You are on page 1of 10

1.1.

Qu trnh hnh thnh v pht trin ca ng USD

ng la M l n v tin t chnh thc ca Hoa K. Hin nay trn th gii ngoi Hoa K, cn c mt vi quc gia khc cng dng la M lm n v tin t chnh thc ca mnh v nhiu quc gia khc cho php dng la M trong thc t (nhng khng chnh thc). 1.1.1. Trc Chin tranh Th gii ln th nht C th gii s dng ch bn v vng. USD mi xut hin nh ng tin ca mt quc gia. 1.1.2. Sau Chin tranh Th gii ln th hai Sau Chin tranh Th gii ln th nht, ch bn v vng sp . n khi Chin tranh Th gii ln th hai kt thc, ng USD tr thnh ng tin ch cht ca th gii 1.3.3. Giai on t 1973 1980 Cc giao dch quc t da trn ch t gi th ni mi c hnh thnh. ng USD tr v vi vai tr l mt ng tin quc gia, nhng vn l mt ng tin mnh. 1.3.4 Giai on nh cao 1980 1985 Trong giai on ny, USD lin tc tng gi. 1.3.5 Sau cuc khng b 11/9 v cuc khng hong ti chnh ton cu cho n nay ng USD lin tc mt gi sau cuc khng b nhm vo nc M v tip tc gim mnh sau cuc suy thoi kinh t ton cu nhng hin nay ang c xu hng tng tr li
PHN II: VAI TR (V TH) CA NG USD I VI NN KINH T TH GII

2.1

Vai tr ca ng USD trong nn kinh t th gii qua cc giai on 2.1.1. Trc Chin tranh th gii ln th nht Trc Chin tranh Th gii ln th nht, nn kinh t th gii vn hnh theo h thng bn v vng (tin t ca mi nc c qui i ra vng theo mt t l c nh r). H thng ny dn ti cc t l hi oi c nh - tc l, tin t ca mi nc c th i ra tin ca mi quc gia khc theo mt t gi khng thay i xc nh trc. T gi hi oi c nh khuyn khch thng mi th gii pht trin bng vic xa i tnh khng chc chn lin quan ti cc t gi dao ng, nhng li c hai nhc im. Th nht, di h thng bn v vng, cc nc c th khng kim sot c cc mc cung tin ca chnh mnh; ng hn, mc cung tin ca mi nc c xc nh bi dng tin vng c s dng quyt ton cc khon n ca mnh vi nhng nc khc. Th hai, chnh sch tin t tt c cc nc b nh hng mnh bi nhp sn xut vng. Trong giai on ny ng USD ch n thun ng vai tr l 1 ng tin quc gia. 2.1.2 Sau Chin tranh th gii ln th hai Cc quc gia c gng phc hi li h thng bn v vng, nhng n sp hon ton trong cuc i khng hong ca nhng nm 1930. S sp ny l cho quan h ti chnh - tin t quc t tr nn ri ren, dn n s hnh thnh cc lin minh tin t do mt s nc t bn u s cm u. Khu vc ng la do M cm u tn ti bn cnh cc i th khng hn km l khu vc ng Bng Anh v khu vc ng Ph-rng Php. Nhng sau i chin th gii ln th II, M tr thnh mt

