Phn 1 - Cc v d v ti sn thu thu nhp hon li V d 1: Ghi nhn v hon nhp ti sn thu thu nhp hon li pht sinh

t khon l tnh thu cha s dng:

Khon l tnh thu l khon l pht sinh t hot ng kinh doanh ca doanh nghip do cc khon chi ph hp l, hp l ln hn tng doanh thu v c php chuyn l theo quy nh ca c ch ti chnh hin hnh (chuyn l trong vng 5 nm) khu tr s thu TNDN ca cc nm trong tng lai khi doanh nghip c thu nhp chu thu. Cc khon chi ph khng c khu tr vo thu nhp chu thu TNDN trong nm bo co to ra chnh lch vnh vin gia li nhun k ton v thu nhp chu thu khng c coi l l tnh thu (xem phn cui v d). Gi s trong nm 2007, tng doanh thu bn hng v cung cp dch v ca doanh nghip l 1.000 triu ng; Tng chi ph l 1.300 triu ng (gm gi vn hng bn, chi ph bn hng v chi ph qun l doanh nghip), trong chi ph hp l c khu tr cho mc ch xc nh thu TNDN l 1.200 triu ng. Kt qu kinh doanh ca doanh nghip (li nhun k ton) trong nm 2007 l l 300 triu ng, trong l tnh thu l 200 triu ng. Cui nm 2007, khi lp bo co ti chnh, cn c vo cc du hiu ca th trng, doanh nghip c tnh trong nm 2008 s c li nhun trc thu l 1.500 triu ng. Khi lp BCTC nm 2007, doanh nghip xc nh ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t khon l tnh thu cha s dng trong nm 2007 nh sau: Ti sn thu thu nhp hon li = L tnh thu x Thu sut c ghi nhn trong nm 2007 = 200 triu ng x 28% = 56 triu ng K ton ghi: N TK 243: C TK8211: 56 triu ng 56 triu ng

Trch Bo co kt qu hot ng kinh doanh nm 2007 ca doanh nghip nh sau: n v tnh: Triu ng Doanh thu bn hng v cung cp dch v: Gi vn hng bn, chi ph bn hng v QLDN: 1 1.000 (1.300)

Li nhun k ton trc thu: Chi ph thu TNDN hon li: Li nhun sau thu TNDN:

(300) 56 (244)

Nm 2008, doanh nghip c s liu sau: Doan2h thu bn hng v cung cp dch v: 4.000 triu ng, trong doanh thu chu thu TNDN l 3.900 triu; Tng chi ph l 2.600 triu, trong chi ph hp l c khu tr vo thu nhp chu thu: 2.400 triu ng, Li nhun k ton trc thu: 1.400 triu ng, li nhun chu thu l 1.500 triu. Khon l tnh thu trong nm 2007 c chuyn l sang nm 2008 v khu tr vo thu nhp chu thu. S thu TNDN phi np trong nm 2008 = (Li nhun chu thu nm 2007 - l tnh thu) x 28% 364 triu = (1.500 triu - 200 triu) x 28% Nm 2008, khi lp BCTC, doanh nghip phi hon nhp khon ti sn thu thu nhp ghi nhn t nm 2007: K ton ghi: N TK 8211: C TK 243: 364 triu ng 364 triu ng

Trch Bo co kt qu hot ng kinh doanh nm 2008 ca doanh nghip nh sau: n v tnh: Triu ng Doanh thu bn hng v cung cp dch v: 4.000 (2.600)

Gi vn hng bn, chi ph bn hng v chi ph QLDN: Li nhun k ton trc thu: Chi ph thu TNDN hin hnh: Chi ph thu TNDN hon li: Li nhun sau thu TNDN: 1.400 (364)

(56) 1.080

Theo quy nh hin hnh, cc khon chi ph khng c tnh l chi ph hp l, khu tr cho mc ch thu v to ra chnh lch vnh vin gia li nhun k ton v thu nhp chu thu, khng c dng ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li v thu thu nhp hon li phi tr gm: 2

