Professional Documents
Culture Documents
BI TP HNH KHNG GIAN 11 Dng 1 : Xc nh giao tuyn ca hai mt phng () v () Phng php : Tm hai im chung phn bit ca hai mt phng () v () ng thng i qua hai im chung y l giao tuyn cn tm Ch : tm chung ca () v () thng tm 2 ng thng ng phng ln lt nm trong hai mp giao im nu c ca hai ng thng ny l im chung ca hai mt phng Bi tp : 1. Trong mt phng ( ) cho t gic ABCD c cc cp cnh i khng song song v im giao tuyn ca (SAC ) v (SBD) b. Xc nh giao tuyn ca (SAB) v (SCD) c. Xc nh giao tuyn ca (SAD) v (SBC) Gii a. Xc nh giao tuyn ca (SAC) v (SBD) Ta c : S l im chung ca (SAC) v (SBD) Trong (), gi O = AC BD O AC m AC (SAC) O (SAC) O BD m BD (SBD) O (SBD) A O l im chung ca (SAC) v (SBD) J Vy : SO l giao tuyn ca (SAC) v (SBD) b. Xc nh giao tuyn ca (SAB) v (SCD) Ta c: S l im chung ca (SAC) v (SBD) Trong () , AB khng song song vi CD Gi I = AB CD I AB m AB (SAB) I (SAB) I CD m CD (SCD) I (SCD) I l im chung ca (SAB) v (SCD) Vy : SI l giao tuyn ca (SAB) v (SCD) A c. Tng t cu a, b 2. Cho bn im A,B,C,D khng cng thuc mt mt phng . Trn cc on thng AB, AC, BD M ln lt ly cc im M, N, P sao cho MN khng song song vi BC. Tm giao tuyn ca ( BCD) v ( MNP) Gii B P BD m BD ( BCD) P ( BCD) P ( MNP) P l im chung ca ( BCD) v ( MNP) Trong mp (ABC) , gi E = MN BC E BC m BC ( BCD) E ( BCD) E MN m MN ( MNP) E ( MNP) S E l im chung ca ( BCD) v ( MNP) Vy : PE l giao tuyn ca ( BCD) v ( MNP) 3. Cho tam gic ABC v mt im S khng thuc mp (ABC ) , mt im I thuc on SA . Mt ng thng a khng song song vi AC ct cc cnh AB, BC theo th t ti J , K. I Tm giao tuyn ca cc cp mp sau : a. mp ( I,a) v mp (SAC ) b. mp ( I,a) v mp (SAB ) c. mp ( I,a) v mp (SBC ) Gii a. Tm giao tuyn ca mp ( I,a) vi mp (SAC ) : Ta c: I SA m SA (SAC ) I (SAC ) I( I,a) I l im chung ca hai mp ( I,a) v (SAC ) Trong (ABC ), a khng song song vi AC
a A
S ( ) .
S
a.
Xc nh
O D
P N C E
K J A
Trang 1
A M N B D I
5. Cho tam gic ABC nm trong mp ( P) v a l mtng thng nm trong mp ( P) v khng song song vi AB v AC . S l mt im ngoi mt phng ( P) v A l mt im thuc SA . S X giao tuyn ca cc cp mp sau a. mp (A,a) v (SAB) b. mp (A,a) v (SAC) A' c. mp (A,a) v (SBC) Gii a. X giao tuyn ca mp (A,a) v (SAB) N A SA m SA ( SAB) A ( SAB) M A ( A,a) A C A l im chung ca ( A,a) v (SAB ) Trong ( P) , ta c a khng song song vi AB Gi E = a AB E AB m AB (SAB ) E (SAB ) E ( A,a) B E l im chung ca ( A,a) v (SAB ) Vy: AE l giao tuyn ca ( A,a) v (SAB ) E b. X giao tuyn ca mp (A,a) v (SAC) a A SA m SA ( SAC) A ( SAC) A ( A,a) A l im chung ca ( A,a) v (SAC ) Trong ( P) , ta c a khng song song vi AC Gi F = a AC F AC m AC (SAC ) F (SAC ) E ( A,a) F l im chung ca ( A,a) v (SAC ) Vy: AF l giao tuyn ca ( A,a) v (SAC ) c. X giao tuyn ca (A,a) v (SBC)
Trang 2
a
