You are on page 1of 145

b gio dc v o to

trng i hc nng nghip i - h ni

GS.TS. Phm xun vng (Ch bin)


TS. Trn nh khuyn

Gio trnh
K thut sy nng sn

H ni 2006

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

li ni u
Gio trnh K thut sy nng sn cp ti nguyn l lm vic, l thuyt tnh ton
cc qu trnh k thut sy, lm c s cho vic thit k cc thit b sy. Mt khc sy l mt qu
trnh cng ngh c s dng rng r7i trong cc ngnh ca sn xut nng nghip. Sy l cng
on quan trng ca cng ngh sau thu hoch trc khi thc hin bo qun sn phm. i
tng s dng l sinh vin nm cui ca ngnh c kh bo qun ch bin ca trng i hc
Nng Nghip. ng thi cng c th s dng cho sinh vin c kh nng nghip, cng thn,
.v.v. v cc k s lm vic lin quan ti lnh vc ny.
Sinh vin trong qu trnh hc cn nm vng qu trnh sy l mt qu trnh cng ngh,
khng n thun l tch nc ra khi vt liu. Yu cu sau khi sy vt liu phi t cht lng
cao, chi ph nng lng sy thp.
Gio trnh c trnh by trong 6 chng.
- Chng 1 C s l thuyt qu trnh sy. Trong chng ny trnh by cc khi nim v
l thuyt chung ca qu trnh sy.
- Chng 2: Thit b sy i lu.
- Chng 3: Thit b sy tip xc.
- Chng 4: Thit b sy bc x.
- Chng 5: Thit b sy thng hoa.
- Chng 6: Cc thit b ph tr h thng sy.
Trong tng chng 7 cp ti mt s vn mi cp nht trong thi gian gn y,
h thng ho cc kin thc c bn gip sinh vin nm bt d dng. Sau mi chng c cu hi
n tp v mt s bi tp ng dng.
Trong qu trnh bin son tc gi 7 c ng nghip gp . Tc gi chn thnh cm
n B mn My nng nghip v khoa C in trng i hc Nng Nghip I - H Ni.
Cun sch chc chn khng trnh khi nhng thiu xt, rt mong nhn c kin ng
gp ca bn c. Cc kin xin gi v Phng o to, khoa C in trng i hc Nng Nghip I.
Ch bin

GS.TS. Phm Xun Vng

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

Chng 1
C s l thuyt ca qu trnh sy
Sy l qu trnh loi b bt k cht lng no ra khi vt liu, kt qu l tng t l hm
lng cht kh. Thc t sy i vi lng thc v thc phm l loi b nc ra khi sn phm.
Sy vt liu nhm mc ch: gim khi lng, tng bn (g) tng nhit chy (nhin liu),
tng n nh khi bo qun (nng sn).
Sy l qu trnh cng ngh phc tp. V nguyn tc, c nhiu phng php sy vt liu
khc nhau. Theo du hiu v nng lng ta c hai nguyn tc chnh:
- Loi b m (nc) ra khi vt liu, khng lm thay i trng thi lin kt: Vn dng lng.
- Loi b m khi thay i trng thi lin kt: Lng bin thnh hi.
Loi u c th thc hin bng phng php c hc (p, ly tm, lc).
Loi th hai lin quan ti chi ph nhit hm nng vt liu m, bc hi nc b mt vt liu
v lm si lng bn trong vt liu v dn thot ra ngoi.

1.1. Vt liu m
a s nng sn l vt liu m, cha mt lng nc ng k. Nc l thnh phn ca
t chc ng vt v thc vt. ng vt li l ngun thc n cho con ngi. Tuy nhin tha
nc c th dn n h hi sn phm do tc ng ca vi sinh vt trong mi trng nc. Do
phn ln cc sn phm cn phi gi kh.
Trng thi vt liu m c xc nh bi m v nhit ca n. Tnh cht ca vt
liu m c c trng bi tnh cht nhit vt l v cc thng s vt l: nhit dung ring, h
s dn nhit...vv.
Trong l thuyt sy, m ca vt liu c phn chia thnh m tng i v m tuyt i.
1.1.1. m tng i.
m tng i cn gi l m ton phn, l s phn trm khi lng nc cha
trong 1kg vt liu m. Khi lng chung ca vt liu m.
g = ga + gk
y: ga Khi lng nc (kg).
gk Khi lng cht kh tuyt i (kg).
g
m tng i s l: W = a 100%
g
Trng hp W = 0 ta c vt liu kh tuyt i.
1.1.2. m tuyt i.
m tuyt i l s phn trm khi lng nc chia trong 1kg vt liu kh.
g
WK = a 100%
gK
Cng thc chuyn i
WK
100%
W=
100 + WK

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

W
100%
100 W
T bng ph lc cho ta cc gi tr khi chuyn i t W ra WK.
Do khi lng ca m ga cha trong vt liu c th ln hn khi lng vt liu kh gK,
nn khc vi m tng i, m tuyt i WK c th ln hn 100%.
Trng hp t s gia khi lng m ca vt liu m vi khi lng cht kh tnh bng
kg/kg vt liu kh, ta c khi lng m ring ( cha m).
g
u= a
gK
WK =

Khi lng m ring c th c trng m khng ch cho ton th tch ca vt liu


m cn l m lp hoc im no . Nu m phn b u theo tit din th.
W
WK = 100u
hoc
u= K
100
3
Mt m trong vt liu C (kg/m ) quan h vi khi lng m ring u theo quan h.
C = u 0

y:

0 Khi lng tuyt i cht kh trong mt n v th tch


vt liu m (kg cht kh/m3)
Nu gim th tch (gim th tch trong qu trnh sy) nho th 0 K (K mt
cht kh ca vt liu, hoc khi lng ring ca vt liu kh)
1.1.1. m trong vt liu.
a) Tnh cht l ho ca nc: Nc trong vt liu m c th tn ti di 3 dng: rn, lng, kh
p sut kh quyn nc chuyn t pha nng sang pha lng, ngc li 00C nc chuyn t
pha rn sang pha lng. i vi nc thng thng, nhit 3,980C c mt ln nht 1
g/cm3. Khi tng nhit ln mt ca nc bt u gim v chuyn ng ca cc phn t
mnh ln. Phn t cht lng cng nh vt rn lin tc chuyn ng dao ng phc tp. Ngoi
ra i vi vt th nhiu nguyn t, cn c chuyn ng dao ng ca nguyn t ny i vi
nguyn t khc.
Trong bt k thi im no, nng lng chuyn
ng dao ng c xc nh bng tng th nng v
ng nng ca phn t. Khi phn t v tr trung
gian, th nng ca n nh nht cn ng nng t gi
tr cc i. Ngc li cc v tr tn cng ca phn
t, ng nng bng khng, cn th nng t gi tr
cc i.
Phn t nc c 3 nguyn t to thnh cu trc
tam gic, 2prtn y v nguyn t xy nh v
tr khng kch ng, nhn nguyn t hi nc c
c tnh sau:
Hnh 1.1. S xy dng phn t nc
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

Khong cch OH 0,9584 A , HH 1,5150 A gc HOH 104027. Tng ng vi


0

mc dao ng di; khong cch OH 0,4568 A HH 1,5400 A v gc HOA 105003.


Nc l dch th dnh t. Sc cng mt ngoi 200C bng 0,0727 Pa. Cc c trng
vt l trn y, cng nh cc c trng khc ca nc , nc v hi nc u ph thuc vo
nhit v p sut.
b) Hin tng hp ph.
Nghin cu hin tng pht trin trn b mt phn chia pha (lng rn) i vi vt liu
m c mt ngha quan trng. Qu trnh sy cung cp nng lng cho nc thng cc lc lin
kt gia nc v vt liu sy, dch chuyn nc t trong lng vt sy ra b mt v i vo tc
nhn sy thi vo mi trng. Bn cht cc lin kt gia nc v vt liu l hin tng hp
ph.
Thng ngi ta kho st hp ph vt l v hp ph ho hc. Hp ph ho hc l s
lin kt gia phn t nc v cc phn t ca vt hp ph thng qua trao i in t vng
ngoi (tnh ngm nc). V th hp ph ho hc rt bn vng, rt kh dng nhit tch nc
khi hp ph ho hc. Hp ph vt l l lin kt gia cc phn t nc vi cc phn t vt hp
ph khng c trao i in m ch do sc cng mt ngoi. hp ph vt l xy ra khng ng u
theo chiu dy lp nc v rt d tch khi vt liu khi sy. Nc c trong vt liu sy ch yu
l nc hp ph vt l.
Nh 7 bit, ng vi nh lut th 2 ca nhit ng hc, khi h tin dn n trng thi
cn bng th nng ca h tin dn ti cc tiu, c ngha l b mt cht lng cn tc ng lc
tin ti gim din tch ca n, l lc cng b mt (sc cng b mt) i vi mt n v di
tip tuyn vi b mt (in/cm hoc N/m).
Sc cng b mt tnh bng nng lng t do ca lp b mt trn mt n v din tch
(in cm/cm2 ngha l erg/cm2 hoc Nm/m2). Ni cch khc, bng mt nng lng t do
ca mang mng b mt.
i vi nc 00C, 75,7 in/cm 75,7erg/cm2 0,0757N/m. Kho st s tc ng
tng h ca cht lng vi b mt vt cng. Trong trng hp ny phn t b mt vt cng s
tc dng vi lc xc nh Fc ln phn t lp bin cht lng v pha cht cng tc dng lc Fe
C th trnh by s tc ng tng h
cht lng vi vt cng, thng trong c pha
th 3 l pha kh.
Kh khng c tc ng ca ngoi lc, git
cht lng c dng hnh cu. Trn b mt vt cng
trong mi trng khng kh c dng phn chia
1,2,3 nh (hnh 1.2). Dng git nc ph thuc
vo s tng ng gia v gc . Gc cn l s
Hnh 1.2. Dng git cht lng gii
o t b mt cng; c th c 3 trng hp sau.
hn phn chia 3 pha
Trng hp 1: 1 -3 > 2 3 + 1 2 cos

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

1, 2, 3 pha kh, lng v rn.


y 1 -3, 2 -3 v 1 -2 l sc cng b mt gii hn gia pha kh vt cng, Lng vt
cng v kh lng.
- Gc to thnh t tip tuyn vi ng vin git nc.
Trong trng hp ny git cht lng b dt trn mt vt cng.
Trng hp 2:
1 -3 < 2 3 + 1 2 cos
Git cht lng b p v c dng elipx - it.
Trng hp 3:
1 -3 = 2 3 + 1 2 cos
Khi :
2 3
cos = 1-3
(1-1)

1 2

Ro rng trng hp th nht 0 < cos < 1, gc 0 < < 900 (Hnh 1.2) b mt vt
cngb t. Dch th dng ny gi l dnh th dnh t (1 -3 > 2 3).
Nu hiu s 1 3 - 2 3 = 1- 2 th ph hp vi cng th (1 1),
cos = 1 v = 0, ngha l b mt vt rn b dnh t hon ton, gc khng to thnh, sc
cng b mt c trng bi s tha nng lng t do ca lp b mt. Ph thuc vo nhit t,
sc cng b mt ca nc c th xc nh theo cng thc (erg/cm2).
t = 75,7(1 0,002t)
Trong trng hp th hai (- 1) < cos < 0, 900 <
<1800 (hnh 1 3), b mt khng b t, gi l dch
th khng dnh t (1 -3 < 2 -3).
Tnh dnh t l ng lc to ra p sut mao dn
hay chiu cao ct dch th trong cc ng mao dn.
(Hnh 1.4) Trong mt thi gian nht nh dch th
Hnh 1.3. Dng git cht lng bin
0
0
gii gia 3 pha khi 90 < <180
trong ng mao dn dng ln cao h so vi mt
thong ca dch th.
Nu cht lng khng t thnh ng, nc trong ng mao s h xung. Ct cht lng c
mt l, cao h, cn bng vi tng lc tc dng ln chu vi ng mao bn knh r0.
r02 h l g = 2 r0 cos
T xc nh chiu cao cht lng dng ln h
2 cos
h=
r0 g l
i vi nc khi t hon ton ( = 0, cos = 1), bn knh cong ca b mt dch th:
r
r = 0 = r0
cos

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

Khi t = 200C, 73 erg/cm2 v h =

0,15
(cm)
r0

Trong ng mao bn knh r0 = 10-5 cm, chiu cao h = 0,15.105 cm = 150m v p lc ct


nc bng 1,5 MPa.
Nu chiu cao h nh hn v ng vi r0, th lm ca b mt ct dch th s gim, b mt
to thnh p sut dng. i vi vt th dnh t chiu cao ct dch th trong ng mao h > 0 so vi
chiu cao mt thong, ngc li vi dch th khng dnh t chiu cao ct dch th trong ng
mao h < 0 so vi chiu cao mt thong.
p lc ca ng mao gy ra gim p sut
hi b7o ho pha trn b mt cong, nng cao p
sut ca n trn mt li so vi p sut pha trn
b mt cht lng.
Ph hp vi nh lut Ken-Vin, n
hi tng i ca hi:

=
Hnh 1.4. Chiu cao dch th dnh t
trong ng mao dn

2 h
pr
= exp

p0
p0 l .r

(1.2)

y: pr v p0 - p sut hi b7o ho trn mt


cong v mt phng.

Bng 1.1. S ph thuc gia co d6n tng i ca hi nc khi t hon ton


ca v r0 ca ng mao.
r0.107 cm
r0.107 cm

0,05
0,36
0,5
1,56
0,95
0,1
0,46
0,55
1,8
0,96
0,15
0,57
0,6
2,11
0,97
0,20
0,67
0,65
2,50
0,98
0,25
0,78
0,7
3,01
0,99
0,30
0,89
0,75
3,73
0,999
0,35
1,02
0,8
4,83
1,000
0,40
1,17
0,85
6,61
0,45
1,34
0,9
10,25

r0.107 cm
21,9
26,3
25,3
53,3
107,5
1077,0
10770,0

T bng trn cho thy khi r0 = 107,510-7cm = 1,0710-5cm, th 1 v p sut hi b7o


ho trn mt dnh t thc t bng p sut hi b7o ho trn mt phng cht lng. Hin tng
ny l c s chia ng mao thnh loi cc nh (r0 < 10-5cm) v ng mao ln (r0 > 10-5cm).
Nh 7 thy phn trn, hin tng b mt c pht trin khi tc ng tng h ca
cht lng (nc) vi vt cng, v c bn lin kt khng ch vi tng tc vt l m c tng tc

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

ho hc. Kho st hin tng phc tp trn l mt kh khn rt ln; m phi p dng phng
php hin i ca c hc lng t.
1.1.2. Phn loi dng lin kt m trong vt liu.
Nng sn l mt h trong m c dng lin kt khc nhau vi vt rn. Nhiu cng
trnh nghin cu cho php n gin ho vic phn loi cc dng lin kt nc, nhng hin nay
ta chia lm hai loi: nc nc t do v nc lin kt.
Cc dng lin kt m c chia thnh ba nhm chnh: lin kt ho hc, lin kt vt l
v lin kt c vt l.
Trong m lin kt ho - l khng c th kh c bng qu trnh sy. Mt khc lin
kt ho hc ca nc vi vt liu ch c loi b nh tc ng ho hc hoc gia cng nhit
c bit mnh. Khi sy loi lin kt ny kh loi b.
a) Nng lng lin kt m vi vt liu.
. A. Rbiner s dng quan h nhit ng hc c bn, cho c tnh s lng nng
lng lin kt m vi vt liu tip nhn nng lng t do ng nhit. V lin kt nc vi vt
liu lm gim p sut hi nc trn b mt ca n, chnh v th nng lng t do tng ng s gim.
Gim nng lng t do F nhit T khng i hoc nng lng lin kt biu din
bi cng L cn chi ph tch ri 1 mol nc khi vt liu (khng thay i thanh phn), c th
xc nh theo cng thc (erg/mol).
P
F = L = R T ln h = R T ln
Pu
y: Ph - p sut hi b7o ho ca nc t do.
Pu - p sut hi nc cn bng trn vt liu vi hm lng m u trong mi
trng khng kh bt k.
P
= u
R rng:
Ph
Lin kt gia nc vi vt liu cng chc, cng lm gim ln Pu v ngc li, i vi
nc t do Pu t c gi tr Ph, = 1 v nng lng lin kt L = 0.
L = RTln1 = 0
Ch lp nc mt phn t, ngha l lp nc c chiu dy mt phn t (ng knh
phn t nc bng 310-8cm) l lin kt hp th vi nng lng ca lin kt phn t thy r.
Lin kt ca lp nc xy ra gim t ngt vi vic tng khong cch i vi b mt hp th
tng ng vi quy lut ca lc phn t. V vy lng nc lin kt hp th trong vt liu ph
thuc vo tng b mt bn trong ca phn t v c th thng (theo th tch) chim 1 5% i
vi th tch chung ca vt. Khi ng knh phn t 10-6cm nc hp th c th chim 18% v
ln hn nu ng knh phn t cng nh.
Hiu qu nhit lin kt ca nc:
Q = Qu Qh hoc r = ru r
y: Qu - nhit bc hi ca nc lin kt vi vt liu ta xc nh m (ru).

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

Qh - Nhit bc hi ca nc t do.
Theo phng trnhGips-Hemlhols, s thay i nng lng bn trong hoc entanpi trong
F
I = F T
qu trnh ng nhit, ng tch v:
T
ln Pu
ln Ph
T (1.3) suy ra: Qh = R T 2
; Qh = R T 2
T
T
ln Pu ln Ph
2 ln
Khi : Q = R T 2
(1.4)

= R T
T
T
T
ln Pu ln Ph
>
Bi v Qu > Qh v Pu < Ph th
T
T
Bt ng thc ny minh ho bi ng cong (Hnh 1.5) biu din s ph thuc gia P
v T. T hnh ta thy, ng cong lnPu = f(T), tang gc nghing ca tip tuyn ln hn so vi
lnPh = f(T). i vi khong nhit khng ln:
ln
Q
Q = R T 2
const v
=0
T
T
Ta c biu thc i vi p sut hi trn nc lin kt:
Q
(1.5)
Pu = Ph exp

R T
T nhng gi thit nhit ng c trng cho ln nng lng lin kt. .A Rbine
7 tnh nhng dng lin kt nc vi vt liu khuch tn (UCEPCH) khi sy.
+ Nc lin kt ho hc.
i vi nc ny, nng lng lin kt L t gi tr ln nht. Th d i vi s kt tinh
ca sunpht ng CuSO4 250C Pu = 0,11, Ph = 3,2 KPa v L = 8,4.10-3J/mol.
+ Nc lin kt hp ph.
i vi nc lin kt hp ph p lc hi ph
thuc vo m ca vt liu c gi l hp
ph ng nhit. Dng lin kt m ny c trng
ch i vi vt liu c m nh, ngha l gi
P
tr = u khng ng k; tng ng vi nng
Ph
lng lin kt ln.
Th d khi = 0,25, L = 3,47.103J/mol.
+ Lin kt mao dn.
Nng lng lin kt i vi nc loi ny gy
ra lin kt hp ph ca lp a phn t trn thnh
Hnh 1.5. S s ph thuc gia P v T ng mao v gim p sut hi trn mt cong
trong bng bn logarit
trong ng mao so vi p sut hi trn b mt
phng ca nc t do. Nc cn li bn trong ng mao khng khc vi nc t do.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

10

Nng lng lin kt m ca ng mao to khng ln v gn vi nng lng ca m t do.


Nu p sut hi trn mt cong ca nc c th xc nh gn ng theo nh lut ca Klu-vin:
2 V0
(1.6)

Pr = Ph exp

r R T
Nng lng lin kt L c th xc nh theo cng thc (12) khi thay Pu v Ph.
2
Lr =
V0
r
Vi: V0 - l th tch ring ca hi nc trn mt thong.
Khi ng knh ng mao khng ln, L t gi tr ln nht. Th d khi 2r = 10-6cm, L = 5,3.102J/mol.
b/ Lin kt thm thu.
Lin kt thm thu in hnh l lin kt ca nc trong cc dung dch, y khi lng
chnh lin kt ca n yu - thm thu, ngha l ngtrpi. Bn cht ca lin kt ny c biu
din trong p sut ca hi Pu trn dung dch nh hn p sut hi Ph trn nc. T phng
trnh Gips-Hemlhols.
F = I + T S
(1.7)
y: I - gim nng lng bn trong (hoc entalpi trong qu trnh ng p v
ng tch). Xem lin kt nc khi c tng tc phn t.
S - tng ngtrpi trong qu trnh ng nhit.
Lin kt thm thu tr ln r rt khi khng c nhng lin kt vng chc hn ngha l
khi I 0.
Khi
F = T S = RT ln n0
y: n0 - l phn mol ca nc trong dung dch, n0 = =

Pu
Ph

1.1.3. Cc c trng nhit ng ca vt liu m.


a/ Th dn m.
Khi nim v th dn m cng tng t nh th dn nhit. m ch c th truyn t vt
hay mt phn ca n c m cao sang vt hay mt phn ca vt khc c m thp hn.
Gia truyn nhit v truyn cht c nhng tnh cht tng t. Th d (hnh 1.6), cho
thy s phn b th chuyn nhit, ngha l nhit v entanpi ca ch v st. trng thi
cn bng nhit ca hai vt th nh nhau (500C) v trn gii hn tip xc c bin chuyn t
ngt ca entanpi (T I = C.t = 0,12750 = 6,3 KJ/Kg i vi ch, n I = 0,4650 = 23,0KJ/Kg i
vi st). R rng, s chuyn bin ny l nguyn nhn s khc nhau ca nhit khi ring gia hai
vt th. V th phn tch hin tng chuyn cht hp l, tng t nhit khi ring ca cht
lng nng (nc). a vo khi nim nhit khi ring ng nhit Cm i vi vt tiu chun
(giy lc) bng 1/100 UCmax ngha l:
1
Cmt / c =
uCmax Kg/Kg0M
100
Nh vy, tng t th chuyn nhit-nhit , hm lng m ring cc i ca vt tiu
chun, tng ng vi th chuyn m trong 100 (0M) trao i khi.
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

11

mt / c =

ut / c
u 100
= t/c
( Cmt / c )T ( uCmax )T

Trong : ut/c - hm lng m tiu chun, khi ut/c = uCmax, mt/nghim = 1000M.
Trong th d tip xc gia than bn v giy lc, hm lng m cc vt liu trng
thi cn bng nhit ng ut/c = 0,5Kg/Kg, th chuyn khi (uCmax)T = 0,277Kg/Kg.
0,5
mt / ngh =
100 = 1800 M .
0, 277
chuyn vt cht (m) v nhit t vt ny n vt khc cn to nn s sai khc th
tng ng. c bit ta thy s hin din sai khc th m v nhit truyn t vt c hm lng
m nh ti vt c hm lng m ln.
than
bn

Hm lng m u (Kg/Kg)

ct
Kg/Kg

Th m

than bn

giy lc

kg
kg

kg
kg

Kg/Kg

m
Khong cch t mt tip xc (cm)
a/

c/

Kcal/Kg

Kcal
kg

Kcal
kg

Nhit

Entanpi I (KCal/Kg)

st

ch

nhm

ch

Kcal/Kg

nhit

Khong cch t b mt tip xc (cm)


b/
d/
Hnh 1.6. Phn b m, entanpi v th chuyn trong h vt.
Vt tiu chun v than bn (a), ch v st (b), chuyn m v nhit khi hin din th (c, d).

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

12

n v o c gi l th dn m v k hiu l . Trong dn m ng nhit, ta c th


xem th dn m l mt hm ca cha m u hay = f(u). Nu trong dn nhit, t khi
dq
nim nhit v nhit lng, ngi ta a ra khi nim nhit dung ring: C p
dt
Vi:
dq - nhit lng cn hm nng hoc lm ngui 1Kg vt cht nng ln hoc lnh i.
dt - bin thin nhit trong qu trnh ng p.
Trong dn m ta cng a ra khi nim m dung ring trung bnh v cc b. m dung
ring trung bnh c trng cho s thay i hm lng khi ca vt U tng ng vi s thay
i th chuyn khi trn mt n v o ca th ny, ngha l:
u
Cm =
m
i vi nhiu vt s ph thuc m = f(u) l phi tuyn, ln Cm thay i vi s thay i
hm lng m. Chnh v th a vo khi nim m dung ring thc ng nhit (khi nhit
ca vt l ):
u
Cm =

m
m dung ring thc (cc b) ch ng nhit Cm = f(u) xc nh bng th ng
cong vi phn m = f(u) khi = const.
b/ m .
o nhit theo thang bch phn, ngi ta chn nc lm vt mu v nhit nc
ang tan l 00C v nhit nc ang si l 1000C cng p sut 760mmHg. Nu nhit lng
o bng Kcal th nhit dung ring ca nc bng 1Kcal/Kg.K.
Tng t th dn nhit - l nhit ; hm lng m ring cc i ca vt tiu chun
tng ng vi th chuyn m trong 100 trao i khi (0M).
u
u 100
mt / c = t / c = t / c
(1.8)
( Cmtc )T ( uCmax )T
y:
ut/c - hm lng m tiu chun, khi ut/c = uCmax, mt/c = 1000M.
Khi kho st v d tip xc ca than bn v giy lc, hm lng m trong trng thi cn
bng nhit ng ut/c = 0,5Kg/Kg, th chuyn khi khi (uCmax) = 0,277Kg/Kg.
0,5
mt / c =
100 = 1800 M
0, 277
chuyn cht (m) v nhit t vt ny n vt khc cn to hiu ca th tng ng
(Hnh 1.6c,d).
Ta thy rng khi tn ti hiu th m v nhit chuyn t vt c hm m nh vo vt c hm m ln.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

13

1.1.4. Cc thng s nhit - vt l ca vt liu m.


a/ Nhit dung ring ca vt liu m.
Nhit dung ring ca vt liu m (J/Kg.0K) thng c tnh nh l trung bnh cng ln
nhit dung ring ca cht kh ca vt liu CK v nhit dung ring ca nc Cn bng 4,19 (KJ/Kg.0K).
C (100 W ) + Ca W
CM = K
(1.9)
100
Nhit dung ring ca cht kh ca cc sn phm thc phm khc nhau t
1257 1676 J/Kg. 0 K hoc 0,3 0,4 Kcal/Kg 0 C.
Cng thc trn c th trnh by di dng:
C CK
CM = C K + a
W
100
Nhit dung ring ca vt liu m i vi s kilogam cht kh, th nhit dung qui
dn J/Kg cht kh.0K.
C (100 W ) + Ca W
C W
Wc
CMqd = K
= CK + a
= C K + Ca
= C K + Ca u
(1.10)
100 W
100 W
100
J
Kg.0 K

Kcal
Kg 0 C

Hnh 1.7. S ph thuc ca nhit dung ring ht la tiu mch vo m ca n.


1 - Theo BH; 2 - Theo cng thc hn hp; 3 - Theo s liu ca isnha; 4 - Theo s liu
ca .A gRVa; 5 - Theo s liu ca B.C. Klva.
Ph hp vi cng thc (1.9, 1.10) thng dng tnh ton thit b sy, s ph thuc
gia nhit dung ring ca vt liu v m c c tnh tuyn tnh. Qua thc nghim cho thy

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

14

i vi nhiu loi vt liu v sn phm, hm CM = f(W) khng phi l n iu v th ca n


th c nhng im gy khc.
Trn hnh 1.7 cho thy s ph thuc nhit dung ring ca ht la mch vo m ca
n. S ph thuc ny nhn c theo s liu ca nhiu tc gi. Theo cng thc (1.9) th
CK = 1548J/Kg0K = 0,37Kcal/Kg0C.
b/ H s dn nhit ca vt liu m.
Truyn nhit trong vt liu m khc vi truyn nhit trong vt liu kh. H s dn nhit
ca vt liu m ph thuc vo bn cht vt kh, m ca n, cu trc cc hang xp, ng
knh cc mao qun, ...
H s dn nhit (W/m.0K) l h s t l trong phng trnh Fua-ri.
q =

y: q - mt dng nhit trong vt (W/m2)


- Gradien nhit 0K/m.
Nu h s dn nhit ca vt liu kh K v ca nc hoc hi nc trong cc hang xp n
7 bit th h s dn nhit ca vt liu m c th tnh:

1 1 2 V1
1
= K
1 + ( 1) V2
Trong :
1, V1; 2, V2 tng ng l h s dn nhit v th tch ca vt cng v pha hi.
- h s hnh dng ca phn t to nn vt liu m.
- Phn t hnh cu:
31
=
21 + 2
- Phn t dng hnh tr:
51 + 2
=
3 ( 1 + 2 )
- i vi ht dng tm mng:
+ 22
= 1
32
Thc t i vi vt liu m c th th h s dn nhit ch yu ph thuc vo m v
nhit . Trong k thut, tnh ti nh hng ny ta dng cc cng thc thc nghim. i
vi la m v ht ng cc:
= 0,070 + 0,0233.K (W/m0K)
y:
K - m tuyt i.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

15

c/ H s dn nhit .
Nh ta 7 bit, h s dn nhit a l c tnh quan trng ca vt liu, xc nh qun
tnh nhit ca n. a cng cao, cng xy ra hm nng hoc lm lnh vt liu cng nhanh, ngha
l h s a cn phi tnh khi nghin cu v tnh ton qu trnh khng n nh - hm nng, lm
lnh, sy, lm m, ...
a=

(1.11)

y:
- h s dn nhit ca vt liu
C - nhit dung ring
- mt (hoc khi lng th tch).

Hnh 1.8. S ph thuc h s dn nhit a vo hm lng m u


I - i vi ct; II - i vi t st; III - i vi than bn.
Tch C. - l nhit dung n v ca th tch vt liu, n c trng cho kh nng tr
nhit: C. cng ln, cng nh gi tr ca h s a s cng nh, ngha l vt liu c kh nng
tr nhit cng ln s b hm nng v lm lnh chm.
Phng trnh vi phn truyn nhit bn trong c dng:

= a 2
(1.12)

Trn hnh 1.8 theo s liu ca A.B.Lkp trnh by ng cong c trng ph thuc
ca h s a vo hm lng m u i vi ct, t st v than bn. Cc ng cong c im cc tr.

1.2. Tc nhn sy
Qu trnh sy nhit bao gm chuyn m c trong lng vt liu di dng hi v loi b
hi m vo mi trng bn ngoi. Qu trnh phn t m nhn c nhit lng t hn hp
khng kh m trn ln vi sn phm chy ca nhin liu (tc nhn sy) dch chuyn t trong

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

16

vt th ra b mt v t b mt vo khng gian tc nhn sy bao quanh thi vo mi trng.


