n kinh t thng mi

LI M U
1.

Tnh tt yu ca ti: t nc ang trong thi k hi nhp, kinh t ang chuyn dn t quan liu

bao cp sang nn kinh t th trng c s qun l ca nh nc. Trong xu th m ca , xut khu hng ho l mt ch trng kinh t ln ca ng v Nh nc ta. Ch trng ny c khng nh trong vn kin i hi i biu ton quc ln th VIII v trong ngh quyt 01NQ/TW ca B Chnh tr vi mc tiu chuyn dch c cu kinh t theo hng cng nghip ha hin i ha hng v xut khu. Hn na, t nc ta xut pht im l mt nc nng nghip, chng ta c th mnh v sn xut hng nng sn nh c ph, go ,cao sutrong c ph l mt trong nhng mt hng xut khu ch yu, mang li ngun thu ln cho t nc. Hin Vit Nam l quc gia xut khu c ph ln trn th gii. Cc bn hng nhp khu c ph ch yu ca ta l EU, M, Nht, Singapore, Trung QucEU v ang l i tc thng mi quan trng ca Vit Nam v tim nng xut khu hng ho nng sn, c bit l c ph vo th trng ny vn cn rt rng m. Nhn thc c tm quan trng v tnh cp thit ca vn ny, cng s hng dn tn tnh ca thy gio PGS.TS Nguyn Tha Lc, em xin chn ti: Thc trng v gii php thc y xut khu c ph Vit Nam vo th trng EU lm n nghin cu.
2.

Mc ch nghin cu: Tm hiu tnh hnh xut khu c ph thi gian qua, cc thnh tu, hn ch.

T tm ra nguyn nhn, rt ra bi hc v xut phng hng, gii php y mnh hn na vic xut khu c ph Vit Nam vo th trng EU.

3.

i tng v phm vi nghin cu:

1

 n kinh t thng mi

n nghin cu hot ng sn xut, xut khu c ph ca vit Nam, trng tm l th trng EU vi phm vi nghin cu trong ni b ngnh t 2006 n nay bng cc phng php tng hp, phn tch s liu t cc n phm c uy tn, t bo ch, cc s liu ca ngnh. 4. Kt cu ca n gm 3 chng: Chng I: L lun chung v xut khu c ph Chng II: Thc trng xut khu c ph Vit Nam vo th trng EU Chng III: Mt s gii php thc y xut khu c ph vo th trng EU

CHNG 1: L lun chung v xut khu c ph Vit Nam

 n kinh t thng mi

1.1.

L lun chung v xut khu

1.1.1. Khi nim v hot ng xut khu Xut khu hay xut cng, trong l lun thng mi quc t l vic bn hng ha v dch v cho nc ngoi, trong cch tnh ton cn cn thanh ton quc t theo IMF l vic bn hng ha cho nc ngoi trn c s dng tin t lm phng tin thanh ton. Tin t c th l tin ca mt trong hai nc hoc l tin ca mt nc th ba (ng tin dng thanh ton quc t). Theo iu 28, mc 1, chng 2 lut thng mi vit nam 2005 xut khu hng ha l vic hng ha c a ra khi lnh th Vit Nam hoc a vo khu vc c bit nm trn lnh th vit nam c coi l khu vc hi quan ring theo quy nh ca php lut. 1.1.2. Cc hnh thc xut khu Hot ng xut khu nc ta bao gm cc hnh thc ch yu sau y: Xut khu trc tip: L hnh thc m nh xut khu gp trc tip hoc quan h trc tip qua in tn tho thun trc tip v hng ho, gi c cng nh cc bin php giao dch vi ngi nhp khu. Nhng ni dung ny c tho thun mt cch t nguyn, khng rng buc vi ln giao dch trc, vic mua khng nht thit phi gn lin vi vic bn. Cc cng vic ch yu ca loi hnh ny l nh xut khu phi tm hiu th trng tip cn khch hng, ngi nhp khu s hi gi v t hng, nh xut khu cho gi, hai bn kt thc qu trnh hon gi v k hp ng.

Xut khu qua trung gian:

 n kinh t thng mi

Trong hot ng xut khu qua trung gian tt c mi vic kin lp quan h gia ngi xut khu v ngi nhp khu cng nh vic qui nh cc iu kin mua bn phi thng qua mt ngi th 3 c gi l ngi nhn u thc. Ngi nhn u thc tin hnh hot ng xut khu vi danh ngha ca mnh nhng mi chi ph u do bn c hng xut khu, bn u thc thanh ton. V bn cht chi ph tr cho bn nhn u thc chnh l tin th lao tr cho i l. Bun bn i lu: y l phng thc giao dch trong xut khu phi kt hp cht ch vi nhp khu. Nh xut khu ng thi l nh nhp khu, mc ch thu v hng ho c gi tr tng ng vi hng xut khu bi vy n cn gi l phng thc i hng. Trong hot ng xut khu ny yu cu cn bng v mt hng, gi c, tng gi tr v iu kin giao hng c c bit ch . Gia cng quc t: L phng thc kinh doanh ngi t mua gia cng nc ngoi cung cp my mc, thit b, nguyn ph liu theo mu hng v nh mc trc. Ngi nhn gia cng lm theo yu cu ca khch, ton b sn phm lm ra ngi nhn gia cng s giao li ton b cho ngi t gia cng v nhn tin gia cng gi l ph gia cng. Tm nhp ti xut: Ti xut l xut khu tr li nc ngoi nhng hng ho c nhp khu nhng cha qua d bn nc ti xut. Nghip v ny l nghip v giao dch 3 bn. Hnh thc chuyn khu l hng ho i thng t nc xut khu sang nc nhp khu khng i qua nc ti xut. 1.1.3. Vai tr ca xut khu i vi nc ta, xut khu hng ha ng vai tr quan trng sau :
4

 n kinh t thng mi
-

Xut khu to ngun vn ch yu cho nhp khu phc v cng nghip ho, hin i ho, ng gp vo vic chuyn dch c cu kinh t, thc y sn xut pht trin.

Xut khu to iu kin cho cc ngnh khc c c hi pht trin thun li. V d khi pht trin ngnh c ph xut khu s to c hi y cho vic pht trin ngnh sn xut c ph, c th s ko theo s pht trin ca nghnh cng nghip ch to thit b phc v cho n.

Xut khu to ra kh nng m rng th trng tiu th, kh nng cung cp u vo cho sn xut, gp phn cho sn xut pht trin v n nh.

- Xut khu chnh l mt phng tin quan trng to ra vn, k thut v cng ngh t th gii bn ngoi vo Vit Nam nhm thc y nn kinh t pht trin.
-

Thng qua xut khu, hng ho ca ta s phi tham gia vo cuc cnh tranh trn th trng th gii c v cht lng cng nh gi c. Cuc cnh tranh ny i hi chng ta phi t chc li sn xut, hnh thnh c cu sn xut lun thch nghi c vi th trng.

Xut khu c tc ng tch cc n vic gii quyt cng n vic lm v ci thin i sng ca nhn dn.

Xut khu l c s m rng v thc y cc quan h kinh t i ngoi ca nc ta trn c s 2 bn cng c li.

1.1.4. Cc nhn t ch yu nh hng n hot ng xut khu c ph Vit Nam 1.1.4.1. Cc yu t v mi trng quc t
5

 n kinh t thng mi

Th trng nhp khu T sau i mi nm 1986, nn kinh t nc ta chuyn dn sang kinh t th trng. Vit Nam m rng quan h vi tt c cc nc trn th gii trn c s hai bn cng c li. Nc ta tr thnh thnh vin ca nhiu t chc quc t nh ASEAN, APEC v c bit l tr thnh thnh vin th 150 ca WTO nm 2006. iu ny tc ng tch cc n xut khu, lm cho th trng xut khu c m rng. Tuy nhin, khi bc chn vo mt th trng, chng ta cng c th gp phi nhng yu t bt li nh thu nhp khu, cc hng ro thng mi phi thu nh hn ngch, cc tiu chun k thut nghim ngt ca nc s ti. Hoc do s khc bit v chnh tr, vn ha x hi, tn gio, cc truyn thng, phong tc ring cng c th tc ng tch cc hay tiu cc cho xut khu. Gi c th trng Tnh hnh kinh t th gii, tng trng, lm pht, gim pht, suy thoi, s thay i gi c th trng u tc ng n gi c ph trn th gii. T gi hi oi cng l mt ro cn,hay c hi, thch thc ca xut khu c ph. Nu t gi hi oi ca ngoi t trn VN tng th vi mc gi c ta s thu c nhiu tin VN, thc y xut khu. Ngc li, nu t gi gim s gy gim lng xut khu, cc doanh nghip xut khu lm n t c li, thm ch khng c li. Yu t cnh tranh Trn th trng quc t, s cnh tranh lun din ra gay gt v quyt lit v xut khu c ph cng khng phi l ngoi l. Hin nay, Braxin, Colombia, Indonexia ang l cc i th hng u ca Vit Nam trong xut khu c ph. Hot ng xut khu c ph ca nc ta mun tn ti v pht trin c th mt vn ht sc quan trng l phi ginh c thng li i vi i th cnh tranh v mt

 n kinh t thng mi

gi c, cht lng, uy tn,... y l mt thch thc v l mt ro cn ln i vi Vit Nam.

1.4.1.

