You are on page 1of 8

Tm hiu v mc tiu ca doanh nghip

Vic nghin cu mc tiu cui cng ca doanh nghip l rt c ngha cho hot ng phn tch c bn, bi i tng ca phn tch c bn hay phn tch ti chnh l hot ng ca doanh nghip c dn dt bi chnh sch ca cc nh qun l. Nu thu hiu mc tiu ca cc nh qun l theo ui, chng ta d dng hn trong vic lun gii v phn tch hnh vi ca doanh nghip. Trong sch kinh t hc, mc tiu cui cng ca doanh nghip dng nh lun c ni ti l ti a ha li nhun. Tuy nhin, ri ro cng ln, li nhun cng cao. Theo cch hiu , ti a ha li nhun ng ngha vi ti a ha ri ro v chc chn ch s hu cng ty khng cho php cc nh qun tr doanh nghip thc hin iu . Vy mc tiu cui cng ca doanh nghip l g? Mun bit iu ny, cn phn tch ng c c ng ca doanh nghip, bi h l ch s hu thc s ca doanh nghip. Quyn li ca c ng bao gm: c tc c phn phi hng nm; li nhun li ti u t v lm tng gi c phiu; quyn kim sot cng ty. Ni chung, khng phi tt c c ng quan tm ti quyn kim sot hay chnh xc hn, phn ln c ng khng quan tm n quyn li ny. Song nhn chung, cc c ng u mong mun thu nhp ca h tng cng nhiu cng tt, hay ni cch khc, c ng lun mun tng ti a gi tr ti sn ca h. y l nguyn vng chnh ng ca c ng m cc nh qun l cn phi tn trng. Mc tiu trn khng phi l tt c. Nhng nh qun tr cng ty, cc sng lp vin do phi nm gi cc c phiu lu di nn h dng nh khng quan tm n s tng gi trong ngn hn. H l nhng nh u t khng mun nhn c tc vi l do khng phi h qu giu, m l ng c trnh thu (gi li nhun ti u t cha phi ng thu thu nhp t c tc). Mun c c tc cao, tng gi c phiu ln, cng ty phi u t vo cc d n c mc sinh li cao. Khi cng ty c li nhun cao, cc nh qun l cng khng c nhiu hn cc c ng khc, do chnh sch phn phi "ph thng u phiu" - thu nhp ca mi c phiu l nh nhau. Song li nhun cao cng i km vi ri ro ln. Khi mt gi, cc nh qun l s mt nhiu hn cc c ng khc. y l vn lun tn ti trong cc doanh nghip. Do , cc nh qun l khng ht lng v cc c ng, h lm vic chnh v bn thn h. Tuy nhin, do cn phiu bu, cc nh qun l phi lm va lng cc c ng bng cch lun lm tng gi tr ti sn ca h. Xung t li ch gia c ng bn ngoi v cc nh qun l, cc c ng ln s c gii quyt bng cch dung ha cc mc tiu duy tr tc tng trng n nh gi tr ti sn ca ch s hu. Gi tr c phn nh qua gi c v vic can thip vo gi c duy tr tc tng trng l c php (qua chnh sch phn phi c tc, qua tch gp c phiu, qua mua bn c phiu qu). Do vy, c th ni, mc tiu cui cng ca doanh nghip l duy tr tc tng trng n nh th gi c phiu trn th trng.

