You are on page 1of 95

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

LI M U
Cng vi tc tng trng kinh t, lm pht l mt trong hai yu t c cc nh hoch nh cc quc gia quan tm. iu ny khng ch v tm quan trng ca n, m cn do vic kim sot n l iu khng h d dng. Khi m nn kinh t th gii pht trin mc cao, mc hi nhp kinh t quc t ca cc nc ngy cng gia tng, th vic kim sot lm pht by gi khng cn l vn ring ca mt quc gia no m l ca tt c cc nn kinh t khc nhau c lin quan. Bi l mt iu v cng n gin, khi cc quc gia lin h mt thit vi nhau, th vic mt quc gia ny chu nh hng ca c sc lm pht th cc quc gia khc cng b nh hng. Mt iu m chng ta cn lu y lm pht khng phi bao gi cng l xu, nh hng khng tt n s pht trin. Tri li, nu chng ta bit cch duy tr mt mc lm pht hp l th dng nh lm pht li tr thnh mt nhn t c li, ng lc cho s pht trin ca nn kinh t. Sau khi tr thnh thnh vin chnh thc ca t chc thng mi Th gii vo u nm 2007, nc ta dn hi nhp, cc ro cn thng mi trc y dn bi b th cng chnh l lc chnh ph cn c nhng chnh sch thc s hiu qu a nn kinh t tng trng trong s hi ha vi lm pht. Th nhng thc t th li khng nh chng ta mong i, t l lm pht nhng nm tr li y duy tr mc cao (hai con s), iu ny to ra mt mi quan ngi ca cc nh kinh t cng nh ca ngi dn. T nm 1980 n nay, cc chnh sch ca chnh ph t ra kh hiu qu trong vic iu hnh lm pht, tuy nhin mt chin lc lm pht trung v di hn li khng thy c nhc n. iu ny, lm cho mt s ngi t cu hi l : Nh nc v Chnh ph c nn hoch nh mt chnh sch lm pht hp l di hi hn hay s mi duy tr chnh sch lm pht ng vi tng thi k mt cch th ng, khi m cc chnh sch lun c mt tr.

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Ngay thi im ny, khi m cc ch s lm pht bo ng n cc nh lm chnh sch, cc nh kinh t cng nh ngi dn th vic tm ra mt chnh sch hiu qu p dng vo nc ta l mt iu nn lm. T u nhng nm 90, trn th gii mt s nc p dng mt chnh sch vi tn gi l lm pht mc tiu(LPMT), t khi xut hin n nay n c cc nc p dng kh thnh cng. t bit, vi cc nc mi ni khi m iu kin kinh t gn ging vi nc ta, khi thc hin lm nn kinh t v m i vo n nh v tng trng. Tuy cc nc mi ni khi p dng LPMT gp kh nhiu kh khn hn cc nc pht trin v cc iu kin khch quan ca cc nc ny; l s yu km ca cc nh ch, tnh c lp thp ca NHTW, hay mc minh bch cha cao Tuy nhin, khi p dng thnh cng, th cc nc ny t c mt kt qu tt hn nhiu so vi cc nc pht trin. Vy th cu hi t ra cho chng ta lc ny l c nn thc hin ch LPMT hay khng, v nu c th thc hin lc no l hp l. tr li cu hi trn, u tin, ta i vo tm hiu khi qut v LPMT, sau s phn tch cc quan im xung quanh LPMT, t cc quan im chung y ta i vo phn tch bi nghin cu ca nguyn thng c NHTW Brazil Fraga. T bi phn tch , ta i vo thc t hai nc mi ni l Chile v Brazil rt ra bi hc kinh nghim cho Vit Nam. Tip theo l i vo tr li cc cu hi ln khc nhm gii quyt vn LPMT ti Vit Nam nh: s la chn gia t gi hi oi v LPMT, mi quan h gia sn lng v LPMT, khng hong v LPMT.....V cui cng l tr li cu hi Vit Nam cng nh nh gi ca nhm nghin cu.

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

CC T VIT TT S DNG TRONG BI


Lm pht mc tiu : LPMT Gi c mc tiu: GCMT Ngn hng Trung ng: NHTW Ngn hng Nh nc : NHNN

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

MC LC
LI M U .......................................................................................................... 1 CC T VIT TT S DNG TRONG BI ...................................................... 3 1. L THUYT V LM PHT MC TIU: .................................................... 6 1.1. nh ngha: ................................................................................................. 6 1.2. Cc thnh t ca LPMT: ............................................................................ 7 1.3. So snh gia 2 nhm: nhm th trng mi ni v nhm nc cng nghip pht trin: ................................................................................................. 9 2. CC TRANH LUN CH YU: ................................................................. 13 2.1 Cc quan im ng tnh: ......................................................................... 14 2.2 Cc quan im khng ng tnh : ............................................................. 16 3. NGHIN CU CA ARMINIO FRAGA, ILAN GOLDFAJN AND ANDR MINELLA (thng 6/2003) : INFLATION TARGETING IN EMERGING MARKET ECONOMIES .............................................................. 19 3.1. M hnh: ................................................................................................... 19 3.2. Gii thch s bin ng cao hn trong lm pht v sn lng u ra: xy dng s tn nhim, gim lm pht, i ph vi s thng tr ca ti kha, ti chnh v tc ng bn ngoi: ............................................................................. 23 3.2.1. Xy dng s tn nhim v gim mc lm pht:............................ 24 3.2.2. S thng lnh ca chnh sch ti kho. .............................................. 32 3.2.3. S thng lnh ca ti chnh: ............................................................... 33 3.2.4. S tc ng t bn ngoi, hiu ng: dng t ngt: ...................... 34 3.3. Lm th no gii quyt cc bin ng ngy cng cao? ....................... 38 3.3.1. S dai dng ca cc c sc: ............................................................... 38 3.3.2 y ban chnh sch tin t,bin bn v bo co lm pht lm tng tnh minh bch ca NHTW: .................................................................................. 40 3.3.3 Cc c sc v cc mc tiu iu chnh. ............................................... 40 3.3.4 Cc iu kin ca IMF: ..................................................................... 43 4. THC T P DNG LM PHT MC TIU: ............................................. 45 4.1Th gii: ........................................................................................................ 45 4.1.1 Lm pht: ............................................................................................. 45 4.1.2 Lm pht k vng: ................................................................................ 47 4.2 Thc t Brazil v Chile: ............................................................................... 48 4.2.1 Chil: ................................................................................................... 48 4.2.2 Brazil: ................................................................................................... 50 5. LM PHT MC TIU V CC VN LIN QUAN: ....................... 55 5.1 S ph hp ca m hnh Taylor cc th trng mi ni? Vn d bo LPMT? ............................................................................................................... 55 5.2 La chn gia t gi hi oi v LPMT cc nc mi ni? ................ 57 4

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

5.3 nh i gia Tng trng v LPMT: ..................................................... 61 5.4 LPMT v mc gi mc tiu: ..................................................................... 64 5.4.1 nh ngha mc gi mc tiu : .......................................................... 64 5.4.2 So snh vi LPMT lm r hn nh ngha: .................................. 65 5.4.3 u im ca chnh sch mc gi mc tiu:....................................... 65 5.5 Khng hong Cch nhn khc t LPMT: .............................................. 67 5.5.1 Nguyn nhn ...................................................................................... 67 5.5.2 nh hng ca khng hong n nn kinh t. .................................. 68 5.5.3 Quan h gia chnh sch tin t v n nh ti chnh. ....................... 68 5.5.4 kin ca Bernake v n nh ti chnh qua cc chnh sch ca FED 71 6. VIT NAM: ................................................................................................... 72 6.1 Tnh hnh lm pht ti Vit Nam: ............................................................. 72 6.2 Vit Nam c nn p dng c ch lm pht mc tiu hay khng? ............ 80 6.3 S c lp v mc minh bch ca NHNN Vit Nam: ........................ 81 6.3.1 S c lp ca NHNN (NHNN) Vit Nam: ...................................... 81 6.3.2 Mt s nh gi mc minh bch v tn nhim ca NHNN Vit Nam: 82 6.4 Mt s kin ngh tin ti p dng LPMT Vit Nam: ....................... 84 6.5 Thc hin LPMT : .................................................................................... 84 7 NH GI CA NHM NGHIN CU: .................................................. 86 7.1 nh gi u nhc im ca LPMT: ....................................................... 86 7.1.1 u im: ............................................................................................ 86 7.1.2 Nhc im: ...................................................................................... 87 7.2 Nhn xt bi nghin cu tc gi Fraga: .................................................... 88 7.3 Vn m cn cha gii quyt c: ...................................................... 90 7.3.1 Mc tiu lm pht trong di hn: ....................................................... 90 7.3.2 Mc gi mc tiu v lm pht mc tiu: ........................................... 93 DANH MC TI LIU THAM KHO ............................................................... 93

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

1.

L THUYT V LM PHT MC TIU:


1.1. nh ngha:

V LPMT, t khi c p dng ln u tin ti New Zealand vo thng 4 nm 1990, c nhiu nh nghin cu khc nhau tranh lun v nhiu l thuyt khc nhau c a ra. y l mt khi nim khng mi, n xut hin t nhiu nm trc. Tuy nhin iu khng lm cho n km hp dn i vi cc nh nghin cu m tri li, n li l mt ti c cc nh khoa hc nghin cu, tranh lun, t bit l trong nhng giai on lm pht mc cao. Bernanke cho rng LPMT l mt khun kh ca chnh sch tin t c biu th bng cch cng b rng ri con s mc tiu ca t l lm pht hay mt khung mc tiu da trn mt hoc nhiu d bo. Svensson th cho rng LPMT l mt chin lc chnh sch tin t m c trng l vic cng b mt con s LPMT, thc hin chnh sch tin t nhm ch yu vo d bo lm pht v c gi l d bo mc tiu, vi mt minh bch v trch nhim cao. Trc v sau cc bi nghin cu ca Bernanke v Mishkin, c nhiu kin a ra v vn ny, nhng cc kin iu c nhng im tng ng, l: LPMT l mt trong nhng khun kh chnh sch tin t m theo , Ngn hng Trung ng (NHTW) hoc Chnh ph thng bo mt s mc tiu trung hn v lm pht v NHTW cam kt t c nhng mc tiu ny. LPMT c tnh ton k lng v mi mt, da trn cn i vi tc tng trng na v c Quc hi thng qua. l ch s lm pht m chnh ph mun hng n nht va t c mc tiu tng trng kinh t va c th kim sot c lm pht.

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

1.2.

Cc thnh t ca LPMT:
LPMT bao gm nm thnh t: (theo Mishkin nm 2000)

(1) Cng b rng ri v nhng mc tiu lm pht trong trung hn bng nhng con s c th; (2) Cam kt bng th ch (tc l cam kt ca cc c quan chc nng c quyn lc) v vic coi bnh n gi c l mc tiu hng u ca CSTT, cn cc mc tiu khc xp sau v th t quan trng; (3) C chin lc tp trung thng tin, trong nhiu bin s (khng ch l cc s liu v cung ng tin hoc t gi) c xem xt quyt nh s dng cc cng c chnh sch; (4) Tng cng tnh minh bch ca CSTT thng qua i thoi vi cng chng, vi th trng v cc k hoch, mc tiu v quyt nh ca cc c quan qun l tin t. (5) Tng cng trch nhim ca NHTW trong vic hng ti cc mc tiu lm pht. Svenssion ngh nhng bc i theo hng nng cao s minh bch,

trch nhim v cht lng ca ngn hng: - S m rng bin LPMT, t 0-2% n 0-3%. - S ko di k hn m nh chnh sch phn ng li p lc lm pht mt cch trc tip, t 6-12 thng ko di thnh t 12-24 thng. iu ny c ngha l nhn nh lm pht mc tiu trung hn, s iu chnh mc gi ngn hn th c chp nhn m khng c s phn ng chnh sch. - Cc kha cnh ca LPMT c nhn mnh nh l mt ngng ca kh khn v chnh xc. 7

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

- S iu chnh t ch s tin t (MCI) thnh cng c li sut tin t thc hin chnh sch tin t. S thnh i ny gim s can thip th trng ti chnh, v kt qu l thit lp li sut n nh. - Khng c mt s gii hn m ti lm pht v khong cch sn lng bng 0. Theo IMF, cc iu kin tin quyt (International Monetary Fund (2005, chapt. 4) v Batini v Laxton (2007)) bao gm: S c lp ca NHTW; s pht trin c s h tng trong d bo; m hnh v d liu c gi tr; mt nn kinh t khng qu nhy cm vi gi c hng ha v t gi v ti thiu hin tng la ha; v mt h thng ti chnh lnh mnh vi cc ngn hng mnh v th trng vn pht trin tt. Tuy nhin bng chng cho thy khng c nc no theo LPMT c ht tt c iu kin trc khi p dng. c bit cc nc mi ni khng nht thit phi c cc iu kin ny thc hin thnh cng LPMT. Thay vo , cc nc mi ny nn tp trung vo k hoch v chnh sch hng vo mc tiu trong v sau khi thc hin LPMT ti a ha li ch ca n. ng thy rng, tuy khng cn thit thc hin y cc iu kin nhng c nhng yu t cn thit gip cho vic thc hin LPMT d dng thnh cng hn. l: i) c nh mc tiu chnh sch tin t; ii) Vng mt thng tr ti kha; iii) c lp ca NHTW; iv) Thng nht v mc tiu lm pht trong nc; v) Mt s hiu bit c bn cc c ch truyn dn, v kh nng tc ng n li sut ngn hn; vi) Kh nng hot ng tt ca th trng ti chnh. ng cho rng, nhng iu kin trn c xem l nhng iu kin chi phi s thnh cng ca LPMT. Khng c mt l trnh no l hiu qu nht hng ti vc t c LPMT. S l sai lm nu ngh rng bt buc phi t c ton b tt c iu kin trc khi thc hin chnh sch LPMT. Nh kinh nghim cc nc cho thy, rt nhiu nc thnh cng LPMT khng c mt s iu kin, v cc nh iu hnh thc 8

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

hin chnh sch dn t c trong qu trnh thc hin. Cng s l sai lm nu cho rng nhng iu kin l t ng ti. NHTW phi ra quy trnh v c gng thc hin cng vi chnh ph c th t c nhng iu kin thc s ca nc .

1.3.

So snh gia 2 nhm: nhm th trng mi ni v

nhm nc cng nghip pht trin:


Trc khi i vo phn tch LPMT cc nc mi ni, ta s xem xt mt vi im khc nhau gia hai nhm nc ny c nhng nhn nh ban u lm nn tng gip nghin cu nhng phn sau . C 5 s khc bit ln i vi cc quc gia th trng mi ni cn c xem xt, cn nhc c c nhng l lun thuyt phc hay nhng xut v chnh sch c hiu qu. Chng bao gm: - Chnh sch ti kho yu km - Th ch ti chnh yu km, bao gm c nhng quy nh ca chnh ph v gim st v bo m an ton. - Chnh sch tin t vi uy tn thp. - Tn ti vn thay th tin t v la ho ti sn n. - D b tn thng khi lung vn t ngt chy ra (rt vn bt ng).

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Khi ta xem xt 2 mu: cc nc cng nghip pht trin v cc nn kinh t mi ni vi t l lm pht trc v sau khi la chn LPMT. Kt qu cho thy hu ht cc nc sau th lm pht u gim, d mt s nc th t l lm pht sau khi chn LPMT li tng ln (c, Iceland v Brazil, Colombia, B o Nha, Hn Quc).

10

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

cc nc mi ni, so vi trc v sau khi thc hin LPMT, t l lm pht gim rt nhiu (trung bnh t 13.11% xung cn 5.95%). Cn cc nc cng nghip pht trin, t l gim tng i thp (trung bnh t 3.72% xung cn 2.5%). Tuy nhin lm pht cc nn kinh t mi ni vn rt cao so vi cc nc cng nghip pht trin. Ngay c so vi t l lm pht ca cc nc cng nghip pht trin trc khi chn LPMT.

11

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

So snh 2 mu nh trn trong cng mt khong thi gian: kt qu l s bin ng trung bnh ca lm pht, t gi hi oi, li sut v mc lm pht cao hn cc nc mi ni khi so snh vi cc nc cng nghip pht trin. ng thi, lch chun ca lm pht v s tng trng GDP ca cc nn kinh t mi ni cng ln hn cc nc cng nghip pht trin. LPMT gip cc nc gim t l lm pht. Tuy nhin n cng khng thp

hn t l ca cc nc cng nghip khng c LPMT: 12

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Bng chng ch ra rng nhng nc la chn LPMT gim c lm pht trong di hn xung di mc h t c trong iu kin khng c LPMT. Tuy nhin chnh sch LPMT khng mang li t l lm pht thp hn mc ca cc nc cng nghip khng la chn LPMT m chn mt chnh sch tin t khc, theo Bernanke et al. (1999). Thng qua LPMT thng c lin tng nh mt s u t quan trng ban u trong vic gim lm pht. LPMT lm gim t l mt mt v bin ng u ra, gip t n mc xp

x so vi cc nc cng nghip pht trin: Bernanke et al. (1999) nhn thy rng LPMT khng lm gim s hao ph, nh cc t l mt mt v ng cong Phillips khng bin i khi c LPMT. Tuy nhin da theo mt bng chng mi cho mt mu ln hn gm nhng nc chn v khng chn LPMT, Corbo et al. (2000) kt lun rng t l mt mt cc nc mi ni gim sau khi la chn LPMT. H cng thy rng bin ng u ra gim c th trng mi ni v cc nc cng nghip pht trin sau khi la chn LPMT, n mt t l xp x (c khi l thp hn) vi cc nc cng nghip khng la chn LPMT.

2.

CC TRANH LUN CH YU:

Hai hng tip cn chnh trong cc bi nghin cu ca cc nh kinh t: Th nht, l o lng s nh hng ca LPMT n lm pht, n s bin ng lm pht, v cc bin khc trong nn kinh t v m nh li sut, t gi... Th hai, l tp trung vo hot ng ca NHTW v s khc bit v chnh sch gia nhm cc nc theo LPMT v nhm khng theo LPMT, m t bit l so snh cc nn kinh t mi ni theo LPMT v cc nn kinh t mi ni khc. 13

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

2.1 Cc quan im ng tnh:


a s cc nh nghin cu ng h LPMT v vi vic p dng kinh nghim thc t t cc nc phn tch v chng minh quan im ca mnh. Lars E.O. Svensson cho rng n nm 2010 th LPMT c p dng vi a s cc nc mi ni, cc nc ang pht trin hn l cc nc pht trin. Ni ln nhm ng h ny l cc bi nghin cu ca Johnson, Mishkin , Schimidt- Hebbel , Rose, De Mello and Moccero... Trong bi nghin cu vo nm 2002 Johnson tin hnh nghin cu da trn

s so snh gia 5 nc theo LPMT l Australia, Canada, New Zealand, Thy in, Anh v 6 nc cng nghip khng theo LPMT. ng tm ra rng nhng thng bo v LPMT lm gim mt cch c th lm pht k vng (kim sot tc ng ca chu k kinh doanh, lm pht trong qu kh v nhng tc ng hn hp). cc nc mi ni c mc gim lm pht mnh khi p dng LPMT vi khi khng p dng LPMT. Cn cc nc cng nghip pht trin th s khc bit ny khng nhiu. Mishkin trong bi nghin cu ca mnh nm 2004 (Can inflation targeting

work in emerging market countries ?). ng tin hnh tm hiu cc vn trong th trng cc nc mi ni trong vic thc hin LPMT. Bt u t vic a ra l do ti sao cc nn kinh t mi ni khc vi cc nn kinh t tin tin v sau tho lun v l do ti sao s pht trin mnh ti kha, ti chnh, nh ch tin t l rt quan trng i vi thnh cng ca LPMT trong th trng cc nc mi ni. Sau , tc gi dn ra 2 trng hp in hnh p dng thnh cng LPMT l Chile v Brazil lm r thm cho nhn nh ca mnh. Sau ch trng t bit vo cc vn phc tp ca cc ngn hng trung ng cc nc mi ni cam kt thc hin LPMT. l cch gii quyt s dao ng ca t gi hi oi. Tip , ng ch ra vai tr ca IMF trong vic thc y s thnh cng LPMT cc nc mi ni. V cui cng ng kt lun rng LPMT l cng c hiu qu 14

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

gip cho cc nc mi ni qun l chnh sch tin t. Tuy nhin, m bo rng LPMT a ra kt qu kinh t v m tt hn th cc nn kinh t mi ni s c li bng cch tp trung vo pht trin cc nh ch, trong khi cc nh ch ti chnh quc t ging nh IMF c th gip bng cch cung cp cc u i tt hn khuyn khch s pht trin ny. Vi hi vng rng iu ny s gip nn kinh t tt hn. IMF (2005), trnh by kt qu ca mt nghin cu tp trung vo nhng mc

tiu lm pht ca 13 th trng mi ni so vi 29 th trng mi ni khc. H bo co rng LPMT c lin kt vi mt gim ng k 4,8% im trong lm pht trung bnh, v lm gim lch chun ca n l 3,6% im so vi cc chin lc tin t khc. Mishkin and Schmidt-Hebbel (2007) c kt lun tng t rng LPMT to

ra s khc bit cc nc cng nghip tin tin bi v gip h t c lm pht thp hn trong mt tin trnh di v mt t l lm pht nh hn trong vic phn ng li cc c sc v du m v t gi. Tuy nhin, ng li cho rng cc nc ang pht trin thc hin th t tt hn so vi cc nc cng nghip tin tin. Mc d trc v sau LPMT, lm pht cc th trng mi ni gim rt nhiu. Rose (2007) tranh lun rng LPMT l mt chnh sch tc ng ti di hn

khi so snh vi cc chnh sch tin t khc (khng c LPMT). Batini and Laxton (2007), th cho rng LPMT cc nc mi ni mang li

li ch ng k so vi cc nc chn chin lc khc nh mc tiu tin t hay mc tiu t gi. V bng cch so snh cc nc theo ch LPMT vi cc nc tng t m theo ch khc, ng nhn thy rng c s ci thin ng k trong vic neo lm pht v lm pht k vng m khng nh hng n u ra. Ngoi ra, di LPMT th li sut, t gi v d tr quc t t c s bin ng v cc nguy c v khng hong tin t so vi mc tiu tin t v mc tiu t gi li nh hn. Th v 15

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

hn l LPMT c v nh tt hn t gi con rn tin t- khi ch chn s thnh cng ca t gi con rn so snh. Cc bng chng hin nhin ch ra rng, n khng cn thit phi xy dng nghim ngt cc th ch, k thut v kinh t "iu kin tin quyt" cho vic p dng thnh cng LPMT. Conalves v Salles (2008) cng p dng cc phng php lun ca Ball v

Sheridan (2005) cho 36 nn kinh t th trng mi ni. Tng t nh cc nghin cu IMF, h thy rng vic thng qua mt ch LPMT dn n t l lm pht trung bnh thp hn v gim bin ng tng trng u ra so vi nhm kim sot ca phi mc tiu.

