CHI PH SN XUT KINH DOANH V TNH GI THNH SN PHM CA DOANH NGHIP

I- KHI NIM - NI DUNG CHI PH SN XUT KINH DOANH CA DN thc hin qu trnh sn xut sn phm, DN cn phi b ra cc loi chi ph biu hin bng tin ti u t ti sn c nh v ti sn lu ng, m bo phc li cho ngi lao ng, sn xut v tiu th sn phm. Cc khon chi ph ca DN bao gm : - Chi ph ti u t ti sn c nh v ti sn lu ng : c thc hin bng vn u t xy dng c bn d tnh trong k hoch pht trin kinh t x hi. Ngun trang tri loi chi ph ny l khu hao, li nhun li, qu chuyn dng ca DN, cp pht ca nh nc, vn lin doanh, vn c phn, vn tn dng - Chi ph m bo phc li ca DN : gn lin vi vic thc hin cc bin php nhm ti to kh nng lao ng, nng cao trnh cho cng nhn vin chc, tng sc khe, hon thin iu kin sinh hot vn ha x hi cho ngi lao ng. Khon chi ny thc hin t qu kch thch vt cht v s ng gp ca cc t chc qun chng x hi. - Chi ph sn xut kinh doanh : l ton b cc khon chi ph trc tip, chi ph gin tip lin quan n hot ng sn xut kinh doanh ca DN trong k. Nhm chi ph ny biu hin bng tin ca lng lao ng nht nh hao ph trong qu trnh sn xut kinh doanh to ra mt gi tr s dng no v c b p t doanh thu kinh doanh nghip v trong k ca DN. Cc loi chi ph ny pht sinh mt cch thng xuyn trong qu trnh sn xut kinh doanh, n lun vn ng thay i trong qu trnh ti sn xut. Tnh a dng ca n lun c biu hin c th gn lin vi s a dng, phc tp ca cc loi hnh sn xut khc nhau, ca cc giai on sn xut cng nghip khc nhau, ca s pht trin khng ngng ca tin b khoa hc k thut. Theo cc ngnh ngh SX kinh doanh khc nhau th ni dung cu thnh chi ph cng khc nhau. 1. Ni dung chi ph sn xut kinh doanh ca DN : Chi ph sn xut kinh doanh ca DN bao gm ton b chi ph sn xut, chi ph tiu th (chi ph bn hng, chi ph lu thng) m DN phi b ra thc hin hot ng sn xut kinh doanh v cung cp dch v trong mt k nht nh, nhng chi ph ny chim t trng ln nht trong tng chi ph ca DN, n c hnh thnh t tng chi ph ca DN gn lin vi gi thnh, s dng TSC, nguyn vt liu, nng lung lao ng v.v... C th nhng chi ph bao gm : a/ Chi ph sn xut ca DN : - Chi ph v nhng t liu sn xut tiu hao. - Chi ph v mt phn lao ng sng biu hin bng tin lng tr cho cng nhn v cc khon trch theo quy nh gn lin vi tin lng. Ngoi ra trong iu kin mi c th c nhng khon chi thc hin trc tip bng tin. C th ni chi ph sn xut ca DN l biu hin bng tin ton b cc hao ph v vt cht v mt phn hao ph v lao ng m DN b ra sn xut sn phm trong mt thi k nht nh. b/ Chi ph tiu th sn phm : Cn c gi l chi ph lu thng hay chi ph bn hng, l biu hin bng tin ca lng lao ng tiu hao trong qu trnh lun chuyn hng ha t ni sn xut n ni tiu dng. Bao gm:

- Chi ph trc tip tiu th sn phm : gi tr bao b, ng gi sn phm nhp khao, chi ph chuyn ch, bo qun, bc d sn phm, tin thu kho (chi ph ny c th do DN chu hoc c th khng, ty theo hp ng tiu th). - Chi ph tip th : chi ph nghin cu th trng, qung co, gii thiu SP, bo hnh sn phm.... 2. Phn loi chi ph sn xut ca DN ngnh sn xut vt cht : Cn c vo cc tiu chun khc nhau, chi ph sn xut ca DN c th c phn ra lm nhiu loi khc nhau : a/ Phn loi theo yu t chi ph sn xut : l sp xp nhng khon chi ph c cng tnh cht kinh t vo mt loi, bao gm cc yu t sau : 1. Nguyn vt liu chnh mua ngoi : gm tt c nhng nguyn liu v vt liu chnh dng vo sn xut m DN phi mua t bn ngoi. 2. Vt liu ph mua ngoi : gm tt c vt liu ph mua ngoi dng vo sn xut kinh doanh ca DN nh bao b ng gi, ph tng sa cha my mc thit b, cng c lao ng nh. 3. Nhin liu mua ngoi : bao gm gi tr ca nhin liu (than ci, du t...) mua t bn ngoi dng cho sn xut kinh doanh ca DN. 4. Nng lng mua ngoi : bao gm gi tr ca nng lng (in, hi nc, kh nn...) mua ngoi dng phc v sn xut ca DN. 5. Tin lng : bao gm tin lng chnh v lng ph ca cng nhn vin chc trong DN. 6. Cc khon trch np thep quy nh ca nh nc : bo him x hi, bo him y t v kinh ph cng on. Bo him x hi l s tin trch trc theo mt t l so vi qu lng hnh thnh qu ph cp v mt sc lao ng tmthi hay vnh vin nh hu tr, t tut, m au, ti nn lao ng, sinh ... 7. Khu hao ti sn c nh : l s tin khu hao TSC dng trong SX kinh doanh ca DN. 8. Cc chi ph khc bng tin : bao gm nhng chi ph bng tin nhng theo tnh cht th khng thuc cc yu t nu trn nn khng th xp vo cc yu t trn c nh tin cng tc ph, vn phng ph, chi ph v bu in, tin thu ti sn c nh bn ngoi... c im ca cch phn loi ny l da vo hnh thi nguyn thy ca chi ph, khng k trong sn xut chi ph c dng vo u, ni no, v vy nhng yu t chi ph thuc i tng lao ng ch bao gm b phn DN phi mua t bn ngoi. Nu do DN t sn xut th nhng chi ph pht sinh trong qu trnh ch to c phn nh nhng yu t chi ph lin quan. Vic phn loi chi ph sn xut thnh nhng yu t chi ph cho thy r mc chi ph v lao ng vt ha v tin lng trong ton b chi ph sn xut ca DN pht sinh trong nm. iu ny cn thit cho vic xc nh trng im qun l v cn i gia cc k hoch khc nh k hoch cung cp vt t, k hoch lao ng tin lng, k hoch khu hao ti sn c nh, k hoch gi thnh, k hoch vn lu ng....ngoi ra cn gip cho c quan thng k nh nc c cn c xc nh s thu hp quc dn trong tng thi k. Tc dng ca cch phn loi l c s lp d ton chi ph theo yu t. b/ Phn loi chi ph sn xut theo khon mc tnh gi thnh : l cn c vo cng dng kinh t v a im pht sinh ca chi ph sp xp chi ph thnh nhng khon mc, bao gm nhng khon mc sau : 1. Nguyn vt liu chnh : l gi tr ca nhng nguyn vt liu chnh dng vo sn xut sn phm khng bao gm gi tr vt liu hng v ph liu do sn xut loi ra c thu hi.