Yu t kinh t quc dn Cc chnh sch ca nh nc v ca ngnh c tc ng ln ti hot ng

sn xut cng nh trong qu trnh xut khu hng ha ni chung v c ph ni ring. Vit Nam vi chnh sch l pht trin nn kinh t th trng hng mnh vo xut khu, c bit c chnh sch mt hng xut khu ch lc cho c ph v th Nh nc c nhiu u i cho ngnh c ph. y l iu kin thun li cho xut khu c ph ca Vit Nam. Trong xu th hi nhp nn kinh t th gii, nc ta cng tng bc tin vo sn chi chung ca c th gii. Nm 2006 Vit Nam tr thnh thnh vin chnh thc ca t chc thng mi th gii WTO, m ra nhng c hi mi cho c nn kinh t. Cc mi quan h song phng a phng c m rng to iu kin thun li nht nh cho xut khu c ph ni ring v quan h thng mi quc t ni chung. 1.4.2. Bn thn doanh nghip Cc doanh nghip kinh doanh trong lnh vc xut khu chnh l cu ni a hng ha t nc sn xut n nc tiu dng. Chnh v vy hot ng ca cc doanh nghip ny nh hng trc tip ti tnh hnh xut khu. Cc doanh nghip nu ch ng nm bt c c hi v ch trng thc y xut khu, tn dng u th ng thi khng ngng nng cao cht lng sn phm, a dng ha mu m, khng nh c thng hiu trn th trng, nng cao nng lc cnh tranh th s thc y xut khu c ph nc nh ngy cng pht trin. 1.2. Tng quan v sn xut v xut khu c ph Vit Nam

 n kinh t thng mi

1.2.1. Vi nt v mt hng c ph Vit Nam Ngun gc cy c ph C ph (gc t caf trong ting Php) l mt loi thc ung mu en c cha cht caffein v c s dng rng ri, c sn xut t nhng ht c ph c rang ln, t cy c ph. Theo ghi chp ca con ngi cn li cho n ngy nay Kaffa (Ethiopia ngy nay) chnh l vng t khi nguyn ca cy c ph, t th k th IX c nhng ghi nhn y. T , n lan ra Ai Cp v Yemen, v ti th k th XV th n Armenia, Persia, Th Nh K v pha bc Chu Phi. T th gii Hi gio, c ph n , sau l phn cn li ca Chu u, Indonesia v M. Ngy nay, c ph l mt trong nhng thc ung thng dng ton cu. Phn loi c ph Hin nay, cy c ph c trng ti hn 50 quc gia trn th gii. Ba dng cy c ph chnh l: c ph Arabica (c ph ch), c ph Robusta ( c ph vi) v c ph excelsa (c ph mt). Cht lng hay ng cp ca c ph khc nhau ty theo tng loi cy, tng loi ht v ni trng khc nhau. C ph Robusta c nh gi thp hn so vi c ph Arabica do c cht lng thp hn v gi c cng r hn. Loi c ph t nht v him nht th gii tn l Kopi Luwak (hay "c ph chn") ca Indonesia v Vit Nam. y khng phi l mt ging c ph m mt cch ch bin c ph bng cch dng b tiu ha ca loi cy. Vit Nam trng 2 loi ch yu l c ph Arabica v c ph Robusta, trong c ph Robusta chim trn 90%. 1.2.2 Qu trnh hnh thnh v pht trin ca ngnh c ph Vit Nam Cy c ph du nhp vo Vit Nam kh sm (t 1857) thng qua mt s linh mc tha sai ngi Php. n in c ph u tin c lp Vit Nam do ngi
8

 n kinh t thng mi

Php khi s gn K S, Bc K vo nm 1888. Ging c ph Arabica (tc c ph ch) c trng ven sng. Sau vic canh tc c ph lan xung vng Ph L, Ninh Bnh, Thanh Ha, Ngh An, Kon Tum. T 1937-1938 tng cng trn lnh th Vit Nam c 13.000 hc ta c ph, cung ng 1.500 tn. Ngnh c ph nc ta c nhng bc pht trin nhanh vt bc. Ch trong vng 15-20 nm tr li y chng ta a sn lng c ph c nc tng ln hng trm ln. Hin Vit Nam ng th 2 th gii v sn xut c ph, ch sau Braxin. Thnh tu c ngnh c ph th gii ca ngi v rt ng t ho. Cho n nm 2008, do kch thch mnh m ca gi c th trng, c ph tng mang li cho cc nh sn xut li nhun siu ngch. Tnh hnh pht trin c ph ra khi tm kim sot ca ngnh cng nh ca Nh nc, chnh v th m s tng trng nhanh chng vi mc ln c tc ng quan trng trong vic gp phn y ngnh c ph th gii n thi k khng hong tha. Gi c ph c lc gim lin tc n mc thp k lc 30 nm li y. Tuy nhin gn y, nh s can thip qun l ca Nh nc hn ch din tch gieo trng, tnh hnh cung th gii cng st gim y gi c ph ln cao, song th trng th gii lun cha ng yu t bt thng, i hi ngnh c ph nc ta phi c hng i ng n pht trin. 1.2.3. Thun li, hn ch ca Vit Nam trong sn xut v xut khu c ph Vit Nam c dn s ng vi hn 86 triu ngi, c trn 65% lao ng trong lnh vc nng nghip. y l ngun nhn lc di do pht trin sn xut nng nghip, trong c mt hng c ph. Ngoi ra, nc ta cn c v tr a l, iu kin t nhin thun li, vi kh hu nhit i gi ma m, nhiu vng t bazan nh Ty Nguyn, c Lk thch hp cho cy c ph.
Bng 1.1. Phn tch SWOT cho c ph v cc sn phm t c ph Vit Nam
9

 n kinh t thng mi
im mnh Cc iu kin t nhin ph hp cho c ph Chi ph sn xut v lao ng thp Sn lng cao do t ai mu m C kinh nghim trong trng c ph Sn xut tp trung gn cng im yu Thiu h thng ti tiu, lm dng thuc tr su v phn bn Din tch trng c ph qu bnh trng Thiu phng tin d tr, dch v marketing Thiu qun l ri ro (v d bo him cho ngi trng c ph)

Khong cch vn chuyn trn t lin ngn nh Th trng tng lai, sn giao dch km pht hng tch cc n phn thu t gi xut khu trin m ngi nng dn Vit Nam nhn c Cc tiu chun Vit Nam cha tng xng vi Th phn xut khu ln, c bit l c ph cc tiu chun quc t Robusta Khng c thng hiu cho c ph xut khu, v Pht trin xut khu t nhn th xut khu qua trung gian C hi S phc hi ca th trng th gii a dng ho th trng xut khu Pht trin k thut ch bin t H tr ca chnh ph pht trin thng hiu, xc tin thng mi Thch thc S cnh tranh t cc mt hng khc S cnh tranh t cc nc xut khu khc Din tch trng c ph Robusta qu bnh trng K hoch pht trin c ph Arabica khng hiu qu Gi xut khu khng n nh Hn hn Hn ch ngun nc

(Ngun: Cc cuc phng vn thc a, nghin cu ti bn ca Trung tm Thng mi Quc t UNCTAD/WTO (ITC) v Cc Xc tin Thng mi Vit Nam (VIETRADE))

1.2.4. Vai tr ca xut khu c ph i vi Vit Nam Cy c ph vn t lu c xem nh mt loi cy Cng nghip ngn ngy xut khu ch lc ca Vit Nam vi gi tr xut khu hng nm ngy cng cao,ng vai tr quan trng trong c cu xut khu hng nng sn ca Vit Nam
10

 n kinh t thng mi

ra nc ngoi. N c tc ng to ln i vi hot ng xut khu ni ring v i vi c nn kinh t ni chung:

-

Xut khu c ph to mt ngun thu ngoi t kh ln hng nm cho nn kinh

t m bo cn cn thanh ton quc t, nhp khu nhiu my mc thit b, cng ngh tin tin phc v cho nn sn xut cn chm pht trin trong nc.
-

Xut khu c ph i hi phi u t vo sn xut theo hng chuyn mn

ha hnh thnh nhng vng chuyn canh vi quy m ln vi trang b ng b ca khoa hc k thut, p dng c kh ha, hin i ha, thc y cc ngnh cng nghip phc v nh sn xut my bm nc ti, my ch biny nhanh qu trnh chuyn i nn kinh t t nng nghip lc hu sang nc cng nghip.
-

Xut khu c ph khng nhng y mnh tng trng kinh t m cn gii

quyt cc vn x hi nh to cng n vic lm cho ngi lao ng, ci to iu kin sng cho ngi dn gp phn xa i gim ngho, gim bt c t nn x hi.
-

Xut khu c ph cho chng ta khai thc trit li th so snh vi nhng

nc khc v t nhin, t ai, kh hu, ngun nctn dng ngun lao ng di do, v tr a l ca t nc thun li cho vic trao i bun bn hng ha.
-

Xut khu c ph cn to c hi ta tranh th tn dng c hi trn th

trng th gii theo xu hng chuyn mn ha v phn cng lao ng x hi su sc trn th gii, tranh th cc u i v thu quan ca cc t chc thng mi m Vit Nam cng l thnh vin, to kh nng thu ht c nhiu li nhun hn cng nhng u i v in kin xut khu. CHNG 2: Thc trng xut khu c ph Vit Nam vo th trng EU
2.1.

S lc v sn xut v xut khu ca c ph Vit Nam

2.1.1. Thc trng sn xut 2.1.1.1. Din tch, sn lng c ph Vit Nam
11

 n kinh t thng mi

Nm 1925, ln u tin c trng Ty Nguyn. Sau gii phng min Nam, thng nht t nc, din tch c ph c nc c khong 20.000 hc ta, nh s h tr vn t quc t, cy c ph dn c ch trng, n nm 1980 din tch t 23.000 hc ta, xut khu trn 6000 tn. u th k XXI, din tch trng c ph c xu hng gim dn do gi c ph trn th trng th gii gim, mt s vng, nng dn cht c ph do n nhiu, khng c kh nng u t nhiu cho sn xut. Mt khc, Chnh ph cng khuyn khch gim din tch trng c ph nhng khu vc c iu kin khng thun li. Theo s liu ca tng cc thng k, trong vng 5 nm (2000 n 2005), din tch trng c ph ca Vit Nam gim khong 70 nghn hc ta v d kin s cn tip tc gim nhng khu vc c iu kin khng thun li. Song song vi xu hng gim din tch, sn lng c ph trong 5 nm ny cng gim khong 35 nghn tn. Bng 2.1. Din tch gieo trng v din tch cho sn lng c ph (n v: nghn hc ta) Nm Din tch gieo trng Din tch cho sn lng 2006 497 2007 503,9 488,9 2008 530,9 500,2 2009 538,5 507,2 2010 548,2 514,4

(Ngun: nin gim thng k 2010)