2.2 Cc quan im khng ng tnh :


Theo Mervyn king (1996) v Larry Meyer th LPMT c th gy ra bin ng rt ln n sn lng u ra (output). V Frederic S Mishkin ng vi Larry Meyer chnh sch LPMT nn thc hin mt ng thi kp gm n nh gi v n nh sn lng u ra. Tc gi cho rng, s hin din ca LPMT hnh thnh mt neo danh ngha ( norminal anchor), da vo m NHTW t k vng vo chnh sch LPMT mt cch thi qu, nht l khi i mt vi nhng c sc ca nn kinh t, v d nh mt trng hp xy ra c 7/1997 khi NHTW c gim li sut ngay sau khng hong Thi Lan vi mong i l s gim gi ng AUD (y l chnh sch ni lng tin t ca NHTW c), lm kch thch tiu dng. Tuy nhin nn kinh t sau khng hong cha thc s phc hi v kt qu l dn ti cuc khng hong ng . Don Kohn, thnh vin hi ng ca FED lo ngi rng LPMT l qu cng

nhc v cc nc khi thc hin chnh sch ny thng thng qua cc mc tiu trong 2 nm hoc hn th. V d nh NHTW Anh, h c nh cc mc tiu ca LPMT trong mt qung thi gian khong 2 nm v v vy LPMT c th gy khng

16

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

linh hot. Woodfort ni rng mt chnh sch tin t ti u nn c iu chnh cho ph hp vi tnh cht ca tng c sc. Cng theo Svensson (1997), mc d cc nc pht trin cha gp phi

nhng c sc ln gy ra t lm pht nhng theo ng iu khng phi l khng th xy ra, v v vy, mt chnh sch LPMT nn r rng v tm nhn mc tiu cng nn linh hot theo tnh cht ca cc c sc xy ra trong khong thi gian thc hin mc tiu a ra. Ben Friedman cng theo quan im phn i chnh sch LPMT, ng cho

rng LPMT thiu tnh minh bch trong NHTW. Khi m LPMT gy ra nhng bin ng trong sn lng th NHTW li lm ng iu ny v tc gi gi y l the dirty little secret of central banking. Mt cu chuyn ng ch v vn ny xy ra vo thng 8 nm 1994, Alan Blinder sau ny l ph ch tch ca FOMC pht biu v s nh i gia lm pht v sn lng ngn hn v do LPMT phi c quan tm t u ra v gim thiu cc bin ng. Blinder sau b nhiu t bo cho rng khng tiu chun tr thnh thng c. Theo bi nghin cu ca Ball v Sheridan nm 2005 (Does Ination

Targeting Matter?) ng cho rng khng c bng chng cho thy LPMT ci thin c cc biu hin ca lm pht, u ra, hoc li sut. Nu chng ta xem xt LPMT ring mt quc gia, chng ta thy rng hiu qu ca h c ci thin gia thi k trc khi thc hin mc tiu v thi gian thc hin mc tiu. V d, lm pht gim v tr thnh n nh hn, sn lng cng tng trng n nh. Tuy nhin, cc quc gia m khng theo LPMT cng c s ci thin theo cng thi gian vi cc nc theo LPMT. Pht hin ny cho thy kt qu tt hn l nh mt yu t khc hn l vic chn LPMT. ng cn tuyn b rng LPMT khng lm nn s khc bit i vi cc nc cng nghip. ng cho rng, trong nhng nm 1990, lm pht gim l xu hng chung i vi hu ht, ch khng phi ch ring cc 17

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

nc p dng LPMT. ng s dng s liu v so snh t 7 nc theo LPMT (Australia. Canada, Finland, New Zealand, Spain, Sweden, United Kingdom) v 15 nc khng theo (United States, Japan, Denmark, Belgium, France,Germany, Ireland, Netherlands, Portugal.....) lm r theo quan nhn nh ca mnh.

18

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

3.

NGHIN CU CA ARMINIO FRAGA, ILAN

GOLDFAJN AND ANDR MINELLA (thng 6/2003) : INFLATION TARGETING IN EMERGING MARKET ECONOMIES
3.1. M hnh:

Tc gi pht trin m hnh nn kinh t m quy m nh minh ha quan im chnh trong bi ny. M hnh ny kt hp vi cc c im ca m hnh Batini, Harrison v Millard (2001) v cc pht biu ca McCallum v Nelson (2000). Hng nhp khu nh mt hng ha trung gian tri ngc vi phn ln cc ti liu v kinh t m s dng cc m hnh vi hng nhp khu l hng tiu dng. Nh s nhn mnh ca McCallum v Nelson (2000), ch r hng nhp khu l hng ha trung gian ph hp hn vi nhng c im ca d liu. Trong s so snh vi m hnh cho hng nhp khu l hng tiu dng nh m hnh ca Gali v Monacelli (2002), McCallum v Nelson (2000) tm ra s tng quan thp v tr hn gia thay i t gi hi oi v t l lm pht, gn ng vi nhng quan st trong d liu. Hn na, hng ha trung gian l nhng mt hng ch yu trong nhp khu. Mc trung bnh, hng tiu dng chim ch 21.3% tng nhp khu, tri li hng ha vn v hng ha trung gian chim ln lt l 29.5% v 46.2%. Nu khng c hng tiu dng nhp khu trong m hnh th s khng c s phn bit gia lm pht trong nc v lm pht theo CPI, iu ny khc vi Svensson (2000) v Gali v Monacalli (2002) M hnh c ly t vic ti u ha rt nhiu h gia nh v cng ty hin ti. Trng hp thp hn, cc bin i din cho logarit lch t cc gi tr n nh. Tc gi trnh by y l nhng m hnh cn bng quan trng nht. Nn kinh t

19

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

bao gm h gia nh, doanh nghip v chnh ph. Cng ty sn xut nhng mt hng tiu dng khc nhau, ang s dng hm sn xut Cobb- Douglas: Yt = at + nt + (1- )mt Trong yt l sn lng, at l nng sut ngu nhin, nt l lao ng trong nc, mt l hng ha c nhp khu. S sn xut khng ch c tiu dng bi h gia nh trong nc m cn c xut khu (do , nn kinh t xut khu hng tiu dng v nhp khu hng trung gian). Yt = scct + sxxt Trong ct l tiu dng ni a, xt l xut khu, sc = (1-XSS/YSS), and sx = XSS/YSS Phng trnh ng cu kt hp: ct = Etct+1 - (it - Ett+1) + ct xt = qt + yt* Trong it l li sut thng thng, Et l k vng nh u t, lm pht l t= pt pt-1 , pt l mc gi, c l nghch o ca co gin bin t sn phm thay th i vi tiu dng, ct l s t bin vi s u thch, l co gin cho ca hng ha trong nc v nc ngoi, qt l t gi hi oi thc xc nh bi qt=st+pt* - pt St l t gi hi oi danh ngha, xc nh nh l gi ca ng ni t trn mt n v ng ngoi t, pt* l mc gi nc ngoi v yt* l sn lng ca nc ngoi. Du * ch bin ca nc ngoi. Tt c cc bin ca th gii nh l mt bin ngoi sinh ca m hnh.

20

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

M hnh c c tri phiu trong v ngoi nc ca chnh ph ln khu vc t. Tri phiu ni a c cho l dng ni t v t chc bi ngi trong nc. Tri phiu nc ngoi c cho l dng ngoi t v gi ca n tnh c phn b ri ro ngu nhin. iu kin tng ng ca li sut nhn c trnh by di y: it it* = Etst+1 st + t trong it* l li sut nc ngoi v t l phn b ri ro t nc. Doanh nghip ti a ha s khc bit gia doanh thu bin mong i v chi ph mi n v. S chn la cho gi thi im tt nht cho li nhun cng ty t = Ett+1 + vt Vi Vt chi ph thc mi n v c cho bi: Vt = wt + (1-)pMt at - pt (7) Trong wt l lng, pMt l gi nhp khu theo ng ni t pMt = st + pMt* vi pMt* l gi nhp khu theo ng ngoi t. Ch rng lm pht b nh hng bi t gi hi oi thng qua gi ca cc mt hng trung gian. Theo ng cong Philip cho ta m hnh nh sau vi l yu t chit khu t = Ett+1 + vt Nhng kt qu t kinh nghim thc y mt vi tc gi lm vic vi bin th ca ng cong Phillips. H cho rng m hnh c d liu khng chc chn k vng tng lai, bn cnh , ngoi k lm pht mong i, phng trnh cn phi bao gm mt k hn tr cho lm pht. Trong bi ny, chng ti khng c mt quan tm c bit no v ngun gc ca lm pht ko di. Theo nh Gali v Gertler (1999), mt kh nng l xem nh l c mt phn ca nh gi t qu kh.

21

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Hn na, chng ti cng a ra nh c sc chi ph y. iu ny c th phn nh nhng thay i trong vic tng gi kt qu t s co gin ca gi i vi cu trong mt chu k hoc trong t sut thu. N c th cng c s dng nh l mt s thay th trong trng hp c s thay i gi lin quan mt khu vc. Kt qu tp hp li thnh mt phng trnh ng cung: t =fEtt+1 + vt + bt-1 + t ; trong : f + b = 1 Vic nh gi lm pht da trn lm pht thi k (t-1) cho ta c tnh n gin thi k t vi cc d liu c sn. Hn na n cn th hin tr 2 nm ca cc chnh sch tin t. Tuy nhin, kh nng d bo ca n vn yu do nhng thay i trong chnh sch tin t, t gi gn y, c bit l nhng s thay i trong nh i gia sn lng u ra v lm pht. i vi yu t k vng lm pht tng lai thi k (t+1), xut pht t nhng gi nh rng: vi vic tng tn nhim lm pht mc tiu, k vng thng c hi quy v gi tr mc tiu. Tuy nhin, n cng gy kh khn trong vic c lng gi tr ph hp cho k vng khi nhng d liu cn thit khng c sn. M hnh trn kt hp 2 yu t xu hng trong k vng lm pht tng lai thi k (t+1) vi trng s f v tr thi k (t-1) vi trng s b. Theo phn tch thc nghim cho thy f + b = 1. Tuy nhin nu gi tr tuyt i khi hi quy ca f + b nh hn 1 th cc k thut c lng vn c gi tr nhng quy trnh thng k s mu thun vi l thuyt. Bn cnh , vi nghin cu thc nghim cho thy, bin tr lm pht l bin tnh nn khng th gii thch c bin lm pht l mt bin ng. iu ny cho thy ti sao cc nghin cu bin th ca ng cong Philips thng c f > b , hay ni cch khc yu t xu hng chim u th hn 22

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

so vi yu t qu kh. Do trong bi nghin cu ny, tc gi b qua b Woodford (1999) cho rng lm pht v chnh lch u ra u l mc tiu ca NHTW. Thit hi ny bao gm chnh lch gia chnh lch sn lng u ra thc t vi sn lng tim nng t nhin m kinh t hng ti v chnh lch gia lm pht thc t vi mc tiu m Ngn hng t ra. T , ta c hm thit hi ca NHTW nh sau: Lt = [ wy(yt - ye)2 + (t Tt)2 ] Trong wy l trng s th hin s thit hi m chnh lch u ra nh hng ln NHTW. Ni cch khc, wy < 1 c ngha NHTW theo ui mc tiu lm pht hn mc tiu sn lng, v wy cng nh cng cho thy NHTW cng t nng vn lm pht. p dng m hnh Taylor, ti thiu ha thit hi ca NHTW:

Vi E l th hin k vng v l sut chit khu.

3.2.

Gii thch s bin ng cao hn trong lm pht v

sn lng u ra: xy dng s tn nhim, gim lm pht, i ph vi s thng tr ca ti kha, ti chnh v tc ng bn ngoi:
Vic thc hin chnh sch tin t trong EMEs i mt t nht vi ba thch thc ln i) xy dng s tn nhim; ii) gim mc lm pht; v iii) i ph vi s thng tr ca ti kha, ti chnh v tc ng bn ngoi. 23

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

3.2.1.

Xy dng s tn nhim v gim mc lm pht:

Cc c quan trong nn kinh t mi ni c xu hng yu km hn so vi nhng c quan trong cc nn kinh t pht trin. NHTW cng khng phi l ngoi l. Trong bi cnh ny, vic thng qua mc tiu lm pht th hin mt n lc tng cng uy tn ca c quan tin t nh li cam kt n nh gi c. Tuy nhin, xy dng lng tin cn c thi gian. Trong giai on chuyn tip, hnh ng ca NHTW khng ch phi ph hp vi khun kh mc tiu lm pht, m cn phi tnh ton rng cc nh u t c nhn s khng hon ton tin tng NHTW s hnh ng ph hp. Cc nh u t c nhn quan ngi v s cam kt ca cc NHTW vi mc tiu ca chnh n, v phn ng ca n vi nhng c sc. Trong trng hp u tin, da vo lch s tin cy thp, cc nh u t c nhn gn mt xc sut rng NHTW s nut li cam kt ca mnh v vic thc hin cc mc tiu. Kt qu l, lm pht d kin v do lm pht thc t c xu hng cao hn so vi mt c quan tin t c tin cy hon ton. Tng t nh vy, khi nn kinh t b tc ng ca mt c sc lm pht, cc nh u t c nhn khng tin tng hon ton rng NHTW s phn ng mnh m. Kt qu l, cc NHTW phi gnh chu chi ph xy dng lng tin v n c nh hng tr li vi hn ch p lc lm pht bt ngun t tin cy thp v phi "chng minh" rng n c cam kt bi ch mi (LPMT). Trong thi k , s bin ng ca li sut v sn lng s cao hn, cc bin ng lm pht cng c xu hng cao hn khi so snh vi mt tnh hung ca tn nhim hon ton. tin cy khng hon ho v vic thc hin cc mc tiu tr nn quan trng hn khi chng ta xem xt vai tr ca LPMT trong nn kinh t mi ni khng ch m bo rng lm pht s n nh trong di hn (bin i nh xung quanh gi tr ca n) m cn lm cho n hi t v mc thp. Trn thc t, cc th trng mi ni phi i mt vi t l lm pht ban u cao hn cc nc pht trin. Bng 1 cho thy lm pht xung quanh thi im thng qua lm pht mc tiu (ngay trc 24

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

v sau), v cc mc tiu ban u Khi LPMT c thng qua, lm pht trung bnh cc nc pht trin l 3.7%, trong khi cc EMEs l 13,1%. Cc gi tr cng c th hin trong hnh 4. Mt na trong s cc nn kinh t ang pht trin c t l lm pht hai con s khi thc hin LPMT nh Peru, Chile, Israel v Mexico vi t l lm pht tng ng l 39,5%, 27,3%, 18,0% v 18,6%.

S khc bit thm ch cn r rng hn khi chng ta xem xt cc mc tiu c thnh lp u tin (Hnh 5). Trong nn kinh t pht trin, cn trn ti a cho mc tiu l 6%, vi trung bnh 2,8% cho mc tiu trung tm, trong khi cc nn kinh t ang pht trin cn trn cao nht t 20%, v trung bnh l 10,3%.

25

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Hnh 6 cho thy s pht trin ca mc tiu trung bnh cho c hai nhm nc. Chng tng i n nh i vi cc nn kinh t pht trin, v gim vi EMEs

26

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Nu LPMT c thng qua trong mt nn kinh t vi t l lm pht cao hn ng k so vi mc tiu di hn, NHTW phi tin hnh mt chnh sch ch ng vi cc chi ph u ra a lm pht xung. Vic gim lm pht i mt vi hai tr ngi, kt qu l s tn km ca vic gim mc lm pht v bin ng cao hn ca lm pht v sn lng: (i) mc tin cy c cp khng hon ho, v (ii) s hin din ca lm pht trong qu kh (thi k trc) mc no do hnh vi nh gi da vo qu kh. S hin din ca iu c th l do cc yu t nh ch r tin lng trong hp ng, v kh nng thch ng vi cc k vng (adaptive expectations). c bit, ti Brazil, vic iu chnh gi theo quy nh nh: in v dch v in thoi xp sau uy nh trong hp ng, iu hm mt mc cao ca s n nh. Vic gim cc mc tiu (ch s lm pht) l ngun gc ca vic c th khng thc hin c y cc mc tiu bi v tht kh nh gi mc vic da trn qu kh vo hin ti v tc hi t tng lai ca nhng k vng lm pht. lch cao hn t cc mc tiu EMEs sau c th lin quan n s thay i ca 27

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

cc c sc cng nh thc t l LPMT thng c thng qua khi lm pht cao hn ng k so vi mc tiu di hn. c mt s ch s tc hi t lm pht v chi ph sn lng lin quan, tc gi m phng cc trng hp gim ch tiu lm pht vi s tn nhim khng hon ho. tp trung vo vn ny, tc gi s dng cc phin bn nn kinh t ng ca m hnh a ra trc ( = 1, sc = 1). Kt qu l mt m hnh chun. ng cung tng hp m khng c yu t thi k trc c th c vit l: , vi Cc NHTW thng bo gim mc tiu t l lm pht t To n Tn k t qu hin ti, nhng cc nh u t c nhn khng hon ton tin tng rng s thay i ny l lu di. H n nh mt xc sut bt rng vo qu sau NHTW s khng gi li ha v cng b ca mnh v t l lm pht tr v mc To. V th, t l lm pht k vng mc tiu c cho bi: EtTt+1 = bt To + (1-bt) Tn. Chng ti xem xt trng hp ca mt chnh sch tin t ti u tu . Cc NHTW c php ti ti u ha theo mi thi k. Chng ti gi nh rng nu cc NHTW duy tr cc mc tiu mi, xc sut tht ha v cc cng b ca n gim theo thi gian. Chng ti s dng hm tuyn tnh n gin: bt+1 = bbt , vi 0 b < 1.(16) (gi tr

b ph thuc vo ch quan ca NHTW).

