CacDangToanOnThiVao10 - Khai

TON 9 Thy: L Vn nh
TNG HP KIN THC

V CCH GII CC DNG BI TP TON 9

A. KIN THC CN NH.
1. iu kin cn thc c ngha.
A c ngha khi A 0
2. Cc cng thc bin i cn thc.
a.
2
A A = b. . ( 0; 0) AB A B A B =
c. ( 0; 0)
A A
A B
B B
= > d.
2
( 0) A B A B B =
e.
2
( 0; 0) A B A B A B = e.
2
( 0; 0) A B A B A B = <
f.
1
( 0; 0)
A
AB AB B
B B
= g. ( 0)
A A B
B
B B
= >
h.
2
2
( )
( 0; )
C C A B
A A B
A B A B
=

i.
2
( )
( 0; 0; )
C C A B
A B A B
A B A B
=

3. Hm s y = ax + b (a 0)
- Tnh cht:
+ Hm s ng bin trn R khi a > 0.
+ Hm s nghch bin trn R khi a < 0.
- th:
th l mt ng thng i qua im A(0;b); B(-b/a;0).
4. Hm s y = ax
2
(a 0)
- Tnh cht:
+ Nu a > 0 hm s nghch bin khi x < 0 v ng bin khi x > 0.
+ Nu a < 0 hm s ng bin khi x < 0 v nghch bin khi x > 0.
- th:
th l mt ng cong Parabol i qua gc to O(0;0).
+ Nu a > 0 th th nm pha trn trc honh.
+ Nu a < 0 th th nm pha di trc honh.
5. V tr tng i ca hai ng thng
Xt ng thng y = ax + b (d) v y = a'x + b' (d')
(d) v (d') ct nhau a a'
(d) // (d') a = a' v b b'
(d) (d') a = a' v b = b'
6. V tr tng i ca ng thng v ng cong.
Xt ng thng y = ax + b (d) v y = ax
2
(P)
(d) v (P) ct nhau ti hai im
(d) tip xc vi (P) ti mt im
(d) v (P) khng c im chung
PHN I: I S

TON 9 Thy: L Vn nh
Website: http://www.anhlevan.tk/ Trang 2
7. Phng trnh bc hai.
Xt phng trnh bc hai ax
2
+ bx + c = 0 (a 0)
Cng thc nghim Cng thc nghim thu gn
= b
2
- 4ac
Nu > 0 : Phng trnh c hai nghim
phn bit:

a
b
x
2
1
+
= ;
a
b
x
2
2

=
Nu = 0 : Phng trnh c nghim kp :
a
b
x x
2
2 1

= =
Nu < 0 : Phng trnh v nghim

' = b'
2
- ac vi b = 2b'
- Nu ' > 0 : Phng trnh c hai nghim
phn bit:

a
b
x
' '
1
+
= ;
a
b
x
' '
2

=
- Nu ' = 0 : Phng trnh c nghim kp:
a
b
x x
'
2 1

= =

- Nu ' < 0 : Phng trnh v nghim

8. H thc Viet v ng dng.
- H thc Viet:
Nu x
1
, x
2
l nghim ca phng trnh bc hai ax
2
+ bx + c = 0 (a0) th:

1 2
1 2
.
b
S x x
a
c
P x x
a

= + =
= =

- Mt s ng dng:
+ Tm hai s u v v bit u + v = S; u.v = P ta gii phng trnh:
x
2
- Sx + P = 0
(iu kin S
2
- 4P 0)
+ Nhm nghim ca phng trnh bc hai ax
2
+ bx + c = 0 (a0)
Nu a + b + c = 0 th phng trnh c hai nghim:
x
1
= 1 ; x
2
=
c
a

Nu a - b + c = 0 th phng trnh c hai nghim:
x
1
= -1 ; x
2
=
c
a

9. Gii bi ton bng cch lp phng trnh, h phng trnh
Bc 1: Lp phng trnh hoc h phng trnh
Bc 2: Gii phng trnh hoc h phng trnh
Bc 3: Kim tra cc nghim ca phng trnh hoc h phng trnh nghim
no thch hp vi bi ton v kt lun

TON 9 Thy: L Vn nh
B. CC DNG BI TP
Dng 1: Rt gn biu thc
Bi ton: Rt gn biu thc A
rt gn biu thc A ta thc hin cc bc sau:
- Quy ng mu thc (nu c)
- a bt tha s ra ngoi cn thc (nu c)
- Trc cn thc mu (nu c)
- Thc hin cc php tnh: lu tha, khai cn, nhn chia....
- Cng tr cc s hng ng dng.

