You are on page 1of 14

Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c




1
PH NG PHP GI I BI T P V CACBOHIRAT

A. Ph ng php gi i bi t p v monosaccar it
Ph ng php gi i
M t s i u c n l u v tnh ch t c a monosaccarit :
+ C glucoz v fructoz b kh b i H
2
t o ra sbitol.
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + H
2

,

o
Ni t
CH
2
OH[CHOH]
4
CH
2
OH
CH
2
OH(CHOH)
3
CCH
2
OH + H
2

,
o
Ni t
CH
2
OH[CHOH]
4
CH
2
OH
O
+ C glucoz v fructoz u b oxi ha b i dung dch AgNO
3
/NH
3
(t
o
).
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO +2[Ag(NH
3
)
2
]OHCH
2
OH[CHOH]
4
COONH
4
+2Ag + 3NH
3
+ H
2
O
amoni glucoz
i v i fructoz khi tham gia ph n ng trng g ng th u tin fructoz chuy n ha thnh
glucoz sau glucoz tham gia ph n ng trng g ng.
+ Glucoz b oxi ha b i n c brom cn fructoz khng c ph n ng ny.
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + Br
2
+ H
2
O CH
2
OH[CHOH]
4
COOH + 2HBr
Ho c
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + 2AgNO
3
+3NH
3
+H
2
OCH
2
OH[CHOH]
4
COONH
4
+ 2Ag +2NH
4
NO
3

+ Glucoz c kh nng tham gia ph n ng oxi ha khng hon ton v i O
2
(t
o
, xt) t o thnh axit
gluconic, fructoz khng c ph n ng ny.
2CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + O
2

,
o
xt t
2CH
2
OH[CHOH]
4
COOH
+ Glucoz c kh nng tham gia ph n ng ln men r u v ln men lactic, fructoz khng c
nh ng ph n ng ny.
C
6
H
12
O
6

, 30 35
o
men ru C
2C
2
H
5
OH + 2CO
2

C
6
H
12
O
6

, 30 35
o
men l acti c C
2CH
3
CH(OH)COOH
Ph ng php gi i bi t p v monosaccarit l d a vo gi thi t ta vi t ph ng trnh ph n ng
ho c l p s chuy n ha gi a cc ch t, sau tm m i lin quan v s mol ho c kh i l ng c a
cc ch t, t suy ra k t qu m bi yu c u.
Cc v d minh h a
V d 1: L ng glucoz c n dng t o ra 1,82 gam sobitol v i hi u su t 80% l :
A. 2,25 gam. B. 1,80 gam. C. 1,82 gam. D. 1,44 gam.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + H
2

o
Ni, t
CH
2
OH[CHOH]
4
CH
2
OH (1)
mol: 0,01 0,01
Theo (1) v gi thi t ta c :

[ ] [ ]
2 2 2
4 4
CH OH CHOH CHO CH OH CHOH CH OH
n n 0, 01 mol.
V hi u su t ph n ng l 80% nn kh i l ng glucoz c n dng l :
Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


2

[ ]
2
4
CH OH CHOH CHO
0, 01
m .180 2, 25 gam.
80%

p n A.
V d 2: un nng 250 gam dung dch glucoz v i dung dch AgNO
3
/NH
3
thu c 15 gam Ag,
n ng c a dung dch glucoz l :
A. 5%. B. 10%. C. 15%. D. 30%.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + 2[Ag(NH
3
)
2
]OH CH
2
OH[CHOH]
4
COONH
4
+ 2Ag + 3NH
3
+ H
2
O
Ho c
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + 2AgNO
3
+3NH
3
+H
2
OCH
2
OH[CHOH]
4
COONH
4
+ 2Ag +2NH
4
NO
3

Theo ph ng trnh ph n ng ta th y :

[ ] [ ]
2 2
4 4
Ag CH OH CHOH CHO CH OH CHOH CHO
1 1 15 5 5
n n . mol m .180 12, 5 gam.
2 2 108 72 72

N ng ph n trm c a dung dch glucoz l :

12, 5
C% .100% 5%.
250

p n A.
V d 3: Ln men dung dch ch a 300 gam glucoz thu c 92 gam ancol etylic. Hi u su t qu
trnh ln men t o thnh ancol etylic l :
A. 60%. B. 40%. C. 80%. D. 54%.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
C
6
H
12
O
6

l en men ru
2C
2
H
5
OH + 2CO
2
(1)

