"Khuyến học" của FUKUZAWA Yukichi - Dẫn lối văn minh

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam.
Ch tch H Ch Minh
"Khuyn hc" ca FUKUZAWA Yukichi Dn li vn minh

C ngn nm qua, chnh ph nm trong tay mi quyn hnh trn t nc... Nhn dn ch cn bit nhm mt tun theo cc ch th ca chnh ph. t nc ta ging nh ti sn ring ca chnh ph, cn nhn dn chng khc no nh nhng ngi n nh u vy... V th th quc gia cng ch nh ci nh tr, ngi dn tm dng chn trong cuc i h m thi... (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876) ... trng hc l trng hc ca chnh ph, qun i l qun i ca chnh ph. ng st, bu in, in tn, cng trnh kin trc bng , cu cng bng st thp cng nh vy. Tt c u l ca chnh ph. Ngi dn suy ngh v nhng vic trn nh th no? V dn chng ni vi nhau ra sao? H bo rng: "Chnh ph hin nay va c sc mnh va c u c, nn chng ai c th ni. Chnh ph trn cao tr quc, mi th c chnh ph lo ngh v lm cho ri. Cn chng ta l loi dn en di, c c ci n sng l c. Vic nc l chuyn i s, l vic ca "cc quan trn", ch u phi l vic ca l dn en mnh l lo". Cun sch m cc bn ang cm trn tay l cun Khuyn hc, c ng vit trong thi gian 1872-1876. y khng phi l tc phm s v su sc nht ca ng, nhng li l tc phm c nh hng su rng nht n cng chng Nht Bn. Khi mi c in ln u, cun sch ny c mt s lng n bn k lc l 3,4 triu bn, trong khi dn s Nht Bn thi ch khong 35 triu ngi. Ch ring iu cho thy y thc s l cun sch gi u ging ca ngi dn Nht trong thi k Duy Tn. V k t n nay, cun sch ny c ti bn lin tc, ch tnh t nm 1942 n nm 2000, ring nh xut bn Iwanami Bunko ti bn n 76 ln.
ng Cch mnh & Vui nh hc: cng ng h tr hc tp & ging dy chnh tr, php lut, ngoi ng http://duongcachmenh.wordpress.com http://sites.google.com/site/vuinhudihoc / http://vngrammar.wordpress.com ng Thanh Long ST: 09.15.93.15.25 Email: vuinhuhoc@gmail.com Yahoo: vuinhuhoc@yahoo.com Skype: vuinhuhoc
Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh
Sch "Khuyn hc" ca FUKUZAWA Yukichi
C ngn nm qua, chnh ph nm trong tay mi quyn hnh trn t nc... Nhn dn ch cn bit nhm mt tun theo cc ch th ca chnh ph. t nc ta ging nh ti sn ring ca chnh ph, cn nhn dn chng khc no nh nhng ngi n nh u vy... V th th quc gia cng ch nh ci nh tr, ngi dn tm dng chn trong cuc i h m thi... (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876) ... trng hc l trng hc ca chnh ph, qun i l qun i ca chnh ph. ng st, bu in, in tn, cng trnh kin trc bng , cu cng bng st thp cng nh vy. Tt c u l ca chnh ph. Ngi dn suy ngh v nhng vic trn nh th no? V dn chng ni vi nhau ra sao? H bo rng: "Chnh ph hin nay va c sc mnh va c u c, nn chng ai c th ni. Chnh ph trn cao tr quc, mi th c chnh ph lo ngh v lm cho ri. Cn chng ta l loi dn en di, c c ci n sng l c. Vic nc l chuyn i s, l vic ca "cc quan trn", ch u phi l vic ca l dn en mnh l lo". ... Nu nhn dn ta khng tnh ng, khng nhn ra s "lm tng" m c th quen dn vi tnh trng nh hin nay, th chnh ph c cng ca hon thin "ci v" vn minh nhiu n u i na cng ch t lm cho kh lc trong dn ngy mt mt i v nh th tinh thn - phn hn ca vn minh - cng suy yu theo. (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876)
