You are on page 1of 175

i n h luanvan84@gmail.

com

B gio dc v o to
Trng I hc kinh t quc dn

phm th bch lng

gii php nng cao hi u qu hot ng ca cc Ngn hng thng mi nh nc Vi t nam hi n nay
Chuyn ngnh: Ti chnh, lu thng tin t v tn dng M s: 5.02.09

lun n tin s kinh t


Ngi hng dn khoa hc:

1. PGS.TS L c L 2. TS V Th Lin
H Ni - 2006

i n h luanvan84@gmail.com

LI CAM OAN
Ti xin cam oan y l cng trnh nghin cu ca ring ti. Cc d liu nu trong lun n l trung thc v c ngun gc r rng. Tc gi lun n

Phm Th Bch Lng

i n h luanvan84@gmail.com

MC LC
Trang ph ba i cam oan ................................................................................................................... 1 Mc lc ............................................................................................................................ 2 Danh mc cc ch vit tt ................................................................................................ 3 Danh mc bng biu ........................................................................................................ 4 Danh mc s , biu ................................................................................................. 5 Phn m u ...................................................................................................................... 6 Chng 1: C s l lun v hiu qu hot ng kinh doanh ca cc Ngn hng thng mi................................................................................................. 12 1.1. Cc hot ng kinh doanh c bn ca Ngn hng thng mi ................................. 12 1.2. Hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM ............................................................. 45 1.3. Cc nhn t nh hng n hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM ................. 64 1.4. Kinh nghi m ca Trung quc v vi c nng cao hi u qu hot ng ca cc NHTMNN............................................................... ............................................ 73 Chng 2: Thc trng hiu qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNNVN.... ................................................................................... 82 2.1. Khi qut v h thng NHTM v cc NHTMNN VN ............................................ 82 2.2. Thc trng hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN VN .......................... 89 2.3. nh gi chung thc trng hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN Vi t Nam ........................................................................................ 102 Chng 3: Gii php nng cao hiu qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN Vit Nam ................................................................. 123 3.1.Nhng nh hng ch yu i vi hot ng Ngn hng ........................................ 123 3.2.Gii php gp phn nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN VN hi n nay ............................................................................. 127 3.3. Mt s kin ngh ....................................................................................................... 153 Kt lun .......................................................................................................................... 162 Danh mc ti liu tham kho ................................. .......................................................164 Danh mc cc cng trnh cng b ca tc gi .............................................................. 167

Danh mc cc ch vit tt

i n h luanvan84@gmail.com NHNN: NHTM: NHTMNN: DNNN: NHNTVN: NHNoVN: NHCTVN: Ngn hng nh nc Ngn hng thng mi Ngn hng thng mi Nh nc Doanh nghi p nh nc Ngn hng Ngoi thng Vi t nam Ngn hng nng nghi p v pht trin nng thn Vi t Nnam Ngn hng cng thng Vi t nam T chc tn dng Cng ty qun l n v khai thc ti sn bo m Vi t nam ng la M i nhun sau thu tr n vn ch s hu

NHTPTVN: Ngn hng u t v pht trin Vi t nam TCTD: AMC: VND: USD:

ROE ( Return on Equity):

ROA (Return on Assets):

i nhun sau thu tr n tng ti sn

i n h luanvan84@gmail.com

danh mc bng biu


Bng 2.1: T l vn ch s hu/tng ti sn ca cc NHTMNN ............................. 87 Bng 2.2: T l n xu tr n tng cho vay................................................................. 93 Bng 2.3: Ch nh l ch li sut cho vay v huy ng ca cc NHTMNN ............... 100 Bng 2.4: T l chi ph tr n doanh thu ca cc NHTMNN .................................... 101 Bng 2.5: Chi ph qun l tr n doanh thu ............................................................... 101 Bng 2.6: Chi ph qun l tr n tng ti sn bnh qun ........................................... 102 Bng 2.7: C cu v tng trng tn dng ton ngnh ........................................... 104 Bng 2.8: Mt s ngn hng Chu - cc ch s c bn ........................................ 106 Bng 2.9: Mu quy m mt s ngn hng u ca cc quc gia tr n th gii ............... 108

i n h luanvan84@gmail.com

danh mc s , biu
S 1.1: Phn loi Ngn hng thng mi ph bin ............................................. 25 S 1.2: M hnh NHTM hi n i ......................................................................... 27 S 1.3: Khi qut hot ng kinh doanh c bn ca NHTM .............................. 34 S 1.4: Nhn t quyt nh t l thu nhp tr n vn ch s hu ca ngn hng (ROE) .................................................................................... 59 S 1.5: T chc b my ca Ngn hng ln ........................................................ 66 S 1.6: T chc b my ca Ngn hng nh ....................................................... 67 S 2.1: T chc b my v iu hnh ca ngn hng Ngoi thng Vi t Nam ................................................................................................. 85 Biu 2.1: Th phn huy ng vn n 31/12/2005 .............................................. 88 Biu 2.2: Th phn tn dng n 31/12/2005 ....................................................... 92 Biu 2.3: T trng d n tn dng tn ng ........................................................ 94 th 2.1: i nhun sau thu tr n vn ch s hu (ROE) ..................................... 97 th 2.2: i nhun sau thu tr n tng ti sn (ROA) .......................................... 98

i n h luanvan84@gmail.com

PHN M U
1. TNH CP THIT CA TI LUN N

Ngn hng l mt trong nhng t chc ti chnh quan trng nht ca nn kinh t. pht huy c ni lc, khuyn khch tng trng kinh t cao v bn vng, cc quc gia rt cn xy dng mt h thng ngn hng hot ng c hi u qu cao, c bi t i vi mt nn kinh t nh Vi t Nam. Trong qu trnh i mi kinh t Vi t Nam, ci cch h thng ngn hng nht l ci cch cc NHTMNN c coi l khu t ph. Nh , cc NHTMNN Vi t Nam phn no khng nh c v tr quan trng trong nn kinh t. Tuy nhi n, thc t cho thy, hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN cn thp so vi mc ti u cng nh so vi tim nng vn c ca cc ngn hng. H qu l vai tr tch cc ca cc NHTMNN i vi h thng ngn hng ni ri ng v nn kinh t ni chung cn m nht. Trc nhng thch thc to ln ca tin trnh hi nhp, trong mi trng cnh tranh ngy cng khc li t, cc NHTMNN Vi t Nam s kh pht trin bn vng nu khng tp trung mi n lc nng cao hi u qu hot ng kinh doanh. Gp phn p ng i hi bc xc ca thc tin, ti lun n tin s: Gii php nng cao hiu qu hot ng ca cc NHTMNN Vit Nam hin nay,, c la chn nghi n cu.
2. TNH HNH NGHIN CU TI

i n quan n ti nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTM c mt s cng trnh khoa hc nghi n cu cng b di dng ti cp B, ngnh v lun n tin s v cp nhng gc v phm vi khc nhau. Nhiu gii php cng nh xut ca cc cng trnh ny c cc

i n h luanvan84@gmail.com

nh qun tr ngn hng thc hi n. C th k ra mt s cng trnh nghi n cu quan trng gn nht c li n quan n ti lun n nh: Trong lun n tin s kinh t vi ti Nng cao hi u qu hot ng u t ca cc NHTM Vi t Nam, tc gi Th Hng (2003) xy dng cc ch ti u nh gi hi u qu hot ng u t ca cc Ngn hng thng mi c bi t l cc hot ng u t chng khon v cho vay. Vi c nh gi tp trung vo mc ti u sinh li ca cc ngn hng thng mi gic vi m trong giai on 1996-2001. Trong ti B2001.38.23 Mt s gii php nng cao hi u qu kinh doanh ngoi t ca cc ngn hng thng mi quc doanh ( nghi n cu qua Ngn hng Cng thng Vi t nam ca TS. Anh Tun (2004),tc gi xut nhng gii php nhm nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ngoi t ca cc ngn hng thng mi quc doanh ca Vi t Nam trong giai on ti. Trong lun n tin s kinh t vi ti Hot ng tn dng ca h thng Ngn hng thng mi nh nc nc ta hi n nay, tc gi c Th (2005) cp n thc trng hot ng tn dng ca h thng cc NHTMNN v nhng tc ng ti qu trnh pht trin kinh t-x hi Vi t Nam. Tc gi xut cc gii php i mi hot ng tn dng ca h thng cc NHTMNN Vi t nam, ph hp vi y u cu i mi v gn vi chin lc pht trin kinh t - x hi Vi t Nam n nm 2010. Trong lun n tin s kinh t vi ti Gii php nng cao cht lng hot ng kinh doanh ti Ngn hng nng nghi p v pht trin nng thn Vi t nam tc gi Nguyn Hu Hun (2006) i su phn tch cht lng hot ng kinh doanh ca Ngn hng nng nghi p v pht trin nng thn Vi t Nam- mt trong nhng NHTM NN c quy m hot ng ln nhng cng c rt nhiu nhng c im ri ng bi t so vi cc NHTM NN khc. Tr n c s

i n h luanvan84@gmail.com

nh gi nhng tn ti ch yu nh: nng lc ti chnh yu, hi u qu hot ng kinh doanh cha cao, sn phm dch v thp... tc gi a ra xut gii php nng cao cht lng hot ng kinh doanh ca Ngn hng nng nghi p v pht trin nng thn Vi t Nam cho giai on 2006-2010. Nhng nhm gii php ny l rt ph hp vi mt NHTM NN nh Ngn hng nng nghi p v pht trin nng thn Vi t Nam nhng cha th khi qut tm v m p dng cho h thng cc NHTM NN Vi t Nam. Trong cc ti cng b, cc tc gi cp gic quan im chung v hi u qu hot ng v xut cc gii php nng cao hi u qu hot ng ca mt NHTM NN c th hay mt mng nghi p v c th trong thi gian trc mt cng nh trong hi nhp kinh t quc t. Trong lun n ny, tc gi nghi n cu xut kin gp phn xy dng h thng cc gii php mang tnh v m tr n c s k tha mt s gii php ca cc cng trnh nghi n cu trc nhm nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN Vi t Nam trong giai on hi nhp kinh t quc t hi n nay. c bi t, tc gi a ra nhng gii php c tnh t ph nh: thnh lp tp on ti chnh, c phn ho tri t cc NHTMNN. y l cng trnh khoa hc u ti n nghi n cu vn ny do khng b trng lp vi cc cng trnh khoa hc cng b.
3. MC CH NGHIN CU CA LUN N

- Nghi n cu nhng vn l thuyt c bn v hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM. - Phn tch, nh gi thc trng hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN VN giai on 2000-2005. - xut gii php v kin ngh gp phn nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN Vi t Nam cho giai on t nay n 2010 v

i n h luanvan84@gmail.com 10 nhng nm tip theo.


4. I TNG V PHM VI NGHIN CU

i tng nghin cu l nghi n cu hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTM. Phm vi nghin cu: un n kho st tr n 2 kha cnh l lun v thc tin v hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTM. Tp trung nghi n cu hi u qu hot ng huy ng vn, hot ng cho vay, u t v cc hot ng kinh doanh dch v khc ca 4 NHTMNN ln nht Vi t Nam bao gm Ngn hng nng nghi p v pht trin nng thn Vi t Nam, Ngn hng Cng thng Vi t Nam, Ngn hng Ngoi thng Vi t Nam, Ngn hng u t v pht trin Vi t Nam (thi gian 2000-2005), xut mt s gii php nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN VN (giai on 2006-2010) v nhng nm tip theo theo nh hng ca ng v Nh nc.
5. PHNG PHP NGHIN CU

Tr n c s phng php lun ca Ch ngha duy vt lch s v ch ngha duy vt bi n chng, cc phng php c s dng trong qu trnh thc hi n lun n gm: Phng php so snh, phn tch kt hp vi phng php iu tra chn mu v h thng ho cng c s dng trong qu trnh nghi n cu a ra nhn xt nh gi cc vn . B n cnh , lun n cng vn dng kt qu nghi n cu ca cc cng trnh c khoa hc li n quan lm su sc hn cc c s khoa hc v thc tin ca ti.
6. NHNG NG GP MI CA LUN N

V l lun: lun n lm r nhng vn l lun v hot ng kinh doanh ca NHTM, khi ni m hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM tp trung ch yu tr n phng di n li nhun v cc ch ti u v li nhun ca cc NHTM. c bi t, tc gi phn tch kh ton di n hng lot nhn t nh hng

i n h luanvan84@gmail.com 11 n hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM, c kt c kinh nghi m ca Trung Quc v nng cao hi u qu hot ng ca NHTMNN. Xt tng th, nhng ni dung c cp th hi n t duy kh logc ca tc gi, ph hp vi mc ti u, i tng v phm vi nghi n cu xc nh, l c s l thuyt hon chnh tip cn nhng vn tip theo. Tr n c s kht qut v h thng ngn hng Vi t Nam,tc gi nhn mnh vai tr ch lc, ch o ca cc NHTMNN. Theo , bng h thng t li u phong ph tc gi m t, phn tch thc trng hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN Vi t nam t nm 2000-2005 theo nhng ch ti u phn nh hi u qu thng nht phn l thuyt. Quan trng hn, tc gi khng nh mc d hi u qu hot ng ca cc NHTMNN c ci thi n nhng so vi mc ti u th cn thp, thm ch l rt thp. Mt s nguy n nhn (t pha cc NHTMNN, t pha NHNN, khch hng...) c tc gi phn tch chng minh kh thuyt phc. c bi t, nguy n nhn su xa t ch s hu l rt c o. Nhng nh gi ca tc gi l c c s khoa hc, chng t tc gi am hiu v c nhiu kinh nghi m thc tin. Vi nh hng, mc ti u pht trin cc NHTMNN Vi t Nam trong thi gian ti, tc gi khng nh nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN cng tr n n cp bch hn bao gi ht. Cc gii php c lun c c c s l lun v thc tin n n c tnh ng dng cao. c bi t, mt s gii php c tnh t ph cao nh xy dng tp on ti chnh tr n c s hp nht mt s NHTMNN, c phn ho tri t NHTMNN. Phn kin ngh ca tc gi vi Nh nc, cc B Ngnh v NHNN thc thi cc gii php trong nhn mnh v vi c giao quyn t ch, t chu trch nhi m cho cc NHTMNN l hp l. Kt qu nghi n cu ca lun n c th lm ti li u hu ch cho cc

i n h luanvan84@gmail.com 12 NHTMNN trong vi c ng dng nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca mnh.
7. KT CU CA LUN N

un n gm 169 trang, 3 biu , 9 bng s li u, 7 s , 2 th, li ni u, kt lun, danh mc cc cng trnh, danh mc ti li u tham kho, ph lc, ni dung lun n c trnh by trong 3 chng: Chng 1: C s l lun v hiu qu hot ng kinh doanh ca NHTM Chng 2: Thc trng hiu qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN Vit Nam. Chng 3: Gii php nng cao hiu qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN Vit Nam.

i n h luanvan84@gmail.com 13

CHNG I C S L LUN V HIU QU HOT NG KINH DOANH CA NGN HNG THNG MI


1.1. CC HOT NG KINH DOANH C BN CA NGN HNG THNG MI

1.1.1.Tng quan v Ngn hng thng mi 1.1.1.1. Khi nim Ngn hng thng mi Cc nh nghi n cu lch s pht trin kinh t th gii u ghi nhn, ngh ngn hng xut hi n t thi trung c, tr n c s s pht trin ca sn xut v lu thng hng ho. Tuy nhi n, khng phi ngay t u c c mt ngn hng vi y cc hot ng nh ngy nay. Hot ng u ti n dn ti s hnh thnh cc ngn hng l hot ng i tin ca cc thng gia. Vi s pht trin ca sn xut, lu thng hng ho ngy cng c m rng, khng cn b hp trong tng vng lnh th ri ng ca cc lnh cha. Nhng mi vng, cc nh cha bng quyn lc ca mnh thng quy nh s dng ng tin ri ng trong vng lnh th m h cai qun. S khc bi t v tin t cn tr qu trnh giao lu hng ho gia cc vng, cc khu vc. Nhm khc phc hn ch do s khc bi t v ng tin gia cc khu vc, mt s cc thng gia t b ngh bun hng ho thng thng chuyn sang

i n h luanvan84@gmail.com 14 bun loi hng ho c bi t bun tin - ng vai tr trung gian i tin cho cc thng gia khc v tr thnh Thng gia tin t . Tr n c s hot ng i tin, cc thng gia tin t nhn lu gi, bo qun tin, ng thi thc hi n chi tr h theo y u cu ca cc thng gia khc, to iu ki n thun li cho h trong qu trnh bun bn hng ho. Nh thc hi n dch v ny, cc thng gia tin t thng xuy n qun l mt khi lng tin ln. Chnh iu to ra cho h kh nng s dng s tin ny kinh doanh. Tuy nhi n, cc thng gia tin t thng khng s dng tin vo mc ch kinh doanh hng ho (hot ng kinh doanh m h t b). Hng s dng ch yu l h tr cho cc thng gia khc trong hot ng bun bn ca h thng qua vi c cho vay. Nh vy, cc thng gia tin t thc hi n th m mt hot ng mi hot ng cho vay. Vi cc hot ng m cc thng gia tin t cung cp cho cc thng gia, h chuyn hon ton sang lnh vc kinh doanh mi, hnh thnh ngh kinh doanh mi v c gi l Ngh ngn hng, hnh thnh n n mt loi n v kinh doanh mi Ngn hng. Nh vy, c th hiu Ngn hng l mt loi hnh n v kinh doanh, hot ng kinh doanh tr n lnh vc tin t vi cc ni dung chnh l: + Nhn gi tin v chi tr h cho khch hng + S dng s tin ca khch hng gi cho vay Thu nhp trong hot ng kinh doanh ny l l ph bo him v chi tr h tin cho khch hng v tin li cho vay. a ra c mt nh ngha v NHTM, ngi ta thng phi da vo tnh cht v mc ch hot ng ca n tr n th trng ti chnh, v i khi cn kt hp tnh cht, mc ch v i tng hot ng.

i n h luanvan84@gmail.com 15 ut Ngn hng ca Php, nm 1941 nh ngha: c coi l Ngn hng l nhng x nghip hay c s no hnh ngh thng xuyn nhn ca cng chng di hnh thc k thc hay hnh thc khc cc s tin m h dng cho chnh h vo cc nghip v chit khu, tn dng hay dch v ti chnh. Hay nh lut Ngn hng ca n 1950, c b sung 1959 n u: Ngn hng l c s nhn cc khon tin k thc cho vay hay ti tr, u t. Nhng nh ngha tng t nh vy l cn c vo tnh cht v mc ch hot ng. Mt lot nh ngha khc li cn c vo s kt hp vi i tng hot ng. V d nh lut Ngn hng ca an Mch nm 1930 nh ngha: Nhng nh bng thit yu gm cc nghip v nhn tin k thc, bun bn vng bc, hnh ngh thng mi v cc gi tr a c, cc phng tin tn dng v hi phiu, thc hin cc nghip v chuyn ngn, ng ra bo him v.v. Theo ut ca nc M, bt k mt t chc no cung cp ti khon tin gi cho php khch hng rt tin theo y u cu( nh bng cch vit sc hay bng vi c rt tin i n t) v cho vay i vi cc t chc kinh doanh hay cho vay thng mi c xem l mt Ngn hng. Nh Kinh t hc David Begg nh ngha Ngn hng thng mi l trung gian ti chnh, c giy php kinh doanh ca Chnh ph cho vay tin v m ti khon tin gi, k c cc khon tin gi m da vo c th pht hnh Sc. ut cc t chc tn dng do Quc hi Nc Cng ho x hi ch ngha Vi t Nam thng qua ngy 22 thng 12 nm 1997, ti iu 20 c n u T chc tn dng l doanh nghip c thnh lp theo quy nh ca lut ny v cc quy nh khc ca Php lut hot ng kinh doanh tin t, lm dch v ngn hng vi ni dung nhn tin gi v s dng tin gi

i n h luanvan84@gmail.com 16 cp tn dng, cung cp cc dch v thanh ton. Mc d c nhiu cch th hi n khc nhau, nhng phn tch, khai thc ni dung ca cc nh ngha , ngi ta d nhn thy cc NHTM u c chung mt tnh cht, l vi c nhn tin k thc tin gi khng k hn v c k hn, s dng vo cc nghi p v cho vay, chit khu v cc dch v kinh doanh khc ca chnh Ngn hng. Nh vy, tc gi cho rng c th a ra mt nh ngha khi qut v NHTM nh sau: Ngn hng thng mi l mt doanh nghip kinh doanh trong lnh vc tin t vi cc hot ng ch yu l huy ng vn, cho vay, u t v cc hot ng dch v nhm mt trong cc mc tiu quan trng l ti a ha li nhun. 1.1.1.2. S pht trin ca NHTM Cc ngn hng c hnh thnh v hot ng ch yu l t cc thng gia, phc v cho hot ng kinh doanh ca cc thng gia.V l ny, ngi ta coi cc ngn hng l ngn hng ca cc thng gia cc nh thng mi, v gi l Ngn hng thng mi. Hot ng ngn hng ban u c thc hi n bi cc thng gia tin t vi nhng cng vi c nhm phc v cho cc thng gia. Tuy nhi n, do cc hot ng ca nn kinh t ngy cng pht trin to tin , ng thi cng i hi cc ngn hng phi pht trin mt cch tng ng. S pht trin ca cc ngn hng th hi n tr n 3 phng di n. Mt l pht trin v cc hot ng nghi p v, hai l m rng v quy m v phm vi hot ng ca ngn hng, ba l s pht trin v m hnh t chc. a. Pht trin cc hot ng nghip v - Hot ng nhn tin gi v chi tr h. Cc ngn hng khng ch nhn

i n h luanvan84@gmail.com 17 tin gi ca cc thng gia m hot ng ny c m rng ra i vi tt c nhng ai c tin v mun s dng dch v ca ngn hng. i vi ngi c tin, h nhn thy nhng ti n ch m ngn hng em li cho h n n h mun gi. Cn cc ngn hng sn sng thc hi n cng vi c ny khng ch v n mang li thu nhp (l ph bo qun v chi tr h), m iu quan trng hn, nh s tin ca nn kinh t ng li trong kt ca ngn hng nhiu hn, n nh hn s to cho ngn hng kh nng s dng s tin ny ch ng hn. - Hot ng cho vay ca cc ngn hng ngy cng m rng. do ca vi c m rng cho vay ca cc ngn hng c hnh thnh t c 2 pha khch hng v ngn hng. i vi ngn hng, l do lng tin m h qun l ca khch hng ang ng li trong kt, tm thi nhn ri cn c s dng vi hy vng tm kim th m thu nhp. i vi khch hng, nhu cu vay ban u ch l ca cc thng gia. Cc thng gia vay tin thanh ton tin hng, d tr hng ho. Nh vay c tin, cc thng gia khc phc c nhng kh khn trong qu trnh kinh doanh, m rng giao lu hng ho. H qu tt yu ca qu trnh ny l thc y s pht trin ca sn xut. Chnh iu ny to ra nhu cu vay mi, l nhu cu vay ca cc nh sn xut. Cng vi vi c m rng i tng cho vay, thay i tnh cht cc khon vay, thi hn cho vay cng c thay i ph hp vi nhu cu s dng vn vay ca khch hng. Cc thng gia vay tin thanh ton tin hng n n thi hn thng ngn, nh sn xut vay tin phc v cho qu trnh sn xut n n thi hn thng ko di hn. Qu trnh pht trin cc hot ng nghi p v nh trnh by tr n y thc cht l qu trnh hon thi n ho cc nghi p v c bn ca ngn hng trong giai on u cu qu trnh hnh thnh v pht trin ngn hng. Cho n nay, trong hot ng ca cc ngn hng, hot ng ch yu v thng xuy n vn l nhn tin gi v s dng s tin cho vay. b, Tng quy m vn v m rng phm vi hot ng

i n h luanvan84@gmail.com 18 - Quy m vn ca cc ngn hng ngy cng tng. Cc ngn hng ban u l ngn hng ca c nhn cc thng gia, n n vn ca ngn hng ny chnh l vn ca nh thng gia. Do mc vn ca mi thng gia thng khng ln n n khng p ng c nhu cu vay vn ca khch hng, c bi t l khi sn xut cng pht trin nhu cu vay vn cng tng. Hn na, vi mc vn khng ln, khng to c nim tin vi ngi gi, n n cng khng th nhn c tin gi nhiu hn. V nhng l , cc ngn hng phi tm cch tng mc vn l n. Phng thc trc tip i vi mi nh ngn hng l t tch lu, s dng li nhun b sung vn. Nhng do vn ca mi c nhn rt nh, n n kh nng tch ly chm, khng ph hp vi nhu cu pht trin ca nn kinh t. Phng thc hp l hn, nhanh hn l cc ngn hng sp nhp li vi nhau hoc thn tnh ln nhau. Bng phng thc ny va tng nhanh vn ca ngn hng, ng thi phm vi hot ng v khch hng cng nhiu hn. - M rng phm vi hot ng. Cng vi vi c tng quy m vn, cc ngn hng cng ng thi m rng phm vi hot ng. Kh nng m rng phm vi hot ng ca ngn hng trc ht l t cc ngn hng thnh vi n (do qu trnh sp nhp) to ra. Th n, do s tng vn ca ngn hng, n n uy tn ca ngn hng cng tng l n, tr n c s lng khch hng n vi ngn hng cng nhiu hn. Cui cng, tn ti v pht trin, t mi ngn hng cng tm cch m rng phm vi nh hng, m rng phm vi hot ng. c. S pht trin m hnh t chc h thng ngn hng Khi nghi n cu s pht trin m hnh t chc h thng ngn hng mi quc gia, ngi ta thng quan st theo hai ni dung. Mt l nhn tng th cc ngn hng ca quc gia , hai l nghi n cu cu trc ca mi ngn hng. H thng ngn hng ca mt quc gia

i n h luanvan84@gmail.com 19 C s kinh t ca s hnh thnh v pht trin ngh ngn hng nh phn tr n trnh by, ch yu l do nhu cu v hot ng v m rng kinh doanh ca cc thng gia; cc ngn hng cng do cc thng gia m nhi m. Chnh iu quyt nh h thng ngn hng thi k u rt n gin c v nghi p v, c v t chc. V t chc, cc ngn hng thuc s hu ca c nhn nh thng gia, mi hot ng ca ngn hng u do c nhn ch ngn hng thc hi n; cc ngn hng hu nh thc hi n cc cng vi c nh nhau v n gin l phc v nhu cu bun bn ca cc thng gia. Theo , cc nghi p v ca ngn hng cng rt n gin v b hp trong vi c nhn tin gi ca cc thng gia, cho thng gia vay. Nh s pht trin ca hot ng bun bn, sn xut cng ngy cng pht trin. Tuy vy, s pht trin ca sn xut v lu thng hng ho thi k ny cng ch t mc bc u, to iu ki n cho cc ngn hng m rng hot ng sang cho vay i vi nh sn xut, ko di thi hn cho vay hn so vi cho vay i vi cc thng gia. Cc nghi p v mi pht sinh cha nhiu, nhu cu vay vn cha ln, n n cc ngn hng ca cc thng gia vn lun kh nng p ng. S pht trln ca cc ngn hng thi k ny thc cht ch l qu trnh "y ho" hay hon thi n ha" ngh ngn hng i vi mi ngn hng ri ng l. Nhu cu ca nn kinh t cha t ra nhng i hi phi pht trin thnh nhiu loi ngn hng khc nhau. Khi nn kinh t pht trin cao hn, nhng nhu cu ca cc n v kinh doanh i vi ngn hng ngy cng ln c v vn, c v cc loi dch v m ngn hng cung ng. Nhu cu ca nn kinh t t ra nhng i hi buc cc ngn hng pht trin. B n cnh , s pht trin ca nn kinh t cng to ra nhng tin cn thit cho s pht trin ca ngn hng. V d, nhu cu vn

i n h luanvan84@gmail.com 20 ln to iu ki n cho cc ngn hng c th cho vay c nhiu, ng thi to cho ngn hng kh nng nhn c nhiu tin gi hn; nhu cu s dng vn a dng buc cc ngn hng phi i mi phng thc ti tr ... Mt khc, do s tn ti v pht trin ca chnh mnh, cc ngn hng cng lun tm cch m rng cc hot ng ca mnh hoc cho ph hp vi nhng i hi ca khch hng; hoc to ra nhng nghi p v mi thu ht nhiu khch hng hn. Chnh iu to ra rni quc gia mt h thng ngn hng rt a dng, phong ph. Ngoi cc yu t v kinh t, s hnh thnh v pht trin ca h thng ngn hng mi quc gia cn chu nh hng rt nhiu ca yu t php lut. Cc nh lm lut c th tha nhn nhng nghi p v hi n c m cc ngn hng ang thc hi n hoc ban hnh cc quy nh mi iu chnh, xo b hoc thit lp th m nhng ngn hng mi p ng nhu cu pht trin ca nn kinh t trong nhng thi k pht trin khc nhau. Chnh yu t ny cng gp phn lm a dng ho h thng ngn hng mi quc gia v cng th hi n s khc bi t, nt c trng ca h thng ngn hng mi quc gia. Cu trc ca mi Ngn hng Nghi n cu cu trc h thng ngn hng ca mi quc gia ngi ta thng phn chia theo cc ti u thc.: c trng hot ng ca ngn hng; Ch th s hu ngn hng; Phm vi a l m ngn hng hot ng ... Theo c trng hot ng ca cc ngn hng, h thng ngn hng ca mi quc gia thng c phn chia thnh hai loi chnh: ngn hng hot ng theo hng a nng v ngn hng hot ng theo hng n nng (chuyn doanh, chuyn ngnh). Ngn hng a nng l ngn hng thc hi n hu ht cc nghi p v vn c ca ngn hng v thc hi n cc dch v ngn hng i vi mi i tng

i n h luanvan84@gmail.com 21 khch hng. Tnh a nng ca ngn hng cng bin i theo thi gian. Cc ngn hng thi s khai thng u l cc ngn hng a nng. Bi cc nghi p v cn n gin khch hng cha nhiu. Hn na, ngn hng ng thi thc hi n nhiu nghi p v, phc v nhiu i tng khch hng cn nhm mc ch gim thiu ri ro cho ngn hng trong qu trnh hot ng. Trong qu trnh hot ng, nu c mt trng hp no gp ri ro, nh hng xu ti thu nhp ca ngn hng, th kt qu thu c t cc hot ng khc c th b p, gim bt thi t hi chung ca ngn hng v to n n s n nh trong qu trnh hot ng ca ngn hng. Theo s phn tch ca cc nh nghi n cu, cc ngn hng a nng "nh" nh th ny ngy nay ch cn ph hp vi cc quc gia c nn kinh t chm pht trin, hoc cc ngn hng c lp thit lp nhng vng kinh t xa trung tm , min ni, hay cn lc hu. Khi nn kinh t pht trin, cc hot ng kinh t ngy cng tr n n phc tp hn, nhu cu v cc dch v ngn hng cng a dng v phc tp hn. Chnh iu ny buc cc ngn hng phi m rng cc hot ng ca mnh, thc hi n th m nhiu nghi p v m trc y cha c. M rng cc hot ng nghi p v mang li cho ngn hng thu nhp nhiu hn, nhng ng thi cng cha ng nguy c ri ro cao hn. Bi cng mt lc thc hi n nhiu nghi p v khc bi t nhau, vi c kim sot cc hot ng s kh khn hn. khc phc nhng kh khn , cc ngn hng buc phi iu chnh cc hot ng ca mnh. iu m cc ngn hng quan tm trc ht l tm cch qun l cht ch hn i vi cc nghi p v ang c thc hi n, thn trng khi m ra nhng nghi p v mi. Bng cch ny, ngn hng hy vng c th hn ch c nhng

i n h luanvan84@gmail.com 22 tn tht c th pht sinh khi cho vay, u t; tr n c s gi li cho mnh nhng khch hng truyn thng. Tuy nhi n, nhng c gng ny cng khng gip ngn hng gim c nhng ri ro, khng nhng th, nhiu khi cn dn ti nhng ri ro ln hn kh lng trc c. V d, khi nh gi nhu cu vay ca khch hng, trnh ri ro, ngn hng cn c s thm nh k lng trc khi quyt nh. Cng vi c ny c th cn nhiu thi gian nht l i vi nhng nghi p v mi, vt qu kh nng hi n ti hay kinh nghi m ca ngn hng. Vi s "cn thn" v tn thi gian nh vy c th lm l c hi kinh doanh ca khch hng, lm nn lng khch hng vay, nh th cng ng ngha vi hnh ng "ui" khch hng sang vi ngn hng khc. Hoc v mc ti u "gi" khch hng li, c th dn ti quyt nh vi vng, v hu qu s l khng thu hi c tin cho vay. Vi lng khch hng ngy cng tng, nhu cu vay vn v s dng dch v ngn hng ngy cng a dng gy cho ngn hng v c khch hng khng t kh khn, thrn ch c nhng trng hp gy nh hng xu ti s pht trin n nh ca nn kinh t. V nhng l do cc ngn hng phi c nhng ci cch tri t hn trong hot ng ca mnh. Phng thc c cc ngn hng quan tm l phn chia cc hot ng khc bi t nhau thnh cc t chc tng ng khc nhau, c lp vi nhau, hnh thnh n n cc ngn hng khc nhau. Trong bi cnh mt ngn hng thc hi n ng thi nhiu hot ng khc nhau thng tim n nhng ri ro 1n, n n cc nh ngn hng hy vng khi mi ngn hng ch thc hi n mt loi nghi p v ri ng bi t s c iu ki n c th xc nh mt cch hp l, chun xc v cc th thc, cc iu ki n cho mi loi nghi p v i vi mi loi i tng khch hng. Nh vy c th gim thiu ri ro trong

i n h luanvan84@gmail.com 23 hot ng ca ngn hng. Kt qu ca qn trnh ci cch ny l hnh thnh n n mt m tup h thng ngn hng mi cc quc gia - h thng ngn hng gm cc ngn hng n nng. Ngn hng n nng (chuy n ngnh, chuy n doanh) l khi ni m ch cc ngn hng ch la chn mt hoc vi hot ng nghi p v) trong s cc hot ng vn c ca ngn hng ni chung; hoc phc v i vi mt loi i tng khch hng nht nh, hay mt lnh vc kinh doanh nht nh tin hnh cc hot ng ca mnh. Qu trnh chuyn t ngn hng hot ng theo hng a nng thnh cc ngn hng hot ng theo hng n nng (chuy n ngnh, chuy n doanh) ph thuc vo nhiu yu t. Trc ht, t mi ngn hng, cn c vo nng lc chuy n mn ca mnh m rng loi hot ng ny, hay "kim ch hot ng khc, dn dn ti ch loi b nhng hot ng khng thch hp. V d, nhng ngn hng c nhiu khch hng kinh doanh trong lnh vc cng nghi p, c kh nng v kinh nghi m ti tr cho i tng khch hng ny s la chn y l hng hot ng chnh ca h loi tr nhng hng hot ng, nhng i tng khch hng khc, t c th hnh thnh n n "Ngn hng Cng nghi p", ... Hoc i vi nhng ngn hng m hot ng u t l th mnh", thng t chi khch hng c nhng nhu cu vay khc tr thnh "Ngn hng Pht trin" chng hn. Yu t th hai l s can thi p ca lut php. Trong thi k cc ngn hng hot ng theo hng a nng, c nhng ngn hng v mc ti u li nhun pht trin cc hot ng, m rng i tng khch hng khng da tr n c s kh nng ca mnh, gy n n nhng hu qu xu cho nn kinh t. V vy, khi thc hi n ci cch h thng ngn hng, hng ti mc ti u an ton cho

i n h luanvan84@gmail.com 24 ngn hng v cho nn kinh t, cc nh lm lut thng ch cho php mi ngn hng hot ng theo mt hng nht nh - hnh thnh cc ngn hng n nng. Cc ngn hng hot ng theo hng n nng thng l nhng ngn hng c thnh lp theo ngnh kinh t, nh ngn hng phc v cho cc i tng khch hng thuc ngnh cng nghi p, hoc nng nghi p hay thng mi, ... ; hoc theo phng thc v thi hn ti tr; nh NHTM vi hot ng ch yu l cho vay ngn hn), ngn hng pht trin, ... ; hoc c thnh lp phc v cho nhng i tng c bit, nh ngn hng nh, ngn hng phc v ngi ngho, . .. C th c rt nhiu ti u thc phn chia, nh hnh cc ngn hng n nng (chuy n ngnh, chuy n doanh), nhng h thng ngn hng n nng ca mi quc gia c thit lp nh th no li ty thuc vo kh nng ca mi ngn hng, nhu cu ca nn kinh t v s chp thun ca cc nh lm lut, cc nh qun l. Ngy nay, loi hnh ngn hng n nng vn tn ti nhiu quc gia. Tuy vy, xu hng chung v ph bin l cc ngn hng quay tr li hot ng theo hng a nng. ng nhi n, tnh a nng ca cc ngn hng ngy nay khng ging nh cc ngn hng xa, khng phi do cc nghi p v cn n s, nhu cu ca nn kinh t cn thp. Tri li, nhu cu ca nn kinh t a dng, phc tp hn, nhng km theo l i hi chi ph thp, l p ng kp thi mi nhu cu ca khch hng mt cch thun li nht. do cn bn ca s "a nng ho ca cc ngn hng l do s phn bi t cc nghi p v trong hot ng ca ngn hng thay i ph hp vi nhu cu ca khch hng mun c tp trung s dng mi dch v ti chnh ti mt ngn hng. do th hai khng km phn quan trng l s ni lng quy nh v

