B TI CHNH HC VIN TI CHNH

CNG BI GING
Mn hc

TI CHNH TIN T
TCTT. 512

CHNG TRNH O TO THC S

1. KINH T TI CHNH NGN HNG. M S: 60.31.12 2. TI CHNH V NGN HNG. M S: 60.34.20

Ngi bin son: PGS. TS Phm Ngc nh

H Ni 2009

CHUYN 1 NHNG VN C BN V TI CHNH TIN T 1. S tit ca Chuyn : Trong : 8 tit 5 tit l thuyt 3 tit tho lun/t hc 2. Mc tiu, yu cu: - Cung cp cho hc vin cao hc nhng kin thc c bn v ti chnh- tin t c m rng, nng cao v cp nht nhng vn l lun v ti chnh (quan nim, chc nng); v tin t (cc hc thuyt v tin t; cung cu tin t). - Tip cn vn pht trin ti chnh v n nh tin t i vi tng trng kinh t. 3. Ni dung ca Chuyn 1: NHNG VN C BN V TI CHNH TIN T
1.1. NHNG VN C BN V TI CHNH

1.1.1. Quan nim v ti chnh trong nn kinh t th trng (KTTT) 1.1.1.1. Cc trng phi khc nhau trong quan nim v ti chnh a. Quan nim v ti chnh cc nn KTTT pht trin (Ch yu l ca cc hc gi Anh - M - Php) - Theo ngha hp: + L thanh ton. + L thu nhp. - Theo ngha rng: + L vn tin t, chu chuyn tin t + L ngh thut cung cp phng tin, cch thc chi tr.

+ L phn b, b tr cc ngun lc cho cc yu cu ca nn kinh t thng qua s dng cc qu tin t. - Nhn xt: + Ti chnh c cc hc gi quan nim l c th, trc din, thc dng v a dng; c trng thi tnh v ng. + Ti chnh l cch thc to dng, phn b v s dng ngun lc ti chnh ca tng ch th trong nn kinh t nhm t mc tiu ti u. b. Quan nim v ti chnh trong nn KT KHH tp trung (Ch yu l ca cc hc gi kinh t Lin X c) - Nh nc l ch th duy nht ca qu trnh sn xut; cc thnh phn kinh t phi Nh nc khng c tha nhn ti chnh ca cc nc x hi ch ngha ch xoay quanh Nh nc. - Ti chnh ra i do: (i) Sn xut H T (ii) Nh nc - L h thng cc quan h phn phi TSPXH; n l phm tr phn phi. - Nhn mnh n bn cht giai cp ca ti chnh. c. Quan nim v ti chnh trong nn kinh t chuyn i (Ch yu l quan nim ca cc hc gi Trung Quc) - Xut pht im nghin cu khi nim ti chnh l quan h gia Chnh ph v th trng. - Cch tip cn ti chnh. - Theo trng phi chnh thng: + Ti chnh l hot ng kinh t ca Nh nc. + Ti chnh l mt phm tr phn phi, phn phi mang tnh tp trung ca Nh nc. + Khi nim ti chnh ca phi chnh thng.

d. Quan nim v ti chnh hin ang c ging dy mt s trng i hc nc ta. - u cp n ngun ti chnh. - Vn chu nh hng l lun ti chnh X Vit nn c bn quan nim v ti chnh khng thay i nhiu. - Khi nim ph bin: Ti chnh l quan h phn phi di hnh thc gi tr gn lin vi vic to lp, s dng cc qu tin t p ng cc nhu cu ca cc ch th trong x hi. - Nhn xt: + Cha thot c t duy l lun c. + Cha ch n tnh khoa hc ng dng. + Cn c khong cch so yu cu pht trin ca nn kinh t trong bi cnh ton cu ho. 1.1.1.2. Quan nim v ti chnh trong nn kinh t th trng Vit Nam a. c im v phm vi hot ng ca ti chnh trong nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha Vit Nam - c im ca nn kinh t v c ch qun l kinh t. - c im v phm vi hot ng ca ti chnh. b. Quan nim v ti chnh trong nn kinh t th trng Vit Nam - Ngun lc ti chnh. - Phng thc to lp - s dng cc ngun lc ti chnh nhm t ti tnh hiu qu trong qu trnh huy ng phn b - s dng ngun lc v phn phi kt qu t c. - Khi nim: Ti chnh l phng thc huy ng, phn b, s dng cc ngun lc ti chnh nhm ti u ho cc mc tiu t ra ca mi ch th trong x hi. 5

