You are on page 1of 13

CNG LCH S KINH T QUC DN

Cu 1: Cch Mng Cng Nghip Anh Cch Mng Cng Nghip l 1 cuc CM k thut trong lnh vc sn xut nhm thay th L th cng bng L c gii, thay th cng trng th cng bng i cng nghip CMCN u tin trn TG din ra nc Anh. Cch Mng cng nghip Anh gn vi cuc CM k thut ln th nht, song n khng ch l hin tng k thut thun ty, m cn c ngha KT XH to ln v tc ng mnh m n qu trnh pht trin ca CNTB a. Tin CMCN da trn nhng iu kin tin nht nh, nhng iu kin khng ging nhau gia cc nc. nc Anh nhng iu kin ca CMCN xut hin sm v thun li hn nhiu so vi cc nc khc - Ngun vn ca nc Anh da vo u th ngoi thng, bun bn len d vi gi c quyn, trao i khng ngang gi vi cc nc thuc a v cc nc lc hu khc nh Bc M, n , Ailen, c T 1780 1800 gi tr XK tng ln 2,7 ln, t 55,831 triu bng Anh. Cc nc khc cung cp 1 ngun ti chnh ln cho cuc CMCN Anh. n TK19, nc Anh chim c nhng vng thuc a rng ln - Bun bn n l ng vai tr quan trong trong vic to tin cho CMCN Anh. Liverpool l trung tm bun bn n l. Vo nhng nm 80 ca TK 18, li nhun v bun bn n l ca Liverpool ln ti 300.000 Bng Anh mi nm - S pht trin ca CNTB trong nng nghip cng l tin cho CMCN Anh. Nhng o lut v rung t ca CMTS Anh m ca cho vic bn rung t ca gio hi, qu tc c d dng. S tc ng gia cng nghip, nng nghip thc y qu trnh CMCN Anh - CMCN Anh c nhng tin chnh tr thun li. Ch PK b th tiu hon ton. Nh Nc qun ch chuyn ch c xu hng ng h CNTB. Cc o lut v rung t, nhng lut l bo v quyn li cu giai cp TS cho vay nng li, c quyn bun bn vi cc nc thuc a, lut nh c nm 1662, lut khuyn khch nng nghip, lut cm L k thut ra nc ngoi, cm XK dng c, my mc v bn v k thut, o lut ph chun cc cuc chin tranh Nhng chnh sch, bin php kinh t thc s chun b tin cho cuc CMCN Anh b. Tin trnh ca cuc CMCN Anh - Cuc CMCN Anh thc s din ra mnh m cng vi s pht trin ca cc nh my cng nghip vo nhng nm 60 ca TK18 , nhng du hiu u tin ca cuc CM l nhng pht minh, nhng ci tin k thut xut hin t u TK. + Nm 1733, ngi th dt kim th my Gin Cy pht minh ci thoi bay chy bng dy v sc y ca bn p thay th vic a bng tay + Nm 1768, 1 th mc kim th dt l Gim Hacgiv ng c 1 bn ko si mang tn con gi mnh l Gienni + Nm 1979, 1 ch t nh kim th th cng Xaman Crmp ng c chic my ko si c u im va mn, va bn. T si ca Anh mi cnh tranh c vi si ca n + Nm 1785, Nh tu hnh Etmn Acran, vi s tham gia ca 1 ngi th mc v 1 ngi th rn, ch to c chic my dt u tin, sau , c nhiu ng ci tin, n u TK19 th my dt c s dng rt ph bin - u TK17, ngi ta th nghim dng than nu gang thay cho dng g v g bt u khan him. Nm 1735, cbi ci tin cch ch than cc. Nm 1784, Henxicoc pht minh ra cch dung than nu gang thnh st. Nm 1789, cu st u tin c xy dng ti thnh ph Looc ( Anh ) - CM trong giao thng bt u t vic xy dng knh o. u TK 19, c 4670 dm knh o v sng c p vt - Cuc CM trong lnh vc nng lng c ngha to ln i vi s pht trin ca ngnh CN. + Nm 1784, James Watt sang ch ra my hi nc v n tr thnh biu tng cho thi k pht trin ca CNTB + Nm 1789, Mli ch to ra cc my phay, my bo, my tin thay th cho nhng cng c phay, bo, tin th s ca TK 15 16. Ngnh c kh ch to ra i, n u TK 19, vic dung my sx my tr thnh hin thc + Nm 1825 nc Anh xa b lnh cm XK my mc m h t ra t nhng nm cui TK 18 c. c im ca CMCN nc Anh - Bt u t CN nh ( dt ) sau pht trin ngnh kinh t dch v khc. - Dien ra theo trinh tu tu thap toi cao, tu thu cong len nua co khi va co khi hoan toan moi qua trinh san xuat d. Tc ng kinh t - x hi ca CMCN CMCN l bc khi u ca qu trnh CNH, l bc nhy vt v k thut, to ra c s vt cht k thut cho s chin thng ca phng thc sn xut TBCN, n tc ng mnh m n s pht trin kinh t - x hi nc Anh v TG trong thi k CNTB trc c quyn Do sn xut bng my, nng sut lao ng tng ln, gi thnh sn phm CN v gi bn gim xung r rt. Trong vng 100 nm, chi ph sn xut nc Anh gim xung khong 49,8 ln. Th cng nghip v cng trng th cng tr nn bt lc trc h thng cng xng bi chi ph sn xut ca n thp v hng ha r hn nhiu CMCN din ra sm nht a nc Anh tr thnh nc hon thnh s nghip CNH u tin trn TG ( 1870 ) . Do u th ca h thng cng xng nn nc Anh chim v tr hng u trong nn kinh t TG trong sut thi k trc c quyn. Nc Anh c mnh danh l cng xng ca TG CMCN Anh c nh hng n s pht trin nng nghip nc ny. Nc Anh c gi l nc c nn nng nghip kiu mu vo thi k ny CMCN thc y s phn b li lc lng sn xut v phn cng li L x hi. CMCN lm ph sn th th cng v nng dn, bin h thnh nhng ngi v sn i lm thu trong cc nh my. Giai cp VS hnh thnh v ngy cng tng ln. Cc cuc khng hong kinh t chu k din ra ngay sau khi CMCN cn bn hon thnh. Sn xut gim st, hng nghn doanh nghip b ph sn, cng nhn b sa thi, tin lng b ct gim. Trong cuc khng hong nm 1837, gi st gim 44%, bng gim 40%, len gim 20%... Ring Manchester c n 50.000 ngi tht nghip. Tnh trng lm gia tng s bn cng ha giai cp cng nhn, mu thun x hi ngy cng gay gt v phong tro u tranh ca giai cp cng nhn ngy cng ln cao. Cu 2: Cch Mng Cng Nghip Nht a. Tin ca cuc CMCN Sau ci cch Minh Tr, NB din ra cuc CMCN vi ni dung ch yu l chuyn t k thut th cng ln giai on s dng my mc c kh. Tuy nhin do tc ng ca cc nhn t truyn thng nn CMCN ca Nht c im khc vi nhiu nc phng Ty. Vi iu kin ca 1 nc ngho phng ng, va thot ra t nn kinh t PK, NB tm mi cch k tha nhng kinh nghim ca cc nc u M c v k thut ln cch thc t chc nn cng nghip. V vy, ch trc CTTGII, ngha l hn 60 nm thc hin, cuc CMCN ca Nht hon thnh