Xc nh gi tr doanh nghip l g ?
KHI NIM Xc nh gi tr Doanh nghip c hiu v tha nhn mt cch rng ri l vic: - iu tra chi tit v - nh gi cc hot ng ca cng ty nhm - xc nh gi tr hin hu v tim nng ca mt doanh nghip. I TNG P DNG: Cc cng ty:

- v ang chun b C phn ha - D kin s c nhng thay i ng k v quyn s hu hoc c cu vn ca cng ty: sp nhp, lin doanh, lin kt, chuyn nhng vn, mua bn cng ty hoc nhng quyn kinh doanh - Chun b pht hnh tri phiu ln u tin ra cng chng - ang trn pht trin v m rng qui m hot ng, hoc c s thay i v t chc hot ng sn xut, kinh doanh. TI SAO CN XC NH GI TR DOANH NGHIP: - Nhm tr gip cho qu trnh chuyn i c cu v vn ch s hu: C ng hoc nh u t mun nm bt mt cch chi tit v tnh hnh hin ti ca cng ty trc khi a ra quyt nh cui cng Cc c hi v tim nng pht trin cho tng lai c bit l cc khon n ngoi d kin, v d: cc vn v thu, cc nguy c tim n v kin tng, tranh chp - Chun b cho vic pht hnh tri phiu ra cng chng ln u (IPO): Th trng Chng khon p t mt s yu cu v qui tc nht nh v chng loi thng tin m cng ty buc phi cng khai trong cc vn bn IPO (c gi l Bn co bch) Qui trnh Xc nh gi tr Doanh nghip phi xc nh v ch ra c hot ng ct li ca cng ty v cc c hi cng nh cc nhn t ri ro. Thnh cng ca IPO ph thuc rt nhiu vo qu trnh chun b. Thiu s chun b k lng ny, cc bn lin quan ti IPO c th s phi ng u vi nhng kh khn v cng ty c th b gim gi tr mt cch ng k khi nim yt, do s nh hng xu ti li ch ca cc ch s hu. - Ci thin tnh hnh hot ng chung ca cng ty trc thc trng hot ng km hiu qu: Qu trnh Xc nh gi tr Doanh nghip s nh gi mt cch khch quan cc im mnh v im yu ca cng ty. Bng vic xc nh v ch ra nhng vn hoc cc khu vc th hin r nht cc im yu ca cng ty, qu trnh Xc nh gi tr Doanh nghip l mt cng c nhm gip cng ty nh gi mt cch khch quan hoc m kho cc c hi/tim nng v gia tng gi tr cho cc c ng hin ti v tng lai. LI CH: Li ch ca qui trnh Xc nh gi tr Doanh nghip l kh nng tng hp, nh gi, phn tch v khp li cc d liu qu qu kh v trin vng pht trin trong tng lai ca Doanh nghip trong mt bn bo co chnh xc v ton din.

Bng vic xc nh cc im mnh, im yu v cc gi tr ct li ca cng ty, Xc nh gi tr Doanh nghip tr thnh mt cng c hu hiu gip cng ty hin thc ho c c hi v gia tng gi tr cho cc c ng hoc nh u t tng lai. Trong cc trng hp cn thit, s vch ra cc k hoch v cc kin ngh chun b cho cc hot ng tin v hu IPO Ch ra nhng thay i cn thit v h thng ti chnh, c cu thnh phn c ng hoc cu trc doanh nghip bi qui trnh ny s to ra mt din n m cng ty c th tho lun mt cch su rng v xem xt xem nhng c cu ny c ng nht v c li cho tng lai ca cng ty hay khng? H tr Hi ng qun tr v Ban Gim c a ra nhng quyt nh kh khn nh cc hot ng bn hng hoc loi b cc hot ng lm n khng c li hoc khng mang tnh mu cht, tp trung vo nhng hot ng mang li gi tr cao a ra nhng phn tch v h thng qun tr v iu hnh cng ty, ng thi cung cp nhng nh gi v nng lc i vi mt s cc v tr nhn lc ch cht Mt d n Xc nh gi tr Doanh nghip ton din v thnh cng s em li nhng hiu qu tch cc do i ng chuyn gia t vn s pht hin ra nhng khu vc lm n hiu qu ca cng ty, t s a ra c nhng gii php pht huy ti a hiu qu im mnh gia tng gi tr cho cc c ng v ch doanh nghip

