Professional Documents
Culture Documents
1) Cu to ht nhn nguyn t:
+ Ht nhn nguyn t -c cu to t cc prtn (p) (mang in tch nguyn t d-ng), v
cc ntron (n) (trung ho in), gi chung l nucln, lin kt vi nhau bi lc ht nhn, l lc
t-ng tc mnh, l lc ht gia cc nucln, c bn knh tc dng rt ngn ( r < 10-15 m).
+ Ht nhn ca cc nguyn t th Z trong bng HTTH, c nguyn t s Z th cha Z
prton (cn gi Z l in tch ht nhn) v N ntron; A = Z + N -c gi A l s khi. Cc
nguyn t m ht nhn c cng s prton Z, nh-ng c s ntron N (s khi A) khc nhau, gi l
cc ng v.
C hai loi ng v bn v ng v phng x.
+ K hiu ht nhn: Cch 1 (th-ng dng): , v d
.
- B ta tr l cc electron, k hiu l
- Bta cng l pzitron k hiu l , c cng khi l-ng vi letron nh-ng mang in
tch +e cn gi l lectron d-ng.
- Tia l sng in t c b-c sng rt ngn (ngn hn tia X) c nh hn 10-11m. N c
tnh cht nh- tia X, nh-ng mnh hn. C kh nng m xuyn mnh, rt nguy him cho con
ng-i.
Ch : Mi cht phng x ch c th phng ra mt trong 3 tia: hoc , hoc -, hoc
+
v c th km theo tia . Tia l s gii phng nng l-ng ca cht phng x.
c) nh lut phng x: (2 cch)
+ Mi cht phng x -c c tr-ng bi thi gian T gi l chu k phn r. C sau thi gian
T mt na s ht nhn ca n bin i thnh ht nhn khc.
'
l hng s phng x. ln2 = 0,693.
N(t) = N0.2-k vi hay N(t) = N0.e-at; a
Khi l-ng cht phng x: m(t) = m0. e-at; hay m(t) = m0.2-k
+ Trong qu trnh phn r, s ht nhn (khi l-ng) phng x gim vi thi gian theo nh
lut hm s m vi s m m.
Chu k bn r T ca mt cht phng x l thi gian sau s ht nhn ca mt l-ng cht
y ch cn bng mt na s ht nhn ban u N0. S ht nhn N hoc khi l-ng m ca cht
phng x gim vi thi gian t theo nh lut hm s m: N( t ) N 0eat , m(t ) m0e at , l hng s
'
phng x, t l nghch vi chu k bn r: a
.
d) phng x ca mt cht phng x -c xc nh bng s ht nhn phn r trong 1
giy.
[
a a a .
[
Hay H = a.N; H0 = aN0 l phng x ban u.
f
e) Trong phn r I ht nhn con li hai trong bng h thng tun hon so vi ht nhn
+ K hiu H: H = (
m.
- Trong phn r hoc ht nhn con tin hoc li mt trong bng h thng tun
hon so vi ht nhn m.
- Trong phn r ht nhn khng bin i m ch chuyn t mc nng l-ng cao xung
mc nng l-ng thp hn.
- Vy mt ht nhn ch phng ra mt trong 3 tia l hoc - hoc + v c th km
theo tia .
f) C ng v phng x t nhin v nhn to. ng v phng x nhn to c cng tnh
cht vi ng v bn ca nguyn t .
+ ng dng: ph-ng php nguyn t nh du: y khoa (chn on v cha bnh), trong
sinh hc nghin cu vn chuyn cc cht; kho c: xc nh tui c vt dng ph-ng php
ccbon14 (c T = 5730 nm),
8) Phn ng ht nhn:
a) Phn ng ht nhn l t-ng tc gia hai ht nhn dn n s bin i chng thnh
cc ht khc.
+ Ph-ng trnh tng qut: A + C - C + D. trong A, B l cc ht t-ng tc, cn B, C l ht
sn phm (to thnh). Mt trong cc ht trn c th l ( ) ( ), , , , # (hay ( ).
+ Phng x l loi phn ng ht nhn c bit ca ph-ng trnh phn ng: A- B + C.
+ Phn ng ht nhn nhn to to nn ng v phng x nhn to.
b) Cc nh lut bo ton trong phn ng ht nhn:
+ nh lut bo ton nuclon (s khi A): T-ng tc 2 ht nhn l t-ng tc gia cc nuclon,
prton c th bin i thnh ntron v ng-c li; tng s prton v ntron l nuclon khng
i.
A1 + A2 = A 3 + A4.
c
i.
+ Phng x ra bta cng
i.
d) Trong phn ng ht nhn, tng khi l-ng M0 (M0 = mA + mB) ca cc ht nhn tham gia
phn ng khc tng khi l-ng M (M = mC + mD) ca cc ht to thnh. Nu M < M0 (hay ht
khi cc ht to thnh ln hn ht khi cc ht nhn tham gia phn ng) th phn ng to
nng l-ng v ng-c li: M0 < M th phn ng ht nhn thu nng l-ng. Nng l-ng ca phn ng ht
nhn l: [E = [M.c2.
e) C hai loi phn ng ht nhn to ra nng l-ng, nng l-ng gi l nng l-ng ht nhn.
+ Mt ht nhn rt nng khi hp th mt V V s v thnh hai ht trung bnh, cng
.
vi N ntron l s phn hch.
- - . ,- .
N t 2 n 3; A v A t 80 dn 160.