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 1

CNG LCH S KINH T QUC DN


Khi bt u CMCN, NB kinh t nng nghip vn l ch yu, khong 75 80 % dn c sng bng ngh nng. Phn ln thu nhp quc dn bt ngun t khu vc nng nghip. Mc thu nhp quc dn bnh qun u ngi rt thp, ch khong 50 60 USD. Cng trng th cng cn trnh thp, phn ln l cng trng th cng phn tn, th CN gia nh vn l ph bin b. Tin trnh cuc CMCN Trong 20 nm u, ngun vn cho CMCN ch yu da vo nng nghip. Giai on u, hng XK ch yu l t, chim 40% tng gi tr XK t 1868 1893. Thu nng nghip thng xuyn cung cp trn 50% ngun thu ngn sch thi k 1870 1917. Vo thi k cui ca CMCN, NB tin hnh 1 s cuc chin tranh XL cc nc lng ging v vt ti nguyn v i bi thng chin tranh, to thm vn xy dng nn CN hin i. Ngoi ra, chnh ph Nht pht hnh cng tri huy ng ngun vn kh ln ca thng nhn v cc tng lp nhn dn khc. Nh nc NB c 1 vai tr quan trng trong qu trnh tin hnh CMCN, c bit l thi k u, chnh ph u t phn ln s vn cho vic xy dng c s h tng v cc ngnh CN ch yu. T nm 1895 1910, vn ca Nh Nc chim 60 70 % tng s vn u t xy dng c bn. Hng lot x nghip quy m ln nh ng tu, luyn thp, si, dt c Nh Nc u t theo cch thc t chc v k thut hin i ca phng Ty. Ngoi ra, Nh nc NB cn c chnh sch khuyn khch t nhn b vn kinh doanh. Nh nc cng khuyn khch v gip cc c s cng nghip nh t chc thnh cng ty c phn, khuyn khch v tr cp thnh lp cc c quan mu dch quc t. Nh nc c bit u tin vic nhp nguyn liu v k thut ca nc ngoi pht trin 1 s ngnh CN quan trng nh luyn thp, ng tu, ch to v kh Ngoi ra Nh Nc cn thc hin rng ri chnh sch bn li cc c s kinh t ca Nh Nc cho t nhn vi gi thp hn nhiu so vi vn u t, c bit trong thi k Nh Nc c kh khn v ti chnh. i tng c u tin l cc cu vin chc cao cp ca chnh ph, tng lp thng nhn tng m nhn hu cn cho chnh ph trong cc cuc chin tranh. Nhiu ngi trong s h sau ny tr thnh nh CN ln nm gi cc hng nh Mitsui, Mitsubishi, lurakawa, KuharaBng cch ny, chnh ph thnh cng trong vic to dng ht nhn l cc nh TB trung thnh vi chnh ph, kch thch nn CN trong nc pht trin nhanh chng CMCN ca Nht tuy cng c khi u bng CN nh nhng cc ngnh CN nng, gtvt , CN quc phng xut hin rt sm v pht trin nhanh. Ngay t 1870, Nh nc Nht xy dng c tuyn ng st ni lin 2 thnh ph Tokyo Yokohama. Trong cng nghip, my hi nc s dng rng ri. Cc ngnh CN nh khai thc, luyn kim, ng tu, c kh xut hin sm Nng nghip ngy cng lc hu hn so vi s pht trin cn nghip. Mc d trong thi k Minh Tr, 1 s bin php ci tin nh p dng ging mi, ci tin thy li, ph bin s dng phn bn Nhng nng nghip vn l lnh vc t c ch u t. Rung t b phn tn, nng nghip vn trong tnh trng sn xut nh, lc hu. u TK 20, trn 2/3 dn s vn sng ch yu da vo nng nghip. V vy, ngay t u Nht hnh thnh 2 khu vc kinh t tri ngc nhau, 1 khu vc CN hin i v 1 khu vc nng thn lc hu c. c im ca cuc CMCN CMCN Nht gn lin vi qu trnh chuyn bin t CNTB t do cnh tranh sang CNTB c quyn. Phn tch c im ca quc Nht, Lnin gi l CNQ qun phit phong kin. NB nhiu t chc c quyn xut hin ngay trong giai on u ca CMCN Phn ln cc hng cho vay nng li thi k PK nhanh chng tr thnh cc hng TB ln. cc tp on ti phit Zaibatsu nh Mitsui, Mitsubishi, Sumitomo, Yasuda chim a v thng tr v chi phi ton b nn kinh t NB. Mt nt ni bt trong qu trnh pht trin CMCN ca NB l s tch ri gia CN v nng nghip. Xut pht im l CN nh nhng CN nng pht trin nhanh. CMCN thc hin c nh phn ln vo s qun l ca Nh Nc d. Tc ng ca CMCN Mc d cho n u TK 20, NB cn km cc nc M, c, Anh, Php v mt ch tiu tuyt i nhng CMCN t sau ci cch Minh Tr pht trin nhanh chng, nht l trong nhng nm cui TK19, u TK 20 NB tip thu nhanh chng k thut t bn ngoi y nhanh nhp pht trin ca cc ngnh CN. T 1880 1913, sn lng khai thc than tng ln 4 ln t 5,3 ln 21,3 triu tn, sn lng ng tng 12,5 ln t 5,3 ln 66,5 triu tn. Nhp pht trin CN trung bnh hng nm l 6%. NB bc sang giai on quc CN nhng nhng tn d ca ch PK vn tn ti dai dng. Nhng tn d ny th hin r nt trong lnh vc kinh t, chnh tr, trong cc mi quan h gia nh v x hi. Li dng 1 s nhn t , TB c quyn NB tng cng bc lt sc lao ng ca cc tng lp nhn dn, k c ph n v tr em. m rng th trng thuc a, Q Nht tin hnh nhiu cuc chin tranh XL. l cc cuc chin tranh Trung Nht ( 1894 1895 ), chin tranh Nga Nht ( 1904 1905 ), chin tranh xm lc Triu Tin ( 1910 ) Cu 3: Cch Mng Cng Nghip ni chung cc nc TB Sau nc Anh, 1 s nc chu u khc nh Php, c, Nga v M CMCN cng ln lt xy ra. Din ra trong iu kin ca nn kinh t TB, CMCN cc nc TB c 1 s im ging nhau. l do c s kinh t ca cc nc ny ch yu da trn ch s hu t nhn TB v t liu sn xut, cnh tranh t do v cc quy lut ca nn kinh t th trng gi vai tr iu tit s vn hnh ca nn kinh t, thc y cc doanh nghip TB tng cng nhp khu v ng dng my mc k thut mi vo sn xut. Trong giai on u, cc nc i sau u chu nh hng ca CMCN Anh, v vy CMCN u bt u t CN nh ( trc ht l ngnh dt ) sau mi chuyn sang cc ngnh khc. Tuy nhin, xut pht t nhng iu kin lch s, kinh t - x hi khc nhau, cuc CMCN cc nc ny xy ra thi im khc nhau v c nhng c im khc vi nc Anh Php c xp vo hng nhng nc c cuc CMCN xy ra sm mang nhiu c im m phng kiu Anh, da vo my mc, L k thut v 1 phn vn ca Anh. Nhng yu t bt u cuc CMCN xut hin t nhng nm trc CMTS. Nhng s pht trin ca CMCN ch khn trng ln t sau nm 1815 v cn bn hon thnh vo sau cuc chin tranh Php Ph (nm 1870). Trong thi k CMCN Php, CN nh (nht l CN dt) chim v tr quan trng. C nhiu nhn t lm chm tin trnh CMCN Php, nhng trc ht l do qu trnh tch ly vn chm chp v yu t hn Anh. Ngun vn tch ly t cc thuc a Php cng t hn so vi Anh. Cc din chnh tr bt n nh, cc cuc chin tranh ca Napoleon v cc cuc CM chu u cng lm gin on s pht trin kinh t v CMCN Php c, cui TK 18 xut hin 1 s nh my dt si bng s dng my mc kiu Anh. Nhng CMCN ch thc din ra vo u TK19, c y mnh sau CMTS v hon thnh sau cuc chin tranh Php Ph (sau nhng nm 1870). CMCN c c c im khc vi Anh, Php nhng li ging vi cc nc M v Nht Bn. Th nht, CMCN bt u t CN nh (dt) nhng nhanh chng chuyn sang CN nng m ch yu l CN than, luyn gang thp v ch to c kh Th hai, Chnh ph c tc ng quan trng thc y cuc CM din ra khn trng hn ui kp cc nc i trc. Chnh ph khng ch l c quan hnh php v qun l hnh chnh, thi hnh chnh sch bo h thu quan, m cn tham gia hot ng kinh t xy dng x nghip, tr vn hoc trc tip xy dng v qun l ng st Th ba, c s h tng c ch trng pht trin, nht l h thng ng st

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 2

CNG LCH S KINH T QUC DN


Cu 4: Kinh t M thi c quyn ha ( 1865 1913 ) Sau cuc ni chin (1861 1865) , kinh t M c iu kin pht trin nhanh chng, t1 nc ph thuc vo chu u, nc M nhanh chng tr thnh cng quc CN ng u TG Sn xut CN M tng rt nhanh. Nm 1894 gi tr tng sn lng CN tng 4,98 ln so vi nm 1860 Nhiu ngnh CN quan trng pht trin nhanh nh ngnh luyn kim. Nm 1913 sn lng thp ca M vt c 2 ln, vt Anh 4 ln t 31,3 triu tn. Ngnh khai thc than sn lng gp hn 2 ln Anh v Php cng li. Nm 1882 mi xut hin nh my in u tin, n 1913 sn lng in t 57 triu Kwh. Nm 1892 sn xut chic t u tin, n nm 1913 sn xut c 485.000 t cc loi Cc ngnh CN sn xut hng tiu dng nh: may mc, giy da, ch bin thc phm cng pht trin mnh Nng nghip nc M cng t c nhng thnh tu ln. T nm 1870 n 1913 din tch gieo trng la m tng ln 4 ln, nng nghip pht trin theo hng chuyn canh, thm canh, s dng my mc v k thut, do gi tr sn lng nng nghip nm 1913 tng 4 ln so vi nm 1870, nc M cung cp 9/10 bng, la mch trn th trng TG vo cui TK 19 u TK 20 Nc M t 1 quc gia i vay nhanh chng tr thnh nc c ngoi thng pht trin v XK TB. Nm 1913 t 2.625 triu USD tng hn 5 ln so vi nm 1899; nm 1914 kim ngch ngoi thng t 5,5 t USD. Th trng u t v bun bn ch yu ca M l Canada, cc nc vng bin Caribbean, Trung M, cc nc chu c bit l Nht Bn v n S pht trin CN lm bin i c cu kinh t ca nc M. Cui TK19 nng nghip chim 50% th n nm 1913 ch cn 30% trong tng sn phm XH Trong qu trnh pht trin kinh t, ng st cng c m rng nhanh chng. Nm 1913 l 411.000km tng 5 ln so vi nm 1870. ng st pht trin l nhn t tc ng tr li s pht trin kinh t v giao lu kinh t gia cc vng, khai thc c hiu qu ngun tim nng ca cc ngnh kinh t ca nc M Nguyn nhn - Do kt qu ca cuc ni chin (1861 1865) xa b ch n in pha Nam, to iu kin cho CNTB pht trin trn ton b lnh th nc M. Sau ni chin, ch bo h mu dch c thc hin gip CN M trnh khi s cnh tranh ca hng CN nc ngoi. S pht trin nng nghip trang tri TB vi quy m ln to ra s hu thun vng chc cho s pht trin CN - Thi gian ny nc M tip tc thu ht vn, lao ng, k thut t cc nc chu u - Tip thu kinh nghim v k thut ca cc nc khc. Vic hnh thnh nhng ngnh CN quan trng v hin i ca M c nhng ng gp to ln ca k thut chu u. Trn c s , M c nhiu pht minh sng ch, to iu kin cho s pht trin cc ngnh CN vi k thut mi vt ln trn cc nc TB chu u - Kinh t M pht trin thc y qu trnh tch t tp trung TB v tp trung sn xut v hnh thnh cc t chc c quyn. c quyn M din ra nhanh, quy m ln, thu tm ht cc ngnh kinh t ch yu trong CN, nng nghip, thng mi, ngn hng, bo him, ng st Cc t chc c quyn khng ch thu tm nn kinh t trong nc m cn vn ra th trng TG nhm c chim ngun nguyn liu m rng th trng cho u t v tiu dng hng ha Cuba, Puerto Rico, Philippines, Guam, ng Samoa, Hawaii, cng cc nc phng Ty phn chia th trng Trung Quc, c chim knh o Panama v tr chin lc quan trng v qun s v kinh t Cu 5: Kinh t Nht thi k pht trin thn k ( 1952 1973 ) Trong khong 20 nm sau chin tranh (1952 1973) nn kinh t NB pht trin vi nhp rt nhanh chng. Nhiu nh kinh t TG cho y l giai on pht trin thn k ca nn kinh t NB. T 1 nc ng dy t ng tro tn ca chin tranh, NB tr thnh cng quc kinh t th 2 trong TG t bn sau M. Tc tng tng sn phm quc dn thc t ca NB thng mc cao nht trong cc nc TB. n 1968, tng sn phm trong nc ca NB vt cc nc Anh, Pht, CHLB c, Italia, Canada - Gi tr tng sn lng cng nghip tng t 4,1 t USD nm 1950 ln 56,4 t USD nm 1969. NB dn u cc nc TB v tu bin, xe my, my khu, my tnh, tivi; ng th 2 v sn lng thp, t, xi mng, sn phm ha cht, hng dt Mt s ngnh CN then cht tng ln vi nhp rt nhanh. NB ng u cc nc TB v nhp v ch bin du th. CN t NB n nm 1967 vn ln hng th 2 sau M. CN ng tu n nhng nm 70 chim trn 50% tng s tu bin ln v c 6 trong 10 nh my ng tu ln nht trong TG t bn. - S pht trin nhanh 1 s ngnh kinh t lm thay i c cu ngnh sn xut ca NB. T trng cc ngnh nng, lm, ng nghip gim i ng k, cc ngnh CN, dch v tng nhanh.Ngnh nng nghip, sn lng v nng sut L tng nhanh. Tng gi tr sn lng nng, lm, ng nghip nm 1969 l 9 t USD. - GTVT, nht l phng tin vn chuyn tng nhanh. n u thp k 70, NB ng u cc nc TB v vn ti ng bin - Ngoi thng c coi l nhp th ca nn kinh t NB nm 1950 n nm 1971, kim ngch ngoi thng tng 25 ln t 1,7 t USD ln 43,6 t USD. Trong , XK tng 30 ln, NK tng 21 ln S pht trin thn k ca nn kinh t NB trong giai on 1952 1973 bt ngun t 1 s nguyn nhn c bn sau - Th nht, pht huy vai tr nhn t con ngi Trc ht phi ni rng ch gio dc NB kh pht trin v hon thin. NB ph cp GD h 9 nm. Ngi NB rt ch trng o to i ng cng nhn lnh ngh, c kh nng nm bt v s dng nhng k thut, cng ngh mi. Cng nhn c o to khng ch trong cc trng dy ngh m cn ngay ti cc x nghip i ng cn b khoa hc k thut ca NB kh ng o, c cht lng cao gp phn c lc vo bc pht trin nhy vt v k thut v cng ngh ca t nc. Gii qun l v kinh doanh ca NB c nh gi l nhng ngi sc xo, nhy bn trong vic nm bt th trng, i mi phng php kinh doanh, em li thng li cho cc cng ty NB trn th trng quc t T lu, ngi Nht c gio dc theo nhng lun l ca o Khng. Trong thi k hin i, nhng c tnh cn kim, kin tr, long trung thnh, tnh phc tng vn c cao. Nhng tinh hoa, vn ha ca qu kh c tn trng v k tha.Gii qun l bit cng c k lut lao ng, li dng v khai thc s tn ty, trung thnh ca ngi L.S thnh cng trong pht trin kinh t ca NB l kt qu ca s kt hp kho lo gia cng ngh phng Ty v tnh cch NB - Th hai, duy tr mc tch ly cao thng xuyn, s dng vn u t c hiu qu cao Tch ly vn NB thi k ny c coi l 1 nc c t l tch ly vn cao nht trong cc nc TB pht trin. T l tch ly vn thng xuyn ca thi k 1952 1973 vo khong t 30 35% thu nhp quc dn, gp hn 2 ln so vi M, Anh. y l 1 trong nhng nhn t quyt nh nht, bo m cho nn kinh t NB pht trin vi tc cao Nhng gii php duy tr mc tch ly cao ca NB l:

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 3

CNG LCH S KINH T QUC DN


+ Tn dng trit ngun L trong nc, p dng ch tin lng thp. Bng phng php qun l tinh vi, ch thu mn sut i kt hp vi cc hnh thc thu mn khc, cc ng ch buc cng nhn phi tn tm, trung thnh vi x nghip, v quyn li ca x nghip. Ch tin lng thp l nhn t quan trng nht t mc tch ly vn cao v h gi thnh sn phm, tng sc cnh tranh trn th trng nc ngoi NB ch khai thc v s dng tt ngun tit kim c nhn.; Ngoi ra, NB cn gim chi ph qun s xung mc di 1% tng sn phm quc dn. Chnh ph hn ch cc khon chi tiu cho phc li x hi, y t, nh B my hnh chnh cng c ch gim bt ti mc ti thiu, s ngi phc v cho cc c quan Nh Nc v qun i ch khong 1,3 triu. Tuy vy, ngun vn t bn ngoi cng ng vai tr kh quan trng i vi nn kinh t Nht, nht l ngun vin tr ODA ch yu c dnh cho vic ci to, hin i ha c s h tng v pht trin CN nng C th ni rng, thi k sau chin tranh, NB khng ph thuc nhiu vo ngun vn bn ngoi. Chnh ph giao cho B Ti Chnh qun l v kim sot rt cht ch vic s dng cc ngun vn . u t trc tip ch c khuyn khch cho mc tiu tm kim cng ngh v b quyt sn xut S dng vn NB c coi l 1 nc s dng vn 1 cch to bo v c hiu qu NB, nhiu NHTM chp nhn cho vay ti 95% tng s vn, to iu kin tng nhanh s vn chuyn vo sn xut kinh doanh Trong s dng vn, NB trc ht tp trung vo nhng ngnh sn xut ln, hin i v c hiu qu cao. Do , NB c nhng iu kin thun li nhanh chng p dng khoa hc k thut hin i, hp l ha quy trnh sn xut, nng cao hiu qu ca TB u t V u t trong nc, phn ln s vn c tp trung vo cc ngnh then cht nh luyn kim, ng tu, ch to my, ha cht, in t v vi in t Ngay sau khi CTTG2 kt thc, 1 s cng ty ca NB ch ti vic u t ra nc ngoi. giai on ny, NB ch yu u t khu vc ng Nam vi nhng k ngh s dng nhiu L, thch hp vi trnh ca cc nc ny. T na cui thp k 60, NB ch nhiu hn vo u t khai thc ti nguyn, ng thi a dng ha khu vc u t C th ni u t nc ngoi l 1 yu t gp phn vo s tng trng nhanh ca nn kinh t trong nc, tng v th v sc cnh tranh ca cc cng ty ca NB trong nn kinh t TG NB nhanh chng xy dng ln cc ngnh kinh t mi nhn da trn k thut cng ngh hin i. Sc cnh tranh v v th ca NB tng ln nhanh chng ui kp trnh pht trin kinh t ca cc nc TB pht trin phng Ty - Th ba, tip cn v ng dng nhanh chng nhng tin b khoa hc k thut Khi CTTG2 kt thc, NB ginh 1 s vn ln cho vic nghin cu, pht trin khoa hc k thut hin i. Nm 1970 chi ph nghin cu pht trin ca NB l 1.200 t yn (1,96% thu nhp quc dn), c 12.594 phng th nghim tham gia nghin cu khoa hc, gp 9 ln trong vng 15 nm., c 419.000 cc nh khoa hc v cc chuyn gia khoa hc k thut Song, thnh cng hn c ca ngi NB vn l khoa hc ng dng NB ch trng ng dng nhng thnh tu khoa hc k thut mi nht ca u M bng cch nhp khu cng ngh, k thut, mua cc pht minh sng ch. T 1950 1971 tng s v NK k thut ca Nht l 15.289 v, nh ci to cn bn ti sn c nh v gp phn nng cao nng sut L XH. Vic mua pht minh cho php NB tip cn vi thnh tu mi nht ca khoa hc k thut Bng cch i khn ngoan, ch hn 20 sau chin tranh, nn khoa hc k thut ca NB c bc pht trin nhy vt. n u nhng nm 70, NB t trnh cao v t ng ha, trnh s dng my vi tnh trong 1 s ngnh sx l nhng nhn t tc ng rt mnh n tc pht trin kinh t ca NB sau chin tranh - Th t, ch trng vai tr iu tit kinh t ca Nh Nc Ngay sau khi CTTGII kt thc, Chnh ph NB thc hin hng lot bin php y mnh t do ha nn kinh t, kch thch kinh t pht trin theo c ch th trng kt hp vi s iu tit ca Nh Nc thng qua cc chnh sch kinh t v m. Nh nc to ra mi trng kinh t thun li cho tng trng bng h thng PL v kh nng duy tr trt t XH bng PL v s u t trc tip vo kinh t T 1955 n 1973 Nh Nc thng qua 7 k hoch kinh t vi 3 ni dung c bn: phng hng kinh t - x hi, phng hng chnh sch ca Chnh Ph nhm thc hin cc mc tiu trn, nhng ch dn hot ng cho cc c s kinh doanh, cc ngnh CN Vai tr ni bt cu Nh Nc thi k ny l ci cch h thng thu thc y tch ly vn, thc y NK k thut mi v khuyn khch XK, khng nh thu thu nhp c tnh thu ly tin cao, thu cng ty mc thp, cc loi thu trc thu tng nhng thu gin thu li gim. Do vy, thu trong thu nhp quc dn NB thi k ny nhn chung thp hn cc nc TB khc Nh Nc NB cn ng vai tr hng dn v kim tra hot ng u t cng nh vic h tr v ti chnh cho hot ng S can thip v tham gia trc tip ca Nh Nc vo cc hot ng kinh t c tc dng chng khng hong, to ra nhng iu kin cn thit cho nn kinh t tng trng cao. - Th nm, m rng th trng trong v ngoi nc Trong nc Nh ci cch rung t, hnh thnh ch trang tri kinh doanh nh, m rng sn xut, ci tin k thut, s dng my mc cng ngh tin tin, nng nghip nng thn to ra th trng rng ln cho sn xut pht trin Cc cng ty lun c gng a ra th trng nhng sn phm m bo cht lng vi phng chm hng ha d bn th trng ni a hay th trng nc ngoi u phi c cht lng cao. NB kt hp kho lo gia chin lc pht trin CN thay th NK vi chin lc hng v XK. L trnh t do ha thng mi v hi nhp c thc hin 1 cch thn trng, c qun l thng nht t TW n a phng S gia tng dn s, s tng nhanh s ngi lm cng n lng, tc tng thu nhp thc t ca ngi Lcng lm cho th trng c m rng. Do lm tng khi lng tiu dng c nhn trong nc, thc y tng trng kinh t ca NB Nc ngoi Sau CTTGII, NB tm mi cch xm nhp vo th trng TG nh tng kh nng cnh tranh hng ha nh gim chi ph sn xut v ch trng cht lng sn phm, xy dng i ng thng nhn c nng lc, nhiu kinh nghim, thc hin chnh sch i ngoi linh hot T nm 1965 tr i, NB thng xuyn l nc xut siu trong quan h thng mi vi TG bn ngoi. iu gip ci thin cn bn cn cn thanh ton ca NB. C th ni rng, ngoi thng l nhp th ca nn kinh t NB - Th su, kt hp kho lo cu trc kinh t hai tng Cu trc kinh t hai tng l c im ni bt ca kinh t NB thi k sau CTTGII. l s kt hp, h tr ln nhau gia khu vc kinh t hin i v khu vc kinh t truyn thng. NB, thi k ny s doanh nghip s dng di 100 cng nhn chim 99% tng s x nghip v 76% tng s cng nhn. Cc doanh nghip nh thng l cc c s gia cng ph tng my mc hoc nhn thu khon cho