2. Vt liu ph : l gi tr ca VL ph, cng c lao ng nh dng trc tip cho SX sn phm. 3. Nhin liu : l gi tr cc chi ph v nhin liu (than, ci, du t...) dng trong qu trnh SX. 4. Nng lng : l gi tr cc chi ph v nng lng (in, hi nc, kh nn...) dng trong qu trnh sn xut. 5. Tin lng cng nhn sn xut : gm lng chnh, lng ph ca cng nhn sn xut. 6. Bo him x hi, bo him y t v kinh ph cng on. Mt s loi hnh DN c bit nh xut nhp khu, thm d v khai thc du kh... hn ch ri ro cn phi trch bo him ti sn np cho cc t chc bo him, nn trong khon mc gi thnh cn c thm khon mc "bo him ti sn". 7. Khu hao ti sn c nh : s tin khu hao my mc thit b chuyn dng vo sn xut. 8. Chi ph sn xut chung : l nhng chi ph s dng chung cho hot ng sn xut ch bin ca phn xng trc tip to ra sn phm (cn gi l chi ph phn xng). Mt s DN nhng ngnh sn xut c bit nh ngnh c, ngnh thy tinh, nhng ngnh sn xut theo ma...s c tng cc ch qun cho php tnh vo k hoch gi thnh mt t l nht nh khon thit hi v sn phm hng v thit hi v ngng sn xut, trong khon mc gi thnh s c thm khon mc "Cc khon thit hi trong sn xut". Cng t khon mc t 1 ( 8 l gi thnh sn xut sn phm hay dch v tiu th. 9. Chi ph bn hng (hay chi ph lu thng). 10. Chi ph qun l DN : l cc chi ph cho b my qun l v iu hnh DN, cc chi ph c lin quan n hot ng kinh doanh ca ton DN. Ngoi ra theo quy nh ca mt s c quan cp trn yu cu DN trch np hnh thnh ngun chi ph qun l duy tr hot ng v o to cn b cho ngnh. Khon chi ph ny cng c tnh vo chi ph qun l DN. Cng gi thnh sn xut vi chi ph bn hng v chi ph qun l DN l gi thnh ton b ca sn phm, dch v tiu th. Tc dng ca cch phn loi ny l gip DN tnh c gi thnh cc loi sn phm, ng thi cn c vo cng dng kinh t v a im pht sinh ca chi ph gip ta phn tch nguyn nhn tng, gim gi thnh cc loi sn phm nhm khai thc kh nng tim tng trong ni b DN h thp gi thnh. c/ Phn loi chi ph sn xut thnh chi ph kh bin v chi ph bt bin : - Chi ph kh bin (bin i) l nhng chi ph ph thuc vo s thay i sn lng. Nhng chi ph ny tng gim theo cng mt t l vi sn lng sn xut. Bao gm cc khon mc chi ph nh NVL chnh, VL ph, nhin liu, nng lng dng vo sn xut, tin lng ca cng nhn sn xut. - Chi ph bt bin (c nh) l nhng chi ph khng lin quan trc tip ti s thay i sn lng, bao gm cc chi ph nh khu hao TSC, bo dng my mc thit b, tin thu t, thu nh, tin lng ca cn b nhn vin phc v v qun l sn xut, cc chi ph v qun l DN. Tc dng ca cch phn loi : gip cho nh qun l cn c vo iu kin c th ca DN m vch ra cc bin php thch ng nhm phn u gim tng loi chi ph h gi thnh sn phm, l c s phn tch im ha vn ca DN. d/ Phn loi chi ph sn xut thnh chi ph c bn v chi ph chung : - Chi ph c bn l nhng chi ph ch yu cn thit cho qu trnh sn xut sn phm k t lc a NVL vo sn xut cho n lc sn phm c ch to xong. Nhng chi ph ny chim t trng ln trong gi thnh, do cn phi xc nh nh mc tiu hao cho

tng khon v phi tm bin php gim bt nh mc (gm cc khon mc chi ph t 1 ( 5). - Chi ph chung l nhng khon chi ph khng lin quan trc tip n qu trnh ch to sn phm. Song m bo cho qu trnh sn xut c lin tc th cn phi t chc b my qun l qun l qu trnh sn xut kinh doanh ca DN. Bao gm tin lng cn b qun l, chi ph v vn phng, bu in. Chi ph chung chim t trng khng ln trong gi thnh, do khng cn xc nh nh mc tiu hao m ch cn xy dng ch tiu chi trong k k hoch. Tc dng ca cch phn loi : cho thy cng dng ca tng loi chi ph t t ra phng hng phn u h thp chi ph ring i vi tng loi. e/ Phn loi chi ph sn xut thnh chi ph trc tip v chi ph gin tip : - Chi ph trc tip l nhng chi ph c quan h mt thit n vic ch to tng loi sn phm v c th tnh thng vo gi thnh c. Bao gm cc chi ph t khon mc 1 ( 5. - Chi ph gin tip l nhng chi ph khng quan h mt thit n vic ch to tng loi sn phm c bit m c quan h n hot ng sn xut chung ca phn xng, ca DN, v c tnh vo gi thnh mt cch gin tip, bng cch phi la chn nhng tiu chun nht nh phn b cc chi ph ny vo gi thnh sn phm. Thuc loi chi ph ny bao gm chi ph sn xut chung, chi ph qun l DN, chi ph khu hao TSC, chi ph lu thng. Tc dng ca cch phn loi : phc v cho cng tc hch ton nhm tnh c gi thnh n v sn phm v gi thnh sn lng hng ha.

