gi, ra ry l Pht, nhiu S-t thp (Phn ng : Simbu-Nath). y l tin kip Pht chuyn thn S-t ti ng ni ny. Thp cao ln lm : 13 tng, cht bng ng . Cch thp ny, chng 10 cy s, i b mt bui ti thp Bouddha-Nath, ci thp ny cng to ln, cht ng, khng cha. Nhiu Lama n cng, hi thm i-c th kip xa Pht sanh lm thi-t ti thnh ny, xa l Kinh-. Bn tng l Pht xong, t gi i qua Radjagrir t, c bn Lama s ngi bao trc cha tng kinh, vo bu-in l Pht xong ra nhiu ch Lama tng nim Pht. Ri vic, c mt v Npali Bikku n cho mi vo t ngi xong, c bn ni-c ra nh l v c s n-nam dng vt thc v cu bn o li t ngy. Thng i ! Bt nh chng nguyn, bn tng t chi v t ngy gi ri

t gi qua ving cha kinh- Buddha-mti. Lc i ra cha kinh-, th c tri sang thnh ph, xem cnh vt cng ln lao khng thua g Bnars. Bn o l Pht xem cnh xong t gi qua C thp (ton bng ) l bi ri t gi tr li Bouddha-Nath thp (thp ng). Cn thp to th ba l thp Nam-mpht- (Phn ng : Nam-m Bouddha) cao ln 13 tng, cht cng bng ng. Hi ra l rng Trc-lm, ch ni , kip trc Pht hin thn cho cp ci n cho c sa nui con. Bn tng c tng kinh Kim-quang-minh nn bit tch ny, lc y, Pht lm thi t th ba danh l B--tt-a, v t ngy gi bn tng khng i ving c (i b hai ngy mi ti). Ton x Npal c ba thp ln v tt p. Trong khi i l Thp, bn-tng thy hng trm, hng ngn tng, tc n l bi, m phn ng ton l ngi x Ty-tng v Bu-tng, cn bao nhiu l ngi Npali. Ti Bouddha-Nath thp, huynh Losang mn nh ng li ba ngy. Mi v ng 4 annas. Sp t n ung xong l ba, bn gi chiu. Chiu li, Lama Losang bo bn tng sm l vt ng ra mt c Thngta-qun-thp. Nghe li, bn tng n ni dng l vt v nh l ngi, nhng ngi Thng-ta thy bn-tng u bc v c p y Pht nn ngi tay khng cho bn-tng nh l. Ngi mi bn-tng ngi. Ngi ni ting Hindou cng gii m ng-l cng kh, ngi hi thm bn-tng l ngi x no ? Bn tng va tr li xong, k huynh Losang bc li lm l Thng-ta ng xin php nhp in-trung m l Pht v mi bn o i theo. Vo n ni, bn tng khng thy Pht tng, ch thy mt hng bu-bnh bng phal mu sp trn , v Thng-ta thp nhang n ln cho huynh- lbi, ri ngi dn huynh- i thng xung ging ng. Vui ming, bn tng bn ng dy chp tay hi bng ting Hindou rng : Bch ngi, khi ny huynh Losang ni vi ti rng : ln l Pht, m sao vo in y khng thy ct Pht, li ch c mt hng bu-bnh (ging ci lc bnh chng bng ca x mnh, nhng c np) trn bn i in m thi ? (y l bn-tng c lng nghi l thp ca ch v tu hnh x y, v tc ca x ny : cht th thiu, ri ly tro b vo bnh m k trong thp, hoc c ngi giu sang c cng tin cng em k trong thp, theo nh Cao-min v Xim.) Ngi nghe bn tng ni, bn tr li rng : l bnh X-li ca Pht Thchca, thy m l ng mn y cng nh chn Pht thn, th c cn chi tng ct gi. Nghe qua, bn tng chng hng. Chp lu bn tha : Nghe rng xa kia X-li phn t bu-bnh, chia mi thp mt bnh, m y sao li

nhiu bnh ? Ngi rng : Phi, nhng duyn c y c l ng cng hiu, v ng l Thch-t, la hi ti lm chi ? Bn-tng chp tay bch rng : Annam qua ti x ny l thin sn vn hi, th c u ng r bit duyn c y, xin ngi hoan-h. on ngi dn tch : xa th X-li Pht t ti thp Nit-bn (Cu-thi-na-quc), lc binh ng-l no lon th T-s bn di qua nc Nip-ba-l, th ti S-t Pht thp. T khi ngoi-o thnh hnh th Pht o qua thi k mt php. ng qua ti Trung-thin-trc, ng c thy nhng thp-t tiu tan h-sp chng ? Tha, c thy. , l vy , v vy m ch tin T-s mi thu bnh trong cc thp b ph hoi m em v x ny, k vo B-tt thp y. V x ny trn Hi-m-lp-sn nn ngoi-o i khng ti, v nh ngi ngoi o khng a dng c tch ca Pht, nn mi cn cho ch tin T-s di v y nhiu bu-bnh nh th. Li mt ln na, n- b gic ng-l th ch tin T cng s trc, v rng ng-l l o Thin-cha, nn lo di qua y l ln th hai. Bn-tng gi Thp ny l truyn t lu tn, n nay l su i trong dng h. Chuyn vn xong, bn tng xin kiu v ch ng, trm t mc tng rng : T ngy xut gia, tng nim ch kinh th ch nghe hai ch X-li, ch cha tng thy. Ngy nay c hnh ng l bi, nhng mt cha ng thy C m thn thc. Ngy 5 Fvrier 1936 13-1 m-lch. Sng ra bn-tng ku huynh Losang m ni rng : Ti mun vo l X-li mt ln na. Losang le li rng : Ch y kh vo, ch cho vo mt ln m thi, nu mun i na th phi sm l khc. ng, bn-tng lin a tin 5 rupee cho huynh Losang i ra tim sm l, v huynh ny tho. Tm gi, tng theo Losang, bn tng i thng vo Thng-ta, ph by l-vt v trn-t nh trn. Hnh phc thay, ngi hoan-h em l-vt ln thp. Bn tng vo l ri th bch vi ngi rng : Xa xui(1) i n, xin ngi hoan-h cho xem Xli, ng chng ? Ngi khng tr li lin, tung suy ngh chp lu, ri ni : V ci cng-c xa xui y m buc ti phi ty-tnh hai tay ri s d np bnh cho thy xem. Ni ri, ngi li l hng xe hai bn tay, h trn khi v tng thn ch ri i thng li bn r bnh xung. Huynh Losang cm cy n bch lp li ri (v trong thp ti tm). Ngi d np bnh, bn tng ly king eo ln, dm tn vo ming bnh, thy hnh nh ht ci, nhng tic v thy khng ng r lm, bi v ci bnh th su m bng pha-l mu lc, nn thy khng r mu X-li th no, b mu pha-l chi vo nn xem ht Xli cng mu lc. Ngi y np bnh, bn tng l bi ri kiu v lun.

Bn-tng v c ngy bun-b, ba ng bing n. Ci tham tm dy ng v ngh rng : Mnh i, mnh thy, mnh ng l bi, m ngt mt iu l : thng thy Bn-s, tui cao m cng cng cao trong nn o hnh, nhng khng ng thy v l bi. Trn ngy m van-vi vng tng c Nh-lai, xin thng Nam-Vit ch Thch-t v chng sanh xui sao cho -t cu ng cht phn X-li em v nc Nam ( l ci tham tm n l l vy : l bi c ri mun thy, thy ri li mun cho c ng em v x m chia phc vi ch tng v b tnh). Chiu, bn o ro bc, nhiu thp, ving ph phng quc . Lc i vo ph mua mt xu chui trng Kim Cang, pht gp mt v xng rng HeatLama, ch t hai cnh thp ln. Bn o mn mua hnh thp v i gim bc Npali. Ngi mi ln lu phng hu chuyn. Mi bit hai thp u (St thp v Bouddha-Nath thp) c X-li Pht t, bn o l bi cng dng ri trn t phng xa n cu X-li. Bn o ni ting n- vi ng cht, v t thnh Calcutta ln min Bc nc n- l dn Hindou, i c ch-t hoan-h cho thnh cht-t vin bch X-li v ni rng : ai nut mt vin X-li cht khng sa a-ngc. K giu c n-na hng n thnh. Tri gn ti, bn o kiu v ch ng, v thut li vic y cho chng o hu nghe. Ri cng nhau i ra mt v ch-t y. Bn o, Losang v Phc-kin ba ngi ng i, hai v Lama kia li gi . Ngy 6 Fvrier 1936 ngy 14-1 m-lch. Sng li, bn tng i mt mnh th thn vo phng. Thy nhng mn m huynh Losang mua sm l vt khi qua, bn ngh rng : Mnh nn sm bng hai bng ba hm qua, ri vo mt mnh ra mt Thng-ta. Ngh vy, ri bn tng lin mc tin ra mua l-vt cht vo gi xch (ca tim c treo bn sn). Tin tnh 15 rupee. Tr xong, bn tng em l-vt vo thm Thng-ta. Cng y nh hm qua. Thng-ta mi ngi, m o, ung nc xong ngi bn mi bn-tng i em l-vt ln thp cng dng. Bn-tng rng : Bch ngi, hai ba cng dng ri, th nay ci l ny l l ti ra mt ngi v xin ngi thng tnh thu dng th ti c phc lm, ch khng phi l cng dng, v khng c nhang n. Ngi xem li, y nh vy, bn ni : ng x xa xui, thy tn cng v ca m n y cng dng cng l nhiu ri, cn mua chi na cho tn hao qu l. Bn-tng rng : Theo php con nh Thch-t th phi vy, ngi l bc Thng-ta i-tha, m ti y cng hnh i tha o. Ngi ni : Sao li thy p y theo x Sinnalese (l Colombo) v Burma (l Birmanie) lm cho ti tng thy l phi tiu-

tha. on bn-tng thut vic i ti x ngi phi ty phong tc, y l lut hnh B-tt o, phi chu chng sanh thn, ng, . Ngi nghe qua th c v cung knh hn hai ngy trc v lc mi vo ny gi. on bn-tng xin ngi nhm l ra mt, ngi i ngi qu l, b ni-n i ba phen, ngi nh phi ku o nh thu l y. on ngi hi thm cch hnh o ni NamVit th no, th bn-tng ni s lc ci php yu. Ngi c v vui mng v phc lm. on ngi ni : c bn s ca thy c l cng gi lm, v thy bc u. Tha phi. Thy ti nay gi, xut gia t lc nh, tng nim Php-hoa kinh. Ngi nghe qua khen tng, nhng bn o khng t v vui v ni rng : Tuy tu lu m khng trn, v l c m s khng, nn ti bun qu. Bn tng bn ni : Vy ngi khng r sao ? V thy ca ti hiu l kinh m tu l l, m khng ng thy X-li m nh l cng dng cu phc cho chng sanh l s. Ni ri bn-tng bn sp xung nh l ngi. Ngi lt t cng tut xung m ly u ca ti v ni : Nu thy lm nh vy th ti khng vui, v cng-c tu-hnh ca thy rt dy, l vy ti mt ht phc. Ti bn chp tay xin ngi hoan-h cho thnh cht t em v, trc cho thy ti v ch Thch-t ng l bi v trng thy, sau l chng sanh ni y cng ng chia ng phc lnh. Ngi l Thch-t i-tha th t ngi bit vic y. Ngi ngn ng i lt, bn ni : S y kh vng, v ngi cng r X-li l vt bu nh Pht o, su i hng gi ch ny, cha c ai c ng hng phc y. Nu Quc Vng r ng th cng qu ti, tuy ngi l o Hindou. Bn-tng nghe qua bn rng nc mt, sng s chp lu, nh l ngi na, ngi cng ln v ni : Ngy nay ti ri tm qu, khng bit tnh sao. Bntng l na, ngi na v ni : Thi thi, v o c ca thy, v cng c kh hnh ca thy v v chng sanh, du ti c b kh sau khi dng cho thy cht nh X-li, th ti cng cam tm. i ! nghe qua ng bnh hp hi m gp thuc hi-dng, nn l na, ngi na ri nm tay ko thng vo i-in, ly cha kha m ca thp, vo vng bi, qu ly, ri ng dy ni rng : Nhn duyn bao nhiu th ng by nhiu, ti khng bit. Ni ri bng bu-bnh xung, bo bn-tng ly mt ci khn vi vng ca Bn-o cng trn in, trn u, tri ra, ngi trt c bnh trn khn, th nghe nh c cht t rt vo khn. D bnh ln, bn tng bn tm khn, ri l bi i ra. Ngi cn dn : Cn thn, ri ngi a ra ca. Bn o kiu lun v ch ng ng dng ba ng, lng mng khp khi.

Chiu li, bn o nh n v Heat-Lama, hm qua ch c Losang Lama v Phc-kin dng l vt ra mt, bn o khng bit nn khng sm trc. Ba nay mi i mua cht t bnh tri ng vo hp alumium(1) dng lun cho ngi, v ngi i i rt t t hn mi ngi v ni : Ti hng a v knh mn ch v Bikku. C thy ngi Tibetain u tng phc, v ngi cho thng hnh xut ngoi, nu khng c cng kh b ra khi i. Ngy 7 Fvrier 1936 ngy 15-1 m-lch. Sng ra, bn o hi huynh Losang i v Pht--gia. Bn o v hai v trc (Losang Lama v Phc-kin) ng n t kiu T-ch. Hm qua, 6 thng 2 ly giy thng hnh. Ba nay bn o cn xin ghi passe-port ring ca mnh. Ti nghip, ngi cng vui lng y th. C xe hi camion, song gi mc qu, Losang o hu khng chu i. Ba anh em v, cn hai v lama kia li v v Ty-tng ng khc. T bit nhau xong, v Losang Kompo a i ti gip ranh kinh ri tr li. Thng n Kinh th nh v Lama ch, tn Darma-sp, ra mt tiu ch cho phng ng. Sp t hnh l, ri ko nhau ra mt i ch. ng 120 tui m cn si nh ngi 70, 80, ngi trong ging, bn o n cho (cng u), ri xin ngi ghi Thng-hnh. Chuyn vn mt chp, th thy ngi bng mt mm l vt, bnh mt v np dp, tr trc mt bn o, trn t nh, rt tr Ty-tng mi, gi l tip cng T Khu, v ngi l Hi-vin thay mt hi i-b- trong nc Npal, ngi hng xem kinh, nn bit trng ngi tu hnh. Ri bo ngi nh bng sang qua phng, trn t ch bno ngh, ch mt bn-o c t m thi. Ba anh em n ung xong, lo nu cm ri i ng. Ngy 8 Fvrier 1936 ngy 16-1 m-lch. Sng 5 gi thc dy, im tm cm nu hm qua, ri quy gi i t gi v cm n ch gia nh, cn ngi gi c, sm qu cha thc. 7 gi, quy gi i ti i kinh hon mn Dram-sola Patry l 11 gi tra. Trnh giy passeport de retour(1) poste police ri i ti na ti trm Dramsola Tichilang 4 gi chiu, cn sm i mt i na phi tri ma tuyt, nn rn gp bc tm qun ng 6 gi. Gp qun, ng nh, lo nu n ri ng.

Ngy 9 Fvrier 1936 ngy 17-1 m-lch. Sng 4 gi thc dy, quy gi i rit ti i Chisu-bani (Douane), trnh thng hnh. Quan i thu thng hnh retour, ri cho thng hnh Quc-gia. Sang qua phng vic xut-cng ng 3 anna thu ( vy, cng cn tra hch ; nc no, tu u lng xng). Xui xp, i rit ti 10 gi n trm Dramsola Bambiti (bit l i). i hay, khng bng may , phc gp xe hi, gi c tnh xong, lo mua vt thc cht t n ung, ri ln xe hi i cng 1 rupee mi v. Xe hi chy n gara Amlekhganj 12 gi ri. Xung xe, mua vt thc n thm cht t, ngh ch chuyn xe la 8 gi chiu. y nhc lc hm qua ng ti qun, khuya li mt, hai gi ma tuyt ln qu, sng i th tuyt xung lp ng, ng nh nh t vi, lnh t ti thu rut non. T m ti nay, 48 tui mi bit tuyt. Ngy 10 Fvrier 1936 ngy 18-1 m-lch. 5 gi sng, xe la v ti gare Muzaffarpug, i xe i thng ti gare bn xe la Paleza. 8 gi sng n im tm bn tu Patna Steamer. 10 gi tu chy qua bn Dighat-Ghat. V n y, bao nhiu s mi m my ngy ng sng tuyt u trt xung sng Gange, trong mnh nghe nh nhng khe khon. Tu Sampan chy ti bn 11 gi 15. Ln xe hi li gare Patna Junction. 12 gi ti gare Sumpur th o hu Phc-kin t gi xung xe i Grawpur ng i ving Kusinagar. Cn li o hu Losang v bn-o i thng v Gaya, li 3 gi chiu, mng hm, mn xe Tm-tm i vo thnh ph, xi cm tim v i qu, tri qua hai ngy n bnh bt nng theo qun dc ng, ri ln xe v thng Pht-gia 5 gi chiu, gi xe 10 anna. Thu nay tng nghe kinh ni X-li, ch no thy hnh trng. Nay ng l bi v thy ng, thnh ng mi bit tht rt hu hnh. Khi thnh cu X-li th xem chng ng r, bi trong hang thp, by gi v Pht--gia, em Xli vo hp t t, mi thy r rng ho quang ngi chi, mu hng bch tt ti, du cho ngc di cng khng ty. Vt v gi qu thay ! l nhn duyn ng X-li tng thut trn. V khi bit Nam-Vit l ch mun

kho cu Pht o Ty-thin, ch khng c ci hnh nguyn no v s cu X-li hay l trng mong i tham cu Pht o Ty-thin. l s tnh c, bt cu t-ch, hnh-phc ton ci nc Vit-nam, nn mi ng nh vy. Ngy 11 Fvrier 1936 ngy 19-1 m-lch. qu mi trng, dung thn ni Tng gi, ti Lc-gi-vin thuc thnh Ba-la-ni. Tng gi ny c trn vi chc tng chng, gc ca i-B- hi (Maha-Bodhi Socit) lp cha hiu M-la-cn-d-cu-chi (Mulaghandakutti Vihara). ng tng lm s hnh chi o ni, ngoi, hu, v ca nh Tng-s ti y ; ph nguyn ri mt vic. Bn o nh hi cho giy i nhiu v l bi, cng dng cc ni Pht ctch tri ba thng c d, i cng my ch Thnh-a nh l : Ca-b-la-quc, ving vn Long-b-nhi (Phn ng Lumbini) l ni Pht mu May-da h sanh Pht t. Ch ny cch thnh Ba-la-ni Lc-gi-vin khng bit my dm, i xe la Grand express (i-tc-ha-xa) hai ngy ti ni, ri i b mt ngy, v khng c ng xe hi, xe nga, mi ti ni. Nn xa tch c, tr i vua A-s-ca cn ng vng. Chnh ph ng-l sng-tu li rt tt v ngoi-quc ch-tng v trn-tc hng du-lch. Cch Ca-b-la-quc i na ngy xe la ti Tng-gi Da-k-th Cp-c-c-vin (Phn ng Sarawasti). Ti y c cy B- ca T-s A-nan-, cng cn sung tc nhnh l v nn c tch xa vn cn, c lnh canh gc. Cch Cp-c-cvin cng na ngy xe ha, ti Cu-chi-na-thnh M-li-quc l ni Pht i-nit-bn (Phn ng Maha-Nirvana), ch ny c thp ln lm, c cha trn nng(1) rng Song-th, c ln ct Pht nm tr u v hng Bc. Cch cha chng ba bn ngn thc l ni thiu X-li. Bn tng c thnh cht t tro ni y ng lm vt k-nim. Ch tng-s cc nc ng i y, u c thnh tro y c. Ch ny xinh p, phong cnh hn hai ch trc v Chnh-ph chnh tu lung hn, canh gc cch nghim hn bi phn. Cch y ba ngy xe ha l B--th, Pht--gia thp (Phn ng Bodh-Gaya) hay l Bouddha Gaya, cch thnh -gia su ngn thc (Gaya Ville). Ch ny nn xa tch c ln hn ht v cn tt p, t h-hao. Chnh-ph giao cho i-b- hi bi b qun xut. Bn-o y gn ba thng l bi cng dng v cng qu cht t, hng ngy tng Php-hoa kinh di ci B-, di ci B- c thch-ta ca Pht t xa ta o trng, nhnh l sung nm lm. Cch y i xe hoc i tiu-ha-xa na ngy th ti Na-lan-d tma-gia, nn xa tch c rng ln, xa c T-s Huyn Trang hc o v thnh kinh ti y, ch La-hn T-s xa ba k i hi ti y m din dch

tam-tng : kinh, lut, lun. Cch y nm su ngn thc l Gi-da-d thnh, kinh vua Bnh-b-sa-vng (Phn ng Radjagriha-Bimbisara). Non Linhthu bao quanh kinh-, c ng K-x-kht-sn rng ln (Phn ng Griddhsa Khutta). Tu gi Linh-thu-lnh. Ni thp nh ni in Ty-ninh, cch thnh li nm cy s, tro ln non K-x th c ng xa Pht nhp thnh b -b-t-a xeo hi Pht. l khi to lp ng, by gi cng cn y nguyn my khi ln nh nm , bn o bt ng tm thng Pht pht sa nc mt. Ch kinh thnh ny phong cnh rt p, c khe nc nng, c mi(1) nc lnh, c hn ha-dim ; ch ny nn xa tch c vn tiu-iu, ch cn nh tnh-tht Pht-t m thi. Chnh ph ng-l chm nom sa son ti t-ma-gia Na-lan- lung lm, sch s ; v ca phi mua giy nhp mn, mi ngi hai cc, khi i ving th c lnh theo sau lng, nghim nht hn ht ; v ch ny nhiu mn c-tch ca Pht-o. Gn Nalanda c nh C-vin, n trnh giy mua ti Nalanda th mi m ca cho vo xem. i ! nhiu mn c-tch, y, bt, hnh tng Pht v ch B-tt, Thinh-vn. Hnh c Di Lc p lm, trang-nghim y-phc, ch khng phi nh ca Tu ln ct mp to, bng ln vy. Hnh ct c Vn Th ging nh ct c Di Lc. Ti Thin-trc ch c my ch l Thnh-a m thi. Bn tng nhiu khp v l bi, cng dng. Cch B--th chng su, by ngn thc l rng U-du-e, ch Pht-t lc nin kh hnh (Phn ng Ourouel). V cch B--th hai, ba ngn thc l vn ca c Su-gia-ta (Sugata) l ngi con gi dng sa cho Pht ti ci Ta-la-th. Cch ci Ta-la vi trm bc l B--th, cy Ta-la-th khng cn. Ngy 11 Fvrier 1936 ngy 19-1 m-lch. Nay l ngy bn o gi th xin php bc i ln min Ty-tng, theo chn tng-s lama Ty-tng, xung Pht--gia cng dng. Trn ma lnh bn thng, h ti hi i-b-, nn d lm quen vi cc ng. Theo on hip chng tng lama m i th d, s v chng ngi. Vinalananda Essistint Secretary Maha Bodhi Society 4A College Square Calcutta Master and Secretary,

Yesterday I returned from Nepal selfly. Though the journey was interesting somewhat difficult. Now I am intending to visit Tibet with Tibetain lama who is going there. I hope you will kindly permit me to go there. I am doing well. Hope this will find you in sound health. Yours obediently, yours sincerely.(1) Chp hnh di ci B .(2)

Ngy 12 Fvrier 1936 ngy 20-1 m-lch. Ba nay ly hnh v kin. o hu Dhammajoti knh nh lm k nim. Ngy 13 Fvrier 1936 ngy 21-1 m-lch. Hnh chp vi o hu Dhammajoti. Ngy 15 Fvrier 1936 ngy 23-1 m-lch. u non tuyt ng thoa vi. Hnh gp chn tu nhp nh ngi. Trn mt gng lnh by my nt. Trc n bn o v thng i ! (L ba hi) Thin nhin ot l lun hi qu. Tc ly trng duyn on nghip nhi. Hi-m mch ng tm X-li. Bi t i-c nguyn nh li. Ngy 16 Fvrier 1936 ngy 24-1 m-lch. Hc ting Ty-tng. Ngy 17 Fvrier 1936 ngy 25-1 m-lch. Hc ting Ty-tng. Ngy 18 Fvrier 1936 ngy 26-1 m-lch. Hc ting Ty-tng.

Ngy 19 Fvrier 1936 ngy 27-1 m-lch. Hc ting Ty-tng. Ngy 20 Fvrier 1936 ngy 28-1 m-lch. Hc ting Ty-tng. Ngy 21 Fvrier 1936 ngy 29-1 m-lch. Hc ting Ty-tng. [Hnh dn ti y h.] nh ny l nh ngn xa Pht Nit-bn ti Cu-si-ni-thnh. T Sarnath ln ti ch ny cng bng Th-du-mt ln Budop. Cng i xe la bng ng i xung Bodhgaya. Ch tu-hnh ti n- thng khi mi vo tu th hay t tp ni Bnars ng n hc, nghe thuyt php, n khi ot ng mi m ci Chn-nh ri th i n Bodhgaya m Thin-nh, n chng ln tui ng i n Kusinara ny m lo tu tp n tch dit. y l kiu tam tha, t lm : i tha. trung tha. Kusinara tiu tha. Bodhgaya Bnars K tn : To. Ngy 22 Fvrier 1936 ngy 30-1 m-lch. Hc ting Ty-tng. Ngy 23 Fvrier 1936 ngy mng 1-2 m-lch. Hc ting Ty-tng. [Hnh dn ti y h.]

Ngy 24 Fvrier 1936 mng 2-2 m-lch. Hc ting Ty-tng. [Hnh dn ti y h.] Ngy 25 Fvrier 1936 mng 3-2 m-lch. Tng Php-hoa, Phm An-lc-hnh ng nguyn 14 phm. Tri ni cung phong, xuy kh ch trn cu. L B- rng, ch tu-hnh cp c-s lm. Bn-o trong lc tng, l no rt trn kinh v quanh ch ngi th lm L B .(1)

Ngy 26 Fvrier 1936 mng 4-2 m-lch. Ngy nay bn o c th ca i-b- hi vui lng cho bn o i Tytng. Copie bc th : Recu letter Post. Card of many Master Rev. Sasanasiri Thero (Maha-BodhiSociety Sarnath (Benares)) Sarnath 24-2-1936 My dear Rev. Tao. Many thanks for your kind letter. I am very glad to hear that you are in sound health. If you intend to go the Tibet, you have my permission. We are in sound health. I wish you success and every happi-ness.(1)

Ngy 27 Fvrier 1936 mng 5-2 Bnh-t. Ngy u khi i Ty-tng (Tibet). Trc khi tm bit Pht--gia, bn o l Pht, nhiu B--th, kinh hnh quanh thp, on lo cng ng, dng bt ri, th mt gi ln xe nga, thp tng mt v Lama-tng, php danh Gava Smden,(2) cng ba t ca hunh : 1 Chamba Choundouss lama 2 Is(3) lama 3 Isess Chamba i ra Gaya thnh. o hu : Dhammajoti, Karma v c-s Shananda a ra xe kin. n ni, 3 gi chiu. Ln i-tc-ha-xa (Grand express) i Calcutta. Gi xe nga 4A.2P xe la 4R.7A.2P [Hnh dn ti y h.] Ngy 28 Fvrier 1936 mng 6-2 Bnh-t. 5 gi sng ti kinh- n- l thnh Calcutta. Xung bn s ha xa, i qua thnh ph, ln xe nga i cng lama n nh quen ca hunh ng , ti

ng Black-bursn Lane, Phear Lane theo ng Bow-Nazar, c ng xe in i Sealdah ; ngy nay lnh chque 193 rupee, i dc xung tay mt gp ng Live nh banque. Xong, li ving cha ca hi i-b-, hiu cha l Sri-Dharmarajika Vihara. Xin hn(1) s tin 13 ng cho hi v gi 10 ng cho Dhammajoti. ng Chnh-t-hng vit mt ci th gi gm bn-o cho ng qun Laden La(2) Darjeeling. Sardar Bahadur General S.W. Laden La. N Building Darjeeling Dear Mr. Laden La, I hope you have reached Darjeeling safety and that you are in the best of health. The bearer Rev. Tao who comes from Annam stayed in our temple at Sarnath for several months. He is desirous of visiting Tibet. I understand that he has made arrangements to accompany a party of pilgrims. I facilitate his going to Tibet by helping him to obtain necessary permission. I shall also appreciate much if you will intro-duce him to one or two of your friends there. He is a very devout Buddhist monk and during his stay with us, every body become fond of him. So you can easily recommend him to your friends. Your sincerely.(1) Mua film 5R.10A

Ngy 29 Fvrier 1936 mng 7-2 m-lch. [Hnh dn ti y h.] Ngy 1er Mars 1936 mng 8-2 m-lch. Ba ba ry ti nh ng Liu-Ming, 88 ng Phears tc ku Chuna-gali. ng l ngi Qung-ng, c v Ty-tng, c nm ngi con : hai trai ba

gi. Ban u cn b ng, ngy th ba ni nh u vui v yu knh, chuyn vn. Khi th ting Hindou, khi Anglais, khi Qung-ng. ng, t knh mn Lama-tng. Ba nay 1er Mars, o hu lama Samdhen i Burma cng lama o hu Gushiss, hunh i thnh ct Nh-lai ng em v Tibet. Bn o li mt mnh ti nh Liu-Ming i nhn. By coi tay v khuyn nh ng tu c-s. ng bn vui lng chu. B ch mng qu. T y ni nh u yu knh bn-o gia bi. Bo ng mi nm i Pht--gia mt k, cng dng cu phc cho hu-lai. Ch lama Choundouss i Bodh-gaya tr li s hip i Darjeeling. Cn Samdhen s v v i Darjeeling sau. Ngy 4 Mars 1936 11-2 m-lch. Ngy nay huynh lama Chamba Choundouss Gaya v li 10 gi mi. Huynh ni mai 8 gi ti s i Ghum Darjeeling. Ngy 5 Mars 1936 12-2 m-lch. T gi gia quyn ng Liu-Ming i Darjeeling. Mua souliers(1) 2R.8A. 7 gi ri ti i xe kin ra gare. Thy Lawrence a ra gare Calcutta Nord. Mua giy i Siliguri 5R.14A.3P. Ngy 6 Mars 1936 13-2 m-lch. Sng ba nay 6 gi, i-tc-ha-xa n gare Sili-guri, sang xe la nh mua giy i n thnh Ghum (Ghoom) 1R.6A. C mt thy xt hnh l. Thy trong ng c mt ci thng xng khng, tng c lung i cn, ti m ra xem thit thng khng mi chu thi. Huynh Chamba Choundouss lama c ci rng phi ng 1R.4A. Xe la nh 7 gi ri chy. Cch ba gare th xe khi s b ln ni Hymalaya. Ti gare Chunbhanti (lvation 2.208m). Ti gare Tindharia (2.822m). Ti gare Mahanadi (4.101m). Ti gare Kursiong (4.864m) l 11 gi tra. [Hnh dn ti y h.]

Gare ny ln, c ph x, c cng s chnh ph, cuc, c nh Tham-bin trn nh ni. T y dc ng nh ca lu i ng o. Cuc v i ca Chnh ph Anglais thy cng thm knh phc. Ti gare Tung (5.656 hc), ph x p , c nh giy thp. Ti gare Sonada (6.552 hc), ph x cht t. Mt gi chiu ti gare Ghum (7.407 hc). Hc l th thc ha , Anglais dng thc 1 hc ny m o ni, k ra 2 hc l 1 thc ng-l. T thnh Siliguri ti chn ni ln ti thnh Ghoom tri qua 15 ga, mi gare u c dng bn ghi b cao mi gare ni thnh ln. Tuy trn ni m thnh th khng km st t bng, thit Chnh ph ng-l kho to thnh non th cho khch n chi c nc lc ma h ni n-. Mi thnh c thc dng cho khch du. Ti Ghoom, xung xe vo ph ng ca ch huynh lama, n cm v ngh. [Hnh dn ti y h.] Ngy 7 Mars 1936 mng 14-2 m-lch. Sng, do ph xem th phn ng dn Ty-tng xung , bun bn lp s nghip Ghum ny. Thnh ph cng p , c cha Lama ln p, ang sa son cng rm, ht chp, l Pht, xem cha. T thnh Ghoom ny th thy lnh ri, ma tuyt hng ngy gi trong trng ni. Li thng ny Calcutta khi nc m ti y cn gi tuyt lp non, thit ci lnh khng th ni. Huynh Lama ni : Lc ny tuyt ng cn cao qu, th i bt tin nn tm ngh ti Ghoom v thnh Darjeeling mt thng. Ngy 8 Mars 1936 15-2 m-lch. Ti Ghoom lc 7 gi sng tri ma. 8 gi ri ht ma. 11 gi cc quan ng-l t tu ti cha Ghum-pa c Laden-La ch s tip rc, d cuc cng rm v ht rm. Bn-o chp nh ni cuc. 12 gi khi ht rm, mang mt n ma. 1 gi ri ri cuc. Bn-o trao th ca Chnh-t-hng cho Laden-La. Xem th ri, bo chng Samdhen v Ghoom th bo i cng bn o qua Darjeeling. Cng hi 5 rupee.

Hnh ti thnh Ghoom.(1) Ngy 9 Mars 1936 16-2 m-lch. Ngy nay l ca o Hindou. Cng kin ca ht, on ny l kia cm c i cht ng, kn trng ca ht, tc cng l, ly son vi ngi ny ngi kia mt my u c lm cng vy, gi l tt. Li c k dng ng tht, tht nc mu k khc, qun o b mu th. Chiu i do ph cng o-hu Losang, pht gp mt c Lamani Garnyen Tharchen, mi vo tim cng dng tr sa v xin cng dng mt ba n ngy mai cng ti tim ny. [Hnh dn ti y h.] Ngy 10 Mars 1936 17-2 m-lch. i n cm ca c Lamani Garnyen Tharchen cng dng Bhudhism Min. Ging gi c ngy, lnh thu xng. Khi s ba nay mi sm mi mua 2 sous sa b ti. C quen vi hai v chng ngi bun bn ti Ghoom, v chng cn nh, tc li 25 tui. Trong ma ng ri, hai ng b c i cng dng ti Pht-gia, tm ti nh cng s ca Hi i-b-, trn hai tun l, nn bit bno. Bn-o li tim mua 2 cc khoai lang ty v c-tomate. Hai ng b va bn va cho thm.

Ngy 11 Mars 1936 18-2 m-lch. n bnh m. Ngy nay cng cn ging gi, v bng khng c ging gi y th Ghum ny lnh cng nh gia ma ng Pht--gia, th cng d chu. Mn huynh Losang i mua gim mt ci qun, v ci chn mng m thm b gi lnh ln vo, lnh qu, mn c khng li. Mua ng mt ci qun n 2 rupee v huynh Iss lama, biu ngi Tibetain em o li, c huynh Losang xem v mua gim 6R. Ngy 12 Mars 1936 19-2 m-lch. Khng i u. Hc ting Ty-tng. Ngy 13 Mars 1936 20-2 m-lch. Ngy nay mn huynh Champa Choundouss, sn dp i Darjeeling th ra hnh gim, gi ra 4 anna, in ra 8 tm hnh l 8 anna, cng l 12 anna. Li qun quen, th thy c mt mnh ch qun ngi, hi c me khng ? Tha khng. Thy th nh c kh, ly nhai th mi r ci xp xi phi kh, bn mua 2 xu. Ch ly giy gi trao tay v tr 2 xu li, ni cht nh, xin h thy. Hoan-h ! Ch l con ngi nghip ch. Cha ca ch tn M. G. Ishen Ch tn Isering Wangdi. P. O. Ghoom Darjeeling. Hi sng, huynh Champa Choundouss cho hay rng : Mt, ngy 16 thng 3 s c i c Baha Lama Dromo Gheshay(1) cha Kursiong tr v cha Ghoom (hai cnh cha ca ngi c). Ch v lama s u i xa 2 km tip rc. Vy thy thay mt ch B-s M. B. S. (Maha-Bodhi-Socit) i n rc ngi. Ngy 14 Mars 1936 21-2 m-lch.

Sng i do trn con ng trn nh, theo con ng i xung ch. Trn cao dm xung thy cnh thnh th rt lch v pha trn nh cng c nh ca, lu i. ng ny l ng xe hi i Darjeeling. Chiu 2 gi i do cng trn con ng trn nh song i ng trn. Ti ch hng ro st, xem ra l t-thnh Thin-cha. i ti dc theo ng, lc xem nh khc, lc coi lu i nh ca theo ng v trn nh cao nguy nga. i ti nh thng, tri lnh, nh quan binh, nh dy thp ln, sn banh, nh th. Tr v, thy n b Ty-tng ko xung cn ng, h l vui ci : y tm thng ng loi, cc kh khng hay. V ti ph 4 gi 50. Ngy 15 Mars 1936 22-2 m-lch. i ch mua hai bp ci v x yu 14 anna. t 2 anna bnh bao chay market (ch). Ngy 16 Mars 1936 23-2 m-lch. Sm mi ny, bn-o mi hai v lama : Iss lama v Isess Champa, ng mt ph, i n bnh bao, ung tr cn huynh Losang mc c khch lo nng bnh i khch. n ri v lo film vo my chp nh, on lo sa son i rc i-c Baha-Lama Dromo-Gheshay. Ngy 17 Mars 1936 24-2 m-lch. Ba nay thc sm, tr nc xong, huynh Isess lo nu hai ni cm, ng cng dng ch tng ti Cha. 9 gi cm xong, bn o xut 1R mua beurre Ty-tng, nho kh, ng ct ng trn vo cm v n Ty-tng vi sa ti ng nu tr thc kiu Tytng. Xong xui, mt ngi mt si vi lc anh lc b ti, bn anh em : ba Ty-tng c-s vi bn-o ng bng thng ln cha. Huynh Choundouss ni xong mi dng cm cho Ha-thng v ch Tng. Vi lc dng Hathng, ngi chong c mi ngi, chp hnh mc Ty-tng phc. Ngy 18 Mars 1936 25-2 m-lch. Ba nay khng lm g. Sm mi tr nc xong xui, rnh vit th cho ng Gio-s Sarnath, song cha ng sch ting ng-l nn cn xem li. K c huynh Tsering Wandi li xin cho xem hnh chp ngy ht rm ti cha.

[Hnh dn ti y h.] Coi ri hunh cng a xem hnh ca hunh chp ti Bodh-gaya. [Hnh dn ti y h.] Chiu 3 gi, li phng huynh Losang, hunh ni mai 19 thng 3 ti i Kalimpur. Bn-o ni huynh Nepal 5R. Ngy 19 Mars 1936 26-2 m-lch. V s. S ph tng cng : Xe nga ra Gaya 0R.04A.2P Xe la Gaya Calcutta 4 .07 .2 Tr cho hi M. B. S 13. Tr Dhammajoti 10. Mua film v s ph xe 6. Xi ti Phears Lane 1. Souliers et jarretire 3. Xe kin, mua giy i Siliguri, coolie 7. Ngy 20 Mars 1936 27-2-.l. V s. Giy xe i Ghoom 2. Dng cho hi Darjeeling 5. S ph ti Ghoom 14 ngy 4. Qun o Ty-tng 8. Ra hnh 1. Hn cng dng phn thc ch Lama 1. Ni Nepal ca Losng 5. Tng cng ngy 27-2-Bnh T : 71.Rupee Ngy 21 Mars 1936 28-2 m-lch. Ngy nay huynh Samdhen v ti Ghoom 10 gi mi c thnh ng bn ct Pht-t : 150R, 25R, 23R, 28R. Ngy 22 Mars 1936 29-2 m-lch.

Ngy nay huynh Samdhen i Darjeeling tr v, pht tin cho thin nam tn n : theo php Lama i xa v th bn o ti dng tr bnh l mng th Lama p l li v khng th i dc ng. Hunh mua h cho bn-o hai bng ci. 1 gi li nh huynh Tsering ving, ng gi hunh i tr English, sa v bnh m nng. Nhng t chi vic n, hoan-h ung tr. Ri chp hnh huynh Tsering. Kiu v. 3 gi tri ma tuyt. Ngy 23 Mars 1936 mng 1-3 Bnh T (thiu). Tc mng 1, ngi Tibetain i cha, gi tr bn sch s, dt v cng con, em l vt n cha. Thy qun c bn me, mua 1 xu, nu canh chua vi bp ci. Lu ngy khng dng n. Sa m, ma tuyt ti ngy r r. Losng i Kalimpur v, li thm huynh Samdhen. [Hnh dn ti y h.] Ngy 24 Mars 1936 mng 2-3 m-lch. Ngy nay mua 2 anna khoai c hnh, 2A bt c-ri, 1A ng . Vit th cho S-c Sarnath. 4 gi c Hi ti tnh ton dng tr ti 7 gi, dng nc cm ru nh trc, 11 gi r hi. Ngy 25 Mars 1936 mng 3-3 m-lch. Sm mi ny, Hi cha mua tht em dng cho Baha-Lama v ch tng : mt i tru dng S-c, tht sn dng ch tng. 9 gi ko nhau ln cha. Qua 1 gi hi na, mt thng hm cm ru na. Hi ny lo quyn tin ct nh thin Dramsola. Bn-o dng cng 5R. Huynh Samdhen nhc u v snh rut. Bn-o gy la cho hunh h lnh. Ngy 26 Mars 1936 mng 4-3-.l.

Sm mi thc dy, huynh Samdhen cn ngh. Thy hunh au, thng thn nhau v cng s tr ni ngy gi. Lc hunh thc hi bt khng ? Bt. Mng, bng ha l ln cho hunh h lnh. C ngi n h hunh hai bnh m, hunh bn chia cho bn-o mt . Hoan-h. Hunh ni i lc tuyt r, i mi tin, lc ny tuyt ti gi. Bn-o ni : Huynh bit, huynh iu nh. Ti h cn hi v ung nc hm. Ngy 27 Mars 1936 mng 5-3-.l. Hai v Lama tng kinh vi Samdhen c ngy. Huynh Choundouss lm bnh bao, bn-o cng lm bn ci nhng chay. Ngy 28 Mars 1936 mng 6-3-.l. Khng chi l. Hai ngi nh lc lc ht trc n bn-o. Ngy nay t chi tr Ty-tng, dng nc lnh. Chiu sa m cch 20 thc khng thy nhau. 8 gi ma ln. Ngy 29 Mars 1936 mng 7-3-.l. Dimanche. Sm mi tng kinh ri cng nc. im tm bnh m nc l ri, i li thm Losang. Chuyn vn tnh i tt xu. Bn o khuyn ng ni s ngi. Khi ang ni chuyn bng c Lama i quyn tin lm cha c Choundouss dt. Bn o thy Losang cng hai cc, th cng cng hai cc. Ma ! Ngy 30 Mars 1936 mng 8-3-.l. Lundi. Nu c-ri vi c di d. Nh thng khng chi l. Ma ! Hc ting Ty-tng. 1 trng ga l 2 annas Englis. Karnga = 2 annas 1 Kargna Gigng = 4 annas 1 Gigng

Ngy 31 Mars 1936 mng 9-3-.l. Mardi. Ba nay mua hai bp ci bng 6 xu, mt b rau hng 1 xu. Go 1R. Hc ting Ty-tng. Ngy 1er Avril 1936 mng 10-3-.l. V s. Mn huynh Tsering Wandi chp bn-nh v lun dp hunh i Darjeeling gi ra film. Huynh Samdhen h hai khoanh bnh m. Ru xng l cm ru np hng. Ty-tng gi Tr. Hc ting Ty-tng. [Hnh dn ti y h.] Ngy 2 Avril 1936 mng 11-3-.l. Sm mi chin cm ngui n lt lng. Mua vi cc bnh h huynh Samdhen v y h cho bn-o hoi. Bnh v hng bng 5 cc (anna). Gi huynh Tsering mua 2 annas nhang v gi tin ra hnh. 1R.2 xu. 10 gi ma ti ti ma tuyt. Ngy 3 Avril 1936 12-3-.l. Huynh Choundouss ly mt tm hnh. Huynh Tinzine Zapha ly mt tm hnh. Bn o ly tm film chp vi huynh Samdhen ti Bodh-gaya. Ba nay gi th cho o hu Dhammajoti. [Hnh dn ti y h.] Ngy 4 Avril 1936 13-3-.l. Sm mi sa m, chiu ma tuyt ln lm. Ba nay mua hai cc bnh m, h Samdhen phn na. Mt bp ci 5 xu, hai chim ng, ba chim khoai. Ngy 5 Avril 1936 14-3-.l. Ba nay tng kinh mi rc va. Samdhen h bnh m. Xong vic. Mua bp ci khoai lang, du, c-tomate 3 cc. Nu c-ri chay h ni bn nm ngi. My ngy nay rnh, chiu bn o hc thm ting Ty-tng. Ngy 6 Avril 1936 15-3-.l. Tng kinh. im tm cm chin. on li ving Losang, ni 8 rupee-relic (reste). Tr cc li cho hunh v tr 3 rupee li. Mua hai bp ci bng 4 xu, 1 xu c-ri bt v v 2 xu c-tomate, nu n ng, ri dessert(1) 2 xu cm n.

Ngy 7 Avril 1936 16-3-.l. i Darjeeling v gi ba cartes postales cho anh mi. Li qun Laden La, ngi mc i lm vic ti 3 gi mi v nh. Ba huynh : Samdhen, Choundouss v bn-o ch t 9 gi mi cho ti 6 gi chiu mi ra mt ngi ng. Thy k vo nhc ngi th ngi cho mi bn-o vo, ngi hi chng no i Tibet ? Ti khng hiu, chng no Samdhen lama i th ti i vi hunh. Ngi hi c Samdhen i y khng ? C. Ku ngi v. Samdhen v bureau(2) th ngi k gi ti. Mua carte postale 1R. - mt hp fromage 1R. - c, bao th, giy 1R. Xe hi 1R. S ph v ng giy 1R. Ngy 8 Avril 1936 17-3-.l. Mercredi. Sm mi mua hai bnh m 2 anna. Huynh Sam-dhen mt , bn-o mt , n lt lng vi nc x yu. Tra mua mt bp ci 6 xu, 1 xu c tomate. Nu chay n ng. Ngy 9 Avril 1936 18-3-.l. Jeudi Thursday. Mua hai boysa sa, nu cm ngui vi sa n lt lng, hai pacs c tomate v me, mt pic du. Nu canh chua vi ci bp. n ng. Chiu 7 gi c hi Nam-n tu li ph cng dng ty h cho huynh Samdhen v gn tm bit v Ty-tng. H cng ung nc cm ru nh mi ln. Ca ht cng nhau. Ngy 10 Avril 1936 19-3-.l. Vendredi Friday. Ba nay thc dy cng lo im tm cm chin. Ri 8 gi ri nu ci xp xi vi vi bp ci n ng. on thy huynh Samdhen em v mt i hia Ty-tng bo ti mang th v ni hia ny (clm) tt song phi sa li tm da bn. Chng qua Kalimpur s may li. K mt lt 9 gi hunh bo lo n cm ri xe hi li i, ba nay tt ngy. Ti khng hiu i u, song cng c vic nghe li. Huynh

Choundouss mt chp cng bo vy v ni i xa hai cy s, em chn theo ung tr. Ng i rc ai. Ngy 11 Avril 1936 20-3-.l. Samedi Saturday. Sm mi dng cm ngui vi nc tr im tm. 8 gi ri lo i ln cha nh l tm bit c Baha Lama v ch i chng. Ngi c h bn o 4 rupee v mt gi thuc vi mt v Guru bng mc hng. S i i rt mt thit, ngh cng knh cm c ca ngi. Ly nm ci y bao ct Pht vo thng cho m, v (1) v ti Ty-tng. Ngy 12 Avril 1936 21-3-.l. Dimanche Sunday. Ba nay v s. Huynh Isess cho mt ci mo lama c, bn o tho ch v xin vi may li, tr tri lm mt. T sm mi ti chiu ri. Ti tng kinh cu chc, nguyn cho ch thn v m linh ni thnh Ghoom v trn mt thng ng ti y, nh ch thn ng h Pht php v thnh kinh, bn-o ng an n thn tm. Ngy 13 Avril 1936 22-3-.l. Lundi Monday. 10 gi mi i Kalimpong, c ch Tibetain c-s n dng anh lc, chc bnh an tt ng. i ti 6 miles (dm) c qun xung xe hi, v xe hi ht ng. em hnh l xung, tr tin xe hi, vo qun 12 gi, ng dng tr sa, ri mn coolie vc hnh l i b, ln o xung i, tri qua my gp,(1) phn xung i th nhiu, i 30 cy s ngn ti 4 gi ti Traisitra mi c ng xe hi, vo tim dng tr ri mn xe hi i, 7 gi ti Kalimpong. Vo nh ngi Ty-tng sa ng h, hnh l, v dng tr vi bnh bao ngt. on 8 gi ri li ph quen ngh, ba huynh : Samdhen, Isess v ti. Ngy 14 Avril 1936 23-3-.l. Mardi Tuesday. Khuya thc dy nghe gn ct mi m, ng h g ba ting. Thin mt chp, t duy v ci xc phm i vi xc kim tin, ngn thay ci xc t i i na bui t chc cy s au ln au xung, kim thn nhy mt triu dm v vn thng tn. 6 gi hai huynh thc, Isess nu nc, cng nhau ra mt sc ming ri, dng tr sa v bnh m, i ti 10 gi m Iss v Choundouss cha thy v. Bn

gi ri chiu v ti. C bn-o Iang-Iong-Goay. No 4 Jokpa Shop, P. O. Kalimpong sai ngi h m m (bnh bao) cho hai huynh. Vit lin ch hn. Ngy 15 Avril 1936 24-3-.l. Mercredi Wednesday. Nh thng. Sm dng cm chin. Tra khng n ng. Ty theo ch lama v khng i ch ng m mua nu ring, e chng bit. Nn t y phi n chung cng huynh Samdhen, hunh lm sao, c y vy cho ngi ngoi khng . Mn Choundouss mua mt kin mu c bao cn tuyt, mt ci chn Tibet, c th 2A.2P. Phn ti mua ng, mui, ng , hp qut cng l 2R.7A. Phc lng Iss. Ngy 16 Avril 1936 25-3-.l. Jeudi Thursday. Sm mi mua bnh m v sa n chung : 4A.2P. Tri gan rut vi h t ba. im tm ri, lo nht k ngy hm qua. K cng ng, n ng, ngh mt chp, dy ly thng xch nc, lau mnh, phi o qun. Ba nay nhiu khch. C huynh lama quen ti Bodh-gaya cng c n v mt c s quen ti Ghoom vi mt v lama ti cha n vng l tng l Samdhen. Chiu mua 1A. du hi. Cng s ph = 71R. : 20-3-36 24R. 8A 95R. 8A

Ngy 17 Avril 1936 26-3-.l. Vendredi Friday. Ba nay mua 2A bnh m thu sa v tomate. C c tim ng h li thm. C nghe ni tii Ty-tng c chc, ht t lng thng ngi gi c. on c ni ln Ty-tng lnh lm, thy phi may o lnh trong. on c v, Samdhen ni phi may o bng n flanelle(1) nh o ti. Choundouss mua gim 9A.2P. Huynh c-s may gim, tin may 6A. Sa son mai ln ng. Ngy 18 Avril 1936 27-3-.l. Samedi Saturday.

Thc sm, cm ngui lt lng. By gi ch nga li em hnh l v trm. Bn-o a Samdhen 10 rupee. Tm bit Kalimpong, ch ph ng l Mr. Vtri-naire Bhuton tn Nima Bhutia v li tm bit c tim bnh nc. C huynh c-s em c a li trm. i sa son nga, 8 gi ri i, 11 gi ri ti ch Arakara, vo ung tr, n c tiu (thu ba) v bnh bao. Ch tim l bn-o Samdhen, nn khng ly tin, n ri ln nga i mt i, ti ng xung, dc lung, nn xung nga i b 12 gi ri ti trm Pedong vo ngh. Ngy 19 Avril 1936 28-3-.l. Dimanche Sunday. Samdhen bo vit th cho Lawrence Esquire 88 Phears Lane Calcutta. Ba huynh ng chc c gia quyn bnh an v cho hay hm qua tm bit Kalimpong i Ty-tng. Nm gi sng ra i, tm bit Pedong. Tm gi ti ch Chomth. Mi hai gi ti trm Rungling, ngh ung tr. Mt gi ri i. Bn gi ri ti Linh-dam, ngh m. Ngy 20 Avril 1936 29-3-.l. Lundi Monday. Sng 5 gi thng l. Tm gi ti Phadamcham. Mi hai gi ti Zelum. Ngh ung tr n bnh. Ti Lundum. Bn gi ti Nadng ngh mt m. Ch ny l i cht a phn Englis 60 cy s t Kalimpong ti , nhiu lnh nghi nan cho bn-o, xm x gi Burma, coi b huynh Samdhen lo lng lm. a cho Choundouss 1 rupee, tin tr bnh. Tuyt c ch cao 0m,50 c ch ti 1m. Ngy 21 Avril 1936 mng 1-3 nhun .l. Mardi Tuesday. 3 gi thc, ung tr. 5 gi i b mt i, huynh Samdhen ni thi ht lo, lnh ng bn lnh Englis ri. i rit ti 9 gi ti Kobu, ung tr n bnh neo, ch ny cn a phn Englis. Mt gi ti trm Ricanh-cng v a phn Tibet, i a u nc Ty-tng. Ma tuyt nh ct. Tri qua ni tuyt lnh lm, on xung dc ni mi ti trm. Ngy 22 Avril 1936 2-3-.l. Mercredi Wednesday.

