Ly thuyt - Trc Nghim Vt L

CHNG: NG LC HC VT RN
I. CHUYN NG QUAY CA VT RN QUANH MT TRC C NH.
1. L chuyn ng trong mi im ca vt v nn nhng qu o trn c tm nm trn cng mt ng thng i qua trc quay. 2. c im ca chuyn ng. Mi im trn vt vch mt ng trn nm trong mt phng vung gc vi trc quay, c bn knh bng khong cch t im n trc quay, c tm trn trc quay. Mi im ca vt u quay c cng mt gc trong cng mt khong thi gian. 3. Ta gc (rad). V tr ca vt ti mi thi im c xc nh bi ta gc (rad). - Ta ch xt vt quay theo mt chiu v chn chiu dng l quay ca vt, khi > 0. - Khi vt rn quay, s bin thin ca ta gc theo thi gian th hin quy lut chuyn ng quay ca vt rn quanh trc c nh. 4. Tc gc (rad/s). a) Tc gc trung bnh. tb = .
t

b) Tc gc tc thi (gi tt l tc gc). =

d = / .(Tc gc c xc nh bng o dt

hm ca ta gc theo thi gian) ngha: Tc gc c trng cho mc nhanh, chm ca chuyn ng quay ca vt rn quanh mt trc c nh thi im t. 5. Gia tc gc (rad/s2). a) Gia tc gc trung bnh. tb = .
t

b) Gia tc gc tc thi (gi tt l gia tc gc).

d = / .(Gia tc gc c xc nh bng dt

o hm ca tc gc theo thi gian) ngha: Gia tc gc ca vt rn quay quanh mt trc c nh thi im t l i lng c trng cho s bin thin ca tc gc thi im . 6. Cc phng trnh ng hc ca chuyn ng quay. Chuyn ng quay u Chuyn ng quay bin i u nh ngha L chuyn ng quay ca vt rn vi L chuyn ng quay ca vt rn vi tc gc khng i. gia tc gc khng i. c im - Tc gc = const. - Gia tc gc = const. 2 2.r - Tc gc = 0 + t. = - Chu k quay T = . v - Cng thc c lp vi thi gian 2 2 - 0 = 2( - 0) = 2. 1 2 Phng trnh ng hc = 0 + t. = 0 + 0t + t . 2 ca chuyn ng quay Gc quay : = - 0 = t ( 0 v 0 l ta gc v tc gc ban u thi im t = 0 ). Nu vt rn quay theo mt chiu nht nh v tc gc tng theo thi gian, th chuyn ng quay l nhanh dn ( > 0 ). Tng qut: Vt rn quay nhanh dn . > 0 ( Hay , cng du ) Nu vt rn quay theo mt chiu nht nh v tc gc gim theo thi gian, th chuyn ng quay l chm dn ( < 0 ). Tng qut: Vt rn quay chm dn . < 0 ( Hay , tri du )

Chng: ng lc hc vt rn

Trang 1

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L 7. Vn tc v gia tc ca cc im trn vt rn. a) Vn tc di ca cc im trn vt rn. Vn tc di ca mt im trn vt rn, cch trc quay mt khong r : 2.r Hay : v= .
T

v= r

b) Gia tc ca cc im trn vt rn. b.1. Vt rn quay u. - Mi im ca vt rn chuyn ng trn u, vect vn tc di v ca mi im ch thay i hng, m khng thay i v ln. - Mi im ca vt rn ch c gia tc hng tm c ln :
an = v2 = 2 r r

b.2. Vt rn quay bin i u. - Mi im ca vt rn chuyn ng trn khng u, vect vn tc di v ca mi im thay i c hng, v ln. - Vect gia tc ca mi im trn vt rn a = a n + a t , c hai thnh phn : Gia tc hng tm a n , c trng cho s thay i v hng ca vect vn tc v ( a n v2 = 2r . vung gc vi v ) : a n = cng phng vi v ) : . 2 + ln ca gia tc a : a = a n + a 2 . t
a t =r

r Gia tc tip tuyn a t , c trng cho s thay i v ln ca vect vn tc v ( a n

at = 2. + Vect gia tc a ca mt im hp vi phng bn knh mt gc , vi : tan = an

nghin cu chuyn ng quay ca vt rn quanh mt trc c nh, ta ch cn kho st gc quay, tc gc, v gia tc gc ca mt im bt k trn vt rn .

II. PHNG TRNH NG LC HC CA VT RN QUAY QUANH MT TRC C NH.

1. Momen ca lc F i vi mt trc quay. M = F.d (N/m). d l cnh tay n, l khong cch t trc quay n gi ca lc. 2. Momen qun tnh I (kg.m2). a) Momen qun tnh I ca vt rn i vi mt trc: l i lng c trng cho mc qun tnh ca vt rn trong chuyn ng quay quanh trc y.
I = m i ri2 .
i

b) c im : - Momen qun tnh I ca mt vt rn ph thuc vo : khi lng vt rn ; s phn b khi lng xa hay gn trc quay (hay kch thc, hnh dng ca vt) ; v tr trc quay ca vt. - Momen qun tnh l i lng lun dng v c tnh cng c. c) Momen qun tnh ca mt s vt ng cht c trc quay l trc i xng G : Cht im khi lng m : I = mr2. Thanh di l, khi lng m, c tit din nh so vi chiu di Vnh trn (hay tr rng) bn knh R, khi lng m a trn mng (hay tr c) bn knh R, khi lng m Khi cu rng bn knh R, khi lng m :I=
2 mR2. 3