Chnh quyn phong kin Mc ph trc y, ch bit dng quyn lc cai tr, cn chnh ph Minh Tr hin nay, dng c sc v tr cai tr. Chnh quyn c khng bit th thut cai tr dn, cn chnh ph mi by gi th ngc li. Chnh quyn c dng mi cch lm t lit, lm r ri sc dn, ch p ti tn chn t k tc ca dn, quy nh c cch n mc, i ng ca mi thnh phn trong x hi, trng pht nghim khc mi s ln ln. Cn chnh ph hin nay th cai tr kho lo ti mc ngi dn b ly mt c "hn ln xc" m cng khng hay. V th, dn ta trc s chnh quyn nh s ma qu, cn dn ta ngy nay th tn chnh quyn ln nh thn thnh th... (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876)
Thi gian qua, chnh ph nc ta ra sc xy dng trng hc, chn hng x nghip nh xng, ci cch qun i v hu nh hon tt din mo b ngoi, "phn xc" ca mt nc vn minh trn t Nht Bn. Th nhng, ci quan trng nht m chng ta thiu l ch kh, tinh thn ca nhn dn a t nc thc s c lp, thc s bnh ng vi phng Ty. Nhn dn ta cng khng c c ch kh tinh thn quyt khng t nc thua km phng Ty. V khng ch nhn dn khng c ch kh tinh thn m ngay c nhng quan chc chnh ph - nhng ngi c trch nhim phi tm hiu phng Ty cng th, cha tm hiu th h tc li bung xui, v chnh h cng mang tm l t ti, mc cm trc phng Ty. t ti v mc cm nh vy th cn u c u m tnh to nm bt tnh hnh c na. Vn chnh l ch: nu khng c ch kh c lp, tinh thn c lp th mi hnh thi ca vn minh ch cn l hnh thc, hon ton v dng. (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876)
Trnh ca nn vn minh hin c nc ta l kt qu ca bao i ng cha chng ta t lc lm nn, nhng nu em so vi phng Ty th r rng "mnh mi bc c mt bc th ngi ta nhy ba bc". chm hn phng Ty th ng nhin phi hc, ng ny trong chng ta li ny sinh t tng ch bit ngi bi quan than th: v h chy nhanh nh vy ta c c my cng chng lm sao m bng c phng Ty. n gi chng ta mi cm nhn c mt thc t l nn c lp ca nc ta sao m mong manh, yu t n khi ng trc sc mnh ca phng Ty. (Fukuzawa Yukichi (18351901), sch Khuyn hc 1872-1876)
Khai ha vn minh bt u t vic t mnh bt tay vo lm v chng minh bng thc t c th, cho mi ngi tn mt thy vic thc. Lm trc ni sau. Ch khng th nh tnh trng nc ta hin nay, h nh lm g c phi hp bn, gii thch, tho lun di dng v b. Chnh ph c quyn ban b ch th, mnh lnh. Nhng hiu v bin chng thnh hin thc phi l nhn dn, l khu vc t nhn. Chnh v th, song song vi vic m trng t thc, chng ta quyt nh thc hin s nghip khai sng cho dn chng bng cch ging dy hc thut, lm thng nghip, nghin cu lut php, xut bn sch, pht hnh bo, vi t cch ca mt ngi thuc khu vc t nhn, khng nm trong chnh ph.
Chng ta lm vic ny trong phm vi, bn phn ca mt quc dn lm theo lut php, khng s lm mt mt chnh ph. Nu chnh ph i ngc li li ch ca nhn dn, vi bn phn ca mnh, chng ta s ng ng chnh chnh khng ngh, tranh lun vi chnh ph cho n khi chnh ph tnh ng, ginh li ch "T do Dn quyn". (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876)