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 4

CNG LCH S KINH T QUC DN


cc cng ty ln. Khi nn kinh t lm vo kh khn, khu vc truyn thng s tr thnh nhng m gim xc cho khu vc hin i. Vi cu trc kinh t 2 tng, ngun L d tha v cng ngh lc hu thi k sau chin tranh c s dng hp l v c hiu qu - Th by, y mnh hp tc vi M v cc nc khc T10/1948, M chuyn giao quyn qun l kinh t - x hi cho chnh ph NB. Bt u t y mi quan h kinh t M - Nht phc hi v pht trin nhanh chng. Vic thc hin ng li kinh t ca Joseph Dodge gip NB n nh nn ti chnh tin t. Sau khi Hip nh ha bnh San Francisco c k kt vo nm 1951, NB v M tr thnh bn hng ca nhau. Trong cc cuc chin tranh CNDCND Triu Tin v VN, chnh ph M c hng lot n t hng vi cc cng ty ca NB v v kh, kh ti v cc qun dng khc. Trong c cu ngoi thng ca NB thi k ny c ti 34% tng gi tr hng XK sang M v 30% gi tr hng nhp ca NB l t th trng M. C th ni nhu cu v hng ha ca M cho cc cuc chin tranh CHDCND Triu Tin v VN l hai ngn gi thn i vi nn kinh t NB Xu th hi nhp quc t, hp tc v nht th ha kinh t TBCN, xu th ha hon v hp tc ca cc cng ty c quyn quc t cng c tc ng mnh m ti s pht trin kinh t NB thi k ny. Nm 1955, NB xin gia nhp GATT, T4/1964 tr thnh thnh vin ca IMF v OECD. l nhng c hi cc cng ty NB m rng th trng, tng cng tranh th cc ngun lc bn ngoi cho pht trin kinh t - Tuy nhin, ngay trong giai on pht trin nhanh chng ny, nn kinh t NB phi i mt vi nhng mu thun kinh t - x hi gay gt. l: - S mt cn i nghim trng gia cc vng kinh t, gia kh nng sn xut hin i vi c s h tng lc hu, gia ti chnh v tn dng, gia tim lc ca CN v nng nghip - L 1 nn kinh t bp bnh khng n nh v th trng v ngun nguyn liu - Mu thun XH ngy cng gay gt do cc cng ty mi chy theo li nhun nn hn ch nhng chi ph cho phc li XH, duy tr mc sng thp so vi cc nc TB pht trin, vn nh , tai nn giao thng trm trng - c bit, vn v sinh mi trng khng c ch ng mc, mi trng b xung cp nhanh chng, 1 s vng CN b nhim nng n Cu 6: Kinh t Trung Quc ( t 1978 nay ) a. Nguyn nhn ca ci cch v m ca - Nhng quan im t khuynh v kinh t v chnh tr ca thi k trc l nguyn nhn gy nn s tr tr v kinh t - x hi - Tnh hnh sn xut cng nng nghip lc hu dn n trnh x hi ha sc sn xut thp km, kinh t t nhin v na t nhin cn chim t trng tng i ln trong nn kinh t. Thc trng kinh t ni trn nu tip tc ko di s a t nc vo con ng b tc, khng hong - TQ cho rng t nc ang giai on u ca thi k qu , giai on ny ko di khong 100 nm. y l thi gian TQ thc hin CNH, thng phm ha, x hi ha v hin i ha nn kinh t - TQ ch trng xy dng CNXH mang c sc TQ - TQ ph phn m hnh kinh t, k hoch ha tp trung ko di gy tr tr cho nn kinh t v tha nhn tnh trng ng ca lu ngy nn kinh t cng gy tr tr cho sn xut v dn n tnh trng tt hu trong pht trin kinh t T nhn thc l lun v nh gi thc tin l c s cho vic khi tho ng li ci cch v m ca cu TQ b. Ni dung ci cch v m ca - Trong giai on u ci cch, ch trng xy dng nn kinh t hng ha XHCN; v t nm 1992, xy dng nn kinh t th trng XHCN ng li kinh t ca CS Trung Quc khng nh kinh t XHCN l kinh t hng ha c k hoch trn c s ch cng hu v thc hin kinh t k hoch cng vi vic vn dng quy lut gi tr v pht trin kinh t hng ha khng phi l bi xch nhau m l thng nht vi nhau. i lp chng vi nhau l sai lm TQ tin hnh ci cch gi c, t gi, thu v hng ti hnh thnh ng b cc loi th trng vn, th trng sc lao ng, th trng cng ngh thng tin, th trng bt ng sn c ch th trng hot ng thng sut - Ch trng khi phc v duy tr 1 nn kinh t nhiu thnh phn TQ thi gian qua hnh thnh nhiu loi hnh s hu cng tn ti v an xen vi nhau, trong cng hu l ch th; i mi nhn thc v ch s hu di CNXH, ph b quan nim truyn thng l gia quyn s hu v quyn kinh doanh cng thng nht cng tt xc lp quan nim mi l quyn s hu v quyn kinh doanh c th tch ri nhau. TQ p dng chnh sch khon khng ch trong nng nghip, m c trong lnh vc cng thng nghip. Trong hot ng kinh t, TQ cho php cnh tranh, gii th nhng doanh nghip lm n thua l v thi hnh ch hp ng lao ng Trong iu kin kinh t nhiu thnh phn v pht trin kinh t th trng cn kt hp phn phi theo lao ng v phn phi theo yu t sn xut; cho php c v 1 b phn ngi dn mt s vung giu ln trc bng con ng kinh doanh hp php - Ch trng iu chnh li c cu nn kinh t vn mt cn i t trc, c bit trong giai on thc hin Bn hin i ha Trong ng li pht trin cng nghip, TQ rt coi trng vn hin i ha, coi hin i ha cng nghip l tin hin i ha cc ngnh kinh t khc . Hin i ha cng nghip bao gm 2 mt l hin i ha cng ngh v hin i ha c cu kinh t. Trong qu trnh y, tng cng ly nng nghip lm c s cho pht trin v cng nghip nng phi h tr cho CN nh tng trng n nh - Ch trng thc hin chnh sch m ca Hi ngh ln th 12 ca CS TQ (9/1982) khng nh: chnh sch m ca l ng li chin lc khng thay i, l 1 iu kin c bn hin i ha. T nm 1992, TQ ch trng y nhanh nhp m ca nhm thu ht vn v tranh th khoa hc k thut ca nc ngoi - Ch trng tin hnh chnh sch ci cch th ch chnh tr Mc tiu phn u ca CS TQ l kin ton ch dn ch XHCN, tng cng php ch, phn nh chc nng lnh o ca ng v chc nng thc hin ca Nh Nc, tinh gin B my qun l c-Thnh tu v hn ch ca cng cuc ci cch v m ca TQ Nhng thnh tu c bn * Nhng thnh tu chung ca nn kinh t - Kinh t tng trng nhanh T 1979 n 1997, tc tng trng bnh qun t 9,8%. Gi tr tng sn phm trong nc nm 1978 l 362 t nhn dn t, nm 1997 l 7.477,2 t nhn dn t, ng hng th 7 TG. TQ vn ln dn u trong 1 s lnh vc kinh t. D tr ngoi t ca TQ ko ngng tng ln, thu nhp ca c dn TQ tng nhanh

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 5

CNG LCH S KINH T QUC DN


- C cu kinh t c s chuyn dch theo hng CNH T trng ca nng nghip trong nn kinh t c xu hng gim, ng thi t trng ca CN, dch v tng ln, vai tr kinh t, dch v ngy cng c ngha quan trng vi s pht trin kinh t t nc. TQ cng ch XK k thut ra nc ngoi. S chuyn dch y din ra ng hng, ph hp vi cc quc gia c nn kinh t im xut pht thp, ang vn ln qu trnh CNH. Trong nn kinh t th trng XHCN, c cu thnh phn kinh t c s chuyn dch. T trng ca kinh t t nhn tng ln trong nhng nm qua. Tuy vy, kinh t Nh Nc v tp th vn chim t trng u th * Nhng thnh tu trong cc lnh vc - Nng nghip Trong nng nghip, ch i cng x b xa b, thc hin ch khon trong sn xut nng nghip. Bn cnh , TQ tin hnh sa i chnh sch t ai nng thn thch ng vi c ch th trng. Chnh ph xy dng c ch n nh th trng nng sn phm. H thng tr gi nng phm v c ch n nh th trng c hnh thnh nhm bo v li ch kinh t ca ngi nng dn. Nh nc ch trng u t xy dng c s h tng kinh t - k thut. TQ cn ch kin ton h thng c quan ph bin khoa hc k thut nng nghip theo cc cp chnh quyn huyn, x, thn, kt hp gia ph bin khoa hc- k thut vi xy dng h thng dch v XH ha Vi s pht trin ca nng thn TQ, hng trm triu nng dn chuyn t trng thi kinh t t cp, t tc sang kinh t hng ha. Nng nghip TQ pht trin tng i n nh to iu kin cho s pht trin ca nn kinh t - Cng nghip Sn xut CN tng trng v nhp cao, gi s sn phm CN nm 1997 tng 14 ln so vi nm 1978, bnh qun mi nm tng 14,9%. S pht trin ca CN TQ lun cao hn cc ngnh khc v thc y CN ha ca TQ tin ln giai on mi. Mt hin tng ni bt trong s pht trin CN TQ l s pht trin ca CN hng trn trog thp k 80 u thp k 90. Trong giai on ny, x nghip hng trn khng ch tng nhanh v s lng v m rng loi hnh s hu m phm vi ca n cng c m rng bao gm nhiu ngnh ngh khc nhau: Gia cng c kh, vt liu xy dng, ch bin thc phm - Kinh t i ngoi + Ngoi thng Nm 1978, tng mc kim ngch XNK ca TQ mi t 20,6 t USD, nm 1998 t mc 323,9 t USD v trong vng 20 nm kim ngch ngoi thng tng bnh qun hng nm 15,6%. n nm 1999, TQ m rng bun bn vi khong 220 nc v khu vc. Nm 1978, ngoi thng ca TQ ng th 32 trn TG, n 1997, ng th 10 TG. Bn hng TQ nhng nm gn y l Nht Bn, M, EU, Hng Kng, ASEAN, Hn Quc, i Loan, Canada, c, Nga chim 88% kim ngch ngoi thng ca TQ + Thu ht u t nc ngoi Trong nhng nm qua, ngun vn nc ngoi vo TQ tng nhanh. V u t trc tip t 1978 n 1998, TQ ph chun s lng d n vi tng s vn theo hp ng t l 522 t USD, trong s vn thc hin l 267 t USD. Mc u t qua cc nm tng nhanh, nm 1991 l 4,37 t USD, nm 1993 l 27,5 t USD, nm 1997 l 45,2 t USD. ng thi, v thu ht u t gin tip t c 140 t USD. Vn u t nc ngoi chim t l khong 13% tng vn u t c nc. TQ cn tip thu c nhiu cng ngh k thut tin tin, kinh nghim qun l hin i ca phng Ty + u t ca TQ ra nc ngoi Tnh n 1998, c 5.600 doanh nghip TQ u t ra nc ngoi vi tng s vn trn 6 t USD, trong hot ng 80% s d n u t c li Nhng hn ch Tnh trng mt cn i gia cc ngnh gim, nhng vic khc phc n vn cn lu di. V tnh hnh kinh t - x hi trong nc, gia cc vng c s chnh lch ln trong pht trin v mc sng ca dn c. Nu nm 1992, s pht trin chnh lch gia cc vng duyn hi v ni ia l 2 ln, th nm 1993 tng ln 3 ln. Tnh trng ng dn cng gy sc p vi TQ trn nhiu phng din nh vn n, nh , vic lm. Nhiu vn cn tip tc t ra vi cng cuc ci cch ca TQ: + i su ci cch cc doanh nghip, xy dng ch doanh nghip hin i doanh nghip thc s tr thnh ch th ca th trng + Xy dng h thng th trng m, tng nhanh bc i ca ci cch gi c + Tng cng vai tr Nh Nc trong iu hnh, qun l v m nn kinh t + n nh quan h sn xut c bn nng thn, xy dng th ch kinh t nng thn, thch ng vi kinh t th trng XHCN. + Tip tc ci cch su sc hn th ch kinh t i ngoi + Xy dng h thng php lut ph hp vi i hi ca nn kinh t th trng XHCN Cu 7: Kinh t Lin X thi k Cng Sn thi chin v NEP-chnh sch kinh t mi Cui nm 1918, nc Nga c cuc ni chin. T bn ngoi c s can thip v trang ca 14 nc quc do Anh, Php cm u hng bp cht Nh Nc X Vit cn non tr. Cuc ni chin v can thip ca nc ngoi lm cho Nga cng thm kh khn chng cht i ph vi tnh hnh , Lnin nu ra khu hiu: Tt c cho tiu dit k th v thi hnh chnh sch kinh t cng sn thi chin Ni dung c bn ca chnh sch kinh t cng sn thi chin bao gm cc vn nh sau - Trng thu lng thc tha ca nng dn, Nh Nc c quyn mua bn la m cung cp cho thnh th v qun i. - Nh Nc kim sot vic sn xut v phn phi sn phm khng nhng i vi i CN m c trung v tiu CN - Quc hu ha c nhng x nghip va v nh, c t 5 cng nhn tr nn (nu c ng c) v 10 cng nhn tr nn (n khng c ng c) - Cm bun bn trao i sn phm trn th trng, nht l la m, thc hin ch tem phiu, trc tip phn phi bng hin vt cho ngi tiu dng, xa b ngn hng Nh Nc - t ch L cng bc vi nguyn tc: Khng lm th khng n Nh thc hin chnh sch kinh t cng sn thi chin m Nh Nc X Vit mi c lng thc cung cp cho qun i v nhn dn bo m nh thng th trong gic ngoi. Khi nh gi v chnh sch , Lenin ni: Trong iu kin chin tranh m chng ta lm vo th v c bn chnh sch l ng ng thi, trong thi gian ny, kh th L ca qun chng c ln cao: ngy th 7 L cng sn ch ngha c thc hin trn ton nc Nga. l sng kin v i ca cng nhn ng st v sau c cng nhn c nc hng ng.