KT QU T C - Bn Bo co hoc chng th v Gi tr doanh nghip phn cc ni dung: - Ch ra tnh hnh thc trng ca cng ty v gi tr hin ti ca cng ty - Phn nh nhng mong mi ca c ng v nhng khu vc c th nh hng ti gi tr ca h - Mt bn phn tch ton din v su sc thc trng hin ti v xu hng pht trin trong tng lai ca cng ty Bo co phn tch khong trng v cc xut - Xc nh vn v cc khu vc hot ng yu km - Ch ra cch thc v phng n hin thc ha cc c hi, tim nng v gia tng gi tr cho cc nh u t tng lai. - Ch ra nhng yu km v c cu, b my qun l, t chc, chnh sch tip th, s bt n v c cu thu - Vch ra nhng mong i v yu cu ca c ch th trng i vi mt cng ty khi tham gia nim yt hot ng trn th trng Chng Khon - Cc xut v t vn v h tr trong sut qu trnh gip cng ty xa b cc khong trng trong hot ng ca mnh. Nu Cng ty mun chuyn nhng hoc pht hnh thm c phiu, cn c:Bn tng hp cc thng tin v cng ty cho hng nhm:

Gii thiu vi c ng v nh u t gi tr thc ca cng ty ti thi im c ni n Mt bc tranh r nt v trin vng pht trin ca cng ty gip nh u t, c ng d on c kh nng v hiu qu u t ca mnh Trong trng hp cng ty chun b pht hnh c phiu ra cng chng, cng cn c "Bn Co Bch" V c bn, ni dung bn co bch cng tng t nh bn cho hng, nhng theo mu ca y ban chng khon Nh nc hoc sn giao dch chng khon m bn nim yt pht hnh. CC NI DUNG CN THM NH Cc khu vc thm nh ch cht trong qu trnh Xc nh gi tr Doanh nghip: - Cc yu t ch quan: Cc bo co ti chnh m bo chnh xc. Ti sn Xc thc gi tr, tnh trng, v quyn s hu. Ngun nhn lc Xc nh im mnh, im yu ca i ng nhn vin. Chin lc bn hng Phn tch cc chnh sch bn hng, bao gm cc nh gi v tnh hiu qu v khng hiu qu Marketing Xem xt tnh hiu qu ca cc chng trnh, chin lc marketing Lnh vc hot ng nh gi lnh vc hot ng ca cng ty i th cnh tranh Hiu v nm bt c cc mi e da cnh tranh tim tng. H thng qun l ni b hiu qu cha? C cn thit ci tin khng? Cc vn v lut php - thu, c cu vn Cc hp ng v hp ng cho thu H thng cc nh cung cp tin cy cng nh cc iu khon thng mi - Cc yu t khch quan: Phn tch ngnh nh hng ca tnh hnh v xu hng kinh t quc gia Cc yu t cnh tranh bn ngoi CC YU T M BO S THNH CNG y l mt qui trnh thc hnh i hi mt s tng tc rt ln gia cc bn tham gia v cc yu cu nghim ngt v vic cung cp thng tin, ngh, phn tch v nh gi T chc t vn, nh gi cn c tip cn ti a vi ngun thng tin ca doanh nghip

Nhng mc tiu t ra, mong mun hin ti v tng lai ca cc c ng trong cng ty S tham gia, cam kt v tng tc mt thit gia i ng qun l trong sut qu trnh s m bo s thnh cng ca d n Xc nh gi tr Doanh nghip. Uy tn ca nh t vn v cc cam kt, bao gm c bo mt thng tin