- Cc khon chi khng c y ho n, chng t theo quy nh hoc ho n, chng t khng hp php; - Cc khon chi do ngun kinh ph khc i th. - Chi ph khu hao ti sn c nh thuc mt trong cc trng hp sau: + Chi ph khu hao i vi ti sn c nh khng s dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ho, dch v. (tr ti sn c nh phc v cho ngi lao ng lm vic ti c s kinh doanh nh: nh ngh gia ca, nh n gia ca, nh thay qun o, nh v sinh, b cha nc sch, nh xe, phng hoc trm y t khm cha bnh, xe a n ngi lao ng, c s o to, dy ngh, nh cho ngi lao ng do c s kinh doanh u t xy dng c trch khu hao tnh vo chi ph hp l). + Chi ph khu hao i vi ti sn c nh khng c giy t chng minh c thuc quyn s hu ca c s kinh doanh (tr ti sn c nh thu mua ti chnh). + Chi ph khu hao i vi ti sn c nh khng c qun l, theo di, hch ton trong s sch k ton ca c s kinh doanh theo ch qun l ti sn c nh v hch ton k ton hin hnh. + Chi ph khu hao i vi ti sn c nh khu hao ht gi tr. + Chi ph khu hao i vi cng trnh trn t va s dng cho sn xut kinh doanh va s dng cho mc ch khc th khng c tnh khu hao vo chi ph hp l i vi gi tr cng trnh trn t tng ng phn din tch khng s dng vo hot ng sn xut kinh doanh. - Chi ph nguyn liu, vt liu, nhin liu, nng lng, hng ho phn vt mc tiu hao hp l, b tn tht hoc b h hng c cc t chc, c nhn bi thng. - Chi ph tin lng, tin cng thuc mt trong cc trng hp sau khng c tnh vo chi ph hp l, hp l cho mc ch xc nh thu TNDN: + Chi ph tin lng, tin cng do c s kinh doanh chi ngoi hp ng lao ng hoc tho c lao ng tp th. Chi ph tin lng, tin cng chi khng c hp ng lao ng hoc tho c lao ng tp th theo quy nh ca php lut v lao ng tr trng hp c s kinh doanh thu lao ng thi v hoc v vic. 3

+ Cc khon tin thng cho ngi lao ng khng mang tnh cht tin lng, khng c ghi trong hp ng lao ng hoc tho c lao ng tp th. + Tin lng, tin cng ca ch doanh nghip t nhn, ch h c th, c nhn kinh doanh. Th lao tr cho cc sng lp vin, thnh vin ca hi ng thnh vin, hi ng qun tr khng trc tip tham gia iu hnh sn xut, kinh doanh hng ho, dch v. - Chi ph ca c s kinh doanh mua hng ho, dch v khng c ho n, c php lp Bng k thu mua hng ho, dch v mua vo (theo mu s 01/TNDN km theo Thng t 134/2007/TT-BTC) nhng khng lp Bng k km theo chng t thanh ton cho c s, ngi bn hng, cung cp dch v trong cc trng hp: mua sn phm lm bng my, tre, ci, da, c, ca ngi nng dn trc tip lm ra; mua sn phm th cng m ngh ca cc ngh nhn khng kinh doanh; mua t, , ct, si ca ngi dn t khai thc; mua nng, lm, thu sn ca ngi sn xut, nh bt bn ra; mua ph liu ca ngi trc tip thu nht, mua dng, ti sn ca h gia nh, c nhn qua s dng trc tip bn ra v mt s dch v mua ca c nhn khng kinh doanh. - Phn chi ph tin n gia ca hng thng cho mi ngi lao ng vt qu mc lng ti thiu do Nh nc quy nh i vi cng chc Nh nc. - Phn chi ph tin n nh lng chi tr cho ngi lao ng lm vic trong mt s ngnh c bit vt qu mc ch Nh nc quy nh. - Chi thng sng kin, ci tin m c s kinh doanh khng c quy ch quy nh c th v vic chi thng sng kin, ci tin, khng c hi ng nghim thu sng kin, ci tin. - Chi ti tr cho gio dc khng ng i tng quy nh, khng c h s xc nh khon ti tr di y: + Ti tr cho gio dc gm: ti tr cho vic m trng hc theo cc hnh thc cng lp, dn lp v t thc thuc h thng gio dc quc dn theo quy nh ca Lut Gio dc; Ti tr c s vt cht phc v ging dy, hc tp v hot ng ca trng hc; Ti tr hc bng cho hc sinh, sinh vin thuc cc c s gio dc ph thng, c s gio dc ngh nghip v c s s gio dc i hc c quy nh ti Lut Gio dc; Ti tr cho cc cuc thi v cc mn hc c ging dy trong trng hc m i tng tham gia d thi l ngi hc. 4