Dng 2 : Xc nh giao im ca ng thng a v mt phng () Phng php : Tm ng thng b nm trong mt phng () A Giao im ca a v b l giao t a v mt phng () Ch : ng thng b thng l giao tuyn ca mp () v mp () a Cn chn mp () cha ng thng a sao cho giao tuyn ca mp () v mp () d xc nh v giao tuyn khng song song vi ng thng a Bi tp : S 1. Trong mp () cho tam gic ABC . Mt im S khng thuc () . Trn cnh AB ly mt im P v trn cc on thng SA, SB ta ly ln lt hai im M, N sao cho MN khng song song vi AB . a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SPC ) M b. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng () E Gii a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SPC ) N Cch 1 : Trong (SAB) , gi E = SP MN C A E SP m SP (SPC) E (SPC) E MN P Vy : E = MN (SPC ) B
D
Trang 3
S N M D A O B C
K AM m AM (ABM ) K ( ABM ) K l im chung ca ( SBD) v (ABM ) ( SBD) (ABM ) = BK Trong (SBD) , gi N = SD BK N BK m BK (AMB) N (ABM) N SD Vy : N = SD (ABM) 3. Cho t gic ABCD v mt im S khng thuc mp (ABCD ). Trn on AB ly mt im M , Trn on SC ly mt im N ( M , N khng trng vi cc u mt ) . S a. Tm giao im ca ng thng AN vi mt phng (SBD) b. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SBD) Gii a. Tm giao im ca ng thng AN vi mt phng (SBD) Chn mp ph (SAC) AN Tm giao tuyn ca ( SAC) v (SBD) I N Trong (ABCD) , gi P = AC BD ( SAC) (SBD) = SP Trong (SAC), gi I = AN SP I AN A I SP m SP (SBD) I (SBD) Vy : I = AN (SBD) b. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SBD) P Chn mp ph (SMC) MN Tm giao tuyn ca ( SMC ) v (SBD) M Q Trong (ABCD) , gi Q = MC BD ( SAC) (SBD) = SQ
Trang 4
K S
D A C F E B N
S
hnh 1
M
D A E B
F N
Trang 5
M N I
P Q D C
O B
A J
M B K N C I
Trang 6
P D
Trang 7
S I N
Q IK Q SP m SP (SBD) Q (SBD) Vy: Q = IK (SBD) Q b. Tm giao im ca SD v (IJK ) : A B Chn mp ph (SBD) SD J Tm giao tuyn ca (SBD ) v (IJK) M Ta c : Q l im chung ca (IJK ) v (SBD) P Trong (ABCD), gi M = JK BD K M JK m JK ( IJK) M (IJK) M BD m BD (SBD) M (SBD) D C M l im chung ca (IJK ) v (SBD) (IJK) (SBD) = QM Trong (SBD), gi N = QM SD N SD N QM m QM (IJK) N (IJK) Vy: N = SD (IJK) c. Tm giao im ca SC v (IJK ) : Chn mp ph (SAC) SC Tm giao tuyn ca (SAC ) v (IJK) Ta c : I l im chung ca (IJK ) v (SAC) Trong (ABCD), gi E = AC JK E JK m JK ( IJK) E ( IJK) E AC m AC (SAC) E (SAC) E l im chung ca (IJK ) v (SAC) ( IJK) (SAC) = IE Trong (SAC), gi F = IE SC F SC F IE m IE ( IJK) F ( IJK) Vy : F = SC ( IJK ) 11.Cho t din ABCD . Trn AC v AD ly hai im M,N sao cho MN khng song song vi CD. Gi O l im bn trong tam gic BCD. a. Tm giao tuyn ca (OMN ) v (BCD ) A b. Tm giao im ca BC vi (OMN) c. Tm giao im ca BD vi (OMN) Gii N a. Tm giao tuyn ca (OMN ) v (BCD ): Ta c : O l im chung ca (OMN ) v (BCD ) Trong (ACD) , MN khng song song CD Gi I = MN CD Q B I l im chung ca (OMN ) v (BCD ) Vy : OI = (OMN ) (BCD ) O b. Tm giao im ca BC vi (OMN): M Trong (BCD), gi P = BC OI P Vy : P = BC ( OMN ) c. Tm giao im ca BD vi (OMN): Trong (BCD), gi Q = BD OI C Vy : Q = BD ( OMN )
I
12.Cho hnh chp S.ABCD . Trong tam gic SBC ly im M trong tam gic SCD ly im N a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SAC) b. Tm giao im ca cnh SC vi mt phng (AMN) Gii
Trang 8
S N E D
M B I M' C
N'