i n h luanvan84@gmail.com 25 hot ng ca cc trung gian ti chnh - loi hnh n v kinh doanh lun chu s qun l cht ch nht mi quc gia. Chnh s ni lng cc quy ch qun l ny khng nhng to c hi m cn khuyn khch cc ngn hng m rng hot ng sang cc lnh vc mi. Hn na, mt xu hng ang hnh thnh v ngy cng th hi n r nt l s sp nhp cc ngn hng vi nhau. S sp nhp cc ngn hng l kt qu ca qu trnh cnh tranh gia cc ngn hng, v s tn ti ca cc ngn hng v s pht trin n nh ca nn kinh t. Tuy nhi n, kt qu ca s sp nhp li l to ra cc ngn hng ln, c kh nng thc hi n mi hot ng, p ng mi nhu cu s dng cc dch v ca mi loi i tng khch hng. chnh l cc ngn hng a nng ca thi i hi n nay. S a nng ho tr li ca cc ngn hng, s hnh thnh cc ngn hng ln khng ch lm thay i cu trc ca mi ngn hng ri ng l, m ng thi cn lm thay i cu trc chung ca h thng ngn hng mi quc gia. Cng cn lu l qu trnh a nng ho tr li ca cc ngn hng khng nht thit phi "i t n" cc ngn hng, v vy, t n gi v ni dung hot ng c th khng ph hp, D t n gi ca ngn hng nh th no th ni dung hot ng vn l a nng. 1.1.1.3. Cc loi hnh NHTM a. Cn c vo ch th s hu Cn c vo ch th s hu ngi ta chia cc ngn hng thnh hai nhm l cc ngn hng thuc s hu ca chnh ph (s hu nh nc) v cc ngn hng khng thuc s hu Nh nc. - NHTM thuc s hu Nh nc l cc ngn hng c thnh lp bng tin ca chnh ph. cc quc gia c nn kinh t pht trin, Chnh ph thng khng s hu i vi cc ngn hng kinh doanh. Nhng mt s quc gia khc, nht l trong thi k u cc quc gia c "nn kinh t chuyn i",

i n h luanvan84@gmail.com 26 nhiu ngn hng v thng l nhng ngn hng ln li thuc s hu Nh nc. C th c nhiu cch gii thch cho hi n tng ny. Hoc do c ch th trng c vn hnh quc gia cha hon chnh, Nh nc khng th iu phi hot ng ca cc t chc kinh t, ca ngn hng theo d tnh ca mnh, v v vy, Chnh ph cn t ngn hng di quyn qun l ca mnh. Phng thc tt nht t c iu l "Quc hu ho" cc ngn hng t nhn, hoc thnh lp n n "ngn hng ca mnh". Tr n c s , thng qua vi c iu hnh hot ng ca ngn hng, Chnh ph tc ng ti cc hot ng ca nn kinh t. Ngoi ra, v mc ti u thc hi n vai tr iu chnh, vai tr can thi p ca Nh nc trong nn kinh t th trng, Chnh ph c th thnh lp nhng ngn hng c bi t h tr cho vi c thc hi n cc chng trnh mc ti u ca mnh nh ngn hng thc hi n chng trnh xo i gim ngho,ngn hng thc hi n chin lc pht trin mt ngnh hay lnh vc kinh t quan trng no i vi nn kinh t ... - NHTM khng thuc s hu Nh nc. Phn ln cc ngn hng hot ng kinh doanh thng khng thuc s hu Nh nc. Thng thng, cc ngn hng ny thng thuc s hu ca mt nhm c ng - i vi cc ngn hng c phn, hoc ty xut x ca ngn hng nh ngn hng li n doanh - do cc b n li n doanh gp vn; chi nhnh ngn hng nc ngoi - do ngn hng chnh quc ti tr. Cc ngn hng ny hot ng kinh doanh v mc ti u li nhun. Trong chng mc nht nh v theo quy nh ca Chnh ph, cc ngn hng ny cng thc hi n cc hot ng nh mt ngn hng thuc s hu nh nc. V d, cho vay theo i tng ch nh, hoc "gp vn" i vi cc ngn hng thuc s hu Nh nc. Nghi n cu cu trc h thng ngn hng theo ch th s hu - Nh nc v khng thuc s hu Nh nc cc quc gia tr n th gii c th nhn

i n h luanvan84@gmail.com 27 thy, hu nh Chnh ph khng quan tm ti quyn hu i vi cc ngn hng. C ngha l Chnh ph khng nht thit phi thnh lp ngn hng "ri ng ca mnh. Trong nhng trng hp cn s dng ngn hng nh l mt cng c phc v chnh sch pht trin kinh t ca Chnh ph, Chnh ph c th s dng quyn lc ca mnh, iu chnh hot ng ca cc ngn hng phc v cho mc ti u pht trin chung ca t nc. b. Cn c vo mc tiu hot ng Cn c vo mc ti u hot ng, NHTM c th phn loi thnh Ngn hng tin gi (hay k khc), Ngn hng tit ki m, Ngn hng kinh doanh - Ngn hng tin gi (hay k khc), Ngn hng tit kim: l nhng NHTM ch hot ng ch yu l thu ht tin gi dn c v cho vay ngn hn cc doanh nghi p v t chc kinh t va v nh hoc cc nhu cu tn dng khc ca dn c. -Ngn hng kinh doanh: l nhng loi ngn hng ln, thng l ngn hng chuy n doanh hoc l cc NHTM kinh doanh tng hp. Cc ngn hng ny hot ng ch yu nhm vo cc d n tn dng ln ngn hn, trung hn, di hn hoc hn vn, u t vo cc doanh nghi p v cc t chc kinh t i mi k thut, hi n i ha thit b v dy chuyn cng ngh hoc xy dng mi, m rng doanh nghi p v ng thi l Ngn hng "bn bun" (La Banque de "vendre en gros"). Ngun li nhun thu v ln v ri ro c phn tn qua cc ngn hng hoc cc t chc chuy n doanh khc. Ngy nay loi ngn hng ny thng c mt s cng ty chuy n doanh nh cng ty ti chnh, cng ty cho thu ti chnh, cng ty chng khon, cng ty t vn v u t v ti chnh, cng ty vng bc, cng ty tn thc... hoc kt hp mt s ngn hng trong nc hay ngn hng nc ngoi hnh thnh ngn hng ln c vn c phn nc ngoi hoc ca cc ngn hng, cng ty ti chnh trong nc hoc

i n h luanvan84@gmail.com 28 tp on ngn hng (Bancaire Groupe)... Tuy nhi n, ti mt s nc, cc ngn hng kinh doanh c va v nh vn chim mt t trng ln trong tng s ngn hng v chuyn thnh NHTM a nng khu vc, a phng. c. Cn c vo ngnh hoc lnh vc kinh t Ngn hng cng nghi p, Ngn hng ngoi thng (hoc ngn hng xut nhp khu), Ngn hng nng nghi p. Ngn hng u t v pht trin, ngn hng nh v phc li cng cng, ngn hng kinh t - k thut (hoc tp on kinh t k thut chuy n ngnh). d. Cn c vo c cu t chc Ngn hng s hu cng ty v ngn hng khng s hu cng ty. Ngn hng s hu cng ty l ngn hng nm gi phn ln vn ca cng ty, cho php ngn hng c quyn tham gia quyt nh cc hot ng c bn ca cng ty. Do lut nhiu nc cm hoc hn ch, ngn hng thng mi tham gia trc tip vo mt s loi hnh kinh doanh nh chng khon, bt ng sn n n cc ngn hng ln thnh lp, hoc mua li mt s cng ty chng khon, qu u t nhm m rng hot ng. Cc ngn hng khng s hu cng ty c th do vn nh. Hoc quy nh ca ut khng cho php, hoc do khng b cm trong vi c a ra cc dch v ti chnh. Ngn hng n nht( Ngn hng khng c chi nhnh) v ngn hng c chi nhnh. l s phn loi ngn hng c tnh lch s v truyn thng hi n tn ti n nay. Song ni dung, phm vi hot ng, nghi p v v cng ngh ca ngn hng pht trin v i mi ph hp vi y u cu pht trin kinh t v s tin b ca khoa hc - k thut, n n mi s phn loi ni trn khng cn ranh gii r r t v tr n n rt hnh thc.

i n h luanvan84@gmail.com 29 e. Cn c theo ni dung nghip v v thc tin hot ng Hi n nay ngi ta phn loi ngn hng cn c theo ni dung nghi p v v thc tin hot ng ngn hng, n n vi c phn loi ngn hng mang tnh cht tng qut hn v c tnh thuyt phc hn. NHTM c phn loi theo hai ti u thc l: ngn hng chuy n doanh v ngn hng kinh doanh tng hp (a nng). - Ngn hng hot ng theo hng chuyn doanh: oi ngn hng ny ch tp trung cung cp mt s dch v ngn hng v d nh ch cho vay i vi xy dng c bn , hoc i vi nng nghi p; hoc ch cho vay (khng bo lnh hoc cho thu ) Tnh chuy n mn ha cao cho php ngn hng c c i ng cn b giu kinh nghi m, tinh thng nghi p v. Tuy nhi n, loi ngn hng ny thng gp ri ro ln khi ngnh hoc lnh vc hot ng m ngn hng phc v sa st. Ngn hng n nng c th l ngn hng nh, phm vi hot ng hp, trnh cn b khng a dng, hoc l nhng ngn hng s hu ca cng ty (nhiu tp on cng nghi p t chc ngn hng phc v cho cc thnh vi n ca tp on). - Ngn hng a nng : l ngn hng cung cp mi dch v ngn hng cho mi i tng. y l xu hng hot ng ch yu hi n nay ca cc ngn hng thng mi. Ngn hng a nng thng l ngn hng ln (hoc s hu cng ty). Tnh a dng s gip ngn hng tng thu nhp v hn ch ri ro. (S 1.1).

i n h luanvan84@gmail.com

30

NHTM

Cc Ngn hng kinh doanh tng hp

Cc Ngn hng chuyn doanh

Ngn hng khng thuc s hu nh nc - Cc ngn hng ln, c tnh ton quc v quc t. - Cc ngn hng khu vc quc gia, bang c lp. - Cc ngn hng a phng c lp. - Cc qu tit kim hoc qu tn dng nhn dn.

Ngn hng thuc s hu nh nc - Cc Ngn hng ca Nh nc rt ln c tnh ton quc v quc t. - Cc ngn hng ca Nh nc khu vc v a phng c lp. - Cc qu tit kim v qu tn dng Nh nc.

Ngn hng u t pht trin Ngn hng chuyn ngnh kinh t - k thut

Ngn hng cm c

Ngn hng cho vay tiu dng

(ngun Vin tin t - tn dng - 1992)

S 1.1: PHN LOI NGN HNG THNG MI PH BIN

30

Cch phn loi tng hp ny c nhng u im sau y: * Phn nh tnh lch s v tnh hi n i ca m hnh NHTM ca cc nc c nn kinh t th trng. * Tn trng nhng nguy n tc php l truyn thng v ph bin c tnh quc t v lut php ngn hng. * Ph hp vi s la chn m hnh t chc NHTM thch ng vi cc iu ki n c th mi nc trong tng giai on pht trin ca nn kinh t. * Hng ti s pht trin v hi n i ha h thng ngn hng mi nc cng nh m bo s ha nhp vo h thng ngn hng th gii. d. Xu hng pht trin ca Ngn hng thng mi trong nn kinh t th trng hin nay Xu hng pht trin ca m hnh NHTM kinh doanh tng hp, a nng v NHTM chuy n doanh mi nc c hiu l s chim u th v s lng ngn hng, v kt cu cc khon thu nhp, chi ph v li nhun t cc nghi p v ngn hng; v doanh s tn dng (huy ng vn v cho vay vn) v khi lng li nhun rng v t trng ca n trong tng ti sn v tng ngun vn ch s hu ca ngn hng. nhiu nc cng nghi p pht trin, nguy n tc t chc ngn hng chuy n doanh l ch yu nh Anh, Php, M, v Nht. Song chnh cc ngn hng ny cng chuyn mnh sang kinh doanh tng hp nhm to ra s uyn chuyn, nhy bn trong vi c thc thi cc nghi p v v cng ngh mi ngn hng, tng th m tn nhi m ca ngn hng v hn ch, phn tn cc ri ro trong hot ng ngn hng. Ngc li, ti cc nc m nguy n tc t chc ngn hng kinh doanh - tng hp l ch yu nh Thu S, Cng ha li n bang c, o... th cc ngn hng ny hot ng c hi u qu v an ton nht, d dng p dng nhanh chng cc thnh tu khoa hc k thut vo hot ng ngn

i n h luanvan84@gmail.com 32 hng, phc v nhu cu a dng v dch v i vi khch hng, hn ch, phn tn ri ro, thch ng vi nhng bin ng ca th trng mt cch nhanh nhy nht, do s tn nhi m ca h thng ngn hng kinh doanh tng hp, a nng ngy cng c li nhun ln v tng trng n nh, chc chn.(S 1.2). V vy, c th ni rng, xu th pht trin h thng NHTM kinh doanh tng hp a nng l xu th chung ca hu ht h thng NHTM cc nc. Xu th ny cn th hi n ch ti nhng ngn hng kinh doanh tng hp a nng ny xut hi n cc cng ty tn dng cho thu (hay thu mua - leasing), cng ty chng khon, Qu tit ki m, Qu pht trin... do to ra s chim lnh nhanh chng th trng ti chnh - tin t trong nc v quc t, do chi phi v thc y s pht trin a dng cc ngnh kinh t, s tng trng kinh t mi nc v mi dch v ca khch hng c li n quan n tin t . Chc nng u thc Chc nng bo him Chc nng u t v BL Chc nng tn dng Chc nng ql Tmt Chc nng thanh ton

NHTM HIN I

Chc nng lp KH u t

Chc nng

S 1.2: M HNH NGN HNG THNG MI HIN I e. Ngn hng thng mi Nh nc: NHTM c thnh lp vi s vn ch s hu thuc s hu Nh nc bng 100% hoc khng di 51%; quyn qun tr ngn hng thuc Nh nc v cc chc v ch cht ca ngn

i n h luanvan84@gmail.com 33 hng do Nh nc b nhi m nh: Ch tch, Tng gim c v khng di 50% s thnh vi n qun tr, kim sot iu hnh ngn hng. Ngoi ra cc ngn hng ny cn c hng cc u i v th trng, hot ng i ngoi, ti cp vn, thu... Cc NHTMNN thng l cc ngn hng ln c kh nng chi phi hot ng ca nn kinh t, h thng ti chnh tin t t nc v cc ngn hng khc. Tuy nhi n n cng b p t bi cc c ch chnh sch ca Nh nc cm quyn, iu ny phn no hn ch kh nng t do ho trong kinh doanh ca cc NHTMNN. 1.1.1.5. Vai tr ca Ngn hng thng mi trong nn kinh t th trng Trong nn kinh t th trng, s phn b cc ngun lc - theo , phn b c cu kinh t v phn chia ca ci x hi c da ch yu vo cc qui lut ca th trng: cung cu, gi tr, cnh tranh... c biu hi n qua hnh thc tin t . V vy, cn c cch gi khc ca kinh t th trng l kinh t tin t . Vi c trng , mc nhi n ngnh ngn hng cng nhng hot ng dch v ca n tr thnh mt trong nhng cng c hng u iu hnh kinh t v m ca mi quc gia c kinh t th trng. Ngn hng thng mi l ni cung cp vn cho nn kinh t Vn c to ra t qu trnh tch lu, tit ki m ca mi c nhn, doanh ngh p v Nh nc trong nn kinh t, vy mun c nhiu vn phi tng thu nhp quc dn v gim nhp ti u dng. tng thu nhp quc dn tc l m rng quy m chiu rng ln chiu su ca sn xut v lu thng hng ho, y mnh s pht trin ca cc ngnh trong nn kinh t cn thit phi c vn, ngc li khi nn kinh t cng pht trin s to ra cng nhiu ngun vn. NHTM ng ra huy ng cc ngun vn nhn ri v tm thi nhn ri mi t chc, c nhn, mi thnh phn kinh t nh vn tm thi c gii phng ra t qu trnh sn xut, vn t ngun tit ki m ca cc c nhn trong x hi, cc

i n h luanvan84@gmail.com 34 t bn tin t c s dng chuy n cho vay ly li. Bng ngun vn huy ng c trong x hi v thng qua nghi p v tn dng, NHTM cung cp vn cho mi hot ng kinh t, p ng cc nhu cu vn mt cch kp thi cho qu trnh ti sn xut. Nh c hot ng ca h thng NHTM v c bi t l hot ng tn dng, cc doanh nghi p c iu ki n m rng sn xut, ci tin my mc cng ngh , tng nng sut lao ng, nng cao hi u qu kinh t. Ngn hng thng mi l cu ni gia cc doanh nghip vi th trng Trong iu ki n nn kinh t th trng, hot ng ca cc doanh nghi p chu s tc ng mnh m ca cc quy lut kinh t khch quan nh quy lut gi tr, quy lut cung cu, quy lut cnh tranh... sn xut phi tr n c s p ng nhu cu th trng, tho mn nhu cu th trng tr n mi phng di n: khng nhng tho mn nhu cu v phng di n gi c, khi lng, cht lng, chng loi hng ho m cn i hi tho mn c tr n phng di n thi gian, a im. Hot ng ca cc nh doanh nghi p phi t hi u qu kinh t nht nh theo quy nh chung ca th trng th mi m bo ng vng trong cnh tranh. c th p ng tt nht cc y u cu ca th trng, doanh nghi p khng nhng cn nng cao cht lng lao ng, cng c v hon thi n c ch qun l kinh t, ch hch ton k ton... m cn phi khng ngng ci tin my mc thit b, dy chuyn cng ngh , tm ti s dng nguy n vt li u mi, m rng quy m sn xut mt cch thch hp... Nhng hot ng ny i hi mt khi lng ln vn u t nhiu khi vt qu kh nng vn ch s hu ca doanh nghi p. Gii quyt kh khn ny, doanh nghi p c th tm n ngn hng xin vay vn tho mn nhu cu u t ca mnh. Thng qua hot ng tn dng, Ngn hng l chic cu ni gia cc doanh nghi p vi th trng. Ngun vn tn dng ca ngn hng cp cho doanh nghi p ng vai tr quan trng trong vi c nng cao cht lng mi mt ca qu trnh sn xut kinh doanh, gip doanh nghi p p ng nhu cu th

i n h luanvan84@gmail.com 35 trng, t to cho doanh nghi p mt ch ng vng chc trong cnh tranh. Ngn hng thng mi l cng c Nh nc iu tit v m nn kinh t Trong s vn hnh ca nn kinh t th trng, NHTM hot ng mt cch c hi u qu thng qua cc nghi p v kinh doanh ca mnh s thc s l mt cng c Nh nc iu tit v m nn kinh t. Bng hot ng tn dng v thanh ton gia cc NHTM trong h thng, cc NHTM gp phn m rng khi lng tin cung ng trong lu thng. Thng qua vi c cp cc khon tn dng cho cc ngnh trong nn kinh t, NHTM thc hi n vi c dn dt cc lung tin, tp hp v phn chia vn ca th trng, iu khin chng mt cch c hi u qu, thc thi vai tr iu tit gin tip v m: Nh nc iu tit ngn hng, ngn hng dn dt th trng. Ngn hng thng mi to iu kin thc y ngoi thng pht trin Trong nn kinh t th trng khi m cc mi quan h hng ho tin t ngy cng c m rng th nhu cu giao lu kinh t- x hi gia cc nc tr n th gii ngy cng tr n n cn thit v cp bch. Vi c pht trin kinh t ca mi quc gia lun gn vi s pht trin ca nn kinh t th gii v l mt b phn cu thnh n n s pht trin . V vy nn ti chnh ca mi nc cng phi ho nhp vi nn ti chnh quc t. NHTM cng cc hot ng kinh doanh ca mnh ng mt vai tr v cng quan trng trong s ho nhp ny. Vi cc nghi p v kinh doanh nh nhn tin gi, cho vay, nghi p v thanh ton, nghi p v hi oi v cc nghi p v ngn hng khc, NHTM to iu ki n thc y ngoi thng khng ngng c m rng. Thng qua

i n h luanvan84@gmail.com 36 cc hot ng thanh ton, bun bn ngoi hi, quan h tn dng vi cc NHTM nc ngoi, h thng NHTM thc hi n vai tr iu tit nn ti chnh trong nc ph hp vi s vn ng ca nn ti chnh quc t. NHTM ra i v pht trin tr n c s nn sn xut v lu thng hng ho pht trin v nn kinh t cng ngy cng cn n hot ng ca NHTM vi cc chc nng, vai tr ca mnh. Thng qua vi c thc hi n cc chc nng, vai tr ca mnh nht l chc nng trung gian tn dng, NHTM tr thnh mt b phn thc y nn kinh t pht trin.
1.1.2. CC HOT NG KINH DOANH C BN CA NGN HNG THNG MI

1.1.2.1. c trng c bn hot ng kinh doanh ca Ngn hng thng mi Hot ng kinh doanh l vi c thc hi n mt, mt s hoc tt c cc cng on ca qu trnh u t, t sn xut n ti u th sn phm hoc cung ng dch v tr n th trng nhm mc ch sinh li. doanh nghi p kinh doanh trong lnh vc tin t , so vi hot ng ca ngn hng Trung ng hoc cc doanh nghi p hoc thng mi khc, hot ng kinh doanh ca NHTM c nhng c trng c bn sau: Th nht, hot ng kinh doanh ca ngn hng thng mi l kinh doanh tin t Tr n th trng ti chnh, NHTM l cc t chc trung gian ti chnh quan trng nht chuyn ti nhng khon vn huy ng c trong x hi n nhng ngi c nhu cu chi ti u v u t. Vi chc nng ban u l nhn tin gi ca x hi, sau NHTM tr thnh cc ch th chuy n mua bn quyn s dng vn. Tu theo trnh pht trin ca nn kinh t-x hi cng nh cng ngh ngn hng m c cu v chng loi cc sn phm khc nhau. c bi t, trong giai on hi n nay cng vi s pht trin mnh m ca khoa ho v cng ngh , cc sn phm mi ra i nh ATM, Homebanking,

i n h luanvan84@gmail.com 37 Phonebanking, Internet Banking...Cng xut pht t nhu cu ca khch hng, c nhiu t chc cung cp dch v ngn hng ra i v pht trin. Song ngi ta vn phn bi t NHTM vi cc t chc tn dng khc ch NHTM l ngn hng kinh doanh tin gi v cc dch v thanh ton. Th hai, hot ng kinh doanh ca Ngn hng thng mi c tnh nhy cm cao v lun chu s gim st cht ch ca php lut. Hot ng kinh doanh ca ngn hng da tr n nim tin, v vy tnh nhy cm trong kinh doanh rt cao, ch cn c mt bin ng nh cng c th gy tc ng i vi hot ng kinh doanh ca ngn hng(mt thay i nh v li sut cng c th dn n s dch chuyn khch hng t ngn hng ny sang ngn hng khc). Nu ngn hng hot ng tt, s gp phn tit ki m cc ngun lc, gim thiu chi ph cho x hi, to iu ki n cho nn kinh t tng trng v pht trin bn vng. Ngc li, khi ngn hng ph sn s nh hng trc tip n nhng ngi gi tin, v s ph sn ca ngn hng lun c hi u ng dy chuyn, ly lan rt ln v tc ng xu n i sng kinh t x hi. Do hu qu t vi c ph sn ngn hng n nn kinh t, cho n n hot ng kinh doanh ca ngn hng phi c gim st cht ch thng xuy n bng cc lut nh. Nhng quy ch gim st ph bin l: Quy ch v an ton trong hot ng kinh doanh ca ngn hng; Quy ch v phn phi tn dng; Quy ch v bo v nh u t; Quy ch v thnh lp v cp giy php kinh doanh cho cc NHTM. Th ba, cc sn phm, dch v ca NHTM mang tnh tng ng, d bt chc v gn cht vi yu t thi gian. Cc sn phm, dch v m NHTM cung cp cho khch hng rt a dng. Song phn ln cc sn phm ca mi ngn hng ny li tng ng vi cc sn phm ca cc NHTM khc, c bi t l cc sn phm truyn thng nh:

i n h luanvan84@gmail.com 38 huy ng vn , cho vay, thanh ton. Nu mt NHTM va thc hi n mt loi hnh dch v no c hi u qu th ngay lp tc c th b cc ngn hng khc thc hi n theo, hay gi l bt chc. Nh vy, khi ni m sn phm dch v mi ca NHTM phi c hiu l sn phm dch v m ngn hng a ra th trng trc cc i th cnh tranh. Mt khc, thi gian chnh l yu t quan trng thc hi n gi tr ca sn phm, ng thi cng l mt trong nhng yu t quyt nh gi c ca sn phm dch v ngn hng. Th t, khch hng ca ngn hng thng mi rt a dng. Khch hng ca NHTM ng o v a dng, i hi ca khch hng i vi cc sn phm dch v ngn hng cng rt khc nhau. V vy mi ngn hng cn phi nghi n cu xy dng chin lc khch hng ph hp. Th nm, hot ng kinh doanh ca ngn hng gn lin vi yu t ri ro Ri ro c th xy ra i vi bt k loi hnh kinh doanh no. Tuy nhi n ri ro trong kinh doanh ca ngn hng c nhng im khc bi t vi cc lnh vc kinh doanh khc v mc v nguy n nhn. Ri ro trong kinh doanh ca ngn hng c tnh lan truyn v li hu qu to ln, khng ch bao gm ri ro ni ti ca ngnh, m cn ca tt c cc ngnh khc trong nn kinh t, khng ch trong phm vi mt quc gia m cn trong phm vi nhiu quc gia khc. Nhng ri ro thng bao gm: ri ro tn dng, ri ro thanh ton, ri ro hi oi, ri ro li sut, ri ro hot ng. 1.1.2.2. Cc hot ng kinh doanh c bn ca Ngn hng thng mi NHTM l mt doanh nghip thc hin hot ng kinh doanh v tin t, tn dng. Hot ng kinh doanh c bn ca cc NHTM l cc hot ng em

i n h luanvan84@gmail.com 39 li li nhun cho ngn hng thng mi bao gm: Hot ng huy ng vn, hot ng cho vay v u t v cc hot ng kinh doanh dch v khc. Phn ln hot ng kinh doanh ca mt NHTM th hi n qua bng cn i k ton. l bn k cc ti sn, vn ch s hu v n vi c trng c bn nht l: Tng ti sn = Vn ch s hu + n Bng cn i k ton th hi n ngun vn v ti sn ca ngn hng. Ngn hng huy ng vn cho vay. c ngun vn, cc ngn hng nhn tin gi v i vay sau cho vay hoc u t chng khon. Thu nhp t cc hot ng sau khi b p chi ph to ra li nhun cho ngn hng. Vi vai tr l trung gian tn dng, trung gian thanh ton ca nn kinh t, ngn hng c nhng dch v trung gian thu li nhun khc ngoi hot ng kinh doanh ni trn. Nh vy, hot ng ca mt NHTM ni chung l vi c to ra dch v cho cng chng. Mt mn tin gi ca ngi ny thnh mn tin cho vay i vi ngi khc. Ngoi hot ng kinh doanh li n quan n ti sn n, ti sn, cc NHTM ngy nay tng cng vi c hot ng kinh doanh dch v, l vi c mua bn nhng cng c ti chnh nh c phn, c phiu, bn cc mn cho vay v thu l ph. Nhng hot ng ny c u im l khng cn n vn m li c th thu c li nhun, tuy nhi n bn thn n cng cha ng ri ro.(s Hot ng kinh 1.3). doanh ca NHTM

Hot ng huy ng vn Vn ch s

Hot ng cho vay v u t


- Cho vay

Hot ng kinh doanh dch v khc

- Dch v thanh ton v ngn

i n h luanvan84@gmail.com 40

S 1.3: KHI QUT HOT NG KINH DOANH C BN CA NHTM

a. Hot ng huy ng vn Trong c cu ngun vn, cc nh qun tr ngn hng thng quan tm n tnh hp l ca t l vn ch s hu ca ngn hng vi ngun vn ngn hng huy ng c t b n ngoi, n s tng ng gia ngun vn ngn hn, di hn vi s dng vn ngn hn, di hn, gia ngun vn ch s hu vi ngun vn u t cho ti sn c nh, gia vn ch s hu ca ngn hng vi phn ti sn kh c kh nng thu hi. Huy ng vn ch s hu ca ngn hng c th thnh lp mt ngn hng, thng thng ch s hu phi c mt s vn no ln hn s vn m lut php quy nh - vn php nh. Vn php nh l s vn ti thiu phi c thnh lp ngn hng do php lut quy nh. Mi ngn hng li c s vn hot ng khc nhau gi l vn iu l phi ln hn hoc bng vn php nh. Ty theo tng loi hnh ngn hng m ngun hnh thnh vn iu l do cc ch s hu ng gp khc nhau. Nu ngn hng t nhn th vn ny do vn ri ng ca ch doanh nghi p u t,

i n h luanvan84@gmail.com 41 ngn hng c phn do cc c ng ng gp, NHTMNN do Nh nc cp vn, nu l ngn li n doanh hnh thnh t ng gp ca nc s ti v b n nc ngoi. Vn ch s hu l ngun vn ri ng thuc quyn s hu ca ngn hng mc vn iu l l bao nhi u ty thuc vo quy m kinh doanh v php lut quy nh c th. Trong hot ng ngn hng ngun vn ny thng nh so vi tng ngun vn v do chng ch yu tham gia vo ti sn c nh, c s vt cht k thut phc v kinh doanh. Vn ch s hu l ngun lc c bn minh chng sc mnh ti chnh ca cc NHTM, ng vai tr quan trng va mt ngn hng bt u hot ng, va m bo kh nng tn ti ca ngn hng , quyt nh quy m hot ng, tm vn v an ton cho cc hot ng kinh doanh ca mi ngn hng tr n thng trng. Vn thp cng gy gnh nng ti chnh to ln cho quc gia khi cc ngn hng b ph sn. Vn thp hn ch cc ngn hng m rng cc dch v v quy m hot ng, ng thi khng th pht huy c li th trong cnh tranh. Do chc nng quan trng ca vn ch s hu l c th b p c cc tn tht pht sinh t nghi p v tn dng, u t v nhng ri ro khc trong kinh doanh n n c cu v mc vn ch s hu l thch hp , l mt nhn t ht sc quan trng trong vi c m bo an ton v khuyn khch hot ng kinh doanh ca mt ngn hng. Vn ch s hu ca ngn hng cng ln cng lm tng s tn nhi m ca cng chng, tng sc chu ng ca ngn hng khi tnh hnh kinh t, tnh hnh hot ng ngn hng lm vo tnh trng kh khn. Vn ch s hu ca ngn hng cng ln cng lm tng kh nng to thun li cho ngn hng, v c th a dng ho cc hot ng ngn hng, t c nhiu c hi to ra nhiu tin hn. Tuy nhi n t l vn ch s hu tr n tng ngun vn ca ngn hng qu ln s lm cho li nhun chi cho cc c ng thp. Vn t ra l vn ch s hu ca ngn

i n h luanvan84@gmail.com 42 hng mc bao nhi u l hp l. S l kh c cu tr li chung nht cho mi ngn hng mi quc gia. Song c th chc chn rng vi c xc nh quy m vn ch s hu hp l cho mt ngn hng cn xem xt trong mi li n quan vi cc ri ro ngn hng. Bi vy, ni dung ch yu ca vi c nh gi tnh hnh vn ch s hu l xem xt mc t c ca ngn hng c kh nng chu ng c ri ro trong kinh doanh hay khng o lng v quyt nh mc vn ch s hu hp l ca mt ngn hng ngi ta thng xem xt vn ch s hu trong mi li n h vi nhiu khon mc khc nhau ca bng tng kt ti sn nh : tng tin gi, tng ti sn, tng ti sn ri ro. Chnh v vy, gii qun tr ngn hng, khch hng v cc c quan qun l u quan tm n kh nng ca ngn hng trong vi c duy tr mc vn ch s hu v phng php qun tr vn ch s hu. Huy ng vn n (tin gi v i vay)

Ngoi vn ch s hu, cc NHTM thc hi n huy ng vn n. y l mt trong nhng hot ng ch yu ca NHTM nhm gii quyt u vo, tc l gii quyt ngun vn p ng nhu cu tn dng chnh ng ca tt c cc khch hng. huy ng vn, cc NHTM c th thu ht t cc ngun vn t b n ngoi v di cc hnh thc khch nhau: - Nhn tin gi ca cc c nhn, t chc Tin gi ca khch hng l ngun ti nguy n quan trng nht ca NHTM, chim t trng ln trong tng ngun tin ca ngn hng. gia tng tin gi trong mi trng cnh tranh v c ngun tin c cht lng cng cao, cc Ngn hng a ra v thc hi n nhiu hnh thc huy ng khc nhau nh:

i n h luanvan84@gmail.com 43 + Tin gi khng k hn: l khon tin m ngi gi c th rt ra s dng bt c lc no. B phn tin gi ny bao gm: tin gi thanh ton v tin gi m bo an ton ti sn ca khch hng, tin gi khng k hn ca cc tng lp dn c vi tnh cht l cc khon tin dnh. oi tin gi ny chim t trng ln trong tng ngun vn ca NHTM v c chi ph huy ng thp nhng bin ng mnh, tnh cht vn ng phc tp v kh nng xy ra ri ro ca ngn hng ln. + Tin gi c k hn ca doanh nghi p, cc t chc x hi: l loi tin gi c quy nh c th v thi gian rt tin ca khch hng. N c th l tin gi c k hn ca doanh nghi p khi c cc khon thu xc nh thi hn chi hoc cc khon tch lu ca doanh nghi p. Ngoi ra cn c tin gi tit ki m c k hn ca mi tng lp dn c trong x hi. y l loi tin gi c s d tng i n nh. + Tin gi tit ki m ca dn c: y l ngun tin c t trng ln trong tng ngun ca ngn hng. Nhm thu ht ngy cng nhiu tin tit ki m cc ngn hng c gng khuyn khch dn c thay i thi quen gi vng v tin mt ti nh bng cch m rng mang li huy ng, a ra cc hnh thc huy ng a dng v li sut cnh tranh hp dn (v d nh tin gi vi cc k hn khc nhau, tit ki m bng ngoi t , bng vng). Tin gi tit ki m khng dng thanh ton tin hng v dch v song c th th chp vay vn ngn hng. - Vn vay ca NHTM Cc NHTM vay t NHNN (nh hnh thc vay ti cp vn Vi t Nam), vay cc t chc tn dng khc... gii quyt kp thi cc nhu cu chi tr cp bch hoc duy tr t l d tr bt buc do NHNN quy nh hoc vay tr n th trng bng cch pht hnh cc k phiu, tri phiu. im khc nhau c bn trong ngun vn ca NHTM v cc doanh

i n h luanvan84@gmail.com 44 nghi p phi ti chnh l : NHTM ch yu kinh doanh t ngun vn huy ng t cc thnh phn kinh t, cn cc doanh nghi p khc hot ng bng ngun vn ch s hu l chnh. V vy, nghi n cu tnh hnh huy ng vn l vn c quan tm u ti n khi xem xt ngun vn ca NHTM. Hi u qu ca hot ng huy ng vn th hi n : - Quy m, tc tng trng ca ngun vn huy ng - C cu tin gi ca ngn hng nh hng ti thu nhp ca ngn hng. Cc ngn hng ng u v thu nhp thng huy ng tin gi thanh ton nhiu hn cc ngn hng khc. Nhng khon tin gi loi ny mang li sut thp, thm ch khng c li, lun mang theo ph dch v i vi khch hng v chnh n em li thu nhp nhiu hn. Do vy cc ngn hng c mc thu nhp cao thng c th thu ht v gi mt s lng ln tin gi c s tin gi c gi tr danh ngha nh t c nhn v cc doanh nghi p nh mang li sut thp v t ra trung thnh vi ngn hng hn cc khon tin gi khc. - Cht lng ngun vn huy ng thng qua tnh n nh v chi ph phi tr cho ngun vn huy ng. Hot ng huy ng vn hi u qu l huy ng c tng ngun vn m bo kh nng thanh khon, tc tng trng cao p ng nhu cu vn cho nn kinh t. Ngun vn hi u qu l m bo ch nh l ch li sut c bn cng cao th thu nhp cng ln v ngc li. Ngun vn hi u qu l ngun n nh v c c cu ngun vn ph hp p ng cc nhu cu s dng vn nh cc ngun vn trung, di hn u t d n trung, di hn. Tin gi l ngun vn quan trng nht trong vn tin t ca Ngn hng. Do vy cc ngn hng tp trung mi c gng lm tip th v loi vn ny. i vi tin gi sc l tin gi khng k hn. y l ti khon tin gi m khch hng c th pht hnh sc, nhiu nc ti khon ny khch hng khng c hng li v NHTM thu dch v chuyn tin, y l mt khon thu nhp ca cc

i n h luanvan84@gmail.com 45 NHTM. b. Hot ng cho vay v u t - Hot ng cho vay( tn dng) l hot ng kinh doanh ch yu ca NHTM to thu nhp. y l hnh thc ngn hng giao cho khch hng s dng mt khon tin s dng vo mc ch v thi gian tha thun nht nh gia Ngn hng v khch hng vi nguy n tc hon tr c gc v li. Nghi p v ny hi n nay lun chim t 60% n tr n 80% ti sn ca cc NHTM. Vi c cp tn dng ca cc NHTM thng di nhiu hnh thc nh: theo thi gian s dng, theo mc ch s dng, theo cch thc cho vay chit khu thng phiu, tn dng ng trc, thu chi, tn dng thi v, cho thu ti chnh, bo lnh v nhiu hnh thc khc. Khi cho vay cc ngn hng quan tm n vi c bo ton vn ca mnh v c li nhun ti a, cn khch hng mun nhn c khon tn dng vi nhng iu ki n u i nht. y l hot ng mang li li nhun ch yu cho cc NHTM, quyt nh s tn ti v pht trin ca ngn hng, tuy nhi n n cng cha ng nhiu ri ro ( ri ro thanh khon, ri ro li sut, ri ro chnh tr, ri ro o c) khi nhng ri ro ny xy ra s gy nh hng ln n ngn hng v phn ln vn ca ngn hng l c huy ng t nn kinh t. Nh c hot ng tn dng m nn kinh t vn hnh mt cch tri chy, chuyn vn t ngi tha sang ngi thiu vn, gim s ng v vn m bo cho hot ng sn xut kinh doanh din ra li n tc, to kh nng ti tr cho mi lnh vc nh: cng nghi p, nng nghi p, dch v, thng mi... Tn dng l mt hot ng kinh doanh ch y ca NHTM. Ngun thu t hot ng tn dng lun chim t l ln trong tng thu nghi p v ngn hng. Tuy nhi n, tn dng li l lnh vc c nhiu ri ro v phc tp nht. Tn dng li n quan cht ch vi tt c cc lnh vc ca nn kinh t t ti u dng n sn xut kinh doanh. Do vy, nh gi hot ng tn dng l mt trong nhng ni dung c quan tm nht trong cng tc phn tch, nh

