Du Luong Thuoc BVTV Trong Moi Truong Nuoc

Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
LI CAM N!
Vi lng knh trng v bit n su sc, em xin by
t li cm n chn thnh ti PGS.TS. Quang Huy, ging
vin khoa Mi trng, i hc Khoa hc T nhin, i hc Quc
gia H Ni. Thy giao ti v hng dn em tn tnh,
cho em nhng kin thc v kinh nghim qu bu, to iu
kin thun li cho em trong qu trnh thc hin v hon
thnh lun vn ny.
Em xin gi li cm n ti cc thy c gio khoa Mi trng nhit tnh truyn th cho em nhng kin thc b
ch trong sut qu trnh hc tp ti trng. Bn cnh
cng xin chn thnh cm n s cng tc nhit tnh ca
C nhn Nguyn Th Hng Linh K 51 Cng ngh Mi trng i hc Khoa hc T Nhin.
Em cng xin c gi li cm n chn thnh ti Ban
lnh o v cn b cng nhn vin Trung tm Gio dc v
Pht trin sc k kh i hc Bch Khoa H Ni, Trung
tm Phn tch Th nghim a cht B Ti nguyn v
Mi trng to iu kin thun li cho em c c hi c
hc hi v hon thnh lun vn ny.
Xin by t lng bit n v hn ti gia nh v cc bn
b lun l ch da tinh thn v l ngun ng vin to
ln i vi ti trong cuc sng v trong qu trnh hc tp.
K16, Khoa Mi trng
H Khoa hc T nhin, HQGHN
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Xin chn thnh cm n!
H Ni, thng 12 nm
2010
Hc vin
T Th Hng
DANH MC CC K HIU, CC CH VIT TT
DDT
Diclodiphenyltricloetan
DDD
Diclodiphenyldicloetan
DDE
Diclodiphenydicloetylen
ECD
etect cng kt in t (Electron Capture Detector)
EPA
C quan bo v mi trng M (Environmental Protection Agency)
FAO
T chc nng lng th gii (Food and Agriculture Organization)
FID
etect ion ha ngn la (Flame Ionization Detector)
GC
Sc k kh (Gas Chromatography)
HCBVTV:
Ha cht bo v thc vt
IARC
Hip hi quc t v nghin cu ung th
(International Agency for Reseach on Cancer)

IUPAC :
Hip hi quc t cc nh ha hc thun ty v ng dng
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
(International Union of Pure and Applied Chemists)

LD50
Liu gy cht 50% vt th nghim (Lethal Dose)
POPs
Hp cht nhim hu c kh phn hy (Persistant Oganic Pollutants)
ppb
Phn t (part per billion)
ppm
Phn triu (part per million)
WWF :
Qu ng vt hoang d th gii (World Wildlife Fund)
DANH MUC BNG

M U.......................................................................................................................1
CHNG 1...................................................................................................................3
TNG QUAN................................................................................................................3
1.1. Khi nim v ha cht bo v thc vt..........................3

1.2. Tnh cht vt l v tnh cht ha hc ca cht nghin
cu........................................................................................ 6
1.3. ng dng ca DDT.......................................................10
1.4. Hiu ng sinh hc ca DDT .........................................12
1.5. S tn lu ca DDT trong mi trng t....................15
1.6. c tnh ca DDT v cc sn phm chuyn ha ca
chng.................................................................................. 19
1.7. Tnh hnh s dng DDT Vit Nam v trn th gii.....27
1.8. c trng vng ly mu nghin cu ...........................32
CHNG 2 ................................................................................................................37
I TNG V PHNG PHP NGHIN CU..................................................37
2.1. i tng v ni dung nghin cu...............................37

2.2. Phng php nghin cu.............................................41
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
2.3. Thc nghim................................................................47

CHNG 3.................................................................................................................56
KT QU V THO LUN......................................................................................56
3.1. ng chun ca DDT, DDE v DDD...........................56

3.2. thu hi cc cht ca phng php chun b mu v
phng php phn tch.......................................................59
3.3. Phn tch DDT v cht chuyn ha ca DDT trong cc
mu thc t.........................................................................60
3.4. So snh s tn lu ca DDT v cc sn phm chuyn
ha ca chng trong cc khu vc nghin cu....................68
3.5. S bin i ca DDT trong t ti Bc Ninh.................71
3.6. xut phng php sinh hc ci to t b nhim
DDT.....................................................................................72
KT LUN V KHUYN NGH...............................................................................74
Kt lun...............................................................................74
Khuyn ngh........................................................................76
TI LIU THAM KHO............................................................................................77
PH LC.................................................................................................................80
DANH MUC HINH

M U.......................................................................................................................1
CHNG 1...................................................................................................................3
TNG QUAN................................................................................................................3

cu........................................................................................ 6
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
1.3. ng dng ca DDT.......................................................10

chng.................................................................................. 19
CHNG 2 ................................................................................................................37

2.2. Phng php nghin cu.............................................41
2.3. Thc nghim................................................................47
CHNG 3.................................................................................................................56
KT QU V THO LUN......................................................................................56

phng php phn tch.......................................................59
mu thc t.........................................................................60
DDT.....................................................................................72
KT LUN V KHUYN NGH...............................................................................74
Kt lun...............................................................................74
Khuyn ngh........................................................................76
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
TI LIU THAM KHO............................................................................................77

PH LC.................................................................................................................80
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
M U
Theo s pht trin ca nhn loi, cc nh khoa hc tm thy hng chc
nghn loi ha cht c gi tr s dng trong sn xut, to ra nhiu sn phm c ch
phc v cho i sng sinh hot hng ngy ca con ngi. Khi to ra mt loi cht
mi ni chung v cc loi ha cht bo v thc vt (HCBVTV) ni ring, ngi ta
thng xem xt n tc dng c ch trong vic chng li cn trng, bo v cc kho
cha lng thc, chng dch bnh, nng cao nng sut cy trng, m cha quan
tm ng mc ti nhng mt tri, cng nh h ly m chng li cho mi trng
sng sau ny. V vy vn mi trng v ang tr thnh mi quan tm hng u
ca cc quc gia, cc t chc x hi v cc nh khoa hc trn th gii. Bo v mi
trng sng trn tri t t ra trc mt loi ngi nhng thch thc cho c hin ti
v tng lai.
Vit Nam, cng nh nhiu nc khc trn th gii ang tn ti cc vn v
nhim bi mt s ha cht bo v thc vt thuc nhm POPs, in hnh l Diclo
Diphenyl Tricloroetan (DDT). Vit Nam, DDT c s dng vi khi lng ln,
ch yu dng lm thuc tr su v thuc dit mui. Theo kt qu t d n iu tra
ca Trung tm cng ngh x l mi trng, thuc B T lnh Ho hc, kim k ban
u v tng lng thuc bo v thc vt tn ng, qu hn cn tiu hu hin nay
trn phm vi ton quc l khong 300 tn, trong c khong 10 tn DDT. Lng
ha cht ny , ang v s tip tc gy nhim mi trng nhiu khu vc gy
nh hng c hi ti sc khe ca ngi dn.
Bc Ninh, mt lng ng k DDT vn cn tn lu trong cc kho thuc
bo v thc vt trc y, tip tc gy nhim mi trng, c bit l mi trng
t. DDT tn ti trong mi trng t, chuyn ha thnh dng DDD, DDE v cui
cng b trm tch ha v tch ly lu di trong mi trng nc. DDD, DDE l cc
sn phm bin i t DDT c c tnh cao hn, do vy cc cht ny lun c tm
thy cng vi DDT trong cc thnh phn ca mi trng. Bi vy, sinh vt sng
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
thng b nhim c ng thi cc cht trn. Mi cht li c 3 ng phn do v tr

lin kt khc nhau ca nguyn t Cl trong phn t ca chng, trong cc ng
phn ph bin nht l p,p- DDT, p,p- DDE v p,p- DDD. V l , nh gi d
lng DDT thng qua DDT v cc sn phm chuyn ha ca n trong mi trng
t l c ngha khoa hc v thc tin cao phc v cho cng tc bo v mi trng.
T ngha thc tin , chng ti la chn ti nghin cu:nh
gi d lng DDT v mt s sn phm chuyn ha ca DDT trong mi trng
t (kho st mt s vng ti huyn Tin Du, tnh Bc Ninh).
ti s tp trung nghin cu mt s vn sau:
- Phn tch, nh gi d lng ca DDT v sn phm chuyn ha ca DDT
(DDD, DDE) trong mi trng t ti vng chn nghin cu thuc huyn Tin Du,
tnh Bc Ninh;
- Cng vi vic xc nh m, pH, lng cacbon hu c v cc thnh
phn khong st trong t ca vng nghin cu v lng DDT, DDD, DDE nh gi
nh hng ca tnh cht vt l ca t;
- Trn c s cc s liu phn tch thu thp v s liu phn tch xc nh c,
rt ra mi lin h gia DDT v s c mt ca DDD, DDE trong mi trng t;
- xut phng php sinh hc n gin, tit kim ci to t b nhim
DDT.
Phn thc nghim c tin hnh ti Trung tm Gio dc v Pht trin sc k
i hc Bch Khoa H Ni, Trung tm Phn tch Th nghim a cht B Ti
nguyn Mi trng.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
CHNG 1
TNG QUAN
Theo Cng c Stockholm, thng qua ngy 22/5/2001 ti Stockholm, Thy
in, c 12 h cht hu c c xp vo loi cc cht gy nhim mi trng
nghim trng n mi trng. Cc cht l Aldrin, Cloran, Diclodiphenyl
tricloetan,
Dieldrin,
Endrin,
Heptaclo,
Mirex,
Toxaphen,
Hexaclobenzen,
Polyclobiphenyl, Dibenzo p dioxin v Dibenzofuran. Trong khun kh ca lun

vn, DDT c la chn nghin cu v nh gi s chuyn ha ca chng trong
mi trng t.
1.1. Khi nim v ha cht bo v thc vt
C quan bo v Mi trng M (EPA - Environmental Protection Agency)
nh ngha ha cht bo v thc vt l cht hay hn hp cc cht c dng vi mc
ch ngn chn, tiu dit, y li, hay lm gim thit hi ca bt k vt gy hi nguy
him no.
Theo Bill Freedman (1993), HCBVTV l nhng cht hay hp cht c s
dng bo v con ngi khi nhng sinh vt gy bnh, bo v cy trng khi s
cnh tranh vi nhng loi cy c hi mc trn lan (nh c di), bo v ma mng v
kho d tr khi s ph hoi ca nm, cn trng, ve v cc loi gm nhm.
Theo nh ngha ca T chc Nng lng Th gii (FAO - Food and
Agriculture Organization, 1986), HCBVTV l bt k mt cht hay mt hp cht c
tc dng d phng hoc tiu dit, kim sot cc su b gy hi v kim sot cc
vect gy bnh cho ngi v ng vt, cc loi cn trng khc nhau ca cng ng
hay ng vt c hi trong qu trnh ch bin, d tr, xut khu, tip th lng thc,
sn phm nng nghip, g v cc sn phm, thc n gia sc hoc phng chng cc
loi cn trng, k sinh trng trong hoc ngoi c th gia sc.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
HCBVTV ni chung l cc ha cht c v c phn loi ty theo kh nng

gy nh hng ca chng, theo HCBVTV c th phn thnh 3 loi sau:
- Thuc tr c di (Herbicides)
- Thuc tr su ry (Insecticides)
- Thuc tr nm mc (Fungicides)
Cc loi HCBVTV xm nhp vo c th con ngi theo nhiu con ng
khc nhau:
- Qua cc l chn lng ngoi da
- Qua ng tiu ha (theo thc n hoc nc ung)
- Qua ng h hp
Trung tm kim nh HCBVTV bo co v tnh trng nhim thuc tr
su ry Vit Nam v ch ra rng d lng thuc tr su Methamidophos (loi
HCBVTV c photpho) cn li sau khi ra sch rau ti vn vt qu mc cho php
v c th gy ng c. D lng thuc trn trong ci ngt l 315,3 mg/kg; sau khi
ra sch v nu chn loi rau ny d lng thuc cn 0,183 mg/kg, vt qu 46 ln
mc cho php n c ca mt ngi nng 50 kg. Kt qu phn tch 256 mu rau
ly ch Mai Xun Thng, Cu Mui, B Chiu nm 1996 cho thy, 57% s mu
c d lng Methamidophos vt mc cho php t 50 ln tr ln (Thng tn x Vit
Nam 7/98).
Ty theo vng sinh sng con ngi c th b nhim c trc tip hay gin tip
cc HCBVTV theo cc con ng khc nhau; ngi dn sng trong vng nng
nghip chuyn canh v la thng b nhim c qua ng nc; ngi dn sng
vng chuyn canh v thc phm xanh, nh cc loi hoa mu, thng b nhim qua
ng h hp nhiu nht; ngi dn s dng cc thc phm b nhim c thng
b nhim thng qua chui thc n.
Theo thng k bng 1, Vit Nam s dng khong 200 loi thuc tr su,
83 loi thuc tr bnh, 52 loi thuc tr c, 8 loi thuc dit chut v 9 loi thuc
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
kch thch sinh trng, ngoi ra cn c mt s lng khng nh cc loi HCBVTV

khc c nhp tri php vo nc ta [2].
Bng 1. Khi lng HCBVTV c s dng Vit Nam t 1991-1994
Khi lng thuc s dng qua cc nm (tn)
Chng
1991
loi
Khi
lng
Thuc
tr su
Thuc
tr bnh
Thuc
dit c
Thuc
khc
Tng s
1992
Khi
lng
1993
Khi
lng
1994
Khi
lng
17590
82,20
18100
74,13
17700
69,15
20500
68,33
2700
12,60
2800
11,50
3800
14,84
4650
15,50
500
3,30
2600
10,65
3050
11,91
3500
11,70
410
1,90
915
3,75
1050
4,10
1350
4,50
24415
100
25600
21400
100
100
30
100
Do tnh c hi, bn vng, kh b phn hu trong mi trng v kh nng tch

t trong mi trng t, nc nn hu qu ca HCBVTV gy ra i vi con ngi
rt ln: nguyn nhn gy ra cc bnh ung th, cc bnh sinh ra do bin i gen c th
di truyn cho cc th h sau.
V vy kim sot cc loi HCBVTV l vn cn c quan tm ng mc
v phi thc hin thng xuyn.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
1.2. Tnh cht vt l v tnh cht ha hc ca cht nghin cu

1.2.1. Tn gi ca DDT
DDT c tng hp vo nm 1874, nhng mi n nm 1939, bc s Paul
Hermann Muller (Thy S) mi xc nhn DDT l mt ha cht hu hiu trong vic
tr su ry; khi DDT c xem nh l mt thn dc v khng c nh hng
nguy hi n con ngi. Khm ph trn mang li cho ng gii Nobel v y khoa nm
1948 v t DDT c s dng rng ri trn khp th gii cho vic kh trng
v kim sot mm mng gy bnh st rt.
Cng thc phn t ca DDT: C14H9Cl5; khi lng phn t: 354,5 vC;
Cng thc cu to:
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
H
+ Danh php
- Tn ha hc thng gi: Diclodiphenyltricloetan (DDT)
- Tn theo Lin hip hi ha hc v ng dng quc t
(IUPAC - International Union of Pure and Applied Chemistry):
1,1,1-trichloro-2,2-bis(p-chlorophenyl)ethane
- Tn thng mi: Intox, Esxit, Dicophane, Neocid...
DDT gm c cc ng phn o,p-DDT (hoc 2,4-DDT) chim 24-25%, p,pDDT (hoc 4,4-DDT) chim 75-76%; v o,o'-DDT (lng vt). Trong s ny ch c
p,p-DDT l c tc dng dit tr su bnh [18].
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
H Cl
C
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
o,p-DDT
p,p-DDT
Ngoi ra DDT c th chuyn ha thnh DDD v DDE l cc cht c hot tnh

sinh hc cao
1.2.2. Tnh cht l, ha ca DDT .
- DDT c dng tinh th mu trng, nhit ho lng: 108,5 - 109 0C; nhit ho
hi: 189,5 - 190 0C.
- DDT t tan trong nc, khong 0,31.10-2- 0,34.10-2 mg/l 250C; tan tt trong
cc dung mi hu c, hydrocacbon thm, dn xut halogen, xeton, este, axit
cacboxylic,...; tan km trong cc dung mi hydrocacbon mch thng v mch vng
no.
- DDT c th chy trong khng kh sinh ra kh cay mt v c.
- DDT c th tc dng vi cht xi ho mnh v cc cht kim, c bit c
th b kh mnh bi Fe.
- DDT bn di tc dng ca nhit , khi duy tr 100 0C trong vi gi DDT
cng khng b phn hu. DDT thuc nhm c loi II (IARA), mc d lng ti a
cho php i vi t l 0,5 mg/kg (tc 0,5 ppm theo tiu chun ca Lin X trc
y).
R b kh clo, bin thnh DDD (Diclodiphenyldicloetan),

C = CCl2 b kh clo v
- DDT
hydro, bin thnh(DDT
DDE (Diclodiphenyldicloetylen). DDE
tn ti lu hn, bn hn v
R
CH
(DDE
)
CCl3
)
R
R
(DDD)
CH CHCl2
K16, Khoa Mi trng
R
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
thng c nng cao hn DDT, DDD trong mi trng. DDT chuyn ha thnh
DDD, DDE nh kh nng phn hy ca vi sinh vt. Bi vy sinh vt sng thng b
nhim c ng thi cc cht trn. Mi cht li c 3 ng phn do v tr khc nhau
ca nguyn t Cl trong cng thc cu to, trong cc ng phn ph bin nht l
p,p DDT; p,p DDE; p,p DDD. S phn hu DDT trong t c th m t theo
s sau:
Cng thc cu to ca DDE, DDD
H
C
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
H
DDE
DDD
Thng phm DDT dng dit cn trng bao gm hn hp cc cht, trong

t 65 - 80% l p,p DDT, t 15 21% l o,p DDT, ti a 4% p,p DDD v
ti a 1,5% l 1 (p clophenyl) 2,2,2 triclo etanol. Trong cc ng phn ca
DDT, ch c p,p DDT c kh nng dit cn trng. Tnh cht ha l chung ca
DDT, DDD, DDE c ch ra trong bng 2 [24] di y:
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Bng 2. Mt s thng s vt l, ha hc ca p,p DDT; p,p DDE

v p,p DDD
Tnh cht
Nhit nng chy (0 C)
T trng (g/cm3)
Ngng gy mi
p,p DDT
p,p DDE
109
89
109 - 110
1,385
0,98 0,99
p,p DDD
0,35
0,025
0,12
0,09
trong dung mi nc (ppm)

tan 250C
trong dung mi nc (ppm)
H s phn b
lg Kow
6,91
6,51
6,02
lg Koc
5,18
4,70
5,18
p sut hi bo ha
1,6.10-7
6,0.10-6
1,35.10-6
(mmHg)
200C
250C
250C
Hng s Henry (at.m3/mol)
8,3.10-6
2,1.10-5
4,0.10-6
Trong :
- Kow: h s phn b ca cht nghin cu gia hai pha n octanol v nc.
- Koc: h s phn b cacbon hu c. Koc c trng cho t s nng cht
phn b gia pha cacbon hu c trong t vi pha lng trong t.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
1.2.3. iu ch
Trong cng nghip DDT c iu ch theo phn ng gia cloral (CCl3CHO)
v clobenzen (C6H5Cl) trong mi trng axit H2SO4 c [18].
Cl
Cl
Cl
+
Cl3CCHO
H+
Cl
Cl
+
Cl H O
2
H
Trong Cl3CCHO thng gi l cloral hay triclorandehyd axetic cht ny
ln u tin c xc nh bi Justus von Liebig vo nm 1832 da vo phn ng
clo ha ru etylic theo phng trnh phn ng sau:
4Cl2
C2 H5 OH
Cl3CCHO + 5HCl
1.3. ng dng ca DDT