1.1.2. Chc nng ca ti chnh 1.1.2.1. Khi qut mt s quan nim v chc nng ca ti chnh a. Trong nn kinh t th trng pht trin - Chc nng ca ti chnh cng. - Chc nng ca ti chnh cng ty/doanh nghip. - Chc nng ca ti chnh dn c. b. Trong nn KT KHH tp trung - Chc nng phn phi. - Chc nng gim c. c. Trong nn kinh t chuyn i - Chc nng phn b ti nguyn. - Chc nng phn phi thu nhp. - Chc nng n nh v pht trin. - Chc nng cng bng v hiu qu. d. Nhn xt - Chc nng ca ti chnh c nhn thc l rt khc nhau gia cc nn kinh t. - Nguyn nhn ca s khc nhau ch yu l: (i) Tc nhn th trng trong cc nn kinh t c mc ch khng nh nhau. (ii) Vai tr ca Nh nc l khng ging nhau. (iii) Cch tip cn vn l khc nhau. 1.1.2.2. Chc nng ca ti chnh trong nn kinh t th trng Vit Nam - Chc nng phn b ngun lc. - Chc nng phn phi. - Chc nng gim c. 6

1.2.3. Pht trin ti chnh vi tng trng kinh t - Quan nim v pht trin ti chnh v cc ch tiu nh gi. - Tng trng kinh t: GDP; cht lng tng trng v s bn vng. - Quan h gia pht trin ti chnh v tng trng kinh t. (Lu n ri ro tim tng ca pht trin ti chnh). 1.2. NHNG VN C BN V TIN T 1.2.1. S pht trin ca tin t trong nn kinh t th trng 1.2.1.1. Cc yu t tc ng n s pht trin ca tin t - S pht trin ca sn xut v trao i hng ho. - S pht trin ca cc nh ch tn dng - S pht trin ca khoa hc cng ngh v mc ng dng trong cc TCTDg. 1.2.1.2. Qu trnh pht trin ca tin t - Tin l hng ho thng thng. - Tin c km gi tr (km, ng). - Tin c c gi tr (bc, vng). - Tin du hiu (du hiu thng thng, du hiu gi tr hin i). 1.2.1.3. Khi nim tin t theo quan im hin i. 1.2.1.4. Xu hng pht trin ca cc loi tin trong kinh t th trng - Tin vng dn ra khi lu thng. - Tin chuyn khon v cc phng tin chi tr khc tng ln. - Tin mt ngy cng gim. - Xu hng s dng cc ng tin chung. 1.2.2. Cc hc thuyt v tin t 1.2.2.1. Hc thuyt ca Karl Marx 7

1.2.2.2. Hc thuyt s lng tin t th s (Irving Fisher) 1.2.2.3. Hc thuyt ca Keynes 1.2.2.4. Hc thuyt s lng tin t hin i ca Friedmen. 1.2.3. Cung v cu tin t 1.2.3.1. Cung tin t - Khi nim v mc cung tin t. - Khi tin trong lu thng. - Cc tc nhn cung tin (NHTW, NHTM...) - Nhn t nh hng n cung tin t. 1.2.3.2. Cu tin t - Khi nim v mc cu tin t. - Thnh phn ca cu tin t. - Hm cu tin t. - Nhn t nh hng n cu tin t. 1.1.3.3. Cn i cung v cu tin t 1.2.4. n nh tin t 1.2.4.1. Khi nim v iu kin n nh tin t. 1.2.4.2. n nh tin t trong iu kin lm pht. 1.2.4.3. n nh tin t trong iu kin thiu pht. 4. Ti liu tham kho chnh - Nghin cu l lun ti chnh v h thng ti chnh trong kinh t th trng. ti NCKH cp B Ti chnh- 2006, ch nhim PGS. TS Nguyn Th Mi. Cc ni dung: + Khi nim, bn cht. + Vai tr ca ti chnh. - Gio trnh: 8

+ L thuyt ti chnh - Hc vin Ti chnh. Nxb Ti chnh, 2005. Chng 1. Nhng vn c bn v ti chnh + L thuyt ti chnh - B Ti chnh (D n Vit Php). Nxb Lao ng X hi, 2007. Chng 1. Ti chnh v h thng ti chnh + Nhp mn ti chnh - tin t - i hc Kinh t TP. H Ch Minh. Nxb i hc Quc gia TP. H Ch Minh, 2006. Chng 1. Nhng vn c bn v phm tr ti chnh Chng 2. Nhng l lun c bn v tin t. + L thuyt tin t - Hc vin Ti chnh. Nxb Ti chnh, 2007. Chng 1. Tin v cung cu tin + Bi 1.2. Pht trin ti chnh vi tng trng v pht trin kinh t. Tp bi ging ca Chng trnh ging dy kinh t Fulbright, nin kho 2005 2006. 5. Cu hi: 1. Phn tch mi quan h gia cc chc nng ca phm tr ti chnh. 2. Vai tr ca ti chnh i vi tng trng kinh t. 3. Vn n nh tin t vi tng trng kinh t.