T i ny qua i khc, ngi ta ch hc lm quan ch c ai mun hc lm dn u. Lm quan tr thnh ci ch trong cuc i. Ngay c cc bc tin sinh danh gi cng khng thot khi nh hng . Tuy nhin, xu hng "lm quan" cng l iu d hiu v kh cht x hi khin ngi ta phi nh vy. C th, tro lu "quyn lc l cha kha vn nng" nhim su vo lng ngi. Nn dn ta ai cng ch mun lm trong cng s chnh quyn, ri tm cch leo ln hng quan chc chnh ph c quyn hnh v bng lc.
Th d: gn y trn cc t bo him thy bi vit no c kin ngc li vi kin ca chnh ph. Lu lu chnh ph a ra c mt vi chnh sch ci cch nho nh, tc th nhng bi vit tn dng tng bc chnh ph xut hin y ry trn mt bo. Nhng bi vit nh vy c khc no thi phnh nnh kho lo ca cc c gi lng chi ly lng khch mua hoa u. T hi hn na, nhng ngi vit bi li chnh l nhng thnh vin trong nhm Ty hc. Tht kh c th chp nhn. h u c phi l "gi lng chi" v li cng khng phi l nhng k tm thn hay thiu hiu bit.
Thi xu nnh v suy ngh c hi ang y ry trong x hi Nht Bn nh hin nay l do u? V cha c c mt minh chng thc t no chng t c t do dn quyn trong
x hi, v ngi Nht Bn nhim qu nng bn tnh nhu nhc, khng cn nhn ra bn sc vn c ca mnh.
Tm li, hin nay Nht Bn c chnh ph, c c dn. Nhng c l chng ta mi ch c dn m cha c "quc dn Nht Bn". (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 18721876)
==
Trn cng v c nhn th ngi no cng t ra thng thi. Nhng h tr thnh quan chc chnh quyn th s thng thi thng thy li bin i u mt. Nhng khi tp hp nhau trong tp th th ci cnh "trng nh xui, kn thi ngc" thng xuyn xy ra.
Ti buc phi ni rng chnh ph Nht Bn hin nay l mt t chc ca nhiu ngi c tri thc, tp hp nhau li lm mt vic h . C l h khng th pht huy c c tnh v b tri buc bi np ngh theo kiu "ch ngha bnh yn v s".
Chnh sch ca chnh ph khng hiu qu l vy. Bng mt s k sch nh dng nhng li l hoa m m dn, dng quyn lc, p t vn minh.... chnh ph c th git dy c dn chng. Nhng nh th cng ch l nht thi m thi. Chnh ph tr dn bng uy quyn th dn s p li bng s gi v chp hnh. Chnh ph la di cng s to ra v bc hu hiu. M c nh vy th khng th ch da vo quyn lc thc y vn minh x hi. (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876)
==
Di mt ti, vic iu hnh t nc khng mang li kt qu cng c ngha l trnh ca chnh ph Minh Tr i cng ch nh trnh ca chnh quyn phong kin chuyn ch m chng ta lt . Nhn dn ta vn cn trong vng u m nh xa, cng c ngha
l ngi dn di thi Minh Tr cng vn ch l ngi dn di thi Mc ph, khng hn khng km. Hy th so snh cng lao, sc lc, tin ca m chnh ph b ra vi kt qu t c th mi thy t i bit nhng no.
Qua ti mun khng nh vi mi ngi rng nn vn minh ca quc gia khng th tin b nu ch bng quyn lc ca chnh ph. (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876) == C nhn c cu: "Dn th phi tun theo s cai tr. Cn cai tr th no th dn khng cn phi bit". Cu ny c ngha l trn i, nhng ngi hiu c o l khng nhiu. Chi bng thiu s ngi ln nm chnh tr, cai tr nhn dn, bt dn phai tun theo chnh sch vch ra l c. Khng cn phi thng bo hay gii thch g c. Nh th tt hn l vic ci g cng phi gii thch, phi ct ngha, m c gii thch xong, ct ngha xong th u li vo y c nh nc u vt vy.
y l li rn ca Khng T. Nhng li rn ny tht phi l, hon ton xa ri thc t.
