Lêi Më ®çu

Kho lun tt nghip
Li m u
xy dng t nc giu mnh v pht trin trong bi cnh ton cu ho, khu vc ho, hi nhp kinh t quc t chng ta khng th xem nh hot ng ngoi thng v n m bo s giao lu hng ho, thng thng vi cc nc b bn nm chu, gip chng ta khai thc c hiu qu tim nng v th mnh ca c ngun lc bn trong v bn ngoi trn c s phn cng lao ng v chuyn mn ho quc t. Nhng nhc n hot ng xut nhp khu hng ho chng ta khng th khng ni n dch v giao nhn vn ti hng ho quc t v y l hai hot ng khng tch ri nhau, chng c tc ng qua li thng nht vi nhau. Qui m ca hot ng xut nhp khu tng ln nhanh chng trong nhng nm gn y l nguyn nhn trc tip khin cho giao nhn vn ti ni chung v giao nhn vn ti bin ni ring pht trin mnh m c v chiu rng v b su. Bn cnh , vi hn 3000 km b bin cng rt nhiu cng ln nh ri khp chiu di t nc, ngnh giao nhn vn ti bin Vit Nam thc s c nhng bc tin rt ng k, chng minh c tnh u vit ca n so vi cc phng thc giao nhn vn ti khc. Khi lng v gi tr giao nhn qua cc cng bin lun chim t trng ln trong tng gi tr giao nhn hng ha quc t ca Vit Nam. iu ny c ngha rt ln, n khng ch ni lin sn xut vi tiu th, gip a hng ho Vit Nam n vi bn b quc t m cn gp phn nng cao kh nng cnh tranh ca hng ho nc ta trn th trng th gii. Tuy nhin, hin nay khi m chng ta cha c mt h thng vn bn php lut ng b, cht ch qun l hot ng ny, li trong bi cnh Nh nh lm giao nhn, ngi ngi lm giao nhn th hot ng giao nhn vn ti tr nn ht sc ln xn, kh qun l v ngy cng bc l nhiu tiu cc. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT
Kho lun tt nghip Trc tnh hnh , Cng ty giao nhn kho vn ngoi thng - Vietrans vn l doanh nghip nh nc i u trong lnh vc giao nhn Vit Nam cng khng trnh khi nhng tr ngi. Tri qua hn 30 nm hot ng, Vietrans tng bc hon thin v cng c hot ng kinh doanh ca mnh. Tuy vy, tn ti v pht trin lu di, cng ty khng cn cch no khc l phi nhn nhn li tnh hnh, trn c s ra nhng gii php thc t thc y hiu qu hot ng hn na. Trong thi gian thc tp v tm hiu ti VIETRANS, vi kin thc ca mt sinh vin khoa Kinh T Ngoi Thng trng i hc Ngoi Thng, cng vi mong mun ng gp mt phn nh vo s pht trin ca cng ty, em chn ti: Giao nhn hng ha quc t bng ng bin ti Cng ty giao nhn kho vn ngoi thng - VIETRANS. Kho lun c chia lm 3 phn:
Chng I: L lun chung v dch v giao nhn vn ti hng ho bng ng bin Chng II: Thc trng giao nhn hng ha quc t bng ng bin ti cng ty giao nhn kho vn ngoi thng - VIETRANS Chng III: Bin php pht trin dch v giao nhn vn ti bin ti VIETRANS
Em xin by t lng bit n su sc i vi thy gio hng dn TS. V S Tun v cc anh ch, c ch cng tc ti VIETRANS tn tnh ch bo, gip em hon thnh kho lun tt nghip ny. Tuy nhin, do s hn ch v kin thc, kinh nghim thc tin cng nh s gii hn v thi gian, bi vit ca em chc chn khng trnh khi nhng thiu st c v ni dung ln hnh thc. Em rt mong nhn c s ch bo, gp qu bu ca cc thy c v cc bn gip em trong qu trnh nghin cu v cng tc sau ny. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 2
Kho lun tt nghip Em xin chn thnh cm n!
Chng I
L lun chung v dch v giao nhn vn ti hng ho bng ng bin
I. Dch v giao nhn v ngi giao nhn
1. Dch v giao nhn 1.1. Khi nim Giao nhn vn ti l nhng hot ng nm trong khu lu thng phn phi, mt khu quan trng ni lin sn xut vi tiu th, hai khu ch yu ca chu trnh ti sn xut x hi. Giao nhn vn ti thc hin chc nng a sn phm t ni sn xut n ni tiu th, hon thnh mt th hai ca lu thng phn phi l phn phi vt cht, khi mt th nht l th tc thng mi hnh thnh. Giao nhn gn lin vi vn ti, nhng n khng ch n thun l vn ti. Giao nhn mang trong n mt ngha rng hn, l t chc vn ti, lo liu cho hng ho c vn chuyn, ri bc xp, lu kho, chuyn ti, ng gi, th tc, L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 3
Kho lun tt nghip chng tVi ni hm rng nh vy, nn c rt nhiu nh ngha v giao nhn. Theo qui tc mu ca Lin on cc hip hi giao nhn quc t (FIATA), dch v giao nhn c nh ngha nh l bt k loi dch v no lin quan n vn chuyn, gom hng, lu kho, bc xp, ng gi hay phn phi hng ho cng nh cc dch v t vn hay c lin quan n cc dch v trn, k c cc vn hi quan, ti chnh, mua bo him, thanh ton, thu thp chng t lin quan n hng ho. Theo lut Thng Mi Vit Nam th dch v giao nhn hng ha l hnh vi thng mi, theo ngi lm dch v giao nhn hng ha nhn hng t ngi gi, t chc vn chuyn, lu kho, lu bi, lm cc th tc, giy t v cc dch v khc c lin quan giao hng cho ngi nhn theo s u thc ca ch hng, ca ngi vn ti hoc ca ngi giao nhn khc. Nh vy v c bn, giao nhn hng ha l tp hp nhng cng vic c lin quan n qu trnh vn ti nhm thc hin vic di chuyn hng ha t ni gi hng (ngi gi hng) n ni nhn hng (ngi nhn hng). 1.2. c im ca dch v giao nhn vn ti Do cng l mt loi hnh dch v nn dch v giao nhn vn ti cng mang nhng c im chung ca dch v, l n l hng ha v hnh nn khng c tiu chun nh gi cht lng ng nht, khng th ct gi trong kho, sn xut v tiu dng din ra ng thi, cht lng ca dch v ph thuc vo cm nhn ca ngi c phc v.
L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT
Kho lun tt nghip Nhng do y l mt hot ng c th nn dch v ny cng c nhng c im ring: Dch v giao nhn vn ti khng to ra sn phm vt cht, n ch lm cho i tng thay i v tr v mt khng gian ch khng tc ng v mt k thut lm thay i cc i tng . Nhng giao nhn vn ti li c tc ng tch cc n s n s pht trin ca sn xut v nng cao i sng nhn dn. Mang tnh th ng: l do dch v ny ph thuc rt nhiu vo nhu cu ca khch hng, cc qui nh ca ngi vn chuyn, cc rng buc v lut php, th ch ca chnh ph (nc xut khu, nc nhp khu, nc th ba) Mang tnh thi v: Dch v giao nhn l dch v phc v cho hot ng xut nhp khu nn n ph thuc rt ln vo lng hng ha xut nhp khu. M thng hot ng xut nhp khu mang tnh cht thi v nn hot ng giao nhn cng chu nh hng ca tnh thi v. Ngoi nhng cng vic nh lm th tc, mi gii, lu cc, ngi lm dch v giao nhn cn tin hnh cc dch v khc nh gom hng, chia hng, bc xp nn hon thnh cng vic tt hay khng cn ph thuc nhiu vo c s vt cht k thut v kinh nghim ca ngi giao nhn. 1.3. Yu cu ca dch v giao nhn vn ti Cng nh bt k mt loi dch v no, dch v giao nhn vn ti hng ha tuy khng c nhng ch tiu nh tnh L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 5
Kho lun tt nghip nh gi cht lng nhng n cng c nhng yu cu i hi ring m ngi giao nhn phi p ng mi tha mn c nhu cu ca khch hng. Mt s yu cu ca dch v ny bao gm: Giao nhn hng ha phi nhanh gn. Nhanh gn th hin thi gian hng i t ni gi n ni nhn, thi gian bc xp, kim m giao nhn. Gim thi gian giao nhn gp phn a ngay hng ha vo p ng nhu cu ca khch hng, mun vy ngi lm giao nhn phi nm chc quy trnh k thut, chng loi hng ha, lch tu v b tr hp l phng tin vn chuyn. Giao nhn chnh xc an ton. y l yu cu quan trng m bo quyn li ca ch hng v ngi vn chuyn. Chnh xc l yu t ch yu quyt nh cht lng v mc hon thnh cng vic bao gm chnh xc v s lng, cht lng, hin trng thc t, chnh xc v ch hng, nhn hiu. Giao nhn chnh xc an ton s hn ch n mc thp nht s thiu ht, nhm ln, tn tht v hng ha. Bo m chi ph thp nht. Gim chi ph giao nhn l phng tin cnh tranh hiu qu gia cc n v giao nhn. Mun vy phi u t thch ng c s vt cht, xy dng v hon chnh cc nh mc, cc tiu chun hao ph, o to i ng cn b nghip v. 2. Ngi giao nhn 2.1. Khi nim Cha c mt nh ngha thng nht no v ngi giao nhn c quc t chp nhn. Ngi ta thng hiu ngi kinh doanh dch v giao nhn hay cc doanh nghip giao nhn l ngi giao nhn (Forwarder, Freight Forwarder, Forwarding L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 6
Kho lun tt nghip Agent). Theo FIATA, ngi giao nhn l ngi lo toan hng ha c chuyn ch theo hp ng y thc v hnh ng v li ch ca ngi y thc. Ngi giao nhn cng m nhn thc hin mi cng vic lin quan n hp ng giao nhn nh bo qun, lu kho trung chuyn, lm th tc hi quan, kim ho. Ngi giao nhn c th l ch hng (khi ch hng t ng ra m nhn cng vic giao nhn hng ha ca mnh), ch tu (khi ch tu thay mt ch hng thc hin dch v giao nhn), cng ty xp d hay kho hng, ngi giao nhn chuyn nghip hay bt k ngi no khc c ng k kinh doanh dch v giao nhn hng ha. Theo lut Thng mi Vit Nam th ngi lm dch v giao nhn hng ha l thng nhn c giy chng nhn ng k kinh doanh dch v giao nhn hng ha. T cc nh ngha trn ta c th rt ra nhn xt: Ngi giao nhn hot ng theo hp ng y thc k vi ch hng, bo v li ch ca ch hng. Ngi giao nhn lo liu vic vn ti nhng cha hn l ngi vn ti. Anh ta c th s dng, thu mn ngi vn ti. Anh ta cng c th c phng tin vn ti, c th tham gia vn ti, nhng i vi ch hng y thc, anh ta l ngi giao nhn, k hp ng y thc giao nhn, khng phi l ngi vn ti. Cng vi vic t chc vn ti, ngi giao nhn cn lm nhiu vic khc trong phm vi y thc ca ch hng a hng t ni ny n ni khc theo nhng iu khon cam kt. D cc nc khc nhau, tn gi ca ngi giao nhn c khc nhau, nhng tt c u cng mang mt tn chung trong giao L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 7
Kho lun tt nghip dch quc t l ngi giao nhn hng ha quc t (international freight forwarder), v cng lm mt dch v tng t nhau, l dch v giao nhn.
2.2. Phm vi cc dch v ca ngi giao nhn Cho d ngi giao nhn thc hin rt nhiu dch v khc nhau lin quan n hng ha nhng c th tng hp thnh cc nhm nh sau:
Phm vi dch v ca ngi giao nhn Thay mt ngi gi hn g Thay mt ngi nh n hn Dc h v hn g ha Dc h v khc
2.2.1. Dch v thay mt ngi gi hng (ngi xut khu) Theo ch dn ca ngi gi hng, ngi giao nhn s lm cc cng vic sau y: - Chn tuyn ng, phng thc vn ti v ngi chuyn ch thch hp sao cho hng c di chuyn nhanh chng, an ton, chnh xc, tit kim. - Lu cc vi ngi chuyn ch chn. - Nhn hng, thit lp v cung cp nhng chng t cn thit nh giy chng nhn nhn hng ca ngi giao nhn. - Nghin cu nhng iu khon trong tn dng th
Kho lun tt nghip ng gi hng ha (tr khi vic ng gi hng ha
thuc trch nhim ca ngi gi hng trc khi giao hng cho ngi giao nhn) c tnh n tuyn ng, phng thc vn ti, bn cht ca hng ha, v nhng qui ch p dng nu c, nc xut khu, nc qu cnh v nc nhp khu. - Lo liu vic lu kho, cn o, mua bo him cho hng ha khi khch hng yu cu. - Vn ti hng ha n cng, thc hin vic khai bo hi quan, cc th tc chng t lin quan v giao hng cho ngi chuyn ch. - Thc hin vic giao dch ngoi hi, nu c. - Thanh ton ph v nhng chi ph khc bao gm c tin cc. - Nhn vn n k ca ngi chuyn ch giao cho ngi gi hng. - Thu xp vic chuyn ti trn ng nu cn thit. - Gim st vic vn ti hng ha trn ng gi ti ngi nhn hng thng qua nhng mi lin h vi ngi chuyn ch v i l ca ngi giao nhn nc ngoi. - Ghi nhn nhng tn tht ca hng ha, nu c. Gip ngi gi hng tin hnh khiu ni vi ngi chuyn ch v tn tht hng ha, nu c. 2.2.2. Dch v thay mt ngi nhn hng (ngi nhp khu) Theo nhng ch dn ca khch hng, ngi giao nhn s: - Thay mt ngi nhn hng gim st vic vn ti hng ha khi trch nhim vn ti hng ha thuc v ngi nhn hng. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 9
Kho lun tt nghip - Nhn v kim tra tt c nhng chng t lin quan n vic vn chuyn hng ha, quan trng nht l vn n. - Nhn hng ca ngi chuyn ch v nu cn th thanh ton cc. - Thu xp vic khai bo hi quan v tr l ph, thu v nhng ph khc cho hi quan v nhng c quan lin quan. - Thu xp vic lu kho qu cnh nu cn. - Giao hng lm th tc hi quan cho ngi nhn hng. - Gip ngi nhn hng tin hnh khiu ni i vi ngi chuyn ch v tn tht hng ha nu c. Gip ngi nhn hng trong vic lu kho v phn phi hng ha nu hai bn c hp ng. 2.2.3. Dch v giao nhn hng ha c bit Giao nhn hng ha c bit khc giao nhn hng ha thng thng ch cng vic ny i hi ngi giao nhn phi c thm cc thit b chuyn dng, ng thi cng yu cu ngi giao nhn phi c trnh chuyn mn nghip v vng chc. D l do hng ha c bit khng ng nht m c th l hng bch ha bao gm nhiu loi thnh phm, bn thnh phm, hay hng s ch hoc nhng hng ha khc giao lu trong bun bn quc t. Mt s dch v giao nhn hng ha c bit m ngi giao nhn thng gp hin nay: Giao nhn hng cng trnh Hng cng trnh ch yu l my mc nng, thit b xy dng nhng cng trnh ln nh nh my ho cht, nh my thu in, sn bay, c s lc du. Giao nhn hng loi L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 10
Kho lun tt nghip ny l phi t ni sn xut n tn cng trng xy dng trong vic di chuyn cn phi c k hoch cn thn m bo giao hng ng thi hn. y l mt lnh vc chuyn mn ca ngi giao nhn v n cn nhng thit b c bit nh cn cu loi nng, xe vn ti ngoi c, tu ch hng loi c bit v.v Giao nhn qun o treo trn mc Qun o may mc c chuyn ch bng nhng chic mc o treo gi trong nhng container c bit gi l container treo (hanging container). y cng ch l nhng chic container 20, 40 bnh thng nhng c lp t thm nhng thanh bar ngang hoc dc hay nhng si dy c mc mc mc treo vo. Loi container ny c nhng yu cu v v sinh rt nghim ngt. ni n, qun o c chuyn trc tip t container vo ca hng by bn. Cch ny loi b c vic phi ch bin li qun o nu ng nhi trong container, ng thi trnh c m t, bi bm. Giao nhn hng trin lm Ngi giao nhn thng c ngi t chc trin lm hay cc n v tham gia trin lm giao cho vic chuyn ch hng n ni trin lm nc ngoi. y thng l hng tm nhp ti xut hoc tm xut ti nhp nn cng c nhng th tc ring trong giao nhn khng ging hng ha xut nhp khu thng thng i hi ngi giao nhn phi c kinh nghim. 2.2.4. Cc dch v khc Ngoi nhng dch v nu trn, tu thuc vo yu cu ca khch hng, ngi giao nhn c th lm nhng dch v khc L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 11
Kho lun tt nghip ny sinh trong qu trnh chuyn ch v c nhng dch v c bit nh gom hng, dch v lin quan n hng cng trnh, cng trnh cha kha trao tay v.v Ngi giao nhn cng c th thng bo cho khch hng ca mnh v nhu cu tiu dng, th trng mi, tnh hnh cnh tranh, chin lc xut khu, nhng iu khon cn a vo hp ng mua bn ngoi thng, tm li l tt c nhng vn lin quan n cng vic kinh doanh ca khch hng, cho d khch hng c yu cu hay khng. 2.3. a v php l ca ngi giao nhn Do cha c lut l quc t quy nh v lnh vc ny nn a v php l ca ngi giao nhn tng nc c khc nhau, ty theo lut php nc . nhng nc c lut tp tc (common law) - lut khng thnh vn, thng dng trong cc nc thuc khi lin hip Anh, hnh thnh trn c s tp qun ph bin trong quan h dn s t nhiu th k - th a v php l ca ngi giao nhn da trn khi nim v i l. Ngi giao nhn ly danh ngha ca ngi y thc (ngi gi hng hay ngi nhn hng) giao dch cho cng vic ca ngi y thc. Hot ng ca ngi giao nhn khi ph thuc vo nhng quy tc truyn thng v i l, nh vic phi mn cn khi thc hin nhim v ca mnh, phi trung thc vi ngi y thc, tun theo nhng ch dn hp l ca ngi y thc, mt khc c hng nhng quyn bo v v gii hn trch nhim ph hp vi vai tr ca mt i l.
12
Kho lun tt nghip Trong trng hp ngi giao nhn m nhn vai tr ca ngi y thc (hnh ng cho li ch ca mnh), t mnh k kt hp ng vi ngi chuyn ch v cc i l, th ngi giao nhn s khng c hng nhng quyn bo v v gii hn trch nhim ni trn, anh ta phi chu trch nhim cho c qu trnh giao nhn hng ha k c khi hng nm trong tay nhng ngi chuyn ch v i l m anh ta s dng. nhng nc c lut dn s (civil law) - lut quy nh quyn hn v vic bi thng ca mi c nhn - th a v php l quyn li v ngha v ca ngi giao nhn cc nc khc nhau c khc nhau. thng thng nhng ngi giao nhn phi ly danh ngha ca mnh giao dch cho cng vic ca ngi y thc, h va l ngi y thc va l i l. i vi ngi y thc (ngi nhn hng hay ngi gi hng) h c coi l i l cn i vi ngi chuyn ch h li l ngi y thc. Tuy nhin th ch mi nc s c nhng im khc bit. Lin on cc hip hi giao nhn quc t (FIATA) son tho iu kin kinh doanh tiu chun cc nc tham kho xy dng cc iu kin cho ngnh giao nhn ca nc mnh, gii thch r rng cc ngha v, quyn li v trch nhim ca ngi giao nhn. iu kin kinh doanh tiu chun quy nh ngi giao nhn phi: - Tin hnh chm sc chu o hng ha c y thc. - iu hnh v lo liu vn ti hng ha c y thc theo ch dn ca khch hng v nhng vn c lin quan n hng ha .
13
Kho lun tt nghip Ngi giao nhn khng nhn m bo hng n vo
mt ngy nht nh, c quyn cm gi hng khi khch hng ca mnh khng thanh ton cc khon ph. - Ch chu trch nhim v li lm ca bn thn mnh v ngi lm cng cho mnh, khng chu trch nhim v sai st ca bn th ba, min l t ra cn mn thch ng trong vic la chn bn th ba . Nhng iu kin ny thng c hnh thnh ph hp vi tp qun thng mi hay th ch php l hin hnh tng nc. nhng nc cha c iu kin kinh doanh tiu chun th hp ng gia ngi giao nhn v khch hng s quy nh quyn li, ngha v v trch nhim mi bn. 2.4. Quyn v ngha v ca ngi giao nhn D a v i l hay ngi y thc ngi giao nhn cng phi chm sc chu o hng ha c y thc, thc hin ng nhng ch dn ca khch hng v nhng vn c lin quan n vn ti hng ha. Khi ng vai tr l i l, ngi giao nhn chu trch nhim do li lm sai st ca bn thn mnh v nhng ngi di quyn (cn b nhn vin trong doanh nghip) nh giao hng tri ch dn, lp chng t nhm ln, qun thng bo khin hng phi lu kho, lu bi tn km, lm sai th tc hi quan Ngi giao nhn khng chu trch nhim v tn tht do li lm, sai st ca bn th ba (ngi chuyn ch, ngi k hp ng ph, nhn li dch v) min l ngi giao nhn th hin s cn mn thch ng trong vic la chn bn th ba .
14
Kho lun tt nghip Khi ng vai tr l ngi y thc th ngoi nhng trch nhim ca i l ni trn, ngi giao nhn cn chu trch nhim v c nhng hnh vi v s sut ca bn th ba m ngi giao nhn s dng thc hin hp ng. Trong vai tr ny ngi giao nhn thng a ra gi trn gi ch khng phi ch nhn hoa hng nh i l. Ngi giao nhn thng ng vai tr ngi y thc khi thu gom hng l, khi kinh doanh vn ti a phng thc, khi m nhn t vn chuyn hng ha hay nhn bo qun hng ha trong kho ca mnh. Trong vic hnh thnh nhng iu kin kinh doanh tiu chun, ngi giao nhn c hng mt s min tr trch nhim m l ra h phi chu. Trong lut tp tc, ngi giao nhn khi hot ng nh ngi chuyn ch, h phi chu trch nhim v tn tht hng ha tr trng hp tn tht do ni t ca hng ha, do thin tai hay nhng nhn t khc c min tr trch nhim theo lut tp tc. Theo Lut Thng mi Vit Nam 1997, iu 167 quy nh ngi lm dch v giao nhn c nhng quyn v ngha v sau y: - c hng tin cng v cc khon thu nhp hp l khc. ng. - Trong qu trnh thc hin hp ng, ngi giao nhn c th thc hin khc vi ch dn ca khch hng nu c l do chnh ng v li ch ca khch hng nhng phi thng bo ngay cho khch hng. - Sau khi k kt hp ng, nu xy ra trng hp c th dn n vic khng thc hin c ton b hoc mt phn L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 15 Thc hin y cc ngha v ca mnh theo hp
Kho lun tt nghip nhng ch dn ca khch hng th phi thng bo ngay cho khch hng bit xin ch dn thm. - Trong trng hp hp ng khng c s tha thun v thi hn c th thc hin ngha v vi khch hng th phi thc hin cc ngha v ca mnh trong thi hn hp l. Theo Lut Thng mi Vit Nam, ngi lm dch v giao nhn khng phi chu trch nhim v nhng mt mt, h hng pht sinh trong nhng trng hp: - Do li ca khch hng hoc ca ngi c khch hng u quyn; - lm ng theo nhng ch dn ca khch hng hoc ca ngi c khch hng u quyn. - Khch hng ng gi v ghi k m hiu khng ph hp. Do khch hng hoc ngi c khch hng u quyn thc hin vic xp d hng ha. - Do khuyt tt ca hng ha. - Do c nh cng. - Trng hp bt kh khng. Ngi giao nhn khng chu trch nhim v vic mt khon li ng l khch hng c hng v s chm tr hoc giao nhn hng sai a ch m khng phi do li ca mnh, tr trng hp php lut c quy nh khc. 2.5. Mi quan h ca ngi giao nhn vi cc bn lin quan Nh trn ni, ngi giao nhn l ngi nhn s y thc ca ch hng lo liu vic vn chuyn hng ha t ni ny n ni khc, m trong qu trnh vn chuyn hng ha phi qua rt nhiu giai on, chu s kim tra, kim sot ca rt L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 16
Kho lun tt nghip nhiu c quan chc nng. Do , ngi giao nhn cng phi tin hnh cc cng vic c lin quan n rt nhiu bn.
S mi quan h ca ngi giao nhn vi cc bn lin quan

