Professional Documents
Culture Documents
BC CAO HC
ECONOMETRICS
KINH T LNG C BN
Chng 1, 2, 3
KINH T LNG NNG CAO
Chng 4, 5, 6, 7,8
TI LIU
1. Nguyn Quang Dong, (2008), Bi ging Kinh t lng, NXB Khoa hc k thut. 2. Nguyn Quang Dong, (2002), Kinh t lng Chng trnh nng cao + Bi tp Kinh t lng vi s tr gip ca phn mm Eviews, NXB Khoa hc k thut. 3. Nguyn Khc Minh, (2002), Cc phng php Phn tch & D bo trong Kinh t, NXB KHKT. 4. Damodar N.Gujarati, Basic Econometrics, 4th Edition, Mc Graw - Hill, 2004
kinh t
i tng: cc mi quan h, cc qu trnh kinh
t x hi
Cng c: cc l thuyt kinh t, cc m hnh
bin l thuyt
KINH T LNG C BN
Basic Econometrics
CHNG 1. M HNH KINH T LNG CHNG 2. C LNG V PHN TCH M HNH KINH T LNG CHNG 3. NH GI V M HNH
Econometrics Model
1.1. Phn tch hi qui 1.2. M hnh hi qui tng th 1.3. M hnh hi qui mu 1.4. M hnh hi qui tng qut 1.5. M hnh hi qui trong kinh t
(bin ph thuc) vo mt hoc mt s bin s khc (bin c lp/bin gii thch). Bin ph thuc, thng k hiu Y , i din cho i tng kinh t m ta quan tm nghin cu s bin ng (dependent, explained, exogenous variable). Bin c lp, thng k hiu X , X 1 , X 2 ,...i din cho i tng kinh t gii thch cho s bin ng ca bin ph thuc (independent,
explanatory, regressor)
(Y / X i )
Quan h hm s : x ! y H s tng quan : X ,Y [-1 ; 1] Tng th (Population): tt c cc phn t cha
du hiu nghin cu
Phn tch da trn ton b tng th
thng:
E (Y / X ) = 1 + 2 . X 1 = E (Y / X = 0) : h s chn (intercept term)
E (Y / X ) 2 = : h s gc (slope coefficient) X
nu n tuyn tnh theo tham s. Gi tr c th Yi (Y / X i ) , thng thng Yi E (Y / X i ). t ui = Yi E (Y / X i ) : l yu t ngu nhin (nhiu, sai s ngu nhin - Random errors)
i din cho tt c nhng yu t khng phi bin gii thch trong m hnh nhng cng tc ng ti bin ph thuc.
M HNH HI QUY MU
Khng bit ton b Tng th, nn dng ca
Trong mu W, tn ti mt hm s m t xu th
bin ng ca bin ph thuc theo bin gii thch v mt trung bnh, Y = f ( X ) gi l hm hi qui mu Function). (SRFSample Regression
phn d (residual).
Bn cht ca phn d ei ging nh ca yu t
ngu nhin ui
TM TT
E (Y / X ) = 1 + 2 . X
Yi = 1 + 2 . X i + ui
Yi = 1 + 2 X i Yi = 1 + 2 X i + ei
Yi , 1 , 2 , ei l cc c lng im tng
chn).
E(Yi ) = 1 + 2 X 2 i + 3 X 31 + ... + k X ki
Yi = 1 + 2 X 2 i + 3 X 31 + ... + k X ki + ui
Yi = 1 + 2 X 2 i + 3 X 31 + ... + k X ki
Yi = 1 + 2 X 2 i + 3 X 31 + ... + k X ki + ei
gc
C = 1 + 2Y + u
Q = 1 + 2 P + u
D D
Q = 1 + 2 P + u
S
Hm bc cao
TC = 1 + 2Q + 3Q 2 + 4Q 3 + u MC = 2 + 2 3Q + 3 4Q 2 + u' Q = 1 + 2 AD + 3 AD 2 + u
s
CHNG II. C LNG V PHN TCH M HNH KINH T LNG
2.6. Kim nh gi thuyt v cc h s 2.7. c lng v t hp cc h s hi
quy
2.8. Kim nh v t hp cc h s hi
quy
2.9. S ph hp ca hm hi qui
Yi = 1 + 2 X i + ui
Vi mu kch thc n : W = {(Xi, Yi), i = 1 n},
= XY X Y Gii c nghim 2 2 2 X ( X )
1 = Y 2 X
xi = X i X t 2 = yi = Yi Y
x i yi
i =1 n
x
i =1
2 i
1 v 2 .
1 X 21 1 X 22 X= . 1 X 2 n
X 31 X 32 X 3n
Y1 1 Y2 = 2 Y= . . . Yn k
s
Gi thit 2: Bin c lp l phi ngu nhin Gi thit 3: Trung bnh ca sai s ngu nhin
bng 0: E( ui ) = 0 ( i )
Gi thit 4: Phng sai sai s ngu nhin ng
nht Var( ui ) =
( i )
tng
Cov( ui ,u j ) = 0( i j )
quan
S quan st nhiu hn s h s
bit ln
Gi thit 9:
Hm hi qui c xc nh ng
h cng tuyn
Gi thit 11: Yu t ngu nhin phn phi
chun
NH L
Nu tng th tha mn cc gi thit trn th c lng OLS s l c lng tuyn tnh, khng chch, tt nht (trong s cc c lng khng chch) ca cc tham s.