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 6

CNG LCH S KINH T QUC DN


Cng trong nhng nm ny, Lenin t chc li ton b nn kinh t, trn c s s dng nng lng in, xy dng k hoch in kh ha nc Nga k hoch kinh t quc dn di hn u tin ca Lin X: Quy nh 10 15 nm thay i b mt Nh Nc Nga, ci to nn kinh t v c bn, t nn mng vng chc cho CNXH Tuy nhin, chnh sch ny hon ton khng phi l 1 giai on tt yu trong chnh sch kinh t ca thi k qu ln CNXH. l 1 chnh sch tm thi. Trong hon cnh c ni chin v can thip, cng vi vic ko di v thc hin chnh sch , nn kinh t nc Nga b lm vo tnh trng khng hong trm trng: Nm 1920 so vi nm 1913, tng sn lng nng nghip ch cn , i nng nghip ch cn 1/7; ngnh giao thng vn ti b t lit v thiu than, thiu phng tin; nhn dn nhiu ni b i v rt thiu thn. Lenin v nn kinh t nc Nga lc ny nh ngi b nh thp t nht sinh ch c th i li bng i nng Cui nm 1920, ni chin kt thc, nc Nga chuyn sang thi k kin thit trong ha bnh. Do chnh sch kinh t cng sn thi chin lm xong vai tr lch s bt c d ca n, gi y ko cho php dn n i xa hn na, v nng dn nhiu ni t ra bt mn vi chnh sch kinh t cng sn thi chin; khi lin minh cng nng c nguy c tan v. Do cn thit phi tr li thc hin k hoch xy dng CNXH do Lenin ra nm 1918, phi tr li nhng quan h kinh t khch quan gia CN v nng nghip, gia thnh th v nng thn. Do nhng yu cu , i hi X ca CS Bnsvich Nga ch trng thay chnh sch kinh t cng sn thi chin bng chnh sch knh t mi NEP Ni dung c bn ca chnh sch kinh t mi l - Bi b ch trng thu lng thc tha ca nng dn thay vo l thu lng thc - Nhng x nghip nh trc y b quc hu ha, nay cho t nhn thu hay mua li kinh doanh t do - Cho php m rng trao i hng ha gia thnh th v nng thn, gia CN v nng nghip cho thng nhn c t do hot ng gp phn khi phc kinh t, cng c li lu thng tin t trong nc. - Thc hin ch hch ton kinh t trong cc x nghip quc doanh NEP to ra iu kin pht trin LLSX c thnh th v nng thn v n p ng c yu cu ca quy lut kinh t ca nn sx XHCN cn mang tnh cht hng ha v c nhiu thnh phn. Nh , trong 1 thi gian ngn, Nh nc X Vit khi phc c nn kinh t quc dn b chin tranh tn ph; tin c 1 bc di trong vic cng c khi lin minh cng nng; 1 Nh nc cng nng nhiu dn tc u tin trn TG c thnh lp, l Lin Bang CHXHCN X Vit (ngy 30/12/1922) NEP cn c ngha quc t ca n. i vi cc nc tin ln CNXH u cn thit vn dng tinh thn c bn ca chnh sch , chng hn nh vn quan h hng ha tin t, nguyn tc lin minh cng nng, s dng nn kinh t nhiu thnh phn NEP c qun trit trong cc ngnh kinh t v ly vic khi phc nng nghip lm nhim v hng u, l vn cp bch trc mt. n cui 1922, Lin X vt qua c nn i v n 1925 nng nghip Lin X vt mc trc chin tranh. Tng sn lng lng thc ca Lin X tng t 42,2 triu tn nm 1921 ln 74,6 triu tn nm 1925 Tng sn lng CN nm 1925 so vi nm 1913 mi t 75,5%. Tuy nhin, ngnh in v c kh ch to vt mc trc chin tranh, nhiu x nghip CN nh v CN thc phm t v vt mc trc chin tranh Trong vic thc hin NEP, Lenin coi thng nghip l mt xch trong chui dy xch cc s bin lch s m Nh nc phi em ton lc ra nm ly n. Do , thng nghip c tng cng mnh m (v ni thng: Tng mc lu chuyn hng ha nm 1926 bng 2 ln nm 1924; v ngoi thng: m rng quan h bun bn vi hn 40 nc thc hin nguyn tc c quyn ngoi thng) Ngn sch Nh Nc c cng c li: 1925 1926 thu nhp ca Nh Nc tng ln gp 5 ln so vi nm 1922 1923 Nm 1921, NHNN c lp li, tin hnh cc t i tin vo cc nm 1922, 1923 v 1924. Gi tr ng Rp c nng ln ng k, c tc dng r rt trong vic p dng ch hch ton kinh t, gp phn khi phc nhanh chng nn kinh t Thc tin bc b nhng k th ca Nh Nc X Vit v nhng bn hoi nghi khc coi NEP nh 1 chnh sch quay v CNTB Cu 8: Kinh t thi k i mi Vit Nam ( 1986 nay ) I- Bi cnh lch s v ni dung i mi kinh t nc ta 1- Bi cnh lch s a. Trn Th Gii Ln song ci cch kinh t rng khp cc nc trn TG t cui thp k 70 to nn p lc mnh m cho cng cuc i mi VN. Trong bi cnh pht trin kinh t si ng ca TG, c bit l cc nc trong khu vc, VN khng th ng ngoi tin trnh . Tuy nhin, cn nhn mnh rng, cng cuc i mi kinh t VN l sn phm ca chnh mnh, do cc yu t trong nc quyt nh, khng c s ng gp ng k no t bn ngoi b. Trong nc - Thc trng kinh t t nc cho n nm 1985 Trong 5 nm u (1976 1980) tc tng trng kinh t chm chp, thm ch cn c xu hng gim st v bt u ri vo tnh trng khng hong Trong khi ngun vin tr khng hon li ca cc nc XHCN khng cn na, ng thi, do kh khn v kinh t ca cc nc XHCN nn ngun vn vay t cc nc ny ngy cng gim st. M tip tc bao vy, cm vn kinh t, ngn cn VN bnh thng ha quan h vi cc nc v cc t chc quc t - Th nghim v i mi t duy kinh t ca ng ta Nhng ci tin qun l trong nhng nm 1979 1985 chnh l nhng bc tm ti , th nghim bc u cho cuc ci cch ton din nn kinh t. l nhng ln sng u tin ca qu trnh phi tp trung ha, xa b dn c ch tp trung, quan lieu, bao cp VN. Song, nhng ci tin cc b cha lm thay i cn bn thc trng ca nn kinh t v khng hong vn rt trm trng. V vy, i mi ton din nn kinh t tr thnh yu cu cp bch nc ta 2. Nhng ni dung c bn ca i mi kinh t a. Pht trin nn kinh t nhiu thnh phn Quan im ca ng v xy dng nn kinh t nhiu thnh phn l xut pht t thc trng kinh t x hi VN. N cho php c nhiu hnh thc sx kinh doanh theo quy m thch hp vi tng khu ca qu trnh ti sn xut v lu thng, nhm khai thc mi kh nng ca cc thnh phn kinh t - i mi doanh nghip Nh nc + Tng bc m rng quyn t ch cho DNNN i i vi xa b dn ch Nh nc bao cp ti chnh, cung ng v bao cp gi vt t v nh gi vi hu ht cc sn phm do doanh nghip Nh nc sx v tiu th. Ch thu quc doanh cng c bi b, thay bng ch thu

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 7

CNG LCH S KINH T QUC DN


+ Sp xp li cc DNNN theo hng gii th cc DN hot ng km hiu qu, thua l ko di, st nhp cc DN c lin quan vi nhau v cng ngh v th trng + T nm 1998, khi N 44/CP c ban hnh n nay, Nh Nc thc hin nhiu bin php thc y nhanh hn tin trnh c phn ha. T nm 2000, Nh nc thc hin nhiu bin php chuyn i DNNN sang cc hnh thc s hu v kinh doanh khc nh: giao, bn, khon kinh doanh i vi cc doanh nghip quy m nh Nm 2003, Chnh ph bt u thc hin chuyn i DNNN, k c cc tng cng ty theo m hnh cng ty m, cng ty con - i mi kinh t hp tc + Gii th cc tp on sn xut hoc cc HTX lm n km, thua l ko di hoc ch tn ti trn hnh thc + Giao khon hoc nhng, bn TLSX cho x vin h trc tip qun l, sx kinh doanh theo h gia nh + Chuyn cc HTX cn hot ng kinh doanh thnh cc HTX c phn, hot ng theo Lut HTX - Pht trin kinh t c th, t nhn v cc loi hnh s hu hn hp b. iu chnh c cu cc ngnh kinh t i hi VI ra ch trng b tr li c cu sx, c cu u t gia cc ngnh kinh t, thc cht l c th ha ni dung chnh ca CN ha XHCN cho ph hp vi trnh pht trin kinh t nc ta trong tng giai on - Chng ng u tin cn tp trung sc thc hin 3 chng trnh kinh t to tin cho y mnh CNH giai on tip theo Phi tht s tp trung sc ngi, sc ca vo vic thc hin cho c ba chng trnh mc tiu v lng thc thc phm hng tiu dng v hng XK (quan im ca H VI) Trong giai on 1986 1990, Nh nc quyt nh v hon gn 40 cng trnh ln, ct gim gn 300 cng trnh nh, tp trung vn cho 3 chng trnh trn ti 60% vn u t cu ngn sch TW v 60 70% ngn sch a phng. Kt qu thc hin 3 chng trnh trn gp phn n nh tnh hnh KT XH v to ra nhng tin cn thit cho vic y mnh CNH trong chng ng tip theo - H VII (1991) ch trng iu chnh c cu kinh t theo hng y mnh 3 chng trnh kinh t vi ni dung cao hn trc v tng bc xy dng c cu kinh t mi theo yu cu ca CNH - T gia thp k 90, trn c s nhng tin t c, ng ta ch trng y mnh CNH HH phn u n nm 2020 a nc ta c bn tr thnh nc cng nghip H IX tip tc khng nh ng li CNH nu trn. T na cui thp k 90, c cu kinh t nc ta c iu chnh theo hng y mnh CNH HH Nh vy, iu chnh c cu kinh t trong thi k i mi thc cht l c th ha ni dung chnh ca CN ha XHCN cho ph hp vi trnh pht trin kinh t ca nc ta theo tng giai on. chng ng u tin, cn tp trung sc thc hin 3 chng trnh kinh t to tin cho y mnh CNH giai on tip theo. Con ng CNH ca nc ta l va c nhng bc i tun t, va c bc nhy vt, tranh th ng dng ngy cng nhiu hn, mc cao hn nhng thnh tu mi v khoa hc cng ngh ca cc nc i trc, tng bc pht trin kinh t tri thc c. i mi c ch qun l kinh t H VI ch trng i mi v c ch qun l kinh t v ch ra thc cht ca c ch mi l: c ch k hoch ha theo phng thc hch ton kinh doanh XHCN, ng nguyn tc tp trung dn ch * V i mi cc cng c v chnh sch qun l kinh t - Ci tin cng tc k hoch ha theo hng chuyn t k hoch ha tp trung mang tnh cht php lnh trc tip sang k hoch ha gin tip - Xa b bao cp, t do ha gi c, khi phc cc quan h hng ha tin t + Xa b c ch nh gi nng sn bn theo ngha v i vi nng dn + iu chnh gi bn l hng tiu dng v dch v nhng nm 1986 1988 c thc hin theo chnh sch 2 gi: gi cung cp nhng mt hng tiu dng thit yu theo nh lng ca Nh nc, c phn bit tng loi i tng XH; gi bn l kinh doanh thng nghip i vi nhm cc hng ha tiu dng quan trng theo khung gi ch o ca Nh nc, ch yu l cc hng ha nhp khu hoc sx trong nc nhng c Nh nc cung ng vt t theo gi thp hn gi th trng t do. + Gi vt t cung ng ca Nh nc c iu chnh tng dn theo s iu chnh gi mua nng sn v gi vt t nhp khu gim bao cp ca Nh nc i vi TLSX Nh vy, n 1990, nc ta c bn xa b c ch Nh nc nh gi v bao cp qua gi. Chc nng nh gi c tr li cho th trng. Nh th trng c khi phc, cc quy lut kinh t th trng hot ng tr thnh c ch vn hnh nn kinh t - i mi h thng chnh sch ti chnh, tin t V ti chnh Nh nc + V thu ngn sch, t cui 1987 n u nhng nm 90, Nh nc bt u sa i 1 s loi thu: thu mn bi, thu doanh thu, thu li tc, thu hng ha ngun thu t thu dn dn thay cho ngun thu quc doanh. Nh nc ban hnh hoc sa i, b sung nhiu lut thu mi. T 1993, h thng thu c hiu lc chung cho tt c mi doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t + V chi ngn sch, gim dn v chm dt ch bao cp qua gi, cung cp vt t v gi bn l hng tiu dng t 1990 + V x l thm ht ngn sch, Nh nc hn ch pht hnh tin v t nm 1992 chm dt pht hnh tin b p thm ht ngn sch. Thay vo , l da ch yu vo ngun vay trong nc gp phn quan trng trong vic chn ng lm pht, n nh tnh hnh KT XH V h thng ngn hng v chnh sch tin t thch ng vi c ch mi, t 1988, h thng ngn hng c t chc li thnh 2 cp: Ngn hng Nh Nc lm chc nng qun l Nh nc v tin t, tn dng, ban hnh v kim tra thc hin cc chnh sch tin t trong h thng ngn hng; cc NHTM quc doanh thc hin chc nng kinh doanh tin t, hot ng nh cc DNNN khc * V to lp v tng bc hnh thnh ng b cc yu t ca th trng - Th trng hng ha v dch v c khi phc v m rng nhanh chng cng vi qu trnh gim dn v xa b bao cp ca Nh nc qua gi t liu sn xut v hng tiu dng trong nhng nm 1986 1990 - Th trng L: nm 1994, Lut lao ng c ban hnh v sau l cc Ngh nh ca chnh ph ban hnh th ch ha cc quan h cung cu trn th trng ny - Th trng ti chnh tin t cng c ra i v pht trin nh qu trnh ci cch h thng ngn hng. Mc d cn mi s khai, nhng th trng ti chnh tin t cng c tc dng bc u trong thc y vic huy ng, giao lu, cung ng vn cho nn kinh t - Th trng bt ng sn, mc d v php l, t ai thuc quyn s hu ca Nh nc, nhng th trng bt ng sn vn t pht hnh thnh, thm ch hot ng rt mnh, biu hin nhng cn st nh t vo u nhng nm 90 v nm 2001.