Chnh ph & cc c quan chc nng: - B Thng Mi - Hi quan - C quan qun l ngoi hi
Ngi gi hng
H y thc
Ngi giao nhn

HDV
H y thc H bo him
Ngi nhn
Ngi Ngi bo Ngn chuyn him hng S trn biu th mich quan h gia ngi giao nhn vi cc bn lin quan nhng khng ph nhn mi quan h gia cc bn vi nhau, nhng do phm vi nghin cu gii hn nn bi vit ny khng cp n. Trc ht l quan h vi khch hng, c th l ngi gi hng hoc ngi nhn hng thuc nhiu thnh phn kinh t khc nhau, mang nhiu quc tch khc nhau. Mi quan h ny c iu chnh bng hp ng y thc giao nhn. Quan h vi Chnh ph v cc c quan chc nng i din cho Chnh ph nh: B Thng mi, Hi quan, Gim nh, C quan qun l ngoi hi, kim dch, y t, Quan h vi ngi chuyn ch v i l ca ngi chuyn ch: c th l ch tu, ngi mi gii, hay bt k ngi kinh L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 17
Kho lun tt nghip doanh vn ti no khc, mi quan h ny c iu chnh bng hp ng cung cp dch v. Ngoi ra, ngi giao nhn cn c mi quan h nghip v vi ngn hng, ngi bo him. 2.6. Vai tr ca ngi giao nhn trong thng mi quc t T trc n nay cc Forwarders vn c coi nh nhng ngi trung gian trong qu trnh vn chuyn v giao nhn hng ho. Nhiu ngi cho rng s tn ti ca ngh ny s khng cn c bao lu na bi l cng ngh thng tin trn mng ton cu pht trin mnh m v tr nn ph bin, cc ch hng c th giao dch trc tip vi cc nh vn chuyn ln. Tuy nhin, nhn nh nh vy cn qu sm v ngi giao nhn vn ng mt vai tr rt quan trng. H l ngi iu phi lm sao ton b qu trnh vn chuyn hng ha c thng sut. Chng ta bit thng mi in t l rt tt, nhng ngi ta vn phi cn mt ai thc giao nhn mn hng. Cc hng tu ch quan tm lm sao cho cc container ca h c y hng. Cc nh cung cp hng ha i khi cng c th chp nhn vn chuyn mt container y hng ca h cho mt khch hng no . Nhng nu mt container li cha hng ca rt nhiu ngi mua th c l chng ai khc ngoi ngi giao nhn c th a chng n tay ngi mua hng. C th ni, ngi giao nhn ng mt vai tr rt quan trng trong thng mi quc t.
II. Nghip v giao nhn hng ho vn ti bin
18
Kho lun tt nghip 1. C s php l Hot ng giao nhn v thc cht l hot ng tc nghip lin quan n nhiu vn nh vn ti, hp ng mua bn, thanh ton, th tc Hi quan cho nn khi thc hin nghip v giao nhn cn quan tm n nhng c s php l trc tip v gin tip iu tit hot ng . C s php l cho vic giao nhn hng ha xut nhp khu bao gm cc quy phm php lut quc t (cc Cng c v vn n vn ti, Cng c v hp ng mua bn hng ha); cc vn bn quy phm php lut ca Nh nc Vit Nam v giao nhn vn ti; cc loi hp ng v tn dng th
Cc cng c quc t bao gm: Cng c Vin 1980 v bun bn quc t. Cc cng c v vn ti nh Cng c quc t thng nht mt s quy tc v vn n ng bin k ti Brussels ngy 25/8/1924 cn c gi l quy tc Hague. Cng c ny cho n nay c sa i chnh l hai ln, ln th nht vo nm 1968 ti Visby nn c gi l Ngh nh th Visby 1968 v ln sa i th hai vo nm 1979, gi l Ngh nh th SDR. Ngoi ra cn c Cng c Lin hp quc v chuyn ch hng ha bng ng bin k ti Hamburg ngy 31/3/1978, thng gi tt l Cng c Hamburg hay qui tc Hamburg 1978. iu kin kinh doanh tiu chun Incoterm 2000 gii thch cc iu kin thng mi ca phng thng mi quc t. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 19
Kho lun tt nghip Quy tc v thc hnh thng nht tn dng chng t UCP 500 ca phng thng mi quc t Paris. Bn cnh lut php quc t, Nh nc Vit Nam ban hnh nhiu vn bn quy phm php lut lin quan n vn ti, giao nhn hng ha xut nhp khu nh B lut Hng hi Vit Nam 1990, Lut thng mi Vit Nam 1997, Quyt nh 2106/QGTVT qui nh th l bc d, giao nhn v bo qun hng ha ti cng bin Vit Nam, iu kin kinh doanh tiu chun Vit Nam (do VIFAS ban hnh trn c s ca FIATA), Lut kinh doanh bo him, ri Lut thu v.v Cc loi hp ng lm c s cho hot ng giao nhn bao gm hp ng mua bn ngoi thng, hp ng thu tu, hp ng y thc giao nhn, hp ng bo him. 2. Cc nguyn tc giao nhn hng ho xut nhp khu Cc vn bn hin hnh quy nh nhng nguyn tc chung trong giao nhn hng ha. - Vic bc d, giao nhn, bo qun hng ha xut nhp khu ti cng l do cng tin hnh trn c s hp ng gia ch hng hoc ngi c ch hng y thc vi cng. Ngi c ch hng y thc thng l ngi giao nhn. - i vi hng khng qua cng (khng lu kho ti cng) th ch hng hoc ngi c y thc c th giao nhn trc tip vi tu, ch tha thun vi cng v a im bc d, thanh ton chi ph bc d v cc chi ph pht sinh khc. - Vic bc d hng ha trong phm vi cng do cng t chc thc hin. Nu ch hng a phng tin v nhn cng vo cng bc d th ch hng phi tha thun vi cng v phi tr l ph lin quan, nu c. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 20
Kho lun tt nghip - Khi c y thc nhn hng t tu, cng nhn hng bng phng thc no th phi giao hng bng phng thc y. - Ngi giao nhn hng phi xut trnh chng t hp l xc nhn quyn c nhn hng v phi nhn lin tc trong mt thi gian nht nh khi lng hng ha ghi trong chng t. Cng khng chu trch nhim v hng ha khi ra khi cng. - Vic giao nhn c tin hnh trn c s y thc ca ch hng tc l ch hng y thc vic g th ch lm vic . Ngoi ra cn c nhng qui tc c bn nh vic giao nhn phi m bo nh mc xp d ca cng, hng thng qua cng phi c y k m hiu 3. Trnh t ca hot ng giao nhn hng ho bng ng bin 3.1. Giao nhn hng xut khu 3.1.1. i vi hng ha khng phi lu kho bi ti cng Hng khng phi lu kho bi ti cng l hng xut khu do ch hng ngoi thng vn chuyn t cc ni trong nc xut khu, c th bo qun ti cc kho ring ca mnh ch khng qua cc kho ca cng. T kho ring, cc ch hng hoc ngi c ch hng y thc c th giao trc tip cho tu.
Cc bc giao nhn bao gm: a hng n cng Ch hng hoc ngi c ch hng y thc bng phng tin ca mnh vn chuyn hng n cng.
21
Kho lun tt nghip Lm th tc xut khu, giao hng cho tu - ng k vi cng v mng, a im, cu tu xp d Lm th tc hi quan cho hng xut khu, xin giy chng nhn v sinh, kim dch nu cn, - T chc vn chuyn, xp hng ln tu - Lin h vi thuyn trng ly s xp hng Tin hnh xp hng ln tu do cng nhn ca cng lm, nhn vin giao nhn phi theo di qu trnh gii quyt cc vn xy ra, trong phi xp hng ln tu v ghi vo tally sheet (phiu kim kin) sch. - Cung cp chi tit ngi chuyn ch cp vn n v a vn n cho ngi chuyn ch k, ng du. Lp b chng t thanh ton tin hng m hp ng hoc L/C qui nh - Thng bo cho ngi nhn hng bit vic giao hng - Mua bo him cho hng ha (nu trong hp ng qui nh) - Tnh ton thng pht xp d hng nhanh chm (nu c) 3.1.2. i vi hng ha phi lu kho bi ti cng Hng ha khng c giao trc tip cho tu m phi thng qua cng. Trnh t giao nhn bao gm: Giao hng cho cng - Ch hng hoc ngi c ch hng y thc k hp ng lu kho bo qun hng ha vi cng L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 22 Tu s lp bin lai thuyn ph ghi s lng, tnh trng hng ha xp ln tu (l c s cp vn n). Bin lai phi
Kho lun tt nghip - Cung cp cho cng cc giy t: Ch dn xp hng (Shipping Instruction) Danh mc hng ha xut khu (Cargo list) Thng bo xp hng ca hng tu cp (Shipping Order), nu cn. - Giao hng vo kho, bi ca cng Cng giao hng cho tu - Trc khi giao hng cho tu, ch hng phi: Lm cc th tc cn thit xut khu: hi quan, kim dch, v sinh Bo cho cng ngy gi d kin tu n (ETA), chp nhn NOR Giao cho cng s xp hng - Xp v giao hng cho tu Trc khi xp, t chc vn chuyn hng t kho ra cng, ly lch xp hng, n nh mng xp hng, b tr xe v cng nhn, ngi p ti (nu cn). Tin hnh bc v giao hng cho tu. Vic xp hng ln tu do cng nhn ca cng lm. Hng s c giao cho tu di s gim st ca i din hi quan. Trong qu trnh giao hng, nhn vin kim m ca cng phi ghi s lng hng giao vo Tally Report, cui ngy phi ghi vo Daily Report v khi xp xong mt tu, ghi vo Final Report. Bn pha tu cng c nhn vin kim m v ghi tnh hnh vo Tally Sheet. Vic kim m cng c th thu nhn vin ca cng ty kim kin. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT
23
Kho lun tt nghip Khi giao nhn xong mt l hoc c tu, cng phi ly bin lai thuyn ph (Mates Receipt) trn c s lp vn n. Lp b chng t thanh ton
Cn c vo hp ng mua bn v L/C, ngi giao nhn phi lp hoc ly cc chng t cn thit tp hp thnh b chng t, xut trnh cho ngn hng c thanh ton tin hng. Nu thanh ton bng L/C th b chng t thanh ton phi ph hp vi nhau v ph hp v mt hnh thc vi L/C v phi xut trnh trong thi hn hiu lc ca L/C. Thng bo cho ngi mua v vic giao hng v mua bo him cho hng ha nu cn. - Thanh ton cc chi ph cn thit cho cng nh chi ph bc hng, vn chuyn, lu kho, bo qun - Tnh ton thng pht xp d (nu c) 3.1.3. i vi hng container a/ Gi hng nguyn container (FCL - Full Container Load) - Ch hng hoc ngi c ch hng y thc s phi giao dch vi hng tu hoc i din ca hng tu xin container v/hoc m phn gi c. - Sau khi hai bn c tho thun, hng tu s cp lnh giao v container. - Ch hng ly container rng v a im ng hng ca mnh - Mi i din hi quan, kim nghim, kim dch, gim nh n kim tra v gim st vic ng hng vo
24
Kho lun tt nghip container. Sau khi ng hng xong, nhn vin hi quan s nim phong, kp ch. - Ch hng s giao container cho tu ti bi container quy nh trong thi gian quy nh (closing time) ca tng chuyn tu (thng l 8 ting trc khi tu xp hng) v ly bin lai nhn container ch ca tu. - Sau khi container c xp ln tu th mang bin lai ny n hng tu i ly vn n. b/ Gi hng l (LCL - Less than Container Load) - Ch hng giao dch vi hng tu hoc i l ca hng tu, cung cp cho h nhng thng tin cn thit v hng xut. Sau khi c chp nhn, hai bn s tho thun vi nhau v ngy, gi, a im giao nhn hng. - Ch hng hoc ngi giao nhn mang hng n giao cho ngi chuyn ch ti CFS hoc ICD quy nh. - Cc ch hng mi i din hi quan kim tra, kim ho, gim st vic ng hng vo container ca ngi chuyn ch hoc ngi gom hng. Sau khi hi quan nim phong kp ch container, ch hng phi hon thnh nt th tc bc container ln tu v yu cu cp vn n. - Ngi chuyn ch cp bin lai nhn hng hoc mt vn n ch (Master Bill of Lading). - Ngi chuyn ch xp container ln tu v vn chuyn n ni n. 3.2. Giao nhn hng nhp khu 3.2.1. Hng khng phi lu kho bi ti cng
25
Kho lun tt nghip Ch hng hoc ngi c ch hng y thc ng ra giao nhn trc tip vi tu. - c th tin hnh d hng, 24 gi trc khi tu n v tr hoa tiu, ch hng phi trao cho cng mt s chng t: Bn lc khai hng ha (2 bn) S xp hng (Cargo plan - 2 bn) Chi tit hm hng (2 bn) Chi tit v hng qu kh qu ti (nu c) Ch hng xut trnh vn n gc cho i din ca hng tu - Trc tip nhn hng t tu v lp cc chng t cn thit trong qu trnh nhn hng nh: Bin bn gim nh hm tu (lp trc khi d hng) nhm bo lu trch nhim ca tu v nhng tn tht xy ra sau ny. Bin bn d hng (COR) i vi tn tht r rt Th d khng (LR - Letter of Reservation) i vi tn tht khng r rt Bn kt ton nhn hng vi tu (ROROC) Bin bn gim nh Giy chng nhn hng thiu (do i l hng hi lp) - Khi d hng ra khi tu, ch hng c th a v kho ring mi hi quan kim ho. Nu hng khng c nim phong kp ch phi c hi quan p ti v kho. - Lm th tc hi quan cho hng nhp
26
Kho lun tt nghip - Vn chuyn hng v kho hoc phn phi ngay hng ho 3.2.2. i vi hng phi lu kho, lu bi ti cng Cng nh i vi hng xut khu, trnh t nhn hng gm cc bc sau: Cng nhn hng t tu - Cng d hng v nhn hng t tu - Lp cc giy t cn thit trong qu trnh giao nhn cng ngi giao nhn - a hng v kho bi cng Cng giao hng cho cc ch hng - Khi nhn c thng bo hng n, ch hng phi mang vn n gc, giy gii thiu ca c quan n hng tu nhn lnh giao hng. Hng tu hoc i l gi li vn n gc v trao 2 bn lnh giao hng cho ngi nhn hng. - Ch hng np ph chng t, ph lu kho, t cc mn v hoc tin t cc v sinh (nu c), ph xp d v ly bin lai. Ch hng mang lnh giao hng cng ho n v phiu ng gi n Vn phng qun l tu ti cng k xc nhn vo lnh giao hng v tm v tr hng. Ch hng mang b chng t ny n b phn kho vn lm phiu xut kho. B phn ny gi mt bn lnh giao hng v lm 2 phiu xut kho cho ch hng. - Lm th tc hi quan + Xut trnh v np cc giy t T khai hng nhp khu Giy php nhp khu L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 27
Kho lun tt nghip Bn k chi tit Lnh giao hng ca ngi vn ti Hp ng mua bn ngoi thng Mt bn chnh v mt bn sao vn n Giy chng nhn xut x, Giy chng nhn phm cht hoc kim dch (nu c) Ho n thng mi + Hi quan s kim tra chng t v hng ho, tnh v thng bo thu + Ch hng k nhn vo giy thng bo thu (c th np thu trong vng 30 ngy) v xin chng nhn hon thnh th tc hi quan - Sau khi hi quan xc nhn hon thnh th tc hi quan ch hng c th mang hng ra khi cng v ch v kho ring. 3.2.3. Hng container Nhp nguyn container (FCL) - Khi nhn c thng bo hng n do hng tu gi th ch hng mang vn n gc, giy gii thiu cu c quan hoc giy u quyn (nu c) n hng tu ly lnh giao hng. - Ch hng mang lnh giao hng n hi quan lm th tc v ng k kim ho (c th ngh a c container v kho ring hoc ICD kim tra hi quan nhng phi tr v ng hn nu khng s b pht) Sau khi hon thnh th tc hi quan, ch hng phi
mang b chng t nhn hng cng lnh giao hng n Vn phng qun l tu ti cng xc nhn lnh giao hng - Ly phiu xut kho v nhn hng L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 28
Kho lun tt nghip i vi hng l (LCL) Ch hng mang vn n gc hoc vn n gom hng n hng tu hoc i l ca ngi gom hng ly lnh giao hng, sau nhn hng ti CFR quy nh v lm cc th tc nh trn.
Chng II
Thc trng giao nhn hng ha quc t bng ng bin ti cng ty giao nhn kho vn ngoi thng - Vietrans
I. Khi qut v cng ty giao nhn kho vn ngoi thng Vietrans
1. Qu trnh hnh thnh v pht trin Cng ty giao nhn kho vn ngoi thng-Vietrans l mt doanh nghip Nh nc thuc B Thng Mi, hot ng theo ch hch ton kinh t t ch ti chnh, l t chc v giao nhn u tin c thnh lp Vit Nam theo Quyt nh s 554/BNT ngy 13/8/1970 ca B Ngoi Thng. Khi cng ty c ly tn l Cc kho vn kim Tng cng ty giao nhn ngoi thng. Hin nay tn chnh thc ca cng ty l Cng ty giao nhn kho vn ngoi thng, tn giao dch l Vietnam National Foreign Trade Forwarding and Warehousing Corporation, tn tt l VIETRANS c thnh lp theo Quyt nh s 337/TCCB ngy 31/3/1993 ca B Thng Mi. Trc nm 1986, do chnh sch Nh nc nm c quyn ngoi thng nn VIETRANS l n v duy nht hot ng L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 29
Kho lun tt nghip trong lnh vc giao nhn kho vn ngoi thng, phc v tt c cc Tng cng ty xut nhp khu trong c nc. Sau i hi ng ton quc ln th VI tnh hnh kinh t x hi nc ta c nhng bin chuyn mi. Vic trao i hng ha gia Vit Nam vi cc nc ngy cng pht trin. Cc mi quan h quc t c m rng VIETRANS vn ln tr thnh mt cng ty giao nhn quc t c quan h i l rng khp ng thi tin hnh cung cp mi dch v giao nhn kho vn p ng nhu cu ngy cng cao ca khch hng trong v ngoi nc. Nhng thi k t 1989 n nay, nn kinh t nc ta chuyn sang nn kinh t th trng vi nhiu thnh phn kinh t tham gia vo nhiu lnh vc, trong c lnh vc giao nhn vn ti. Trong bi cnh , VIETRANS mt th c quyn v phi bc vo cuc cnh tranh gay gt vi cc t chc kinh t khc hot ng trong lnh vc giao nhn kho vn. Nhng bin i to ln v c ch kinh t, mi trng kinh t x hi ca thi k chuyn i m hnh kinh t em li cho VIETRANS nhng thun li v vn hi mi nhng cng t ra v vn kh khn v thch thc cho bc ng pht trin kinh doanh ca cng ty. thc ng vi mi trng kinh doanh mi VIETRANS tin hnh i mi ton din t nh hng chin lc, phng thc hot ng n quy m, hnh thc v cch t chc hot ng, iu hnh. Cng ty khng ch c bit ch ti tng cng c s vt cht k thut m cn ch o to ngoi ng cho i ng cn b nhm khng ngng nng cao cht lng dch v cng nh uy tn ca cng ty. Pht huy truyn thng v kinh nghim sn c cng vi nhng thay i ph hp vi tnh hnh mi VIETRANS ang n lc nng cao kh cnh tranh v gi vng v tr l con chim u n trong i ng doanh L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 30
Kho lun tt nghip nghip giao nhn kho vn Vit Nam, xng ng vi vai tr ch o ca mt doanh nghip Nh nc. Tri qua 33 nm hnh thnh v pht trin VIETRANS c nhiu thay i v m hnh t chc hot ng cng nh tn gi cho ph hp vi tnh hnh pht trin kinh t x hi ca t nc qua cc thi k. n nay, VIETRANS tr thnh mt cng ty giao nhn quc t, mt trong nhng sng lp vin ca Hip hi giao nhn Vit Nam (VIFFAS), mt thnh vin ca Lin on cc hip hi giao nhn quc t (FIATA), mt i l hng khng p ng tiu chun ca Hip hi vn ti hng khng quc t (IATA) v l thnh vin ca phng thng mi cng nghip Vit Nam (VCCI). Hin nay VIETRANS c 6 chi nhnh cc tnh, thnh ph Hi Phng, Ngh An, Nng, Nha Trang, Quy Nhn, v TP H Ch Minh. Ngoi ra VIETRANS cn c 2 lin doanh l: TNT - VIETRANS express worldwide Ltd. (Vietnam) c
thnh lp nm 1995 theo giy php u t s 1109/GP. y l cng ty lin doanh vi H Lan vi s vn 700.000 USD hot ng trong lnh vc giao nhn chuyn pht nhanh quc t. - Lotus Joint Venture Company Ltd. (Ph M, Nh B, TP H Ch Minh) c thnh lp nm 1991 vi hng tu Bin en Blasco (Ucraina) v cng ty Stevedoring Service America - SSA (M) c tng s vn 19.6 triu USD xy dng v khai thc cu cng, vn chuyn hng ha. 2. Chc nng, nhim v ca cng ty 2.1. Chc nng L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 31
Kho lun tt nghip VIETRANS l mt cng ty lm cc chc nng dch v quc t v vn chuyn, giao nhn, xut nhp khu hng ha, i l, t vn cho cc doanh nghip trong v ngoi nc hot ng trn lnh vc vn chuyn, giao nhn v xut nhp khu hng ha. Theo iu l, cng ty thc hin cc chc nng sau: - T chc phi hp vi cc t chc khc trong v ngoi nc t chc chuyn ch, giao nhn hng ha xut nhp khu, hng ngoi giao, hng qu cnh, hng hi ch trin lm, ti liu, chng t v.v - Nhn y thc dch v v giao nhn, kho vn, thu v cho thu kho bi, lu cc, cc phng tin vn ti (tu bin, t, my bay, x lan, container) bng cc hp ng trn gi door to door v thc hin cc dch v khc c lin quan n hng ha ni trn, nh vic thu gom, chia l hng ha, lm th tc xut nhp khu, lm th tc hi quan, mua bo him hng ha v giao hng cho ngi chuyn ch chuyn tip ti ni quy nh. Nhn y thc xut nhp khu hoc kinh doanh xut
nhp khu trc tip hng ha. - Lm i l cho cc hng tu nc ngoi v lm cc cng tc phc v cho tu bin ca nc ngoi vo cng Vit Nam. Lin doanh, lin kt vi cc t chc kinh t trong v ngoi nc trong lnh vc vn chuyn, giao nhn, kho bi. 2.2. Nhim v Vi cc chc nng trn cng ty giao nhn kho vn ngoi thng phi thc hin nhng nhim v ch yu sau: L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 32
Kho lun tt nghip Xy dng k hoch v thc hin cc dch v kinh
doanh ca cng ty theo quy ch hin hnh nhm thc hin mc ch v chc nng nu. - m bo vic bo ton v b sung vn trn c s t to ngun vn, bo m trang tri v ti chnh, s dng hp l, theo ng ch , s dng c hiu qu cc ngun vn, lm trn ngha v np ngn sch Nh nc. - Mua sm, xy dng, b sung v thng xuyn ci tin, hon thin, nng cp cc phng tin vt cht k thut ca cng ty. - Thng qua cc lin doanh, lin kt trong v ngoi nc thc hin vic giao nhn, chuyn ch hng ha bng cc phng thc tin tin, hp l an ton trn cc lung, tuyn vn ti, ci tin vic chuyn ch, chuyn ti, lu kho, lu bi, giao nhn hng ha v bo m bo qun hng ha an ton trong phm vi trch nhim ca cng ty. - Nghin cu tnh hnh th trng dch v giao nhn, kho vn, kin ngh ci tin biu cc, gi cc ca cc t chc vn ti c lin quan theo quy ch hin hnh, ra cc bin php thch hp bo m quyn li gia cc bn khi k kt hp ng nhm thu ht khch hng cng c v nng cao uy tn ca cng ty trn th trng trong nc v quc t. - T chc qun l, ch o hot ng kinh doanh ca cc n v trc thuc cng ty theo c ch hin hnh. 3. M hnh b my t chc ca cng ty B my t chc ca cng ty tun theo ch mt th trng ng u l gim c, gip vic cho gim c gm c L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 33
Kho lun tt nghip cc ph gim c v cc trng phng thc hin chc nng tham mu, t vn trong vic ra quyt nh ca gim c. Gim c cng ty c quyn hn v nhim v theo quy nh ti Quyt nh s 217/HBT v quy nh ca B v phn cp qun l ton din ca cng ty. hiu r hn v c cu t chc ca cng ty, ta c s sau:
n nm 2002, cng ty thc hin chuyn mn ha trong hot ng sn xut kinh doanh. Ngoi cc chi nhnh v lin doanh, c cu t chc ca cng ty c chia thnh hai khi: Khi qun l v khi kinh doanh. Trong khi kinh doanh, cng ty chia thnh cc mng dch v hot ng ring r khng c s chng cho nh trc y. l cc phng ng bin, phng hng khng, phng ng st, phng trin lm, phng cng trnh. c bit c mt phng chuyn trch l phng Marketing. y l phng u mi chuyn thc hin chc nng giao dch vi khch hng, sau phn vic ti cc phng ban c lin quan. Gia cc phng ban lun c mi lin h mt thit h tr ln nhau. Tnh hnh hot ng kinh doanh chung ca cng ty trong nhng nm gn y (1998 - 2002) Mc d c nhiu kh khn, nhng VIETRANS vn gi c tc tng trng tt. Hng nm cng ty u hon thnh vt mc cc ch tiu k hoch ra, doanh thu tng kh cao, c nm tng n 5-6 t ng. Np ngn sch Nh nc tng u.
34
Kho lun tt nghip Bng 1: Kt qu hot ng kinh doanh ca VIETRANS (1998 - 2002) n v: Triu VND
Nm Ch tiu Doanh thu Li nhun Np ngn sch T sut LN (%) Thu nhp bnh qun (triu ng/ngi) 1998 28403 2812 6821 9,90 2,1 1999 29308 3157 7552 10,77 2,25 2000 32670 4419 4820 13,49 2,5 2001 28678 1926 4819 6,72 2,47 2002 34252 2649 5114 7,73 2,7 2003 (c) 45000 4500 5500 10,00 3,1
Ngun: Bo co tng kt cc nm ca VIETRANS C th ni nm 2000 v 2002 l nhng mc son trong hot ng ca VIETRANS, doanh thu tng rt cao, thu nhp ca cn b cng nhn vin c m bo, ng gp kh ln vo ngn sch Nh nc, cc qu u t pht trin sn xut khng nhng c duy tr m cn c m rng, i ng lao ng c tinh thn lm vic hng say, nng ng. Tuy nhin, nh gi mt cch khch quan, d doanh thu tng u v kh cao nhng t l li trn doanh thu (phn nh t sut li nhun ca cng ty) li c phn gim st trong hai nm tr li y. Xu hng ny th hin rt r trong biu sau:
35
Kho lun tt nghip