+Nu s phn hch lin tip x y ra gi l ph n ng dy chuyn, khi to ra nng l-ng
rt ln.
iu kin c ph n ng dy chuyn: H s nhn ntrn k 1. k < 1 khng x y ra ph n
ng.
k = 1 gi l ti hn: ph n ng kim sot -c. k > 1: v-t hn ph n ng khng kim sot -c.
V vy khi l-ng U235 ph i t gi tr nh nht gi l khi l-ng ti hn: mth. (nguyn cht l 1kg)
+ Hai ht nhn rt nh, c th kt hp vi nhau thnh mt ht nhn nng hn. Ph n ng
ny ch R
V
, nn gi l phn ng nhit hch. Con ng-i mi ch thc hin
-c phn ng ny d-i dng khng kim sot -c (bom H).
Th d : 21 H 21 H- 32 He 01n +3,25MeV.
2
1
)
Pb .
a/ Trong 0,168g Plni c bao nhiu nguyn t b phn d trong 414 ngy m , xc nh
l-ng ch to thnh trong thi gian trn ?
b/ Bao nhiu lu l-ng Plni cn 10,5mg ? Cho chu k bn d ca Plni l 138 ngy m .
ii :
a/ S nguyn t Plni lc u : N0 = m0NA/A , vi m0 = 0,168g , A = 210 , NA = 6,022.1023
Ta thy t/T = 414/138 = 3 nn p dng cng thc : N = N02t/T = N023 = N0/8 .
S nguyn t b phn d l : [N = N0 N = N0(1 2t/T) = 7N0/8 = 4,214.1020 nguyn t .
S nguyn t ch to thnh bng s nguyn t Plni phn r trong cng thi gian trn . V
vy thi gian trn khi l-ng ch l : m2 = [N.A2/NA , vi A2 = 206 . Thay s m2 = 0,144g .
b/ Ta c : m0/m = 0,168/0,0105 = 16 = 24 . T cng thc m = m02t/T => m0/m = 2t/T = 24
Suy ra t = 4T = 4.138 = 552 ngy m.
i . 0,2mg Ra226 phng ra 4,35.108 ht trong 1 pht . Hy tnh chu k bn r ca Rai .
(cho thi gian quan st t << T) .
ii :
S ht anpha phng x c tr s bng s nguyn t b phn d : [N = N0 N = N0(1- a ) .
V t << T nn [N = N0at = N0.0,693t/T ; vi N0 = m0NA/A .
r N
t
Vy T =
. Thay s : m0 = 0,2mg = 2.104g , t = 60s , [N = 4,35.108 , A = 226
[N
NA = 6,023.1023 ta -c T = 5,1.1010s 169 nm.
i 8. Vo u nm 1985 phng th nghim nhn mu qung cha cht phng x
Cs khi
phng x l : H0 = 1,8.10 Bq .
a/ Tnh khi l-ng Cs trong qung bit chu k bn d ca Cs l 30 nm .
b/ Tm phng x vo u nm 1985. c/ Vo thi gian no phng x cn 3,6.104Bq .
(
(
ii : a/ Ta bit H0 = aN0 , vi N0 =
=> m =
Thay s m = 5,6.108g
a
b/ Sau 10 nm : H = H0 e at ; at =
c/ H = 3,6.104Bq =>
'
(
= 5 => at = ln5 =
=> t =
= 69 nm .
(
sut
hin ht nhn phtpho30.
c
/
a/ Ph-ng trnh phn ng ht nhn : ) (
'- / .
'
/
l ntron n .
Ph-ng trnh phn ng y : ) (
'- /
//
(4) .
/
/
) = (1 + )En rt ra : EP = 0,56 MeV ; En = 0,74 MeV ;
/
/
Gi l gc gia pP v ta c :
#
#
b/ V hiu sut nh my l 75% nn c cng sut 600MW du c cng sut pn/ = P/H = 4P/3
.
Nng l-ng du cung cp cho 1 nm l : W/ = Pn/t = (4.6.108/3).24.3600.356 = 2,53.1015J .
L-ng du cn cung cp l : m/ = W //3.107 = 8,4.107 kg = 84 000 tn .
Ta c : m//m = 7,2.105 ln .
2
!
Ch 1: Cu to ht nhn nguyn t
9.1. Pht biu no sau y l khi ni v cu to ca ht nhn nguyn t?
A) Ht nhn -c cu to t cc nucln.
B) C hai loi nucln l prtn v ntron.
C) S prtn trong ht nhn ng bng s lectron trong nguyn t.
D) C A, B v C u ng.
9.. Pht biu mo sau y l khi ni v cu to ca ht nhn nguyn t?
A) Prtn trong ht nhn mang in tch +e.
B) Ntron trong ht nhn mang in tch - e.
C) Tng s cc prtn v ntron gi l s khi.
D) A hoc B hoc C sai.
9.. Pht biu no sau y l khi ni v khi ni v ng v?
A) Cc ht nhn ng v c cng s Z nh-ng khc nhau s A.
B) Cc ht nhn ng v c cng s A nh-ng khc nhau s Z.
C) Cc ht nhn ng v c cng s ntron.
D) A, B v C u ng.
9.8. Pht biu no sau y l ng?
A. Ht nhn nguyn t -c cu to gm Z ntron v A prton.
B. Ht nhn nguyn t -c cu to gm Z prton v A ntron.
C. Ht nhn nguyn t -c cu to gm Z prton v (A - Z) ntron.
D. Ht nhn nguyn t -c cu to gm Z ntron v (A + Z) prton.
9.5. Pht biu no sau y l ng?
A. Ht nhn nguyn t -c cu to t cc prton.
B. Ht nhn nguyn t -c cu to t cc ntron.
C. Ht nhn nguyn t -c cu to t cc prton v cc ntron.
D. Ht nhn nguyn t -c cu to t cc prton, ntron v electron .
9.6. Pht biu no sau y l ng?
A. ng v l cc nguyn t m ht nhn ca chng c s khi A bng nhau.
B. ng v l cc nguyn t m ht nhn ca chng c s prton bng nhau, s ntron
khc nhau.
