NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

Danh sch nhm 3.

Trn Th Minh Hin Trnh Th Vn Phm Th Thy Linh Nguyn Th Hng Vn inh Thu Hin Nguyn Vit Cng Bi Th Lan Phm Th Luyn L Th Huyn Trang L Bo Trung Cao Th Hnh 1D 1D 1D 1C 1A 1A 1C 1D 1D 1A Chng 1: TNG QUAN V
KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

Chng 2: THC TRNG

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU NM 20082009

Chng 3: GII PHP KHNG

CH KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

LI M U

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

Cuc khng hong kinh t th gii 2008 - 2009, bt u t nn kinh t M - nn kinh t s mt th gii, sau nhanh chng lan rng sang nhiu quc gia, khu vc khc v nh hng ti hu ht cc nc trn th gii. Khng hong kinh t gy rt nhiu tc ng ti nn kinh t th gii cng nh Vit Nam. Nhiu ngn hng ph sn, suy gim kinh t, gi c hng ha bin ng, nn ti chnh mt cn i, thng mi nh n... Nhm nghin cu mt cch c h thng nh hng ca khng hong kinh t ton cu 2008 2009 n nn kinh t th gii v Vit Nam; gii php khi phc nn kinh t, ti Khng hong ti chnh kinh t ton cu 2008 2009 v tc ng ca n n nn kinh t th gii cng nh nn kinh t Vit Nam tp trung nghin cu mt cch h thng din bin ca khng hong ton cu 2008 2009, nh hng ca khng hong n nn kinh t ca cc nc trn th gii cng nh nn kinh t Vit Nam, v cc gii php nhm gim thiu nh hng ca khng hong n nn kinh t Vit Nam. Mc ch nghin cu ca ti Nghin cu tc ng ca khng hong kinh t ton cu n nn kinh t th gii, cng nh nn kinh t Vit Nam v cc gii php nhm gim thiu nh hng ca khng hong n nn kinh t Vit Nam trong thi gian ti. Phm vi nghin cu Nghin cu cc vn chung v khng hong kinh t 2008 2009, nh hng ca khng hong n kinh t th gii, cng nh nn kinh t Vit Nam. Nghin cu trin vng kinh t th gii v Vit Nam trong thi gian ti v cc gii php gim thiu nh hng ca khng hong n nn kinh t Vit Nam.

Phng php nghin cu.

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

ti kt hp nghin cu l lun v khi qut thc tin thng qua vic phn tch, m t v nh gi cc ti liu nghin cu trong v ngoi nc. Kt cu ca ti Ngoi phn m u v kt lun, cc ph lc, ti c 3 chng chnh sau y:

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

CHNG 1: TNG QUAN V KHNG HONG TI CHNH TON CU.

1.1.

Khi nim khng hong ti chnh.

Khng hong ti chnh l s tht bi ca mt hay mt s nhn t ca nn kinh t trong vic p ng y ngha v, bn phn ti chnh ca mnh, khin cho n khng th thc hin c hai chc nng c bn nht: + n nh gi tr ng tin hoc cc ti sn ti chnh nh mt phng tin giao dch, ct tr ti sn. + L trung gian chuyn vn tit kim vo nhng d n u t c hiu qu nht. Trong nn kinh t th gii hin i s ly lan ca khng hong ti chnh thng i km vi s khng hong kinh t ko di. 1.2. Du hiu ca khng hong ti chnh. Ty theo mc v phm vi, khng hong ti chnh th hin qua cc im sau y: + S gim gi dy chuyn ca cc ng tin. + T gi hi oi tng t bin v dy truyn. + Li sut tn dng gia tng: li sut tng ko theo cu tin t, cu tn dng st gim lm cho hot ng sn xut kinh doanh b suy gim. + H thng ngn hng b t lit. Cc NHTM khng hon tr c cc khon tin gi ca ngi gi tin. Cc khch hng vay vn, gm c khch hng c xp loi A cng khng th hon tr y cc khon vay cho ngn hng. + Th trng c phiu st gi nhanh chng. + Cc hot ng kinh t b suy gim.

NHM 3 1.3.

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

Phn loi khng hong ti chnh. C cc loi khng hong ti chnh nh sau: +Khng hong tin t (Currency crisis) cn c gi l khng hong t gi hi oi hay khng hong cn cn thanh ton n ra khi hot ng u c tin t dn n s gim gi mt cch t ngt ca ng ni t hoc trng hp buc cc c quan c trch nhim phi bo v ng tin ca nc mnh bng cch nng cao li sut hay chi ra mt khi lng ln d tr ngoi hi. + Khng hong ngn hng (Banking Crisis) l thuyt v khng hong ngn hng cho rng tnh bt n (d v) ca h thng ngn hng bt ngun t nhng thng tin bt cn xng, l tnh trng khi mt bn trong mi quan h kinh t hay giao dch c t thng tin v pha bn kia. + Khng hong kp (Twin crisis) khng hong kp xy ra khi khng hong tin t v khng hong ngn hng xy ra ng thi vi nhau. + Khng hong n nn (debt crisis): l cuc khng hong xy ra cc nc ang pht trin vo thp k 80 th k XX. C nhiu kh nng nh gi kh nng thanh ton ngun vay nc ngoi ca mt quc gia, trong ch tiu quan trng nht l t l thanh ton n trong mt nm trn tng kim ngch xut khu ca quc gia trong nm hoc trong nm trc . Bnh thng ch tiu ny nm di 20% chng t lng vn vay nc ngoi ca quc gia ln.

1.4.

H qu v hu qu ca khng hong ti chnh. Khng hong ti chnh ni chung , thng gy ra nhng tc ng ln i vi c x hi. Bi kinh t ng vai tr then cht trong vic n nh trt t x hi, nn khi nn kinh t tc ng mnh, n s ko theo nhng nh hng (c tch cc ln tiu cc) trong mi lnh vc, mi kha cnh ca i sng.