Chi ph giao dch


- S tng tc ca hnh vi c hi, kh nng con ngi hn ch trong mi trng bt nh v iu kin thng tin khng cn xng to ra chi ph giao dch (transaction cost). Chi ph ny nh hng n hiu qu ca cc giao dch th trng v ni b doanh nghip. Qu trnh tit kim nhng chi ph trn gii thch nhiu loi hnh c cu t chc doanh nghip khc nhau. Bi vit m t nhng yu t cu thnh nn chi ph giao dch cng nh nhng nghin cu ng dng ca ngnh kinh t hc ny trong nhiu vn qun l kinh doanh hin i. Khi nim chi ph giao dch u tin c Ronald Coase cp trong bi vit ni ting nm 1937 ca mnh vi ta Bn cht ca doanh nghip. [1] Coase t ra cu hi rng cc l thuyt kinh t nhn mnh n vai tr hiu qu ca c ch th trng cnh tranh, nhng ti sao qu nhiu hot ng kinh t li din ra ngoi phm vi ca h thng gi ca th trng Coase kt lun rng phi tn ti mt chi ph trn th trng m ch c c cu doanh nghip c th th tit kim c. Ngnh Kinh t hc chi ph giao dch cng bt u t cng trnh ny v mt s bi vit sau a ng n gii thng Nobel nm 1991 v khm ph v lm r tm quan trng ca chi ph giao dch v quyn s hu trong cc cu trc t chc v cch vn hnh ca th trng. Tuy nhin, ngi c cng pht trin kinh t hc chi ph giao dch li chnh l gio s Oliver Eaton Williamson (University of California, Berkeley). Bi vit nm 1975 ca ng v Th trng v t chc ni b: phn tch v cc ng dng chng c quyn [2] hnh thnh nhng nghin cu chi ph giao dch nh v thnh t c bn l thuyt kinh t v t chc.
L thuyt ny quan trng v y l mt trong nhng n lc u tin v c nh hng nht trong vic pht trin l thuyt kinh t lin quan n cu trc doanh nghip. Trc y, cc l thuyt kinh t c khuynh hng xem doanh nghip nh l mt hp en v nhng g c trong khng quan trng. iu ny li tri ngc vi hu ht quan im ca mi ngi v tm quan trng ca cu trc ni b. gii thch cho nhng s khc bit ny, cc hc gi trong ngnh kinh t hc chi ph giao dch xy dng l thuyt ca mnh trn nn tng gii thch mt loi chi ph s dng th trng. Chi ph giao dch bao gm thi gian v chi ph m phn, son tho, v thc thi cc giao dch hay hp ng. Chi ph ny gia tng khi i tc trong giao dch hnh ng c hi, ngha l thu li c nhn t chi ph ca ngi khc. V vy chi ph giao dch s bao gm hu qu ca nhng hnh vi c hi, s yu km ca ngi ra quyt nh cng nh l chi ph ngn nga hnh vi ny. Trc khi hng ho (hu hnh v v hnh) n tay ngi tiu dng, rt nhiu giao dch din ra. Kinh t hc vi m xem cc giao dch din ra thng qua trao i gia cc i tc c lp trn th trng. S vn hnh ny din ra trong iu kin c nhiu ngi mua v bn vi thng tin hon ho. S cnh tranh ny buc cc i tc khng hiu qu phi ri xa th trng, chnh s trao i cho php ngi mua v bn o lng thnh qu ca giao dch. Trong mt s th trng qu trnh ny din ra sung s v hiu qu. Nhng trong mt s trng hp khc, qu trnh ny li din ra ht sc kh khn v pht sinh nhiu chi ph. Mt vn trng tm ca cc tnh hung ny l do khng c mt c ch hp ng rng buc hiu qu m bo kt qu hu hiu. Thng thng, chi ph giao dch xy ra trong iu kin mt khi giao ko thc hin, cc i tc ph thuc vo nhau, n lc cc bn nhm mang li li ch cho chnh mnh, v khng c kh nng lng trc nhng rng buc hp ng hiu qu tnh n tt c cc tnh hung bt thng c th xy ra. Mi giao dch ny cng lm tng chi ph nh m phn thm, tr hon hoc ngng tr sn xut. T , cc nh kinh t hc xem cc chi ph t chc v thc hin cc trao i l chi ph giao dch. Qu trnh trao i thng thng pht sinh chi ph, nh mt ngi lm vic nh cng pht sinh nhiu chi ph lin quan, t vic hi thm ngi quen, ng bo hoc n cc trung tm gii thiu vic lm, cc chi ph ny trong mt s trng hp c th b qua, iu g s xy ra nu nh ngi lm ny hnh ng c hi? Mt s trng hp khc cc chi ph ny li rt

