BI TP GII TCH HM

1.1.2 Cho A l mt tp con ca mt khng gian nh chun (E, ||.||). Chng minh A l mt tp m
nu v ch nu mi x trong A, c r > 0 sao cho B(x, r) A.
Gii
Gi s mi x trong A, c rx > 0 sao cho B(x, rx ) A. Ta chng minh
A=

B(x, rx ).

B(x, rx ).

xA

Cho z trong A, ta c z B(z, rz ). Vy

A

xA

Ch z trong

xA B(x, rx ),

C x A sao cho z B(x, rx ). V B(x, rx ) A, ta c z A.

Gi s A l tp m, ta chng minh vi mi x trong A, c r > 0 sao cho B(x, r) A.

C mt h qu cu m {B(ai , ri )}iI trong E sao cho
A=

B(ai , ri ).

iI

Cho x trong E, c i trong I sao cho x B(ai , ri ). t r = ri ||x ai ||, ta c

B(x, r) B(ai , ri )

B(ai , ri ) A.

iI

1.1.4 Cho A l mt tp con ca mt khng gian nh chun (E, ||.||). Chng minh A l mt tp ng
nu v ch nu mi dy {xn } trong A hi t v x trong E th x A.
Gii
Gi s A l mt tp ng. Cho dy {xn } trong A hi t v x trong E ta chng minh x A. Ta
dng phn chng: gi s x E \ A. Ta c E \ A l mt tp m, nn c r > 0 sao cho B(x, r) E \ A,
hay
y E\A

y E, ||y x|| < r.

(1)

Mt khc vi = r, ta tm c mt s nguyn N sao cho

||xn x|| <

n N.
1

(2)

T ta c xN A (E \ A) : mu thun. Vy x A. Nay gi s mi dy {xn } trong A hi t v

x trong E th x A. Ta chng minh A ng, hay E \ A l mt tp m. Ta dng phn chng: E \ A
khng l mt tp m. Lc c mt x trong E \ A, v vi mi s thc dng r c mt yr sao cho
||yr x|| < r v yr A.
t xn = y1/n . Ta thy {xn } trong A hi t v x trong E nhng x E \ A: v l.
1.3.10 Cho A l mt tp con ca mt khng gian nh chun (E, ||.||). Chng minh A l mt tp
ng nu v ch nu A = A.
Gii
Gi s A l mt tp ng. Ta chng minh A = A.
Chng minh A A:
Cho x trong A, ta chng minh x A, hay B(x, r) A 6= . V x B(x, r) A, ta c kt qu
Chng minh A A:
Cho x trong A, chng minh x trong A. Vi mi r > 0 c yr A B(x, r). t xn = y1/n vi mi
s nguyn n. Ta c
||xn x|| <

1
n

n IN .

T {xn } hi t v x. p dng bi 1.1.4, ta thy x trong A.

Gi s A = A . Ta chng minh A l mt tp ng.
Ta dng bi 1.1.4. Cho dy {xn } trong A hi t v x trong E ta chng minh x A. Vi gi thit
A = A, ta ch cn chng minh x A. Ta c : vi mi = r > 0 c mt s nguyn N sao cho
||xn x|| <

n N.

Vy B(x, r) A 6= vi mi r > 0 : x A
1.3.1 Cho a v b l hai vect trong mt khng gian nh chun (E, ||.||). Chng minh
|||a|| ||b||| ||a b||.

(1)

Suy ra hm s f lin tc trn (E, ||.||), nu f (x) = ||x|| vi mi x trong E.

Gii
Ta thy (1) tng ng vi
(

||a|| ||b|| ||a b||,

||b|| ||a|| ||a b||.
2

hay
(

||a|| ||a b|| + ||b||,

||b|| ||a b|| + ||a||.

hay
(

||(a b) + b|| ||a b|| + ||b||,

||(b a) + a|| ||a b|| + ||a||.

