T.

Jason Smith, MHR/SPHR

T
KH

TIN

I NGHI P

Leaving Campus and Going to Work

BA 4:
B c chn vo mi tr ng lm vi c m i, ch c ch n b n s khng trnh kh i nh ng b ng , thi u st v i khi l th t v ng. T tin kh i nghi p l cu n sch c m t Chuyn gia Qu n l nhn s vi t ra t nh ng tr i nghi m c a chnh mnh trong su t 14 nm trong ngh . Cu n sch s g i m cho b n nhi u kinh nghi m qu bu trn b c ng kh i nghi p, gip b n v t qua nh ng kh khn ban u i n thnh cng, ng th i c c s cn b ng trong cu c s ng!

i u quan tr ng khng ph i l chng ta c c v tr no trong cu c n cu i cng c a chng ta u.

i, m l ch

Oliver Wendell Holmes.

B n b c kin tr theo u i m c tiu

t c thnh cng l: c k ho ch r rng, bi t c m, hnh n cng.

ng v

William A. Ward.

L IT A
M t c gi tr v a r i kh i vn phng c a ti trong tm tr ng b i r i, ng . cng l tm tr ng ti th ng th y s m l Gim n, pha cht t nh

nhi u sinh vin m i ra tr ng. Ti khng ph i l bc

c nhn s v i nhi m v qu n l nhn vin trong cng ty. Cng vi c th ng ngy khc nh vi c nh ng nhn vin ny v hu hay tm ki m c h i i su t 14 nm qua,

c a ti l tuy n d ng nhn vin m i cho cng ty, t o i u ki n cho h pht tri n, th ng - ph t khi c n thi t v theo di m t s v n d ti c chuy n cng tc vi c lm m i. T t c nh ng cng vi c ny di n ra nh m t chu k khng thay n nh ng cng ty khc chng n a. u tin ti p xc v i cng

Quan st nhi u sinh vin m i ra tr ng, ti nh n th y trong nm kh i i v i b t c ai t ng i lm, m ti mu n ni c p n nh ng yu c u c n thi t

vi c, h th ng b v m ng. Ti khng ni v s th t v ng chung chung, b i y l i u kh trnh n s th t v ng mang tnh c nhn. Bn c nh i v i m t cng vi c chuyn nghi p, cch sinh vin m i ra tr ng ng l c thi thc ti vi t , ti cng s c g ng ng

qu n l ti n b c v n m c yu c u c a c p trn. Tr c y, khi quan st m t nhn vin tr tu i u v i thch th c, ti ch t ngh: Mnh c th lm g chnh l nhanh chng ha nh p vo mi tr ng cng s ?. Trn tr nn cu n sch ny. Thng qua nh ng ch trnh by trong quy n sch, ti mu n gip cc b n ph n no ha

nh p t t hn v i mi tr ng lm vi c. V i 14 nm kinh nghi m trong vai tr qu n l nhn s , ti ch ng ki n nhi u b n tr m i vo ngh ph m ph i nh ng sai l m t ng l nh nhng r t ng ti c. H u qu l h l i n t ng x u trong lng c p trn, ho c cng v th m h t nh m t hoi bo ngh nghi p c a mnh. Trong nh ng tr ng h p y, n u c h ng d n tr c u l i u nn v khng nn lm, ch c ch n nh ng sai l m khng ng c nh v y s khng x y ra. Khi vi t cu n sch ny, nh ng ng i nng i t ng ti mu n h ng n l nh ng sinh vin m i ra tr ng,

nh ng b n tr hi n ang ho c ch ng bao lu n a s b c vo mi tr ng lm vi c m i. H l ng, nhi t tnh v y hoi bo. Ngoi ra, n u b n l ng i i lm, b n v n c th dnh m t t th i gian tham kh o cu n sch ny, bi t u b n s tm c trong nh ng

kinh nghi m b ch, trnh c nh ng s su t ng ti c.

Th c t cho th y m t s nh tuy n d ng cng c thi n ch t o i u ki n cho nhn vin m i ha nh p vo mi tr ng lm vi c. Nhng th ng th ch l s gip sau , nh ng nhn vin ny s b tuy n d ng cho r ng, y l cch t t nh t qua loa, ch ng bao lu ng. M t s nh s c t n t i trong a vo m h n tr n v ph i t thn v n cc tn binh ch ng t mnh c

mi tr ng y hay khng. Ti hon ton khng

ng tnh v i quan i m ny. Theo ti, lm nh nh b t ra kh i

v y ch ng khc no ta ang b t nhn vin c a mnh chi tr sinh t . Khng nh ng th , cn l cch ch i b trch nhi m c a nh ng ng i gi v tr d n d t n u nhn vin m i b mi tr ng lm vi c. S d ti t p trung vo nm quan tr ng; ng i ta s d a vo kinh nghi m gip b n b t c tm hi u nhi u v n l i c nh h ng l n u kh i nghi p v y l kho ng th i gian ng n nhng c c k nh gi nng l c c a b n. Nh ng i u ti s p chia s v i o cao nh t, m n gi n ch l nh ng c c thnh cng

b n sau y khng c ngha s gip b n tr thnh v lnh trong tng lai. Bn c nh v n

u xy d ng n n mng ngh nghi p v ng ch c

lm th no trnh c nh ng sai l m khng ng c, b n s

khc, ngoi cng vi c nh ng i u b n v n khng xem tr ng nhng

n n n t ng ngh nghi p c a b n.

Cu n sch ny khng i vo nh ng k nng c th m t p trung tm hi u cc hnh vi. N u k nng l i u b n c c d a trn ki n th c v th c hnh th hnh vi l nh ng ph n ng mang tnh b n nng. So v i k nng th hnh vi ph c t p hn nhi u. Hnh vi c a b n nh th no th ng xu t pht t t cch c a b n, ch khng ph i kh i nghi p. Ch ng h n, khi xch mch v i ai , b n ph n ng b ng cch tranh ci l n ti ng. tnh, khng nn l n ti ng, b n m t tnh hu ng tng t , ph i c. Nguyn nhn c a v n ng v h a s khng y l vi c b n c hi u bi t hay khng. M t trong nh ng u m c ch c a cu n sch ny l i vo phn tch nh ng hnh vi c n v nn trnh trong nm

i u t i k trong cng s - ni r t c n tinh th n lm vi c t p th . Khi ai nh c nh b n ph i bnh tnh tr ng ny x y ra. Tuy nhin, khi g p s a i di n v i m t mu thu n khc, b n l i ti p t c m c ph i sai l m ch , hnh vi y thu c m t ph n b n nng c a b n. p trong tm tr, theo ,

ny n m

i, b n c n c th i gian v quy t tm. Hy ghi nh nh ng hnh vi t t hnh vi c a b n s d n d n thay i theo.

Theo ti, giai o n kh i nghi p l kho ng th i gian t t nh t vi y tr t ng ray v c n ph i s a

t nh n th c v hnh vi c a i n. . M i ch s i

b n thn, so snh n v i i u nn lm ho c khng nn lm trong cng ty. N u nh n ra r ng, hnh i th ngay by gi , b n hy s a

B n c th xem cu n sch ny nh m t c m nang g i h c t p theo ch c m t bi ki m tra m t trong nm u tin, nn cch t t nh t, chng ta hy i vo th o lu n t t c ch

b n th s c. Do khng th bi t tr c c u l tnh hu ng b n s ph i . i u ny s

gip b n c thm kinh nghi m v trnh b s c tr c nh ng kh khn b t ng g p ph i trong mi tr ng lm vi c m i. B n s n sng cha? Chng ta b t u nh! - T.Jason Smith

CHNG 1: XY D NG N N T NG V NG CH C
Khi bi t t l i ch c a chng ta ln hng u,

cc m i quan h trong ngh nghi p, h p tc kinh doanh c a b n

s tr nn t t

p v b n v ng.

GIO D C

M t trong nh ng i m y u c a sinh vin m i ra tr ng l thi u kinh nghi m th c t . ny m t ph n cng l do chng trnh o t o trong nh tr ng. truy n

i u

, nh ng sinh vin ny c i.

t r t nhi u nguyn t c v l thuy t cn b n, nhng nhn chung, k nng x l tnh hu ng

b t ng th h u nh khng c. Mu n c c nh ng i u y, h ph i h c t tr ng

Nh m n gi n ha n i dung gi ng d y, nh tr ng th ng b qua nh ng tnh hu ng b t ng , ngoi d ki n. B n s g p nh ng bi ton i lo i nh Gi s k t qu l, Gi s b nh nhn c nh p tim th t th ng v ni chuy n kh khn, Gi s l p c a b n bao g m 50% h c vin n m v ng l thuy t v 50% h c vin c kinh nghi m th c t , v.v Vi c s d ng nh ng gi nh nh trn nh m n gi n ha k t qu cu i cng l i u th ng th y trong nghin nh, b n u ph i i di n v i m t y u t v hnh no c u, h c thu t. Th c t l i khc, m i gi thuy t, th m ch c nh ng i u khng c trong gi thuy t u c th x y ra. B i v y, trong m i quy t . Ni nh v y, khng c ngha l b n nn xem nh ki n th c ti p thu t tr ng h c, tri l i, nh ng ki n th c y chnh l ti n cch, b n cng hnh. Mu n c c s tr gip ng tin c y, b n nn tm cho mnh nh ng nh t v n nhi t tnh, t ng tr i. Hy thu th p danh sch khi g p v n a ch lin l c v i cc chuyn gia trong t ng lnh v c c th n v tham kh o ki n c a h . Vi c lm ny v a ti t m t cch hi u qu v nhanh chng. n chuyn mn c a mnh cng l i u h t n lu t php, b n c th dng m t kh khn, b n c th tm c n thi t b n b c vo cu c s ng. Ty tnh hu ng m b n ph c v cng vi c c a mnh. N u cha bi t b n l p kho ng tr ng gi a l thuy t v th c v n d ng nh ng ki n th c m t cch thch h p i tr c. V i s t ng tr i, h s a ra l i khuyn

ng v th m m t tinh th n. Hy tham kh o kinh nghi m th c t t nh ng ng i

ki m th i gian, v a gip b n gi i quy t v n

Ngoi ra, n m v ng ngu n t li u c lin quan

s c c n thi t. Ch ng h n, n u lm vi c trong lnh v c lin quan b n nn truy c p vo ngu n t li u h ng d n v d c li u

trong nhi u c s d li u tham kh o tr c tuy n cho n l g n nh t. N u lm trong lnh v c y khoa, c thng tin r rng v tc d ng c a t ng lo i thu c. N u l m t chuyn vin k ton, b n nn truy c p vo nh ng t li u h ng d n

cc tiu chu n k ton Tm l i, vi c chu n b cc ngu n tr gip c n thi t l m t trong nh ng cch t t nh t b n i ph v i r i ro b t ng . Ngoi ra, vi c pht huy tr c gic cng l m t k c th n m b t nhanh nh y cc v n x y ra ngoi d tnh. Sch gio khoa i b n cu tr l i tuy t i no. t cu h i v ch nng c n pht huy i. Cu c

c th cho b n ki n th c n n t ng; gio vin c th i v cng vi c th khc.

