ak Lak: Tht thu do ch bin c ph theo kiu ci lng

Ngy: 02/02/2012, 23:28

Hin nay, tnh trng tn tht sau thu hoch c ph trn a bn tnh c Lc cn kh cao, chim t 14 n 15% sn lng c ph trong ton tnh, gy nhiu thit hi cho cc nng h sn xut kinh doanh c ph. Vic tht thot c ph sau thu hoch ch yu cc nng h, nguyn nhn l do nguyn liu khng m bo, thu hoch qu cn xanh non, thit b ch bin khng m bo.

Hu ht nng h aklak u ch bin c ph theo kiu ci lng nh th ny nh: Phc Tun Giacaphe.com Theo S Cng Thng, hin nay, trn a bn tnh ang tn ti 3 dng ch bin c ph nhn: ch bin theo cng ngh t, cng ngh kh v ch bin theo hnh thc ci lng. Ch bin theo cng ngh t, cng ngh kh ch yu 34 doanh nghip sn xut kinh doanh c ph. Cc doanh nghip ny thc hin nghim tc vic thu hi c ph ng chn, ng thi, u t hng trm t ng sm cc trang thit b cng ngh hin i sn xut ra gn 80.000 tn c ph nhn t tiu chun xut khu, hn ch thp nht tnh trng tht thot c ph sau thu hoch. Trong khi , 80% sn lng c ph cn li ( 320.000 tn / nm) u do cc nng h t ch bin theo hnh thc ci lng. C th, sau khi thu hoch, cc nng h tin hnh phi kh nguyn qu truyn thng, xt dp phi hoc xt bc v qu ri phi, sau xt tip c c ph nhn ri

xut bn cho cc i l, doanh nghip. Sau khi mua v, cc doanh nghip li tip tc cng on a vo my ti ch c c ph nhn t tiu chun xut khu. Cng theo S Cng Thng c Lc, vic ch bin theo hnh thc ny, c ph nhn khng nhng b v, tht thot nhiu m cn ln nhiu tp cht, cht lng sn phm c ph nhn khng ng u Tnh k Lk c chnh sch h tr cc n v tp th, h gia nh, c nhn vay vn, h tr li sut mua my mc, thit b phi sy, ch bin c ph. Tnh h tr vay vn (thng qua Ngn hng Nng nghip v Pht trin nng thn) bng 100% gi tr hng ho v c Nh nc h tr 100% li sut trong 2 nm u, t nm th 3 l 50% li sut. Tnh cng hn ch thu hoch c ph xanh, non, tp trung tng bc c gii ho khu phi sy, gim nhanh cc hnh thc ch bin ci lng cc nng h, tng cng ch bin cng nghip theo cng ngh mi (ch bin t) gim tn tht c ph sau thu hoch xung cn 10% vo nm 2015. Tnh c Lc hin nay c trn 196.000 ha c ph, sn lng mi nm trn 400.000 tn c ph nhn, trong , 85% din tch v 80% sn lng c ph l ca cc nng h. http://giacaphe.com/26821/that-thu-do-che-bien-ca-phe-theo-kieu-cai-luong/ Thu hoch, ch bin v bo qun c ph
Thu hi, bo qun c ph qu ti Yu cu u tin i vi vic thu hi c ph l hi ng tm chn. c c ph cht lng cao nht thit phi c qu chn hay va chn, khng hi qu xanh. Khng qu chn nu hay kh trn cy. Nu c ln nhng loi ny th cn b ra phi ring. Trong sn phm thu hoch s qu chn hoc va chn nht l 95%, tr t thu hoch ln cui t l c th thp hn. Hi c ph bng cch dng ngn tao bt qu, khng tut cnh, khng bt c chm i vi c ph ch. Phi bo v cnh, l, n trnh nh hng ti v sau. Khng qu c ph ln vo trong t d b nhim nm bnh. C ph hi xong phi ch bin ngay. Nu khng kp phi ti qu c ph trn nn gch thong mt, tng khng qu dy 30 40 cm. Khng ng c ph lm cho c ph ln men. Khng gi c ph hi v qu 24h. Bao b ng sn phm c ph qu ti v phng tin vn chuyn phi sch, khng c mi phn bn, mi ho cht Ch bin v bo qu c ph thc. C hai phng php ch bin: Ch bin kh v ch bin t. Vi c ph ch hu ht l dng phng php ch bin t v c mt phn c ph vi cng ch bin theo phng php t (hoc na t) nu c yu cu ca khch hng.

C ph vi Ty Nguyn, do ma thu hoch thng l ma kh nn ngi ta p dng ch bin kh tn dng nng lng mt tri. Ch bin t: C ph sau khi hi v phi chn lc loa ring qu xanh, qu kh, loi b cnh l rng v t Qu c ph chn c a vo my xt ti tch v qa ra. Nhn c ph tch v qu, cn v tru gi l c ph thc. C ph thc phi loi b lp nht bn ngoi v tru. l giai on ngm v ra. V th ngi ta gi phng php ny l ch bin t. v c ph ch bin theo phng php ny c ph ra. C ph thc loi b lp nht bn ngoi v c ra sch l c ph thc t. C ph ny qua phi sy cho kh, c m di 10 12% gi l c ph thc sy kh. Nu c ph qu ti l nguyn liu (u vo) ca qu trnh ch bin t th sn phm c ph thc kh l u ra ca qu trnh ny. C ph thc kh qua qu trnh xt kh, loi b v tru, nh bng ( loi b v la dnh bn ngoi nhn c ph) s thu c c ph nhn. C ph nhn qua phn loi tr thnh c ph thng phm cho vic bun bn. Ch bin kh: Qu c ph a v khng xt ti m a ra phi kh cho n khi m xung cn 12 13 %. Thng 1 m c ph phi kh mt 25 -30 ngy. a c ph phi kh vo xt bng my xt kho c ph, loi b v qa, v tru kh ta c c ph nhn thnh phm. Ngoi hai phng php trn, nc ta ngi ta thng p dng phng php ch bin na t. phng php ny, ngi ta xt ti qu c ph bng loa my xt ti km theo nh sch mt phn nht ri mang phi, khng len men v ra sch hon ton. X l nc thi v v qu c ph trong qu trnh ch bin: nhiu ni xy ra tnh trng nc thi t cc xng ch bin ng li pht sinh hi thi lm nhim mi trng. Theo kt qu nghin cu phng php pht trin c ph bn vng ca d n PPP ngi ta c th gom nc thi v x l. B tha trong ch bin nn dng phn hu c hoc a vo hm kh. Ngn nga hnh thnh nm mc v nhim khun c t OTA (Ochratoxyn A), thc hin v sinh an ton thc phm. Ni dung ch yu ca vn ny l hn ch vic nhim khun thng qua khu thu hi ch bin khng qu c ph, c ph thc tip xc trc tip vi t ct hoc nhng ni gn cc loi cht thi nh phn gia sc, cng rnh C ph thnh phm a vo bo qun ph m bo c phi sy t n m 11 -12 % v khng c ph kh b t tr li. Gim t l tp cht trong c ph thnh phm xung mc thp nht, ti a khng qu 0,5 %. on Triu Nhn (Chuyn gia cao cp Vicofa)