Dng 3 : Chng minh ba im thng hng Phng php : Chng minh ba im cng thuc hai mp phn bit Khi ba im thuc ng thng giao tuyn ca hai mp Bi tp : 1. Cho hnh bnh hnh ABCD . S l im khng thuc (ABCD) ,M v N ln lt l trung im ca on AB v SC . S a. Xc nh giao im I = AN (SBD) b. Xc nh giao im J = MN (SBD) c. Chng minh I , J , B thng hng Gii a. Xc nh giao im I = AN (SBD ) Chn mp ph (SAC) AN I Tm giao tuyn ca (SAC ) v (SBD) D ( SAC) (SBD) = SO J Trong (SAC), gi I = AN SO I AN O I SO m SO ( SBD) I ( SBD) A E Vy: I = AN ( SBD) M b. Xc nh giao im J = MN (SBD) S Chn mp ph (SMC) MN Tm giao tuyn ca (SMC ) v (SBD) S l im chung ca (SMC ) v (SBD) Trong (ABCD) , gi E = MC BD ( SAC) (SBD) = SE Trong (SMC), gi J = MN SE I N J MN J J SE m SE ( SBD) J ( SBD) A Vy J = MN ( SBD) M c. Chng minh I , J , B thng hng Ta c : B l im chung ca (ANB) v ( SBD) O B E I SO m SO ( SBD) I ( SBD)
Trang 9
Trong (SIB), gi K = IJ SE K IJ O K SE m SE (SAC ) K (SAC) Vy: K = IJ ( SAC) b. Xc nh giao im L = DJ (SAC) Chn mp ph (SBD) DJ Tm giao tuyn ca (SBD ) v (SAC) S l im chung ca (SBD ) v (SAC) Trong (ABCD) , gi F = AC BD (SBD) ( SAC) = SF Trong (SBD), gi L = DJ SF L DJ L SF m SF (SAC ) L (SAC) Vy : L = DJ ( SAC) c. Chng minh A ,K ,L ,M thng hng Ta c :A l im chung ca (SAC) v ( AJO) K IJ m IJ (AJO) K (AJO) K SE m SE (SAC ) K (SAC ) K l im chung ca (SAC) v ( AJO) L DJ m DJ (AJO) L (AJO) L SF m SF (SAC ) L (SAC ) L l im chung ca (SAC) v ( AJO) M JO m JO (AJO) M (AJO) M SC m SC (SAC ) M (SAC ) M l im chung ca (SAC) v ( AJO) Vy : A ,K ,L ,M thng hng 3. Cho t din SABC.Gi L, M, N ln lt l cc im trn cc cnh SA, SB v AC sao cho LM S khng song song vi AB, LN khng song song vi SC. a. Tm giao tuyn ca mp (LMN) v (ABC) b. Tm giao im I = BC ( LMN) v J = SC ( LMN) c. Chng minh M , I , J thng hng L Gii C a. Tm giao tuyn ca mp (LMN) v (ABC) N Ta c : N l im chung ca (LMN) v (ABC) Trong (SAB) , LM khng song song vi AB Gi K = AB LM A I M K LM m LM (LMN ) K (LMN ) K AB m AB ( ABC) K ( ABC) b. Tm giao im I = BC ( LMN)
J K
Trang 10
S N I J D
O M
P IS C
P R
B N
C
O
B
A
M A
Q D E
Trang 11
N D
L
B
H D
L K C
b. M ngoi on CD: K Trong (BCD), gi L = KM BD C Vy : thit din l tam gic HKL 4. Cho hnh chp S.ABCD. Gi M, N ln lt l trung im ly trn AD v DC .Tm thit din ca hnh chp vi mt phng (MNE) Gii Trong (SCD), gi Q = EN SC Trong (SAD), gi P = EM SA A Trong (ABCD), gi F = MN BC Trong (SBC), gi R = FQ SB Vy : thit din l ng gic MNQRP
S R Q P B N M D F C
S
Cch 2 :Xc nh thit din bng cch v giao tuyn ph :
N Bi tp : 5. Cho hnh chp S.ABCD .Gi M, N ln lt l trung im SB v SC . Gi s AD v BC khng M song song . E D O a. Xc nh giao tuyn ca (SAD) v ( SBC) N b. Xc nh thit din ca mt phng (AMN) vi hnh chp S.ABCD A Gii J K A a. Xc nh giao tuyn ca (SAD) v ( SBC) : M N' Trong (ABCD) , gi I = AD BC D Vy : SI = (SAD) ( SBC) C I b. Xc nh thit din ca mt phng (AMN) vi hnh chp S.ABCDB C M' Trong (SBC) , gi J = MN SI
Trang 12
Q N O A M P B M' I C E D
N'
B'
B'
A O' B O
O B
Trang 13
