Professional Documents
Culture Documents
Chng 5: ALKENE I. Gii thiu chung Alkene: hydrocarbon mch h, cha 1 lin kt i C=C (CnH2n, n2) Trong C=C: 1 & 1, hnh thnh do lin kt ca orbital sp2
t dng, tr 3 alkene thng dng: CH2=CH2 ethylene CH2=CH-CH2 propylene (CH3)2C=CH2 isobutylene
4
Chn mch carbon di nht & cha C=C lm mch chnh nh s sao cho C=C c ch s nh nht Ch s ca C=C chn theo v tr C gn C1 nht, vit cch tn mch chnh 1 gch ngang
5
CH3-CH-CH=CH2 CH3
CH3 CH3-C-CH=CH-CH3 H
3-methyl-1-butene
II.3. Tn gc ca alkene Alkenyl CH2=CH- 1-ethenyl (vinyl) CH2=CH-CH2- 2-propenyl (allyl) CH3-CH=CH- 1-propenyl
6
C C H OH
to xt
C C
+ H 2O
CH3CH2CH2CH2-OH
CH3CH=CHCH3
CH3CH2CH2CH2-OH
CH3CH=CHCH3
Zn to
Zn to
C C
+ ZnX2
CH3CH=CHCH3 + ZnX2
R H
R' H
R C C R'
Na ,N H
3
R H
H R'
10
Nhit phn ester ca ru bc 1 < bc 2 < bc 3 Ester bc 1 1 sn phm, bc 2 & bc 3 nhiu sn phm IV. Tnh cht vt l (t c)
Ch tan trong dung mi khng phn cc hay t phn cc
V. Tnh cht ha hc Lin kt (E phn ly = 60 kcal/mol) yu hn lin kt (E = 80 kcal/mol) 11 o... Xc tc, t lin kt d b t
C C
+ X+-Y
C+ C X
ben hoa C C X+
i in t
12
Giai on 2:
Y-
C C X+
nhanh
Y C C X
Y- tn cng vo pha i lp vi X Nhm th y in t (+C, +I, +H) tng mt in t ca C=C tng kh nng phn ng AE
13
V.1.2. Phn ng cng hp halogen Phn ng cng hp ca CH2=CH2 vi Br2 vi s c mt ca NaCl, NaNO3, sn phm thu c l 1 hn hp: Br-CH2-CH2-Br + Br-CH2-CH2-Cl + Br-CH2-CH2-ONO2 Nu phn ng thc hin trong dung mi l CH3OH, sn phm chnh l Br-CH2-CH2-OCH3 !!!
14
CCl4
H2C CH2 Br Br
CH3OH
H2O
H2C CH2 Br OH
15
***Lp th ca phn ng cng X2: Cng hp trans (anti) cis sn phm l hn hp racemic (1 i i quang) trans sn phm c th l meso (1 sn phm)
H H C C CH3 CH3 Br2 CH3 H C Br Br C H CH3 CH3 H C Br H C Br CH3 meso CH3 Br C H H C Br CH3 rac-
H3C H
C C
H CH3
Br2
16
V.1.3. Phn ng cng HX a. Quy tc Markonikov (dnh cho C=C khng i xng): H+ s tn cng vo carbon cha nhiu H
CH3-CH=CH2 + HBr CH3-CH-CH3 Br Br CH3-C-CH3 CH3
c. Quy tc Kharasch: khi c mt peroxide, phn ng s i theo hng ngc vi Markonikov & theo c ch cng hp gc t do CH3-CH=CH2 + HBr CH3-CH2-CH2-Br
18
Br
+ CH3COOH + CH3-CH-CH2Br
CH3-CH=CH2
CH3-CH-CH2 Br
CH3-CH-CH2Br
HBr
CH3-CH2-CH2Br + Br
+ CH3-CH-CH3
+ H2O -H2O
H H3 C C O CH3
H H
-H+ + H+
CH3-CH-CH3 OH
Nu dng nhiu H2SO4: CH3-CH=CH2 + H2SO4 (CH3)2CH-OSO3H (CH3)2CH-OSO3H + H2O (CH3)2CH-OH + H2SO4
20
V.1.5. Phn ng cng hp B2H6 Phn ng quan trng iu ch alcohol bc 1 & 2 t alkene, ngc vi sn phm Markonikov
CH3-CH=CH2 1. B2H6 2. H2O2 / NaOH CH3-CH2-CH2-OH
C ch: B2H6
CH3-CH=CH2 BH3 (Lewis acid) H + CH3-CH-CH2-B H H H-
BH3
CH3-CH2-CH2-BH2
[CH3-CH2-CH2]3B
H2O2
OH[CH3-CH2-CH2-O]3B
21
CH3-CH2-CH2-OH
Xc tc thng dng: Ni, Pd, Pt C ch: gc t do (AR), 2 H gn vo cng pha ni i (khc phn ng +X2) cng hp cis
C C C C H H
22
H H + H2
H H
V.2.2. Tnh lp th Phn ng cng hp cis (syn) ng phn cis c th thu sn phm meso (1 sn phm) ng phn trans sn phm l hn hp racemic (1 i i quang)
H H C C COOH COOH D2 Ni COOH H C D H C D COOH meso COOH H C D D C H COOH COOH D C H H C D COOH rac-
C C
fumaric acid
23
C C O C C
R-C-O-O-H O
O C C
+ RCOOH
24
V.3.2. Oxy ha bng ddch KMnO4 long (pH 7, 0oC ) Cng hp cis, to diol
OH0 oC pH 7 C O O C O OH2O H
+
C C
MnO4
Mn
C C OH OH
+ MnO3-
V.3.3. Oxy ha bng ddch KMnO4 m c, to cao Phn ng gy ct mch C=C Sn phm l carboxylic acid CH3-CH=CH-CH3 + KMnO4 / to 2 CH3COOH
V.3.4. Oxy ha bng ozone Phn ng gy ct mch C=C Sn phm l carbonyl (khc KMnO4 )
C O C O
3 /CH Zn H2/Pt
OH CO
C C
O3
O molozonide
C C O O ozonide
2O
(H + )
CH3-C=CH-CH2-CH3 CH3
1. O3 2. H2O
CH2-C-CH3 + O
CH3-CH2-CHO + H2O2
Lu : H2O2 d dng oxy ha carbonyl thnh 27 carboxylic acid sn phm cui l acid!!!
V.4. Phn ng polymer ha Phn ng to polymer di tc dng ca nh sng, to cao, xc tc C th xy ra theo c ch gc t do (xc tc peroxide), c ch cation (xc tc H2SO4, AlCl3, BF3) hay anion (xc tc LiNH2)
CH3 H2C C CH3
nCH2=CH Cl
H+
CH3 C CH3
peroxide