C phn ho DNNN Vit Nam

Mc lc

Nguyn Vn Nghip
Trang 1 3 3

Li ni u Phn th nht:L lun chung v c phn ho v s cn thit phi tin hnh c phn ho Vit Nam I. L lun chung v c phn ho cc DNNN Vit Nam v cng ty C phn 1.1. Khi nim ca C phn ho v ca cng ty C phn 1.2. c im ca C phn ho v cng ty C phn 1.3. Ni dung ca C phn ho v ca cng ty C phn 1.4. T chc qun l ca cng ty C phn 1.5. Nhng thun li v kh kkhn ca cng ty C phn II. Tnh tt yu ca vic thc hin C phn ho doanh nghip Nh nc Vit nam 2.1. Tnh hnh hot ng ca cc doanh nghip Nh nc Vit nam hin nay 2.2. Nhng u im ca C phn ho v s cn thit phi C phn ho 2.3. Mc tiu ca C phn ho doanh nghip Nh nc Phn th hai: Thc trng ca qu trnh c phn ho - nhng kt qu ban u v nhng kh khn cn tho g I. Ch trng ca Chnh ph trong tin trnh thc hin c phn ho doanh nghip Nh nc trong nhng nm va qua 1.1. Giai on th im ( 1992- 1995 ) 1.2. Giai on m rng C phn ho ( t thng 5-1996 n 6-1998 ) 1.3. Giai on y mnh C phn ho ( t thng 6- 1998 ) II. Thc trng ca qu trnh C phn doanh nghip Nh nc t nm 1992 n nay 2.1. Mt s thnh cng ca cng tc C phn ho doanh nghip Nh nc 2.2. nh gi nhng kt qu t c ca C phn III. Nhng nguyn nhn chm tr trong vic C phn ho v nhng kh khn cn c tho g 3.1. Nhng nguyn nhn 3.1.1. Nhng vng mc v php lut v c ch chnh sch 3.1.2. Nhng nguyn nhn c ngun gc t pha TW v chnh quyn cc cp 3.1.3. Nhng nguyn nhn v tc C phn ho 3.1.4. Nhng nguyn nhn t pha doanh nghip 3.1.5. Nhng nguyn nhn v mt ti chnh v t tng 3.1.6. Son tho phng n kinh doanh v iu l cng ty C phn 3.1.7. Nhng nguyn nhn khc 3.2. nh gi cc nguyn nhn trn Phn th ba: Mt s gii php nhm y nhanh tin trnh c phn ho doanh nghip Nh nc I. Xu hng pht trin ca cc cng ty C phn hin nay trn th gii II. Phng hng cho tin trnh C phn ho doanh nghip Nh nc Vit nam trong thi gian ti III. Mt s gii php c th nhm y nhanh tin trnh C phn ho

8 8

10

13

16 16

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

doanh nghip Nh nc Vit nam 3.1. Hon thin vic xc nh gi tr doanh nghip khi tin hnh c phn ho v gii quyt nhng tn ng v mt ti chnh 3.2. Hon thin chnh sch u i i vi ngi lao ng trong doanh nghip c phn ho 3.3. ii mi t chc ch o C phn ho trong doanh nghip Nh nc 3.4. To mi trng php l y , ng b cho t chc v hot ng ca cng ty c phn IV. Mt s kin ngh Kt lun Ti liu tham kho

17 19 21 22

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Li ni u
Cng cuc i mi m ng v Nh nc ta ra t i hi ng ton quc ln th VI (1986) v ang din ra tt p. Trong cng cuc i mi ny, vn pht trin mt nn Kinh t th trng vi s tham gia ca nhiu thnh phn kinh t theo nh hng x hi ch ngha trong kinh t Nh nc ng vai tr ch o l mt mc tiu ht sc quan trng. Thc t cho thy, qua hn 16 nm pht trin kinh t theo ng li ny, nn kinh t nc ta bc u thu c nhiu thnh tu rt ng khch l, mang du hiu ca mt nn kinh t th trng . Tuy nhin, nn kinh t th trng ca chng ta vn cn l mt nn kinh t th trng dng s khai v trc mt cn phi i mt vi rt nhiu kh khn v th thch. Mt trong nhng kh khn, bt n m chng ta cn phi ni ti l s yu km ca khu vc kinh t Nh nc ni chung, m ni ring l l h thng cc doanh nghip Nh nc. C th ni trong iu kin c ch qun l thay i, khi hiu qu sn xut kinh doanh tr thnh yu t sng cn ca mi doanh nghip th cc doanh nghip thuc khu vc kinh t Nh nc thc s bc l nhng yu km ca mnh nh: cng ngh lc hu, ti sn manh mn, c ch qun l cng nhc, trnh qun l thp km, tinh thn ngi lao ng sa st.... Ni chung phn ln cc doanh nghip Nh nc u lm vo tnh trng khng hong, tr tr, lm n cm chng. Nhn thc c iu , trong nhng nm qua ng v Nh nc ta c nhiu bin php nhm nng cao hiu qu hot ng ca Khu vc kinh t Nh nc nh: c phn ho mt b phn doanh nghip Nh nc, sp xp li cc doanh nghip Nh nc, bn khon, cho thu, hay gii th cc doanh nghip lm n khng hiu qu... trong c phn ho c coi l gii php hng u, c kh nng mang li li ch hi ho cho Nh nc cng nh cho nhiu b phn x hi khc. Hn na, theo kinh nghim ca mt s nc pht trin, vic c phn ho em li nhng li ch to ln cho nn kinh t - x hi , bi n gn lin trch nhim vi li ch ca nhng ch th kinh t, lm cho h cn c hn, nng ng, sng to hn, c trch nhim hn vi cng vic kinh doanh ca mnh. T hiu qu kinh t - x hi c nng cao r rt. ng trc xu th ton cu ho din ra ngy cng mnh m nh hin nay, i hi Vit nam phi c nhng chuyn bin mnh m c v kinh t v chnh tr , nh vy s ch ng trong vn hi nhp v quan h quc t vi cc nc trong khu vc v trn th gii. 3

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Chnh v vy vic nghin cu v c phn ho trong thi im hin nay tuy khng phi l mi m nhng li rt cn thit. Thng qua vic tm hiu ni dung ca chnh sch c phn ho v cc vn c lin quan, chng ta s c nhng nh gi khch quan hn v hiu qu cng nh nhng kh khn hn ch ca c phn ho, t c th a ra mt s gii php nhm tho g nhng hn ch . Vi l do trn, mc d trnh bn thn cn nhiu hn ch, nhng ti xin mnh dn a ra mt s quan im nghin cu, su tm v vn ny. Nghin cu vn c phn ho, chuyn tt nghip ca ti c chia lm 3 phn chnh nh sau: Phn th nht: L lun chung v c phn ho v s cn thit phi tin hnh c phn ho Vit Nam. Phn th hai: Thc trng c phn ho- Nhng kt qu tch cc v nhng kh khn cn tho g. Phn th ba: Mt s gii php nhm thc y c phn ho doanh nghip Nh nc Vit nam

Trong khun kh bi vit c hn, nn khng trnh khi sai st . Ti rt mong nhn c s ch bo, hng dn ca cc thy c gio, bi vit ca ti c hon thin hn. Xin chn thnh cm n s hng dn, gip tn tnh ca thy gio Ngyn Cnh Hoan - Trng khoa QLKT, v cc thy c trong khoa qun l ca Hc Vin Chnh tr Quc gia H Ch Minh

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Phn th nht
L lun chung v c phn ho v s cn thit phi tin hnh c phn ho Vit Nam
I. Nhng vn l lun v C phn ho doanh nghip Nh nc v cng ty C phn

1.1. Khi nim v c im ca cng ty C phn 1.1.1. Quan nim v c phn ho doanh nghip Nh nc: Cho n nay, trong nn kinh t th trng , vai tr ca Nh nc i vi s pht trin kinh t - x hi l khng th ph nhn. Khi nn kinh t th trng pht trin ko theo hn ch l s cnh tranh khc lit v bt bnh v mt x hi tng ln . gim bt v km hm nhng hn ch trn, ng thi thc hin chc nng qun l ca mnh, Nh nc s dng mt cng c hu hiu l b phn kinh t Nh nc, m trung tm l cc doanh nghip Nh nc. Nhng vic lm dng qu mc s can thip ca khu vc kinh t Nh nc s km hm s tng trng v pht trin ca nn kinh t. T vn t ra l phi lm th no va pht trin kinh t, va pht trin x hi ng thi vai tr qun l ca Nh nc vn c gi vng. Mt hin tng kinh t ni bt trn ton th gii trong nhng nm 1980 l s chuyn i s hu Nh nc : Ch tnh t nm 1984 n nm 1991, trn ton th gii c trn 250 t USD ti sn Nh nc c em bn. Ch ring nn 1991 chim khong 50 t USD. n nay c hng trm nc pht trin trn th gii ( cho d c t tng chnh tr khc nhau ) u xy dng v thc hin c phn ho mt cch tch cc. Do , hn mt thp k qua, vic c phn ho c coi nh l mt gii php hu hiu khc phc s yu km trong kinh doanh ca b phn doanh nghip Nh nc. Vy c phn ho l g, vai tr, c im ca n ra sao, m nhiu nc trn th gii s dng n trong cng tc qun l kinh t nh vy? Theo ti liu ca hu ht cc hc gi nc ngoi th vic xem xt vn c phn ho doanh nghip Nh nc u t n trong mt qu trnh rng ln 5

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

hn l qu trnh T nhn ho. T nhn ho theo nh nh ngha ca Lin Hp Quc l s bin i tng quan gia Nh nc v th trng trong i sng kinh t ca mt nc u tin th trng. Theo cch hiu ny th ton b cc chnh sch, th ch, lut l nhm khuyn khch, m rng, pht trin khu vc kinh t t nhn hay cc thnh phn kinh t ngoi quc doanh, gim bt quyn s hu v s can thip trc tip ca Nh nc vo cc hot ng kinh doanh ca cc n v kinh t t c s, ginh cho th trng vai tr iu tit hot ng sn xut kinh doanh ng k thng qua t do ho gi c, t do la chn i tc v nghnh ngh kinh doanh. Xt v mt hnh thc, th c phn ho doanh nghip Nh nc l vic Nh nc bn mt phn hay ton b gi tr ti sn ca mnh cho cc c nhn hay t chc kinh t trong hoc ngoi nc, hoc bn trc tip cho cn b, cng nhn ca chnh doanh nghip Nh nc thng qua u thu cng khai , hay thng qua th trng chng khon hnh thnh ln cc Cng ty TNHH hay Cng ty C phn Nh vy c phn ho chnh l phng thc thc hin x hi ho s hu chuyn hnh thc kinh doanh t mt ch s hu l doanh nghip Nh nc thnh cng ty C phn vi nhiu ch s hu to ra mt m hnh doanh nghip ph hp vi nn kinh t th trng v p ng c nhu cu ca kinh doanh hin i. 1.1.2. Khi nim: T quan nim trn, kt hp vi iu kin c th nc ta, c th a ra khi nim c phn ho doanh nghip Nh nc l vic chuyn doanh nghip m ch s hu l Nh nc (doanh nghip n s hu) thnh cng ty c phn (doanh nghip a s hu) , chuyn doanh nghip t ch hot ng theo Lut doanh nghip Nh nc sang hot ng theo cc quy nh v cng ty c phn trong Lut Doanh nghip.