CHUYN 2 H THNG TI CHNH TRONG NN KINH T TH TRNG 1. S tit ca Chuyn : Trong : 5 tit 3,5 tit l thuyt 1,5 tit tho lun/t hc 2. Mc tiu, yu cu: - Gip cho hc vin thy c s pht trin trong nhn thc quan nim v h thng ti chnh, cu trc, chc nng v vai tr ca n trong nn kinh t th trng. - Nm c s cn thit cho vic can thip ca Nh nc v vai tr ca Nh nc ta trong vic pht trin h thng ti chnh Vit Nam. 3. Ni dung ca Chuyn 2: H THNG TI CHNH TRONG NN KINH T TH TRNG
2.1. KHI NIM H THNG TI CHNH

2.1.1. im qua cc quan nim v h thng ti chnh a. Quan nim cc nn kinh t th trng (Ch yu Anh, M...) - Thng khng a ra khi nim , ch cp n h thng ti chnh trn c s cc b phn cu thnh ca chng. - Cc hc gi (Anh, M, Php...) quan nim h thng ti chnh l cmy, gm cc t chc tham gia vo vic lu chuyn ngun lc ti chnh trong nn kinh t t ni tha sang ni thiu. - Cc hc gi khng quan nim h thng ti chnh nh l gm (i) cc khu ti chnh hay (ii) ti chnh ca cc khu vc kinh t. b. Quan nim nn kinh t k hoch ho (ch yu Lin X c) - H thng ti chnh l tng th cc quan h ti chnh hin hu trong phm vi mt phng thc kinh t - x hi no , trn c s cc quan h y, cc qu tin t c hnh thnh v s dng. 10

- H thng ti chnh l tng th cc khu ti chnh x hi ch ngha v cc c quan qun l cc khu . - Cu thnh ca h thng ti chnh x hi ch ngha. c. Quan nim nn kinh t chuyn i (ch yu Trung Quc) - H thng ti chnh l tng ho cc khu ti chnh tng i c lp nhng li c lin quan n nhau trong lnh vc cc quan h phn phi ti chnh ca Nh nc. - Cc khu ca h thng ti chnh. d. Quan nim h thng ti chnh Vit Nam hin nay - cc trng i hc kinh t, tuy c mt s khc bit, song v c bn h thng ti chnh c quan nim l tng th cc lung vn ng ca cc ngun ti chnh trong cc lnh vc khc nhau ca nn kinh t quc dn, nhng c mi quan h hu c vi nhau v vic hnh thnh v s dng cc qu tin t cc ch th kinh t - x hi hot ng trong cc lnh vc . - Cc khu ca h thng ti chnh nc ta. e. Nhn xt tng qut - C s khc bit ln v quan nim h thng ti chnh, t dn n s khc bit v cu trc, chc nng, s mnh ca h thng ti chnh gia cc nn kinh t. - Quan nim v h thng ti chnh Vit Nam cn nhiu bt cp, nht l khi chuyn sang nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha v m ca, hi nhp tch cc, ch ng vi th gii; kh phn bit gia quan nim ti chnh v h thng ti chnh, cng nh pht sinh mu thun v mt h thng. 2.1.2. Khi nim h thng ti chnh - H thng ti chnh l mt c my lun chuyn ngun vn trong nn kinh t; n l mt chnh th bao gm cc b phn cu thnh thc hin vic lun chuyn cc ngun ti chnh trong nn kinh t.

11

- Theo ngha hp: H thng ti chnh l mt chnh th gm (i) cc ch th ti chnh (ii) th trng ti chnh (iii) cng c ti chnh - nhng cu thnh trc tip thc hin lun chuyn ngun ti chnh trong nn kinh t. - Theo ngha rng: H thng ti chnh l mt chnh th, bao gm (i) cc ch th ti chnh (ii) th trng ti chnh (iii) cng c ti chnh v (iv) c s h tng ti chnh (h tng k thut, h tng php l, h tng thng tin...).
2.2. CU TRC, CHC NNG, VAI TR CA H THNG TI CHNH

2.2.1. Cu trc h thng ti chnh - Cc ch th ti chnh. - Cng c ti chnh. - Th trng ti chnh. - C s h tng ti chnh. 2.2.2. Chc nng ca h thng ti chnh - Lm cu ni gia tit kim v u t. - Hn ch cc ri ro. - nh gi, gim st v nh hng cc hot ng kinh t. - Vn hnh h thng thanh ton. 2.2.3. Vai tr ca h thng ti chnh - Khuyn khch tit kim. - Khuyn khch u t. - Thc y sn xut v trao i hng ho. - Tng cng hiu qu v tng trng kinh t. - Ci thin i sng kinh t - x hi.
2.3. NH NC VI VIC PHT TRIN H THNG TI CHNH.