Dng 2: Bi ton tnh ton
Bi ton 1: Tnh gi tr ca biu thc A.
Tnh A m khng c iu kin km theo ng ngha vi bi ton Rt gn
biu thc A
Bi ton 2: Tnh gi tr ca biu thc A(x) bit x = a
Cch gii:
- Rt gn biu thc A(x).
- Thay x = a vo biu thc rt gn.

Dng 3: Chng minh ng thc
Bi ton: Chng minh ng thc A = B
Mt s phng php chng minh:
- Phng php 1: Da vo nh ngha.
A = B A - B = 0
- Phng php 2: Bin i trc tip.
A = A
1
= A
2
= ... = B
- Phng php 3: Phng php so snh.
A = A
1
= A
2
= ... = C
B = B
1
= B
2
= ... = C
- Phng php 4: Phng php tng ng.
A = B A' = B' A" = B" ...... (*)
(*) ng do A = B
- Phng php 5: Phng php s dng gi thit.
- Phng php 6: Phng php quy np.
- Phng php 7: Phng php dng biu thc ph.

Dng 4: Chng minh bt ng thc
Bi ton: Chng minh bt ng thc A > B
Mt s bt ng thc quan trng:
- Bt ng thc Cosi:

n
n
n
a a a a
n
a a a a
... . .
...
3 2 1
3 2 1
+ + + +
(vi 0 ... . .
3 2 1

n
a a a a )
Du = xy ra khi v ch khi:
n
a a a a = = = = ...
3 2 1

- Bt ng thc BunhiaCpxki:
Vi mi s a
1
; a
2
; a
3
;; an; b
1
; b
2
; b
3
;bn
( ) ) ... )( ... ( ...
2 2
3
2
2
2
1
2 2
3
2
2
2
1
2
3 3 2 2 1 1 n n n n
b b b b a a a a b a b a b a b a + + + + + + + + + + + +
Du = xy ra khi v ch khi:
n
n
b
a
b
a
b
a
b
a
= = = = ...
3
3
2
2
1
1

A = B
TON 9 Thy: L Vn nh
Mt s phng php chng minh:
- Phng php 1: Da vo nh ngha
A > B A - B > 0
- Phng php 2: Bin i trc tip
A = A
1
= A
2
= ... = B + M
2
> B nu M 0
- Phng php 3: Phng php tng ng
A > B A' > B' A" > B" ...... (*)
(*) ng do A > B
- Phng php 4: Phng php dng tnh cht bc cu
A > C v C > B A > B
- Phng php 5: Phng php phn chng
chng minh A > B ta gi s B > A v dng cc php bin i tng ng
dn n iu v l khi ta kt lun A > B.
- Phng php 6: Phng php s dng gi thit.
- Phng php 7: Phng php quy np.
- Phng php 8: Phng php dng biu thc ph.
Dng 5: Bi ton lin quan ti phng trnh bc hai
Bi ton 1: Gii phng trnh bc hai ax
2
+ bx + c = 0 (a 0)
Cc phng php gii:
- Phng php 1: Phn tch a v phng trnh tch.
- Phng php 2: Dng kin thc v cn bc hai
x
2
= a x = a
- Phng php 3: Dng cng thc nghim
Ta c = b
2
- 4ac
+ Nu > 0 : Phng trnh c hai nghim phn bit:

a
b
x
2
1
+
= ;
a
b
x
2
2

=
+ Nu = 0 : Phng trnh c nghim kp

a
b
x x
2
2 1

= =
+ Nu < 0 : Phng trnh v nghim
- Phng php 4: Dng cng thc nghim thu gn
Ta c ' = b'
2
- ac vi b = 2b'
+ Nu ' > 0 : Phng trnh c hai nghim phn bit:

a
b
x
' '
1
+
= ;
a
b
x
' '
2

=
+ Nu ' = 0 : Phng trnh c nghim kp

a
b
x x
'
2 1

= =

+ Nu ' < 0 : Phng trnh v nghim
- Phng php 5: Nhm nghim nh nh l Vi-et.
Nu x
1
, x
2
l nghim ca phng trnh bc hai ax
2
+ bx + c = 0 (a0) th:

= +
a
c
x x
a
b
x x
2 1
2 1
.