28

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Hnh 7 cho thy nhng c trng xung khc (tri ngc) ca khong cch sn lng v lm pht gim ca 3 p.p. trong mc tiu lm pht cho cc trng hp tin cy khng hon ho v hon ho. Nu chng ta so snh nhng mc tiu u tin c cng b ca lm pht trong mi hai thng trc (Bng 1), chng ta xc nhn rng nhiu nc c mc tiu ban u thp hn 3 p.p so vi lm pht trc . Chng ti gi nh rng xc sut ban u ca vic tht ha l 0,8, v

b = 0,8. V chng ta ang xem xt d liu hng qu, sau ny hm rng, vo cui
nm, bt = 0,41. T l lm pht lin quan n lm pht ly k bn qu trn mc tiu 29

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

mi. Nhm tc gi gi nh rng lm pht l ng tin cy cc mc tiu c trc khi thng bo. Vo cui nm u tin, trong trng hp tin cy khng hon ho, t l lm pht vn cn 1,42 p.p trn cc mc tiu mi, v khong cch sn lng a ra gim trung bnh 0,49%. (Trong m phng ny, chng ti gi nh rng khi lng u ra tng i trong hm mc tiu l bng 0,3. Nu chng ta tng n n 1.0, n c tc ng quan trng ln s phn ng ca sn lng nhng t nh hng trn ng lm pht: t l lm pht l 1.45, v khong cch sn lng gim 0,15% trn trung bnh). Do , thm ch gi s c s gim tng i nhanh mc ca s tn nhim khng hon ho (tc l tn nhim ngy cng c nng cao), t l lm pht ch hi t dn dn n mc tiu mi.Trong trng hp tin cy hon ho, nhng k vng lm pht hi t t ng vi mc tiu mi. Kt qu l, lm pht cng hi t nhanh chng n nhng mc tiu mi, v s di chuyn ny khng i hi bt k s gim khong cch sn lng no. L lun tng t, khi nn kinh t chu tc ng ca c sc lm pht, kh nng NHTW s kh khn c thi gian tng lm pht k vng, i hi phi gim sn lng nhiu hn. Kt qu l mt bin ng cao hn ca lm pht, u ra, v li sut. Trong trng hp Brazil, vic xy dng s tn nhim l mt qu trnh kt hp cc phn ng li ti p lc lm pht v tng tnh minh bch cho cng chng. NHTW phn ng li vi k vng lm pht mt cch ph hp vi khun kh (khung) mc tiu lm pht. Minella, Freitas, Goldfajn, v Muinhos (2003) c tnh mt Hm (hm s) phn ng li ca NHTW ca Brazil trong 3 nm 6 thng u tin ca LPMT. N lin quan n lch li sut lm pht k vng 12 thng sp ti vi mc tiu, cho php mt s li sut ph hp vi khong cch sn lng.( H c tnh phng trnh : it = 1it-1 + (1- 1)(0 +2(Ett+j-t+j* ) + 3yt-1), vi it l t l Selic quyt nh bi y ban Chnh sch tin t (Copom), Ett+j l k vng lm pht v t+j* l lm pht mc tiu, c hai u cp ti 12 thng ti, v yt l khong 30

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

cch v sn lng.). Bng 4 cho thy cc c tnh bng cch s dng d bo lm pht ca ngn hng trung ng v ca cc nh u t c nhn (t kho st). Cc c tnh im ca cc h s v lm pht k vng ln hn mt. Hn na, trong hu ht cc chi tit, h s thng k ln hn mt T kt qu ca vic c lng ny, chng ta c th kt lun rng NHTW thc hin chnh sch tin t trn c s hng ti tng lai (forward-looking), v i ph vi p lc lm pht.

Chng ta m phng cc trng hp gim ch tiu lm pht trong s c mt ca mt yu t qu kh trong cc ng cung tng hp bng 0,4 (do ,f = 0,6). Chng ta s dng phin bn ca m hnh nn kinh t m. Cc NHTW tc ng tr 31

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

li theo 1 quy tc k vng n gin: it = 1.5Ett+1. Cc h s ti u c xy dng s dng hai khi lng khc nhau trong khong cch sn lng trong hm mc tiu, wy = 0.3 v wy = 1.0 tng ng l 1.79 v 1.34. Nh trong trng hp tn nhim khng hon ho, lm pht gim dn dn ti mc tiu mi, v l hng sn lng ti u l m. Vi gim mc tiu lm pht 3 p.p, lm pht l 0.78 p.p trn cc mc tiu ti qu th t, v khong cch sn lng gim l 0,55% trn trung bnh trong nm u tin. Trong trng hp ca mt ng cung hon ton c tm nhn tng th, lm pht hi t t ng vi mc tiu mi. Khi c ch LPMT c cho l nh hng n k vng lm pht, chng ta c th xem xt kh nng rng thnh phn yu t qu kh trong vic iu chnh gi tr nn t quan trng nh tng tin cy. Nhng vn ni bt: Ti kho,ti chnh v cc ngun bn ngoi.

Chng ta gii quyt 3 vn c xem l nhng c trng dng tim nng ca cc quc gia th trng mi ni(EMEs): th ch ti kho yu km, cc ri ro lin quan n nhng quy nh lng lo ca h thng ti chnh v nhng tc ng mnh t bn ngoi. Mi vn ny c th c xem l dn n mt dng cc s thng lnh: ti kho, ti chnh v bn ngoi. Trong trng hp s thng lnh ca ti chnh v ti kho, cc vn pht sinh v chnh sch tin t kh l ging nhau: ni s mt hoc c hai chnh sch s v lm tng kh nng chnh ph s gia tng mc lm pht, do s gia tng lm pht k vng. Chnh iu ny, n lt n s b sung thm cho thch thc thnh lp mt neo tin t vng chc. S thng tr ca bn ngoi lin quan n tnh d b tn thng i vi cc tc ng mnh t bn ngoi, gy ra s bt n cao hn trong v m ca nn kinh t. 3.2.2. S thng lnh ca chnh sch ti kho.

t c kt qu tt trong vic thc hin cng c LPMT hay bt c chnh sch tin t no i hi phi loi b s thng lnh ca chnh sch ti kha. Do hon thnh chnh sch LPMT th phi c mt chnh sch ti kho vng mnh. Nu 32

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

quc gia c s yu km t trong qu kh, th ngay c t c iu th cng phi mt thi gian chnh ph nng cao s lc quan ca cc nh u t c nhn. Vic lo s chnh sch ti kho vt tri s tc ng n lm pht k vng, cho nn i hi mt chnh sch tin t sit cht hn, v n lt mnh chnh sch ny tc ng mt cch tiu cc n s cn bng ca ngn sch Nh nc. Do , cn phi xy dng cho c chnh sch ti kho v chnh sch tin t h tr c lc cho nhau. Cc tc gi Schaechter, Stone, and Zelmer (2000) ch ra rng s mt cn bng trong ngn sch ti thi im LPMT c thng qua thp hn cc nc ang pht trin. 3.2.3. S thng lnh ca ti chnh:

Vic lo ngi rng mt s tht cht tin t s dn n mt cuc khng hong ti chnh l vn khi thc thi chnh sch tin t. iu ny c th xy ra nh mt hu qu ca s yu km hoc l s dng n by qu cao ca h thng ti chnh, v c th em li k vng rng chnh sch tin t s khng c thc hin vi mc tiu bo v neo danh ngha ca nn kinh t. Vn ny c th c m t nh l mt hnh thc thng tr, m chng ta c th t tn "financial dominance". Cc nh nghin cu Goldfajn v Gupta tm ra c rng, mt trong nhng hu qu t hi ca mt cuc khng hong tin t l nn kinh t phi i mt vi cuc khng hong ca h thng ngn hng:i) kh nng la chn chnh sch chnh sch tht cht s gim i; ii) nu chnh sch tin t tht cht c thc thi th kh nng hi phc thnh cng cng thp. S yu km trong h thng ngn hng v nhng l hng trong h thng ti chnh l nguyn nhn chnh dn n cuc khng hong kinh t chu nm 1997. S yu km ny cng l mt vn khi m trong h thng ti chnh ch yu ch l cc ngn hng quc doanh. Hoc l chnh nhng ngn hng quc doanh ny vn bn thn n yu hoc l chnh ph iu hnh nhng ngn hng ny mt cch thiu thn trng. 33

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Mt vn khc l s tin thng lnh ca cc hp ng ti chnh ngn hn v vn ti chnh thiu su trong EMEs, c xu hng lm suy yu s chuyn giao cc c ch chnh sch tin t. Theo Schaechter, Stone, and Zelmer (2000), t l cc khon n lng trn GDP trung bnh l 51% EMEs, v 72% cc nc pht trin trong nm 1997. T l tn dng t nhn trn GDP tng ng l 63.9% v 81.0%. hn na, theo Taylor (2000) nhn mnh, khng c th trng di hn, li sut ngn hn s phi di chuyn nhanh hn. V vy, chng ta c xu hng quan st bin ng li sut cao hn. 3.2.4. S tc ng t bn ngoi, hiu ng: dng t ngt:

C th gii thch cho cc bin ng l s tn ti ca nhng c sc ln hn trong EMEs. Nhng c sc bn ngoi c xu hng ng vai tr quan trng hn trong EMEs so vi cc nc pht trin. EMEs phi chu s dng li t ngt sudden stops trong dng vn. Nhng c sc ln nh hng n t gi, v do t l lm pht, dn u l t l li sut cao hn kim ch p lc lm pht. Kt qu l, cc nn kinh t c xu hng hin ti l mt bin ng cao hn li sut v t gi hi oi. S hin din ca nhng c sc bn ngoi ln v thng xuyn to ra s bt n nh ln hn trong nn kinh t, v c th gy nguy him cho vic hon thnh cc mc tiu, iu ny c th nh hng tiu cc n tn nhim ca c ch. iu ny c th c xem nh l mt hnh thc "thng tr bn ngoi". N phi c gii quyt thng qua vic tng cng cc nguyn tc c bn ca nn kinh t chng hn nh, trong trng hp LPMT, t gi th ni hon ton (iu ny c ngha l b qua mc tiu t gi), v, ni chung, mt mc m v linh hot. Cc d liu c trnh by trong bng 2 xc nhn vic bin ng cao hn ca li sut trong EMEs. i vi t gi hi oi, d liu t r rng hn, nhng ch ra mt bin ng cao hn. H s bin thin ( lch chun/ trung bnh) l 0,15 trong EMEs v 0,11 trong cc nn kinh t pht trin. Tuy nhin, c mt s khc bit trong nhm cc nn kinh t ang pht trin. Brazil, Chile, Hungary, Peru, v Nam 34

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Phi c s bin ng t gi ln hn ng k. Trung bnh ca h s bin thin ca nm quc gia l 0,202. c gng o lng tm quan trng ca cc c sc bn ngoi, tc gi c lng VAR ca cc quc gia c chn. D liu s dng l d liu hng thng v hng qu ca bn bin: sn xut cng nghip (hoc GDP), ch s gi tiu dng, li sut, v t gi hi oi. Chng ta s dng phn tch Cholesky vi th t c cp. Chng ta c lng 3 thi k: thi k di (vi nhiu nc, nhng nhn chung bt u t nhng nm 80 ca th k 20), thi k trc khi thng qua mc tiu lm pht v thi k LPMT (tt c kt thc gia nm 2002). Bng 6 ghi nhn cc gi tr ca s phn tch cc phng sai variance error trong li sut v mc gi (hay t l lm pht), xem xt k hn 12 thng hoc 4 qu cho LPMT. c bit, chng ti cho thy t l sai s d bo li sut v gi c (hoc lm pht) c gii thch theo nhng c sc n t gi. Trong trng hp Brazil v Nam Phi, nhng c sc n t gi hi oi gii thch mt phn quan trng ca sai s d bo li sut v gi c. Ti Brazil, chng gii thch 49% cc sai s d bo t l li sut, v 18% ca sai s d bo gi. Nam Triu Tin c kt qu tng t bng cch s dng d liu hng thng, ch yu l cho li sut. Mt khc, i vi cc nn kinh t pht trin v cho Mexico, cc c tnh cho thy rng t gi hi oi khng ng vai tr quan trng.

35

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Nhng bin ng t gi hi oi khng phi lun lun phn nh nhng p lc ca cc c sc bn ngoi bi v cc phn ng chnh sch, trong bao gm li sut thay i v can thip trc tip vo th trng t gi hi oi. Mt s th trng mi ni chn la khng chp nhn t gi hi oi phn nh mc ca cc c sc bn ngoi. Mt s cc lp lun c lin quan n "ni s hi th ni" (Calvo v Reinhart, 2002). Ngoi p lc lm pht, t gi hi oi c nhng tc ng khc cho nn kinh t, chng hn nh s khng chc chn lin quan n gi c v gi tr ca ng la i vi n phi tr bng tin v ti sn. S gim gi ca ng ni t c 36

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

th nh hng n kh nng thanh ton ti chnh ca cc cng ty v t chc ti chnh. Trong trng hp ny, cc NHTW c th c nhng mc tiu b sung vo hm mc tiu ca mnh. Theo Amato v Gerlach (2002), c mt s l do m c th cho EMEs a s quan trng ca t gi hi oi ra ngoi hiu ng lm pht. i) th trng ngoi hi km pht trin, c sc ln v dng tin gy ra bin ng ng k trong t gi hi oi nu pht l i chnh sch; ii) trong nn kinh t vi lch s yu km ca vic n nh tin t, t gi c xu hng l tm im cho nhng k vng lm pht; iii) nhng bin ng ca t gi c th c nh hng ln n li nhun ca nhiu cng ty trong nhiu lnh vc; v iv) vic vay ngoi t c th c ngha quan trng. V vy, n c gi tr kim tra s lan truyn qua tri phiu kho bc ca cc khon n nc ngoi ca t nc, nh l mt ch s ca c sc bn ngoi. Theo kt qu ca nhng p lc bn ngoi, chng ta c xu hng quan st mt bin ng cao hn u ra, li sut, v t gi, v kh nng khng hon thnh cc mc tiu c xu hng cao hn. Trong trng hp Brazil, s gim gi ng k ca ng tin trong nc l nhn t chnh ng sau vic khng thc hin cc mc tiu lm pht trong nm 2001 v 2002. T gi hi oi danh ngha Brazil lu k tng 84,7% trong nm 2001 v 2002 (mt gi ca ng ni t l 45,9%), i din cho s gim gi tht l 44,6%. Tc gi s dng m hnh m phng hiu ng ca mt c sc n t gi thc l 45%, nhng thay v s dng cc iu kin UIP, tc gi s dng mt qu trnh t hi quy cho t gi thc (vi h s t hi quy bng 0,5). Nh trc, cc NHTW phn ng theo mt quy tc k vng n gin: it = 1.5Ett+1, v cc h s ca tr lm pht l 0,4.

37

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

3.3. cao?

Lm th no gii quyt cc bin ng ngy cng

LPMT bao gm : i)cng b nhng mc tiu lm pht ii)cam kt ca cc c quan v n nh gi l mc tiu hng u ca CSTT, cc mc tiu khc ph thuc vo mc tiu ny. iii) s dng nhiu bin s cho vic lng quyt nh chnh sch tin t.iv) tng cng tnh minh bch ca CSTT v)tng cng trch nhim gii trnh ca NHTW. Khi i mt vi cc c sc gii php ti u s ph thuc vo bn cht ca c sc, tham s v tnh co dn ca nn kinh t v s u tin ca x hi cho lm pht chng li s khng n nhNHTW cn xc nh kch thc v bn cht ca c sc c bit tp trung vo:c sc cung hay cu ,tm thi hay lu di,kch thc v s nh hng ca chng. gii quyt tnh trng khng n nh ngy cng cao th NHTW s dng cc cng c: + Thit k mc tiu lm pht. + Tnh minh bch + Phng php d on s tp trung theo nhng bin ng (cc mc tiu iu chnh ) +Thay i iu kin IMF 3.3.1. S dai dng ca cc c sc:

Khi thit k ch LPMT th iu quan trng l xc inh kch thc ca cc di xung quanh im trung tm ca mc tiu. Di mc tiu cng hp c khuynh hng bo hiu mt s u thch tnh n nh cao hn trong lm pht. Trong mt th gii thng tin hon ho, cc c sc c xc nh mt cch chnh xc th cc di xung 38

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

quanh mc tiu lm pht khng cn c vai tr na. Cn c cc thng s ca nn kinh t v lm pht khng mong i, th mt gii php ti u cho cc c shock s to nn lch so vi im mc tiu (di mc tiu). Cc c sc ln c th yu cu nhng lch ln hn so vi im trung tm ca mc tiu, i khi xa hn im gii hn trn ca mc tiu. Do cn a ra mt bin cho php lm pht lch khi mc tiu khi nn kinh t b tn thng bi cc c sc. Cc bin ny c xc nh da trn loi, kch thc,v s dai dng ca c sc. Cc di mc tiu nn c xem nh nhng phng tin thng tin,cc im kim tra khi NHTW gii thch cc nguyn nhn khng hon thnh mc tiu v NHTW cn phi gii thch r rng ng li a lm pht quay li mc tiu ban u. Kch thc thch hp cho cc di mc tiu: cc quc gia khc nhau th c cc kch thc nhm khc nhau. Kch thc ca cc nhm phi ln hu ht cc trng hp ca t l lm pht phi trong nu CSTT c ch o mt cch hiu qu. a ra mt s tnh cht hay thay i ca cc c sc trong nn kinh t, LP nn trong cc di mc tiu hu ht cc trng hp, khong 90% cc trng hp. S dng cc m hnh, v tha nhn mt s bin cho c sc ta thu c lch chun ca lm pht (a ra mt s thc o ti u). Nu ta tha nhn l cc c sc phn phi ngu nhin th nn tm mt kch thc nhm ph hp vi lch chun ca LP l 1,65. Khi i mt vi cc c sc ln th i hi nhng mc tiu trung tm cao hn. S liu 6, s khc nhau gia mc tiu ca EMEs v cc nc pht trin ngy cng gim nhng vn cn khong cch. Mc tiu cao hn phn nh khng ch lm pht cao hn qu kh m cn d b tn thng hn khi chu cc tc ng bn ngoi. Nguyn nhn c th do nh hng khng i xng ca cc c sc cung. Gi gim xung 1 cch cng nhc, cc c sc lm gim pht c khuynh hng nh hng t

39

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

hn n lm pht hn l cc c sc lm lm pht.Hu qu l cc c sc ln hn c nghing cao hn. LPMT linh hot c tc dng a n s n nh, c ngha l hng n mt tm nhn xa hn t c LPMT. Khi EMEs d b cc c sc ln hn chng ta nn cn nhc mt tm nhn xa hn. Tt nhin kh khn y l nu NHTW vn xy dng s tn nhim nhng tm nhn xa hn c th b hiu nh s khoan dung nh hng n uy tn ca NHTW. Thc ra khng c mt con s c th cho tm nhn m NHTW nn s dng hng dn cho cc chnh sch khi i u vi c sc cung. N nn di chp nhn cc hot ng ca c my chnh sch tin t v mc san bng cc nh hng ca c sc. Mt khc, n phi ngn trung ha cc nh hng ca LP v hng v LP mong i ca mc tiu. Ti bt k t l LP no, iu quyt nh l cc chnh sch i ph ca NHTW phi c gii thch r rng trnh cc ri ro v uy tn. 3.3.2 y ban chnh sch tin t,bin bn v bo co lm pht lm tng tnh minh bch ca NHTW: y ban tin t ng mt vai tr khng km phn quan trng trong ch LPMT cc nc mi ni. y ban ny hp u n hng thng iu hnh chnh sch tin t. Mi chi tit ca cuc hp c cng b rng ri. MPC phi pht hnh bo co lm pht hng qu cho thy vin cnh ca nn kinh t v c bit l khuynh hng ca lm pht u c gii thch chi tit. N lm tng tnh minh bch ca NHTW. 3.3.3 Cc c sc v cc mc tiu iu chnh. Kinh nghim gn y ca Brazil vi LPMT trong thi gian bt n minh ha cho cc ng dng thc t ca cc nguyn l chung v cc yu t c bn c tho lun trn ,phng php lun ang c s dng Brazil l n tnh ton c tc ng lm pht ca cc c sc cung hin ti cng nh cc tc ng th yu ca cc 40

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

c sc trong qu kh (do tnh ca qu trnh lm pht). tng ny thng l iu tit tc ng trc tip ca cc c sc hin ti v chn ra mt tm nhn loi b cc tc ng th yu ca cc c sc trong qu kh.Khi i mt vi cc c sc,ban u NHTW brazil (BCB) xem xt bn cht v s dai dng ca c sc.Sau ,BCB xy dng lm pht khc nhau v a ra cc ng cong kt hp vi cc li sut khc nhau.Da trn s khng a thch tnh bin thin ca lm pht m BCB chn ra gii php ti u cho sn lng v lm pht.Banco Central do Brazil (2003) cng b ng li ny v tc ng ca cc ng li khc nhau Nu cc c sc ln hoc dai dng, nhng hu qu ca lm pht c th ko di 1 nm hoc hn th.Gii php ti u c th a n mt t l lm pht 12 thng cao hn so vi mc tiu trc y.Do BCB s a ra mt mc tiu iu chnh.Mc tiu c iu chnh s xem xt cc nhng nh hng ch yu ca s thay i cc gi lin quan v qun tnh ca lm pht trc y. Mc tiu mi phi c cng b rng ri.Mc d s mt i s tn nhim t vic thay i mc tiu nhng s c s tng ln ng k v tnh minh bch v thng tin.Cc t chc c nhn bit c mc tiu m NHTW ang theo ui Trong khi nim ca mc tiu iu chnh,nh hng chnh ca c sc ti lm pht do quy nh gi ,v qun tnh ca lm pht c k tha t nm trc s c xem xt nm hin ti v c thm vo mc tiu trc y c xc nh bi chnh ph.i mt vi cc c sc chi ph nh s tng gi ca mt s mt hng c chnh ph quy nh cao hn lm pht ca cc gi khc trong nn kinh t ,chnh sch tin t nn xc nh phm vi iu tit tc ng trc tip ca cc c sc ln mc gi v u tranh vi cc tc ng ph ca chng. Thc vy, cc c sc quan trng nh vic tng ln trong gi c quy nh ca cc mt hng thit yu v t gi hi oi l mt trong nhng th thch chnh m BCB phi i mt. Vo 6/1994 do nhiu nguyn nhn khc nhau lm pht do quy nh gi cao hn nhiu so vi lm pht gi th trng.Thi k u ca ch 41

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

LPMT, ch s gia cc gi c quy nh so vi cc gi th trng tng 31.2%(7/1999-2/2003).Khi c s i xung cng nhc ca gi c, nhng thay i trong cc gi tng i thng th hin trong lm pht cao hn. Nu nhng s tng gi ny c xem nh mt c sc cung ,chnh sch tin t nn c nh hng theo hng loi tr nhng tc ng th yu ca chng trong lm pht v gi li s iu chnh u tin ca cc gi tng i .V vy, nhng n lc ca BCB xc nh tc ng lm pht u tin ca lm pht gi c quy nh tr nn c bit quan trng, khi n gip thi hnh chnh sch tin t vi cch thc linh hot v khng mt i ci nhn v mc tiu ln hn l t c cc mc tiu lm pht.