Vy ta c (1). T (1) ta c
|f (y) f (x)| ||y x||
Vy vi mi > 0, chn =

x, y E.

ta c
2

|f (y) f (x)| <

x, y E, ||x y|| < .

Vy f lin tc trn E.
1.3.2 Cho A l mt tp hp b chn trong mt khng gian nh chun (E, ||.||). Chng minh c mt
s thc dng r sao cho A B(0, r).
Gii
C s thc M sao cho
||x|| M

x A.

t r = M + 1, ta c
||x 0|| = ||x|| < r

x A.

Vy x B(0, r), t A B(0, r).

1.3.11 Cho A l mt tp hp compc trong mt khng gian nh chun (E, ||||). Chng minh
(i) A ng.
(ii) A b chn.
Gii
Cho mt dy {yn } trong A, ta c mt dy con {ynk } ca {yn }, sao cho {ynk } hi t v y trong A.
p dng bi 1.1.4, ta thy A l mt tp ng trong E.
 ta chng minh A b chn. Ta dng phn chng : gii s A khng b chn. Dng qui np ton hc
Nay
ta tm c mt dy {xn } c tnh cht
1 + ||x1 || + + ||xn || < ||xn+1 ||
3

n IN .

Vy
1 < ||xm || ||xn || ||xm |xn ||

m, n IN , m > n.

hay
1 < ||xm |xn ||

m, n IN , m 6= n.

(1)

Cho {xnk } l mt dy con ca dy {xn }. Theo (1),

k, k IN , k 6= k .

1 < ||xnk |xnk ||

Vy {xnk } khng l mt dyCauchy, nn khng hi t : mu thun vi gi thit compc ca A.

1.1.6 Cho A l mt tp hp khc trng trong mt khng gian nh chun (E, ||||E ) v f l mt nh
x t A vo mt khng gian nh chun (F, ||||F ) . Chng minh f lin tc trn A nu v ch nu vi
mi tp m V trong F , c mt tp m W trong E sao cho f 1 (V ) = W A.
Gii
Gi s f lin tc trn A. Cho mt tp m V trong F , ta tm mt tp m W trong E sao cho
f 1 (V ) = W A.
Cho x trong B f 1 (V ), ta c y = f (x) V . Do bi 1.1.2 v s lin tc ca f ti x, ta thy c
rx > 0 sao cho B(y, rx ) V , v vi = rx , c mt x > 0 sao cho
||f (z) f (x)||F <

z A, ||z x||E .

hay f (z) B(y, ) vi mi z A B(x, x ), hay f (A B(x, x )) B(y, ) = B(y, rx ) V .

S
S
t W = xB B(x, x ). Ta c W A = xB B(x, x ) A v
f (W A) = f (

B(x, x ) A)

xB

V =

f (B(x, x ) A) V

xB

{f (x)} f (W A).

xB

Vy

f (W A) = V.
Gi s vi mi tp m V trong F , c mt tp m W trong E sao cho f 1 (V ) = W A. Ta chng
minh f lin tc trn A.
Cho x trong A, v > 0, ta tm sao cho
||f (z) f (x)||F <

z A, ||z x||E .
4

hay
f (A B(x, )) B(f (x), ).
hay
A B(x, ) f 1 (B(f (x), )).
t V = B(f (x), ). Theo gi thit c mt tp m W trong E sao cho f 1 (V ) = W A. Vy
x W . Theo bi 1.1.2, ta c r > 0 sao cho B(x, r) W . t = r, ta c
A B(x, ) W A = f 1 (B(f (x), )).
1.1.6 Cho A l mt tp hp compc trong mt khng gian nh chun (E, ||||E ) v f l mt nh x
lin tc t A vo mt khng gian nh chun (F, ||||F ) . Chng minh f (A) compc trong F .
Gii
Cho {yn } l mt dy trong f (A). Ta s tm mt dy con {ynk } ca {yn } hi t v y trong f (A).