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

T ngh quyt ca Hi ngh ln th 2 Ban chp hnh TW ng kho VII (6/1992), tip theo l quyt nh s 202/CT(6/1992) ca Ch tch Hi ng B trng (nay l Th tng Chnh ph), ri ti cc ngh nh s 28/CP(7/5/1996), 25/CP(23/7/1997) v ngh nh 44/CP(29/6/1998), c phn ho lun c ng v Nh nc xc nh l vic chuyn cc doanh nghip Nh nc thnh cc Cng ty c phn nhm thc hin cc mc tiu: Chuyn mt phn s hu Nh nc sang s hu hn hp Huy ng vn ca ton x hi To iu kin ngi lao ng tr thnh ngi ch thc s trong doanh nghip Thay i phng thc qun l trong doanh nghip Nh vy c th thy: so vi cc nc v ang tin hnh C phn ho trn th gii, th nc ta, ch trng C phn ho doanh nghip Nh nc li xut pht t ng li kinh t v c im kinh t x hi trong giai on hin nay: chng ta ang b tr li c cu kinh t v chuyn i c ch qun l cho ph hp vi nn kinh t hng ho nhiu thnh phn, vn hnh theo c ch th trng c s qun ca Nh nc. l c im ln nht chi phi, quyt nh mc ch ni dung v phng thc C phn ho doanh nghip Nh nc . V vy v thc cht C phn ho nc ta l nhm sp xp li doanh nghip Nh nc cho hp l v hiu qu, cn vic chuyn i s hu ca Nh nc thnh s hu ca cc c ng trong cng ty c phn ch l mt trong nhng phng tin quan trng thc hin mc ch trn. 1.2. c im ca C phn ho v ca cng ty C phn 1.2.1. c im ca c phn ho Chng ta u bit rng ci ct li ca qu trnh C phn ho l vn s hu v quyn s hu. Cn C phn ho doanh nghip Nh nc l chuyn i s hu trong doanh nghip Nh nc. S 7

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

hu theo quan nim ca ch ngha Mc l quan h gia lao ng vi nhng iu kin khch quan ca lao ng, y l mt phm tr c bn bao trm ca quan h sn xut , n phn nh lao ng tng th ca con ngi v nhng mi quan h ca h trong vic chim hu nhng iu kin khch quan phc v cho l ch ca con ngi v s pht trin x hi. Thng qua vic phn tch mi quan h bn cht ca s hu ta thy hin r hai ni dung c bn ca s hu l : s hu x hi v chim hu t nhn . Trong s hu x hi dng ch quan h lao ng tru tng vi ton b cc iu kin khch quan trc tip ca lao ng. Gia s hu x hi v chim hu t nhn c mi quan h bin chng, va thng nht va tch bit. S hu x hi c hnh thi vn ng l gi tr m s biu hin ca n ch yu di hnh thc tin t, cn chim hu ta nhn lun c thc hin di dng hot ng c th , c ch trong h thng phn cng lao ng x hi m sn phm ca n th hin di dng mt hng ho hay mt loi dch v nht nh . H qu ca s thng nht v tch ri gia s hu x hi v chim hu t nhn dn n s phn bit gia quyn s hu v quyn s dng ti sn x hi . Ngi c quyn s hu s nm quyn chi phi gi tr , nhm mc ch tm kim mt gi tr cao hn cn ngi c quyn s dng l ngi trc tip thc hin mt hot ng kinh t c th no to ra gi tr, l phng tin tng gi tr . mi quan h ca chng c th hiu l mi quan h gia mc ch v phng tin. Chnh s tch bit ca s hu x hi v chim hu x hi to ra cc tng lp ngi trong x hi . Vic vch ra tnh cht ca s hu l mt vic v cng quan trng hiu c s vn ng ca n trong nn kinh t th trng. S tch bit gia hai mt ca s hu l mt qu trnh lch

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

s gp phn cho s ra i, s pht trin ca th trng chng khon v ca cng ty C phn . 1.2.2. c im ca cng ty c phn - Xt v mt php l : cng ty C phn l mt t chc kinh doanh c t cch php nhn c lp, c hng quy ch php l ca Nh nc, c t cch bn nguyn kin cc php nhn khc ng thi cng c th b cc php nhn khc kin. Cng ty C phn c vn kinh doanh do nhiu ngi ng gp di hnh thc c phn. Cc c ng trong cng ty ch phi chu trch nhim v cc khon n ca cng ty trong phm v vn gp ca mnh cho cng ty ch khng chu trch nhim v hn nh hnh thc kinh doanh mt ch hay hnh thc kinh doanh chung vn. Nh m kh nng thu ht vn u t v kh nng mo him cao hn. Cng ty C phn l mt hnh thi php l gn nh hon ho trong vic huy ng nhng lng vn ln trong x hi. Mnh gi ca c phiu trong cng ty C phn thng c nh gi thp c th huy ng, khai thc ngay c s tin tit kim nh nht trong cng chng. - Xt v mt huy ng vn : th cng ty C phn gii quyt ht sc thnh cng v n to iu kin cho nhng c nhn vi s tin nh cng c c hi u t c li v an ton, bi v: Vic mua c phiu khng nhng em li cho c ng li tc c phn , m cn ha hn mang n cho h mt khon thu nhp ngm nh s tng gi tr ca c phiu khi cng ty lm n c hiu qu. Mt khc cc c ng c quyn tham gia qun l cng ty theo iu l ca cng ty C phn v c php lut bo m. iu li na l cc c ng c hng u i trong vic mua nhng c phiu mi pht hnh ca cng ty trc khi cng ty em bn rng ri cho cng chng.

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Mt c im v vn ca cng ty C phn na l s linh hot trong vic chuyn nhng, mua bn nhng c phiu t do. Nh vy s chng kh khn g cho nhng ngi mun rt vn kinh doanh hay mun tham gia kinh doanh thm trong cng ty C phn. Ngha l vic chuyn t s hu ny sang s hu khc din ra rt mau l m gung my ca cng ty vn c th hot ng bnh thng. C tc ca cng ty C phn khng nhng l mi quan tm ca cc c ng trong cng ty C phn, m cn c tc ng rt ln n gi tr giao dch c phiu ca Th trng chng khon bi tm l nhng ngi gp vn c phn thng mun thu c li tc c phn cao hn li sut trn th trng vn. - Xt v mt s hu: cng ty C phn c nhiu ch s hu, ch s hu ca cng ty C phn l cc c ng , song phn ln cc c ng ca cng ty C phn khng tham gia vo qun l cng ty m giao quyn iu hnh v qun l cng ty cho mt b phn nh l Hi ng qun tr . Cc ch s hu khc ch thc hin quyn s hu ca mnh trn phng din thu li tc c phn thng qua hot ng kinh doanh ca cng ty; tham gia i hi ng c ng, quyt nh nhng vn c tnh chin lc ca cng ty nh thng qua iu l, phng n xy dng cng ty, quyt ton ti chnh, gii th, bu c v ng c vo b my lnh o ca cng ty. 1.3. Ni dung ca c phn ho: Vi mc tiu nh : - Chuyn mt phn s hu Nh nc sang s hu hn hp - Huy ng vn ca ton x hi - To iu kin ngi lao ng tr thnh ngi ch thc s trong doanh nghip - Thay i phng thc qun l trong doanh nghip Th tin trnh C phn ho dnh c s quan tm c bit ca ng, Chnh ph, cc ban ngnh v chnh quyn a phng. 10

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Trong sut hn 10 nm thc hin, nhiu vn bn php qui quy nh chi tit ni dung c phn ho doanh nghip Nh nc c ban hnh nhm a cng tc C phn ho ph hp vi tng giai on. c bit Ngh nh 44/CP(29/6/1998) ca Chnh ph quy nh chi tit ni dung C phn ho bao gm: i tng c phn ho, hnh thc c phn ho, xc nh gi tr doanh nghip, i tng mua c phn v phn tch nh gi thc trng doanh nghip. 1.3.1. V i tng c phn ho: Xut pht t th ch chnh tr, lch s, ph hp vi hon cnh v iu kin kinh t nc ta, i tng thc hin c phn ho l nhng doanh nghip Nh nc hi t 3 iu kin : c quy m va v nh ; khng thuc din Nh nc gi 100% vn u t ; c phng n kinh doanh hiu qu hoc tuy trc mt c kh khn nhng trin vng tt. Trong 3 iu kin ny, iu kin th 2 ( doanh nghip khng thuc din Nh nc gi 100% vn u t ) c coi l quan trng nht bi nhng doanh nghip Nh nc gi 100% vn u t l cng c iu tit v m ca Nh nc , l n by kinh t, m bo cho nn kinh t pht trin n nh, theo ng nh hng XHCN. 1.3.2.V la chn hnh thc tin hnh C phn ha: Theo quy nh th c 4 hnh thc C phn ho, Ban c phn ho s la chn mt hnh thc ph hp vi iu kin c th ca doanh nghip v ngi lao ng. Cc hnh thc l: gi nguyn gi tr thuc vn Nh nc hin c ti doanh nghip, pht hnh c phiu thu ht thm vn pht trin doanh nghip ; bn mt phn gi tr thuc vn Nh nc hin c ti doanh nghip ; tch mt b phn ca doanh nghip c phn ho ; bn ton b gi tr hin c thuc vn Nh nc ti doanh nghip chuyn thnh cng ty c phn. 11

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

1.3.3. Trn c s la chn hnh thc C phn ho, khu tip theo l xc nh gi tr doanh nghip: y l mt khu quan trng v thng chim nhiu thi gian, cng sc nht trong qu trnh C phn ho. C 2 nguyn tc xc nh gi tr doanh nghip c a ra, l: Gi tr thc t l gi ton b ti sn hin c ca doanh nghip ti thi im c phn ho m ngi mua, ngi bn c phn u chp nhn c. Ngi mua v ngi bn c phn s tho thun theo nguyn tc t nguyn, i bn cng c li. Ti cc nc c nn kinh t pht trin, tho thun ny din ra trn th trng chng khon, cn nc ta tho thun c th din ra thng qua cc cng ty mi gii, kim ton( din ra trn th trng chng khon nhng cha ph bin). Trn c s xc nh c gi tr thc t ca doanh nghip, gi tr thc t phn vn Nh nc ti doanh nghip s l phn cn li ca gi tr thc t sau khi tr i cc khon n phi tr. C s xc nh gi tr thc t ca doanh nghip l s liu trong s sch k ton ca doanh nghip ti thi im C phn ho v gi tr thc t ca ti sn ti doanh nghip c xc nh trn c s hin trng v phm cht, tnh nng k thut, nhu cu s dng ca ngi mua ti sn v gi th trng ti thi im C phn ho. Nguyn tc ny c t ra m bo tnh khch quan trong vic xc nh gi tr doanh nghip. Thc t vic C phn ho cc doanh nghip cho thy, cc doanh nghip ng k C phn ho thng c xu hng nh thp gi tr doanh nghip, thng qua vic khai bo khng chnh xc nh khai thp gi tr TSC ca doanh nghip, khai khng ng lng vnt nh hng tiu cc n vic nh gi tr doanh nghip v gy thit hi cho Nh nc. Ngc li, hin tng c quan kim

12

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

ton nh gi cao hn gi tr thc ca doanh nghip li c th lm thit hi cho ngi mua c phn.
1.3.4. V vic xc nh i tng mua c phn v c cu phn chia c phn:

Cc i tng c php mua c phn l: cc t chc kinh t, t chc x hi, cng dn Vit Nam, ngi nc ngoi nh c Vit Nam trong cn b cng nhn vin ti cc doanh nghip Nh nc l i tng c u tin mua c phn. V s lng c phn c mua c quy nh nh sau: Loi doanh nghip m Nh nc gi c phn chi phi, c phn c bit: Mt php nhn c mua khng qu 10%, mt c nhn c mua khng qu 5% tng s c phn ca doanh nghip. Loi doanh nghip m Nh nc khng nm c phn chi phi, c phn c bit: Mt php nhn c mua khng qu 20%, mt c nhn c mua khng qu 10% tng s c phn ca doanh nghip. Loi doanh nghip Nh nc khng tham gia c phn: khng hn ch s lng c phn ln u mi php nhn v c nhn c mua nhng phi m bo s c ng ti thiu theo ng quy nh ca Lut Doanh nghip. Trn y l mc quy nh c th v i tng mua cng nh mc mua c phn, tuy nhin ngh nh 44/CP c s iu chnh nhm khuyn khch vic mua c phn. C th l mi ngi mua c phn s c vay mt c phiu khi mua mt c phiu bng tin mt. Vi ngi lao ng, h s c Nh nc bn c phn vi mc gi thp hn 30% so vi gi bn cho cc i tng khc, mi nm lm vic ti doanh nghip c mua ti a 10 c phn. i vi ngi lao ng ngho trong doanh nghip c phn ho, ngoi vic c mua c phn u i h cn c hon tr tin mua c