1 .HAI NG THNG SONG SONG Dng 5 : Chng minh hai ng thng a v b song song : S dng mt trong cc cch sau : Chng minh a v b ng phng v khng c im chung Chng minh a v b phn bit v cng song song vi ng thng th ba Chng minh a v b ng phng v p dng cc tnh cht ca hnh hc phng (cnh i ca hnh bnh hnh , nh l talet ) S dng cc nh l Chng minh bng phn chng Bi tp : 1. Cho hnh chp S.ABCD vi y ABCD l hnh bnh hnh .Gi A ,B , C ,D ln lt l trung im cc cnh SA , SB , SC , SD . a. Chng minh ABCD l hnh bnh hnh b. Gi M l im bt k trn BC . Tm thit din ca (ABM) vi hnh chp S.ABCD Gii S a. Chng minh ABCD l hnh bnh hnh :
C' C M B
I
AB // CD N S Vy : ABCD l hnh bnh hnh A b. Tm thit din ca (ABM) vi hnh chp S.ABCD: Ta c : AB AB v M l im chung ca (ABM) v (ABCD) Do giao tuyn ca (ABM) v (ABCD) l Mx song song AB v AB N M Gi N = Mx AD Vy : thit din l hnh thang ABMN 2. Cho hnh chp S.ABCD vi y ABCD l hnh thang vi cnh y AB v CD (AB > CD). Gi M , N ln lt l trung im cc cnh SA , SB a. Chng minh : MN CD b. Tm P = SC (ADN) c. Ko di AN v DP ct nhau ti I . Chng minh : SI AB CD . T gic SABI l hnh g ? Gii
A P D E C
Trang 14
SI // AB // CD ( theo nh l 2)
Vy : t gic SABI l hnh bnh hnh 3. Cho t din ABCD .Gi I ,J ln lt l trng tm cc tam gic ABC v ABD. Chng minh : IJ CD Gii Gi E l trung im AB
A E B J
I C
a. Tm giao tuyn ca (SAB) v (IJK) b. Tm thit din ca (IJK) vi hnh chp S.ABCD Tm iu kin thit din l hnh bnh hnh Gii a. Tm giao tuyn ca (SAB) v (IJK): Ta c : AB IJ v K l im chung ca (SAB) v (IJK) Vy : giao tuyn l ng thng Kx song song AB b. Tm thit din ca (IJK) vi hnh chp S.ABCD : Gi L = Kx SA Thit din l hnh thang IJKL Do : IJ l ng trung bnh ca hnh thang ABCD
L A I D C
K B J
LK =
2 . AB 3
IJ = KL
Trang 15
1 2 . AB (AB + CD) = 2 3
5. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh .Gi M ,N ,P , Q ln lt l cc im nm trn cc cnh BC , SC , SD ,AD sao cho MN // BS , NP // CD , MQ // CD a. Chng minh : PQ // SA. b. Gi K = MN PQ Chng minh im K nm trn ng thng c nh khi M di ng trn cnh BC. Gii a. Chng minh : PQ // SA. S K Xt tam gic SCD : Ta c : NP // CD Tng t : Tng t :
NP CN = DS CS
MN // SB
(1)
P A N D
CN CM = (2) CS CB
MQ // CD
giao tuyn l ng thng St qua S c nh song song BC v AD M K (SBC) (SAD) K St (c nh ) Vy : K St c nh khi M di ng trn cnh BC
NG THNG SONG SONG MT PHNG Dng 6 : Chng minh ng thng a song song mt phng (P) :
Trang 16
d //
Bi tp : 1. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh . Gi M ,N ln lt l trung im cc cnh AB v CD . a. Chng minh MN // (SBC) , MN // (SAD) b. Gi P l trung im cnh SA . Chng minh SB v SC u song song vi (MNP) c. Gi G 1 ,G 2 ln lt l trng tm ca ABC v SBC Chng minh G1G 2 // (SAB) Gii a. Chng minh MN // (SBC):
S
MN //( SBC )
P
MN //( SAD)
Q A D N C
SB ( MNP ) Ta c : SB // MP MP ( MNP )
M
SB //( MNP)
Chng minh SC // (MNP): Tm giao tuyn ca (MNP) v (SAD) Ta c : P l im chung ca (MNP) v (SAD) MN // AD Do giao tuyn l ng thng qua P song song MN ct SD ti Q PQ = (MNP) (SAD) Xt SAD , Ta c : PQ // AD P l trung im SA Q l trung im SD Xt SCD , Ta c : QN // SC
S Q P D N G2 I B C
SC ( MNP ) Ta c : SC // NQ NQ ( MNP)
c. Chng minh
SC //( MNP )
:
G1 M
G 1G 2 ( SAB) Do : G 1G 2 // SA SA ( SAB)
2.