2 5 6 12 6 2 5
C H OH C H O C H OH
92 1
n 2 mol n .n 1 mol.
46 2

Hi u su t qu trnh ln men t o thnh ancol etylic l : H =
1.180
.100% 60%
300
.
p n A.
V d 4: Ln men hon ton m gam glucoz thnh ancol etylic. Ton b kh CO
2

sinh ra trong qu
trnh ny c h p th h t vo dung dch Ca(OH)
2

d t o ra 40 gam k t t a. N u hi u su t c a qu
trnh ln men l 75% th gi tr c a m l :
A. 60. B. 58. C. 30. D. 48.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
C
6
H
12
O
6

l en men ru
2C
2
H
5
OH + 2CO
2
(1)
CO
2
+ Ca(OH)
2
CaCO
3
+ H
2
O (2)
Theo (1), (2) v gi thi t ta c :

6 12 6 2 3
C H O phan ng CO CaCO
1 1 1 40
n n n . 0, 2 mol .
2 2 2 100


Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


3
V hi u su t ph n ng ln men l 75% nn l ng glucoz c n cho ph n ng l :

6 12 6 6 12 6
C H O em phan ng C H O em phan ng
0, 2 4 4
n mol m .180 48 gam.
75% 15 15

p n D.
V d 5: Ln men m gam glucoz v i hi u su t 90%, l ng kh CO
2
sinh ra h p th h t vo dung
dch n c vi trong, thu c 10 gam k t t a. Kh i l ng dung dch sau ph n ng gi m 3,4 gam so
v i kh i l ng dung dch n c vi trong ban u. Gi tr c a m l :
A. 20,0. B. 30,0. C. 13,5. D. 15,0.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
C
6
H
12
O
6

l en men ru
2C
2
H
5
OH + 2CO
2
(1)
CO
2
+ Ca(OH)
2
CaCO
3
+ H
2
O (2)
2CO
2
+ Ca(OH)
2
Ca(HCO
3
)
2
(3)
Kh i l ng dung dch gi m = kh i l ng CaCO
3
k t t a kh i l ng c a CO
2
. Suy ra :

2 3 2
CO CaCO dung dch gi am CO
m m m 6, 6 gam n 0,15 mol .
Theo (1) ta c :

6 12 6 2
C H O phan ng CO
1
n n 0, 075 mol .
2

V hi u su t ph n ng ln men l 90% nn l ng glucoz c n cho ph n ng l :

6 12 6 6 12 6
C H O em phan ng C H O em phan ng
0, 075 1 1
n mol m .180 15 gam.
90% 12 12

p n D.
V d 6: Kh i l ng glucoz c n dng i u ch 1 lt dung dch ancol (r u) etylic 40
o
(kh i
l ng ring 0,8 g/ml) v i hi u su t 80% l :
A. 626,09 gam. B. 782,61 gam. C. 305,27 gam. D. 1565,22 gam.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
C
6
H
12
O
6

l en men ru
2C
2
H
5
OH + 2CO
2
(1)
Theo (1) v gi thi t ta c :

6 12 6 2 5
C H O C H OH
1 1 40%.1000.0,8 80
n .n . mol.
2 2 46 23

V hi u su t ph n ng l 80% nn kh i l ng glucoz c n dng l :

6 12 6
C H O
80
m .180 728, 61 gam.
23.80%

p n B.




Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


4
V d 7: Cho 2,5 kg glucoz ch a 20% t p ch t ln men thnh ancol etylic. Tnh th tch ancol
etylic 40
o
thu c bi t ancol etylic c kh i l ng ring l 0,8 g/ml v qu trnh ch bi n anol etylic
hao h t 10%.
A. 3194,4 ml. B. 27850 ml. C. 2875 ml. D. 23000 ml.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
C
6
H
12
O
6

l en men ru
2C
2
H
5
OH + 2CO
2
(1)
Theo (1) v gi thi t ta c :

2 5 6 12 6
C H OH C H O
2, 5.1000.80%.90%
n 2.n 2. 20 mol.
180

Th tch dung dch C
2
H
5
OH 40
o
thu c l :

o
2 5
C H OH 40
20.46
V 2875 ml.
0, 8.40%

p n B.
V d 8: Cho s chuy n ha sau : Glucoz Ancol etylic But-1,3-ien Cao su Buna
Hi u su t c a ton b qu trnh i u ch l 75%, mu n thu c 32,4 kg cao su Buna th kh i l ng
glucoz c n dng l :
A. 144 kg. B. 108 kg. C. 81 kg D. 96 kg.
H ng d n gi i
S ph n ng :
C
6
H
12
O
6
2C
2
H
5
OH CH
2
=CHCH =CH
2
(CH
2
CH=CHCH
2
)
n
(1)
gam: 180 54 54
kg: x.75% 32,4 32,4
Theo (1) v gi thi t ta th y kh i l ng glucoz c n dng l :