C. ng v l cc nguyn t m ht nhn ca chng c s ntron bng nhau, s prton
khc nhau.
D. ng v l cc nguyn t m ht nhn ca chng c khi l-ng bng nhau.
9.7. n v no sau y khng phi l n v khi l-ng nguyn t?
A. Kg;
B. MeV/c;
C. MeV/c2;
D. u
9.8. nh ngha no sau y v n v khi l-ng nguyn t u l ng?
A. u bng khi l-ng ca mt nguyn t Hyr (
B. u bng khi l-ng ca mt ht nhn nguyn t Cacbon (
C. u bng
khi l-ng ca mt ht nhn nguyn t Cacbon
D. u bng
khi l-ng ca mt nguyn t Cacbon
9.9. Ht nhn
c cu to gm:
A. 238p v 92n;
B. 92p v 238n;
C. 238p v 146n;
D. 92p v
146n
c
Co l
D. 54,4MeV
Ch : S phng x
9.16. Chn pht biu no . Phng x l hin t-ng mt ht nhn
A) pht ra mt bc x in t
B) t pht ra cc tia , , .
C) t pht ra tia phng x v bin thnh mt ht nhn khc.
D) phng ra cc tia phng x, khi b bn ph bng nhng ht chuyn ng nhanh.
9.17. Pht biu no sau y l khi ni v tia anpha?
A) Tia anpha thc cht l ht nhn nguyn t hli ( ) ( )
B) Khi i qua in tr-ng gia hai bn t in, tia anpha b lch v pha bn m t
in.
C) Tia anpha phng ra t ht nhn vi vn tc bng vn tc nh sng.
D) Khi i trong khng kh, tia anpha lm ion ho khng kh v mt dn nng l-ng.
9.18. Pht biu no sau y l khi ni v tia -?
A) Ht - thc cht l lectron.
B) Trong in tr-ng, tia - b lch v pha bn d-ng ca t in, lch nhiu hn so
vi tia .
C) Tia - c th xuyn qua mt tm ch dy c xentimet.
D) A hoc B hoc C sai.
9.19. Pht biu no sau y l khi ni v s phng x?
A) Phng x l hin t-ng mt ht nhn t ng phng ra cc bc x v bin i thnh ht
nhn khc.
B) S phng x tun theo nh lut phn r phng x.
C) Phng x l mt tr-ng hp ring ca phn ng ht nhn.
D) A, B v C u ng.
9.0. Pht biu no sau y l khi ni v tia anpha?
A) Tia anpha thc cht l ht nhn nguyn t hli ( ) ( )
B) Khi i qua in tr-ng gia hai bn t in, tia anpha b lch v pha bn m t
in.
C) Tia anpha phng ra t ht nhn vi vn tc bng vn tc nh sng.
D) Khi i trong khng kh, tia anpha lm ion ho khng kh v mt dn nng l-ng.
c
D. Tia l sng in t.
91. Kt lun no d-i y khng ng?
A. phng x l i l-ng c tr-ng cho tnh phng x mnh hay yu ca mt l-ng cht
phng x.
B. phng x l i l-ng c tr-ng cho tnh phng x mnh hay yu ca mt cht
phng x.
C. phng x ph thuc vo bn cht ca cht phng x, t l thun vi s nguyn t
ca cht phng x.
D. phng x ca mt l-ng cht phng x gim dn theo thi gian theo qui lut qui lut
hm s m.
9.. Cng thc no d-i y khng phi l cng thc tnh phng x?
A. ( ;
B. (
;