T l % l i nh u n/ do a nh t h u c a VIETRANS
% 16 14 12 10 8 6 4 2 0 1998 1999 2000 2001 2002

9,90 % 10,77% 7,73% 6,72% 13,49%
Vi mc tng kh cao vo nm 2000, l ra cng ty phi t c kt qu kh quan hn vo nm 2001, nhng do nhng bin ng trn trng quc t c tc ng bt li n hot ng ca cng ty cng cng tc qun l cn cha phi l ti u nht, t sut li nhun st gim. Bn cnh , cnh tranh ngy cng gay gt khin cho VIETRANS cng gp nhiu kh khn hn. Nhng nh nhng c gng cng nhng ci t kp thi, l s thay i trong b my lnh o, nhng ngi ti nng v nhit huyt c m nhn nhng v tr quan trng cng nhng iu kin thun li trong c ch chnh sch ca Nh nc, VIETRANS gt hi c nhiu thnh tu, trin vng pht trin ngy cng kh quan. Cng ty bit tn dng li th kinh doanh kho, m rng hot ng gom hng, vn ti a phng thc, lm i l cho cc hng vn ti ln ca nc ngoi, hn th cn gi cn b i o to, nng cao nghip v, trnh chuyn mn. Nh L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 36
Kho lun tt nghip c th tin tng rng VIETRANS s cn tin xa trong lnh vc ny Vit Nam.
II. Hot ng giao nhn hng ha quc t bng ng bin ti cng ty giao nhn kho vn ngoi thng - Vietrans
1. Mt s c th ca hot ng giao nhn hng ha quc t bng ng bin ti VIETRANS 1.1. Hot ng giao nhn mang tnh thi v y khng ch l c th hot ng ca VIETRANS m ca hu ht cc doanh nghip hot ng trong lnh vc ny. Tnh thi v trong hot ng giao nhn xut pht t tnh thi v ca cc mt hng xut nhp khu. Chng hn nh vo thi im u nm, Hot ng giao nhn thng gim st do khi lng hng vn chuyn gim st. Trong cc thng tip theo, cc doanh nghip sn xut bt u ln k hoch cho hot ng sn xut kinh doanh ca mnh, nhng thi im ny h cng ch nhp khu mt s my mc, nguyn liu phc v cho dy chuyn sn xut. Hot ng giao nhn thi im ny kh hn ch. Ch n thng 4 khi m cc nh my cho ra sn phm, hot ng giao nhn mi tr nn nhn nhp. Nhu cu vn chuyn hng thi im ny l rt ln c i vi hng xut khu ln nhp khu. Nhng n khong thng 9, 10 li l ma hng xung (down season) v y l thi im li cc nc Chu u, ngi dn thng dnh thi gian i du lch. V cng vo khong thi gian ny, hng phc v cho l ging sinh v Tt mi c ln k hoch sn xut. Ch n gn cui nm, khi m nhu cu tiu dng ca ngi dn tng mnh, chu u l Ging sinh, nm mi, chu l L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 37
Kho lun tt nghip tt c truyn th nhng ngi lm giao nhn mi thc s bn rn. Lng hng giao nhn cui nm rt phong ph c v chng loi v khi lng. Nhu cu giao nhn tng gp nhiu ln so vi nhng thng trc. T ta thy nm c c th hot ng ca ngnh mnh l rt quan trng, n gip cho cng ty c c k hoch sn xut kinh doanh hiu qu v tit kim nht. 1.2. Phng tin phc v cho hot ng giao nhn vn ti bin Mt c im ni bt ca VIETRANS l cng ty hon ton khng c i tu hay container ca ring mnh phuc v cho giao nhn vn ti bin. y l mt im bt li ca VIETRANS so vi cc doanh nghip giao nhn khc v iu ny d khin cng ty ri vo tnh trng b ng, c bit l vo ma hng hi. Chng hn nh GEMATRANS hay VICONSHIP ng thi l ngi chuyn ch v ngi giao nhn nn cc cng ty ny c th ch ng v thit b cho khch hng trong mi trng hp, t to c uy tn trn th trng. Tuy vy, b li cng ty c cc thit b lm hng nh i xe ti, xe nng, cn cu kh hin i. c bit h thng kho bi ca VIETRANS c nh gi l quy m nht. Cng ty c mt h thng kinh doanh kho ri khp chiu di t nc, t h thng kho lnh ang xy dng Lo Cai n bi container rng ln cng Qui Nhn, Nng, Hi Phng. Ring H Ni, cng ty c ti 2 kho Vn in v Yn Vin, rt thun li cho cng tc lm hng. Trong thi gian gn y, cng ty ang tp trung u t mua sm, xy dng thm nhiu phng tin, trang thit b. C th ni, khi lng v hng ha giao nhn ni L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 38
Kho lun tt nghip chung v giao nhn bng ng bin ni ring nh th s c y mnh. 2. Quy trnh giao nhn hng ha quc t bng ng bin ti cng ty 2.1. Giao nhn hng xut khu bng ng bin i vi mt l hng xut khu, quy trnh giao nhn c tin hnh theo cc bc sau: 2.1.1. Nhn hng t ngi gi hng (ngi xut khu) Gia VIETRANS v ngi gi hng s c tho thun v phng thc v a im nhn hng. V phng thc, ngi gi hng c th trc tip mang hng n hoc s dng dch v vn chuyn ni a ca cng ty. Cng ty c mt i xe ti hot ng rt hiu qu, khng ch s dng cho mc ch vn chuyn quc t bng ng b m cn rt tin dng cho vn chuyn ni a trc khi vo chng vn ti chnh. V a im, hng ha c th c vn chuyn trc tip ra cng hoc mang v kho ca cng ty Vn in hoc Yn Vin nu ch hng H Ni. Vic nhn hng t ngi gi hng cng c nhng yu cu nghim ngt v sau khi ngi giao nhn nhn hng, trch nhim v hng ha s thuc v ngi giao nhn. Nu hng l hng nguyn container th ngi giao nhn cn c gim nh trch nhim. Cn i vi nhng l hng l, nhng dch v m VIETRANS thc hin c th l ti ch li hng ha, hoc ng gi hng ha cho ph hp vi phng thc vn chuyn, tuyn ng vn chuyn. Hng ha i hi phi ph hp vi hp ng mua bn ngoi thng. Sau khi kim nhn chnh xc,
39
Kho lun tt nghip VIETRANS c trch nhim bo qun hng ha ch giao cho ngi chuyn ch. 2.1.2. Thu ngi chuyn ch hng ha D hng ha c xut khu theo iu kin FOB hay CIF th ngi giao nhn cng thng c y thc thu tu chuyn ch hng ha. Ngi y thc tu tng trng hp c th l ngi gi hng (shipper) hay ngi nhn hng (consignee). Nu VIETRANS c y thc thu tu, i vi tuyn ng c, thng xuyn c hng i, cng ty phi lin h vi hng tu m cng ty lm gi trc xin ch, lu cc hoc xin container nu l hng ng trong container. Cn i vi tuyn ng mi cha c gi hoc gi c ht hn th phi xin gi nhiu hng tu khc nhau, sau chn mt gi tt cho cho khch hng. Ngi giao nhn thng c y thc thu tu v ngi giao nhn c li th l lun c lng hng ln v n nh nn thng c hng tu cho hng nhng u i v gi c, dch v m khch hng nh l khng c c.
2.1.3. T chc giao hng ln tu Trc khi tu n cng bc hng Hnh trnh ca mt con tu thng l ch hng n cng, d hng ra, lu li cng t 1 - 3 ngy, xp hng mi ln ri khi hnh. i vi mt s cng ca Vit Nam nh cng Hi Phng, thi gian mt con tu lu li ch l 1 ngy. Do , trc khi tu cp cng, hng tu s gi Thng bo thi gian d kin tu vo cng (ETA - Estimated Time of Arrival) cho ngi giao nhn. Thi gian ny ph thuc vo tuyn ng, tho thun gia hng tu L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 40
Kho lun tt nghip v ngi giao nhn. i vi VIETRANS, nu tuyn ng xa, ETA c gi trc t 24h - 48h, cn ng gn, ETA phi c gi trc 48h - 72h. Khi bit c thi gian d kin tu n cng, nhn vin giao nhn ca VIETRANS s phi lm mt s cng vic sau: - Xin kim nghim, kim dch cho hng ha ly giy chng nhn kim nghim, kim dch, nht l i vi hng nng sn thc phm. - Lp t khai hi quan, tin hnh thng quan hng xut khu. - Np thu xut khu (nu c) cho hng ha. Cung cp ch dn xp hng cho hng tu ng thi
nhn thng bo xp hng do hng tu cp. - Lp bng k khai hng ha (Cargo list) gm 5 bn gi cho cng v gi cho tu. Ni dung chnh ca Cargo list gm: Tn cng ty xut nhp khu, Tn ngi nhp khu, Tn hng, K m hiu, S lng, Trng lng. Nu l hng xut ng trong container th cng vi bn danh mc hng ha, ngi giao nhn phi xin hng tu lnh giao v container rng a cho khch hng v ng hng. Sau lm th tc hi quan, nim phong cp ch. Cn nu l hng l th ngi giao nhn s cp cho ngi gi hng vn n gom hng (House Bill of Lading - HB/L), tp hp cc l hng l v ng vo container sau khi qua kim tra ca hi quan.
41
Kho lun tt nghip Khi tu vo cng Tu khi vo cng, d ht hng v sn sng cho vic xp hng, hng tu s gi thng bo sn sng xp d (NOR Notice Of Readiness). Sau khi nhn c NOR, nhn vin giao nhn ca cng ty s phi kim tra xem thc t tu sn sng xp d cha v k chp nhn vo NOR. - T chc chuyn ch hng ha ra cng nu hng cn trong kho. - Cn c vo bng k khai hng ha, tu s ln s xp hng (Cargo plan). Ngi giao nhn cng phng iu ca cng ln k hoch giao hng, xp hng ln tu. - Trong thi gian xp hng, ngi giao nhn phi lun c mt gii quyt mi vn pht sinh. Chng hn hng xp ln tu phi m bo k thut trnh h hng tn tht trong lc bc xp. Trong trng hp hng b h hng tn tht, ngi giao nhn phi cng cng v cc bn lin quan lp cc bin bn cn thit. 2.1.4. Lp b chng t Sau khi hng c xp ln tu, nu c y thc, ngi giao nhn phi ly c Bin lai thuyn ph (Mates Receipt MR) i ly vn n. thun tin cho vic ly c tin hng, vn n phi sch, xp hng ln tu v cc tr trc (nu ngi xut khu phi tr tin cc). Nu l hng l, ngi giao nhn trn c s chi tit lm vn n nhn t ch hng tin hnh lp vn n gom hng. Sau , ngi giao nhn tp hp vn n cng mt s chng t khc nh ho n thng mi, hp ng mua bn ngoi L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 42
Kho lun tt nghip thng, Packing list v.v lp thnh b chng t thanh ton gi cho ch hng. Ngoi ra, ngi giao nhn cn phi mua bo him cho hng ha nu cn, thng bo cho ngi gi hng bit ngy tu ri cng h thng bo cho ngi nhn hng, thanh ton cc chi ph cn thit cho cng nh chi ph bc hng, bo qun, lu kho, tnh ton thng pht xp d nu c. Cui cng, ngi giao nhn s tin hnh kt ton cc chi ph giao nhn vi ngi gi hng. 2.2. Giao nhn hng nhp khu bng ng bin Khi nhn c yu cu giao nhn mt l hng nhp khu, ngi giao nhn phi tin hnh cc bc sau: 2.2.1. Trc khi tu cp cng Ngi giao nhn phi c ngi nhn hng hoc i l ca mnh cung cp cc thng tin cn thit v l hng. C th - Thng tin v tu: tn tu, quc tch, thi gian d kin tu n cng d hng. - Bn lc khai hng (Cargo Manifest) bit tnh hnh hng ha. Ch hng phi giao cho ngi giao nhn vn n gc v cc chng t khc ca hng ha nh: giy php nhp khu, giy chng nhn phm cht, bao b, k m hiu Ngi giao nhn phi ln k hoch nhn hng ng thi nu c y thc s phi hp vi ch hng giao hng cho cc ch hng ni a. 2.2.2. Khi tu cp cng L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 43
Kho lun tt nghip Khi nhn c Giy bo hng n do hng tu fax n, ngi giao nhn s lp Giy bo hng gi cho ch hng ch hng ch ng chun b cc phng tin ly hng. ng thi, nhn vin giao nhn phi thc hin cc cng vic nh: - Xin kim dch cho hng ha nu cn. - Nu l hng nguy him hay hng c bit, ngi giao nhn phi phi hp vi cc bn c lin quan nh cng, hi quan, phng chy cha chy ln k hoch phng nga. - Khai hi quan hng nhp khu c s y thc ca ch hng ngi giao nhn s mang vn n gc hoc bn sao vn n (nu l vn n Surrendered hoc vn n Express Cargo Bill) n hng tu hoc i l ca hng tu i ly lnh giao hng. 2.2.3. T chc nhn hng t tu v giao cho ch hng Thng thng ngi giao nhn s cng vi cng tin hnh nhn hng t tu v lp cc bin bn cn thit nh bin bn gim nh sp xp hng trong hm tu (do cng v thuyn trng lp), bin bn kt ton vi tu (ROROC-Report On Receipt Of Cargo), giy chng nhn hng thiu (CSC-Certificate of Shortlanded Cargo) nu s hng thc nhn t hn s hng ghi trong vn n. Sau khi d hng sau, nu hng b h hng th lp bin bn hng v h hng (COR-Cargo Outturn Report), nu nghi ng c tn tht hng ha lp th d khng (LR-Letter of Reservation) chng minh rng ngi nhn hng (cng) c thng bo c tn tht khng r rt cho ngi chuyn ch v L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 44
Kho lun tt nghip gi cho tu hoc i l tu trong vng 3 ngy k t ngy d xong hng. Ngi giao nhn sau khi ly lnh giao hng phi ng ph lu kho, lu bi (nu c), ph xp d ri mang lnh giao hng n kho nhn hng v lm th tc hi quan. Nu l hng nguyn container c th mn v kho ring d hng nhng phi np tin t cc mn v, hoc d hng ngay ti cng. Ngi giao nhn s gip ch hng mi gim nh, khiu ni i bi thng nu c tn tht xy ra i vi hng ha. V cui cng ngi giao nhn cng s kt ton cc chi ph giao nhn vi ch hng. 3. Cc nhn t nh hng ti hot ng giao nhn hng ha quc t bng ng bin ti VIETRANS 3.1. Bi cnh quc t y l hot ng giao nhn hng ha quc t bng ng bin nn n chu tc ng rt ln t tnh hnh quc t. Ch mt s thay i nh no trong chnh sch xut nhp khu ca mt nc m VIETRANS c quan h cng c th khin lng hng tng ln hay gim i. Trong thi gian gn y, th gii c nhiu bin ng, chin tranh Irc, xung t vng Trung ng, dch bnh giao thng hng ha. Trong hot ng giao nhn vn ti bin quan trng nht phi k n l tnh hnh t do ha dch v vn ti bin trong t chc thng mi th gii (WTO). Trong hp tc a phng dch v vn ti bin l mt trong nhng ngnh dch v nhy cm v c cc quc gia rt quan tm, nhng tin trnh t do ha ngnh dch v ny li gp nhiu kh khn do mt L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 45 SARS gy nh hng rt ln ti vic
Kho lun tt nghip s nc lun a ra kin phn i, h mun p dng lut ring ca mnh nhm bo h ngnh vn ti bin trong nc. V th, mc d nht tr kt thc m phn vo nm 1996 nhng cc nc thnh vin WTO vn khng th tha thun vi nhau c v cch thc tin hnh t do ha ngnh dch v ny v cc n lc m phn b ngng li vo nm 1997. Tuy nhin cc nc u nht tr cam kt s khng p dng thm cc hn ch mi i vi ngnh dch v ny. Trn thc t, mi trng kinh doanh ca ngnh dch v ny vn tip tc c ci thin v t do ha ng k. L do chnh l nhng ng h t do ha vn tip tc kin tr tin hnh t do ha n phng hoc tham gia m phn trong khun kh cc din n hp tc kinh t khc nh T chc hp tc v pht trin kinh t (OECD), Din n hp tc kinh t chu Thi Bnh Dng (APEC), Hip hi cc quc gia ng Nam (ASEAN). Nh vy m nhng ngi lm giao nhn mi c iu kin tin tng vo s pht trin trong thi gian ti. 3.2. C ch qun l v m ca Nh nc y l nhn t c nh hng rt quan trng n hot ng giao nhn vn ti v Nh nc c nhng chnh sch thng thong, rng m s thc y s pht trin ca giao nhn vn ti, ngc li s km hm n. Khi ni n c ch qun l v m ca Nh nc, chng ta khng th ch ni n nhng chnh sch ring v vn ti bin hay giao nhn, c ch y bao gm tt c cc chnh sch c lin quan n hot ng xut nhp khu ni chung. Chnh ph Vit Nam a ra nhiu chnh sch to thun li cho hot ng xut nhp khu, t to ra ngun hng cho L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 46
Kho lun tt nghip hot ng giao nhn nh p mc thu sut 0% cho hng xut khu, i mi Lut Hi quan, lut thu xut nhp khu, lut thu VAT, thu tiu th c bit v.v Nhng khng phi chnh sch no Nh nc a ra cng c tc dng tch cc. Chng hn nh vi chnh sch khuyn khch xut khu, trong ni bt l ngh nh 57/CP cho php mi doanh nghip tham gia xut nhp khu trc tip, mt mt n c tc dng thc y giao lu bun bn, t lm tng sn lng giao nhn, nhng mt khc n li khin cho cc doanh nghip giao nhn m in hnh l VIETRANS ri vo mi trng cnh trnh khc lit. ang t th c quyn, gi y VIETRANS phi i mt vi rt nhiu nh giao nhn chuyn nghip khc. Ngoi ra, chnh sch hn ch nhp khu nh nh thu hng nhp khu cao khin lng hng ha nhp khu gim, dn n hot ng giao nhn hng nhp khu cng gim i. i vi chnh sch v hi quan, nu nh trc y, bn hi quan s gip ch hng khai hi quan, th by gi trch nhim khai hi quan thuc v ch hng. iu ny khin dch v khai thu hi quan rt pht trin, m ngi thnh tho trong lnh vc ny khng ai khc l ngi giao nhn. T v tr ca ngi giao nhn cng c nng cao. 3.3. Tnh hnh xut nhp khu trong nc Nh trn ni, hot ng xut nhp khu hng ha c quan h mt thit vi hot ng giao nhn hng ha. Lng hng ha xut nhp khu c di do, ngi giao nhn mi c
47
Kho lun tt nghip hng giao nhn, sn lng v gi tr giao nhn mi tng, ngc li hot ng giao nhn khng th pht trin. y gi tr giao nhn c hiu l doanh thu m ngi giao nhn c c t hot ng giao nhn hng ha. Tuy gi tr giao nhn khng chu nh hng ca gi tr xut nhp khu nhng n li chu nh hng rt ln t sn lng xut nhp khu. Thc t cho thy rng, nm no khi lng hng ha xut nhp khu ca Vit Nam tng ln th hot ng giao nhn ca VIETRANS cng si ng hn ln. C th ni, qui m ca hot ng xut nhp khu phn nh qui m ca hot ng giao nhn vn ti. 3.4. Bin ng thi tit Hot ng giao nhn hng ha l hot ng vn chuyn v lm cc dch v lin quan hng ha di chuyn t ngi gi n ngi nhn nn n chu nh hng rt r rt ca cc bin ng iu kin thi tit. Trong qu trnh hng lnh nh trn bin, nu sng yn b lng tc l thi tit p th hng s an ton hn nhiu. Ngc li, nu gp bo bin, ng t, ni la, sng thn, thm ch ch l ma to gi ln thi th nguy c hng ha h hng, tn tht l rt ln. Khng ch l thin tai, c khi ch l s thay i nhit gia hai khu vc a l khc nhau thi cng c th nh hng, chng hn nh lm cho hng b hp hi, bo qun i hi phi c nhng bin php thch hp nh dng loi container c bit nh Fully Ventilated Container. iu lm tng chi ph vn chuyn ln kh nhiu. 3.5. Cc nhn t ni ti ca doanh nghip L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 48
Kho lun tt nghip Hot ng giao nhn vn ti bin ca VIETRANS cn chu nh hng bi cc nhn t nh: ngun vn, c s vt cht k thut ca bn thn cng ty, c ch qun l hot ng sn xut kinh doanh, chnh sch ca cng ty i vi nhn vin, i vi khch hng, trnh chuyn mn nghip v ca i ng cn b cng nhn vin. y c coi l cc nhn t ni ti ca mt doanh nghip. Nhm nhn t ny c coi l c ngha quyt nh ti kt qu ca hot ng sn xut kinh doanh ni chung v hot ng giao nhn vn ti bin ni ring. Chng hn nh nhn t ngun vn, c s vt cht k thut ca cng ty. Nu VIETRANS to c mt c ngi khang trang, phng tin lm hng hin i trc ht s to c lng tin ni khch hng, iu ny rt quan trng do c th ca dch v giao nhn l c giao dch vi nhiu khch hng nc ngoi. Hn th mi p ng c yu cu giao nhn pht trin ngy cng mnh m. Bn cnh , mt cng ty c tim lc v vn cng l mt li th rt ln trong kinh doanh. Ngoi ra, cc c ch chnh sch ca bn thn cng ty cng c nh hng quan trng n hot ng giao nhn. Trong giao nhn vn ti bin, lng khch hng ln v n nh l kh nhiu, nu cng ty c chnh sch u i i vi nhng khch hng ny th khng ch c c s gn b ca khch hng m cn to thun li cho chnh cc nhn vin ca cng ty trong qu trnh m phn, thng lng, k hp ng vi khch. Mt nhn t v cng quan trng na l trnh , kinh nghim, kin thc ca i ng cn b nhn vin ca cng ty. l nhng kin thc v lut php, th tc thng mi quc L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 49
Kho lun tt nghip t, kin thc v kinh nghim v nghip v. Ch mt s non nt khi k kt hp ng y thc giao nhn c th gy thit hi to ln cho doanh nghip, mt s bt cn khi kim nhn hng c th dn n s tranh chp khng ng c. C th ni, nhn t con ngi s quyt nh s thnh cng hay tht bi ca mt doanh nghip. 4. Thc trng hot ng kinh doanh dch v giao nhn hng ha quc t bng ng bin ti cng ty 4.1. Thnh tu t c Giao nhn hng ho quc t bng ng bin l dch v truyn thng ca Cng ty giao nhn kho vn ngoi thng VIETRANS. T nhng ngy u thnh lp cng ty, cc cn b cng nhn vin thc hin vic giao nhn nhng l hng cu tr ca cc nc b bn anh em cho chin s v nhn dn Vit Nam. Nhng cn b ngy y gi ngi v hu, ngi l nhng lnh o ch cht ca cng ty, ang cho li con thuyn VIETRANS trn ng pht trin theo hi nhp ca t nc. Cng vi s pht trin ca cng ty, hot ng giao nhn vn ti bin cng ngy cng ln mnh, cc cn b giao nhn hm nay khng ch k tha kinh nghim ca cc bc lo thnh i trc m cn tip thu ci mi, ci tin quy trnh nghip v cho ph hp vi xu hng pht trin mi. Nh vy, d phi i mt vi v vn kh khn, hot ng giao nhn vn ti bin ti cng ty t c khng t thnh tu. C th, dch v giao nhn hng ha xut nhp khu bng ng bin pht trin vi tc kh cao, chim ti trn 70% sn lng hng ha giao nhn, hn 60% gi tr hng ha giao L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 50
Kho lun tt nghip nhn ca ton cng ty, ng gp phn khng nh vo kt qu m cng ty t c trong nhng nm qua. Di y chng ta s xem xt tng mt. 4.1.1. Sn lng giao nhn Ti Cng ty giao nhn kho vn ngoi thng - VIETRANS, giao nhn hng ha xut nhp khu bng ng bin lun chim ti hn 70% tng sn lng giao nhn hng ha. Hng nm, khi lng hng m cng ty giao nhn qua cc cng bin Vit Nam vo khong 80.000 - 90.000 ngn tn, vi tc tng bnh qun kh cao, khong 12%/nm. Trong giai on 5 nm tr li y, khi lng hng giao nhn ng bin ca cng ty nh sau:
Bng 2: Sn lng giao nhn hng ha XNK bng ng bin ca VIETRANS (Bao gm vn phng H Ni v cc chi nhnh)
n v: Tn
Nm Ch tiu SLGN ng bin Ch s pht trin (%) SLGN ton cty T trng (%) 1998 84596 114824 73,67 1999 75965 89,80 98927 76,78 2000 83280 109,63 107822 77,24 2001 98497 118,27 119891 82,16 2002 96769 98,25 124364 77,81
Ngun: Phng tng hp cng ty Qua bng trn ta thy rng trong nhng nm gn y, sn lng giao nhn nm 2001 t mc cao nht, ln n gn 100 nghn tn, tng gn 20% so vi nm 2000. n nm 2002 vn duy tr c khi lng ny v xu hng ny sang nm 2003 s vn tip tc pht trin (c nm 2003 l trn 100.000 tn). Con s ny tuy tng khng u nhng mc cao cho thy cng ty
51
Kho lun tt nghip c chin lc kinh doanh ng n v c c s tin tng ca khch hng. So vi tng sn lng giao nhn ca cng ty th sn lng giao nhn ng bin lun chim t trng cao trn 70% v c xu hng tng ln. S d t trng ln nh vy khng ch v giao nhn hng ha quc t bng ng bin c nhiu u im m cn v y l hot ng truyn thng ca cng ty trong bao nhiu nm qua. Ta c th thy tuy nm 1999 l mt nm y kh khn i vi VIETRANS v vo nm ny cng ty vp phi s cnh tranh quyt lit ca cc cng ty khc lm sn lng giao nhn ni chung st gim nhng t trng ng bin vn tng ln kh cao, 76,78% t 73,67% vo nm 1998. c bit nm 2001, con s ny tng ln n 82,16% t mc cao nht trong thi gian gn y. Chng ta hy nh li vo nm 2001 xy ra s kin ngy 11/9 ti M khin ngnh hng khng th gii lm vo hon cnh v cng kh khn. Nhng do m khi lng hng ha vn chuyn bng ng bin tng ln r rt. iu ny l gii v sao vo nm ny t trng khi lng giao nhn ng bin ca VIETRANS tng nhiu n nh vy. C th ni, xt v mt sn lng giao nhn, VIETRANS t c kt qu kh quan. Nhng i vi dch v giao nhn hng ha, con s c ngha hn i vi ngi giao nhn li l gi tr giao nhn v n phn nh s tin m ngi giao nhn c c khi tin hnh giao nhn mt l hng cho khch hng ca mnh. V vy phn tip sau y s cho ta thy r hn kha cnh ny. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 52
Kho lun tt nghip 4.1.2. Gi tr giao nhn Nh trn ni gi tr giao nhn c hiu l doanh thu m ngi giao nhn c c t hot ng giao nhn hng ha. Cng ty giao nhn kho vn ngoi thng VIETRANS, gi tr giao nhn hng ha quc t chuyn ch bng ng bin t mc cao v tng u qua cc nm. Trung bnh mi nm hot ng ny mang v cho cng ty ti 15 t ng, ng gp khng nh vo thnh cng chung ca ton cng ty.
Bng 3: Gi tr giao nhn hng ha quc t bng ng bin ti VIETRANS (Bao gm vn phng H Ni v cc chi nhnh)
n v: Triu VND
Nm Gi tr GTGN ng bin Ch s pht trin (%) GTGN ton cty T trng (%) 1998 14597 23079 63,25 1999 14625 100,20 22520 64,94 2000 16762 114,61 25476 65,79 2001 15963 95,23 22361 71,38 2002 17638 110,50 26235 67,23
Ngun: Phng tng hp cng ty Bng trn cho thy mc d cng ty khng c nhng iu kin thun li nht cho vic pht trin dch v giao nhn hng ha quc t bng ng bin, song thu nhp t hot ng ny vn lun chim phn ch yu trong cc phng thc giao nhn hng ha, trung bnh khong 64%. c bit nm 2001 ln ti 71,38% t t trng cao nht trong cc nm. Chng ta c th thy mt iu, trong hot ng giao
nhn vn ti bin, d sn lng giao nhn chim ti trn 70% nhL Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 53
Kho lun tt nghip ng gi tr giao nhn ch chim hn 60%. iu ny c th d dng l gii l do tin cc, ph giao nhn mt n v hng ha (thng l MT) trong vn ti bin r hn nhiu so vi cc phng thc vn ti khc trong khi nng lc vn chuyn li rt ln. Qua chng ta thy rng con s t trng gi tr giao nhn trung bnh 64% c th coi l rt thnh cng, nht l trong tnh hnh cnh tranh ngy cng khc lit nh hin nay. Gi tr giao nhn ng bin ca cng ty mc cao, xu hng chung l tng ln v tng i ng u qua cc nm. Nm 2001 tuy gi tr tuyt i ca hot ng ny gim nhng t trng vn tng ln cho thy d trong hon cnh kh khn, giao nhn vn ti bin vn , ang v s l hot ng ch o ca cng ty. Mc tiu nm 2003 ca dch v ny VIETRANS l t trn 25 t VND doanh thu. Mc tiu ny l c c s nu nhn vo xu hng pht trin VIETRANS.
Gi t r giao nhn c a VIETRANS (1998-2002) Tri VND u
18000 15000 12000 9000 6000 3000 0 1998 1999 2000 2001 2002
54
Kho lun tt nghip Thm vo , xem xt bi cnh chung ca th trng giao nhn vn ti bin trong qu I/2003, hng vn chuyn tuyn chu - Trung ng tng 17% so vi cng k nm ngoi, v n nay tng khong 21,4%. Sau khi chin tranh ti Irc kt thc, hng vn chuyn sang Trung ng ngy mt tng mnh, cha k thng 7 v 3 thng cui nm thng l nhng thng c nhu cu vn chuyn t mc cao trong nm. T c c s tin tng rng hot ng ny VIETRANS s ngy mt pht trin v t c kt qu cao hn na. 4.1.3. Mt hng giao nhn trong vn ti bin cng v l ngi giao nhn, cng ty khng la chn ring mt mt hng no. Nhng mt s mt hng ch yu ca dch v giao nhn bng ng bin c th k ra l: hng dt may, vi si, ch, go, thit b y t, thit b vn phng, t, xe my, my nng nghip, g con, gia scChng ta c th phn loi cc nhm mt hng chnh nh sau:
Bng 4: C cu mt hng giao nhn bng ng bin ti VIETRANS n v: Triu VND