Nh vy khng kh cng mt lc lm nhim v truyn nhit v truyn m.
Thit b sy gm hai phn t chnh: calorife 1 v bung sy 2. Trong calorife khng kh
c hm nng khi khng thay i hm lng m. Trong bung vt liu nhn nhit, khng kh
b ngui i, ng thi tip nhn m thot ra t vt liu m. Khi hm lng m ca khng kh
tng ln, kh nng sy s gim. Do tc nhn sy cn c ci thin, a vo kh 7 c
hm nng mi, kh hn. lm nhim v ny ta dng qut 3.
Trong qu trnh sy, trng thi ca tc nhn sy lin tc thay i. Khng kh m l hn
hp ca khng kh kh vi hi nc. Gn ng c th coi khng kh kh nh l kh thun nht
vi khi lng phn t hiu dng K 29.
Khng kh kh l hn hp ca xy v nit v mt s cht kh khc nh CO2, SO2 , ...
cc kh ny c thnh phn khng ng k c th b qua. Thnh phn xy v nit trong khng
kh kh tng ng bng 21% v 79% theo th tch hoc 23,3% v 76,7% theo khi lng.
Bng 1.2. Hng s kh v khi lng phn t ca kh.
Kh Ri (Kg.m/Kg0C) Ri (J/Kg0K) K
Kh
Ri (Kg.m/Kg0C) Ri (J/Kg0K) K
CO2
19,30
190
44 CO
30,30
298
28
N2
30,30
298
28 Kh kh
29,30
287
29
O2
26,50
260
32 Hi nc
47,10
462
18
SO2
13,25
130
64
1.2.1. Thng s c bn ca khng kh m.
Ph hp vi nh lut an-Tng, p sut ca hn hp kh, vi th tch xc nh bng
tng p sut hi ca tt c cc thnh phn.
B = p1 + p2 + p3 + ... + pn
B
- p sut chung ca hn hp kh.
p1, p2, ...pn - p sut hi ca cc kh thnh phn.
Tng ng vi p sut phong v biu ca khng kh m:

Trong :

B = pKK + ph

t, 0C

PH, mmHg

pH ,Pa

t, 0C

PH, mmHg

pH ,Pa

t, 0C

PH, mmHg

pH ,Pa

t, 0C

PH, mmHg

pH ,Pa

t, 0C

PH, mmHg

pH ,Pa

y: pKK - p sut ring phn ca khng kh kh.


ph - p sut ring phn ca hi nc cha trong khng kh.
Bng 1.3. S ph thuc ca p sut hi b6o ho ph v nhit ca n.

-20
-19
-18
-17
-16
-15
-14
-13
-12
-11

0,722
0,850
0,935
1,027
1,128
1,238
1,357
1,486
1,627
1,780

96,5
113,0
124,0
137,0
151,0
164,1
181,0
199,2
218,3
238,1

7
8
9
10
11
12
13
14
15

7,51
8,05
8,61
9,21
9,84
10,52
11,23
11,99
12,79

1,02
1,07
1,15
1,23
1,31
1,40
1,5
1,59
1,71

32
33
34
35
36
37
38
39
40
41

35,66
37,73
39,90
42,18
44,56
47,07
49,69
52,44
55,32
58,34

4,86
5,1
5,33
5,63
5,95
6,27
6,63
6,99
7,36
7,76

58
59
60
61
62
63
64
65
66
67

136,1
142,6
149,4
156,4
163,8
171,4
179,3
187,5
196,1
205,0

18,2
19,05
19,92
20,84
21,81
22,81
23,86
25,01
26,2
27,38

84
85
86
87
88
89
90
91
92
93

416,8
433,6
450,9
468,7
487,1
506,1
525,8
546,1
567,0
588,6

55,7
57,6
60,2
62,4
65,0
67,5
71,0
72,7
75,7
78,4

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

17

-10
-9
-8
-7
-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
5
6

1,946
2,125
2,321
2,532
2,761
3,008
3,276
3,566
3,879
4,216
4,579
4,93
5,29
5,69
6,10
6,54
7,01

260,0
285,1
311,2
338,0
369,0
400,0
437,0
476,2
509,0
560,0
612,0
660,2
706,2
760,2
813,4
875,4
936,5

16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

13,63
14,53
15,48
16,48
17,54
18,65
19,33
21,07
22,38
23,76
25,21
26,74
28,35
30,04
31,82
33,70

1,82
1,94
2,06
2,19
2,34
2,49
2,64
2,82
2,98
3,17
3,36
3,56
3,78
4,00
4,24
4,46

42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57

61,50
64,80
68,26
71,88
75,65
79,60
83,71
88,02
92,51
97,20
102,1
107,2
112,5
118,0
123,8
129,8

8,2
8,64
9,1
9,57
10,1
10,62
11,15
11,75
12,35
12,99
13,61
14,4
15,01
15,75
16,38
17,3

68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83

214,2
223,7
233,7
243,9
254,6
265,7
277,2
289,1
301,4
314,1
327,3
341,0
355,1
369,7
384,9
400,6

28,31
29,8
31,1
32,45
34,1
35,45
37,0
38,45
40,17
41,9
43,6
45,5
47,4
49,4
51,49
53,4

94
95
96
97
98
99
100

610,9
633,9
657,6
682,1
707,3
733,2
760,0

82,5
84,5
87,7
91,0
94,3
97,7
101,3

Bng trn cho ta p sut hi b7o ho ph thuc vo nhit .


Theo nh lut an-Tn thy rng p sut ring phn ca hi trong khng kh m ph
nh hn p sut chung ca hn hp B. Tuy nhin v nhit hi bng nhit hn hp, r
rng hi trong khng kh m khng b7o ho, c nhit vt qu nhit si ca nc
trong khi p sut ring phn ca n 7 cho, ngha l n trng thi qu mc.
p sut phong v biu v p sut ring phn ca hi l nhng thng s c trng trng
thi khng kh m. Ngoi nhng thng s ny, trng thi ca khng kh m c c trng bi
hng lot cc thng s khc: m tuyt i, m tng i, hm lng m, mt , th tch
ring, nhit v entanpi. Khi bit ba thng s ca khng kh m, c th tm c cc gi tr
thng s cn li ca n khi s dng cc quan h sau:
- m tuyt i ca khng kh a l khi lng ca hi nc cha trong 1m3 khng
kh m (g/m3), ng thi a cng l mt ca hi nc cha trong hn hp.
- m tng i ca khng kh l t s gia m tuyt i vi khi lng hi nc
cc i c th (max) cha trong 1m3 khng kh m c cng mt iu kin (nhit v p sut).

hoc = a 100%
max
max

m tng i l thng s quan trng ca khng kh m. ln ca n c trng


cho kh nng khng kh c b7o ho bi m. Gi tr cng nh trong iu kin n gin
bng nhau, kh nng sy ca khng kh cng ln.
c tnh ph thuc ca vo nhit , khc nhau:
Nu nhit ca khng kh m t, thp hn nhit si ca nc tK p sut phong
v biu 7 cho, ngha l khi t < t K (khi B = 760mmHg, t K = 100 0 C, khi B = 745mmHg,
t K = 99,4 0 C), max l mt hi b7o ho h nhit 7 cho, ngha l ma x = a
khi :

a
h

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

18

Gi tr ca a trnh by trong bng hi nc. i vi tnh ton k thut c th dng


cng thc thc nghim ca .K.Philnhenc:
6,9t
lg h = 0, 686 +
(1.13)
230 + t
y: a tnh bng (g/m3).
Tnh gn ng c th dng phng trnh c tnh ca kh l tng, i vi hi nc c th vit:
RT
RT
pa = a
; ph = h
(1.14)

y: a - phn t lng ca hi nc, a = 18.


pa - p sut hi b7o ho nhit 7 cho (Bng 1.5)
R - hng s ca cht kh, R = 8314,3J/Kmol.0K.
Gi tr bng s ca ln R bng cng d7n 1Kg - phn t (Kmol) kh p sut khng
i v nhit tng ln 1 .
T phng trnh (1.14) c:

p
= a = a
(1.15)
h ph
ln ph ph thuc vo nhit t, nng cao nhit , p sut hi b7o ho tng
(Bng1.5), chnh v th khi hm lng m khng i ca kh tng ng vi gim gi tr
ca . Khi hm nng khng kh trong calorife kh nng sy ca n tng ln, ngc li khi lm
lnh khng kh ph s gim xung; m tng i khi hm lng m khng i s nng cao,
t c ph = pa (100%). Khng kh tr thnh b7o ho v bt u c ngng t hi nc.
Trong khong nhit t = 00C 1000C, ph (mmHg) c th tnh theo cng thc thc
nghim ca Philnhenc:
7, 5t
lg ph = 0, 622 +
(1.16)
238 + t
Nu nhit ca khng kh m cao hn tK p sut 7 cho th b7o ho hon ton c
th ch khi khng kh kh khng tuyt i v p sut hi b7o ho bng p sut phong v biu
ph = B, ta c:
p
= a
B
1.2.2. Lng cha m.
Lng cha m (hm lng m), l khi lng hi nc cha trong 1kg khng kh kh.
Thng s ny c dng ph bin tnh thit b sy.
G
d = a Kg m/Kg kk.
GK

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

19

hoc

d = 1000

Ga
GK

g m/Kg kk.

S dng phng trnh trng thi i vi hi nc v khng kh kh ta c:


R T
pa V = Ga a

pK V = GK

RK T

(1.17)

y:
Ra = 462J/Kg.0K, RK = 287J/Kg.0K. Thay p sut ca hn hp khng kh kh v hi
nc p bng k hiu p sut kh tri (p sut phong v biu) B ta c:
pa
pa
d = 622
(g m/Kg kk) hoc d = 0, 622
(Kg m/Kg kk).
B pa
B pa
Nh vy, bit gi tr p sut ring phn trong khng kh, c th xc nh c lng
cha m ca n, ngc li theo lng cha m c th xc nh c p sut ring phn ca hi.
1.2.3. Mt khng kh m (hn hp khng kh kh v hi nc)
hh = K + a
y: a, K l mt hi nc v khng kh kh.
Trong iu kin bnh thng (p sut pK = B), t = 2730K) K = 1,293Kg/m3. S dng
phng trnh trng thi ca kh, c th vit:
pK
B
=
K T 1, 293 273
Suy ra:

K =

Bit pK = B pa v d = 622
Ta c:

hh =

1, 293 273
( 273 + t ) B

pa
B pa

pa
1, 293 273 B pa

1 + 0, 622

B
B pa
273 + t

pa
1, 293 273 B pa
+ 0, 622

273 + t B
B pa
(1.18)
Hoc
pa
1, 293 273
1 0,378 ( Kg / m3 )
=

B
273 + t
Cng thc trn cho thy, mt khng kh m ph thuc vo hai thng s thay i
trong qu trnh sy: nhit v p sut ring phn ca hi nc pa. Khi tng pa trong qu trnh

hh =

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

20

sy, hh s gim bi v hi b thay th bi khng kh kh. Tuy nhin s gim nhit ca


khng kh ko theo qu trnh sy i lu, dn ti tng hh.
1.2.4. Nhit dung ring trung bnh ca khng kh m.
Nhit dung ring trung bnh ca khng kh m khi p sut khng i ng vi 1Kg kh
m, ngha l 1kg hn hp, coi nh ln trung bnh gia nhit dung kh kh v hi (KJ/Kg m 0K)
G C + Ga Ca CK + x Ca
Chh = K K
=
(1.19).
GK + Ga
1+ x
y: x =

G
d
= a
100 GK

CK - nhit dung ring trung bnh ca khng kh kh; khi t 2000C


ta c CK 0,24 Kcal/Kg0C 1,004KJ/Kg.0K. Khi t > 2000C cn tnh CK ph thuc vo nhit .
Ca - Nhit dung ring ca hi nc. Ca 0,44 Kcal/Kg0C 1,842 KJ/Kg0K.
c tnh nhit - vt l ca trng thi kh m trong k thut sy thng s dng entanpi.
Thng thng entanpi ring ca khng kh m i vi 1Kg khng kh kh c xc nh nh
l tng entanpi ring 1kg khng kh kh (Ik) v d gam hi m. Do entanpi ca khng kh m l:
d
d
I hh = I K +
I a = CK t +
Ia
(1.20)
1000
1000
y: t - nhit ca hn hp
Ia - Entanpi ring ca hi m trong hn hp nhit v p sut ring phn 7 cho.
Trong bung sy khng kh khng trng thi b7o ho. Hi nc c hm nng trong
hn hp cng vi khng kh. Entanpi ca n ph thuc vo entanpi ca nc lng, nhit ho
hi v nhit hm nng.
Entanpi ca nc nhit t
I l = Cl t
y: Cl - nhit dung ring ca nc lng (KJ/Kg.0K)
Nu entanpi ca nc lng t = 00C bng khng, th entanpi ca hi qu nhit xc nh
theo cng thc:

I a = Cl t K + r + Ca ( t t K )

(1.21)

y:

tK - Nhit si ca nc lng ph thuc vo p sut.


r - nhit ring ho hi cng ph thuc vo p sut
Ca - nhit dung ca hi qu nhit p sut khng i.
Bi v trong khng gian thit b sy p sut ring phn ca hi t thay i, do entanpi
ca hi thc t ch ph thuc vo nhit t, khng ph thuc vo p sut. R rng iu ny c
th khi Cl = const, Ca = const.
Khi
Cl.tK + r - Ca.tK = const =r0 (r0 - l nhit ho hi tK = 00C)
Nhit ring ho hi:

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

21

r = r0 ( Cl Ca ) t K

(1.22)

Nu r0 = 597, Cl 1, Ca 0,44, ta nhn c cng thc gn ng s ph thuc ca r vo t:


r = 597 0, 56t Kcal/Kg = 4,186(597 - 0,56t) KJ/Kg.
ln r ph thuc vo t cho trong bng.
Thay r vo biu thc tnh Ia, ta c cng thc gn ng tnh entanpi ca hi qu nhit:
I a = r0 + Ca t
r0 = 597Kcal/kg = 2500KJ/Kg; Ca = 0,44Kcal/Kg0C = 1,842KJ/Kg0K.
Tng t c th nhn c cng thc gn ng xc nh entanpi ca hi b7o ho:
I h = Cl t K + r
Thay gi tr ca r vo cng thc trn ta c entanpi ca hi b7o ho (Kcal/kg).
I h = Cl t + 597 0,56t = 597 + 0, 44t
T phng trnh (103 - 105) thy rng, gi tr gn ng entanpi ca hi khng b7o ho
qu nhit bng entanpi ca hi b7o ho cng nhit (nu p sut ring phn ca hi khng
qu 0,1Mpa), do tnh ton entanpi ca hi c th ly trc tip t bng (I25) khi nhit
ti 1000C. Nh vy thay vo cng thc (99) gi tr ca IK v Ia, ta thu c entanpi ca khng
kh m.
d
I hh = 0, 24t +
( 597 + 0, 44t ) Kcal / Kgkk
1000
d
hoc
I hh = 1, 004t +
( 2500 + 1,842t ) KJ / Kgkk
1000
Nu ln Ih tnh theo (105) so vi gi tr trn bng (25) cho thy, cng t = 1000C c
sai khc khong 1,9Kcal/Kg (7,9KJ/Kg) hoc gn 0,4%. t = 500C gi tr ca entanpi nh nhau.
1.2.5. Nhit ca nhit k t.
Trong l thuyt qu trnh sy mt trong nhng thng s c trng cho trng thi ca
khng kh m, l nhit ca nhit k t. S bay hi ca nc vo khng kh trong iu kin
on nhit nn nhit lng cn bay hi ly ngay t khng kh. Lp khng kh st b mt
bay hi mt i mt nhit lng ng bng nhit lng bay hi ca nc, do nhit lp
khng kh st b mt bc hi gim so vi khng kh xa b mt bay hi. Ngi ta gi nhit
lp khng kh st b mt bay hi l nhit nhit k t t v xa b mt bay hi l nhit
nhit k kh. o nhit khng kh ta dng nhit k thng thng (thu ngn hoc ru).
o nhit nhit k t ta vn dng cc loi nhit k trn, nhng bc bu thu ngn hoc ru
bng bng lun thm nc nh mao dn t mt cc nc.
Nh vy, nhit ca nhit k t l thng s nhit ng, c trng cho kh nng
khng kh nhng nhit bc hi nc ti khi khng kh b7o ho hon ton.
S sai khc gia nhit nhit k kh v nhit k t c trng cho kh nng nhn m
ca khng kh, trong k thut sy ta gi l th sy .

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

22

= t t
Trong : t - nhit khng kh, hoc nhit ca nhit k kh thng thng.
t - nhit ca nhit k t (khng kh b7o ho on nhit)
Khi khng kh b7o ho hon ton ( = 100%), t = t v = 0.
1.2.6. Xc nh m tng i ca khng kh.
Khi bit hiu s (t - t) c th xc nh m khng kh. Gi s q1 l nhit lng m
khng kh cung cp cho bu thu ngn ca nhit k t v q2 l nhit lng m nc quanh
bu thu ngn tiu th bay hi. R rng ta c:
q1 = q2
Theo phng trnh truyn nhit ta c:
q1 = (t - t)
a vo khi nim bay hi qm (lng m tch ra t 1 n v din tch trong 1 n v thi
gian (Kg/m2.s) ta c:
q2 = qm.r.
Trong : r - nhit m ho hi (J/Kg).
Thay gi tr q1, q2 vo cng thc ta c:
q r
( t t ) = qm r t = t m

Cng bay hi gn ng c th xc nh theo cng thc ca an-tng nh i vi


bc hi nc b mt t do.
760
qm = m p
(1.23)
B
Trong :
- h s bc hi (hoc h s trao i m).
B - p sut phong v biu.
p - hiu p sut ring phn ca hi trn b mt nc v khng kh bao quanh.
p = p pa
p - p sut hi b7o ho nhit nhit k t.
Phng trnh cn bng nhit c dng:
760
( t t ) = m ( p pa )
r
B
Suy ra:

( p pa ) =
t A =

m 760 r

m 760 r

B ( t t )

(1.24)

(h s m k)

Thc nghim cho thy khi tc khng kh v < 0,5 m/s th A = 66.10-4.
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

23

pa = p A B ( t t )
Suy ra m tng i ca khng kh:
p
= a
ph
ph - p sut hi b7o ho khi nhit khng kh o bng nhit k kh.
Sau khi bin i ta c:
p
AB
=
( t t )
ph ph
p - p sut hi b7o ho t.
Khi v 0,5m/s h s A xc nh theo cng thc thc nghim:
6, 75 5

A = 65 +
.10
v

Cc gi tr v A thit lp thnh bng hoc ton dng trong thc t. m


khng kh l hm ca nhit khng kh (nhit nhit k kho t) v hiu (t - t) vi tc xc
nh ca khng kh.
1.2.7. th I - d ca khng kh m.
Trong k thut sy, khng kh m c c trng bi ba thng s sau:
- Nhit ca nhit k kh t.
- m tng i (%).
- p sut kh tri B (p sut phong v biu).
Ngi ta thng a vo th sy . Cc thng s cn li ca khng kh m c th tnh
theo cc cng thc trn.
a/ Nguyn tc xy dng th I - d.
th c xy dng i vi p sut kh tri xc nh (B = 745mmHg = 99,3 KPa 1Bar).
Trn trc tung t entanpi (Kcal/Kgkk hoc KJ/Kgkk) theo t l xc nh.
Trc honh nghing mt gc 1350 so vi trc tung. Nh vy ng I = const song
song vi trc honh v to vi trc tung mt gc 1350. ng d = const song song vi trc
tung. thun tin tnh ton hm lng m, ta xy dng ng nm ngang - trc ph d.
ng c nhit khng i (ng ng nhit) l s ph thuc I vo d khi t = const,
l nhng ng gn song song ( vng c nhit thp) trong h to I - d, nghing cng
ln khi nhit cng cao.
d
d
I = CK t + 597
+ 0, 44
t Kcal/Kg kk
(1.25)
1000
1000
I = 1, 004t + 2,5d + 0, 001842d t
KJ/Kg kk
T phng trnh ta thy I l tng ca ba i lng, c th trnh by trn th dng ba
on tng ng. d quan st, xy dng hai ng c tnh ng nhit.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

24

Entanpi I, KJ/kg kk hoc Kcal/Kg kk

- ng nhit t = 0.
Khi t = 0 v d = 0 th I0 = 0 ( th bt u t im 0)
r d1
Khi t = 0 v d = d1, I1 =
1000
tm ng I1, k ng d1 = const xut pht t ng I = 0 (im a). t trn ng
d
thng gc t a mt on ab tng ng theo t l xch bng r 1 . Ni O v b, ta c ng
1000
ng nhit t = 0.
- ng nhit t1 = const.
Khi t = t1 v d = 0, th I0 = CK.t1, trn th l on Oe ng vi ng d = 0 (trc tung).
Khi t = t1 v d = d1
d
d
I1 = CK t1 + r 1 + 0, 44 1 t1
1000
1000
d
Trn ng d1 = const t on bc bng Oe (CK.t1) v on ef bng 0, 44 1 t1 .
1000
ng ng nhit t1 = const i qua im e v f.
T phng trnh c bn thy rng, khi tng t, gc nghing ca ng ng nhit tng
d

ln, do tng on cf 0, 44 1 t1 . Tuy nhin ln on cf tng khng ng k so vi cc


1000

thnh phn khc ca phng trnh. Gi tr ca I (KJ/Kg kk) trn trc tung, theo gi tr bng s
bng on t tng ng; thc t khi d = 0 th I0 = CK.t1 = 1,004t1.
ng c m tng i = const.

Hm lng m d kg m/kgkk (trc ph)

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

25

p, (pa, mmHg)
Hnh 1.9. Xy dng cc ng chnh trn th I-d.
ng ny c xy dng theo cng thc:
pa
ph
d = 622
= 622
B pa
B ph

(1.26)

Khi = const, khi tng d cn tng ph, ngha l t. Do ng = const, l lin kt cc


im giao ct gia d v t lin tip. ng = const tn ti khi khng kh c nhit v p sut
hi bng p sut phong v biu (tK = 99,40C khi p sut bng 745mmHg hoc 99,3KPa). Khi
nhit vt qu tK = 99,40C, ng = const tr thnh ng thng (song song vi trc tung),
ngha l d = const.

p
Thc t t phng trnh: = a = a cho thy, ti nhit 99,40C, khi tng t vi d = const,
h ph
pa
. Bi v th I-d
B
xy dng vi B = const, th khi thay i t (pa = const) khng nh hng ti , do khi xc
nh d (ngha l pa), const.
ng = 100%.
ng ny chia din tch th lm hai phn.
- Phn trn i vi khng kh m l hn hp khng kh kh v hi nc khng b7o ho.
- Phn di hi nc b7o ho c phn ngng t thnh nc. im sng trn th,
ng t = const i qua im ct, ng tng ng d = const vi ng = 100%. Tip tc lm
lnh khng kh b7o ho xy ra ngng t tng phn hi nc, kt qu l hm lng m ca
khng kh gim v qu trnh din ra theo ng = 100%.

ngha l pa v gim do tng ph. Khi t > 99,40C, hn hp trng thi hi v =

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

26

ng p sut ring phn ca hi nc.


ng ny xy dng theo phng trnh:
d
(Thng d << 622 g/Kg kk).
622 + d
Trn th (Pa,d), s ph thuc c dng ng thng. tm p sut ring phn ca
hi khi hm lng m ca khng kh xc nh d, cn tm im giao nhau gia ng d = const
vi ng p sut ring phn ca hi phn phi ca trc tung. Vi t l xch 1mm = 0,095
KPa, tm gi tr tng ng ca Pa.
b/ S thay i trng thi ca khng kh m trn th I - d, xy dng ng t = const.
Sau khi 7 kho st nguyn tc xy dng cc ng trn th I - d, ta nghin cu s
thay i trng thi khng kh m trn th I - d.
T th ta thy, khi tng nhit khng kh m, gi nguyn hm lng m, m
tng i ca khng kh gim, ngha l tng kh nng sy ca khng kh. Qu trnh ny trn
th d = const, gi l ng hm nng. Thc t qu trnh ny ta gp khi t nng khng kh
trong calorifer (trc khi sy) hoc hm nng trung gian khng kh trong bung sy.
Bc hi nc on nhit trong khng gian khp kn, nhit khng kh s gim. Bi v
vic to thnh hi a vo cng vn chnh th tch , nn entanpi I ca hn hp trn 1Kg
khng kh kh s khng thay i. Qu trnh ny xy ra my sy khng c tn tht (sy l
thuyt). Biu din trn th I - d, ng I = const, gi l ng bc hi.
Cn lu , entanpi ca khng kh khng thay i trong qu trnh bc hi on nhit ch
trong trng hp, nu nhit nc bc hi bng nhit nhit k t (t) v bng 0. Trng
hp ngc li, entanpi ca khng kh tng ln mt cht. Thc t, sau bc hi U kg nc th
entanpi ca khng kh m I2 s bng entanpi ca khng kh trc bc hi I1 cng vi entanpi
cht lng bc hi:
pa = B.

U Cn t
(1.27)
L
Trong : L - lng khng kh kh (Kg), cn bc hi U (Kg) nc.
Cn - nhit dung ring ca nc.
T phng trnh trn cho thy nu t > 0 th I2 > I1.
Trong qu trnh bc hi hm lng m ca khng kh d s tng v khi b7o ho hon
I 2 = I1 +

ton ( = 100%), hm lng m ca khng kh ng vi t l d. Tuy nhin, vic tng thm hm


lng m ca khng kh s tng ng vi lng nc bc hi:
d d
Cn t .
1000
Theo phng trnh trn, ta xy dng ng t trn th I - d.
I1 = I 2

(1.28)

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

27

Hnh 1.10. Xy dng ng t = const v = const trn th I - d.


Ti im B bt k trn ng = 100%, xc nh t bng cch v ng I2 = const. Ct
trc tung, ngha l vi ng d = 0 (im C). T C h xung mt on CD =

d
Cn t .
1000

im D c th xc nh I1. ng ni D v B l ng cn tm t = const. Bi v khi = 100%,


t = t (nhit khng kh mi trng), r rng gi tr ca t ng vi gi tr ng nhit t = const i
qua im B.
Trn th ng t = const l ng chm chm. Khi bit t v t c th tm trn th
gi tr tng ng trn ng = const, i qua giao im ca ng t = const, v t = const.
Th d trn hnh khi t = 400C v t = 300C th 50%.
Khi dng ng t v t trn th I - d, n cng a vo ng th sy = t = t =
const. Trn th ng = 100C (im A, A1, A2) v = 500C (im C1C2). ng = 0 l
ng = 100%. Th sy c trng cho kh nng sy ca khng kh, v n xc nh tc
bc hi ca nc ph thuc nhit v hm lng m ca khng kh.
S dng th I - d khi p sut kh tri khc nhau.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

28

th I - d xy dng vi p sut kh tri B = 745mmHg = 99,3KPa; ta c th tnh


lng m b7o ho trong 1Kg khng kh cng nhit , nhng p sut kh tri khc nhau.
pa
ph
d = 622
= 622
B pa
B ph
Khi = 1, hm lng m s l:
d h = 622

ph
B ph

1
Khi t = const, ph = const th d h = f ngha l vi 1Kg khng kh kh p sut khc nhau,
B
s c khi lng hi m khc nhau. T cho thy, m tng i ca khng kh m ph
thuc vo p sut kh tri.
Nh vy khi c sai lch ng k i vi B = 745mmHg, cn phi c hiu chnh ng
= const trn th I - d. Hnh di cho ta ng khng kh b7o ho = 100% vi cc p
sut kh tri khc nhau. Xy dng ng = const trn th I - d c th trnh by di dng:
622
d=
B
1
ph

T suy ra, m khng kh c trng bi ng = const v trn th vi p sut


B
B
khc nhau, c xc nh bi t s
(d = const, t = const) cng khng i ( = const ). V

d trn th I - d, i vi ng khng kh b7o ho 745 = 100%.


B 745
=
= 7, 45
100
i vi p sut 700mmHg, s tng ng:
700
700 =
94%
7, 45
i vi p sut khc nhau, ng c th xc nh theo cng thc:
B
B
B =
= 745
745
745

745
B
99,3
Trong : B - p sut kh tri 7 cho (mmHg hoc KPa).
745, 99,3 - gi tr ng trn th tnh ton xy dng vi p sut 745mmHg
hoc 99,3KPa.

Hoc

B = 99,3

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

29

mmHG

mmHG
mmHG

Hnh 1.11. V tr ng khng kh b6o ho trn th I - d vi p sut kh tri khc nhau.


1.2.8. Khi l.
Khi l l tc nhn sy ph bin, va trc tip cung cp nhit cho vt liu sy, va
mang m thi ra mi trng (sy trc tip) hoc l ngun cung cp nhit gin tip hm nng
tc nhn sy (trong calorifer kh - khi). Nh vy nu bit entanpi, lng cha m d, m
tng i v nhit t ca n ta c th coi khi l l mt dng khng kh m tng ng
v c th s dng th I - d 7 ni trn.
Sy trc tip, khng kh trn vi khi l, thit b sy n gin, gim c chi ph in
nng v gim c sc cn ca khng kh. Tuy nhin s dng trc tip sn phm chy ca
nhin liu lm tc nhn sy, phi lc ton b bi, tro, v chng lm gim cht lng sn phm sy.
Khi nhin liu chy, trong khi l cha mt lng ng k lu hunh v hp cht ca
lu hunh c tnh c hi. Do khng c sy trc tip i vi cc sn phm c tnh hp
ph cao.
Tnh ton nhit qu trnh chy, cn xc nh khi lng sn phm chy, hm lng m
v entanpi. Xc nh cht lng nhin liu chy trong l v iu kin chy ca n. Cht lng
nhin liu rn v lng c trng bi thnh phn ca chng trong nhin liu.
C + H + O + N + S + W + A 100%.
y: C (cacbon), H (hydr), O (xy), N (Nit), S (sunfua), W (nc), A (tro).
Nhit tr cao ca nhin liu xc nh theo cng thc ca D-. Mendlep.
QC = 81C + 300H - 26 (O - S) Kcal/Kg.
(1.29)
hoc
QC = 419.10-5[81C + 300H - 26(O - S)] MJ/Kg.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

30

Khi lng khng kh l thuyt cn chy 1Kg nhin liu, tnh theo:
2, 67C + 8 H + S O
g0 =
Kg/Kg nhin liu
(1.30)
23
trnh tn tht do chy khng hon ton trong l, cn phi a tha khng kh vo
l. Do khi lng khng kh thc t a vo l cho 1Kg nhin liu chy l gt, cn ln hn g0
l thuyt. T s gt/g0 = gi l h s tha khng kh. Khi khi lng sn phm kh to thnh,
khi t chy 1Kg nhin liu.
A
A
g r = gt + 1
= g0 + 1
100
100
9H + W g0 d0
Lng nc cha trong khi l: g =
+
Kg/Kg nhin liu
100
1000
y: d0 - hm lng m khng kh mi trng bn ngoi a vo l t.
Hm lng m ca sn phm chy:
90 H + 10W + g 0 d0
1000 g
dr =
=
g/Kg kk.
A 9H + W
gK
g0 + 1

100
100
hoc
9000 H + 1000W + 100 g 0 d 0
dr =
g/Kg kk
(1.31)
100 ( g 0 + 1) ( A + 9 H + W )
A 9H + W

(1.32)
100
100
c th s dng cng thc ny, ngoi hm lng (%) cc thnh phn ca nhin liu
(H,W, A) cn bit h s tha khng kh.
Chng l mt phn ng ho hc, tc v s chy hon thin ph thuc vo nhit .
Nhit cng cao, phn ng chy cng nhanh v hon ton. Tuy nhin nhit cao qu cng
khng cho php v c th lm nng chy tro v to x, dn ti ph hoi ch chy. Nhit
chy trong l, cung cp cho thit b sy dng kh nng, l 900 10000C. nhit ny, nhin
liu chy hon ton v trit , tro ca nhin liu khng b nng chy; nhng vi kh nhit
cao khng th a vo bung sy i vi a s cc sn phm. Ngi ta thng b tr gia l v
bung sy thit b lm sch kh khi tro v m hng. Kh l v khng kh s ho trn trong
bung hn hp. Nhit ca hn hp cn t gi tr t c xc nh bi ch sy.
tnh ton thit b sy dng kh nng cn phi bit hai h s tha khng kh: mt
trong l l, bo m nhit cho php ca n v mt h s bung sy . Nhng h s ny
c gi tr th no nhit hn hp a vo bung sy t c gi tr chnh xc i vi ch
nhit yu cu t.
Qh l
Nhit trong l: tl =
(1.33)
( l g0 + 1) C pc

Khi lng kh l: g K = g0 + 1

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

31

y: l - hiu sut ca l, tnh ti tn tht c v ho chy khng hon ton, cng nh tn


tht qua thnh l vo mi trng. l = 0,85 0,95.
Cpc - nhit dung trung bnh ng p ca sn phm chy.
Nhit tr thp ca nhin liu:
Qt = Qc - 6(9H + W) Kcal/Kg.
hoc
MJ/Kg
(1.34)
Qt = Qc - 0,223H - 0,025W
tnh h s tha khng kh l, cn bit h s tha khng kh ca hn hp a vo
trong bung sy.
T iu kin cn bng nhit qu trnh chy trong l v hn hp kh l trong bung hn
hp, c th xc nh h s tha khng kh trong hn hp.
( 9 H + W ) I 1 9 H + W + A C t
Qc + CT tr

Kr r
hr
100
100

=
(1.35)
d0

g0
( I hr I h 0 ) + CKr ( th t0 )
1000

dy: CT - nhit dung ca nhin liu bng 2,09KJ/Kg 0K (0,5Kcal/Kg 0C).