ln, ngi ra quyt nh s phi thn trng hn. Chi ph giao dch lc ny ng vai tr nh l mt loi thu cho giao dch. Phm vi ca cc chi ph ny bao gm tm kim thng tin, m phn, giao kt v thc thi hp ng, kim sot thnh qu cc chi ph ny khng trc tip pht sinh trong qu trnh sn xut. Cu hi t ra l nhng yu t no gy ra v lm gia tng chi ph giao dch? Bt c mt giao dch no cng u c s tham gia ca cc yu t con ngi, mi trng v thng tin. S tng tc gia cc yu t ny gy kh khn cho cc giao dch v khin cho c ch th trng phn b ti nguyn khng hiu qu. c tnh ca con ngi c tnh con ngi rt a dng nhng c hai thi cc nh hng ln n giao dch: kh nng hn ch v mc ng tin cy hay hnh vi c hi. Khi nhng c tnh ny cng tn ti vi yu t mi trng bt nh, c t mi quan h (trng hp c quyn), v ti sn c tnh chuyn dng, th quan h th trng s pht sinh vn v i hi tm kim nhng phng n khc thay th. Hnh vi c hi (Opportunism): Hnh vi c hi tn ti khi con ngi khng ng tin cy, ngi ny c khuynh hng din t sai ch ch di hnh thc ha hn sai hoc khng y lin quan n hp ng tng lai. Thng tin sai lch v ch tit l thng tin mt cch hn ch l nhng hnh vi c hi. Ch rng khng phi gi thit l ai cng c khuynh hng hnh ng c hi. Nhng vn s cng tr nn nghim trng nu hnh vi c hi ca nhiu ngi khc nhau. Nu con ngi khng c hi, c l cuc sng s n gin hn rt nhiu, v chng ta cng chng phi cn nhng hp ng, lut l rng bc phc tp tn km. Kh nng hn ch (Bounded Rationality): cc l thuyt kinh t gi thit con ngi t duy v hnh ng hp l nhng thc t, kh nng duy l y li hn ch. Ngi ra quyt nh c th hn ch v kh nng x l thng tin hnh thnh v gii quyt cc bi ton qun l. Kh nng hn ch gy ra vn cho doanh nghip khi phi quyt nh trong nhng trng hp kin thc khng , hoc iu kin bt nh, hay phc tp. iu ny c th l do hn ch v ngn ng hay tri thc. Nhng yu t ny hn ch (a) kh nng con ngi tip nhn, lu tr, x l thng tin m khng c sai lm v (b) kh nng ni kt kin thc v cm xc. Kh nng hn ch to ra chi ph ln ch khi tin n ngng gii hn. Khi phi ra quyt nh trong iu kin kin thc khng hay c s bt nh, hoc phc tp, kh nng hn ch s gp kh khn. Hin tng ny c minh ho bng cch xem mt trn c. c th xy dng c mt bng cc nc i phi ghi nhn tt c cc quy nh cng nh phn ng ca i th theo lun chi. Mi bc i li ko theo mt hnh ng chin lc khc ca i th, v qu trnh ny tip din cho n cui trn u. Trong trng hp c nhiu bc i nh th, ngi chi s lm vo cnh kh nng hn ch. Ngi ny phi quyt nh trong iu kin thiu thng tin hon ho. Qun tr vin phi cn nhc liu c nn nhn hp ng hay khng? ngi tiu dng quyt nh mua mt sn phm mi? Cng ty a quc gia quyt nh nn u t vo mt quc gia mi l nhng v d quyt nh kinh doanh gp phi vn v thng tin khng y v bt nh, ngm th hin s tn ti ca kh nng hn ch.