i n h luanvan84@gmail.com 46 gi hot ng kinh doanh ca NHTM. Tn dng l hot ng c bn ca ngn hng v l ngun thu nhp chnh. Thu nhp ca NHTM qua dch v tn dng ph thuc vo cc yu t: - Quy m, c cu tn dng; - Kh nng b p ri ro; - Cht lng tn dng; Quy m cho vay biu hi n thng qua cc ch ti u doanh s cho vay v d n. Cc NHTM lun tm kim khch hng mi, duy tr quan h vi khch hng c m rng cho vay, tng doanh s cho vay v d n. Khi khi lng tn dng u t tng, thu nhp s tng. Khi lng tn dng ny ph thuc vo kh nng ngun vn ca NHTM, cu ca nn kinh t, s phn b ti sn v s quyt nh ca cc nh qun tr Ngn hng, v u t tn dng l mt ngh kinh doanh mo him, cha ng nhiu ri ro. Hot ng tn dng hi u qu m bo an ton v hi u qu. N nh hng ln nht n kh nng sinh li ca NHTM. Hi u qu hot ng s dng vn th hi n kh nng b p ri ro c cc khon cho vay b mt cng nh vi c thc hi n cc ch ti u nhm m bo an ton trong kinh doanh nh: chp hnh ch ti u quy nh v hn mc cho vay, hn mc bo lnh ti a i vi mt khch hng tnh tr n vn ch s hu ca ngn hng Cht lng tn dng th hi n t l n qu hn. l nhng khon n m khch hng khng tr c khi n hn. T l n qu hn tr n d n l ch ti u thng c s dng khi xem xt cht lng cc khon vay. T l ny thp th hi n cho vay c hi u qu v ngc li. Tuy nhi n khi s dng ch ti u ny phi phn tch nguy n nhn dn n n qu hn. Nu nh vi c xc nh thi hn cho vay khng ph hp, ngn hn chu k sn xut kinh doanh

i n h luanvan84@gmail.com 47 ca khch hng l nguy n nhn hnh thnh n qu hn th ngn hng thc hi n gia hn n s to iu ki n cho khch hng c th hon tr c gc v li. Trong trng hp n qu hn l do nhng nguy n nhn khch quan khng lng trc c, khch hng ch gp kh khn tm thi c th khc phc c th ngn hng vn c th thu hi c n. Tuy nhi n, nu n qu hn pht sinh l do s yu km trong hot ng ca khch hng hay do khch hng la o, c tnh s dng vn sai mc ch th n qu hn thc s nghi m trng, ngn hng c th s khng thu hi c vn. Cht lng ca u t tn dng c vai tr cc k quan trng, n quyt nh hi u qu kinh doanh ca NHTM, d ht sc tit ki m ch ph, tn thu cc khon nhng cht lng mn vay thp s dn ti mt vn hot ng ca Ngn hng v c th i ti s ph sn. - Hot ng u t: cc NHTM dng vn ca mnh mua cc loi chng khon khc nhau c ri ro thp, nng lc th trng cao, ch yu do Chnh ph hoc do cc doanh nghi p ln pht hnh nhm p ng cc nhu cu thanh khon khi cn v thu li nhun. Ngy nay, cc ngn hng tham gia ngy cng nhiu hn vo cc th trng chng khon. Ngoi ra, cc NHTM cn hn vn li n doanh, li n kt vi cc doanh nghi p khc kinh doanh. Hi u qu hot ng u t ca NHTM th hi n t l sinh li ca cc khon u t, s tng gi c cc chng khon v s an ton ca cc khon u t . Hot ng u t v kinh doanh chng khon mang li cho ngn hng mt khon li nhun tng i ln, song cng l mt hot ng c nhiu ri ro. c. Hot ng kinh doanh dch v khc Kinh t hng ho ngy cng pht trin, cc loi hnh dch v ca ngn hng cng th m phong ph, a dng v thu nhp t dch v chim mt v tr quan trng trong tng thu nhp ca ngn hng. Hot ng ny ca NHTM

i n h luanvan84@gmail.com 48 mang tnh cht dch v n thun nhng c c im l khng cn ti vn, ngn hng khng s dng ngun vn kinh doanh ca mnh phc v khch hng. Xut pht t nhng nhu cu ca khch hng, vi vai tr ca NHTM trong x hi v bng cc phng ti n ca mnh, NHTM p ng nhanh chng, chnh xc nhng nhu cu v ngn hng thu ph dch v ca khch hng. Kh nng cung cp cc dch v ca ngn hng l thuc vo nng lc ca tng ngn hng, nhu cu ca i tng khch hng m ngn hng ang phc v, iu ki n v mi trng ngn hng ang hot ng. Xu hng hi n nay l cc ngn hng ch ng m rng cc hot ng dch v ci thi n thu nhp v cng c v th ca mnh. Cc dch v ch yu l: Kinh doanh ngoi t Kinh doanh ngoi t l vi c NHTM dng ng tin nc ny mua bn ng tin nc khc ti cng mt a im hoc gia cc a im khc nhau trong cng mt khong thi gian hoc ti cc thi im khc nhau nhm mang li thu nhp di hnh thc ch nh l ch gi. Bo lnh Bo lnh l vi c cc NHTM dng uy tn v kh nng ti chnh ca mnh bo lnh cho khch hng nu nh h c y u cu. Cc loi bo lnh m ngn hng thng thc hi n l: Bo lnh vay, bo lnh thanh ton, bo lnh thc hi n hp ng, bo lnh d thu v cc hnh thc bo lnh khc theo y u cu ca doanh nghi p v c nhn. Thng qua hot ng bo lnh ngn hng thu ph dch v bo lnh. Dch v thanh ton Dch v thanh ton l vi c NHTM cung ng v thc hi n cc dch v sau: + Hot ng thu h.

i n h luanvan84@gmail.com 49 + Hot ng chi h. + Hot ng chuyn tin + Dch v thanh ton quc t: l vi c ngn hng thanh ton tin cho cc b n tham gia hp ng ngoi thng da tr n c s h thng ngn hng i l ca mnh tr n th gii. Cc hnh thc thanh ton quc t c ngn hng s dng l: Th tn dng ( etter of Credit), Chuyn tin (Telegrafic tranfer), Nh thu (Collection). Khi thc hi n cc dch v thanh ton k tr n NHTM thu c cc khon ph dch v. Khi nhu cu dch v thanh ton ca nn kinh t x hi ngy cng pht trin su rng tr n mi lnh vc th ph dch v l khon khng nh v c xu hng ngy cng ra tng ca cc ngn hng. Dch v t vn Dch v t vn l vi c ngn hng cung ng cc dch v t vn ti chnh, tin t cho khch hng v thu c cc khon ph dch v t vn nht nh. Cc dch v khc Cc dch v khc nh vi c cung ng cc dch v bo qun hi n vt qu, giy t c gi, cho thu t kt, cm ... v cc dch v khc theo quy nh ca php lut. Hi u qu ca cc hot ng ny th hi n thu nhp t cc hot ng ny.Vi c m rng cc sn phm dch v thu ph tr thnh mt yu t then cht trong chin lc tng cng thu nhp ca ngn hng nhng nm gn y.
1.2. HIU QU HOT NG KINH DOANH CA NGN HNG THNG MI

1.2.1. Khi nim hiu qu hot ng kinh doanh ca NHTM 1.2.1.1. Khi nim

i n h luanvan84@gmail.com 50 NHTM cng l mt loi hnh doanh nghi p, tr n gc ny c th nghi n cu hi u qu kinh doanh ca ca NHTM nh mt doanh nghi p hot ng kinh doanh trong lnh vc tin t . Hi n nay, c rt nhiu quan ni m v hi u qu, c th xem mt s nh ngha khc nhau v hi u qu: - Trong T in Ting Vi t, hi u qu l kt qu nh y u cu ca vi c lm mang li - Trong i T in Ting Vi t, hi u qu l kt qu ch thc - Trong cun i T in Kinh T Th Trng, H Vnh o vit: hi u qu kinh t cn gi l hi u ch kinh t, l so snh gia chim dng v ti u hao trong hot ng kinh t (bao gm lao ng vt ho v lao ng sng) vi thnh qu c ch t c. Ni mt cch n gin, n l thc o khch quan nh gi chnh sch kinh doanh, hot ng kinh t. Ni chung, sn phm c ch cho x hi c sn xut ra cng mt s lng, cht lng th lng lao ng chim dng v ti u hao t th hi u qu kinh t s cao, ngc li l km. Theo Peter S.Rose, v bn cht NHTM cng l mt tp on kinh doanh c t chc v mc ch ti a ho li nhun vi mc ri ro c th chp nhn c. Cc ngn hng cn kt hp hi ho gia mc ti u tng li nhun vi thu nhp cao gip bo ton vn, cung cp c s cho s sng cn v tng trng trong tng lai ca cc NHTM. Bt k mt hot ng no cng i hi chi ph v thng t c mt s kt qu nht nh. Mi quan h gia kt qu t c v chi ph b ra c gi l hi u qu. Nh vy, hi u qu c ni dung rt rng v c xem xt di nhiu gc khc nhau: gc kinh t, gc x hi. Xt v kinh t: Hi u qu kinh t l hi u qu c xem xt tr n kha cnh kinh t ca vn , phn nh mi quan h gia li ch kinh t t c v chi ph b ra t c li

i n h luanvan84@gmail.com 51 ch . Biu hi n ca li ch v chi ph kinh t ph thuc vo ch th v mc ti u m ch th t ra. Xut pht t vai tr, c ch hot ng ca NHTM li n quan n vi c thng qua nh gi hi u qu bng h thng ch ti u (nh tnh, nh lng) v hot ng kinh doanh ca NHTM, v vy cn nht qun: Th nht, hi u qu kinh doanh ca NHTM cao hay thp th hi n ch s dng cc ngun lc sn xut x hi lm g gp phn thc hi n cc ch ti u kinh t, x hi thc y nn kinh t x hi pht trin. Tip n, hi u qu hot ng kinh doanh ca ngn hngca NHTM cn th hi n trc tip mang li hi u qu cho ngn hng: m li cho ngn hng, mt trong cc ch ti u hoc mt s ch ti u hoc tt c: i nhun, s lng khch hng, tng th phn...Gia hai nhn thc ny c quan h cht ch, b sung cho nhau v khng th tch ri nhau. Nh vy, trc ht, hi u qu kinh doanh i vi NHTM m khng gn lin vi s tng trng kinh t th hi u qu s l hi u qu cc b. Do , trong bt k trng hp no, hot ng kinh doanh ca NHTM cng phi gp phn thc y nn kinh t pht trin, ph hp vi nh hng, mc ti u ca Nh Nc. Tuy nhi n, hot ng kinh doanh ca ngn hngkhng th tham gia vo qu trnh sn xut kinh doanh vi bt k gi no: ngn hng khng th u t vn thiu tnh ton, cn nhc tr n c s cc d n c tnh kh thi. Hi u qu kinh doanh NHTM phi c xc nh c v nh lng v nh tnh. Th hai, hi u qu kinh doanh ca ngn hng i vi NHTM cn phi m bo thc hi n mc ti u ca cc ngun vn. Chng hn, mc ti u ca ngun vn huy ng l cho vay xa di gim ngho, c hon tr, khng hon tr, c li sut, khng li sut, thi hn di hay ngn...ty theo tnh cht ca tng ngun vn. Th ba, hi u qu kinh doanh ca ngn hngi vi NHTM cn phi thc

i n h luanvan84@gmail.com 52 hi n c hi u qu cc c ch v hot ng kinh doanh ca NHTM. T nhng phn tch trn, rt ra nhn thc v hiu qu kinh doanh ca NHTM: Mt l, hi u qu kinh doanh NHTM l b phn khng th tch ri ca hi u qu ti sn xut ton b x hi. Qu trnh thc hi n u t vn cng nh cc hot ng kinh doanh khc ca NHTM th hi n thi im tm thi ca qu trnh ti sn xut, m bo hi u qu cao hn ca mi chu trnh ti sn xut tip theo. Vi c nghi n cu hi u qu kinh doanh ca NHTM khng th tch khi ton b vn hi u qu kinh t quc dn. V vy, ti u chun hi u qu kinh doanh ca NHTM phi gn lin vi ti u chun hi u qu pht trin kinh t quc dn trong mt tng th. Hai l, hi u qu kinh doanh ca NHTM ng ngha vi vi c t c s thng nht v li ch gia khch hng, ngn hng v nn kinh t quc dn. Tc l khi li ch ca cc ch th tham gia vo d n ny c kt hp mt cch hi ho. Nu li ch ca mt ch th no b vi phm, hot ng s b nh hng khng th tri chy c. Hot ng kinh doanh ca cc ngn hng lun gn lin vi thc hi n cc li ch kinh t x hi, li ch ca ngn hng v li ch ca khch hng. l mi quan h to tin v h tr nhau cng pht trin. Khi nn kinh t quc dn c pht trin, NHTM c mnh, khch hng c pht trin th hi u qu kinh doanh ca NHTM mi c thc hi n tr n c hai phng di n nh lng v nh tnh. Ba l, hi u qu kinh doanh ca NHTM l t c mc ti u ca ngn hng. Mi ch th c nhng mc ti u khc nhau khi tham gia hot ng u t vn. Mc ti u ca mi ch th cng thay i tu theo tng thi k. Hot ng ca cc ngn hng l hot ng vi mc ch c li v trong iu ki n ngun lc cng khan him th buc cc ngn hng cng phi quan tm n

i n h luanvan84@gmail.com 53 hi u qu. Nng cao hi u qu kinh t l c s vt cht m bo s tn ti v pht trin ca cc ngn hng ni ri ng v cho nn kinh t ni chung. NHTM coi nng cao li nhun l ti u chun hng u th ti u chun c bn nh gi hi u qu kinh t l li nhun v t sut li nhun thu c t cc hot ng ca Ngn hng. Quan ni m v hi u qu l a dng, tu theo mc ch nghi n cu c th xt hi u qu theo nhng kha cnh khc nhau. Tuy nhi n, theo tc gi c th a ra mt khi ni m chung v hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM nh sau: Hiu qu hot ng kinh doanh ca NHTM l thu c li nhun ti a vi chi ph ti thiu. y l cng l mc tiu m cc ngn hng cn t c trong hot ng kinh doanh. Xut pht t iu ki n thi gian v ngun s li u c hn, lun n ch xem xt nh gi hi u qu hot ng kinh doanh ca bn thn NHTM v mc ti u l ti a ho li nhun. Tc gi s dng cc ch ti u nh gi hi u qu kinh t l li nhun v t sut li nhun thu c t cc hot ng ca Ngn hng nh hot ng huy ng vn, s dng vn v cc hot ng dch v khc. 1.2.1.2. Hiu qu hot ng kinh doanh NHTM a. S cn thit nng cao hiu qu hot ng kinh doanh ca cc NHTM Cc ngun lc sn xut x hi l khan him: cng ngy ngi ta cng s dng cc ngun lc sn xut vo cc hot ng sn xut phc v cc nhu cu khc nhau ca con ngi. Trong khi cc ngun lc sn xut x hi ngy cng gim th nhu cu ca con ngi ngy cng a dng v tng khng c gii hn. iu ny phn nh qui lut khan him. Qui lut khan him bt buc mi ngn hng phi la chn v tr li chnh xc 3 cu hi: sn xut sn phm, dch v

i n h luanvan84@gmail.com 54 g, sn xut nh th no, v sn xut cho khch hng no. V th trng ch chp nhn cc ngn hng no quyt nh sn xut ng sn phm, dch v vi s lng v cht lng ph hp. Mi ngn hng tr li khng ng ba vn tr n s s dng cc ngun lc sn xut x hi sn xut sn phm dch v khng ti u th c tr n th trng tc kinh doanh khng c hi u qu, lng ph ngun lc sn xut x hi- s khng c kh nng tn ti. Mt khc, kinh doanh trong c ch kinh t th trng, m ca v ngy cng hi nhp, doanh nghi p phi chp nhn v ng vng trong cnh tranh. Mun chin thng trong cnh tranh ngn hng phi lun to ra v duy tr cc li th cnh tranh: cht lng v s khc bi t cc sn phm dch v, gi c v tc cung ng. duy tr li th v gi c ngn hng phi s dng tit ki m cc ngun lc sn xut hn so vi cc ngn hng khc. Ch tr n c s sn xut kinh doanh vi hi u qu cao, ngn hng mi c kh nng t c iu ny. Mc ti u bao trm lu di ca mi ngn hng hot ng kinh doanh l ti a ho l nhun. thc hi n mc ti u ny, ngn hng phi sn xut sn phm dch v cung cp cho th trng. sn xut phi s dng cc ngun lc sn xut x hi nht nh. Ngn hng cng tit ki m s dng cc ngun lc ny bao nhi u s cng c c hi thu c nhiu li nhun by nhi u. Hi u qu kinh doanh phn nh tnh tng i ca vi c s dng tit ki m cc ngun lc sn xut x hi, n n l iu ki n thc hi n mc ti u bao trm, lu di ca ngn hng. Hi u qu kinh doanh cng cao cng phn nh vi c s dng tit ki m cc ngun lc sn xut. V vy nng cao hi u qu l i hi khch quan ngn hng thc hi n mc ti u bao trm, lu di l ti a ho li nhun. b. Hiu qu hot ng kinh doanh ca NHTM trn phng din khch hng ca Ngn hng

i n h luanvan84@gmail.com 55 Khch hng l i tc chnh ca Ngn hng trong hot ng kinh doanh.Trong qu trnh hot ng kinh doanh, theo quy lut th cc khch hng s la chn mua dch v ti ngn hng no c kh nng tho mn tt nht y u cu ca h.V vy, i vi mt ngn hng c th, m bo cht lng hot ng kinh doanh tr n phng di n khch hng chnh l tm cu tr li cho cu hi: Ngn hng phi lm g v lm th no c khch hng la chn l ngi cung cp dch v cho h? Hay lm th no gi v thu ht khch hng mua dch v ca chnh ngn hng mnh m khng phi l mua dch v ca cc i th cnh tranh? V thc cht, cu tr li chnh l hi u qu hot ng kinh doanh ca ngn hng nh th no? Do vy nh gi hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM tr n gc khch hng s bao gm nhng ni dung sau: - S hp l v gi c sn phm dch v : hay ni cch khc li ch ca khch hng lun c m bo, m c th l c mc li sut, mc ph dch v c khch hng chp thun.Mc li sut, ph dch v ca ngn hng mt mt phi ph hp vi cht lng sn phm, dch v ngn hng cung ng cho khch hng . Mt khc phi p ng c li ch ca khch hng v li ch ca chnh ngn hng. Hn na chng cn phi m bo s hp dn tng i so vi cc ngn hng khc. - S lng, chng loi v cht lng sn phm, dch v ngn hng: iu ny c ngha l p ng c y u cu ca khch hng v s a dng ca danh mc sn phm dch v, v thi gian, th tc thc hi n mua bn, s dng sn phm dch v kh nng ti a ho la chn ca khch hng nh s tnh a dng ho ca sn phm dch v, kh nng xy ra sai st v kh nng khc phc li xy ra trong qu trnh mua bn, s dng dch v - S hp l v tnh hi u qu ca h thng cc k nh phn phi: ngha l ngn hng c c h thng phn phi thun ti n cho khch hng khng?

i n h luanvan84@gmail.com 56 Tnh an ton, kh nng p ng v chng loi sn phm dch v ca h thng k nh phn phi - an ton, uy tn, s thn thi n, phong cch giao dch ca ngn hng.i vi khch hng s an ton trong hot ng kinh doanh ca ngn hng l yu t c bi t quan trng v iu l c s to ra tin cy. tin cy c vai tr quan trng trong quyt nh la chn ca khch hng, tin cy c hnh thnh sau mt qu trnh s dng sn phm v dch v chim c lng tin ca khch hng, n l mt phn quan trng hnh thnh n n thng hi u ca doanh nghi p. Tt nhi n, c l s la chn ca khch hng, nhng ni dung n u tr n mt phn c th nh lng c, c th c quy nh v ti u chun ho r rng nhng phn khc nhiu khi ch c th dng nh tnh, hm v trong tng iu ki n c th mc quan trng ca cc ni dung tr n cng c nh gi khc nhau. Mc li sut, mc ph dch v c th rt quan trng, nhng trong iu ki n nn kinh t pht trin, n nh th s lng v tnh a dng hoc s thun ti n trong tip cn dch v l ni dung c coi l quan trng nht. Hn na, i vi tng sn phm dch v ngn hng th cc ni dung tr n cng c s nhn nhn, nh gi khng hon ton nh nhau. c. Hiu qu hot ng kinh doanh NHTM xt trn phng din kinh t x hi Hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTM c vai tr rt quan trng bi n nh hng trc tip i vi nn kinh t v s n nh x hi. Tnh trng thiu lnh mnh v hot ng km hi u qu ca cc ngn hng thng mi c th c t nht bn h qu xu i vi nn kinh t v s n nh x hi: Th nht, v kh nng huy ng vn. Tnh km hi u qu ca h thng ngn hng l nguy n nhn chnh dn n s thiu tin tng ca cng chng vo h thng ngn hng, lm cho t l tch lu ni b Vi t Nam

i n h luanvan84@gmail.com 57 thp. T l tch lu ni b thp l nguy n nhn hn ch tng trng di hn v n nh, ng thi lm cho tng trng c khuynh hng l thuc vo cc ngun vn b n nc ngoi. Th hai, v hiu qu u t. Do ngn hng khng lm tt chc nng trung gian ti chnh ca mnh, cc lung vn u t tim nng trong dn khng hng n c nhng kh nng u t mang li hi u qu cao cho c nn kinh t v ngi gi tin. Th ba, v phng din n nh ngn sch. li nhun ca NHTM l ngun vn quan trng ti sn xut m rng ton b nn kinh t quc dn v bn thn ngn hng. V li nhun l ngun thu nhp ca ngn sch nh nc thng qua vi c thu thu, tr n c s gip cho Nh nc pht trin nn kinh t x hi. Mt khi lng ln n khng sinh li ca h thng ngn hng s l mt gnh nng ca ngn sch vn khng ginh cho nhng mc ti u x hi quan trng khc. Th t, v phng din n nh kinh t x hi. Trong mt s trng hp, khi nhng du hi u khng lnh mnh ca cc ngn hng tr n n r rng, c th c mt phn ng dy truyn nguy him khi ngi gi tin ng lot rt tin ra khi h thng, nh hng khng ch n tnh n nh kinh t m cn tnh n nh x hi. S hi u qu trong cc hot ng kinh doanh ca ngn hng l mt trong nhng iu ki n ti n quyt cho kinh t pht trin. d. Hiu qu hot ng kinh doanh trn phng din Ngn hng thng mi.y l mc ti u nghi n cu ca lun n Hi u qu hot ng hot ng kinh doanh ca ngn hng thng mi xt tr n phng di n ngn hng l t c mc ti u ti a ho li nhun t

i n h luanvan84@gmail.com 58 cc hot ng kinh doanh. Li nhun hot ng kinh doanh: l khon ch nh l ch gia u t ca hot ng kinh doanh tr i gi thnh ton b sn phm, hng ha, dch v ti u th v thu theo quy nh ca php lut ( khng tnh thu li tc). Mc tiu kinh doanh: Mc ti u kinh doanh l ci ch cui cng m tt c cc hot ng u phi hng vo nhm t kt qu chung. Kh nng sinh li: nh gi hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM c th da vo kh nng sinh li, ch yu l li nhun v t sut li nhun. Kh nng sinh li l thc o hi u qu c c t cc hot ng kinh doanh c bn nh hot ng huy ng vn hot ng cho vay, u t v cc hot ng khc bi n s quyt nh v mc chi ph v thu nhp ca NHTM. y cng l mc ti u nghi n cu ca tc gi trong lun n. Kh nng sinh li c nh gi tng qut qua tnh hnh thc hi n mc ti u li nhun. NHTM l mt doanh nghi p, do vy mc ti u chnh ca NHTM l ti a ha li nhun, y cng l mc ti u c bn nht quyt nh s phn vinh hay ti u vong chnh cc NHTM. Thc tin ch ra rng thng mt ngn hng kinh doanh c li phi m bo t c mt s y u cu cn bn nh: chi ph kinh doanh hp l, tit ki m; to c ngun thu nhp ch yu tr n c s cc hot ng kinh doanh ch yu vn l u th ca Ngn hng. Cc hot ng kinh doanh ni chung u phi em li li nhun; phi trnh c nhng ri ro ln nh chnh sch v bi n php qun l ri ro hp l; m bo c t l ti sn sinh li mc tr n 70% so vi tng ti sn ca ngn hng ....Ni dung tr n th hi n qua c cu s dng ti sn, li nhun thu c, ch s li nhun tr n tng ti sn (ROA), ch s li nhun tr n vn ch s hu (ROE), ch nh l ch li sut c bn. Cc nhn t nh hng n kh nng sinh li ca Ngn hng thng mi l thu nhp v chi ph.

i n h luanvan84@gmail.com 59 * Chi ph ngn hng Chi ph Ngn hng l ton b cc ch ti u li n quan n s tn ti v hot ng ca NHTM. - Chi ph tin lng, tin cng lao ng v cc phc li ca nhn vi n. - Chi ph tr li tin gi, tin tit ki m: y l khon chi ph ln nht v l khon chi ph bt buc m cc NHTM tr cho nhng ngi c tin gi vo NHTM hay NHTM vay ca h. Khon chi ph ny ph thuc vo: + Quy m huy ng vn v tin vay. + i sut tit ki m v tin vay theo hp ng c tha thun. + Khi lng ngun vn huy ng: Khi khi lng ngun vn tng, chi ph Ngn hng cng tng theo v ngc li. + Gi c: i sut l gi c ca tin t , li sut b nh hng ca cc yu t nh cung, cu tin vay; lm pht; nhu cu v u t... + T trng cc loi ngun vn khc nhau trong tng s ngun vn. Do trong c cu ngun vn c nhiu loi khc nhau, vn qun l (tin gi c kh nng thanh ton l loi c li sut thp nht); tin gi tit ki m li sut cao hn, trong tin gi tit ki m cng c nhiu loi li sut khc nhau v t trng khc nhau dn n c tc ng khc nhau ti chi ph ngn hng. - Chi ph qun l: Khu hao c bn, khu hao sa cha ln, chi cng c lao ng, giy t in, kho tng, vn chuyn, o to, qung co... - Cc khon chi khc. * Thu nhp ngn hng: Thu nhp ca ngn hng l bao gm doanh thu t ton b cc lnh vc kinh doanh dch v ca ngn hng mang li. Thu nhp ngn hng l ngun trang tri chi ph ngn hng b ra v hnh thnh n n li nhun ngn hng. Sc mnh hay yu ca cc NHTM chu nh

i n h luanvan84@gmail.com 60 hng rt ln ca thu nhp. Chi ph ngn hng l nhm to s tn ti v m mang kinh doanh vi mc ch to ra thu nhp, quay li thu nhp li dng trang tri cc chi ph c. Mc d chi ph l ci pht hnh trc, v chi ph l to ra thu nhp, song mi tnh ton chi ph n n b qua hay khng, chi ph bao nhi u li do d tnh v thu nhp quyt nh, thu nhp l ngun ca chi ph. Thu nhp ca NHTM bao gm cc khon thu t cc sn phm dch v ca NHTM. Sn phm NHTM l cc dch v ngn hng, khch hng mua sn phm ngn hng thc cht l mua kh nng tha mn mt nhu cu no ca mnh. 1.2.2. Cc ch tiu nh gi hiu qu hot ng kinh doanh ca ngn hngthng mi C rt nhiu ch ti u nh gi hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM. Trong lun n ch s dng mt s ch ti u c bn nh gi hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM. S tn ti v pht trin ca NHTM cng nh hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM ch yu da vo kh nng sinh li ca Ngn hng. Trong lun n, tc gi s dng nhm ch ti u c bn nh gi hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM thng qua: li nhun v t sut li nhun v mt s ch ti u trung gian khc. 1.2.2.1 Li nhun ca NHTM i nhun l mt ch ti u tng hp phn nh hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM. i nhun c xc nh qua cc ch ti u di y: i. i nhun thun t li = Thu nhp t li - chi ph t li.

ii. i nhun trc thu = Doanh thu - Chi ph. iii. i nhun sau thu = i nhun trc thu - thu thu nhp (1) iv. Tc tng li nhun gia k ny so vi k trc hoc k hoch.

i n h luanvan84@gmail.com 61 Cc ch ti u tr n c s dng nh gi quy m, mc tng trng li nhun ni chung cng nh ca b phn li nhun thu c t hot ng kinh doanh c bn k ny so vi k trc hoc so vi mc ti u ra. Ch nh l ch thu, chi t li phn nh quy m sinh li t cc hot ng c bn ca Ngn hng; huy ng vn cho vay v u t. Ch nh l ch cng ln, thu nhp rng ca Ngn hng cng cao. Ch nh l ch thu - chi khc ngy cng ng vai tr quan trng i vi Ngn hng khi m ch nh l ch thu chi t li c xu hng gim. i nhun sau thu l ch ti u phn nh tp trung nht mc sinh li ca Ngn hng. y l ch ti u tc gi s dng tnh ton chng 2. Cc nhn t nh hng n thu - chi t li v thu - chi khc u nh hng n li nhun trc thu. Thu sut v i tng tnh thu tip tc nh hng n li nhun sau thu. 1.2.2.2. T sut li nhun trn vn ch s hu (return on equity- k hiu ROE) i nhun sau thu ROE = Vn ch s hu 2) T sut li nhun tr n vn ch s hu (ROE): o lng hi u qu ca 1 ng vn ch s hu ca ngn hng. Mc sinh li tr n vn ch s hu cao l mc ti u tm kim ca bt c ch ngn hng no. 1.2.2.3. T sut li nhun trn tng ti sn (return on asset, c k hiu l ROA) ROA = i nhun trc thu x100 x100

i n h luanvan84@gmail.com 62 Tng ti sn (3) Ch ti u tr n ch ra hi u qu s dng ti sn ca ngn hng hay l thc o hi u qu ca ngn hng v mi ti sn u l nhng khon u t. N thng c s dng khi so snh ROA ca mt ngn hng ny so vi mt ngn hng khc. Mt mc ROA thp c th l kt qu ca mt chnh sch u t hay cho vay khng nng ng hoc c th chi ph hot ng ca ngn hng qu mc. Ngc li, mc ROA cao thng phn nh kt qu ca hot ng hu hi u, ngn hng c c cu ti sn hp l, c s iu ng linh hot gia cc hng mc tr n ti sn trc nhng bin ng ca nn kinh t. Tuy nhi n, nu mc sinh li qu ln cng c th ngn hng phi i u vi nhng ri ro ln do thc hi n cc hot ng u t qu mo him hoc gim d tr xung qu mc cn thit. nh gi hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM, ngi ta thng dng cc ng thc th hi n mi li n h giua cc t l sinh li. V d nh, 2 ch s quan trng nht l ROE v ROA va cp tr n. Hai ch s ny c mi li n h trc tip nh sau: Tng ti sn ROE = ROA x Tng vn ch s hu (4) i nhun sau thu hay:ROE = Tng ti sn x Tng vn ch s hu (5) Tuy nhi n cn lu rng: i nhun thun bng tng doanh thu tr cc Tng ti sn

i n h luanvan84@gmail.com 63 chi ph hot ng gm c chi ph tr li v thu. V vy: Doanh thu-tng chi ROE = ph-thu Tng ti sn = Tng vn ch s hu (6) Mi quan h trong cng thc (5) v (6) cho thy thu nhp ca mt Ngn hng rt nhy cm vi phng thc ti tr ti sn- s dng nhiu n hn( bao gm c tin gi) hoc nhiu vn ch s hu hn. Thm ch mt Ngn hng c ROA thp c th t c ROE kh cao thng qua vi c s dng nhiu n ( n by ti chnh) v s dng ti thiu vn ch s hu. Tr n thc t, mi quan h gia ROA v ROE th hi n r s nh i c bn gia ri ro v thu nhp m cc nh qun l ngn hng phi i mt. Phn chia t l thu nhp trn vn ch s hu Mt cng thc v kh nng sinh li hu ch khc tp trung vo ROE l: ROE = i nhun sau thu Doanh thu x Doanh thu Tng ti sn x Tng ti sn

Tng ti sn Tng vn ch s hu ROE = T l sinh li hot ng x T l hi u qu s dng ti sn x T trng vn ch s hu Trong : T l sinh li hot ng = i nhun sau thu Tng thu t hot ng (8) (7)

i n h luanvan84@gmail.com 64 T l hi u qu s dng ti sn T trng vn ch s hu = Doanh thu Tng ti sn (9) = Tng ti sn Tng vn ch s hu (10) Mi b phn cu thnh ca cc ng thc tr n phn nh nhng mt khc nhau trong hot ng Ngn hng (bng 2.1). V d: T l sinh li hot ng phn nh tnh hi u qu ca vi c qun l chi ph v cc chnh sch nh gi dch v Hi u qu s dng ti sn phn nh cc chnh sch qun l dnh mc u t( c bi t l cu trc v thu nhp ca ti sn. T trng vn ch s hu phn nh cc chnh sch n by ti chnh: cc ngun vn c la chn ti tr cho hot ng Ngn hng( n hay vn ch s hu). Khi mt trong cc t s tr n gim, nh qun l cn tp trung v nh gi nhng l do nm sau s thay i ny. i vi hu ht cc Ngn hng, trong ba t s ti chnh n u tr n, t trng vn ch s hu l ln nht, trung bnh khong tr n 15 ln. T l ny ca cc Ngn hng ln nht trong ngnh cng nghi p l khong 20 ln. T trng vn ch s hu l 1 phng php o lng trc tip mc n by ti chnh ca ngn hng- bao nhi ung gi tr ti sn c to ra tr n c s 1 ng vn ch s hu v ngn hng phi da vo ngun vay n l bao nhi u. Bi v vn ch hu c chc nng b p thua l n n t trng ny cng ln th ri ro ph sn ca ngn hng cng cao. v iu ny cng c ngha rng tim nng v thu nhp ca cc c ng cng ln. T s thu nhp rng/tng thu t hot ng cng ph thuc vo mc

i n h luanvan84@gmail.com 65 kim sot v nh hng trong qun l. T l ny nhc chng ta rng cc ngn hng c th tng thu nhp ca ngn hng v cc c ng bng vi c tng cng kim sot chi ph v ti a ho cc ngun thu.Tng t, thng qua vi c phn b vn ca ngn hng cho cc khon mc tn dng v u t vi t l thu nhp cao nht ti mc ri ro hp l, ngn hng c th tng t l thu nhp trung bnh tr n ti sn.( Hi u qu s dng ti sn).

i n h luanvan84@gmail.com 66

T trng vn ch s hu hay vi c s dng n by ti chnh tng thu nhp rng cho c ng ( Tng ti sn/vn ch s hu )

Quyt nh ca hi ng qun tr v cu trc vn: Cc ngun vn n n c s dng T l c tc tr cho c ng

ROE

T l sinh li hot ng (Thu nhp sau thu/Tng thu nhp t hot ng )

ROA

Hi u qu s dng ti sn l 1 thc o hi u qu qun l ( Tng thu t hot ng/Tng ti sn )

Quyt nh ca hi ng qun tr v : Cu trc hot ng v vn u t Ngn hng nn pht trin quy m no Kim sot chi ph hot ng nh gi cc dch v m th no ti thiu khon mc thu ca ngn hng

S 1.4: NHN T QUYT NH T L THU NHP TRN VN CH S HU CA NGN HNG (ROE)

i n h luanvan84@gmail.com 67 Cc yu t cu thnh ROA: Thu t li - chi ph tr li Thu nhp li cn bi n = Tng ti sn Cng Thu nhp ngoi li cn bin Thu t li - chi ph tr li = Tng ti sn Tr Mc tc ng ca cc giao dch c bi t ti thu = nhp rng* Tng ti sn Bng Thu nhp tr n ti sn(ROA hay kh nng = to ra thu nhp t ti sn ca Ngn hng Thu nhp sau thu Tng ti sn Cc khon thu chi c bi t

*Cc khon thu chi c bi t bao gm d phng tn tht tn dng, thu, li(l) t kinh doanh chng khon v thu nhp hay l bt thng. Nhng mi li n h tr n cho thy tng quan gia t l sinh li ch yu ROE v cc t l c bn khc ca Ngn hng. Nu cc yu t khc khng i, t l N/vn ca ch cng ln, kh nng sinh li ca Ngn hng cng cao. d. Chnh lch li sut c bn Doanh thu t li - Chi ph tr li Ch nh l ch li sut c bn = Ti sn sinh li

i n h luanvan84@gmail.com 68 Ch ti u ny phn nh ch nh l ch gia li sut huy ng v li sut cho vay. Ch ti u ny c dng o lng thu nhp ngn hng nhn c khi cho vay t ngun vn huy ng c. Ch nh l ch li sut c bn cng ln th thu nhp ca ngn hng cng ln v ngc li. e. Cc ch tiu phn tch nh gi thu nhp, chi ph. i. Tng thu nhp. ii. Tng chi ph. iii. Tc tng thu nhp. Tc tng thu nhp iv. Thu nhp k ny thu nhp k trc (KH) Thu nhp k trc k hoch

x100

Tc tng chi ph: Chi ph k ny- Chi ph k trc (KH)

Tc tng chi ph

= Chi ph k trc hc k hoch

x100

v.

T trng tng khon thu nhp: S thu tng khon thu nhp = Tng thu nhp x100

T trng tng khon thu nhp vi.