Ihr = 2500 + 1,842tK (KJ/Kg) = 597 + 0,44t (Kcal/Kg). Entanpi ca hi nhit hn
hp a vo bung sy.
CKr - nhit dung ca hn hp kh kh, tng t nhit dung ca khng kh: Nu nhit
ca hn hp ny khng qu 2000C, th nhit dung ca n c th ly bng 1,004KJ/Kg 0K
(0,24 Kcal/Kg 0C).
Ih0 - entanpi ca hi cha trong khng kh ngoi tri, nhit t0.
Sau khi xc nh , d dng tnh c hm lng m ca hn hp a vo bung dr
theo cng thc trn.
Entanpi ca hn hp kh, a vo bung Ir xc nh theo cng thc (Kcal/Kg kk)
hoc KJ/Kg kk).
Q + CT tr + g 0 I 0
Ir = C l
(1.36)
gK
Khi bit hm lng m ca hn hp kh dr, entanpi ca hn hp kh Ir c th tnh theo
cng thc 7 bit:
d
d
I r = CK tr + r I hr 0, 24t K + r ( 597 + 0, 44tr ) Kcal/Kh kk.
1000
1000
Hoc
d
I r 1,004tr + r ( 2500 + 1,842tr )
KJ/Kg kk.
1000
Hng s kh ca sn phm chy:
gCO2 RCO2 + g SO2 RSO2 + gO2 RO2 + g N2 RN 2
Rr =
(1.37)
A + 9H + W
g0 + 1

100

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

32

Khi lng cc thnh phn ring ca sn phm chy 1Kg nhin liu xc nh theo:
gCO2
g SO2
gO2
g N2
C
S
0, 77 g 0
0, 23 ( 1) g 0
2
100
100
S thay i trng thi ca hn hp kh trong qu trnh sy d dng xc nh trn th I - d
tng t nh i vi khng kh.
3, 67

1.3. Truyn nhit v truyn m trong qu trnh sy

Khong cch i vi b mt vt liu

1.3.1. Truyn m t b mt vt liu vo mi trng.


Qu trnh sy l qu trnh vt liu nhn nhit nng t mt ngun nhit chuyn m t
trong lng vt liu ra mt vt liu, sau i vo mi trng thng qua tc nhn sy. Nh vy
qu trnh truyn nhit v truyn cht xy ra ng thi.
u tin, kho st truyn m bn ngoi, ngha l trao i m gia b mt vt liu v
mi trng ca bung sy. Tc nhn sy nht thit phi chuyn ng tng i so vi b mt
ca vt liu, v to thnh lp bin, c nh hng ln ti qu trnh sy. Trong trng hp ny tt
c cc thng s c bn ca kh chuyn ng trong lp bin, khc vi cc thng s trng thi
tng ng ca kh trong bung sy. iu ny lm xut hin sc cn ph ca qu trnh truyn
nhit v m. Ngha l lp gii hn l yu t cn tr qu trnh sy. Nghin cu qu trnh ny c
nhiu kh khn, khi cn xc nh nhit , m v tc kh. Nhng nghin cu gn y
cho thy, trng nhit ca lp bin cng ging nh trng m v trng p sut ring
phn. Hnh di cho s phn b nhit v p sut ring phn trong lp bin khi sy vt
liu m (n t) theo s liu thc nghim ca H..cutrap.

mmHg

Nhit

p sut ring ca hi

Hnh 1.12. S phn b nhit (ng cong 1) v p sut ring phn (ng cong 2) trong
lp bin trn b mt vt liu m qu trnh sy i lu.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

33

Trn (Hnh 1.13) (S liu ca .M.Smlski) ng cong phn b nhit trong lp


bin i vi tm kh (khng bc hi) v tm t (trao i nhit gy kh cho trao i m). T
nhng ng cong ny cho thy trao i khi mnh hn trao i nhit, do nhit tm t
tng mnh hn. Tng hm lng m ca kh trong lp bin s nng cao s dn nhit ca n, do
lm tng mt dng nhit.

v = 2m/s

Tm kh
Nhit

Tm t

Khong cch vi b mt tm
Hnh 1.13. Phn b nhit trong lp bin trn b mt tm kh v tm t, khi tc dng khng kh v = 2m/s.
Ngoi ra, dng nhit ti b mt tng lm xut hin dng khng kh kh cng hng ti
b mt, kt qu gy ra s sai khc p sut ring phn ca hi b mt vt liu v trong kh,
thun li cho tc sy tng. .D.Lbp nghin cu trao i nhit bn ngoi trong qu trnh
i lu - hng knh 7 thu c cc t s tnh ton quan trng khi sy cc vt liu khc nhau.
2

T Tp
N u = A Re
T T
0,5

0,4

u

uc

(1.38)

Trong :

T
= Gu - chun Gc - Man, tnh ti kh nng ng ho ca tc nhn sy.
T
Tp
- Chun thng s, t s gia nhit pht Tp vi nhit trung bnh trong bung
T
sy T, ngha l nh hng ca ngun bc x n trao i nhit i lu.
Gi tr h s A, n ph thuc vo loi vt liu.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

34

u
- l t s gia hm lng m trung bnh ca vt liu thi im bt k vi hm
uc

lng m chun trung bnh.


Trng hp gradien nhit trong lp si khng ln hoc iu kin ng nhit th
truyn hi nhn c p sut ring phn. Khi cng bc hi khi b mt vt liu u
thi k sy biu din bi phng trnh tng t phng trnh cng bc hi nc t b mt
t do (cng thc an - Tn).
760
qm = m ( p pa )
Kg/m2.h
(1.39)
B
Trong :
qm - cng bc hi (Kg/m2.h)
m - h s trao i m khi sy vt liu m, dn ti sai khc p sut ring phn,
2
(Kg/m .h.mmHg).
B - p sut kh tri.
S bc hi m khi b mt, lm di chuyn m lp trong vt liu ra b mt, gy ra
gradien. H s trao i m ph thuc ch yu vo tc khng kh v cc yu t khc m
(hnh dng v kch thc b mt bc hi, iu kin chy ca khng kh i vi b mt,
nhit ). Dng tng qut trao i m gia vt liu v mi trng, c trng bng chun
trao i m Nu-xen.
N um =

m
l
m

(1.40)

Trong :
m - h s trao i m (Kg/m2.h.mmHg)
m - h s dn hi (tng t h s dn nhit) (Kg/m.mmHg)
l - kch thc xc nh b mt bc hi (m).
Thay gi tr ca m vo ta c:
N u m
760
qm = m
( p pa )
l
B
Chun m Nu xc nh theo:
n

0,33
m

N um = A Re Pr

Gu

0,135

Tp

(1.41)

Trong :
Re - h s Rynn.
Prm - chun trao i khi Prandt, c trng tnh cht vt l ca mi trng.
Gu - chun Gcman.
T v Tp - nhit mi trng v nhit b mt bc hi (nhit pht)
Khi Re = 3150 22.000 th A = 0,49 , n = 0,61.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

35

Khi Re = 22.000 315.000 th A = 0,025 , n = 0,90.


1.3.2. Truyn nhit v truyn khi bn trong vt liu m.
Qui lut c bn truyn cht (m) c dng:
qm = m m

(1.42)

Trong :
qm - mt dng m (lng m G truyn trong 1 n v thi gian, qua mt n v b
mt ng th s.
dG
qm =
(Kg/m2.h)
d s
m - gradien th cht, ngha l th/m, c trng tc khng gian thay i th php
tuyn vi b mt ng th.
m - h s t l, gi l h s dn m (Kg/m.h.n v th) theo nh lut Fourrier:
r
q =
Gradien th truyn cht m, tng t gradien nhit , t l vi gradien p sut hi
(truyn khuch tn hi).
m m u
=

(1.43)
n u n
Trong :
m
u - o hm ring ca th truyn theo hm lng m ring nhit khng i.

Nu s dng dung tch m th:


u
Cm =
.

m
Khi coi gi tr trn khng i ta c:
u = Cm m + A

A - l hng s.
T y rt ra:

m =

u
A

C m Cm

Ngha l khi nhit khng i v dung tch m ca vt liu khng i, th truyn m


l mt hm tuyn tnh ca hm lng m. Thc t dung tch m l i lng thay i. Nu a
khi nim dung tch m trung bnh ca vt liu Cm th:

u = Cm m
T y ta c th vit s tng quan gia gradien th truyn v gradien hm lng m
c dng:
1
m =
u
(1.44)
Cm
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

36

Biu thc quy lut truyn c dng:


uur

qm = m u
Cm
uuur
m
Hoc
qm =
0 u = am 0 u
Cm 0
H s am gi l h s khuch tn:

am =

C.

H s khuch tn m ph thuc vo m v nhit ca vt liu.


i vi ht la m, hm lng m v nhit ca n c dng (theo L-Kp).

Khi u = 0, 283 0,360 Kg / Kg


K

T
h t .109 (m2/s).
am =
2
A u + B u + C 293
1

Khi u = 0,360 430 Kg / Kg


K

T
am = 0,147 + 0, 055u h t .109 (m2/s)
293

y: A, B, C, K h s ph thuc hm lng m ca vt liu.


Khi u = 0, 283 0,324 Kg / Kg A = 558,

B = -382, C = 76,8

Khi u = 0,324 0,360 Kg / Kg A = 3620, B = -2340, C = 380,4


Tht - nhit ht (0K).
Nu hng gradien m v gradien nhit trng nhau, th hng dng m tng ng l
dng m chung:

q m = q mu + q m = a m 0 u a m 0

(1.45)

Trong :

q mu - mt dng khuch tn m (dn m) (Kg/m2.h).


q m - mt dng khuch tn nhit ca m (dn nhit m) (Kg/m2.h).
- gradien nhit (0C/m).
- h s khuch tn nhit tng i vt liu m (Kg m/Kg kk 0C);
a
= m (am v am h s khuch tn v h s khuch tn nhit)
am
Biu thc ca dng nhit m qm c dng:

qm =

m
Cm

= m

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

37

m =
H s ' =

m
Cm

Cm

= m ' l h s dn nhit m.

l h s dn nhit m tng i.

trng thi n nh, khi qm = 0, L-Kp 7 kho st h s p (h s gradien nhit) nh


l thng s nhit ng hc l t s gia truyn hm lng m u vi truyn nhit .
u
p =

qm =0
Lin quan gia h s tng i khuch tn nhit m , a vo phng trnh truyn m
(qm 0) v thng s p ng vi qm = 0, ln qm c xc nh. Nu qm = 0 th t biu thc (1.45)
cho ta:

qm

am 0

du

d q

m =0

du u
=
=p
d

Khi truyn nhit cn tr s truyn khi, nh lut dn nhit c dng:


q = + Iqm
Trong :
q - mt tng dng nhit (W/m2).
- h s dn nhit vt liu m (W/m.0K)
- gradien nhit (0C/m)
qm - mt tng dng m (Kg/m2.s)
I - entanpi m dch chuyn bn trong vt liu (J/Kg).
Trong phng trnh ny khng tnh ti s thay i entanpi m theo to vt liu.
1.3.3. Phng trnh vi phn truyn nhit.
Trn c s nh lut bo ton nng lng, s thay i phn t entanpi th tch vt trong
r
1 n v thi gian bng s phn k ca vect q mt dng nhit.
( Cqd 0 )

r
= di q = ( I l qml )

Nhit dung ring qui dn ca vt liu:

W
100
y: CK, Cl - nhit dung ring cht kh ca vt liu v lng.
W
u=
- hm lng m ca vt liu.
100
Bi v entanpi ca lng I l = Cl nn:
Cqd = CK + Cl u = CK +

Cqd 0

(1.46)

(J/Kg kk 0K).

= ( ) qml Cl

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

38

Thnh phn u phn phi ca phng trnh trn tnh truyn nhit bng dn nhit,
thnh phn th hai truyn nhit bi dng cht lng.
q
Nu k hiu v l = ml (l - mt cht lng; vl - tc di dch chuyn ca cht lng m/h),

th ta nhn c phng trnh tng t Fua-ri-Kic-Xp.

Cqd 0
= ( ) Cl l v l
(1.47)

Trong trng hp chung tnh ton truyn nhit, truyn hi cng nh ngun nhit. Kt
qu l s bin i pha trong lng vt liu (ngng t hi, bc hi ca lng).
Truyn nhit bng dng nhit (khng bin i pha), tnh tng t truyn lng ngha l
q
thit lp Ca, a, va, . y : a , Ca l mt hi v nhit dung hi v a = ma tc di

truyn hi.
Ngun nhit khi c bin i pha r 0

y: r - nhit chuyn pha,

u
- s thay i hm lng m chung ca vt theo thi gian,

Chun bin i pha

chun bin i pha.


Chun ny c trng s thay i dng m hoc hm lng m ca vt liu do bin i
pha (bc hi bn trong hoc ngng t) i vi s thay i dng m chung bn trong vt hoc
s thay i hm lng m ca vt.
Chun thay i t 0 (khng bin i pha) n 1 (dng m gy bin i pha v truyn hi).
Trng hp chung = f(u,).

m %

Hnh 1.14. S ph thuc ca chun bin i pha vo m ca vt liu.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

39

Chun ph thuc to vt, ngha l ln ca n khc nhau i vi cc lp vt liu


khc nhau. Theo M..Cnin, khi tng m vt liu, gim t ngt. Khi m ln th 0,
ngha l m c di chuyn trong vt liu dng lng. Nh vy truyn nhit trong vt liu m b cn
tr bi truyn khi bn trong. Phng trnh chung c dng:

u
Cqd 0
= ( ) + r 0
Cl l v l Ca a v a (1.48)

Nu = 0 th cui cng, phng trnh c dng:


C
r

u C
= a 2 +
l l v l a a v a
(1.49)
Cqd
Cqd 0

Cqd 0
Trng hp sy i lu, trong vt liu gradien nhit khng ng k, tc truyn
m nh (Re < 10), thng b qua truyn nhit bi dng cht lng v hi. Khi phng trnh
vi phn truyn nhit c dng:

r
u
= a 2 +

(1.50)

Cqd

1.3.4. Phng trnh vi phn truyn m.


c c phng trnh ng cong sy, ngha l tnh c tc sy v tm trng
khng n nh ca hm lng m trong qu trnh sy, cn gii phng trnh vi phn truyn m
bn trong vt liu. Sy l mt qu trnh khng n nh, ngha l m tch khi vt liu l hm
ca to v thi gian. Ni cch khc, m thay i theo tit din v thi gian.
Tng t phng trnh truyn nhit, phng trnh vi phn truyn m c dng:
(u )
= di ( qmK + qmm ) + qVmK

y: qmK - Mt dng m khuch tn.


qmm - mt truyn mol.
qVmK - mt th tch dng cht gy ra chuyn pha.
Nu b qua s truyn mol ca cht lng, cn tnh truyn mol ca hi, ta c phng
trnh truyn m tng t phng trnh vi phn truyn nhit.
u
= am 2u + am 2
(1.51)

u
Phng trnh ny thit lp quan h gia s thay i m theo thi gian v theo to

u
(x, y, z) hoc ni theo cch khc, m t tc gim m
cc im bt k ca vt.

n gin ho, cho php coi am v khng i, khng ph thuc vo m. Do


phng trnh trn tr thnh phng trnh vi phn tuyn tnh.
Trng hp sy i lu, khng kh c t nng (nhit khng cao v tc khng ln)
trong tnh ton khng cn tnh qu trnh dn nhit - m. Giai on sy u gradien nhit khng
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

40

c hoc nh. Giai on sy th hai, ln ca h s khng ng k, thng nhit sy


thp. Phng trnh vi phn truyn m khi sy vt liu dng tm, s l:

u
2u
= am 2
(1.52)

x
gii bi ton ny cn cho iu kin bin v bit m cc im bt k thi
im ban u (iu kin ban u).

1.4. ng hc qu trnh sy

m vt liu W %

1.4.1. ng cong sy.


ng cong sy c trng cho s thay i m trung bnh ca vt liu W trong thi gian .
T th ta thy, giai on u ca qu
A
trnh, m vt liu gim theo ng cong,
vt liu c hm nng nhanh. Thi gian ca
giai on ny ph thuc dy mu th
nghim, sau m thay i theo qui lut
ng thng (on AK1). Giai on sy th
nht gi l giai on tc sy khng i.
B
Ti im K1 (gi l m chun th nht
W K1), tc gim m bt u gim v bt
u giai on th hai ca qu trnh sy; tc
Thi gian (h)
sy gim. Cui qu trnh sy, ng cong sy
tim cn vi ng cn bng m, Wcb ng vi
Hnh 1.15. ng cong sy
ch sy 7 cho. m cn bng, vic sy
kt thc, tc sy bng khng. i vi vt liu mng, thi k t nng rt ngn, khng c
ng cong sy. i vi vt liu dy, c dn m nh, cng tch m khi b mt vt
liu (v d la m) trong thi k tc sy khng i c th khng c.
1.4.2. ng cong tc sy.
Tc sy l s thay i m ca vt liu trong 1 n v thi gian (dW/d %/h).
ng cong tc sy c xy dng bng phng php vi phn th theo ng cong sy:
Tc sy thi im 7 cho c xc nh nh l tang gc nghing ca tip tuyn qua im
ng cong sy (Hnh 1.16) tng ng vi m xc nh ca vt liu. Phng php ny cha
t chnh xc y , c bit cui qu trnh sy khi ng cong sy tim cn vi ng
m cn bng, vic v chnh xc ng cong sy tr nn kh khn. khc phc nhc
im ny ngi ta dng phng php o hm s v tnh ton tc sy trung bnh sau
khong thi gian trung gian khng ln.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

41

Tc sy dWc/d

Tc sy dWc/d
m vt liu W1c %

m loi b (W0 - Wcp)

a/

b/
Hnh 1.16. ng cong tc sy.

1 - Vt liu m xp mao dn c b mt ring bc hi ln: giy, cctng.


2 - Cng nh trn: vi, v mng; 3 - Vt liu m xp mao dn c b mt bc hi ring nh;
4 - 5 - 6. H phc tp, vt keo xp mao dn: ht lng thc.
hnh trn, a v b cho th d v ng cong sy ca vt liu khc nhau. u tin - giai
on hm nng - tc sy tng t 0 n gi tr cc i N. thi k tc khng i N = const. Sau
d (t im chun K1) bt u gim tc sy. Trong thi k gim tc c tnh ca ng cong
ph thuc vo cu trc ca vt liu, kch thc mu, dng lin kt m vi vt liu v c cu di
chuyn m. V vy ng cong sy ca vt liu khc nhau s khc nhau. Trn ng cong c
im chun th hai K2 tng ng vi m chun th hai.

1.4.3. ng cong nhit sy.


Trn (Hnh 1.17) trnh by ng cong nhit sy vi mu vt liu mng v dy khi
sy i lu. Giai on u hm nng, nhit b mt vt liu tng cao, nhanh chng t nhit
nhit k t. Nhit b mt vt liu khng thay i trong sut giai on u, bt u bay
hi mnh, ton b nhit lng b mt nhn c dng ho hi. Trong thi gian ny vt liu
khng c hm nng v nhit ca n bng nhit bc hi ca lng. .
Trong giai on tc sy khng i, nhit tm vt liu m cng khng i. Khi
m khng cn bay hi mnh na, th nhit b mt cng nh ca tm vt bt u tng ln v
giai on tc sy khng i kt thc v bt u tc sy gim dn. Khi m ca vt t
m cn bng, nhit ca n bng nhit khng kh tK (tc nhn sy).

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

42

Nhit vt liu, 0

m vt liu W1c %

Hnh 1.17. ng cong nhit sy.


Nh vy giai on u hm nng vt liu m t trong bt ng thc sau:
tK > tM > tb > t0
Trong :
tK - nhit tc nhn sy
tb - nhit b mt vt liu
t0 - nhit tm vt liu.
Giai on cui hm nng, ngha l bt u thi k th nht sy ta c:
tK > tM = tb > t0
Cui cng, thi k th hai ca sy, c trng bi:
tK > tb > tM t0.
Ph thuc vo su ca vng bc hi nhit ca n c th cao hn hoc thp hn
nhit ca vt liu. Trong thi k th hai tu theo su ca vng bc hi, nhit trung
bnh ca vt liu tng v c th cao hn nhit bc hi, cn nhit b mt gn bng nhit
mi trng. Nu qu trnh t m cn bng, th cui qu trnh, tc sy s bng khng
v nhit ca vt liu tin gn ti nhit tc nhn sy:
tb = t0 tK .
i vi vt liu mng, gradien nhit trong vt liu khng ng k, c th xem thi
k u t0 = tK. Hnh di cho ng cong phn b nhit trong mu vt liu dy v mng
trong sy i lu (vi khc nhau).

t=
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

43

Trc vt

Trc vt

Chiu dy vt liu
Chiu dy vt liu

Hnh 1.18. Phn b nhit trong mu vt liu khi sy i lu (thi gian khc nhau). Trng
nhit i xng vi trc vt liu.
Gi s c mt mu vt liu no , m mi im nh nhau, ngha l bn trong
mu khng ch c trng nhit m trng m cng thun nht. Nu t mu vo bung sy,
vt liu bt u c t nng. u tin t nng lp ngoi ca mu, m ca lp ny bt u
bc hi ho vo khng kh. Bn trong m trng thi khng thun nht, xut hin gradien
m c m. Di tc dng ca gradien m ny trong dng lng, bt u dch chuyn ti b
mt mu. Dng m cn thng lc cn thu lc ca vt liu, lm gim tc di chuyn ca m.
Theo mc pht trin ca qu trnh sy gradien m c ca m trong vt liu s
gim, cng lm gim c lng m di chuyn ti b mt, lm gim hm lng m ca b mt
vt liu.
1.4.4. Phn tch qu trnh sy.
a/ Thi k tc sy khng i.
Ta bit rng, trong cc qu trnh sy nh nhit, m b loi b khi vt liu ch sau kh
ho thnh hi, ngha l cn chi ph nhit nng (nhit ho hi). Trong sy i lu, lng nhit
ny cn hm nng vt liu m ti nhit bc hi, do trao i nhit gia b mt vt liu v
tc nhn sy.
Dng tng qut c m t bng phng trnh cn bng sau:
dQ = ( CK g K + C g ) dt + r + C p.h ( ta tbh ) dg

(1.53)

y:
CK , C - Nhit dung ring cht kh ca vt liu v m (J/Kg0K)
gK , g - khi lng cht kh ca vt liu v khi lng m cha trong vt liu ti thi
im 7 cho (Kg).

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

44

dt
- s thay i nhit trung bnh (theo th tch) trong khong thi gian v cng
0
nh ( C).
r
- nhit ho hi ca m (J/Kg)
Cp.h
- nhit dung ring trung bnh ng p ca hi nng ca m bc hi (J/Kg.0K)
ta
- Nhit hi nng ca m tch khi b mt vt liu.
tbh
- nhit bc hi m.
- khi lng m bc hi t vt liu trong khong thi gian d.
dg
Lng nhit truyn i lu qua din tch vt liu F sau khong thi gian v cng nh d, xc
ng theo:
dQ = F ( t K ta ) d
y:
- h s trao i nhit i lu (W/m2 0K)
tK - nhit trong bung sy.
dg
=
d

F ( t K t a ) ( C K g K + C g )

dt
dt

(1.54)

r + C p.h ( ta tbh )

Phn tch cng thc trn, ta thy c th c hai trng hp:


- Nhit vt liu vo bung sy t1 < tbh, l trng hp ph bin.
t1 > tbh thng trong trng hp khi sy ng knh, dung dch nng, ...
trng hp u, khi t1 < tbh , vt liu a vo bung sy trong khong thi gian no
, nhit b mt vt sy tng dn cho ti khi t tbh. Khong thi gian xc nh theo:

F (t

ta )d = ( CK g K + C g )dt

Khi t1 > tbh th qu trnh sy s bt u ngay khi vt liu a vo bung sy. R rng,
thi im bt k khi bt u ti khi kt thc sy, biu thc sau lun mang gi tr dng:

F ( t K ta ) > ( CK g K + C g )
Thi k th nht sy, g v c bit tc hm nng
giai on t nng ban u

dt
d
dt
nhanh chng gim, sau
d

dt
v tc sy ch ph thuc vo F ( t K ta ) .
d

Nu ch lm vic ca my sy c thit lp th ti mi im ca bung sy trng


thi kh v vt liu khng i, cn nhng im khc th s khc nhau.
Lin quan ti h s trao i nhit , phng trnh chun c dng:

u
Nu = f Re, Gr , Pr,
uK

(1.55)

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

45

Trong :
u - hm lng m trung bnh theo th tch ca vt liu thi im
uK - hm lng m tiu chun.
Thi k u khi u > uK, chun Nu khi ch kh ng khng i, c th xem l hng
s. Nh vy thi k u, ln c th chu nh hng ca cc ln trong biu thc ca
l
Nussen: Nu =

Bi v Nu = const, do kch thc vt liu sy l gim th tng. Thc t, trong thi


k sy u, kch thc ca nhiu loi sn phm c thay i, ln ca l v din tch trao i
nhit F thng gim. Nh vy trong nhiu trng hp v F thay i theo hng ngc nhau
v thng c gi tr thay i khng ln. Do , mc gn ng c th coi thng s tc nhn
sy khng i, v tc sy khng i.
Nhiu tc gi a ra cc cng thc tnh tr s Nu. Di y A.V NhesChenko
ngh cc cng thc:

Khi sy i lu t nhin Nu1 = 4(Pr1Ar)0,103 khi (Pr1Ar) = 3106 2108


Nu2 = 0,665(Pr2Ar)0,243

khi (Pr2Ar) = 1104 3108

Khi sy i lu cng bc.

Nu1 = 2 + A ( Pr1 )

0,33

Nu2 = 2 + A' ( Pr2 )

Re n Gu m

0,33

n'

Re Gu

m'

Trong

l
- Nu1 = 1 Tiu chun Nussen v trao i nhit
1
l
- Nu2 = 2 Tiu chun Nussen v trao i m
2
V
- Pr1 =
Tiu chun Prng i vi trao i nhit
a1
- Pr2 =
- Gu =

V
Tiu chun Prng i vi trao i m
a2

( t K tb )
tK

Tiu chun Gucman

g l 3 P

Tiu chun Acsimet


V2
Cc h s trong cc phng trnh trn cho trong bng di.
- Ar =

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

46

Bng 1.4
Re
1 2102
3,15103 2,2104
2,2104 3,15105

A
1,07
0,51
0,027

n
0,48
0,61
0,90

m
0,175
0,175
0,175

A
0,83
0,49
0,0248

n
0,53
0,61
0,90

m
0,135
0,135
0,135

1-5. Phng php xc nh thi gian sy


1.5.1. Phng php T.K Philnhenko: nghin cu cc ng cong sy ca cng mt loi vt
liu ch sy khc nhau (sy i lu, vt vi si) phi hp trn cng mt ng cong trong
dw
; tc sy qui dn , t s gia tc sy thi im bt k vi tc
h to : tc sy
d
sy thi k u N. Ta c
1 dw
=
N d
w wcb
i vi vi si:
=
28,5 + 0, 73 ( w wcb )
Trong : W - m ca vt liu thi im sy bt k
Wcb - m cn bng ca vt liu i vi ch sy 7 cho
Lng nhit di chuyn qua b mt vt liu sau khong thi gian v cung nh.
dQ = F ( t K ta ) d = r dg
Cng thc xc nh thi gian sy.

w wcb
1
2,3 28,5 lg 1
+ 0, 73 ( w1 w2 )
N
w2 wcb

Trong : w1, w2 - m ban u v cui cng ca vt liu.


Tc sy qui dn vi vt liu khc nhau

(1.56)

( w wcb )
=
m
A + ( w wcb )
Bng 1.5. Gi tr cc hng s trong cng thc ca T.K Phi lon hen ko
Rau c
A

Khoai ty
1200
- 3,0
Ci
1000
- 2,0
C rt
1550
- 2,0
Hnh c
1600
- 3,0
1.5.2. Phng php A.B Lkp.
u tin xc nh thi gian sy i vi thi k tc khng i.
Nussen trao i khi
n

0,33
m

Num = A Re Pr

Gu

0,135

T
K
Tbh

m
1,0
1,0
1,0
1,0
Xc nh chun

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

47

Bit Num =

m l
760
; qm = m ( p pa )
m
13

Tc sy thi k u:

N=

100 qm
S
gK

Trong : S - l din tch b mt bc hi.


Thi gian giai on u, xc nh theo biu thc
w wK
1 = 1
N
xc nh thi gian sy giai on hai vt liu mng, c th li dng vic gii phng
trnh (1.52) khi = 0, u = uK1 = const, c dng
u up
x

Em =
= f Bim ; ; Fom
(1.57)
uK 1 u p
R

Trong : Bim
x
R

chun trao i khi Bi.