Thu hoch v s ch c ph
QUANG NGC -Th Su, 18/11/2011, 9:55 (GMT+7)

n thng 10/2011, Vit Nam xut khu trn 1 triu tn c ph, t kim ngch 2,3 t USD. So vi cng k nm 2010 tng 6% v lng v 60,6% v gi tr. Tuy c sn lng ln nhng c ph VN vn ch bn c gi thp do cht lng km, khng ng u. Lm th no ngi trng c ph c li nhun cao hn? TS Tn N Tun Nam, nguyn cn b nghin cu Vin Khoa hc Nng Lm nghip Ty Nguyn c nhng khuyn co xung quanh vic thu hoch v s ch c ph. Hi: Ti sao c ph VN lun c ting l c ph cht lng thp? Tr li: So vi cc nc trng c ph trn th gii, Ty Nguyn chng ta c li th ln v t ai, kh hu nn tim nng nng sut cao hn. Tuy nhin c n 80% din tch c ph ca chng ta c h nng dn trng nh l, phn tn vng xa dn c, khng thun li v giao thng v a s ngi trng c ph cn c mc sng khim tn nn cha c iu kin xy dng sn phi, l sy nn thng thu hoch v s ch khng m bo yu cu. Bi vy c ph ca ta vn c cht lng thp mc cho nhiu nm nay c nhiu tin b. Hi: Trong khu thu hoch hin ngi trng c ph ang mc nhng thiu st g? Tr li: y l thu hoch khng ng chn, thu hoch khi qu cn xanh. Cy c ph thng ra hoa lm 3 t, mi t cch nhau 15-20 ngy nn ng ra cng phi thu hoch lm 3 t. Nhng do sc p v trt t tr an v gi cng lao ng tng cao khi vo ma thu hoch nn b con thng ch thu hoch 2 ln bng cch tut khi vn c ph mi chn c khong 30%. Vic tut c ph nh vy lm ln ln c ph chn, sp chn v ang cn xanh v l nguyn nhn chnh a n cht lng thp. Mt khc khi thu hoch ln 2, b con thng gom, qut nhng qu c ph ri rng ln vo, m c ph ri rng ny c cht lng rt thp nn cn c thu gom v s ch ring. Vic thu hoch xanh cng lm gim nng sut c ph rt ln. iu tra cho thy nu thu hoch khi 70% qu chn th nng sut gim 5%, thu hoch khi c 50% qu chn th nng sut gim 8-10%. Hi: Trong vn c ph thng c nhiu kin , kin en lm cho cng tc thu hoch rt kh khn. Nhiu nng dn thng ly m trn vi thuc bi ln thn, cnh c ph trc thu hoch. Nn chng? Tr li: Vi kin th khng ng ngi v chng d ui v cn cng khng au nhiu. Cn kin en va cn au, li va c t di t v dng t xy thnh ng hm di chuyn trn mt t, ln thn cnh c ph bi vy rt kh xua ui chng nn vic dit kin nh vy ch l trong trng hp bt kh khng v kin qu nhiu. Tuy nhin khng nn dit lm nhiu ln, tn dit kin en v quan st thy rng vn no khng c kin en th vn y b ve su tn cng. Trng ve su c trn cnh c ph v l mn n khoi khu ca kin en nn khi khng cn kin th trng s ny n sinh si v tn ph b r rt kh khi phc. Hi: C cch no khc phc hin tng thu hoch c ph xanh ny? Tr li: Vic u tin thuc v chnh quyn l lm sao hn ch thp nht nn trm, cp c ph. B con cng ang c sng kin l thu hoch theo cy. Cy no chn nhiu trc th tut trc. Cch lm ny hn ch c mt t nhng vn khng c bn. Hin Vin Khoa hc Nng Lm nghip Ty Nguyn c nhng ging chn sm, chn trung bnh, chn mun nn nu trng mi b con c th trng theo cch mi ging mi hng khi thu hoch theo hng gim p lc v sn phi v cng lao ng khi thu hoch. Nu c nh vy th cht lng c ph s c ci thin r rt.

Hi: Nhiu h nng dn p dng cch xay dp qu c ph trc lc phi mau kh. Vy cch lm ny c nn nhn rng khng? Tr li: Xay dp c ph trc lc phi ng l mau kh hn nhng y l cch lm phn khoa hc, mt trong nhng nguyn nhn chnh lm gim cht lng c ph bi v khi xt nh vy c qu ch bong v, c qu b b, c qu b bong c v thc. Vi mt m hn n nh vy th khng th c chuyn qu c ph c m ng u sau khi phi. Mt khc, vic lm v, nt nhn c ph s l c hi cho nm mycotoxin, aflatoxin xm nhp tit ra cht c hi gy nn bnh ung th m tt c cc nh ch bin c ph u s hi. Hi: gim nhit, gim lng ht en nhiu h nng dn thng ti nc lm gim nhit ng c ph. Cch lm ny c hiu qu. Tr li: Khi sn phi b, lng c ph nhiu nn phi phi dy nn nhit ln cao v s lm en ht c ph lm gin phm cp. Vic ti nc nh vy s lm gim nhit nn s gim c t l ht en. Tuy nhin vi kiu thu hoch tut nh ni trn th s c qu chn qu, qu ang cn xanh nn khi ti nc rt d b thi nhn gy nn mi v l cho c ph nn thng b nh tut cht lng. Tt nht l nn ti u theo lung v xi o nhiu ln, t nht 2-3 ln/ngy. Mun c cht lng cao th khng cn con ng no khc l phi phi (hoc sy) chm nht 24 gi sau thu hoch, phi a m xung 12,5 13% (cn nhn c ph v m khng c du rng) v xay ngay. Khng dng bao b phn bn (cho d c git), bn tng cha xng du v ha cht ng c ph nhn. Hi: Vic phun kali trc thu hoch c lm c ph chn u hn khng? Tr li: Khng nn. C ph mun chn u l phi s dng phn bn cn i ngay t u v. Phn bn chuyn dng cho c ph NPK 16.8.16 +TE ca Bnh in l sn phm rt thch hp cho c ph.

http://nongnghiep.vn/nongnghiepvn/72/45/45/86472/Thu-hoach-va-so-che-ca-phe.aspx

My sy c ph bng nng lng mt tri

Ngy: 31/01/2012, 10:09 Ch ln Ch nh Phn hi (21)

Khoa K thut ha hc, trng i hc Bch Khoa TPHCM ch to thnh cng my sy c ph bng nng lng mt tri. ng Hong Thng, thnh vin nhm nghin cu, cho hay ngoi vic s dng nng lng mt tri sy c ph, thit b ny cn c th s dng cc nguyn liu khc l ph phm nng nghip nh v tru, v c ph, b ma, rm r, g vn t to hi nng gip sy c ph khi tri khng c hoc t nng.