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 8

CNG LCH S KINH T QUC DN


- Th trng khoa hc v cng ngh c vai tr quan trng trong nn kinh t th trng, tuy nhin th trng ny VN cng mi hnh thnh v cn mc rt thp * V kin ton v nng cao nng lc, hiu qu qun l kinh t ca Nh nc Nh nc tch qun l hnh chnh ca Nh nc vi qun l kinh doanh ca doanh nghip Thit lp khun kh php lut, qun l kinh t ch yu bng php lut v iu tit nn kinh t ch yu thng qua cc chnh sch v cng c ca chnh sch kinh t v m Nhn chung t 1986 n nay, qu trnh i mi c ch qun l kinh t nc ta din ra tng bc theo hng va lm, va th nghim, sa i, b sung, Trong nhng nm 1980 1990, l giai on giao thoa gia 2 c ch c v mi. Tng b phn ca c ch c c xa b, tng bc hnh thnh c ch mi. iu to ra ng lc mi cho s tng trng ngon mc ca nn kinh t trong na u thp k 90. Tuy nhin, vic hon thin cc chnh sch v cng c qun l kinh t, nng cao hiu lc ca b my Nh nc vn ang l vn ni cm hin nay nc ta. d.M rng v nng cao hiu qu kinh t i ngoi H VI ch r: Cng vi vic m rng XNK, tranh th vn vin tr v vay di hn cn vn dng nhiu hnh thc a dng v pht trin kinh t i ngoi - V ngoi thng, ci cch ngoi thng c thc hin theo hng tng bc m ca v hi nhp quc t - Tng cng thu ht vn u t nc ngoi bng cch ban hnh Lut u t nc ngoi, sa i, b sung hp dn cc nh u t nc ngoi v to mi trng thun li cho cc nh u t nc ngoi Nhng ch trng, chnh sch trn nhm y mnh hot ng thng mi quc t v thu ht u t ca nc ngoi, kt hp cc ngun lc bn trong v cc ngun lc bn ngoi pht trin kinh t II- Nhng chuyn bin ca nn kinh t 1. Nhng thnh tu kinh t t c a.Nn kinh t tng trng lin tc, nhiu nm c tc cao Trong sut thi k i mi, t nm 1986 n nay, nn kinh t VN lun c nhp tng trng dng, c bit t c tc tng trng nhanh v lin tc trong sut thi gian t 1986-1997 Tt c cc mc tiu KT XH ca k hoch 5 nm 1996 2000 v chin lc 10 nm 1991 2000 u t v vt k hoch, GDP trong 10 nm ny tng bnh qun hng nm 7.56%, nh vy GDP nm 2000 gp 2,07 ln nm 1990. Ring 2 nm 1998 1999, nn kinh t tng trng chm hn trc (5.8% v 4,8%) v b nh nh hng bi cuc khng hong ti chnh tin t trong khu vc ng Nam v b thin tai l lt lin tip xy ra trn nhiu vng ca t nc. Nhng nm 2000 2002 tc tng trng li tng ln t 6.7%; 6,8% v 7,0% - Nng nghip pht trin ton din c v trng trt v chn nui, ngh rng v thy sn. Thnh tu ni bt nht l gii quyt vng chc, an ton lng thc quc gia, sn lng lng thc tng nhanh bnh qun mi nm tng 1.4 triu tn. Tc tng lng thc bnh qun 5%/nm, cao hn tc tng dn s (1,8%). VN t 1 nc thiu lng thc trc nm 1989, tr thnh nc XK go th 2 TG S d nng nghip tng nhanh nh vy l nh c nhng i mi trong c ch chnh sch qun l nng nghip nh: khon theo tinh thn Ngh quyt 10 ca B Chnh tr - khon h, nng dn c giao rung t s dng lu di; ch trng cho php pht trin trang tri nn khuyn khch nng dn tch cc khai hoang m rng din tch canh tc. Nng cao nng sut cy trng gp phn quan trng vo vic n nh i sng nhn dn. Chuyn dch c cu cy trng vt nui theo hng sn xut hng ha, nng cao gi tr trn 1 ha t canh tc - Sn xut cng nhip tng trng lin tc vi tc 2 con s. Bnh qun thi k 1991 1995 tng 13,7%, thi k 1996 2000 tng 13% - H thng ng giao thng, bu in c xy dng mi v nng cp ang vn ti mi min t nc, k c vng su, vng xa - Hot ng thng mi v dch v c nhiu khi sc. Th trng y p hng ha v dch v b. C cu kinh t chuyn dch theo hng tin b c. C ch qun l kinh t mi bc u c hnh thnh Nh nc xa b v c bn c ch kinh t k hoch ha tp trung quan liu bao cp, xy dng 1 bc nn kinh t hng ha nhiu thnh phn vn hnh theo c ch thi trng, c s qun l ca nh nc theo nh hng XHCN d. Kim ch v y li c lm pht T nm 1989, lm pht c chn li mc 2 con s v sau gim xung 1 con s. Nm 1990: 67,4%, nm 1995: 12,7%, nm 1997: 3,7%, nm 1999: 0,1%; trong khi tc tng trng kinh t kh cao e. Kinh t i ngoi c pht trin nhanh m rng v quy m, a dng ha hnh thc v a phng ha th trng g. i sng vt cht v tinh thn ca nhn dn c ci thin r rt Thu nhp ca dn c tng bnh qun 10% trong 16 nm i mi. GDP bnh qun u ngi t gn 400 USD/nm. Ch s pht trin con ngi ca VN tng ln 2 bc so vi nm 1999 Nhng thnh tu KT XH t c trn y l kt qu ca ng li i mi do ng ta khi xng v lnh o. ng thi, cng l kt qu ca s ph hp gia ng v lng dn. Nhng thnh tu c ngha rt quan trng trong vic nng cao lng tin ca nhn dn i vi ng, Nh nc v ch ta. Uy tn ca nc ta trn trng quc t cng ngy c nng cao; to ra th v lc mi nc ta pht trin mnh m hn na trong th k 21 2. Nhng kh khn v yu km - Nn kinh t nc ta vn ch yu l nng nghip, cng nghip cn nh b, kt cu h tng cn km pht trin; c s vt cht k thut cha xy dng c bao nhiu. Mc d c cu cc ngnh trong GDP c s chuyn dch r rt, nhng c cu lao ng chm bin i - Cha thc hin tt cn kim trong sn xut, tit kim trong tiu dng, tch ly t ni b nn kinh t v u t pht trin cn thp - Cht lng v hiu qu nn kinh t thp - Vai tr qun l ca Nh nc i vi nn KT XH cn yu - Tnh trng bt cng trong XH, tham nhng, bun lu, vi phm k cng cn nng v ph bin Nguyn nhn ca nhng yu km trn mt mt l do hu qu ca nhiu nm trc y li v do nhng tc ng bt li ca tnh hnh TG, cn do nhng khuyt im trong cng tc lnh o ca ng v qun l ca Nh nc 3. Bi hc kinh nghim