s ch ng c b t c m t p n chnh xc tuy t

c c tr c gic nh y bn, b n c n ph i trau d i thng qua kinh nghi m th c ti n, v i u ny ph i m t m t th i gian. Cng c v tr cao trong cng vi c, tr c gic cng ng vai tr quan tr ng b i n gip b n khng m t qu nhi u th i gian khi quy t nh m t v n g . V v y, t t nh t b n hy s m rn luy n tr c gic ngh nghi p c a mnh v pht huy lc c n thi t. Khi m i b c vo ngh , c th b n khng hnh dung h t nh ng tnh hu ng pht sinh, nhng ng v th m n n lng. Tr c gic s c pht huy khi b n giu kinh nghi m, v c kinh nghi m b n c n ph i hnh ng. Bi t rt ra bi h c t th t b i, b n s d n ti n b . Ng c l i, ,b ns

lun tm cch bi n minh cho sai l m c a b n thn, khng ch u nhn nh n th c ch t v n

nh m t c h i tch ly kinh nghi m. M i l n v p ng s l m t bi h c kinh nghi m, nhng n u sai ph m c l p i l p l i th l lc b n c n nhn nh n l i nng l c c a mnh v xem con ng b n ch n c th t s thch h p hay khng. Khi c nhi u kinh nghi m hn, b n s xc c a mnh nh t nh n ra nh ng v n tri n nhn quan cng vi c c tnh quy t hon thnh tr c. Mi tr ng lm vi c khc v i mi tr ng h c t p trong nh tr ng. Lm th no th b t th c t . o n kh i nghi p? i u ny s cg im b n c nh nh c u l i u c n lm v dng tr c gic i v i hi u qu cng vi c, v trong m t th i i m nh u l v n c n u tin

nn u tin. C th g i l nhn quan cng vi c. Vi c pht

nh, b n khng th ch tm vo m i th . Do , b n c n xc

u xy d ng m t n n t ng v ng ch c cho s nghi p v h n ch nh ng lng tng trong giai ph n t i, khi i vo th o lu n nh ng tr i nghi m

TR

THNH NHN VIN C N THI T

Lun l nhn vin c n thi t - l tiu ch

u tin gip b n xy d ng n n t ng ngh

nghi p cho b n thn. L nhn vin c n thi t, khng c ngha l b n ph i bi t ni nh ng l i hoa m 9

khi n s p vui lng m v n cng ty.

l nh ng vi c b n th c hi n c ngha g cho s nghi p chung c a

tr thnh nhn vin c n thi t, b n c th tham kh o nh ng g i d i y. c p n nh ng v n s p c n b n th c hi n. M c d c th ng c pt i m nhi m nh ng vi c s p giao. Th ng th

Tr c tin, hy kho lo suy on, nhng t t nh t b n nn nh ng ng i lnh

s p ni ra. N u s p khng ni, b n hy ch

chng. Hy th hi n thi n ch r ng b n lun s n sng o lun b n r n v i hng

ng cng vi c, v v y, b n nn phc th o s n danh

sch cng vi c mnh c n th c hi n, sau h i s p xem nh ng yu c u ny c chnh xc khng. Ch c ch n ng y s nhanh chng ch thch ln hn l th o ra m t danh sch hon ton m i. Ngoi ra, b n c th nh s p ch nh s a ho c b sung thm. Vi c ny m t m t th hi n s nhi t tnh v trch nhi m c a b n, m t khc cn cho th y b n ang n l c h t mnh v l i ch chung c a cng ty. tr thnh nhn vin c n thi t, b n nh ng i u cc nh lnh b n u c th ng bao gi ch trch s p tr c m t ng i khc. S p u tin b n c n tm n l ng y. M t trong

lun mong r ng, n u c tr c tr c g x y ra th ng i v th t b i c a h . Hy nh r ng, d

o cng nh nh ng ng i qu n l k nh t l b thu c c p ru rao l i l m b t k t ch c no, nh ng tin v t v nh ng l i ch trch c a

n tai s p. Khi , b n s ph i ng x th no?

tr thnh nhn vin c n thi t, b n c n ph i hon thnh cng vi c ng th i h n, tr thnh m t thnh vin tch c c trong nhm, c trong cng vi c T t c nh ng v n ny s c ng nghi p tin yu, tun th cc nguyn t c c p k hn cc ph n sau. n gi n l v tr c t hi u qu cao

T i sao vi c tr thnh nhn vin c n thi t l i quan tr ng nh v y? m t, b n c n n nh cng vi c. Ch ng c ng i lnh

o no l i khng mu n gi chn nh ng

nhn vin giu nhi t huy t v nng l c. Nh ng nhn vin ny s gip cng vi c hn, khi n ng i lnh thnh nhn vin c n thi t cn c tc ng tch c c n tng lai c a b n.

o b t cng th ng hn. Bn c nh , n u nhn xa hn, b n s th y vi c tr

i khi, s p ch ng th nh h t nh ng ng gp c a b n, nhng ng y l i nh r t r nh ng l n iu ng v b n. Do , t t nh t b n nn l i n t ng t t p trong lng s p. C th m t y ti m ngy no , s p b n n m gi v tr cao, v r i khi ngh nng, ng tin c y, bi t u ng y s n b n - m t nhn vin t t,

b t b n ln m t v tr x ng ng. V v y, hy c g ng tr

thnh m t nhn vin c n thi t ngay khi b n b c chn vo mi tr ng lm vi c m i.

10

11

 TH C TRCH NHI M

Khi nh n vi c, cu h i tu n l

u tin n y sinh trong

u b n s l: Mnh s ph i lm g?. Th c c giao.

m c y l ng nhin. Th ng th lc , b n s

c c p trn ch r trch nhi m trong nh ng

u tin v b n c th yn tm th c hi n nhi m v nhn vin hi u c k v ng cng ty

t vo h , nhi u ni t ch c chng trnh ng r t nhi u thng tin, bao g m c

nh gi ch t l ng cng vi c. Nh ng chng trnh ny ch a

vi c h ng d n nhn vin nh ng yu c u c p trn mu n h th c hi n. H u h t cc k ho ch c v ra m c tiu ph n ub t u vo u nm - th i i m hon thnh k ho ch kinh doanh m b o tnh sc tch, r rng, km

u trong nm t i. M c tiu ph i

theo th i h n hon thnh c th . Trong nm, b n v s p nn g p nhau t nh t m t l n (t t hn l t ng qu) theo di ti n i

cc m c tiu v xem xt c g c n i u ch nh khng. Nhu c u trong kinh doanh c th thay u c a d n b c t v h y b (v c v n

th ng xuyn trong nm, do , b n khng bi t c r ng c th m t trong nh ng m c tiu ban khc c n u tin hn). Trong qu trnh th o lu n, b n bi t cch khai thc th m nh c a mnh. nn h i ki n c p trn cch th c thi cng vi c

Cu i nm, b n nn l p m t b ng nh gi v th c t cng vi c b n lm c trong t ng th i i m. B ng nh gi ny s cho th y b n p ng c bao nhiu ph n trm m c tiu Ngoi ra, thng qua , b n s bi t c nh ng ghi nh n v nh ng sng ki n b n c trong m c tiu ban ho c cch phn lo i v nng l c (Khng p ng yu c u/ mnh v nh ng nh n xt c a c p trn. C th ni, b ng nh gi ny s cn c li u gim xc gim nh v n c xem xt vi c chuy n em l i ti n ch trn nhi u phng di n. Tr c h t, n l i v tr cng vi c/ thng ch c cho b n. Thng th ng, th hi n ti m nng c a nhn vin t ra. ra v n khng ra )

u. C nhi u cch nh gi khc nhau, ch ng h n cch x p lo i A, B, C p ng yu c u/ V t yu c u

v.v Sau khi c c b ng nh gi ny, b n nn b sung cc ch thch hay ki n ring c a

thu nh p, ti n th ng m b n nh n c. Sau , n c xem l d

c nhn s s d a vo cc nh gi ny ho c xem m c nh ph ng v n nhn vin .

tr c khi quy t

12

Vi c thuyn chuy n v tr trong cng ty khc h n v i vi c tm ki m ng vin bn ngoi. Gim c nhn s c nhi u thng tin v b n (c th m nh l n h n ch ). V v y, b n ng qun t nh n xt v mnh trong b ng nh gi th ng nin. M t ph n khc c a quy trnh nh gi cng vi c c lin quan n s pht tri n c nhn.

N u c p trn c a b n c k nng hu n luy n t t th ng nhin qua kinh nghi m th c ti n, b n s c i u ki n pht tri n v thng ti n. M t ng i s p t t l ng i lun mong mu n nhn vin ti n b t ng ngy, bi t dnh th i gian nh n xt u khuy t i m c a nhn vin, h tr nh ng thch th c m nhn vin g p ph i. D n d n, s p khng ch h ng d n cng vi c m cn c g ng pht tri n cc kh nng c a nhn vin, xem thnh cng trong cng vi c c a mnh bao g m 50% t k t qu kinh doanh v 50% t pht tri n con ng i. D i quy n m t nh qu n l nh v y, b n s t n d ng c nhi u kinh nghi m t h . Thm vo , v h c nhi u k nng t t hn b n nn b n cng h c c nhi u i u b ch t h ti n b hn v t ch c ngy cng pht tri n.

K ho ch c a s p g m nh ng chi ti t c n c pht tri n (c i ti n) thm, cch th c pht tri n (c i ti n) v th i gian hon thnh. Ch ng h n, m t k ho ch pht tri n c th bao g m nh ng n i dung sau:

Lnh v c pht tri n: Pht tri n ho t c lin quan ng i ngo i, thu th p ki n th c v cc ho t ng kinh doanh mang tnh ton c u

n cng ty.

Cch th c pht tri n: 1. Ln l ch g p g v i Jack Preen, Gim ci nhn t ng qut v cc ho t qu 1. 2. Tham d h i ngh chuyn qu 2. 3. Tham gia cc nhm d n, t p trung vo cc ho t t t vo qu 4. ng kinh doanh mang tnh ton c u. Hon v cc v n t ng qut trong nh ng ho t ng kinh doanh mang c i u hnh c a t ch c Cc Ho t ng Qu c t c

ng mang tnh ton c u c a cng ty ABC. Hon t t vo cu i

tnh ton c u do Cng ty H i ngh Kinh doanh Qu c gia t ch c t i Dallas. Hon t t vo cu i

13

y l m t ph n trong k ho ch pht tri n i h i ki n th c v cc ho t ch n m i nm. Ch ng h n, m t v tr m b n khao kht c v tr .

ng kinh doanh n

mang tnh ton c u. Nhng k ho ch pht tri n cng c th m t nhi u th i gian, t hai nm, th m t c i h i ph i tr i qua hai ba nm hu n luy n b sung. V v y, n u s m bi t c yu c u ny v tham gia kha hu n luy n cng s m, b n cng nhanh chng n m gi

N u cn thi u m t k nng no trong quy trnh nh gi cng vi c c a nhn vin, b n c th d dng ln k ho ch pht tri n cho chnh mnh. Trn th c t , ti b n xc ngh b n xy d ng m t i u gip k ho ch pht tri n ngh nghi p c b n sau khi lm vi c c m t hay hai nm. t t i v tr mong mu n. Cc cng ty lun mu n nhn vin mnh l nh ng ng i c hoi bo ngh nghi p v bi t cch t c nh ng hoi bo . L p k ho ch c th cng chnh l c h i nhn vin nh gi h bi t k nng ngh nghi p c a mnh. Ti lun vui v h ng d n v hu n luy n nhn vin Nhng ti ch c th gip

nh c b c i k ti p c a mnh v tham gia vo cc chng trnh hu n luy n c n thi t

cch kh o st cc ch n l a ngh nghi p khc nhau v hi u c v tr no l ph h p v i mnh. nh h ng m khng th pht tri n con ng s nghi p c a h , n gi n b i n u b n thn h khng bi t h mu n g th lm sao ti bi t c i u ? T i sao chng ta l i bn chi ti t cng nh s th hi n b n thn n vi c nh gi cng vi c c a mnh nh v y? Cng vi c c nh n xt, nh gi. Tuy nhin, trong t tr ng trch n ng n cho h . Do i u khi n vi c th hi n v pht tri n c a mnh. l

b n th ng do ban gim

m t s tr ng h p, b n l ng i duy nh t t , v s p ny cng ch ng i h i g cao c pc am tv s pb nr n ti p t c pht huy nh!. thc

tr ng h p b n g p m t v s p m c p trn c a ng i khng

b n. B n cng c th g p m t v s p khng thch a ra

ki n ph n h i tr c ti p v lun tm cch trnh n t t c quy trnh . Ho c b n c th l thu c n n i khng th lm g khc hn ngoi vi c khen ng i: T t! Hy ng l c m nh m nh ng tr ng h p ny, th ng b n s khng c c

y s pht tri n nng l c c nhn. Cho d c p trn khng th o lu n v i b n v i u b n nn lm, b n v n nn hi u ng m r ng

b n thn b n v n c c p trn mong m i lm i u g (v b n v n ang lm vi c c m). N u b n nui ngh r ng: Ch ng ai yu c u ti ph i lm g h t nn khng nh t thi t ti ph i lm i u n , i u kia th th t nguy hi m. R t c th b n s nhanh chng b sa th i. 14