32, 4.180
x 144 kg.
54.75%

p n A.
V d 9: i u ch 45 gam axit lactic t tinh b t v qua con ng ln men lactic, hi u su t thu
phn tinh b t v ln men lactic t ng ng l 90% v 80%. Kh i l ng tinh b t c n dng l :
A. 50 gam. B. 56,25 gam. C. 56 gam. D. 60 gam.
H ng d n gi i
S ph n ng :
(C
6
H
10
O
5
)
n

90%
nC
6
H
12
O
6
80%


2nCH
3
CH(OH)COOH
Hi u su t ton b qu trnh b ng tch hi u su t cc qu trnh ring l : H = 0,9.0,8 = 0,72 (72%).

72%
6 10 5 n 3
(C H O ) 2nCH CH(OH)COOH
gam: 162n 2n.90
45.162
gam: m = = 56, 25 45
2.90.0, 72


p n B.


Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


5
B. Ph ng php gi i bi t p v isaccar it
Ph ng php gi i
M t s i u c n l u v tnh ch t c a isaccarit :
+ C mantoz v saccaroz u c ph n ng th y phn. Do c i m c u t o nn khi saccaroz
th y phn cho h n h p glucoz v fructoz , cn mantoz cho glucoz .
C
12
H
22
O
11
+ H
2
O
,
+

o
H t
C
6
H
12
O
6
+ C
6
H
12
O
6

saccaroz glucoz fructoz
C
12
H
22
O
11
+ H
2
O
,
o
H t
+
2C
6
H
12
O
6



matoz glucoz
+ Trong phn t matoz c ch a nhm CHO nn c tnh kh : C th tham gia ph n ng trng
g ng, ph n ng v i dung dch n c brom, cn saccaroz khng c nh ng ph n ng ny.
Bi t p v isacacrit th ng c d ng l : Th y phn m t l ng isacacrit (c th hon ton ho c
khng hon ton) sau cho s n ph m thu c tham gia ph n ng trng g ng, ph n ng v i
n c brom V v y c n ph i n m ch c tnh ch t c a isacacrit v tnh ch t c a cc monosacacrit.
D a vo gi thi t ta vi t ph ng trnh ph n ng ho c l p s chuy n ha gi a cc ch t, sau
tm m i lin quan v s mol ho c kh i l ng c a cc ch t, t suy ra k t qu m bi yu c u.
Cc v d minh h a
V d 1: Th y phn hon ton 6,84 gam saccaroz r i chia s n ph m thnh 2 ph n b ng nhau.
Ph n1 cho tc d ng v i l ng d dung dch AgNO
3
/NH
3
th thu c x gam k t t a. Ph n 2 cho tc
d ng v i dung dch n c brom d , th c y gam brom tham gia ph n ng. Gi tr x v y l n l t l :
A. 2,16 v 1,6. B. 2,16 v 3,2. C. 4,32 v 1,6. D. 4,32 v 3,2.
H ng d n gi i
Theo gi thi t ta c :
saccaroz
6, 84
n 0, 02 mol .
342

Ph ng trnh ph n ng th y phn :
C
12
H
22
O
11
+ H
2
O
o
H , t
+
C
6
H
12
O
6
+ C
6
H
12
O
6
(1)
saccaroz glucoz fructoz
mol: 0,02 0,02 0,02
Nh v y dung dch thu c sau khi th y phn hon ton 0,02 mol saccaroz c ch a 0,02 mol
glucoz v 0,02 mol fructoz . M t n a dung dch ny c ch a 0,01 mol glucoz v 0,01 mol
fructoz .
Ph n 1 khi th c hi n ph n ng trng g ng th c glucoz v fructoz u tham gia ph n ng
nn t ng s mol ph n ng l 0,02 mol.
C
6
H
12
O
6
o
3 3
AgNO / NH ,t
2Ag (2)
mol: 0,02 0,04
Ph n 2 khi ph n ng v i dung dch n c brom th ch c glucoz ph n ng.
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + Br
2
+ H
2
O CH
2
OH[CHOH]
4
COOH + 2HBr (3)
mol: 0,01 0,01
V y t (2) v (3) suy ra :