Chn
xn trong A sao cho f (xn ) = yn . V A compc, c mt dy con {xnk } ca {xn } hi t v x trong
A. Do tnh lin tc ca f , {f (xnk )} hi t v y = f (x).
1.2.5i Cho A l mt tp hp khc trng v (E, ||||) l mt khng gian nh chun trn . t B(A, E)
l tp hp cc nh x f t A vo E sao cho f (A) b chn trong E. Vi mi f v g trong B(A, E), x
trong A v trong ta t
(f + g)(x) = f (x) + g(x),
(f )(x) = f (x),
||f || = sup{||f (y)|| : y A}.
Chng minh (B(A, F ), ||.|| ) l mt khng gian nh chun.
Gii
Cho f v g trong B(A, E) v trong , ta chng minh f + g v f trong B(A, E). C hai s
thc dng M1 v M2 sao cho
||f (x)|| M1

x A.

(1)

||g(x)|| M2

x A.

(2)

T (1) v (2) ta c
||(f + g)(x)|| = ||f (x) + g(x)|| ||||f (x)|| + ||g(x)||M1 + M2
||(f )(x)|| = ||f (x)|| = |||f (x)|| ||M1

x A.)
x A.

Vy f + g v f trong B(A, E). T B(A, E) l mt khng gian vect.

Nay ta chng minh ||.|| l mt chun trn B(A, E). Cho f v g trong B(A, E), x trong A v
trong . V ||f (x)|| 0, nn
||f || = sup{||f (y)|| : y A} 0.
Nu ||f || = 0, ta c
sup{||f (y)|| : y A} = 0.
Vy
||f (y)|| = 0
Vy f (y) = 0 vi mi y trong A hay f = 0.
||f ||

y A.
Ta c

= sup{||f (y)|| : y A} = sup{||||f (y)|| : y A}

= sup ||{||f (y)|| : y A} = | sup |{||f (y)|| : y A} = |||||f || .

t C = {||f (y)|| : y A} v D = {||g(y)|| : y A}, ta c

||f + g||

sup |{||f (y) + g(y)|| : y A} sup |{||f (y)|| + ||g(y)|| : y A}

sup(C + D) sup C + sup D = ||f || + ||g|| .

Vy ||.|| l mt chun trn B(A, E).

1.2.7i,ii Cho [a, b] l mt khong ng b chn trong IR. t X = C([a, b], IR) l tp cc hm s thc
lin tc trn [a, b]. Vi mi f v g trong X, x trong [a, b] v trong IR ta t
(f + g)(x) = f (x) + g(x),
(f )(x) = f (x),
||f || = sup{|f (y)| : y [a, b]}.
Chng minh (X, ||.|| ) l mt khng gian nh chun con ca B([a, b], IR), v (X, ||.|| ) l mt
khng gian Banach.
6

Gii
Cho f v g trong X v trong IR. Ta thy f + g v f l cc hm s thc lin tc, nn X l mt
khng gian vect trn IR. V f ([a, b]) b chn vi mi f trong X, nn X cha trong B([a, b], IR). Vy
X l khng gian vect con ca B([a, b], IR). Suy ra (X, ||.|| ) l khng gian vect nh chun con ca
B([a, b], IR).
Ta chng minh (X, ||.|| ) l mt khng gian Banach. Cho {fm } l mt dy Cauchy trong X. Ta
tm mt f trong X sao cho {fm } hi t v f trong X, hay
lim ||fm f || = 0.

(1)

Trc ht ta xc nh f . V {fm } l mt dy Cauchy trong X ta c

> 0, N () IN : |fm fn || <

m > n N ().

hay
> 0, N () IN : |fm (x) fn (x)| <

m > n N (), x [a, b].