G 1G 2 //( SAB )
Cho hnh chp S.ABCD . M,N l hai im trn AB, CD . Mt phng () qua MN // SA
Trang 17
M ( ) ( SAB ) Ta c : // SA SA ( SAB)
P Q A M B R D N
R ( ) ( SAC ) Ta c : // SA SA ( SAC )
() (SAC) = RQ vi RQ // SA Xc nh thit din ca hnh chp vi (): Thit din l t gic MPQN c. Tm iu kin ca MN thit din l hnh thang: Ta c : MPQN l hnh thang
b.
P A M B R
D N C
MP // QN MN // PQ SA // QN
(1) (2)
SA // MP MP//QN SA // QN Do : QN ( SCD)
Xt (1) ,ta c
SA //( SCD) ( v l )
MN // BC
MN // PQ
Vy thit din l hnh thang th MN // BC. 3. Cho t din ABCD .Trn cnh AD ly trung im M , trn cnh BC ly trung im N bt k . Gi ( ) l mt phng cha ng thng MN v song song vi CD . a. Hy xc nh thit din ca mt phng ( ) vi t din ABCD. b. Xc nh v tr ca N trn CD sao cho thit din l hnh bnh hnh . Gii a. Hy xc nh thit din ca mt phng ( ) vi t din ABCD.
MP // CD
(1)
M P A Q N B N C M C P Q D
NQ // CD
(2)
T (1) v (2), ta c : MP // NQ Vy: thit din l hnh thang MPNQ b. Xc nh v tr ca N trn BC sao cho thit din l hnh bnh hnh . Ta c : MP // NQ
Trang 18
1 .CD 2 MP // NQ 1 MP = NQ = 2 CD
Do : N l trung im BC . Vy : N l trung im BC th MPNQ l hnh bnh hnh 4. Cho hnh thang ABCD c y ln AB v S l mt im ngoi mt phng ca hnh thang . Gi M l mt im ca CD ; () l mt phng qua M v song song vi SA v BC . a. Hy tm thit din ca mt phng ( ) vi hnh chp S.ABCD. Thit din l hnh g ? b. Tm giao tuyn ca () vi mt phng (SAD). Gii a. Hy tm thit din ca mt phng ( ) vi hnh chp S.ABCD:
MN // BC
(1)
NP // SA
A
t Q D I M C N
P B
PQ // BC
(2)
T (1) v (2) , ta c : MN // PQ Vy : thit din l hnh thang MNPQ. b. Tm giao tuyn ca () vi mt phng (SAD). Trong (ABCD) , gi I = AD BC I l im chung ca () v (SAD)
( ) // SA Ta c : SA ( SAD ) I ( ) ( SAD)
5. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh .Gi M l mt im trn cnh SC v S () l mt phng cha AM v song song vi BD. a. Hy nu cch dng cc giao im E, F ca mt phng () ln lt vi cc cnh SB, SD. b. Gi I l giao im ca ME v CB , J l giao im ca MF v CD. Hy chng minh ba im I,J, A thng hng . Gii F a. Hy nu cch dng cc giao im E, F ca mt phng () ln lt vi cc cnh SB, SD. Gi s dng c E, F tha bi ton
M
Ta
( ) // BD c : BD ( SBD) EF = ( ) ( SBD)
J
BD // EF
D K E O
A I
Trang 19
I ME I BC
m m
ME ( ) BC ( ABCD )
I ( ) I ( ABCD)
I () (ABCD)
Tng t , 6.