Ni tm l i, v n

tr c tin ti mu n nh n m nh

y l hi u yu c u c a s p, v h l

ng i tuy n d ng v cng l ng i c ton quy n quy t

nh cho b n ti p t c lm vi c hay sa th i

b n. Khi hi u cc nhu c u c a s p, i u b n c n lm ti p theo l g ? B n c n bi t nh ng ng i c n b n tr gip. Ta t m g i nh ng ng i ny l thn ch ho c khch hng. H l nh ng ng i c n b n gip hon thnh cng vi c, ng c l i h cng h tr ph n no cng vi c c a b n. Nh ng ng i ny c th l nhn vin cng ty, khch hng, thn ch , s p c a cc phng ban khc, cc c ng s c a b n v cc nhn vin d i quy n b n. Nhu c u c a h c th quan tr ng tng ng v i nhu c u c a s p, do , vi c hi u v p ng nhu c u c a h l trch nhi m hng Lm th no u c a b n.

tr chuy n c i m v i cc thn ch c a b n? Trn th c t , b n ni p ng cc yu c u

chuy n v i s p th no th ni chuy n v i thn ch cng ph i nh th .

c a h , b n hy h i h c n g v mu n c p ng ra sao. C th h s ni c th nh ng yu c u quan tr ng, ho c cng c th h ni qua loa. Cho d th no i n a, b n v n ph i lun by t thi n ch c a mnh trong vi c p ng nh ng yu c u h nh gi cng vi c l c s b n a ra.

t n n t ng v ng ch c cho s nghi p c a mnh. N hon thnh t t cng vi c ra sao. Hy b n c t hi n t i

gip b n nh n ra nh ng i u c n lm, cch th c v m c

v ng cng ty c a b n s p d ng quy trnh h ng d n, hu n luy n v ch d n hi u qu cc m c tiu, k ho ch pht tri n nh m b o l n tng lai. m c c thnh cng trong cng vi c, c

th tr thnh nhn vin t t nh t. N u khng, t ra b n cng hi u c quy trnh c b n v t

15

T OC UN I

Do

c th cng vi c, ti th ng xuyn ph i i cng tc. Cng v v y, ti c quan h kh chuy n i c a ti thu n l i v xy d ng m i quan h thn thi t v i

thn thi t v i nhn vin cng ty cho thu xe hi, nhn vin hng hng khng cng nh nhn vin ti p tn trong khch s n H lun c g ng gi i quy t m i v n tho i mi. Lc ng m l i, ti m i th y t t c nh ng c g ng c a h chnh l nhi u khch hng khc s Nh ni u, ti ngh h lm nh v y v cho r ng ti l m t khch hng quan tr ng. Nhng

khch hng. Chnh nh ng m i quan h thn thi t, nh ng chuy n kh h i c a ti cng nh c a em l i doanh thu v l i nhu n tr c ti p cho h . u c nh ng thn ch c a ring mnh. H l nh ng y?

ph n tr c, m i ng i

ng i c n b n tr gip. B n s

c h ng l i g khi xy d ng nh ng m i quan h thn thi t v i

thn ch ? V lm th no b n c th m r ng nh ng m i quan h Kinh nghi m c a ti cho th y b n s

c h ng hai l i ch chnh sau:

H vui v b n mang l i ci h c n, t ni m vui ny, h c th ph n h i l i v i c p trn c a b n r ng b n hon thnh r t t t cng vi c. Ngay c khi cng ty c a b n c m t h th ng nh gi, nh n xt ch t ch ch t l ng cng vi c, cung cch ph c v s nghi p chung. B n nh n l i c s gip nhi t tnh. C m t cu chm ngn r ng: B n chm sc ti, u t, n m t lc no i chng n a th m t ki n ph n h i t t v khch quan t khch hng cng s khi n c p trn thm tin t ng vo n l c c a b n cho

ti s chm sc l i b n. Qu v y, n l c c a chng ta gi ng nh m t s

, n s quay tr l i gip ch cho ta. Trn th c t khng ph i ai cng hi u c m i quan h gi a cho v nh n. Ti t ng lm vi c v i m t nhn vin c ti ng v chuy n h i m tr . Hi m khi no c y tr l i i n tho i ho c e-mail ng lc, th m ch cn th ng xuyn tr h n n a, nhng c l i lun than phi n r ng ng nghi p v khch hng khng nhi t tnh v i c. Theo ti, ch ng c g l b t cng trong chuy n ny c , c y trao cho ng i khc s h h ng th ci c y nh n l i cng tng t m thi. l quy lu t t t y u trong cu c s ng.

16

Ph n tr c, ti nh n m nh hai nhn t chnh nh h ng c a b n v nh ng ng i b n tr gip. Ngoi ra, cng c n ph i k n thu n l quan h m t chi u b n p ng nhu c u c a h .

n cng vi c c a b n, l s p n m t nhn t quan tr ng khc: ng qua l i ch khng

cc c ng s c a b n. Gi a b n v nh ng c ng s ny c n c quan h tc

C ng s khng ph i l ng i ch u trch nhi m v cc m c tiu v mong mu n c a b n, nhng h c th cho b n bi t trong s hnh vi c a b n, u l ci c th ho c khng th ch p nh n c. S trung th c, ng tin c y, hay kh nng hon thnh t t cng vi c c a b n c l khng ph i l v n cc c ng s nh m t i, i u h mong mu n chnh l thi v tinh th n lm vi c nhm c a b n. Hi u c i u ny v c s i u ch nh thch h p, b n c th chuy n tr ng thi t ng i

m i t i sang thnh vin thn thi t c a nhm d dng hn. Bn c nh , thng qua nh ng cu c m lu n v i cc c ng s , b n s nh n ra r ng khng nh t thi t ng i khc ph i c cng suy ngh v i b n. S khc bi t trong quan i m i khi l s b sung th v cho nh ng thi u st c a nhau. Hi u v ch p nh n hnh vi cng nh nh ng nhu c u khc v i b n chnh l b c trong vi c xy d ng cc m i quan h c ng s t t u tin

p. Hy xem b n thn v cc c ng s nh nh ng

mi ng ghp trong tr chi rp hnh. C lc gc c nh c a cc mi ng ghp kh p v i nhau, nhng cng c lc l ch nhau. Khng c mi ng ghp no t t hn hay km hn mi ng ghp no. Chng ch khc bi t nhau m thi. C g ng t m t mi ng ghp vo kho ng tr ng khng kh p v i hnh d ng ng s c a b n c n ci khc ch i. cng vi c c a n ch l m t n l c v ch. Thay v p n cho v a v n, b n hy tm ra u l s khc bi t gi a kho ng tr ng v m nh ghp . Tng t , hy tm hi u t i sao khng ph i ci m b n a ra, hay t i sao h c x tri v i nh ng g b n mong Hi u c cn nguyn v n chung t t hn, lun t n t i. i khi, c nh ng m i quan h t t p, b n ph i hy sinh m t cht, c nh v y, ng i

s gip b n c c nh ng gi i php kh thi

ng th i, v n c th t o d ng nh ng m i quan h t t

p ngay c khi s khc bi t

kia m i c m th y tho i mi v th a hi p v i b n. M t khi t o d ng c nh ng m i quan h nh mong mu n, b n s c c v n qu Thnh cng trong s nghi p i h i s th o lu n trong ph n k ti p. s d ng trong m i tnh hu ng ngh nghi p c a mnh. ng gp c a nhi u ng i. cng l n i dung chng ta s

S C M NH C A TINH TH N T P TH

17

tr ng

i h c, b n l ng i ch u trch nhi m v bi v c a mnh. K t qu , th h ng

c nh gi d a trn nh ng c g ng c a ring b n. i khi, b n cng tham gia nghin c u khoa h c theo nhm v m t ph n i m c a b n l do cc thnh vin trong nhm mang l i. Nhng nhn chung, thnh tch trn gh nh tr ng hon thnh bi v u l do b n t thn v n ng. Ch c n i h c chuyn c n, i m u. c a nhi u ng th i h n, thi c nghim tc l b n c th

Tuy nhin, trong cng vi c v mi tr ng cng s l i khc, b n s c n s gip m t mnh gi i quy t m i vi c.

ng i. M c d c m t s vi c b n c th t mnh hon thnh, nhng nhn chung, b n khng th

N u mu n th lm ph c t p ha cng vi c c a mnh, b n ch c n gy b t l i cho m i quan h gi a b n v m t ng i no . Ch ng h n, khi m i quan h c a b n v i ng i giao vi c x u i, b n c th s khng nh n cng vi c ng th i i m ho c khng nh n c nh ng vi c n m trong kh nng chuyn mn c a mnh. Khi m i quan h c a b n v ng i c b n giao vi c x u i, b n c th khng hon t t cng vi c ng h n. Tm l i, n u quan h gi a b n v nh ng c ng s n y sinh khc m c, b t ha th cng vi c b n ang ti n hnh c th s pht sinh nh ng r c r i. Ng c l i, m i chuy n s t t p hn n u b n bi t b qua ci ti ch k v xem tr ng l i ch chung c a chng ta. C hai cch hi u v chng ta: - Theo ngha r ng: Dng m i ng i ch m t th c th l n nh ton b cng ty, ton b cc phng i t nhn xng chng ta y cho th y u, tm ki m l i ch

ban, cc nhn vin trong m t d n Vi c s d ng chung cho ton nhm.