13

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

phn trong 3 nm u m vn c hng c tc, s tin ny s tr dn trong 10 nm khng phi tr li. 1.4.T chc qun l ca cng ty C phn Do tnh cht c nhiu ch s hu ca cng ty C phn nn cc c ng khng th thc hin trc tip vai tr ch s hu ca mnh m phi thng qua t chc i din lm nhim v qun l lnh o cng ty l: i hi ng c ng, Hi ng qun tr, Gim c iu hnh v kim sot vin. i hi ng c ng l c quan lnh o quyt nh cao nht ca cng ty. i hi ng c ng i din cho trn 3/4 s vn iu l ca cng ty v c thnh lp theo biu quyt ca a s phiu bu. i hi ng c ng thng k triu tp vo cui nm gii quyt cng vic kinh doanh ca cng ty trong khun kh iu l nh quyt nh phng hng hot ng ca cng ty thng qua tng kt nm ti chnh, quyt nh vic phn chia li nhun, bu hoc bi min thnh vin trong Hi ng qun tr v kim sot vin, i hi ng c ng bt thng c triu tp sa i iu l ca cng ty. Hi ng qun tr l b my qun l ca cng ty bao gm t 3-12 thnh vin. Hi ng qun tr c ton quyn nhn danh cng ty quyt nh mi vn c lin quan n mc ch, quyn li ca cng ty. Hi ng qun tr bu ra mt thnh vin lm ch tch Hi ng. Ch tch Hi ng qun tr c th l ngi kim chc v Gim c hay Tng gim c. Gim c hay Tng Gim c l ngi iu hnh hot ng kinh doanh hng ngy ca cng ty v chu trch nhim trc Hi ng qun tr v vic thc hin cc nhim v v quyn hn trong phm vi c giao. Cng ty C phn thng c hai kim sot vin do i hi bu ra, trong c it nht mt ngi c chuyn mn k ton v khng phi l thnh vin ca

14

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Hi ng qun tr hay ngi thn cn ca Gim c hoc Tng Gim c. Xt v tnh cht hot ng ca cng ty C phn : S hot ng trong cng ty C phn mang tnh dn ch cao do s lng cc c ng l nhng ch s hu nhiu. V th m c cu t chc v chc nng ca tng b phn va m bo c vai tr s hu va m bo c hiu qu sn xut kinh doanh ca cng ty . Bng vic quy nh mnh gi thp , hp l, cng ty C phn thu ht c ng o s tham gia ca cng chng, do vy m cng ty C phn mang tnh x hi ho cao, ko theo s qun l mang tnh dn ch. Hot ng manh tnh cng khai, c bit l cng khai trc mi c ng vi t cch l nhng ch s hu. Do to iu kin cho cc c ng c c nhng hiu bit v hot ng ca cng ty, c c ting ni ring ca mnh, c kh nng kim tra c nhng hot ng ca cng ty, t c nhng quyt nh kinh doanh ring ca mnh. 1.5. Thun li v kh khn ca cng ty C phn Thun li ca cng ty C phn phi k n l vic thu ht v s dng vn nhn ri trong dn c nh vo vic pht hnh c phiu thng qua th trng chng khon. cc cng ty C phn c kh nng huy ng c mt lng vn ln ch trong mt thi gian ngn. cch thu ht vn ca cng ty C phn khng ch dng li nhng nh u t ln m cn hp dn c mt lng tin kh ln ang nm ri rc trong dn c, k c nhng ngi khng giu c g cng c th tham gia mua c phiu bi hu ht nhng c phiu thng c mnh gi thp. Hn na, vic u t vo cc cng ty C phn thng em li li ch ln hn so vi vic gi tin vo cc qu tn dng hay ngn hng. Thng thng li tc do c phiu em li cao hn li sut tin gi, dn n hiu qu kinh doanh cao, gp phn pht trin kinh t t nc. 15

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

im thun li na ca cng ty C phn l cc c ng trong cng ty khng c php rt vn ra khi cng ty m ch c th mua, bn, chuyn nhng phn vn gp ca mnh cho nhng ngi khc thng qua th trng chng khon. Do vy s vn kinh doanh ca cng ty lun lun n nh cho d c nhng bin ng ln v nhn s trong cng ty . C s vn ln, cng ty C phn s c iu kin p dng nhng tin b ca khoa hc cng ngh, nng cao nng sut lao ng, tn dng ht dc nhng c hi kinh doanh , thch ng nhanh c vi nhng bin ng ca th trng, em li hiu qu kinh doanh cao. Vi nhng thun li trn, cng ty C phn c vai tr thc y s ra i v pht trin ca th trng chng khon; to iu kin thc hin x hi ho cc hnh thc s hu. Tuy nhin bn cnh nhng thun li, cng ty C phn cng phi i mt vi nhng kh khn nh: s nh hng nng n ca t duy kinh t k hoch ho tp trung cao trong iu kin chin tranh ko di. Trong t duy cng nh trong thc tin xy dng c s vt ch k thut , ngi ta vn thng xem nh cc quy lut kinh t khch quan ca th trng , coi kinh t th trng l ca ring Ch ngha t bn, t dn n hu qu l vic hch ton kinh t trong cc doanh nghip l mang tnh hnh thc, cc doanh nghip Nh nc thc cht ch l ngi sn xut v gia cng thu cho Nh nc ch khng thc s l mt ch th kinh doanh y trch nhim. T tng ny tht l xa l i vi mt cng ty C phn trong mt nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha. Hn na, lc lng sn xut ca ta cn qu yu km; c s h tng cn ngho nn, lc hu; h thng php lut, chnh sch qun l cn cha thng nht ng b, th tc hnh chnh cn qu rm r, quan liu; c cu kinh t cha h l

16

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Tm li, nhng thun li v kh khn ca cng ty C phn l mt mu thun ln , song bt buc phi kin quyt i mi, phi c nhng gii php v bc i ph hp vi trnh thc t c s. Do vy m mc tiu v quan im i mi doanh nghip Nh nc thng qua C phn ho l ng n v cn thit.
II. Tnh tt y u ca vic thc hin C phn ho doanh nghi p Nh nc

2.1. Tnh hnh hot ng ca cc doanh nghip Nh nc ti Vit Nam hin nay: Trong nn kinh t hng ho nhiu thnh phn vn hnh theo c ch th trng nh hng XHCN nc ta hin nay, khu vc Kinh t Nh nc phi gi vai tr ch o nhm chi phi nn kinh t quc dn cng nh gip cc thnh phn kinh t khc. Song trn thc t, hiu qu hot ng ca khu vc Kinh t Nh nc ni chung v h thng doanh nghip Nh nc ni ring cn tn ti rt nhiu yu km. Trn a bn c nc hin nay, chng ta c khong 5800 doanh nghip Nh nc nm gi 88% tng s vn ca cc doanh nghip trong nn kinh t nhng hiu qu kinh doanh rt thp. Ch c trn 40% doanh nghip Nh nc l hot ng c hiu qu, trong thc s lm n c li v lu di ch chim di 30%. Trn thc t, doanh nghip Nh nc np ngn sch chim 80-85% tng doanh thu, nhng nu tr khu hao c bn v thu gin thu th doanh nghip Nh nc ch ng gp c trn 30% ngn sch Nh nc. c bit nu tnh chi ph v TSC, t tnh theo gi th trng th cc doanh nghip Nh nc hon ton khng to ra c tch lu. nh gi thc lc cc doanh nghip Nh nc trn 3 mt: vn- cng ngh-trnh qun l, c th thy: 17

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Vn: Cc doanh nghip lun trong trng thi i vn. Tnh trng doanh nghip phi ngng hot ng do thiu vn kinh doanh xut hin. Tnh trng doanh nghip khng c vn v khng kh nng huy ng vn i mi cng ngh c coi l ph bin. Trong khi , hiu qu s dng vn thp km, tht thot vn ca Nh nc ngy cng trm trng. Nm 1998 ch tnh ring s n kh i v l lu k ca cc doanh nghip Nh nc ln n 5.005 t ng . Theo Tng cc Qun l vn v ti sn Nh nc ti doanh nghip , trong s gn 5800 DNNN, ch 40,4% c nh gi l hot ng c hiu qu (bo ton c vn, tr c n, np thu, tr lng cho ngi lao ng v c li) ; 44% s doanh nghip hot ng cha c hiu qu, kh khn tm thi ; cn 15,6% s doanh nghip hot ng khng hiu qu. Tng cng, c ti trn 59,6% DNNN hot ng km hiu qu. Cng ngh: Cng ngh ca cc DNNN lc hu so vi trnh chung ca khu vc v ca th gii (thng t 2-3 th h, c bit c cng ngh lc hu ti 5-6 th h), 76% my mc thit b thuc th h nhng nm 50-60 v ch yu do Lin X c v cc nc ng u cung cp. Hin nay c n 54,3% DNNN trung ng v 74% DNNN a phng cn sn xut trnh th cng, hiu qu s dng trang thit b bnh qun di 50% cng sut. chnh l nguyn nhn lm cho kh nng cnh tranh ca cc doanh nghip trn th trng ni a cng nh quc t ht sc thp km. iu ny thc s l mt nguy c i vi cc doanh nghip Nh nc v vi nn kinh t trong qu trnh hi nhp vo i sng kinh t khu vc v th gii. Trnh , nng lc v bn lnh qun l cn thp so vi yu cu. Ta thy rng, cc doanh nghip Nh nc, quyn s hu khng gn vi quyn qun l vn v ti sn. Mt khc, do nhng nguyn nhn lch s, do nh hng ca c ch k hoch ho tp 18

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

trung quan liu bao cp, cc doanh nghip Nh nc c s lng lao ng ln, c cu lao ng bt hp l, i ng cn b qun l kinh t va tha, va thiu, va yu. Bn cnh trch nhim v kinh t, mi doanh nghip cn phi m trch nhiu chc nng x hi na. T tnh hnh trn, c th thy khu vc kinh t Nh nc khng phi l im sng nh chng ta mong i, c bit n vn cha thc s th hin tt vai tr ch o va mnh. Do vn t ra hin nay l cn phi c mt lot nhng gii php tin hnh ng b. Trong , CPH DNNN l mt trong nhng bin php c ng v Nh nc t ln v tr then cht, hng u. 2.2.Nhng u im ca C phn ho v s cn thit phi tin hnh CPH doanh nghip Nh nc : Xut pht t thc t nu trn, thc hin CPH l mt nhim v rt cn thit v quan trng trong qu trnh i mi kinh t Vit Nam, CPH s gii quyt c cc vn sau: Th nht: Thc hin CPH l gii quyt mu thun gia quan h sn xut v lc lng sn xut. CPH gp phn thc hin ch trng a dng ho cc hnh thc s hu. Trc y chng ta xy dng mt cch cng nhc ch cng hu, th hin mt s lng qu ln cc DNNN m khng nhn thy quan h sn xut ny khng ph hp vi lc lng sn xut cn nhiu yu km, lc hu. V vy CPH s gii quyt c mu thun ny, gip lc lng sn xut pht trin. Th hai: Thc hin CPH nhm x hi ho lc lng sn xut, thu ht thm ngun lc sn xut. Khi thc hin CPH , ngi lao ng s gn b , c trch nhim vi cng vic hn, h tr thnh ngi ch thc s ca doanh nghip. Ngoi ra, phng thc qun l c thay i, doanh nghip s tr nn nng ng, t ch hn trong sn xut kinh doanh, nng cao hiu qu sn xut. 19

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Th ba: Bn cnh , CPH l mt yu t thc y s hnh thnh v pht trin th trng chng khon, a nn kinh t hi nhp vi kinh t khu vc v trn th gii. Th t: Thc hin CPH l mt trong nhng gii php quan trng nhm huy ng cc ngun lc trong v ngoi nc vo pht trin kinh t. Vi vic huy ng c cc ngun lc, cc cng ty c phn c iu kin m rng sn xut kinh doanh, u t i mi cng ngh, nng cao c kh nng cnh tranh trn th trng, to c s nng cao hiu qu sn xut kinh doanh. Th nm: C phn ho tc ng tch cc n i mi qun l c tm v m v vi m. Chuyn t DNNN sang cng ty c phn khng nhng ch l s thay i v s hu, m cn l s thay i cn bn trong cng tc qun l c phm vi doanh nghip v c phm vi nn kinh t quc dn. Th su: C phn ho l mt gii php quan trng c cu li nn kinh t trong qu trnh i mi. Nh vy, ng trc thc trng hot ng yu km ca h thng DNNN, CPH vi nhng u im v mc tiu ca mnh chng t l mt ch trng ng n, ph hp vi qu trnh i mi, ph hp vi giai on qu i ln CHXH nc ta. 2.3.Mc tiu C phn ho doanh nghip Nh nc : Trong iu kin nn kinh t th trng, s tn ti hng lot cc doanh nghip Nh nc hot ng km hiu qu c im em li gnh nng ln cho Ngn sch Nh nc v km hm s pht trin ca nn kinh t, do vy qu trnh C phn ho doanh nghip Nh nc theo xu hng chung c imu nhm vo nhng mc tiu sau y: - To iu kin iu kin doanh nghip hot ng c hiu qu - Gim bt gnh nng cho Ngn sch Nh nc 20