Ngi c nng lc c th cai tr c dn chng tht ra rt t i. Trong c ngn ngi may ra mi c c mt ngi. Gi d, dn s ca mt quc gia n l mt triu ngi. Trong s ch c 1.000 ngi c tri thc. 990.000 ngi cn li l nhng k mt ch cn i cng chu. C cho rng 1.000 ngi c tr tu , cai tr s dn ngu bng tt c lng yu thng, chm bm h nh chm bm by cu. V 990.000 ngi m ch ny cng mt mc tun theo li rn dy ca "cha m dn", sng trong cnh ngu si hng thi bnh. C nh th, dn dn quan h ch nhn v khch n nh u. M l phn khch n nh u th nhn dn (khch) c ch bit da vo chnh ph (ch nhn). Ngi dn u cn mng ti vic nc, cng khng cht my may lo lng vn mnh quc gia. Vic quc gia i s c ch nhn lo ri... (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 18721876)
== Nu nh ton th quc dn, ai ny u ch tm cch da dm hay li vo ngi khc, khng c tnh t lp th khi ra x hi cng s li tr thnh nhng k chuyn n bm c khot tin ca ca t nc, ca cc t chc x hi. Gia c nhn vi c nhn c l cng
chng cn ai sn lng gip ai. Tt c u dng dng vi nhau, cn nhn thy ngi m la qua ng cng khng c mt ai cha tay ra gip ... (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876) == h nhn li xem, khng t ngi trong nhn dn di thi Minh Tr v hc, m ch, ci thin, ci c khng phn bit ni, ch bit n xong ri li ng, "v cng ri ngh". Khng nhng th, thng ngu dt li hay tham vng, tm mi cch la o, lun lch php lut, khng cn hiu ngha ca lut php, khng cn bit n ngha v ca bn thn, ch bit cho tht nhiu con nhng li khng h chm sc, dy d chng.
Nhng k ngu dt khng bit xu h v con ci ca h khi ln ln cng chng c ch g cho t nc, tri li ch l gnh nng, ni kh cho x hi. X hi m ton l nhng con ngi nh vy th c em o l ra ging gii cng v ch, ch cn cch buc phi lm l dng sc mnh rn e, trn p nhng hnh ng bo lc, hnh vi quy ph, ph ri m thi. cng l l do khin cho cc chnh ph chuyn ch, chnh ph c ti c th tn ti trn th gii. (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876)
== Vic chng ta ang phi tr nhng khon tin ln thu ngi nc ngoi, nhp khu hng ha cng bi v trnh hc thut ca nc ta qu lc hu so vi cc quc gia phng Ty. Mi th ca ci, mi ng ngoi t nc Nht Bn tch cp c, li c phi em dng cho nc ngoi ht... Chng ta phi thy xt xa, phi thy l s nhc nh... (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876) ==
"... i th m cc bn phi tranh u v tr tu l nhng ngi phng Ty. Nu cc bn thng trong cuc sc tri thc ny th v th ca nc Nht Bn s dng cao trn trng quc t. Cn ngc li, nu cc bn thua, th chng ta, nhng ngi Nht Bn, s mi mi thp km di con mt ngi phng Ty." (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876) ==
Nu nh c k gy phng hi n nguyn tc (c lp, t do) th d c ph bin c th gii thnh k th, chng ta cng quyt khng s, hung h chng ta phi s mt s quan chc chnh quyn lng quyn? (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 18721876) ==
Quc dn khng c ch kh c lp, khng c tinh thn t do th Lng yu nc cng hm h, nng cn, v trch nhim (Fukuzawa Yukichi (1835-1901), sch Khuyn hc 1872-1876)
Vi nt v FUKUZAWA Yukichi (Ngun Wikipedia)