cng quc mnh nht th gii v ngoi thng, v tn dng quc t v l nc c d tr vng ln nht th gii (chim khong tng d tr vng ca ton b th gii t bn). y chnh l nhng yu t to nn th mnh cho ng la M trn trng quc t, a ng tin ny ln ngi ng tin ch cht ca th gii. Thng 7 nm 1944, Hoa K ng ra triu tp Hi ngh tin t - ti chnh quc t ti thnh ph Bretton-woods vi s tham gia ca 44 nc tho thun v vic thit lp cc quan h ti chnh tin t quc t mi cho thi k sau chin tranh th gii ln II. c gi l ch tin t Bretton-woods. Ni dung ch yu ca ch tin t Bretton-woods: - Tha nhn USD l ng tin chun, lm tr ct cho ch tin t ny. N c coi l phng tin d tr v thanh ton quc t, ng vai tr ch cht trong cc quan h tin t, thanh ton v tnh dng quc t. Nhiu thp k qua, ng la vn l ng tin cc nc trn th gii c xu hng s dng trong kinh doanh. Hu ht cc ngn hng trung ng trn th gii gi phn ln lng d tr ngoi t bng ng la, mt khc, hu ht cc hng ha c giao dch trn ton cu (nh du la) cng c nh gi bng ng tin ca nc M ny. - Vic s dng USD trong thanh ton quc t v cc quan h i ngoi khc khng hn ch, cc ng tin ca cc nc khc phi lin h cht ch vi USD theo ch t gi c nh. - Cc nghip v v vng c thc hin theo 1 gi chnh thc l 35 USD = 1 ounce vng. la M c t do chuyn i ra vng theo gi . Ngn hng trung ng ca cc nc thnh vin phi can thip vo th trng vng gi gi vng chnh thc lun lun mc 35 USD = 1 ounce vng. - Cc nc phi thc hin ngay cc bin php thit thc loi tr ch kim sot v qun ch ngoi hi, ng thi thit lp ch tin t t do chuyn i. - Thit lp mt t chc tin t quc t nhm iu chnh cc quan h tin t - ti chnh quc t theo nhng nguyn tc ca ch tin t Bretton-woods. 2.1.3Giai on t nm 1973 n nhng nm 1980 Qua 2 ln ph gi USD, nm 1973, M v cc quc gia khc chp thun cho php t gi hi oi th ni. Ch ng tin t Bretton Woods sp . H thng tin t th gii hnh thnh nn 1 s ch tin t mi: - Ch tin t Gia-mai-ca ra i trn c s Hip nh c k kt gia cc nc thnh vin IMF ti Gia-mai-ca vo nhng nm 1976-1978. Ch tin t ny tha nhn SDR l c s ca ch tin ca cc nc. SDR tr thnh mt n v tin t tnh ton quc t mi. Gi tr ca n c xc nh theo phng php r tin t, lc u r tin t gm 16 ng tin mnh nht ca th gii. Hin nay, tham gia r tin t l 5 ng tin mnh ca nhng quc gia c tim lc v kinh t, ti chnh. Nh vy, ch tin t Gia-mai-ca thc cht l ch bn v SDR. - Ch tin t chu u: Ch tin t chu u l mt ch tin t quc t khu vc. Ch tin t ny ra i trong bi cnh mu thun gia ba trung tm th lc quc t trong lnh vc thng mi, tin t, ti chnh ngy cng tr nn gay gt. N c xy dng trn c s Hip nh tin t do cc nc trn lc a chu u k kt vo thng 3-1979. Ch tin t chu u da vo ECU - mt n v tin t quc t khu vc ca cc nc chu u. Gi tr ca ECU c m bo bng d tr vng v ngoi hi ca cc nc thnh vin.

USD li tr v v tr ng tin quc gia. Nhng do tim lc kinh t ca M rt ln, cho nn USD vn cn l mt ng tin mnh, ng thi n vn chim 1 t trng ng k trong qu d tr ngoi hi quc gia ca cc nc. 2.1.4. Giai on 1980 1985 Trong khong thi gian t thng 1 nm 1980 n thng 3 nm 1985 ng USD khng ngng tng gi, t gi danh ngha ca USD tng gn 50% v t gi thc cng tng vi mt t l tng t. Mt trong nhng nguyn nhn chnh khin cho ng USD ln gi mnh l v Chnh ph M p dng chnh sch tht cht tin t nhng ni lng chnh sch ti kho dn n thm ht ngn sch (t 16 t $ nm 1979 ln 204 t $ nm 1986). Tuy nhin vic USD lin tc ln gi lm pht sinh nhiu mi quan tm ln l nh hng ln n xut khu v gy thm ht cn cn vng lai. 2.1.5. Sau s kin khng b 11/09 v cuc khng hong ti chnh ton cu cho n nay Sau s kin khng b ti M v s ra i chnh thc ca ng Euro, ng USD lin tc mt gi so vi cc cc ngoi t khc v vng (trong 05 nm qua, ng USD mt gi 25%). ng euro ngy cng c cc cng ty cng nh cc chnh ph t Trung Quc n Trung ng chp nhn nhiu hn nh mt ngoi t d tr . ng la M c lc tri st, gy thit hi kinh t, mt an ton cho nn ti chnh tin t cc nc v nhiu nc ch trng thay th v tr c tn ca USD bng euro. Theo Qu Tin t th gii (IMF), d tr ngoi t ton cu trong qu 1 -2006 xp x 4,34 ngn t USD. Trong s , ng USD chim 66,3% v ng euro 24,8%. Kinh t ton cu, vn ang b tc ng bi cuc khng hong th trng ti chnh v s suy gim kinh t ca M, hin ang ng trc mi nguy him, vi ng USD gim gi v vt khi tm kim sot. Thm vo l mi lo s cc ngn hng trung ng t ngt tung ngun d tr USD khng l ca h ra mua cc phng tin d tr khc thay th v cc nc Trung ng c th t b ch t gi gn kt vi USD. S kin 11/9/2001 v cuc chin chng khng b tc ng xu n cn cn thanh ton ca M, m nh cao l v tn dng ti M v dn n khng hong ti chnh ton cu. Chnh s mt cn i ngn sch k lc ti M v s ni ln ca cc nn kinh t mi ni khin cho USD mt gi 16% tnh t thng 3/2009 v trn 20% tnh t nm 2002 v cn tip tc xung gi. T trng USD trong d tr th gii gim t 72% vo nm 1999 (ng euro bt u lu hnh) xung cn 62,8% vo qu 2/2009. Trong thi gian qua, th trng tin t th gii c nhiu bin ng vi vic ng USD gim gi k lc so vi cc ng tin ch cht cng nh so vi cc ng tin chu khc. Trong giai on t thng 7 n thng 9/2007, gi tr ng USD gim 5,4% so vi ng Euro v gim 6,8% so vi ng Yen Nht. K t u nm 2007 ti nay, ng USD nhn chung mt gi khong 16%. ng USD lin tc xung dc khng phanh trong nhng thng cui nm 2007. ng USD thc s t c mt du mc khi n vt c mc thp nht so vi ng Mark c hi u nm 1995, tng ng vi khong 1,455-1,457 USD/Mark v ng Euro tng ln vi 1 Euro i c 1,48 USD. ng la Canada (CAD) tng ln mc cao nht trong gn na th k qua so vi ng USD, tng ng vi 1 CAD t xp x 1,05 USD. ng Bng Anh c lc tng ln 2,0317 USD/bng Anh - mc cao nht k t nm 1981.