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 9

CNG LCH S KINH T QUC DN


- Gi vng mc tiu L dn tc v CNXH trong qu trnh i mi, nm vng 2 nhim v chin lc xy dng v bo v T quc, in tr ch ngha Mc Lenin, t tng HCM, kt hp s kin nh v nguyn tc v chin lc CM vi s linh hot sng to trong sch lc, nhy cm nm bt ci mi - i mi ton din, ng b v trit , nhng phi c bc i, hnh thc v cch lm ph hp - Pht trin nn kinh t hng ha nhiu thnh phn, vn hnh theo c ch th trng phi i i vi vic tng cng vai tr qun l ca Nhag nc theo nh hng XHCN; tng trng kinh t phi i i vi tin b v cng bng XH, gi gn v pht huy bn sc dn tc, bo v mi trng sinh thi - Tng cng vai tr lnh o ca ng trong cng cuc i mi, coi xy dng ng l nhim v then cht Cu 9: Kinh t min Nam vng M - Ngy kim sot 1. Chnh sch kinh t ca M - Ngy a. Chnh sch rung t v nng nghip - M - Ngy tm mi cch xa b nn kinh t dn tc dn ch nhn dn c thit lp trong thi k khng chin, xa b i nhng nh hng ca cuc CM trong nhn dn min Nam Chnh quyn Ng nh Dim ban hnh 1 s o d v rung t nhm tc ot li rung t ca nng dn tr li cho a ch, khi phc quan h sx PK - Trong nhng nm1956 1957, chnh quyn SG mua li 47 vn ha t ai canh tc bn cho nng dn. Di thi Nguyn Vn Thiu vi s gim st, gip ca vin nghin cu Standford (M), ci cch in a c y ln mc trit hn. M v chnh quyn Thiu ch trng hu sn ha nng dn min Nam, cng c v nng tng lp tay sai min Nam. Ngy 26/3/1970 chnh quyn Thiu ban hnh Lut ngi cy c rung . Chnh quyn s b tin mua t ai v cp cho nng dn vi mc bnh qun t 3 ha v khng phi tr tin. Cuc ci cch in a ca chnh quyn Thiu chuc li 1,3 triu ha rung t ca 16.000 a ch cp khng cho hn 60 vn h nng dn, quan h sn xut PK b xa b cn bn, sc sx c gii phng, li kinh doanh tiu nng TBCN pht trin - Chnh quyn SG lp ra trong nng thn min Nam hng lot cc hnh thc t chc sn xut nh dinh in, p chin lc v danh ngha l ci cch li c cu XH trong nng thn nhng thc cht n n giu mc ch thm c l c lp v chng ph CM - Cc hnh thc t chc tn dng trong nng thn ngy cng pht trin phc v cho xu hng pht trin nng nghip theo con ng tiu nng TBCN b. Chnh sch i vi cng nghip - T 1955 1957, chnh quyn Dim thnh lp 1 lot c quan nh Trung tm khuch trng cng ngh k thut, Nha nghin cu cng ngh k thut Cc c quan ny c trch nhim gii thiu vi gii u t trong v ngoi nc tnh hnh cng nghip min Nam v gi vn u t cho cng nghip. Vi hy vng c th da vo ngun vn u t nc ngoi to nn s phn vinh cho kinh t min Nam, ngy 5/3/1957, Ng nh Dim cng b chnh sch u t gm 12 im. trong ha s c nhiu u i i vi TB ngoi quc. Ch trng xy dng 1 nn kinh t th trng, m ca da vo s h tr ti chnh ca M c nhn mnh vo thi k chnh quyn Nguyn Vn Thiu - Ngy 1/12/1970, Nguyn Vn Thiu ban hnh Lut tm kim v khai thc du m, tm chn i tc u t - T4/1972 Thiu li ban hnh Lut u t nc ngoi vi ni dung hp dn hn trc rt nhiu c. Cc chnh sch ti chnh, tin t, thng mi C th ni vin tr ca M l b phn quan trng nht trong ngun thu ca ngn sch min Nam (chim khong 70 90%). Thng qua vin tr, quc M chi phi, lng on ton b nn kinh t min Nam phc v chin tranh v CNTD mi ca M Chnh quyn Dim cn thnh lp 1 h thng ngn hng tn dng t TW n a phng. H thng ngn hng cho vay do Nh nc kinh doanh gm c cc qu quc gia. Ngun vn ca cc qu ny do M cho vay, qua M lng on cc ngnh kinh t ca min Nam Thng nghip v dch v c coi l khu vc quan trng ca kinh t min Nam. Hot ng thng nghip ch yu xoay quanh vic nhp khu v phn phi cc hng ha vin tr ca M v cc nc TB V cc chnh sch ny, min Nam VN thc s tr thnh thuc a kiu mi ca M 2. Thc trng kinh t a. Giai on 1955 1965 - Sn xut nng nghip Trong giai on 55 65 sx nng nghip vn gi nguyn tnh trng lc hu, c canh, jats trin chm chp, bp bnh nh trong thi k TDP thng tr. Nm 1955 1956, sn lng la min Nam l 2.767.000 tn, nm 1956 1957 l 3.277.000 tn v nm 1959 - 1960 l 3.100.000 tn. Sn lng cc loi nh c ph, ma, thuc l, bng cng c xu hng ngy cng gim st. Nguyn nhn ca tnh hnh trn l do chi ph u t cho nng nghip qu thp - Cng nghip CN min Nam vn rt nh b ch chim 7,2%, v b qu qut, li b tn ph nng n, b nh n, nht l trong cc ngnh vi, ng v c s cnh tranh ca hng ngoi hng vin tr ca M vo min Nam - Giao thng vn ti Trong giai on 1955 1965, M - Ngy tp trung vo vic xy dng mi v nng cp 1 s tuyn ng b c tnh cht chin lc nh ng xa l SG Bin Ha di 32 km, rng 16 19 m, khai thng 1 s tuyn ng ln Cao nguyn Trung B nh quc l 19, 21, xy dng cc sn bay t 20 ci ln 40 ci nm 1961. Cc sn bay u c trang b hin i - Thng nghip Ngoi thng min Nam vn mang tnh cht nhp siu, mc thm ht thng mi ngy cng ln; t l XK b NK ch vo khong 25 34% Ni thng thc ra ch l k tc khu nhp cng phn phi hng ha vin tr. N rt bp bnh v ngy cng c nhiu kh khn v sx bt u b nh n, v tnh trng khng b nng thn tng ln v v c s cnh tranh ca hng ngoi, thu v pht v ngy cng tng - Ti chnh tin t Thu min Nam ngy cng tng, nm 1959 so vi nm 1958 nhiu th thu tng 250%. Tuy vy ngn sch vn dn dn b thm ht v n nm 1960 th thu ko b c chi na (n ht 1.176 triu ng min Nam) ng tin min Nam mang tnh cht c lp gi hiu, b l thuc, khng n nh. S lng tin t lu thng trn th trng ngy cng ln. Do , sc mua ca ng tin min Nam ngy cng gim

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 10

CNG LCH S KINH T QUC DN


b. Giai on 1965 1975 - Nng nghip T 1964 1967 min Nam c n 1 triu ha t b b hoang. Sn lng la t 1969 c tng dn, nm 1975 t 5.417.000 tn, gp hn 1,8 ln nm 1955, nhng sn lng lng thc bnh qun u ngi t 1966 li gim i; cc cy CN nh cao su, ma, thuc l, bng cng b gim st. Do , min Nam t ch XK hng nm hn 1 triu tn go n ch nm 1965 tr i phi nhp go. Ngoi vic NK lng thc, min Nam cn phi NK ln, g, vt, tht hoppj, tht p lnh cung cp cho qun i M Nguyn nhn ca tnh trng vn l do s u t cho nng nghip qu thp nn cc chng trnh pht trin nng nghip v nng thn khng c tnh kh thi. Mt khc, do tc ng ca chin tranh M - Ngy thc hin chnh sch Ba sch v chnh sch tp trung dn lm cho rung t b b hoang, hoa mu b ph hy, gia sc, gia cm b git, rng b t - Cng nghip Nhn chung, CN min Nam vn rt nh b, ch chim t 8 10% tng sn phm quc dn, b ph thuc vo TB nc ngoi v vn, nguyn nhin liu, cng ngh; nhiu ngnh li ang c xu hng gim st nng n, nht l ngnh dt, ng, s, thy tinh S d nh vy l do s tn ph ca chin tranh v do c s cnh tranh ca hng ngoi hng vin tr M vo rt nhiu t sau 1965 - Giao thng vn ti Do hon cnh chin s ngy cng c lit, giao thng vn ti ca min Nam cng tr nn rt kh khn, v b du kch nh chm tu, nhiu on ng sng b tc nghn, ng b th thiu phng tin, xng du, cc con ng giao thng huyt mch khng n nh. Hn na, xt t mc ch kinh t th 1 h thng cc sn bay, kho tang qun s, li hon ton khng cn thit, vn ti ng st km pht trin - Thng nghip, ti chnh tin t XK min Nam ngy cng b gim st: T 1965 ch cn XK cao su l ng k, song cng gim dn; kim ngch XK ch b cho nhp 1% vo nm 1969 + Th trng min Nam tr thnh ch tri cho TB nc ngoi, hng ha trn ngp to nn tnh cht phn vinh gi to trong i sng KT XH; nn u c, tch tr pht trin; hng ha phi tri qua nhiu khu trung gian, li b tng thu v lm pht nn gi c hng ha tng ln khng khip + M - Ngy lin tip ph gi ng bc. ng tin b mt gi lin tip l gnh nng ln u nhn dn L min Nam vng b tm chim. iu phn nh s b tc trong nn kinh t min Nam Sau hn 20 nm, nn kinh t min Nam bin i t 1 nn kinh t thc dn na PK thnh 1 nn kinh t thc dn kiu mi, theo qu o ca CNTB. Tuy c 1 s c s sx hin i ca CNTB, song sx nh cn kh ph bin. Nn kinh t min Nam pht trin thp km, mt cn i, b sa st v ngy cng kh khn, b tc: s ngi tht nghip ng, tin t lm pht, th trng hn lon, kinh t c v phn vinh nhng gi to. Do , nhng di sn nng n ca ch thc dn mi gy nn nhiu kh khn cho bc ng xy dng nn kinh t - x hi ch ngha ca c nc sau khi min Nam c hon ton gii phng Cu 10: Kinh t Vit Nam ( 1945 1946) Sau CMT8, nn i c phn du i do CM ph kho thc ca Php Nht chia cho dn v v v chim nm 1945 thu hoch thm c 1 s thc, nhng nn i vn rt trm trng, hng vn ngi ang c nguy c b cht i v s thc trn c t m v ma nm 1945 b tht thu 50% do trn lt ln lm cho 9 tnh Bc B b v . l 1 th thch ln e da nghim trng n s pht trin ca CM gii quyt nn i, trc mt chnh ph ku gi ton dn on kt gip nhau thng qua phong tro H go cu i , Ngy cu i Tng Hi cu t v Hi cu i c thnh lp, go quyn gp c a n tn tay ngi ang b i Chnh ph cn thc hin cc bin php tit kim lng thc, cm dng lng thc nu ru , lm qu bnhng thi ban hnh Sc lnh cm u c, tch tr lng thc, cho t do lu thng go gia cc vng, khuyn khch chuyn go t Nam ra Bc gii quyt tn gc nn i, chnh ph ra phi y mnh sx nng nghip. Ngy 29/11/1945 B ni v ra thng t quy inh a ch gim t 25% cho nng dn, tm cp rung t cng, rung ca bn Vit gian phn ng v ca TDP cho nng dn cy cy. T chc nhn dn hn khu nhng qung b v, vn ng nng dn nhanh chng cy ti gi, gip nng dn vay vn, cung cp ging, nng c Bng nhiu bin php tch cc nh trn, ch trong 1 thi gian ngn t T9 T12/1945 din tch trng hoa mu Bc B tng 3 ln, nm 1946 so vi nm 1944 sn lng la vt 38,8%, nh nn i b chn ng. Thng li y l 1 k cng ca ch dn ch nhn dn v c tc dng trng yu vic cng c v bo v chnh quyn nhn dn 2. u tranh xy dng nn ti chnh v tin t c lp a. Ti chnh Trc ht chnh ph ku gi s ng gp t nguyn, ng h v gip ca nhn dn thng qua phong tro Qu c lp, Tun l vng. Qu c lp thu c 20 triu ng ng Dng v Tun l vng thu c 370 kg vng. Kt qu ni ln lng gi vng c lp ca nhn dn ta. Ngoi ra, chnh ph cn vn ng s gip ca nhn dn thng qua h go nui qun, nhn nui cn b, b i.. Nhng hnh thc ti chnh c bit, da vo lng yu nc ca nhn dn mang li kt qu ng k, gp phn gii quyt nhng kh khn v ti chnh trong nhng ngy u CM, nhng n c nhc im l khng thnh ngha v, khng n nh v khng cng bng trong vic ng gp. Do , Nh nc dn dn quy nh s ng gp theo ch Chnh ph c bin php kp thi v ng n v chnh sch thu, bi b thu bt cng v l, ban hnh ngh nh gim thu in th 20%, min thu cho cc vng b lt Nam B v Nam Trung B.. ng thi iu chnh li thu thng mi, cng ngh, thu XNK Trong lnh vc chi, Chnh ph thc hin chi theo nguyn tc tit kim, tp trung cho nhim v cp bch trc mt l dit gic i, gic dt v gic ngoi xm, nhng ch yu l xy dng qu quc phng, xy dng qun i, khi phc kinh t v gii quyt nn i b. Tin t Chnh quyn CM mi c thnh lp cha c ng tin ring, chng ta vn phi dng ng tin ng Dng nhng chng ta li ko chim c ngn hng ng Dng. V vy ngn hng ng Dng gy kh khn cho chng ta. Ngoi ra chnh quyn CM li phi i ph vi tin quan kim v quc t, loi tin mt gi nghim trng ca Trung hoa dn quc do qun ca Tng Gii Thch mang sang. Chnh quyn CM phi thc hin chnh sch va mm do, va kin quyt, chng li m mu gy ri v ti chnh tin t v bo v nn c lp dn tc Cng vi u tranh v tin t, vo cui T10/1945 chng ta b mt in cc loi tin 5 ng, 10 ng, 20 ng v tin xu ho l nh 2 ho v 5 ho. T12/1945, chng ta cho lu hnh tin l 2 ho v 5 ho gii quyt nn khan him tin l v cho nhn dn lm quen vi tin mi ca chnh quyn CM, sau chng ta tng bc pht hnh tin trong c nc, tin c pht hnh t v tuyn 16 vo n