- to khng kch thc

am
- chun trao i khi Phua ri
R2
T phng trnh (1.57) xc nh chun F0m, sau thay gi tr am v R vo t1 xc nh c II.
Fom =

II =
H s sy:

wKd wp
1
ln
w w
K
p
2

K=

N
= N
wKd wp

Trong : wKd - m dn xut tiu chun


1,8
- H s sy tng ng
w0
m ti tiu chun

w K1 = 100 uK 1 +
w Kd =

N R2
3 am

+ wp

K
1
=
N w Kd w p

Thi gian sy chung t m w1 ti m w2 s l.


w K1 w p
w w Kd 1
+ 2,3 lg
= I II = 1
N
K
w2 w p

(1.58)

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

48

1.5.3. Phn loi v th t tnh ton thit b sy:


a) Phn loi thit b sy.
Phng php k thut ca qu trnh sy v cu trc ca thit b sy khc nhau.
Thng ta phn loi h thng sy theo cch sau: h thng sy tip xc, h thng sy
bc x, h thng sy i lu. Trong cng nghip thc phm ph bin nht l h thng i lu.
Bng sau cho ta cc loi sy i lu ph bin nht.
Bng 1.6. Xp loi thit b sy
Du hiu phn loi
Kiu thit b sy
Ch lm vic (phng php tc ng)
a Tc ng chu k
b Tc ng lin tc
c Tc ng tun hon
Dng vt liu lm kh
a) Cc mnh (ming)
b) Ht
c) Dng bi
d) Bt nh7o
e) Dung dch
a) Bung kn p sut khng kh cao
p sut trong bung sy
b) p sut khng kh bnh thng
d) chn khng trung bnh v chn khng su
(p sut thp hn im bc hi nc)
Dng tc nhn sy
a) Chu trnh t nhin
b) Kh
c) Hi
d) Lng
Phng to p di chuyn tc nhn sy
a) Chu trnh t nhin
b) Chu trnh cng bc
Hng chuyn ng ca vt liu v tc a) Khng
b) Ngc
nhn sy
c) Dng ct nhau
Trng thi lp vt liu (vt liu dng ht)
a) Cht
b) Ti
c) Si
d) Treo
e) Phun
Phng php hm nng tc nhn sy
a) Clorifer hi
b) Clorifer nc
c) t nng bng in
d) t nng b xung tc nhn sy
Cc loi qu trnh sy
a) X kh 7 lm vic ra ngoi
b) Tc nhn sy hi lu

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

49

c) Phn phi tc nhn sy


d) t nng b xung tc nhn sy
Cu trc bung sy
a) Sy bung, tuy nen, trc cun, sy trng
b) Sy hi
Phng php loi b hi m kh 7 lm a) X kh 7 lm vic ra mi trng
vic
b) Trn vi tc nhn mi v t nng (hi lu)
c) Dng xilicagen
d) Ngng t nc trong bnh ngng
e) Ngng t nc nh lm lnh
b) Th t tnh ton thit b sy:
Mi lin hp my sy bao gm cc b phn chnh sau: Bung sy, calorifer, h thng
thng gi. Phn ny ta chi quan tm ti tnh ton nhit thit b sy (ch yu l bung sy).
Qu trnh tnh ton, ta cc tm cc s liu sau:
-Theo mc ch: Nng sut, dng tc nhn sy, phng php truyn nhit ti vt liu
sy, phng php hm nng tc nhn sy (kiu calorife), c im chuyn ng ca tc nhn
sy (t nhin, cng bc), phng php lp nguyn liu v chuyn ng.
- Theo vt liu: m u v cui, nhit cho php ban u v cc i, nhit dung
cht kh ca vt liu, kch thc v khi lng sn phm, khi lng th tch...vv.
- Theo ch sy: thng s khng kh ngoi v ca tc nhn 7 lm vic, nhit cho
php cc i ca tc nhn sy, tc ca tc nhn sy, thi gian sy.
Cc s liu c th khng cho, ta c th chn khi thit k. V d chn kiu calorife,
phng php vn chuyn vt liu... tnh ton cn phi c ng cong sy, bit phng trnh
ca n. Trn c s ng cong sy, bung sy phn chia thnh vng, v tnh ton thc hin
theo vng. Di y s tnh ton theo v d sau:
+ Phn chung: chn kiu my sy, chn loi qu trnh sy.
+ Tnh ton bung sy: Tnh kch thc bung sy, tnh khi lng m bc hi, chn
cu trc bung sy v tnh tn tht nhit vo mi trng, tnh tn tht cn li ca bung sy v
xc nh ln , xy dng th I d, tnh chi ph khng kh, tnh chi ph nhit.
- Tnh thit b hm nng(calorife) chn cu trc ca calorife v cht mang nhit, tnh
hiu nhit trung bnh, tnh h s truyn nhit, tnh din tch t nng, tnh l t (calorife
t bng ngn la).
- Tnh thit b thng gi: thit k qu o ca khng kh, tnh lc cn trong thit b sy,
chn qut v tnh cng sut ng c.
- thit k v tnh ton c kh ca thit b.
- Xy dng c tnh kinh t k thut ca qu trnh sy.
Lp bng ch tiu kinh t k thut chnh so vi thit b thc t lm vic.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

50

cu hi n tp chng I
1. Phn bit m tng i v tuyt i? ngha s dng thc t?
2. Trnh by cc dng lin kt m? ngha ca tng loi lin kt?
3. Trnh by cc thng s c bn ca khng kh m? Cch s dng th I - d ca khng kh
m?
4. Trnh by phng trnh vi phn truyn nhit v truyn m trong qu trnh sy?
5. Phng php xc nh thi gian sy?
6. Trnh by th t tnh ton thit b sy?
7. H7y xc nh m tng i ca khng kh, khi bit p sut kh tri bng 1 bar, tc
khng kh nh hn 0,5 m/s, nhit nhit k kh t = 400C v nhit k t t = 300C.
8. Cho t0 = 250C, d0 = 0,017 kg m/kg kk v t1 = 900C. H7y xc nh 1, I1 v nhit lng m
calorifer tng ng cn cung cp q.
9. Gi s t = t0 = 250C, = 0 = 85% xc nh d0 v I0.
10. Xc nh lng nhin liu tiu hao lm bc hi 250 kg m/h trong thit b sy. Hiu
sut bung t b = 0,90, nhin liu l than c cc thnh phn (%).
C =36,70
H = 2,70
S = 3,20
N = 0,70
O = 11,10
A = 20,60
W = 25
Nhit dung ring ca nhin liu Cnl = 0,5 kcal/kg0K
Nhit tc nhn khi vo ra khi bung sy t1 = 1500C v t2 = 600C. Trng thi khng
kh ngoi tri t0 = 200C v d0 = 9,80 g/kg kk, tng tn tht = - 200 kcal/kg m.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

51

Chng 2.
thit b sy i lu
2.1 Khi nim
Phng php sy i lu l phng php c dng kh ph bin trong sn xut, s
dng tc nhn sy l kh nng va lm nhim v truyn nhit v ly m ra khi vt liu sy.
Nh phn phn loi thit b sy chng trc, tc nhn sy c th c nhiu dng khc nhau
ph thuc vo kiu my sy.
Nguyn tc cu to:
Thit b sy i lu c cu to khc nhau theo tnh cht, kt cu, hnh dng v kch
thc ca vt liu m khi a vo sy. Nhng nm gn y s dng rng r7i sy i lu nh
sn phm chy ca nhin liu hoc hn hp vi khng kh nhit cao. Qu trnh sy ny c
cng kh mnh. S nguyn tc cu to cc loi sy i lu cho bng di.
I - Thit b sy vt ri, ht lp cht v lp ri.
A - Sn phm ri (mnh), sy theo lp.

Bng chuyn

Tunen
Gong di chuyn

Bng ti

T sy

Bung
Gong c nh

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

52

B - Ht ri.
a/ Sy theo lp.
Tuc bin
Qun c

Khe chp

Qun c
c khe
chp quay

Rto

Bung

b/ Sy lp ti

Trng

Vng

Trc cun
a chng

Thanh
Rung, gia tc nh

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

53

II - Thit b sy vt liu ri.


1 - Sy tng si.

Mt bung

Nhiu bung

2 - Sy kh ng
ng kh
ng

Xycln

Khi kh ng
Khi

Hn hp
Lp rung

Hn hp - ly
tm c ng hi
Khi rung

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

54

III - Thit b sy vt liu nhWo.

IV - Thit b sy vt liu lng

Lp si

Sy phun

Lp rung
Phun a ly tm

Lp rung kh ng

Vi phun hi

Trc
Lp rung

Lp si

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

55

Cc k hiu:
Vt liu:
Tc nhn sy:
Hng quay ca
phn t c cu
Sng phn phi kh:
Qun trnh vt liu:

2.2. L thuyt tnh ton


Tnh ton thit b sy, thng bt u tnh ton bung sy, gm cc giai on chnh
sau: Tnh lng m bc hi, thit lp phng trnh cn bng v xc nh chi ph khng kh, xc
nh kch thc chnh ca bung sy, tnh ton nhit bung sy.
(Hnh 2.1) y l s tnh ton sy bng khng kh kiu tunen, c calorife ring v
qut t trc n.
Khng kh

Vt liu

Vt liu

Khng kh

g/Kg
g/Kg

Khng kh
I

g/Kg
Kcal/Kg

Kcal/Kg
Kcal/Kg

Hnh 2.1. S sy bng khng kh kiu tu nen


Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

56

Thng s ca khng kh bn ngoi: nhit t0, m 0, hm lng m , entanpy I0


c hm nng khi qut thi vo calorifer v kh ra vi cc thng s t1, 1, d1, I1 c a trc
tip vo bung sy. Trong qu trnh sy, nhng thng s ca khng kh s thay i v c gi tr
t2, 2, d2, I2 v thot ra khi bung sy.
Trng thi vt liu trc khi sy c trng bi w1 ( m ban u theo % i vi khi
lng chung) v t1 (nhit ), sau khi sy l w2 v t2.
S thay i thng s chnh ca khng kh v tnh cht ca vt liu trc v sau khi sy
ch trn s dng th khi sy la m.
2.2.1. Tnh lng m bc hi.
Ph hp vi nh lut bo ton cht, khi lng vt liu a vo my sy phi bng
khi lng vt liu ra khi my cng vi khi lng m bc hi.
g1 = g2 + U

(2.1)

Trong : g1, g2 - khi lng vt liu m a vo bung sy v a ra khi bung sy (kg/h).


u

khi lng m bc hi (kg/h).

Khi lng vt liu gm khi lng cht kh tuyt i gK v khi lng m (nc)
cha trong vt liu.
Trong qu trnh sy gK = const, ta c th vit
g1 = g K +
g1 =

gK
w
1 1
100

g2 = g K +
g2 =

w1
g1
100
(2.2)

w2
g2
100

gK
w
1 2
100

(2.3)

Ta c t s
g1 100 w2
=
g 2 100 w1

(2.4)

Suy ra
g 2 = g1

100 w2
100 w1

(2.5)

T phng trnh c bn (2.1) v tng quan (2.4), c th nhn c tng quan thng
dng trong tnh ton thit b sy.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

57

g
100 w1
w w2
U
= 1 2 = 1
= 1
( 2.6 )
g1
g1
100 w2 100 w2
U
g
w w2
100 w2
= 1 1 =
1 = 1
( 2.7 )
g2 g2
100 w1
100 w1

Trong :
U
- khi lng m bc hi qua 1 kg vt liu kh (kg/kg).
g1
U
- khi lng m bc hi qua 1 kg vt liu sau sy (kg/kg).
g2

Ta c:

U = g1

w1 w2
w w2
= g2 1
( 2.8 )
100 w2
100 w1

Nh cng thc (2.5) v (2.8) khi bit gi tr u v cui ca vt liu m v khi lng
vt liu kh, c th xc nh c khi lng vt liu sau khi sy (hoc ngc li) v lng m
bc hi.
2.2.2. Cn bng m v chi ph khng kh trong bung sy.
Trong qu trnh sy khi lng m trong hn hp khng kh tng, khi lng kh ca
khng kh khng i. (Thc t c thay i mt cht, do ro r...). Trong qu trnh sy khi
lng khng kh kh L (kg/kg) c th coi l khng i.
Phng trnh cn bng m i vi bung sy, biu din s cn bng gia m a vo
ca vt liu v trong tc nhn sy trc khi sy v m a ra khi bung sy (trong tc nhn v
m cn li trong vt liu sy)
g1 w1
d
g w
d
+ L 1 = 2 2 + L 2
100
100
100
100

(2.9)

Trong :
g1 w1
- khi lng m a vo bung sy cng vi vt liu (kg/h).
100
g 2 w2
- khi lng m tch khi vt liu (kg/h).
100
L d1
d
- Khi lng m trong khng kh vo bung sy (kg/h) (dg/kgkk,
kg/kgkk).
100
100
L d2
- Khi lng m tch khng kh (kg/h)
100
T phng trnh trn ta vit.
g1 w1 g 2 w2
d d

= L 2 1
100
100
1000

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

58

g1 w1 g 2 w2

- tn tht m ca vt liu sau khi sy, hoc lng m bc hi


100
100
trong 1 gi u (kg/h).
T ta c:
d d
u = L 2 1
1000
Khi lng khng kh kh.
1000
L =u
d 2 d1

Hiu s:

L
= l Chi ph khng kh cho 1 kg nc bc hi (kg/kg) trong m bc hi.
u
1000
l=
(2.11)
d 2 d1

Khng kh i qua calorife, d = const, ngha l d1 = d0, ta vit.


1000
l=
(2.11)
d2 d0
y l phng trnh c bn xc nh chi ph khng kh trong thit b sy. T (2.11)
cho thy chi ph khng kh tng khi tng d0. Hm lng m bn ngoi vo ma h cao hn ma
ng, do thng tnh qut theo iu kin ma h.
Tnh ton qut theo th tch khng kh di chuyn. bit chi ph khng kh theo khi
lng khng kh kh L, c th xc nh chi phi khng khi theo th tch V (m3 m/h).
V = LV0
y: V0 - Th tch khng kh m, xc nh theo phng trnh trng thi V0 = Vc (th
tch ring ca khng kh kh).
622 2 Ph2
vo phng trnh (2.11); ch rng d0 0 v gi tr ca
Thay gi tr d 2 =
B 2 Ph2
n bng 5 10 g/kg qu nh so vi d2; ta c

1000 1000 B 2 Ph2


=
= 1, 6
1
2 Ph

622 2 Ph2
d2 d0

2
Qua phng trnh ny cho thy; chi ph khng kh l gim: khi tng 2 (2.13) ngha l
tng mc b7o ho ca khng kh ra khi bung sy; tng Ph2, ngha l t2 - nhit khng
kh ra khi bung sy. Gim p sut kh tri B .
Chi ph khng kh l cng c th xc nh trn th (I-d).
2.2.3. Tnh nhit bung sy.
tnh chi ph nhit trong thit b sy, thit lp s cn bng nhit ca bung sy: s
gim cn bng gia nhit a vo bung sy v lng nhit thot ra khi bung sy. n
l=

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

59

gin tnh ton, ta coi qu trnh sy khng tn tht nhit v b xung nhit. Ngi ta gi l
sy l thuyt.
a) Sy l thuyt.
Sy khng c tn tht, ngha l nhit ch chi ph lm bc hi m ca vt liu v t
nng kh 7 lm vic. Ta khng tnh nhit cn hm nng c cu vn chuyn, tn tht vo mi
trng, nhit hm nng vt liu, khi :
t1 = t2 (t1, t2 nhit trc v sau khi sy ca vt liu). Cn bng nhit bung sy.
L I 2 + g1 c1 t1 = L I 2 + g 2 c2 t2 (2.14)
Trong : I1, I2 - Entanpi ca khng kh trc v sau khi ra khi bung sy (kJ/kgkk) t
cho thy, lng nhit (KJ/h hoc watt) a vo bung sy vi khng kh (LI1) v vt liu
(g1c1t1) bng lng nhit ra khi bung sy vi khng kh(LI2) v vt liu (g2c2t2).
V g1 = g2 + U, nhit dung ring ca nc C1 = 1kcal/kg0C ta c th vit.
g1 c1 t1 = g 2 c2 t1 + U t1
(2.15)
Trong h SI, Cn = 4,19 kJ/kg0K v khi g1 c1 t1 = g 2 c2 t1 + U 4,19 t1 hoc dng
chung g1 c1 t1 = g 2 c2 t2 + U Cn t1 (2.15) vo phng trnh cn bng ta c:
L I1 + g1 c1 t1 + U Cn t1 = L I 2 + g 2 c2 t2

Khi sy khng c tn tht t1 = t2 do


L I1 + U Cn t1 = L I 2

(2.16)

Entapy ca khng kh ra khi bung sy


U Cn t1
I 2 = I1 +
(2.17)
L
Cn bng nhit ca qu trnh t nng khng kh trong calorife
L I 0 + Qk = L I1
(2.18)
Trong : I0 - Entanpy ca khng kh v calorife (kJ/kg).
Qk - Nhit truyn vo khng kh trong calorife (kJ/h hoc W)
T y c th xc nh c Qt i vi sy l thuyt v sy thc.
Qk = L ( I1 I 0 )
(2.19)
Qt
= qt ta c
U
qk = l ( I1 I 0 )
(2.19)

Chia hai v cho U v k hiu

Thay gi tr (2.18) LI1 vo (2.16) ta c


L I 0 + Qk + U cn t1 = L I 2
T nhn c biu thc khc i vi chi ph nhit trong calorife khi sy l thuyt.
Qt = L ( I 2 I 0 ) U cn t2
(2.20)
hoc

qt = l ( I 2 I 0 ) cn t1

(2.21)

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

60

thy r kt cu cn bng nhit khi sy khng c tn tht, thay gi tr I2, I0 t cng


thc di vo (2.21).
d
I = ck t +
Ia
1000
y I = r + 0,44t l entanpy ca hi cha trong khng kh, ta c

qk = l ck ( t2 t0 ) + 0, 001 d 2 I c2 d 0 I a0 cn t1

qk = l ck ( t2 t0 ) + 0, 001 l d 2 I a2 0, 001 l d 0 I a 0 + 0, 001l d 0 I a 2

0, 001 l d0 I a2 cn t1 = l ck ( t2 t0 ) + 0, 001 l ( d 2 d0 ) I a2 + 0, 001 l d 0 I a2 I a0

cn t1

Bi v 0,001(d2 - d0) l = 1. Ta c phng trnh cui cng


qk = I a2 cn t1 + l ck ( t2 t0 ) + 0, 001 l d0 I a2 I a0

qk = qbh + qyx
hoc

(2.22)
(2.23)

T cho thy sy l thuyt, nhit truyn vo khng kh trong calorife, m bc hi t


vt liu (qbh), mt phn ca n khng trnh khi mt vo khng kh thot ra khi bung sy (qyx).
b) Sy thc.
Sy thc l sy c tnh ti tn tht: hm nng vt liu qvl, c cu vn chuyn qvc, tn
tht vo mi trng qmt. Ngoi ra khng kh cn nhn c nhit t b mt t nng trong
bung sy mt lng ph thm qft.
Phng trnh cn bng nhit trong sy thc c dng:
qk + qft = qbh + qyx + qtt
Tng tn tht nhit:
qtt = qvl + qvc + qmt
Lng nhit chung a vo bung sy:
q = qk + qft
Tn tht nhit hm nng vt liu ra khi bung sy c dng:
g
qvl = 2 cvl 2 ( t2 t1 )
U
g2
Trong :
- Khi lng vt liu ra khi bung sy, tnh cho 1kg m bc hi c
U
th tnh theo gi tr 7 cho w1, w2
g 2 100 w1
=
U
w1 w 2
Nhit dung ring ca vt 7 sy:
c w + c (100 w 2 )
Cvl 2 = n 2 k
100
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

61

xc nh t2 cn tm s ph thuc hm s gia nhit t v hm lng m ca vt


dt
dt
liu u trong qu trnh sy; xc nh bi ln b =
. T s
c trng cho s thay i
du
du
nhit trung bnh ca vt liu trong qu trnh sy, khi thay i hm lng trung bnh i 1
kgm/ kgcht kh gi l h s nhit sy.
Trong thi k sy th nht v ban u ca thi k th hai.
dt
du
0;
= const; b 0
a)
d
d
cui qu trnh sy.
dt
du
> 0;
0 v b
b)
d
d
Gi ng c tnh ph thuc t = f(u) c phng trnh gn ng c) tho m7n iu kin a,b.
n

u u
t = tk ( tk t ) 1 k 1
c)
u u
k1 p
Trong : tk - nhit mi trng
t - nhit nhit k t
u - hm lng m thi im bt k
uk1, up - hm lng m chun v cn bng ca vt liu
n - h s ph thuc tnh cht vt liu
nh hng ca thng s ch ca qu trnh (nhit t v m khng kh ) ti uk1
v up. Nu bit gi tr uk1 v up th phng trnh c) t = f(u) ngha l t = f1() ngi ta xc nh
nhit ca vt liu cui qu trnh sy t2.
Bit quan h t = f(u) cho php tnh ton ng hc thit b sy khi s dng s
Rbine Rb.
n 1

uk u
n 1
uk u p
ck cvl u
1

Rb =
( tk t )
r
uk u
2 1 1
uk u p
1

Rb = K 0

1
uk1 u p

n Eu n 1

2 1 Eu n
Chun KssBitra i vi thi k 2.
uk u
c (t t )
; ( 2.24 )
K 0 = vl k ; Eu = 1
uk1 u p
r uk1 u p

cvl = ca u + ck

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

62

Phng trnh (2.24) thit lp mi tng quan gia chi ph nhit hm nng vt liu v
s bc hi m ti thi im bt k ca thi k sy th 2 (c xc nh bi Rb) v tng quan gia Rb/K0.

Rb
n Eu n 1
(2.25)
=
K 0 2 1 Eu u
Tnh ton ng lc hc dn ti xc nh s ph thuc ca Rb = f(u) hoc (Rb = f1()
chi phi nhit hu ch qhi.
du
qhi = 0 Rv r (1 + Rb )
d
qhi - Chi ph nhit hu ch trn mt n v b mt bc hi trong mt n v thi gian tn
tht nhit hm nng c cu vn chuyn.
g
qvc = vc cvc tvc2 tvc1
U
Trong : gvc - Khi lng c cu vn chuyn sau mt gi qua bung sy (kg/h) .
Tn tht nhit qua mi trng qmt bao gm tn tht qua c cu bao che qbc (l chnh) v
tn tht r r kh do khng kn qyx.
qmt = qbc + qyx
Tn tht nhit qua bao che ca bung sy c tnh theo cng thc truyn nhit.
K F ttb
qbc =
(2.26)
U
Trong : F - Din tch b mt tng vng (m2)
K - H s truyn nhit chung ca vng bao che (w/m20K).
ttb - Sai lch nhit trung bnh i vi tng vng ttb = ttb tn

ttb - nhit trung bnh ca khng kh (mi trng hi - kh) trong bung
sy ca b mt bao che no .
t +t
ttb = 1 2
2
t1, t2 - Nhit cc i v cc tiu ca khng kh trong bung sy ca vng
bao che.
tn - Nhit khng kh trong nh sy.
Cc c cu bao che chia thnh tng vng ph thuc vo cu trc (tng, trn, ca, nn)
v vt liu (kim loi, gch...).
H s nhit chung K (w/m2K) xc nh theo.
1
K=
(2.27)
n 1
1
+ +

Trong : 1, 2 - H s trao i nhit t mi trng bung sy vo bn trong b mt


tng bao che v t bn ngoi mt tng bao che vo mi trng khng kh (w/m2K).
n
- dy tng lp cu to nn bao che (m).

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

63

m - H s dn nhit tng ng (w/m0K)


Trao i nhit gia kh v tng ph thuc vo nhiu yu t: thng s vt l ca kh,
thnh phn v nhit ca n, ch chuyn ng ca kh,v tc ca n (chuyn ng t
do hay cng bc, ch chy tng hay chy ri...), kch thc hnh hc ca bung, v tr
tng hoc thnh (ng hay nm ngang) v trng thi b mt ca n.
Trong bung sy. Khng kh chuyn ng di tc ng ca qut (chuyn ng cng bc).
Nhit chuyn t khng kh ca bung sy vo tng l i lu cng bc. Hng lot chuyn ng
cng bc trong bung sy, gy ra mt kh khng u theo chiu cao bung sy. Do h
s 1 nn tnh theo cng thc ca Ph - - Rp n.m

1 = A (1' + 1'' )
Trong :
A - H s ph thuc vo ch chuyn ng ca kh v trng thi b mt ca thnh.
i vi ch chy ri v b mt nhm A = 1,2 1,3.
1 - H s truyn nhit khi chuyn ng cng bc.
1 - H s truyn nhit i lu t nhin.
Nu = c Re n Pr n
Xc nh nh:
y:

Nu =

l - Chun Nussen

c, n, m
vd
Re =

- Kch thc hnh hc ca bao che (m)


- H s dn nhit ca kh (w/m0K)
- H s tnh ti iu kin chy ca qu trnh
- Chun Reynol

v
- Tc chuyn ng ca kh (m/s).

- nht ng hc (m2/s)
d
- Kch thc hnh hc ca bung (r7nh) (m). i vi Tunen tit din ch nht
(BXH), ta c ng knh tng ng.

dtd = A

S'
BH
2 B H
= 4
=
2( B + H ) B + H
p

y:
S - Din tch tit din ngang dng kh
P - chu vi t
g c
Pr - chun Prandt = =
a

a - H s dn nhit ca kh (m2/s)
- nht ng lc (NS/m2)

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

64

KJ/Kg0K

Kg/m2

/1,15 W/m0K

g - Gia tc t do (m/s2)
c - Nhit dung ring ca kh (kJ/kg0K)

Hnh 2.2. Tnh cht vt l ca dng kh c thnh phn trung bnh


CO2 = 12,3%, N2 = 80,5% O2 = 7,2% theo th tch
i vi kh 2 nguyn t Pr = 0,7 v cng thc n gin s l
Nu = CRe
Khi Re < 105
Nu = 0,66Re0,5
Nu = 0,032Re0,8
Khi Re > 105
i vi ch i lu t nhin, h s trao i nhit 1 xc nh qua chun Nussen.
Nu = C " ( Gr Pr )

Trong chun Gratgop

Gr =

g l 3 Ttb Tt

2 Ttb

y:
Ttb v Tt nhit khng kh v thnh (0K)
Hng s c v n vi cc gi tr khc nhau ca Gr.Pr cho trong bng 2.2.
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

65

Bng 2.1. Thng s vt l ca khng kh khi B = 735,5 mmHg

0,0244
0,0256
0,0271
0,0285
0,0298
0,0311
0,0324
0,0336
0,0350
0,0361
0,0372

0,0210
0,0222
0,0234
0,0246
0,0257
0,0268
0,0279
0,0290
0,0301
0,0311
0,0322

0,137
0,157
0,176
0,196
0,217
0,238
0,262
0,285
0,306
0,331
0,358

0,195
0,222
0,248
0,278
0,306
0,337
0,368
0,403
0,436
0,469
0,505

Ns/m2

a.104m2/s

.104m3/s

Kcal/m.h.0C

W/m0K

0
1,005
0,240 1,252
20
1,010
0,242 1,164
40
1,010
0,242 1,092
60
1,020
0,243 1,025
80
1,021
0,244 0,968
100
1,021
0,244 0,916
120
1,022
0,245 0,870
140
1,022
0,245 0,827
160
1,028
0,246 0,789
180
1,035
0,247 0,755
200
1,035
0,247 0,723
Bng 2.2. Gi tr ca C v n.

17,2
18,2
19,2
20,1
21,0
21,7
22,8
23,6
24,2
25,0
26,0

Ks/m2

.106

, kg/m3

Kcal/kg0C

kJ/kg0K

t0 , C

Cp

1,75
1,86
1,96
2,05
2,14
2,22
2,32
2,40
2,46
2,55
2,64

Gr.Pr
C
n
Gr.Pr
C
n
-4
-3
2
7
0,5
0
0,54
1/4
1.10 1.10
5.10 2.10
-3
2
7
13
1,18
1/8
0,135
1/4
1.10 5.10
2.10 1.10
Nhit bn ngoi mt tng bung sy cn gi trong khong 30 400C m bo
an ton lao ng. Nhit b mt bn trong tng khng c nh hn nhit ng sng
ca mi trng hi - khng kh ti cc vng trong bung sy trnh ngng t hi nc mt
trong tng. kim tra c th s dng cc quan h sau:
+ Mt ngoi tng bung sy.
Qbc = 2 F ( tnt tn ) = k F ( ttb tn )
Nhit mt tng ngoi.

tnt = tn +

k ( ttb tn )

+ Nhit mt trong tng bung sy.


Qbc = 1 F ( ttb ttt ) = k F ( ttb tn )

ttt = ttb

k ( ttb tn )

tnh ton s b bao che ca bung sy, c th ly K = 0,93 1,74 w/m20K.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

66

Khi thit lp cn bng nhit lm vic ca my sy c th dng cng thc.


2 ( tnt tn ) F
qbc =
U
Truyn nhit t mt ngoi ca tng my sy do i lu t nhin ca khng kh ni t
my v bc x ca thnh i din (tng cng trnh). Do h s truyn nhit 2 l tng ca
hai h s .
2 = 2s + 2
y: 2s - H s truyn nhit do bc x.
2 - H s truyn nhit do i lu t nhin

Tnt 4 Tt 4
C1 2


100 100

2s =
( tnt tn )
y: C1-2

- H s bc x qui dn (W/m2K4) c th tnh gn ng


C C
C1 2 1 2
5,8
C1, C2 - H s bc x truyn v nhn nhit ca b mt
Bng 2.3. H s bc x ca vt rn.
Vt liu
20

Giy
Knh
Thch cao
G

W/m K
4,65 - 5,43
5,4
4,65 5,2
4,54 - 5,15

C
Kcal/m2.h.k4
4 - 4,61
4,65
4 4,48
3,9 4,45

Tn tht nhit qua nn bung sy Qn:


Trong :

Vt liu
2

Cc tng
Thp tm
Gang nhm

xt ch

W/m K
5,25
3,2
2,65
1,61

C
Kcal/m2.h.K4
4,52
2,7
4,0
1,39

Qn = qn' Fn

Fn - Din tch nn (m2).


qn - Tn tht nhit cho 1m2 nn tnh vi nhit trung bnh ca bung sy.

Bng 2.4. Tn tht nhit qn (w/m2)


Nhit 0C
20
40
60
80
100
150
1
22
35
48,5
61,4
74,5
107,1
2
17,4
27,8
39,1
49,3
59,5
86,2
3
16,1
24,5
34,4
43
52,4
76,1
4
15,2
23,4
31,9
40,1
48,1
61
15,1
22,8
31
38,5
45,6
66,8
0
T 20 - 250 C v khong cch t tng ngoi ca cng trnh X = 1 5m.

