C s Vn ha Vit Nam

QUC T HC - 10CNQTH01

Tiu lun

NH V VN HA VIT NAM
A/ LI M U B/ CC CNG C NH V 1. a Vn Ha 2. Nhn hc Vn Ha 3. Tn Gio 4. Giao lu tip bin Vn Ha 5. Ta Vn Ha C/ KT LUN DANH SCH THNH VIN 1. L UYN THO 2. L VN THIN 3. NGUYN L DIU HNG LP 10CNQTH01 TRNG I HC NGOI NG - I HC NNG

C s Vn ha Vit Nam

QUC T HC - 10CNQTH01

1. A VN HA a vn ha va l mt phng php dng nh v vn ha theo vng a l, ng thi cng l phng php kin gii cc c im vn ha da vo iu kin a l v hon cnh t nhin. Vit nam c nhng c trng a l c hu l: nhit , m cao (lng ma hng nm ln). v c gi ma. iu kin t nhin quy nh cho khu vc ny loi hnh vn ha gn vi nng nghip vi nhng c im sau: Trng la nc (khc vi vn ha kho mch ca Trung Hoa vng pha bc sng Dng T). Sng nh c v ha hp vi thin nhin (khc vi vn ha gc du mc). cao vai tr ca ph n (mt c trng ca vn ha thc vt, ni ch mu h da trn kinh t hi lm, trng trt l hnh thi thng tr). Sng bi ma mng, sinh n (vn ha phn thc nng nghip). Do nm trong vn a l ny nn vn ha Vit Nam c y nhng phm cht ni trn v cu thnh nhng yu t c th (mang tnh khu vc) trong ni dung vn ha vit nam. Bn cnh , iu kin a l ring c ca Vit nam cng to ra nhng phm cht vn ha c o (cc yu t ring thuc v bn sc); l: ng x mm do, kh nng thch nghi v chu ng cao (nh hng ca mi trng nc). Tnh dung chp cao (do l u mi giao thng ng thy v ng b - ca ng ca ng Nam nn ngi dn thng xuyn giao lu vi khu vc bn ngoi v tip thu nhiu kin thc t hot ng giao lu ). Khng c cc cng trnh kin trc s (ngoi tr h thng iu v thy li), do l vng t tr ln dn ra bin nn khng c kt cu
2

C s Vn ha Vit Nam

QUC T HC - 10CNQTH01

bn vng v c dn ca khu vc ny thng phi sng chung vi nc Tn ti nhiu loi hnh ngh thut gn vi sng nc (cho, ri nc, ua thuyn) 2/ NHN HC VN HA Cng vi thi gian lch s, dn s trn hnh tinh ngy cng tng, iu kin t nhin mt s vng trn tri t cng thay i (do bin i kh hu, thin tai, ng t, ni la, hoc do con ngi khai thc vt qu sc ti ca mi trng), v do c nhng cuc xm lc ln nhau cu chnh con ngi dn n nhng ln sng di c nhn khu t vng a l ny sang vng a l khc. S di c (pht tn) lm cho mt khng gian a l c th hm cha v s cc khng gian vn ha khc nhau. y lk nguyn nhn c bn thc y vn ha hc tm kim cc bin php b sung v khc phc hn ch ca a vn ha; v phng php nh v nhn hc vn ha ra i chnh l p ng nhu cu . Phng php nhn hc vn ha ly hai thuc tnh c hu v ni m bt k cng ng vn ha no cng c, l chng v th nh ca chng phn vng vn ha. Vn ha vit nam l nn vn ha thng nht trong tnh a dng. tnh a dng vn ha l kt qu ca s a dng tc ngi (hin c 54 tc ngi ang sinh sng ti vit nam), trong tc ngi Kinh (Vit) ng vai tr ch th (chim 90% tng dn s). Bi vy, vn ha Vit Nam tuy a dng song vn hng tm vo vn ha ch th - vn ha Vit. V mt chng, tc ngi Vit (Kinh) l s ha huyt ca cc tc ngi sinh sng ti khu vc ng Nam . y l mt khi dn c hng hu bao gm nhiu tc ngi vi tn gi chung l ngi Bch Vit (in Vit, Dng Vit, Mn Vit, Nam Vit, Lc Vit). Tip , trong sut thin nin k th nht sau Cng Nguyn cn gi l thi k Bc Thuc, ngi Vit cn ha huyt vi chng ngi Hn. V mt ngn ng, ngn ng ph thng hin nay ca ngi Vit l Ting Vit ca tc ngi Kinh, l kt qu ca qu trnh ha hp
3

