I: S PHn x nh sng

Quanghc

A/.kin thc vn dng : 1. Ni dung nh lut phn x nh sng: 2.c im ca nh to bi g phng ng 3.im sng l giao ca chm sng ti(vt tht) hoc giao ca chm sng t ko di (vt o) 4.nh ca im sng l giao ca chm phn x(nh tht),hoc giao ca c phn x ko di(nh o) 5.mt tia sng SI ting phng, tia phn x t g i qua mt im g ng M cho trc th tia ti phi c ng ko di i qua nh ca im M. 6.Quy c biu din mt chm sng bng cch v 2 tia gii hn ca chm s chm tia sng t im S ti g gii hn bi 2 tia ti i st mp g ng ng,chm tia gii hn t ng c ng ng ko di i qua nh ca S. 7.c 2 cch v ca mt im sng: a.Vn dng tnh cht i xng ca vt v nh qua mt g ng. b.Vn dng nh lut phn x nh sng v kin thc 4 trn. 8.c 2 cch v tia phn x ca mt tia ti cho tr c: a. Vn dng nh lut phn x nh sng:v php tun,o gc ti,v tia ph x sao cho gc phn x bng gc ti. b.Vn dng kin thc 4 trn: V nh ca im sng,v tia phn x c ng ke di i qua nh ca im sng. (Tng t cng c 2 cch v tia ti ca mt tia phn x cho tr c) 9.nh ca mt vt to bing phng l tp hp nh ca cc im sng g trn vt,do v nh ca mt vt ta v nh ca mt s im c b trn vt ri ni li. 10.Trong h g ng nh sng c th b phn x nhiu ln,c mi ln phn th to ra mt nh ca im sng.nh to bi g ln tr l vt ca ng ng c g ln phn x tip theo... ********

Ti liu bi dng HSG-Quang hc

THT-THCS Lc An

B/. Bi tp : C h 1 v g i c a tia s n g v n h c a v t n gbp h n g n to i g 1.1 Cho mt g ng phng G v mt im sng S c gng hy v nh v tr nu r cch v nh ca S bng 2 cch. 1.2 Cho mt g ng phng G v mt tia sng ti SI . Hy v tia phn x t ng ng ca tia SI bng 2 cch v nu r cch v . 1.3 vt sng AB c dng hnh mi tn v g phng G nh ng hnh 1.3 .Hy v nh ca vt AB bng 2 cch. 1.4 Cho g ng phng G, im sng S v im M c gng nh hnh tr v1.4.V v nu r cch vng i ca mt tia sng t S n g ri phn ng x ti M.(v bng 2 cch). 1.5 Hai g ng phng G 2 lm vi nhau mt gc <900;hai im O v M 1,G trong gc(hnh1.5) a.V tia sng i t O phn x trn G1 ri phn tip trn 2Gv ti M rc t 0 b. Nu >90 ; php v thc hin c th hai im O v M phi tha mn iu kin g? 1.6 Trc hai g ng phng G 2 c mt mn chn c nh vi khe h AB v 1;G im sng S .Hy v mt chm sng t S n G G 1 ,phn x n 2 ,chm phn x t G va vn lt qua khe AB. 2 .M A B '''''''''''''''''''''''''''''''''''' G S . '''''''''''''''''''''''''''''''''''' G
1 2

G G

(hnh 1.3) (hnh 1.4) (hnh 1.6) C/.cc bi tp khc: 2 :T n h d n g i c a tia s n g : i 2.1 Cc g ng phng AB,BC,CD c xp xp nh hnh v trong AB=a, BC=b, S l mt im sng nm trn AD, SA=b1 a.V tia sng t phn x ln trn cc g ng AB, BC, t l CD,mt ln ri tr li S b.Tnh di ng i ca tia sng trong h g ng c.Tnh khong cch 1) t A n im ti trn g AB. (a ng 2.2 Hai g ng phng G 2 hnh vung cnh a, hp vi nhau mt 1G 0 gc nh=15 ,mt tia sng AI chiu n ti I trn cnh 1 G 0 i din vi giao tuyn ca 2 g d gc ti i=45 ng i ,phn x trong h g ng mt s ln ri i ra theong c. Tnh di ng i ca tia sng trong h g ng.