Trn cc th trng chu , ng USD lin tc gim gi so vi ng baht Thi Lan v t ngng 34 Baht/USD - mc thp nht k t sau cuc khng hong ti chnh nm 1997-1998. K t u nm 2007, gi ca ng Baht tng 7%, sau khi tng 12% vo nm 2006. ng Peso ca Philippines cng tng ln mc cao nht trong 7 nm qua so vi ng USD, trong khi ng la Singapore tng cao nht k t 10 nm nay. Ti n , ng Rupee tng 12% so vi ng USD trong nm. Cn ng Rupiah ca Indonesia, ng Won ca Hn Quc, ng la i Loan u tng mnh so vi ng USD. ng Nhn dn t (NDT) ca Trung Quc lin tc lp cc mc cao k lc mi trong nhiu phin giao dch lin tip. Nu tnh t u nm n nay, ng NDT 67 ln lp mc cao k lc v tng tng cng trn 4%. ng la Australia (AUD) cng tng ln 0,9023 USD/AUD - mc cao nht trong 23 nm qua. Cc nguyn nhn khin cho ng USD gim gi:C nhiu nhn t nh hng n gi cc ng tin, c bit l tm nh hng ca chnh sch li sut trn khp th gii, s mt cn i thng mi, nhng im khc bit v tng trng kinh t v chnh sch kim sot tin t. - ng USD chu sc p trong 4 nm qua do tnh trng thm ht ti khon vng lai ca M v quyt nh gim li sut ca Cc D tr Lin bang M (FED) trong nm 2007. V gn y l nhng lo ngi v lnh vc cho vay th chp yu, gy tc ng tiu cc n nn kinh t ln nht th gii ny. Mt cn bng trong cn cn thanh ton l vn ng lo ngi trong vng 10 nm tr li y i vi nhiu nc. Theo thng k ca Qu Tin t Quc t (IMF), mc thm ht cn cn bun bn ca M trong nm 2006 tng ng 6% GDP, mc cao cha tng c trong lch s nc ny. Trong khi , mt s nc chu nh Trung Quc v Nht Bn li t thng d thng mi ngy cng ln. Nm 2006, thng d thng mi ca Nht Bn t 3,9% GDP, trong khi con s ny ca Trung Quc l 9,4% GDP. Cc s liu Hi quan Trung Quc cng cho bit khi lng thng d mu dch ca nc ny trong 9 thng u nm ln ti 185,7 t USD, vt qua c s lng thng d mu dch ca c nm 2006 (177,47 t USD). D on thng d thng mi nm 2007 ca Trung Quc s tng ln 250 - 300 t USD. Xu hng thm ht thng mi ko di to nn p lc khin ng USD tip tc gim gi. - Mt nhn t khc cng c tc ng ng thi ln ng USD l u t trc tip nc ngoi (FDI). ng USD yu kch thch lung vn ln t nc ngoi vo M. Nh vo vic ng Euro c sc mua mnh, cc doanh nghip trong khu vc Eurozone v Anh c th y mnh chuyn hng u t v mua li cc cng ty M. Nm 2000, khi ngi ta bt u cp ti vn ng Euro yu, chu u u t 125 t USD vo M di dng FDI. Nm 2006, con s ny gim xung ch cn 122 t USD v trong 6 thng u nm 2007 mi ch c 12,1 t USD c gii ngn trong lnh vc ny. Trong khi , lung FDI t M sang chu u tng t 77 t USD nm 2000 ln 127 t USD nm 2006, v trong 6 thng u nm 2007, con s ny cng t 85 t USD. Nh vy, tnh t nm 2006 n nay, dng vn FDI c xu hng chy t M sang chu u. V xu hng ny cng c kim chng trn phm vi ton cu khi m trong 6 thng u nm 2007, lng vn FDI vo M l 85 t USD, trong khi lng vn chy ra khi M li ln ti 150 t USD. Thm vo l cn cn ti khon vng lai b thm ht t nm 1989 khin cho cc lung ti chnh phi chu sc p khng thun li ca vic ng USD mt gi. ng USD ngay lp tc b nh hng sau khi vi quan chc ngn hng Trung Quc pht biu rng Trung Quc c th thay i c cu tin t ca kho d tr ngoi hi