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

- Gp phn lm chuyn dch c cu cc ngnh kinh t - To kh nng thu ht vn, k thut, cng ngh mi - Thc y pht trin hon thin th trng vn Tuy nhin do c im v iu kin thc t ca tng nc khc nhau, v tu thuc vo tng giai on c th m C phn ho doanh nghip Nh nc cng c nhng mc tiu khc nhau. Theo quyt nh Q 202/CNG TY ngy 8/6/1992 th vic tin hnh C phn ho doanh nghip Nh nc nhm vo 3 mc tiu chnh sau: - Chuyn mt phn s hu Nh nc sang s hu ca cc c ng nhm nng cao hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip Huy ng c mt khi lng vn ln trong v ngoi nc cho sn xut kinh doanh nhm mc tiu pht trin kinh t x hi To iu kin ngi lao ng tr thnh ngi ch thc s trong doanh nghip Thay i phng thc qun l trong doanh nghip Sau mt thi gian tin hnh th im C phn ho, Chnh ph c s nghin cu v sa i ni dung mc tiu C phn ho cho ph hp vi iu kin kinh t t nc v xu th bin i chung ca th trng. Theo Ngh nh N44/N-CP v C phn ngy 29/6/1998 th mc tiu C phn ho c rt gn xung cn hai mc tiu nhng ni dung chnh vn oc gi nguyn, c th nh sau: Mc tiu 1: Huy ng vn ca ton x hi bao gm cc c nhn, cc t chc kinh t, cc t chc x hi trong v ngoi nc nhm u t, i mi cng ngh, to thm cng n vic lm trong dn chng, pht trin doanh nghip , nng cao sc cnh tranh, thay i c

21

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

cu doanh nghip Nh nc, v thay i phng thc qun l trong doanh nghip Mc tiu 2: To iu kin ngi lao ng trong doanh nghip c c phn v nhng ngi gp vn c thc s lm ch; thay i phng thc qun l, to ng lc thc y doanh nghip kinh doanh c hiu qu; tng ti sn cho Nh nc ; nng cao thu nhp cho ngi lao ng, gp phn tng trng kinh t t nc Hai mc tiu trn c a ra sau mt thi gian tin hnh th nghim, c c rt t kinh nghim thc t nn mang tnh xc thc cao, ng thi vi vic thc hin hai mc tiu trn thc y vic thc hin cc mc tiu khc nh: - Gim bt c gnh nng cho ngn sch Nh nc v gim bt c s lng doanh nghip Nh nc - Vic a dng ho quyn s hu trong doanh nghip Nh nc s hnh thnh c s lin kt cht ch gia cc doanh nghip Nh nc vi cc thnh phn kinh t khc, do vy to ra sc mnh v ng lc thc y cc doanh nghip Vit nam tham gia vo th trng th gii mt cch bo dn, ch ng v tch cc hn. y chnh l mc tiu chin lc di hn ca mi doanh nghip ni ring v ca nn kinh t x hi ni chung. - Vic huy ng vn ca cng ty C phn s l si dy lin kt cht ch gia nhng con ngi, nhng doanh nghip c quyn li chung thng qua s ng s hu cc C phn trong mt doanh nghip, nh vy s mang li mt sc mnh tp th ln hn.

22

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Phn th hai
Thc trng ca qu trnh c phn ho - Nhng kt qu ban u v nhng kh khn cn tho g

I/ Ch trng ca C hn h ph tron g tin trn h t h c hin c phn ho tro ng nhng nm va qu a:

1.1.Giai on th im (1992 - 1995): Ch trng C phn ho doanh nghip Nh nc c chnh ph nu ra trong quyt nh 217/HBT ngy 14/11/1987 iu 22 : B ti chnh nghin cu v cho t chc lm th vic mua bn C phn mt s x nghip v bo co kt qu ln Hi ng b trng ( nay l chnh ph) vo cui nm 1988 . tuy nhin iu kin c th lc by gi vn cn l ch bao cp i vi cc doanh nghip Nh nc nn vic thc hin quyt nh khng thnh cng n nm 1990, Chnh ph ra quyt nh 143/HBT trong c ni dung: Nghin cu v lm th vic chuyn x nghip quc doanh tahnhf cng ty C phn . Lc li cha c lut cng ty v c s thiu thng nht v quan im nn quyt nh ny cng khng trin khai c. Phi n nm 1992 , vn C phn ho mi c ch mt cch y v r rng bng quyt nh 202/HBT ngy 8/6/1992 ca Ch tch Hi ng B trng ( nay l Th tng Chnh ph) ban hnh Quyt nh s 202/CT v th im chuyn mt s doanh nghip Nh nc thnh cng ty c phn. Sau , ngy 4/3/1993 Th tng Chnh ph ban hnh tip Ch th s 84/TTg v vic xc tin thc hin th im C phn ho doanh nghip Nh nc v cc gii php a dng ho hnh thc s hu i vi doanh nghip Nh nc .

23

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Quyt nh s 202/CT chn 7 doanh nghip Nh nc lm th im, ng thi giao nhim v cho mi B, U ban nhn dn tnh, Thnh ph trc thuc TW chn t 1 n 2 doanh nghip t chc th im chuyn thnh cng ty c phn. Sau 4 nm trin khai thc hin Quyt nh s 202/CT v Ch th s 84/TTg (1992-1996) c nc ch C phn ho c 5 doanh nghip bao gm: 3 doanh nghip Trung ng v 2 doanh nghip a phng. l cc doanh nghip : Cng ty i l Lin hip vn chuyn thuc B GTVT ngy thc hin C phn ho l ngy : 1/7/1993. Cng ty C in lnh thuc UBND Tp H Ch Minh - ngy thc hin C phn ho l ngy : 1/10/1993. X nghip Giy Hip An thuc B Cng nghip - ngy thc hin C phn ho l ngy: 1/10/1994 X nghip Ch bin hng xut khu thuc UBND tnh Long An - ngy thc hin C phn ho vo ngy : 1/7/1995. X nghip Ch bin thc n gia sc thuc B Nng nghip & pht trin nng thn - ngy thc hin C phn ho vo ngy : 1/7/1995. 1.2.Giai on m rng (5/1996 - 6/1998): Trn c s nh gi kt qu trin khai th im c phn ho, ngy 7/5/1996 Chnh ph ban hnh Ngh nh s 28/CP v chuyn mt s doanh nghip Nh nc thnh cng ty c phn. Ngh nh ny xc nh r mc tiu, i tng thc hin c phn ho, quy nh c th nguyn tc xc nh gi tr doanh nghip, ch u i i vi doanh nghip v ngi lao ng trong doanh nghip chuyn thnh cng ty c phnNh tc C phn ho tng ln r rt. K t khi Ngh nh 28/CP c ban hnh n ht thng 5/1998 c 25 doanh nghip Nh nc chuyn thnh cng ty c 24

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

phn. Nh vy tnh gp t nm 1992 n thng 5/1998 c nc c 30 doanh nghip hon thnh c phn ho vi s vn iu l ban u l: 281 t ng ( bnh qun 9,6 t ng/cng ty) v gn 6000 lao ng. Khng ch tng ln v s lng, din CPH cng m rng hn, c 3 B v 9 Tnh, Thnh ph c doanh nghip CPH. Trong s cc doanh nghip CPH , c 12 doanh nghip hot ng t mt nm tr ln theo Lut cng ty. Nhng doanh nghip trc khi c phn ho gp kh khn, nh x nghip Mc H ni, x nghip ng tu thuyn Bnh nh, x nghip Giy Hip An, mc d khng c Nh nc h tr vn, nhng c gng khc phc kh khn v pht trin sn xut-kinh doanh lin tc hng nm. h tr cho cng tc C phn ho, trong thi gian ny, cc cp cc ngnh trin khai vic cng c t chc, b sung thnh vin vo Ban ch o C phn ho a phng v thnh lp cc ban ch o C phn ho Chnh ph, trung ng ng, Tng lin on lao ng Vit Nam. 1.3.Giai on y mnh C phn ho (t 29/6/1998 n nay) Trong giai on ny, nh nhng chuyn bin thun li v c s php l m ni bt l s ra i ca Ngh nh 44/CP ngy 29/6/1998 v vic thnh lp Ban i mi qun l doanh nghip TW, con s cc doanh nghip C phn ho tng nhanh so vi cc thi k trc. Sau hn 2 nm thc hin C phn ho doanh nghip Nh nc theo Ngh nh s 44/CP, t thng 6/1998 n ht thng 8/2000 c nc c phn ho 430 doanh nghip a tng s doanh nghip Nh nc thc hin c phn ho ln 460 doanh nghip. Trong s nhng doanh nghip C phn ho, nhng doanh nghip thuc lnh vc Cng nghip v Xy dng chim khong 44,2%; Dch v thng mi chim 39,2%; Giao thng vn ti 25

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

chim 9,5%; Nng nghip chim 4,1% v thu sn chim 2%. Hu ht cc doanh nghip C phn ho u tng i nh, nhng cng ty c tng s vn ln hn 10 t ng chim khong 12%, trong khi cc doanh nghip c vn nh hn 5 t ng chim n hn 50%. Vn trung bnh ca cc doanh nghip C phn ho ch vo khong 3,1 t ng. a s cc doanh nghip thc hin C phn ho theo hnh thc th 2 ngha l bn mt phn gi tr vn ca Nh nc nm gi trong doanh nghip. Tnh ti thi im 31/12/1999, trong s cc a phng thc hin C phn ho , H Ni l thnh ph c s doanh nghip c phn ho nhiu nht, gm 70 doanh nghip trong tng s 210 doanh nghip thuc cc tnh, thnh ph thc hin c phn ho, tip theo l TP H Ch Minh, Hi Phng, Nam nh v Thanh Ho. Cc doanh nghip sau khi chuyn thnh cng ty c phn u hot ng c hiu qu cao hn v nhiu mt, k c nhng doanh nghip mi C phn ho. Mt s doanh nghip trc C phn ho gp nhiu kh khn th sau C phn ho cc doanh nghip ny c nhng tin b r rt, bo m vic lm, tng thu nhp cho ngi lao ng. Nh vy, trn thc t, Ngh nh 44/CP c ban hnh to ra mt hnh lang php l kh thng thong, khuyn khch c doanh nghip v ngi lao ng tham gia c phn ho doanh nghip Nh nc . Tuy nhin, tin trnh c phn ho trong thi gian qua cn chm so vi yu cu sp xp li doanh nghip Nh nc. Su thng cui nm 1998, k hoch t ra l C phn ho 150 doanh nghip, thc hin ch l 100 doanh nghip c C phn ho (t 66,6%). Nm 1999, k hoch t ra l C phn ho 450 doanh nghip, nhng ch thc hin c 250 doanh nghip (t 55,5%).

26

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

thc hin nhanh v c hiu qu cng tc c phn ho doanh nghip Nh nc , phi gii quyt nhiu vn , t nhn thc t tung, c ch chnh sch n t chc thc hin, t doanh nghip n cc c quan qun l Nh nc.
II/ Thc tr ng C phn ho doa nh nghip Nh nc t nm 1992 n nay

2.1. Mt s thnh cng ban u m c phn ho doanh nghip Nh nc em li: * Kt qu ca c phn ho: a) i vi doanh nghip: Nhn chung, doanh nghip l i tng c li nhiu nht t chnh sch c phn ho. Hu ht cc doanh nghip khi chuyn sang cng ty c phn u hot ng c hiu qu hn trc xt tng th trn cc mt doanh thu, li nhun, np ngn sch, tch lu vnNhiu doanh nghip thot ra khi tnh trng n nn, ph sn, khc phc c nhng hn ch do c ch qun l c nh nn tham nhng, lng ph trong sn xut, s thiu trch nhim trong lao ng, qun l tr tr, yu km Kt qu hot ng ca 15 doanh nghip c C phn ho trc nm 1998 l rt kh quan. Nhng li ch m C phn ho mang li cho doanh nghip c th hin rt r qua nhng con s sau: Bo co hot ng nm 1999 ca 20 doanh nghip C phn ho c thi gian hot ng trn 1 nm cng cho thy nhng s liu rt kh quan, c th nh sau: Doanh thu tng bnh qun gn 2 ln: in hnh cng ty c phn C in lnh nm 1999 t 178 t ng, gp gn 4 ln so vi trc khi C phn ho ; cng ty c phn bng Bch Tuyt nm 1999 t 86 t ng, gp 1,5 ln so vi trc khi C phn ho...

