Professional Documents
Culture Documents
1 Pht biu lun im Bt k mt t trng no bin i theo thi gian cng sinh ra mt in trng xoy. 13.1. 2 Phng trnh Mawell - Faraday Xt mt vng dy dn kn (C) nm trong mt t trng ang bin i theo thi gian (hnh 13-1).
dS
B
o
Hnh 13-1
(C)
suy ra:
(C)
Ed l =
d BdS dt (S)
(13-1)
l phng trnh Mawell - Faraday di dng tch phn. Vy: Lu s ca vc t cng in trng xoy dc theo mt ng cong kn bt k th bng v gi tr tuyt i nhng tri du vi tc bin thin theo thi gian ca t thng gi qua din tch gii hn bi ng cong . ngha ca phng trnh (13-1) l: n cho php ta tnh c in trng xoy nu bit quy lut bin i ca t trng theo thi gian. Trong gii tch vc t ngi ta chng minh c:
145
(C)
Ed l = rotEdS
(S)
Mt khc ta c:
d BdS = dt (S) dB dt B ( ) ddt dS
(S)
suy ra:
rotE =
(13-2)
Trng hp tng qut: vc t cm ng t c th bin i theo c thi gian v khng gian nhng ch c t trng bin i theo thi gian mi sinh ra in trng xoy, do (13-2) c vit li:
rotE = B t
(13-3)
13.2 Lun im th hai ca Mawell 13.2.1 Pht biu lun im Bt k mt in trng no bin i theo thi gian cng sinh ra mt t trng. 13.2.2 Phng trnh Mawell - Ampe a. Gi thuyt ca Mawell v dng in dch: Dng in dch l dng in tng ng vi in trng bin i theo thi gian v phng din sinh ra t trng. Theo Mawell in trng bin i gia hai bn ca t in sinh ra t trng ging nh mt dng in (dng in dch) chy qua ton b khng gian gia hai bn ca t in, c chiu l chiu ca dng in dn trong mch v c cng bng cng dng in dn trong mch . Nu gi Id l cng dng in dch chy gia hai bn t in, S l din tch ca mi bn th mt dng in dch gia hai bn l:
Jd = Id I = S S
suy ra:
Jd =
1 dq d q d = = S dt dt S dt
146
Jd =
dD dt
(13-4) (13-5)
Di dng vc t:
Jd =
dD dt
Biu thc (13-5) chng t: vc t mt dng in dch bng tc bin thin theo thi gian ca vc t cm ng in. Trong trng hp tng qut, vc t cm ng in D = D(x, y, z, t) nhng ch c in trng bin i theo thi gian mi sinh ra t trng, do :
Jd = D t
(13-6)
M rng gi thuyt trn v dng in dch cho trng hp mt dng in bt k, Mawell i ti gi thuyt tng qut sau: Xt v phng din sinh ra t trng th bt k mt in trng no bin i theo thi gian cng ging nh mt dng in gi l dng in dch c vc t mt dng bng:
Jd = D t
trong D l vc t cm ng in ti im ta xt. b. Thit lp phng trnh Mawell -Ampe Theo Mawell t trng do c dng in dn v in trng bin i theo thi gian tc dng in dch sinh ra. V vy Mawell a ra khi nim dng in ton phn bng tng dng in dn v dng in dch. Do ta ni rng t trng do dng in ton phn sinh ra. Mt ca dng in ton phn c tnh theo cng thc:
J tp = J + D t
(13-7)
Hd l = I
C
tp
vi:
D dS I tp = JdS = J + t S S
suy ra:
Hd l = J +
C S
D dS t
(13-8)
147
Vy: Lu s ca vc t cng t trng dc theo mt ng cong kn bt k th bng cng dng in ton phn chy qua din tch gii hn bi ng cong . Ta cng chng minh c rng:
rotH = J + D t
(13-9)
l dng vi phn ca phng trnh Mawell-Ampe, p dng c i vi tng im trong khng gian. ngha ca phng trnh (13-9) l: n cho php ta tnh c t trng H nu bit s phn b dng in dn quy lut bin i ca in trng theo thi gian. 13.3 Trng in t v h thng phng trnh Mawell 13.3.1 Nng lng trng in t in trng v t trng ng thi tn ti trong khng gian to thnh mt trng thng nht gi l trng in t. Trng in t l mt dng vt cht c trng cho tng tc gia cc ht mang in. Mt nng lng t trng:
1 w = w e + w m = ( 0 E 2 + 0H 2 ) 2
(13-10)
wdV = 2 ( E
0 V
+ 0H 2 )dV (13-11)
(C)
Ed l = dt BdS
(S) B t
(13-12)
- Dng vi phn:
rotE =
(13-13)
(13-14)
- Dng vi phn:
rotH = J + D t
(13-15)
148
DdS = q
S
(13-16)
- Dng vi phn:
divD =
(13-17)
BdS = 0
S
(13-18)
- Dng vi phn:
divB = 0
(13-19)
13.3.6 Cc phng trnh lin h cc i lng c trng cho trng Trong cc phng trnh Mawell cc i lng c trng cho trng u c xc nh ti tng im trong khng gian v ni chung u l cc i lng bin thin theo thi gian:
E = E(x, y, z, t) B = B(x, y, z, t) D = D(x, y, z, t) H = H(x, y, z, t)
a. in trng tnh
E = E(x, y, z) D = D(x, y, z) B=0 H=0
Ed l = 0
C
DdS = q
S
D = 0 E
b. T trng khng i
E=0 D=0 B = B(x, y, z) H = H(x, y, z)
Hd l = I hay rotH = J
C
149
BdS = 0
S
hay divB = 0
B = 0 H
c. Sng in t
E = E(x, y, z, t) ; B = B(x, y, z, t) ; D = D(x, y, z, t) ; H = H(x, y, z, t) ;
=0
J =0
B t
; ; ;
rotH =
D t
divB = 0
D = 0 E
B = 0 H
(*)
; divD = 0
Do : ta c:
grad divE = 0
rotE = B t
hay l:
E 0 0
2E =0 t 2
150
7.3 Trong mt th tch hu hn c vc t cm ng t B vi cc thnh phn: Bx=0 ; By=0; Bz=B0+ax, trong a l mt hng s v lng ax lun lun nh hn so vi B0. Chng minh rng nu trong th tch khng c in trng v dng in th t trng y khng tha mn phng trnh Mawell. 7.7 Mt t in c in mi vi hng s in mi =6 c mc vo mt hiu in th xoay chiu u = U0cost vi U0= 300V, chu k T=0,01s. Tm gi tr ca mt dng in dch bit rng hai bn ca t in cch nhau 0,4cm. p s: jd =2,5.10-3sin20t(A/m2) 7.11 Cho mt trng in t bin thin trong chn khng vi cc vc t cng trng E(0,0,E) v , trong H(H,0,0) , trong H = H0cos(t-ay) vi a= 0 0 . Chng minh rng gia cc vc t cng trng c mi quan h sau y:
0 E = 0 H
151