Professional Documents
Culture Documents
HA I CNG
(GENERAL CHEMISTRY)
N I DUNG MN H C
Stt 1 2 3 4 5 6 7 N i dung Chng 1: Cc khi ni m c b n Chng 2: C u t o nguyn t Chng 3: nh lu t tu n hon Chng 4: C u t o phn t Thi gi a h c k Chng 5: Cc tr ng thi t nhin Chng 6: Dung d ch T ng s ti t S ti t 3 4 4 8 1 2 8 30
2
Ti li u tham kh o
[1] Nguy n c Chung, Ha i cng, NXB HQG Tp.HCM, 2002. [2] Nguy n nh Soa, Ha i cng t p 1&2, NXB Gio d c, 2002 [3] Website www.cwx.prenhall.com/petrucci/medialib/p ower_point/ www.uhd.edu/academic/colleges/sciences/ naturalscience/BKC_Homepage.htm
3
HNH TH C NH GI
H c l i t u KHN G T l n1 TI U LU N ( i v i mn h c l thuy t) BI T P T NG H P ( i v i KHNG mn h c T th c hnh) l n2 MN H C THI GI A MN H C T T T KHNG T Thi l i KHNG T KHNG T Xt v t KHNG T H c l i t u
THI K T THC MN T T T
KHNG Thi l i T T
CHNG 1
CC KHI NI M C B N
N i dung
1.1. Cc khi ni m c b n
1.1.1. Nguyn t - nguyn t ha h c 1.1.2. Phn t - ch t ha h c 1.1.3. Kh i l ng nguyn t , phn t , mol 1.1.4. K hi u, cng th c ha h c v phng trnh ha h c
N i dung
1.2. Cc nh lu t c b n
1.2.1. nh lu t b o tun kh i l ng 1.2.2. nh lu t thnh ph n khng i 1.2.3. nh lu t t l b i 1.2.4. nh lu t t l th tch 1.2.5. ng l ng v nh lu t ng l ng 1.2.6. Phng trnh tr ng thi kh 1.2.7. Cc phng php xc nh KLPT v ng l ng
7
1.CC KHI NI M C B N
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
[1] Nguyn t
Ph n t (h t) nh nh t c a m t nguyn t ha h c. Nguyn t khng th chia nh hn n a v m t ho h c v khng b bi n i khi tham gia ph n ng ha h c.
Bi n i
i u g x y ra???
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
[1] Nguyn t
c trng nguyn t + S nguyn t Z hay s th t trong b ng HTTH + Kh i l ng nguyn t A Nguyn t c a cc nguyn t c kch th c v kh i l ng khc nhau. Xem nguyn t hnh c u bn knh
10
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
11
C u t o nguyn t
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
[2] Nguyn t ha h c
nh ngha
NTHH l ch t ban u tham gia vo cc h p ch t va n ch t m cc nguyn t c a n c cng i n tch h t nhn va cng chi m m t ch trong b ng HTTH.
13
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
[2] Nguyn t ha h c
c cng i n
V d 1:
Nguyn t hydro g m cc nguyn t hydro c tr s i n tch h t nhn l +1; Nguyn t oxy g m cc nguyn t c tr s i n tch h t nhn l +8.
14
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
[2] Nguyn t ha h c
Nhi u nguyn t c t o thnh t m t s d ng nguyn t tuy c cng s i n tch h t nhn nhng c kh i l ng khc nhau.
Nguyn t Hydr
NG V
Proti
Dtri
Triti
15
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
[2] Nguyn t ha h c
V d 2:
ng v
Oxy c 3 ng v :168O , 178O 188O v i t l 3150:1:5. Kh hyro thin nhin l h n h p c a 3 ng v 11H (proti),21H (tri, D) v 31H (triti, T) v i t l 5000:1: 0,1.
16
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
A Z
X K hi u nguyn t
17
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
H t nhn nguyn t v ng v
A = S kh i = N + Z Z = S i n tch dng, i n tch h t nhn, s Proton trong h t nhn V i m i nguyn t : proton l c nh (Z) v s N c th thay i.
18
A Z
16 8O 12 6C 14 6 C
19
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
20
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
[2] Nguyn t ha h c ng v Ptr ng: pht sng trong t i, r t c, t b c chy trong khng khi, d tham gia vo cc ph n ng ha h c v i cc nguyn t khc.
V d 3:
21
Po: khng pht sng, khng c, khng t b c chy trong khng khi, tham gia ph n ng ha h c nhi t cao v i cc nguyn t khc.