u l nh ng ng i cng h i cng thuy n, cng nhau ph n

- Theo ngha h p: Dng khi b n ni t ng ng i trong vi c s p c nh ch c hai ng i, i u b n ang ni c hai pha i t nhn xng chng ta cho th y c hai ang Ti c b n ng h , Ti ang mong

t cng vi c. Trong hon trong cng m t nhm:

i b n, Ti s hon thnh ng th i h n b n giao;

ng ngha thnh cng l k t qu cu i cng v n ch c c t s n l c c a

18

Ti cho r ng, chng ta l Kinh nghi m cho th y, khi b n lun

i t di n t su s c nh t s c m nh tinh th n lm vi c t p th . t l i ch c a chng ta ln hng p v b n v ng. u, cc m i quan h trong

ngh nghi p, h p tc kinh doanh c a b n s tr nn t t

19

TH NG TH N NHN NH N THI U ST

Khi m i vo ngh , ti c m t v lnh cu h i y. Trong nm

o giu kinh nghi m khuyn r ngN u anh khng

bi t cu tr l i th hy ni anh khng bi t, nhng hy ch c ch n r ng anh s tm c l i p cho

u kh i nghi p, c th b n s lng tng v khng bi t cch tr l i cu h i

ng i khc a ra, nhng quan tr ng l b n x l tnh hu ng b i r i ra sao. Hy nh r ng, d ai h i b n b t k cu h i g chng n a th trch nhi m c a b n v n l ph i tr l i. Trong th i gian lm cng tc tuy n d ng, ti g p khng t b n tr khi nh n c cu h i ch tr l i m t cch g n l n: Ti khng bi t. Ch c v y. Khng thm g n a. H khng h by t thi n ch r ng s tm cho ra cu tr l i. cu tr l i. M t i u khc c n lu l, khi khng bi t cu tr l i, b n cu tr l i no . Nh ng d u hi u b t th ng h n: - B n c lm. - B n lng tng khng tr l i ngay. - B n nhn xung quanh phng nh th -B n tm cu tr l i. ng li u lnh sng t o ra m t y l m t trong nh ng h n ch khi n h m t i m tr c nh tuy n d ng. Do , ti thnh th t khuy n khch b n hy m nh d n ni r ng: Ti khng bi t nhng ti s tm ra

b n s khi n b n b l t y ngay l p t c, ch ng

v i nh ng c m t ph bi n: m

Ti t ng ri vo tr ng h p tng t . l khi ti b a ra cu tr l i trong l n ph ng v n vng hai t i m t cng ty danh ti ng. Cu c ph ng v n th nh t di n ra t t s hi n di n c a b Ph ch t ch nhn s , v r c r i ti g p ph i cng t Trong su t th i gian ph ng v n, b ta h u nh im l ng, mi u ln ti ng h i ti nh ng cu kh k qu c, ch ng lin quan g nh . n nh ng pht cu i, b b t p, nhng l n hai th c

n cng vi c. Trong , c m t

cu b h i r ng cng ty ti t ng lm c t t c bao nhiu nhn vin. Ch t ti t! Mnh lm sao m c, v cng ch ng c n thi t ph i nh lm g! Ti th m ngh. Nhng v n c ti ng bi n

20

nn ti nhanh chng b a ra m t con s nghe cng c v h p l. Nhng b t ng , m i th s p ta lu bu c m n r i ng d y, b i.

. B

Khi tr l i cu h i cu i cng c a b y, ti ch c m m l b mu n xem ti hi u r t ch c c a mnh nh th no. Nhng by gi , ti m i nh n ra r ng, b y ch mu n xem ti c m tr l i Ti khng bi t tr c m t cu h i kh nh v y khng. V v y, qua kinh nghi m th c t , ti mong b n hy c thnh th t. Do m i b t u lm vi c can

nn vi c b n khng bi t cch gi i quy t v tr l i m t cu h i no cng l chuy n bnh th ng. i u quan tr ng l b n ph i bi t th a nh n khi m khuy t c a mnh v s n sng i tm p n.

21

TH C HI N L I H A

M t khi ni Ti khng bi t nhng ti s tm ra cu tr l i, b n c n ph i gi lin l c v i ng i t ra cu h i, ngay c khi khng ki m c l i gi i p. Khng bao gi b n c ph t i phng c c cu tr l i, m cn cho l v bi n m t lun. Vi c h i p ny khng ch gip

th y b n l ng i c ch tn, v lun coi tr ng khch hng. Vi c gi lin l c v th c hi n l i h a l m t trong nh ng bi h c khi b t u tin m ti h c c

u lm vi c. M t chuyn vin i u hnh v i hn 40 nm kinh nghi m d y ti i u ny. n nhu c u c a cng nhn s n xu t. ng khng mu n ti tr

ng bi t nhn vin c p d i c a mnh r t thch cch qu n l tho i mi v cc nhn vin vn phng th ng khng quan tm nhi u th ng nh c ti v trch nhi m v i h . V ng ng. Theo h ng d n c a ng, ti gi danh sch cc nhn vin yu c u ho c g i th c m c n cho ti. Ti khng b tn h ra kh i danh sch cho t i khi th c m c c a h N u khng hi u r yu c u c a h , ti s g i h c gi i p. n v h i xem i u g khi n h cha th t s th a thnh m t trong nh ng nhn vin vn phng khng c cng nhn s n xu t qu tr ng. ng i v i nhu c u v th c m c c a b t k ai. Ti c n ph i gi lin l c

mn. D n d n, s cu h i v yu c u chuy n t i chng ti ngy m t nhi u. Ti nh n ra r ng, m t khi ng i ta tin t ng b n lun c g ng gip h , h s s n sng gi i by nh ng nhu c u c a mnh, n u khng, h s ch ng bao gi tm n s tr gip c a b n.

Gi s b n c n s tr gip c a m t ng i no , nhng ng i l i khng th c hi n ho c khng th gip b n. Lc y, b n s c m th y th no? Tri l i, m t ng i lun s n sng tr gip ng i khc khi c th , h s ngy cng c m i ng i tin yu. trong cu c s ng cng nh trong mi tr ng cng s . C th , quan tr ng trong cng ty. chnh l i u b n nn lm ng lm nh ng i u ny, b n s tr nn

b n r n hn, nhng s b n r n y s mang l i cho b n cc m i quan h b n v ng v m t ch

22

NG XEM TH NG C P D I

B t k m t h th ng t ch c no cng c nh ng m c nhau. Nhn v t cng n m gi

quy n hnh v trch nhi m khc

a v cao th cng c nhi u kh nng, quy n l c v trch nhi m. i u ny v n hay x y ra m ts

Trong m t t ch c, lun t n t i nh ng c nhn ra v k c v i c p d i. nh gi m t ng i no d a trn ch c v ch khng ph i nng l c l m t sai l m. lnh o c p cao. H th v i x khng t t v i nhn vin c p d i (nh t l nh ng nhn vin

cc v tr nh ph t, th k, lao cng, b o v ). Khi lm v y, cng c ngha l h t ri vo nh ng sai l m sau: - nh gi khng ng vai tr con ng i. - M t i c h i v tinh th n h p tc t - M t i nh ng ng minh t t. L y v d , tr l c a cc qu n tr vin cao c p, b n thn h khng ph i l gim t ng gim c hay i phng.

c, nhng h l i gi nhi u tr ng trch hn. H l ng i n m c l ch lm vi c c a

s p, th m ch c c p trn c a s p n a. Nhi u tr l cng nh th k c a cc qu n tr vin cao c p c nh ng nhn v t cao c p trong t ch c tin c y v y thc nhi u nhi m v quan tr ng. Trong tr ng h p ny, h c th x u, ty vo tc nh h ng t i nh n th c no i v i b n theo c hai cch - t t l n ng c a h v i b n.

V v y, hy t nhn nh n l i b n thn, trnh hnh vi k c (cho r ng mnh t t hn/ quan tr ng hn/ cao hn ng i khc). Hy trn tr ng v m r ng m i quan h v i m i ng i, d vai tr v ch c v c a h l g i n a. Khi i x v i h t t, b n s nh n l i k t qu tng t . Ng c l i, n u coi th ng, th m ch ng c i h , k t qu b n nh n c s ch ng ra g. Xin k t thc v n ny b ng m t cu chuy n th c t : ph ng v n tuy n d ng cc ng vin c b ng MBA1 o cao c p (trong c c ch t ch) ng qu n tr xem xt t ng ng

C l n, chng ti dnh vi ngy

trong chng trnh hu n luy n c a cng ty. Nh ng nh lnh cng cc chuyn vin Nhn s t p trung t i phng h p c a H i vin v xc
2

nh ai s trng tuy n. Th t s , nh ng ng i lm cng tc tuy n d ng nh chng ti

Master of Business Administration (B ng Th c s Qu n tr Kinh doanh)

23

lun c m th y b i r i khi cn. C hai ng vin ny

ng tr c s ch n l a m t trong hai ng vin k tm l ng, ng i n a u t t nghi p t cc tr ng danh ti ng, h c v n tng ng nhau v u c nh ng bi u hi n r t t t. Sau nhi u cu c th o lu n, chng ti

trong qu trnh ph ng v n, h Cindy t i y.

v n khng th th ng nh t c nn ch n ai, b ai. Cu i cng, v ch t ch ln ti ng: Vui lng m i

Cindy l m t ti p tn. C cho n khch hng, cc

i tc t i cng ty t i ti n s nh v cng

ch u trch nhi m trong vi c s p x p, a cc ng vin tr l i phi tr ng. V ch t ch a ra hai t m hnh trong hai b h s: C c nh hai ng vin ny khng?. Cindy ni r ng, c nh h v t ng g p ring m i ng i trong th i gian h ng i t o thi n c m v i c hn?. Cindy ni r ng m t trong hai ng vin c x r t l ch s v nh nh n v i c. Anh ta h i c v ni m vui trong cng vi c c ang lm, nh ng kh khn m c g p ph i. th ch nhn c, khng ni g ngo i tr lc h i phng v sinh mnh. N u khng c n ni. V t t nhin, ng vin trng tuy n y l ai th b n c th on ra! n nh ng vi c y, ch c anh ta ch ng m x a g ng vin cn l i u v b o c d n d p tch caf cho n ti r i! Cindy i chuy n bay. V ch t ch h i ti p: Ng i no

24

LM CH

PHT NGN

Khi cn l m t Gim c m v i nhn vin - nh ng v n

c nhn s non tay, ti r t ng i ph i th o lu n nh ng v n c lin quan tr c ti p

nh y

n nh ng chuy n khng hay c a h nh

i lm tr , ngh khng php v nh ng quy ch , th t c khi n h b c b i D bi t r ng s gi n d c a h nhi u khi ch l m t cch phng v , nhng v n khi n ti c m th y i ng i. Ch ng ai trong chng ta mu n nghe l i ch trch c a ng i khc, cng ch ng ai mu n mnh b ng i khc xem th ng. C th l i ni c a b n r t h p l, r rng, nhng i u ng i ta quan tm l cch b n ni hn l thng i p b n chuy n t i. Hai nhn vin c a ti t ng xch mch v i nhau. Khi bnh tnh l i, m t trong hai ng i ni v i ti r ng: Anh c nghe anh ta ni v i ti th no khng? R ng ti l m t k ngu n! Qu th c, ti r t l y lm ti c v sai l m y x y ra, nhng ti khng ph i l k ngu v ti khng thch b ni nh v y!. Th t v y, n u b n c m t thng i p mu n chuy n di n i p ys c i phng hi u ra sao. Trong tr ng h p n ng i khc nhng khng bi t ph i i phng ph m ph i m t s su t hay . Ch ng h n, b n ang

t th no, hy th nh m l i, ch n m t cch ni sao cho ph h p nh t v cn nh c xem thng l i, b n nn t p trung vo cch gi i quy t v n

l i l m no , thay v

c n g p thng tin c a ai nhng ng i l i khng cung c p cho b n ng lc. Thay v gi n d , b n nn t p trung tm gi i php chng ta hy b t tay vo vi c!. ng di n t t t nh t thng i p khng y thi n ch c a b n b hi u l m. Mu n v y, hy ch n cho mnh cch y ng i khc vo th phng th . Xin nh r ng, ng i ta nghe v xem y s c thuy t ph c, hay ch m ri, i m tnh c c nh ng thng tin c n thi t m t cch k p th i, chnh xc. i u ti mu n lc ny l Thng i p c a b n lc ny s l: Ti khng quan tm l l i c a ai.

cch b n truy n thng i p tr c khi hi u b n ang c nh n g i i u g. Ch ng h n, gi ng i u c a b n khiu khch hay nhn nh ng; nhanh v nhng cng quy t? Tm l i, cch b n ni chuy n v i ng i khc th no th cch ng i y p tr cng s nh v y. N u b n t c gi n, la l i trong khi gi i thch, ng i nghe c kh nng s ph n ng tng t . Khi i u ny x y ra, c h i t n gi i php t t p gi a hai bn s b gi m st.

ng qun r ng, b n khng th bi t h t c i u g x y ra v i ng i khc. C th h g p ph i m t vi chuy n khng vui, cng c th gia nh h c nh ng r c r i ring m b n

25

khng can thi p c. Chng khng lin quan g vin c th khi n h t v , r i tm cch ph n cng, t v cu i cng l ph n ng m t cch quy t li t.

n b n. Tuy nhin, cch b n khi n trch nhn d n n tnh tr ng cng th ng, mu thu n

N u th y ki u ni chuy n c a mnh d khi n ng i khc hi u l m, b n hy tm cch g i chuy n tr c. Hy h i h r ng lm th no b n c th c i thi n kh nng giao ti p c a b n thn; ho c khi th o lu n nh ng ch nh y c m, li u nh ng hnh ng v cch ph n ng c a b n c y l lm h kh ch u hay khng? Hy ni r ng, b n lun s n sng l ng nghe nh ng gp chn thnh t h , v r ng b n cng nh h , ang c g ng xy d ng m t n n t ng ngh nghi p v ng ch c. m t trong nh ng ngh thu t quan tr ng gp ph n vo thnh cng ngh nghi p c a b n.