c tnh ca giao dch Hiu qu ca giao dch c th b nh hng bi bn cht ca giao dch. Cc giao dch kinh doanh khc nhau c tnh v trong tng trng hp c th. Bt nh hoc/v phc tp: Tnh bt nh v phc tp tn ti trong hu ht cc giao dch kinh doanh, phm vi v quy m cc yu t ny tn ti c th khc nhau ty vo tng giao dch cng nh hu qu ca n. Chng ta kh c th bit chnh xc kt qu cng nh kh nng xy ra ca cc bin c. i khi kt qu li lin quan n nhiu kha cnh, con ngi v s kin khc nhau v rt kh nh gi. Tn sut xut hin giao dch: Mt s giao dch lp i lp li, mt s khc li ch xut hin c mt ln. c tnh ny nh hng n hnh vi ca i tc trong nhng cam kt lu di. iu ny lin quan n nhu cu gi ch tn trong kinh doanh. Cm t, cc ca hng cht chm trong cc khu du lch l nhng biu hin c th ca c im ny. S lng giao dch: S thnh vin tham gia trong th trng c th khc nhau ng k. S ng s to iu kin thun li cho cnh tranh. Nhng nu s thnh vin t, tnh hung c quyn cho php nhng hnh vi c hi xy ra dn n chi ph giao dch ln. C nhng giao dch chng ta ch mua 1 ln v phi gn b vi ngi bn trong mt thi gian di. C nhng nh kinh doanh tn dng c tnh ny gy ra nhiu p lc kh khn cho ngi mua.

Tnh chuyn dng ca ti sn: Khi giao dch c h tr bi nhng u t chuyn bit hay ng gp cho pht trin nhng kin thc hay o to chuyn bit, tnh chuyn dng ca ti sn hnh thnh. u t chuyn bit c ngha l u t c phng n thay th c gi tr thp, hay chi ph c hi thp. Tng t, b quyt chuyn bit hay o to chuyn bit rt c th v kh c th truyn cho ngi khc d dng. C ba loi ti sn chuyn dng: ti sn con ngi chuyn dng, ti sn vt cht chuyn dng v ti sn v tr chuyn dng. Nhng ti sn chuyn dng ny gy ra cc tnh hung buc (log in) v lm kh (hold up) cho cc giao dch. Trong thc t, c mt s ti sn c kh nng chuyn bit trong tng giao dch c th. V d, in sch cn ti nh my in, ch to n trang cn th lnh ngh, vv. Cc ti sn ny buc ngi s dng ti sn cn c nhng tha hip ph hp cho vic s dng ti nguyn. i khi ngi s dng ti sn c th b buc vo ti sn chuyn bit, c lc chnh ti sn ring bit ny lm kh ngi s dng ti sn. Tt c cc hnh vi ny gy ra chi ph giao dch. c tnh ca mi trng
Qu trnh trao i lin quan n cm nhn ca con ngi v nh tnh ca mi trng giao dch th hin bu khng kh ca t chc. Bu khng kh c th nh hng n cch con ngi tng tc bng cch nh hng n thi v hnh vi. Nu nh bu khng kh t chc c khuynh hng tn trng phm gi ca con ngi v cm gic rng buc s hu, t chc c th thnh cng bi v con ngi s hnh ng tt hn trong nhng iu kin nh vy. Khng ch hnh vi c hi c th hn ch m mt s ngi c th hi sinh phn thng tin bc c c iu kin mi trng lm vic tt. Bi vy, bu khng kh khc bit c th nh hng n c chi ph sn xut v giao dch v ng gp tch cc trong s la chn c cu t chc. Khng nhng th, khi mi trng thiu nim tin v y nhng hoi nghi, hnh ng ca cc tc nhn cng thay i ng k. iu th hin qua cc hnh x ca con ngi trong cc tnh xung x hi. Mi ln c k thi c l ngi ta ngh ngay n cc vn quay cp, phao thi. Gian ln thi c qu ph bin n ni ngi ta xem l hin tng bnh thng trong x hi. iu ny lm o ln trt t x hi khi m ngi ta ngh rng nu khng gian ln th mnh s l ngi b thit. Tt c nhng hin tng x hi ny to nn mt mi trng quan im thiu lnh mnh v l nguyn nhn ca nhiu loi chi ph pht sinh trong x hi.

