TC NG CA LA CHN NGHCH LN CU TRC TI CHNH 1.

Vn qu chanh: Nm 2001, gii Nobel kinh t c trao cho Arkelof, vi ht nhn l lun vn kinh in The market for lemons th trng ca nhng qu chanh. Nhng ci loi hng ha c nhc n trong lun vn ny khng phi l v chanh m li v t. Nguyn do l ch, ting lng ca ngi M gi nhng chic xe c nt th t l qu chanh (lemon). V ci th trng m lun vn ni n thc cht l th trng xe c.

Thng

tin ngi bn v ngi mua khng ging nhau, gi l tnh trng bt i xng thng tin.

Ngi bn xe c ni chung bit r xe ca mnh tt xu ra sao, cn ngi mua xe th khng. Ngi ta gi l tnh trng thng tin bt i xng. Cho nn, nu ngi mua xe bit gi tr chic xe c vi nhng thng s nh nhn hiu, nm sn xut .v.v. nh vy c gi ti a l, chng hn 10.000$, ti thiu l cho cng khng t, th bit rng gi tr ci xe mnh nh mua nm gia 0 v 10.000$. Nu khng chc c gi tr chic xe nm khong no, gim bt ri ro, ngi mua xe s ng chng n mc trung bnh, chng hn 5.000$. Nhng nu ngi mua no cng nh gi nh vy, ch v h khng nm r thng tin, th nhng ngi bn xe c s c xu hng loi khi th trng nhng chic xe c gi trn 5.000$. Cn li trong th trng ch l nhng xe c gi tr t 5.000$ tr xung. Nhng ngi mua xe cui cng cng s nhn ra iu , v h bit trong th trng by gi chic xe tt nht, c gi tr ti a ch l 5.000$. Nh vy th, v vn khng bit gi tr tng ci xe mt, h c tr gi trung bnh l

mt na gi , ngha l 2.500$. Trc cnh , nhng ngi c xe c gi tr cao hn 2.500$ s rt lui, li trong th trng ch cn nhng chic xe tr gi t 2.500$ tr xung thi.

nhiu

Nhng "qu chanh" trong th trng t gy bt bnh n mc bang ca M, nh bang California, c hn mt lut l Lemon Law bo v quyn li ca nhng ngi mua phi chic xe qu "th t".

C tip tc nh th, sau cng s khng cn th trng bn xe c na v ch cn nhng chic xe t hi nht m ngi ta gi l nhng "qu chanh". Cu chuyn trn ca Arkelof cho thy tnh trng bt i xng thng tin gia ngi mua v ngi bn lm th trng suy thoi th no. iu cng gip cho bn hiu c ti sao mt i giy khng nhn mc s r hn rt nhiu ln mt i giy hng hiu cho d c th p hn v cht lng nhn qua kh c th bit i no tt hn i no. Ci gi thp hn chnh l b cho vic thng tin mang li cho ngi dng t hn. V cng l l do cc doanh nhn thng rt thch b tin mua nhng chic t tht sang trng. Cng l mt cch nh tn hiu cung cp thm thng tin n i tc v ng cp hay kh nng ti chnh ca doanh nghip mnh.
2.

Nhng qu chanh trong cc th trng c phiu v tri khon:

iu ny tng t trong th trng c phiu. Gi s ng A c mt khon tin rng rnh v i chi c phiu. Tuy nhin, do ng A khng th nh gi chnh xc liu u t vo mt cng ty mc ri ro l cao hay thp, cui cng, A s quyt nh ch tr mt gi phn nh mc trung bnh cht lng hot ng ca mt cng ty. Nu cng ty hot ng tt, h s khng chp nhn bn c phiu mc gi m A sn sng tr. V A s c nguy c ch v c nhng qu chanh trn th trng ny. Cng ging nh th trng t, iu ny khin cho th trng c phiu s hot ng khng hiu qu.

3. Kt lun: Trn th trng lemon, ngi bn l pha c thng tin v cht lng hng ha trong khi ngi mua l pha khng c thng tin. iu ny trong kinh t hc gi l vn thng tin phi i xng. Ngi bn bit n s tn ti ca vn thng tin phi i xng ny v n kch thch anh ta mo him bn hng ha c mt cht lng vi gi nh hng ha cht lng cn tt. Ngi mua cng bit n s tn ti ca vn thng tin phi i xng nn c gng khi b h bng cch chn mua cc hng ha c gi trung bnh vi lp lun rng trong trng hp b mc la th cng khng n ni thit hi lm. Hu qu l, c hng ha c cht lng tt v gi cao vi hng ha mt cht lng c bn vi gi cao nh ca hng cn tt u kh bn c. Hin tng ny, trong kinh t hc, gi l la chn tri hay la chn nghch. Trong nghin cu ni trn ca Akerlof, nhng xe c bn c l nhng xe c cht lng mc trung bnh v gi trung bnh ch khng phi nhng xe c nhng cn tt v gi cao. Xt trn bnh din ton x hi, c ngi bn ln ngi mua u khng c li; phc li x hi b gim. y l mt minh chng ca vic c ch th trng khng phi lc no cng ti a ha phc li. Ni cch khc, y l mt tht bi th trng. Nh vy, vic khc phc hin tng th trng lemon i hi c s can thip ca nh nc m bo ngi bn phi minh bch ha thng tin v hng ha v dch v cng nh i hi phi c nhng quy nh v cht lng ti thiu ca hng ha v dch v.