Biu 2.1. Tng trng din tch gieo trng v din tch cho sn lng

12

 n kinh t thng mi

T 2007 tr li y din tch lin tc tng tuy nhin tc tng khng u nhau, ch yu do s bin ng ca gi c th gii. Tng nhanh nht t 2007-2008 tng 4,2% (21,6 nghn hc ta) do thi im ny gi c ph tng cao, c lc t mc trn 40000/kg, xut hin tnh trng ngi dn mt s tnh Ty Nguyn t tng din tch c ph trng mi. Sau thi gian ny tc tng din tch gieo trng gim v c xu hng n nh. Nm 2009 tng 1,4% so vi 2008 (7,6 nghn hc ta), 2010 tng 1,8% (7,7 nghn hc ta). Tc tng trng trung bnh t 2007-2010 l 1,7%. Din tch c ph nc ta mc 500.000-550.000 hc ta nh hin nay c nh gi l hp l v cn duy tr. D tho Quy hoch pht trin ngnh c ph Vit Nam n nm 2020, tm nhn 2030 ca B nng nghip v pht trin nng thn t mc tiu gi n nh din tch trng 500.000 hc ta nh hin nay nhng nng dn kim ngch xut khu ln 2,4 t USD hng nm. C ph ch (Arabica) c trng : Trung B (Qung Tr, Hu) v min ni pha Bc (Sn La, Lai Chu). Ging c ph ny kh pht trin ti Vit Nam do cao khng ph hp, li c nhiu su bnh hi nn khng c gi tr kinh t bng c
13

 n kinh t thng mi

ph Robusta nu trng ti nc ta. C ph vi (robusta) c trng ch yu cc tnh Ty nguyn v mt s tnh ng Nam b xung quanh do c mi trng t nhin v kh hu rt thun li. Ch ring 5 tnh Ty Nguyn (c lk, Lm ng, c Nng, Gia Lai v Kon Tum) chim 90% din tch t trng c ph v 85% sn lng ca c nc, trong c Lk l tnh c din tch v sn lng c ph ln nht c nc. Bng 2.2. Sn lng c ph t 2006-2010 Nm Sn lng (nghn tn) Ch s pht trin (nm trc = 100%) 2006 985,3 131 2007 915,8 92,9 2008 1055,8 115,3 2009 1057,5 100,2 2010 1105,7 104,6

(Ngun: nin gim thng k 2010) Nh vy t 2006-2010 sn lng c ph t cao nht l 1105,7 nghn tn vo nm 2010, tng 48,2 nghn tn tng ng 4,6% so vi 2009. T 2006-2007 tuy din tch gieo trng tng xong sn lng li st gim, khin sn lng nm 2007 thp nht trong 5 nm tr li y, ch cn 915,8 nghn tn, gim 69,5 nghn tn (tng ng 7,1%) so vi 2006. Nguyn nhn l do thi tit ma nhiu v nng dn gim u t phn bn vo cy c ph. Hin nay Chnh ph vn tip tc khuyn khch nng dn p dng GAP (b tiu chun c xy dng p dng t nguyn cho sn xut nng nghip (trng trt, chn nui v thy sn) trn ton cu)- mt cng c nhm nng cao sn lng v duy tr tnh bn vng trong sn xut. Vin Khoa hc K thut Nng lm nghip Ty Nguyn cng tin hnh nghin cu, la chn v cho lai nhiu ging c ph mi ng thi h tr k thut cho nng dn trong vic thay th cc cy c ph lu nm cho ph hp vi iu kin ca khu vc canh tc v thu c li nhun cao. 2.1.1.2. Ch bin c ph
14

 n kinh t thng mi

Do quy trnh cng ngh ch bin c ph Vit Nam cha hin i do ta ch yu xut khu c ph nhn. V th nc ta hnh thnh c h thng ch bin c ph nhn. Hin nay ang bt u ch bin c ph rang xay, c ph ho tan. Vit Nam ch bin c ph nhn thng theo hai phng php l ch bin theo phng php t v phng php ch bin kh. Phng php ch bin t bao gm cc cng on thu lm qu ti em lc v ra s b loi b t, que, l cy, ... sau n xt v loi b v ri n nh nht, sau ln men ngm ra ri em phi kh. Phng php ch bin kh l c ph ti phi kh khng cn qua khu st ti. Vit Nam ch yu ch bin c ph theo phng php kh (khong 90% sn lng). Cng c mt s doanh nghip ch bin theo phng php t, tuy nhin phng php ch bin t rt t nn ch s dng ch bin mt phn c ph Arabica xut khu. i vi c ph ho tan th thng s dng phng php cng ngh sy phun ca Liro- an Mch. 2.1.1.3. Nng sut c ph C ph l loi cy trng kh mn cm vi iu kin t nhin v su bnh, do vy nng sut thng khng n nh qua cc nm. Tuy nhin so vi nng sut trung bnh ca th gii 847 kg/ hc ta nm 2008 th nng sut c ph Vit Nam vn thuc loi cao 1989 kg/ hc ta (ngun: FAOSTAT 2010). Trong khi nng sut cc nc khc hu ht di 1000kg/ hc ta. Nh vy so vi cc nc sn xut khc trn th gii th nng sut c ph Vit Nam cao hn hn. iu ny l do Vit nam c rt nhiu li th v sn xut c ph nh iu kin t nhin, t ai, kh hu, c ging cho nng sut cao v nh vic p dng cc bin php k thut thm canh nh chn ging, bn phn, ti nc, k thut to tn. 2.1.1.4. nh gi tnh hnh sn xut c ph ca nc ta my nm tr li y
15

 n kinh t thng mi

Nhng mt lm c trong sn xut c ph Vit Nam - Cy c ph l cy cng nghip ch lc c gi tr kinh t cao Vit Nam. Cng vi vic gia tng khng ngng v din tch v sn lng c ph gp phn thay i i sng ca nhn dn cc vng trng c ph. Vi vic nhn thc v tr v vai tr ca cy c ph trong nn sn xut nng nghip nc ta, Nh nc c nhiu bin php nhm nng cao nng sut, cht lng c ph nh thc hin sn xut gn vi ch bin gip cho Vit Nam t nc sn xut c ph nhn xut khu tr thnh nc xut khu vi cc mt hng c ph rang xay, c ph ho tan. Tuy nhin lng c ph rang xay v ho tan ny cn rt t chim khong 10% sn lng. - t c kt qu nh trn Vit Nam bit p dng nhiu tin b k thut vo sn xut v thm canh c ph: b ging tt c p dng vo sn xut nh cc dng c ph vi chn lc c nng sut cao t 3-6 tn /hc ta, c ht to. Cc ging c ph ch c nng sut cao cht lng tt c trng nh TN1,TN2, TH1. Ngoi ra hnh thnh c mt s vng c ph ch c nng sut cht lng cao nh Khe Xanh (Qung Tr), A Li (Tha Thin Hu), Mai Sn (Thun Sn, Sn La). - Sn xut c ph pht trin to ra cng n vic lm cho ngi dn, gp phn nng cao i sng, thay i b mt nng thn c bit l vng ng bo dn tc, thc y hnh thnh pht trin h thng dch v. - Sn xut gn vi ch bin, hnh thnh h thng ch c ph nhn v tng bc pht trin c ph ch bin sn phm gi tr gia tng nh: c ph rang xay, c ph ho tan, ngoi ra cn ch bin sn phm c c ph nh: bnh ko c ph, sa c ph, Nhng hn ch trong sn xut c ph

16

 n kinh t thng mi

- Din tch c ph tng qu nhanh khng theo quy hoch, do gi c ph xut khu tng cao cy c ph l mt cy nng nghip c thu nhp cao kch thch ngi trng c ph tm mi cch gia tng sn lng y mnh din tch khng theo quy hoch, k hoch. - Thm canh qu mc, sn xut c ph thiu tnh bn vng. Cng do ging c ph xut khu em li li nhun cao, nng dn qu ch trng n vic tng nng sut v sn lng em li hiu qu kinh t cao trn mt n v din tch nn thc y ngi dn tng phn bn trn mc cn thit, khai thc v s dng ngun nc ti cho cy c ph mt cch t pht to nn nhng vn c ph pht trin khng n nh. - Cht lng c ph xut khu khng cao: Trc ht l do nhng hn ch, yu km trong khu thu hoch, thu mua, ch bin v bo qun; cc doanh nghip thu mua, ch bin xut khu cnh tranh ln nhau, thu mua x khng theo tiu chun, khng phn loi thu mua theo cht lng, khng to iu kin nng dn thc hin ng quy trnh sn xut, thu hi, thit b ch bin khng ng b, thng dng phng php ch bin th cng. Mc d Nh nc ban hnh y b tiu chun, quy trnh k thut v trng trt, ch bin, cht lng c ph nhng cha c nng dn v doanh nghip p dng c hiu qu v y . - H thng sn phi, ch bin, bo qun cn thiu so vi yu cu nn cht lng c ph cha ng u v n nh, nht l vo nhng nm khi v thu hoch c ph b ma ko di. C ph b ln men, mc, nh hng n gi v hnh nh ca c ph Vit Nam ni chung. 2.1.2. Thc trng xut khu c ph ca Vit Nam Ngy nay, mt s nc ngi ta coi vic ung c ph nh mt thc ung ph thng, nht l cc nc pht trin. Nhu cu v c ph ca th gii ngy cng

17

 n kinh t thng mi

tng. l thun li cho Vit Nam, ni m c ph l mt hng nng sn xut khu ch lc.
2.1.2.1.