(hnh 1

Ti liu bi dng HSG-Quang hc

THT-THCS Lc An

2.3. Hai g ng phng G 2 cch nhau mt khong l d, trn thng ng 1,G song song vi 2 ng,cch G mt khong l a, c 2 im S v O cch nhau g 1 mt khong l h( hnh 4). a. Hy v v nu r cch v mt tia sng t S n G ti I), phn x n 1 trc( G2 (ti J) ri phn x n O b. Tnh khong cch IA v JB? c. Gi M l giao im ca SO vi tia phn x 1txc nh v tr ca M . G trn SO. 3 :V n g n h n t h y c n gg a . S. 3.1 Cho g ng phng G,v mt im sng S (h3.1).Bng php v G hy xc nh vng t mt thy nh ca S to ng g bi '''''''''''''''''''''''''''' 3.2 Mt ca mt ng quan st t ti mt im M tr i c mt g ng h3.1 phng G nh H3.2 xc nh vng nhn thy ca g . ng 3.3 Cho vt sng AB hnh mi tn v g phng MN nh ng H3.3 a/ V nh ca vt AB b/ V cc chm tia ti ln nht t A v B n g ng. c/ Hy xc nh vng t mt tr c gng : c.1 Ch nhn thyA. c.2 Ch nhn thy B c.3 Nhn thy c A v B 4: Cch ng ph ng quan t g s t n h v i g tru y n c a n h s n g n h 4.1Vo lc tia sng mt tri ri xin gc 45 xung b mt tri mun h ng tia nng theo ph ng thng ng xung y mt ging su,th phi t ng nghing mt gc bng bao nhiu so vi m g t. 4.2 Mt ng cao 1,65m ng i din vi mt g phng hnh ch nht i ng treo thng ng. Mt i cch nh u 15cm.Hi ng a. Mp d ca g i ng phi cch mt t nhiu nht l bao nhiu ng i y nhn thy nh ca chn mnh trong g ng. b.Mp trn ca ng phi cch mt t t nht l bao nhiu y g i ng nhn thy nh ca nh u trong g ng c.Chiu cao ti tiu cang l bao nhiu ng thy ton b nh g i ca mnh trong ng. g d.Cc kt qu trn c ph thuc vo khong cch i n g t ng ng khng. 5 :T n h g c h p b i h a i t ia s n g t ro n gh g ng , k h o s t s d c h c h u y n c a t ia p h n s k h i th a y i v ... c a g n g tr 5.1 Cho g ng phng G v mt tia sng SI(h5.1). a/. Gi nguyn tia ti, quay g G mt gc nh quanh trc O nm trong ng mt g ng v vung gc vi mt phng ti .Hi tia phn x quay i mt g bng bao nhiu? khi a.1 Trc O i qua I ; a.2 Trc O khng i qua I
Ti liu bi dng HSG-Quang hc THT-THCS Lc An

b/.C nh g ng G, quay tia ti trong mt phng ti quanh im I mt gc nh .Hi tia phn x s quay i mt gc bng bao nhiu? (bi 95/121/8 5.2 Hai g ung phng G 2, hp vi nhau mt gc <900.chiu mt tia sng SI 1,G n G di ti i =i,phn x trn 1 theo h G ng I1 I2 ri phn x trn 2Gtheo h ng 1 1 I2 K . a. Tnh gc hp bi tia 1SIv tia phn x2K . , I b.Tia phn x2K s quay i mt gc bao nhiu khi: I b.1Gi nguyn G v tia S 1I , quay G quanh cnh chung mt gc nh . 1, 2 b.2Gi nguyn Gv tia ti S 1I quay G quanh cnh chung mt gc , . 2 1 b.3 ng thi quay 2 ng quanh cnh chung mt gc nh g , theo cng chiu vi cng vn tc v gi nguyn tia SI 1. 5.3 Hai g ng phng G 2 t song song vi nhau .Mt tia sng chiu vo 1,G G1, phn x lin tip trn hai g ng.Nu ta quay 1G mt gc nh th tia i phn x th n s quay i mt gc bng bao nhiu? ( M rng:Nu quay 2 G ...th sao? Nu quay c 2 g th sao). ng 0 5.4. Hai g ng phng Gv G quay mt phn x vo nhau mt gc 30 1 2 mt ngun sng S c nh nm tr g c 2 ng(hnh v bn). a. Nu cch v chnh xc mt tia sng t ngun S -c ng i phn x lntl trn mi g ng mt ln (ti im ti I v E). b. Tnh gc hp bi tia ti SI v tia phn x sau cng E R c. T v tr ban u ni trn phi quay g G quanh trc ng 2 qua E v song song vi 2 g mt gc nh nht l bao nhiu : ng c.1: SI // E R c.2: SI E R 6 : X c n h s n h c a v t to b n g . g i h 6.1 Mt im sng S t trnng phn gic ca gc to bi 2 g ng phng.Xc nh s nh ca S to bing khi: 2g 0 0 a. =90 ; = 120 b. (S121/8) 6.2 Mt im A t cch u ng phng c mt phn x quay vo 2 g nhau ta thnh gc . a, Xc nh tt c cc nh to thnh trong 2 g khi =800. v cc nh . ng b.Tm s nh trongng hp= tr
2 ; (n Z>0) n