2
Ag Br
x m 0, 04.108 4, 32 gam; y m 0, 01.160 1, 6 gam.
p n C.
Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


6
V d 2: Th y phn hon ton 3,42 gam h n h p X g m saccaroz v mantoz thu c h n h p
Y. Bi t r ng h n h p Y ph n ng v a 0,015 mol Br
2
. N u em dung dch ch a 3,42 gam h n
h p X cho ph n ng l ng d AgNO
3
/NH
3
th kh i l ng Ag t o thnh l :
A. 2,16 gam. B. 3,24 gam. C. 1,08 gam. D. 0,54 gam.
H ng d n gi i
t s mol c a saccaroz v matoz trong h n h p X l x v y.
Ph ng trnh ph n ng :
C
12
H
22
O
11
+ H
2
O
o
H , t
+
C
6
H
12
O
6
+ C
6
H
12
O
6
(1)
saccaroz glucoz fructoz
mol: x x x
C
12
H
22
O
11
+ H
2
O
o
H , t
+
2C
6
H
12
O
6


(2)
matoz glucoz
mol: y 2y
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + Br
2
+ H
2
O CH
2
OH[CHOH]
4
COOH + 2HBr (3)
mol: x+2y x+2y
C
12
H
22
O
11
o
3 3
AgNO / NH , t
2Ag (4)
matoz
mol: y 2y
Theo (1), (2), (3) v gi thi t ta c :

3, 42
x 0, 005 x y 0, 01
342
y 0, 005
x 2y 0, 015

' '


Khi cho h n h p X tham gia ph n ng trng g ng th ch c matoz ph n ng nn theo (4) ta
c m
Ag
= 0,005.2.108 = 1,08 gam.
p n C.
V d 3: Th y phn h n h p g m 0,02 mol saccaroz v 0,01 mol mantoz m t th i gian thu c
dung dch X (hi u su t ph n ng th y phn m i ch t u l 75%). Khi cho ton b X tc d ng v i
m t l ng d dung dch AgNO
3
trong NH
3
th l ng Ag thu c l :
A.0,090 mol. B. 0,095 mol. C. 0,12 mol. D. 0,06 mol.
H ng d n gi i
V hi u su t ph n ng th y phn l 75% nn t ng s mol mantoz v saccaroz tham gia ph n
ng th y phn l (0,02 + 0,01).75% = 0,0225 mol.
S mol c a mantoz d sau ph n ng th y phn l 0,01.25% = 0,0025 mol.
S ph n ng :
C
12
H
22
O
11
(g m mantoz v saccaroz ph n ng)

2C
6
H
12
O
6
4Ag (1)
mol: 0,0225 0,045 0,09
C
12
H
22
O
11
(mantoz d )

2Ag (2)
mol: 0,0025 0,005
Saccaroz d khng tham gia ph n ng trng g ng.

Theo s (1) v (2) suy ra t ng s mol Ag t o ra l 0,095 mol.
p n B.
Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


7
V d 4: t chy hon ton 0,0855 gam m t cacbohirat X. S n ph m c d n vo n c vi
trong thu c 0,1 gam k t t a v dung dch A, ng th i kh i l ng dung dch tng 0,0815 gam.
un nng dung dch A l i c 0,1 gam k t t a n a. Bi t khi lm bay h i 0,4104 gam X thu c
th tch kh ng b ng th tch 0,0552 gam h n h p h i ancol etylic v axit fomic o trong cng
i u ki n. Cng th c phn t c a X l :
A. C
12
H
22
O
11
. B. C
6
H
12
O
6.
C. (C
6
H
10
O
5
)
n
. D. C
18
H
36
O
18
.

H ng d n gi i
t CTTQ c a X: C
n
(H
2
O)
m
.

o
t
n 2 m 2 2 2
C (H O) nO nCO mH O + + (1)
CO
2
+ Ca(OH)
2
CaCO
3
+ H
2
O (2)
2CO
2
+ Ca(OH)
2
Ca(HCO
3
)
2
(3)
Ca(HCO
3
)
2
CaCO
3
+ CO
2
+ H
2
O (4)
Theo (2) :
2 3
CO ( p ) CaCO
n n 0, 001 mol
Theo (3), (4):
2 3 2 3
CO ( p ) Ca( HCO ) CaCO
n 2.n 2.n 0, 002 mol
T ng s mol CO
2
sinh ra t ph n ng t chy h p ch t h u c l 0,003 mol.
V kh i l ng dung dch A tng so v i kh i l ng dung dch Ca(OH)
2
ban u l 0,0815 gam
nn ta c :
2 2 3 2 2
CO H O CaCO CO H O
m m m 0,1815 m m 0,1 0, 0815. + + +
2 2 2
H O CO H O
m 0,1815 m 0,1815 0, 003.44 0, 0495 gam n 0, 00275 mol.
2 5 2 5
3
hh
C H OH HCOOH X (HCOOH,C H OH)
X 3
0, 0552
M M 46 M 46 n n 1, 2.10 mol
46
0, 4104
M 342 gam/ mol.
1, 2.10




M t khc X c cng th c l C
n
(H
2
O)
m
nn suy ra :
12n + 18m = 342 n = 12; m = 11.
V y, cng th c phn t c a X l C
12
(H
2
O)
11
hay C
12
H
22
O
11
.
L u : C th tm t l n
C
: n
H
: n
O
cng th c phn t c a X.
p n A.












Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


8
C. Ph ng php gi i bi t p v polisaccar it
Ph ng php gi i
M t s i u c n l u v tnh ch t c a polisaccarit :
+ C tinh b t v xenluloz u c ph n ng th y phn, s n ph m cu i cng l ng glucoz .
(C
6
H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O nC
6
H
12
O
6
(Tinh b t ho c xenluloz )
+ Xenluloz c ph n ng v i HNO
3
(H
2
SO
4
c, t
o
) v v i (CH
3
CO)
2
O.
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 2nHONO
2
2 4
,

o
H SO a c t
[C
6
H
7
O
2
(ONO
2
)
2
(OH)]
n
+ 2nH
2
O
(HNO
3
) xenluloz initrat
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 3nHONO
2
2 4
,
o
H SO a c t
[C
6
H
7
O
2
(ONO
2
)
3
]
n
+ 3nH
2
O
(HNO
3
) xenluloz trinitrat
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 2n(CH
3
CO)
2
O
o
t
[C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
2
(OH)]
n
+ 2nCH
3
COOH
xenluloz iaxetat
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 3n(CH
3
CO)
2
O
o
t
[C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
3
]
n
+ 3nCH
3
COOH
xenluloz triaxetat
Ph ng php gi i bi t p v polisaccarit l d a vo gi thi t ta vi t ph ng trnh ph n ng ho c
l p s chuy n ha gi a cc ch t, sau tm m i lin quan v s mol ho c kh i l ng c a cc
ch t, t suy ra k t qu m bi yu c u.
Cc v d minh h a
1. Ph n ng i u ch glucoz v ancol etylic t tinh b t ho c xenluloz
V d 1: Khi thu phn 1 kg b t g o c 80% tinh b t, th kh i l ng glucoz thu c l bao nhiu?
Gi thi t r ng ph n ng x y ra hon ton.
A. 0,80 kg. B. 0,90 kg. C. 0,99 kg. D. 0,89 kg.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
(C
6
H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O nC
6
H
12
O
6
(1)
gam: 162n 180n
kg: 1.80%
1.80%.180n
0, 89
162n

p n D.
V d 2: Cho m gam tinh b t ln men thnh C
2
H
5
OH v i hi u su t 81%, h p th h t l ng CO
2
sinh
ra vo dung dch Ca(OH)
2
c 55 gam k t t a v dung dch X. un nng dung dch X l i c 10
gam k t t a n a. Gi tr m l :
A. 75 gam. B. 125 gam. C. 150 gam. D. 225 gam.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
(C
6
H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O
l en men ru
nC
6
H
12
O
6
(1)
mol:
0,375
n
0,375

Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


9
C
6
H
12
O
6

l en men ru
2C
2
H
5
OH + 2CO
2
(2)
mol: 0,375 0,75
CO
2
+ Ca(OH)
2
CaCO
3
+ H
2
O (3)
mol: 0,55 0,55
2CO
2
+ Ca(OH)
2
Ca(HCO
3
)
2
(4)
mol: 0,2 0,1
Ca(HCO
3
)
2

o
t
CaCO
3
+ CO
2
+ H
2
O (5)
mol: 0,1 0,1
Theo gi thi t ta th y khi CO
2
ph n ng v i dung dch Ca(OH)
2
th t o ra c hai lo i mu i l
CaCO
3
v Ca(HCO
3
)
2
. T cc ph n ng (1), (2), (3), (4), (5) suy ra :

6 10 5 n 6 12 6 2
( C H O ) C H O CO
1 1 1 0, 375
n .n n .0, 75 mol .
n 2n 2n n

V y kh i l ng tinh b t tham gia ph n ng v i hi u su t 81% l :

6 10 5 n
( C H O )
162n.0,375
m 75 gam.
81%.n

p n A.
V d 3: i t 150 gam tinh b t s i u ch c bao nhiu ml ancol etylic 46
o
b ng ph ng php
ln men ancol? Cho bi t hi u su t ph n ng t 81% v d = 0,8 g/ml.
A. 46,875 ml. B. 93,75 ml. C. 21,5625 ml. D. 187,5 ml.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
(C
6
H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O
l en men ru
nC
6
H
12
O
6
(1)
C
6
H
12
O
6

l en men ru
2C
2
H
5
OH + 2CO
2
(2)
Kh i l ng tinh b t tham gia ph n ng l : 150.81%=121,5 gam.