Nm Mt hng
1998 Gi tr 4834 3776 2348 2466 1173 T trng 33,12 25,87 16,09 16,90 8,02
2000 Gi tr 5593 4389 2946 2242 1592 T trng 33,37 26,19 17,58 13,38 9,48
2002 Gi T tr 5501 4478 3441 2442 1776 trng 31,19 25,39 19,51 13,85 10,06
Dt may Nng sn My mc thit b Linh kin in t Cc mt hng khc
55
Kho lun tt nghip

1459 7 100,0 0 100,0 0 1763 8 100,0 0
Tng
16762
Ngun: Bo co nghip v cc phng vn ti bin Hng dt may l mt trong nhng mt hng th mnh ca VIETRANS, chim t trng kh ln trong c cu mt hng giao nhn (khong 1/3). Chng ta u bit trong nhng nm gn y, mt hng ny cng l mt mt hng xut khu ch lc ca Vit Nam. N em li khng ch ngun ngoi t to ln cho t nc m cn ng gp vo doanh thu ca cc cng ty giao nhn vn ti. Hn th VIETRANS li c c nhng khch hng truyn thng l nhng cng ty may mc ln nh Atege Bremen, Sn H, Vnh Ph, Tuy nhin, do vic kim sot v cp hn ngch hn ch ca Chu u v M trong thi gian gn y nn t trng giao nhn mt hng ny VIETRANS c chiu hng gim st. B li trong hai, ba nm tr li y, cng ty k c nhiu hp ng y thc giao nhn cc mt hng my mc thit b, linh kin in t nh mt hng linh kin xe my, xe cu ho, thit b y tNhng loi hng ny li em v doanh thu cao do tnh cht phc tp trong vic giao nhn nn t trng loi hng ny c xu hng tng ln. Cc mt hng nng sn nh go, ch lun gi v tr n nh. Ngoi ra nhng mt hng khc tuy khng u nhng tng ng gp cng tng ln cng vi vic m rng quan h bn hng ca cng ty.
4.1.4. Th trng giao nhn vn ti bin
56
Kho lun tt nghip T mt s th trng gii hn ch yu trong khi XHCN c, trong qu trnh hot ng ca mnh, VIETRANS ngy cng m rng cc tuyn ng mi, vn ra nhiu cng bin, nhiu th trng trn th gii. Cc th trng c lng hng giao nhn ln ca VIETRANS hin nay l: Khu vc ng Nam : bao gm mt s nc trong khi
ASEAN nh Thi Lan, Singapore, Phillipin - Khu vc ng Bc : ch yu l Hng Kng, Trung Quc, Nht Bn, i Loan. - Khu vc Chu u: Khi EU - Khu vc Chu M: Hoa K, Canada, CuBa Ta thy rng y u l nhng nc c cng bin ln, thun li cho vic ra vo ca tu b. Nhng khng c ngha nhng nc khng c cng bin th VIETRANS khng nhn hng. Cng ty vn c th lm dch v ko hng t mt cng vo mt a im no trong ni a. Nh vy, th trng giao nhn ca VIETRANS ngy cng c m rng. 4.2. Tn ti 4.2.1. Th phn cn hn ch Hin nay, VIETRANS mi ch chim c khong gn 10% th phn giao nhn hng ha ni chung v khong 9% th phn giao nhn hng ha chuyn ch bng ng bin. Th phn ny v t trng v gi tr th khng phi l qu nh nhng vi quy m ca mt doanh nghip Nh nc trc thuc B, li
57
Kho lun tt nghip l mt doanh nghip giao nhn c b dy truyn thng nh VIETRANS th y c th coi l mt tn ti cn khc phc.
Th ph n g iao nh n vn t i bin Vit Nam
30.17%
40.82%
19.25%
9.76%
GEMATRANS Cc cng ty khc Cty n c ngoi VIETRANS
Ch ly mt v d l GEMATRANS - vi tui i tr hn nhng do c nhng bc i ng n, cng ty ny chim lnh n 20% th phn giao nhn. Tuy s so snh hai cng ty khng phi l s so snh chun xc v GEMATRANS c li th v i tu v ngun vn so vi VIETRANS, nhng cng thy mt iu: cng l nhng DNNN c s quan tm ch , h tr t Nh nc nhng VIETRANS khng pht huy c nhng li th ca mnh mt cch hiu qu nht. So vi cc cng ty giao nhn nc ngoi hay lin doanh th th phn ny cng tr nn nh b mc d cc cng ty ny mi nhy vo Vit Nam mt thi gian cha lu. iu ny cha hn nm trong tm kim sot ca VIETRANS cng nh cc DNNN khc v cc cng ty c tim lc v vn v cng ngh, h thng a ra mc gi thp hn vi dch v cng rt hon ho. M vi cc khch hng th i khi mc gi cho ban u
58
Kho lun tt nghip ng mt vai tr rt quan trng trong qu trnh ra quyt nh. Ni tm li, VIETRANS khng th t bng lng vi nhng g c m cn phi n lc hn na mi c th ginh c v tr cao hn trong th trng giao nhn vn ti bin Vit Nam.
4.2.2. C cu giao nhn cn mt cn i Ti Cng ty giao nhn kho vn ngoi thng - VIETRANS, s mt cn i v c cu hng ha giao nhn bng ng bin th hin s khng cn bng trong sn lng cng nh gi tr hng xut - hng nhp. Trong khi Vit Nam vn cn l mt nc nhp siu th t trng giao nhn hng xut ti VIETRANS li lun chim u th, cn hng nhp khng ch t v s lng m gi tr giao nhn cn nh b hn nhiu. Bng 5: C cu giao nhn hng ha xut nhp khu bng ng bin ti VIETRANS
Ch Tiu Nm
Sn lng giao nhn (Tn) Hng Hng xut TT SL (%) 8459 4618 54,6
6 9 7596 3893 5 9 8328 4462 0 5 9849 5380 7 8 9676 5308 0 51,2 6 53,5 8 54,6 3 54,8
Gi tr giao nhn (Triu VND) Hng Hng xut TT GT (%) 1459 67,5 9857 7 3 1462 67,8 9920 5 3 1676 1149 68,5
2 7 9 1596 1098 68,8 3 9 4 1763 1258 71,3
199 8 199 9 200 0 200 1 200
nhp TT SL (%) 3847 45,4