(BLUE: Best Linear Unbias Estimate)
CC THAM S CA C LNG LS
Vi hi quy n
K vng: E( j ) = j ( j = 1 , 2 )
n xi2
i =1 2
i =1 n
X i2
)= Var( 2 n
i =1
xi2
(j = 1,2)
E( j ) = j ( j = 1 ,k )
. Cov( 1 , k . Cov( , . .
) 2 k ) . Var( k )
Cov( ) = 2 ( X ' X )1
Min bc b Gi thit H0
( Tqs > t n k ) /2
H0 : j * j H1 : j > * j
Tqs =
j * j Se( j )
( Tqs > t n k )
H0 : j * j H1 : j < * j
( Tqs < t n k )
= T Statistic
Mean dependent var S.D. dependent var Akaike info criterion Schwarz criterion F-statistic Prob(F-statistic)
2 =
i =1
ei2
nk
= (Se. of Regression)2
c lng khong
2( n k ) 2( n k ) 2 < < 2 2 ( n k ) (n k )
2 1 2
Tiu chun
Min bc b
( Tqs > t n k ) /2
H 0 : a i + b j c H 1 : a i + b j < c
( Tqs < t n k )
S PH HP CA HM HI QUY
H s xc nh R2
yi = Yi Y i = Yi Y y e = Y Y
i i
yi = i + e y
+ e2 yi = yi i
2 2
i =1 i =1 i =1
TSS = ESS + RSS TSS (Total Sum of Squares): o tng mc bin ng ca bin ph thuc ESS (Explained Sum of Squares): phn bin ng ca bin ph thuc c gii thch bi
m hnh - bi cc bin gii thch trong m hnh. RSS (Residual Sum of Squares): phn bin ng ca bin ph thuc c gii thch bi cc yu t nm ngoi m hnh - Yu t ngu nhin. ESS RSS 2 = 1 ( 0 R2 1 ) t R = TSS TSS gi l H s xc nhca m hnh R-Squared
H0 : R = 0 H1 : R2 0
2
H0: Hm hi quy khng ph hp (tt c cc bin gii thch cng khng c nh hng ti bin ph thuc)
H 0 : 2 = ... = k = 0 H1: Hm hi quy ph hp (c H 1 : j 0( j 1 ) t nht 1 bin gii thch c nh hng ti bin ph thuc)
F-
Statistic
C th s dng gi tr Prob (F-Statistic) thc hin kim nh Nu p-value < bc b H0 Nu p-value > chp nhn H0
KIM NH THU HP HI QUY Nghi ng m bin gii thch Xk-m+1,, Xk khng gii thch cho Y
H 0 : k m +1 = k m + 2 ... = k = 0 H 1 : j 0 : ( j = k m + 1 k ) E(Y ) = 1 + 2 X 2 + 3 X 3 + ... + k X k
D BO
Vi m hnh hi quy 2 bin
c lng khong cho gi tr trung bnh ca bin ph thuc khi bin gii thch nhn gi tr xc nh X = X0 ( ( Y0 Se(Y0 )t n/ 2 ) < E(Y / X 0 ) < Y0 + Se(Y0 )t n/ 2 ) 2 2
vi Y0 = 1 + 2 X 0 v
) = 1 + ( X0 X ) Se(Y0 xi2 n
2
D bo bng c lng im
D BO
Vi m hnh hi quy tng qut
c lng khong cho gi tr trung bnh ca bin ph thuc khi cc bin gii thch nhn gi
0 0 0 tr xc nh X 0 = ( 1 , X 2 , X 3 ,...., X k )
(Diagnostic Tests)
(Heteroscedasticity)
C S NH GI
mn cc gi thit ca phng php LS th cc c lng thu c khi s dng phng php LS l tuyn tnh, khng chch, tt nht
Cc gi thit khng c tha mn: cc c
lng khng tt, kt qu khng ng tin cy, khng dng phn tch c, cn phi khc phc
A CNG TUYN M hnh E(Y ) = 1 + 2 X 2 + 3 X 3 + ... + k X k Gi thit ca LS: cc bin gii thch khng c quan h cng tuyn (m hnh c k 3).
Nu gi thit b vi phm m hnh c hin
j 0 (j 1) sao cho
1 + 2 X2i + + k Xki = 0 i
a cng tuyn khng hon ho
j 0 (j 1) sao cho
1 + 2 X2i + + kXki + vi = 0
NGUYN NHN V HU QU CT hon ho thng do lp m hnh sai: t khi xy ra khng gii c nghim.