Ch : Nu a, c tri du tc l a.c < 0 th phng trnh lun c hai nghim phn bit.
TON 9 Thy: L Vn nh
Bi ton 2: Bin lun theo m s c nghim ca phng trnh bc hai
ax
2
+ bx + c = 0 ( trong a, b, c ph thuc tham s m ).

Xt h s a: C th c 2 kh nng
a. Trng hp a = 0 vi vi gi tr no ca m.
Gi s a = 0 m = m
0
ta c:
(*) tr thnh phng trnh bc nht ax + c = 0 (**)
+ Nu b 0 vi m = m
0
: (**) c mt nghim x = -c/b
+ Nu b = 0 v c = 0 vi m = m
0
: (**) v nh (*) v nh
+ Nu b = 0 v c 0 vi m = m
0
: (**) v nghim (*) v nghim
b. Trng hp a 0: Tnh hoc '
+ Tnh = b
2
- 4ac
Nu > 0 : Phng trnh c hai nghim phn bit:

a
b
x
2
1
+
= ;
a
b
x
2
2

=
Nu = 0 : Phng trnh c nghim kp :
a
b
x x
2
2 1

= =
Nu < 0 : Phng trnh v nghim
+ Tnh ' = b'
2
- ac vi b = 2b'
Nu ' > 0 : Phng trnh c hai nghim phn bit:

a
b
x
' '
1
+
= ;
a
b
x
' '
2

=
Nu ' = 0 : Phng trnh c nghim kp:
a
b
x x
'
2 1

= =

Nu ' < 0 : Phng trnh v nghim
- Ghi tm tt phn bin lun trn.

Bi ton 3: Tm iu kin ca tham s m phng trnh bc hai
ax
2
+ bx + c = 0 ( trong a, b, c ph thuc tham s m ) c nghim.
C hai kh nng phng trnh bc hai ax
2
+ bx + c = 0 c nghim:
1. Hoc a = 0, b 0
2. Hoc a 0, 0 hoc ' 0
Tp hp cc gi tr m l ton b cc gi tr m tho mn iu kin 1 hoc iu kin 2.

ax
2
+ bx + c = 0 ( a, b, c ph thuc tham s m ) c 2 nghim phn bit.
iu kin c hai nghim phn bit
>
0
0 a
hoc
>
0
0
'
a

ax
2
+ bx + c = 0 ( trong a, b, c ph thuc tham s m ) c 1 nghim.
iu kin c mt nghim:

=
0
0
b
a
hoc
0
0 a
hoc
0
0
'
a

TON 9 Thy: L Vn nh
ax
2
+ bx + c = 0 ( trong a, b, c ph thuc tham s m ) c nghim kp.
iu kin c nghim kp:
0
0 a
hoc
0
0
'
a

ax
2
+ bx + c = 0 ( trong a, b, c ph thuc tham s m ) v nghim.
iu kin c mt nghim:
<
0
0 a
hoc
<
0
0
'
a

ax
2
+ bx + c = 0 ( trong a, b, c ph thuc tham s m ) c 1 nghim.
iu kin c mt nghim:
=
0
0
b
a
hoc
0
0 a
hoc
0
0
'
a

Bi ton 9 : Tm iu kin ca tham s m phng trnh bc hai
ax
2
+ bx + c = 0 ( a, b, c ph thuc tham s m ) c hai nghim cng du.
iu kin c hai nghim cng du:
> =

0
0
a
c
P
hoc
> =

0
0
'
a
c
P

ax
2
+ bx + c = 0 (a, b, c ph thuc tham s m) c 2 nghim dng.
iu kin c hai nghim dng:
> =
> =

0
0
0
a
b
S
a
c
P hoc
> =
> =

0
0
0
'
a
b
S
a
c
P
ax
2
+ bx + c = 0 ( trong a, b, c ph thuc tham s m ) c 2 nghim m.
iu kin c hai nghim m:

< =
> =

0
0
0
a
b
S
a
c
P hoc
< =
> =

0
0
0
'
a
b
S
a
c
P
ax
2
+ bx + c = 0 ( a, b, c ph thuc tham s m) c 2 nghim tri du.
iu kin c hai nghim tri du:
P < 0 hoc a v c tri du.
ax
2
+ bx + c = 0 (*) ( a, b, c ph thuc tham s m) c mt nghim x = x
1
.
Cch gii:
- Thay x = x
1
vo phng trnh (*) ta c: ax
1
2
+ bx
1
+ c = 0 m
- Thay gi tr ca m vo (*) x
1
, x
2