T trng tng khon chi ph: S chi tng khon chi ph = Tng chi ph x100

T trng tng khon chi ph

+ Chi ph hot ng/ Tng thu nhp + Chi ph qun l/tng thu nhp

i n h luanvan84@gmail.com 69 + Chi ph qun l/tng ti sn bnh qun Trong tng thu nhp v tng chi ph chia theo nhng ti u thc nht nh. Chng hn: tng thu nhp c th chia thnh thu nhp t li, thu nhp phi li; tng chi ph cng c chia thnh chi ph li, chi ph phi li hoc tng thu nhp v tng chi ph cn c chia thnh thu nhp, chi ph t hot ng kinh doanh v thu nhp, chi ph khc, Cc ch ti u tr n gip nh ngn hng thy c quy m, c cu thu nhp v chi ph ca tng thi k. Tr n c s c th so snh gia cc thi k khc nhau, so snh cc ngn hng khc c cng quy m hot ng thy xu hng bin ng ca cc khon thu nhp v chi ph, thy c tnh hp l ca tng khon thu, tng khon chi, cng nh mt mnh, im yu ca ngn hng mnh, t m c bi n php ph hp nhm tng li nhun. ng thi c th kim sot c ri ro trong kinh doanh. f, Ch tiu nh gi kh nng thanh ton: nh gi kh nng thanh khon, nh phn tch thng xem xt li u ngn hng thng mi c thng xuy n duy tr vn tin mt, tin gi khng k hn ti cc t chc tn dng khc nhau v ti sn c th chuyn ho ngay thnh tin p ng mi nhu cu v tin mi thi im hay khng. Trong hot ng kinh doanh ngn hng, nhu cu v thanh khon thng pht sinh t vi c khch hng rt cc khon tin gi, t cc khon duy t hoc cam kt cho vay, bo lnh t cc khon n n hn, cc chi ph tc nghi p khi bn cc sn phm dch v... nhu cu thanh khon c p ng bi cc khon tin gi ang n, cc khon thu t vi c bn cc sn phm, dch v v hon tr tn dng n hn, t vi c bn ti sn c hoc vay mn t th trng tin t ,... Bi vy, nh gi kh nng thanh khon ca ngn hng thng c so snh gia ti sn c ng vi ti sn n d bin ng qua ch ti u h s kh nng chi tr. H s kh nng chi tr = Ti sn c ng

i n h luanvan84@gmail.com 70 Ti sn n d bin ng Ti sn c ng l ti sn c d chuyn i thnh tin. Do s pht trin ca th trng tin t v cng ngh ngn hng gia cc nc khc nhau, n n quan ni m v ti sn c ng gia cc quc gia cng khng ng nht. Ni dung c bn ca ti sn c ng bao gm: tin mt v tin gi khng k hn Ngn hng Nh nc v cc t chc tn dng; vng v cc ti sn khc c kh nng bn ngay; cc chng khon c th bn tr n th trng hoc l th chp vay tin ngay v cc hp ng cam kt c vay. Ti sn n d bin ng c hiu l nhm ti sn n lun lun c th rt khi ngn hng bt k thi im no, c bi t l khi ngn hng gp kh khn v ti chnh. N thng bao gm: cc khon tin gi khng k hn ca dn c, ca cc t chc kinh t v cc t chc tn dngkhc; cc khon tin gi c k hn n hn thanh ton; cc khon vay ngn hn ca cc t chc tn dng khc; cam kt cho vay. H s kh nng chi tr tr n bng hoc ln hn 1 chng t ngn hng c kh nng thanh ton tt. Tuy nhi n, nu h s qu ln cng l iu khng tt, th hi n ngn hng tha kh nng thanh ton (do d tr qu mc), lm gim kh nng sinh li. Bi vy, duy tr kh nng thanh ton ph hp l vn c ngha ln khng ch i vi hot ng kinh doanh ca mt ngn hng m cn c ngha i vi ton x hi.
1.3. CC NHN T NH HNG N HIU QU HOT NG KINH DOANH CA NGN HNG THNG MI

1.3.1. Nhn t ch quan 1.3.1.1. Nng lc ti chnh ca NHTM: Vn ch s hu l ngun lc c bn minh chng sc mnh ti chnh ca cc NHTM, ng vai tr quan trng va mt ngn hng bt u hot ng, va m bo kh nng tn ti ca ngn hng , quyt nh quy m hot ng, tm vn v an ton cho cc hot ng kinh doanh ca mi ngn hng tr n thng trng. Vn ch s hu ca ngn hng c chc nng quan trng l chng ri ro cho nhng

i n h luanvan84@gmail.com 71 ngi gi tin. Do vy, vn ch s hu ti thiu lun c cc c quan chc nng kim sot ngn hng quan tm. Rt nhiu cc ch ti u hot ng ca ngn hng b rng buc vi vn nh mc huy ng ti a, mc cho vay ti a cho mt khch hngVn thp cng gy gnh nng ti chnh to ln cho quc gia khi cc ngn hng b ph sn. Vn thp hn ch cc ngn hng m rng cc dch v v quy m hot ng. S pht trin ca th trng ti chnh, nhu cu m rng chi nhnh, thnh lp cc cng ty con, v i u vi ri ro, ang buc cc Ngn hng phi tng vn. y l qu trnh t tch ly hoc pht hnh c phiu mi. Chnh v vy, gii qun tr, iu hnh ngn hng, khch hng v cc c quan qun l u quan tm n kh nng ca ngn hng trong vi c duy tr m bo mc vn ch s hu. Mi ngn hng c phng php qun tr vn ch s hu khc nhau, c ngn hng ly an ton lm ti u ch nh hng cc hot ng kinh doanh, nhng cng c ngn hng li chp nhn ri ro xch gn tl nhng c hi sinh li cao hn. Tuy nhi n, d phong cch qun tr nh th no chng na th vn an ton vn l vn cn phi c quan tm. 1.3.2.2 Nng lc qun tr ngn hng Vn then cht trong qun tr iu hnh ngn hng cc NHTM chnh l cch xc nh hng hot ng ca ngn hng, t ra mc ti u chin lc, cc k hoch phi thc hi n v phng thc thc hi n nh th no. Ngn hng s thc s kinh doanh v li nhun hay vn tip tc c mt phn hot ng vi t cch l ngn hng chnh sch chu s tc ng ca cc cp chnh quyn v vi c cho vay. Hay ni cch khc, Ban lnh o ngn hng c thc s c chu trch nhi m v phi chu trch nhi m hon ton v kt qu kinh doanh ca ngn hng hay khng? Nng lc qun tr ca cc nh lnh o NHTM s quyt nh cc chnh sch v pht trin ca NHTM nh chin lc pht trin di hn, chnh sch u t, chnh sch huy ng vn, chnh sch khch hng, chnh sch u t vo con ngi, c s vt cht, cng ngh ... Phng thc qun tr kinh doanh thng gn cht vi ch s hu.

i n h luanvan84@gmail.com 72 Theo kinh nghi m ca nhiu nc tr n th gii, c bi t cc nc qua ch s hu nh nc: Trung quc, cng nh thc t thi gian qua ti VN b n cnh vi c i mi cc c ch chnh sch h thng php lut ca Nh nc th phng thc qun l doanh nghi p nh nc s thc s thay i nhanh v mnh khi thay i ch s hu. i vi h thng NHTM i mi c phng thc qun tr iu hnh, cn c cc i tc chin lc sc tc ng mnh ti hot ng cc ngn hng. chnh l cc c ng chin lc. Trnh v o c ca cn b Ngn hng. Vn then cht c tnh quyt nh trong i mi phng thc qun l l con ngi. Cn c chnh sch o to li cn b qun l cc cp v c cn b qun l cp cao nhanh chng tip cn c vi cc phng thc qun tr ngn hng hi n i. ng thi, c cc chnh sch thu ht nhn ti v o to ngun nhn lc theo NHTM hi n i. M hnh t chc Thng thng, m hnh t chc ca mt ngn hng c xy dng nhm thc hi n c hi u qu cc hot ng ca ngn hng. Tri theo thi gian, hot ng ca ngn hng ngy cng phong ph a dng, theo hnh thc t chc ca ngn hng cng lun i mi v pht trin cho ph hp. Tuy nhi n, m hnh t chc ca mi ngn hng ph thuc ch yu vo hai yu t: Quy m vn ca ngn hng v Quy nh Nh nc v cc hot ng ca ngn hng. Quy m vn ca ngn hng s quyt nh phng hng kinh doanh, cc hot ng ca ngn hng, cc dch v m ngn hng c th thc hi n, i tng khch hng m ngn hng c th phc v, thc hi n cc hot ng ny, r rng l cc ngn hng phi la chn v xy dng mt m hnh thch hp, phi chun b mt i ng cn b c nng lc thc thi cng vi c. Cc quy nh ca Nh nc v iu chnh, khng ch hot ng ca cc ngn hng theo mc ti u an ton trong hot ng ca ngn hng v ca nn kinh t. S hn ch hay ni lng trong quy nh ca Nh nc i vi hot ng ca ngn hng s hng trc tip ti c cu t chc ca ngn hng. V d, quy nh v cho php m chi nhnh hay khng? cho php thc hi n loi nghi p v no? ...Tuy nhi n, trong thi i ngy nay, lut php t can thi p c

i n h luanvan84@gmail.com 73 th vo vi c t chc ca ngn hng, m thng l cng nhn nhng g m cc ngn hng thc hi n nhm phc v cho cc hot ng ca nn kinh t v khng tim n nhng ri ro gy n n tnh trng bt n nh cho nn kinh t. Ngn hng l mt doanh nghi p. Tu theo quy m hot ng, hnh thc s hu v chin lc hot ng m mi Ngn hng phi tm hnh thc t chc ph hp. T chc b my ca Ngn hng ln thng gm nhiu b phn (phng ban) hn cc Ngn hng trung bnh v nh.(S 1.5, 1.6).
i hi c ng

Hi ng qun tr

Tng Gim c v b my gip vic

Khi vn phng

Khi tng kim sot

Khi t chc cn b, o to

Khi kinh doanh i ngoi

Khi k hoch th trng

Khi kinh doanh i ni Khi k ton ti chnh

Khi k ton ti chnh

Khi k hoch Cc n v thnh vin


th trng

n v hch ton c lp: - Cng ty kinh doanh m ngh , vng bc, qu. - Cng ty cho thu ti chnh - Cng ty chng khon.

n v hch ton s nghip: - Trung tm o to. - Trung tm tin hc. - Trung tm thng tin phng nga ri ro.

n v hch ton ph thuc: - Chi nhnh kinh doanh tng hp. - Chi nhnh kinh doanh chuyn ngnh. - S Giao dch. Chi nhnh Ngn hng tnh. Chi nhnh Ngn hng huy n. Chi nhnh Ngn hng lin x.

i n h luanvan84@gmail.com 74

S 1.5: T CHC B MY CA NGN HNG LN

i hi c ng Hi ng qun tr Ban Gim c Ban kim sot

Vn phng

Tn dng

K ton

Thanh ton quc t

Ngn qu

Kim sot ni b

u t v pht trin

Cng ngh thng tin

Phng Giao dch

Chi nhnh

S 1.6: T CHC B MY CA NGN HNG NH

Ngn hng ln thng c nhiu chi nhnh, s hu nhiu cng ty, hot ng tr n nhiu lnh vc, th trng, v c th c nhiu chi nhnh nc ngoi. Ngn hng ln l Ngn hng bn bun c nhng khch hng ln (tng cng ty, cc tp on kinh t). V vy, t chc b my ca ngn hng phi mang tnh chuy n mn ho cao. Ti cc phng chuy n mn tp trung cc chuy n gia v t vn, nghi n cu th trng, phn tch ti chnh cng ty, ngnh, quc gia, cc chuy n gia v cho vay, chng khon, lut, nhn s, cng ngh T chc b my ca Ngn hng ln cn th hi n t chc b my ca cc n v thnh vi n. Cc chi nhnh ca Ngn hng ln bao gm nhiu

i n h luanvan84@gmail.com 75 phng chuy n sau nh tn dng cng ty, tn dng ti u dng, thm nh v bo lnh, k ton v thanh ton quc t, y thc, Cc ngn hng nh thng t hoc khng c chi nhnh, hot ng trong phm vi a phng, nghi p v km a dng. thch ng vi quy m nh, doanh li thp, ngn hng nh thng t chc b my gn, mi phng c th ki m nhi m nhiu nhi m v v d phng tn dng va cho vay doanh nghi p va cho vay ti u dng, va phn tch d n Ngn hng nh i hi mi cn b phi thng tho nhiu cng vi c. So vi ngn hng ln, mi li n kt gia cc phng ca ngn hng nh cht ch hn, kh nng kim sot ca Ban Gim c i vi cc b phn cao hn. T chc b my ca ngn hng khng ngng thay i trc thay i ca mi trng kinh doanh. S pht trin ca cc t chc ti chnh mi, s ra i ca cc sn phm ngn hng, s thay i v nhu cu tit ki m hay vay mn, s pht trin ca cng ngh , qu trnh a dng ho, ton cu ho to mi li n kt mi u dn n s thay i b my ca ngn hng. T chc b my nhm mc ti u ch yu l tng hi u sut cng vi c, dn n tng thu nhp, gim ri ro cho ngn hng. Mi chi nhnh, cng ty con, phng ban t chc ra u gia tng chi ph nhn cng, chi ph qun l, chi ph u t Hn na, nu phn nh nhi m v khng r rng c th dn n trng lp gia cc phng. Do vy, t chc b my phi nghi n cu sinh li ca cc phng, cc chi nhnh. T chc b my va phi m bo quyn v hi u qu kim sot ca Ban Gim c va tng tnh c lp tng i ca cc thnh vi n. T chc iu hnh ca Ngn hng theo c ch iu hnh ca Cng ty c phn (Ngn hng c phn), hoc ca Hi ng qun tr (Ngn hng thuc s hu Nh nc). 1.3.2. Cc nhn t khch quan

i n h luanvan84@gmail.com 76 1.3.2.1.Hot ng kinh doanh mi ngn hng chu s chi phi mnh m ca mi trng kinh doanh. i vi ch ngn hng v nhng ngi kinh doanh ngn hng, hot ng kinh doanh mi ngn hng trong cc thi k lun chu s chi phi mnh m bi mi trng kinh doanh: kinh t, k thut, lut php, tm l v tp qun x hi. y l nhng nhn t b n ngoi tc ng mnh m n hot ng kinh doanh ca tng ngn hng m ngn hng hon ton khng ch ng kim sot c. nh rng, s nh hng bi nhng tc ng t pha mi trng kinh doanh cng l c trng chung ca mi lnh vc kinh doanh, nhng li c nhng khc bi t v tnh cht v cng . Hot ng ngn hng suy n cng l l thuc vo cc hot ng kinh t chung ca nn kinh t x hi, trc ht l cc hot ng sn xut, lu thng, ti u dng cc sn phm vt cht. Vi c cung ng v lu thng tin cng nh cc dch v ti chnh tin t ni chung, l thuc cht ch vo qu trnh ti sn xut ra cc ca ci vt cht, vo tnh hnh hot ng ca cc lnh vc cng nghi p, xy dng, nng nghi p, thng mi, tiu dng c nhn..vv.. C th ni rng, bt k bin ng ng k no ca cc lnh vc ny, u trc tip hay gin tip nh hng n th trng ti chnh v hot ng ngn hng. Bi s tng trng v pht trin hay suy thoi trong cc lnh vc ni trn trc tip nh hng n sn lng, thu nhp, ti u dng, tit ki m v u t ca nn kinh t, trc ht trong cc lnh vc , theo hng gia tng hay gim st, v do trc tip nh hng n kh nng thu li nhun, kh nng tr n ca cc con n, m con n chnh ca nn kinh t lun l cc ngn hng. Mt ngn hng chuy n ti tr cho mt ngnh cng nghi p no , c th lm n pht t khi ngnh ang trong thi k pht trin, nhng cng c th b ph sn khi ngnh ny b suy thoi. Hn na, suy thoi ca mt ngnh cng nghi p no c th dn ti ph sn hng lot ngn hng tp trung ti tr cho

i n h luanvan84@gmail.com 77 ngnh ny, trong khi c th c rt t nh hng n hot ng ca doanh nghi p thuc ngnh cng nghi p khc, cc ngnh khc...ng thi, s ph sn ca ngn hng thng c tnh lan truyn v n c nh hng rng ln hn cc doanh nghi p phi ti chnh khc, khi xem xt v hu qu. Trong mi trng hp, cc nh qun tr ngn hng u phi thng xuy n tnh n cc ri ro mi trng v kinh t, do ti a ha li nhun thng ch l mt mc ti u ch yu, b n cnh cc mc ti u v m bo an ton v gim ri ro. Trong thi i hi n nay, mt trong nhng yu t ch yu nh hng n xu hng tng trng hay pht trin ca mt ngnh, l cuc cch mng khoa hc k thut. Cuc cch mng ny nh hng n hot ng ngn hng t nhiu hng. Mt mt, n cung cp cho lnh vc ny cc thit b v cng ngh hi n i, cho php tng nng sut, cht lng v hi u qu hot ng m ni bt l s p dng cc k thut i n t tin hc vo hot ng ngn hng; iu ny thc s lm thay i cng ngh ngn hng truyn thng da tr n lao ng th cng. Mt khc, cch mng khoa hc k thut to n n sc cnh tranh hon ton mi v ng thi cng lm gim st tng i kh nng cnh tranh trong nhiu lnh vc hot ng khc nhau m cc ngn hng phc v; nh hng ln nht hi n nay l xu hng a dng ho hot ng Ngn hng, l s pht trin m hnh ngn hng a nng. Cng ngh hi n i cho php ngn hng vn xa hn ngoi tr s ngn hng, li n kt vi nhau cng s dng h thng cng ngh . iu ny to c hi cho cc ngn hng cnh tranh, sp nhp, chi phi ln nhau nhiu hn. Vi c gim tng i nhn cng v gia tng chi ph c nh l xu hng trong hot ng ca ngn hng di nh hng ca pht trin cng ngh . 1.3.2.2.Hot ng ca ngn hng l lnh vc kinh doanh chu s chi phi mnh m nht bi lut php v s iu hnh ca Chnh ph. ng thi, tp qun v tm l x hi c nh hng ln n khuynh hng ti u

i n h luanvan84@gmail.com 78 dng, tit ki m v u t tr n cc khu vc v quc gia, do mang li bn sc ri ng i vi hot ng ngn hng. ng tin ca dn chng vo ng tin v hot ng ngn hng, ngoi vi c c bo m bng s hot ng an ton c hi u qu ca bn thn hot ng ngn hng, th mt khc li lun phi c m bo bng s n nh kinh t, chnh tr, x hi, m lng tin dn chng trong trng hp ny lun l yu t quan trng, nh hng chi phi n hot ng kinh doanh ca cc ngn hng. 1.3.2.3.Tc ng ca chnh sch v cc quy nh i vi cc hot ng Ngn hng: hu ht cc quc gia, hot ng ngn hng lun c t di mt h thng quy nh cht ch v trong khung php l c xy dng nhm kim sot hot ng ngn hng, kim sot vi c cung cp cc dch v Ngn hng, cht lng tn dng, tnh trng vn ch s hu v c cch thc ngn hng pht trin, m rng hot ng vi mc ch cui cng l nng cao cht lng phc v cng ng. C 7 l do chnh ngn hng tr thnh i tng qun l ca chnh ph, l: o Bo m s an ton cho cc khon tit ki m ca dn chng o Kim sot mc cung ng tin t v tn dng, phc v mc ti u kinh t chung ca quc gia o Tng cng lng tin ca dn chng i vi h thng ti chnh, m bo cc khon tit ki m c tp trung cho u t sn xut v m bo qu trnh thanh ton c nhanh chng v hi u qu. o Ngn chn s tp trung tim lc ti chnh vo tay mt s t c nhn hay t chc. o Cung cp cho chnh ph cc khon tn dng, thu v cc dch v ti chnh khc. o Tr gip cc khu vc ca nn kinh t c nhu cu tn dng c bi t (nh h gia nh, doanh nghi p va v nh, nng nghi p...).

i n h luanvan84@gmail.com 79 1.3.2.4.S pht trin nhu cu dch v ti chnh S pht trin ca cc t chc ti chnh, s thay i cng ngh , i hi cao hn ca khch hng dn n gia tng cc loi hnh dch v ngn hng. Cc ngn hng ang m rng danh mc dch v cung cp cho khch hng. Qu trnh ny lm tng nhng ngun thu mi cho Ngn hng ng thi cng gia tng chi ph ca ngn hng v dn n ri ro ph sn cao hn. a dng ho cc dch v i hi ngn hng phi nng cao trnh ca nhn vi n ngn hng (chi ph o to), thit lp cc phng chc nng thch ng cho dch v mi. 1.3.2.5. Xu hng a dng ho trong mi trng hi nhp quc t. Di nh hng ca cng ngh v ton cu ho, Ngn hng cn phi a dng cc loi dch v v m rng hot ng bng cch vn ti cc th trng mi trong v ngoi nc. a dng ho v m rng th trng l iu ki n hn ch ri ro v cung cp cho khch hng v hnh nh mt ngn hng ton di n. Xu hng ny ang bin ngn hng tr thnh t chc ti chnh a nng. S cnh tranh trong lnh vc dch v ti chnh ang ngy cng tr n n quyt li t khi ngn hng v cc i th cnh tranh m rng danh mc dch v. Cc ngn hng, cc qu u t, cc qu hu tr, cc hi p hi tit ki m ang cnh tranh tm kim cc ngun tit ki m v th trng dch v. p lc cnh tranh ng vai tr nh mt lc y ro ra s pht trin dch v cho tng lai. Cnh tranh thc y cc ngn hng cung cp cc ti n ch ngy cng tt hn cho khch hng. Cng chng c mt mc thu nhp kh hn t khon tit ki m ca mnh. Nhiu loi ti khon tin gi mi c pht trin. i sut cho vay v iu ki n cho vay cng thng thong hn. Cnh tranh buc cc ngn hng trong nc phi p dng cng ngh mi, thay i t duy v tuyn dng nhn s, mc lng, qung co v c bi t ch ti cht lng cc dch v. Cnh tranh to n n phn bi t li sut gia cc ngn hng. Mt ngn hng, s ti n li khi giao dch vi ngn hng v quy m thu nhp gia tng khin cho

i n h luanvan84@gmail.com 80 vi c di chuyn ca khch hng ngy cng tng, lm tng tnh nhy cm ca ti sn v ngun i vi li sut. iu ny, mt mt tng tnh thanh khon ca ngun v ti sn, mt khc buc ngn hng phi i u vi ri ro li sut cao hn.
1.4. KINH NGHIM CA TRUNG QUC V NNG CAO HIU QU HOT NG CA CC NHTMNN

Cc NHTMNN ca Trung Quc cng c mt s iu ki n ging ca cc NHTMNN ca Vi t Nam, l cc NHTM quc doanh c quy m ln, chim th phn cho vay v huy ng vn ch yu. D n cho vay nhiu tp trung vo cc DNNN, c nhiu khon n kh i. T l an ton vn thp, Chnh ph hn ch ngun lc cp vn cho cc NHTM NN, l trnh m ca th trng dch v ti chnh n gn C th vn dng kinh nghi m ca Trung Quc vo iu ki n c th ca Vi t Nam, c th nng cao hi u qu hot ng ca cc NHTMNN, Trung quc thc hi n ng b nhiu gii php, trong bao gm cc gii php ch yu sau: Mt l: tp trung x l n xu. Thng 8-1998, t l n xu ca 4 NHTM quc doanh ca Trung Quc chim 25,5% tng d n cho vay ca 4 NHTM ny, theo bo co ca cc NHTM, n ht nm 2004 l khong 1314% nhng theo nghi n cu ca cc Gio s ca Hc Vi n Ti Chnh- tin t Thng Hi th t l ny l tr n 18%. Gii php c bn x l n xu l c 4 NHTM Nh nc u thnh lp 4 Cng ty qun l ti sn . Tt c cc khon n xu ca 4 NHTM NH nc c giao cho 4 Cng ty ny khai thc x l. Chnh ph Trung Quc ngun ngn sch ra x l n xu. c phn ho 2 NHTM Nh nc, Chnh ph Trung Quc s dng ngun ngn sch l n ti 45 t USD x l n xu v cp b sung vn iu l . Tip n l tin hnh bn u gi n xu cho cc ngn hng nc ngoi. Khon n xu ny li n quan ch yu trong cc khon cho vay u t vo bt ng sn. Hi n nay trong qu I-2005, t l n xu ca cc NHTM Thng Hi tng th m

i n h luanvan84@gmail.com 81 0,12% so vi cui nm 2004 v t l ny ang c xu hng tip tc tng l n. Nguy n nhn ch yu cng ch yu do u t s vn cho vay qu ln vo bt ng sn, lnh vc xy dng nh . Tp on ti chnh Morgan Stanley ca M v Ngn hng Deutsche Bank ca c mua s n xu tr gi 171 tri u USD ca Ngn hng xy dng Trung Quc bn u gi, vi gi ch bng 1/3 so vi gi tr ti sn khi th chp. Theo kinh nghi m ca Trung Quc l chia x ri ro cng ng gia Ngn hng, Chnh ph v con n. i vi con n l t chc kinh t, k c trng hp xc nh c n hay cha, Ngn sch Nh nc h tr xa n. i vi con n l c nhn, NHTM NN trch d phng ri ro x l n. Hai l tng vn ch s hu: Chnh ph y u cu cc NHTMNN hoch nh ra k hoch t tng vn iu l cho cc NHTMNN t t l an ton vn theo thng l quc t l 8% thng qua pht hnh c phiu, v d nh Construction Bank of China c phng n pht hnh s lng c phiu tr gi 4,8 t USD tng vn iu l , trong 1 t USD c phiu c pht hnh trong thnh 72004. S lng cn li s c pht hnh trong 6 thng u nm 2005. Th ba c phn ho cc NHTMNN: y c coi l gii php ti u nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN ti Trung quc. Vi c c phn ho cc NHTMNN Trung Quc c thc hi n qua su bc sau y: Bc 1: Tm i tc chin lc u t vo NHTMNN c c phn ha. i tc chin lc thng c tm n l: tim lc ti chnh, trc tip l kh nng v vn, trnh qun l, trnh cng ngh . Theo , i tc chin lc thng c la chn cc nh u t ti chnh ca M, Chu u v Nht Bn. do chn cc nh u t nc ngoi l ci thi n c cu t chc c ng trong NHTM vn ch c cc nh u t trong nc ca Trung Quc, thng qua thu ht vn, chuyn giao cng ngh , thc y thng mi quc t

i n h luanvan84@gmail.com 82 nng cao kh nng sinh li. Tuy nhi n Chnh ph Trung Quc cng quy nh gii hn t l c phn nh u t nc ngoi s hu trong 1 NHTM ca Trung Quc. T l c phn ti a mt nh u t nc ngoi c nm gi trong 1 Ngn hng ca Trung Quc c nng t mc 15% l n 20% nhng tng t l c phn ti a ca tt c cc c ng nc ngoi vn gi nguy n mc khng qu 25%. Trc cc NHTM c phn ca Trung Quc cng c Chnh Ph nc ny cho php bn c phiu cho cc nh u t ti chnh nc ngoi. Thng 5 nm 2004 hng u t Newbridge Capital ca M b ra 150 tri u USD mua 18% c phn ca Ngn hng Pht trin Thm Quyn, chim a s gh trong Hi ng qun tr gm 14 ngi, tr thnh nh u t nc ngoi u ti n mua c phn tham gi quyn kim sot Ngn hng ny, sau khi vt qua i th tp on Ngn hng ca Anh, The Hongkong and Shanghai Banking Corporation (HSBC) v mmt lot nh ch ti chnh khc ca Phng Ty, Trc thng 3 nm 2004 , Newbridge Capital mua c 5% c phn trong Ngn hng Dn sinh Trung Quc- China Minsheng Banking Corp, td hi n ang thng lng mua th m c phn trong ngn hng ny. Hongkong and Shanghai Banking Corporation hi n ang nm gi 8% c phn trong Ngn hng Thng Hi, ngn hng ln th 5 Trung Quc. HSBC thng lng b tip 1 t USD vn nng cao t l c phn nm gi trong Ngn hng Thng Hi l n 20%. B n cnh hi n nay CitiBank ca M cng ang nm gi 5% c phn ca Ngn hng Ph ng Thng Hi. Bc 2: Tp trung x l n xu. ( nh cp tr n) Bc 3: y l bc quan trng nht, y u cu cc NHTMNN hoch nh ra k hoch t tng vn iu l t t l an ton vn theo thng l quc t l 8%. Construction Bank of China c phng n pht hnh s lng

i n h luanvan84@gmail.com 83 c phiu tr gi 4,8 t USD tng vn iu l , trong 1 t USD c phiu c pht hnh trong thnh 7-2004. S lng cn li s c pht hnh trong 6 thng u nm 2005. Bc 4: Thc hi n xc nh gi tr doanh nghi p, m nh gi c phiu, thc hi n c phn ho v ni m yt c phiu tr n th trng chng khon. Hi n nay mt s NHTM c phn cng ang d kin ni m yt c phiu tr n th trng chng khon nc ngoi. Ngn hng dn sinh d kin trong qu II2005 s ni m yt c phiu ph thng tr n th trng chng khon HongKong v sau l mt s th trng chng khon ln khc. Ngn hng pht trin Trung Quc: China Development Bank k kt tho thun vi HSBC, Merilyn v Morgan Stanley pht hnh Tri phiu ca ngn hng ny tr n th trng ton cu. Bank of Communications, NHTM ln th 5 Trung quc t k hoch ni m yt c phiu tr n Th trng chng khon trong nm 2005. Hi n nay Cng ty HSBC Holdings Plc ca Anh u t s vn 1,75 t USD mua 19,9% c phn ca ngn hng Bank of Communications. Hi n nay, 2 trong 4 NHTM Nh nc ln nht Trung quc l Bank of China-Ngn hng Trung quc v Construction Bank of China-Ngn hng Xy dng Trung quc xy dng phng n v ang bn c phn tr n cc th trng chng khon nc ngoi. Bank of China, hon tt qu trnh ti c cu s hu v c phn ho vo ngy 27-8-2004, vi t n y d giao dch theo ting Anh l Bank of China Co., td. Vn ng k ca ngn hng l 186,4 t NDT, tng ng 22,5 t USD. Hi n nay, mt ngn hng ca M chim 19,9% s vn iu l ca Ngn hng giao thng Trung Quc, tng ng vi 11,7 t Nhn dn t . Ngn hng giao thng Trung Quc thu c 1,88 t USD M trong ln bn c phiu ln u ti n tr n th trng chng khon Hng Kng. y l NHTM

i n h luanvan84@gmail.com 84 th ba ca Trung Quc bn c phiu tr n th trng chng khon quc t. Bc 5: y mnh vn ho kinh doanh trong ngn hng kt hp vi tng lng hp l cho cn b nhn vi n ngn hng. Hi n nay, lng ca gim c chi nhnh NHTM c phn cao gp khong 13 15 ln lng bnh qun ca cn b, nhn vi n c quan nh nc. Vn ho ngn hng c hiu y l k c trnh chuy n mn nghi p v hot ng ngn hng theo ti u chun quc t, k c phong cch lm vi c, kh nng giao tip vi khch hng v cc ni dung khc thuc v vn ho kinh doanh. Cc cng vi c c gn lin vi tinh gim bi n ch trong ngnh ngn hng. Ch ri ng trong nm 2004, cc ngn hng Trung Quc tinh gim c 45.000 ngi. Bc 6: hon thi n cc quy ch qun tr iu hnh, c cu t chc theo cc ti u chun quc t, a dng ho cc dch v ngn hng ti n ch. Xy dng h thng qun l ri ro, h thng k ton, h thng thng tin qun l khc theo ti u chun quc t. Tt c 6 bc ni tr n mc ch quan trng nht l nng cao kh nng cnh tranh ca cc NHTMNN ca Trung Quc. Bi v, hi n nay, ch tnh ri ng ch ti u li nhun ca ngn hng tnh bnh qun theo u ngi ca Trung Quc c khong cch rt xa so vi cc NHTM ca Nht Bn, M v Chu u. Th d mc bnh qun ca cc Ngn hng Nht Bn l 420.000 USD/ngi/nm, trong khi ca Trung Quc l 8.000 9.500 USD/ngi/nm. Hi n nay, Trung Quc c khong 2,8 tri u ngi lm vi c trong cc c quan ngn hng - ti chnh tin t , trong c 1,65 tri u ngi lm vi c trong cc NHTMNN, khng bao gm nhn vi n lm vi c trong cc HTX tn dng. Hi n nay c s vt cht k thut: tr s, vn phng lm vi c, trang thit b my vi tnh v my mc thit b khc, ca cc NHTM Trung Quc gn st vi ngn hng quc t, nhng v sao c khong cch v li nhun to ra, bi cn b ngn hng cha c kin thc ngn hng ti n tin, cn mang nng t tng thi k bao cp. B n cnh l GDP bnh qun u

i n h luanvan84@gmail.com 85 ngi ca Trung Quc cn khong cch xa so vi cc nc pht trin tr n th gii. B n cnh , mc ti u ci cch h thng NHTM Trung Quc ni chung v c phn ho NHTMNN ni ri ng cn l nng cao kh nng phng chng ri ro. Mc ti u tip theo ca ci cch ngn hng l nng cao kh nng sng to, ch ng ca cc NHTM Trung Quc. Hi n nay cc NHTM c cc loi sn phm dch v rt ngho nn, ch vi sn phm, nh: cc sn phm th, ngn hng i l, t vn v cung cp thng tin, giao dch ngoi hi, qun l ngn qu, u thc u t Trong khi M, cc ngn hng a ra 1.200 sn phm, cc ngn hng Nht Bn a ra 238 sn phm. K hoch ca Chnh ph Trung Quc a ra l n ht nm 2006 s t chc c phn ho xong c 4 NHTMNN. ng thi, s ni m yt c phiu ca cc NHTM ny tr n th trng chng khon, tip theo l ni m yt tr n th trng chng khon nc ngoi.

* Trong chng 1 ca Lun n, tc gi tp trung nghin cu v lm r mt s vn c bn sau: Nghi n cu nhng vn l lun c bn v Ngn hng thng mi: nh ngha Ngn hng thng mi, cc hot ng kinh doanh c bn ca NHTM v c trng c bn ca hot ng kinh doanh NHTM, nhng c trng s nh hng trc tp n hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTM. Hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM theo tc gi l ti a ho li nhun. Cc ch ti u c bn nh gi v hi u qu hot ng kinh doanh, cc nhn t nh hng vti hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM bao gm nhn t ch quan thuc v cc NHTM v cc nhn t khch quan.

i n h luanvan84@gmail.com 86 Trong chng 1 tc gi a ra kinh nghi m ca Trung quc v nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTM NN ti Trung quc l nhng ngn hng thng mi nh nc c mt s iu ki n tng t nh cc NHTM NN ti Vi t Nam. cc gii php ca Trung Quc bao gm: 1. Tp trung x l n xu 2. Tng vn ch s hu 3. C phn ho cc NHTMNN Tr n c s cc kt qu nghi n cu v l lun, tc gi khng nh nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM l mt i hi khch quan trong nn kinh t th trng. iu ny va l thc hi n mc ti u pht trin kinh t - x hi, ng thi l iu ki n m bo cc NHTM tn ti v pht trin.