+ H s xc nh khon ti tr cho gio dc gm: Bin bn xc nhn khon ti tr c ch k ca ngi i din c s kinh doanh l nh ti tr, i din ca c s gio dc hp php l n v nhn ti tr (theo mu s 02/TNDN ban hnh km theo Thng t 134/2007/TTBTC). - Phn chi bi thng, tr cp cho ngi b tai nn lao ng, bnh ngh nghip vt qu mc quy nh. Chi mua bo him nhn th cho ngi lao ng. - Chi ph tr tin in, nc i vi nhng hp ng in nc do ch s hu cho thu a im sn xut, kinh doanh k trc tip vi n v cung cp in, nc khng c chng t thuc mt trong cc trng hp sau: + Trng hp c s kinh doanh thu a im sn xut kinh doanh trc tip thanh ton tin in, nc cho nh cung cp in, nc khng c bng k (theo mu s 03/TNDN ban hnh km theo Thng t 134/2007/TT-BTC) km theo cc ho n thanh ton tin in, nc v hp ng thu a im sn xut kinh doanh. + Trng hp c s kinh doanh thu a im sn xut kinh doanh thanh ton tin in, nc vi ch s hu cho thu a im kinh doanh khng c bng k (theo mu s 03/TNDN ban hnh km theo Thng t 134/2007/TT-BTC) km theo chng t thanh ton tin in, nc i vi ngi cho thu a im sn xut kinh doanh ph hp vi s lng in, nc thc t tiu th v hp ng thu a im sn xut kinh doanh. - Chi ph cp tu xe i ngh php khng ng theo quy nh ca B Lut Lao ng; Phn chi ph cp cho ngui lao ng i cng tc (khng bao gm tin i li v tin ) vt qu 2 ln mc quy nh theo hng dn ca B Ti chnh i vi cn b cng chc, vin chc Nh nc. - Cc khon chi cho lao ng n khng ng i tng v mc chi vt qu theo cc quy nh di y: + Chi cho o to li ngh cho lao ng n trong trng hp ngh c khng cn ph hp phi chuyn i sang ngh khc theo quy hoch pht trin ca c s kinh doanh. Khon chi ny bao gm: Hc ph (nu c) + chnh lch tin lng ngch bc (m bo 100% lng cho ngi i hc).

+ Chi ph tin lng v ph cp (nu c) cho gio vin dy nh tr, mu gio do c s kinh doanh t chc v qun l. S lng gio vin c xc nh theo nh mc do h thng gio dc o to quy nh. + Chi ph t chc khm sc kho thm 01 ln trong nm nh khm bnh ngh nghip, mn tnh hoc ph khoa cho n cng nhn vin. + Chi bi dng cho lao ng n sau khi sinh con ln th nht hoc ln th hai. Mc chi khng vt qu 1,5 thng lng ti thiu do Nh nc quy nh gip lao ng n khc phc mt phn kh khn do sinh . + Ph cp lm thm gi cho lao ng n trong trng hp v l do khch quan ngi lao ng n khng ngh theo ch quy nh m li lm vic cho c s kinh doanh c tr theo ch hin hnh. - Phn chi trang phc bng tin cho ngi lao ng vt qu 1.000.000 ng/nm. - Phn trch np qu bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on vt mc quy nh. Phn chi ng gp hnh thnh ngun chi ph qun l cho cp trn, chi ng gp vo cc qu ca hip hi vt qu mc quy nh ca c s kinh doanh, hip hi. - Phn chi ph li tin vay vn sn xut, kinh doanh hng ho, dch v ca cc t chc tn dng, cc t chc ti chnh vt mc li sut thc t cn c vo hp ng vay. Phn chi ph li tin vay ca cc i tng khc vt mc li sut thc t cn c vo hp ng vay hoc phn chi ph li tin vay vt qu 1,2 ln mc li sut cho vay cao nht cng thi im ca t chc tn dng m c s kinh doanh c quan h giao dch. Cc khon chi tr li tin vay gp vn iu l hoc chi tr li tin vay tng ng vi phn vn iu l ng k cn thiu k c trng hp c s kinh doanh i vo sn xut kinh doanh. - Trch, lp v s dng khng ng ch v trch lp v s dng Qu nghin cu pht trin khoa hc v cng ngh ca doanh nghip. - Trch, lp v s dng cc khon d phng gim gi hng tn kho, d phng tn tht cc khon u t ti chnh, d phng n phi thu kh i v d phng bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh xy lp khng theo ng hng dn ca B Ti chnh (Thng t 13/2006/TT-BTC ngy 27/2/2006). 6