X (m)

250
173
137,5
121,1
110,2
104,3

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

67

Tn tht nhit do r r khng kh khi bung sy (kJ/kg).


L
qr = r cr ( ttb tn )
(2.28)
U
Trong :
Lr - R r khng kh (kg/h) xc nh bng thc nghim
cr - Nhit dung ring khng kh ca bung sy khi ttb.
Phng trnh cn bng nhit trong sy thc
L I 0 + Qt + U cn t1 + g 2 c2 t1 + gvc cvc tvc1 + Q ft =

L I 2 + g 2 c2 t2 + gvc cvc tvc2 + Qmt


Chia hai bn cho U, ngha l chi ph nhit cho 1 kg m bc hi, sau khi bin i ta c.
g
g
qk = l ( I 2 I 0 ) + 2 c2 ( t2 t1 ) + vc cvc tvc2 tvc1 + qmt cn t1
U
U
Hoc:
qk = l ( I 2 I 0 ) + qvl + qvc qmt cn t1 = l ( I 2 I 0 ) + qtt q ft c1 t1
(2.29)

Thay gi tr ca qk phng trnh (2.19) vo (2.29) ta c.


l ( I1 I 0 ) = l ( I 2 I 0 ) + qtt q ft c1 t1
Suy ra:

l ( I 2 I1 ) = q ft + c1 t1 qtt
t tng phn phi qua (kJ/kgm)
= q ft + c1 t1 qtt
Suy ra:

l ( I 2 I1 ) =
(2.30)

l
Phng trnh (2.30) c trng s thay i entanpi hn hp hi khng kh trong sy thc.
Nu > 0 ngha l
(qft + c1t1) > qtt th I2 > I1
Nu < 0 ngha l (qft + c1t1) < qtt th I2 < I1 thng thy trong bung sy khng c
b xung nhit (qft = 0)
Nu = 0 th I2 = I1 (sy l thuyt hoc sy thc vi qft + c1t1 = qtt
qk = l(I2 - I0) -
c)Xy dng th I - d, phng php - th - gii tch tnh chi ph nhit v khng kh.
Kh tri c thng s d0, 0 (im A) c t nng trong calorife khi d = const, nhit
ca n tng t t0 n t1 (im B), entanpy t I0 n I1, ngoi ra hm nng khng kh m,
m gim t 0 n 1. Qu trnh t nng khng kh trong calorife biu din bi on AB vi d = const.
Qu trnh sy l thuyt biu din bi ng I = const; Nhit khng kh gim t t1 xung t2, hm lng
m tng t d1 n d2, cng lm tng c m khng kh t 1 n 2.

I 2 = I1 +

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

68

Thng s kh 7 lm vic (t2, d2) xc nh trn th im cui cung ca qu trnh C0.


Nh vy trong qu trnh sy biu din bng ng BC0.
Trong sy thc I2 I1, thay i gi tr entanpy xc nh bi du ca phu hp vi
phng trnh (2 -30). Nu > 0 th I2 > I1, ng sy thc BC1 nghing ln trn so vi ng
I1 = const.
Nu < 0 th I2 < I1 ng sy thc BC lch xung di so vi ng I1 = const
( hnh 2.3b). Nh vy xy dng qu trnh sy trn th I - d, cn xc nh gc nghing
ng BC.
Gi thit ng sy thc BC 7 bit (Hnh 2.3c), s dng quan h
1000
1000
= l(I2 - I1) thay l bng gi tr
, ta c
( I 2 I1 ) =
d 2 d1
d 2 d1

c
Hnh 2.3. Xy dng th I - d qu trnh sy
a - sy l thuyt
b - c sy thc

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

69

Biu thc vit vi trung gian bt k ( v d im E c d v l)


1000
( I I1 ) =
(2.32)
d d1
Gi tr (I - I1) biu din bi on El vi t l xch EeMi = I - I1, efMd = d - d1 thay vo (2.32) ta c.
1000
Ee M i =
efM d
K hiu 1000

Mi
= m ( i lng khng i vi th 7 cho)
Md

(2.33)
m
ln Ee biu din qu trnh sy trong th I - d. Trnh t cc bc xy dng:
+ Trn ng I1 = const ct ng d ti e.

y ef l khong cch t
+ Trn ng ny t on ny l eE (mm), eE = ef
m
im e n ng d1 = const (mm).
+ on eE t pha trn nu > 0 v di < 0.
+ Ni B vi E, BE ct ng 2 = const, ta c im kt thc qu trnh, im C.
Nh vy ta c ng gy khc AB ( hm nng trong calorife) v BC ( qu trnh sy).
Trong qu trnh sy dng c th tm l (chi ph khng kh kg/kg) v qk ( chi ph nhit
trong calorife kJ/kg) t cng thc.
1000
1000
l=
=
d 2 d1 CD M d
eE = ef

qk = l ( I1 I 0 ) =

AB
1000
AB M i = m
CD M d
CD

AB; CD (mm) ln on o.
d) Phng php gii tch tnh ton thng s khng kh trong thit b sy.
+ Tnh ton gii tch lun cho gi tr chnh xc hn so vi th. Di y cho v d
tnh ton theo phng php ph - - rp H.E.
Gi s cc thng s bn ngoi l t0, 0, thng s ra khi bung sy t2, 2 ta tm , cn
bit t1 (khng kh hm nng trong calorife), l chi phi khng kh v q chi ph nhit.
622 Pa0 622 0 Ph0
=
; ( g / kg )
d0 =
B Pa0
B Ph 0

d2 =
l=

622 2 Ph 2
B Ph2

1000
; ( kg / kg )
d2 d0

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

70

d0
( 2500 + 1,84 t0 ) ; ( kJ / kgkk )
1000
qk = l ( I 2 I1 )

l2 = ck t0 +

t1 tm t phng trnh: qK = l ( I1 I 0 )
Khi d1 = d0 ta c:

d
d

qK = l ( I1 I 0 ) = l 1, 01 t1 + 0 ( 2500 + 1,84 t1 ) 1, 01 t0 0 ( 2500 + 1,84 t0 )


1000
1000

= l ( t1 t0 ) (1, 01 + 1,84 103 d 0 )

(kJ/kgm)

suy ra:
t1 =

qk
+ t0
l (1, 01 + 1,84 103 d 0 )

(2.34)

+Gi s thng s khng kh 7 cho t0, 0, t1 v t2. Tm 2 v q.


622 0 Ph 0
d0 =
; d1 = d0
B 0 Ph 0

Tm

I1 = CK t1 +

d0
( 2500 + 1,84t1 )
1000

Tm d2 bng gii hai phng trnh


l(I2 I1) =
1000

l=
=
d 2 d1 I 2 I1

CK t2 +

d2
(2500 + 1,84t 2 ) I 1
1000

1000
d2 d0

Suy ra

d2 =

1000(C K t 2 I 1 ) + d 0 1000(C K t 2 I 1 ) + d 0
=
(2500 + 1,84t 2 )
I a2

Ia2 xc nh nh bng hi nc
d2B
2 =
(622 + d 2 )Ph 2

Bit d2 xc nh

l=

1000
d2 d0

d0
(2500 + 1,84t 0 )
1000
qK =l(I2- I0) =

I 0 = CK t0 +

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

71

e/ Sy c tc nhn sy hi lu.
Cc phng php tnh ton trnh by trn dng vi tc nhn sy c x vo mi
trng giai on cui v khng c nhit b thm trong qu trnh sy. Thc t ngi ta tn
dng nhit ca kh 7 lm vic sy li hoc c hm nng kh trung gian.
+ Sy c kh 7 lm vic hi lu.
Mt phn kh 7 lm vic c qut thi v trn vi khng kh bn ngoi v hn hp c v
calorife. S cn li x vo mi trng.
Thng s Ihh v dhh c tnh nh i lng trung bnh. Gi s 1Kg khng kh bn ngoi
kh tuyt i, b sung n Kg kh 7 lm vic kh tuyt i, entalpy ca hn hp s l
I + nI 2
I hh = 0
(2.35)
1+ n
C hm lng m (g/Kgkk)
d + nd 2
d hh = 0
(2.36)
1+ n
Khng kh bn ngoi lm vic

Khng kh
ngoi tri

Quay tr li kh lm vic

Hnh 2.4. Sy c kh 6 lm vic hi lu


a- S thit b
b- Sy l thuyt c hi lu
c- S thay i chi ph nhit khi d2 thay i

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

72

Gi tr n c trng cho khi lng tng ng cc thnh phn hn hp, gi l bi s hn


hp. xy dng th (I-d) ta dng cc biu thc ton sau:
Ihh I0 =n(I2 Ihh)
dhh d0 =n(d2 dhh)
(2.37)
I hh I 0
I I hh
= 2
Suy ra
(2.37)
d hh d 0 d 2 d hh
y l phng trnh ng thng trong to I-d qua ba im: im A c trng trng thi khi
bn ngoi, im C- kh 7 lm vic (I2,d2) v im M- trng thi hn hp (Ihh,dhh)
d hh d 0 AK AM
T th ta c :
=
=
d 2 d hh KN MC
T (2.37) ta c:
Do :
Hoc

d hh d 0
=n
d 2 d hh
AM
=n
MC
d hh d 0
+1 = n +1
d 2 d hh

d2 d0
= n + 1;
d 2 d hh
AC
AC
MC =
= (n + 1);
MC
n +1
Nh vy bit n c th tm c v tr im M trn ng AC, ngha l thng s
hn hp (v ngc li)
Trong sy l thuyt c hi lu, qu trnh trnh by trn ng g7y AM( ng
hn hp) MB (t nng trong Calorife)- BC(sy).
Chi ph khng kh bn ngoi v mt phn 7 lm vic x ra ngoi mi
trng(kg/kg)
1000
1000
l=
=
d 2 d 0 CD M d
Chi ph khng kh hi lu:

ln =

1000
1000
=
d 2 d hh CD ' M d

ln CD AM
=
=
= n +1
l CD ' MC
Suy ra
l = l(n+1)
Do trong sy hi lu, lng khng kh hi lu tng (n+1) ln; l u im ca kiu sy
ny c ph bin trong cng nghip.
Khi tng lng khng kh i vo lm tng tc ca n trong bung sy, tng cng sy v
tng sy u trong sy kiu Tunen

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

73

Trong callirife khng kh a vo vi eltanpi cao hn (Ihh) so vi khng kh bn ngoi


(I0)v hiu (Ihh1 - Ihh) nh hn hiu (I1 I0) nhng lng khng kh qua calorife tng [ln =
l(n+1)] do chi ph cn li khng thay i. T th (hnh C) ta thy:
I1 I 0
AB
AC
=
=
= n +1
I hh1 I hh MB ' MC
qK = lh ( I hh1 I hh ) = l ( n + 1)

I1 I 0
= l ( I1 I 0 )
n +1

+ Hm nng ph thm khng kh trong bung sy.


Nu khng kh khng ch c t nng trong calorife(qk) m cn trong bung sy(qft) th chi
AB
ph nhit chung s l:
q= qk + qft = m
+ q ft
CD
Ta bit :
qk = l(I2 I0) qft c1t1 + qtt
Chi ph nhit chung:
q = l(I2 I0) c1t1 +qtt
th hnh di
1000
AF
l ( I2 I0 ) =
AFM i = m
CD M d
CD

Hnh 2.5. Xy dng qu trnh sy vi t nng khng kh ph thm trong bung sy


Chi ph nhit chung:
AF
C1 t1 + qtt
q=m
CD
BF
AF AB
Khi
C1t1 + qtt = m
C1t1 + qtt
qtt = q q k = m
CD
CD

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

74

Mt khc ta cng c th nhn c t phng trnh (2.30):


l(I2 I1) = = qft+c1t1 - qtt
BF
C1t1 + qtt
qft = l(I2 I1)- c1t1 + qtt = m
CD
Loi c hm nng ph thm khng kh trong bung sy, thc hin sy nhit thp hn loi
sy thng thng. Do khi sy c hm nng ph thm c th truyn s lng nhit theo yu
cu nhit tmax ca n, nhng khng vt qu nhit cho php ca sn phm.
Ni cch khc, qu trnh sy c th khi thng s khng kh ngoi v kh 7 lm vic khng
thay i (im A,C)chi ph nhit v khng kh khng thay i, nhng gi tr qkv qft khc nhau
v nhit khng kh trong bung sy tmax khc nhau. hnh b cho 4 qu trnh nh th i vi
sy l thuyt, ngha l khi
qtt c1t1 =0
Qu trnh th nht l ng g7y khc ABC, im B l giao im ca ng d0 = const v I2 =const
Xc nh chi ph nhit
AB
, qft = 0 tmax= t1
q=qk = m
CD
Trong qu trnh sy ny t1>t2, ngha l din ra khi gim nhit khng kh trong qu trnh sy.
Qu trnh th hai, ng gp khc ABC
AB'
BB'
qft = m
qk = m
CD
CD
AB
q= qk +qft = m
CD
tmax = t1 (<t1 nhng >t2)
Nhit ban u thp v gim trong qu trnh sy .
Qu trnh th ba:ng gp khc ABC( im B nm trn ng ng p tmax =t2 =const)
ngha l qu trnh din ra khi nhit khng kh khng i
AB"
BB'
qft = m
qk = m
CD
CD
AB
q = m
CD
Qu trnh th t: ng AC. Ton b nhit tp trung trong bung sy
AB
qK = 0 ,
q= qft = m
CD
tmax = t2(>t0) , nhit nng cao trong qu trnh sy.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

75

cu hi n tp chng ii
1. Phng php xc nh lng m bc hi (kg/h) kiu Tunen, c calorifer ring v qut c
t trc n.
2. Tnh nhit bung sy trong 2 trng hp: l thuyt v sy thc.
3. Thit b sy vi nng sut sn phm sy G2 = 15 kg/h. Tnh lng m bc hi v lng
nguyn liu a vo G1, nu bit 1 = 0,85 v 2 = 0,2.
4. Vi s liu trong bi 3, khi bit khng kh ngoi tri c p sut 760mmHg, t0 = 250C, 0 =
0,85. Nhit trc v sau khi sy t1 = 900C v t2 = 400C. Tnh lng khng kh kh cn thit
v nhit lng tiu hao nu y l thit b sy l tng.
5. Gii thch vic xy dng th I - d?
6. Trnh by phng php tnh ton thng s khng kh trong thit b sy.
7. Gii trnh phng php tnh ton khi sy c tc nhn sy hi lu.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

76

Chng 3
Thit b sy tip xc
3.1 Khi nim
H thng sy tip xc l mt h thng chuyn dng. Vt liu nhn trc tip bng dn
nhit hoc t mt b mt nng hoc t mi trng cht nng. Ngi ta chia h thng sy tip
xc thnh hai loi: loi tip xc trong cht lng v loi tip xc b mt.

3.2 Nguyn tc lm vic v cu to


Nguyn tc c bn ca thit b sy tip xc l qu trnh gia nhit vt liu sy tip xc
trc tip gia vt liu sy vi b mt gia nhit. loi thit b ny b mt gia nhit l cht
rn( vch phng, vch tr...). Cht ti nhit (hi nng hoc khi l) chuyn ng kia ca
vch. Pha kia ca vch tip xc trc tip vi vt liu sy. Sy tip xc c th p sut mi
trng, m bc ra ho vo khng kh mi trng, c th phi b tr h thng thng gi. Loi
sy p sut thp (chn khng), bung sy cn kn ngn khng cho khng kh mi trng lt
vo. m c ht ra v thi vo mi trng.
Trng hp sy trong cht lng nng(du, cht lng v c, hu c) cht lng cp nhit.
m thot ra t vt sy xuyn qua cht lng ra ngoi. Cht lng cn c nhit si ln hn nc
p sut kh quyn.
Trong cng nghip giy v dt may s dng ph bin phng php ny. Trong cng
nghip thc phm: cng nghip hp, sy rau qu, dc phm.

Hnh 3.1. H thng sy kiu trng( trc cn)


1- Thng sy 2- C cu cp liu 3- V thit b
4-B phn khuy 5- B phn gt 6- Vt ti
7- ng c in 8- B iu tc
9-Hp gim tc

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

77

Hnh 3.2. H thng sy kiu l quay


1- L sy 2- Bnh xe nh hng 3- ng dn hi nc4- Van thi nc ngng
5- Bnh rng tr 6- Bnh rng cn
7- Bng ti vo my sy

Hnh3.3. Nguyn l lm vic ca l sy giy


1-Chn m 2- Chn kh 3- Bng giy 4- Khng kh nng
5- Mi trng gia nhit chn
A Phn gia nhit chn ; B- Phn bay hi vo khng kh (20%); C- Phn trm hp ph m(80%)
H thng sy kiu trng dng sy cc loi bt nh7o. Vt liu bm vo b mt tr c
hm nng.Vt liu nhn nhit bng dn nhit qua lp vt liu dy1,2mm v thi m trc tip

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

78

vo khng gian my. Vt liu 7 kh c tho ra bng h thng dao gt khi b mt trng.
Cng bay hi m A = (30 70)kg/m2h.
Loi ru l sy ti, giy ...vv, vt liu bm vo cc l sy v cng chuyn ng vi n.
Vt liu nhn nhit t l sy c t nng v thi m vo mi trng.
Sn phm c cun vo tng cun. Cc l sy quay 40-50 vng/ pht. Khi sy giy,
giy khng b t, rch ta dng bng kiu chn len p st vo bng giy v cng chuyn
ng.

3.3 L thuyt tnh ton


3.3.1.Trao i nhit khi khi sy tip xc(dn nhit) vi b mt nng.
(Hnh 3.4) trnh by ng cong nhit v ng cong sy xenlul trn b mt nng vi
nhit t= 1300C. (Hnh 3.5) cho ta ng cong nhit v ng cong tc sy t= 1170C.

Nhit vt liu

Hm lng m Kg/Kg

dW 2
%/s
d

Thi gian sy

Hnh 3.4. ng cong nhit v


Hnh3.5. ng cong tc
ng cong sy trn mt nng
sy v ng cong nhit
I - Nhit 0,8mm so vi mt nng; II khong cch 0,2mm
III - khong cch 0,35mm; IV - khong cch 0,43mm
Trn th cho thy sau pha hm nng( khong 0,07 0,1 so vi thi gian c qu
trnh). Nhit vt liu tng nhanh, sau khong thi gian no tr nn khng i, v sau
bt u gim v thi k th hai li nng ln mt ln na. Vic gim nhit l do sc cn
nhit tng do s tip xc ca lp di vt liu v b mt nng b ph hoi, v nguyn nhn
chnh l chi ph nhit xc tin vi qu trnh to nn hi m. Tip xc vi mt truyn nhit
gim, lm gim nhit vt liu.
Khi lng m ban u ca vt liu cao v nhit b mt tip xc cao(>1000C).Trong
giai on th nht, c th trong thi gian ngn, nhit vt liu trc tip tip xc vi mt nng
c th t nhit 1000C v xy ra s bc hi ca lng. ng cong nhit xc nhn vic
gy ra graien nhit bn trong vt liu hng v b mt nng.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

79

Mt h

B mt tip xc nng, u kg/kg

(Hnh 3.6) cho trng nhit v m trong vt liu


t= 1160C. th cho thy s phn b nhit lp c
nhit cao hn tip xc vi mt nng. Nhit thp
hn ca vt liu mt thong. c tnh ca trng nhit
v m cho thy s ngng t nc bn trong vt liu
khng xy ra. Gradien m v nhit l nguyn nhn
chnh to thnh hi trong lp tip xc v trn mt thong.
Cng to hi ph thuc vo nhit b mt t
nng t v chiu dy lp vt liu.
Theo B.B Kratnhicp, su vng bc hi giai on
sy th hai tun theo lut tuyn tnh = b. Tuy nhin
tc su trong vng II, 710 ln(i vi xenlul)
vt qu tc su c trng u giai on th
hai(b2 710 ln b1).
H s b1, b2 c trng cho tc su vng bc hi.

Hnh3.6. Trng nhit (ng chm)


v hm lng m( ng lin) khi sy
tip xc vt liu xp mao qun

Hnh3.7. ng cong gii tch, c trng su vng bc hi


= f() khi sy tip xc xenlul
Nhit su vng bc hi tbh thay i theo thi gian
tbh = ttx exp(-k)
trong ttx nhit vt liu trong mt tip xc vi mt t nng
K thng s thc nghim ph thuc vo loi vt liu, t, g (khi lng ring ca vt liu)
S chuyn hi qua khi sy tip xc, gn ng th nht c th vit

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

80

uuuur
q
= K p P
h
uuuur m
y
q - mt dng phn t ca hi (kg/m2s)
m
Ph Gradien p sut hi nc bn trong vt liu (Pa/m hoc mmHg/m)
Kp H s dch chuyn phn t hi (s dn hi) trong vt xp ng mao (kg/msPa)
hoc (kg/ms.mmHg)
H s Kp khng ph thuc thng s ch l sc cn thu lc ca vt liu. Gim chiu dy
vt liu, Kp tng t ngt(hnh 3.7)
p sut hi b7o ho Ph cht lng trong ng mao l hm ca nhit v bn knh ng
mao r
p
P
Ph = h t + h r (3.1)
t u
r t
Gradien hm lng m c dng

u r
= f s (r ) l
n n
k

(3.2)

Trong :
fs(r) Hm phn b ng mao theo tit din vt liu
l, k mt cht lng v cht kh
Thay vo cng thc (3.1) gi tr ca r ta c

p
k
p
Ph = h t + h
u
(3.3)
t
t l f s ( r )
Khi t > 1000, thnh phn th nht ca phng trnh ng vai tr chnh do c th b qua s
ph thuc vuatn ph vao r v u. Khi i vi thi k sy th nht vt liu mng, mt ca
dng phn t s l

p
q md = k h t
(3.4)
t
Khi t <65 850C mt dng khuch tn mm biu din qua phng trnh dn m khng
ng nhit

q m = - amk(t +u)
(3.5)
Nh khuch tn nn xy ra s di chuyn m khi vng bc hi. Ngoi tr lp tip xc hng
gradien nhit trng vi hng gradien m bn trong vt liu, do cng dn nhit
m s tng mnh trong sut qu trnh.
c trng c cu to thnh v di chuyn hi bn trong vt liu trong qu trnh sy
tip xc, B.B Krasnhicop 7 dng m hnh ho chun bin i pha
=

qm
qm

(3.6)

trong :
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

81

qm - dng hi chung thot khi vt liu


qm- dng hi to thnh trong lp tip xc hoc bn trong vt liu(thi k th hai)
trong thi k th nht = const sau bt u thi k th hai, gim t ngt ti gi
tr khng i trong vng I ca thi k th hai. Sau Wk2. bt u tng mt cht.
Thi k chun c tnh nh i vi dng nhit tng ng
t

qh q qd
=
= 1 x
=
(3.7)
q
q
ch q m

y:

qh - dng nhit di chuyn bc hi


q dng nhit chung, nhn c t b mt nng
qd dng nhit dn nhit qua vt liu
ch nhit dung ring ca hi

t
1 = x
c qm

c trng % dng dn nhit

Ch rng trong qu trnh sy dn nhit(tip xc), vai tr l di chuyn ca m lng ra khi


lp, gn mt tip xc vi mt nng ra mt thong ca vt liu(7,5% dng nhit chung). H s
dn nhit tng ng t c tnh ti di chuyn nhit ca lng, s tng nhit khi nhit trong
bnh ca vt liu tng.(xenlul khi u = 0,6 1,8kg/kg) t = 1,16(0,095 0,288.10-2t)W/m0k
Bng 3.1 Ch tiu sy tip xc sn phm ra trn my sy chn khng 1 trc
Sn phm sy
Ch tiu
C chua nh7o( m
W=72,5%)
5,33
p sut trong bung sy(Kpa)
m vt liu%
- u W1
92,5
- cui W2
10,8
Chiu dy lt sn phm(mm)
0,1-0,2
Nhit sn phm cui cng(0C)
50-60
Thi gian sy(S)
175
3.3.2. H thng sy tip xc trong cht lng nng
B phn chnh l b cha cht lng v b phn t nng n. Vt liu sy nhng ngp
trong cht lng, nn tnh ton nhit l tnh tiu hao cho mt chu k sy.
Nhit lng tiu hao Q gm: t nng Q1, sy Q2,giai on ly vt liu ra
Q = Q1+ Q2 + Q3
Nhit giai on t nng:
Q1 = Qvl + Qvc + Qmt +Qbx
Nhin liu nng vt liu
Qvl = Gvl.Cvl(tvl2 tvl1)
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

82

Nhit hm nng c cu vn chuyn


Qvc = Gvc .Cvc(tvc2 tvc1)
Nhit thi ra mi trng: trong giai on t nng
Qmt = KiFiti
i= 1...N
Nhit thi ra mi trng trong giai on t nng l tn tht qua thnh y v mt thong ca
b cha. V mt thong c nhit cao, nn cn tnh ti trao i nhit bc x. Fi(i = 1....N) l
din tch mt trao i nhit th i, h s truyn nhit Ki v chnh lch ti.
+ Nhit giai on sy
Q2 = Qbh + Qqn + Qn
Nhit bc hi
, W = G1 G2
Qbh = W.r
W lng m cn bc hi trong giai on sy(Kg)
r - nhit n ho hi tvl2
Nhit lng qu nhit
Qqn = Ch (tn2 tbh)
Nhit tc nhn sy ln hn nhit b7o ho tbh, hi nc bay hi khi vt liu cn cn t
nng t tbh ti nhit cht lng nng tn2 . Ch nhit dung ring hi qu nhit
Nhit t nng m
Nhit lng Qn dng t nng m W = G1. 1 (1 - m tng i thi im t1)
Qn = W.Cn (tbh tvl1)
Cn nhit dung ring ca nc trong vt liu
Tng nhit lng chi ph trong giai on sy
Q2 =W[r +Ch(tn2- tbh)] +W.Cn(tbh tvl1)
+ Nhit giai on ly vt liu ra Q3
- Thi gian ly vt liu ra v a vt liu cc vt liu sy gia m vo. Nhit lng
tnh l tn tht ra mi trng trong thi gian
Q3 = Qmt .

cu hi n tp chng iii

1. Trnh by nguyn tc lm vic ca sy tip xc.


2. Gii thch qu trnh trao i nhit khi sy tip xc vi b mt nng.
3. Trnh by phng php sy tip xc trong cht lng nng.
4. Xc nh kch thc c bn h thng sy tip xc dng rul vi cc s liu cho
- Khi lng vt liu sy G1 = 90kg/h, m W1 = 75% v W2 = 10%
- Rul t nng bng hi b7o ho c p sut 1 atm.
- Chiu dy vt liu sy trn mt rul 1 = 1 mm, 1 = 0,7 Kcal/m.h.k ,
Cv = 0,825 Kcal/kg0K.
- Rul bng gang dy 2 = 10 mm, 2 = 40 Kcal/m.h.0K.
- Trn b mt vt liu sy ta thi khng kh tc v = 1,5 m/s v t2 = 400C, = 40%.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

83

Chng 4
Thit b sy bc x
4.1.Khi nim
Sy bc x l phng php sy dng tia bc x chiu vo i tng cn lm kh.
Ngun nhit bc x thng dng n hng ngoi, in tr, cht lng hay kh, tm c t
nng ti nhit nht nh, vt nng pht ra bc x hng ngoi. Tia hng ngoi chiu vo
vt liu sy(gm nc v hp cht hu c). Nc tr thnh vt en, hp ph a s nng lng;
hp cht hu c tr thnh vt trong sut, tia xuyn qua khng sinh nhit. Hin tng ny ch
xy ra giai on sng c bc nht nh( bc sng = 0,440m). u im ni bt ca
thit b sy bc x l cng bay hi m ln hn vi ln so vi phng php sy i lu v
tip xc. S d vy l v ngun nhit c th chn rt cao(500 600oC), dng nhit ti vt sy c
th ti 22500 Kcal/m2h( gp 30 ln)

4.2.Nguyn tc cu to
4.2.1 Thit b gia nhit bng in: Thit b loi ny c th dng n hng ngoi, hoc dy
in tr lng trong ng gm hoc tm in tr lm bng bc x nhit.
a/ Thit b dng n hng ngoi.
n hng ngoi c sn xut vi cc cng sut khc nhau: 125, 250, 500W v ln
hn. Trn 1m2 c th b tr nhiu bng. Thu tinh lm n hng ngoi phi cho cc tia hng
ngoi xuyn qua d dng.Dng n hng ngoi c u im l qun tnh nhit khng ng k,
iu khin d dng. Nhc im l ton b sng hng ngoi pht ra c bc sng kh rng t
0,76 400m, khi dng sy nng sn tch nc li cn bc sng thp t 0,4 40m (trng
mt phn vi nh sng trng), do tiu hao nng lng cao, hiu sut thit b thp. B tr n
cn lu ch dng nhit bc x phn b u trn sn phm. Khong cch ny ln hn 300mm.

Hnh 4.1. Cc kiu n hng ngoi dng sy hin c s dng Php


Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

84

Bng 4.1. Cc kiu n hng ngoi ca Php


Dng
Watt
Cu- parabn
Cu- parabn
Cu
Cu
Tr

250
375
250
375
100

Vn
115 , 125
Hoc 220

Kch thc(mm)
ng knh
Chiu di
125
195
125
195
120
225
120
225
46
310

Hnh4.2. Thit b sy bc x dng thanh in tr.


1- Thanh in tr 2- Gi treo vt liu
3- Cch nhit
4- Khung my

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

85

Hnh 4.3. Thit b sy bng n hng ngoi 250W sy xt kim loi.


b/ Thit b sy bng in tr (hnh 4.2).
ngun nhit l dy in tr t trong ng kim loi, thanh in tr hay in tr tm.
Cng sut ring trn n v din tch b mt kh ln. V d tm bc x nhit in tr do nh
my Ulianip sn xut c nhit b mt nung 460oC, cng sut ring 20-30KW/m2.
4.2.2. Thit b sy bc x gia nhit bng hi t.
Phng php ny r tin hn s dng in nhng gy nhim mi trng. B mt bc
x l cc tm gch chu la, t nng bng kh ga. Thit b ny dng sy giy (ngi ta c
th dng my sy l).

4.3. L thuyt tnh ton


4.3.1 c tnh ti u ca vt liu khi sy bng bc x hng ngoi .
Nhiu tc gi 7 nghin cu c tnh ph ca cc vt liu khc nhau khi gia cng bng
bc x( qu, rau, ch l, bnh ko, giy, vi...) 7 a ti nhn xt rng: c tnh ph ca tia
hng ngoi c bc sng 0,4 15m l khong tt nht gia cng vt liu bng bc x.
Thc nghim cho thy tnh cht ph ti u ca cc vt liu khc nhau, c tnh ring
bit. Do i vi cc vt liu khc nhau v qu trnh cng ngh khc nhau cn thit phi c
ngun vi tnh cht khc nhau. V d rau, qu, la m vng ph c chiu di sng 1,22,4m.
S ph thuc ca ng c tnh vo hm lng m rt phc tp, nh hng ca nhiu
yu t: tnh cht cht kh, dng lin kt ca m trong vt liu, cu trc ca vt liu, trng thi
b mt ca n....vv
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

86

4.3.2. Cc tnh ton c bn.


Nng lng ca tia hng ngoi i su vo trong vt liu, lan truyn trong th tch ca
n, nh hng ti c im ca trng nhit bn trong vt liu, thc hin vic trao i
nhit. Ta c phng trnh dn nhit i vi bi ton mt kch thc, a vo thnh phn b
xung nng lng.