DDT c Othmar Zeidler tng hp ln u tin ti c nm 1874 nhng
n nm 1939, tnh dit cn trng ca n mi c tm ra bi nh ha hc ngi
Thy S Paul Muler. N c s dng rng ri trong chin tranh th gii ln th 2
bo v qun i v ngi dn khi bnh st rt, st pht ban. Sau chin tranh,
DDT c s dng rng ri lm thuc tr su trn ng rung v kim sot mt s
bnh t cn trng.
Do cc nh hng xu n mi trng, DDT b hn ch v cm s dng t
nm 1970. DDT t tan trong nc, d tan trong mt s dung mi hu c, d bay hi,
tch t trong bi l lng v trong m ca sinh vt. DDT dung dit cn trng cy
bng chim hn 80% lng DDT s dng M. Nhiu nc trn th gii dng
DDT dit mui nhm kim sot bnh st rt.
Hiu qu ca DDT trong vic tr mui c p dng cc nc Chu u,
Chu Phi, Chu M, v n , Sri Lanka, v Nam M. Khi xt DDT trong nh
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
(thng l trn tng nh), s lng mui gim mt cch r rt. Hiu qu ca DDT
trong vic dit mui v gim t l t vong v bnh st rt mt cch trit . iu
quan trng l khi DDT ngng dng, hay c thay th bng mt ha cht khc, th
s ngi b st rt v cht v st rt li tng ln mt cch r rt. Mt s trng hp
tiu biu v hiu qu ca DDT c th hin r cc nc nh sau:
n : Trc thp nin nhng nm 1960, c nc c khong 800 nghn
ngi cht v st rt hng nm. Sau khi c chng trnh dng DDT, s lng ngi
cht v st rt gim xung cn 100 nghn ngi. Nm 1999-2000, khi gim dng
DDT, c 3 triu ngi b st rt.
Sri Lanka: Trong thi gian t 1934 - 1935, c khong 2 n 3 triu ngi b
st rt, v 80 nghn ngi cht v bnh ny hng nm. Nm 1963, khi DDT c a
vo s dng phng chng mui, s ngi b st rt gim xung ch cn 17 trng
hp. n nm 1994, khi DDT c thay th bng organophosphates v pyrethroids,
s ngi b st rt tng ln 360 nghn ngi.
Italia: Nm 1939, c 55 nghn ngi b st rt. Nm 1940, khi DDT c
dng, khng c trng hp st rt no c ghi nhn.
Nga v Lin X c: Nm 1940, c 3 triu trng hp b st rt bc
Moscow v Siberia. n nm 1950 1960, khi DDT c a vo phng chng
mui, st rt hu nh b xa khi danh sch bnh tt. Nhng nm 1996 khi DDT
khng cn dng, s ngi b st rt tng ln 15 nghn trng hp.
Nam Phi: Nm 1931 - 1932, c 22 nghn ngi cht v st rt. Trong thp
nin nhng nm 1940 v 1950, khi DDT c a vo chng trnh phng chng
st rt, bnh ny hu nh khng cn. Nhng n thp nin nhng nm 1990, khi
DDT c thay th bng organophosphates v pyrethroids, s ngi b st rt l
khong 7 nghn ngi.
Sn phm DDT c nhiu dng: dng bt, dng ht v dng sol kh. Chng c
nhiu tn thng mi ty vo tng quc gia s dng. Cc tn thng mi ph bin
gm Agritan, Anofex, Arkotine, Clorophenotoxum, Citox, Clofnotane, Delelo,
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Deoval, Detox, Detoxan, Dibovan, Dicophane, Didigam, Didimac, Dodat, Dykol,

Estonate, Genitox, Gesafid, Gesarex, Gesarol, Guesapon, Gyron, Havero-extra,
Ivotan, Ixodex, Koposol, Mutoxin, Neocid, Parachlorocidum, Pentachlorin, Pentech,
Pzeidan, Rudseam, Santobane, Zeidane v Zerdane.
* Tnh hnh chung trn th gii
Hin cha c s liu chnh xc v tng lng DDT sn xut trn th gii.
Cc s liu ca nhiu bo co khng ging nhau. Theo Fiedler v cc cng s
(2003), lng tiu th DDT ca th gii t nm 1971 n nm 1981 l 68.000 tn
[19]. Nm 1970, lng DDT s dng ti Chu u l khong 28.000 tn. Trung Quc
v n l hai nc sn xut v s dng DDT nhiu nht trn th gii [15]. Trung
Quc sn xut v s dng DDT t nm 1950. Lng DDT sn xut chim khong
20% tng lng DDT trn ton th gii [21]. Ti Thi Lan, trong thi gian t nm
1988 n 1997, trung bnh c 23 tn DDT c sn xut hng nm ti Costa Rica,
128 tn DDT v 147 tn hn hp DDT v toxaphen c nhp khu t nm 1977
n 1985. Trong thi gian t nm 1950 n nm 1970, Lin X c s dng
khong 10.000 tn DDT hng nm v gim xung 300 tn vo nm 1980 [20]. Hin
ti, DDT b cm s dng 57 nc trong tng s 102 nc cm nhp khu
DDT. Ti cc nc vn cho php hn ch s dng DDT, cht ny ch yu c
dng dit mui v cm s dng nh thuc tr su trn ng rung. Hiu qu ca
lnh cm v lnh hn ch ph thuc vo tng quc gia [15].
1.4. Hiu ng sinh hc ca DDT
DDT c dng dit su bng, u, la. Ngoi ra n cn c tc dng dit
b gy, mui. Tuy nhin thc t n khng c tc dng i vi cc con ve cy v
chu chu. Loi hp cht ny rt bn trong c th sng, trong mi trng v cc sn
phm ng, thc vt.
Ngy nay kt qu ca vic s dng rng ri cc loi thuc tr cn trng l
hnh thnh trong vng tun hon sinh hc c ti gn 1 triu tn DDT. DDT v cc
sn phm chuyn ha ca n c bn cao trong h sinh thi - thi gian bn hy ca
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
chng c th l 10 ti 30 nm hoc lu hn na (ph thuc vo tng trng hp

khc nhau). Nu phun DDT t my bay ln mt nc th my ngy sau s khng tm
thy s hin din ca DDT trong nc. V trong thi gian ny n kp chuyn t
nc vo cc t chc vi sinh (cc loi vi khun, sinh vt thy sinh,...) hoc b
trm tch ha v lng xung y. DDT c mt trong cc mt xch u tin ca chui
thc n v tch t DDT theo thi gian.
Chui thc n l mt trong nhng hnh thc c bn ca mi quan h tng h
gia cc sinh vt khc nhau theo hnh thc sinh vt bc thp l thc n cho sinh vt
bc cao. V d v s xm nhp DDT vo chui thc n trong mi trng nc: Cc
cht ha tan thc vt ni tm, cua c b c ln .
Trong chui thc n din ra qu trnh tp trung ha cc thuc tr su, nhng
mt xch u tin thng c lng cht c nh, cng v cui chui lng cht c
cng tng v c th gy ng c. Sinh khi t sinh vt tiu th l do chng ch s
dng mt phn pht trin c th, phn cn li tham gia vo qu trnh trao i nng
lng. Gi tr tch ly ca cc cht c kh phn hy (c bit cc thuc tr sinh vt
hi) c h s xp x bng 10 mi bc ca chui thc n. Nh vy c c th cha
nhiu cht c gp hng nghn ln so vi mi trng nc m n sng. Cng nh
vy s tch t c cht trong chui thc n thng tng ln do phn ng chm chp
v nhng chuyn ng hn ch ca ng vt mang trong mnh nhng c t v cc
con vt ng c nng d lm mi cho l n tht hn cc con vt khc. Do trong
chui thc n c mi trng nc hm lng cc cht c cao nht thng thy
trong c th cc loi c n tht. Sau cc cht c ny c th t c chuyn sang cc
loi chim n c hoc trc tip sang c th ngi do n tht chim, c [3].
Khi phun ri DDT th mt phn DDT pht tn vo khng kh. Qu trnh
pht tn ny khng ch tn ti trong phm vi khu vc c phun m cn c th lan
truyn i xa hn t vng ny sang vng khc, thm ch t quc gia ny sang quc
gia khc (DDT nh km cng cc ht nh v c gi em theo). DDT c th bay
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
hi t t vo khng kh v b phn hy thng qua qu trnh quang ha hoc do cc

hot ng ca vi sinh vt.
S chuyn ha sinh hc thng l bc u tin trc khi bi tit rt nhiu
cht c ha tan trong cht bo, v th DDT c th c hp th li thn sau khi
lc qua tiu cu. Sau khi qua qu trnh chuyn ha sinh hc cc dng trao i cht
ca DDT c a vo mt. Kh nng tn lu ca cc cht trong c th ph thuc
vo c im ha hc, cu trc phn t v tnh cht vt l ca chng; th trng v
cc c im ring ca c th sinh vt hay ngi b nhim c.
Do c tnh tch lu lu trong c th, nu dng DDT vi liu lng thp, di
ngy cng c th gy ng c v t vong. Liu lng ny rt gn vi d lng DDT
cn li trong lng thc, thc phm c phun DDT 5,5%; chng ta c th thy
r iu ny trong bng 3.
Bng 3. D lng DDT trong thc phm
Thc phm c phun DDT 5,5%
D lng DDT (mg/kg)
To
0,5 - 1
Rau xanh
0 - 14,8
Ng cc
0,7 - 0,8
Su ho, ci bp, c chua, khoai ty, hnh l
3,6
Nh vy, nu ngi n cc loi lng thc, thc phm c phun DDT,

v c d lng DDT trong thi gian di th c th dn ti nhim c DDT mn tnh.
Tuy nhin, cc cht d sinh ha, cc cht c trong c DDT c th c loi b ra
khi c th thng qua tuyn m hi, nc mt, sa,...
Nhiu cng trnh nghin cu gn y cho php khng nh kh nng nhim
c DDT nhng a tr b sa m. DDT c bi tit ra ngoi khng ch qua
ng nc tiu v phn m cn qua sa m. nc ta c mt s cng trnh
nghin cu cho thy, trong mi trng nhim DDT, cc b m d c tip xc hay
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
khng tip xc trc tip vi DDT nhng u c th tm thy mt lng DDT ng

k trong c th v DDT xm nhp vo c th ch yu qua ng n ung. Mt khc
mt s mu sa m c hm lng DDT cao hn nhiu ln so vi liu lng Lin X
(trc y) cho php l 0,14 ppm v Hungari l 0,13 ppm.
Do tnh c hi i vi sc kho con ngi v bn vng trong mi trng
nn t nm 1974 trn th gii ngng sn xut v cm s dng DDT, nhng vic
thc hin cha trit dn ti hu qu nhim DDT khng mong mun i vi con
ngi v mi trng.
1.5. S tn lu ca DDT trong mi trng t
Cc thuc tr su c clo bn vng hn nhiu so vi cc thuc tr su loi
khc (c photphat, cacbamat, pyrethorit). Tn d ca DDT trong t l ph bin
nht. Nhng nghin cu trn t canh tc cho thy, tu theo liu lng s dng, thi
gian phn hu ht 95% DDT trong mi trng t l t 4 - 30 nm [23]. Thi gian
bn hy ca DDT trong t ti mt s nc thuc Chu u v Chu M l 2 25
nm. Qu trnh phn hy ca chng din ra ch yu do phn hy sinh hc, oxi ha,
thy phn v bin i quang ha. Mi qu trnh li chu tc ng ca nhiu yu t
mi trng.
Trong mi trng t, cc yu t quan trng nh hng n s bin i ca
cht nghin cu bao gm nhit , m, vi sinh vt, hm lng tng cacbon hu
c v pH ca t. S bin i ca DDT trong mi trng t chu nh hng ca
mt s yu t, bao gm s hp ph, di chuyn v phn hu quang, sinh hc, ha hc
[18].
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
1.5.1. S hp ph v di chuyn ca DDT trong mi trng t

DDT l thuc tr su khng phn cc, khng b ion ho nh cc hirocacbon
clo ho khc, v vy DDT hp ph trong t nh lc Vanderwalls v lin kt k nc.
Rt nhiu nh nghin cu cho rng, s lu gi v s mt hot tnh ca DDT trong
t c lin quan ti lng cht hu c c trong t.
S di chuyn ca DDT trong mi trng t c th xy ra di dng ha tan
hoc hp ph trn cc ht t v c dng chy ca nc a i hoc di chuyn
di dng b bay hi. S phn b ca DDT khng ng u trong cc tng t v
trong cc vng t. Theo a s cc nh nghin cu, kh nng thm su ca DDT
thng khng qu 30 - 40 cm i vi t canh tc; DDT c th phn b khp cc lp
t ny nh s di chuyn ca tng hi, v thc t ngi ta thy DDT mt i mt
phn trong t do DDT b bay hi khi b mt t vo khng kh. Tc bay hi
ca DDT trong t ph thuc vo nhiu yu t, trc ht ph thuc vo p sut hi
bo ho, nhit , m mi trng v cc tnh cht ca t (thnh phn hu c,
st) v kh nng hp ph ca t.
Con ng di chuyn quan trng nht ca chng l theo kh quyn. Khi xm
nhp vo kh quyn, chng s phn b gia pha kh v cc ht bi. Trong pha kh,
chng linh ng hn v di chuyn xa hn so vi trong cc ht bi. Qu trnh sa lng
kh v t tch chng khi pha kh v xm nhp vo t. Khi , chng c xu hng
lin kt cht vi t v t c kh nng khuych tn xung nc ngm. Chng tip tc
quay li kh quyn thng qua qu trnh bay hi ri li lng xung mt t. Vng tun
hon ny lp i lp li nhiu ln, theo hng t vng nng n vng lnh trn Tri
t, gip gii thch s c mt ca chng nhng vng xa so vi ngun thi.
Kh nng di chuyn ca DDT trong mi trng ph thuc vo mt s qu
trnh gm phn hy, lng ng, phn b gia pha kh v pha rn lng ca ht bi
trong khng kh, trao i cht gia mi trng kh vi mi trng t v bn cht
ca DDT.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
1.5.2. S chuyn ha v phn hy ca DDT trong mi trng t

S chuyn ho v phn hu ca DDT trong mi trng t ng mt vai tr
quan trng trong s tiu hu ca DDT. Cc phn ng ca DDT trong mi trng t
ch yu l cc phn ng thu phn v oxi ho. Trong iu kin chiu tia cc tm,
nhit 90 95oC, DDT b xi ho n mc hnh thnh CO2 theo thi gian nh
sau: 25% sau 26 gi; 50% sau 66 gi; 75% sau 120 gi. DDT b kh ho thnh DDD
v c th chuyn ho chm thnh DDE bi phn ng ehiro ho, clo ho khi
khuch tn qua cc lp t c cha khong st. S phn hy ny xy ra do tng tc
ca DDT vi cc vng hot ng trn b mt ca khong st ng ion.
Theo c ch xut t Peterson v Robinson vo nm 1964, ban u DDT
c chuyn ha trong gan to thnh DDE, DDD. Tip theo , DDT chuyn ha
thnh 1-clo-2,2-bis(p-clophenyl)eten (DDMU) trong gan v thnh 1,1-(pclophenyl)eten (DDNU) trong thn. Trong khi , DDD b kh v to thnh ln lt
DDMU, 1-clo-2,2-bis(p-clophenyl)etan (DDMS) v DDNU.
S chuyn ha t DDMS thnh DDNU din ra trong c gan v thn, nhng
thn chim vai tr chnh. Sau , DDNU tip tc b chuyn ha thnh 2,2-bis(pclophenyl)etanol (DDOH) v 2,2-bis(p-clophenyl)etanal (DDCHO) trc khi to
thnh sn phm cui DDA (Hnh 1).
Bn cnh phn hu ho hc, quang phn hu th sinh phn hu cng ng
mt vai tr ln i vi s phn ca DDT trong mi trng t. DDT b phn hu
ng k trong t di iu kin k kh, nhng rt chm; di iu kin a kh thnh
DDE. Chng hn nh 35oC, nng ban u ca DDT l 0,1 mg/l th trong iu
kin ym kh: 0,1% nng bin mt sau 5 ngy; 0,8% nng bin mt sau 42
ngy. iu kin k kh: 0,3% nng bin mt sau 5 ngy; 0,7% nng bin mt
sau 41 ngy [18].
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
R2CHCl
3
DDT
ga
ga
R2CHCHCCl
R2C=CCl
n 2
DDE
[ R2-C
CHCl
ga
n
D
DDD
R2C=CHCl
DDMU
ga
n
O
R2CHCH2C
l
DDMS
DDM
R2C=CH2
DDNU
R2CH-CH2OH
DDOH
[R2CH-CHO]
DDCHO
[R2CH-COOH]
DDA
Hnh 1. S chuyn ha ca DDT trong c th sinh vt

Vy DDD v DDE khng th xem l cc sn phm trao i cht k tip nhau
trong cng mt con ng phn hu m sinh ra mt cch c lp nhau t DDT.
Nhng sn phm trao i cht tng t cng c to thnh nh cc vi sinh vt tn
ti trong mi trng t.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
1.6. c tnh ca DDT v cc sn phm chuyn ha ca chng

c tnh ca mt cht i vi mt i tng c th ph thuc vo nhiu yu t
nh con ng xm nhp vo c th (tiu ha, h hp,), c im c th ca i
tng (tui, gii, tnh trng sc khe,), trng thi tn ti (rn, lng, kh) v tnh cht
ha hc, vt l ca cht . Thng thng, theo T chc Y t th gii, c tnh ca
mt cht c th c phn loi thng qua gi tr liu lng cn thit git cht 50%
s lng vt th nghim (LD50) c ch ra trong bng 4 di y:
Bng 4. Phn loi c tnh da theo tc hi
Phn loi
Gi tr LD50 chut (mg/kg th trng.ngy)
tc hi
Qua tiu ha
Cht rn
Cc c
Qua da
Cht lng
Cht rn
Cht lng
20
10
40
20 100
40 - 400
c tnh cao
5 50
20 - 200
c tnh trung
50 500
200 - 2000
> 500
> 2000
100 - 1000
400 - 4000
bnh
c tnh nh
> 1000
> 4000
1.6.1. c tnh ca DDT
nh hng ca DDT n sinh vt