ShA:tc ng u tin ca gi c quy nh adm :Lm pht ca gi c quy nh *:Mc tiu lm pht adm :T trng ca cc gi c quy nh trong CPI IA: nh hng ca tr ca nm trc trong s tin trin ca gi c quy nh CaA : nh hng ca s thay i t gi hi oi trong s tin trin ca gi c quy nh. Quyt nh theo ui mt ng cong lm pht da trn nhng cn nhc cho cc mc tiu iu chnh l chnh sch tin t c th s a lm pht hi t v mc tiu c th chu c trong 2 nm.Tuy nhin,chng ta cn nhn mnh l 2 nm khng phi l mt con s c nh .N ph thuc vo ln v loi c sc. Nhn chung c hai u im trong vic s dng th tc mc tiu iu chnh.Mt l s o lng im lm pht trung tm khng nht thit bit lp khi nh hng ca cc c sc.V d, mt c sc gim gi ln ca nn kinh t Brazil (2002) dn n 42

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

im trung tm lm pht o c symmetric trimmed mean 8.8% cao hn LPMT.Hai l cu trc ca LPMT iu chnh da trn nhng kin l CSTT nn trung ha nh hng th yu ca c sc cung v xem xt nhng tc ng u tin,v trn thc t tnh khng n nh sn lng nn c phn chia trong cc nhim v mc tiu.V vy nguyn l m CSTT c dn ng l ngy cng tr nn minh bch. Trong cc iu khon gii thot,cc hon cnh m NHTW c th bo cha cho vic khng hon thnh mc tiu lp trn .N c nhiu im ging vi th tc ca mc tiu iu chnh.hn vic s dng im trung tm khi n khng loi tr cc yu t khi LPMT, nhng cn xc nh cc hon cnh m s vi phm mc tiu c th c bo cha.u im chnh ca th tc mc tiu iu chnh l :i)th tc hin i.ii)xc nh r rng mc tiu theo ui mi ca NHTW iii)gii thch cch mc tiu mi c o lng. 3.3.4 Cc iu kin ca IMF: Gim bt iu kin v ti sn trong nc rng (NDA):

Cc iu kin v NDA thng c tm thy trong nhng tha thun nh gi v th ca chnh sch tin t, khng thch hp cho chnh sch LPMT bi v n nh hng n tnh minh bch v gy p lc cho NHTW thc hin nhng chnh sch tin t khng cn thit. Nhu cu v tin t l khng n nh, v nhng t chc tin t dng nh l nhng nh d on km v lm pht. Do s gia tng t do trong nhu cu tin t s i hi, trong trng hp mc trn ca thu nhp quc ni rng hoc mc tiu tin t c bn, mt s gia tng trong li sut khng bao gm mc ch chnh sch LPMT dn n tnh bin ng cao hn trong t l li sut hn mc cn thit. Hn na, s nh thu ln NDA c th dn n ph v tnh sng sut trong vic phn on s tng LPMT v nhng mc tiu khc ca chnh sch tin t. 43

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

a lm pht nh 1 yu t nh gi CSTT:

Khi cn nhc v nhng mc tiu ca NDA, biu hin lm pht ni ln nh mt tiu chun t nhin v vic nh gi chnh sch tin t. D nhin, v LPMT tp trung vo vic d bo lm pht, nh gi kt qu lm pht phi quan tm n nhng c sc tc ng n nn kinh t. t nht hai cu hi phi c tr li trong chng trnh ca IMF: tn s ca s xem xt li, v tiu chun t nhng mc tiu. Chng trnh ca IMF xem xt theo qu, trong khi mt c cu LPMT, biu hin ca lm pht c xem xt theo tm nhn di hn. Vic s dng s liu lm pht hng qu l nhng mc tiu khng c ngh v chng hay thay i v chu nh hng mnh m ca nhng c sc tm thi. Brazil s dng lm pht 12 thng nh mc tiu tin t hng qu trong IMF. N cng bao gm trong v ngoi phm vi ca 1,0 p.p v 2,5 p.p., tng ng, c trn v di nhng mc tiu trung tm. Mc tiu cho lm pht 12 thng cho qu ny c cn nhc bng cch kim tra li lm pht c xc nh trong 3 qu trc, cng vi d on cho lm pht qu tip theo. Tuy nhin, nu mt c sc quan trng nh hng n nn kinh t trong qu tip theo, lm pht c th ph v mc tiu. Hng i ca nhng mc tiu ca IMF nn c thch hp vi nhng mc tiu hng nm ca chnh sch LPMT. Ci ny cng phm vi hoc tnh cht t nhin ca h thng LPMT. ng thi n loi b vn tc ng ca nhng s liu hng qu bi v nhn thc v LPMT c th c xc nh c 4 qu. Nhng thng tin ngu nhin nhn c v lm pht trong sut mt nm khng nn thay i quyt nh ca chnh ph v chnh sch tin t, lm pht c a ra l s k vng tp trung vo mc tiu; v nhng c sc trong mt nm s tc ng lm pht trong nm tip theo, nhng ch thng qua 1 knh trc tip t hi quy ca lm pht. Kh khn chnh xut hin vi s cn thit ca tha hip gia IMF v NHTW v quan tm n cc m hnh c s dng v ri ro lin quan, ci ny cng c th 44

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

tiu tn thi gian. Do , n cng bao gm vic xy dng lng tin bng tin trnh d on ca NHTW. Trong tha thun gia Brazil v IMF, d bo lm pht ca NHTW c s dng nh mt tiu chun quan trng cho vic xc nh nhng mc tiu. Tuy nhin, s xem xt li vn c thc hin hng qu da trn lm pht thc t. L do cho vic khng hon thnh mc tiu c gii thch mt cch k lng cho cng chng v IMF.

4. THC T P DNG LM PHT MC TIU:


4.1Th gii:
4.1.1 Lm pht: Hnh 2.1 v 2.2 so snh lm pht trung bnh ca cc nc khng theo LPMT v cc nc theo LPMT trong nhm nc OECD (Oganiation for Economic Cooperation and Development) v trong nhm nc mi ni.

45

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

46

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

C s khc bit gia cc nc theo LPMT v khng theo LPMT 2 nhm nc nu trn. Trong nhm nc OECD , khng c s chnh lch ln trong lm pht trung bnh 2 nhm nc theo hay khng theo LPMT. Trong nhm cc th trng mi ni, c s gim lm pht trung bnh t mc cao hn ca cc nc theo LPMT so vi cc nc khng theo LPMT v mc gim ca cc nc theo LPMT cng ln hn cc nc khng theo. 4.1.2 Lm pht k vng: Gn y, IMF (2008) xem xt cc khun kh chnh sch tin t thnh cng nht trong vic neo k vng lm pht khi xy ra cc c sc gi du v lng thc trong nm 2007 v thy rng trong nn kinh t mi ni, LPMT dng 47

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

nh gn y c hiu qu hn khi chn la cc khun kh chnh sch tin t khc trong vic neo k vng. Bng 2.2 th hin phn trm phn ng ca k vng lm pht 1,3,5, v 6-10 nm ti ng vi s thay i 1% trong lm pht thc t trong cc nn kinh t mi ni. cc nn kinh t mi ni, s phn ng ca lm pht d kin (expected headline inflation) 1, 3, 5 nm ti l 0, trong khi cc nn kinh t khng theo LPMT l cc gi tr dng.

4.2 Thc t Brazil v Chile:


Mc d c nhng thch thc ln trong vic to lp c mt c ch LPMT vn hnh thnh cng, nhng cho n nay th ch ny thnh cng trong vic thc y s n nh kinh t v m mt s quc gia th trng mi ni. y chng ta xem xt trng hp ca Chil v Brazil, y l 2 v d minh ho v vic: s pht trin v mt th ch (nhng ni dung c cp trn) l ct yu cho s thnh cng ca c ch LPMT trong bi cnh cc quc gia th trng mi ni. 4.2.1 Chil: Chil l mt v d in hnh ca c ch LPMT cc quc gia th trng mi ni. Cho n nay nc ny rt thnh cng trong vic lm gim t l lm pht xung 48

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

mc thp tng t nh cc quc gia tin tin; ng thi quc gia ny cng t c tc tng trng kinh t rt cao. T nm 1991 khi bt u vi c ch LPMT cho n thi im nm 2004, Chil gim c lm pht t t l trn 20% xung khong 2%. Trong thi gian ny, tng trng sn lng cng mc rt cao, bnh qun l 6% t nm 1991-2002. Tuy nhin, cn nhn mnh l s thnh cng ca c ch LPMT Chil c da trn c s s pht trin ca cc th ch cn thit nh chng ta tho lun. Trong giai on 1991-2002, ngn sch ca Chil thng d vi mc trung bnh gn 1% GDP. Ngoi ra, phn nhiu do cc bin php c p dng sau khi xy ra cuc khng hong ngn hng nghim trng vo u nhng nm 1980 (gy thit hi trn 40% GDP), nn cc quy nh v gim st v qun l hot ng ngn hng m Chil thit lp, c nh gi l mt trong cc th ch tt nht cc quc gia th trng mi ni v c xem l c th so snh vi th ch cc quc gia tin tin. Kt qu l ngay c trong thi k ca cuc khng hong Tequila vo nm 1995, khng hong Nga nm 1998 v mt s kh khn hin hnh cc nc Chu m La tinh, th s n nh ca h thng ti chnh ca Chil cho n nay cng cha h b e do. Chil cng thc hin vic xy dng cc nh ch tin t vng mnh. Nm 1989 Chil thng qua lut mi v NHTW (lut ny c hiu lc vo nm 1990, tc l ch mt nm trc khi bt u c ch LPMT), trong trao quyn c lp, cng nh giao nhim v bnh n gi c cho NHTW v y c coi l mc tiu hng u. Trn thc t, Chil ch sit cht dn dn i vi c ch LPMT. Ban u mc lm pht m Chil cng b dng nh ch c hiu l mt d on chnh thc ch khng phi l mt mc LPMT chnh thc hay bt buc. Ch sau khi NHTW to dng c mt s thnh cng trong vic y li lm pht th nhng d on v lm pht mi tr thnh nhng mc tiu bt buc m NHTW c trch nhim t c. Hn na, cho n tn thng 8/1999, Chil thc hin ch t gi con rn 49

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

tin t (crawling peg) trong khi nm 1998 nc ny c nh t gi (y l mt sai lm m sau ny c sa cha). Bi vy, Chil trong mt chng mc no cng t ra s vic th ni ng bn t. Thc ra nhng g din ra Chil nn c nhn nhn nh l mt s tin trin r nt, theo ch n thng 5/2000 Chil mi chuyn hn sang c ch LPMT ton din. 4.2.2 Brazil: Brazil thit lp c ch LPMT ngay sau khi ng real sp vo thng 1/1999. u thng 2/1999 thng c mi ca NHTW, ng Arminio Fraga, thng bo rng Brazil s sm p dng c ch LPMT, ng thi tng li sut ch o trn th trng lin ngn hng thm 600 im c bn (tc l 6%), ln mc 45%/nm. Vo ngy 21/06/1999, Tng thng Brazil ban hnh ngh nh v th ch ho LPMT. Khun kh php l ny cha ng tt c c im ca mt c ch LPMT y , bao gm: (1) Thng bo v cc mc tiu lm pht trong thi k nhiu nm (vi mc tiu bng nhng con s c th cho t l lm pht 12 thng ca cc nm 1999, 2000, 2001 v cam kt s thng bo v mc tiu cho nm 2002 cng vi 02 nm tip theo; (2) Giao cho U ban Tin t Quc gia nhim v t ra cc mc tiu v lm pht v bin dao ng cho php trn c s xut ca B trng Ti chnh; (3) Giao cho NHTW Brazil hon ton trch nhim trong vic thi hnh cc chnh sch cn thit t c mc tiu lm pht ra; (4) Thit lp cc quy trnh tng cng tnh trch nhim ca NHTW (c th l nu lm pht vt ra ngoi bin cho php, th thng c NHTW s phi c vn bn cng khai gi n B trng Ti chnh gii trnh v nguyn nhn, cc bin php khc phc v thi gian a lm pht tr li vng bin cho php); v (5) Thc hin cc cng vic ci thin tnh minh bch ca CSTT (c th l NHTW phi pht hnh bo co lm pht hng qu theo m hnh bo co ca NHTW Anh). Brazil thit lp c ch LPMT m trc cha tin hnh tt c cc cuc ci cch v ti kho, ti chnh v tin t - nhng g m chng ta tho lun phn 50

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

trn. Th nht, s sp ca ng real vo nm 1999 c th xut pht t s bt lc ca Chnh ph Brazil trong vic a cc th ch ti kho vo khun kh. Sau Brazil tin hnh cc bin php ci thin cn cn ti kho theo chng trnh vi IMF, song ngi ta vn nghi ng v kh nng ko di ca cc cuc ci cch ti kho ca nc ny. Mt khc, trc y Brazil c mt h thng ngn hng vng mnh do h thng ny tri qua qu trnh ti c cu mnh m sau cuc khng hong ngn hng 1994-1996. Tuy nhin, tnh c lp ca NHTW Brazil v cam kt bnh n gi c cng vn cha r rng. C hai ni dung ny u ch da trn mt ngh nh ca Tng thng v lng tin vo mt thng c NHTW gii, ch cha c mt cam kt chnh thng hn da trn mt vn bn lut. Thc t, c ch LPMT ca Brazil li t ra vn hnh c. Mc tiu lm pht u tin c t ra l 8% cho nm 1999, 6% cho nm 2000 v 4% cho nm 2001, vi bin dao ng cho php l 2%. Mc d c s tc ng khng ln, nhng ng k t vic ng real mt gi (ban u ng real mt gi 45% do tc ng ca cuc khng hong, sau n nh mc thp hn 30% so vi mc t gi nh trc) trong vi thng, nhng s st gim v sn lng ca nn kinh t vn c kim ch (trn thc t, GDP tng gn 1% trong nm 1999); ngun ti tr nc ngoi cho Brazil khng b ct hn mc d b sit cht; ng thi trong thi gian khng c nhng v hong lon ngn hng ln xy ra. n thng 3/1999, gi c ti sn bt u hi phc, ng real ln gi v NHTW thy c c s h li sut v trn thc t h thc hin vic ny kh mnh m (t mc 45% xung di 20%/nm trong thi gian 7 thng). T gi v lm pht vn kh n nh qua thi im thng 10/1999. Vi nhng tnh hnh nh nu trn, lm pht trong nm 1999 l 8,9%, cao hn so vi mc tiu 8% nhng vn hon ton nm trong bin dao ng 2% cho php; trong nm 2000 lm pht tip tc gim v lm pht ti thi im cui nm 2000 ng bng mc mc tiu 6% m NHTW t ra vo thi im gia nm 1999.

51

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

S yu km trong mt s kha cnh v khun kh th ch chnh sch ti kho v tin t tr li v tc ng xu n LPMT Brazil. Trong cuc chy ua vo chc v tng thng vo thng 10/2002, th trng t ra quan ngi v ng c vin tng thng, ng Lula - ngi c nhiu trin vng s c c - c kh nng lm suy yu cc th ch v ti kho v tin t. ng c xu hng s khuyn khch chnh sch ti kho c mc ni lng cao v ng thi khng a ra cc bin php tng bc tr n nc ngoi. ng cng ch ra rng ng s khng ti b nhim v thng c NHTW ang rt c knh trng ng Arminio Fraga; ng thi nhng cam kt ca ng Lula i vi tnh c lp ca NHTW, vic bnh n gi c v c ch LPMT cng rt khng r rng. S thiu vng lng tin ca dn chng dn n s ph gi mnh ca ng real Brazil, ng thi lm pht cng gia tng mnh ln mc 12,5%, y l mc cao hn nhiu so vi mc tiu 3,5% cho nm 2002. Tc ng ca qu trnh bu c Brazil cho thy rng th ch ti kho v tin t yu km dng nh to ra nhng vn nghim trng i vi c ch LPMT. Tuy nhin, phn ng ca chnh ph v NHTW Brazil i vi vic trt mc tiu lm pht cho thy rng c ch LPMT c th gip kim sot lm pht khi c cc c sc mnh nh t ph gi ng real vo nm 2002. Nh nu trn, theo ni dung ngh nh ca tng thng y l ngh nh cho ra i c ch LPMT, NHTW Brazil phi trnh mt vn bn cng khai ln B ti chnh, trong gii trnh v nguyn nhn khng t c mc tiu lm pht v nhng bin php s c thc hin nhm tip tc y li lm pht. NHTW Brazil gii trnh vi tnh minh bch rt cao v vic sa i cc mc tiu v lm pht v mc xu hng v lm pht m h cn t c trong tng lai. u tin NHTW Brazil gii thch v sao t gi mc qu cao v h a ra c tnh r rng, cng khai v mc ca cc c sc cng nh thi gian m chng din ra. H c tnh rng c sc v gi mt s mt hng c chnh ph iu chnh s lm lm pht tng ln 1,7%; tc ng qun tnh do cc c sc xy ra trc cng s lm lm pht tng ln 4,2%, trong 2/3 l bt buc phi chp nhn, tc l khng trnh khi mc tng 2,8%. 52