- Hoc tnh x
2
= S - x
1
hoc x
2
=
1
x
P

TON 9 Thy: L Vn nh
ax
2
+ bx + c = 0 ( a, b, c ph thuc tham s m) c 2 nghim x
1
, x
2
tho mn
cc iu kin:
a. = +
2 1
x x b. k x x = +
2
2
2
1

c. n
x x
= +
2 1
1 1
d. h x x +
2
2
2
1
e. t x x = +
3
2
3
1
iu kin chung: 0 hoc ' 0 (*)
Theo nh l Viet ta c:

= =
=
= +
) 2 ( .
) 1 (
2 1
2 1
P
a
c
x x
S
a
b
x x

a. Trng hp: = +
2 1
x x
Gii h
= +
= +

2 1
2 1
x x
a
b
x x

Thay x
1
, x
2
vo (2) m
Chn cc gi tr ca m tho mn (*)
b. Trng hp: k x x x x k x x = + = +
2 1
2
2 1
2
2
2
1
2 ) (
Thay x
1
+ x
2
= S =
a
b
v x
1
.x
2
= P =
a
c
vo ta c:
S
2
- 2P = k Tm c gi tr ca m tho mn (*)
c. Trng hp: nc b x nx x x n
x x
= = + = +
2 1 2 1
2 1
.
1 1

Gii phng trnh - b = nc tm c m tho mn (*)
d. Trng hp: 0 2
2 2
2
2
1
+ h P S h x x
Gii bt phng trnh S
2
- 2P - h 0 chn m tho mn (*)
e. Trng hp: t PS S t x x = = + 3
3 3
2
3
1

Gii phng trnh t PS S = 3
3
chn m tho mn (*)
Bi ton 15: Tm hai s u v v bit tng u + v = S v tch u.v = P ca chng
Ta c u v v l nghim ca phng trnh:
x
2
- Sx + P = 0 (*)
(iu kin S
2
- 4P 0)
Gii phng trnh (*) ta tm c hai s u v v cn tm.

x
1
, x
2

TON 9 Thy: L Vn nh
Ni dung 6:
Gii phng trnh bng phng php t n s ph
Bi ton1: Gii phng trnh trng phng ax
4
+ bx
2
+ c = 0
t t = x
2
(t0) ta c phng trnh at
2
+ bt + c = 0
Gii phng trnh bc hai n t sau thay vo tm n x

Bng tm tt
at
2
+ bt + c = 0 ax
4
+ bx
2
+ c = 0
v nghim v nghim
2 nghim m v nghim
nghim kp m v nghim
1 nghim dng 2 nghim i nhau
2 nghim dng
4 nghim
2 cp nghim i nhau

Bi ton 2: Gii phng trnh 0 )
1
( )
1
(
2
2
= + + + + C
x
x B
x
x A
t
x
x
1
+ = t x
2
- tx + 1 = 0
Suy ra t
2
= (
x
x
1
+ )
2
= 2
1
2
2
+ +
x
x 2
1
2
2
2
= + t
x
x
Thay vo phng trnh ta c:
A(t
2
- 2) + Bt + C = 0 At
2
+ Bt + C - 2A = 0
Gii phng trnh n t sau th vo
x
x
1
+ = t gii tm x.
Bi ton 3: Gii phng trnh 0 )
1
( )
1
(
2
2
= + + + C
x
x B
x
x A
t
x
x
1
= t x
2
- tx - 1 = 0
Suy ra t
2
= (
x
x
1
)
2
= 2
1
2
2
+
x
x 2
1
2
2
2
+ = + t
x
x
Thay vo phng trnh ta c:
A(t
2
+ 2) + Bt + C = 0 At
2
+ Bt + C + 2A = 0
Gii phng trnh n t sau th vo
x
x
1
= t gii tm x.

Bi ton 4: Gii phng trnh bc cao
Dng cc php bin i a phng trnh bc cao v dng:
+ Phng trnh tch
+ Phng trnh bc hai.