khng l. Tnh n cui thng 9/2007, d tr ngoi t ca quc gia ny ln ti 1.430 t USD, tng 45,1% so vi cng k nm ngoi. Nhiu i tc lm n ca Trung Quc cho rng cc kho d tr ngoi t ny tng t 40-50 t/thng trong 6 thng u nm nay khin cho ng NDT b nh gi thp hn gi tr tht ca n. - Tin t lun c xu hng di chuyn qua bin gii tm kim li nhun cao hn. Bi vy, tin t s tng khi th trng k vng vo trin vng kinh t kh quan v gim khi kinh t suy gim. S mnh ln hay yu i v kinh t c th hin trong thu nhp t tri phiu v li sut tri phiu ca quc gia . Vo thi im ny, th trng cho rng nn kinh t M ang pht trin chm li. Bi vy, cc nh u t lin tc t ng USD sang cc loi tin t khc cho li cao hn. - Tuy nhin, cc nhn t kinh t v m ny cng cha gii thch ton b cc vn trn th trng ngoi hi. Theo quan im ca IMF v b trng ti chnh cc nc G7, s nh gi qu thp ca cc ng tin chu , c bit l ng NDT ca Trung Quc v ng Yen Nht, l nguyn nhn chnh khin ng tin ch cht trong thanh ton quc t ny gim gi. hn ch s mt cn bng thng mi hin nay, Trung Quc v Nht Bn cn phi kch thch tiu dng ni a v khng nh hng chnh sch tng trng kinh t da vo xut khu. lm c iu , khng c g thch hp hn l p dng ch t gi hi oi th ni cho ng ni t t nh gi. i vi Trung Quc, bin php ny khng nhng c th gip h kim ch xut khu v hn ch nhng tc ng do lm pht gy ra, m vic tng gi ng NDT cn to iu kin cho ngi dn Trung Quc c th mua c nhiu hng ha ca M v chu u hn. Kch bn ny cng nn c Nht p dng v nu iu thnh hin thc, thm ht thng mi ca M s gim bt v ng USD khi s c th tng gi tr li. Nhng tc ng tim tng: ng USD mt gi ang l bi ton hc ba cho gii qun l cc kho d tr ngoi t ln ca th gii. i vi cc nc, nh Trung Quc v cc nc vng Vnh vn gn t gi ng ni t vi ng USD, th sc p ca nguy c lm pht c th gy ra cc vn nghim trng cho kinh t v x hi. Tuy nhin, bt k ng thi no nhm g b mi lin h vi ng USD cng s nh hng ln th trng tin t, gy tn tht v gi tr ti sn cho cc kho d tr ngoi t ca cc nc ny. IMF cho bit cc kho d tr ngoi t trn ton cu hin tng t 2.000 t USD trong qu II/2002 ln 5.700 t USD n qu II/2007. Hn th na, 2/3 trong tng s qu d tr ngoi t trn ton th gii nm trong tay 6 nn kinh t nh Trung Quc, Nht Bn, i Loan, Hn Quc, Nga v Singapore. Theo cc chuyn gia kinh t, vic nhiu ng tin ca cc nc chu tng gi so vi ng USD trong nm nay khin cho hng ha xut khu tr nn t hn v lng ngoi t d tr b gim gi tr. Gi tr ng USD st gim s khin cho cc mt hng xut khu ca cc nc chu tr nn t hn i vi ngi tiu dng M. n v Thi Lan l nhng nc ng lo ngi nht, v t gi hi oi s to li th cho hng ha ca Trung Quc so vi hng ha ca hai nc ny trn th trng th gii. Tuy nhin, chnh ph cc nc chu khng qu lo ngi i vi vn gi c hng ha xut khu t hn, mt phn v a s cc ng tin trong khu vc u tng gi so vi ng USD. Cc chuyn gia cho rng, s st gim lng hng ha xut khu sang M c th b li bng vic xut khu sang chu u, chu Phi v M Latinh. Bn cnh , chnh ph cc nc chu c hng li t vic ng ni t tng gi v iu ny s gip h mua du m - c bn vi gi tnh bng USD - r hn. Nhiu nc cng mua c hng ha ca M vi gi r hn, gip nhng nc 5