III- K HOCH CHI PH SN XUT CA DN

1. ngha, ni dung k hoch chi ph sn xut ca DN : qun l tt chi ph sn xut kinh doanh, hng nm cng vi vic lp k hoch sn xut, DN phi lp k hoch chi ph nhm lm cn c xc nh nhu cu vn trong qu trnh sn xut kinh doanh, xc nh mc tiu phn u ca DN, pht hin kh nng tim tng a vo sn xut kinh doanh. Lp k hoch chi ph tc l dng hnh thc tin t tnh trc mi chi ph cho sn xut kinh doanh ca k k hoch. K hoch chi ph ca DN bao gm hai b phn : - K hoch gi thnh sn phm tnh theo khon mc tnh gi thnh. - K hoch chi ph sn xut theo yu t chi ph. 2. Phng php lp k hoch chi ph : a/ K hoch gi thnh sn phm tnh theo khon mc tnh gi thnh : Lp k hoch gi thnh l dng hnh thc tin t quy nh trc mc hao ph lao ng sng v lao ng vt ha trong sn xut k k hoch, mc v t l h thp gi thnh sn phm ca k k hoch so vi k bo co. * ngha : - L mc tiu phn u gim chi ph ca DN. - L cn c thc y DN ci tin qun l sn xut kinh doanh. - Thc hin ch tit kim trong sn xut h gi thnh. * Ni dung : K hoch gi thnh sn phm tnh theo khon mc gm : - K hoch gi thnh n v sn phm. - K hoch gi thnh ton b sn lng hng ha. - K hoch gim gi thnh sn phm so snh c. a1/ K hoch gi thnh n v sn phm theo khon mc : Trnh t lp : - i vi nhng khon mc c lp (khon mc trc tip) : lin quan n mt sn phm, c tnh bng cch ly nh mc tiu hao nhn vi n gi k hoch. m bo th chnh xc ca k hoch cn phi c h thng nh mc kinh t k thut tin tin v h thng gi c k hoch c tnh ton hp l.

- i vi nhng khon mc chi ph tng hp (chi ph gin tip) nh chi ph khu hao, chi ph sn xut chung, chi ph qun l DN...th trc ht phi lp d ton chung sau la chn tiu chun thch hp phn b cho mi n v sn phm. Cc tiu chun phn b chi ph gin tip : + Phn b theo gi cng nh mc (thng dng phn b chi ph khu hao) + Phn b theo tin lng cng nhn SX (phn b chi ph sn xut chung, chi ph qun l DN) + Phn b theo thi gian s dng my mc thit b. Cng thc phn b : ( Phn b chi ph gin tip theo tin lng cng nhn sn xut : Chi ph gin tip Chi ph gin tip phn b cho tng = ((((((((((((((( x TL nh nc ca tng v SP n v sn phm ( tin lng cng nhn sn xut ( Phn b chi ph khu hao theo gi cng nh mc : Chi ph khu hao Chi ph khu hao phn b cho tng = (((((((((((( x Gi cng nh nc ca tng v SP n v sn phm ( gi cng nh mc ( Chi ph bn hng (chi ph lu thng) cng phi lp d ton, nhng khi phn b thng thng ch phn b cho s lng sn phm tiu th. Phng php phn b thng thng l tnh theo t l phn trm nht nh so vi gi thnh sn xut. V d : Mt DN nm k hoch d kin SX 3 loi sn phm : 800 SP.A, 1000 SP.B v 500 SP.C 1. Bng nh mc tiu hao cho mt n v sn phm v n gi nh sau : Khon mc Gi n v nh mc tiu hao v SP chi ph (ng) SP.A SP.B SP.C NVL chnh 6.000 15 Kg 22 Kg 13 Kg VL ph 2.400 6 Kg 9 Kg 6 Kg Nhin liu 3.800 3 lt 5 lt 8 lt Nng lng 1.200 3 Kw 8 Kw 5 Kw Tin lng CNSX 2.000 20 gi 28 gi 18 gi BHXH, BHYT v KPC tnh bng 19% tin lng cng nhn sn xut. 2. Khu hao my mc thit b l 26.500.000 c phn b theo gi cng nh mc. 3. Gi thit chi ph sn xut chung c d ton nh sau : KHON Thc hin (nm BC) K hoch