2.3.1. C s cho s can thip ca Nh nc

12

- Nhng tht bi ca th trng. - Kin to th trng. 2.3.2. Vai tr ca Nh nc trong vic pht trin h thng ti chnh Vit Nam - Vai tr kinh t ca Nh nc, mi quan h tay ba: Nh nc NHTMNN DNNN. - S hu Nh nc trong h thng ti chnh. - p ch (kim ch, hn ch) ti chnh. - Hnh thnh cc t chc ti chnh chuyn bit. - C s h tng php l cho vic pht trin h thng ti chnh - Nhng lu : + Vic xy dng h thng th ch cn bt u bng vic: . Xo b hay sa cha nhng th ch cn tr. . Xy dng nhng th ch mi cn thit cho s pht trin ca h thng ti chnh. + nh gi ng s cn thit v mc ca nhng can thip ca Nh nc, c bit cn tch bch 2 chc nng: . Qun l Nh nc. . Kinh doanh. + Hi ho ho cc tiu chun quc t. 4. Ti liu tham kho chnh - Nghin cu l lun v ti chnh v h thng ti chnh trong kinh t th trng. ti nghin cu khoa hc cp B Ti chnh Ch nhim: PGS. TS Nguyn Th Mi Cc ni dung: + Quan nim v h thng ti chnh

13

+ Cu trc, chc nng, vai tr ca h thng ti chnh. - Gio trnh: + L thuyt ti chnh: Hc vin Ti chnh. Nxb Ti chnh, 2005. Chng 1. Phn h thng ti chnh + Nhp mn ti chnh tin t: i hc Kinh t TP. H Ch Minh. Nxb i hc quc gia TP. H Ch Minh, 2006. Chng 1. Phn h thng ti chnh + L thuyt ti chnh. D n ti chnh Php Vit. Nxb Lao ng - x hi, 2007. Chng 1. Phn h thng ti chnh + Bi 11. Gii thiu h thng ti chnh Bi 18. Xy dng th ch cho ti chnh pht trin. Chng trnh ging dy kinh t Fulbright, nin kho 2005 2006. 5. Cu hi: 1. Trnh by cu trc v phn tch mi quan h gia cc nh ch trung gian ti chnh vi th trng ti chnh trong h thng ti chnh. 2. Phn tch vai tr ca Nh nc trong vic pht trin h thng ti chnh Vit Nam hin nay.

14

CHUYN 3 T DO HO TI CHNH 1. S tit ca Chuyn : Trong : 5 tit 3,5 tit l thuyt 1,5 tit tho lun/t hc 2. Mc tiu, yu cu: - Tip cn nhng vn c bn v TDH ti chnh trong xu th ton cu ho (quan nim, s cn thit, c hi v thch thc, iu kin t do ho ti chnh). - Gip cho ngi hc nm vng ni dung v trnh t t do ho ti chnh cng nh thc trng TDH ti chnh Vit Nam. 3. Ni dung ca chuyn 3 T DO HO TI CHNH
3.1. MT S VN C BN V T DO HO TI CHNH

3.1.1. Quan nim v t do ho ti chnh - Khi nim: T do ho ti chnh l qu trnh to ra c ch vn hnh m trong cc lung vn c t do vn ng theo quan h cung cu trn th trng. - i nghch vi t do ho ti chnh l p ch ti chnh (kim ch, hn ch ti chnh): Nh nc kim sot cht ch cc hot ng ca h thng ti chnh. - Bn cht ca t do ho ti chnh. 3.1.2. S cn thit phi t do ho ti chnh T do ho ti chnh l cn thit do: - Khc phc cc hn ch ca p ch ti chnh, p ng i hi ca tng trng kinh t, tng sc mnh ti chnh quc gia.

15

- Yu cu ca p lc cnh tranh, thc y cc t chc ti chnh hot ng hiu qu. - Tng cht lng, a dng ho v gim chi ph cc dch v ti chnh. - Yu cu ca tng cng chuyn giao cng ngh, gim thiu ri ro. - To iu kin thit lp chnh sch kinh t v m c hiu qu. - Thc y tin trnh t do ho kinh t, t do ho thng mi v ngoi thng. 3.1.3. C hi v thch thc ca t do ho ti chnh a. C hi - Lm tng ngun vn trn th trng ni a, tip cn vn nc ngoi d hn v vn c phn b hiu qu hn. - Thc y s pht trin ca h thng ti chnh ni a. - Gim chi ph vn thng qua a dng ho ri ro. - Thc y chuyn giao cng ngh, b quyt kinh doanh, o to ngun nhn lc. - Thc y ci cch th ch, nng cao k lut i vi cc chnh sch ca Chnh ph. b. Thch thc - Do h thng ti chnh cha pht trin, nng lc cnh tranh thp d dn n thm ho i vi h thng ti chnh v nn kinh t quc gia. - Nn kinh t c s gim st yu ca Chnh ph d c nguy c khng hong ti chnh - tin t, suy thoi kinh t, mt n nh chnh tr - x hi. - Tnh khng hon ho ca th trng vn quc t tc ng mnh n th trng vn ni a. - Nhng thay i mang tnh chu k cc nc cng nghip pht trin tc ng tiu cc n h thng ti chnh ni a.