:I=

1 ml2. 1 2

: I = mR2. :I=
1 mR2. 2

Chng: ng lc hc vt rn

Trang 2

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L Khi cu c bn knh R, khi lng m :I=

2 5

mR2.

d) nh l Stne-Huyghen : Momen qun tnh ca vt rn i vi trc quay bt k : I = IG + md2. IG : momen qun tnh ca vt rn ng cht i vi trc i xng G . d : khong cch t trc n trc G. 3. Phng trnh ng lc hc vt rn quay quanh mt trc c nh. . y l phng trnh c bn ca chuyn ng quay ca vt rn M : l tng momen ca cc ngoi lc tc dng ln vt rn i vi trc quay. I : l momen qun tnh ca vt rn i vi trc quay. : gia tc gc m vt rn thu c.
M = I

III. MOMEN NG LNG - NH LUT BO TON MOMEN NG LNG.

1. Momen ng lng L (kg.m/s2). Momen ng lng ca vt rn i vi trc quay L = I 2. Dng khc ca phng trnh ng lc hc vt rn. 3. nh lut bo ton momen ng lng. Nu M = 0 , hay :
dL = 0 th L = const : momen ng lng bo ton. dt
M= dL dt

Trng hp I khng i: Th vt rn khng quay , hoc quay u. Trng hp I thay i: Ta c I11 = I22.

IV. NG NNG CA VT RN QUAY QUANH MT TRC C NH - NH L BIN THIN NG NNG.

1. ng nng ca vt rn quay quanh mt trc c nh.
W = 1 I2 2

2. i vi vt rn chuyn ng ln khng trt. ng nng ca vt rn gm : + ng nng chuyn ng tnh tin ca vt rn : Wt =

1 2 m vG . 2

(G l khi tm ca vt rn; vG l vn tc chuyn ng tnh tin ca khi tm)

1 I2. 2 1 1 2 ng nng ca vt rn ln khng trt : W = Wt + Wq = m vG + I2. ( Vi : vG = R ). 2 2

+ ng nng chuyn ng quay quanh trc ca vt rn : Wq =

3. nh l bin thin ng nng ca vt rn quay quanh mt trc. A : l tng cng ca cc ngoi lc tc dng vo vt rn.

= W

1 1 2 2 I I = A 2 1 2 2

Chng: ng lc hc vt rn

Trang 3

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L

Bi mu 1: Vng u quay trong cng vin Th L (H Ni) chuyn ng quay u c 2 vng trong 1 pht. a) Xc nh tc gc ca u quay. b) Khong cch t trc quay n gh ngi l 5 m. Xc nh tc ca mt ngi ngi trn gh. Ngi d quay c mt gc bng bao nhiu sau thi gian 4,5 pht. c) dng li, ngi ta tc dng ln bnh xe mt lc hm, to ra gia tc rad/s2. Sau bao lu th
60

u quay dng li ?
2.2 = a) Tc gc = 2 vng/1 pht = rad/s. 60 15

Hng dn.

15

b) - Tc ca ngi = tc di ca gh ngi : v = r =

.5 =

1,05 m/s.

- Gc quay ca ngi trong thi gian 4,5 pht : = t = c) Khi dng li, tc gc bng 0.

15

.4,5.60 =18 rad = 9 vng.

0 - = 15 = 4 s. (V u quay chuyn ng chm dn nn ly < Ta c : 0 = + t t = 60 0 ). Bi mu 2: Mt bnh ang quay vi tc 360 vng trong 1 pht. Tc dng vo bnh mt gia tc hm bng rad/s2. a) Xc nh tc quay ca bnh sau 5 s k t khi hm. b) Sau bao lu th bnh dng li. c) Bnh quay c gc bng bao nhiu k t khi b hm n khi dng li ? Hng dn. a) Chn gc thi gian l lc bt u hm. Ta c 0 = 360 vng/1 pht = 12 rad/s. Tc quay ca bnh sau khi hm 5 s l : = 0 + t = 12 - .5 = 7 rad/s. b) Khi dng li, tc gc bng = 0. - 0 0 12 = = 12 s. Ta c : = 0 + t t = c) Gc quay c sau thi gian t = 12 s l :
= 0 + 0t +
1 2 1 t = 0 + 12.12 ..122 = 72 rad = 36 vng. 2 2

CC CU HI V BI TP TRC NGHIM Cu 1: Mt vt rn quay u quanh mt trc c nh. Kt lun no sau y l NG vi mt im M thuc vt rn ? A. Tc gc ca M t l thun vi khong cch t M ti trc quay. B. Tc gc ca M t l nghch vi khong cch t M ti trc quay. C. Tc di ca M t l thun vi khong cch t M ti trc quay. D. Tc di ca M t l nghch vi khong cch t M ti trc quay. Cu 2: Mt vt rn chuyn ng quay vi tc gc v gia tc gc . Trong trng hp no sau y vt chuyn ng quay chm dn ? A. = -5 rad/s v = 0. B. = -5 rad/s v = -. C. = -5 rad/s v = . D. = 5 rad/s v = . Cu 3: T s tc gc gia im u mt kim gi v im u mt kim pht l A. 12. B. 24. C.
1 . 1 2

D.

1 . 24

Cu 4: Mt ng h c kim pht di gp ri kim gi. Chng: ng lc hc vt rn Trang 4

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L T s tc di gia im u mt kim gi v im u mt kim pht l A. 18. B. 8. C.

1 . 1 8 1 . 8

D.