7. Q u o c a i m s n g , G1 S. n h c a i m s n g v v n t c c h u y n n g c a n h . 7.1 Hai g ng phng G 2 hp vi nhau mt gc .Mt im sngS nm cch 1,G O G2 cnh chung O ca 2ng mt khong R. Hy tm cch di chuyn im S sa g cho khong cch gia 2 nh o u tin ca S to bing G ,G2 l cc g1 khng i.
Ti liu bi dng HSG-Quang hc THT-THCS Lc An

7.2: Cho mt im sng S t tr c mt g ng phng.Tm qu tch cc nh ca S trong ng khi cho ng quay qanh mt trc O nm trn mt g v g g ng vung gc vi mt phng hnh v. 7.3 im sng S t cch g phng G mt khong SI=d(h7.1) .nh ca S ng qua g ng s dch chuyn nh th no khi: S. a. Gng quay quanh mt trc vung gc vi mt phng hnh v ti S. I b. Gng quay i mt gc quanh mt trc vung gc vi mt phng (Hnh 7.1) / hnh v ti I.( Nung quay vi vn tc v=2m/s.th nh S S s g ca quay i mt gc bao nhiu?) 7.4 Mt ng ng tr mt g i c ng phng.Hi ng thy nh ca mnh i trong g ng chuyn ng vi vn tc bng bao nhiu khi: a.Gng li ra xa theo ph vung gc vi mt g vi vn tc v=0,5m/s ng ng b.Ngi tin li gn ng vi vn tc v=0,5m/s. g 7.5 Hai g ng phng G 2 hp vi nhau mt gc =300.Mt im G1 sng S 1,G nmtrn ng phn gic OX ca 2ng,cch cnh chung O mt khong R=5cm g x Tnh: a/. Khong cch gia 2 nh o u tin ca S to Gbi g ng. 2 O b/. Qu tch cc nh ca S khi S di chuyn trn OX. c/. Tm vn tc xa nhau ca 2 nh 2 S 1S khi S di chuyn trn OX vi vn tc 0,5m/s. 8: T n h g c h p b i h an g , n h v tr c n gg i g a 8.1 Cho hai g ng phng G ,G2 quay mt phn x vo nhau.Mt ngun sng 1 im S nm gia 2ng.Hy xc nh gc to bi ng ngun sng g 2 g im v cc nh 1 S ca n trong 1 v S2 trong g G ng G 2 nm trn ba nh ca mt tam gic u. 8.2 Hai mu g ng phng nh 1,,G2 nm cch nhau v G nm cch ngun sng im S nhng khongnhau. nh (h8.1).Gc nm gia 2 ng phi nh g th no sau 2 ln phn x th : a/. Tia sng ng thng v ngun. h B/. Tia sng tr li ngun theo c. ng (? C/.Tia sng i ra khi h theong ban u.tc l // ph vi tia ti u tin ..) 8.3 Mt khi thy tinh hnh lng tr,tit din c dng mt tam gic c ABC.Ng m bc ton b mt AC v phn mt AB. i i d (h8.2) mt tia sng vung gc vi mt AB,sau 2 ln phn x lin tip trn AC,AB th tia l ra vung gc vi BC. Hy xc nh gc A ca khi thy tinh . 8.4* Hai g ng phng hnh ch nht ging ht nhau c giao tuyn chung O,quay mt phn x vo nhau,hp vi
Ti liu bi dng HSG-Quang hc THT-THCS Lc An