DDT c tnh c hi vi nhiu ng vt th nghim v liu lng trung bnh
gy cht i vi cc loi ng vt c ch ra trong bng 5di y [18]:

Bng 5. Liu lng trung bnh gy cht ca DDT
i vi mt s loi ng vt v con ngi
Loi
Liu lng trung bnh gy cht (mg/kg.ngy)
Chut
150 - 250
Ch
150 - 300
Ln
300 - 500
Th
300 - 500
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
Loi
T Th Hng
Liu lng trung bnh gy cht (mg/kg.ngy)
Kh
>200
>300
Cu
1000
1000
Con ngi
Khong 500
DDT cn nh hng n gan, thn, v h sinh sn vi cc ng vt th

nghim. DDT ph hy gan chut vi liu lng 3,75 mg/kg.ngy trong 36 tun,
ch vi liu lng 50 mg/kg.ngy trong 150 ngy. Hin tng chy mu tuyn
thng thn xut hin ch vi liu lng 138,5 mg/kg.ngy trong 10 ngy.
T mi trng, DDT s tch ly theo cc bc sinh hc trong mi trng v
theo DDT i vo c th sinh vt v con ngi, bng 6.
Bng 6. Tch ly DDT theo bc sinh hc trong mi trng nc
Hm lng DDT
Cc mc dinh dng
(g/kg cht kh)
H s tch ly
Nc
0,000003
Thc vt tri ni
0,0005
166
ng vt tri ni
0,04
13000
C nh
0,5
166000
C ln
667000
Chim n c
25
8500000
C ch tch ly ca DDT trong chui thc n theo phng thc nh sau:

DDT trong nc thm nhp vo Plankton (sinh vt tri ni) ca sng ven bin v
tch ly li t hm lng khong 0,04 ppm DDT. ng vt nh n Plankton v lm
tng nng DDT ln 10 ln ngha l chng cha khong 0,4 ppm DDT. T ng
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
vt nh n c n ng vt, ri n loi chim n c, hm lng DDT tng t 0,4 n

3,15 v n 77,5 ppm.
DDT c th xm nhp vo c th ngi qua chui thc n u vo c th l
nng sn thy sn b nhim bn bi DDT. Khi xm nhp vo c th sinh vt, DDT s
lm ng c theo nhiu c ch phc tp.
nh hng ca DDT ln sc khe con ngi

* DDT gy nh hng cp tnh v mn tnh:
- Cp tnh: Nu n phi thc phm c cha DDT trong thuc th ch trong mt
thi gian ngn c th b nh hng trc tip ln h thn kinh. Ngi b nhim c s
run ry, co git mnh ko theo i ma, m hi, nhc u chng mt. Nu bnh
nhn khng c cp cu kp thi s dn n t vong.
- Mn tnh: Khi b nhim c trong mt thi gian di gy s gan (dn
necrosis). C th b nhim c vo khong 20-50 mg/ngy.kg c th nh hng n
vic sinh sn, n cc tuyn ni tit nh tuyn gip trng, nang thng thn, Nu
b nhim lu hn na c th a n bnh ung th. Nu nng DDT nh th ngi
b nhim c cm thy b nhc u mt mi, khng mun hot ng, b t cc u
ngn tay ngn chn, b chng mt,Nu nng DDT cao lm cho ngi b nhim
b mt tr nh, sng trong tm trng hi hp, bp tht ngc b co tht, khng kim
sot c ng tiu, th kh khn v b ng kinh.
Nu ngi b nhim c ang mang thai th tr s sinh c th b sinh sm v
c nhng triu chng pht trin chm v thn kinh. Tr con b sa m hay sa ti
b nhim c DDT trc tip qua s hin din ca DDT trong sa ti hay gin tip
v thc n ca ngi m c th gy ra cc hin tng: nhc u, cm thy ngi yu
dn, t cc u ngn tay ngn chn, thng hay b chng mt; nu nng c th gy ra
mt tr nh, sng trong tm trng hi hp thng xuyn, b co tht c ngc, khng
kim sot c ng tiu, th ra rt kh khn v i khi b ng kinh. T hi hn
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
na, nhiu b m b xy thai trong vng nh hng ca DDT. Nhiu nng dn

sng trong nhng vng trn tng b ung th ng tiu ha.
* DDT gy ung th
Hip hi quc t nghin cu v ung th thuc t chc Y t th gii, xc nh
nguy c gy ung th ca hng lot cht v phn loi thnh hai nhm:
+ Nhm 1: gm cc cht gy ung th cho con ngi
+ Nhm 2: gm cc cht c kh nng gy ung th cho con ngi. Nhm 2
gm mc A v mc B. mc A, cc biu hin v kh nng gy ung th
ca cc cht tng i r. mc B, cc biu hin v kh nng gy ung th ca
cc cht km r rt hn.
Nhiu kt qu nghin cu cho thy, DDT gy ung th ng vt th nghim.
Do vy, nm 1991, c quan quc t nghin cu ung th (International Agency for
Reseach on Cancer, IARC) phn loi DDT l cht c kh nng gy ung th. Cc bo
v Mi trng M xp DDT vo nhm 2B.
* Cc nh hng khc ca DDT n:
- H thn kinh
DDT gy nh hng n h thn kinh. Ngi nhim c DDT liu cao s
c triu chng bun nn, au u, tot nhiu m hi, d ng mt, mi, chn ng
ton thn, co git. Cc triu chng tng t xut hin trong cc nghin cu ng
vt nh s run ry chut liu lng 6,5 n 13 mg/kg.ngy trong 26 tun v mt
cn bng kh liu lng 50 mg/kg.ngy trong 26 tun v mt cn bng kh
liu lng 50 mg/kg.ngy trong 6 thng.
- H ni tit
DDT gy nh hng n h ni tit. Ngi nhim c DDT liu cao s c
triu chng ng c nh mt cm gic thm n, thay i v cn nng, ri lon gic
ng, thay i tm tnh, nng lc hot ng, cm gic v nhit b ri lon, b m
hi, ri lon v tc, h hi ni da.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
* DDT tch t v o thi trong c th ngi

DDT c th tch ly trong cc loi thc phm nh rau, qu, cTheo thi
gian, lng DDT tch ly tr nn ln hn v xm nhp vo c th ch yu qua
ng thc n. DDT cng c th i vo c th qua ng th v khi tip xc qua da.
Con ngi tip nhim DDT qua nhiu cch khc nhau: trc tip v gin tip.
V trc tip, trong thi gian phun xt thuc, con ngi c th b nhim qua phi hoc
qua da. V gin tip, khi n cc thc phm nh ng cc, rau u b nhim DDT,
cng nh tm c sng trong vng b nhim, DDT s i vo c th qua ng tiu
ha v tch t theo thi gian trong cc m m v gan ca con ngi. Ti Hoa K,
mc d b cm s dng t nm 1972, nhng hm lng DDT trung bnh trong c
th ca mi ngi dn l 0,8 g.
DDT tch t ch yu trong huyt thanh, mu v cc m m. Cc nghin cu
trn nhng ngi tnh nguyn vi liu lng DDT t 5 n 20 mg/kg trong 6 thng
cho thy, t l lng DDT trong m v mu l 280/1. DDT tch t nhiu trong sa
m. Tr em b sa m hay sa ti b nhim c DDT trc tip qua s hin din ca
DDT trong sa ti hay gin tip do thc n ca ngi m. Cc hin tng sau y
c quan st trong trng hp b nhim DDT t nh nh: nhc u, cm thy
ngi yu dn, t cc u ngn tay ngn chn, thng hay b chng mt; cho ti
nng hn nh: mt tr nh, tm trng hi hp thng xuyn, b co tht c ngc,
khng kim sot c ng tiu, th rt kh khn v i khi b ng kinh. Nhiu
b m b xy thai trong vng nh hng ca DDT. Nhiu ngi dn sng trong
vng nhim DDT, nng dn tip xc nhiu vi DDT b ung th ng tiu ha,
h hp,... iu ny cho ta thy hu qu nghim trng ca DDT sau mt thi gian di
s dng hoc b phi nhim. Ngoi ra vic s dng ha cht ny trong mt thi gian
di lm tng thm sc khng ca chnh cc sinh vt dit tr bng DDT, t
ngi ta phi tng thm liu lng s dng DDT. y cng l mt trong cc l do
lm cho vic nhim DDT ngy mt gia tng v kh kim sot.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
DDT o thi c nghin cu trn ngi v nhiu loi ng vt th nghim.

DDT c th o thi qua sa. Phn ln DDT o thi qua phn v nc tiu .
Ty theo vng sinh sng v cung cch lm n v sinh hot, con ngi c th
b nhim c trc tip hay gin tip nh:
- Nhng ngi sng trong vng nng nghip chuyn canh v la thng hay
b nhim c qua ng nc;
- Ngi sng trong vng chuyn canh v thc phm xanh nh cc loi hoa
mu s b nhim qua ng h hp;
- Nhng ngi dn vng th trn b nhim khi tiu th cc thc phm b
nhim c. y l trng hp chim i a s cc v nhim c Vit Nam.
i vi cc b m ang mang thai, s tip nhim c th nh hng ln thai
nhi v DDT c th xm nhp vo thai nhi qua nc i v nhau ca b m cng nh
qua ng cung rn. Khi c sinh ra, tr s sinh s b tip nhim qua ng
sa m. Nghin cu cho thy nu b m b nhim c th thai nhi s b chm pht
trin v h thng sinh dc ca thai nhi c th b bin dng.
Cng c Stockholm, DDT b cm s dng trong nng nghip v nh hng
c hi ca chng ln con ngi lu di. Bo co khoa hc vo thng 6/2006 i
hc Y t Cng cng, Berkeley cho thy rng tr s sinh b tip nhim gin tip trong
bng m s b chm pht trin c v c th v thn kinh, t l t vong trong bng m
rt cao.
1.6.2. c tnh ca DDE
DDE (1,1-dichloro-2,2-bis(p-chlorophenyl)ethylene) c tm thy trong mi
trng l kt qu ca qu trnh chuyn ha DDT. p,p'- DDE tn lu trong c th v
mi trng lu hn p,p'- DDT, ng thi xut hin hu ht cc hiu ng c hi khi
tin hnh quan st v nghin cu (tr trng hp tip xc thng xuyn vi DDT k
thut). p,p'- DDE lm mng v trng chim thng qua s xo trn trao i canxi, dn
n ph v trng sm hoc mt nc.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
i vi chim t l t vong ca phi cao do b nhim c DDE. loi chim

diu hu, chiu dy ca v trng gim 12,5% do nhim DDE. Khi nghin cu nhng
qu trng phn ln ly t cc t chim ra, c nhng la cht hon ton th thy
rng c s tng quan gia cht c DDE v nhng phi cht. Nhng qu trng
chim ny cha trung bnh 65,5 mg/kg DDE (tnh theo trng lng kh). Cng mt
lng DDE c tc ng khc nhau i vi nhng loi sinh vt khc nhau. V d i
vi diu hu ch cn mt lng l 3 mg/kg (tnh theo trng lng kh) th chiu dy
ca v trng gim, trong khi , loi chim ng, lng DDE l 7 mg/kg khng lm
cho v trng b mng i [10].
Mt nghin cu ca cc nh khoa hc trn 5994 ngi tui t 12 - 74 tm thy
99,5 % c mc p,p- DDE trong mu khong 1 - 379 ppb). Mt nghin cu khc ni
cc m m t xc nhng ngi cao tui ti Texas cho thy trong 100 % mu u c
p,p- DDE.
Ngoi ra, theo bn iu tra v dinh dng ton b ti Hoa K, DDE c tm
thy trong:
- 100 % mu nho kh, spinach (ti v ng lnh), chili-con-carne, tht b.
- 93 % mu ph mt M, Hamburger, Hot dog, Tht g, tht g ty;
- 87 % mu sn tru, salami, spinach ng hp, b;
- 81 % mu ph mt cheddar, xc xch tht heo.
Nhng thc phm cha nhiu DDE nht, theo th t gim dn nh sau:
Spinach (ti hay ng lnh) cha trung bnh 0,0234 ppm; b 0,0195 ppm; rau
collard 0,0126 ppm; xc xch tht heo 0,0124 ppm; sn cu 0,0113 ppm.
V DDT v DDE b cm dng ti Hoa K t 1972 nn c l s nhim
ny l do t nhng thc phm c nhp cng vo Hoa K t nhng quc gia vn
cn dng 2 loi ha cht ny.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
1.6.3. c tnh ca DDD

DDD (1,1-dichloro-2,2-bis(p-chlorophenyl)ethane) cng c s dng dit
su bnh; mt ng phn l ca DDD l o,p'- DDD c s dng iu tr bnh
ung th tuyn thng thn vi liu lng nht nh. Trong qu kh ngi ta cng s
dng DDD nh mt loi thuc tr su xong c th do hiu qu khng cao nh DDT
nn vic s dng c hn ch hn. Ngy nay s c mt ca DDD trong mi trng
gn nh c coi l do qu trnh chuyn ha ca d lng DDT.
DDT, DDE, hoc DDD xm nhp vo c th ch yu l khi ngi n thc
phm b nhim. Nng thc t ca DDT, DDE, DDD hp thu t thc phm vo
c th ph thuc vo nng ha cht ny trong thc phm v khi lng c th.
Mt lng nh DDT, DDE, DDD vo c th qua ng h hp, khi cht ny gn
lin vi cc ht trong mi trng chng thng qu ln i c vo phi, con
ngi ht th khng kh c cha cc loi cht trn th cc ht ny c nhiu kh nng
c lu gi trong nim mc ca thc qun v nut vo d dy. Khi vo bn trong
c th, DDT c th chuyn ha thnh DDE hay DDD. DDE v DDD khng tham gia
vo cc chuyn ha khc m ri khi c th trong nc tiu. Cc hp cht ny c
lu tr d dng nht trong cc m m. Hm lng lu tr ri khi c th rt
chm, thm ch tip tc tng nu b phi nhim. Tuy nhin, nng ca DDT trong
c th gim khi thi gian tip xc t hn hoc khng cn tip xc.
T nhng kt lun trn, C quan Quc t nghin cu v ung th (IARC International Agency for Research on Cancer) xc nh rng DDT, DDE v DDD l
tc nhn gy ra bnh ung th cho con ngi (ung th gan, mu, phi,).
Trong nhng nm trc y Vit Nam s dng mt lng thuc DDT khng
nh cho nhu cu bo v thc vt, hu ht cc ho cht bo v thc vt u dng
DDT nh mt ho cht nn (buffer); do mc tip nhim ca ngi nng dn
Vit Nam rt cao, v nguy c b nhim c c xc sut rt ln.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
1.7. Tnh hnh s dng DDT Vit Nam v trn th gii

1.7.1. Vit Nam
Vit Nam c ghi nhn l mt nc tm thy d lng DDT mc cao
trong cc mu mi trng. Khong 9,5 tn ho cht loi c s dng hng
nm ti Vit Nam phc v cho vic pht trin nng nghip v k ngh. Do cht
lng mi trng cng xung cp nhanh.
* Trc nm 1975
DDT bt u c s dng Vit Nam phng chng st rt t nm 1949
v chnh thc chm dt vo nm 1995. Thi gian trc nm 1975, cc thuc bo v
thc vt trong c DDT hu ht c nhp t cc nc ng u v Lin X c.
* Thi k t nm 1975 n nm 1990
Theo s liu thng k cn lu ti cc chi Cc, tng s lng thuc bo v
thc vt (DDT, dieldrin, lindan,) c tnh mi nm s dng khong t 6500 n
9000 tn. T sau nm 1976, hng lot cc cng ty ca cc a phng v cc cng ty
trch nhim hu hn c thnh lp, tin hnh gia cng, ng gi cc loi thuc bo
v thc vt, bn cnh vic nhp cc thnh phm. Hu ht cc c s ny c cng ngh
lc hu nn qu trnh sn xut gy nh hng n sc khe cng ng v mi
trng [1].
Trc nm 1993, trong cc chng trnh phng chng st rt, DDT tng
c phun ln tng phng v dit mui [1]. DDT c s dng rng ri vi s
lng ln vo thi k t nm 1962 n 1981. Theo ti liu ca Ngn hng th gii,
trong cc nm 1962, 1963, 1981, lng DDT c s dng vi mc ch y t ti
Vit Nam l 1000 tn mi nm [13].
* T 1930 cho n nay

Nm 1990, dch st rt xy ra trn din rng. Do vy, thi k t nm 1992
n nm 1994, lng DDT nhp khu vo Vit Nam tng ng k. Vo thi k chin
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
tranh, DDT cng c dng nhiu phng chng st rt. Theo thng k, phc
v cho mc ch chng st rt, t nm 1957 n 1994, Vit Nam nhp khu
khong 447 tn DDT.
DDT cng tng c s dng lm thuc tr su ti Vit Nam vi khi
lng ln. Bt u t nm 1956, DDT c s dng trong nng nghip x l t
trc khi gieo trng, dit tr su hi, bo qun nng sn sau thu hoch. Lng DDT
cn tn ng n nm 2004 khong 10 tn
Cht ny b cm s dng v nhp khu t nm 1994. Tuy nhin kh nng
nhp lu cht ny qua ng bin gii vo Vit Nam vn cn rt ln. Mt s lng
ng k DDT cn tiu hy cn c lu gi trong mt s kho cng vi mt s loi
thuc bo v thc vt khc ti mt s a phng, gy nn nguy c r r, pht tn ra
mi trng. V d, ti Thi Bnh, n nm 2002, vn cn mt s kho thuc bo v
thc vt c khng cn s dng song do d lng thuc bo v thc vt cn ln,
trong c DDT nn gy ra nhim cho mi trng xung quanh. Chng hn nh
kho Hng H cha 300 kg, kho V Th cha 1700 kg, kho Kin Xng cha
1300 kg thuc bo v thc vt [11].
Tnh hnh cng tng t nh vy ti mt s kho thuc bo v thc vt c
khng cn s dng ca Vnh Phc. V phng din bo qun, lu gi cc loi thuc
ny hin nay xung cp, hu ht l cc nh kho c c tui th vi ba chc nm,
mi dt nt, nn t. C mt s kho nn gch hoc xi mng thuc ngm xung nn,
gy nn nhim nn kho v khu vc ln cn. Nhng loi kho cha ny hu ht l
cha cc loi thuc kh phn hy, c tnh cao rt nguy him cho ngi, ng vt v
mi trng xung quanh [11].
Theo s liu nh gi s b ca Phng kim sot - Cc nhim mi trng
n thng 11 nm 1997 c nc cn tn 3640 kg HCBVTV cm s dng Vit
Nam bao gm DDT, trong 66,6% thuc nhm cc cht hu c kh phn hu, v
trn 5000 kg HCBVTV ngoi danh mc khng c php s dng Vit Nam. Nm
2004 s lng thuc c xem nh c hiu lc phng tr i vi su bnh nhng c
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
c tnh cao gim 27%. Tuy nhin mi nm li xut hin thm nhiu loi thuc mi
c b sung.
Hin nay, nhiu khu vc trn c nc ang b nhim nghim trng bi cc
kho cha thuc tr su DDT t thi chin tranh cn tn li. Theo iu tra ca cc c
quan chc nng qun l mi trng Ngh An, DDT vn cn trong mt nh kho hot
ng t nm 1965 n nm 1985. Nng DDT thay i t 3,38 - 960,6 mg/kg
trong cc mu t. Hin nay trn a bn tnh vn cn mt s "im nng" nhim
mi trng bi DDT, e do sc kho con ngi, vt nui khu vc dn c. C ni
d lng HCBVTV tn lu trong t gp 223 ln so vi tiu chun cho php. Xm
Mu Hai, x Kim Lin, huyn Nam n l mt "im nng" cn tn lu HCBVTV.
Khu vc ny b nhim bi cc loi HCBVTV: Lindan, DDT,... Hin ti mt s
vng t l nn mng ca cc kho HCBVTV v cc khu vc xung quanh cc kho
vn cn nhng cc mu trng c mi DDT nng nc. Ngoi Ngh An ra, nc ta
cn mt s ni cng b nhim DDT thuc vng tnh Qung Tr, H Tnh, Ph Th,
Bc Ninh,...
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
1.7.2. Trn th gii