Cu 5: Khi mt vt rn quay quanh mt trc c nh, qu o ca mi im thuc vt l A. nhng ng trn ng tm. B. nhng ng trn ng trc. C. nhng ng trn cng bn knh v ng tm. D. nhng ng trn cng bn knh v ng trc. Cu 6: Mt vt rn quay vi mt gia tc khng i quanh mt trc c nh, vect vn tc ca mt im M thuc vt rn A. c ln khng i, c hng thay i. B. c ln thay i, c hng khng i. C. c ln v hng thay i. D. c ln v hng khng i. Cu 7: Pht biu no sau y NG vi mt vt rn quay nhanh dn ? A. Gia tc gc ca vt ln hn 0. B. Gia tc gc ca vt khng i v ln hn 0. C. Gia tc gc ca vt cng du vi tc gc. D. Gia tc gc ca vt ngc du vi tc gc. Cu 8: Mt vt rn quay nhanh dn u quanh mt trc. Gc quay c sau thi gian t k t lc bt u quay t l vi 2 2 A. t. B. t2. C. . D. 2 . t t Cu 9: Mt bnh xe quay nhanh dn u t trng thi ngh, sau 10 s t c tc 20 rad/s. Trong thi gian ny, van xe quay c mt gc A. 50 rad. B. 100 rad. C. 50 rad. D. 100 rad. Cu 10: Mt bnh xe ang quay u vi tc gc 5 rad/s th c gia tc nhanh dn u vi tc gc 10 rad/s2. Gi tr gc quay c sau khi tng tc 5 s l A. 150 rad. B. 100 rad. C. 125 rad. D. 122,5 rad. Cu 11: Mt bnh xe ang quay vi tc 60 rad/s th b hm vi gia tc 5 rad/s2. Bnh xe quay c mt gc k t khi b hm. Gi tri ca l A. 540 rad. B. 180 rad. C. 720 rad. D. 360 rad. Cu 12: Khi mt vt rn quay u quanh mt trc c nh i qua vt, th mt im xc nh trn vt cch trc quay khong r 0 c A. vect vn tc di khng i. B. ln vn tc gc bin i. C. ln vn tc di bin i. D. vect vn tc di bin i. Cu 13: n v ca vn tc gc l A. m/s. B. rad/s. C. m/s2. D. rad/s2. Cu 14: Mt ci a ban u ng yn, bt u quay nhanh dn quanh mt trc c nh i qua a vi gia tc gc khng i bng 2 rad/s2. Gc m a quay c sau thi gian 10 s k t khi a bt u quay l A. 50 rad. B. 20 rad. C. 10 rad. D. 100 rad. Cu 15: Mt vt rn ang quay u quanh mt trc c nh i qua vt. Vn tc di ca mt im xc nh trn vt rn cch trc quay khong r 0 c ln A. khng thay i. B. bng khng. C. gim dn theo thi gian. D. tng dn theo thi gian. Cu 16: Mt vt rn quay bin i u quanh mt trc c nh i qua vt. Mt im xc nh trn vt rn cch trc quay khong r 0 c A. gia tc gc bin i theo thi gian. B. ln gia tc di bin i theo thi gian. C. vn tc gc khng bin i theo thi gian. D. vn tc gc bin i theo thi gian. Cu 17: Mt vt rn ang quay quanh mt trc c nh xuyn qua vt. Cc im trn vt rn (khng thuc trc quay) A. quay c nhng gc khng bng nhau trong cng mt khong thi gian. B. cng mt thi im, c cng vn tc gc. C. cng mt thi im, khng cng gia tc gc. D. cng mt thi im, c cng vn tc di. Cu 18: Mt vt rn ang quay chm dn u quanh mt trc c nh xuyn qua vt th Chng: ng lc hc vt rn Trang 5