c tnh ca thng tin


Cc giao dch x hi u t nhiu lin quan n thng tin, c bit trong iu kin thng tin bt cn xng khi mt bn ca giao dch c nhiu thng tin hn bn kia. Thng tin khng cn xng thng hai dng: thng tin kn v hnh ng kn. Thng tin kn din ra khi mt bn s hu thng tin v bn i tc khng th tip cn c, v d ngi mua bo him s bit v sc khe ca mnh chc chn hn l cng ty bo him. Dng ny s gy ra vn la chn bt li (adverse selection) ca bn khng nhn thng tin. Hnh ng kn xy ra khi kh c th thm nh kt qu ngha v hp ng. V d nh lm th no c ng c th nh gi hnh vi ca ngi qun l khi h khng trc tip gn lin vi cng vic? Lm th no cng ty bo him kim sot c hnh ng bt cn ca ngi mua bo him? Dng ny gy ra vn tc trch (Moral hazard). Thc cht y chnh l hnh vi c hi khi cc hnh ng mong mun theo yu cu ca hp ng khng th d dng o lng v kim sot. Ly mt v d t s tng tc hp ng gia hai i tc A v P. Gi s hp ng k vi mc tiu l A s tin hnh mt hnh ng hay quyt nh thay cho P v c phn thng cho hnh ng ny. C nhn A c th l qun tr vin cn P l ch s hu doanh nghip A qun l. Gi s P thit lp hp ng lao ng, A c quyn chp nhn hay t chi (Thng thng A v P s thng lng cc iu khon trc ). Thng tin c trong hnh ng tho thun thng l khng cn xng. A c th c nhiu thng tin lin quan m P khng c c. Hn na, nu P khng th c c thng tin v khng tn km chi ph th P khng c cch no nh gi liu A c tun theo cc iu khon ca hp ng. Bi vy, trong trng hp quyn li khng hi t, A c khuynh hng hnh ng c hi theo quyn li ca mnh thay v hnh ng v quyn li ca P nh quy nh trong hp ng. Vn mi trng v thng tin pht sinh to thm ng lc cho A to ra giao dch m bo v A theo khuynh hng c hi. tnh hung ny xy ra, phi c hai iu kin: (1) Thng tin phn b khng ng u v ly c thng tin rt tn km, v (2) hin din hnh vi c hi (hoc c th l kh nng hn ch). Ni tm li, quyn li phn k trong iu kin thng tin khng tng xng v hnh vi c hi l trung tm ca cc vn giao dch. c tnh thng tin trong giao dch hnh thnh nhng vn khc nhau. Ngoi ra, cc vn v lm vic theo nhm v s cam kt ca cc thnh vin cng gy nn chi ph giao dch. Khi nhiu ngi cng lm mt cng vic, nhng kh c th nh gi ng gp ca tng c nhn, tnh hung ny gi l vn i