C. ( a ;
D. ( (
9.. Chn p n ng: Trong phng x ht nhn bin i thnh ht nhn th
A. Z' = (Z + 1); A' = A;
B. Z' = (Z - 1); A' = A
C. Z' = (Z + 1); A' = (A - 1);
D. Z' = (Z - 1); A' = (A + 1)
9.8. Chn p n ng: Trong phng x ht nhn bin i thnh ht nhn th
A. Z' = (Z - 1); A' = A;
B. Z' = (Z 1); A' = (A + 1)
C. Z' = (Z + 1); A' = A;
D. Z' = (Z + 1); A' = (A - 1)
9.5. Trong phng x ht prton bin i theo ph-ng trnh no d-i y?
A. # - ;
B. # - ;
C. - # ; D. - #
96. Pht biu no sau y l khng ng?
A. Tia I l dng cc ht nhn nguyn t Hli ) ( .
B. Khi i qua in tr-ng gia hai bn ca t in tia I b lch v pha bn m.
C. Tia I ion ha khng kh rt mnh.
D. Tia I c kh nng m xuyn mnh nn -c s dng cha bnh ung th-.
9.7. Pht biu no sau y l khng ng?
A. Ht v ht c khi l-ng bng nhau.
B. Ht v ht -c phng ra t cng mt ng v phng x
C. Khi i qua in tr-ng gia hai bn t ht v ht b lch v hai pha khc nhau.
D. Ht v ht -c phng ra c vn tc bng nhau (gn bng vn tc nh sng).
9.8. Mt l-ng cht phng x c khi l-ng m0. Sau 5 chu k bn r khi l-ng cht phng x
cn li l
C. m0/32;
D. m0/50
A. m0/5;
B. m0/25;
)
)
9.88. Cht phng x
) /0 pht ra tia I v bin i thnh /1 . Bit khi l-ng cc ht l mPb
= 205,9744u, mPo = 209,9828u, mI = 4,0026u. Nng l-ng ta ra khi mt ht nhn Po phn r l
A. 4,8MeV;
B. 5,4MeV;
C. 5,9MeV;
D. 6,2MeV
9.85. Cht phng x ) /0 pht ra tia I v bin i thnh /1 . Bit khi l-ng cc ht l mPb
= 205,9744u, mPo = 209,9828u, mI = 4,0026u. Nng l-ng ta ra khi 10g Po phn r ht l
A. 2,2.1010J; B. 2,5.1010J;
C. 2,7.1010J;
D. 2,8.1010J
9.86. Cht phng x
) /0 pht ra tia I v bin i thnh /1 . Bit khi l-ng cc ht l mPb
= 205,9744u, mPo = 209,9828u, mI = 4,0026u. Gi s ht nhn m ban u ng yn v s
phn r khng pht ra tia th ng nng ca ht I l
A. 5,3MeV;
B. 4,7MeV;
C. 5,8MeV;
D. 6,0MeV
9.87. Cht phng x
pht
ra
tia
I
v
bin
i
thnh
.
Bit khi l-ng cc ht l mPb
/0
/1
)
= 205,9744u, mPo = 209,9828u, mI = 4,0026u. Gi s ht nhn m ban u ng yn v s
phn r khng pht ra tia th ng nng ca ht nhn con l
A. 0,1MeV;
B. 0,1MeV;
C. 0,1MeV;
D. 0,2MeV
9.88. Cht phng x c chu k bn r 8 ngy m. Ban u c 1,00g cht ny th sau 1
ngy m cn li bao nhiu
A. 0,92g;
B. 0,87g;
C. 0,78g;
D. 0,69g
9.89. ng v )
sau
mt
chui
phng
x
I
v
bin
i
thnh
/1 . S phng x I v
trong chui l
A. 7 phng x I, 4 phng x
C. 10 phng x I, 8 phng x
B. 5 phng x I, 5 phng x
;
D. 16 phng x I, 12 phng x
25
12 Mg
37
17 Cl
X - 22
11 Na , ht nhn X l ht nhn no sau y?
C. 21 D ;
D. p
X - 37
18 Ar n , ht nhn X l ht nhn no sau y?
C. 31T ;
D. 42 He
9.59. Cho phn ng ht nhn 31T X - n , ht nhn X l ht nhn no sau y?
A. 11 H ;
B. 21 D ;
C. 31T ;
D. 42 He
9.60. Cho phn ng ht nhn 31 H 21H - n 17,6MeV , bit s Avgar NA = 6,02.1023 .
Nng l-ng to ra khi tng hp -c 1g kh hli l bao nhiu?
A. E = 423,808.103J.
B. E = 503,272.103J.
C. E = 423,808.109J.
D.E = 503,272.109J.
37
9.61. Cho phn ng ht nhn 17 Cl p-37
18 Ar n , khi l-ng ca cc ht nhn l m(Ar) =
36,956889u, m(Cl) = 36,956563u, m(n) = 1,008670u, m(p) = 1,007276u, 1u = 931MeV/c2. Nng
l-ng m phn ng ny to ra hoc thu vo l bao nhiu?
A.To ra 1,60132MeV.
B. Thu vo 1,60132MeV.
C. To ra 2,562112.10-19J.
D. Thu vo 2,562112.10-19J.
9.6. Nng l-ng ti thiu cn thit chia ht nhn 126 C thnh 3 ht I l bao nhiu? (bit mC
= 11, 9967u, mI = 4,0015u).
B. E = 7,2618MeV.
A. E = 7,2618J.
C. E = 1,16189.10-19J.
D.E = 1,16189.10-13MeV.
30
9.6. Cho phn ng ht nhn 27
13Al - 15 P n , khi l-ng ca cc ht nhn l mI = 4,0015u, mAl
= 26,97435u, mP = 29,97005u, mn = 1,008670u, 1u = 931Mev/c2. Nng l-ng m phn ng ny
to ra hoc thu vo l bao nhiu?
B. Thu vo 2,67197MeV.
A.To ra 4,275152MeV.
C. To ra 4,275152.10-13J.
D. Thu vo 2,67197.10-13J.
9.68. Ht I c ng nng KI = 3,1MeV p vo ht nhn nhm gy ra phn ng
30
27
13Al - 15 P n , khi l-ng ca cc ht nhn l mI = 4,0015u, mAl = 26,97435u, mP = 29,97005u,
mn = 1,008670u, 1u = 931Mev/c2. Gi s hai ht sinh ra c cng vn tc. ng nng ca ht n l
A. Kn = 8,8716MeV.
B. Kn = 8,9367MeV.
C. Kn = 9,2367MeV.
D. K n = 10,4699MeV.
Ch 8 : S phn hch
9.65. Chn cu ng. S phn hch l s v mt ht nhn nng
A. th-ng xy ra mt cch t pht thnh nhiu ht nhn nng hn.
B. Thnh hai ht nhn nh hn khi hp th mt ntron.
C. thnh hai ht nhn nh hn v vi ntron, sau khi hp th mt ntrron chm.
D. Thnh hai ht nhn nh hn, th-ng xy ra mt cch t pht.
9.66. Chn ph-ng n ng. ng v c th hp th mt ntron chm l:
B. ) U .
C. U .
D. U .
A. U .
9.67. Chn ph-ng n ng. Gi k l h s nhn ntron, th iu kin cn v phn
ng dy chuyn xy ra l:
A. k < 1.
B. k = 1.
C. k > 1;
D. k > 1.
9.68. Pht biu no sau y l khi ni v phn ng ht nhn?
A. Phn ng phn hch l phn ng ht nhn to ra hai ht nhn nh hn, c tnh phng
x.