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

+ Mt tiu cc: Khng hong ti chnh gp phn khng nh lm o ln trt t x hi. Trong tt c cc doanh nghip, ti chnh lun l vn ct li nhm duy tr s hot ng ca doanh nghip v cuc sng ca ngi lao ng. Khi gp phi khng hong ti chnh, cc doanh nghip kh c kh nng m rng u t v pht trin, gy s nh tr trong cng vic, thm ch cn c th ph sn. S ph sn ca doanh nghip ny s tc ng ti cc doanh nghip khc v cao hn na l tc ng ti ton b nn kinh t, theo mt hiu ng dy chuyn (ty theo quy m ca doanh nghip). Khng nhng th, khng hong ti chnh cn gp phn gy ra nhng bt n v x hi do lng ngi tht nghip gia tng. + Mt tch cc: Tuy nhin, bn cnh khng hong ti chnh cng c nhng tc ng tch cc ln nn kinh t. N bo hiu s chm dt th c tn ca cc ng ln trn th trng ti chnh, gp phn lm thay i din mo ca nn kinh t. ng thi, khng hong ti chnh cng buc ngi ta phi xem xt, sa i cc nguyn tc khng cn thch hp to ra nhng nguyn tc mi theo kp nhng tin b trong x hi, t c ci nhn ng n hn v ch ng ng ph vi nhng cuc khng hong trong tng lai. 1.5. Ngun gc v nguyn nhn ca cuc khng hong ti chnh ton cu nm 2008. a. Ni bt ngun. Cuc khng hong ti chnh tin t th gii xut pht t khng hong th trng nh t ca nc M lan rng ra ton th gii. S pht trin mnh m ca qu trnh ton cu ha trong nhng thp nin qua khin cho tc ng ca cuc khng hong lan nhanh ra nhiu nc trn th gii t nhng quc gia giu nht n nhng nc km pht trin. Cuc khng hong
6

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

ti chnh tin t hin nay y th gii bc vo mt cuc khng hong kinh t ti t nht k t nhng nm 1930. Cuc khng hong ln ny gy thit hi cho c cc nc pht trin v ang pht trin. Di tc ng ca khng hong ti chnh, cc hot ng thng mi, u t tiu dng ca mi quc gia u st gim mnh, nguy c suy thoi kinh t ang e da, thm ch nhiu nc lm vo tnh trng ph sn cp quc gia. Sc tn ph ca Cn sng thn ti chnh n t M mnh n mc khng mt quc gia no c th t mnh gii quyt cuc khng hong, m i hi phi c s chung tay ca cng ng quc t. Khng hong ti chnh v cch gii quyt hu qu ang tr thnh chng trnh ngh s hng u trn th gii thi gian qua. b.Nguyn nhn ca khng hong ti chnh tin t. (Ngun): http://www.saga.vn/view.aspx?id=13860) Nguyn nhn trc tip v r rng nht ca cuc khng hong ti chnh ln ny l s suy sp ca th trng bt ng sn: Hu ht ngi dn M khi mua nh l phi vay tin ngn hng v tr li li ln vn trong mt thi gian di (20-30 nm) sau , vi li sut th ni (iu chnh tng theo thi gian). Do , c mt s lin h cht ch gia li sut v tnh trng ca th trng bt ng sn. Khi li sut thp v d vay mn th ngi ta x i mua nh, y gi nh ca ln cao; khi li sut cao th ngi bn nhiu hn ngi mua, y gi nh xung thp. C 3 yu t chnh to bong bng th trng bt ng sn Th nht, t u nm 2001 c bit l sau cuc khng b 11 thng 9, sau v khng b gi cc c phiu m st gim, gip nn kinh t thot khi tr tr, Cc D tr lin bang M (Fed) lin tc h thp li sut, dn n vic cc ngn hng cng h li sut cho vay tin mua bt ng sn. Vo gia nm
7

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

2000 th li sut c bn ca Fed l trn 6% nhng sau li sut ny lin tc c ct gim, cho n gia nm 2003 th ch cn 1%.

Hnh 1: Biu li sut ca FED qua cc nm Hai l, chnh sch khuyn khch v to iu kin cho dn ngho c vay tin d dng hn mua nh. Vic ny phn ln c thc hin thng qua hai cng ty c bo tr bi chnh ph l Fannie Mae v Freddie Mac. Hai cng ty ny gip vn vo th trng bt ng sn bng cch mua li cc khon cho vay ca cc ngn hng thng mi, bin chng thnh cc loi chng t c bo m bng cc khon vay th chp, ri bn li cho cc nh u t Ph Wall, c bit l cc ngn hng u t khng l nh Bear Stearns v Merrill Lynch. Ba l k c nhn n ca ngi mua nh tr thnh mt loi chng khon (chng khon phi sinh), c ngn hng thng qua ngi mi gii a vo giao dch mua bn li trn th trng (th trng th cp). Trn th trng mua i bn li, nhiu ngi u t c nhn thng qua ngi mi gii b
8

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

tin ra mua loi chng khon ny m h khng hiu c n l ci g, ch bit hng nm c tin li. V vy th trng bt ng sn tr nn rt xi ng, c rt nhiu ngi thu nhp thp hoc khng c tn dng tt nhng vn x i mua nh. c th c vay, nhm ngi ny thng phi tr li sut cao hn v thng c cho mn di hnh thc li sut iu chnh theo thi gian, khon tin cho vay dnh cho nhm ny tng vn vt. Theo cc c tnh Fannie Mae mnh tay hn trong vic mua li cc khon cho vay y mo him do phi i u vi cnh tranh nhiu hn t cc cng ty khc, chng hn nh Lehman Brothers. V d vay cho nn nhu cu mua nh ln rt cao, ko theo vic ln gi bt ng sn lin tc. Gi nh bnh qun tng n 54% ch trong vng bn nm t 2001 n 2005. Vic ny cng dn n vn u c v li l gi nh s tip tc ln. H qu l ngi ta sn sng mua nh vi gi cao, bt k gi tr thc v kh nng tr n sau ny v h ngh nu cn s bn li tr n ngn hng m vn c li. Do , mt bong bng thnh hnh trong th trng bt ng sn. Nhng t 2 nm tr li y, gi bt ng sn khng ngng gim xung, gi tr cc cn h ngy cng thp hn cc khon tn dng cp. Hn mc tn dng gim xung th ngn hng thu hi n, nhng ngi mua nh khng c kh nng thanh ton.

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

Hnh 2: Din bin thay i gi nh trong thi k bong bng th trng nh . Cho vay di chun - nguyn nhn ca sp th trng bt ng sn v cuc khng hong ti chnh M: T nhiu nm qua, cc ngn hng u t M ni lng ti a chnh sch tn dng cho cc cng ty v c nhn mua bt ng sn tr chm. Lm ny sinh nhng dng vn vay gi r v gia tng mt lng ln ngi i vay tin. Trn thc t, vn vay r s lm mt i thc phng nga ri ro ca ngi i vay. Ngi i vay d dng trong vic nh gi li ti sn tip tc mt khong vay mi nhm tr cho khon vay c. Bn cnh , vic cung cp tn
10