16

3.1.4. iu kin t do ho ti chnh - Vai tr ca Nh nc cng s ph hp v mc tiu, gii php ca cc chnh sch v m. - S vng mnh ca cc ch nh ti chnh v th trng tin t cng s pht trin ca th trng vn. - Phi c h thng thit ch an ton v gim st ti chnh. - H thng thanh ton ngn hng, dch v h tr th trng c HH. - Nng lc iu hnh chnh sch ti chnh, tin t theo nguyn tc th trng c nng cao. - C trnh t v l trnh t do ho ti chnh ph hp.
3.2. NI DUNG V TRNH T T DO HO TI CHNH

3.2.1. Trnh t t do ho ti chnh

TRNH T T DO HO TI CHNH

T do ho ti chnhGim d tr bt bucB kim sot li suta dng ho s huTng cnh tranhB tn dng ch nh

Gim thm ht ngn sch

T do ho ti khon vn

Ci cch thng mi

Qun l t gi hi oi

- i vi cc nc thc hin chuyn i sang nn kinh t th trng, t do ho ti chnh l bc cui cng ca qu trnh t do ho kinh t (t do ho gi c; t do ho ni ngoi thng; t do ho u t, kinh doanh v t do ho ti chnh). 17

- T do ho ti chnh phi thc hin theo mt l trnh hp l: + T do ho ti khon vn nn l bc i sau cng ca t do ho ti chnh. + Cc ci cch tin cn thc hin trc phc v cho t do ho ti khon vn. + Trong cc ci cch tin th ci cch khu vc Chnh ph v khu vc ti chnh l quan trng. 3.2.2. Ni dung t do ho ti chnh 3.2.2.1. T do ho ti chnh ni a - Ni dung: Xo b kim sot li sut, phn b tn dng v tin gi nc ngoi. - Mc t do ho ti chnh ni a. 3.2.2.2. T do ho li sut - Ni dung: + Li sut phi do th trng quyt nh. + Li sut phi l li sut thc dng. + Phi gn lin vi ci cch c cu. - T do ho li sut c coi l ht nhn ca t do ho ti chnh: + Phi cn nhc thi im bt u, tin t do ho li sut cho ph hp. + Trnh t, phng thc tin hnh t do ho li sut ca cc cng c ti chnh hp l. + T do ho li sut phi: . Thc y v kim sot qu trnh lun chuyn vn. . Nng cao hiu qu phn b v s dng vn. . Chnh ph phi kim sot qu trnh t do ho li sut. . Cn pht trin mt th trng tin t hiu qu. 3.2.2.3. T do ho ti chnh quc t T do ho ti chnh quc t l loi b s kim sot cc lung vn lun chuyn gia cc nc cng nh loi b hn ch trong qun l ngoi hi (chuyn i cc ng tin). 18

a. T do ho t gi hi oi - T do ho t gi hi oi: + V c bn, t gi do th trng quyt nh, ni lng s can thip ca Nh nc vo qu trnh xc nh t gi. + T gi ngy cng phn nh st thc t quan h cung - cu v ngoi t trn th trng, tng bc m rng th trng chnh thc, thu hp th trng ngoi t phi chnh thc. + Thc hin chnh sch t gi linh hot c iu tit, n nh, khng gy bin ng ln lm nh hng n cc cn i v m. - Tc ng ca t do ho t gi hi oi: + Gp phn thc y v kim sot qu trnh lun chuyn cc lung vn quc t. + Gp phn n nh mi trng kinh t v m, to iu kin cho qu trnh t do ho kinh t, thc y qu trnh t do ho thng mi. + Gp phn hn ch cc ri ro ca t do ho kinh t, t do ho ti chnh. - iu kin: + C d tr ngoi t mnh, a dng ho c cu cc ng tin ca qu d tr ngoi t to sc mnh iu tit ln. + Xc nh t gi da vo r ngoi t gip phn tn, phng trnh ri ro. + Hon thin c ch qun l ngoi hi. + Hon thin th trng tin t lin ngn hng, a dng ho cc nghip v kinh doanh tin t; thc y s pht trin ca th trng ti chnh, trnh nhng bin ng kh lng. + Phi hp cht ch t gi vi cc cng c ti chnh khc (thu, li sut...) pht huy tc dng ca h thng cng c ti chnh trong t do ho ti chnh. 19