26

HU N LUY N QUA KINH NGHI M

N u nh nhn no th h i y

nh ng ph n tr c, chng ta

c p

n ki n ph n h i t pha b n t i m t c y cng l i u m ti g i l Hu n

ph n ny, ng c l i, ng i nh n ki n ph n h i chnh l b n v m i ki n ph n ng gp cao.

u mang tnh tch c c, c gi tr

luy n qua kinh nghi m - s chuy n giao ki n th c t m t th i i m no cho t i hi n t i. B n c nh n i u mi n ph. bi t c th hn, hy n v i nh ng phn tch d i y.

Ti thch tr chi x s . Ch c n b ra m t dollar, ch n m t dy s c th mang l i cho b n m t s ti n l n, qu l i u th v . Khi cn nh , ti t ng m c tm c m t cu n sch mu nhi m, trong ch a ng m i dy s s o t gi i trong vng 20 nm t i. Ch c n c c cu n kh p m i ni trn th gi i. Ti c th chm lo cho mnh, sch y, ti s trng h t cc cu c x s

cho gia nh v b t k ng i no ti yu m n m khng ph i lo l ng v ti n b c, ti chnh. D n ra cu chuy n tu i th ny, ch c a ti l ni v i b n r ng, trong Hu n luy n qua

kinh nghi m, b n s nh n c nh ng i u gi tr tng t nh cu n sch x s mu nhi m v y. Hu n luy n qua kinh nghi m di n ra khi cc nhn vin giu kinh nghi m ch cho b n nh ng bi h c c k t t qu kh . Chng trnh ny pht sinh trong tr ng h p nghi m c a b n thn v i nhau. Chng trnh ny cng c th x y ra m t cch b t ng . M t chng trnh Hu n luy n qua kinh nghi m t t th ng b t thc u t m t nhn t no c l ng vo trong m t cu chuy n v k t n. B n s th y s ng s nh th th i i m thch h p. N na n v i vi c quan st m t chi c thuy n bu m l t trn m t n c c bi t: B n c th c tham gia vo m t d n ang ti n hnh m trong , m i ng i c ng tc, chia s suy ngh, kinh

theo l trnh vng trn, ngha l i m xu t pht cng s l ch tin h u ch.

b n v a th c hi n m t hnh trnh m khng r i b v tr, hn th , b n cn h c c r t nhi u thng

Nh ng ngy m i vo ngh , ti c d p trnh by tr c m t nhm cc nh qu n l c p cao v k ho ch c a mnh trong ngy h i vi c lm s p t i. thu ht cc ng vin, ti tha thi t xu t m t vi v qu n l c p cao gp m t trong s ki n y. Cu i bu i trnh by, nhm cao. V v y, ti c ch th ph i tm h ng gi i quy t khc. ng v i k

ho ch t ch c ngy h i vi c lm, nhng cho r ng khng c n thi t ph i c m t cc nh qu n l c p

27

Th t s ti hi th t v ng v c ph n gi n d i v s kh c t c a h . Ngy h i vi c lm l m t s ki n l n t t c cc ho t i v i chng ti v ti mu n n ph i th t thnh cng. Y u t chnh nh gi s ng h u c n. Thm tm ti mu n r ng cc ng vin ti m nng s t o n t ng t t thnh cng l s l ng v ch t l ng cc h s xin vi c trong ngy h i . Ti c th qun xuy n trong m t cc nh qu n l. Do , ch ng l do g m cc nh qu n l l i v ng m t? Ti n g p Mike - m t nh qu n l cng c m t trong bu i h p ban sng. ng t ng nh ng v s ch ng c v qu n l no

gi cao k ho ch ngy h i vi c lm c a ti v cn cho r ng, s hi n di n c a cc nh qu n l c p cao l t ng t t. Khi bi t ti khng thuy t ph c c h i ch u n tham d ngy h i vi c lm c , Mike m m c i ni r ng ng hi u c c m gic c a ti

b i tr c y ng cng t ng nhi u l n ri vo hon c nh tng t . R i ng chia s cu chuy n qu kh c a mnh.

Nhi u nm tr c, Mike theo u i m t t ng l n v vi c t o ra cng c gip cc nhn vin i u khi n van c d dng hn. ng ln k ho ch, ki m tra nhi u c u hnh khc nhau. Khi lm xong b n thi t k , ng t b ti n ti ra mang b n thi t k thi t k b n m u. R t t ho v thnh qu v s , Mike n g p s p v i hy v ng cng ty th y c gi tr u t s n xu t. Tuy

nhin, v s p g t b t ng ny. ng ta gi i thch r ng y l m t t ng t t nhng l i khng thu c lnh v c c a cng ty. Th t v ng trn tr , Mike r i vn phng, qung b n v vo kho nhi u thng tr i. Cu i nm , m t trong nh ng H i tc cung c p v t li u cho cng ty n thm nh my.

nghe v b n v c a Mike v yu c u c xem n. Mike em t i cho h nghin c u v vi n khng ng .

tu n sau, ng bn n cho cng ty ny v i m t gi h i v cn c h ng ph n trm c a doanh thu trong tng lai. Tnh hnh ti n tri n t t

Sau khi ng m ngh cu chuy n c a Mike, ti nh n ra r ng mnh cn c nhi u t ng t t hn i u m ti h i vi c lm ngh trong bu i h p. Ban u, ti mu n cc v lnh o hi n di n t i ngy t o uy tn v c s c h p d n cho cng ty, nhng h c th ni c g v i cc ng c trng v yu c u cng vi c

vin ti m nng v yu c u cng vi c? Ch c ch n n u c th ch l nh ng thng tin chung chung, trong khi , i u m cc ng vin mu n l bi t th t c th v h s lm. V i u ny, c l cc nh qu n l khng th p ng c, b i tr c nay, h ch quen

28

v i cng vi c qu n l m thi. Lc , li u ai c th cung c p thng tin cho cc ng vin t i ngy h i vi c lm? Suy ngh th nn ti quy t nh ch n cc nhn vin giu kinh nghi m trong t ng lnh v c

v chu n b s n cho h cc cu h i t i ngy h i vi c lm. M i vi c di n ra sun s . Nh cc chuyn gia kinh nghi m y m cc ng vin - nh ng ng i mu n lm vi c cho chng ti - hi u c c th yu c u v tnh ch t c a t ng lo i cng vi c. V cng nh th , ti rt ra cho mnh m t kinh nghi m r ng, c r t nhi u con ng khc nhau cch thch h p nh t. Hu n luy n qua kinh nghi m l cch t t t o m i lin h gi a h c v hnh, gi a ki n chng ta hon thnh m c tiu, quan tr ng ng b cu c cho n khi tm c l chng ta ph i s n lng tham kh o t t c cc ch n l a v

th c trong nh tr ng v ng d ng th c t . B n c th h c c r t nhi u i u b ch t kinh nghi m c a nh ng ng i i tr c. V i ti, ki n th c c c nh h c h i t cc c ng s giu kinh nghi m cn nhi u hn ki n th c ti p thu c trn gh nh tr ng. T nh ng cu chuy n c a h , ti c th rt kinh nghi m cho b n thn v chu n b tinh th n gi i quy t nh ng kh khn trong tng lai. Trong qu trnh lm vi c, ti h ng l i t nh ng u tin cho nh ng vi c quan tr ng khi gi i quy t v n i khi, chng ta v n xem nh ng theo k p ci m i. i u ny ch v i l thuy t v phng php hi n b ns . ngh c a h . Kinh nghi m c a h c th gip ti pht tri n kh nng phn on, kh nng nh n th c trong t ng hon c nh c th , bi t

ng nghi p lu nm nh nh ng ng i l i th i, khng kinh nghi m v bi t cch lo li

ng trong m t vi tr ng h p no . D h hi ch m cht t so i nhng h l i m nh hn

s vi c sun s . N u g p m t nhn vin giu kinh nghi m, c kh nng chuyn mn cao, c th c h ng nhi u l i ch t ki n th c c a h . V v y, hy nhanh chn tham d vo b t k ng tm ki m n. c h i Hu n luy n qua kinh nghi m no dnh cho b n ho c hy ch

V N V DANH

C v n v danh l ai? V b n s h c h i c g t v C v n v danh ny?

29

Chng ta hy b t

u b ng vi c gi i thch khi ni m trn. M t s cng ty p d ng chng n

trnh c v n chnh th c qua vi c phn b m t nhn vin m i vo lm vi c cng m t nhn vin giu kinh nghi m. M c ch c a vi c thi t l p m i quan h ny nh m a nhn vin kinh nghi m v i nhn vin m i, gip nhn vin m i h c h i v pht tri n hn n a chuyn mn c a mnh. Chuyn gia c v n ny khng ph i l gim st vin c a nhn vin m i, h ch l ng i cung c p cho nhn vin m i k nng theo di cng vi c v phng php pht tri n ngh nghi p t kinh nghi m th c t . B i v y cn c th g i h l c v n v danh. Ch c nng c a m t c v n v danh hi khc so v i c v n thng th ng. C th , c v n v danh hon ton khng bi t h ang c v n cho b n! B n c th ln k ho ch trao iv ih , ni cho h bi t r ng b n r t vui khi h l c v n c a b n v b n mong hi u h hn n a. Nhng ti khuyn b n khng nn nh v y. C v n v danh khng c vai tr chnh th c trong s pht tri n c a b n m c d h c nh ng ng gp ng k . Vi c quan st cch h thn cho thch h p. Ti b t u s d ng phng php ny ngay t giai o n kh i nghi p. Ti ch n l c nh ng t o ra s khc bi t cho ring mnh. ng x trong mi tr ng lm vi c s cho b n nh ng kinh nghi m ng qu khi c n i u ch nh hnh vi v k nng c a b n

hnh vi v k nng khc nhau t cc c v n v danh s hi n di n c a cc v gim nhi u v n v i nh ng ng i khc khng?. ng i ta a ra m t v n d dng) m ch Nguyn nhn no d n

Tr c y, ti t ng lm vi c chung v i m t nhn vin. Trong phng lm vi c c a anh ta th ng c c, cng nh cc gim st vin. H th ng bn lu n v i nhau v hn, ti th y anh ta l m t ng i lun bi t l ng nghe. Khi . Ch ng h n . i u y khi n ti t h i: Li u mnh c th xy d ng nh ng m i quan h t t nh v y no , anh khng tr c ti p gi i quy t cho h (m c d anh c th lm n i u y? Cn y u t no khc ngoi hon c nh hay khng? Ng i

t cu h i v nh ng thng tin c n thi t xoay quanh v n

g p kh khn s tr l i v khi h ni, v c v n ny s h i thm cc cu h i khc c lin quan. Ng i s ph i xem xt nh ng ch n l a khc nhau qua nh ng cu h i khi g i c a c v n v danh ng i ch l ng nghe v t cu h i. lm vi c v i cc v lnh o