Sn lng, kim ngch xut khu c ph Vit Nam

Bng 2.3. Khi lng, kim ngch xut khu c ph Vit Nam t 2006 -2010 Nm 2006 2007 2008 2009 2010 Khi lng (tn) 897.000 1.229.233 1.059.506 1.183.523 1.217.868 Kim ngch n gi bnh

(1000USD) qun(USD/tn) 1.101.000 1227 1.911.463 1555 2.111.187 1992 1.730.602 1462 1.851.358 1520 (Ngun : tng cc thng k)

Ta thy sn lng c ph xut khu ca Vit Nam t mc cao nht t 1.229.223 tn vo nm 2007. Sang nm 2008 khi lng xut khu gim st gn 170000 tn song kim ngch li tng gn 200 triu la (10,45%) so vi 2007 do gi tng mnh. Mc d trong nin v c ph 2008-2009, Vit Nam vn ng th hai th gii v xut khu v sn lng, nhng v gi tr xut khu li xp th t trn th gii. n 2009 d kim ngch xut khu c ph tng 11,7% v khi lng nhng li gim 18% v gi tr. Vicofa cho bit do nh hng ca thi tit ma nhiu nn ht en nhiu (ch ring ht c ph en chim 15% sn lng thu hoch c ph ca c nc), nh hng ti cht lng sn phm khin gi gim. Mc d trong nm 2009, Chnh ph a ra nhiu chnh sch mi nhm thc y vic ti c cu li cy c ph, nhng phn ln ngi nng dn vn cn u t v m rng din tch sn xut cy trng hin c. T 2006-2010, khi lng xut khu c ph ch tng 35,8% (t 897000 tn nm 2005 ln 1.217.868 tn nm 2010), nhng kim ngch xut khu tng 68,2% (t 1,1 t USD nm 2005 ln 1,85 t USD nm 2010). C c iu ny l do gi bnh qun xut khu c xu hng tng (t 1227 USD/tn nm 2005 ln 1520
18

 n kinh t thng mi

USD/tn nm 2010). Nm 2011, c tnh tng lng xut khu ca c nc t 1,1 triu tn, tr gi 2,7 t USD. 2.1.2.2. C cu c ph xut khu Loi c ph xut khu Vit Nam xut khu 2 loi c ph ch yu l c ph Robusta v c ph Arabica. Tuy nhin chng ta c li th trong vic sn xut c ph Robusta nn loi c ph ny chim a s trong c cu loi hng c ph xut khu. Vit Nam hin l nc dn u th gii v xut khu c ph Robusta. y l loi c ph c sn lng cao nht nc ta (97% tng sn lng). Sn phm c ph xut khu D sn lng cao nh vy, song nc ta ch yu xt khu c ph nhn do cng ngh ch bin cha pht trin. Hin nay c cu c ph nhn xut khu Vit Nam c kh nng cung cp trn 30 loi quy cch cht lng khc nhau. T l c ph rang v c ph ha tan xut khu cn rt thp. Bng 2.4.C cu c ph xut khu t nin v 2008/2009 (1 bao = 60kg)
2009 Nin v 2008/2009 2010 Nin v 2009/2010 Thi gian bt u nin Thi gian bt u nin v: v: Thng 10 nm 2008 Thng 10 nm 2009 S liu S liu bo co S liu S liu hng nm mi bo co hng nm mi Official Post Data Official Post Data C ph ht xut khu 16.333 (nghn bao) 16.333 16.283 16.675 16.667 16.667 2011 Nin v 2010/2011 Thi gian bt u nin v: Thng 10 nm 2010 S liu bo S liu co hng nm mi Official Post Data 16.667

19

 n kinh t thng mi C ph rang & nguyn ht xut khu 25 (nghn bao) C ph ho tan 105 (nghn bao) Tng xut 16.463 khu (nghn bao)

25 156

42 105

25 110

40 100

45 110

50 115 16.832 (Ngun: FAS)

16.514 16.430 16.810

16.807 16.822

Nhn vo bng ta thy tng lng xut khu hng nm tng song c cu xut khu c s thay i. Nin v 2008/2009 tng lng c ph rang & nguyn ht, c ph ha tan l 147 nghn bao (tng ng 8,82 tn), sang nin v 2009/2010 tng ln 155 nghn bao (9,3 tn) v nin v 2010/2011 con s ny l 165 nghn bao (9,9 tn). T l c ph ht xut khu tng 2,3% trong nin v 2009/2010 xong gi nguyn vo nin v sau. Xt v tng i qua 3 nin v, tng t l c ph rang & nguyn ht, c ph ha tan chim ln lt 0,90%; 0,92% v 0,98% tng lng xut khu, t l tng khng cao do tng lng xut khu u tng hng nm. C c iu ny l do cng ngh ch bin c ph ca nc ta ngy cng tin b v c quan tm u t pht trin, s mang li gi tr ln cho c ph xut khu ca Vit Nam.
2.1.2.3.

Th trng c ph xut khu ca Vit Nam

Hin nay Vit Nam c trn 95% sn lng c ph sn xut ra l xut khu v vy th trng tiu th c ph th gii chnh l nhn t quyt nh cho s pht trin ca ngnh c ph Vit Nam. C ph Vit Nam c mt trn 88 quc gia v lnh th trn th gii. Trong mi nc dn u v nhp khu c ph Vit Nam ch yu l cc nc trong khI EU v M. Vit Nam c s thay i trong chnh sch xut khu c ph, vi mc ch m rng th trng xut khu trc tip, gim xut khu trong cc nc trung gian trnh b p v gi xut khu.
20

 n kinh t thng mi

Bng 2.5. 10 nc v vng lnh th nhp khu c ph ch lc ca Vit Nam 7 thng u nm 2011
Khi lng STT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Nc nhp khu E.U Hoa k ASEAN Nht Bn Hn Quc Trung Quc An-gi-ry Nga n Australia (Tn) 363.388 93.611 58.254 31.874 19.712 18.251 15.588 15.141 15.209 7.677 Tr gi (1000 USD) 795.944 227.866 128.253 82.565 41.349 41.244 32.943 32.910 28.758 17.289 Th phn (%) 39,2% 11,2% 6,3% 4% 2% 2% 1,5% 1,5% 1,3% 0,8%

(Ngun :Tng cc thng k)

EU l th trng truyn thng c Vit Nam ch trng. y chnh l th trng nhp khu c ph ln nht ca nc ta. 7 thng u nm 2011, EU tip tc gi v tr s mt v nhp khu c ph Vit Nam vi gn 40% th phn, gi tr gn 800 nghn USD. Tuy nhin th trng ny cng ht sc kh tnh do vy m ta mi ch xut khu c ph nhn, cn c ph ho tan, c ph thnh phm rt t. ng th 2 l th trng Hoa K. y l quc gia c lng nhp khu c ph ln nht t Vit Nam trong thi gian gn y v l th trng y tim nng. Ch ring nc ny nhp 11,2% lng c ph Vit Nam xut khu ra nc ngoi trong 7 thng u nm nay, tng 1,7% v khi lng nhng tng ti 64,3% v gi tr so vi nm trc ch yu l do gi c ph th gii tng mnh u nm 2011. Vit Nam v Hoa K k Hip nh thng mi Vit-M ngy 14-7-2000 bt u c hiu lc thng 12-2001. Nh Hip nh ny chng ta ang tng nhanh
21

 n kinh t thng mi

xut khu hng ho vo Hoa K, trong c c ph. Ngoi ra Vit Nam cn tip nhn nhiu cng ngh mi v cc doanh nghip M v cc Vit Kiu s lm n thun li c bit sau WTO. Ngoi cc th trng truyn thng, nhng th trng mi nh ASEAN, Trung Quc, n , Nga, cng ngy cng c quan tm. ASEAN vn ln ng th 3 trong top 10 th trng xut khu c ph ca Vit Nam. Trong nhng nm gn y, Ma Rc cng ni ln l mt th trng y tim nng. Theo hip hi c ph ca cao Vit Nam, lng nhp khu c ph Vit Nam ca Marc c chiu hng tng nhanh. Hin c ph ang ng u trong c cu hng xut khu ca Vit Nam vo th trng Ma Rc, chim 41% tng gi tr xut khu. Lng xut khu ti hu ht cc th trng trong 8 thng u nm 2011 u gim so vi cng k nm trc. Tuy nhin, tr gi xut khu vn tng rt mnh do gi xut khu trung bnh nm nay tng t 45 53% so vi nm trc. y thc s l kt qu tt, mang li ngun ngoi t ln cho t nc, v c ph xut khu c gi cng em li li nhun cho ngi nng dn, cc doanh nghip kinh doanh xut khu. 2.1.2.4. Gi c ph xut khu Nhn chung, gi c ph trong nc vn ng theo cng xu hng vi gi c ph trn th trng quc t, xu hng ny ngy cng cht ch hn khi m Vit Nam tr thnh mt trong nhng nc hng u v sn xut v xut khu c ph Robusta, c bit l sau chnh sch t do ho th trng c ph xut khu t nhng nm u thp k 90, v khi Vit Nam tr thnh thnh vin ca WTO. Biu 2.2. Gi xut khu trung bnh ca C ph th Vit Nam, nin v 1990/1991 2010/2011 (n v: USD/tn)

22

 n kinh t thng mi

(Ngun: Trung tm Xc tin thng mi - u t - Du lch k Lk, VICOFA)

Nm 2008 gi thu mua c ph c lc ln mc gi cao k lc 40.000-42.000 ng/kg c ph nhn (tu loi v ty vng) xong ngay sau st gim mnh do gi giao dch ca th trng giao dch k hn LIFFE London t ngt gim mnh v lin tip cc ngy sau na, gi c ph trn th trng k hn ng ca u mc m (gim). y l bi hc v s thiu d bo thng tin th trng, d Vit Nam l nc xut khu c ph ln th 2 th gii. Trong vng 7 thng u nin v 2010/11 gi trung bnh ht c ph Robusta ca Vit Nam l 1.964USD/tn (FOB HCM), tng 55% so vi cng thi im nm ngoi (1.271USD/tn). Gi tng c th do nh hng ca lng d tr c ph th gii st gim mnh, nhu cu tiu th ton cu tng v yu t thi thit khng thun li ti mt s nc xut khu c ph. Ngy 4/5/2011, theo VICOFA, gi FOB (HCM) ca ht c ph Robusta th cha phn loi l 2.570USD/tn. y l mc gi cao nht trong vng 16 nm tr li y, nhng vn thp hn mc gi k lc 2.658USD nin v 1994/95. Tnh chung giai on 2006/2007 n 2010/2011 gi c ph tng trung bnh hn 500USD/tn.