b. T do ho ti khon vn - T do ho ti khon vn l: + Cc dng vn c t do di chuyn vo v ra i vi hot ng u t nc ngoi cng nh hot ng tn dng nc ngoi. + G b cc kim sot i vi dng vn chy vo cng nh chy ra khi nn kinh t. - Li ch ca t do ho ti khon vn: + Li ch tnh. + Li ch ng. + Nhp khu cc dch v ti chnh nc ngoi v lm tng hiu qu ca h thng ti chnh trong nc. - Mt tri ca t do ho ti khon vn: + D dn ti khng hong ti chnh. + Vn bt cn xng thng tin cng nghim trng trn th trng ti chnh quc t. + Cng ngh thng tin v vin thng lm gim khong cch v kinh t v thc y giao dch ti chnh xuyn quc gia nhng mt tri l th trng ti chnh quc t v th li cng chu tc ng mnh ca nhng phn ng ca cc nh u t v giao dch ngoi d kin ca th trng. T do ho ti khon vn c thc hin giai on cui cng ca t do ho ti chnh. Trong t do ho ti khon vn cn thn trng v qun l ri ro cao nn: + T do ho cc dng vn di hn trc (FDI, u t c phiu) + Tip n mi t do ho cc dng vn ngn hn (t do ho thng mi, tn dng t cc nh ch ngn hng v phi ngn hng; cc cng c tin t; cc cng c phi sinh). 20

3.3. T DO HO TI CHNH VIT NAM

3.3.1. nh hng - c tin hnh theo l trnh v bc i ch ng, thn trng, hiu qu m bo n nh kinh t v m. - c coi l phng tin, khu t ph v c tin hnh trc mt bc trong tin trnh i mi c ch qun l kinh t, phc v hi nhp v pht trin. - Nm trong s gim st cht ch ca Nh nc bng php lut, cng c iu tit kinh t, m bo an ninh ti chnh, tin t. - Tin hnh cng t do ho kinh t, t do ho thng mi. 3.3.2. Kt qu t c v tn ti - Kt qu t c. - Tn ti. 3.3.3. Gii php ch yu. 4. Ti liu tham kho ch yu. - K yu Hi tho khoa hc T do ho ti chnh: Xu th v gii php chnh sch Ngn hng Nh nc Vit Nam. Nxb Vn ho Thng tin, H Ni 2007. - T do ho ti chnh - cng bi ging Chng trnh ging dy kinh t Fulbright, Nin kho 2005 2006 - T do ho ti chnh v qun l cc lung vn vo: C hi v thch thc cho Vit Nam trong th gii ton cu ho. Jonathan Pincus- UNDP. - Hon thin cc gii php ti chnh thch ng vi xu th t do ho kinh t Vit Nam. Lun n TS ca Nguyn Th Thanh Hoi 2003. 5. Cu hi 1. Nhng khc bit cn bn gia t do ho ti chnh v p ch (kim ch, hn ch) ti chnh. 2. Phn tch mt tri ca t do ho ti chnh v ch ra nhng iu kin cn thit thc hin t do ho ti chnh. 3. Ti sao t do ho ti khon vn phi c thc hin giai on cui cng ca l trnh t do ho ti chnh? 21

CHUYN 4 AN NINH TI CHNH 1. S tit ca Chuyn : Trong : 5 tit 3,5 tit l thuyt 1,5 tit tho lun/t hc 2. Mc tiu, yu cu: - Tip cn nhng ni dung c bn v an ninh ti chnh trong bi cnh hi nhp kinh t quc t (bn cht, tiu thc nh gi, cng c m bo, ni dung ch yu ca an ninh ti chnh). - Nm c nhng c hi v thch thc ca ton cu ho, t do ho thng mi i vi an ninh ti chnh nc ta. 3. Ni dung ch yu ca chuyn 4 AN NINH TI CHNH
4.1. BN CHT CA AN NINH TI CHNH

4.1.1. Bn cht ca an ninh ti chnh - Khi nim an ninh ti chnh: An ninh ti chnh ch mt tnh trng ti chnh n nh, an ton, vng mnh, khng b khng hong, c kh nng ngn nga chng mt cch hiu qu nhng tc ng tiu cc bn trong v t nc ngoi, nht l trong qu trnh hi nhp kinh t quc t. + n nh ti chnh. + An ton ti chnh. + Nn ti chnh vng mnh - Bn cht ca an ninh ti chnh. Mt tri ca an ninh ti chnh, kt qu nng n nht phn nh mc cao nht ca s mt an ninh ti chnh l khng hong ti chnh.

22

 hiu bn cht ca an ninh ti chnh, c th nghin cu bn cht ca khng hong ti chnh. Khng hong ti chnh gn vi s mt cn i v ti chnh v thng l gn vi ngha v phi thanh ton ln hn rt nhiu phng tin dng thanh ton ti mt thi im no . Mt s dng khng hong ti chnh ph bin: - Khng hong ngn sch Nh nc - Khng hong n quc gia - Khng hong th trng ti chnh - Khng hong tin t 4.1.2. Phn loi an ninh ti chnh - Theo cp (hay phm vi) qun l. - Theo lnh vc. - Theo chc nng ti chnh. - Theo phm vi a l. - Theo mc .
4.2. C S NH GI V M BO AN NINH TI CHNH

4.2.1. Cc tiu thc nh gi an ninh ti chnh - c im ca h thng tiu ch nh gi an ninh ti chnh. - Yu cu thit lp h thng tiu ch nh gi an ninh ti chnh. - H thng tiu ch c bn nh gi an ninh ti chnh. 4.2.2. Cng c m bo an ninh ti chnh - Cng c trc tip: + Thit lp h thng theo di an ninh ti chnh trn c s h thng cc ch tiu nh tnh v nh lng cnh bo gii hn an ninh ti chnh. + Thit lp h thng d phng, to ngun lc i ph vi nguy c gy mt an ninh ti chnh.