6 10 5 n 6 12 6 2 5 2 5 6 10 5 n
( C H O ) C H O C H OH C H OH (C H O )
1 1 121, 5
n .n n n 2n.n 2n. 1, 5 mol .
n 2n 162n

Th tch ancol nguyn ch t l :
o
2 5
2 5
C H OH nguyen cha t
C H OH 46
1, 5.46 86, 25
V 86, 25 ml V 187, 5 ml .
0, 8 0, 46

p n D.
V d 4: Kh i l ng c a tinh b t c n dng trong qu trnh ln men t o thnh 5 lt r u (ancol)
etylic 46 l (bi t hi u su t c a c qu trnh l 72% v kh i l ng ring c a r u etylic nguyn ch t
l 0,8 g/ml).
A. 5,4 kg. B. 5,0 kg. C. 6,0 kg. D. 4,5 kg.
H ng d n gi i

2 5 2 5
C H OH nguyen cha t C H OH
V 5.1000.0, 46 2300 ml m 0, 8.2300 1840 gam.

2 5 6 10 5 n
C H OH ( C H O )
1840 1 20
n 40 mol n .40 mol .
46 2n n

Kh i l ng c a tinh b t tham gia ph n ng i u ch ancol v i hi u su t 72% l :
Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


10

6 10 5 n
( C H O )
162n.20
m 4500 gam 4, 5 kg.
72%.n

p n D.
V d 5: Ng i ta i u ch C
2
H
5
OH t xenluloz v i hi u su t chung c a c qu trnh l 60% th
kh i l ng C
2
H
5
OH thu c t 32,4 gam xeluluz l :
A. 11,04 gam. B. 30,67 gam. C. 12,04 gam. D. 18,4 gam.
H ng d n gi i
S ph n ng :
(C
6
H
10
O
5
)
n
nC
6
H
12
O
6
2nC
2
H
5
OH (1)
gam: 162n 2n.46
gam: 32,4.60% x
S gam xenluloz tham gia ph n ng l 32,4.60%. G i x l s gam ancol etylic c t o
thnh.
Theo (1) v gi thi t ta c :

2.46.32, 4.60%
x 11, 04 gam.
162

p n A.
V d 6: s n xu t ancol etylic, ng i ta dng nguyn li u l mn c a v v bo t g ch a 50%
xenluloz . N u mu n i u ch 1 t n ancol etylic, hi u su t qu trnh l 70% th kh i l ng nguyn
li u c n dng l :
A. 5031 kg. B. 5000 kg. C. 5100 kg. D. 6200 kg.
H ng d n gi i
S ph n ng :
(C
6
H
10
O
5
)
n
nC
6
H
12
O
6
2nC
2
H
5
OH (1)
gam: 162n 2n.46
t n: x.50%.70% 1
G i kh i l ng nguyn li u mn c a v v bo c n dng l x t n. V trong v bo v mn c a
ch ch a 50% xenluloz v hi u su t ph n ng l 70% nn l ng xenluloz tham gia ph n ng l
x.50%.70%.
Theo (1) v gi thi t ta c :

162
x 5, 031 tan 5031 kg.
46.2.50%.70%

p n A.
2. Ph n ng t ng h p ng glucoz v tinh b t cy xanh
V d 7: Bi t CO
2
chi m 0,03% th tch khng kh, th tch khng kh (ktc) c n cung c p cho cy
xanh quang h p t o 162 gam tinh b t l :
A. 112.10
3
lt. B. 448.10
3
lt. C. 336.10
3
lt. D. 224.10
3
lt.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
6nCO
2
+ 5nH
2
O
as
clorophin
(C
6
H
10
O
5
)
n
+ 6nO
2
(1)
gam: 6n.44 162n
gam: m 162
Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