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

dng d dng nh: khng cn ti sn th chp, t l tr trc rt thp, ch cn c m s thu. Hot ng cho vay ny tht s khng p ng y nhng tiu chun c cp tn dng nhng vn c vay lm gia tng ri ro cho cc ngn hng, v bt ng sn tng gi h s c hng li. V pha ngn hng, tuy hnh thc cho vay ny ri ro rt ln, nhng cc ngn hng vn chp nhn i li mt mc li sut rt cao. Mt khc cc cng ty ti chnh cng thc hin hnh thc cho vay ny mt cch rng ri v chuyn ri ro qua ngn hng v nh u t thng qua mt sn phm ti chnh gi l mua li cc khon n hay khon phi thu. Cc cng ty ti chnh bn cc khon phi thu cho ngn hng vi mt chit khu cao, ngn hng v cc t chc ti chnh chuyn bit s chng khon ho cc khon phi thu, ngha l pht hnh cc chng khon vay tin vi li sut rt cao. R rng l ri ro chng ri ro, v ng nhin l cc chng khon c mc xp hng tn nhim cng thp th t sut sinh li cng cao, thm ch c chng khon khng c mc xp hng tn nhim nhng vn c nh u t trn ton th gii chp nhn do li sut siu hng. Mt lng vn u t khng l trn th gii vo th trng bt ng sn M v khi th trng ng bng vo gia nm 2007, cc v v dy chuyn xy ra. Cc nh u t bt ng sn vay tin khng kh nng tr li vay, bt ng sn khng bn c, chng khon pht hnh trn cc khon phi thu ny st gi th thm, cc ngn hng khng kh nng tr cc khon n lm vo tnh trng ph sn. Mt s nguyn nhn khc: + Mua bn khng Khi gii u c on chc rng c phiu ca nhng tp on dnh lu n cho vay di chun s st gim, h t vay nhng c phiu ny ri t
11

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

bn ra, to nn mt p lc gim gi ln khng g cu vn ni. Sau khi gi gim n mt mc no , h s mua v tr li ni cho vay cng thm mt t ph, cn bao nhiu tin chnh lch h s hng trn. Thm ch h cn p dng cch thc mua bn khng n hai ln tc l khng thm vay chng khon na m c ra lnh bn theo kiu nh xung v li dng khe h, mua bn ba ngy sau mi giao c phiu. +Thiu c ch gim st cht ch C tin, cc cng ty c thoi mi cho ngi vay bng tin ca cc ngn hng u t cung cp thng qua mua li danh mc cho vay ca cc cng ty ny. Cc ngn hng ny trn c s danh mc cho vay va mua li s pht hnh CK vay tin. Danh mc cho vay c chia ra, t ri ro, ri ro cao, ty nh mc tn nhim, nh u t tha h la chn theo s mo him ca mnh. C loi CK khng cn nh mc tn nhim, c th thu li cao nhng ri ro cng ln. Nh vy, ri ro trong cho vay c chuyn t bn cho vay l cng ty ti chnh sang NH u t. Nh u t trn th gii tin mua CK ny, nh vy cung cp mt lng vn khng l cho th trng bt ng sn M tng nng. Gio s kinh t Joseph Stiglitz, ngi c gii thng kinh t Nobel kinh t 2001, kt lun: H thng ti chnh ca M khng thc hin c hai trch nhim chnh ca mnh l qun l ri ro v phn chia vn. C h thng ti chnh M khng lm nhng g m n ng ra phi lm - chng hn nh to ra cc sn phm gip ngi M qun l c nhng ri ro nguy him nghim trng ca mnh, nh l gi li c nh khi mc li sut cho vay tng cao hoc khi gi nh rt gi.

12

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

+ Khng khong nim tin. S sp ca mt lot cc ngn hng hng u trong lnh vc u t ca M lm ngi dn M v tiu dng nh hng nghim trng, nht l khi cc nc pht trin l mt nn kinh t tiu dng. H thng cc ngn hng trong con mt mi ngi tr nn mong manh khi m ba trong nm ng ln ti th trng ph Wall sp l Merrill Lynch, Lehman Brothers, Bearstearns. Th trng ti chnh da trn nguyn tc tin cy, v tin cy b xi mn, xung cp. S sp ca Lehman Brothers l biu tng nh du mc tin cy xung mt mc thp mi v d m ca n s cn tip tc. Mt ngn hng tn ti hn 158 cng ngi M tri qua rt nhiu kh khn, tri qua cc cuc suy thoi cng nc M li sp . Qu tht l mt c sc ln i vi ton b ngi dn M. 1.6. Din bin ca cuc khng hong ti chnh tn dng nm 2008: Cuc khng hong ti chnh nm 2008 ti M c nh du bi nhng mc s kin chnh nh sau: * Thng 6/2007: Hai qu phng h (hedge fund - mt loi qu c tnh i chng thp v khng b qun ch qu cht) ca Bear Stearns - ngn hng u t ln th 5 ca M - qu ng sau khi nh cc vo cc chng khon c m bo bng cc khon cho vay bt ng sn di chun M. * Thng 7 - Thng 9/2007: Ngn hng IKB ca c tr thnh ngn hng u tin ti chu u chu nh hng bi nhng khon u t xu trn th trng cho vay di chun M. Trong khi , Ngn hng SachsenLB ca c phi nhn s cu tr t chnh ph.

13

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

* Ngy 14/9/2007: Ln u tin trong hn 1 th k, khch hng n n ko n ba vy i rt tin mt ngn hng ln ti Anh - Ngn hng cho vay th chp Northern Rock - ngn hng ln th 5 ti Anh. * Ngy 15/10/2007: Citigroup - Tp on ngn hng hng u nc M - cng b li nhun Qu 3 bt ng gim 57% do cc khon thua l v trch lp d phng ln ti 6,5 t USD. Gim c iu hnh Citigroup Charles Prince t chc vo ngy 4/11. * Ngy 17/12/2007: Cuc khng hong tn dng lan sang chu c vi nn nhn l Tp on Centro Properties, mt ch s hu ca cc ph bun bn ln M ti c sau khi tp on ny a ra cnh bo li nhun gim. C phiu Centro Properties tt gi 70% ti cc giao dch Sydney. * Ngy 11/1/2008: Bank of America - ngn hng ln nht nc M v tin gi v vn ho th trng - b ra 4 t USD mua li Countrywide Financial sau khi ngn hng cho vay th chp a c ny thng bo ph sn do cc khon cho vay kh i qu ln. * 30/1/2008: Ngn hng ln nht Thu S UBS cng b trch lp d phng 4 t USD, nng tng s tin trch lp d phng ln 18,4 t USD do nhng tht thot quan n cuc khng hong cho vay cm c. * 17/2/2008: Anh quc hu ha Ngn hng Northern Rock. * 28/2/2008: Ngn hng DZ Bank ca c c a vo danh sch cc nn nhn ca cuc khng hong cho vay di chun vi tng gi tr ti sn mt gi l 1,36 t euro. * 16-17/3/2008: Bear Stearns c bn cho Ngn hng u t M JP Morgan Chase vi gi 2 la mt c phiu. * 29/4/2008: Deutsche Bank ln u tin trong nm nm cng b mt khon thua l trc thu sau khi buc phi trch lp d phng 4,2 t USD cho
14