Sm mi 6 gi ch trm Ricanhcng i Samdhen v bn-o hai ly tr sa ngt v bt la m rang. on 7 gi ri tm bit ch trm ln nga i chng hai cy s ti trm Chima xung nga v em hnh l v nh bn o ca Samdhen (v chng gi). C mt ngi lnh tun thnh n thm, on cm nc, c hai ngi n b li dng ru v coi qu ca Samdhen. Ng y bn ba cho ngi nga khe xc. a Samdhen 10 rupee ng s ph. Ngy 23 Avril 1936 mng 3-3-.l. Jeudi Thursday. Ngy nay khng chi l, huynh Samdhen lo vic bn o ca hunh. Cn bn-o lo hc mt hai ting Ty-tng. Nay 9 gi ri tng khu(1) dng cm cho bn o, huynh Samdhen ni bn ti n bt sadou cn thy n cm. Cm ri lo phi y phc. Samdhen ng th bo Iss c b m thc i n thng Pht tng, hunh i hi sm mi sm. Ngy 24 Avril 1936 mng 4-3-.l. Vendredi Friday. Khng chi l, bt np rang lt lng, tr Ty-tng qua bui. Bt chc xc bt vo ming, bt kh kh nut, sc mt ci bt bay y t, my hunh ci ngt. n ri, git o, nc lnh nh , hai tay t ti nh cht. n ng 10 gi. Bn o ti cng nh l Samdhen y nh tc x ta. Samdhen sai huynh Choundouss i may o ht khm chiu ti mi v. Bn o nh lo phn s. Ngy 25 Avril 1936 mng 5-3-.l. Samedi Saturday. Khng chi l, sm im tm bt np. Mi gi cng bt np. Hai gi cng bt np. Ngy nay ht go, dng bt. Chiu c mt c em go Bhutan li bn. X ny ni non nn la go km lm. Huynh Samdhen l ngi nh tr, s bn o dng bt sadou khng ng nn c hi : Lama chip sadou ach xa hay ? Thy vy cng cm tnh. Hai ng b ch gia, quen ri c mi h la, ly gh mi ngi gn bp, cn b th hm qua nay, c ni ting Hindou vi ti v mt, hai ting ng-l. Ngy 26 Avril 1936 mng 6-3-.l. Dimanche Sunday. Ba nay thc dy, nh thng. Chn gi n bt, do xem xm vi Choundouss. Mi mt gi tn coolie gi thng Pht tng ti. C bn

o em tng l, v ngy mai ln ng. Huynh Choundouss v Iss n bt ri 12 gi quy gi i trc. Thu xp hnh l, ba huynh s i sau. Mn nga ch . T Chima i Pharigiung. Nga ci gi l 1 rupee 8 annas. Ngy 27 Avril 1936 mng 7-3-.l. Lundi Monday. Tm bit xm Chima. Mi mt gi ri v ch X-xinh-ma (ca ng-l, tr tin t), ch ph kiu Englis, c sn banh. Hai gi ri ti Galinhka (village) c ving cha nh ca Dromo Geshay Baha lama hi 6 gi ri, c cng 1 rupee. C gp Lama mp Tong-g-goompa (unhiba). Huynh ng ngh ti Sangha cha. Tnh Yalong. Ngy 28 Avril 1936 mng 8-3-.l. Mardi Tuesday. Bn gi sng huynh Iss v huynh Thinhless thng coolie Pht ct i trc. 6 gi n bt nhi ung tr. 7 gi tm bit Galinhkha. 12 gi ti xm k (tk). Gp hai huynh Iss v Thinhless ti qun. Xung nga tm ngi trc sn, n n (Pharigiung) n sadou ung tr. 1 gi ln nga i. Hai hunh mang nng s i sau. 5 gi ri ti lng Pharigiung, gh nh quen ngh. Ch ny nc c xu hn cc ni. 7 gi hai huynh ti. M t tr v Chima. Ngy 29 Avril 1936 mng 9-3-.l. Mercredi Wednesday. Bn gi thc ngi thin mt hi. Lnh qu nm ngh li. Nm gi b ch thc nu nc, bn o ngi gn l vit vic tri qua hm qua. n ng bt sadou. Samdhen v cc huynh i ving bn-o v ra mt ngi ln trong lng Pharigiung ny. i mn ng nga s i. Mn i 10 rupee tin Ty-tng. 1$ ty-tng 30 anas de 4 pns = l 120 sous. i ving ch, ph x, ng x d ht bc, c nh ngi ng-l xa ch. i ngang qua nh hng, huynh Choundouss bo v, ti bit s d ca h, bn t chi, kiu. mt xem cnh vt dng c v thng tm, ni bao

tuyt gi, t th sanh-nhai, nhn dn c mi kh, ngy ch ti o khng thay, qun khng i, nam n ng mt th, qun o dy dc t b ti t khc, nai nch k hn c thng c nm, khng hay tm git. S d dy thn hnh ni khng cng, nhng tm tnh khng nc no snh li. Ch hin t, lng knh Pht, mn tng, c nc u vy ---o0o--Phn Hai Ngy 30 Avril 1936 mng 10-3-.l. Nh thng l, vit th s thut gi cho anh mi. Samdhen c bo vit th cho Mr. Liu Ming Calcutta cho hay chng ta n i ng PhariyongTibet, qua ngy sau nu c nga th i Bhutan v dn c gi th th gi cho quan trn i ngi s trao li cho huynh. nh vy : Guru Grawa Samdhen Lama Karap Dartrung Kushark Phariyong Tibet. Vit ri giao cho Choundouss em li nh Babon (quan) nhng nh quan cha m ca, em v chiu s em gi. on n ng vi bt nhi vi canh ci xp xi phi kh. n ri mt chp, bn o ln rm nh i tiu, v cu tiu trn rm, cch h lm bt tc ci, ln rm ri xung thang c xy vch t mt ch tiu v rc, sau bn lm phn. Tiu ri, ng trn rm xem qua nh quan Karap, phi cch chp hnh lm k nim, ngh vy bn xung lu ni vi Samdhen, hunh cng hai huynh Iss v Thinhless ng chp nh, ri k bn-o cng y hng cho huynh Samdhen chp gim. [Hnh dn ti y h.] Ln rm ng mt lt vy m lnh run, thit x non Hi-m, t Ri-canhcng i ln ln cao hoi nn tuyt ng trng nh, hi kh th ln ln nghe mt qu. Ti Phariyong ny, xem my nh ni thp v bnh a lung, th nh trn ni in, leo ln ln ti bnh a xem hu nh thy nh thp. V vy nn nh h ct lm tm t ca. X lnh, vt cht tuy qung nm cng ng, xng, ct, da, phn y no, song s thi nghe cng t hi nh thy vt cht x ta.

y, bn-o t do i xem cc ni, ch huynh i do cng bn o li a ni ting Hindi v Englis cng bn-o, nht l tri qua my ch ng ngi nh ti ch vo tim, th huynh Choundouss a ni ng-l, v bn-o c dy hunh cht t ting thng dng. y l nh khoe ngi ng ban, mnh i x thuc a ng-l bit ni Hindi v ng-l, ni cho h bit mnh nhiu ch du lch. Ngh nh anh phn c ni : c c nht trnh, trn khon du lch Ty-tng, c mt bn i ln ni y, c nh nc gip sc cho tin s i, nhng i m chng thy v Nay bn-o i y, gp kh tuyt lnhlng, hi th mt nhc th mi r cht t, nh cho bn y, mt l b bnh ngp th v bnh trn mu (gangrne) hoc b trt tuyt sa ho, hoc b tuyt r t xung trin su, lc ng cht i, ngh vy bt thng tm cho k mo-him. Ngh cho bn-o, qu c nm ti Trung thin n-, m lnh hai ma chu quen, nh ti Sarnath v Bodh-gaya, trn ma lnh , s lnh xp chn, mi ln tri hn x mnh, lnh n i ti ng, mn p my ci cng khng ph. Mc tiu, th mnh i sng ch khng mun tc mn v ra ngoi tiu, ni vy th bit s lnh dng bao. Ht ma lnh th khi i Ty-tng. Mt tun l ti Calcutta, mi ngy hai ba tm, khng gi no h qut. Nhng lc ln ti non Hi-m thnh Ghoom, Darjeeling, chu s lnh cn tri ngt. l Ghoom cn di thp, h hung tri qua cc trm cho ti i ng Pharijong ny, mt ngy tc ng mt ln cao, thng nc cc x m y lnh thu xng, tuyt cn trng ni lp ng, h hung l ti lp ng. Theo bn o, bn mo him y khng bit th gi, i nhm li tuyt cn cao, gi cn lung. H ly theo ngy gi nng nc x mnh, h cho l ht lnh, h i li tun thng ging Annam th h lm lm. Thng ny l Avril m ng ni bn-o tri qua nhiu ni tuyt cn cao trn thc, li i cng ch huynh Ty-tng, nh huynh lama Samdhen ny, khp cc ni u c ngi quen ln, hoc bn-o ca hunh. n u cng c nh m knh m t lnh, c ci la nc ni m p m tay chn bn-o cn lnh nh ng thay, h hung mo him nh bn ni trn, khng thuc ng cao no thp, lnh tuyt n sng, khng bit ni t i thi gi nn i. ng tng c mt tri m tuyt phi tan, bn o vn thy mt tri chan chan nng gii m tuyt vn tr tr, ch ln hi bt di t tiu ln ra nc r r cht nh vy thi, chng th gi tri ti cng r tan, chng la c mt tri. Nh ti Pharijong ny, cch ni tuyt chng ngn thc, th ngy m bn o vn thy trng nh vi, c ba sm mi ra thy ni xanh um, chng 10 gi, 11 gi th tuyt xung trng nh, vy th bit cha phi mt tri lm r n. Nc ng c xem khc hn tuyt c. S ny bn-o ngh cha ra, nh gn sui ni trin ni, sao nc sui khng ng, m trn m sui tuyt ng trng b. Nc sui lnh th c m khng c. Lnh n i hp vo th phun ra lin m rng li qunh ln, thit qu i

lnh. Ngh vy bn o cho rng : nu bn o i mt mnh, khng c bn Lama ny, th bn-o cng phi cht lnh hay cht v tuyt chn thn. Bui chiu 3 gi, c mt ngi Ty-tng li thm Samdhen, chuyn vn nghe cch rnh r, ging ni hn-i, c mt chp lic ng bn-o, rt li ngi hi thm Samdhen, hunh bn thut chuyn Bn-o l thy tu hi vin ca hi i-b- Calcutta, Bodh-gaya v Sarnath. Tri qua trn t thng ti Pht--gia ht lng cng ch lama v cc ngi Ty-tng n cng dng, c ni Baha lama Dromo thng bn-o lm, thut vic cng dng ch t Lama. Nghe qua ngi ng lng thng, bn bo khuyn Samdhen phi tn tm iu- bn-o v khi n Lhassa(1) dt ch cho bn-o bit ch danh-thng-t v thng cnh. on ngi bn ni ting Hindou vi bn-o, bo thy phi n nhiu ba nh ch lama mi chu ni kh hu x Ty-tng, nu thy gi n mt ngy mt ba ng, th yu sc chu lnh lng v kh hu x chng ti khng ni. Ti nghe c lama y ni, my ngy ry xem thy c hi mt th, th ti bit kh hu y, ngi yu rt kh chu. Thy rn n cho nhiu cm v bt sadou, ty phong tc. Ni ri ngi x hai huynh ti m i v. on Samdhen ni ng bo ti khi n Lhassa phi ch cc thng cnh cho thy v bo ti n cho lung cm, v ng i Ty-tng cc kh lm, gp ghnh o i, tri tuyt dm sng, nu n t th khng sc i cho n ni. K chng 1 gi th ngi tr li na, bng mt np qu ng bt sadou n ni ti xin cng dng hai thy v bt ting Hindi vi ti na, coi mi a ni chuyn, vui ci, khuyn ln nhiu chuyn ch li cho bn-o, on chuyn vn vi Choundouss mt chp ri x kiu v. y l mt ngi Ty-tng th nht, ln u m bn o ng thy x bn o mt cch cung knh. Sau y Samdhen mi ni : ngi y l cha ca hai c vi nh ti cha Galinhkha, v bn o c hi tn ngi y cng huynh Isess, th hunh cng khng bit, on b ch nh ni tn l Gounduss-Targhess. Pht t cng khin cho gp ngi lnh v i i t-t, tuy vn l khch ngoi bang. Chiu huynh Choundouss ni, mn ng hai con nga ch hnh l i Bhutan, nhng khng c nga ci, anh em ti i kim mn cng lng m khng c. Samdhen ni : Thy au cng, s e i b xa ng kh ni, thit ti khng an tm. Ti ni : Khng sao, bt qu ng i nh ng i Npal. Bn o cn i thu su ngy ng ni Hi-m min Npal. Th y cng trong dy ni Hi-m, khng sao, c nga cng tt, khng nga cng tt. Bn lun xong vic ngy mai ln ng, cng nhau cc hunh n nc canh ci, mi ti i ba phen, thi cng hoan-h n mt chn cho hp lng chng. on huynh Choundouss ni vi Samdhen rng : Mai ln ng, vy

thy xut cho huynh chng ti v hai ng b ch nh ung mt ba nc cm ru xng. Bn o nghe ni bn ni : thi ti hin cho huynh mt ng bc Ty-tng, mc tnh huynh m thc ty h mun. on huynh Choundouss tip ly ng bc, mn ng ch nh i mua nc cm ru y l tc ca h vy. Cng nhau xm-xch h nhu. Thinhless ht thanh thao vui ci, hai huynh : ti Samdhen nhu tr ti 10 gi ri r tic ca h, hai huynh- ti ngh. ---o0o--Ngy 1er Mai 1936 11-3-.l. Ba nay thc dy, lo thu xp hnh l ng, ri dng tr im tm, on 9 gi n bt sadou vi canh ci. Chn gi ri ln ng, tm bit ch gia Pharijong (v cn tr li) i Bhutan (Bu-tn). Huynh Iss v Choundouss li i M-t em nga li ch hnh l. Bn huynh i trc, ln hi ln dc qua nh, tri lnh li thm gi thi, ln dc cn b gi ngc, tt vo mt, th khng kp, phn hai l tai b gi ln vo lnh nhc thu c. Bn o mt run c hnh, th ho hn mun ht hi, song c nim Pht m i. Ln ti na dc bn cng huynh tm thch bn ngh. Thy huynh Thinhless gui ni lng ct Pht t, nng 70, 80 kilos, ln dc hunh th ra khi. Ngh s cng thn con ngi m hunh phi thn anh ph trng cc nhc hn cc huynh , ngh vy bn o bt cm nghip ca hunh. i ng hng van vi ch H-php, Long-thin v ch sn thn, th thn, ch qu thn ng xin ng h hunh, thn ai Pht ct nng n, bn o xin nim vng sanh gip ch thn on nghip chng v vng sanh Tnh- m n n ng h huynh Thinhless, v hng ch nguyn cho hunh kip ny tr ht nghip bo tin khin, kip sau sanh vo phc-c tc gia, hng phc v th tam-qui ng gii lm thin tc phc nhin hu thnh Pht o. Trong lc tm ngh ni thch bn t duy v lng chc nguyn xong, bng trc nh ti s lnh lt vo hai tai, bn ly mo lama xung x hai cnh y trm l tai, v ly khn mouchoir bt ngang l mi, on huynh Samdhen chi gt th ba huynh cng ng i. H sanh trng t ni non, nn i gii qu. Bn o lc thc i sau vi huynh Thinhless. Nhng, tuy hunh vai gui thng nng, nhng hnh vc cao ln bng hai bn o, nn bc ca hunh bng ri bn-o, hunh i cng mau hn ti. Nh y tai, bt mi gi, nn t mt nh khi ny, c x hai tay o trng, i bt lnh. on qua nh, mng xung trin mt, v i v ngh cho ci xc t i ny, bit bao nng n, mang n nh mang gng nng, i mi mt i gi m n ui v mun nung hi. Bn o t duy th s bn ni vi xc tc rng : Cn sng

mt gi, bn o cng nguyn mn thn t i hnh Pht s, th th hng nguyn y nh th. Cn nay, nh ngi c ht nghip th c vic ng-t trn ni Hi-m-lp ny ng ta tc dng ci khc m hnh Pht-s. V i v thm ni trong tr nh vy v so snh vi huynh Thinhless, th ln hi thn t i bt mt, song lc xung na dc ni li gp ma tuyt, ht nh nh ht tiu, o mo ai ny trng phu, ng hai bn ng trng d. Huynh Isess trao cy d ca bn-o m hunh cm gim lc ln dc, bn o mc chng gy, nhng ma tuyt c t-t g, thi cho hunh che cho mt lng cm gim c vi gi. Bn o chu gi ma tuyt y c trn mt gi, on huynh Samdhen bo tm ngh dng tr, nhng bn o s mt m dng nc n lng bng i khng ng, bn t chi i lun, v ly cy d che i, hai hunh v ung v i Thinhless, lc ny hunh i chm li ri. Nh cy d che gi, bt lnh, bn o i ln hi, k hai huynh theo kp. Lc ny bt mt li bt lnh i kp hai hunh, rng i, hai chn mang giy chn ri, my u ngn cng au qu, h quen mang t nh ti ln, mnh b giy by, tm nm, nay mang li i phi cng-nng. X ny khng mang giy th cng chu lnh khng ni. Pht ti trm Yasa, vo nh quen ca mt ng Ty-tng c s m tm ngh. Nh cht hp, song cng xen nhau tm ngi. C con gi ca ng lt t tri m gh nh lm t cho Samdhen v bn o ngi, em tr rt cho hai huynh- ti dng, k huynh Isess nu tr cng chn ri, vo ng thc (v hunh bn b i trc ng nu tr). Hai huynh dng c ba, bn chn tr, th huynh Thinhless ti, ch sa h ho th bit hunh ti, lin mang thng thng vo nh, an tr gn ca trn sng ci, ri vo ch huynh ang ngi, lin ngi th ho hn, huynh Samdhen bo nhu tr. on huynh Isess lo nu canh ci ng huynh dng bt. Ch hai huynh Choundouss v Iss ti 5 gi m cha thy ti, anh em k i do u ny, ngi i no n, ch i hai huynh. Bn o 6 gi mi nghe chung nga, hai huynh bc vo th Isess v Thinhless bc ra ly hnh l, mi c bt sadou, ch ny gi con gi ca ng ch gia dng mt quo n, my huynh dng i. on hai huynh thut s m t ny khng tt, 2 gi mi i l huynh ti c vi y lm, ch y ni mi mai s i, li khng chu ch valise ni nng, nn huynh ti phi mang. on m t bc vo ni chi khng bit m ch Choundouss, song bn o bit , l ni huynh Choundouss c vi y. on ci nhau mt hi. Huynh Samdhen ph y bo ung tr, th hai bn m v a tin cho m-t, mt ung tr ri ra nh trm nu n v ngh. Xm ny ch c ba ci nh m thi, c mt ci nh cho nga v m t , cn hai ci nh, ty ai tm ni no cng ng, min bit x iu (tr tin) th tt. y l tin ci la, du n v ch nh nu n ung gim cho c. Huynh Samdhen hi m rng ly

l vt. Mt ci hnh cha thp Pht--gia, mt tm vi in cng Pht v mt tm tng Pht t kiu Burma, mt cc x-bong v mt cc tr, mt ci hp qut, dng cho ch nh, tip l v coi b mng lm, v my thu, x ny m c tng Pht v my mn du tch kia. Bn em bt sadou p l. Huynh n ung ri ng lo ng. ---o0o--Ngy 2 Mai 1936 12-3-.l. ch ny cng lnh, nhng lnh t hn Phari-jong, nn huynh Samdhen 5 gi ri cn trm. Su gi thu xp hnh l, tr chn, nhi bt n ri 8 gi ri ln ng. Tm bit ng ch v my c em, ng xu qu, ho h, cc chinh-chng, mang giy m i cn mt hai cc thn thu trong bn chn. V i v nim Pht v nim thn ch nguyn cho loi vi t cn trng ti tc h tn k hnh. Nh nim vy c lc qun mt, pht ti trm Sinhgara, ch c mt ci nh trm m thi. Huynh ng vo ung tr, m hnh l cho nga ngh, tr cn trong chai thermo, ung mi ngi vi chn. i huynh Isess nu tr ri s ung tip. Trong khong i y, huynh h cng mt ngi hnh khch cng nhau nh bi co. on huynh Isess ku vo ung tr v n sadou. Bn o xin kiu v sm mi n cn no, khi cc hunh no n ri th 12 gi ri ln ng. Bn o i d nn thng hay i trc, ci giy lt v b vo ti dt ng i cng khng, bt au v thong th cng, i chng ngn thc th huynh Choundouss v Iss theo kp v ni : thy thng thng i, hai anh em ti i trc ng trnh thng hnh (xin ti Pharijong : 8 ngi 2R.4A.) th mi qua i ng. Ni ri hai ngi i lin, bn o , nhng nh cng cng bn b theo h, phi mang giy th i khng kp h, i ti khc ng quo kia, hai ngi bn dng chn ni : Quan i trc kia, ngh y, ti i trc ri sau hai ngi s i. Iss bn m valise ra, ly l vt sa son ng hong, huynh bn m l vt y i mt mnh thng n Trn i quan, bo bn o ngi ngh, ch trnh thng hnh ri i mi ng. on Iss lc kha valise ri, bn bo bn-o i, th ti ni : Choundouss bo ngi y ch hunh trnh ri li ku i, by gi huynh bo i, thi i th i. Lc y va m ti dt ly tp s nht k v vit ra, va mang kin, ni ngi i th vit s qua ko qun, hunh bo i th c khng vui, v cha kp vit chi ht. Thi, nhn tm, k bo vy, ngi bo khc, b vo dt th hunh i trc ri, on va bc xung thch bn th huynh Samdhen v Thinhless vi Iss ti. Bn o thut vic Choun-douss i trnh passeport cho Babon, th Samdhen bo i. i ti Quan i a u na Bhutan, th bn o thy bn kia sui c mt ci nh,

ct theo kiu lu i Ty-tng m bn o ng thy, nhng kiu ca c khc. Ngang qua sui, bt mt ci cu, trn lp vn, hai u cu c ca cch chc chn. Khi qua cu th huynh Samdhen ku Iss hi chi nh nh khng bit, on i thng li nh h, lt sp vn, huynh ng ngi ngh. Bng Choundouss trong nh Trn i quan bc ra i thng li Samdhen ni lia, on thy Sam-dhen ly bp tin ra ly tin a cho Choundouss. Lc y Choundouss bn ni vi bn-o rng : Quan Babon i thm tin thu hai tn m-t 8 annas, xu qu. Bn o ni khng bao nhiu, ng cho ri. on hunh i, my huynh- rt tr trong chai thermo ung ri th i ln, ch huynh Thinhless sau i m-t. Lc y ly rveil(1) ra xem 2 gi. Huynh Samdhen i vi cc hunh trc, bn o bt chn, lc thc theo sau, i ti mt xm nh kia trn nng, ng i di thp, c mt ci nh cu ct u l ti no bc ln xm ci. Huynh Samdhen v Choundouss ngi ngh. Bn o cng ngh, cng bt bt ri, c ngh ti xm ny l va, nhng huynh Samdhen ni, y khng c nh quen, ln ti trc c nh quen. on i, th huynh Iss st sau vi bn-o, ba huynh kia i trc. Thit bt bt, bc mun ht ni, song bit sao, phi rng ht gn ct m i, i ti khc ng kia thy Samdhen v hai huynh ngi ch, hai huynh ti i ti th Samdhen bo ngi ngh, chp li i tr vo ng hm bn t vo lng Chakha c trm bn vo mt ci nh ca ngi quen, n ca ng, huynh Samdhen v Choundouss cn ng ngoi ca ch ngi m, trn lu ch sa vang rn. Bn o thy nh y lng mng ng ngh mt, on thy hai huynh bc vo ca th bn o cng ti ca, bc vo th thy ngi ch nh m ca ri ng np mt bn, cho hai hunh, on hai hunh tro ln thang, thang y bng mt ci cy y m nh mng heo n vy , bn o cng ln thang vo cn phng, c mt ch nh lt t qut. Bn o mi qu, i qut ri bn ngi bp xung rm khng i tri chi ht, on huynh Samdhen ly rveil ra xem 4 gi 50, va mc khm v d xong, th m-t n, my huynh kia xung lu, em hnh l ln v sp t ni phng. Phng ln rng ri, k phng c nh bp cng rng ri. M rng, valise, ly l vt ra dng cho ch gia, th coi b anh ch nh mng r, ngi chuyn vn mt chp bn kiu bc ra thng vo phng bn kia, bng tr v ht n vi cm dp li dng cho hai huynh ti. on bng li mt ni xng i my huynh kia. Chnh gia ci ni, c nhn mt ci gi ng bng hng en, chung quanh gi y l np xng hm. nc nng chung quanh hm y, nc hm chy lt vo gi on c go cy mc vo chn ung. Ung ht nc nht, ti nc nh, ly gi ra, ly nc nng vo ni, c cy quy ln hm, ri qua nc ba, th ly gi ln, ly cy c tin u trn nh tri chy tn nghin hm ri nc

nng vo quy u, t gi lt vo mc ung, vy m cng say vi. on ch huynh Thinhless. Ti 6 gi ti huynh mi ti, coi b mt ngt, bn o khi y xung lu i ngoi, thy huynh ti, chy li hi sao lu tr, hunh va th va ch u ni nhc, ch ngc ni tc, chng cy thng ng ngh, bn-o rt thng v cng than ng xa mang nng. K hai huynh ng i vo nh, thng ln lu, th hunh x ngi ni rm, ng da vo ng hnh l gn bn m th dc m u. Samdhen hi Isess rt tr cho hunh ung. on bn o mc tin bo Choundouss mua xng cho hunh ung ng gii lao, hunh t chi, song bn o ni : c xng ung cho mu chy bt nhc u v tc ngc Phai unhl sitro Katkha poudou, xng x gic poudou. Huynh Choundouss tip ly tin, nhng ni, hunh khng bit ni sao m mua xng. Thinhless gii ting Bhutan, hunh khe ri li phng ch nh ni mua. on trao tin cho hunh, hunh bc ra, qua phng trm lia vi ch nh, on mt chp tr li ngi nh c. Bn o hi : Xng minh con ? th hunh ni mt lt s em li, coi b hunh cng cn mt lm, k xng bng li mt ni nh khi trc. Hunh a tin cho Choundouss, ri tr li cho bn-o ni : Ch nh khng chu ly tin. on Choundouss ung vi Thinhless. Th Sam-dhen rng : c xng coi Thinhless ht mt mi, y l li ni gin. Ung xng n bt ti 9 gi ri ng. Bn o cng mi m ng vi ti 1 gi thc i tiu v o b bp cng. Ti xm tr Chakha ny t lnh v di trin thp. ---o0o--Ngy 3 Mai 1936 13-3-.l. Sng, lc 3 gi th Samdhen thc, ku Isess thc nu tr, nhng hunh cn m ng, on mt chp lu Samdhen bn ku na, ni 4 gi ri, thc nu tr. Bn ny Isess thc lo i ra mt ri nu tr. Bn o cng chi dy, thu xp ng ri cng i ra mt. Isess ku m-t. Ai ny u xm li ung tr n sadou ri 6 gi tm bit ch gia Chakha ln ng. Bn o xung lu i theo Choundouss v Isess, ra ti ng th Choundouss bo, thy thng thnh i sau, c mt ng i ti. Hai anh em ti i trc ng sm sa ch tr ng. Ni ri hai hunh i nh dng. Bn-o thnh thong i, v hm qua bt ri, nh m nay bp cng nn mang giy i cng khe. K huynh Samdhen i ti gp bn o, n mt khc ng kia khng c xm nh gn, hunh ni : tm ngh y dng tr. Ti nghe ni dm li ch hunh ngi khng thy khay tr, sao hunh ni dng tr. Hunh ci bt y phc (v nc ri) ni thch bn gn l ri i tiu, tr li ngi ngh, th huynh Isess v hai m-t vi hai nga ti, ni i ti trc kia c

nc, ngh nu tr mi ng. Xch i chng 50 thc, bn thy c ch c ca hnh khch ly lm to nu n. Th Samdhen bn bo Isess m gi ly khm c tri bn l ngi. M-t m hnh l th nga cho n. Hai m-t qu ci, Isess li khe mc nc. K Thinhless ti, thng xung ngh, ri hunh cng ti i li khe nc. Ti lau mnh v chn ny khng lnh, tin dp lau mnh, git v v khn. Ri vic ln phi v ng ngi ung tr n bt sadou (n vi ng). Qua 10 gi ri ln ng, lc ny bn o ci giy i cng khng, tht khe cng, v cp v cha my kh, ly kim (surt) ghim trn nc d v che v phi v v tri nng chan chan. i ti 1 gi chiu, cng tm ngh bn ng nh trc, nhng khng c ung tr, ch lo li mng k ra mt. Bn o thy nc nhiu chy mnh, tin vic gi ci u, on ln ngi ngh, k huynh Thinhless ti cng ngi ngh, huynh Samdhen ch ci nh lu vch sn vi trc kia thy v ni : l nh Quc-t v nh cng s Trn quan Bahalama x Bhutan, cn chng ba cy s ngn na th ti. on 2 gi i, trc mt thy nh ca lu i, nhng i bt cng m khng thy ti, ln lt i rit x qua ti thnh Patr, quan i nc Bhutan (l Kinh- cch y 10 cy s) th c Iss chc sn n, ri cng nhau hip hnh i vo ca kinh- l mt ci cu bt ngang qua sui su nh cu quan i Xana-Chamba nhng tt hn, trn nc nh cu sn v c vit ch ba m-ma-ni-bt-m-hng trn , on qua cu y ri ln dc, ng cn ni lng, mt m gp ci dc ny thm duyn mt ui, ngh hai ln vy mi ti nh thin ca Baha-lama, th c huynh Choundouss, ng chc n, lc y 3 gi ri chiu, gp nhau h trm lia ri dn li ci nh lu gn nh Baha, em hnh l ln v tm ngh ngoi hng ba cc tng lu th nh sp t ng hong, bn khui thng em ba tng Pht nh ra v ly l vt : tr, ng, savon, nc sng Gange, tng ln Bodh-gaya v tng Pht t kiu Burma v anh lc, ri my hunh ng bng li Baha-lama, xa nh ng t chc thc. Bn o coi chng c v huynh Isess lo nu tr. Bn huynh li Baha dng l ra mt ri mt chp lu huynh Thinhless v gui thng Pht ct ln em li Radja. Bn o ro mt xem qua khm Kinh- Bhutan, thua Npal lung lm, ngh cho l mt ci Vin-ngoi dn gi m cha tn ha. on my hunh ri vic ra mt Bahalama, bn tr v ch ng, bng l vt i ra mt i vng v cc danh t ti kinh , ti ti 8 gi mi dng sadou. Bn o mi mt lm, c ngy i ng khng cm, nn cng dng bt vi mui, ri 9 gi ng. ---o0o--Ngy 4 Mai 1936 14-3-.l.

Sm thc dy, Samdhen v Choundouss dn nhau i em l vt li Baha na, v tr v bng l vt i ving cc ch na. Bn-o v Thinhless nh coi , cn Isess th ly lama mc i do ph. Mi mt gi ri, h v. on c ngi li mi Samdhen li nh Radja hu chuyn, tc ca h, i u phi em chn ring ca h theo ng dng tr. Samdhen c ni vi bn-o, ngy mai s em bn-o i ra mt Baha. Cc hunh i, k i u ny, ngi i u kia. Bn o nh vit nht k, ri ly my chp hnh b vo o xung lu ng ln chp hnh nh Baha v n c i-vng vi nh trn nh. on tr v ch ng r Isess i do ph phng. Hunh bo Thinhless coi , hai huynh xung lu i, xung ti u dc ng qua nh cu cha Kinh- pht gp huynh Iss i v, c ngi bng n v cc vt thc i vi hunh. Hunh bo Isess tr v sp t thu nu n, nn hunh phi tr li. Th Iss ni : Lama v Choundouss v ti cu kia, thy i thng li s gp, bn o i thng xung dc th thy hai thy tr v. Samdhen hi : Thy i u ? Ti mun i do xem ph phng. Hunh bn bo Choundouss dn i. Ti ch h by hng bn theo l ng, ch khng c ch th Choun-douss dng bc, bn o cng y theo hunh, ng xem dy bn , th phn nhiu l vt n, l ln bc ti ngi th t th Choundouss c quen nn ngi xung, th tn bn ku c bn xng li mua i Choundouss. Bn o dm thy mt ci y(1) kiu Bhutan, bn hi mua, Choundouss hi gi c th tn bn i 1 rupee anglais, ti ni mc, bn tr ti 12 annas, chu bn, bn ly tin tr v mua thm si dy ct giy Bhutan gi 10 annas Ty-tng. on xem mt hi na th khng vt chi ng mua lm k-nim. Huynh Choundouss ung thm mt ng tre xng na ri i ch khc. Ln dc cha gp mt ngi ngi bn sau cha, thy ci ng kha Bhutan, mun mua, hi gi i 1R.8A. anglais, mc qu, thi i. Choundouss bn dn n xem ch n-cng, vo thy bn c dt vi, hng, gm, thit b mu tt p, nhng t ch th lm, song cng ng khen, v x ta n-cng thua x ngi, ch xut tin mua m thi, on v, th huynh Samdhen bo ngi nhu tr n n. K hunh bo thi sn dp Choundouss i li Bahalama thy hy i vi hunh li ra mt Baha cho ri, v ti c ni trc vi ngi ri, ch mai s nhiu ngi lm. Theo chn Choundouss li nh thin Baha, vo th huynh Choundouss nh l, bn o bc ti trc i-c cng nh l v bc li ci u trc php ta ca ngi, ngi bn ci u ng u bn-o m p l. on thi lui ng mt bn Choundouss, th i-c hi, Choundouss thut vic bn-o l hi-vin ca hi i-b- Bodh Gaya theo Samdhen i Ty-tng, th ic nhn bn-o v chc li c thng v khen ngi (y l tc ca h, chc ht l t chu v thng). on Choundouss ch qua pha tay tri, bn o dm theo, bn thy ch th Pht th thng li l bi, on Baha bo tr-

s rt nc sa son ni bn cng dng Pht, th Choundouss bit nn bo bn-o l bi ni y na, ri cng thi-bc ng bn Choundouss dm xem Baha, th tc cn nh, li 40 ngoi, ti vn nh mt ngi c n Pht-gia. on ngi bng bt cm trc t ngi, ku Choundouss bo dng, Choundouss bc ti b tay vo khu cht t vo tay ri thi lui b vo ming, ri bo bn-o bc ti th thc, th bn-o cng lm y theo hunh. Ri hai huynh x kiu i v, ra ti cn phng trng thy mt v lama ng ngi v, trc mt c cng b trng, trn b c v ha (plan) cha thp Pht--gia. Coi cch v l kiu u-chu, ngay thng bng nt, khen thm. o hunh i li phng k , bc vo thy hai v lama ngi may y phc, k c ci n mt v lama (chc l th k) nn thy ngi vit kinh. Trc n t c khm(1) th c Chun-. Xem ri bn x kiu v Samdhen hi ra mt Baha ri h. Ri. Thi ung tr v dng bt sadou. Vng theo ngi, n ri nm ngh 15 pht, k chi dy bp cng, cn nhc mi qu. on 4 gi tri ma r r, hi lnh thm, mnh my rn c c. Ti li 8 gi huynh- h n cm, bo bn o dng, bn o t hn. on h nh ph n t bn tay ti 10 gi ri ng. m nay bn-o ng vi v s mi m ba ngy ng. ---o0o--Ngy 5 Mai 1936 15-3n-.l. Sng 5 gi thc dy nghe c xc tc nhc nhi. Samdhen bn ly mt hp thuc ca Baha-Ghoom cho, a cho bn-o bo nhai ung ht au n. Song ht thuc cng qu, bn o ln b vo y ch khng ung. 8 gi ri, dng n lt lng. Chn gi ri Sam-dhen sm l i ving danh tc, trc khi i c hai ngi khch em dng cho Samdhen mt xp i(2) , eo Choundouss mt xp i trng, y l s p l nhau, mi n n dng tr, on hai ngi xin thnh hai ct Pht nh v cng dng ba rm ri em tr li, tc ca h vy. on Samdhen cng Choundouss vi Iss khun l vt i ving danh tc. Bn o nh, mun vit th gi v o-trng cho hay rng n nc Bhutan, nhng hi thm th khng c nh th, khng c c ring. Cc th t x ny mun gi ra ngoi quc u i qua Pharijong, dng c Inde-Anglaise m gi. Nghe vy nn khng mun gi, tng c c ring nc h th gi, bng cng dng c India th c qu g. Qua 11 gi bn-o n ng mt mnh, v my hunh cha v, n gn tn ba, th my hunh v, n cm ri. Samdhen thy bn o c hi bn thn, bn r i do, bo em my chp nh theo, ng ln chp Php ng (l ni Bahalama

mi thng 1er v 15 thuyt php, c nam n xut gia v c-s u n nghe). on n ni, xa xa ln chp ri tr li gn ti cu-cha, th Samdhen bo Choundouss v bn o ng gn ng-thp trc ca cu, hunh chp nh xong, bc li ch bn ng(1) bng tre ca Bhutan ni ha, xem v hi mua mt ci mng c np (ca ch tu hnh n cm) i 1 rupee ng-l. Samdhen ni mc qu, mng xung ch c v r nhau li ngi ni Ngthp hng gi mt. Chp lu v n ch ng, th bn-o nghe mi m v lnh qu, b ma, m ng ly mn trm, nm m mt ti 1 gi khuya mi thc. [Hnh dn ti y h.] ---o0o--Ngy 6 Mai 1936 16-3n-.l. C m hm qua vi vn khng hay bit chi c, c lc m mt thy my hunh chi bi n t ci gin vi nhau. on khuya 1 gi sng thc gic, nghe bt mi m, nhng si rut, on nghe huynh Samdhen ku hi : Thy bt khng ? Bt. Qu 3 gi i i th t rt nhiu. K sng 6 gi cn i t mt ln na. Huynh Samdhen bo nu tr sa cho bn-o dng, sn hunh c mua ti Calcutta mt hp sa c ng-l. Choundouss khui ri rt ra cho Isess nu tr c huynh- u dng vi np dp, ri Samdhen bo Isess nhi sadou cho bn o dng vi buerre Bhutan, nhng bn o mi n cm dp nn dng ba vt bt ri thi. Samdhen p n thm, song no qu phi t kiu. Iss hu tn vi ch huynh . n ri Choun-douss v Iss khun l vt i ving danh tc na v ba ba ri i cha ht. Ngh vy, rt c tc th nhn duyn cng huynh Samdhen qu, nn chi hunh ht lng lo cho bn-o t cht, khi mnh lc au hunh u i i rt tn tnh. Tra dng ng, chiu cng dng tr sa, ch khng dng sadou. Ti 8 gi cng dng tr sa ri ngh. m nay ng m , nghe trong mnh hin kh hu m p, khng phi m mt nh hm qua, nn chi ci ht y phc, ng khng xt xi li m gic. ---o0o--Ngy 7 Mai 1936 17-3n-.l. Ng lun m thc gic c mt ln i tiu, ri lun mt gic ti sng. i li mng nc lau mnh, ra mt, sc ming xong nu tr sa dng vi n im

tm. on huynh Samdhen mn vit th gi tn Bhagwondos Bodh-gaya mua 80 hnh postal Cha thp v hnh Pht t, v n u dng l ra mt cng c hnh ny, c thy u a chu. Nh cch i i cng quan dn danh-tc ho-ph cc ni nn huynh i n u cng d chu, c thy hoan nghinh, v vy m bn-o ng tng hng s m , thy u vui lng cng bn-o khng iu chng ngi. Nu cng ai t c s trnh trn kh d, khng d bc vo x ca h u. Nay huynh thn-hnh i ving mt ngi danh tc Bhutan tuy khng lm quan ch cng l mt tay Bn-o danh ting trong x Bhutan. Lc ny rnh hi thm hunh ci c-s tn ch ca nc Bhutan ny. Bno xem ngi Bhutan v Tibetain khng khc ting ni mng tng, hai ng chuyn vn cng thng hiu, hay l ngi xa gc l Ty-tng nhn n o to x ny, nn chi cch n mc khng khc bao nhiu, cng mt th o, u mc khc l o ct hn, bn th trn o ch gi, qun x-ln. n b o ct qun di, trc mang t (dt mu). Ch tu-hnh n mc y nh Tytng Lama. Hunh p rng : Li thy lun phi ri, sng lm, x ny ch lama cng th phi cha Ty-tng, i-c Baha-lama tn chc cho v vin quan chc sc u th n sc nh vua Ty-tng, y mt lut nc Tytng, ting ni ca h tr-tr cht t, nn ngi Bhutan v Ty-tng chuyn vn cng ph thng vy. Kinh k sch v u thnh mua ti Lhassa. X Bhutan cng rng t ai ch chng phi mt khm ny (l ni huynh- mnh n ng y) thi u, cch y chng nm, su ngn thc cng cha, cng ph x lu i nh y, cng c trn quan, dn c cng ri rc nh y, ri cch chn, mi ngn thc t thnh ph y cng cn c thnh ph khc vy. Ch no cng c Quc-t, Quc-miu, h c mt quan trn th c mt v Bahalama ng cng nhau chia mi tr dn, trong o ngoi th. Bn-o nghe qua th ngh cho ging nh nc nh ta tam-k dn tc vy, ting ni tr-tr cng nhau. Thit h kho la ch ng , chung quanh ni bao nh hng ro , c sui nc chy khp ni, cy ci thnh mu. Sc vt sung tc, g vt nh x ta, ch c con heo th rng loi heo rng chng thy heo ct m bng lan nh x ta. Tc h khng chu di t, nh ct lu ct gc m , cn di cha kh c v sc vt. H ni non, mi vt u km, nn mc m lm. Nh ca v vi, cch v th theo kiu v ca Tu. Trong x h ch c ngh dt, k d khng thy xng chi c, c th rn, th c cht t, ni ha cn th tho, cch n nh ngi Cao-man, cn d dy lm. Th nh mt bn nm ngi, th bn o ch s cch d ca huynh Isess, qun o, u c, mnh my, tay chn, chng c ch no l sch, m du, mi di bi qut khp ni. H a ly beurre thoa mt bi mi v ru tc. Cch ca h l ngi rng ni mi tn ha, h

theo min Hi-m-lp-sn, km dn nn x trng ta nui thn. Cn m bn ra ngoi quc ch c mn ng v lng th, nht l lng con tru (l mao ngu), tru, d, ch. Bi x lnh, to-ha phi sanh vy, chng th u phi lng l sum-s ng chu kh hu. Nh loi chim, loi c cnh, u c lng nhiu, n i mt con qu, so, kt, nhng, se-s, b cu, g vt, xem hnh ln bng hai x ta, nhng h bt ng lm tht nh lng ri th khng ln hn, ch nhiu lng m xem ra ln vc. Bn o thy mt con , coi hnh ln bng hai, ba ln con x ta, tri cy cng vy ln m lm, nh tri t sng tru bng cm tay, phi kh ri cn bng ngn cng ci vy, vnvn ---o0o--Ngy 8 Mai 1936 18-3nh-.l. Nh thng l, im tm ri huynh Choundouss r i li nh thin Bahalama, bn theo chn hunh, n hai huynh- nh l i-c, on ngi cng u p l. Xong mi ngi. Ngy nay ti nh thin, ngi c l cng dng, ch tng-s lo chng dn bn tam cp, nhang n, bnh tnh thy, c bt c nn bng mu gn vo c, by b y phong tc, cm c, treo phan, ci. Huynh Choundouss hi : X ca thy c ging s chng dn c bn vy chng ? Phan, ci, nhang, n, ging, c bn li ging kiu ngi Tu. on i-c mi dng xng, huynh Choundouss dng mt chn on kiu v. Ra ngoi, bn o v trc, Choundouss cn trn li i ving th k liu k . on v lo ly kim, ch, mng v, k mt chp huynh- ng dng ng. n ng ri, huynh Isess nghe li bn-o khuyn ln, chu th tr tupht, bn o th pht gim. Sam-dhen v Iss i mua vt thc, ci, go, beurre. Lc bn o ang co ru, bng c tn Tnzi l tn gip s cho Samdhen lc ti Bodh-gaya, nay Ghoom i n x Bhutan, thy bn-o th mng r cho nhau. on bn-o hi : n y ri i Ty-tng chng ? Hunh rng : i ch. on Choundouss v, em vt thc v. K Iss em go v. Chiu li 3 gi, ngi nh quan trn sai em go hin cho Samdhen th Samdhen c hin cho ngi y mt tm hnh cha thp Pht--gia. Ngi t du cm n ri v. Mt chp lu, em li mt bao vt thc ( chay phi kh v tht kh), on Samdhen tng cho mt gi thuc b bnh. K ngi ngi chi, chuyn vn, Samdhen ni : Ti cha Chun- ny khng an, v nhiu ngi ra vo, c kh gi chng tin v ngoi hng ba. Ngi y lin bo huynh Samdhen cho ngi theo li cha Quc-t, ngi bm vi quan, ri chn phng liu, dn li . on sai Iss i vi mt ngi ng x cng Samdhen (n ng ti Bhutan). Ba ngi i, mt

chp tr li ni quan t hng cho mt bn sch s trn lu v bo dn i li . on huynh ng mang hnh l li Quc-t. m nay huynh- ng m p, nhng nc ni khng tin, ch tiu, tiu hi hm lm. ---o0o--Ngy 9 Mai 1936 19-3nh-.l. Nht thng, sm thc lo sc ming, ra mt, t nc, huynh Isess pha cho c huynh mt ni nc ra mt. Bn o thy vy, sc s ra s, on ly cy ch rng v tm tre no li, khn i thng li cha Chun- (ch c) c mng nc, i tiu ri li mng xi chi rng no li, ra mt, lau mnh. Tr v Quc-t im tm tr v n. ang khi ngi im tm, th bng c mt ngi, mt o Bhutan ti gi, i cng khng, lng ai gm, hnh m thp, ru ct, bc vo, th c thy huynh- ng ng dy, bn o y theo. Ngi bo X, x. : ngi, ngi. on ngi bc li chuyn tr vi Samdhen mt chp, th Sam-dhen gi my phong th (gi qua Pharijong). Ngi ly ri bc ra. Bn-o hi th mi r ngi y l Quan chnh-thng ca Trn quan, qun xut c thy vic thu xut tin ti, lng phn, kho tng trong qun ny. Hi thm Tnzi, th Choundouss ni : N v nh n cch y hai ngn thc, y l ng qu v ca hunh, chng bn ta i Tibet th n s i theo. on mt lt Samdhen ni : Ba nay c l cng dng ln, c Bahalama v Babon Radja, vy huynh mnh cng i, mc t t. Huynh Samdhen trao cho bn o mt ci o l hng tu ca hunh bo bn v huynh Isess ph bn lama gim. Chn gi huynh ng n cm, ri i n Php-n. Thy ch tng-s, no bn o c s, n nam lo u ln lt ti o trng. Huynh- cn ro bc ngoi, chp lu mi i n ca nh Php-ng, huynh Samdhen v bn o vo ly, th thy trong Php-n c i ba trm ngi ang ly. Trong Php-n chng dn mt ci bn Php ta chnh gia, trc Php ta c bn n trang tr mt ct Pht t Thch-ca ln 0m.50 v hai ct nh hai tc hon bng bch thch ca Samdhen thnh gim cho Trn quan, v trc c mt bn cng dng l vt, tnh bnh v cc mn khc theo tc l ca x Bhutan. Pha t c mt Php-n by b vt thc cng dng, cng chng dn t t, c trn phan, bu ci lp treo, lp cm trn bn. Ly ri hai huynh ti thi lui ra ngoi i hu nhiu Php n nh ch Lama Bhutan v Bn o n nam. Ti tri gn ng bng m Ha-thng Php-s v Trn quan cha ti, nng nc qu, huynh ng i kim ch t mt. c li ng ng, c tun-cnhnhn mi my huynh vo Php n ngi v gn ti gi cng dng, ch huynh ngi gn Php ta chung vi ch Tng s. Ngi c na gi

th nghe kn trng inh i, bng thy ch Tng ph Ha-thng vo Php n, k i c l Trn quan, ch tng ph Ha-thng php s ln Php ta, ngi tui tc mi 60 ngoi, ru bc (tc Bhutan, Ty-tng ch tng t co ru hay cng ng), mt trn, hnh tch gng mt ru ria in nh ng ch C Ph Cng, ngi i mo T-l p y hng tm (hng Tu c bng ch th). on Trn quan li ngi trn tm nm cao trc bn n Php ta cng ch tng s su v, ngi di theo , ng day mt ng vo Php ta. An ta ri, th Ha-thng xng tng kinh mt chp bng kn trng ni ln inh i. C bn v mang mt n Rng, cm uc bc ti trc Php n ma (hi ra l Ha long thn dng la). Bn v ha long-thn ma, c na gi, ri ph la khp ni Php n trong ri ra ngoi, c na gi ph la khp ri (y l em la t nhn tm cc tt xu xa), bn vo Php ng ma mt hi na th v bung. on c thy lng-lng nghe Ha-thng tng kinh cng dng. Ban u dng hng, c th hng : thin hng, hng, trn thy hng, t lc. Mi mn dng cng ri, th ch n l Trn quan bn em cho chng hi Tng s v bn-o u hu hng hi cc vt. Trn quan l ngi bit kinh k lung lm, nn trong dp cng dng ngi tho qu. Ngi m thp mp mp trng tro, my r, ru mp, ru cm en tri, u si trc m c ti nh thng, t tai ch t tc en huyn. Tng mo quang minh, mc trn nh trng rm, tt tng lm. Mi ng xn qua nh Khu-lc-t lc cn ru. Ngi mc trong o hng trng, ngoi o l hng kim tuyn kiu Lama, ngoi p y tm trn. Trong cn cng dng t mn, mi mn ngi thay y khc ht. Tc cng Pht ri th dng cho ch tng v chng hi, nn mi mn mi thay y cng dng. C y kim tuyn (hng Tu, ngi Ty-tng v Bhutan a dng), y hng tm ch th. Cng ri tng kinh. on gn rt cuc, ngi mc triu phc v tng, i mo ln cng dng ri th mt tri chen lng. Mang gi pht cm v vt thc trn ln, pht khp c hi chng trong ngoi. n ri, tng kinh mt chp, on c ngi bng trn mm nhiu chn chung bng thau, trong chn c nm vin bt ngt, em i khp php n, ai mun dng th ku, v dng ri th b tin cng dng trong chn m hn li. Nn bng i, ty ai mun th ku, bng khng th thi. l rt cuc cng dng, on c thy hi chng ng tng kinh tn cng-c ch n, ri r cuc l 7 gi ti. Bn o cng 6 anna Ty-tng. Huynh v ch ng, huynh Isess v trc hi mt tri x li 4 gi, nu tr v cm, nn lc v ti liu ng th c tr dng, k 8 gi ri dng cm. Cm nc ri, tng kinh mt chp ri ng. [Hnh dn ti y h.]

---o0o--Ngy 10 Mai 1936 20-3nh-.l. Nht thng. im tm ht n vi tr. Vo ra quan st c ch ngi Bhutan, khng chi l, bn vo liu ngi v qun, ngy gi nh thoi a, pht huynh Isess bng cm, mi n ng. ang khi ng thi, bn o dng chn ln trn cng dng, ng qua Isess thy hunh cng bng chn cm ca hunh ngang trn nhi bn o. on bn o cng ri, cm xung ni vi hunh rng : S cng dng ng nhi khng nn, huynh khng phi ngi tu hnh, huynh khng bit s cng, th c vic n, cn bn o cng th l l thng, hunh ng thy thng ngy, t Ghoom ti y l hai thng ngoi, bit ri cn nhi chi. on huynh Samdhen ni : Y thng kiu ngo ti ti na, y c tt xu lm. Bn o bn d-l ni rng : Khng sao, hu kip s cng dng lung lm, trong kinh Pht c ni : Lc Pht i kht thc, i ngang qua m tr chi, th trong m tr nh y c mt a ht mt nm ct cng dng b vo bt ca Pht. Pht vui th, on ni vi X Li Pht rng : Kip sau s c mt v vua tn Asoka ct 80.000 thp Pht, y l a nh y. on huynh- ci ni, Isess hu kip s cng dng lung lm y nh thy ni, huynh- ng n ng. n ri, ngh ngi, bn o i chi ci ni nhm dng cm, on cng ngh nh h. ---o0o--Ngy 11 Mai 1936 21-3nh-.l. Nht thng khng chi l, vo ra Quc t, thy chnh gia l cha ct ring cao ln, xy tng ni, trn nc lp tle, nh t bng ng. Chung quanh ct phng liu khm tht, c ch cng-thnh, khm t. C hai ngi ti nhn xing cng. m c vng canh, khc sanh hai. Ngy thin h vo ra nh i ch, lp thy tu (100 v) lp thy th lm cng, th mc, th h, coolie. Th h khng thin ngh nh x ta, ch bit xy tng xy ct, vy nn khng thc tc chi (khng bit lm trng p bng, ha hoa t kin, nhng fronton), trn l th dng cy. Th mc, th chm cn th dng ch nin, khng bit bt cho rnh, chm s si nh tr mi hc x ta. Ly mu son v lm lch. Cha miu lu i nh ca u lm trang ca l ri sn v lm nh lng b cu x ta. H th ch ly t st c ct pha, p ri i nhuyn m lm h c trn vi tro cht t. Ni tt l h mi tn ha cng ngh cn vng-v. Nhng c nc u l o Pht, lng d phn ng tt, ho tm. Theo s tham lam vt chi ai b qun hay ngoi sn trc ng th

u c y nguyn , n tr nh cng vy, khng b qu b qut n cp n kiu. Tuy h mi tn ha vt cht, ch tr no ca h tht sng bng tinh thn. Thn th khng cn, c tin th na phn n, na phn cng dng, ng thit. n ly no ch khng ly ngon. Mc cho m ch khng cn tt, mnh my khng lo cho sch, ch lo sch ci tm. n ung sch hn Min, Mi x ta m cch y Cao-min, tn ha hn Mi, n tru cng vi cao tm dung, ht thuc cng cn y l ch khng xt. C thy nhn-dn u mc vi b, thao ui ni ha c mi nh quan nh giu th sm hng ton dng trong m tic. Cch h cng nh Cao-min, khng ngi gh vn, ch ngi di t hay trn rm. S cung knh thy th thua x Cao-min. n b cn xen ln vo m thy tu hoc thy thy tu nh ngi thng, khng mp, khng trnh ng nh Cao-min. ---o0o--Ngy 12 Mai 1936 22-3nh-.l. Nht thng. Ng thc ri, huynh r nhau i xung sui git y phc. Bn o git dim ri, bn tut ht qun o, vn chn nh, xung sui tm. T ngy xa Pht--gia ti nay khng c tm, ch lau mnh m chu. Nay tm ph xc phm lm, khe khon, tuy l nc sui lnh khng thua nc , nhng gi tra ny, mt tri cng thnh. Tm ri nh c nng cng , tm gi ri ln phi nng mt gi nghe trong xc tc nh nhng ht sc. My huynh kia khng ai dm tm, ch gi u ra mt l cng s, h s lnh lm. Tm ri, cn i phi cho kh, trong khong y hi thm Iss mi bit nc Bhutan c ba thnh m thi. 1o Kinh l Damtang cch c thnh Patr ny mi cy s ngn v mt Quan-i na, k ranh Kalimpong, tn l Hc cng c mt trn quan nh y m nh hn. on kh, thu y phc. V. ---o0o--Ngy 13 Mai 1936 23-3nh-.l. Nht thng, lc n ng ri, cng r nhau i xung sui tm ra ty . Ba nay c Samdhen r i ln khc sui trn xa, khng c ai, nhiu k ln xn. on ti mt khc sui vng v, trn b c ng c v mt ci cy. Huynh ng ngi trn c chi mt chp ri mi ty tm git. Bn o i dc theo m sui lm vi cc bc lm k nim. on Samdhen ra tm, bn o bn tm vi hunh cn Choundouss,

Iss v Isess s nc. Samdhen lnh run, tm s ln trm o phi nng. y h quen phong th m cn lnh h hung bn o, nhng phi tm cho khe xc phm. Tm ri, phi kh y phc, huynh h chi carte cho qua bui. Samdhen tri vi di ci cy ng. Bn o ro bc ra sui lm . Khi kh ri, huynh thu xp i v. Lc v n phng liu th cng nhau ngh ngi ri ung tr. on mt huynh Bhutan Lama say xng vo liu i xin t, ni nhy nha cn rng chi . My huynh kia tr li li. Lc h vo m t ca h, ln xn bn o mt ci hp ng x bng. Thi h c vic dng, ta cng vui lng ht cc cng vt cht mt mn. Ngy nay thy dn nam-n np thu go nh my ba trc. Ti xem kinh ri ng. ---o0o--Ngy 14 Mai 1936 24-3nh-.l. Nht thng l. Ba nay cng i tm. y thut v cch c x ca ch tu hnh Bhutan : mi ngy c mt Lama tr nht, qun xut chng tng vo ra phi trnh, ngi th c vic chi can thip vi i chng, hoc thm ving, hoc em dng l vt m thc, cng phi trnh cho Tr-nht. Ngi c php cm roi da pht n i chng, nu c ai si php. Mi ngy, phn chnh ph, th chiu 6 gi c ct vng canh, h ti gi thu khng th ngi cai qun vng canh ly roi da nt trn thch bn ba ting, th dn canh bit, lin khc mt chp sanh li hai ting. C m phn nhau canh gc, khc sanh hai. Thy h p ct Pht t gi nhuyn. X ni , nhng h cn cha tho ngh tr , cch p ct cng kho coi cng ng. ---o0o--Ngy 15 Mai 1936 25-3nh-.l. Nht thng, ba nay n ng ri i do ng rung. X ny c cy th la bng nh bng c. C hai th : mt th lng ui ct gi l N, thng nhn-dn dng lm hm ru xng ; mt th lng ui di gi l Tr, thng nhn-dn dng lm bt sadou, rang ri xay, i xa ng em theo khi nu, phng tin lc ht go dng cng lm. Cng c cy la, go l phn nhiu. Nu cm cng t n. on huynh tri vi ngi chi mt chp. K c huynh ng x (Lac) cng Samdhen (huynh Isess i li nh ku) n ngi chuyn vn mt chp, bn ly ti tr (Iss v liu ly tr,

beurre v chn) i v nh gn nu tr thc. Huynh mt giy lt ng i n nh ca hunh. Ch trn lu th ba ca ci nh lu ngoi hng ba pha t, cht hp, b di li ba thc, b ngang li mt thc, ch nu n li ni lu th nh. n th hai huynh ti v Samdhen vo ngi ni ch phng chi, cn cc huynh di nh bp. Chp lu con gi ca hunh em tr ln rt mi dng. Cn ch huynh nh bp ung xng. Ba nay bn o nghe m bng, bn thn mi m c chu thn, nht l ci cng au nhc mi lm. Chiu 4 gi v, bn-o m mt nhng cng gng gng. Ti ng nghe trong mnh nng ny lm, nhc mi c m, song sng cng bt. Huynh Samdhen nghe rn, hunh hi hoi : nht u bt chng ? Bn o nhc u v nhiu in m nhp thp (cng au). Vut u, em m thp ra th t nhin ht cc chng bnh. ---o0o--Ngy 16 Mai 1936 26-3nh-.l. Nht thng l, trong mnh cn nng lnh, mi nhc bt cht t. Ngy nay phi nm hoi. a cho Samdhen 10 rupee ng chi ph. Hunh bo Choundouss i tin Ty-tng, on hunh bo bn o b ti cht t, phng c lc dng hu dng, ti ly phn na s hunh trao l 29 ng 2 sous. Chiu Choundouss i lng phn ni dinh Trn quan. Khuya thc gic nghe bt mi m. ---o0o--Ngy 17 Mai 1936 27-3nh-.l. , huynh Samdhen dm trc na gi, vo trm (ung mt chn nc cm ru) trm mt hi m hi ra lai lng nh xng. K bn-o cng i dm, khi v chi hunh cng bt ung mt chn xng ri trm. Hunh ni : nh vy kh c, nc c s xut ra ht, ht au, mi bn o trm mt chp, m hi ra, lau mnh, nghe nh nhng xc tc. Bn o ngh cho, nh t , b vo nc, ra kh , nn gn ct ng mnh. Cch h by theo tc l ca h ni ni non, nhng thit tt lm, song tn ci lm. on chiu 6 gi dm mt ln na. Trn ngy ch huynh v my ngi qun sai u dng xng, vui ci, h ht chi ti khuya. Ti nghip Iss say xng b n. m nay ng khe khng nhc mi. Khuya thc gic, nghe trong mnh nh cu l khng cn m mt.Thng l, song ba nay Samdhen sm mi cha im tm, lo sm sa li ving Trn quan, cm n vt thc ngi h v ni

lu cm kh hu nhc mi. Trn quan bo i dm nc nng. Ngi cho ngi lo v v cho mn chi b (tente). on 8 gi, hunh v, th nh dng im tm ri, hunh bo lo khun ng nu n i ra m sui. on huynh- lo mang i, n m sui dng chi, c ngi ca Trn quan ph gip. on Isess lo nu n, cn hai ngi ca quan lo m rm ri trong chi ri em vo, ri lo i hm hn, nc vo mng. n khi , th gp (bng km st spcial pour) b vo mng, si c-c, nc nng li 36 ---o0o--Ngy 18 Mai 1936 28-3nh-.l. Sm mi ung xng n sadou, i t ri s i dm. Bn o ly valseline menthole thoa mt cho Iss b t sng mt my, on lo i dm nc nng, mi mt ln, chiu mt ln. C thy huynh u dm, tr Machen Isess khng chu dm. m nay ng khe khon. Ngy nay co u. n ng ri, bn o ra bng cy ngi co u, co na ci u, th Iss Sonnam ra thy bn co gim. Hoan-h. My ngy ry chiu rnh hc thm ting Ty-tng. ---o0o--Ngy 19 Mai 1936 29-3nh-.l. Nht thng, sm im tm ri lo i dm nc nng. on 9 gi n bt vi canh, n ri i ra bng cy nm ngh. Mt gi lo sm sa thu xp c ng tr v Quc t, ch coolie ti mang . Hai gi tri ma bn, lnh. Bn o nm ngoo da trn gi hnh l, qua 3 gi ri tri bt ma, on huynh Samdhen bo Iss Sonnam, Isess v bn o, bn huynh- v trc, Iss v Choundouss li i coolie. Tri cn ma r r, huynh th v ln. Ti Quc t vo liu ngh ngi. Isess lo nu tr. on c Tnzi n, bn o bo ngi ngh, hunh ngi ri m khn gi cm ra n, bn o cn bt sadou v n pht hi 1 gi ri khng n, cho hunh n. on tr khun ln, ung tr. Qua 6 gi, coolie vc v ti, tri vn cn ma lm rm, lnh lm. Tm gi ti mi n cm. m nay ng khe khon. ---o0o--Ngy 20 Mai 1936 30-3nh-.l.

Nht thng, im tm ri tng kinh. K c mt c li xem qu cng Samdhen, ri vic c lnh php v thuc v. on 10 gi ri. Isess, cm khun ln, ch huynh- ng cng dng ri n ng. on 1 gi ch huynh- sm sa i Php n, r bn o, bn t kiu xin nh. V c i mt ln ri, d bit phong-tc hu-vi php ca ch tu hnh Bhutan ri, nay c i cng vy. Isess cng nh. on cc hunh i, hai huynh- nh ngh ngi. Ba gi th i ra cu cha i ti ng thp Trn-quan cu th hai huynh dng bc xem chi, huynh Isess bn ni : nm thp y l : thp ln gia l Trn-quan cha, bn thp chung quanh l Trn-quan con. Bn-o hi : cn Trn-quan hin ti phi l con khng ? Khng, cha ca ngi ang lm quan ti Kinh- Bumtng. on hai huynh- r nhau i hi rau hng-li theo b rung gn . Hi ri tr ra ng thp, Isess r i li m l xem tr nh thy l bng hn. Chp lu i v, bn o ngh ngi, cn Isess lo nu tr i Samdhen v ung. K 6 gi huynh- ni Php n v ung tr ngh mt. Tm gi h dng cm mi bn-o song bn o rng m rut khng dng. Ng. m nay thc ti khuya cha ng, n lc ng li chim bao thy ch c m v ng nhc-gia, hai ngi ng i cng dng ni mt ci nh ca mt ng thy php. Thc gic ri ng li. ---o0o--Ngy 21 Mai 1936 mng 1-4-.l. Nht thng, tng kinh mi ri im tm cm ngui vi nc mui t. n ri mt mnh bn o th i xung sui qua cu li Php-n, thy dn s dn dp Php-n, c x h ht, y l ht cng dng s ca Trn-quan vi cng. Th ln ra sui ngoi xem ri tr li ng quan thp, tr vo rung hi rau hng ng em qua Pharijong v ti khng c, dnh b canh, hi ri tr v lm vi cng la N v Tr kh em v x cho bit la x Bhutan. V n liu, huynh dng cm ri, bn o bn ngh mt chp ri n ng. n ng ri, Samdhen r ra rung chi cho qua ngy gi, hoan h i ra , hunh bo mua xng ung, ung ri v. V n ni, hunh rn au mnh, mua mt ng tre xng. Ti 7 gi nu xng vi ht g v b ht the (thuc) ung. C thy huynh ng dng. on hunh trm, rn v b n cm chiu. Bn o cng ung vi chn cy xng, kh ung qu, song hunh bo ung cho khi au mnh v kh hu x ny, ung xng ri ngh. ---o0o--Ngy 22 Mai 1936 mng 2-4-.l.

Nht thng l 9 gi im tm ri bn o mt mnh th ra sui la ni vng-v tm. Tm va ri th tri chuyn ma, my trm nh ni pha ty en mt. K ma rt ht, bn o v, v n phng 11 gi ri. Samdhen hi c tm khng ? C, tri chuyn ma phi v, tm s sa vy thi. Tri ng nm ngh. Hai gi thc thy tri ma ln. Ba gi qua c c xem qu ba 30-3-.l., dn m ti, c bng mt quo n em dng p l. Thy b mt mt bit au, nn ba n c con xem qu cho m v thnh php ba v thuc. Nay bt nn tr l. Samdhen chuyn ny cng ht au, ti hunh dng cm ri ngh. ---o0o--Ngy 23 Mai 1936 mng 3-4-.l. Nht thng, lc sm ang khi dng tr th Choundouss bo bn o, ba nay i ghi passeport, ving Bahalama ri qua Trn quan. on hunh dn : Trn quan ngi bit ting Englis, nu c hi ct Pht ti x ca thy phi khng ? th ni phi. Bi anh em ti ni thnh ti cha ni x Ceylon Langka l qu qun ca thy. C hi gi th ni ct ln 500 rupee, hai ct nh 200 rupee, phi ni trong cha ch ngoi khng c on 8 gi im tm ri, huynh Samdhen ni. Ngy mai thy i cng ti d hn v thy khng tho nhiu Hindi. K 9 gi huynh Choundouss bo i cng hunh li Ha-thng. n th khng c ngi, ngi i qua Trn quan, lc ln lu Baha, li gp Phn quan ca Trn quan. Choundouss cho v ni chuyn ghi passeport, th ngi xin coi passeport, bn o trao cho ngi coi. K ngi xem ri giao li v ni : ba i ving Trn quan v t bit ngi ri s xin ghi lun th, vy tin hn. Ngi v, th huynh r ti ra phng bun bn chi, i xung dc gn ti cu, pht gp Bahalama, ngi ci nga i v ti gp huynh ti v hi, anh em cho ngi ri Choun-douss ni s ghi passeport. Ngi bn ni ng. Ngi i v. Hai huynh ni thi i lun ra cu chi mt lt, cho i-c v ung tr ngh mt mt lt ri huynh s tr li liu ngi m ghi passeport. Anh em i ngang phng con bun, qua cu, ro quanh ng thp, ng ni bng mt chi, th huynh Choun-douss bn ni : Ti by gi khng c tin, bi t ngy Samdhen thu Lama nh ti nay th ly cha kha giao cho Lama nh, li gi huynh ti khng tt. Thy cng thy, t Bodh-Gaya cho ti Bhutan ny, mt tay ti i ni u ny u kia, hi hm bn o, ch 5 ng, 10 ng, ch dng l ny vt n cng ti, nay Samdhen gi tiu lama tt, anh em ti khng tt. Thi ! i v bn-o ni : Ti thy v cng c bit cht nh trong y Hunh ni : Nh xuchui trng ca ti dng cho Trn-quan, ti hi xu chui khc th

Samdhen khng cho, li cho tiu-o. Bao nhiu thy bit, nhng ti khng lo, khng s chi, n ri ti th i, c m ng ni khc Thy thy mi vic ti lo ti Bhutan ny, ht go, ht lng phn vt thc vn vn th cng mt tay ti, n Trn quan bm gi ri cp cho on hai huynh tr li nh thin Baha, n ni ra mt nh l ri ngi. Ngi bo a passeport, bn o trao cho Choundouss dng ln, on ngi ghi v nhn n ca ngi. Ung tr ri, t kiu v V ti phng Samdhen hi i u ? Ti ni i Baha ghi Passeport, coi b hunh khng vui v ni : ti ni mai i vi ti li Trn-quan ghi. Bn o ni : by gi Bahalama ghi, sau s n quan, ni ri trao passeport cho hunh xem, hunh thy v hiu ca ti mun c hai ng ghi, nn vui lng v ni. Vy tt lm Chiu li Choundouss i ng ch khc. Samdhen mi vui ci chuyn vn. ---o0o--Ngy 24 Mai 1936 mng 4-4-.l. Nht thng l. Sng Choundouss v. Samdhen nghe nm l, chp lu dy, song khng ni ti Choun-douss. Tr im tm cng khng dng, ngi day mt ni khc. n lc Choundouss bc ra th hunh mi chuyn vn. Ba cm 9 gi, hunh khng dng ch ung cht xng, khi Choundouss i th hunh mi tr chuyn. Thi s ca ngi ta mnh khng nn xen vo v cng khng nn ng tm, mc tnh huynh h, coi cch h i i nhau sao. Bn o lnh phn cm ri git hu (o hu) ch ti 11 gi n ng. n ng ri ngh tra. ---o0o--Ngy 25 Mai 1936 mng 5-4-.l. Nht thng l, ba nay Samdhen v Choundouss ha, bn o mng lng, h vui mnh mi an lng. Bui cm 9 gi cng lnh phn cm ch ti ng mi cng dng v n. Huynh Samdhen snh rut phi ung xng, mi bn o dng, nhng bn o t chi. ---o0o--Ngy 26 Mai 1936 mng 6-4-.l.