Lch s bit n Fukuzawa Yukichi (Phc-Trch D-Ct) nh mt nh ci cch chnh tr x hi, nh gio dc tin phong, nh t tng tiu biu ca Nht Bn t cui thi Edo, u thi k Minh Tr, thi k din ra nhng chuyn bin ln lao trong lch s Nht Bn. T tng ca ng c nh hng rt ln ti phong tro Khai sng Nht Bn vo cui th k 19 v u th k 20, to tin cho Nht Bn tr thnh mt cng quc trn th gii. Lng bit n ca ngi Nht i vi Fukuzawa c th hin qua vic hnh ng c in trn t tin 10.000 yen (t tin c mnh gi ln nht ca Nht), d ng khng phi l mt ng qun vng hay v tng li lc ca t nc mt tri mc.
Hnh Fukuzawa Yukichi trn t bc mnh gi mt vn yen ca Nht Bn ng sinh nm 1835, mt nm 1901, th 66 tui. Mt iu th v ngu nhin l cuc ci cch Minh Tr duy tn c bt u vo nm 1868, lc Fukuzawa 33 tui. Tc l nu ly nm Minh Tr th nht lm mc c th chia chnh xc cuc i 66 nm ca ng thnh hai na. Qua s thy c nhng bin c ln lao khng ch i vi bn thn cuc i Fukuzawa m ca c x hi Nht Bn. Fukuzawa Yukichi sinh ti saka, khi cha ng ang lm cho ph i din ca lnh a Nakatsu . Cha ng vn l mt nh Nho nhit tm vi kinh s, nhng sut i khng thot khi cng vic tnh ton tin bc v ging co cc khon n cho lnh a. ng lun mang nng mi bt bnh vi cng vic nhum mu tc v ch ng cp phong kin km nn con ngi. iu ny c nh hng ln n Fukuzawa. Mc d cha mt sm, nhng nh ng bc bch, t nh ng c hng mt nn gio dc Nho gia t hnh bng ca ngi cha nghim ngh. Bn thn ng t nm 14 tui cng l mt hc tr xut sc ca o Khng. Nhng c ph phn su sc cng s nhy cm vi nhng bin chuyn ca thi i sm hnh thnh trong Fukuzawa t tng nhn nhn li nhng gi tr c, nhng np ngh c h, cng nhc ca cc nh Nho. Nm 1836, sau khi cha mt, gia nh Fukuzawa chuyn v di lnh a v theo nh ng k th h khng ha nhp c vi phong tc . ng v ch phong kin lnh a qu ng nh chic hp cht cng, ngn i b buc con ngi. Khng th chu ng khng kh ngt ngt trong thm ngy no, nm 21 tui Fukuzawa quyt nh ln ng i Nagasaki hc cc mn khoa hc ca ngi chu u thng qua sch v v thy dy ngi H Lan. Vic tip xc vi H Lan hc lm ny sinh trong Fukuzawa mi quan tm v lng cm phc i vi nn hc thut ca
ngi phng Ty, lm tin cho s khi xng phong tro hc tp khoa hc k thut tin b ca ngi chu u cng nhng t tng mang tnh cch mng nh c lp t tn, nam n bnh quyn, con ngi bnh ng... Sau , ng ln Osaka v tip tc hc H Lan hc trng t thc ca Ogata Kan, i gia H Lan hc lc by gi. Tr thc uyn bc cng tm lng nhn hu ca thy Ogata Kan tc ng khng nh ti Fukuzawa. y c th ni l thi k nh hnh nhn cch cng nh t tng ca ng. Nhng theo lnh ca lnh cha, nm 25 tui Fukuzawa ln Edo v m mt trng t thc nh, tin thn ca trng i hc Kei-gijuku ngy nay. Mt nm sau , trong chuyn i thm cng Yokohama, Fukuzawa nhn ra rng H Lan hc li thi v quyt tm chuyn sang hc ting Anh. Trong bi cnh vic hc tp, nghin cu H Lan hc vn cn ang giai on thnh hnh th pht hin ny ca Fukuzawa chng t ng l ngi v cng nhy cm vi nhng bin chuyn ca thi i. V khng nh c thy dy v cng khng thuyt phc c bn b hc cng, ng nh nhng thng nhn cng Yokohama mua t in v t hc. Khi nghe tin Mc ph phi on s gi sang Hoa K vo nm 1860, khng i li chiu tp, ng t mnh n gp trng on xin i. Vo thi m k thut hng hi Nht Bn cn thp, ra i l ng ngha vi vic chp nhn ri ro, c th phi i c tnh mng th quyt nh ca Fukuzawa l ht sc to bo, vt qua thi i m ng ang sng. Ln i M ny cng chuyn i chu u v chuyn i M ln hai mang li cho Fukuzawa tm nhn rng ln, quyt nh n nhng nh hng sau ny ca ng i vi Nht Bn. Vi kinh nghim hc c t ngi phng Ty qua sch v v nhng chuyn th st, ng nhit huyt truyn b nhng