My sy c ph bng nng lng mt tri Cu to ca my gm cc ng thu nhit ca my nc nng nng lng mt tri, bn cha lu cht lu tr li nng lng mt tri phc v cho cng vic sy. Kh nng s qua bung trao i nhit kt hp vi kh t vic t cc loi ph phm nng nghip vo bung sy. Sau , kh s c thot ra cng hi nc, ng Thng gii thch v nguyn l hot ng ca my. Cng theo ng Thng, cng sut ca my ny khong 200 kg/m c ph, m ca c ph sau khi sy l 12%. Gi tin mt my hn 100 triu ng; nhm ang tm i tc chuyn giao cng ngh. ng Thng cn cho bit, nhm ang nghin cu c th ci tin cho ph hp vi tt c cc loi nng sn vi nng sut khc nhau.

Cha ca my tch v c ph Arabica

Ngy: 13/12/2011, 20:12 Ch ln Ch nh Phn hi (2)

Ngy nay, i vi ngi trng c ph Arabica Ty Nguyn my tch v c ph tr thnh ph bin, rt nhiu gia nh t sm cho mnh mt my phc v sn xut. Th nhng, my ai bit c cha ca loi my ny l ai? C ngun gc t u? chic my u tin xut hin t khi no?

ng Trng Din T ang hon thin mt my tch v c ph

T TH RN
Hin my tch v c ph Arabica c by bn trn th trng rt nhiu v khng t ngi c th t sn xut c loi my ny cung cp cho nhng gia nh trng c ph Arabica tch nhn ra khi v thay v phi gi tay nh trc y. Th nhng, phin bn u tin ca my tch v c ph Arabica ti Vit Nam li xut hin t x Xun Trng (TP Lt) ni trng nhiu c ph Arabica bc nht tnh Lm ng hin nay do ng Trng Din T (58 tui) sng ch t nhng nm va mi gii phng. Khi ni v ng Trng Din T, ng H Phc Ta, B th ng y x Xun Trng khng du c s ngng m: l ngi lm ra nhiu ci rt hay khin mi ngi phi thn phc!. ng Trng Din T tm s, thu cn th, ng theo cha rong rui nhiu ni trong tnh rn lim, cuc, xng, thuc thu kim sng. n nm 15 tui ng c cha truyn ht b kip ngh c kh, k t ng chuyn rn lim cung cp cho ngi Php ct tr cc n in ti Xun Trng, Bo Lc, Di Linh Sau gii phng, cc n in tr ca ngi Php c giao cho ngi Vit tip qun, nhiu din tch tr cng c chuyn i sang trng c ph Arabica. Phn ln din tch t trng tr ca gia nh ng lc ny cng nhanh chng chuyn i sang trng c ph ci thin i sng. Th nhng c mi khi bc vo v thu hoch ngi trng c ph li phi lin tay, lin chn c ngy ln m, sc lc b ra qu nhiu m vn khng kp tch v c ph khi thu hi v. Ban ngy i ry hi c ph, ban m bp bng bn nh n du dng ci gi tch nhn ra khi v khin ngi trng c ph u tt mt ti v cng vic m ht c thi gian danh cho ngh ngi.

THNH NH SNG CH
Nhn m gi chn yu, tay mm m vn phi dng sc lc gi ci tch v c ph ly nhn, ng Trng Din T my m ci tin chic my xay c rong ring ca gia nh m trc hai cha con ng lm thnh my tch v c ph quay tay bng mt trc g. Ban u ch l lm th nhng khng ng hiu qu kinh t li tng ln r rt, khng phi tn nhiu sc lc nh gi ci, my do ng

sng ch cn tch v c ph nhanh hn gi ci rt nhiu. Thy gia nh ng c my tch v c ph rt tin li, nhiu gia nh Xun Trng ti t ng lm, k t ng T chuyn hn sang ngh sn xut my tch v ht c ph bn cho ngi dn trong x. Lm c vi chc my, trong mt bui i hi c ph trong ry, thy dng nc sui chy rc rch di chn i, ng T lin ngh ra cch li dng sc nc thay sc ngi quay trc my tch v c ph. V nh ng T rn thm mt b cnh qut gn vo trc g khi sc nc chy qua trc g t ng quay m khng cn s can thip ca con ngi li c th tch v c ph ngay ti ry m khng cn ch v nh nh trc y. Sau khi Xun Trng c in li, my tch v c ph nhanh chng c ng T ci tin, nng cp ln mt bc mi. Tt c cc b phn u c ng chuyn sang thay th bng st, thp chu c sc rung p khi my chy bng in. My gm mt thng trn cng dng ng qu c ph, sau khi m t chy s ko trc st quay c ph trong thng s t chy xung c xt lm dp qu sau y ra ngoi sng lm nhn s lt xung pha di, v theo mt li khc ra ngoi. ng Trng Din T cho bit, loi my do ng sng ch ra c th tch v c ph ra khi nhn t ti 90%. Trng b ngoi my tch nhn c ph khng qu phc tp, th nhng tt c cc b phn khi lm v lp rp u phi tun th nghim ngt quy trnh k thut, nu khng my s lm dp nhn c ph hoc tch v khng tt. Thy my tch c ph ca ng T sng ch v sn xut rt thc dng, nhiu gia nh trong c ph cc huyn c Trng, Lm H, Dinh Linh nm np tm n t ng sn xut. n nay, ng T c tnh sn xut trn 2.000 my tch c ph bn cho ngi dn trong v ngoi tnh vi gi mi chic t 7 10 triu ng. Bn cnh , ng cn hng dn v truyn ngh cho nhiu th c kh trong tnh sn xut loi my ny p ng nhu cu s dng my ca hng nghn ngi trng c ph ca khu vc Ty Nguyn. ng H Phc Ta, B th ng y x Xun Trng cng l mt trong nhng ngi chng kin t u n cui qu trnh sng ch chic my tch v c ph u tin do ng Trng Din T thc hin cho bit, ngy nay nhiu ngi c th sn xut c my tch v c ph nhng my do ng T sn xut cht lng vn vt tri hn hn, my tch sch, v v nhn chy ra hai ng ring bit. Rt tic l ng Bi Din T khng i ng k Quyn s hu tr tu nn hin nay quyn li ca ng khng c bo h ng H Phc Ta ni. Trong khi nh sng ch Trng Din T ch ci hm hnh ri ni: Mnh lm ra chng qua l gip cho nng dn chng ta bt kh trong sn xut ch c ch trng thnh nh sng ch g u. Theo Bo Lm n

Phng php sy c ph nguyn qu ti

Ngy: 20/11/2010, 21:27 Ch ln Ch nh Phn hi (18)

Phn ln nng dn trng c ph Vit nam u b ng ti khu phi sy, mt s c u t cho sn phi nhng li ph thuc vo tri, tr mt s b con nhng vng trng c ph ch l ch

bin theo quy trnh t (wet processing), cn i a s l i theo quy trnh ch bin kh (dry processing). Theo phng php ch bin kh hin nay chng ta ang thc hin theo hai cch:

Lng c ph phi qu dy khng bit ngy no kh

S ph thuc vo tri t nm ny qua nm khc

C ph qu hi v c vy v phi trn sn cho n khi kh

u im:

Khng tn cng xay ti, c ph t b en nu l c gp ma (nhng cng khng chng chi vi thi tit ma ko di) Nu c phi trn sn c kh nng rt nc tt kh nng b en do gp ma l thp hn so vi xay dp ra ri phi.