27

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Li nhun tng bnh qun hn 2 ln, c tc bnh qun t 12%/thng. Vn tng gn 2,5 ln (bao gm c tch lu t li nhun v thu ht thm vn u t t bn ngoi) : Ni bt l cng ty c phn ch bin hng xut khu Long An vn tng 5 ln; cng ty c phn Vit Phong vn tng 2,4 ln Ngoi nhng li ch kinh t k trn, khi C phn ho doanh nghip Nh nc cn c thm nhng li ch khc gp phn tch cc vo vic nng cao hiu qu sn xut kinh doanh: Th nht: Nng lc sn xut kinh doanh ca doanh nghip tng ln nh c b sung ngun vn lu ng v u t i mi cng ngh. V nguyn tc, tt c s tin bn c phiu, sau khi tr i cc chi ph s c iu chuyn b sung vn, m rng sn xut kinh doanh. Th hai: Doanh nghip c quyn ch ng trong sn xut kinh doanh. S chuyn i ny hn ch thp nht nhng can thip th bo, phi kinh t ca cc c quan cng quyn, hn ch cc ch o vn c ca mt doanh nghip Nh nc . Th ba: Doanh nghip c c mt cch qun l mi mang tnh dn ch. Vi vic C phn ho , doanh nghip chuyn t doanh nghip Nh nc sang cng ty c phn, cng c ngha l xc nh vai tr ch nhn tp th. Hi ng qun tr s thc s lm ch cng ty vi ng lc li nhun, v li ch ca cc c ng (trong c chnh mnh), thay mt cc c ng v c cc c ng bu ln ch khng phi ai khc. b) i vi Nh nc: Li ch u tin m Nh nc thu c t chnh sch C phn ho l phn thu thu c t cc cng ty c phn tng hn so vi khi cn l doanh nghip Nh nc, tt c cc cng ty C phn u ng thu y , nm sau cao hn nm trc t 30-35%, np 28

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

ngn sch tng bnh qun 2 ln so vi trc khi C phn ho : c th nh CTCP c in lnh tng gn 3 ln, cng ty C phn sn Bch Tuyt tng 2,7 ln Theo s liu ca 17 cng ty c phn, Nh nc thu c 377.244 triu ng t cc ngun sau: Tin thu v bn c phn: 30.207 triu ng Phn li tc ca Nh nc ti cc cng ty C phn : 6.905 triu ng Li tin vay mua chu c phn ca CBCNV: 522 triu ng V huy ng vn: Ti thi im C phn ho trc 31/12/1999, 370 doanh nghip C phn ho c gi tr phn vn Nh nc l 1.349 t ng, qua thc hin C phn ho thu ht thm 1.432 t ng, ng thi Nh nc cng thu li c 714 t ng u t vo cc doanh nghip Nh nc v gii quyt mt s chnh sch cho ngi lao ng trong nc thc hin C phn ha Phn vn Nh nc ti cc doanh nghip C phn ho khi xc nh li, nhn chung u tng t 10-50% so vi gi tr ghi trn s sch. Nh vy, khi C phn ho vn Nh nc khng b mt i, c bo ton m cn tng thm. Ngoi nhng li ch trn, t kt qu c phn ho, hng nm Nh nc khng cn tn mt khon ngn sch ln b p cho cc doanh nghip Nh nc thua l, cn cn thu chi ca Nh nc c cn bng hn. H thng cc c quan qun l Nh nc c hon chnh v gn vi mc tiu ca nn kinh t. Chnh c ch to chuyn mn ho dn n s thay i v trnh qun l t mc cao. Nh nc c iu kin qun l nn kinh t thng qua cc chnh sch v m. C phn ho t c s cho th trng vn ra i bng vic ra mt U ban chng khon quc gia v Trung tm giao dch 29 doanh nghip Nh

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

chng khon va qua, lm c s Nh nc kim sot lm pht. Lng tin lu thng trong x hi trong tng lai gn s chuyn mt phn vo th trng vn, thc hin ti u t trn din rng hoc tp trung vn gii quyt cc cng trnh trng im ca Nh nc. c) i vi ngi lao ng: C th ni, nh C phn ho m ngi lao ng tr thnh ngi ch thc s ca doanh nghip xt theo c phn m h s hu. Qua C phn ho cc doanh nghip Nh nc , tt c ngi lao ng trong doanh nghip bng cc ngun vn t c, qu phc li ca doanh nghip c phn b v c vn ring ca c nhn, u c th tham gia mua c phn ti cng ty, x nghip c c phn ho. Vi vic gp vn ny, ngi lao ng , t cng nhn trc tip sn xut n v gim c, u c th tr thnh ngi ch thc s i vi doanh nghip, c tham gia trc tip hay gin tip vo vic lp phng hng k hoch, chin lc kinh doanh ca doanh nghip vi quyt tm v ch chung l gt hi c hiu qu cao nht, tt nht. Trong thc t, cc doanh nghip Nh nc c C phn ho bo m vic lm v thu nhp ca ngi lao ng n nh v c chiu hng tng ln. Do m rng sn xut, s lao ng cc doanh nghip ny tng bnh qun 12%. Thu nhp ca ngi lao ng lm vic tai cc cng ty c phn tng bnh qun hng nm gn 20% (cha k thu nhp t c tc). in hnh trong nm 1999, ngi lao ng ti cng ty c phn i l lin hip vn chuyn c thu nhp 4 triu ng/ngi/thng bng gn 3 ln so vi trc khi C phn ho; cng ty c phn Ong mt TP.HCM t 1,3 triu ng/ngi/thng bng 2,6 ln so vi trc khi C phn ho

30

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Vic u t vo cc cng ty c phn, ni chung ngi lao ng thu c li tc cao hn gi tit kim v vn ca h trong cng ty tng gp 1,5-2 ln so vi lc mi mua c phiu. Do li cao b sung thm vo vn, n nay gi tr c phn ngi lao ng s hu bnh qun tng gp 2-3 ln, c bit c nhng cng ty tng ti 4-5 ln nh Cng ty C phn C in lnh v Cng ty C phn i l lin hip vn chuyn. L ch nhn thc s trong Cng ty C phn , ngi lao ng nng cao tnh ch ng, thc k lut, tinh thn t gic, tit kim trong lao ng sn xut, gp phn lm hiu qu hot ng ca doanh nghip ngy mt nng cao, mang li li ch thit thc cho bn thn mnh, cng ty, Nh nc v x hi. 2.2. nh gi nhng kt qu t c bc u ca tin trnh C phn ho : Vi nhng kt qu nu trn, chng ta c c s khng nh chnh sch CPH mt b phn DNNN l ph hp v ng n trong giai on hin nay. C phn ho thc s em li nhiu li ch c th khng ch cho doanh nghip m cn cho c Nh nc v bn thn ngi lao ng. Nhng thnh cng c th xut pht t nhng nguyn nhn sau. a) ng v Nh nc nhn thc c vai tr v s cn thit phi tin hnh c phn ho mt b phn DNNN: khc phc tnh trng khng hong ca nn kinh t nc ta giai on 1980-1990, ng v Chnh ph c ch trng i mi kinh t nhm a nn kinh t thot ra khi tnh trng tr tr, ngho nn, lc hu. Mt trong nhng gii php c ng v Nh nc la chn l CPH mt b phn DNNN nhm sp xp li cc DNNN, nng cao v th ch o ca khu vc kinh t Nh nc. ng ta mnh dn tin hnh th im v sau gn 10 nm thc hin thu c nhng kt qu rt kh quan. 31

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

b) ng v Nh nc bc u quan tm, ch o tin trnh CPH: ng v Nh nc ta dnh rt nhiu quan tm cho cng tc c phn ho, th hin qua vic theo di st sao tin trnh thc hin, khng ngng c kt kinh nghim v khc phc hn ch, ban hnh kp thi nhiu vn bn php quy hng dn, to iu kin cho cng tc CPH, gn y nht l ngh nh 44/CP (29/6/1998), cc Quyt nh 145/TTg(28/6/1999), 177/TTg(30/8/1999). Ni dung ca Ngh nh 44/CP l mt bc tin ln so vi cc vn bn trc y, th hin mt cch nhn mi ca ng v Nh nc ta v vn CPH. Ngh nh 44 ra i to mt bc pht trin mi trong tin trnh thc hin CPH , hon thin v y nhanh tc CPH lm cho CPH t hiu qu cao hn. c)Ni dung CPH l ng n, mc tiu CPH t ra l c th, mang tnh kh thi; li ch m CPH mang li l c th, khch quan v gn vi bn thn doanh nghip v ngi lao ng. C th ni, CPH nh mt lung gi mi thi sinh kh vo khu vc Kinh t Nh nc , mang li sc sng cho khu vc kinh t ny, t mang li hiu qu cho Nh nc, doanh nghip v ngi lao ng. C phn ha thc s to ng lc cho u t pht trin kinh t. Thng qua CPH thu ht c mt lng ln ngun vn trong dn c, to tin m ca cho th trng vn trong nc, nng cao hiu qu u t pht trin sn xut. d)CPH thc s nng cao quyn lm ch ca ngi lao ng trong doanh nghip, gn li ch ca ngi lao ng vi li ch ca doanh nghip, t thc y h hng say sn xut, trch nhim vi cng vic, gp phn nng cao hiu qu sn xut kinh doanh .

32

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

e)Cc nh lnh o DNNN v cc CBCNV nhn thc c c li ch v s cn thit c phn ho.

III. ngu yn nh n c hm tr trong vic C phn ho v
Nhng kh k hn cn c tho g

3.1. Nhng hn ch ca cng tc c phn ho 3.1.1. Nhng vng mc v php lut v c ch chnh sch Cc quy nh v ch vi doanh nghip sau C phn ho vn cha r rng. Cc quy nh c sa i v b sung thng th cng v sau cng c li, cng c nhiu u i. Chnh v vy, bv mt tm l, cc doanh nghip khng mun trin khai nhanh m ch i c hng u i nhiu hn. Cc vn bn quy nh v C phn ho c ban hnh cng c nhiu vn cn xem xt li. Quy nh v bn c phn u i cho ngi lao ng cng khng c c th ha, linh hot. C ni ngi lao ng khng c tin mua c phn u i; li c ni do vn Nh nc t, s lng c phn bn ra hn ch, khng cho nhu cu. Cho n nay, qu trnh C phn ho cn cha c mt phng hng chin lc r rng. T trc n nay, C phn ha c ch yu tin hnh trn c s t nguyn m khng c quy nh phi u tin C phn ho i vi loi hnh doanh nghip hay thnh phn kinh t no. Trn thc t, Chnh ph dng nh i theo con ng C phn ho cc doanh nghip nh trc, cc doanh nghip ln sau. Do , t l cc doanh nghip ln ch chim mt phn nh trong s cc doanh nghip c C phn ho . Bn cnh , nhiu a phng khng thc s quan tm n vn C phn ho v coi l nhim v ca cc cp ban nghnh cao hn. S phn quyn, hng dn v phi hp gia a phng v TW cha thc s thng sut cng l nhng nhn t gp phn ko di qu trnh CPH. 33

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

3.1.2.Nguyn nhn c ngun gct pha chnh quyn TW v chnh quyn cc cp: Trong mt thi gian di, vic ch o, t chc iu hnh C phn ho c tin hnh mt cch ri rc b ng. Ban i mi doanh nghip Nh nc khng ch ng giao ch tiu v ch o st sao vic thc hin m ngi i cc doanh nghip t ng ng k. Bn thn Ban i mi doanh nghip Nh nc cha hot ng chuyn trch, i ng qu mng, cha trnh v kinh nghim gii quyt cc vn phc tp, li cha c thm quyn chc nng t chc hot ng phi hp lm cho cc bc th tc thng dy da ko di 3.1.3. Nguyn nhn v vn tc c phn ho K t thi im doanh nghip u tin tin hnh C phn ho (7/1993), tin C phn ho khng nm no t ch tiu k hoch ( nm 1993: 2 doanh nghip ; 1994:1 ; 1995: 2 ; 1996: 5 ; 1997: 5) , nm 1998, ch tiu l 150 doanh nghip c C phn ho th ch c 100 doanh nghip , nm 1999 s doanh nghip c C phn ho l 250 so vi k hoch l 450. Nh vy, nu hon thnh ng theo k hoch th nay ta c khong hn 600 doanh nghip c C phn ho. Trn thc t, n 8/2000 ta mi C phn ho c 460 doanh nghip. Tc C phn ho 3.1.4. Nguyn nhn t pha doanh nghip: Nhiu chuyn gia cho rng C phn ho Vit Nam l mt qu trnh ri rm, phc tp v tn thi gian, lm hao tn cc ngun lc ti chnh v lm gim st s kin nhn ca cc doanh nghip. Hin nay, Vit Nam cha c mt phng php nh gi ti sn doanh nghip thng nht theo ng chun mc quc t. S phc tp ny cn gia tng bi nhng yu t i km nh: vic x l n kh i, thm nh gi tr nh xng my mc thit b v quyn 34 nh vy khng p ng c yu cu sp xp li doanh nghip Nh nc.