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Sau NHTW cng thm 2 con s nu trn vo mc tiu lm pht 4% (mc tiu m c cng b trc ) v i n mt mc tiu mi c iu chnh cho nm 2003 l 8,5% (=4%+1,7%+2,8%). Mc tiu mi ny c a vo vn bn cng khai gi B trng Ti chnh vo thng 1/2003, trong gii trnh vic theo ui mc tiu lm pht 4% trong thi gian qu ngn s gy ra tn tht rt ln v suy gim sn lng nn kinh t. C th l vn bn ch ra rng nu c gng t c mc tiu lm pht l 6,5% trong nm 2003 th c kh nng GDP s gim 1,6%; trong khi nu c c t c mc tiu lm pht l 4% th thm ch GDP cn gim 7,3%. Cc bc m NHTW Brazil lm hn nh l mt tnh hung trong sch cc NHTW c th nghin cu nhm phn ng li nhng c sc cc quc gia th trng mi ni. Trc ht phi k n l tnh minh bch rt cao trong vic gii thch ti sao khng t c mc LPMT t ra, cch thc m NHTW Brazil s i ph vi c sc, cng nh k hoch t c mc tiu lm pht trong di hn. Tnh minh bch cao gip gim thiu s mt lng tin vo NHTW Brazil khi h khng t c mc tiu lm pht, ng thi nu r s cn thit phi iu chnh mc tiu lm pht trong ngn hn. Th hai, NHTW Brazil nhn ra rng khng th khng iu chnh mc tiu lm pht v th trng v cng chng nhn r rng lm pht s i chch mc tiu n nh t ban u. V vy, vic iu chnh mc tiu lm pht hon ton l cn thit duy tr uy tn cho NHTW. Th ba, thng qua tho lun nhng xu hng lm pht khc nhau v v sao li la chn vic iu chnh mc tiu lm pht, NHTW c th phn bc li lun im ca Mervyn King (1996) v mt NHTW ch quan tm n kim sot lm pht, ch khng mng ti s bin ng ca sn lng. Bng vic ch ra rng nu chn t l lm pht thp s dn n tn tht ln v sn lng. Dng nh nhng hnh ng trn gip tng cng s ng h cho tnh c lp ca NHTW Brazil. Kt qu ca tnh hung nu trn din ra ht sc thun li. T mc lm pht cao ban u, lm pht v li sut Brazil gim nhanh. T mc 12,5% trong nm 53

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

2002, lm pht gim xung 9,3% vo cui nm 2003; mc ny nm trong bin dao ng cho php ca mc LPMT 8,5%. K vng lm pht ca th trng cng gim mnh v c du hiu cho thy rng th trng ang k vng NHTW s t c mc tiu lm pht trong nm 2004. Ngoi ra, sau khi c s st gim ca GDP, nn kinh t Brazil bt u pht trin tr li. Mt phn quan trng trong s thnh cng ca NHTW Brazil trong vic ng ph vi c sc v lm pht l s tin tng ngy cng cao vo chnh sch ti kho ca Chnh ph. Tng thng Lula lm nhiu ngi phn i ng phi ngc nhin v nhng bin php ca ng nhm ng h cho vic duy tr k lut trong chnh sch ti kho. ng ng h v tc ng thng qua mt vn bn lut vo thng 8/2003 nhm ci t duy tr s tn ti lu di h thng lng hu. Chnh ph ca ng cng theo ui chnh sch chi tiu tht cht v kt qu ban u l ngn sch nm 2003 thng d mc 4,3% GDP, cao hn so vi mc tiu (4,25%) m IMF yu cu. Tt nhin vn c nhng mi lo ngi v vic khng bit Brazil c th duy tr th ch ti kho ny c bao lu trong thi gian tip theo. Cho n nay, d tho mi v lut NHTW nhm tng cng tnh c lp ca NHTW Brazil, lm c s vng chc hn v mt th ch cho s tn ti v pht trin ca c ch LPMT vn cha c thng qua. Mt khc, vi nhng sc p ln chnh ph ca Tng thng Lula t pha cnh t, th vic tip tc duy tr tnh hnh ti kho l khng hon ton c th m bo c s chc chn. Nhng v d nu trn v Chil v Brazil cho thy rng LPMT thc s c tnh kh thi cc quc gia th trng mi ni, cho d mi trng kinh t, chnh tr cc nc ny phc tp hn. LPMT cho n nay chng t l c th to ra chic neo danh ngha mnh, c th kim sot c k vng v lm pht. Tuy nhin, c ch ny i hi NHTW khng nhng phi c s trao i thng tin tt v m bo tnh minh bch, m cn phi c cc chnh sch h tr pht trin cc th ch tin t, ti chnh v ti kho vng mnh. Trng hp ca Brazil cho thy rng khi LPMT c thit lp nhm to lp nhng kt qu tt v kinh t v m, th cc chnh sch 54

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

ny khng nht thit l phi hin din mt cch y ; tuy nhin cn thit phi c cam kt mnh m v vic pht trin nhng th ch tin t, ti chnh v ti kho, ng thi cn m bo rng cc th ch ny s tip tc c tng cng.

5. LM PHT MC TIU V CC VN LIN QUAN:


5.1 S ph hp ca m hnh Taylor cc th trng mi ni? Vn d bo LPMT?
Bt k mt chnh sch tin t no khi p dng cng u c tr, bi vy cng tc d bo l v cng quan trng.

NHTW tc ng ti li sut thi im (0) tc ng ti sn lng thi im (1), ri sn lng thi im 1 s tc ng ti lm pht thi im (2). Tng t vi sn lng v lm pht nm (0). D bo chnh xc mc tiu lm pht s rt hu ch gip NHTW s dng cc cng c tin t a lm pht d kin bng vi LPMT trong tng lai, thng l 4 hay 8 qu. Tuy nhin vic p dng m hnh kinh t cho vic d bo c tht s hiu qu ti cc nc mi ni khi m cc m hnh kinh t chnh sch tin t ny khi c 55

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

thit k thng xut pht t cc nc pht trin, v cc nn kinh t ny cng gi nh nh c h thng ti chnh v th trng hi oi pht trin. Chnh v vy, gn y nhng quy tc chnh sch tin t dng ny ang c xem xt s dng cho cc nn kinh t mi ni. Theo Taylor (2000), ng cho rng nhng m hnh v quy tc ny vn hu dng i vi cc nc mi ni cng nh i vi cc nc pht trin. Kt qu cho thy nhng quy tc, cc bin ngoi sinh l v cng quan trng, k c i vi chnh sch LPMT, tuy nhin m hnh tin t n gin tp trung o lng lm pht v sn lng thc v khng qu ch ti tc ng ca t gi hi oi thc s vn hnh tt hn trong cc nn kinh t mi ni. Tuy nhin, cc m hnh hin nay c v gim bt i tc ng ca t gi hi oi v s bin i ca n ti nhng nn kinh t m nh. Ci gi ca bin ng t gi hi oi c l s rt ln trong nc mi ni khi m tn ti khng tng xng gia ti sn bng ngoi t v thi hn. K hn mc tiu qu ngn hay bin nh c th dn ti s mt n nh trong vic s dng cng c tin t khi NHTW c gng t mc LPMT. Vn ny cn nghim trng hn i vi nn kinh t m, cn yu km, khi m mc tiu lm pht thi hn ngn v bin giao ng hp s ph thuc rt ln vo iu chnh ngoi hi do t gi c tr nh hn so vi li sut. Tuy nhin ni rng bin cho php cng khng phi gii php tt cho vic kim sot v n nh chnh sch. Chn mt khong bin qu rng s to cho cng chng khng r nh ca NHTW, lm cho mc tiu lm pht t ra khng r rng, thm vo c th dn ti vic gim tn nhim vi chnh sch NHTW Cn i vi vic ko di k hn mc tiu ph hp vi tr ca cc cng c chnh sch tin t i vi lm pht c l l gii php tt nht trong trng hp ny. Tuy nhin, Svensson (1997) cng nhn mnh rng, nu NHTW quan tm n chnh lch u ra, th d bo lm pht nn t t ko di ra theo thi gian. iu ny 56

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

ng rng LPMT nn c mt k hn d bo di hn l tr ca chnh sch tin t. Vi mt k hn qu di rt d gy ra hu qu khi phi mt thi gian mi thy c c theo c ng mc tiu m n ra hay khng, d gy ra gim mc tn nhim i vi NHTW. Mt cch gii quyt iu ny l nhn ra c s tng quan gia k hn tt nht v bin mc tiu: nn k hn mc tiu l ngn, thng l hai nm nu mun c bin mc tiu rng. Tuy nhin nh nu trn, gia tng bin mc tiu cng ng ngha vi gim mc tn nhim ca NHTW. Mt cch khc tip cn mt k hn di hn l s dng mc tiu hng nm trong nhiu nm l trnh ca LPMT c th t c mt cch dn dn trong di hn. y l mt chin lc p dng Brazil v Mehico (Bank of Brazil 1999 v Bank of Mehico 2000). Mt cch khc l NHTW cng b LPMT trung hn, ng thi cng cng b LPMT di hn vi mt ngy xc nh. Mt cch tip cn th 3 l NHTW tuyn b LPMT di hn v cng b lm pht d bo trong nhng nm ti, v gii thch l trnh k vng hng n LPMT. y chnh l cch c s dng Chile 2000 v mt s nc cng nghip.

5.2 La chn gia t gi hi oi v LPMT cc nc mi ni?


Khi p dng t gi hi oi th ni hon ton s gi lm pht thp v n nh. Trong trng hp ny, lm pht c u tin hng u. C th ni rng , khi t gi hi oi th ni th t gi s ng mt vai tr quan trng trong cc chnh sch v li sut v tin t. Nhng vi mt t gi c nh hon ton th n s khng cn l mt cng c tc ng n chnh sch tin t khi cn thit. S bin ng ca t gi hi oi cc nc mi ni thng ng lo ngi hn cc nc pht trin. T gi hi oi gip xc nh xut khu rng v gi c ca hng ha nc ngoi. C s lin kt gia t gi hi oi v li sut thng qua th trng

57

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

vn. Vi gi nh dng vn chu chuyn t do, cc m hnh a ra iu kin cn bng li sut d kin v gim mi lin h gia li sut thc v t gi hi oi thc. Trn thc t, cc nghin cu nh gi chnh sch gip thit k cc quy tc Taylor trong vic xem xt vai tr ca t gi. T vic m phng m hnh nhiu nc ch ra rng, nu NHTW phn ng qu mnh m ln t gi hi oi s lm lm pht u ra xu i. l l do m chng ta loi b t gi hi oi trong quy tc Taylor. C nhng bng chng mnh m rng LPMT cc nc mi ni l mt chin lc LPMT hn hp theo NHTW phn ng vi c lm pht v t gi thc t trong vic thit lp chnh sch li sut. S phn ng i vi li sut thc mnh m hn cc nc khng theo LPMT. cc nc theo LPMT, h c gng thc hin ng thi c hai mc tiu lm pht v t gi hi oi thc. Tuy nhin, khng phi lc no hai mc tiu ny cng thng nht vi nhau. Chng ti cng thy rng vic phn ng vi t gi hi oi thc l mnh nht trong cc quc gia theo chnh sch LPMT khi iu tc ng tch cc n vic xut khu hng ha c bn. iu ny cng khng ngc nhin bi v nhm nc ny d b tn thng nht bi cc iu kin thng mi v bin ng t gi hi oi. Nhng im c bit ca cc nn kinh t th trng mi ni c nu trong phn u ca nghin cu ny cho thy rng cc quc gia th trng mi ni bn tm nhiu n s bin ng ca t gi hn l cc quc gia tin tin. Do lch s tn ti t nhng nm trc v uy tn v kh nng kim sot lm pht l thp, cc quc gia th trng mi ni dng nh nhn thy rng vic ph gi ng bn t s dn n s gia tng ca lm pht do gi nhp khu cao hn v cu cho xut khu ln hn. Ngoi ra, tnh trng la ho ti sn n lm cho vic ph gi tr ln c bit nguy him, bi v ph gi c th chm ngi cho mt cuc khng hong ti chnh. Cc quc gia th trng mi ni thng c nhiu cc khon n c nh gi bng 58

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

ngoi t v khi ng tin b ph gi s lm cho gnh nng n ca cc doanh nghip trong nc tng ln. Do cc ti sn C thng c nh gi bng bn t v bi vy gi tr ca n khng tng (khi ph gi ni t), nn s c s suy gim v gi tr rng ca cc doanh nghip. Tnh hnh bng cn i ti sn ca doanh nghip xu i s lm gia tng cc vn nh: s la chn i nghch, ri ro o c, t dn n s bt n ca h thng ti chnh cng nh s suy gim mnh ca cc hot ng kinh t v u t. C ch ny gii thch v sao cc cuc khng hong tin t Chil nm 1982, Mexico nm 1994-1995, ng nm 1997, Ecuador nm 1999, Th Nh K nm 2000-2001 v Achentina nm 2001-2002 y cc nc ny vo cc cuc khng hong ti chnh trn mi phng din, nhng cuc khng hong tc ng nghim trng n nn kinh t cc nc ny. Do vic ph gi ng bn t c nhng tc ng rt xu n h thng ti chnh v c kh nng lm lm pht gia tng, nn NHTW cc quc gia th trng mi ni khng th sao nhng i vi vn t gi, ngay c khi h l nhng quc gia LPMT. ngn chn tnh trng ph gi t ngt, lm nh hng xu n tnh hnh ti chnh ca cc doanh nghip v chm ngi cho mt cuc khng hong ti chnh, NHTW cc quc gia ny c th phi can thip lm gim bt s bin ng ca t gi. Tuy nhin, c nguy c l ngay c trong c ch LPMT, chnh sch tin t c th qu tp trung vo vic hn ch s bin ng ca t gi. Tnh hung s vic th ni ng bn t khi cc quc gia th trng mi ni chuyn sang p dng c ch LPMT l mt thc t. Vn th nht c th ny sinh khi qu tp trung vo vic hn ch s bin ng ca t gi l pht sinh ri ro trong vic chuyn t gi thnh neo danh ngha v c mc u tin cao hn so vi mc tiu lm pht. iu ny gn y xy ra vi Hungary, mt nc ang trong qu trnh chuyn i v mc tiu t gi l mt phn ca c ch LPMT. Vic theo ui hai mc tiu danh ngha (t gi v lm pht) c th dn n tnh hung l mt mc tiu s phi c u tin hn so vi mc tiu 59

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

kia; nhng do khng c s phn nh r rng v vic ny, nn rt kh gii quyt khi c vn pht sinh. iu ny dng nh lm cho Chnh sch tin t tr ln km minh bch v nh hng xu n kh nng t c mc tiu lm pht t ra. Vn th hai c th ny sinh khi qu tp trung vo vic hn ch s bin ng ca t gi, l nhng tc ng n lm pht v sn lng khi t gi thay i c th khc nhau rt nhiu; vic ny ph thuc vo bn cht ca c sc m lm cho t gi bin ng. Bi vy, nhng phn ng khc nhau ca chnh sch tin t l cn thit v ph thuc vo bn cht ca c sc . Nu ng bn t gim gi do mt c sc thun tu v u t gin tip, th lm pht dng nh l tng ln v phn ng thch hp trong trng hp ny l kim sot lm pht bng vic tht cht CSTT thng qua vic tng li sut. cc quc gia th trng mi ni m c mc la ho ti sn n mc cao, th vic tht cht chnh sch tin t nhm ngn chn trng hp ng bn t b ph gi mnh, thm ch c th cn cn thit hn trnh s mt n nh ca h thng ti chnh (vi cc l do nu trn). Mt khc, nu ng bn t gim gi l do nhng c sc i vi cc khu vc thc ca nn kinh t (tc l cc khu vc phi ti chnh - tin t), th dng nh n t c tc ng n lm pht, nn cn thit phi c phn ng v chnh sch tin t khc vi trng hp nu trn; tuy nhin cng cn tu thuc vo bn cht ca c sc. Mt c sc v vic v th thng mi xu i (tc l h s gia ch s gi xut khu so vi ch s gi nhp khu gim i) s lm gim cu v hng xut khu, lm gim tng cu v bi vy lm lm pht gim i. Chng ta xem xt nn kinh t mi ni c thun theo quy lut LPMT, hay c gng n nh t gi hi oi thc. Theo nghin cu ca Mishkin tm c bng chng mnh m rng LPMT trong nn kinh t mi ni th chy theo chin lc LPMT hn hp ni m NHTW tng hp hai yu t lm pht v t gi hi oi thc trong thit lp chnh sch li sut. Phn ng v t gi hi oi mnh m hn nc khng theo so vi nc theo LPMT, tuy nhin , hoch nh chnh sch c 60

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

nhiu hn ch trong ch LPMT - h ang c gng ng thi c hai mc tiu lm pht v t gi hi oi thc v nhng mc tiu ny khng phi lun lun nht qun. Chng ta cng tm ra c s phn ng v t gi hi oi thc mnh m nht cc nc theo chnh sch LPMT th lin quan cht ch n xut khu hng ha c bn. iu ny khng c g ngc nhin v cc nhm nc ny d tn thng bi s ri lon iu kin thng mi v t gi hi oi thc. Hn na, s n nh t gi hi oi khng nh hng n li sut c NHTW thit lp mt cch gin tip v ngn hng d bo tt v lm pht tng lai ( trong trng hp nu lm pht l mt yu t d bo tt v cc NHTW dung cc bin tng li hi quy v hin ti ). Thng nht vi m hnh d bo, s n nh t gi hi oi trong cc nc thm dng hng ha lin quan n hiu qu bt li sn lng u ra vi bin ng t gi hi oi thc.

5.3

nh i gia Tng trng v LPMT:

LPMT b ch trch l ch ch trng n lm pht m khng quan tm n sn lng v vic lm. Tuy nhin cc ch trch trn l khng ng. Khun kh LPMT linh hot cho php s cn bng gia sn lng v lm pht trong ngn hn u tin chng ta xem xt mt c sc cu lm tng sn lng trn mc tim nng v trong giai on sau s dn n s gia tng trong lm pht.Trong trng hp ny chnh sch i ph l tng li sut chng li s gia tng lm pht. Quy m li sut c iu chnh th ph thuc t trng tng i ca n nh sn lng trong hm tn tht.T trng sn lng cng cao th chnh sch li sut iu chnh cng nh.S bin ng nh hn trong chnh sch li sut s lm gim mc bin ng ca sn lng nhng lm cho lm pht vt trn mc tiu gia tng s bin ng ca lm pht. Xem xt mt c sc cung, ch c lm pht tng ln cn sn lng vn mc tim nng Bt chp tr ca cu trc,c mt s cn bng gia s bin ng ca lm pht v sn lng. Khong cch l hng sn lng m l cn thit a lm pht 61

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

v li mc tiu ban u. Khong cch ngy cng ln th ko lm pht tr li mc tiu nhanh hn.V vy s suy gim bin ng trong lm pht c nh i bng s gia tng trong bin ng sn lng. Mt ln na, nh l trng hp vi mt c sc cu, tc ng ca c sc cung nh c th c iu chnh bng cch thit k thch hp khun kh ca LPMT. Tuy nhin, khi i mt nhng c sc ln dn n s gia tng ln trong gi v t l lm pht, v cng c th to ra mt khong cch ln trong l hng sn lng gy nhiu kh khn cho cc nh sn xut, chnh sch. S cn bng gia bin i ca lm phat v sn lng l khng th trnh khi. S cn bng gia sn lng v lm pht c th l hon ton nu chng ta cn nhc mt s thay i nh trong m hnh tc ng ca cc chnh sch tin t n lm pht 1 cch nhanh chng .V d nh tha nhn mt s thay i trong li sut ngn hn dn n s thay i trc tip trong t gi hi oi thng qua gi tiu dng . Cha c mt l thuyt r rng no gii thch nguyn nhn mc tiu lm pht tc ng n tng trng sn lng trung bnh. Mishkin a ra kt lun rng khi lm pht thp th mc tiu lm pht s khng gy hi cho nn kinh t. S tng trng kinh t mnh m sau khi t c mc tiu gim pht cc nc p dng LPMT. Trong bi nghin cu ca mnh, Svenssion s dng kim chng thc nghim chng mnh quan h gia tng trng, bin ng tng trng v LPMT Vn LPMT l n qu ch trng n vic tp trung vo lm pht v kh nng khng ch lm pht s tng s mt n inh trong nn kinh t v kh nng ko pht trin kinh t xung (theo Friedman and Kuttner (1996), Friedman (2002), v Cecchetti v Ehrmann (2002)). th 2.3 cho thy trung bnh tng trng u ra v s bin i n trc v sau khi thc hin LPMT cc nc OECD v cc nc mi ni. N cng cho thy sn lng u ra khng theo LPMT nhng nc 62

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

OECD nm 1998 v mi ni nm 2001. th cho thy khng c khng nh cho rng LPMT nh hng tng trng hay bin ng tng trng