1.1 Nguyn t
- Nguyn t ha h c
ng v
V d 4: ng v hydro
22
1.2 Phn t
- Ch t ha h c
[1] Phn t
23
1.2 Phn t
- Ch t ha h c
[1] Phn t
Cc nguyn t Nhi u
24
Lin k t Ha h c
Phn t
K t qu
V cng l n
1.2 Phn t
- Ch t ha h c
[1] Phn t
V d 7:
25
1.2 Phn t
- Ch t ha h c
[2] Ch t ha h c
Ch t ha h c l t p h p cc phn t cng lo i c thnh ph n va c u t o ha h c nh nhau. n ch t l nh ng ch t ha h c m phn t c a chng c cng lo i nguyn t nh kh H2 , O3 , S, Fe, H p ch t l nh ng ch t ha h c m phn t c a chng bao g m hai hay nhi u nguyn t khc nhau nh CO, CO2, NH3, HNO3, HCl
26
1.3
[1] Kh i l ng nguyn t
nh ngha
1.3
[2] Kh i l ng phn t
nh ngha
1.3
[1] Kh i l ng phn t
.v. H
29
1.3
[2] Kh i l ng phn t
Quan i m M i
1961
1 .v.C = 1/12 kh i l ng
30
c a m t nguyn t
12C
.v. C
1.3
[2] Kh i l ng phn t
T n v Khi ni m l i
Kh i l ng nguyn t : t s kh i l ng nguyn t c a n v i 1/12 ph n kh i l ng c a nguyn t cacbon. K hi u: A Kh i l ng phn t c a m t ch t l t s kh i l ng phn t c a n v i 1/12 ph n kh i l ng c a nguyn t cacbon. K hi u: M
31
1.3
[2] Kh i l ng phn t
V d 8:
Kh i l ng nguyn t c a Clo b ng 35,453 .v.C c ngha l nguyn t Clo c kh i l ng g p 35,453 l n 1/12 kh i l ng nguyn t 12C. AH = 1,00797 .v.C MH2O = 2AH + AO = (1,00797x 2) + 15,9994 = = 18,0073 .v.C
32
1.3
[3] Nguyn t
33
1.3
Mol l n v o l ng ch t, 1 mol b t k u ch a s ti u phn nh nhau chnh b ng s Avogadro. NA = 6,02214199 x 1023 ti u phn Kh i l ng mol nguyn t c a m t nguyn t .
34
l nguyn t l phn t
gam
Kh i l ng mol phn t m t ch t.
gam c a
1.3
V d 10:
Kh i l ng mol nguyn t c a oxy l 16g, kh i l ng th c c a m t nguyn t oxy l 2,6575.10-23g.
35
16g NA = 2,6575.10
23
= 6,02.10 23
1.3
V d 11
Kh i l ng phn t mol c a phn t hydro l 2g. Kh i l ng m t phn t hydro tnh b ng gam l 0,332.10-23g.
2g NA = 0,332.10
36
23
= 6,02.10 23
1.3
K hi u, cng th c ha h c
[1] K hi u ha h c
M i nguyn t ha h c c k hi u b ng ch ci u hay hai ch ci trong tn Latinh c a nguyn t . K hi u ho h c c a nguyn t l cch bi u di n tn c a nguyn t ha h c b ng ch ci u tin c a tn la tinh N u cc nguyn t c tn b t u cng m t ch ci thi thm vo cc ch phu phn bi t
Cacbon Canxi
37
V d 12
Clo Cl
Crom Cr
Ca
1.3
K hi u, cng th c ha h c
[2] Cng th c ha h c
V d 13:
H2O
38
1.3
K hi u, cng th c ha h c
bi u th cc ph n ng ha h c b ng cng th c ha h c.
Bn tri:
Ch t tham gia
Bn ph i:
Ch t t o thnh
H s
39
th a mn nh lu t b o ton kh i l ng
1.3
K hi u, cng th c ha h c
Phn l ai ph n
Ph Ph Ph Ph Ph Ph Ph Ph Ph n n n n n n n n n
ng ha h c
40
ng k t h p: C + O2 CO2 ng phn h y: CaCO3 CaO + CO2 ng th : Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu ng trao i: AgNO3 + NaCl AgCl + NaNO3 ng t a nhi t: H2 + Cl2 2HCl H = - 2,3kJ ng thu nhi t: N2 + O2 2NO H = + 90,4kJ ng m t chi u: 2KClO3 2KCl + 3O2 ng hai chi u: N2 + 3H2 2NH3 ng oxy ha kh : 2FeCl3 + SnCl2 FeCl2 + SnCl4
1.3
K hi u, cng th c ha h c
V d 14:
2NO + 1O2
2NO2
41
1.3
K hi u, cng th c ha h c
V d 14:
2H2 +
O2
2H2O
42
2.CC NH LT T C B N
43
2.1. nh lu t b o ton kh i l ng
Mikhail Vasilyevich Lomonosov (1711 1765) 1748
44
2.1. nh lu t b o ton kh i l ng
46
2.3. nh lu t t l b i
N u hai nguyn t k t h p v i nhau cho m t s h p ch t th ng v i cng m t kh i l ng nguyn t ny, cc kh i l ng nguyn t kia t l v i nhau nh nh ng s nguyn n gi n.