1. Tin lng chnh v lng ph ca CN phc v v nhn vin PX 2. BH v KPC ca nhn vin phn xng v cng nhn phc v 3. Nhin liu, vt liu ph nng lng dng trong qu trnh sn xut 4. Chi ph SCTX, bo qun nh ca, vt kin trc, dng c sn xut 5. Khu hao nh ca, vt kin trc, dng c SX v TSC ( thuc PX 6. Phn b vt r tin mau hng 7. Chi ph bo h lao ng

8. Chi ph nghin cu khoa hc, pht minh sng kin 9. Chi ph khc thuc phn xng CNG 4. Gi thit chi ph qun l DN c d ton nh sau : KHON Thc hin (nm BC)

42.400.000 K hoch

1. Chi ph qun l hnh chnh - Lng chnh, lng ph ca NV qun l HC - BHXH, BHYT v KPC ca NV qun l HC - Cc chi ph hnh chnh Trong : tip tn, khnh tit, hi ngh 2. Chi ph qun l kinh doanh - Chi ph sa cha thng xuyn, bo qun kho tng, cng trnh kin trc, dng c chung ca DN - Khu hao TSC chung ca DN - Chi ph v bo qun phng th nghim, pht minh sng kin - Chi ph v bo h lao ng - Tr li tin vay ngn hng (tr s thu v tin gi) 3. Chi ph khc CNG 31.800.000 Cc chi ph SX chung v chi ph qun l DN c phn b theo tin lng cng nhn sn xut. 5. Chi ph lu thng tnh bng 10% gi thnh sn xut. Theo cc ti liu trn ta phn b cc chi ph gin tip nh sau : * Phn b chi ph khu hao theo gi cng nh mc :
He phan = so bo 26.500.000 = 500 53 000 .
( gi cng nh mc : (20 x 800) + ( 28 x 1000) + (18 x 500) = 53.000 gi cng

- Phn b cho sn phm A : 500 x 20 = 10.000 - Phn b cho sn phm B : 500 x 28 = 14.000 - Phn b cho sn phm C : 500 x 18 = 9.000 * Phn b chi ph sn xut chung theo tin lng cng nhn sn xut : ( tin lng CNSX : (40.000 x 800) + ( 56.000 x 1000) + (36.000 x 500) = 106.000.000
He phan = so bo 42.400.000 = 0,4 106000000 . .

- Phn b cho sn phm A : 0,4 x 40.000 = 16.000

- Phn b cho sn phm B : 0,4 x 56.000 = 22.400 - Phn b cho sn phm C : 0,4 x 36.000 = 14.400 31.800.000 He phan = so bo = 0,3 106000000 . .
* H s phn b chi ph qun l DN :

- Phn b cho sn phm A : 0,3 x 40.000 = 12.000 - Phn b cho sn phm B : 0,3 x 56.000 = 16.800 - Phn b cho sn phm C : 0,3 x 36.000 = 10.800 Biu gi thnh n v sn phm (tnh theo khon mc gi thnh). n v : ng

KHON MC 1. NVL chnh 2. VL ph 3. Nhin liu 4. Nng lng 5. Tin lng CNSX 6. BH v KPC 7. Khu hao TSC 8. Chi ph SX chung Gi thnh n v SP 9. Chi ph lu thng 10. Chi ph QLDN Gi thnh ton b vSP

