Cng Ty C Phn u T Cng Ngh Gio Dc IDJ

Ti liu c ng k bn quyn! ******** WWW.EDUCATIONPVA.TK

Phong tro cch mng 1930-1931 vi nh cao X Vit Ngh Tnh Cuc khng hong kinh t th gii v thin tai tc ng nng n n tnh hnh kinh t - x hi Vit Nam. i sng ca cc tng lp nhn dn lao ng ht sc iu ng. Thm vo , cc v bt b, n p ca chnh quyn thc dn din ra tn bo trn khp c nc, c bit sau cuc khi ngha Yn Bi ca Vit Nam Quc dn ng Bu khng kh chnh tr Vit Nam cng tr nn ngt ngt. Cuc khng hong kinh t th gii v thin tai tc ng nng n n tnh hnh kinh t - x hi Vit Nam. i sng ca cc tng lp nhn dn lao ng ht sc iu ng. Thm vo , cc v bt b, n p ca chnh quyn thc dn din ra tn bo trn khp c nc, c bit sau cuc khi ngha Yn Bi ca Vit Nam Quc dn ng Bu khng kh chnh tr Vit Nam cng tr nn ngt ngt. Vo thi im ngn c gii phng dn tc c giai cp cng nhn, ng u l ng Cng sn Vit Nam ging cao. Sau khi hp nht, ng Cng sn Vit Nam tr thnh mt chnh ng thng nht v t chc v ng n v cng lnh chnh tr, nhanh chng tp hp lc lng, pht ng v lnh o qun chng u tranh. M u l hng lot cuc u tranh ca cng nhn cc nh my xi mng Hi Phng, dt Nam nh, Hng du Xcni (Si Gn), n in cao su Du Ting (Th Du Mt). Tip n l cc cuc u tranh ca 3.000 cng nhn n in cao su Ph Ring, ca 4.000 cng nhn nh my dt Nam nh (thng 4 - 1930), ca nh my xe la D An, nh my dim, nh my ca Bn Thy, nh my Ba Son, khu m Mng Dng. Cng vi cc cuc u tranh ca giai cp cng nhn cn c nhng cuc u tranh ca nng dn v cc tng lp nhn dn lao ng khc. Nhng cuc u tranh l khc do u ca cao tro cch mng rng ln di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam. Nhn ngy Quc t Lao ng 1-5, ln u tin mt phong tro u tranh c quy m ton quc c pht ng. Nam K, cng nhn nh my in Ch Qun (Si Gn), nh my xe la D An u tranh. Ha nhp vi cc cuc u tranh ca cng nhn, nng dn cc huyn c Ha (Ch 1 Ln), Cao Lnh (Sa c), Ch Mi (Long Xuyn) v nng dn cc tnh Gia nh, Vinh Long, Cn Th, Tr Vinh, Bn Tre, M Tho, Th Du Mt biu tnh i gim thu, b su.