- Trch, lp v s dng qu d phng tr cp mt vic lm v chi tr cp thi vic cho ngi lao ng khng theo ng ch hin hnh. - Chi ph qung co, khuyn mi, chi ph giao dch, i ngoi (khng bao gm: Chi ph nghin cu th trng: Thm d, kho st, phng vn, thu thp, phn tch v nh gi thng tin; chi ph pht trin v h tr nghin cu th trng; chi ph thu t vn thc hin cng vic nghin cu, pht trin v h tr nghin cu th trng; Chi ph trng by, gii thiu sn phm v t chc hi ch, trin lm thng mi: chi ph m phng hoc gian hng trng by, gii thiu sn phm; chi ph thu khng gian trng by, gii thiu sn phm; chi ph vt liu, cng c h tr trng by, gii thiu sn phm; chi ph vn chuyn sn phm trng by, gii thiu); Chi tip tn, khnh tit, chi hoa hng mi gii, chi ph hi ngh; Chi ph h tr tip th, chi h tr chi ph, chi ph chit khu thanh ton (k c chi bng tin cho i l v ngi mua hng ho, dch v vi khi lng ln); Chi bo biu, bo tng ca cc c quan bo ch v cc loi chi ph khc phn vt qu 10% tng s cc khon chi ph hp l. i vi hot ng kinh doanh thng mi chi ph hp l xc nh mc khng ch khng bao gm gi vn ca hng ho bn ra. - Cc khon chi ph ca hot ng kinh doanh bo him, kinh doanh x s kin thit, kinh doanh chng khon v mt s hot ng kinh doanh c th khc khng thc hin ng theo vn bn hng dn ring ca B Ti chnh. - Khon l chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t cui nm ti chnh; l chnh lch t gi pht sinh trong qu trnh u t xy dng c bn (giai on trc hot ng sn xut kinh doanh). - Chi ph qun l kinh doanh do cng ty nc ngoi phn b cho c s thng tr ti Vit Nam phn vt mc chi ph c tnh theo cng thc di y: Chi ph qun l = kinh doanh do Doanh thu tnh thu ca c s cng ty nc thng tr ti Vit Nam trong k ngoi phn b tnh thu cho c s thng tr ti Vit Nam Tng doanh thu ca cng ty trong k tnh nc ngoi, bao gm c doanh 7 x Tng s chi ph qun l kinh doanh ca cng ty nc ngoi trong k tnh

thu

thu ca cc c s thng tr cc nc khc trong k tnh thu

thu.

Cn c xc nh chi ph v doanh thu ca cng ty nc ngoi l bo co ti chnh ca cng ty nc ngoi c kim ton bi mt cng ty kim ton c lp trong th hin r doanh thu ca cng ty nc ngoi, chi ph qun l ca cng ty nc ngoi, phn chi ph qun l cng ty m nc ngoi phn b cho c s thng tr ti Vit Nam. C s thng tr ca cng ty nc ngoi ti Vit Nam cha thc hin ch k ton, ho n, chng t, np thu theo phng php k khai th khng c tnh vo chi ph hp l khon chi ph qun l kinh doanh do cng ty nc ngoi phn b. - Cc khon tin pht v vi phm hnh chnh nh: vi phm lut giao thng, vi phm ch ng k kinh doanh, vi phm ch k ton thng k, vi phm php lut v thu v cc khon pht v vi phm hnh chnh theo quy nh ca php lut. - Chi v u t xy dng c bn; chi ng h cc on th, t chc x hi v ng h a phng; chi t thin tr khon chi ti tr cho gio dc nu trn; chi ph mua th hi vin sn golf, chi ph chi golf. - Cc khon thu: + Thu GTGT ca c s kinh doanh np thu GTGT theo phng php khu tr c khu tr hoc hon thu; + Thu thu nhp doanh nghip; + Thu chuyn quyn s dng t; + Thu thu nhp c nhn.
V d 2: Ghi nhn v hon nhp ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t khon u i thu cha s dng (V d ny ch dng minh ho cho vic ghi nhn v hon nhp ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t khon u i thu cha s dng):

Doanh nghip bt u i vo hot ng thuc i tng c u i thu TNDN di hnh thc min thu TNDN 02 nm, k t khi c thu nhp chu thu v gim 50% s thu phi np cho 02 nm tip theo. Gi s nm 2005 v 2006, doanh nghip c min thu TNDN. Nm 2007, doanh nghip c gim 50% s thu phi np. Gi s doanh nghip ch c hot ng bn hng ho, ton b doanh thu pht sinh trong nm u l doanh thu chu thu TNDN v ton b chi ph 8

pht sinh trong nm u l chi ph hp l c dng khu tr vo thu nhp chu thu khi xc nh thu TNDN. Trong nm 2007, doanh nghip c s liu sau: Tng doanh thu: 2.000 triu ng; Tng chi ph: 1.500 triu ng; Li nhun k ton trc thu: 500 triu ng (cng l li nhun chu thu); S thu TNDN phi np (c gim 50%): 70 triu ng. Trong nm 2007, gi s Lut thu TNDN cho php, doanh nghip quyt nh tm thi cha s dng khon u i thu ny v s dnh gim tr s thu TNDN phi np trong nm 2008. Do vy, trong nm 2007, doanh nghip vn np 100% s thu TNDN tnh trn li nhun trc thu l 500 triu x 28% = 140 triu. Do cha s dng s thu TNDN c u i trong nm 2007 nn doanh nghip c ghi nhn ti sn thu thu nhp tnh trn khon u i thu cha s dng (70 triu) nu c cn c xc nh trong nm 2008 doanh nghip s c thu nhp chu thu. K ton ghi: N TK 243: 70 triu ng C TK 8211: 70 triu ng. Trch Bo co kt qu hot ng kinh doanh trong nm 2007 ca doanh nghip nh sau:

n v tnh: Triu ng Doanh thu bn hng v cung cp dch v: Gi vn hng bn, chi ph bn hng v chi ph QLDN: Li nhun k ton trc thu: Chi ph thu TNDN hin hnh: Chi ph thu TNDN hon li: Li nhun sau thu: 2.000 (1.500) 500 (140) 70 430