nhau gc .mt im sng S nm gia 2 g ,mt tia sng t S p ng vung gc vi 1,phn x n 2,ri phn x tr li 1G G G .Tia sng phn x y mt ln na,tia phn x cui cng vung gc vi mt phng cha 2 cnh giao tuyn chung ca 2 g .Tnh. ng 9 P h n g n t h c h n h 9.1 Tm ph ng n xc nh cao ca mt ct n bn kia b sng (.bi 2 bn b sng t bng phng cao bng nhau )vi cc dng c sau:mt g ng phng nh;mt th dy(c gii hn o va ) c

10.Bi b sung

10.1. tim ct tc ta ng thy c 2 chicng: mt th g chic t pha c mt, mt chic t pha sau tr gy mnh nh g khng song song.Gii thch ti sao? n Gi :vmt tia sng xut pht t mt im sau gy ngi phn x lntl trn mi ng mt ln trong 2 ng g tr hp: 2 g ng t song song v khng song song. T hnh x tr li cu h bi. 10.2 Cho 2 g ng phng( nh hnh v).hy tm giao ca vng nhn thy ca2 gng. 10.3. Chiu chm nh sng phn k vo g A v nhn ng c cc tia phn x nh hnh v bn. Hi ng A c th l ng g g phng khng? V sao? c Gi ph ng php: v php tuyn ca g ti cc im ti ca ng gng, o xm gc phn x c bng gcng ng khng... t ti t tr li cu hi. 10.3. Hy xc nh v tr ca g ng phng vv ng i ca tia sng trong cc hnh v sau.bit S1, S2,S3, l cc im sng, S1/ ,S2/ ,S3/ ln l t l nh ca 1, S2, S S3 to bi g ng.Tia sng t 1S 2, ,S S3, ti gng phn x qua cc im R2 R3 tng ng? 1 R 2.4. Hai g ng phng G G2, hp vi nhau mt gc <900, mt phn x quay 1, vo nhau. Mt im sng S nm giang, mt tia sng t S chiu n 2 g G1 di gc ti i, phn x trong h g mt s ln. Xc nh: ng a. Sau n ln phn x trong h g tia sng bt u i ra theo c. ng, ng b. Sau n ln phn x vo h g ng,tia sng bt u quay tr ra. 2.5 Hai g ng phng ghp quay mt phn x vo c nhau hp vi nhau mt gc nh din nh ,mt tia sng SI nm trong mt phng vung gc vi cnh chung ca nh din v ti mt trong 2ng vi gc ti1 i. hi sau bao nhiu ln phn x g trong h g ng th tia sng s phn x tr ra ngoi. 2.6. Hai mt phng n hi ng, to thnh mt l t gc nh din , mt qu bng bn ri vo khong gja hai mt phng v sau nhiu ln va p ln chng, qu bng li bay
Ti liu bi dng HSG-Quang hc THT-THCS Lc An