DDT c tng hp vo nm 1874 bi Zeidler, n nm 1939 bc s Paul
Hermann Muller (Thy S) xc nhn DDT c gi tr v cng to ln trong vic
ngn chn nn dch hch, st pht ban, c bit l st rt v st vng da do mui
truyn ti cc nc nhit i v n i. DDT c dng vi qui m nh (tr cn
trng mang vect gy bnh) trong th chin th hai, nhng sau c dng rt
rng ri tr dch hi trong nng nghip, dit tr sinh vt mang mm bnh (nh
mui gy st rt), ngoi k sinh ca gia sc, v cc cn trng trong nh v trong cc
c s k ngh. T nm 1940, hn 4 t pounds DDT c s dng, trong c
khong 80% s dng trong nng nghip. Nm 1961, M s dng khong 160 triu
pounds. Tng sn phm DDT ton cu trong mt nm c tnh l 10.000 tn c th
thi ra mi trng. Bc M v Chu u qui nh s dng DDT c phn nghim ngt
nhng Chu , Chu Phi v Nam M vn s dng mt lng DDT ng k [18].
Nhiu nc cm s dng DDT nhng khng phi quc gia no cng thc
hin nghim ngt. V d nh Lin X c, lc u khng th khng dng DDT
trong vic dit cc loi ve - loi mang vim no Taiga bi trong trng hp c bit
ny cha tm c loi thuc no khc thch hp; Trung u c mt s cn trng
ph cy rng ch c DDT mi dit c. Cng nh trc kia DDT c sn xut
n . Chnh ph n cho rng bnh st rt ti pht l do hu qu cm s dng
DDT [10].
Ti Hoa K t nm 1972, DDT b cm s dng hn. Tuy nhin cho n
ngy nay, cc nh cng nghip ha cht M vn tip tc sn xut DDT xut khu
qua chu Phi v cc nc chu trong c Vit Nam (300.000 kg/nm). Theo ti
liu ca y ban an ton quc gia Hoa K, nm 1962 Hoa K tiu th 80 triu kg
DDT v sn xut ra 82 triu kg, nhng ti nm 1972 Hoa K ch tiu th 2 triu kg.
Vic s dng DDT trn lan hy hoi cuc sng ng thc vt ti Bc M
v Ty u. Mt s nc cm s dng DDT. Nm 2004 mt hip c ton cu
m rng lnh cm ny ra ton th gii, ngoi tr trong lnh vc dch t. Vi nc
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
chu Phi tip tc s dng DDT nhng dn dn chuyn sang dng cc loi thuc khc
hoc dng mn c tm thuc. Nhiu t chc cu tr c ch trng khng cung cp
ti chnh cho cc chng trnh c s dng DDT. Tuy nhin, hin nay WHO ni
khng c loi thuc no hiu qu nh DDT v cng dng dit mui.
Thng 9/1999, Hi ngh gm 110 quc gia hp ti Geneva di s bo tr ca
Chng trnh Mi trng Lin hp quc, tho lun v vn tng bc ngng s
dng 12 cht hu c gy nhim kh phn hy (POPs). Mt trong nhng vn gy
tranh ci nhiu nht l liu c nn cm hay tip tc cho php s dng DDT cho mc
ch chng dch st rt n khi tm c cc bin php thay th tng t v t tn
km.
Qu ng vt hoang d th gii (World Wildlife Fund - WWF) v nhiu nc
cng nghip thuyt phc hi ngh ban hnh lnh cm ton b vic s dng DDT
bt u t nm 2007. Tuy nhin, c nhiu nhm bo v sc khe cng ng v mt
s nc ang pht trin li mun tip tc s dng DDT chng dch st rt. Bi v
ph qut t 400 g n 600 g DDT ln vch trong cc bc tng nh s chng c
mui t 6 thng n 1 nm. Sau 6 thng khong mt na lng DDT bong ra v i
vo mi trng, nhng khi lng ny l rt t so vi hng tn DDT s dng cho
nng nghip. WWF cng khuyn co dng mn tm thuc pyrethroid hay phun
pyrethroid mt cch hn ch trong nh dit mui. Pyrethroid phn hy nhanh hn
DDT. Tuy nhin, hng triu ngi khng c tin mua mn v phun pyrethroid v n
t gp 3 ln so vi vic ph qut DDT ln tng nh.
Tuy nhin, vi vic hn ch hoc cm s dng DDT c tc dng ng k,
hm lng DDT trung bnh trong ngi nm 1970 l 12 ppm n nay gim xung
cn 7 ppm.
Hin nay, DDT vn c s dng trn nhng cnh ng trng ng Chu
Phi, n , Trung Quc. Cch gii quyt vn POPs tt nht l cm tuyt i vic
dng DDT trong nng nghip v trong ngnh y t khi tm ra c cc cht thay th
c hiu qu.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
1.8. c trng vng ly mu nghin cu

1.8.1. V tr a l v phm vi ranh gii tnh Bc Ninh
Bc Ninh l tnh thuc vng ng bng Bc B, nm gn trong chu th sng
Hng, lin k vi th H Ni. Bc Ninh nm trong vng kinh t trng im: tam
gic tng trng H Ni - Hi Phng - Qung Ninh, y l khu vc c mc tng
trng kinh t cao, giao lu kinh t mnh.
- Pha Bc gip tnh Bc Giang,
- Pha Nam gip tnh Hng Yn v mt phn H Ni,
- Pha ng gip tnh Hi Dng,
- Pha Ty gip th H Ni,
Vi v tr nh trn, xt tm khng gian lnh th v m, Bc Ninh c nhiu
iu kin thun li cho s pht trin kinh t - x hi ca tnh.
1.8.2. c im kinh t x hi
Dn s Bc Ninh tnh n ngy 31 thng 12 nm 2002 l 973.359 ngi vi
mt dn s 1170 ngi/ km2 vo mc cao ca ng bng sng Hng. Bc Ninh c
khong 0,5 triu ngi trong tui lao ng, phn ln l lao ng nng nghip
(chim ti 95%)
Hin nay, Bc Ninh c hai khu cng nghip ln l khu cng nghip Tin Sn
v khu cng nghip Qu V. Khu cng nghip Tin Sn c din tch 134,76 ha, v tr
a l thun li, nm gia quc l 1A c v xa l 1A mi. T y c th d dng
thng thng vi cc trung tm kinh t ln nh H Ni, Hi Phng v Qung Ninh.
Cc ngnh ngh trong khu cng nghip Tin Sn gm: sn xut, lp rp hng tiu
dng, ch bin nng sn thc phm, ch to lp rp c kh phc v nng nghip v
vt liu xy dng cao cp, hng th cng m ngh.
Khu cng nghip Qu V c din tch 311,6 ha, nm st trung tm tnh Bc
Ninh trn trc ng quc l 18 Ni Bi Qung Ninh. Khu cng nghip Qu V
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
nm v tr thun li n v tr cc cng bin, cng ng khng, ga ng st

Bc Nam. Cc ngnh ngh trong khu cng nghip gm: khu sn xut vt liu xy
dng, khu c kh lp rp in t, khu sn xut bao b, khu ch bin lng thc thc
phm.
Cc hot ng lng ngh ca Bc Ninh pht trin mnh, a dng, tp trung
dc theo cc tuyn ng giao thng chnh v theo cc cm dn c. Cc loi hnh
lng ngh ch yu ca Bc Ninh bao gm th cng m ngh, vt liu xy dng, ch
bin thc phm, ti ch (giy, nha, kim loi) v ch bin kim loi.
1.8.3. Cc yu t kh hu, a cht, thu vn, ti nguyn t
Kh hu
Bc Ninh thuc vng kh hu nhit i gi ma, c ma ng lnh. Nhit
trung bnh nm l 23,3C, nhit trung bnh thng cao nht l 28,9C (thng 7),
nhit trung bnh thng thp nht l 15,8C (thng 1). S chnh lch nhit gia
thng cao nht v thng thp nht l 13,1C.
Nhn chung Bc Ninh c iu kin kh hu ng u trong ton tnh v
khng khc bit nhiu so vi cc tnh ng bng ln cn nn vic xc nh cc tiu
tr pht trin th c lin quan n kh hu nh hng gi, thot nc ma, chng
nng, khc phc m,... d thng nht cho tt c cc loi th trong vng.
a hnh - a cht
a hnh ca tnh tng i bng phng, c hng dc ch yu t Bc xung
Nam v t Ty sang ng, c th hin qua cc dng chy mt v sng ung
v sng Thi Bnh. Mc chnh lch a hnh khng ln, vng ng bng thng
c cao ph bin t 3 - 7 m, a hnh trung du i ni c cao ph bin 300 - 400
m. Din tch i ni chim t l rt nh (0,53%) so vi tng din tch t nhin ton
tnh, phn b ch yu 2 huyn Qu V v Tin Du. Ngoi ra cn mt s khu vc
thp trng ven thuc cc huyn Gia Bnh, Lng Ti, Qu V, Yn Phong.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
c im a cht mang nhng nt c trng ca cu trc a cht thuc vng

trng sng Hng, b dy trm tch T chu nh hng r rt ca cu trc mng.
Tuy nhin nm trong min kin to ng Bc, Bc B nn cu trc a cht lnh th
Bc Ninh c nhng nt cn mang tnh cht ca vng cung ng Triu vng ng
Bc. Ton tnh c mt cc loi t c tui t Cambri n T song nhn chung
c thnh to Kainozoi ph trn cc thnh to c. y l thnh to chim u th v
a tng lnh th. Cc thnh to Triat phn b trn hu ht cc dy ni, thnh phn
thch hc ch yu l ct kt, sn kt. B dy cc thnh to t bin i theo quy
lut trm tch t Bc xung Nam. cc vng ni do b bc mn nn b dy ca
chng cn rt mng, cng xung pha Nam b dy c th t ti 100 m, trong khi
vng pha Bc (p Cu) b dy ch t 30 - 50 m.
Thu vn
Bc Ninh c mng li sng ngi kh dy c, mt li sng ngi kh
cao, trung bnh 1,0 - 1,2 km/km, c 3 h thng sng ln chy qua gm sng ung,
sng Cu v sng Thi Bnh.
Ti nguyn t
Tng din tch t t nhin ca tnh Bc Ninh l 803,87 km, trong t
nng nghip chim 64,7%; t lm nghip chim 0,7%; t chuyn dng v t
chim 23,5%; t cha s dng cn 11,1%. Nhn chung tim nng t ai ca tnh
vn cn ln. Ring t th l 1.158,9 ha chim 1,44% din tch t nhin thuc a
phn th x Bc Ninh v 6 th trn vi qui m dn s khong 90.500 dn.
1.8.4. nhim HCBVTV ti tnh Bc Ninh

Theo kt qu iu tra ca y ban nhn dn cc x, thn v t chc c nhn
hin ang qun l v s dng cc kho tn lu HCBVTV, ton tnh c tng s 129
kho c tp trung 47 x thuc 8 huyn, thnh ph, th x. Trc y nhng kho
ny thuc s qun l ca cc cp chnh quyn a phng, hin nay vic qun l
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
phm vi thn, gia nh s dng. Tn lu ca HCBVTV nhng khu vc ny vn

cn kh ln.
Tng din tch ca cc kho cha l 50.155 m2. Din tch trung bnh mi kho t
20 n 100 m2. Kho nh nht l 10 m2 (thuc thn Ng Ni, x Trung Ngha, huyn
Yn Phong, hin l bi t hoang nm trong khu dn c). Kho ln nht 36.000 m2, l
kho HCBVTV ca huyn Gia Bnh, hin l ngha trang lit s, x Lng Ngm (Gia
Bnh). Hin trng ca cc kho c nhiu thay i, 44 kho c xy dng lm nh cho
cc h dn, 2 kho vn ang c s dng, 9 kho l bi t trng, Nn nh ca nhiu
kho nay bin thnh nh vn ho ca thn, tr s lm vic ca y ban x, ngha trang
lit s, sn chi th thao, ao c, cho nn tn lu HCBVTV ch yu nm trong khu
vc dn c. Khong cch trung bnh gia cc kho i vi khu vc dn c l t 20 - 50
m, xa nht l 500 m. Qua kho st thc t, cm quan cho thy trong 129 kho, th 13
kho c mi HCBVTV. Trong phm vi kho st ca Trung tm Quan trc Ti nguyn
v Mi trng (S Ti nguyn v Mi trng) v hin trng mi trng ca 16 kho
trn a bn tnh, bao gm thn La (Vit Hng) c kho HCBVTV xm 1, thn T
Phong (Cch Bi), Qu V; x Gia ng c kho khu B Tn (Xun Lm), thn
Khng T (Thanh Khng), Thun Thnh; kho i Lim (th trn Lim), thn Lin p
(Vit on), Tin Du; kho khu vc To i (th trn Tha), Lng Ti, pht
hin thy c cc cht 666, DDT, trong mi trng t v nc. i vi mi trng
t, c 6/16 kho cha hm lng DDT vt tiu chun cho php (TCCP) l: kho trm
vt t nng nghip xm Ni, B Sn, V Cng, thnh ph Bc Ninh (vt TCCP
2,15 ln); kho ng Cha, H V, Lc V, Tin Du (vt TCCP 1,1 ln); kho M,
Hng Vn, Lc V, Tin Du (vt TCCP 1,2 ln); kho Lin p, Vit on, Tin Du
(vt TCCP 2,18 ln); kho xm 1, T Phong, Cch Bi, Qu V (vt TCCP 2,07
ln); kho Cha, Song Liu, Thun Thnh (vt TCCP 1,53 ln). i vi mi trng
nc ngm 2/16 kho c hm lng DDT vt TCCP: kho khu vc To i, th trn
Tha, Lng Ti (vt TCCP 2,5 ln); kho trung tm y ban x Gia ng, Thun
Thnh (vt TCCP 1,9 ln).
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Bn cnh , trong qu trnh sn xut nng nghip, ngi dn s dng rt

nhiu cc loi HCBVTV khc nhau. Vic phun vi mt lng ln HCBVTV v vic
b thuc, thi b chai l ng ha cht BVTV ba bi (nh 1) gp phn lm
tng thm mc nhim HCBVTV ti mt s vng tnh Bc Ninh.
nh 1. Chai l v v bao ng HCBVTV vt ba bi gy nhim mi trng ti

mt s vng sn xut nng nghip tnh Bc Ninh.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
CHNG 2
I TNG V PHNG PHP NGHIN CU
2.1. i tng v ni dung nghin cu
2.1.1. i tng nghin cu
- Cc cht DDT, DDE v DDD
- Cc mu t v trm tch c ly ti mt s khu vc c cc kho thuc bo v thc
vt (c) thuc huyn Tin Du, tnh Bc Ninh:
+ Kho M, thn Hng Vn, x Lc V;
+ Kho ng Cha, thn H V, x Lc V;
+ Kho i Lim, th trn Lim.
Cc mu c ly vo thng 2 v thng 7 nm 2010
Trong khun kh thi gian ca lun vn, chng ti la chn cc khu vc trn
ly mu lm nghin cu.
Thn Hng Vn l mt trong 6 thn ca x Lc V, huyn Tin Du, do iu
kin a hnh l i ni thp nn kinh t cn nhiu kh khn, thn Hng Vn c
tng din tch t t nhin l 43 ha, t th c l 56.000 m2, vi s dn l 672 ngi;
thu nhp ch yu ca ngi dn t hot ng nng nghip. Nm 1966 B Nng
nghip c s tn vt t nng nghip v a phng vi mt lng ln HCBVTV
cha trong cc kho xy dng trn ni. Nm 1968 kho thuc c chuyn i ni
khc. Trong qu trnh vn chuyn v thi gian lu li ti y nhiu thng b , r r,
ngi dn ly v s dng, lm cho t v nc ti khu vc ny b nhim cc loi
HCBVTV trong c DDT.
Kho thuc ti i Lim, th trn Lim, huyn Tin Du (Bc Ninh) b khng
hn 10 nm nay nhng ngi dn khu vc ny vn phi sng chung vi mi thuc
tr su, thuc bo v thc vt. Ti y, hin vn cn 2 dy cha thuc bo v thc
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
vt c, mi dy hng chc cn phng nh xp x sp . Ch cn li gn, s nhn

thy mi thuc su s xc ln rt r.
Theo thi gian (gn 50 nm) d lng cc loi HCBVTV gim nhiu
nhng cc cht chuyn ha ca chng vn l mi lo ngi, v c th lm gim cht
lng cuc sng, cng nh sc khe ca ngi dn trong vng. V vy chng ti
chn ly mu t v trm tch thn Hng Vn, thn H V v t i Lim
nghin cu, nh gi nhim cc cht DDT, DDE v DDD.
2.1.2. c trng vng ly mu nghin cu
2.1.2.1. V tr a l v phm vi ranh gii tnh Bc Ninh
Bc Ninh l tnh thuc vng ng bng Bc B, nm gn trong chu th sng
Hng, lin k vi th H Ni. Bc Ninh nm trong vng kinh t trng im: tam
gic tng trng H Ni - Hi Phng - Qung Ninh, y l khu vc c mc tng
trng kinh t cao, giao lu kinh t mnh.
- Pha Bc gip tnh Bc Giang,
- Pha Nam gip tnh Hng Yn v mt phn H Ni,
- Pha ng gip tnh Hi Dng,
- Pha Ty gip th H Ni,
Vi v tr nh trn, xt tm khng gian lnh th v m, Bc Ninh c nhiu
iu kin thun li cho s pht trin kinh t - x hi ca tnh.
2.1.2.2. c im kinh t x hi
Dn s Bc Ninh tnh n ngy 31 thng 12 nm 2002 l 973.359 ngi vi
mt dn s 1170 ngi/ km2 vo mc cao ca ng bng sng Hng. Bc Ninh c
khong 0,5 triu ngi trong tui lao ng, phn ln l lao ng nng nghip
(chim ti 95%)
Hin nay, Bc Ninh c hai khu cng nghip ln l khu cng nghip Tin Sn
v khu cng nghip Qu V. Khu cng nghip Tin Sn c din tch 134,76 ha, v tr
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
a l thun li, nm gia quc l 1A c v xa l 1A mi. T y c th d dng

thng thng vi cc trung tm kinh t ln nh H Ni, Hi Phng v Qung Ninh.
Cc ngnh ngh trong khu cng nghip Tin Sn gm: sn xut, lp rp hng tiu
dng, ch bin nng sn thc phm, ch to lp rp c kh phc v nng nghip v
vt liu xy dng cao cp, hng th cng m ngh.
Khu cng nghip Qu V c din tch 311,6 ha, nm st trung tm tnh Bc
Ninh trn trc ng quc l 18 Ni Bi Qung Ninh. Khu cng nghip Qu V
nm v tr thun li n v tr cc cng bin, cng ng khng, ga ng st
Bc Nam. Cc ngnh ngh trong khu cng nghip gm: khu sn xut vt liu xy
dng, khu c kh lp rp in t, khu sn xut bao b, khu ch bin lng thc thc
phm.
Cc hot ng lng ngh ca Bc Ninh pht trin mnh, a dng, tp trung
dc theo cc tuyn ng giao thng chnh v theo cc cm dn c. Cc loi hnh
lng ngh ch yu ca Bc Ninh bao gm th cng m ngh, vt liu xy dng, ch
bin thc phm, ti ch (giy, nha, kim loi) v ch bin kim loi.
2.1.2.3. Cc yu t kh hu, a cht, thu vn, ti nguyn t
Kh hu
Bc Ninh thuc vng kh hu nhit i gi ma, c ma ng lnh. Nhit
trung bnh nm l 23,3C, nhit trung bnh thng cao nht l 28,9C (thng 7),
nhit trung bnh thng thp nht l 15,8C (thng 1). S chnh lch nhit gia
thng cao nht v thng thp nht l 13,1C.
Nhn chung Bc Ninh c iu kin kh hu ng u trong ton tnh v
khng khc bit nhiu so vi cc tnh ng bng ln cn nn vic xc nh cc tiu
tr pht trin th c lin quan n kh hu nh hng gi, thot nc ma, chng
nng, khc phc m,... d thng nht cho tt c cc loi th trong vng.
a hnh - a cht
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
a hnh ca tnh tng i bng phng, c hng dc ch yu t Bc xung