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

s dng t. Do vic nh gi ti sn doanh nghip thng l khu ko di nht (khong trn 3 thng). Hin nay, vic thiu mt phng php xc nh gi tr doanh nghip theo tiu chun quc t s lm cho chng ta kh khn rt nhiu trong vic huy ng vn t cc nh u t nc ngoi, mt yu t khng th xem nh trong xu hng hi nhp v ton cu ho hin nay. 3.1.5.V mt ti chnh v t tng : Nhiu doanh nghip (gm c lnh o v ngi lao ng) cng nh nhiu cp qun l vn ngi C phn ho do s mt i nhiu quyn li. C ngi li nhn thc sai v C phn ho cho rng vic vic chuyn i hnh thc s hu s dn n mt ch , chch hng XHCNC tnh trng phn bit i x gia cc doanh nghip Nh nc v cc doanh nghip C phn ho nht l ti cc t chc tn dng ngn hng. Vic tm i tc lin doanh, lin kt cc cng ty c phn cng gp kh khn. Doanh nghip Nh nc vn c u i nhiu hn. lm n thua l vn c vay khng phi tr li, b l t ngn sch Nh nc v mt s u i khc. Tt c u tc ng ln ti tm l ca cc doanh nghip chun b bc vo C phn ho. Mt khc, nhiu gim c ca cc doanh nghip Nh nc s rng C phn ho s lm mt i quyn lc vn c by lu nay. T tng bao cp n su vo suy ngh ca nhiu doanh nghip nn c tnh tr hon C phn ho, lng trnh nhim v mi. 3.1.6.Son tho phng n kinh doanh v iu l ca cng ty C phn i vi cc doanh nghip hin nay, tnh trng chung l cha c giy t php l v quyn s hu Ti sn c nh nh nh xng, my mc thit bVic ny c nhiu nguyn nhn, trong c vic thng xuyn thay i ca cc lut, vn bn di lut, 35

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

hoc n gin l do hu ht cc doanh nghip Nh nc u qua nhiu i gim c nn khng bin bn bn giaoNgoi ra cn c tnh trng nhiu doanh nghip i thu nh xng, kho bi ca n v khc, sau xy cc cng trnh kin trc ln hoc ci to sa cha vi s tin khng nh gy kh khn cho qu trnh C phn ho. Ngoi ra, do mt s doanh nghip cha nhn thc r tm quan trng v mc tiu ca C phn ho, thiu s cht ch trong phi hp hot ng ca cp u, cng on, ban gim c v CBCNV ca doanh nghip. Do vic xy dng phng n C phn ho chm, dn n vic trin khai thc hin cng b chm theo. Mt khc, mc d c s hng dn qua nhiu vn bn ca Chnh ph nhng phn ln cc doanh nghip cha hnh dung c quy trnh C phn ho, cc th tc cn qu mi m i vi h. Hn th na, mt s cp chc nng c thm quyn, li v tnh hay hu , vn mun th hin quyn lc ca mnh, nn cc doanh nghip ang chun b tin hnh C phn ho rt ngn ngi cho hnh trnh C phn ho ca doanh nghip mnh. 3.1.7.Nhng nguyn nhn khc Hin nay, cc doanh nghip Nh nc trong qu trnh C phn ho cn c tnh trng hn ch tiu chun v mc cho hng c tc trn s c phn thuc s hu Nh nc i vi ngi lao ng v ch nhng ngi c thm nin t 3 nm tr ln mi c hng nhng mc hng cng khng ng k (ch chim t 6-12 thng lng cp bc). iu ny khin cho ngi lao ng khng c nhiu c hi tham gia thc s vo qu trnh qun l doanh nghip, thc s lm ch doanh nghip nh mc ch ban u ca C phn ho. Bn cnh l tnh trng hn ch mc mua chu c phn ca ngi lao ng, cng ch c ngi c thm nin t 3 nm tr ln 36

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

mi c mua chu. Trong cc quy nh hin hnh cng nu l tng mc mua chu khng c vt qu tng mc mua tin mt, nhng li khng cp vic tng ngi c th mua chu nhiu hn hay khng, v nhng ai khng mua tin mt th c c mua chu hay khng. Hn na, trong cc doanh nghip Nh nc C phn ho, thng xut hin tnh trng cch bit v s lng mua c phiu ca cng nhn v cn b lnh o trong doanh nghip. Thc cht l do s cch bit gia ngi c nhiu tin v ngi c t tin trong vic mua c phn. Ngi cng c nhiu tin mua c phn li cng c c hi mua chu nhiu, y qu l mt mt tri m chng ta phi tnh n. 3.2.nh gi nguyn nhn: Nh vy bn cnh nhng nt tch cc m C phn ho doanh nghip Nh nc em li, cn c rt nhiu nhng kh khn vng mc lm nh hng n qu trnh C phn ho, gy tc ng khng tt n vic sp xp li doanh nghip Nh nc . Vy iu g dn ti nhng hn ch ? Theo ti, l do mt s nguyn nhn sau y: Th nht: B my t chc thc hin C phn ho cn thiu thng nht v n khp. Hin nay, nc ta thit lp b my i mi doanh nghip cc cp trong c Ban CPH. Song vic phi hp hot ng cn hn ch do b my t chc ca Ban cha c lp, chuyn trch m phn ln cn b u l kim nhim. Th hai: Ch trng CPH l mt vn mi nhng Chnh ph cha c cc vn bn c ban hnh mt cch cht ch v h thng v vy cn gy nhng ch tc tr tr ng tic trong qu trnh CPH.

37

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Th ba: Trch nhim ca cc B, ngnh, a phng trong ch o CPH cn cha r rng, Th tc qui trnh CPH cn rm r, phin nhiu Th t: Vic xc nh ti sn ca doanh nghip cn gp nhiu kh khn do khng c c s php l v s hng dn ch o. Th nm: Mc khuyn khch i vi doanh nghip cng nh ngi lao ng trong doanh nghip cn cha sc hp dn, ch u i i vi ngi lao ng cn nhiu bt cp.. cng cn tr tc C phn ho. Th su: Cng tc tuyn truyn, vn ng, gii thch v ch trng CPH cn cha c qun trit, cha c lm n ni n chn. Thm ch c nhng cng nhn mua c phn cng ty nhng cng khng bit mua lm g. Th by: Tm l e ngi ca mt s doanh nghip v ngi lao ng trong doanh nghip cng lm nh hng ti cng tc C phn ho... Nh vy , nhng nguyn nhn trn cn tr tin trnh CPH, lm cho qu trnh CPH gp nhiu tr ngi, cha t yu cu v mc tiu ln tin thc hin. Trc tnh hnh , yu cu cp thit t ra l phi xc nh c gii php khc phc nhng hn ch, thc y tin trnh c phn ho doanh nghip Nh nc Vit nam.

38

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Phn th ba
Mt s gii php nhm thc y qu trnh c phn ho doanh nghip Nh nc Vit nam

I. Xu hng pht trin ca cc cng ty C phn hin nay trn th gii Xu hng hin nay l hi nhp v ton cu ho, do , pht trin nn kinh t trong nc lun gn lin vi s pht trin ca nn kinh t th gii. Do pht trin cc cng ty C phn ni ring, nn kinh t C phn ni chung cng khng th nm ngoi xu hng pht trin cng ty C phn ca cc mc trong khu vc, nht l cc nc c c im nn kinh t tng ng v cc nc c trnh pht trin cao trn th gii. Biu hin : Th nht: ch C phn tr thnh ph bin, pht trin m rng t ba lnh vc (giao thng vn ti, tn dng tin t v bo him) n cc lnh vc, cc ngnh kinh t quc dn v tr thnh lc lng ch o ca nn kinh t. Th hai: l quy phm ho ch C phn. m bo cho nn kinh t x hi c vn hnh thng xuyn thun li, cc nc phng Ty nh ra hng lot nhng lut tng i hon chnh v ch C phn. Ni dung ca cc lut nh ngy cng cht ch, chi tit, nghim ngt Nhng lut nh bao gm: lut cng ty , lut chng khon, lut giao dch chng khon, lut ph sn tt c nhng lut nh quy nh ht sc r rng i vi vic thnh lp cng ty, t chc qun l cng ty, st nhp, gii th cng ty, thanh ton, giao dch c phiuVic nh ch lut php trn c ngha tch cc i vi vic hnh thin ch C phn, pht huy vai tr, chc nng ca ch C phn

39

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Th ba: L phn tn v a dng ho s hu C phn. Trong cc cng ty ln ca cc nc T bn, hin nay mt s c ng c th nm 4% hoc trn 5 % c phn ca mt cng ty l chuyn bnh thng . Xu hng chung l quy m cng ln th quyn s hu s cng phn tn v a dng ho. Mt biu hin khc ca vic phn tn l a dng ho s hu C phn l mt s ngi gi c phiu tng ln rt nhanh v th hin ngy cng r tnh cht x hi ho ca T bn doanh nghip Th t: l php nhn ho vic nm c phn. Trong cc cng ty c phn hin nay, t l php nhn nm c phn tng ln, t l c nhn nm c phn gim i l hin tng ph bin. Vn ca cc cng ty C phn ch yu l C phn php nhn, phn ln cc cng ty C phn u t ra nc ngoi di hinh thc php nhn cng tham gia vo C phn v t l C phn ca cc cng ty C phn khc. Xu hng cc php nhn cng tham gia vo C phn v t l C phn ca php nhn tng ln, th hin s pht trin ca x hi ho T bn, gn lin vi thu nhp v ri ro, quyn li v trch nhim ca cc cng ty C phn . ng thi xu hng ny cn thun li cho vic iu chnh c cu ni b ca cng ty C phn, hon thin c ch kinh doanh v tng cng ng lc ni ta cho vic pht trin cng ty c phn. Th nm l quyn lc ca c ng gim st,ngi kinh doanh chi phi doanh nghip .Cng vi s pht trin cua cnh mng khoa hc ki thut ,tc dng ca cc nhn t chuyn giao cng ngh,vn qun l trong cnh tranh c tng cng a xy ra mt hin tng m ngi ta quen gi lC ln nut c b.do mt vn m thc tkhch quan t ra l i hi trnh tri thc ,trnh chuyn mn ki thut cao ca cc nh kinh doanh ,cc nh qun l ca c cng ty c phn c tng ln mt cch nhanh chng .V vy trong c cu t chc ca cng ty c phn,a v ca 40

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

i c ng dn dn b h thp ,vai tr ca Hi ng qun tr v tng gim c ngy cng c cao. V vy nhiu nh kinh t hc cho rng: phi tch bit gia c ng v kinh doanh cc chuyn gia kinh doanh chi phi doanh nghip l xu th quan trng pht trin C phn hin i. Quyn lnh o doanh nghip hin i ri vo tay tng lp kt cu k thut ca cng ty Th su: l ch phn phi ca cng ty C phn chuyn t hoa hng tin mt ca c tc sang gi tr gia tng ton din ca c phn. Cho nn trong thi i ngy nay, nhiu nc T Bn Ch ngha, ng c u t vo C phn v gi tr tng thm ton din ca cc C phn ch khng phi l c tc v hoa hng tin tin mt. Trong phn phi ca cng ty C phn c xu hng t l hoa hng tin mt mc thp, thm ch c doanh nghip khng thc hoa hng tin mt m ch xy dng kin ton ch qu cng lm cho C phn tng thm gi tr ton din. Trong iu kin m rng ch gia tng ton din ca C phn, s thay i ch phn phi trong cc cng ty C phn s c ngha tch cc i vi vic tch lu vn v m rng sn xut ca cng ty C phn. Th by : l c s thay i v ch vn v kt cu vn ca cng ty C phn : - V ch vn php nh: Tng s vn khi thnh lp cng ty theo quy nh ca php lut phi c c ng tha nhn ton b - V ch vn php nh: Tng s vn iu l khi thnh lp cng ty khng nht thit phi do cc c ng nhn mua m ch nhn mua mt t l theo quy nh ca php lut l c. mt s nc b ch vn php nh, thc hin ch vn s hu - V kt cu ca cng ty C phn thay i ch yu hai mt sau 41