CHNG 2 THC TRNG HIU QU HOT NG CA CC NGN HNG THNG MI NH NC VIT NAM HIN NAY
2.1 . KHI QUT V CC NHTMNN VIT NAM

2.1.1. H thng Ngn hng Vit Nam trc nm 1990 T chc tn dng u ti n ca nc Vi t Nam Dn ch Cng ho l Nha tn dng sn xut, c thnh lp 1947. y l tin thn ca NHNN Vi t Nam. NHNN Vi t Nam vi h thng cc chi nhnh tnh v chi im huy n, tng l t chc tn dng ln nht v duy nht trong hng chc nm. Chc nng chnh ca NHNN Vi t Nam l huy ng tin gi ca cc doanh nghi p, cc c quan

i n h luanvan84@gmail.com 87 on th, cc t chc kinh t v dn c cho vay. NHNN va l c quan qun l tin t tn dng va l t chc kinh doanh khng v mc ti u li nhun. Trong c ch k hoch ho tp trung, NHNN phi thc hi n cc k hoch tin t tn dng c giao. i sut, t gi, t l cho vay phi hng vo phc v cc doanh nghi p Nh nc, cc hp tc x, v phc v quc phng hon thnh cc k hoch 5 nm, pht trin kinh t min Bc ng thi chi vi n cho tin tuyn. Trong iu ki n nh vy, hi u qu ti chnh trong hot ng ca ngn hng khng th t l n hng u. NHNN tr thnh k nh cp vn ca Nh nc cho cc ngnh, lnh vc thng qua hnh thc tn dng. Phn ln doanh nghi p v hp tc x vay ngn hng 100% vn lu ng v 70-90% vn c nh. NHNN ng vai tr quan trng trong cng cuc khng chin chng Php, chng M cu nc, xy dng ch ngha x hi min Bc, kin thit t nc sau 1975. Nhiu cng trnh xy dng, nh my, trng hc, cc hp tc x hnh thnh v pht trin thng qua ti tr ca Ngn hng nh nc. Thanh ton khng dng tin mt qua ngn hng c m rng to iu ki n cho nh nc kim sot cc hot ng kinh t. NHNN Vi t Nam l ngi i di n cho Vi t Nam trong h thng ngn hng cc nc x hi ch ngha, tip nhn v qun l cc khon ti tr ca cc nc ng h cng cuc xy dng v bo v t quc ca nhn dn Vi t Nam. Sau 1975, cng vi kh khn ca cc nc x hi ch ngha, vi n tr cho Vi t Nam gim st. Vi t Nam phi i u vi hng lot cc thch thc ln: Gii quyt nn i sau chin tranh, cc vn x hi cp bch, cc cng trnh, nh my b tn ph, thiu ngoi t mnh nhp khu thit b v hng ti u dng thit yu cc chnh sch bao cp trong kinh t y cc doanh nghi p vo tnh trng tr tr khng li thot. NHNN phi in tin ti tr cho nhu cu chi ti u ca cc doanh nghi p,

i n h luanvan84@gmail.com 88 cc n v hnh chnh s nghi p. ng tin cung ng gia tng trong iu ki n sn lng khng tng kp y lm pht l n cao trong nhng nm 80. m pht gia tng lm xi mn tit ki m, khuyn khch tch tr v u c, dn n gia tng mnh nhu cu vay vn t ngn hng. i sut thc m, t gi b bp mo, tin lng khng trang tri cc chi ph ti thiu Vng xoy ny gy sc p ngn hng phi in nhiu tin hn. Ngn hng khng bo ton c vn, khng tnh ton c hi u qu kinh t, b ko vo vng xoy ca si u lm pht Tnh trng c quyn trong h thng ngn hng (ch c NHNN v mt s ngn hng chuy n doanh khc cng thuc s hu nh nc, c Nh nc phn chia ranh gii phc v) gp phn duy tr trng thi tr tr trong cc ngn hng, lm gim vai tr l trung gian ti chnh hot ng v mc ti u hi u qu kinh t. 2.1.2. H thng ngn hng Vit Nam trong chuyn i c ch kinh t (sau nm 1990) H thng ngn hng Vi t Nam c i mi mt cch ng k trong qu trnh chuyn i t nn kinh t tp trung sang nn kinh t th trng c iu tit v m ca Nh nc. T m hnh h thng ngn hng ca nn kinh t k hoch ho tp trung chuyn sang m hnh ngn hng ca nn kinh t th trng, m hnh t chc c s thay i cn bn l tch bi t chc nng qun l hot ng tin t , tn dng vi chc nng kinh doanh tin t , a dng ho cc loi hnh ngn hng, tng bc xo b c quyn, chuyn sang cnh tranh c s qun l ca nh nc. K t u nhng nm 90 h thng cc NHTM khng ngng pht trin v loi hnh v nghi p v gp phn quan trng vo s tng trng kinh t t nc. B n cnh 2 Ngn hng Ngoi thng v Ngn hng u t pht trin

i n h luanvan84@gmail.com 89 c hnh thnh t trc c hnh thnh th m 2 Ngn hng chuy n doanh Ngn hng Nng nghi p v Ngn hng Cng thng. Vi t Nam c 4 NHTM nh nc: Ngn hng Ngoi thng Vi t Nam, Ngn hng Cng thng, Ngn hng u t v Pht trin Vi t Nam, Ngn hng Nng nghi p v Pht trin nng thn Vi t Nam. y l nhng NHTMNN ln nht Vi t Nam. Trong giai on u, cc NHTMNN phi hot ng trong mi trng kh khn: Gnh chu vi c x l cc tn ng nng n ca c ch c, tnh hnh ti chnh mt cn i, n qu hn kh ng kh i cao do cc t chc kinh t lm n thua l, lm pht cao, li sut thc m, t gi ngoi t cn bao cp. n u nm 1990, c nc c ti 15 NHTM C phn v cc Hp tc x tn dng do cc cp chnh quyn thnh lp c thnh th ln nng thn. Trong mi trng cha n nh, cc TCTD ny u cn non nt, tnh trng mt kh nng chi tr ca nhiu TCTD lm mt lng tin ca dn chng. n qu I nm 1990 vi 791 t ng cho vay th 510 t ng qu hn v n qu III nm 1990 hu ht cc TCTD lm vo tnh trng mt kh nng chi tr. Thng 5/1990, 2 Php l nh Ngn hng (Php l nh Ngn hng Nh nc, Php l nh Ngn hng, Hp tc x tn dng v Cng ty Ti chnh) ra i l bc ngot quan trng trong hot ng ca ton h thng ngn hng. Hai php l nh ngn hng khng nh h thng ngn hng l h thng Ngn hng 2 cp bao gm NHNN v cc NHTM, Hp tc x tn dng, Cng ty ti chnh Php l nh khng nh tnh a hnh thc s hu, a loi hnh, a thnh phn v kinh doanh a nng ca h thng NHTM. Php l nh m ng cho qu trnh pht trin cc loi hnh ngn hng ti Vi t Nam, bao gm NHTM nh nc, NHTM c phn, Ngn hng li n doanh gia Vi t Nam v nc ngoi, Chi nhnh ngn hng nc ngoi ti Vi t Nam. c xy dng t nm u chuyn i c ch, Php l nh khng th

i n h luanvan84@gmail.com 90 p ng y u cu pht trin ca h thng ti chnh Vi t Nam trong giai on na sau ca nhng nm 90. Trc tnh hnh , Quc hi thng qua ut v NHNN v ut v cc t chc tn dng. ut cc t chc tn dng to mi trng php l mi cho s pht trin ca cc Ngn hng. Cc NHTM m rng i tng phc v cho mi thnh phn kinh t, m rng th trng. Nhiu nghi p v ngn hng mi bc u c thc hi n nh nghi p v cm , chit khu cc giy t c gi, ti tr bn hng tr gp, tn dng thu mua, u thu tn phiu kho bc, hn vn mua c phn cc doanh nghi p Nhm nng cao hi u qu hot ng, cc NHTM b dn cc cp trung gian, tch bi t dn cc hot ng chnh sch v hot ng thng mi, tng tnh c lp tng i cho cc chi nhnh, mnh dn i mi cng ngh ph hp vi y u cu qun l kinh doanh, nng cao cht lng phc v khch hng, bc u to lp cc cng ty con trin khai cc nghi p v mi. Thnh tu ca h thng ngn hng Vi t Nam trong thi gian qua l kt qu ca nhiu nhn t tc ng. Cng vi qu trnh ci cch kinh t ni chung, ng v Nh nc c bi t quan tm ti ci cch trong lnh vc ngn hng. Cc chnh sch tin t - tn dng ca Nh nc gp phn thc y s pht trin ca h thng ngn hng. Kinh t th trng thc y qu trnh xm nhp v pht trin ca t tng v tc phong kinh doanh mi trong cc ngn hng. S c mt ca cc chi nhnh ngn hng nc ngoi v ngn hng li n doanh cng gp phn to ra nhng ng lc mi cho s pht trin ca h thng NHTM Vi t Nam. 2.1.3. Tng quan v cc NHTMNN Vit Nam hin nay H thng NHTMNN Vi t Nam n nay c 5 ngn hng: Ngn hng Ngoi thng Vi t Nam, Ngn hng cng thng Vi t Nam, Ngn hng u t v pht trin Vi t Nam, Ngn hng Nng nghi p v pht trin nng thn

i n h luanvan84@gmail.com 91 Vi t Nam v Ngn hng pht trin nh ng bng sng Cu ong. (Trong un n ch tp trung vo s li u hot ng ca 4 NHTMNN ln nht l Ngn hng nng nghi p v pht trin nng thn Vi t Nam, Ngn hng u t v pht trin Vi t Nam, Ngn hng cng thng Vi t Nam v Ngn hng Ngoi thng Vi t Nam). Cc NHTMNN Vi t Nam l doanh nghi p nh nc hng c bi t, c t chc theo m hnh Tng cng ty nh nc 90. NHTMNN Vi t Nam c t chc v hot ng theo Php l nh Ngn hng, Hp tc x tn dng v cng ty ti chnh do Ch tch Hi ng nh nc ban hnh nm 1990, iu chnh bi lut Ngn hng v cc t chc tn dng ban hnh nm 1997, v iu l ca mi ngn hng do Ch tch Hi ng qun tr ban hnh, Thng c NHNN chun y v c iu chnh cho ph hp tng thi k. NHTMNN hot ng trong mi trng kinh t th trng ang hnh thnh v pht trin nh l kt qu ca i mi vi nhng c trng: kh nng v Thng tin ti chnh t cc ngun chnh thc b hn ch; mi trng lut php ang pht trin v cn nhiu vng thiu an ton cho kinh doanh tin t , tn dng, ngn hng; li sut b kim sot tp trung t Ngn hng Trung ng (NHTW), thiu vn cho vay di hn trm trng. Ngun vn kinh doanh ch yu c to thnh t cc ngun sau: b sung t NSNN, vay cc nh ch ti chnh v t huy ng l khch hng i nhun ca cc NHTMNN do B Ti Chnh v NHNN xc lp v kim sot cn c vo cc quy nh v c ch ti chnh trong php l nh Ngn hng, Hp tc x tn dng v Cng ty ti chnh. c lng lao ng phc v trong cc NHTMNN c tr n 40 ngn ngi, trong : 36% c trnh i hc v tr n i hc, 43% c trnh trung hc v 21% s lao ng cha qua o to. Cc NHTMNN hot ng trong phm vi c nc nh nhng nh ch ti

i n h luanvan84@gmail.com 92 chnh c khu vc thnh th v nng thn, tuy nhi n ch c NHNo&PTNT VN c mng li ti tn cc x cn cc NHTMNN cn li ch yu l cc khu vc thnh th. Khch hng ch yu l cc doanh nghi p v c nhn thuc cc mi thnh phn kinh t tr n lnh th Vi t Nam v 1 s quc gia c chi nhnh. Hot ng kinh doanh ch yu ca cc NHTMNN Vi t Nam l huy ng ngun vn, hot ng cho vay, u t v cc hot ng khc nh kinh doanh ngoi t , chng khon, vng bc qu, dch v thanh ton, bo lnh.... M hnh hot ng ca cc NHTMNN VN l s hu nh nc, mi hot ng chu s gim st ton b trc tip ca NHNN Vi t Nam. M hnh t chc v qun l ca cc NHTMNN Vi t Nam hi n ti phn bi t ch yu theo chc nng vi hai c cu quyn lc nh sau: - Cp qun tri iu hnh: Cp qun tr iu hnh l Hi ng qun tr gm Ch tch Hi ng qun tr v mt s thnh vi n chuy n trch, lm vi c theo ch tp th, gip vi c Hi ng qun tr c Ban chuy n vi n v Ban kim sot. V nguy n tc Hi ng qun tr thc hi n chc nng qun l i vi mi hot ng ca ngn hng; chu trch nhi m bo ton v pht trin vn; ban hnh cc iu l , c ch, qui ch t chc v hot ng ca cc ngn hng. - Cp qun l kinh doanh: Cp iu hnh kinh doanh gm Tng gim c cc Ph Tng gim c v cc phng, ban tham mu gip vi c ti Hi s chnh; b n cnh Tng gim c c k ton trng. Cp trc tip kinh doanh gm cc n v hch ton c lp, cc chi nhnh hch ton ph thuc, cc n v s nghi p v n v hn vn kinh doanh. (s 2.1)

i n h luanvan84@gmail.com 93

S 2.1: T CHC B MY V IU HNH CA NGN HNG NGOI THNG VIT NAM 2.2. THC TRNG HIU QU HOT NG CA CC NGN HNG THNG MI NH NC VIT NAM HIN NAY

2.2.1. Tnh hnh hot ng kinh doanh ca NHTMNN Vit nam 2.2.1.1. Hot ng huy ng vn

i n h luanvan84@gmail.com 94 a. Huy ng vn ch s hu Vn ch s hu ca cc NHTMNN VN bao gm vn iu l c Ngn sch Nh nc cp v c b sung bng qu d tr. Qu d tr l qu b xung vn iu l , v qu d tr c bi t d phng b p ri ro. Mc ch lp cc qu nhm khng ngng nng cao kh nng v vn ch s hu ca ngn hng. NHNN Vi t Nam quy nh cc t chc tn dng sau khi quyt ton ti chnh c li phi trch 10% li nhun rng lp qu b p ri ro cho n khi bng 100% vn iu l . Ngoi ra, cc ngn hng cn c ngun vn ch s hu di dng qu pht trin k thut nghi p v, qu khen thng, qu phc li, khu hao ti sn c nh. Hi n nay vn ch s hu ca cc NHTMNN Vi t Nam c xc nh ph hp vi thng l quc t (Basel 1, Basel 2) tc l khng ch bao gm vn iu l v qu d tr b sung vn iu l m gm: vn cp 1 (vn iu l v cc qu theo quy nh) v vn cp 2 (gi tr tng th m ca ti sn c nh, chng khon u t, d phng chung, tri phiu chuyn i v cc cng c n khc...). Tng s vn ch s hu ca cc NHTMNN Vi t Nam c cp n thi im 31/12/2005 l 18.592 t ng, gp hn 3 ln so vi vn ch s hu thi im 31/12/2000. Giai on 2001-2005 t l vn ch s hu tr n tng ti sn ca cc NHTMNN Vi t Nam c ci thi n ng k v nh t l an ton vn ti thiu bnh qun 4,4%, so vi nm 2000 l 3,35%. Tuy nhi n, t l an ton vn ti thiu ca cc NHTMNN Vi t Nam hi n nay vn cn thp xa so vi y u cu ti thiu theo thng l quc t 8%. Nguy n nhn ca tnh trng ny l do tc tng trng ti sn giai on 2001-2005 ca cc NHTMNN rt nhanh ( bnh qun tr n 24,1%/nm), trong khi ngun vn t ngn sch dng cp b sung vn iu l cho cc NHTMNN cn hn ch, ch p ng v vn iu l cn thiu thi im 31/12/2000. Vi tc tng trng tng ti sn nh hi n nay, nu cc NHTMNN khng c tip

i n h luanvan84@gmail.com 95 tc cp b sung vn iu l th t l an ton vn c th s gim xung cn 3,19% vo cui nm 2005 v 1,3% nm vo cui nm 2010. Nh vy m bo t l an ton vn ti thiu 8% theo thng l quc t th s vn cn b sung cho cc NHTMNN giai on 2005-2010 s vo khong tr n 100.000 t ng. Nhn xt: Vi s vn ch s hu nh hi n nay, c th ni 100% cc NHTMNN Vi t Nam u cha p ng c y u cu v h s an ton vn. Mc d theo bo co ca NHNN Vi t Nam sau 4 nm thc hi n ti c cu vn ch s hu ca cc NHTMNN c tng l n 3,5 ln so vi thi im 31/12/2000 cn thp hn kh nhiu so vi y u cu 8%. Vn cn nghi m trng hn khi t 2005 cc ngun chnh tng vn iu l , vn ch s hu ca cc NHTMNN khng cn na, trong khi ti sn ca cc ngn hng tng nhanh. c bi t, nm 2005, khi p dng phn loi n theo quy nh mi hng dn theo thng l quc t th ti sn ri ro ca cc ngn hng tng cao, h s an ton vn c gim st ng k. (bng 2.1)
BNG 2.1: T L VN CH S HU/ TNG TI SN CA CC NHTMNN

n v tnh: % Ngn hng NHNo &PTNT NH T-PT NH CT VN NHNT VN BQ4 NHTMNN 2001 3,09 1,74 1,47 1,39 1,92 2002 4,75 3,0 3,38 3,08 3,57 2003 4,3 3,5 3,4 3,5 3,57 2004 5,43 4,76 3,64 3,64 4,2 2005 4,1 4,5 3,5 4,0 4,1

Ngun : NHNN v tnh ton ca tc gi b. Hot ng huy ng vn n ca cc NHTMNN Quy m ngun vn: Ngoi phn vn ch s hu c cp ban u, cc

i n h luanvan84@gmail.com 96 NHTMNN Vi t Nam ch yu thc hi n huy ng tin gi v i vay kinh doanh. huy ng vn, cc NHTMNN thu ht t nhiu ngun khc nhau nh: nhn tin gi, pht hnh cc cng c n hoc c th vay mn ln nhau tr n th trng li n ngn hng hoc vay ti NHNN (nh hnh thc vay ti cp vn ca NHNN) gii quyt kp thi cc kh khn v ti chnh. Thng qua cc hnh thc huy ng vn, cc NHTMNN Vi t Nam hi n nay ang chim th phn ln nht v huy ng vn v chi phi trong hot ng huy ng vn i vi cc t chc ti chnh khc Vi t Nam. Tnh n 31/12/2005 cc NHTMNN Vi t Nam nm gi 74% th phn vn huy ng ca cc t chc ti chnh khc Vi t Nam. Tng ngun vn tr n tng ng 17,19 t USD, hay 45,5% GDP nm 2000. (biu 2.1).

THI PHAN HUY DONG VON


TCTD phi NH 0% NH nuoc ngoai 11% TCTD ngoai QD 15%

NHTMNN 74%

TCTD ngoai QD

NH nuoc ngoai

TCTD phi NH

NHTMNN

Ngun: NHNN
BIU 2.1: TH PHN HUY NG VN N 31/12/2005

T trng vn n/ tng ngun vn: Trong c cu ngun vn, ngun vn huy ng t dn c v cc thnh phn kinh t chim t trng ln nht

i n h luanvan84@gmail.com 97 trong tng ngun vn cc NHTMNNVN. Tnh n 31.12.2005 t trng vn huy ng trong tng s ngun vn ca tng ngn hng l: o NHNoVN 82,28% o NHNTVN 92,78% o NH TPT 84,92% o NHCTVN 81,35% (ngun: NHNN v tnh ton ca tc gi) T trng vn vay/tng ngun vn: T trng vn vay NHNN l rt nh. Tnh n 31/12/2005, t trng vn vay NHNN tr n tng s ngun vn ca cc NHTMNN l 6,8%. S li u ny phn nh thc t l kh nng huy ng vn ca cc ngn hng c ci thi n, b n cnh cng c mt yu t khch quan l vi c cc NHTMNN buc phi t tm ngun vn ngn hn tr n th trng li n ngn hng v tham gia cc giao dch tr n th trng m. Ngun vn vay ln nhau ca cc NHTMNN chim 10% n 20% tng ngun huy ng ca mi NHTMNN. T trng vn ngn hn/tng ngun vn: Trong tng ngun vn huy ng ca cc NHTMNN Vi t Nam, s vn ngn hn l ch yu (tr n 80% ngun vn huy ng c thi hn di 12 thng). Tc tng trng ngun vn: Ngun vn huy ng ca cc NHTMNN Vi t Nam c tc tng trng cao do cc ngn hng ny m rng cc hnh thc huy ng vn vi mi i tng khch hng. c bi t, giai on 2000-2005, cho thy thnh cng ni bt ca cc NHTMNN Vi t Nam l vn huy ng c tc tng trng cao, c th: o NHNoVN bnh qun 26,99%/nm o NHNTVN bnh qun 27,35%/nm o NHCTVN bnh qun 23,4%/nm o NHTPTVN bnh qun 52,19%/nm

i n h luanvan84@gmail.com 98 (ngun: NHNN v tnh ton ca tc gi) Chnh lch li sut c bn: l tng i thp, bnh qun 3%. Nhn xt: Vi quy m v tc tng trng ngun vn nh hi n nay, c th ni hot ng huy ng vn ca cc NHTMNN Vi t Nam thc s ng vai tr quan trng trong s nghi p cng nghi p ho, hi n i ho t nc. Tuy nhi n nu so vi nhu cu th con s tr n cn qu nh, cha sc ng vai tr quyt nh trong th trng ti chnh Vi t Nam. Hn na, trong thi im hi n ti th phn huy ng vn ca cc NHTMNN c xu hng gim. Vo cui nm 2003 cc NHTMNN chim 78% th phn huy ng vn, nhng th phn gim xung cn 74% vo cui nm 2005, do b cnh tranh mnh t pha cc ngn hng ngoi quc doanh v ngn hng nc ngoi. C cu ngun vn ch yu l ngn hn nh hi n nay hn ch cc NHTMNN Vi t Nam trong vi c ch ng tm kim u t cc d n trung v di hn v cng lm gim phn ln thu nhp t vi c u t cc d n trung, di hn v hu ht cc d n ny cn ngun vn ln v thu li cao. Hot ng huy ng vn ca cc NHTMNN Vi t Nam hi n nay thc s khng hi u qu. 2.2.1.2. Hot ng cho vay v u t hot ng kinh doanh ch yu ca cc NHTMNN Vi t Nam hi n nay. Nghi p v ny hi n nay lun chim t 60% n tr n 80% ti sn ca cc NHTMNN. Vi c cp tn dng ca cc NHTMNN thng di nhiu hnh thc nh: chit khu thng phiu, tn dng ng trc, thu chi, tn dng thi v, cho thu ti chnh, bo lnh v nhiu hnh thc khc. y cng chnh l ngun thu nhp ch yu ca cc NHTMNN Vi t Nam hi n nay. Quy m c cu tn dng

i n h luanvan84@gmail.com 99 Theo s li u hch ton tr n s sch k ton ca cc NHTMNN Vi t Nam ti thi im 31/12/2005, tng d n cho vay cc t chc kinh t v c nhn ca cc NHTMNN l 2.629.917,00 tri u ng. NHTMNN ang ng vai tr quan trng nht trong th trng tn dng vi 78% th phn cho vay, u t ca cc t chc ti chnh Vi t Nam. (biu 2.2) Tc tng trng tn dng Tc tng trng tn dng bnh qun ca cc NHTMNN giai on 2000- 2005 l hn gn gp nm ln tc tng trng nm 1999 (l nm c tc tng trng tn dng tng i thp). y c th coi l mt tn hi u hi phc ca nn kinh t c phn nh qua nhu cu v vn ca nn kinh t. Tuy nhin, th phn tn dng ca cc NHTMNN c xu hng gim do hot ng cho vay, u t ca cc NHTMNN ang b cnh tranh gay gt t pha cc ngn hng ngoi quc doanh v ngn hng nc ngoi. Nu so snh vi nm 2003, th phn cho vay, u t ca cc NHTMNN gim t 81% xung 78% trong hai nm 2003-2004. Tc tng trng d n bnh qun ca cc NHTMNN trong giai on 2000-2005 tng i cao, c th nh sau: o NHNoVN bnh qun 26,87%/nm o NHNTVN bnh qun 12,46%/nm o NHTPTVN bnh qun 30,92%/nm o NHCTVN bnh qun 26,40%/nm Tc tng trng tn dng nhiu lc vut qu kh nng kim sot ri ro ca cc ngn hng. T trng tin gi v u t nc ngoi, cho vay v gi trong ni b cc TCTD tr n tng s ti sn ca NHTMNN tnh n thng 12/2005 nh sau:

i n h luanvan84@gmail.com 100 o NHNo 12,21% so vi 9,95% nm 2000 o NHNT 67,80% (phn ln gi nc ngoi 45.967 t ng) so vi 62,56% nm 2000 o NHCT 16,22% so vi 16,4% nm 2000 o NHTPT 18,04% so vi 16% nm 2000 Qua cc s li u tr n c th thy rng cc NHTMNN Vi t Nam vn tip tc gp kh khn trong vi c tm i tng cho vay trc tip, c bi t l cho vay bng ngoi t . Hn na, trong nm 2000 do li sut tr n th trng ti chnh th gii tng cao n n vi c huy ng ngoi t u t ra th trng th gii dng nh va an ton li va hi u qu. Kh khn ny mt phn l do c ch chnh sch, phn khc do kh nng hp th vn ca cc doanh nghi p cn rt hn ch, c bi t l i vi cc ngun vn bng ngoi t vi ri ro t gi hi oi kh cao.
THI PHAN TIN DUNG

TCTD phi NH 0% NH nuoc ngoai 10% TCTD ngoai QD 12% NHTMNN 78%

TCTD ngoai QD

NH nuoc ngoai

TCTD phi NH

NHTMNN

Ngun: NHNN
BIU 2.2: TH PHN TN DNG N 31/12/ 2005

T l cho vay DNNN/Tng d n.

i n h luanvan84@gmail.com 101 Cc NHTMNN Vi t Nam thc hi n u t v cho vay i vi mi thnh phn kinh t. Tuy nhi n, n thi im hi n ti cc doanh nghi p Nh nc vn l i tng cho vay ch yu ca cc NHTMNN. T l cho vay DNNN chim 60% tng d n ti cc NHTMNN. c bi t, cc khon vay ca cc DNNN hu ht l nhng mn vay ln v khng c ti sn m bo. cc DNNN vn ang tranh th s u ti n v c ch cho vay ca cc NHTMNN kinh doanh con du. C th l do vng v ti sn th chp n n c rt nhiu cc doanh nghi p va v nh khng th vay trc tip t cc NHTMNN n n phi vay qua cc DNNN. T l cho vay ngn hn/tng d n. T l cho vay ngn hn/tng d n thng xuy n mc 60-80%. Do ngun vn huy ng trung v di hn chim t trng nh n n cng hn ch cc NHTMNN trong vi c u t cc d n trung, di hn. Trc y cc NHTMNN ch yu u t ngn hn, tuy nhi n c cu tn dng ti cc NHTMNN Vi t Nam hi n nay ang din bin theo hng tch cc: Tn dng trung di hn tng nhanh v li n tc duy tr t trng trong d n ca cc ngn hng ny i vi nn kinh t l xp x 40% trong sut cc nm 2000-2005. Cht lng tn dng T l n xu /tng d n C th ni, sau 5 nm thc hi n n ti c cu cc NHTMNN Vi t Nam, t l n xu ca cc NHTMNN gim mt cch ng k. Kt qu ny l do cc NHTMNN quan tm n cht lng qun l tn dng hn. NHTMNN p dng s tay tn dng vo hot ng cho vay ca mnh. Tuy nhi n cn phi nh gi thc t t l n xu gim l do tc tn dng tng nhanh. Hn na, mt lng ln n tn ng tnh n cui nm 2000 c chuyn ra ngoi bng x l, l l do t l n xu trong bng cn i

i n h luanvan84@gmail.com 102 gim (Bng s 2.2)

BNG 2.2 : T L N XU TRN TNG D N

t l % Ngn hng NHCTVN NHNoVN NHTPTVN NHNTVN 2002 17.19 4.08 3.51 11.66 2003 13.09 5.3 4.63 5.8 2004 9.97 3.1 4.71 3.03 Ngun: NHNN Bng 2.2 c tnh ton theo ti u chun k ton Vi t Nam do khng phn nh thc cht t l n xu. Ti thi im hi n ti vn n tn ng ang tr thnh vn nguy him i vi cc NHTMNN v c h thng ti chnh. Vi s lng n tn ng ln v rt nhiu loi nh hi n nay (biu 2.3) nu nh gi t l n tn ng theo ti u chun k ton quc t th s lng n c vn ln hn nhiu. Theo nh gi ca Qu tin t Quc t IMF t l n tn ng ca NHTMNN l n n 30%, vo khon 4 t la M. Vn t ra i vi cc NHTMNN Vi t Nam l phi xc nh chnh xc mc n xu da tr n thng l Quc t, c c s a ra gii php ph hp, thc s lnh mnh ho ti chnh ca cc ngn hng. 2005 3.5 1.72 4.49 2.74

i n h luanvan84@gmail.com 103

N cho vay bt buc do bolnh 8%

N ti sn gn
n

7%

N qu hn 14%

1 2 3 4 5

N ch x l 36%

N khoanh 35%

BIU 2.3: T TRNG D N TN DNG TN NG

Nhn xt chung: vi quy m, th phn tn dng cng nh tc tng trng nh hi n nay th cc NHTMNN thng qua hot ng cho vay, u t ca mnh ang ng mt vai tr quan trng trong vi c thc y kinh t pht trin. Vai tr trung gian ti chnh ca cc ngn hng cng tr n n quan trng, khi th trng ti chnh Vi t Nam cn cha pht trin. Mc d tc tng trng d n cao p ng nhu cu vn cho pht trin, song trong tng s 2,629,917 tri u ng d n th n kh i tn ng ( bao gm n qu hn, n khoanh, n ch x l, n cho vay thanh ton cng n, n ca ngn sch nh nc v n mt s ngn hng khc ca cc NHTMNN chim 15 % tng d n th mc tng n qu n qu hn tr n tng d n ca mt s NHTMNN

i n h luanvan84@gmail.com 104 giai on 2000-2005 l ng bo ng. Theo nhn nh ca NHNN Vi t Nam, cht lng tn dng cui nm 2005 c xu hng c ci thi n, t l n xu (bao gm n qu hn, n khoanh, n ch x l) n cui nm 2004, chim 7,06% tng d n cho vay ca h thng ngn hng, gim 1,44% so vi nm 2001. l mt tn hi u ng mng, song mt gc no , chng ta phi nhn vo thc cht ca vn , vi cch x l m chng ta lm ch c tc dng lm sch v tng th m v p danh mc ti sn cc ngn hng, cn thc cht tn tht v n tn ng ca ta kh ln (khong 57% s n tn ng c x l) t l thu hi c cha n 20%. Bi n php ch yu c cc NHTMNN Vi t Nam s dng x l n ng l phng ri ro chuyn ra hch ton ngoi bng ( 13.400 t ng), v khng t ngn hng c suy ngh rng dng d phng ri ro a ra ngoi bng l coi nh khon n c x l n n khng quan tm n vi c thu hi. iu ny ng chng ta suy ngh bi tr n thc t, n vn cha phi l mn n c x l, cha k n vi c cc NHTMNN c tnh li dng vi c trch lp d phng cho vay v mc ti u v li c nhn. Kh nng t b p ri ro yu. Hi n ti qu d phng ri ro ca cc NHTMNN u thp hn s phi trch theo quy nh mi ca NHNN Vi t Nam. iu ny hn ch rt ln cho cc NHTMNN trong vi c x l dt im n tn ng cng nh d phng x l n mi pht sinh. Kh nng thanh ton ph thuc vo NHNN. Theo tnh ton ca Thanh tra NHNN ch h s kh nng chi tr ca cc NHTMNN u nh hn 1 iu nay khng nh kh nng thanh ton ca cc NHTMNN hi n nay hon ton da vo s bo tr ca Chnh ph. 2.2.1.3. Cc hot ng kinh doanh khc ca cc NHTMNN bao gm

i n h luanvan84@gmail.com 105 hot ng cung cp cc dch v: cc hnh thc dch v do NHTMNN cung cp ngy cng a dng v c pht trin, hon thi n do y u cu ca i sng kinh t x hi. Cc dch v ny bao gm cc loi nh: dch v thanh ton v ngn qu, dch v y thc v i l, cc dch v khc nh mua chng khon, hn vn li n doanh v mua bn ngoi t , dch v ngn hng ti n ch ATM, Visacard, Mastercard... S lng cc loi sn phm dch v Nh cp tr n, hi n cc NHTMNN Vi t Nam vn ang hot ng kinh doanh tr n c s c canh tn dng, thu nhp t cc dch v khc ca cc ngn hng mi ch t t 5-20%. Trong khi , thu nhp t vi c cung cp dch v ca cc ngn hng nc ngoi chim t 40-60% tng thu nhp. Mt ngn hng c coi l ti n tin khi thu nhp t cc hot ng dch v khng di 30% tng thu nhp ca ngn hng. Theo thng k s b, hi n ti cc NHTMNN mi ch cung cp c tr n 100 dch v khc nhau, trong khi cc ngn hng nc ngoi thc hi n ti 3000 dch v (da theo cch phn loi dch v ngn hng ca WTO). S thiu a dng ca cc loi sn phm dch v hn ch rt nhiu n thu nhp v hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN. Hn na, cng hn ch mt khi lng ln khch hng vi nhu cu s dng cc dch v ti chnh ti mt ngn hng. T l thu dch v/tng ti sn: chim mt t trng qu nh trong tng ti sn, c th nh sau: NHNo 1,69% NHNT 1,5% NHTPT 2,44% NHCT 4,7%

i n h luanvan84@gmail.com 106 (s liu thng k ca NHNN Vit nam) T l thu t cc hot ng dch v ca cc NHTMNN Vi t Nam hi n nay l qu thp, trung bnh di 10% /tng thu ca cc NHTMNN trong khi ti cc nc pht trin t l ny l 50%. Vi t Nam cc loi chng khon cha c pht hnh nhiu, th trng tin t , th trng chng khon mi bc u c hnh thnh v pht trin, do nghi p v u t ngn hng mi ch dng li mc rt hn ch v t trng rt nh. iu ny hn ch phn ln thu nhp ca cc NHTMNNVN do nh hng trc tip n hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTMNN. vo u nm 2006, di sc p cnh tranh d di ca cc Ngn hng thong mi ngoi quc doanh v cc ngn hng thong mi c phn, cc NHTMNN Vi t Nam tp trung m rng cc sn phm dch v thu ht khch hng v tng thu nhp. Tuy nhi n, so vi y u cu v tim lc sn c th vn cn qa thp. 2.2.2. Thc trng hiu qu hot ng kinh doanh ca Ngn hng thng mi nh nc Vit Nam 2.2.2.1 Li nhun sau thu C hai cch nh gi thc trng v li nhun sau thu ca cc NHTMNN, l theo ti u chun k ton Vi t Nam v theo ti u chun k ton quc t. + Theo tiu chun k ton Vit Nam (VAS) nh gi kt qu kinh doanh ca cc NHTMNN Vi t Nam : Nu ch nhn tr n bng cn i th li nhun rng trung bnh ca mi NHTMNN Vi t Nam nm 2001 l 538,3 t ng, li nhun nm 2002 l 645 t ng, li nhun nm 2003 l 885,5 t ng, li nhun nm 2004 l 1128,8 t ng. Nu tnh theo quy nh kt qu kinh doanh l hi u s gia doanh thu v tng chi ph, th hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN u c li v hng nm cc NHTMNN u ng gp cho ngn sch nh nc mt khon khng nh, lun mc tr n 2000 t

i n h luanvan84@gmail.com 107 /nm (li nhun ti chnh dng). + Theo tiu chun k ton quc t (IAS). Ti thi im hi n ti vn n tn ng ang tr thnh vn nguy him i vi cc NHTMNN v c h thng ti chnh. Nu nh gi t l n tn ng theo ti u chun k ton quc t th s lng n c vn ln hn nhiu. S li u tng hp theo tnh ton ca kim ton c lp KPMG ( cho cc nm 2002,2003) v E &Y(cho cc nm 2004) v theo nh gi ca Qu tin t Quc t t l n tn ng ca NHTMNN thi im cui nm 2005 l n n 30%, vo khon 4 t la M. Nh vy c th ni thc t hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN l ang tnh trng thua l (li nhun kinh t m). 2.2.2.2 T sut li nhun Cc NHTMNN Vi t Nam hi n nay kinh doanh v mc ti u li nhun, do t cc hot ng kinh doanh c bn ca NHTMNN nh hot ng huy ng vn, cho vay v cc hot ng thu dch v c th nh gi c hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN Vi t Nam thng qua kh nng sinh li ca chnh cc ngn hng . Kh nng sinh li ca cc NHTMNN c c trng bi 2 ch s li nhun sau thu tr n vn ch s hu (ROE) v li nhun sau thu tr n tng ti sn (ROA). C th ni hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN thp. a. T l li nhun sau thu/vn ch s hu ( ROE) ( th 2.1)

i n h luanvan84@gmail.com 108
25 20 15 10 5 0 2001 2002 2003 2004 NHNo NHNT NHDT-PT NHCT

Ngun: NHNN
TH 2.1: LI NHUN SAU THU TRN VN CH S HU (ROE)

th tr n phn nh kh nng sinh li ROE ca cc NHTMNN trong giai on 2001-2004. Qua th c th thy rng kh nng sinh li ca cc NHTMNN Vi t Nam rt thp, mc li tr n vn t c ch t khong 6% trong khi cc NHTM quc t l 14-15%. Trong , ch c kh nng sinh li ca Ngn hng ngoi thng Vi t Nam c ci thi n. T l ROE ca Ngn hng ngoi thng Vi t Nam tng t 14,6% l n 21,24% trong giai on 20012004. Trong khi , t l ROE ca cc ngn hng khc u di 10% (ch s ROE ca cc ngn hng c phn tr n 20%). Nh vy, tr Ngn hng ngoi thng Vi t Nam ch s ROE ca cc NHTMNN Vi t Nam khc u thp hn ch s sinh li ca cc ngn hng c phn. n nm 2005, theo s li u ca NHNN ch s ny tng l n trung bnh cc NHTMNN l 9% tuy nhi n vn cn qu nh. b. T l Li nhun sau thu trn ti sn (ROA)( th s 2.2)

i n h luanvan84@gmail.com 109

1.2 1 0.8 0.6 0.4 0.2 0 2001 2002 2003 2004 NHNo NHNT NHDT-PT NHCT

Ngun NHNN
TH 2.2: LI NHUN SAU THU TRN TNG TI SN (ROA)

th tr n phn nh t l li nhun sau thu tr n ti sn ca cc NHTMNN trong giai on 2001-2004. Tr Ngn hng ngoi thng Vi t Nam, ch s ROA ca cc ngn hng khc u di mc 0,5%. iu ny th hi n rng hi u qu hot ng kinh doanh ca phn ln cc ngn hng cha tng xng vi quy m m rng hot ng cho vay, u t ca mnh. Hn na, ch s ROA ca cc ngn hng thp mt phn l do nguy n nhn, s lng dch v m ngn hng cung cp vn cn hn ch ch yu vn da vo hot ng cho vay, u t. c. Chnh lch li sut cho vay, li sut huy ng (bng 2.3).
BNG 2.3: CHNH LCH LI SUT CHO VAY V HUY NG CA CC NHTMNN VIT NAM

T l %
NGN HNG NHCTVN NHNoVN

2002 1.82 4

2003 2 3.31

2004 2.13 2.78

2005 2.98 3.07

i n h luanvan84@gmail.com 110
NHTPTVN NHNTVN

1.35 1.95

1.56 1.16

1.85 1.38

2.27 1.88

Ngun: NHNN Qua biu tr n cho thy ch nh l ch bnh qun li sut tin gi v bnh qun li sut cho vay mc d c ci thi n, nhng ch nh l ch li sut ca cc ngn hng vn thp 1,38-3,13%/nm trong khi ti cc nc ASIAN l 5,00%. d, Chi ph hot ng Chi ph hot ng ca cc NHTMNN c th c o bi mt s ch ti u nh: chi ph hot ng tr n thu nhp; chi ph qun l tr n tng thu nhp; chi ph qun l tr n tng ti sn bnh qun. Cc ch s ny ca 4 NHTMNN giai on 2001-2005 c th hi n cc bng (2.4), (2.5), (2.6) di y:

BNG 2.4: T L CHI PH TRN DOANH THU CA CC NHTMNN

T l % NGN HNG
NHCTVN NHNoVN NHTPTVN NHNTVN

2002 97,29 94,22 94,7 98,18

2003 97,36 96,48 94,48 91,79

2004 98,29 96,92 94,72 82,62

2005 97,59 95,55 94,08 79,4

Ngun: NHNN

BNG 2.5: T L CHI PH QUN L TRN DOANH THU

i n h luanvan84@gmail.com 111 T l % NGN HNG


NHCTVN NHNoVN NHTPTVN NHNTVN

2002 10.42 22.04 8.12 4.71

2003 10.01 20.12 8.04 9.07

2004 10.11 18.95 7.62 9.75

2005 10.84 16.6 8.01 8.26

Ngun: NHNN

BNG 2.6 : CHI PH QUN L TRN TNG TI SN BNH QUN

T l % NGN HNG
NHCTVN NHNoVN NHTPTVN NHNTVN

2002 0.82 1.97 0.59 0.34

2003 0.75 1.39 0.58 0.44

2004 0.89 1.16 0.63 0.5

2005 1.07 1.49 0.72 0.49

Ngun: NHNN Qua nhng bng tr n cho thy t l gia tng chi ph tr n tng thu nhp hng nm ca cc NHTMNN vn cn qu cao, chim khong 79,4%-97,59% doanh thu hng nm ca cc ngn hng. T l chi ph qun l tr n tng thu nhp cng rt ln chim t 8,01-16,6% doanh thu, ng thi t l chi ph

i n h luanvan84@gmail.com 112 qun l tr n tng ti sn bnh qun cng rt cao. Nhn chung, chi ph hot ng ca 4 NHTMNN Vi t Nam vn cn qu cao, y l nguy n nhn lm gim kh nng sinh li ca cc ngn hng. iu ny t ra y u cu cp bch i vi vi c nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN l phi hi n i ho v s dng c hi u qu hn na cng ngh hi n i nng cao nng sut lao ng v gim chi ph hot ng. 2.3. NH GI THC TRNG HIU QU HOT NG CA CC
NHTMNN VN HIN NAY

2. 3.1. Nhng thnh tu t c Cng vi s pht trin ca t nc, h thng NHTMNN Vi t Nam khng ngng ln mnh v gp phn quan trng vo nhng thnh qu chung ca cng cuc i mi. Vi vai tr l lc lng nng ct trong h thng cc TCTD Vi t Nam, cc NHTMNN Vi t Nam thc s tr thnh ch da tin cy khng th thiu ca cc thnh phn kinh t, c nhng ng gp ln lao trong vi c thc y nn kinh t quc dn pht trin ton di n vi tc kh cao v n nh, c bi t giai on t 2000-2005, sau mt thi gian xy dng v trin khai mnh m n c cu li cc NHTMNN. C th ni cc NHTMNN cn bn c c cu li ti chnh, ang y nhanh qu trnh c cu li nghi p v v tin ti tng bc c cu li s hu i vi cc ngn hng. NHTMNN gp phn rt ln trong vi c thc hi n thnh cng iu hnh mt chnh sch tin t kch cu, gp phn chng gim lm pht v thc y xut khu, thc y tng trng kinh t, t mc bnh qun tr n 7,3%/nm trong 6 nm lin 1999-2005. Trong sut thi gian qua, ngnh ngn hng ni chung v cc NHTMNN ni ri ng c bi t c vai tr quan trng trong vi c i mi chnh sch tn dng

i n h luanvan84@gmail.com 113 theo hng thc y chuyn dch c cu kinh t. Khi th trng ti chnh cha pht trin ng b th nhng nm qua, ngnh ngn hng tham gia cung ng bnh qun ti gn 70% tng u t ton x hi hng nm (vi vai tr ca trung gian ti chnh). Trong hu ht cc NHTMNN cung ng tn dng bnh ng vi mi thnh phn, mi ngnh. Ngnh ngn hng ngy cng tr thnh ngn hng ca ton dn. Bng c cu v tng trng tn dng ton ngnh 3 nm qua cho thy r tnh u vi t ca chnh sch tn dng ngn hng.( Bng 2.7).