TON 9 Thy: L Vn nh
Ni dung 7:
Gii h phng trnh
Bi ton: Gii h phng trnh
= +
= +
' ' ' c y b x a
c by ax

Cc phng php gii:
+ Phng php th
+ Phng php cng
+ Phng php th
+ Phng php t n ph
Ni dung 7:
Gii phng trnh v t
Bi ton 1: Gii phng trnh dng ) ( ) ( x g x f = (1)
Ta c
2
( ) 0 (2)
( ) ( )
( ) ( ) (3)
g x
f x g x
f x g x

=

=

Gii (3) i chiu iu kin (2) chn nghim thch hp nghim ca (1)
Bi ton 2: Gii phng trnh dng ) ( ) ( ) ( x g x h x f = +
iu kin c ngha ca phng trnh

0 ) (
0 ) (
0 ) (
x g
x h
x f

Vi iu kin trn tho mn ta bnh phng hai v gii tm x.
Ni dung 8:
Gii phng trnh cha gi tr tuyt i
Bi ton: Gii phng trnh dng ) ( ) ( x g x f =
Phng php 1: ) ( ) ( x g x f =
[ ] [ ]
2 2
) ( ) (
0 ) (
x g x f
x g

Phng php 2: Xt f(x) 0 f(x) = g(x)
Xt f(x) < 0 - f(x) = g(x)
Phng php 3: Vi g(x) 0 ta c f(x) = g(x)
Ni dung 9:
Gi tr ln nht v gi tr nh nht ca biu thc
Bi ton: Tm gi tr ln nht v gi tr nh nht ca hm s y = f(x)
Phng php 1: Da vo lu tha bc chn.
- Bin i hm s y = f(x) sao cho:
y = M - [g(x)]
2n
,

n Z y M
Do ymax = M khi g(x) = 0
- Bin i hm s y = f(x) sao cho:
y = m + [h(x)]
2k
kZ y m
Do ymin = m khi h(x) = 0

Phng php 2: Da vo tp gi tr hm.
Phng php 3: Da vo ng thc.
TON 9 Thy: L Vn nh
Ni dung 10:
Cc bi ton lin quan n hm s

* im thuc ng - ng i qua mt im
Bi ton: Cho (C) l th ca hm s y = f(x) v mt im A(x
A
;y
A
).
Hi (C) c i qua A khng?
th (C) i qua A(x
A
;y
A
) khi v ch khi to ca A nghim ng
phng trnh ca (C) A(C) y
A
= f(x
A
)
D tnh f(x
A
)
Nu f(x
A
) = y
A
th (C) i qua A.
Nu f(x
A
) y
A
th (C) khng i qua A.
* S tng giao ca hai th
Bi ton : Cho (C) v (L) theo th t l th hm s
y = f(x) v y = g(x)
Hy kho st s tng giao ca hai th
To im chung ca (C) v (L) l nghim ca phng trnh honh
giao im: f(x) = g(x) (*)
- Nu (*) v nghim th (C) v (L) khng c im chung.
- Nu (*) c nghim kp th (C) v (L) tip xc nhau.
- Nu (*) c 1 nghim th (C) v (L) c 1 im chung.
- Nu (*) c 2 nghim th (C) v (L) c 2 im chung.
* Lp phng trnh ng thng
Bi ton 1: Lp phng trnh ca ng thng (D) i qua im A(x
A
;y
A
)
v c h s gc bng k.
Phng trnh tng qut ca ng thng (D) l : y = ax + b (*)
- Xc nh a: ta c a = k
- Xc nh b: (D) i qua A(xA;yA) nn ta c yA = kxA + b b = yA - kxA

- Thay a = k; b = yA - kxA vo (*) ta c phng trnh ca (D)
Bi ton 2: Lp phng trnh ca ng thng (D) i qua hai im
A(x
A
;y
A
); B(x
B
;y
B
)
Phng trnh tng qut ca ng thng (D) l : y = ax + b
(D) i qua A v B nn ta c:
+ =
+ =
b ax y
b ax y
B B
A A

Gii h ta tm c a v b suy ra phng trnh ca (D)
Bi ton 3: Lp phng trnh ca ng thng (D) c h s gc k
v tip xc vi ng cong (C): y = f(x)
Phng trnh tng qut ca ng thng (D) l : y = kx + b
Phng trnh honh im chung ca (D) v (P) l: f(x) = kx + b (*)
V (D) tip xc vi (P) nn (*) c nghim kp.
T iu kin ny ta tm c b v suy ra phng trnh ca (D)
Bi ton 3: Lp phng trnh ca ng thng (D) i qua im A(x
A
;y
A
)
v tip xc vi ng cong (C): y = f(x)
Phng trnh tng qut ca ng thng (D) l : y = kx + b
Phng trnh honh giao im ca (D) v (P) l: f(x) = kx + b (*)
V (D) tip xc vi (P) nn (*) c nghim kp.
T iu kin ny ta tm c h thc lin h gia a v b (**)
Mt khc: (D) qua A(x
A
;y
A
) do ta c yA = ax
A
+ b (***)
T (**) v (***) a v b Phng trnh ng thng (D).
TON 9 Thy: L Vn nh