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L A. tch vn tc gc v gia tc gc l s m. B. vn tc gc lun c gi tr m. C. gia tc gc lun c gi tr m. D. tch vn tc gc v gia tc gc l s dng. Cu 19: Ti thi im t = 0, mt vt rn bt u quay quanh mt trc c nh xuyn qua vt vi gia tc gc khng i. Sau 5 s n quay c mt gc 25 rad. Vn tc gc tc thi ca vt ti thi im t = 5 s l A. 5 rad/s. B. 15 rad/s. C. 10 rad/s. D. 25 rad/s. Cu 20: Hai hc sinh A v B ng trn mt u quay trn u. A ngoi ra, B ng cch tm mt na bn knh. Gi A, B, A, B ln lt l tc gc v gia tc gc ca A v B. Pht biu no sau y NG ? A. A = B ; A = B. B. A > B ; A > B. C. A < B ; A = 2B. D. A = B ; A > B. Cu 21: Trong chuyn ng quay bin i u ca vt rn quanh trc c nh, vect gia tc ton phn ( tng vect gia tc tip tuyn v vect gia tc hng tm) ca mt im trn vt rn A. c ln khng i. B. c hng khng i. C. c hng v ln khng i. D. lun lun thay i. Cu 22: Pht biu no sau y NG ? A. Vt rn quay theo mt chiu nht nh v ta gc tng theo thi gian th chuyn ng quay l nhanh dn. B. Vt rn quay theo mt chiu nht nh v ta gc thay i theo thi gian th chuyn ng quay l nhanh dn. C. Vt rn quay theo mt chiu nht nh v tc gc khng i theo thi gian th chuyn ng quay l nhanh dn. D. Vt rn quay theo mt chiu nht nh v tc gc tng theo thi gian th chuyn ng quay l nhanh dn. Cu 23: Pht biu no sau y KHNG NG ? Trong chuyn ng ca vt rn quay quanh mt trc c nh th mi vt ca vt rn u A. c cng gc quay. B. c cng chiu quay. C. chuyn ng trn cc qu o trn. D. chuyn ng trong cng mt mt phng. Cu 24: Mt vt rn ang quay u quanh mt trc c nh i qua vt rn, mt im M trn vt rn cch trc quay mt khong r 0 th c A. tc gc t l thun vi r. B. tc gc t l nghch vi r. C. tc di v t l thun vi r. D. tc di v t l nghch vi r. Cu 25: Mt bnh xe quay u xung quanh mt trc c nh vi tc 3600 vng/pht. Trong thi gian 1,5 s bnh xe quay c mt gc l A. 90 rad. B. 120 rad. C. 150 rad. D. 180 rad. Cu 26: Mt bnh xe c ng knh 4 m quay vi gia tc gc khng i 4 rad/s2. Gia tc tip tuyn ca im P trn vnh bnh xe l A. 4 m/s2. B. 8 m/s2. C. 12 m/s2. D. 16 m/s2. Cu 27: Mt bnh xe quay nhanh dn u trong 4 s th tc gc tng t 120 vng/pht ln 360 vng/pht. Tc gc ca im M vnh bnh xe sau khi tng tc c 2 s l A. 8 rad/s. B. 10 rad/s. C. 12 rad/s. D. 14 rad/s. Cu 28: Mt bnh xe c ng knh 50 cm quay nhanh dn u trong 4 s th tc gc tng t 120 vng/pht ln 360 vng/pht. Gia tc hng tm ca im M vnh bnh xe sau khi tng tc c 2 s l A. 157,9 m/s2. B. 162,7 m/s2. C. 183,6 m/s2. D. 196,5 m/s2. Cu 29: Trong chuyn ng quay ca vt rn quanh mt trc, gia tc gc tc thi xc nh bi A. o hm bc nht ca ta gc theo thi gian. B. o hm bc nht ca tc gc theo thi gian. C. hm s bc nht ca ta gc theo thi gian. D. hm s bc nht ca tc gc theo thi gian. Cu 30: Mt vt rn ang quay quanh mt trc c nh i qua vt, mt im xc nh trn vt rn cch trc quay khong r 0 c ln vn tc di l mt hng s. Tnh cht chuyn ng ca vt rn l A. quay u. B. quay nhanh dn. C. quay bin i u. D. quay chm dn.

Chng: ng lc hc vt rn

Trang 6

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L

Bi mu 1: Mt v-lng c dng vnh trn bn knh 50 cm, khi lng 2 kg ang quay vi tc 360 vng/pht. Ngi ta tc dng vo v-lng mt lc cn 50 N c phng tip tuyn vi v-lng. a) Sau bao lu th v-lng dng li ? b) V-lng dng li sau khi quay c bao nhiu vng ? Hng dn. a) - Momen qun tnh ca v-lng (dng vnh trn) i vi trc quay l trc i xng ca n : I = mR2 = 2.(0,5)2 = 0,5 kg.m2. - Momen ca lc cn tc dng vo v-lng : M = -F.R = I

Gia tc v-lng thu c :

F.R 50 .0,5 = = 50 rad/s2. I 0,5

- Khi v-lng dng li, vn tc gc = 0. Ta c : 0 = 360 vng/1 pht = 12 rad/s. - 0 0 12 = = 0,24 0,754 s. V : = 0 + t t = 50 b) Gc quay c sau thi gian t = 0,754 s l : 2 0 (12 ) 2 2 0 = 2 = = 14,2 rad = 2,262 vng.
2( 50 )

Bi mu 2: Mt trc bnh xe c bn knh 10 cm ang lm quay bnh xe vi tc 600 vng/pht. Bit bnh xe dng vnh trn c bn knh 50 cm v khi lng 8 kg. Cho 2 = 10. a) Xc nh momen ng lng ca bnh xe ? b) Ngi li xe p phanh, tc dng mt lc 500 N ln trc bnh xe. Xc nh gia tc gc ca bnh xe ? c) Sau bao lu k t khi p phanh, bnh xe dng li ? Bnh xe quay c bao nhiu vng sau khi hm ? Hng dn. a) - Tc gc ca bnh xe : 0 = 600 vng/pht = 20 rad/s. - Momen qun tnh ca bnh xe : I = mR2 = 8.0,52 = 2 kg.m2. - Momen ng lng ca bnh xe : L = I0 = 2.20 = 40 125,6 kg.m2/s. b) Momen lc cn ca phanh i vi trc quay ca trc bnh xe : M = -Fr = I

Gia tc gc ca bnh xe : =

Fr 500 .0,1 = = 25 rad/s2. I 2

c) - Khi bnh xe dng li, vn tc gc = 0. - 0 0 20 = = 0,8 2,5133 s. Ta c : = 0 + t t = 25 - Gc quay c sau thi gian t = 2,5133 s trn l : 2 0 ( 20 ) 2 2 0 = 2 = = 79 rad = 12,566 vng.
2( 25 )