Ba nay n ng cm v mui v khng c rau. H n lc 9 gi, bn o cng lnh phn cm ch ti ng mi cng dng ri n. Ngy nay Trn quan s n ng ti phng t ca ngi ni Quc-t. Quan li v dn lo dn dp qut tc tng bng. Chiu ngi thn hnh n. Ngi khi no mun hnh o (tng kinh) bt cu my ngy, th n liu ring ca ngi ni Quc-t. Bnh thng th ni quan nha cch cha chng mt cy s ngn. ---o0o--Ngy 27 Mai 1936 mng 7-4-.l. Nht thng l. Chn gi cng lnh phn cm ch ti ng cng dng ri dng. Ba nay c ci b xanh, bn o chm mui n sng, lu ngy m bc tht va ming. n ng ri khng chi vui d, bn ra hng ba lm quen vi Lama ha s ngi cho mu gim ci ha ca hunh. Huynh thy bn o cho mu, u xm li xem, trm tr gi tt. Lama mi xi tru cng cao tm dung. ---o0o--Ngy 28 Mai 1936 mng 8-4-.l. Nht thng l, im tm n vi tr, on ra ngoi cng cho mu ha chi cho qua bui. on 9 gi Samdhen dng bt sadou vi beurre b mui, chia cho bn o v Choundouss n. Cn my huynh kia xi cm. n gi ng, khng c cm, bn o dng bt x cn d vi mui. Lc 9 gi ri c c xem qu hm n dt li mt c c con, xem qu cho a con, xem ri thnh Samdhen n nh cng gim. Mi gi Samdhen, Choundouss, Iss Sonnam ng i. Bn o khi dng ng ri, mt mnh th xung sui tm s v nc lnh qu, b ma lun c m nn ngy nay, tri m cng lnh hn cc ba. Tm ri th dc li Quan nha ri v 2 gi, ngh mt. Ti ny Samdhen khng v, thy tr ng ti thn ch gia. ---o0o--Ngy 29 Mai 1936 mng 9-4-.l. Nht thng l, im tm tr vi n. Tra n ng cm vi mc mui t. Mi gi ri thy tr Samdhen v ti xi bt x. Chiu ra cho mu ha

gim cho Bhutan Lama. y l kiu h v ng kt vo chnh gia tm che trn bn n ca Pht nh plafond. ---o0o--Ngy 30 Mai 1936 mng 10-4-.l. Nht thng l, im tm tr vi n, on ra cho mu ha . Chn gi huynh h dng bt x, 11 gi bn o n ng cm vi nc mui t v ci (ganga) chin, on ri ngh. Chiu li, h dng cm nc ri. Choundouss ni : ba nay ti phi i ng ni nh tnh nhn cho vui lng n ngha. on huynh- ti ng. ---o0o--Ngy 31 Mai 1936 11-4-.l. Nht thng l, im tm ri, k huynh Samdhen sai Iss i vn lng ni Trn quan, bn o lin theo chn Iss, ni i ra cu ni nhm ch mua hp qut v thuc. n ni mua mt ci hp qut ln 4 ng 2 paisa = 8 sous Ty-tng. on hai huynh i thng li nh tnh nhn ca Choundouss, n ni ln thang lu, thy hunh ng ni ca n rc. Iss mun ni ct, song hunh nhy v ni : Gh h r mdoucera adun hay ni khelta : c khch chng nn ni ct. Hunh mi vo, tri thm ni sn mi ngi, th lin c bn ca hunh rt xng mi ung, hunh mi bn o, hoan h ung mt chn ri d kiu. Hai hunh v ngi khch ung xng vi nhau. Ung ri ng ra i. n ngay ch ni c ci hang cn thy khi ng en, hunh bn ch v ni rng : y l ni quan x t k st nhn. Cch x t x Bhutan l qu : em ngi ti st nhn n m sui v ci thy b st t cng khing em n , ri nu cm n cho ti nhn n no n, on ct b ngi ti nhn vi ci t thi ca n st hi, ct b hn hi ri qung xung sui. y l hai mng ng i m-ti Bn o hi, vy Tibet lut y cng x mt cch phi khng ? Khng. Ty-tng khc hn, b t, ri mi ngy nh n hoc 10, 20, 30, 40, 50 roi ty n nng nh. on ti ng thp, th hai hunh i thng li nh Trn quan, cn bn o i v Quc t, v ti ni ra cho mu ha chi ri 11 gi n ng, k Samdhen r i ra m sui chi, n ni ngi ni m sui ung rachi vi Isess, ung ri th tri ma ti, i v. Bn o ngh. K 2 gi c Kh quan

n liu ni vi Samdhen : go v n b bao ri v em ti hng ba trc y : 20 bao da go v 5 bao n. Samdhen theo chn ra xem v ni cm n ri mi Kh quan vo ngi v ly hnh ln nh (Pht) tng cho Kh quan. Thit hunh x th kho lo, lm cho mi ngi knh mn. Quan th lnh cm n ri xung lu. Huynh Samdhen bn ni vi bn o rng : Trn quan cp go v n 25 bao, cn cp n, chay mn ri i a tin gi 4 ct Pht th s ln ng. Quan ni 4 ct Pht gi ng 2000 R, song ti ni 1000 R l gi c cc hng. Thit hunh lanh li n hon. Nh c hunh m bn o ng ngi ngoi bang cung knh v da hi hunh m ng t t an n, n u cng ng ngi hoan nghinh, vo ra t khch d dng nh x mnh. ---o0o--Ngy 1er Juin 1936 12-4-.l. Nht thng l, im tm ri ra cho mu ha . K 11 gi ng thc ri i cng Samdhen n quan nha xin ghi thng hnh. n vo th k phng vic th thy k ang nh lc-lc (-ht) vi bn h. Ch c 1 gi mi c thy k ph, ghi tn h trc vo thng hnh, on ch ti 2 gi th thy em ln phng vic quan nha ng hu k tn v ng du. V n Quc-t 3 gi, dng tr ri ti h dng cm ri ngh. ---o0o--Ngy 2 Juin 1936 13-4-.l. Nht thng l, im tm tr n, khi ri vic th Samdhen ni : Ngy mai 14 xu ngy qu, nn cho bn coolie chuyn lng phn i trc, mt rm, huynh mnh s ln ng tt hn. Bn o ni : ngy nay ng ngy gip mt thng Bhutan. Tra n ng vi canh ci da. Trn ngy lo sa son hnh l. Chiu li c mt c Ty-tng n dng xng v thnh thuc v chiu c hai huynh Ty-tng n, em dng xng v rachi, huynh ng dng. Bn o dng xng ch khng dng rachi. Ti hai hunh ng ti liu cng huynh ta, cn Choundouss v Iss i n nh quen ngh. Trn ngy nay lo sp t hnh l. ---o0o--Ngy 3 Juin 1936 14-4-.l.

Nht thng l. im tm ri, bn o ni vi Samdhen rng : Hom thoda paisa manta hai, bn o hi Samdhen cht t paisa. Hunh bn a cho bn o phn na rupee Ty-tng = 15 annas de 4 paisa (15 cc Ty-tng = 4 sous). B ti i chi ngoi cu, on Sonnam ra ti gp, r i li nh quen ca Choun-douss ng ku hunh i ; Choundouss v Iss ni nh quen i ra gp nhau, ng v Quc-t. Ba nay n ng vi c chin, Iss i xm em v nm tri c, n mt tri. Trn ngy lo thu xp hnh l. Trn quan c cho quan li n lo phn vic bo dn mang go v cc vt ni bn. Quan li bin tn chia phn cho coolie. Samdhen ni : Trn quan tr 800 rupee bc mt, cn 200 tr bng go 20 bao, vi n v vt thc khc. Phn coolie chuyn go th v phn Trn quan, cn vt ca chng ta (hnh l) th s ph mnh chu. Trn quan c cho hai con nga ci. n ung ca Li quan mnh phi chu. ---o0o--Ngy 4 Juin 1936 15-4-.l. Ba nay l ngy t gi nc Bhutan, nn sng thc sm, lo tr n im tm, bn o lo xp ng li, ri 8 gi ri, Isess em cm ln, huynh n cm vi Quan li ba ngi, mt ngi lo vic ch chuyn hnh l qua Pharijong, cn hai ngi m-t n ri 9 gi, m-t lo i xung trm nga gc yn hai con nga. Chn gi ri Samdhen v bn o i li ving Bahalama ng t gi ngi m ln ng. Ra mt i-c, ngi i xng cho Samdhen v Choundouss cn bn o khng dng. Ngi knh l ln ng, mt bao n, vi vng, vi xanh, vi trng v mi mn t thc cho hai ngi. on x t ln ng. Qua khi ng thp c tnh nhn Choundouss n dng xng nhng Samdhen tr tin xng. on hai huynh ti ln nga. Mi mt gi ri n cha Kt-x-la-khn (cha c mi nc). C bn Tibetain nam n vi mi ngi chc n thnh Samdhen v ni bn vo cha. H cng dng ty h cht t (i ba cc Ty-tng), Samdhen i xng cho bn o. Bn o i tr ni bn. on thy tr h tng kinh, pht nit cng nhau, cn bn o ro bc xem cnh cha, i li ch nh thc nc, thy chnh gia ci miu y c ci ng-che(1) lc t n-ma-ni-bt-mhng cm gia ch ng nc chy trn (y l lun chuyn php lun) xem ri i quanh cha th thy cng c ng php lun cho bn o n cha quay v nim lc-t Quan-m. Trc ca cha cho hai ci my y, hng ngy c ngi ngi m quay ci my lc-t y.

Qua ti 1 gi, ri vic cng dng, vo in l Pht v bn o cng 6 cc Ty-tng. Kiu s cha ra i. Bn gi ti trm quan i ct cao ln, trong quan i cng c cha Quc-t c mt v Li quan cai qun, trm i tn Doncguss-zon. Vo quan i th c ngi dt vo in Pht Quan-m, huynh- ng ngh. Li quan i tr n. Ti li cng h cm. Ti ngh an. ---o0o--Ngy 5 Juin 1936 16-4-.l. Thc sm sp t hnh l. By gi Li quan h tr v cm lt lt lng ri th t bit Doncguss-zon i, 10 gi ri tm m l dng tr, bt x vi canh ci b, 11 gi ri i ti 1 gi 20 gp xm vo t ma, mua xng ung. Iss, Choundouss v Isess i lun khng gh. Ung xng ri, m-t gc yn nga, t bit ch nh, i rit ti 4 gi th ti trm nh Sinhgarap. Vo nh gn trm ngh, v trm ny nh khng c Li-quan nn ng nh dn. Lnh m-t v Li quan bo ch gia phi cho c nga n v cm nc cho h, ch nh c co c th bn nh quan ni : Ngi nga quc gia, dn s phi chu cp, bng khng th d nh i, ch trong Quc-vng thy th lm chi khng li ch nc nh. Hai ng ci c nhau hoi rt vic ch gia cng phi chu theo Li quan, ti cm nc ri ngh. ---o0o--Ngy 6 Juin 1936 17-4-.l. Thc sm tr n im tm. Samdhen cho ch gia n v cht t tin. By gi ln nga i, t gi Sinhgarap trm i, ng i ln dc ni ln ln tri lnh, ln cao chng no th s lnh cng tng 9 gi ri ti tiu trm Yasa, vo nh ngh lc trc ng ngh, ng ch nh i khi, ch cn c gi con ca ng nh v t ngi n ng l mt. Vo tr nc ri nu cm. Khi n trm, th con nga ca huynh Samdhen b ln dc, nn mt t nho cht gic. M t ku ni, th huynh ng ra lo xng thuc cho ung nc mui, ln hi con nga khe li, bn o thy trn lng nga c mt mt gh ln bng ng bc, th xin vi xc gh y v ngh rng : Con nga ny b c gh chnh gia ch gc yn, b yn cn mt gh, phn Samdhen cao ln nng cn, phn ln dc nh nn ngt ui. Lc Samdhen ra thy nga nh vy th hi lng xng, bn o ni nga ln dc nhiu m t ngh chn, phn b mt gh au nn ti y ui mt m t. (B Samdhen p i qu v tnh hunh nng ny lm, bn o bit ngi v c lc ng lng cho loi vt

b p i khng ng ngh, c lc nga ng ngh mt, hunh nh i khng kp ngh.) Cm nc ri 11 gi ri ln ng th hai huynh i b mt i cng xa, c ln dc rit, n hai phn nh th tuyt cn trng ni, tri gi, ma tuyt lnh qu. Khi y hai con nga i ti. Samdhen hi, sao con nga ny ci ng chng ? Bn o ni : huynh nng cn, ci con nga ca ti v n khe mnh, ti ci con nga ca huynh. Thun tnh, ln yn, bn o khng vui m ci nga, song nu bn o khng ci th Samdhen khng ci v e sanh bun. Ln lng nga ng thng cng trn chng ng cho hng t v s cn gh ni lng nga, ci cch ny con nga i d dng v coi b nh nhng v thy n i lung, song bn o g cng khng cho i lung, i mt i ti ni ng bnh l, bn o bo m-t ngng nga ng xung i tiu, y l khng nh ci m bo m t dt nga i, bn o i b, ti mt ch t c, c mt c Ty-tng chn b, ku dng Lc (Dhahi), bn o i ti, Samdhen hi n Dhahi khng ? Khng. on my ngi quan sai, h ung n cng nhau, bn o th b i trc, ln nhiu dc rt mt, nhng thm tng : th ta cht mt ch khng nh thy con nga cht mt v ta, t duy suy ngh ri c c kinh cu nguyn va tng va i, i nh vy chng vi cy s, th ngi nga theo kp, th thy Samdhen ci nga hunh, cn Choundouss ci con nga ca ti. Khi thy th ng lng cho ci nghip lc ca con nga, lc gp h th bn o bo Choundouss c vic ci, bn o i b mt hi na, tuy mt nhng v s thng con nga, lm cho bn o thm lc mnh, i rit, bng gp Isess, huynh ng i sau, thng thnh i hoi, ln nhiu ci dc le li bng n bnh a, ng xung xa xa thy ngi nga u ngh. Ln hi xung dc khe chn, trc mt thy thnh th Pharijong. Lc ti ch h ngh, Samdhen ku bn-o bo ngh v ung tr. Thun tnh, ngi ngh ung mt chn tr. K m-t bt k nga, bn o bo Choundouss ci, nhng hunh t chi. Bn o s sanh bun nn ln yn i. Bn gi ti Pharijong chuyn ny ng nh khc, ch khng ng ti nh ca hai v chng gi lc trc. Vo nh ca mt c Ty-tng, ng, hnh l ln lt ti, nhng go v vt nng n cha ti. Nh ny rng hn nh chuyn trc. Tr nc ri ngh ngi. Song ngh u ng, Samdhen c n ring ngh ng, phn bn o b ba ngi Li quan n ung hoi, mt lt xng, mt lt tr-n, c vy rit ti khuya, h li trm nga ngh, th bn o mi ngh ng. ---o0o--Ngy 7 Juin 1936 18-4-.l.

Nht thng l, im tm, n ng, ri cng Iss ro ra ch nhm ch, mua 6 chim ng ct, pht gp huynh Tanzine Gugane mi v ch ng, i xng, bn o ung mt chn vi ng, cn Iss c gm ung, bn o hi v. Ra v Iss gh cc tim mua thuc ht, song h s lnh kn ca quan nn khng bn, v ti ch ng, ni khng thuc Nac m cng khng c thuc ht, bng c mt ngi quen li thm ni : ti mua gim cho, khng quen mt mua h khng bn u. on Iss a tin cho ngi y i mua, mt lt tr li a na gi 5 iu ni : cn c 5 iu gi 6 sous Ty-tng. Trn ngy ln lt bn coolie mang go v rng, gi n. Ba sai quan c n ung ti ti, lc 6 gi th bn coolie n ht. Xong vic, h cm nc v ung xng ti 8 gi, ri tic, h lui, bn o tri ng, ngh. ---o0o--Ngy 8 Juin 1936 19-4-.l. Sm im tm, k mua xng i ba ngi Sai quan v ba nay h tr v Bhutan, Samdhen ku ba ngi vo n hin cho mi ngi mt xp vi trng (2R.) mt cc tr, v 1 ng bc Ty-tng, cp cho go, mui, ng, bng sn b, n, beurre, vt, h lnh ri t gi ra v. n ng vi nc mui t. on mt chp lc ri ng, c hai ngi n lnh bao nga ch go v hnh l, i gi 15 rupee mi con, c thy 18 con. Lc h v, bn o hi Samdhen th hunh ni : mc m qu, vy ch go sao thu, thi bn go ri ly bc cn tt hn l mn nga ch. Chp lu bng c huynh Ngtrc, ng hng vi Samdhen Bhutan qua, tay cm mt con chn dn rm bc vo thm Samdhen, cho hi nhau xong, Samdhen cm con chn nm y ni vi ti rng : thy mua n em v x bn chc ng tin, bn o nghe thp th tng hunh ni hunh em v x hunh, mi hi : Sao ? Hunh ni li nghe mi r. Bn o hi ? Gi bao nhiu ? Th Isess ni : 3 rupee Iss ni 10 R, rt nghe huynh Samdhen ni bn Bhutan gi 4 R. Ti bn ni : ti x ti gi 5 cc, khng thiu g, c ai thm dng. Nghe ni vy hunh chng hng, hunh ni ting Ty-tng vi cc huynh kia, ri ng nhau xn ln hi mc c. y l ban u h cm bn o l in, thi cng nhn tnh. Ni bui chiu h ung xng, c ch gia em v mt c, say mm ri, cng nhau h giao bi ti ti. Ca ht, tha h m m rt th. n ti 8 gi qua m cn chn th chn tc, bn o ngi tr nim Pht, mc tnh gi dc bn bn, cm tm nhn nhc. Nh cht hp, ch ng ca bn o l ni n khch, h cn cng chn, th bn

o vn ngi l ch n mn tic mi ngh ng, c ngy lung ngi. Khuya ri m Choundouss vn cn m m n khch l ngi ban u hunh khinh l lon ph dm n. n lc nhiu chn qun ht, la dc t tiu tm tnh. Bn o thy khuya ri bn ni, thi em nhau ch khc chi. K huynh Ng-trc m chn n, say mm, ku ni om sm. Chng huynh Samdhen ni liu hunh ct ting ry Iss v Ng-trc, nh vy h mi chu nn v ng. Phong tc ca x ngi nh vy, mnh l khch l, nh nc lng sng, ty tc ch c bit ni sao. Mi vic nh Pht lc m mnh tp ng tnh nhn ni, ch chi mnh l k ngoi trn, t chu khng ni ci thi nh nhp hu nguyt ca dn nam n Ty-tng. Thit h n khng ngi ngng, ci tc t tht l d man, h n cn theo th vt, thn th d dy, dm dc hn lon, ch c lng nhn nhc mi chu ni, tri thy. y thut chuyn huynh Ng-trc, ngi tui li 50, vn l ngi x Ladakh, l ngi ng hng cng Samdhen, Isess v Iss, cn Choundouss v Iss Sonam l ngi x Khmp. X Ladakh l thuc a X Khmp l thuc a Tu, hai x u trong vng Hymalaya Tibet. Huynh Ng-trc khi nh chu th ca nhn dn trong x cp cho i n Lhassa tu. Sau ln ln ra th, khng dm v x, qua Bhutan ng. y l phong tc x ngi, th ca xut gia, nu khng xong th i x khc lp gia nh ch khng tr v x ng, nu v x th nhn dn cng ui vn vn ---o0o--Ngy 9 Juin 1936 20-4-.l.

Nht thng l, ba ng nay n sadou (Cham-jpapp) vi ci b xo. Pharijong lnh qu, tuyt cn ng y ni, bn o b hm qua nay ho qu.

---o0o--Ngy 10 Juin 1936 21-4-.l. Nht thng l, ng cm ngui hm qua hp li n, ri lo sp t hnh l ng mai ln ng. C mn Choundouss i gim 20 rupee tin Ty-

tng. Bn o ly ra ba tm giy bc 10 rupee, ni vi Samdhen rng : Ch cn c bao nhiu tin i v khng ? Hunh rng : Thy ng lo, ti c him(1) y, ht th ly dng. Ti ni, vy tt lm, chng v Calcutta s tnh tr li cho huynh. Chiu ba y, huynh lo hnh l ri cng nhau ung xng, theo tc h, h gn t gi th lm tic xng, khng tht c chi ht, ung nh ung dm chua son, song h a qu, v x lnh, ung n ln hi m p. Bn o cng ty h mt hai chn. Ri tic bn o cho c ch nh 2 rupee v thy my ba ng ti nh c, cc kh khng ni, mang nc xa nm, su trm thc bng mt ci thng ln cha c hai thng du hi. C t chi, nhng bn o ni : Ti l k tu hnh khng ni chi, c c th lnh, huynh- cng ng p, c th lnh v cm n, v mng r. ---o0o--Ngy 11 Juin 1936 22-4-.l. 7 gi ung tr ri, tm bit Pharijong, ln nga i ti 12 gi gp qun ti xm Dark, gh ung tr ri n ng bt vi nc mui. Qua mt gi ln nga i ti lng Tuy-na vo nh quen ng, ngi ch nh cng t-t. Samdhen hin cho tr v mt tm hnh Thp Bodh-Gaya, on ch gia cng c p l. H cm chiu, bo bn o dng, bn o rng : n ng bt cn no lm. Samdhen cn rng : Nu thy gi l ng, e yu sc chng ? Khng. m y ng kh v m mt s i ng. Ti y phi i nga, mn nga khc. Lc ra i th c hai ngi ca c Bahalama Bhutan sai i Ty-tng cng ng nhp bn i, v Samdhen cho i chung. Khi i ti Tuy-na th bn m hu ng c mt ci h nc ln v di thm thm, h , nn mui lung qu. ---o0o--Ngy 12 Juin 1936 23-4-.l. Ba nay thc sm, 2 gi thc lo tr nc ri, 3 gi ln nga, i ti xm dark 8 gi ri, tm ngi trc sn nh quen, nu tr ung, Samdhen cho m-t tin ung xng, on m-t tr v. Bn o cng Samdhen ung tr i huynh- cn i sau vi by la, m ch go v hnh l s ti. Mi gi h ti, 10 gi ri dng bt vi tr b mui, h dng tht sng. n ri, i mn nga khng ng, on 11 gi ri Samdhen cn gh mua xng i bn m-t, bn o th b i trc, i theo m h, mui mng bay theo en

mch, v i v qut, i c ba cy s ngi ngh, chp lu, thy tr Samdhen, Sonnam i ti, cng ngi ngh, on Samdhen ni : Nay khng c nga, ti ni vi m-t cho 2 rupee ng tm ci hai con nga ca y, m y khng chu. on huynh- ln lt i, bn o ci v giy i cng khng, i rit ti 3 gi gp xm, hi xng khng c, tri gi lnh lo qu. T Pharijong ti y mi ht ng trng, ng i bng thng, c sa son cht t th xe hi i ng, nhng b trng tri gi qu, i ng phi cy d che hng gi. Ln lt i ti 4 gi th tri ma, lnh cng thm, on by la, m vi bn Choundouss, Iss, Isess v m t ti, gp bn bn o ngi ngh, chng bn o thy Choundouss v Isess ci nga, th Choundouss bo Isess xung nga v hunh cng xung, ri bo bn o ci, bn o bn ngh rng : C l cng gn ti ch ng, ci chi cho mang ting ci, nn t chi khng ci, tuy mi cng, n lc gp Samdhen m hunh cng khng ci, i rit ti xm Kala tri vn cn ma, gh mt nh kia hi ng khng ng, qua mt ci na gn hi cng khng ng, on m t bo i ln ti trc kia chng su, by trm thc s c nh quen vi y, chc hi ng ng. Tri cn ma lnh lo, ng i cng nhau, pht ti nh quen y, m-t vo hi, bn ra ku ni bn vo. Ch gia ch mt ci nh bp, trong c nht b v cha phn, th Choundouss cng huynh vo qut dn, ch gia m bao b em vo tri di t lm nm, huynh- em hnh l vt dng vo y l n, ng. Bn o cn ng ngoi ca, pht thy ch nh bng mt gi phn d ln rc rn em vo ch ng y, th bn o tng l rc bi em my ch t t hoc hng. n khi huynh- sp t xong, th Samdhen ku bn o vo bo : thy ngi ngh, th bn o vo ngi gn bn Samdhen, thy trc n mt ci c-rng st v mt ng phn d rc , th khng hiu l chi. n khi thy ch gia bng vo trong mt ci m b t cc than la phn b trong c-rng ri i, th huynh Bhutan bn ly ci ng b da ra ri ht ct d b trn than la, mi thi b, khi bay nghi ngt, ni bn u h ht nc mt nc mi nh sa, mt chp chng vi ba pht th phn d phng chy, on Isess lo nu tr, nu cm. Bn o ngh rng : T Pharijong ti y ni khng cy c mc ni v b tuyt ng y nh hng ngy, nn nhn-dn ng dng phn sc vt lm ci. Mt m nay ng trong chung b, nhng cng ng m p, cm n ch gia. ---o0o--Ngy 13 Juin 1936 24-4-.l.

Ti hm qua Samdhen c cht t tin cho ch gia, nn sng ny thc dy sm. Ba gi m-t lo gc yn, gc hnh l ri. Hai huynh- ln nga cng ni bn ln ng. Hm qua i b m mt, nay i nga qu, nu i b na chc bt. Ln lt i theo trin ni, ng bng thng, khng o i nh ng t Ghoom ti Pharijong v Pharijong qua Bhutan vy. D i nhng lnh qu, tuy ng bng song n l bnh a trn nh, gi lung, tuyt nhiu, nh cht ng thp chm nh ni t, ni no nh cao th ng i t gi nh nh che. Ti 9 gi, gh m sui, thi phn d nu tr ung, 10 gi ri n bt vi nc mui ri i (11 gi ri) i rit ti 4 gi ri th gp xm Margut, vo xm hi ch ng, phc gp nh sch-s, v chng ch gia cng t t, cho phng ng sch s. Lo nu n, y c ci phn b v ci cht t. Samdhen ni : y ch nh t t qu, bn o ni : Vy ng cho y cht nh. Samdhen rng : C ri, tr v tin cht t. on bn o ly ra 10 rupee, tr cho Samdhen 4 rupee, tin mn ti Pharijong v Bhutan, v cho huynh- 4 rupee t mua n ung v i 2 rupee tin Ty-tng. H coi b vui mng, y l i kim tin. H n cm ri ng. ---o0o--Ngy 14 Juin 1936 25-4-.l. Sng thc sm 6 gi im tm cm ngui vi tr b mui (y l cm hm qua, Samdhen thy bn, nm ba ri bn o khng c n cm v h khng nu, c n ng bt, nn chiu hm qua h n cn d, hunh bo Isess dnh cho bn o sng im tm). Cm c mt t, bn o bn chia, mi ngi ng n, ri ln ng, ch gia cho mn hai con nga, cho con (15 tui) lm m-t. V chng ng a ra ti ng. Ln nga i ti 9 gi, pht gp nh th, tm gh trc ng ung xng n bt ri i. on 12 gi tm gh m sui n ng bt nc mui ri i, 4 gi ti lng Tzanhtra. Vo hi nh ng, cng ng trong nh bp cht hp d dy. H lo cm nc, bn o cng lm vui lng h, bo rt mt chn xng ngi chm cht lc h n h ho. m nay ng t v b b cht cn qu. Song trc khi ng Samdhen ni, nay ng ti 6 gi mi thc, tr nc ri s i, v ng i cn 13 cy s ngn s ti Ging-s l ni ng t ngy. Choundouss gh xm mn nga, sng s em ti y (1 rupee mi con v hu hng m-t). Thy coi mc qu. Ba nay i 21 cy s, 1 rupee 4 anna. Mai i c 13 cy s. ---o0o---

Ngy 15 Juin 1936 26-4-.l. 6 gi thc, im tm tr bt. Choundouss v m t ti, gc yn ri, ln ng, 10 gi ti xm tm gh ung xng, dng tr, n bt. Bn o ng bt vi nc mui t. Mi mt gi ri ln ng. Mt gi ti Ging-s thnh, mi bc ti a phn, th thy mt ci nh khng nc (kiu Tytng) trn c mt cy Thnh gi thp t, quanh tng ro c cy ci sum-s, cnh xem sch s, nh ca p (cng kiu Ty-tng), khi i qua khi , ti mt ci cu, khi cu bn o hi nh chi, Choundouss bn ni, l nh ca quan ngl, mn t Ty-tng , v quan v k lm vic li 30 ngi. Qua khi cu ng ln nh ni, thy lu i, thp, tng nguy nga, hi ra l Trn-quan-i, tri qua nh ca ph x, ng i u c v sch hn cc a phn Tibet tri qua, nhng chng snh s sch s ni IndeAnglais ng. y, quanh co, ng hm pht ti nh ng, m-t ti Tzanhtra i trc hi gim ri, v ch gia cng sa son phng ng t t. Vo sp t hnh l ch ng, ch n an bi, bn o ngh, h lo n ung. Samdhen tr tin ch chuyn cho m-t Pharijong v m-t Tzanhtra, h dng xng ri v. Ti li, huynh- h dng bt v tht, bn o c l c, mt chn xng chm chp vi h. n ung ri, h lun o cng bn-tng, ni vic n tht, Samdhen rng : Thy khng n tht v g ? Khng g, bn o n vo au bng, b m x, quan thy cm. Trc khi m x cng n tht vy. Samdhen rng : Tibet, ch tng u dng tht, v k tu-hnh n tht th loi vt ng siu thng. Bn o rng : o Pht nh tha v nhiu php mn, t nc no theo phong tc nc ny, khng sao, ty h ch dng. Bn o mun ni : Sao khng n tht dng h : ng b, cha m, anh em, cho mau siu thng ? Song ngh v, nu ni ra e sanh s chng vui. Bn o ni : Pht o nh m ma, chng sanh nh cy, dy, c trong rng, nhiu hng, nhiu loi, lc ma s xung, ty sc, ty phn m rt hng nc y vn vn Samdhen nghe qua ngi tr v gt u, on ni : Phi, phi. Bn o bn tip : V vy xin ng ci k khc mn mnh v khc mnh. Thi khuya ri, ng. m gic. ---o0o--Ngy 16 Juin 1936 27-4-.l. Nht thng l, im tm ri, cng ch huynh Samdhen lm u, ng i xem thnh ph, ch nhm. Quanh quo con ng, tri ph ny nh kia qun n, pht thy cha : ct kiu Ty-tng, trn thp bng ng nh thp Npal nhng nh hn. Samdhen ni cha ny 1000 tng chng. Cha nh

hn cha ti Lhassa. Bn o xem qua, tng rng : nh ca nc ngi, song ln v ng hn x mnh, pht ti ch nhm, bun bn, Anglais c, Ty-tng c, Npal c, v c cht t ngi Npal n ng ti y. Lc i cng c gp mt, hai ngi Npali. Xem ri cc ni bun bn hai bn l ng ph v cha. Bn o mua hai ci hp qut (anglais) gi 8 sous Ty-tng v ci c gi 18 sous vi 12 sous bt c-ri v 4 sous t bt. Bng c ngi lnh tun cnh ti China i Lhassa v ti y, gp Samdhen mng r v mi v ch ng. Samdhen v Choundouss i, bn o khng i, cng hai ngi Bhutan xn bn theo qun ch nhm xem, bng gp Iss v Sonnam n, cng nhau ro mt chp na. Iss bn r i vng xem thnh ph v v lun. Lc i ngang qua mt dy nh thp hp, dm vo ti tm. Iss bn ni : y l nh hng Tibet. i ln lt ti Post-office v Hospital civil, k ti nh ng l 11 gi. Bc ln lu thy Samdhen ngi trc phng, Isess bn go. Bn o vo n, xc c ci, ri n ng bt vi l c ci chm nc mui t. Cn c ci rc mui dnh nu mai n ng. Chiu li h n cm vi nhau, bn o ch gi l ng trung ri thi. on ti bn lun cng nhau. Samdhen hi bn o, Quc ca thy nim Nam m Buddha, Darma, Sangha ri thi sao ? Ti thng nghe c thy ch B-s Ceylon nim ba bc thi, khng nh Quc Tibet thng nim bn : Nam m Guru, Buddha, Darma, Sangha. C v B-s Burma ci vi ti, ti ni : Nu khng c thy ging dy lm sao bit php Pht tu hnh, nn chi phi nim Guru l thy trc. Bn o rng : Phi tiu-tha nim ba ngi, cn i tha nim bn ngi. Phi vy. on hunh hi ti : Nalanda l ni ch La-hn t kinh lut, vy thy c nh v no hi chp kinh lut chng ? Bn o ni : Nalanda l ni Darma a, khi Pht nit bn ri th ch t nhm li t kinh, lut, lun. Tn gi Ca-dip (Kassyapa) ngi Chp chng Tng gi theo li di chc ca Pht v ng truyn y bt l bc nht t (S t s). Ngi nhm ch La-hn ti Nalanda m lo chp kinh, th Ananda ni kinh, Upali ni lut, cn Ca-dip th tng-gi. Sau i vua Asoka th nhm ti Patna Kinh . Samdhen bn bo Choundouss bin vo s tn ba v La-hn t kinh nh li bn-o. on hunh ni : Khi ti Lhassa, ti s em thy ra mt mt v i-c Bahalama bit th ting. y l c Pht-t Rahula ti sanh. i ! thy thy ng ngi th thy s bit, thit quang minh tng mo, mi ngay, tai ln, mt to sng sut nh sao. Ngi nghe th ting, thy n ra mt ngi v ni ting Annam rt tin. T s s tr li bng ting nc ca thy v s ni ci trnh tu hnh ca thy v s gio ha thy, cn nhiu v Bahalama na, ti s em thy ra mt ht. V khi thy cn Ghoom, lc ra mt Bahalama Dromo Gheshay, th

ngi c bo ti, khi n Lhassa phi em thy ving c thy cha v ra mt c thy ch Bahalama v c Quc Vng Ty-tng. Bn o nghe qua bn chp tay ni cm n i-c Bahalama Ghoom v huynh. Lc cn Bodh Gaya th ti c ra mt ngi v huynh c thut vic ti mun i Ty-tng, th ngi c ni : ng lm v i khng kh nhc chng ngi chi c. Li tin tri y, n nay cng y nguyn. on huynh ngh. ---o0o--Ngy 17 Juin 1936 28-4-.l. Nht thng l, sm im tm tr bt, on mn ci m bt c-ri. Lc y Samdhen r ba nay i n nh hng Tibet. Bn o ni : lu khng dng c-ri, hm qua c mua c ci, vy ba nay ti n c-ri v cm. Hunh nghe qua hi Isess nu cm cho ti dng ng. Isess ni mi c 8 gi ri, vy mt lt s nu. Bn o m ri bt c-ri, bn ly ci c trn bt c-ri ri em xung bp nu, nu ri th Isess nu cm gim. Mi gi th huynh h ko nhau i ht, ch c mt bn o nh lo cm ng, cm v n sn ri. Mi mt gi huynh h v, th bn o ng n ng. Lc y c mt v Lama l ngi ng x cng Samdhen n thm, i xng, h n tht sng ung xng, m o vui v cng nhau, bn o ch ty h. n chiu h r tic xng, th Lama khch kiu v. Samdhen knh hai mng(1) go v cm dp. Isess bng a v. on ti li, Lama khch v Isess tr li, ngi c xin php Bahalama m vi Samdhen, nn tr li bn xut tin mua xng i ni bn, cng nhau h ung xng ti 8 gi ri n cm, cm ri ung xng na ti 9 gi ri bi tic ng. Bn o cng vui lng cm chng vi h cht nh xng. Ngi th dt cng dng xng, c ch nh cng dng xng, lm cho Choundouss v Iss say mm. ---o0o--Ngy 18 Juin 1936 29-4-.l. Khng chi l, sng thc, tri ma hi khuya cho ti sng cn r r, bn o i tiu vo thng xung nh bp mc nc ra mt, song ht nc. n 8 gi mi c nc, nhng nc c nh nc cm vo ban u, ra mt ri vo liu im tm cng h, h mi n bnh canh tht. Samdhen ni p my ln, bn o ch t chi, c nhi bt n lt vy, c ni n tht au bng, nn t quyt. on ti ng, khng cm, khng bt, ch c mt chn u nnh

rang ca c ch gia h, tin vic bn o bn dng n n ng. Cc hunh n Thc b hi 9 gi nn khng n ng. n chiu 3 gi thy huynh Samdhen bo c ch mua beurre gim v hunh bo huynh xc go mt mng v na b sn d kh ng em dng vo cha. Cn mua bnh tri ng bt, lo lm c ng mai cng dng ti in Pht ca c ch nh. Hunh ni : Ngy mai mng mt, nn lo cng va. Bn o lin hoan h bn ly mt tm giy bc Ty-tng th 2 rupee ngl trao cho hunh v ni : xin cho ti hn cng 1 R ti cha v 1 R ti nh. Hunh tip ly v ni : Tt lm, vy mai i vo cha cng dng. on chiu li 4 gi ri, c lama ng hng vi Samdhen i vi mt v lama nh n ving. Samdhen bn i xng, ung va tt mt h xng, th Samdhen cy i vi Isess em l vt cng dng vo cha. Hai ngi i c vi gi tr li cng nhau nhu xng, ca ht vi nhau n 8 gi, h n cm cng nhau, Samdhen ni ngy mai khng cm, bt ng chi ht, vy thy nn dng cht t cm cng anh em ti. Ti n u nnh rang cn no, ch v dng, ti dng xng cho m. on h n cm ri cn ung xng na ti 9 gi mn tic, ng, hai v lama khch cng ng ti phng cng huynh . ---o0o--Ngy 19 Juin 1936 mng 1-5-.l. Sng thc sm ra mt my, p y ri cng huynh , c hai huynh Khampa cng ng vo in Pht, ti nh ng v cng dng v nhu tr theo cch Ty-tng. H lm cch hu vi theo h, cn bn o ch tng kinh Php-hoa. T 6 gi cho ti 9 gi ri s cng dng. Th c ch em Thc b tht (bnh canh tht) vo dng mi ngi mt chn kiu v mt chn bt trn ng, c mt mng bt c v ch vt cng dng. Bn o mn Samdhen nhi bt n vi nc tr, cn chn bnh canh tht th c ch bng i st cho my huynh. Ri vic ra sa son 10 gi ri i vo cha, khi n liu Lama ng x, th tm ung tr, mt chp c mt v Lama bc vo, ai ny ng ng dy.

Ngi vo liu ring ri ra cng ngi chung n ung tr. Th Samdhen ni, lama ny l Bahalama cha ny cng ng x cng ti. on 11 gi ri dng mi ngi mt bt cm. Ti cng Samdhen cm ng vi nho kh, cn ch huynh th cm v mn. n ri dng mt chp tr na, on hai v lama ch dn huynh vo cha, trc vo cha thin, rng ln, th

Pht Thch-ca v ch T-s, on ln tng trn, mi ch u c cng cht t tin v nhang. Ht cha thin qua Thp su tng, dn ln ti chp thp th bt cng, th ra khi. Khi n cht ng ngh mt chp vo in chnh l bi, ln hi tr xung t tng, mi tng i nhiu hu v l bi mi in, xung ti di cht th m l 108 in, th ch Pht, Lch-i-t-s v ch lama-t, cn nhiu in na, nhng cng nhau ko v ti nh ng l 2 gi. Samdhen 4 gi i thm danh tc v cy mn nga. Lc tr v ni xong vic nga ri. Khi ti li hi thm Choundouss nhng ct Pht, ct T-s Lama cao ln trong cha bng cy phi chng ? Khng phi. C thy bng ng. Bn o hi na : Ch khng c ct no bng t p nh bn Bhutan m chng ta ng thy vy sao ? Hunh rng : Khng c, ln nh ton l ng c. i ! ngh cho nhiu ct Pht cao ln i ba thc ty, cn ring c mt ct T-s Lama ngi ng nc cha, cao c bn thc ty, nu l bng ng th nng bit bao nhiu, chc l c bng K lc gn ng Samdhen rng : Mi mai c bn nga ch v Iss, Isess vi hai huynh Khampa i trc, mt c bn con nga, ti, thy, Choundouss v Sonnam i sau. Vy mi thc sm, gi c hnh l ca thy cha ng gc yn nga nh mi ln ng m thi. on ng. ---o0o--Ngy 20 Juin 1936 mng 2-5-.l. Thc sm, huynh sa son hnh l. Tm gi c nga li, hai con gc hnh l i trc vi hai huynh Khampa, on 8 gi ri n bt v tht nu bn, bn o n vi nc mui ri 9 gi Iss, Isess ln nga i trc. Samden, Choundouss, Sonnam v bn o, ngy mai mi c bn con nga ln ng. Ngy nay khng n ng, 4 gi chiu c ch gia em h mt chn n (n) dng ba cng qua ngy. on lc 5 gi c mt v tiu lama li chi, Samdhen bo bn o nh, hunh cng Lama khch i thm ngi quen v mn may l lt yn nga. Hai ngi ra i, bn o mt mnh nh, k mt lt c huynh Lama Lat li ngi ngoi vi Choundouss cng nhau ung xng, li 6 gi Samdhen v vi tiu lama, hunh b ung rachi say mm, vo phng ng ku Choundouss bo i xng cho bn ng hng. Hunh ku Lama ng hng v ni v khc, t lu ngy gp nhau, nay gp mng lm. Huynh ng hng c cn-rn qu trch tiu lama, sao i vi Samdhen li Samdhen ung qu chn. Tiu lama ni t

, hunh b Babon p ung, nhng khng bao nhiu, b hunh yu nn say. By gi ri th hunh ng. Huynh ng hng lc 8, 9 gi mn tic v. m nay Choundouss sanh dm tm, mn bn o 4 cc Ty-tng cho tnh nhn. Hunh lm cho Iss Sonnam cng ng khng ng c v ra hoi. Tiu lama cng khng ng. Bn o dm tnh hnh ly lm thng i cho th tc, v dm m phi trm lun ni kh b. Bn o t duy th s, on nim Pht ri ngh. ---o0o--Ngy 21 Juin 1936 mng 3-5-.l. Sm mi thc dy, Samdhen c hi bn ln cng c ch gia, song cng rn gi l hi han chuyn vn, ri ly 3 R n p tin phng. Bn o c vit th gi v Nam Vit. Samdhen mn c ch cho ngi b thng gim c a vi cc tin nc. on 8 gi im tm v c m t em bn con nga li ri, y l nga h tng, v Samdhen c quen vi Bda-Alessir Trn quan nguyn nhung ti Ging-s, nn c xin trt quan, ng n cc trm trnh cho quan, lng s ti ng mn nga gim, ch no ng m th c ch n nm t t v c ci nc l, nu khng c trt y, du c tin cng kh kim ch ng, kh mn nga, kh c ci nc. Thit cng ng knh tnh lanh li x th ca huynh Samdhen, ly tp nh tm, em cm i go. Lm quen cc ni danh tc ho ph, quan dn, nh vy m i ti u cng ng ngi knh mn v ni bn an n, bn o da cht hi y m ng tri qua cc him tr t Ty-tng. 9 gi nga gc yn xong, bn huynh ng tm bit Yangks thnh, cho ch gia, xung lu ln nga. ng i cng d, ch c mt ci o cao m thi, cn bao nhiu u l ng bng. Cc huynh quen theo phong th, c thy nhn dn u bit ci nga lm chn, nn ln lng nga gic si, t nh bay. Cn bn o m n ln khng bit ci nga, v x Vit-nam, ng s thng thng, xe hi, xe nga hng dng, nn khng bit ci nga, nga i thng thng th ng, bng nhy si, th hng t hng t xung t, nn i sau cht, cho nhy c xt, au t au hng, nhng cng rn m theo h, nu khng th lc ng. Nim Pht m i. Ti mt khong ng kia, my hunh dng nga ch, khi bn o ti th Samdhen ni : Sao lu vy, ng xa m i vy th khng ti sm ng. Bn o c bun lng, tr li

rng : Mi ln th nht bn o ci nga, ci i lung qu khng ng, my huynh c vic i trc, bn o ln hi theo sau, ni ri h i. Coi huynh Samdhen gin, bn o nhn nhc i sau 10 gi ri th h ti lng Guisi, gh i nga. Bn o b i sau, nn lc qua cu Gui-si th cho nga i thng, v ng my huynh i xa ri. Bng c mt c Ty-tng chy sau ku ngng nga, bn o bn quy nga li, ti c Ty-tng xung nga, c dt nga vo nh trm, bn o theo sau, khi vo th thy my hunh n bt ung tr ri. Choundouss mi ngi ri bo dng bt v tr, ri i nga i na. Samdhen ngi trong n trong phng yn n khng qu ti bn o, nhng bn o an lng nhn nhc, vui ci vi Choundouss v ni : Con nga i khng ng, bn o b n nhy c xt nn mt qu, v ni v ci, n s si bt, ung s vi chn tr, on Samdhen trong n bc ra, bn o d l ci ni, hi : huynh tr ri sao ? on hunh thy bn o ti ci th hunh n nn bn ni : Thy hy dng bt cho kh v ng cn xa. Bn o ni : n ri, n ri, bn ng dy ra gip ngi gc yn nga. C ch nh cm ci trt xem ri, trao li cho Samdhen. Nga xong ri 11 gi ri ln ng, chuyn ny ng con nga i chy, m i, bn o khng st tc ng cng ng vi cc hunh. Hai gi ti lng, trnh trt xin i nga, nhng c mt c ch gia kia ng di nga x Samdhen xin tm ngh mai ln ng v nga xa i khng kp. Huynh Samdhen cng hoan h v ting ni n. C n bn dt thng v nh, n t t-t. Khng c n chay, nn Samdhen mn c ch gia mua ht g n . ---o0o--Ngy 22 Juin 1936 mng 4-5-.l. 2 gi sng thc, tr nc xong, 4 gi ln nga 9 gi ti lng Gialum i nga, n bt ng ri 10 gi ri ln nga li 1 gi ti mt ch ni trm tuyt trng phao, huynh ng xung nga ngh on thy cnh tt, bn chp hnh ri tr nc ngh mt chp ln ng. Ba gi chiu ti xm Giara, xung nga vo nh trm cn ng ngh nga, th gp cc huynh i trc vi ton la ch hnh l. Cng nhau xng, tr, bt ri hi thm lng Nng-cann-s ng cn bao xa, th ch gia ni cn xa lm, nu i by gi th khuya mi ti, tt hn l ngh y sng i. Nghe qua, Samdhen bo cc huynh Isess, Iss v hai huynh Khampa lo i trc vi hnh l. Bn huynh li ngh, mua c cho nga n, ngh m ti y. Thng thay Samdhen c bui chiu cho ti khuya b kit, i ngoi lin eo. Phn chn ny ni

tuyt t pha bao quanh, thm gi thi nn lnh lo ht sc, hunh i hoi mt lm, lnh lm. Khuya hunh ngh m. Bn o bn lp mn cn lnh, phn b ng di t khng n, ging chi ht, phn vch khng t, hi lnh cng thm. m nay bn o khng ng. ---o0o--Ngy 23 Juin 1936 5-5-.l. Sng tr nc xong, Samdhen ht kit. Su gi ri ln nga i, nga chy, gi di, tuyt lnh, i ti lng Nng-cann-s 10 gi ri. Lc y th c ch huynh i trc hm qua, ng chc n. Xung nga vo nh ca mt v ch gia quan li ngh. Lng ny ng o, c h nc chy di theo chn ni, y c i quan ct trn nh xem ra cng oai nghi. Isess xm x to nh, ni nh quan trang nghim, giu c. Samdhen nghe qua, sp t n t chnh, ch gia c cho mt c tiu n hu tr nc. Isess vo ra, dng nh lm chim mi ni nng cng ch n, nn chi ch n mi xin coi qu. Isess vo ni nh vi Sam-dhen, hunh li cng khoi ni : ng. H xm x, nhng c ch y bn o u thu o. Isess i hi tui, chp lu vo ni : Samdhen x qu, lm mt. Xem qu ri vit cc vic trao cho Isess em cho ch n. L chi ci thi n b ham iu d oan, v buc n ng cng thun theo h. on mt chp ch gia vo ra mt Samdhen t cm n v xin phi quy y ni nh. Samdhen cng khoi , lm mt lm my, ly phi lm sn, em ra lm l, nit, ch iu, Isess lm s i. Chng ng ch gia mi em tht d kh v tin l vo dng, huynh h coi b khoi lm. Bit ng mt nh th ra quen c xm, bn con ci v b ch nh i cng cc nh ho h trong lng n ni r ra, nn c bui chiu su, by c n mc t t, u cung din ngc ti xin xem qu, xin phi, xin nit, thi l cng dng, Samdhen cng by v linh nh. K k t tin em cht t tin thnh nit, ti khuya ri vic. Hunh cn phng h gi sng, ly vi vng vi x lm nit, hi bn o c vi vng, cho hunh. Bn o ni c ci y ng iu huynh dng th dng. Hunh l li, rng khng dm. on ng. ---o0o--Ngy 24 Juin 1936 mng 6-5-.l. 6 gi ung tr, hunh nghe ngoi c ting, hay ting giy th ngng c qua ca s dm chng y l tng cho cn ai ti xem qu hay cn th phi hoc xin nit. V ngy hm qua tin cng qu trn 1 rupee.

Ngng khng ai, 7 gi x ny mt tri ln cao bng x ta 10 gi, v 4 gi sng c mt tri ln c so. on nga gc yn ri, ng ln ng, nga khng my mnh, xu m lm, i li su, by cy s th m t vo lng i nga, khng vo xm, ngi ngoi b l ch. on c nga, ng i ti 12 gi ri th tm gh lng P-t, i nga v n ng lun v ngh lun m ti trm ny. ---o0o--Ngy 25 Juin 1936 mng 7-5-.l. Sng thc sm, 5 gi ln nga i, nga ln nh ni Nhaip-xc-la (nhaip l t, xc l lng) ln o ny c vi gi mi ti nh, xung nga, v xung ci dc i ny, nga dt i cn trt ln trt xung, h hung l ci. i b trt 3 gi ng h mi ti trin bnh a, mt ngt ln nga i ti 10 gi ri ti lng Dum-b-ch xm Nhaip-xc. Vo xm trnh trt, c quan li tip trt xem, on mi vo cn nh c n t t t, ung tr i i nga. on 11 gi ri ng bt ri ln nga i, 12 gi ri th ti bn . M t dt nga v. Samdhen ni : Thy y ng mt m vi Iss v hai ngi Khampa, cn ti cng Choundouss, Isess v Sonnam qua vo lng xin mn nga ri i lun n b n X-xuol, cn thy sng i ng thy vi ba huynh kia. ng. on ba hunh xung bng da i qua bn bn kia xm. Trn ni m c ngn h ny, hi ra ging 50, 60 cy s. Khi h xung , bn o c chp hnh. Chng h qua bn ri, th bn o li bn cng hai huynh Khampa em hnh l li ch bn cht gn m ngh. Chp lu th ngi nga Iss n, ton la ch 12 bao da go v rng vi hnh l n, cht cc vt trn bn, m-t v la-t tr v, c huynh Tanzine Gugane cng ti, nm ngi ng tm ngh ni bn. Sn nc bn o bn git o, khn, v, m, on tm s. Nc ngn h ny c ch chy mnh c ch ng, ch bn ny nc r r chy, nc hi ng. Nc cng lnh nh ng, tm s lc thi. Chiu li kh, mc vo, k gi thi ct bay lp u c, qun o trng phao. Iss bn ly vi che s gn ng thng cht ca bn Npal ch khut gi, ly ng ca bn o tri ri mi li tm ngi trn gi. Cm n hunh, li n gi qu. My hunh bn ly lm to nu tr ung v nu n chiu. Cc hunh i ro trn bn lm phn b kh em li l ly ng b da thi la nu n. Cch ny cng ng, nh ng b, phn b chy c ngn khng s gi, li mau si mau chn, bn o ngi xem cch h cc lc v ba n chiu cng kh thng. H n ung ri th k tri c hi mun ma, va rt ht th h ly vi cng che ch bn o ngi, song ma va t o ri thi. C bui ti ti khuya mi ht gi. Nm huynh

cho queo ng. Bn o ng gn huynh Tanzine Gugane, khuya thc gic th trng gn chen ln. Chung ra ngoi, ht gi, t lnh, ngi ngoi ht tn mt iu thuc, chun vo ngh. ---o0o--Ngy 26 Juin 1936 mng 8-5-.l. 4 gi sng thc dy, lo nu tr ung, ung chng hai gii tr, k bn ti, cht hnh l vo hai chic da, cht ri ng xung cho i. Tri qua nhiu khc rch h nc b hn ngn chy o nh xi, c nhiu khc rng ln mnh mng, hai bn m nh ca xm lng cng ng o. Trn nh cy mc khng ni v tuyt, nhng theo bn c ch xm c trng cy ci sum s. i ti 8 gi, thy mt cnh cha ct da hng ni, ng xung ranh h xem qua p . Bn o mun chp hnh, nhng tri u m chp khng ng. i mt i na tri thanh t li, gp mt cnh bn c nh, c c lao, c miu, bn o bn chp nh cnh y. da lc chm lc mau v ngn nc, hai con (n ng) h ht u cho r r 9 gi ri ti lng X-soul. gh bn, cht ln, Gugane i d coi Samdhen ti cha, d xong tr xung bn, vc hnh l ng ca bn o v dt bn o i n ch ng, n ni thy mt mnh Samdhen ngi chong ngc, thy hai huynh vo, bn cho hi, on hi bn o hm qua ti bn C-trc Nhaip-xc-la tt chng, m ng ng chng ? i ! cc v gi lung qu, ct bi y mnh, thm ti tri ma, ch ng ngn chng y thc, c m cho queo m chu. Hunh ci rng : Ti hm qua vo xm, ti chiu mi c nga, nga li xu m, c xt ti X-soul ny cng Choundouss 10 gi. Isess 11 gi, Sonnam 12 gi khuya mi ti, ti ti trc, xm ng ca ng ht, ku rt c mi ng ni ch ng li thi, ti ry la a trt ra, h mi nhc nhch, cc qu. on 10 gi n bt vi nc mui ri 10 gi ri ln nga i ti lng kia gp Choundouss v Isess di bng cy chc n, c ngi trong xm cng sn . Xung nga, ung tr, ung xng, i nga xong ri i, ch c con nga ca bn o, khng i, i ti Lhassa. Mi hai gi ri i, nga lc i mau lc chm. Hai gi ri ti Ging-mch, huynh ng xung nga vo nh trm ngh lun m. ---o0o--Ngy 27 Juin 1936 mng 9-5-.l. Sng 6 gi ln nga. 9 gi ti Nh-thng, ngh lun sng s ln ng, bn o mng v nga cn i xa ng, ngh vy tt lm.