47
2.3. nh lu t t l b i
V d 15: Kh o st cc oxt c a nit
Nitrogen oxide
48
Dinitrogen trioxide
Dinitrogen pentoxide
2.3. nh lu t t l b i
V d 15: Nit k t h p v i oxi t o thnh 5 oxit c cng th c phn t l n l t l: N2O, NO, N2O3, NO2, N2O5. N u ng v i m t n v kh i l ng nit th kh i l ng c a oxy trong cc oxit l n l t l: 0,57 : 1,14 : 1,71 : 2,28 : 2,85 = 1 : 2 : 3 : 4:5
49
cng m t i u ki n nhi t va p su t, th tch c a cc ch t khi ph n ng v i nhau cng nh th tch c a cc ch t t o thnh trong ph n ng ty l v i nhau nh ty l c a cc s nguyn n gi n
50
V H 2 : V Cl 2 : V HCl = 1 : 1 : 2
51
2.5. nh lu t ng l ng
nh ngha ng l ng c a m t nguyn t l s ph n kh i l ng c a nguyn t k t h p (thay th ) h t v i 1,008 ph n kh i l ng c a hyro ho c 8 ph n kh i l ng c a oxy. K hi u:
V d 17:
2.5. nh lu t ng l ng
S ng l ng hay ng l ng gam S ng l ng c a ch t tham gia ph n ng l ty s gi a kh i l ng ch t tham gia ph n ng v i ng l ng c a n
m n =
53
2.5. nh lu t ng l ng
[3] ng l ng Dalton
Cc nguyn t ha h c k t h p v i nhau theo nh ng l ng kh i l ng ty l v i ng l ng c a chng ho c ni cch khc l s ng l ng c a chng ph i b ng nhau.
Kh i l ng ch t A l mA gam ph n ng h t v i mB gam ch t B. N u g i ng l ng ch t A v ch t B l n l c A v B th theo nh lu t ng l ng Dalton ta c:
54
mA DA = mB DB
2.5. nh lu t ng l ng
V d 18: Xc nh ng l ng nit trong cc oxt c a nit
2.5. nh lu t ng l ng
[4] Xc nh ng l ng Nguyn t trong h p ch t
V d 19:
M = n
56
2.5. nh lu t ng l ng
[4] Xc nh ng l ng ng l ng c a acid/baz
Trong :
M = n
2.5. nh lu t ng l ng
[4] Xc nh ng l ng
ng l ng c a mu i
Trong :
M = nz
58
2.5. nh lu t ng l ng
[4] Xc nh ng l ng
ng l ng c a ch t oxy ha/ch t kh
Trong :
M = n
H2SO4 + NaOH
NaHSO4 + H2O
H2SO4 = 98/1 = 98
H2SO4 + 2NaOH Na2SO4 + 2H2O
H2SO4 = 98/2 = 49
60
2FeCl3
+ SnCl2 2FeCl2
FeCl3 = 162,5
+ SnCl4
61
Bi t p p d ng
Bi 1: ng ng ng ax ca pha ng: ng Tnh ng lng tng axt, baz trong cac phan ng H3PO4 H3PO4 2HCl HCl + + NaOH NaH2PO4 + H2O + 3NaOH Na3PO4 + 3H2O + Cu(OH)2 CuCl2 + 2H2O Cu(OH)2 Cu(OH)Cl + H2O
62
Bi t p p d ng
Bi 1: ng ng ca cha gach Tnh ng lng cac chat gach di ay
FeSO4 + BaCl2 BaSO4 + FeCl2 Al2O3 + 6HCl 2AlCl3 + 3H2O CO2 + NaOH NaHCO3 CO2 + 2NaOH Na2CO3 + H2O Al2O3 + 2NaOH 2NaAlO2 + H2O KCr(SO4)2.12H2O + 3KOH Cr(OH)3 + 2K2SO4 + 12H2O 2KMnO4+5HNO2+3H2SO4 2MnSO4 + K2SO4 + 5HNO3 + 3H2O K2Cr2O7 + 3H2S + 4H2SO4 Cr2(SO4)3 +3S + K2SO4 + 7H2O
63
64
Tr ng thi c a khi ly t ng c bi u di n b ng phng trnh c a cc thng s tr ng thi g i l phng trnh tr ng thi khi ly t ng.