0 3702 6 3865 5 4468 9 4368 0 48,7 4 46,4 2 45,3 7 45,1
nhp TT GT (%) 474 32,4

0 470 5 526 5 497 4 505 7 32,1 7 31,4 1 31,1 6 28,6
59
Kho lun tt nghip

2 9 7 6 2 4 8 4 5 4 5
Ngun: Bo co nghip v cc phng vn ti bin Hai biu di y s cho thy r hn s khng cn i ny.
C cu sn l n giao n g hn t i V T N IE RA S
T n
120000 100000 80000 60000 40000 20000 0 1998 1999 2000 2001 2002
54,6% 51,26% 53,58% 45,4% 48,74% 54,63% 54,86% 46,42% 45,37% 45,14%
Hng nhp Hng xut
C cu gi t r giao nhn
Tri VND u 18000 15000 12000 9000 6000 3000 0
67,53% 67,83% 68,59% 32,47% 31,41% 32,17% 31,16% 71,35% 28,65%
68,84%
Hng nhp Hng xut
1998 1999 2000 2001 2002
Nu ch nhn vo sn lng giao nhn hn s l qu vi v khi a ra kt lun ni trn v t trng hng xut trong tng L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 60
Kho lun tt nghip sn lng giao nhn ch chim trung bnh khong 53%, so vi mc trung bnh ca hng nhp l 47% th s chnh lch ny l khng qu ln. Nhng nu xt c cu gi tr giao nhn th y thc s l vn ng quan tm. Nhn vo biu trn ta thy gi tr hng xut chim n gn 70% tng gi tr giao nhn, em v ngun thu nhp ch yu cho doanh nghip ch khng phi l hng nhp trong khi Vit Nam vn l mt nc nhp siu hng triu la M. y khng ch l tn ti c ring VIETRANS m hu ht cc cng ty giao nhn ca Vit Nam. S d nh vy v cc doanh nghip Vit Nam thng c thi quen xut khu theo iu kin FOB, nhp khu theo iu kin CIF. Trong c hai trng hp th quyn vn ti u do pha nc ngoi quyt nh. Tuy nhin i vi hng xut, trong thi gian gn y, nhiu nh xut khu Vit Nam dn nhn thc c ngha ca vic ginh quyn vn ti . Thm vo , i vi hng xut, ngi giao nhn d dng tip cn khch hng hn. Cn i vi hng nhp, cc i din hay i l ca cc cng ty nc ngoi do c li th v am hiu th trng cng tim lc vn ln thng a ra mc cc rt thp, do cho d cc cng ty giao nhn Vit Nam c c gng th no cng kh thuyt phc c khch hng. Nn vi hng nhp ngi giao nhn Vit Nam thng ch c ngun thu t ph giao nhn t cc cng chuyn ti v n cng Vit Nam. Ph ny khng th cao bng nu ginh c hp ng y thc giao nhn ngay t u nc ngoi v. 4.2.3. Hiu qu s dng cc phng tin phc v cho hot ng giao nhn cn thp L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 61
Kho lun tt nghip Xt v phng tin phc v cho hot ng giao nhn th VIETRANS khng phi l qu thiu thn v lc hu thm ch cn c xp vo loi hin i. Bng chng l cng ty c h thng kho cng rng khp vi i xe hng hu, mi kho u c xe nng hng nh, xe nng h container cng cn cu, xe koc th mt phn l do cng ty vn l mt doanh nghip Nh nc thnh lp u tin Vit Nam, mt khc cng l v cng ty c ch u t vo trang thit b phng tin. Nhng iu ng ni l cc thit b cn cha c khai thc trit , hiu qu s dng thp. Chng hn nh trong mt ln vn chuyn hng trin lm, do hng v qu mun, sng hm sau trin lm khai mc, nu ch xe nng ca cng ty th s khng kp tin hng v xe cn ang thc hin mt l hng khc nn nhn vin giao nhn phi thu xe nng bn ngoi, m hnh chung khin thit b khng s dng ht cng sut m cng ty cn tn thm mt khon tin khng nh. S d nh vy l do cng ty cha c k hoch s dng thit b mt cch khoa hc, lc th khng c s dng lc li nm khng trong kho. Bn cnh , cng tc bo qun, duy tu bo dng thit b cn cha c quan tm ng mc. Do khng phn trch nhim ny cho mt phng ban c th nn mnh ai ny dng nhng khng ai thy mnh c trch nhim phi gi gn cn thn. Mt khc do c th ca cng ty l hot ng mang tnh thi v nn vo ma hng xung, thit b khng dng m vn phi khu hao lm cho hiu qu s dng gim xung. 4.2.4. Tnh thi v ca hot ng giao nhn L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 62
Kho lun tt nghip Hot ng giao nhn mang tnh thi v nh trn ni khng ch l c th ca dch v giao nhn vn ti bin m cn c coi l mt tn ti cn khc phc. Tnh thi v th hin vo ma hng hi, lng hng giao nhn qu ln, lm khng ht vic. Nhiu khi thiu thit b, khng c container, khng xin c ch tu m cng ty phi t chi nhn hng. Song n ma hng xung, khi lng hng gim, cng vic v th m cng t i. Khong thi gian hng nhiu thng l nhng thng gia nm nh thng 6 n gia thng 8 v nhng thng cui nm (dp L Ging Sinh v Tt Dng lch). Nhng thng cn li vic kinh doanh gp rt nhiu kh khn. Tnh thi v ny khin cho hot ng ca cng ty khng n nh, kt qu kinh doanh theo thng khng ng u. iu ny nh hng trc tip n vic lm v thu nhp ca ngi lao ng, gy ra nhn thc khng ng n v ngh nghip. Hn na, trong nhng khong thi gian ma hng xung, cng ty vn phi khu hao my mc, vn phi tr lng cho nhn cng, khin li nhun b gim st. Tn ti ny mang tnh khch quan, nm ngoi s tr liu ca doanh nghip nn khc phc khng n gin, n cn s vn ng ca bn thn doanh nghip, hn th l s tin tng, ng h ca khch hng. 4.2.5. Trnh i ng cn b cn hn ch, hiu qu lm vic cha cao Chng ta u bit hot ng giao nhn l mt cng vic kh phc tp i hi phi c kin thc hiu bit rt a dng. Khi giao dch vi khch hng, ngi giao nhn khng ch phi gii nghip v, thng tho cc tuyn ng, nm vng mc cL Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 63
Kho lun tt nghip c trn th trng vi tng dch v, tng lung tuyn m cn phi thng tng lut php, c nhng kin thc tng qut v tnh cht hng ha, c kh nng thuyt phc khch hng, hn th phi t vn cho khch hng v nhu cu th trng. Mun vy, ngi lm giao nhn phi am hiu nghip v, thng tho ngoi ng, nm vng a l, c ngh thut giao tip vi khch hng. Ti Cng ty giao nhn kho vn ngoi thng - VIETRANS, i ng lao ng c nh gi so vi cc cng ty khc l gii nghip v, giu kinh nghim. Nhng nu so snh vi nhng ngi ng nghip trong khu vc v trn th gii th trnh ca cn b nhn vin VIETRANS vn cn non yu, cha th p ng yu cu hi nhp. iu th hin ch ch c khong 20% cn b nhn vin c bng trn i hc, 27% thng tho t 2 ngoi ng tr ln, s cn li ch bit 1 ngoi ng, vn cn nhng nhn vin cha c bng i hc chnh quy. iu ny gy kh nhiu cn tr trong hot ng ca cng ty. Trong iu kin m c nhiu dch v mi xut hin nh dch v logistics th nhng yu km trong i ng cn b cng bc l r. Thc t hot ng VIETRANS cho thy rng nhng sai st, thit hi gy ra cho cng ty hu ht l do cc nhn vin thiu kinh nghim v hn ch v trnh chuyn mn. Bn cnh , hiu qu lm vic cn cha phn nh ng thc lc ca cng ty. Vi nhng iu kin c trang b nh vy, l ra VIETRANS phi tin xa hn nu cng vic c tin hnh khoa hc, mi cn b cng nhn vin lun on L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 64
Kho lun tt nghip kt nht tr, nng cao tinh thn t gic, tit kim, ht mnh v s pht trin ca cng ty. Nhng VIETRANS cn xut hin tnh trng cnh tranh trong ni b cng ty, hot ng cn chng cho. Chng hn nh ch mt khch hng li nhn c ti vi mc gi cho khc nhau, m u t cc nhn vin ca VIETRANS a ra. Khi khch hng s t du hi, v s dn mt lng tin i vi cng ty. 4.3. Nguyn nhn 4.3.1. Tnh hnh quc t c nhiu bt li Trong khong thi gian my nm tr li y, bi cnh quc t c hng lot nhng bin ng to ln gy rt nhiu bt li cho kinh t cng nh cuc sng ca ngi dn trn khp th gii. l nhng cuc chin tranh sc tc, chin tranh tn gio, ni chin, xung t, nn khng b, dch bnh honh hnh y ngi dn v ti vo cnh sng bt n, kinh t nhiu nc suy thoi, kit qu. Nn kinh t ton cu st gim. Ngnh giao nhn vn ti, trong c VIETRANS cng khng trnh khi nh hng. u tin l v khng b ngy 11/9 vo trung tm thng mi th gii nc M khin chnh ph cc nc tht cht hn na nhng yu cu v cng tc an ninh trong vn ti. c bit l chnh ph M, h yu cu phi kim tra mt cch cht ch v ton din i vi thu th on v lao v trn tu, h tng tu thuyn ra vo cng mt cch nghim ngt hn, hn ch vic tip cn ca tu ch hng trong khu vc hi cng, thc hin nghim chnh nhng quy nh v vn chuyn hng ha nguy him, gia tng ph bo him cho hng ha v phng tin vn ti. Tt c nhng bin php an ton L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 65
Kho lun tt nghip y chi ph ln v khng th xc nh chnh xc c thi gian qu cnh ca phng tin vn ti. Nhng vic lm nh vy d m bo an ton cho hng ha, phng tin hn nhng li khin cho lng hng ha vn chuyn gim st. iu ny gii thch v sao trong nm 2001, sn lng v gi tr giao nhn bng ng bin VIETRANS gim mnh n nh vy. Hn th, v khng b ny l nguyn nhn gy ra cuc chin tranh Afghanistan vo nm 2001. Chin tranh tm thi y gi nhin liu cao, trong khi gi bo him cng tng chng mt trong khu vc c xung t. Ti Vit Nam, theo Cc Hng hi, trc nhng cng thng ca cuc chin, nhiu hng vn ti tng gi cc vn chuyn, thm ch c hng t chi k hp ng vn chuyn sang Trung ng. Bn cnh , do nguy c khng b m hng vn chuyn t Vit Nam sang Chu u i t bin ng, qua khu vc Trung ng, vo Hng Hi ri qua knh o Suez nn vic chuyn hng Vit Nam xut khu sang th trng Chu u cng b nh hng khin VIETRANS cng b gim khi lng v gi tr hng vo Chu u. Cn ti Chu , vo u nm 2003, trong n lc ngn nga bnh dch SARS, thy th on ti cc cng Singapore hoc Malaysia u phi kim tra y t v kim dch i vi cc tu b nghi ng khin cho vic lu chuyn hng ha gp nhiu kh khn. VIETRANS li c nhiu khch hng c hng chuyn sang nhng nc ny nn gi tr giao nhn b nh hng nhiu. 4.3.2. Nhn t gi trn th trng giao nhn vn ti bin c nhiu bin ng L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 66
Kho lun tt nghip Ngoi nhng yu t quc t bt li, kt qu hot ng giao nhn vn ti bin ca VIETRANS cn b nhn t gi lm cho mt cn i. chnh l gi cc vn ti v chi ph cho cc dch v hng hi. in hnh trong nm 2001 l ph ph chin tranh i vi hng i qua nhng cng nguy him ti Trung ng, i vi tuyn ng qua khu vc Trung ng , cc ph vn chuyn mi container 20 feet phi cng thm 112 USD ph ph chin tranh, c bit khi vn chuyn vo Trung ng cn b thu ph ph mc 250 USD. Ri ph ph xng du tng ln do gi nhin liu tng. Hai loi ph ph ny khin cho gi cc vn ti tng, iu ny li lm cho thu nhp ca ngi giao nhn gim v nu cho gi qu cao th cc khch hng d c lu nm n my cng s s dng dch v ca cc cng ty khc c tim lc mnh hn, c kh nng gi gi khng cn li nhun. Sau , do tnh hnh quc t c chiu hng n nh tr li, ph ph chin tranh c bi b gip cho kt qu nm 2002 sng sa hn nm 2001. C th ni, yu t gi trong vn ti bin lun phn ng rt nhanh chng i vi cc bin ng trn th trng. Bn cnh , gi cc loi dch v hng hi cng khng n nh v cha c mt vn bn chnh thc no ca Nh nc qun l vn ny. Gi c hu ht do cc cng ty t quy nh c cn c vo chi ph v mc gi chung trn th trng. Gi ny theo i theo tng qu, c khi tng thng, theo tng cng ty. Ngoi ra, gi cho dch v giao nhn hng nhp khu thng thp hn do nhp theo iu kin CIF. l l do m
67
Kho lun tt nghip trong c cu giao nhn ti VIETRANS, hng nhp li chim phn t hn. 4.3.3. Cnh tranh ngy cng khc lit K t sau khi Vit Nam thc hin chnh sch i mi, s lng ngi lm giao nhn tng cao, tuy cha thng k chnh thc, hin nay c c ti 600 - 700 doanh nghip trong c nc bao gm c DNNN, doanh nghip t nhn, lin doanh vi nc ngoi khin cho mi trng cnh tranh trong ngnh ny tr nn quyt lit hn bao gi ht. Mt phn cng bi ngnh giao nhn ca ta khng mnh v dng nh pht trin mt cch t pht. S lng doanh nghip tng ln t, ngi kinh doanh ch cn b ra t vn, lin h nhn lm thu cho mt vi ch hng, kim hng cho mt vi ch vn ti l thnh ngi giao nhn. Mt s chy vic cho cng ty nc ngoi kim hoa hng, trch nhim i vi hng ha c cng ty chu. Mt s t trng hc ra tm tr chn t nm trong doanh nghip Nh nc, hc hi cch lm n giao dch, nm mt s mi hng ri nhy ra lp cng ty ring, khng t ngi lm n kiu chp git, tranh th li ch trc mt. Mt s cng ty nc ngoi li dng vn phng i din ca h Vit Nam hoc cc cng ty i l giao nhn vn ti yu nng lc ca ta lm cho h, qua nh nc tht thu v thu, trong ng ch l thu cc. Ngoi ra h cn li dng k h ca ta b tin mua tn mt s cng ty i l giao nhn vn ti Vit Nam kinh doanh, lm cho ta kh khn trong khu qun l. Do trn c thu, h li thng cho c gi rt cnh tranh, m khch hng li thng chn gi thp khin cc DNNN kh c th cnh tranh c vi h. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 68
Kho lun tt nghip Nh vy, VIETRANS khng ch phi i mt vi nhng cng ty mnh v vn, cng ngh m cn rt th on trong cnh tranh khin th phn ca cng ty vn cn khim tn. 4.3.4. C ch qun l cn nhiu bt cp C th ni c ch qun l ca VIETRANS cn kh cng knh v cha hiu qu. Trong khi qun l, c qu nhiu phng ban nh phng Hnh Chnh, Tng Hp, T Chc, K ton. Tuy chc nng, nhim v c ring bit nhng li l tha vi mt cng ty mang tnh cht kinh doanh dch v nh VIETRANS. Trong khi kinh doanh, trc y c rt nhiu phng ban m hot ng chng cho, gy ra s cnh tranh khng hp l trong ni b cng ty. n nay tuy c c cu li nhng vn cha pht huy hiu qu. V d nh phng Marketing c nhim v ra chin lc hot ng cho cng ty, giao dch vi khch hng k cc hp ng. Nhng do cha c trang b y nhng iu kin cn thit, thm vo khi cc phng khc c rt vic xung li lm khng chu o, i lc cn gy kh khn cho khch hng nn khin phng Marketing mt uy tn, gp tr ngi trong nhng ln giao dch tip theo.
III. nh gi hot ng kinh doanh dch v giao nhn hng ha quc t bng ng bin ti cng ty
1. nh gi v th trng giao nhn Nh trn ni, cng vi s pht trin ca t nc, VIETRANS ngy cng m rng phm vi th trng giao nhn, p ng ngy cng nhiu nhu cu ca khch hng.
69
Kho lun tt nghip
Bng 6: C cu th trng giao nhn vn ti bin ca VIETRANS n v: triu VND

Nm
1998 Gi tr 5872 2782 3671 1490 782 14597 T trng 40,23 19,06 25,15 10,21 5,35 100,0 0
2000 Gi tr 6337 3602 4488 1314 1021 16762 T trng 37,81 21,49 26,78 7,84 6,08 100,0 0
Th trng Chu u Khu vc ASEAN ng Bc Chu M Khu vc khc Tng
2002 T Gi tr trng 6194 35,12 3661 5573 1095 1115 1763 8 20,76 31,60 6,21 6,31 100,0 0
Ngun: Phng tng hp VIETRANS VIETRANS c th trng giao nhn hu ht cc chu lc trn th gii nhng tp trung ch yu mt s khu vc chnh nh ASEAN, ng Bc , EU, V khu vc chu u, trc kia chim t trng rt ln, trn 80% sn lng giao nhn, ch yu l vo th trng Nga v SNG. n nay, tuy gim xung nhng vn l th trng giao nhn ln nht ca VIETRANS, ch yu l mt hng may mc vo khi EU. y l th trng m VIETRANS c u th v kinh nghim, bn hng, hn th, cc lung tuyn, mc cc c xy dng hon chnh, rt ph hp vi yu cu ca khch hng. Trong thi gian ti, EU s kt np thm cc thnh vin mi khu vc ng u, y s l mt c hi ln cho VIETRANS. Khu vc ASEAN l th trng kh quen thuc vi Vit Nam, li c li th v khong cch a l, cc iu kin v vn ho, x hi, lut php tng i tng ng. Tuy nhin, VIETRANS li cha khai thc tt mng th trng ny, gi tr giao nhn mi L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 70
Kho lun tt nghip ch chim 20%. l do giao nhn vo th trng ny d lm v t ri ro nn VIETRANS gp phi s cnh tranh cc k gay gt. Cn khu vc ng Bc tuy ch gm vi nc l Trung Quc, i Loan, Nht Bn, Hng Kng nhng li chim t trng rt ln (gn 30%) trong th trng giao nhn ca cng ty. khng ch l do y l nhng th trng xut nhp khu ln ca Vit Nam m cn do VIETRANS thit lp c quan h tt vi cc khch hng c lng hng ln v n nh vo th trng ny. Cng ty nn khai thc tt mng th trng ny. 2. i th cnh tranh Vi pht trin mnh m ca vn ti v bun bn quc t, cc dch v giao nhn ngy cng m rng, tr thnh mt ngnh cng nghip. Vit Nam ngnh ny cng khng ngng pht trin. Mt mt do i hi cp thit ca vic giao nhn hng ha xut nhp khu, mt khc do kinh doanh dch v giao nhn khng cn vn u t ln m nu lm tt li nhun li cao nn hng lot cc t chc trong v ngoi nc ang x vo kinh doanh dch v ny, lm cho th trng giao nhn tr nn cnh tranh gay gt. Hin nay Vit Nam c ti hng trm doanh nghip Nh nc, cng ty c phn, cng ty lin doanh, cng ty t nhn cng cnh tranh vi VIETRANS trong lnh vc giao nhn. Trong bi cnh ny c th tn ti v pht trin, VIETRANS phi nhn nhn nh gi li cc i th cnh tranh nm bt nhng im mnh, im yu ca h nhm rt kinh nghim v hc hi, t a ra chin lc kinh doanh thch hp.
71
Kho lun tt nghip Mt i th c coi l mnh trn th trng giao nhn hin nay l GEMATRANS, doanh nghip Nh nc thuc B Giao Thng Vn Ti. y l mt cng ty c th mnh l i tu bin hng hu chy thng xuyn trn cc tuyn Hi Phng, Nng, Quy Nhn, Si Gn i Singapore, HongKong, KaoShiung. Nh vy, cng ty ny c u th trong cc dch v trn gi, cc hnh thc vn ti lin hp, vn ti hng cng trnh, hng siu trng, siu trng, c bit l dch v gom hng. Ngoi ra GEMATRANS c mng li trn phm vi ton quc. Hin ny vi trn 20% th phn GEMATRANS ang l cng ty dn u th trng giao nhn vn ti bin Vit Nam. Tuy nhin do GEMATRANS ang vn ra qu nhiu lnh vc, dn tri ngun lc mng trn th trng nn kh nng chuyn mn ha s gim st. VIETRANS cn khai thc yu im ny ca GEMATRANS. Trong s cc cng ty giao nhn nc ngoi, ng ch l NISSHIN, PALNAPINA, y l nhng cng ty c tim lc rt mnh, li c uy tn trn ton cu nn s l nhng i th mnh khng ch ca VIETRANS m cn ca cc cng ty giao nhn Nh nc ni chung Vit Nam. Ngoi ra trn th trng l lc lng rt ng o cc cng ty t nhn, thc s cng tr thnh mi e da vi VIETRANS do h cc cng ty ny rt linh hot, nhanh nhy, b my qun l gn nh, phng thc hot ng mm do, khng b rng buc bi cc quy nh v ti chnh ca Nh nc, c bit l nhiu cn b ch cht li l nhng ngi trng thnh t nhng cng ty giao nhn lu nm nh VIETRANS nn h k tha c
72
Kho lun tt nghip nhng kinh nghim v nhng mi quan h c thit lp t trc. T nhng phn tch trn ta c th thy, VIETRANS ang phi i u vi nhiu i th cnh tranh rt mnh trn th trng. Vi cc cng ty Nh nc: c th ni mi cng ty u c nhng c im, th mnh ring. Nu nh GEMATRANS c c li th v thng mi, mnh v tu, VIETFRACHT c u th v mi gii tu bin, th VIETRANS li c nhng li th ring nh l cng ty c truyn thng v giao nhn lu i nht Vit Nam, do cng ty c uy tn trn th trng, nhiu bn hng lu nm, cn b nhn vin c trnh chuyn mn cao c o to c bn, c nhiu kinh nghim v l thnh vin chnh thc ca FIATA, VIFAS. Cho n nay, tuy ch chim hn 10% th phn giao nhn vn ti bin nhng VIETRANS vn c xp l mt trong nhng cng ty ln c uy tn v th hng cao trong lnh vc ny ti Vit Nam.
Chng III
Bin php pht trin dch v giao nhn vn ti bin ti VIETRANS
I. Mc tiu v phng hng hot ng ca cng ty trong thi gian ti
73
Kho lun tt nghip Khi a ra bt k mt gii php no nng cao hiu qu kinh doanh ca mt cng ty th u phi da trn mc tiu v phng hng pht trin ca cng ty v nu a ra mt gii php d hay n my m khng ph hp vi mc tiu pht trin ca cng ty, khng gii quyt c nhng kh khn cn tn ti th khng l gii php ti u. Chng hn nh mc tiu ca cng ty l m rng th trng m li a ra gii php nng cao li nhun th gii php l khng hp l. C th ni c xc nh c mc tiu th mi a ra c gii php, mc tiu c kh thi, hp l th mi c gii php hiu qu. Chnh v vy vic u tin l phi ch ra mc tiu phng hng pht trin ca cng ty, ng thi kt hp mc tiu ny vi nhng tn ti cn tho g, t mi c th a ra nhng gii php thch hp. 1. Nhng cn c xc nh mc tiu v phng hng Dch v giao nhn hng ha quc t l dch v h tr cho hot ng xut nhp khu, m xt v bn cht th hot ng kinh doanh xut nhp khu l hot ng mua v bn gia cc quc gia v vy vic giao nhn hng cng nh thc hin cc cng vic khc c lin quan khng ch din ra trong phm vi mt quc gia m n ng thi din ra nhiu nc khc nhau trn th gii. Chnh v vy c th xc nh c phng hng v mc tiu hot ng ca mnh, VIETRANS cn da vo trin vng pht trin ca dch v vn ti quc t trn th gii ni chung v Vit Nam ni ring.
74
Kho lun tt nghip 1.1. Trin vng pht trin dch v vn ti quc t trn th gii Vic ng dng ngy cng nhiu cc thnh tu khoa hc k thut vo lnh vc sn xut vt cht to ra bc t ph v khi lng v cht lng hng ha. Mt khc s phn cng lao ng ngy cng su sc dn n vic hng ha c tp trung sn xut mt ni v em tiu th ni khc. thc hin c vic th hng phi c vn ti v giao nhn t ni sn xut n ni tiu th. C th ni hot ng dch v vn ti khc phc c mu thun v khng gian v thi gian gia sn xut v tiu dng, thc y mu dch pht trin. Ngc li trin vng ca dch v vn ti ph thuc rt ln vo khi lng hng ha cn vn chuyn. Theo bo co ca C quan phn tch chnh sch v thng tin kinh t x hi ca Lin Hp Quc cho bit kinh t th gii s pht trin vi tc 3%/nm. Lng hng ha xut nhp khu gia cc quc gia s rt phong ph. Cn theo vin khoa hc kinh t Giao thng vn ti Vit Nam, c th mc d bo nh sau (s liu d bo c ly theo hai gi tr: PA1 l mc d bo nh nht cn PA2 l mc d bo ln nht): Bng 7: D bo khi lng hng ha vn chuyn ca th gii n v: Triu Tn
Ch tiu Tng lng hng XNK Xut khu Nhp khu Cc loi hng vn chuyn Hng lng Hng container Nm 2005 PA1 PA2 77000 100000 49500 64286 27500 37514 77000 27500 13000 100000 35714 16883 Nm 2010 PA1 PA2 114129 165000 69000 99756 45129 65244 114129 37000 22000 165000 53493 31807
75
Kho lun tt nghip