Samdhen ni : Cn 30.000 thc ti Lhassa, vy ngy mai s ti ni ri, bn o rt mng, my thng mt mi, nay nghe mai ti Lhassa mng ht mt. on 11 gi ri n ng bt vi canh ci. ng i t Yangk-s ti Nhthng, kh t v o dc t, ng bng lung, nn nga cng d i. Bn o ni vi Samdhen i gim 2 rupee tin Ty-tng ng bn o cho huynh 1 rupee n ung t t cho vui, v mai ti Lhassa, tri my ngy ng cc nhc, nhng Samdhen a 15 trng-nga ni : t, t tt hn, nhiu qu h n ung say sa. on bn o ly tin y em xung lu vo ch phng ng my hunh, ni vi Choundouss, bn o cho huynh vui mt ba v mai ti Lhassa, h mng r tip ly tin ri n ung cng nhau, bn o cng ng ngi hoan h t chn xng. Ti ti khuya h mi r tic. m nay ng m . ---o0o--Ngy 28 Juin 1936 mng 10-5-.l. 5 gi sng, tr nc xong ln nga, i ti 8 gi ri ti lng ung-gar, bn hunh i nga ri i, 10 gi ri ti cha tn Dzss-bung, cha ln c ti 7.700 tng chng, c mt cnh nh cn bn, hng ngy c 100 tng s lo cng dng, y l Tng s cha ln thay i lo vic. Cha nh nc vng chi rc. on huynh n nh quen ngoi xm ngh ung tr ngh nga, chp lu c mt v lama ng hng Samdhen n, cho nhau ri ung vi chp tr, on dn ni bn i ving cha nh. Cha ny l cha T, th cc v Lama T s tch dit, c ct c y mo Quc Vng, gm va, gip sc, mo sc treo y ct hng ba. on i l bi ch ri th Samdhen c cng dng cht t, bn o khng tin l, nn xui qua. V ch ng 1 gi ri ln ng. 3 gi ti Kinh- Ty-tng l thnh Lhassa, nga i ngang nh ni nh trn c ct nh, xem ra tt p, dy dc, dy ngang, hi ra l nh dng bnh ca c Boda Lama Quc Vng, k l ca thnh, vo ca thnh th trc ht i ngang qua Quc-t ca Quc Vng Lama, ct trn nh ni, xem ra khng bit my nc, khm vng rc r nm, su tng lu. Lc cn i ng xa xa li ba, bn cy s thy pha hu n cha ri. Ku l n v phn ring ca Quc Vng, song Quc Vng l mt v i-c Lama nn gi Cha. Mt mnh lm vua si m cng vua ton quc cai tr quan dn. Ln lt no quo ng quanh, ngi nga ti ch ng, c ngi chc sn rc vo mt cn phng sn c n t. y l nh trong vng thnh Dinhquan T-tr Tha-tng nc Ty-tng. Samdhen c quen trc v cng

c th t trc. Cn nh gn bn tn u bp ca Tha-tng. Ngi u bp cng vui v, tip rc ch phng sp t hnh l, an n ri, th v chng u bp h ci phn b, c rng, nc cho tng khu Isess nu tr gii lao. Ti li h n chiu, ri lo ngh ngi. Huynh Samdhen ni : y l nh ca trong vng thnh Quan Tha-tng. Dinh Ngi gn y pha t phng ny, mai huynh mnh s ra mt ngi. [Hai hnh dn ti y h.] ---o0o--Ngy 29 Juin 1936 11-5-.l. Sm mi thc sm, 7 gi tr, bt im tm, on i giy bc 2 rupee ra tin Ty-tng, hn cho Sam-dhen 15 trng-nga ly ba 27 Juin. Tra li n ng bt vi ci c trng nu c-ri (bn o 9 gi i ch mua). Qua 11 gi 20 c ngi ng Dinh-quan Tha-tng li ni : Gi ny Quan tip khch, th ba huynh Samdhen, Choundouss v Bn o lin theo chn tiu-liquan. My huynh kia khun l vt : 2 bao go, vi Bhutan v cc vt hnh Bodhgaya thp, nc sng Gange, tri ngu ti thp Pht--gia, l B-, t nn Nalanda, em li Dinh. Ln lu, vo phng khch, th c Quanln v B-ln ngi ti phng. Cc quan li em l vt vo, ba huynh theo chn, n phng bn cho Quan v b ln. on ba huynh em vi, anh lc tng ngi. (Trc khi i, th tn u bp c cho hay rng : Quan ln mun cho Bn o p y phc B-s ra mt ngi, ch khng mun bn o mc Ty-tng ra mt ngi.) on hai ng b ng trn bn o, chp tay x p l, ri mi ngi trn n. Tc ngi Ty-tng nh no cng c n t sn sng, v t Pht, ch tu hnh hng hay n nh nn phi c n t, ch khng gh vn nh x khc. K thp hn th ngi trn rm trn t, chng ng ngi n. on an n ri, th Quan m o cng Samdhen, k b-ln kiu v, truyn quan li sm sa tr bnh. B-ln bn vo phng k , mt chp bc ra, bn o xem qua th b-ln trang im, ci tc, eo ngc, chu cch l lng con mt bn o. Ti Yank-s ch thy u cung gn ngc thch. n y li thy u ct ngi sao ba chui gn ngc, tc r lm hai treo trn hai gc ngi sao b x hai bn tai khi vai, on di vc bnh ri u hai bnh ra sau lng, c mt si ngc ip ct hai bnh y. Hai bn tai eo hai tm ngc thch xung quanh cn vng ln lp tai, mc o vn t hng t t, lin c th n bng mt ci bn nh sn pht vng trc ci nm vung o gm. B li nm y ngi, b ku th n ni nh, th n bn bng mt ci plateau(1) bc c bnh tr bnh sa, bnh ng bng bc trn

y, on quan li bng trc t mi ngi. Choundouss ngi trn khm nh tri trc n, ch khng ng ngi n. on th n bng bnh sa v ng em li t Quan-ln trc. Quan rt sa b ng vo tr ri, th k Samdhen, Bn o v Choun-douss. Quan ln v b mi xi tr, on tr xong, th n dng bnh thun, nhng ba huynh khng n, th n rt tr thm, nhng ba huynh d kiu. Tr ri, bn thy mt ngi trai m cao, n mc u-phc bc vo ngi ti chic nm ca b ln ngi lm tr khi ny. u tc vc hai bnh ri tht nh hnh bnh neo ngay trn xoy thng, gia bnh neo c git ngc thch xanh, y nh Quan-ln. Quan-ln ni ting Ty-tng cng ngi trai y, th ngi trai y bn ni ting ng-l hi bn o qu hng x no ? Tha Annam quc. Quan ln nghe thng ngn li th ni Annam, Annam, hai, ba ln th bn o ni, , , t bit v c thy trong ha . [Hnh dn ti y h.] Ngi trai bn hi, t x ca thy n n-, i bng chi ? i tu 10 ngy ti Madras, ngi xe la t Madras n Brars ba ngy ba m. on quan ln cng Samdhen chuyn vn mt chp ri ba huynh t kiu v ch ng. Mi hai gi ri Samdhen thut li rng : Hunh hc vi Quan rng : Bn o chu cc kh ti Lhassa, tri bn thng tri theo huynh i cc ni. Ti x ng x xe c ch khng tng ci nga tro non ln o xung i. Quan khen ngi v hunh ni bn o n chay ng. Quan nghe khen ni : Bit kinh k nhiu ri nn mi ng bc ng trung. Quan hi hunh sao ch Lama khng ng trung chay lt. Hunh ni cn bc thp v cn lp cng qu nn n cha ng. Qua 1 gi ri huynh ko nhau i ving cha Kinh ti thnh ph. Cha ny tn Lhassa Ch-khng (Sakia muni), rng ln, khng bit my cung in Pht v T-s, mi in l bi cng dng 1 trng-nga. Bn gi m cha tt, bn ko v, hn ngy khc s ving na, lc v gh cha nh tn Chomi-chchorgi hnh hng v cng tin. Cha ln v nh khng c tng chng , ch cho ch tng cc t xa ti ving Kinh , kinh-k. Ti li h n m, bn o c l c, ngi thin, nim Pht ti gi ng. ---o0o--Ngy 30 Juin 1936 12-5-.l. Nht thng l, tra dng ng cm dp vi ci c kho, v ht bt c-ri. Trn ngy ngh mt khng i u. Bn o ni vi Samdhen, bn o mun mua

cht t ng-l, em tt Quan Tha-tng. Hunh bn bn lun cng huynh u bp, th ngi ni mua bnh biscuit, beure v tr ng-l tt tt. Hc thm ting Ty-tng. ---o0o--Ngy 1er Juillet 1936 13-5-.l. Nht thng l, im tm tr bt ri, th Samdhen ni : Ba nay n mt ba cm, bn bo tng khu nu cm cho bn o n ng. X Lhassa ci qu go chu. Hn mi ngy mi n mt ba cm. Mi mt gi bn o n cm ng vi ci kho hm qua. Cc hunh lo kt c v giy in thn ch, gi ngy mai em cng cha. K 1 gi Quan ln sai ngi em beurre Ty-tng, ci b trng v bt n h. u bp ni Quan h hai thy, Samdhen cho ngi bng vi cc Ty-tng. Hai gi u bp ly 12 rupee ca bn o i ch mua tt, em v hai hp bnh lt v hai chai nc x yu, ni beurre v tr khng c. Vy hai chai x yu cng qu qu gi 9 rupee ngoi. Bn gi em l vt cng Samdhen i ving Quan ln. Cho xong, mi ngi, quan ln ba nay bt ting Hindou vi Bn o, chuyn vn trt gi, tr Ty-tng cn chn rt v. K ti Quan sai ngi li mi hai huynh li dinh xem ht bng. Tm gi ti, hai huynh theo chn sai nha, n phng khch dinh Tha tng, th thy c ng ngi khn gi tu ng ri. Quan ln bn o nh ngi gh u (tabouret) gn bn my chp bng. ng b mi huynh ta n ri th Quan bn tt n kh, on m my chp bng, hnh ri vo tm vi ln mt thc b di, tm tc b ngang. Hnh ri ht ton bn Ty-tng, du h thuyn da, chng dn thy th lm cu, c tr, ht rm mang mt n, c Quc Vng Lama do thnh. Lp cht ht bn Anglais giu. Chn gi ht bn, b ln i tr, thuc, lc vn n th thy c Quan s Npal v ton quan li qun lnh ca ngi li mi ngi ng c d khn, on ht mt lp na, ht lp y hai huynh kiu v l 10 gi. B ln cch nim n vi Bn o, t thng ngi tui tc, xa phng cc kh n Ty-tng, nn b nim n, ni vi Samdhen, bo bn o c bun th li chi ng ngi. B mi ht thuc ri chnh tay b qut cho bn o t thuc. ---o0o--Ngy 2 Juillet 1936 14-5-.l.

Sm im tm tr sa, y nh u bp mua gim sa ti, 9 gi n bt khng n ng kp, v cng huynh i do Thnh ph. Ph x ct y nh kiu Yanks, khng c nc, ct rm trn nh plafond, sch s hn cc qun tri qua, nhng cng c s d dy, khng c ch ch che gii theo l ng bn v bn trong ph. C ch ring bn tht li vi chc tht. bn phn nhiu Anglais-Calcutta em n, c dn Npal qua bun bn, c ngi o Dehamoden cng bn. i gip khp ch bun bn ri v 12 gi ri ti nh. ---o0o--Ngy 3 Juillet 1936 15-5-.l. Ba nay im tm ci salade chm mui, khng c gim m trn salade. on 9 gi Quan Tha tng cho ngi li bo, gi ny i nh l Quc Vng Bda Lama(1) ng. Bo rng : Bn o phi p y B-s, ch khng nn bn Ty-tng i yt kin Quc Vng. Y theo li dy, ri cng huynh ca Samdhen bn ngi khun l vt y nh l dng Tha tng ngy n, i ra ng thnh ph, c ngi i ng u dm bn o, y l l mt h lm. Bn o ch c i khng cht ngi ngng. Khi n nh Thin Lama-Quc, ngha l ch tng s ca Quc Vng Lama, th huynh em l vt vo , ln lu th c mt v lama ra cho v mi vo liu mt v lama gn tm ngi ung tr ng ch v lama hu cn Quc Vng n dn l. ng i ln lu ng in Ratrinh Labrng Dzi, tr ti cn phng quan hong mn l vt trn bn trnh cho hong mn xem xt sp t ri, on mi cho vo. M ca Ng in, huynh ng bc vo. Samdhen i trc, k bn o, Choundouss, Iss v Sonnam. Lt ng, thy i c Bda Lama Quc Vng tc cn th (hi li th mi 27 tui, th ngi T-l Lama(2) Quc Vng tch, ng bn nm), mt my sng lng, ngi ni long n, trc c t sn son pht vng. Trn n tri gm Ty-tng. Ni bn ch bn o p y vng rc t trn sp di, lm cho Quc Vng chm ch ng ngay, cc Lama v quan ni in u mt. on Samdhen nh l, bn o y theo, ri Samdhen em anh lc li long t dng v ci u ngay Quc Vng. i c bn tay mt (th ma k u) r u Samdhen, on c v Lama cm mt nm nit la iu ng k long t, ly mt si nit y git ln c Sam-dhen, ri hunh bn thi lui ng chp tay hu, bn o cng y theo hunh, ri thi lui li ng chp tay gn huynh. Lt xem chung quanh Long-in, ch ct ring cho ngi ng ngh khe lc t vic nc, ch thng ti Tapola(1) Quc t, c Long in chnh th cch sn v rt thin ngh, c in Pht cng in tin T-l Lama Quc Vng. Xem ra cng

nguy nga rc r. Ba huynh kia u y theo tin bi m nh l Quc Vng. on i c T-l Lama ch ci n pha hu trc Long-n, bo Samdhen ta n, cn bn huynh ti, quan hu cn bn mi xung lu vo mt cn phng khch tht tr Ty-tng. Phng c n t p , tapis hng mu tri trn n, t cng sn v rc r. Quan hu mi bn o ngi ni n cao, t ln hn cc ch kia, on bo ba huynh kia ngi n thp t nh, ri giao vic cho quan phng tr. Ngi bn t chn tr (tu) trc mi ngi, rt tr mi gii lao. Hai chp tr, chng 20 pht, th huynh Samdhen trn Long in xung bc vo phng tr ni : Xong ri cc vic, vy huynh mnh lui. ng kiu quan phng tr ra v. V dc ng c ngi bn quc nam n i tiu trn ng v hai bn ph u dm ng bn o xm x. Huynh Samdhen ni, h xm xem thy v ni : Cha ch vng lm. Bn o ti ci vng lng vng bc nh khng ngi v ni vi Samdhen rng : Tt lm, tt lm, ti mun c x Lhassa u bit y phc ca nh Pht l vy. Chng bn o pht nh ti huynh Dammajoti v Samdhen c ni : C Bikku Rahula (Patna) i Ty-tng hng nin. Dhammajoti c ni ti Bodh Gaya vi bn o, trc khi i Lhassa rng : Nm nay Rahula Bikku sm sa i Ty-tng v li t nm hc ting Tibet. Ti mun vit th cho thy, gi huynh i vi thy. Nhng bn o ni : Ti khng mun v thy du c i ri bit ng i nc bc x Tibet mc du, ch gm cng khng bng ngi Ty-tng, vy nn ti mun i cng Samdhen Lama d hn, c l ngi tho hn Rahula. Khi ngh nh s y, th v i v hi Samdhen rng : a, vy ch ngi bn quc khng tng thy y phc pht php ca ti mc y sao ? Vy ch Rahula b-s Patna thng i Lhassa, nhn dn x ny khng thy sao ? Samdhen rng : Rahula b-s u dm mc y phc vng nh thy vy, ngi mc y phc theo Lama s v y phc ngi th Ty-tng. Nu thy mc vng th phi b bt v nh ui ra khi nc, v x Lhassa trng sc vng lm. Sc Pht ch ng lm y, lm o, lm mo th ng, cn ai dng lm chn, lm qun, lm v, lm giy bng sc vng y th b php nc bt nh n, lt y ri ui ra khi nc. Nhn dn qung mng chi. y l tc l x ny vy. Cn thy li l khc, ch c mt mnh thy ng n hu y. V khi thy i ti x Lhassa, mc Ty-tng, ng trong vng thnh dinh Tha tng. n ba ra mt Quan, quan li mun cho thy p y phc B-s theo x thy, y l ngi ng th trc v bit thy l B-s ca hi Maha-Bodhi-Socity, thy u mc trn di y phc sc vng. V ngi c i Bodh Gaya, Calcutta v Sarnath cng dng, nn bit y phc y. Nay ngi li mun thy, nn khng phi t thy. Lc n ving Quan, c ngi trong dinh u thy, v n rn khp thnh th, phn ng u hiu trc thy l ngi quen ca

nh Tha-tng quc. n nay i ra mt Quc Vng th Tha tng c tu trc, li i vi bn ti, i con ng n Ng in, ai ai thy cng bit, li thm lc i c Lama quan cn s em ng, no ai khng bit, no ai dm ni. Li thm lc v tuy ni bn i khng c Lama quan dn ng, nhng nhn dn quan-li xem thy ci nit iu trn c cng bit trong Ng in, hong thin m ra. Bn o nghe qua, nim Pht v cm c oai linh Pht lc ng h lm cho bn o an n cc ni v chng ngi. V n nh ng 11 gi ri ngh ngi ri n ng bt vi canh ci b trng. Chiu y l. ---o0o--Ngy 4 Juillet 1936 16-5-.l. 9 gi n bt vi ci chua xo. on 9 gi ri c mt v Lama dinh Tha tng li mi i hnh hng, ni Quc t Hong thnh Tapola. Huynh ng i vi Lama dn l. Khi n trc Quc t th Bn o c chp nh cha. Qua cu, vo ca cha ln bc ln khng bit my cp thang, mt ngt, cha ct trn nh, ln cao chng no dm xung thnh th nh thy bn c. Hm qua c a cho Samdhen 2 rupee mua beurre cng n trong cha, y l tin du. Beurre thng vo bnh, bng vo cha, Lama dn l, bn ku ng t cha i theo ng ch beurre trong cc n lu ly cc in, cha rng ln nhiu lu nhiu nc, nc no cng thp vng. Hnh hng cc in, u c cng tin cu chc phc cho n na tn th, v bn o t c, e khng chia cho n na. [Hnh dn ti y h.] Rt chi mt v thy nhiu in Pht ton bng vng rng, l, n, lc bnh cc mn lm bng vng. Ri vic cng dng, n cng dng thp ca ch T-l Lama Quc vng tch dit. i n ni : thy thp (cng trong Quc t) cao ln, c trn di u thp bc vng rng, chm tr, ngc thch xanh, , vng, trng, lu ly, pha l, trn chu, thy xong ca Quan dn cng dng gn cng thp, trc thp trn bn l hng, n lu ly ton bng vng, lp dc lp ngang, chu ngc kt thnh, c cy vng, l bc, tri ngc bng chu, bn o cha tng thy. y l thp T l Lama Quc Vng tn tch bn nm ri. Cn 12 ci tin Quc Vng cng tt p, ln nh khng ng, nhng cng ton thp vng gn ngc gn chu, c lin theo bin chm, trng phan, phng ca ngi Tu n cng dng. C mt v t thp dt ch, ct ngha chu ngc ci no gi qu bo th no. C ch mt cy

ct cn thp tr bng, y l tai nm l lng mc mt chm nh bng di bin (corail) bng nm y c lm thng bao kin chp v kha li. [Hnh dn ti y h.] Ngi ni : trc khi Quc Vng tch, th ch ch ct thp v ni ch ct s tr bng, ch ng kim T l Lama ni ngi. Xong vic cng thp, sang qua ni phng kinh. Kinh cht y k khng bit my ngn m k. Mt cn phng ln chung quanh lm k nhng bn khc kinh, rng ln hn ci Bibliothque Sagon. Xong ri, tin nc cho ng t ri ra v, qun xung ni cha khe ru, khng mt nh lc i ln, th ra khi. V Lama dn l (y l Lama ng hng ca Tha tng v trong nh Thin ca Tha tng ct ng nui ngi tu ng hng cng trong cha, ch tng ng hng li 300 s) cng a huynh v ni liu ng, khi ra v Samdhen c h cht t tin. ---o0o--Ngy 5 Juillet 1936 17-5-.l. Nht thng l. im tm ri, huynh Samdhen mn vit th gi cho ng Liu Ming Calcutta, bn o vit ch Anglais cn th tho qu, song cng rn lt t in vit ton bc th, thut vic i qua Bhutan, i n Lhassa, quan Nguyn Nhung i Yanks c gip trt d mn nga, nn i mau. on Bn o cng lun dp t t hng cho Thin-chn o trng, cho ch huynh trong ngoi r bn o ti Lhassa. i qua ngy mai s em n nh th gi recommande Tra ng vi cm dp, ci chua sng. Chiu l thng. Ngy 6 Juillet 1936 18-5-.l. Nht thng l, tr sa im tm, tra n ng bt vi ci v khoai um. Trn ngy nh ngh ngi. Samdhen lo i ving ho tc, quan li c quan ln. L vt tn km cng bn. Hc thm ting Ty-tng. Ngy 7 Juillet 1936 19-5-.l.

im tm vi khoai lang ty luc. Tra ng cm dp ci asperge Ty-tng trn salade vi ci chua. Trn ngy ngh, do ch chi v hc thm ting Ty-tng. ---o0o--Ngy 8 Juillet 1936 20-5-.l. Sm tr cm dp im tm. Su gi ri i hnh hng ni cha Kinh tc ku l cha ch, i vi Choundouss, Iss, Isess, cn Samdhen nh ng em l ving ho tc quen. n cha i cng cng cc in, cng ch Lama ang tng kinh. on xong vic ra v, li dy hng bng mua thm khoai lang, ci c. Isess v bn o v trc, hai huynh kia cn i do ch. V n nh 8 gi ri, vo n ngi, pht thy v Lama dn l i Quc t ngy n bc vo, li c hai v Lama mt gi mt tr theo chn. Mi ngi, v Lama dn l ngi trn n ca bn o cn hai v kia ngi ni tapis di t. C mt mnh bn o nn ni bp lu mt, hai ting Ty-tng vi Lama quen ngi gn. Cn Isess mc ngoi chuyn chi vi c u bp. Lc hunh vo, bn o bo ly chn i tr, hunh y li. on tr mt chp th Choundouss vi Iss v, bc vo cho hi, chuyn vn vi ba v ri thng ngn li rng : Ba s y ti thm thy chng phi thm anh em ti. y l Quan Tha tng bo h ra mt thy, v h l Lama cha Quc t nh thin ca Quan ln tn l Trzngp Khmtrzanh, y l lama ng hng vi Tha tng sai n. Ni ri, th v Lama gi v tr bn ng dy ly anh lc hng rng di, mt beurre Ty-tng, mt gi tin (50 y-vang) em li trn t trc bn o. Huynh Lama quen trc bn ng dy chp tay x ni : y l l huynh ti ra mt mng thy ti Lhassa. on ly anh lc chong trn c Bn-o, t knh mng. Chuyn vn mt chp, k Samdhen i ving ho gia v, thy t s v ba v Lama hc chuyn, hunh mng qu v ni vi bn o rng : Ba v Lama ny l ngi ca Tha tng, nh thin Tha tng n rc thy, v Tha tng c ni vi ti rng : Tha tng xem thy nh ngi ng hng, sau y t ba thy s n nh thin ca Tha tng ti cha cng 300 ch tng s cng dng. Ti ban u ni em thy n nh thin ng hng ca ti, nhng Tha tng dnh thy v ni : Phn ti th cng dng ti nh thin ch s Lat, cn phn thy th cng dng ni nh thin ca Tha tng. Ti phi chu. Bn o ni tt lm, tt lm. Quan ln t lng thng n rt tt. on ba v kiu v. Samdhen ni, thy by gi nh ngi tu ng hng cng Tha tng, c thy mun li Lhassa my nm tu hnh cng c m-thc y phc ca Tha

tng bao bc c thy. Bn o rng : y cng nh i cng ch huynh mi ng t t, nu i mt mnh hay cng k khc cng b v, c ai ng n. Nghe qua, cc hunh vui lng. Bn o rng : Huynh Samdhen y, Quan dn ho gia ph tc u bit danh, nh vy m ti ng hnh phc. Ngy nay, ti ng cung knh nh vy qu qu, tt ti y l tt huynh , y ti l ngi ca Lama v ch huynh, ai ny nghe qua cng mng. Choun-douss rng : By gi thy nh ghe b ct i, nh xe la ct wagon, l mng cht nh, l p phi to. Bn o ci rng : S cng dng du tn bao nhiu cng khng s, ch ng phc hnh an n x ny l qu. Xong vic, Samdhen bn lun l vt cng dng ti nh thin Tha tng, tn hao li 50 rupee. ng, ng, tt, tt. K n ng trung. Nay n cm cng ci xo. Chiu li Samdhen r i cha ch vi hunh. ng. Theo chn i hnh hng, cc in cng cng tin nh sm mi. Khi n cng dng ni ch Lama hnh kinh, th cc huynh ng trn v sm mi c cng. Ri v ti nh gp Tha tng ng b ng hng mt vi ngi con trai. Samdhen khm rm x, bn o ci u cho, on Quan bo con em bn o vo th phng ch x s trn carte. ---o0o--Ngy 9 Juillet 1936 21-5-.l. Sm tr sa cm dp im tm. on Samdhen bo i ch ng mua sm l cng dng, bn o rng ht tin l, cn c 8 rupee, vy huynh i gim giy 100 rupee. Ly giy cent(1) trao cho hunh, bn ku Choundouss i i gim. Hunh bo n ng sm cht ng ri Choundouss em bc v th i ch. ng. Chn gi lo cng dng n ng lun, cm dp cng ci xo ba. Mt chp lu, Choundouss em giy bc i v. Samdhen m ri giao li bn o 50 rupee, cn giao cho Choundouss 50 rupee, i gim 30 rupee ra tin nh v mua beurre, tr, cng vt khc. on hunh cng c bn ca u bp i ch, bn o chng i theo lm g. Bn r Sonnam i xung sng ng tm git. Ti bn , thy ti bn nam n ln nh tm git ng o, bn i dc theo b kim ni vng tm. Xung mt ch ch c mt ngi ang git , bn git ri tm. Sonnam git gim ci o, tuy khng my sch, nhng cng cm n. Khi v n nh, mt lt c ngi ng dinh Tha tng em 30 rupee tin nh li. y l i bc ng Quan ln, ch ai c lung m i. Choundouss m v thu s tin. Samdhen bn ch beurre mua 8 rupee v tr mua ri. on cn ch Quan ln mua gim mt ci n ng cng vo cha, chiu y l.

---o0o--Ngy 10 Juillet 1936 22-5-.l. Nht thng l, im tm ri, 8 gi bn sm sa i ch. Samdhen hi thy mun i u ? i do ch, ngi hoi mi m qu. on ra i, n trc cha Ch Khng, gh Cha vo in Lama T s nh l v sang qua in Pht-t l bi, ri quy tr ra i do phng ph. Thy qun c ht thm (c-ri) mua t mn ht ri i n ch bn hng bng mua ba cy ci asperge on v. Cc hunh i xm, mt mnh Iss nh vi Bn o, Bn o m ht ng, qu, ngh (bt c-ri), on nu c-ri ci chua vi ci mng, chin khoai. Mi hai gi thiu 15 n ng bt vi n y. on chiu c hai v Lama quen ba n, Trzngp Khm trzanh n ving v hi thm Samdhen chng no bn o i hnh hng ni Trzngp Khm trzanh. Ba ngi m o, Lama mp quen trc ngi ni n ca bn o, tay v tay bn o mt cch tru mn, quyn luyn. C mt chp lu ng Bn o ci v ni mt, hai ting d hiu. Bn o cng p li. Mn hai tng tr, hai hunh kiu v. Samdhen rng : h n hi ngy thy i hnh hng ni nh thin Tha-tng. Ti cng ni vi h, sm sa l vt ri, mt s i. Ti ni : Thy i nhiu ch v ba, bn thng tri ri, tin hao tn ph l lung, nn n y tin cng cn khng xy. S cng dng ny, ti cho mn sm l, sau v Calcutta tr li. Ni nh vy vi h, h mng qu, v nh th h t o bng, chng i hnh hng l vt l, h mi king thy. Bn o ch ci. Chiu i do phng x vi Sonnam, i thng n ch tht ng hunh mua tht, vo cng c t chc tht ton tht tru-ly. Mua ri ra qun mua mt cc savon 7 trng nga ri v. Ti h n m, bn o ra ngoi ngi nim Pht. ---o0o--Ngy 11 Juillet 1936 23-5-.l. Nht thng l, lc ang dng tr, tn th may em o li cho Choundouss. Hunh bn bo Bn o a gim cun vocabulaire(1) ca bn o cho hunh ng ly tm giy bch ca hunh trng hm qua. (Bn o c thy hunh v c khng p, v xp giy cm sch e h sch, nn chi lc hunh i, th bn o ly xp giy bch xp nh b ti, lm vy cho sau hunh ht vo sch v giy bch s dng i ngoi.) Khi hunh lt sch ng ly giy y th khng c, bn kim to tt ni : Tm giy y mt

ri, bn ku Sonnam hi c thy chng ? Khng ? Samdhen cng kim gim, tc ca Bn o kim khng c. Bn o hi kim th chi, Samdhen rng : mt tm giy bch c gi trng mt tm giy 2 rupee ca Choundouss trong cun sch ca thy. Bn o ni : i thi ? hm qua cun sch y ly ra nhiu ngi xem c, em ra ngoi xem c, th tm giy y cn u. Choundouss rng : Ti ti mi , khng ai thy. Bn o ni : Sao khng b ti li b trong sch. Khng tin tr cho th may, nn coi b bun xo, Samdhen ly giy 2 rupee a cho hunh, Bn o bn ni : Khng bao nhiu, ti a cho hunh 2 rupee v ni v mc ti ly mt tm giy bc 2 rupee a cho Choundouss (khng d trong tm giy bch y c giy bc, t ra c, vy lm b cho hunh ng tr bc y li cho hunh, y cng mt s dy ngi ng h hng). Chn gi im tm bt, khoai chin. Mn c u bp mua sa (2 trng nga), ng ct 5 trng nga, 2P. Nu tr sa. Isess lo quy i trc vi mt ng Lama (Lat), bn o thy mang quy (beurre, tr, bt vn vn) i b cc, bn h mi v t trng nga. Rnh hc thm ting Ty-tng. ---o0o--Ngy 12 Juillet 1936 24-5-.l. Nht thng l. im tm ri, sa son hnh l, i em nm con nga ti s i cng dng ti cha Dzsbung. Xut 2 rupee cho Choundouss mua bnh in lt china, ng ct, nho kh v to kh ng em theo dng ti Cha, mua ht 1 rupee ngoi. Quan Tha tng bo huynh u bp em li mt ci n bc kiu Ty-tng, th thp bng t du (beurre), n y ca ngi, ngi nhng li cho ti cng dng ti nh Tng-gi ca ngi l Trzng p khm trzanh, ngi bo cng dng ri em v mn khc tn bn o, x s ri s gi v Tng-gi lm du tch. Mi gi ri c ba ng Lama (Lat) ti cha Dzsbung nh Sangha Lat l Pithu Khm trzanh em nm con nga ti, cc hunh lo gc yn on 11 gi th nm huynh ln nga, ba v Lama quy gim hnh l Samdhen, cn bn o y theo li Samdhen bo, em ng v y phc B-s theo. Mi hai gi ri ti Cha, vo Tng gi Lat ng, ch Lama Lat tip rc t t, y l ng hng cng Samdhen. Samdhen v Choun-douss sm l ng cng dng, tc ca h, ngi x no th cng dng ti Tng gi x ny. Thy hai hunh bn tnh lng xng, l vt sp t bn lun cng huynh ch liu, tin cng dng cho ch Lama, tin v anh lc cho Ha thng v Yt ma, gio th, lc h bn lun ri, th Bn o bn ni vi Samdhen rng : Ti mun cng dng ti nh thin Tng gi Lat, vy huynh sm gim l vt y

nh huynh ng mai cng dng mt lt. Nghe bn o ni, hunh vui lng p , bn trm ting Ty-tng li cho cc Lama c mt ti nghe, ai ny cng t lng mng. Samdhen bo vy thy xut ra 8 rupee ng i tin, mai h cng ch Lama. Bn o rng : cn beurre, tr cng dng y nh huynh na, hunh ni : thy mun vy cng tt, vy phi 8 rupee na l 16 rupee. Ti s mn ngi mua beurre v tr. Cc hunh trm nhau, coi mng r lm, v tng vic y ti khng , v l cng dng ti Tng gi ng hng ca Tha tng tn nhiu lm. n nay nghe qua v thy bn o xut y s 16 rupee theo li Sam-dhen bo, th h trm tr lm. Ch coi b h trng i bn o lm, lo tr sa dng cho bn o. Bn o ni vi Samdhen rng : S cng dng ng Trzng p khm trzanh ti khng ng m Tha tng chiu c n ti, ch s cng dng ti Tng gi Lat th ti lu, v ti i vi huynh, nh huynh, bit huynh, huynh l ngi Lat, th ti cng nh ngi x Lat. Nay n nh Thin Lat th toi ti lm, nn mun y nh huynh cng dng. Hunh thng ngn li, cc hunh ng vui ci mng r. Bn o ngh v, tu hnh khng bao nhiu c hnh, km phc, mng c, nn phi cu cht t phc thin ng chia n na tn th c lng h tr cho Bn-o i n Ty-tng. Nn chi ti cc cnh cha u cng dng t nhiu. Tng Pht nn trng Tng, xut huyt mch cho bn tng i n t Pht, thit Phc bt ng quyn, nhng bn o xt mnh Thn k c hnh, th tin h ph cng dng, khng nh n ngon, mc m, tic t ng n Ty-tng ng i hnh hng cu phc cho n na. Nay gp s cng dng th p lm. Choundouss n nn li kiu ngo khi ny. 2 gi c hai v Lama Tng gi Tha tng ti thm, c em bnh tr l mng v sau em cm h mi v mt chn. Bn o qu ng khng dng, nhng cng cng dng lc o, on cc hunh cng n mi ngi cht nh, ri xin hi, nhng hai Lama li ba chn phn Samdhen, Choundouss v bn o, cn my chn kia bng v. Lc h v ri Choundouss ct rng : Nh Thin ca thy khng c beurre, nn cm kh rang. Ci ting Choundouss ngo cm khng beurre khi ny th khng l chi ci tnh ganh g, v nh thin cng nhiu m tip i khng ng. i ! i phi bit nghe ting, bit c ch tt xu, m lm cho ha ho, vy mi n vo li Pht ni : p y ca Pht th phi cng ngi mt cch ha hip, nhn nhc, rng ri, hoan h cho vui d ngi, an n phn mnh, trng vi cu : Nhu ha nhn nhc y. Nn chi Bn o tha dp m bn phc cho n na, cng dng chung cng cc hunh ti nh thin Pi-thu La-t cho vui lng hai bn, th nhn n, thiu mc tin m lm vic phi, th ng tin nna khng cht. T d nh ht ging gieo vo rung tt, cho nn Pht ni :

Nh ng th chng sanh chi lng phc in. Th lm sao cho phi Pht t cho chng sanh nh phc c th lm Ngh vy m bn o c xcng ni bn, khng dm lm phin lng ngi m cng khng cho ngi sanh tm ti li T ngy theo chn cng Samdhen ni bn, n ngy nhp thnh Lhassa, th tri qua bit my phen, m lng nhn nhc, chu st, chu thua, li ni nng, s n ung, c ch ng tnh, i ng nm ngi, cho n ch mun ca ngi cng kim th lm cho toi ca h, khng chao khng mch. Ha lng ngi cng an lng mnh cht t, c khi git ly nc phin trn , v s qu p tnh tnh, qu kh tm thc, nhng trong cn Thin nh, l hin chn tm, trng cuc i gi hiu, dng nh kp ht ng tung, bun, vui, mnh, yu, chng qua l ni sn khu gi trang thi, vo ca bung ht lp, ng nhau khng ru, khng mo, khng ght, khng thng, th tnh ng nht. Nh vy m bn o bit my phen nh tm trn cnh tranh, bit my phen ly Pht cam l ba git m ti tt la lng, xc tc. S qua Trung thin n- cng i Ty-tng ny, nh tri qua my ch mch lng phm, ng tnh tc, m bn o mi bit ci nhn nhc Pht dy l thuc hay tr phin no, lm cho bn o t thng my phen, ha bnh my trn, lm cho bit my k n nn, thc o. T thng o thng tn Thi tha php nng mt. Phi qu, c tu mi bit thng ngi tu, th i ra chu cng th tc, nh Pht v ch T s thu xa, mi bit ci Php cao thng ca Pht nh c nhn duyn ca Pht l ng n. Nhng, ch tu hnh c my s c V sanh php nhn, trong mun mt m vn cn e cha ng. Phm-tm, huyt tm, sc tm, tam ha ni ng, kh m tt n cho tiu tn, hng nung nu si ni tro ao ba ci nghip xu l : tham, sn, si, hng n np trong u toi tam tm, ch ngoi hip th ni ng, mun iu khng sai mt, y nh in kh, dy vn dy v ha hip th sanh la, nh li kh, m dng ha hip th ni ting m . Nhng bc tu hnh trong o Pht, my ai bit lm ngi can hai ng khc nghch cho ha ho. Pht o l th trung, vy mun can hai bn th phi ng chnh gia (trung gian) m bin l phi chng ng tt la lng si ni hai bn, th phi c phng tin thin xo ngn t bin lun mi ng. Ci th d trn t nh : Trong lng ngi tu hnh tam ha hng n, gp nhn ngoi th sanh duyn ni ngha l : T nh : La hn gin n trong, ch

gp k th nghch th ni dy, hoc gp ting nghch, ting hip, th huyt tm si ni, ha huyt phng nng thc no, cha soi (ng ) th ng tng pht xung, rung ng c ch thc cn : nhn, nh, t, thit, thn, . Mt trn, tai dnh, mi ph, mi bm, li cong, tay chn c thn c ng run ry, tnh lng-ly liu lun, c cng chng khng c ty sc. T mt s bit, lm mt v Pht t, gp cn ni ng ngoi hip th iu nh lm sao ? Tt la hay vi la ? ---o0o--Ngy 13 Juillet 1936 25-5-.l. Sm im tm tr bnh. on Samdhen hi tn bn o ng vit s li, ba ngi cng dng. Sam-dhen, Choundouss v bn o vo s l Annam G-long Nguyn Vn To. Rnh, bn bc ln rm nh thin xem cnh cha. To tt rng ln, nh thin cc x ct dy eo. Mt cnh cha ln, ba cnh cha nh. Li Samdhen ct ngha rng : Cha ln, cha nh u c phn, my nh tng gi u ct. Nn mi ngy u c phn ct mi tng gi l my v Lama cng dng, khng ln xn. K 11 gi ri nh tng gi h cm chay, trn ng v beurre mi v mt chn chung, cng ng ri n. Mt gi c Ha thng n, thin ch mi huynh i d s cng dng. Mt trm my v Lama tng ng tu, khi s tng kinh cng dng. Ba chp tr xong, tng kinh ri c s. K dng bt nu vi tht. on thin ch mi huynh vo. Samdhen i trc vo o trng nh l Pht, php, tng ri i thng li Thng ta Lama c dng anh lc v ci u lnh nit, k bn o, k Choun-douss v Iss Sonnam. Xong ri lui ra n ngi, thin ch dng bt tht, cc hunh ng n ly l ri Lama o bng v liu ng. Bn o c a thm 2 rupee cho Samdhen v hunh ni cn thiu. Lc cng dng, Samdhen chp nh hai ln. Gn hn kinh th Choun-douss em tin vo cng dng ch s. Ba gi ri l tt, huynh v liu. Bn o h cho hai ngi o tr phng ti ng liu mi ngi t trng nga, h rt mng vui. Thin ch c em anh lc v tin 5 trng nga p l, bn o hin li cho Samdhen. Chiu ti cc hunh dng bt tht ri ngh. ---o0o--Ngy 14 Juillet 1936 26-5-.l. Su gi tr bnh im tm. Su gi ri c v Lama thin ch (chef du Sangha) nh thin Trzng-p Khm-trzanh li rc, th Samdhen bo Choundouss i trc vi bn o, hunh cn mc vic s i sau. Hai huynh

i, khi n ca nh thin Trzng-p, th thin ch sn chc rc ln lu mi li ta n. Lic s thy mi phn p , n tri gm tu, t son sn pht vng, ch Bn o ngi nm cao gm tt, t ln chng dn sch s, vch treo phan hng tng ti, gn bn c tiu ta cho i tng s (cai qun 4000 tng chng) ngi tip chuyn cng n na. Tr ba tng, thin ch mi vo nh thin l Pht v xem o trng. Cng Choundouss vo l Pht, T s Lama, Tal Lama. on i xem t in, t t ch hu, rt l v H php, Thin long : Mt rng mnh ngi, cng dng cht t. Xong vic ra ngoi, Choundouss chp hnh Bn o ng trc nh thin ri vo n ngh. Mt chp c Samdhen li vi ba huynh kia, thin ch mi ta n k Bn o, coi b hunh dng c nt xn ln, v thy s tip i cch long trng v nh thin mi phn p , song chp lu bn o bo hunh ra chp hnh chi d l cho vui lng, thin ch thit i bnh tri cng trng. on o bng bt v xo chay cho bn o, cn bt v mn cho nm hunh. Hunh bo bn o n t t v mt lt cn dng cm na, n ri chuyn vn, on 11 gi ri h cm vi lc (dehi). K 1 gi ch tng tu trn 400 ch s. Samdhen bn chp nh ch tng hai ln ht film. Khi s cng dng, tng kinh, cng tr, on c o em tr cng dng ra i. Samdhen rng : tr cng dng, m phc. S cng dng ch c i lo qun chng thng ta, chng c Ha thng, 2 gi c s ri, Thin ch mi vo, bn o vo l Pht Php tng ri ra. Tng kinh mt chp na, k 2 gi ri hn kinh. Choundouss lnh phn h tin cho ch s. Samdhen bo a thm 4 rupee. Xong vic h tng, thin ch mi vo n, an ta, tr mt chp, k o bng ln cho bn o mt mm chay, cc hunh mn, tht d kh, sn, i y trong da c, cch trng i hn Lat nh Thin. n xong, chuyn vn mt chp, Samdhen ni cng Bn o. Quan Tha tng c gi n hai ci th cho thin ch, bo chng dn t t, cng nh cuc cng dng i th-ch, v thy l ngoi quc n cng dng, tuy t m qu lm, nn Quan Tha tng n cn cn dn Thin ch, nu s lc c li, v vy mi gm tri phan phng chng dn rnh rang. Chuyn xong huynh Samdhen bn ly ra mt gi tin mt si anh lc p l (phn ring ca hunh). Song thin ch hi gi tin li on huynh t kiu lui v Lat Sangha. Chiu li bn o ly ra 2 rupee trao cho Samdhen rng : Tin ny Bn o xin p t ch liu ng, tin ci nc cht t v ni v vui ci vi hunh rng : Nay ri cc vic, Bn o giao s tin ny cho huynh n p gim, Bn o nh ri vic, khng cn bit chi na, mi vic g na huynh lo ly, bn o ht ri.

---o0o--Ngy 15 Juillet 1936 27-5-.l. Tr sa im tm cng bnh China xong. Sam-dhen trao mt si anh lc rng : By gi huynh ta lo i ving Ha thng Lat. i quanh co ln nh xa bn, mt ing, n liu i c. Samdhen c em l vt theo : mt bao go, hng Bhutan mt xp v cc hnh Pht Bodhgaya, nc sng Gange, bng vo liu, nh l dng anh lc, ci u trc i c, hai tay r u v cng u, k bn o cng vy, cn my huynh kia tay r u ch khng cng u. on ngi mi ngi ni n, o i tr. Ngi cng Samdhen vi Isess chuyn tr, cn Choundouss cng bn o ngi k, c phng lng. Bn o lt mt ng i c chn chng, cn nh tui li 25, mt my sng sa, ni nng m, chp lu x kiu v, va bc ra ca liu th Lama u bp mi nn ngi i dng bnh canh tht ri v. T chi ht sc khng ng phi hu i thc. Bn o ch vt bt n ly l, on n xong kiu v, th i c sai o h mi v mt ci nit. Xung lu, vo in T s Lama cng dng cht t, l bi ri lui ra v. Tm gi ti ng liu. on c o ng cha nh ca huynh ng hng cng Samdhen sai li rc huynh i ngh mt di ci cy ti rng chi cha nh. n ni thy cy ci bn bn, tng ln ci to xem ra cng p. Th huynh ng hng vi Samdhen em tapis hai tm t ra tri di ci cy cho huynh tm ngi, on c ngi em bnh xng n cho cc hunh dng, ch Samdhen v bn o xin kiu, ung tr. Bn o v khng hp vui chi, nn gi au rng i kim ni khc ngi, nm trn thch bn ring ngh t duy. Ni khm rng y cng c ng ngi ti ngh mt ung tr, ht chi gin, thy , h ht. Phn ng l ch Lama, phe no chi theo phe ny, khng ai tr trn khc phe. Ngi tu hnh m vui chi ht tht cng k, nhng y l tc x quen. Mi hai gi n ng di bng cy vi mt ci bnh in lt vi mt chn tr, ri i nm ring ni thch bn, ti 4 gi v liu ng, nm ni n ti gi i ng, ngm ngi i mt php. m nay tri ma dm. ---o0o--Ngy 16 Juillet 1936 28-5-.l. 7 gi n bt cng ci xo, 8 gi ri c ng s Lama gi n rc i hnh hng my cha, bi ng tho cc ni nn lnh dn l. n cha ln, trc khi ti cha ln, gh mt ch in Pht khc v ng du nim. Sandhen

rng : Cha kha in ny Quan Tha tng gi, mi ba thng c cng dng mi m ca. Trc in c Lama th thin, sm sa cng nc tng kinh. Samdhen dng ni ca in mt si anh lc ri cng tin cho v Lama y. Bn o cng y theo ly tin cng dng. Lama bn ni chp-cha, trng, tng kinh cng tnh bnh. on huynh kiu i n cha ln, Lama lo dn i cc in cng dng l bi. Khi n mt ci in Pht Thch Ca, th thy trc ca in c mt tm bng chm sn son pht vng, huyn chnh gia ca in chm bn ch : thin chi ging hong , vo cng dng l bi, th Lama lo ni vi Lama t ti in giy lu, th Lama t i theo ni bn, m ca cho l bi hnh hng xem ving cc in, n nh thin th ht. Nh thin rng ln, nm tri khp ni, u ny ng qua u kia xa lc c trn mt trm thc. Chm tr sn v xem nguy nga. Nh thin th ch T l Lama t s, c thp ct ca ch T s. i ni khng cng, mi ch cht t tin du cng dng. Qua cha nh, i cng cc in, cc ni xong ti nh thin chm v sn pht rc r, nhng nh, Samdhen khoe rng : y l cha ca chng ti Lat, thy xem tt khng ? Hai bn nh thin c t k sn son pht vng, mi bn 500 ct Pht th Khi ra nh thin, i vng qua xem nh bp, ngi u bp dt ch, phn no ca cha no. Ch ci ni phn cha ca Tha tng cha ln. Hai ci ni b ngang ba thc b su mt thc ri, ni ri tr v tri nc cho ch s n khi cng dng. Ra v cn hai cha na, Samdhen ni thi khi khc, nay mt qu. V n ng cm ng vi dehi. n n cho Lama lo t yoyng. Tip in t s. ---o0o--Ngy 17 Juillet 1936 29-5-.l. im tm bt vi ci xo, tra ng bt chin vi ng. Mi hai gi ri c nga ti, gc yn, on tm bit cha Dzsbung v ch Lama Lat, i v Lhassa. Mt gi 45 ti nh ng, lin c huynh u bp mng hi. Samdhen thut s bn o cng dng hai nh thin, tn km cng bn. u bp day qua Bn o ni : Lama chef nhiu tin qu. p rng : Bn o l ngi tu hnh, tin khng c, y l tin ca n na h ph bn o cng dng. Chuyn vn vui v ri. u bp ra v. Mn Isess co u. Ti li tri ma, hai m ma dm, ni ng tuyt trng phao, lnh lo ri m nay cn ma na, nn lnh thm. ---o0o---

Ngy 18 Juillet 1936 mng 1-6-.l. Sm mi thc ra trc tiu, thy nc ngp lai lng, ngn nc rch nh gn ch trn tr, ng xung quanh ni tuyt ng trng phch. im tm ri cng Isess i ch, mua t trng nga hng bng, ba nay nu chay cho cc hunh xi. Ti cc hunh cng n bt vi chay cn d. Ti ng, khuya 11 gi tri ma, phng ng dt t khp ni, bn o ni n, Iss Sonnam thc, i thy dt t cng, ly d che my ch c . Bn o cng che d ni u n dt t, ng th sng thc mn t ro. Samdhen dng mun ht tin, nn coi h tin. ---o0o--Ngy 19 Juillet 1936 mng 2-6-.l. im tm, phi , ln rm nh c, sa son mn gnh t bi b. Lc bn o xi ng ri, nm ngh, th nghe la ch t ti, Iss v Sonnam em ln bi b, Samdhen cng ngh tra, khi thc dy ln xem on xung ku bn o thc dy, bo ln rm xem, bo i ba ln, bn o cng thun tnh ln xem, tr xung vo liu ni : Tt qu. Hunh ni t mua ht 24 trng nga, ni hai ln, bn o hiu , bn ni : Tin t y ti tr cho, coi b hunh hi thn, ni khng, khng, ti tr. Bn o vui ci rng : Vy thi phn huynh na ti phn na v ni v mc ti ly ra mt tm giy bc 2 rupee trn t ca hunh, ri ln n ngi. Hunh dng thn mt v bit Bn o ot ca hunh, hunh ni tra sao bun ng qu, ri nhm mt. Bn o thy vy, thy tm giy cn trn t, bc li ly giy bc em qua c u bp mn i gim tin l. Hunh hay, hi Isess, Isess ni bn o mn i tin. Hunh lm thinh, bn o vo n ngi vit nht k Tnh i theo li th k mt php ny, tng tc u sng bng tin, bn bng tin, thng ght ty tin. i ! i ! i kim tin, c chi l cho ci mu tham lam, nghe hi ng th vui th cung phng, vng hi ng th mt my i sc, bc i, th li Chn bit ci tm i on 4 gi c mt Lama ti ving hunh, rt chuyn ri hunh ni vi bn o : V Lama y l tng-s ti nh thin Tha tng Trzng-p Khmtrzanh, hi thy n cng dng ti ra th no ? o chng cng dng th no, nh thin ra sao ? Bn o rng : S cng dng tt lm. C thy u tt, khng chi l. Hunh thng ngn li, on Lama khch kiu v. My hunh r i ch, bn o chi t, nh nu tr sa ung chi. Ch ba

ng x t t, ba trc i ri, snh ny ngp dy, nay cn i chi, cho h i cho bit Lun : ngh mnh Thch-t, ch nhn lm u, nn chi mun iu ngn vic u phi nhn nhc. t khch, ngi l, ta l k tha phng, mi li xut khu phi d dt, nhu ha, nh nh, cho ngoan li ni, ni x ngi nh nc chu lng sng rch, th mun vic d dng, xui xp. V xt vy, m t ngy cng bn Samdhen theo chn i Ty-tng, bn nguyt d khng mt my mch lng. n u d dt, n s h ct diu li ni, bn tng cng phui pha hoan h nhn nhc cho qua ngy. Cho n ng tin, bn o cng chu thua st, chu m xut pht t nhiu. i mt php, ngi Tng k tc ng tnh, mu tham ti nung ny, nghe hi ng tm khoi nhin, t c ng tm ngi m cn cho mch d, phin lng, nghch , th khng ng mt Pht t. Khp hon v, c ni no m chng sng v tin ti, tranh, u, cu x, chng thng nhau, git ln nhau, binh ao dy ng, ng chin-thi cht-ngt thnh non, mu t-trn trn-lan nh bin c, cng v ci huyt tham ti. Gp i mt-php, bn-o h v c bc phc mng, khng dng ng ci c hnh ca ni Thch-t m phc lng ngi, li buc phi dng tin ti m thng thi i, tht cho l thm-s cho con nh Pht o. Song nh cu Pht dy ch B-tt, Thinh-vn t rng : Hnh B-tt o, t php-gii tnh thin nhin, ty thun chng sanh : thn, ng, , bt tr tm, bt trc php, v phc c tnh, nh nh bt ng, th danh Pht t. V vy m Bn o vui lng ty thun, cng bn Samdhen khng ai cm trch ng, my thng tri nng gt ti Lhassa. Ti y cng Quan trong x cng chu thun lng, lm cho ngi ngi vui thy, ng ng v chng ngi. My cnh cha i chng hoan nghinh, ting n khp vui nghe tn Bn o l thy tu Nam-vit ti Lhassa. Vua quan dn cng c tng s mi ln nht bit ngi ci Vit Annam ---o0o--Ngy 20 Juillet 1936 3-6-.l. Tibet 1er6. Sm tr sa im tm, on xut tin ch mua hng bng nu chay i cc hunh. Hao ca tn cng cho vui lng ngi cho an thn mnh nng trong t khch. Nay n ng sm, ri mn Choundouss em film ra tim chp hnh mn ra. Chp lu v, em film v ni nh chp hnh i n mc qu 6 rupee 3 film. Samdhen rng : Thi , Quan Tha tng c ha s chp nh bn mnh v ni s ra film gim cho mnh, i t lu s ra. Ba nay khng n ng v 9 gi n bt vi xo cng cc hunh ri thi. Chiu lc 5

gi ri ang ngi ln chui mt mnh ni n bng c Quan ln v b ln li ving ni bn, bn o ra cho. Quan hi thm Samdhen vy Bn o i ving cc cnh v hnh hng my cha ri t v ni th no ? Sam-dhen rng : Khen tt p v cha rt ln tt. Quan mc u phc n rn v b mc trong Ty-tng ngoi o mt u chu. Vo liu dm cng ri khen sch s, on chng 15 pht, hai ng b kiu v. Samdhen nhi bn o cch cho Quan ln theo cch Ty-tng. m nay lnh lo v c m ma dm y nh my m trc. Ngh mnh n gi nh, mun b phi h mnh chiu ly. ---o0o--Ngy 21 Juillet 1936 4-6-.l. Sm tr im tm ri, on huynh Samdhen bo tng khu hp cm cho nng cho Bn o dng, v chiu hm qua n cm c dnh cho Bn-o. chay xo hm qua cng cn. Cm v n trn ln, hp, n chng bng ln bn o thy nho nht nh cho c, v tnh n cht t, cn li bao nhiu cc hunh chia nhau n ht. Mi gi ri, bn o n bt vi ci xo ri sm sa. Mi mt gi cng huynh i hnh hng ti cha Sra, cch thnh ph li 3.000 thc. Lc i sn tin ng quanh li no nh c bc in giy xem. Nh c bc gn tri lnh, vo tri lnh xem trc, rng ri, tri ct ba bn, on Samdhen hi thm mt c ng trc ca rng : Nh c bc ch no ? C bn ch pha t tri lnh ny. Huynh ng i, n ni sn c thy lm vic bit ni bn v ngi v ra chi ni nh u bp v c mn Bn o xem tay, ngi l quan li ca Tha tng. Thy dt xem ch c bc, sous, ri i qua ch khc, li c thy khc em i xem ch in giy bc, my mc u mua ca Anglais, x nh, nn xng cng ngh nh nhen, nhng cng l qu, my chy in kh v c nh n kh. Xem xong bn kiu thy i ra ca thng qua Cha cch 1.500 thc. ng x d i nhng phi ci giy i qua my ngn sui nh, phi chi khng ma my m ri, th sui cng khng trn lng, ng x kh ro. n cha thng n nh liu ca Bda Lama l anh ca Choundouss ng sng s hnh hng. n ni Samdhen v bn o ta ng n mt liu, cn bn huynh kia ta n ni nh tr. An ta tr t tng, bn sm sa anh lc v gi tin ng ra mt Bda Lama. Phn bn o 10 ygng. Samdhen vo liu nh l trc k bn o, l ri em anh lc v gi tin dng ti t i c, i c bn ly anh lc chong c v hai tay r u v cng u mi ngi. Samdhen v Bn o th ngi mi ta n trc n ca ngi. Bn huynh kia thi lui qua bn tr phng. Ngi v Samdhen chuyn vn v hng lic

ng bn o, hi thm x Bn o. Tr ba tng, hai huynh ng x kiu v ng liu. Samdhen rng : i c l anh rut ca huynh Choundouss. Ti nghe qua bn hi : Sao ch Bda Lama u cn nh tui ht vy. Hunh rng : l ch tin bi T l Lama Ha thng, truyn y bt trc khi tch dit. Ch tng s u c thit nghim. Ch i lo th k cc ng lc cn nh v truyn y bt trc ngy tch. on bn o bc ra i ngoi, gp Choundouss bn hi Bda Lama l chi ca huynh ? Ni : l anh rut ca ti. Ti 31 tui, hunh 32 tui, cn mt ngi em na ca lama ti nh thin ngi Khampa trc kia, va ni va ch cho bn o ci nh thin y. Bn o ni : Cha m huynh ly lm c phc mi ng con l i c Lama. Ni dng h c hai ngi tu hnh, th phc hng c h khng ht. on vo liu ngi ngh k 4 gi Lama tr phng dng thc. Samdhen dng, bn o xin kiu. Xut 1 rupee mua beurre, mai cng n. Ti ng di hng ba tng h, m nay cng cn ma dm, nh mn nhiu lp, nm mn ca nh ng ph gip, nn m p ng yn. Khuya mt mnh thc, ngi nh t duy. ---o0o--Ngy 22 Juillet 1936 5-6-.l. Sm cng Isess i ln mch nc ra mt ri v ng liu cng Samdhen ng ta. Tr t tng, k trn phng dng bt v ci xo tht. n ci cn tht gp b vo a huynh Samdhen, n ri, tr nc, i ch Lama cng dng ri mi i hnh hng ng. Ni cha Sra c nm cnh cha, chia ra mi cnh l my ch ngi cho 5.500 v Lama. Mi gi, c tiu Lama v, th Samdhen rng : huynh Lama v, th s cng dng ri, mnh sm sa i hnh hng, hunh s dn ng v theo ch du cc in. on chp lu, huynh ng i cnh cha ln trc, cng dng cc in ri ti nh thin 2.500 ch ngi. Gn c in Pht t, thy c bng ca China cng treo trc c bn ch : Phc-trng-hng-h, i cng dng my cnh ri 1.500 ch ngi, ch 1.000, rt ht ti cha ca Quan Absre. n ni ca cha cn b v ch Lama cn tng kinh. Thy nam n ng chc trc hng ba cha cng ng. Su huynh dng bc cng ch chng 5 pht, bng ca cha m, c mt v Lama trung nin, mc Lama hng, chong flanelle iu, tay cm biu hiu, bc ra ngoi hng ba ng, on qu biu hiu, ch lama chen nhau i ra ca, ng nh kin c, ln nh ko ra. on thy c i ba tiu nin (10, 11, 12) tiu Lama bc ra, th Samdhen ni : l Bda Lama th k ri s l i c Thng ta hay

l Thng ta. Lc 1.500 lama ra ri ht, th nhng thin nam tn n u ko vo, huynh chng ti i sau rt. Vo nh thin l bi i in Pht t v T s ri, ng i cng dng Pht v T s cc in, mi cha ni in no cng tin th trn in c mm c go trn cho n na bit m ty h. C ch cng tin trong bnh bt Pht t. Rt vic v, i qua nhiu cnh vn cy, thy ch lama ang ngi di bng tng tp kinh k, c gio-th, yt-ma lm u. V ti ng liu, 12 gi. T phng dng n ng. Trn mm mt da bn bnh bao tht, hai da ci chua Samdhen bo n, bn o n ci chua, hunh n bnh bao, k hunh b bnh bao ly nhn tht b vo chn hunh cn bao bt ngoi b vo chn bn o, thi cng hoan h n bt gi gn tht. n ung ri, h huynh hng o t trng nga v Tr phng Lama t trng nga, ri su huynh ng kiu t i v. Bn gi ti nh ng, mt m khng ng, rp i, m nay cn lin eo, mn ri cng ng ti sng. ---o0o--Ngy 23 Juillet 1936 6-6-.l. Nht thng l. Sm im tm tr bt. Tra ng bt v ci xo. Samdhen i ving Quan ln tr v ni : Ba nay tr tin n cho Quan ln. Bn o bn ly ra 16 rupee 4 anna trao cho Samdhen. Chiu hunh em tr cho quan ln. Tng cng s cng dng ti Dzsbung, hai nh thin l 104 rupee. N nam i n ung di bng cy c ngy, chiu v ca l dc ng inh-i. Samdhen mua l, y mun Bn o hn tin nn nhc hoi s tin mua. Tri ma m t hm Dzsbung ti nay cn ma m. Ti nay cng cn ma dm, lnh, song ng ng v c phi nm v b ci n cy ra ngoi sn phi, nn rp khng chch, ng m. ---o0o--Ngy 24 Juillet 1936 7-6-.l. Sm im tm tr sa, Samdhen bo Isess hp cm ngui chiu hm qua cc hunh n cn d vi xo cho bn o dng. Nhng bn o khng n. Cc hunh n bt. Bn o rng : 11 gi s n. Sm n d khng cng dng ng, nn khng mun dng. Lu lu c mt ba cm, n vo kh chu, chi bng n bt qu hn v hng ngy n quen rut, cn cm nm, mi ba mi c mt ba, th c ch chi. X ny c k c nm cha bit ht cm l g, ch n bt m thi. Nh huynh u bp gn, t ngy n Lhassa

ti nay khng thy hunh v v con n cm. Samdhen c cho hai ln go th v con v hunh mi c n. Thit ci qu go chu, ci ct b, m t hm n y ti nay m huynh Samdhen ni mua ht 9 rupee. Nn chi phi mua ci l t thi ng b cho t hao ci phn. Hunh ni mua ht vi ng rupee ci l t y Thi mnh lo i mua hng bng. Choundouss bo Sonnam i mua gim. Mi mt gi n ng bt vi ci xo v ci chua. on huynh Choundouss r i chi, i mt vng ch, mua mt xu chui Tibet 2 trng nga. V gh nh quen ca hunh, c ch gia mi ung xng, hoan h ung ba chn, in nh nc cm thiu, ri coi tay gim cho c v mt c gn. on kiu v, thy Isess sa son mang bn vai, hi i u ? i cha Dzsbung v tn th may Lama cha y n ni : Lama gi m Bn o coi mch nh cht, nay cht, nn Isess i thm v cng. i, ngi i mi thy nay mt . Thn gi hip, c bao lu. Chiu nay Bn o bn thn qu i, m mt v tri ma dm lun mi m, ma dm, ban ngy kh ba ma ba khng. B x lnh, chanh phong th l mt, thm s lnh mt ngy mt tng thm, nn kh chu, kh th lnh lo bt ho. Ng t, khuya Samdhen ku mn hp qut v tri ma dt ch hunh nm. May ch Bn o t dt. ---o0o--Phn Ba Ngy 25 Juillet 1936 8-6-.l. Sng thc thng l. im tm bt vi ci chua, 8 gi tri cn ma rm r, ng x khp thnh Lhassa, ly lt chn, nc ngp linh lng. Ba nay khng i mua hng bng. Mi mt gi n ng bt vi ci b ca my hunh xo vi tht, dng cho bn o mt da ci khng c tht. y l rau gi gn vi tht Chiu 3 gi tr sa xong, huynh Samdhen ku bo coi tay gim con trai ca Tha tng, 13 tui, k i hnh hng cha ch : cha ln Chkhng (Thch Ca) vi Samdhen. my ln i m bt xem ti ca chnh c treo mt tm bin ca Tu cng c bn ch : ty trc chnh tng , hn chi huynh Samdhen trc ni : Tibet gi Chkhng Gompa, ngha l Thch-Ca-Mu-Ni t, l trn th chnh php ca c Th-tn. Hai huynh vo i cng cc in t tng di cho ti tng th ba nh my ln trc, on cng nhau i v gp mt v Lama ngi x Lhassa m nh thin Lat, n xin coi tay. Hoan h coi gim. K v huynh u bp em ra

hai bp ci ni h cho Bn o. Hi ny gp u bp trc ca c ni ri. Ti hi mua bao nhiu, Samdhen rng : ca Quan ln, gn nh c vn trng hng bng. Bn o cm n c u bp v ni : Qu lm, t ny trng c thit qu qu. Samdhen ni : Hm qua hunh h tht cho chng ti, cn thy khng dng tht, nn u bp h hai bp ci y, mt bng ci v mt bp ci. Lc ngho gp bc, lc kht gp nc. Ngy 26 Juillet 1936 9-6-.l. im tm ci bp n sng vi mui. Tra ng bt vi ci bng chm nc mui t. Samdhen v Sonnam cng x li n t l ci bp chm mui ht. Mi hai gi c v Lama mp quen (ca Quan) li thm v dng mt si anh lc. m o vui ci, hunh x li ngi gn Bn o, nm ly tay bn o vo lng bn tay hunh mt cch thm mn. Samdhen thng ngn rng : Lama y mun thy li Lhassa chung liu cng hunh mt nm. Bn o ni : Bt tin ! (theo li tin tri ca i c Quc Vng gi in vo tr-no bn-o), nay bn-o ln tui, li hc hnh khng bao nhiu m lm cho mt ngy gi ca huynh, li mt ngy gi Thin nam tn n ti bn-quc- ang trng i. sau v o trng, nh c o ng no c tn lc m i o Ty-tng Php mn, th Bn tng s cho i ti Lhassa ny mi nm hc o, t kinh, nh vy sau v truyn b lu di. Cn Bn o tui cao, ngy tch gn, truyn o c bao lu u. Nghe li Samdhen thng ngn th Lama ni : Phi, phi vy ngy no thy cho o n, ti xin bo lnh dy d. on hi thm s cng dng v nh thin ra th no ? Tt lm, cch cng dng tinh khit v nh thin p huyn v tinh anh. Chuyn vn khn kht, on Isess sa son i ch, hi bn o i khng ? Samdhen vui ming bo bn o i chi cho khong khot. Lama ni : Tt lm, ti cng i vi, ni ri hunh kiu Samdhen i cng bn o c Choundouss theo. Bn ngi ra i, th lama cp k nm tay bn o cch yu thit m i. Gip vng ch khng h tay, cng cc chng , gp my ch snh ny ly n buc hunh phi bung tay bn o mt cch tic ri trong lc ng hp. Lc v ti nh quen ca Choundouss th hunh tr vo cng Isess. Lama nm tay i thng cng Bn o ti ng Quan Thatng, dng bc khng mun ri tay, nhng mt chp lu, hunh ni : Srang pht, ri bung tay bn o, hai ng ng nhau ri phn nhau v ngh. V d, may s. Ti nay li thin tng ri ng, khuya tri ma r r. Samdhen ni : C hai Lama Dzesbung n lc thy ngh tra, ti khng cho ku, h mi huynh mnh n ngy ht rm, n xem. Ngy 27 Juillet 1936 10-6-.l.