M t c v n v danh khc t ng d y ti cch lm th no c p cao m t cch hi u qu m lun t thi ph i n gi n). Ng i c v n ny c m t phng php

knh tr ng v i h (th c t lm c i u ny khng c bi t l gi v n c a ng i khc cho

t i khi n c gi i quy t. Khi th t c n thi t ph i chuy n m t yu c u t i ng i no , c y lun

30

b o ng i yu c u tr l i g p c n u h cha gi i quy t c. C y s ti p t c v n ng i th a mn. C hai c v n v danh ny

cho t i khi

u c nh gi cao trong t ch c c a chng ti. H

cng nh n qua nh ng vi c lm ng v ph h p v i vn ha cng ty. Ti c th l y cc bi h c c a h , s a l i cho h p v i mnh v p d ng nh ng bi h c t kinh nghi m b n thn. Sau khi hi u vai tr c a m t c v n v danh, chng ta hy th i tm h . Hy v ng b n ti n b nhanh hn so v i vi c ti ph i t h c

c th tm c m t ho c hai ng vin ti m nng trong nhm lm vi c c a mnh. Qua kinh nghi m th c ti n, ti th y r ng ta nn nh gi nhn vin d a trn ba y u t khc nhau, nh ng y u t ny c th nhn nh n m t cch n gi n thng qua quan st. C th xem y l cn c cho vi c nh gi cc ng vin ti m nng - nh ng ng i s tr thnh c v n v danh c a b n. H c th l nh ng nhn vin ngay trong nhm, trong phng lm vi c v i b n. M t tch c c c a h hi n trn ba phng di n sau y: - Nng l c (H th c hi n t t cng vi c nh th no?) ng l c (T i sao h hon thnh t t cng vi c y?) c th

- Ph h p v i vn ha cng s (H ha h p v i vn ha cng s ra sao?) C th nh sau: Nng l c: y l nhn t d nh gi nh t trong ba nhn t v n thu c v kha c nh chuyn mn. ng u, ho c l ng i n m gi v tr tin phong. c th l th a mn khch hng;

Ng i c nng l c th ng l ng i

i di n d ch v khch hng - ng i lun ti p nh n m t s l n yu c u lun gi i quy t cc v n cng lm vi c v i h . B n s g p m t s ng i c v r t am hi u vi c h ng c l i. i u ny cng gi ng nh nh ng v n cu c l i ch ng c tinh th n thi c p trn cng nh c a cc c ng s

i di n kinh doanh ng i lun p ng hay v t cc m c tiu c a mnh, ho c nhn vin ng i nhanh chng v h u hi u. Ni cch khc, l ng i bi t r kh nng nh c cc tiu ch ny m t ng i thng qua qu trnh c a mnh v c uy tn. B n c th xc

ang lm, nhng khi b t tay vo vi c th

ng vin c dng v r t th thao nhng khi vo

u cht no. V i nh ng ng i ny, b n c n l ng nghe ki n c a khng b l m t ng. 31

ng l c: ng l c l s thc hnh mnh. Nh ng ng i ny y trong cng vi c d a trn hi u bi t v trch nhi m v khao kht i u ny khng ph i b i cng

ng. C ng s t t nh t l nh ng c ng s hi u v trch nhi m v hon thnh tr ng trch c a t m t ph n con ng i h vo cng vi c. u ph n nh hnh nh, nng l c c a

vi c th hi n h l ai m v h bi t r ng b t k i u g h lm trn nh n ra v s ch nh ng i khc th c hi n thay h . ng l c l nh ng ng i

h . H mu n th hi n nng l c c a mnh. N u khng lm c nh h a, h ch c ch n r ng c p

Nh ng ng i khng c s c bm tr cho

n cng ty lm vi c ch

ki m ti n. H

n khi c chuy n x y ra (tm c vi c m i, ngh hu, trng s ). Nh ng n vi c b n c nh n c ci b n c n ho c b n c nh n c

ng i ny th ng khng quan tm cng vi c. Ph h p v i vn ha cng s :

nh ng gi i php th u o hay khng. H v n ung dung, v lo d nhi u lc khng theo k p ti n

y l nhn t b n ph i thu th p b ng s quan st v c th m t nhi u th i gian d ng. V m t t nhin, m i ng i

cn

nh c xem ai l ng i ph h p v i vn ha . Mi tr ng vn ha cng s do nhi u ng i xy u mang nh ng nt khc bi t nhau, b i v y c ng i ha nh p c trng vn ha ny v nhi u m t. Vn ha cng s c c, c ng i l i khng ha nh p c v i vn ha . Th ng th nh ng ng i ti n xa trong s nghi p l nh ng ng i thch nghi t t v i khuynh h ng ti t o, ngha l n u m t ng i ha h p t t th h s gi i thi u cho nh ng ng i khc (gi ng h ) vo mi tr ng . V c th ti p t c i u ny c c m t t t l n x u. Thay ai cng ci c. M i cng ty u c m t n n vn ha cng s c a ring mnh. M t ng i no t ng lm ng i vn ha l i u r t kh, th m ch khng th th c hi n c. Kh l v khng ph i ng cn l i thay i cch suy ngh v hnh ng. Hn thay i, ng i ta s lun c khuynh h ng thch gi nguyn

kin tr, c g ng thuy t ph c s

n a, n u khng c l do h p l

vi c trong cng ty m t th i gian, t ng thng ch c ho c c xem l thnh cng, ch c ch n s bi u l cc hnh vi ph h p v i ton th cng ty. Ch ng h n, n u vn ha cng ty i h i s nng th nh ng nhn vin lun b n r n v lm nhi u vi c s ha h p t t. N u vn ha cng ty t ch c

32

theo c p b c v tn tr ng cc c p b c, ch c v th cc nhn vin bi t tn tr ng nh ng ng i c c p b c cao hn v kho lo trong cc m i quan h v i c p trn s ha h p t t hn. Ng c l i, nh ng ng i khng ph h p ho c khng thch nghi c v i vn ha cng ty s ph i lm vi c trong c m gic ch u v i m i ng i theo cch m nh ng ng. H s kh ha nh p v lun tch bi t v i ng nghi p. H khng ni t t v cng ty, khng ni t t v vai tr c a mnh trong cng vi c cng nh khng c x ng nghi p trong cng ty v n c x v i nhau. Ch ng h n, m t nhn vin v n quen v i cch chuy n tr l n ti ng, huyn no s c m th y kh ha nh p trong m t mi tr ng lm vi c m m i ng i lun ni chuy n v i nhau m t cch nh nh , l ch s . Qua nh ng m t ng n g n ny, ti hy v ng b n hi u l i ch c a vi c c m t c v n v danh, ng th i c th tm cho mnh nh ng nhn v t nh v y. Trong qu trnh lm vi c, b n c th c nhi u c v n v danh ch khng nh t thi t ph i gi i h n s l ng. H s gip b n pht tri n kh nng b n thn m khng ph i m t qu nhi u n l c l n th i gian. Hy th lm theo nh ng h ng d n trn, b n s ph i ng c nhin v nh ng g mnh h c c!

33

BN V VN HA CNG S

Tr c khi i ti p, ti mu n dnh m t cht th i gian

ni v khi ni m vn ha cng s . nh ngha chung tuy

y l m t khi ni m kh gi i thch, v m i nhn vin th ng c m t cch hi u khc nhau. Tuy nhin, gi a nh ng cch hi u y v n c cc i m chung. V v y, vi c tm m t kh nhng khng ph i khng lm c. T i sao chng ta c n dnh th i gian cho vi c ny? cng s l i u h t s c c n thi t. Tr c h t, hy bn v khi ni m vn ha. C th ni, vn ha l y u t m t nhm ng i t p h p l i c sinh ra khi n gi n, b i vn ha cng s tc ng

tr c ti p ln thnh cng ho c th t b i c a m i chng ta. Vi c n m b t m t cch c b n v vn ha

lm vi c v m t m c ch chung no . Vo th i ti n s , m c ch

chung c a nhm l sn b n v hi l m. Ngy nay, c r t nhi u nhm ng i v i nh ng m c ch khc nhau, t b nh vi n, tr ng h c cho t i cc x nghi p, t p on, t ch c a qu c gia. M i t ch c u mang nh ng nt vn ha khc bi t c a ring mnh. Vn ha cng s c th hi u l t p nh v giao ti p, ng x gi a cc thnh vin trong cng m t mi tr ng lm vi c. nh ny c cc thnh vin tn thnh v tun th duy tr duy tr vn minh, tr t t h p cc quy Nh ng quy trong cng ty. C th hnh dung vn ha cng s gi ng nh m t bi t. Mu n m c xc c nh ra sao? c nh hnh t nhi u y u t khc nhau, bn lu n t t c nh ng y u t c trng nh th i n vn ha cng s . kha v i kch th c v hnh d ng ring c tnh c a vn ha cng s

kha c n c ng m u cha thch h p. V y

Vn ha cng s

y, ch m t m c nh trong cu n sch ny c l khng th ni h t c. Nh ng gian thnh l p cng ty, lnh v c ho t ch l m t trong nh ng nhn t c th k t h p theo nhi u cch y, chng ti ch xin ch n hai y u t quy m v ti l c nh h ng

ng, s ph c t p c a dng s n ph m, quy m v ti l c phn tch.

Trong n n kinh t t b n, r t nhi u doanh nghi p v i quy m v hnh th c khc nhau c t o d ng. Doanh nghi p nh c th do m t vi ng i i u hnh theo ki u bn th i gian, v tr s lm vi c c khi t ngay t i nh ring. Doanh nghi p l n c th tuy n d ng n hng trm ngn -la. V y nhn cng, v i cc tr s c m t trn nhi u qu c gia v c gi tr ti s n n hng t

34

quy m nh h ng

n vn ha cng s nh th no? Mu n bi t c i u ny, b n ch c n nhn hi u m c tc ng, sau p

vo nh ng khc bi t gi a m t thnh ph l n v m t th tr n nh d ng vo mi tr ng vn ha cng s .

C l b n t ng i b d c theo con ng c a khu kinh doanh trong m t thnh ph l n v quan st cu c s ng sinh ho t di n ra ni . Nh ng lc y, b n c th y dng ng i chen chc, v i v i l i trn v a h? B n c nghe ti ng ci xe inh i, r i ti ng ci c a c nh st giao thng? V, ha l n trong thanh m y l mi thm bo ng y c a nh ng chi c bnh hot-dog2 trn chi c xe c a ng i bn d o, mi kh i t a ra t hng dy taxi ang ch tn hi u n giao thng T t c h p l i t o nn nt vn ha c trng c a thnh ph y, t nh t theo gc gic quan. M t lc no khi xa n, ch c n ai nh c n tn thnh ph , ch c ch n t t c nh ng c m nh n trn s hi n v trong ng, c c m nh n qua t ng gic quan c th . ? Ch c ch n, s khng c nh ng m ng

b n - m t thnh ph chn th c, s ng

Cn v i m t th tr n nh , b n th y g di chuy n ti ng bn t trn l p quay c nh st. Thay vo , b n s

ng, cng khng c ti ng inh i c a ci xe hay ti ng ci giao thng c a c th ng th c ti ng xo x c trong nh ng vm cy ven ng, p, ti ng ngn nga c a chung nh th m i khi chi u ng c m i c t ven th tr n. N u c ai ng. u t nh ng chi c xe

v Ph ng ph t trong khng gian y l mi hng du d u c a gin hoa tr ng tr c cn nh cch ch b n ang ng khng xa, l mi ngai ngi c a nh ng ni v th tr n nh , ch c h n nh ng k c trn s s ng l i trong b n m t th tr n yn bnh c a hng, c a hoa, c a nh ng thanh m khng n o m l ng Gi s b n l ng i quen s ng v i nh p

ch m ri, th nh thi, ch c h n b n bi t mnh n thm m t thnh ph ng m m t ch

ph h p v i mi tr ng no trong hai ni k trn. Ch ng h n m t l n, b n b cu ang

l n. L n trong dng ng i ken dy, b n ch m ri b c i, r i ung dung ng ng l i Ny, anh b n, anh c th khng v i, nhng ti th g p l c lng v i nh p

u trn mui xe c a ai . Ngay l p t c, t pha sau, m t gi ng ni b c b i c t ln: y! Trnh ng cho ti i!. Ng i y

y b n sang m t bn v i nhanh v pha tr c. Phong thi nhn nh c a b n b ng dng tr nn g p gp, v i v c a nh ng cng dn trong thnh ph l n ny. Tuy nhin, cng , b n s th y m i vi c di n l phong thi y, nhng trong mi tr ng th tr n nh th l i khc.

ra h t s c t nhin, tho i mi, b n s d dng ha nh p v i cu c s ng c a c dn ni y.