1
2T
T
Qv ( x, T )
= a 2 +
c

(4.1)

y: Qv(x,T) l nng lng ca tia lan to trong mt n v th tch ca vt liu


trong mt phng x(W/m3), i lng c dng
2

Qv(x,T) =

q ( x, , T ) d

(4.2)

y qv(x,,T) nng lng tia n sc xuyn su vo vt liu v lan to trong n v


thi gian, n v th tch vi to x, tnh cho 1 n v khong chiu di sng.
Gi s bit qui lut lan truyn c dng
qA(x, ,T) = A(x, ,T).qn()
(4.3)
y : qA(x, ,T) - phn hp th ca mt dng bc x n sc.
A(x, ,T) - kh nng hp th ph ca vt liu, l hm ca chiu dy lp trong mt
phng x; T- nhit vt liu, - chiu di sng.
qn()
mt ph ca dng trn mt vt liu, tnh cho 1 n v chiu di sng ca
2
ph (W/m . m).
Khi ln qv (x, ,T) bng o hm bc nht ca qA(x, ,T)
q A( x , ,T )
A ( x, , T )
qv(x, ,T) =
= qn ( )
(4.4)
x
x
Thay (4.4) vo (4.3) ta c
2
A ( x, , T )
Qv = qn
d
x
1
Khi phng trnh dn nhit i vi bi ton 1 kch thc, c thnh phn b xung s l
A ( x, , T )
T
2T 1 2
qn ( )
d
(4.5)
= a
+

x
x 2 c 1
ln A(x, ,T) xc nh theo cng thc ca C.T iliacva( khi tc ng v mt pha)

1
12
qx ( , T )

= 1
exp , x +
exp , x
(4.6)
A(x, ,T) = 1 1

2

qx = o

a + s +
=
Trong :
s

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

87

= a (a + 2 s )
= exp( l )

h s hiu dng tnh trng suy yu

Trong : a - h s hp ph
S - h s phn tn
l - chiu dy ca tm
K = a + S - h s tng qut tnh trng suy yu
Gii hn ph thuc vo hnh dng c th ph ca tia. Theo Pha- bri(Anh)
1 =0,5max; 2 = 4,3max . Cc nh khoa hc khuyn nn tnh i vi gii hn 0,4max < <4,0 max
ng cong ca max c dng (max = f(T))
max = 0,666 + 0,509exp[(2100 T).9,64.10-4] (m)
(4.7)
Trong gii hn: 1200K T 3200K
Trong thit k, a ti hai bi ton:
- Khi bit mt b mt dng bc x(W/m2), chn ngun pht( ph hp vi yu cu
ch cng ngh gia cng ti u ca sn phm), ta xc nh thi gian ca qu trnh.
- Khi bit thi gian ca qu trnh, xc nh nhu cu nng lng. C s ca phng php
l xy dng phng trnh cn bng nng lng ca thit b. c im ca thit b l vt liu
chu tc ng trc tip ca bc x trong bung, ta c phng trnh
dQbx = dQv dQmt
(4.8)
y: dQbx nng lng bc x chiu vo vt liu (J)
dQv nng lng hp th trong th tch vt liu
dQmt nng lng trao i gia b mt vt liu v mi trng( du ph thuc vo nhit
tng i ca b mt vt liu tb.m)
Tnh tng thnh phn ca phng trnh:

dQbx = qn(Tt,S,ho)Fbx. Avl (T,)d

(4.9)

Trong :
qn(Tt,S,ho) - mt dng tia ph thuc nhit Tt, bc(khong cch
gia b pht tia) S v khong cch gia b pht tia v i tng ho(W/m2)
Fbx
din tch tip nhn bc x ca vt liu(m2)
Avl (T,) - kh nng hp th ca b mt vt liu, trung bnh theo ph
b phn bc x (khi nhit T), trng hp chung l hm thi gian mt dng bc x xc
nh theo s liu thc nghim hoc theo gii tch.
Khi T= const v qn =const, Avl thay i nhiu theo thi gian; th tnh ton cn tin
hnh theo thi gian v trung bnh Avl theo thi gian tin hnh trong vng gii hn. Nu my
pht tia cung cp b phn phn x dng phn b trong khng gian dng tia v kh nng s
dng hp l n, th:
dQbx =[qn(Tt,S,ho) Avl + qp(Tt,S,hp) Avl ]Fbxd
(4.10)

y: qp mt dng phn x
khong cch gia b phn phn x v i tng
hp
Avl kh nng hp th ca vt liu, trung bnh theo ph ca nng lng tia,
phn x t b phn phn x.
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

88

tnh s phn x lp li gia bc x v phn x ca i tng, cng nh tnh i vi mi


trng hp ph ca bung lm vic, ln dQbx tng thm 5 10%.
k hiu
qn(Tt,,S,ho). Avl + qp(Tt,S,ho) Avl = qbx

(4.11)

(4.12)
Khi :
dQbx = qbx.Fbx.d
Nng lng vt liu hp th chi ph t nng v bc hi m
dQv = dQvl +dQ bh
( 4.13)
Nng lng(nhit) chi ph t nng vt liu
(4.14)
dQvl = GvlCvl.dtvl
Trong :
Gvl khi lng vt liu c chiu x(Kg/s)
Cvl nhit dung ring ca n( trng hp chung l hm ca m)(J/KgoK).
dtvl S thay i nhit ca vt liu (0C)
(4.15)
Nng lng (nhit) chi ph bc hi m:
dQbh = qtb.r.Fd
2
y: qtb mt trung bnh dng m(Kg/m s)
r - nhit m ho hi (coi bng hng s) (J/Kg)
F - din tch hon ton ca b mt vt liu( gi thit, bc hi xy ra trn tt c
b mt vt liu) (m2)
Nng lng( nhit) ca vt liu nng a vo mi trng.
4
4

dQmt = l(tvl tkk)F.d + 4,9qd Tvl Tbt F d


(4.16)
100 100
l h s trao i nhit i lu(W/m2 oK)
Trong :
tvl nhit trung bnh b mt vt liu trong khong thi gian d
tkk nhit khng kh
Tbt nhit b mt gi bn trong (oK)
qd - en qui dn ca vt liu 4,8qd = Cqd
Cqd h s qui dn ca bc x
Cng thc (4.16) c th trnh by di dng:
dQmt = l(tvl tkk)Fd +bx(tvl tkk)Fd = (bx + l)(tvl tkk)Fd
= c(tvl tkk)Fd
(4.17)
-8
2
2
y:
c = l +bx =l +Cqd.10 (Tvl +Tbt )(Tvl +Tbt)
Theo .D. Lbep khuyn nn ly c 18,6 23,2(W/m2 oK)
Khi xc nh cc thnh phn ca phng trnh (4.8) l phng trnh dng khai trin
(4.18)
qbxFbxd = GvlCvldtvl + qtb.r.Fd + c(tvl tkk)Fd
Nu Gvl = Vvl.vl v k hiu
F
F
v
m=
Kf =
Fbx
Vvl

Ta c th vit

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

89

C vl vl
K f dt vl + q tb r K f d + c (t vl t kk )K f d
m
ta c phng trnh cui cng
dt vl
d =
(4.20)
B + D(t vl t kk )

qbxd =

Trong :

B=
D=

(q

bx

(4.19)

qtb r K f )m
C vl vl K f

c m
C vl vl

Gi thit nhit b mt ca vt liu l tvl, quan h vi nhit trung bnh ca vt liu ttb, ta c
(4.21)
tvl = Kttb
y h s K ph thuc vo tnh cht quay v nhit vt l ca vt liu cng nh vo thi gian:
khi t nng K 1; trng hp ring khi sy i lu vt liu mng trong thi k tc khng
i c th nhn K = 1.
Trong phng php tnh ton theo vng c th nhn Kh = const, khi ta c:
dt vl
(4.22)
d =
t kk

B + DK t tb
K

Tch phn trong gii hn thay i ca nhit vt liu t tu n tcui; ta xc nh thi t nng
khi sy bng bc x i lu
t

B + DK t cuoi KK
K
1

=
(4.23)
t KK
DK

B + DK t dau

Trng hp nu qbx >>ql, thnh phn c(tvl tKK)Kfd c th b qua, v cho php (vi B= const)
1
= (tcui tu)
B
Trng hp chung, hp l tnh ton theo chun Rbine. Gii quyt vn sy kh phc tp,
nn s dng cng thc tnh ton thng thng trn c s s liu thc nghim.

cu hi n tp chng iv
1. Trnh by nguyn tc lm vic ca thit b sy bc x.
2. C s l thuyt v sy bc x hng ngoi.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

90

Chng5
Thit b sy thng hoa
5.1. Khi nim
Sy thng hoa l qu trnh tch m khi vt liu sy trc tip t trng thi rn sang
trng thi hi nh qu trnh thng hoa. to iu kin sy thng hoa, vt liu sy phi c
lm lnh di im ba th(lng, kh, rn), nhit t = 0,0098oC v p sut p = 4,6 mmHg.
Trn (hnh 5.1) ng AS l ranh gii gia pha rn v pha kh, ng SC ranh gii gia pha rn
v pha lng. p sut nht nh nhit thng hoa ca vt liu khng i. Khi p sut tng th
nhit thng hoa tng.
V d im K, m trong vt liu ng bng; nu c
hm nng ng p ti im K tng ng nhit tK
th nc th rn s thc hin thng hoa theo qu trnh
KK. th cho thy; p sut cng thp th nhit
thng hoa ca nc cng nh:
Bng 5.1. Quan h gia nhit v p sut
thng hoa ca nc
Nhit (0C)
p sut(N/m2)
4,60
613,333
0,0098
1,000
133,333
-175
0,100
13,333
-39,3
0,001
0,133
-57,6

Hnh5.1. th p.t ca nc
Qu trnh sy thng hoa c 3 giai on.
Giai on 1: lm lnh sn phm.
Sn phm c lm lnh t nhit mi trng xung -10 -150C. Nhit vt liu
bin i ng 3. Trong giai on ny, khng gian trong bnh thng hoa c p sut nh( chn
khng), do phn p sut hi nc cng gim so vi phn p sut hi nc trong lng vt
liu, lm thot m vo khong khng trong bnh thng hoa (Khong 10 15%), nhit vt
liu sy gim xung di im S.
- Giai on 2: giai on thng hoa. m trong vt liu rn s thng hoa thnh
hi v thot ra khi vt liu. Giai on thng hoa c th xem tc sy khng i. Nhit
vt liu sy(ng 3) hu nh khng i; cui giai on ny nhit vt liu tng t (10
150C) ln ti 00. Ti y qu trnh thng hoa kt thc.
-Giai on 3: giai on bc hi m cn li.
giai on ny nhit vt liu tng (trn im 3), do m trong vt liu tr v
dng lng. P sut trong bnh thng hoa vn nh hn p sut kh tri nh bm chn khng v
vt liu vn tip tc gia nhit nn m vn bc hi v i vo bnh thng hoa. Nh th qu trnh
bc hi m cn li chnh l qu trnh sy chn khng trong bnh thng.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

91

Sy thng hoa, cc phn t nc thot ra khng va chm nhau, nn bo ton cht lng
sinh hc ca sn phm chy.

Hnh 5.2. th ch lm vic thit b sy thng hoa khi sy tht.


1 - Nhit tm gia nhit; 2 - Nhit mi trng gia cc tm gia nhit; 3 - Nhit sn phm
4 - Nhit mi cht ra khi bnh (0C) 5 - m vt liu 6 - p sut trung bnh thng hoa

5.2. Nguyn l cu to
Cu to chung ca thit b sy thng hoa gm: bnh thng hoa, bnh ngng ng bng
bm chn khng, my nn, my lnh...
- Bnh thng hoa: cu to dng tr, y v np dng chm cu. Np c giong kn v
bnh lm vic trong iu kin chn khng (1 - 0,1mmHg). Vt liu t vo cc khay trung
bnh. Nhit cp cho qu trnh thng hoa thc hin bng bc x t cc hp kim loi t xen k
vi cc khay cha vt liu. Trong hp l nc nng chuyn ng. Qu trnh trao i nhit gia
thnh hp cha nc nng vi vt liu l bc x nhit.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

92

- Bnh ngng ng bng.


Bnh ngng ng bng l thit b trao i nhit dng ng, cc ng c ng knh 51/57
mm lin kt vi nhau gia phn trn v phn di. Hn hp hi nc v khng kh nh bm
chn khng ht t bnh thng hoa qua b phn phn phi phi di vo cc ng. Amnic
cung cp t phi trn, cha y khng gian ngoi gia cc ng. Ti y hn hp hi nc khng kh c lm lnh v hi nc ngng t bm vo thnh trong ca ng, cn khng kh
kh qua bm chn khng thi vo khng kh. Amnic lng nhn nhit ca hn hp hi nc khng kh, bay hi qua bnh tch lng v my nn ca my lnh.
Nguyn tc lm vic ca h thng nh sau:

Hnh 5.3. S thit b sy thng hoa.


1 - Bnh thng hoa 2 - van 3 - Xyphng 4 - B cha nc nng 5 - Bnh ngng ng bng
6 - Bnh tch lng 7 - Gin ngng amnic 9 - my nn 10 - Bm chn khng
11, 12, 13 - ng c in 14 - Bm nc 15 - Phn t lc 16 - Tm gia nhit
17 - Chn khng k 18 - Van iu chnh 19 - Khay cha vt liu
20 - Tm gia nhit di 21 - B iu chnh nhit.
Vt liu c lm lnh ti (10 15 0C) c cho vo bnh thng hoa (1). Bnh thng
hoa ni vi bm chn khng (10) qua bnh ngng - ng bng 5, v c lm lnh bng my
lnh amnic. My lnh gm my nen 9, gin ngng 7, bnh tch lng 6 v bnh cha amnic
8. Nh bnh ngng - ng bng, m thot t vt liu di dng bng, my ht chn khng 10
lm vic vi khng kh kh. Ngoi ra bnh thng hoa ni vi h thng cung cp nc nng t
bnh cha 4 lm ngun gia nhit cho vt liu.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

93

Hnh 5.4. Cu to bnh thng hoa

Hnh 5.5. Cu to bnh ngng ng bng

5.3. L thuyt tnh ton


Thit b chnh trong h thng sy thng hoa l bnh thng hoa v bnh ngng ng
bng. Qu trnh trao i nhit trong bnh thng hoa l bc x v trong bnh ngng ng bng l
qu trnh dn nhit l ch yu.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

94

5.3.1. Tnh ton nhit bnh thng hoa.


Trong h thng sy thng hoa, bnh thng hoa khng c tn tht cho thit b vn
chuyn Qvc = 0, tn tht ra mi trng Qmt = 0. V cng khng c tn tht do tc nhn sy
mang i Qz = 0.
Nhit tiu hao trong sy thng hoa gm: Nhit lm lnh vt liu Qll, nhit cn trong qu
trnh thng hoa Qth, nhit cn bay hi m cn li Qcl, nhit vt l a vt liu t nhit ban
u ti nhit thng hoa Q (tnh cho mt chu k sy), nhit lng tiu hoa trong qu trnh
ng c Q cui cng ta c.
Q = ( Qll + Qth ) + Qcl ( Q ' + Q" )

(5.1)

V Qll = Q ' + Q" nn cui cng ta c Q = Qth + Qcl


Thc t, vt liu trong bnh thng hoa nhn nhit t cc tm c t nng nh bc x,
dn nhit v i lu; nhng trong iu kin chn khng, lng nhit ch yu nhn c qua
con ng bc x (chim 75 - 85%), sau l dn nhit v nh nht l i lu (3 5%). Do
trong tnh ton ly truyn nhit bng bc x lm c s; nhit truyn dn l i lu, ta a h
s thc nghim K = 1,2 1,25. Truyn nhit bc x gia cc tm t nng v vt liu nh l
truyn nhit gia hai tm phng song song, ta c th tnh c lng nhit vt liu sy nhn c.

T1 4 T2 4
Q = K F C0 qd


100 100

(5.2)

y:
F - Din tch tm t nng v cng l din tch b mt vt liu (m2).
C0 - Hng s vt en tuyt i
qd - en qui dn
1
qd =
(5.3)
1 1
+ 1

1, 2 - en ca ngun bc x v ca vt liu
T1 - Nhit tm t nng (0K)
T2 - Nhit thng hoa ca vt liu T2 = Tth (0K)
Trng hp v tr gia vt v tm nng khng coi l hai tm phng song song th ta c.

T 4 T 4
Q = K H F C0 qd 1 2
100 100

y:

(5.4)

H - L h s tnh quan h tng h gia cc b mt truyn nhit.


1
qd =
(5.5)
1 F1 1
+ 1
1 F2 2

y: F1, F2 Din tch tm gia nhit v vt liu tip nhn bc x.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

95

5.3.2. Nhit to ra trong bnh ngng - ng bng.


y l loi thit b trao i nhit kiu chm ng. Ngoi ng l amnic bay hi nhn
nhit ca hi nc khng kh bn trong ng, lm cho nc ng bng.
Nhit to ra trong bnh ngng.
Qn = Wb ( r + rd ) + C ph ( th tb )

(5.6)

Trong :
Wb
- Lng m cn ngng (kg/h)
r v rd - Nhit m ho hi v ng c ca nc
Cph
- Nhit dung ring ca hi nc
th v tb - Nhit hi v bng.
Mt khc theo phng trnh truyn nhit qua vch ngn gia hn hp hi nc - khng
kh trong ng v amnic si ngoi ng ta c:
Qn = K F t
Trong F l din tch b mt truyn nhit, K h s truyn nhit v t chnh nhit
gia hai dch th.ng trao i nhit rt mng (1 = 3mm) v chiu dy lp bng cng
khng ln (2 =6 8 mm). Bi ton dn nhit coi nh qua mt vch phng hai lp, c h s
truyn nhit K l.
1
K=
1 1 2 1
+ + +

1 v 2 l h s trao i nhit khi si ca amnic v khi ngng ca hi nc.


xc nh 1 v 2 ta thng dng cng thc thc nghim
1 = 4, 2 (1 + 0, 007 tv ) q o ,7
kcal/m2h0K

2 =

2, 75 q '
1,1
(Tbh Tm )
g 3600

kcal/m2h0K

Trong :
tv - nhit vch (0C)
q - Mt dng nhit (kcal/m2)
tnh 1 ta phi bit tv v q, ta s kim tra gi tr ny khi tnh c b mt truyn nhit.
- H s dn nhit ca hn hp hi - khng kh (kcal/m2h0K)
q' - Cng ngng t (kg/m2h)
- nht ng lc ca hi (kgs/m2)
Tbh - Nhit b7o ho ca hi (0K)
Tm - Nhit b mt lm lnh, hay nhit b mt bng (0K)
Trng hp tnh theo h SI (q1, 1tng ng bng w/m2, w/m2 0K; (w/m0k) 2 (w/m2 0K) th
cc cng thc trn tr thnh.
1 = 4,395 (1 + 0, 007 tv ) q 0,7
(w/m2 oK)
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

96

q ' Tbh Tm
2 = 6,568 10

g Tbh

1,1

(w/m2 oK)

tng kh nng lm vic ca bnh ngng - ng bng ngi ta dng nhiu bnh lun
phin thay i nhau; v bng bm trn b mt lm km i qu trnh truyn nhit, nn cn x
bng. Vic x bng dng hi NH3 nng 30 - 25oC hoc dng hi thot t qu trnh sy giai
on 3 thi trc tip vo bng. Khi bnh ngng - ng bng gi vai tr nh gin ngng my
lnh. Nu n bnh, mi bnh c din tch truyn nhit Fn th cng ngng.
w
q' =
n Fn

5.3.3. Nhit cn thit lm tan bng


Nhit lng cn thit trong bnh ngng ng bng bao gm: nhit vt l ca bng,
nhit ng c , nhit vt l ca khi lng ng thp. Ta c

Qx = Gb rb + C pb ( tn tb ) + G C p t2 t1

(5.7)

Trong :
gb, g - Khi lng ca bng v ton b ng
rb
- Nhit ng c ca nc rb = 333,37 kK/kg 80 kcal/ kg
- Nhit dung ring ca bng = 2,174 kJ/kgoK = 0,52kxal/kgoK
Cpb
tn v tb - Nhit nc sau khi tan v nhit bng
- Nhit dung ring thp lm ng
Cp
t1, t2 - Nhit ng thp sau v trc x bng.
Thng thng ngi ta bit trc G cn Gb tnh theo.
Gb = Fb b b
Chiu dy lp bng b 6 8 mm, b 920 kg/m2; Fb - Din tch mt bm bng (m2)
5.3.4. H s trao i nhit i lu gia hi NH3 ti b mt ng
Dng hi amnic x bng th amnic s ngng t li. Do 1 c th tnh nh h
trao i nhit khi ngng theo cng thc thc nghim sau.

1 = 1,177 3

r 2 3
qF

y:
r - Nhit ho hi ca NH3 (kcal/kg)
- Trng lng ring ca NH3 (KG/m3)
- H s dn nhit ca hi NH3 (kcal/mhoc)
- nht ng lc ca hi NH3 (kg/m2s)
QF - Ph ti nhit ca bnh ngng trong iu kin lm vic nh mc (kcal/m2h)
Q
qF =
F
Q - Nhit truyn cho bnh ngng (kcal/h)
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

97

5.3.5. Thi gian x bng X v thi gian la kh trong bnh thng hoa
Nu nhit lng cn x bng bng hi amnic tnh theo (5.7) l Qx, ta c thi gian
x bng
Qx
x =
K Fn t
H s truyn nhit K gia amnic ngng vi lp bng ang tan c th tnh theo.
1
K=
1 1 2
+ +

t - chnh lch nhit gia hi nng v bng.


Bit c thi gian la kh cho php ta xc nh c kch thc bnh thng hoa v
nng sut bm chn khng.
B Po
V
= ln
(h)
Vh
P Po

Trong :
V - Th tch bnh kn thng hoa (m3)
Vh - Tc la kh (l/s)
B - p sut kh tri (mmhg)
Pc - p sut cn thit trong bnh thng hoa (mmHg)
Po - p sut gii hn to nn bi bm chn khng (mmHg)
- H s d phng.

cu hi n tp chng v
1. Trnh by nguyn tc lm vic ca sy thng hoa.
2. C s l thuyt tnh ton nhit bnh thng hoa.
3. Tnh ton nhit to ra trong bnh ngng - ng bng.
4. Tnh nhit cn thit lm tan bng.
5. Xc nh thi gian x bng v thi gian la kh trong bnh thng hoa.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

98

Chng 6
cc thit b ph tr h thng sy
6.1. Thit b gia nhit
hm nng khng kh a vo sy, ngi ta thng s dng hai loi calorife: calorife
kh - hi v calorife kh - khi. Loi calorife kh - hi thng dng trong trng hp, cn nhit
khng kh vt qua 1500C. Loi calorife kh - khi khi khng kh cn t nng ti nhit
200 - 3000C. Thng thng cc loi calorife s dng cht mang nhit (tc nhn sy) l hn hp
khi l hoc nc qu nhit (p sut ti 1,2 Mpa nhit ti 1900C).
Calorife thng chn theo catal, ln din tch trao i nhit F, xc nh trn c s
tnh ton nhit. Chi ph nhit trong calorife tnh ton trn c s phng trnh nhit khi sy. H
s truyn nhit K tnh theo phng php gii thch hoc chn theo s tay tra cu ph thuc vao
tc khng kh. Chi ph nhit hm nng khng kh tnh trn c s phng trnh cn bng
nhit sy hoc theo phng trnh.
Qk = c L ( t1 t2 )
(6.1)
Trong :
L - Chi ph khng khi (kg/h)
C - Nhit dung ca khng kh
t1, t2 - Nhit tng ng cui v u ca khng kh
Calorife kh - hi l loi thit b trao i nhit c vch ngn. Trong ng l hi b7o ho
ngng t v ngoi ng l khng kh chuyn ng.
H s trao i nhit khi ngng ca hi nc
n rt ln so vi h s trao i nhit i lu
gia mt ngoi ng vi khng kh K. tng
cng trao i nhit vi khng kh ngi ta
thng lm cnh. Trong cc loi calorife kh hi, khng kh c t khng qu 1200C v
p sut hi (4 6) at.
B mt truyn nhit ca calorifer bng
C L ( t1 t2 )
Q
=
(6.2)
F=
K ttb c
K ttb c
Trong :
K - H s truyn nhit ca calorifer
ttb - chnh lch nhit trong
bnh gia khng kh v hi
c - Hiu sut ca calorifer.

Hnh 6.1. Calorife kh - hi


1 - Khung calorife 2 - ng c cnh
3 - Mt bch 4 - ng hi vo v nc ngng ra

H s truyn nhit
K=

1
+ +
n K c
1

(6.3)

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- -----------------------------------------

99

y:
- Chiu dy ng
- H s dn nhit ca vt liu lm ng
c - H s s cnh
i vi cc blc calorifer theo tiu chun, cc thng s trn c nh ch to cho.
Bng 6.1. H s truyn nhit K v tr khng thu lc ca calorifer kh - hi (p sut 4 - 6 at)
H s truyn nhit K
Tr lc pha khng kh
Lu lng khng kh
2
2
(w/m K)
(mmHg)
(kg/m s)
4
20,818
3,0
5
22,911
4,4
6
24,656
6,0
7
26,284
7,8
8
27,912
9,8
9
29,191
11,7
10
30,587
14,0
11
31,866
16,8
12
33,029
20,0
13
34,192
22,2
14
35,239
25,0
i vi cc loi calorifer sn xut tai lin x c, kiu KCK3, KCK4, h s truyn nhit K,
gim p sut P trong khong khng gian gia cc ng xc nh theo.
n

K = a (v ) ur
m
P = b ( v )

(6.4)

Trong :

v - Tc khi lng ca dng khng kh (Pas)


u - Tc nc chy trong ng (m/s)
a, b, n, m, r - H s
Bng 6.2. Gi tr cc h s

H s
3 hng ng
4 hng ng
a
24,88
21,69
n
0,455
0,515
r
0,14
0,17
b
0,736
0,894
m
1,71
1,73
Cc phng trnh (6.4) ng khi v = 20 - 70 (Pas) v u = 0,5 1,35 m/s. Tn tht
thu lc ca calorifer P trong khong khng gian ng xc nh theo phng trnh.
2
2

fx
fx
l
P = 50 u 4, 47 + ( n 1) 5, 2 + 0, 044 n (6.5)
d

fn
fk

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 100

Trong :
fx, fn, fk - Din tch tit din ca ng th nht, ng, np colect (m2)
n
- S ng ca cht mang nhit.
l
- Chiu di ng (m)
d
- ng knh trong ng (m)
6.1.1. B gia nhit khng kh bng khi l.
Khi nhit khng kh cn t 200 - 300 0C hay ni cha t l hi, cn dng thit b
gia nhit bng khi. Thit b gia nhit dng khi l gm cc kiu.
- Kiu hi nhit: b mt gia nhit bng gch bng kim loi. Loi thit b bng gch t
c dng v hiu qu truyn nhit thp, tn tht thu lc ln v c s ho ln gia khi v
khng khi. Thit b loai ny thng dng trong thit b sy b mt kiu kim loi quay. Kiu
ny c nhc im l hay xy ra qu nhit cc b b mt trao i nhit, lm nhit
ln hn nhit cho php.
- Kiu phin: ch dng khi nhit khi thp.
- Kiu ng thep: kiu ny c dng kh ph bin, cho php gia nhit cho khng kh
ti 300 - 4000C.
Trong vn hnh thit b cn lu , nhit khi khng th thp hn nhit ng
sng, v xy ra ngng t nc, kh CO2, SO2 ho tan trong nc to nn axt n mn cc b
mt kim loi.
6.1.2 B gia nhit khng kh bng hi nc nng.
Khng kh c gia nhit ti nhit khng cao (ti 1200C) nn c th dng hi nc
b7o ho p sut 4 - 6at
Cu to b gia nhit gm cc ng thp trn hoc c cnh mc song song thanh d7y so
le. Hi nc ngng t bn trong ng; tr lc pha khng kh nh. S dng ng c cnh lm
tng cng vic trao i nhit pha tip xc vi dng kh. Thit b gia nhit kiu tm cng
c dng trong thit b sy.

6.2. Bung t trong thit b sy


- To ra khi l c nhit cao, cung cp nhit t nng khng kh trong calorifer
kh - khi (sy gin tip).
- To ra khi l c nhit thch hp dng lm tch nhn sy (sy trc tip) sy trc
tip so vi sy gin tip tit kim nhin liu hn 2 ln, do n c s dng kh rng r7i
trong sn xut. Bng 6.2 cho ta 1 c im 1 s loi nhin liu chnh.
Bng 6.3. c im ho hc 1 s nhin liu chnh
Loi nhin liu
Thnh phn ho hc %
Nng sut to
nhit QHp(kcal/s)
Hp
Np
Op
Sp
Ap
Wp
Cp
Than ngtraxt
70,4 1,4
1,8
1,9
0,7
17,3 6,5
6000
Than bn
30,9 3,2
1,3
17,8 0,2
6,6
40,0
2560
MaJt v nhin 85,0 12,5 0
0,4
0,1
6,6
2,0
97409970
liu ng c
G (hn hp)
32,8 3,9
0,4
27,3 0
0,6
35,0
2700

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 101

Hnh 6.2. Bung la ghi ngang cho my sy trc tip


1 - Ghi l 2 - Bung la 3 - Tm chn dp tn la 4 - Bung lng
5 - B phn lc bi
6 - Bung hn hp
6.2.1. Bung t dng nhin liu rn.
Bung t dung nhin liu rn c cu to phc tp. sy sn phm khng s bm bi
(gch, ngi...) th bung t n gin. Khi sn phm yu cu sch th cn c b phn lng bi,
b phn dp tt tn la, b phn lc bi...
Hm lng tro trong khi c th ly gn ng nh sau:
- i vi bung la ghi th cng lng bi trong khi chim 20 30% hm lng tro
ca nhin liu. Bung la ghi xch l 20%; bung la than bn l 60 - 80%. Trong bung t
cng xy ra qu trnh ho kh nhng vi mc hn ch, do nhit t ca kh chy to ra
thp 600 900kcal/m3 tiu chun. Nh vy qu trnh chy xy ra va lp nhin liu rn va
trong khng gian bung la do kh chy to thnh.
Trn hnh 6.2 Bung la ghi ngang, cho my sy trc tip. Hnh 6.3 cc kiu ghi l

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 102

Hnh 6.3. Cc kiu ghi l


a - Kiu i xng b - Kiu khng i xng c - Kiu tm
C ba kiu ghi l thng dng: ghi i xng (a) to thnh sng din tch c ch 35%
(din tch ri); ghi l khng i xng (b) din tch c ch l 38,6% v 21,8% ph thuc cch
t ghi cc phn li v pha hoc hai pha; ghi tm, din tch c ch l 12% (c).
i vi l t dng than bn hoc ci, dng loi ghi c din tch c ch ln. Trong qu
trnh chy, kh l nng trn vi khng kh sch i vo bung sy. X, tro chui qua khe h ghi
l, c thi ra ngoi.
Trn hnh 6.4 trnh by kiu bung t na ho kh kiu VII vi ghi nghing.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 103

Hnh 6.4. Bung la ghi nghing na ho kh.