t tng tin b bng mi cch c th. ng tch mnh ra khi bin ng chnh tr cui thi Mc ph Edo, thm lng dch v vit sch. Ti nng vn chng trc vit cng tm nhn su rng, s nh gi sc so th hin qua cc trc tc ca Fukuzawa cun ht mi quan tm khng ch ca gii tr thc m c nhng ngi dn thng. Bn thn ng tin phong nu gng v tinh thn c lp, cao thc hc, thc hin ci cch bng vic m trng Keigijuku, trng i hc t thc hin i u tin v hin nay vn l mt trong nhng trng i hc t ln, c cht lng gio dc uy tn hng u ca Nht Bn. y chnh l ngun cung cp nhn ti v chnh tr, khoa hc, gio dc vi nhng tri thc tin tin khi Nht Bn chuyn mnh sang thi i mi, thi k Minh Tr. Ti nng v nhn cch Fukuzawa Yukichi thng hoa cng vi nhng nm thng ca cuc ci cch Minh Tr duy tn. ng li trc tc vi s lng ln ti hng vn trang, trong tiu biu phi k n l "Khuyn hc" (Gakumon no susume), "Khi lc lun thuyt v vn minh" (Bunmeiron no gairyaku), "Tnh hnh chu u" (Seiy jij), "Phc ng t truyn" (Fuku Jiden), v.v.v
Sch c dch sang ting Vit
Cun sch m cc bn ang cm trn tay l cun Khuyn hc, c ng vit trong thi gian 18721876. y khng phi l tc phm s v su sc nht ca ng, nhng li l tc phm c nh hng su rng nht n cng chng Nht Bn. Khi mi c in ln u, cun sch ny c mt s lng n bn k lc l 3,4 triu bn, trong khi dn s Nht Bn thi ch khong 35 triu ngi. Ch ring iu cho thy y thc s l cun sch gi u ging ca ngi dn Nht trong thi k Duy Tn. V k t n nay, cun sch ny c ti bn lin tc, ch tnh t nm 1942 n nm 2000, ring nh xut bn Iwanami Bunko ti bn n 76 ln. Trong cun sch ny, Fukuzawa Yukichi cp n tinh thn c bn ca con ngi v mc ch thc th ca hc vn. Vi cc chng vit v s bnh ng, quyn con ngi, ngha ca nn hc vn mi, trch nhim ca nhn dn v chnh ph trong mt quc gia php tr... cun Khuyn hc lm lay chuyn tm l ngi dn Nht Bn di thi Minh Tr. Vi tuyn ngn "Tri khng to ra ngi ng trn ngi v cng khng to ra ngi ng di ngi", Fukuzawa Yukichi gy kinh ngc v bng hong nh "khng tin vo tai mnh" cho a s ngi dn Nht Bn vn b tri buc bi ng cp, thn phn, quen phc tng, ph mc v e s quan quyn sut hng trm nm di chnh th phong kin Mc ph. ng khng nh mi ngi sinh ra u bnh ng v nu c khc bit l do trnh hc vn. V hc vn, Fukuzawa Yukichi ph phn li hc "t chng" v nhn mnh Nht Bn phi xy dng nn hc vn da trn "thc hc". Nn hc vn thc hc phi gn lin vi cuc sng hng ngy, phi da trn tinh thn khoa hc, tinh thn c lp, tnh thc dng. Vic tip thu vn minh phng Ty phi c chn lc. V quan im xuyn sut cun sch l "Lm th no bo v nn c lp Nht Bn" trong bi cnh cc cng quc phng Ty ang mun bin ton b Chu thnh thuc a. Vi c gi Vit Nam hin nay, nhiu t tng ca Fukuzawa Yukichi trong Khuyn hc c l khng cn l iu mi m gy chn ng lng ngi nh i vi ngi dn Nht Bn thi Minh Tr. Tuy nhin, cch t vn ca ng th vn cn nguyn ngha thi s i vi nhng quc gia ang trn con ng hin i ha. Ngoi ra, cun "Cm nang" ca ngi Nht ny cng s gip c gi Vit Nam hiu r hn nhng c im v tnh cch v tinh thn ca ngi Nht Bn hin i, nhng ngi t thn phn nng n "n nh u", nh c s khai sng ca nhng con ngi nh Fukuzawa Yukichi m tr thnh "quc dn" ca mt t nc Nht Bn hin i v vn minh ngy nay. Mt s trch on ng ch trong cun sch: Cc lnh cha, quan chc chnh quyn ngh ra tr tiu xi, lm cn kit ngun ti chnh. V tip tc c tin tiu xi, h lin t ra loi sc thu bt cht dn, buc dn phi ng gp. Dn chng ku ca, h ngy bin bo rng l s "n n, bo p t nc". Ci m h gi l "n n, bo p t nc" l g? Chc l h mun ni rng nh c chnh quyn ny m dn chng mi c sng thanh bnh, yn n lm n, ko phi lo s k xu. Th nhng