Nghin cu thc nghim kim chng iu . Ball v Sheridan (2005) cho rng khng c nh hng LPMT ti sn lng u ra hay bin ng ca n vi mu gm 20 nc OECD. Tuy nhin, nh ni trn, vic phn nh chnh sch cc nc OECD l khng r nn kh m a ra c kt lun. Goncalves v Carvalho (2009) cho thy trong 30 nc OECD, nhng nc LPMT phi chu mt t l mt mt u ra nh hn so vi nc khng theo. Theo nh c tnh ca ng, cc nc theo tit kim khong 7 % trong mt mt sn lng u ra so vi nc khng theo. Batini v Laxon (2007) v Gonalves v Salles (2008) xem xt nn kinh t mi ni v thy rng LPMT gip gim bin ng trong tng trng hay khong cch sn lng. Khng c nh hng r no ca LPMT ti tng trng

63

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Trong thi gian ngn trc khi thc hin mc tiu v khi thc hin mc tiu, th sn lng u ra n nh hn cho cc nc khng thc hin LPMT . i vi c hai nhm, sn lng tr nn n nh hn trong thi gian thc hin mc tiu. Khi kim tra bng cch hi quy gi tr trung bnh , cc c tnh cho rng mc tiu lm pht lm tng s bin ng sn lng , nhng iu ny khng c ngha thng k Tng kt nhng nh hng LPMT ti tng trng Khi kinh t v m phi nhng nc pht trin theo v khng theo LPMT l kh ging nhau, LPMT gip ci thin kinh t nhng nc ang pht trin. Quan trng hn, khng c chng c LPMT nh hng tng trng, sn xut, tht nghip hay nhng yu t khc ca nn kinh t c nc pht trin v ang pht trin. LPMT gip c nh k vng lm pht trong di hn. Khng nc no sau khi theo LPMT t b n (ngoi tr vic gia nhp EU) hay t ra khng hiu qu. C nhng nc pht trin v ang pht trin, LPMT u chng minh n l chnh sch tt nht trong cc chnh sch tin t v thnh cng vt qua nhiu c sc v kh khn, k c cuc khng hong va qua. Thnh cng va tuyt i so vi nhng chin lc chnh sch tin t khc nh t gi mc tiu hay s lng tin mc tiu

5.4

LPMT v mc gi mc tiu:
nh ngha mc gi mc tiu :

5.4.1

Chnh sch mc gi mc tiu l mt chnh sch tin t m mc tiu ca n l gi mc gi n nh mt cch tng th, hoc t c mt mc gi mc tiu xc nh t trc. Thc o ca mc gi mc tiu l ch s gi tiu dng (CPI), hoc mt s thc o tng t nh chi ph u vo. 64

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

5.4.2

So snh vi LPMT lm r hn nh ngha:

Mc gi mc tiu l mt chnh sch m nh hng n s thay i mt cch c h thng ca mc gi so vi mc gi mc tiu ban u loi tr i khuynh hng ca mc gi di hn. LPMT l mt chnh sch m nh hng n s thay i mt cch c h thng t l lm pht nhng trong bao hm khuynh hng mc gi di hn. Mc gi mc tiu mc ch l thit lp mc gi n nh v mt mc lm pht n nh. iu ny c ngha l khi thc hin chnh sch mc gi mc tiu th mc gi s c nh v mc lm pht s xoay quanh mt mc lm pht nht nh. LPMT mc ch l thit lp mt t l lm pht nht nh nhng li khng m bo c mc gi, c ngha l mc gi c th thay i. 5.4.3 u im ca chnh sch mc gi mc tiu:

Mc tiu n nh gi c cp n mc gi chung ca nn kinh t . iu ng trnh c lm pht v gim pht ko di . Gi n nh gp phn vo vic t c mc cao ca hot ng kinh t v vic lm bng : Ci thin tnh minh bch ca c ch gi c . Theo ngi dn n nh gi c

c th nhn ra nhng thay i v gi tng i ( tc l gi c gia cc hng ho khc nhau ) , m khng b nhm ln bi nhng thay i trong mc gi tng th . iu ny cho php h a ra tiu th cng nh cc thng bo v quyt nh u t v phn b ngun lc hiu qu hn ; Lm gim nguy c lm pht li sut premia ( tc l ch n yu cu bi

thng cho cc ri ro lin quan nm gi ti sn danh ngha ) . iu ny lm gim t l li sut thc t v tng u i u t ; Trnh hot ng khng hiu qu phng v trc cc tc ng tiu cc ca

lm pht hay gim pht ; 65

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Ngn chn ti phn phi c on ca ci v thu nhp do kt qu ca lm pht

hay gim pht bt ng Theo ECB (European Central Bank) Gim i s khng chc chn v mc gi Do mc tiu ca chnh sch ny l m bo cho mc gi c duy tr n nh hoc bin ng theo xu hng n nh trong giai on thc hin chnh sch ny nn NHTW cam kt thc hin cc bin php gi cho mc gi dao ng vi mt bin cho php xung quanh mc gi k vng. Do , s khng chc chn v mc gi s c gim thiu. Trong khi , mc tiu ca chnh sch lm pht mc tiu l duy tr lm pht quanh t l lm pht mc tiu xc nh, mc gi khng phi l mc tiu chnh ca chnh sch ny. Chnh sch mc gi mc tiu c th kin cho gi c n nh khi phn ng trc c sc trong ngn hn v Chnh sch mc gi mc tiu bo v sc mua di hn ca ng tin. Nhng Chnh sch mc gi mc tiu c hiu qu cao th NHTW phi c nhng chnh sch r rng. Gim s bin ng ln trong sn lng v lm pht: Mc gi mc tiu thng c s dng trong nhng trng hp bin ng mc gi trong ngn hn.Nu lm pht leo thang th nhng nm sau chnh sch tin t phi b li bng cch lm cho mc gi gim xung trong di hn xu th tng gi c mc tiu ha. Mc gi mc tiu thng loi b cc thin lch ca lm pht nn gim c s bin ng ca mc gi.Tc l mc gi s n nh trong thi gian di. V lm pht v sn lng ph thuc rt nhiu vo mc gi chung trong nn kinh t, nn di tc ng ca chnh sch mc gi mc tiu, sn lng v lm pht s khng c mc bin ng mnh. y chnh l ba n tra min ph ca nhng nh thc hin chnh sch m Lars Svensson (1999) phn tch. 66

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Vestin cho rng khi i mt vi cc c sc v cung lm gi c tng ln, NHTW c k vng l s hnh ng mnh m hn di mc tiu l gi c. H bit rng NHTW s n b li nh hng ca c sc gi c trong cc thi k tip theo bng vic gim sn lng u ra. Do , k vng v lm pht trong tng lai gim st mnh m hn so vi chnh sch LPMT. S thay i k vng ny lm gim t l lm pht hin thi, cho php NHTW gii hn li s st gim ca sn lng u ra thc. Do , chnh sch mc gi mc tiu gy ra t s bin ng hn trong lm pht v sn lng u ra. T c th thy rng Mc gi mc tiu cung cp s n nh hn i vi LPMT chnh l u im ca Mc gi mc tiu ( n nh mc gi trong di hnSvensson 1999) Gim thiu ri ro trong giai on c kh nng xut hin gim pht: Khi mt nn kinh t c du hiu suy thoi, gim pht c kh nng xy ra lm cho lm pht gim khin li sut thc tng cao lm gim u t, cc doanh nghip kh tip cn vn km theo kh nng s dung chnh sch tin t l li sut mt ht tc dng (V d li sut M gn bng 0). Lc chnh sch mc gi mc tiu l la chn ti u nht, n s tng k vng lm pht cao ngi dn. Gip nn kinh t phc hi vt qua gim pht ( gim pht gy ra tc dng nguy him hn lm pht , gy ra mt thp k mt mt ca nc Nht)

5.5

Khng hong Cch nhn khc t LPMT:


Nguyn nhn

5.5.1

n thi im hin nay, nn kinh t th gii bt u phc hi t khng hong ti chnh. c nhng cuc tranh ci v nguyn nhn ca cuc khng hong v lm sao gim thiu ri ro xy ra trong tng lai. Mt vi kin cho rng chnh sch tin t l ngun gc ca cuc khng hong. Tuy nhin, theo Svensson chnh 67

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

sch tin t khng phi l nguyn nhn gy ra khng hong, m chnh v s khng cng khai, minh bch trong hot ng ca NHTW cng vi hon cnh c bit nh l li sut thc th gii thp v nh hng ca chnh sch nh ti M. Cn Bernanke, trong bi pht biu ca mnh trng kinh t Lun n cho rng nguyn nhn d thy nht ca cuc khng hong l s tr li chu k nh ti Hoa K v s gia tng hng hot trong cc khon th chp di chun, t gy ra thit hi ng k i vi nhiu t chc ti chnh v tc ng mnh m ti nim tin cc nh u t trong th trng tn dng. 5.5.2 nh hng ca khng hong n nn kinh t.

Cc t chc ti chnh thy vn ca h b cn kit do thua l, sn phm tn dng phc tp v ti sn tnh lng thp khc c gi tr khng chc chn. Ri ro tn dng tng cao v lo ngi ri ro ly lan n mc cha tng c. Ri ro h thng tng cao, gi tr ti sn gim v tn dng tht cht gy ra mt s hu qu nng v kinh doanh, s tin tng ca ngi tiu dng v ko theo s ng bng r nt trong hot ng kinh t ton cu. Theo gy ra nhng thit hi ng k v sn lng x hi, tht nghip,v ti sn. Nn kinh t ton cu s phc hi, nhng thi gian v sc mnh ca s phc hi l rt kh xc nh. Chnh sch ca cc chnh ph trn ton th gii s l yu t quyt nh quan trng ca tc v sc mnh ca phc hi. 5.5.3 Quan h gia chnh sch tin t v n nh ti chnh.

Theo quan im ca Svensson, v ng cho rng chnh sch tin t khng l nguyn nhn ca khng hong nn gi nguyn chnh sch tin t trc, trong v sau khi khng hong ti chnh l cch tt nht n nh c lm pht v nn kinh t. Trong cng tc d bo lm pht, cc yu t ti chnh khng phi l mt bin m ch cung cp cc thng s cho NHTW v tnh hnh nn kinh t v cc c sc ngoi sinh. 68

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Vy, vi kinh nghim thc t cho n hin nay, th liu chnh sch tin t c phi l nguyn nhn ca khng hong ti chnh hay khng? V nu s dng mt chnh sch tin t khc liu c bo v hay lm gim cc hu qu khng hong gy cho nn kinh t. IMF, iu tra vai tr ca chnh sch tin t trong nguyn nhn ca cuc khng hong. Mt s lng ln cc nc v mt s cuc khng hong ti chnh c chn mu v a ra kt lun rng: chnh sch tin t ni chung khng phi l nguyn nhn dn n s bng n gi nh. Hn th na, ni chung mi tng quan gia chnh sch tin t v gi nh ti nhiu nc trong nhng nm trc cuc khng hong hin ti l rt yu, ch vo khong 5%. Mt kt lun r rng l n nh gi c th khng t c n nh ti chnh. LPMT linh ng tt cng khng th t n t c n nh ti chnh. Thm vo , chnh sch li sut cng khng t c n nh ti chnh. Nhng chnh sch v cng c c bit cn thit m bo n nh ti chnh. Nhng cng c nh quy tc v s gim st ca NHTW v cc ch ph hp, l hiu qu hn trong vic tng s n nh ti chnh. Mt bi hc quan trng t khng hong ti chnh l cc nhn t ti chnh c th c tc ng rt mnh trong knh truyn dn, lm cho chnh sch li sut c bn t ra t hiu qu. iu ny m ra hng l phi nghin cu tm cch a cc bin ti chnh vo cc m hnh ca NHTW. Mt vn khc l xem xt tc ng ca yu t ti chnh vo vic d bo lm pht v sn lng c th s cn mt k hn d bo di hn. Nhiu NHTW ti cc nc theo ui LPMT (gm Bank of England, Norges Bank, v Riksbank) ko di k hn t 2 nm ln 3 nm. Khng c mt nguyn l no ngn nhng nc theo ui LPMT trong vic d bo lm pht trn 3 nm, tuy nhin trong thc t c rt t thng tin trong thi k di hn. 69

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

By gi ta s xem xt vn a ra bi Borio and White (2003) v Cecchetti, Genberg, Wadhwani (2002), l NHTW nn tng mc li sut nhiu hn ngoi vn lm pht v sn lng, n c th chng chi vi vic gia tng tn dng lin tc v tng gi ti sn. iu ny a ra vic c nn a vn tn dng v gi ti sn tng vo hm tn tht (loss fucntion) cng vi lm pht v sn lng, hay hai yu t ny ch l thng s v ch c nhn mnh v hai yu t ny c tc ng tiu cc ti lm pht v sn lng trong k hn di. Tuy nhin, vi cc tho lun trc, cng c khc ngoi li sut hiu qu hn trong vic trnh s gia tng tn dng qu mc v s bng n gi ti sn. Khi li sut cao c tc ng ng k ti vic gia tng tn dng v gi tr ti sn th s c nhng tc ng tiu cc n lm pht v sn lng. c bit, nu c chng c v vic gia tng lin tc ca gi nh v cho vay cm c, v s tng ny c v l khng chc chn v c th l bong bng, th s c nhng cng c hiu qu hn chnh sch v li sut. Tuy nhin, khng c cng c hp l v hiu qu m bo rng tn ti n nh ti chnh. V d, bi v c nhng vn quan trng v quy tc v gim st m khng th iu chnh trong ngn hn. Cho n nay tt c cc bng chng cho thy rng, tc ng ca chnh sch li sut ti n nh ti chnh l kh nh m tc ng ti lm pht v sn lng u ra th c ngha ln hn, nn mt nh i thng khng c a thch. Do mt chnh sch n nh ti chnh tt th cn thit m bo cho s n nh ti chnh m chnh sch tin t khng th thay th c iu . Bi vy, NHTW s phn ng nhiu hn vi cc ch s ti chnh, bng cch iu chnh chnh sch li sut nhiu hn thay i ch s ti chnh. Tuy nhin iu ny khng c ngha l cc yu t ti chnh tr thnh cc mc tiu c lp bn cnh lm pht v sn lng u ra trong hm thit hi ca NHTW. Thay vo , n s l vn ca chnh sch thch hp vi ch s ti chnh t c sau mt thi 70

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

gian n nh tt nht c th ca lm pht bin ng quanh LPMT v sn lng u ra mc bnh thng. 5.5.4 kin ca Bernake v n nh ti chnh qua cc chnh

sch ca FED Ti Hoa K, mt s bc quan trng c thc hin thc y s n nh ti chnh, bao gm c vic Kho bc bm khong 250 t la vn vo cc t chc ngn hng, mt bc ng k bo m cho khon n ngn hng ca Lin bang bo him tin gi, v cc chng trnh thanh khon khc nhau ca Fed. Cc bin php ny, cng vi hnh ng tng t nhiu nc khc, c th ngn chn mt cuc khng hong ti chnh ton cu vo ma thu nm 2008 (nhng n xy ra), tuy nhin nu khng lm s li nn kinh t ton cu trong tnh trng cn ti t hn ngy hm nay. Cng dn nhiu nc cng c nhng lo ngi chnh ng trc cc cam kt ca chnh ph h tr ngnh cng nghip ti chnh, trong khi h tr dnh cho cc ngnh cng nghip khc t hoc khng c. S xut hin ca cc phng php khc nhau, nhng phng php khng phi lc no cng hp dn nh chng ta ngh, l mt iu khng trnh khi. H thng kinh t hin ti, mt h thng qu ph thuc vo dng chy t do ca tn dng, v hu qu cho nn kinh t l s bt n ti chnh ngy cng tng. Tht vy, nhng tc ng tiu cc ca s bt n ti chnh v vic lm v s tng trng c minh chng trn ton th gii. Nhng ngi chu trch nhim trong hoch nh chnh sch do phi lm nhng g h c th trong vic trao i thng tin, bo co vi cc c tri ca h l do ti sao n nh ti chnh l iu thit yu phc hi kinh t v phc v li ch cng ng. Trong tnh hnh hin ti, khi cc cng ty ti chnh ln nht l cc cng ty a quc gia v cc th trng ti chnh l ton cu ha, qun l gim st nn c phi hp tm quc t vo mc ln nht c th, do phi tip tc lm vic khng ngng tng cng c s h tng ti chnh. Cc c quan gim st nn pht trin nng 71

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

lc gim st ca tng th h thng ti chnh, thay v tp trung qu nhiu vo iu kin ca cc cng ty; ngoi ra cng nn xem xt li cc quy nh v vn, cc quy tc k ton v cc kha cnh khc nhau ca quy nh hin hnh. Khi tin hnh ci cch php l, phi m bo rng khng c hot ng no nh hng n li ch kinh t ca s ci cch ti chnh v k lut th trng. c bit nht l khi cn phi gii quyt vn ca cc t chc ti chnh c coi l "qu ln sp ". Kh c th chp nhn rng cc cng ty ln m chnh ph hin nay ang phi h tr bo v s n nh ti chnh li l mt trong nhng cng ty theo ui ri ro nhiu nht trong thi k bng n kinh t. S tn ti ca cc cng ty m chng ta gi l "qu ln sp " vi phm cc gi nh ca mt sn chi bnh ng gia cc t chc ti chnh. Trong tng lai, cc loi cng ty ti chnh, ni m tht bi ca chng c th to ra ri ro h thng, ang phi chp nhn s gim st cht ch trn cc quyt nh ri ro.

6.

VIT NAM:

6.1 Tnh hnh lm pht ti Vit Nam:


Giai on 1981 n 1985, giai on ny l thi k u ca qu trnh xy dng ch x hi ch ngha. Lm pht thi k ny tng i cao mc hai con s. Tuy nhin, do nhn thc cn km, ngi ta khng tha nhn lm pht trong ch x hi ch ngha. Nhng bt n trong thi k u xy dng ch mi l iu khng th trnh khi, nhng h ly t nn i trong nhng nm cui thp nin 70 nh hng mnh m n nn kinh t. Bn cnh, nc ta mi thng nht, a s cc cn b u l nhng nh cch mng, cha c nhiu kinh nghim trong vic qun l xy dng t nc. ng thi nm 1985, Vit Nam thc hin cuc ci cch gi, tin lng, tin m nh cao l s kin i tin vo thng 9 v lm pht cng bng n ngay sau .