B. Khi ht nhn nng hp th mt ntron v thnh 2 ht nhn trung bnh v to nng l-ng
ln.
C. Khi hai ht nhn rt nh kt hp vi nhau thnh ht nhn nng hn to nng l-ng.
D. Phn ng tng hp ht nhn v phn hch u to nng l-ng.
9.69. Pht biu no sau y l khi ni v phn ng phn hch?
A. Urani phn hch c th to ra 3 ntron.
B. Urani phn hch khi hp th ntron chuyn ng nhanh.
C. Urani phn hch to ra nng l-ng rt ln.
c
C. Ngun nhin liu thc hin phn ng nhit hch rt r kim, v l teri v
triti c sn trn ni cao.
D. phn ng nhit hch c -u im rt ln l to ra nng l-ng ln v bo v mi tr-ng tt
v cht thi rt sch, khng gy nhim mi tr-ng.
9.80. Phn ng ht nhn sau: Li H- ) He ) He . Bit mLi = 7,0144u; mH = 1,0073u; mHe4 =
4,0015u, 1u = 931,5MeV/c2. Nng l-ng to ra trong phn ng sau l:
A. 7,26MeV;
B. 17,42MeV;
C. 12,6MeV;
D. 17,25MeV.
)
9.81. Phn ng ht nhn sau: ( - ( ( . Bit mH = 1,0073u; mD = 2,0136u; mT =
3,0149u; mHe4 = 4,0015u, 1u = 931,5MeV/c2. Nng l-ng to ra trong phn ng sau l:
B. 17,6MeV;
C. 17,25MeV;
D. 15,5MeV.
A. 18,35MeV;
)
)
9.8. Phn ng ht nhn sau: Li H- He He . Bit mLi = 6,0135u ; mD = 2,0136u; mHe4 =
4,0015u, 1u = 931,5MeV/c2. Nng l-ng to ra trong phn ng sau l:
A. 17,26MeV;
B. 12,25MeV;
C. 15,25MeV;
D. 22,45MeV.
)
9.8. Phn ng ht nhn sau: Li H - He He. Bit mLi = 6,0135u; mH = 1,0073u; mHe3 =
3,0096u, mHe4 = 4,0015u, 1u = 931,5MeV/c2. Nng l-ng to ra trong phn ng sau l:
A. 9,04MeV;
B. 12,25MeV;
C. 15,25MeV;
D. 21,2MeV.
)
)
9.88. Trong phn ng tng hp hli: Li H- He He Bit mLi = 7,0144u; mH = 1,0073u;
mHe4 = 4,0015u, 1u = 931,5MeV/c2. Nhit dung ring ca n-c l c = 4,19kJ/kg.k-1. Nu tng
hp hli t 1g liti th nng l-ng to ra c th un si mt khi l-ng n-c 00C l:
C. 7,25. 105kg;
D. 9,1.105kg.
A. 4,25.105kg; B. 5,7.105kg;
* Cc cu hi v bi tp tng hp kin thc
9.85. Ht nhn triti (T) v teri (D) tham gia phn ng nhit hch sinh ra ht I v ht ntrn.
Cho bit ht khi ca ht nhn triti l [mT = 0,0087u, ca ht nhn teri l [mD = 0,0024u,
ca ht nhn X l [mI = 0,0305u; 1u = 931MeV/c2. Nng l-ng to ra t phn ng trn l bao
nhiu?
A. E = 18,0614MeV.
B. E = 38,7296MeV.
C. E = 18,0614J.
D. E = 38,7296J.
9.86. Cho ht prtn c ng nng KP = 1,8MeV bn vo ht nhn Li ng yn, sinh ra hai
ht Ic cng ln vn tc v khng sinh ra tia v nhit nng. Cho bit: mP = 1,0073u; mI =
4,0015u; mLi = 7,0144u; 1u = 931MeV/c2 = 1,66.1027kg. Phn ng ny thu hay to bao nhiu
nng l-ng?
A.To ra 17,4097MeV.
B. Thu vo 17,4097MeV.
-19
C. To ra 2,7855.10 J.
D. Thu vo 2,7855.10-19J.
9.87. Cho ht prtn c ng nng KP = 1,8MeV bn vo ht nhn |! ng yn, sinh ra hai
ht Ic cng ln vn tc v khng sinh ra tia v nhit nng. Cho bit: mP = 1,0073u; mI =
4,0015u; mLi = 7,0144u; 1u = 931MeV/c2 = 1,66.1027kg. ng nng ca mi ht mi sinh ra bng
bao nhiu?
B. KI = 9,60485MeV.
A. KI = 8,70485MeV.
C. KI = 0,90000MeV.
D. K I = 7,80485MeV.
9.88. Cho ht prtn c ng nng KP = 1,8MeV bn vo ht nhn Li ng yn, sinh ra hai
ht Ic cng ln vn tc v khng sinh ra tia v nhit nng. Cho bit: mP = 1,0073u; mI =
4,0015u; mLi = 7,0144u; 1u = 931MeV/c2 = 1,66.1027kg. ln vn tc ca cc ht mi sinh ra
bng bao nhiu?