Nm 2008, doanh nghip quyt nh s dng ton b s thu TNDN c u i, bao gm c s thu TNDN c u i trong nm 2007 nhng cha s dng gim tr s thu TNDN phi np ca nm 2008. Trong nm 2008, doanh nghip c s liu nh sau: Tng doanh thu bn hng v cung cp dch v: 5.000 triu v u l doanh thu 9

chu thu TNDN; Tng chi ph l 3.200 triu, trong chi ph hp l: 3.000 triu; Li nhun k ton trc thu: 1.800 triu, li nhun chu thu: 2.000 triu; Thu TNDN phi np tnh trn li nhun chu thu ca nm 2008 (u i 50%): 280 triu; S thu TNDN np nm 2007 c gim tr vo s thu TNDN phi np nm 2008: 70 triu; Tng s thu TNDN phi np nm 2008 l 210 triu. Do nm 2008, doanh nghip s dng khon u i thu ca nm 2007 lm gim s thu TNDN phi np ca nm 2008 nn k ton phi hon nhp ti sn thu thu nhp hon li ghi nhn t nm 2007: N TK 8212: 70 triu C TK 243: 70 triu. Trch Bo co kt qu kinh doanh trong nm 2008 ca doanh nghip nh sau: n v tnh: Triu ng Doanh thu bn hng v cung cp dch v: 5.000 Gi vn hng bn, chi ph bn hng v chi ph QLDN: (3.200) Li nhun k ton trc thu: Chi ph thu TNDN hin hnh: (210) Chi ph thu TNDN hon li: Li nhun sau thu TNDN: 1.520 (70) 1.800

V d 3: Ghi nhn v hon nhp ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t khon chi ph sa cha ti sn c nh trch trc nhng thc t cha chi ht.

Trong nm 2007, Cng ty Thng Long c s liu sau: Tng doanh thu bn hng v cung cp dch v: 4.000 triu ng (u l doanh thu chu thu TNDN); Tng chi ph 3.000 triu ng. Trong nm 2007, Cng ty trch trc chi ph sa cha TSC dng cho qun l: 200 triu, thc chi bng tin mt 50 triu ng; Chi ph hp l c xc nh l 10

2.850 triu ng (l tng chi ph (3.000 triu) tr i (-) chi ph trch trc sa cha TSC nhng cha chi ht bng tin (200 triu 50 triu = 150 triu)); Li nhun k ton trc thu 1.000 triu ng; Li nhun chu thu TNDN: 1.150 triu ng; Thu TNDN phi np: 322 triu ng. Do chi ph sa cha TSC thc t pht sinh trong nm 2007 l 50 triu ng nn Cng ty Thng Long ch c tnh s tin 50 triu ng l chi ph hp l hp l khu tr cho mc ch tnh thu TNDN. Nh vy, c s tnh thu ca khon chi ph phi tr (trch trc sa cha TSC) l 50 triu ng dn n pht sinh khon chnh lch tm thi c khu tr gia li nhun k ton v thu nhp chu thu l 150 triu ng v lm pht sinh ti sn thu thu nhp hon li l 150 triu x 28% = 42 triu ng. Cui nm 2007, Cng ty Thng Long c c s c tnh rng trong nm 2008, Cng ty c thu nhp chu thu s dng khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm 2007, cn c vo gi tr khon chnh lch tm thi c khu tr c tp hp v trnh by trn Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li, k ton ghi s ti sn thu thu nhp hon li: N TK 243: C TK 8212: 42 triu ng 42 triu ng.

Trch Bo co kt qu hot ng kinh doanh nm 2007 ca Cng ty Thng Long nh sau: n v tnh: Triu ng Doanh thu bn hng v cung cp dch v: Gi vn hng bn, chi ph bn hng v chi ph QLDN: Li nhun k ton trc thu: Chi ph thu TNDN hin hnh: Chi ph thu TNDN hon li: Li nhun sau thu TNDN: 4.000 (3.000) 1.000 (322) 42 720