A. KIN THC CN NH

1. H thc lng trong tam gic vung.
b
2
= ab' c
2
= ac'
h
2
= b'c'
ah = bc
a
2
= b
2
+ c
2

2 2 2
1 1 1
c b h
+ =

2. T s lng gic ca gc nhn.
0 < sin < 1 0 < coss < 1

cos
sin
= tg
sin
cos
cot = g sin
2
+ cos
2
= 1
tg.cotg = 1
2
2
cos
1
1 = + tg
2
2
sin
1
cot 1 = + g

3. H thc v cnh v gc trong tam gic vung.

b = asinB = acosC
b = ctgB = ccotgC
c = a sinC = acosB
c = btgC = bcotg B

4. ng trn.
- Cch xc nh: Qua ba im khng thng hng ta v c mt v ch mt
ng trn.
- Tm i xng, trc i xng: ng trn c mt tm i xng; c v s trc
i xng.
- Quan h vung gc gia ng knh v dy.
Trong mt ng trn
+ ng knh vung gc vi mt dy th i qua trung im ca dy y
+ ng knh i qua trung im ca mt dy khng i qua tm th vung gc
vi dy y.

PHN II: HNH HC

a
b'
c'
b
c
h
H
B
C
A
b
a
c
C
B
A
TON 9 Thy: L Vn nh
- Lin h gia dy v khong cch t tm n dy:
Trong mt ng trn:
+ Hai dy bng nhau th cch u tm
+ Hai dy cch u tm th bng nhau
+ Dy no ln hn th dy gn tm hn
+ Dy no gn tm hn th dy ln hn
- Lin h gia cung v dy:
Trong mt ng trn hay trong hai ng trn bng nhau:
+ Hai cung bng nhau cng hai dy bng nhau
+ Hai dy bng nhau cng hai cung bng nhau
+ Cung ln hn cng dy ln hn
+ Dy ln hn cng cung ln hn.
- V tr tng i ca ng thng v ng trn:

V tr tng i S im chung
H thc lin h
gia d v R
- ng thng v ng trn ct nhau

2

d < R
- ng thng v ng trn tip xc nhau

1

d = R
- ng thng v ng trn khng giao nhau

0

d > R

TON 9 Thy: L Vn nh
- V tr tng i ca ng thng v ng trn:

V tr tng i
S im
chung
H thc lin h gia d v
R
- Hai ng trn ct nhau

2

R - r < OO' < R + r
- Hai ng trn tip xc nhau
+ Tip xc ngoi

+ Tip xc trong

1

OO' = R + r

OO' = R - r
- Hai ng trn khng giao nhau
+ (O) v (O') ngoi nhau

+ (O) ng (O')

+ (O) v (O') ng tm

0

OO' > R + r

OO' < R - r

OO' = 0

5. Tip tuyn ca ng trn
- Tnh cht ca tip tuyn:Tip tuyn vung gc vi bn knh i qua tip im.
- Du hiu nhn bit tip tuyn:
+ ng thng v ng trn ch c mt im chung
+ Khong cch t tm ca ng trn n ng thng bng bn knh
+ ng thng i qua mt im ca ng trn v vung gc vi bn knh i
qua im .
- Tnh cht ca 2 tip tuyn ct nhau
MA, MB l hai tip tuyn ct nhau th:
+ MA = MB
+ MO l phn gic ca gc AMB
+ OM l phn gic ca gc AOB

B
O
A
M
TON 9 Thy: L Vn nh
- Tip tuyn chung ca hai ng trn: l ng thng tip xc vi c hai
ng trn :
Tip tuyn chung ngoi Tip tuyn chung trong

6. Gc vi ng trn
Loi gc Hnh v Cng thc tnh s o
1. Gc tm

AOB sd AB =

2. Gc ni tip

1
2
AMB sd AB =
3. Gc to bi tia tip tuyn
v dy cung.