Nht thng l, sng c hai v Lama n ng trc n cng Samdhen tng kinh (b ma liu dt, nn Samdhen che vi trc sn liu, em n ra ngoi ngh ba, bn ngy ry, c mt mnh ch bn o khng dt, nu tri ma to th c cht t, nn mt mnh bn o trong liu). Bn o cn ngi trong n ln chui, nghe tng kinh ch khng thy mt, n lc ri s, ra ngoi mi thy hai v Lama, mt v l ch liu ng khi n ti Pithu Khampa v mt v nh. Thy bn o lin mng cho, bn o cng mng p l cch yu thit. Mi ngi, bn o kiu i ngoi, ra gp Samdhen cng i ngoi, ri i v, hunh thy hai con cu phi lo, lin ch v hi Bn o thy ci chi khng ? V hi v ci. Bn o rng : C thy chng sanh (nhn vt) trn mt t Dim-ph ny, v c bao nhiu m phi kh s, m ham sng, v ni v i. Tiu ri vo, ti n Samdhen, bn ku hunh m ni : Huynh thy khng ? R khng ? Bit khng ? C thy chng sanh loi, v mi c sanh, sanh ra mi c kh, lo, bnh. Ngi nh th, thng cm, h th n loi c, cn trng, ham sng cng v tham dc. Ci kh nhn, tham dc vi bn. Lama khch hi, Samdhen thng ngn. Lama gt u khen phi. Bn o rng ch c Pht t bit ci dm dc l ngun ci s sanh, nn lnh cho tuyt sanh, h sanh tuyt th lo dt, lo tuyt, bnh on, bnh tuyt th t v do nhi hu, th u bi kh no u cn theo. Lama khch nghe thng ngn, lc u, ng bn o ri ni phi qu Sn , mt m nam n gia quyn ca u bp v ngi sai nha ca quan ln vi cc huynh ni bn ng nghe. Bn o tha th ni : Loi ngi him k bim nh ch Lama (thy tu) rng : n no, mc m, khng lm g ht, ngi ch ca tn th n na. l h ngo bng Pht t lm bing, y h khng bit kinh Pht bo, ch t y Php tu hnh m lm rung tt cho chng sanh gieo ging lnh m h khng r li ch ci, m h c ng rng h khng phi ch ci chng tng, y l ch ci Pht n lc h au m, nm rn sit, nh ti li chng tng y li Pht ging thuyt, h n nn lm, khi bnh hnh qu nhc au th h ku Pht tri i cu ti, thng ti. Ming ku ro lin eo. n lc ht au, ng dc dp di, h qun ht lc au lc kh. C thy nghe li thng ngn, lc u, ng bn o, dng c v l lng nh vt my thy tri xanh. Ci ci m c t ni mt cht nt h ngi. on Bn o tip : Ny huynh Samdhen, bn o thy him ngi cht v n b, ngho kh v n b, cng nh mt ngy kia bn o gp mt ngi n my ui hai con mt, ngi v dt i xin, bn o bo : Thi hai ng b vo cha ca ti m th tam qui ng gii tu hnh, cm sn n, qun o sn bn, cht chn ct t t. Nhng ngi kht ci y lc u ni : Ti tu khng ng, ni ri du dt nhau i. huynh c n i m qung, n my, lc i, lc lnh m khng ri n b,

th cng nhau ngy b mo, lt mng xin n, min ti cng nhau ng gn gi. Nghe thng ngn, ai ny u ci r m c v h ngi, dm Bn o v i dang ht. Sam-dhen gc u ni : A bng Losang. Bn o rng : A bng Losang ninh done. Ci xa. Samdhen rng : Thy khng r : A bng Losang l mt v i lo Lama ti Dzsbung tu hnh kin c, my ngn i chng knh phc, thuyt-php nh lu, nghe qua ai cng nh m t o mu. Nn gi l Thin xo thuyt. Kiu vo n, ngi tr nc mt chp, huynh Choundouss h mt chn cm ng v mt chn tr dehi ch beurre ng im tm. Hoan h on 11 gi ri n ng bt v bng ci vi nc mui. n ri, c c bn ca li quan ng dinh quan li xin xem tay. Samdhen dt vo, xem ri dng 2 trng nga. Bn o hin li Sam-dhen rng tin nhang (cng nh lc Pithu Kham trzanh, tin xem tay ca mt v Lama dng, bn o hin li Choundouss, bo hunh em h cho cc Lama ngho, v c mt lc mt v Lama c tin, n xem tay, dng tin th bn o khng ly, Choundouss v Samdhen rng : Thy ly ri cho o ngho hay cng cha tt hn, v h c tin. Nu ngi ngho n coi tay th thi, cn ngi c tin phi ly), v li y m bn o giao tin xem tay cho cc hunh. Chiu l thng. Hc thm ting Ty-tng. Ngy 28 Juillet 1936 11-6-.l. Nht thng l. Tra ng bt vi bp ci nu c-ri. Chiu y l, hc, khng chi l. i 2 rupee, m li thiu 7 ygng. y l Sonnam i mua tht v, Choun-douss m a cho bn o, song thi cng hoan h. Cho h n xi cha cho m. Ngy 29 Juillet 1936 12-6-.l. Hai huynh Lac v Dzsbung. Sm im tm bt kh vi tr Tytng. on cng Samdhen i ch, mua mt cc savon thm 6 trng nga (4 annas) mt cc savon 5 ygng 2 sous (5A), mt ci hp qut, mt bp ci bng 4 trng nga (2A.3P) sa 1 trng nga. i ch, c hi lu v Sonnam i cng phng ph, li lc v gn ti nh cn tr ra mua savon . Khi v, h nh n cm vi tht xo ri, Sonnam v, khng ai bo n cm, nn hunh n bt vi nc tr, cch bun xo. Isess ku Bn o rng : Cm cn him, thy n ng tt lm. Bn o rng : Cm n, bn o khng dng cm, dng bt v lu ngy khng n cm, nay n e au bng, cc huynh n. on ti ng, nhi bt vi nc tr cng dng ri dng vi ci chua mua sm mi 2 trng nga. Ng ri ngh mt chp, ri thng xung bn sng, git o qun ri tm.

m nay ra ngoi sn ng vi Samdhen v trong liu rp lung qu, ai ny ng ngoi, mt mnh chu khng ni rp quanh vch, chu li cn qu ng khng ng. Khuya li tri ma, c che vi, nhng vi mng r v gi tt, t lp mn ngoi ht. Tuy ma nhng mn nhiu lp (bn lp) ba lp mn v Choundouss cho mn mt ci o b Ty-tng, dy lm, p ngoi nn m p v nh c tm ng hi tra, nn khe xc ng m m. Sng cn ma r r. Ngy nay cng gp T s dy bo ti gc ni gn m sng Ngy 30 Juillet 1936 13-6-.l. Sng thc dy, tri cn ma r r. im tm tr Ty-tng, n bt kh ri, 8 gi ri c nng. Mn, o t t, cc hunh ly trn c ng y em ln rm phi gim. on c mt v Lama Galden n ving, nga ch mt bao bt em h Samdhen. Samdhen h li mt bao go v i cm. Sonnam xin 2 trng nga ng mua savon ng mai i cha Galden dng cho Lama thin ch ca hunh. Hoan h, v cho lun ba huynh kia 4 trng nga, ty n ung. Tra ng bt vi ci bng nu c-ri. on Choun-douss r i ch, lc vo phng ph, ti s tun cnh, gp Isess ang ng xem m ng ngi, dng bc mt chp ri i, on gp ngi quen bo huynh Choundouss nn xem lnh Tha tng phn x n hai ngi t nhn n ng vi mt ngi ti n b, ti trc sn s Tun cnh. Thin h lao xao, gi tr n nam nhm ng dy. Choundouss ni vi Bn o s y, on r li h ph ngi ch. Lu hoc m khng ti gi pht, Isess, Choundouss v bn o th i do phng hai vng m cng cha thy lnh quan n, nn ng v. Lc v ti nh quen Choundouss th hai ngi quen khi ny cng ng theo sau, ni chi khng r, Choundouss r bn o vo nh quen chi. Bn o rng : Khng, ti v lun, huynh gh chi vi Isess. Isess cng ni bn o gh chi. Chi t i ba qun ri Choundouss rng : C hai ngi hi ny mun mi thy vo chi. Ni qu cng xui lng, vo , th hai ngi n ng khi ny ng dy mi li n ngi, on c tnh ca Choundouss i mua xng em v rt mi ung. Bn o bit th y ung khng ra chi ht, ung tr cn qu hn. Song cc hunh mi qu thi cng thun tnh, vi tng xng, th huynh gi i theo , xin coi gim tay, coi ri, th bn o mun v, bng c Iss li ku hai hunh rng Samdhen qu trch. Hai hunh v cng bn o, ti ca, h s, bo bn o i trc.

Samdhen thy bn o bn ni : Thy theo h khng tt, v nh y khng nn li chi. on ry hai huynh kia bng ting Tibet. K sai Iss v Choundouss i cha Sra, khng r i chi. Tri ma r r, hai huynh ra i. Bn o ly mng bnh ca huynh nh xem tay sm mi mua dng cho bn o cho huynh Samdhen n, ban u hunh t chi khng xi, nhng bn o gi khng r rng hunh t chi, bo Isess i ly da nh ng sp bnh ra t t. Isess khng r, bn o bn i ly ri sp bn bnh bn th trn t ca hunh. Hunh trm vi Isess v huynh Lac Dzsbung mi n lc vng mt my huynh ti, rng : Cch ca thy nghim trang vy. on hunh n bnh, cn bnh trong mng th cho Isess v huynh Lac. Lc chiu ti, bn o trong n bc ra thy huynh Lac kiu v, cn Isess th ngi trong bp, bn o hi Samdhen rng : Tri ti m cha dng bt sao ? Samdhen rng : Ba nay khng c mua tht ng, nn khng c n. Bn o ni : Vy huynh mun n bp ci bng chng ? Ti s nu cho bp ci bng theo kiu China cho huynh n. Hunh rng : Ti n bt ch khng n cm, bn o tng hunh t chi cho bng ci, bn vo n ngi, chp lu, hunh ku bn o rng : Thy khng nu bp ci sao ? a huynh mun n sao ? Bn o ng huynh ni n bt vi tr. Thi bn o nu. on ly ci bng xt ri nu c-ri, khi ci gn chn bn o nc lung v i ly bt m con cht nh trong thau, bo Isess nhi nu bnh canh. Hunh nhi ri ln con bt b vo, lc chn mc cho Samdhen n, hunh i qu m gp bnh canh, ngon n no cnh, mi ngi kia Isess v Sonnam u mt chn. on tri cn ma r r, Samdhen ra ngoi ng, bn o ni lnh lm khng ng. Hunh bo Sonnam tri ng gia liu cho bn o ng, v ti n nhiu rp. K Iss v cn Choundouss ng ti nh quen. Ngy 31 Juillet 1936 14-6-.l. Sm im tm tr ri n bt vi ci chua ri ung mt ca tr sa ca u bp h. Mn c u bp mua sa v ng. Samdhen rng : Mua ng ng mua sa v ba nay i Galden. Hm qua mua mt bp ci k u bp cho mt bp na, nn hm qua nu mt bp, sng ny cn mt bp, nu c-ri na bp chia nhau n, cn na bp ct . y im dn dp hn hi, cha hai ci mn ng em theo p. Chn gi cng cc hunh ln ng, li b i, li qua khng bit my bu(1) my sui, t t qun o, nc lnh nh ng, t ti hai chn. Mi mt gi ri ti bn , ngi i c 1 gi, con i, da ti, xung i qua sng, ln i rit 1 gi ri ti xm nh gn ng, cc hunh vo hi ch tm ngh, song khng nh

no c ch t t, nn h t khch, huynh nh tri l lt ng ngoi sn (cng c bn khch i ng ngi trc ung tr ung xng) cng nh xm xch ngi ngh, i Isess i mn nu tr (tr, beurre, mui ca mnh) em ra dng. Chp lu tr xong, Isess em ra, ng ung tr n bnh bt chin (hnh nh chic dp) ca Iss hm qua i cha Sra em v. n ri tr tin nu tr 1 ygng, on 2 gi 15 ln ng, tri qua khe sui, lc 4 gi ri bn o ui gi, ht gn ht ct, cng ht mun bc, song c nim Pht m i theo h. H i b gii lm, song cng rng bc, lc tm ngh x hi, th lo bp cng o b, rt vic cng kp bc nh h. Nm gi ri, pht ti lng -xanh, cn chng ngn thc ti ch, th cho Sonnam i trc hi nh ng. Huynh i sau, ln lt ti ch, th Sonnam hi ch ng ng, bn ng ni ng n rc. Vo nh ng, thng ln lu vo phng dn dp sn. Tm ngh ung tr n bt ri mn ch nh mn gim hai con nga. Mn ng, qu. Samdhen rng : Ti mi cng qu l, nu khng nga thit kh lm. Thy cng mi nh ti. Ngy 1er Aout 1936 15-6-.l. 5 gi thc, Samdhen ku huynh , bo Sonnam i hi nga, Sonnam i va khi ng, th gp ch nga, em hai con nga vo, ln lu ly hnh l xung gc yn, on tr tin phng cho ch nh ri xung hai huynh ln nga i, cch ch 100 thc th c ba ci sui nc chy nh ct, hai con nga qua sui nc ti gi, qua ri, dm li bn huynh kia ang xn qun tm o, ci giy, bn o ng lng thng xt, tri cn sa m lnh lo m bng qua ba ci sui v my m nc linh lng y, lnh hai chn lm. Cc hunh ln lt i sau, hai huynh i nga ti trc, tri qua khe sui my ln, pht ti xm 8 gi. Tm gh, sai Sonnam i hi ch tm ngh mn nu tr (lc i cn chng t ngn thc) th Samdhen bo Sonnam ln nga ngi sau hunh. Hai ngi mt nga thy thng con loi vt, ming bt, tri lnh m m hi, v vy mi c Sonnam i mt lt. Hi ng ch ri, vo nh y tm ngi, i nu tr, chp lu tr si th bn huynh kia ti. Mui, beurre b vo ng, c ch nh thc xong, vo bnh em ln, huynh ng ung im tm v n bt, cc hunh ung xng trc, hai huynh ti ung tr. Xong tr 1 trng nga tin nu tr, 9 gi ri ln nga. Lc khi ny thy phan lng ca i c Lama ha thng Galden, i Lhassa v, cn i sau xa, khi tm dng tr th ton i c i qua khi trc. Ln nga i c na gi, ng ti trc thy ton ca Ha thng Lama, ng liu vi gn m ng tm ngh. Samdhen ni rng : Thi xung nga, i cc hunh ti giao nga cho m t ri i b qua khi ton ca i Lama ri s ln nga. ng xung nga, ngi ngh mt chp, pht

m-t ti. Samdhen trm vi ngi mt hi, m-t qun nga theo l rung cho n, k bn huynh kia ti, cng nhau i b qua khi tri liu Thng ta cch 500 m ngi ngh ch m-t. Samdhen ni vi Bn o rng : Lama c y thit mt v c hnh tu hnh, ngi qun xut 3.300 Lama ti Galden, trn Quc Vng Lama di l ngi. Ngi i yt l vua ti Lhassa nay v Galden. Bn o thy ton hnh khch v cc lama khc i ngang qua u sp d xung nga c, khen thay ! on m-t ti, hai huynh ln nga, bn huynh kia cng m-t ln lt i b theo sau. T y, nga ln hi t bc ln dc ni, nga th ra khi, cng xng sng phnh hng chi cng, ngi trn lng nga, nhng thm thng thn loi vt, nhng nu khng cy sc , th ba nay ch nm dc ng, ch chc i khng ni v ngy hm qua i c ngy ht gn cng. Tuy mn lng nga m lng vn o o nim Pht v ch nguyn cho hai con nga ny, kip ny ht nghip, kip ti nguyn ti sanh vi nhn, tam qui ng gii cho khi thn anh ph trng. Ln lt lc ngh lc i, pht ti nh ni, khc ng bnh a, nga chn c 1.000 thc, pht ti xm nh. Xung nga, tr tin m t, v ti y cn 1.000 thc na s ti cha pha bn kia nh, y l a phn ca cha, bt cu vua, quan, dn, tng chng, ti y cng phi xung nga, dt nga i b, ch khng ng ngi trn lng nga. i chp lu cc huynh ti, Samdhen bn bo Isess i vo xm nh gi con d con mn nui t ba s tr li tr tin cng (y l lc di chn ni tr nh i ba la li ui qu v bay p trn lng mt con d lc m, cn m, lc Samdhen i b va ti hi ci chi, tr b ch con d con v qu m thut vic y, ri cho tin tr b, bo Sonnam m d con i ti xm trc gi nui, sau em v Calcutta). Bn o ln hi i xung dc ni ti ng bng qua nh bn cha, bn ngi ni thch bn ch cc hunh. Bit phn mnh i d, nn lo i trc cho chn, nu i mt lt th i khng li h v h quen chn i ni, i mau lm. (Tip in ti Galden trn Thch bn.) Ngh chng 1 gi, k cc hunh ti. Iss Sonnam tr li ng ch thay y phc lama mi dm vo cha v trc hunh c o tu tp ti Galden t ni nh thin, ng hng ca hunh l : Sconn-Khm-trzanh ca ngi Khm-p, nhng khc qun vi Choundouss. My huynh i vng qua ng i n cha, tri qua my cp nh thin trn nh c 500 thc mi ti nh thin ngi Khampa ng qun cng Choundouss, ln my cp mt le li, vo liu ca huynh Gugam ng. Gugam mng r cho hi, lo sp t n t mi ngi. on huynh lo thc(1) tr cho ch huynh gii lao. Bn o ngi ngh mt chp, ng qua ng h reo ca Samdhen th 1 gi ri. Tr ri, bn o nm v b rng cng chuyn, cha(2) chn nu nn nhc ni hch c, nut nc ming au thu c. Nng lnh, trm nm m mt, cn Samdhen lo mn mt v Lama em y phc lama cho Sonnam

thay. Tuy nm m nghe cc hunh bn lun s cng dng v hnh hng ngy mai. Bn o bn chi dy, Samdhen hi bt nhc rng khng ? Cn nhc lm. Hunh bo nm ngh v bo ht thuc cho nhc, nhng au qu bn o c trm m ngh. Qua 5 gi ri cc hunh p n bt vi nc tr, bn o rng nut vi mung bt cho i, dng nut , bt qua mt hch c, nhc au qu l. on trm na, 8 gi ti i tiu ri vo n ni vi Samdhen rng : Mai s ht au, hunh rng : Xem thy au lung qu, e mai khng ht, nu ng y li thy ni, th rt qu v ng knh li tin tri. Bn o ci v ni : Chc lm, s ht au, v ngy mai l ngy hnh hng, Pht s cho ht au. Nm ng thng ng ti sng. Ngy 2 Aout 1936 16-6-.l. Sng thc sm, ngi nim Pht, k Samdhen thc cng cc hunh hi ht nhc chng ? Ht ri, khi qua ni ba nay ht au, th u cn nhc. on huynh lo im tm, ri Samdhen bo Bn o trao 4 sng (40 yogng = 1R.10A.2P) ng a cho Choundouss em i qua in thin cng dng tin tr cho ch Lama Khampa. Ba huynh Samdhen, Choundouss v bn o mi ngi y s chung u cng tin tr. Choundouss ly tin lo i a trc cho Thin ch mua tr, beurre ng 3 gi cng dng. Xn bn ti ng, n bt vi nm mo xo, on ti 3 gi, Choundouss mi Samdhen v bn o qua in thin cng dng. Samdhen bo mt hunh i , mi bn o th Bn o cng ni y vy. Choundouss i ri, Samdhen ni rng : Mnh cng dng cht t, qua lm rn cho h phi i tr nc khng ch. on Sonnam bc vo, mc lama, ngi ni chi lng xng vi Samdhen, 4 gi Choundouss cng ri v liu ng thut vic cho Samdhen r. Hunh bn ni vi Bn o rng : Ti cng ri v ni vi Thin ch rng : sau s cng tin cho ch Lama, lc ny cn ngho cng khng ni. Nh thin Khampa Lama c trn bn trm lama tng, y nh nh thin Trzngp Khmtrzanh ca ca thy ti Dzsbung. Nu cng y nh thy th ti khng c tin, ni ri ci xa. Samdhen bn sa son i hnh hng ba cha, em bnh t-du theo (bn o c mn ca Samdhen 2 rupee v ht tin l, hn 1 rupee tin t-du cng dng, cn 1 rupee cng dng v trong lng cng cn mt m). C mt v lama theo dn l, huynh cng i, qua ti khc quo, Sonnam chy vo ng hm trn v ni Bda Lama i gn ti kia, Samdhen cng ng n cng cc huynh , thy cch h cung knh ch i c nh th cng ng khen v mng cho Pht o x ny cn thnh hnh. K i c i ngang qua, bn o xem hnh mo cng cha my gi, tui li nm mi, ngi i thng vi mt tiu Lama bng mt mm l vt trn trm vi trng. Khi ngi qua khi ri, huynh- bc ra ch n,

ng i. Samdhen rng : Thng ta ny cai qun hai cha bn nh thin. on i ti cha ln trc vo l bi cng dng cc in, mi in u cht t tin nhang khi cu phc cho n-na. Trc ca chnh cha ln c treo mt tm bin ca China cng, c bn ch vng : tuyn t phu phc . i cng bn cnh t, tri qua cc in, xem nguy nga rc r, tng Pht s, tng T s Lama cng to tt, cc thp T s rc r, trn chu m no, gn my tng, thit n-na cng dng rt long trng, t Pht phi lm. Khi i cng cc in, th mi in huynh Samdhen u c ct ngha cho Bn o r. Khi vo in Pht t Thch Ca ri qua in Hu t Sungapa,(1) th Samdhen rng : y l Sungapa Buddha oanh p tari ngha l Pht Thch Ca nit-bn ti Kusinara ri, sau n Ty-tng ti x Khampa ging sanh vo mt nh phc-c thng nhn, tn l Sungapa. Ngi tu v tch ti Galden i gi lam ny. Hu t du tch ti ni ny nhiu lm. Ngy mai s dn thy i knh xem cc ni c tch ca Hu-t, theo chung quanh trin ni. Tuy c cha, nhng bnh sanh ca ngi, ti khng ng trong cha, c ra ngoi ngi theo cc thch n m thin nh, nn nhiu c tch chung quanh. Tri chen ln v ti ng liu, cng nhau tr gii lao. K cc hunh n ti, phn bn o y l ln chui thin nh ri ngh. Ngy 3 Aout 1936 17-6-.l. Sm im tm tr bt, k 9 gi ri c mt v Lama gi n lm hng o em i nhiu Thnh-a c tch ca Hu t Sungapa. Ban u ving ch Thch bn, Lama hng o ch v ni ct ngha s tch ch y. Samdhen thng ngn li cho bn o rng : y l ch Sungapa, T s hay ngi thin nh lc m tt tri. Ngi lc i nh mt m kia, bit thnh Lhassa phi b lt, bn n ch ly thch bn qung qua hng ngun nc chy v Lhassa thnh m cn ngn nc ng cu thnh Lhassa khi lt. Thy dm xung trin th bit, bn o y li dm xung trin, hng thy khng bit my ngun sui chu chy v hng Lhassa, trng xa ci hm hai nh ni cn c tch Thch bn cn ngang tri qua 2.000 nm ri, nay thnh hn ni nh bng ngang hm ni ln, nm cn ngn nc. Bn o bn thm vi ngi v xin thnh mt cc nh ti lm k nim. K sang qua ch ngi nhp nh b ngi ph, ma-vng ha ma , n i chung quanh ch ngi b nc ma xoi lng nh mt ry, l ln v trn bng u ngn tay t, thy ly lm l qu. K n ch ngi xu chui, cn du ht chui mn lng mt v lng cun, bn o bn nh l v xu chui ca bn o trn du c tch, on thnh mt ming m ti lm k nim. K , c mt vng ln c ba l l mi l bng ming thng gi. Samdhen thng ngn rng : Mt ngy kia c Ca-dip, t Nalanda thn

thng i mt ngy ti ni ny, ly tay xoi vo l y mt ci c-l-php, ri tr v Nalanda m hi ch La hn ng chp tam tng kinh. Lc sau Hu t Sungapa ti ni ny, bn n ti ch ny ni vi ch tng chng rng : c Ca-dip trao c-l cho ta, ng xuy php l ti x Tibet ny, sau trong lc th chng sanh ai nghe ng ting Php l ny u ng phc c. Ni ri bn ly tay p vo , ging ra li ba l, mi l l mt con c, ngi ly ba c l y vut ra di thnh ba cy kn, vo ba cnh i t l : Dzsbung, Sra v Galden. K n ch, ngy kia ban ngy Hu t ngi nhp nh, c mt con qu bay li u trn vai ku, th ngi ni y l tin m ngi n ving, bn ly tay ch trn nh ni thnh hang c thch bn cho m ngi. ng Lama gi ch ch y trn cao, ai ai u ng theo ngn tay lama th thy ch y, c hang cn c hnh mt v n b ngi, chung quanh dng nh vch khng ng ln ng. K ti ch ngi n bt ng, xem ch ngi lng cun chung quanh cc ln hn dnh nhau mu nh bt sadou xm xm, tht l qu, bt rt thnh K n ch hai cc nm di hnh nh tru li, ni rng cp tru ca ngi lc t gi Khampa qua Lhassa. S tch y sau s thut. K n ch ngi thin nh, b ma vng x , xeo ng ln, nhng khng chn ngi ng, ngi bit nu ti cc ln nho xung trin, th mt ch tr cc trn nh phi nho theo th cha sp ng theo pha bc . Ngi bn ch nim d Pht lc k vai chi tay chng ngn cc li, du bng v tay cn y , sau tng chng lp miu nh trn cc y lm k nim, huynh ng theo chn hng o vo miu nh l v cng tin du, c hai ng o lama thng . C ln ct ngi th ti miu. Rt ri, Samdhen ch hai l ti cc pha trong miu cho bn o xem v ni : hai tay Hu t quu vo ko li. Bn o bn r hai l y, l thay cn du bn ngn tay trong l, cn mt du ngn ci ngoi, tri 2.000 nm m cn y nguyn. Bn o ngn ng t tng rng : cng m sao c du ng, y nh tay thc vo t mm vy. on hng o i ra, huynh ng theo, n ch ngi ly lm thuyn i khi nc ngp, cc vn ging nh chic da i gi ti x Ty-tng, ti ch ngi ch cho ch lama rng : l tam tng kinh ngi lm ri sp . Xem ra chng in nh kinh Ty-tng trong mt tm vch cao c 100 thc, ln ngang c vi trm thc, nt t lp t chn y nh t cun kinh sp chng nhau vy. Samdhen rng : Ngi c mt thnh, xem l kinh, cn chng ta cn phm tc, tu cha thnh thc nn xem ra l . ng lama hng o ni : Ni no ngi ngi cng c s tch, ngi bin vo lch s ca ngi, di ti i in. on i thng qua xm con bun, quo li ch miu nh, ng ngay qua cha. Trong c ba tng rng : Sn thn miu, ni trc khi c Sungapa tch dit ba ngy, th ngy m pha ny c lung gi thi qua cha, trong gi c ting ni : Thng-ta Thnh-t tin Thch Ca hu Sungapa s tch

dit. on ln theo ng hm cch 100 thc ti ng bng, con bun che tri vi bun bn vt, ni ha v ngoi ha. i dc xem, Sonnam i sau vi Bn o bng gp lama quen dng bc ni chuyn, lu qu, bn o tha dp ch hunh xem h bun bn, thy phn nhiu Anglais lung, cn ni ha ch c vi si cht t. K mn Sonnam mua mt ci hp qut. Hunh vt ht tung vo tri qun, i nc ct dy chn, tri trc ln, lm x mt m tri vi, c ch qun c v bt ng nc li. Bn o ng xem v than : tiu nhn lo to v dng y thit kh qu, mc o Lama m khng nh t, cho n b khng cung knh y phc nh o. ng nc thng dy chng ri, huynh ra trao hp qut cho Bn o ri i thng li ch Samdhen ang ng ch. Sonnam ti, hunh ry qu ri cng nhau i thng v liu ng. n ni th 12 gi ri, tr bt n ng ri lo sp t hnh l ng v Lhassa. Ba gi tri ma i khng ng. Sai Isess che d i bt con d con v tr tin cng nui my ngy. Bn gi c mt v lama a i v mang gim valise. i qua khi cha 100 thc, ti ng quo di trin, dng bc cho Sonnam thay y phc th gian, tr lama cho huynh i a . K Isess i ti, bc con d con trong o, k Choundouss xch bnh Lc nh ti, hip nhau i qua cha nh cch y su ngn, by ngn thc, 7 gi mi ti cha, bn o hi tn th Isess rng Lt-trc Bumpa, 7 gi nhng ni tri vn nh 6 gi cn sng, xem ra l ci Thp xy bng , ch khng phi cha, cn bn ct nh cho lama gi thp. Vo , th lama t tip rc tri n t t mi ngi, mt c u bp em tr cho huynh gii lao. (Lc dc ng tri mua r r, Isess cn rng v ni vi Bn o rng : Samdhen gp i qu, sng i cng ng. Ng ngh tr nc ti Galden tt qu, ti nim kinh cng qu, qua cha nh lm g by gi cc kh, c n b ch c ci g qu.) Khi thy c u bp th bn o trc nh nhng li Isess ni. Thit vy, ti ni, hai huynh ti dng tr, cn bn hunh di bp ung xng, nht l Choun-douss v Iss m mt vi c u bp y, ung xng ti khuya, mi ht ci gin. ng ng thng gic. Ngy 4 Aout 1936 18-6-.l. Thc sm ra sui nh ra mt, on vo im tm tr vi chn ri i nhiu thp. Thy mt thp ln gia, cn hai thp nh bn t, hai ci nh bn hu, trc thp ln c xy mt tm tng , gia tng c xy ci in nh, c chm hnh T s vo . Samdhen rng : T s khi cn sanh tin tn l Nmkh Gialsanh, ngi tu hang khi ti y o khng bu, ngi y m tch dit. Ch ny thng ch Lama cc cha thng n nhiu thp, c kinh ca ngi li. Chn ny linh lm. T s ph h k nhiu thp, trong kinh ni, au th bnh chi n y cng thuyn gim. Trong thp c hp

ng tc, xng v y phc ca ngi. Nhiu by vng, vo im tm th lc y Lama t ln mi li mt ngy, thun tnh. Tm gi c hai c ti, mt c Kalimpong ch tim bnh quen trc, cn mt c cao ln en a Calcutta mi bit ln nht ny. Vo ch ng, Samdhen tip rc nhng n nhng t pha Isess nm ngi cho hai c, tr nc gii lao ri, hai c i l thp, cch h ly nm di di t, gip vng ri vo ngh. Tra ng bt vi canh rau, n ri ra ngoi kim ng mt tm bng ardoise,(1) bn em vo ly mi dao chm tn t di lu ti thp. Chiu nhiu thp ri ti ngh. Khng chi l hn l cc hunh c ngy nh bp ung xng, Sonnam say xiu t ng ngn. Samdhen cng hai c m o, lo lm quen cng c Calcutta v c l ngi ho h, phng ngy v Calcutta tm ng nng cy Ti li huynh Samdhen mun nhng n cho hai c v gia quyn c ngh. Song hai c t rng : Thy v ng s (l bn o) c vic ngh , ch em ti ni n ny ri v bn ty tng u c ch, khng h chi. Ngy 5 Aout 1936 19-6-.l. Sm im tm ri 7 gi t gi Lt-trc thp, knh tin cho Lama t ri ra l thp t bit ln ng, hai c i nga, cn ang gc yn, bn ti th b i trc. Hm qua i giy cao-su, cn , nn au ci gt bn chn mt, bn o rng i c nhc theo h, ng i cng d, nh qua t ci sui, nc lnh qu lm cho cng bt au, ln hi ti 10 gi, th hai c i nga i kp, bn cho v i trc. Bn gia quyn i b sau vi huynh ti. Ti nghip c mt con nh con ca c theo, i ng rn mi nh so, ro ku m mi. Ln lt c nhc, nhiu lc vp au thu rut, rng theo cc huynh, ln o xung i, tri sui qua m 4 gi i ti xanh vo nh ng, c ch cho rc vo n. Isess lo nu tr, mua trc mt bnh xng, cc hunh gii lao. Tr thc ri, Samdhen v bn o mi ung v n bt vi lc kh. Ti ngh v mi m, cng u nhc, trn m bn o ng vi. Hai c Kalimpong v Calcutta cng gia quyn cng ng i Lhassa. Hai c ci nga i trc, ti L-trc nh ng khc. Ngy 6 Aout 1936 20-6-.l. Sng thc sm im tm tr bt ri 6 gi ri mang hnh l n bn cch ch 2.000 thc. n bn ch n 8 gi ri mi xung da, i v Lhassa, tri qua ch cn ch su, ch nc chy nh ct, ch nc vn bnh bng, ch hp nh rch nh, ch h ln nh sng to, ch b hn nc m o, ni sng thp cao. Ln theo dng nc, ln lt xui dng.

Mi hai gi ti bn Lhassa. ng b i hm n c ngy, nay v ng thy trong t gi ti, l nh nc xui v Lhassa. Ln bn v nh ng, Choundouss i v trc nn sa son ri. C huynh u bp gip nu tr ri. V ti ta n ung tr gii lao ri n ng bt vi ci bng trn salade, ci chua ca u bp h, ri trng tr ngt. u bp lng xng han hi, cha Galden th no ? Rng, tt lm, qu lm. Ti ngh, ra ngoi ng v trong b my ngy, rp i chch qu, c m tuy lnh m khng hay ng vi ti khuya, thc tiu, th r lp mn ngoi sng sa t mp. Ng n sng. Ngy 7 Aout 1936 21-6-.l. im tm bt v ci bng xo ri. Tri ma r r, Samdhen b dt ma, chy vo liu tm ngh, c kinh mi, bn o ra ngoi ngi, huynh h chuyn vn lng xng, bng ku bn o rng : Thy cho ti mn 15 rupee ng ti c vic dng em li Quan ln, ng chng ? Bn o rng : Tt ng. Tri c ma rit c ma hoi Samdhen sm sa hoi m i khng ng. Vo n ngi tng kinh. Choundouss v Isess ly kinh ngi trc ca s tng reo tung nh tng kinh cu bt ma vy. K chp lu, tng kinh ri Samdhen nhc s mn tin, bn o ni, tin l khng cn, bn mc giy 100 rupee trao cho hunh, hunh bo Choun-douss em i Huynh trm lia vi bn o rng : sau ti mua y phc lama, bnh bt, trng mo, giy cho thy, ti lo mn cho thy, on hi Sonnam ku Isess, Iss rt tr cho bn o lng xng n cn. Hai ln ri, bn o bit , lc Ghoom ht tin cng vy, lc Bhutan cng vy, ht tin th t lng n cn tht i ng mn bc. Bn o thy vy cng thng i sng v tin. Tra bn o lo trn salade, na ci bng ci cn li hm tun ri ca u bp h, lc i Galden ct trong ni nhm. Nay v ly ra cn ti chong nh x lnh, trn vi ci chua n ng. Cc hunh ng n hn, bn o h mi v mt da nhm nh. n khen p ming. Lc Choundouss i bc v th bn o cn ang xt ci. Samdhen sai i mua . n ng ri, Sam-dhen trao cho bn o 40 rupee giy bc Ty-tng, gi trong giy, bch rng : y thy ct 40 rupee ny ng xi ti, cn 10 rupee l nm tm giy bc 2R Ty-tng y thy b ti xi. Trm lia, n cn cn dn nh li bo tr nh, bn o nc ci trong d, chng. Hunh ni cn 30R na mai s em li a cho thy. on Choundouss em beurre v, hai thy tr chuyn vn ri ni vi ti rng : 4 rupee beurre . Samdhen ni : Chiu nay i cha c beurre s vo n em vo cha ch mi in cng dng. Bn o tr cho hunh 4 rupee mn i Galden. on 4 gi r i hnh hng. Ba nay i ti ca chnh cha, dm ln mi thy tm bin ch Tu treo trn, bn ch :

phc t vn hu , vo ti ca nh l bin : Ty Trc Chnh Tng thy lc trc. Lc mi n ngp mt i c ng ngay nn khng thy, nay quen mt dm cng. Vo cng dng cc in y nh my k trc, tin du cu phc cho n-na trong cc in. Tr v ti khc quo mua 1 trng nga bnh bt-chin, Choundouss ni, thy thy bnh cng mua in nh con nt nh i n, bn o rng : Khng hiu bnh ra sao, mc r, mua cho bit. em v ti nh ng chia cho cc hunh v v chng u bp vi hai con ca hunh, bn o cn tm giy khng Ci ngt. u bp mi ung tr. Hoan h ! Ti nay ng trong, tri l lt trn hai cnh ca lm n ng, b ch c trng, kh, rp khng c ngh m. Khuya thc i tiu th tri ma r r. Samdhen ng l mc tnh dt t. Ngy 8 Aout 1936 22-6-.l. Sm lo im tm, sa nu vi ng mn mua hm qua, n bt kh. Ba nay Isess thc tra ku ba qun m cn d da, nn nu tr tr v bn o i l trng ng nu sa ng, bng c u bp qua thy sa trong xon nhm vi ng , ng tr sa, hi tr ngon khng ? Tha dp, mun lu nn tr li : Ti khng bit cch nu tr sa nn chi ba ngt ba lt, ba hi khi nn khng bng tr ca huynh. on ni : ti mun gi tin cho c nu tr gim cho ti ung mi ngy. u bp vui lng ni ng. Bn o bn bc qua nh ly mt tm giy bc Ty-tng 2 rupee trao cho c u bp ni : Tin ny c ct mi ngy mua sa, ng nu gim tr. C nghe ting ng ting mt, huynh u bp ni li, c bn hiu, vui lng ct tin. Tra li n ng, bn o c mn Iss Sonnam mua ci chua v chin n vi bt nhi. Ng ri, lo ngh tra v xc tc b my ngy i ng mi m, 2 gi thc dy lo vit nht k. Trn ngy lo vit. Bn gi huynh Samdhen ln rm nh ku bn o ln xem ch Lama cng dng ngoi ng c gn . Bn o ngng vit, chu ln rm xem, mt tp Lama ng mt hng, c Lama c tng kinh ch nim ng trc, ch Lama sau cm trng v chp cha vi hai cy kn di. Inh i trng kn cng dng, y l mt cuc x gin v thy mt c bnh sadou dng trc , cng ri b rm ni la t. Samdhen ni : Quan Tha tng cng dng v Lama c nh gn bn dinh quan, l em ca tin Quc Vng T-l Lama. Hn chi hm ry nghe ng dinh Quan kn trng chp cha inh-i, trc khi i Galden, lc v hm qua cn nghe cng dng, ba nay x gin ri vic. Y nh Nam Vit cng dng lm chay nh. Xem li nm pht th ri. Xung thang, vo n lo vit nht k. Samdhen khi qua ni cn 30 rupee, ba nay s c, m c ngy khng thy, nhng cng khng ni ti. Bn o cng

khng nhc xem c ch tnh c x ca hunh th no. Sai-nha ng dinh Quan ln sai em beurre v tr h ni bn. Ngy 9 Aout 1936 23-6-.l. Sm im tm tr sa v bt kh, on i theo Iss hnh hng ni cha Ch-khng. Y l nh my ln trc vo l bi cc in v dng tin du cht t, ngh v mnh t c nn cu ni Pht cho n-na c phc hu. Lc tr v gh mua mt cy ci b xanh ng v nu canh, qua 11 gi cng ng v ngi t lun. Lc ang n ng, Choundouss i ch v, c mua ci phn b t bao, nhng Samdhen cng i ch cha v nn khng tin tr phi hi bn o. Bn o bn lun dp y xut 32 trng nga mua phn ci y. Lc Sam-dhen v tr tin li cho bn o, nhng bn o t rng : phn ci y ti mua. Ngh v mnh cng c nu cht nh, x th cho trn cho sch nghip trn duyn. Ng ri ngh mi cht t, thc dy Samdhen ni su ba na s i cha Dzsbung d cuc ht rm. Bn o cng hoan h. i ! nhp giang ty khc ch bit sao, phn nc lng sng, ln rng cong quo, ty h cho qua. K hunh khoe hai chai x yu mi mua ng Tt quan Tha tng. Cn 50 rupee trong s i bc giy cent hm kia th hunh mn lun v khng thy ni ti. Hoan h, cn , cn ngy i i hu lai Ngh v, bn tng lm nh Pht lc, xui cho hunh em i Ty-tng, mun iu xui xp, li ng nhp Long-thin nh l Lama Quc Vng, ng vo cc t hnh hng, ng gn Quan t tr, thong th vo ra, ph phng bit mt, khng tr ngi mt iu chi, khng b nhc nm qung gch nh ngi Anglais kia t thut trn i Lhassa cc kh thn hnh, tn bc ngn m lm y t cho k tng nhn Hindou, mn lm hng o. Cc lc m lc n ti Lhassa ch dng bc ng c mt ngy, ri sng ra phi theo vng binh xut ngoi. Ngh vy, bn-o so li thn ny hn mn, nh Pht lc nn ng vua quan dn-gi, tng tc u h kin, cho php cc cha hnh hng, khp ni thm ving. Th du cho tn hao cht t tht chng phin, vui lng nhn n, nhn mc tin cng dng cu phc cho n-na v x s cng ngi thi n cho mnh, dng y mi sch nghip hu lai, mi gi trn bt nhim. C cu : Nht trn bt nhim h tham h th. u c s bt bun ci l : Huynh Sam-dhen ra cng kh i n Lhassa ng cu Quc Vng Lama gip sc ng ct nh Thin ti Pht--gia, k cng ngi ca, phc hu hng chung, nhng hunh cn m s n, mc qu, thy vy cng thng tm cho k tiu-tha. Tu hnh khng nn qu bo

trng k thn, va nui sng ng bn cng c, nhc hu ch phc thin hi hng chng sanh ng cng thnh Pht o, y mi phi Pht t. Pht t chng nn mi ming, t nh hunh my ba ht tin, tin tn v coi c ch i i vi bn o rt n cn b bt, bo ung tr n bt, n lung, ng th bo ly thm vi p lng xng, y l mun cy mn. Lm nh vy mt hai ngy trc khi hi cy. n ba hi ng tin, th n ung ph ph qun mnh l thy tu ti nghip. Ngy 10 Aout 1936 24-6-.l. Sm lo im trang y phc chnh t, ra mt, sc ming, tay chn ty u, ri ung mt ca tr sa, on ra i hnh hng. Khi ti Ch-khng t th coi c thy ba tng cha l my in. Tng di c thy l mi by in trong v ba in ngoi. Trc ht in T s Lama, k in Pht t Thch Ca, k l in ch Long-thin H-php B-tt, k l in ch B-tt kiu Ty-tng, k l in ln th. Trong l tng Pht t to ln, sau bn chnh tng Pht t nh ngi sau lng mt tng B tt o mo m l nghim trang chu ngc, in chm rng sn son pht vng pha l lu ly, ngc thch gn cng, n lu ly ln nh di pha trc ton bng vng v bc khm bng vng. Chung quanh l ch v B-tt tng ng, c hai v Long-vng H-php ng hai bn gn ca in. Trc ca in c bn v T s Lama, c treo hai bn bn, nm ci tiu chung. Hi ra l : Pht t hu kip ging sanh v B-tt Quc-vng ti Lhassa ny, nn gi Thch Ca nht th. Ch ny thin nam tn n, tng tc hng ba ti cng dng lung lm. i khp cc in th duy c in ny l ln hn ht. Thng c ba ng s Lama hu s ti in. C mm cng tin, mt v lama ngi pha hu trong gc trc in, cm tnh bnh hu rt vo tay mt n na cht tnh thy gi m phc cam l. Mt v ng trc hng n v bng hoa l vt, ng tip t-du v l vt, mt v ngi di mt ci gh pha t tay cm tnh bnh cng ch B tt v mt tay cm ci mm c cng tin cho n na ty h v cng rt vo tay n na cht nc cng ri trong tnh bnh y. n na hu nhiu ri ra ti v lama ny l hn tt. on ti in c Pht mu Chun-, ti in Tin T-l Lama vn vn Cc in sau cng l in Pht-t, Ts, Long-thn, H-php, B-tt. Tng nh cng vy, ban u l in T-s, k Pht-t, k Long-thin, on ti in Pht-mu, ch ny thin nam tn n v ch tng hay n cng ng lm, c gn bn in mt cn tr phng, c sn xng trong bnh cy, ng cho n na thnh li in cng dng, ri ty h t 1 yogng (l gi mt bnh xng) ln ty trao tay cho ng s hng ti in lo tip l cng v tng kinh cng dng. Rt ht l in Long-thin, H-php, thng c bn, nm s Lama ngi trc t pha trc

in kinh k c ngy v hu tip l cng bng tin. on ln tng th ba c mt ch rm trng c xy thp hng cho n na thiu hng v tc Tytng, khng c t hng cm trong bn Pht nh x Annam c l sn trn bn in, c ch ring trng tri ngoi tri trng t hng, trm, tc, l mc b, l thm ty h, v bt sadou, lp vo l hng, lp chung quanh, ri ri go quanh rm chim chc hng hu (nht l ti in Pht-mu, chut lc c trm, b lng trn in n go cng, ung t-du mp trn v ti in cht Long-thin cng vy). on t hng ri, li nh tr ly xng em li in Pht mu, hai in th T s v Quan m, cng c thy Lama tip l cng. Ti y ht, quanh li thang xung, quanh qua bn t ch t hng, xung thang i cng xng ni in Hng vn B tt, gn pha t ca in c l hng cho n na t hng. Ch ny thng c k bn nhn ngi trc v di lu chc ca b th. Cng ri ch ny l ht ra ca i ra phng bun, i thng li cha nh, ch c mt ch T s v H php, vo cng tin xng ri ra v lun. Lc v gh mua 1 ygng khoai lang ty chn v chm mui n im tm. Tra li cng ng vi ci b xanh xo vi bt st-st. n ri lo i xung sng git . Chiu Samdhen r i do phng ri vo nhiu cha,i chung quanh xem cc lp v trn vch tch Pht t v tch ti K-th-qutsn, Nalanda. Cch v thin ngh lm v v bng mu du. Chung quanh cha c ng lc t Quan m cho Thin-nam tn-n quy gi l chuyn php lun. Xong ra ca cha vo in Pht mu l bi. on Samdhen r vo cha th bn o t chi v mang giy da ng cc vo cha bt tin, Sonnam cng vy. Hunh thy hai, ba phen t hn, bn bo : thi ra ngoi chi i hunh. Ra cha, bo Sonnam trc sn cha i, bn o v lun i vng quanh phng v thng nh ng. Su gi hunh v ti hi sao khng i v mt lt cho vui, v mt mnh ri i lc mt t kh cho ti phi thng mng cho hi i-b-, ni ct ri ci xa. Ti kinh k ri ngh. Ngy 11 Aout 1936 25-6-.l. Sm cng nh hm qua, tr mt ca ri cng Iss v Choundouss i hnh hng, hai hunh ra ca ri cn v ly tin, bn o i lun mt mnh rit ti cha, vo in T-s l T, on qua in Pht t vn vn Hai hunh n y theo kp, ng i hnh l cc in. Xong ri qua cha nh cng tin xng ri bo hai hunh v lun, mt bn o tr li mua hng bng. Choundouss rng : Thi ti i theo mua cho d. Cm n, ti mua ng, hm qua cng i mt mnh v bit ni cht t, h hiu, thi hai huynh v trc. on i quanh li ng hm, li 100 bc gp Samdhen v Li

quan th k cng u bp vi Isess i u v khng r, hi ti i u ? Mua hng bng, Samdhen bo Isess i theo mua gim. Bn o rng : Thi, mt ti cng ng v bit mua, hai, ba ln t chi, h ci ri i v. Bn o thng li c bn rau quen, c mua mt ln, li mua hai cy ci b xanh v trng gi 1 yogng, on v gh qun mua 1 yogng khoai lang ty chn ri vng qua ng hm ngay cu v nh, i li tim bnh mua 2 trng nga bnh in China. V n khoai chm mui t im tm, Samdhen thy v vo n bo : Thy ly bt n. Rng c khoai lang y, hunh bo Sonnam em tng t vo bo n. Rng c t tri ri. H trm vi nhau, ni bn o t hm qua nay khng n bt, mua khoai lang n. on sp khoai cng dng tiu trai ri im tm. Tra li lo xc ci nu nh hm qua nhng khng b bt. Samdhen bc vo lc ang xc ci th hunh bo xo vi ci chua y, hunh ci chua trn t, y l ci mua khi ny h n bt vi ci y cn d. Bn o chng ch khng dng, v nu s cn trc cng dng, nn khng dng d ca h. on ti lc nu ri, hunh vo bp d vung xem vi u-bp cng c . u bp rng : Khng tt, ti mua gim ci bp tt lm. Cm n, ng vy qu lm. on ri vic, nhc qunh vo n, lo cng ng, ti nghip Samdhen bo ly bt cho bn o n ng, th bn o rng : c bnh China y (parlp) ba nay ti dng bnh, khng dng bt. Hunh nn thinh bo chi cng khng ng, xem h khng my vui, tr khng dng, bt khng dng, ch dng ring. Ng ri, bn o ngh s lng, on 1 gi ra ngoi xem Samdhen cng Choundouss Isess nh ht theo Ty-tng. Mi ngi chn ng tin t cp theo s hai ht lc lc , c 59 con c lm s t tin, ai nhy cp mau, trn s chn ng tin th n. K mt chp Samdhen thi, hai huynh kia na, Samdhen r i do phng nhiu t nh hm qua. Bn o t kiu. Ngy 12 Aout 1936 26-6-.l. Ba nay khng tin l, nn khng i cha, mt mnh Iss i. im tm tr sa v bnh China. on mt chp sm sa i ch mua vt thc. B ci son nhm nh vo ti dt, xch i cho tin. i ra ti n ca Samdhen, c huynh u bp ngi , thy bn o xch dt, hi i u ? i ch mua hng bng. Thi ngi li y, ti h bp ci, ng i, bn ku v bo i li nh bp ng dinh, ly mt bp ci. C i. on hunh ni vi ti rng : ng i mt mnh khng tt ni ti hunh khng bit ni Hindou nhiu, nn day qua Samdhen trm ting Ty-tng, Samdhen cng tr li bng Ty-tng ri day ni vi bn o rng : Ti bo thy ng i ch mt mnh v x ny c th ngi h hm, bit ai l bit c tin th n theo ko niu xin tin, m xin chng t bn, nm chc bc, khng cho khng th, ti

c b ri mt phen cho n 5, 7 sng m cn khng chu. Thy khng tin ti, by gi u bp ni y nh li ti ni Bn o nghe qua ly lm bt bnh cho x, ting gi t o Pht, sao cn th dn hn mt y. Hunh c bo ng i mt mnh, ch khng c ni s ngi xu y. Bn o rng : C tin th cho bng khng th thi Phi, x bn Tu cng c mt th ngi, rnh k c tin i ch vng l th mt mnh th bt em du trn ni trong rng, ri bo vit th cho thn tc em tin chuc bng khng th n b kht b i. Chuyn va dt c u bp m bp ci v trao cho u bp, hunh bn h cho ti Cm n huynh, bp ci qu qu, ln v nng qu. K huynh u bp i li dinh, Sam-dhen i xm, bn o mun i ch, c u bp ni Choundouss thng ngn : c i gim cho, bn o thy tnh hai v chng b bt qu, nn cng thun tnh ni : Tt lm. Bn ly giy bc 2 rupee trao cho c rng : Khng c tin l , vy c mua gim bnh China (parlp) mua 3, 4 trng nga cho h thi v mua gim ci chua vi hnh. C bn i, chp lu v, trao tin 44 trng nga, mua ht 6 trng nga (4A). Bn o bn ly ci b xanh cn li na cy xc nh v thm t l ci bp xc, xc mt tp hnh v mt m ci chua, t, trn salade cng ng vi bnh, xong ngi n ng lun. n ri ly da sp ba bnh in h Samdhen, hai bnh cho c u bp, mt bnh cho Iss. Chiu nh l. Ngy 13 Aout 1936 27-6-.l. Sm im tm tr bnh, on xem kinh, tra cng dng ng bt v ci xo. Ngy khng chi l, ch lo phn s l ri ngy. Ngy 14 Aout 1936 28-6-.l. Sm im tm bt vi ci xo bn. on mn c u bp mua gim : bn, du, savon, hp qut v thuc ht thy l 18 trng nga. a 2 rupee giy, thi li 32 trng nga. Choundouss mn 10 trng nga. Tra ng cng dng bt khng vi tr ri n ng vi ci da cn d. Nghe Samdhen bn lun ngy mai s i Dzsbung ng d cuc ht mt n ti cha, bn o khng hp s h kch, nn trn bui chiu trm mn co bnh, v b n bt snh rut. Ti li, Samdhen thy bn o nm c ngy, cho rng au bng, hunh lo lng lm, ly hng xng ty u, coi c ch hunh lo gim th cm tm qu. on bn o ni : by gi bt ri th hunh vi u bp mng vui. Samdhen rng : Thy au ti bun qu v lo s ht sc. Thy i n Lhassa ch quen vi ni bn. Thi, t c, thy mnh khe, anh em ti vui, thy au th nh c thy au. C m an ngh

Ngy 15 Aout 1936 29-6-.l. Sng dy nghe trong bng hi cha no dy, ngi vut ch bng mt hi ri i ngoi, vo nh nhng trong rut, nhng mi m c mnh my. Ung hai chn tr sa ri nm. Samdhen v u bp hi bt chng ? Bt, nhng nhc mi lm. Bo : n chi khng ? Khng, bng khng tt, v bng bnh bnh cho h nghe, h ht bo n. on huynh Samdhen rng : Hm qua ti lo s qu, nu thy c g th ti lc tr li Pht--gia, bit ni vi hi i-b- lm sao ? Thy rn n cht nh mai i Dzsbung chi. Cn hai cha ti Dzsbung cha hnh hng, sn dp i cho ht v nm ci m khi n i c ba. Bn o rng : Khng sao, ti au bt ri nh ngh, cn ch huynh mai i cng ng. Samdhen rng : Thy khng i, th bn ti cng khng i, nh cng thy, nu b thy m i, th Quan Tha tng hay ng t trch bn ti khng ht lng cng thy, v ti khi mi li ving Tha-tng c ni chuyn thy au, ngi chc ht thng thy Bn o thy lng hunh n cn tng n, th ly lm thng, bc ra ngoi n hunh ngi m o giy lt. Hunh ni hm qua Lama Lac thin ch ti em chai du n, h v n cn mi, my ba trc Lama nh thin Trzng-p em chung v Pht biu hiu li, cng mi, h n cn qu. Bn o ngi chuyn vn, hi thm qua s giy t, th hunh rng xong ht, cn i gi i cc ni em tin n, th lnh s bc i. C thy l ba ngn ng. Bn o bn kiu vo n ngh, ung vi chn tr. on mn Iss i mua 2 yogng khoai lang nu, cng dng ri n ng, n ri, k c tiu Lama Lac ti, ng mi mai i Dzsbung. Samdhen bc vo ni : thy thy khng, h sai ti mi na. Vy mai bt thy i, ti mn hai con nga, ti v thy ci i. mai coi trong mnh bt s hay. Chiu li Samdhen vo ni : Thi bi vic i Dzsbung, mai cho Iss i mt mnh vi Lama Lac ng tr li hi kiu. Mt li 9 gi i yt kin Quc Vng Lama, ng lo vic ca chng ta cho ri. Ti li cn mi m, nhng nh n Pht t ng h, s nguyn toi, mun tha, v i Dzsbung d h kch, tht khng vui lng Thch-t. Ngy 16 Aout 1936 30-6-.l. Sng nghe trong mnh khe khon nh thng, im tm tr sa, on mn Sonnam mua gim 2 yogng khoai nu ng tiu trai. Iss v Lama Lac i Dzsbung. Samdhen nhc li, mai 9 gi i yt l Lama Quc Vng (Gia-b). Tra ng khoai lang nu vi ci xo. K Sonnam v

Choundouss nh ln, Samdhen ra nh la c hai, on ui ht c hai. Sonnam th i Galden, Samdhen cho 2 rupee v bn o cho cht t khng ai thy. Iss v nghe thut chuyn v thy Sonnam quy gi i coi b mng vui. Isess cng vy. Choundouss i c ngy khng thy v. Ri m may, hai ngi nh ln x ng mt cc xanh vch rt gn u con ca u bp ang ng, a nh mi mt tui. Thit phc nh Pht , cch u a nh chng mt tc. Samdhen rng : nu ri ro th bn ta mang ha, li l v vic Pht s c. Bn o xem thy cc cng ngn ng. Ti li khng chi l. Ngy 17 Aout 1936 mng 1-7-.l. Sm im tm bnh lt vi tr sa on sm sa 9 gi p y cng Samdhen, Iss, Isess em mt gi go, i thng n nh thin Quc Vng. Ch mt chp, c v Quan-li bc n hi han, ri i bch gim vi Thng ta Lama Thin ch hay. Ngi xung lu cho hi ri bo v Quan y dt n Long-thin, giao cho Lama hu cn tu gim. Huynh ngi phng tr ch c na gi th c lnh triu ln Long-n. Samdhen nh l ri, k bn o, k Isess v Iss, mi ngi li Long n dng anh lc. Quc Vng r u ban nit iu ri ch n trc phn : ta n. on lnh Quc Vng ly kinh Pht--gia tng, bn huynh ci u bt tay nghe, 15 pht th xong. Trong khong y Bn o lt xem k lng hn k trc, v khp s lut nc ngi, phn l ri thi lin. Nay ng 15 pht ngi hu thnh kinh, nn lic xem k lng. Long n chm tr, rm lt gi t bn mng. Gn n c t bnh snh Tu chng bng, c ng h cm thch trn, quanh vch sn v, c t ng hnh Di-lc Tu, Phc, Lc, Th bng snh. Xong vic kinh th Lama hu mi ba huynh xung phng tr, cn Samdhen cn nn li ng bch mi vic. Trong 15 pht, hunh xung phng tr hip nhau i v. Ba nay i tra hn khi trc, nn hai bn ph ch, h xem bn o v trm lia vi nhau. Lc v i vng ph ng x ph x ng o, k l ngi quen (bit mt) thy i ch nhiu ln ri, mc sc h ng, k ni vy ngi ni khc. Samdhen thng ngn li v ci vi nhau. Bn o c vng tm i nh thng. V ti nh th c u bp ni : Quan ln mun xem ci my chp hnh. Bn o ly trao cho hunh v ba ci film chp nh ri Samdhen dnh em my chp nh i li dinh. Chp lu chng 1 gi v em my chp nh v v su tm hnh ni Quan ln tng hai tm Quc Vng hai tm T l Lama v hai tm ni gia quyn Quan ln. Chia cho bn o ba v hunh ba. Thit lng ngi rt t t, li cn cho ba ci film mi v ra film gim. on n ng ci xo bn vi khoai lang. Qua 2 gi Samdhen r i xem rc ct ng tng pha ng i Sra-t. n thin h ng o. Ch c mt gi ngoi, th thy cc quan v ch

Lama chng mi v ci nga, c k cm c gio, mang mt n i trc, k cc quan nh, k c mt ci hnh nm ct tng ng, sau t v Lama v Quan i thng n Potala (n vua). C bao nhiu vy m thin h coi cht ng. V dc ng Samdhen rng : Lc ny ti Lhassa thin h au v cht lung nn i rc ct ng T l Lama v ng tr bnh cho nhn dn, cho ma ny la n n khng bnh. V ti ng quan ln chng 4 gi, c u bp n ni Quan ln mi Samdhen, hunh i vo dinh, mt chp v bo bn o rng : Ung tr ri i cng hunh li dinh quan ln chi, v ngi mun ni chuyn v xem hnh ra ri. i cng hunh ln lu, cho hai ng b ri, mi ngi, ngi ly ba film ch v hi Samdhen ch no ch no v ni c bn, nm tm xu v khng r (y l nh Choundouss chp), on ngi ct ra t tm, b vo bao th ri trao cho Bn o. B ti ri, ngi ung tr, on ngi em ra mt tm hnh cha bn Burma, hi bn o bit ch Burma chng ? Tha khng. Samdhen c i Burma nn bit cha y, ni chuyn v ct ngha cho ngi nghe. on b ln mn bn o xem tay gim, xem ri, k c em ca Quan ln. on chp lu kiu v. Samdhen ni : Thit hai v chng Quan-ln t-t qu. Ngi c ha s ghi passeport ca thy v em ln Quc Vng ghi na. Ti c ni chuyn s i cng thy n nc Tu, Nht, Annam, Cambodge, Xim, th ngi ha s tu Quc Vng cho passeport v ngi s ghi bng ch Anglais cho hai huynh mnh i. Bn o rng : ng vy qu lm. Samdhen ni : Khi mi Quc Vng hi thm thy, th ti c chuyn ca thy, nghe qua Quc Vng khen thy lm, v ni tng mo ca thy phi k tu hnh c o. Ti khng chi l, l thng. Ngy 18 Aout 1936 2-7-.l. Nht thng l, im tm tr sa bnh lt, on khng, xin Samdhen ming vi, may ti ng hp my chp nh. Tra ng ci bp xo vi khoai, hm ry khng n bt, ch n khoai nu vi bnh lt, nghe bng m . Mt gi Samdhen r do ch. Khng i. Mc may, may ri ti ng chp nh, li may thm mt ci ti ng tin Ty-tng, v tin Tytng lt cht nh sous x ta. Ngy nay Choundouss v ha ho nh thng. Khng c Sonnam, th t sanh chuyn. Bn o khuyn Choundouss rn nh kinh k v tui 31 (Ng) nm nay xu lm, e i ra sanh chuyn bun. Thng ny qua ri b bun th khng au. ng i ng by na. Kh, ngy nay hunh nghe li nh, ti tng kinh v ng ti nh ng. Ngy nay ht ci phn. Samdhen mua. Ngy 19 Aout 1936 3-7-.l.