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

cc khon n xu v cc chng khon c m bo bi cc khon th thp bt ng sn. * 11/7/2008: Chnh quyn lin bang M ot quyn kim sot Ngn hng IndyMac Bancorp. y l mt trong nhng v ng ca ngn hng ln nht t trc ti nay sau khi nhng ngi gi tin rt ra hn 1,3 t USD trong vng 11 ngy. * 31/7: Deutsche Bank cng b khon trch lp d phng tip theo l 3,6 t USD, nng tng s tin ngn hng ny mt ln 11 t USD. Deutsche Bank tr thnh mt trong 10 nn nhn ln nht ca cuc khng hong tn dng ton cu. * 7/9: Cc D tr Lin bang (Fed) v B Ti chnh M ot quyn kim sot hai tp on chuyn cho vay th chp Fannie Mae v Freddie Mac nhm h tr th trng nh t M. * 11/9/2008: Lehman Brothers tuyn b ang n lc tm kim i tc bn li chnh mnh. C phiu ca ngn hng u t ny tt gim 45% * 14/9: Bank of America cho bit s mua Merrill Lynch vi gi 29 USD/cp sau khi t chi ngh mua li ca Lehman Brothers. * 15/9: y l ngy ti t nht ti Ph Wall k t khi th trng ny m ca tr li sau v khng b 2 to thp i ti M vo Thng 9 nm 2001. Lehman Brothers sp nh du v ph sn ln nht ti M; Merrill Lynch b Bank of America Corp thu tm; American International Group - tp on bo him ln nht th gii mt kh nng thanh ton do nhng khon thua l lin quan ti n cm c. * 16/9: Ngn hng trung ng cc nc trn th gii hng t USD vo cc th trng tin t vi n lc h nhit tnh trng cng thng v ngn chn s ng bng ca h thng ti chnh ton cu. C phiu AIG gim gn
15

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

mt na. Fed cng b k hoch bm 85 t USD vo AIG v nm gi 80% c phn. Ngn hng Barclays ca Anh mua li mt phn ti sn ti Bc M ca Lehman vi tr gi 1,75 t USD. * 17/9: C phiu ca Goldman Sachs v Morgan Stanley gim mnh; Tp on Lloyds TSB ca Anh mua li i th HBOS; U ban Chng khon M kim ch tnh trng bn khng. * 19/9: Cc th trng chng khon th gii tng vt sau khi M cng b k hoch mua li ti sn ca cc tp on ti chnh ang gp kh khn, gip lm thanh sch h thng ti chnh. * 20-21/9: Cng b cc chi tit bn k hoch gii cu 700 t USD. Hai ngn hng Goldman Sachs v Morgan Stanley c chuyn i thnh tp on ngn hng a nng, nh du s kt thc m hnh ngn hng u t ti Ph Wall. * 22/9: Tp on Nomura Holdings ca Nht tr 525 triu USD thu tm hot ng ca Lehman ti chu . Sau , Nomura cng mua li Lehman ti chu u v Trung ng. Mitsubishi UFJ Financial ng mua 20% c phn Morgan Stanley. * 23/9: Warren Buffett tr 5 t USD mua 9% c phn Goldman Sachs; Cc iu tra lin bang M (FBI) iu tra Fannie, Freddie, AIG v Lehman v nghi ng c s gian ln trong cuc khng hong ti chnh ti M. * 25/9: Washington Mutual Inc. (WaMu), mt trong nhng ngn hng ln nht M sp cng do nh cc rt ln vo th trng cho vay th chp. C quan Bo him tin gi lin bang M (FDIC) ot quyn kim sot WaMu v sau bn cc ti sn ca ngn hng tit kim ln nht M cho JPMorgan Chase & Co. vi gi 1,9 t USD. Vi 307 t USD tng ti sn, WaMu tr thnh ngn hng b ph sn ln nht trong lch s M.
16

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

Trong khi ti Washington D.C., cc thnh vin ch cht trong quc hi ng v nhng iu khon chnh trong k hoch gii cu 700 t USD. * 29/9: H vin bt ng khng thng qua k hoch gii cu th trng ti chnh M. Phn ng ngay lp tc vi quyt nh trn, ch s cng nghip Dow Jones tt gim gn 780 im - mc gim trong mt ngy mnh nht t trc ti nay. * 1/10: Thng vin M thng qua bn k hoch gii cu 700 t USD (t l 74-25) vi mt s im c thay i, bao gm: gia hn o lut ct gim thu thu nhp cho doanh nghip v c nhn (tnh s lm ngn sch tht thu 149 t USD); tng hn mc bo him tin gi ti C quan Bo him tin gi Lin bang t 100.000 USD ln 250.000 USD

17

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

CHNG 2: THC TRNG KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU NM 2008 - 2009.
2.1. Tc ng n nn kinh t cc nc. Hu ht cc khu vc trn th gii u b tc ng mnh v ri vo tnh trng suy thoi ton cu trong nm 2009. M ri vo tnh trng suy thoi, Nht Bn, Ty u tng trng m, cc nc cng nghip ri vo tnh trng ca Nht Bn nhng nm 90 l li sut 0% v gi c gim xung khng c tng trng. Cc nn kinh t c mc tng trng m ng u l Anh (-1,3%), c (-0,8%), M v Ty Ban Nha (-0,7%), mt s nc nh Nga cng ch tng trng khong 3,5%. Nhiu t chc ti chnh ca cc nc pht trin, nht l cc nc chu u, cng tham gia vo th trng tn dng nh th cp M. Chnh v vy, bng bng nh ca M b v cng lm cc t chc ti chnh ny gp nguy him tng t nh cc t chc ti chnh ca M. Nhng nc chu u b ri lon ti chnh nng nht l Anh, Iceland, Ireland, B v Ty Ban Nha. S v v tan r ca h thng ngn hng u t Ph Wall l s thay i mang tnh cht lch s ca ngnh ti chnh th gii, khi cc tn tui uy tn nh Lehman Brothers b ph sn, Bear Stearns v Merill Lynch b thu tm, Morgan Stanley v Goldman Sachs phi chuyn i sang m hnh ngn hng tng hp (bank holding company). H ly ca nhng thng v u t trn th trng n di chun M l mt kt cc ti t tt yu ca nn ti chnh M vi 25 ngn hng thng mi, tit kim b ph sn - trong ni ln l v ph sn ca Washington Mutual. Khng hong cng gy nn nhng h ly au n cho th gii ti chnh chu u, vi s ph sn ca nhiu ngn hng nh, trong khi nhiu nh ch ti chnh ln nh UBS (Thy S), Royal Bank of Scotland, HBOS (Anh), BNP
18

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

Paribas (Php), Fortis (B, H Lan) vn ng trc sng gi, cn c gii cu, tng vn... v ang chu nhng khon thua l khng l. Chu cng khng trnh khi cn bo. Ring ba tp on ti chnh hng u ca Nht l Mitsubishi UFJ Financial Group, Mizuho Financial Group, Sumitomo Mitsui Financial Group thua l hng t USD t cc thng v u t cc ti sn n di chun ca M. Ngay c n mt tp on u t ni ting ca Chnh ph Singapore Tp on Temasek Holdings - cng l nng, vi cc khon rt vn vo Ph Wall v khon tin u t vo Ngn hng Barclays ca Anh... y l s thua l mang tnh ton cu. Trong cc th ch ti chnh, th trng chng khon (TTCK) l ni phn nh mt cch r rng nht nhng bin ng ca nn kinh t ta c th thy c s thua l mang tnh ton cu.