23

 n kinh t thng mi

Tuy nhin, mt thc t ng lo ngi l Vit Nam do c qu nhiu n v tham gia xut khu, cho mi gi khin nh nhp khu tm mi cch p gi c ph. Ngoi ra cn c hin tng tranh mua tranh bn ca cc doanh nghip thu mua nh l. Chnh iu ny khin xy ra tnh trng, cht lng c ph Vit Nam lun c nh gi cao hn c ph ca Indonesia nhng gi lun thp hn. V vy mi y B Nng nghip v Pht trin Nng thn nht tr vi B Cng thng a c ph vo mt hng xut khu c iu kin, gip c th kim sot c th trng, loi b cc doanh nghip nh thiu nng lc v ti chnh trnh b p gi. T gi c ph xut khu s c iu kin gia tng trong tng lai.
2.1.2.5.

Cht lng c ph xut khu

C ph Robusta Vit Nam phn ln c trng trn t bazan c ph nhiu cao, nht l c tnh vt l l tng, ti cc tnh Ty Nguyn c cao 450 - 600 m. Bi vy, c ph robusta Vit Nam va c cht lng cao, va rt ph hp cho ch bin c ph pha trn v c ph ho tan. Nhng do thi quen, nng dn Vit Nam ln c ph qu xanh vi qu chn, cng nh cha quan tm ng mc n vic phi kh, bo qun c ph. H khng bit rng thu hoch khi qu xanh s lm gim cht lng c ph. V vy cht lng c ph xut khu Vit Nam cha ng u, c bit s lng c ph xut khu b thi loi chim t l cao nht th gii. Theo bo co ca Hip hi C ph - Ca cao Vit Nam, trong 6 thng tnh n thng 3/2007, c ph xut khu c ngun gc Vit Nam chim 88% trong tng s c ph xut khu b thi loi ca th gii. Ngay t nm 2005 Vit Nam ban hnh Tiu chun c ph xut khu TCVN 4193:2005, p dng phn loi theo cch tnh li ph hp vi cch phn loi ca Hi ng C ph Th gii, tuy nhin, do y l tiu chun c tnh cht t nguyn, nn tt yu dn n tnh trng ni trn.

24

 n kinh t thng mi

Hn na, c ph ca Vit Nam ch yu xut di dng th, khng qua ch bin, c ph xut khu nhng vn phi trn tng lng v gim gi thnh. Chnh v vy cht lng khng cao, gi thnh lun thp hn so vi cc i th, cha tng xng vi tim nng ca t nc. 2.1.2.6. Cc phng thc xut khu ch yu Xut khu trc tip l phng thc chnh ca Vit Nam trong xut khu c ph ni chung cng nh thm nhp vo th trng EU hin nay. Cc doanh nghip Vit Nam k hp ng trc tip vi cc nh nhp khu EU phn ln thng qua cc vn phng i din ca Vit Nam ti EU. Phng thc ny hin nay rt ph bin do hin nay cc doanh nghip d dng nm bt thng tin v th trng, hiu c nhu cu ca cc nc nhp khu. Vit Nam, trong thi gian qua, cc doanh nghip p dng mt trong hai phng thc k kt hp ng xut khu c ph ra sau: : - Th nht, l phng thc giao ngay, vn l phng thc mua bn truyn thng trong xut khu c ph ca Vit Nam din ra trc nm 1995. Theo phng thc ny hai bn mua v bn k kt hp ng vi gi c nh ti thi im hin ti v thi gian giao hng c nh. H khng quan tm n gi ti thi im giao hng cao hn hay thp hn gi c nh k kt. - Th hai, phng thc tr li, cht gi sau. Phng thc bn hng ny c xem l mt trong cng c phng chng ri ro gi c. Do vy, k t u thp nin 1990 ca th k 20 n nay, a phn cc doanh nghip xut khu p dng phng thc ny m khng p dng phng thc giao ngay. Phng thc kinh doanh cht gi sau l hnh thc cho php ngi mua hoc ngi bn cht gi ti thi im no trong tng lai, trc khi thc hin giao, nhn hng, ngi mua v ngi bn s tha thun v s lng, chng loi, thng giao hng. Ring i vi
25

 n kinh t thng mi

iu khon gi th s p dng mt trong hai hnh thc: th nht, gi thanh ton l gi tr li hoc th hai, gi cng thm so vi gi giao dch trn th trng k hn. Gi k hn ny thng cn c vo gi trn Sn giao dch hng ha London (Liffe). Nu cht lng hng ha ca ngi bn thp hn tiu chun cht lng quy nh trong hp ng k hn s s dng p dng gi tr li; nu tt hn s dng gi cng thm. 2.1.2.7. Cc n v xut khu c ph hng u ca Vit Nam Trn th trng c ph Vit Nam hin c 150 doanh nghip thng mi hot ng, nhng ch c khong 20 doanh nghip thng mi c ph ng ngha v 8 nh rang xay, chim 80% sn lng. C th k n cc tn tui ln nh: - Tng cng ty c ph Vit Nam (VINACAFE) - Cng ty c phn INTIMEX Vit Nam
-

Tp on Thi Ho Cng ty xut nhp khu Simexco k lk Cng ty thng mi k thut & u t PETEC

- Cng ty c ph Phc An k lk
-

- Cng ty u t xut nhp khu k lk - Cng ty xut nhp khu Tn Ngha ng Nai - Cng ty c phn dch v Ph Nhun TP H Ch Minh
-

Cng ty thc phm min Bc.

Trong VINACAFE l mt Tng cng ty Nh nc vi 100% s vn ca Nh nc v l hi vin ln nht ca Hip hi C ph Ca cao Vit Nam. y l mt doanh nghip ln, c ti 70 cng ty, x nghip v nng trng. Hng nm VINACAFE xut khu mt lng ln ti 20- 25% sn lng c ph ca c nc. 2.2. Thc trng xut khu c ph sang EU 2.2.1.c im th trng c ph EU
26

 n kinh t thng mi

Lin minh chu u c thnh lp vo ngy 1 thng 11 nm 1993 da trn Cng ng chu u (EC). y l mt mt lin minh kinh t chnh tr gm 27 nc thnh vin m hng ho, sc lao ng, vn v dch v c lu chuyn hon ton t do ging nh khi chng ta trong mt th trng quc gia. Xu hng tiu th c ph ti EU: C ph ang ngy cng c a chung ti EU v c coi nh mt thc ung em li nhiu tc dng v mt tinh thn, c tc dng th gin, gim stress trc nhp sng lm vic hi h ca ngi dn EU hin nay. Nhng xu hng ng ch trong tiu dng c ph ti EU: - Nhng sn phm nh c ph ho tan ang gia tng theo xu hng tin dng v c chia thnh nhng gi nh s dng. Tiu th cc sn phm c ph nguyn cht ang ngy cng gia tng. - S gia tng nhn thc v mi trng v kha cnh x hi ca sn phm. Tiu chun v nhn mc, mi trng, ha cht c c bit coi trng. Quyn li ngi tiu dng rt c cao. - Th trng ang hng v nhng sn phm c chng nhn, c thng hiu ch yu l v li sng lnh mnh, do , cc loi c ph c li cho sc kho ang c tiu th ngy cng nhiu. Mt trong nhng chng nhn quan trng v c ph ti EU l chng nhn Impatto Zero ca Italia. - Trn ton EU c s ng nht v nhiu nt chung trong s tiu th v s dng c ph. Nhn chung khng c s phn bit gia cc vng v s dng cc loi c ph. Vic s dng c ph pha trn cng nh c ph c thm hng v tr nn ph bin trn ton EU.

27

 n kinh t thng mi

Ngoi ra chnh sch thng mi ni khi ca EU tp trung vo vic xy dng v vn hnh th trng chung Chu u nhm to cho cc thnh vin s t do nh trong quc gia mnh. iu ny to cho Vit Nam thun li trong vic tm hiu cc i tc mi ca EU thng qua cc i tc truyn thng, t phi iu tra ngay t u, gim chi ph cho vic tm kim th trng mi. Nu c c quan h tt vi th trng truyn thng, s l iu kin thun li thm nhp vo th trng mi d dng hn.

2.2.2.Thc trng xut khu c ph Vit Nam sang EU 2.2.2.1 Kt qu xut khu Kim ngch xut khu EU l th trng rt a chung sn phm c ph v l mt trong nhng khu vc th trng tiu th sn phm ny hng u th gii. Hng nm gi tr c ph xut khu ca Vit Nam vo th trng ny chim t 40-50% tng kim ngch xut khu c ph ca nc ta cho tt c cc th trng trn th gii. Nhng nm gn y Vit Nam lun ch chim th phn t 13-18 % th phn EU v ng v tr th 3 trong cc nc xut khu vo EU, Brasin l nc chim th phn ln v c ph xut khu vo EU, th phn ca nc ny chim t 30-31 % th phn EU v Clombia l nc xut khu ng th 2 (ngun: ICO). Bng 2.6. Kim ngch xut khu c ph vo EU giai on 2008-2011
Ni dung Nm 2008 Nm 2009 Tng (%) Nm 2010 Tr gi Tng(%) (triu USD)

Tr gi Tng (%) Tr gi (triu (triu USD) USD)

28

 n kinh t thng mi Tng kim ngch 10.000 xut khu vo EU Mt hng c ph 820 17,6 -2,4 10.600 800 6,0 -2,4 12.100 815 14,2 1,9

(Ngun: vinanet) Kim ngch xut khu vo EU nm 2008 t 820 triu USD, gim 2,4% so vi nm 2007 do sn lng sn xut trong nc gim. n 2009, nh hng ca khng hong kinh t th gii, gi c bin ng nn gi tr c ph xut khu cng gim, tuy tng kim ngch xut khu hng ha ca Vit Nam vo EU vn tng 6%. Nm 2010, d tiu dng ca dn c cc nc EU c gim nhng EU vn l th trng tiu th ln nht i vi c ph Vit Nam. Kim ngch xut khu c ph sang EU nm 2010 t 815 triu USD, tng 1,9% so vi 2009 v chim gn 46% kim ngch xut khu mt hng ny c nm ca Vit Nam (1.763 triu USD). Theo s liu tng cc thng k, trong 8 thng u nm 2011, Vit Nam xut khu 378057 tn c ph sang EU, tr gi hn 829 triu USD. Nh vy ch ring 8 thng u nm gi tr xut khu ca nc ta vo EU cao hn ca c nm 2010. iu ny c c l do gi c ph tng cao vo u nm. Cc nc nhp khu c ph Vit Nam nhiu trong EU l c, Php, Ty Ban Nha, B Bng 2.7. Mt s nc EU nhp khu c ph chnh ca nc ta t giai on 2006/2007 n 2009/2010
2006/2007 2007/2008 2008/2009 2009/2010* (Thng 10 thng 3)