ra ngoi( hnh 2.6). Va p th nht xy ra cch nh gc nh din m khong a v ti y gc ti ca qu bng p ln mt phng ngang bn qu bng chuyn ng trong mt phng thng ng, vung gc n mt phng cho. Hy xc nh khong cch ti thiu d n nh m qu bng c th tc. Gi thit l nh. 2.7. Cho im sng S v 2 g phng OM v ON nh ng h-2.7. Bit khong cch t S n giao tuyn chung cang l a. Xc nh gc hp bi hai g 2g ng mt tia sng bt k t S truyn n mt trong hai g ng ch phn x mt ln ri ra khi h g ng 2.8. G ng c dng mt mt cu hoc mt phn ca m cu gi l g ng cu . G ng cu c mt li phn x nh sng gi l ng cu li. Mi im trn g cu li g ng c coi l mt g ng phng nh. hnh 2.8 l mt g cu li, ng c l tm ca ng, mt tia sng AI t im tn vt AB g chiu ti g ng cho tia phn x IP c c im h v. hnh a. Nu c im ca php tuyn IN ca g ng. b. hy v nh ca vt AB Ti 3 v tr bt k v nu nhn x v tnh cht ca nh . c. Xc nh vng t mt qua st nh ca vt AB. 2.9. Cho g ng hnh nn hnh 2.7( chao n) v mt im sng S ( b n). Nm trn trc cang.Xc nh gc nh g ng g mi tia sng t S n g ch phn x mt ln ri i ra ng ngoi. 2.10. Hai g ng phng G 2 vung gc vi nhau(h-2.10).Mt tia 1G sng t im S n 1,Gphn x n 2 ri phn x qua im G M cho trc.. a. chng minh SI // JP. b. Gi nguyn tia SI, ng thi quay ng mt gc nh 2 g quanh giao tuyn chung 0 theo cng chiu, vi cng vn tc. Chng minh r JP lun i qua M v c ng khng i. ph c. m rng: Gi nguyn tia SI, hi phi quay 2 g quanh giao tuyn chung ng nh th no Tia JP lun i qua M v c ph khng thay i. (Bi tp ng ng t xem thi tnh). 2.11**. Hai g ung phng 1,G2, hp vi nhau mt gc G 0 <90 .chiu mt tia sng SI n di ti i =i,phn x trn 1 G 1 G1 theo h ng I1 I2 ri phn x trn 2G theo h ng I2 K . a. Tnh gc hp bi tia phn x Iv.tia SI, 2K 1 b. Tnh gc hp bi tia phn x th n trong ngg v tia h SI1 tia phn x th n song song vi tia SI th cn quay g ng G quanh cnh chung mt gc bng bao nhiu, theo 2 chiu no. 2.12.Mt g ng phng dng trn sn nh, lch mt gc 0 =5 so vi ph ng thng ng. Mt i cao h=1,7m c ng th ng cch mp ng mt khong l ln nht l bao g nhiu cn nhn thy c mt phn nh ca mnh qua g b qua ng, khong cch t mt n nh u( h-2.12).
Ti liu bi dng HSG-Quang hc THT-THCS Lc An

2.13. h-2.13 l mt im sng S c nh nmhai g c tr ng phng nh 1G v G2. G1 quay quanh I, 2 quay quanh J( I v J c nh). Bit gc SIJ = G ,gc SJ I = . S1 l nh ca S qua 1G S2 l nh ca S qua 2G Tnh gc hp gia , . mt phn x ca haing sao cho khong cch gia hai nh2 S : a. Nh g 1S l nht; b. Ln nht 7.1. a. mt ngi ng trn b hc lng, nhn nh mt tri d n i nc.Khi ng i li xa b h mt khong bng a , th nh mt tri m nhn thy i ng di chuyn nh th no. b. Gii thch ti sao hin t ni trn ch xy ra i vi nhng ngun sng ng rt xa( nhmt trng, mt tri ,v sao...) m khng xy ra i cc vt g 7.2. Mt ca anh cao hn mt ca em l 37cm. Nu hai anh em n cng mt ni, nhn nh mt tri nc s thy nh ca mt tri hai ni i d khc nhau, cch nhau mt khong theo ph ngang.Tnh khong cch . ng 0 Nu lc y tia sng mt tri nghing gc so vi mt c trong h. 45 n II. S khc x nh sng Ch 1:nh ca vt trong nc to thnh do s khc x A/ Tm tt l thuyt . 1. Tia khc x nm trong mt phng cha tia ti v php tuyn ti im ti .Khi gc ti tng th gc khc x cng tng v ngc li . 2. Khi nh sng i t khng kh vo nc (hoc thy tinh) th gc ti ln hn gc khc x v ngc li. 3. Mt ta nhn thy nh ca mt vt to thnh do s khc x nh sng.khi chm tia khc x truyn vo mt ta 4. im sng l giao ca chm sng ti cn nh ca S l giao ca chm tia khc x B/. bi tp: 1.1 Gii thch s to thnh nh ca mt vt trong nc. 1.2 Nhn mt hn si trong nc ta thy hn si hnh nh b nng ln .ti sao? 1.3 Nhn vo chic a nhng trong mt chu nc ta thy chic a hnh nh b gy mt phn cch .ti sao? Ch 2.Dng c quang hc A/. l thuyt: 1.Thu knh:quang tm,trc chnh, tiu im, tiu din,tiu im chnh, tiu im ph, trc chnh, trc ph. 2. ng i ca cc tia sng c bit trong thu knh. -Tia i qua quang tm truyn thng -Tia song song vi trc chnh, (hoctrc ph), tia l i qua tiu imchnh (hoc ph) -Tia i qua tiu im chnh (hoc ph,)tia l i song song vi trc chnh (hoc trc ph) 3.Thu knh hi t c th cho nh tht hoc nh o. -vt t ngoi tiu im ca thu knh cho nh tht, ngc chiu vi vt.vt xa v cng cho nh tiu im, vt tin li gn tiu im th nh tin ra xa thu knh. Vt tiu im nh xa v cng
Ti liu bi dng HSG-Quang hc THT-THCS Lc An