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 11

CNG LCH S KINH T QUC DN


Nam Trung B (31/1/1946). t 2 t T8/1946, chnh ph quyt nh pht hnh tin t v tuyn 16 tr ra Bc. t 3 T11/1946, k hp th 2 Quc Hi kha I quyt nh pht hnh tin trong c nc. Nh vy, ch hn 1 nm sau khi thnh lp nc, chng ta c ng tin ring ca mnh, c php lut cho pht hnh trn c nc, c nhn dn VN tn nhim. l 1 thng li to ln trong lch s tin t VN v gp phn quan trng trong qu trnh xy dng nn kinh t c lp t ch 3. Khi phc cng thng nghip v chuyn dn nn kinh t sang thi chin a. Phc hi cng thng nghip - V cng nghip Ch trng ca chnh ph l kin quyt gi vng ch quyn, nhng vn tip tc duy tr quan h kinh t vi Php v phi tun theo lut l v chu s kim sot ca Chnh ph Chnh ph khuyn khcish TB t nhn VN kinh doanh, pht trin sx, Nh nc ban hnh d tho Lut L, bo v quyn li ti thiu ca ngi cng nhn nh tin lng, iu kin lm vic, tin tr cp khi thi vic, quyn hng nhng quyn li ngang nhau gia nam v n cng nhn, quyn t do lp nghip on, t do bi cng - V giao thng vn ti Chnh ph th tiu quyn kinh doanh xe la Hi Phng Vn Nam v giao cho B giao thng cng chnh qun l. ng thi tin hnh khi phc, sa cha nhng c s GTVT b tn ph sau chin tranh. Kt qu khi phc c 50 trong s 60 chic cu b ph, sa cha c 500 km ng b, tu sa 32 km ng st ch sau hn 1 thng sau CMT8 ng xe la c t chc li, ng xe la t Nam ra Bc v ngc li c thng sut - V thng nghip Chnh ph kin quyt nm quyn kim sot ngoi thng ngy 21/8/1945 cm t bn nc ngoi XK vt v kim kh, xe hi v ph tng. Ngy 9/11/1945, Chnh ph tuyn b hy b quyn u tin XNK i vi TB Php. i vi hng ha c XK, TB Php phi tun theo lut l ca ta, phi khai bo v xin php b. Chuyn dn nn kinh t sang thi chin Sauk hi TDP gy chin Nam k ngy 23/9/1945, nn kinh t nc ta chuyn sang thi chin. nhng thnh ph Php chim li, ta tin hnh trit bao vy v ph hoi kinh t ch, bt hp tc kinh t vi ch. nhng vng nng thn ni Php nh rng ra, chng ta thc hin chnh sch vn khng nh trng gy kh khn cho Php. T chc ph ng ngn chn cuc tin cng ca ch, b mt tho g my mc a v cc khu cn c, xy dng cc cng binh xng ch to v kh, n dc C nc cn thc hin phong tro ng h khng chin Nam b. Cc n v Nam tin c t chc. Nhn dn min Bc v min Trung gp cng ca nh lng thc, v kh, thuc men, qun o chi vin cho min Nam Cu 11: Kinh t Vit Nam ( 1951 1954 ) Sau chin dch Bin Gii cui nm 1950, cuc khng chin ca VN chuyn sang giai on mi giai on tng phn cng, nhng nhu cu v vt cht v tinh thn cho khng chin v dn sinh i hi ngy cng ln. Trong khi , chnh sch kinh t - ti chnh khng p ng c, thu khng b chi, tin t mt gi, gi c tng vt, hng ha khan him. Trc tnh hnh , H ng ton quc kha II (T2/1951) v cc Hi ngh TW ln th 1 (T3/1951), ch trng phi chn chnh ton din v kinh t - ti chnh, nhm p ng yu cu ca cuc khng chin a. Chn chnh cng tc kinh t ti chnh - Cng tc ti chnh Thc hin ch trng tng thu, gim chi, thng nht qun l, cc khon thu u do Nh nc quy nh v tp trung trnh thu chng cho gia TW v a phng T nm 1951 tr i, nh thc hin chnh sch tng thu, gim chi, thng nht qun l thu, chi m ngn sch Nh nc dn c cn bng, nm 1950 thu ch p ng 23% s chi, nm 1 951: 30%, 1952: 78%, nm 1953, min Bc v Bc Trung B, thu vt chi 16%, nm 1954, thu vt chi 12%. Vi kt qu , chnh ph ta c iu kin gp phn gii quyt nhng nhu cu c bn ca khng chin v dn sinh - Cng tc Ngn hng Chnh ph ban hnh Sc lnh thnh lp Ngn hng quc gia VN vo 6/5/1951. Ngn hng c nhim v pht hnh tin, qun l lu thng tin t, huy ng vn v cho vay pht trin sx, qun l ngoi hi v u tranh vi ch trn lnh vc tin t min Nam, chnh ph cho php thnh lp ngn hng nhn dn v pht hnh tin ring theo s ch dn ca NH quc gia. NH quc gia pht hnh tin mi t T5/1951 v i ly tin ti chnh theo t l 10 ng tin ti chnh ly 1 ng tin NH mi. y l ln ci cch tin t u tin VN, n gp phn lm cho ng tin n nh, gi c bnh n, to iu kin ci thin i sng ca nhn dn Trong giai on ny, NH cn c nhim v quan trng l u tranh v tin t vi ch NH thng qua cc chi nhnh a phng thc hin cho vay pht trin sx bao gm cc h nng dn, tiu th CN, thng nghip quc doanh v t thng gp phn pht trin sx v lu thng hng ha - Cng tc mu dch Mu dch quc doanh nhanh chng pht huy vai tr ca mnh trong vic phc v sx, iu ha th trng, n nh gi c, m bo cung cp hng ha v u tranh kinh t vi ch. Cng vi ngn hng, ti chnh, mu dch quc doanh gp phn bnh n vt gi. Do vy, gi c nhng mt hng quan trng nh: go, mui, vi c n nh v nhiu ni gi c gim xung nh gi go h 25 30% , mui h 30 40%, vi h 30% Thng nghip ca t nhn cng gp phn cng vi mu dch quc doanh cung cp hng ha cho nhu cu ca khng chin v nhn dn , iu ha th trng v u tranh kinh t vi ch Thi k 1951 1954 chng ta ch trng m rng v pht trin quan h thng mi vi nc ngoi T u 190 tr i, VN t quan h ngoi giao v pht trin thng mi vi Lin X v cc nc XHCN gp phn tng tim lc kinh t v tim lc quc phng, c thm vt t, hng ha p ng cho nhu cu khng chin v dn sinh, n nh th trng v gi c, h tr c lc cho thc hin chnh sch trao i c li vi vng tm chim. iu lm thay i so snh lc lng gia ta v ch trn mt trn kinh t theo hng c li cho ta, gp phn to ln trong thng li ca ta trong cuc u tranh mu dch vi ch b. Thc hin k hoch sn xut v tit kim, xy dng v cng c cc doanh nghip quc gia u nm 1952, ng v Chnh ph ra k hoch sx v tit kim. T cho n khi kt thc cuc khng chin, k hoch c coi l cng tc trung tm ca ton ng, ton dn. Ni dung k hoch sx ra: sx la phi tng 10% so vi mc thu hoch bnh thng; tp trung sx vo 3 loi cy: bng, lc, ; c bit ch trng sx bng; tru b tng t 10 15%, mi nh cy 1 ha, nui 1 con ln, 10 con g, pht trin ngnh nui c

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 12

CNG LCH S KINH T QUC DN


- V cng nghip i vi CN quc doanh dn dng phc v cho khng chin t 1951 1954 c m mang nh: khai thc than, khai thc khong sn, ngnh c kh, ha cht, cng nghip nh, sx hng tiu dng (giy, x phng, dim, thuc l) CN quc phng c pht trin mnh do nhu cu ca cuc khng chin. Cc cng binh xng va sx v kh c bn, va sx v kh ti tn. Cc xng qun dc sx c 1 s loi thuc ung, thuc tim phc v cho b i v nhn dn. Nhn chung, CN quc phng nm 1953 t lin khu IV tr ra tng 35 ln so vi nm 1946 Bn cnh cc c s kinh t quc doanh, hng nghn cc c s sn xut tiu th CN t nhn nh: dt, giy, n lot,x phng, gm, chiu, an lt c khuyn khch pht trin - V nng nghip Din tch gieo trng c gi vng, sx nng nghip c pht trin. Nm 1953, vng t do t lin khu IV tr ra thu hoch c 2.757.700 tn thc v 650.850 tn hoa mu, so vi mc nm 1950: 2.414.830 tn thc, tng 342.870 tn, cn hoa mu tng gp 2 ln so vi nm 1945 -V giao thng vn ti T 1950 1954 chng ta sa cha v khi phc c 3.670 km ng b. Xy dng 505 km ng mi, tu sa 1.210 km ng c, bc li v lm thm 47.000 m cu, cha 458 km ng st Phng tin vn ti c thc hin theo ch trng kt hp gia c gii v th s Ngnh GTVT ng gp 1 phn quan trng vo chin thng ca dn tc, ng thi thc y giao lu kinh t gia cc vng trong thi k khng chin chng Php c. Trit gim t v ci cch rung t T3/1953, chnh ph quyt nh pht ng phong tro qun chng u tranh i trit gim t, gim tc v thc hin thoi t. Kt qu t chc c 7 cuc vn ng nhn dn u tranh i gim t 1.532 x trong vng t do, thu c 24.490 tn thc thoi t. l 1 n nh mnh vo tim lc kinh t ca a ch Ngy 4/12/1953, Quc hi thng qua lut ci cch rung t thu c 44.500 ha rung t v 10.000 tru b chia cho nng dn. Kt qu ny c tc dng to ln trong vic ng vin nng dn hu phng v b i tin tuyn, nng dn c vng t do cng nh vng tm chim hng hi sx, y mnh khng chin Vic thc hin ch trng chn chnh ton din v kinh t v ti chnh c ngha quan trng, lm cho kinh t khng chin ca ta mnh hn. Thng bng thu chi ngn sch, n nh tin t, pht trin sx, i sng nhn dn c ci thin hn. Lm suy yu kinh t ca ch, gp phn tch cc vo thng li ca khng chin chng Php v to ra tin quan trng cho cng cuc xy dng CNXH sau ny

Mt ^_^ Chc cc bn thi tt

Page 13

You might also like