lp ra lut php, bo v dn chng, gi gn an ninh... l cng vic, l ngha v ng nhin ca chnh quyn. Khng th coi l s ban n, khng th coi l lng tt ri bt dn phi hm n hay bo p li chnh quyn. Nu nh chnh quyn ngh nh vy, th ngi dn s ni rng: "Chnh quyn phi hm n nhn dn v bo p cho nhn dn mi phi, v chnh quyn sng bng tin thu, tin thc la do dn ng, c sao li c chuyn ngc i nh th c?" Thc ra bn no cng nhn "n" ca bn kia. l s c i, c li. Khng c o l no buc dn phi hm n chnh quyn, m chnh quyn li khng cn phi hm n dn c. V sao tp qun xu ny vn din ra trong cuc sng hng ngy? l v chnh quyn ming ni bnh ng nhng khng hiu bnh ng, li dng chnh lnh giu ngho, mnh yu, s dng quyn lc chn p quyn li ca dn lnh.
Ngi ta thng ni: "Tri khng to ra ngi ng trn ngi v cng khng to ra ngi ng di ngi". K t khi to ha lm ra con ngi th tt c sinh ra u bnh ng, mi ngi u c t cch, c a v nh nhau, khng phn bit ng cp trn di, giu ngho. Loi ngi, cha t ca mun vt, bng hot ng tr c v hot ng chn tay m bin mi th c trn th gian thnh vt c ch cho bn thn mnh. Nh th m tha mn c nhu cu n, mc, , sng t do theo mun v khng lm phin, lm cn tr cuc sng ca ng loi. Con ngi c th sng yn n, vui v trn th gian. l Tri, l nim hi vng ca Tri i vi con ngi. Vy m nhn rng ra khp x hi, cuc sng con ngi lun c nhng khong cch mt tri mt vc. l khong cch gia ngi thng minh v k ngu n; gia ngi giu v k ngho; gia tng lp qu tc v tng lp h ng. Nh th l ti lm sao? Nguyn nhn thc ra rt r rng. Cun sch dy tu thn "Th ng gio" c cu: "K v hc l ngi khng c tri thc, k v tri thc l ngi ngu dt". Cu ni trn cng c th hiu: S khc nhau gia ngi thng minh v k n n l ch c hc hay v hc m thi. Trn th gian c c vic kh ln vic d. Ngi lm vic kh c coi l ngi quan trng. Ngi lm vic d thng c a v thp, b coi thng. Cng vic cn s kh nhc v tinh thn c xem l vic kh, cn lao ng chn tay l vic d. V th hc gi, quan chc chnh ph, gim c cc cng ty ln, ch trang tri s dng nhiu nhn cng... l nhng ngi c a v cao, quan trng. V mt khi l nhng ngi c a v, quan trng th ng nhin gia nh h cng giu sang sung tc n mc tng lp h ng nm m cng khng c. Tuy vy, nu suy ngh k lng gc r ca vn th ch c mt nguyn nhn. chng qua l do c chu kh hc hay khng m thi, ch c ngi no c tri ph u. Ngn ng c cu: "Tri khng ban cho con ngi ph qu. Chnh con ngi to ra giu sang ph qu." C ngha l Tri nhn vo kt qu hot ng, lao ng ca con ngi ban thng. Nh ti cp: con ngi vn d khng c chnh lch sang hn, giu ngho. V th, c th ni rng: Ngi chu kh hc, hiu bit nhiu s tr thnh ngi quan trng, sng sung tc; ngi v hc s tr thnh con ngi thp km, ngho kh.

"Khuyến học" của FUKUZAWA Yukichi - Dẫn lối văn minh

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

"Khuyến học" của FUKUZAWA Yukichi - Dẫn lối văn minh

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam.

"Khuyn hc" ca FUKUZAWA Yukichi Dn li vn minh

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh

Sch "Khuyn hc" ca FUKUZAWA Yukichi

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh

y l li rn ca Khng T. Nhng li rn ny tht phi l, hon ton xa ri thc t.

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh

Vi nt v FUKUZAWA Yukichi (Ngun Wikipedia)

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh

Sch c dch sang ting Vit

Sch "Khuyn hc" ca FUKUZAWA Yukichi

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh

Ti ch c mt ng, ng Vit Nam. Ch tch H Ch Minh

Sch "Khuyn hc" ca FUKUZAWA Yukichi

You might also like