1
2
xBA sd AB =
4. Gc c nh bn trong
ng trn

1
( )
2
AMB sd AB sdCD = +
5. Gc c nh bn ngoi
ng trn

1
( )
2
AMB sd AB sdCD =
d'
d
O'
O
d'
d
O'
O
B
A
O
M
B
A
O
x
B
A
O
M
D
C
B
A
O
O
B
A
D
C
M
TON 9 Thy: L Vn nh
Ch : Trong mt ng trn
- Cc gc ni tip bng nhau chn cc cung bng nhau
- Cc gc ni tip cng chn mt cung th bng nhau
- Cc gc ni tip chn cc cung bng nhau th bng nhau
- Gc ni tip nh hn hoc bng 90
0
c s o bng na s o ca gc tm
cng chn mt cung.
- Gc ni tip chn na ng trn l gc vung v ngc li gc vung ni
tip th chn na ng trn.
- Gc to bi tia tip tuyn v dy cung v gc ni tip cng chn mt cung th
bng nhau.

7. di ng trn - di cung trn.
- di ng trn bn knh R: C = 2R = d
- di cung trn n
0
bn knh R :
180
Rn
l

=

8. Din tch hnh trn - Din tch hnh qut trn
- Din tch hnh trn: S = R
2

- Din tch hnh qut trn bn knh R, cong n
0
:
2
360 2
R n lR
S

= =

9. Cc loi ng trn
ng trn ngoi tip
tam gic
ng trn ni tip
tam gic
ng trn bng tip
tam gic

Tm ng trn l giao
ca ba ng trung trc
ca tam gic

Tm ng trn l giao ca ba
ng phn gic trong ca
tam gic
Tm ca ng trn bng
tip trong gc A l giao
im ca hai ng phn
gic cc gc ngoi ti B
hoc C hoc l giao im
ca ng phn gic gc A
v ng phn gic ngoi
ti B (hoc C)

10. Cc loi hnh khng gian.
a. Hnh tr.
- Din tch xung quanh: Sxq = 2rh
- Din tch ton phn: Stp = 2rh + r
2

- Th tch hnh tr: V = Sh = r
2
h

b. Hnh nn:
- Din tch xung quanh: Sxq = 2rl
- Din tch ton phn: Stp = 2rl + r
2

- Th tch hnh tr: V =
2
1
r
3
h
O
C
B
A
O
C
B
A

r: bn knh
Trong
h: chiu cao

r: bn knh
Trong l: ng sinh
h: chiu cao
TON 9 Thy: L Vn nh
c. Hnh nn ct:
- Din tch xung quanh: Sxq = (r
1
+ r
2
)l
- Th tch: V =
2 2
1 2 1 2
1
( )
3
h r r r r + +

d. Hnh cu.
- Din tch mt cu: S = 4R
2
= d
- Th tch hnh cu: V =
3
4
3
R
11. T gic ni tip:
Du hiu nhn bit t gic ni tip:
- T gic c tng hai gc i bng 180
0

- T gic c gc ngoi ti mt nh bng gc trong ca nh i din
- T gic c 4 nh cch u mt im.
- T gic c hai nh k nhau cng nhn cnh cha hai nh cn li di mt
gc .

r
1
: bn knh dy ln
Trong : r
2
: bn knh y nh
l: ng sinh
h: chiu cao
R: bn knh
Trong :
d: ng knh
TON 9 Thy: L Vn nh
B. CC DNG BI TP

Dng 1: Chng minh hai gc bng nhau.
Cch chng minh:
- Chng minh hai gc cng bng gc th ba
- Chng minh hai gc bng vi hai gc bng nhau khc
- Hai gc bng tng hoc hiu ca hai gc theo th t i mt bng nhau
- Hai gc cng ph (hoc cng b) vi gc th ba
- Hai gc cng nhn hoc cng t c cc cnh i mt song song hoc v.gc
- Hai gc le trong, so le ngoi hoc ng v
- Hai gc v tr i nh
- Hai gc ca cng m tam gic cn hoc u
- Hai gc tng ng ca hai tam gic bng nhau hoc ng dng
- Hai gc ni tip cng chn mt cung hoc chn hai cung bng nhau.

Dng 2: Chng minh hai on thng bng nhau
Cch chng minh:
- Chng minh hai on thng cng bng on th ba
- Hai cnh ca mmt tam gic cn hoc tam gic u
- Hai cnh tng ng ca hai tam gic bng nhau
- Hai cnh i ca hnh bnh hnh (ch nht, hnh thoi, hnh vung)
- Hai cnh bn ca hnh thang cn
- Hai dy trng hai cung bng nhau trong mt ng trn hoc hai ng
bng nhau.