1 - Bung t; 2, 3 - Bung lng bi; 4 - Xycln; 5 - Bung ly tro;
6 - Ca thot; 7 - ng khi; 8 - ng dn kh sy.
6.2.2. Bung t dng nhin liu lng, kh.
Bung t dng nhin liu lng c cu to n gin, bung lm bng thp. Chi ph
nhin liu gi l 80Kg/h du diezen cho cng sut nhit l 800.000Kcal/h t nng khong
400.000m3/h khng kh t nhit mi trng ti nhit 1500C. Khi t cc nhin liu kh
nhit thp cng s dng cc bung t bng gch.

Hnh 6.5. Bung t dng nhin liu lng.


1 - Bung t; 2 - Vi phun; 3 - Qut; 4 - ng c; 5 - Thng nhin liu;
6 - B iu chnh nhit ; 7 - ng dn khng kh cho vi phun;
8 - Knh dn khng kh; 9 - V trong; 10 - V ngoi.
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 104

Nh tnh ton nhit thit b sy ta 7 tnh c lng nhit m calorifer cn cung cp Q


(KJ/h); Nhit lng bung t cn to ra l Qt.
Q
(6.6)
Qt =
b c
Trong :
b - hiu sut bung t.
- hiu sut cc ng dn khi nng
c - hiu sut calorifer.
Cc gi tr trn c th ly theo kinh nghim. b = 0,6 0,85; = 0,85 0,95; c = 0,5 0,75.
tnh din tch ghi R, th tch bung t Vb ta dng phng php n gin thng tnh bung t trong
k thut sy:
- c trng nhit th trn ghi Qt/R.
- c trng nhit th th tch Qt/Vb.
Cc c trng ny xc nh bng thc nghim cho trong bng 6.4
Bng 6.4. Cc c trng ca bung t nhin liu rn.
c trng
n v
G
Than bn
Than nu
Antraxit
t
kcal
400 800
450 700
450 700
450 700
Q
103 2
m .h
R
t
300
300
kcal
250 300
250 300
Q
103 2
m .h
Vb
b

1,4 1,45

1,4 1,45

1,4 1,45

1,4 1,45

qh

23

23

23

2 2,5

qc

0,5 1

4,5 5

79

9,5 12

pb

mmHg

pg

mmHg

24 40

50 80

50 100

Ngoi hai c trng c bn trn, ngi ta cn cho h s tha khng kh b, tn tht


nhit do chy khng ht v ho hc qh, tn tht nhit do chy khng ht v c kh qc, p sut
cho php trong bung t pb v p sut khng kh di ghi pg.

6.3. Qut gi

ht kh qua h thng calorifer - ng dn - bung sy, kh m bc hi, to p sut


hoc chn khng trong thit b sy, ngi ta thng dng qut hng trc hoc ly tm.
Qut hng trc s dng khi p sut ti 0,3KPa hoc cung cp th tch khng kh ln.
Qut hng trc c nhiu u im: cu to n gin, lng kim loi cn dng t hn
qut ly tm, c gii hn iu chnh rng v nng sut, kh chuyn ng thng theo trc, khng
c s thay i t ngt hng dng kh, c th o chiu ngha l khi thay i hng quay
bnh cng tc s lm thay i hng dng kh, h s tc dng hu ch cao.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 105

Qut ly tm dng trong h thng sy c cc ku: p sut thp (n 1KPa), p sut trung
bnh (1 4KPa) v p sut cao (> 4KPa). Hnh di cho ta s qut ly tm.

Hnh 6.6. S qut ly tm.


Khi bnh cng tc 2 quay, khng kh c ht qua ca ht 1 vo r7nh gia cc cnh
ca bnh cng tc. Di tc dng ca lc ly tm, khng kh di chuyn theo r7nh 3, tp hp
v xon 4 v hng n qua ca thot 5.
Ngi ta chn qut theo nng sut th tch V (m3/h), xc nh theo s liu cn bng
nhit v cn bng vt liu, sc cn chung ca h H gm sc cn trong ng dn v sc cn ca
tt c cc b phn trc . ta c th s dng th c tnh ca qut (Hnh 6.7).
Mi kiu qut, tnh cht ca n hon ton c th xc nh c tnh kh ng. Trn hnh
6.7 trnh by c tnh ca qut U-4.70. Sc cn chung ca c h H xc nh theo phng trnh.
H = h + hcb + hb + hK + hS + hl
(6.7)
Trong :

l v2
h = K - sc cn trong ng.
d 2g
hcb =

vK2
2g

hcb

- sc cn cc b

,
hb
hK
hS

- h s cn; l, d - chiu di v ng knh ng; vK - tc kh


- sc cn ca c cu tch bi;
- sc cn ca calorifer.
- sc cn ca thit b sy; chn hoc tnh ton theo kiu my sy.

hl =

vr2
- tn tht ng hc.
2g

Tng lc cn ca h H c chn tng thm d tr 10 20%. Theo gi tr nhn c


ca H v chi ph khng kh V 7 cho trn th, tm im tng ng vi (hiu sut qut) v
s vng quay n, ta tm c kiu qut c hiu sut cc i. Xc nh cng sut ng c.
H V
(6.8)
N=
3600 102 1 2

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 106

Trong :

1 = 0,96 0,97 - hiu sut gi ph thuc vo kiu, trng thi gi .


2 = 0,90 0,95 - hiu sut b truyn ai.
Cng sut ng c, i vi bi v kh nng tnh theo cng thc:
V H
N=
(1 + K C )
3600 102 1 2

N=

V H
293

3600 102 1 2 t + 273

(6.9)

y: K - h s; K = 0,6 0,7.
C - mt bi (Kg/Kg) ca khng kh;
t - nhit khng kh (0C).
Cc c tnh ca qut cho trong cc s tay k thut l tnh trong iu kin bnh thng,
v vy khi chn qut p lc H, trong iu kin sy no ta phi tnh theo:
H1 = 1,1

1
H
2

1 - mt khng kh t = 200C.
2 - mt khng kh iu kin nhit trung bnh trong my sy.
Cng sut lp t ng c:
Nl = K3 N

K3 - h s .....
H1 (Pa)

K3 = 1,1 1,5. i vi cng sut nh ta nhn gi tr ln.

Hnh 6.7. th c tnh ca qut.

6.4. H thng lm sch bi


Trong thit b sy, tch bi v lm sch tc nhn sy ngi ta s dng cc kiu thit
b tch bi nh sau: kiu bung, kiu qun tnh, kiu ly tm (xycln), kiu ti lc, kiu t,
kiu lc in, ...

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 107

6.4.1. B phn tch bi kiu bung.


y l thit b kh bi n gin thng kh c bi c kch thc ln v loi nh ca
sn phm sau sy. Bi c kch thc phn t dp.t < 100m th kh nng tch s km. Trong
thi gian hin nay, b phn tch bi kiu bung ch dng lm sch s b, c bit khi mt
bi ban u cao.
Nguyn tc lm vic ca thit b nh sau:
Trn ng i ca dng kh nm ngang c bi, cho va chm lin tip vo cc vch ngn
(chuyn ng zch zc). Tc gim t ngt v bi va p nn di tc dng ca lc trng
trng cc ht bi s lng xung.

Hnh 6.8. Kt cu bung kh bi.


Trong trng hp ny, iu kin bi lng xung l tc dng kh phi tho m7n.
L
v < v1
H
Trong : L, H - chiu di v chiu cao bung kh bi.
v1 - tc l lng ca ht bi (tc Vitanhia)
Nng sut bung kh bi:
V = 3600 B H v (m3/h)
Trong : B, H - chiu rng v chiu cao bung kh bi (m).
6.4.2. B phn tch bi kiu qun tnh.
Nguyn tc lm vic ca b ph tch bi kiu qun tnh l da trn c s thay i t
ngt chuyn ng ca dng kh. Kh phn t bi di tc dng ca lc qun tnh, b vng ra
khi dng kh.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 108

Hnh 6.9. B phn tch bi kiu qun tnh.


a - Bung chn; b - Bung dng kh quay nh; c - Bung cn d6n; d - Bung cn su.
6.4.3. B phn tch bi kiu khe chp.
B phn tch bi kiu khe chp c cu to n gin v lm vic hiu qu. Trn knh
dn tit din ch nht, b tr cc cnh chp nghing mt gc 300. Nh cc cnh chp m
hng chuyn ng ca dng kh thay i, kh thot qua khe cnh chp, bi c tch ra. Tc
dng kh i vo dao ng trong khong 12 15 m/s. Ph thuc vo nhit , ngi ta s
dng cc cnh chp bng thp hoc bng ngang
Hiu qu b phn tch bi kiu khe chp
ph thuc kch thc phn t bi s b loi b.
i vi phn t bi c kch thc khong 40m,
hiu qu tch 80%, cn kch thc phn t
khong 10m, hiu qu t 60%. Trong thc t
cc gi tr trn thp hn. Nhc im ca phng
Hnh 6.10. B phn tch bi kiu
php ny l lm mn cc tm chp v to nc
khe chp.
khi kh lnh ti nhit im sng.
1-Cnh chp; 2-Khung
6.4.4. B phn tch bi kiu xycln.
Xicln l thit b tch bi do s phn ly qun tnh. Khng kh dn bi vo xycln tip
tuyn vi thn ca n, thc hin chuyn ng xoy xung pha di trong khng gian gia v
v ng rng gia.
Nguyn tc lm vic ca xycln nh sau:
phn hnh tr ca xycln dng kh - bi i vo vi tc tip tuyn ln, xoy dn
xung pha di sau mt vi vng theo chu vi hnh tr; sau to thnh hng lot vng xoy
c ng knh nh v thot ra khi xycln qua ng rng.
Phn t bi b tch ra di tc dng ca lc ly tm trong qu trnh dng kh quay, trt
theo thnh trong hnh tr xung phn di xycln v ri vo hp cha bi di.
So vi cc kiu tch bi khc, xycln c mt s u im sau:
- Khng c b phn chuyn ng, lm vic c mi trng c nhit ti 5000C,
bi thu gom dng kh nn c th s dng li d dng.
- C th thu gom c bi c tnh mi mn, lm vic c khi p sut cao , tr s sc
cn thu lc n nh.
- Ch to n gin, khi nng bi tng vn khng lm gim hiu qu lm sch.
Nhc im: tn tht p sut trong thit b tng i cao, hiu qu lc bi s gim khi
kch thc cc phn t nh hn 5m.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 109

Kh sch
Kh bi

Bi

Hnh 6.11. M t cu to xycln SN-11 c hiu sut lm sch cao


v c p dng rng r6i trong sn xut.
Hiu qu lm sch khng kh trong xycln ph thuc vo phn tn ca phn t bi,
khi lng cc loi ht bi thnh phn, vn tc chuyn ng ca khng kh li vo, kt cu,
kch thc ca xycln.
Nhng xycln lm vic vi khng kh c cha bi m, cn lp t trong phng c to
nhit ln, nu khng rt d b bm dnh bi bn trong v ca ra ca xycln.
Xycln hnh tr c nng sut cao hn xycln hnh cn. ng knh xycln hnh tr
khng nn vt qu 2000mm, hnh cn l 3000mm. Trong xycln, phn t bi c kch thc >
6m s c tch ra. Mc lm sch khng kh khi kch thc phn t bi 6 10m c th
t = 92 95%. Sc cn ca xycln gim s xoy lc ca dng kh ng ra.
Khi cn thit phi lm sch mt lng ln khng kh c bi, thay th vic phi dng
mt xycln c kch thc ln, ta dng mt s xycln c kch thc nh hn. S lng xycln
c ghp vo mt nhm thng c s lng chn 2, 4, 6, ... Trong mt nhm lp chung thng
thu gom bi v chung ng gp khng kh 7 c lm sch (hnh 6.12 trnh by nhm 4
xycln) hoc cm nhiu xycln nh trong (hnh 6.13).

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 110

Hnh 6.12. Nhm 4 xycln.


1 - ng vo; 2 - bung kh 6 tch bi; 3 - Khuch tn; 4 - phn hnh tr;
5 - thng cha; 6 - ca x.
Cm xycln gm v 1 vi np 2, thng cha bi 4, phn t xycln 5 vi ng dn kh dc
trc, ng 6 dn kh v lm kn vch 7. Kh sch thot ra qua l 3. ng knh xycln phn
t 250mm, ng knh ng thot phn t 150mm, chiu di phn tr 375mm, phn cn
500mm. Khng kh c bi theo ng ngn 6 i vo khong khng a gia vch b v c, vo phn
t xycln v theo ng 5 vo khong khng d v thot khi xycln.
Xycln SIOT bao gm v 1, np ca v 2 trn c ng ni vo 3, np nh 4 c ng ni
ra 5 v ng x bi 6 phn di xycln. Khc bit ca xycln ny l khng c phn hnh tr
v ng ni vo hnh tam gic.
Xycln SIOT dng lm sch khng kh khi bi khng phi dng si v khng dnh
kt, nng sut 1500 10.000m3/h.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 111

Hnh 6.13. Cm xycln.


1 - V; 2 - Np; 3 - L kh sch; 4 - Thng cha; 5 - Phn t xycln;
6 - ng ngn; 7 - Vch

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 112

Hnh 6.14. Xycln SIOT


Hnh 6.15. Xycln cn xon SDK.
tnh ton xycln, c th c nhiu phng php, tuy nhin tnh ton ta cn mt s
s liu sau: Lu lng khng kh cn c lm sch bi L (m3/s), nng bi trong khng kh
cb (g/m3), khi lng ring ca bi b (Kg/m3), tiu chun lm sch. Nhng tham s ca khng
kh trong iu kin lm vic, tnh ton theo hnh tr sau:
1 - Sau khi chn xycln, xc nh vn tc chuyn ng ti u ca dng trong thit b:
- i vi xycln SDK

vu = (1,7 2)m/s.

- i vi xycln SIOT

vu = 1m/s.

- i vi xycln SN

vu = (3,5 4,5)m/s

2 - Tnh din tch tit din cn ca xycln.


F=

L
Vu

3 - Xc nh ng knh xycln.
D=

F
0,785 n

(m).

ng knh xycln cn c lm trn s.


4 - Tnh vn tc thc t trong xycln.
L
V0 =
0, 785 n D 2
Vn tc thc t v0 khng nn qu 15% so vi vn tc ti u 7 chn.
5 - Tnh sc cn kh ng ca xycln Pa (Kg/cm2)
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 113

Px = 0

vv2
2

= v

vv2
2

Trong :
0, V - h s sc cn cc b ca xycln tng ng vi p sut ng P0 trong tit din
ngang ca v xycln v vi p sut ng Pv trong ca vo ca xycln.

v0, vv - tc khng kh trong v v ca vo ca xycln, c th ly vv = 12 18m/s.

- khi lng ring khng kh trong iu kin lm vic (Kg/m3).

H s sc cn cc b ca mt s loi xycln cho trong (bng 6.4)


Lng khng kh i qua xycln (m3/h) ph thuc vo tc khng kh ca vo v
kch thc ca vo:

L = 3600 Fv vv = 3600 Fv

2Px
v

Bng 6.5. H s cn ca xycln.


H s cn cc b ca xycln
Khng xon c ng ra
C xon c ng ra
v
0
v
0
SN-11
6,1
250
5,2
210
SN-15
7,8
160
6,7
140
SN-24
10,9
80
12,5
90
SDK
20,0
600
31,3
920
4,2
SIOT
6,0

b
Nu knh dn c tit din ch nht vi kch thc = (1,5 2 ) th bn knh xycln R
a
v bn knh ng trung tm R1 ly theo quan h:
R R1 = a
Chiu di ng trung tm h1 (m)

4a 2
Da
Chiu cao phn hnh tr ca xycln h2 (m)
h2 = h1 + 2a
h1 =

Chiu cao phn hnh cn ca xycln h3 (m)


Dd
h3 =
tg
2
Trong tg - h s ma st.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 114

Hnh 6.16. Kch thc c bn ca xycln.


Bng 6.6. Kch thc v xycln
V m3/h
D
a
b
d
h1
h2

h3

D1

D-a

90 450

0,2

0,050

0,10

0,04

0,07

0,100

O,16

0,10

0,150

240 1050

0,3

0,075

0,15

0,06

0,10

0,140

0,24

0,15

0,225

370 1800

0,4

0,100

0,20

0,08

0,13

0,185

0,32

0,20

0,300

675 3380

0,5

0,125

0,25

0,10

0,17

0,230

0,40

0,25

0,875

810 4050

0,6

0,150

0,30

0,12

0,20

0,275

0,48

0,30

0,450

1440 7200

0,8

0,200

0,40

0,16

0,23

0,366

0,64

0,40

0,600

2250 11250

1,0

0,250

0,50

0,20

0,33

0,458

0,80

0,50

0,750

3240 16200

1,2

0,300

0,60

0,24

0,40

0,550

0,96

0,60

0,900

4400 22000

1,4

0,350

0,70

0,28

0,46

0,641

1,12

0,70

1,050

5750 28700

1,6

0,400

0,80

0,32

0,54

0,733

1,23

0,80

1,200

7290 36450

1,8

0,450

0,90

0,36

0,60

0,825

1,44

0,90

1,350

9000 45000

2,0

0,500

1,00

0,40

0,67

0,916

1,60

1,00

1,500

14100 70500

2,5

0,625

1,25

0,50

0,88

1,145

2,00

1,20

1,875

6.5. B phn tch bi kiu ng ti vi


B phn lm sch khng kh kiu ny t n sch 99% hoc cao hn. Khi dng kh
xuyn qua vi, cc ht bi b p vo cc l nh ca vt liu lc hay tch t thnh tng lp trn
b mt ca n. lm sch vt liu lc ta dng vi bng, len d, vi si tng hp nh capron,
nitron, vi thu tinh...
Nhng thit b thu gom bi ng vi ch to dng n v kp. thit b dng n gm 4,
6, 8, 10 n nguyn. Thit b dng kp gm c s n nguyn gp i.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 115

b/

a/
Hnh 6.17. B phn tch bi kiu ng ti vi
a) Thit b lc bi ng vi b) phng php cung cp khng kh bi vo ng thi.
Thit b lc bi ng vi gm v, thng cha bi2, hp phn phi khng kh 3, ng vi
lc 4, np trn c c cu rung lc ng vi v van iu chnh - tit lu 5, ng gp khng kh
sch 6, qut thi ng vi 7, vt ti bi sch 8, van x 9.
Khng kh theo ng dn vo hp phn phi khng kh, i vo phn di ca thit b.
Sau dng kh bi quay 1800 i vo cc ng vi. Khi i qua ng vi, bm bi vo mt trong
ca ng vi, khng kh sch thot vo khng gian gia cc ng vi v vo ng gp khng kh
sch. Hnh di (Hnh 6.16 b) cho thy 3 phng php a khng kh bn vo b lc ng vi:
Trn xung, di ln v hn hp.
Phng php hn nguyn, b lc ng vi l yu t quan trng. Cu to ca vt liu,
quyt nh sc cn chuyn lc ca thit b, ti trng khng kh cn lc, din tch cn thit ca
b lc v chi ph nng lng.
Hon nguyn phn t lc l ph hu v tch lp bi bm ra khi vt liu lc, nhm
gim sc cn kh ng ca thit b. Hnh 6.17 trnh by cc phng php hon nguyn b lc
ng vi.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 116

Hnh 6.18. Cc phng php hon nguyn b lc ng vi


a - Thi ngc b - Thi tia c - Thi xung d - Dao ng m e - C kh f - Xon ng vi
g - Dao ng ng vi h - Rung
1 - Hng i dng kh 2 - Vng chuyn ng 3 - Thi gi 4 - Phnh bng kh 5 - Phun
6 - p lc xung 7 - c cu quay 8 - C cu rung.
Chu trnh lm vic 10 pht (thi gian lc 9 pht, rung lc mt n nguyn 1 pht). Tc
lc trung bnh 1 1,5 m/ph (m3/m2pht), sc cn thu lc khong 750 - 1500 Pa.
Din tch chung ca vt liu lc xc nh theo cng thc
L + L2
S = Slv + S h = 1
+ Sc
(6.11)
V1
Trong :
Slv, Sh - Din tch vi lc trong mt n nguyn lm vic v n nguyn tun
hon (m2)
L1, L2 - Lu lng khng kh bi ht vo bung x l v i vo b phn hon
3
nguyn (m /ph).
V1 - Vn tc lc (ti trng khng kh ti vi lc m3/m2pht)
Vn tc lc cc i ph thuc c tnh vi lc. i vi vi si thu tinh vn tc lc cho
php khng qu 0,5 m/ph, vi tng hp l 1,5 m/ph.
Sc cn thu lc gii hn ca b lc thng khng qu 2,5 N/m2.
6.6 B phn tch bi c dng xoy gp nhau:
Nguyn tc lm vic ca thit b nh sau:
Khng kh bn vo b phn 1 qua ng 3 chuyn ng t di ln trn dc trc thit b.
Phn t bi chuyn ng cng dng kh c tch ra theo ng xon. Dng khi chuyn ng
ngc chiu t trn xung qua ng lc 5 di p sut 0,3 MPa, quay theo hng tip tuyn,
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 117

nhng bi chuyn ng theo hng dc trc; khi cc phn t bi di chuyn t dng th nht
vo dng th hai; Dng th hai chuyn ng vo thng cha, b thay i hng, phn t
chuyn v pha di vnh 2, ti t thng cha 4. Phn bit hai dng chnh b phn tch bi
c dng xoy gp nhau: T phn phi vo dng th hai (b) v t tp chung vo dng th hai (c).

Hnh 6.19. S b phn tch bi c dng xoy gp nhau


a - S nguyn l b - Phn phi vo dng c - tp chung vo dng chi tit trong bnh (a v b).
1 - ng ra 2 - H thng lc tip tuyn vo dng th hai 3 - Vo dng th hai 4 - Bung
5 - B phn thot ra ngoi 6 - Vo dng th nht 7 - Thng cha bi
8 - B xoy dng th nht 9 - B xoy dng th hai
B phn tch bi kiu dng xoy gp nhau c ch to nhiu php, M,
Nht....Nng sut b phn tch bi BZ l 330 30000 m3/h lm sch kh. s liu di cho
i vi thit b BZ - 200 nng sut 300 m3/h.
220
ng knh thit b (mm)
200
Chi ph kh dng th hai (m3/h)
Chiu cao th tch phn ly (mm)
643
Gc nghing ng loe ()
30
ng knh ng vo (mm)
100
ng knh ng ra (mm)
90
3,7
S ng loe dng th hai
24 Sc cn thu lc (KPa)
ng knh ng loe (mm)
11
5,5
p sut dng th hai (KPa)
Gi tr bng s ca hiu qu nhn c ca my tch bi BZ-200 i vi vt liu
(thch anh H600) hm lng 35% phn t < 5m, theo cc phn nh sau:
1,5
2,0
2,5
3,0
4,0
5,0
6,0
7,5
10,0
d ()
99,1
99,3
99,5
99,7
99,8
100
100
100
(%) 98,6
H s phn ly t 99,9%, cn kh nng phn loi t 0,5m.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 118

Hnh 6.20. S b tr thit b phn ly bi trong h thng lm sch kh.


I - Kh sch; II - Kh bn; III - Bi; IV - Kh sch.
Bng 6.7. Kt qu nghin cu m hnh t phn phi vo dng th hai.
v1 m3/s
v2 m3/s
d0 m
d50 m
%
0,024 KKB
0,014 KKS
3,3
2,5
60 65
0,024 KKB
0,014 KKB
2,3
2,8
61 66
0,014 KKB
0,024 KKB
0,7
0,8
80 83
0
0,024 KKB
0,7
0,9
80 85
0,014 KKS
0,024 KKB
0,7
1,3
77 82
Bng 6.8. Kt qu nghin cu m hnh t tp trung vo dng th hai.
v1 m3/s
v2 m3/s
v2/v1
d0 m
d50 m
%
0,0167 KKB
0,0167 KKS
1
1,0
1,8
96,7
0,0111 KKB
0,0222 KKS
2
0,8
1,2
98,4
0,0083 KKB
0,0249 KKS
3
0,8
1,0
98,45
0,0167 KKB
0,0167 KKB
1
0,8
1,2
97,45
0,0111 KKS
0,0222 KKB
2
0,75
1,0
98,45
0,0083 KKS
0,0249 KKB
3
0,75
1,0
98,5
0,0167 KKB
0,0167 KKB
1
1,5
1,8
95,65
0,0111 KKB
0,0222 KKB
2
1,3
1,6
96,4
0,0083 KKB
0,0249 KKB
3
1,3
1,5
96,5
Ch : KKS v KKB l khng kh sch v khng kh bn.
v1 v v2 - chi ph khng kh r7nh th nht v th hai.
d0 - kch thc gii hn ca phn t nhn c.
d50 - kch thc phn t nhn c t 50%.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 119

V mt l thuyt, ngi ta xc nh tn tht p sut trn r7nh th nht v th hai (P1, P2).
Sau tm tn tht tng ng trong my tch bi P v trnh by cc tn tht trn qua cc h s
1, 2 v .
P =

v2
2

P1 = 1

v12
2

v22
P2 = 2
2
Trong : v - l tc trung bnh ca kh theo tit din.
v1, v2 - tc trung bnh trong r7nh.
i vi h s cn ca thit b ta c s ph thuc:

= 1

v12 L1
v22 L2

2
v32 L3
v32 L3

(6.12)

Trong : L1, L2 - chi ph kh trong r7nh th nht v th hai.


- chi ph kh sch.
L3
Ngi ta xc nh tn tht p sut hiu qu theo chi ph kh sch.
L
L
P = P1 1 + P2 2
(6.13)
L3
L3
Nu khng kh bn ch vo r7nh th nht L3 = L1 th:
P = P1 + K P2

y K =

(6.14)

L2
bi s ca chi ph
L1

Khi cung cp kh bn ch vo r7nh th hai L3 = L2


1
P = ( P1 + K P2 )
(6.15)
K
Khi cung cp kh bn vo c hai r7nh L3 = L1 + L2
1
P =
(6.16)
( P1 + K P2 )
1+ K
R rng, nng lng tng i ti u l ch lm vic ca thit b vi cung cp kh
bn c hai r7nh. Theo (6.12) ta c:
f2
f2
2
= 1 32 (1 m ) + 2 32 m
(6.17)
f1
f2

y:
m=

L2
= K ( K + 1) - h s chi ph.
L3

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 120

f1, f2, f3 din tch tit din vo (i vi dng th 1 v th 2) v ng ra. Phn tch phng
trnh cho thy h s m c xc nh khi h s cn ca thit b c gi tr ti thiu:
1
m=
(6.18)
f1 1
1+
f 2 2
l v tr quan trng khi xc nh ch lm vic ti u ca thit b.
Ngi ta 7 xy dng phng php tnh ton hiu qu ring phn v hiu qu chung
ca s phn ly khi cung cp kh bn theo mi r7nh v cho c hai r7nh.
Thnh phn tc dc trc ca phn t dng th nht nhn c:
1

r n L1 L3 L1 z ft g d ft
'
vopt

+
2n 2
18r
R3 f1 f 3 f1 H
Trong : n - ch s mc ph thuc s Re;
r, z - to hng knh v hng trc ca phn t;
R3 - bn knh ngoi ca dng th nht;
r - nht ng lc ca kh;
ft - mt phn t;
dft - ng knh phn t.
Thnh phn tip tuyn tc phn t dng th nht.

(1 + n )( 2n + 1) 1 +
=

(6.19)

v' ft

z
r n

= 1 + (2 1 ) 1 r
H R3

y: 1, 2 - tc gc quay ca dng th nht v th hai.


Tc hng knh ca phn t dng th nht xc nh theo:
y2
r L2
'
vrft
=

2
x + y 2 2 R3 H

(6.20)

(6.21)

Trong :
1

ft
96,85
z
r n

x=
; y = 1 + ( 2 1 ) 1 5, 4 d ft
d ft
H R
r

y: R - bn knh thit b.
i vi phn t i vo b phn t dng th hai, tc dc trc c xc nh:
''
voft

( n + 1)( 2n + 1) 1
=

ft g d 2ft
L2 z
2 y n

R R3 ( R 2 R32 ) H
18 r

Tc hng knh ca phn t dng th hai:


( R r ) L2
y2
''
vrft
=

x + y 2 2 R3 ( R R3 )

2n 2

(6.22)

(6.23)

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 121

Th d: Tnh ton b phn tch bi c dng xoy gp nhau.


S liu W cho
Nng sut kh bn L3 (m3/h)
5915
Nng sut bi G (Kg/h)
2200
0
Nhit khng kh t C
70
1400
Mt bi ft (Kg/m3)
Thnh phn bi khuch tn
Hm lng % (khi lng)
Cc phn (m)
34
0 20
11,2
20 40
18,74
40 80
29,4
80 160
160 v cao hn
6,66
Thng s kch thc v ch chnh:
Trn c s l thuyt v thc nghim, nghin cu thit b BZ vi kch thc cu trc
sau:
ng knh b phn D (mm)
600
Chiu cao phn lm vic H (mm)
1800
2
L
Ch s chi ph dng th hai v dng th nht: K = 2
L1
300
ng knh vo ca dng th nht D1 (mm)
ng knh trc b phn xoy Dx (mm)
100
50
Gc nghing cnh ()
S cnh
6
Kch thc ng vo dng th hai ab
200300
15
Gc nghing ng vo ()
ng knh ng ra D3 (mm)
400
Chi ph khng kh qua dng th 1:
L
5915
= 1972 m3/h
L1 = 3 =
1+ K 1+ 2
Chi ph khng kh qua dng th 2:
V2 = V3 V1 = 3943 m3/h.
Tc dc trc dng th nht ni vo:
4 L1
4 1972
01 =
=
= 8, 7m / s
2
2
3600 ( D1 Dx ) 3600 3,14 ( 0,32 0,12 )
Tc tip tuyn ca dng th nht ni vo:
D2
0,32
1 = 01 tg 2 1 2 = 8, 7 tg 50 2
= 17m / s
0,3 0,12
( D1 Dx )
Tc tip tuyn ca dng th hai ni vo:
L2
3943
2 =
=
= 18,3m / s
3600 a b 3600 0, 2 0,3
Tc khng kh ng ra:
Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 122

4V3
4 5915
=
= 13,1m / s
2
3600 D3 3600 3,14 0, 42
+ Tnh ton hiu qu phn ly.
Tnh ton hiu qu ca thit b c th s dng phng trnh (6.19; 6.23). Cho ng
knh dft v to vo thit b ca n r0, z0. Nu phn t i vo vi dng th nht th z = 0; vi
dng th hai z = H. Xc nh tc ca n thi im = 0. To mi ca phn t:
r = r0 + vrft
; z = z0 + v0 ft .
T ta c:
D12 4r 2
1 = 2
100.
D1 Dx2

3 =

D 2 4r 2
100
D 2 D32
Khi cung cp kh bn theo c hai r7nh, hiu qu tng phn xc nh theo.
L + L
1,2 = 1 1 2 2
L3
Kt qu tnh ton cho hnh di, cho chung = 993,54%.
Tn tht thu lc ca thit b:
s2
1,113,12
P =
= 10
= 944 Pa
2
2

2 =

cu hi n tp chng vi
1. C s tnh ton thit b gia nhit.
2. Tnh ton bung t, qut gi.
3. Trnh by nguyn tc lm vic ca b phn tch bi - l thuyt tnh ton.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 123

Ti liu tham kho


1 - Trn Vn Ph - Tnh ton v thit k h thng sy
NXB GD - 2000
2 - Hong Vn Chc - K thut sy
NXB KHKT - 1999
3 - Nguyn Duy ng - Thng gi v k thut x l kh thi.
NXB GD - 1999
4 - .C Cah - Ochob Texhk Cyk.

