Professional Documents
Culture Documents
A. T VN
th k XIX, khi m ho hc pht trin nh v bo th ranh gii gia sinh hc v ho hc xut hin mt lnh vc khoa hc mi nhm nghin cu thnh phn ho hc ca c th sng v nhng qu trnh chuyn ho ho hc ca cc cht v ca nng lng trong qu trnh hot ng sng xy ra trong c th ca chng. Lnh vc khoa hc ny c gi l ho hc sinh vt hoc vn tt hn- ho sinh hc (biochemistry). C th ni rng, ho sinh hc l mt phn lnh vc ca khoa hc cuc sng, Nhim v ca chng nhm nghin cu cc hin tng sng bng cc phng php ho hc, trong l nhng nghin cu su rng trong lnh vc nghin cu c bn ca Khoa hc Nng lm ng nghip, lm c s, phng php lun cho cc nghin cu chuyn ngnh v khoa hc ng dng trong sn xut Nng nghip. Tuy vy ch mi gn y, tt c mi qu trnh sinh hc ny mi c nghin cu mt cch khoa hc v c gii thch mt cch y . Tnh cht v phng hng ca ho sinh hc l nghin cu trn c th sng, tm ngha chc phn ca tt c mi thnh phn, mi sn phm chuyn ho, trn c s , tm hiu su v: - Mi lin quan gia qu trnh ho hc v sinh vt hc. - Mi lin quan gia cu trc v chc nng sng ca cc c quan trong c th. - C ch iu ho ton b qu trnh sng: Trong ni ln l nhng vn lin quan n s trao i, chuyn ho cc cht trong c th sng ca thc vt. Trong khun kh tiu lun thuc hc phn Ho sinh thc vt chng trnh Cao hc Nng nghip, chng em xin c bo co tng hp, nh gi v a ra mt s kin nhn xt v ch Mi lin quan gia cc cht trong qu trnh trao i cht trn c s kin thc c tip thu qua mn hc. Rt mong s gip , gp ca TS. Trn Th L - Ging vin mn hc, chng em c b sung, hon thin thm kin thc.
B. NI DUNG Trong c th sinh vt s trao i cht lun lun din ra khng ngng.
Nguyn liu Nng lng Nh kh nng chuyn ho tng h gia cc cht m c th sinh vt pht trin n nh cng nh c kh nng thch ng vi iu kin mi trng nghin cu mi lin quan ny ta xt s trao i ca tng cp hp cht sau: Gluxit Lipid
Carbohydrate d dng chuyn thnh lipid thng qua hai hp cht trung gian l dihydroxyacetonphosphate v acetyl-CoA dihydroxyacetonphosphate glycerolphosphate carbohydrate glucose Glyceraldehydphosphate acetyl-CoA acid bo - Ngc li Glycerine c th bin i thnh Phosphodioxylaxeton
Phn ng 1: do enzyme glycerolkinase xc tc. Phn ng 2: do enzyme dehydrogenase xc tc. - Phosphodioxiacetone di tc dng ca enzyme trioso(P)-isomerase s chuyn thnh aldehydphosphoglyceric
- Aldehydphosphoglyceric s i ngc qu trnh ng phn to nn Glucose (Hnh I.1) - Glycerine hoc glyceraldehydphosphate c th bin i thnh fructose -1,6 - diphosphate (Hnh I.1)
Hnh I.1 - Acetyl-CoA thng qua chu trnh Krebs khng th tng hp c carbohydrate v hai nguyn t carbon ca n b loi thnh CO2 trc khi to ra hp cht oxaloacetic l cht c vai tr tng hp mi carbohydrate (qu trnh gluconeogenese). Khi m c b mt mi c hin tng l chu trnh Krebs khng th tip nhn tt c cc phn t pyruvate to ra t qu trnh ng phn. Pyruvate c kh thnh lactate, cht ny c tch lu v khi m c ngh ngi chng li c oxy ho thnh pyruvate.
NADH + H+
Sau pyruvate vo trong ty th v c carboxyl ho nh enzyme pyruvatcacboxylase to thnh oxaloacetate. Pyruvate vo trong ty th v c th tham gia vo 2 ng hng phn ng khc nhau. N c th c bin i nh enzyme pyruvatdehydrogenase v sau i vo chu trnh Krebs. Pyruvate cng c th c carboxyl ho to oxaloacetate v chu s bin i theo con ng
Cao hc Trng trt K14
gluconeogenese. Theo ng hng no l tu thuc vo nng acetyl-CoA, cht c kh nng hot ho enzyme pyruvatcarboxylase theo c ch bin cu, trong khi ADP li c ch enzyme ny.
CO2 ATP COOH C=O CH3 Pyruvate Pyruvat-carboxylase ADP + Pi COOH CH2 C=O COOH Oxaloacetate
Oxaloacetate c bin i tip tc thnh photphoenolpyruvate nh enzyme quan trng ca gluconeogenese l phosphoenolcarboxykinase. Phn ng ny gm 1 phn ng kh carboxyl ho v 1 phn ng phosphoryl (phn ng kinase). Phn ng cn 1GTP, tng t ATP.