23

+ Thit lp h thng cc chnh sch, c ch, quy nh qun l v kim sot hot ng ca cc nh ch ti chnh, th trng ti chnh. - Cng c gin tip: + Cng c k hoch. + Cng c ti chnh: Thu, chi tiu cng + Cng c tin t: Tn dng, li sut, t gi + Cng c gim st ti chnh.
4.3. MT S NI DUNG CH YU M BO AN NINH NGN SCH NH NC V AN NINH N CNG

4.3.1. An ninh ngn sch Nh nc - An ninh thu ngn sch Nh nc. - An ninh chi ngn sch Nh nc. - Kim sot bi chi ngn sch Nh nc v ngun ti tr. - An ninh ngn sch Nh nc gia cc cp chnh quyn. - Tiu ch nh gi an ninh ngn sch Nh nc. 4.3.2. An ninh n cng - An ninh trong huy ng vn vay ca Chnh ph. - S dng vn vay c hiu qu. - m bo thanh ton n n hn. - Tiu ch nh gi an ninh n cng.
4.4. TON CU HO VI AN NINH TI CHNH

4.4.1. T do ho thng mi vi an ninh ti chnh - Quan nim v t do ho thng mi. - T do ho thng mi vi an ninh ti chnh. + T do ho thng mi c th lm gim ngun thu ngn sch Nh nc. + T do ho thng mi lm thm ht cn cn thng mi, nh hng xu n cn cn vng lai. + T do ho thng mi c th lm gim mc gi ni a, gy tnh trng thiu pht v lm suy gim d tr ngoi t. 24

+ T do ho thng mi c th tc ng n an ninh ti chnh thng qua FDI. 4.4.2. C hi v thch thc ca ton cu ho i vi an ninh ti chnh - C hi: + Gp phn hon thin h thng php lut, c ch, th ch + M rng th trng xut khu. + Thu ht vn u t, tn dng, ti tr ca nc ngoi. + To ng lc cho cc doanh nghip nng cao hiu qu, sc cnh tranh. - Thch thc: + Lm gim ngun thu ngn sch Nh nc trong thi gian u cng nh to p lc tng mt s khon chi ngn sch Nh nc. + Nguy c mt gi ni t. + Nguy c tin tho chy. + Nguy c v n. + Nguy c ly nhim. - Mc tiu m bo an ninh ti chnh trong ton cu ho: + Duy tr tc tng trng kinh t n nh, bn vng. + Thc hin hi nhp ton din, vi l trnh ph hp. + y mnh ci cch hnh chnh v chng tham nhng. + i mi c ch, chnh sch kinh t - ti chnh. + Kin ton h thng ti chnh ph hp vi s pht trin ca mt nn kinh t hi nhp tch cc v ch ng. 4. Ti liu tham kho ch yu - An ninh ti chnh quc gia. L lun - Cnh bo- i sch (ch bin: GS. TSKH To Hu Phng). Nxb Ti chnh, 7/2004.

25

- An ninh ti chnh Nh nc Vit Nam trong iu kin hi nhp kinh t quc t. Lun n Tin s kinh t ca To Khnh Hp 2008. - m bo an ninh ti chnh trong qu trnh t do ho thng mi Vit Nam. PGS. TS Nguyn Vn Lch - K yu hi tho khoa hc T do ho ti chnh ca Ngn hng Nh nc Vit Nam. Nxb Vn ho Thng tin, 2007. 5. Cu hi: 1. Phn tch bn cht ca an ninh ti chnh trong hi nhp kinh t quc t. 2. Ch ra cc cng c m bo an ninh ti chnh.

26

CHUYN 5 CHNH SCH TI KHO V CHNH SCH TIN T 1. S tit ca Chuyn : Trong : 2. Mc tiu, yu cu: - Cung cp nhng kin thc c bn v chnh sch ti kho v chnh sch tin t. - Thy r s cn thit phi phi hp cht ch gia chnh sch ti kho v chnh sch tin t trong thc hin cc mc tiu kinh t v m. - Tip cn vi chnh sch ti kho, chnh sch tin t ca Vit Nam hin nay. 3. Ni dung ca Chuyn 5: CHNH SCH TI KHO V CHNH SCH TIN T
5.1.CHNH SCH TI KHA