Nht thng l. Tr sa v bt im tm, on khng, ly v ra mng my l rch v khn lng. Tra ng bt vi bp ci xo bn, nm mo. Chiu 3 gi i do ch v nh my ngy ry t tng. Gp tn bn do sa kh Ty-tng (churi) thy h mua r, cng y h mua 2 trng nga 22 ming, l qun bn 18 ming ngha l 1 trng nga chn ming. Ti li ngm nc tm ming ng sng mai th xo vi bp ci. Ngy 20 Aout 1936 4-7-.l. Sm im tm bt tr Ty-tng. Mi gi Sam-dhen bo nu chay, n ng ri i xem ht (tam) ca c Quc Vng, ht bn ngy. Y li, lo xc ci bp, ngm bn hn vi h, sn h c nm mo ngm, cho bn o cht t, xc sa ngm, xo chung. Mi mt gi cng dng vi bt nhi. Sa kh ngm, xo n nghe cng ng, y nh m-cn x mnh, nhng c mi v hn, nhng nay ngm khng ng mm lm, ngy sau s bit ngm vi nc nng. on 1 gi ri i cng huynh , n sn ht cch ch chng mt ngn thc. Bn o c em my chp hnh theo. n ni th ti nh ng, trn ba tng lu cht (rm) c che nh vi ca v rng cho c Quc Vng ng c Quan t-tr em ca Tal Lama hu cn. Tng gia ch Lama quan v quan Tha-tng, Nguyn-nhung, Thng-th, mt quan mt Lama. Tng di, Nht phm, Nh phm, quan li. Hai dy lu hai bn v pha trc ng h kch, lu l ch ch Phu nhn v cc quan nh. Nhn dn, tng tc n nam ln nh, lp ng lp ngi di t quanh hai bn sn khu. Khi huynh n , th Quc Vng ng n ri, cc quan u mt. Samdhen cng bn o, Iss v Isess cng nhau xm mt ch, ngi di t xem. Mun chp hnh m ch ngi bt tin, nn bn o ln hi m ti my, on i li ch khc, du my chp trong o, ng ch ngch ng lu v sn khu i lc lnh v quan tun cnh i ch khc mi l mt hp chp nh ra, khng cho k ng gn ng thy, bn m my cch l lng. Xong ri, ln i li ch Samdhen v s lc. Tri nng chang chang m khng dm che d, ngi l m chu. Bn o mun v nhng mt mnh khng bit ng, cn my huynh kia th m mn xem, mnh khng hp nhng cng phi ch h. Cch ht ma nh con mn, t ngi mang mt n, t ngi mt v kiu Tu, t ngi mt thit, c o, trn u kt bng giy. Ht mt chp ri ma, c mt ci trng lnh nh khi ma, dt trng dt ma ti ht, c bao nhiu vy hoi. C hai ngi mc o, nn kiu Tu, hai anh h. Tht khng c chi khoi mt phm, h hung l ngi tu hnh. Bn gi li , c bn vong c T l Lama n, phan, ci, kn trng inh-i, ch Lama mi ngi cm phan, thi kn, cn bn v Quan li khing kiu vong, bn v Quan-hu, khi ti ca, th c Quan trong ng lu v bn ngi kp o ra

rc, n sn khu i mt vng ri chp lu, on i ba vng ri khing thng vo ng lu, lc y bn o mun chp hnh, nhng khng c th hng v k gn vai nhiu nn khng dm. Li 4 gi ri cng Samdhen i v. i ng s b ma, ly n d-dy qu, v ti nh 5 gi. Tr gii lao ri lo nim Pht ri ngh. Sng s hay. Ngy 21 Aout 1936 5-7-.l. Ba nay im tm ph ph, bnh m chiu hm qua u bp h 1/3 dnh mi ny xi vi xo hm qua cn li. n ri, hi vn Tibet hc chi. Samdhen r i xem ht, t kiu nh, v hm qua b nng qu nhc u v xem mt ngy u cng bit. Huynh h i ht. Samdhen rng : Ba nay ngi trong nh khng c nng, thy i chi vui, tt lm, hay lm, hay lm, ng lm. Huynh i, ti xin kiu. Hunh ni : Thi thy nh, chng ti i, thy ra trc n ti ngi chi mt m. on h i. Mt mnh nh hc vn Ty-tng. Chn gi mn c c-s gn, i ch mua gim 1 trng nga khoai lang nu (Nimola, s-d-x, nga alou ggiu, srng nhla ghr. S-d-x). C hoan h ly tin i. Mt chp v. Mi c khoai c nu cn nng. C u bp hi sao cha nu n ? Ba nay ht ci bp (longgbza) ht hng bng (xt-ma) nn khng nu, n khoai lang nu (alou) cng , mai (sng-nhi) s i mua hng bng. C ni, c, c (nga longgbza tta doghing). C bn ra du bo coi gim nh, v khp ca ri i li nh bp ng Dinh, mt chp em v h cho Bn o mt bp ci. Cm n. C bo i nu n. C nhm la gim. Nga m tng s d x ng tng. on lo xc ci vi khoai nu canh. Mi mt gi cng ng ri n vi bt. n ri hc vn v tp vit, trn ngy xong 30 ch u bi. Su gi ngh, tng kinh, nim Pht. Su gi ri Samdhen xem ht v, h lo xi bt. Chn gi bn o ngh, h cn xm x chuyn vn v c huynh Thin ch Lac n ngh m ng sng xem ht. Ngy 22 Aout 1936 6-7-.l. Khng chi l, im tm tr bt ri lo hi thm thm t ch vn, hc my du. Huynh- h lo n bt ri 9 gi h i xem ht. Samdhen r na. T quyt. Mi gi nhm la, nu cht nc l, ngm bn nm mo, ri mn a ca u bp i mua khoai lang. Lo nu cng ng. Nay cng dng canh ci, bn, nm mo v khoai. n ng ri bn ni vi huynh u bp, i gim li dinh chp nh Dinh, sn quan i xem h-kch d chp, hunh hoan-h em i li trc Dinh chp hai ln nh. on v, lo hc ch Ty-tng, my du, ch kh hc, nhng bn ch cng phi xong. Kh v ci

ging ca h trc tr qu. C u bp rt tr Ty-tng cho gii lao. Bn o tr ngh c ngy nay khng c tr sa, chc s tin a ba 8 Aout tt, v 15 ba ri, 2 rupee l 50 trng nga, cho mi ngy tin tr sa 3 trng nga (2 annas) th ht 45 trng nga, tin la ci cng cn th cn u. V vy, bn o chiu li a thm cho c 2 rupee na. Ngh v v chng hunh c lng gip tr, h hng bng, mua ch gim t ngy tr ng ti dinh, nn tn km cht t khng phin, ca mt ng cng mt lng. Ti 7 gi Samdhen mi v ti nh, on r bn o mai i chp nh h kch, v hai ba ri hunh c ch ngi mt m gn sn khu, khng phi nh ba u u phng s nng. Cn c mt ba cht, thy i chi. Thi cng hoan h, e h ni mnh ch thi tc, li l h kch quc gia, nn buc lng phi ha i. Ngy 23 Aout 1936 7-7-.l. Hm qua ha i xem h kch, sm mi ny lo n lt lng bt vi xo hm qua, v bit ngy nay i nn hm qua xo n lung, dnh ti mi dng v chia cc hunh n. on 8 gi i, n h kch lu th Quc Vng cha ng n, lu di cc Quan h phm tu ng y. Tng trn Quan thng phm cha tu. Iss i trc ng tri vi ngi chon ch gn sn khu v hng ty mt m. Lc i ti ch, a tin cho Isess 2 trng nga mua gim bnh lt, 1 trng nga ng ct v 1 trng nga ng phn ng n dng lc kht nc. Chn gi Quc Vng ng n, khi ht, cc quan mt. Khn gi tng tc ln lt n cht, trn lu ba pha cc v Phu nhn cng ng cht lu. Nay ht cng c mt n, mt thit, o, ma ht y nh ba trc khng chi l. Ngi gn sn khu ti 1 gi th nng ti, Samdhen bn r i li ngi di ci cy cng thy k ca Quan Tha-tng cng gn nh ng nn bit nhau. Ba gi bn gi li , tri m cang mt m, kiu thy k li ch c ngi ng dng tr, v Isess c nu nh trong nh Lama quen. Li ngi ung vi chn tr n t ci bnh lt. i ! C ngy ngi l, khng i tiu ng. Ti 5 gi bn ht dng l hin Quc Vng : mt bao go (mt gi), mt ci ng voi bt bc, ba vc gm, mt ci da beo, mt cy c ging, l bi hn cuc on Quc Vng Lama p l : mi bao bt, mt vc hng bng trng, ru xng v tht tru quay. on sai quan lama v Quan nhn em nit v anh lc ban cho mi kp ht ri ban cho cc chc sc i tiu trong s tun cnh cng kh gip vic. Ban ri cc quan tun cnh v sai nha sp hai hng ni sn khu nh l Lama Quc Vng. on 6 gi, trn ng lu ch Quc Vng ng qung anh lc xung sn khu (mt u anh lc c ct tin thng) ri tun thng phm quan, ti trung, h u qung anh lc trng su khu. Kp ht ra lm, ri i chung quanh ba tng lu, quyn thuc cc quan Phu nhn u qung anh lc

thng. Su gi ri hn tt. Huynh v ti nh 7 gi. Samdhen hi ra th no ? Cng ng, cng tt, cng hay chng no huynh i cc nc khc xem h kch mi r, mi so snh ch hay d, tt xu. By gi khng bit sao m ni ng ch tt xu, cn hay d ting ht th khng ni ng, nc no theo tc nc ny, ch c cch ma men, nhc v y phc cng rp ht tt xu, hay d th bit ng ni ng. on bn o gii lao mt chn tr sa ri lo tng kinh ri nht k s qua. Ngy 24 Aout 1936 8-7-.l. Sm im tm tr sa bt ri hi Isess vn hc. Samdhen i li Dinh v ni : Giy t gn ri, giy t v ti Quc Vng ri. Hunh mng lng. Bn o nghe cng vui d, v lu qu tn hao. Samdhen cng huynh Iss, Isess i ch v xem nh nc Tibet rc bn v Quan Anglais. Choundouss ngy hm qua i Sra Gompa thm anh hunh, 2 gi v ti. Tra nay ng bt vi ci bp nu canh. Samdhen 4 gi v ti. Chiu Samdhen r i do phng, i hai vng, lc v gh mua 1 trng nga khoai nu. Mn hunh thnh mt b kinh ch Ty-tng. Hunh ni : Sau hunh s mua nhiu r tin ri chia cho thy my b cng ng. Xui s. V lo tng kinh. Ngy 25 Aout 1936 9-7-.l. Nht thng l, im tm bt, tr sa, tr Ty-tng. Chn gi ri huynh Samdhen sa son i Dzs-bung vi Isess. Hunh ng mt t ban hnh ca bn quan t tr Tibet chu cng dng cho hunh lo ct nh thin ti Pht--gia mt s tin l 3.000 rupee. Hunh mng lm, cn i mt t ca c i Lama Quc Vng na th ri vic, lo thu s bc ti Lhassa v cc qun trn dc ng. Ngy nay lo vit vn Ty-tng. Mi mt gi nu canh ci. Mi mt gi ri cng ng, ri dng bt vi canh. Vit ti chiu ri khon dn. Nht k, ri lo tng kinh nim Pht, ti ngh. Samdhen mai mi v. Ngy 26 Aout 1936 10-7-.l. im tm tr Ty-tng v bt, n ri vit vn Ty-tng. Mi gi ri nu cng ng. Mi mt gi n ng bt vi canh ci v khoai. Ngh mt chp, 1 gi khng thy Samdhen v. Cho hai huynh Choundouss v Iss 1 trng nga mua da ci n bt. Hai gi i ch, hi thm hnh chu thnh Lhassa mua, nhng hnh xu, c mt tim ha mai mt s c. Ba nay chp nh c vng thnh mt tin Sharng-zimscla ca quan Tha tng. C hi

thm gi mt ci nn th Lama c i i ng ci nga. Tim ni 8 rupee. Bn o tr 5 rupee, th tim ni gi y mua ti Calcutta cn ht 5 rupee 8 anna. Nh vy mi bit nn y ca China lm em n Calcutta, ri em n Lhassa. Chng v Calcutta s kim mua. Nm gi ri c Lama ng Dinh cha ca Tha-tng li thm. Chuyn vn c Choundouss thng ngn. Chiu thng l : tng nim ri ngh. Ht savon, em cc savon ra xi. Samdhen khng v. Ngy 27 Aout 1936 11-7-.l Sm im tm bt tr sa, on vit vn Ty-tng. Mi gi i ch mua 1 trng nga khoai, 2 trng nga du n cho hai hunh 1 trng nga mua ci da n bt v Samdhen khng v, h khng tin. Mi gi ri c hai lama Thin-ch Trzngp Khmtrzanh n thm, ni : Hm Dzsbung hai anh em ti sm sa dn dp, sm n, ch thy n, i hoi khng thy, huynh ti ly lm bun. Choundouss thng ngn : Ti cng sa son trc ri v Samdhen c bn son cng ti s i d cuc h-kch y. Rui thay n ngy y b bnh, nn i khng ng, ly lm tic lm. Qua ba sau, ti bt au, ni vi Samdhen mn nga i, ai ng Sandhen li dinh th Tha tng bo ng i, v ngy mt ba y s i yt kin Quc Vng. Hai hunh nghe qua chc ht, dng tic lm. Ba hi tr, ba hi ht Nac ri bn kiu v, hai v nm tay Bn-o dng triu mn lm. Mi mt gi nu canh ci bp, chin khoai lang. Ng cng dng bt nhi. Ngh mt chp, mt mnh b my chp hnh vo o, i thng n chopor (lama thy thuc) ni ng rng chp hnh cnh chopor, l nh dng bnh ca Quc Vng. i chp ri quy li ng c v, pht gp mt Tibetain nh, qui gi v i ng theo bn o, n khi thy bn o tr li, th ng cho bn o mun i u m chng bit ng nn hi Capa phghung. Bit ni sao, lc u : Minhdou i lun,tr th ly lm l, c ng theo. Mun dng bc ni khong trng chp hnh pha ch v thy nc cha, nh cu, nhng b thng b m phi i lun, li thm nh gn c vi ngi ng trc dm c ch bn o. Kh qu, v lun. Lhassa lc ny, chiu li 6 gi kh hu lnh lo nh lp ng ti Bodhgaya, Sarnath. Ti p bn, nm ci mn mi chu thu. Ch huynh ni rng : trong thng tm ti Lhassa lnh nt da mt, nn trong thng by ny thu xp cng vic ng cui thng v Bodhgaya, ch tr ti thng tm chu khng thu. Lc ny sm mi ti 10 gi cn lnh, tra ti chiu mt tri thnh vng , nhng khng ai ri o cp,(1) c ngy nai nch lun. Ngy 28 Aout 1936 12-7-.l.

Sm im tm bt tr sa Ty-tng. on hi thm vn cng thy li quan gn. Cho hai hunh 1 trng nga, gi mua 2 trng nga khoai lang sng, 1 trng nga ci 1 kama hnh. Mi gi ri, nu chay cng ng. Canh ci b trng, khoai chin, on n ng 11 gi ri. Mt gi ri Samdhen v. Tc Lhassa thng c nhng ngi xa ti, nh Khampa, Giangs, Nhp rc vn vn n cha Kinh-, th h thng sm mi ro khp cng kinh nh ny sang nh kia ng cu vt thc, nht l bt champa. Cn n b hoc Lama, hoc c-s on nm, l by cng khp xm nh no cng v ngi trc ca, hoc hng ba, cng nhau cng kinh, ty h ch gia, vt thc, tin t nhiu. T u thng by th tc Ty-tng, bn ht chp mang mt n, i mo t l, trng chp cha i khp chu thnh, trc vo nh cc quan, ht ma, th cng ty ch gia hoan h. Coi cch phong tc a lm, m no cng thy chng nam n, h nghe trng th tu coi ng c, bn o t cng bn ny. Nay mua ci, khoai 3 trng nga 2 kama. Mua ci phn 28 trng nga = 1R.2A. Chi xi cht nh cho vui lng ngi. u thy lng ngi bt thng thm ch nghip lc, lng tham dc khng tt, ci ta l bn ng khi gi cht, b th n tn. Huynh Iss than rng : Ci phn cn cht t khng nu m thy Samdhen khng thy v ng xut tin mua. Nghe qua bn o rng : ng lo, c tin y, hy i mua ci phn. Mt chp Choundouss ng ng nh tnh nhn cch nh Dinh vi trm bc v, Iss ni li, th hunh lnh i mua. Bn o a 2 rupee giy bc Ty-tng, hunh i chp lu v vi mt c mang mt bao ci phn. Iss hi bao nhiu ? Ni 1 sng (10 yoyng). Iss bn ni vi ti rng : mua khng c ci, nn mua c 1 sng. Choundouss bc vo tr tin cho c bn phn ri day qua ni cng bn o rng : B tri ma nn khng c ci phn v h xa lm. Ni ri v ra, l th tr tin cn d cho Bn o, v 1 sng ci nu cng ng t ngy , Samdhen v mua cng ng. V hm trc 9 Aout bn o mua ri 32 trng nga (1R.4A.2). Qua ba 24 Aout th ht ci. Cng Choundouss mua li 1 sng ri vi sng, lc y Samdhen i li Dinh v ri i hoi, Choundouss khng dm hi tin, bn o bn hi c gn mn , va ni th Samdhen bc v hi ri trao tin tr trong bn ba ht. Nay bn o mua na c l ngi bit xt th hp lng cho Bn o, ci ny hunh bc tin vo ra, tr th tic, cn bn o khng hi u xem tnh . Cch lu hunh i na, i i ba ln, qun cht mua ng ci phn em v. Chng mi ng lng cng l 28 trng nga (1R.2A) cn li 22 trng nga. y l lng tham, tin chng phi ca mnh, mua cho lung cng ng, bn o vn gi mt lng vng nhn, mc tnh gi ng t phng, tm lng Pht t mc thng khng lay. Tin ca n na, bn o lo s tng cht, s t c hnh

th tn th cng dng, nn n mc n s m bc, dnh cn dng trong s hu ch Huynh Samdhen cng vy, tu hnh cn non qu, nn lng cn ham h tin ti, nhiu phen bn o th thy vy cng thng Thi, phn lu linh t khch nh nc trong lng sng rch, phi chiu li quanh co, ln hi xoi my ch doi p qua khc vnh. Qua 1 gi ri, Samdhen v, huynh- mng r hi thm nhau, xng. Ngy 29 Aout 1936 13-7-.l. Khng chi l, tr bt im tm, lo hc chi cho qua ngy, ngi khng, ngn ni th gi, kim ngha ch Anglais trong cun Guide Tibetan, English et Hindi mn ca huynh Dhammajoti ng hc lun ba th ting v vn Tibet bit rp c cht t. Tra 10 gi lo nu cng ng, 11 gi ri ngi tiu qu ng bt ci b, khoai xo s. n ri hc. Lc 2 gi c tiu li ng Dinh li xin xem tay, hoan-h, tng dp khuyn ngi cu phc cng dng, nim Pht. Qua 5 gi c bn v Lama Khampa Galden n, cng ni vi Samdhen, xin ni vi Bn o xem gim tay. Hoan h xem, nh Pht lc ni u h u i sc mt , qu kh, hin ti nin, ngot, nht, thi, tnh tnh u ha hip, sang v lai, dng phng tin theo thi khc khuyn cc hunh tu hnh. Bn lun mt hai chuyn Pht o. Rt c mt v lng tr, hng b i chng hip p. Bn o tha dp ni s tr nghip tt, kip sau s cao v v thut lc tin kip Pht Nh-lai lm mt v T kheo tr nghip tn Bt-khinh b tt l bi khp i-chng, b h nh, chi m khng gin, tt lng nhn nhc kh kh Ba v kia, dng c v nhng li m cung knh khim l. T ngy n Ty-tng, bn o i cc cha, khng cha no khng coi tay, c hng trm ngi, tha dp khuyn ln tu hnh. Chiu rnh rang, tng kinh nim Pht, ti lo ngh, v khng c n sng m hc, c mt ci n lng ca bn o em theo, nhng Samdhen hng chim c Thi, h dng mnh khi dng. X ny, du hi mc lm v Calcutta ch n. C thy dn u dng du tri cy hay l t du (beurre) v nhiu b lm. n thp nh x ta i xa. Trn ngy Samdhen lo giy t dng ln Tha tng ng Ngi ln Quc Vng. y l giy t cu ti lp nh Thin ti Pht--gia khng chi l. Ngy 30 Aout 1936 14-7-.l. Sm im tm bt tr Ty-tng ri lo kim ngha cun Guide ti 10 gi ri, nu canh ci b trng, chin khoai lang, 11 gi ri nhi bt cng ng. Ri cng lo vit hc, 1 gi bng c mt v Lama Dzsbung n ni vi Samdhen xin ni gim vi bn o xem tay. Samdhen ni th bn o

hoan h. Lama vo, 2 trng nga trn t, ri s tay xin coi, on ngi t gi v. Bn o ku tr tin li nhng ngi t hn xin cng dng ri i v lun. Bn o bn em 2 trng nga y ra a cho Samdhen ni y l tin cng dng nhang khi. Hunh ci v trm vi my huynh kia lia ri thu s tin. Lc coi tay, Iss lm thng ngn m khng ng hng tin, coi b bun, trn bui chiu khng ng bn o. K lo vit na, Samdhen lc 4 gi r i do ch, hoan h i, v vit hc na, ti l thng ri ngh. Tri lc ny lnh lo qu. Nhc li lc 3 gi Samdhen ri vic sp kinh cng cc huynh vo rng, th hunh ku em bt n, lc ng thi bn o c dnh cho hunh mt chn canh ci b v bn Ty-tng vi khoai chin, v thy my ba ry hunh c bo mua ci chua n bt, sm mi, chiu cng y l, khng c tht b nh mi ba, nn chi bn o h cho hunh. Khi bng chn y ra, th hunh ang nhi bt, hi : Ci g thy ? chay bn o dnh h cho huynh. Cm n, tt qu My huynh kia trong bp cng ang nhi bt n vi ci, nc tr, ng bn o, c cu thc, nhng ht ri, v nu n, 1 trng nga ci m n ba ba, th mi ba c u cho nhiu. Chp lu Isess tng khu l tay bo nhc thc, a tht sng, m my ngy ry khng tht cng vt thc khc, c ci chua hoi nn c thm, bn vo hi xin bn o. Ht, c cht dng cho Samdhen, khng cn Cc hunh u c bun. Gm cc hunh lm bing, ch ci da xo m dng th ngon ming lm khng ra cng kh, c n sng th ngn qu. Hai thng tri h ngi khng n lng, Samdhen cng ngn v l ng no th ht ng ny. Ly ca bn-o ra 50R lp lo l m u ny, u kia, i ch ny ch kia, lp n ung. Ni mt ci ung tr, tin beurre Ty-tng cng lung, 1 thng t na l 10 ng rupee. Ngh li 50R chc gn tt nn hunh mi bp li. Ngy 31 Aout 1936 15-7-.l. im tm tr bnh ngt Ty-tng, ri lo vit hc cho tiu ngy gi. Lc mi ti cn lo i u ny u kia, i cha, i ra mt cc ni, xem ch ny, coi ch n, nay no, ht mun i u, nn ngi khng ch ngy v th ci khng nhng y lm cho thy ngy gi di ng ng, nn chi bn o hc ch Ty-tng, kim ngha cun Guide l vy. Nh m ngy qua khng hay, ti ti m cn tic khng th gi. Ti ng m gic. 10 gi ri li li dinh xem gim mt c sai nha au bnh ri i ch mua ci b. Ng bt canh ci. Ngy 1er Septembre 1936 16-7-.l.

Nht thng l. im tm tr bt ri hc. Tra ng bt canh ci b xanh khoai chin. Mn Isess mua 1 trng nga du 2 kama hnh. Cho hai con u bp 1 trng nga, thng 1 yoyng. Chiu hc, ti tng kinh ri ngh. Ngy 2 Septembre 1936 17-7-.l. Nht thng l. im tm ri hc. Tra ng bt canh ci b trng, khoai lang, c dnh h Samdhen mt chn, chiu hc. Nm gi ri i ch mt mnh, mua bnh, vit ch, hp qut 4 trng nga. Gh tim chp hnh mua su tm hnh 48 trng nga, a 2R thi 2 trng nga. Ti lo tng nim ri ngh, tri lc ny ti Lhassa bt ma, kh hu khi s lnh ln. Ngy 3 Septembre 1936 18-7-.l. im tm tr, bt, bnh ri hc. Tra ng bt vi ragout khoai. Ba nay ht ci phn. Chiu cng hc, ti tng nim ri ngh. Ti ba nay dng gi ma r r, lnh qu. Ngy 4 Septembre 1936 19-7-.l. Sm thc, tri vn cn ma r r. im tm tr sa bt. Hc, tri lnh lo, ngi l mt ch hc ngha ch Ty-tng, qun ngy gi, pht ti 11 gi. Samdhen b tri ma lnh nn v trong ngi, hunh bn nhc : 11 gi m thy cha lo nu chay n ng sao ? ! ti gi m qun phc. Tri cn ma r r, hm qua nay ht ci rau, ch cn t m khoai lang, bn gt khoai nu canh, ri cng ng vi bt. Hm qua c h cho Samdhen mt chn ragout m hunh qun n, nay bo Isess hm nng cho hunh dng. n xong ri cng lo hc. Tri ma th ng x khp chu thnh u ly n i ch khng ng mua n. Hai gi i ro chn trc ng trng, c em my chp nh theo, bn chp nh thnh th Lhassa, ri thng xung m sng chp sng v nh ni trn cht nh c mt ci nh thin ca i c T l Lama tn l Bunpari, khi cn sanh tin th hng ln nhp nh, cng dng v truyn php cho ch Lama. Nay th c Quc Vng Lama k th, lu lu cng n nhp nh. Ma mt m, sng ra dm cc nh bao quanh thnh Lhassa u m-mt, my trm oanh cc nh, tri cng ni dnh nhau, lc ra chp hnh, th thy cc cht nh u trng phao, tuyt ng nh vi, cn mt hai nh np trong my ch thy ch khng. y l im t lp ng, hn chi kh hu lnh lo qu. Samdhen rng : Ngy nay giy t ln Quc Vng hu ngc n th ri chuyn, v Quan Tha tng nay i din thuyt v v nh thin Bodh Gaya, c sai ngi li ly

giy l lch xa nay ti Pht--gia v ch yu ct nh Thin ti . Xong vic mi t s thu tin cng dng ph ct nh thin, vy quan dn mi r ct yu ch thu tin. Chiu 5 gi i ch mt mnh mua mt si dy lng kiu Ty-tng 3 trng nga. C ch tim ni 5 trng nga, tr 3 trng nga c nh bn, on li dy hng bng thy cn mt anh bn ci, cn carotte mua 1 trng nga v 1 kama ci c, v. C u bp thy ni th ci khng ngon, huynh u bp nghe cng qua xem, ni th carotte ny t ngon. Bn o ni cng kh v r hn Calcutta. on chiu tng c nim ri ngh. My ngy ry rng cng chuyn nhc, tri lnh nhc kh kh. Ngy 5 Septembre 1936 20-7-.l. Khuya 2 gi tri ma, b nhc rng, nm chu l khng ng. Su gi chi dy sc ming mc lnh t ti, c rng c nh m bt nhc. on tr bnh im tm, lc sng, tc ngi tu Ty-tng thng tng kinh mi, bn o cng quen tc my thng nay. Tm gi ht ma, Samdhen i li Lama quan (em ca T-l Lama) cn thn, ng hu ly giy t v Ngi c cho hay trc rng ba nay ri. Hc ngha ch Hindou, Anglais v Tytng. Chn gi Samdhen v ni : Lama quan ni giy y vit khng ng, nn ngi bo th k lm li cho phi php v ln Quc Vng chng phi chi. Mi mt gi ri ng bt kh vi tr, v b nhc rng qu, ba ci rng ng mt lt cha chn hnh ni hch hm, phn 10 gi ri tng khu cn nu mn ti 11 gi ri cn nu, nn bn o e qu ng, bn dng s, li hip vi ba ci rng au nhc, nhai khng ng rau nu, bt tr m nut cn mun khng v. n ng, ri ngi l vit hc ti 6 gi ri nhc n, bn dp sch v i ra mt, vo ngi tng kinh nim Pht ti 8 gi ri bt nhc, ngi mt hi na ti 9 gi ht nhc, ngh m. Ngy 6 September 1936 21-7-.l. Sng thc khe khon nh thng, im tm vi chn tr Ty-tng, vi chn tr sa, ri lo tp hc. Tra ng cm vi canh ci carotte, ci trng, khoai lang. Ba nay ht bt, h nu cm c h bn o mt da, bn o h li n. n ri hc. Chiu 4 gi i do phng, mua 2 trng nga bnh, 1 trng nga tri hnh, 3 trng nga bonbon. V cn sm hc ti 6 gi ri ngh tng nim ri ng. m nay ht ma khng lnh lm. Phong tc ngi Tytng v Bu-tng khc nhau. n ng Ty-tng x l tai eo hoa tai ngc xanh bn tri mt ci hoa tai ln hoc trn, hoc dy, bn hu mt cc nh bng ch, eo st ni l tai. o bn th di ch mt c, mang giy i nn, tay o khng xn, u tc, vc mt bnh hoc tht c ti, gn ngc thch-

xanh (y l bc quan v nh giu), cn bnh chnh gia gn ngc l bc sai nha tiu li. n b cng tc vc hai bnh (c m tic) th i cung ngc l nh giu, cn i ngi sao ba chia gn ngc l v con ca nh quan. Tai khng eo bng tai, khng phng lc i cung, i sao mi eo hai tm ngc thch xanh ln lp l tai, c eo ngc ip, hp vng gn ngc xong, tng ti ton vng ngc. i ngi sao th c tc mn git ln hai chia pha trc ri vng ra sau vc bnh ct chung vi hai bnh tc ca h, on ct mt si ngc ip chnh gia hai ci bnh, di bnh ti t th ti gt. o mc th di nhng khng tay, nh o l, trong mc o mu nh c tay ng l hai tay mu ra, ni cm tay eo trn mt con c trng, khu c r c ngc xanh, mang giy, di ct mt tm t rn mu, hai cho trn ch kt dy li c hai tm gc thu kim tuyn. Tc ca h thng ly thuc bt ha nc v mt, coi k qu, cch bi thuc trn mt nhiu kiu, k th ni sng mi mt ln di en thui, ngi th hai con mt, xa ng ng l eo kin en, k th hai g m, ngi li trn trn. Ngy bnh thng, h i ngi sao khng c dt tc trn hai gc, cn cn cung th khng trang sc ngc ip v ngc thch ln ni bn chnh gia cung. n ng phn nhiu lai kiu Tu, ting ni ca h th ta ta Tu qung ng cn ch ca h lai Hindou. X Ty-tng vua quan dn u n tht b tru, d, tru, trng g, cn c chim li cm, g, vt th t k dng, ch dng trng m thi. Thng thy nhn dn hay n c ci trng sng nh n bnh. Vt dng phn nhiu nh qun o hng vi th ca Tu, chn bt cng vy. Cn : ly tch, bn, chu, phn nhiu ca Anglais. Cc quan a dng giy v ca u-chu. T bn nm v trc th Quc gia cm ngoi quc vo nc, cm ht thuc, n tru. T i c Tl Lama tch dit, Tn Quc Vng Lama k v bn nm nay, th ngi m ca rc cc nc v cho nhn dn ht thuc, nhng tru khng n. Cho ch Lama ht thuc bt, cho bn con bun bn thuc. Ngy 7 Septembre 1936 22-7-.l. Ba nay n bt sm, 8 gi cng ch huynh- i n ng lp trn gn tri lnh, cch ch li ba cy s ngn gn cha Sra cch chng mt kilmet. Chn gi khi nhiu binh. Quan binh n mc y binh Anglais, kn trng cng y u-chu, cch h hp y u-chu, xem ra c qu. C bn v i thn Tibet d khn, cc quan mt, tr ra Quc Vng khng ng n. C mt v quan binh Anglais n hm trc, c d khn v iu nh ni cuc. C dng bia bn sng nh ri ti bn sng lin thinh. Mt gi ngh, 3 gi nhiu binh li c bn sng ng, 4 gi hn cuc. V ti nh 5 gi. Samdhen c chp hnh ba lt, bn o lc ngh c i chp cnh cha Sra. Khi ri vic th c Quan Lama thay mt Quc Vng cng quan hu

Thng phm i thn ra khao binh, ban anh lc cho Quan binh. on kn trng a t v i tha v, k c Quan Khm s Tu em l vt ra khao binh, ri binh quan kn trng ko vo tri. Nhn dn Tng tc gi tr nam n d khn, ln lt ko v. Dn Ty-tng dng nh thu nay cha tng thy nn sng bn vo bia, rm ting la li khen ngi. Cuc din binh gi Kavda, 4 gi bi binh. V n nh 5 gi. Ngy 8 Septembre 1936 23-7-.l. Sm im tm tr bnh ngt, on lo hc cho qua ngy thng, 10 gi nu cng ng. Mi mt gi cng dng bt, canh ci carotte v khoai lang. n ri hc, nh c s m hc ny m ngy thng qua chng hay. Ti 2 gi nghe trong mnh nga ngm bn xp sch, i thng xung bn tm, nc lnh nh ng, tm s ri ln, v cng lo s n c hc hnh cho m thm tr no, v cng tin b n ni ni t khch. Bn gi ri dp sch mun i ch, bng Samdhen r i ra trc chi cho khon khot. C ngy ti thy thy ngi ti ngy t ba 21 Aout ti nay, nhm 5-7 annam nay 23-7 annam gn 20 ngy ry. Va ni va cp k i ra ng, thnh thong i ra ng trng, hunh bn dng bc ng bn o hi rng : Sao ? theo kin trc quan st ca thy, x Lhassa tt xu, p cng khng ? Bn o rng : Cng p xinh. Hunh hi : nhiu hay t ? Bn o rng : Va va ch c o Pht, tng t tht l qu p lm, cc nc khng snh, cn k d cc s khc, dinh dy nh ca, ph phng, ng s, ni ha c thy n phong tc quan dn tng tc u kh snh cc nc. Hunh ni : Thit vy, y li thy ni, v ti c i n-, Calcutta, Darjeeling, Gaya, Bnars th hiu, x Ty-tng cn thua st, nhng ch c v Pht o th khng ni no snh kp. on hunh ni qua c Quc Vng, tnh tnh tt lm, i theo trong o lm mt v Lama c cng ng, ng k v Thng tch T l Lama, cn v vic nc cng ng mt v Quc Vng, thng dn, trng quan m ca cho cc nc vo ra khng s st. Cc quan th c Trt phm T-tng Hu-tha-tng l em ca Thng tch T l cng l ngi cang trc gip nc ph vua, thng dn, mn nc, hin hu tnh tnh, khng h hip p k di. Gp chi si quy hoc trong cha hoc ngoi th th ly li qu trch rn he ch khng pht hay nh p ai c. Cn quan Thng th m chng ta nng ng ni dinh y, ngi cng t t hin hu, trong nc ngi cng l mt cy tr th nh, Quc Vng giao quyn ngoi giao ni v ngn kh, Quan binh, hnh b mt tay ngi. T ngy thy n thnh Lhassa ny th bit ri. K d cc quan kia tuy tnh tnh khc nhau, nhng c hai v quan ln y iu nh nn cng chng c chi qu trn. Mai y ti i giy t ni quan-nha nht-phm m ti c ni vi thy rng : Ngi c

gt gao kht trch ti hm kia , ti v mun mau mau giy t, nghe ng dinh Thng th ni giy nay ti tay v Quan y, lin lo l vt ra mt ngi, xin gim gip mau mn, song ngi c phin rng : Trc chng ti ngi ti ngy giy t ti tay mi n. Thy ngh coi, vic lm phc trong Pht o, trn Quc Vng cng cc v i thn u vui lng thun mau mau ph chun ri, cn Ngi l mt v quan bc di m khng c hoan h cng Pht s, hn trch ti th ti cng khng nao. i ngy mai khng c giy t gi li Thng-th nha, th mt ti i yt kin Quc Vng. Bn o ci. Hunh rng : Thit, thit, ti s i Hai huynh v chuyn vn v tr v ti ca nha ng. Bng c mt v Lama n ving hunh, nn lo tip mi, tha dp y, bn o rnh th lun ra ch li 6 gi, qun x dn dp, tim ph ln lt ng ca, bn o gh tim Npali mua 2 trng nga bonbon, v ti cu gn dinh th nghe kn thi 6 gi ri, rao cho tim qun ng ca, y l l Quc-gia. Vo nh ng, th thy Samdhen cng Lama khch cn ni n chuyn vn. Thng vo n ngi tng nim. Tm gi Samdhen tng nim ri n bt, ri h ln hi lo ngh. Bn o cng lo ng. Ngy 9 Septembre 1936 24-7-.l. im tm tr sa ri nht k vi hc, bn o khng mun dng bt v bnh sm mi na v mun tp cho quen d v ngy v hu gn, nu n quen, khi dc ng khng c th hnh kh chu. Tra ng bt, canh carotte v khoai lang. Hc ti 6 gi ngh. Tng nim ri ng. Ngy 10 Septembre 1936 25-7-.l. im tm vi chn tr sa ri hc. Chn gi i ch, mua 1 trng nga 1 kama ci b trng vi ci c , v 10 gi lo nu canh. Mi mt gi cng ng vi bt ri hc. Chiu hai a con ca u bp li gin mt v em tr sa li bo ung, cho hai tr 1 trng nga. Hc ti 6 gi ngh lo tng nim. Chn gi ng. Ngy gi nh thoi. Ngy 11 Septembre 1936 26-7-.l . Vi chn tr im tm ri hc. Tra 10 gi nu canh ci b trng vi ci c bo. Mi mt gi cng dng n ng bt vi canh ri hc. Ba nay ly ngha cun Guide 4 gi th hn tt. Ly ngha ri hc mi d, cc my ba m rt tin s hc.

Tip li dn : V nc thu ngi ph n vit th cho ngi ti Lc gi vin ng n nghip trc. 15 thng s ht nghip vi ngi. Cht t th phi . . . . ................................ Ngy 12 Septembre 1936 27-7-.l Vi chn tr im tm. Hc ba th ting. Mi gi nu n 11 gi ng bt vi canh ci b trng. Mi ba, mi ba ri hng h cho Samdhen cht t n. n no ri hc. Tip in : Hai nm 5 thng s tiu nghip. Kip xa theo ng ph. Kip ny cng cn tr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ngi phi ty c xa cch ng xem lng xut gia c-s n h xm lon. Yu l h khng mun tc n bnh ph, cho d h Ti nhp. Ngy 13 Septembre 1936 28-7-.l. Tr lt lng. Hc. Chn gi i ch, mua 2 trng nga du n, 3 trng nga ci b, khoai lang v hnh, t kh 1 yogng, mt ci hp qut 1 yogng. Thuc l 2 trng nga. V nu n. Mi mt gi cng dng ng bt nhi vi canh ci b trng v khoai chin. Samdhen r li thm c v ca b-ln, c au na thng nay, lu lu t ba bn o li thm mt ln cho vui lng ngi. Gp b-ln cng c ti , ln trc cng gp b ln, coi b b vui lng, b ry con ca c v rng sao khng em gh tri tapis cho bn-o v Samdhen ngi. on v hc, k Samdhen r i ch, bn o t kiu, nh hc, hunh r i do vn ci rau ng Dinh, bn o ni c i xem ri. Hc ti 3 gi, tri c hi lnh ly tm t ln rm nm hc v phi nng. Bn gi Samdhen v ku om sm bo xung ung tr. Bn o ci ngt. Hc ti 6 gi ngh tng nim ri 9 gi ngh. Lc ny khng cn i u, cc ni u c i ving, cha miu khp Lhassa u c i, ch i-c u c ra mt ri. Tip in . . . . . Ngy 14 Septembre 1936 29-7-.l. Lt lng tr mi th vi chn. Hc. Mi mt gi ng bt, canh ci b trng, khoai chin. Hc. Samdheni Quan nha ly giy t v, cn mt t na

cha ri. C mt t chque hunh em li quan Thng th xin lnh bc. Bn gi c sai nha li ku li Dinh lnh em v giy bc. Hunh c mng m bn-o cng vui d v cng vic gn hn tt ng i v Pht--gia, lo thu xp v Sarnath, v tm cch o trng Sarnath t ngy 2 Novembre 1935 ti ngy nay. Tin bc tn km cng lung ri, y l nh da hi huynh Sam-dhen m i th s tn km cng , nhng cng xut 400 rupee ri. Ngy nay hunh ha s cho bn o mt b Lama y phc v kinh Tytng v ha s tr 50R mn hm n, chng v Ging-s tr, by gi tin lnh thnh kinh v mua nga cng cc mn khc. Bn o cng cho vui lng hunh, hunh ho tm cng tt, bnh sp i th bnh qui li, i khng chi l. Hunh rng : By gi ti h cho thy, ngy sau i n x thy, thy h li khng sao. Khng hp mt iu l hunh lc c tin th si l l, qun mnh l k tu hnh, xong s ca ngi, mnh cng chng nn d tn vo m sanh nghch lng. Tin ca Pht m . . . . . . . . Tip in . . . . . . Ngy 15 Septembre 1936 30-7-.l. Trng s vi chn tr Ty-tng, mt ca tr sa. Tra ng bt vi canh ci vi u Ty-tng chin, trng ming bnh ngt rc ng. Samdhen i cha, mt mnh nh. Samdhen lc v, thut vic Taxi Lama(1) b bn cp Mahamden m chm cht v ot ti sn ca cha ngc, chu lung lm. (Taxi l chc ln hn ht trong o Pht v vic kinh sch, cn T l l vua thng hong, ln theo trn th quc s.) Chiu i nhiu cha v do phng vi Samdhen, gh tim mua 3 trng nga bonbon, 1 trng nga bnh ngt, sm mi mua 1 trng nga bnh v 1 kama u chin. Choun-douss nay c tin, tr 10 trng nga mn sau. Lun s gic Tu cng Ty-tng, th bn o c t duy trc rng : Tu khng thng ng v Ty-tng l x tn Pht o, H php, Long thin ht lng gn gi, nu China ot Ty-tng t Pht o suy i. 8 gi ti, u bp h bn tri c. Tip in : Ba ba ry bn-o mi ba ln rm nh, mt mnh ngi tip in ca mt v La hn, bit bao s dy bo, bit bao s Pht-o php mn gii thot. Nht l Ngi bo phi v Vit Nam Quc , ni y cn nhiu nhn duyn tip , nht l trong bn Cao-i, nhn duyn kip trc li ha nguyn cng nhau. T ngy Cao-i ph hin Nam-k, nhn dn phn nhiu

bit sng bng tinh thn, bt s st sanh, bit yu nhau, khng ri lon. Nhng ban u yn n, t tng tt, sau b Tha-Ha-T-Ti quyn thuc n nhp lm lon lng k ln ti k nh, phn tiu nhn em t tng xu di cng chnh tr. y l Ma-vng mun ph. Nht thit php giai th Pht php, nht thit o giai th Pht o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ngy rm thng ri, bn-o nh in ca Ngi, nn bit ng i c mt bui, ti mt gc ni, Ngi ngi ch, Ngi ni ting Hindou gii, nh l ri bo ngi, Ngi lm cho bn-o m mn tinh thn, on ly mt tm khc t ch ri trao cho bn-o dy . . . . . . . . . . . v mt cc in nh chic giy, bo th th nh php mn c t-Ma chnh l . . . . . . . . on em Tm-kinh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i nh Ngi chuyn t tng m c tr no ca bn-o, lm cho bn-o ot l tm kinh, mi bit l i-thn-ch ca tam th ch Pht. nh l cm n gio ha. Ngi ci ri ng dy r u bn-o rng : Nhn duyn trong o nhiu kip qua ri, nay gp nhau cng cn du dn. Bng u m ni bp chng bao lu s tr. Ngi nhc cng c may tnh tnh hi c nh hay chng ? i ! trc nh ht hn ng ngn . . . Ngi c php lm cho tm tnh vui v, bnh tnh ri rng : Pht o cng vy. Ngi v bng sen trn bn tay mt bn-o ri ni Kinh tn bng ny c tng c m khng ot l hay sao ? Y nh trng c may. Ni ri Ngi chuyn minh tnh lm cho bn o r l Php-Hoa kinh. on Ngi ch nc cha (Ty-tng nc cha no cng pht vng c) rng : Kinh tn y, Bnakitbe nam Sona Kara . . . tng c m chng ot l hay sao ? Ni gianh ta ? ri ngi mc mt cc t di chn (t mm), bn nn ra hnh mt ci chn, on Ngi thi mt hi kh queo. Ngi hi ci chi ? Bn-o ni : t . . . . . . . Ngi ni : ng lm . . . trc n t, by gi ra hnh l ci chn . . . Kinh Kim Cang Pht dy c khc no . . . . . . . on Ngi ng bn o lm php chuyn tr, nh my ln trc lm cho bn-o thu o Kim Cang kinh ngha l nhim mu. i ! tu trong my kip, ot l mt gi. Bn o va mun hi thm o Minh-l, cha m li m Ngi tr li rng : Dharam m qut ch admi ghamndi hay sochna Bnda Dhrama m sapp gianhta . . . . . . . . . Oh ! Giancvar man hay ! Lkina (but) quchch admi piarre car, ap car piarre hay . . . . . . Dt li Ngi ni qua vic khc rng : Nhiu bn Lama tr thc mun cho ngi li Lhassa, nhng ngy gi hong ha hu n, sao ng. Cn s gp nhau. Lhassa c nn. Dt li Ngi xy lng bc ln ni, mt m bn o khng thy chi c, hnh dng Ngi u mt.

(Hai phen nh l T s. Rm thng 5, 12 thng 6, cn tip in, nhiu phen nh chuyn tr thng t.) Bn o bn b v nh ng, Samdhen hi thy i u v ? i do di m sng Hunh ni : i mt mnh khng tt, e gp k hung hoang Bn ch Lhassa c nn, nay mi r, v i-c Taxi Lama b hi y cng qua ri nghip kip Tip in : Li cn dn : V v o trng bin i. y nghip kip ti tiu . . . . Ngy 16 Septembre 1936 mng 1-8 Bnh-t. im tm vi chn tr Ty-tng v Hindou. Tm gi i ch vi Samdhen, qua phng nh, hunh mua hai ci chai ng bch, bc xi vng Lama ng nc php, hunh rng : h cho bn-o mt ci hunh mt ci. Tr tin hunh khng ly, gi 2R.8A mi ci. Sang qua phng ln mua ht thm c-ri v carotte 2 trng nga. V ti nh 10 gi nu c-ri khoai, carotte, c ci trng v c tomate ci b trng. Ng bt vi c-ri. H u bp mt da, mt da cho Iss, v mt chn cho Samdhen, ai ny ng khen c-ri ngon qu. Trng ming bnh ngt. m nay khuya 2 gi tri ma. Sng thc ra tiu thy tuyt ng y non pha Nam. Tip in : Li cn dn : C-s t s tn pht nh c lc, ngi s thy t nhin. i thn thng Tam thp lc thn danh t h tam qui, ng gii th nhn. Ngy 17 Septembre 1936 mng 2-8 Bnh-t. Lt lng vi chn tr, hc. Samdhen lo phn s i dng l vt Quc Vng ng cu Lama chc-sc, phng sau i cc nc cho d. Mi gi lo nu c-ri bn, khoai, carotte v ci c, ng cng dng v h cho cc hunh, v ba nay khng c nu n. Bo Iss i mua 2 trng nga du n, 1 trng nga ci chua, v 1 trng nga bnh. Mi mt gi ng bt vi c-ri. Hc. Chiu i cha vi Samdhen, y nh my ln trc cng dng. n cha tri ma, cng ri v ht ma, nhng tuyt chng thm lm cho kh hu thm lnh. Tip in : li cn dn :

Ngoi o ln vo cng vui lng bn lun, c Pht t s phng quang tip tr . . . ng ch . . . . . . . . . . . . . . . . Ngy 18 Septembre 1936 mng 3-8 Bnh-t. Vi chn tr im tm ri hc. Chn gi i ch mua rau ci b trng, ci c, hnh, khoai lang, bnh v u chin, c thy l 4 trng nga 1 yogng 1P. Mi mt gi ng bt vi canh ci b v u chin, h Sam-dhen mt da. B ln ving ch v bnh, sai ngi li mi n khm bnh th hm qua kh hn ba nay, t sng tay chn, nay sng ln hn, mch nng hn. Samdhen hi : Vy th lm sao cho bt sng. Bn o rng : i ! ni hoi m khng thc hnh, ni na c ch g . . . . . . Samdhen lin thng ngn li vi b ln, b lin qu trch ngi con c bnh m bt lm y li bn o ly bt, khuy vi xng nng p ch sng. V hc, ti tng nim nh thng. Tip in : li cn dn : Lo b Qui Ngn v Vin Gic th t thm cng c chnh php. Trong ton hu hc s thy mt ngi ng mn . . . . Sau thiu long chnh php. Rn phc lng ngi, ci ng mn s t nhin ht s tr nn ngi h Pht-php. Bu bn m thng gia. Ngy 19 Septembre 1936 mng 4-8-.l. t chn tr im tm, hc. 10 gi nu n, 11 gi ng bt, canh ci b trng, khoai lang , trng ming tri hnh Samdhen h bn tri chiu hm qua, h Sam-dhen mt da n. Hc. Bn gi i cha cng dng mt mnh, c em my chp hnh theo ti Boudhavanh, ln vo mt mnh v bit gi y ch Lama ngh, ln chp hnh, cng dng ri v, dc ng ph gp huynh Samdhen, v 6 gi. Tng nim. B ln mi xem c bnh, n ni, khn mch ln mn, cp st nh ch mnh. Quang nhn l, sc mt i ri, nhng khng nn ni ra. Samdhen hi thm th bn o ni : ngy gi n, c bao nhiu thi. Ngy 20 Septembre 1936 mng 5-8 Bnh-t. Sng nghe tin c bnh t trn, kh thng i, thy mt , kip trn nh gic chim bao, thi nim Pht cu anh linh vng sanh Tnh-. Vi chn tr im tm ri ly sch hc. Ra ngi nng hc, tri khi lnh ri, kh hu ln hi lnh ti ngy lp ng hu gn m cng s ca Samdhen cha ri i.

Tra ng bt canh ci b, khoai lang, h Sam-dhen mt da. Chiu i do phng cho gin gn ct, ngi c ngy. Ti tng nim. Cho Choundouss mn 2R ng i cha Sra. Tip in : Li cn dn : Tn-sa y php 108 bin : Am m d v r ta n ma ha mu ni ra ma n bt n, m nhp ph l bt ra d mit d hng. Mi cu ha ch trn ct. Rt nim 108 Pht hiu = 999 (Nam m V ngi cng c quang minh Vng Pht). Ngy 21 Septembre 1936 mng 6-8-.l. Nht thng l, tra ng bt canh c ci khoai lang, hu trng ming bnh. Samdhen c h bn ci bnh ca mt c n xem qu v xin coi tay gim. Bn o h li v chng u bp hai ci v h Samdhen mt da n. Hc tp c ngy. Kh tri mt ngy mt lnh rt ti. Samdhen bo nhp nh hi Nh-lai coi s quan bua ca hunh chng no ri. Tip in : 12 gi khuya : Ngi tn n gn lc tun, gi ph theo h ngi my nm ri l c-s i n-na ti Patna n- kip ri. Hin kip pht b- tm, song b con ma nghip chng nhp vo lm nam-t. Ph mt lc. Ht in. Ngy 22 Septembre 1936 mng 7-8-.l. Khng chi l vi chn tr im tm, ng bt v canh ci c vi khoai, Samdhen i li Quan nha hi giy t, v ni ba nay mi vit, ri hunh bun, bn o khuyn ln, on hunh i i Dzsbung t ngy, ku Isess bo sm sa i, k c Choundouss v khuyn ln v u bp cng an i, hunh khng i. Hunh bun v cng s ca hunh u an bi, t Quc Vng ch t tr u xui xp mau chng, ch cn c mt v quan trung ng lm ngt, hunh cng c sm l vt n, nhng v quan y khng thu np v ni : trc khng n, by gi mun, my phen hunh ti hi, th c ni vic quc gia nhiu lm, vic ca thy cha ti phin, thng thng s lm, khng gp chi vic Pht s. B vy m hunh bun, song bno c khuyn rng : Tm lng Pht t mt mc an-n khng vui khng bun, khng gp khng tr tr tr khng lay ng, mun vic xy ra l l t nhin, nh mt tri hng chiu ri, hng sng, mc tnh my ph sng che

cng sng vy hoi . . . . . . . . Nghe ng my li an n. Bn o c tip li rng : Ti vn bit tnh huynh nng ny, mun vic u mun mau mau cho ri. Hunh ci v p : Tht ti y vy. Bn o tip, huynh by gi tuy Lhassa ch lng tr Bodhgaya, huynh lo, v lc ny l lc ng thin hu n, ch thin-nam, tn-n cc ni ln lt ti Pht--gia cng dng, m by gi huynh cn y th ri rm qu, mt l ch cng dng trng thy m khng c, hai l l l vic bn nh s nh-thin cng n na. Hunh rng : Phi lm, y vy, y vy, ti Pht--gia ch c ti lm u trong bn Lama cng n na tn ch trong bn Tibet, m vng ti th ri qu, phng chi s nh b co ri ma ny quyt bn nh cng h, m by gi cn y, mt ngy gi v mt Tiu quan nghip kip, giy t khng ph nhn gim, n hi th c ni vic quan nhiu lm. Bn o rng : ng i khi thng khi quanh, khi xung dc khe cng m mau, khi gp dc mt m thm chm, mun mau kh ni. Vic nh thin khng mt nm m ri, khng hai nm m ri, t na l ba nm, bn nm, khp t Pht i quyn tin, hnh phc chng n na, trong Pht o c cc mi c cng, vy huynh gp m lm g. Hunh cng mau nghe, bn vui lng. Bn o tip rng : i ba thng i ni, nm ba ngy na i khng ng sao ? Hunh ci, mng ni : Thi, phi, kh. Khng chi l, sm, tra, chiu v ti cng y nhau, nhng nay c khc l ngy tip in T-s : Tip in T-s : Ngi ku v lun o, lun s Samdhen. Samdhen phc lng tu bn-o lm, my phen ni s qu kh v v lai. m . gu . ru . ba jia . a . ra . su . ma . i . ki . i . si . i . hung . hung . banhza Sungapa, nim chui. Ngy 23 Septembre 1936 8-8-.l. Tr sa trng lng, cng Samdhen lun o, huynh ng hp . on hc, 11 gi ng bt, Samdhen c h mt da xo, ci, khoai bn. n ri ra ngoi nng ngi hc v kh hu lnh lng. Ti tng nim ri 9 gi ngh. Tip in : Li cn dn : Mi t u phi th gii trc Thnh tng, ng lm theo nh cha trong quc- Annam m mang ti vi lut V-vi. Cp phi ph ty thn.

Ngy 24 Septembre 1936 9-8-.l. Y l, tr im tm, hc, 11 gi ng bt vi canh ci c trng bo, n ri hc, khng chi l. Tri ln hi lnh lo. Samdhen i b th vi Isess, ung xng hi ng v ng ni vi bn o rng : Bn Lama cho n nhiu Ghee nn mt phi ng. Chiu y l. Tip in : Li cn dn : Hng t cu rt cuc cn ba ngi Th, Php, Chn. Cn ch th ng cho nhp, kim th Phm-n, kip sau s , kip ny y bi ti. Thiu long vy vy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mi ngi lc nghip ty kip trc . . . . . 5 nm, 3 nm . . . khng c . . . . . Ngy 25 Septembre 1936 10-8-.l. Y l, ng bt vi canh ci bo, h Samdhen, Iss, Isess c. Chiu y l, ba nay 3 gi Samdhen i u v vi Isess, y nh hm qua say ng ng, ng. Cng s cha ri bun, ly xng gii mun. Bo bn o nhp nh t tng van vi gim. Tnh hunh cn nng ny qu, thi cng t ngi, ln hi s sa. Su gi hunh thc, thy bn o ngi ni n th hi : a thy khng ngi nh sao ? C, nhng khng c chi c. c Nh-lai bit c . . . . . . . Bun qu . . . . . . . . Hunh dng c thn mt, v hunh khi ny bo nhp nh, hi i ngi, ri bo Iss em nm ngi ln rm, lngxng, nhng bn o khng cho, t ln rm ngi, mt gi ngi m khng thy chi c, lng bt rt, lng tm ni rng : Samdhen Lama ly lm lm dng nh ngi m gin vi Pht . . . . . . . . . Nghe bao nhiu bn o bn chi dy li thang i xung, th thang rt h di t, bn o ku Iss bo bt thang xung vo n, thy Samdhen ng kh th hi , hunh ba nay say na, s bn o bit li bo bn o i ngi ng hunh ng cho m . . . . . . . T ra s chng nhm hunh c mc c . . . . . . Cn bn o th t bun gim cho hunh, c bui bn o nghim mt khng ni chuyn nh mi khi. Ti li tng kinh, bn o ch ngi ni n thm nim. Hai ngy ry hunh cng Isess i ung ru . . . . . . . . . . . . . Tip in : Ngi tam bu c ngi lo c . . . . . . . . . . . . Tip li cn dn : Trong mt nm ri tr v nc, s c tin kip tr thc th gii. Coi cnh tay mt th bit. Rn c gia nh . . . . . . gp ch nc ng lo . . . . . . . . .