BNG 2.7: C CU V TNG TRNG TN DNG TON NGNH

n v: % 2003 TT
Nng, 1 2 3 nghi p Cng nghi p Xy dng Thng nghi p sa 4 cha v khch sn

2004
T trng Tng trng 26,9%

2005
T trng Tng trng

Ngnh
T trng

Tng trng 44,3%

lm

ng
29,6% 29,4% 29,7% 28,2%

25,4% 13,9%

34,6% 32,55%

25,1% 13,9%

26,0% 27,5%

25,1% 14,2%

26,9% 29,7%

17,2%

15,5%

17,2%

28%

17,8%

30,7%

i n h luanvan84@gmail.com 114
nh hng Giao thng 5 6 vn ti Cc ngnh khc Tng s
5,2% 42,0% 5,7% 39,4% 5,6% 25,0%

8,5% 100%

5,8% 30,5%

8,7% 100%

31,0% 28,0%

7,7% 100%

12,1% 26,9%

Ngun: NHNNVN - Trong sut qu trnh pht trin kinh t i ngoi ca t nc, cc NHTMNN ng vai tr rt quan trng trong lnh vc dch v thanh ton v dch v tn dng xut nhp khu, gp phn thc y kinh t xut, nhp khu c nhng bc tng trng vt bc t mc xp x 2 t la M tng kim ngch xut nhp khu nm 1990 l n tr n 50 t la M nm 2004 (trong xut khu t 26 t la M), t mc tng trng bnh qun ti tr n 25%/nm trong hn 10 nm qua. - NHTMNN gp phn a ngnh ngn hng Vi t Nam ng u trong tp nhng ngnh c ng gp ln nht cho ngn sch nh nc mc tr n 2000 t /nm. T nhng n lc ni tr n a n kt qu tng hp l: i n tc trong 6 nm qua, hot ng ngn hng Vi t Nam trong vai tr ch cht l cc NHTMNN trc tip gp phn kim sot c lm pht v thc y tng trng kinh t bnh qun 7,124%/nm (nm 2001: 6,79%; 2002: 6,89%; 2003: 7,08%; 2004: 7,26% v 2005 t 7,6%). 2.3.2. Hn ch v cc nguyn nhn 2.3.2.1. Hn ch C th ni hn ch ni bt trong hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN l hi u qu cn thp. i nhun m, kh nng sinh li thp so vi

i n h luanvan84@gmail.com 115 mc ti u ra, cc hot ng kinh doanh u cha pht huy c hi u qu. - Cha huy ng ngun vn di hn cho nn kinh t, m ngun vn vn ch yu l ngn hn, iu ny th hi n hn ch tm vc ca NHTMNN v cng tim n nhiu ri ro. - Kh nng t b p ri ro yu. Hi n qu d phng ri ro ca cc NHTMNN u thp hn s phi trch theo quy nh mi ca NHNN VN. - Mc p ng nhu cu pht trin kinh t ca cc nh ch ti chnh cn nhiu hn ch: Mc d vai tr v ng gp ca cc NHTMNN trong thi gian qua kh n tng, nhng nu thng thn nhn nhn, khu vc dch v ti chnh Vi t Nam cn cha p ng ht cc nhu cu cho pht trin, th hi n cc mt: Cc sn phm dch v ti chnh ngn hng cng cha pht trin, cha thc s chim lnh th trng trong nc. iu ny th hi n r khi cc ngn hng nc ngoi vo hot ng ti Vi t Nam nhanh chng xc lp c th trng v kinh doanh kh hi u qu, y cc NHTM trong nc vo th cnh tranh kh quyt li t ngay tr n chnh sn chi ca mnh. Quy m hot ng ca cc NHTMNN mc d khng ngng c m rng nhng vn cn kh khi m tn so vi cc ngn hng trong khu vc v quc t. C th: cc ch s v hi u qu hot ng ca NHTMNN VN hi n nay cn qu thp so vi cc ngn hng trong khu vc. ( Biu s: 2.9 Mt s Ngn hng chu - cc ch s c bn). Tuy nhi n khong cch gia NHNT Vi t Nam v 50 ngn hng ln nht Chu lc cn kh xa: ngn hng ln nht Chu c quy m vn ln gp 83 ln so vi NHNT Vi t Nam; ngn hng xp th 50 c quy m vn gp 4 ln.

i n h luanvan84@gmail.com 116
BNG 2.8: MT S NGN HNG CHU - CC CH S C BN n v: triu USD- s liu nm 2004
Ngn hng Bank of China (Trung quc) Kookmin bank (Hn Quc) Shinhan Financial Group (HQ) CITIC Industrial bank (TQ) Macquarie bank (c) Xp th 1 10 20 30 40 Vn CSH 22.809 6.643 3.342 2.035 1.640 Tng tch sn 464.213 CAR 7,69% ROA 0,26% -0,55% 45,00% 0,58% 1,57% ROE 5,40% -11,9% 18,70% 18,70% 33,70%

156.610 10,00% 116.728 50.721 33.218 NA 8,9% 19,9%

ICICI bank (n ) Pusan bank (HQ)

50 70

1.273 735

30.133 10,36% 14.679 11,66%

1,47% 0,72%

33,80% 15,1%

Ngun: Tp ch The Banker (2005) Vi thc trng hot ng kinh doanh nh hi n nay, cc NHTMNN Vi t Nam khng sc cnh tranh vi cc NHTM trong nc v cng khng th cnh tranh vi cc Ngn hng nc ngoi. 2.3.2.2. Nguyn nhn Hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN Vi t Nam hi n nay cn thp so vi mc ti u bt ngun t nhng nguy n nhn ch quan t chnh cc NHTMNN v nguy n nhn khch quan t, c th: a. Nguyn nhn ch quan t pha NHTMNN Th nht, yu km v nng lc ti chnh Tim lc ti chnh ca cc NHTMNN Vi t Nam l qu nh b. C th

i n h luanvan84@gmail.com 117 thy mt nghch l trong nn kinh t Vi t Nam trong giai on hi n nay, l tim lc ti chnh ca khu vc ti chnh li thua xa khu cng nghi p. Thng thng, theo kinh nghi m cc nc (c bi t l cc nc cng nghi p), trong giai on u ca qu trnh cng nghi p ha, t bn ti chnh phi c mc tch ly ln hn nhiu t bn cng nghi p ha. Trong khi , ti Vi t Nam vn ch s hu ca cc NHTM li qu nh, n c tng vn ch s hu ca bn NHTMNN ln nht Vi t Nam ch vo khong 15.000 t VN v cng ch c th cho vay hp vn cho mt khch hng gi tr ti a l 2.300 t ng. Do , khi cc doanh nghi p c nhu cu u t cho nhng cng trnh trng im ca nn kinh t nh du kh, i n lc, than, hng khng th rt kh huy ng vn t cc NHTM trong nc. lm r mi quan h gia y u cu v quy m ca cc nh ch ti chnh trong mt quc gia vi tng trng kinh t GDP, trc ht cn da vo cc phn tch mi tng quan gia tng trng kinh t v s pht trin ca khu vc dch v ti chnh; so snh v i chiu gia cc quc gia pht trin, cng mt bng trnh v cc quc gia trong khu vc, c bi t l i vi cc ngn hng hng u ti quc gia c ly lm ti u ch so snh: So snh mu quy m mt s ngn hng u ca cc quc gia tr n th gii. (bng 2.9)

BNG 2.9:
SO SNH MU QUY M MT S NGN HNG HNG U CA CC QUC GIA TRN TH GII.MT S CH TIU TI KHON QUC GIA C LIN QUAN

(n v: Triu USD- s liu nm 2005)


S li u v tp on ti chnh /Ngn hng
T n tp on ti chnh/ngn Tng ti sn Vn CSH CAR (%) Xp hng GDP ca

S li u v quc gia
Tng GDP u Dch

i n h luanvan84@gmail.com 118
hng sinh li ( p 1/tier one cap) The Banker quc gia trng GDP (%) Citigroup (M) HSBC Holdings (Anh) MTFG (Nht) Bank of china (Trung Quc) Kookmin Bank (Hn Quc) Maybank (Malaysia) Bankok Bank (Thi Land) DBS (Singapore) Bank of the Philipine Islans NHNT (VCB) ngi v/ GDP (%)

1.484.101 1.276.778 980.258 515.972 176.577 46.549 36.029 107.451 8.365 7.677

74.415 67.259 39.932 34.851 7.803 3.201 2.460 7.207 975 415

11.85 12.00 11.76 11.04 11.01 15.10 13.50 15.80

1 3 7 11 76 161 196 83 396 684

10.833.492 1.552.437 3.987.782 1.646.329 679.674 117.775 163.491 104.993 96.929 45.210

2 3 1 9.7 5.0 7.0 6.0 6.0 6.0 8.4

37.000 26.376 31.293 1.290 13.980 4.650 2.540 24.220 1.170 551

75 72 68 33 62 42 46 65 54 38

Ngun: Tng cc Thng k, tp ch The Banker, website ca cc ngn hng, WB v ADB

Cc s li u bng tr n cho thy: - Tr cc quc gia pht trin (M, Anh, Nht Bn), cc ngn hng c hot ng ton cu n n so snh c th khng chnh xc, cn ti cc quc gia ang pht trin hoc cngnghi p mi (Singapore v Hn Quc), tng ti sn sinh li v vn ch s hu ca Ngn hng u thng mc kh ln khi so snh vi GDP ca nc nh ti Trung Quc, t l ny ln lt l 331% v 2,1%; Hn quc 26% v 1,1%; Malaysia 40% v 2,7%; Singapore 102% v 6,8%; Thi an 22% v 1,5% cn ti Vi t Nam, t l ny l 17% v 0,9%. iu ny cho thy quy m vn v ti sn ca cc nh ch ti chnh Vi t Nam cn qu nh b cha tng xng vi tm vc nn kinh t. - Xt v gi tr tuy t i ca tng ti sn sinh li v vn ch s hu, nh ch ti chnh Vi t Nam cng nh mc rt nh b v xt v th hng cng thua rt xa so vi cc ngn hng khu vc.

i n h luanvan84@gmail.com 119 - n nay 100% cc NHTMNN u cha p ng c y u cu v h s an ton vn. Theo bo co ca NHNN sau 4 nm thc hi n ti c cu vn ch s hu ca cc NHTMNN c tng l n 3,5 ln so vi thi im 31/12/2000, nng t l vn ch s hu/ti sn ri ro t 3,05% l n 4,4%, cn thp hn kh nhiu so vi y u cu 8%.Vn cn nghi m trng hn khi t nm 2005 cc ngun chnh tng vn iu l , vn ch s hu ca cc NHTMNN khng cn na, trong khi ti sn ca cc ngn hng tng nhanh. c bi t, nm 2005, khi p dng phn loi n theo quy nh mi hng dn theo thng l quc t th ti sn ri ro ca cc Ngn hng tng cao, h s an ton vn gim st ng k. - H thng k ton cha theo chun mc quc t. Th hai, nng lc qun tr iu hnh cha p ng yu cu mi cp S hn ch v nng lc iu hnh chi phi tt c cc hot ng kinh doanh ca NHTMNN, th hi n: - Cch thc qun tr kinh doanh cc ngn hng thng c thc hi n theo kinh nghi m, cha thc s c bi bn khoa hc. c bi t cng tc iu hnh hot ng kinh doanh hng ngy thng theo s v, cha bm st cc mc ti u di hn. Cc NHTMNN cha xy dng c tm nhn, chin lc kinh doanh di hn nh hng cho hot ng. Do , cha xc nh c cc k hoch trung v ngn hn mt cch hp l. ng thi do cha phn tch nh gi hi u qu kinh doanh ca tng n v, c nhn, nhm khch hng n n cha tm ra cc gii php bi n php hu hi u trong tng cng vi c. Hot ng ca ngn hng mi tp trung ch yu vo loi hnh nghi p v ngn hng truyn thng. Cc nghi p v ngn hng hi n i c trin khai chm, hu nh cha c, quy m rt nh, cha mang li hi u qu. Khch hng l DNNN vn chim t trng cao. Mng li hot ng dn tri, hi u qu khng cao. - M hnh t chc qun l cn chng cho, cha phn nh r trch

i n h luanvan84@gmail.com 120 nhi m quyn hn v ngha v. - Nng sut, cht lng v hi u qu lao ng thp. Cha c cc chnh sch i ng thu ht s dng nhn ti hi u qu, n n c s chy mu cht xm mnh m, c bi t ti cc thnh ph ln. - M hnh t chc hi n ti c mt s nhc im ln, l: a. HQT - c quan qun l cao nht khng tp trung c cc lung thng tin ch yu v hot ng ca ngn hng xy dng, kim tra cc mc ti u chin lc v cc quyt nh phng nga ri ro. b. Thiu cc c quan phn tch v qun l ri ro, c quan qun l ti sn n c, qun l vn, qun l u t chuy n nghi p. c. Cc phng, ban nghi p v ti Hi s chnh v chi nhnh c phn nhi m theo chc nng nghi p v v ct khc theo a gii hnh chnh, cha ch trng phn nhi m theo nhm khch hng v loi dch v nh thng l quc t. y l hn ch ln nht v cu trc qun l v pht trin sn phm mi i vi cc NHTMNN. d. Thiu cc b phn li n kt cc hot ng, cc quyt nh gia cc phng, ban nghi p v, to iu ki n cho HQT v Ban iu hnh bao qut ton di n hot ng v tp trung nhn lc, ti lc vo cc nh hng chin lc - Hi ng qun l ti sn - n (A CO) hot ng mang tnh hnh thc, cn cha thnh thng l , hi u qu cha cao, cha c cc cng c qun l ng b v ti n tin phc v qun tr kinh doanh, qun tr iu hnh. Trong qu trnh i mi, nng lc qun tr, iu hnh ca i ng cn b ngn hng c nhiu thay i v c nng l n ng k. T duy v kinh doanh v hi u qu ang c dn dn thay th cho t duy ca thi k bao cp. Tuy nhi n, phn ln cc nh qun tr ngn hng vn ang thiu mt tm nhn chin

i n h luanvan84@gmail.com 121 lc cho s pht trin lu di v bn vng, thiu nhng gii php nhy bn v cng quyt, chm trong khi phi x l cc bi ton tnh hung. Hn na, qun tr cng vn cn mang tnh phin di n, c nhng mng cng vi c gn nh b trng, khng c s quan tm thch ng. B n cnh , nhiu ngn hng cn thiu nhng cn b tc nghi p gii, nhng nh chuy n mn thc s, cn lng tng trong x l cng vi c, thiu tnh chuy n nghi p, i khi rt my mc, thiu linh hot. Kin thc v lut Vi t Nam, lut quc t ca nhn vi n ngn hng cng cn hn ch. Vi nng lc qun tr iu hnh v tc nghi p nh vy, chng ta kh c th snh ngang vi cc ngn hng nc ngoi mt khi cc cam kt c thc hi n v cuc chy ua thc s bt u. - Ri ro o c l mt trong nhng nguy c thng xuy n ca cc NHTM ni chung v NHTMNN ni ri ng nc ta. Tnh trng ny pht sinh do li vo s bo tr ca Nh nc (dch v ngn hng c coi nh mt dch v cng ch). Do thiu minh bch v lut php, do ln ln gia mc ti u kinh doanh v mc ti u chnh sch trong hot ng tn dng dn n h qu l hot ng ngn hng lun trong tnh trng b ng, trch nhi m khng r rng v rt kh kim sot. c bi t mt s cn b qun l v iu hnh c tnh vi phm nguy n tc, ch tn dng tham nhng, gy tn tht ln cho cc NHTMNN. - Tnh trng cnh tranh qu mc tr n tng a bn nh do vi c m nhiu chi nhnh theo a gii hnh chnh cng nh s thiu hp tc tc gia cc ngn hng dn n chnh sch khch hng khng hp l, buc phi tng bi n ch v lc lng cn b tn dng b qu ti, chi ph nghi p v cao v hi u qu thp trong hu ht cc NHTMNN. - Hot ng kim sot ni b yu, thiu tnh c lp; h thng k ton

i n h luanvan84@gmail.com 122 khng t chun mc quc t, thng tin lc hu l nhng tr ngi rt ln cho vi c nng cao cht lng qun l v p dng cng ngh hi n i. Th ba: c s vt cht k thut cha p ng c cc yu cu

ca NHTM hin i. Mc d c s ti tr ca Ngn hng th gii, cc NHTMNN Vi t Nam xy dng v trin khai D n hi n i ho ngn hng v h thng thanh ton nhng cng ngh ngn hng cn cha p ng c y u cu ngy cng cao ca khch hng. Cc sn phm dch v ngn hng n i u, lc hu cha a dng, cht lng phc v cha cao, cha c nhiu sn phm dch v mi cng ngh cao phc v khch hng. c bi t cc ng dng cng ngh trong qun tr iu hnh ni b cc ngn hng cn nhiu hn ch. Cc NHTMNN cha nghi n cu trin khai c cc cch thc qun l o lng ri ro, cha h tr c nhiu trong vi c ban hnh quyt nh ca cc cp lnh o. Mc p dng cng ngh vo lnh vc hot ng ngn hng cn thp xa so vi khu vc. Hn th, vi c a cng ngh mi vo hot ng ngn hng li gp nhng tr ngi rt ln t chnh sch, c ch, quy trnh nghi p v v trnh qun l. Vi c hi n i ho cng ngh trong lnh vc ngn hng gp rt nhiu kh khn bi l n khng ch ph thuc vo kh nng ti chnh ca ngn hng m mt yu t khng km phn quan trong l mc sng v thu nhp ca dn c. V vy, vn hi n i ho cng ngh phn ln cng mi trong giai on th nghi m v mi ch c thc hi n mt vi ngn hng ln thuc cc khu vc th. C th ni y l vn bc xc bi chng ta khng th ni hi n i ho cng ngh , hi nhp quc t m hng ngy, dn chng vn rng rn xp hng trc cc ngn hng c. Do , nu khng c nh hng ng v i mi cng ngh th trong mt s trng

i n h luanvan84@gmail.com 123 hp c cng ngh hi n i li lm tng chi ph hot ng, tng ri ro trong qun l v nh hng trc tip n hi u qa kinh doanh ca cc ngn hng. Thc t ch r, s thiu ng b trong ng dng cng ngh ngn hng t khu thit k n kim sot ri ro gy hu qu rt ln cho cc NHTMNN thi gian qua. Vi c xy dng qui trnh tn dng c phn cp l bi n php hp l cn pht huy nhng bi n php ny i hi vi c gim st phi c tp trung vo hi s trung tm, tr n c s mt h thng thng tin ti chnh thng sut v cp nht (hi n nay cng vi c gim st cng b phn tn v h thng thng tin ti chnh ht sc s khai). Mt s bi n php qun l nh khuyn khch doanh s, tch ri qui trnh thu li v n gc l thuc mt cch my mc vo qui nh v th chp, bo lnh v nhng qui nh hnh chnh khc n n hn ch rt ln vi c qun l ri ro tn dng vn l nghi p v quan trng bc nht ca cc NHTM. Vi c trin khai ng dng cc cng ngh qun tr ngn hng hi n i vo thc t cn nhiu kh khn vng mc. Cng tc qun l ri ro c ch trng nhng cha thc s tm ra cc gii php, cch thc t chc thc hi n, cha tr thnh cng c phc v qun tr iu hnh. - an ton cho cc sn phm ngn hng hi n i cn qu thp. - S thiu kt hp gia cc NHTMNN vi nhau trong vi c ng b ho cng ngh hi n i trong cc hot ng ngn hng cng nh cc sn phm dch v khng pht huy ht nhng ti n ch sn c ca mi ngn hng. mc d NHNN cho thnh lp cng ty Banknet cc NHTM c th kt ni vi nhau trong vi c s dng cc sn phm ti n ch nhng tr n thc t cng ty nay mi ch hot ng ht sc hnh thc, khng hi u qu. b, Nguyn nhn khch quan

i n h luanvan84@gmail.com 124 Nguyn nhn t pha NHNN Xt mt cch ton di n th c th ni rng ngn hng Nh nc Vi t Nam cha c mc c lp iu hnh chnh sch tin t mt cch hi u qu. Vai tr qun l nh nc ca Ngn hng Nh nc tuy pht huy c tc dng tr n nhiu hnh thc khc nhau nhng vn cn nhng bt cp v hn ch, c bi t trong khu t chc, iu hnh th trng tin t , trong hot ng thanh tra, gim st pht hi n, ngn chn cc sai phm trong vi c s dng hi u qu cc cng c ca chnh sch tin t lm sao cho cc cng c thc s pht huy nhng nh hng ca n tr n th trng nhm hng ti mc ti u m chnh sch tin t xc nh. Cc vn bn php l ca NHNN khng ch dng li vi c hng dn quy trnh php lut m cn can thi p chi tit vo c quy trnh nghi p v ca cc NHTMNN nh tn dng, bo lnh, kho qu. k ton, s dng qu d phng,... iu ny hn ch ng k tnh t ch, t chu trch nhi m ca cc NHTMNN ng thi to ra s li, i ph v hnh chnh ho cc quyt nh kinh doanh ca cc NHTMNN. Cc vn bn php l vn cn thiu ng b, cc khung php l m bo cho h thng NHTMNN hot ng an ton cha y . Hot ng Thanh tra ca NHNN trng lp, thiu tnh c lp n n khng kp thi pht hi n v x l khch quan cc v vi phm. M hnh t chc thanh tra ca NHNN cng knh, tn km v khng hi u qu, c bi t l vi c tin hnh thanh tra thng xuy n ti chi nhnh ca cc NHTM (thay v thanh tra ch yu ti Hi s chnh Trung ng) lm gim trch nhi m v hi u lc ca cc c quan kim sot, kim ton ni b cng nh HQT v Ban iu hnh ca cc NHTM. Thiu c quan phn tch, nh gi v ti chnh v d bo xu hng pht trin ca cc NHTMNN kp thi iu chnh cc qui nh v bi n php

i n h luanvan84@gmail.com 125 gim st. c bi c l cng tc hoch nh chin lc pht trin ton ngnh c v m hnh pht trin, chnh sch, cng ngh v dch v ngn hng trong bi cnh hi nhp v cnh tranh quc t cha c quan tm ng mc. Cc cng c ca chnh sch tin t cn lc hu, mang nng tnh hnh chnh, d thay i ngoi d kin ca cc i tng iu chnh (mc d u qu II nm 2000 NHNN a vo p dng cc cng c chnh sch tin t mang tnh th trng nh li sut c bn v nghi p v th trng m nhng c hai cng c ny vn cn rt s khai, cha th c tc ng hu hi u i vi vn kh dng ca cc NHTM). y cng l mt trong nhng cn tr ln cho vi c xy dng mt chin lc kinh doanh n nh v vng chc ca cc NHTMNN. H thng thng k , k ton, kim ton v thng tin ti chnh ton ngnh cn yu km v cha ph hp vi cc chun mc quc t. y l cng c qun l ch o rt quan trng NHNN gim st ton h thng. Nguyn nhn t pha khch hng i l n t mt nc ngho nn lc hu v nh hng nng n ca thi k bao cp, trong s khch hng ca cc NHTMNN c mt b phn khng nh khch hng cn thiu hiu bit v php lut, thiu nng lc qun l, o c kinh doanh yu. Hi n tng bao cp, u c, la o v gian ln trong quan h tn dng cng nh trong hot ng thng mi cn kh ph bin. - Mt khi lng ln cc khch hng ca NHTMNN l cc DNNN tuy hot ng kinh doanh theo c ch th trng nhng vn mang m tnh cht bao cp, li, tr tr v hi u qu kinh doanh thp. - Mt s DNNN hot ng trong lnh vc sn xut thay th nhp khu nh chng trnh xi mng, ma ng, phn bn, st thp, c kh ... c th c hi u qu trc mt do c bo h mu dch, nhng v lu di th rt d b tn thng do vi c ct gim hng ro thu quan v tng cng s dng cc

i n h luanvan84@gmail.com 126 bi n php phi thu quan. Cc khon cho vay v bo lnh vay di hn t nhng chng trnh ny c th ri ro ln v s l nguy c bt n cho cc NHTMNN trong nhng nm ti. - Mi trng kinh doanh v u t Vi t Nam thiu n nh ri ro kh ln - Khi lng ti sn th chp c kh nng pht mi thp, gy kh khn cho vi c thu hi n. Nguyn nhn t c ch chnh sch Nh nc Nguy n nhn su xa cn bn nht chnh l ch s hu nh nc to s li trng ch vo Nh nc, cha thc s t ch, t chu trch nhi m, cn qu nhiu quy nh tri buc doanh nghi p v ngn hng dn n khng pht huy c tnh nng ng ch ng sng to i mi trong hot ng v hn ch tm huyt ngi lao ng. C ch bao cp cn kh m nt trong nhiu chnh sch ca Nh nc i vi cc hot ng ngn hng (nht l trong chnh sch tn dng nng thn, tn dng vi DNNN v tn dng vi 'Ngn sch Nh nc). Cha c s tch bch r rng gia hot ng tn dng chnh sch vi hot ng tn dng thng mi c v nghi p v ln m hnh t chc. M hnh t chc v qun l cc DNNN ni chung v cc NHTMNN Vi t Nam ni ri ng cha c gii quyt c bn nh trch nhi m v quyn hn thc t ca Hi ng qun tr v Ban iu hnh, quyn t ch ra cc quyt nh kinh doanh, t ch v t chc, nhn s, ti chnh, u t, phn phi thu nhp, khen thng v x pht vt cht. y cng l nhng nguy n nhn ch yu lm xi mn ng lc v hn ch hi u qu hot ng ca cc NHTMNN. - C ch chnh sch v b li sut, b p cc khon n khoanh hoc xo n khng p ng kp thi cc nghi p v pht sinh gy tn tht ln n ngun vn ngn hng v lm gim hi u qu hot ng ca NHTM. Nhiu trng hp s thay i chnh sch kinh t v m ca nh nc trc tip to ra cc

i n h luanvan84@gmail.com 127 khon n xu cho NHTMNN Vi t Nam nhng vi c b p cha kp thi (Di dn lm chng trnh quc gia; ng ca rng; tng gi mt s hng ho c quyn ca Nh nc v.v ...). Ch thanh tra, kim sot hot ng ngn hng cn nhiu u mi, nhiu lt kim tra, thanh tra vi cc kha cnh, gc nhn khc nhau lm gim lng tin ca dn chng vo ngn hng v gy tr ngi ln cho hot ng kinh doanh. C ch lng thng v cc ch i ng i vi ngi lao ng c bi t trong lnh vc ti chnh ngn hng cn nhiu bt cp n n khng th khuyn khch v thu ht nhn ti. iu ny, hn ch c nng sut lao ng cng nh nh sng kin cng hin. Trong thi im hi n ti, khi cc NHTM c phn cng nh cc NHTM nc ngoi ang m rng hot ng ti Vi t Nam th vi chnh sch lng thng bt hp l nh hi n nay th vi c thu ht nhn ti cng nh vi c gi li nhng cn b o to tt lm vi c lu di cho cc NHTMNN l iu kh thc hi n.

i n h luanvan84@gmail.com 128

* Trong chng 2 tc gi hon thnh cc nhim v ch yu sau: Khi qut v qu trnh hnh thnh v pht trin ca cc NHTMNN VN. S khc bi t ca h thng Ngn hng Vi t Nam trc nm 1990 v sau nm 1990 l trong thi k kinh t k hoch ho tp trung, bao cp v trong thi k kinh t th trng c iu tit v m ca Nh nc. Tc gi cng khng nh vai tr ca cc NHTMNN Vi t Nam i vi s pht trin ca ngnh ngn hng ni ri ng v ca Vi t Nam ni chung. Mt bc tranh tng th v cc NHTMNN Vi t Nam c tc gi phc ha r nt. Hn th, tr n c s phn tch cc s li u v hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN t nm 2000-2005, tc gi a ra nhng nh gi xc thc v nhng kt qu t c cng nh nhng hn ch yu km ca cc NHTM NN. Nhng nguy n nhn khch quan v nhng nguy n nhn ch quan dn n vi c NHTMNN Vi t Nam hi n nay hot ng khng hi u qu, rt kh ng vng trong cnh tranh v hi nhp kinh t quc t c tc gi phn tch chi tit khng nh nhng i hi cp thit phi a ra nhng gii php v kin ngh chng 3 nhm nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTM NN Vi t Nam.

i n h luanvan84@gmail.com 129

CHNG 3 GII PHP GP PHN NNG CAO HIU QU HOT NG CA CC NGN HNG THNG MI NH NC VIT NAM
3.1. NH HNG PHT TRIN HOT NG NGN HNG THNG MI NH NC

3.1.1 nh hng chung ca ng v pht trin ngnh Ngn hng i hi ng ton quc ln th X xc nh mc ti u, nhi m v kinh t - x hi 5 nm 2006 - 2010 ca c nc cng nh nhng nhi m v ch yu ca ngnh Ngn hng. c bi t, B Chnh tr cng c kt lun v mc ti u, gii php pht trin ngnh Ngn hng n nm 2010 v nh hng n nm 2020. Nhng nh hng ch yu l: Hon thi n h thng php lut v tin t v hot ng ngn hng vi trng tm l xy dng li hai ut ngn hng. C cu li t chc b my ca cc NHTMNN hng tinh gn, chuy n nghi p, tng bc pht trin thnh NHTM hi n i, ph hp vi thng l quc t, hot ng theo nguy n tc th trng nh hng x hi ch ngha. i mi c ch iu hnh chnh sch tin t v nng cao hi u qu ca cc cng c chnh sch ti n t gn lin vi i mi c ch iu hnh li sut, t gi theo nguy n tc th trng. Hi n i ho cng ngh ngn hng v h thng thanh ton lm nn

i n h luanvan84@gmail.com 130 tng cho vi c pht trin dch v mi v p dng cc chun mc qun tr ngn hng hi n i. Xy dng h thng thanh tra gim st ngn hng v th ch, phng thc, m hnh t chc v nhn lc, nhm p ng y u cu thc tin pht trin h thng ngn hng Vi t Nam v ph hp vi thng l quc t v thanh tra gim st ngn hng. y nhanh qu trnh c cu li h thng NHTM v c phn ho cc NHTMNN nhm nng cao nng lc ti chnh, hi u qu kinh doanh, m rng qui m v nng lc cnh tranh, ng thi bo m t mc an ton v lnh mnh theo chun mc quc t. Thc hi n chin lc pht trin ngun nhn lc, o to, bi dng, s dng v thu ht nhn ti, gn lin vi vi c hnh thnh cc th ch qun tr ti n tin. Tch cc, ch ng hi nhp kinh t quc t trong lnh vc ngn hng theo cc cam kt a phng v song phng, c bi t l cc qui nh, trong khun kh tho thun ca T chc Thng mi th gii (WTO). Tng cng gio dc v rn luy n phm cht o c, ngn chn v y li t quan li u, lng ph, nn tham nhng trong b my NHNN cng nh trong hot ng kinh doanh tin t , tn dng; xy dng cc t chc ng thc s trong sch, vng mnh. Nhng mc ti u, nh hng v gii php pht trin ca ngnh Ngn hng s em li s thay i quan trng v qui m v cht lng hot ng ca ngnh Ngn hng Vi t Nam n nm 2010 v to nn tng vng chc hng ti mt h thng ngn hng hi n i trong tng lai. 3.1.2. nh hng pht trin cc NHTMNN Vit Nam trong thi gian ti

i n h luanvan84@gmail.com 131 ng li pht trin kinh t ca ng i hi h thng NHTMNN Vi t Nam phi ng vai tr ch o trong h thng ngn hng, iu ny t y u cu bc bch cho vi c nng cao cht lng hot ng ca h NHTMNN. - Qu trnh cng nghi p ha hi n i ho t nc i hi mt khi lng vn ln. Nhu cu v vn cho cng nghi p ho i hi NHTMNN c tim lc ti chnh mnh m, trong vi c phn phi v s dng vn mt cch c hi u qu. - Xu hng pht trin ca khoa hc k thut m c bi t l cng ngh tin hc trong lnh vc ngn hng ang t ra y u cu c cu li h thng NHTMNN lm c s p dng k thut mi. nng cao cht lng dch v ngn hng. - Trong bi cnh chung ca th gii cng nh khu vc khi Vi t Nam chnh thc gia nhp khu vc mu dch t do ASIAN (AFTA), k kt hi p nh thng mi Vi t M vi cc l trnh c th v vi c m ca hi nhp lnh vc ti chnh ngn hng lm cho mi trng ti chnh cnh tranh khc li t v ri ro hn, cc NHTMNNVN cng ng trc cc y u cu i hi ln v pht trin v hi nhp, l: - sc cnh tranh tr n sn nh vi NHTM c phn ngy cng ln mnh, cc loi hnh doanh nghi p ti chnh- tin t ngy cng a dng. p ng c cc nhu cu s dng dch v ti chnh- ngn hng ngy cng tng c v cht v lng c bi t cht ca khch hng. - chun b y cc iu ki n gia nhp th trng thng mi quc t ni chung v th trng ti chnh tin t ni ri ng. 3.1.3. Mc tiu cn t c ng trc y u cu cp bch , NHNN Vi t Nam ch o cc thng

i n h luanvan84@gmail.com 132 NHTMNN Vi t Nam trin khai ngay nhng bi n php nng cao hi u qu hot ng vi ba mc ti u chnh, l: 3.1.3.1 Mc tiu quan trng nht l nng cao nng lc ti chnh nh mnh ho v nng cao mt cch nhanh chng v cn bn nng lc ti chnh ca cc NHTMNN Vi t Nam m bo cc NHTMNN c nng lc ti chnh v quy m v cht lng t h s an ton vn ti thiu (CAR) 8% trong trung hn v 10% trong di hn vo nm 2008. Mc ti u ny nhm xy dng h thng NHTMNN thc s tr thnh lc lng ch o trong lnh vc ngn hng, m bo hot ng lnh mnh, an ton v c hi u qu. N cng cn c coi l nhi m v chin lc ca ngnh ngn hng nhm xy dng mt h thng ngn hng c kh nng huy ng tt hn cc ngun vn trong x hi v m rng u t p ng nhu cu ca s nghi p cng nghi p ho, hi n i ho t nc. Nng cao uy tn v kh nng cnh tranh ca cc NHTMNN Vi t Nam tr n th trng trong v ngoi nc, thc hi n c hi u qu qu trnh hi nhp quc t. 3.1.3.2. Nng cao nng lc qun tr iu hnh. Tng cng nng lc th ch (c cu li t chc v hot ng): Tip tc i mi mnh m phng thc qun l kinh doanh sc cnh tranh trong nc v quc t, xy dng m hnh hot ng, m hnh t chc qun l ph hp vi thng l quc t, trong phn bi t r chc nng, quyn hn ca hi ng qun tr, ban iu hnh,ban kim sot(kim ton), Hi ng(u ban) qun l ri ro; sp xp li i i vi m rng hp l mng li chi nhnh, phng giao dch v cc k nh phn phi. M rng quan h i l hp tc kinh doanh vi cc t chc ti chnh nc ngoi hng ti vi c hi n di n thng mi ca cc NHTMNN Vi t nam ti cc th trng ti chnh khu vc v quc t.