-Vt trong tiu im, cho nh o cng chiu,ln hn vt. Khi vt st thu knh nh trng vi vt( st thu knh). (ch :vt nh lun di chuyn cng chiu) 4. Thu knh phn k lun cho nh o cng chiu,nh hn vt. 5.S to nh ca vt bi h thu knh: L1 L2 L3 L4 S S1 S3 S 4 .. nh to bi dng c th nht lvt ca dng c th 2... 6.nh ca mt vt l tp hp nh ca tt c cc im sng trn vt. Do v nh ca mt vt sng ta v nh ca mt s im c bit ri ni chng li. ( ch : nu mt vt va nm trong tiu im va nm ngoi tiu im th nh ca vt gm hai phn :nh o v nh tht do lm nh trn c th sai). V d 6.im sng l giao ca chm sng ti phn k, im vt o l giao ca chm ti hi t ko di( pha sau dng c quang hc).giao ca chm sng l hi t l nh tht,giao im ca chm l phn k l nh o ng dng ca thu knh - Knh lp:mun quan st nh o ca vt bng lp phi t vt trong tiu im ca thu knh. B /. Luyn tp: 1.1: V tip ng i ca mt tia sng cho trc a F o F F F F F ( H-1) (h-2) (h-3

F1 O

F12 F

F2

F1 F1 F2

F2

1.2.V nh ca im S to b h quang hc sau .S S. S. F F1 O F12 F2 F F1 F1 F2 F2

Ti liu bi dng HSG-Quang hc

THT-THCS Lc An

( hnh 2.1) (hnh 2.2) (hnh 2.3) 1.3.V ng i ca mt tia sng t im S qua h quang hc ri i n im I S. S. S. L G F1 .I F L1 L2 (hnh 3.2) L S. . .I . S. . I. .F G F12 .I F2 F1 F1 F2 .I F2 F

L1 L2 (hnh3.1) (hnh 3.3)

(hng3.4) (hnh 3.5) 1.4.V nh ca mt vt sng ta bi thu knh hoc mt h quang hc:

. . F F ( h 4.1 ) h 4.3 ) . . F F

. F ( h 4.2 )

. F

. . F

. . F F

. F F ( h 4.5)

. F

( h 4.4 ) (h 4.6)

Ti liu bi dng HSG-Quang hc

THT-THCS Lc An

. . F1 F

. . F12 F2

. F1 F1 F2

. F2

. F

( hnh 4.7) (hnh 4.9)

(hnh .4.8)

B 1.5: Cho im sng S ,mt thu knh, mt khe h S. A AB( Hnh 5) hy v mt chm sng t S sau . . . . . khi qua thu knh th va vn i qua khe h AB F F F1 F12 F2 ( gii bi ton khi thay thu knh hi t bng thu knh phn k) (Hnh 5.1) (4.10) 2:Xc nh v tr thu knh,loi thu knh, cc yu t ca thu knh,tnh cht ca nh to bi thu knh. 2.1 Cho thu knh L,v cc tia sng nh hnh v. Hi thu knh l thu knh g ? v tip ng i ca tia sng b 2.2**. Vt AB c dng mt on thng cao h=3cm vung gc vi trc chnh ca thu knh L,cch quang tm ca thu knh mt khong l d=1,5f (B nm trn trc chnh), cho nh tht nm trong tiu im ca thu knh . a. Thu knh L l thu knh g?v sao? b. V nh ca vt AB v tnh khong cch t nh n thu knh Gi : Vt tht t ngai tiu im ca thu knh hi t hay cho tht ngoi tiu im ca thu knh. vt AB trong bi li cho nh tht trong tiu im ca thu knh do AB phi l vt a v L phi l thu knh hi t.T ta c cch v nh ca vt AB nh sau: v tia SI song song vi trc chnh v c ng ko di i qua A ,tia phn x tng ng i qua tiu im F,'; v tia i qua quang tm c ng ko di i qua A v tia l op truyn thng...... IV.Bi tp b sung Xc nh v tr ca vt v nh- tnh cht ca vt,nh . Xc nh cc yu t ca thu knh bng php v. 4.1. Cho hnh v 4.1. ng thng xy l trc chnh, o l quang tm,Fl tiu im ca thu knh.Nu t vt ti A th nh cao 3cm, nu
Ti liu bi dng HSG-Quang hc THT-THCS Lc An