Bin tp vin : Hong Th Hng |Ni dung mn Lch s

Cng Ty C Phn u T Cng Ngh Gio Dc IDJ

Trung K, nng dn cc tnh Thanh Ha, Ngh An, H Tnh, Qung Bnh, Qung Tr, Qung Nam n cc tnh cc nam nh Khnh Ha, Bnh Thun ni dy u tranh. Bc K, khu m Hng Gai tr thnh ni u tranh quyt lit gia cng nhn v gii ch. Cuc u tranh ca nng dn din ra Thi Bnh, H Nam, Kin An. Cao tro cch mng do ng Cng sn ch trng v pht ng ko di trn mt nm, din ra trn 25 tnh thnh khp c ba min t nc v t ti nh im trn t Ngh Tnh. Ngh Tnh, phong tro u tranh bng n vo sng ngy 1 - 5 vi s tham gia ca cng nhn khu cng nghip Vinh - Bn Thy v nng dn cc huyn lan cn i tng lng, gim gi lm, b su, gim thu, chng khng b, ng h cuc u tranh ca cng nhn nh my dt Nam nh, ng h Lin bang X Vit. Chnh quyn thc dn thng tay n p cuc u tranh . Binh lnh c iu n v x sng bn vo on biu tnh, git cht 7 ngi, lm b thng 18 ngi v bt i 98 ngi. Nh la thm du, cc cuc u tranh ca qun chng lao ng cng tr nn quyt lit hn. Ngy 1 - 5 - 1930 l mt mc son trong cao tro cch mng 1930- 1 931 . Vai tr lnh o ca ng Cng sn Vit Nam v sc mnh to ln ca khi lin minh cng - nng c biu hin r rng trong nhng cuc chin t vang di . Sau ngy 1 - 5 cho n thng 8 - 1930, cng nhn khu cng nghip Vinh - Bn Thy tip tc u tranh ht sc si ni. Ngy 27 - 6, c s pht hp t chc ca cc Cng hi , mt cuc biu tnh ln c t chc vi s tham gia ca hu ht cng nhn cc nh my thuc khu cng nghip Vinh - Bn Thy. Ngy 2 8, cuc tun hnh th uy ca cng nhn nh my xe la Trng Thi, nh my dim ko theo cuc nh cng hng ng ca cng nhan nhiu nh my khc. Ha nhp vi phong tro u tranh ca cng nhn, nng dn Ngh -Tnh t chc nhiu cuc biu tnh c v trang t v ko n cc huyn ng Can Lc ngy 4-8, Nam n ngy 6-8, Thanh Chng ngy 12-8, Nghi Lc ngy 29-8, Nam n (30-8). n thng 9 phong tro u tranh ln ti nh im. Ngy 1- 9 -1930, 20.000 nng dn Thanh Chng biu tnh i gim thu, th t chnh tr. Lnh Php n sng, nhng on ngi biu tnh kt thnh i ng tin vo huyn ng, ph nh giam, gii phng t nhn, t dinh tri huyn cng vi giy t, s sch trong . Bn ho l, a ch b chy. i 2 b phn cc thn x thuc huyn Thanh Chng, chnh quyn tay sai tan r. Nhn dn x V Lit (Thanh Chng) t ng ra t chc, iu hnh cng vic trong thn x.

Bin tp vin : Hong Th Hng |Ni dung mn Lch s

Cng Ty C Phn u T Cng Ngh Gio Dc IDJ

Thng li ca phong tro nng dn Thanh Chng gp phn khch l cc, cuc u tranh cc ni khc. T ngy 5-9 n ngy 11-9 nng dn cc huyn Anh Sn, Din Chu, Can Lc, Nam n, Nghi Lc, Cm Xuyn, K Anh... ni dy vi mt kh th mi , mt quyt tam mi. Nhng cuc xung t mu gia nhng ngi biu tnh vi binh lnh, cnh st din ra thng xuyn hn. Ngy 19-12-1930, ti Hng Nguyn, hn 8000 nng dn, trong c c nng dn Nam n, t chc mt cuc biu tnh khng l. on biu tnh ko v thnh ph Vinh, i u l nhng ngi ging cao c , hng ti thnh ph Vinh. Trn ng i, on biu tnh cng tin ti ch cng tr nn ng hn. Thc dn Php huy ng lc lng n p d man on biu tnh lm 217 ngi cht, lm b thng 125 ngi. Song nhng cuc n p m mu khng ngn c phong tro. Chnh quyn tai sai cp thn x v cp huyn ln lt tan r. Nhiu tri ph, tri huyn, ho l b trn hoc phi em con du v s sch np cho nhng ngi cch mng. Chnh quyn thc dn

hon ton bt lc, chng lm c g ngn chn vic m rng ca phong tro. B my chnh quyn bn x mt s huyn v x trong tnh u t lit
Trc tnh hnh , Chi b ng v t chc Nng hi ng ra qun l v iu hnh mi hot ng trong thn x. Thc cht, l mt hnh thc chnh quyn ca nhng giai cp b tr c sn sinh ra t phong tro cch mng 1930-1931 do ng ca giai cp cng nhn ng cng sn lnh o. l mt loi hnh chnh quyn theo kiu X vit. Ngay th khi ra i, chnh quyn mi ban b v thi hnh nhng ch trng, chnh sch c li cho ngi lao ng. V chnh tr, chnh quyn mi ban b quyn t do, dn ch cho nhn dn, quyn t do hi hp v sinh hot cho cc on th nh Nng hi, T v , Cu t V kinh t, chnh quyn mi tin hnh chia rung t cho dn cy ngho, b cc th thu v l, thc hin gim t v xoa n. V vn ha x hi, chnh quyn mi t chc cc lp hc ch Quc ng, xa b t nn x hi, cc h tc, t chc sinh hot tp th nh c sch bo cch mng, t chc nhng hot ng vn ha vi nhng ni dung mi X vit Ngh - Tnh tr thnh ngn c vy gi v ngun c v mnh m qun chng 3 lao ng trn c nc. Trong hai thng (thng 9 v 10 1930), c nc c 362 cuc u tranh, ngoi nhng khu hiu kinh t thng thng, nay c nhng khu hiu chnh tr mi - ng h X vit Ngh - Tnh. Tiu biu l phong tro nng dn huyn Tin Hi (Thi