11

Nm 2008, Cng ty Thng Long c s liu sau: Tng doanh thu: 6.000 triu ng (u l doanh thu chu thu TNDN); Tng chi ph: 4.000 triu ng (u l chi ph hp l); Li nhun k ton trc thu 2.000 triu ng; Trong nm 2008, chi ph sa cha TSC ( trch trc t nm 2007) pht sinh bng tin mt 120 triu ng v c khu tr vo thu nhp chu thu. Li nhun chu thu nm 2008 l 1.880 triu ng; Thu TNDN phi np trong nm 2008 l 526,4 triu ng. Do khon chi ph sa cha TSC trch trong nm 2007 pht sinh 120 triu bng tin mt trong nm 2008 nn c s tnh thu ca khon chi ph trch trc nm 2007 l 170 triu ng dn n khon chnh lch tm thi gia li nhun k ton v thu nhp chu thu trong pht sinh t khon chi ph trch trc ny ch cn 30 triu ng (gim 120 triu so vi nm 2007). K ton phi xc nh khon hon nhp ti sn thu thu nhp hon li ghi nhn t nm 2007 nh sau: (150 triu 30 triu) x 28% = 33,6 triu. Cn c vo s ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm 2008, k ton ghi: N TK 8212: C TK 243: 33,6 triu ng 33,6 triu ng.

Trch Bo co kt qu hot ng kinh doanh nm 2007 ca Cng ty Thng Long nh sau: n v tnh: Triu ng Doanh thu bn hng v cung cp dch v: 6.000

Gi vn hng bn, chi ph bn hng v chi ph QLDN:(4.000) Li nhun k ton trc thu: Chi ph thu TNDN hin hnh: Chi ph thu TNDN hon li: Li nhun sau thu TNDN: 2.000 (526,4) (33,6) 1.440

Nm 2009, Cng ty Thng Long c s liu sau: Tng doanh thu: 7.000 triu ng (u l doanh thu chu thu TNDN); Tng chi ph: 12

4.500 triu ng (u l chi ph hp l); Li nhun k ton trc thu 2.500 triu ng; Trong nm 2009, chi ph sa cha TSC ( trch trc t nm 2007) pht sinh bng tin mt thm 30 triu ng v c khu tr vo thu nhp chu thu. Thu nhp chu thu nm 2008 l 2.470 triu ng; Thu TNDN phi np trong nm 2008 l 691,6 triu ng. Do khon chi ph sa cha TSC trch trong nm 2007 pht sinh 30 triu bng tin mt trong nm 2009 nn c s tnh thu ca khon chi ph trch trc nm 2007 l 200 triu ng nn khng cn khon chnh lch tm thi gia li nhun k ton v thu nhp chu thu trong pht sinh t khon chi ph trch trc ny na (gim 30 triu so vi nm 2008). K ton phi xc nh khon hon nhp ti sn thu thu nhp hon li ghi nhn t nm 2007 nh sau: 30 triu x 28% = 8,4 triu. Cn c vo s ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm 2009, k ton ghi: N TK 8212: C TK 243: 8,4 triu 8,4 triu ng.

Trch Bo co kt qu hot ng kinh doanh nm 2007 ca Cng ty Thng Long nh sau: n v tnh: Triu ng Doanh thu bn hng v cung cp dch v: 7.000

Gi vn hng bn, chi ph bn hng v chi ph QLDN: (4.500) Li nhun k ton trc thu: Chi ph thu TNDN hin hnh: Chi ph thu TNDN hon li: Li nhun sau thu TNDN: 2.500 (691,6) (8,4) 1.800

V d 4: Xc nh v ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li lin quan n khu hao TSC Nm 2005, Cng ty Thng Long mua hai TSC:

13

- TSC A c gi mua l 12.000.000, thi gian s dng hu ch theo k ton l 3 nm, theo thu l 6 nm; TSC B c gi mua l 10.000.000, thi gian s dng hu ch theo k ton l 2 nm, theo thu l 4 nm. - Thu sut thu thu nhp doanh nghip 28%. Gi s cng ty ch c ti sn thu thu nhp hon li lin quan n TSC A v B. Vic xc nh ti sn thu thu nhp hon li c thc hin nh sau: Xc nh chnh lch tm thi c khu tr lin quan n tng TSC t nm 2005 n 2010 :
Ch tiu 2005 TSC A (NG: 12.000) Chi ph khu hao (theo k ton) Chi ph khu hao (theo thu) Chnh lch tm thi c khu tr tng Chnh lch tm thi c khu tr gim TSC B (NG: 10.000) Chi ph khu hao (theo k ton) Chi ph khu hao (theo thu) Chnh lch tm thi c khu tr tng Chnh lch tm thi c khu tr gim Tng chnh lch tm thi c khu tr tng ca TSC A&B Tng chnh lch tm thi c khu tr gim ca TSC A&B Ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn 1.260 1.260 4.500 4.500 (500) (4.50 0) (2.00 0) (5.00 0) (2.50 0) 2.500 (5.00 0) (2.50 0) 2.500 (2.50 0) (2.50 0) (2.50 0) (2.50 0) (4.00 0) (2.00 0) 2.000 (4.00 0) (2.00 0) 2.000 (4.00 0) (2.00 0) 2.000 (2.00 0) (2.00 0) (2.00 0) (2.00 0) 2006 Nm ti chnh 2007 2008 2009 2010

n v tnh:1.000

(2.00 0)