C s Vn ha Vit Nam

QUC T HC - 10CNQTH01

cc th ng ca cc tc ngi trong cng ng Bch Vit v qu trnh Hn Ha. V mt lch s, Ngn ng bch Vit dn dn bin i tr thnh mt th ngn ng chung cho c cng ng: l ngn ng Vit Mng. Cuc giao lu vi Hn ng, ch yu din ra vo giai on cho ting Vit mt din mo mi, c nh du bng s ra i ch quc ng v mt cu trc ng php cng nh vn t vng n nh nh ngy nay. Vn ha Vit Nam l vn ha tng hp v hn dung xt t gic nhn hc vn ha. C/ TN GIO Theo quan nim ca nhiu nh nghin cu hin nay, Vit nam thuc cng ng cc quc gia Pht gio (cng vi Lo, Campuchia, Thi Lan, Mianma). Cch phn loi ny khng xp Nho gio vo hng tn gio. Mt s khc coi Vit Nam nm trong cng ng ca cc nc chu nh hng ca Nho gio. Tn ti quan im th ba, m ch yu l cc hc gi trong nc, l coi tn gio Vit nam mang tnh tng hp theo nguyn l tam gio ng nguyn (Nho, Pht, Lo). Trong , Pht gio gi vai tr l c s, cht dung mi ha trn hai yu t cn li. Nh vy i vi Vit Nam, vic nh v vn ha da trn du hi tn gio l rt kh khn, do thiu tnh thun nht v tn ngng v tn gio. Bi vy, vic s dng l thuyt giao lu tip bin vn ha nh v trong trng hp ny l ht sc cn thit. D/ GIAO LU TIP BIN VN HA Giao lu tip bin vn ha c hiu l hin tng xy ra khi nhng nhm ngi c vn ha khc nhau, tip xc lu di vi nhau gy ra s bin i m thc vn ha ca cc bn. Giao lu tip bin vn ha khng ch l mt phng php nh v vn ha, m cn l mt phng php c vn ha hc s dng kh thng xuyn khi tin hnh phn xut kt cu cu mt nn vn ha c th.
4

C s Vn ha Vit Nam

QUC T HC - 10CNQTH01

Di gc giao lu tin bin, Vn ha Vit Nam l kt qu ca cc cuc gp g vn ha ln trong khu vc. Giao lu vi vn ha N: Trc tip (lan ta tin pht) qua ng bin ng; gin tip (lan ta th pht) qua vn ha bc thuc, vn ha Chm Pa Trung b v c Eo Nam b. Giao lu vi vn ha Trung Hoa: ch yu bng con ng cng ch (b xm lc, h v ng ha). Giao lu vi vn ha Phng Ty: trong lch s, s giao lu ny din ra ch yu thng qua cc knh: bun bn ng bin; s h ca thc dn Php, v sau l quc M (min Nam Vit Nam). Ngy nay, giao lu vn ha vi phng Ty c thm nhiu hnh thc mi nh ngoi giao, du hc, di c.. S ra i v pht trin cu vn ha Vit Nam l kt qu ca qu trnh giao lu cp khu vc hn dung in hnh, do nm ti cng giao thoa gia cc trung tm vn ha ln.