Nhc im:

Thi gian phi ko di, rt tn cng bo v v cy o Cng ko di thi gian nm trn sn th cng c nguy c gp ma, mi ln nhim nc ma li phi tn thm vi ba ngy cho vic cy o phi kh. Nguy c tht thot cao do b trm v nc ma y tri ti nhng vng dc. Khi gp t c gi th cng cha kp kh bn, ch n khi kh th c ph c trn lan.

Xay dp ra phi cho nhanh kh

u im:

Nhanh kh, ch cn 3 nng nu c nng tt cho nn khc phc c nhng nhc im ca phi nguyn qu.

Nhc im:

Nu khng may m trng ma ch mt ln th nguy c lm cho c ph b en l rt ln. i hi sau khi xay dp ra ri th phi c nng phi, nu khng th mc rt nhanh

Phng php sy nguyn c qu

khc phc nhng nhc im v pht huy u im ca c hai phng php nu trn, chng ti xin xut vi b con Nng dn hai phng php sy nguyn c qu. Nu phi chn mt trong hai hng u t l lm sn phi hay my sy, chng ti ngh nn u t cho my sy v r rng l my sy khng b ph thuc vo tri, thi gian sy c ph qu ch trong vng 18-20 ting/m, dng nguyn liu t chnh l v c ph kh xay ra, hoc than . Hin nay c hai phng php sy nguyn c qu vi nhng s liu nh sau: 1- L Sy tnh (ph hp vi phn ln b con Nng dn) L sy tnh c sc cha 150-200kg c ph qu ti/met vung, t bng v c ph, lng v c ph xay ra va t sy cho chnh mt lng qu tng ng.

Mt l sy tnh c din tch 50m vung, lng sy 10 tn qu/m

L t s dng v c ph Qut thi phi s dng loi c cu trc c bit theo dng qut loi ly tm, c kh nng thi xuyn hi nng mc 100-120 C qua l li ca sy tnh, chng ti thy mt s b con s dng loi qut hng trc trong trng hp ny l khng ng v qut hng trc c h s nn rt thp s khng t c hiu qu nh .

ng c ko qut c th s dng motor hay my n ty iu kin thc t. Nhc im ca l sy tnh l b con phi chu kh o bng tay, khong 2-3 ting phi o mt ln, tuy nhin ch sau 18-20 ting ng h l c ph kh t mc khng th h hng hay en c na. Lm khung li cho l sy tnh th u c c kh th cng u lm c, vn l chn ng mc li sy, khung li phi chc chn s dng c lu di. Mt iu b con cn lu : v l l t trc tip cho nn ch dng v c ph sy nguyn qu, khng dng v c ph sy c ph nhn s khin cho c ph nhn b hi khi, mun sy c ph nhn bng l t trc tip th phi t bng than . Ty mi hon cnh ca b con Nng dn m nn chn xy kch thc li sy tnh v l t nh th no cho tit kim v ph hp, t cu hi vi chng ti b con c th tham gia vo Din n gi kin. 2- My Sy Trng (Drum Dryer) Nhc im duy nht ca my sy trng l tin u t t hn sy tnh, cn ngoi ra my sy trng c rt nhiu u im khc nh sau:

Sy khng cn ngi o Sy c c ph qu, c ph thc, c ph nhn Cht lng sy rt u, khng ph thuc vo tay ngh o ca cng nhn

Vn sy nguyn c qu i vi my sy trng rt n gin, ch cn c ph vo v cho t l ri cho chy my sy, thi gian sy cng tng ng vi sy tnh. Hin nay Vit Hin ang pht trin ba loi kch thc my sy trng p ng cho tng quy m khch hng l loi 5 khi, 15 khi v 20 khi tng ng vi tng loi c th cha c 2,5-7,5 v 10 tn qu c ph ti. Cc loi 7,5-10 tn qu/m th ph hp hn vi nhng nh mua c ph qu ti ch bin hn l i vi b con Nng dn. Bi vit c cung cp bi cng ty C Kh C in C Ph Vit Hin K thut sn xut c ph Module by: PGS. TS Nguyn Th. E-mail the author Summary: Phn ny trnh by v nguyn liu sn xut c ph