A. vI = 2,18734615m/s.
B. vI = 15207118,6m/s.
C. vI = 21506212,4m/s.
D. vI = 30414377,3m/s.
9.89. Cho ht prtn c ng nng KP = 1,8MeV bn vo ht nhn Li ng yn, sinh ra hai
ht Ic cng ln vn tc v khng sinh ra tia v nhit nng. Cho bit: mP = 1,0073u; mI =
4,0015u; mLi = 7,0144u; 1u = 931MeV/c2 = 1,66.1027kg. ln vn tc gc gia vn tc cc ht
l bao nhiu?
A. 83045 ;
B. 167030 ;
C. 88015 .
D. 178030 .
c
f
9.1. Chn D.
9.2. Chn B.
9.3. Chn A.
9.4. Chn C.
9.5. Chn C.
9.6. Chn B.
9.7. Chn B.
9.8. Chn C.
9.9. Chn D.
9.10. Chn B.
9.11. Chn D.
9.12. Chn A.
9.13. Chn C.
9.14. Chn A.
9.15. Chn A.
9.16. Chn C.
9.17. Chn C.
9.18. Chn C.
9.19. Chn D.
9.20. Chn C.
9.21. Chn C.
9.22. Chn A.
9.23. Chn D.
9.24. Chn B.
9.25. Chn B.
9.26. Chn D.
9.27. Chn A.
9.28. Chn D.
9.29. Chn C.
9.30. Chn A.
9.31. Chn B.
9.32. Chn B.
9.33. Chn A.
9.34. Chn A.
9.35. Chn A.
9.36. Chn D.
9.37. Chn B.
9.38. Chn C.
9.39. Chn D.
9.40. Chn A.
9.41. Chn B.
9.42. Chn C.
9.43. Chn A.
9.44. Chn B.
9.45. Chn B.
9.46. Chn A
9.47. Chn A.
9.48. Chn A.
9.49. Chn A.
9.50. Chn D.
9.51. Chn B.
9.52. Chn C.
9.53. Chn C.
9.54. Chn C.
9.55. Chn D.
9.56. Chn A.
9.57. Chn D.
9.58. Chn A.
9.59. Chn B.
9.60. Chn C.
9.61. Chn B.
9.62. Chn B.
9.63. Chn B.
9.64. Chn C.
9.65. Chn C.
9. 66. Chn C.
9.67. Chn D.
9.68 Chn A.
9.69 Chn B.
9.70 Chn C.
9.71 Chn B.
9.72 Chn A.
9.73 Chn A.
9.74 Chn C.
9.75 Chn B.
9.76 Chn C.
9.77 Chn D.
9.78 Chn B.
9.79 Chn C
9.80 Chn B.
9.81 Chn A.
9.82 Chn D.
9.83 Chn A.
9.84 Chn B.
9.85 Chn A.
9.86 Chn A.
9.87 Chn B.
9.88 Chn C.
9.89 Chn D.
"#$! %&
9.1. Chn D.
VV: C ba trn u ng.
9.. Chn B.
VV: Ntron khng mang in.
9.. Chn A.
VV: ng v l nguyn t m ht nhn c cng prton nh-ng ntron hay s nuclon
khc nhau.
9.8. Chn C.
VV: Theo quy -c v k hi ht nhn nguyn t: Ht nhn nguyn t cu to gm Z
prton v (A Z) ntron -c kys hiu l .
9.5. Chn C.
VV: Ht nhn nguyn t -c cu to t cc prton v cc ntron.
9.6. Chn B.
VV: ng v l cc nguyn t m ht nhn ca chng c cng s prton, nh-ng khc
nhau s ntron.
9.7. Chn B.
VV: Khi l-ng nguyn t -c o bng cc n v: Kg, MeV/c2, u.
9.8. Chn C.
VV: Theo nh ngha v n c khi l-ng nguyn t: u bng
khi l-ng ca
mt ht nhn nguyn t Cacbon
9.9. Chn D.
VV: Ht nhn
c cu to gm: 92p v 146n.
9.10. Chn B.
VV: Khi l-ng ca mt ht nhn -c to thnh t nhiu nucln th b hn tng
khi l-ng ca cc nucln, hiu s m gi l
. S to thnh ht nhn to nng l-ng
t-ng ng E = mc2, gi l VV VV ca ht nhn (v mun tch ht nhn thnh cc
c
nucln th cn tn mt nng l-ng bng E). Ht nhn c nng l-ng lin kt ring E/A cng ln
th cng bn vng. Nng l-ng lin kt l nng l-ng ta ra khi cc nuclon lin kt vi nhau to
thnh ht nhn.
9.11. Chn D.
VV: Nng l-ng lin kt ca ht nhn 6 l:
[E [m.c2 ( m0 m)c2 {[ Z.mp ( A Z )mn ] m} c2 = 2,23MeV.
9.1. Chn A.
VV: Nng l-ng to ra khi tng hp -c mt ht I t cc nucln l
[E [m.c2 ((2.mp 2mn ) m )c2 . Nng l-ng ta ra khi to thnh 1mol kh Hli l:
E = NA.E = 2,7.1012J
9.1. Chn C.
VV: Ht nhn
0 c cu to gm: 27 prton v 33 ntron
9.18. Chn A.
VV: ht khi ca ht nhn
0 l:
[m m0 m [ Z.mp (A Z )mn ] m = 4,544u
9.15. Chn A.
VV: Xem h-ng dn v lm t-ng t cu 9.14.
9.16. Chn C.
VV: Xem nh ngi phng x.
9.17. Chn C.
VV: Xem tnh cht cc tia phng x.