Bi mu 3: Mt a mi c dng a mng bn knh 20 cm, khi lng 5 kg c tng tc t trng thi ngh vi gia tc gc 10 rad/s2. a) Sau bao lu th momen ng lng ca n t gi tr 5 kg.m2/s ? b) Sau bao lu th a quay c gc 80 rad ? c) Ngi ta t mt phin vo mi, phin gy nn mt lc tip tuyn vi vnh ngoi ca a v c ln 5 N. Xc nh gia tc ca a khi mi. d) Sau khi mi xong, ngi ta ngt cng tc in, a quay chm dn di tc dng ca lc ma st trc c momen bng 0,2 N/m. Sau bao lu th a mi dng li ? Bit khi ngt in a c tc gc 100 rad/s. Hng dn. a) - Momen qun tnh ca a mi : I = - Ta c L = I1
1 mR2 = 0,1 kg.m2. 2 L Tc gc 1 = = 50 rad/s. I

Chng: ng lc hc vt rn

Trang 7

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L - Ta li c 1 = 0 + t1 b) Ta c = 0 + 0t2 +

t1 =

1 0 50 0 = = 5 s. 10

1 1 t2 = t2 2 2 2 2

t2 =

2.80 =4 10

s.

c) - Momen cn do mi to ra : Mc = -Fc.R = -5.0,2 = -1 N.m. - Gia tc gc cn m mi thu thm : c =

M c 1 = = 10 rad/s2. I 0,1

- Gia tc gc tng hp ca a mi : th = + c = 10 + (-10) = 0. Vy, khi mi th a quay u. d) - Sau khi ngt cng tt in, mi ch chu tc dng ca momen cn do ma st, momen ny to
/ ra cho a mi mt gia tc cn : c =

M ms 0,2 = = 2 rad/s2. I 0,1

/ - Thi gian cn thit a dng li : = 2 + c .t . Suy ra t =

2 0 100 = = 50 s. c/ 2

CC CU HI V BI TP TRC NGHIM Cu 1: Pht biu no sau y SAI i vi momen qun tnh ? A. Momen qun tnh ca vt rn i mt trc quay cng ln th sc ca vt trong chuyn ng quay quanh trc cng ln. B. Momen qun tnh ca vt rn ph thuc vo s phn b khi lng ca vt rn i vi trc quay. C. Momen qun tnh ca h hai vt rn bng tng momen qun tnh ca tng vt i vi cng mt trc quay. D. Momen qun tnh ca vt cng ln th s thay i tc gc ca vt cng nhanh. Cu 2: Momen qun tnh ca mt cht im i vi trc quay A. tng hai ln khi khi lng tng hai ln v khong cch ti trc quay tng hai ln. B. tng hai ln khi khi lng tng hai ln v khong cch ti trc quay gim hai ln. C. tng hai ln khi khi lng gim hai ln v khong cch ti trc quay tng hai ln. D. tng hai ln khi khi lng gim hai ln v khong cch ti trc quay gim hai ln. Cu 3: Mt ngi cm hai qu nng ngi trn mt ci gh ang quay quanh mt trc thng ng. Chn pht biu NG. A. Gh quay nhanh ln khi ngi dang hai tay ra. B. Gh quay chm li khi ngi dang hai tay ra. C. Gh quay chm li khi ngi khp hai tay ra. D. Gh quay vi tc khng i khi ngi dang tay ra hay khp tay li. Cu 4: Khi tc dng mt momen lc khng i vo mt vt rn c trc quay c nh. i lng no sau y khng i A. Momen ng lng. B. Gia tc gc. C. Tc gc. D. Gc quay. Cu 5: Pht biu no sau y KHNG NG ? A. Khi mt vt rn chuyn ng tnh tin th momen ng lng ca n i vi mt trc quay bt k xc nh l khng i. B. Khi hp lc tc dng ln vt rn bng 0 th momen ng lng ca vt rn khng i. C. Khi tng cc momen lc tc dng ln vt rn bng 0 th momen ng lng ca vt rn khng i. D. Khi khi tm ca vt rn chuyn ng thng u th momen ng lng ca vt rn khng i. Cu 6: Cc ngi sao c hnh thnh t cc m kh ln t quay quanh mnh v co dn th tch do hp dn. Tc gc ca cc sao A. khng i. B. tng dn. C. gim i. D. bng 0. Cu 7: Mt bnh xe c dng vnh trn bn knh 50 cm, khi lng 1 kg chu tc dng ca mt ngu lc F = 5 N, tip tuyn vi vnh bnh xe. Gia tc gc ca vnh bnh xe l A. 20 rad/s2. B. 10 rad/s2. C. 2 rad/s2. D. 40 rad/s2.

Chng: ng lc hc vt rn

Trang 8

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L Cu 8: Mt thanh ng cht di 1 m, c khi lng 3 kg quay quanh mt trc vung gc v i qua trung im ca thanh. Mi u thanh c gn mt vt nng 1 kg. Momen qun tnh ca thanh i vi trc quay l A. 0,25 kg.m2. B. 0,375 kg.m2. C. 0,5 kg.m2. D. 0,75 kg.m2. 2 Cu 9: Mt bnh xe c bn knh 50 cm, v c momen qun tnh 2 kg.m ang quay nhanh dn u t trng thi ngh, sau 10 s t tc 50 rad/s. Cn tc dng mt lc cn nh nht c ln bng bao nhiu ln vnh bnh xe gi cho n quay u ? A. 20 N. B. 40 N. C. 30 N. D. 25 N. Cu 10: Cho rng Tri t l mt khi cu c bn knh R (m), khi lng ring (kg/m3). Momen qun tnh ca n i vi trc quay qua tm l 8 2 2 4 A. R5. B. R2. C. R2. D. R3.
15 5 3 3