KY THUT SAN XUT CA PH Nguyn liu:Phn loai:Trn th gii, ca ph co rt nhiu loai, y la mt loai cy co kha nng thich nghi vi mi trng. Hin nay, cac nc trn th gii cung nh nc ta u trng ba loai ca ph la: arabica (ca ph che), canephora (ca ph vi), excelsa (ca ph mit).a. Ca ph che (arabica): la loai ca ph c trng va tiu thu nhiu nht trn th gii, chim 9/10 tng san lng ca ph. Cy cao 3 5 m, co khi 7 10 m, c thn hoc nhiu thn, vo mc trng, g vang nga, hoa moc thanh tng chum gm 5 canh mau trng, thi gian ra hoa nc ta t thang 2 n thang 4. Qua hinh trng hay hinh tron, khi chin co mau o ti, kich thc qua: dai 17 18 mm, ng kinh tit din 10 15 mm, 500 700 qua/kg, thi gian t luc co qua n luc chin 6 7 thang, thi vu thu hoach t thang 9 n thang 2. Hat co vo lua mau bac, it bam vao nhn, kich thc: dai 5 10 mm, rng 4 7 mm, day 2 4 mm, kich thc nay thay i theo tng loai va theo iu kin mi trng. Khi lng 500 700 hat/100g, ham lng cafein 1,3 %, hat co mau xam xanh, xanh luc tuy theo chung va cach ch bin, nng sut 400 500kg ca ph nhn/ha. Ti l thanh phm (ca ph nhn) so vi nguyn liu (ca ph qua ti) la 14 20 %.Ca ph che la loai ca ph c a chung nht do hng thm va mui vi tt.b. Ca ph vi (canephora): Cy cao t 3 8 m, vo cy mc trng, g vang hoc trng nga, hoa mau trng moc thanh cum co 5 7 canh, mua hoa t thang 4 n thang 6. Qua hinh tron hoc hinh trng, khi chin co mau o hoc hng, trn qua thng co ng gn doc, vo qua mong so vi ca ph che, thi gian t khi co qua n luc chin 10 12 thang, thi vu thu hoach t thang 1 n thang 4. Hat hinh bu duc hay tron, vo lua trng d bong, khoang 600 900 hat/100g, hat dai 5 8 mm, hat co mau xanh bac, xanh luc hoc xanh nu tuy theo chung va cach ch bin, ham lng cafein 2 3 %, y la loai ca ph co nhiu cafein nht.Nng sut trng trot 500 600 kg ca ph nhn/ha, it hng thm, thng dung pha trn vi ca ph che hay ch bin ca ph hoa tan va banh keo ca ph. Loai ca ph nay gia tri thng phm kem nhng lai chiu c han, it ken t va it bi su bnh.c. Ca ph mit (excelsa): Cy cao t 6 15 m, nu t tt co th cao n 20m. Hoa mau trng co 5 canh, qua hinh trng hi ep ngang, qua chin co mau o, to va day. Khi lng 500 700 qua/kg. Hinh dang hat ca ph mit ging nh hat ca ph che, mau vang xanh hay mau vang ra, vo lua dinh sat vao nhn, kho bong, khoang 700 1000 hat/100g, ham lng cafein 1 1,2 %.Nng sut 500 600 kg ca ph nhn/ha, ti l thanh phm (ca ph nhn) so vi ca ph qua ti khoang 10 15 %.Gia tri thng phm khng cao do hat khng u, kho ch bin, hng vi tht thng, tuy nhin y la loai ca ph chiu c han, it ken t va it bi su bnh.Cu tao giai phu qua ca ph:Hnh 1Hnh 1 (graphics1.png)Qua ca ph a vao ch bin gm co cac phn sau: lp vo qua, lp nht (vo nht), lp vo tru (lp vo thoc), lp vo lua va nhn.Ti l gia cac thanh phn cu tao cua qua ca ph: (tinh theo % qua ti)Bng 1 Thanh phn Ca ph che (arabica) % Ca ph vi (canephora) % Vo qua 43 45 42 Lp nht

20 23 23 Vo tru 68 68 Nhn va vo lua 26 30 29 Thanh phn hoa hoc:Ta co cac bang sau: Bng 2 Thanh phn Ca ph che (arabica) % Ca ph vi (canephora) % Vo qua:ProteinLipitXenluloTroHp cht khng NngTaninPectinCafeinLp nht:Pectinng khng khng khXenlulo, tro 9 111,713336---1,233302017 922733815572 33946- pH cua lp nht tuy theo chin cua qua, thng t 5,6 5,7, co khi ln n 6,4. Trong lp nht con co men pectinaza phn giai pectin.Thanh phn chu yu cua lp vo tru la xenlulo va tro, trong thanh phn cua tro chu yu la silic, canxi, kali, magi...Thanh phn cua nhn ca ph c trinh bay bang sau: (xem trang sau)Ngoai ra, trong nhn ca ph con co mt it vitamin, thanh phn hoa hoc cua nhn ca ph chiu anh hng nhiu cua chung ca ph, chin cua qua, iu kin canh tac. anh gia tac dung cua thanh phn hoa hoc nhn ca ph n phm cht cua nc pha ca ph thi cn phai bit nhng bin i cua chung trong qua trinh ch bin, c bit la qua trinh rang ca ph.Bng 3 Thanh phn g/100g mu Nc 8 12 Cht beo 4 18

am 11 19 Cafein 02 Axit cafetanic 89 Tanin 2 Tinh bt 5 23 Dextrin 1 ng 5 10 Xenlulo 10 20 Hemixenlulo 20 Tro 2,5 4,5 Thu hai, vn chuyn va bao quan:a. Thu hai: thng thu hai bng tay, trong qua trinh thu hai cn chu y nhng im sau:- Phai thu hai khi qua ca ph va chin ti (2/3 din tich qua co mau o), khng c qua chin, qua se bi rung va tn hao cht d tr trong qua.- Khng thu hai nhng qua con xanh, vi luc o cht d tr cha y u, trong qua trinh ch bin vo lua bam cht vao nhn, khoc boc va hat se nhn nheo.- Trong qua trinh thu hai, khng c lam tn thng sy sat cy ca ph lam giam nng sut cho mua sau.- Gi v sinh trong qua trinh thu hai, khng c ln tap cht vao nguyn liu, khng c lam dp nat qua tao iu kin cho VSV xm nhp, phat trin gy thi ra.b.