Hnh 3: Biu tng/gim ca mt s ch s chng khon tiu biu nm 2008 Ton cnh chng khon th gii 2008
19

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

Gi tr ng ca Tng/gim so vi Tng / gim so vi ngy 30/12 8.668,39 1.550,70 890,64 4.392,68 4.810,20 3.217,13 4.589,04 8.859,56 14.235,50 1.124,47 1.770,65 1.832,91 9.716,16 3.591,40 316,32 nm 2007(im) 4.375,57 1.058,93 556,52 2.024,02 3.138,91 2.333,23 3.734,01 5.831,85 13.325,0 2 728,98 1.690,57 3.428,65 10.749,1 4 2.842,70 604,75 44,1 65,9 40,7 49,0 65,2 52,2 nm 2007(%) 34,6 41,5 39,3 31,5 39,5 42,0 44,8 42,1 48,8

Th trng

Ch s Dow Jones

M Anh c Php i Loan Nht Hng Kng Hn Quc Singapore Trung Quc n Australia Vit Nam

Nasdaq S&P 500 FTSE 100 DAX CAC 40 Taiwan Weighted Nikkei 225 Hang Seng KOSPI Composite Straits Times Shanghai Composite BSE 30 ASX VN-Index

Ngun: CNBC, Thomson Reuters, Bloomberg

2. Tc ng ca khng hong ti chnh ton cu n Vit Nam Tc ng tiu cc ca khng hong ti chnh ton cu lm cho tc tng trng kinh t ca nc ta chm li. K hoch u nm 2008, tng trng GDP d kin t 8,5% - 9%. Thng 5 nm 2008 Quc hi iu chnh t l tng trng GDP xung 7%, nhng n thng 10 nm 2008 t l tng trng GDP thc t l 6,52%.
a. i vi h thng ti chnh ngn hng

Mc d hin ti h thng ti chnh ngn hng ca Vit Nam cha tc ng mnh t cuc khng hong ti chnh ca M v h thng ti chnh ngn
20

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

hng Vit Nam mi ch giai on u ca hi nhp, nhng trc mt s c nhng hn ch trn mt s lnh vc nh: + Mc lin thng gia h thng ngn hng Vit Nam vi th trng ti chnh bn ngoi v vi ngn hng M s gp kh khn. Trong ngn hn, do tc ng trc tip ca khng hong ti chnh, li nhun ca nhiu ngn hng c th gim, thm ch mt s ngn hng nh c th thua l, n xu tng ln, nn h thng ngn hng ti chnh Vit Nam c nguy c b nh hng trong mt vi nm + Kh nng giao dch ngn hng, ti chnh quc t s gim, nh hng n n vay ngn hn ca Vit Nam ti cc Ngn hng v doanh nghip b. i vi hot ng xut khu Hin nay, M l th trng xut khu ln ca Vit Nam chim khong 20-21% kim ngch xut khu. Khng hong ti chnh tc ng n tc tng trng xut khu vo th trng M so cu tiu dng ti th trng M ang trn gim mnh. Vic suy gim tc tng trng xut khu vo th trng M nh hng n tc tng trng xut khu chung ca Vit Nam trong nm 2008 v c nm 2009. Khng hong ti chnh M s tc dng tiu cc ti nhiu nn kinh t khc trn th gii, c bit l EU v Nht Bn y l hai th trng y l hai th trng xut khu quan trng ca Vit Nam. Do tc ng ca khng hong, ngi dn ti cc th trng ny cng phi ct gim chi tiu, cc nh nhp khu khng c kh nng thanh ton do kh khn v ti chnh, theo nhp khu i vi hng ho xut khu ca Vit Nam s c xu hng gim. Vi tc ng tiu cc ca khng hong ti chnh, xut khu ca Vit nam bt u c biu hin gim st, kim ngch xut khu thng 11 tip tc gim v xung di ngng 5 t USD/thng. y l thng th ba kim ngch xut
21

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

khu suy gim. Thng 11 nm 2008 kim ngch xut khu c nc ch cn 4,8 t USD gim so vi mc 5,044 t USD ca thng 10. Trong : Dt may gi c kim ngch mc 780 triu USD, giy dp tng nh ln 400 triu USD so vi 396 triu USD ca thng 10/2008. Mt s mt hng khc cng suy gim trong c bit l du th gim mnh do gi du gim 60% so vi mc thng 7/2008. Du hiu ca suy gim kinh t bt u xut hin. Khng hong ti chnh s dn n suy thoi kinh t, nhiu mt hng th mnh ca Vit Nam s gim gi v chc chn s tc ng trc tip n kim ngch xut khu.
c.

i vi vn u t ca nc ngoi k c u t trc tip v u t

gin tip Vi tnh hnh khng hong nh hin nay, chi ph vn tr nn t hn v th trng xut khu c kh nng b thu hp nn dng vn chy vo Vit Nam c kh nng gim st. Thm vo , hu ht cc d n u t ni chung v FDI ni ring, phn vn vay thng chim t trng ln trong tng s vn u t, nn khi cc t chc ti chnh, cc ngn hng gp kh khn s lm cho nhiu hp ng vay vn khng c k kt hoc khng th gii ngn c. Qua xem xt lung vn FDI c th nhn thy hu ht cc nh u t nc ngoi l t chu (13% t Nht Bn v 67% t cc nc chu khc), trong cc nh u t n t chu u v M chim mt t l kh khim tn khong 5% trong s vn ng k, gn 60 t USD. Do vy, nm 2008 Vit Nam trin khai thc hin cc d n ng k trong nm 2008 s khng gp nhiu kh khn trong nm 2009. Tnh hnh chung do khng hong ti chnh vi vic lm kh khn, thu nhp gim, tiu dng gim lng kiu hi c kh nng st gim. Tuy nhin, lng kiu hi vn tng n nh, t khong 8 t USD tng 60% so vi nm
22