SP.A 6.000 x 15 = 90.000 2.400 x 6 = 14.400 3.800 x 3 = 11.400 1.200 x 3 = 3.600 2.000 x 20 = 40.000 40.000 x 19% = 7.600 10.000 16.000 193.000 193.000 x 10% = 19.300 12.000 24.300

SP.B 6.000 x 22 = 132.000 2.400 x 9 = 21.600 3.800 x 5 = 19.000 1.200 x 8 = 9.600 2.000 x 28 = 56.000 56.000 x 19% = 10.640 14.000 22.400 285.240 285.240 x 10% = 28.524 16.800 330.564

SP.C 6.000 x 13 = 78.000 2.400 x 6 = 14.400 3.800 x 8 = 30.400 1.200 x 5 = 6.000 2.000 x 18 = 36.000 36.000 x 19% = 6.840 9.000 14.400 195.040 195040 x 10% = 19.504 10.800 225.344

a2/ K hoch gi thnh ton b sn lng hng ha c lp biu k hoch gi thnh tng t nh k hoch gi thnh n v sn phm : phi s dng tng khon mc chi ph nhn vi sn lng sn xut. Theo v d trn ta lp c : Biu k hoch gi thnh ton b sn lng hng ha (tnh theo khon mc gi thnh). n v : ng KHON MC SP.A SP.B SP.C 1. NVL chnh 90.000 x 800 = 72.000.000 132.000.000 39.000.000 2. VL ph 14.400 x 800 = 11.520.000 21.600.000 7.200.000 3. Nhin liu 11.400 x 800 = 9.120.000 19.000.000 15.200.000 4. Nng lng 3.600 x 800 = 2.880.000 9.600.000 3.000.000 5. Tin lng CNSX 40.000 x 800 = 32.000.000 56.000.000 18.000.000 6. BH v KPC 7.600 x 800 = 6.080.000 10.640.000 3.420.000 7. Khu hao TSC 10.000 x 800 = 8.000.000 14.000.000 4.500.000 8. Chi ph SX chung 16.000 x 800 = 12.800.000 22.400.000 7.200.000 Z SX sn lng H2 154.400.000 285.240.000 97.520.000 9. Chi ph lu thng 15.440.000 28.524.000 9.752.000 10. Chi ph QLDN 12.000 x 800 = 9.600.000 16.800.000 5.400.000 Z ton b sn lng H2 179.440.000 330.564.000 112.672.000 a3/ K hoch gim gi thnh sn phm so snh c : Sn phm so snh c l sn phm m nm trc hoc hai, ba nm trc DN sn xut do c ti liu so snh. Sn phm hng ha khng so snh c l nhng sn phm nm k hoch mi sn xut hoc nm trc c sn xut nhng ch sn xut th thi. Trong k hoch gim gi thnh sn phm so snh c cn tnh 2 ch tiu nh sau :
M=
i =1

(ZK . SK ) - (Z0 . SK )

* Mc gim gi thnh sn lng hng ha so snh c :

Trong :

M ZK

: mc gim gi thnh sn lng hng ha so snh c : gi thnh n v sn phm k k hoch SK : sn lng k k hoch Zo : gi thnh n v sn phm k bo co