GDP+CO2 COOH C=O CH2 COOH Oxaloacetate PEP PEP-carboxykinase GTP COOH C-O~ CH2 P
PEP l 1 cht c to ra trong qu trnh ng phn. T cht ny i ngc li nhng phn ng ring l ca qu trnh ng phn cho n fructozo1,6-diphotphate. Cht ny c kh phosphoryl ho v ng phn ho cho n glucose cng nh glucose-1-phosphate. Cc nguyn t C trong lactate c s dng tng hp nn glucose hoc glycogen nh ATP v NADH. S phosphoryl ho trc tip pyruvate to thnh PEP l khng thc hin c v l do nng lng, ngha l mc nng lng ca pyruvate thp hn nhiu so vi mc nng lng ca PEP. Nh hnh I.2 s bin i ny c thc hin qua oxaloacetate, nhm i quanh dc ng gia pyruvate v PEP. Con ng ny i hi mt nng lng b sung, l 1 ATP cho carboxyl ho pyruvate v 1 GTP cho to thnh PEP. Hai ngun nng lng ny tng hp PEP, lin kt cao nng ca chng gii phng 62 kJ/mol.
Glucose 1,6 Fructosediphosphate Triosephosphate GDP+CO2 Oxaloacetate NADH+H+ Pyruvate NAD+ Pyruvate Malate NAD+ CO2+ATP ADP+Pi GTP Phosphoglycerate PEP
T bo cht
Acid bo
Acetyl-CoA
NADH+H
Glutamate NH3
Aspartate
Ty th
Nh trn nu enzyme pyruvatcarboxylase c iu khin theo c ch bin cu. S iu khin ny l mt c ch c ngha. Khi nng acetyl-CoA cao th khng cn to acetyl-CoA b sung theo con ng kh carboxyl ho bng cch oxy ho. Trong trng hp ny pyruvatcarboxylase c hot ho nh acetyl-CoA v pyruvate c s dng to oxaloacetate. Ngc li khi nng ADP cao, ngha l nng ATP thp th pyruvatcarboxylase b c ch. Pyruvate c thc hin kh carboxyl ho bng cch oxy ho cung cp acetyl-CoA cho chu trnh Krebs, l chu trnh cng vi chui enzyme h hp ti to ATP. thc vt v mt s vi sinh vt c chu trnh glyoxilate xy ra glyoxisome, cu trc ny cha enzyme -oxy ho peroxesome. y acetylCoA c ngun gc acid bo s to thnh oxaloacetic acid, sau l phosphoenolpyruvate, ri t to glucose.
C mi vng chu trnh glyoxilate ( t 2 phn t acetyl-CoA to ra c 1 phn t succinic acid. Acid ny b oxy ho to ra oxaloacetic acid. Oxaloacetic acid s b kh carboxyl ho bin thnh phosphoenolpyruvic acid. Cht ny s chuyn thnh glucose-6-phosphate.
Cao hc Trng trt K14
Nh vy t 4 phn t acetyl-CoA to ra 2 phn t succinic acid, sau 2 phn t oxaloacetic acid. Cc bin i tip theo s cho ra 2 phn t phosphoenolpyruvic acid. Cui cng thu c 1 phn t glucose. II. Mi lin quan gia trao i Protein v Lipit. a. S chuyn ho Lipid thnh cc a. amin tham gia tng hp nn Protein. - Acid bo l sn phm c bn ca s phn gii lipid. Trong qu trnh trao i cht, acid bo l tin cht ca mt s amino acid.
S II.1
A xit bo t phn gii Lipit cng xc tc ca emzim Lipase to thnh AxetylcoA, AxetylcoA sau khi i vo chu trnh Glyoxylate s chuyn ho thnh a. citric v a. iso citric, sau t a. sucsinic s to thnh a. fumaric v a. malic, im cui l a. oxalo axetic i vo qu trnh ngc ng phn tr v dng cacbonhydrate. S chuyn ho AxetylcoA thnh cc amino acid c th c trnh by qua s II. 1. b. S chuyn ho Protein thnh Lipid.
Chuyn ho Protein thnh Lipid c biu din qua s trn, trong c mi lin quan gia a. piruvic v A.xetyl co A trong Chu trnh Kreb. Mt s aminoacid (leucine, isoleucine, tryptophan) khi phn gii s to thnh acetylCoA, t tng hp nn acid bo. Mt s aminoacid khc (alanine cysteine, serine) b phn gii thnh pyruvic acid. Theo con ng tng hp mi glucose, pyruvic acid s to thnh 3- phosphoaldehydglyceric (ngc qu trnh ng phn). Tng hp mi lin quan gia a. bo v Protein c th hin qua s sau (Hnh II. 2)
Lipid
Glycerin
A. bo
Glycerol - P
ycerol - P
ALP APEP a. Piruvic
Acetyl co.A
AOA
Fruc. 1,6 dP
ASP
Rib. 5 P
His
Arg, Pro.