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

2007. Mc d vy nu khng hong vn cn ko di, lng kiu hi st gim l iu khng th trnh khi. d. Hot ng ca th trng chng khon (TTCK) s gp kh khn, bt li cho cc nh u t - Khng hong ti chnh ngy cng nh hng rng trn th trng ti chnh th gii, theo cc nh u t v cc qu u t nc ngoi gp kh khn hn trong vic huy ng vn, hoc h s c xu hng thn trng hn trong quyt nh u t khi cc th trng ln ca h ang gp kh khn v vic h c cu li chng khon Vit Nam l iu c th xy ra. - C th c kh nng cc nh u t ngoi rt vn khi th trng Vit Nam ng cu cho cng ty m ti cc th trng ln, nhng kh nng ny rt t v lng vn u t ca mi nh u t th trng Vit Nam l khng nhiu v hin Vit Nam vn l a im u t an ton c tin cy cao. TTCK Vit Nam l mt ni c u th u t khi tnh hnh kinh t v m VitNam ang c chiu hng tt dn - Do tc ng ca khng hong ti chnh, cc doanh nghip ang nim yt trn th trng chng khon s khng trnh khi tc ng xu, c bit l doanh nghip xut khu, theo gi c phiu c th st gim. - Khng hong ti chnh tc ng mnh m n tm l ca cc nh u t chng khon Vit Nam, TTCK lp tc b tc ng xu v nhng lo ngi ca cc nh u t trong nc. Yu t tm l l kh quan trng, v vy cn c nhng gii php, c bit l thng tin, tuyn truyn y cng c nim tin cho cc nh u t; hn ch nhng lo ngi thi qu lm nh hng xu n TTCK. e. i vi th trng bt ng sn (BS)

23

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

Hin nay hu ht cc doanh nghip kinh doanh BS ca Vit Nam tim lc ti chnh kh hn hp m phn ln ph thuc vo ngun vn bn ngoi ch yu l vn vay ca cc ngn hng v t chc tn dng. y l mt kh khn ca doanh nghip kinh doanh BS trong iu kin khng hong ti chnh hin nay. Cui nm 2007 tnh trng u c BS y gi BS Vit Nam ln qu cao so vi gi tr thc. Th trng ln cn st o, cu o tng cao. Bc sang nm 2008 nn kinh t Vit Nam gp kh khn do nh hng ca khng hong kinh t, lm pht tng cao buc ngi dn phi gim chi tiu, th trng BS ng bng, gi BS gim n 40%, cc doanh nghip kinh doanh BS ri vo kh khn, khng bn c sn phm li phi chu li sut cao do chnh sch tht cht tin t lm li sut ngn hng tng cao. n nay th trng cng cha c du hiu phc hi. Gi BS gim s ko theo ti sn ngn hng cng gim theo, n xu tng ln lm cho c cu vn ca ngn hng thng mi ri vo tnh th bt li. Hin nay khng hong n di chun M m gc r l t khng hong a c tuy khng lm nh hng trc tip n th trng BS Vit Nam nhng n s nh hng gin tip qua cc tc ng n th trng ti chnh tin t, th trng chng khon v cc yu t tm l ca ngi dn. Tuy nhin theo bo co ca Ngn hng nh nc Vit Nam th cho vay BS chim khong 9,5% tng s d n ca cc Ngn hng v t chc tn dng. Mc d vy vic tc ng gin tip n th trng BS Vit Nam nh ni trn l c th. f. i vi th trng hng ho v dch v Sc cu gim c trong sn xut v tiu dung. Trong tnh hnh kinh t th gii ang suy thoi, tnh hnh kinh t v m ca Vit Nam mc du c ci thin nhng ni chung vn cn nhiu kh khn. Trong thi gian qua nhiu
24

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

doanh nghip ct gim k hoch sn xut kinh doanh, thu hp quy m do chi ph sn xut tng, c bit l li vay ngn hng. Mt s hot ng dch v s b thu hp, c bit l lng khch du lch s gim so vi nm 2007. TI LIU THAM KHO (SOURCE: TP CH PHT TRIN KINH T S 220 THNG 2 NM 2009)

CHNG 3: GII PHP KHNG CH KHNG HONG TI CHNH NM 2008 -2009

3.1. Cc t chc quc t (nh IMF) trin khai nhiu gi cu tr. 3.1.1 Cc gi cu tr c trin khai. M-nn kinh t u tu th gii cng l ni cuc khng hong kinh t ton cu bt ngun. Nc M thm tha hn ai ht nhng tc ng, h ly ca
25

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

khng hong i vi h thng ti chnh quc gia. Hng lot cc gi cu tr, h tr kch thch kinh t c a ra trong n lc vc dy nn kinh t cng nh v th ng u ca quc gia ny. 3.1.1.1: K hoch 700 t USD. u tin phi k n 700 t USD c thng qua di thi cu Tng thng George Bush cn c bit n vi tn gi k hoch gii tr cc ti sn xu (TARP). Gi kch thch 700 t USD c H vin nc ny chnh thc thng qua ngy 03/10/2008 v khng y 2h sau c Tng thng Bush k thnh o lut. Con ng n vi nh trng ca gi h tr ny khng h n gin. Ngy 29/09/2008, H vin M bt ng bc b k hoch gii cu dn n ngy st gim mnh m nht trong lch s ca ch s cng nghip Dow Jones. Trng tm ca k hoch gii cu ln ny l gii cu khi ngnh ngn hng, tm bo ca cuc khng hong ti chnh. 700 t USD c dng mua li nhng khon n lin quan n th chp t cc ngn hng M. Trong 700 t USD c thng nht ph chun c 250 t USD c chi ngay trong nm 2008, mua li c phiu ca 9 ngn hng, v thc hin cc bin php khc gii quyt cuc khng hong tn dng. K hoch gii cu ny c tin hnh theo 5 bc: 1. Mua chng khon c m bo bng th chp bt ng sn gp kh khn. 2. Mua cc th chp ca ngn hng a phng. 3. Bo m cc th chp v chng khon bo m bng th chp bt ng sn. 4. Mua li c phn cc t chc ti chnh. 5. H tr ngi vay tin khng tr ng k hn. 3.1.1.2: K hoch 787 t USD.
26

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

Gi kch thch kinh t tr gi 787 t USD c Chnh ph tn Tng thng Barack Obama v quc hi thng qua ngy 14/02/2009. im khc bit r nht ca gi h tr ln ny so vi chng trnh TARP l i tng hng n ca k hoch. Din h tr khng ch gi gn trong ngnh ngn hng m cn hng n nhng lnh vc khc ca nn kinh t. K hoch 787 t USD: 1. Ct gim thu: 2. C s h tng: 4. H tr nghin cu v pht trin: 5. An sinh x hi: 6. Gio dc: 7. Chm sc sc khe: 282 t USD 120 t USD 16 t USD 78 t USD 100 t USD 106 t USD