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

+ T l vn ca ngi ngoi chim phn ln trong tng s vn ca cng ty C phn, tc lag kinh doanh vi t l n cao + T trng tch lu ca cng ty C phn thng gp 2-3 ln vn ca doanh nghip Th tm: T bn Ngn hng xm nhp vo kinh t C phn. Sau i chin th hai, trn c s ca ch C phn , t bn ngn hng thng qua hnh thc u t vo C phn khng ch quyn s hu cng ty, Nh t bn thng qua t chc tn dng ca mnh, p dng phng thc mua bn, trao i c phiu ca cng ty t c mc khng ch c phiu. l mt th on quan trng ca t chc tn dng ngn hng, biu hin hai cch sau: + T chc tn dng t chc thu nhn c phiu t n mt t l nht nh s khng ch c cng ty + T bn lng on thng qua hot ng bao tiu chng khon ca cng ty hoc thng qua ngi mi gii bun bn c phiu t c mc ch khng ch cng ty. Nh vy, s u t vo c phn v khng ch c phn ca t bn ngn hng i vi cc cng ty cng nghip thc y nn kinh t C phn pht trin Th chn: Ch C phn v cng ty C phn tr thnh hnh thc t chc ch yu v th on lng on ca cng ty. Ch C phn c tc dng tng nhanh tc tp trung vn, tng cng thc lc kinh t cho cng ty. Thng qua cc hnh thc xm nhp, khng ch, u t C phn nhm mc dch thn tnh hoc chi phi cc doanh nghip khc, t hnh thnh cc doanh nghip ln c quy m kinh t mnh, lc lng kinh t hng hu. S lng on ca cc cng ty C phn khng nhng phn nh trn quy m m cn phn nh s bin ng c cu nn kinh t, hnh thnh nhiu tp on kinh t 42

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

ln, a dng ho kinh doanh.Do tin b ca khoa hc, k thut v cnh tranh th trng gay gt, xu th th trng din bin phc tp, th cc cng ty C phn ch c th la chn chin lc kinh doanh a dng ho. Mc d chin lc ny pht sinh nhiu vn phc tp nhang n li c li trong vic hn ch c ri ro trong kinh doanh, gip cho cng ty ng vng, c tht bi cng ch mt phn nh no m thi. L do ny khin cho phn ln cc cng ty C phn kinh doanh tng hp a chc nng. Cui cng l xu th Quc t ho vn c phn. Sau i chin II, T bn ngn hng cc k bnh trng, a thc y qu trnh quc t ho sn xut v quc t ho vn C phn. Cng vi s pht trin ca cc cng ty C phn, ch C phn cng tr thnh phng tin cho cc tp on cc nc xy dng a v lng on ca mnh. T thc y s pht trin ca cc cng ty C phn cc nc trn th gii Trn y l xu hng pht trin chung ca kinh t C phn din ra trn ton th gii. Cn Vit nam, tip nhn nh hng nh th no, v thc hin ra sao, th chng ta phi d bo chnh xcv c nhng bin php thch hp nhm y nhanh tin trnh C phn ho chng ta. II. Phng hng cho tin trnh C phn ho doanh nghip Nh nc Vit nam trong thi gian ti D kin rng trong ba nm 2000- 2003, nc ta phi a dng ho s hu 1.498 doanh nghip Nh nc chim 63,5 % trong tng s 2.280 doanh nghip Nh nc thuc din sp xp ca thi k , v kt qu t c vo u nm 2003 t ng mc tiu d kin, c th theo s liu bng sau: doanh nghip Nh nc ca

43

C phn ho DNNN Vit Nam

Ch tiu Tng s doanh nghip Nh nc c C phn ho Trong C phn ho Giao, bn, khon, cho thu 2000 508 337 171

Nguyn Vn Nghip
20001 481 345 136 2002 500 374 126 3 nm 1.498 1.056 433

D kim 3 nm tip theo t 2003- 2005 s C phn ho, giao, bn, khon, cho thu trn 900 doanh nghip Nh nc , cng vi cc hnh thc khc, tng cng trong 6 nm lin t 2000 dn 2005 sp xp li 3.280 doanh nghip Nh nc V quy m, cc doanh nghip thuc din sp xp ni chung cng nh nhng doanh nghip thc hin C phn ho, giao, bn, khon, cho thu ni ring a phn l doanh nghip c quy m va v nh: s doanh nghip c vn Nh nc di 10 t ng chim ti 75 % v thuc nhng ngnh Nh nc khng cn nm gi Qu trnh trin khai C phn ho doanh nghip Nh nc vi nhng kt qu t c tt s lm tng quy m doanh nghip Nh nc t vn bnh qun 18,425 t ng ln 27, 117 t ng / mt doanh nghip , gim 18,5 % tng n, gim 21 % n ngn hng. Nhn chung hiu qu ca hot ng sn xut kinh doanh ca cc doanh nghip Nh nc c nng ln ng k III. Mt s gii php c th nhm thc y qu trnh C phn ho cc doanh nghip Nh nc Vit nam 3.1. Hon thin vic xc nh gi tr doanh nghip v gii quyt nhng tn ng v mt ti chnh Xc nh gi tr ca doanh nghip l mt khu ht sc quan trng trong qu trnh tin hnh CPH doanh nghip. lm tt cng vic ny khng phi l mt iu d dng v nhanh chng. Xc nh gi tr doanh nghip khng phi l cng vic mang tnh k thut nghip v thun tu m n cn c ngha kinh t - x hi trng yu v n lin quan n vic bo ton vn ca Nh nc, n 44

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

quyn li ca ngi lao ng trong doanh nghip v n kh nng m bo hiu qu hot ng sn xut - kinh doanh ca cng ty c phn trong tng lai. Vic xc nh gi tr thc t ca doanh nghip cn bo m: khng gy nn nhng tht thot ti sn v vn ca Nh nc; to tin ti chnh thun li cho doanh nghip sau c phn ho. Trn thc t trong vic xc nh gi tr doanh nghip cn ch thm mt s vn sau: Th nht: Tin hnh phn loi cc ti sn m trc y Nh nc u t cho doanh nghip c bin php s l hp l, theo : - Nhng ti sn ca Nh nc ti doanh nghip ph hp vi phng n kinh doanh mi ca cng ty c phn s chuyn giao li cho cng ty c phn theo gi th trng ti thi im tin hnh c phn ho. - Nhng ti sn ca Nh nc khng ph hp s c chuyn giao li cho Nh nc iu chuyn cho doanh nghip khc hoc thanh l, ch khng p buc cng ty c phn mi phi nhn. - Nhng ti sn ht thi hn khu hao s c chuyn giao li cho cng ty c phn m khng tnh vo gi tr phn vn Nh nc ti doanh nghip. Th hai: Vi nhng ti sn trc y doanh nghip vay vn u t, nay hon li vn cho ngi cho vay, nn c chia lm 2 phn: nc. - Mt phn tnh cho ngi lao ng trong doanh nghip, coi l s u i khuyn khch tnh tch cc v ch ng pht trin vn ca ngi lao dng trong doanh nghip. 45 Mt phn thuc s hu Nh nc theo tinh thn doanh nghip ca Nh nc u t, phn vn tng thm thuc s hu Nh

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Th ba: Xc nh hp l nhng tn ng ti chnh m cng ty c phn c th k tha t doanh nghip Nh nc. C th xo b cho doanh nghip nhng khon n kh i, khon l pht sinh trong qu trnh sn xut - kinh doanh trc y do nhng nguyn nhn khch quan. Th t: i mi vic t chc xc nh gi tr doanh nghip: Mi cc chuyn gia kinh t - k thut cc c quan khoa hc vo vic nh gi ti sn, tn trng kin ca h trong vic nh gi gi tr thc t ca cc ti sn. cao vai tr ca i din doanh nghip trong vic xc M rng s phn cp trong vic quyt nh gi tr doanh nh gi tr doanh nghip nghip. Vi cc doanh nghip c gi tr trn 10 t ng, thay v B Ti chnh thm nh v Th tng Chnh ph quyt nh, nn quy nh l " cp no ra quyt nh thnh lp doanh nghip s c thm quyn quyt nh gi tr doanh nghip khi chuyn sang cng ty c phn". iu ny s gp phn rt ngn thi gian c phn ho. 3.2. Hon thin chnh sch u i i vi ngi lao ng trong doanh nghip c phn ho: Ngh nh 44/CP ra i tng cng u i, to iu kin cho ngi lao ng c s hu c phn v thc hin quyn lm ch ca mnh i vi doanh nghip. Tuy nhin vic thc hin cc quy nh ny trong thc t li ny sinh thm nhng vn mi cn phi b sung v iu chnh. Di y l mt s vn lin quan n chnh sch u i i vi ngi lao ng. Tng cng mc u i cho ngi lao ng lm vic trong cc doanh nghip Nh nc theo thm nin cng tc v mc ng gp ca h vi doanh nghip. Mc u i ny th hin ch Nh nc s cho ngi lao ng lm doanh nghip mt s c phn. Nn c iu ny bi l ngi lao ng cng hin cho 46

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

doanh nghip th khi doanh nghip chuyn i s hu ngi ch s hu nn trch mt phn vn cho h. Mt khc, vic iu chnh ny cn bo m cho ngi lao ng c kh nng tr thnh ngi ch thc s ca cng ty c phn khi nng lc ti chnh ca bn thn h khng mua c phn theo gi m Nh nc bn u i cho h. Tin hnh iu chnh s u i i vi ngi lao ng tng ng vi ngnh ngh v lnh vc hot ng, thay v quy nh s u i cho ngi lao ng ca tt c cc loi doanh nghip thuc cc ngnh ngh v lnh vc hot ng. S iu chnh ny nhm hng ti s bnh ng, trnh s nh hng ca cc yu t khch quan n quyn li ca ngi lao ng. Nh vy, mc u i cho ngi lao ng trong cc doanh nghip thuc cc ngnh cng nghip nng, cng nghip nh, xy dng, giao thng vn ti, thng mi, du lch, khch sn. s khc nhau. Ch u i i vi ngi lao ng ngho c mua chu c phn v tr chm cho Nh nc trong thi hn 10 nm cng cn c iu chnh li cho ph hp vi thc t. Vic xc dnh mt chun mc chung v lao ng ngho cho tt c cc vng r rng l khng hp l do mc gi sinh hot v mc sng ca cc vng l rt khc nhau. V vy, Chnh ph cn phi xem xt li chun mc ngho theo vng trn c s nhng ti liu iu tra v mc sng thc hin trong nhng nm trc y. Nhng thnh ph ln nh TP. H Ch Minh, H Ni, Hi Phngc mc gi c sinh hot cao hn cc a phng khc nn tiu chun lao ng ngho y cng phi khc. To iu kin cho ngi lao ng tham gia mua c phiu lm sao khng c s chnh lch qu ln gia lnh o doanh nghip v ngi lao ng. Khc phc tnh trng hn ch mc cho hng c tc trn s c phn thuc v s hu Nh nc. Khc 47

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

phc tnh trng hn ch mc mua chu c phn, lu n tnh trng cch bit v s lng mua c phn gia cng nhn v cn b lnh o doanh nghip. Gii quyt hp l lao ng di d trong qu trnh c phn ho doanh nghip Nh nc. Phng n gii quyt s lao ng di d c xt trn 2 mt: Bo m vic lm v cuc sng ca ngi lao ng; bo m iu kin cng ty c phn t c yu cu nng cao hiu qu sn xut kinh doanh, trong c hiu qu s dng lao ng. Trn c s nhn thc r rng quan im gii quyt vic lm l trch nhim ca c ngi lao ng, doanh nghip v Nh nc. Xo b quy nh mc khng ch c phn ti a c mua ca cn b ch cht trong doanh nghip. Theo quy nh hin hnh, cn b ch cht trong doanh nghip (Gim c, Ph Gim c, K ton trng) khng c mua c phn qu mc bnh qun chung ca ngi lao ng trong doanh nghip. Quy nh ny bc l nhng khim khuyt trong vic to tm l tin tng ca ngi lao ng trong doanh nghip, hn ch kh nng huy ng vn. Bi vy, bo m s cng bng x hi, Nh nc c th s dng cc cng c kinh t khc ch khng nn quy nh hn ch mc mua c phn ca mi ngi trong doanh nghip. 3.3. i mi t chc ch o thc hin qu trnh c phn ho doanh nghip Nh nc : * Xc nh i tng thc hin CPH: Trong qu trnh thc hin CPH, cn linh hot v mm do trong vic xc nh doanh nghip c phn ho, trnh s g p khin cng v cng nhc. Tin hnh phn loi doanh nghip l hot ng v cng quan trng trong vic xc nh doanh nghip CPH. Thng qua phn loi, chng ta s c chnh sch c th p dng cho tng loi doanh nghip. T s phn loi doanh nghip 48