Hng ri Hng bch ha Hng kh 13040 16035 7425 16935 20818 9650 20000 19020 16109 28915 27490 23295
Ngun: Vin khoa hc kinh t Giao thng vn ti T bng d bo trn ta thy trong nhng nm ti tc tng ca tng khi lng hng ha lu chuyn quc t l rt ln: Nm 2010 tng gn 1.7 ln so vi nm 2005 v gn gp 3 ln so vi hin nay trong hng container tng vi tc mnh m, nm 2010 tng gn 90% so vi nm 2005. Mc tng trng d tnh nm 2010 cho khu vc hng ri t 2,8 t tn, hng lng 5,3 t tn, hng container v bch ha t gn 6 t tn. y l c s chng ta tin vo trin vng pht trin ca dch v vn ti quc t trn th gii. Nhng ch nhn vo bng d bo trn chng ta cha th a ra mt kt lun g v tnh hnh pht trin ca ngnh ny Vit Nam m phi xem xt nhng d bo v lng hng ha lun chuyn ca Vit Nam mi c th c mt ci nhn chnh xc. 1.2. Trin vng pht trin ca ngnh giao nhn vn ti Vit Nam Vi chnh sch m ca ca nn kinh t quc dn t sau i hi ng ton quc ln th VI - 1986, lng hng ha sn xut ra ngy cng nhiu, nhu cu trao i vi th gii ngy cng ln lm cho khi lng hng ha lu chuyn ca Vit Nam tng ln khng ngng. M iu ny c tc ng rt tch cc ti ngnh giao nhn vn ti. C th, ta c bng d bo tnh hnh xut nhp khu ca Vit Nam nh sau: Bng 8: D bo mt hng xut khu ca Vit Nam n nm 2010 L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 76
Kho lun tt nghip n v: 10.000 Tn

ST T 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Mt hng Du th Than Go Xi mng G v sn phm g C ph Cao su Dt may Ht iu Tm ng lnh Ht tiu Ch Tht ch bin Cc mt hng khc Tng Nm 2005 PA1 PA2 20000 25974 5500 7428 2500 3247 3000 3896 500 260 300 150 100 110 60 50 40 16930 49500 649 338 309 195 130 143 76 65 52 21987 64489 Nm 2010 PA1 PA2 30000 43372 6500 9397 3000 4337 4000 5783 760 370 387 200 160 150 82 72 60 23259 69000 1099 535 560 289 231 217 119 104 87 33626 99756
Ngun: Vin khoa hc kinh t giao thng vn ti T bng trn ta thy, n 2010 nhng mt hng xut khu ch lc ca Vit Nam vn l du th, than , go, c ph, cao su, dt may. Hu ht cc mt hng ny u dng hng lng, hng ri, t l ch bin ang ngy cng c nng ln nhng s khng th bng cc nc khc do cng ngh ch bin cha pht trin. Ch c mt hng dt may l iu kin s dng nhng tin b ca cuc cch mng container nhng t trng cng khng ng k. Do , cho d khi lng hng tng ln nhng ngnh vn ti vn cha th vui mng qu sm bi gi tr giao nhn nhng loi hng ri ny khng th ln bng hng bch ho v hng container. Cn i vi hng nhp khu, cc con s d bo nh sau: Bng 9: D bo mt hng nhp khu ca Vit Nam n nm 2010 L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 77
Kho lun tt nghip n v: 10.000 Tn