Cu 11: Cng thc no sau y biu din nh lut bo ton momen ng lng ? I1 1 I1 2 I1 I = . = . = 2 . A. B. C. D. I12 = I21. I 2 2 I 2 1 1 2 Cu 12: Momen ng lng ca vt rn i vi trc quay c bo ton khi A. tng cc lc bng 0. B. khng c lc ma st. C. tng cc momen lc i vi trc quay bng 0. D. tng cc momen lc i vi trc quay khng i. Cu 13: ng c t to ra mt momen 500 N.m c tc dng lm quay hai bnh xe, mi bnh c khi lng 40 kg v bn knh 50 cm dng a trn. Sau 10 s k t khi khi ng, tc gc ca bnh xe l bao nhiu (b qua ma sat) ? A. 125 rad/s. B. 250 rad/s. C. 275 rad/s. D. 500 rad/s. Cu 14: Mt a mi c dng mt a trn mng, c bn knh R (m) chu tc dng ca mt lc tip tuyn khng i F (N) v bt u quay t trng thi ngh. Momen ng lng ca a mi sau khi quay c khong thi gian t l A. L = F.t B. L = F.R.t C. L = F.R2.t D. L =
1 F.R2.t 2

Cu 15: Mt vng u quay c ng knh 10 m quay nhanh dn u trong 4 s th tc gc tng t 30 vng/pht ln 120 vng/pht. Gia tc tip tuyn ca ngi ngi trn gh ra vng u l A. 3,75 m/s2. B. 0,75 m/s2. C. 7,5 m/s2. D. 5 m/s2. Cu 16: n v ca momen ng lng l A. kg.m2.rad. B. kg.m/s. C. kg.m/s2. D. kg.m2/s. Cu 17: Momen qun tnh ca mt vt rn i vi mt trc quay KHNG ph thuc vo A. v tr ca trc quay . B. khi lng ca vt. C. vn tc gc (tc gc) ca vt. D. kch thc v hnh dng ca vt. Cu 18: Mt vt rn c momen qun tnh I i vi trc quay c nh i qua vt. Tng momen ca cc ngoi lc tc dng ln vt i vi trc l M. Gia tc gc m vt thu c di tc dng ca momen l A. =
M . 2I

B. =

2I . M

C. =

M . I

D. =

I . M

Cu 19: Mt bnh xe c momen qun tnh i vi trc quay c nh l 6 kg.m2 ang ng yn th chu tc dng ca mt momen lc 30 N.m i vi trc quay . B qua mi lc cn. Sau bao lu, k t khi bt u quay, bnh xe t ti vn tc gc c ln 100 rad/s ? A. 12 s. B. 15 s. C. 20 s. D. 30 s. Cu 20: Pht biu no sau y SAI khi ni v momen qun tnh ca mt vt rn i vi mt trc quay xc nh ? A. Momen qun tnh ca mt vt rn lun lun dng. B. Momen qun tnh ca mt vt rn c th dng, c th m ty thuc vo chiu quay ca vt rn. C. Momen qun tnh ca mt vt rn c trng cho mc qun tnh ca vt trong chuyn ng quay. Chng: ng lc hc vt rn Trang 9

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L D. Momen qun tnh ca mt vt rn ph thuc vo v tr trc quay. Cu 21: H c hc gm mt thanh AB c chiu di l, khi lng khng ng k, u A ca thanh c gn cht im c khi lng m v u B ca thanh c gn cht im c khi lng 3m. Momen qun tnh ca h i vi trc vung gc vi AB v i qua trung im ca thanh l A. ml2. B. 3ml2. C. 4ml2. D. 2ml2. Cu 22: Ban u mt vn ng vin trt bng ngh thut hai tay dang rng ang thc hin ng tc quay quanh trc thng ng i qua trong tm ca ngi . B qua mi ma st nh hng n s quay. Sau vn ng vin khp tay li th chuyn ng quay s A. quay chm li. B. quay nhanh hn. C. dng li ngay. D. khng thay i. Cu 23: Mt cht im chuyn ng trn xung quanh mt trc c momen qun tnh i vi trc l I. Kt lun no sau y KHNG NG ? A. Tng khi lng ca cht im ln 2 ln th momen qun tnh tng ln 2 ln. B. Tng khong cch t cht im n trc quay ln 2 ln th momen qun tnh tng ln 2 ln. C. Tng khong cch t cht im n trc quay ln 2 ln th momen qun tnh tng ln 4 ln. D. Tng ng thi khi lng ca cht im ln 2 ln v khong cch t cht im n trc quay ln 2 ln th momen qun tnh tng 8 ln. Cu 24: Pht biu no sau y KHNG NG ? A. Momen qun tnh ca vt rn i vi mt trc quay c nh cng ln th sc ca vt trong chuyn ng quay quanh trc cng ln. B. Momen qun tnh ca vt rn i vi trc quay c nh ph thuc vo v tr trc quay v s phn b khi lng ca vt rn i vi trc quay. C. Momen lc tc dng vo vt rn lm thay i tc quay ca vt. D. Momen lc dng tc dng vo vt rn lm cho vt quay nhanh dn. Cu 25: Mt momen lc khng i tc dng vo vt rn c trc quay c nh. Trong cc i lng sau, i lng no KHNG PHI l hng s ? A. Gia tc gc. B. Tc gc. C. Momen qun tnh. D. Khi lng. Cu 26: Mt a mng, phng, ng cht, c bn knh 2 m c th quay c xung qunah mt trc i qua tm v vung gc vi mt phng a. Tc dng vo a mt momen lc 960 N.m khng i, a chuyn ng quay quanh trc vi gia tc gc 3 rad/s2. Khi lng ca a l A. m = 960 kg. B. m = 240 kg. C. m = 160 kg. D. m = 80 kg. Cu 27: Mt rng rc c bn knh 10 cm, c momen qun tnh i vi trc l 10-2 kg.m2. Ban u rng rc ang ng yn, tc dng vo rng rc mt lc khng i F = 2 N theo phng tip tuyn vi vnh ngoi ca n. Gia tc gc ca rng rc l A. 14 rad/s2. B. 20 rad/s2. C. 28 rad/s2. D. 35 rad/s2. Cu 28: Mt rng rc c bn knh 10 cm, c momen qun tnh i vi trc l 10-2 kg.m2. Ban u rng rc ang ng yn, tc dng vo rng rc mt lc khng i F = 2 N theo phng tip tuyn vi vnh ngoi ca n. Sau khi vt chu tc dng lc c 3 s th tc gc ca n l A. 60 rad/s. B. 40 rad/s. C. 30 rad/s. D. 20 rad/s. Cu 29: Pht biu no sau y NG ? A. Khi mt vt rn chuyn ng tnh tin th momen ng lng ca n i vi trc quay bt k khng i. B. Momen qun tnh ca vt rn i vi mt trc quay c nh l ln th momen ng lng ca n i vi trc quay cng ln. C. i vi mt trc quay nht nh nu momen ng lng ca vt tng 4 ln th momen qun tnh ca n cng tng 4 ln. D. Momen ng lng ca mt vt bng khng khi hp lc tc dng ln vt bng khng. Cu 30: Coi Tri t l mt qu cu ng tnh, c khi lng M = 6.1024 kg, bn knh R = 6400 km. Tnh momen ng lng ca Tri t trong s t quay quanh trc ca n ? Bit chu k t quay ca Tri t quanh trc ca n l 24 gi. A. 5,18.1030 kg.m2/s. B. 5,83.1031 kg.m2/s. C. 6,28.1032 kg.m2/s. D. 7,15.1033 kg.m2/s.