Mn bnh m k p xc xch.

35

By gi , chng ta th p d ng l thuy t trn vo tr ng h p c a b n v vn ha cng s ni b n lm vi c. N u b n l ng i thch t do, lm vi c theo c m h ng nhng l i ch n m t mi tr ng m b n , m i th i h i ph i tun theo k ho ch m t cch ch t ch (nh ta so n bo, cng ty xy d ng) th b n s khng trnh kh i c lc ri vo lng tng. S t do, th th c a i ng c hon ton v i i u m cng ty yu c u (c k ho ch lm vi c, c t ch c), b i ng r t d x y ra. Ng c l i, n u b n l ng i thch b n r n v ho t ng khng ng ng v y, b t

ngh nhng l i lm vi c cho m t vi n nghin c u y khoa, c n s t m , c n th n, ch m ri th ch c ch n b n s ch ng tho i mi, th m ch ch ng m y h ng th trong cng vi c. B n s khng th c c i u mnh ch i (s nng ng, nh y bn) t mi tr ng lm vi c nh v y. n vn ha cng s , l ti l c c a cng ty. n siu th , sau m t h i tm ki m, mua y m t gi r i

M t y u t khc cng nh h ng bao gi b n v i vng ch y x p hng ch

n l t tnh ti n. Ch mi, ch mi, cu i cng cng

n l t b n. Nhng r i, b t thanh ton!

ng b n pht hi n ra r ng mnh khng em theo ti n, cng ch ng c th tn d ng b tc i u g khc ngo i tr ci bp ti n tr ng r ng! Tuy nhin, trong

C m gic c a b n lc nh th no? Ch c ch n l b c b i v i chnh mnh v khng th ngh ra i c l cng khng t l n nh th ch ng cn g b n l c quan v ti chnh, ch ng h n d thanh ton xong ha n trong thng nhng ti n trong ti kho n c a b n v n cn r ng r nh. Khi m i th lun di n ra nh ho ch ph i lo l ng n a. N s cho b n c m gic tuy t v i, an tm v d ch u. Trong mi tr ng lm vi c, cc nhn vin cng c th tr i qua nh ng c m gic b t ng , h i h p, ho c hi lng tng t , ty thu c vo tnh hnh ti chnh c a cng ty. N u m t cng ty ang trn b v c ph s n, ho c hng nm lun c m t y s ch a m i ng i y lo u, nghi ng i, s hi t c t gi m vi c lm th khng kh trong cng ty l m t mi tr ng lm vi c tiu c c. Ng c l i, n u y l m t mi tr ng lm nh vn ha cng ty nhng

ti chnh c a cng ty v ng m nh, ch c ch n s mang l i s tin t ng, an tm cho nhn vin, khi n ng lng h ng t i s pht tri n chung trong tng lai n i u ny. ng gp vo vn ha hi u vi c tch c c. Ti l c c a cng ty khng ph i l y u t duy nh t xc n nh h ng ng k (tch c c ho c tiu c c) Quy m v ti l c ch l hai v d cng s .

i n hnh trong s nh ng y u t

n y, chng ta c th nhn vo hai doanh nghi p v i hai gc nhn khc nhau c tnh c a doanh nghi p y.

r ng hn v vn ha cng s . Khi ni m ny c th c m t cht i u ch nh no gi a cc cng ty d a trn ph m vi kinh doanh v

36

V d

u tin l v cc cng ty chuyn s n xu t. Thnh cng c a cc cng ty ny ph i. i u ny cho php cng ty ch t o ra lo t s n ph m lin t c th a bi t qu trnh s n xu t c hi u qu hay khng, cc cng ty ny chnh xc d a trn s n ph m lm ra.

thu c vo ch t l ng s n ph m h lm ra. M t qu trnh s n xu t t t l m t qu trnh chnh xc, c gim st v khng thay mn yu c u c a khch hng. ch c n t p trung vo d li u v

Ch ng h n, n u l m t cng ty ha ch t, ng i ta c th l y ra cc m u v t t qu trnh s n xu t v ki m tra xem n c b o m v ch t l ng hay khng. N u l m t cng ty ch t o c kch th c c a nh. N u l cng ty s n xu t xng d u, ng i ta s v p l c c a d u th cc giai o n khc nhau m s n ph m khi a vo s d ng lun n m trong ng c, ng i ta c th l y ra t dy chuy n s n xu t, phn tch t m v o t ng chi ti t so v i tiu chu n, ch t l ng quy c nhi u ng h khc nhau o l ng nhi t trong qu trnh s n xu t. i u ny nh m b o

gi i h n an ton, trnh nguy c x y ra chy n . S ph thu c vo d li u v nhu c u chnh xc ny gp ph n quan tr ng trong vi c th hi n nt vn ha cng s c a cng ty chuyn v s n xu t, ch t o. quy t c m tnh. V d th hai l v cng ty ti p th v kinh doanh. M c tiu l n nh t c a cc cng ty ny l qu ng b thng hi u v d ch v n v i ng o cng chng. S n ph m c a h khng khc g l m so v i nh ng m t hng c trn th tr ng. V v y, h ph i lm cho khch hng hi u v tin r ng, s n ph m c a h l t t nh t v h u d ng nh t. Vn ha cng s c a m t cng ty ti p th th ng g n li n v i s nhanh nh y v nng ng, xu t pht t c i m lun ph i n m b t nhu c u th ng xuyn thay i trn th tr ng. Cc cng ty ti p th c khuynh h ng linh ng v khng c ng nh c, b i n ng v khun m u c th mi tr ng lm vi c ny, m i nh c n ph i d a trn nh ng con s v k t qu nghin c u chnh xc, trnh l i lm vi c theo

lm m t nhi u th i gian p ng c h i ti p c n th tr ng. M t cng ty km nhanh nh y s d dng nh m t c h i m r ng th tr ng. Tng t , cc cng o n lm vi c v nh ng bu i th o lu n t n nhi u th i gian s kh c ch p nh n; chng c th b c t b v l do lm tr tr qu trnh kinh doanh. Qua y, b n c th th y m t mu s c vn ha ti p th . M t v tr h p d n c a cng ty c th thay ho c nh ng ng i gi cc v tr cao lun tm cch ng y tnh c nh tranh c m t cc cng ty o

i hng ngy, v v y, nh ng ng i lnh

u v chi n th ng. K t qu l cc nhn 37

vin xu t s c trong lnh v c chuyn mn c a h l nh ng ng i c ch , c nhi u c h i thng ti n hn c . Nh ng ng i c kh nng c nh tranh cao trong cng ty l nh ng ng i c h ng nhi u l i nhu n v b n thn cng ty cng c h ng l i ch t nh ng nhn vin ny. T hai v d trn c th th y r ng, vn ha cng s c th b ng c a doanh nghi p. phng php, n chuyn v ho t nh h ng b i lnh v c ho t

m t cng ty chuyn s n xu t th vn ha trong cng ty s thin v ng, nh y bn Khng c

nh v d li u chnh xc. Trong khi , vn ha cng s t i m t cng ty ti p th , ng kinh doanh th l i nghing v c nh tranh, nng

vn ha no t t hn hay km hn vn ha no. M i mi tr ng lm vi c khc nhau s c nh ng nt vn ha khc nhau, tng ng v i lnh v c kinh doanh c a doanh nghi p. Nh v y, trn y chng ta v a i vo c t ngha khi ni m vn ha cng s . Ni cch khc, chng ta v a minh h a hnh d ng ci kha chu n b cho nh ng b c ti n trong mi xem n m i chng y v chnh n m tr ng doanh nghi p. Ti p theo, chng ta c n nhn vo i m chnh - y u t con ng i ph h p hay khng trong mi tr ng vn ha cng s . V b n ch t, v n ta. Chng ta thch hay khng thch, chng ta c x v i nhau nh th no, y u t no thc h p c v i vn ha cng ty, m i vi c s tr nn thu n l i. B n s d n trch, xy d ng cc m i quan h t t m i th u d dng, trn tru gi ng nh khi ta tra ng cha vo kha v y!

km hm chng ta, t t c s gp ph n hnh thnh quan i m ring c a m i ng i. M t khi ha m ng nhi u tr ng p, h u ch v hi lng v i cng vi c c a mnh. Ni chung,

Ng c l i, n u lm vi c trong m t mi tr ng vn ha khng ph h p, b n s lun ph i n l c hn n a. D c g ng nhng d ng nh b n v n khng p ng c nhu c u v mong m i c a c p trn ho c c a khch hng. y l cha k b n ph i v t l n v i c nh ng i u c b n nh t: kha v y. D c n l c cch m y khng xy d ng c cc m i quan h c n thi t, khng c c c m gic th a mn v i cng vi c mnh lm. i u ny cng tng t nh khi b n tra tr t cha vo cng khng th v n cha v m M c ch c a chng ta ha h p v i vn ha cng s ? R t nhi u l n ti ph i ch ng ki n s xung lm vi c. t gi a nhn vin v i mi tr ng vn ha h c kha. y l tm hi u xem t i sao nhn vin ha h p, ho c khng th

y cng l m t trong nh ng l do khi n nhi u ng i r i b cng vi c ngay sau khi h p. 38

nh n nhi m v m t th i gian ng n. Khi m t ng i khng thch ng c v i vn ha , m i quan h ngh nghi p c a h kh c th ti n tri n t t

Tm l i, b n ch c n hi u r ng, con ng i b n i khi s ha nh p v i vn ha cng s d dng, v i khi khng th . Th c t l nh v y. Cch s ng v l i suy ngh c a b n c th ha nh p v i vn ha ny nhng l i khng ha nh p c v i vn ha khc. B n c th m t vi nm (th m ch ph i tr i qua nhi u cng vi c khc nhau) m i c th tm th y cho mnh m t mi tr ng lm vi c ph h p nh t. Nhng t ra, vi c gi i thi u v vn ha cng s m r ng nh n th c v m t kha c nh v cng ph c t p m b n s ph i khng xa. giai o n ny s gip b n i di n trong m t tng lai

39

LU T B T THNH VN

M i cng ty hay t ch c khng v n ph i tun th . gip b n d hnh dung.

u c nh ng lu t b t thnh vn m cc thnh vin d mu n hay a ra cho b n nh ng v d minh h a th t c th

m c ny, ti cng s

Lu t b t thnh vn d ng nh c m t c nhi u v n

h u h t cc cng ty v c th trong s lu t

nh y,

khi n b n ph i suy ngh: T i sao l i nh th ?. Th t s th nh ng v n

khng c cng khai v cng ty lun c g ng che

y chng. Thay vo , chng t n t i d i m t u, b n khng n chng.