11
m = 6.44 gam hay 6 mol
th tch khng kh c n l
6.22, 4
.100
0, 03
= 448.10
3
lt.
p n B.
V d 8: Ph n ng t ng h p glucoz trong cy xanh c n c cung c p nng l ng t nh sng m t
tr i :
6CO
2
+ 6H
2
O + 673 kcal
anh sang
cl orophi n
C
6
H
12
O
6
+ 6O
2
C trong m t pht, m i cm
2
l xanh nh n c 0,5 cal nng l ng m t tr i, nh ng ch c 10% c
s d ng vo ph n ng t ng h p glucoz . Th i gian m t cy c 1000 l xanh (di n tch m i l 10
cm
2
) s n sinh c 18 gam glucoz l :
A. 2 gi 14 pht 36 giy. B. 4 gi 29 pht 12 giy.
C. 2 gi 30 pht 15 giy. D. 5 gi 00 pht 00 giy.
H ng d n gi i
Ph n ng t ng h p glucoz trong cy xanh c n c cung c p nng l ng t nh sng m t tr i :
6CO
2
+ 6H
2
O + 673 kcal
anh sang
cl orophi n
C
6
H
12
O
6
+ 6O
2
(1)
Theo ph ng trnh (1) ta th y t ng h p c 180 gam glucoz th nng l ng c n dng l
673 kcal. V y t ng h p c 18 gam glucoz th nng l ng c n dng l 67,3 kcal hay 67300
cal.
G i t (pht) l th i gian c n dng 1000 chi c l xanh (di n tch m i l 10 cm
2
) t ng h p c
18 gam glucoz ta c :
0,5.10%.1000.10.t = 67300 t = 134,6 pht = 2 gi 14 pht 36 giy.
p n A.
V d 9: Ph n ng t ng h p glucoz trong cy xanh c n c cung c p nng l ng l 2813 kJ cho
m i mol glucoz t o thnh.
6CO
2
+ 6H
2
O
as
clorophin
C
6
H
12
O
6
+ 6O
2

N u trong m t pht, m i cm
2
l xanh nh n c kho ng 2,09 J nng l ng m t tr i, nh ng ch 10%
c s d ng vo ph n ng t ng h p glucoz . V i m t ngy n ng (t 6h00 17h00) di n tch l
xanh l 1 m
2
, l ng glucoz t ng h p c bao nhiu?
A. 88,26 gam. B. 88,32 gam. C. 90,26 gam. D. 90,32 gam.
H ng d n gi i
Ph n ng t ng h p glucoz trong cy xanh c n c cung c p nng l ng l 2813 kJ cho m i
mol glucoz t o thnh.
6CO
2
+ 6H
2
O + 2813 kJ
as
clorophin
C
6
H
12
O
6
+ 6O
2
(1)
Nng l ng m 1 m
2
(1 m
2
= 100
2
cm
2
) l xanh nh n c trong th i gian 11 gi (11 gi =
11.60 pht) dng vo vi c t ng h p glucoz l :
1.(100)
2
.2,09.10%.11.60 = 1379400 J =1379,4 kJ.
Theo ph ng trnh (1) ta th y t ng h p c 180 gam glucoz th c n m t nng l ng l
2813 kJ. V y n u c cung c p 1379,4 kJ nng l ng th cy xanh s t ng h p c l ng
glucoz l
1379, 4.180
88, 26 gam.
2813

p n A.

Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


12
3. Ph n ng c a xenluloz v i HNO
3
(H
2
SO
4
c, t
o
) v v i (CH
3
CO)
2
O.
V d 10: Xenluloz trinitrat c i u ch t ph n ng gi a axit nictric v i xenluloz (hi u su t
ph n ng 60% tnh theo xenluloz ). N u dng 2 t n xenluloz th kh i l ng xenluloz trinitrat
i u ch c l :
A. 2,97 t n. B. 3,67 t n. C. 2,20 t n. D. 1,10 t n.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
C
6
H
7
O
2
(OH)
3
+ 3HNO
3
C
6
H
7
O
2
(ONO
2
)
3
+ 3H
2
O
gam: 162 297
t n : 2.0,6
2.0, 6.297
162
= 2,2
p n C.
V d 11: Th tch dung dch HNO
3
67,5% (kh i l ng ring l 1,5 gam/ml) c n dng tc d ng
v i xenluloz t o thnh 89,1 kg xenluloz trinitrat l (bi t l ng HNO
3
b hao h t l 20%) :
A. 55 lt. B. 81 lt. C. 49 lt. D. 70 lt.
H ng d n gi i
V l ng HNO
3
hao h t 20% nn hi u su t ph n ng ch t 80%. G i x l s kg HNO
3
em
ph n ng th l ng HNO
3
ph n ng l x.80% kg.
Ph ng trnh ph n ng :
C
6
H
7
O
2
(OH)
3
+ 3HNO
3
C
6
H
7
O
2
(ONO
2
)
3
+ 3H
2
O (1)
gam: 63.3 297
kg: x.80% 89,1
Theo (1) v gi thi t ta th y kh i l ng HNO
3
nguyn ch t tham gia ph n ng l :

3
dd HNO 67,5%
63.3.89,1 70,875
x 70, 875 kg m 105 kg.
297.80% 67, 5%

Th tch dung dch HNO
3
nguyn ch t c n dng l :