Protein
10
III. Mi lin quan gia Cacbonhydrate v Protein. - Th hin trong qu trnh ng phn: (Hnh III.1) + Qu trnh bin i t 2-phosphoglycerate thnh PhosphoenolPyruvate: (S III.2)
`
Cystein synthase
Cystein
Acetyl
OAcetylserine
CoA
CoA O-Acetylserine
Glycin e
Serin
11
(S III.2)
- Phosphoenolpyruvate (PEP) s phn ng vi Enzim Erythrose 4phosphate (EP) to thnh DAHP (3-Deoxy-D-arabino-heptulosonate-7phosphate)
12
Shikimate
13
- T 2 phn t acid pyruvic trong qu trnh ng phn s tip tc c hng chuyn ho th 2 cho ra 2 amino acid l Valine v Leucine:
Cao hc Trng trt K14
14
+ Qu trnh chuyn ho trn c mi tng quan cht ch vi vic hnh thnh a. Glutamic v Alanine acid vi s tham gia ca Glutamate alanine aminotransferase.
15
- Con ng tip theo l t chu trnh Kreb, acid oxaloacetic c chuyn ho thnh a. aspactic, a. aspactic vo chu trnh Ornithine v s dng 1 ATP ng thi gii phng ra AMP v PPi to thnh asparagine
NH
3
H2 O
Acid aspartic
NADH
2
NAD
Asparagine + ng thi Acid Aspartic qua nhiu bc chuyn ho to thnh threonine v t threonine chuyn ho thnh Isoleucine, Leucine v Valine (S III.3); Acid aspartic cng tip tc chuyn ho theo ng hng khc to thnh Lysine (S III.4).
16
17
(S III.3)
18
(S III.4) - T chu trnh Kreb acid ketoglutaric s amin ho cng 1 NADPH 2 chuyn ho thnh acid Glutamic
Acid Glutamic
Cao hc Trng trt K14
19
C. KT LUN V MT S KIN NGH 1. Kt lun: - Nghin cu mi quan h, s chuyn ho ca cc cht nhm lm sng t mi lin quan gia Cacbonhydrate v Protein, Lipid, thng qua gip chng ta nm vng c ch chuyn ho cc cht nhm trang b nhng kin thc ti u cho nghin cu cng nh gii thch nhng vn pht sinh trong thc nghim v thc t ng rung. - Qua cc s chuyn ho, cho thy gia cc cht c mi lin quan v mt nguyn liu l kh nng chuyn ho mt cht ny thnh mt cht khc thng qua mt s sn phm trung gian. V d, carbohydrate c th chuyn ho thnh aminoacid bng cch amine ho mt s cetoacid. Ngc li mt s aminoacid c th chuyn thnh carbohydrate bng cch loi nhm aminoacid thnh cc cetoacid, ri t tng hp carbohydrate. Mi lin quan v mt nng lng th hin ch: khi phn gii mt hp cht no nng lng c tch lu trong ATP. Ngun ATP ny c s dng cho cc phn ng tng hp. V d, ATP c to thnh trong qu trnh ng phn, quang phosphoryl ho (quang hp) v ch yu c to thnh trong qu trnh phosphoryl ho oxy ho (h hp). S phosphoryl ho oxy ho qua chu trnh Krebs v chui vn chuyn in t cho thy rng: bt k acetyl-CoA c ngun gc t carbohydrate, hoc acid bo hay aminoacid cng u b oxy ho v tng hp ATP. - Nh kh nng chuyn ho tng h gia cc cht m c th sinh vt thch ng vi mi trng. V d vo ma ng, cy trng xy ra s chuyn ho tinh bt thnh ng v cht bo, nh kh nng chu rt ca cy trng c nng cao. Hoc i vi mt s ng vt ng ng, do d tr lipid ln, nn m bo cung cp nng lng v cc cht cn thit cho c th s dng trong sut thi gian di ma ng; Lm r c ch chuyn ho Glucid trong ht khi ny mm tng hp nn Protein mm; Sc ny mm ca nhng ht ging cha nhiu Lipid cao do tch lu v phn gii nhiu nng lng, nhiu vt cht cung cp cho hot ng sng...
Cao hc Trng trt K14
20
2. Mt s Kin ngh: - Cn tip tc tm hiu cc c ch lin quan n s chuyn ho cc cht nhm hon thin hn ch ca ti. - Qua tm hiu v c ch chuyn ho, xut nhin nhiu ng hng chuyn ho lin quan n cc hp cht d vng, cc hp cht th cp cn c nghin cu thy r mi lin quan. TI LIU THAM KHO 1. 2. lm Hu
3.
Trn Th L, V Vn Quang, 2006, Gio trnh ho sinh thc vt, nh xut bn Nng nghip V Vn Quang, Bi ging sinh ho, Trng H Nng Mathews, Vanholde, Ahern, Companion Web Site Nguyn Xun Thng, o Kim Chi, Phm Quang Tng, Nguyn Vn ng, 2004. Ha sinh hc. Nxb Y hc, H Ni http://violet.vn/main http://www.ebook.edu.vn/ www.answers.com/topic/aspartic-acid www.3dchem.com library.thinkquest.org www.uic.edu
4.
5. 6. 7. 8.
9.
10.
21
22