Khi Gi tr Khi lng Gi tr Khi lng Gi tr Khi lng Gi tr lng Th Th (nghn (nghntn) (nghn (nghntn) (nghn (nghntn) (nghn t trng (nghntn) USD) USD) USD) USD) 1 2 3 4 5 6 7 c 249 408.995 174 159.715 100 130.174 80 33.562 72.589 55.922 16.857 61 37 29 10 373.024 165 221.092 88 171.176 83 144.529 44 79.558 53.587 23.149 29 37 25 9 292.418 81 154.426 34 163.948 34 87.251 66.545 45.698 18.047 25 7 19 18 116.008 46.077 47.265 34.428 9.633 24.640 23.245 Ty Ban Nha 100 Italy B Php Anh 79 20 44 40

Thy S 10

 n kinh t thng mi

(Ngun: Global Trade Atlas; * Vicofa v Tng cc Thng k Vit Nam)

C th thy c l nc nhp khu c ph Vit Nam ln nht trong EU trong thi gian gn y. Gi tr nhp khu c lc ln ti hn 400 triu USD nin v 2006/2007. Tuy nhin c s st gim v sn lng xut khu c ph Vit Nam vo th trng ny. n nin v 2008/2009 khi lng c ph xut khu ch cn 165 nghn tn, t gi tr 292418 nghn USD, gim 84 nghn tn v khi lng v 116577 nghn USD v gi tr so vi nin v 2006/2007. y cng l tnh hnh chung cho cc nc nhp khu chnh ca ta trong EU khi m cung vt qu cu, chng ta gp phi s cnh tranh quyt lit t cc i th nh Braxin, Colombia v yu cu v mt hng ngy cng cao. Mc d vy, vn c nhng im sng v nhp khu c ph Vit Nam nh B, Thy S, c bit l B. y c nh gi l th trng y tim nng cho c ph Vit Nam. Vn t ra cho ngnh c ph nc ta l phi c bin php cng c cc th trng truyn thng v pht trin th trng mi giu tim nng. C cu c ph xut khu EU l th trng kh tnh, yu cu v cc mt hng nhp khu l rt cao v c ph cng khng phi l ngoi l. V vy, loi c ph Arabiaca (c ph ch) rt c a chung th trng ny. Tuy nhin t trc n nay chng ta mi ch tp trung xut khu c ph Robusta (c ph vi) vn l th mnh ca Vit Nam vo EU. T 2004 Vit Nam mi bt u xut khu v ph Arabica vo th trng ny, nhng vi t l rt nh ch khong 3-5%. V sn phm c ph xut khu, chng ta hu ht ch xut khu c ph nhn vo EU. Loi c ph ny khng qua ch bin do gi tr xut khu khng cao. Do nhu cu v sn phm ngy cng a dng nn Vit Nam bt u xut khu c ph thnh phm, c ph ha tan song t trng cn rt t. Loi c ph ho tan ny cn cha chim c th hiu tiu dng ca ngi tiu dng EU nn lng c
30

 n kinh t thng mi

ph ny xut khu vo th trung EU chim mt t l thp ch khong 4-5%. Ngoi ra cng c c ph thnh phm nhng t l ny cng khng cao, ch khong 7-9%.

Gi c ph xut khu Nhn chung, cc doanh nghip Vit Nam vn khai thc tt vic xut khu c ph sang th trng EU vi cc sn phm c ph c thng hiu c cc nc EU chp nhn. Nm 2010 So vi cng k nm 2009 th gi c ph xut khu tng khong 100 USD/tn, t mc trung bnh 1530 USD/tn. Giai on 2006/20072009/2010 c lc gi c ph xut khu ca Vit Nam vo EU t 1937USD/ tn vo ma v 2007/2008 (ngun VICOFA) do sn lng gim trong khi nhu cu vn ln y gi ln. Tnh chung c giai on th gi c ph t trung bnh 1500USD/ tn. Tuy nhin, gi tr c ph xut khu ca Vit Nam vn thp hn so vi i th trn th gii do yu t cht lng c ph cha cao. 2.2.2.2. Chnh sch ca Nh nc v ca ngnh c ph thc hin pht trin xut khu Chnh sch tn dng h tr xut khu C ph l mt hng xut khu ch lc v chin lc ca Vit Nam nn n c Nh nc c nhiu chnh sch u i h tr xut khu. Trong sut nhng nm qua Nh nc nhiu ln h tr cho vay tn dng ngn hng vi li sut thp, lp qu h tr xut khu h tr li sut vay ngn hng. Nht l khi tnh hnh gi c ph th gii v gi c ph xut khu Vit Nam gim lin tc v t mc thp, Nh nc c chnh sch cc doanh nghip v ngi trng c ph khng phi tr li vay m ngn sch Nh nc s cp b li sut cho cc Ngn hng v tip tc cho vay mi cho ngi trng c ph c vn
31

 n kinh t thng mi

chm sc c ph (nh nm 2001), sau cn cho gin thi hn tr n. Bn cnh Nh nc cn h tr tin cho nhp khu ging.

Nm 2004 Tnh k Lk quyt nh cho cc doanh nghip xut khu c ph trn a bn tnh vay 100 t ng t ngun qu h tr pht trin thu mua c ph d tr xut khu vi thi hn di 12 thng, vi li sut u i l 0,36%/thng trong khi li sut thng thng thi im l khong 0,62%/thng. Vi s h tr ny, cc doanh nghip mua c 10.000 tn c ph. Chiu 26/10/2011, ti H Ni, Ngn hng TMCP K thng VN (Techcombank) v Hip hi C ph - Ca cao VN (Vicofa) k kt tha thun hp tc pht trin xut khu c ph vi mc tiu h tr doanh nghip c ph VN nng cao nng lc cnh tranh, hiu qu sn xut kinh doanh v khc phc kh khn trong vic tip cn ngun vn ngn hng. Theo , Techcombank cam kt s dnh ngun vn ln n 2.000 t ng vi li sut u i ti tr cho doanh nghip ngnh c ph nin v 2011/2012 (ngun: bo Si Gn gii phng). Vic h tr trn gp phn thc y ngi trng c ph, doanh nghip ch bin xut khu c ph c th ng vng c trong nhng thi im kh khn v vn duy tr c v tr l nc xut khu c ph ln th hai th gii. Trong thi k m th trng c ph th gii c nhiu bin ng phc tp nh hin nay th vic h tr ti chnh cho c ph c coi nh l bin php ngn hn hu hiu hn c cc nc sn xut v xut khu c ph nh Vit Nam. Chnh sch tn dng cho u t Trong nhng nm qua Vit Nam lun l nc xut khu c ph ln th hai trn th gii sau Braxin v l nc xut khu c ph vi nhiu nht trn th gii. Tuy nhin gi ca c ph vi trong nhng nm gn y bin ng tht thng v
32

 n kinh t thng mi

c xu hng gim mnh khin cho gi tr xut khu c ph khng cao, khng tng xng vi sn lng xut khu ca Vit Nam. Trong khi c ph ch li gi c mc gi n nh v tng cao, c gi tr ln. Mt khc th trng EU li a thch loi c ph ch hn c ph vi. Trc thc tin Nh nc v ngnh c ph c chin lc u t m rng trng cy c ph ch, chuyn dch dn c cu cy c ph nhm mc tiu l t l c ph ch v c ph vi l 1: 4. thc hin mc tiu , B nng nghip v pht trin nng thn phi hp vi Hip hi c ph ca cao Vit Nam (Vicofa) son tho chng trnh pht trin c ph ch v giao cho Tng cng ty c ph Vit Nam thc hin. y l chnh sch rt bm st th trng, mang li gi tr cao cho c ph xut khu v ngun thu ln cho t nc. thc hin k hoch c 40.000 hc ta c ph ch trong thi k 1999 -2003 cc tnh pha Bc t Hu tr ra vi s vn u t l 150 t ng, Th tng Chnh ph c quyt nh s 172/Q TTg ngy 24/3/97 cho php ngnh c ph Vit Nam vay qu pht trin Php (CFD). Mi y, ngy 20/10/2011, B Nng nghip v Pht trin nng thn ban hnh Cng vn 3017/BNN-CB v tho g kh khn v vn thu mua, xut nhp khu c ph v iu, ngh Ngn hng xem xt iu chnh cc iu kin cho vay, tng t l p dng hnh thc cho vay tn chp i vi cc doanh nghip. Chnh sch thu Vi c ph nhn xut khu th khng chu thu xut khu tc thu xut khu ca c ph l 0%, mt khc cng nh cc mt hng xut khu khc th c ph xut khu cng khng phi chu thu gi tr gia tng, nn khi xut khu cc doanh nghip xut khu c ph c hon thu. Ngoi ra vi quyt nh s 908/2001/Q TTg ca Th tng Chnh ph v Ngh nh 79/2002/N TTg quy nh chi tit v thi hnh lut thu Gi tr gia tng trong quy nh t l khu tr u vo 1% i vi hng mua c ha n Gi tr
33