72

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Nm 1986 chng ta ri vo tnh trng siu lm pht vi ba ch s 775% vo nm 1986 trong khi tng trng kinh t ch mc 2,33%. n nm 1987 do thin tai, sn lng lng thc cui nm gim 3,5% v u nm 1988 mt s a phng min Bc b i, gi c ln cao, lm pht chi ph y li tip din. ng trc tnh hnh , ngi dn tch tr hng ho , lng thc, vng v la cng nhiu v lo s rng ng Vit Nam s cn mt gi to nn cu gi to, gi c tng cao dn n lm pht cu ko, vi t l lm pht l 223,1%, mc tng trng GDP ch l 3,78%. T nm 1989 n nm 1991, lm pht tuy c gim nhng vn cn kh cao vi mc tng khong 67% lin tip trong hai nm 1990 v 1991, phi t nm 1992 tr i tnh hnh mi lng du v tm n nh cho n nm 1995. Trong thi k ny, chnh ph s dng mt s cng c ca chnh sch tin t cng nh chnh sch ti kha nhm a nn kinh t v trng thi n nh.Trong gi cng c ca chnh sch tin t trong giai on ny chnh ph la chn l chnh sch v li sut thc. Vi vic thc hin chnh sch li sut thc dng, tc l nng li sut tit kim ln hn t l lm pht nhm thu hi lng tin trong lu thng v. iu ny gip cho t l lm pht gim xung, v ai cng bit lng cung tin gia tng l cht xc tc mnh nht trong bin ng tng ca lm pht, v vic thu hi lng tin trong lu thng v li l mt cht xc tc khc gip phn ng xy ra chiu ngc li. Bn cnh vic thc hin chnh sch li sut thc, chnh ph cn s dng cng c t gi. NHNN c bc tin quan trng trong iu chnh t gi hi oi cho ph hp vi nhu cu ca th trng. T gi hi oi trc y ch s dng cho mc ch k ton ch khng phn nh ng cc khon chi ph thc t. Vic p dng t gi hi oi thc t lm cho ngi dn khng cn tch tr hng ho, vng, la m bt u tch lu bng ng ni t. T nm 1990, NHNN ci cch mnh m vic xy dng v iu hnh chnh sch tin t . xc nh c khi lng tin cung ng hng nm ph hp vi mc tiu tng trng kinh t v kim sot lm pht . 73

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Bn cnh vic thc hin chnh sch tin t thc hin mc tiu , chnh ph cn kt hp vi chnh sch ti kha thu hp nhm kim ch lm pht. Biu hin u tin ca chnh sch ny l ct gim chi tiu chnh ph. Cc n v kinh t quc doanh lm n khng hiu qu b gii th. Kt qu l chi tiu ca Chnh ph gim nhiu, tng cu gim, gi c gim, lm pht gim xung.Th hai, l gim lng tin cung ng cho thm ht ngn sch. Bt u t nm 1991, thm ht ngn sch c trang tri bng cch pht hnh tri phiu thay v in thm tin nh trc y.V th, mc cung ng tin gim xung, lm pht cng gim i. Nm 1992 t l lm pht ch l 17,6% so vi nm 1991, c bit l nm 1993 ch cn li l 5,2%. Tuy nhin, mc d lm pht gim xung mt ch s nhng nhng tin b vt bc khng th duy tr v cng c c bng nhng chnh sch ti chnh v chnh sch tin t thn trng nn n nm 1994 t l lm pht li tng ln mc 14,4%. Tnh hnh kinh t trong giai on ny c nhng thay i ng k , v vy lm pht xy ra phn nh c hu qu tt yu ca tnh hnh lc by gi. Trc ht , lm pht xy ra l do hin tng cu ko. Cng vi vic u t nc ngoi tng cao (tng 85,6% so vi nm 1992) l vic cc hng nc ngoi chuyn li nhun v nc , do cu ngoi t tng cao lm cho gi USD tng, ng tin Vit Nam b gim gi t 10.600 ng/1USD vo nm 1993 n 11.050ng/1USD nm 1995, iu ny tc ng lm cn cn thng mi c ci thin , do , tng cu trong nn kinh t tng. Chi tiu ca Chnh ph trong thi gian ny cng tng mnh, trong c chi thng xuyn v chi c bn. Lm pht thi k ny xy ra cn do chi ph y . Vo thi k ny, gi c mt s mt hng c iu chnh nh gi xi mng, gi in, gi xng, lm cho chi ph u vo tng mnh, cung gim , y gi c ln cao, gy ln lm pht chi ph y. Trong giai on ny, cc chnh sch tin t m NHNN p dng nhm kim ch v kim sot lm pht u nhm mc ch gim mc cung tin t . C th NHNN p dng mt s cc bin php sau y. Mt l NHNN bn tri phiu , tn phiu gn 2000 t VN k hn 2-3 thng m ngi mua l cc ngn 74

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

hng thng mi(NHTM) ng thi cng khuyn khch cc NHTM tch cc huy ng vn. Hai l NHNN h mc tn dng v kim sot cht ch hn mc tn dng ti cp vn i vi cc NHTM v hn mc ca NHTM i vi nn kinh t . Ba l buc cc TCTD phi thc hin d tr bt buc m rng, nm 1995 quy nh tin gi d tr bt buc v tin thanh ton c thng nht vo mt ti khon, t l d tr bt buc p dng cho tt c cc TCTD l 10% cho cc loi tin gi di mt nm, v trong c cu tin gi bt buc phi c 70% gi ti NHNN vcc TCTD phi thng xuyn duy tr y s tin d tr bt buc ti NHNN theo tng ngy, kin quyt x pht i vi nhng TCTD khng chp hnh theo quy nh ny. Bn l Tng cng qun l ngoi hi. NHNN iu hnh tt vic cung ng tin phc v cho mc tiu mua bn ngoi t nn nhn chung t gi ngoi t n nh, cu gi to v ngoi t, vng, mt s mt hng khc gim xung lm cho nhiu mt hng gim xung, lm pht c kim sot. Nm l nng li sut chit khu lm gim vic vay ca cc NHTM. Tt c u lm mc tng cung tin t b hn ch mnh m v li sut tng ln, chi tiu gim, cu gim , gi c gim. ng thi NHNN cn p dng mt s bin php khc, nh vy tc lm pht gim xung t 12,7% nm 1996 xung cn 4,6% nm 1997 v 3,65 nm 1998. Cuc khng hong ti chnh -tin t Chu bt u t thng 7 nm 1997 lm cho nc ta chu sc p ngy cng tng. Kinh t tri qua hin tng gim gi lin tc, sc mua gim st, u t nc ngoi v xut khu c du hiu suy gim, sn xut trong nc ri vo tnh trng tr tr, hng ho ng nhiu, t l tht nghip gia tng ... Mt trong nhng biu hin ca s suy gim nn kinh t l hin tng gim pht. Tc tng trng kinh t cng gim : t tc tng trng GDP nm 1996 l 9,34% xung cn 8,15% nm 1997, 5,8% nm 1998, 4,8% nm 1999 v 6,75% nm 2000. Nhng bin php giai on ny ch yu nhm nng cao sc mua ca cc tng lp dn c (tng cu). Nm 2002, tnh hnh kinh t ca nc ta c nhng bc tin vt bc , t l tng trng t 7,04%, t l lm pht tng ln

75

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

4%. Bn canh chng ta cn thc hin nhng bin php tng cng u t, y mnh sn xut kinh doanh(tng mc cung hng ho v dch v ). Tnh hnh kinh t nm 2002 c nhiu s khi sc mi, nh c s c gng, n lc ca cc nghnh, cc cp nm 2002 chng ta t c nhng thnh tu to ln trong pht trin kinh t. Mc d nm 2002 tnh hnh kinh t th gii c nhiu kh khn, nhng nc ta vn t t l tng trng kinh t l 7,04%, t l tng trng cao th hai trong khu vc Chu ch sau c Trung Quc(8%), cc ch tiu kinh t khc chng ta hu ht u t v vt ch tiu ra. Hn hai thng u nm 2003, tnh hnh kinh t, chnh tr trn th gii c nhiu bin ng, c bit l s kin M ch trng lt chnh quyn ng thi lp nn mt chnh quyn mi Irc, nguy c mt cuc chin tranh vng vnh xy ra, khin cho tnh hnh kinh t th gii ri vo tnh trng hu ht cc mt hng trn th gii u tng cao. c bit l gi xng du, gi vng tng mnh. Trc tnh hnh , nguy c gi c tng cao rt xy ra. Tuy nhin, nm 2003, ta vn gi t l lm pht l 3%. Nhng tc ng ca cc yu t c mt tr. iu th hin ch t l lm pht nm 2004 tng vt ln mc 9.5% v vn gi mc cao nm 2005 (8,4%). T l lm pht c gim nm 2006 (6,6%), tuy nhin y ch l s gim tm thi, bt u mt thi k lm pht cao v ko di nu nh chnh ph khng c nhng chnh sch hp l iu hnh. t bit l Vit Nam gia nhp t chc thng mi Th Gii ( WTO), khi m cc iu kin u i i vi cc doanh nghip trong nc dn bi b v ngy cng chu s canh tranh khc lit t bn ngoi. Lm pht giai on ny ch yu chu nh hng ca cc nguyn nhn khch quan ch khng phi do chnh sch tin t. Sau khi gia nhp WTO, lung vn u t trc tip v gin tip nc ngoi tng, to sc p tng gi ng tin, gy kh khn iu hnh chnh sch tin t v gim st ti chnh. Tng cung tin ngoi t tng, tng phng tin thanh ton ca nn kinh t (M2) tng, tng d n cho vay tng, lm cho vic tng gi rt kh lng.

76

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

C th l lm pht nm 2007 t l lm pht l 12,67% mc cao nht t hn 10 nm tr v trc bo hiu cho mt im xu. Ngn hng Nh Nc gp kh khn trong vic kim sot tng phng tin thanh ton, cha kim sot c lm pht theo mc tiu t ra. V cuc khng hong ton cu din ra nm 2007-2008 bng n nh hng rt mnh m n nn kinh t Vit Nam, m d m ca n vn cn ko di n hin nay. Trong thi k ny chnh ph s dng cc cng c khc nhau vc dy nn kinh t. Tuy nhin, bn cnh cc thnh tu t c, chng ta li gnh chu mt hu qu m gii quyt n l iu khng h d dng. chnh l t l lm pht tng cao vi bin ng kh c c th suy on, v ngy cng kh kim sot. iu dn n s bt n trong nn kinh t, m biu hin r nt nht l s bin ng gi vng, gi dollar. V vy, ngay lc ny chnh ph v NHNN cn c nhng chnh sch tht s ph hp v khn ngoan c th iu hnh a nn kinh t v m v trng thi n nh. V hn c l phi c mt tm nhn di hn, c th hn ch n mc thp nht nhng tc ng bt li ca nhng thch thc phi i mt, hoch nh cc phng n trin khai trong tng lai, ch khng nn phn ng theo kiu nc ti chn mi nhy. Thi gian gn y, ngi ngi nh nh trong cu chuyn ca mnh iu nhc n lm pht, t nhng nh lm chnh sch n nhng ngi nng dn chn lm tay bn. iu ny chng t rng lm pht giai on hin nay ang mc ng bo ng. Trn cc phng tin thng tin i chng hng ngy iu c nhng bi vit lin quan n lm pht, no l cc phn ng ca nh nc i vi lm pht, ri din bin tng gi hng ha, ri n cc bi vit ca cc tc gi xung quanh vn lm pht. Th nhng gi c th vn c tng hng ngy, b qua mi d lun. Ch s gi 2 thng u nm 2011 tng 12,24% so vi cng k nm trc. Sau khi cng b ch tiu ny, nhiu ngi bang hong mt d cng on trc l n s tng. Ch s gi ba thng u nm 2011 l 6,12%, qu gn vi mc tiu ra cho c nm, trong khi thi gian cn li l 3 qu na. Ngy 11/2 NHNN iu chnh t 77

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

gi tham chiu USD/VND ( tng 9,3%) v thu hp bin giao dch t +/- 3% xung cn +- 1%. ng thi trn ca ngn hng Trung ng nhm xa b c ch 2 t gi. Theo nhiu chuyn gia nc ngoi, ng thi ny c mang ngha tch cc. Cc chuyn gia thuc ngn hng Standard Charterd cho rng, vic tng t gi tham chiu USD/VND s lm gim bt nhng p lc i vi d tr ngoi hi ca Vit Nam, h tr tch cc cho lnh vc xut khu, theo lm gim bt p lc i vi cn cn thng mi. Tuy nhin, bn cnh , cc nh phn tch quc t cng ln ting cnh bo v kh nng leo thang ca lm pht v p lc i vi trin vng tn nhim n ca Vit Nam sau khi t gi tham chiu c iu chnh tng. Ln iu chnh t gi mi nht ny c th dn ti tnh trng lm pht nhp khu cao hn trong nhng thng ti, c bit khi gi hng ha c bn trn th gii tng cao, t Financial Times dn mt bo co ra ngy 11/2 ca Standard Chartered. Thm na l li sut trn th trng ti Vit Nam ang cao, v vic chng lm pht cao ang cn nhng gi cng c no sao cho hiu qu. T s phn tch t u, nc ta s dng kh thnh cng cc chnh sch trong vic kim sot lm pht, nhng liu cc chnh sch c cn ph hp vi ta trong iu kin hin nay hay khng, khi m nn kinh t nc nh ang tnh trng yu km, tm n nhiu ri ro v cc bin ng kh c th d on. Vi tnh hnh , vic kim ch lm pht cng nh n nh nn kinh t v m by gi khng ch cn l mi quan tm ca nh nc m cn l iu lo ngi ca ngi dn. V vic ko t l lm pht v di mc cho php l mc tiu hng u hin nay. NHNN c ng thi g v s c nhng chnh sch no trong thi gian ti thc hin c mc tiu trn.V hn th na, phi xem vic kim ch lm pht thc s l mc tiu hng u trong thi gian ti.Theo kinh nghim trong vic kim ch lm pht ca cc nc trn th gii, c bit l cc nc mi ni c iu kin kinh t gn ging nc ta th vic p dng c ch LPMT t ra kh hiu qu. Vy cu hi t ra ngay lc ny l Vit Nam c nn theo ui LPMT hay khng? V nu theo c ch th lc no l hp l. 78

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Bng s liu tham kho v t l lm pht v tc tng trng kinh t: Tc tng nm 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 t l lm pht(%) 12.7 4.6 3.65 9.2 0.1 -0.6 0.8 4 3 9.5 8.4 6.6 12.63 24.4 7 11.75 9.54 9.34 8.15 5.76 4.77 6.79 6.89 7.08 7.34 7.79 8.44 8.23 8.64 8.31 5.32 6.7 trng(%)

LM PHT THC T V TC TNG TRNG

79

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

30 25 20 15 % Lm pht, 11.75 10 Tng trng, 6.7 5 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 -5

6.2 Vit Nam c nn p dng c ch lm pht mc tiu hay khng?


Theo cc l thuyt v thc t p dng lm pht mc tiu cc phn trn, ta thy rng vi vic p dng c ch ny cc nc t c nhng thnh tu ng k trong vic kim ch lm pht v n nh nn kinh t v m. Thm vo , cc nc p dng lm pht mc tiu th cha c nc no t b. T cng cho thy tnh u vit ca c ch ny so vi cc c ch khc trong vic kim ch lm pht. Vit Nam hin nay, trong tnh hnh gi c leo thang nhanh chng, nim tin ca cng chng v nh u t vo cc bin php kim ch lm pht ca Chnh ph v NHNN ang xung thp th cn c nhng chnh sch, bin php cng rn kim ch lm pht v gi cho n n nh trong di hn. V vy, theo quan im ca chng ti, Vit Nam nn tng bc xy dng cc tin p dng c ch lm pht mc tiu. c th theo ui c ch lm pht mc tiu th iu kin tin quyt l phi c s c lp ca NHNN trong vic hoch nh v s dng cc cng c chnh sch tin 80

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

t. Thm vo l tnh minh bch ca NHNN to nim tin cho cng chng, to iu kin thun li cho vic thc hin lm pht mc tiu.

6.3 Nam:

S c lp v mc minh bch ca NHNN Vit

6.3.1 S c lp ca NHNN (NHNN) Vit Nam: Ti k hp th 7, Quc hi kha XII va thng qua Lut NHNN Vit Nam (sa i) v Lut Cc t chc tn dng (sa i): Trong vic hoch nh v thc thi chnh sch tin t, lut Ngn hng nm 2010 quy nh: Quc hi quyt nh ch tiu lm pht hng nm c th hin thng qua vic quyt nh ch s gi tiu dng v gim st vic thc hin CSTT quc gia... NHNN ch l c quan xy dng d n CSTT quc gia Chnh ph trnh Quc hi quyt nh, trn c s , NHNN t chc thc hin v c trch nhim iu hnh trong phm vi c Quc hi v Chnh ph duyt. Tng t, NHNN Vit Nam khng c c lp thit lp mc tiu hay xy dng ch tiu hot ng. V vic tm ng cho ngn sch Nh Nc: Lut NHNN quy nh bo m s thng nht vi Lut Ngn sch nh nc. Theo , NHNN tm ng cho ngn sch trung ng x l thiu ht tm thi qu ngn sch nh nc theo quyt nh ca Th tng Chnh ph. Khon tm ng ny phi c hon tr trong nm ngn sch, tr trng hp c bit do U ban Thng v Quc hi quyt nh (iu 26). Tnh minh bch v trch nhim gii trnh: Lut quy nh r trch nhim gii trnh, bo co ca NHNN trc Quc hi, Chnh ph v cng chng (iu 73, iu 40). y l ni dung mi, quan trng trong hot ng ca NHNN nhm minh bch ha, cng khai ha cc quyt nh trong iu hnh ca mnh khng nhng vi c quan cp trn m cn vi cng chng, th trng.

81

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Xt trong bn cp c lp ca IMF (2004) th NHNN Vit Nam nm cp c lp th t c lp t ch hn ch. y l cp c lp thp nht ca NHTW i vi Chnh ph. Gn nh mi hot ng ca NHNN u phi c s cho php ca Chnh ph (pht hnh tin, thc hin CSTT quc gia, cho vay ngn sch trung ng, bo lnh cho cc doanh nghip vay vn nc ngoi, cho vay cc t chc tn dng trong trng hp c bit). y, NHNN Vit Nam khng c coi l mt thit ch c bit d t chc, hot ng ca NHNN nh hng rt ln n tnh an ton ca h thng ngn hng, s n nh ca gi tr ng tin, an ninh tin t ca mt quc gia. Bn cnh , do l c quan ca Chnh ph nn c trng hp NHNN phi thc hin nhng nhim v khng ph hp vi mc tiu ca CSTT, nh ti cp vn cho cc NHTM khoanh, xo n cc khon vay ca cc doanh nghip nh nc. y cng l mt trong nhng nguyn nhn lm hn ch hiu qu hot ng ca NHNN. Tnh c lp ca NHTW trong thi gian qua c ci thin. Nh trn cp, Khon 4, iu 3 Lut NHNN Vit Nam s 46/2010/QH12 ngy 29/06/2010 ca Quc hi quy nh Thng c NHNN quyt nh vic s dng cc cng c v bin php iu hnh thc hin mc tiu CSTT quc gia theo quy nh ca Chnh ph. iu 10 trong Lut NHNN Vit Nam nm 2010 cng nu r: Thng c NHNN quyt nh vic s dng cng c thc hin CSTT quc gia, bao gm ti cp vn, li sut, t gi hi oi, d tr bt buc, nghip v th trng m v cc cng c, bin php khc theo quy nh ca Chnh ph. Tuy vy, thc s mang li s tn nhim cao th cn nng cao tnh c lp ca NHTW hn na. 6.3.2 Mt s nh gi mc minh bch v tn nhim ca NHNN Vit Nam: Cc chnh sch gy ra bin ng gi ln hn, k vng lm pht xu i cng vi s mt gi ca Vit Nam ng, nh kinh t hc Matt Hildebrandt ca JPMorgan Chase ti Singapore nhn nh trong bi pht biu ti mt hi ngh c t chc 82

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

vo 30/10/2010 ti Tp. H Ch Minh. ng Hildebrandt nhn nh chnh sch tin t ca Vit Nam c tnh minh bch v tn nhim rt thp. Li sut c bn l cng c chnh sch ch yu trong nm 2008 v u 2009, nhng t c s dng gn y, ng Hildebrandt cho hay, Chnh sch hin nay c nhiu s ph thuc vo bin php tc ng tm l, quy nh v qun l hnh chnh Theo nhn nh ca Hildebrandt, Vit Nam c mt C ch iu hnh tin t yu. Kt qu l, Vit Nam phi hng chu lm pht cao hn, bin ng gi ln, chi ph giao dch tng cao, phn b tn dng khng hp l, km minh bch v bt n cao hn. Cui thng 7/2010, lo ngi v chnh sch kinh t, d tr ngoi hi v sc khe ca h thng ngn hng l l do Hng nh mc tn nhim Fitch quyt nh h xp hng tn dng di hn ca Vit Nam t BB- xung B+. n gia thng 10/2010, Moody's cng quyt nh h mt bc tn nhim ca tri phiu Chnh ph Vit Nam t Ba3 xung B1. Nguyn nhn l do nhng quan ngi lin quan n cn cn thanh ton, lm pht trong nm 2010 khin Vit Nam b lit vo nhm cc nn kinh t c ri ro tn dng cao. Gn y, Hng xp hng tn nhim Standard & Poors (S&P) tip tc h xp hng i vi cc khon vay cp chnh ph. C th, xp hng tn nhim di hn i vi cc khon vay di hn (bao gm c ni v ngoi t) u b h mt bc, xung BB v BB-, vi trin vng tiu cc. Cng vi vic h bc xp hng tn nhim quc gia. S&P cng iu chnh xp hng ca 3 ngn hng thng mi ln l BIDV, Techcombank v Vietcombank. Vic lin tip b h bc tn nhim trong bng xp hng ca cc t chc quc t s khin chi ph huy ng vn ca Chnh ph, cc ngn hng, cc doanh nghip Vit Nam i ln.

