Gio n lp 11 nng cao

Tit PPCT: 54, 55 Ngy son: 7/02/2012 Ngy dy: 14/02/2012 GSTT: m Tn Thanh GVHD: Trn Th Huyn Trang Bi 40: ANKEN TNH CHT, IU CH V NG DNG I/ MC CH_YU CU 1/Kin thc: -Bit: Tnh cht vt l chung ca anken. Mi quan h gia cu to v tnh cht vt l ca anken. Phng php iu ch anken trong phng th nghim v trong cng nghip. ng dng ca anken. -Hiu: Tnh cht ha hc ca anken: + Phn ng cng hiro, halogen (clo, brom trong dung dch), cng HX theo quy tc Mac-cp-nhi-cp, s lc c ch cng. + Phn ng trng hp + Phn ng oxi ha (chy v lm mt mu dung dch thuc tm). Nguyn nhn gy ra phn ng cng, phn ng trng hp, phn oxi ha khng hon ton l do cu to ca anken c lin kt trong phn t. 2/K nng: Vit cc phng trnh ha hc ca mt s phn ng cng , phn ng trng hp, phn ng oxi ha c th. Phn bit c anken vi ankan bng phng php ha hc. Gii c bi tp lin quan n anken.

II/ TRNG TM -Tnh cht ha hc ca anken. -Phng php iu ch anken trong phng th nghim v sn xut trong cng nghip. III/ CHUN B

Gio n lp 11 nng cao

GV: -Cc dng c th nghim phc v cho cc th nghim: anken lm mt mu dung dch brom, mt mu dung dch thuc tm. -Bi powerpoint phc v cho qu trnh dy. IV/ PHNG PHP Nu vn ,m thoi , din gii V/ CC BC TIN TRNH DY HC 1/ n nh lp (1 pht) 2/ Kim tra bi c (10 pht) Vit cc ng phn ca anken c cng thc phn t C4H8 v gi tn? Cho bit cht no c ng phn hnh hc, vit v c tn ? p n v thang im:(10) Mi cng thc ng c 2. CH2=CH-CH2-CH3 (but-1-en) CH2=C-CH3 CH3 (2-metylpropen)

CH3-CH=CH-CH3 (but-2-en) H CH=CH CH3 Cis-but-2-en 3/ Bi mi Hot ng ca GV Hot ng ca HS Tit 54 Hot ng 1: Tnh cht vt l (7pht) Gio vin chiu bng Hc sinh quan st 6.1 v bng 5.2 ln v cho nhn xt v mng hnh cho hc quy lut bin i sinh quan st, yu cu cc tnh cht ca hc sinh nhn xt quy anken. Ni dung bi ging I/TNH CHT VT L 1/Nhit si, nhit nng chy v khi lng ring: -Trng thi: 3 anken u l cht kh, cc anken khc l cht lng hoc rn.
2

CH3 CH=CH

CH3

CH3 Trans-but-2-en

Gio n lp 11 nng cao

lut bin i cc tnh cht sau ca anken: -Trng thi. -Nhit nng chy. -Nhit si. -Khi lng ring. V so snh vi ankan. Gio vin yu cu hc sinh quan st SGK v nhn xt v tnh tan, mu sc ca anken -Nhit si, nhit nng chy tng theo chiu tng ca khi lng phn t. - Anken nh hn nc. Cc tnh cht trn gia anken v ankan khng khc nhiu.

2/Tnh tan v mu sc: Hc sinh nghin cu Anken hu nh khng tan trong nc, ha SGK v tr li. tan tt trong du m v l nhng cht khng mu.