ph thuc vo nhp khu nh Singapore c th b p li s gia tng gi c ca mt s mt hng nhp khu. ng USD yu khin cc mt hng c giao dch bng USD nh du th tr nn r hn i vi nhng khch hng s dng ng tin c gi tr hn v do khuyn khch nhu cu tiu th. iu ny gip b p gi du ang mc cao k lc trn th trng th gii. Tuy nhin, ng USD yu s lm gim gi tr doanh thu t xut khu du ca cc nc khai thc du th ln. Thc t ny khin T chc cc nc Xut khu Du m (OPEC) khng vi v tng sn lng mt ln na, mc d ngun cung trn th trng th gii ang eo hp. Cho n nay, nn kinh t Khu vc ng Euro vn cha phi hng chu tc ng ca s bt n v t gi hi oi, nhng cc ri ro ang tng ln. ng USD tip tc gim gi l mi lo ngi ln bi n lm cho hng ha v cc dch v ca chu u tr nn t hn so vi hng ha v dch v ca M. Nhiu nh hoch nh chnh sch chu u ang lo ngi ng USD s km hm tng trng ca Eurozone. ng USD yu s khin hng ha M cnh tranh hn trn th trng th gii. Thm ht thng mi ca M s gim khi xut khu tng, hn ch nh hng ca thm ht i vi tng trng. ng USD yu cng gip ci thin tnh hnh vic lm v cc cng ty a quc gia s chn thu ngi M vi chi ph thp hn. Khi ng USD gim gi, hng nhp khu s t ln, y gi c t ln theo v nh vy sc p lm pht s tng. Tuy nhin, nhiu chuyn gia cho rng nn kinh t qu ln v cnh tranh n mc phn ln cc cng ty khng c c hi tng gi bn. 2.2Vai tr ca ng USD so vi cc ng tin khc Mt s quc gia ngoi Hoa K s dng ng la M lm n v tin t chnh thc nh Ecuador, El Salvador v ng Timor, cc cu thnh vin trong nhm Lnh th Tn nhim Cc o ThiBnhDng (TrustTerritoryofthePacifi Islands), k c Palau, Micronesia v Qun oMarshall... Thmvo,nv tin a phng ca Bermuda, Bahamas, Panama v mt s quc gia khc c th hon i vi ng USD vi t gi 1:1. n v tin t ca Barbados c hon i vi t gi 2:1. Argentina dng t gi hon i 1:1 gia ng peso Argentina v la M t 1991 n 2002. Ti Lebanon, 1 la c i thnh 1500 lira Lebanon, v cng c th c s dng mua bn nh ng lira. Ti Hng Kng, ng la M v la Hng Kng c rng buc vi gi HK$7,8/USD t nm 1983. ng Pataca ca Macao, c rng buc vi la Hng Kng vi gi MOP1,03/HKD, c gin tip hon i vi la M vi t gi khong MOP8/USD. ng Nhn dn t ca CHND Trung Hoa c n nh gi vi la M t gia thp nin 1990 vi gi Y8,28/USD cho n ngy 21 thng 7, 2005.Malaysia cng n nh gi ca ng ringgitt vi gi MR3,8/USD t 1997. Ngy 21 thng 7, 2005, c hai quc gia th gi tin h theo gi th trng. ng la cn c dng lm n v tiu chun trong cc th trng quc t cho cc mt hng nh vng v du ha. Ngay c cc cng ty ngoi quc t bun bn ti Hoa K, nh Airbus, lit k v bn sn phm ca h bng la (tuy trong trng hp ny mt s ngi cho rng l do l v cc doanh nghip Hoa K ang thng tr ngnh hng khng). Vo thi im ny, ng la M vn l n v tin d tr hng u, hu ht trong n v $100. Phn ng tin giy Hoa K ang ngoi Hoa K. Theo kinh t gia Paul Samuelson, nhu cu cho tin la cho php Hoa K gi s thiu ht trong xut-nhp khu m khng dn n s suy sp ca ng tin. 6