3. Nng lng v bo v mi trng: 70 t USD

Ngoi 2 gi h tr trn khng th khng k n nhng t rt tin nh l ca Chnh ph cho cc i gia nh AIG (American International Group), Citigroup Chnh ph M dng tt c nhng kh nng c th v s tn vong ca nhng ng ln trong h thng ti chnh. 3.1.1.3: Gi h tr PPIP: Hp tc gia Chnh ph v T nhn. Ngy 23/03/2009, Cc d tr lin bang M FED, B ti chnh v c quan bo him tin gi lin bang FDIC (Federal Deposit Insurance Corporation) cng b mt trng trnh u t, hp tc gia chnh ph v t nhn mua li cc ti sn xu, m chnh cc ti sn ny l nguyn nhn ch yu to nn s ng bng tn dng ko theo l cuc khng hong ti chnh ca nm 2007-2008. Chng trnh u t v hp tc gia Chnh ph v t nhn ny s s dng khong 75-100 t USD, s tin c ly t chng trnh

27

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

h tr ti sn xu TARP. C 3 nguyn tc c bn m chng trnh ny hng ti: 1. Chnh ph s dng s tin thu thu ca dn kt hp vi cc hot ng ti chnh vi FDIC ng u t vi khi t nhn nhm mua li cc ti sn xu trong bng cn i ti sn ca cc ngn hng. iu ny s khin sc mua gia bn cng v bn t s c ti a ha v ngn sch Hoa K s c khai thc mt cch tt nht. 2. Chia s ri ro cng nh li nhun vi cc n v t nhn tham gia chng trnh, thm na chng trnh PPIP s nhm mc ch m bo rng nu c thua l xy ra pha u t t nhn s chu nh hng trc tin v ch yu. Cn nu c li, ngi np thu s c hng li. 3. trnh kh nng rng Chnh ph c th phi tr gi qu cao hoc qu thp cho cc ti sn xu, vic tham gia mua li cc ti sn t pha cc nh u t nh th ny to ra mt mc cnh tranh nht nh. Nh cc ti sn ny s c xc nh ng gi tr thc. 3.1.2: Cc bc thc hin cc phng n gii cu. Th nht: Hn ch cn truyn nhim v lp li lng tin i vi h thng ti chnh. Vic ny buc cc chnh ph p dng nhng bin php mnh tay k c v chi ph cng nh mc can thip trc tip vo vic vn hnh ca h thng ti chnh ngn hng. Th hai: Can thip vo tc ng ca cuc khng hong, c bit l suy trm v suy thoi kinh t, nguy c chy mu ngoi t v vn u t t cc nn kinh t mi ni dy v ang pht trin. Th ba: Thay i phng thc qun l nh nc i vi h thng ti chnh gim bt ri ro v trnh cc cuc khng hong pht sinh trong tng lai. t c s ng thun v nht tr cao, cc chnh ph hp bn v nghin cu cc chnh sch, quy ch mi trong cng tc gim nh ri ro cc
28

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

sn phm ti chnh v gim st hot ng cc nh ch ti chnh. Ngy 15/11/2008 lnh o quc gia G-20 xut mt lot cc bin php cn c trin khai trc ngy 31/03/2009. Th t: Gii quyt cc tc ng x hi v chnh tr ca cuc khng hong. Mt vn nan gii l lm sao ngn chn khng cuc khng hong tr nn trm trng. V rng mi quc gia u ng lot lm vo suy thoi nn khng th p dng gii php truyn thng nh tng xut khu kch cu. Do , cc chnh ph ng lot h li xut v p dng cc gii php ti kha, nh gim thu, gin thu. Tuy nhin, chiu hng l th gii ang ln su vo mt cuc suy thoi trm trng cha tng c t cuc i khng hong 1929 1930.Ngy 28/01/2009 Qu tin t Quc t (IMF) xc nh rng d cc chnh ph v cc ngn hng Trung ng trin khai cc chnh sch v bin php gii cu nhng th trng ti chnh khp ni vn cha c tn hiu khi phc v kinh t th gii tip tc chiu hng gim st. IMF khuyn co cc chnh ph cn phi c nhng quyt nh quyt lit hn n nh th trng (bng phng thc cung cp vn cho h thng ngn hng v gip cc nh ch ti chnh gii quyt cc ti sn c hi), ng thi p dng cc chnh sch kch cu (c chnh sch tin t, ln ti kha) y mnh tiu dng. Ngy 15/11/2008 ti cuc hp G-20 lnh o cc quc gia nht tr tip tc trin khai cc bin php n nh h thng ti chnh quc t, v kin ton khung php l qun l ti chnh. Cuc hp thng qua mt s chng trnh hnh ng c p dng trc ngy 31/03/2009 gm c: 1) Gii quyt cc yu km trong quy ch k ton v tiu chun ph bin thng tin v cc ti sn khng k khai trong bo co ti chnh ca cc nh ch ti chnh.

29

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

2) Gim st cc t chc xp hng tn nhim, buc phi tun th cc tiu chun cao nht trnh nguy c xung t quyn li; cung cp thng tin y , kp thi, chnh xc cho nh u t; v cn trng hn trong vic xp hng cc sn phm phi sinh phc tp. 3) m bo cc nh ch ti chnh c vn t c, v tng cng d tr bt buc i vi cc sn phm phi sinh. 4) Tng cng hng dn qun l ri ro. 5) Thit lp c ch v to iu kin cho cc on Thanh tra cp quc gia c gp g nhau v trao i thng tin. 6) Ni rng danh sch thnh vin ca Din n n nh Ti chnh (Financial Stability Forum) mt s quoccs gia mi ni c tham d. Cuc hp thng nh G-20 chng minh tnh cht phc tp, bo hiu tnh hnh bin ng tng quan quyn lc ti chnh th gii. 3.2: Nhng gii php ngn chn suy gim kinh t Vit Nam. Trc tnh hnh khng hong ti chnh, tn dng th gii v nn kinh t nc ta c nhng chuyn bin tch cc, lm pht thng 10 mc-0,19%, thng 11 l -0,76% so vi thng 10, nhng vn ang trong tnh trng lm pht cao. Do vy, mc tiu tng qut v k hoch pht trin kinh t x hi nm 2009 c Quc hi kha XII thng qua ngy 6/11/2008 l: Tip tc kim ch lm pht, n nh kinh t v m, duy tr tc tng trng hp l, bn vng, ch ng ngn nga suy gim, bo m an sinh x hi; y mnh hp tc v hi nhp kinh t quc t mt cch ch ng v hiu qu; gi vng n nh chnh tr, bo m quc phng an ninh v trt t an ton x hi; to iu kin thc hin thng li k hoch pht trin kinh t x hi 5 nm 2006 2010. Bn cnh nhng kh khn do tc ng ca khng hong kinh t M v th gii vo nc ta, phi k n nhng kh khn ni ti nn kinh t nh:
30