Vn chuyn: trong qua trinh vn chuyn nguyn liu, cn tranh ln cac tap cht nh: co dai, t, cat... va khng c nguyn liu bi dp nat, nu nguyn liu bi dp nat cn phai em ch bin trc. Phng tin vn chuyn co th dung xe t hoc cac phng tin th s khac nu ia hinh ni thu hai cho phep.c. Bao quan: nguyn liu a v ni ch bin phai ni thoang mat, co mai che, khng c cht ng ma phai rai thanh tng lp day 15 20 cm, 2 3 gi phai ao trn mt ln, thi gian bao quan trc khi a vao ch bin cang ngn cang tt, thng khng qua 36 gi. Ky thut san xut ca ph nhn: san xut ca ph nhn, ngi ta s dung hai phng phap sau:Phng phap kh: iu kin ch bin n gian nhng phu thuc hoan toan vao thi tit, thi gian ch bin keo dai.- Phng phap t: san xut chu ng hn nhng tn nhiu thit bi, nc va nng lng. Tuy nhin, san xut theo phng phap nay rut ngn c thi gian ch bin va cho san phm co cht lng cao hn. Thng thng ngi ta kt hp ca hai phng phap, sau y la s cng ngh san xut ca ph nhn bng phng phap kt hp: (trang sau)NGUYN LIU NGUYN LIUPHN LOAI THEO KICH THCPHN LOAI THEO TI TRONG U CHINBOC VO QUA, VOTHITNGM, U PHI SYRALAM RAO, PHI SY XAT VO QUACA PH THOCBOC VO TRUBOC VO LUA (anh bong)PHN LOAI THEO KICH THCPHN LOAI THEO TI TRONG PHN LOAI THEO MAU SCU TRNCA PH NHNPhn loai:Phn loai nhm muc ich tach cac cht tap cht ln trong nguyn liu, lam cho kich thc nguyn liu ng u, tao iu kin cho vic boc vo c trit , am bao cht lng cua san phm. Vic phn loai thng c thc hin theo hai bc sau:a. Phn loai theo kich thc: thc hin trn sang phn loai, thng s dung sang phng co 2 3 li sang, kich thc l sang tng dn t di ln. Yu cu cua vic phn loai theo kich thc la phai am bao loai ht tap cht ln, trong tap cht khng c ln nguyn liu.b. Phn loai theo ti trong: Ngi ta s dung nc tin hanh phn loai theo ti trong, i vi ca ph chin ung mc co ti trong 1, ca ph con xanh, non co > 1, ca ph qua chin va tap cht nhe co < 1. Chinh vi th ma ngi ta a khi qua ca ph vao nc phn loai, ca ph chin ung mc se l lng, ca ph xanh va tap cht nng se chim, ngc lai ca ph chin va tap cht nhe se ni. B xi phng co cu tao nh sau:Hnh 2Hnh 2 (graphics2.png)Thng ti l nc/nguyn liu khoang 3/1, trong qua trinh lam vic cn phai am bao nguyn liu chin ung mc qua ng xiphng vao may xat ti tht u n va lin tuc nhng lng nc tiu tn la it nht. Chu ky lam v sinh b xiphng khng qua 12 gi. Ngoai ra b xiphng con co tac dung lam cho nguyn liu ngm nc, tao iu kin thun li cho vic boc vo qua, tuy nhin, nu keo dai thi gian ngm thi s phn loai se tr nn kem hiu qua.Boc vo qua, vo thit (xat ti):a. Muc ich: Thanh phn chu yu cua lp vo qua la nc, gluxit va protein, cac cht nay khng tham gia vao qua trinh hinh thanh cht lng san phm ma con gy kho khn nh thi ra, lam keo dai thi gian phi sy. Do o vo qua cn phai loai bo. Ngoai ra, lp vo thit, thanh phn chu yu la pectin, cung khng co li cho cac qua trinh ch bin tip theo nn cung cn phai loai bo.b. Phng phap boc vo qua, vo thit: - boc vo qua, ngi ta thng dung phng phap c hoc, cac may xat kiu Gosdon, Hamburg, Raoeng thng hay c s dung. i vi may xat ia kiu Hamburg, cac ia c b tri g trn mt tng hiu qua boc vo. Gia ia va ma iu chinh co khe h, kich thc cua cac khe h phu thuc vao tng loai ca ph, thng thi 0,5 0,8 mm. Khe h cang nho thi hiu sut boc cao nhng ti l dp nat cung cao. Sau y la s cua may boc vo kiu ia:Hnh 3Hnh 3 (graphics3.png)- Boc vo nht: Sau khi boc vo qua, lp vo nht vn con bam chung quanh hat ca ph, do o cn phai boc lp vo nht. Vic boc vo nht phai am bao sao cho cht lng hat khng bi bin i, mau sc cua hat sau khi boc vo nht phai t nhin va ti l hat bi dp v hoc tach ca vo tru khng qua 6 %. tach vo nht, ngi ta thng dung cac phng phap sau:* Phng phap ln men: tn dung enzym sn co trong vo thit, chu yu la pectinaza. cht lng ca ph tt hn, ngi ta tin hanh ln men ym khi (ln men trong nc), trong qua trinh ln men, cac phn t lin kt trong vo thit di tac dung cua

enzym se bi phn ct thanh cac phn t t do, d dang tri theo nc ra. qua trinh ln men tin hanh c thun li, cn ln men ca ph qua va chin, b ln men thng co th tich 3 6 m3, nhit ln men 35 420 C, thi gian t 10 18 gi tuy thuc vao tng loai ca ph. Nc dung trong qua trinh ln men phai la nc sinh hoat, ham lng st < 5 mg/lit, pH 6,9 7,2. Ngoai ra, qua trinh ln men c u n, nn ao nguyn liu 2 3 ln trong mt chu ky ln men.* Phng phap hoa hoc: thuy phn pectin trong vo thit qua ca ph trong mi trng kim, ngi ta thng s dung Na2CO3, NaOH, Ca(OH)2, nng 2 %, thi gian 2 3 gi. Phng phap nay rut ngn c thi gian so vi phng phap trn nhng tn hoa cht va mui vi cua san phm khng tt.Ngoai hai phng phap trn, con co phng phap vi sinh vt, phng phap c hoc..., c bit i vi phng phap c hoc, ngi ta s dung may xat ti lin hoan Raoeng, no thc hin ng thi ba nhim vu: boc vo qua, boc vo nht va ra ca ph thoc, do o s dung may xat ti lin hoan Raoeng se cho phep rut ngn c thi gian san xut. S cua may xat ti Raoeng nh sau:May gm mt truc rng hinh tru, trn b mt co nhng ng gn ni chia Hnh 4Hnh 4 (graphics4.png)lam ba oan ro rt, oan u tin lam nhim vu a qua ca ph vao vi tri boc vo, oan gia lam nhim vu xe rach lp vo ngoai ng thi cha xat lp vo thit, oan cui lam nhim vu tip tuc cha xat lp vo thit va gat ca ph thoc ra ngoai.Ngm, u (ln men):Qua trinh nay a c thc hin vi vic boc vo qua, vo thit. Tuy nhin, nu s dung may xat ti Raoeng, co th loai bo c qua trinh nay.Ra:a. Muc ich: loai bo nhng phm vt tao thanh trong qua trinh ln men, loai bo cac vt cua lp vo nht, y la cng oan quan trong vi nu con cac phm vt k trn bam vao hat ca ph , khng nhng chung lam cho mau sc cua hat, mui vi cua hat bi anh hng ma con keo dai thi gian phi sy na. tin hanh ra, co th dung phng phap c khi hoc thu cng. Nu ra thu cng, tin hanh trong b nc, thay nc 2 3 ln cho mi me ra, 15 phut khuy ao mt ln. Ra c khi tin hanh trong thit bi ra thung quay, co phun nc.b. Nhng yu t anh hng n qua trinh ra:- Qua trinh ln men anh hng rt ln n qua trinh ra, nu qua trinh ln men tt, tc la lp vo nht c phn huy hoan toan thi se thun li cho qua trinh ra va ngc lai.- Tc khuy cung anh hng n qua trinh ra, nu tc khuy nho, ma sat gia canh khuy va nguyn liu it, hiu qua ra khng cao; ngc lai, nu tc khuy qua ln se gy dp nat nguyn liu va lp vo tru se bong ra, t o, khi phi sy, clorofin se bi oxy hoa va hat ca ph thoc se co mau xu, thng thi tc canh khuy khoang 50 100 vong/phut.- Ti l nc/nguyn liu trong qua trinh ra khoang 0,9 1,2. Nu ti l nay ln qua se keo dai thi gian ra va qua trinh ra se khng hoan toan.Lam rao, phi sy:Lam rao:a. Muc ich: lam mt phn nc t do hat ca ph sau khi ra, nu khng lam rao ma em sy ngay se sinh ra hin tng "luc" nguyn liu tao ra mt mang cng bn ngoai hat ca ph lam keo dai thi gian sy va sy khng u lam anh hng n cht lng thanh phm.Lam rao co th rut ngn thi gian phi sy, m cua nguyn liu co th giam t 7 10 % sau cng oan nay.b. Cac phng phap lam rao:- Lam rao nc trn sn phi: yu cu sn co nghing 10 120 nc thoat d dang, trn san lam rao co th va ph thanh tng ng nho, b day lp hat khoang 10 20 cm, thi gian lam rao khoang 2 4 gi.- Lam rao trn li: kich thc l li phai phu hp vi tng loai ca ph hat khng lot qua li c. Li c t trn gia cach mt t 0,5 0,8 m d thoat nc va cach m t, chiu day lp hat trn li t 12 15 cm.- Lam rao bng phng phap li tm: dung may li tm co tc 1000 1500 vong/phut. Phng phap nay rut ngn c thi gian lam rao va con lam cho qua trinh ra c hoan chinh hn do lc li tm keo cac cht con sot lai trn hat trong qua trinh ra.Phi:a. Muc ich: phi nhm ha m xung con 10 12 % thc hin nhng qua trinh ch bin tip theo.b. Cac yu t anh hng n qua trinh phi:- Nhit cua khng khi: phu thuc hoan toan vao thi tit, kha nng bc m tng ln khi thi tit tt.- m cua khng khi thp se tng nhanh qua trinh bc m trong nguyn liu, do o se rut ngn thi gian phi.c. Cac phng phap phi va yu cu ky thut:- Phi trn lip: lip lam bng tn uc l, hoc an bng