t vt ti B th nh cao 1,5 cm. Hi khi t vt ti trung im I ca AB th nh cao bao nhiu? 4.2. Hai vt phng nh A1B1 v A2B2 ging nhau, t cch nhau 45cm, cng vung gc vi trc chnh ca mt thu knh hi t( h4.2). Hai nh ca hai vt cng mt v tr, nh ca A1B1 l nh tht, nh ca A2B2 l nh o. Hy: a. V hai nh ca hai vt trn cng mt phng hnh v. b. Xc nh khong cch t A1B1 n quang tm ca thu knh. c. Tm khong cch t F n 0? 4.3. hnh v bn, S l im sng; S/ l nh, F l tiu im vt ca thu knh. a.Bng php v hnh hc, Hy xc nh v tr quang tm ca thu knh. b. kim tra bng tnh ton: bit S S'=L=45cm, SF=l =5cm. 4.4. Vt l mt on thng sng AB c t vung gc vi trc chnh ca mt thu knh hi t (A trc chnh), cho nh tht A1B1 cao 1,2cm. Khong cch t tiu im n quang tm ca thu knh l f=20cm. Dch chuyn vt i mt khong 15cm dc theo trc chnh th thu c nh o A2B2 cao 2,4 cm. a. Xc nh khong cch t vt n thu knh khi dch chuyn. b. Tm cao ca vt. Qu tch 4.5.Cho im sng S, v thu knh hi t (hnh 4.3). a. Hy v nh ca S to bi thu knh. b. nh ca im S di chuyn nh th no khi : 1. S di chuyn trn ng thng i qua S v song song vi trc chnh. 2. S di chuyn trn ng thng vung gc vi trc chnh 3. S di chuyn trn ng thng i qua F v S. 4. S di chuyn trn ng thng i qua S v 0. 5. Thu knh di chuyn theo phng vung gc vi trc chnh 6. Thu knh di chuyn dc theo phng trc chnh. 7. Thu knh quay quanh trc i qua 0 v vung gc vi mt phng hnh v. 4.6. Cho vt sng AB (h-4.4) v thu knh hi t. nh ca vt AB s di chuyn nh th no, tnh cht nh ca vt s ra sao khi: a. AB di chuyn trn ng thng a
Ti liu bi dng HSG-Quang hc THT-THCS Lc An

b. Thu knh di chuyn trn ng thng Xc nh v tr ca vt v nh- tnh cht ca vt,nh tnh cht thu knh bng cng thc. 5.1. A'B' l nh ca vt tht AB qua mt thu knh hi t 0( A xy; AB xy). Gi d', d l khong cch tng ng t nh v vt n thu knh. v f = d + d . AB d 5.2 Vt o AB =5cm, t vung gc vi trc chnh ca mt thu knh hi t tiu c f=20cm, sau thu knh, cch thu knh 20cm. Xc nh v tr, tnh cht, cao ca nh v v nh. 5.3 Vt sng t song song vi mt mn nh v cch mn 90cm. Ngi ta dng TK thu nh tht ca vt trn mn, trc chnh ca thu knh vung gc vi mn. Ngi ta tm thy 2 v th ca thu knh cho nh r nt trn mn cch nhau mt khong O1O2 =30cm. a. Xc nh v tr t thu knh v tiu c ca thu knh. b. So snh ln ca nh thu c ng vi 2 v tr trn ca thu knh.. 5.4. Mt vt sng t trc mt hu knh hi t cho mt nh r nt c cao h1 trn mn nh sau thu knh. Nu gi vt v mn nh c nh , di chuyn thu knh n gn mn nh th li thu c mt nh th hai r nt c cao h2.hy tnh cao h ca vt. 8.1. Nhn mt ci gy cm xung nc, ta thy hnh nh n b gy ngay mt nc. Gii thch? 8.2. Nhn vo mt b ng nc, ta thy y b khng bng phng m b cong ln, nhng im cng xa mt ngi quan st cng b nng ln cao hn. Hy gii thch hin tng trn. 8.3. Mt ngi cao 1,5 m ng cch my nh 4,5m, phim trong my nh ny t cch thu knh 6cm.Hi nh ca ngi y trn phim cao bao nhiu. 8.4. Hnh 8.6 v s ca mt n chiu: n v gng cu lm G1 c chc nng tp chung nh sng chiu v Pim P , L l mt thu knh hi t, G2 l mt gng phng, MN l mt mn chn .Pim P cch L mt khong l=20cm, OI=40cm, tiu c ca thu knh l f=15cm. Gc hp bi G2 v phng nm ngang l 450. Hi phi t Mn MN v tr no thu c nh r nt ca mi tn AB trong Pim. Thc hnh 15.4. Xc nh gc ti v gc khc x trong hin tng khc x ca tia sng i t nc ra khng kh 15.5.Trong mt ci phng c thp mt ngn n in, c hai thu knh hi t ng knh nh nhau. Khng dng thmdng c no khc , lm th no bit c thu knh no quang lc( nghch o ca tiu c ln hn). Chng minh K=
'