Mockba 1984

5 - Arum S.Mujumdar - Handbook of Industrial Drying


Mazcel Dekker, inc 1995.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 124

Ph lc
Bng chuyn i t W ra WK
W%
0,0
0,1
0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

4,7
5,8
7,0
8,1
9,3
10,5
11,7
13,0
14,3
15,6
17,0
18,3
19,8
21,2
22,7
24,2
25,8
27,4
29,0
30,7
32,5
34,2
36,1
37,9
39,9
41,8
43,9
46,0
48,2
50,4
52,7
55,0
57,5
60,0
62,6
65,3
68,1
70,9
73,9
77,0

4,8
5,9
7,1
8,2
9,4
10,6
11,9
13,1
14,4
15,7
17,1
18,5
19,9
21,4
22,9
24,4
25,9
27,6
29,2
30,9
32,6
34,4
36,2
38,1
40,1
42,0
44,1
46,2
48,4
50,6
52,9
55,3
57,7
60,3
62,9
65,6
68,4
71,2
74,2
77,3

4,9
6,0
7,2
8,3
9,5
10,7
12,0
13,3
14,5
15,9
17,2
18,6
20,0
21,5
23,0
24,5
26,1
27,7
29,4
31,1
32,8
34,6
26,4
38,3
40,3
42,2
44,5
46,4
48,6
50,8
53,1
55,5
58,0
60,5
63,1
65,8
68,6
71,5
74,5
77,6

5,0
6,2
7,3
8,5
9,6
10,9
12,1
13,4
14,7
16,0
17,4
18,8
20,2
21,7
23,2
24,7
26,3
27,9
29,5
31,2
33,0
34,8
36,6
38,5
40,4
42,5
44,7
46,6
48,8
51,1
53,4
55,8
58,2
60,8
63,4
66,1
68,9
71,8
74,8
77,9

5,2
6,3
7,4
8,6
9,8
11,0
12,2
13,5
14,8
16,1
17,5
18,9
20,3
21,8
23,3
24,8
26,4
28,0
29,7
31,4
33,2
35,0
36,8
38,7
40,6
42,7

WK ,%
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43

4,2
5,27
6,38
7,53
8,70
9,88
11,1
12,35
13,65
14,95
16,3
17,65
19,05
20,5
21,95
23,50
25,0
26,6
28,2
29,9
31,6
33,3
35,1
37,0
38,9
40,8
42,8
44,95
47,1
49,3
51,5
53,8
56,3
58,8
61,3
63,8
66,6
69,5
72,4
75,4

4,3
5,4
6,5
7,6
8,8
10,0
11,2
12,5
13,8
15,1
16,4
17,8
19,2
20,6
22,1
23,6
25,2
26,7
28,4
30,0
31,8
33,5
35,3
37,2
39,1
41,0
43,1
45,1
47,3
49,5
51,8
54,1
56,5
59,0
61,6
64,2
66,9
69,8
72,7
75,8

4,4
5,5
6,6
7,8
8,9
10,1
11,4
12,6
13,9
15,2
16,6
17,9
19,3
20,8
22,2
23,8
25,3
26,9
28,5
30,2
31,9
33,7
35,5
37,4
39,3
41,2
43,3
45,4
47,5
49,7
52,0
54,3
56,7
59,2
61,8
64,5
67,2
70,1
73,0
76,1

4,5
5,6
6,7
7,9
9,1
10,3
11,5
12,7
14,0
15,3
16,7
18,1
19,5
20,9
22,4
23,9
25,5
27,1
28,7
30,4
32,1
33,9
35,7
37,6
39,5
41,4
43,5
45,6
47,7
49,9
52,2
54,6
57,0
59,5
62,1
64,7
67,5
70,4
73,3
76,4

5,6
5,7
6,8
8,0
9,2
10,4
11,6
12,9
14,2
15,5
16,8
18,2
19,6
21,1
22,5
24,1
25,6
27,2
28,9
30,5
32,3
34,1
35,9
37,7
39,7
41,6
43,7
45,8
47,9
50,2
52,4
54,8
57,2
59,7
62,3
65,0
67,8
70,7
73,6
76,7

46,8
49,0
51,3
53,6
56,0
58,5
61,0
63,7
66,4
69,2
72,1
75,1
78,3

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 125

44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80

78,6
81,8
85,2
88,7
92,3
96,1
100,0
104,1
108,3
112,5
117,5
122,2
127,2
132,5
138,0
143,5
150,0
156,4
163,2
170,3
177,8
185,7
194,1
203,0
212,5
222,6
233,3
257,1
257,1
270,4
284,6
300,0
316,7
334,8
354,6
376,2
400,0

78,9
82,2
85,5
89,0
92,7
96,5
100,4
104,5
108,8
113,2
117,9
122,7
127,8
133,1
138,7
144,5
150,6
157,1
163,9
171,0
178,6
186,5
195,0
204,0
213,5
223,6
234,5
258,4
258,4
271,8
286,1
301,6
318,4
336,7
356,6
378,5
402,5

79,2
82,5
85,9
89,4
93,1
96,9
100,8
104,9
109,2
113,7
118,3
123,2
128,3
133,6
139,2
145,1
151,3
157,7
164,6
171,7
179,3
187,4
195,9
204,9
214,5
224,7
235,6
259,7
259,7
273,1
287,6
303,2
320,2
338,6
358,7
380,8
405,1

79,5
82,8
86,2
89,8
93,4
97,2
101,2
105,3
109,6
114,1
118,8
123,7
128,8
134,2
139,8
145,7
151,9
158,4
165,3
172,5
180,1
188,2
196,7
205,8
215,5
225,7
236,7
261,0
261,0
274,5
289,1
304,9
321,9
340,5
360,8
383,1
407,6

79,9
83,2
86,6
90,1
93,8
97,6
101,6
105,8
110,1
114,6
119,3
124,2
129,4
134,8
140,4
146,3
152,5
159,1
166,0
173,2
180,9
189,0
197,6
206,8
216,5
226,8
237,8
262,3
262,3
275,9
290,6
306,5
323,7
342,5
363,0
385,4
410,2

80,2
83,5
86,9
90,5
94,2
98,0
102,0
106,2
110,5
115,1
119,8
124,7
129,9
135,3
141,0
146,9
153,2
159,7
166,7
174,0
181,7
189,9
198,5
207,7
217,5
227,9
239,0
263,6
263,6
277,4
292,2
308,2
325,5
344,5
365,1
387,8
412,8

80,5
83,8
87,3
90,8
94,6
98,4
102,4
106,6
111,0
115,5
120,3
125,2
130,4
135,9
141,6
147,5
153,8
160,4
167,4
174,7
182,5
190,7
199,4
208,6
218,5
229,0
240,1
265,0
265,0
278,8
293,7
309,8
327,4
346,4
367,3
390,2
415,5

80,8
84,2
87,6
91,2
94,9
98,8
102,8
107,0
111,4
116,0
120,8
125,7
131,0
136,4
142,1
148,1
154,5
161,1
168,1
175,5
183,3
191,6
200,3
209,6
219,5
230,0
241,3
266,3
266,3
289,2
295,3
311,5
329,2
348,4
369,5
392,6
418,1

81,2
84,5
88,0
91,6
95,3
99,2
103,3
107,5
111,9
116,5
121,2
126,2
131,5
137,0
142,7
148,8
155,1
161,8
168,8
176,2
184,1
192,4
201,2
210,6
220,5
231,1
242,5
267,7
267,7
281,7
296,8
313,2
331,0
350,5
371,7
395,1
420,8

81,5
84,8
88,3
92,0
95,7
99,6
103,7
107,9
112,3
116,9
121,7
126,8
132,0
137,5
143,3
149,4
155,8
162,5
169,5
177,0
184,9
193,3
202,1
211,5
221,5
232,2
243,6
269,0
269,0
283,1
298,4
314,9
332,9
352,5
373,9
397,5
423,6

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 126

Bng c tnh nhit ng hc chuyn khi ht ng cc.


, 0C

u , Kg/Kg

0
20
30
0 30
0
20
30
0 30
0
20
30
0 30
25
25
25
25

9,6
8,7
8,4
5,0
14,8
14,6
14,2
10,0
22,5
21,2
20,4
15,0
7,6
14,4
23,7
36,3

0
20
30
0 30
0
20
30
0 30
0
20
30
0 30

8,8
7,8
7,4
5,0
11,2
10,7
10,6
10,0
21,2
20,0
19,4
15,0

25
25
25

7,4
13
36,4

0
20
30
0 30
0
20

8,2
7,5
7,1
5,0
11,0
10,3

m , 0M
Mch en
16,5
16,5
17,0

36,0
37,5
38,5

64,5
64,5
64,5

12,5
35,5
57,5
100
La m
15,5
15,5
15,5

24,0
24,0
24,5

65,0
65,0
64,5

M cng
13,0
33,5
100
La tiu mch
15,5
15,5
15,5

23,5
23,5

Cm .102 Kg/Kg

0,59
0,52
0,50

0,26
0,28
0,26

0,28
0,24
0,24

0,60
0,30
0,42
0,30
0,56
0,50
0,47

0,28
0,35
0,33

0,24
0,22
0,21

0,10
0,15

0,10

0,05

0,12

0,06

0,55
0,28
0,36
0,53
0,48
0,53

0,34
0,34

0,07

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 127

30
0 30
0
20
30
0
20
30
0 30

10,0
10,0
16,6
15,2
14,7
19,2
17,6
17,1
17,0

25
25
25
25

7,0
10,2
18,2
30,5

0
20
25
0 30
0
20
30
0 30
0
20
30
0
20
30
0 30

9,4
8,7
9,6
5,0
11,0
10,3
10,0
10,0
16,6
15,2
14,7
19,2
17,6
17,1
17,0

23,5

47,5
47,5
47,5
64,5
64,5
64,5

La
12,5
20,0
46,5
100,0
Ng
15,5
16,5
16,0

23,5
23,5
23,5

47,5
47,5
47,5
64,5
64,5
64,5

0,34

0,23
0,22
0,20
0,15
0,13
0,14

0,1

0,45

0,54
0,40
0,30
0,22
0,60
0,53
0,60

0,34
0,34
0,34

0,23
0,22
0,20
0,15
0,13
0,14

0,07

0,1

0,45

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 128

Cc tiu chun ng dng chnh trong k thut sy


Tn gi
Furier
Rynn

Cng thc
a
l2
l

K hiu
Fo
Re

ngha vt l
Thi gian khng th nguyn
tnh cht chuyn ng

Gratgp

Gr

g l3

Prng truyn nhit

Pr

Prng truyn cht

Prm

Nu

am
a l

Nucxen truyn nhit

Nucxen truyn cht

Num

am l

Bi truyn nhit

Bi

a l

Bi truyn cht

Bim

am l

Kirpichev truyn
nhit

Ki

q l
tc

Kirpichev truyn cht

Kim

qm l
a uo o

Luikov

Lu

Rabinder

Rb

pamerans

Po

Phrv

Fe

am
a
c dt

n du
qv l 2
t
3
4 d ( v K ) g
K2 K

Acsimet

Ar

d 3 ( v K ) g
K2 K

Ly

Ly

i3 K
K V g

c trng cho lc t nng


Qun tnh ca trng lc ma st v
nhit
Cng gia truyn nhit v dn
nhit trong lp bin
Cng gia truyn cht v dn
cht trong lp bin
Cng gia truyn nhit v dn
nhit trn b mt
Cng gia truyn nhit v dn
nhit trn b mt
Cng gia truyn cht v dn
cht trn b mt
Cng gia dng nhit trn
bin v dn nhit bn trong
Cng gia dng cht trn bin
v dn cht bn trong
Qun tnh gia trng nhit v
trng nng
Quan h gia nhit lng t nng
v nhit lng cn bc hi
Quan h gia ngun nhit v dn
nhit trong vt
Th hin lc nng gia khng kh
v vt liu sy
Th hin lc nng gia khng kh
v vt liu sy
Th hin lc nng gia khng kh
v vt liu sy

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 129

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 130

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 131

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 132

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 133

Tr lc cc b ca dng chy.
iu kin
dng chy

Hnh dng

Cnh sc

Ch thch

0,3

1. Ca vo

0,1

Tc ln

= 450

0,05

L = (1,5 2)d

0,85

Cnh trn R = 0,1d


2. t thu

3. Ca vo

4. Cong
(ng trn,
vung v
ch nht)

R/d = 1; 1 = 0,25
R/d = 2; 1 = 0,15
b/h = 0,5; 1; 1,5; 2
= 1,5; 1; 0,67; 0,46

= 1..

a = 450; 900;1200;1800
H = 0,03; 1; 1,15; 1,4
5. ng
trn, vung
gp

= 900; 1200; 1350; 1500


= .2.
2 = 1,1; 0,55; 0,25; 0,20

6. ng trn
v vung
ln
7. ng gp

R/d = 1,5
= 300; 450; 600; 900
3 = 0,24; 0,33; 0,4; 0,53

= .3.

a = 0,1b

0,8

a= 2b

0,5

- Tit din
ch nht th
b=d
- Tit din
hnh trn
=1
Tit din
ch nht
ly nh
trong 4, khi
h = d.
Vi ng
trn = 1

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 135

8. ng gp
c cnh
hng

9. ng trn
v vung
thc th
10. ng
trn v
vung hnh
ch U

r/b = 0,28; a = 1,41


a = 900; 1200; 1350
= 0,25; 0,13; 0,08
r/b = 0,1
a = 900; 1200; 1350
= 0,4; 0,2; 0,13;
l/d = 0,5; 1; 2; > 5
4 = 1,6; 1,9; 2,1; 2,2
l/d = 1; 2; 0,3; 8
5 = 1,6; 1,9; 2,1; 2,1

= 4.

ly nh
trong 4

= 5.

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 136

iu
khin
dng
chy
11. t
thu

Hnh dng

Ch thch

f
= 0, 2; 0, 4;0, 6; 0,8
F
= 0, 28; 0, 2;0,13;0, 04

12. t
m

13. ng
khuych
tn hnh
trn
14. ng
khuych
tn hnh
vung

10
0,01
0,02
0,04
0,06

15
0,03
0,05
0,1
0,15

20
0,05
0,11
0,21
0,32

30
0,06
0,13
0,27
0,5

= 1
F

Ff
1,25
1,5
2
2,5

Ff
1,25
1,5
2
2,5

= 1
F

10
0,02
0,03
0,06
0,09

15
0,03
0,06
0,13
0,19

20
0,05
0,1
0,2
0,3

30
0,07
0,13
0,26
0,39

= 1
F

450

15. ng
khuych
tn
ngc

450

16. Ra
khi ng

0,1

1,0

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 137

iu
kin
dng
chy
17. Chc
ba

Hnh dng

Bm vo
V0 = 0,5;0, 75;1;1,5
= 0, 7;0,9;1;1,15; 2, 6
Ht vo
18. Chc
ba ng
vung
v trn

19.
Quay
1800

20. ng
khuych
tn
quyay
900
21. t
m vi
gc 450

Bm vo
V0 : VB = 0, 6;0,8;1, 2;1, 6
B = 0; 0;0; 0
0 = 1,8; 0, 7;0,1; 0, 35
Ht vo
V0 : VB = 0, 6;0,8;1, 2;1, 6
B = 0,5;0,35; 0,1
0 = 1,8; 0, 7;0,1; 0, 35
II

quay vung gc
a: = 1
4,25
c = 1a
II
quay vung gc
2,9
a: = 1
c = 1,42a
III
Quay trn
r=a
a:b = 1
quay gc ch nht
a:b = 0,5
quay gc trn
a:b = 0,5
Quay gc trn
a:b = 0,5

Ch thch

Gi tr
ph
thuc V0

vo = B +
0 ph
thuc vo
V0 v VB

'

1,1

1,1

4,51
0,783
1,44

0,644
1,84

0,463

1,42

0,369

a:b = 0,5
0,911

0,982

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 138

Thng s vt l ca mt s vt liu
tt
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20

Vt liu
t st
Thu tinh
Tm cch nhit
x
B tng x
G si
G thng
Gch
D
Gch chu la
B tng xp
St
ng
Giy
Cartng
Mn ca
Xi mng
Nc
Ct
Than bn

Kcalo/mh K
0,15 - 0,8
0,80
0,37
0,10
0,19
0,18 - 0,31
0,30
1,14 - 1,33
0,33

0,63 - 0,81
60
320
0,11
0,16
0,045-0,055
0,78
0,5
0,97
0,07

W/m K
0,17 - 0,93
0,930
0,41
0,12
0,22
0,21 - 0,36
0,35
1,33 - 1,45
0,38

0,73 - 0,94
71,58
372,16
0,13
0,19
0,052-0,069
0,91
0,60
1,13
0,081

kcal/kg K
0,20
0,20
0,26
0,20

0,33
0,33
0,22
0,25 - 0,34
0,21 - 0,24
0,18
0,12
0,09
0,32

0,20
1
0,17 - 0,22

kJ/kg0K
0,84
0,84
1,09
0,84

1,38
1,38
0,92
1,045-1,42
0,87 - 1,00
0,75
0,50
0,38
1,34

0,84
4,816
0,71 - 0,92

Thng s vt l ca mt s thc phm


Khi lng ring (kg/m3)
Khi ht
v
KH

TT

Vt liu

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

La m
Go
Ng
K
u
u xanh
Mui n
ng ct
Khoai ty
C rt

1200-1500
1100-1200
1000-1300
800-1200
1000-1490
1000-1400
1000-1400

1044-1068
973 - 1040

11

C ci

1080-1120

730-859
470-530
600-850

650-750
550- 650

Khi
lng
1000
ht (g)
22-42
24-34
205-345
6 - 6,5
155
265

0,35 - 0,37

0,21 - 0,22
0,25 - 0,28

0,860 - 0,94

833

0,895-0,919

Nhit dung ring C


Kcal/kg0K
kJ/kg0K
1,55-1,46

0,87-0,92
1,04-1,07

3,64 3,936
3,76-3,85

H s dn nhit
Kcalo/mh0K
W/m0K
0,08
0,086

0,103
0,37-0,46
0,43-0,78

0,10
0,09

0,120
0,43-0,54
0,5-0,93

0,41-0,48

0,48-0,61

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 139

t0c
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
120
140
160
180
200

Cp
kJ/kg0K
1,005
1,005
1,005
1,005
1,005
1,005
1,005
1,005
1,005
1,009
1,009
1,013
1,017
1,022
1,026

Thng svt l ca khng kh kh


10 w/m0K
q10106
10-6
2
6 2
m /s
Ns/m
m2/s
2,51
20,00
17,60
14,16
2,59
21,40
18,10
15,06
2,67
22,90
18,60
16,00
2,67
24,30
19,10
16,69
2,83
25,70
19,60
17,95
2,90
27,20
20,10
18,97
2,96
28,60
20,60
20,02
3,05
30,20
21,10
21,09
3,13
31,90
21,50
22,10
3,21
33,60
21,90
23,13
3,34
36,80
22,80
25,45
3,49
40,30
23,70
27,80
3,64
43,90
24,50
30,09
3,78
47,50
25,30
32,49
3,99
51,40
26,00
34,85
-2

Pr

kg/m3

0,705
0,703
0,701
0,699
0,698
0,696
0,694
0,692
0,690
0,688
0,686
0,684
0,682
0,681
0,689

1,207
1,166
1,134
1,092
1,058
1,026
0,996
0,968
0,941
0,916
0,896
0,827
0,789
0,754
0,722

m bo qun ca ht nng sn
Vt liu
La m, go
Ng
K
u xanh
u
Ht ging hng dng
Ht ay

min
14
14
13,50
16
14
15
11

TB
15,5
17
15
18
17
17
12

max
17
20
17
20
19
20
14

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 140

Nhit cho php khi sy ht nng sn


Thi gian
sy
(pht)
5
10
15
30
45
60
90
180

10

15

71, 5
87, 5
68, 5
85,8
66, 7
84,8
63, 6
83, 3
62
82,3
60, 7
81, 6
59
80, 7
55, 5
78,8

67, 4
66, 4
64, 4
72, 6
62, 6
71, 6
59, 6
70,1
57,9
69,1
56, 6
68, 4
54,9
67, 5
51, 4
65, 6

63, 6
66, 4
60, 6
64, 7
58,5
58, 4
55,8
62, 2
54,1
61, 2
52,8
60,5
51,1
59, 6
47, 6
57, 7

m (%)
20
25

60, 4
61,1
57, 4
59, 4
55, 6
54
52, 6
56,9
50, 9
55, 9
49, 6
55, 2
47,9
54,3
44, 4
52, 4

57, 6
56, 7
54, 6
55
52,8
54
49,8
52,5
48,1
51,5
46,8
50,8
45,1
49, 9
41, 6
48

30

35

55, 2
53, 2
52, 2
51,5
50, 4
50, 5
47, 4
49
45, 7
48
44, 4
47,3
42, 7
46, 4
39, 2
44,5

52,8
50, 6
49,8
48,9
48
47,9
45
46, 4
43,3
45, 4
42
44, 7
40, 3
43,8
36,8
41, 9

Ghi ch: t s tnh theo cng thc (7.7); cn mu s tnh theo cng (7.7)

Th tch khng kh m 1kg khng kh kh p = 745mmHg


TT
20
30
40
50
60
70
80
90
99,4
100
120
140
160
180
200
220
240
260
280

100
0,867
0,915
0,977
1,07
1,44
1,20
1,95
3,57

90
0,865
0,911
0,970
1,05
1,170
1,38
1,79
2,88
10,9
10,9
11,5
12
12,6
13,2
13,7
14,3
14,9
15,4
16

70
0,861
0,903
0,954
1,02
1,12
1,27
1,53
2,08
3,63
3,63
3,82
4,01
4,19
4,38
4,57
4,76
4,95
5,14
5,34

(%)
50
0,857
0,895
0,940
0,996
1,07
1,17
1,34
1,63
2,17
2,17
2,28
2,40
2,51
2,63
2,74
2,86
2,97
3,09
3,20

30
0,835
0,887
0,925
0,970
1,02
1,09
1,19
1,33
1,54
1,55
1,63
1,71
1,79
1,87
1,96
2,04
2,12
2,20
2,28

10
0,849
0,88
0,912
0,945
0,982
1,02
1,07
1,13
1,20
1,20
1,26
1,33
1,39
1,46
1,52
1,58
1,65
1,71
1,78

0
0,847
0,876
0,905
0,934
0,963
0,992
1,02
1,05
1,08
1,07
1,14
1,19
1,25
1,31
1,37
1,42
1,48
1,54
1,60

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 141

TT

Vt liu

1
2
3
4
5

La m
Go
Ng
K
Du

kch thc v ng knh tng ca mt ht ng cc


kch thc mm
Khi lng dt (mm)
1000 ht
Rng
b
Di
l
Dy
(g)
1,5 - 3,8
1,6 - 4
4,2 - 8,6
22 - 42
2,72
1,2 - 2,8
2,5 - 4,3
5 - 12
24 - 31
2,76
3-8
5 - 11
5,2 - 14
205 - 345
7,50
1 - 2,2
1,2 - 3
1,8 - 3,2
6 - 65
1,38
3,5 - 8
3,7 - 8
4 - 8,8
155
6,2

1,45
1,68
1,03
1,35
1,00

m cn bng ca sn phm(%) ph thuc vo nhit v m ca khng kh


m tng i ca khng kh(%)
Sn phm Nhit

20
30
40
50
60
70
80
90
100
La
20
7,5
9,1
10,4
11,4
12,5
13,7
15,2
17,6
0
30
8
9,1
10,1
11,1
12,6
14
16,6
22,0
Go
20
8
9,6
10,9
12
13
14,6
16
18,7
30
8,3
9,8
10,7
11,8 13,10 14,7
17,3
22,5
Ng
20
8,2
9,4
10,7
11,9
13,2
14,9
16,9
19
30
8,3
9,5
10,6
11,6
13,8
15,9
17,9
22,0
u tng
Tinh bt
L thuc
l
Ch bp
xanh
M si

50
20
20
20

5,5
5,4
3,9
10,8

6,7
6,5
5,1
13,9

8,0
7,1
6,9
16,35

9,2
8
8,5
19,8

10,4
9,5
10,1
23

12
11,6
12,6
27,10

13,6
15,3
15,8
33,4

16,1
20,9
19,0
-

20

6,9

8,5

8,7

15

21

28

20

7,1

8,7

10,6

12,2

13,7

16,6

18,8

22,4

Thnh phn ho hc

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 142

Mc lc
Li ni u.................................................................................................................................1
Chng 1.
C s l thuyt ca qu trnh sy
1.1. Vt liu m.......................................................................................................................4
1.1.1. m tng i.......................................................................................................4
1.1.2. i m tuyt i.......................................................................................................4
1.1.1. m trong vt liu.....................................................................................................5
1.1.2. Phn loi dng lin kt m trong vt liu. ................................................................9
1.1.3. Cc c trng nhit ng ca vt liu m...............................................................11
1.1.4. Cc thng s nhit - vt l ca vt liu m.............................................................14
1.2. Tc nhn sy ..................................................................................................................16
1.2.1. Thng s c bn ca khng kh m........................................................................17
1.2.2. Lng cha m. ......................................................................................................19
1.2.3. Mt khng kh m (hn hp khng kh kh v hi nc) .................................20
1.2.4. Nhit dung ring trung bnh ca khng kh m......................................................21
1.2.5. Nhit ca nhit k t........................................................................................22
1.2.6. Xc nh m tng i ca khng kh...............................................................23
1.2.7. th I - d ca khng kh m.................................................................................24
1.2.8. Khi l....................................................................................................................30
1.3. Truyn nhit v truyn m trong qu trnh sy ..............................................................33
1.3.1. Truyn m t b mt vt liu vo mi trng.........................................................33
1.3.2. Truyn nhit v truyn khi bn trong vt liu m.................................................36
1.3.3. Phng trnh vi phn truyn nhit. .........................................................................38
1.3.4. Phng trnh vi phn truyn m. ............................................................................40
1.4. ng hc qu trnh sy ................................................................................... 41
1.4.1. ng cong sy......................................................................................................41
1.4.2. ng cong tc sy. ..........................................................................................41
1.4.3. ng cong nhit sy........................................................................................42
1.4.4. Phn tch qu trnh sy. ..........................................................................................44
1.5. Phng php xc nh thi gian sy...............................................................................47
1.5.1. Phng php T.K Philnhenko:..............................................................................47
1.5.2. Phng php A.B Lkp. .......................................................................................47
1.5.3. Phn loi v th t tnh ton thit b sy: ...............................................................49
Chng 2.
Thit b sy i lu
2.1 Khi nim........................................................................................................................52
2.2. L thuyt tnh ton .........................................................................................................56
2.2.1. Tnh lng m bc hi. ..........................................................................................57
2.2.2. Cn bng m v chi ph khng kh trong bung sy. .............................................58
2.2.3. Tnh nhit bung sy. .............................................................................................59
Chng 3.
Thit b sy tip xc
3.1 Khi nim........................................................................................................................77
3.2 Nguyn tc lm vic v cu to.......................................................................................77

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 143

3.3 L thuyt tnh ton .......................................................................................... 79


3.3.1.Trao i nhit khi khi sy tip xc(dn nhit) vi b mt nng. .......................... 79
Chng 4.
Thit b sy bc x
4.1.Khi nim........................................................................................................................84
4.2.Nguyn tc cu to..........................................................................................................84
4.2.1 Thit b gia nhit bng in.....................................................................................84
4.2.2. Thit b sy bc x gia nhit bng hi t..............................................................86
4.3. L thuyt tnh ton .........................................................................................................86
4.3.1 c tnh ti u ca vt liu khi sy bng bc x hng ngoi . ................................86
4.3.2. Cc tnh ton c bn. ..............................................................................................87
Chng5.
Thit b sy thng hoa
5.1. Khi nim.......................................................................................................................91
5.2. Nguyn l cu to ..........................................................................................................92
5.3. L thuyt tnh ton .........................................................................................................94
5.3.1. Tnh ton nhit bnh thng hoa...............................................................................95
5.3.2. Nhit to ra trong bnh ngng - ng bng. ...........................................................96
5.3.3. Nhit cn thit lm tan bng...................................................................................97
5.3.4. H s trao i nhit i lu gia hi NH3 ti b mt ng ......................................97
5.3.5. Thi gian x bng X v thi gian la kh trong bnh thng hoa .........................98
Chng 6.
Cc thit b ph tr h thng sy
6.1. Thit b gia nhit ............................................................................................................99
6.1.1. B gia nhit khng kh bng khi l. ...................................................................101
6.1.2 B gia nhit khng kh bng hi nc nng..........................................................101
6.2. Bung t trong thit b sy .........................................................................................101
6.2.1. Bung t dng nhin liu rn. ............................................................................102
6.2.2. Bung t dng nhin liu lng, kh. ...................................................................104
6.3. Qut gi........................................................................................................................105
6.4. H thng lm sch bi..................................................................................................107
6.4.1. B phn tch bi kiu bung. ...............................................................................108
6.4.2. B phn tch bi kiu qun tnh. ..........................................................................108
6.4.3. B phn tch bi kiu khe chp............................................................................109
6.4.4. B phn tch bi kiu xycln. ..............................................................................109
6.5. B phn cch bi kiu ng ti vi ................................................................................115
Ti liu tham kho..................................................................................................................122
Ph lc.....................................................................................................................................123
Mc lc....................................................................................................................................142

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 144

Trng i hc Nng nghip 1 Gio trnh K thut synng sn -------- ----------------------------------------- 145

You might also like