tre, kich thc 1*2 (m), khoang cach cac lip 20 40 cm, lip di cung cach mt t 0,8 1 m.Phi trn sn: sn phi co th la sn xi mng, sn gach. V mua he, nhit sn phi co th at 40 500 C. Mt ca ph rai trn sn 10 15 kg/m2, sn phi co dc 1 2 % d thoat nc. Trong qua trinh phi cn ao trn, c 1 1,5 gi ao trn mt ln, nn dung cac dung cu ao trn bng g hoc nha tranh tn thng hat. Cang v tra, co th tng chiu day lp hat ln 3 4 cm va sang ngay th hai, thi im nng nhiu co th tng chiu day lp hat n 4 6 cm. nhng ngay phi cui cung, do ham lng nc t do a bay i phn ln, chi con lai nc lin kt. Do o, trong nhng ngay nay cn phai sn tht kh mi tin hanh phi, chiu day lp hat khoang 3 4 cm va c 1 gi ao trn mt ln.Phng phap nay phu thuc hoan toan vao thi tit va cht lng cua hat khng ng u. Do o, chi phu hp vi cac c s san xut nho, ngun nng lng nhn tao khng co iu kin thc hin.Sy: Do nhc im cua qua trinh phi nn ngi ta tin hanh sy, vi hat ca ph co cu tao c bit, tc chuyn m t trong ra ngoai rt chm nn ngi ta thng sy hat ca ph bng phng phap ban lin tuc.a. Anh hng cua qua trinh sy n cht lng hat ca ph:- nhit cao, protein cua hat ca ph bi bin tinh va keo tu lai.- Cht beo trong hat bi phn giai nhit cao, do o lam ham lng axit beo trong hat tng ln.- Tinh bt trong hat tao thanh dextrin di anh hng cua nhit .- nhit cao, cac loai men trong hat bi inh chi hoat ng, vitamin bi tn tht nhiu.b. Thit bi sy ca ph va yu cu ky thut:- Sy thu cng: lo sy thu cng co cu tao nh sau:Hnh 5Hnh 5 (graphics5.png)Lp li th nht cach nn 1 1,5 m, cac ng truyn nhit c b tri doc theo nn. Loai lo sy nay tn kha nhiu nhn cng, nng sut be.- Sy bng may sy: ph bin nht la may sy thung quay va thap sy, sau y la s cua may sy thung quay:Hnh 6Hnh 6 (graphics6.png)B phn chinh la mt thung hinh tru nm ngang, trn thung co b tri cac ca cho nguyn liu ra vao. Chinh gia thung la mt truc rng lam nhim vu dn tac nhn sy, trn truc rng co gn cac ng truyn nhit. Thung c chia lam 4 ngn theo chiu doc, trong mi ngn co cac canh ao trn ca ph khi thung quay. Thi gian sy trn may sy thung quay phu thuc vao m ban u cua ca ph, nu m ban u cua ca ph co gia tri t 20 40 % thi thi gian sy t 16 36 gi. Lo sy thung quay co nhiu u im nh: it tn nhn cng, nng sut ln, cht lng ca ph tt.Boc vo thoc (xat kh):Hat ca ph c bao boc bi mt lp vo tru tng i day va chc chn, thanh phn chu yu la xenlulo, khng co ich cho qua trinh tiu hoa cua c th va cung khng co ich cho s hinh thanh cht lng san phm, do o cn phai loai chung ra.Yu cu hat ca ph sau khi xat kh phai gi c nguyn hat, lng hat nt, v cang it cang tt, do o cn phai iu chinh hiu sut xat < 100 %.Cac thit bi xat kh c thit k da trn cac tac ng c hoc ln nguyn liu nh p, xe va ma sat, hai loai may xat kh thng dung nht la may xat kh Engelber va Hanxa, sau y la s cu tao cua thit bi xat kh Engelber:Hnh 7Hnh 7 (graphics7.png)Boc vo lua (anh bong):Cung nh lp vo thoc, lp vo lua khng co gia tri cho ngi tiu dung nn cn phai boc vo lua cho hat ca ph c bong, tng gia tri cam quan va tranh VSV xm nhp.Yu cu sau khi anh bong hat ca ph, nhit cua khi ca ph khng qua 550 C, ti l hat nt v khng qua 1 %. Ti l vo lua trong ca ph nhn phai at 90 % (i vi arabica), 80 % (i vi canephora) va 70 % (i vi excelsa), qui inh rng hat co 1/2 din tich boc vo lua tr ln c xem la hat sach.Thit bi anh bong thng co hai loai, kiu 1 truc Smout va 2 truc kiu Okrassa, sau y la s cua may anh bong kiu Smout:Hnh 8Hnh 8 (graphics8.png)Trn truc cua may anh bong gm 6 canh xon kh , phn inh c mai nhn, cac canh kh nay co phn cui cong lai hat chuyn ng ngc lai, thn may co b tri cac g co chiu nghing ngc chiu vi chiu xon cua truc.Phn loai:Ca ph sau khi anh bong la mt hn hp gm: ca ph tt, ca ph xu, vo tru, vo lua, ca ph vun...do o cn phai phn loai am bao c yu cu cua khach hang va tiu chun cua nha may. Trong san xut ca ph nhn, ngi ta thng phai phn loai theo ba phng phap:a. Phn loai theo kich thc: s dung sang phn loai gm sang tron hoc sang lc vi cac li sang co c l khac nhau, hinh dang