Hot ng 2: Phn ng cng hiro(7pht) Gio vin yu cu hc -HS da vo SGK sinh phn tch c nu: im cu to phn t Do c im cu to anken, ch ra trung tm phn t anken c 1 phn ng, kt hp vi lin kt i C = C, SGK d on tnh cht trong c 1 lin ha hc c trng ca kt km bn nn l anken. trong phn ng d b t ra to thnh lin kt vi cc nguyn t khc. Nn anken c tnh cht ha hc c Gio vin cho hc sinh trng l phn ng bit khi cng hiro vo cng v trng hp anken th lin kt ca -Ch nghe ging anken s b t v to lin kt vi hiro. Sau GV yu cu hc sinh : -Vit phng trnh phn ng gia etilen, propilen vi hiro, -HS ln bng vit. -Nu iu kin xy ra phn ng v rt ra -HS xem SGK v phng trnh tng qut tr li: phn ng anken cng hiro. xy ra phi c mt -Cho bit sn phm cht xc tc nh:

II/TNH CHT HA HC CA ANKEN - c im cu to: c lin kt km bn - Tnh cht c trng: phn ng cng v trng hp v phn ng oxi ha.

1/Phn ng cng hiro

xt, t CH2 =CH2+H2 3 CH3 CH xt, t CH2 =CH-CH3+H2 3- CH2-CH3 CH
0 0

- phn ng xy ra phi c mt cht xc tc nh: Ni, Pd, Pt nhit thch hp.

xt, t CnH2n+H2 H2n+2 Cn xt, t R1R2C=CR3R4 + H2 R1R2CH-CHR3R4 Sn phm ca phn ng cng hiro vo anken l ankan.
0 0

Gio n lp 11 nng cao

ca phn ng cng hiro vo anken l g? Ni, Pd, Pt nhit thch hp. -HS trao i v pht biu. Hot ng 3: Phn ng cng halogen(10pht) Gio vin lm th HS ch quan st nghim: cho 0,2 ml v nu c hin hex-2-en vo ng tng ca th nghim cha 2ml nc nghim. brom, lc k ri yn. HS ln bng vit Yu cu hc sinh quan phng trnh phn st nu hin tng. ng. Gi hc sinh vit phng trnh phn ng.

2/Phn ng cng halogen Hin tng: Thy mu ca dung dch brom (mu nu ) nht dn. Phn ng: CH3CH=CHCH2CH2CH3+Br2(dd) CH3CH(Br)CH(Br)CH2CH2CH3 a/Cng clo CH2=CH2+Cl2(dd)ClCH2CH2Cl b/Cng brom CH2=CH2+Br2(dd)CH2BrCH2Br GV lu : Ngi ta thng dng nc brom hay dung dch brom trong CCl4 lm thuc th nhn bit anken.

Hot ng 4: Phn ng cng axit(10pht) GV nu vn v yu HS ln bng vit cu HS vit PTHH PTP. cng HCl vo etilen. GV gii thch c ch. HS ch nghe ging bi.

3/Phn ng cng axit v cng nc. a/Cng axit CH2=CH2+H-Cl(kh) CH3CH2Cl CH2=CH2+H-OSO3H CH3CH2OSO3H C ch cng axit vo anken:
C C
+

C H

C A

- Phn t H A phn ct d li:

C C
+

H A -A-

C C H

- Cacbocation khng bn kt hp ngay vi anion A- to sn phm:

C C H
+

A-

C C H A

Gio n lp 11 nng cao

Tit 55 Hot ng 5 :Quy tc Mac-cp-nhi-cp(10 pht) Tng t phn ng b/Cng nc t cng axit, GV trnh CH2=CH2 + H-OH by c ch ca phn HCH2 CH2OH ng cng H2O (lu H2O khng phn li c/Hng ca phn ng cng axit v nc thnh ion H+ nh axit vo anken nn cn xc tc l H+. -GV yu cu hc sinh HS ln bng vit CH3 - CH - CH3 (1) CH2 = CH - CH3 + HCl vit phng trnh. PTP. Cl -GV t vn : nu Cl - CH2 - CH2 - CH3 (2) anken khng phi l (1) l sn phm chnh. CH2=CH2 hay mt CH3 - CH - CH3 (1) H+ CH2 = CH - CH3 + H2O anken i xng m l OH mt anken bt i HO - CH2 - CH2 - CH3 (2) xng th khi cng HX chng ta c gp phi (1) l sn phm chnh. vn g khng? Quy tc Mac-cp-nhi-cp GV ly v d. Sau Trong phn ng cng HX (axit hoc nc) yu cu hc sinh nhn HS ln bng vit vo lin kt C=C ca anken. H (phn xt v gi HS rt ra PTP. mang in tch dng) u tin cng vo C quy tc. HS da vo SGK mang nhiu H hn(cacbon bc thp hn), pht biu quy tc Cn X-( phn mang in tch m) u tin Mac-cp-nhi-cp cng vo C mang t H hn (cacbon bc cao hn).
o