Nam v t Ty sang ng, c th hin qua cc dng chy mt v sng ung
v sng Thi Bnh. Mc chnh lch a hnh khng ln, vng ng bng thng
c cao ph bin t 3 - 7 m, a hnh trung du i ni c cao ph bin 300 - 400
m. Din tch i ni chim t l rt nh (0,53%) so vi tng din tch t nhin ton
tnh, phn b ch yu 2 huyn Qu V v Tin Du. Ngoi ra cn mt s khu vc
thp trng ven thuc cc huyn Gia Bnh, Lng Ti, Qu V, Yn Phong.
c im a cht mang nhng nt c trng ca cu trc a cht thuc vng
trng sng Hng, b dy trm tch T chu nh hng r rt ca cu trc mng.
Tuy nhin nm trong min kin to ng Bc, Bc B nn cu trc a cht lnh th
Bc Ninh c nhng nt cn mang tnh cht ca vng cung ng Triu vng ng
Bc. Ton tnh c mt cc loi t c tui t Cambri n T song nhn chung
c thnh to Kainozoi ph trn cc thnh to c. y l thnh to chim u th v
a tng lnh th. Cc thnh to Triat phn b trn hu ht cc dy ni, thnh phn
thch hc ch yu l ct kt, sn kt. B dy cc thnh to t bin i theo quy
lut trm tch t Bc xung Nam. cc vng ni do b bc mn nn b dy ca
chng cn rt mng, cng xung pha Nam b dy c th t ti 100 m, trong khi
vng pha Bc (p Cu) b dy ch t 30 - 50 m.
Thu vn
Bc Ninh c mng li sng ngi kh dy c, mt li sng ngi kh
cao, trung bnh 1,0 - 1,2 km/km, c 3 h thng sng ln chy qua gm sng ung,
sng Cu v sng Thi Bnh.
Ti nguyn t
Tng din tch t t nhin ca tnh Bc Ninh l 803,87 km, trong t
nng nghip chim 64,7%; t lm nghip chim 0,7%; t chuyn dng v t
chim 23,5%; t cha s dng cn 11,1%. Nhn chung tim nng t ai ca tnh
vn cn ln. Ring t th l 1.158,9 ha chim 1,44% din tch t nhin thuc a
phn th x Bc Ninh v 6 th trn vi qui m dn s khong 90.500 dn.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
2.1.3. Ni dung nghin cu

ti s tp trung nghin cu mt s ni dung sau:
- Phn tch, nh gi d lng ca DDT v sn phm chuyn ha ca DDT
(DDD, DDE) trong mi trng t ti vng chn nghin cu thuc huyn Tin Du,
tnh Bc Ninh;
- Xc nh m, pH, lng cacbon hu c v cc thnh phn khong st
trong t ca vng nghin cu, nh gi nh hng ca tnh cht vt l ca t;
- Trn c s cc s liu phn tch thu thp v s liu phn tch xc nh c,
bc u nh gi s bin i ca DDT trong mi trng t.
- xut phng php sinh hc n gin, tit kim ci to t b nhim
DDT.
2.2. Phng php nghin cu
2.2.1. Phng php ly mu
Ly mu l bc u tin, quyt nh ngha ca ton b cc bc phn tch
sau ny. Mu ly cn c trng cho im ly mu v m bo khng a thm cht
nhim vo mu. Cc mu t v trm tch c ly, bo qun, vn chuyn v x l
s b trong phng th nghim theo Quy chun Vit Nam (QCVN) v tiu chun Vit
Nam (TVCN) gm:
- QCVN 15: 2008/BTNMT: Quy chun K thut Quc gia v d lng ha cht bo
v thc vt trong t [9].
- TCVN 5297 1995: Cht lng t Cch ly mu Cc yu cu chung [5].
- TCVN 5960 1995: Cht lng t Cch ly mu: Hng dn v thu thp, vn
chuyn v lu gi mu t nh gi cc qu trnh hot ng ca vi sinh vt hiu
kh trong phng th nghim [6].
Tng cng c 12 mu c ly vo thng 2 nm 2007 (10 mu) v thng 7
nm 2007 (12 mu) ti x Lc V v th trn Lim, i din cho huyn Tin Du, tnh
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Bc Ninh. Cc mu c ly xung quanh cc im c kh nng nhim cao. V tr

v s lng mu c la chn nhm i din cho khu vc nghin cu. Khu vc ly
mu ti huyn Tin Du c trnh by trong hnh 2. Cc hnh tam gic mu en trn
hnh v, biu th mt cch tng i mt s im ly mu ti Tin Du.
M22
M12
M52
M32
M42\ M62
M51
ng
M41
M11
ChaM21
M61
M31
M5
M4
M1
M2
M3
M6 Hng
Vn
M9
M7
M10
M8
Hnh 2. Bn khu vc ly mu x Lc V, huyn Tin Du

Ghi ch v tr ly mu:
V tr ly mu kho M, thn Hng Vn
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
Ky
hiu
mu
M1
M2
M3
M4
M5
M6
M7
M8
M9
M10
T Th Hng
Vi tri ly mu
Mu t ly chn i, ti ni cha kho HCBVTV ( su 5 cm)
Mu t ly sn i ( su 5 cm)
Mu t ly chn i (cch kho HCBVTV 15m, su 5cm)
Mu t ly chn i (cch kho HCBVTV 50m, su 5cm)
Mu t ly ven ao (cch kho HCBVTV 50 m, su 5cm)
Mu t ly rung trng la ( su 5cm)
Mu t ly ven ao (cch kho HCBVTV 100 m, su 5cm)
Mu trm tch (bn ao)
V tr ly mu kho ng Cha, thn H V

Ky
hiu
mu
M11
M21
M31
M41
M51
M61
Vi tri ly mu
Mu t ly ti ni cha kho HCBV TV ( su 5 cm)
Mu t ly trong vn trng cau vua
(cch kho HCBVTV 10 m, su 5 cm)
Mu t ly pha trc kho (cch kho HCBVTV 20 m, su 5 cm).
Mu t ly trong rung trng
(cch kho HVBVTV 50m, su 5cm).
Mu t ly ven ao (cch kho HCBVTV 30m, su 5cm).
Mu trm tch (bn ao).
V tr ly mu kho i Lim, th trn Lim

Ky
hiu
mu
M12
M22
M32
M42
M52
M62
Vi tri ly mu
Mu ly dy nh I, ti ni cha kho HCBVTV ( su 5 cm)
Mu ly dy nh II, ti ni cha kho HCBVTV ( su 5 cm)
Mu t ly chn i, sau kho HCBVTV (cch kho 10 m, su 5 cm)
Mu t ly chn i, sau kho HCBVTV (cch kho 50 m, su 5 cm)
Mu t ly pha di chn i, gn ca hng bn HCBVTV
(cch kho 30 m, su 5 cm)
Mu t ly rung trng la (cch kho 100 m, su 5 cm)
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
2.2.2. Phng php chit tch v lm sch mu xc nh DDT v cc cht

chuyn ha ca chng
2.2.3.1. Phng php chit
Chit lng - lng c s dng chit DDT v cc cht chuyn ha ra khi
dung mi t t v trm tch. Trong bc ny cn chn dung mi chit thch hp
chuyn cht cn xc nh t mu phn tch sang dung mi chit. C nhiu loi dung
mi khc nhau c th c la chn chit mu, dung mi c la chn phi c
ho tan tt cc cht cn xc nh v t c hiu sut chit cht cao nht. Trong
qu trnh chit, khng ch c cht cn chit ho tan vo dung mi chit, m cn c
nhiu tp cht khc. Cc tp cht s c loi b nhng bc tip sau.
Mu t v trm tch dng trong nghin cu l mu cht rn, do vy DDT v
cc cht chuyn ha c th nm su trong cc mao qun hoc phn tn hp ph trn
b mt cc ht cht rn. Chit DDT, DDE, DDD ra khi t v trm tch l h chit d
th rn - lng. H s phn b DDT v cc cht chuyn ha gia hai pha t c cao
nht khi cn bng ca h c thit lp.
la chn dung mi chit DDT, DDE v DDD ra khi t v trm tch
ngi ta da vo tnh cht ha l ca dung mi v cc cht cn thit. DDT, DDE v
DDD l cht t phn cc, tan tt (h s phn b cao) trong cc dung mi hu c l
hydrocacbon thm, dn xut halogen, xeton, este, axit cacboxylic,... DDT, DDE v
DDD tan km trong cc dung mi hydrocacbon mch thng v mch vng no.
Trn c s cc c tnh ha l ca mt s loi dung mi, ngi ta nu ra
mt s dung mi c th s dng chit DDT ra khi t, bng 7.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Bng 7. c tnh ha, l ca mt s dung mi thng c s dng chit DDT

v cc cht chuyn ha ca n ra khi t v trm tch
Dung mi
tan
Nhit
trong 100 ml
nng chy
phn cc
Nhit si
(0C)
nc(mg)
( C)
Isooctan
0,0015
-107,380C
0,4
99
Toluen
0,057
-930C
2,3
110,6
Chloroform
0,0018
-63,50C
0,47
61,2
Khng tan
-950C
69
n-Hexan
Vi cc c tnh ha l ca dung mi nu, n-hexan c chn lm dung

mi chit DDT v cc cht chuyn ha ca chng ra khi t v trm tch.
2.2.3.2. Phng php lm sch cht phn tch
Dch chit cha DDT v cc cht chuyn ha ca DDT c mu vng c lm
sch bng axit sunfuric c (H2SO4 98,5%). Qu trnh ny c tin hnh nh sau:
Thm t t 5 ml H2SO4 98,5% vo dch chit, lc u, i phn lp, tch b lp axit
c ln cht bn phn di. Tip tc x l mu nh trn cho n khi dung dch mt
mu vng. Sau tch DDT v cc cht chuyn ha ca chng ra khi cc tp cht
bng sc k ct.
2.2.3. Phng php xc nh DDT v cc cht chuyn ha ca chng
Xc nh DDT trong t l mt trong nhng ti c thc hin bi nhiu
nh khoa hc. Nhng phng php thng c s dng v em li hiu qu cao
nht l sc k kh (GC).
S thit b sc k kh detect ion ha ngn la c m t trong hnh 5.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Hnh 3. S thit b sc k kh c hai detect ion ha ngn la.

Hai b phn quan trng nht ca thit b sc k kh l h thng ct tch v
detect. Nh c kh mang cha trong bom kh (hoc my pht kh) mu t bung bay
hi c dn vo ct tch nm trong bung iu nhit. Qu trnh sc k xy ra ti
y. Sau khi ri khi ct tch ti cc thi im khc nhau, cc cu t ln lt i vo
detect, ti pht sinh thnh tn hiu in. Tn hiu ny c khuch i ri chuyn
sang b ghi, tch phn k hoc my vi tnh. Cc tn hiu c x l ri chuyn sang
b phn in v lu kt qu.
Trn sc nhn c, s c cc tn hiu ng vi cc cu t c pht hin
gi l pc. Thi gian lu ca pc l i lng c trng nh tnh cho cht cn xc
nh. Cn din tch ca pc l thc o nh lng cho tng cht trong hn hp cn
nghin cu.
xc nh DDT v cc cht chuyn ha ca DDT trong mi trng t
thng s dng detect cng kt in t (ECD). H thng phn tch sc k kh c s
dng detect ECD (GC/ECD) cho php nh tnh v nh lng DDT mc nng
c ppt.
nh tnh: Trn sc nhn c cc pc tng ng vi cc tn hiu ca cc
cht, trong c DDT. Mi pc trn sc ng vi mt cht, ngi ta s dng yu t
c trng l thi gian lu ca pc nhn din DDT. Bng vic so snh thi gian lu
ca cu t cn xc nh vi thi gian lu ca cht chun c th kt lun c tn
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
cht. Vic nhn din mt cht c chnh xc hay khng ph thuc vo nhiu yu t,
nhng yu t u tin l s ging nhau ca mu phn tch so vi mu chun, v ch
c khng nh khi thi gian lu ca cht cn xc nh trng vi gi tr thi gian
lu ca cht chun.
nh lng: Xc nh nh lng DDT chit ra t t da vo ng chun.
ng chun c xy dng trn c s mi tng quan gia nng cht chun vi
s m din tch pc tng ng ca n. T kt qu phn tch mu thu c v
phng trnh hi quy ca ng chun c th xc nh c nng cht cn xc
nh.
Khi so snh sc ca mu vi cc sc cht chun c th nh tnh, nh
lng c thnh phn cc cht c trong mu. tin cy ca kt qu phn tch sc
k ph thuc vo nhiu yu t khc nhau, nh thit b sc k kh (c bit l ct tch
v detect) v trnh k thut ca ngi phn tch.
2.3. Thc nghim
2.3.1 Ha cht, dng c, thit b
Ha cht:
- Cc dung mi: n-hexan, axeton, diclometan, toluen c tinh khit
phn
tch thuc tr su;

- Vt liu hp ph 5% Cacbon/Silicagen, bng thy tinh;
- Nc ct hai ln;
- Cc axit: Axit sunfuric (H2SO4) 98,5%; axit clohidric (HCl); axit photphoric
(H3PO4); axit flohiric (HF), axit pecloric (HClO4); axit sunfosalisilic;
- Kalihidroxit (KOH);
- Nariflorua (NaF);
- Kh N2 c tinh khit 99,999%;
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
- Hn hp cht chun DDT, DDE, DDD do hng Merck sn xut c nng

100 g/ml;
-
Cc
dung
dch
chun:
Km
axetat
((CH3COO)2Zn),
Trilon
B(C10H14N2O8Na2.2H2O), mui Morh ((NH4)6Mo7O24.4H2O), Kalibiromat (K2Cr2O7).