Chng: ng lc hc vt rn

Trang 10

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L Cu 31: C hai a mng nm ngang, c cng trc quay thng ng i qua tm ca chng. a 1 c momen qun tnh I1 v ang quay vi tc gc 0, a 2 c momen qun tnh I2 ban u ng yn. Th nh a 2 xung a 1, sau mt khong thi gian ngn, hai a cng quay vi tc gc l I1 I2 I2 I1 A. = 0. B. = 0. C. = 0. D. = . I2 I1 I1 + I 2 I1 + I 2 0 Cu 32: Mt lc tip tuyn 10 N tc dng vo vnh ngoi ca mt bnh xe c ng knh 80 cm. Bnh xe quay t trng thi ngh v sau 1,5 s th quay c mt vng u tin. Momen qun tnh ca bnh xe l A. 0,72 kg.m2. B. 0,96 kg.m2. C. 1,8 kg.m2. D. 4,5 kg.m2. Cu 33: Chn pht biu SAI. Trong chuyn ng quay ca vt rn, momen qun tnh ca vt rn i vi mt trc c nh c trng cho A. mc qun tnh ca vt rn trong chuyn ng quay quanh trc . B. tnh ca vt rn trong chuyn ng quay quanh trc . C. kh nng duy tr tc ca vt rn trong chuyn ng quay quanh trc . D. tnh nhanh, chm ca chuyn ng quay ca vt rn quanh trc . Cu 34: Mt vnh trn bn knh R, c khi lng m, quay quanh trc i qua tm v vung gc vi mt vnh, momen qun tnh ca n i vi trc quay c xc nh bng biu thc m 1 A. I = mR2. B. I = m2R. C. I = 2 . D. I = mR2. 2 R

Chng: ng lc hc vt rn

Trang 11

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L

Bi mu 1: Mt bnh c momen qun tnh 2 kg.m2 c gia tc di tc dng ca momen lc 10 N/m t trng thi ngh. a) Xc nh ng nng ca vt rn sau khi chuyn ng c 5 s. b) Tnh thi gian cn thit t lc bt u chuyn ng, ng nng ca n tng gp 4 ln so vi gi tr ca cu a). Hng dn. a) - Gia tc gc ca bnh thu c : =
M 10 = = 5 rad/s2. I 2

- Tc gc ca bnh sau khi khi ng 5 s : = 0 + t = 0 + 5.5 = 25 rad/s. - ng nng ca vt rn sau khi khi ng 5 s : W = b) - Ta c W/ =
1 /2 I 2
/

1 2 1 I = .2.252 = 625 J. 2 2

2W/ 2.(4.625) = = = 50 rad/s. I 2 / 0 50 0 / / / = = 10 s. - Ta li c : = 0 + t t = 5 Bi mu 2: Mt thng phuy hnh tr rng c ng knh 1 m, khi lng 40 kg, chuyn ng ln khng trt trn mt phng nm ngang vi tc 5 m/s. Xc nh ng nng ca thng. Hng dn. - Trong chuyn ng ln khng trt, ta c mi lin h : vG = R

vG 5 = = 10 rad/s. Suy ra : = R 1 2

- Momen qun tnh ca thng phuy c dng hnh tr rng : I = mR2 = 40.0,52 = 10 kg.m2. - ng nng chuyn ng tnh tin ca thng : Wt =
1 1 2 m vG = .40.52 = 500 J. 2 2 1 1 ng nng chuyn ng quay ca thng : Wq = I2 = .10.102 = 500 J. 2 2