9.18. Chn C.
VV: Xem tnh cht cc tia phng x.
9.19. Chn D.
VV: C 3 trn u ng.
9.0. Chn C.
VV: Vn tc tia anpha c 2.107m/s.
9.1. Chn C.
VV: Tia beta tr c kh nng m xuyn nh-ng ch c th qua l nhom dy c mm.
9.. Chn A.
VV: Tia + cng gi l electron d-ng.
9.. Chn D.
VV: Tia l sng in t, c b-c sng ngn hn tia X, c tnh cht ging tia X
nh-ng kh nng m xuyn mnh hn tia X.
9.8. Chn B.
a
VV: hoc
9.5. Chn B.
VV: phng x gim theo quy lut hm s m m.
9.6. Chn D.
VV: C 3 trn u ng.
9.7. Chn A.
VV: Tia - l lectron.
9.8. Chn D.
VV: C 3 trn u ng.
9.9. Chn C.
VV: Phng x l hin t-ng ht nhn nguyn t pht ra cc tia khng nhn thy v
bin i thnh ht nhn khc.
9.0. Chn A.
VV:
- Tia I l dng cc ht nhn nguyn t 42 He .
- Tia l dng electron, tia l dng pziton.
- Tia l sng in t.
c
9.1. Chn B.
VV: phng x l i l-ng c tr-ng cho tnh phng x mnh hay yu ca mt
l-ng cht phng x v -c o bng s phn r trong 1s. N cng bng s nguyn t N nhn vi
. H gim theo nh lut phng x ging nh- N: H( t ) H 0e at .
9.. Chn B.
VV: Cng thc tnh phng x: H t
dNt
aN t
dt
H0 2
t
T
9.. Chn A.
VV: Ph-ng trnh phn ng ht nhn: AZ X - AZ '' X , p dng nh lut bo ton
in tch v s khi ta c Z' = (Z + 1); A' = A.
9.8. Chn A.
VV: Ph-ng trnh phn ng ht nhn: AZ X - AZ '' X , p dng nh lut bo ton
in tch v s khi ta c Z' = (Z - 1); A' = A.
9.5. Chn A.
VV: Thc cht trong phng x ht prton bin i thnh ht ntron theo ph-ng
trnh - n e
9.6. Chn D.
VV: Tia I l dng cc ht nhn nguyn t Hli ) He , khi i qua in tr-ng gia hai
bn ca t in tia I b lch v pha bn m. Tia Ic kh nng ion ha khng kh rt mnh.
9.7. Chn B.
VV: Mt ng v phng x khng th phng ra ng thi ht v ht .
9.8. Chn C.
0,693
t
T
m0 m
= 12,2%.
m0
9.81. Chn B.
VV: phng x ca
thi gian 12,5ngy l
cn ti thi im t l H( t ) H 0 2
t
T
H0 H
= 93,75%, t- y ta tinh -c T = 3,8ngy.
H0
9.8. Chn C.
V V: Tnh chu k bn r T: Xem h-ng dn cu 8.41, phng x ban u H0 =
.N0; phng x ti thi im t = 12,5ngy l H( t ) H 0 2
9.8. Chn A.
t
T
= 3,58.1011Bq
206
82 Pb, mi phn r to ra mt nng l-ng
10
=
[E ( mPo m mPb)c2 = 5,4MeV. Nng l-ng to ra khi 10g
[E.
) Po phn r ht l E
210
210
84 Po -
2,5.1010J.
9.86. Chn A.
VV: Xem h-ng dn v lm t-ng t cu 9.44, gi ng nng ca Po l KPo, ca Pb
l KPb ca ht I l KI theo bo ton nng l-ng ta c KPb + KI KPo = E. p dng nh lut bo
ton ng PPo PPb P . Ban u ht nhn Po ng yn nn KPo = 0 v PPo 0 ta suy ra h
K Pb K [E
gii h ph-ng trnh ta -c KI = 5,3MeV v KPb = 0,1MeV.
2mPbK Pb 2m K
ph-ng trnh:
9.87. Chn A.
VV: Xem h-ng dn v lm t-ng t cu 9.46
9.88. Chn A.
VV: Xem h-ng dn v lm t-ng t cu 9.38
9.89. Chn A.
VV: Gi s ln phng x I l x, v s ln phng x - l y, ph-ng trnh phn r l
234
206
82Pb p dng nh lut b ton s khi ta c: 234 = x.4 + y.0 + 206 x = 7.
92 U - x. y.
p dng nh lut bo ton in tch ta c: 92 = x.2 + y.(-1) + 82 y = 4.
9.50. Chn D.
VV: Khi l-ng cc ht nhn khng bo ton.
9.51. Chn B.
VV: Xem cch lm cu 9.49.
9.5. Chn C.
VV: T-ng tc gia hai ht nhn. l phn ng ht nhn.
9.5. Chn C.
V V: Tng s khi (nuclon) trong phn ng lun d-ng, bng tng 2 ln s khi
tr-c hay sau phn ng.
9.58. Chn C.
VV: ng l-ng cc tng cng cc ht nhn lun khc khng.
9.55. Chn D.
VV: C 3 trn u ng
9.56. Chn A.
V V: Xt phn ng ht nhn: 199 F11p-168 O AZ X , p dng nh lut bo ton in
tch v nh lut bo ton s khi ta -c: Z = 2, A = 4. Vy ht nhn 24 X chnh l ht nhn
4
2 He (ht I).
9.57. Chn D.
VV: Xem h-ng dn v lm t-ng t cu 9.56
9.58. Chn A.
VV: Xem h-ng dn v lm t-ng t cu 9.56
9.59. Chn B.
VV: Xem h-ng dn v lm t-ng t cu 9.56
9.60. Chn C.
VV: Mun tng hp -c 1g kh Hli ta phi thc hin
1
N A phn ng. Tng nng
4
l-ng to ra l E = 423,808.109J.