Dng c thy tinh:
- Bnh nn 250 ml;
- Cc loi bnh nh mc 50 ml, 100 ml, 250 ml;
- Cc loi cc thu tinh th tch: 10 ml, 20 ml, 100 ml, 250 ml;
- Phu chit dung tch 150 ml;
- Cc loi pipet 5 ml, 10 ml, 25 ml, 50 ml;
- ng ong 10 ml, 25 ml, 50 ml;
- Phu, a khuy thy tinh.
Thit b:
- My sc k kh HP 5890 series II ca hng HP (M) v my sc k kh
Master GC ca Ttalya vi detect cng kt in t (ECD);
- My o trc quang Biomate 3 Thermo (M);
- Ct sc k thy tinh di 32 cm, ng knh trong 0,4 cm;
- T sy, t lnh;
- Bp cch thy;
- L nung iu chnh c nhit 8500C;
- Cn phn tch ca c chnh xc 0,01 mg;
- Bnh ht m;
- Xylanh bm mu Hamilton cc loi 1l, 10 l, 100 l;
- Buret dung tch 25 ml.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
2.3.2. Phn tch mu

Mu t v mu trm tch c kh t nhin ti nhit phng, sau c
sy 1050C trong 6 gi. Mu t, mu trm tch c nghin v ry nh vi kch thc
ht < 0,1 mm; mu c bo qun trong cc iu kin ng nht 50C [16] .
2.3.2.1. Quy trnh tch chit DDT v cc cht chuyn ha ca chng
Cn chnh xc 20 g t hoc trm tch kh cho vo phu chit dung tch 150
ml. Cho vo phu chit 50 ml hn hp n-hexan : axeton (t l 2:1, v/v). Tin hnh lc
chit trong 1 gi. Sau khi lc xong lng cho phn lp, thu ly phn dung mi pha
trn, ng dch lc vo bnh nn 250 ml. Mu c lc chit thm 2 ln na vi cng
th tch dung mi v thu dch chit vo bnh nn 250 ml trn. Ton b phn dch chit
thu c cho qua giy lc bng xanh. Chuyn phn dch lc ny vo phu chit sch.
Ly 50 ml nc ct 2 ln cho vo phu chit ng sn phn dch chit, lc trong
15 pht, lng cho ti khi phn lp hon ton, loi b lp nc pha di gi li
phn dung mi pha trn. Tin hnh lm sch mu bng cch cho t t 5 ml axit
sunfuric c vo phu chit, sau lc trong 5 pht, phn lp hon ton, tch loi
b lp axit pha di, lp li 3 ln qu trnh ny ti khi thy dch chit khng cn
mu. Thu dch chit lm sch vo bnh cu 250 ml v tin hnh c mu bng kh
N2 cho ti khi cn 1 ml tch loi cht bn trn ct sc k.
2.3.2.2. Tch loi tp cht ra khi cht cn xc nh
S dng ct sc k thy tinh di 32 cm, ng knh trong 0,4 cm. Ct c
nhi pha di l lp bng thy tinh, pha trn l 1g vt liu hp ph 5% Cacbon/
Silicagen; trn cng cho 1 g Na2SO4 khan.
Cho 20 ml toluen chy qua ct, tip theo cho 20 ml hn hp 20% diclometan
trong n-hexan qua ct. Np phn dch chit mu c v 1ml vo ct. Tip ra
gii cc cht cn xc nh bng 100 ml hn hp n-hexan : diclometan (1:1); thu ly
dung dch ny v c v 0,5 ml; chuyn lng mu ny vo l 3 ml bo qun mu
trong t lnh 50C n khi phn tch trn thit b sc k kh vi detect cng kt in
t (GC/ECD).S quy trnh tch chit DDT v cc cht chuyn ha ca chng
trong mu t v trm tch c tm tt trong hnh 4.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
20 g mu t hoc trm tch kh cho vo phu chit 150 ml

Chit ln 1 bng 50 ml
n-hexan / axeton (2/1)
(lc chit trong 1 gi)
t, trm tch
chit ln 2 (nh ln 1)
t, trm tch
chit ln 3 (nh ln 1)
Dch chit ln (1 + 2 + 3)
lc qua giy lc bng xanh
t, trm tch
(loi b)
+ 50 ml nc ct, lc trong 15 pht
Dch
chit
Lp nc (loi b)
3 x 5 ml H2SO4 c, lc trong 5 pht
Dch chit lm
sch, c cn cn 1 ml
Ct sc k nhi 1 g
Cacbon / Silicagen
Lp H2SO4
(loi b)
Ra ct theo th t: 20 ml toluen;
20 ml hn hp n-hexan / diclometan (4/1)
100 ml hn hp n-hexan / diclometan (1/1)

Dch ra gii
c c cn 0,5 ml
Phn tch trn GC/ECD
Hnh 4.S tch chit DDT, DDE v DDD t cc mu t, mu trm tch
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
2.3.2.3. Phn tch DDT, DDE v DDD trn my sc k kh detect cng kt in t

(GC/ECD)
iu kin phn tch la chn:
- Ct mao qun HP5, di 30m, ng knh trong 0,25mm;
- Nhit bung bm mu: 2600C;
- Nhit detect ECD: 2200C;
- Kh mang N2 tc dng 1ml/pht;
- Phng php bm mu Splitless, thi gian ng van 0,5 pht.
Chng trnh nhit ct: Nhit ban u l 800C (gi trong 1 pht), sau
tng ln 1300C vi tc 150C/pht, tng nhit n 2300C vi tc 50C/pht
gi 2300C trong 18 pht.
2.3.3. Xc nh thu hi ca phng php
thu hi cc cht DDT, DDE, DDD c xc nh da trn vic tch v
phn tch lng cht chun DDT, DDE, DDD cho vo mu t sch tch chit, x
l theo quy trnh nu hnh 3.
H (%) = (C1 / C2) x 100

Trong :
C1 l nng cht chun cho vo mu tch chit c;
C2 l nng cht chun dng cho vo mu;
H l thu hi cht (%).
2.3.4. nh tnh, nh lng
DDT, DDE v DDD c nh tnh da trn thi gian lu ca cht trn sc
so vi cht chun.Nng DDT, DDE v DDD trong cc mu phn tch c xc
nh bng phng php sc k kh v da vo ng chun ca tng cht
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
2.4. Phn tch mt s tnh cht ca t

2.4.1. Xc nh m (hm lng nc trong t)
Hm lng nc trong t c xc nh theo tiu chun Vit Nam TCVN
6648 2000 [9]. xc nh lng nc ny, mu t c sy kh trong mt h
1050 1100C. Khi ton b nc ht m b bay hi ht m cht hu c cha b
phn hy. S chnh lch v khi lng ca t, trc v sau khi sy, c dng
tnh hm lng nc ca mu t.
2.4.2. Xc nh pH
pH ca mu t c xc nh bng phng php cc chn lc hiro theo tiu
chun Vit Nam TCVN 5979 1995 [7]. 20 g mu t c trn vi dung dch KCl
1N theo t l th tch 1:5. Hn hp thu c, sau c lc trn my trong 2 gi.
Sau yn 2 gi cho t lng xung ri em o pH trc tip trn my bng
my o pH meter.
2.4.3. Xc nh hm lng tng Cacbon hu c
Hm lng tng Cacbon hu c trong t c xc nh theo phng php
Walkley Black. Phng php ny da trn nguyn tc oxi ha cht hu c ca t
bng hn hp dung dch Kali bicromat ly d v axit sunfuric nhit 1350C. Cc
ion bicromat trong dung dch c mu da cam, b kh v ion Cr 3+ v lm i mu
dung dch thnh xanh l cy. Hm lng Cacbon hu c trong t c xc nh
bng chun mui Morh (FeSO4. (NH4)2SO4.6H2O).
2.4.4. Xc nh cc thnh phn khong trong t
Thnh phn khong chim mt t l rt ln trong t, phn hu c ch chim
vi phn trm. xc nh cc thnh phn khong trong t ta cn ph hy t bng
phng php nung chy vi KOH. Ly 0,5 g t nung chy vi KOH, t t trng
thi rn nu chuyn sang trng thi trong sut. Sau cho 20 ml axit HCl c vo
mu ri em c cch thy. Sau khi c cn mu, thm 10 ml axit HCl c na ri dng
a thy tinh nh u cng vi 5 ml gielatin 1%. Lc dung dch qua giy lc bng
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
vng ri ra sch ta v hng dch lc vo bnh nh mc 250 ml. Dung dch ny

dng phn tch cc thnh phn khong.
2.4.4.1. Xc nh SiO2
Hm lng tng s SiO2 trn lp t b mt dao ng trong khong 43 80%
v l mt ch tiu tt nh gi s bc mu ha ca t. Sau khi lc ta trn, em
tro ha giy lc nhit 900 10000C n khi lng khng i xc nh hm
lng SiO2 tng s.
2.4.4.2. Xc nh Fe2O3
St l mt nguyn t kh ph bin trong t. t nhiu st th kh nng gi
m, gi mu, c nh ln cng ln v st tp trung phn ln cc cp ht nh. xc
nh hm lng tng s st, ta s dng phng php so mu bng phn ng to phc
mu ca st vi axit sunfosalixilic v xc nh phc ny bc sng = 430 nm.
Lc u dung dch lc sau kh tch axit silic, dng pipet ly 10 25 ml dung dch
ny cho vo bnh nh mc 50 ml. Thm vo bnh 5 10 ml dung dch axit
sunfosalisilic 25%. Sau thm dung dch amoniac 25% n khi dung dch chuyn
t mu tm sang mu vng. Thm nc ct vo nh mc n vch mc, lc u
ri tin hnh o mu bc sng = 430 nm.
2.4.4.3. Xc nh Al2O3
Hm lng Al2O3 tng s trong t dao ng trong khong 6 15%. Ging
nh st, cc cp ht cng nh cng cha nhiu nhm. t giu nhm l loi t kh
cy ba nhng kh nng gi nc, gi mu cao. Hm lng nhm tng s c xc
nh bng phng php complexon. Cho mt lng d Trilon B vo dung dch cha
nhm, trong mi trng axit mnh nhm s phn ng vi complexon III to thnh
phc khng mu. Sau chun li lng d Trilon B bng dung dch km axetat
(Zn(CH3COO)2) tnh lng Trilon B phn ng vi nhm. Tip , ta cho 20 ml
dung dch NaF bo ha ri un si dung dch khong 3 pht. Chun bng dung
dch km axetat, t xc nh c hm lng nhm tng s.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
2.4.4.4. Xc nh CaO
Hm lng CaO trong t dao ng trong khong 0,7 9,28%. Canxi tham
gia trong tinh th khong v dng trao i. xc nh canxi, ta s dng phng
php complexon (chun bng Trilon B trong mi trng pH = 13) vi ch th
fluorexon. Ly 25 50 ml dung dch vo bnh tam gic 250 ml, thm vo 20 ml KOH
20%, lc u ri 2 git ch th fluorexon. Dng Trilon B 0,01M chun n khi
dung dch c mu tm hoa c, t xc nh c hm lng CaO.
2.4.4.5. Xc nh MgO
Hm lng MgO trong t nm trong khong 0,50 2,30%. Magie tn ti
trong t dng mui tan hoc khng tan, tham gia vo cc tinh th khong v
dng hp ph - trao i. xc nh magie, ta s dng phng php complexon.
Phng php ny da trn phn ng chun tng lng canxi v magie bng Trilon
B trong mi trng pH = 9,6 10,5 vi ch th Eriocrom T en. T hiu s ca dung
dch chun Trilon B qua 2 php xc nh v nng Trilon B, tnh c hm lng
magie.
2.4.4.6. Xc nh K2O v Na2O
Hm lng tng s ca cc kim loi kim trong t khng ln lm. K2O dao
ng trong khong 1,29 2,35%, Na2O: 0,58 1,88%. chuyn cc kim loi kim
trong t sang dng dung dch ta x l mu t bng axit HF ri xc nh cc kim loi
kim bng phng php quang k ngn la. Ly 0,1 0,2 g mu t cho vo chn
bch kim. chn vo trong t ht ri cho thm vo 0,2 ml H 2SO4 c, 10 ml HF
un trn bp in yu n bc ht SO3. Ha tan phn kh trong chn bng HNO3 1:1
ri chuyn dung dch ny vo bnh nh mc 100 ml. ngui ri nh mc n vch
mc. Dung dch dng xc nh K2O v Na2O bng quang k ngn la.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
2.4.4.7. Xc nh MnO
Hm lng tng s MnO trong t dao ng trong gii hn 0,06 0,27%. V
hm lng Mn nh nn thng dng phng php so mu xc nh n. Phng
php da trn vic thm t t dung dch chun KMnO4 vo dung dch mu khng
qung ng thi vi vic so snh chun mu tm ca dung dch va to thnh vi
dung dch cn xc nh. Da vo th tch v nng ca dung dch chun KMnO4
tiu tn lm cn bng mu vi dung dch chun cn xc nh s tnh c hm
lng Mn trong mu.
2.4.4.8. Xc nh P2O5
Hm lng photpho trong t dao ng trong khong 0,10 0,19% (P2O5).
xc nh hm lng phopho tng s ta s dng phng php trc quang (dung dch
sau khi x l bng HF trong mi trng axit HNO3 c mt ng thi ion molipdat v
vanadat, ion PO43- to thnh phc cht tan mu vng c cc i hp th nh sng =
400 nm).
2.4.4.9. Xc nh SO3
Hm lng lu hunh trong t dao ng trong khong 0,01 0,66% (SO3).
xc nh lu hunh trong t ta s dng phng php khi lng. Phng php
da trn vic chuyn cc dng S c trong mu thnh dng mui sunphat d tan trong
nc bng cch nung khan vi hn hp Na2CO3 v ZnO. Sau kt ta ion sunphat
di dng BaSO4. Ta BaSO4 c nung nhit 800 8500C n khi lng
khng i.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
CHNG 3
KT QU V THO LUN
3.1. ng chun ca DDT, DDE v DDD
Nng DDT, DDE v DDD trong mu t hoc trm tch c xc nh
thng qua ng chun ca tng cht. ng chun c xy dng da trn hn
hp cht chun DDT, DDE v DDD c nng nu trong bng 7. Sc phn tch
DDD
DDE
DDT
hn hp cht chun DDT, DDE v DDD c ch ra hnh 7.
Hnh5. Sc phn tch hn hp cht chun DDT, DDE v DDD

nng 0,15 ppm trn GC/ECD
(Thi gian lu ca DDD: 21,763 pht; DDE: 21,159 pht;
DDT: 22,918 pht)
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Bng 8. S ph thuc gia nng v s m din tch pc ca

DDT, DDE v DDD
Mu
Nng
S m din tch pc (x 106)
(ppm)
DDT
DDE
DDD
0,05
0,3165
0,4485
0,6188
0,10
0,6132
0,9739
1,2837
0,15
1,0168
1,1439
1,7379
0,20
1,1326
1,9065
2,5407
Trn c s s liu trnh by trong bng 8 xy dng ng chun hnh 8

hnh 9 v hnh 10 tng ng ca DDT, DDE v DDD. Phng trnh nhn c t
ng chun dng xc nh nng ca cc cht ny trong cc mu t v trm
tch thc t nghin cu, bng 9.
Bng 9. Phng trnh ng chun dng xc nh lng
DDT, DDE v DDD
Phng trnh ng chun v
h s tng quan (R2)
DDT
DDE
DDD
y = 6,0824x
y = 8,9693x
y = 12,375x
R2 = 0,9798
R2 = 0,9717
R2 = 0,9947
K16, Khoa Mi trng
S m din tch pc (x 10 )
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
1.4
y = 6,0824x
1.2
R = 0,9798
1
0.8
0.6
0.4
0.2
0
0
0.05
0.1
0.15
0.2
0.25
Nng (ppm)
Hnh 6. ng chun ca DDT
S m din tch pc (x 10 6)
2.5
y = 8,9693x
2
R = 0,9717
2
1.5
1
0.5
0
0
0.05
0.1
0.15
0.2
0.25
Nng (ppm)
Hnh 7. ng chun ca DDE
K16, Khoa Mi trng
T Th Hng
y = 12,375x
R = 0,9947
S m din tch pc (x 10
)
Lun vn thc s, 2010
2.5
2
1.5
1
0.5
0
0
0.05
0.1
0.15
Nng (ppm
0.2
0.25
Hnh 8. ng chun ca DDD

Cc ng chun xy dng c c h s tng quan tng i cao (trn 97
%) cho thy cht chun tinh khit v k thut bm n nh. Da vo phng trnh
ng chun tnh ton gi tr thc t ca DDT v cc cht chuyn ha ca chng
trong mu t v mu trm tch ly nghin cu.
3.2. thu hi cc cht ca phng php chun b mu v phng php phn
tch
thu hi ca phng php chun b mu v phng php phn tch la
chn v xy dng i vi DDT, DDE v DDD l kh cao v t trn 79%, bng 10.
Vi thu hi ny khng nh rng phng php chun b mu v phn tch xy
dng c dng phn tch nh lng cc cht c nng c ppm, ppb v ppt.
Bng 10. Bng tnh thu hi cc cht DDT, DDE v DDD
trong qu trnh chun b mu v phn tch
thu hi (%) (n = 3)
Cht
Ln 1
Ln 2
Ln 3
Trung bnh
DDT
84,2
84,3
84,4
84,3
DDE
78,5
79
79
78,8
DDD
90
91
91
90,7
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
3.3. Phn tch DDT v cht chuyn ha ca DDT trong cc mu thc t

Kt qu nh gi phng php tch cht lm sch mu xc nh DDT,
DDD, DDE trn c s dng xc nh DDT, DDD, DDE trong cc mu
thc t.
3.3.1. Xc nh DDT, DDD, DDE trong mu ly kho M
Cc mu t v trm tch ly kho M c phn tch xc nh DDT v
cc cht chuyn ha ca chng, Bng 11.
Bng 11. Kt qu phn tch DDT, DDD v DDE trong cc mu t
v mu trm tch ly kho M
Nng (ng/g)
Mu t,
trm tch
M1
M2
M3
M4
M5
M6
M7
M8
M9
M10
DDT
35,12
14,44
5,24
7,58
28,79
3,35
20,11
-
DDD
49,48
42,95
41,32
10,22
30,77
12,64
91,76
12,42
58,08
8,24
(n = 3)
DDE
29,84
29,74
27,47
6,71
29,24
4,68
4,68
10,89
4,36
DDT tng
114,44
87,13
68,79
22,17
67,59
17,32
120,55
20,45
89,08
12,60
Ghi ch: - : Khng xc nh thy

T bng 11 cho thy, DDT khng pht hin thy cc mu M3, M6, M10 c
th l do DDT b chuyn ha ht thnh DDD, DDE nh hot ng phn hy ca vi
sinh vt trong t, do tc ng ca cc loi cy trng v do phn hy quang ha.
DDE v DDD pht hin hu ht cc mu v DDD c nng kh cao. iu ny
ph hp vi cc nghin cu ca nhiu tc gi trn th gii. Theo cc tc gi ch
ra rng, theo thi gian DDT s chuyn sang dng DDE v DDD, trong DDD c
hm lng cao hn DDE. Trong cc mu nghin cu hm lng DDT dao ng t
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
3,35 ng/g (M8) ti 35,12 ng/g (M1). Nh vy vi cc mu ny cho thy c s di

chuyn ca DDT trong t v cng cch xa khu vc kho cha thuc th hm lng
DDT cng gim xung v mc chuyn ha DDT thnh DDE, DDD tip tc din
ra. Cc mu tm thy DDT ng thi cng tm thy DDE v DDD nhng t l DDE
v DDD khc nhau khng nhiu so vi cc mu cn li. Mu ly ti kho cha thuc
(M1) vn pht hin thy DDT nng cao ti 35,12 ng/g.
Khc vi DDT, DDD c pht hin trong tt c 10 mu nghin cu. ng
ch l mu 7 (M7 - mu t ly ven ao, thng kho cha thuc xung) xc nh
thy c DDD nng rt cao (91,76 ng/g). Ti y phi chng qu trnh kh ha
DDT thnh DDE b hn ch v mc tip xc vi nh sng mt tri t; qu trnh
phn hy ym kh din ra mnh m. y l vn cn c thi gian nghin cu su
thm. Mu 10 (M10 - mu trm tch) c hm lng DDD, DDE nh nht trong cc
mu phn tch do khng tm thy DDT, lng DDD, DDE nh. Nu c th c s
ra tri lp t c cha DDD v DDE t cc vng ln cn ti tch t thnh trm tch
ca ao.
Tng t DDD, DDE cng c pht hin trong hu ht cc mu phn tch
(9/10 mu) chng t c mt ca DDT cc ni ly mu; di tc ng ca cc
iu kin t nhin v s phn hy hiu kh chuyn ha DDT thnh DDE.
Cc qu trnh trn cng chu nh hng ca thnh phn khong v tnh cht ha
l ca t. Di y l bng cc gi tr m, pH, hm lng tng Cacbon v cc thnh
phn khong trong t, trm tch ly thn Hng Vn, Bng 12 v Bng 13.
Bng 12. m, pH v hm lng tng Cacbon

hu c trong cc mu t v mu trm tch ly kho M
Mu t,
K16, Khoa Mi trng
pH
Cacbon hu c
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
mu trm tch
(%)
(%)
M1
1,01
4,60
2,22
M2
1,11
5,21
2,13
M3
1,30
4,84
3,12
M4
0,88
4,91
5,48
M5
0,99
5,08
3,03
M6
0,93
5,38
2,58
M7
2,16
5,41
3,98
M8
1,59
4,96
5,03
M9
1,68
4,67
3,87
M10
1,06
6,51
2,43
Kt qu nu bng 12 cho thy rng m cc mu khng cao, pH ca cc