Hot ng 6: Phn ng trng hp(5 pht) GV yu cu HS nghin HS da vo SGK tr cu SGK v cho bit li cu hi. th no l phn ng trng hp? GV hng dn HS vit PT phn ng trng hp ca etilen v phn tch cc i lng trong phng trnh Tng t hy vit PT trng hp propilen. Hot ng 7: Phn ng oxi ha(15 pht)
5

4/Phn ng trng hp Phn ng trng hp l qu trnh kt hp lin tip nhiu phn t nh ging nhau hoc tng t nhau to thnh nhng phn t rt ln gi l polime.
n CH2 = CH2
peoxit, 100-3000C 100 atm

(CH2 - CH2)n

Elilen n: h s trng hp CH3

polietilen

n CH2=CH xt,to,p -(CH2-CH)nCH3

Gio n lp 11 nng cao

GV cho hc sinh xem th nghim C2H4 vi dung dch KMnO4. Yu cu HS quan st hin tng v vit phng trnh phn ng ha hc. Nu ng dng ca phn ng. HS quan st th nghim v cho bit hin tng. HS ln bng vit PTP. 5. Phn ng oxi ha a) Oxi ha khng hon ton Hin tng: C2H4 lm mt mu ca dung dch thuc tm. Phng trnh: 3CH2=CH2 + 2KMnO4(l) + 4H2O 3HOHS pht biu kin. CH2-CH2-OH + 2KOH + 2MnO2 Nhn xt: Dung dch KMnO4 mt mu c th dng KMnO4 nhn bit anken. Phn ng dng nhn bit anken Yu cu hc sinh vit PT tng qut t chy ca anken? Nhn xt s mol CO2 v s mol H2O to thnh. HS ln bng vit PT HS pht biu kin. b) Oxi ha hon ton CnH2n + 3n/2O2 nCO2 + n H2O Ta c: nCO = nH O
2 2

Hot ng 8: iu ch v ng dng(10 pht) GV yu cu HS nghin HS ln bng vit cc cu SGK v cho bit phng trnh iu cc phng php iu ch anken. ch anken trong phng th nghim v trong cng nghip?

GV cho HS quan st HS quan st v t mt s hnh nh v ng lin h thc t. dng ca anken.

III/ IU CH V NG DNG 1/iu ch a. Trong phng th nghim H SO ,170 C CH3CH2OH CH2=CH2 +H2O b. Trong cng nghip Trong cng nghip, etilen, propilen v butilen c iu ch bng phn ng tch hiro t ankan tng ng hoc bng phn ng crackinh. CH3-CH -CH3CH2=CH-CH3+H2 CH3CH2CH2CH3CH2=CH-CH3+CH4 2/ng dng a.Tng hp polime: PVC, PE, PVA b.Tng hp cc ha cht khc: etanol, etylen oxit, etilen glycol, andehit axetic
2 4 o

4.Cng c (5 pht)
6

Gio n lp 11 nng cao

Vit cc phng trnh phn ng sau ? a) CH3-CH=CH-CH3 + Br2 b) CH3-CH=CH2 + H-OH c) n CH2=CH CH3 d) CH3-CH=CH2 + KMnO4 + H2O p n: a) CH3-CH=CH-CH3 + Br2 CH3-CHBr-CHBr-CH3 b) CH3-CH=CH3 + H-OH H+,to CH3-CH(OH)-CH3 c) n CH2=CH xt,to,p -(CH2-CH)nCH3 CH3 d) 3CH3-CH=CH2 + 2KMnO4 + 4H2O3CH3-CH2(OH)-CH2(OH) + 2KOH + 2MnO2 - Sa mt s bi tp trong SGK trang 164,165. 5.Dn d: - Lm BTVN cc bi tp trong SGK trang 164 v165(cn li) -Xem trc bi mi bi 41: ANKAIEN (sp chnh)