 n kinh t thng mi

gia tng l nng, lm, thy hi sn cha qua ch bin, trong c c ph nhn. Nh nc cng p dng chnh sch hon ph thu cho xut khu c ph, thu ph xut khu mc thp (hin nay ch mc 0,4USD/ tn). Nhng chnh sch thun li ny tc dng tch cc n xut khu c ph ni chung v xut khu vo EU ni ring. Chnh sch bo him ri ro gip cho ngi sn xut ch bin v kinh doanh xut khu c ph trnh gp phi nhng ri ro. Nh nc c chnh sch bo him ri ro i vi cc doanh nghip tham gia xut khu c ph. Cc ngn hng, cng ty bo him s tham gia bo him cho cc doanh nghip xut khu c ph. Hnh thc l bo him v gi. Ngoi ra cc doanh nghip khi tham gia mua bn c ph trn th trng k hn, khi mc gi trong tng li thp qu so vi mc gi mua hin ti th doanh nghip c quyn khng thc hin hp ng m ch phi chu ph bo him vi Ngn hng cn gi ln cao th doanh nghip thc hin hp ng v bn li kim li. Gn y Tng cng ty c phn Bo Minh ra sn phm bo him gin on kinh doanh nng nghip theo ch s s c th im i vi ri ro hn hn cho ngi trng c ph ti k Lk t nm 2011. Tt c nhng bin php ny khin doanh nghip v ngi trng c ph gim thiu c ri ro. T gip cho cc doanh nghip tng cng y mnh xut khu c ph, hot ng c hiu qu hn, ngi trng c ph yn tm sn xut, thc y xut khu c ph pht trin. Chnh sch h tr khc Lin tc trong nhng nm qua t nm 2002 n nay c ph lun nm trong danh mc nhng mt hng c h tr v xc tin thng mi trng im ca quc gia. Cc ci cch quan trng trong lut t ai, lut doanh nghip cng to iu kin thun li cho vic sn xut, xut khu c ph.
34

 n kinh t thng mi

Trc khi gia nhp WTO, trong giai on 1999-2001,Vit Nam tr cp di hnh thc thng xut khu i vi 7 mt hng nng sn trong c c ph, tuy nhin, c th thy tr cp ca Nh nc cn t v cn cha hon ton hp l. Sau khi gia nhp WTO, t chc ny yu cu vic tr cp phi c chng trnh c th, tiu ch r rng. WTO cng quy nh h tr trc tip cho nng dn nhng Nh nc thng h tr thng qua doanh nghip nn nng dn ch l ngi c hng li gin tip. V vy, nh nc chuyn s tin tr cp xut khu v tr cp ni a ha trc y sang pht trin thy li, kin ton giao thng, nng cao cht lng ging cy trng, pht trin cng ngh sau thu hoch, xy dng cc kho m d tr c ph cho b con nng dn, trnh h phi bn t khi vo v Nm 2002 ln u tin nh nc quy nh cho php cc cng ty thuc s hu nc ngoi c quyn xut khu c ph (thng t 26/2001/BTM) tuy nhin khng ng cho cc doanh nghip nc ngoi c mua trc tip c ph t nng dn. iu ny va nng cao c tnh cnh tranh trong xut khu c ph li va khng cc doanh nghip trong nc b lp v so vi doanh nghip nc ngoi. Ngoi ra, nhng nm qua Chnh ph cng c nhiu quan tm trong vic xy dng c s h tng phc v cho xut khu c ph. Thng 9/2003 Chnh ph cho php xy dng ch giao dch c ph ti thnh ph Bun Ma Thut. Bn cnh Hip hi c ph ca cao Vit Nam cn c d n xy dng trung tm mua bn c ph ca Vit Nam c trin khai trong nm 2005. Vic ny gip cho cc doanh nghip kinh doanh c ph xut khu c iu kin thu mua c ph t ngi trng c ph, to ra c mt knh phn phi tt cho vic thc y xut khu c ph. Chnh ph Vit Nam tip tc khuyn khch u t su vo ch bin nh cc nh my ch bin c ph, a dng ha cc ngun vn phc v chng trnh ti canh cy c ph, khng tng t din tch trng. Khuyn khch u t k
35

 n kinh t thng mi

thut pht trin c ph sch theo quy nh GAP, 4C, cn bng c ph thn thin vi mi trng, u t pht trin nh my sy kh v ch bin t, xy dng cc thng hiu c ph Vit Nam trong nc v quc t. Chng ta cng ang m phn tin ti k kt hip nh thng mi t do Vit Nam-EU, vi k vng ct gim thu quan, gim cc hng ro phi thu s thc y xut khu c ph hn na vo th trng ny. Gn y, c ph chnh thc c B Nng nghip v Pht trin Nng thn a vo mt hng xut khu c iu kin vi mc ch d qun l i vi cc doanh nghip kinh doanh v nng cao cht lng, hnh nh c ph Vit Nam. Tm li, nhng chnh sch ca Nh nc cng nh ngnh c ph u nhm mc ch y mnh xut khu, to thng hiu cho c ph Vit Nam trn th gii, mang li gi tr ln cho t nc v l tin pht trin bn vng ngnh c ph Vit Nam. 2.2.3 nh gi chung v hot ng xut khu c ph trn th trng EU 2.2.3.1. Nhng u im, thnh qu cn pht huy Ngnh c ph v ang khng nh c v tr quan trng trong nn nng nghip nc nh. Ch ng v tr s 2 sau go trong xut khu nng sn, mi nm xut khu c ph ng gp hng triu la cho t nc. Gi tr xut khu c ph Vit Nam tng gp gn 6 ln t khong 100 triu USD u nhng nm 1990 ln khong 571 triu USD vo nm 2003 (ngun: TradeMap), n 2010 t gn 2 triu USD. Vit Nam tr thnh nc xut khu ln th hai th gii v khi lng (sau Brazil) v ng th ba th gii v gi tr (sau Brazil v Columbia). i vi c ph Robusta, Vit Nam l nc xut khu ln nht th gii. Xut khu c ph vo EU thi gian qua t c nhiu thnh tu ng khch l. Kim ngch xut khu vo th trng ny kh n nh, trung bnh hn
36

 n kinh t thng mi

800 triu USD mi nm. Chng ta ang dn u v xut khu c ph vi (Robusta) vo EU v ng th 3 trong top cc nc xut khu c ph nhiu nht vo th trng ny. Ngoi vic gi vng cc th trng truyn thng nh c, Ty Ban Nha, vng quc Anh, Vit Nam v ang pht trin ra cc th trng mi giu tim nng trong EU nh B, Thy S. Cht lng c ph ca ta tuy vn cha th snh ngang vi cc i th Braxin, Colombia song ang ngy mt nng cao, p ng c yu cu, tiu chun kht khe ca EU. Vit Nam cng ang dn tng cng t l c ph ch (Arabica) cng nh t l c ph qua ch bin vo EU tng gi tr. t c nhng kt qu kh quan khng th khng nhc n nhng chnh sch h tr ca Nh nc cng nh ngnh c ph to iu kin thun li cho ngi nng dn, cc doanh nghip tham gia xut khu. Cc chnh sch h tr v tn dng to ngun vn kp thi cho ngi nng dn v doanh nghip yn tm sn xut, kinh doanh v vn ng vng trc bin ng ca th trng. Cc chnh sch thu, khuyn khch u t cng ngh vo ch bin, p dng tiu chun th gii to ra gi tr cao cho mt hng c ph v thc y xut khu ngy cng ln. Vi nhng iu trn, xut khu c ph vo EU ha hn s c bc tin mi trong tng lai. 2.2.3.2 Nhng tn ti cn khc phc Tuy c nhiu kt qu tt nhng xut khu c ph vo EU vn c nhng yu km sau ch yu sau : Th nht l v gi : gi xut c ph tuy vn ng theo xu th th trng nhng vn thp hn gi ca i th cnh tranh do cht lng thua km. Mt khc cng tc d bo gi ca Vit Nam cn yu, cha theo kp th trng khin nhiu thi im cc doanh nghip b thua l khng nm bt c thi c.
37

 n kinh t thng mi

Th hai l v cht lng : do cng ngh thu hoch bo qun cn km nn cht lng c ph xut khu cha cao. Mt nguyn nhn na l sn xut c ph cng chu nh hng ln ca thi tit, su bnh. Th ba v chng loi : c ph Vit Nam xut khu vo EU ch yu l c ph vi c gi tr thp, lng c ph ch rt t. Ngoi ra c ph ca ta xut khu vo EU ch yu l c ph nhn, c ph thnh phm, t l c ph ha tan cn t, v ta cha p ng c cc quy nh ca EU v t l trong c ph ho tan. Th t v thng hiu: Vit Nam ch c t thng hiu c ph ti EU, cha th so snh vi cc thng hiu ln trn th gii. Mt khc, chng ta cn b mt thng hiu. Cng ty ITM ENTREPRISES (Php) ng k tn Dak Lak, tn ca tnh trng nhiu c ph nht Vit Nam, c c quan s hu tr tu Php cp c quyn s dng cho sn phm c ph ca h t thng 9/1997. Thng hiu Bun Ma Thut cng b cng ty Guangzhou Buon Ma Thuat coffee Co.,Ltd ca Trung Quc ng k c quyn. Ngoi ra, mu m bao b cn n gin cha hp dn ngi tiu dng EU. V vy, nhim v ca Nh nc, ca ngnh c ph v c cc doanh nghip l phi c bin php nng cao gi tr, hnh nh cho c ph Vit Nam nu mun pht trin lu di ti th trng EU. Chng 3: Mt s gii php thc y xut khu c ph vo th trng EU 3.1. Mc tiu v phng hng pht trin c ph Vit Nam trn th trng EU EU , ang v vn s l th trng nhp khu c ph ln nht ca Vit Nam trong thi gian ti. V vy cn c nh hng pht trin r rng cho mt hng c ph trn cc phng din :
38