9.61. Chn B.
37
VV: Xt phn ng: 37
17 Cl p-18 Ar n
Tng khi l-ng cc ht nhn tr-c phn ng l M0 = mCl + mp = 37,963839u.
Tng khi l-ng cc ht nhn sau phn ng l M = mAr + mn = 37,965559u.
Ta thy M0 < M suy ra phn ng thu nng l-ng v thu vo mt l-ng E21,60132MeV.
9.6. Chn B.
VV: Xem h-ng dn v lm t-ng t cu 9.60 vi phn ng ht nhn: 126 C [E - 3 .
c
9.6. Chn B.
30
VV: Xem h-ng dn v lm t-ng t cu 9.61 vi phn ng ht nhn: 27
13 Al - 15 P n
9.68. Chn C.
30
V V: Xt phn ng ht nhn 27
13Al - 15 P n Xem h-ng dn v lm t-ng t cu
9.56 ta thy phn ng thu vo E = 2,7MeV. ng nng ca ht n l Kn = mnvn2/2, ng nng
ca ht P l KP= mPvP2/2, theo bi ra vn = vP suy ra Kn/KP = mn/mP.
Theo nh lut baor ton nng l-ng KI + E = Kn + KP Kn = 0,013MeV, v Kn =
0,387MeV.
9.65. Chn C.
VV: Xem s phn hch.
9.66. Chn C.
VV: Ch c U235 hp th ntron chm s sy ra phn hch.
9.67. Chn D.
VV: iu kin phn ng dy chuyn k > 1
9.68. Chn A.
VV: Hai ht nhn to ra sau phn hch c th l ht nhn khng c tnh phng x.
9.69. Chn B.
VV: Xem s phn hch.
9.70. Chn C.
VV: Hai ht nhn to thnh do phn hch c th l bn.
9.71. Chn B.
VV: Phn ng phn hch ch kim sot -c khi k = 1.
9.7. Chn A.
VV: 1/ a/ S ht nhn urani trong 1 kg l : N = m.NA /A = 25,63.1023 ht.
Nng l-ng to ra : Q = N.200MeV = 5,13.1026 MeV = 8,21.1013 J .
9.7. Chn A.
VV: Do hiu sut nh my l 20% => P = 500 000KW cn phi c mt cng sut
bng :
P' = 100P/20 = 5P . Nhit l-ng tiu th 1 nm : Q = 5P.365.24.3600 = 7,884.106 J.
S ht nhn phn d l : N = Q/200MeV = 2,46.1027 ht .
Khi l-ng ht nhn t-ng ng l: m = N.A/NA = 961kg.
9.78 Chn C.
VV: H s nhn ntron lun bng 1.
9.75. Chn C.
VV: Phn ng nhit hch sy ra nhit rt cao.
9.76. Chn C.
VV: Xem hai loi phn ng ht nhn to nng l-ng.
9.77. Chn D.
VV: Xem iu kin c phn ng nhit hch.
9.78. Chn B.
VV: Xem cu 9.77.
9.79. Chn C.
VV: teri v triti c sn trong n-c.
9.80. Chn B.
VV: Tm ht khi, sau tm nng l-ng to ra ca phn ng.
9.81. Chn A.
VV: Xem cch lm cu 9.80.
9.8. Chn D.
VV: Xem cch lm cu 9.80.
9.8. Chn A.
VV: Xem cch lm cu 9.80.
9.88. Chn B.
VV: Tm nng l-ng to ra ca phn ng l Q1. Tm nhiu l-ng cn un si 1kg
n-c l Q2.
Khi l-ng n-c un l m = Q1/Q2.
c
9.85. Chn A.
VV: Phn ng xy ra theo ph-ng trnh: 31T 21D - n
Tng ht khi tr-c phn ng l M0 = mT + mD.
Tng ht khi sau phn ng l M = mI + mn. ht khi ca n bng khng.
Phn ng to ra E = (M - M0)c2 = 18,0614MeV.
9.86. Chn A.
VV: Xt phn ng 11 p 73 Li - 2
Tng khi l-ng ca cc ht nhn tr-c phn ng l: M0 = mp + mLi = 8,0217u.
Tng khi l-ng ca cc ht nhn sau phn ng l: M = 2mI = 8,0030u.
Ta thy M0 > M suy ra phn ng l phn ng to nng l-ng, v to ra mt l-ng: E = (M0 M)c2 = 17,4097MeV.
9.87. Chn B.
VV: Xem h-ng dn v lm t-ng t cu 8.62, theo bo ton nng l-ng ta c Kp +
E = 2.KI suy ra KI = 9,60485MeV.
9.88. Chn C.
V V: Xem h-ng dn v lm t-ng t cu 8.62 v 8.63. ng nng ca ht I -c
tnh theo cng thc K
1
m v 2 v
2
2.9,60485MeV
4,0015.931MeV / c2
2K
m
2.9,60485MeV
4,0015u
2.9,60485
= 21506212,4m/s.
4,0015.931
9.89. Chn D.
VV: Theo nh lut bo ton ng l-ng: # #
V hnh, ch P
# # .
P
P
PP
T hnh v ta -c:
pP pI p pI .p cos()
m #
3 . Nn: cos
p ( cos) ;
mP K P
=> = 176030 .
m P
P