: loi sn phm so snh c

Z% = M x 100 0 x SK ) i =1

(Z

* T l gim gi thnh sn lng hng ha so snh c

Z% : t l h thp gi thnh sn phm so snh c. Theo v d trn gi thit nm bo co SP.A c gi thnh ton b l 280.000 , SP.B c gi thnh ton b l 360.000 . Ta c biu k hoch gim gi thnh ca sn phm hng ha so snh c nh sau : CH n Nm Nm v TIU tnh bo k hoch co 1. Z ton b sn lng hng ha ng 622.676.000 2. T l gia ZSP H2 so snh c vi Z ca ton b % 81,90 sn lng H2 3. Sn lng H2 so snh c nm nay : a/ Tnh theo Z nm trc ng 584.000.000 b/ Tnh theo Z nm nay ng 510.004.000 4. Mc gim Z sn lng H2 so snh c ng 73.996.000 5. T l gim Z sn lng H2 so snh c % 12,67 Sau khi lp xong k hoch gi thnh theo khon mc, cn sot li xem c nhng nhn t ch quan v khch quan no c th nh hng ln n vic bin ng ca ch tiu gi thnh trong nm k hoch. Nhng nhn t phi c d tnh y khi xy dng k hoch bin php gim gi thnh. Trong ch yu l cc nhn t ch quan ca DN nh phn u h thp nh mc tiu hao nguyn vt liu, ci tin t chc lao ng, t chc qun l h gi thnh SP. b/ K hoch chi ph sn xut theo yu t chi ph Bng ny gm c 2 phn : - Phn tng hp 8 yu t chi ph - Phn iu chnh Bng d ton chi ph sn xut lp theo yu t chi ph sn xut n v : ng YU T 1. NVL chnh mua ngoi 2. VL ph mua ngoi 3. Nhin liu mua ngoi 4. Nng lng mua ngoi 5. Tin lng 6. BHXH, BHYT v KPC 7. Khu hao TSC 8. Chi ph khc bng tin A- Cng chi ph sn xut (1(8) 9. Tr ph liu thu hi 10. Tr CP cng vic khng lin quan n SPCN 11. SD (N-CN) CP ch phn b (CP tr trc) c thc hin nm bo co K hoch nm nay

12. SD (-N+CN) CP trch trc 13. SD (N-CN) CPSPDD khng tnh vo gi tr ( SL B- ( CPSX tng sn lng (A - 9 - 10 ( 11 ( 12 ( 13) 14. ( SD (N-CN) CPSPDD c tnh vo gi tr ( SL C- ZSXSP hng ha (B ( 14) 15. Chi ph lu thng 16. Chi ph qun l DN D- Z ton b sn lng hng ha (C + 15 + 16) b1/ Phn tng hp 8 yu t chi ph : C 3 phng php lp : b1.1/ Phng php 1 : Cn c vo cc b phn k hoch khc lp d ton chi ph sn xut : Theo phng php ny cc yu t nguyn vt liu chnh, vt liu ph, nhin liu, nng lng c tnh bng cch cn c vo k hoch cung cp vt t k thut, yu t tin lng cn c vo k hoch lao ng tin lng, yu t khu hao TSC cn c vo k hoch khu hao, cc chi ph khc cn c vo d ton chi tiu trong k k hoch ca cc b phn khc trong n v. *u im : n gin, bo m cho k hoch gi thnh nht tr vi cc k hoch khc. * Nhc im : khng c s lin h gia d ton chi ph sn xut ca DN vi d ton chi ph sn xut ca cc phn xng. V vy thng thng ch dng trong trng hp kim tra li mc chnh xc ca k hoch gi thnh. b1.2/ Phng php 2 : Cn c vo d ton chi ph sn xut ca cc phn xng lp d ton : Trnh t lp nh sau : - Trc ht lp d ton chi ph sn xut cho cc phn xng sn xut ph. - Lp d ton chi ph qun l DN. Lp trc cc d ton ny c s liu phn b cho phn xng sn xut chnh. - Da vo quy trnh cng ngh ln lt lp d ton chi ph sn xut ca cc phn xng sn xut chnh. Bao gm tt c nhng chi ph trc tip pht sinh trong phn xng v chi ph lao v, bn thnh phm ca cc phn xng sn xut khc cung cp, chi ph qun l DN phn b cho phn xng. - Cui cng tng hp thnh d ton chi ph sn xut ton DN. * u im : c li cho vic m rng v cng c ch hch ton kinh doanh trong ni b DN. * Nhc im : phc tp, phi tnh nhiu khu mi tng hp c, i hi k ton phi c trnh v ghi chp ban u hp l. b1.3/ Phng php 3 : Cn c vo k hoch gi thnh tnh theo khon mc lp d ton : Theo phng php ny thc cht l a nhng khon mc quy li thnh yu t chi ph. V vy, mt mt phi da vo nhng khon mc c lp (khon mc trc tip), mt khc phi phn tch nhng khon mc tng hp nh chi ph sn xut chung, chi ph qun l DN thnh yu t. Phng php ny c u im l c dng kim tra xem xt d ton chi ph sn xut lp theo cc cch trn c khp vi k hoch gi thnh tnh theo khon mc hay khng ? Tm li : Phn tng hp cho ta tnh c ton b chi ph sn xut chi ra trong k k hoch ca DN. T tng hp chi ph ny tnh c ton b sn lng hng ha ta phi iu chnh thm bt cc khon sau b2/ Phn iu chnh : - Yu t 9 : Tr ph liu thu hi : gi tr ca ph liu thu hi c th s dng li bn ra ngoi hoc s dng sn xut sn phm ph nn phi loi tr khi chi ph sn xut tng sn lng.