(2)

Vy, vi mi x trong [a, b], {fm (x)} l mt dy Cauchy trong IR, v hi t v mt s thc c k
hiu l f (x).
Ta xc nh c mt hm s thc f trn [a, b]. Nay ta chng minh f thuc X, ngha l f lin
tc trn [a, b]. Cho x trong [a, b], ta c
> 0, M (x, ) IN : |fk (x) f (x)| <

k M (x, ).

(3)

T (2) v (3), ta thy

|fn (x) f (x)| |fn (x) fm (x)| + |fm (x) f (x)| < +
n N (), m max{n, N (), M (x, )}, x [a, b].
Ch , chn =

(4)

v m = max{n, N () M (x, )}, ta c

2
|fn (x) f (x)| < 2

n N (), x [a, b].

(5)

Cho y v z trong [a, b], t (5)

|f (y) f (z)|

|f (y) fk (y)| + |fk (y) fk (z)| + |fk (z) f (z)|

4 + |fk (y) fk (z)|
7

k N ().

(6)

Chn k = N (), do tnh lin tc u ca fk , ta c

> 0, () > 0 : |fk (y) fk (z)| <

y, z [a, b], |y z| < ().

(7)

T (6) v (7) ta c
> 0, () > 0 : |f (y) f (z)| < 4 +

y, z [a, b], |y z| < (), > 0,

hay
> 0, () > 0 : |f (y) f (z)|

y, z [a, b], |y z| < ().

Vy f lin tc trn [a, b]. Nay ta chng minh (1). Theo (5), ta c
|fn (x) f (x)| < 2

n N (), x [a, b].

Vy
||fn f || = sup{|fn (x) f (x)| : x [a, b]} < 2

n N ().

1.2.7i,ii Cho [a, b] l mt khong ng b chn trong IR. t X = C([a, b], IR) l tp cc hm s thc
lin tc trn [a, b]. Vi mi f v g trong X, x trong [a, b] v trong IR ta t
(f + g)(x) = f (x) + g(x),
(f )(x) = f (x),
Z b
||f ||1 =
|f (t)|dt.
a

Chng minh (X, ||.||1 ) l mt khng gian nh chun, nhng khng l mt khng gian Banach.
Gii
Cho f v g trong X, v s trong IR.
V |f | 0, ta c
||f ||1 =

|f (t)|dt 0.

Gi s f 6 0. Ta c y trong [a, b] sao cho f (y) = 6= 0. Cho =

||
> 0. V f lin tc nn c
2

(y, ) > 0 sao cho

|f (y) f (t)| <

t [a, b] [y (y, ), y + (y, )].

(1)

C c < d sao cho [a, b] [y (y, ), y + (y, )] = [c, d]. Vi t trong [c, d], do (1)
|f (y)| |f (t)| <

||
< |f (t)|.
2

or

Suy ra
b

||f ||1 =

|f (t)|dt

|f (t)|dt

||
||
dt
(d c) > 0.
2
2

Vy f 0 nu ||f ||1 = 0.
Ta c
Z

||sf ||1 =

|sf (t)|dt =

||f + g||1

|s||f (t)|dt = |s|

|f (t) + g(t)|dt

|f (t)|dt = |s|||f ||1 .

[|f (t)| + |g(t)]dt

|f (t)|dt +

|g(t)dt = ||f ||1 + ||g||1 .

Vy ||.||1 l mt chun trn X.

Nay ta chng minh (X, ||.||1 ) khng l mt khng gian Banach. Ta s tm mt dy Cauchy trong
(X, ||.||1 ) nhng khng hi t. t c = 12 (a + b) , cn = c +

tc
fn (t) =
cn c

ba
vi mi s nguyn dng n v
4n

a t c,
c t cn ,
cn t b.