A ( ) ( ABCD) J ( ) ( ABCD )
Vy : I , J , A thng hng . = a .Gi O l trung im ca BC . Ly im S ngoi mt phng () sao cho SB = a v SB OA . Gi M l mt im trn cnh AB , mt phng () qua M song song vi SB v OA , ct BC ,SC , SA ln lt ti N , P , Q . t x = BM ( 0 < x < a ) . S a. Chng minh MNPQ l hnh thang vung b. Tnh din tch ca hnh thang theo a v x . Tnh x din tch ny ln nht . P Gii a. Chng minh MNPQ l hnh thang vung :
MN // OA
(1)
B Q
MQ // SB
(2)
M A
( ) // SB SB ( SBC ) NP = ( ) ( SBC )
NP // SB
(3)
OA SB MN // OA MQ // NP // SB
MN MQ MN NP
Vy : MNPQ l hnh thang vung , ng cao MN. b. Tnh din tch ca hnh thang theo a v x . Ta c :
S MNPQ =
1 ( MQ + NP ).MN 2 AB cos B
cos B =
AB BC BC = 2a BO = a
BC =
Trang 20
B = 60 0 BA = BO
MN // AO
ABO u
MQ AM = SB AB NP CN = SB CB S MNPQ =
MN BM BN = = AO AB BO MN = MB = BN = x SB a = (a x). = a x AB a
MQ = AM .
NP = CN .
Do :
x ( 4a 3 x ) 1 = .3 x.( 4a 3 x) 4 12
SB a 2a x = (2a x ). = CB 2a 2
3 x + 4a 3 x 2 ) 2
S MNPQ
1 a .4 a = 12 3
4a
ng thc xy ra khi 3x = 4a 3x x = Vy : x =
2a 3
2a th S MNPQ t gi tr ln nht. 3
7. Cho hnh vung cnh a , tm O . Gi S l mt im ngoi mt phng (ABCD) sao cho SB = SD. Gi M l im ty trn AO vi AM = x . mt phng () qua M song song vi SA v BD ct SO , SB , AB ti N, P , Q . a. T gic MNPQ l hnh g ? b. Cho SA = a . Tnh din tch MNPQ theo a v x . Tnh x din tch ln nht Gii a. T gic MNPQ l hnh g ?: Ta c : SB = SD SBC = SDC (c-c-c) Gi I l trung im SC Xt IBC v IDC S Ta c : IC cnh chung BC = CD IBC = IDC IB = ID IBD cn ti I IO BD M OI // SA SA BD
DCI = BCI
N P (*) A Q B M O C I D
( ) // BD Ta c : BD ( ABO ) ( ) ( ABO) = MQ
MQ // BD
(1)
NP // BD
(2)
Trang 21
MQ // NP // BD ( ) // SA SA ( SAO) ( ) ( SAO) = MN
(3)
MN // SA
( 4)
PQ // SA
(6)
(5)
Ta c :
S MNPQ = MQ.MN
= 45 0 0 Ta c : Q = 45 0 M = 90
Tnh MQ : Xt tam gic SAO :
AQM cn ti M
MQ = AM = x
Ta c :
1 2
a 2 x OM MN = AS . = a. 2 = a x. 2 OA a. 2 2 x. 2 (a x. 2 )
I M l trung im AO F M N
L 8. Cho t din ABCD c AB = a , CD = b . Gi I , J ln lt l trung im AB v CD . B Gi s AB CD , mt phng () qua M nm trn on IJ v song song vi AB v CD. H a. Tm giao tuyn ca () vi ( ICD ) v (JAB) . Q b. Xc nh thit din ca (ABCD) vi mt phng () E Chng minh thit din l hnh ch nht . J C
x=
a. 2 th S MNPQ t gi tr ln nht. 4
Trang 22
1 IJ . 3
( ) // CD Ta c : CD ( ICD ) M ( ) ( ICD)
Tng t : b.
( ) // AB AB ( JAB) M ( ) ( JAB)
( ) // AB Ta c : AB ( ABC ) L ( ) ( ABC )
EF // AB
giao tuyn l t qua M v song song vi AB ct JA ti P v JB ti Q Xc nh thit din ca (ABCD) vi mt phng ():
(1)
Tng t :
( ) // AB AB ( ABD) N ( ) ( ABD)
(2) EF // HG // AB (3)
( ) // CD Ta c : CD ( ACD ) P ( ) ( ACD)
FG // CD (4)
Tng t :
( ) // CD CD ( BCD) Q ( ) ( BCD)
(5) FG // EH // CD EFGH l hnh bnh hnh EFGH l hnh ch nht (6) (*)
EH // CD T (4) v (5) , suy ra T (3) v (6) , suy ra M AB CD T (3) , (6) v (*), suy ra c.