3
dd HNO 67,5%
105
V 70 l t.
1, 5

p n D.
V d 12: Cho xenluloz ph n ng v i anhiric axetic (c H
2
SO
4
lm xc tc) thu c 11,1 gam
h n h p X g m xenluloz triaxetat, xenluloz iaxetat v 6,6 gam axit axetic. Thnh ph n ph n
trm theo kh i l ng c a xenluloz triaxetat v xenluloz iaxetat trong X l n l t l :
A. 77% v 23%. B. 77,84% v 22,16%.
C. 76,84% v 23,16%. D. 70% v 30%.
H ng d n gi i
Ph ng trnh ph n ng :
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 2n(CH
3
CO)
2
O
o
t
[C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
2
(OH)]
n
+ 2nCH
3
COOH (1)
mol: x 2nx
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 3n(CH
3
CO)
2
O
o
t
[C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
3
]
n
+ 3nCH
3
COOH (2)
mol: y 3ny

Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


13
Theo (1), (2) v gi thi t ta c h ph ng trnh :

244nx 288ny 11,1 246x 288y 11,1
x 0, 01
6, 6 6, 6
y 0, 03 2nx 3ny 0,11 2x 3y 0,11
60 60
+ +



' ' '
+ +



Thnh ph n ph n trm theo kh i l ng c a xenluloz triaxetat v xenluloz iaxetat trong X l n
l t l :

( ) ( )
( )
6 7 2 3
2
n
6 7 2 3
3
n
001.246
% C H O OOCCH OH .100 22,16%;
11,1
% C H O OOCCH (100 22,16)% 77,84%.
1

]
1

]

p n B.
V d 13: Xenluloz tc d ng v i anhirit axetic (c H
2
SO
4
lm xc tc) t o ra 9,84 gam este axetat
v 4,8 gam CH
3
COOH, cng th c c a este axetat c d ng l :
A. [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
3
]
n
.

B. [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
3
]
n
v [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
2
OH]
n
.
C. [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
2
OH]
n
.
D. [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)(OH)
2
]
n
.
H ng d n gi i
Cc ph ng trnh ph n ng c th x y ra :
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 2n(CH
3
CO)
2
O
o
t
[C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
2
(OH)]
n
+ 2nCH
3
COOH (1)
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 3n(CH
3
CO)
2
O
o
t
[C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
3
]
n
+ 3nCH
3
COOH (2)
Cc ph ng trnh (1), (2) c th vi t d ng nh sau :
C
6
H
7
O
2
(OH)
3
+ 2(CH
3
CO)
2
O
o
t
C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
2
(OH) + 2CH
3
COOH (1)
C
6
H
7
O
2
(OH)
3
+ 3(CH
3
CO)
2
O
o
t
C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
3
+ 3CH
3
COOH (2)
( gi n c h s n)
Nh n xt : Trong ph n ng c a xenluloz tc d ng v i anhirit axetic (c H
2
SO
4
lm xc tc) ta
th y s mol anhirit axetic ph n ng lun b ng s mol axit axetic t o thnh.
T suy ra :
( ) 3 3
2
CH COOH CH CO O
4,8
n n 0, 08 mol .
60

p d ng nh lu t b o ton kh i l ng ta c :

( )
( )
( )
( )
( )
( )
3 3
6 7 2 2
3
n
6 7 2
3
n
6 7 2
3
n
3
2
6 7 2
3
n
este axetat CH COOH CH CO O
C H O OH
C H O OH
C H O OH
CH CO O
C H O OH
m m m m
m 0, 08.60 9,84 0, 08.102 6, 48 gam
6, 48
m 0, 04 mol
162
n
0, 08
2
n 0, 04
1
]
1
]
1
]
1
]
+ +
+



V y s n ph m este axetat t o thnh l [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
2
OH]
n
.
p n C.

Bin so n v gi ng d y : Gio vin Nguy n Minh Tu n T Ha Tr ng THPT Chuyn Hng V ng Ph Th

Ph ng php h c t t mn ha h c l : Chm ch nghe gi ng, chm h c l thuy t, chm lm bi t p, chm n bi c


14
L u :
+ N u t l
( )
( )
3
2
6 7 2
3
n
CH CO O
C H O OH
n
n
1
]
3 th s n ph m t o ra l [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
3
]
n
.
+ N u t l
( )
( )
3
2
6 7 2
3
n
CH CO O
C H O OH
n
2 3
n
1
]
< < th s n ph m t o ra l h n h p g m :
[C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
3
]
n
v [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
2
OH]
n
.

You might also like