. . . . . V x phi chu ba nm d nghip, rn cn rng tr ch phin. Nn h trong hi kho. Pht t nh nhn a nn danh. Cc vai tung nng n i vi trn, cn snh vi Pht t nh thi my lng. Hon cnh c x r, ngi tiu nghip tn ch nao lng v.v. Tay h php s gnh vc gim khng chi l, s kinh dinh Pht s. Hi trong 2 G. o Pht c mi thnh. Nm M. khng khi tai ch 2 G. nu c nhiu ngi tu hnh, c y che c 2 G. chng sanh. Tin kip huynh- k hu ngi phc s gip gio cho mau thnh c s Pht s. Ngy 26 Septembre 1936 11-8-.l. Sng thng l. Samdhen ngh s mnh phm gii c s, sng lo tng kinh ri cng Isess lo sm sa i cha sm hi. Trc khi i hi bn o : Khi qua thy ngi nh c khng ng tt trong vic tri hiu h ? Phi, v c s bun H php, Long thin khng ng vui Isess ngi gn bn bn o, nghe Samdhen ni li th hunh ni : S khng nn tin Bn o bit li ni y bn ni : Phi, hm qua huynh ci ti ngo ti, nay huynh cho s khng c g, huynh khng tin Pht ch tri hiu ri huynh s bit. Nu huynh khng tin Pht th i ly Pht sng l vua Lama lm g, i cng dng T l Lama lm g. Ni bao nhiu , Samdhen bn cng rng hunh v ni rng : H khng tu hnh lng d xu xa, n ni in cung. Thi ti i cng cha. Hunh i Bn o nh lo tng nim, 11 gi ng bt canh ci bo v khoai, c h cho Samdhen cht nh v khng c nu. Mi mt gi ri hunh cng Isess v hi rng : a huynh n ng ri sao ? Phi 11 gi ri ri, hunh bn bo Iss em bt n vi n h cho hunh. Bn o bn ln rm ngi c ngy. Nm gi xung hunh hi Iss cho tr bn o dng v ngi c ngy. Ti bn o ngi t 6 gi ri ti 10 gi. T duy nhiu s Pht php rt ng n . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tip in : Cn c gi ph ni hm mng 6 , ngi rn hai ngi gi trc, sau ti c m. Gia nh hin lng. Con trai s nh cu Pht ht nghip s . . . . Ngy 27 Septembre 1936 12-8-.l. Nht minh tng thng l, kinh mi, on Sam-dhen 8 gi 15 i cha, bn o nh, hunh bit n nn sm hi cng mng cho hunh.

Mi mt gi ng bt, canh ci bo, b cha chn rng nhai khng nh. H Samdhen mt chn. Hai gi nghe hi snh rut kht nc. Chiu 5 gi trong mnh nng lnh v rng hnh. C m trong mnh nhc mi nht l ci thn t mi lm. Tip in : Cm n i-c, nhiu iu cn dn li hu lai, nh n Pht t cho ti kip bnh ph o trng vi Thin-tri-thc. S chn hng lc v-vi, k phc ngi hu. Kip sau cn ti hip. Ngy 28 Septembre 1936 13-8-.l. Thc nghe trong mnh mi m cng gng cho qua bui. Tr im tm. Nay ng ba thng ti Lhassa, n 28 Juin 10 thng 5 nay 28-9. Ngy thng nh thoi, cng s ca Samdhen cha ri, phi ch, nh vy m bn o ng lu ngy ni Kinh Ty-tng, quan st o tn phong ha tng, tc, cc ni u bc dm xem, lm quen cng ch Lama cng bn. Ngi tc cng bit nhiu. Ci tn Lama Chef bay cng thnh th Lhassa Tra ng bt vi nc tr, m nut cn mun khng v. Rng hnh cn nng lnh, c mnh nhc mi, nghe li th ci t cng khng m, ci thn t nhc mi qu. C ngy nng ny mi m. Ti li nghe ha hu xung ln ti c, lm cho con mt bn hu l v u pha y cng nhc. Bn o nh li git mnh, v nhiu ngy nhp nh tip in, ha hu hng ngy lng ly xung ln thc-cn ch-no. Bn o ngh rng : Rng b cha chn nhc khng bao nhiu, sao li nng lnh cch phi thng y l b ci ngn ha hu qu cao, x lnh m n i nghe nng th ci ha khng va. Ngh vy bn ngi em tng vn ha hu ra t chi v cho ging xung a-h cc hu, tc tc trong giy pht nghe t thn bt au, qua 10 gi th ht nng. Nam-m Thch-Ca-vn-Pht, nh Pht phng quang cho sng , dn ha hu in ra v ging tr ti a-trung-ng, nu khng bit chc b ci ha hu ny n t phi b xc phm. Khuya thc i tiu, nghe trong mnh khe khon, nhng cng cn au ran. K tu hnh ai khng r ci ha hu (Kemdini) vn chuyn qu hp phi cht v n. Ngy 29 Septembre 1936 14-8-.l. Sng nghe khe, nhng ci t, thn cn hi ran. Tr im tm ri ngh, bn trc nh li s tin tr sa a cho c u bp 2 rupee hm 22 Aout ti nay l 28 Septembre, tnh l mt thng ngoi, ti nghip m c cng khng nhc nn chi bn o bn a cho c 2 rupee na, l ngi y li mnh v ,

v h thy mnh l k tu hnh khng dm t chi, ch mi ba dng tr thit cng cc lng m li cn cho ngi hao km th ti nghip. Trong mnh cn mi m lm, rng hm trn cha chn nay va ht, k rng cng hm di (hu) pht cha chn, i ! tui gi n, xc phm chu bit bao lo bnh, lc nm, lc ngi, nhc mi c hnh tc, cn rng, nhn nn v-vi. Tra ng bt tr cng dng ri n, nut va mun khng v, rn n nh ung thuc ng cho tt y thi. Ti hu nga ti 1 gi khuya, mng(1) t duy xc tc, qun tng thi hi lc con ngi tt hi, mt xanh, da lnh, khi qu c hnh dng gm gh, snh chng tanh thi, qun lc da tht c cn ri r, t i hn nguyn, by xng ct trng phau, trn s trng khng, mt mi, tai, ming tiu trn, dm gia bng sn khng tm phi, qun ti khon di, t, trng, can, thn, bng tiu, t cung, ngc hnh u mt c cn ci ct bn trng bch. i ! Lc sng con ngi ng tnh dnh dp ci trn ch cy mt tc hi. Tht khng chc chn lu di, trong khong sng gi chng bit bao u cc kh vi s giu ngho, mnh, au, cn, mt, sang, hn. Qun tng ti y, c s mi m au n ca bn o u i mt, pht ng tm thng c chng sanh tm ci trn mi ngi mi loi u gnh mt vai tung gi hiu nghip oan, in nh l o kp trn sn khu, i m, mang ru ty vai phn, ht lp vo bung, m ru u lt ai cng nh ai. . . . Ct tri con ngi bng tc hi, Ci trn phi tr vn cng li, Oan khin bui trc vay tng ng, Qu bo thn sau nghip ni i, Sng gi tung honh trong a cuc, Cht hu khng khip ci ta tri, Do nhn kt n lun hi kip, Lc th ty duyn i lp tri . . . . . Ng . . . Ngy 30 Septembre 1936 15-8-.l. Trung thu. Tibet cng l rm. Sng thc khe khon. Tr im tm ri 8 gi ri i hnh hng cha Pht t. Ngy nay c nhn dn tng tc vua quan u i cng dng. n ni thy n na tn th cng ch Lama s cht trong ngoi. i gip ba tng cha cng dng cc in ri ti tng cht trn rm nc cha, bn o cng Samdhen chp nh lm k nim. Tr v ti khc quo bo Samdhen v trc v cn mc i mua bnh vi khoai nu. Hunh v, mt mnh tr li,

lng cn c s chp nh c Pht Ty-tng, hm trc chp mt ln khng bit tt xu ; nay mun chp mt ln na cho chc . bit x ny cm chp nh Pht trong x, nu bt ng ai chp nh th trc nh n sau b t ui ra khi x, nhng nh Pht lc khin tuy ng o trong ngoi m lc tr li cha th ni in Ty-tng Pht chng mt ai. Bc vo gp hai c i cng du, bn o l bi van vi, hai c cng xong i ra, mt mnh bn o ng ngay in, chm ri ly my chp nh ra, khoan thai quan st ri chp nh trong nhy mt. Bn o thut vic chp nh cho Samdhen nghe, hunh rng : Cha ch thy i phc hnh nh Pht lc gip cho, nu khng th t mang khn, v nu tng, tc, quan, lnh thy ng th cn chi thy, du c Lama Quc Vng xin ti cng khng ng, v lut nc t xa ti nay khng ai dm ci. Choundouss nghe bn hi xin mt tm lc ra hnh, nhng bn o khng ha cho. Samdhen lc i ng hai huynh , my huynh kia v trc, th hunh ni : Hnh Pht Ty-tng, sau ra ri ng cho ai c, thy em v x lm ca qu v Pht cho thy . . . . . . . Bn o rng : Phi, ch c mt mnh huynh s ng mt tm m thi, k d ai ny cng khng ng c. V cng ng bt vi tr. Nay ly tin ca Choun-douss 17 trng nga tnh vi 3 trng nga hm trc l 20. Cng dng (v mua bnh khoai 3 trng nga 1 yogng). Cn li 6 trng nga 1 kama. V coi tay cho hai ngi chu ku bng d ca B ln. Chiu tng nim ri, bn lun bn s du ch Pht quc- cng Samdhen v tnh v trc vi bn Iss, Choundouss ng lo sp t cc s. Bn o tnh v, tm Calcutta vi ba mua cht t vt dng h Sacretary(1) v ch tng ti Sarnath v nu d tin s dng cho hi 100R n n cm o chn thng tri, on cy i s v Sacretary ni gim vi bn Japan xin n cha Nht t thng cng qu v hc ting Nht phng sau sang Nht quc. Samdhen vui lng lm. Mi gi ng, hu nga qun tng ti 12 gi ng m. Chiu h bnh ni bn, bn o khng dng bnh no c. (Trc khi tng nim c chim qu keo Sam-dhen cng s giy t bn ba na s hn cuc.) Ngy 1er Octobre 1936 16-8-.l. im tm tr sa Ty-tng. Cn li mt ci bnh h Samdhen, on nh li ti hm qua c nim qu keo gim Samdhen bn ba xong giy t, k t nay. Ngy nay trong mnh khe khon. Mi gi xp sch lo nu n.

Mi mt gi cng ng bt v c-ri ci bo vi khoai ri h ni bn vi u bp, h rt vui lng. Chiu y l. Tip in : 12 gi khuya tip li dn : Sau khi v nc 18 thng th lo khi ct cha. Ngi ch lo v s ph quyn phin lng b tnh. C t tin duyn nguyn lc, lo cho ri cha. Sau ngi s ng th cho ngi lm ch t v.v. . . . . . . . . . . Ngy 2 Octobre 1936 17-8-.l. Tr im tm 11 gi ng bt vi khoai chin. Ba nay c c u bp h n cho Samdhen mnh khi h. Chiu 5 gi Samdhen r i nhiu cha v do phng cho gin gn v c ngy ngi ln. Do ph mua mt b chng v np thau chn tr gi 17 trng nga (11 annas 2P). Ba vng cha ri gh tim quen ca ngi bn s ca Samdhen (ngi Lac) chuyn vn vui v v ngi bit Hindou v Englis cht t. Ngi ni : thng ny lnh ri sao thy mc xem t m vy. Samdhen ht ni v thut rng : T ngy pht ra i, ti Ghoom i ti Lhassa ba thng tri th ng ch mc mt y phc thi, n Phariging l ni lnh hn ht th cng vy, tri my thng (ba thng ngoi) ti Lhassa cng vy, khng nghe than lnh. Huynh ch tim lc u v v vai bn o rng : thy thit tt qu, tu hnh cng ci. K huynh Samdhen thut s n ng chay, y lut mt ngy mt ba 11 gi tra thi, chiu khng mt vt chi khc t vo ming khi qu 12 gi. Sm mi th ch dng tr t chn ri thi. Nghe qua ch tim cng khen ngi v v vai ni tu hnh hng nht. V. . . . . . ti nh c u bp dng mt bp ci rng : u bp h. Cm n. Tip in : Li cn dn : Ngi tam bu e ngi qun. 18 thng l sa son. Ngoi hai nm th khi s. ng ngy 13-8 gi mo ng, thn xy. Ngy 3 Octobre 1936 18-8-.l. Tr vi bnh c bt cng dng ca mt v Quan li h cho Samdhen hm qua, hunh h li bn o. Chn gi ri mn Isess i mua 3 trng nga vt thc, 11 gi ng bt v c-ri bp ci, khoai lang, h ni bn. Samdhen bo xut 2 rupee ng hunh gi vo vi anh-lc lm vt l cu Php vi i Lama Quc Vng, hunh sm sa trc ng mai i nh l c Thng ta, v hunh c sai Iss i n Th k quc vng hi thm ri, ngi cho hay rng : ngy mai 9 gi ni bn ng lnh ph cho triu yt.

Chiu 4 gi mt mnh do phng, quyt mua mt ci chn tr cy Ty-tng cho va ci chng thau mua hm qua, i la ba, bn qun m khng ng, i v dm khp, bng gp Iss i i tin, hunh vo tim i, bn o i lun pht gp mt qun x xung la, Iss i ri ra gp, mua gim, la gim mt ci rt bng lng bn o, em v vo chng rt va vn, y l mt mn k nim, gi 5 trng nga (cng vi ci chng thau l 22 trng nga v 14 annas, ai ny gi rng r qu). Ngy 4 Octobre 1936 19-8-.l. Ch tr im tm ri, 8 gi mn o ca Mchen mc, sm sa nh bc i nhn Ty-tng ng i yt kin Quc Vng cu Php. Tm gi ri cng ni bn Samdhen lm u, i n Th k Lama Quc gia, i mt chp, on ngi cho Li quan dn l li Ng in, i chp lu, quan Lama hu cn xung cho hay rng : Lnh cho yt kin. Huynh ng thng ng in, l yt nh hai ln trc. Bn o dng anh lc, Quc Vng th hu ma u ri ban nit, on quan mi lui xung phng tr. Quc vng cho Samdhen li chu tu mi vic. Chp lu Samdhen xung in, mt my coi hn h, ni bn ra i li Quc gia th phng i. Samdhen rng : i ly Passeport ca bn-o, Quc vng nhn n ri s pht lc. Cn s cu Php danh ni Quc vng Lama ri cng s c ng bt ban lc. V n ng s si bt v ci c bo c-ri, bn o nu nhiu h ni bn. Chiu Samdhen i ly giy t v, Passeport ghi v n Quc Vng trao cho bn o : Php danh : Thubten-Osall. Nay hunh ng sc Quc Vng phong Lama-quan-chc kim v Pht s ti Pht--gia, bn o cng mng gim cho hunh ty mun nay ng nh nguyn. Ba huynh h Isess, Iss v Choundouss mua bnh v lc lm l mng Tn quan dng anh lc. on Samdhen p l t h xng cho ba hunh, vui vy cng nhau. Bn o v Samdhen m o (sau khi tng nim ti ri), bn lun s khi ti Pht-gia. Bn o rng : Nay huynh ng phong chc Lama kim v Pht-gia Pht s cho i khp x c Pht o hnh phc n na, nay vng lnh n Pht--gia tn v Pht s lo lp nh thin ti , vy phi lu, chng phi nm, by thng mt nm m ri, t na ba nm bn nm mi ri phn s cng qu. Vy chng nn nh hi i-b-, phi lm theo kiu Tytng Lama quan cho khi ti t, khi h, phi sm mt ci nh vi b, y kiu Lama quan, khi n Calcutta th mn may hai ci, mt ci cho huynh, mt ci cho Li quan gip s v ch nu n cng trong . Vy tin b cho huynh n bao lu cng ng khi xin php chu ly hi i-b- v cng ra v nh Lama quan x Ty-tng. Nghe qua hunh vui lng ht sc v cm

n t bn o v ni rng : Thy ln tui tr ha y ng xa hiu nhiu, li bn lun rt ng, ti khuya huynh ngh. C hi v Ngc Pht c Giab, bo v giao cho gio s, v ngi c lp thp sn ri. . . L qu. Ngy 5 Octobre 1936 20-8-.l. Sng im tm bnh ca Samdhen h hm qua, ri lo i cha cng dng v xng Php danh l bi b co ni cc in : t Vit-nam B-s Php-danh Thch-tng-hu, n Ty-tng b nht, cu Php danh ni i Thng ta Lama Quc Vng, ngi ng cho Php-danh l : Thubten Osall Lama (ngha l : Thubten l tn ca c T-l Lama Thi-thnghong bng. Thubten l vng cng bn chc Kim-cang. Cn ch Osall l : nh sng mt tri, tn ca ng kim Quc Vng Lama, nn bn o bit l : Hu-nht). Nay i cha l bi v b co cho ch B-tt ti t Thinhvn thnh hin cp Lch i T-s ng ng ng h. Cng dng ri v, gh tim bnh mua 5 trng nga, ra qun mua nho kh v ch l kh 2 trng nga, u phng rang 1 trng nga, sa kh v bonbon ng 2 trng nga. V nh mn Isess i mua mt bnh lc 2 trng nga v 1 trng nga ng cng l : 13 trng nga 8A.2P, on gi 2R v 1 sng, mt si anh lc, khi Samdhen i li dinh Tha tng v, bn by l mng tn quan, hunh vui lng v ni : Ti cng thy l huynh , l vt long trng qu nh vy, tht l qu. Bn o rng : tuy khc nc m ng o, li cng nhau su, by thng tri chen vai, hip mt n cng nhau, thng nhau nh rut tht, nay huynh ng phong quan, bn o mng, y l tt huynh l tt ti, xu huynh l xu ti, vy chng phi l vt l trng, ch hng tm lng ca bn o l o bn cng nhau. Hunh nghe qua rng nc mt, vui ci on 11 gi n ng bt vi c-ri ci bp, khoai lang. Hai gi huynh Samdhen p l li bng tr sa, vui v m o. Bn gi cng hunh do phng gh tim quen ca hunh, coi tay gim c ch tim. Thng i ! gia o nhiu s phin no, tnh ngha lt lt . . . . C hi vy phi lm sao ?. . . . Bn o chng ha chi ht, ch bo cng dng cu vi ni cha. V. . . . . Ti li y l. . . Ngy 6 Octobre 1936 21-8-.l.

im tm ri, ng i ln khc ng xa thnh 1 km, ng t lng tin hnh c Quc Vng, ngy nay di gi i hnh hng ni cha i t Samgiass i bn ngy ng mi ti. Long gi s ng ti mt thng. n khc ng gn ng trng th c ton binh b v pho th, nhc binh dn cn l, dng i k Tibet ba cy, hu ng tin hnh, cc quan mc triu phc hu ng t chng, t nh ti ln, th lp dn hu, c hai v Quan binh anglais v v Consul(1) tu cng c i d cuc tin hnh. Cc quan ln u i xa cch thnh bn, nm cy s ngn, ng tri hu, ng tin l, cn quan nh th phn giai cp t n vua cho ti ch i-thn. Chn gi Long kiu i ngang ton binh, bn dng c ni nhc cho a. Samdhen ln chp hnh long gi hai ln. V ti nh 9 gi 30. Ng 11 gi bt vi ci xo s sa na sng na chn, v u bp gp nu tr nn bn o nu s cho ngi nu. Samdhen dm bit, ry u bp sao hi gp bn o, lm cho n cn sng, bn o ni : dng cng ng, nhng u bp l k tiu nhn tr hn Samdhen v bn o, song bn o vn vui lng Chiu, sn Samdhen gi th nn cng vit mt ci th gi v Nam-Vit, thut s s tri qua trong ba thng tri ti thnh Lhassa. Ti ngh khe. Ngy 7 Octobre 1936 22-8-.l. Tr im tm, 9 gi ri i ch mua mt ln bn 1 trng nga, bnh 1 trng nga, t 1 trng nga, 2 trng nga khoai. V xo ci n ng bt. T gi ny khng dng tr Ty-tng, mun tp cho quen tr li nh c v tha dp bnh phc Isess. Samdhen bo ng n ci bp v thng ny n hng bng th bnh. Bn o rng : ti n quen ri khng sao. Tip in : Coi nh ngi qun tn tn-n gi phu ni trc, nn u suy ngh hoi. Ngi trung, trng tro, c con trai b v, hai gi c chng ngoi bang bch hu. Ba m con s l t rut ca ngi, do tin kip ngi c ng gii. Ngi m s c qu cc-lc, nh php mn ngi ph . . . . . . . Ngy 8 Octobre 1936 23-8-.l. Tr sa im tm, 11 gi ng bt vi ci bp xo. Samdhen mt porte feuille, nghi cho ch nh (Phon) mi . Iss v Isess i kim ch nh, bt ng em v bn th ti tr bp, xi ht 1 trng nga 1 yogng. Isess nh vi roi da. Samdhen bo ct thc-k(1) pht mt m. Iss bn thp ngc em

i ct, v u bp xin ui i cho ri. Chiu i do phng mua 1 trng nga 1 kama bt c-ri, mt cc ko Ty-tng 1 kama. V lo tng nim. Tip in : Th sanh con bn thng gia, rn c ch em. Tin kip ph Pht php v t o b nghip yu t. Ch cng s qua nghip, em s nn o, nhng phi kho dy d, ng mn v t o, nn o khi yu t. Lng t cn nhiu, sm hi mt nm th ht. Sau khi v nc ri, cha s ti. Rn , ng thi ch . . . . . . Tr t . . . . . . y vy . . . . . . . . . . . . . .... Ngy 9 Octobre 1936 24-8-.l. Tr sa im tm. Samdhen hi sao khng dng tr Ty-tng, tr li rng : hai th tr au bng, hai ngy ry khng dng nghe m . Xui vic. Mi mt gi ng bt, ci xo 1 gi c hai huynh Lat n l mng Samdhen, c tng bn o mt si anh lc, mng cho bn o ng i c Lama Quc Vng cho Php danh, rng : Thu nay cha c ch Lama no ng Quc Vng Lama cho php danh c, ch c cu php ni cc Thngta cc cha m thi, khng ai dm n cu php ni c Pht ni v Quc Vng u, ch mi thy mt ln th nht m Quc Vng cho Php-danh thy, anh em ti ly lm mng cho thy. T ngy ng Php danh y, Samdhen khoe cng, ai ny nghe cng ly lm l v mng gim. Chiu 3 gi lo nu cm i bn huynh khch. Isess bo Iss hi bt kosali l bt t ca bn-o. Samdhen nghe bn ry, cc ngi c ca Gulng hi hoi, xu qu. Bi Samdhen thng thy hoi, hi vt ny vt kia lun lun. M bn o chng h hi cy h mn chi c. Samdhen c tnh kh, nh , bit e l ch khng l lm qu nh ch Lama hay ngi Ty-tng khc, h quen thi tc khng s mch lng ai c, lm dng lng tt ca ngi lm. Ti li Sam-dhen cng nc ri co bnh, trm nm ngc u chuyn vn ti khuya. Chn gi bn o ngh. Ngy 10 Octobre 1936 25-8-.l. Ti Sarnath ngy nay c ngn ngi cng va k nim X-li Pht t. Y l, 8 gi Samdhen sai Choundouss i n Lama lo xem qu bnh. Tr v ni : i c ni b mong vng Pht--gia, trong lng nng ny sanh bnh, v Lhassa lu, b Pht--gia lu mau ri vic tr v Dorjec nh cho

mau. Samdhen nghe qua than vi bn o rng : Bit sao by gi, ch cn c mt t b co ph cp s tin quyn m v trung quan lm cha ri, dy da lu qu, lm cho chng ta ch i lu ngy qu, ti rt nng lng v Pht s. on bo Isess v Choundouss cu kinh, giao phn nu n phng cp ba hunh m thc, mua l trc b dip xng hng mt thau ngoi hng ba. Hai ngi c ngi tng kinh, kht ung tr, i n bt. Mi mt gi bn o y l cng ng, bt vi ci bp xo. Chiu li Samdhen sc lc hn nhin. Bc ra trc sn chi mt. Bn o th hi : ny huynh, vy ch huynh c bit hng nam ni dy ni t Bumpari chy di theo m sui ln c v i c Lama n dt tu hnh ni y chng ? Tr li rng : Khi ti cn nh trong khong chn nm tri ti cha Dzsbung th nghe ni c nhiu v i Lama n dt trong hang tu hnh cao php, nhng t ai gp ng. Bn o th hi vy coi cho bit hunh c phc hnh no m gp cc ng i c y chng ? Cng bit rng : theo c ch v php mn ca hunh hin th cn hp hi h cp, cn qu nui dng xc phm, t cha la trn ng dc, th khng th hu duyn cng ch v i c y. Hunh khi tr li ri trong giy lt bn hi : Thy hi c g chng ? Thy sao bit vy m hi ti ? Nu ti khng bit th lm sao hi huynh ng. Hunh nghe qua bn ni : Sao thy bit xin ni cho ti r vi. Ny huynh, hai phen i tm khi n, huynh gi ti i u lu lm cho huynh s lc bc, hoc gp bt tiu hm cm Lc y ti c gp i lo Lama, ngi thng ting Hindou lm, m o vi ti hai phen, ngi thng kinh Pht lm . . . . . Hunh hi : Vy ch v i Lama y c ni s chi chng ?. . . C, nhng ti khng c th ni li cho huynh hiu, v huynh t thng Hindou, ch bit ni bp b, ch ni qua kinh Pht ti cng khng ting ni li. Nghe qua th hiu m ni li tht kh lm . . . Hunh ni : Ni s ch ca i c ni cho ti nghe m . . . Bn o ch ci ngc rng : Ngi nhc tch Pht ni cng X-li-pht ci tm hnh o . . ., c l huynh hiu cht t ci tmkinh m . . . . . . . Hai huynh- va ni va i v . . . Thi cc qui k phn, (1) lo tng nim. Ngy 11 Octobre 1936 26-8-.l. Y l, 9 gi nu c-ri ci bp, khoai v ci c bo h cho cc hunh ang tng kinh. Chn gi 15 Iss lo dng bt cho cc hunh, bn o bo chm chm ch nu chn mt cht s dng bt, bn o s h n. By gi n bt vi nc tr v mui t ch c n chi. Mi gi th ci bp v ci c bo chn, bn o bo Iss dng bt, bn o mc c-ri hai th ci chn trc, duy khoai lang cn sn sn, nn cha khoai li, mc ci h cc hunh. Bn o cn nu thm chp na cho chn khoai. Mi gi 45

chn, nhc xung em vo t, lo nhi bt, ri cng ng. Bng c mt v sai nhn ca ch ca B ln, sai em bn v mt con d tht sng n h huynh Samdhen, l lc ca h. Mi hai gi bng c hai v Lama cha Sra n dng anh lc v l vt (mt beurre Ty-tng vi tr) mng Samdhen ng vua phong chc. C tng cho bn o mt si anh lc, mng ng Php danh ni Quc Vng sc-t. Chiu y l. Tip in: Li cn dn 12 gi khuya. Ci am pha trn c mt ni c, lng pht o tinh tn, nhng b ngi chng t o v ngi anh cng vy nn che ci c hu. C thy m khng b gii, nn si mi o. Cng b ci php nim nn lp chn tnh. C ngi con trai, sau s nh con ch ng chnh. C cu ngi, ngi phi . Hai nm ngoi s ti k duyn nghip, sau khi v x . . . . . . Ngy 12 Octobre 1936 27-8-.l. Nht y l, 11 gi ng bt, ci bn xo lng. Sam-dhen h ba ln bn. Chiu y l. Ngy thng hao mn khng hay, nh thin nh v tip in ch tn i c. X ny nhiu t tng lnh bay khp, ch tu hnh nhp nh, hp qun th tip khng bit bao nhiu iu mu nhim trong php gii tnh. K tht, tu hnh m khng c php qun kh m dt tam nghip, kh x ng sanh cn, th khng th sch nghip. Tip in: Bn nm sau khi v nc c ba ngi t Trung. 1o s nn chnh php trong mt nm. 2o Ng mn 3o ba nm s nn 1er ni k ch ng lm. Ngy 13 Octobre 1936 28-8-.l. Minh tng y l ; ng thi y php : 11 gi cng ng bt, c-ri ci bp, bn (Samdhen h hai ln na). M thi y tng nim, thin nh, qun tng. Tip in : 1 gi sng ; ch thn Thng-s ti. Sa ch si : Nht l ngi hay ln ci S-thin qun nim vy vy. . . nh tm, nhp bn. Nh-thin trng. Tam-thin : nhp v-sanh y vy. . Tthin : Hoa khai... sau s qun Kim thn, tc l kin Pht ng v sanh vn vn. . Y vy. . .

---o0o--Phn Bn Ngy 14 Octobre 1936 29-8-.l. Y l, 11 gi ng bt, khoai lang, bn xo t. Ba gi huynh Samdhen cng Isess i Dzsbung, ba huynh nh. Ti 8 gi trc nh cui thng m qun co u v ban ngy nhng mng lo ring phn s m qun ngy thng li qua. Chu kh nhm la hm nc gi u ri t co nh my thng trc. Ti nay trong lc co u ri vo ngi, pht tip qun in v vn trn th gi cuc, t vua ch dn n xin, u gnh vai tung nghip lc, thin c, ht lp mun iu tr li th gian. Bng tip qun mt v Vng bng h, nm ngay dt hi, cung in u ph, hu cung nga, thip u khc lc b v. Mun ngn s nghip u v tay khc. Bng qun tip lc Pht t treo n Thi t, ct i, ly cung, xa sng, tm kh o, t Kapila quc k bch m thng ti Gi da, vo Dungarseri cng Phm ch hc o, lc nin kh hnh, cho n lc hnh kh vc m, b o khc thn qua ngi Tala th, chu c S-gi-ta dng sa, sau qua gc b cch trm thc ngoi ngi 49 ngy, ti thnh o i Lc-gi-vin chuyn php lun th nht ng t-kheo, t B--th i Lc-gi-vin xe la Grand Express chy na ngy, xa li 500 km. Ti y pht ng tm thng Pht, th hin i bn ra thin. on hu nga n khuya. Ng. Ngy 15 Octobre 1936 mng 1 thng 9 .l. Nht thng l. Mi mt gi ng bt, khoai lang nu canh, 1 gi coi tay gim mt ngi quen cng Mchen. Mua 2 trng nga thuc. Thn gi khi, kh hu lnh lung ri. Cht ni trng tuyt. Tip in : Li cn dn : Nay gn ti ngy v x, vy ngi chng tp cho thun thc. Ngi ch nh ch ta ni s bin nghip o trng m bun, e cho con ma bun n s ph tm ngi. Thch-t tnh Kim-cang . . . . . . . . . Ngy 16 Octobre 1936 mng 2-9-.l. Tng kinh mi ri sa son i ch. Ba nay khng tr im tm, 10 gi mi c sa nu tr, 11 gi ng bt vi ci bo, khoai xo. Thn gi khi thi, lnh cn rt ti, sm mi ra i ch thy mi ngi u i m

k hn, mc y phc lng, ng li mnh, u khng nn, o cp mng, qun n mng, giy v ma thu, t by thng tri ch mt b y phc ny m che thn. Dy ni khi ng trng phao. i ch mua du, ci c v khoai 6 trng nga. Chiu y l tng nim thin nh. Tip in : Mun ta gip trong ch khng hiu phi c cu . . . 22 Septembre th s thu ti ta cng nhau thy tr hi . . . . . . . . Ngy 17 Octobre 1936 mng 3-9-.l. Y l tr ngt im tm. Hc cht t, 11 gi ng bt ci xo. Ba gi coi tay gim cho c v ca ngi quen u bp, chng coi hm kia, ba nay v coi. C xin h 1 sng, hoan h. Khuyn rc thy tng kinh ba ngy, ri sau ba ngy s li th bn o ch cch cng dng Pht-Php-Tng Tng dp khuyn ngi tc phc cht t, h lu l qu, t Pht m khng bit Pht php ung qu. Ti cng v chng Mchen m o hunh khuyn mua giy da m, o m, ch lc ny lp ng m thy ch c mt o mt qun hoi, ti rt thng qu, v ln tui m chu lnh x ny sao ni. Rt i ti y l ngi x ny quen phong th m hy chu khng ni, hung chi thy. Cm n huynh, song ti nh lc ti Dungarseri su nm kh hnh lnh m mt ci y, sau qua Pht--gia b th h cng chu m lnh. Nay bn o nh vy l m p hn Pht xa. Hunh lc u th ra Chuyn ti khuya Ngh. Tip in : Vic ca ngi. Mi ln em ha hu xung cht t. Sau tu nn t th c li ch v v xut dng cu kh ng cu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hai nm bn thng th thy. . . Ngy 18 Octobre 1936 4-9-.l. Y l, 11 gi ng cng dng bt ci xo, khoai xo. V chng Mchen h mt quo khoai lang. Cm n hoan h cng dng b th. Chiu 3 gi ang ngi phi nng nhng thng ny t nng, tri m can, my ph u non t mi ti tra, my tan, tuyt ng, bn pha thnh Lhasa ni bao ng trng xa nh u tng pht vi. Bng Choundouss i ch v, thut vic gp c hu tr ca i c Lama c bn thnh Pato Bhutan, thut s i c tch, c khc lc cng Choundouss, y l ngi ng hng ca

hunh. C n Lhassa hu lo cng dng ch t v c nm mi Lama Bhutan ng i cng c ng tng kinh cu n Pht. Nghe qua bn o cng cm tnh v Ngi cng trng i bn o ti Pato, li hoan h ng tn vo passeport gim, thm nim Pht cu vong linh siu thng tnh . on 4 gi i nhiu t Chkhng. Chung quanh cha thin h bun bn ng o, ph x ng c, lc ny ty theo ma khi ng-ch, nn cc tim qun bn y phc k hn, nht l o may da tru d y lng cng da cc th khc, mn Ty-tng dt bng bng vi xm xm dy dc. X cn th tho, ni ha cc th u cn kch hnh, cha ng thin m, li thm cc th u mc m lm. Da th thuc ri treo lnh nghnh, chng c ng ny qua ng kia, thin h bu theo cc qun y mua dp du. Bn o thy da chng th cng c cht thng tm, nn chi th chu lnh ch khng nh mua lm m thn. V lo tng nim y l. Ti li hi Choundouss, c hu Lama c c ni v sao bnh chi m Ngi tch chng ? Hunh ni khng phi bnh, y l b ri ro bt c, v Ngi i nga ng i Calcutta, i ti ni (ch chng ta chp hnh ni tuyt) th con nga ca Ngi trt tuyt t nho, nm Ngi xung trin, trong lng ngi c ai sng lc lin, cn c n, n trng ni d di xoi lng rut nn phi b mng. Mi thin oai ch ngi bc mng. Mua mt hp qut. Tip in : Vic trong ngi tam bu. Hai nm mi xong xui th s khai t ngy Pht t xut gia. Phi ty thi m lm, khng cn rnh rang. Phi y khu theo lut tu chc i-lc-ma (Ha-thng). Ci mo ty ngi thay i. . . . . . . . . . . . . . . Ngy 19 Octobre 1936 5-9-.l. Sng thc dy, kh hu lnh nh ng, tay chn t ngt. Dm ra ngoi sn, thy tri m mt m can, 7 gi ri th tuyt xung nh ht bng gn ri, ln hi sn trng nh ry vi, che d ra ngoi vng thnh i tiu, thy ng c trng phao. Mi gi ri ht ma tuyt, ra ngoi xem bn pha ni u trng xa t di ti cht, c thnh Lhassa trn nc nh, di ng cng ngn cy u trng lp, chim bay nng cnh, ch chy tuyt y lng, k i ng gi tr khng phn bit, u u trng phu. i ! hn chi m nhn dn khng dng da th sao ng. Nay mi y thng chn m lnh

dng ny, tuyt sa dng y, qua thng mi mt v thng chp bc no na Mi mt gi ng bt vi khoai chin ngi n nh ngi di nc, n mau mau v n lnh ngt. Mt gi tuyt ngoi ng v my no ng tan ra nc ht. Trn rm nh cng tiu r, nh no nh ny cng b nc tuyt rn dt t c, v b tri nng kh t rm nn nc n, nay nc tuyt mi rn dt. Tuyt trn nh cng cn trng phao, mt tri lm tan khng ht ti ti cng cn y nguyn mt mu vi bc. Ti tng nim ri ngh, tri lnh khng k my lp mn, nm ti khuya, nh hi trong mnh ra nhim m lp mn, ng mi yn. Ngy 20 Octobre 1936 6-9-.l. 3 gi sng thc, nhng hu nga qun tng thin nh, trm u trm ui, khng dm lo h, mc tiu cng nhn ti sng s hay. Nm l ti 7 gi mi tc mn chi dy, mi ngi cn trm. Ly ca ra ra mt, hp nc rng nhm, li t, nc lnh nh nc . on y l, cng dng tr ri im tm, tng nim ti 8 gi ri, ra ngoi ngi nng. Chung quanh cc nh ni u cn tuyt ng trng bch. Mi mt gi ng bt v khoai, ci c nu canh c-ri. on phi ng ng ti n cn hi m, v ban m r vt chi cng lnh ng c, v nh o ang mc, trong m ch ngoi khng khc chi lm cc vt ngoi cng lnh ngt. Hai gi xp em vo cho cn hi m, t . Chiu y l, kh hu lnh ti ngy, ban m tng thm, tng nim ri ngh. Tip in : 2 gi khuya. T n ch php qun V sanh ri dn rng : Ba nm sau khi v x, ht d nghip. Ngi s lp Ty-trc-chnh-tng. Y theo bi k thy . . . Nu Gio s quy lng th thi . . . . . . . . . . . . . . . . Gio s cn phi ng m ngi . . . . . . . . . . . Ngy 21 Octobre 1936 7-9-.l. Nht y l. 11 gi ng bt vi khoai chin. Mchen thy n cng x gn, bn o mi n th, khen ngon. Mi hai gi Samdhen v vo than rng ni t au ran, th b beurre v tht nhiu, v ch huynh mng tht i my ngy, c cm cng khng cho v. C bui hunh ng hoi, ti than nhc u. By gi trm ng. Mt bn o ngi tng nim y l ri ng.

Tip in : Hi qua vic can qua Tu, Ngi cho rng : u ni th Tu nh nghip. y l ci nghip b n tng gip nhau. Cha phi lng tham ca Nht : nc T ti bnh ng, ct nhc i bi cha y thng. Nc nh ca Thy nh Pht-lc, s yn tnh. Mt tri mc hng nam l im an n, khng xiu ct n ng. c v tht v, l t nhin. Ngy 22 Octobre 1936 8-9-.l. Y l, 11 gi ng bt vi canh ci c. Thy Mchen mua u h (tp) ni hai trng nga mt ming, chip d, ba khc s mua dng tt lm. Hai ba ry cng ng ri th em n ra ngoi nng ngi n, v n trong nh lnh qu in nh ngi gn thng nc , n mau lnh, n na ba th n lnh nh ngm nc . Tuyt vn cn ng u non. Chiu y l tng nim, on ngh sm. Ba gi sng thc, hu nga qun tng ti sng. Kh ng thin, mt ngy mt tng s lnh. Tip in : Vy s to t s khng iu cn tr v ngy no t Xin- theo c Pht th ngi tam-bu gn hon ton. Song t y lo gia thm cng cho mau ri, ko s c iu . . . . . . . . . . Pht t m Tng gi phn bit. Ngy 23 Octobre 1936 9-9-.l. Y l, sanh kh nng n, ra phi nng. Samdhen lo i tnh vic. Bn o ang lc xem sch ngoi nng, bng Choundouss trong nh bc ra, li ngi gn v rng : Thy i ! Tuyt lp ng mt ngy mt ti, hn kh mt ngy mt gt gao, chng ta ngi khng n ln ni x Ty-tng m ch cng vic Quc Vng cng dng cho Pht--gia , giy t cho ri, sc s cho hn cuc, th th khng mau, v l vic nc. Samdhen than phin s tn km ti x ny, mn mn u mc m v c ngi khng m n xi, du ca kho cng phi tiu tn. Vy hunh tnh, mun cho hai anh em ti v Iss i v Pht--gia trc nhng khng s tin cho i, vy xin thy lm n xut tin cho mn trc, chng v ti Pht--gia s tnh hn li, hoc ti Kalimpong ly tin ti tr cho thy cng ng. Bn o nghe qua rt vui lng, v tin ct trong lng m v sm khng ng, ch hoi hao ph ca n na, cng s ca mnh ph nguyn ri, ngy no v cng ng, ch cn ch cng chuyn ca hunh. Lng mun v lu nhng khng l tch bn m v coi khng ng. Nay nghe qua, lng ngh ngi rt ph s c ao,

bn ni : Nu huynh Samdhen mun sao th ni, bn o xut tin trc gip hunh cng ng. Choundouss rng : Thy ti bn tnh nh vy, song ni : C cy mn ca thy hoi, nn ngi lng h ming khng dm ni, bo ti t cho thy tnh gim ng, ng, tin khng y lm g Bng Sam-dhen ngoi ng bc vo, th bn o ku li v ni chuyn Choundouss mi ni vn vn. Samdhen ni y vy lng ti mun. Vy xin mi thy vo n, on hunh ni chuyn rng : S, sc nh vua xong, ch cn mt t sc co s tin chia ra t qun th cha ri. Vic nh nc khng mau ng, m bn ti nhiu ngi c ngi khng n ln tn km qu, x ny mc m m c m c n n ung ung tht tn hao cng nhiu, thy thy cng bit gim. Vy ti tnh cho Choundouss v Iss v Pht--gia trc, i vi thy, nhng tin cha lnh, vy xin thy hoan h gip trc, sau v ti Kalimpong s c tin hn li, hay v Pht--gia cng ng. T thy mun ni no cng ng. Bn o rng : Huynh tnh nh vy tt lm, ti thy huynh tn km lung qu th rt bun gim, nhng khng l ni ra, nay huynh sng tnh, th bn o cng hoan h theo huynh. Tin khng lm chi, lc hu s th dng. on ly ra 20 rupee trao cho hunh, hunh thu v cm n. Hunh bn lo i xin quan gip nga Quc gia. Mi mt gi lo ng cng dng bt v khoai chin. Mi hai gi ri v ni nga nh nc lc ny khng c. Hunh tnh mn nga ba con cho ba ngi. Chiu y l. Samdhen tnh ba 19 thng 9 ny cho Choundouss v Iss v trc, bn o cng thp chn theo v trc ng sp t cng s cho xui xp, phng lo nm ti i ch quc Pht vi Samdhen. Ngy 24 Octobre 1936 10-9-.l. Y l triu thi. Mi mt gi ng bt vi ci c nu c-ri. Xin i giy c Ty-tng ca Samdhen, hunh hoan h v i ng lnh lm, giy ty chu khng thu, c u bp ni h mt i v Ty-tng. Samdhen a 1 sng mn c u bp em may da semele li v lng rch. Choundouss v Iss lo i mn nga, v ni ch nga i 20 rupee mi con ti Kalimpong. Bn lun th r hn qun i ng 4 rupee, v k i Lhassa th mi con 24 rupee, nu vy tin nga qun i v v 44 rupee, tin n Lhassa cng dng ch t 150 rupee, tin s ph 150 trong 8 thng i cng Samdhen. Thit nh hunh qu, nu mt mnh i bc ngn khng . Ngy 25 Octobre 1936 11-9-.l.

Y l, 11 gi ng bt vi ci c xo hm qua v khoai lang luc. i ti ngy v, cn lo mn nga. Nay Iss i mn nga, gp mt ch nga Pharijong a b hnh n Lhassa, chu cho mn nga ti Pha-rijong. S bn lun gi c cng Samdhen. Bn o cng Iss lun lc i v phi tri qua my ch, mi ch mt ngy ng, nu i xng th trong 25 ngy ti Pht--gia. Lhassa i n Nam, Xhuxul, B, Namkach, Ralum, Yngs, Khngma, Kala, Tunna, Pharijong, Gialinhkha, Chima, Natng, Linham, Tchongthapa, Arakara, Kalimpong, Ghoom, Siligauri, Calcutta, Bodhi Gaya. Chiu y l. Tip in : T n : nht ngha. Khuya ny ng ch truyn Php nhn tng . . . . . . . . v ch thm chnh php nim i vi chnh php nhn tng khng hai. 1o. i nht (ngch) 2o. Bu sanh (hu kin) 3o. Bt khng (kin t) 4o. A s (tm) 5o. V lng th (hu) Cn dn v x xem (nm x gia tr). Ngy 26 Octobre 1936 12-9-.l. Y l triu thi tr im tm, ngy nay cn hai ba na i v, nn hoan h vi cc hunh, ung tr Ty-tng. Chn gi c bn Monsalman ca Samdhen n v c mi. Mi gi ra v. ang lc bn o ang ngoi bp nu n, Samdhen bc ra than rng : Mi ngi bn n ng ni chuyn cy hunh tm gip mt s tin ng lm s ph cho ba huynh ln ng ngy mt y, ai ng hunh ni tng nn t chi s gim gip. Bn o nghe qua th rng : Sao huynh khng ni cho ti hay, bc cn y 100R vy huynh c s cn dng th tm y m dng, b ti khng ch, v ni v mc tp passeport, ly tm giy cent rupee trao cho hunh, hunh bn mng lng tip ly v ni i ri a li cho thy 50R ng dng ln ng. Nhng bn o tnh khng ly chi nhiu, v i ng kh ct, chi bng cho hunh xi trong lc ny, tin km m cha lnh s bc ba ngn ca Tytng Quc gia tn cng, nn hunh tng, vy trc gip nhau m cng nh gi cho hunh ct gim. Vy bn o ly 20R, cn gi li cho hunh 220R, sau v Pht--gia s tnh tin s ph ca bn o trong s i ng, tin nga mn v cht t s ph giang, ch ng l bao nhiu, cn d bao nhiu hunh hn li cho trn vic, ti thng phn minh i trng phu Mi mt gi ng bt vi khoai chin. Mi hai gi ri c huynh u bp ca c Taxilama, l bn ng hng ca Samdhen n, mua tht,

tr, go ng nu n i cc hunh, c i tr Ty-tng cho bn o, hoan h cho vui lng ngi. T ngy n Ty-tng hunh cng hay lui ti, xem tnh tnh cng ho hp. Hunh c h cho bn o mt tm hnh ca c i Lama ca Taxilama. Cm n th lnh lm k nim. on coi tay gim cho hunh, ni s qu kh, huynh le li lc u, s gia ng, s tm trung, s ngoi giao nam n, nghe qua rt knh. on ni qua s s ti, hon nn v lai, ngi mi 34 tui, Mo nin. Ti li ni ca u bp, ci o k hn gi 10R. Sam-dhen tnh tin ca bn o tn ph, nga v i v v 44R, ci o 10R l 54R, s ph cht t cho 6R. C thy l 60R, vy v ti Kalimpong th s ly li ni tim quen ca huynh 160R cng vi 20R mi a l 180R cng vi 60R s ph th 240R. u tnh xong mi gi ri huynh ngh. hunh s bn o sau v Pht--gia b hunh, khng i cc x Pht quc cng hunh, nn chi bn o r tm nghi y, bn i li ph y cho vng lng hunh rng : Huynh ng lng lo s v sau, vic Pht s huynh ng lo, ti ha s i cng huynh th li ha khng qun, v ngi Pht t, bung mt li th khng dm qun, du b xc ny, kip sau cng y li m thi hnh li ha, phng chi Pht khin hai huynh mnh gp nhau ng u ct lo Pht s, y l im lnh ca ngi tu hnh, y l dp may ca bn tng chng, my khi ng, bn o b qua sao ng. Hunh nghe qua vui lng. Bn o rng : Pht chng minh li ha ri. Ngy 27 Octobre 1936 13-9-.l. Y l, tr im tm, i do ch cho Samdhen mua o cho Iss, on v 9 gi ri i n dinh Quan T tng ving Ngi v i li cu chc, cm n lng tt ca ng b cho tm trong dinh ca Ngi bn thng, v xin ghi passeport. Ngi vui lng ghi, on i tr v knh mt si anh lc vi h mt ct Pht t bng ng nh cao mt tc, ng b cu chc s i ng bnh an. V 11 gi ri i ving i Lama ca c Taxilama, dng anh lc v 2 sng. Ngi vui lng np th v ban nit iu vi i tr, on h mt gi thuc b bnh i ng. V ti nh 12 gi ri, on u bp h salade ci bp. Nay khng nu n ng, tm s quy qu, ri lo thu xp ng mai ln ng. Chiu 5 gi c Lama Tzngpa Khmtzanh phi n tin hnh bn o, dng anh lc v mt beurre. Bn o phi p l 6 sng. Lama t gi ra v. Bn o h beurre li cho Samdhen. Samdhen bn h cho bn o mt t thuc b chng, gi thuc ny mt lng 60 rupee. Chiu li Mchen h hai bp ci v khoai lang i ng. i ti ti m khng c ch nga n. Vy mai i ln ng cha ng. y l H php chng cho i ngy 14-9 Annam.

Ngy 28 Octobre 1936 14-9-.l. Y l, 10 gi lo nu n, nu ht hai bp ci ng em theo ng, 11 gi ng bt vi ci bp c-ri. Mt gi c huynh coi tay quen Mchen n dng mt si anh lc, mt gi 13 trng nga 1 kama v mt bao nh bt, y l l tin hnh v hi thm s cng dng. Bn o khuyn cng cha Pht t mt trm ngy v n chay trong mt trm ngy y v bn o bin tn hai v chng : Chng : Thubten 42 ans : Mi. V : Tsering Doulkar 32 ans : Thn ng phc nguyn gim, ha v Pht-gia s cu Pht v phc nguyn gim. T ngy n Ty-tng th Pht khin cho lm quen ng nhiu ngi. Hai gi c ch nga n, ha mai ln ng. Tt qu mai l rm. Ba gi c Mchen ng hng Samdhen n, bn o mua 3 trng nga bnh i ngi v mua 3 trng nga tr sa i v chng Mchen ca T-tng. Lo sm sa i cha l Pht ng mi ln ng. n cha cng dng on xin keo Pht Ty-tng mt keo dng (xin v lo Pht s ti Pht--gia v sau tr li Ty-tng mt k na) keo dng l mi s ng vui nh nguyn, s ton ho Pht cho v hoan h y l keo dng mt . Qua in Pht t cng cu nguyn y vy th ng keo m dng : y l Pht hoan h cho bn o hnh Pht s vung trn, mng lng ci s nguyn ton vn ni Pht a. Ngy 29 Octobre 1936 Rm-9-.l. Nay c u bp lng xng lo dng tr sa, bn o im tm ri, lo thu xp hnh l khng chi lung, ch trn trong ci vi bao ng. on ch m t em nga li, xn bn 9 gi. Samdhen a cho bn o 4 sng l 1 rupee bo dnh dc ng c mua chi cht t cho d ri hunh hi h bo : Thy hy lo n bt cho sm, ti ng khng tin. Y li hunh, ly bt v n ra, on nhi bt ri cng dng xong xui mi n. n ri m cng cha thy nga n. Samdhen bo Iss i ku m t. Mi gi ri Iss em nga ba con v, m t bo i trc. Choun-douss v Iss lo gc yn gim, xong xui, bn cho c u bp v hai a con gi ca c 1 sng 2 ygng, sn c con nh gn chy li cng cho n 1 ygng. Samdhen hi ln nga, on v chng Mchen v bn quen tu li cu chc v a ln ng, huynh Sam-dhen coi c bun, v k i ngi cn nn. Nga chm ri i, x qua li 2 gi th ti xm ng-kar xung nga vo nh qun ch m t ti, v m t c li dn ti y ngh nga ch. Hai huynh- h nhu xng, bn o khng dng chi c, v qun khng c g ht. Chuyn vn

trt gi, m t ti, on thp tng i ln ng, i chm ri ti mt tri chen ln ti lng Man Cha-khng, m t vo trm hi ch ngh cho ba huynh tm ng mt m. Ti lo tr ung chuyn vn ti khuya ng. m nay ng vi v ba u c bui ngi nga c hi mi m. Ngy 30 Octobre 1936 16-9-.l. Sng thc sm, ch nh nu tr ri ba huynh im tm tr, cn ni bn m t c v khch sang i chung c thy su ngi, h n tht sng chm t bt khng mui, thi tc x ny n tht sng quen v n lt lo t dng mui. Choundouss lo tr tin ng l 2 trng nga. Mt tri vi so cao th ln nga. Tri ng bng i ti Nh-thng (lc trc ti y nhm ngy 27 Juin). Lc i c huynh Samdhen, nay lc v khng c hunh th cng c nh nhau, v xem s i ng ch n ch ng c hi t toi bng lc c Samdhen. Ti y ngh nga lun, mai s ln ng. Lo nu tr, ri dng bt vi kho v sa kh chua. H cho hai hunh cht t n. Trn bui chiu h nhu xng cng nhau h h, bn o ch ngi tng Pht nim tng. Tri lnh lo, ti ng vi. Ngy 31 Octobre 1936 17-9-.l. Sng tr ri 8 gi ln ng. Tr tin ng mt ngy 2 trng nga. Hai gi ti Banasap (qun i tm ngh i nga ngy 26 Juin) vo trm ngh, n ng bt ci xo ri ngh lun m. Ngy 1er Novembre 1936 18-9-.l. Sng im tm tr Ty-tng ri lo ln ng, mt tri qu so, ln nga chm ri i, ng i khng o i d i, li ng bng th ti Xhuxoul (Qun i th ti lng um-b-ch i nga i ra bn Nhp-sc-ctrc ng mt m ngoi tri on sng i dc n Xhuxoul l ngy 26 Juin). Vo trm ngh, lo n bt ri ng lun n mai s ln ng. Lc n bt th bn m t v khch thy khng dng chung cng hai huynh kia th h hi. on Choundouss v Iss rng : bn o n chay v n ng mt ngy ch c mt ba m thi, sm ti g cng mt ln n, khng n hai, ba bui nh mnh, c bn dm bn o ht h v coi b h ly lm l lm, v x Tytng ch tu hnh n ba ba v dng tht, t c ngi n chay v ng, ch c bc i Lama Thng ta m thi, n chay song cng n ba bui trong ngy. i mt bn c thy chn ngi 36 con nga, ch long chin v hnh l, chiu c mt v m t na nhp bn, hi ra l ngi ni bn, song i sau v c vic phi tr nn, nay nhp bn. Ti y bn o mi cho ni bn m

t coi passeport c vua Ty-tng ph v cho php danh v xem cc hnh ca c Quc Vng, T l, Taxi v Quan T tng Tsarung, ni bn u cung knh bn o v khen ngi rng hu cng c qu. V thy ln tui m chu cc i ti x Ty-tng ng cng dng l Pht thit cc kh m li hao tn qu. on cc m t v hai huynh Choundouss v Iss nhp ti ung xng vui ci ti ti. y tm ngh hai ngy v l lng nhau rn ca mt v m t, cha m y bo ngh chi ti mt s ln ng v lu hi hip v y c gia o ti Pharijong. ng ca Bn o, Choundouss di lu, chung vi ca m t, v hunh thy nng n, nn khng em ln lu, ni n ng. Ti li bn h lm mt tic xng na, Iss say xng, la li om sm. y l : Vng ch nh g mc ui tm, v khng c Samdhen nn Iss n ung v . Ngy 2 Novembre 1936 19-9-.l. Sng dy, xung lu ng thm hnh l, thy tanh bnh, bn m ci valise nh ra xem th thy mt ht 6 rupee. Khng l g, bn m t ng , k tham tm ly, nhng ngh v Pht ni : Nht m nht trc giai do tin nh Nay bn o mt s bc y, khng phi v c, cng l mt duyn c kip ri Vui lng khng cht phin h. Thi cn li 14 rupee, ly ra ct trong ti qun ty, lun dp em gi hnh l y ln lu, thut li cho Choundouss r ci s t y. Hunh v Iss ht h v n nn khng cn thn, ng khng c chi trong gi, nn khng em ln lu, m thy cng khng ni. Bn o s hai hunh bun e bn o phin h nn ni : Khng hi g, k tu hnh khng cn tin bc, phi chi mt kinh sch, giy t trong valise th bun, ch mt tin th c chi lo bun, hai huynh cn tin i ng l qu, y l kip trc bn o thiu n ca k cp nn nay phi tr. Ni ri ci xa cho h ht ngi. y l mt dp hay cho bn o tin dp ni mt ht ng sau i ng hai hunh khng li m qu n ung chi bi, y l s bn o lo hn ht. V x Ty-tng phn nhiu nam n hn lon lm, v nh nh u c th xng tr , y l x lnh h hay dng nh ung tr m t tn tin hn tr m ng m p hn. Ni bn m t nghe mt tin ai ny cng bun gim. Ni ngy vo xm, tra ng bt. Kh hu lnh lo hn my ngy trc, v tuyt xung trng u non, nc theo trin ni trng mt cng ng, m ng thng gic, khuya thc i tiu, nghe ting n b la inh i ngoi ng v nghe c ting chn ngi chy theo sau. Vo ku hi Iss v hunh thc gic, hunh li ca s h ca xem th nghe c y vo nh di lu la khc om sm v bn m t ci ly v ci r vi nhau. Iss khp ca v ni, bn m t chi gin, c n b b h chc nn gin khc la l vy, khng chi l. Bn o ngh cho hunh khng hiu lm. Thi ng

Sng thc hi ra th mi r, c n ly 3 sng ca v Babon ha ti giao thng, song ti khng gi li ha m cng khng tr tin li, nn mi c cuc rt nhau hi hm Ngy 3 Novembre 1936 20-9-.l. Sng lo tr bt im tm, 8 gi ln ng i chng mt gi th ti bn Cha-sm-chu--r, xung nga th thy hnh khch ti bn ng dy cng ch (Qun i n Nhip-sc-c-trc, ng i dc, th c i ngang qua bn ny, c chp nh ch miu ni cu). cy bn bn bn cha cho qua, ngi nga xung nhng khng ch mt ln cho ht ng, nn phn ra lm hai qun, bn o i chuyn trc, xung thy nc di y ng cng ht bn cho lo ht tt nc. Ro mt xem chic th thy cch ng chic cng l hn x Nam-vit, o cy chung nh ct vung chng mt tc ri ri u rp li nh ci thng rectangle,(1) di su, by thc, ngang li ba thc, kch cm th tho, song xem s chc c dng vi chc nm, v x t cy nn phi dng vy. Cn , ghe nh th dng ton bng da, may ri trt chai theo ln may. Iss rng : T y ti Pharijong th i ng phi lnh lo v gi lung lm, tuyt lp ng cao c i ba tc. Bn o khi ng yn trong da be, ch xong bn cho qua bn kia bn. (Lc i nc lung, lc ny nc km ri, nn cng t chy mnh, cho qua t b.) Ti bn, ln nga chm ri i ng i tp sau. Ngi trn nga, gi thi lnh qu, bn ngm ngh rng : Lc ny thng chn m tri lnh dng ny, tuyt trn ni trm cc nh, nc theo trin, trong my ao vng u ng c ht, my ci sui nh th hai bn m ng, chnh gia cn chy, c nhiu sui v nc chy khng mnh nn b gi thi qu m phi ng c trng mt, nc chy di nc trng mt, ngi i khng b, ch c gi nga mi nt li nc, ngh cho qua thng chp t s ng c c sui ln nh. Tng vy bn nh ti huynh Samdhen cn nn li Lhassa, lc ny lnh lo qu, v lc v Pht li tun thng 11 th phi chu bit bao s lnh lo li dc ng, tng vy pht ng tm thng o hu Samdhen. Ln lt nga m bc, pht ti xm Khempa tm-p (lc i, i dc nn khng bit xm ny) th mt tri qu ng. y nh ca cht hp, khng c nh trm, nn phi tm ngh ngoi ng rung. Bn m-t i sau cha n, th m t gi v Choundouss vo nh quen ca m t. (Choundouss cng l c v trc cng khng c i ng ny, nay mi ln nht.) Mn nu tr mua xng ng i tp sau. vi gi th Choundouss em tr ra bo : Thy dng ba v tr qu ri. Bn o bn ly bt v

n ra lo nhi bt dng ba, on li 2 gi th tp sau ti. Xm xch kim ch an ngh. m nay lp gi, lp sng lnh thu rut, nhng nh c ci o lng che p nn ng cng m. i ng nh th, ch nim Pht, ch ngi thin nh khng ng, hu nga t-duy ti mui tm th thi. Khuya thc gic tc mn i tiu lnh qu, khng ng li ng, trm mn nm nghe nga khua chung bn ng tm thng n thng cm h th ni x ny, trong lc ng thin chu s lnh lo rt kh s, tng vy ri nm qun tng t v th n nay th khng bit my ln th thn cm th, th cng phi vy, ri nh ti Pht t trong 500 kip ln ln cng cm th khng bit my ln v lng mn chng sanh m qun iu cc kh, nhn nhc hu-tnh v v-tnh. Qun vy, pht c thn u ht lnh. Ngy 4 Novembre 1936 21-9-.l. 5 gi sng t bit Khampa-tamp, h n bt, bn o khng dng. i n ni Khampa-bachzi. Mi gi ti nh, tri qua xm trin dc theo h. Ba gi ti xm X-s (l ni lc i tr theo ng dy thp ti xm ny dng xng), y l ng ba, nay i ng khc, khng i ng ni Nhp sc la. Bn gi ti lng Pt (qun i gh ngy 24 Juin) ngh n bt ngh lun m. Mai i Nhnh-xi ou(1) Xi-. T m trin xm Ma-x-x th i theo m h ln di, b ngang bng sng Th, b di c tm, chn chc cy s. Ngy 5 Novembre 1936 22-9-.l. 6 gi t bit Pt ln nga i. Mi hai gi ti lng Nhnh-xi. (Khng ng ti Nng-cang-s nh qun i 23 Juin.) Ba nay t gi, t lnh, nc m trin c ng, theo m h ln cng c (9 gi ti ng p cui h l ni i nga ngy 24 Juin, tm ngh ung tr ngoi ng). Vo trm ngh n ng, xm ny t nh ch c vi nc gia. Chiu thin nh. Tip in T s v s nhn sanh phng tin, ty thun chng sanh thn ng vn vn. . . ng ch trm thy, hi thm Iss, Iss v Choun-douss thut s. Ngy 6 Novembre 1936 23-9-.l. 6 gi tr bt cng dng ri im tm, sm sa ln ng, pht ch trm cy xem tay, Choundouss ni n xem gim, ng tn Smthroup 36 tui (Su) ngi cng dng 1 sng 2 ygng nhang n v tin h.