pv = nRT hay pv
m RT = M
65
Trong cng i u ki n T & P, nh ng th tch b ng nhau (V1=V2) c a ch t kh khc nhau u ch a cng s phn t nh nhau (N1 = N2) k chu n, 1.00 atm & 0oC (273 K) th: 1 mol chi m 22.4 L kh
67
68
V1 V2 = T1 T2
69
70
Bi t p p d ng
1) Tnh P c a 0.51 mol O2 c th tch 15l 303K? P = nRT/V = 0.51mol x 0.0821latm/(Kmol) x 303K / 15 l = 0.84 atm 2) Tnh V c a 28.0 g kh CO 760 torr v 0 oC? n = 28.0 g CO x 1 mol / 28.0 g CO = 1.00 mol CO T = 0 + 273 = 273 K P = 760 torr x 1 atm / 760 torr = 1.00 atm V = nRT/P = 1.00mol x 0.0821Latm/Kmol x 273K / 1.00 atm = 22.4 L
72
P = pi
i =1
73
Phng php ha h c
Phng php v t l
(quang ph kh i l ng)
74
75
PV = nRT
m RT M = PV
76
km M = t
k : h ng s nghi m si ho c nghi m ng tng ng c a dung mi m : l ng ch t tan a ha tan vo dung mi t : tng nhi t si hay gi m nhi t ng c.
77
mRT M= v
m v R T : : : : : p su t th m th u c a dung d ch l ng ch t tan a ha tan vo dung mi th tch dung d ch thu c h ng s khi nhi t tuy t i
78
M = K(
t1 t0
2 3 1 1 2 3 0 0
3 2
v v
79
A . c 6,3
A: kh i l ng nguyn t kim l ai c : nhi t dung nguyn t kim l ai tnh b ng cal.
80
Note
Useful units: 1 amu (atomic mass unit) = 1.66054 x 10-24 kg 1 pm (picometer) = 1 x 10-12 m 1 (Angstrom) = 1 x 10-10 m = 100 pm = 1 x 10-8 cm The heaviest atom has a mass of only 4.8 x 10-22 g and a diameter of only 5 x 10-10 m.
81
Bi t p Bi
CHNG 1
Cu 1 Cu 2
Kh i l ng ng l ng c a c a Crm trong cc h p ch t CrCl3 v Cr2(SO4)3? Tr n 3 lt Hydro v i 2 lt kh Nit c cng p su t l 2 atm c 5 lt h n h p. Tnh p su t ring ph n (atm) c a Hydro v Nit? Bnh ch a y h n h p xy v Nit. t s p su t ring ph n no th kh i l ng cc ch t kh l nh nhau
Cu 3
82
Bi t p Bi
CHNG 1
Cu 4
M t h n h p kh c coi l l t ng, g m 0,58g A (phn t gam A l 58g), 0,28g B (phn t gam B l 56g) v 0,27g C (phn t gam C l 54g). p su t t ng c ng trong bnh l 1,50 atm. Tnh p su t ring ph n c a cc kh A, B, C? M t bnh kn c th tch khng i ch a h n h p cng th tch c a H2 (k) v N2 (k) 0oC v 6atm. Sau khi ti n hnh t ng h p NH3, a bnh v 0oC. N u c 50% l ng H2 ph n ng, p su t trong bnh sau ph n ng P2 bao nhiu?
Cu 5
83
Bi t p Bi
CHNG 1
Cu 6
M t bnh kn dung tch khng i ch a h n h p g m 1mol N2 v 3mol H2 25oC v 20atm. Sau khi t ng h p NH3 r i a nhi t bnh v l i 25oC. N u c 75% N2 ph n ng th p su t c a bnh bao nhiu? M t bnh kn dung tch khng i ch a h n h p cng th tch N2 v H2 25oC v 20atm. Sau khi t ng h p NH3 r i a nhi t bnh v l i 25oC. N u c 25% N2 ph n ng th p su t c a bnh bao nhiu?
Cu 7
84