mu l axit yu v trung tnh, nhng hm lng Cacbon hu c cao u cc mu.
y l mi trng tt cho s pht trin ca vi sinh vt, lng vi sinh vt ln s l xc
tc cho qu trnh chuyn ha ca DDT nhanh hn. iu ny l gii v sao s chuyn
ha DDT thnh DDD, DDE din ra hu ht cc mu. Mt khc tng hm lng
cacbon hu c ng vai tr quan trng trong vic phn b cht trong t. S tch t ca
DDT, DDD, DDE trong t ph thuc vo nhiu yu t, trong c yu t hm lng
cacbon hu c. Khi qu trnh hp ph ca DDT vo t chim u th so vi cc qu
trnh bin i khc (bay hi, ra tri) th hon ton c kh nng c mi quan h cng
tng hoc cng gim gia gi tr nng DDT vi gi tr tng hm lng cacbon trong
cc mu t. iu ny ty vo iu kin mi trng ca tng vng v cc tc ng ca
mi trng xung quanh n khu vc nghin cu [4].
Bng 13. Cc thnh phn khong st trong t, trm tch ly kho M
Mu
Thnh phn ha hc (%)
SiO2 Al2O3 Fe2O3
CaO
MgO
K2O
Na2O MnO
P2O5
M1
74,68 0,49
1,85
0,23
0,49
1,85
0,123
0,005
0,111 0,048
M2
75,00 0,54
1,74
0,60
0,54
1,74
0,126
0,005
0,178 0,079
K16, Khoa Mi trng
SO3
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
M3
71,14
0,43
1,70
0,76
0,43
1,70
0,128
0,011
0,168 0,103
M4
79,26 0,22
1,65
0,15
0,22
1,65
0,098
0,001
0,033 0,058
M5
60,62 0,65
2,22
0,45
0,65
2,22
0,160
0,011
0,279 0,079
M6
69,48 0,43
2,70
0,45
0,43
2,70
0,130
0,001
0,170 0,305
M7
63,90 0,86
2,25
0,45
0,86
2,25
0,349
0,001
0,113 0,192
M8
72,02 0,43
1,60
0,60
0,43
1,60
0,198
0,005
0,220 0,103
M9
61,30 0,97
2,31
0,45
0,97
2,31
0,319
0,011
0,126 0,453
M10 70,22 0,11
1,62
1,06
0,11
1,62
0,212
0,005
0,072 0,120
Trong khi kt qu ch ra bng 13 cho thy cc mu t v trm tch

phn tch thuc nhm t bc mu v c hm lng silic rt cao, cc thnh phn
khong st th kh nh. Theo y l loi t c thnh phn c gii nh, kh nng
gi nc, gi mu km, ngho cht dinh dng. V vy cc thnh phn khong st
ny cng nh hng t ti qu trnh chuyn ha ca DDT. Tuy nhin, s c mt ca
Na+ trong mu t, trm tch cng c nh hng ti s chuyn ha ca DDT. Ngi
ta cho rng vi lng Na+ t 30 80 mg/kg (0,003 0,008%), t c th lm tng
kh nng phn hy DDT bi vi sinh vt t c ti 95%. Khi lng Na+ cao hn s
ngn cn qu trnh chuyn ha DDT. Nh vy vi lng Na2O trong mu l t 0,098
0,349% (tng ng 0,072 0,258% Na+) th qu trnh chuyn ha DDT trong
mu t, trm tch nghin cu s din ra rt chm.
3.3.2. Xc nh DDT, DDD, DDE trong mu ly kho ng Cha
Kt qu xc nh hm lng DDT, DDD v DDE trong cc mu ly kho
ng Cha c ch ra trong bng 14.
Bng 14. Kt qu phn tch DDT, DDE v DDD trong cc mu t
v mu trm tch ly kho ng Cha
Nng (ng/g)
Mu t,
mu trm tch
K16, Khoa Mi trng
DDT
(n = 3)
DDD
DDE
DDT tng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
M11
M21
M31
M41
M51
M61
28,00
29,75
10,00
6,50
7,21
9,50
40,21
32,50
19,32
10,04
25,00
47,05
47,50
25,12
12,15
35,45
115,26
109,75
54,44
18,65
17,25
69,95

T bng 14 cho thy, DDT pht hin tt c cc mu v DDT c nng cao
nht mu M11, M21 (29,75 ng/g) ly ti kho HCBVTV v thp nht mu M41
(6,50 ng/g) ti rung trng . Qu trnh chuyn ha DDT thnh DDD, DDE trong
t ti kho HCBVTV, vn trng cau (M31) v trong mu trm tch (M61) din ra
mnh, dn ti lng DDD v DDE trong mu rt cao. iu ny c th do hot ng
phn hy ca vi sinh vt v qu trnh phn hy ym kh, hiu kh din ra ti cc v
tr M11, M21, M31. t ra tri t M11, M21, M31 chuyn ti v tr M61 tch t
ti y dn n lng DDD, DDE y kh ln. Cc mu M41, M51 ch pht hin
thy DDD hoc DDE. Vic ch tm thy hoc DDD hoc DDE y ph hp vi
iu kin thc t mi trng.
Kt qu phn tch m, pH, hm lng cacbon hu c tng v cc thnh
phn khong trong mu ly kho ng Cha c ch ra trong bng 15 v bng 16.
hu c trong cc mu t v mu trm tch ly kho ng Cha
Mu t,
m (%)
pH
mu trm tch
Cacbon
hu c (%)
M11
1,27
6,50
3,02
M21
0,45
5,95
4,99
M31
1,28
6,08
3,26
M41
1,11
5,04
1,75
M51
0,50
6,31
2,94
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
M61
0,52
5,89
2,06
Kt qu bng 15 cho thy, hu ht cc mu c m thp v mi trng

axit yu,hm lng cacbon hu c cao nht mu M21 (4,99 %) v thp nht mu
M41 (1,75 %). Cc mu M11, M21, M31 c cha hm lng cacbon hu c cao to
iu kin thun li vi sinh vt pht trin v l mi trng tt cc qu trnh
chuyn ha ca DDT theo hai chiu hng k kh v hiu kh.
Bng 16. Thnh phn khong trong mu t v trm tch
ly khu vc kho ng Cha
Mu
Thnh phn ha hc (%)
SiO2
Al2O3 Fe2O3
CaO
MgO
K2O
Na2O MnO
M1
68,24 9,82
M2
P2O5
SO3
4,81
2,57
0,11
2,08
0,568 0,011 1,998 0,072
66,14 6,13
3,15
8,31
1,19
1,71
0,482 0,011 0,168 0,051
M3
70,98 5,43
2,63
6,04
0,65
1,14
0,300 0,011 0,009 0,065
M4
73,80 10,61
5,53
0,30
0,65
1,15
0,100 0,001 0,030 0,062
M5
82,10 5,38
2,99
0,30
2,37
0,492 0,073 0,005 0,038 0,051
M6
87,86 3,61
1,98
0,76
0,11
0,549 0,116 0,005 0,064 0,055
Nh nu mc 3.3.1, lng Na2O trong cc mu ly khu vc kho ng

Cha cng c hm lng kh cao t 0,073 n 0,568% (tng ng 0,054 n
0,421% Na+), iu ny cng gy cn tr cho tnh chuyn ha DDT. iu cng c
ngha l qu trnh t phn hy ca DDT khu vc kho ng Cha l rt chm, chm
hn so vi kho M.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
3.3.3. Xc nh DDT, DDD, DDE trong cc mu ly kho i Lim

Kt qu xc nh hm lng DDT, DDD v DDE trong cc mu ly kho i
Lim c ch ra trong bng 17.
Bng 17. Kt qu phn tch DDT, DDE v DDD trong cc mu t
v mu trm tch ly kho i Lim
Nng (ng/g)
Mu t,
mu trm tch
M12
M22
M32
M42
M52
M62
DDT
20,00
19,25
4,50
8,00
8,75
9,75
(n = 3)
DDD
DDE
22,46
35,12
23,12
31,15
8,23
12,72
12,14
22,25
11,65
21,75
DDT tng
77,58
73,52
12,73
20,72
43,14
43,15

Kt qu nu bng 17 cho thy qu trnh chuyn ha DDT cc v tr M12,
M22 v M52 din ra ng qui lut. Khi lp b mt din ra hai qu trnh chuyn
ha hiu kh v ym kh, do vy tm thy c DDD v DDE vi hm lng ln.
Cng tng t nh trm tch ly rung la kho M (M8), y mu M62 cng
tm thy c DDD v DDE. iu c th nhn thy rng cc rung la kho M,
thn Hng Vn v khu vc kho i Lim u tip nhn nc mt ra tri DDT,
DDD v DDE t cc khu vc xung quanh mang ti.
Kt qu phn tch m, pH, hm lng cacbon hu c tng v cc thnh
phn khong trong mu ly kho ng Cha c ch ra trong bng 18 v bng 19.

hu c trong cc mu t v mu trm tch ly khu vc kho i Lim
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
Mu t
T Th Hng
m (%)
pH
Cacbon
hu c (%)
M12
1,51
6,19
4,55
M22
1,13
5,42
3,59
M32
0,41
5,69
1,97
M42
0,99
6,14
2,22
M52
1,55
5,80
3,80
M62
0,91
5,92
1,79
T kt qu bng trn cho thy hm lng cacbon trong cc mu M12, M22 v

M52 kh cao cng gp phn lm chuyn ha DDT thnh DDD v DDE vi mt
lng ln. Tuy nhin lng Na2O trong cc mu ly khu vc kho i Lim dao
ng trong khong t 0,08 n 0,43% (Bng 19) (tng ng vi 0,06 n 0,32% Na +)
cng s gp phn lm gim qu trnh phn hy cc DDT v cc cht chuyn ha ca
chng bi vi sinh vt, do tng ng v %Na+ trong mu ca hai khu vc ny nn
qu trnh chuyn ha DDT v cht chuyn ha ca chng khu vc ny tng ng
vi khu vc kho M, thn Hng Vn.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Bng 19. Thnh phn khong st trong cc mu ly khu vc kho i Lim

Mu
t
Thnh phn ha hc (%)

SiO2
Al2O3 Fe2O3 CaO
MgO K2O
Na2O MnO P2O5
SO3
M12 77,50 3,67
2,81
1,66
0,75
0,743 0,080 0,011 0,479 0,106
M22 64,24 5,72
10,90
0,60
0,65
0,599 0,120 0,109 0,209 3,097
M32 77,28 5,56
5,98
2,27
0,97
1,27
0,307 0,055 0,165 0,545
M42 71,28 8,14
9,53
0,60
0,65
1,72
0,107 0,055 0,234 0,051
M52 67,04 12,83
4,88
0,91
0,75
2,10
0,430 0,011 0,028 0,078
M62 68,04 9,45
11,13
0,76
0,54
2,29
0,115 0,109 0,225 0,068
C th thy rng, vi kt qu phn tch xc nh nng DDT, DDE, DDD

cho thy mi lin h gia hm lng cacbon hu c, Na2O vi s chuyn ha DDT
thnh DDD, DDE. Trong c hai yu t tri chiu nhau l lng cacbon hu c cao
gip vi sinh vt pht trin chuyn ha cht, nhng lng Na+ trong t cng cao
nn lm gim kh nng chuyn ha DDT v cc sn phm ca chng. Vi mi
lin h nh vy c th ni qu trnh chuyn ha DDT v cc sn phm chuyn ha
ca chng y s b gim, lm cho qu trnh t lm sch DDT v cc sn phm
chuyn ha ca chng s lu hn. n nay trong cc khu vc ly mu u c tn lu
DDT v cc sn phm chuyn ha ca chng. Lng tn lu v s phn b ca cc
cht ny ph thuc vo iu kin mi trng v cc qu trnh tch t, lan truyn v
iu kin phn hy, chuyn ha cht.
3.4. So snh s tn lu ca DDT v cc sn phm chuyn ha ca chng trong
cc khu vc nghin cu
Trc ht ta thy rng cc kho HCBVTV c trn a bn huyn Tin Du u
thy c s tn lu ca DDT trong cc mu mi trng c ly nghin cu v c s
chuyn ha DDT thnh DDD, DDE. Tuy nhin, kho cha HCBVTV kho M, thn
Hng Vn th DDD c to thnh t hn DDE, cn kho cha HCBVTV i
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Lim v ng Cha th DDE c to thnh nhiu hn DDD. S d c s khc nhau

ny l bi cc mu t i Lim v ng Cha c ly n su 5 cm b mt.
Ti su ny, hot ng ca vi sinh vt ch yu l vi sinh vt hiu kh. Nghin cu
ca Ramesh v cc cng s ti vng kh hu nhit i ca n cng c kt qu
tng t.
So snh vi cc mu t ly ti cc im c hot ng sn xut nng nghip,
hot ng lng ngh v th ti huyn Tin Du cho thy nm 2006 nng DDT
trong cc mu t ti cc im c hot ng sn xut nng nghip l cao ng k
c ch ra trong bng 20 [4].
Bng 20. Nng ca DDT, DDD v DDE (ng/g) huyn Tin Du nm 2006
a im
p,p-DDT
p,p- DDE
p,p- DDD
DDT tng
Cc im c
20,07 36,18
42,56 70,45
24,04 39,63
86,67
hot ng
(30,19)
(61,32)
(33,39)
146,26
sn xut nng
(124,92)
nghip (7 mu)
Cc im c
< 0,02 9,89
hot ng lng
(5,58)
< 0,02 34,84 < 0,02 17,86 < 0,02 34,84

(20,38)
(10,49)
(36,45)
ngh v th
(5 mu)
Nhn vo bng trn ta thy rng ti cc im c hot ng sn xut nng
nghip nng DDT tuy c thp hn so vi nng DDT trong cc mu t ly ti
kho cha HCBVTV ly nghin cu, nhng vi nng ny cng l kh cao. Cn
ti cc im c hot ng lng ngh v th th nng DDT l thp nht. Nguyn
nhn gy nhim DDT huyn Tin Du c th vic s dng cht ny lm thuc tr
su trong qu kh. Hin ti, thng tin v mt DDT s dng ti khu vc nghin
cu cha cng b trong bo co no, nn vic tnh ton khi lng DDT xm nhp
vo t l khng thc hin c.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
So snh cc vng khc trn th gii, nng DDT tng trong cc mu t ti

H Ni v Bc Ninh tng t vi nng DDT tng trong cc mu t ti Thng
Hi (18 - 142 ng/g), nh hn mu ly ti Tasman, Niu Dilan (30 - 34.500 ng/g) hoc
ti Bc Kinh (0,77 - 2.178 ng/g) v cao hn so vi Bang San Paulo, Brasil (0,12
-11,01 ng/g).
Kt qu nghin cu trong lun vn ny cho thy nng DDT tng nm trong
khong t 12,60 ng/g n 120,55 ng/g (kho M, thn Hng Vn), t 17,25 n
115,26 ng/g (kho ng Cha, thn H V), t 12,73 n 77,58 ng/g (kho i Lim,
th trn Lim). Ti khu vc nghin cu tng tn ti kho HCBVTV t nm 1966,
hm lng DDT tng cao nht hin nay l 120,55 ng/g, cao hn QCVN
15:2008/BTNMT (<100 ng/g), do ni y cng l mt trong nhng im nng
v nhim DDT. Trong mi trng t ti khu vc nghin cu cho thy DDT b
chuyn ha phn ln sang cht DDD v DDE, do vy cn c nhng nghin cu c
th v su hn v chuyn ha DDT, DDE v DDD thnh cc sn phm khc na.
Theo s liu kt qu phn tch c nu trong cc bng 9, 12 v 15 trn ta
thy d lng DDT cn tn lu trong t ti kho M, thn Hng Vn l cao nht.
V l , ti thn Hng Vn nhng nm gn y cht lng ngun nc suy gim
nghim trng; mt s gia nh khoan ging c mi thuc tr su, c trong ao c nc
chy t pha kho HCBVTV xung cht hng lot, trong thn s lng ngi b ung
th tng. Khu vc ny l vng i ni vn khan him v ngun nc nn vn cp
nc sinh hot v nc phc v cho nng nghip gp nhiu kh khn. Trong thi
gian ti cc c quan chc nng cn khi ng v y nhanh cc d n a nc sch
v a phng ny nhm bo m sc khe cho ngi dn v gim bt nguy c bnh
tt
Cc trng hp ung th ti x Lc V ch yu qua h h hp v h tiu ha,
Bng 21.
Bng 21. S ngi t vong do ung th ti x Lc V t nm 2005 ti nm 2009
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
Nm
T Th Hng
T vong do ung th
S ngi
t vong
Ung th qua
Ung th qua
Cc ung th
h h hp
h tiu ha
khc
2005
50
2006
43
2007
42
2008
52
2009
66
11
Tng
253
28
29
(Ngun: Trm y t x Lc V, huyn Tin Du)

Theo thng k ca trm y t x Lc V, s lng ngi t vong do ung th
ca thn Hng Vn l cao nht x (Bng 22) chnh l ch th sinh hc cho cc
hin tng nhim mi trng, m c th ti y l nhim DDT.
Bng 22. S ngi t vong do ung th thn Hng Vn
t nm 2005 ti nm 2009
Nm
S ngi t vong do ung th
(X Lc V)
S ngi t vong do ung th
(Thn Hng Vn)
T l (%)
2005
2006
2007
2008
2009
11
19
21
22,0
18,2
80,0
31,6
33,3
Ngun: Trm y t x Lc V, huyn Tin Du.