Khng lu sau khi ng euro (; m ISO 4217 EUR) c ra mt nh tin mt trong nm 2002, ng la b t t gim gi trn th trng quc t. Sau khi ng euro ln gi trong thng 3 nm 2002, vic thiu ht trong chi tiu v thng mi ca Hoa K ngy cng gia tng. n Ging Sinh nm 2004 ng la tt gi thp nht i vi cc n v tin quan trng khc, c bit l ng euro. ng euro ln gi cao hn $1,36/ (di 0,74/$) ln u tin cui nm 2004, khc hn vi u nm 2003 ($0,87/). Bt u t cui thng 5 n u thng 6 nm 2005 ng la li ln gi nhanh chng so vi ng euro sau khi nn kinh t cc nc chu u ang ng v Hin php Lin minh chu u khng c ph chun trong cuc trng cu dn hai nc Php v H Lan. Trong khi t l tht nghip ti cc nc s dng euro v s pht trin kinh t b chm li ti cc nc thuc Lin Minh, ng euro c th b xung gi so vi ng la, tuy ng euro vn gi sc mnh. Hin tng trn bt ngun t ba nguyn nhn chnh- Thm ht cn cn thng mi v ngn sch quc gia v km theo l tng n ca M.- Chuyn i trong d tr ngoi t ca cc quc gia nh Trung Quc, n , Nht, Nga v cc quc gia khc. - Cc nc xut khu du m trc tin l Nga ngy cng sn sng chp nhn ng Euro nh l phng tin thanh ton cho du m. V c bn, logic kinh t ca vic d tr bng USD, d khng mnh nh trc y, vn cn ng. N tip tc khin nhiu nc tch ly bng loi ngoi t m h thng gi l n nc ngoi v iu khin ngoi thng ca h. Ni cch khc, cc ngn hng trung ng s dng qu tr n v thanh ton ngoi thng, cng nh can thip vo cc th trng ngoi hi. Mt trong nhng vn c quan tm ln nht thi gian qua trn th trng tin t th gii l s ln gi khng ngng ca ng Eur so vi USD. K t khi suy yu nm 1999, lin tc t nm 2002 v cho n nay Eur lun tng gi trc USD. Bng t gi Euro trn USD giai on 1999 - 2010 Euro trn la M 19992010 Cao nht Ngy T gi 1999 03/12 0.9985 2000 26/10 1.2118 2001 06/07 1.1927 2002 28/01 1.1658 2003 08/01 0.9637 2004 14/05 0.8473 2005 15/11 0.8571 2006 02/01 0.8456 2007 12/01 0.7756 2008 27/10 0.8026 2009 04/03 0.7965 2010 08/01 0.8374 Ngun: Euro exchange rates in USD, ECB Nm Thp nht Ngy 05/01 06/01 05/01 31/12 31/12 28/12 03/01 05/12 27/11 15/07 03/12 13/01

T gi 0.8482 0.9626 1.0477 0.9536 0.7918 0.7335 0.7404 0.7501 0.6723 0.6254 0.6614 0.6867

USD mt gi trn 50% so vi thi im ng EUR ra i v gim 20% tnh n thi im cui nm 2004. T gi yn Nht vi USD cng mc thp nht k t bn nm qua, cn gi vng cui nm 2004 tng khong 90.000 ng/ch so vi u nm 2004(trn 10%). Tuy nhin, nhng nh hng ca n th cha dng hn. Cc DN nhp khu hng ha t EU cha thanh ton ht bng Euro ang lm vo hon cnh mt c li v thm ht vn bi gi Euro hin tng qu cao so vi thi im 1 thng tr v trc, khi ng tin ny c cc DN la chn lm ng tin thanh ton hng ha vi i tc. Cc DN xut khu cn b n tin bng USD cng thit hi khng nh. V nhiu quc gia tip tc cho vay v trao i ngoi thng bng ng la M, bt chp s ni ln ca EUro v cc i th cnh tranh tim tng khc. n cui nm 2008, khong 45% tri phiu quc t l bng USD, trong khi ch 32% bng EURO. V theo thm d nm 2007 ca Ngn hng Thanh ton quc t (BIS), USD vn c s dng trong 86% trao i ngoi hi, so vi ch 38% bng euro. n thng 4/2008, theo IMF, 66 quc gia s dng USD lm mc t gi hi oi ca mnh, trong khi con s ny ch l 27% i vi euro. L do khin mt ngn hng trung ng a ra la chn l tm nh hng ln ca ngoi t trong qu d tr quc gia. Cc ngn hng trung ng mun khng ch ti u ha s tr li hot ng bnh thng ca mnh, m cn gim thiu nguy c. V d ti mt quc gia kim ch t gi ca ni t vi USD, lm phttrong nc h c xu hng i theo din bin lm pht M, v nh vy trong trng hp ny qu d tr USD s t dao ng so vi gi tr ni t ca h. Cc nh gi v vic trn ln cc ng tin no s gip ti u ha mt s kt hp c bit gia nguy c v li nhun cho thy, tt c cc ngoi t u rt d mua v bn tc l tt c cc th trng tri phiu u c tnh thanh khon nh nhau, bt k loi ngoi t no m ch o. c tnh ny rt quan trng. Nu cc qu d tr khng sn sng c chuyn thnh tin mt, chng khng c s dng d dng trong cc hot ng th trng. Nh vy, th trng bun bn tri phiu Kho bc M hp dn v y l th trng tri phiu chnh ph duy nht c tnh thanh khon cao nht trn th gii nh mc chnh lch gi t mua/bn rt t ca n. Tnh thanh khon cao ni trn l mt c tnh t cng c. Cc nh u t nc ngoi ng thc hin cc giao dch v tp trung c phiu ca mnh vo cc th trng M v cc th trng ny c tnh thanh khon cao, v chnh hot ng ny khin th trng cng d thanh ton hn. Ging nh trong chnh tr, trong cuc cnh tranh tr thnh trung tm ti chnh quc t hng u v gi v tr l ng tin d tr hng u, th thch thc cng l c hi. Cc ngoi t khc cng c gng cnh tranh. Bng Anh v franc Thy S cng tng l loi ngoi t d tr quan trng, nhng nn kinh t hai nc ny ngy nay qu nh cc ni t ca h tip tc gi v tr ny; khng quc gia no khc c th cung cp cc cng c ghi n m h thng ti chnh ton cu cn n. V nh vy, cui nm 2007, bng Anh ch cn chim khng n 3% qu d tr ton cu, trong khi franc Thy S ch chim di 1%. Nn kinh t Nht Bn ang m rng, nhng chnh ph nc ny t lu khng can m s dng ng yn trong cc giao dch quc t v s iu ny s ph hy kh nng duy tr mt t gi hi oi thp v mang tnh cnh tranh, cng nh lm phc tp thm cch qun l chnh sch cng nghip ca h. Nu ngi nc ngoi c th mua v bn chng khonca Nht vi s lng ln, Chnh ph Nht s gp kh