Cho hai s nguyn dng m v n sao cho m > n. Ta c cm < cn v

||fn fm ||1

cn

|fn (t) fm (t)|dt

Z cn
Z cn
ba
2dt =
(|fn (t)| + |fm (t)|)dt
.
2n
c
c
|fn (t) fm (t)|dt =

T {fn } l mt dy Cauchy trong (X, ||.||1 ). Nay gi s c f trong X sao cho {fn } hi t v f
trong (X, ||.||1 ). Lc , cho mt s dng , ta tm c mt s nguyn dng N () sao cho
Z

|fn (t) f (t)|dt = ||fn f ||1 <

n N ().

Vy
Z

|f (t)|dt +
a

|1 f (t)|dt

|fn (t) f (t)|dt +

|fn (t) f (t)|dt

cn

cn

|fn (t) f (t)|dt <

n N ().

C nh mt s nguyn dng k, ta tm c mt s nguyn dng n max{k, N ()}. Lc

cn < ck v
Z

|f (t)|dt +

|1 f (t)|dt

ck

|f (t)|dt +

|1 f (t)|dt <

cn

hay
Z

|f (t)|dt +

|1 f (t)|dt <

> 0, k IN

ck

hay
Z

|f (t)|dt +

|1 f (t)|dt = 0 <

k IN

ck

Nh bn trn ta c vi mi s nguyn dng k

(
0
f (t) =
1

a t c,
cn t b.

T ta c f (c) = 0 v f (ck ) = 1. Nhng f lin tc ti c v {ck } hi v c. Ta c mu thun.

1.3.7i

Cho n l mt s nguyn 2, l IR hay /C , (E1 , ||.||1 ), , (En , ||.||n ) l n khng gian nh

chun trn . t
E=
x+y =

E1 En ,
(x1 + y1 , , xn + yn ) x = (x1 , , xn ), y = (y1 , , yn ) E,

x =

(x1 , , xn )

||x|| =

||x1 ||1 + + ||xn ||n

, x = (x1 , , xn ) E,
x = (x1 , , xn ) E.

Chng minh E l mt khng gian vect nh chun trn .

Gii
Ta dng qui np ton hc. Xt trng hp n = 2. Cho x = (x1 , x2 ), y = (y1 , y2 ), z = (z1 , z2 ) trong
E = E1 E2 v trong . Ta c
x + y = (x1 + y1 , x2 + y2 ) = (y1 + x1 , y2 + x2 ) = y + x.
x + (y + z) = (x1 + (y1 + z1 ), x2 + (y2 + z2 )) = ((x1 + y1 ) + z1 , (x2 + y2 ) + z2 ) = (x + y) + z.
Cho 01 v 02 l cc vect khng trong E1 v E2 . t 0 = (01 , 02 ), ta c
x + 0 = (x1 + 01 , x2 + 02 ) = (x1 , x2 ) = x x = (x1 , x2 ) E.

10

Tng t, ta chng minh c cc tnh cht khc cho thy E l mt khng gian vect trn .
Nay ta chng minh ||.|| l mt chun trn E. Cho t , x = (x1 , x2 ), y = (y1 , y2 ) v z = (z1 , z2 ) trong
E = E1 E2 , ta c
||x|| = ||x1 ||1 + ||y1 ||1 0.
||x|| = ||x1 ||1 + ||y1 ||1 = 0 = ||x1 ||1 = ||y1 ||1 = 0 = x1 = y1 = 0 = x = 0.
||tx|| = ||tx1 ||1 + ||tx2 ||2 = |t|||x1 ||1 + |t|||x2 ||2 = |t|||x||.
Vy (E, ||.||) l mt khng gian nh chun nu n = 2.
Gi s bi ton ng nu n = k. Cho (E1 , ||.||1 ), , (Ek+1 , ||.||k+1 ) l k + 1 khng gian nh chun
trn . t
E = E1 Ek .
||x||E = ||x1 ||1 + + ||xn ||k x = (x1 , , xk ) E.
Theo gi thit qui np ton hc (E, ||.||E ) l mt khng gian nh chun.
t F = E Ek+1 v
||(x, y)||F = ||x||E + ||y||Ek+1 .