Vy, ng nng ca thng : W = Wt + Wq = 1 000 J. CC CU HI V BI TP TRC NGHIM Cu 1: Mt vt rn chuyn ng tnh tin, ng nng ca n A. tng ln hai ln khi tc tng ln hai ln. B. tng ln bn ln khi tc tng ln hai ln. C. tng ln hai ln khi tc tng ln bn ln. D. gim i bn ln khi tc tng ln bn ln. Cu 2: Mt vt rn chuyn ng quay quanh mt trc c nh, ng nng ca n A. gim i hai ln khi khi lng tng gp i, tc gim mt na. B. tng ln hai ln khi khi lng tng gp i, tc gim mt na. C. gim i hai ln khi khi lng gim i mt na, tc tng gp i. D. tng ln hai ln khi khi lng v tc u tng gp i. Cu 3: Mt vt rn quay quanh mt trc c nh vi tc gc , c ng nng W, th c momen ng lng L bng 2 W W 1 A. 2W. B. W. C. . D. . 2 2 Cu 4: Mt bnh xe dng vnh trn ln khng trt vi tc ca khi tm l v. ng nng ca bnh xe l A.
1 mv2. 2

B. mv2.

C.

3 mv2. 2

D.

2 mv2. 3

Cu 5: iu kin ng nng ca mt vt rn quay quanh mt trc c nh c bo ton l A. tng cc vect lc bng 0. B. tng cc momen lc bng 0. Chng: ng lc hc vt rn Trang 12

Ly thuyt - Trc Nghim Vt L C. tng cc momen lc khng i. D. tng cc momen lc cn bng 0. Cu 6: Mt vt rn quay nhanh dn u quanh mt trc c nh t trng thi ngh, ng nng ca n t l vi D. t 2 . Cu 7: Mt bnh c momen qun tnh 2 kg.m2 c gia tc vi mt momen lc 30 N.m. ng nng ca bnh sau 10 s l A. 22,5 kJ. B. 35,0 kJ. C. 45,0 kJ. D. 37,5 kJ. Cu 8: Mt bnh ang quay vi tc 40 rad/s th b hm bi mt gia tc gc 5 rad/s2. Sau bao lu
t

A.

B. t.

C. t2.

th ng nng gim i

3 ? 4

A. 2 s. B. 3 s. C. 4 s. D. 6 s. 2 Cu 9: Mt vt rn c momen qun tnh 200 kg.m v ng nng quay quanh mt trc c nh l 10 kJ. Momen ng lng ca vt l A. 25.104 kg.m2/s. B. 1000 2 kg.m2/s. C. 200 10 kg.m2/s. D. 2000 kg.m2/s. Cu 10: Mt hnh tr rng bn knh R cm, nng 20 kg, ln khng trt trn mt sn nm ngang vi tc 20 m/s. ng nng ca hnh tr l A. 4 kJ. B. 8 kJ. C. 6 kJ. D. 3 kJ. Cu 11: Mt vin bi dng hnh cu c, bn knh 15 cm, nng 1 kg ln khng trt vi tc 20 m/s. ng nng ca vin bi l A. 280 J. B. 333,3 J. C. 200 J. D. 300 J. Cu 12: Mt cnh qut c momen qun tnh i vi trc quay c nh l 0,2 kg.m2 ang quay u xung quanh trc vi ln vn tc gc = 100 rad/s. ng nng ca cnh qut quay xung quanh trc l A. 2 000 J. B. 20 J. C. 1 000 J. D. 10 J. Cu 13: Mt vt rn c momen qun tnh i vi trc quay c nh xuyn qua vt l 5.10-3 kg.m2. Vt quay u quanh trc quay vi vn tc gc 600 vng/pht. Ly 2 = 10, ng nng quay ca vt l A. 20 J. B. 10 J. C. 0,5 J. D. 2,5 J. Cu 14: Mt a trn c momen qun tnh I ang quay quanh mt trc c nh c tc gc 0. Ma st trc quay nh khng ng k. Nu tc gc ca a gim i hai ln th A. momen ng lng tng bn ln, ng nng quay tng hai ln. B. momen ng lng gim hai ln, ng nng quay tng bn ln. C. momen ng lng tng hai ln, ng nng quay gim hai ln. D. momen ng lng gim hai ln, ng nng quay gim bn ln. Cu 15: Hai a trn c cng momen qun tnh i vi cng mt trc quay i qua tm ca cc a. Lc u a 2 ng yn ( bn trn), a 1 quay vi tc gc khng i 0. Ma st trc quay nh khng ng k. sau cho hai a dnh vo nhau, h quay vi tc gc . ng nng ca h hai a lc sau tng hay gim so vi lc u ? A. Tng 3 ln. B. Gim 4 ln. C. Tng 9 ln. D. Gim 2 ln. Cu 16: Hai bnh xe A v B c cng ng nng quay, tc gc A = 3B. T s momen qun tnh IB i vi trc quay i qua tm ca hai bnh xe A v B nhn gi tr no sau y ? IA A. 9. B. 3. C.
1 . 9

D.

1 . 3

Cu 17: Mt momen lc c ln 30 N.m tc dng vo mt bnh xe c momen qun tnh i vi trc bnh xe l 2 kg.m2. Nu bnh xe quay nhanh dn u t trng thi ngh th ng nng ca bnh xe thi im t = 10 s l A. 18,3 kJ. B. 21,2 kJ. C. 22,5 kJ. D. 24,6 kJ.

Chng: ng lc hc vt rn

Trang 13