= PQ.LN LN IN = CD ID IN IM = ID IJ
1 IJ : 3
(7)
Trang 23
CD b = 3 3 2 2 PQ = . AB = .a 3 3 LN =
HAI MT THNG SONG SONG Dng 7 : Chng minh () // () : S dng cc cch sau :
a M b
( ) //( )
hnh 1
a M b N c
( ) //( )
hnh 2
( ) //( )
hnh 3 Bi tp : S 1.Cho hnh chp S.ABCD y l hnh bnh hnh tm O. Gi M, N ln lt l trung im ca SA ,SD a. Chng minh rng : (OMN) // (SBC) b. Gi P, Q , R ln lt l trung im ca AB ,ON, SB. Chng minh : PQ // (SBC), (MOR) // (SCD) R M Gii a. Chng minh rng : (OMN) // (SBC): Xt tam gic SAC v SDB :
OM // SC Ta c : ON // SB
b.
Q O D C
Trang 24
OP // AD AD // MN
OP // MN
M, N, P, O ng phng PQ (MNO)
PQ //( SBC )
MR // DC
(2)
(1)
OR // SD
2. Cho hai hnh bnh hnh ABCD v ABEF c chung cnh AB v khng ng phng . I , J , K ln lt l trung im cc cnh AB , CD, EF. Chng minh : a. (ADF) // (BCE) b. (DIK) // (JBE) Gii a. (ADF)//(BCE): F K
AD // BC Ta c : AD ( BCE ) BC ( BCE )
AD //( BCE )
(1)
A
AF //( BCE )
(2)
I J C
Vy : (DIK)//(JBE) 3. Cho cc hnh bnh hnh ABCD , ABEF nm trn hai mt phng khc nhau .Trn cc ng cho AC, BF theo th t ly cc im M,N sao cho MC = 2AM , NF = 2BN . Qua M, N ln lt k cc ng thng song song vi cnh AB, ct cc cnh AD, AF theo th t ti M 1 , N 1 . F Chng minh rng : a. MN // DE b. c.
DI // JB IK // BE
N1 M1
Trang 25
N A M C I B
a. MN // DE : Gi s EN ct AB ti I Xt NIB NEF
IB NB 1 = = EF NF 2
I l trung im AB v
IN 1 = (1) NE 2
Tng t : Xt
MA MI 1 = = Ta c : MC MD 2
MAI MCD
I l trung im AB v
IM 1 = (2) MD 2 IM IN = MD NE
MN // DE
MN // DE M 1 N 1 //( DEF ) : NN 1 // AI MM 1 // AI AN 1 IN 1 = = N 1 F NE 2 AM 1 IM 1 = = M 1 D MD 2 AN 1 AM 1 1 = = N1 F M 1 D 2
(3) (4)
Ta c : Tng t :
M 1 N 1 // DF
M 1 N 1 //( DEF )
4. Cho hnh chp SABCD c y l hnh vung cnh a. Trn AB ly mt im M vi AM = x . Gi () l mt phng qua M v song song vi mt phng (SAD) ct SB , SC , v CD ln lt ti N, P, Q a. Tm thit din ca () vi mt phng hnh chp . Thit din l hnh g ? b. Tm qu tch giao im I ca MN v PQ khi M di ng trn on AB. c. a. Cho
2 SAD = 1v v SA = a. Tnh din tch ca thit din theo a v x .Tnh x din tch = 3a 8
Ta c : Vi C Vi
( ) // SD ( ) // SA ( ) // AD
I N P A M
PQ // SD
Trang 26
C Vi C
MN // SA
MQ // AD
(1)
( ) // BC
PN // BC
(2)
Sx // AB // CD
I PQ I MN
m m
PQ ( SCD ) MN ( SAB ) M A M B
I ( SAB ) ( SDC ) IS I S0
I Sx
Ta c: Do : Tnh :
1 S SAD = .a 2 2
S INP NI // S 0 B
NI = PN = AM = x
1 S INP = .x 2 2
Trang 27
x2 = a2 a2 4 a x= 2 x2 =
3.a 2 4
5. Cho hai hnh bnh hnh ABCD v ABEF c chung cnh AB v nm trong hai mt phng phn bit . Gi M , N th t l trung im ca AB , BC v I , J , K theo th t l trng tm cc tam gic ADF , ADC , BCE . Chng minh (IJK) // (CDFE) D Gii Xt tam gic MFC : Ta c :
MI MJ 1 = = MF MC 3 IJ // FC MI NK 1 = = MF NE 3 IK // FE IJ // FC IK // FE
(1)
M I
N K B
(2)
A F
T (1) v (2) , ta c Vy : 6. a. b.