khn hn trong vic s dng h thng ti chnh chuyn hng cc ngun vn n cho cc cng ty trong nc. Gi y, Nht Bn dng nh cng nng lng mun ng yn ng mt vai tr quc t ln hn, c bit l chu . Nhng chnh sch trc y ca h hn ch tnh thanh khon bng ng tin ny ca th trng. Gn y, tnh trng tr tr kinh t Nht v mc li sut 0% khin d tr bng ng yn tr nn t hp dn. (Cui nm 2007, yn chim gn 3% tng tri phiu nc ngoi). Dn s ngy cng gi i ca Nht s ng ngha vi vic nn kinh t ca h, cng nh ng tin ca h, kh c c mt vai tr ln hn trn th gii. 2.3. nh hng ca ng USD i vi kinh t Vit Nam 2.3.1. nh hng bi ng USD mt gi - T gi VND/USD ng yn V phng din cnh tranh vic USD mt gi so vi nhiu ng tin khc trong khi t gi VND/USD ng hoc yu i mt cht l c li cho xut khu ca Vit Nam. ng gc xut khu, mt khi ng tin ca nc no ln gi so vi USD th u gy kh khn cho xut khu. Tuy nhin, khi USD ch mt gi kh mnh so vi nhng ng tin ch cht. i vi ng tin ca cc nc trong khu vc vn l i th cnh tranh ca Vit Nam th t l mt gi khng nhiu (ng nhn dn t ca Trung Quc v ringit Malaysia gn nh khng thay i; t gi gia HKD (la Hongkong) v USD vn c c nh. Vic mt gi ca ng la M trn th trng th gii thc ra nh hng khng nhiu lm v mt t gi i vi tnh hnh xut nhp khu ca doanh nghip Vit Nam. V phn ln doanh nghip, ngay c doanh nghip nc ngoi vn chn ng la M l ng tin thanh ton. Ch khi nc c ng tin tng gi ngh doanh nghip Vit Nam (nh xut khu) i sang thanh ton bng tin ca h th mi c th c thit thi. V d doanh nghip Casumina, mt s khch hng chu u c ngh thanh ton bng ng euro khi Casumina xut hng cho h. Trong bi cnh euro tng gi, doanh nghip xut khu Vit Nam sau khi nhn euro phi chuyn ngc li thnh la M th s b l v t gi.Tuy nhin theo thng l, nu gi nguyn vt liu t xut bng tng n 5% th cc i tc mi m phn li vi nhau. Cn i vi t gi ng tin, d bin ng n 5%, cc bn cng cha t thnh vn . - T gi VND/USD gim Cc doanh nghip sn xut cc mt hng xut khu thc hin vic thanh ton cc l hng xut khu ca doanh nghip phn ln da trn ng USD, trong khi nguyn liu, vt t ch yu cho sn xut a phn li da vo cc ngun trong nc v thanh ton bng tin ng. Khi USD b mt gi trn th trng, tin ng b thiu ht trong lu thng khin cc doanh nghip rt kh bn ngoi t thu v sau xut khu thu hi vn, trang tri chi ph sn xut. Cc ngn hng lc ny s ch trng hn ch mua USD v mua vi t gi thp tc ng n dng vn kinh doanh ca doanh nghip. V d khi t gi t trn 16.000 ng/USD gim xung ch cn 15.700 ng/USD, cha k nhiu ngn hng cn thu thm ph (2%) khi mua USD khin cc doanh nghip b thit n thit kp.