- Yu t 10 : Tr cc chi ph khng lin quan n qu trnh sn xut sn phm. Cc chi ph ny khng dng SX sn phm nn gi thnh tng sn lng khng cha ng cc chi ph ny. - Yu t 11 : Cng hay tr chnh lch s d (N - CN) chi ph ch phn b (hoc l chi ph trch trc) : chi ph ch phn b l khon chi ph chi trc theo k hoch nhng cha phn b ht vo gi thnh trong nm, v nhng chi ph ny tng i ln nn phi phn b dn vo gi thnh cho gi thnh n nh (chi ph ch th sn phm mi, chi ph ci tin k thut...) v vy s d u nm ca chi ph ny l s chi ph nm trc chi nhng chuyn sang nm nay tnh vo chi ph sn xut tng sn lng nn phi cng thm vo. S d cui nm ca chi ph ny l s chi nm nay nhng s phn b vo gi thnh ca nhng nm sau nn phi loi tr khi chi ph sn xut tng sn lng nm nay.
u nm Cui nm Chi nm phn b vo bo co Chi nm k hoch phn b vo gi thnh nm sau gi thnh nm k hoch

+ Khi xc nh chi ph nm k hoch : (-N + CN) + Khi xc nh gi thnh nm k hoch : (+N - CN) *Yu t 12 : Cng hay tr chnh lch s d (CN - N) chi ph trch trc. Chi ph trch trc l nhng khon chi ph DN phi trch trc hng thng a vo gi thnh sn phm mc ch l gi cho gi thnh khng tng gim t bin ri ln lt chi sau (trch trc tin lng ngh php). V vy s d u nm ca chi ph trch trc l s trch ca nm trc m nm nay phi chi nn phi cng thm vo chi ph sn xut tng sn lng. S d cui nm l s trch gi thnh trong nm nay nhng nm sau s chi nn phi tr khi chi ph sn xut tng sn lng nm nay.
u nm Cui nm SDN trch vo Chi Z nm bo co Trch vo Z nm k hoch Chi nm nm sau k hoch

+ Khi xc nh chi ph nm k hoch : (+N - CN) + Khi xc nh gi thnh nm k hoch : (-N + CN) * Yu t 13 : chnh lch s d (N - CN) chi ph sn phm d dang khng tnh vo gi tr tng sn lng nhng DN m sn phm d dang N v CN khng chnh lch nhau nhiu th c xem nh khng c gi tr sn phm d dang m tnh tt c vo gi thnh sn phm. Trng hp s chnh lch tng i ln th phi tnh s chnh lch ny cho gi thnh c chnh xc. * Yu t 14 : chnh lch s d (N - CN) chi ph sn phm d dang c tnh vo gi tr tng sn lng nhng DN m chu k sn xut di, sn xut nhiu cng on th c tnh chnh lch gia s d u nm v cui nm ca chi ph sn phm d dang vo chi ph tng sn lng, th c yu t 14. * Yu t 15 : Chi ph lu thng : Chi ph lu thng c th c d tnh theo t l phn trm ca gi thnh sn xut sn phm hng ha tiu th trong k. Nu nhng DN do

yu cu v tip th ln th phi lp d ton ring v khon chi ph lu thng khng ch mc chi ny nhm gim gi thnh sn phm. Tm li : cch lp bng d ton cn ch gi thnh ton b sn lng hng ha (ch tiu D) phi hon ton ph hp vi ch tiu ny trong biu k hoch gi thnh sn phm hng ha tnh theo khon mc.