 n kinh t thng mi

V sn phm : tip tc nng cao cht lng sn phm khng ngng tha mn yu cu kht khe ca th trng. Phi thc hin ngay t khu sn xut : chn ging, k thut canh tc, k thut thu hoch, bo qun, ch bin. La chn v lai to nhng ging c nng sut cao, chng chu c su bnh, ph hp iu kin th nhng, kh hu a phng (nh c ph ch min ni pha Bc, Trung B, c ph vi cc tnh Ty Nguyn, ng Nam B), tng cng v m bo hp l t l c ph ch so vi c ph vi, mc tiu tng t l xut khu c ph ch ln thnh 10-15%. Trong k thut canh tc, thm canh trn din tch hin c, thc hin thay th cy trng gi ci, nng sut thp, s dng hp l phn bn, ha cht m bo tiu chun. Ch thu hoch khi t l c ph chn t 95% tr ln. Bo qun ng quy trnh, khng c ph xanh ln c ph chn, phi kh, sy m bo m ca c ph di 12,5%. Tng bc nng t l p dng sn xut bn vng, sn xut c ph c chng ch t 50% din tch vo nm 2015 v 80% vo nm 2020. Tng cng u t ch bin c ph, rang, xay, cng ngh ch bin t a dng ha sn phm, hn ch xut th, mc tiu t l c ph qua ch bin l 20%. p dng t ng ho dy chuyn sn xut v gim st cht lng sn phm, h thng qun l theo tiu chun ISO: 9000, HACCP, ISO: 14000. y mnh xut khu c ph ch (Arabica) c gi tr cao. Mt khc cn ch tng cng u t pht trin, bo v thng hiu c ph Vit ti th trng EU nng cao kh nng cnh tranh. V th trng : gi vng th trng truyn thng, c bit l th trng c. tng cng u t vo th trng giu tim nng l B, m rng thm nhp th trng mi trong EU tng kim ngch xut khu. m bo n nh v tr s 3 v xut khu c ph vo EU v v tr s 1 v c ph vi. Phn u chim khong 20% th phn c ph xut khu ti EU. Phi ch trng u t vo cng tc nghin cu, d bo th trng v cung, cu, gi cbm st nhng bin ng th trng.
39

 n kinh t thng mi

Tng cng xc tin thng mi v cc hot ng marketing. 3.2. Mt s kin ngh v gii php 3.2.1. i vi chnh ph, b cng thng Chnh ph, b cng thng c vai tr nh hng, quy hoch, qun l i vi sn xut v xut khu c ph. Do vy, i mi v hon thin cng tc qun l nh nc v cc chnh sch, gii php v t chc ch o i vi ngnh hng l mt trong nhng gii php quan trng trong nng cao gi tr gia tng mt hng c ph xut khu ni chung v xut khu vo EU ni ring. Chnh ph cn c cc chnh sch khuyn khch, h tr nng dn, cc doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t t chc sn xut ln, an ton, bn vng, nh: Khuyn khch cc h nng dn trng c ph lin kt sn xut di cc hnh thc t hp tc, hp tc x sn xut, s ch v kinh doanh. Phi hp vi cc a phng gim st vic trng mi c ph, u t c trng im, khng dn tri gy lng ph. Nhng din tch c ph khng theo quy hoch s khng c hng cc quyn li, chnh sch t pha Nh nc, x pht nghim minh nhng trng hp vi phm. Khuyn khch tng din tch c ph ch ph hp th hiu th trng EU. C chnh sch khuyn khch u t pht trin khoa hc cng ngh hng n xut khu thnh phm, nng cao gi tr ca c ph xut khu. Tng u t ngn sch cho nghin cu, chuyn giao khoa hc cng ngh, nht l cng ngh sinh hc chn to ra cc ging c ph c nng sut, cht lng n nh. u t ch to, xy dng h thng ch bin c ph c c tnh k thut tng ng vi cc thit b tin tin ca th gii. Ban hnh cc tiu chun k thut ph hp vi quc t v th trng EU cc doanh nghip thc hin.Thng qua cc chng trnh khuyn nng, o to i ng cn b gii lm ch cng ngh, hng dn ngi dn k

40

 n kinh t thng mi

thut sn xut, thu hoch, bo qun. Tip tc hon thin chnh sch, h tr xc tin thng mi, khuyn khch xut khu thng qua Hip hi ngnh hng. Chuyn t chnh sch can thip th trng sang h tr nhm nng cao kh nng cnh tranh ca c ph trn th trng nh: thnh lp cc trung tm gii thiu sn phm nc ngoi, tham gia hi ch, trin lm, qung b sn phm ti EU. To iu kin thun li hnh thnh h thng giao dch, k, gi c ph m bo y tnh php l, cng khai, minh bch. C chnh sch pht trin h thng thng tin gip ngi dn v doanh nghip c k hoch sn xut, kinh doanh ph hp vi th trng EU. Tip tc duy tr, pht trin cc chnh sch ti chnh, tn dng h tr ngi dn v doanh nghip xut khu c ph, h tr kinh ph lp d n pht trin h tng thng mi i vi c ph; thc hin vic h tr doanh nghip c vay vn tn dng u i xy dng cc sn giao dch, cc trung tm k, gi c ph. Tng cng ngun vn ngn sch ci to, nng cp v u t ging mi. Xy dng cc chnh sch u i (nh vay vn t ngn hng u t pht trin, hoc tham gia chng trnh c kh trng im) nhm khuyn khch cc doanh nghip u t thit b ng b, hin i; khuyn khch ngi dn u t my mc, thit b, sn phi xi mng phc v s ch - bo qun bng cc hnh thc h tr li sut hoc h tr ngun vn vay t Ngn hng chnh sch x hi. Khuyn khch pht trin cc hnh thc bo him, tn dng phng nga v hn ch ri ro. 3.2.2. i vi hip hi c ph-ca cao Vit Nam Hip hi ngnh c ph cn tp trung vo cng tc kin ton t chc b my, i mi phng thc hot ng, cng c v hon thin Hip hi thc s l cu ni gia cc doanh nghip, cc hi vin v Nh nc, cng tham gia vi c quan Nh
41

 n kinh t thng mi

nc trong vic a ra cc ch trng chnh sch, cc vn bn php quy v hng dn thi hnh. Hip hi h tr a phng, doanh nghip xy dng nhng thng hiu mnh cho mi loi sn phm. Lm tt cng tc t chc thng tin ngnh hng v xc tin thng mi vo EU nng cao hiu qu v vai tr ca Hip hi trong hoat ng h tr cc doanh nghip nh hng sn xut, tm kim th trng T chc ph bin cc kin thc mi v xc tin thng mi nh kho st th trng, xy dng thng hiu quc gia, m vn phng i din, nng cao nng lc phn tch v d bo th trng. y mnh hot ng hp tc quc t vi cc t chc, hip hi ngnh ngh trong khu vc v trn th gii nhm tranh th h tr v ti chnh, k nng chuyn mn, cng ngh v kinh nghim hot ng Tp trung lm tt chc nng l ngi i din, bo v li ch ca cc hi vin trc cc v kin t pha nh nhp khu quc t. 3.2.3. i vi cc doanh nghip Cc doanh nghip tham gia kinh doanh xut khu c ph vo th trng EU cn lm tt nhng vn sau: Cn c s hp tc vi ngi nng dn hnh thnh h thng cung cp nguyn liu, ch bin v kinh doanh hot ng ng b, hiu qu, trnh tnh trng lm n manh mn, tranh mua tranh bn v b p gi nh hin nay. Khng nhng th, cc doanh nghip cng cn lin kt vi nhau xy dng vng nguyn liu, u t cng ngh ch bin nng cao cht lng sn phm xut khu, t gia tng v th, uy tn cho c ph Vit Nam v cho bn thn cc doanh nghip. S lin kt ny cng vi vic tng cng trao i thng tin s gip cc doanh nghip thng nht hn trong thu mua v xut khu c ph, trnh b lp v trong hp ng xut khu v s cnh tranh t cc doanh nghip nc ngoi trong bi cnh nc ta
42

 n kinh t thng mi

phi m ca th trng do cam kt gia nhp WTO. Cc doanh nghip trong nc phi thay i phng thc kinh doanh, nn mua tm tr c ph ngay t u v c li cho c ngi sn xut v nh kinh doanh. lm c iu ny cc doanh nghip cn ch ng v nng lc ti chnh, c k hoch ch ng mua hng vo d tr, trnh tnh trng ph thuc qu nhiu vo ngn hng v s h tr ca Nh nc. Tuy nhin, s phi kt hp gia ngn hng v doanh nghip cht ch cng s gp phn quan trng gip doanh nghip c thm tim lc ti chnh ch ng ngun hng. Ngoi ra cn tch cc tm hiu thng tin th trng, xc tin thng mi, m rng th trng kinh doanh nm bt c c hi. Cui cng v l yu t quan trng khng th thiu khi xut khu c ph vo EU l cc doanh nghip phi quan tm pht trin thng hiu. Phi quan tm n vn ny ngay t khi nghin cu th trng, khng ngng nng cao cht lng sn phm thng qua thc hin nghim chnh tiu chun cht lng, a dng, ci tin mu m v bao b mi. KT LUN Qua nghin cu n thy c thc trng sn xut, xut khu c ph Vit Nam vo EU v kim ngch, sn lng, gi tr trong nhng nm gn y, cc chnh sch ca nh nc, ca ngnh. T cho thy tuy xut khu c ph vo EU t c nhng kt qu kh quan, song bn cnh vn cn nhiu nhc im cn khc phc nh v cht lng, chng loi, thng hiu. Ngnh c ph v ang ng gp gi tr rt ln t nc, v th trng EU ni ring chim mt v tr v cng quan trng trong hot ng xut khu c ph ca nc nh. Chnh bi vy, Nh nc, cc b ngnh lin quan cn tip tc nghin cu thc hin nhng chnh sch h tr v vn, cng ngh, to dng thng hiu thc y xut khu c ph vo th trng ny. Cn c s phi
43

 n kinh t thng mi

hp ng b, cht ch gia cc c quan t trn xung di, cng cc doanh nghip, h nng dn trng c ph c th a mt hng c ph ca Vit Nam ln mt tm cao mi.

DANH MC TI LIU THAM KHO 1.Gio trnh Kinh T thng mi Ch bin GS-TS Hong c Thn 2. Gio trnh Qun tr doanh nghip thng mi ng ch bin: PGS.TS Hong Minh ng PGS.TS Nguyn Tha Lc 3.Gio trnh Thng Mi quc t Ch bin TS Trn Vn He 4. Nin gim thng k 2010
5.

Cc trang web:
44

 n kinh t thng mi

Tng cc thng k: www.gso.gov.vn Tng cc hi quan: www.customs.gov.vn Hip hi c ph ca cao Vit Nam: www.vicofa.org.vn Cc xc tin thng mi: http://www.vietrade.gov.vn Cng thng tin in t - B Nng nghip: www.agroviet.gov.vn Trang thng tin th trng: http://www.vinanet.com.vn/ Cng s liu, tin bi t cc trang bo in t

45