Theo
trng hp n = 2, ta c (F, ||.||F ) l mt khng gian nh chun. T bi ton ng cho trng
hp n = k + 1.
1.3.7ii Cho (E1 , ||.||1 ), , (En , ||.||n ) v (E, ||.||) nh trong bi 1.3.7i. Cho {(x1,m , , xn,m )}m l
mt dy trong E. Chng minh {(x1,m , , xn,m )}m hi t v (a1 , , an ) trong (E, ||.||) nu v ch nu
{xi,m }m hi t v ai vi mi i = 1, n.
Gii
Cho {(x1,m , , xn,m )}m hi t v (a1 , , an ) trong (E, ||.||). Ta chng minh {xi,m }m hi t v ai
vi mi i = 1, n. Vi mi s thc dng , ta tm c mt s nguyn N () sao cho
||(x1,m , , xn,m ) (a1 , , an )|| <

m N ()

hay
||(x1,m a1 , , xn,m an )|| <

m N ()

hay
||(x1,m a1 ||1 + ||xn,m an ||n <
11

m N ()

T
||(xi,m ai ||i <

m N (), i = 1, , n.

Vy {xi,m }m hi t v ai vi mi i = 1, n.
Nay gi s {xi,m }m hi t v ai vi mi i = 1, n. Lc , vi mt s thc dng , ta c cc s
nguyn dng Mi ( ) sao cho
||(xi,m ai ||i <

m M ( ), i = 1, , n.

Vy
||(x1,m , , xn,m )(a1 , , an )|| = ||(x1,m a1 ||1 +||xn,m an ||n < n m max{M1 ( ), , Mn ( )}.
Cho mt s thc dng , t =

v N () = max{M1 ( ), , Mn ( )}, ta c
n

||(x1,m , , xn,m ) (a1 , , an )|| <

m N ()

Vy {(x1,m , , xn,m )}m hi t v (a1 , , an ) trong (E, ||.||).

1.5.8i,ii Cho (E1 , ||.||1 ), , (En , ||.||n ) v (E, ||.||) nh trong bi 1.3.7i. t
pri (x) = xi

x = (x1 , , xn ) E, i = 1, , n.

(a) Chng minh pri l mt nh x lin tc t E vo Ei .

(b) Cho V l mt tp trong E, chng minh pri (V ) l mt tp m tronjg Ei .
Gii
(a) Cho x = (x1 , , xn ) trong E v > 0, ta s tm > 0 sao cho
||pri (z) pri (x)||i <

z E, ||z x|| < .

hay
||zi xi ||i <

z E, ||z1 x1 ||1 + + ||zn xn ||n < .

T trn ta c th chn = .
(b) Cho xi pri (V ), ta c x = (x1 , , xn ) trong V sao cho xi = pri (x). Theo bi 1.1.2, c r > 0
sao cho B(x, r) V . Ta thy BE1 (x1 , n1 r) BEn (x1 , n1 r) V . Do
BEi (xi , n1 r) f (V ).
12

Vy f (V ) l mt tp m.
1.5.8iii Cho (E1 , ||.||1 ), , (En , ||.||n ), (E, ||.||) v pri nh trong bi 1.3.8i. Cho A l mt tp con
trong mt khng gian nh chun (F, ||.||F ), v f l mt nh x t A vo E. Chng minh f lin tc
trn A nu v ch nu pri f lin tc trn A vi mi i = 1, , n.
Gii
Cho {xm } l mt dy hi t v x trong A. Theo bi 1.3.7ii, {f (xm )} hi t v f (x) nu v ch
nu {pri (f (xm ))} hi t v pri (f (x)) vi mi i = 1, , n. Vy ta c kt qu. 2.1.1 Cho (E, ||.||E ) v
(F, ||.||F ) l hai khng gian nh chun, v T l mt nh x tuyn tnh t E vo F . Chng minh cc
tnh cht sau y tng ng vi nhau
(i) T lin tc trn E.
(ii) T lin tc ti 0.
(iii) C s thc dng M sao cho
||T x||F M ||x|E |

x E.