3.5. S bin i ca DDT trong t ti Bc Ninh
DDT tng c s dng ti Vit Nam t nm 1949 n nm 1994. Sau
cht ny b cm s dng do cc tc ng n con ngi v mi trng. Thng qua
vic nh gi thnh phn phn trm ca DDT, DDD v DDE trong cc mu t ly
cc vng nghin cu c th a ra cc kt lun v s bin i ca DDT cng nh
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
iu kin phn hy ca cht ny. T s liu phn tch thu c, phn trm trung bnh
ca DDT v cc cht chuyn ha ca chng so vi DDT tng cc khu vc nh sau:
- Kho M, thn Hng Vn: DDT (14,60 %) < DDE (27,00%) < DDD (58,40%).
- Kho ng Cha, thn H V: DDT (26,66) < DDD (31,83%) < DDE (40,50%).
- Kho i Lim, th trn Lim: DDT (28,16%) < DDD (30,00%) < DDE (41,67%).
Nhn vo trt t trn ta thy rng phn trm trung bnh ca DDT nh nht.
iu ny chng t rng DDT b phn hy bi vi sinh vt trong mi trng to thnh
DDD iu kin ym kh v DDE iu kin hiu kh. Ring mu t ly su 5
cm ti kho ng Cha v kho i Lim th s chuyn ha iu kin hiu kh c
thc y dn n DDE c to thnh nhiu hn DDD, lm phn trm trung bnh ca
DDE ln hn.
Trong cc thng phm ca DDT khng c DDE. Mt khc, phn trm ca
p,p-DDT nm trong khong t 65 n 80% v phn trm ca p,p-DDD ln nht l
4%, ty theo ni sn xut DDT. V vy, vic phn trm trung bnh ca DDE v DDD
ln hn so vi DDT trong cc mu t phn nh s phn hy ng k ca DDT
theo thi gian.
Theo nghin cu ca Jiang v cc cng s, khi t s hm lng (p,p-DDE +
p,p-DDD)/DDT tng ti a im nghin cu ln hn 0,5 th s bin i ca DDT
di tc ng ca mi trng din ra ng k v t c ngun thi mi ca DDT ti
thi im kho st [4]. T s hm lng (p,p-DDE + p,p-DDD)/DDT tng ca cc
mu t ly nghin cu ti Bc Ninh nm trong khong t 0,65 n 0,89 (trung bnh
0,77). Do , c th kt lun l t c ngun thi mi ca DDT ti khu vc nghin cu.
Nu c ngun DDT nhp lu v c s dng ti Bc Ninh th cng s l khng ng
k v khng nh hng ln n tn d ca cht ny trong t.
3.6. xut phng php sinh hc ci to t b nhim DDT
DDT l mt loi thuc tr su Hydrocacbon clorin. nhim t bi DDT v
cc dng chuyn ha ca n di iu kin hiu kh v k kh nh DDD v DDE c
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
th dn ti nhng tn hi nghim trng i vi h sinh thi. Cc phng php hiu

qu ci to t b nhim DDT tr thnh yu cu cp thit v ci to sinh hc
c xem nh l mt phng php ci to t y tim nng. Tuy nhin, tnh thch
nghi vi vi sinh ca DDT v cc dng tn lu ca n trong t l mt tr ngi ln
cho phng php ny v cn trnh vic sn sinh DDE trong sut qu trnh ci to t
do n l cht c thi gian phn hy cn lu hn DDT v DDD.
Theo cc nh khoa hc th tnh thch nghi vi sinh ca DDT c th tng ln nu
s dng h vi khun t nhim DDT. Phng php sinh hc ci to t b nhim
DDT ch yu tp trung vo vic lm tng tnh thch ng phn hy sinh hc ca DDT
tng bng cch s dng cc cht hiu chnh nh Na+ hay rong, to bin vi khun
phn lp c t chnh ngun t b nhim DDT c kh nng phn hy DDT mnh
hn.
Cc kt qu nghin cu cho thy rng s lng cc vi sinh vt trong t b
nhim lu di v t khng b nhim l nh nhau, ng thi ch ra rng cc vi
sinh vt chng chu c vi DDT vn c th pht trin trong sut thi gian di b
phi nhim. Sc chng chu ca cc vi sinh vt phn lp t t i vi DDT rt khc
nhau, tun theo trt t sau nm> khun tia> vi khun. Vi khun t t b nhim c
kh nng chng chu c vi DDT tt hn vi khun t t khng nhim. Cc vi
sinh vt phn lp c cc nhit khc nhau cng cho thy mc chng chu
DDT khc nhau. V d, vi khun v khun tia c phn lp nhit nui cy nhy
cm hn vi DDT. Ngc li, nm c phn lp tt c cc nhit u khng b
nh hng bi DDT. Nm l cht c sc chng chu mnh nht i vi DDT v cc
vi sinh vt chng chu c vi DDT c phn lp 25,37 v 550C. Nhng sinh
vt chng chu tt vi DDT ny c tim nng s dng nh l nhng cht cy trong
ci to sinh hc t. Ngoi ra vi khun c phn lp t t b nhim lu di ch ra
mt tng lai ha hn nh l nhng cht cy vi sinh phn hy DDT so vi nhng
bin dng nm c phn lp, v DDD l sn phm chuyn ha phn ln do vi khun,
trong khi nm c nhiu xu hng to ra DDE; v khi thm cc cht dinh dng vo
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
t b nhim DDT c th rt hiu qu v vi khun phn hy DDT cn c sinh

trng gp phn tng tc phn hy sinh hc DDT.
Ci to sinh hc i vi t nhim DDT l mt la chn c tnh kinh t cao.
Tuy nhin, vic thiu tnh thch nghi sinh hc ca DDT trong t l tr ngi ln nht
i vi phng php ny, c bit trong nhng t b nhim trong thi gian qu
di. Nh ni trn, khi lng ion Na + trong t ln th s lm gim kh nng
chuyn ha DDT, nhng khi nng Na + va lm gii phng v/hoc phi
nhim vt l DDT th s lm cho hot ng vi sinh vt tng dn n vic phn hy
DDT tng.
Nhn chung, vic thm mt lng Na + hp l vo t b nhim DDT vo t
b nhim DDT l phng php n gin v tit kim nht gim lng nhim
t trong nghin cu ny.
Tuy nhin, i vi cc vng t nghin cu huyn Tin Du, tnh Bc Ninh
th lng cacbon hu c tng kh cao v lng ion Na+ cng ln. Do vy, vic b
sung thm cacbon v Na+ vo t tng s chuyn ha DDT v cc cht chuyn ha
ca DDT l khng kh thi. i vi cc vng t ny c th s dng cc loi nm
hoc khun tia thc y nhanh qu trnh phn hy DDT. y l hng x l cn
c tp trung trong nghin cu lm r tip theo.
KT LUN V KHUYN NGH

Kt lun
1. nghin cu xy dng c quy trnh tch chit DDT, DDE v DDD ra
khi cc mu t v trm tch v loi b tp cht ra khi dch chit cha DDT, DDE
v DDD bng phng php sc k ct;
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
2. Hiu sut thu hi DDT, DDE v DDD bng phng php tch chit v lm
sch mu xy dng t gi tr t 79 n 91 %. Vi thu hi nhn c cho
php p dng quy trnh xy dng phn tch DDT, DDE v DDD nng ppb;
3. p dng quy trnh tch chit v lm sch mu xy dng phn tch
DDT, DDE v DDD trong cc mu t v trm tch ly kho M, thn Hng Vn;
kho ng Cha, thn H V, kho i Lim, th trn Lim thuc huyn Tin Du, tnh
Bc Ninh;
4. ch ra nng DDT tng trong t v trm tch thuc vng nghin cu.
Trong mu t ly kho M, thn Hng Vn c nng DDT dao ng t
12,60 n 120,55 ng/g (bng 1,2 ln so vi QCVN 15:2008/BTNMT) v kho ng
Cha, thn H V t c nng DDT dao ng t 37,25 n 115,26 ng/g (bng 1,1
ln so vi QCVN). Cn mu t ly kho i Lim c nng DDT tng nh hn
(t 12,73 n 77,58 ng/g);
5. t v trm tch ly ti cc vng nghin cu c cha mt lng kh ln cc
cht chuyn ha ca DDT l DDE v DDD; c bit c mu ch c cha DDT, DDD;
nng DDT trn b mt t (5 cm) cao hn nhng v tr su hn;
6. nh gi mi lin h nh hng ca m, pH, tng cacbon hu c
v Na2O trong mu t v trm tch n nng cc cht nghin cu. T rt ra
kt lun rng mc chuyn ha DDT ti cc khu vc nghin cu l thp;
7. xc nh c t s hm lng (p,p-DDE + p,p-DDD)/DDT tng ca
cc mu t, trm tch ly ti khu vc nghin cu thuc tnh Bc Ninh. Da vo kt
qu c th kt lun l t c ngun mi lm tng lng DDT trong mi trng t
ti cc khu vc nghin cu.
8. xut phng php sinh hc n gin v tit kim ci to t b
nhim DDT.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Khuyn ngh
- Cc nghin cu v c cu bnh tt ti thn Hng Vn, x Lc V, huyn
Tin Du ph hp vi mc tn lu DDT, DDE v DDD tm thy trong cc mu ly
khu vc ny. V vy cc c quan qun l nh nc cn tp trung vo vic kim
sot, xc nh cc cht c thuc nhm c clo trong mi trng nc v cc loi thc
phm thu hi trn vng t ny, t c cnh bo i vi ngi dn phng nga
v hn ch b nhim c bi DDT, DDE v DDD;
- Cn tuyn truyn ngi dn cc khu vc cn tn lu lng ln DDT,
DDD, DDE trong mi trng s dng HCBVTV hp l. Tch cc s dng thuc c
ngun gc sinh lm gim c hi i vi con ngi v mi trng xung quanh;
- Xy dng cc lc lng chuyn trch, cc i phng tr su bnh hn ch
n mc ti a vic s dng cc loi thuc cm.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
TI LIU THAM KHO

1. Cc Mi trng (2006), K hoch hnh ng quc gia thc hin Cng c
Stochkolm v cc cht hu c gy nhim kh phn hy n nm 2020, H Ni.
2. Trn Khc Thi (1996), K thut trng rau sch, NXB Nng nghip, H Ni.
3. Nguyn Th Thn (2001), Cht c trong thc phm, NXB Khoa hc K thut, H
Ni.
4. V c Ton (2007), nh gi s b s nhim t bi mt s cht hu c
nhim kh phn hy ti Bc Ninh, Tp ch Khoa hc c hc, s 7, tr. 29-33.
5. Tng cc tiu chun o lng cht lng (1995), Tiu chun Vit Nam TCVN
5297 1995: Cht lng t Cch ly mu Cc yu cu chung, H Ni.
5960 1995: Cht lng t Cch ly mu: Hng dn v thu thp, vn chuyn
v lu gi mu t nh gi cc qu trnh hot ng ca vi sinh vt hiu kh
trong phng th nghim, H Ni.
7. Tng cc tiu chun o lng cht lng (1995) Tiu chun Vit Nam TCVN
5979 1995: Cht lng t Xc nh pH, H Ni.
6648 2000: Cht lng t Xc nh cht kh v hm lng nc theo khi
lng phng php khi lng, H Ni.
9. Tng cc mi trng v v php ch (2008), QCVN 15:2008/BTNMT: Quy chun
K thut Quc gia v d lng ha cht bo v thc vt trong t, H Ni.
10. L Ngc T (2006), c t hc v an ton thc phm, NXB Khoa hc K thut,
H Ni.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
11. Trung tm Cng ngh x l Mi trng, B t lnh ha hc (2004), Nghin cu,

iu tra, nh gi nh hng ca thuc bo v thc vt i vi ngi nng dn, H
Ni.
12. Aydin, M.E., Tor, A., Ozcan, S. (2006), Determination of selected
polychlorinated biphenyls in soil by miniaturised ultrasonic solvent extraction and gas
chromatography-mass-selective detection, Anal Chim Acta, 577, pp. 232 - 237.
13. Buxton, G.V., (2001), World Bank Mission Report, Towards Vietnams Costeffective and timely Compliance with the Emerging Global Treaty on Persistent
Organic Pollutants (POPs).
14. Fiedler, H., (2003), The handbook of environmental chemistry. Vol.
3,
Anthropogenic compounds part O, Springer Publishers, Berlin.

15. Howard P.H. (1991), Handbook of Environmental Fate and Exposure Data for
Organic Chemicals. Vol.III. Pesticide. CRC/Lewis Pusblishers, Boca Raton.
16. H.M. Shivaramaiah, I.O. Odeh, I.R. Kennedy and J.H. Skerritt (1998), Analysis
of the Distribution of DDT Residues in Soils of the Macintyre and Gwydir Valleys of
New South Wales, Australia, Using ELISA, 85, pp. 384 - 395.
17. Iwata, H., Tanabe, S., Sakai, N., Nisimura, A., Tasukawa, R. (1994),
Geographical distribution of persistent organochlorines in air, water and sediments
from Asia and Oceania, and their implication for global redistribution from lower
latitudes, Environmental Pollution, 85, pp. 15 - 33.
18. Lawrence Fishbein (1974), Chromatographic and biological aspects of DDT and
its metabolites, Joural of Chromatography, 98, pp. 177 - 251.
19. Nhan, D.D., Carvalho, F.P., Am, N.M., Tuan, N.Q., Yen, N.T.H., Villeuneve, J.P., Cattini, C. (2006), Chlorinated pesticides and PCBs in sediments and molluscs
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
from freshwater canals in the Hanoi region, Environmental Pollution, 112, pp. 311 320.
20. Sharma GK. A critical review of the impact of insecticideal spraying under
NMEP on the malaria situation in India. Journal Communicable Diseases 1987;
19:187-290.
21. Wong, M.H.,Leung, A.O.W., Chan, J.K.Y., Choi, M.P.K., (2005), A review on
the usage of POP pesticide in China, with emphasis on DDT loadings in human
milk, Chemosphere 60, pp.740-752.
22. Zhang, H., Lu, Y., Dawson, R.W., Shi, Y., Wang, T. (2005), Classification and
ordination of DDT and HCH in soil samples from the Guanting Reservoir, China,
Chemosphere, 60, pp. 762 - 769.
23. Zhu, Y., Liu, H., Xi, Z., Cheng, H., Xu, X. (2005), Organochlorine pesticides
(DDTs and HCHs) in soils from the outskirts of Beijing, China, Chemosphere, 60,
pp. 770 - 778.
24. Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR), (2002).
Toxicological profile for DDT, DDE and DDD, 2002. Available from:
http://www.atsdr.cdc.gov/toxprofiles/tp35.html. Assessed on 1 October 2006.
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
PH LC
PH LC 1
DDD
DDE
SC PHN TCH DDT, DDE V DDD TRONG MT S MU T
min
DDT
DDE
DDD
Hnh 9. Sc phn tch trong mu t M3 (Kho M)
min
K16, Khoa Mi trng
T Th Hng
DDD
DDT
Lun vn thc s, 2010
min
DDT
DDE
DDD
DDE
DDD
DDT
min
Hnh 12. Sc phn tch hn hp cht chun DDT, DDE v DDD

nng 5 ppm trn GC/ECD
K16, Khoa Mi trng
T Th Hng
DDE
DDD
DDT
Lun vn thc s, 2010
K16, Khoa Mi trng
DDT
DDD
Hnh 13. Sc phn tch trong mu t M21 (Kho ng Cha)
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
Hnh 14. Sc phn tch trong mu t M51 (Kho ng Cha)
DDD
DDE
DDT
Hnh 15. Sc phn tch trong mu t M12 (Kho i Lim)
K16, Khoa Mi trng
T Th Hng
DDE
DDT
Lun vn thc s, 2010
Hnh 16. Sc phn tch trong mu t M32 (Kho i Lim)

PH LC 2
MT S HNH NH MINH HA QU TRNH LY MU
V LM THC NGHIM
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
nh 3. Kho HCBVTV ng Cha
nh 2. Pha sau i thn Hng Vn
nh 5. Kho HCBVTC i Lim (c)
nh 4. Vn trng cau vua

nh
6. Kho
HCBVTC
i
Lim tch
mu
ng
nh 7. Cn
tCha
trc
khi phn
(hin nay)
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
nh 8. Chit mu t v lng trong
nh 10. Bm mu ln my sc k kh
K16, Khoa Mi trng
T Th Hng
nh 9. Lc dch chit vi nc
nh 11. X l s liu trn my sc k kh
Lun vn thc s, 2010
K16, Khoa Mi trng
T Th Hng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng
MC LC
M U.......................................................................................................................1
CHNG 1...................................................................................................................3
TNG QUAN................................................................................................................3

cu........................................................................................ 6
1.3. ng dng ca DDT.......................................................10
chng.................................................................................. 19
CHNG 2 ................................................................................................................37

2.2. Phng php nghin cu.............................................41
2.3. Thc nghim................................................................47
CHNG 3.................................................................................................................56
KT QU V THO LUN......................................................................................56

phng php phn tch.......................................................59
mu thc t.........................................................................60
K16, Khoa Mi trng
Lun vn thc s, 2010
T Th Hng

DDT.....................................................................................72
KT LUN V KHUYN NGH...............................................................................74
Kt lun...............................................................................74
Khuyn ngh........................................................................76
TI LIU THAM KHO............................................................................................77
PH LC.................................................................................................................80
K16, Khoa Mi trng

Du Luong Thuoc BVTV Trong Moi Truong Nuoc

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Du Luong Thuoc BVTV Trong Moi Truong Nuoc

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Lun vn thc s, 2010

K16, Khoa Mi trng

H Khoa hc T nhin, HQGHN

Lun vn thc s, 2010

Xin chn thnh cm n!

DANH MC CC K HIU, CC CH VIT TT

etect cng kt in t (Electron Capture Detector)

C quan bo v mi trng M (Environmental Protection Agency)

T chc nng lng th gii (Food and Agriculture Organization)

etect ion ha ngn la (Flame Ionization Detector)

Hip hi quc t v nghin cu ung th

(International Agency for Reseach on Cancer)

Hip hi quc t cc nh ha hc thun ty v ng dng

K16, Khoa Mi trng

H Khoa hc T nhin, HQGHN

Lun vn thc s, 2010

(International Union of Pure and Applied Chemists)

Liu gy cht 50% vt th nghim (Lethal Dose)

Hp cht nhim hu c kh phn hy (Persistant Oganic Pollutants)

Phn t (part per billion)

Phn triu (part per million)

Qu ng vt hoang d th gii (World Wildlife Fund)

DANH MUC BNG

1.1. Khi nim v ha cht bo v thc vt..........................3

2.1. i tng v ni dung nghin cu...............................37

K16, Khoa Mi trng

H Khoa hc T nhin, HQGHN

Lun vn thc s, 2010

2.3. Thc nghim................................................................47

3.1. ng chun ca DDT, DDE v DDD...........................56

DANH MUC HINH

1.1. Khi nim v ha cht bo v thc vt..........................3

K16, Khoa Mi trng

H Khoa hc T nhin, HQGHN

Lun vn thc s, 2010

1.3. ng dng ca DDT.......................................................10

2.1. i tng v ni dung nghin cu...............................37

3.1. ng chun ca DDT, DDE v DDD...........................56

K16, Khoa Mi trng

H Khoa hc T nhin, HQGHN

Lun vn thc s, 2010

TI LIU THAM KHO............................................................................................77

K16, Khoa Mi trng

H Khoa hc T nhin, HQGHN

Lun vn thc s, 2010

K16, Khoa Mi trng

H Khoa hc T nhin, HQGHN

Lun vn thc s, 2010

thng b nhim c ng thi cc cht trn. Mi cht li c 3 ng phn do v tr

K16, Khoa Mi trng

H Khoa hc T nhin, HQGHN

Lun vn thc s, 2010

Polyclobiphenyl, Dibenzo p dioxin v Dibenzofuran. Trong khun kh ca lun

K16, Khoa Mi trng

H Khoa hc T nhin, HQGHN

Lun vn thc s, 2010

HCBVTV ni chung l cc ha cht c v c phn loi ty theo kh nng

K16, Khoa Mi trng

H Khoa hc T nhin, HQGHN

Lun vn thc s, 2010

kch thch sinh trng, ngoi ra cn c mt s lng khng nh cc loi HCBVTV

Do tnh c hi, bn vng, kh b phn hu trong mi trng v kh nng tch

K16, Khoa Mi trng

H Khoa hc T nhin, HQGHN