Thc t trn ang y nhiu doanh nghip ri vo tnh trng c d ngoi t nhng khng bn c cho ngn hng trong khi vn phi vay vn tin ng vi li sut cao hn trc y (do cc ngn hng ng lot tng li sut cho vay ln 1,1 1,4%/thng). Cc doanh nghip ang phi chu l duy tr sn xut v thc hin cc n hng k vi khch hng trc y. Do thiu vn tin ng v chu l v t gi khi thu hi tin bn hng, chi ph tng cao do vt t tng gi, doanh nghip buc phi gim mua nguyn liu hoc mua vi gi thp hn, nh hng trc tip n thu nhp ca doanh nghip sn xut nguyn liu trong nc. iu ny nh hng nghim trng hn i vi mt hng xut khu thuc khu vc nng nghip. V d trong xut khu thy hi sn, khi vo chnh v thu hoch, do quan h cung - cu trn th trng, doanh nghip khng th ko gi xut khu ln nn khng th mua nguyn liu vi gi cao, trong khi ngi nui phi thu hoch gp khin tiu th nguyn liu kh khn v phc tp. Cc chi ph u vo khu nui v nh bt thy sn nh ging, thc n, nhin liu, chi ph vn chuyn u tng khong 20%, khin ngi nui v ng dn b l, kh u t vo v tip theo. iu ny s gy thiu ht nguyn liu cho xut khu trong nm nay, nh hng n kim ngch xut khu thy sn ca c nc. 2.3.2. nh hng bi ng USD tng gi ng USD tng gi cng khin vic nhp khu, mua vo ca cc nc trn th gii tr nn t hn: Th trng st, thp quc t mi h nhit c gi y li tr nn t hn do ng USD tng gi cc nh nhp khu phi chi nhiu tin hn cho cc hp ng thanh ton bng USD. M hin l th trng s 1 ca cc nh sn xut khu vc trong hu ht cc lnh vc sn xut. Chnh v th vic ng USD tng gi trong tng lai s gip ngi tiu dng M, cc nh NK M mua c nhiu hng hn t nhng ng tin sn c ca mnh, cn cc nh XK khu vc nh m y mnh XK vo M. Cng trong xu hng , cc nh Xk Vit Nam s xut khu c nhiu hng ha hn. Thng thng, khi t gi tng tng gi cc DN xut khu s c li, tuy nhin, khng t DN khng hot ng trong lnh vc xut, nhp khu cng thng nhn dp ny, t tng gi.Khi t gi tng, cc DN cung ng nguyn liu trong nc thng hay tng gi v mc tng gi ny lun cao hn mc tng ca t gi, khin chi ph u vo ca DN sn xut hng xut khu tng. DN s gp kh khn, v hp ng k t trc, mun thng lng li vi i tc iu chnh gi bn cng rt kh. Trong khi t gi tng, DN nhp khu nguyn vt liu v sn xut hng bn th trng trong nc s b thit hn so vi nhng DN chuyn xut khu. Nu ch c mt s loi nguyn liu tng gi th nh hng khng ng k, nhng nu nhiu loi nguyn liu cng ng lot tng gi th s nh hng nht nh ti DN xut khu. D bo, gi nguyn liu trong nc (nhng nguyn liu c th xut khu) s tng, nn cc DN ang tnh ti vic s m phn vi khch hng tng gi bn sn phm. Tuy nhin, iu ny l rt nguy him, bi vic m phn tng gi bn s ng ngha vi vic gim tnh cnh tranh ca hng ha xut khu ca Vit Nam, km theo nguy c b mt n hng.+Cc DN nn tnh ton k li gi thnh sn phm. Trong c cu gi thnh, nn c kinh ph d phng ri ro v t gi, nhm hn ch tc ng ca vic tng, gim t gi (trong thi gian ti) n sn xut - kinh doanh. Tip , DN nn ch ng d tr nguyn nhin liu, khi gi c bin ng th cng khng nh hng nhiu n sn xut - kinh doanh. 10

You might also like