i n h luanvan84@gmail.com 133 3.1.3.3. Xy dng chin lc pht trin cng ngh ngn hng hin i ph hp vi thc t v yu cu. Tp trung u t mnh vo cng ngh p ng y u cu v cng ngh ca ngn hng hi n i nht l h thng thng tin qun l cho ton b h thng ngn hng phc v cng tc iu hnh kinh doanh, kim sot hot ng ngn hng, qun l vn, ti sn, qun l ri ro, qun l cng n v cng tc k ton, h thng thanh ton li n Ngn hng, h thng giao dch i n t, gim st t xa v cnh bo sm nhm nng cao ton di n nng lc qun l v nng lc gim st hot ng ngn hng theo chun mc khu vc v quc t. 3.1.3.4. y nhanh tin c phn ho cc NHTMNN Vi t Nam theo nguy n tc thn trng, m bo n nh kinh t- x hi v an ton h thng ngn hng. Cho php cc ngn hng nc ngoi c bi t l cc ngn hng c tim lc ti chnh, cng ngh , qun l v uy tn mua c phiu, tham gia qun tr iu hnh NHTMNN Vi t nam. V lu di, Nh nc ch cn gi c phn chi phi hoc t l c phn ln ti mt s t cc NHTMNN c phn ho tu theo tng iu ki n c th ca tng ngn hng v y u cu qun l, m bo an ton, hi u qu ca h thng nhm nng cao nguy n tc thng mi, k lut th trng trong hot ng ca cc NHTMNN. nh hng ca ng v Nh nc cng ch r n nm 2020 phi a Vi t Nam tr thnh mt t nc c bn l cng nghi p. Mc ti u ny ang ngy cng tr thnh hi n thc vi tng trng mnh m trung bnh ~8% hi n nay, theo - n 2015, Vi t Nam s l mt nn kinh t c quy m d kin tr n 110 t USD v n 2020 l ~160 t USD. Theo nh hng chung ny, Vi t Nam cn c t nht t mt n hai tp on ti chnh c tim lc mnh ng vng trc cc thch thc ca hi nhp cng nh pht trin. Nh vy, h thng cc NHTMNN Vi t Nam sc cnh tranh, hi

i n h luanvan84@gmail.com 134 nhp v pht trin t mc ti u ng ra, trong giai on trc mt t nay n 2010, cc Ngn hng cn tip tc tm ra cc gii php nhm i mi mt cch mnh m mi hot ng vi cc mc ti u quan trng nht l nng cao nng lc ti chnh, i mi phng thc qun tr iu hnh v tip tc ci tin nng cp cng ngh ngn hng ph hp vi y u cu v tt yu phi c phn ho cc NHTMNN.
3.2. CC GII PHP NNG CAO HIU QU HOT NG CC NHTMNNVN HIN NAY

3.2.1. Nng cao nng lc ti chnh Gii php nhm nng cao nng lc ti chnh ca cc NHTMNN cn phi bo m y u cu: tch cc, ng b, kh thi, c l trnh c th, rng buc cht ch quyn li, ngha v ca cc NHTMNN. nng cao nng lc ti chnh cn c 4 gii php chnh, l: 3.2.1.1. X l dt im n tn ng X l n tn ng lnh mnh ho ti chnh ca NHTMNN l vn cn c quan tm hng u bi l n tn ng ln cha ng nguy c v h thng ngn hng s dn n khng hong ti chnh tin t . N tn ng to ra gnh nng chi ph cho NHTMNN Vi t Nam, suy gim kh nng huy ng vn v cho vay i vi nn kinh t, lm gim lng tin ca dn chng v uy tn quc t i vi h thng ngn hng. x l dt im n tn ng cn thc hi n theo cc bc sau: Trc ht, cc NHTMNN phi nh gi trung thc v cc khon n, bn cht v kh nng thu hi tr n c s cc chun mc quc t v k ton, ph hp vi nguy n tc v thng l ca kinh t th trng, m bo tnh cng khai, minh bch v d nhn bit. Trong thi gian cha c phn ho, nng cao nng lc ti chnh cc

i n h luanvan84@gmail.com 135 NHTMNN cn tch cc thc hi n phn loi, trch lp d phng ri ro y theo quy nh, x l n xu. Nng cao vai tr ca cc cng ty qun l n v khai thc ti sn th chp (AMC) trong vi c x l n. Nghi n cu kinh nghi m khc phc khng hong ti chnh tin t ca cc nc trong khu vc v tr n th gii thi gian va qua, ng thi t thc trng yu km, nguy c ri ro cao trong hot ng ca h thng NHTMNN Vi t Nam n u tr n, x l n tn ng ca h thng NHTMNN lm lnh mnh tnh hnh ti chnh, cc NHTMNN u thnh lp cc Cng ty qun l n v khai thc ti sn bo m. Tuy nhi n hot ng ca AMC ch mi dng ch c nhi m v ch yu nh l mt n v chuy n trch, lm u mi tng hp trnh cc h s ngh x l n t cc chi nhnh NHTM v bo co kt qu x l n. Vi c hch ton, qun l v theo di n tn ng v ti sn vn do cc chi nhnh trc tip thc hi n. Hot ng khai thc v x l ti sn bo m t c thc hi n. Hoc cc AMC ny ch yu tip nhn, qun l, khai thc v x l cc khon n v ti sn tn ng t cc chi nhnh ngn hng, cha thc hi n vi c mua bn n tr n th trng. cc cng ty AMC thc hi n c hi u qu vi c c cu li n theo nguy n tc th trng, AMC phi tp trung x l n theo nguy n tc kinh doanh, c th phn nhm nh sau: N tn ng c ti sn m bo: Cng ty qun l n c nhi m v bn ti sn bo m theo gi th trng thu hi n. Trng hp gi bn cao hn gi tr ca khon vay th ch nh l ch c tnh vo thu nhp, ngc li gi tr khon vay cao hn gi bn c x l theo hng: + Nu khon n thuc di n cho vay chnh sch th khon ch nh l ch c b p bng ngun ti chnh ca Chnh ph + Nu khon n thuc di n cho vay thng thng th b p khon

i n h luanvan84@gmail.com 136 ch nh l ch c ly t qu d phng ri ro c trch ca cc NHTM. N tn ng khng c ti sn bo m v khng cn i tng thu (doanh nghi p gii th, thanh l, ph sn, c nhn cht, mt tch) khon n ny cn c xo theo hng sau: + Nu khon n thuc di n cho vay chnh sch th c b p bng ngun ti chnh ca Chnh ph + Nu khon n thuc di n cho vay thng thng th khon b p c ly t qu d phng ri ro c trch ca cc NHTM. N tn ng khng c ti sn bo m v con n cn tn ti ang hot ng: Trong trng hp ny cng ty qun l n phi tn thu thu hi n trng hp khch hng khng tr c n th phi thanh l doanh nghi p thu hi n. Trng hp gi tr thanh l thp hn gi tr khon vay th x l theo hng + Nu khon n thuc di n cho vay chnh sch th khon ch nh l ch c b p bng ngun ti chnh ca Chnh ph. + Nu khon n thuc di n cho vay thng thng th b p khon ch nh l ch c ly t qu d phng ri ro c trch ca cc NHTM. Nu cng ty qun l n chuyn vn cho vay thnh vn c phn ca doanh nghi p th khon vay c nh gi li theo gi th trng. Nu gi th trng thp hn gi tr khon vay th phn ch nh l ch c x l nh sau: + Nu khon n thuc di n cho vay chnh sch th khon ch nh l ch c b p bng ngun ti chnh ca Chnh ph. + Nu khon n thuc di n cho vay thng thng th b p khon ch nh l ch c ly t qu d phng ri ro c trch ca cc NHTM.

i n h luanvan84@gmail.com 137 * Ngun vn x l n tn ng - Ngun d phng ri ro c trch lp hng nm ca cc ngn hng. - Ngun t NHNN ti cp vn trc y cho cc NHTM theo cc mc ti u nh cho vay c cu li n, khoanh n, khc phc thi n tai, cho vay theo ch nh ca Chnh ph. - Ngun t Ngn hng th gii v Qu tin t quc t cho vay c cu li n NHTMNN. - Pht hnh tri phiu c li sut c nh x l n tn ng cho cc ngn hng. Ngn chn n xu pht sinh. Vi c c cu li n nhm lm trong sch Bng cn i k ton ca NHTM l cn thit, nhng mi ch gii quyt s n xu pht sinh l cha , ngn chn n xu pht sinh trong tng lai l vi c lm quan trng hn. Do , cn tp trung ngn chn. hn ch vi c pht sinh n xu mi theo hng: chm dt vi c cho vay mi i vi b n vay c n nn chng cht, dy da, chy hoc cho vay khng c ti sn th chp; nh gi tn dng tt hn, nng cao trnh thm nh d n, gim st tnh trng ca b n i vay s dng vn vay; thng qua vi c b sung, hon thi n quy trnh thm nh; nghi n cu, xt duy t cho vay mt cch cht ch, thn trng hn; quy nh r trch nhi m v quyn li vt cht trong vi c cp tn dng, thit lp h thng qun l ri ro; gim st tnh hnh ti chnh i vi b n vay c s d n ln. 3.2.1.2. Tng vn ch s hu ca cc NHTMNN Song song vi vi c gii quyt n xu, lnh mnh ha ti chnh ca NHTMNN Vi t Nam l vi c tng cng kh nng v vn ch s hu tng bc ph hp vi chun mc quc t v khu vc. Tng vn ch s hu cho cc NHTMNN l vn bc bch i vi NHTMNN bi l:

i n h luanvan84@gmail.com 138 Tng vn ch s hu l nhn t quyt nh c th tng cng huy ng vn m rng u t phc v pht trin kinh t, va thc hi n t l an ton ti thiu theo chun mc quc t . - Theo quy nh cho vay i vi mt khch hng khng vt qu 15 % vn ch s hu. Vi mc vn ch s hu hi n nay cc NHTMNN Vi t Nam khng sc ti tr cho nhng d n ln nh du kh, i n lc, hng khng, bu chnh vin thng... lm gim kh nng cnh tranh ca cc NHTMNN. Theo tnh ton m bo t l an ton ti thiu hi n nay theo chun mc quc t l 8% (t l vn ch s hu/tng ti sn) th s lng vn cp b sung cn c x l l 10.000 t ng v c tnh bo m mc tng d n bnh qun mc 18 %nm th mc vn ti thiu ca cc NHTMNN phi t 25.000 t vo thi im cui nm 2005. Cc NHTMNN c th tng vn ch s hu bng cch: - y phn vt ch ti u li nhun np Ngn sch b sung vn ch s hu. - Trnh Chnh ph cho php chuyn phn vn vay t Ngn hng th gii v Qu tin t quc t theo chng trnh ti c cu cho cc NHTMNN Vi t Nam tng vn ch s hu nh mt khon vay theo cc iu ki n ca Qu tin t quc t v Ngn hng th gii. - Tch cc thu hi cc khon n khoanh b sung vn ch s hu. - Cho php tng vn bng phng thc pht hnh tri phiu di hn c li sut u i, bn c phn u i (khng tham gia qun l) cho cn b cng nhn vi n vi c tc cao hn li sut tin gi tit ki m. 3. 2.2. Nng cao nng lc qun tr ca cc NHTMNN Vn then cht trong i mi phng thc qun tr iu hnh ngn

i n h luanvan84@gmail.com 139 hng cc NHTMNN Vi t Nam hi n nay chnh l i mi cch xc nh hng hot ng ca ngn hng. Ngn hng s thc s kinh doanh v li nhun hay vn tip tc c mt phn hot ng vi t cch l ngn hng chnh sch chu s tc ng ca cc cp chnh quyn v vi c cho vay. Hay ni cch khc, Ban lnh o Ngn hng c thc s c chu trch nhi m v phi chu trch nhi m hon ton v kt qu kinh doanh ca ngn hng hay khng? Phng thc qun tr kinh doanh thng gn cht vi ch s hu. Theo kinh nghi m ca nhiu nc tr n th gii, c bi t cc nc qua ch s hu nh nc: Trung Quc, cng nh thc t thi gian qua ti Vi t Nam bn cnh vi c i mi cc c ch chnh sch h thng php lut ca Nh nc th phng thc qun l doanh nghi p nh nc s thc s thay i nhanh v mnh khi thay i ch s hu. i vi h thng NHTMNN Vi t Nam hi n nay i mi c phng thc qun tr iu hnh cn c cc i tc chin lc sc tc ng mnh ti hot ng cc ngn hng. chnh l cc c ng chin lc. 3.2.2.1. Xy dng chin lc kinh doanh Mt mu cht quan trng trong qun tr iu hnh l nh hng hot ng ca doanh nghi p hay l chin lc hot ng kinh doanh ca doanh nghi p. Do vy, thi gian ti cc NHTMNN Vi t Nam cn tip tc hon chnh chin lc kinh doanh ra hnh nh trong tng lai ca doanh nghi p mnh, ly lm kim ch nam cho hot ng sn xut kinh doanh. Tr n c s nh hng chin lc kinh doanh tng th xy dng cc chin lc hnh ng c th cho tng nghi p v: chin lc ngun vn, chin lc tn dng, chin lc mng li, chin lc khch hng . c bi t ch trng cng tc nghi n cu cng ngh ngn hng, cng c, k nng qun tr

i n h luanvan84@gmail.com 140 iu hnh mt NHTM hi n i: qun l ri ro, qun l ti sn n ti sn, a vo trin khai ng dng. Vn then cht c tnh quyt nh trong i mi phng thc qun l l con ngi. Cn c chnh sch o to li cn b qun l cc cp v c cn b qun l cp cao nhanh chng tip cn c vi cc phng thc qun tr ngn hng hi n i. ng thi, c cc chnh sch thu ht nhn ti v o to ngun nhn lc theo NHTM hi n i. Cn c vo y u cu ca chin lc pht trin xy dng, tng NHTMNN phi xy dng n v thc hi n chng trnh pht trin c th tr n c s c cu li b my qun l sp xp li h thng chi nhnh, pht trin cng ngh m bo mc ti u chin lc pht trin theo y u cu cnh tranh di hn. 3.2.2.2. C cu li m hnh t chc ca NHTMNN - Chuyn m hnh t chc ca NHTMNN hi n nay sang m hnh t chc theo nhm khch hng v loi dch v vi nhng nh ch qun l ri ro v qun l ti sn hi u lc. - m r v tng cng mi quan h gia c quan qun l v c quan iu hnh theo hng nng cao hi u lc qun l ca HQT c bi t l qun l chin lc v qun l ri ro. - Nng cao nng lc iu hnh ca Tng Gim c v cc Ph Tng gim c tr n c s b tr li cc phng, ban nghi p v thnh cc khi c phn nhi m theo nhm khch hng v loi dch v. 'Thnh lp th m Ban qun l ti sn n - c v chn chnh c quan kim ton ni b trc thuc Tng gim c. - cc chi nhnh, c bi t l cc chi nhnh ln, cn cu trc li cc phng tc nghi p theo loi hnh nghi p v sang nhm khch hng v loi dch

i n h luanvan84@gmail.com 141 v. Theo hng ny v c bn hot ng ngn hng c t chc li thnh cc khi, cc lnh vc dch v. + Khi dch v ngn hng phc v doanh nghi p gm cc dch v tn dng doanh nghi p, thanh ton xut nhp khu, mua bn ngoi t , th tn dng, bo lnh ... . + Khi dch v ngn hng bn l (t nhn) gm cc dch v tit ki m, ti khon c nhn, thanh ton th, cho vay ti u dng, u t c nhn. + Khi dch v th trng ti chnh nh chng khon, bo him, thu mua . . . + Khi qun l ti sn. + Khi h tr (t chc, hnh chnh, qun tr, k ton, nghi n cu kinh t ) Vi m hnh t chc c sp xp li nh tr n s khc phc c bn nhng mt hn ch hi n nay ca NHTMNN l: kim sot c ri ro (ri ro li sut, ri ro th trng khch hng, ri ro hot ng v ri ro hi oi); nng cao nng lc kim sot; pht trin v nng cao cht lng dch v; nng cao trnh nghi p v v nng lc ng dng cng ngh mi ngang tm khu vc v quc t. M hnh t chc ca NHTMNN cn thit lp ph hp vi cc chc nng hot ng a nng ca mt NHTM hi n i. 3.2.2.3. Qun tr iu hnh phi gn lin vi Qun l nhn lc v o to. Y u cu ca cng tc qun l nhn lc v o to l xy dng i ng cn b qun l v vi n chc ngn hng c o c v k nng cn thit thc hi n nhi m v rt nng n trong giai on pht trin mi. p ng i hi , cn thc hi n mt s bi n php ch yu sau: - Cc NHTMNN cn r sot li, b sung, sa i cc quy ch v tuyn

i n h luanvan84@gmail.com 142 dng b tr v sa thi vi n chc theo y u cu qun l mi tr n c s c nhng kin ngh c th vi NHNN v Chnh ph sa i, b sung cc quy nh php l nhm nng cao quyn t ch, t chu trch nhi m v nhn s, tin lng ca cc ngn hng. - Xy dng h thng khuyn khch vt cht v tinh thn ph hp y u cu kinh doanh, cnh tranh v mc ti u li nhun. - Xy dng k hoch o to v o to li cn b, tp trung trc ht vo cc lnh vc chnh yu ca ti c cu nh: nghi p v qun l chin lc, qun l ri ro, k ton, kim ton, qun l tn dng v dch v mi. Trong iu ki n nng lc qun tr iu hnh ti mt s NHTMNN cn hn ch, cha c kinh nghi m trong vi c c cu li hot ng, n n cn thit thc hi n phng thc li n kt vi NHTM nc ngoi c nng lc ti chnh mnh, c uy tn tr n th trng quc t t vn cho vi c c cu li hot ng ca cc NHTM trong nc. Thng qua vi c t vn cho c cu li hot ng, NHTM nc ngoi cn gii thi u vi cc i tc nc ngoi c th tham gia mua c phn ti mt s NHTMNN trong thi gian ti. Cn b sung, thay th s cn b qun l yu km ti cc NHTMNN hot ng thiu an ton, km hl u qu thi gian qua. y l mt trong nhng gii php cp thit nhm khi phc li lng tin i vi khch hng. ng thi c k hoch bi dng, o to, o to li cn b qun l iu hnh tng bc c c i ng cc nh qun l iu hnh gii, p ng y u cu qun l iu hnh NHTMNN trong c ch th trng, c bi t chun b cho hi nhp quc t v khu vc v ngn hng. Thc hi n ch tuyn chn, b nhi m, gn quyn li, ngha v v trch nhi m ca gim c vi cc NHTMNN vi kt qu hot ng kinh doanh. Th im thu Tng gim c iu hnh. Kin ngh vi Chnh ph ban hnh chnh sch khuyn khch vt cht vi tinh thn

i n h luanvan84@gmail.com 143 cho nhng ngi c tay ngh cao, trnh chuy n mn gii, ng gp nhiu cho NHTMNN thu ht nhng ngi ny vo lm vi c v gn b lu di vi NHTMNN. 3.2.2.4. Qun l ri ro tng th H thng qun l ri ro ti cc NHTMNN trong vi nm gn y c quan tm mc nht nh, nhng do nhng hn ch c tnh c ch v k thut h thng ny cha th p ng c i hi phc tp ca mt NHTM hi n i hot ng trong mi trng nhiu ri ro v thiu hon chnh nh Vi t Nam. Tr n thc t hot ng ca cc NHTMNN Vi t Nam c che chn bi hng lot cc chnh sch, c ch ca NHNN nh trn li sut, c ch qun l ngoi t , c ch t gi hi oi, hn mc tn dng cho mt khch hng, cc qui nh v bo lnh, th chp v.v... n n ri ro trong hot ng ngn hng cha ln, tp trung ch yu vo ri ro th trng - t pha khch hng. Tuy nhi n, trong nhng nm ti cng vi qu trnh t do ho ti chnh mc ri ro ngy cng tng, c bi t l ri ro li sut, ri ro hi oi, ri ro th trng v ri ro thanh khon. V vy, cng vi vi c nng cp h thng thng tin qun l cc NHTMNN cn xy dng chin lc v qui trnh x l ri ro cho ton b hot ng. Nhng ri ro ni chung trong hot ng ngn hng cn c trch lp qu b p ri ro ngay khi bt u thc hi n sn phm. Thit lp v duy tr c ch kim tra, kim ton ni b ph hp v hot ng c hi u qu ti cc NHTMNN. Cc NHTMNN cn hon thi n c ch kim tra, kim ton ni b cho h thng mnh hay n v mnh da tr n c s quy nh khung v nhng y u cu ti thiu bt buc i vi kim tra, kim ton ni b NHTM do NHNN ban hnh. Da tr n c s cc nguy n tc ca y ban Basel, c s chn lc vn

i n h luanvan84@gmail.com 144 dng sng to trong iu kl n c th ca nc ta ban hnh cc nguy n tc c bn lm cn c cho vi c nh gi cc c ch kim tra, kim ton ni b i vi tt c cc nghi p v ni bng v ngoi bng ca mt NHTMNN hay h thng NHTM. Cc NHTM cn xc nh tiu ch v gim st, thanh tra v ch bo co. H thng gim st hot ng NHTMNN hi n nay qu coi trng vo cng tc thanh tra ti ch, xem nh cng tc thanh tra gim st t xa v kim ton ni b. ngha ca gim st t xa v kim ton ni b i vi hot ng ngn hng l ch to ra cc thng tin, cc h thng tn hi u cnh bo ngn chn sm cc s c c th n t nhiu pha i vi ngn hng, ng thi gip cho cng tc thanh tra x l ng trng im, kp thi v c hi u qu thit thc, khng gy phin toi cho hot ng kinh doanh. thc hi n mc ti u ni tr n cc NHTM cn t chc li h thng phn tch, nh gi cc ch ti u ti chnh v cc ch ti u khc v c s vn, tr gi li thc, vn d tr, tin vay v cc ti sn khc iu chnh kp thi cc hot ng qun l gim st. Mt khc phi chn chnh v nng cao cht lng ca kim ton ni b t quy trnh kim ton n tnh xc thc v tin cy ca cc thng tin, cc ch ti u ti chnh cng nh cc xut v ci tin cng tc qun l ti chnh (t vn) v o to li cc cn b kim tra, kim ton theo ti u chun quc t. Thc hi n nghi m ngt ch bo co ti chnh, thng k v cc bo co khc theo qui nh, hi n i ho h thng thng tin qun l (MIS) nhm nng cao nng sut v hi u qu ca vi c x l thng tin. Qun l ri ro tn dng - T chc li m hnh qun l tn dng theo nhm khch hng, c phn loi c chnh sch khch hng c th v c phn cp qun l chi tit n tng cn b tn dng. - Hi n i ho qui trnh thm nh d n, ng dng phn mm phc v

i n h luanvan84@gmail.com 145 cho cng tc thm nh. phn tch ti chnh, truy cp thng tin, trin khai h thng ny n cc cp qun l tn dng cn thit. - Dnh kinh ph tho ng o to v o to li cn b tn dng c bi t cc k nng phn tch ti chnh, xy dng m hnh tn dng, thm nh d n, tip th nghi n cu th trng v mt s k nng khc i vi mt s khch hng tn dng ln. - T chc nghi n cu nh gi tnh hnh hot ng ca cc khch hng c bi t l khch hng ln, tr n c s xy dng hn mc tn dng tng hp cho mt ngnh hoc c th cho tng khch hng, nh gi s ph hp ca khon tn dng v hn mc tn dng, ng thi tin hnh nh gi li tn dng trc khi ra hn vay hoc lp li lch trnh tr n. - Phn loi cc khon vay v phng php lp d phng cho ph hp vi qui nh ca NHNN ng thi nghi n cu kin ngh vi NHNN v lnh vc ny theo thng l quc t kp thi b sung, sa i. - Xy dng h thng o lng ri ro tn dng, h thng thang im tin dng ph hp vi mc ti u li nhun v kh nng chp nhn ri ro ca ngn hng. - T chc nh gi thng xuy n cht lng tn dng a ra cc bi n php kp thi iu chnh hn mc tn dng cho khch hng. - Thit lp hn mc bo lnh tn dng cho tng khch hng, ban hnh qui trnh nh gi bo lnh tng t nh cc khon cho vay, thit lp cc qui trnh qun l cc ti khon ngoi bng mt cch chnh xc v y c bi t cp chi nhnh. Qun l ri ro thanh khon Tng cng kh nng nghi n cu v phn tch kinh t phng nga t xa ri ro thanh khon.

i n h luanvan84@gmail.com 146 - Xy dng qui trnh phn tch mc thanh khon ca cc chi nhnh, ng thi phi thay i h thng tnh ton thanh khon theo hn mc c nh hi n nay bng vi c tnh thanh khon theo lung chu chuyn trong hot ng tn dng. - a dng ho cc loi khch hng tin gi n nh thanh khon. i vi cc khch hng ln c nh hng trc tip n thanh khon cn c cam kt cht ch v tin thc hi n nghi p v trnh bin ng ln n qun l thanh khon. - C k hoch d phng thanh khon hp l. Qun l ri ro li sut - Thng nht cc mu bo co chi tit v ri ro li sut v qui trnh phn tch bin ng li sut theo hng nh lng ho c mc ri ro ny, tr n c s c gii php tng hoc gim li sut khi thy cn thit. - C qui ch bt buc v nh gi c th ri ro li sut i vi mt sn phm tn dng hoc dch v trc khi a ra th trng. Xy dng qui trnh d bo bin ng li sut trong nc v quc t, tr n c s p dng cc cng c phng nga ri ro hu hi u. Qun l ri ro hi oi - Thit lp h thng cc hn mc v hot ng kinh doanh hi oi ca phng ngun vn v cho cc chi nhnh c th cng nh c cu trng thi ngoi t tr n bng cn i ti sn. - Thit lp hn mc v khong ch nh l ch cho php gia ti sn v cng n bng ngoi t cho tng b phn kinh doanh. - Thit lp hn mc m cc b phn kinh doanh c th mua bn m khng cn bo trc phng ngun vn trung ng.

i n h luanvan84@gmail.com 147 - Thit lp cc hn mc v hot ng kinh doanh ngoi t trong ni b phng ngun vn trung ng bao gm hn mc qua ngy, qua m v c k hn, hn mc cho tng i tc kinh doanh v tng nhn vi n giao dch. 3.2.3. u t, nng cao cht lng cng ngh ngn hng So vi nhiu ngnh khc, vi c pht trin cng ngh trong khu vc ngn hng c ch trng v c nhng tin b ng k. Tuy nhi n so vi y u cu qun l hot ng h thng ngn hng hi n i theo ti u chun khu vc th cc NHTMNN Vi t Nam cn phi u t rt ln cho lnh vc ny. NHNN cn c chin lc chung v bi n php c gi cho c h thng v tng NHTMNN trnh chng cho, tn km, khng hi u qu. - Trc mt thc y hn na vi c trin khai d n hi n i ho ngn hng v h thng thanh ton do WB ti tr nhm to ra nn tng cng ngh ti u chun quc t. c bi t l cc tiu d n v h thng thanh ton ni b v k ton khch hng c tm quan trng i vi qu trnh ti c cu cc NHTMNN. - Cc NHTMNN cn tp trung u t nng cp h thng thng tin qun l (MIS) phc v cho cng tc iu hnh kinh doanh, kim sot hot ng ngn hng qun l khch hng, qun l ri ro, qun l ti sn n - c v cng tc k ton. - trin khai chng trnh pht trin cng ngh , cc NHTMNN cn r sot li cc quy nh, quy ch, ti u ch thng k - k ton bt hp l ang cn tr vi c ng dng cng ngh hi n i trnh NHNN xem xt, sa i trong thi gian ti. - Nng cp cng ngh nhm hi n i ha, a dng ha nghi p v v dch v: xu th pht trin tt yu ca cc NHTM hi n nay nhm duy tr qun h vi cc khch hng truyn thng v m rng khch hng tr n cc th trng

i n h luanvan84@gmail.com 148 tim nng. Mt ngn hng kinh doanh a nng - thc hi n kinh doanh a dng nghi p v, dch v ngn hng cho cc khch hng trong nn kinh t - s c nhiu li th trong vi c nng cao hi u qu hot ng kinh doanh. a dng ha nghi p v, dch v ngn hng thng qua vi c p dng cc tin b ca cng ngh hi n i, s thu ht nhiu khch hng, tng c ngun vn thng qua cc khon thu dch v gip cho ngn hng c kh nng phn tn, hn ch cc ri ro, nng cao kh nng cnh tranh tr n th trng trong nc v tng bc vn ra th trng b n ngoi. Do , cc NHTMNN cn tp trung pht trin cc dch v ngn hng hi n i v phi khng ngng nng cao cht lng cc nghi p v v dch v ngn hng truyn thng c; xy dng chin lc tng trng hot ng kinh doanh da tr n c s hi n i ho, a dng ha nghi p v v dch v ngn hng; cc NHTMNN c t ch trong vi c quyt nh u t cho vi c pht trin cng ngh v mt ti chnh, sn phm u t; trong xc nh bc i thch hp cho tng giai on m ca hi nhp vi khu vc, vi quc t v ph hp vi nh hng chung ca NHNN v chin lc hi n i ha ngn hng; xy dng hnh lang php l ng b v lnh mnh, nhm thc y cc hot ng ng dng v pht trin cng ngh thng tin mnh m trong lnh vc dch v kinh doanh ngn hng; khuyn khch cc NHTMNN ng dng th im cc cng ngh hi n i v ngn hng ca mt s nc ti n tin tr n th gii, chun b iu ki n tng bc cho hi nhp quc t v khu vc. Vi c nng cp cng ngh thng tin ti cc NHTMNN i hi phi c ngun ti chnh u t ln, do cc NHTMNN vi quy m nh kh c th trin khai thc hi n nu khng c vai tr ca Chnh ph v NHNN ng ra lm trung gian trong vi c huy ng ngun ti chnh trong nc v t cc t chc quc t cho vi c u t nng cp. - NHNN v Chnh ph cn c chnh sch h tr v ti chnh cho cc NHTMNN u t ng b h thng cng ngh thng tin v o to cn b

i n h luanvan84@gmail.com 149 khai thc v x l theo y u cu qun l. Khon chi ph ny l rt ln v vt qu kh nng ti chnh ca cc NHTMNN hi n nay. 3.2.4. Thc y c phn ho cc NHTMNN Trong giai on hi n nay vi c c phn ho c tc dng rt tch cc i vi s pht trin ca th trng ti chnh tin t , cc nguy n nhn di y s minh chng cho iu : - Xut pht t mi li n h cht ch gia tin trnh c phn ho cc DNNN vi vi c c phn ho cc NHTMNN. Vi c c phn ho cc DNNN phi tin hnh song song vi c phn ho cc NHTM thuc s hu nh nc, bi v nu nh y mnh qu trnh c phn ho cc DNNN trong lnh vc sn xut vt cht m khng ng b vi qu trnh c phn ho cc NHTMNN th s phi tr gi t cho nhng thi t hi ca ngn sch Nh nc ni ri ng v cho ton b nn kinh t x hi ni chung. iu ny xut pht t vai tr ngn sch nh nc i vi vi c iu hnh nn kinh t ni chung v i vi cc DNNN ni ri ng. Hi n nay mc ch s hu ca cc doanh nghi p trung bnh khong 30%. Nh vy v cn bn th ngun vn kinh doanh ca cc DNNN l i vay t cc Ngn hng m ch yu l t cc NHTMNN. - S gim st ca th trng i vi h thng ngn hng s yu i nhiu khi s hu nh nc chim t trng ln trong h thng ngn hng. - Xc tin c phn ho cc NHTMNN p ng y u cu ca qu trnh hi nhp kinh t quc t ca h thng Ngn hng Vi t Nam. Theo l trnh ca hi p nh, sau 9 nm Hi p nh c hi u lc cc Ngn hng M c php thnh lp cc Ngn hng con 100% vn ti Vi t Nam, to ra s canh tranh khc li t m khi theo quy lut s thc s hot ng theo ng bn cht ca n. Ch c nhng nhng ngn hng hot ng c hi u qu, qun l tt, cung cp dch v c cht lng cao s chin thng trong cnh tranh. Tng th m nng lc hot ng ca cc NHTMNN thng qua c phn

i n h luanvan84@gmail.com 150 ho s to ra ngun vn thc hi u qu hn vi c pht hnh tri phiu ca B ti chnh v ch l bi n php tnh th m lu di s l gnh nng ca Ngn sch nh nc v cng l gnh nng i vi nn kinh t. Tuy nhin c phn ho cc NHTMNN cn phi tun th cc iu kin sau: Trc ht, cn phi tnh ton k lng v vi c b sung th m vn cho cc NHTMNN ang hot ng yu km trc khi c phn ho. C phn ho phi tin hnh thn trng trnh gy c sc cho nn kinh t. Vi c c phn ho cc NHTMNN Vi t Nam phi c tnh ton k lng v ch ng nhng khng phi ch i n khi khng hong h thng ngn hng mi tin hnh c phn ho. Nu Chnh ph vn nm gi phn ln s kim sot hoc thm ch nm gi c phn khng chi phi nhng vn cn kh ln ca ngn hng th c phn ho hoc sn sinh ra mt vi hoc khng sn sinh ra cc li ch v phng di n hot ng ngn hng. Khi Chnh ph vn cn c ting ni mnh m trong vi c ra cc quyt nh qun l iu hnh th cc thng l cho vay d dng c xu hng tip tc thm ch ngay sau c khi t nhn ha. Cc NHTMNN Vi t Nam c th la chn vi c bn trc tip cho mt nh u t chin lc ch khng c phn ha theo cch pht hnh c phiu. Ch c rt t hoc khng c s ci thi n hot ng ca ngnh ngn hng nu c bn thng qua vi c pht hnh c phiu. do chc chn l vi c bn c phiu rng ri hay ch c vi nh u t c bit thng tin lm hn ch quyn lc trong vi c thc hi n ci cch hot ng ca ngn hng. Trong khi cc i tc chin lc thng s dng mc kim sot qun l cn thit chuyn cc hot ng ngn hng sang hot ng tr n c s thng mi. Vi c cm s hu nc ngoi hn ch nhng kt qu ca c phn ha. Kinh nghi m cc nc cho thy rng s hu nc ngoi l mt ngn hng

i n h luanvan84@gmail.com 151 nc ngoi danh ting th i km vi s ci thi n hot ng nhiu hn. B n cnh cc k nng chuy n mn do cc ch s hu nc ngoi em li th vi c bn cho ngi nc ngoi c bi t quan trng trong mi trng php l ngho nn ni m cc quy nh ti nc bn x buc cc ch s hu phi c cc quyt nh cho vay thn trng hn. Vi c c phn ha nhn chung l thnh cng hn khi bt u trc bng ti c cu hot ng v ti chnh. Khi cc ngn hng c bn i nh nguy n trng ca n, cc ch s hu tim nng phi i mt vi cc bt n nh v cht lng ti sn cng nh kh nng khng b t trc thc hi n cc hot ng c nhy cm chnh tr nh ti c cu cc khon n ng, gim s nhn vi n di d, ng ca cc chi nhnh lm n khng c li. Cc bt n ny gim tnh hp dn ca ngn hng v hn ch s hp vn ca nhng ngi mua tim nng. Tr phi c mt s cc ci cch thc hi n song hnh ti c cu m khng c t nhn ha ch c th ci cch hot ng ngn hng n mt mc no . Cc ci cch song hnh ny gm s nht tr rng ri trong chnh ph xa b cho vay theo ch nh v thc hi n s qun l ngn hng chuy n nghi p vi mt nhi m v r rng iu hnh ngn hng theo mt c s thng mi. C phn ha hay ti c cu ngn hng thnh cng th cn c h tr bng s gim st v quy nh m bo an ton mnh m v bng cc th nghi m thch hp v ph hp i vi cc nh qun l v ch s hu ngn hng. Trong iu ki n nc ta hi n nay, thi gian u, Nh nc n n nm gi t l s hu cao v ch ng trong vi c gim dn quyn s hu i vi cc ngn hng c c phn ho trong mt thi gian nht nh. Chng trnh c phn ho NHTMNN Vi t Nam cn c trin khai khn trng, song hnh vi tin trnh m ca th trng ti chnh theo cc cam kt hi nhp ca Vi t Nam trong khun kh Hi p nh thng mi Vi t M cng nh vi c ra nhp WTO. Nhng mt vn quan trng hn sau tin trnh c phn ho- l c cu qun tr doanh nghi p i vi NHTMNN Vi t Nam phi thc s c

i n h luanvan84@gmail.com 152 thay i hoc ch t c php th im thc hi n da tr n c ch mt ngn hng c phn- c nh vy mi thc s m bo thnh cng ca chng trnh c phn ho cc NHTMNN. C phn ho l kt qu ca qu trnh ti c cu cc mt hot ng ca cc NHTMNN VN, c th nh m hnh di y: Qu trnh ti c cu NHTMNN Vit Nam

Ti c cu t chc, hot ng
- Hon thi n c cu t chc theo hng gn nh, hi u qu - Xy dng c ch iu hnh hot ng, gii quyt cc cng vi c pht sinh trong qu trnh iu hnh ngn hng, m rng chi nhnh, phng ban, i di n, b nhi m ngi ng u cc chi nhnh v i di n. - Thit lp y mnh cng tc gim st hot ng ngnhng: qun l ti sn n- c, kim sot ni b, xy dng h thng thng tin qun l, quy trnh v b my kim ton ni b. - Xy dng quy trnh iu hnh hot ng ngn hng theo phm vi phn quyn. - Thit lp nhng nhi m v chnh, chia tch nhng mc ch c bn ca hot ng ngn hng.