ST T 1 2 3 4 5 6 7 Mt hng Xng du Kim kh Phn bn My mc thit b Lng thc Ha cht Mt hng khc Tng Trong hng container Nm 2005 PA1 PA2 7500 9470 5600 7273 3000 3896 1500 1948 800 1039 100 130 500 649 27500 8500 35714 11039 Nm 2010 PA1 PA2 7000 10120 8000 11560 3500 5060 3000 4337 1000 1446 1500 2069 7129 10306 45129 14000 65138 20240
Ngun: Vin khoa hc kinh t giao thng vn ti Nh vy theo s liu d bo n nm 2010 tng khi lng hng xut nhp khu lu chuyn ca Vit Nam vo khong 1.65 t tn. Khi lng hng nhp tuy khng ln bng hng xut nhng c th mang li trin vng ln hn. S d nh vy v t trc n nay, hng nhp khu vo Vit Nam hu ht u do cc hng giao nhn vn ti nc ngoi nm ly ngun hng, cc cng ty Vit Nam ch thc hin mt khu rt nh l chuyn hng t cng bin vo ni a, cc ph giao nhn thu c rt thp. M trong c cu hng nhp khu, hng container v hng qua ch bin chim t trng rt ln. Nhng loi hng ny em li gi tr giao nhn rt cao. Nu trong thi gian ti, nhng ngi giao nhn Vit Nam khai thc c ngun hng ny th ngnh giao nhn vn ti Vit Nam s c c hi pht trin mnh m. 1.3. Gi tr sn lng d ton ca ngnh giao nhn vn ti Vit Nam n nm 2020 Gi tr Gi tr sn lng 2005 2853 2010 4595 n v: T USD 2015 2020 7400 11918 78
Kho lun tt nghip Trong SL ng 1997 2987 4951 7634 bin Ngun: Vin khoa hc kinh t giao thng vn ti Ta thy rng con s d bo cho ton ngnh giao nhn vn ti l rt kh quan, tng bnh qun 10%/nm nhng vi ring gi tr sn lng giao nhn bng ng bin, cc nh d bo cho rng v khi lng hng ha s vn tng nhng v gi tr th t trng trong tng gi tr giao nhn c xu hng gim cho d cc con s tuyt i vn tng u. T trng ny s san x cho ngnh hng khng v ng st lin vn quc t. Cho d nh vy cng khng c c s no cho rng ngnh giao nhn vn ti bin s khng pht trin mnh trong nhng nm ti bi khng ai c th ph nhn c nhng u im ca phng thc vn ti ny, ng thi Vit Nam cng c nhng u th ring rt thun li cho ngnh ny. 1.4. Tim nng cho pht trin dch v giao nhn vn ti bin Vit Nam Vit Nam l quc gia c nhiu iu kin thun li cho pht trin dch v giao nhn vn ti bin. Chiu di b bin hn 3200 km, cng vi 71 cng ln nh ri khp chiu di t nc trong c mt s cng m tu trng ti ln c th ra vo cho php Vit Nam pht trin c i tu ch hng ln mnh. Bn cnh nc ta nm v tr trung chuyn cho nhiu tuyn vn ti ln t ng sang Ty v ngc li, c bit l v tr trung tm ca 3 cng chuyn ti ln nht khu vc, l cng Singapore, Hng Kng v Kaoshiung. y l mt u im m khng phi nc no cng c c, cho php chng ta tin hnh cc dch v hng hi mt cch thun li. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 79
Kho lun tt nghip Bn cnh , Chnh ph nc ta dnh s quan tm kh c bit cho s pht trin ca ngnh giao nhn vn ti. Nh nc u t nhiu cho vic xy dng cng bin, h thng kho bi, phng tin phc v cho giao nhn hng ha bng ng bin. Ngoi ra, c s h tng ng s cng c nng cp, rt thun tin cho vic ch hng ra cng v ch hng t cng vo su trong ni a. 3. Mc tiu v phng hng pht trin ca VIETRANS trong thi gian ti tng cng hiu qu hot ng kinh doanh, VIETRANS ra mt s mc tiu v phng hng pht trin nh sau: M rng th trng giao nhn, y mnh cng tc
Marketing, c bit ch trng ti th trng Trung Quc, Chu u, M, tm kim kh nng m rng ngnh ngh. - Xy dng, thc hin c ch iu hnh kinh doanh, c ch gi c, hoa hng, to n by thc y kinh doanh, tng cng cng tc qun l tit kim chi ph, nng cao cht lng dch v v kh nng cnh tranh trn th trng nhm thu ht khch hng mi, gi vng khch hng truyn thng. - u t, tn dng, khai thc ti a c s vt cht, kho bi, i mi thit b phng tin vn ti bc xp t chc tt dch v giao nhn - Xy dng chin lc kinh doanh cho thi k 2005 - 2010 v nhng nm tip sau, trong ch trng mc tiu nng cao cht lng dch v ng thi a dng ho cc loi hnh dch v trn c s khai thc trit nhng th mnh sn c trong kinh doanh nh h thng c s vt cht k thut v kho tng, bn bi, i ng cn b c o to v c kinh nghim. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 80
Kho lun tt nghip - To nn mi quan h phi hp cht ch gia cc phng ban trong Vn phng cng ty, gia Vn phng vi chi nhnh v gia cc chi nhnh vi nhau v li ch chung v li ch ca tng n v. - Hon thin v mt t chc cho ph hp vi c ch qun l ca nn kinh t th trng, chuyn dn t doanh nghip Nh nc sang cng ty c phn theo hng c phn ho tng b phn theo hnh thc cun chiu. D kin tin hnh c phn b phn H Ni v Hi Phng vo nm 2004. Sau nh gi, rt kinh nghim ri tin hnh n cc khu vc khc vi mc tiu hon thnh c phn ho vo nm 2006.
II. Kinh nghim ca mt s doanh nghip thnh cng vn
1. Cng ty c phn i l lin hip vn chuyn (GEMADEPT) c thnh lp vo u nhng nm 90, vo thi im nc ta mi m ca th trng, n nay Cng ty c phn i l lin hip vn chuyn (GEMADEPT) trn 10 tui. L n v u tin trong ngnh hng hi thc hin m hnh cng ty c phn, nhng n nay n v khng nh c v tr ca mnh, tr thnh cng ty c phn hot ng hiu qu nht ca ngnh Hng hi Vit Nam, vi mc tng trng 15%/nm v l mt trong nhng n v ng u trong s cc doanh nghip c phn trong c nc. Tuy s vn ban u kh nh, trn 6,2 t ng Vit Nam (1993), nhng vi b my gn nh (85 ngi), cng ty tp trung vo vic khai thc u th vn ti container. GEMADEPT mnh dn vay vn, hp tc vi cc hng tu container u t trang thit b xp d container trung chuyn cho cng Si L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 81
Kho lun tt nghip Gn, Tn Cng theo phng thc thanh ton qua cc bc xp. Vi cch lm ny, cng ty khng nhng gii phng c tu nhanh m cn gip cc cng khc phc c mt phn kh khn v ngun u t thit b hin i, o to chuyn mn cho i ng cng nhn k thut. Bng nhng bc i , hot ng kinh doanh ca GEMADEPT nhanh chng i vo n np, p ng yu cu ca cc hng vn chuyn container, hiu qu kinh doanh tng nhanh. Qua , cng ty tch ly thm nhiu vn, u t pht trin v tr c tc kh cao cho cc c ng, bo m thu nhp cho ngi lao ng. Trn c s hiu qu kinh doanh v nhu cu pht trin, sau 3 nm hot ng, cng ty c nh nc cho tng vn iu l ln gp 10 ln. Nh nh hng ng trong kinh doanh, mnh dn u t c s vt cht, c mt b my nng ng, ti chnh n nh, m rng quan h vi nhiu i tu, n nay cng ty l mt doanh nghip c uy tn cao. Hin cng ty c 6 chi nhnh, 8 vn phng i l, 3 x nghip thnh phn. c bit nm 1999, cng ty l n v u tin ca ngnh xy dng thnh cng h thng qun l cht lng ISO 9002. Nhm m rng th trng, chun b hi nhp quc t cng ty ch trng cng tc marketing, nng cao cht lng dch v, nng cao hiu qu kho bi, cu cng container, p dng trit quy trnh qun l cht lng ISO 9002. Trong nm 2003 cng ty u t 45 t VN mua sm cc trang thit b xp d v phng tin vn ti, i mi quy trnh phc v khch hng, tng cng cng tc tip th, qung b, do chim lnh c nhiu th trng kh tnh nh Nht Bn, Hoa K, L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 82
Kho lun tt nghip Bng phng thc kinh doanh nng ng hiu qu, 10 nm qua, GEMADEPT to c v tr ca mnh, khng nh tnh ng n ca chnh sch c phn ha doanh nghip ca ng v Nh nc, khi dy ngun vn ni lc xy dng pht trin ngnh hng hi Vit Nam. 4. Mt s kinh nghim p dng cho VIETRANS Vi s vn ban u khng phi l ln nhng GEMADEPT gt hi c nhiu thnh cng nh vy l nh cng ty bit u t ng hng, ch trng cng tc Marketing, nng cao cht lng dch v m rng th trng. Bn cnh , cng ty mnh dn tin hnh c phn ho t rt sm, chnh iu ny gp phn to cho cng ty mt b my t chc linh hot, gn nh, tit kim chi ph, nng cao li nhun. T hot ng ca GEMADEPT, ta thy rng c nhng im tng ng vi VIETRANS, do , VIETRANS c th p dng nhng kinh nghim thnh cng p dng vo hot ng ca mnh. l tng cng hp tc vi cc hng tu nc ngoi di cc hnh thc nh lin doanh, lm i l giao nhn, i l hng hi. Trong thi gian sm nht, VIETRANS phi tin hnh c phn ho c cu li b my t chc cho gn nh, nng cao thc, trch nhim ca cn b cng nhn vin t a dng ho v nng cao cht lng dch v.
III. Cc gii php nng cao hiu qu dch v giao nhn kho vn vn ti bin ti cng ty
1. Nhm gii php v m Hiu qu hot ng ca bt k mt doanh nghip no cng ph thuc rt nhiu vo nhng chnh sch v m ca Nh nc. Nu Nh nc a ra nhng chnh sch thng thong nhng chnh xc s to thun li cho cc doanh nghip chn L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 83
Kho lun tt nghip chnh pht trin, cn nu a ra nhng quy nh qu cng nhc nhng li c k h ch li cho nhng k bit lun qua nhng k h lm giu bt chnh. Hin nay, cc c ch, chnh sch ca chnh ph Vit Nam v Hng hi, giao nhn vn ti bin tuy c ngy cng hon thin nhng vn cn cha ng b, thiu nht qun, cha bao qut c nhng hot ng pht sinh trong thc tin khin cc doanh nghip giao nhn ni ring gp khng t kh khn. Do , nhng vic Chnh ph cn lm ngay l: 1.1. Hon thin h thng lut H thng lut v Hng hi, giao nhn ng bin ca nc ta cn cha y , ng b, cn phi c hon thin th mi to c s vng chc cho hot ng ca cc doanh nghip, c nhn. Hin nay, Vit Nam mi ch c B lut hng hi l c s php l iu chnh tt c cc hot ng hng hi ti Vit Nam. B lut ny cn c nghin cu, chnh sa cho ph hp vi yu cu hi nhp, ng thi khng c tri vi tinh thn ca cc vn bn lut khc nh Lut Thng Mi, Lut Doanh nghip, Ngoi ra cc vn bn di lut cng ang dn c b sung, sa i theo hng hon thin. Theo Quyt nh s 19/2000/Q - TTg ngy 03/02/2000, Ngh nh s 03/2000/NCP ngy 03/02/2000 v Ngh nh s 30/2000/N-CP ngy 11/8/2000 ca Chnh ph, giy php i vi mt s hot ng dch v hng hi c bi b v thay th bng cc yu cu thng mi, do vy to thun li v nng cao kh nng cnh tranh trong cung cp dch v v to s bnh ng gia khu vc t nhn v khu vc nh nc ti Vit Nam. Tuy vy vn cn L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 84
Kho lun tt nghip nhng yu cu qu kht khe, gy kh khn cho cc doanh nghip cng cn phi c ni lng v tin ti xo b. V vic m rng u i thu cho cc hot ng dch v vn ti ni chung nh dch v giao nhn, Nh nc cng ch o tng cc Thu nghin cu, nhng vic ny c c thc hin hay khng phi tun theo thng l v lut php quc t. Lin quan n vic giao nhn hng ha bng ng bin l vic ch hng ra cng xp ln tu nhng vic ny ang gp kh khn v theo Ngh nh 15/CP, k t ngy 1/4/2003, cc cng ch xp hng ln xe t theo ng trng ti ca xe, xe ch container ch xp 1 container 20, khng kp i. T ngy 7/4/2003 cng cn pht tch k, cn xe ra vo. Cc iu khon k trn s c a vo trong hp ng bc xp, giao nhn v coi y l ngha v hai bn phi phi hp thc hin. y l qui nh hp l v cm xe ti ch hng ri chy qu ti l ng, tuy nhin i vi xe container th phi xem xt li v xe vn chuyn container l mt loi hnh vn ti tin tin thng dng nht trn th gii v khu vc nhng Vit Nam li b coi l loi hnh c bit, mun lu hnh u phi xin Giy php lu hnh c bit vn ti qu kh qu ti. Giy php ny ch cp ch cp cho thi hn 3 thng mi ln, mi xe cng ch c cho php chy trn 5 tuyn ng. Thi gian qua phng thc vn ti container kh thng dng Vit Nam, nht l nhng thnh ph cng bin nh Hi Phng, TP H Ch Minh, Nng, Xe vn ti container tr thnh loi hnh ch yu vn ti hng ha xut nhp khu. Quc l 5 c phn cp l ng cp 1 ng bng, khng L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 85
Kho lun tt nghip hn ch ti trng, l ra ch cn quy nh hng vn ti phi m bo khng vt qu ti trng ca xe. Nhng cc quy nh hin hnh li khng ch tng trng ti (c xe, hng ch, v container) cho xe container 40 khng vt qu 30 tn, xe 20 khng vt qu 27 tn, khin lng hng ha thc ch trn tng loi xe khng m bo theo tiu chun quc t ca tng loi container, lm gi thnh vn ti container tng vt, cc ch hng xut nhp khu khng chu ni, ngi lm giao nhn cng gp nhiu kh khn. Ta thy rng nhiu n hng vn chuyn ng b ng sn trong 1 container nu tch ri ra 2 container cho bo m ti trng theo quy nh th s y gi vn ti tng gp i. l cha k c nhng loi hng xp trong container nh knh ni, nu xp khng ti s gy nguy him. Nhiu container hng nhp khu kim ho ti chn cng trnh, khng nh vn ti no dm n phng ph nim phong kp ch hi quan san ti. Nu theo quy nh v ti trng nh hin hnh th gi vn ti hng ra cng tng, gy kh khn rt ln cho nh xut nhp khu cng nh ngi giao nhn. Nh vy, Nh nc nn bi b quy nh qu kh qu ti xe container, nn b giy php lu hnh c bit loi xe ny v vic mi xe container ch c chy trn 5 tuyn ng l khng hp l. Chng ta bit rng theo thng l quc t hng container c php chy trc, th tc chy theo sau nn tc gii phng hng rt nhanh cn ta th ngc li m dch v giao nhn hng ha c pht trin hay khng ph thuc vo lng hng c nhiu hay khng. Nu hng b ng cng do
86
Kho lun tt nghip quy nh trn th s y ngi lm giao nhn ri vo tnh th nan gii. 1.2. Nh nc cn tng cng thu ht FDI vo ngnh giao nhn vn ti Ngnh giao nhn vn ti mun pht trin cn phi c c s h tng, trang thit b hin i. M t nc ta cn ngho, do vy ch c tng cng thu ht u t nc ngoi th chng ta mi li dng c ngun vn v cng ngh hin i, mi nhanh chng thay i c b mt ca ngnh, ui kp vi cc nc trong khu vc v trn th gii. Kinh nghim ca Trung Quc cho thy rng nh chnh sch thu ht u t m ngnh giao nhn vn ti ca nc ny c nhng bc tin b rt ln. Vo cui nhng nm 80, Trung Quc bt u thu ht u t nc ngoi vo th trng giao nhn vn ti. Lc , ch mt s cng ty giao nhn ln nc ngoi c php thnh lp lin doanh vi cc doanh nghip giao nhn hoc xut nhp khu ln trong nc, cn phn ln ch c php thnh lp vn phng i din. iu ny hn ch hot ng ca cc cng ty nc ngoi v vi t cch vn phng i din, h khng c thc hin cc dch v giao nhn c bn nh lu cc, lm th tc hi quan, pht hnh vn n v thu cc m phi thng qua cc i l. K t khi Trung Quc gia nhp WTO (ngy 11/12/2001), nc ny bt u thay i cc quy nh iu chnh v u t nc ngoi vo th trng giao nhn vn ti. Cc cng ty nc ngoi tuy b rng buc hn v hnh thc u t, loi hnh u t, thi gian hot ng nhng li c quyn mua c phn ca cc cng ty giao nhn vn ti ln ca Trung Quc, c th tham gia kinh doanh bt c dch v no L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 87
Kho lun tt nghip trong khun kh ca php lut. Nh vy, Trung Quc pht trin c i tu ln mnh hn, cc bn cng, kho bi c m rng v ngy cng hin i. Vit Nam tuy khng th bt chc mt cch my mc nhng vic tng cng thu ht u t vo ngnh giao nhn vn ti hin i ho ngnh ny l cn thit v i tu ca ta trng ti cn hn ch, cc cng cn qu nng, tu m cha th vo, gy kh khn cho vic xp d hng ha, kho bi cng cn nh hp, thng xuyn gy n tc hng, quy m hot ng ca cc doanh nghip giao nhn cn nh l, cung cch lm vic cn cha chuyn nghip. Trc mt, Nh nc cn to mi trng thun li cho hot ng u t nc ngoi vo Vit Nam bng cc bin php sau: 1.2.1. Ci cch th tc hnh chnh, to mi trng php l thng thong Nh nc cn hon thin h thng lut v u t nc ngoi, ban hnh cc vn bn di lut theo hng m ca, hi nhp, ph hp vi thng l quc t, c bit l lut u t nc ngoi ti Vit Nam. Ci cch th tc hnh chnh cho n gin, gon nh. Bn cnh , min gim hn na thu li tc v tin thu t i vi nhng d n u t vo pht trin i tu bin, xy dng cng bin, m rng v hin i cc kho bi, phng tin xp d, nng h hng ha. Cng tc qun l Nh nc i vi trong u t v sau u t cn to u i nhng cng phi cht ch bo v li ch cho cc doanh nghip trong nc, trnh cc cng ty nc ngoi li dng L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 88
Kho lun tt nghip u i h mc gi, cnh tranh khng lnh mnh gy thit hi v tht thu ngn sch cho Nh nc. 1.2.2. To mi trng kinh t - x hi thun li cc nh u t yn tm u t, chnh ph Vit Nam phi n nh kinh t v m, chnh sch ti kha, chnh sch tin t phi c cn nhc, iu chnh sao cho khng lm mt i ngun li chnh ng ca cc nh u t. Bn cnh , cng phi gi vng c s n nh v chnh tr, trt t an ton x hi bo m an ton v tnh mng, ti sn, bo m nhng quyn c bn cho nh u t. 1.3. i mi c ch qun l Nh nc v gi trong giao nhn vn ti i vi vn ti bin hng xut nhp khu, gi cc chu nh hng rt ln bi yu t quc t, cho nn Nh nc khng th quy nh gi, cho d ch l gi ti thiu (sn), hoc gi ti a (trn). Nh nc ch c th thay i c ch qun l i vi gi c ca dch v hng hi. Vi nhng dch v bt buc phi thc hin ti Vit Nam (i l tu bin, lai dt, v sinh, kim m hng), ch thc hin gi quy nh ca cc hip nh song phng (nu c), cn li cn thit phi quy nh gi ti thiu trnh vic cnh tranh h gi gia cc doanh nghip trong nc lm thit hi n thu nhp ca tng doanh nghip v tht thu ngn sch. Cc loi dch v khng bt buc phi thc hin Vit Nam (nh cung ng vt t, sa cha) gi c s do cc bn tha thun, v nu quy nh, s c hai kh nng, mt l qu thp s lm li cho pha nc ngoi, hai l qu cao - khch hng nc L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 89
Kho lun tt nghip ngoi s khng thc hin ti Vit Nam, v tt nhin, pha Vit Nam khng tn dng c ngun thu ny. Gi xp d hng xut nhp khu nn quy nh gi ti thiu. Cc doanh nghip trong nc c th cnh tranh bng gi khng thp hn mc gi thp nht . Gi xp d hng trung chuyn nn cc bn tha thun, nh nc khng quy nh. Ngoi ra, cc chi ph v l ph lin quan n giao nhn ti cc cng bin qu cao lm tng chi ph ca ch hng ng thi gy kh khn cho ngi giao nhn nh ph ph xng du (30 USD i vi hng Chu v 82 USD i vi hng i cc khu vc khc), ph nng h (300000 - 360000 VND/20). Tuy nhng loi ph ny khng phi loi no cng nm trong s kim sot ca Nh nc nhng Nh nc cng nn r sot li v bi b hoc gim cc loi ph bt hp l. Khi th trng bt n nh hoc trong trng hp c bit khi chu nh hng ca th trng ti chnh th gii (tc ng xu) n hot ng giao nhn vn ti, nh nc phi c chnh sch c th nh: gim thu xut nhp khu u tin i tu bin quc gia, gim thu cc cho cc doanh nghip giao nhn. Cng cn ch rng khi Nh nc c nhng ch ti cho cc hng tu v doanh nghip th phi tng cng cng tc kim tra, gim st nhng ch ti c thc hin ng theo ng li ca Nh nc. 1.4. Thnh lp y ban quc gia v to thun li cho giao nhn vn ti hng ha C quan qun l nh nc ny s m bo cho vic pht trin v kinh doanh giao nhn vn ti nc ta theo ng php L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 90
Kho lun tt nghip lut Vit Nam v cng c quc t, m bo quyn li cho ch hng cng nh ngi giao nhn vn ti. Thnh phn ca y ban ny gm i din ca nh nc, i din ca cc doanh nghip nh nc v t nhn kinh doanh giao nhn vn ti. y ban ny phi c quan h vi cc quc gia trong khu vc v th gii v vn ti hng ha. 1.5. n gin ha v hi ha cc th tc chng t c lin quan Hin nay nc ta ang trong qu trnh hi nhp vo nn kinh t th gii, Vit Nam l thnh vin ca APEC, ASEAN, tham gia AFTA, chun b gia nhp WTO. V vy chng ta phi c ngha v ca mt thnh vin tham gia cc t chc chuyn ngnh, tham gia cc cng c, hip nh quc t. Do vy, yu cu cp thit hin nay l phi n gin ha cc th tc hi quan, ci tin th tc qun l xut nhp khu ph hp vi thng l, cng c quc t gp phn thc y giao lu kinh t c bit trong lnh vc giao nhn. Vit Nam t lu thc hin c ch mt ca nhm n gin ho th tc hnh chnh. C ch ny cn tip tc pht huy trong lnh vc xut nhp khu, giao nhn vn ti hng ha. Th tc hi quan cng nh cc th tc chng t khc cn nghim minh, cht ch nhng phi nhanh gn, b bt nhng rm r, trnh hch sch, gy kh d cho ch hng v ngi giao nhn. 1.6. cao vai tr ca hip hi giao nhn Vit Nam VIFAS
91
Kho lun tt nghip Hip hi cn ng vai tr ch ng tch cc trong vic gip cc hi vin m mang dch v, nng cao kh nng hot ng. C th vi danh ngha ca mnh lin h vi hip hi nc ngoi nh gii thiu gip o to cc dch v mi nh Logistics. C th gip mt vi doanh nghip lm th im. C th vn ng mt s doanh nghip cng nhau hp tc. Vi mi dch v mi i hi trnh nghip v kho lo, t chc tinh vi, lut php chu o, VIFAS phi c gng rt nhiu mi a c ngnh giao nhn nc ta tin ln nhanh chng. 2. Nhm gii php ca bn thn doanh nghip 2.1. Gii php v th trng Trong tnh hnh cnh tranh gay gt trn th trng giao nhn kho vn nh hin nay, mun tn ti v pht trin ng thi m rng nng cao th phn, VIETRANS cn phi m rng th trng giao nhn. y l mt bin php hu hiu t c cc mc tiu v li nhun, mc tiu cng c, tng cng v th v mc tiu an ton. Khi th trng c m rng th cho d mt khu vc th trng no c bin ng cng s khng gy ra nh hng nghim trng n hot ng ca ton cng ty. C m rng c th trng mi m bo c li ch lu di ca cng ty cng nh cc cn b cng nhn vin, mi nng cao trin vng pht trin ca cng ty. C 2 hnh thc m rng th trng, l m rng th trng theo chiu rng v m rng th trng theo chiu su. M rng th trng theo chiu rng c hiu l m rng th trng theo phm vi a l, theo chiu rng v khng gian. Cho n nay, VIETRANS vn ra nhiu th trng quc t, hot ng trn hu ht cc chu lc nh Chu u, Chu , L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 92
Kho lun tt nghip Chu M, Chu Phi. Tuy nhin, vn cn mt s th trng rt giu tim nng m cng ty cha khai thc ht tim nng ca n nh khu vc Chu Phi, khu vc Nam M (Mhic, Brazil,) M rng th trng theo chiu su ngc li khng phi l m rng th trng v khu vc a l m l trn cng mt th trng hin c nhng cng ty c th thu ht thm nhiu khch hng, cng c, thit lp quan h lu di vi cc khch hng truyn thng bng cht lng dch v, bng vic m rng phm vi dch v ca mnh. Hnh thc ny cng ty c th p dng cho th trng Trung Quc v y l th trng rng ln, li kh tng ng v vn ho, tp qun vi Vit Nam. M rng th trng khng phi l cng vic n gin bi mi th trng li c nhng c im v kinh t x hi, lut php, vn ho, phong tc tp qun khng ging nhau. iu ny tc ng rt ln ti mi trng kinh doanh, ti tm l tiu dng x hi, t nh hng rt nhiu ti vic thm nhp, m rng th trng ca cc doanh nghip nc ngoi. V vy, mun m rng th trng cng ty phi tin hnh cc cng vic sau: 2.1.1. Tng cng cng tc nghin cu th trng Tm hiu, nghin cu th trng l cng vic cn lm trc tin bi Bit ngi, bit ta, trm trn, trm thng. Mi doanh nghip khng th thnh cng nu khng am hiu v th trng m mnh nh thm nhp, cho d vi th trng quen thuc ang kinh doanh nu khng thng xuyn cp nht nhng quy nh mi th cng khng th duy tr hot ng. Thc t cho thy, nhiu thua thit thm ch tht bi ca cc cng ty l do khng tm hiu k v lut php, tp qun ca th trng. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 93
Kho lun tt nghip Khi tin hnh nghin cu th trng cn tm hiu r cc thng tin sau: Trc ht cng ty cn tm hiu v phong tc tp qun, quy nh php lut th trng c g khc so vi nhng th trng m cng ty v ang hot ng. Nhng im khc bit c gy kh khn, tr ngi g cho cng tc thm nhp th trng v thc hin cng vic giao nhn vn chuyn hng ha khng. Chng hn nh th trng M - th trng m cng ty ang c chin lc m rng trong nhng nm ti. y l mt th trng rt kh tnh, khng ch v nhu cu ca ngi dn m c bit l nhng quy nh ca lut php M. C th ni h thng lut ca M rt phc tp v kht khe. Hn na mi bang li c nhng quy nh ring khng ging nhau nn cho d c thnh cng mt hp ng cng khng th p dng nhng kinh nghim cho nhng hp ng tip theo. V d nh M c quy nh vn n phi c lp v gi n 48 gi trc khi hng ri cng v vn n khi lp th khng c sa i. iu ny i hi ngi giao nhn phi rt cn trng trong khu lp chng t. Bn cnh hi quan M c quyn kim tra bt c loi hng g bt c cng no trn t M nn gy khng t kh khn cho ch hng, c bit l ngi giao nhn. Ngoi ra, vic nghin cu nhu cu v giao nhn hng ha th trng cng rt quan trng. Mun bit c phi l th trng trin vng pht trin lu di khng, VIETRANS phi tm hiu xem nhu cu v lng cu v dch v ca cng ty trn th trng ang mc no, kh nng pht trin ra sao bi c th mt th trng ang cn dng tim nng L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 94
Kho lun tt nghip nhng trong tng lai ha hn s rt pht trin, nu c pht hin sm thm nhp to ch ng vng chc cng ty s thu c nhiu li nhun. Ngc li, mt th trng ang rt ln, d dng thm nhp nhng li tim n nguy c suy thoi th vic tip tc kinh doanh s rt mo him. VIETRANS c mt bi hc tht bi vo u nhng nm 1990 do khng nghin cu th trng. l khi Lin X v ng u sp , VIETRANS mt i th trng to ln ny m li cha thm nhp vo cc th trng tim nng khc khin cho cng ty gp rt nhiu kh khn. Cn hin nay, cho d khi EU ang l th trng quan trng trong hot ng ca cng ty, sn lng giao nhn hng ha vo th trng ny chim t trng rt ln, khong 1/3 tng sn lng giao nhn, nhng nh phn tch trn th th trng ny c nhng biu hin st gim. Nhn thc c iu ny VIETRANS ang dn chuyn hng sang mt s th trng khc nh khu vc a Trung Hi, khai thc hn na th trng Trung Quc rng ln. Cn vi th trng M, th trng c nh gi l th trng trin vng trong nhng nm ti, cng ty v ang dn thit lp cc mi quan h to c s vng chc cho hot ng kinh doanh sau ny. Mt vn cn nghin cu na l nghin cu i th cnh tranh. Cn tm hiu mc cnh tranh trn th trng ra sao, nhng i th cnh tranh chnh, c im mnh, yu g. cnh tranh cng ty cn chun b nhng phng thc g. Cc thng tin trn y chnh xc s gip cng ty thm nhp th trng vi chi ph thp nht m li t hiu qu cao v hn ch ri ro. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 95
Kho lun tt nghip Ngoi ra, vi nhng th trng truyn thng, cng ty cn phi nm bt c nhu cu hin ti v kh nng pht trin trong nhng nm ti. Hin cng ty c th p ng c mc no v kh nng p ng c nhu cu trong tng lai. Nhng dch v m cng ty cung cp trn th trng p ng nhu cu khch hng cha. cng ty c nn m rng phm vi dch v khng, nu c th nn theo hng no khai thc ti a nhu cu th trng cng nh kh nng p ng ca cng ty. c c nhng thng tin trn, cng ty c th khai thc t cc ngun: - Qua ti liu nghin cu chnh thc ca cc t chc nh WTO, c quan chuyn trch ca Lin Hp Quc, qua cc bo co ca B Thng Mi cc nc. Ngun thng tin ny tuy c u im l chnh xc v y , nhng cha chc ph hp vi mc tiu nghin cu ca cng ty. - Thng qua cc Hip hi m VIETRANS l thnh vin nh FIATA, VIFAS, VCCI. c bit l thng qua cc cuc hp do cc Hip hi trn t chc cng ty nn tranh th lng nghe v tho lun cp nht nhng thng tin mi nht. - Thng qua i din thng mi, tham tn thng mi ca nc ta nc ngoi tm hiu tnh hnh th trng. - c bit cng ty nn c cn b c kh nng i nghin cu v trao i kinh nghim vi cc cng ty khc trong v ngoi nc, tham gia cc kha o to nghip v. 2.1.2. Thm nhp th trng
96
Kho lun tt nghip Sau khi c y cc thng tin nghin cu th trng, cng ty cn la chn mt s th trng ph hp tip cn qua nhiu phng thc khc nhau: T thm nhp y l phng thc m cng ty t mnh tin hnh tm kim v m rng khch hng ca mnh trn c s c nhng hiu bit nht nh v tnh hnh khch hng v th trng. Cc cn b cng nhn vin ca cng ty s phi i gp cc khch hng, thuyt phc h s dng dch v ca cng ty. Cc cn b lnh o phi thng xuyn tham gia cc cuc hi tho, cc cuc hp chnh thc cng nh khng chnh thc, cc cuc gp mt doanh nghip qua tranh th k cc hp ng y thc giao nhn. lm c nh vy i hi b my lnh o phi hoch nh c chin lc thm nhp ng n, cc cn b ca cng ty phi c chuyn mn cao v nghip v, c kin thc v marketing, thng tho ngoi ng, c ngh thut giao tip khch hng. Bn cnh , cng ty phi trng vn mi c th gi vng c th trng v nhng khon chi ph phi b ra thc hin cc cng vic trn l rt ng k. Khi t mnh thm nhp th trng cng ty gi c th ch ng ti a nhng cng phi chp nhn ri ro v nhng n lc b ra cha chc ngay lp tc thu c kt qu. VIETRANS ch nn p dng phng thc ny cho mt vi th trng quan trng nh Trung Quc, EU cn vi nhng th trng kh khn hay qu mi cng ty nn p dng phng thc th hai. Thm nhp qua trung gian L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 97
Kho lun tt nghip Ph bin nht l hnh thc lin doanh, lin kt vi cng ty nc ngoi, nhng cng ty vn quen thuc vi nhng th trng m VIETRANS ang cn thm nhp. Khi tin hnh lin doanh, lin kt tuy VIETRANS s phi chia s li nhun v th yu hn nhng cng ty c th tn dng c ngun vn v cc mi quan h ca i tc. VIETRANS s khng mt cng sc nghin cu th trng, d dm tng bc m li c th tng ngay c th phn ng thi hn ch c thp nht nhng ri ro. Ngoi ra, VIETRANS c th nh cc Hip hi m cng ty l thnh vin hoc cc i s qun, i din thng mi hay tham tn thng mi ca Vit Nam nc ngoi gii thiu vi khch hng. Nh vo uy tn ca cc hip hi ny, cng ty s c rt nhiu thun li. y nghe c v l gii php khng kh thi nhng VIETRANS trc mt c th p dng do cng ty c li th l mt cng ty u ngnh hot ng lu i nht ti Vit Nam, c mi quan h tt p vi cc hip hi trn. Tuy nhin cng ty khng th da vo phng thc ny lu di v s pht trin bn vng phi da vo bn thn ni lc ca cng ty. 2.2. Gii php v loi hnh dch v giao nhn Cng nh vic m rng th trng, vic pht trin m rng cc loi hnh dch v cng rt quan trng, gip cng ty p ng c nhu cu a dng ca khch hng, t nng cao th phn, hn ch c tnh thi v trong c th hot ng, ng thi to dng c quan h thng xuyn v lu di vi khch hng. i vi phng thc giao nhn hng ha xut nhp khu bng ng bin, nhng dch v m VIETRANS ang cung cp l vn chuyn giao nhn hng ri, hng nguyn container, L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 98
Kho lun tt nghip dch v gom hng l, dch v vn ti a phng thc, giao nhn t ca n ca, cho thu kho ngoi quan. VIETRANS cn ch trng hn na vo dch v gom hng v y l loi hnh dch v mang li li ch cho nhiu bn: ngi chuyn ch c li nh tit kim c thi gian giao nhn v phn pht cc l hng l, khng s tht thu tin cc ca cc ch hng l v c ngi giao nhn m nhim, ch hng tit kim c chi ph do khng phi thu nguyn mt container, ngi giao nhn thu c nhiu doanh thu do cc hng l thng ln hn cc hng nguyn. Thc hin dch v ny i vi mt cng ty giao nhn l rt d dng v thun li, ch cn cng ty thit lp nhng trm giao nhn v ng hng l, ng thi c s cn trng v cn mn trong giao nhn hng. Cng ty cng nn tp trung pht trin dch v vn ti a phng thc ly chng ng bin lm ch o p ng tt hn nhu cu ca khch hng. Vn ti a phng thc l mt loi hnh vn ti tin tin hin ang c p dng rng ri trong khu vc v th gii. Xu hng ton cu ha, hi nhp kinh t th gii v khu vc cng vi tc ng ca khoa hc cng ngh vn ti container v thng tin ang thc y vn ti a phng thc pht trin nhanh chng. Ngy nay, mi lin kt gia sn xut, vn ti, th trng, phn phi v qun l hng ha rt cht ch v ph thuc vo nhau m khng mt phng thc vn ti thng thng, n l no c th p ng c. VTTPT m bo h thng giao hng t ca n ca hu hiu vi gi thnh thp nht. Ngnh hng hi th gii ang tip tc pht trin theo xu hng ton cu ha v a dng ha theo phng thc tp trung lung hng, tip tc xu hL Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 99
Kho lun tt nghip ng sp nhp, hp tc, hnh thnh cc lin minh ln v tp trung quyn lc trong gii hng hi. Cc tu container th h mi c a vo s dng, vn ti a phng thc rng ri. VIETRANS, vn ti a phng thc l thc hin vic vn chuyn hng t kho ti kho hoc t trm gi hng l (CFS) n CFS hoc t CFS n kho bao gm c vic ng hng vo container, nim phong cp ch, gim nh hng ha, lm th tc hi quan. i vi VIETRANS, y l dch v khng qu kh khn v cng ty c thc lc: phng tin, nhiu kinh nghim. Tuy nhin, thc hin tt hn dch v ny, cng ty phi u t hin i ho cc phng tin, trang thit b lm hng cho ph hp vi tnh hnh mi. l cc thit b ng hng vo container, xe nng, cn cu, c bit l cc loi xe ch container. Ngoi ra, cng ty phi thit lp quan h, k cc hp ng vi cc hng tu, hng hng khng, hng ng st ln c trong nc v nc ngoi ch ng v phng tin v ch trong ma hng, phi hp cht ch gia cc im chuyn ti, cc i l chi nhnh phi theo di v thng bo kp thi lch trnh, thi gian xut pht ca phng tin vn ti, la chn hng vn chuyn ph hp khi hng n im chuyn ti th c th ni chuyn kp thi, lu ch, gi ch, hng khng b rt. Bn cnh , cng ty cng nn ch trng n chuyn mn, kinh nghim ca cn b nghip v to dng uy tn trn thng trng bi chng ta bit rng pht trin dch v ny th uy tn ca cng ty l v cng quan trng. 2.3. Nng cao cht lng dch v
100
Kho lun tt nghip i vi mt doanh nghip kinh doanh dch v, vic nng cao cht lng dch v l rt kh khn bi khi nim cht lng dch v cn rt m h, cha c mt tiu chun no nh gi. Chng ta ch c th hiu mt dch v p ng cc nhu cu ca khch hng, lm cho khch hng hi lng th l c cht lng. Trong hot ng giao nhn vn ti hng ha, cht lng ca dch v em n cho khch hng s tin tng, yn tm l hng ha ca mnh ang c an ton v n ch chnh xc trong tay nhng ngi giao nhn mn cn nht. Ta thy rng VIETRANS mi ch chim c th phn rt nh trong th trng giao nhn vn ti bin mt phn l do cht lng dch v cha cao, mt s khch hng mi khi y thc cho VIETRANS giao nhn mt l hng do gp qu nhiu trc trc khng quay li cng ty na. Do vy, vic cnh tranh bng cht lng l rt cn thit, n gip cng ty bt c gnh nng cnh tranh bng gi v trong cuc chin tranh gi c, VIETRANS khng th li c vi cc cng ty nc ngoi c tim lc v vn. lm c iu , trc ht hot ng giao nhn ca cng ty phi p ng c nhng yu cu c th c bn ca ngh nghip. l nhanh gn, chnh xc, an ton vi chi ph thp nht c th. Mun vy, cng ty nn t mnh xy dng mt s ch tiu nh lng nh thi gian hon thnh cng vic hp l v c mt s ch tiu nh tnh theo di kt qu dch v, nh gi ca khch hng. xy dng nn nhng ch tiu ny, cng ty c th tham kho mt s ch tiu ca nhng cng ty giao nhn uy tn trn th gii hoc nhng hip hi quc t, hay thc t hn l phng vn khch hng, lp L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 101
Kho lun tt nghip bng cu hi trng cu kin. V lu di, VIETRANS phi xy dng h thng qun l cht lng ISO 9002, tiu chun do T chc tiu chun ho quc t bin son v chnh thc ban hnh nm 1987. Nhiu ngi lm tng chng ch ny ch p dng vi doanh nghip sn xut nhng thc s n li t ra c tc dng rt to ln vi cc doanh nghip dch v. ginh c chng ch ny cc doanh nghip phi nng cao cht lng ton din, khng ch dch v m c cht lng con ngi. Do , mc tiu cui cng ca VIETRANS khi tin hnh ci tin cht lng dch v chnh l c c chng ch ISO 9002. Vi loi hnh giao nhn hng ha xut nhp khu bng ng bin, cht lng dch v i khi th hin nhng vic tng nh rt nh. Chng hn nh i vi nhng loi hng tng i c bit nh hng container treo cn yu cu v v sinh cao th cng ty nn chn container sch, cc trang thit b lm hng cng nn m bo hng c xp u, khng b nhu nt. Nu ch cn ch nhng chi tit nh nht nh th th cch nhn nhn, nh gi ca khch hng i vi dch v ca cng ty s khc hn. Cn vi hng cn nhng yu cu k thut rt kht khe trong vn chuyn, xp d, ng gi, bo qun th cng ty nn u t vo cng c lm hng, nhn vin giao nhn l nhng ngi trc tip lm hng hay ch o lm hng phi c bit ch , b thm cng sc cho d ph lm hng khng hn nhng l hng bnh thng l my. Ngoi ra, to ra dch v tt cng tc l t vn cho khch hng v tnh hnh cnh tranh trn th trng, tnh hnh hot ng ngoi thng, lut php quc t. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 102
Kho lun tt nghip Cung cp cho khch hng nhng thng tin v i tc xut nhp khu, a ra cc li khuyn v cc iu khon trong hp ng mua bn ngoi thng, gii thch c th cc iu khon phc tp khch hng khng hiu sai, dn n tranh ci khi c tranh chp xy ra. T vn v vic s dng hng tu c uy tn, v tuyn ng, nhng th tc cn thit lin quan n hng ha nh th tc hi quan, xin giy chng nhn xut x, nhm gip cho hng ha c thng quan d dng. Nhng dch v b sung ny mang tnh cht nh mt loi cht xc tc duy tr v cng c quan h vi khch hng cng nh nng cao v th ca cng ty trong cnh tranh. 2.4. Gii php v xc tin thng mi Xc tin thng mi l hot ng v cng phong ph. Mi cng ty u bit n tm quan trng ca hot ng ny nhng thc hin mt k hoch xc tin hiu qu l mt vic rt kh khn bi a phn cc cng ty Vit Nam cha c ngun vn mnh theo ui chin lc xc tin lu di. Nhng pht trin bn vng, VIETRANS cn thc y hot ng ny. Xc tin thng mi i vi mt doanh nghip dch v bao gm cc hot ng ch yu sau: qung co v quan h khch hng m trong quan trng l chnh sch chm sc khch hng. Bin php qung co l mt hot ng quan trng, bng chng l mi nm cc cng ty ca M tiu tn khong 20% doanh thu cho hot ng qung co. Qung co c dng L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 103
Kho lun tt nghip duy tr hnh nh ca cng ty, lm ni bt mt mt hng, dch v hay s kin, cc chnh sch khuyn mi, h gi, hay h tr khch hng. Chnh sch qung co thch hp v mnh m c th ci thin tnh hnh ng k. Vic quan tm u tin ca mt chng trnh qung co l ngn sch qung co, VIETRANS cn xy dng mt ngn sch qung co hp l bi mc kinh ph cho qung co l mt yu t quyt nh n vic chn phng tin qung co, cch thc tin hnh qung co, thi gian v khng gian qung co. Mun vy, mc kinh ph phi c d kin trc, ngha l phi c k hoch chi tiu cho qung co, trnh ri vo trng hp b ng, mt cn bng, hoc ang tin hnh d dang th ht kinh ph. V phng tin qung co, VIETRANS c th qung co trn bo, lm pan, p phch qung co. y l cc bin php d dng m khng qu tn km v khc vi cc doanh nghip sn xut, phi a ra chin dch qung co rm r khi a ra sn phm mi, l mt doanh nghip dch v, VIETRANS ch cn qung co thng xuyn m khng cn qu ph trng. Ngoi ra, tng cng qung co ti cc c s giao dch v s dng hin tng ting n cng l bin php thng dng i vi mt ngn sch khng ln ca nhng cng ty sn c ting tm nh VIETRANS. Tham gia vo hin tng ting n l phng php qung co c in, phng php ny thng c dng trong cc loi hnh kinh doanh, dch v vi u im gim thiu ti a nhng ri ro khng nhn, khng thy c do cc loi dch v to ra. S d phng php ny c th thnh cng ti L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 104
Kho lun tt nghip VIETRANS l do cng ty xy dng c uy tn tt v to c lng tin ca khch hng trong v ngoi nc t lu. Nhng hnh thc s dng ny c th l : S dng nhng k thut mang tnh s kin nh hp ng ti tr cho gii th thao, hoa hu hoc cc hot ng t thin. Chng hn nh lin doanh TNT - Express ca VIETRANS va k hp ng ti tr cho Sea Games 22 t chc ti Vit Nam. Gii thiu nhng ngi ang s dng dch v ca cng ty v rt hi lng v dch v . S dng nhng ngi c nh gi l c tin cy cao v uy tn cao nh cc chuyn gia trong ngnh nh ch tch cc hng ln nc ngoi, cc vin chc ca chnh ph, thnh ph. Vit bi, phng s v cng ty trn bo ch, tivi. S dng mng internet qung co v cng ty trn th trng th gii. Hin nay cng ty cng s dng nhiu loi hnh tip th nh: in cc n phm gii thiu v cng ty c hnh thc p, tham gia cc hi ch trin lm Tuy nhin hnh thc c a chung nht c v nh l cc nhn vin ca cng ty i n cc n v xut nhp khu xy dng quan h bng cch a bo gi, t ri, thuyt phc khch hng. Hnh thc ny nm trong chin lc xc tin thng mi c gi l chm sc khch hng. Khng ch l thng xuyn i gp khch hng tm hiu v nhng nhu L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 105
Kho lun tt nghip cu, i hi ca khch hng i vi dch v ca cng ty, nhng cuc trao i cn gip cho hai bn hiu v tin tng ln nhau. iu ny rt c li cho cng ty trong nhng lc kh khn. Bn cnh , ginh c s ng h ca khch hng, VIETRANS c th p dng mt s cch sau: cho khch hng hng hoa hng tho ng, vi nhng khch hng ln c lng hng n nh cho hng mc gi u i, quan tm n khch hng khi m au, thai sn, hiu h,Nhng iu ny nghe tng nh khng hiu qu nhng c nhiu cng ty p dng v t c nhiu thnh cng. 2.5. o to ngun nhn lc cho ph hp vi tnh hnh mi Cho d VIETRANS c mt i ng cn b gii v chuyn mn, giu nghip v, nhng nh phn tch trn, mt tn ti rt ln cn khc phc cng ty l trnh i ng cn b ngy cng hn ch trc nhu cu i hi ca th trng, hiu qu hot ng cha cao. Chng ta u bit rng con ngi l trung tm ca mi hot ng, mt t chc mun mnh phi c nhng ngi ti. VIETRANS pht trin lu di, cng ty cn phi khng ngng nng cao trnh cho i ng lao ng ca mnh. Trc ht l trnh v nghip v, cho d mi cn b cng nhn vin phi t trau di kin thc, hc hi thm v nghip v nhng vai tr ca cng ty trong vic o to i ng lao ng ca mnh l khng th ph nhn. Cng ty cn thng xuyn t chc cc kho hc v nghip v ngoi thng, nghip v thanh ton quc t, giao tip khch hng, o to thm v lut php cho cc cn b kinh doanh. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 106
Kho lun tt nghip Thc hin phng chm kt hp o to ngn hn vi di hn, va hc va tch lu kinh nghim. Trc ht cn u t bi dng, o to nhng cn b tinh thng v nghip v giao nhn kho vn ngoi thng, hiu bit su rng v a l, lut l tp qun ca nhiu vng lnh th khc nhau, c ngh thut thuyt phc khch hng. Qua cc Hip hi m VIETRANS tham gia, cn c cn b ra nc ngoi hc hi, trao i kinh nghim, tham gia cc kho hc do cc hip hi ny t chc nh kho hc v hng nguy him ca FIATA, kho hc nghip v ca VISABA,y cng l c hi cc cn b ca cng ty c iu kin c st vi th trng quc t, tm ngun hng, thc hin cc giao dch, m phn, k kt cc hp ng mi. Ngay t khu tuyn dng, cng ty cn nghim tc, khch quan chn c nhng nhn vin tr, ti nng, nhit tnh. C th mi to thun li cho khu o to v sau. Hng nm, cng ty nn t chc cc cuc thi st hch v nghip v, c bit l ngoi ng mi cn b lun phi t hc tp, khng l l vic trau di, lm giu kin thc, trnh ca mnh. Bn cnh , vic nng cao thc cho cc cn b cng nhn vin cng rt quan trng, gp phn gip cng ty nng cao hiu qu cng vic. l tinh thn trch nhim, t duy sng to trong cng vic, thc tit kim, gi gn bo v ti sn, c s vt cht k thut ca cng ty. i vi mt doanh nghip kinh doanh dch v nh VIETRANS, tinh thn trch nhim, tnh mn cn trong cng vic nn c bit coi trng v khi khch hng tin tng giao hng ha vo tay ngi giao nhn, h phi c m bo rng hng ha s c an ton. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 107
Kho lun tt nghip Hn th vic nng cao thc cn gip cng ty s dng hiu qu cc phng tin k thut phc v cho hot ng sn xut kinh doanh. lm c nh vy cng ty cn: - Tuyn truyn nng cao thc ca mi cn b cng nhn vin trong cng vic, trong s dng thit b, ti sn ca cng ty. - a ra ni quy cht ch, chnh sch thng pht r rng khuyn khch tinh thn t gic, i ng tt i vi ngi c sng kin ci tin cng vic. Chnh sch s dng lao ng phi ng ngi ng
vic, lnh o cng ty phi gng mu trong thc hnh tit kim, thc, trch nhim cao vi cng vic. 2.6. Gii php v t chc qun l Mt cng ty rt cn c nhng cn b gii nhng lm th no kt hp h thnh mt tp th mnh cn quan trng hn. M iu ny li ph thuc rt nhiu vo phng thc t chc qun l ca cng ty. Mi cng ty c mt m hnh t chc ring v c mt phng thc qun l ring ph hp vi m hnh t chc . VIETRANS tuy c rt nhiu ci tin nhm tng bc hon thin m hnh qun l ca mnh nhng phi thng thn tha nhn rng cng ty hot ng cn cng knh, cha thc s to c mi lin kt cht ch gia cc chi nhnh, cc phng ban. S phi hp hot ng gia cc b phn cha t hiu qu mong mun, khng to c sc mnh tp th ca mt doanh nghip ln trong lnh vc giao nhn vn ti, hot ng gia cc chi nhnh, phng ban cn ln sn nhau to ra s cnh tranh tiu cc trong ni b cng ty. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 108
Kho lun tt nghip Chnh v vy, cng ty cn phi i mi hnh thc qun l v m hnh t chc cho ph hp vi iu kin kinh doanh hin nay ca cng ty, sao cho t chc phi thc s lin kt cc c nhn, cc qu trnh, nhng hot ng trong h thng c th huy ng c sc mnh tp th, to ra hiu qu hot ng ca ton b h thng. Trc ht, VIETRANS phi kin ton li b my theo hng tinh gin, gn nh hn. Trong khi qun l hin nay cn qu nhiu phng nh phng Hnh chnh, T chc cn b, Tng hp, K ton,Tuy chc nng, nhim v ca cc phng ny khng trng lp nhau nhng i vi mt doanh nghip kinh doanh th c cu trn l cng knh, lng ph ngun lc. thc hin nhng nhim v k trn, cng ty ch cn hai phng, c th kt hp phng T chc cn b vi phng Tng hp, cn phng K ton c th kim chc nng ca phng Hnh chnh. Nh th, va gn nh, va to thun li cho b phn kinh doanh. Trong khi kinh doanh, cng ty cn tin hnh chuyn mn ho hn na. Hin nay, tuy VIETRANS c phng chuyn trch v Marketing v cc phng ban chuyn v ng bin, ng hng khng, ng st, phng trin lm, phng cng trnh nhng cha pht huy c ht tc dng. l do phng Marketing cha c to iu kin thun li nht trong hot ng, cc phng ban khi nhn c vic tin hnh khng chu o lm mt uy tn ca phng Marketing. Bin php trc mt l phi chn chnh ngay hot ng ca cc phng ban, mi phng ch hot ng ng chc nng ca phng mnh. Phng Th trng ng vai tr ch o trong quan h khch L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 109
Kho lun tt nghip hng, thc hin vic nghin cu d bo nhu cu th trng, thc hin chc nng hng dn cc phng ban khc, ng thi khuyn khch cc phng ban khc thit lp v m rng bn hng. Nhng khi c hng khng c t mnh n l lm m phi chuyn v ng phng chc nng, chng hn hng i ng bin phi chuyn v ng phng ng bin, nhng vic lin h vi khch hng vn c th do cn b tm c ngun hng ph trch, hai bn phi hp theo di l hng, nh th va gi c uy tn ca bn thn va trnh c tnh trng cnh tranh ln nhau, cng ty li khng b tht thot do cn b trong cng ty li dng danh ngha cng ty lm n ring. Chuyn mn ho theo hng trn va phn nh r trch nhim, quyn hn ca tng b phn, va m bo to mi lin kt cht ch gia cc chi nhnh, cc phng ban trong qu trnh thc hin cc cng on khc nhau ca mt nghip v. Tuy nhin, vic qun l tp trung trong mt doanh nghip tm c nh VIETRANS i hi nhng yu cu ht sc kht khe v qui ch hot ng, kh nng t chc v lnh o ca cn b qun l, cc phng tin vt cht k thut hin i phc v yu cu qun l. iu khng d dng thc hin, i hi chi ph v thi gian, tin ca, cng sc khng nh. Nhng ch khi lm c iu , VIETRANS mi pht huy c ht th mnh, tim lc ca mt cng ty ln, u ngnh trong lnh vc giao nhn vn ti Vit Nam. 2.7. Hn ch s nh hng ca tnh thi v Nh trn phn tch, mt c th m cng l mt tn ti cn khc phc ca Cng ty giao nhn kho vn ngoi thng l tnh thi v. Tnh thi v ca hot ng giao nhn xut L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 110
Kho lun tt nghip pht t tnh thi v ca hot ng xut nhp khu hng ha bi lng hng ha xut nhp khu chnh l i tng ca hot ng giao nhn. Tuy vy trong khi nc ta ang ngy cng hi nhp vo nn kinh t khu vc v th gii th s lu thng hng ha s ngy cng c y mnh. D c lc lng hng ha c st gim nhng khng phi l khng c hng, nu bit khai thc tt, VIETRANS vn c th n nh c ngun hng, tin ti ch ng trong hot ng sn xut kinh doanh. Mun hn ch c nh hng ca tnh thi v, VIETRANS phi c c s tn nhim ca khch hng, hoc phi k c nhng hp ng y thc giao nhn di hn vi lng hng ln. y l mt cng vic i hi phi c chin lc lu di nhng trc mt VIETRANS c th thc hin mt s gii php sau trong ma hng xung: 2.7.1. Gim gi dch v thu ht khch hng Tuy trong lnh vc dch v giao nhn hng ha, iu kin tin quyt l cht lng nhng i vi rt nhiu khch hng nhn t gi c li mang mt tnh cht quan trng trong qu trnh ra quyt nh. Do , gim gi trong ma hng xung s l bin php hiu qu thu ht khch hng, em li vic lm v ngun thu nhp cho cng ty. Khi tin hnh gim gi dch v, cng ty c th s ri vo tnh trng lm n khng c li, thm ch l. Nhng nu khng lm g, cng ty cng s vn phi tr lng nhn vin, khu hao my mc thit b. Cn nu thc hin chin lc gim gi cng ty cn c mt ci li l duy tr v m rng quan h vi khch hng, iu ny l ci li tim tng, kh c g mua c. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT
111
Kho lun tt nghip Khi tin hnh gim gi VIETRANS phi nghin cu mt mc hp l, va thu ht c khch hng va m bo c li nhun. iu ny khng n gin cht no v vo ma hng xung, cc hng tu cng nh c quan cng ng lot gim gi khin hu ht cc doanh nghip giao nhn cng u c kh nng gim gi. M vi cc cng ty c tim lc th mc gi m h a ra ngay c ma hng cao cng thp n git mnh, nu cc DNNN nh VIETRANS b cun vo vng xoy cnh trnh gi c th s lm cho li nhun b xi mn, gim kh nng tch lu u t m rng sn xut, v cui cng Nh nc b tht thu v thu. Do , VIETRANS nn chuyn theo hng th hai. 2.7.2. Nng cao cht lng dch v vi gi khng i y l bin php mang tnh chin lc, mang li li ch lu di cho doanh nghip. Nhng cht lng dch v khng phi ngy mt ngy hai m c c, cng khng d dng to c nim trong tm tng ca khch hng. Nng cao cht lng dch v tuy kh khn nhng phi c tin hnh ng b sau mt qu trnh chun b chu o. Nh trn phn tch, dch v phi em li li ch thc s v d nhn thy cho khch hng, c th doanh nghip mi to c th ch ng trong kinh doanh.
IV. Kin ngh
Trong bi cnh cnh tranh gay gt trong lnh vc giao nhn vn ti hng ha quc t nh hin nay, t c kt qu mong mun, VIETRANS phi nhanh chng kin ton li t chc, i mi phng thc hot ng. Trc mt, cng ty cn thc hin ngay vic c phn ho huy ng ngun vn u t cho hot ng sn xut kinh L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 112
Kho lun tt nghip doanh, ng thi tin hnh ng b cc gii php nu trn nng cao hiu qu s dng ngun vn . S d ni rng cn tin hnh ng b cc gii php trn v chng c mi lin h mt thit vi nhau, h tr cho nhau. Chng hn, cng ty khng th thc hin cc bin php m rng th trng nu nh khng c cc loi hnh dch v a dng, i ng lao ng c chuyn mn, giu kinh nghim v nu cht lng dch v khng m bo. Nhng ch n lc ca bn thn cng ty thi th cha , cc doanh nghip nh VIETRANS rt cn c c s ng h, quan tm gip ca Nh nc, cc B, ngnh, c quan hu quan nh Hip hi giao nhn Vit Nam, Phng Thng mi v cng nghip Vit Nam to iu kin thun li nht cho hot ng ca cng ty. S quan tm ny khng ch qua ng li chnh sch ng n, hp l m cn phi qua nhng hnh ng thit thc hn nh thng xuyn i su i st nm c nhng kh khn, nhng tm t nguyn vng ca doanh nghip, t c ngay nhng hng i gip doanh nghip tho g kh khn. C th nhng n lc ca doanh nghip mi pht huy hiu qu.
113
Kho lun tt nghip
Kt lun
Vn ti bin l phng thc vn ti quc t lu i nht v quan trng nht trong thng mi quc t. VIETRANS, mt cng ty c lch s hnh thnh v pht trin hn 30 nm, giao nhn vn ti bin tr thnh hot ng ch o, tr thnh li th cnh tranh ca cng ty trn th trng. Trong hn 30 nm , VIETRANS gt hi c khng t thnh cng nhng cng nm tri bao tht bi, ri khi nhn li mt chng ng hot ng qua ca mnh, nhng cn b lu nm ca cng ty khng khi nui tic cho nhng g m mnh khng t c nhng cng rt t ho v xy dng nn mt nn tng vng chc v qui trnh cng nh kinh nghim lm c s cho lp n em k cn tip tc pht trin cng ty. Nhng trong bi cnh m mi trng, iu kin kinh doanh c nhiu thay i khng ging trc y, lm th no ng vng v khng ngng pht trin, m rng th trng hot ng ca mnh, lm th no phng thc giao nhn vn ti ny vn l th mnh ca cng ty ng thi h tr cho cc dch v khc lun l trn tr ca cc cn b VIETRANS. V y s l nhim v ca th h tr, lp n em k cn ca cng ty. L mt sinh vin chuyn ngnh kinh t ngoi thng, vi mong mun ng gp mt phn nh b vo s pht trin ca VIETRANS, em i su nghin cu hot ng giao nhn vn L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 114
Kho lun tt nghip ti bin ca cng ty v mnh dn a ra mt vi gii php. Nhng do kin thc v kinh nghim hn ch ca mnh, bi vit ny ca em chc chn cn nhiu thiu st. Em rt mong c c s ch bo gip ca cc thy, cc c em c th c nhng hiu bit thu o hn trong qu trnh hc tp v cng tc sau ny.
ti liu tham kho