5 gi ri ln nga, 8 gi ti qun Nng-cang-s, m t gh mua la n cho nga ri i, dc ng ging gi lnh v cc sui nh u ng nc, sui ln hai bn cng c, nga ly cng p b nc trng mt ng ung. 1 gi ti Zi-ra (qun i ng 22 Juin). Khi i nc mnh mng nay v ro r, cn cht t u c ht. Ngy 7 Novembre 1936 24-9-.l. 4 gi sng thc ung 3 chn tr, h ung xng. Nm gi ln nga t bit Zi-ra, ln nh Kharula, i bit bao nhiu lnh, nga p tuyt rn rng, con sui di trin c nc, trn nh trng phao, qun i n y ngy 22 Juin, khng my lnh, nay nc ng, gi mnh, t ti t chi, mt my nh ct. Chn gi ti ng ba cui ng ni Kharula, hai ngi trong bn i qua Ging-s, cn ni bn tr qua ng khc. Mi hai gi ti xm Chamanangca ou (Giamnangca) tm ngh lun ti mai. Ng bt, chiu mua ca c ch trm 1 yogng ci c bo kho mt ni. Xm ny ch c vi ci nh thi. Ngy 8 Novembre 1936 25-9-.l. 4 gi sng tr im tm, h dng bnh canh tht, 5 gi i b mt khc ng xu, nga ci kh i. on n ni ng tt, ln nga thng ln nh pyala, 9 gi ti hu nh on xung trin, ln lt gp ny ti gp kia. Hai gi ti lng Dranh-a-zi-ga, tm ngh ti mai. Tr vi chn ri n qu ng cng bt, ci kho. m nay ng nh bp m p nh hm qua. Ngy 9 Novembre 1936 26-9-.l. 4 gi sng thc, tr im tm. Nm gi ri th b mt i, ri ln nga qua hai nh ni cn nhau, 10 gi ti hu nh, xung trin nga ln bc. Hai gi ti xm Ykng (hai nh tn Sljola. Lng ny c nh th, khi i c gh ni b l trc nh th ung xng ngy 14 Juin). Ti li ch gia nghe thut vic bn o, th v chng phc lm. Mn xem tay mt c, chng ta-b. on b h ci b a cho hai huynh . Ti ng m p. Ngy 10 Novembre 1936 27-9-.l.

5 gi thc tr, tr tin nh, ng t chi xin cng hin Lama. Su gi ri ln nga. Mt gi ri ti lng Samadss, vo trm ngh, tr ri dng bt. Bn m t tch phe, hai huynh coi b gin. m nay lnh v b ba ba ry chuyn rng cng, m nay n hnh ng khng ng. Bn m t mua tht chia cho hai huynh , bt gin. M t c di g lm quen, n chung m lm bing qu ! Ngy 11 Novembre 1936 28-9-.l. 4 gi thc, tr nc. K bt ngi khng. Su gi ln ng, tri qua lng Kala (khi trc tm ng ngy 12 Juin) i ti 2 gi ti xm Xhalu tm ng nh bp d dy. Ht n mua c ch nh khng ly tin ci c. Hai ngi i Ging-x, nay hip bn, mua gim 3 trng nga khoai lang ty. Dng bt ci bo kho. Chia Xhura 3 yoyng. Coi tay gim c ch gia. Ti ng khng bao nhiu. Mua ng mt ci hp qut 1 trng nga. Ngy 12 Novembre 1936 29-9-.l. 1 gi sng thc tr ri. Hai gi ln ng, tri l u ni ti Dorxhanh, h gh ung xng. Iss say. Mi hai gi ti Touna (lc i l 11 Juin gi Tuyna cng vy). Ngh nh khc, ch gia cho phng cng kh hn cc ni, nhng khng ng hoan-h lm. Tri lnh, rng nhc, ht thuc ht, mua cng khng c, tht x kh lm. Ngy 13 Novembre 1936 30-9-.l. 4 gi sng thc, nu tr ung. Nm gi i ln ng, dc ng mua ng mt gi thuc 2 trng nga, nhc rng v i trn ng Gobi hai ngy ry gi nhc tai nhc mt, t tay chn. Mt gi ti Pharijong mng qu vo nh quen lc trc ngh, mt s ln ng. Ung tr ri, chin khoai n bt. C ch gia mng r hi lng xng. Ngy nay hai huynh lm tic xng. Say mm c hai. Co u. Ngy 14 Novembre 1936 mng 1-10-.l. My ngy khng ra mt, nay hm nc ty sch s, nhu tr, mn mua thuc, hp qut, tr, sa, ng, du n, hnh c thy l 13 trng nga. Nu tr sa ung v 15 ngy ri khng ung. Ng cm, khoai kho, mn Choundouss 1 rupee (24 trng nga 1 yogng), mua trn 1R ng sa kh. m nay i tic xng cng bn. Choundouss say, i ku, b Iss nh mt thoi vo mt hu. C ngy bun lun.

Ngy 15 Novembre 1936 2-10-.l. 6 gi thc lo im tm bt khoai kh i Iss ti 7 gi ri mi v. Tm gi m-t em nga li, t bit Pharijong, t y ht ng ng Gobi, c i ng trin ni, ln i t, xung o nhiu, 15 cy s xa Pha-rijong th dc theo trin c cy tng v ln ln xung thp, ti 20 km c nh c nc cy hoc tle, i ngang qua lng Gaou, c nh th Anglais, c qun. Nm gi ti Batzng vo trm ngh. Ch trm ny nim n lm. n bt khoai kho m ng m p. T y dn chm ci. ng y phn b, nga khng ai lm. Ngy 16 Novembre 1936 3-10-.l. 5 gi thc, 6 gi ri lt lng bt. By gi ln ng cch 4 km ti Numpschi l ni nh c bc tin Ty-tng khi trc, nay di v Lhassa. Mi mt gi tri ngang qua Galinhkha, i lun (nh lc i ngy 27 Avril, tm ng ni cha ca c Dromo Gueshay v cng dng). Nghe n Ngi tch Choundouss v Iss gh hi thm tin tc. Mt gi ti trm Xhinggiu tm ngh mai i. Cng dng bt ri dng ba, ti ngh m , hai huynh hip bn, hi ra c Dromo thit tch, ngi c ni : ta s tr li trong t nm xa i chng. Ngy 17 Novembre 1936 4-10-.l. 5 gi sng thc, tr nc bt lt lng, 6 gi ri th b i ngang Galinhkha, Xa xinh (Englis). Iss v Choundouss gh i tin, tri qua xm China Ri-canhcng (lc i tm ng 22 Avril, 23, 24) n y ln nga i ln nh. Mt gi ti na nh ti trm Bi-thng-ka, vo trm ngh. Lama Pharijong lo tr, bn o th li qun, cn 2 trng nga 1 yogng bn ung 2 ly tr ngt vi bnh m Ty-tng. Su gi hai huynh v ni i khng ng, mai ti trm khc, c th ca Police s c tin. Ti ngh m Ngy 18 Novembre 1936 5-10-.l. 4 gi thc, 6 gi tr bt, 7 gi th b ln nh Zlla, ti na nh gh qun Npali ung mt ly tr ngt (tin Iss 1 ana) ln nga i 12 gi ti nh (ranh thuc a Anglais v Tibet, xung trin ri ln nh Koubou, gh qun n bnh v ung tr ngt (2 anas) ln nga xung trin ln dnh Koubou nh, on i b xung trin ri ln nga ln nh Nang, gh trm ngh mai i. (Khi i l ngy 20 Avril.) n bt khoai. Bn gi chiu. Ti ngh.

Ngy 19 Novembre 1936 6-10-.l. 3 gi thc, c ch trm thc ni la, 6 gi tr xong, xem tay gim ch gia, cho xem passeport v hnh vua T-l v Taxi on ln ng th b xung ni Nathng. Ba gi ti sui mi ht trin, dc ng gh hai trm dng trc mt ly tr ngt (1 ana) sau ti Zlum mt bnh m (1 ana) ln ng i b ti 5 gi ti lng Linham, vo nh quen lc trc ngh. Ch gia mng v ni i gi v tr. on ung tr Ty-tng v mt ly tr ngt na (1 ana). i nu cm s dng, ti ung mt ly tr ngt ri ngh (1 ana). y, qut, cam, bi, tt ln. Ngy 20 Novembre 1936 7-10-.l. 5 gi thc, sm sa ln ng, 6 gi th b, dc ng cy tri cy (qut) xung dc ni Linh-am, on ln ni Rung-linh 10 gi ti ch, gh tim khch tr mt ly tr v mt bnh, lc trc quen (19 Avril), on i b mt i ln nga ln dc ni, 12 gi ri ti trm xm Trompbng gh trm ngh lun, sng i. T Linh-am ti Kalimpong c nh tranh, cng c n bnh ung tr ht thy (9 anas), n canh ci chung tr (1 ana) Ly 7 anas cho y 1 rupee xi ri 10 anas. Thuyt php, c thy u tu nghe. Ch gia bit Hindou. Ngy 21 Novembre 1936 8-10-.l. 5 gi thc, 6 gi ung mt ly tr 3 psas, khch thng h cm dp, 6 gi ri ln nga ln nh Trm-pbng vi km xung trin, on ti ch Znthapa, ung mt ly tr v bnh bt chin (parlet) 2 anas. on lo ln nga ln dc ni i n Png qu ng ( trn nh). Ch Png c nh trng, nh th, sch s. Phn nhiu nh nc tle sn chu. Cy ci, tre l nhiu, cam cy. Mt xu bn, nm, su tri. Nay ngh ti trm Png (trc l ngy 18 Avril) n cm vi nc mui t qua bui, cc hunh xi tht heo xo ci. Ngy 22 Novembre 1936 9-10-.l. 5 gi thc lo gc yn. Su gi tm bit Png ln ni, 8 gi ti ch Arakara, tm gh tim quen ung tr n bnh m chin Ty-tng, ch tim khng tnh tin tr mi ngi, y l cch tip khch c bit. Hai bnh (1 ana) ln nga i 1 gi ti Kalimpong. Vo nh quen ca Choundouss ng. Ch gia tr thuc t t. Hn tt, t gi m t. Chu theo tc, chiu ti mi n cm, h dng mn, bn o mua hai gi u phng m nu mm

u, n mt ba rt p ming, ch gia v hai huynh c s c bui ung xng. Ti ng nc qu, tuy l trn ni cao 4000 feets. Ngy 23 Novembre 1936 10-10-.l. Thc sm, on tr im tm, tng kinh mi. n ng cm chay xo ca c ch gia nu. Choun-douss a 15 rupee. Tr tin cho Choundouss 1 rupee v Iss 1 rupee. Bn ci o lng 9 rupee 8 anas. Cho c ch gia 8 anas. Huynh h dng xng, bn o v Lama dng tr sa (3 anas). Ti li huynh vui v m o, k mai i ng Ghoom, ngi mai i ng Siligauri, bun qu, trong vi tun s hi hip ti Pht--gia. Ngy 24 Novembre 1936 11-10-.l. 5 gi huynh ng thc, tr, xng. Ba huynh Choundouss, Iss v Lama lo cun gi ln ng, th b qua Trai-si-tr. By gi h i. Bn o li chiu s i xe hi qua gare Siligauri. Ti i xe la v Calcutta lc 8 gi. Ch gia t t lo tr sa, lo mua gim hng bng, nu n ng mua cc vt c thy l 10 anas. n ng ri ngh, 1 gi xe hi li, ng ch gia a ra xe hi, xe n 2R.8 anas bagages b qun cy d. on xe c xung dc ni Kalimpong 25 km (altitude 3.500 feets) 15 km ng bng, hai bn rung nh x ta, la chn , tri qua t ch ni Kandi, Kalagaira. Bn gi ti gare Siligauri. Mua giy 5R.14A.1P. Coolie 2A. Ngy 25 Novembre 1936 12-10-.l. 6 gi xe la ti Calcutta (c m ngi khng ng mt qu) coolie 2 anas, xe nga 8 anas, tm ti cha hi, c thy thy mt u vui mng. By gi tr sa, bnh m, beurre, chui b bn. Tra ng chay ngon ming. Mua mt ci rng tle 2R, mt con dao 5A, s ph t anas. Lo thu xp, ti i ra xe la v Pht--gia. Tm gi i xe ko 5A ra gare, giy xe 4R.7A.2P. Coolie 2A.2P, Gobal 7 anas. Ti ng m, tri ng di rm xe ng. Ngy 26 Novembre 1936 13-10-.l. 6 gi xe ti Gaya, ung tr 2 anas, xe nga i 8 anas. Chn gi ti Bodhi Gaya. Mi mt gi ng, Burma i cm. Khng c Bikku ly khng ng, phi lo i v Sarnath, chuyn xe 1 gi 50. By gi ri xe ti Bnars, mua giy v Sarnath 1 ana. Chn gi ri xe chy, mi gi ti gare, xe nga 3 anas. Mi mt gi ti Tng gi. Trao th cho Secretary, s ph theo xe la 1R. Giy xe Gaya Bnars 2R.5A.

Ngy 27 Novembre 1936 14-10-.l. Lo i i chng cc ni, on lo im tm. Xong lo cng qu. Ti vit th gi v Thin-chn. Sng ng th nh bank v Nhung. o hu Karma trao v hunh thu gim ngy 21 Novembre. The National City bank of New York. (date 18 Novembre 1936) Dear Sir. Under advice from Banque de l'Indochine Sagon office we are prepared to pay you Rs 249-8-0. Please send us your Instructions as to the disposal of he money together with the enclosed recept in triplicate for the amount, duly signed and stamped. Your faithfull, Alkapoor Sub. acct.(1) Ngy 28 Novembre 1936 15-10-.l. Y l, 2 gi khi l, cng nh nm ri, voi ch x li, Scretary v hai v i lo Thng ta, ngi hu lu bc, trong l x li, tng vng che. Kn trng inh i, c x mt tri, ch i chng theo hu, Nht bn, Ty, Xim, Annam, Hindou, Ceylon, Burma, Sngalais, Tibet, Allemand i chng t tu. Xong ri cc nc thuyt php, c thy Ananda Rahoula v ch s khc thng ngn my th ting. Ngy 29 Novembre 1936 16-10-.l. Gi th v Vit-nam Thin-chn v c s Nhung. Nm nay c nhiu ch s cc nc nh : Siam,(1) mt ng (bit cht nh ting Annam nhng cng qu v hai nm nay mi h mi ni cht ting nc nh ln u ni Trung thin) c mt v Allemand bit cht t ting Langsa c mt v Nht bn, mt v Chinois, Sang-hai, c thy u vui v chuyn tr Ngy 30 Novembre 1936 17-10-.l. Nay l ngy cht cuc cng dng, c cuc thuyt php, c cuc India boy Scout.(2) Thin h bun bn ng o vui v.

Trong lc i Ty-tng th ng C s Nht bn Shikou Kawai Japaness, t bit Holy Isipatana Sar-nath v Japan. Cng nhau quen bit ti o trng su thng c d, y l mt tay rt m Pht o. Ngy 1er Dcembre 1936 18-10-.l. Nay im tm ri lo dn dp, h ca h c, lc ang h ca ni trc cha, huynh Allemand ng qun i li, bn thng li bn o mng vo c bn o mt xu chui Kim-cang rng knh tng. M Pht cng hoan h th lnh. S trng Srinivasa ba nay i Bodhgaya c li t tm ln ng v c ni : ti c hi ng T hng cho huynh i Bodhgaya, ngi rng huynh Sarnath qu hn. Ngy 2 Dcembre 1936 19-10-.l. Lo dn dp thu xp c x. Ti son c ti 11 gi, lun dp ng ch c i s i Bnars a bn o v x. Ngy 3 Dcembre 1936 20-10-.l. im tm ri, lo xp c b vo thng, c lung lm, ba ngy xp mi ri. Nay hn s. Chiu rnh rang qut sn tng gi. Rev. via Bhikkhu Budhist Temple Latouch. Road Lucknow. Ngy 4 Dcembre 1936 21-10-.l. Y l, Scretary i Calcutta hi m m khng hay. Ngy 5 Dcembre 1936 22-10-.l. Y l, ba nay ra phng ca S trng. nh l i c Lo Thng ta Laknow v ngi Quc . S trng ving phng, hi bn o c mn o chng ? Tha dng, ngi li n tc mn nm xem. ng th Thinchn, k tn Thin-tr. Sa hai ci ng h v mang v cho S trng. ng h b lnh rt du nn chy khng ni, ch ly du hi ra s th chy ng.

Ngy 6 Dcembre 1936 23-10-.l. Y l, ba nay S trng ung thuc, khng im tm, bn o i ly nc si, tr, sa cho ngi. on lo git y phc, my thng tri vi vn trong tc ng Ty-tng. Ba nay hc thm vn Siam. k ch t b p

Ngy 7 Dcembre 1936 24-10-.l. Y l, on lo hc. Chiu li 4 gi o hu Dham-majoti i Calcutta v c ly gim mt rng em v v mua gim mt ci ng h tri qut 4R.8A mt con dao knh co 1R.4A v mt cun s nht k 1937 cng l 6R.2A, thi tin hunh khng ly, gi cht t tng hin cho bn o. Ngy 8 Dcembre 1936 25-10-.l. Y l, on vit th cho Choundouss v c ng th ca hunh ngy 5-12-36 v gi th recommandes cho banque New York. Dear Champa Choundouss, I am very glad to receive your kind letter, I think you are now at Bodh-Gaya and you have acquired the room. I have many works to do at Sarnath, hence now. I am not able to come to see you, but I that I can get the permission to come to Bodh-Gaya when the venerable Samdhen off lama will come from Tibet, incare I am aware of it. Yours sincerely.(1) Ngy 9 Dcembre 1936 26-10-.l. Y l, chiu i xung tr phng ung tr, pht gp huynh Sangharatana cng ti ung tr, hunh hi bn o rng : Huynh khng v x sao ? Ngn ng bn ni : Sau s v. Huynh c mn n- sao ? Phi, nu khng a t khng n. By gi huynh c hc khng ? C cht t. Th ting no ? Cng y l cu Englis v Hindi. Sau c dng n n u m phi hc ? By gi dng ni cht t cng ngi. huynh tt hn l i

cha Laknow, s tr tr mun huynh n . Huynh bit Laknow cha ? Cha. Thnh th ln v p lm. My li hunh ni trn lm cho bn o nh li T s Lama ni khi cn Lhassa. Ngy 10 Dcembre 1936 27-10-.l. Y l, Verahsapatibar. Ngy 11 Dcembre 1936 28-10-.l. Y l, n, hc, cng qu. Bureau a recu (recom-mande th) Ngy 12 Dcembre 1936 29-10-.l. Y l, 9 gi ng th nh banque The National City Bank of New York. Please send us your instructions as to the dispoas [disposal] of the money together with the recept in dipplicate [duplicate] for the amount, send to you on 18th Novembre 1936.(1) y l giy nhc (to remember) v ngy 9-12-36 (cn th gi l 8-12-36). Ngy 13 Dcembre 1936 30-10-.l. Y l, ng th nh banque The National City Bank of New York, c mt ci chque de 249R.8A.0. (Th ngy 10-12-36) th cng khng phi th tr li ci th ba 8-12-36 gi. Nhng c l ci chque ny l dng. Nay ci gt mt au qu, ti i xung tr phng ung tr khng ng, nh o hu Dhammajoti i ly gim. Ngy 14 Dcembre 1936 1er-11-.l. Y l. Tra ng ri, em giy t bank hi thy k, hunh cng ni y nh trn v ch rnh rng : Nu chi th ngy 11-12-36 th phi, vy tt hn l i vi ngy na. Ngy 15 Dcembre 1936 2-11-.l. Y l, cho huynh China ba ci y v cng.(2) Hunh l ngi Thnghi nn ni chuyn cht cht bng ch Hn m thi. Ti nghip n ng ti nh Thin Lc-gi, chng mt ai quen, ch c mt bn o kt bn o th

hunh mng v ln la. C khc no bn o lc mi t chn ni X-vthnh. Ngh mnh ri li thng ngi. Ngy 16 Dcembre 1936 3-11-.l. Y l. Ngy 17 Dcembre 1936 4-11-.l. Y l. Chiu ng o trng, pht gp huynh China o hu, hunh knh h mt gi thuc t-sng n ca c Quan-m Cu-th. Secretary v ti hi 10 gi. Ngy 18 Dcembre 1936 5-11 .l. Y l, C Secretary v, ai ny u lo phn s, khng b tr, tt qu. Kasiapa Dhammaratana Boacdha Pria Ngy 19 Dcembre 1936 6-11-.l. Y l. Nay c hai ngi Ty-tng n. Ngy 20 Dcembre 1936 7-11-.l. Y l. m nay c c Anglais n, h sa phng cho c, v c n ng th Samanrani(1) php. Nam-m bn-s Thch-ca Mu-ni Pht. Xin khin lng cc nc vn-minh em gng lnh dn diu chng sanh. Tn c l Miss E. Grant Robinson. o hiu l Vajira. Ngy 21 Dcembre 1936 8-11-.l. Y l, ngy hm qua ma kh kh, m nay kh tuyt c hi lnh. Sng kh hu lnh hn cc ba ri. Bn o tho luyn cht t trong s cng qu. Chiu li cu nguyn Pht hu xin ng qu ng tr li Thin-chn-t ng qu tt. . . . . . . . . Duy cn ch huynh Samdhen mt t tun na. Ngy 22 Dcembre 1936 9-11-.l. Y l, nay cng qu trn cha, khng chi l. ng s cho mt tri mn, bn o khng n, h cho Karma v Damaj. Ngy 23 Dcembre 1936 10-11-.l.

Y l. Bn o lnh phn cng qu trn cha lo s sch s i din Pht t. Mi ngy lo lau chi. Nay c ch Lama t v v mi v nam n C-s n cng dng. Ngy 24 Dcembre 1936 11-11-.l. Y l. Chiu nay ng o trng th c c Anglaise ti cha cng dng, th lc kinh k ri, ng Chnh t hng bn em c li gn bn o m ra mt ni : y l v Bikkhu Annam, v ng ni rng : C y London n ra mt thy. on xoay qua ni vi c rng : S Annam bit ting Langsa. C bn hi ting Anglais rng : You speak French ? Yes miss Nay c cho Thy c hay rng : Mai c th Sama-nerani. Ngy 25 Dcembre 1936 12-11-.l. Y l. Chiu 3 gi i xung tr phng ung tr, i ngang qua phng c Anglaise, thy c lo mn ngi co u, thy vy mng v thng. on ti 7 gi i chng ng o trng y l. Ri cuc kinh k th m u lm l th Sadi ni cho c, c th y p, xem ra oai nghi lm. Tam qui xng ri, on th thp gii, ri ct ch ni bnh nc (C. L) ri tho ch trao tay i chng gip vng, rt l c, bn xng nim chc cho c. Ngy 26 Dcembre 1936 13-11-.l. Y l, khng chi l. C Bn o Ceylon qua 10 ngi. Ba nay n ng ri v liu ang ngi vit nht k lin c huynh Buddhapria kho kinh qua ku mi i chp hnh. C ng vin chc chnh ph Ceylon qua my ngy ry, nay xin chp hnh i chng v c mi c Sa-di Anglaise d cuc chung. Ti li c theo quan Hi-ng v Ceylon. Ngy 27 Dcembre 1936 14-11-.l. Nay S gio-ch cm phong sng, nn bn o ly tr sa v liu cho Thy. Tra ng cng vy. 1o. Anagarika Bramhmachavi (Govinda) 2o. Nranakhetto Bhikku (German) Maruyama (Japanese). Ngy 28 Dcembre 1936 15-11-.l.

Y l, nay Thy c bt bnh. Tra ng ri v liu ri qua Kho Kinh xem kinh, bng ng Chnh-t-hng cm t nht bo Bureau bc vo phng c, bn ni rng : Ch s bit Ladenla Darjeeling l ngi representant cho Hi .B.A., ngi t trn, c ng nht trnh y. on c ai ny nghe qua cng c v chia bun cng gia quyn ca Ladenla. Bn o ng bit ngi lc Ghoom. Ngy 29 Dcembre 1936 16-11-.l. Y l, ln cha pht gp s Burma Uza-Gaya (quen ti Bodhgaya Janvier 1936) cho mng on lo triu thi c tng. Xong cuc, ngi h vt thc qu ng cho bn o, em thng tr phng phn cho i chng n, cn phn cho Bu-nanh coolie ti cha. Piaratana thy bn o ly cho S-trng th ni huynh lo cho thy qu, b vy thy nm hoi. Bn o rng : c vy mi c cht cng-c, tt lm. Khi au phi gip nhau. y l mt v Sadi rt t tnh trong tng gi, chng o phn ng u lnh. Song vi bn o th khng lnh ai c, xu nh tt. Ngy 30 Dcembre 1936 17-11-.l. Y l. Khng chi l. Nay S trng ht cm. T i im tm. Khi v, pht S ng th Ceylon. Thy bn thut cho bn o nghe rng : Chng t ni cha S gi th mi S v sm sm ving t. Thy ni c l trong ma nc ti s i v em bn o i cho bit cha v mun li cha cai qun gim cho S th rt tt. Ngy 31 Dcembre 1936 18-11-.l. Y l. Trong lc sm ln cha lau chi ni chnh in, sa son nhang n cho i chng, nht l triu thi. Pht thy Chnh t hng ln gp bn thng vo Chnh in ni rng : S ngy mai ngh o khc th cho S mt t lu cho khe, c lm hoi, ti khng thy ch o no lm c. Bn cn dn i ba phen ri l Pht. Ngy 1er Janvier 1937 19-11-.l. Y l, nay ngh cng qu chnh in, on lo vic khc. Triu thi ri xung tr phng ly bt cng Pht triu thc. Mi gi ng th Th-Cnh, xem th Hi bt nc ci cho ci tu ny nhiu Ma-vng quyn thuc

gho tm, khu la sn-hn, phin-no, nhng vi ai ka, ch vi Bn-o vn l git cam-l ri tm rt mt m. K ch li l thy, nh hoi li Pht dy : C thy chng sanh l cha m, th th bn o nhn c thy li xut khu ca ngi nh li cha m dy con, ry con, qu con, nn vui lng cam th. C chi l ci cung knh l phn s ca con ci. . . . . . . Minh h tm, kin h tnh ? K tm nh h ? Thanh, hunh, xch, bch d ? Phng, vin, trng, on d ? Ngy 2 Janvier 1937 20-11-.l. Y l, triu thi c tng ri cng qu quanh cha cho bt lnh v lc ny Sarnath lnh lung ri, tuy khng snh Tibet ch cng hn cc min n-. Sm mi lm cng vic cht t mi qun lnh v ng mu chy u, gn ct gin. Chiu tr li ci th ca c phn Nhung. Dch k trong kinh Pht tin kip trong bi : The Kind Brahma datta : Triu k lng nhn y l thng, Khc no ly phi i ngi thng. L nhin, nhn-o trong i vn, Nhng th m hay cha ng. i quy tr lnh th my ai, Tr yu k nghch tr nn ti. Khng nu hnh c thun thun tnh, Cng c chm cao phc lc dy. Bn v kim hu. Ngy 3 Janvier 1937 21-11-.l. Y l, tng nim triu thi ri cng qu quanh cha. Tra ng ri i xung nh thuc th ca hi hip cng Shanada hc. Bui chiu i ln m thi trn cha pht gp huynh u-b-tc Ceyloniste dc ng, hunh hi : chng S c i v Ceylon, thy chc cng i cng S c h ? Phi, v ngi c ha em ti i n Quc- Ceylon l bi ch t v x-li Pht (rng ca Pht t ti Ceylon) v cho bit x y. i n sn cha xy gp Chnh-t-hng, th huynh c-s trm lia vi ngi, Ngi day li ti rng : Thy lun khi ti Sarnath, ng i u c. Bch :

bn-o s i Ceylon ri tr li. Vy th ng, ng lun Ceylon. on chuyn vn cht chp k ti gi m thi. o ch ch Thin. Ngy 4 Janvier 1937 22-11-.l. Y l, khng chi l c. Ci tm bn tnh lng trang. Ti tnh khng to sao mang ting i ? Ngh cho cn, hi ai i ! Tm khng ti tnh, phao li sao nn. Ung tc thin nin k Nhi-tn t hu nhi-tn phc. Ngy 5 Janvier 1937 23-11-.l. Y l o trng. V liu 9 gi mi gp th ca Nguyn-vn-Bch, Lc-ninh, gi thm. V kh, v tp, v dit, v o th Ma-ha-bt-nh-ba-la-mt-a chi diu l. Ngy 6 Janvier 1937 24-11-.l. Y l. Chn gi mi gp th ca B-s Vira. i nh th ci tung ht bng, Ma men cng c ng ri tiu. Khng tht, khng h o mu v lai kh. Ngy 7 Janvier 1937 25-11-.l. Y l. o bn phi hnh dic phi luyn. Ngy 8 Janvier 1937 26-11-.l. Y l. Nht trn bt nhim h tham h th. Ngy 9 Janvier 1937 27-11-.l. Y l khng chi l. Chn gi ng lch ca Nguyn-vn-Lung, thy tu chez(1) Dng-ngc-Hi (commercant (2) Th-du-mt) Lch gi ngy 23 Dcembre 1936. o bn phm hnh, v sn, v dc. Ngy 10 Janvier 1937 28-11-.l. Mi rit ti tra lo chng dn treo c. Ba gi m cuc thuyt php, c s

thn Tu ta ch hi din n. Cuc din thuyt 5 gi tan, on ch hi mi ph hi trng i khai mn nh Thin khch. o bt v t cu phc bo. Ngy 11 Janvier 1937 29-11-.l. Dn dp c x, nhp kho, khng chi l c. Tnh i Sangassa ch Pht t sau khi ln ch Thin v Pht mu Maya ri, tr xung Dim-ph ti ni Sangassa. Tm bn tnh tch, h hu ho x Mng bn t-i h ngy h k ho x Ngy 12 Janvier 1937 30-11-.l. Y l. Nay ngy co u. o phi chn, ngy. Ngy 13 Janvier 1937 1-chp .l. Y l. Lc ng thi, huynh Chittagong ang ngi n chng vi bn, vng pht ni ln ting. on gm ht, bn o ly lm l, ng qua thy mt au, ng c s gin ai K hunh ng dy, b n ra tr phng la ni inh i, ri vo khch thin. Hi li th hai ba ry, hunh lng tr, nhng ba trc t, ngy nay li lung hn. Thy vy bt thng tm. o bnh ch ti v thin-duyt thc. Ngy 14 Janvier 1937 2-chp .l. Y l. Sm gh thm huynh Chittagong, mt nhng cn v l. Ba gi Secretary i Calcutta. Huynh Chit-tagong mt mnh ra gare Sarnath, nghe ra hunh cn nh t, nh hu, kh th thi. Ti bn tnh khng, h hu h v ? Ngy 15 Janvier 1937 3-chp .l. Y l. Nay huynh Chittagong lm cung, nn chiu 4 gi S trng Tng gi a hunh ra nh thng Bnars. o bn bt tnh bt cu. Ngy 16 Janvier 1937 4-chp .l. V s l tiu thn tin, hu s l r u phin trng gim. o bn v nhn nh t thit thn , h nhim h dc. Ngy 17 Janvier 1937 5-chp .l. Y l sm ti ng thay, mt lng thanh tnh thng ngy nh nhau. o bn v tr dic v v-minh.

Ngy 18 Janvier 1937 6-chp .l. Y l. o bn v hnh, h thanh tnh, h cu u, h tp, h luyn. Ngy 19 Janvier 1937 7-chp .l. Y l. m nay au rut pha bn hu, c l n ba nay khng tt. Chiu 5 gi c mt ngi ng-l, hai c m v mt ngi n- n tng-gi. Gp bn o ni chuyn ting Langsa cht nh, v ng Anglais bit chp chm. o bn v dm dc h sanh t tn. Ngy 20 Janvier 1937 8-chp .l. Y l. Kh t lng tham bng la trn Cng lm tiu tn ti v thn. o bn v nht thit tnh, h hu khim tn h hu to bo. Ngy 21 Janvier 1937 9-chp .l. Y l. o v sc trn h c xc. Ngy 22 Janvier 1937 10-chp .l. Y l. o phi thin, c, dic phi thn. Ngy 23 Janvier 1937 11-chp .l. Y l. o bn bnh ng, v thin v c v thng v h Ngy 24 Janvier 1937 12-chp .l. Y l. Chiu i ving cha o Join, gn Tng gi. T ngy n Sarnath ti gi, thy m khng r. Nay cng o hu Dhammajoti i xem, vo cha thy c mt ct en mt v t s trn bn n ton bng cm thch trng. Cha cng sch s. on i vng qua thp Pht-t. Hi o hu, nay hunh ct ngha rng : Ni thp ny lm k nim c Di-lc gp Thch-ca ni y. o bn v cu th, v Thin a. Ngy 25 Janvier 1937 13-chp .l. Y l. S trng se da Nhn chi s tnh bn thin t thin bt c.

Ngy 26 Janvier 1937 14-chp .l. Y l. M thi ri, S trng tng gi mi i chng nn li ng ph Php danh ch Pali cho bn o, cho d, c o trng tung h, v c i chng u mun vy, v tn Annam kh ku v kh cho i chng nh. on bn o l Pht v qu chnh gia, l S trng. K s hi c i chng, th mi huynh dng mt tn. Rt cuc S ni xng vi tn Annam th tn Php l Manhgiusshri (Manjusri).(1) Ngy 27 Janvier 1937 15-chp .l. Y l. Ln lt lc ny l lc min Tibet ch tng v bn o ti Pht--gia v i cng dng Sarnath. Ngy 28 Janvier 1937 16-chp .l. V s. Bn v u-trnh-tnh h d kim hu th trnh tng tm ? Nhc liu bn nguyn, tc tri tm v s tr nhi hnh k o. Ngy 29 Janvier 1937 17-chp .l. V s. Chiu bn gi rng nhc chuyn rng hai ci rng cng, bn i thng xung nh thuc nh hai ci, b cn cng gc nn cn nghe au qu, chu hm thn c ti ti li 9 gi th ht. B bui cng phu, nht tng chiu. Khuya li nhp thin, tm thn hy cn nhc vic rng au. Chun ly vn y m qun tng. Thy th kia nghe au hay phong ha chng ? Nhng bn cht y c ci t tnh khng bit au. Vy ch ai au ? Rng chng ? Rng cng c t tnh khng bit au v nh ra ri n vn cng kh. Ai au ? Ta chng ? Ta bn tnh khng tch. Thn thc chng ? Khng v thn thc cng khng c tnh au i ! ch vng tng in o ch ai Ngy 30 Janvier 1937 18-chp .l. V s, y l. Song ngy nay nghe trong ming khng cn ci au nhc chng ngi nh ci ba trc. Trn ngy pht gic ch chu au trong bn, nm gi m khng au lun khi v sau. C khc k tu hnh chu ci kh bnh chin cng ch t vng mng tng, ma vng trong mt thi gian, thng ng ri th s ng an-tnh trong nn o Nay S trng i a huynh Chittagong v x v c k n-vit du lch cng dng, chu em v Chittagong ni t nh ca hunh. Nam m Pht, t bi

ho lc, ri no tr ca hunh cho hn nh c phng tu hnh oi cng, dit nghip. ng th Bt-nh-m v tp ch bn cun. Ngy 31 Janvier 1937 19-12-.l. Y l. Nay ng th c phn v th ca Thin-thai thin gio tng Lin-hu hi v bn cun tp ch Bt-nh-m ngy hm qua. Ngy 1er Fvier 1937 20-12-.l. Y l. im tm ri tr v Tng-gi pht gp khch n-vit Ceylon n mt v tui li ngoi nm mi, c b valise, gi, gi m ng ni cng S trng chi chi khng r, on nghe li th tn nh xe a khch t Bnars vo Sarnath, tha dp khch xa ng, gi c ot ca ng 10 rupee. on S-trng bn ku tn nh xe li hi, n chi ngc chi xui. Pht c ch i chng u li hi n lng xng, n c chi v mc ti ra 2 rupee rng : ng tr tin xe c 2 rupee y thi, c tin g khc. on my hunh n , tc nm xe th thy 10 rupee tn nh xe du, lin tri h ln c lnh lng n, lin r t s, nhng S trng ni thi tha n v, ly s tin th thi. Ngy 2 Fvier 1937 21-12-.l. Y l. Nay c con Ladenla n cng dng cu cho cha, bn o c ra mt m an i ngi. Ngy 3 Fvier 1937 22-12-.l. Y l. Ngy 4 Fvier 1937 23-12-.l. Y l. Nay gi th cho thy phn Nhung v huynh tri ph Minh Chnh v mt ci th cho bn s Thin-thai thut v vic i Ty-tng. Ngy 5 Fvier 1937 24-12-.l. Y l. Ngy 6 Fvier 1937 25-12-.l. Y l. Ngy 7 Fvier 1937 26-12-.l. Y l. Ngy 8 Fvier 1937 27-12-.l. Y l. Scretary v 8 gi mi.

Ngy 9 Fvier 1937 28-12-.l. Y l. ng th ca Thin-tr v ca thy phn Nhung. Tr li v cho php c vi lnh o trng Thin-chn. C 50 boys scout Ceylon n, chiu mi chp hnh c Tng gi cng h chung ng. Lun dp y Thy T hng i Calcutta. Ti 10 gi 30 ma. Ngy 10 Fvier 1937 29-12-.l. Y l. Sng nay kh tri mt m nh hi hm c ma. Ngy 11 Fvier 1937 mng 1 Tt-1-inh Su. V s. Ba nay tri cng ma kh hn hm kia. Kh hu rt mt-m. Ngy 12 Fvier 1937 2-1-.l. Y l. Hi khuya tri ging ma rt d di. Sng thc thy c ng linh lng nc ma. C ngy u m, ti chiu 4 gi mi c l bng mt tri. Ngy 13 Fvier 1937 3-1-.l. Y l. Ngy 14 Fvier 1937 4-1-.l. Y l. Sadananda mua gim mt tp giy 3A. Ngy 15 Fvier 1937 5-1-.l. Y l. Khi vit cun Yataka.(1) Ngy 16 Fvier 1937 6-1-.l. Y l. Ti i ln cha m thi ri tr v lo dn liu qua kho kinh, v bui mi c bch cho S trng tng gi r, xin dn liu ch kho kinh rt thanh-tnh. S hoan-h. Ngy 17 Fvier 1937 7-1-.l. Y l, n ng ri, s trng bn i v ng kho kinh, gh xem liu ca bno. Ngy 18 Fvier 1937 8-1-.l. Y l. T y bnh phc thn th, quyt nh khng dng tiu-trai-minh tng. Ngy 19 Fvier 1937 9-1-.l. Y l. Ngy 20 Fvier 1937 10-1-.l. Y l.

Ngy 21 Fvier 1937 11-1-.l. Y l. Ba gi sng tri ma mt m nh nh. Sng ra u m ti 9 gi 10 gi r r ma. Ngy 22 Fvier 1937 12-1-.l. Y l. Ngy 23 Fvier 1937 13-1-.l. 12 gi i Bodh Gaya, i xe ba gi chiu gi 2R.5A. By gi ti Gaya, mn xe nga i vo Pht--gia 0R.8A. Hai huynh Choundouss, i Samdhen khng ng nn tr v Ghoom. Nghe ra th huynh Samdhen cn Lhassa, cha ri vic. Th bn o phi i hunh ti ng thin mi tr li Pht--gia. Ngy 24 Fvier 1937 14-1-.l. Ba nay i ving ch Pht t th thc ca c Sugata. V n ng ri ti cng dng rc va Rm. Ngy 25 Fvier 1937 15-1-.l. Thu xp lo i ra Gaya ng tr v Sarnath. n ng ri mt gi i ra Gaya ngh m. i cng S c Seinivasa, xe nga 6A s c bao. Ngy 26 Fvier 1937 16-1-.l. Sng bn gi thc, ung tr n bnh m, nm gi ra gare. Su gi ba mi xe chy mua giy 2R.5A. Xe nga li gare s c bao 11 gi 30 ti Bnars. i xe la 2 gi 30 chiu v Sarnath xe la 1A v xe nga ti gare Sarnath v Tng gi s c bao. Huynh Sangharatana a 2R tin Lama cng dng mi s. Ngy 27 Fvier 1937 17-1-.l. Sm 10 gi 30 lo n ng ri th b ra gare i Bnars thng vo thnh ph n ving Naragacha-tram Agent v ly gi nm (1935 Mai 1er) cch nhau mt nm ngoi, nay gp mng r. Chiu li gare v Sarnath 10 gi 30. Ngy 28 Fvier 1937 18-1-.l. Y l. ang lc ri ng thc, huynh r bn o ra xem mt ngi sao. Rt l, gia ban ngy tri nng chi chang m ngi sao y thy t r, th nu ban m th t chiu rng lm. im tri rt l. Ngy 1er Mars 1937 19-1-.l. Y l.

Ngy 2 Mars 1937 20-1-.l. Y l. Ngy 3 Mars 1937 21-1-.l. Y l. Ngy 4 Mars 1937 22-1-.l. Y l. Ngy 5 Mars 1937 23-1-.l. Y l. Ngy 6 Mars 1937 24-1-.l. Y l. Ngy 7 Mars 1937 25-1-.l. Y l. Ngy 8 Mars 1937 26-1-.l. Y l. Ngy 9 Mars 1937 27-1-.l. Y l. Ngy 10 Mars 1937 28-1-.l. Y l. Ngy 11 Mars 1937 29-1-.l. Y l. Ngy 12 Mars 1937 30-1-.l. Y l. Co u. Ngy 13 Mars 1937 mng 1-2-.l. Y l. Ngy 14 Mars 1937 2-2-.l. Y l. Ngy 15 Mars 1937 3-2-.l. Y l. Ngy 16 Mars 1937 4-2-.l. Y l. Ngy 17 Mars 1937 5-2-.l. Y l. Ngy 18 Mars 1937 6-2-.l. Y l. Ngy 19 Mars 1937 7-2-.l. Y l. Ba nay trong mnh bnh, thn thy (t) nhc lm. l ti s mt nhc i Ty-tng m ra. Ngy 20 Mars 1937 8-2-.l. Nm ngh, ct ba ngy nay.

Ngy 21 Mars 1937 9-2-.l. Ngh. Ct ng. Ngy 22 Mars 1937 10-2-.l. Ngh. Ct ng. Sm mi i triu thi. Thy chnh t hng v lc 12 gi 30, li phng thm. Chiu 3 gi, ly ve gic thn lin ht nhc mi. Chiu i m thi. Ngy 23 Mars 1937 11-2-.l. Nay khe nh thng. Y l. Ngy 24 Mars 1937 12-2-.l. Y l. Scrtary i Ceylon 7 gi 30 ti. Ngy 25 Mars 1937 13-2-.l. Y l. ng th o trng, thnh phn b cu am K L v. Thin Sagon. Ngy 26 Mars 1937 14-2-.l. Y l. ng tp ch Thin-thai Bt-nh-m. Ngy 27 Mars 1937 15-2-.l. Y l. Ngy l Hindou. Ngy 28 Mars 1937 16-2-.l. Y l. Ngy 29 Mars 1937 17-2-.l. Y l. Ngy 30 Mars 1937 18-2-.l. Y l. Ba nay sm sa i Calcutta cng hai v Sadi : Dholoka v Dharatana. n cc liu tm bit ch-s v i-chng. Chiu 6 gi ln xe nga thng ra gare Caut mua giy 5R.14A.3P. Chn gi ti xe chy. Xe cht nh nm. C m ngi dt da. Ngy 31 Mars 1937 19-2-.l. Su gi xe ti Calcutta. n cng-s Hi ra mt T-hng v ngi mc bn vic cha i Ceylon. Dng tiu trai ri hip cng ch v i trng tri ng ly Certificat(1) mi i Ceylon ng. Phi i by ngy. Ngy 1er Avril 1937 20-2-.l. Mt gi theo chn Gopal i Clive street. n nh banque lnh tt s bc. Ngy 2 Avril 1937 21-2-.l. V s. Xem kinh b Thch Ca ng ha s tch.

Ngy 3 Avril 1937 22-2-.l. V s. thc so Ngy 4 Avril 1937 23-2-.l. V s. T hng i Ceylon. Tri chn nm qua kt Pht duyn Thanh tm tnh t p mu thuyn. Ngy 5 Avril 1937 24-2-.l. V s. Ngy 6 Avril 1937 25-2-.l. a 25R mua giy tu. Ngy 7 Avril 1937 26-2-.l. V s. Ngy 8 Avril 1937 27-2-.l. High priest(1) ti. Ngy 9 Avril 1937 28-2-.l. Mua hai films 2R Ngy 10 Avril 1937 29-2-.l. Ba nay xung tu i Ceylon. Ba gi chiu t gi. S c Calcutta a i xung bn. Ba xe kin. Bn gi xung tu, sp t hnh l xong, i trnh quan lng y xt vt trng tri, xem certificat mdical(1) xong, an ngh. Khuya tu gi neo. Ngy 11 Avril 1937 30-2-.l. Sng ra thy bin mnh mng. Ngy 12 Avril 1937 mng 1-3-.l. Tri bin. Ngy 13 Avril 1937 2-3-.l. Tri bin. Ngy 14 Avril 1937 3-3-.l. Sri Mahabodhi (where have Bodhi tree. Anuradhapura. P. Lobombo 127 nules Kandi. Tooth temple. Ngy 15 Avril 1937 4-3-.l. V s. Sri Mahabodhi

Anuradhapura Kandi. Tooth temple. Ngy 16 Avril 1937 5-3-.l. V s. Thy Culao Ceylon. Ln xe hi v cha quen ca S c ngh, i ba ngy cho chng bn o sp cuc tip rc S c v cha cng gn y khng xa. Chiu s cha ny thuyt php v trong xm rc thuyt php. Ngy 17 Avril 1937 6-3-.l. Sm mi su gi tu ti Ceylon. By gi cp cu. Ch b-s t v v bn o chc rc. Quan c s Tn o xung tu ly tn h, ch tm tr, cc vic xong, ng mn xe bn ch hnh l n s thng chnh cch bn tu t trm thc. n cu s thng chnh c Php s Dhamaloka chc rc s c. C v bn o lo gim hnh l, s thng chnh phui pha. on n phng Lng y cho giy visite(1) v nh thuc s ti phi hai ngy trnh. Ngy 18 Avril 1937 7-3-.l. C xe hi rc S c v bn o n nh thuc Clinique trong qun trnh giy Certificat ca quan thy hm qua K tn ri v cha. Trong xm rc cng dng ng. Mi hai v b-s ng i. Ngy 19 Avril 1937 8-3-.l. Chiu ba gi, bn bn o t ca S c rc v cha. C x trng phch trc vi trm (200) ngi nam n ng bng hu dng cng. i 3 km c xe hi cho S c v bn o cng S Dhamaloka a i ng ngi chung xe hi. Khi n cha th c vi mi v B-s ra rc xung xe ri a lun ln ging ng. Ch B-s b co ci l lch ca S Sasanaseri ba nm Saranath, hi .B.. Rt vic, thy c ng thuyt v tn cng c ch B-s v bn o sp t l rc ngi rt long trng. Bn o kh lm thinh, ng dy l S c cm n Ngi v c nh c Ngi m bn tng ng hng cuc tip rc v l ch B-s p n tip rc v Bn o cng lao, bn tng chc th th an lc, sanh thin cp nhn.

Ngy 20 Avril 1937 9-3-.l. Sng ro khp xem cng quc chi t. Cha ct trn nng vung vc by mt, ln ct Pht cao ln quang minh, y vng kiu thy ba. L Pht ri i cng qu qut quanh cha. C ngy bn o np np, s c khng ngh ng, ngi sm mi ti ti, khuya 11 gi mi ng ngh. Phn ng, nghe c thy si Annam khng bit th no nn c xem bn o. Ngy 21 Avril 1937 10-3-.l. Cng vy. Ba nay sm mi c b thn ca S c n. S ku bn o rng : C y l b thn ca ti. on b chuyn vn cng thy chp lu bn l S con v bn o. Xem b cn si lm. Ngy 22 Avril 1937 11-3-.l. Cng vy. Chn gi i cng S i ving mt ngi bn o v b ct chn (tri) cc g i n cha khng ng, c th nhi n cha. Chiu ba gi cng i thm mt v C-s au. n ni th ngi bnh i nh thng. Dc ng xem vn tc rung nng y nh x Annam. Nm gi v ti qun ca mt ngi bn o, bng c D ca S c thy S c bn dn lng khng ni, khc ti van bi, lm S cng a ly. C v au lng mt con trai cch ba thng ri, nay thy Si chu bn ti chuyn con khng hi hip cng S ng. i nc limonade. Ngy 23 Avril 1937 12-3-.l. Hai gi chiu i trnh din Docteur ln cht, i xe hi ri i lun ln S Dhamaloka, i thuyt php ti cha mi ch Madamep ti 11 gi v ti cha 12 gi khuya. Ngy 24 Avril 1937 13-3-.l. Y l. Ngy 25 Avril 1937 14-3-.l. Ba nay 9 gi c xe hi li rc i d cng dng ti lng bn o cha.

Th th mt ci php kh, mt si thc i. V ti cha 1 gi 30 bn o nghe rng c quan gim c s tun cnh n ving, mun bit bn o c passeport khng. Nm gi n ly tn h v xin em passeport v bt. Ngy 26 Avril 1937 15-3-.l. Sm tm gi lnh n, em dclaration(1) bin y lut bo k tn. S Sasanaseri v s Dhamaloka bo kit. Tra th thnh ng th ti nh m ca S Sasa-naseri. Ngy 27 Avril 1937 16-3-.l. Y l. Ngy 28 Avril 1937 17-3-.l. Y l. Ngy 29 Avril 1937 18-3-.l. Y l. Ngy 30 Avril 1937 19-3-.l. Y l. Ngy 1er Mai 1937 20-3-.l. Y l. Ngy 2 Mai 1937 21-3-.l. i Colombo cng S trng. Ngy 6 Mai 1937 25-3-.l. Ving Gio ch ti i hc Pali ng. Ngi (cho) mt mi v mt ci khn. V ng ti cha Negombo. Ngy 7 Mai 1937 26-3-.l. i ving cha Negombo. Cha giu, p hnh quanh vch c thy 80.000R. Th thnh ti Bch-y-gia. Tr v cha nh Negombo. Ngy 8 Mai 1937 27-3-.l. n na h ng. Chiu 1 gi 30 i a mt m xc xa cha 10 km. Ti 6 gi t gi ch t i v cha S trng. ng th huynh Siha. Ngy 9 Mai 1937 22-3-.l. Tra i th ng th vi s Dhamaloka v hai v sa-di. Ti 6 gi i cng S

trng th th m ni mt ngi gi bnh. Ngy 10 Mai 1937 23-3-.l. Tra cng S trng i qua cha th thnh thc. Bn o thuyt php s s, thnh gi rt vui lng. S trng thng ngn. Th th mt ci y. Ngy 11 Mai 1937 1er-4-.l. Hai gi chiu i ra n xe i Colombo cng hai v Sadi ng lo i Passeport v s Tun cnh n cha mi n Cng s ng i Passeport. Ngy 12 Mai 1937 2-4-.l. 9 gi i chp hnh ng gn Passeport : 2R. 4 gi i thm huynh Siha ti nh thin Burnese ng Demetagoda 160 i mt mnh. L tn vng Anglais, h r i xem, t kiu. Ngy 13 Mai 1937 3-4-.l. Y l. Ngy 14 Mai 1937 4-4 .l. Ly hnh i li C.I.D police office. i vi Soma-nanda v Dhamaloka. Ly th i Consulate French. Ngi i khi. Hn mai 11 gi li. Ngy 15 Mai 1937 5-4-.l. 10 gi i cng Dhamaloka, n Consul France. Mi mt gi Dhamaloka v, mt mnh i ti 1 gi 30 ri Passeport, ng 6R.45 cents. i li s C.I.D, th by chiu khng lm vic, v th hai li. Nhn i c ngy. Ngy 16 Mai 1937 6-4-.l. Chiu li Burners Rest thm Siha. Ngy 17 Mai 1937 7-4-.l. Mt mnh mi gi mi n s C.I.D. police ly th v Passeport ri cng tn lnh n s Passeport office trnh th. Cho tn lnh 0R.25. 11 gi ri vic, lnh Passeport v, thy k ni, Ceylon khng cn vis. Chng tr v India th trc mt tun phi n vis. V Mahabodhi, n ng ri tr v Negombo. n bn xe hi Pitakotawa gp xe hi quen mi v. Mua nho v pomme 1R. Ngy 18 Mai 1937 8-4-.l. S trng bnh, bt th ng thc. Ngy 19 Mai 1937 9-4-.l.

S i Dispenserie. Bt thng dm cn khi, mt ngot Ceylon nh khi. Ngy 20 Mai 1937 10-4-.l. Ba nay bn o sa son cha, dng ca ng rc l Nit-bn. Ngy 21 Mai 1937 11-4-.l. Negombo to colombo 0,30C to Pellawatta Surammaramaya 0,10C. I. maligakanda M.B. Mandira Iram = to Bogas Handiya. Fr. Bogas Handiya to Pitakotuwa (Pass stand) 0,04 cents. Ngy 22 Mai 1937 12-4-.l. Ba nay khng c bn o cng dng (cha nu) n ng thi th thnh ti nh D ca S c. Th dit, t bn, tm s lon. Thc qu kh bn v-lai. Thc Pht php ti kh. i ! chn nm tri tt la ng tiu ma, hay u cn vi ni tro m la. Ngy 23 Mai 1937 13-4-.l. Ba nay bn o n cng Pht cp tng. Chn nm an n da mu thin, Tnh dc tham tm sch o in. m la kha tro lng chng ng, Gi khuya lng ly nhc trn duyn. \ Trn duyn nghip th cng cn sao ? Cn np ni m l mu, Hu chiu mt-na, kh la thc, Ka ka tiu t c l bao. Ngy 24 Mai 1937 14-4-.l. Nay l ngy va Nit bn Pht t Thch Ca ni nc Ceylon cc cha, thp u treo phan phng c x chng dn ca cha v my no ng lm ca gi rc r. Su gi chiu nhp l. Bn o cc cha u ng o n

cng dng nghe thuyt php. Nay Bn o v S c khuyn lm vo trong ti ging ng thuyt php ting Anglais. S thng ngn li ting Sinhalese. on cng s 9 gi ln xe hi i n cha d cuc l Sadi nhp o, bn v nh t 9, 10 tui. Thn tc cng bn o cng b y, bt th v l bi bn Sadi. Mi mt gi ri ri cuc i thng n qun Gampa xem : C ch ph x chng dn dp en kiu, c chng hnh tch Pht rt kho 2 gi sn xe ti cha. Ngy 25 Mai 1937 15-4-.l. Nay, ng th thnh. S c i Colombo v Negombo thuyt php. Ti bn o rc Dhamaloka php s thuyt php. Ngy 26 Mai 1937 16-4-.l. V s, nay ht ngy va. Th nht bt th tiu trai. ng th ca anh Nhung rng c c-thng (tc l c bn ca ng mi To) t t. M Pht ! Nht m nht trc giai do tin nh, h hung sanh t. Tch gi an gi. Ngy 27 Mai 1937 17-4-.l. From Colombo to Jalaimannaram. Fr. Jalaimannaram to Dhanuskodi (by steamer) Fr. Dhanuskodi (to Madras) Admore station 14R to Central station and to Calcutta (about 1 km). Bn o h 15R. Ngy 28 Mai 1937 18-4-.l. 8 gi 30 ti xe chy, mua giy 14R.30. Ngy 29 Mai 1937 19-4-.l. 7 gi 30 ti bn tu. Mi mt gi tu ti bn Dhanuskodi. Ln thng chnh xt gi lc lng. Ngy 30 Mai 1937 20-4-.l. 7 gi xe ti Egmora, i xe li Central station. i 8 gi ti xe chy Calcutta. Mua giy 21R.3A.9P. Li Dharamshala, n ng cng ngi h dn. Ngy 31 Mai 1937 21-4-.l. Mua giy i Calcutta 21R.3A.2. Chiu ti 9 gi xe chy. Ngy 2 Juin 1937 23-4-.l.

Sm mi 7 gi xe ti Calcutta. i li cha. on chiu 8 gi i xe v Sarnath. Ngy 3 Juin 1937 24-4-.l. Sng ti Bnars, ngi xe 10 gi v Sarnath. i chng mng r. on lo thu xp ly hnh l xong, n ng. K 1 gi 30 cng s Kasyapa ln xe nga i ra Bnars mua giy tr li Calcutta. Ngy 4 Juin 1937 25-4-.l. Sng ti. Mn hi tu. Vit th cho hng. Ngy 5 Juin 1937 26-4-.l. i k tu 10 Juin. Ngy 6 Juin 1937 27-4-.l. Li ng Phear thm v chng ng Liu Minh. on thut s phi tr v x. Trao bc th xin trao gim Samdhen lama, khi hunh tr li Gaya trong ma ng. Ngy 7 Juin 1937 28-4-.l. Mua giy tu ti Clive Street No 4. Ri i li s Passeport trnh Passeport. Ngy 8 Juin 1937 29-4-.l. Thnh Pht tng. Ngy 9 Juin 1937 mng 1-5-.l. i li hng i tin Singapore. Ngy 10 Juin 1937 mng 2-5-.l. 1 gi 30 chiu. S Jinaratana v Pyaratana cng mt v Sinnalese a xung tu. Xe kin i 1R.8A. Quan thy 5 gi n xem xt ri 10 gi ti tu lui. Ngy 11 Juin 1937 3-5-.l. Ng bnh m. Ngy 12 Juin 1937 4-5-.l. Ng bnh m. Ngy 13 Juin 1937 5-5-.l. Ng bnh m. Ngy 14 Juin 1937 6-5-.l. Ng bnh m. By gi ti Penang. S Immigration xung xt. Trnh Passeport. Nhn. Tu 2 gi i. Ngy 15 Juin 1937 7-5-.l. Ng bnh m.

Ngy 16 Juin 1937 8-5-.l. Ng bnh m. Ngy 18 Juin 1937 10-5-.l. 2 gi sng ti Singapore. By gi Quan thy xung xem ri. Tu ch c hai mi lm ngi i li nh dng ng ti mt cc c lao nh xa Singapore t cy s. Buc nm ngy. Ln bn, bt xng ( tuve) tm Sulfurique. Chn gi lnh n, t nu ly. Ngy 19 Juin 1937 11-5-.l. 9 gi i lnh vt thc : go, khoai lang bn c, hnh tu mt c, du da, bt c-ri, t, mui, hp sa, ng, tr, bt m v ci, mt ci ni. Ngy 20 Juin 1937 12-5-.l. Y l. Ngy 21 Juin 1937 13-5-.l. 7 gi quan thy li thm. 9 gi lnh nu ri n ng. Ngy 23 Juin 1937 15-5-.l. 7 gi matin,(1) tu li ch i Singapore. S thng chnh xt ri cho i. i li tim ng Qung an ( ) ngh. Mi gi li s Passeport. Li hng mua giy tu 18D,50. Gp ng Nguyn vn Th (Sadec), gi li thm Mr. Qi (Kho bc). Ngy 24 Juin 1937 16-5-.l. Singapore. Ngy 25 Juin 1937 17-5-.l. Singapore. Ngy 26 Juin 1937 18-5-.l. 9 gi xung tu. Ngy 30 Juin 1937 22-5-.l. 7 gi v ti Sagon, v ti am 11 gi tra. Chiu ti ln ving anh mi (Nhung) v tr 81$,77 tin cp tng. Khi chp ngy 3-4-60 Chp xong ngy 29-1-61 mng 8-3-Canh t 13-12-Canh t*

posted March 12, 2006 ---o0o--Ht

You might also like