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

, bn thn mi doanh nghip t xc nh c s tt yu phi tin hnh CPH. Bn cnh , khi ch nh doanh nghip CPH cn c s trao i,gii quyt nhng vng mc t tng cho i ng cn b lnh o ch cht ca doanh nghip, ng thi tng cng cng tc tuyn truyn v ch trng CPH cho ngi lao ng trong doanh nghip. chnh l iu kin rt quan trng m bo qu trnh CPH ca doanh nghip c tin hnh mt cch thun li. * Xy dng v ch o thc hin k hoch CPH doanh nghip Nh nc cp Trung ng, k hoch C phn o doanh nghip Nh nc c xy dng trn c s chin lc i mi v sp xp li doanh nghip Nh nc m ng, Nh nc ra. Cn cp doanh nghip, trong vic t chc ch o thc hin qu trnh C phn ho cn ch ti nhng vn sau: Xc nh r nhng cng vic phi lm trong ton b qu trnh c phn ho, nhng cng vic trng tm trong tng giai on ca quy trnh C phn ho. T c k hoch b tr lc lng hp l thc hin cc cng vic . Phn chia trch nhim c th r rng trong Ban c phn ho ca doanh nghip, quy nh r chc nng nhim v quyn hn ca tng b phn trong Ban, ra c k hoch chung trong tin trnh hot ng ca Ban. T k hoch chung, Trng ban s t chc s iu ho, phi hp chung bo m s nhp nhng cn i trong thc hin cc cng vic ca qu trnh C phn ho. cao trch nhim ca Ban ch o C phn ho, Ban ny khng ch c chc nng n c v kim tra qu trnh C phn ho m cn phi ht sc coi trng vic hng dn thc hin cc cng vic ca qu trnh ny v trc tip gii quyt cc vn pht sinh thuc thm quyn ca mnh.

49

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

n gin ho cc th tc lin quan n cp giy chng nhn ng k kinh doanh cho cng ty c phn c ngun gc t doanh nghip Nh nc Coi trng vic s dng cc t chc v c nhn lm t vn cho cn b lnh o doanh nghip trong vic trin khai cc cng vic ca qu trnh chuyn doanh nghip Nh nc thnh cng ty c phn cng nh cc vn lin quan n hot ng ca n sau khi chuyn i. C phn ho doanh nghip Nh nc l cng tc c tin hnh lu di. Bi vy, tin hnh cng tc ny mt cch c hiu qu cn i mi Ban ch o c phn ho doanh nghip Nh nc hot ng c tnh cht chuyn trch. Ban ny s c trch nhim trc tip lp k hoch v t chc thc hin cc cng vic lin quan n chuyn doanh nghip Nh nc thnh cng ty c phn v nhng vn hu c phn ho. 3.4. To mi trng php l y , ngy cng ng b hn cho t chc v hot ng ca cng ty C phn cng cuc C phn ho thc s i vo ng qu o, vic to dng khung php l y v thun li cng ht sc cn thit. Chng ta cn phi sa i ni dung cc vn bn php quy v c phn ho trc y cng nh ban hnh cc vn bn mi sao cho tht ph hp vi tnh hnh hin nay. Nh nc v Chnh ph nn ban hnh nhng ti liu y v hon chnh v cng tc C phn ho: t cc vn bn mang tnh ch trng chnh sch, cc vn bn php l cho ti nhng hng dn cho cc doanh nghip thc hin cc bc C phn ho mt cch chi tit nht, c th nht. Thc ra nh ni trn, trong s cc doanh nghip mun C phn ho, c tnh trng cc cp lnh o khng nm r mnh phi lm theo trnh t no, c nhng vn bn no hng dn vic C phn ho do vy cng l nguyn nhn lm chm tin C phn ho. 50

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Nh vy mt mt cn thm cc vn bn to mi trng php l y , ng b v C phn ho, mt khc cng nn trnh vic ban hnh qu nhiu vn bn hng dn C phn ho nh trc y, bi iu ny s gy ra nhiu bt li cho cc doanh nghip. Chng hn nh hu ht cc ngh nh ca Chnh ph v C phn ho khi ban hnh u c sa i so vi tnh hnh thc t nhng sau mt thi gian ngn li khng ph hp nn phi b sung hoc sa i. i vi cc doanh nghip C phn ho, y l mt kh khn, gy nh hng n qu trnh C phn ho. V vy cc nh hoch nh chnh sch nn nghin cu k ban hnh cc vn bn sao cho cc vn bn thc s to ra mi trng php l lnh mnh v n nh cc cp cc ngnh thun li trong cng tc C phn ho. Bn cnh cng cn phi to mt khun kh php l ngy cng ng b cho vic t chc v hot ng ca cng ty c phn. Ch trng vic hng dn thi hnh cc iu khon v cng ty c phn trong Lut Doanh nghip, y mnh hot ng ca trung tm giao dch chng khon v nu hot ng ca n pht trin s gip cng ty c phn to v tng c ngun vn v nh mc c gi th trng c phn ca cng ty. IV. Mt s kin ngh K t khi c quyt nh th im C phn ho doanh nghip Nh nc thnh cng ty C phn (1992), chng ta mi ch tin hnh C phn ho c hn 500 doanh nghip Nh nc. y l con s nh b so vi so doanh nghip Nh nc hin c. Xem xt di mi gc th thy tin trnh C phn ho doanh nghip Nh nc ca ta l chm chp. Nguyn nhn th nhiu, song ch yu vn l quan im cha thng sut, mi trng php l cha tht hon thin, s ch o ca cc c quan ban ngnh cn chm chp, lng tng, trnh qun l thp, tc phong qun l v lm vic cha linh hot hin i, ch c th i vi cc doanh 51

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

nghip vi c nhn con ngi khi c phn ho cha tht s hp dn, th trng chng khon hot ng cha c hiu qu . thc hin nhg quyt i hi VIII: Trin khai tch cc v vng chc C phn ho doanh nghip Nh nc ti xin xut mt s kinngh sau: - Th nht: Tng kt kinh nghim hon thin khhun kh php l, nhm thc y tin trnh C phn ho doanh nghip Nh nc t tc nhanh v hiu qu - Th hai: Sm xy dng v thc hnh mt c ch c kh nng qun trit y quan im ch trng C phn ho mt b phn doanh nghip Nh nc n tt c cc ngnh, cc cp t TW n a phng mi ngi cng hiu bit v thc hin - Th ba: Trn c s sp xp, phn loi doanh nghip Nh nc thuc cp mnh qun l , cc ngnh, cc a phng cn sm c phng n la chn v a ra cc danh sch nhng doanh nghip Nh nc cn c C phn ho ng thi xc nh r rng thi gian tin hnh chuyn doanh nghip Nh nc thnh cng ty C phn . C phn ho c hiu qu th cn nhm vo cc doanh nghip Nh nc va v nh, hay hot ng trong lnh vc thng mi, dch v, cng nghip nh sn xut hng ho tiu dng , ch bin hng nng, lm, thu sn, p dng a dng ho cc cch thc tin hnh C phn ho theo c ch linh hot. Nh nc s nm gi mt t l c phiu nht nh tu theo quy m v loi hnh doanh nghip - Th t: Nh nc nghin cu mt chnh sch u i ti chnh thng thong hn cho mi tng lp dn c h c th tham gia mua c phiu, c cng kinh doanh, nng

52

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

cao hiu bit v tng thu nhp, t mc sng ton x hi s c tng cao - Th nm: i vi ngi lao ng trong doanh nghip Nh nc, khi doanh nghip Nh nc chuyn i sang cng ty C phn, th Nh nc nn c chnh sch xem xt ginh mt phn h tr gim bt kh khn khi h b mt vic nu doanh nghip Nh nc chuyn sang hnh thc cng ty C phn - Th su: Cn o to v o to li i ng cn b, cng nhn vin c trnh chuyn mn, c kh nng lnh o, t chc, dn dt v thc hin mi hot ng ca cng ty C phn v th trng chng khon. - Th by: Cn phi c bin php cng rn cng ch nhng doanh nghip Nh nc nm trong din phi c phn ho thc hin nhim v ny - Th tm: Nh nc nn sm ban hnh mt lut gi l: Lut C phn ho v nhng vn bn di lut ch o , dn dt hot ng ny, nh vy tin trnh C phn ho mi din ra nhanh, gn v ng hng - Th chn: Trong Ngh nh s 202/ C phn ngy 8/6/92 ca Chnh ph v vic xc tin th im C phn ho mt b phn doanh nghip Nh nc c nu : Doanh nghip Nh nc c quy m va v nh ang lm n c li, Nh nc khng cn gi 100% vn th trong din C phn ho, nhng li khng xc nh tiu chun ca quy m va nn vic ch o thc hin rt lng tng, c nhiu bt cp. Quy m va v nh l mt phm tr lun vn ng v thi gian v khng gian. Do vy m B ti chnh nn cn c vo thi im C phn ho, vo c im ngnh ngh a ra

53

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

nhng kin c th v mt nh lng cho ch tiu va v nh ca doanh nghip Nh nc - Th mi: Cn c s thng nht thng sut v mt t tng ca ng, Chnh ph, t Trung ng n cc ban ngnh a phng v tnh cp thit v tnh kh thi ca vic C phn ho cc doanh nghip Nh nc Vit nam ta hin nay. y c l l iu quan trng hn c trong tin trnh C phn ho cc doanh nghip Nh nc Vit nam .

54

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Kt lun
C phn ho doanh nghip Nh nc l mt qu trnh kh khn v phc tp v n ng chm n nhiu vn nhy cm, hn na li khng c mt con ng chung no cho mi doanh nghip i theo, m tu thuc vo tng iu kin c th ca mi doanh nghip, i hi ng ton quc ln th 9 va qua khng nh " Kinh t Nh nc pht huy vai tr ch o trong nn kinh t: nm nhng v tr then cht, l nhn t m ng cho s pht trin kinh t, l lc lng vt cht quan trng v l mt cng c Nh nc nh hng v iu tit v m nn kinh t ". thc hin c mc tiu th vic sp xp li v i mi qun l doanh nghip Nh nc chc chn phi l mt nhim v trng yu v phi c thc hin mt cch lin tc, c hiu qu. Trong c phn ho li l mt trong nhng ni dung quan trng ca sp xp v i mi doanh nghip Nh nc. Nhng thnh cng v nhng bi hc kinh nghim c c trong tin trnh C phn ho va qua khng nh C phn ho l mt ch trng ng n ca ng v Nh nc ta trong giai on hin nay, hiu qu m c phn ho em li l khng th ph nhn v hon ton c th tng trong tng lai. Tuy nhin bn cnh nhng thnh tu t c, cn c rt nhiu vng mc, hn ch v tht bi. Nhng tin chc rng, vi quyt tm ca ng, Chnh ph cng vi s n lc ca ton dn ta th vic khc phc nhng bt cp hon ton c th lm c c trong thi gian ti, ngha l chng trnh C phn ho hon ton c th thnh cng, gp phn vo nhng thng li chung ca s pht trin kinh t t nc.

55

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

Ti liu tham kho

1. Bo co chnh tr i hi ng ton quc ln th IX. 2. Vn kin i hi ng ton quc ln th VI, VII, VIII, IX. 3. Lut Doanh nghip Nh nc. 4. Lut Doanh nghip. 5. Vn bn hng dn C phn ha doanh nghip Nh nc ti Vit Nam - NXB Thng k - nm 1999. 6. Gio trnh Kinh t & qun l cng nghip - i hc KTQD 7. Tp ch Kinh t v pht trin - s 34/2000. 8. Tp ch Pht trin kinh t - s 111, 113, 121, 122/2000. 9. Tp ch Kinh t v d bo - s 3, 5, 8/2000 ; s 1/2001. 10.Tp ch Con s v s kin - s 5, 8/1999.

56

C phn ho DNNN Vit Nam

Nguyn Vn Nghip

57