AB

'

'

=d

'

Ti liu bi dng HSG-Quang hc

THT-THCS Lc An

15.6.C hai thu knh ng knh nh nhau, mt knh hi t ,mt knh phn k. Lm th no bit c knh no c quang lc ln hn m khng dng cc dng c o. 15.7*. Nu phng n xc nh tiu c ca mt thu knh hi t (thc hin trong phng th nghim) vi dng c nh sau:mt ngn nn (ang chy), mt thc thng ( c thang o), mt tm ba (mn chn sng).

Ti liu bi dng HSG-Quang hc

THT-THCS Lc An

S tru y n th n g n h sn g

1.M t b n g n h n h c u c n h 4 c m c t trn m t tr c c a m t v ng k , c h n s n g h n h tr n , cc h v t 2 0 c m . S a u v t ch n c m t m n v u n g c a h a i v t, c c h v t 4 0 c m . a .T m n g k n h c a v t ,b i t b n g e n g k n h 1 6 c m . n c b . T m b r n g v n g n a t i. 2. N g i ta d n h t 4 b n g i n tr n 4 g c c a m t tr n n h h n c n h 4 m v m t q u t tr n n g g i a tr n n h . Q u t tr n c s i c n h tr n n h ca o 3 ,2 m t n h t m t s n . E m h y t n h to n th i t k c c h tre o k h i q u t q u a y trn m t t k h n g c i m n o b s n g lo a n g lo n g . 3.N u p n g n x c n h ca o c a m t c t n , n a n g s n g v i c c d h c i c c , 1 c c u n . X t 2 n g h p : th tr a . C th n g n ch n c t n n hn h g th c h o ln . g k n b . K h n g th n g n ch n cc. n t 4 . M t h p k n h n h l p g h h a t trn m t b n , ch n h g i a m t n p cn m t l n h S , m t v t s n g A B t v u n g g c v i m t b n , c c h h p k n 3 a , N i ta q u a n s t th y m t tro n g i d i n v i l S c h n h c a v t s n g a . G i i th c h s to th n h n h c a v t A B tro n g h p . n h c t n h c h t g b .B i t c a o c a v t A B l h . T m c a o c a n h tro n g h p . 5. C mt ngn n treo trn cao vo bui ti, n ang ta sng trn phng. Hy xc nh cao ca bng n trong 2 tr : C th n ng hp gn chn ct n nh khng th cho ln. ng v khng th n gn chn ct n c. Dng : a: 1 ci cc, 1 c cun. th b. Mt th g c c. Mt th dy, mt ng phng nh. c g 6. Nu ph ng n th nghim chng minh: a. trong mt mi ng trong sut v ng tnh, nh sng truyn i theo tr ng thng. b. Khi i t c ra khng kh nh sng truyn theo gp khc. n ng Dng c: Mt tm vn phng (mm), mt si ch, mt s inh ghim .

Ti liu bi dng HSG-Quang hc

THT-THCS Lc An