hnh th c khc b t thnh vn. Chng bao g m nh ng quy t c t n t i trong cng ty nhng khng c cng b chnh th c tr c m i ng i. V v y, ngay t Lu t b t thnh vn c th c m t

m i kha c nh trong cng s .

c th l nh ng quy

t c giao ti p, ni chuy n, cng c th l nh ng quy

nh lin quan t i gi gi c lm vi c trong cng

ty... D i y l m t vi v d v lu t b t thnh vn m ti tch ly c trong nh ng nm qua. Ti c m t ng i b n lm vi c cho m t t ch c cng ch ti ng tm. T ch c ny C hai cch ti p a b n ln t ng trn cng ny. Cch th nh t, ln b ng m t c u thang u a b n t vn

phng trong m t cao c sang tr ng. T ng trn cng c a cao c dnh cho cc qu n tr vin cao c p. p, u n quanh, tr c n v tr trung tm khu v c cc s p lm vi c. Cch th hai, ln b ng c u thang n i n cng m t v tr. V y b n s

b , kn o, c l i thot hi m. C hai c u thang ny ch n l i i no? u tin, ti cho r ng t t nhin mnh s m t sai l m. Theo quy nh b t thnh vn

i b ng c u thang trung tm, t i g khng ng y th b n khng bao gi c s d ng c u thang

ng chnh chnh m i! Nhng n u chi u theo lu t b t thnh vn c a cng ty ny th qu l trung tm tr phi b n c yu c u tr c ti p s ph i s d ng c u thang n i b . Mi n g p m t v lnh o no ho c em t li u g u tin, c y m i bi t

ln cho h . Nh ng tr ng h p cn l i, gi s b n ln trnh k m t vn b n no ch ng h n, b n n khi ng i b n ti ph m lu t l n c i u ! Do khng bi t nn sai ph m ny cng cha c g l nghim tr ng l m. T i m t cng ty khc, c m t quy c n thi t s nh b t thnh vn lin quan t i vi c chuy n ch lm

vi c. Do y l cng ty a qu c gia v i nhi u chi nhnh khc nhau nn vi c b nhi m cc ch c v c ti n hnh t i tr s chnh. Ng i ta dnh quy n u tin cho cc ng vin n i b ,

40

sau m i xt

n cc ng vin bn ngoi. N u m t v lnh

o c p cao yu c u b n

m nhi m

m t trong cc v tr y, b n s c hai l a ch n: ho c ti p nh n ho c t ch i. Ch n l a no cng t t. Khi ph i lm vi c t i ng trong vi c ny. V y lu t b t thnh vn c a t ch c ny l g? N u b n c c p trn ban cho m t v tr cn tr ng t ch c ny th th c t , b n ch c m t l a ch n duy nh t: nh n cng vi c . N u khng nh n, ch ng khc no b n ngang nhin t ch i c n, khng nh ng th , b n s b c p trn nh gi l khng nhi t tnh v i cng vi c v khng c ch ti n th . y ch l m t vi v d v lu t b t thnh vn cn c nhi u hn th . Theo ti, d lm vi c lm vi c. B n c th b t quy nh ho c nh ng lu t m t s cng ty, ti ch c r ng trn th c t n cng ty a i m m i, n u l s l a ch n ph h p v i b n v gia nh b n th th t i, i u cng khng sao. Cng ty s linh tuy t v i. N u hon c nh khng cho php b n thay

mi tr ng no chng n a b n cng s g p m t s

quy lu t b t thnh vn. V v y, b n nn th tm hi u nh ng quy lu t ny sau vi thng

u v i s p c a mnh. Hy ni th ng v i s p r ng, b n ang d n h t tm nh b t thnh vn no khng. N u s p cha r, b n hy l y nh ng v

tr vo cng ty v c g ng hon thnh t t nhi m v , v v y, b n mu n bi t trong cng ty c nh ng d nh trn minh h a. S p b n c th khng tr l i ngay c v i khi chnh h cng khng

bi t, nhng t ra b n cng th . N u s p th t s khng c c cu tr l i cho b n, hy th o lu n v n ny v i cc c ng

s ho c c v n v danh c a mnh, th m ch th o lu n ngay c v i ng i tr c ti p tuy n d ng b n. t nh t m t trong nh ng ng i ny s c m t cu chuy n no v lu t b t thnh vn trong cng ty v ch cho b n cch k t thc ch i ph v i n. ny, ti mu n k cho b n m t cu chuy n vui lin quan n lu t b t

thnh vn m m t nhn vin m i nhi u khi khng bi t.

C nm con kh

c nh t chung trong m t chu ng. Trong chu ng, ng i ta treo m t tri

chu i trn m t s i dy, d i s i dy l cc b c thang. Ch ng bao lu, m t con kh leo ln cc b c thang ti n v tri chu i. Ngay khi n ch m vo cc b c thang, b n x t n c l nh vo m kh . M t lt sau, m t con kh khc l i c g ng v b n cng lm tng t : x t n c l nh vo c nm con. C ti p t c nh th cho t i khi nh ng con cn l i lun c g ng ngn c n ng b n l y tri chu i.

41

C t vi n c l nh i. By gi , b n b t m t con kh ra kh i chu ng v thay vo m t con kh khc. Con kh m i ny th y tri chu i v l p t c leo ln b c thang. L p t c, cc con kh kia t n cng n. Sau khi th v b t n cng l n n a, n bi t r ng n u n ti p t c leo ln cc b c thang, n s b t n cng. Ti p theo, b n b m t trong nm con kh ban tnh tham gia vo vi c tr ng ph t ny. L n thay th th ba, m t con kh khc c a. Con m i ny leo ln cc b c thang. c m kh m u ra v thay b ng m t con khc n a. Con

m i ny l i tm cch l y tri chu i v l i b t n cng. Con kh m i thay th tr c cng nhi t

kh trong chu ng, k c hai con m i c thay th tr c li n lao vo t n cng n. Ni tm l i, u khng c n bi t l do t i sao chng khng c php leo ln cc b c thang, cng nh t i sao chng t n cng con kh m i vo. Ng i ta ti p t c thay th con th t, th nm ngha l t t c nh ng con b x t n c l nh u ra kh i chu ng. Tuy nhin, ch ng c con kh no dm leo ln cc b c thang n a? T i sao v y? B i v l lu t b t thnh vn trong ci chu ng kh ny!

42

S N SNG M C TIU HNH

NG

Khi m i ra tr ng, m t trong nh ng v n phng c a t ng gim c v i m t ba l

kh nh t chng ta g p ph i l c c h i th i h c, mnh s may m n vo th ng vn c o, m i m , h ng th khi n ng i

hi n mnh. Ai ch ng mu n sau khi b c ra kh i cnh c a y p cc t ng

khc ph i ng c nhin. Tuy nhin, khng nh t thi t ph i nh v y, ch c n m t ng i tr ng nhm, ho c m t c ng s lu nm cng c th cho b n c h i ch ng t kh nng c a mnh. Tuy h khng gi ch c v cao nh t trong cng ty nhng h quan tr ng khng km g nhn v t c p cao sao v y? B i v, khi tr thnh tr th c l c cho h , b n s d n c c ti ng tm. Cho d c p b c i x b ng thi trn tr ng. B n h p tc y. T i

c a ng i nh th no trong t ch c, b n cng ph i ng i , ho c s nh gi t t v b n,

v i ng i nh th no, c ng hi n nh ng g, ng i ta s truy n mi ng nh th v b n. B n thn c b n trong nh ng d p tng lng, thng ch c, ho c s c a b n m ti p t c m i b n tham gia vo nh ng d n khc. Khi lm vi c h t mnh cho m t ai , h s tr thnh ng i ti p th v tnh cho b n. H s cho ng i khc bi t r ng, nh s gip h t c k t qu trn c mong mu n. Uy tn c a b n s n v i b n. Khi , b n s c thm nhi u d p c h i s ch ng t ti nng c a mnh. c nng ln, v ch c ch n nhi u

u i m c a b n l g? Nm y u t sau y t o nn u i m c a b n. L c quan v lun trong tm th s n sng: Trong cu c s ng, nhi u ng i d dng ni khng v ch n cch bung xui, khng thm tm ki m gi i php. ng mnh ri vo tr ng h p nh v y. B n ph i l ng i pht hi n ra cc t ng ch ng khng gi i quy t c. Hy c g ng hi u nhu c u tm ra cch gi i quy t v n cho mnh. N u b n khng th th c gi i php kh thi cho nh ng v n c a ng i khc, v n d ng n lc ny v

hi n c chnh xc i u m khch hng yu c u, hy m nh d n ni r ng b n khng th lm vo ngh m t gi i php thay th . Hy khch hng c a b n hi u r ng, b n lun s n lng v l i ch v nhu c u c a h .

43

Khng bao gi th v i nh ng i u t ng nh nh nh t: Khi ai yu c u b n lm vi c g, n u cha r, b n hy h i l i qun m t thng tin quan tr ng no, Gi ch tn: Khi cam k t v i khch hng, b n c n th c hi n i u mnh h a. hng c a b n s khng khng th ng ngh r ng khch m b o r ng b n hi u

n m t cch chnh xc. N u c n, hy ghi ch vo l ch cng tc. B ng cch ny, b n s khng s b ng th i cng khng b m t th i gian v s b t c n.

n vi c b n c hon thnh ng th i h n nh h a hay khng. N u n uy tn c a chnh b n cng nh

p ng yu c u ho c th i gian c a khch hng, b n nn th o lu n l i v i h . Ch c h n,

b n l ng i hi u hn ai h t s th t h a nh h ng nh th no

c a cng ty. V v y, hy c g ng t o ni m tin ni khch hng c a mnh. Tin vo chnh mnh: M t trong nh ng y u t c s c nh h ng r t l n tinh th n. Khi ng ch ng th gi i quy t c v n s hon thnh n!. T tin s hnh ng. V r i, s c lc b n , b n hy t a n thnh cng hay th t b i c a b n l

u v i kh khn, thay v ngh r ng mnh ch l ng i bnh th ng, mnh ng vin mnh r ng:Ti c th th c hi n c. Ti i. n cho b n s thng hoa trong t ng, s sng t o trong

t c k t qu hn mong

Dnh th i gian

ki m tra k ch t l ng s n ph m:

Chng ta ang s ng trong m t x h i pht tri n nhanh, vi c p ng k p th i nhu c u c a khch hng tr thnh m t trong nh ng yu c u hng v n nn dnh th i gian xem l i s n ph m mnh lm ra, u c a nh s n xu t. Nhng bn c nh , y khng ph i l m t cu c ua, b n n m b o n c hon thi n tr c khi ch t l ng s n ph m cng quan tr ng khng km.

tay khch hng. S b t c n c th lm t n h i uy tn c a b n cng nh c a cng ty. Nh ng l i n gi n nh sai chnh t ho c sai m t php tnh nh no c th s khi n khch hng nghi v n. M t khi s n ph m km ch t l ng, gi tr c a n cng theo gi m st. V v y, hy dnh th i gian ki m tra l i s n ph m c a mnh c th c u ch a nh ng sai st khng ng c.

Trong th i gian cng tc c a mnh, ti r t ti c khi ph i ch ng ki n nhi u tr ng h p nhn vin b bu c ph i ngh vi c, nh t l t khi cng ty ti ch trng c t gi m vi c lm. Kinh nghi m gip ti hi u r ng, nh ng y u t trn c lin quan tr c ti p nv n ny. Cho d n m ngoi yu 44

c u v k nng nhng chng v n c cc nh lnh bu c ph i sa th i m t s nhn vin, nhi u v gim

o coi tr ng. Khi cng ty c t gi m chi ph v c tm m i cch gi l i nh ng nhn vin

c c cc u i m trn. V v y, trong qu trnh lm vi c, hy pht huy hn n a u i m c a b n.

45