( IJK ) //(CEF )
( IJK ) //(CEF )
Cho t din ABCD . Gi G1 , G 2 , G3 ln lt l trng tm ca cc tam gic ABC , ACD , ADB Chng minh :
Tm thit din ca t din ABCD vi mt phng (G1G 2 G3 ) Tnh din tch thit din theo din tch ca tam gic BCD l S Gii a. Chng minh : (G1G 2 G3 ) //( BCD ) Gi M , N , L ln lt l trung im ca cc cnh BC , CD v BD Ta c :
AG1 AG2 AG3 2 = = = AM AN AL 3 G1G2 // MN ; G2 G3 // NL G1G2 // MN G2 G3 // NL MN ( BCD) , NL ( BCD ) (G1G2 G3 ) //( BCD)
G3 G1 L M F G2
Vy : b.
B
(G1G2 G3 ) :
gt qua
D N C
G1 // BC ct AB v AC ti E v F
Trang 28
(G1G 2 G3 ) ct (ACD) theo giao tuyn FG // CD (G1G 2 G3 ) ct (ABD) theo giao tuyn GE // BD
AG1 AF 2 = = (1) AM AC 3 EF AF = EF // BC (2) BC AC AG1 EF 2 T (1) v (2), ta c = = AM BC 3 2 EF = .BC 3 2 FG = .CD Tng t : 3 2 GE = .BD 3 2 2 2 2 EF + FG + GE = .BC + .CD + .GE = ( BC + CD + GE ) 3 3 3 3 1 Din tch thit din : S EFG = . ( EF + FG + GE ).( EF + FG GE ).( EF + GE FG ).( FG + GE EF ). 4 1 4 = . . ( BC + CD + DB ).( BC + CD DB ).( BC + DB CD ).(CD + DB BC ) 4 9 4 = .S BCD 9 4 S EFG = .S BCD Vy : 9
Ta c :
G1 F // MC
7. Cho hai na ng thng cho nhau Ax, By .Hai im M, N ln lt di ng trn Ax, By sao cho AM = BN .Chng minh rng ng thng MN lun lun song song vi mt mt phng c nh Gii A K Bx// Ax . Trn Bx ly im M sao cho AM = BM M
AM // BM ' T a c : AM = BM '
8. Cho t din ABCD . Gi I, J ln lt l trung im ca AB v CD. Mt mt phng qua IJ ct cc cnh AD v BC ln lt ti N v M B a. Cho trc im M, hy trnh by cch dng im N. Xt trng hp c bit khi M l trung im ca BC K b. Gi K l giao ca MN v IJ .Chng minh rng : KM = KN Gii M a. Hy trnh by cch dng im N : C im N phi nm trn giao tuyn ca (MIJ) v (ACD) , giao tuyn ny qua J Ta c : J ( MIJ ) ( ACD )
N D J
Trang 29
Gi Trng hp M l trung im BC: Nu M l trung im BC IM // AC (IMJ ) // AC (IMJ ) ct (ACD) theo giao tuyn JN // AC b. Chng minh rng : KM = KN. Do I , J ln lt l trung im AB ,CD c th dng ba mt phng cha ba ng thng ln lt song song nhau p dng nh l Talet trong khng gian Ta c : Vy :
E ( MIJ ) ( ACD )
MK BI = =1 KN IA MK = KN
MK = KN
HNH LNG TR HNH HP Bi tp : 1.Cho hnh hp ABCD. ABCD v cc im M , N ln lt thuc cc cnh AB , DD ( M, N khng trng vi cc u mt A,B ,D ,D ca cc cnh ). Hy xc nh thit din ca hnh hp b ct bi : a. Mt phng (MNB) & Cc thit din l hnh g ? b. Mt phng (MNC) & Cc thit din l hnh g ? A c. Mt phng (MNC) Gii a. Xc nh thit din b ct bi mt phng (MNB) : Ta c : (MNB) (AABB)= MB=BA (MNB) (AADD) = AN (MNB) (DDCC) = NL (trong L = x CC, L x // DC , x i qua N ) (MNB) (BBCC) = LB thit din l t gic ABLN m t kh c NL //= DC DC //= AB NL //= AB nn thit din ABLN l h nh b nh h nh. b. Xc nh thit din b ct bi mt phng (MNC) :
M A'
C L
T ng T Ta c : (MNC) (BBCC)= BC (MNC) (CCDD) = CN (MNC) (DDAA) = NI (trong I = y AA, I y // AD , y i qua N ) (MNC) (BBAA) = IB thit din l t gic BCNI m t kh c NI //= AD AD //= BC NI //= BC nn thit din BCNI l h nh b nh h nh. c. Xc nh thit din b ct bi mt phng (MNC) :
Trang 30
Trang 31