Gii
(i) = (ii) : hin nhin.
(ii) = (iii)
Cho = 1 > 0, ta c mt > 0 sao cho
||T (y) T (0)||F <

y E, ||y 0||E

hay
||T (y)||F = 1

y E, ||y||E

Cho x 6= 0, t y = ||x||1
E x. Ta c ||y= v
||T (||x||1
E x)||F = ||T (y)||F 1
hay
||x||1
E ||T (x)||F 1
hay
||T (x)||F 1 ||x||F
13

t M = 1 , ta c (iii).
(iii) = (i)
Cho y v z trong E, t (iii) ta c
||T (y) T (z)||F = ||T (y z)||F M ||y z||E

y, z E.

Vy vi mi , chn = M 1 , ta c
||T (y) T (z)||F

y, z E, ||y z||E .

2.3.4 Cho (E, ||.||E ) v (F, ||.||F ) l hai khng gian nh chun, v T l mt nh x tuyn tnh t E
vo F . t
||T || = sup{||T (x)||F : x E, ||x||E 1}.
Chng minh
(i) ||T || = T1 sup{||T (y)||F : y E, ||y||E = 1}.
(ii) ||T || = T2 sup{||T (z)||F : z E, ||z||E < 1}.
(iii) ||T u||F ||T ||||u||E

u E.
Gii

(i) Ta thy T T1 . Cho x trong E sao cho 0 ||x||E 1. t y = ||x||1

E x. V ||y||E = 1, nn
||T (||x||1
E x)||F = ||T (y)||F T1
hay
||||x||1
E T (x)||F T1

hay ||T (x)||F T1 ||x||E T1

Vy T T1 . T T = T1 .
(ii) Ta thy T T2 . Cho x trong E sao cho ||x||E 1. t yn = (1
dng x. V ||yn ||E (1

1
n

1
)x
n

vi mi s nguyn

< 1, ta c

(1 n1 )||T x||F = ||T ((1 n1 )x)||F T2

hay ||T (x)||F (1 n1 )1 T2

Vy
||T (x)||F T2 .
14

n IN .

T T T2 .
(iii) Cho x 6= 0, t y = ||x||1
E x. Ta c ||y||E = 1 v
1
||x||1
E ||T (x)||F = ||T (||x||E x)||F = ||T (y)||F T

hay
||T (x)||F T ||x||E
2.3.2 Cho E = IRn vi chun
||x||E = |x1 | + + |xn |

x = (x1 , , xn ) E.

Cho T l mt nh x tuyn tnh t E vo mt khng gian nh chun (F, ||.||F ). Chng minh T
lin tc trn E.
Gii
t ei = (1i , , ni vi jj = 1 v ji = 0 nu i 6= j. Ta c
x = x1 e1 + + xn en

x = (x1 , , xn ) E.

t M = max{||T (e1 )||F , , ||T (en )||F }. Cho x = (x1 , , xn ) trong E, ta c

||T (x)||F

= ||x1 T (e1 ) + + xn T (en ||F |x1 |||T (e1 )||F + + |xn |||T (en ||F
M (|x1 | + + |xn |) M ||x||E .

Vy T lin tc trn E.
3.3.1(i) Cho f l mt dng Hermite dng trong mt khng gian vect E. t ||x|| = f (x, x)1/2 vi
mi x trong E. Cho a trong E, v t
T (x) = f (x, a)

x E.

Chng minh T l mt nh x tuyn tnh lin tc trn E v ||T || = ||a||.