Ti c cu ti chnh
X l n xu

Ti c cu nhn lc

u t, nng cp cng ngh


- Xy dng h thng cng ngh ngn hng t ng, hi n i, ph hp vi chin lc pht trin vi m hnh t chc v chnh sch sn phm, chnh sch khch hng. - Xy dng h thng thng tin qun l phn tch cc k hoch, hi n i ha quy trnh nghi p v

Ti cp - Nng cao vn nng lc iu hnh - Nng cao cht lng - To ra cc ti nhn lc khon sinh li - M rng cc mi cho ngn hnh thc thc hng trong qu y cng vi c trnh ti c cu - a dng ha vn. cc bi n php - Gim thiu ti khuyn khch a chi ph cho sng to qu trnh ti c - Tng cng cu vn. cng tc o - Nng cao nng to nng cao lc ti chnh, hi u trnh nhn qu hot ng lc. cho ngn hng, lm bn p cho qu trnh c phn ha v hi nhp.

C phn ha

i n h luanvan84@gmail.com 153 (Pht hnh c phiu) Hi n nay, Chnh ph, NHNN c quyt nh v c phn ho cc NHTMNN. l mt ch trng ng n v tt yu ph hp vi xu th hi nhp ca nn kinh t Vi t Nam. Tuy nhi n Chnh ph cn xem xt a ra quyt nh c th v vn s hu v cc NHTMNN cn thit thnh lp Ban ch o c phn ho nhm nghi n cu xy dng n c phn ho NHTMNN trong xc nh r hnh thc, l trnh c phn ho. 3.2.5. Xy dng tp on ti chnh Vai tr ca khu vc ti chnh i vi nn kinh t l c bi t quan trng, nht l i vi nhng nc cha c cc k nh phn phi vn hi u qu. Cc quc gia pht trin thuc nhm OECD c t trng khu vc dch v ti chnh trong GDP l kh cao (15-25%). Ring Trung Quc, t trng dch v ti chnh ng gp trong nhng nm gn y l 20%. i vi Vi t Nam, cc nh ch ti chnh buc phi c quy m tng xng mi p ng nhu cu pht trin. Hi n nay, tim lc ti chnh ca cc NHTMNN l qu nh b. C th thy mt nghch l trong nn kinh t Vi t Nam hi n nay l tim lc ti chnh ca khu vc ti chnh li thua xa khu vc cng nghi p. i vi nhng nc cng nghi p ho, t bn ti chnh phi c mc tch lu ln hn nhiu t bn cng nghi p c th thc hi n cch mng cng nghi p v tin trnh cng nghi p ho. Vi iu ki n hi n nay, vi c u t cho nhng cng trnh trng im ca nn kinh t nh du kh, i n lc, hng khng th rt kh khn. V vy, nhng y u cu t ra t qu trnh pht trin nn kinh t cho thy cn rt nhiu bi n php nng cao vai tr, quy m ca h thng ngn hng, tng cng nng lc cho cc NHTM tng xng vi tm vc ca nn kinh t cng nh p ng nhu cu ca x hi. Trong tng lai, c th nh gi cc NHTMNN Vi t Nam c kh nng vn xa hn na tr thnh nhng tp on ti chnh p ng vi nhu cu

i n h luanvan84@gmail.com 154 vn ca nn kinh t. Vn xy dng tp on ti chnh ngn hng i vi NHTMNN Vi t Nam l vn cp thit v tt yu, ph hp vi s i mi trong ch o ca Chnh ph i vi vi c sp xp li cc doanh nghi p Nh nc; ng thi trc sc p ca tin trnh hi nhp buc cc NHTMNN phi li n kt theo chiu rng v chiu su to n n sc mnh cnh tranh vi cc ngn hng nc ngoi. Cc NHTMNN c th la chn 01 trong cc cch thc di y xy dng thnh tp on ti chnh, l: Mt NHTMNN c th t xy dng thnh mt tp on ti chnh nu c iu ki n. Hp nht mt s NHTMNN tr thnh tp on ti chnh. Thng qua c phn ho nhng NHTMNN m Nh nc cho php hoc lin doanh. Hp nht, st nhp mt vi NHTM vi nhau qua , c cu s hu thay i to c s php l cho s thay i c cu t chc trong cc NHTM. Hp nht gia NHTMNN v cng ty bo him to ra nhng tp on ti chnh ln hn. Mt tp on ti chnh khc vi mt NHTM thng thng ch tnh a nng v phm vi hot ng rng khp cc quc gia. V vy, tr thnh mt tp on ti chnh, mt NHTMNN phi c s thay i cc mt sau: Th nht l s thay i v vn. m bo ti u chun quc t v kh nng ti chnh tham gia cc mt hot ng, mt ngn hng phi c h s CAR t 8% tr l n. Hu ht cc tp on ti chnh ni ting tr n th gii (tnh theo tier 1 nm 2004 ) u c vn ch s hu tr n 30.000 tri u USD nh: Bank of China xp th 11 vi vn ch s hu l 34.851 tri u USD, MTFG ng th 7 vi 39.932 tri u USD.

i n h luanvan84@gmail.com 155 Bangkok Bank ng th 196 m vn ch s hu c 2.460 tri u USD. Hu ht cc NHTM Vi t Nam u c vn ch s hu di 1000 tri u USD. V vy, cn phi c nhng gii php nh pht hnh tri phiu chuyn i, c phiu tng vn t n cc chun mc quc t v an ton vn. Th hai l pht trin mng li. M rng mng li thng qua vi c hnh thnh cc cng ty hot ng trong cc lnh vc c li n quan v c kh nng h tr cho hot ng ca NHTM nh Cng ty bo him nhn th, Cng ty qun l qu u t chng khon, Cng ty ti chnh v dch v chuyn tin... Cc cng ty l k nh phn phi sn phm, gp phn tn dng li th sn c ca ngn hng trong vi c nm bt cc c hi m ra t qu trnh m ca v hi nhp kinh t quc t. Cn quan tm n mi quan h gia ngn hng m v cc cng ty trc thuc sao cho thun li. Th ba l pht trin cc sn phm, dch v. Coi trng vi c xy dng chin lc kinh doanh, trong xc nh r sn phm li ca h thng ngn hng ph hp. Th t l s thay i v quy trnh, quy ch. Xy dng quy ch v quy trnh nghi p v v qun tr ri ro, qun l ti sn n, qun l vn, qun l u t, kim ton ni b ph hp vi thng l quc t; xy dng h thng k ton theo chun mc quc t, thit lp cc ch ti u ti chnh ph hp vi khuyn ngh ca BIS, nht l ti u chun vn v d phng ri ro. Th nm l s thay di v cng ngh: u ti n nng cp h thng thng tin qun l v iu hnh nhm nng cao cht lng qun l v kinh doanh ca

i n h luanvan84@gmail.com 156 cc NHTM. Ni tm li, pht trin thnh mt tp on ti chnh a nng l mt mc ti u chin lc ca cc NHTMNN Vi t Nam. V vy, cc NHTMNN cn phi nghi n cu k lng chn hng i cho ph hp, trong tng lai, cc NHTMNN ch cht Vi t Nam s tr thnh nhng tp on ti chnh vng mnh trong khu vc v th gii. T nhng y u cu n u tr n, tc gi xut mt m hnh tng th xy dng mt tp on ti chnh.

i n h luanvan84@gmail.com 157

HQT

Ban iu hnh

Hot ng Kinh doanh bo him

Hot ng Ngn hng Thng mi


Nhnh KD NH bn l Nhnh KD NH bn bun Nhnh KD trn TT ti chnh T.T TChn h trong noc Th trn g ti chnh ton cu

Hot ng Qun l u t

Cty BH lin doanh vi nc ngoi

Hng lin kt bn cho cc sn phm BH

BH ring ca NHTM

Cng ty qun l qu

Cng ty chng khon

Cng ty cho thu TC

Cty TC Hng Kng

Qu u t trong nc

Qu u t nc ngoi

Cty chuy n tn ti Hoa k Cng ty Th

Mng li cc VP khu vc v ton cu

Hng cung ng dch v X l d liu v Tin hc Ngn hng

Hng kinh doanh mua bn N v Ti sn

Hng kinh doanh Bt ng sn

Cng ty chuyn mch th

Trung tm Tin hc

Cty lin doanh ptrin cao c

Cty KD Bt ng sn

i n h luanvan84@gmail.com 158

M HNH T CHC XUT CHO TP ON TI CHNH CA NHTMNN VN

Din gii m hnh tp on ti chnh NHTMNN - Hot ng NHTM: l xng sng ca Tp on ti chnh- ngoi mc ti u tip tc y mnh hot ng trong nc, s tin ti thnh lp cc Chi nhnh ti khu vc chu , chu u v chu M; cc hot ng kinh doanh tr n th trng ti chnh cng s tip tc vn rng ra tr n th trng ton cu, cc n v trong mng kinh doanh ny (t chc hot ng theo th trng v i tng khch hng (bn bun, bn l) bao gm: + NHTMNN A: i di n cho thng hi u ca tp on cung ng cc dch v NHTM cc loi thng qua mng li trong nc, cc cng ty con v ti nc ngoi; + Cng ty ti chnh Hong Kong (Vietnam Finance Co., Ltd- VFC): vi vai tr l u mi hot ng ca NHTMNN ti Hongkong- mt trong nhng th trng ti chnh quan trng ca Chu v Th gii- phc v quan h thng mi v u t gia Vi t Nam- Hongkong cng nh Vi t Nam- Trung Quc; + Cng ty cho thu ti chnh: chuy n mn ho trong kinh doanh phc v doanh nghi p nh v va cng nh khch hng c nhn; + Cng ty ti chnh v chuyn tin ti Hoa K: thc y dch v kiu hi, NHTM c th thnh lp mt cng ty chuyn tin ti Hoa K v s m rng ra th trng cc th trng khc; + Cng ty Th chuy n mn ho trong hot ng ngn hng bn l- cung ng rng ri cc sn phm th n khch hng.

i n h luanvan84@gmail.com 159 + Hot ng cung ng dch v x l d li u v tin hc ngn hng, d kin gm hai n v: (i) Cng ty chuyn mch th v (ii) Trung tm Cng ngh thng tin Ngn hng. + Cng ty qun l ti sn : thnh lp vi mc ch chnh l x l ti sn th chp li n quan n cc khon n xu, hon thnh s mng ca mnh, cng ty s chuyn i chc nng ph hp vi nh hng mang tnh kinh doanh trong th trng ny. - Hot ng Ngn hng u t: y l mng kinh doanh ang pht trin rt nhanh v cng s l mt nhnh kinh doanh ch o ca Tp on ti chnh NHTMNN. + Cng ty Chng khon: pht trin theo hng thc s tr thnh cnh tay c lc ca NHTMNN trong lnh vc ngn hng u t, hot ng tr n c s cc chun mc quc t ti n tin nht. + Cng ty Qun l qu u t: trong bi cnh ci cch, i mi doanh nghi p v c phn ho hi n nay, tim nng v c hi kinh doanh qun l qu v u t trc tip vo cc doanh nghi p c phn ho l rt ng quan tm. Cng vi Cng ty Chng khon, kinh doanh qun l qu u u t s to cho NHTMNN kh nng hon thi n danh mc sn phm ca mnh, cung cp cho khch hng mi sn phm/dch v ti chnh, p ng c y u cu ca qu trnh hi nhp v cnh tranh tr n trng quc t. Ngoi ra, Cng ty cng s l k nh dn vn u t gin tip hi u qu thng qua cc qu u t hi ngoi v ng thi cng s gip NHTMNN vn ra cc th trng ti chnh quc t khi cn thit. - Hot ng kinh doanh Bo him: th trng bo him Vi t Nam cn rt non tr, tim nng tng trng ln vi mc tng trng bnh qun hng nm khong 20%, m rng hot ng ca cng ty bo him l rt cn thit.

i n h luanvan84@gmail.com 160 - Hot ng kinh doanh Bt ng sn: dch v ti chnh li n quan kh mt thit vi kinh doanh Bt ng sn, tnh n nay, lng vn u t vo Bt ng sn di cc hnh thc ca cc NHTMNN l rt ln, ri ng NHNT u t 300 t ng. C hai hnh thc c th nhm ti: + Tip tc pht trin cc hnh thc li n doanh li n kt trong vi c xy dng cc cao c va phc v mc ch lm tr s NHTMNN va cho thu ...; + Hnh thnh n v chuy n doanh trong lnh vc ny s c tc dng nng cao hi u qu kinh doanh cho NHTMNN; ngoi ra s h tr th m cho cc dch v hi n c cng nh ang pht trin ca ngn hng.
3.3. MT S KIN NGH

m bo tnh kh thi ca cc gii php n u tr n, tc gi c nhng kin ngh nh sau: 3.3.1. Kin ngh i vi Nh nc v cc b ngnh lin quan 3.3.1.1 m bo mi trng kinh t-chnh tr x hi n nh Mi trng chnh tr - php lut chi phi mnh m n hot ng kinh doanh ca cc doanh nghi p. S thay i ca mi trng chnh tr c th nh hng c li cho nhm doanh nghi p ny nhng li km hm s pht trin ca nhm doanh nghi p khc hoc ngc li. S n nh chnh tr c xc nh l mt trong nhng tin quan trng cho hot ng kinh doanh ca doanh nghi p. Mt mi trng php l ng b, lnh mnh va to iu ki n thun li cho cc doanh nghi p tin hnh hot ng kinh doanh va iu chnh cc hot ng kinh t theo hng khng phi ch ch n kt qu v hi u qu ri ng ca mnh, m phi m bo li ch kinh t ca mi thnh vi n trong x hi. H thng php lut hon thi n, khng thi n v l mt trong nhng tin ngoi kinh t ca kinh doanh. Mc hon thi n, s thay i v thc thi php lut trong nn kinh t c nh hng ln n vi c hoch nh

i n h luanvan84@gmail.com 161 v t chc thc hi n chin lc kinh doanh ca doanh nghi p. Mi trng ny n tc ng trc tip n hi u qu kinh doanh ca doanh nghi p. Do , i hi cc doanh nghi p phi nm vng lut php nc s ti v thng l quc t tin hnh hot ng kinh doanh ca mnh trong khun kh ca hnh lang php l. C nh vy mi m tnh hi u qu kinh t. Thi gian qua, mi trng kinh t v m ca Vi t Nam cha thc s n nh, nn kinh t th trng pht trin trnh thp, khung th ch m bo cho hot ng ca cc thnh phn kinh t cha ng b. Cc ch th kinh t cn manh mn, mc can thi p hnh chnh vo hot dng ngn hng cn ln, quyn li v quyn t ch kinh doanh ca cc NHTMNN Vi t Nam cha c m bo bng php lut, c bi t khi xy ra tranh chp. Nhiu quy nh, chnh sch cha ph hp vi nguy n tc kinh t th trng v cc thng l chun mc quc t, nhiu nghi p v c tc dng gim thiu v phn tn ri ro cha c a vo p dng rng ri. Tuy nhi n, nhu cu ci cch, hi nhp v ang tr thnh ng lc cp thit nht y mnh nhng thay i v mi trng kinh t v m ca Vi t Nam. m bo cho hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN hi u qu v an ton, h thng php lut phi khng ngng c ci thi n, to mi trng php l r rng, minh bch, tin dn ti ph hp vi nhng thng l quc t. Chnh ph xem xt ch o Ngn hng Nh nc ban hnh nhng vn bn trin khai thc hi n ci cch h thng NHTMNN, theo quy nh v cc t l bo m an ton trong hot ng ngn hng, v phn loi n, trch lp v s dng d phng x l ri ro. S n nh v tng trng ca nn kinh t v m l tin khng th thiu cho s pht trin ca hot ng kinh doanh ca cc NHTM ni chung v NHTMNN ni ri ng. Mi trng kinh t khng n nh s nh hng n hi u qu kinh doanh ca cc doanh nghi p dn ti vi c gy kh khn cho cc doanh nghi p trong vi c tr n ngn hng.

i n h luanvan84@gmail.com 162 3.3.1.2 M rng quyn t ch cho cc NHTMNN Cc NHTMNN l doanh nghi p nh nc hot ng trong lnh vc kinh doanh tin t - tn dng v dch v ngn hng chu s iu chnh ca ut DNNN & ut cc TCTD, cc qui nh ca ut v vn bn di lut hi n hnh cha pht huy c quyn t ch v kinh doanh, v qun l ti chnh, qun l nhn s v tin lng cho cc DNNN ni chung v cho cc NHTMNN ni ri ng. Chnh ph cn cho php lm th im m rng cc quyn t ch ni tr n cho cc NHTMNN gp phn thc y qu trnh ti c cu cc NHTMNN v ton h thng doanh nghi p Nh nc. 3.3.1.3. Hon thin mi trng php l m bo an ton cho hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN Nh nc cn xem xt ban hnh hoc chnh sa ni dung mt s vn bn c li n quan n mt s vn sau: Cc c ch chnh sch cn nng tnh bao cp ca Nh nc i vi cc hot ng ngn hng (nht l trong chnh sch tn dng nng thn, tn dng vi DNNN v tn dng vi Ngn sch Nh nc). Cha c s tch bch r rng gia hot ng tn dng chnh sch vi hot ng tn dng thng mi c v nghi p v ln m hnh t chc. Cc quy nh li n quan n m hnh t chc v qun l cc NHTMNN nh trch nhi m v quyn hn thc t ca Hi ng qun tr v Ban iu hnh, quyn t ch ra cc quyt nh kinh doanh, t ch v t chc, nhn s, ti chnh, u t, phn phi thu nhp, khen thng v x pht vt cht. y l nhng nguy n nhn ch yu lm xi mn ng lc v hn ch hi u qu hot ng ca cc NHTMNN. 3.3.1.4 Nng cp h thng k ton v thng tin bo co. Ci thi n h thng k ton v thng tin bo co hi n nay theo hng t-

i n h luanvan84@gmail.com 163 ng thch vi ti u chun quc t l cn thit nhm nh gi tng quan v s hp l v hi u qu cc hot ng ca NHTMNN trong hi n ti v tng lai. H thng k ton nng cp mi phi m bo cc y u cu: thng tin v s li u hot ng ca NHTMNN phi chnh xc, minh bch, ton di n (bao gm c hot ng chi tit v ton b tnh trng hot ng ca NHTMNN trong hi n ti v tng lai) v c cung cp kp thi, thng xuy n cho cc nh lnh o iu hnh, cc nh qun l ra cc quyt nh kinh doanh kp thi. Hon thi n v pht trin cc ti u ch nh gi tnh an ton v hi u qu hot ng ca cc NHTMNN m cc b n c quyn li c li n quan c th s dng c nh: cc nh qun tr iu hnh; thanh tra v gim st; cc nh u t; cc ch n; khch hng nhm nh gi mc an ton, hi u qu hot ng ca cc NHTMNN, ng thi cng nhm tng cng nguy n tc th trng, to iu ki n cho cc b n c quyn li li n quan c th gim st cht ch hn hot ng ca cc NHTMNN. Ngoi ra, iu ny cng gp phn to tin cho cc c ng, cc nh u t c c s nh gi, suy xt v cn nhc trong vi c tham gia gp vn c phn khi tin hnh c phn ha NHTMNN. 3.3.1.5 Chnh ph cn ban hnh c ch chnh sch tng cng quyn ch ng cc cng ty x l v khai thc n ca cc NHTMNN c th ch ng pht mi ti sn v t chu trch nhi m v vi c lm ca mnh: nht l cc c ch v u gi, pht mi cc ti sn cm c, th chp, c ch c bi t v chuyn nhng quyn s dng t, c ch pht mi ti sn thuc s hu DNNN, cc th tc cp php li n quan n vi c pht mi ti sn. To iu ki n h tr Cng ty qun l khai thc ti sn ti cc NHTMNN chuyn i thnh Cng ty mua bn n v thc hi n chc nng theo thng l quc t. Chnh ph ch o c th cc B, ngnh , U ban nhn dn cc cp ch o kp thi ng b cng ngnh Ngn hng gii quyt nhng khon n tn ng

i n h luanvan84@gmail.com 164 ca cc NHTMNN. ngh B t php ch o c quan thi hnh n x l nhanh nhng ti sn bo m n vay c to tuy n pht mi h tr gip cc ngn hng thu hi n. ngh B ti chnh c hng dn min gim thu v cc nghia v ti chnh khc i vi nh nc khi cc NHTMNN bn cc ti sn m bo theo ch o ca Chnh ph. C ch b p kp thi cc khon n xu cho NHTMNN do s thay i chnh sch kinh t v m ca nh nc trc tip to ra (Di dn lm chng trnh quc gia; ng ca rng; tng gi mt s hng ho c quyn ca Nh nc v.v ...). Cho php v khuyn khch cc hot ng thu hi n ngoi to n, linh hot trong vi c chi hoa hng, thu hi mua bn v khai thc ti sn xit n, trnh vi c hnh s ho ca cc c quan bo v php lut vo cc hot ng ny. 3.3.1.6. Tng cng s qun l ca Nh nc i vi cc DNNN- khch hng ln nht ca cc NHTMNN hi n nay. ngh cho php cc NHTMNN c php tham gia vo Ban ch o c phn ho cc DNNN m c d n ti ngn hng. 3.3.1.7. ngh Chnh ph, B ti chnh, Ngn hng Nh nc.h tr cc NHTMNN trong xy dng v trin khai thc hi n n tng vn ch s hu. 3.3.1.8. Chnh ph v NHNN cho ch trng v nh hng ch o thnh lp Tp on ti chnh. C th, Chnh ph cho php th im chn 01 NHTMNN mnh nht trong 04 Ngn hng nh Ngn hng ngo thng Vi t Nam c phn ho u ti n, tin ti thnh lp tp on ti chnh. cc NHTMNN cn xy dng n vi s tr gip ca Ban i mi DNNN v NHNN, trc mt cho php thnh lp cc cng ty hot ng trong khu vc dch v ti chnh nh bo him nhn th, qun l ti sn.. nhm a dng ho cc sn phm ti chnh;

i n h luanvan84@gmail.com 165 ngh Chnh ph sm sa i Ngh nh 187 v c phn ho to thun li hn cho cc NHTMNN trong qu trnh c phn ho. Chng trnh c phn ho NHTMNN cn c trin khai khn trng, song hnh vi tin trnh m ca th trng ti chnh theo cc cam kt hi nhp ca Vi t Nam trong khun kh Hi p nh thng mi Vi t M cng nh vi c ra nhp WTO. Mt vn quan trng hn sau tin trnh c phn ho- l c cu qun tr doanh nghi p i vi NHTMNN ny l phi thc s c thay i hoc ch t c php th im thc hi n da tr n c ch mt ngn hng c phn- c nh vy mi thc s m bo thnh cng ca chng trnh c phn ho cc NHTMNN. sm to dng quy m v tm vc cn thit cho NHTMNN nhm hi nhp thnh cng, ngh Chnh ph v NHNN xem xt cho php trin khai cc hot ng u t chin lc, mua hoc sp nhp th mt s ngn hng c phn nhm tng cng tim lc ti chnh ca mnh cng nh gp phn lm lnh mnh ho cc ngn hng yu km. Vi c sm mua li hoc sp nhp mt s ngn hng TMCP vo NHTMNN (c chn thnh lp tp on) trc khi pht hnh c phiu ra th trng c th nhanh chng ci thi n qui m v phm vi hot ng ca NHNT. Cho php NHTMNN c hot ng theo c ch th im i vi mt s lnh vc c th trong ngn hng theo tp qun v chun mc quc t, nhm to iu ki n cho NHTM c c s ch ng cao hn trong cc lnh vc qun tr doanh nghi p v qun l ti chnh vi mc ti u nhm huy ng v pht huy c cc ngun lc v vt cht v con ngi nhm phc v cho hot ng kinh doanh. 3.3.1.9. Nh nc cn ban hnh ut chng cnh tranh khng lnh

mnh, khng ch nhm bo h cho cc NHTM cnh tranh lnh mnh m cn bo v li ch cho khch hng. Cc iu khon ca ut chng cnh tranh khng lnh mnh, cn quy nh theo hng: quy nh r s cnh tranh khng lnh mnh, cc NHTM trong giao dch vi khch hng khng c dng cc

i n h luanvan84@gmail.com 166 th on cnh tranh khng lnh mnh nh: dng th on cho mi li ko khch hng; a ra hng lot cc sn phm biu khng; t khoe khoang vt qu kh nng s tht ca bn thn; s dng mt s hnh thc nhm gim thp gi di li sut cho vay, h thp ph dch v, gim thp iu ki n cp tn dng; nu do hnh ng cnh tranh khng lnh mnh m gy ra tn tht cho NHTM cnh tranh th phi chu pht hnh chnh, kinh t; ngoi ra cn c vn bn hng dn v ti u chun ha cc sn phm, dch v do t chc tn dng cung cp. 3.3.2. i vi NHNN Vi chc nng l c quan qun l nh nc trong lnh vc tin t, tn dng- ngn hng, cc NHNN cn: 3.3.2.1. NHNN cn ch o st sao vi c thc hi n n ti c cu cc NHTMNN giai on II (2005-2010) tr n c s c kt cc kinh nghi m c c giai on 1. Ban ch o c cu li cc NHTMNN cn hot ng tch cc hn na theo ng chun mc quc t, c tng kt nh ga v iu chnh vi 3 mc ti u chnh: Nng cao nng lc ti chnh Nng cao nng lc qun tr iu hnh Cng ngh hi n i NHNN cn thng xuy n phn tch, nh gi v ti chnh v d bo xu hng pht trin ca cc NHTMNN kp thi iu chnh cc qui nh v bi n php gim st. c bi t l cng tc hoch nh chin lc pht trin ton ngnh c v m hnh pht trin, chnh sch, cng ngh v dch v ngn hng trong bi cnh hi nhp v cnh tranh quc t cha c quan tm ng mc. 3.3.2.2. Giao quyn t ch trong kinh doanh cho cc NHTMNN Cho n nay hot ng kinh doanh, nht l hot ng cho vay ca

i n h luanvan84@gmail.com 167 NHTMNN vn b chi phi bi cc c ch ca NHNN nh li sut huy ng v cho vay, i tng cho vay thng mi v cho vay theo ch nh ca Chnh ph.... iu ny gy kh khn trong hot ng ca cc NHTMNN vi c nh gi cht lng tn dng v hi u qu cc ngn hng vi c hai hot ng cho vay ni tr n l khng chnh xc v khng c ngha thc t. NHNN cn tch bch r rng gia cho vay thng mi v cho vay theo ch nh Chnh ph, trng hp cn cho vay theo ch nh th cn c bo lnh ca B ti chnh cho khon vay . Trao quyn t ch cho cc NHTMNN trong vi c ra quyt nh kinh doanh, qun l nhn s v tin lng, qun l ti chnh, khng hn ch vi c m rng cc hot ng kinh doanh khc ca cc NHTMNN.NHNN cn m rng quyn t ch ti chnh ca cc NHTMNN v n c ngha quyt nh to ra ng lc v h thng khuyn khch vt cht nhm nng cao nng sut lao ng v hi u lc qun l. Theo Ngh nh 166/1999/N-CP ban hnh ngy 19/11/1999 v ch ti chnh i vi cc TCTD th quyn t ch ti chnh ca cc NHTMNN cn rt hn ch th hi n tr n mt s mt: tin thu s dng vn, vi c lp v s dng cc qu. v tng vn ch s hu, c ch tin lng, vi c giao qu lng... y l vn cn c nghi n cu sa i nhm h tr cho qu trnh c cu li cc NHTMNN. Giao quyn t ch trong kinh doanh ng ngha vi vi c nng cao tnh t chu trch nhi m ca cc NHTMNN. 3.3.2.3. Tng cng kim tra, kim sot. NHNN cn nghi n cu ban hnh cc vn bn m bo ng b to hnh lang php l vng chc cho h thng NHTMNN hot ng an ton. Nng cao hn na vai tr v trch nhi m php lut ca kim ton i vi qun l ti chnh, ng thi thc hi n ch thanh tra gim st ti chnh thng qua kim ton theo cc chun mc quc t. Nng cao cht lng hot ng thanh tra ca NHNN, trnh trng lp, m bo tnh c lp kp thi pht hi n v x l khch quan cc v vi

i n h luanvan84@gmail.com 168 phm. R sot li cc th ch, c ch ca Nh nc, ca Thng c v cc qui ch c th ca cc NHTMNN chnh sa, b sung ph hp vi l trnh hi nhp, to sc mnh cnh tranh v thch ng nhanh cho cc NHTMNN, c bi t trong vi c s dng cc cng c ca chnh sch tiin t : D tr bt buc, hn mc tn dng, chnh sch chit khu, li sut H thng thng k , k ton, kim ton v thng tin ti chnh ton ngnh cn hon thi n ph hp vi cc chun mc quc t. y l cng c qun l ch o rt quan trng NHNN gim st ton h thng. 3.3.2.4. NHNN cn nghi n cu p dng cc cng c chnh sch tin t mang tnh th trng nh li sut c bn v nghi p v th trng m c tc ng hu hi u i vi vn kh dng ca cc NHTM. y cng l mt trong nhng tin cho vi c xy dng mt chin lc kinh doanh n nh v vng chc ca cc NHTMNN. 3.3.2.5. gip cc NHTMNN tng bc nng cao nng lc ti chnh, t mc an ton trong hot ng theo cc chun mc quc t, NHNN cn kin ngh Chnh ph cho php thc hi n mt s bi n php sau: - Cho php NHTMNN gi li phn thu thu s dng vn tng vn ch s hu - Cho php chuyn phn vn vay t Ngn hng th gii v Qu tin t quc t theo chng trnh ti c cu cho cc NHTMNN v cho php cc ngn hng ny khng phi np thu s dng vn hng nm cc ngn hng nhn vn vay tng vn ch s hu c s dng khon thu vn ny hon tr khoan vay theo cc iu ki n ca Qu tin t quc t v Ngn hng th gii. - n nh mc np ngn sch (ly nm 2000 lm mc) trong 3 nm khuyn khch cc NHTMNN phn u vt ch ti u li nhun, cho php ly phn vt b sung vn ch s hu.

i n h luanvan84@gmail.com 169 - Khuyn khch cc NHTM tch cc tn thu hi cc khon n khoanh b sung vn ch s hu. Cho php tng vn bng phng thc bn c phn u i (khng tham gia qun l) cho cn b cng nhn vi n vi c tc cao hn li sut tin gi tit ki m. 3.3.2.6. gip cc NHTMNN nng cao nng lc qun tr iu hnh ca cc NHTMNN, NHNN phi hp vi cc WB, IMF... h tr cc NHTMNN trong tm hiu v trin khai a phng thc qun tr ngn hng hi n i vo ng dng thc t ti Vi t Nam. NHNN cn c l trnh ban hnh cc qui nh, qui phm ph hp vi thng l theo l trnh hi nhp, c tnh n kh khn vng mc trong trin khai ca cc NHTMNN. Phi hp vi cc B Ngnh c li n quan hng dn cc NHTMNN xy dng n chi tit thnh lp tp on ti chnh trnh Chnh ph cho php thc hi n.

KT LUN Tr n c s tp hp, lun gii, minh chng v phn tch cc d li u mt cch khoa hc v thc tin, lun n hon thnh mt s ni dung sau: Th nht: H thng ho nhng vn mang tnh l lun v NHTM v hot ng kinh doanh ca NHTM trong nn kinh t th trng, ni dung nh gi, h thng ch ti u nh gi. Khi ni m hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM tp trung ch yu tr n phng di n li nhun v cc ch ti u v li nhun ca cc NHTM. c bi t, tc gi tp trung phn tch hng lot nhn t nh hng n hi u qu hot ng kinh doanh ca NHTM, c kt c kinh

i n h luanvan84@gmail.com 170 nghi m ca Trung Quc v nng cao hi u qu hot ng ca NHTMNN. Xt tng th, nhng ni dung c cp ph hp vi mc ti u, i tng v phm vi nghi n cu xc nh, l c s l thuyt hon chnh tip cn nhng vn tip theo. Th hai: Tr n c s kht qut v h thng ngn hng Vi t Nam, tc gi nhn mnh vai tr ch lc, ch o ca cc NHTMNN. Theo , bng h thng t li u phong ph tc gi m t, phn tch thc trng hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN Vi t nam t nm 2000-2005 theo nhng ch ti u phn nh hi u qu thng nht phn l thuyt. Tc gi khng nh mc d hi u qu hot ng ca cc NHTMNN c ci thi n nhng so vi mc ti u th cn thp, thm ch l rt thp. Mt s nguy n nhn (t pha cc NHTMNN, t pha NHNN, khch hng...) c phn tch chng minh c th. Th ba: Vi nh hng, mc ti u pht trin cc NHTMNN Vi t Nam trong thi gian ti, tc gi khng nh nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN cng tr n n cp bch hn bao gi ht. Cc gii php c lun c c c s l lun v thc tin n n c tnh ng dng cao. thc thi cc gii php, tc gi mnh dn a ra cc kin ngh v xut thc hi n. Tc gi hy vng rng lun n s ng gp dc mt phn nh trong vi c nng cao hi u qu hot ng kinh doanh ca cc NHTMNN VN hi n nay ni ri ng cng nh ca ton h thng Ngn hng ni chung. Tc gi chn thnh cm n s gip ca cc thy c hng dn v ng nghi p, cc nh khoa hc, cc cn b qun l ca Ngn hng Nh nc Vi t Nam, 4 NHTMNN v mong mun nhn c gp , gip ca cc

i n h luanvan84@gmail.com 171 nh khoa hc, cc nh qun l v cc bn c li n quan n lnh vc ny.

i n h luanvan84@gmail.com 172

TI LIU THAM KHO


TING VIT: 1. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. B ti chnh(2000), Chin lc ti chnh-tin t 2001-2010, H ni Cc Mc(1987), T bn tp III, phn 1, NXB S tht, H ni Cc Mc(1987), T bn tp III, phn 2, NXB S tht, H ni Chnh ph (1996), Ngh nh s 42,43/CP ngy 16/07/1996. Chnh ph (2000), ngh nh s 49/2000/N-CP ngy 12/09/2000. Chnh ph (2001) ngh nh s 16/2001/N-CP ngy 02/05/2001. Chnh ph (2001) ngh nh s 32/2001/N-CP ngy 02/04/2001. Dng Hiu Hnh (1999) Qun tr ti chnh doanh nghip hin i, NXB Khoa hc k thut, H ni. 10. David Begg (1992) Kinh t hc, NXB Gio dc, H ni. 11. DavidCox (1997) Nghi n v ngn hng hi n i, NXB Chnh tr quc gia, H ni. 12. Nguyn Du , Qun tr ngn hng, NXB Thng k , H ni 13. ng Cng sn Vi t Nam (1986), Vn kin i hi i biu ng ton quc ln th 10, NXB S tht, H Ni. 14. Edward W Reed & Edward K Gill (1993) Ngn hng thng mi, NXB TP H Ch Minh. 15. Frederic S. Miskin(1994), Tin t, Ngn hng v th trng ti chnh, NXB Khoa hc k thut, H ni. 16. Ngn hng Nh nc Vi t nam, Bo co thng nin nm 2001,2002,2003,2004,2005, H Ni. 17. Ngn hng Nh nc Vi t nam (2006), n chin lc pht trin

i n h luanvan84@gmail.com 173 ngnh ngn hng Vit Nam n nm 2010 v nh hng n nm 2020. 18. Ngn hng Nh nc Vi t nam (1996), Ngn hng Vit Nam- Qu trnh xy dng v pht trin NXB Chnh tr quc gia. 19. Ngn hng Nh nc Vi t Nam (2005) Ti c cu cc NHTMNN thc trng v trin vng, H ni. 20. Ngn hng Nh nc Vi t Nam( 1997) Php lut v NHTW &NHTM mt s nc- NXB Th gii. 21. Ngn hng Nh nc Vi t Nam (2001,2002,2003,2004) Bo co thng nin 22. Ngn hng nng nghi p v pht trin nng thn Vi t

nam(2001,2002,2003,2004) Bo co thng nin 23. Ngn hng ngoi thng Vi t nam (2001,2002,2003,2004) Bo co thng nin 24. Ngn hng u t v Pht trin Vi t nam (2001,2002,2003,2004) Bo co thng nin 25. Ngn hng Cng thng Vi t nam (2001,2002,2003,2004) Bo co thng nin Nguyn Ninh Kiu (1994), Tin t Ngn hng, NXB Thng k , H Ni. 26. Nguyn Quc Vi t (2001), Nhng bt cp trong h thng Ngn hng Vi t Nam hi n nay, Tp ch Kinh t pht trin 27. Nguyn Vn Tin (1999) Qun tr ri ro trong kinh doanh ngn hng, NXB Thng k H Ni 28. Peter S. Rose (2001) Qun tr Ngn hng thng mi, NXB Ti chnh, H ni 29. Saunder (1996) Qun tr cc t chc ti chnh- NXB Ti chnh, H ni

i n h luanvan84@gmail.com 174 30. Trn nh Trin (1997), Mt s kin bn v khung php lut kinh t Vit Nam m bo h thng ngn hng hot ng c hiu qu, Tp ch Th trng ti chnh Tin t . 31. Trng i hc kinh t quc dn (2002) Ngn hng thng mi, Qun tr v nghip v, NXB Thng k . 32. Trng i hc kinh t quc dn (2005) Nghip v Ngn hng thng mi NXB Ti chnh. 33. Quc hi nc Cng ho x hi ch ngha Vi t nam (1997), Lut cc t chc tn dng, NXB Chnh tr quc gia.

TING ANH: 1. Alain C. Shapiro (1999) Multinational Financial Management International Edition. 2. 3. Mc Graw- Hill (1996) Money & Banking Book Company Runine Victor (1996) Development Banking & Finance, Edition.

International

i n h luanvan84@gmail.com 175

DANH MC CC CNG TRNH CNG B CA TC GI

1. Phm Th Bch ng ( 2000) Japanese banking system: problems and solutions, Temple Science and Technology Nesw ( 7). 2. Phm Th Bch ng ( 2000) Nhng bi hc rt ra t thnh cng ca Ngn hng HSBC, Temple Science and Technology News(5). 3. Phm Th Bch ng (2000 ) Chin lc khch hng ca Nokia Temple Science and Technology News ( 6). 4. Phm Th Bch ng ( 2001) Phn tch cc i th cnh tranh chin thng, Tp ch Ngn hng (12), trang 48-49. 5. Phm Th Bch ng ( 2002) Ngh thut lnh o trong qun l chin lc pht trin ca doanh nghip, Tp ch th trng ti chnh tin t (6), trang 15-17.

You might also like