(2.00 0)

(2.00 0)

14

Ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp

(140)

(1.26 0)

(560)

(560)

- Trong 2 nm 2005 v 2006, Cng ty Thng Long phi xc nh khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong tng nm l 4.500.000 tng ng vi vic ghi gim chi ph thu TNDN hon li v ghi nhn ti sn thu hon li mi nm l 1.260.000 (4.500.000x28%). K ton ghi:

N TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li: 1.260.000 C TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li:

1.260.000

- Nm 2007, cng ty Thng Long phi xc nh: + Khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh tng lin quan n TSC A l 2.000.000 + Khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh gim lin quan n TSC B l 2.500.000 Kt qu, nm 2007, chnh lch tm thi c khu tr lin quan ti TSC A v TSC B gim 500.000. Cng ty Thng Long phi hon nhp ti sn thu thu nhp hon li v ghi tng chi ph thu TNDN hon li l 140.000. K ton ghi: N TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li: 140.000 C TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li: 140.000 - Nm 2008, cng ty Thng Long xc nh: + Khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh gim lin quan n TSC A l 2.000.000 + Khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh gim lin quan n TSC B l 2.500.000 Kt qu, nm 2008, chnh lch tm thi c khu tr lin quan ti TSC A v TSC B gim 4.500.000 Cng ty Thng Long phi hon nhp ti sn thu thu nhp hon li v ghi tng chi ph thu TNDN hon li l 1.260.000. K ton ghi: N TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li: 1.260.000 C TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li: 1.260.000 - Nm 2009 v 2010, cng ty Thng Long xc nh: Khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh gim lin quan n TSC A trong mi nm l 2.000.000, tng ng cng ty Thng Long phi hon nhp ti sn thu thu nhp hon li l 560.000. K ton ghi: N TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li: 560.000 C TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li: 560.000
Phn 2 Cc v d v thu thu nhp hon li phi tr

15

V d 1: Xc nh v ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t khon chnh lch tm thi chu thu gia li nhun k ton v thu nhp chu thu do doanh nghip ghi nhn doanh thu t hp ng cung cp dch v d dang theo phng php t l hon thnh. Trong nm 2007, Cng ty ng c s liu sau: Tng doanh thu (u l doanh thu chu thu TNDN): 1.000 triu ng, trong c 100 triu ng l doanh thu cung cp dch v d dang do Cng ty ghi nhn da theo phng php t l hon thnh (cha thu tin v cha xut ho n GTGT); Tng chi ph (u l chi ph hp l) 700 triu ng. Li nhun k ton trc thu 300 triu ng;

Do hp ng cung cp dch v cha hon thnh v Cng ty cha xut ho n GTGT nn khon doanh thu do doanh nghip ghi nhn theo phng php t l hon thnh cha phi chu thu TNDN. V vy, li nhun chu thu nm 2007 l 200 triu ng; Thu TNDN phi np: 56 triu ng. C s tnh thu ca khon phi thu t hp ng cung cp dch v d dang bng khng (= 0) lm pht sinh khon chnh lch tm thi c chu thu gia li nhun k ton v thu nhp chu thu l 100 triu ng v lm pht sinh khon thu thu nhp hon li phi tr l 100 triu x 28% = 28 triu ng. Cui nm 2007, cn c vo gi tr khon chnh lch tm thi chu thu c tp hp v trnh by trn Bng xc nh thu thu nhp hon li phi tr, k ton ghi s khon thu thu nhp hon li phi tr: N TK 8212: C TK 347: triu. Trch Bo co kt qu hot ng kinh doanh nm 2007 ca Cng ty ng nh sau: n v tnh: Triu ng Doanh thu bn hng v cung cp dch v: Gi vn hng bn, chi ph bn hng v chi ph QLDN: Li nhun k ton trc thu: Chi ph thu TNDN hin hnh: Chi ph thu TNDN hon li: Li nhun sau thu TNDN: 16 1.000 (700) 300 (56) (28) 216 28 triu 28

Nm 2008, Cng ty ng c s liu sau: Tng doanh thu (u l doanh thu chu thu TNDN): 1.500 triu ng; Tng chi ph (u l chi ph hp l): 1.000 triu ng; Li nhun k ton trc thu 500 triu ng; Trong nm 2008, Cng ty hon thnh hp ng cung cp dch v d dang ca nm 2007 v xut ho n, do , khon doanh thu c tnh trong nm 2007 phi chu thu TNDN. Thu nhp chu thu nm 2008 l 600 triu ng; Thu TNDN phi np trong nm 2008 l 168 triu ng. Khon doanh thu ghi nhn t nm 2007 phi chu thu TNDN trong nm 2008 do hp ng cung cp dch v d dang hon thnh nn c s tnh thu ca khon n phi thu i vi hp ng dch v d dang ghi nhn trong nm 2007 l 100 triu v khng cn khon chnh lch tm thi chu thu gia li nhun k ton v thu nhp chu thu. V vy, k ton phi hon nhp khon thu thu nhp hon li phi tr ghi nhn trong nm 2007, ghi: N TK 347: 28 triu ng