Dng 3: Chng minh hai ng thng song song
Cch chng minh:
- Chng minh hai ng thng cng song song vi ng thng th ba
- Chng minh hai ng thng cng vung gc vi ng thng th ba
- Chng minh chng cng to vi mt ct tuyn hai gc bng nhau:
+ v tr so le trong
+ v tr so le ngoi
+ v tr ng v.
- L hai dy chn gia chng hai cung bng nhau trong mt ng trn
- Chng l hai cnh i ca mt hnh bnh hnh
Dng 4: Chng minh hai ng thng vung gc
Cch chng minh:
- Chng song song song song vi hai ng thng vung gc khc.
- Chng minh chng l chn ng cao trong mt tam gic.
- ng knh i qua trung im dy v dy.
- Chng l phn gic ca hai gc k b nhau.
TON 9 Thy: L Vn nh
Dng 5: Chng minh ba ng thng ng quy.
Cch chng minh:
- Chng minh chng l ba ng cao, ba trung tuyn, ba trung trc, ba phn
gic trong (hoc mt phn gic trong v phn gic ngoi ca hai gc kia)
- Vn dng nh l o ca nh l Talet.

Dng 6: Chng minh hai tam gic bng nhau
Cch chng minh:
* Hai tam gic thng:
- Trng hp gc - cnh - gc (g-c-g)
- Trng hp cnh - gc - cnh (c-g-c)
- Trng hp cnh - cnh - cnh (c-c-c)
* Hai tam gic vung:
- C cnh huyn v mt gc nhn bng nhau
- C cnh huyn bng nhau v mt cnh gc vung bng nhau
- Cnh gc vung i mt bng nhau

Dng 7: Chng minh hai tam gic ng dng
Cch chng minh:
* Hai tam gic thng:
- C hai gc bng nhau i mt
- C mt gc bng nhau xen gia hai cnh tng ng t l
- C ba cnh tng ng t l
* Hai tam gic vung:
- C mt gc nhn bng nhau
- C hai cnh gc vung tng ng t l

Dng 8: Chng minh ng thc hnh hc
Cch chng minh:
Gi s phi chng minh ng thc: MA.MB = MC.MD (*)
- Chng minh: MAC MDB hoc MAD MCB
- Nu 5 im M, A, B, C, D cng nm trn mt ng thng th phi chng
minh cc tch trn cng bng tch th ba:
MA.MB = ME.MF
MC.MD = ME.MF
Tc l ta chng minh: MAE MFB
MCE MFD
MA.MB = MC.MD
* Trng hp c bit: MT
2
= MA.MB ta chng minh MTA MBT

TON 9 Thy: L Vn nh
Dng 9: Chng minh t gic ni tip
Cch chng minh:
Du hiu nhn bit t gic ni tip:
- T gic c tng hai gc i bng 180
0

- T gic c gc ngoi ti mt nh bng gc trong ca nh i din
- T gic c 4 nh cch u mt im.
- T gic c hai nh k nhau cng nhn cnh cha hai nh cn li di mt
gc .
Dng 10: Chng minh MT l tip tuyn ca ng trn (O;R)
Cch chng minh:
- Chng minh OT MT ti T (O;R)
- Chng minh khong cch t tm O n ng thng MT bng bn knh
- Dng gc ni tip.
Dng 10: Cc bi ton tnh ton di cnh, ln gc
Cch tnh:
- Da vo h thc lng trong tam gic vung.
- Da vo t s lng gic
- Da vo h thc gia cnh v gc trong tam gic vung
- Da vo cng thc tnh di, din tch, th tch...

g c, [ ,-t - [;, t,cc co [, cc c,co,_ t.,, |-, 1 g c, [ ,-t - [;, t,cc co [, cc c,co,_ t.,, |-, 1 g c, [ ,-t - [;, t,cc co [, cc c,co,_ t.,, |-, 1 g c, [ ,-t - [;, t,cc co [, cc c,co,_ t.,, |-, 1
; _cg cc ;, -, tg t-t ,o, ; _cg cc ;, -, tg t-t ,o, ; _cg cc ;, -, tg t-t ,o, ; _cg cc ;, -, tg t-t ,o,
_, ]-c [g t [;c . {;, t,;, jc, _- [,- |-, 1 _, ]-c [g t [;c . {;, t,;, jc, _- [,- |-, 1 _, ]-c [g t [;c . {;, t,;, jc, _- [,- |-, 1 _, ]-c [g t [;c . {;, t,;, jc, _- [,- |-, 1

Chc cc em hc tp thnh cng!

CacDangToanOnThiVao10 - Khai

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

CacDangToanOnThiVao10 - Khai

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TON 9 Thy: L Vn nh

TNG HP KIN THC

You might also like