1. Bo co tng kt cc nm 1998 - 2002, VIETRANS . 2. Bo co s kt 6 thng u nm 2003, VIETRANS. 3. Lut Thng Mi, 1997. 4. Lut Hng Hi Vit Nam, 1993. 5. PGS. TS. Hong Vn Chu, Gio trnh vn ti giao nhn hng ha xut nhp khu, NXB Khoa Hc v K Thut, 1999. 6. PGS. TS. inh Ngc Vin (Ch bin), Giao nhn vn ti hng ha quc t, NXB Giao Thng Vn Ti, 2002. 7. Cc cng c quc t v vn ti v hng hi, NXB Giao Thng Vn Ti, 1999. 8. ESCAP, S tay nghip v giao nhn hng ha quc t, 2002. 9. TS. Nguyn Nh Tin, Vn chuyn hng ha ng bin bng Container, NXB i Hc Quc Gia, H Ni, 2000. 10. Quy tc v thc hnh thng nht tn dng chng t - UCP 500, phng Thng mi quc t Paris. 11. iu kin kinh doanh tiu chun - FIATA. 12. INCOTERM 2000 v hng dn s dng INCOTERM 2000, Trng i Hc Ngoi Thng, 1999. L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT 115
Kho lun tt nghip 13. Quyt nh 2106/Q-VT ngy 23/8/1997 ca B Giao Thng Vn Ti v Th l bc d, giao nhn, bo qun hng ha ti cng bin Vit Nam. 14. Nin gim thng k 2002, NXB Thng K, 2003. 15. Tp ch VISABA TIMES. 16. Tp ch Hng Hi Vit Nam. 17. Tp ch Bin. 18. Tp ch Thng Mi. 19. Manual on freight forwarding 1998, ESCAP United Nation. 20. www.fiata.com.
116

Lêi Më ®çu

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lêi Më ®çu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Kho lun tt nghip

Kho lun tt nghip Em xin chn thnh cm n!

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

Kho lun tt nghip ng gi hng ha (tr khi vic ng gi hng ha

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

Kho lun tt nghip Ngi giao nhn khng nhn m bo hng n vo

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

S mi quan h ca ngi giao nhn vi cc bn lin quan

Ngi giao nhn

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

Kho lun tt nghip Xy dng k hoch v thc hin cc dch v kinh

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

Kho lun tt nghip

% 16 14 12 10 8 6 4 2 0 1998 1999 2000 2001 2002

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

Bng 4: C cu mt hng giao nhn bng ng bin ti VIETRANS n v: Triu VND

Dt may Nng sn My mc thit b Linh kin in t Cc mt hng khc

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

Kho lun tt nghip

4.1.4. Th trng giao nhn vn ti bin

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

GEMATRANS Cc cng ty khc Cty n c ngoi VIETRANS

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

199 8 199 9 200 0 200 1 200

nhp TT SL (%) 3847 45,4

nhp TT GT (%) 474 32,4

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

Kho lun tt nghip

Hng nhp Hng xut

Hng nhp Hng xut

1998 1999 2000 2001 2002

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

Kho lun tt nghip

Bng 6: C cu th trng giao nhn vn ti bin ca VIETRANS n v: triu VND

Th trng Chu u Khu vc ASEAN ng Bc Chu M Khu vc khc Tng

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

Kho lun tt nghip

Kho lun tt nghip n v: 10.000 Tn

Kho lun tt nghip n v: 10.000 Tn

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

L Th Minh Trang - A14-K38D - KTNT

Kho lun tt nghip