83

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

6.4 Nam:

Mt s kin ngh tin ti p dng LPMT Vit

Th nht, cn tng cng tnh c lp ca NHNN. Nh chng ta tm hiu trn, hin nay NHNN cha c tnh c lp trong vic hoch nh v thc hin cc chnh sch tin t. Nu tn ti iu ny th khng th p dng c c ch LPMT. gii quyt vn ny, chnh ph cn giao quyn hon ton cho NHNN trong vic hoch nh v thc thi chnh sch tin t. C nh vy th chnh sch tin t mi khng b bi chnh sch ti kha ca chnh ph. Th hai, cn minh bch ha trch nhim NHNN. Cn c s gii trnh r rng trch nhim ca tng c nhn, b phn nu pht sinh cc vn lin quan trong khi thc hin chnh sch tin t v cn c cc ch ti cng rn nu c cc vi phm. Vic ny cn phi cng khai trc Quc hi v cc phng tin thng tin i chng to nim tin cho cng chng. Cng b bo co tin t mi qu, ng thi t chc cc bui hp bo to iu kin ngi dn c th cht vn thng c v cc c quan lin quan. Th ba, v vn cho chnh ph vay tin b p thiu ht ngn sch, NHNN cn xc nh mt bin dao ng r rng v hp l cho mc tiu ngn sch cc nm. Nu vt qu th chnh ph khng c vay tin ca NHNN x l thm ht m phi ct gim chi tiu hoc tm bin php khc. thc hin c iu ny cn xy dng Ngn sch d kin c mc chnh xc cao. iu ny s tc ng tch cc n mc minh bch ca chnh ph, NHNN.

6.5

Thc hin LPMT :

Nghin cu v cng b cc mc lm pht ngn hn v trung hn ph hp vi nn kinh t Vit Nam v xu hng pht trin. Mc lm pht cng b phi l kt qu ca cc kim nh nghim tc trn c s khoa hc. Trn thc t t trc n nay, u mi nm chnh ph lun cng b mt t l lm pht c th. Tuy nhin con s ny khng 84

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

da trn c s r rng no c. Bn cnh , a ra l mt vn , cn thc hin c hay khng li l mt vn khc. Thm vo , ta cha hoch nh mt tin trnh LPMT trong trung hn v cc chnh sch lin quan thc hin n. Thc trng cho thy rng, nhng nm tr li y, ta iu khng thc hin c mc tiu ra. Nm Lm pht thc t (%) 2007 12.63 2008 24.4 2009 7 2010 11.75 Ch tiu (%) 7 7.5 <7 <7

Cam kt thc hin mc tiu lm pht l mc tiu hng u. iu kin ny nc ta vn cha thc hin c. Ta khng th ph nhn mt iu rng, khi ban hnh chnh sch, cc nh hoch nh iu a cc mt lot cc mc tiu. Th nhng, mt giai on no , cc mc tiu ny li mu thun vi nhau, v khi iu ny xy ra th trong tng thi k khc nhau, chnh ph li u tin cho nhng mc tiu khc nhau. V trong yu cu ca LPMT, th phi u tin cho vic thc hin mc tiu lm pht. Khuyn ngh s gip ca IMF trong vic thc hin LPMT. Th trng ti chnh nc ta cn km pht trin, cc nh ch cn yu, cho nn ta cn tranh th s gip ca cc t chc quc t nh IMF. ra cc cng c nhm bnh n mc tiu gi c, trnh cc c sc lm pht vt ch tiu. V d: chng trnh bnh n gi c cc mt hng thit yu, kim sot vit tng gi qu mc ca cc mt hng c bn nh gi xng du, lng thc, phn bn. 85

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

7 NH GI CA NHM NGHIN CU:


7.1 nh gi u nhc im ca LPMT:
7.1.1 u im: Trong bi nghin cu ca mnh nm 2000, Mishkin a ra mt s im thun li v bt li i vi cc nc theo LPMT. ng cho rng LPMT c nhiu thun li cho cc chin lc trung hn ca chnh sch tin t. i lp vi t gi con rn tin t, LPMT cho php chnh sch tin t tp trung vo cc vn trong nc, v i ph vi cc c sc ca nn kinh t ni a. i lp vi mc tiu tin t, mt chin lc chnh sch tin t kh thi khc, ng cho rng, mt thun li na ca LPMT l mi quan h n nh gia tin t v lm pht th khng nh hng n s thnh cng ca n, ngha l n khng ph thuc vo mi quan h , m thay vo cc thng tin hu ch c sn s gip ra quyt nh tt nht cho chnh sch tin t. Hn th na LPMT c mt thun li l d hiu, do s rt cng khai v minh bch. Bi v a ra con s mc tiu r rang cho lm pht lm tng trch nhim ca NHTW, LPMT cng gip NHTW trnh ri vo ci by ca vn thiu nht qun v thi gian (time-inconsistency). p lc chnh tr ln NHTW trong vic m rng qu mc chnh sch tin t gy ra vn thiu nht qun v thi gian. Do LPMT gip gii quyt vn ny, l cc cuc tranh lun chnh tr ch tp trung vo nhng g m NHTW c th lm c trong di hn, v d nh kim sot lm pht hn l tng trng sn lng, gim tht nghip, tng tnh cnh tranh quc t,thng qua chnh sch tin t.

86

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

LPMT i hi mt cam kt v bnh n gi c nh l mc tiu chnh ca NHTW. iu ny c bit quan trng cc nc mi ni, ni c lch s qun l tin t yu km. Ch LPMT cng yu cu tnh minh bch ca NHTW v duy tr cc knh thng tin thng xuyn n cng chng. Nhng c im ny tr thnh yu t quyt nh trong s thnh cng ca chin lc cc nc cng nghip pht trin. iu ny c minh ha trong cc nghin cu ca Frederic Mishkin v Adam Posen (1997), Ben Bernanke, Thomas Laubach, Frederic, Mishkin v Adam Posen (1999). Mt c im quan trng khc l s minh bach ca chnh sch tin t c khuynh hng nng cao trch nhim ca NHTW i vi cng chng 7.1.2 Nhc im: Mishkin a ra mt s im khng thun li ca lm pht m ng rt ra t cc bi nghin cu trc , ng thi qua s phn tch ca mnh ng cho rng c by nhc im chnh trong ch LPMT. Bn trong by nhc im chnh l qu cng nhc, m li cho php s t do qu mc. iu ny lm tng s khng n nh ca sn lng u ra, v gim tc tng trng kinh t, theo Mishkin (1999) v Bernanke, et al. (1999). Bt li th nm l LPMT rt kh thc hin nu nh NHTW yu km v lm pht rt kh kim sot v c mt tr kh ln t cc chnh sch tin t tc ng ln lm pht. Nhc im th su v th by l LPMT khng th ngn chn s thng tr ti kha. LPMT yu cu mt ch t gi th ni th c th dn n s bt n ti chnh. y cng l mt vn quan trng trong bi cnh ca cc nc mi ni. Mc la ha cao cng l mt vn nghim trng trong LPMT cc nc mi ni. Trn thc t cc nc mi ni, bng cn i k ton ca cc doanh 87

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

nghip v cc ngn hng c nh danh bng ng USD, danh mc n di hn cng c tnh bng USD (Guillermo Calvo, 1999). Bi LPMT yu cu mt ch t gi th ni nn s bin ng t gi l khng th trnh khi. Tuy nhin s mt gi mnh ca ng ni t lm tng gnh nng n c nh gi bng ng USD, lm tng ri ro khng hong ti chnh (Mishkin (1996)). iu ny gi rng , cc nn kinh t mi ni khng th n lc l i vn t gi hi oi khi iu hnh chnh sch tin t di ch LPMT. Nhng n ng mt vai tr ph tr cho mc tiu lm pht. N cng gi rng LPMT mt nn kinh t c hin tng la ha l khng th tin hnh nu khng c mt s iu chnh thn trng v khn ngoan, v s gim st cht ch, cc th ch ti chnh chc chn rng nn kinh t c th ng vng trc cc c sc v t gi hi oi.

7.2

Nhn xt bi nghin cu tc gi Fraga:

Bi vit ca nhm tc gi Arminio Fraga, Ilan Goldfajn and Andr Minella nhm nh gi LPMT trong EMEs, khi so vi cc nn kinh t pht trin, v a ra cc quy nh p dng cho vic thc hin cc chnh sch tin t v thit k LPMT. Vi mc ch , cc phn tch da trn kt qu thc nghim cho EMEs v c bit, trn kinh nghim ring ca tc gi ti NHTW Brazil, bn cnh vic s dng cc m phng ca m hnh trong cc tho lun. Bi vit ny trnh by mt s s kin cch iu v EMEs v cc nc pht trin. N cha mt so snh thng k ca vic tin hnh v kt qu ca chnh sch tin t trong EMEs v cc nc pht trin. Tip theo, trnh by mt s m hnh l thuyt ca mt nn kinh t m nh, s dng m phng hiu ng ca c sc v nhng thay i trong cc mc tiu lm pht. K tip l tho lun v mt s l do ti sao EMEs bin ng cao hn. N phn tch cc thch thc trong vic xy dng uy tn v lm gim mc lm pht, nh hng ca nhng c 88

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

sc ln bn ngoi v cc vn v s thng tr ti kha v ti chnh. V cui cng l cch thc i ph vi nhng c sc. Thng qua so snh vic p dng hay khng p dng c ch LPMT 2 nhm nc pht trin v nhm nc mi ni, nhm tc gi a ra nhng kt qu v lm pht trc v sau khi 2 nhm nc ni trn thc hin LPMT, v nhn thy rng cc nc mi ni phi i mt vi nhiu vn nghim trng hn cc nc pht trin nh s bin ng cao hn v sn lng u ra v lm pht, t l lm pht cao hn,... T , nhm tc gi ch ra nguyn nhn, phn tch v a ra hng gii quyt nhng vn ni cm ca cc nc mi ni khi theo ui c ch LPMT. Trn c s cc l thuyt v LPMT v thc t v ang din ra cc nc mi ni, cc vn c a ra l rt thit thc. T cc phn tch hu ch ny c th gip cc nc ang v s theo ui LPMT c c nh gi v c chng trnh hnh ng ph hp vi t nc mnh c th p dng thnh cng c ch LPMT. Ngoi ra, nhm tc gi a ra LPMT cc nc mi ni t ra kh thnh cng. N gip cc nc ny gim t l lm pht xung mc thp tuy nhin mc bt n ca lm pht ,t gi hi oi v sn lng vn cao hn cc nc pht trin . Cc vn ny lm cho nn kinh t ca cc nc mi ni mt cn bng. cc nc ny vn v xy dng nim tin,s cn thit phi gim mc lm pht v chng li cc c sc ln gi mt vai tr rt quan trng . gii quyt cc vn ny th cc NHTW a ra mt s cng c nhm nng cao tnh minh bch v quan h vi cng chng, s dng cc di mc tiu nh cc phng tin truyn thng, s dng cc mc tiu iu chnh khi nn kinh t i mt vi cc c sc ln v xy dng cc iu kin ph hp vi cc tiu chun ca IMF di c ch LPMT. Tuy nhin, cc nhm tc gi vn cha a ra c cch gii quyt vn v xc nh LPMT l bao nhiu v liu c nn chn mc gi mc tiu hay khng? 89

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

7.3

Vn m cn cha gii quyt c:


7.3.1 Mc tiu lm pht trong di hn:

Mt cu hi ln cho tt c NHTW thc hin LPMT chnh l mc tiu lm pht lu di l bao nhiu? Nhiu nghin cu cho thy mi quan h nghch bin gia lm pht v s tng trng nn kinh t, tuy nhin Bruno v Easterly (1996) ch ra rng mi quan h ny ko tn ti nu lm pht mc thp. Mt cch tip cn khc l vic quyt nh mc tiu lm pht ph hp di hn, bng cch tr li vic n nh gi c lm g? Theo Greenspan, n nh gi c ngha l lm pht mc thp m h gia nh, doanh nghip khng phi bn tm n gi c trong quyt nh hng ngy ca mnh. Mt vi nh kinh t Martin Feldstein (1997) v William Poole (1999) tranh lun rng mc tiu 0 % s to cho tm l thch th ca cng chng, r rng mc tiu hn 0 % c th dn ti vic gim tn nhim NHTW s mt n nh trong k vng lm pht.Tuy nhin, Bernake (1999) cng ch ra rng mt con s gia 0% v 3% trong k hn di s khng lm gim tn nhim cng nh k vng cng chng. Mt tranh lun khc v mc tiu lm pht trong di hn khng nn qu thp s gip cho nn kinh t trnh c gim pht trong mt s k. Mt khc gim pht s lm cho nn ti chnh khng c n nh nh Mishkin a ra trong bi nghin cu ca ng (1991,1997). L do l bi v cc hp ng tn dng trong cc nn kinh t cng nghip thng c k hn di m gim pht s dn ti vic li sut thc tng t gim gi tr ti sn rng doanh nghip v cng chng. Vi gi tr rng gim xung, ngi vay n s s tng cng ri ro v gi tr thc h c th mt s t hn, hn na ri ro ngi cho vay s tng ln khi gi tr ti sn m bo gim xung. Chnh iu ny dn n vic nn ti chnh khng c n nh nu nn kinh t xut hin gim pht ko di.

90

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Mt l do khc khng nn chn LPMT thp trnh nn kinh t c gim pht l gim pht thng khin cho cc chnh sch tin t kh iu hnh hn. Nu gim pht tr nn thng xuyn s lm cho li sut ngn hn gim xung gn n 0 % , chnh sch tin t tr nn km hiu qu, chnh sch tin t s phi thng qua cc knh truyn dn khc. Chnh sch tin t th hin thng qua gi nhiu ti sn khc ngoi cc chng khon n ngn hn , v v vy ngay c khi li sut ngn hn xung sn bng 0 , chnh sch tin t vn c th c hiu qu , v thc s l nh vy trong cuc i khng hong. Tuy nhin , chnh sch tin t tr nn kh khn hn trong qu trnh tp gim pht khi li sut h xung mc sn bng 0, bi v cc hng dn bnh thng thc hin chnh sch tin t khng cn lin quan . trong nhng nm gn y , nhiu nghin cu lm cch no NHTW chnh ti u sch tin t, tp trung vo ci gi l quy tc Taylor , trong cc NHTW thit lp cc mc li sut ngn hn mc ph thuc vo c khong cch sn lng v lm pht. Nhng cun sch Taylor l mt v d tuyt vi ca loi nghin cu ny . Tuy nhin , mt khi li sut h xung mc sn bng khng , tt c cc nghin cu v ti a quy lut ca chnh sch tin t theo Taylor khng cn hu ch bi v s vn dng li sut ngn hn khng cn l mt cng c hiu qu ca chnh sch tin t. Trong mt mi trng nh gim pht , NHTW khng c kh nng nng nn kinh t thot khi suy thoi bng cch theo ui chnh sch m rng v to tnh thanh khon hn , nhng iu l khng r l chng ta s lm g. S hp php ny lm cho NHTW khng thoi mi . V vy, mt bt li quan trng ca mt mc tiu lm pht di hn qu thp l do m n lm cho mi trng gim pht s xy ra trong NHTW s chi vi nu khng c nhng kin thc thng thng hng dn h , lm cho n kh khn hn cho h c c chnh sch tin t phi chnh xc.

91

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Mt l do ti sao NHTW c th thit lp tt hn vi mt mc tiu lm pht di hn ln hn khng , l iu quan trng l h khng qu xem trng vic kim sot cc chi ph ca s n nh u ra . Nu mt NHTW c coi l mt inflation nutter theo Mervyn Kings thut ng , cc NHTW khng t p lc trn sn lng bin ng trong vic a ra quyt nh ca mnh v chnh sch tin t , n c th s mt s ng h ca cng chng .Mt mc tiu lm pht qu thp,0 hoc thm ch 1 % , c th bo hiu cho cng chng rng cc NHTW khng quan tm y v s quan tm ca cng chng. Mt khc , Fischer (1986 ) , Feldtein (1997 ) v cc bi nghin cu ca Feldstein (1999 ) thy rng vic h thp t l lm pht bng khng cc nc cng nghip t mc thp hin ang lm gim s thay i gy ra bi s tng tc ca lm pht vi h thng thu , v iu ny c th to ra nhiu phc li ng k , vi mc 1% GDP . Tuy nhin , s thay i ny cng c th c loi b bng cch thay i m s thu v v vy n khng r rng rng h cung cp mt s bin minh cho vic la chn mt mc tiu khng lm pht di hn. Th trng mi ni c mc lm pht cao hn cc nc cng nghip. Cc nc tng trng cao thng nh gi cao kinh nghim t gi hi oi thc ca mt t l thun vi s khc bit tng i ca cc nng sut giao dch n phi giao dch so vi phn cn li ca th gii (hiu ng Harrod Belassa v Samuelson). Nu n c ph hp vi nhng quc gia ny nhm mc ch lm pht hng ha c giao dch tng t nh cc nc cng nghip ha v lu di , sau nh gi xu hng thc t i hi mt s lm pht hang ha ni a phi giao dch cao hn. V vy mc tiu lm pht di hn cc nc pht trin nhanh cn phi cao hn mt t so vi cc nc pht trin trung bnh. iu ny gii thch Chile, mt nc pht trin nhanh, c th chn LPMT di hn t 2-4% trn nm.

92

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Tm li, a ra cc lp lun mu thun trn, nhng mc tiu thch hp lu di cho lm pht vn l mt cu hi m. Nh mt vn thc t , tt c LPMT quc gia la chn LPMT lu di s cao hn khng , vi trung im ca mc tiu di hn nm gia 1 v 3% trn nm. Cc nghin cu tng lai c th gip NHTW quyt nh v vic c mt mc tiu di hn bn ngoi l nh gi v cung cp chnh xc hn v nhng g c LPMT nn lm. 7.3.2 Mc gi mc tiu v lm pht mc tiu: Lm pht mc tiu v mc gi mc tiu u c u im ring. Theo l lun a ra th lm mc gi mc tiu dng nh l tt hn lm pht mc tiu. Tuy nhin, thc t th a s cc quc gia u theo ui lm pht mc tiu. Vn chn lm pht mc tiu hay l mc gi mc tiu vn cn ang l mt cu hi m cn nghin cu nhiu hn

DANH MC TI LIU THAM KHO


Arminio Fraga, Ilan Goldfajn v Andr Minella (2003), Inflation

Targeting in Emerging Market Economies, Banco Central do Brazil, Working Paper Ben S. Bernake and Frederic S.Miskin (1997), Infation targeting: A new framework for monetary policy, NBER WORKING PAPER No 5893 93

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Corrinne Ho v Robert N McCauley (2002), Living with flexible

exchange rates: issues and recent experiences in inflation targeting emerging market economies , Working Paper Frederic S. Mishkin (2004), Can Inflation Targeting work in Frederic S.Mishkin (2000), Inflation targeting in Emerging market Frederic S.Mishkin (2004), Can inflation targeting work in Frederic S.Mishkin and Adam S.Posen (1997), Inflation targeting: Frederic S.Mishkin and Klaus Schimidt-Hebbel (2001), One Emerging Market Countries? countries, NBER PAPER WORKING No 7618. emerging market countries, NBER PAPER WORKING No 10646 Lessons from four countries, NBER WORKING PAPER No 6126.

decade of inflation targeting in the world: what do we know and what do we need to know, NBER PAPER WORKING No 8397 Frederic S.Mishkin and Klaus Schimidt-Hebbel (2007), Does inflation targeting make a difference, NBER PAPER WORKING No 12876 Guy Debelle (1999), Inflation Targeting And Output Stabilisation, Hakan Berument, Mehmet Pasaogullari (2003), Effects Of The

Research Discussion Paper. Real Exchange Rate On Output And Inflation: Evidence From Turkey, Working Paper. John B. Taylor (2000), Using monetary policy rules in emerging Joshua Aizenman, Michael Hutchison, lan Noy (2008), Inflation market economics, Stanford University Targeting And Real Exchange Rates In Emerging Markets, NBER Working Paper no.14561

94

Lm pht mc tiu cc nn kinh t mi ni

Nhm nghin cu TC8 K34

Lars E.O. Svensson (2010), Inflation Targeting, NBER Working Laurence Ball, Niamh Sheridan, (2004), Does Inflation Targeting Mervyn King (2003), What Has Inflation Targeting Achieved, Michael Woodford, Princeton University (2001), The Taylor Rule

Paper no.16654 Matter, NBER PAPER WORKING No c9561

University of Chicago Press. and Optimal Monetary Policy. Noer Azam Achsani, Arie Jayanthy F A Fauzi, Piter Abdullah North America, (2010), The Relationship between Inflation and Real Exchange Rate: Comparative Study between ASEAN+3, the EU and

European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences. Rao, B. Bhaskara v Cao, Cung, (2010) New estimates of the hybrid US Phillips curve, University of Western Sydney, University of Western Sydney Sophocles N. Brissimisa, Nicholas S. Magginas (2008), Ination Forecasts and the New Keynesian Phillips Curve, Economic Research Department, Bank of Greece Wendy Carlin, David Soskice (2008), Teaching Intermediate William Bragg, A Dynamic Model of Aggregate Demand and Macroeconomics using the 3-Equation Model. Aggregate Supply,

95

You might also like