7 tit 4,5 tit l thuyt 2,5 tit tho lun/t hc

5.1.1. Tng quan v chnh sch ti kho a. Khi nim: - Chnh sch ti kho (cn gi l chnh sch ngn sch) l chnh sch thu,chi ca Nh nc theo nin . - Phn tch khi nim. b. Mc tiu ca chnh sch ti kho c. Ni dung v vai tr ca cc thnh t ca chnh sch ti kho - Chnh sch ng vin ngn sch Nh nc, ch yu l chnh sch thu. + Mc ng vin. + Phng thc ng vin, i tng ng vin. + Vn hnh chnh thu. - Chnh sch chi ngn sch Nh nc. + Quy m chi ngn sch Nh nc. + Phm vi chi. 27

+ Mc tiu chi. + Vn qun l chi ngn sch Nh nc. - Chnh sch bi chi ngn sch Nh nc. + Quy m, mc bi chi ngn sch. + S dng bi chi ngn sch. + Xc nh ngun b p bi chi ngn sch. d. Vai tr ca chnh sch ti kho - Vai tr nh hng. - Vai tr iu tit. - Vai tr n nh. 5.1.2. Cng c ca chnh sch ti kho - Khi nim: Cc cng c c s dng to lp, phn phi v s dng qu ngn sch Nh nc c gi l cng c ca chnh sch ti kho. - c im ca cc cng c ca chnh sch ti kho. - Mt s cng c ph bin v c ch tc ng ca chng. + Thu. + Chi tiu ngn sch. + Tiu chun, nh mc chi tiu. 5.1.3. Chnh sch ti kho ca Vit Nam trong giai on hin nay (2001 2010).
5.2. CHNH SCH TIN T

5.2.1. Tng quan v chnh sch tin t a. Khi nim: Chnh sch tin t l tng th cc bin php, cng c ca Ngn hng Trung ng nhm gp phn t c cc mc tiu kinh t x hi thng qua chi phi dng chu chuyn tin v khi lng tin. b. Mc tiu ca chnh sch tin t - Mc tiu cui cng. - Mc tiu trung gian. - Mc tiu hot ng. 28

c. Cng c ca chnh sch tin t - Cc cng c trc tip. - Cc cng c gin tip. 5.2.2. La chn mc tiu v hiu qu ca chnh sch tin t a. La chn mc tiu - La chn mc tiu trong khun kh chnh sch tin t v lm pht n nh mc thp. - La chn mc tiu lm pht n nh. b. iu kin thc thi chnh sch tin t hiu qu - Tnh c lp v minh bch ca Ngn hng Trung ng trong iu hnh chnh sch tin t. - S ph hp v mc tiu v bin php ca cc chnh sch v m. - S pht trin ca th trng tin t v cc nh ch tn dng. 5.2.3. Chnh sch tin t ca Vit Nam trong giai on hin nay 2001 2010
5.3. MI QUAN H GIA CHNH SCH TI KHO V CHNH SCH TIN T

- Chnh sch ti kho v chnh sch tin t gn b khng th tch ri trong thc hin cc mc tiu kinh t v m, l hai cng c mnh nht Nh nc iu tit kinh t th trng v u thuc nhm cc cng c nh lng. - Mi quan h gia chnh sch ti kho v chnh sch tin t ph thucvo mc chu chuyn vn, chnh sch t gi, li sut v chng tc ng qua li ln nhau. 5.3.1. Chnh sch ti kho v chnh sch tin t trong kim sot v kim ch lm pht 5.3.2. Chnh sch ti kho v chnh sch tin t trong ti tr thm ht ngn sch Nh nc 5.3.3. Chnh sch ti kho v chnh sch tin t trong qun l n cng 4. Ti liu tham kho ch yu 29

- Tng cng hiu qu phi hp gia chnh sch ti kho v chnh sch tin t Vit Nam - K yu hi tho khoa hc ca Ngn hng Nh nc Vit Nam. Nxb Vn ho thng tin, H Ni 2006. - Hon thin chnh sch tin t v gii php iu hnh phi hp vi cc chnh sch kinh t v m khc nhm m bo n nh v pht trin kinh t giai on 2000 2020. ti trng im ca Ngn hng Nh nc Vit Nam - Quyn s 1. Ch nhim: TS Dng Thu Hng. - Hiu lc v hiu qu ca chnh sch ti kho C s l lun xem xt cc vn thc tin Vit Nam. D n VIE/02/2008. Ch o bin son: TSKH Trnh Huy Quch. - L thuyt ti chnh - Hc vin ti chnh. Nxb Ti chnh 2005 Chng 1. - L thuyt tin t - Hc vin ti chnh. Nxb Ti chnh 2005 Chng 6. - Nhp mn ti chnh - tin t - i hc Kinh t TP. H Ch Minh 2006 Chng 16. 5. Cu hi 1. Phn tch c ch tc ng ca cng c thu trong chnh sch ti kho. 2. Ti sao khi thc hin mc tiu ca chnh sch tin t, Ngn hng trung ng phi la chn mc tiu trung gian? 3. Phn tch s phi hp gia chnh sch ti kho v chnh sch tin t trong ti tr thm ht Ngn sch Nh nc.

30