CT khng hon ho thng xy ra: do bn
tm c cc duy nht, nhng kt qu khng tt, sai s ca cc c lng ln: - Cc c lng LS khng cn l c lng tt nht
- Khong tin cy ca cc h s rng hn - Kim nh T khng ng tin cy, c th cho nhn nh sai lm
CT nng cc kim nh T v F c th cho
tnh vo cc bin gii thch khc, hi qui m hnh hi qui ph (auxilliary regression)
X j = 1 + 2 X 2 + ... + j 1 X j 1 + j +1 X j +1 + ... + v
(*)
H 0 : R*2 = 0 2 H 1 : R* 0
Fqs > F
( k* 1 ,n k* )
R n k* Fqs = 2 1 R* k* 1
2 *
th bc b H0
hnh
ca sai s ng homoscocedasticity).
(khng
thay i (heterscocedasticity).
K hiu Var( ui ) = i 2
ng ca bin ph thuc trong nhng iu kin khc nhau khng ging nhau.
Qu trnh thu thp s liu khng chnh xc, s
ca n dng ei2 hoc ei i din. S dng cc m hnh hi quy ph, da trn gi thit v s bin ng ca i 2 . - Kim nh Glejser:
e = 1 + 2 X i + vi
2 i
ei2 = 1 + 2 X i2 + vi e = 1 + 2 X i + vi
2 i
PHT HIN KHUYT TT - KIM NH WHITE Hi qui bnh phng phn d theo t hp bc cao dn ca cc bin gii thch.
MH ban u Yi = 1 + 2 X 2 + 3 X 3 + ui MH hi qui ph :
2 2 ei2 = 1 + 2 .X 2 i + 3 .X 3 i + 4 .X 2 i + 5 .X 3 i + 6 .X 2 i .X 3 i + V
2 2 Nu qs > ( k* 1 ) th bc b H0.
R n k* - Kim nh F: Fqs = 2 1 R* k* 1
2 *
Nu Fqs > F( k* 1 ,n k* ) th bc b H0. Nu bc b H0 th m hnh ban u c phng sai ca sai s thay i v ngc li.
M hnh ph thc hin kim nh c th c
hoc khng c tch cho gia cc bin c lp ban u, c th c ly tha bc cao hn ca cc bin c lp v phi c h s chn.
KHC PHC KHUYT TT S dng phng php bnh phng nh nht tng qut GLS.
Nu bit i 2 , chia hai v m hnh cho i
Yi
= 1
Yi* = 1 X i0 + 2 X i* + u* i
Var( u* ) = 1 khng i i
+ 2
Xi
ui
KHUYT TT T TNG QUAN Hin tng thng gp vi s liu theo thi gian nn s dng ch s t thay cho ch s i .
MH ban u
Yt = 1 + 2 X 2 t + 3 X 3 t + ... + k X kt + ut
Gi thit ca phng php LS: cc sai s
Cov( ut ,ut p ) = 0( p 0 )
Nu gi thit b vi phm m hnh c khuyt
ut = 1ut 1 + 2 ut 2 + ... + p ut p + t vi p 0
NGUYN NHN V HU QU
Do bn cht ca mi quan h Tnh qun tnh trong cc chui s liu Qu trnh x l, ni suy, ngoi suy s liu M hnh thiu bin hoc dng hm sai
chch nhng khng phi c lng hiu qu/khng phi c lng tt nht.
- Dng pht hin t tng quan bc 1 - Dng phn d et l i din cho ut - M hnh phi c h s chn v khng cha bin tr bc 1 ca bin ph thuc lm bin c lp (khng phi m hnh t hi
quy)
Cc bc thc hin kim nh
- Tnh d =
( et et 1 )2
t =2
et2
t =1
2( 1 )=
DW-
Statistic
trong =
e t e t 1
t =2 n
et2
t =1
l c lng cho
1 1 nn 0 d 4
gi tr d L v d u (bng ph lc).
Quy tc quyt nh
>0
0
=0
dL dU
2 4 dU
(**)
- Kim nh gi thit:
Nu Fqs > F( p ,n** k** ) th bc b H0. Nu bc b H0 th m hnh ban u c t tng quan bc tng ng, ngc li th m hnh khng c t tng quan n bc p .
S dng phng php bnh phng nh nht tng qut GLS da trn m hnh dng sai phn.
Bin i m hnh ban u v m hnh mi c cng cc h s tng ng nh m hnh c nhng khng c khuyt tt t tng quan.
NH DNG M HNH
- Dng hm sai
l Yi v h s xc nh l R(21 ) .
- Hi quy m hnh
Yi = 1 + 2 X i + 1Y 2 + 2Y 3 + ... + mY m +1 + ui
thu c h s xc nh l R
2 (2)
- Kim nh gi thit:
H 0 : 1 = 2 = ... m = 0 H 1 : i = 0( i = 1 ,m ) R(22 ) R(21 ) n k( 2 ) Kim nh F: Fqs = 2 1 R( 2 ) m
Nu Fqs > F
( m ,n k( 2 ) )
th bc b H0.
TNG KT PHN I
Nu m hnh khng c khuyt tt, cc c lng l tt nht, c lng khong, kim nh gi thit l ng tin cy, kt qu l tt cho phn tch.
Phn tch s tc ng ca cc bin c lp n s bin ng ca bin ph thuc thng qua cc h s hi quy v h s xc nh.