Gii
Cho x v y trong E v trong . Ta c
T (x + y) = f (x + y, a) = f (x, a) + f (y, a) = T (x) + T (y).
15

T (x) = f (x, a) = f (x, a) = T (x).

|T (x)| = |f (x, a)| f (x, x)1/2 f (a, a)1/2 = ||a||||x||.
Vy T l mt nh x tuyn tnh lin tc trn E v ||T || ||a||.
 a = 0, ta c T = 0 v ||T || = ||a||. Nu a 6= 0, t x = ||a||1 a. Ta c ||x|| = 1 v
Nu
T (x) = f (x, a) = f (||a||1 a, a) = ||a||1 f (a, a) = ||a||.
Vy ||T || ||a||. T ||T || = ||a||.
2.3.5

Cho {Tn } l mt dy nh x tuyn tnh lin tc t mt khng gian nh chun (E, ||.||E ) vo

mt khng gian nh chun (F, ||.||F ). Gi s {||Tn ||} b chn v c mt nh x tuyn tnh T t E vo
F sao cho {Tn (x)} hi t v T (x) trong F vi mi x trong E. Chng minh T lin tc trn E.
Gii
C s thc dng M sao cho ||Tn || M . Ta c
||Tn (x)||F M ||x||E

x E, n IN .

lim ||T (x) Tn (x)||F = 0

x E.

||T (x)||F ||T (x) Tn (x)|F + ||Tn (x)||F

x E, n IN .

T
||T (x)||F M ||x||E

x E.

 T lin tc trn E.
Vy
2.3.5

Cho x l mt vect khc khng trong mt khng gian nh chun (E, ||.||E ). Chng minh c

mt nh x tuyn tnh T t E vo sao cho ||f || = 1 v f (x) = ||x||.

Gii
t M = {tx : t }. Ta c M l mt khng gian vect ca E. t
y = tx, t .

g(y) = t||x||
Cho {yn = tn x} hi t v y = tx. ta c

lim |tn ||x|| t||x||| = lim |tn t|||x|| = lim ||(tn t)x|| = 0

16

hay
lim (g(yn g(y)) = lim (yn y) = 0.

 g lin tc trn M . Ta c g(x) = 1 v

Vy
||g(tx)||F = |t|||x||E = ||tx||E .
Vy ||g|| = 1. Dng nh l Hahn-Banach , ta c nh x f .
3.3.3 Cho {a1 , , an } l mt h trc chun trong mt khng gian Hilbert E v {c1 , , cn } mt h
phn t trong . Chng minh
n
n
X
X
|ci |2 .
ci ai ||2 =
(i) ||
i=1

i=1

(ii) {a1 , , an } c lp tuyn tnh.

Gii

(i) Ta c
||

n
X

ci ai ||2 =<

n
X

ci ai ,

i=1

i=1

(ii) Nu

n
X

n
X

cj aj >=

n
X

ci cj < ai , aj >=

|ci |2 .

i=1

i,j=1

j=1

n
X

ci ai = 0. Theo (i) ta c

i=1

n
X

|ci |2 = 0.

i=1

Vy c1 = = cn = 0. Do {a1 , , an } c lp tuyn tnh.

3.3.4 Cho {am } l mt dy cc vect trc chun trong mt khng gian Hilbert E v {cn } l mt dy

X
|cn |2 < . Chng minh
trong sao cho
n=1

(i)

ck ak hi t trong E.

k=1

(ii) ||

ck ak ||2 =

n=1

|ck |2 .

k=1

Gii
(i) t xn =

n
X

ck ak . Cho n > m, ta c

k=1

||xn xm ||2 = ||

n
X

k=m+1

17

||2 =

n
X

k=m+1

|ck |2 .

|cn |2 < , ta thy {xn } l mt dy Cauchy, nn {xn } hi t v x =

n=1

k=1

(ii) Ta c
||x||2 = lim ||xn ||2
n

hay
||

k=1

ck ak ||2 = lim ||
n

n
X

ck ak ||2 = lim

k=1

18

n
X

k=1

|ck |2 =

k=1

|ck |2 .

ck ak trong H.