nhm. iu ny s to ra vn nh gi v o lng. C hai vn s pht sinh, th nht, lm th no khen thng n lc ng gp ca c nhn lm vic tt? Th hai, nu nh khng th khen thng tng c nhn th lm th no hn ch hnh vi li dng (free riding). Trng hp cam kt khng r rng xy ra khi cc bn trong hp ng khng th cam kt mt cch chc chn v hnh vi tng lai ca h. Cc ti x u cam kt l s tun theo lut l khi mua bo him, nhng nhng li ha ny khng ng tin cy. Tnh hung ny thng i km vi cc loi hng ho tn chp (Credent goods) v kh c th thm nh cht lng ca sn phm, v d nh c, danh ho. Gi tr thc ca sn phm ch c th r rng vi nhng ngi c hiu bit v lnh vc chuyn mn. Du hiu (Signal) chnh l c ch hn ch nhng tc ng khng tt ca nhng ng thi ny. V d doanh nghip n lc xy dng cc chng ch cht lng, u t ln cho c s h tng v nhn vin, v c bit l xy dng hnh nh hay nhn hiu (Brand).

Xc nh v ng dng
Chi ph giao dch khng ch pht sinh do nhng giao dch bn ngoi m cng bao gm nhng chi ph giao dch bn trong doanh nghip. Tt c nhng yu t nu trn u c th pht sinh bn trong nhng nhng chng mc khc nhau. V vy, quyt nh la chn t thc hin hay mua bn ngoi s ph thuc vo s cn i gia chi ph bn trong v bn ngoi. Chnh doanh nghip l c ch hay c cu qun l nhm tit kim chi ph giao dch. Nghin cu hnh vi ca doanh nghip v cc nh ch vn hnh l mt nhng im ct li trong kinh t hc chi ph giao dch. Kinh t hc chi ph giao dch tp trung vo cc giao dch ca t chc khi hng ho chuyn t ngi cung cp n ngi s dng thng qua nhng giao tip c c tnh tch bit v mt cng ngh (Williamson, 1988). Khi cc giao dch din ra bn trong t chc, chi ph giao dch c th bao gm vic qun l v kim sot nhn s, mua nguyn vt liu v thit b. Chi ph giao dch ca vic mua cng mt hng ho hay dch v t mt nh cung cp bn ngoi cng bao gm chi ph la chn ngun cung cp, qun l hp ng, o lng thnh qu v gii quyt tranh chp. Bi vy, vic t chc cc giao dch hay cu trc qun l nh hng chi ph giao dch. i vi tng doanh nghip, quyt nh kinh doanh da trn nhng tiu ch li ch v chi ph. Vi nhng l lun trn, doanh nghip c th tit kim chi ph giao dch th trng khi ni b ho cc hot ng sn xut. Ngc li, chi ph qun l ni b gia tng khi t l hot ng t sn xut qu ln. Quyt nh mua hay t sn xut s l mt quyt nh ti u t l ni b ho cng nh thu ngoi sao cho chi ph l thp nht. Chi ph giao dch bn ngoi gim khi gia tng ni b ho, nhng s gia tng ny lm gia tng ph ni b. Vic la chn c cu phi c cn nhc chi ph c hai mt. Ni tm li, chi ph giao dch pht sinh do s tng tc gia cc c tnh con ngi, giao dch, mi trng v thng tin. Trong nhng mi trng bt nh v iu kin thng tin khng cn xng cc c tnh ca con ngi c c hi th hin v gy ra chi ph giao dch ln, cn tr giao dch th trng vn hnh hiu qu. Hu qu ca nhng chi ph giao dch th hin qua nhng ro cn trong quan h v thng mi. Hiu c bn cht ca chi ph giao dch gip chng ta nhn dng cc vn gy kh khn trong quan h kinh doanh t c th ra nhng bin php ci thin c th hn. Gii php c a ra l tm kim nhng c ch cao tnh cnh tranh, minh bch v cng khai trong quan h. Nhng gii php ny th hin c th thng qua cc c ch lut, Tuy th, chnh nhng gii php ny li l la chn bt li cho tng i tc. C mt iu chng ta cn nhn ra rng nhng vn lin quan n thng tin, mi trng v hnh vi con ngi c mt im xut pht chung l o c ca nhng ngi lin quan.

You might also like