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

do th tc phin h, vng mc khng c tho g nn nhiu cng trnh, d n, doanh nghip gp kh khn. Chng ta cn chun b cc bin php tng th: Th nht, tip tc thc hin cc nhm gii php chng lm pht, nht l tip tc chnh sch tin t cht ch nhng linh hot, thn trng theo c ch th trng (khng a cc gii php sc). S dng hiu qu cc cng c tin t vi vic iu chnh linh hot theo din bin ca th trng nh: t gi, li sut, hn mc tn dng Trc mt h li sut xung mt cch ph hp theo tn hiu th trng. X l n xu ca cc ngn hng thng mi, bo m cc khon n ny mc an ton. R sot v kim sot cht ch cc khon vay kinh doanh bt ng sn v chng khon. Bn cnh i mi v c cu li h thng ngn hng, cn i mi qun tr ni b ngn hng nhm lnh mnh ho h thng ny trnh tc ng ca khng hong kinh t th gii. Th hai, tng cng s gim st ca Chnh ph i vi h thng ti chnh, ngn hng v th trng chng khon. R sot li v lnh mnh ha h thng ti chnh, ngn hng. R sot li cc ngn hng cho vay nhiu vo khu vc bt ng sn v cc d n c tnh ri ro cao. Kim tra cht lng tn dng ca cc ngn hng thng mi, c bit l tn dng dnh cho cc lnh vc nhiu ri ro nh bt ng sn, chng khon. Xy dng h thng cnh bo sm vi cc tiu ch c th c phng n, gii php d phng i vi bin ng xu t h thng ngn hng, ti chnh. Th ba, y mnh sn xut kinh doanh, c chnh sch h tr nng nghip khc phc hu qu bo lt, h tr ngi dn sn xut lng thc, thc phm v ngi dn ngho vng su, vng xa, to iu kin thun li n cc doanh nghip lm n c hiu qu. C chnh sch min gim thu thu nhp doanh nghip, nht l i vi doanh nghip va v nh, gim tin thu thu
31

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

nhp khu, thu tiu th c bit v thu gi tr gia tng hng nhp khu trong trng hp lm pht cao v suy thoi kinh t. Tp trung tho g kh khn, to iu kin y mnh hot ng sn xut kinh doanh trong cc thng cui nm. Th t, tip tc cc chnh sch v cht ch chi tiu Chnh ph v u t khu vc cng nhm trnh xy ra nguy c thm ht ngn sch. Vic tht cht chi tiu Chnh ph v chuyn cc khon u t cng sang cho khu vc t nhn s gp phn vo vic gim thu cho khu vc doanh nghip v thu thu nhp c nhn. Cc doanh nghip s c thm c ngun vn m rng sn xut kinh doanh v th trng. y mnh u t cho cc d n c s h tng, h tng k thut ln, quan trng m trong cc thi im trc y cha c iu kin u t th nay u t kch thch kinh t pht trin. Th nm, ci cch v tho g cc vng mc v th tc hnh chnh, v gii phng mt bng, ph duyt d n v v gii ngn to iu kin cc d n, chng trnh c trin khai nhanh, c bit l i vi cc cng ty xy dng. i kinh doanh bt ng sn th bn cnh y mnh v khuyn khch u t v xy dng nh gi r cho ngi ngho, cc i tng chnh sch, nh cho ngi lao ng cc khu kinh t, khu cng nghip tp trung, nh cho sinh vin, hc sinh, cn hn ch v nh thu cao vo cc trng hp u c bt ng sn. Th su, a dng ha cc th trng xut khu, trnh bt tc ng t vic gim nhp khu ca M v mt s nc chu nhiu tc ng t cuc khng hong ti chnh, tn dng th gii v tng cng cc th trng mi, chuyn hng ti m rng th trng trong nc. p dng cc bin php chnh sch khuyn khch pht trin sn xut hng xut khu, tng nhanh kim ngch xut khu v gim bt nhp siu. Thc hin ch t gi linh hot h tr xut khu v tng mc tn dng u i cho sn xut hng xut khu.
32

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU

Tng cng v y mnh pht trin th trng trong nc, nht l trong cc khu thu mua nguyn liu nng sn bo m gn kt cht ch gia pht trin vng sn xut nguyn liu vi cng nghip ch bin v xut khu, pht trin h thng phn phi cc vt t quan trng v h thng bn l, nng cao cht lng dch v v bo m v sinh an ton thc phm. Th by, theo di cht ch cc ngun vn u t nc ngoi vo nc ta, tip tc ci thin mi trng u t, y mnh cng tc xc tin u t nc ngoi, trong theo di vic trin khai cc d n u t trc tip nc ngoi t M v cc nc Chu u c th h tr khi cn thit. Th tm, t chc, iu hnh v gim st tt vic bo m s thng sut ca c s bn l trong nc, khng gy u c, ch tc, khan him hng ho. ng thi khuyn khch tiu dng hp l v nng lng ti thiu sm cho cn b, cng chc nh nc v cng nhn cc doanh nghip. Th chn, tng cng cng tc thng tin, quan h cng chng. Bm st thng xuyn, cp nht thng tin trong v ngoi nc c nh gi ng din bin tnh hnh; qua c c phn ng chnh sch thch hp v kp thi nht.

KT LUN Nhn chung cuc khng hong ti chnh ton cu trong giai on 2008 2009 tc ng n kinh t Vit Nam, th hin r nht qua tc tng trng kinh t nm 2007 mc cao nht t trc n nay 8,5% nhng n nm 2008 kinh t Vit Nam bt u lm vo khng hong tc tng trng kinh t xung cn 6,23%, nm 2009 l 5,3%. Mc d n cui nm 2009 nn
33

NHM 3

KHNG HONG TI CHNH KINH T TON CU.

kinh t th gii ni chung v kinh t Vit Nam ni ring c bn thot khi khng hong nhng vn cha khc phc c hu qu nng n ca cuc khng hong ny li. V vy, trong giai on ti nc ta cn thc hin cc gii php nhm n nh v thc y cc hot ng tng trng nn kinh t. Do thi gian nghin cu c hn, chng ti cn c nhng hn ch v trnh , iu kin nghin cu nn kt qu nghin cu cng cha c nh mong mun v khng trnh khi thiu st. Rt mong c c s gp ca ging vin hng dn v ca cc bn chng ti tip tc hon thin. Chng ti xin chn thnh cm n!

34