Bin tp vin : Hong Th Hng |Ni dung mn Lch s

Cng Ty C Phn u T Cng Ngh Gio Dc IDJ Bnh), Bnh Lc (H Nam), c Ph, M c, Sn Tnh (Qung Ngi), phong tro cng nhn cc hng du Standa, Txac v hng Php (Si Gn). Thng 10 1930, gia lc phong tro cch mng ang din ra si ni trn c nc, Ban chp hnh Trung ng lm thi ca ng Cng sn Vit Nam hp Hi ngh ban chp hnh Trung ng lm thi ln th nht ti Hng Cng (Trung Quc). Hi ngh quyt nh i tn ng thnh ng Cng sn ng Dng, thng qua Lun cng chnh tr, bu Ban chp hnh Trung ng chnh thc do ng ch Tng B th Trn Ph ng u. Trn c s phn tch tnh hnh th gii v ng Dng, vn dng nhng nguyn l ph bin ca ch ngha Mc - Lnin v cng cch mng thuc a ca Quc t Cng sn, Lun cng (chnh tr xc nh nhng vn chin lc v sch lc ca cch mng ng Dng. Lun cng xc nh cch mng ng Dng l cuc cch mng t sn dn quyn do giai cp cng nhn lnh o l thi k d b lm x hi cch mng, b qua thi k t bn ch ngha pht trin tin thng ln ch ngha x hi. Nhim v ca cch mng ng Dng thi k u l nh quc Php ginh c lp dn tc v nh phong kin mang li rung cho dn cy. Lun cng xc nh : "Giai cp v sn v nng dn l hai lc lng chnh, nhng v sn c cm quyn lnh o th cch mng mi thng li c v cui cng, Lun cng xc nh phng php ginh chnh quyn l khi ngha v trang. Lun cng chnh tr thng 10- 1930 xc nh c mt s vn c tm chin lc ca cch mng ng Dng . N gp mt phn quan trng vo kho tng l lun cch mng Vit Nam, trang b cho nhng ngi cng sn ng Dng v kh t tng sc bn u tranh thng li vi cc loi t tng phi v sn khc. T nm 1931 , thc dn Php v tay sai thc hin mt cuc khng b tn bo Ngh- Tnh. n bt c dng ln, nhng n v lnh l dng, lnh kh c iu ti lnh thit qun lut c ban b, cng lc, chng s dng nhng th on thm c nh t chc "rc c vng" "nhn th quy thun", tung cc loi sch bo vu co ch ngha cng sn, ro rit truy lng, bt b cc chin s cng sn v nhng ngi yu nc. Mc d qun chng cch mng tch cc u tranh chng mi th on n p, 4 la bp ca ch, nhng do lc lng khng cn sc, phong tro Ngh - Tnh dn dn i xung.

Bin tp vin : Hong Th Hng |Ni dung mn Lch s

Cng Ty C Phn u T Cng Ngh Gio Dc IDJ

Cao tro cch mng 1930 - 1931 vi nh cao l X Vit Ngh- Tnh ch tn ti trong mt thi gian ngn, nhng c ngha ht sc to ln. Cao tro cch mng cng s ra i ca chnh quyn X Vit l kt tinh sc mnh to ln ca khi lin minh cng nng do giai cp cng nhn lnh n, " chng t tinh thn oanh lit v nng lc cch mng ca nhn dn lao ng Vit Nam. Phong tro tuy tht bi, nhng n rn luyn lc lng cho cuc Cch mng thng Tm thng li sau ny". V cng qua "cuc chin u xung thin" ca giai cp cng nhn v nhn dn lao ng Vit Nam m nhng ngi cng sn v nhn dn lao ng trn ton th gii bit ti dn tc ta. Quc t Cng sn khng nh : "Phong tro cch mng bng bt trong c x

ng Dng gp phn tng thm nh hng cng sn trong cc x thuc a, nht l cc nc phng ng. Trong phin hp ngy 11-4-1931. Hi ngh ton th ln th 11 Ban
chp hnh Quc t Cng sn ra quyt nh cng nhn ng Cng sn ng Dng l phn b c lp trc thuc Quc t Cng sn. ( Ngun:Nguyn Quang Ngc 2006, Chng X Vit Nam trong nhng nm 1930-1945, Tin trnh Lch s Vit Nam, H Ni, Gio Dc, Tr.274-278.)

Bin tp vin : Hong Th Hng |Ni dung mn Lch s