C TK 8212: 28 triu ng. Trch Bo co kt qu hot ng kinh doanh nm 2007 ca Cng ty ng nh sau: n v tnh: Triu ng Doanh thu bn hng v cung cp dch v: Gi vn hng bn, chi ph bn hng v chi ph QLDN: Li nhun k ton trc thu: Chi ph thu TNDN hin hnh: Chi ph thu TNDN hon li: Li nhun sau thu TNDN: 1.500 (1.000) 500 (168) 28 360

V d 2: Xc nh v ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr lin quan n khu hao TSC

Nm 2006, Cng ty Thng Long mua hai TSC: - TSC C c gi mua l 24.000.000, thi gian s dng hu ch theo k ton l 6 nm, theo thu l 3 nm; TSC E c gi mua l 10.000.000, thi gian s dng hu ch theo k ton l 4 nm, theo thu l 2 nm. 17

- Thu sut thu thu nhp doanh nghip 28%. Gi s cng ty ch c thu thu nhp hon li phi tr lin quan n TSC C v E. Vic xc nh thu thu nhp hon li phi tr c thc hin nh sau: Xc nh chnh lch tm thi chu thu lin quan n tng TSC t nm 2006 n 2011: n v tnh:1.000
Ch tiu TSC A (Nguyn gi: 24.000) Chi ph khu hao (theo thu) Chi ph khu hao (theo k ton) Chnh lch tm thi chu thu tng Chnh lch tm thi chu thu gim TSC B (NG: 10.000) Chi ph khu hao (theo thu) Chi ph khu hao (theo k ton) Chnh lch tm thi chu thu tng Chnh lch tm thi chu thu gim Tng chnh lch tm thi chu thu tng ca TSC C &E Tng chnh lch tm thi chu thu gim ca TSC C &E Thu thu nhp hon li phi tr c ghi nhn Thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp 1.820 1.820 (420) (1.820) (1.120) (1.120) 6.500 6.500 (5.000) (2.500) 2.500 (5.000) (2.500) 2.500 (2.500) (1.500) (2.500) (2.500) (2.500) (8.000) (4.000) 4.000 (8.000) (4.000) 4.000 (8.000) (4.000) 4.000 (4.000) (4.000) (4.000) (4.000) (4.000) (4.000) Nm ti chnh 2006 2007 2008 2009 2010 2011

(6.500)

(4.000)

(4.000)

- Trong 2 nm 2006 v 2007, Cng ty Thng Long phi xc nh khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong tng nm l 6.500.000 tng ng vi vic ghi nhn chi 18

ph thu TNDN hon li v ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr mi nm l 1.820.000 (6.500.000x28%). K ton ghi: N TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li : 1.820.000 C TK 347 - Thu thu nhp hon li phi tr: 1.820.000 - Nm 2008, cng ty Thng Long phi xc nh: + Khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh tng lin quan n TSC C l 4.000.000 + Khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh gim (hon nhp) lin quan n TSC E l 2.500.000 Kt qu, nm 2008, chnh lch tm thi chu thu lin quan ti TSC C v TSC E tng 1.500.000. Cng ty Thng Long phi ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr v ghi nhn chi ph thu TNDN hon li l 420.000 (1.500.000x28%). K ton ghi: N TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li: 420.000 C TK 347 Thu thu nhp hon li phi tr : 420.000 - Nm 2009, cng ty Thng Long xc nh: + Khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh gim (hon nhp) lin quan n TSC C l 4.000.000 + Khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh gim (hon nhp) lin quan n TSC E l 2.500.000 Kt qu, nm 2009, chnh lch tm thi chu thu lin quan ti TSC C v TSC E gim 6.500.000 Cng ty Thng Long phi hon nhp thu thu nhp hon li phi tr v ghi gim chi ph thu TNDN hon li l 1.820.000 (6.500.000x28%). K ton ghi: N TK 347 Thu thu nhp hon li phi tr : 1.820.000 C TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li : 1.820.000 - Nm 2010 v 2011, cng ty Thng Long xc nh: Khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh gim (hon nhp) lin quan n TSC C trong mi nm l 4.000.000, tng ng, cng ty Thng Long phi hon nhp thu thu nhp hon li phi tr v ghi gim chi ph thu TNDN hon li l 1.120.000 (4.000.000x28%). K ton ghi: N TK 347 Thu thu nhp hon li phi tr: 560.000 C TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li : 560.000

19