cac l cung khac nhau, nu phn loai theo chiu rng hat ngi ta dung li sang l tron hoc vung, nu phn loai theo chiu day hat ngi ta dung li sang l dai...b. Phn loai theo ti trong: da vao s chuyn ng khac nhau cua cac hat co ti trong khac nhau trong lung khng khi chuyn ng ngc chiu vi khi hat, muc ich cua vic phn loai theo ti trong nhm loai bo cac hat xu, hat lep kem cht lng. phn loai theo ti trong, ngi ta thng dung hai loai thit bi, loai nm ngang va loai thng ng, sau y la s cu tao cua thit bi phn loai kiu thng ng (catador)Hnh 9Hnh 9 (graphics9.png)Cn chu y iu chinh tc khng khi ngn I lun lun ln hn tc khng khi ngn II. Vi loai thit bi nay, co th thu c 3 loai san phm khac nhau.c. Phn loai theo mau sc: Phn loai theo kich thc va ti trong chi loai bo c tap cht, tng ng u cua khi hat nhng cha th tao c cho khi hat ng nht v mau sc c, do o, tng cng cht lng cua khi hat hn na, ngi ta tin hanh phn loai theo mau sc. Phn loai theo mau sc co th tin hanh bng thu cng hoc bng nhng thit bi in t.Phn loai bng thu cng co th thc hin trn cac bng chuyn chay vi tc chm va dng lai theo chu ky cng nhn ngi hai bn bng chuyn tin hanh phn loai. Phng phap nay tn kha nhiu nhn cng va thi gian nhng co th giai quyt c nhiu vn ma may moc khng th giai quyt c.u trn, ong bao, bao quan:Ca ph nhn c u trn theo mt ti l nht inh am bao hiu qua kinh t cho c s san xut hoc am bao theo yu cu cua khach hang.i vi ca ph arabica va canephora ong thanh 2 lp: mt lp polietilen trong va mt lp bng ay gai ngoai, i vi ca ph excelsa chi cn ong mt lp, trong lng mi bao 50 kg hoc 70 kg.Trong qua trinh bao quan ca ph nhn cn chu y nhng im sau:- m ca ph nhn a vao bao quan < 13 %,- Ham lng tap cht < 0,5 %,- Kho bao quan phai c cach m va cach nhit tt,- Thi gian bao quan khng qua 5 thang. Ky thut san xut ca ph rang:Nguyn liu dung san xut ca ph rang la ca ph nhn, s cng ngh san xut ca ph rang nh sau:CA PH NHNPHN LOAI THEO KICH THCX LY NGUYN LIURANGLAM NGUICA PH RANG NGUYN HAT LAM SACH KIM LOAI XAYSANGBT MIN BT THCA PH RANG XAYPhn loai theo kich thc:Ca ph nhn trong qua trinh bao quan se bi gay nat, do o cn phai phn loai theo kich thc qua trinh rang c d dang va u n hn. Thng thng ngi ta dung h thng sang lc gm 2 3 li sang phn loai.X ly nguyn liu:Trong qua trinh bao quan, ca ph nhn hp thu nhiu mui vi la, c bit la mui mc, do o, cn phai x ly nguyn liu. Cac phng phap x ly nguyn liu nh sau:- X ly bng nc: chi ap dung i vi nhng loai ca ph nguyn liu co cht lng cao (trong thi gian bao quan khng co mc). Ngi ta tin hanh ngm nguyn liu trong nc 5 phut, nc se ngm vao cac mao quan cua hat va hoa tan cac mui vi la, sau o vt ra rao.- X ly bng dung mi hu c: s dung cho nhng loai nguyn liu kem cht lng hn. Dung mi thng dung ru etilic 20 % V, thi gian x ly 5 10 phut, sau o vt ra rao.Rang:y la giai oan quan trong nht vi hng thm tao thanh trong qua trinh nay. cac c s san xut nho, ngi ta tin hanh rang trong nhng thit bi rang hinh cu hoc hinh tru, lng ca ph cho vao < 2/5 th tich thit bi, trn thn thit bi co b tri ca nap va thao nguyn liu va cac l thoat m. cac c s san xut ln hn, ngi ta thng s dung loai thit bi rang kiu ng co s cu tao nh sau:Hnh 10Hnh 10 (graphics10.png)Nhit rang thng khng ch trong khoang 200 2400 C. Qua trinh nay gm ba giai oan:- nhit < 500 C ta thy bc ra nhiu khoi trng, chu yu la hi nc va hi dung mi, th tich hat khng bin i. Cui giai oan nay ta thy ngng sinh khi, y la du hiu chuyn sang giai oan sau.- Khi nhit tng ln 1500 C thi trong hat xay ra qua trinh tich khi nn th tich cua hat tng ln t ngt, luc nay ta nghe thy nhng ting n, hat chuyn sang mau en nhng cha bong. Trong giai oan nay ta thy khi mau xanh thoat ra, chu yu la acrolein.- Khi nhit ln 2200 C, gi nhit nay trong vong 10 15 phut, luc nay th tich hat khng bin i na, s sinh khi

rt yu t hoc ngng hn, hat chuyn sang mau en bong.Trong qua trinh rang, tng cht lng san phm, ngi ta cho cht beo (du thc vt, b..) vao giai oan cui cua qua trinh rang, cht beo se gi lai cac cht thm trn b mt cua hat.Hat ca ph rang at yu cu co mt ngoai en bong, bn trong co mau canh gian, mui thm nhe (tt hn mui thm manh vi khi pha se it co mui), vi ng chat.Lam ngui:Qua trinh lam ngui co th thc hin trong thit bi rang kiu ng, dung khng khi lam ngui , mt s c s san xut ngi ta co th phun m hoc phun ru lam ngui nhm muc ich tao ra m bao quan (< 13 %) vi khi rang m chi con 0,5 1 %. Ngoai ra vic phun ru con co tac dung la tao ra phan ng ester hoa co mui thm.Co mt s ni dung dung dich ng, ti l 2 % phun vao ca ph a rang nhm muc ich lam ngui va boc hat ca ph mt lp mang mong khoi mt hng thm. tao ra ca ph rang nguyn hat thng phm, co th phi trn cac loai ca ph lai vi nhau ap ng c khu vi cua khach hang. tao ra san phm ca ph rang xay, ca ph rang nguyn hat c em i xay nho, bt ca ph xay phai lot sang 1,6 mm (90 %) nhng phai c gi lai trn sang 0,95 mm. Bt ca ph xay co kich thc > 1,6 mm c em i xay lai am bao yu cu trn.Ca ph rang (c bit la ca ph rang xay) rt d bi mt hng thm, hp phu mui la va d bi oxy hoa nn cn phai bao goi tht cn thn. Co th dung cac loai bao bi nh thuy tinh, polime, giy thic ... tin hanh bao goi. Ngoai ra, co th ong goi chn khng hoc ong goi vi cac cht khi nh N2, CO2...